Articles
stringlengths 547
7.74k
⌀ | Summaries
stringlengths 381
1.69k
|
|---|---|
រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានហាមឃាត់យានយន្តគ្រប់ប្រភេទចរាចរក្នុងតំបន់រៀបចំព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក ព្រមទាំងមិនអនុញ្ញាតចរាចរក្នុងខណ្ឌមួយចំនួន ដើម្បីកាត់បន្ថយការកកស្ទះចរាចរ និងជំរុញឱ្យការប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន និងទទួលបានជោគជ័យ។
ក្នុងសេចក្ដីណែនាំរបស់រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃសុក្រ បញ្ជាក់ថា ដើម្បីកាត់បន្ថយការកកស្ទះចរាចរក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក ដែលនឹងប្រព្រឹត្តចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា គឺមិនអនុញ្ញាតឱ្យយានយន្តគ្រប់ប្រភេទចូលតំបន់រៀបចំព្រះរាជពិធី និងបរិវេណជុំវិញចាប់ពីថ្ងៃទី១៣ ដល់ថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ចាប់ពីម៉ោង ១០:០០នាទី ដល់ម៉ោង ២២:០០នាទី ដែលគោលដៅហាមឃាត់មានសមត្ថកិច្ចឈរជើងចាំណែនាំ។
ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ដល់ថ្ងៃទី១៦វិច្ឆិកា ជាថ្ងៃឈប់សម្រាក ម្ចាស់ការដ្ឋានសំណង់ទាំងអស់ត្រូវផ្អាកដំណើរការចំពោះរថយន្តដឹកទំនិញ រថយន្តធុនធំ និងរថយន្តក្រឡុកស៊ីម៉ង់ត៍ ដោយមិនអនុញ្ញាតឱ្យចរាចរចូលតំបន់ទីប្រជុំជនក្នុងមូលដ្ឋានខណ្ឌដូនពេញ ខណ្ឌចំការមន ខណ្ឌ៧មករា ខណ្ឌទួលគោក និងខណ្ឌបឹងកេងកង។
រដ្ឋបាលរាជធានីបន្តថា គ្រប់យានយន្តធ្វើដំណើរមកទស្សនាព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក មិនអនុញ្ញាតឱ្យចរាចរលើវិថីខេមរៈភូមិន្ទ (ផ្លូវលេខ១៣០) ផ្លូវលេខ៥ វិថីតេជោដំឌិន (ផ្លូវលេខ១៥៤) វិថីសម្តេចប៉ាន (ផ្លូវលេខ២១៤) ផ្លូវលេខ២៩៤ កំណាត់មហាវិថីសម្តេចសុធារស ចាប់ពីផ្លូវលេខ២៤០ រហូតដល់ផ្លូវខាងជើងស្ថានទូតរុស្ស៊ី វិថីរដ្ឋសភា ផ្លូវលេខ៧៨ ផ្លូវសបិត មហាវិថីព្រះសុរាម្រិត និងកំណាត់តីរវិថីព្រះស៊ីសុវត្ថិចាប់ពីរង្វង់សម្ដេចសង្ឃរាជ ជួន ណាត រហូតដល់ផ្លូវលេខ១០៦។
ចំពោះនៅផ្លូវជាតិលេខ១ រថយន្តធុនធំ និងរថយន្តដឹកទំនិញដែលឆ្លងកាត់ ត្រូវចូលចតនៅដីទំនេរកែងស្តុបផ្លូវរោងចក្រថៃហ្គ័រ និងបញ្ចៀសនៅចំណុចផ្លូវជាតិលេខ១ កែងនឹងផ្លូវលេខ១១៤ (ស្តុបផ្លូវទៅរោងចក្រថៃហ្គ័រ)។ សម្រាប់យានយន្តដឹកអ្នកដំណើរត្រូវចូលចតក្នុងបរិវេណវត្តនិរោធរង្សី និងចំណតរថយន្តផ្សារច្បារអំពៅ។
ដោយឡែក នៅផ្លូវជាតិលេខ២ រថយន្តធុនធំ និងរថយន្តដឹកទំនិញត្រូវចូលចតនៅមហាវិថីសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន (ផ្លូវ៦០ម៉ែត្រ)។ រថយន្តធុនធំដែលចរាចរលើផ្លូវលេខ២១៧ ត្រូវឈប់ចតនៅខាងជើងរង្វង់មូលកួរស្រូវ និងត្រូវបញ្ចៀសចរាចររថយន្តធុនធំ៤គោលដៅរួមមាន រង្វង់មូលកួរស្រូវ មុខវត្តស្លែង មុខវត្តចាក់អង្រែក្រោម និងគល់ស្ពានអាកាសក្បាលថ្នល់ខាងត្បូង។
ចំពោះសាឡង់ដឹកខ្សាច់ ទូក និងកប៉ាល់គ្រប់ប្រភេទ ដែលធ្វើចរាចរឆ្លងកាត់មុខទីតាំងប្រារព្ធពិធីនៅមុខព្រះបរមរាជវាំង ត្រូវផ្អាកធ្វើនាវាចរក្នុងអំឡុងពេលប្រារព្ធពិធីចាប់ពីថ្ងៃទី១៣ ដល់ថ្ងៃទី១៧វិច្ឆិកា លើកលែងតែកាណូតដឹកភ្ញៀវទេសចរណ៍ជាតិ អន្តរជាតិ អាចចរាចរបានត្រឹមថ្ងៃទី១៣វិច្ឆិកាតែប៉ុណ្ណោះ។
រដ្ឋបាលរាជធានីបញ្ជាក់ថា សម្រាប់យានយន្តគ្រប់ប្រភេទដែលធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ស្ពានខ្សែកាបតភ្ជាប់រវាងតំបន់អភិវឌ្ឍកោះនរា និងតំបន់អភិវឌ្ឍកោះពេជ្រ ត្រូវផ្អាកធ្វើចរាចរចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ដល់ថ្ងៃទី១៦វិច្ឆិកា ចាប់ពីម៉ោង១២:០០នាទី រហូតដល់ម៉ោង២២:០០នាទី ប៉ុន្តែអាចចរាចរបានចាប់ពីម៉ោង២២:០០នាទី ដល់ម៉ោង១០:០០នាទី។
ឧត្តមសេនីយ៍ឯក ជួន ណារិន្ទ អគ្គស្នងការរង និងជាស្នងការនគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានឱ្យដឹងថា សម្រាប់ព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូកខាងមុខនេះ បានត្រៀមបញ្ចេញកម្លាំងជាង៤,៦០០នាក់ ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពជូនប្រជាពលរដ្ឋ។
ឧត្តមសេនីយ៍ឯក បញ្ជាក់ថា៖ «យើងយកបទពិសោធបុណ្យអុំទូកឆ្នាំ២០២៣ យើងរកឃើញចំណុចខ្វះខាតច្រើន តែយើងត្រូវត្រួតពិនិត្យជាមុនពីអ្វីដែលយើងអាចធ្វើបាន និងអ្វីដែលយើងមិនអាចធ្វើបាន អ្វីដែលសេសសល់ អ្វីដែលជាបញ្ហាប្រឈម គឺត្រូវកែតម្រូវគុណភាពឱ្យកាន់តែល្អជាងឆ្នាំទៅ»។
លោក ឃ្លាំង ហួត អភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ បានឱ្យដឹងថា ព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូកក្នុងឆ្នាំនេះមានកីឡាករចំណុះទូកងជាង២ម៉ឺននាក់ ដែលត្រូវស្នាក់នៅឃ្លាំងសាំង ខណ្ឌឫស្សីកែវ និងនៅម្តុំរង្វង់មូលនាងមច្ឆា ក្នុងតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ OCIC ខណ្ឌជ្រោយចង្វា។ លោកបន្ថែមថា សម្រាប់ផែនការការពារសន្តិសុខឆ្នាំនេះ គឺប្រើកម្លាំងសរុបពង្រាយតាមគោលដៅសំខាន់ៗ ដើម្បីគ្រប់គ្រងសណ្តាប់ធ្នាប់ចេញចូលឱ្យបានល្អ ជាពិសេសបញ្ហាកើតឡើងដូចជាចោលួច ឆក់ប្លន់ ដាក់ថ្នាំ លូកហោប៉ៅ បទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការបង្កចលាចលផ្សេងៗនៅតាមតំបន់កម្សាន្តនានាដែលមានមនុស្សច្រើនកុះករ។
គួររម្លឹកថា ក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤ នឹងមានទូកងចំនួន៣៤៦ ដែលត្រូវឡើងមករាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីចូលរួមប្រណាំងប្រជែងដណ្ដើមពានរង្វាន់ថ្នាក់ជាតិពីក្រសួង ស្ថាប័ន និងអង្គភាពពាក់ព័ន្ធ៕ | រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញបានសម្រេចហាមឃាត់ការចរាចរនៅតំបន់ព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក ដើម្បីកាត់បន្ថយការកកស្ទះ និងជំរុញការចរាចរផ្សេងៗ។ ត្រូវបានហាមឃាត់ចរាចរនៅតំបន់ពិធីពីថ្ងៃទី ១៣ ដល់ ១៧ វិច្ឆិកា ជាមួយនឹងការបញ្ជាក់សម្រាប់មធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនផ្សេងៗ ដែលក៏មិនអនុញ្ញាតឱ្យរថយន្តដឹកទំនិញ និងរថយន្តធុនធំចូលតំបន់ជម្រើសពិធី។ មកពីការចេញផ្សាយនេះ ការរៀបចំមានសកម្មភាពដូចជាការបញ្ចេញកម្លាំងសុវត្ថិភាពជាង ៤,៦០០ នាក់ និងការស្នាក់នៅសម្រាប់កីឡាករ ២ម៉ឺននាក់ដែលចូលរួមព្រឹត្តិការណ៍។ |
កម្ពុជា និងចិន បានរៀបចំសន្និសីទខេត្ត-ក្រុង មេត្រីភាពកម្ពុជា-ចិន ឆ្នាំ២០២៤ ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្នាបន្ថែម ជំរុញវិស័យទេសចរណ៍រវាងប្រទេសទាំងពីរ។
ថ្លែងក្នុងពិធីបើកសន្និសីទដែលរៀបចំឡើងនៅព្រឹកថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ នាសណ្ឋាគារសុខា អង្គរ លោក ហួត ហាក់ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងទេសចរណ៍ បានចាត់ទុកសន្និសីទខាងលើ ថាបានឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញនូវការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់របស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងចិន ពិសេសកិច្ចសហការដ៏ល្អរវាង សមាគមមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន និងសមាគមប្រជាជនចិនដើម្បីមិត្តភាពជាមួយបរទេស ក្នុងការពង្រឹង និងពង្រីកចំណងមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន ស្របតាមស្មារតី មិត្តដែកថែប ដៃគូយុទ្ធសាស្រ្តគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងសហគមន៍វាសនារួមកម្ពុជា-ចិន ប្រកបដោយភាពស៊ីជម្រៅ និងភាពជាក់ស្ដែង និងជាការរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មដល់ការអនុវត្តយុទ្ធសាស្រ្ត ខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវ ផងដែរ។ ចំណែកនៅឆ្នាំ ២០២៣ ប្រទេសចិន និងកម្ពុជា បានឯកភាពគ្នាក្នុងការបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការត្បូងពេជ្រ ដែលផ្តោតលើវិស័យទេសចរណ៍ចំនួន៦ នៅក្នុងនោះការផ្លាស់ប្ដូររវាងប្រជាជនទាំងពីរ ត្រូវបានផ្តល់អាទិភាពខ្ពស់។
លោករដ្ឋមន្រ្តីទេសចរណ៍បន្ថែមថា ជាក់ស្ដែង នៅឆ្នាំ២០២៤ ត្រូវបានកំណត់ជាឆ្នាំនៃការផ្លាស់ប្ដូរទំនាក់ទំនងរវងប្រជាជន-ប្រជាជន នៃប្រទេសចិន និងប្រទេសអាស៊ាន។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ ពិតជាចូលរួមគាំទ្រដល់យុទ្ធនាការ ឆ្នាំនៃការផ្លាស់ប្ដូរប្រជាជន និងប្រជាជន កម្ពុជា-ចិន ២០២៤ ដែលត្រូវបានប្រកាសបើកជាផ្លូវការ កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ នៅខេត្តសៀមរាបកន្លងទៅ។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា លោក វ៉ាង វិនពីន ថ្លែងថា វិស័យទេសចរណ៍ជាកម្លាំងចលករដែលជំរុញវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ហើយចិនបានយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងលើការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ យើងបានស្ថានទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា ដោយបានយកការងារអភិវឌ្ឍន៍សហប្រតិបត្តិកម្ពុជា-ចិន ជាការងារចម្បង។ លោកទូតរំពឹងថា តាមរយៈការងើបឡើងវិញរបស់ភ្ញៀវទេសចរចិន និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជំរុញបន្ថែមរបស់ប្រទេសទាំងពីរ ចំនួនទេសចរចិននឹងមានការកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័សនាពេលអនាគត៕ | កម្ពុជា និងចិនបានរៀបចំសន្និសីទខេត្ត-ក្រុងមេត្រីភាពកម្ពុជា-ចិន ឆ្នាំ ២០២៤ ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែប្រសើរ និងជំរុញវិស័យទេសចរណ៍។ លោកហួត ហាក់ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងទេសចរណ៍បានបញ្ជាក់ថា កិច្ចសហការនេះមានសារៈសំខាន់ក្នុងការពង្រីកចំណងមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយុទ្ធសាស្រ្តរវាងកម្ពុជា និងចិន។ ជាពិសេស បទពិសោធន៍នៃការផ្លាស់ប្ដូរប្រជាជនកម្ពុជានិងចិនមានការផ្តោតអាទិភាព។ លោកវ៉ាង វិនពីន ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំកម្ពុជាក៏បានថ្លែងថា វិស័យទេសចរណ៍ជាសន្ទស្សន៍សំខាន់សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ច ហើយបង្ហាញពីការកើនឡើងនៃចំនួនទេសចរចិននៅកម្ពុជាដោយសារប្រតិបត្តិការ និងសហការណ៍ល្អរវាងប្រទេសទាំងពីរ។ |
កម្ពុជាអាចទទួលបានផលច្រើន ប្រសិនបើប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត លោក Donald Trump នឹងដំឡើងពន្ធគយលើទំនិញចិន។
ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកកំពុងរៀបចំផែនការផ្លាស់ប្តូរផលិតកម្មពីចិនមកកាន់កម្ពុជា ខណៈដែលពួកគេស្វែងរកប្រភពទំនិញជំនួស។
លោក Trump ដែលបានទទួលជ័យជម្នះដ៏លើសលុបនៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីកាលពីសប្តាហ៍មុនបានគំរាមយកពន្ធ ៦០ ភាគរយឬច្រើនជាងនេះលើផលិតផលរបស់ចិន។
បន្ទាប់ពីជ័យជំនះរបស់លោក Trump Steve Madden ដែលជាក្រុមហ៊ុនស្បែកជើងអាមេរិកដែលមានតម្លៃ៣ ប៊ីលានដុល្លារអាមេរិក បានប្រកាសភ្លាមៗ ថា ខ្លួននឹងកាត់បន្ថយការផលិតពាក់កណ្តាលនៅក្នុងប្រទេសចិន ហើយងាកទៅរកប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសដែលមានថ្លៃដើមទាបផ្សេងទៀតដូចជាវៀតណាមជាដើម។
នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន Steve Madden លោក Edward Rosenfeld បានប្រាប់ក្រុមអ្នកវិភាគ Wall Street បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតកាលពីសប្តាហ៍មុនថា “យើងបាននឹងកំពុងរៀបចំផែនការ ដែលយើងត្រូវផ្លាស់ទីទំនិញចេញពីប្រទេសចិនឱ្យបានឆាប់រហ័ស” ។
“ហើយយើងកំពុងដាក់ផែនការនោះទៅជាសកម្មភាព”។
អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា លោក លឹម ហេង មានប្រសាសន៍ថា ផែនការរបស់លោក Trump គឺជាការជំរុញយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ក្រុមហ៊ុននៅកម្ពុជា។
លោកបានប្រាប់កាសែតប្រាប់ខ្មែរថាមស៍កាលពីម្សិលមិញថា “យើងដឹងអំពីសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងចិន និងអាមេរិក” ។
«ការគំរាមតម្លើងពន្ធនេះនឹងជំរុញឱ្យក្រុមហ៊ុនចិនមកវិនិយោគកាន់តែច្រើននៅកម្ពុជា និងនាំចេញទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក។
“ហើយមិនត្រឹមតែអាមេរិកប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែចំពោះកន្លែងនានាដូចជាសហភាពអ៊ឺរ៉ុប ផងដែរ។ ក្រុមហ៊ុនចិន និងក្រុមហ៊ុនក្នុងតំបន់នឹងមកទីនេះ ហើយវិនិយោគនៅកម្ពុជា និងនាំចេញទៅកាន់សហរដ្ឋអាមេរិក អឺរ៉ុប និងកន្លែងផ្សេងៗទៀត។
លោកបានបន្តថា “វាគឺជាអត្ថប្រយោជន៍ដ៏ធំសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា និងក្រុមហ៊ុនកម្ពុជា។
លោកបានបញ្ជាក់ថា វិស័យសម្លៀកបំពាក់ ស្បែកជើង និងផលិតផលធ្វើដំណើរនឹងក្លាយជាអ្នកទទួលផលសំខាន់រួមជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនវត្ថុធាតុដើម ថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងអគ្គិសនី។
សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាទីផ្សារនាំចេញដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជារួចទៅហើយ ដែលស្មើនឹង ៤០ ភាគរយនៃការនាំចេញទាំងអស់កាលពីឆ្នាំមុន ដែលមានតម្លៃសរុប ៨,៩ ប៊ីលានដុល្លារ។
លោក Trump ក៏កំពុងរៀបចំផែនការយកពន្ធគយទូទៅពី ១០ ទៅ ២០ ភាគរយលើប្រទេសផ្សេងទៀតទាំងអស់ លើកលែងតែម៉ិកស៊ិក ដែលនឹងត្រូវប្រឈមនឹងការយកពន្ធ ២៥ ភាគរយ ឬ១០០ ភាគរយ ប្រសិនបើប្រទេសនេះបរាជ័យលើចំណាត់ការអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់។
ការដំឡើងពន្ធដែលបានគ្រោងទុករបស់លោកអាចនឹងត្រូវបន្ថែមលើពន្ធដែលមានស្រាប់។
សេដ្ឋវិទូព្រមានថា ប្រសិនបើលោក Trump អនុវត្តនូវអ្វីដែលោកបានគំរាម វានឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ធំដល់សេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកទាំងមូល ដែលជាប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេលើពិភពលោក ហើយប៉ះពាល់ដល់អ្នកប្រើប្រាស់នៅទីនោះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
សហព័ន្ធលក់រាយជាតិរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក(US National Retail Federation)បានចេញផ្សាយការសិក្សាមួយកាលពីសប្តាហ៍មុន បានអោយដឹងថា ពន្ធដែលបានស្នើឡើងរបស់លោក Trump លើសម្លៀកបំពាក់ ប្រដាប់ប្រដាក្មេងលេង គ្រឿងសង្ហារឹម សម្ភារៈប្រើប្រាស់ ស្បែកជើង និងផលិតផលធ្វើដំណើរ នឹងធ្វើឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ចំណាយបន្ថែមពី ៤៦ ប៊ីលានដុល្លារទៅ ៧៨ប៊ីលានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ។
ការសិក្សានេះបានបន្តទៀតថា “ទោះបីជាមានផ្លាស់ប្តូរក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ប្រភពទំនិញក៏ដោយ ពន្ធដែលបានស្នើឡើងនឹងមានផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានយ៉ាងខ្លាំងទៅលើអ្នកប្រើប្រាស់អាមេរិកដែលទិញនូវផលិតផលទាំងនេះ” ។
“យើងរកឃើញថាការចំណាយបន្ថែមដែលទាក់ទងនឹងពន្ធដែលបានស្នើឡើងទាំងនេះនឹងមានទំហំធំពេកសម្រាប់អ្នកលក់រាយនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយនៅពេលដែលអ្នកប្រើប្រាស់ទិញបន្ត វានឹងធ្វើឱ្យតម្លៃកាន់តែខ្ពស់ជាងលើសពីសម្ថភាពរបស់អ្នកទិញ”។
អ្នកវិភាគនិយាយថា ការដំឡើងពន្ធនឹងមិនជួយអ្វីដល់ក្រុមហ៊ុនផលិតរបស់អាមេរិកនោះទេ។
លោក Jay Foreman នាយកប្រតិបត្តិផ្នែករចនានៃក្រុមហ៊ុន Basic Fun បាននិយាយថា “យើងមិនអាចចាប់ផ្តើមបង្កើតតុក្កតា Barbie និងរថយន្ត Tonka និង Care Bears នៅសហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ” ។
“មិនមែនត្រឹមតែមួយយប់ មិនមែនក្នុងរយៈពេល ១២ ខែទៀត ហើយនិយាយដោយត្រង់ទៅ គឺមិនអាចទៅរួច”។ | កម្ពុជាអាចទទួលបានផលច្រើនប្រសិនបើលោក Donald Trump ឈ្នះការបោះឆ្នោត និងដំឡើងពន្ធគយលើទំនិញចិន។ ក្រុមហ៊ុនអាមេរិកកំពុងផ្លាស់ប្តូរផលិតកម្មពីចិនមកកម្ពុជា និងប្រទេសដទៃដែលមានថ្លៃដើមទាប ដូចជា វៀតណាម។ លោក Trump គ្រោងដំឡើងពន្ធលើផលិតផលចិន ៦០% ឬច្រើនជាងនេះ។ ការប្រតិបត្តិការនេះមានអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់កម្ពុជា ដោយជំរុញឱ្យក្រុមហ៊ុនចិនវិនិយោគ និងនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារអាមេរិក និងអឺរ៉ុប។ សហរដ្ឋអាមេរិកគឺជាទីផ្សារនាំចេញដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជា។ ទោះជាយ៉ាងណា ពន្ធដែលលោក Trump បានគំរាមអាចមានផលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចអាមេរិក ដោយបង្កើនការចំណាយរបស់អ្នកប្រើប្រាស់។ |
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោកស្រី ជា សិរី ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានជំរុញឱ្យម្ចាស់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ទទួលយកបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ដើម្បីពង្រីកលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុ និងទីផ្សាររបស់ពួកគេ។
ក្នុងឱកាសចូលរួមជាវាគ្មិនក្នុងកិច្ចពិភាក្សាស្តីពី “កិច្ចគាំពារឆ្អឹងខ្នងនៃសេដ្ឋកិច្ច៖ ការជំរុញកំណើនសហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យមជាសកល តាមរយៈនវានុវត្តន៍ឌីជីថល” ក្នុងពិព័រណ៌បច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុសិង្ហបុរី (Singapore Fintech Festival) នៅប្រទេសសិង្ហបុរី នាថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ លោកស្រី ជា សិរី បានលើកឡើងពីវឌ្ឍនភាពនៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា និងសសរស្តម្ភនៃការអភិវឌ្ឍរបស់ខ្លួន។
លោកស្រីបានសង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីសំខាន់របស់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចបន្ទាប់ពីវិបត្តិ Covid-19។
លោកស្រីក៏បានលើកឡើងពីកត្តាប្រឈមដែល SMEs បាននិងកំពុងជួបប្រទះ ដូចជាលទ្ធភាពមានកម្រិតក្នុងការទទួលបានហិរញ្ញប្បទាន និងសម្ពាធប្រកួតប្រជែងកាន់តែខ្លាំងក្នុងការពង្រីកប្រតិបត្តិការ ស្របពេលកំណើននៃវិស័យទេសចរណ៍នៅមានកម្រិតនៅឡើយ។
លោកស្រីក៏បានបង្ហាញពីគំនិតផ្តួចផ្តើមនានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល និងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ក្នុងការលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍវិស័យ SMEs ដូចជាការលើកកម្ពស់បរិយាកាសធុរកិច្ច ការបង្កើនលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញប្បទាន និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អប្រសើរក្នុងការអភិវឌ្ឍនិងតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធទូទាត់កម្ពុជា ជាមួយបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។
លោកស្រីបានសរសេរនៅលើបណ្តាញសង្គមរបស់លោកស្រីថា សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមនៅក្នុងទីផ្សារជាច្រើនត្រូវបានចាត់ទុកថាជាឆ្អឹងខ្នងនៃសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែក៏ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាស្រដៀងគ្នាដែរ ដូចជា កង្វះលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុ ទីផ្សារ និងការស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍ (R&D)
លោកស្រីបានកត់សម្គាល់ថា “ខ្ញុំជឿថាឌីជីថលូបនីយកម្មអាចដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះបាន ប៉ុន្តែសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមត្រូវត្រៀមខ្លួនដើម្បីទទួលយកឌីជីថលូបនីយកម្ម ដែលជាបញ្ហាប្រឈមផ្ទាល់មួយផ្សេងទៀត”។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា “អក្ខរកម្មឌីជីថលមានកម្រិត ហើយត្រូវការកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសម្របសម្រួលពីគ្រប់ភាគី រួមទាំងវិស័យរដ្ឋ និងឯកជន ដើម្បីលើកកម្ពស់អក្ខរកម្មឌីជីថល។ ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងឌីជីថលប្រកបដោយនិរន្តរភាព គួរតែត្រូវបានដាក់បញ្ជូលនៅក្នុងកម្មវិធីអប់រំទូទៅ និងជាផ្នែកមួយនៃបំណិនចាំបាច់នៃជីវិត” ។
លោក Pat Patel នាយកប្រតិបត្តិនៃបណ្តាញហិរញ្ញវត្ថុ និងបច្ចេកវិទ្យាសកល (GFTN) លោក Douglas Feagin ប្រធានក្រុមហ៊ុន Ant International និងជាអនុប្រធានជាន់ខ្ពស់នៃក្រុមហ៊ុន Ant Group លោក Mahendra Nerurkar អនុប្រធានផ្នែកទូទាត់សម្រាប់ទីផ្សារដែលកំពុងរីកចម្រើននៅ Amazon លោក Martha Sazon ប្រធាន និងជានាយកប្រតិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុន GCash និងលោកស្រី Paula Ingabire រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន និងទំនាក់ទំនង និងនវានុវត្តន៍នៃសាធារណៈរដ្ឋរវ៉ាន់ដា ក៏ត្រូវបានអញ្ជើញជាវាគ្មិននៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សានោះផងដែរ។
បន្ទាប់មក លោកស្រី ជា សិរី បានបន្តទៅទស្សនាស្តង់ជាច្រើនដែលជាដៃគូសក្តានុពលរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា រួមទាំង Paytm ដែលជាប្រព័ន្ធទូទាត់ឌីជីថលដ៏ធំបំផុតរបស់ប្រទេសឥណ្ឌា និង Tencent ដើម្បីស្វែងយល់ពីបច្ចេកវិទ្យាទូទាត់ថ្មី។ | លោកស្រី ជា សិរី បានជំរុញឱ្យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SMEs) ក្នុងកម្ពុជា ទទួលយកបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ដើម្បីពង្រីកការទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុ និងទីផ្សារ។ នៅក្នុងពិភាក្សា "ការជំរុញកំណើន SMEs តាមរយៈនវានុវត្តន៍ឌីជីថល" នៅសិង្ហបុរី លោកស្រីបានលើកឡើងពីការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា និងការកំណត់នៃ SMEs ដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងការលំបាកក្នុងការទទួលបានហិរញ្ញប្បទាន និងការប្រកួតប្រជែង។ លោកស្រីបានផ្តល់ជំនួយដល់ SMEs ដោយជំរុញការទទួលយកបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ ហើយការអប់រំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងឌីជីថលគួរត្រូវបានបញ្ចូលក្នុងកម្មវិធីអប់រំទូទៅ។ |
កាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុន អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ (NBFSA) ក្រុមការងារផ្នែកឯកជន និងសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានសហការគ្នារៀបចំសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់ស្តីពីផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍបច្ចេកទេសវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ (Fintech) សម្រាប់វិស័យហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារពីឆ្នាំ២០២៤ដល់ឆ្នាំ២០២៨។
សិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់នេះ ធ្វើឡើងក្រោមវត្តមានលោក ម៉ី វ៉ាន់ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ និងជាអគ្គលេខាធិការនៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានក្រុមការងារផ្នែកឯកជន និងលោក គិត ម៉េង ប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងជាប្រធានសម្របសម្រួលក្រុមការងារទាំង១៦ផ្នែកឯកជន និងតំណាងមកពី ADB ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានដាក់ចេញនូវយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ ដំណាក់កាលទី១ ដែលមានស្នូលនៃយុទ្ធសាស្ត្រ “ការកែទម្រង់និងការពង្រឹងអភិបាលកិច្ច” ដើម្បីកសាងមូលដ្ឋានគ្រឹះឆ្ពោះទៅ សម្រេចចក្ខុវិស័យកម្ពុជាឆ្នាំ២០៥០ ដោយបានបញ្ចូល “ការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ” ជាមុំទី៥នៃ បញ្ចកោណទី៥ “ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងសង្គមឌីជីថល” ដែលមានគោលដៅជាយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងការអនុវត្តគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា២០២៣-២០២៨។
ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងគោលនយោបាយនេះ អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ (អ.ស.ហ.) បានរៀបចំសេចក្តីព្រាងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ២០២៤-២០២៨។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះគូសបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ ក្នុងការជំរុញនុវានុវត្តន៍ និងបរិវត្តកម្មឌីជីថលនៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់សភាពាណិជ្ជកម្មបានអោយដឹងទៀតថាក្នុងគោលបំណង សិក្ខាសាលានេះ គឺដើម្បីប្រមូលធាតុចូលបន្ថែមពីគ្រប់តួអង្គពាក់ព័ន្ធ សំដៅធ្វើឱ្យសេចក្តីព្រាងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រនេះកាន់តែមានលក្ខណៈពេញលេញនិងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងអាច អនុវត្តបានដោយគ្រប់តួអង្គពាក់ព័ន្ធ។ | កាលពីសប្តាហ៍មុន អាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ (NBFSA) និងសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានរៀបចំសិក្ខាសាលាពិគ្រោះយោបល់អំពីផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ (Fintech) សម្រាប់វិស័យហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ នៅឆ្នាំ ២០២៤-២០២៨។ សិក្ខាសាលានេះមកក្នុងន័យបញ្ជាក់ពីយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១ ដែលបានបញ្ចូលការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុជាគោលបំណងសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។ នេះជាគម្រោងដើម្បីជំរុញបរិវត្តកម្មឌីជីថល និងនូវានុវត្តន៍ក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ។ |
កាលពីថ្ងៃសុក្រ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកូរ៉េ (KOICA) បានពិភាក្សាអំពីផែនការ បង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជសញ្ញាជាតិ និងម៉ាកយីហោ ក្នុងគោលបំណងផ្តល់អំណាចដល់កម្ពុជាតាមរយៈការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធអេកូឌីជីថលប្រកបដោយនិរន្តរភាព។
កិច្ចប្រជុំនេះធ្វើឡើងនៅទីស្តីការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មរវាងលោក អ៊ុក ប្រជា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងលោកស្រី Choi Moon Jung នាយិកាទីភ្នាក់ងារ KOICA។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន ទីភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកូរ៉េកំពុងបោះជំហាន ឆ្ពោះទៅរកការជំរុញរដ្ឋាភិបាលឌីជីថលរបស់កម្ពុជា តាមរយៈកិច្ចពិភាក្សាលើគម្រោង «ជំរុញការលើកកម្ពស់ម៉ាកពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជានាពេលអនាគត៖ គន្លឹះនៃការឈានទៅរកការកសាងកេរ្តិ៍ឈ្មោះម៉ាក ពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជាតាមរយៈដំណោះស្រាយឌីជីថលឈានមុខ» ។
ប្រភពដដែលបានអោយដឹងថា ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ ដល់ថ្ងៃទី២២ខែវិច្ឆិកា ក្រុមអ្នកជំនាញកូរ៉េនឹងធ្វើការសិក្សាជាបឋម ដើម្បីវាយតម្លៃលទ្ធភាពរបស់គម្រោង និងបង្កើតផែនការអនុវត្តដ៏ទូលំទូលាយសម្រាប់គម្រោងមួយនេះ។
លោកស្រី Jung បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារសំខាន់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីធានាបាននូវភាពជោគជ័យរបស់គម្រោង។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ គឺជាជំហានដ៏សំខាន់មួយឆ្ពោះទៅរកការពង្រឹងភាពធន់នឹងសេដ្ឋកិច្ច និងការបង្កើតថ្មីរបស់កម្ពុជា ដោយត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់អនាគតដ៏ភ្លឺស្វាង និងអំណាចឌីជីថលនាពេលអនាគត។
ក្នុងជំនួបនោះ អ៊ុក ប្រជា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានថ្លែងអំណរគុណដល់ភ្នាក់ងារសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកូរ៉េចំពោះគម្រោងចុះសិក្សាជាបឋមលើសំណើគម្រោងរបស់នាយកដ្ឋានកម្មសិទ្ធិបញ្ញា នៃអគ្គនាយកដ្ឋានសេវាពាណិជ្ជកម្ម នៃក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។
លោកបានបន្តថា គម្រោងនេះនឹងចូលរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធកម្មសិទ្ធិបញ្ញាកម្ពុជា តាមរយៈការបញ្ចូលការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត(AI) ការធ្វើសមាហរណកម្មទិន្នន័យម៉ាក ការវិភាគទិន្នន័យម៉ាក និងការផ្តល់ប្រឹក្សាយោបល់សម្រាប់សេវាចុះបញ្ជីម៉ាក ជំរុញការចុះបញ្ជីម៉ាកសម្គាល់ភូមិសាស្ត្រទំនិញកម្ពុជា ការលើកកម្ពស់កិច្ចការពារនិងការអនុវត្តសិទ្ធិកម្មសិទ្ធិបញ្ញា និងការកសាងកេរ្តិ៍ឈ្មោះម៉ាកនៃផលិតផលកម្ពុជាលើទីផ្សារជាតិ និងអន្តរជាតិ។ | កាលពីថ្ងៃសុក្រ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និង KOICA បានពិភាក្សាអំពីផែនការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជសញ្ញាជាតិ និងម៉ាកយីហោ ដើម្បីអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធអេកូឌីជីថលប្រកបដោយនិរន្តរភាពសម្រាប់កម្ពុជា។ កិច្ចការនេះមានគោលបំណងពង្រឹងម៉ាកពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល និងបច្ចេកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) ដើម្បីលើកកម្ពស់ការចុះបញ្ជីម៉ាក និងការជំរុញសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ |
ក្រសួងទេសចរណ៍ សហការជាមួយស្ថានទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា និងផ្នែកឯកជន នឹងរៀបចំពិព័រណ៍ទេសចរណ៍កម្ពុជា-ចិន ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី៦-៨ ខែធ្នូ នៅខេត្តសៀមរាប។
យោងតាមសេចក្តីជូនដំណឹងដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃសុក្របានអោយដឹងថា «ពិព័រណ៍ទេសចរណ៍កម្ពុជា-ចិនមានគោលបំណងជំរុញបន្ថែមទៀតនូវគំនិតផ្តួចផ្តើមឆ្នាំនៃការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជននិងប្រជាជនកម្ពុជា-ចិនឆ្នាំ២០២៤ និងយុទ្ធនាការទស្សនាសៀមរាបឆ្នាំ២០២៤»។
ពិព័រណ៍ទេសចរណ៍នេះ នឹងមានការចូលរួមពីប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ជាអ្នកទិញចិន ៥០ក្រុមហ៊ុន អ្នកលក់ចិនចំនួន៥០ក្រុមហ៊ុន និងអ្នកលក់កម្ពុជាចំនួន ១០០ក្រុមហ៊ុន ព្រមទាំងអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា និងចិនចំនួន ៥០ស្ថាប័នផងដែរ។
ក្រសួងទេសចរណ៍បានបន្ថែមថា ពិព័រណ៍នេះនឹងបង្ហាញពីសកម្មភាពសំខាន់ៗដូចជា សិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជា ការផ្គូផ្គងអាជីវកម្ម កម្មវិធីទស្សនកិច្ចគោលដៅទេសចរណ៍មុន និងក្រោយពិព័រណ៍ និងកម្មវិធីផ្សេងៗទៀតជាច្រើន។
ក្រសួងក៏បានអំពាវនាវដល់សមាគមទេសចរណ៍ ប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ ផ្នែករដ្ឋ-ឯកជន ស្ថាប័នផ្សព្វផ្សាយជាតិ និងអន្តរជាតិ និងសាធារណជនទូទៅឱ្យចូលរួមក្នុងពិព័រណ៍ទេសចរណ៍នេះ។
លោក Wang Wenbin ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិនប្រចាំកម្ពុជា បានបង្ហោះនៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមថា “យើងនឹងសហកាជាមួយកម្ពុជា ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទេសចរណ៍ និងជំរុញការផ្លាស់ប្តូររវាងប្រជាជន និងប្រជាជន”។
លោក តុប សុភ័ក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍ បានប្រាប់កាសែតខ្មែរថាមស៍កាលពីខែមុនថា នៅឆ្នាំ២០២៣ កម្ពុជាបានស្វាគមន៍ភ្ញៀវទេសចរចិនចំនួន ៥៤០,០០០ នាក់ ហើយតួលេខនេះបានកើនឡើងដល់ត្រឹមតែប្រមាណជាង ៦០ ម៉ឺននាក់ប៉ុណ្ណោះក្នុងរយៈពេល ៩ ខែដំបូងនៃឆ្នាំ ២០២៤។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ភ្ញៀវទេសចរចិននឹងត្រឡប់មកវិញក្នុងចំនួនច្រើន ជាពិសេសនៅចុងឆ្នាំ២០២៤។ លោកចាត់ទុកឆ្នាំនេះជាការពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន និងលើកកម្ពស់ការផ្លាស់ប្តូរកម្ពុជា-ចិន។ ព្រឹត្តិការណ៍ជាច្រើនត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីផ្សព្វផ្សាយគោលដៅទេសចរណ៍ សក្តានុពល និងការផ្តល់ជូនវប្បធម៌របសកម្ពុជា សំដៅទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរចិនកាន់តែច្រើន។ | ក្រសួងទេសចរណ៍ កម្ពុជា សហការជាមួយស្ថានទូតចិន និងផ្នែកឯកជន រៀបចំពិព័រណ៍ទេសចរណ៍កម្ពុជា-ចិន នឹងមាននៅខេត្តសៀមរាបពីថ្ងៃទី ៦-៨ ខែកុម្ភៈ ២០២៤។ ពិព័រណ៍នេះគោលបំណងជំរុញទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជនកម្ពុជា-ចិន និងផ្តល់ឱកាសដល់ប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ ៥០ក្រុមហ៊ុនពីចិន និង ១០០ក្រុមហ៊ុនពីកម្ពុជា។ កិច្ចប្រជុំនឹងមានសិក្ខាសាលា និងកម្មវិធីផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍ ដើម្បីលើកកម្ពស់សក្តានុពលទេសចរណ៍ និងវប្បធម៌របស់កម្ពុជា។ |
រដ្ឋាភិបាលគ្រោងខ្ចីប្រាក់ចំនួន ២.៦ ពាន់លានដុល្លារពីដៃគូអភិវឌ្ឍនានាក្នុងឆ្នាំ២០២៥ សម្រាប់ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់គម្រោងវិនិយោគសាធារណៈ ជាពិសេសដើម្បីគាំទ្រដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយចីរភាពរយៈពេលវែង និងបង្កើនផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ច នេះបើយោងតាមសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងឆ្នាំ២០២៥។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះបានអោយដឹងថា សម្រាប់ឆ្នាំ ២០២៥ រដ្ឋាភិបាលនឹងខ្ចីពីដៃគូអភិវឌ្ឍក្នុងកម្រិត២ ប៊ីលាន អេសដេអ៊ែរ ស្មើនឹងប្រមាណ ២.៦ ពាន់លានដុល្លារ។
ការខ្ចីប្រាក់នៅកម្រិតខាងលើត្រូវមានលក្ខណៈកម្ចីសម្បទានដែលត្រូវសងមកវិញជាមួយការប្រាក់អនុគ្រោះ។ ក្នុងលក្ខខណ្ឌនេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុជាអ្នកមានសិទ្ធិស្របច្បាប់តែមួយគត់តាមការប្រទានសិទ្ធិជាលាយលក្ខណ៍អក្សររបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ក្នុងការចុះហត្ថលេខាលើការខ្ចីប្រាក់កម្ចីសម្រាប់ហិរញ្ញប្បទានគម្រោងវិនិយោគសាធារណៈ។
លោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានមានប្រសាសន៍នៅក្នុងរបាយការណ៍អំពីស្ថានភាពបំណុលសាធារណៈរបស់កម្ពុជាគិតត្រឹមចុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ ២០២៤ ថា ស្ថានភាពបំណុលសាធារណៈនាពេលបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជានៅតែត្រូវបានវាយតម្លៃថាអាចគ្រប់គ្រងបាន នៅតែមានចីរភាព និង ហានិភ័យទាប បើទោះជាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារងផលប៉ះពាល់ដោយវិបត្តិ Covid-19 និងកត្តាខាងក្រៅផ្សេងទៀតក៏ដោយ។
លោកបានបន្ថែមថា ចីរភាពនៃបំណុលសាធារណៈនេះ គឺដោយសារកម្ពុជាមានប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈដ៏រឹងមាំ ដែលរួមមាន ១) ក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ ២) គោលនយោបាយ យុទ្ធសាស្ត្រ និងនីតិវិធីគ្រប់គ្រងគ្រប់ទិដ្ឋភាពនៃប្រតិបត្តិការ ៣) សមត្ថភាពស្ថាប័ន និងធនធានមនុស្សគ្រប់គ្រាន់ និង ៤) ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា សម្រាប់គ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការ និងរក្សាទុកទិន្នន័យជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការវិភាគ និងការត្រួតពិនិត្យហានិភ័យបំណុល។ល។
ជាក់ស្តែង រាជរដ្ឋាភិបាលបានអនុវត្តយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ និងប្រយ័ត្នប្រយែងនូវវិធានការយុទ្ធសាស្ត្រដែលមានចែងក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈ ជាពិសេសគោលការណ៍សំខាន់ៗចំនួន៥ ដើម្បីពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវប្រសិទ្ធភាពនៃការគ្រប់គ្រងបំណុលសាធារណៈ និងការគ្រប់គ្រងការវិនិយោគសាធារណៈ រួមមាន ១) ការខ្ចីប្រាក់ក្នុង ចំនួនសមហេតុផលដែលស្របទៅនឹងស្ថានភាពហិរញ្ញវត្ថុ ដែលសេដ្ឋកិច្ចអាចទប់ទល់បាន ២) ខ្ចីតែកម្ចីដែលមានកម្រិតសម្បទាន ឬលក្ខខណ្ឌអំណោយផល ៣) ខ្ចីសម្រាប់តែវិស័យអាទិភាព ដើម្បីទ្រទ្រង់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងវិស័យដើម្បីបង្កើនផលិតភាពសេដ្ឋកិច្ច ឬផលិតភាពផលិតកម្ម ៤) ប្រើប្រាស់ប្រាក់កម្ចីប្រកបដោយតម្លាភាព គណនេយ្យភាព ប្រសិទ្ធភាព និងប្រសិទ្ធភាពអោយបានអតិបរមា និង ៥) ប្រើប្រាស់ប្រាក់កម្ចីសម្រាប់គម្រោងវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈ ដែលត្រូវតែមានស្តង់ដារ និងគុណភាពខ្ពស់ ស្របតាមគោលការណ៍នៃការគ្រប់គ្រងការវិនិយោគសាធារណៈ ក៏ដូចជាឆ្លើយតបទៅនឹង តម្រូវការនៃការអភិវឌ្ឍជាតិក្នុងដំណាក់កាលថ្មី ជាពិសេសធានាបាននូវនិរន្តរភាពសេដ្ឋកិច្ច សង្គម បរិស្ថាន និងភាពធន់នឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
លោកបានលើកឡើងទៀតថា “ដោយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលការណ៍ទាំង៥ខាងលើ ការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងឆ្នាំសារពើពន្ធថ្មីនឹងបង្កើនសមត្ថភាពខ្ចីរបស់កម្ពុជា ដែលអាចឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលបង្កើនការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានកម្ចីបន្ថែមទៀត ដើម្បីបំពេញតម្រូវការនៃការវិនិយោគសាធារណៈក្នុងវិស័យអាទិភាព ដើម្បីរួមចំណែកដល់ល្បឿននៃការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងការប្រកួតប្រជែង ដែលជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ប្រកបដោយចីរភាពនិងមិនប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានដើម្បីសម្រេចបានចក្ខុវិស័យកម្ពុជាឆ្នាំ២០៣០និង២០៥០»។
គិតត្រឹមចុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៤ រួមទាំងបំណុលចាស់ កម្ពុជាមានសន្និធិបំណុលសាធារណៈសរុបចំនួន ១១.២៧ ពាន់លានដុល្លារ ដែលក្នុងនោះ ៩៩ភាគរយ ត្រូវនឹងប្រមាណ ១១ ពាន់លានដុល្លារ ជាបំណុលសាធារណៈក្រៅប្រទេស (ក្របខ័ណ្ឌទ្វេភាគីប្រមាណ ៦៣ភាគរយ និងក្របខ័ណ្ឌពហុភាគីប្រមាណ ៣៧ភាគរយ) និង ១ភាគរយ ត្រូវនឹងប្រមាណ ១១៣ លានដុល្លារ ជាបំណុលសាធារណៈក្នុងប្រទេស។
សមាសភាគបំណុលសាធារណៈទាំងនេះ រួមមាន ៤៦ភាគរយ ជាដុល្លារអាមេរិក ១៩ភាគរយ ជាអេសដេអ៊ែរ ១១ភាគរយ ជាយ័នចិន ១១ភាគរយ ជាយេនជប៉ុន ៧ភាគរយ ជាអឺរ៉ូ និង ៦ភាគរយ ទៀត ជារូបិយវត្ថុជាតិ និងរូបិយប័ណ្ណផ្សេងៗ។
នៅក្នុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៤ រដ្ឋាភិបាលបានចុះហត្ថលេខាលើប្រាក់កម្ចីថ្មីជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍនានា ក្នុងចំនយន១៨១.៧២ លានដុល្លារស្មើនឹង ១៣៧.៥៧ លាន អេសដេអ៊ែរ។ សរុបមក ប្រាក់កម្ចីថ្មីសរុបដែលបានចុះហត្ថលេខាជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍនានាក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២៤ មានចំនួន ៣១៣.៧៨ លានដុល្លារ ស្មើនឹង ២៣៧.៥៥ លានអេសដេអ៊ែរ ដែលស្មើនឹង១៤ ភាគរយនៃពិដានដែលអនុញ្ញាតដោយច្បាប់ (SDR ១.៧ ពាន់លាន)។ ក្នុងនោះ ៨៩ ភាគរយត្រូវបានចុះហត្ថលេខាជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍទ្វេភាគី និង ១១ ភាគរយជាមួយដៃគូអភិវឌ្ឍពហុភាគី។ ប្រាក់កម្ចីដែលបានចុះហត្ថលេខានៅក្នុងឆមាសទីមួយបានថយចុះ៦០ ភាគរយបើប្រៀបធៀបទៅនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។ | រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាខ្ចីប្រាក់ចំនួន ២.៦ ពាន់លានដុល្លារពីដៃគូអភិវឌ្ឍនានាក្នុងឆ្នាំ ២០២៥ សម្រាប់គម្រោងវិនិយោគសាធារណៈ ដែលគោលបំណងគឺសន្សំសេដ្ឋកិច្ច និងបង្កើនផលិតភាព។ បំណុលសាធារណៈបច្ចុប្បន្ននៅត្រឹម ១១.២៧ ពាន់លានដុល្លារ មាន ៩៩% គឺជាបំណុលក្រៅប្រទេស។ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចបានបង្ហាញពីស្ថានភាពគ្រប់គ្រងបំណុលដែលមានសុវត្ថិភាព និងមានគោលនយោបាយកម្រិតសមហេតុផលក្នុងការខ្ចីប្រាក់ ដើម្បីគាំទ្រកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឱ្យមានចីរភាព។ |
របាយការណ៍របស់ក្រសួងទេសចរណ៍បានបង្ហាញកាលពីម្សិលមិញថា កម្ពុជាបានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរចំនួន ៤.៨ លាននាក់នៅក្នុងត្រីមាសទី១ នៃឆ្នាំនេះ កើនឡើង២២ ភាគរយធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
របាយការណ៍បានឱ្យដឹងថា ប្រទេសថៃគឺជាទីផ្សារកំពូលសម្រាប់ការមកដល់នៃភ្ញៀវទេសចរបរទេសនៅកម្ពុជាពីខែមករាដល់ខែកញ្ញាដោយមានភ្ញៀវទេសចរចំនួន ១.៥២ លាននាក់ ធ្លាក់ចុះ១៤ ភាគរយ។
របាយការណ៍បានបន្ថែមថា ភ្ញៀវទេសចរវៀតណាមចំនួន ៩៧៣,៤០៧ នាក់ និងជនជាតិចិនចំនួន ៦០៧,៥៤២ នាក់បានធ្វើដំណើរមកកម្ពុជាក្នុងអំឡុងពេល៣ ត្រីមាសដំបូងនៃឆ្នាំនេះ កើនឡើង៣៣ ភាគរយ និង ៤៩,៨ ភាគរយរៀងគ្នា។
ភ្ញៀវបរទេសចំនួន ១.៧ លាននាក់ ឬប្រហែល ៣៥.5៥ភាគរយនៃចំនួនអ្នកទេសចរបរទេសសរុបបានធ្វើដំណើរមកកម្ពុជាតាមផ្លូវអាកាសកើនឡើង ២៧ ភាគរយធៀបនឹងឆ្នាំមុន។
ប្រភពដដែលបានអោយដឹងទៀតថា ចំនួនអ្នកទេសចរសេសសល់បានមកដល់តាមច្រកព្រំដែនគោក និងផ្លូវទឹក ។
លោក តុប សុភ័ក រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងទេសចរណ៍ មានប្រសាសន៍ថា តួលេខនេះបង្ហាញថា វិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជាកំពុងងើបឡើងវិញ ទោះបីជាមិនទាន់ឈានដល់កម្រិតមុនពេលមានវិបត្តិ Covid-19 ក៏ដោយ។
លោកបាននិយាយទៅកាន់កាសែតខ្មែរថាមស៍ថា “ក្រសួងទេសចរណ៍កំពុងខិតខំប្រឹងប្រែង ដោយមានការគាំទ្រពីភាគីពាក់ព័ន្ធ និងវិស័យឯកជន ដើម្បីជំរុញការមកទស្សនាប្រទេសកម្ពុជា”។
និន្នាការវិជ្ជមានគឺស្របទៅនឹងគោលបំណងរបស់កម្ពុជាក្នុងការទទួលបានចំនួនភ្ញៀវទេសចរអោយច្រើនលើសពីពេលមុនមានជំងឺរាតត្បាត។ ក្រសួងបានព្យាករថាការមកដល់របស់ភ្ញៀវទេសចរបរទេសនឹងមានចំនួន ៧ លាននាក់នៅឆ្នាំ ២០២៥ ដែលលើសពី ៦,៦ លាននាក់ដែលបានកត់ត្រាក្នុងឆ្នាំ ២០១៩។
ជាមួយគ្នានេះ របាយការណ៍របស់ក្រសួងបានបង្ហាញថា ទេសចរណ៍ក្រៅប្រទេសរបស់កម្ពុជាក៏បានកើនឡើង ៣,២ ភាគរយដល់ ១,៣៦ លាននាក់ក្នុងអំឡុងខែមករាដល់ខែកញ្ញាឆ្នាំនេះ។
កម្ពុជាមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បីល្បាញដោយសារតំបន់បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ពិភពលោកដូចជា ឧទ្យានបុរាណ អង្គរក្នុងខេត្តសៀមរាប ប្រាសាទព្រះវិហារ និងប្រាសាទកោះកេរ្តិ៍ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ និងតំបន់បុរាណសំបូរព្រៃគុកក្នុងខេត្តកំពង់ធំ។
ក្រៅពីនេះ កម្ពុជាមានឆ្នេរសមុទ្រប្រវែង ៤៥០ គីឡូម៉ែត្រ លាតសន្ធឹងលើខេត្តភាគនិរតីចំនួន ៤ គឺ ព្រះសីហនុ កំពត កែប និងកោះកុង។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយនាពេលថ្មីៗនេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានអោយដឹងថា វិស័យទេសចរណ៍គឺជាកត្តាជំរុញដ៏សំខាន់មួយនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនៅឆ្នាំ២០២៤។
កាលពីឆ្នាំមុន កម្ពុជាទទួលបានភ្ញៀវទេសចរបរទេសចំនួន ៥.៤៥ លាននាក់ ដោយទទួលបានចំណូលសរុបចំនួន ៣.០៨ ពាន់លានដុល្លារ នេះបើយោងតាមក្រសួងទេសចរណ៍។ | នៅក្នុងត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២៤, កម្ពុជាបានទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរបរទេសចំនួន ៤.៨ លាននាក់ កើនឡើង ២២% ប្រហែលជាទៅនឹងឆ្នាំមុន។ ប្រទេសថៃជាទីផ្សារកំពូលក្នុងការមកដល់ភ្ញៀវទេសចរ។ វៀតណាម និងចិនបាននាំអ្នកទេសចរមកកម្ពុជាកើនឡើង ៣៣% និង ៤៩.៨%។ ភ្ញៀវ ១.៧ លាននាក់បានធ្វើដំណើរមកតាមផ្លូវអាកាស កើនឡើង ២៧%។ វិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជាកំពុងមានសកម្មភាពពេញលេញ ទោះបីមានវិបត្តិ Covid-19។ ក្រសួងទេសចរណ៍ព្យាករថា ចំនួនភ្ញៀវទេសចរប្រទេសចំនួន ៧ លាននាក់នឹងមកដល់នៅឆ្នាំ ២០២៥។ |
null | កម្ពុជា បានប្រារព្ធទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិលើកទី ៧១ នៅវិមានឯករាជ្យក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីរំលឹកការទទួលបានសិទ្ធិអ независភាពពីអាណានិគមបារាំងនៅថ្ងៃទី ៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៥៣។ ពិធីនេះមានការចូលរួមពីព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី និងមនុស្សសំខាន់ៗក្នុងរដ្ឋាភិបាល។ ព្រះមហាក្សត្រ បានចូលរួមដាក់ផ្កា និងប្រទានភ្លើងជ័យក្នុងពិធីដែលមានការចូលរួមពីសិស្ស និស្សិត និងពលរដ្ឋ។
ពិធីនេះក៏បានរំលឹកអំពីការបង្កើតសាមគ្គីជាតិ និងការទាមទារឯករាជ្យ ដោយសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ។ ក្រោយពីស្វាគមន៍ឯករាជ្យ កម្ពុជា បានបន្តប្រារព្ធពិធីបុណ្យឯករាជ្យរៀងរាល់ឆ្នាំ។
អ្នកស្រី អ៊ុន សា មាន និងកញ្ញា ហេង ស្រីម៉ាប់ បានបង្ហាញអារម្មណ៍ថាផ្តល់តម្លៃសម្រាប់ការប្រារព្ធទិវានេះ និងការរីកចម្រើនប្រទេសកម្ពុជា។
|
ប្រទេសកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃសៅរ៍បានប្រារព្ធទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិលើកទី៧១ នៅវិមានឯករាជ្យ ដើម្បីរំលឹកដល់ថ្ងៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកម្ពុជាដណ្ដើមបានសិទ្ធិសេរីភាពនិងភាពជាម្ចាស់ប្រទេសពីអាណានិគមបារាំងមកវិញនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ ក្រោមព្រះរាជបូជនីយកិច្ចដឹកនាំដ៏ក្លៀវក្លារបស់ព្រះមហាវីរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យជាតិខ្មែរ។
ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិប្រារព្ធធ្វើឡើងក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី និងអញ្ជើញចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នកំពូលៗរបស់កម្ពុជា ដូចជាលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ព្រមទាំងតំណាងអង្គទូតបរទេស មន្ត្រីរាជការ កងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ យុវជន សិស្សនិស្សិត និងពលរដ្ឋចូលរួមអបអរសាទរយ៉ាងច្រើនកុះករនៅវិមានឯករាជ្យក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី បានយាងដោយក្បួនរថយន្តពីព្រះបរមរាជវាំងឆ្ពោះទៅកាន់វិមានឯករាជ្យ ដើម្បីដាក់កម្រងផ្កានិងប្រទានភ្លើងជ័យដោយមានវត្តមានសម្ដេចសង្ឃរាជនិងថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នកំពូលៗរបស់ជាតិថ្វាយព្រះរាជដំណើរព្រះអង្គ។ សិស្សនិស្សិត យុវជន ព្រមទាំងពលរដ្ឋកាន់ព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍ព្រះមហាក្សត្រ ទង់ជាតិ ទង់សាសនា ទង់ព្រះមហាក្សត្រនៅសងខាងផ្លូវ ដើម្បីអបអរសាទរព្រះរាជដំណើរព្រះអង្គផងដែរ។
ក្នុងឱកាសនោះ ក៏មានការបង្ហោះប៉េងប៉ោងនិងប្រលែងព្រាបជានិមិត្តឯករាជ្យនិងសេរីភាពសម្រាប់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយពិធីនោះក៏មានការអុជកាំជ្រូចអបអរសាទរពេលយប់ផងដែរ។
ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិលើកទី៧១ ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី មិនមានព្រះរាជសន្ទរកថាដូចកាលពីឆ្នាំមុនទេ។
លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាបានបង្ហោះសារលើបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយសង្គមកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ថា លោកបានដង្ហែព្រះមហាក្សត្រក្នុងពិធីប្រារព្ធទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ៩វិច្ឆិកានៅវិមានឯករាជ្យ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ៩វិច្ឆិកាបានរំលឹកដល់ប្រជាជនអំពីព្រះរាជបេសកកម្មដើម្បីជាតិមាតុភូមិនិងប្រជារាស្ត្រខ្មែររបស់ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោត្តម សីហនុ ព្រះបិតាឯករាជ្យជាតិ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ដែលព្រះអង្គបានលះបង់ព្រះកាយពលនិងព្រះបញ្ញាញាណយ៉ាងក្លៀវក្លាបំផុតធ្វើការតស៊ូក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃព្រះរាជបូជណីយកិច្ច ដើម្បីទាមទារឯករាជ្យដ៏ពិតប្រាកដនៅកម្ពុជា»។
បន្ទាប់ពីការដាក់អាណានិគមរបស់បារាំងរយៈពេល៩០ឆ្នាំ ប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យពេញបរិបូរណ៌ពីអាណានិគមរបស់បារាំងនៅថ្ងៃទី៩ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ ក្រោមព្រះរាជបូជនីយកិច្ចរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ ព្រះមហាវីរក្សត្រ ហើយប្រជារាស្ត្រកម្ពុជាគ្រប់ភូមិឋានបានចូលរួមក្នុងចលនាជីវពលនារីក្លាហានជាមួយព្រះអង្គ។ នេះបង្ហាញពីចលនាមហាសាមគ្គីជាតិ។
ពេលបានទទួលឯករាជ្យ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋបានសរសេរលិខិតផ្លូវការទៅរដ្ឋាភិបាលបារាំងដោយអះអាងថា ចាប់ពីថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣តទៅ កម្ពុជាជាប្រទេសឯករាជ្យមួយដែលមិនស្ថិតនៅក្រោមអាណានិគមរបស់ប្រទេសណាមួយនោះឡើយ។ កម្ពុជានឹងស្រឡាញ់រាប់អានបារាំងក្នុងឋានៈជាប្រទេសឯករាជ្យដូចគ្នា។
ក្រោយពីបានទទួលឯករាជ្យ កម្ពុជាតែងតែប្រារព្ធពិធីបុណ្យឯរាជ្យឡើងយ៉ាងអធិកអធមជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ព្រះមហាក្សត្រ និងវត្តមានរបស់ប្រមុខដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល រដ្ឋសភា ព្រឹទ្ធសភា នាហ្មឺនសព្វមុខមន្ត្រី ព្រមទាំងមហាជនយ៉ាងច្រើនកុះករ ដើម្បីដាក់កម្រងផ្កានៅវិមានឯករាជ្យក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
អ្នកស្រី អ៊ុន សាមាន អាយុប្រមាណ៧០ឆ្នាំ ជាពលរដ្ឋរស់នៅភ្នំពេញ។ អ្នកស្រីបាននិយាយថា គាត់ចាប់កំណើតពីផ្ទៃម្ដាយចំពេលប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យជាតិពីអាណានិគមបារាំងក្រោមព្រះរាជបូជនីយកិច្ចរបស់ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា លុះពេលគាត់ធំពេញវ័យក្នុងសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមក្រោមការដឹកនាំរបស់សម្ដេចឪ ហើយប្រទេសជាតិពេលនោះមានការរីកចម្រើនជាខ្លាំងនៅគ្រប់វិស័យ។
អ្នកស្រីបាននិយាយថា៖ «ពលរដ្ឋខ្មែរជំនាន់ខ្ញុំមានមនោសញ្ចេតនាចំពោះសម្ដេចឪណាស់។ ព្រះអង្គជាព្រះមហាក្សត្រដែលមានសន្តានចិត្តដ៏ល្អប្រពៃ ព្រោះព្រះអង្គតែងតែបង្ហាញពីព្រះទ័យខ្វាយខ្វល់ជាខ្លាំងចំពោះប្រទេសជាតិនិងប្រជានុរាស្ត្រតាមរយៈការយាងសួរសុខទុក្ខ»។
កញ្ញា ហេង ស្រីម៉ាប់ ពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅភ្នំពេញបានសម្ដែងចំណាប់អារម្មណ៍ថា ដ្បិតតែខ្លួនគេជាយុវជនក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែក៏គួរតែចំណាយពេលចូលរួមអបអរសាទរពិធីរំលឹកខួបបុណ្យឯករាជ្យដែរ ព្រោះជាទិវាបុណ្យជាតិដ៏មានតម្លៃធំធេងសម្រាប់ប្រទេសនិងប្រជាជាតិខ្មែរ។
កញ្ញាយល់ថា ការទាមទារឯករាជ្យជាតិពិតជាមានអត្ថន័យសម្រាប់ប្រទេសនីមួយៗដែលត្រូវបានប្រទេសដទៃដាក់អាណានិគមលើ។ ការទាមទារឯករាជ្យ មានន័យថា ការទាមទារសិទ្ធិ សេរីភាព និងភាពជាម្ចាស់ទឹកដី។
កញ្ញានិយាយថា៖ «ការសាមគ្គីរបស់មនុស្សនៅក្នុងសង្គមរបស់យើង គឺពិតជាបានផ្ដល់សារៈប្រយោជន៍ច្រើនក្នុងការការពារ ការអភិវឌ្ឍ និងលើកតម្កើងសង្គមជាតិ»៕ | លោកស្រី ឃួន សុ ដារី ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា បាននិយាយថា មន្ត្រីការទូតគឺជាអ្នកតំណាងឱ្យជាតិ និងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ មានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការពារគុណតម្លៃ និងគោលបំណងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ជាតិ។ ការទូតមានសារៈសំខាន់ក្នុងការពារអត្តសញ្ញាណជាតិ និងការកែលម្អស្ថិរភាពនៃសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។
លោកស្រីបានគាំទ្រនិងអបអរសាទរឯកអគ្គរាជទូតថ្មីៗ ៤ នាក់ និងអញ្ជើញឱ្យពួកគេធ្វើការជួយស្របតាមគោលបំណងជាតិ និងផ្តល់ការជួយសម្រួលដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរទាំងអស់នៅបរទេស។ លោកស្រីក៏បានណែនាំឱ្យពួកគេចូលរួមក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសផ្សេងៗ និងផ្តោតលើការផ្សព្វផ្សាយពីភាពវិជ្ជមាន និងអត្ថប្រយោជន៍ក្នុងការទាក់ទាញវិនិយោគ និងទេសចរ។
នៅចុងបញ្ចប់ លោកស្រីបានផ្តល់អនុសាសន៍ថា ឯកអគ្គរាជទូតគួរត្រូវធ្វើការពិចារណារឿងប្រយោជន៍ជាតិជាធំ និងធ្វើការបញ្ជាក់ព័ត៌មានដល់ពិភពលោក ដើម្បីជួយឱ្យកម្ពុជាមានភាពរីកចម្រើន និងពង្រីកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកាន់តែល្អប្រសើរឡើង៕ |
លោកស្រី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា បានចាត់ទុកមន្ត្រីការទូត គឺជាអ្នកតំណាងឱ្យជាតិទាំងមូលនៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងជាអ្នកដែលឈរនៅសមរភូមិជួរមុខ ដើម្បីការពារគុណតម្លៃរបស់ជាតិ និងគោលបំណងជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ជាតិ។
ការចាត់ទុកមន្ត្រីការទូត គឺជាអ្នកតំណាងឱ្យជាតិ និងជាអ្នកដែលឈរនៅសមរភូមិជួរមុខខាងលើនេះ ធ្វើឡើងក្នុងជំនួបសម្ដែងការគួរសមរវាងលោកស្រី ឃួន សុដារី និងលោក កុយ គួង ឯកអគ្គរាជទូតប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក និងម៉ិកស៊ិក លោក ប្រាក់ ងួនហុង ឯកអគ្គរាជទូតប្រចាំប្រេស៊ីល លោកស្រី រត្ន ម៉ានី ឯកអគ្គរាជទូតប្រចាំឥណ្ឌា បង់ក្លាដេស ស្រីលង្កា អុីរ៉ង់ នេប៉ាល់ និងម៉ាលឌីវ និងលោក ឆេង ម៉ានិត ឯកអគ្គរាជទូតប្រចាំមីយ៉ាន់ម៉ា នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃសុក្រ។
លោកស្រី ឃួន សុដារី បានអបអរសាទរនិងគាំទ្រពេញទំហឹងចំពោះឯកអគ្គរាជទូតទាំង៤រូប ដែលត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីផ្តល់សេចក្តីទុកចិត្តតែងតាំងជា ឯកអគ្គរាជទូតវិសាមញ្ញ និងពេញសមត្ថភាពរបស់កម្ពុជាប្រចាំនៅបណ្ដាប្រទេសនានាលើសកលលោក។
ប្រធានរដ្ឋសភាបញ្ជាក់ថា៖ «ជាមន្ត្រីការទូត គឺជាអ្នកតំណាងឱ្យជាតិទាំងមូលនៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងជាអ្នកដែលឈរនៅសមរភូមិជួរមុខ ក្នុងកិច្ចការពារគុណតម្លៃរបស់ជាតិ និងគោលបំណងជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ជាតិ។ បេសកកម្មការទូត ពិតជាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ បន្ថែមទៅលើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងខាងក្នុងប្រទេស ដើម្បីការពារ និងលើកកម្ពស់អត្តសញ្ញាណជាតិ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថិរភាពជាតិ»។
លោក ឃួន សុដារី មានជំនឿថា ឯកអគ្គរាជទូតទាំង៤រូប ដែលពោរពេញដោយសមត្ថភាព និងបទពិសោធលើការងារការទូតខាងលើនេះ នឹងបំពេញបេសកកម្មជូនប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសជាតិសម្រេចបាននូវលទ្ធផលធំធេង។
ប្រធានរដ្ឋសភាណែនាំថា ឯកអគ្គរាជទូតទាំងអស់ត្រូវគិតគូរ និងតម្កល់ប្រយោជន៍ជាតិជាធំ និងចំពោះមុខ។ ត្រូវរក្សា ការពារ និងលើកគុណតម្លៃជាតិ និងកិត្យានុភាពជាតិជានិច្ច។ ការពារឯករាជ្យភាព អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី លើកកម្ពស់កិត្យានុភាពជាតិ រូបភាពវិជ្ជមាន ហើយទប់ស្កាត់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលបំផ្លាញកេរ្ដិ៍ឈ្មោះរបស់កម្ពុជា។
លោកស្រីផ្ដល់អនុសាសន៍ថា៖ «ត្រូវមានភាពឈ្លាសវៃ ប៉ិនប្រសប់ ក្នុងការដឹកនាំដោយត្រូវធ្វើយ៉ាងណាខិតខំពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនងមិត្តភាព សាមគ្គីភាព និងសហប្រតិបត្តិការទាំងក្របខណ្ឌទ្វេភាគី និងពហុភាគីឱ្យកាន់តែប្រសើរថែមទៀត»។
លោកស្រីស្នើដល់ឯកអគ្គរាជទូតទាំងអស់ត្រូវជំរុញការផ្សព្វផ្សាយអំពី ភាពវិជ្ជមានរបស់ប្រទេសកម្ពុជាឱ្យបានទូលំទូលាយ សំដៅទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ និងអ្នកទេសចរមកកម្ពុជាឱ្យបានកាន់តែច្រើន។
លោកស្រីលើកទឹកចិត្តឯកអគ្គរាជទូតខាងលើយកចិត្តទុកដាក់ ខ្វល់ខ្វាយ និងជួយសម្របសម្រួលគាំទ្រដល់ប្រជាពលរដ្ឋ សិស្ស និស្សិតខ្មែរដែលកំពុងស្នាក់នៅ ធ្វើការ និងរៀនសូត្រនៅតាមបណ្តាប្រទេសនានា សំដៅធ្វើយ៉ាងណាឱ្យពួកគេមានភាពកក់ក្តៅស្របនឹងសុភាសិតខ្មែរពោលថា “នៅផ្ទះម្តាយទីទៃ ទៅព្រៃម្តាយតែមួយ។
ប្រធានរដ្ឋសភា បានផ្តាំផ្ញើឯកអគ្គរាជទូតជួយលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងសភាកម្ពុជាជាមួយសភានៃប្រទេសដែលខ្លួនកំពុងបំពេញបេសកកម្មឱ្យកាន់តែសកម្ម និងជិតស្និទ្ធថែមទៀត។
លោក កុយ គួង ឯកអគ្គរាជទូតប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក និងម៉ិកស៊ិក និងជាតំណាងឯកអគ្គរាជផ្សេងៗទៀតបានអរគុណលោកស្រី ឃួន សុដារី ដែលចំណាយពេលវេលាផ្តល់ឱកាសឱ្យឯកអគ្គរាជទូតនានាចូលជួបជម្រាបលា និងទទួលអនុសាសន៍ល្អៗមុនពេលចេញបេសកកម្មការទូតជូនជាតិ និងប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកបេ្តជ្ញាថា នឹងខិតខំបំពេញបេសកកម្មឱ្យទទួលបានជោគជ័យ លើកកម្ពស់កិត្យានុភាពជាតិនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ ជាមួយគ្នានេះនឹងខិតខំផ្សព្វផ្សាយពីការពិតនៅកម្ពុជាដល់អន្តរជាតិ ទាក់ទាញអ្នកទេសចរ អ្នកវិនិយោគមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសផ្សារភ្ជាប់សុខទុក្ខជាមួយពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលរស់នៅតាមបណ្តាប្រទេសនានា ដែលត្រូវបំពេញបេសកកម្មការទូតឱ្យបានជិតសិ្នទ្ធនិងការ ទទួលខុសត្រូវខ្ពស់៕ | មន្ត្រីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានរាយការណ៍ថា ទឹកប្រមូលបានជាង 60 លានម៉ែត្រត្រីគុណ នៅរដូវវស្សានេះ ត្រូវបានប្រមូលសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ក្នុងរដូវប្រាំងខាងមុខ។ ទឹកដែលប្រមូលបាននឹងគាំទ្រការអភិរក្សប្រាសាទ បរិស្ថាន និងវិស័យកសិកម្ម សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ជុំវិញប្រមាណ 7,000 ហិកតា។
លោក ភឿន សុឃីម ប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទឹកបានអះអាងថា ការប្រមូលទឹកនៅតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ បានសម្រេចបាន 100% និងមានបរិមាណទឹកដូចឆ្នាំមុន។ ការងារគ្រប់គ្រងទឹកបានប្រសើរឡើងបន្ទាប់ពីការជួសជុលប្រព័ន្ធទឹកបុរាណចាប់ពីឆ្នាំ 2012 ដោយមិនបារម្ភពីការខ្វះខាតទឹក។
ទឹកនេះមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការការពារ និងបរិស្ថានប្រាសាទ ដោយជួយរក្សាឧបករណ៍ស្ថាបត្យកម្ម និងដើមឈើ។ វាក៏ជួយទាក់ទាញទេសចរ និងបន្ថែមសោភណភាពនៅតំបន់ប្រាសាទ។ |
មន្ត្រីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានអះអាងថា ទឹកភ្លៀងជាង៦០លានម៉ែត្រត្រីគុណ ឬម៉ែត្រគីប ត្រូវបានប្រមូលទុកនារដូវវស្សាឆ្នាំនេះ។
ទឹកដែលប្រមូលបានទាំងនេះត្រៀមសម្រាប់ការប្រើប្រាស់នារដូវប្រាំងខាងមុខ ក្នុងនោះរាប់ទាំងការងារអភិរក្សប្រាសាទ បរិស្ថាន និងវិស័យកសិកម្មសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ជុំវិញប្រមាណ៧ពាន់ហិកតាផងដែរ។
បង្ហាញលើបណ្ដាញសង្គមផ្លូវការរបស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាក្នុងសប្ដាហ៍នេះ លោក ភឿន សុឃីម ប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទឹក ព្រៃឈើ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានឱ្យដឹងថា គិតមកដល់ខែវិច្ឆិកា ការប្រមូលទឹកចូលអាងស្ដុកទឹកសំខាន់ៗនៅតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរគឺសម្រេចបាន១០០ភាគរយ ក្នុងនោះរាប់ទាំងបារាយណ៍តូចធំ កសិន្ធុទឹក អូរ និងប្រឡាយជាដើម។ ទឹកដែលប្រមូលបានទាំងនេះមានបរិមាណជាង៦០លានម៉ែត្រត្រីគុណ ដែលត្រៀមសម្រាប់ការប្រើប្រាស់នារដូវប្រាំងខាងមុខ ក្នុងនោះរាប់ទាំងការងារអភិរក្សប្រាសាទ បរិស្ថាន និងវិស័យកសិកម្មសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ជុំវិញប្រមាណ៧ពាន់ហិកតា។
អ្នកជំនាញដដែលបានបន្តថា បរិមាណទឹកនេះមានចំនួនប្រហាក់ប្រហែលនឹងឆ្នាំទៅមិញដែរ ដោយមិនបារម្ភពីកង្វះខាតទឹកនៅតំបន់ឡើយ។
ការងារគ្រប់គ្រងទឹកនៅតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ កាន់តែល្អប្រសើរពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ក្រោយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានរៀបចំ និងស្ដារប្រព័ន្ធទឹកបុរាណក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរឡើងវិញចាប់ពីឆ្នាំ២០១២មក។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោក ភឿន សុឃីម។
នៅឆ្នាំ២០២៤នេះ សំណង់ទ្វារទឹកមួយចំនួនត្រូវបានស្ដារ និងជួសជុលឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងបំណងដើម្បីធានាថា ការងារគ្រប់គ្រងទឹកនឹងមានវិសាលភាព កាន់តែទូលំទូលាយ និងពេញលេញ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ។
ចំពោះការប្រើប្រាស់ទឹកវិញ លោក ភឿន សុឃីម បញ្ជាក់ថា ទឹកមានសារសំខាន់នៅតំបន់ប្រាសាទដោយសារបុព្វបុរសសម័យមុនបានរៀបចំ និងកសាងប្រាសាទដោយមានគ្រឹះដីខ្សាច់ ដូច្នេះទើបកសាងកសិន្ធុជុំវិញដើម្បីបញ្ចូលទឹកឱ្យគ្រឹះរឹងមាំល្អ។ ប្រសិនគ្មានទឹក ប្រាសាទនឹងរងការដួលរលំ និងបាក់បែកខ្លាំង។ ក្រៅពីនេះ ទឹកក៏ជាបង្កើនសម្រស់ និងសោភណភាពនៅតំបន់ប្រាសាទផង។ ទឹកក៏ជួយឱ្យដើមឈើលូតលាស់បានល្អ ទាក់ទាញទេសចរ និងជួយកាត់បន្ថយការកើន ឡើងនៃរលកកម្ដៅខ្លាំងនារដូវប្រាំង៕ | នៅថ្ងៃសុក្រ កម្ពុជាបានអនុម័តលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញ និងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះគឺជាផ្នែកមួយនៃការសហប្រតិបត្តិការ CLV-DTA ដែលកម្ពុជាបានប្រកាសដកខ្លួនចេញនៅថ្ងៃទី 20 ខែកញ្ញា 2024។ ការលុបចោលនេះផ្អែកលើការសម្រេចថាប្រទេសទាំងបីមានសមត្ថភាពក្នុងការអភិវឌ្ឍខ្លួនឯងដោយឯករាជ្យ។
កម្ពុជាក៏បានជូនដំណឹងទៅគណៈភាគីឡាវនិងវៀតណាមអំពីការដកខ្លួនចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ CLV-DTA។ កិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណដែលត្រូវលុបចោលនេះ មានចំណុចសំខាន់មួយគឺវាជាកិច្ចព្រមព្រៀងតូចនៅក្នុងក្របខណ្ឌ CLV-DTA ហើយការលុបចោលបានអនុម័តតាមរយៈរដ្ឋសភា។ |
រដ្ឋសភាកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃសុក្របានអនុម័តលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម។ វាជាកិច្ចព្រមព្រៀងមួយស្ថិតក្នុងក្របខណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA) ដែលរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសដកខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។
គោលបំណងលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម ដោយមើលឃើញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយ៉ាងជិតស្និទ្ធក្នុងរយៈពេល២៥ឆ្នាំកន្លងមកក្រោមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA) ធ្វើឱ្យប្រទេសទាំងបីឈានដល់គោលដៅជាតិនិងព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗជាច្រើន ដែលបានរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចនិងការលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាជននៅក្នុងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម។
ផ្អែកលើសមិទ្ធផលទាំងនេះ កម្ពុជាជឿជាក់ថា ប្រទេសជាតិនីមួយៗមានសមត្ថភាពពេញលេងសម្រាប់បន្តនិងធានាបាននូវការអភិវឌ្ឍប្រទេសរៀងខ្លួន។
លោក សួស យ៉ារ៉ា ប្រធានគណៈកម្មការកិច្ចការបរទេស សហប្រតិបត្តិការ និងព័ត៌មាននៃរដ្ឋសភាព បានរាយការណ៍ពីលទ្ធផលសិក្សាសេចក្ដីព្រៀងច្បាប់លុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម។
លោកស្រី ចម និម្មល រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មតំណាងរដ្ឋាភិបាលបានថ្លែងការពារក្នុងសម័យប្រជុំរដ្ឋសភានោះថា រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈក្រសួងការបរទេសនិងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិកម្ពុជាបានជូនដំណឹងទៅភាគីឡាវនិងវៀតណាមអំពីការដកខ្លួនចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA) កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤ ដែលជាហេតុនាំឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មបាត់បង់សុពលភាពតាមអនុស្សារណៈគោលនោះ។
លោកស្រីថា ដូច្នេះដើម្បីបំពេញនីតិវិធីផ្ទៃក្នុងបន្ទាន់ រដ្ឋាភិបាលបានរៀបចំសេចក្ដីព្រៀងច្បាប់អនុម័តលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងការសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងការសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម ដែលត្រូវបានស្នើសុំលុបដោយច្បាប់នៅពេលនេះមានវិសាលភាពគ្របដណ្ដប់ត្រឹមតែការជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មក្នុងខេត្តទាំងបួនរបស់កម្ពុជា (ស្ទឹងត្រែង ក្រចេះ មណ្ឌលគិរី និងរតនគិរី) ដែលមានគូច្រកព្រំដែនអន្តរជាតិជាមួយខេត្តរបស់ឡាវនិងខេត្តរបស់វៀតណាមប៉ុណ្ណោះ។
លោកស្រីបាននិយាយថា៖ «ការដកខ្លួនចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងខាងលើពុំជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានឬបង្កជាឧបសគ្គរារាំងដល់ដំណើរការពាណិជ្ជកម្មដែលកំពុងប្រព្រឹត្តទៅជាប្រក្រតីរវាងប្រទេសទាំងបីនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះទេ ដោយសារតែកម្ពុជាអាចប្រើប្រាស់នូវកិច្ចព្រមព្រៀងដែលប្រទេសទាំងបីជាសមាជិកក្រោមសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ាន ដែលបានចែកពីលំហូរដោយសេរីនៃទំនិញនិងសេវាកម្ម និងលំហូរដោយសេរីនៃមូលធននិងវិនិយោគ»។
ច្បាប់ដែលរដ្ឋអនុម័តលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងការសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម មានបួនមាត្រា ដែលមាត្រា១ចែងអំពីការលុបចោលកិច្ចព្រមព្រៀង មាត្រា២ចែងអំពីការនិរាករណ៍ច្បាប់អនុម័តយល់ព្រមលើកិច្ចព្រមព្រៀងនិងបទបញ្ញត្តិទាំងឡាយដែលផ្ទុយនឹងច្បាប់នេះ មាត្រ៣ចែងអំពីកាតព្វកិច្ចរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលត្រូវបន្តនីតិវិធីដើម្បីបញ្ចប់សមាជិកភាពកម្ពុជាពីកិច្ចព្រមព្រៀង និងមាត្រ៤ចែងពីការប្រកាសជាប្រញាប់។
លោក ប៉ែន បូណា អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលបានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA) កាលពីឆ្នាំ១៩៩៩ គឺមិនមានឆ្លងកាត់ការអនុម័យពីរដ្ឋសភាទេ ហើយការប្រកាសដកខ្លួនចេញពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤ ក៏មិនចាំបាច់ឆ្លងកាត់ការអនុម័តពីរដ្ឋសភាដែរ ដោយគ្រាន់តែផ្ញើលិខិតជូនដំណឹងតាមការទូតទៅកាន់ភាគីឡាវនិងវៀតណាមប៉ុណ្ណោះ។
លោកថា ចំណែកកិច្ចព្រមព្រៀងដែលរដ្ឋសភាអនុម័តលុបចោលកាលពីថ្ងៃសុក្រ គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម។ វាមិនមែនជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA)។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា៖ «ពេលដែលរដ្ឋាភិបាលប្រកាសដកខ្លួនចេញពី CLV-DTA កិច្ចព្រមព្រៀងផ្សេងៗទាំងអស់ដែលពាក់ព័ន្ធវាអស់សុពលភាពជាស្វ័យប្រវត្តិ ប៉ុន្តែមានកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាមដែលចុះហត្ថលេខានៅឆ្នាំ២០១៨ បានឆ្លងកាត់ការអនុម័តពីរដ្ឋសភា។ ដូច្នេះវាត្រូវបញ្ចប់ដោយឆ្លងកាត់ការអនុម័តដោយរដ្ឋសភាវិញ»។
លោកបានពន្យល់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីការជំរុញនិងសម្រួលពាណិជ្ជកម្មតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម ជាកិច្ចព្រមព្រងតូចមួយក្នុងចំណោមកិច្ចព្រមព្រៀងនានានៅក្នុងក្របខណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA)៕ | ក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជាបានប្រកាសថាពិព័រណ៍ទេសចរណ៍កម្ពុជា-ចិន នឹងប្រារព្ធនៅខេត្តសៀមរាប ចាប់ពីថ្ងៃទី ៦ ដល់ ៨ ខែធ្នូ ២០២៤។ ពិព័រណ៍នេះនឹងមានសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍ និងព្រឹត្តិការណ៍ផ្គូផ្គងអាជីវកម្ម និងការទស្សនាតំបន់ទេសចរណ៍។ សកម្មភាពនេះជាការផ្តល់ការពិពណ៌នាអំពីការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជនកម្ពុជា-ចិន និងយុទ្ធនាការ «ទស្សនាខេត្តសៀមរាប ២០២៤»។
នៅក្នុងពិព័រណ៍នេះ មានប្រតិបត្តិករ និងទេសចរណ៍ពីកម្ពុជា និងចិនប្រមាណ ២០០នាក់ដែលនឹងចូលរួម។ ចិនគឺជាប្រភពធំបំផុតនៃភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិទៅកាន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ នៅឆ្នាំ ២០២৪ កម្ពុជាបានទទួលភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិនៅចំនួន ៤.៣ លាននាក់ ដែលបង្ហាញពីការកើនឡើង ២២.៥% ប្រើប្រាស់ភ្ញៀវទេសចរចិន ៥៣៨,៨៣៤ នាក់ កើនឡើង ៤៧.៧%។ |
សេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី៩ ខែវិច្ឆិកានេះ បានឲ្យដឹងថា ពិព័រណ៍ទេសចរណ៍កម្ពុជា-ចិន នឹងប្រារព្ធឡើងនៅខេត្តវប្បធម៌ ខេត្តសៀមរាប ភាគពាយ័ព្យនៃប្រទេសកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី៦-៨ ខែធ្នូ។
ខេត្តសៀមរាប ជាទីកន្លែងនៃឧទ្យានបុរាណវិទ្យាអង្គរដែលចុះក្នុងបញ្ជីរបស់អង្គការយូណេស្កូ ដែលមានប្រាសាទបុរាណចំនួន ៩១ ដែលត្រូវបានសាងសង់ឡើងពីសតវត្សទី ៩ ដល់ទី ១៣។
ប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ និងទេសចរណ៍កម្ពុជា និងចិន ប្រមាណ ២០០នាក់ រំពឹងថានឹងចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នាពេលខាងមុខ ។ ក្រសួងបានបន្ថែមថា សកម្មភាពសំខាន់ៗនៅក្នុងពិព័រណ៍នេះ រួមមានសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជា ព្រឹត្តិការណ៍ផ្គូផ្គងអាជីវកម្ម និងការទស្សនាតំបន់ទេសចរណ៍។
ពិព័រណ៍នាពេលខាងមុខ គឺជាសកម្មភាពមួយក្នុងចំណោមសកម្មភាពលើកកម្ពស់ការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជនកម្ពុជា-ចិន ឆ្នាំ២០២៤ និងយុទ្ធនាការ «ទស្សនាខេត្តសៀមរាប ឆ្នាំ ២០២៤»។
យោងទៅតាមការសេចក្តីប្រកាស ក្រសួងទេសចរណ៍ ជំរុញឱ្យសមាគមទេសចរណ៍ ប្រតិបត្តិករទេសចរណ៍ វិស័យសាធារណៈ-ឯកជន ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជាតិ និងអន្តរជាតិ និងសាធារណជនចូលរួមយ៉ាងសកម្មនៅក្នុងពិព័រណ៍ទេសចរណ៍កម្ពុជា-ចិនខាងលើ ហើយផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយដល់ដៃគូពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។
ប្រទេសចិនគឺជាប្រភពដ៏ធំបំផុតមួយនៃភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិទៅកាន់ប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ លោក ហួត ហាក់ មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាទទួលបានភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិចំនួន ៤.៣ លាននាក់ក្នុងអំឡុងខែមករា ដល់ខែសីហា ឆ្នាំ ២០២៤ កើនឡើង ២២.៥ ភាគរយ។ ក្នុងចំណោមចំនួននេះ មានភ្ញៀវទេសចរចិនចំនួន ៥៣៨ ៨៣៤នាក់ កើនឡើង ៤៧.៧ ភាគរយ។
លោកបានបន្តថា៖ «កម្ពុជាត្រូវបានគេព្យាករថានឹងទទួលបានភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិចំនួន ៧ លាននាក់ ក្នុងនោះមានភ្ញៀវទេសចរចិនជាង ២ លាននាក់ក្នុងឆ្នាំ ២០២៥»៕ | កម្ពុជានឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំសម័យប្រជុំពេញអង្គលើកទី១១ នៃសភាអន្តរជាតិដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព (IPTP) នៅរាជធានីភ្នំពេញ ចាប់ពីថ្ងៃទី ២៣ ដល់ ២៦ ខែវិច្ឆិកា ២០២៤។ ប្រធានបទសំខាន់គឺការស្វែងរកសន្តិភាព និងការផ្សះផ្សា។ គោលបំណងនៃសម័យប្រជុំគឺដើម្បីលើកកម្ពស់សន្តិភាព និងភាពអត់ឱន តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសនានា។ ក្នុងពិធីបើកសម័យប្រជុំនៅថ្ងៃទី ២៤ វិច្ឆិកា, លោក ហ៊ុន សែន និងអ្នកដឹកនាំនៃសភាអន្តរជាតិត្រូវនិយាយអំពីការកសាងសន្តិភាព។ នៅក្នុងសម័យប្រជុំ នឹងមានការពិភាក្សាអំពីការកសាងសន្តិភាព ការជួយសាងស្តារប្រទេសក្រោយជម្លោះ និងសន្តិសុខស្បៀងនៅក្នុងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ ព្រឹត្តិការណ៍នឹងមានការចូលរួមពីសមាជិកសភា ១០០ ប្រទេស ដែលកម្ពុជាចូលជាសមាជិកក្នុងឆ្នាំ ២០២១។ |
សភាកម្ពុជា នឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំសម័យប្រជុំពេញអង្គលើកទី១១ នៃសភាអន្តរជាតិដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព ហៅកាត់ថា អាយភីធីភី (IPTP) ក្រោមប្រធានបទស្ដីពី ការស្វែងរកសន្តិភាព ការផ្សះផ្សា និងភាពអត់ឱន ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី២៣ ដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
កិច្ចប្រជុំខាងលើនេះ គ្រោងដាក់ចេញសេចក្តីប្រកាសទីក្រុងភ្នំពេញ និងធម្មនុញ្ញសន្តិភាព សម្រាប់មនុស្សជាតិ និងភពផែនដី ដែលផ្តោតលើគន្លឹះសំខាន់ៗទាំង៥ ទី១ ការទប់ស្កាត់ជម្លោះ ទី២ ការកសាងសន្តិភាព ទី៣ យុត្តិធម៌អន្តរកាល ទី៤ ការកសាងប្រទេសឡើងវិញក្រោយជម្លោះ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាមនុស្សធម៌ និងគ្រោះមហន្តរាយ និងទី៥ សន្តិសុខស្បៀង និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពក្នុងបរិបបនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
រដ្ឋសភាកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ជូនដំណឹងថា ចំពោះការបើកសម័យប្រជុំលើនេះជាផ្លូវការ នឹងប្រព្រឹត្តនៅព្រឹកថ្ងៃទី២៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រោមអធិបតីភាពលោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោកស្រី យួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា រួមជាមួយនឹងឥស្សរជនជាប្រធានស្ថាប័នសភាអន្តរជាតិមួយចំនួនទៀត។
រដ្ឋសភាបន្ថែមថា នៅក្នុងពិធីបើកសម័យប្រជុំខាងលើនេះ លោក ហ៊ុន សែន នឹងថ្លែងបទបាឋកថាពិសេសស្តីពី ដំណើរការកសាងសន្តិភាព តាមរយៈការអនុវត្តនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ។
រដ្ឋសភាបន្តថា ក្នុងអំឡុងសម័យប្រជុំនឹងមានកិច្ចសំខាន់ៗចំនួន៥ រួមមាន ទី១ កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការសន្តិភាពនិងការផ្សះផ្សា ទី២ កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ទី៣ កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការសន្តិសុខ ស្បៀងអាហារ-ថាមពល-ទឹកនិងបរិស្ថាន ទី៤ កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និងទី៥ កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មាធិការច្បាប់ និងយុត្តិធម៌។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង អគ្គលេខាធិការរដ្ឋសភាកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា គោលបំណងនៃកិច្ចប្រជុំខាងលើនេះ ដើម្បីកៀរគរការចូលរួមពីបណ្តាប្រទេសនានាលើពិភពលោក និងជំរុញក្នុងការលើកកម្ពស់សន្តិភាព ការអត់ឱន និងការអភិវឌ្ឍ តាមរយៈកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនដោយសហការជាមួយនឹងភាគីពាក់ព័ន្ធ។
លោកបញ្ជាក់ថា សម័យប្រជុំនឹងដំណើរការទៅដោយចែកចេញជា២វគ្គ ដែលវគ្គទី១ នឹងជជែកពិភាក្សាអំពីការជំរុញ និម្មាបនកម្មសកល ដើម្បីសន្តិភាព ការកសាងសន្តិភាព ការផ្សះផ្សា និងភាពអត់ឱន និងសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងរដ្ឋាភិបាល សភា និងសង្គមស៊ីវិល។ ចំណែកវគ្គទី២ នឹងពិភាក្សាអំពី ការពង្រឹងពហុភាគីនិយម កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងភាពជាដៃគូសម្រាប់សន្តិសហវិជ្ជមាន និងការតភ្ជាប់ប្រកបដោយបរិយាបន្ន។
លោក ឡេង ប៉េងឡុង អះអាងថា សម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍ខាងលើនេះ លោក ហ៊ុន សែន លោកស្រី ឃួន សុដារី និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏គ្រោងជួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារទ្វេភាគីជាមួយប្រធានស្ថាប័នអន្តរសភា អន្តរជាតិ ប្រធានសភា និងប្រធានគណៈប្រតិភូសភានៃបណ្តាប្រទេសជាសមាជិក អាយភីធីភី មួយចំនួនផងដែរ។
លោក សួស យ៉ារ៉ា ប្រធានគណៈកម្មការកិច្ចការបរទេស សហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងព័ត៌មាន នៃរដ្ឋសភាកម្ពុជា ធ្លាប់ឱ្យដឹងថា អាយភីធីភី គឺជាអង្គនីតិប្បញ្ញត្តិនៃក្រុមប្រឹក្សាសកល ដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព ហៅកាត់ថា GCTP (Global Council for Tolerance and Peace)។
លោកបន្តថា អង្គនីតិប្បញ្ញតិ្ត គឺមានតួនាទីលើកកម្ពស់គុណតម្លៃនៃភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការទូតអន្តរសភា។
លោកបន្ថែមថា កម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំសម័យប្រជុំពេញរបស់ អាយភីធីភី នឹងប្រែក្លាយមុខមាត់ថ្មីរបស់កម្ពុជាក្នុងតួនាទីចូលរួមកសាងវប្បធម៌សន្តិភាពទាំងក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក តាមរយៈការទូតសភា សង្គមស៊ីវិល និងការតភ្ជាប់ប្រជាជន និងប្រជាជន។
គួររម្លឹកថា ពិធីបិទសម័យប្រជុំ និងពិធីអបអរសាទរធម្មនុញ្ញសន្តិភាព នឹងធ្វើឡើងនៅរសៀលថ្ងៃទី២៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រោមអធិបតីភាពលោក ហ៊ុន សែន ព្រមទាំងមានការប្រគល់ “ពានរង្វាន់សន្តិភាពដើម្បីមនុស្សជាតិ និងភពផែនដី” ជូនឥស្សរជនឆ្នើមពិភពលោកផងដែរ។
សភាអន្តរជាតិដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព មានសមាជិកជាតំណាងសភាមកពីបណ្ដាប្រទេសនានាប្រមាណ ១០០ប្រទេស មានទាំងនៅអាស៊ី អាហ្វ្រិក អឺរ៉ុប អាមេរិកឡាទីន និងអាមេរិកខាងជើង ដែលរដ្ឋសភាកម្ពុជាបានចូលជាសមាជិកកាលពីឆ្នាំ២០២១។
អាយភីធីភី គឺជាស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិនៃក្រុមប្រឹក្សាសកលសម្រាប់ការអត់ឱន និងសន្តិភាព (GCTP) ដែលជាអង្គការអន្តរជាតិមួយបង្កើតឡើងកាលពីឆ្នាំ២០១៧។ អាយភីធីភី គឺជាវេទិកាសម្រាប់សមាជិកសភា ដើម្បីពិភាក្សាលើបញ្ហានៃសន្តិភាពពិភពលោក។ សម័យប្រជុំនីតិវិធីដំបូងរបស់ អាយភីធីភី ត្រូវបានប្រារព្ធឡើងនៅក្នុងសភានៃប្រទេស ម៉ាល់តា កាលពីឆ្នាំ២០១៨៕ | មិត្តភ័ក្តិពីរនាក់មកពីភូមិ Felda Air Tawar 4 នៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី បានក្លាយជាជនរងគ្រោះនៃការបោកប្រាស់ការងារក្នុងកម្ពុជាក្រោយពីត្រូវបានសន្យាថានឹងធ្វើការនៅកាស៊ីណូជាមួយប្រាក់ខែប្រចាំខែ ៤,០០០ រីងហ្គីត។ ទៅវិញទៅមក ពួកគេត្រូវបានបង្ខំឱ្យធ្វើការជាអ្នកឆបោក ដោយមិនទទួលប្រាក់ឈ្នួលនិងធ្វើការប្រហែល ១៨ ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ។ ពួកគេបានត្រូវការបង្ខំប្រហែល ៣០,០០០ រីងហ្គីត (៧,២០០ ដុល្លារ) បើពួកគេចង់ត្រឡប់ទៅម៉ាឡេស៊ីវិញ។
ពួកគេបានត្រូវបានកងការអន្តោប្រវេសន៍កម្ពុជាឃាត់ខ្លួន ហើយបានទទួលជំនួយពីមន្ត្រីនាយកដ្ឋាននាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជានាំឱ្យពួកគេត្រឡប់ទៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីដោយសុវត្ថិភាព។ អគ្គរដ្ឋទូតកម្ពុជាបានជួយដោះស្រាយស្ថានភាពនេះ និងពន្យល់ថា យុវជនគួរត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្ន និងគិតសម្រេចចិត្តយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលស្វែងរកការងារក្រៅប្រទេស ដើម្បីចAvoidការបោកប្រាស់។ |
មិត្តភ័ក្តិពីរនាក់មកពីភូមិ Felda Air Tawar 4 នៅក្នុងរដ្ឋ Johor បានក្លាយជាជនរងគ្រោះនៃក្រុមឧក្រិដ្ឋជនបោកប្រាស់ការងារក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បន្ទាប់ពីត្រូវបានសន្យាថានឹងធ្វើការនៅកាស៊ីណូជាមួយនឹងប្រាក់ខែប្រចាំខែចំនួន៤,០០០រីងហ្គីតម៉ាឡេស៊ី (៩៦០ដុល្លារ)។ ផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេបានត្រឹមតែការងារជាអ្នកឆបោក(scammers) ដោយកំណត់គោលដៅប្រជាជនក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ហើយត្រូវបានបង្ខំឱ្យធ្វើការ ១៨ ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ ចាប់ពីម៉ោង ៧ ព្រឹកដល់ម៉ោង ១ ព្រឹក ដោយគ្មានប្រាក់ឈ្នួល។
Nurazlin Zulkifli អាយុ ២៨ ឆ្នាំ និង Mohd Sofi Khairul Fadzilah អាយុ ៣៣ ឆ្នាំស្ថិតក្នុងចំណោមជនជាតិម៉ាឡេស៊ី ៨ នាក់ ដែលអន្តោប្រវេសន៍កម្ពុជាបានឃាត់ខ្លួនកាលពីខែកញ្ញាបន្ទាប់ពីការឆ្មក់ចូលកន្លែងធ្វើការរបស់ពួកគេក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។ ទុក្ខលំបាករបស់ពួកគេបានទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ពីលោកស្រី Datuk Seri Azalina Othman Said រដ្ឋមន្ត្រីនៃនាយកដ្ឋាននាយករដ្ឋមន្ត្រី (ច្បាប់ និងកំណែទម្រង់ស្ថាប័ន) ដែលតំណាងឱ្យមណ្ឌលបោះឆ្នោត Pengerang ផងដែរ។ ដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីលោកស្រី ពួកគេអាចត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញដោយសុវត្ថិភាព។
យោងតាមលោក Nurazlin នាងបានចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជានៅថ្ងៃទី១៨ ខែមេសា ហើយមិត្តរបស់នាង Mohd Sofi បានមកដល់មួយសប្តាហ៍ក្រោយមក។ នៅពេលគាត់មកដល់ ពួកគេបានចាប់ផ្តើមធ្វើការនៅកាស៊ីណូ ហើយដឹងភ្លាមៗថាពួកគេត្រូវបានគេបោកប្រាស់។ ពួកគេមិនបានទទួលប្រាក់ឈ្នួលសម្រាប់ការងាររបស់ពួកគេទេ ហើយនៅពេលដែលពួកគេព្យាយាមត្រឡប់ទៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ីវិញ ពួកគេត្រូវបានគំរាមកំហែងថាត្រូវសងប្រាក់ទៅគេវិញចំនួន ៣០,០០០រីងហ្គីត (៧,២០០ ដុល្លារ)។
នៅទីបំផុតកន្លែងធ្វើការរបស់ជនរងគ្រោះត្រូវបានបង្រ្កាប ដែលនាំទៅដល់ការចាប់ខ្លួនជនជាតិម៉ាឡេស៊ីចំនួន ៨ នាក់ មកពីរដ្ឋ Sarawak ក្រៅពី Nurazlin និង Mohd Sofi ។ ពួកគេត្រូវបាននាំខ្លួនដោយអន្តោប្រវេសន៍កម្ពុជា។
Khairul Fadzilah Awang ដែលជាឪពុករបស់ Mohd Sofi បានអំពាវនាវដល់យុវជនឱ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្ន និងកុំងាយជឿតាមរយៈការបញ្ចុះបញ្ចូលដោយការផ្តល់ជូនប្រាក់ឈ្នួលដ៏ទាក់ទាញដើម្បីធ្វើការនៅបរទេស។ លោកបានបញ្ជាក់ថា វាជាការសំខាន់ក្នុងការប្រឹក្សាជាមួយឪពុកម្តាយ និងគិតឲ្យបានច្បាស់មុននឹងធ្វើការសម្រេចចិត្តបែបនេះ។ គាត់បានថ្លែងអំណរគុណដល់លោកស្រី Datuk Azalina និងក្រុមការងាររបស់គាត់ដែលបានជួយកូនប្រុសរបស់គាត់ពេញមួយដំណើរការដែលនាំឱ្យគាត់ត្រលប់ទៅផ្ទះវិញដោយសុវត្ថិភាព។
ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងស្ថានភាព លោកស្រី Datuk Azalina បានពន្យល់ថា នៅពេលដឹងអំពីក្រុមឧក្រិដ្ឋជនដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជនរងគ្រោះពីមណ្ឌលបោះឆ្នោត លោកស្រីបានទាក់ទងទៅកាន់ការិយាល័យ Wisma Putra នៃក្រសួងការបរទេសម៉ាឡេស៊ីភ្លាមៗ។ លោកស្រីត្រូវបានគេជូនដំណឹងថាដំណើរការធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍នឹងត្រូវចំណាយពេលវេលា ចំណាយប្រាក់ និងលំបាក។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស្រីនៅតែបន្តពិភាក្សាជាមួយឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជា។ អរគុណចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេ ប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីអាចត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍។
លោកស្រីបានសង្កត់ធ្ងន់ពីភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃស្ថានការណ៍នេះ ហើយបានដាស់តឿនយុវជនកុំឲ្យធ្លាក់ខ្លួនជាជនរងគ្រោះចំពោះគម្រោងស្រដៀងគ្នានេះ។ លោកស្រីបានកត់សម្គាល់ថា ខណៈដែលជនរងគ្រោះមានសំណាងអាចត្រឡប់មកផ្ទះវិញ ពួកគេអាចប្រឈមមុខនឹងការជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលប្រាំមួយខែ ប្រសិនបើស្ថានភាពមិនត្រូវបានដោះស្រាយ។
បទពិសោធន៍ដ៏អាក្រក់របស់ Nurazlin និង Mohd Sofi បង្ហាញពីគ្រោះថ្នាក់ដែលប្រឈមមុខដោយប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីដែលត្រូវបានទាក់ទាញដោយការផ្តល់ជូនការងារក្លែងក្លាយនៅបរទេស។ សូមដាស់តឿនដល់បុគ្គលឱ្យប្រុងប្រយ័ត្ន និងកុំឱ្យងាយជឿការបញ្ចុះបញ្ចូលដោយការសន្យានៃការងារដែលមានប្រាក់ខែខ្ពស់។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនានាគួរតែត្រូវបានធ្វើឡើងដើម្បីបង្កើនការយល់ដឹងអំពីការបោកប្រាស់ការងារ និងអប់រំយុវជនអំពីហានិភ័យដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការស្វែងរកការងារធ្វើនៅក្រៅប្រទេស។ | ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ AirAsia Cambodia បានបើកដំណើរការជើងហោះហើរដំបូងពីខេត្តសៀមរាបទៅសិង្ហបុរី ដែលជាការសំខាន់សម្រាប់ការពង្រីកប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ និងការពង្រឹងតួនាទីក្រុមហ៊ុននៅក្នុងតំបន់។ ជើងហោះហើរ KT 320 បានចាកចេញពីអាកាសយានដ្ឋានសៀមរាបអង្គរ និងទៅដល់សינג្ហបុរី ដោយមានការស្វាគមន៍របស់អ្នកគ្រប់គ្រង AirAsia និងស្ថាប័នអាកាសយានដ្ឋាន។ វាក៏ផ្តល់ឱកាសល្អសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងសេដ្ឋកិច្ចរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
លោក Vissoth Nam នាយកប្រតិបត្តិ AirAsia Cambodia បានថ្លែងពីការពង្រីកការតភ្ជាប់អាកាសដ៏សំខាន់នេះ ដែលជួយជំរុញការធ្វើដំណើរនៅក្នុងតំបន់ និងការផ្សព្វផ្សាយកំពូលទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា និងសិង្ហបុរី។ AirAsia Cambodia ក៏បានបើកជើងហោះហើរត្រឡប់មកវិញពីសិង្ហបុរីទៅសៀមរាប។
ការបើកការហោះហើរនេះជួយជំរុញការតភ្ជាប់អាស៊ាន និងកំណើនទេសចរណ៍ក្នុងតំបន់។ |
ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ អ៊ែ អេស៊ា ខេមបូឌា (AirAsia Cambodia) បានចាប់ផ្តើមការហោះហើរលើកដំបូងរបស់ខ្លួនពីខេត្តសៀមរាបទៅកាន់ប្រទេសសិង្ហបុរី ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយក្នុងការពង្រីកជើងហោះហើរអន្តរជាតិ និងពង្រឹងតួនាទីពិសេសរបស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ អ៊ែ អេស៊ា ក្នុងនាមជាក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍តម្លៃទាបតែមួយគត់ដែលផ្តល់ការហោះហើរត្រង់រវាងប្រទេសកម្ពុជា និងសិង្ហបុរី។
ជើងហោះហើរត្រង់នេះផ្តល់នូវការតភ្ជាប់ប្រកបដោយភាពរលូនរវាងគោលដៅទេសចរណ៍ពេញនិយមពីរ បង្កើនភាពងាយស្រួលដល់អ្នកធ្វើដំណើរ និងជំរុញឱកាសសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងសេដ្ឋកិច្ចរវាងប្រជាជាតិទាំងពីរ។
ជើងហោះហើរ KT 320 ដែលជាការធ្វើដំណើរដំបូងបានចាកចេញពីអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរនៅម៉ោង ៨៖៤៥ ព្រឹក ម៉ោងក្នុងស្រុក ហើយបានមកដល់ស្ថានីយទី៤ របស់អាកាសយានដ្ឋាន Changi សិង្ហបុរី នៅម៉ោង ១២៖០០ យប់។ អ្នកដំណើរនៅលើយន្តហោះបានទទួលការស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅពីលោក Vissoth Nam នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន AirAsia Cambodia លោក Logan Velaitham ប្រធានប្រចាំប្រទេសក្រុមហ៊ុន AirAsia Singapore និងតំណាងមកពី Changi Airport Group និងក្រុមហ៊ុន SATS Ltd. ដែលបានចែកវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ផ្តាច់មុខដើម្បីអបអរដល់ឱកាសនេះ។
លោក Vissoth Nam នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន AirAsia Cambodia មានប្រសាសន៍ថា “ថ្ងៃនេះការបើកដំណើរការជើងហោះហើរអន្តរជាតិដំបូងបំផុតរបស់យើងរវាងខេត្តសៀមរាប និងសិង្ហបុរី គឺជាពេលវេលាដ៏មានមោទនភាពសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន AirAsia Cambodia ដែលបានបើកដំណើរការក្នុងខែឧសភាឆ្នាំនេះ។ ខណៈក្រុមហ៊ុន AirAsia Group ប្រារព្ធខួប ២០ ឆ្នាំនៃឧត្តមភាពរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសសិង្ហបុរី យើងនៅតែផ្តោតលើការបង្កើតឱកាសថ្មីៗសម្រាប់ប្រជាជនសិង្ហបុរីក្នុងការស្វែងយល់ពីអ្វីដែលខេត្តសៀមរាបផ្តល់ជូនក៏ដូចជាភ្ញៀវរបស់យើងមកពីជុំវិញអាស៊ាន និងលើសពីនេះ ដែលជំរុញដោយការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់យើងក្នុងការផ្តល់នូវការតភ្ជាប់តម្លៃសមរម្យសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរមកពីគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈទាំងអស់។
“តាមរយៈការជំរុញទេសចរណ៍នៅក្នុងប្រទេសទាំងពីរ ការតភ្ជាប់នេះនឹងជំរុញដល់ការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវអាកាស គាំទ្រសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ និងធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងក្នុងតំបន់កាន់តែស៊ីជម្រៅ។ ទាំងប្រទេសកម្ពុជា និងសិង្ហបុរី គឺជាប្រទេសដ៏រស់រវើក សម្បូរទៅដោយប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌ ដែលទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរមកពីជុំវិញពិភពលោក។ ជាមួយនឹងរមណីដ្ឋានបេតិកភណ្ឌរបស់អង្គការយូណេស្កូ និងប្រាសាទអង្គរវត្តដ៏អស្ចារ្យ ខេត្តសៀមរាបផ្តល់នូវទិដ្ឋភាពដ៏អស្ចារ្យដែលមិនអាចប្រៀបផ្ទឹមបាននៃបេតិកភណ្ឌខ្មែរ។ យើងទន្ទឹងរង់ចាំស្វាគមន៍អ្នកទេសចរមកពីប្រទេសសឹង្ហបុរី និងលើសពីនេះ ដើម្បីស្វែងរកភាពអស្ចារ្យនៃប្រទេសកម្ពុជា ខណៈផ្តល់ជូនភ្ញៀវរបស់យើងពីប្រទេសកម្ពុជានូវការចូលទៅកាន់កន្លែងទាក់ទាញលំដាប់ពិភពលោករបស់ប្រទេសសិង្ហបុរីប្រកបដោយភាពរលូន។
នៅពេលថ្ងៃត្រង់ ក្រុមហ៊ុន AirAsia Cambodia ក៏បានបើកដំណើរការជើងហោះហើរត្រឡប់មកវិញលើកដំបូងរបស់ខ្លួនពីប្រទេសសិង្ហបុរីទៅកាន់ខេត្តសៀមរាប ដោយអ្នកដំណើរនៃជើងហោះហើរ KT 321 ទទួលបានសេវាធ្វើដំណើរប្រកបដោយភាពរួសរាយរាក់ទាក់ពីក្រុមការងាររបស់ក្រុមហ៊ុន AirAsia ។
ខេត្តសៀមរាប ដែលជាគោលដៅទេសចរណ៍កំពូលរបស់កម្ពុជា ទាក់ទាញអ្នកធ្វើដំណើរជុំវិញពិភពលោក ទៅកាន់ឧទ្យានបុរាណអង្គរដ៏អស្ចារ្យ ដែលមានប្រាសាទអង្គរវត្តដ៏ល្បីល្បាញ និងប្រាសាទប្រវត្តិសាស្ត្រដទៃទៀត។ លើសពីប្រាសាទបុរាណ ខេត្តសៀមរាបមានកន្លែងទាក់ទាញដូចជាភូមិបណ្តែតទឹកនៅលើបឹងទន្លេសាប និងបទពិសោធន៍ម្ហូបអាហារដ៏រស់រវើកនៅផ្សាររាត្រីអង្គរ ដែលផ្តល់ជូននូវការលាយបញ្ចូលគ្នានៃប្រវត្តិសាស្រ្ត និងវប្បធម៌ទំនើបដ៏រស់រវើក ដែលជាចំណុចលេចធ្លោនៃការធ្វើដំណើរក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ការបើកជើងហោះហើរនេះបង្ហាញពីការយកចិត្តទុកដាក់របស់ក្រុមហ៊ុន AirAsia ក្នុងការតភ្ជាប់សហគមន៍ ជំរុញការតភ្ជាប់របស់អាស៊ាន និងការរួមចំណែកដល់កំណើនទេសចរណ៍ក្នុងតំបន់។ | ក្នុងរយៈពេល១០ខែដំបូងនៃឆ្នាំ ២០២៤, រមណីយដ្ឋានអង្គរបានទទួលភ្ញៀវទេសចរចិនចំនួន ៦៣,៥៤៥ នាក់ កើនឡើង ៤០.៥% ពីឆ្នាំមុន។ ប្រទេសចិនក៏ជាភ្ញៀវទេសចរបរទេសទី៥សំខាន់បំផុតបន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស បារាំង និងកូរ៉េខាងត្បូង។ ឧបត្ថម្ភទាំងអស់នេះត្រូវបានជួយដោយការបើកអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរក្នុងខែវិច្ឆិកា ២០២៣ និងការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជនកម្ពុជា-ចិននៅឆ្នាំ ២០២៤។ ការចូលរួមរបស់ប្រទេសចិនក្នុងការជួសជុលប្រាសាទសំខាន់ៗបន្តជួយទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរចិនមកទស្សនាប្រាសាទអង្គរជាងមុន។ |
នាយករដ្ឋមន្រ្តី លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ត្រា (Paetongtarn Shinawatra) មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាត្រូវបានជូនដំណឹងថា ការចរចាលើតំបន់ដែនសមុទ្រដែលមានជម្លោះក្រោមអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាឆ្នាំ២០០១ នឹងចាប់ផ្តើមឡើងវិញបន្ទាប់ពីគណៈកម្មាធិការបច្ចេកទេសចម្រុះ (JTC) ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅពាក់កណ្តាលខែនេះ។
លោកស្រី ផែថងថាន បានថ្លែងកាលពីថ្ងៃសុក្រថា លោកស្រីបានបញ្ជូនសារទៅកាន់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងអំឡុងកិច្ចប្រជុំកំពូលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចមហាអនុតំបន់មេគង្គលើកទី៨ នៅទីក្រុងគុនមីង ប្រទេសចិន។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីបានជម្រាបប្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាថាការបង្កើត គណៈកម្មាធិការបច្ចេកទេសចម្រុះ (JTC) ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចប់សព្វគ្រប់នៅពេលដែលលោកស្រីត្រឡប់ទៅប្រទេសថៃវិញនៅថ្ងៃទី១៨ ខែវិច្ឆិកា ពីកិច្ចប្រជុំកំពូល APEC នៅប្រទេសប៉េរូដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅធ្វើនៅថ្ងៃទី១០-១៦ ខែវិច្ឆិកា។
លោកស្រីនាយករដ្ឋមន្រ្តីបានបន្ថែមថា “នៅពេលនោះ JTC នឹងបន្តការពិភាក្សាក្រោម MoUនោះ” ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការអំពាវនាវរបស់គណបក្សផាឡាំង ប្រ៉ាឆារ៉ាត់ (Palang Pracharath) ដែលទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលលុបចោល MoU នោះ លោកស្រីបានរំលឹកឡើងវិញថា MoU ដើរតួជាក្របខណ្ឌចម្បងសម្រាប់ការចរចាតំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា (Overlapping Claims Area-OCA)។ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា ការសម្រេចចិត្តឯកតោភាគីដោយប្រទេសណាមួយក្នុងការលុបចោល MoU អាចនាំឲ្យមានលទ្ធផលអវិជ្ជមាន។
“ការលុបចោល MoU ជាឯកតោភាគី អាចធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរមានភាពតានតឹង។ ប្រទេសទាំងពីរគួរតែពិភាក្សា និងដោះស្រាយការខ្វែងគំនិតគ្នា»។
លោកស្រី ផែថងថាន បានបន្ថែមថា នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាក៏បានបញ្ចេញកាយវិការស្និទ្ធស្នាលក្នុងអំឡុងពេលនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅប្រទេសចិន។ លោកស្រីបានថ្លែងថា៖ «លោកថាប្រសិនបើថៃត្រូវការការគាំទ្រពីកម្ពុជា អាចប្រាប់គាត់បាន»។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់ពីភាពចាំបាច់ក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយប្រជាជនថៃថា ថៃនឹងមិនបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ក្នុងការចរចាក្រោម MoU នោះទេ។
“ប្រទេសទាំងពីរកំណត់តំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា (OCA) ផ្សេងគ្នា។ នោះហើយជាមូលហេតុដែល ចាំបាច់មាន MoU នោះ ដើម្បីបកស្រាយភាពខុសគ្នានោះ។
ក្នុងការព្យាយាមដោះស្រាយកង្វល់ដែលប្រទេសថៃអាចប្រឈមហនិភ័យនឹងការបាត់បង់អធិបតេយ្យភាពលើកោះគុតក្នុងខេត្តត្រាតមកកម្ពុជា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលបន្តកិច្ចពិភាក្សាក្រោម MoUនោះ លោកស្រី ផែថងថាន បានថ្លែងថា កម្ពុជាមិនមានបញ្ហាអ្វីលើកោះគុតទេ ហើយការព្រួយបារម្ភតែមួយគត់គឺថាតើនៅពេលណាដែល JTC នឹងរួចរាល់។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ លោក ភុំថាំ វេឆៈយៈឆៃ (Phumtham Wechayachai) បានមានប្រសាសន៍ថា MoUនេះ មិនតម្រូវឱ្យមានការអនុម័តពីសភាបន្ថែមទៀតទេ ព្រោះប្រទេសទាំងពីរបានឯកភាពគ្នារួចហើយ។ លោកបានបន្ថែមថា ការអនុម័តរបស់សភាគឺតម្រូវឱ្យមានតែនៅពេលដែលប្រទេសទាំងពីរឈានដល់សន្ធិសញ្ញាថ្មីប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានបន្តថា ប្រទេសទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាមិនយល់ស្របលើខ្សែបន្ទាត់កំណត់ព្រំដែនដែលគូសដោយឯកតោភាគី ភាគីទាំងពីរកំពុងធ្វើការលើការកំណត់ព្រំដែនសមុទ្រក្នុងតំបន់ដែលមានជម្លោះ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានគណបក្ស Thai Pakdee លោក Warong Dechgitvigrom បាននិយាយកាលពីថ្ងៃសុក្រថា គណបក្សនឹងប្រមូលហត្ថលេខាចំនួន ១០០,០០០ ដើម្បីគាំទ្រយុទ្ធនាការដែលអំពាវនាវឱ្យលុបចោល MoU ឆ្នាំ២០០១។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលមិនត្រូវចែករំលែកធនធានសមុទ្រក្នុង OCA ជាមួយកម្ពុជាទេ រហូតដល់ក្រោយការកំណត់ព្រំដែនសមុទ្រត្រូវបានចប់សព្វគ្រប់។ លោកបាននិយាយថា ប្រទេសថៃអាចនឹងបាត់បង់ទឹកដីដែនសមុទ្រ ប្រសិនបើខ្លួនអនុញ្ញាតឱ្យមានការអភិវឌ្ឍរួមនៃធនធានសមុទ្រកើតឡើងមុន។
ទាំងភាគីថៃ និងកម្ពុជា បានទាមទារអធិបតេយ្យភាពនៃ OCA ដែលគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីប្រហែល ២៦,០០០ គីឡូម៉ែត្រក្រឡានៅក្នុងឈូងសមុទ្រថៃ។ តំបន់នេះត្រូវបានគេជឿថាសម្បូរទៅដោយធនធានថាមពលហ្វូស៊ីល។
កម្ពុជាបានធ្វើការទាមទារដំបូងក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ ដែលថៃបានបដិសេធ។ នៅឆ្នាំបន្ទាប់ ថៃបានទាមទារ របស់ខ្លួនម្តងវិញ។
ប្រទេសទាំងពីរបានចុះហត្ថលេខាលើ MoU ក្នុងឆ្នាំ២០០១ នៅពេលដែលរដ្ឋបាលលោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីនណាវ៉ាត់ត្រា (Thaksin Shinawatra) កាន់អំណាច ដើម្បីរួមគ្នាអភិវឌ្ឍផ្នែកនានានៃ OCA និងកំណត់ព្រំដែនសមុទ្រ។ នៅក្រោម MoUនេះ ការកំណត់បង្គោលព្រំដែនសមុទ្រ និងការអភិវឌ្ឍន៍រួមគ្នាត្រូវតែអនុវត្តជា “កញ្ចប់ដែលមិនអាចបំបែកបាន(indivisible package)” ដោយមាន គណៈកម្មាធិការបច្ចេកទេសចម្រុះកម្ពុជា-ថៃ (JTC) បង្កើតឡើងដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហាទាំងនោះ។ កិច្ចចរចាជាច្រើនបានធ្វើឡើងតាំងពីពេលនោះមក ប៉ុន្តែមិនមានការវិវឌ្ឍអ្វីឡើយ ដោយបញ្ហាចម្បងគឺដោយសារតែជម្លោះលើការកំណត់ព្រំដែនសមុទ្រ។ | លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា នឹងថ្លែងបាឋកថាពិសេសអំពីការកសាងសន្តិភាពតាមរយៈនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ នៅសម័យប្រជុំពេញអង្គលើកទី 11 នៃសភាអន្តរជាតិនៅក្រុងភ្នំពេញ ពីថ្ងៃទី 23 ដល់ 26 ខែវិច្ឆិកា។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះមានគោលបំណងពិភាក្សាអំពីការលើកកម្ពស់សន្តិភាព ការផ្សះផ្សា និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
ពិធីបើកនិងបិទសម័យនេះនឹងមានអធិបតីភាពដោយលោក ហ៊ុន សែន និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត។ នៅចុងបញ្ចប់នៃព្រឹត្តិការណ៍, នឹងមានការប្រគល់ពានរង្វាន់សន្តិភាព និងធម្មនុញ្ញសន្តិភាពសម្រាប់មនុស្សជាតិ។ |
លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា នឹងថ្លែងបាឋកថាពិសេសអំពីការកសាងសន្តិភាព តាមរយៈនយោបាយឈ្នះ-ឈ្នះ ក្នុងសម័យប្រជុំពេញអង្គលើកទី១១ នៃសភាអន្តរជាតិដើម្បីភាពអត់ឱន និងសន្តិភាព (IPTP) ដែលរដ្ឋសភាកម្ពុជា នឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។
ការជូនដំណឹងនេះត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានដែលចេញដោយអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរដ្ឋសភានៅថ្ងៃទី ៨ ខែវិច្ឆិកា។
ព្រឹត្តិការណ៍នាពេលខាងមុខដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងភ្នំពេញចាប់ពីថ្ងៃទី២៣ ដល់ថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា នឹងធ្វើឡើងក្រោមមូលបទ “ការស្វែងរកសន្តិភាព ការផ្សះផ្សា និងភាពអត់ឱន”។
ពិធីបើកជាផ្លូវការនៃសម័យប្រជុំពេញអង្គ IPTP នឹងប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាពលោក ហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោកស្រី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត។
កិច្ចប្រជុំកម្រិតខ្ពស់នេះមានគោលបំណងពិភាក្សាអំពីការលើកកម្ពស់និម្មាបនកម្មសកលដើម្បីសន្តិភាព ការកសាងសន្តិភាព ការផ្សះផ្សា និងភាពអត់ឱន និងការពង្រឹងពហុភាគីនិយម កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការតភ្ជាប់ប្រកបដោយបរិយាបន្ន។
សម័យប្រជុំពេញអង្គ IPTP លើកទី១១ នឹងចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទីក្រុងភ្នំពេញ និងធម្មនុញ្ញសន្តិភាពសម្រាប់មនុស្សជាតិ ដោយផ្តោតលើអាទិភាពសំខាន់ៗចំនួនប្រាំ៖ ការទប់ស្កាត់ជម្លោះ ការកសាងសន្តិភាព យុត្តិធម៌អន្តរកាល ការកសាងជាតិក្រោយសង្គ្រាម និងសន្តិសុខស្បៀង និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពក្នុងបរិបទនៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
ពិធីបិទជាផ្លូវការនៃសម័យប្រជុំពេញអង្គនៅថ្ងៃទី២៥ ខែវិច្ឆិកា នឹងមានព្រឹត្តិការណ៍អបអរសាទរសម្រាប់ធម្មនុញ្ញសន្តិភាពដែលបានអនុម័ត និងការប្រគល់ពានរង្វាន់សន្តិភាពដើម្បីមនុស្សជាតិ និងភពផែនដី។ | សាខាសមាគមមិត្តភាពវៀតណាម-កម្ពុជា (VCFA) នៅទីក្រុងហូជីមិញ បានរៀបចំពិធីជួបជុំក្នុងឱកាសខួបលើកទី ៧១ នៃទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិកម្ពុជា (៩ វិច្ឆិកា)។ ឧត្តមសេនីយ៍ឯក Nguyen Van Nam បានលើកឡើងពីការចូលរួមសកម្មរបស់ប្រជាជនទីក្រុងហូជីមិញក្នុងទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរវាងវៀតណាម និងកម្ពុជា។
ឯកអគ្គកុងស៊ុលកម្ពុជានៅទីក្រុងហូជីមិញ លោក ច័ន្ទ សូរ្យកាន្ត បានសម្តែងការពេញចិត្តចំពោះការរីកចម្រើនដ៏រឹងមាំនៃទំនាក់ទំនងនេះ និងការកំណត់កម្រិតពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីដែលដល់ជិត ១២ ប៊ីលានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន។ គាត់បានជឿថា ស្ថានភាពប្រពៃណីនេះនឹងបន្តអភិវឌ្ឍខ្ពស់ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ និងជាខ្សែសម្រង់សំខាន់ក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រកបដោយសន្តិភាព និងអភិវឌ្ឍន៍ជារៀងរហូត។ |
សាខាសមាគមមិត្តភាពវៀតណាម-កម្ពុជា (Vietnam-Cambodia Friendship Association-VCFA) នៅទីក្រុងហូជីមិញ បានរៀបចំពិធីជួបជុំមួយនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ដើម្បីអបអរសាទរខួបលើកទី ៧១ នៃទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិកម្ពុជា (៩ វិច្ឆិកា ១៩៥៣ – ២០២៤)។
អញ្ជើញថ្លែងមតិនៅក្នុងឱកាសនោះ ឧត្តមសេនីយ៍ឯក Nguyen Van Nam មេបញ្ជាការបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់ទីក្រុងហូជីមិញ និងជាប្រធានសាខា VCFA ទីក្រុងហូជីមិញ បានលើកឡើងថា ប្រជាជនទីក្រុងហូជីមិញតែងតែយកចិត្តទុកដាក់ និងរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងទំនាក់ទំនងមិត្តភាពជាប្រពៃណី និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ រវាងវៀតណាម និងកម្ពុជា។
ដោយគូសបញ្ជាក់អំពីទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធរវាងប្រទេសទាំងពីរ លោកបានថ្លែងថា ថ្នាក់ដឹកនាំ និងប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសទាំងពីរកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីបន្ថែមទៀត ដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រជាជន និងសន្តិភាព ស្ថិរភាព កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក។
ឯកអគ្គកុងស៊ុលកម្ពុជាប្រចាំទីក្រុងហូជីមិញ លោក ច័ន្ទ សូរ្យកាន្ត បានសម្តែងការពេញចិត្តចំពោះការរីកចម្រើនដ៏រឹងមាំនៃទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-វៀតណាម ដោយកត់សម្គាល់ថា ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីឈានដល់ជិត ១២ ប៊ីលានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន ដែលធ្វើឲ្យវៀតណាមក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំទីបីរបស់កម្ពុជានៅទូទាំងពិភពលោក និងធំជាងគេក្នុងអាស៊ាន។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសទាំងពីរសម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពលើវិស័យផ្សេងៗ ដូចជាការទូត នយោបាយ សង្គមកិច្ច និងការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជននិងប្រជាជន ក្នុងស្មារតី “អ្នកជិតខាងល្អ មិត្តភាពប្រពៃណី កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើគ្រប់វិស័យ និងចីរភាពយូរអង្វែង។ ”
លោកឯកអគ្គកុងស៊ុលបានអះអាងថា ស្ថានឯកអគ្គកុងស៊ុលកម្ពុជាប្រចាំទីក្រុងហូជីមិញ នឹងបន្តជំរុញទំនាក់ទំនងប្រពៃណី និងគាំទ្រដល់ការលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគ ឱ្យមានកំណើនកាន់តែខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០២៤ និងលើសពីនេះ។ | នៅថ្ងៃទី ៩ ខែវិច្ឆិកា មេដឹកនាំកំពូលៗនៃសាធារណរដ្ឋគុយបា បានចូលរួមអបអរសាទរ ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិលើកទី ៧១ របស់កម្ពុជា។ លោក Miguel Díaz-Canel Bermúdez ប្រធានាធិបតីគុយបា បានសរសេរលិខិតថ្វាយព្រះករុណា ដល់ព្រះមហាក្សត្រនរោត្តម សីហមុនី ដោយរំលឹកពីចំណងមិត្តភាព និងសាមគ្គីភាពក្នុងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី។
លោក Manuel Marrero Cruz នាយករដ្ឋមន្ត្រីគុយបា បានបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការបន្តពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងពិភាក្សានយោបាយ។ ផងដែរ លោក Bruno Rodríguez Parrilla រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសគុយបាបានរំលឹកពីការរំពឹងរង់ចាំប្រារព្ធខួប ៦៥ ឆ្នាំនៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនៅឆ្នាំ ២០២៥។ |
មេដឹកនាំកំពូលៗនៃសាធារណរដ្ឋគុយបា នៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា បានចូលរួមអបអរសាទរយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រចំពោះសមភាគីកម្ពុជា ក្នុងឱកាសដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមនៃទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិលើកទី៧១ របស់កម្ពុជា។
លោក Miguel Díaz-Canel Bermúdez ប្រធានាធិបតីគុយបា បានសរសេរលិខិតថ្វាយ ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដោយមានខ្លឹមសារថា “នៅក្នុងពិធីរំលឹកខួបដ៏ឧត្តុង្គឧត្តមនេះ ខ្ញុំសូមរំលឹកពីចំណងមិត្តភាព និងសាមគ្គីភាពជាប្រពៃណី ដែលទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីត្រូវបានបង្កើតឡើង ដោយប្រាកដថា យើងនឹងបន្តឈានដល់ដំណាក់កាលថ្មីសម្រាប់វឌ្ឍនភាព និងសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនយើង”។
ក្នុងសារអបអរសាទរជូនចំពោះលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា លោក Manuel Marrero Cruz នាយករដ្ឋមន្ត្រីគុយបា បានអះអាងសារជាថ្មីអំពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់លោកក្នុងការបន្តពង្រឹងកិច្ចសន្ទនានយោបាយកម្រិតខ្ពស់ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ រវាងប្រទេសទាំងពីរ ដោយទន្ទឹងរង់ចាំដោយក្តីរីករាយនៃការប្រារព្ធខួបលើកទី៦៥ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតទ្វេភាគី ក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខ។
ចំណែក លោក Bruno Rodríguez Parrilla រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសគុយបាបានបញ្ជាក់ពីគោលបំណងក្នុងការបន្តពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរ ជាមួយនឹងការទន្ទឹងរង់ចាំប្រារព្ធខួបលើកទី៦៥ ឆ្នាំនៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី នៅឆ្នាំ២០២៥។
ថ្ងៃនេះកម្ពុជាប្រារព្ធខួបលើកទី៧១ នៃការទទួលបានឯករាជ្យជាតិពីបារាំង (ថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣-ថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤)។ | កម្ពុជា បានប្រារព្ធខួបលើកទី ៧១ នៃការទទួលបានឯករាជ្យពីបារាំងនៅថ្ងៃទី ៩ ខែវិច្ឆិកា។ ពិធីបានប្រារព្ធក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ព្រះមហាក្សត្រ និងមានការចូលរួមពីមេដឹកនាំសម្តេច ហ៊ុន សែន និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលជាច្រើន។ ព្រះមហាក្សត្រ បានដាក់កម្រងផ្កា និងអុជភ្លើងជ័យនៅវិមានឯករាជ្យ។
លោក ហ៊ុន សែន បានសរសេរថាទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ ៩ វិច្ឆិកា រំលឹកពីការតស៊ូរបស់ព្រះបាទសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ដើម្បីទាមទារឯករាជ្យ។ នៅចុងពិធី មានការប្រលែងសត្វព្រាប និងប៉េងប៉ោង ជានិមិត្តរូបនៃឯករាជ្យ។ កម្ពុជា បានទទួលឯករាជ្យនៅថ្ងៃទី ៩ វិច្ឆិកា ១៩៥៣ បន្ទាប់ពីរយៈពេល ៩០ ឆ្នាំនៅក្រោមការអាណានិគមបារាំង។ |
ប្រទេសកម្ពុជានៅថ្ងៃសៅរ៍នេះបានប្រារព្ធខួបលើកទី៧១នៃការទទួលបានឯករាជ្យពីអាណានិគមបារាំង។
ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងមានការអញ្ជើញចូលរួមពី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា និងលោកស្រី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភា ព្រមទាំងមានការអញ្ជើញចូលរួមពីតំណាងអង្គទូតបរទេស មន្ត្រីរាជការនិងអ្នកចូលរួមអបអរសាទររាប់ពាន់នាក់ នៅវិមានឯករាជ្យក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ក្នុងឱកាសនៃការប្រារព្ធពិធីអបអរសាទរនោះ ព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនីបានដាក់កម្រងផ្កា និងអុជភ្លើងជ័យ នៅខាងក្នុងវិមានឯករាជ្យ ដើម្បីជានិមិត្តរូបនៃឯករាជ្យរបស់ប្រទេស។
នៅក្នុងសារបង្ហោះនៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមផ្លូវការកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ លោក ហ៊ុន សែន មានសរសេរថា ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ៩ វិច្ឆិកា បានរំលឹកដល់ប្រជាជនអំពីព្រះរាជបេសកកម្មដើម្បីជាតិមាតុភូមិ និងប្រជារាស្ត្រខ្មែរ របស់ព្រះករុណា ព្រះបាទ សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះបិតាឯករាជ្យជាតិ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ដែលព្រះអង្គបានលះបង់ព្រះកាយពល និងព្រះបញ្ញាញាណយ៉ាងក្លៀវក្លាបំផុត ធ្វើការតស៊ូ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃព្រះរាជបូជណីយកិច្ច ដើម្បីទាមទារឯករាជ្យដ៏ពិតប្រាកដនៅកម្ពុជា។
នៅចុងបញ្ចប់នៃការប្រារព្ធពិធីនេះ ក៏មានការប្រលែងសត្វព្រាប និងប៉េងប៉ោង ជានិមិត្តរូបនៃឯករាជ្យភាព និងសេរីភាព។
ប្រទេសកម្ពុជាបានទទួលឯករាជ្យនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ បន្ទាប់ពីការដាក់អាណានិគមរបស់បារាំងរយៈពេល ៩០ ឆ្នាំ។ | ខេត្តសៀមរាបនឹងរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍កីឡាសំខាន់ ៣ គ្រោងនៅរមណីដ្ឋានអង្គរ ចុងឆ្នាំ ២០២៤ ដើម្បីលើកកម្ពស់កីឡា ទេសចរណ៍ និងវប្បធម៌។ ព្រឹត្តិការណ៍ទាំងនេះរួមមាន៖
ទិវារត់ប្រណាំងម៉ារ៉ាតុងអង្គរ (លើកទី ២៩) - នៅថ្ងៃទី ១ ខែធ្នូ ២០២៤ នៅប្រាសាទអង្គរវត្ត។
ការប្រកួតគុនខ្មែរពិភពលោក (លើកទី ៥) - ចាប់ពីថ្ងៃទី ៦ ដល់ ៨ ខែធ្នូ ២០២៤ នៅខេត្តសៀមរាប។
Raid Amazons - ប្រណាំងចាប់ពីថ្ងៃទី ២៤ ដល់ ២៩ ខែធ្នូ ២០២៤ នៅតំបន់អង្គរ និងទន្លេសាប។
គណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា (NOCC) បានប្រជុំពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាប និងអង្គភាពពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាព និងការគ្រប់គ្រងចរាចរណ៍សម្រាប់ការប្រកួត។ |
ខេត្តសៀមរាបនឹងរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍កីឡាសំខាន់ៗចំនួន៣នៅរមណីដ្ឋានអង្គរនៅចុងឆ្នាំ២០២៤ ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់វិស័យកីឡា ទេសចរណ៍ និងការចូលរួមវប្បធម៌។
កាលវិភាគនៃព្រឹត្តិការណ៍រួមមាន:
១. ទិវារត់ប្រណាំងពាក់កណ្តាលម៉ារ៉ាតុងអន្តរជាតិអង្គរលើកទី២៩ ដែលព្រឹត្តិការណ៍រត់ម៉ារ៉ាតុងដ៏អស្ចារ្យនេះនឹងប្រព្រឹត្តទៅនៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២៤ នៅមុខប្រាសាទអង្គរវត្តដ៏ល្បីល្បាញ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ នឹងប្រព្រឹត្តទៅក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត។
២. ការប្រកួតជើងឯកគុនខ្មែរពិភពលោកលើកទី៥ ដែលគ្រោងនឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី៦ ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ ហើយការប្រកួតជើងឯកនេះនឹងធ្វើឡើងនៅទីធ្លាខាងមុខព្រះរាជដំណាក់ខេត្តសៀមរាប ជាប់នឹងដងស្ទឹងសៀមរាប ដែលជាការបង្ហាញក្បាច់គុនបុរាណខ្មែរ និងទាក់ទាញកីឡាករចូលរួមប្រកួតប្រជែងមកពីប្រទេសផ្សេងៗ។
៣. Raid Amazons ដែលជាការប្រណាំងផ្សងព្រេងសម្រាប់តែនារីដ៏ពេញនិយម ដោយព្រឹត្តិការណ៍ Raid Amazons នឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី២៤ ដល់ថ្ងៃទី២៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤។ អ្នកចូលរួមនឹងស្វែងរកការប្រកួតប្រជែងជាបន្តបន្ទាប់ រួមទាំងឧបសគ្គ ការជិះទូកកាណូ និងការជិះកង់នៅទូទាំងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ និងតាមបឹងទន្លេសាប។
ក្នុងការត្រៀមរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ទាំងនេះ គណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា (NOCC) បានកោះប្រជុំជាមួយរដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាប និងអង្គភាពពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីធានាឱ្យដំណើរការការប្រកួតកីឡាឆ្នាំ ២០២៤ ប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន។
កិច្ចប្រជុំនេះដឹកនាំដោយលោក វ៉ាត់ ចំរើន រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា រួមមានកិច្ចពិភាក្សាជាមួយលោកស្រី ម៉ននី រងី្ស អភិបាលរងខេត្តសៀមរាប និងមន្ទីរខេត្តនានា។
កិច្ចប្រជុំបានផ្តោតសំខាន់លើការបង្កើតកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពរវាងអាជ្ញាធរខេត្ត និងអង្គភាពពាក់ព័ន្ធ លើការងារសន្តិសុខ ការគ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ និងការលើកកម្ពស់ការអប់រំកីឡា។ គោលបំណងគឺដើម្បីធានាសុវត្ថិភាព សណ្តាប់ធ្នាប់ និងភាពជោគជ័យនៃព្រឹត្តិការណ៍នាពេលខាងមុខ ដែលធ្វើឱ្យព្រឹត្តការណ៍ខាងលើបង្កើតនូវភាពរីករាយ និងមិនអាចបំភ្លេចបានសម្រាប់អ្នកចូលរួម និងភ្ញៀវទស្សនា។ | កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិបានជួយការពារ និងអភិវឌ្ឍឧទ្យានបុរាណអង្គរ ដែលជាតំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅខេត្តសៀមរាប។ ប្រាសាទអង្គរវត្តបានចុះបញ្ជីក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ 1992 ហើយស្ថាបត្យកម្មបុរាណនៅតំបន់នេះត្រូវបានជួសជុលដោយក្រុមអ្នកជំនាញពីប្រទេសជាច្រើន ដូចជា ចិន បារាំង និងអាមេរិក។
អ្នកនាំពាក្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានឲ្យយល់ថា ការសហការដែលមានប្រសិទ្ធភាពបានជួយការពារ និងជួសជុលប្រាសាទខូចខាតនានា ដែលមានសារៈសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌របស់កម្ពុជា។ ប្រទេសចិនបានចូលរួមយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការស្តារប្រាសាទនានា ហើយក៏បានជួយទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរចិន។
ឧទ្យានអង្គរមានទំហំ ៤០១ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ និងមានប្រាសាទ ៩១ ដែលសាងសង់ពីសតវត្សទី ៥៤ ដល់ ១៣។ រមណីដ្ឋាននេះទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិកกว่า ៧៧៤,២០៣ នាក់ និងទទួលបានចំណូល ៣៦ លានដុល្លារពីការលក់សំបុត្រប្រៀបធៀបជាមួយឆ្នាំមុន។ |
អ្នកនាំពាក្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានថ្លែងកាលពីថ្ងៃសុក្រថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិទទួលបានលទ្ធផលយ៉ាងធំធេងក្នុងការជួយការពារ និងអភិវឌ្ឍឧទ្យានបុរាណអង្គរ ដែលជាតំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។
ប្រាសាទអង្គរវត្តជាគោលដៅទេសចរណ៍ដ៏ពេញនិយមបំផុតរបស់កម្ពុជា និងត្រូវបានចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោករបស់អង្គការអប់រំ វិទ្យាសាស្ត្រ និងវប្បធម៌របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (យូណេស្កូ) ក្នុងឆ្នាំ១៩៩២។
មួយឆ្នាំក្រោយមក គណៈកម្មាធិការអន្តរជាតិសម្របសម្រួលកិច្ចគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍រមណីដ្ឋានអង្គរ (ICC-Angkor) ត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីសម្របសម្រួលជំនួយបរទេសទាំងអស់សម្រាប់អភិរក្ស និងអភិវឌ្ឍរមណីយដ្ឋានបុរាណ។
លោក ឡុង កុសល អគ្គនាយករង និងជាអ្នកនាំពាក្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ដែលជាអាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងទទួលបន្ទុកការពារ និងអភិរក្សរមណីដ្ឋានអង្គរ បានមានប្រសាសន៍ថា គម្រោងជួសជុលឡើងវិញធ្វើឡើងដោយក្រុមអ្នកជំនាញមកពីប្រទេសចិន បារាំង ឥណ្ឌា ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង អាល្លឺម៉ង់ និងសហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងចំណោមប្រទេសដទៃទៀត មានសារៈសំខាន់ក្នុងការជួសជុលប្រាសាទដែលខូចខាតក្នុងបរិវេណរមណីដ្ឋានអង្គរឱ្យមានរូបរាងដើមវិញ។
លោកបានប្រាប់សារព័ត៌មាន Xinhua ថា “សមិទ្ធិផលដ៏ច្រើនសន្ទឹកសន្ទាប់ក្នុងកិច្ចគាំពារ និងអភិវឌ្ឍន៍បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អង្គរ ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ” ។ “ការរួមចំណែកដ៏អស្ចារ្យទាំងនេះ មិនត្រឹមតែបានធ្វើឱ្យរមណីដ្ឋានអង្គរមានសុវត្ថិភាពទាំងស្រុងពីគ្រោះមហន្តរាយក្នុងទម្រង់ណាមួយប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងក្លាយជាគោលដៅទាក់ទាញយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងពិភពលោកផងដែរ។
លោកបានបន្ថែមថា “ក្រៅពីនេះ រមណីដ្ឋានអង្គរបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងធំធេងក្នុងការស្តារសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់ប្រទេសឡើងវិញ”។
លោក កុសល បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសចិនគឺជាអ្នករួមចំណែកដ៏សំខាន់មួយក្នុងកិច្ចការពារ និងអភិវឌ្ឍបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌របស់កម្ពុជា តាមរយៈវេទិកាសហប្រតិបត្តិការវប្បធម៌ជាច្រើន។
លោកបានបន្តថា៖ «ចំពោះរមណីដ្ឋានអង្គរយើងមានប្រាសាទសំខាន់ចំនួនពីរ គឺប្រាសាទចៅសាយទេវតា និងប្រាសាទតាកែវ ដែលត្រូវបានធ្វើការជួសជុលដោយក្រុមអ្នកជំនាញចិន ហើយគម្រោងជួសជុលមួយទៀតនៅព្រះបរមរាជវាំងបុរាណនៃប្រាសាទអង្គរធំកំពុងដំណើរការ»។
លោកបានបន្ថែមថា “ហេតុដូច្នេះហើយ ការបន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងនេះបានបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏មុតមាំរបស់ចិនចំពោះការថែរក្សា និងជួសជុលប្រាសាទក្នុងរមណីដ្ឋានអង្គរ”។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានថ្លែងថា ការចូលរួមចំណែករបស់ប្រទេសចិនក្នុងការស្តារប្រាសាទបុរាណទាំងនោះ មិនត្រឹមតែធានាបាននូវការការពាររមណីដ្ឋានអង្គរប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបានជួយទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរចិនឱ្យចូលមកទស្សនារមណីដ្ឋានអង្គរកាន់តែច្រើនថែមទៀត។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “បច្ចេកទេស និងជំនាញរបស់អ្នកជំនាញចិនក្នុងការជួសជុលប្រាសាទនៅរមណីដ្ឋានអង្គរមានកម្រិតខ្ពស់ណាស់ ហើយលទ្ធផលនៃការងាររបស់ពួកគេត្រូវបានវាយតម្លៃ និងកោតសរសើរយ៉ាងខ្លាំងដោយគណៈកម្មាធិការបច្ចេកទេសរបស់ ICC-Angkor”។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ប្រទេសចិនបានដើរតួនាទីកាន់តែខ្លាំងក្នុងការជួយការពារ និងអភិវឌ្ឍបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌នៃមនុស្សជាតិនៅកម្ពុជា និងប្រទេសដទៃទៀត»។
ឧទ្យានបុរាណអង្គរទំហំ ៤០១ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ គឺជារមណីដ្ឋានដែលមានប្រាសាទបុរាណចំនួន ៩១ ដែលសាងសង់ពីសតវត្សទីប្រាំបួនដល់សតវត្សទី១៣។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់សហគ្រាសអង្គរដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋបានឱ្យដឹងថា រមណីដ្ឋាននេះទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិចំនួន ៧៧៤,២០៣ នាក់ ក្នុងកំឡុងខែមករា ដល់ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ កើនឡើង ២៨,៤% ធៀបនឹងរយៈពេលមួយឆ្នាំ និងទទួលបានចំណូល ៣៦ លានដុល្លារពីការលក់សំបុត្រក្នុងអំឡុងពេលនោះ កើនឡើង ២៩%។ | នៅថ្ងៃទី ៧ និង ៨ ខែវិច្ឆិកា លោក លី ឈាង (Li Qiang) នាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន បានជួបពិភាក្សាជាមួយមេដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជា, លាវ, មីយ៉ាន់ម៉ា, ថៃ និងវៀតណាម ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់មេគង្គលើកទី ៨ នៅក្រុងគុនមិញ។ កិច្ចប្រជុំមានគោលបំណងដើម្បីបង្កើនការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៅតំបន់មេគង្គ តាមរយៈការតភ្ជាប់ខាងតំបន់, ពាណិជ្ជកម្ម, កសិកម្ម, និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។
ចិនបានដាក់សំណើ ៤ ចំណុច សម្រាប់ការផ្តល់ជំនួយដល់ការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យជាច្រើន ដូចជា សហប្រតិបត្តិការវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា, ការពង្រឹងបណ្តាញតភ្ជាប់ និងការវិនិយោគក្នុងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការបង្ការគ្រោះមហន្តរាយ។
សំណើទាំងនេះមានគោលបំណងជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមក្នុងតំបន់ឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយ។ នៅក្នុងខែមករា ដល់តុលា ឆ្នាំ ២០២៤, បរិមាណពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសចិន និងប្រទេសមេគង្គបានកើនឡើង ១២ ភាគរយ។
ជាពិសេស ខណៈដែលសេដ្ឋកិច្ចសកលមានការសន្ទុះយឺត ការសហប្រតិបត្តិការកាន់តែជិតស្និទ្ធគឺមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងក្នុងការអភិវឌ្ឍតំបននោះ។ |
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លី ឈាង (Li Qiang) បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយមេដឹកនាំនៃប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ មីយ៉ាន់ម៉ា ថៃ និងវៀតណាម កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់មេគង្គលើកទី៨នៅទីក្រុងគុនមិញ ខេត្តយូណាន។
កិច្ចប្រជុំដែលបានធ្វើឡើងនៅថ្ងៃពុធ និងថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងពង្រឹងការឯកភាពគ្នាលើមូលដ្ឋាននៃការឯកភាពពីមុនដែលសម្រេចបានរវាងប្រទេសចិន និងបណ្តាប្រទេសមេគង្គ ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គមដែលបានសម្របសម្រួល និងសមាហរណកម្មក្នុងតំបន់។ ប្រទេសចិនសង្ឃឹមថាការផ្លាស់ប្តូរស៊ីជម្រៅអាចជួយជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យសំខាន់ៗដូចជាការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់ ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ កសិកម្ម និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។
កាលពីខែសីហា ប្រទេសចិនបានដាក់សំណើចំនួន៤ចំណុចសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់សម្រាប់ដំណាក់កាលបន្ទាប់ រួមមានប្រកាន់ខ្ជាប់នូវពហុភាគីនិយមពិតប្រាកដ គោលនយោបាយបើកចំហ និងការទប់ទល់ការកេងចំណេញផលប្រយោជន៍(zero-sum games) និងការរំខានខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ ដោយខិតខំប្រឹងប្រែងរួមគ្នាដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ការពារស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ និងការកែលម្អយន្តការសហប្រតិបត្តិការវិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និងការពង្រឹងការកសាងសមត្ថភាពបញ្ញាសិប្បនិម្មិត ដើម្បីបម្រើប្រទេសក្នុងតំបន់ឱ្យកាន់តែប្រសើរឡើង។ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះក៏រួមបញ្ចូលផងដែរនូវការពន្លឿនការកសាងបណ្តាញតភ្ជាប់ ការរក្សាផលិតកម្ម និងខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការបង្ការ និងកាត់បន្ថយគ្រោះមហន្តរាយ និងការសម្របសម្រួលការផ្លាស់ប្តូរប្រជាជន។
សំណើទាំងអស់នេះ សំដៅជំរុញការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមក្នុងតំបន់ឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយនៅក្នុងមហាអនុតំបន់មេគង្គ។
នៅក្នុងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំនេះ ទំហំពាណិជ្ជកម្មសរុបរវាងប្រទេសចិន និងប្រទេសមេគង្គបានកើនឡើងលើសពី២០០ ប៊ីលានដុល្លារ កើនឡើង១២ភាគរយ ធៀបនឹងរយៈពេលមួយឆ្នាំ ហើយប្រទេសចិនគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មឈានមុខគេរបស់ប្រទេសមេគង្គអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ។ សមិទ្ធិផលដែលប្រទេសទាំង៦ សម្រេចបានក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមកនេះ ដូចជាជំរុញការតភ្ជាប់អន្តរតំបន់ និងការកសាងច្រករបៀងសេដ្ឋកិច្ច បង្ហាញថាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែជិតស្និទ្ធគឺចាំបាច់បំផុត។
ខណៈដែលសេដ្ឋកិច្ចសកលលោកមានសន្ទុះយឺត រួមជាមួយនឹងភាពតានតឹងផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយ តម្រូវការក្នុងការពង្រឹងសាមគ្គីភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែមានសារសំខាន់។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មិនមែនគ្រប់ប្រទេសទាំងអស់ចង់ឃើញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងប្រទេសចិន និងប្រទេសផ្សេងទៀតនោះទេ ហើយប្រទេសទាំងនោះកំពុងព្យាយាមបំបែកបំបាក់ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសចិន និងបណ្តាប្រទេសផ្សេងៗ។ ប្រទេសទាំងអស់នៅក្នុងតំបន់គួរតែប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការប៉ុនប៉ងបំបែកបំបាក់ ហើយបន្តប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះគោលដៅរបស់ពួកគេ ដើម្បីបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការកាន់តែខ្លាំងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរួមក្នុងតំបន់។ | រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិថៃ លោក ភុំថាំ វេឆាយៈឆៃ កំពុងផ្តល់ការសម្ដែងបញ្ជាក់ពីអធិបតេយ្យភាពទឹកដីរបស់ថៃលើកោះគុត (Koh Kut) នៅខេត្តត្រាត នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ។ ការទស្សនកិច្ចនេះមានគោលបំណងបញ្ជាក់ឱ្យដឹងថាអធិបតេយ្យភាពនៃកោះគុតជាផ្នែកមួយនៃប្រទេសថៃ និងពង្រឹងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការខ្វែងគំនិតលើបញ្ហាដែនសមុទ្រជាមួយកម្ពុជា។
លោក Phumtham បាននិយាយថាគណៈប្រតិភូរបស់គាត់នឹងដឹកនាំការត្រួតពិនិត្យកោះ និងការជួបជាមួយទាហានថៃ ដើម្បីការពារព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។ ក្រសួងការបរទេសក៏កំពុងដោះស្រាយបញ្ហាដែលទាក់ទងនឹងការបង្កើតគណៈកម្មាធិការបច្ចេកទេសចម្រុះ (JTC) សម្រាប់ចរចា និងដោះស្រាយបញ្ហានេះ។
ការប្រជុំនេះកំពុងធ្វើឡើងនៅពេលដែលមានការអំពាវនាវពីអ្នកប្រជែងប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលថៃបានរៀបចំគម្រោងក្នុងការសម្រេចបញ្ហានេះតាមរយៈការចរចាជាមួយកម្ពុជា។ MoU នៅឆ្នាំ 2001 ដែលបានបង្កើតគណៈកម្មាធិការសំរាប់ការចរចាព្រំដែនសមុទ្រនេះបានជួយដោះស្រាយបញ្ហាជាច្រើនប៉ុន្តែមិនមានកំណត់លទ្ធផលទេ។ |
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិថៃ លោក ភុំថាំ វេឆាយៈឆៃ (Phumtham Wechayachai) នឹងធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់កោះគុត(Koh Kut) ក្នុងខេត្តត្រាត នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ ដើម្បីអះអាងសារជាថ្មីនូវអធិបតេយ្យភាពទឹកដីរបស់ប្រទេសថៃ នៅលើកោះនេះ ចំពេលមានការខ្វែងគំនិតគ្នាលើបញ្ហាដែនសមុទ្រជាមួយកម្ពុជា។
លោក Phumtham ដែលជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីផងដែរនោះ បាននិយាយថា លោកនឹងដឹកនាំគណៈប្រតិភូទៅត្រួតពិនិត្យដែនកោះ និងលើកទឹកចិត្តដល់ទាហានដែលឈរជើងនៅទីនោះដើម្បីការពារព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ។
លោកបាននិយាយថា លេខាធិការអចិន្ត្រៃយ៍ និងអគ្គលេខាធិការនៃក្រសួងការពារជាតិ ក៏ដូចជាអគ្គសេនាធិការកងទ័ពជើងទឹកថៃ ក៏នឹងរួមដំណើរជាមួយគណៈប្រតិភូផងដែរ។
លោកបានបន្តថា៖ «យើងនឹងទៅទីនោះដើម្បីអះអាងសារជាថ្មីពីអធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសថៃលើកោះគុត និងបង្កើនទំនុកចិត្តក្នុងចំណោមប្រជាជនថៃ»។
នៅពេលសួរអំពីការបង្កើតគណៈកម្មាធិការបច្ចេកទេសចម្រុះ (Joint Technical Committee-JTC) ដើម្បីចរចាតំបន់ដែនសមុទ្រដែលប្រទេសទាំងពីរទាមទារនោះ លោក Phumtham បានលើកឡើងថា ក្រសួងការបរទេសកំពុងដោះស្រាយបញ្ហានេះ។ ឆាប់ៗនេះ ក្រសួងនឹងស្នើឈ្មោះសមាជិកដែលមានសក្ដានុពលទៅគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ត្រា (Paetongtarn Shinawatra) បានថ្លែងមុននេះថា JTC អាចនឹងត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងរយៈពេលពីរសប្តាហ៍ខាងមុខ។ គណៈកម្មាធិការនឹងបន្តកិច្ចពិភាក្សាជាមួយកម្ពុជាលើតំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នា (Overlapping Claims Area-OCA) ដោយផ្អែកលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាឆ្នាំ ២០០១ ដែលត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយប្រទេសទាំងពីរ។
ទាំងភាគីថៃ និងភាគីកម្ពុជា បានទាមទារអធិបតេយ្យភាពនៃ OCA សម្បូរធនធានថាមពល ដែលគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដីប្រហែល ២៦,០០០ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា ក្នុងឈូងសមុទ្រថៃ។
កម្ពុជាបានទាមទារដំបូងក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ ដែលថៃបានបដិសេធ។ នៅឆ្នាំបន្ទាប់ ប្រទេសថៃបានធ្វើការទាមទាររបស់ខ្លួនម្តងវិញ។
លោក Phumtham បាននិយាយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា គណៈកម្មាធិការនេះនឹងត្រូវដឹកនាំដោយឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកសន្តិសុខជាតិ រួមទាំងមន្ត្រីមកពីក្រសួងការពារជាតិ ថាមពល ក្រសួងការបរទេស និងហិរញ្ញវត្ថុ ក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋ ព្រមទាំងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។
លោក Phumtham បាននិយាយថា អនុគណៈកម្មាធិការពីរទៀតនឹងត្រូវបានបង្កើតឡើងផងដែរដើម្បីជួយក្នុងការចរចា។
លោកបាននិយាយថា “ខ្ញុំសង្ឃឹមថាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលទាក់ទងនឹងតំបន់ទាមទារត្រួតស៊ីគ្នានេះនឹងជួយជម្រះមន្ទិល”។
នៅពេលសួរអំពីការអះអាងថាប្រទេសថៃបានបាត់បង់អធិបតេយ្យភាពលើកោះនេះនៅពេលដែលខ្លួនបានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាឆ្នាំ ២០០១ ជាមួយប្រទេសកម្ពុជា លោក Phumtham បាននិយាយថា “ព័ត៌មានមិនពិត”នេះ គឺមានហេតុផលនយោបាយ។
លោកបានបន្ថែមថា “កោះនេះជាផ្នែកមួយនៃទឹកដីរបស់ប្រទេសថៃជាយូរមកហើយ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងអ្នករិះគន់ដែលកំពុងអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលលុបចោល MoU ឆ្នាំ២០០១ លោក Phumtham បាននិយាយថា រដ្ឋបាលពីមុនបានជ្រើសរើសមិនលុបចោល MoU ឆ្នាំ២០០១ ព្រោះវាត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាបណ្តាញដ៏មានប្រសិទ្ធភាពបំផុតក្នុងការពិភាក្សា និងចរចាព្រំដែនសមុទ្ររវាងប្រទេសទាំងពីរ។
ការអំពាវនាវនេះបានធ្វើឡើងស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសពីផែនការរបស់ខ្លួនក្នុងការបន្តការចរចាអំពី OCA ជាមួយភាគីកម្ពុជា។
លោក ផៃប៊ុន និទិតៈវ៉ាន់ (Paiboon Nititawan) អគ្គលេខាធិការគណបក្សផាឡាំង ប្រាឆារ៉ាត់ (Palang Pracharath-PPRP) បាននិយាយកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ថា មេដឹកនាំគណបក្សលោកឧត្តមសេនីយ៍ ប្រាវីត វង្សសុវណ្ណ (Prawit Wongsuwon) បានណែនាំសមាជិកសភារបស់គណបក្សឱ្យជំរុញដល់ការលុបចោល MoU ឆ្នាំ២០០១ “ដើម្បីការពារអធិបតេយ្យភាពដែនសមុទ្ររបស់ប្រទេសថៃ” ។
ប្រទេសទាំងពីរបានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាក្នុងឆ្នាំ២០០១ នៅពេលដែលរដ្ឋបាលថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត្រាឡើងកាន់អំណាច ដើម្បីរួមគ្នាអភិវឌ្ឍផ្នែកខ្លះនៃ OCA និងបោះបង្គោលព្រំដែនសមុទ្រ។
នៅក្រោម MoUនេះ ការបោះបង្គោលព្រំដែនសមុទ្រ និងការអភិវឌ្ឍន៍រួមគ្នាត្រូវតែអនុវត្តជា “កញ្ចប់ដែលមិនអាចបំបែកបាន(indivisible package)” ដោយមានគណៈកម្មាធិការបច្ចេកទេសចម្រុះកម្ពុជា-ថៃ (Thailand-Cambodia JTC) បង្កើតឡើងដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហាទាំងនោះ។
កិច្ចចរចាជាច្រើនត្រូវបានធ្វើឡើងតាំងពីពេលនោះមក ប៉ុន្តែមិនមានការវិវឌ្ឍអ្វីឡើយ ភាគច្រើនគឺដោយសារតែជម្លោះលើការបោះបង្គោលព្រំដែនសមុទ្រ។
MoU ឆ្នាំ២០០១ បានទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ជាសាធារណៈ បន្ទាប់ពីអ្នកសង្កេតការណ៍បានចង្អុលបង្ហាញថា ប្រសិនបើឯកសារនេះត្រូវបានប្រើជាមូលដ្ឋានសម្រាប់ការចរចាលើការគ្រប់គ្រង OCA នោះប្រទេសថៃនឹងប្រថុយនឹងការបាត់បង់អធិបតេយ្យភាពលើកោះគុត។
| ក្រសួងកសិកម្ម និងនេសាទកម្ពុជា បានសង្គ្រោះត្រីចម្រុះប្រមាណ ១០០ លានក្បាលពីការនេសាទខុសច្បាប់ ហើយបានដោះលែងត្រីទាំងនេះទៅក្នុងជម្រកធម្មជាតិក្នុងរដូវបិទនេសាទ៥ខែ។ ករណីនេសាទខុសច្បាប់បានបង្ក្រាបរួមទាំងការទប់ស្កាត់ ១.៥០៦ ករណី និងរឹបអូសឧបករណ៍នេសាទជាច្រើន។ ក្នុងចំណោមការប្រកួតប្រជែងនេះ មានការលើកឡើងពីការកើនឡើងចំនួនត្រីនៅក្នុងធនធានធម្មជាតិ និងការការពារសត្វផ្សោតទន្លេមេគង្គ។ ក្រសួងក៏បានរំលឹកអំពីការចូលរួមរបស់ប្រជាជនក្នុងការការពារជលផល និងអំពាវនាវឲ្យរាយការណ៍ពីសកម្មភាពនេសាទខុសច្បាប់ដើម្បីការពារធនធាននេះ។ |
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ប្រភេទត្រីចម្រុះប្រមាណ ១០០លានក្បាល ត្រូវបានសង្គ្រោះពីការនេសាទខុសច្បាប់ ហើយត្រូវបានដោះលែងទៅក្នុងជម្រកធម្មជាតិក្នុងរដូវបិទនេសាទចំនួន៥ខែ ដែលរួមចំណែកដល់ការកើនឡើងចំនួនត្រី។
ក្រសួងបានកត់សម្គាល់ថា ក្នុងរដូវបិទនេសាទចាប់ពីថ្ងៃទី០១ ខែមិថុនា ដល់ថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា រដ្ឋបាលជលផល និងកម្លាំងអន្តរាគមន៍ថ្នាក់ជាតិ បានបង្រ្កាបបទល្មើសនៅទូទាំងប្រទេស ដោយមានកិច្ចសហការពីកម្លាំងចម្រុះខេត្ត ស្រុក និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។
ប្រភពដដែលបានអោយដឹងថា «ការបង្រ្កាប និងទប់ស្កាត់បទល្មើសជលផល កើតឡើងសរុបចំនួន ១.៥០៦ ករណី ក្នុងនោះ រឹបអូស និងបំផ្លាញភស្តុតាងចំនួន ១.៤១០ ករណី បញ្ជូនទៅតុលាការ ៥៦ នាក់ ជនល្មើស ១៥ នាក់ ដាក់ពន្ធនាគារ និងពិន័យរដ្ឋបាលចំនួន ៤០ នាក់ ពិន័យជាប្រាក់ ១៦១.៦៩១.០០០ រៀល។
វត្ថុតាងដែលរឹបអូសបានរួមមានអួនប្រវែងជាង៧៩០.០០០ម៉ែត្រ ឧបករណ៍ឆក់ត្រីចំនួន៤៥៩គ្រឿង ដែលក្នុងនោះប្រគល់ជូនដោយស្ម័គ្រចិត្តចំនួន១៦៥គ្រឿង និងសំណាញ់អូសទឹកចំនួន១០៦គ្រឿង។
បន្ថែមពីលើនេះ អាជ្ញាធរបានរុះរើទីតាំងចំនួន ៣ ដែលប្រើប្រាស់សម្រាប់ផលិត និងចែកចាយឧបករណ៍នេសាទ និងបញ្ចេញប្រភេទត្រីចម្រុះប្រមាណ ១០០ លានក្បាល ស្មើនឹងជាង ៤០ តោន ត្រឡប់ទៅក្នុងជម្រកធម្មជាតិវិញ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបានបន្តថា “ជាលទ្ធផលនៃកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងនេះ ចំនួនត្រីនៅក្នុងជម្រកធម្មជាតិបានចាប់ផ្តើមកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ ចំនួនសត្វផ្សោតទន្លេមេគង្គក៏បានកើនឡើងផងដែរ ពី៩០ ក្បាលក្នុងឆ្នាំ២០២២ ដល់១០៤ ក្បាលត្រឹមខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤”។
ក្រសួងបានចាត់ទុកថា ភាពប្រសើរឡើងនៃធនធានមច្ឆជាតិ គឺមានការចូលរួមពីប្រជានេសាទក្នុងស្រុក និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ ដែលបានសហការគ្នាតាមរយៈការផ្តល់ព័ត៌មាន ជួយទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបសកម្មភាពនេសាទខុសច្បាប់។
ពួកគេក៏បានចូលរួមចំណែកក្នុងការដោះលែងកូនត្រីដែលជិតផុតពូជចូលទៅក្នុងជម្រកធម្មជាតិវិញ ដើម្បីទ្រទ្រង់ធនធានជលផល។
ការបង្រ្កាបនេសាទខុសច្បាប់បានបង្កើនទិន្នផលត្រីក្នុងបឹងទន្លេសាប ដោយបានមកពីការបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ឆក់ និងឧបករណ៍នេសាទខុសច្បាប់ផ្សេងទៀត រួមទាំងការទប់ស្កាត់ការនេសាទក្នុងរដូវបិទនេសាទ។
ក្រសួងបានជំរុញឱ្យសាធារណជនបន្តចូលរួមអភិរក្ស និងការពារធនធានជលផលធម្មជាតិដ៏មានតម្លៃទាំងនេះ។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រសួងក៏បានអំពាវនាវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋ រាយការណ៍ពីសកម្មភាពនេសាទខុសច្បាប់ ជូនមន្ត្រីជលផលឲ្យបានទាន់ពេលវេលា។
ក្រសួងបានបញ្ជាក់ថា ការការពារ អភិរក្ស និងអភិរក្សធនធានជលផល ធានានូវនិរន្តរភាពនៃស្តុកត្រីធម្មជាតិ និងសន្តិសុខស្បៀងសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា ក៏ដូចជាជួយលើកតម្កើងកិត្យានុភាពរបស់ប្រទេសនៅលើឆាកអន្តរជាតិតាមរយៈការអភិរក្សធនធានត្រីដ៏កម្រដែលជិតផុតពូជ ឬបាត់បង់ទៅហើយនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួនជុំវិញពិភពលោក។
នៅថ្ងៃទី១ ខែវិច្ឆិកា រដ្ឋបាលជលផលក៏បានអំពាវនាវដល់ពាណិជ្ជករ និងអ្នកនេសាទឱ្យដោះលែង ឬរាយការណ៍អំពីប្រភេទសត្វជិតផុតពូជ ឬកម្រដែលបានរកឃើញក្នុងអំឡុងពេលនេសាទ។
ថ្មីៗនេះ ប្រជានេសាទមកពីឃុំកំពង់ហ្លួង ស្រុកក្រគរ ខេត្តពោធិ៍សាត់ ឈ្មោះ ស៊ិន ចាន់សាត បានលែងត្រីទន្លេមេគង្គជិតផុតពូជមួយក្បាល ទម្ងន់ ២៦គីឡូក្រាម ចូលទៅក្នុងតំបន់អភិរក្សជលផលកំពង់ប្រុក កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែវិច្ឆិកា នេះបើយោងតាមមន្ទីរកសិកម្មខេត្តពោធិ៍សាត់។ | នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា, ហ៊ុន ម៉ាណែត, បានចូលរួមកិច្ចប្រជុំទូតកម្រិតខ្ពស់នៅខេត្តយូណាន ប្រទេសចិន ដោយសំដែងការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ និងដោះស្រាយបញ្ហារួម។ ការប្រជុំមានការពិភាក្សាជាមួយអភិបាលខេត្តយូណាន និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីពីប្រទេសវៀតណាម និងមីយ៉ាន់ម៉ា។ វាត្រូវបានរៀបចំជាមួយនឹងកិច្ចប្រជុំកំពូលនានានៅក្នុងតំបន់មេគង្គ។
ក្នុងឱកាសនេះ, កម្ពុជា និងចិនបានវាយតម្លៃខ្ពស់លើទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ, ជាពិសេសខេត្តយូណានបានចូលរួមក្នុងគម្រោងដូចជាអាកាសយានដ្ឋានអង្គរ។ កិច្ចសន្ទនារវាងប្រទេសកម្ពុជា, វៀតណាម និងមីយ៉ាន់ម៉ាត្រូវបានផ្តោតទៅលើការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការពិភាក្សាអំពីវិបត្តិនយោបាយ។
ហ៊ុន ម៉ាណែត និងផាម មិញ ជិញ បានអបអរសាទរពីការកើនឡើងក្នុងពាណិជ្ជកម្ម និងការទាំងពីរប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការលើកកម្ពស់គោលដៅពាណិជ្ជកម្ម ១០ ប៊ីលានដុល្លារ។
|
នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានចូលរួមកិច្ចប្រជុំការទូតកម្រិតខ្ពស់ជាបន្តបន្ទាប់នៅខេត្តយូណាន ប្រទេសចិន ដោយបានគូសបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់លោកក្នុងការជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងតំបន់ និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមរួមគ្នា។
របៀបវារៈរបស់លោករួមមានកិច្ចពិភាក្សាជាមួយអភិបាលខេត្តយូណាន លោក វ៉ាង អ៊ីប៉ (Wang Yubo) ក៏ដូចជាជំនួបទ្វេភាគីជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម លោក ផាម មិញ ជិញ (Pham Minh Chinh) និងឧត្តមសេនីយឯក មីន អោង ឡាំង (Min Aung Hlaing) របស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។
អន្តរកម្មទាំងនេះដែលធ្វើឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី៥ ដល់ថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា រួមជាមួយនឹងកិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់មេគង្គ (GMS) កិច្ចប្រជុំកំពូលយុទ្ធសាស្ត្រនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាយ៉េយ៉ាវ៉ាឌី-ចៅប្រាយ៉ា-មេគង្គ (ACMECS) និងកិច្ចប្រជុំកំពូល កម្ពុជា-ឡាវ-មីយ៉ាន់ម៉ា-វៀតណាម (CLMV) បង្ហាញពីតួនាទីដ៏បុរេសកម្មរបស់កម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងក្នុងតំបន់មហាទន្លេមេគង្គ។
ក្នុងឱកាសមកដល់ទីក្រុងគុនមីង លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវបានទទួលស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅពីអភិបាលខេត្តយូណាន លោក Wang Yubo ។ មេដឹកនាំទាំងពីរបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការរីកចម្រើនឥតឈប់ឈរនៅក្នុងទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន ជាពិសេសបានកត់សម្គាល់ពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់ខេត្តយូណាន ក្នុងការលើកកម្ពស់ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគជាមួយកម្ពុជា។
ភាគីទាំងពីរបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីគម្រោងរួមគ្នាដូចជាអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ ដែលត្រូវបានអភិវឌ្ឍន៍ជាមួយនឹងការវិនិយោគរបស់ខេត្តយូណាន ដែលជាសក្ខីកម្មចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំរវាងប្រជាជាតិទាំងពីរ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានទទួលស្គាល់ការរួមចំណែករបស់ខេត្តយូណាន ជាពិសេសការផ្តល់អាហារូបករណ៍ និងឱកាសបណ្តុះបណ្តាលដល់និស្សិតកម្ពុជា ហើយបានបង្ហាញក្តីសង្ឃឹមសម្រាប់លំហូរទេសចរណ៍ និងការវិនិយោគរវាងតំបន់កើនឡើង។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានជួបជាមួយនាយករដ្ឋមន្រ្តីវៀតណាម លោក Pham Minh Chinh និងឧត្តមសេនីយឯក Min Aung Hlaing នៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីពិភាក្សាអំពីបញ្ហាដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមក។ កិច្ចសន្ទនារបស់លោកជាមួយ លោក Min Aung Hlaing បានផ្តោតទៅលើការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យពាណិជ្ជកម្ម ទេសចរណ៍ និងការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ ដោយនឹងរំលឹកខួបលើកទី៧០ នៃទំនាក់ទំនងការទូតកម្ពុជា-មីយ៉ាន់ម៉ានាពេលខាងមុខ។
មេដឹកនាំទាំងពីរក៏បានលើកឡើងពីវិបត្តិនយោបាយដែលកំពុងបន្តនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដោយលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានរំលឹកឡើងវិញនូវការគាំទ្ររបស់កម្ពុជាចំពោះដំណោះស្រាយដែលដឹកនាំ ដោយប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាដោយសន្តិវិធី និងតួនាទីដ៏សំខាន់របស់អាស៊ានក្នុងការស្តារស្ថិរភាពឡើងវិញ។
ក្នុងជំនួបដាច់ដោយឡែកមួយ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងលោក Pham Minh Chinh បានអបអរសាទរពីវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ចរវាងកម្ពុជា និងវៀតណាម។ ភាគីទាំងពីរបានទទួលស្គាល់ការកើនឡើង២២ ភាគរយនៅក្នុងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ហើយបានប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការពន្លឿនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងឆ្ពោះទៅរកគោលដៅពាណិជ្ជកម្ម ១០ ប៊ីលានដុល្លារ។
វិស័យសំខាន់ៗរួមមានការលើកកម្ពស់ការតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការពង្រីកការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងយុវជន ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជន និងប្រជាជន។ មេដឹកនាំទាំងពីរបានបង្ហាញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការបន្តការចូលរួមកិច្ចពិភាក្សាកម្រិតខ្ពស់ ដើម្បីពន្លឿនការបោះបង្គោលព្រំដែនដែលនៅសេសសល់ ដោយពង្រឹងការប្តេជ្ញាចិត្តចំពោះសន្តិភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបញ្ចប់ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក ដោយថ្លែងអំណរគុណចំពោះប្រទេសវៀតណាម ដែលបានជួយសម្រួលដល់ពិធីសាសនាដល់ព្រះសង្ឃខ្មែរនៅវត្ត Xoai Xiem Moi ក្នុងខេត្តត្រាវិញ និងសម្រាប់ការទទួលស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះលោកស្រី ប៊ុន រ៉ានី ហ៊ុន សែន ប្រធានកាកបាទក្រហមកម្ពុជា និងគណៈប្រតិភូ។
កិច្ចប្រជុំទាំងនេះឆ្លុះបញ្ចាំងពីការប្តេជ្ញាចិត្តជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងសាមគ្គីភាពក្នុងតំបន់ និងបង្ហាញពីតួនាទីសំខាន់នៃទំនាក់ទំនងការទូតក្នុងការដោះស្រាយគោលដៅ និងបញ្ហាប្រឈមទៅវិញទៅមកនៅក្នុងមហាអនុតំបន់មេគង្គ។ | ប្រទេសកម្ពុជាបានកើនឡើងក្នុងសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងមានន័យក្នុងរយៈពេលថ្មីៗនេះ ដោយបានប្រើប្រាស់ធនធានធម្មជាតិនិងកម្លាំងការងារអោយមានប្រសិទ្ធភាព។ ការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ចជាកត្តាសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍមនុស្ស ដោយផ្តល់ជំនាញសំខាន់ៗដល់សិស្ស ដើម្បីបញ្ចេញចំណេះដឹងក្នុងការវិនិយោគ និងការគ្រប់គ្រងធនធាន។ ប្រទេសកម្ពុជាប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាគម្លាតជំនាញនៅក្នុងវិស័យធុរកិច្ច ដែលការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ចជួយដោះស្រាយបញ្ហានេះតាមរយៈការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញ និងការបង្កើតកេរ្តិ៍ឈ្មោះសហគ្រិនភាព។ ការអប់រំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងជំនាញសហគ្រិនក៏ធ្វើឲ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ដល់សេដ្ឋកិច្ចសកល។ ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងធ្វើការរួមបញ្ចូលជាមួយទីផ្សារអន្តរជាតិ និងការអប់រំធុរកិច្ចដើម្បីឲ្យសិស្សសាមគ្គីជាមួយសេដ្ឋកិច្ចសកល។ |
ប្រទេសកម្ពុជាមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយឈរនៅក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់លឿនបំផុតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ភាពជោគជ័យនេះត្រូវបានជំរុញដោយការរួមបញ្ចូលគ្នានៃធនធានដ៏សម្បូរបែប កម្លាំងពលកម្មដ៏ខ្លាំងក្លា និងចំនួនប្រជាជនវ័យក្មេងកាន់តែច្រើនឡើងទទួលស្គាល់សារៈសំខាន់នៃការអប់រំ។
ខណៈកម្ពុជាបន្តអភិវឌ្ឍ ការវិនិយោគលើមូលធានមនុស្សតាមរយៈការអប់រំបានក្លាយជារឿងសំខាន់ ជាពិសេស ការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ច ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ដោយបំពាក់ឱ្យសិស្សនូវជំនាញសំខាន់ៗ ដើម្បីរុករកសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកដែលកំពុងវិវឌ្ឍន៍យ៉ាងឆាប់រហ័សនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
បើទោះជាមានការរីកចម្រើនក៏ដោយ ក៏ប្រទេសកម្ពុជាប្រឈមមុខនឹងគម្លាតជំនាញយ៉ាងខ្លាំង ជាពិសេសក្នុងវិស័យធុរកិច្ច។ ជារឿយៗនិយោជកត្រូវប្រឈមមុខនឹងការខ្វះខាតនៃបេក្ខជន ជាមួយនឹងការរួមបញ្ចូលគ្នានៃចំណេះដឹងបច្ចេកទេស ការគិតពិចារណាស៊ីជម្រៅ ការប្រាស្រ័យទាក់ទង និងជំនាញភាពជាអ្នកដឹកនាំដែលត្រូវការសម្រាប់ទិដ្ឋភាពអាជីវកម្មនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ចមានសារៈសំខាន់ដើម្បីដោះស្រាយគម្លាតនេះដោយរៀបចំសិស្សជាមួយនឹងសំណុំជំនាញដែលមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់ដែលធ្វើឱ្យពួកគេប្រកួតប្រជែងក្នុងប្រទេស និងទូទាំងពិភពលោក។
ក្រៅពីការរៀបចំសិស្សសម្រាប់អាជីពជាលក្ខណៈប្រពៃណី ការអប់រំផ្នែធុរកិច្ចបណ្តុះនូវផ្នត់គំនិតសហគ្រិន។ វិធីសាស្រ្តនេះគឺមានសារៈសំខាន់ជាពិសេសនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមនុស្សជាច្រើនពឹងផ្អែកលើសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមសម្រាប់ជីវភាពសេដ្ឋកិច្ច។ តាមរយៈការសិក្សាជំនាញសហគ្រិនភាព យុវជនកម្ពុជាត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឱ្យក្លាយជាអ្នកបង្កើតការងារ មិនមែនគ្រាន់តែជាអ្នកស្វែងរកការងារទេ ដោយដោះស្រាយបញ្ហានៃភាពអត់ការងារធ្វើ និងកង្វះការងារធ្វើ។
វគ្គសិក្សាស្តីពីសហគ្រិនភាពបង្រៀនសិស្សពីរបៀបកំណត់ឱកាសទីផ្សារ វាយតម្លៃហានិភ័យ និងគ្រប់គ្រងធនធានប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ បំពាក់ដោយចំណេះដឹងនេះ និស្សិតបញ្ចប់ការសិក្សាមានសមត្ថភាពកាន់តែច្រើនក្នុងការបើកដំណើរការ និងទ្រទ្រង់អាជីវកម្មដែលរួមចំណែកដល់ការបង្កើតការងារ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ឥទ្ធិពលនៃភាពជាសហគ្រិននេះពង្រឹងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ និងលើកកម្ពស់សហគមន៍ ដោយសារអាជីវកម្មជោគជ័យបង្កើតឱកាសការងារកាន់តែច្រើន។
ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុគឺជាអត្ថប្រយោជន៍ដ៏សំខាន់មួយផ្សេងទៀតនៃការអប់រំអាជីវកម្ម ដែលផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់សិស្សឱ្យធ្វើការជ្រើសរើសផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុទាំងផ្ទាល់ខ្លួន និងវិជ្ជាជីវៈ។ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលអត្រានៃការសន្សំផ្ទាល់ខ្លួនមានកម្រិតទាប ហើយបំណុលគ្រួសារកំពុងកើនឡើង ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុអាចបង្កើនស្ថិរភាពសេដ្ឋកិច្ចក្នុងកម្រិតជាច្រើន។
ការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ចជួយសិស្សឱ្យយល់អំពីការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុ ឥណទាន ការវិនិយោគ និងភាពមិនប្រាកដប្រជានៃសេដ្ឋកិច្ច។
ជំនាញទាំងនេះមិនត្រឹមតែអនុញ្ញាតឱ្យសិស្សធ្វើការសម្រេចចិត្តផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុផ្ទាល់ខ្លួនដែលមានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងអាចឱ្យពួកគេគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពប្រសិនបើពួកគេដឹកនាំអាជីវកម្ម។ ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុកាន់តែច្រើនជំរុញឱ្យមានវប្បធម៌នៃការសម្រេចចិត្តផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវ ដែលផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទាំងមូល។
នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជាធ្វើសមាហរណកម្មកាន់តែច្រើនជាមួយនឹងទីផ្សារសកលលោក អ្នកជំនាញកម្ពុជាត្រូវការជំនាញដែលអាចឱ្យពួកគេទទួលបានជោគជ័យជាអន្តរជាតិ។ កម្មវិធីអប់រំធុរកិច្ចផ្តល់ឱ្យសិស្សនូវទស្សនៈសកល ដោយបង្រៀនពួកគេអំពីពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ការទំនាក់ទំនងអន្តរវប្បធម៌ និងសក្ដានុពលទីផ្សារ។
ដើម្បីឲ្យកម្ពុជាចូលរួមប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពក្នុងសេដ្ឋកិច្ចសកលលោក ទាមទារឱ្យមានអ្នកជំនាញដែលអាចសហការ ចរចា និងច្នៃប្រឌិតជាអន្តរជាតិ។ ការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ចរៀបចំសិស្សឱ្យយល់ និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជាសាកល ពីបរិវត្តកម្មឌីជីថលទៅការអនុវត្តអាជីវកម្មប្រកបដោយចីរភាព។ ចំណេះដឹងនេះពង្រឹងជំហររបស់កម្ពុជាក្នុងទីផ្សារសកលលោក។
ការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ចបានទទួលការចាប់អារម្មណ៍នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយសាកលវិទ្យាល័យជាច្រើនឥឡូវនេះផ្តល់កម្មវិធីផ្នែករដ្ឋបាល និងគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្ម។ គោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល ភាពជាដៃគូអន្តរជាតិ និងកម្មវិធីផ្លាស់ប្តូរបានពង្រឹងគុណភាពនៃការអប់រំ ដោយបង្ហាញសិស្សឱ្យដឹងពីការអនុវត្តអាជីវកម្មចម្រុះ។ ការចូលរួមពីវិស័យឯកជនតាមរយៈកម្មសិក្សា ការបង្ហាត់ និងឱកាសបណ្តុះបណ្តាលក៏ភ្ជាប់ការរៀនសូត្រក្នុងថ្នាក់ជាមួយនឹងបទពិសោធន៍ក្នុងពិភពពិតផងដែរ។
ការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ចគឺលើសពីវិថីទៅកាន់ការងារ ហើយវាផ្តល់អំណាចដល់យុវជនកម្ពុជាក្នុងការរួមចំណែកប្រកបដោយអត្ថន័យដល់សហគមន៍ និងប្រទេសជាតិ។ តាមរយៈការពង្រឹងជំនាញសំខាន់ៗ ការគិតបែបសហគ្រិន ចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងសមត្ថភាពភាពជាអ្នកដឹកនាំជាសាកល ការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ចធ្វើឱ្យកម្ពុជាត្រៀមខ្លួនសម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយបរិយាបន្ន។ ការវិនិយោគលើការអប់រំផ្នែកធុរកិច្ច គឺជាការវិនិយោគមួយនៅក្នុងអនាគតរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជួយកសាងកម្លាំងពលកម្មដែលមានភាពធន់ និងសង្គមកាន់តែរីកចម្រើន។
អ្នកនិពន្ធគឺជាសាស្ត្រាចារ្យរងផ្នែកសាលាធុរកិច្ច នៃសាកលវិទ្យាល័យអាមេរិកាំងភ្នំពេញ។ |
ក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ នេះ ប្រទេសកម្ពុជា នឹងមានការប្រកួតទូកចំនួន ៣០ ទូក ក្នុងកម្មវិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុក នៅខេត្តសៀមរាប។ កម្មវិធីនេះនឹងត្រូវរៀបចំតាមបណ្តោយដងស្ទឹងប្រវត្តិសាស្ត្រសៀមរាប និងមានកម្មវិធីកម្សាន្តដូចជា ការប្រកួតទូកបុរសនារី និងការប្រគុំតន្ត្រី។ ក៏មានការតាំងពិរពណ៌ និងការប្រកួតជាច្រើនសម្រាប់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ និងភ្ញៀវទេសចរ។ គណៈកម្មការបច្ចេកទេសបានរៀបចំទូកចំនួន ៣០ ដើម្បីចូលរួមប្រកួត ក្នុងនោះមានទូកនារី ៣ ទូក និងទូកសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំ ៦ ទូក។ |
ទូកងសរុបចំនួន៣០ទូក នឹងចូលរួមប្រកួតក្នុងកម្មវិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុក នៅខេត្តសៀមរាប ឆ្នាំ២០២៤នេះ។
នៅព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា នេះ គណៈកម្មការរៀបចំព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុកខេត្តសៀមរាប បានរៀបចំកិច្ចប្រជុំពិនិត្យវឌ្ឍនភាពការងារ ពិភាក្សាលើបច្ចេកទេសនិងទិដ្ឋភាពទូទៅក្នុងក្រុងសៀមរាប សម្រាប់រៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុកឱ្យបានរលូនប្រកបដោយសុខសុវត្ថិភាព មានសណ្តាប់ធ្នាប់។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ អភិបាលខេត្ត លោក ប្រាក់ សោភ័ណ បានលើកឡើងថា កម្មវិធីឆ្នាំនេះ នឹងរៀបចំធ្វើឡើងតាមបណ្តោយដងស្ទឹងប្រវត្តិសាស្ត្រសៀមរាប ចាប់ពីស្ពានថ្មអតីតមន្ទីរទេសចរណ៍រហូតដល់ស្ពានអាងក្រពើ។ ក្នុងនោះមានរៀបចំនូវកម្មវិធីកម្សាន្ត ដូចជាការប្រកួតទូកបុរស នារី សំខាន់ ដោយមានក្រុមទូកថ្នាក់ដឹកនាំខេត្ត មន្ទីរអង្គភាពនិង រដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក ក្នុងការប្រកួតបើកការប្រណាំងទូកជាកិត្តិយស ក្នុងឆ្នាំ២០២៤នេះ ព្រមទាំងមានការប្រគុំតន្ត្រី អកអំបុក បណ្តែតប្រទីប ការតាំងពិរពណ៌ និង កម្មវិធីជាច្រើនទៀតសម្រាប់ជូនដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទាំងក្នុង និងក្រៅខេត្ត ព្រមទាំងភ្ញៀវទេសចរបានទស្សនាកម្សាន្តសប្បាយផងដែរ។
លោក ប្រាក់ សោភ័ណ ស្នើដល់ក្រុមការងារ ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋដែលបានរៀបចំ និងលក់ក្នុងស្តង់ទាំងត្រូវវេចខ្ចប់សំរាមឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីរក្សាសោភ័ណភាព និងអនាម័យឱ្យបានល្អ។
តាមរបាយការណ៍ពីអនុគណៈកម្មការបច្ចេកទេសបានឱ្យដឹងថា ព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក ក្នុងឆ្នាំ២០២៤នេះ មានទូកដែលបានដាក់ពាក្យប្រកួត ចំនួន៣០ទូក ក្នុងនោះទូកនារីមាន ៣ទូក ថយចុះជាងឆ្នាំ២០២៣ ចំនួន៣ទូក។ ក្រៅពីនេះ គណៈកម្មការបច្ចេកទេស ក៏បានរៀបចំទូកចំនួន ៦ទូក សម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំខេត្ត ថ្នាក់ដឹកនាំមន្ទីរ អង្គភាព និងរដ្ឋបាលក្រុង ស្រុក ចូលរួមប្រកួតបើកការប្រកួតថ្ងៃដំបូងផងដែរ៕ | លោកសាស្ត្រាចារ្យ Tetsuya Watanabe ប្រធាន ERIA បានបង្ហាញការប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការជួយសម្រេចចក្ខុវិស័យកម្ពុជារបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅឆ្នាំ 2050 និងការសម្របសម្រួលការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងវិនិយោគគិនបរទេសជាមួយកម្ពុជា។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ លោកបានលើកឡើងអំពីវឌ្ឍនភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនឹងក្រសួង-ស្ថាប័នកម្ពុជា ដើម្បីរៀបចំគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងការកសាងសមត្ថភាព។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានវាយតម្លៃល្អលើ ERIA និងផ្តោតការសម្រេចលើការធ្វើសមាហរណកម្មទៅតំបន់ និងពិភពលោក ដោយការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងបរិយាកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ |
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Tetsuya Watanabe ប្រធានវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់កិច្ចការអាស៊ាន និង អាស៊ីបូព៌ា (ERIA) បានបង្ហាញការប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការបន្តភាពជាដៃគូដ៏ល្អប្រសើរជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីចូលរួមចំណែកសម្រេចចក្ខុវិស័យកម្ពុជានៅឆ្នាំ២០៥០ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងបំណងជួយសម្របសម្រួលក្នុងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងវិនិយោគគិនបរទេស ជាមួយនឹងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានសក្តានុពលច្រើន។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Tetsuya Watanabe ប្ដេជ្ញាដូច្នេះ ក្នុងពេលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា អនុញ្ញាតឱ្យ ចូលជួបសម្ដែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារ នៅវិមានសន្ដិភាព នាព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ចិកា ឆ្នាំ២០២៤។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ Tetsuya Watanabe បានលើកឡើងអំពីបច្ចុប្បន្នភាព និងវឌ្ឍនភាពនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់វិទ្យាស្ថាន ជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នរបស់កម្ពុជា ក្នុងការរៀបចំក្របខ័ណ្ឌគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្ម ព្រមទាំង ការកសាងសមត្ថភាព។
ជាការឆ្លើយតប លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះភាពជាដៃគូដ៏ល្អប្រសើរវិទ្យាស្ថាន ERIA និងក្រសួង-ស្ថាប័នរបស់កម្ពុជា ព្រមទាំងបានសង្កត់ធ្ងន់ថា អាទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលផ្តោតលើការធ្វើសមាហរណកម្មកម្ពុជាទៅតំបន់និងពិភពលោក តាមរយៈការធ្វើពិពិធកម្មពាណិជ្ជកម្ម អភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតភ្ជាប់ ពង្រឹងមូលធនមនុស្ស និងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងថែមទៀតនូវបរិយាកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា។
លោកបានចែករំលែកអំពីគោលនយោបាយ យន្តការ និងគំនិតផ្តួចផ្តើមមួយចំនួនរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបង្កើត និងធានាបរិយាកាសធុរកិច្ច និងវិនិយោគប្រកបដោយភាពទាក់ទាញ។
លោកបានស្វាគមន៍ពីបំណងរបស់វិទ្យាស្ថានក្នុងការសម្របសម្រួល និងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងវិស័យឯកជនបរទេស ជាមួយប្រទេសកម្ពុជា ព្រមទាំងលើកទឹកចិត្តលោកប្រធានវិទ្យាស្ថាន បន្តកិច្ចសន្ទនា និងភាពជាដៃគូឱ្យកាន់តែជិតស្និទ្ធថែមទៀត ជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នរបស់កម្ពុជា៕ | លោកស្រី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា បានពន្យល់ពីតួនាទីសំខាន់នៃការទូតជាតំណាងឱ្យជាតិ នៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ នាងបានលើកឡើងថា បេសកកម្មការទូតជួយការពារ និងលើកកម្ពស់អត្តសញ្ញាណជាតិ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថិរភាពជាតិ។ លោកស្រីបានផ្តល់អនុសាសន៍ឱ្យឯកអគ្គរាជទូតទាំងអស់ រៀបចំការប្រយោជន៍ជាតិឲ្យសំខាន់ និងការពារ ការក្លែងក្លាយ ដែលបំផ្លាញកេរ្ដិ៍ឈ្មោះ។ នាងបានជំរុញឲ្យពង្រីកទំនាក់ទំនង និងការសហប្រតិបត្តិការ ដោយផ្តល់ការប្រឹក្សាការផ្សព្វផ្សាយអំពីភាពវិជ្ជមានរបស់កម្ពុជា និងជួយគាំទ្របងប្អូនសិស្សនិស្សិតខ្មែរទៅកាន់សម្រង់ផ្ទះកម្ពុជាក្នុងបណ្តាប្រទេសផ្សេងៗ។ |
លោកស្រី ឃួន សុដារី ប្រធានរដ្ឋសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ជាមន្រ្តីការទូតជាតំណាងឱ្យជាតិទំាងមូលនៅលើឆាកអន្តរជាតិ និងជាអ្នកដែលឈរនៅសមរភូមិជួរមុខ ក្នុងកិច្ចការពារគុណតម្លៃរបស់ជាតិ និងគោលបំណងជាយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ជាតិ។
លោកស្រីបន្ថែមថា បេសកកម្មការទូតពិតជាមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់ បន្ថែមទៅលើកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងខាងក្នុងប្រទេស ដើម្បីការពារ និងលើកកម្ពស់អត្តសញ្ញាណជាតិ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងស្ថិរភាព ជាតិ។
ការលើកឡើងខាងលើនេះ ធ្វើឡើងក្នុងជំនួបពិភាក្សាការងារជាមួយឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិក សាធារណរដ្ឋសហព័ន្ធប្រេស៊ីល ប្រទេសឥណ្ឌា បង់ក្លាដេស ស្រីលង្កា អ៊ីរ៉ង់ នេប៉ាល់ ម៉ាលឌីវ និងប្រចាំប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីព្រឹកថ្ងៃសុក្រ។
លោកស្រី ឃួន សុដារី មានជំនឿថា ឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំបណ្ដាប្រទេសខាងលើនេះ គឺពោរពេញដោយសមត្ថភាព និងបទពិសោធលើការងារការទូត ដែលនឹងបំពេញបេសកកម្មជូនប្រជាពលរដ្ឋនិងប្រទេសជាតិសម្រេចបាននូវលទ្ធផលធំធេង។
ប្រធានរដ្ឋសភា បានផ្តល់អនុសាសន៍ដល់ឯកអគ្គរាជទូតទំាងអស់ ត្រូវគិតគូរ និងតម្កល់ប្រយោជន៍ជាតិជាធំ និងចំពោះមុខ។
ត្រូវរក្សា ការពារ និងលើកគុណតម្លៃជាតិ និងកិត្យានុភាពជាតិជានិច្ច។ការពារឯករាជ្យភាព អធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី លើកកម្ពស់កិត្យានុភាពជាតិ រូបភាពវិជ្ជមាន ហើយទប់ស្កាត់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលបំផ្លាញកេរ្ដិ៍ឈ្មោះរបស់កម្ពុជា។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា ត្រូវមានភាពឈ្លាសវៃ ប៉ិនប្រសប់ក្នុងការដឹកនាំ ដោយត្រូវធ្វើយ៉ាងណាខិតខំពង្រឹង និងពង្រីកទំនាក់ទំនង មិត្តភាព សាមគ្គីភាព និងសហប្រតិបត្តិការទាំងក្របខណ្ឌទ្វេភាគី និងពហុភាគីឱ្យកាន់តែប្រសើរថែមទៀត។
លោកស្រី ក៏បានស្នើឯកអគ្គរាជទូតទំាងអស់ត្រូវជំរុញផ្សព្វផ្សាយអំពីភាពវិជ្ជមានរបស់កម្ពុជាឱ្យបានទូលំទូលាយ សំដៅទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ និងអ្នកទេសចរ ដើម្បីមកកម្ពុជាឱ្យបានកាន់តែច្រើន។
លោកស្រីក៏បានទឹកចិត្តដល់ឯកអគ្គរាជទូតប្រចាំប្រទេសនីមួយៗយកចិត្តទុកដាក់ ខ្វល់ខ្វាយ និងជួយសម្របសម្រួលគាំទ្រដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ សិស្ស និស្សិតខ្មែរ ដែលកំពុងស្នាក់នៅធ្វើការនិងរៀនសូត្រនៅតាមបណ្តាប្រទេសនានា សំដៅធ្វើយ៉ាងណាឱ្យពួកគាត់មានភាពកក់ក្តៅ ស្របនឹងសុភាសិតខ្មែរពោលថា “នៅផ្ទះម្តាយទីទៃ ទៅព្រៃម្តាយតែមួយ”។
ប្រធានរដ្ឋសភា បានផ្តាំផ្ញើឱ្យជួយលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងសភាកម្ពុជាជាមួយសភានៃប្រទេសដែលខ្លួនកំពុងបំពេញបេសកកម្មឱ្យកាន់តែសកម្ម និងជិតស្និទ្ធថែមទៀត។
លោកស្រីបន្ថែមថា ការទូតសភានាពេលបច្ចុប្បន្ន កាន់តែមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងឡើងក្នុងការជំរុញឱ្យមានកិច្ចសន្ទនា ការយោគយល់គ្នា ការជឿជាក់គ្នាទៅវិញទៅមក និងគិតដល់ប្រយោជន៍រួម៕ | នាយឧត្តមសេនីយ៍ ទៀ សីហា បានជំរុញឲ្យកងយោធពលខេមរភូមិន្ទបន្តពង្រឹងការពារជាតិ ដោយគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ជាតិ អន្តរជាតិ។ ក្នុងឱកាសបញ្ចប់ខួបទី ៧១ ឆ្នាំទិវាកំណើតកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ នៅថ្ងៃទី ៨ ខែវិច្ឆិកា ២០២៤ នេះ លោកបានអញ្ជើញឲ្យប្រជាជនយោធាក្នុងកងយោធពល ខេមរភូមិន្ទបន្ថែមការសម្របសម្រួល កំណត់ជំនាញបច្ចេកទេស និងការបណ្តុះបណ្តាល ដើម្បីធានាបាននូវកម្លាំងពលទាហានមានស្មារតី ខ្ពស់ និងសមត្ថភាពខ្ពស់។ |
នាយឧត្តមសេនីយ៍ ទៀ សីហា ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា បានជំរុញឲ្យនាយទាហាន នាយទាហានរង ពលទាហានទាំងអស់នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ ត្រូវបន្តពង្រឹង និងអភិវឌ្ឍវិស័យការពារជាតិឲ្យកាន់តែខ្លាំងក្លាបន្ថែមទៀត ដោយឈរលើមូលដ្ឋាននៃការគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញ រួមទាំងច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ។
ការលើកឡើងខាងលើនេះ ធ្វើឡើងក្នុងឱកាសអបអរសាទរខួបអនុស្សាវរីយ៍លើកទី៧១ឆ្នាំទិវាកំណើតកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ (០៩ វិច្ឆិកា ១៩៥៣-០៩វិច្ឆិកា ២០២៤) ដែលបានធ្វើឡើងនៅទីស្តីការក្រសួងការពារជាតិនាព្រឹកថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២៤នេះ ដោយមាននាយទាហាន នាយទាហានរង ពលទាហានមកពីគ្រប់បណ្តាកងឯកភាពទាំងអស់។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ ទៀ សីហា បញ្ជាក់ថា ត្រូវយកចិត្តទុកដាដល់ការងារកែទម្រង់កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ កសាង និងអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស សម្ភារៈ និងមធ្យោបាយបម្រើឲ្យវិស័យការពារជាតិ ដោយក្នុងនោះត្រូវបន្តពង្រឹងការងារហ្វឹកហ្វឺន រៀនសូត្រ បណ្តុះបណ្តាលកសាងប្រភពកម្លាំង ក្នុងជួរកងទ័ព ទាំងបរិមាណ និងគុណភាព ដើម្បីបម្រើឲ្យវិស័យការពារជាតិកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ បន្ថែមទៀត។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ បន្ថែមថា អង្គភាពទាំងអស់ត្រូវពង្រឹងបង្កើនជំនាញដល់យោធិនឲ្យស្របទៅតាមភារកិច្ច ទ្រទ្រង់ដល់ការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពកងទ័ព ទាំងខាងស្មារតី និងសម្ភារៈ បច្ចេកទេសឆ្លើយតបទៅនឹងភាពជឿនលឿននៃបច្ចេកវិទ្យា សម័យទំនើបក្នុងតំបន់ និងលើសកលលោក ព្រមទាំងដើម្បីធានាដល់ចីរភាពនៃការអភិវឌ្ឍលើវិស័យការពារជាតិរបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាទាំងមូល ជាដើម។
នាយឧត្តមសេនីយ៍ទៀ សីហា បានសង្កត់ធ្ងន់ថា«ការពាររឹងមាំដាច់ខាតនូវឯករាជ្យ អធិបតេយ្យ បូរភាពទឹកដីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុ ជា។ ក្នុងនោះត្រូវបន្តពង្រឹងខឿនការពារជាតិកម្ពុជា ដោយយកចិត្តទុកដាក់ធ្វើការអភិវឌ្ឍកម្លាំងឲ្យក្លាយជា កងទ័ពដែលមានវិជ្ជាជីវៈខ្ពស់ មានស្មារតី ឆន្ទៈដាច់ខាតស្មោះត្រង់ចំពោះជាតិមាតុភូមិនិងប្រជាជន គោរព ឲ្យបានម៉ឺងម៉ាត់នូវរាល់បទបញ្ញត្តិ សារាចរណែនាំ លក្ខន្តិកៈ នៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ បទដ្ឋានគតិយុត្ត ប្រកាន់ខ្ជាប់នូវប្រពៃណី និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរបស់កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងក្លាយជាកម្លាំងពិត ដើម្បីការពារជាតិមាតុភូមិ និងប្រជាជន»៕ | លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកទឹកចិត្តក្រុមហ៊ុនចិនក្នុងការវិនិយោគក្នុងវិស័យកសិកម្មរបស់កម្ពុជា ដោយផ្តោតលើដំណាំដែលមានសក្តានុពលខ្ពស់ ដូចជា ទុរេន, ស្វាយចន្ទី និងដំឡូងមី។ ក្នុងកិច្ចប្រជុំ GMS នៅប្រទេសចិន លោកបានអញ្ជើញក្រុមហ៊ុនដូចជា Shandong, Zhengzhou chen’s sun និង ZhongJiao Tongli ក្នុងការពិភាក្សាពីការវិនិយោគលើវិស័យកសិកម្ម និងការបង្កើតរោងចក្រកែច្នៃ ដើម្បីធានានូវការអភិវឌ្ឍន៍ និងការពង្រីកការវិនិយោគទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ លោកបានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានឹងបន្ដលើកទឹកចិត្តចំពោះការវិនិយោគនៅវិស័យកសិកម្ម ដើម្បីបង្កើនប្រាក់ចំណូល និងការងារតាមជាតិ។ |
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកទឹកចិត្តក្រុមហ៊ុនចិន មកបណ្តាក់ទុនក្នុងវិស័យកសិកម្មរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសលើដំណាំដែលមានសក្តានុពលខ្ពស់ ដូចជា ទុរេន ស្វាយចន្ទី និងដំឡូងមី។ លោកក៏បានបង្ហាញពីការគាំទ្រចំពោះការបង្កើតរោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីក្នុងប្រទេស ផងដែរ។
ក្នុងឱកាសចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់មេគង្គ (GMS) លើកទី៨ ពីថ្ងៃទី៦ ដល់ថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា នៅទីក្រុងគុនមិញ ខេត្តយូណាន ប្រទេសចិន លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានអនុញ្ញាតឱ្យថា្នក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុនធំៗជាច្រើន ចូលជួបសម្តែងការគួរសមរួមទាំងប្រធានក្រុមហ៊ុនចិនចំនួន៣ ដែលចាប់អារម្មណ៍វិនិយោគលើវិស័យកសិកម្មរបស់កម្ពុជា។
នៅរសៀលថ្ងៃពុធនេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានអនុញ្ញាតឱ្យលោក Wu Yu Jie ប្រធានក្រុមហ៊ុន Shandong (Cambodia) Economic and Technological Development Zone ចូលជួបសម្តែងការគួរសម។ លោកបានបង្ហាញពីផែនការពង្រីកការវិនិយោគលើវិស័យដំឡូងមី និងស្វាយចន្ទី និងបង្កើតរោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅកម្ពុជា។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់អង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក Wu Yu Jie បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការរីកចម្រើនលើគ្រប់វិស័យនៅកម្ពុជា ព្រមទាំងបានបង្ហាញជំនឿជឿជាក់ថា ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត កម្ពុជានឹងបន្តអភិវឌ្ឍកាន់តែខ្លាំងក្លាថែមទៀត។
លោកក៏បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្រុមហ៊ុនរបស់លោកបានចាប់ផ្តើមតាំងពីឆ្នាំ២០១២មក លើវិស័យកសិកម្ម ដោយផ្ដោតលើដំណាំដំឡូងមី និងស្វាយចន្ទី ហើយក្រុមហ៊ុនមានគម្រោងពង្រីកការវិនិយោគលើដំណាំដំឡូងមី និងគ្រាប់ស្វាយចន្ទី និងដំឡើងរោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅកម្ពុជា។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះក្រុមហ៊ុន ដែលបានបោះទុនវិនិយោគនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងបានសម្ដែងនូវការស្វាគមន៍ និងលើកទឹកចិត្តចំពោះបំណងបង្កើតរោងចក្រកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនៅកម្ពុជា ដោយសម្ដេចបានបញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលចង់ឃើញក្រុមហ៊ុនវិនិយោគ មានទាំងលើការដាំដុះ ការកែច្នៃ និងការនាំចេញដោយផ្ទាល់ពីប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន និងទីផ្សារដទៃទៀតក្នុងពិភពលោក។
លោកបានបន្ថែមថា គោលនយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅតែបន្តផ្ដល់អាទិភាព និងលើកទឹកចិត្តចំពោះការវិនិយោគក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងកសិ-ឧស្សាហកម្ម ។ លោកក៏បានលើកទឹកចិត្តដល់ក្រុមហ៊ុនឱ្យបន្តធ្វើការជាមួយនឹងក្រសួងពាក់ព័ន្ធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ជាពិសេស ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ដើម្បីទទួលបានការលើកទឹកចិត្តបន្ថែមទៀត។បន្តផ្តល់អាទិភាព និងលើកទឹកចិត្តដល់ការវិនិយោគលើវិស័យកសិកម្ម និងកសិឧស្សាហកម្ម”។
នៅថ្ងៃដដែលនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានអនុញ្ញាតឱ្យលោកស្រី Xuemei Chen ប្រធានក្រុមហ៊ុន Zhengzhou chen’s sun ចូលជួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារ ដែលលោកស្រីបានបង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការវិនិយោគលើវិស័យកសិកម្មរបស់កម្ពុជា ជាពិសេសលើការដាំទុរេន និងការកែច្នៃសម្រាប់នាំចេញទៅកាន់ប្រទេសចិន និងទីផ្សារអន្តរជាតិផ្សេងទៀត។ គម្រោងនេះត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងចូលរួមចំណែកបង្កើតការងារ បង្កើនប្រាក់ចំណូល និងលើកកម្ពស់ជីវភាពប្រជាជន នៅកម្ពុជា។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា លោកស្រីធ្លាប់បានមកទស្សនាប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ និងពិនិត្យឃើញថា កម្ពុជាមានសក្ដានុពលខ្លាំងខាងវិស័យកសិកម្ម ជាពិសេសគឺឧស្សាហកម្មផ្លែឈើ (ដំណាំធុរេន)។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានស្វាគមន៍ចំណាប់អារម្មណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនលើការវិនិយោគខាងវិស័យកសិកម្ម ជាពិសេសដំណាំធុរេន នៅកម្ពុជា និងបានគូសបញ្ជាក់ថា ប្រទេសកម្ពុជាមានសក្ដានុពលលើផលិតផលកសិកម្មច្រើនប្រភេទ ដែលវិនិយោគិនអាចនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅប្រទេស ប្រកបដោយភាពប្រកួតប្រជែង។
ទន្ទឹមនឹងនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានអនុញ្ញាតឱ្យលោក Zhongdi Sun ប្រធានក្រុមហ៊ុន ZhongJiao Tongli ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុង Xi’an ប្រទេសចិន ចួលជួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារ។ ក្រុមហ៊ុន ZhongJiao Tongli ប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យកសិកម្មពាណិជ្ជកម្ម ថាមពលស្អាត និងប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនឆ្លាតវៃ។
លោក Zhongdi Sun បានជម្រាបជូនលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែតថា កម្ពុជាគឺជាប្រទេសដែលមាននូវសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ ដែលការណ៍នេះជាកាលានុវត្តភាព និងកត្តាអំណោយផល សម្រាប់ការវិនិយោគនៅក្នុងកម្ពុជា។ បន្ថែមលើនេះ ក្រុមហ៊ុនក៏មានបំណងពង្រីកការវិនិយោគលើវិស័យកសិកម្ម នៅក្នុងខេត្តរតនគិរី និងខេត្តមណ្ឌលគិរី បន្ថែមទៀតផងដែរ។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះក្រុមហ៊ុន ដែលបានវិនិយោគ និងបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ពង្រីកការវិនិយោគរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជាបន្ថែមទៀត។ លោកបានបញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលនឹងដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយលើកទឹកចិត្តការវិនិយោគនៅខេត្តភាគឦសាននៃប្រទេស ហើយផ្អែកតាមគោលនយោបាយនេះ ក្រុមហ៊ុនអាចពិនិត្យលទ្ធភាពវិនិយោគលើវិស័យផ្សេងៗទៀតនៅតំបន់នោះផងដែរ។
គួររំលឹកផងដែរថា កម្ពុជាបាននាំចេញកសិផលប្រមាណ ៨,៥លានតោន ក្នុងរយៈពេល៩ខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៤ កើនឡើង៥៣ភាគរយ បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ដែលរកចំណូលបានប្រមាណ៣ពាន់លានដុល្លារ។ | លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកឡើងអំពីសារៈសំខាន់នៃការសន្ទនាប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀង ៥ ចំណុច (5-Point Consensus) របស់អាស៊ាន ដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ា។ ក្នុងការជួបប្រជុំជាមួយឧត្ដមសេនីយ៍ មិន អ៊ុង ហ្លាំង នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំ GMS នៅចិន លោកហ៊ុន ម៉ាណែតបានសង្ឃឹមថាវិបត្តិនេះនឹងត្រូវដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី និងការអនុវត្តយ៉ាងប្រសិទ្ធិភាពតាមកិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ាន។ កម្ពុជាបានបញ្ជាក់ថាគោលនយោបាយនេះគួរត្រូវបានអនុវត្តដោយមានការអនុគ្រោះនិងយោបល់រួមគ្នា ព្រមទាំងបង្ហាញពីភាពស្មោះត្រង់ក្នុងការអនុវត្តការព្រមព្រៀងដើម្បីឈានទៅរកដំណោះស្រាយ។ |
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់នៃកិច្ចសន្ទនាប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទប្រាំចំណុច (5-Point Conensus) របស់អាស៊ាន នៅចំពោះមុខឧត្ដមសេនីយ៍ មិន អ៊ុង ហ្លាំង (Min Aung Hlaing) ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ាប្រកបដោយសន្តិវិធី។
ក្នុងជំនួបពិភាក្សាការងារជាមួយនាយឧត្ដមសេនីយ៍ មិន អ៊ុង ហ្លាំង ប្រធានក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋបាលរដ្ឋនៃសាធារណរដ្ឋសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា ក្នុងឱកាសចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់មេគង្គ (GMS) លើកទី៨ ចាប់ពីថ្ងៃទី៦ ដល់ថ្ងៃទី៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤ នៅទីក្រុងគុនមិញ ខេត្តយូណាន សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានអរគុណភាគីមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលបានជម្រាបអំពីបច្ចុប្បន្នភាពនៃស្ថានការណ៍នយោបាយនៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត សង្ឃឹមថា វិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ា នឹងត្រូវបានដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ក្នុងពេលអនាគតដ៏ខ្លីខាងមុខ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា ក៏បានបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់នៃកិច្ចសន្ទនាប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងជាឯកច្ឆន្ទប្រាំចំណុច (5-Point Conensus) របស់អាស៊ាន ដើម្បីឈានទៅបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយនៅមីយ៉ាន់ម៉ាប្រកបដោយសន្តិវិធី និងមានប្រសិទ្ធភាព។
ឧត្ដមសេនីយ៍ មិន អ៊ុង ហ្លាំង បានជម្រាបជូនលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អំពីស្ថានការណ៍នយោបាយទូទៅ និងការត្រៀមរៀបចំការបោះឆ្នោតសកលនាពេលខាងមុខរបស់សាធារណរដ្ឋសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា។
ឧត្ដមសេនីយ៍ មិន អ៊ុង ហ្លាំង ក៏បានអរគុណកម្ពុជា ដែលបានចែករំលែកបទពិសោធ និងទស្សនាទានមួយចំនួនក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិមីយ៉ាន់ម៉ា។
ក្នុងជំនួបនេះ ភាគីកម្ពុជា និងមីយ៉ាន់ម៉ា បានបន្តពិភាក្សាអំពីទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី ដែលផ្តោតលើវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួនដូចជា វិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងការតភ្ជាប់ប្រជាជននិងប្រជាជន។
លោក យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា ប្រាប់ខ្មែរថាមស៍ កាលពីម្សិលមិញថា ការរំពឹងស្វែងរកដំណោះស្រាយវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ាដោយសន្តិវិធី គឺជាសារនយោបាយប្រកបដោយភាពវិជ្ជមានរបស់កម្ពុជាចំពោះមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលសកម្មភាពទាំងនេះបន្តមរតកតាំងពីអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលខំពុះពារនៅទីក្រុងណៃពិដោ ជួបជាមួយលោក មិន អ៊ុង ហ្លាំង ហើយបានរងការស្ដីបន្ទោសពីប្រទេសធំៗមួយចំនួន រួមទាំងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួនផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា ចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានទាំង៥ចំណុច ដែលលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គឺកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះនៅតែមានសារៈសំខាន់ចំពោះទស្សនៈនយោបាយអាស៊ាន ដូច្នេះគួរតែភាគីនយោបាយ និងភាគីជម្លោះរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា បានបង្ហាញពីចេតនាក្នុងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀមខាងលើនេះ ដើម្បីជាថ្នូរនយោបាយការទូត។
លោកបន្តថា បើសិន មិន អ៊ុង ហ្លាំង មិនបង្ហាញពីសញ្ញាណនៃការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងអាស៊ានទាំង៥ចំណុចនេះទេ ហាក់មិនផ្ដល់តម្លៃដល់ថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ាន ដូច្នេះគួរតែបង្ហាញពីការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀម ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសដល់អាស៊ានបន្តរកស្វែងរកដំណោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយបន្ថែមទៀត។ ចំពោះថ្នាក់ដឹកនាំអាស៊ានក៏គួរគិតដែរថា តើត្រូវបន្ថែម ឬបន្ថយកិច្ចព្រមព្រៀមទាំង៥ចំណុចដែរទេ?
ដើម្បីឈានទៅរកកិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីៗបន្ថែមទៀតដែលល្អជាងនេះ។
លោកបញ្ជាក់ថា ការបន្តអូសបន្លាយវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ាអាចបង្ហាញពីភាពអសមត្ថភាពរបស់អាស៊ាន ព្រោះអាស៊ានគ្មានយន្តការគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការដោះស្រាយ រួមទាំងវិបត្តិអាស៊ាន និងអាស៊ានខ្លួនឯង។
មានន័យថា វិបត្តិជម្លោះអន្តររដ្ឋ គឺសមាជិកអាស៊ាននិងសមាជិកអាស៊ាន ក៏គ្មានយន្តការដោះស្រាយដែរ គឺមានតែយន្តការកាទូត យន្តការចរចា តែអត់មានយន្តការច្បាស់លាស់ណាមួយ ដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិ ដោយសារតែអាស៊ានមានគោលការណ៍មិនលូកដៃចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់សមាជិក ហើយក៏គ្មានយន្តការដោះស្រាយរវាងរដ្ឋនិងរដ្ឋដូចកាលកម្ពុជាមានជម្លោះជាមួយភាគីថៃលើបញ្ហាប្រាសាទព្រះវិហារ ក៏អាស៊ានមិនអាចដោះស្រាយបានដែរ៕ | ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ និងទិវាកំណើតកងយោធពលភូមិន្ទ កម្ពុជាក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពនរោត្តម សីហមុនី នឹងប្រារព្ធធ្វើយ៉ាងអធិកអធមនៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ។ ពិធីនេះនឹងមានការចូលរួមពីថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាពលរដ្ឋនៅវិមានឯករាជ្យ។ ការរៀបចំសកម្មភាពទាំងមូលត្រូវបានរៀបចំដោយរដ្ឋបាលភ្នំពេញ ដែលបានត្រៀមការពង្រាយសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាព។ ពិធីនឹងមានការថ្វាយព្រះរាជដំណើរនៅវិមានឯករាជ្យ និងការផ្សាយជ័យឈ្មោះជាផ្លូវការផ្សេងៗ ដូចជាពិធីបង្ហោះប៉េងប៉ោង និងការប្រលែងព្រាបដើម្បីជួបការរីកចម្រើនប្រទេស។ |
ទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិកម្ពុជានិងទិវាកំណើតកងយោធពលភូមិន្ទលើកទី៧១នឹងប្រារព្ធធ្វើយ៉ាងអធិកអធមនៅថ្ងៃសៅរ៍ក្រោមព្រះរាជាធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី និងមានការចូលរួមពីសមាជិកនិងថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល រដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា និងប្រជាពលរដ្ឋយ៉ាងច្រើនកុះករនៅវិមានឯករាជ្យ។
រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញបានបញ្ជាក់ពីម្សិលមិញថា គ្រប់ទីតាំងប្រារព្ធពិធីបានរៀបចំរួចរាល់ ហើយការពង្រាយកម្លាំងការពារសន្ដិសុខ សុវត្ថិភាព និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈក៏បានត្រៀមលក្ខណៈរួចរាល់ហើយដែរ។
ទិវាកំណើតកងយោធពលភូមិន្ទនិងទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិកម្ពុជាឆ្នាំនេះប្រារព្ធធ្វើរយៈពេលបីថ្ងៃ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី៩ ដល់ថ្ងៃទី១១ ខែវិច្ឆិកា ដើម្បីរំលឹកដល់ថ្ងៃជាប្រវត្តិសាស្ត្រដែលកម្ពុជាដណ្ដើមបានសិទ្ធិសេរីភាពនិងភាពជាម្ចាស់ប្រទេសពីអាណានិគមបារាំងមកវិញនៅថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៥៣ ក្រោមព្រះរាជបូជនីយកិច្ចដឹកនាំដ៏ក្លៀវខ្លារបស់អតីតព្រះមហាវីរក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ព្រះវររាជបិតាឯករាជ្យជាតិខ្មែរ។
លោក ឈិន កេតនា អនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍និងជាអគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំបុណ្យជាតិ-អន្តរជាតិ បានបញ្ជាក់ថា ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហមុនី នឹងយាងប្រទាននិងពន្លន់ភ្លើងជ័យនៅវិមានឯករាជ្យដែលមានការថ្វាយព្រះរាជដំណើរដោយសម្ដេចសង្ឃរាជ ថ្នាក់ដឹកនាំជាតិ អង្គទូត មន្ត្រីរាជការ កងយោធពលខេមរភូមិន្ទ នគរបាលជាតិ លោកគ្រូអ្នកគ្រូ សិស្សនិស្សិត និងប្រជាពលរដ្ឋនឹងកាន់ព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍ព្រះមហាក្សត្រ ទង់ជាតិ ទង់សាសនា ទង់ព្រះមហាក្សត្រ។ ក្បួនដង្ហែដ៏ឱឡារិកចាប់ផ្ដើមពីវិមានឯករាជ្យទៅកាន់មុខព្រះបរមរាជវាំង។
លោកថា ក្នុងឱកាសនោះ ក៏មានពិធីបង្ហោះប៉េងប៉ោងនិងប្រលែងព្រាបដែលជានិមិត្តរូបសុខសន្ដិភាពសម្រាប់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ហើយពិធីនោះក៏មានការអុជកាំជ្រូចអបអរសាទរជារៀងរាល់យប់ផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា៖ «នៅតាមមហាវិថីនានាមានដំឡើងផ្ទាំងប៉ាណូព្រះឆាយាល័ក្ខណ៍ព្រះមហាក្សត្រ និងមានតុបតែងលម្អដោយទង់ជាតិ ទង់សាសនា ទង់ព្រះមហាក្សត្រ ព្រមទាំងពាក្យស្លោកដើម្បីអបអរសាទរទិវាឯករាជ្យជាតិនិងទិវាកំណើតកងយោធពលភូមិន្ទ»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា មួយថ្ងៃមុនចាប់ផ្ដើមប្រារព្ធពិធី មន្ត្រីគ្រប់ក្រសួង ស្ថាប័ន និងរដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញនឹងអញ្ជើញដាក់កម្រងផ្កាគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធនៅវិមានឯករាជ្យ និងថ្វាយកម្រងផ្កាគោរព្រះវិញ្ញាណក្ខន្ធព្រះបរមរតនកោដ្ឋ នរោត្តម សីហនុ។
លោកស្រី ដោ សម្ផស្ស អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញបានថ្លែងថា៖ «រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញបានរៀបរួចរាល់នូវការពង្រាយកម្លាំងរឹតបន្ដឹងការការពារសន្ដិសុខ សុវត្ថិភាព និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ជាពិសេសបានរៀបចំលម្អសោភ័ណចាប់ពីវិមានឯករាជ្យដល់ព្រះបរមរាជវាំង»៕ | អគ្គលេខាធិការរងរដ្ឋសភា លោក ឈាង វណ្ណារិត្ត បានចូលរួមសន្និសីទអន្តរជាតិឆ្នាំ ២០២៤ នៅក្រុងសេអ៊ូល ប្រទេសកូរ៉េ។ ក្នុងអង្គសន្និសីទនេះ លោកបានជំរុញការពង្រឹងភាពជាដៃគូរវាងអាស៊ាន និងកូរ៉េ ដោយផ្តោតលើមនុស្ស សន្តិភាព ភពផែនដី និងវិបុលភាព។ លោកបានផ្តល់ជូននូវទស្សនៈស្តីពីការកើនឡើងនៃការប្រកួតប្រជែងនៅលើកម្រៃសេដ្ឋកិច្ច និងកំណត់ស្ថានភាពផ្លាស់ប្តូរផ្លូវភូមិសាស្ត្រ។
ការពង្រឹងសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាន-កូរ៉េ ត្រូវបានណែនាំជាផ្លូវការដើម្បីស្ដារឧត្តមភាពសន្តិភាព និងចំណូលចិត្តប្រយោជន៍សាធារណៈ។ លោកបាននិយាយអំពីការកសាងសមត្ថភាពថ្មីៗក្នុងវិស័យដីជីថល និងបៃតង និងស្នើឲ្យកូរ៉េបន្ថែមការវិនិយោគធនធានដើម្បីគាំទ្ររដ្ឋសមាជិកអាស៊ាននៅការអភិវឌ្ឍការងារសាធារណៈ។
ចុងក្រោយ លោកបានដាក់ឲ្យឃើញថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាន-កូរ៉េ ត្រូវបានដំឡើងយ៉ាងច្រើន និងកាន់តែសកម្មក្នុងវិស័យនយោបាយ សន្តិសុខ និងការផ្លាស់ប្ដូររវាងប្រជាជនពីប្រទេសទាំងពីរ. |
អគ្គលេខាធិការរងរដ្ឋសភាលោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធ ពីម្សិលមិញបានចូលរួមសន្និសីទអន្តរជាតិឆ្នាំ២០២៤ស្តីពីភាពជាដៃគូអាស៊ាន-កូរ៉េនៅក្រុងសេអ៊ូលសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ។ លោកចែករំលែកទស្សនៈនៅក្នុងអង្គសន្និសីទថា អាស៊ាននិងកូរ៉េត្រូវពង្រឹងភាពជាដៃគូស៊ីជម្រៅបន្ថែមទៀតដោយផ្តោតលើមនុស្ស សន្តិភាព ភពផែនដី និងវិបុលភាព។
លោកថា ក្នុងបរិបទផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃទិដ្ឋភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ភូមិសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច ការកើនឡើងការប្រកួតប្រជែងក្នុងចំណោមមហាអំណាចធំៗ ភាពឆាប់ប្រែប្រួល និងការកើនឡើងភាពស្មុគស្មាញអន្តរជាតិ បានបង្ខំមហាអំណាចកណ្តាលនិងរដ្ឋតូចៗស្វែងរកជំហរដើម្បីអភិវឌ្ឍជាតិរបស់ខ្លួន។
លោកបន្ថែមថា ភាពជាដៃគូរវាងអាស៊ាន-កូរ៉េ គឺជាសសរស្តម្ភមួយ ដើម្បីលើកកម្ពស់សន្តិភាពនិងវិបុលភាពក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ ក្នុងអំឡុងដែលមានការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ អាស៊ាននិងកូរ៉េចាំបាច់ត្រូវពង្រឹងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅបន្ថែមទៀតដោយផ្តោតលើមនុស្ស សន្តិភាព ភពផែនដី និងវិបុលភាព។
លោកនិយាយថា ការពង្រឹងពហុភាគីនិយមបើកចំហនិងបរិយាបន្ន និងសណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិផ្អែកលើច្បាប់ គឺជាគោលបំណងរួមរបស់យើងដោយការតម្កល់ផលប្រយោជន៍និងសេចក្តីប្រាថ្នារបស់ប្រជាជនជាស្នូលក្នុងទំនាក់ទំនងភាពជាដៃគូ។ ម្យ៉ាងទៀត សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលនិងសេដ្ឋកិច្ចបៃតង គឺជាវិស័យដែលកំពុងរីកចម្រើន ដែលទាមទារការខិតខំប្រឹងប្រែងនិងប្រើធនធានបន្ថែមទៀត។
លោកស្នើដល់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងវិនិយោគធនធានបន្ថែមទៀត ដើម្បីគាំទ្ររដ្ឋសមាជិកអាស៊ានកសាងសមត្ថភាពនវានុវត្តន៍នៅទូទាំងវិស័យសាធារណៈឯកជននិងសង្គម។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាយល់ថា វាជាកម្មវត្ថុដ៏សំខាន់សម្រាប់ពិភពលោកបច្ចុប្បន្នពាក់ព័ន្ធនឹង “4P” មានមនុស្ស ភពផែនដី វិបុលភាព និងសន្តិភាព។ វាជាប្រធានបទដែលពិភពលោកគួរតែយកចិត្តទុកដាក់សម្រាប់បណ្ដាបណ្ដានានា។
លោកថា ចំណែកកូរ៉េនិងអាស៊ានមានវិសាលភាពច្រើនសម្រាប់ធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយគ្នា ដើម្បីលើកកម្ពស់មនុស្ស ភពផែនដី វិបុលភាព និងសន្តិភាព។
លោកបាននិយាយថា៖ «គោលនយោបាយការបរទេសរបស់សាធារណរដ្ឋកូរ៉េមកលើអាស៊ីអាគ្នេយ៍មានភាពប្រាកដប្រជាជាងមុន ហើយប្រទេសនេះបានដាក់ចេញគំនិតផ្ដួចផ្ដើមសាមគ្គីភាពកូរ៉េ-អាស៊ាន (Korea-ASEAN Solidarity Initiative) ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ាននិងកូរ៉េ ហើយនិងកូរ៉េ-សមាជិកនីមួយៗរបស់អាស៊ាន»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ដូច្នេះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនានា ដូចជាវិស័យនយោបាយ សន្តិសុខ ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ និងការផ្លាស់ប្ដូររវាងប្រជាជននិងប្រជាជន លោកឃើញមានភាពសកម្មច្រើនជាងមុនក្នុងរដ្ឋការរបស់ប្រធានាធិបតីលោក Yoon Suk Yeol»។
លោកកត់សម្គាល់ថា បច្ចុប្បន្នភាពជាដៃគូអាស៊ានជាមួយប្រទេសខាងក្រៅមានភាពល្អប្រសើរច្រើន។ ក្នុងនោះទំនាក់ទំនងអាស៊ានបូកបីមានអាស៊ាន-កូរ៉េ ជប៉ុន ចិន ក៏ល្អ។ ទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក អាស៊ាន-អង់គ្លេស និងអាស៊ាន-សហភាពអឺរ៉ុប ក៏ល្អ។ ដូច្នេះអាស៊ាន គេកំពុងផ្ដល់តម្លៃតួនាទីស្នូលរបស់ខ្លួនទាំងក្នុងកិច្ចការតំបន់និងពិភពលោក៕ | ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន និងលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានផ្ញើលិខិតអបអរសាទរលោក ដូណាល์ ត្រាំ សម្រេចជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លើកទី ៤៧។ ក្នុងលិខិតរបស់លោក ហ៊ុន សែន លោកបានថ្លែងថា ការជាប់ឆ្នោតដូចនេះបង្ហាញពីការជឿជាក់និងទំនុកចិត្តពីប្រជាជនអាមេរិកចំពោះការដឹកនាំរបស់លោក និងជួយសាងសន្តិភាពនិងស្ថិរភាពពិភពលោក។ លោកហ៊ុន សែនក៏បានអះអាងថាការពង្រឹងទំនាក់ទំនងប្រទេសកម្ពុជា-អាមេរិកនឹងបន្តការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងនេះកាន់តែរឹងមាំនៅពេលខាងមុខ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានផ្ញើលិខិតអបអរសាទរផងដែរ បញ្ជាក់ថា ការជាប់ឆ្នោតរបស់លោក ត្រាំគឺសាកសមនឹងការពេញចិត្តពីប្រជាជនអាមេរិក ដែលត្រូវការដឹកនាំនៅទីនេះ និងពិភពលោក។ លោកបានថ្លែងថាក្នុងការដឹកនាំរបស់លោក ត្រាំ អាមេរិកនឹងជួយលើកកម្ពស់សន្តិភាព និងស្ថិរភាពក្នុងទំនាក់ទំនងអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក នៅពេលដែលកម្ពុជាកាន់តំណែងជាអ្នកសម្របសម្រួលក្នុងការសន្ទនា ASEAN-US. |
ប្រធានព្រឹទ្ធសភាលោក ហ៊ុន សែន និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានផ្ញើលិខិតអបអរសាទរលោក ដូណាល់ ត្រាំ ជាប់ឆ្នោតសាជាថ្មីជាប្រធានាធិបតីទី៤៧ នៃសហរដ្ឋអាមេរិក។
តាមរយៈលិខិតអបអរសាទរលោក ដូណាល់ ត្រាំ កាលពីថ្ងៃពុធ លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាបានថ្លែងថា ការជាប់ឆ្លាតសាជាថ្មីរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ គឺជាសក្ខីភាពមួយដែលបញ្ជាក់ពីភាពជឿជាក់និងទំនុកចិត្តដែលប្រជាជនអាមេរិកមានចំពោះភាពជាអ្នកដឹកនាំ ចក្ខុវិស័យ និងបទពិសោធយ៉ាងទូលំទូលាយរបស់លោកទាំងក្នុងវិស័យឯកជននិងសាធារណៈ។
លោកមានទំនុកចិត្តយ៉ាងមុតមាំថា ក្នុងនាមជាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងមិនត្រឹមតែដឹកនាំសហរដ្ឋអាមេរិកឆ្ពោះទៅរកអនាគតមួយកាន់តែរុងរឿងប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងរួមចំណែកបន្ថែមទៀតដល់សន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាពពិភពលោកទាំងមូល។
លោក ហ៊ុន សែន និយាយថា៖ ស្របពេលដែលយើងនឹងប្រារព្ធខួប៧៥ នៃទំនាក់ទំនងការទូតកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាមេរិកនៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ខាងមុខ ខ្ញុំជឿជាក់យ៉ាងមុតមាំថាតាមរយៈកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួម ការយោគយល់និងការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីរបស់យើងប្រាកដជានឹងត្រូវបានពង្រឹងនិងពង្រីកបន្ថែមទៀត»។
ក្នុងនាមជាប្រធានព្រឹទ្ធសភាកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន នៅតែបន្តប្ដេជ្ញាធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយលោក ដូណាល់ ត្រាំ សភាសហរដ្ឋអាមេរិក ជាពិសេសព្រឹទ្ធសភា ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងបន្ថែមទៀតនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយូរអង្វែងពីរទាំងក្នុងក្របខណ្ឌទ្វេភាគីនិងក្របខណ្ឌពហុភាគី ដើម្បីផលប្រយោជន៍ទៅវិញទៅមករវាងប្រទេសនិងប្រជាជនទាំងពីរ។
មុនការផ្ញើលិខិតអបអរសាទរ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានង្ហោះសារលើទំព័រហ្វេសប៊ុកថា បើទោះជាលទ្ធផលបោះឆ្នោតនៅសហរដ្ឋអាមេរិកមិនទាន់ប្រកាសផ្លូវការ ប៉ុន្តែលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្នបានបង្ហាញលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានទទួលជ័យជំនះលើគូប្រកួតរបស់ខ្លួននឹងត្រៀមខ្លួនធ្វើជាប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់អាមេរិក។
លោកថា ការឈ្នះឆ្នោតរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ មានមូលហេតុច្រើន តែតាមការកត់សម្គាល់របស់លោកមានបីចំណុចដែលបានទទួលសន្លឹកឆ្នោតពីប្រជាជន។ ហេតុផលទី១ គឺសង្គមរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមិនទាន់ត្រៀមខ្លួនទទួលយកស្ត្រីធ្វើជាមេដឹកនាំរបស់ខ្លួន ទោះបីជាសហរដ្ឋអាមេរិកជាបិតាប្រជាធិបតេយ្យផ្នែកយេនឌ័រក៏ដោយ។ ចំណុចនេះបង្ហាញថា អាមេរិកដើរក្រោយអាស៊ានដែលធ្លាប់មាននិងកំពុងមានមេដឹកនាំជាស្ត្រី ដូចជានៅប្រទេសថៃ ហ្វីលីពីន និងឥណ្ឌូនេស៊ី។
ហេតុផលទី២ ទំនងជាព្រះបានចារមកថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ ត្រូវតែប្រកួតប្រជែងជាមួយស្ត្រី ដែលកាលឆ្នាំ២០១៦ លោកប្រកួតឈ្នះលោកស្រី ហីឡារី គ្លិនតុន។ នៅឆ្នាំនេះ លោកប្រកួតជាមួយស្ត្រីទៀត គឺលោកស្រី ហារីស ហើយបានទទួលជោគជ័យទៀត។ ចំណែកមូលហេតុទី៣ គឺមុនការបោះឆ្នោតលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានផ្ញើសារជូនពលរដ្ឋអាមេរិកនិងនៅជុំវិញពិភពលោកអំពីការស្រឡាញ់សន្តិភាព ស្អប់ខ្ពើមសង្គ្រាម ដែលហៅថា “សន្តិភាពនិយម” ទើបសន្លឹករបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានទទួលជោគជ័យ។ ដូច្នេះការឈ្នះរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ បង្ហាញពីពលរដ្ឋអាមេរិកស្រឡាញ់សន្តិភាពជាជាងការធ្វើសង្គ្រាមទាំងស្រុងអ៊ុយក្រែន និងអ៊ីស្រាអែល។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានផ្ញើលិខិតអបអរសាទរលោក ដូណាល់ ត្រាំ ផងដែរ។ ក្នុងនាមរដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាជនកម្ពុជា លោកបានសម្ដែងសេចក្តីសោមនស្សយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រចំពោះការវិលត្រឡប់ជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីសហរដ្ឋអាមេរិកសាជាថ្មី។ លោកថា ជ័យជម្នះដ៏អស្ចារ្យនេះ គឺជាសក្ខីភាពពិតប្រាកដមួយចំពោះទំនុកចិត្តនិងទំនុកចិត្តរបស់ប្រជាជនអាមេរិកមានចំពោះការដឹកនាំរបស់លោក។
លោកបន្ថែមថា ការវិលត្រឡប់របស់លោកចំពេលដ៏សំខាន់បំផុត គឺមិនត្រឹមតែសម្រាប់ប្រជាជនអាមេរិកប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូលផងដែរ។
លោកមានទំនុកចិត្តថា ក្រោមការដឹកនាំលោក តួនាទីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលមិនអាចខ្វះបានក្នុងការលើកកម្ពស់ស្ថិរភាព សន្តិសុខ និងវិបុលភាពដែលនឹងត្រូវបានពង្រឹងបន្ថែមទៀត។
លោកបាននិយាយថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាលនិងប្រជាជនកម្ពុជាយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះចំណងមិត្តភាពដ៏យូរអង្វែងរវាងប្រទេសយើងទាំងពីរ ដែលប្រារព្ធខួបគម្រប់៧ឆ្នាំនៅឆ្នាំក្រោយ»។
លោកប្ដេជ្ញាធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយរដ្ឋបាលរបស់លោក ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីដ៏ល្អរបស់ប្រទេសទាំងពីរដែលមានស្រាប់ ហើយនឹងខិតខំប្រឹងប្រែងជំរុញភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងអំឡុងពេលដែលកម្ពុជាកាន់តំណែងជាអ្នកសម្របសម្រួលប្រទេសសម្រាប់ទំនាក់ទំនងកិច្ចសន្ទនាអាស៊ាន-សហរដ្ឋអាមេរិក៕ | រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញបានប្រជុំសម្រេចបន្ថែមបន្ទប់ទឹក ពិនិត្យអគ្គិសនី និងសិក្សាបន្ថែមលើការចំណតរថយន្តសម្រាប់ការប្រណាំងទូកដែលនឹងត្រូវប្រារព្ធក្នុងរាជធានីភ្នំពេញពីថ្ងៃទី 14 ដល់ 16 ខែវិច្ឆិកា 2024។ កិច្ចប្រជុំបានចុះសមរភាពលើការរៀបចំទីតាំងស្នាក់នៅ និងទីលានប្រណាំងទូក និងការអនុវត្តន៍ការពារ សន្តិសុខសម្រាប់ពិធី។ ផែនការទាំងនេះមានគោលបំណងបង្កើនភាពងាយស្រួល និងសុវត្ថិភាពក្នុងការប្រតិបត្ដិការនិងការត្រៀមសម្រាប់កីឡាករ និងប្រជាជន។ ក៏មានការកំណត់បន្ថែមការបន្ថែមបន្ទប់ទឹក និងការត្រួតពិនិត្យអគ្គិសនី។ បុណ្យអុំទូកនេះនឹងមានកីឡាករចំនួន 20,000 នាក់ និងការប្រណាំងទូក 346 ទូកដែលប្រជែងមកយកពានរង្វាន់ជាតិនៅភ្នំពេញ។ |
រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានប្រជុំសម្រេចបន្ថែមបន្ទប់ទឹក ពិនិត្យអគ្គិសនី និងសិក្សាបន្ថែមលើចំណតដាក់រថយន្តរបស់បណ្ដាខេត្តនានា ដែលបានបញ្ជូនទូកង និងក្រុមកីឡាករ ដើម្បីចូលរួមប្រណាំងទូកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៤។
ផ្អែកតាមលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំពិនិត្យវឌ្ឍនភាពការងារអនុគណៈកម្មការគ្រប់គ្រងទូក សម្រាប់បែងចែកទីតាំងស្នាក់នៅរបស់កីឡាករអុំទូក និងទីលានប្រណាំងទូក ដែលដឹកនាំដោយលោក ឃ្លាំង ហួត អភិបាលរងរាជធានីភ្នំពេញ និងមានការចូលរួមពីរដ្ឋបាលខេត្ត កងទ័ពជើងគោក កងទ័ពជើងទឹក និងភាគីពាក់ព័ន្ធកាលពីម្សិលមិញ គឺគ្រប់រដ្ឋបាលខេត្តបានឯកភាពតាមប្លង់ ដែលបានកំណត់ដោយក្រុមការងាររបស់សាលារាជធានីភ្នំពេញ។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំបន្តសម្រេចឱ្យមន្ទីររៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់រាជធានីភ្នំពេញ ត្រូវសិក្សាបន្ថែមលើចំណតដាក់ឡានរបស់ខេត្តនីមួយៗ ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការគ្រប់គ្រងសម្ភារ និងស្បៀង។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំក៏បានសម្រេចឱ្យក្រុមការងារត្រូវបន្ថែមបន្ទប់ទឹកឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ និងពិនិត្យមើលអគ្គិសនីឱ្យបានហ្មត់ចត់ ហើយភាគីពាក់ព័ន្ធត្រូវបន្តចុះពិនិត្យបន្ថែមលើទីតាំងផ្ទាល់នីមួយៗផងដែរ។
រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ ក៏បានណែនាំនិងសំណូមពរដល់គ្រប់ខេត្តទាំងអស់សហការឱ្យបានល្អ ជាពិសេសត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើបញ្ហាអនាម័យ និងវេចខ្ចប់សំរាមឱ្យបានល្អ ដើម្បីបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ក្រុមការងារក្នុងការប្រមូល។
លោក ឃ្លាំង ហួត បានឱ្យដឹងថា ព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប និងសំពះព្រះខែ អកអំបុក សម្រាប់ឆ្នាំនេះមានកីឡាករចំណុះទូកងជាង២ម៉ឺននាក់ ដែលត្រូវស្នាក់នៅទីតាំងចំនួន២ ដែលទីតាំងទី១ នៅឃ្លាំងសាំង ខណ្ឌឫស្សីកែវ និងទីតាំងទី២ នៅម្តុំរង្វង់មូលនាងមច្ឆា ក្នុងតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ OCIC ខណ្ឌជ្រោយចង្វា។
លោកបន្ថែមថា ក្នុងឱកាសព្រះរាជពិធីខាងលើនេះ បានបង្កើនកម្លាំងត្រៀមការពារដើម្បីរក្សាសន្តិសុខ សណ្តាប់ធ្នាប់ជូនប្រជាពលរដ្ឋ ព្រោះការរៀបចំផែនការទុកជាមុនមានសារៈសំខាន់ ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហការទប់ស្កាត់ និងឆ្លើយតបបានទាន់ពេលវេលារាល់ពេលមានបញ្ហាមិនប្រក្រតីកើតឡើង។
លោកបន្តថា សម្រាប់ផែនការការពារសន្តិសុខឆ្នាំនេះ គឺប្រើកម្លាំងសរុបពង្រាយតាមគោលដៅសំខាន់ៗ ដើម្បីគ្រប់គ្រងសណ្តាប់ធ្នាប់ចេញចូលឱ្យបានល្អ ជាពិសេសបញ្ហាកើតឡើងដូចជាចោលួច ឆក់ប្លន់ ដាក់ថ្នាំ លូកហោប៉ៅ បទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ឧក្រិដ្ឋកម្ម និងការបង្កចលាចលផ្សេងៗនៅតាមតំបន់កម្សាន្តនានាដែលមានមនុស្សច្រើនកុះករ។
គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំបុណ្យជាតិ-អន្តរជាតិ កាលពីថ្មីៗកន្លងទៅបញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីបុរាណកាលមកកម្ពុជា តែងរៀបចំព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្ដែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុក ដើម្បីផ្ដល់ឱកាសជូនប្រជាជនចូលរួមទស្សនាកម្សាន្តសប្បាយ និងអបអរសាទរពិធីបុណ្យជាតិខ្មែរ ដែលមានការប្រណាំងទូកង បណ្ដែតប្រទីប អុជកាំជ្រូច ប្រគំតន្ត្រី និងសម្ដែងសិល្បៈ។
គួររម្លឹកថា ក្នុងព្រះរាជពិធីបុណ្យអុំទូក បណ្តែតប្រទីប សំពះព្រះខែ និងអកអំបុក សម្រាប់ឆ្នាំនេះនឹងមានទូកងចំនួន៣៤៦ ដែលត្រូវឡើងមករាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីចូលរួមប្រណាំងប្រជែងដណ្ដើមពានរង្វាន់ថ្នាក់ជាតិពីក្រសួង ស្ថាប័ន និងអង្គភាពពាក់ព័ន្ធ៕ | កិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ (GMS) លើកទីប្រាំបីកំពុងប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងគុនមីង ខេត្តយូណាន ប្រទេសចិន នៅថ្ងៃពុធ និងថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍នេះ។ កិច្ចប្រជុំមានគោលបំណងកសាងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជោគជ័យថ្មីៗរវាងប្រទេសសមាជិក GMS ដូចជា កម្ពុជា ចិន ឡាវ មីយ៉ាន់ម៉ា ថៃ និងវៀតណាម។
សមាជិក GMS ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានានា ដូចជា សេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងការតភ្ជាប់របបថ្មីៗសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ឧត្តម។ ចិន សង្ឃឹមថាអាចទទួលបានការផ្លាស់ប្តូរមិនគ្រាន់តែសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែដូចជានវានុវត្តន៍និងការបើកចំហកំណត់អាជីវកម្មជាច្រើន។
កិច្ចប្រជុំក្នុងឆ្នាំនេះមានប្រធានបទ "ឆ្ពោះទៅរកសហគមន៍កាន់តែប្រសើរឡើងតាមរយៈការអភិវឌ្ឍន៍ដែលជំរុញដោយនវានុវត្តន៍" ហើយការចូលរួមពីចិនកំពុងគាំទ្រការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម និងគម្រោងដែលទាក់ទងនឹងការតភ្ជាប់ប្រជាជាតិ។
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS កំពុងពង្រីកមុខវិស័យផ្សេងៗ ដូចជា បរិស្ថាន កសិកម្ម ដឹកជញ្ជូន និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស។ |
កិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ (Greater Mekong Subregion Summit) លើកទីប្រាំបីកំពុងប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងគុនមីង ខេត្តយូណាន ភាគនិរតីនៃប្រទេសចិន នៅថ្ងៃពុធ និងថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្តាហ៍នេះ ក្នុងគោលបំណងកសាងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជោគជ័យថ្មីៗរវាងប្រទេសសមាជិកមហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ (GMS) ទាំងប្រាំមួយ ដែលរួមមានកម្ពុជា ចិន ឡាវ មីយ៉ាន់ម៉ា ថៃ និងវៀតណាម។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត កំពុងអញ្ជើញចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ ឆ្នាំនេះ ក៏ដូចជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មកពីប្រទេសជាដៃគូផ្សេងទៀត។
កិច្ចប្រជុំកំពូលមហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ ត្រូវបានរៀបចំរៀងរាល់បីឆ្នាំម្តង និងជាវេទិកាកម្រិតខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងកម្មវិធី GMS ។
កិច្ចប្រជុំកំពូលនៅឆ្នាំនេះមានគោលបំណងផ្សារភ្ជាប់ដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ដើម្បីចែករំលែកទស្សនៈលើគំនិតផ្តួចផ្តើមថ្មីៗនៃអាទិភាពសំខាន់ៗដែលបានកំណត់នៅក្នុងឯកសារក្របខណ្ឌយុទ្ធសាស្ត្រ GMS ឆ្នាំ២០៣០។
វេទិការរវាងសមាជិកក៏នឹងជួយកំណត់អត្តសញ្ញាណធនធានហិរញ្ញវត្ថុ បច្ចេកទេស និងចំណេះដឹងកាន់តែទូលំទូលាយ និងកាន់តែស៊ីជម្រៅ ដើម្បីដោះស្រាយតម្រូវការអភិវឌ្ឍន៍ដែលរីកធំធាត់របស់អនុតំបន់ នេះបើតាមការកត់សម្គាល់របស់គេហទំព័រផ្លូវការរបស់អង្គការនេះ។
យោងតាមអ្នកអត្ថាធិប្បាយក្នុងតំបន់ ការផ្តោតសំខាន់មួយទៀតសម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលនៅឆ្នាំនេះគឺសមាជិក GMS រួមគ្នាចាប់យកឱកាស និងបញ្ហាប្រឈមថ្មីៗនៅក្នុងទីផ្សារសកល។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន លោកស្រី ម៉ៅ នីង (Mao Ning) បានឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃចន្ទថា តាមរយៈកិច្ចប្រជុំកំពូលឆ្នាំនេះ ប្រទេសចិនសង្ឃឹមថានឹងមានការផ្លាស់ប្តូរស៊ីជម្រៅជាមួយភាគីផ្សេងទៀតដែលបានចូលរួម ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើការបើកចំហ នវានុវត្តន៍ ការតភ្ជាប់ និងការសម្របសម្រួល។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា តំណាងចិនដែលចូលរួមនឹងខិតខំឆ្ពោះទៅរកវឌ្ឍនភាពថ្មីក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS លើវិស័យសំខាន់ៗ រួមមានការតភ្ជាប់ក្នុងតំបន់ ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ កសិកម្ម និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។
លើសពីនេះ លោកស្រីបានបន្ថែមថា ប្រទេសចិនមានបំណងចង់រួមចំណែកកាន់តែច្រើនក្នុងការលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។
លោកស្រី ម៉ៅ នីង បានប្រកាសថា កិច្ចប្រជុំកំពូលនៅឆ្នាំនេះនឹងប្រព្រឹត្តទៅក្រោមប្រធានបទ “ឆ្ពោះទៅរកសហគមន៍កាន់តែប្រសើរឡើងតាមរយៈការអភិវឌ្ឍន៍ដែលជំរុញដោយនវានុវត្តន៍”។
ដោយគាំទ្រគំនិតនៃការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសជាដៃគូ GMS ដែលជាការចេញផ្សាយនាពេលថ្មីៗនេះដោយកាសែត Global Times បានឱ្យដឹងថា ជាមួយនឹងការកើនឡើងនៃភាពមិនច្បាស់លាស់នៅក្នុងទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាកត្តាភូមិសាស្ត្រនយោបាយ វាចាំបាច់សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS ដើម្បីទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីឱកាសនានាដែលផ្តល់ឱ្យតាមរយៈគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ (BRI) និងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (RCEP) ក្នុងការលើកកម្ពស់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS ទៅកាន់កម្រិតថ្មី។
សសរស្តម្ភសំខាន់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS គឺសហគមន៍ ការតភ្ជាប់ និងការប្រកួតប្រជែង និងការបោះជំហានដ៏ខ្លាំងក្លាត្រូវបានបង្កើតឡើងរួចហើយនៅក្នុងដែននៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទាំងបីក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ដូចដែលបានរៀបរាប់លម្អិតដោយ Global Times ។
ខណៈដែលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS បាននិងកំពុងដំណើរការសម្រាប់រយៈពេលបីទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ផ្នែកនានានៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងចំណោមសមាជិកបានពង្រីកយ៉ាងខ្លាំងក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ ដោយគ្របដណ្តប់លើវិស័យដឹកជញ្ជូន ថាមពល ព័ត៌មាន និងទំនាក់ទំនង បរិស្ថាន កសិកម្ម ការអភិវឌ្ឍធនធានមនុស្ស ទេសចរណ៍ និងច្រករបៀងសេដ្ឋកិច្ច។
ការផ្តោតសំខាន់សម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS រហូតមកដល់ពេលនេះ គឺទាក់ទងទៅនឹងការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការតភ្ជាប់រូបវ័ន្តនៃប្រជាជាតិទាំងប្រាំមួយ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពបន្ថែមទៀតនៅទូទាំងតំបន់។
ក្រោមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS បណ្តាញផ្លូវថ្នល់នៃតំបន់បានពង្រីកជិត ២០០,០០០ គីឡូម៉ែត្រ ហើយការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវគោកបានកើនឡើងស្ទើរតែទ្វេដង នេះបើយោងតាមការរៀបរាប់លម្អិតរបស់កាសែត Global Times ។
របាយការណ៍របស់Global Times បានកត់សម្គាល់ថា សម្រាប់ប្រទេសក្នុងតំបន់នេះ “ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរឹង” ដូចជាផ្លូវដែក ផ្លូវថ្នល់ កំពង់ផែ និងស្ពាន គឺជាតម្រូវការបន្ទាន់បំផុត “ហើយចិនទទួលបាននូវអត្ថប្រយោជន៍ ដោយសារខ្លួនមានខ្សែច្រវាក់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឧស្សាហកម្មពេញលេញបំផុត”។
ក្រុមហ៊ុនសំណង់របស់ចិនបានដើរតួនាទីឈានមុខគេក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតភ្ជាប់ដោយបានបញ្ចប់ដោយជោគជ័យនូវគម្រោងដ៏លំបាកបំផុតមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ GMS ។
ឧទាហរណ៍ដ៏អស្ចារ្យមួយគឺផ្លូវដែកចិន-ឡាវ ដែលបានប្រែក្លាយប្រទេសឡាវប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពពីប្រទេសដែលមានតែផ្លូវគោកទៅជាមជ្ឈមណ្ឌលតភ្ជាប់ផ្លូវគោកដែលតភ្ជាប់ប្រទេសថៃ កម្ពុជា ម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរី។
ផ្លូវដែកបានពង្រីកបណ្តាញភស្តុភារអន្តរជាតិ កាត់បន្ថយថ្លៃដឹកជញ្ជូន និងពេលវេលាយ៉ាងច្រើន ហើយបានចាក់បញ្ចូលថាមពលថ្មីទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់។
យោងតាមកាសែត Global Times វាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងចំណោមប្រទេស GMS ដើម្បីបង្កើនទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ និងការតភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។
“នេះរួមបញ្ចូលទាំងការបន្តធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវបណ្តាញដឹកជញ្ជូន និងភស្តុភារកម្ម ដើម្បីសម្រួលដល់ការបំលាស់ទីនៃទំនិញ និងមនុស្ស។ របាយការណ៍នេះបានបន្តថា ការលុបចោលរបាំងពាណិជ្ជកម្ម និងដឹកជញ្ជូនបន្ថែមទៀត គឺមានសារៈសំខាន់ក្នុងការសម្រួលកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្មក្នុងតំបន់ឱ្យកាន់តែជិតស្និទ្ធ»។
ទន្ទឹមនឹងនេះ មានការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែច្រើនឡើងនៅក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS ក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងច្បាប់ បទប្បញ្ញត្តិ កិច្ចព្រមព្រៀង និង “កម្មវិធីទន់(software)” ផ្សេងទៀត ដើម្បីជួយសម្រួលដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មកាន់តែរលូនក្នុងចំណោមសមាជិក GMS ។
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ GMS ក៏ពិចារណាកាន់តែខ្លាំងឡើងអំពីភាពចាំបាច់នៃការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពនៅទូទាំងតំបន់ ដើម្បីធានាថាសមាជិកទាំងអស់អាចទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ប្រកបដោយបរិស្ថាននាពេលអនាគត។
របាយការណ៍នេះបានកត់សម្គាល់ថា នៅពេលដែលប្រទេស GMS ផ្លាស់ប្តូរពីវិស័យកសិកម្មទៅជាសេដ្ឋកិច្ចឧស្សាហកម្ម ពួកគេប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាប្រឈមធំៗក្នុងតុល្យភាពនៃការប្រើប្រាស់ធនធានសម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាមួយនឹងការព្រួយបារម្ភអំពីបរិស្ថាន និងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព។
ដោយសារស្ថានភាពនេះ ចាំបាច់ត្រូវមានវិធានការទាន់ពេលវេលា ដើម្បីទប់ស្កាត់ ឬកាត់បន្ថយការខូចខាតយ៉ាងច្រើនដល់បរិស្ថានអេកូឡូស៊ី ដោយធានាថា សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចអាចបន្តរស់រវើក និងប្រកបដោយចីរភាពសម្រាប់ច្រើនឆ្នាំទៅមុខ។ | របាយការណ៍ថ្មីពី Confluences និង YCP កំពុងវិភាគការធ្លាក់ចុះនៃប្រាក់ចំណេញក្នុងវិស័យធនាគារនៅកម្ពុជា ដោយសារតែការកើនឡើងនៃការចំណាយ និងកម្ចីដែលមិនដំណើរការ (NPLs) បន្ទាប់ពីជំងឺរាតត្បាត។ ទិដ្ឋភាពនេះបង្ហាញពីការរីកចម្រើនលើបច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុ និងការប្រែប្រួលលើការផ្គត់ផ្គង់ផលប័ត្រកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួន។ ធនាគារប្រមាណប្រាំបានគ្រប់គ្រងទីផ្សារដោយមានការធ្លាក់ចុះនៅក្នុងប្រាក់ចំណេញ ROA និង NPM។
ការតស៊ូមតិពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការកើនឡើងនៃ NPLs និងអត្រាកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួនដែលមានហានិភ័យ។ បញ្ហាសំខាន់ៗក្នុងទីផ្សាររួមមានការចំណាយប្រតិបត្តិការ និងការបង្ហាញភាពបង្ហាញគ្នា។ |
របាយការណ៍លម្អិតដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយនាពេលថ្មីៗ ដែលបានវិភាគលើដំណើរការទីផ្សារនៅទូទាំងវិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុរបស់កម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់ពីកត្តាជាច្រើនដែលប៉ះពាល់ដល់ការធ្លាក់ចុះនៃប្រាក់ចំណេញនៃវិស័យហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុករបស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៤។
របាយការណ៍ដែលត្រូវបានបោះពុម្ពរួមគ្នាដោយ Confluences និង YCP មានចំណងជើងថា “និន្នាការប្រាក់ចំណេញធ្លាក់ចុះនៅក្នុងធនាគាររបស់កម្ពុជា៖ ផលប៉ះពាល់នៃការកើនឡើងនៃការចំណាយ និងកម្ចីដែលមិនដំណើរការ (The Declining Profitability Trend in Cambodia’s Banks: The Impact of Rising Costs and NPLs)” ត្រូវបានចាត់ទុកថាការធ្លាក់ចុះនៃប្រាក់ចំណេញដោយសារកត្តាជាច្រើនរួមទាំងការកើនឡើងនៃការផ្គត់ផ្គង់ និងសមាមាត្រកើនឡើងនៃកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួន រួមជាមួយនឹងលក្ខខណ្ឌមិនអំណោយផល ក្រោយជំងឺរាតត្បាត។
របាយការណ៍នេះក៏ស្វែងយល់ពីរបៀបដែលធនាគារ និងអ្នកហិរញ្ញវត្ថុដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសកម្ពុជាអាចទទួលបានសន្ទុះឡើងវិញនៅក្នុងទីផ្សារ រួមនឹងកត្តាមួយចំនួនដូចជាកម្ចីមិនដំណើរការ (NPL) និងការកើនឡើងនៃការចំណាយលើការធ្វើអាជីវកម្ម។
របាយការណ៍បានរៀបរាប់លម្អិតថា វិស័យធនាគារដែលមានការប្រែប្រួលក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានការរីកចម្រើន និងការផ្លាស់ប្តូរគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងរយៈពេលបីទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។
ភាពជឿនលឿននៃបច្ចេកវិទ្យា ការកើនឡើងនៃការទូទាត់តាមប្រព័ន្ធឌីជីថល និងធនាគារអនឡាញ សុទ្ធតែបានជួយជំរុញឧស្សាហកម្មទៅមុខ និងទាក់ទាញការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសយ៉ាងច្រើនទៅក្នុងឧស្សាហកម្មនេះ។
បច្ចុប្បន្ននេះ របាយការណ៍បានកត់សម្គាល់ឃើញថា ទិដ្ឋភាពសេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយធនាគារកំពូលទាំងប្រាំក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយភាពជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិទ្រព្យសកម្ម រួមមាន ធនាគារ ABA ធនាគារអេស៊ីលីដា ភីអិលស៊ី ធនាគារកាណាឌីយ៉ា ភីអិលស៊ី ធនាគារ ខេប៊ីប្រាសាក់ ម.ក និងធនាគារស្ថាបនា។
ប្រតិបត្តិករទាំងប្រាំរួមគ្នាគ្រប់គ្រងទ្រព្យសកម្មសរុបរបស់ប្រទេសជិត ៥០ ភាគរយ។
របាយការណ៍បានកត់សម្គាល់ថា ខណៈតួអង្គសំខាន់នៅលើទិដ្ឋភាពធនាគាររបស់កម្ពុជាបង្ហាញពីការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងពីក្រុមហ៊ុនបរទេស អ្នកនាំមុខក្នុងទីផ្សារទាំងនេះមានចំណែកតិចតួចនៃចំនួនអ្នកចូលរួមសរុបនៅក្នុងឧស្សាហកម្មនេះ។
របាយការណ៍បានបញ្ជាក់ថា ថ្មីៗនេះទីផ្សារមានភាពជោរជន់ដោយមានតួអង្គសំខាន់ចំនួន៥៩ ដែលប្រកួតប្រជែងក្នុងចំណែកទីផ្សារ។
របាយការណ៍បានបន្តថា ទន្ទឹមនឹងការកើនឡើងនៃការប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងឧស្សាហកម្មនេះ អ្នកជំនាញក៏បានកត់សម្គាល់ពីការធ្លាក់ចុះនៃប្រាក់ចំណេញរបស់វិស័យនេះផងដែរ។
ដោយគាំទ្រនូវការវិភាគនេះ របាយការណ៍បានរៀបរាប់លម្អិតថា ធនាគារកំពូលទាំងប្រាំបានមើលឃើញការធ្លាក់ចុះជាមធ្យមនៅក្នុងផលចំណេញលើទ្រព្យសកម្ម (Return on Asset-ROA) ពី ២,៣% ទៅ ១,២% និងម៉ាជិនប្រាក់ចំណូលសុទ្ធ (Net Profit Margin-NPM) ពី ២៦,៦% ទៅ ១៦,៥% ចន្លោះឆ្នាំ២០១៩ និង២០២៣។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ធនាគារ៥៤ផ្សេងទៀតបច្ចុប្បន្នកំពុងដំណើរការនៅលើទីផ្សារ មានការធ្លាក់ចុះ ROA ជាមធ្យមពី ១,៥ ភាគរយ ទៅ ០,៣ ភាគរយ និង NPM ពី ២៧,២ ភាគរយ ទៅ ៦,២ ភាគរយ។
ពាក់ព័ន្ធនឹងឧបសគ្គនាពេលថ្មីៗនេះនៅក្នុងទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុ របាយការណ៍បានកត់សម្គាល់ថាក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ដុល្លារូបនីយកម្មខ្ពស់របស់កម្ពុជាបានអនុញ្ញាតឱ្យធនាគាររបស់ខ្លួនទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីអត្រាការប្រាក់របស់ធនាគារកណ្តាលសហរដ្ឋអាមេរិក។
គួបផ្សំជាមួយនឹងគោលនយោបាយផ្អាករបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) នេះបានអនុញ្ញាតឱ្យធនាគារផ្តល់អត្រាកម្ចីការប្រាក់ទាប និងបន្ធូរបន្ថយការទូទាត់បំណុលនៅក្នុងទីផ្សារប្រាក់កម្ចីផ្ទាល់ខ្លួនក្នុងស្រុក។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយក្រោយជំងឺរាតត្បាត អ្នកប្រើប្រាស់ និងអាជីវកម្មដែលបានជំពាក់បំណុលគេអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតបានជួបការលំបាកដោយសារការងើបឡើងវិញយឺតជាងការរំពឹងទុក។
នេះបានបង្កើនហានិភ័យនៃការខកខានទូទាត់សង ដោយដាក់សម្ពាធលើប្រាក់ចំណេញរបស់ធនាគារ ដោយសារពួកគេត្រូវបង្កើនការផ្តល់ប្រាក់កម្ចី។
របាយការណ៍បានបន្ថែមថា ការចំណាយប្រតិបត្តិការនៅទ្រឹងបានប៉ះពាល់ដល់ប្រាក់ចំណេញក្នុងឧស្សាហកម្មផងដែរ។
ធនាគារកំពូលទាំងប្រាំបានរក្សាសមាមាត្រលើស(Overhead Ratios)របស់ពួកគេ (គណនាដោយការបែងចែកការចំណាយប្រតិបត្តិការដោយប្រាក់ចំណូលប្រតិបត្តិការ) ដោយមានការកែលម្អប្រសិទ្ធភាពតិចតួចប៉ុណ្ណោះ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍។
របាយការណ៍បានអះអាងថា ទោះបីជានេះមិនមែនជាហេតុផលចម្បងសម្រាប់ការធ្លាក់ចុះប្រាក់ចំណេញក៏ដោយ ប៉ុន្តែការជាប់គាំងនៃម៉ែត្រនេះបន្ថែមសម្ពាធបន្ថែមទៅលើប្រាក់ចំណេញរបស់ធនាគារ។
របាយការណ៍បានបន្តថា បញ្ហាប្រឈមសម្រាប់វិស័យហិរញ្ញវត្ថុដែលឈានទៅមុខគឺការកាត់បន្ថយចំណាយប្រតិបត្តិការដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវលទ្ធផលហិរញ្ញវត្ថុរបស់ពួកគេ។
កត្តាមួយទៀតដែលជះឥទ្ធិពលដល់ប្រាក់ចំណេញនាពេលថ្មីៗនេះរបស់វិស័យធនាគារដែលត្រូវបានពិចារណានៅក្នុងរបាយការណ៍គឺការកើនឡើងនៃអត្រា NPLs នៅទូទាំងឧស្សាហកម្ម។
របាយការណ៍នេះបានស្វែងយល់ពីកត្តាផ្សេងៗដែលនាំឱ្យមានការកើនឡើង NPLs នៅទូទាំងទីផ្សារ។
យោងតាមការវិភាគ ការពន្យាពេលក្នុងការចាត់ថ្នាក់ប្រាក់កម្ចីឡើងវិញ ដែលនិយ័តករផ្តល់លទ្ធភាពឱ្យធនាគារកាន់តែមានភាពបត់បែនក្នុងរបៀបដែល NPLs ត្រូវបានចាត់ថ្នាក់អំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាត បានកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃបញ្ហាឥណទាននៅក្នុងទីផ្សារ។
ដូច្នេះនៅពេលដែលគោលនយោបាយផ្អាករបស់ NBC ត្រូវបានលុបចោលនៅឆ្នាំ២០២៣ ធនាគារត្រូវទទួលស្គាល់ NPLs បែបនេះ។
ការកើនឡើងសមាមាត្រនៃផលប័ត្រប្រាក់កម្ចីផ្ទាល់ខ្លួននៅទូទាំងវិស័យធនាគារក៏បានរួមចំណែកដល់ការកើនឡើងនៃ NPLs នាពេលថ្មីៗនេះផងដែរ។
ក្នុងឆ្នាំ២០១២ ធនាគារឈានមុខគេដែលមានផលប័ត្រកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួនធំជាងគេបានជួបប្រទះអត្រា NPL ទាបជាង។ ស្ថិរភាពនេះបានលើកទឹកចិត្តឱ្យធនាគារផ្សេងទៀតពង្រីកផលប័ត្ររបស់ពួកគេនៅក្នុងតំបន់នេះ។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយនៅឆ្នាំ២០២៣ សូម្បីតែធនាគារឈានមុខគេដែលមានផលប័ត្រកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួនច្រើនក៏ប្រឈមនឹងអត្រា NPL ខ្ពស់ជាង។
របាយការណ៍បានកត់សម្គាល់ថាថ្មីៗនេះធនាគារ ខេប៊ីប្រាសាក់ និងធនាគារស្ថាបនា បានប្តូរទៅជាធនាគារពាណិជ្ជ ខណៈដែលពីមុនប្រតិបត្តិការជាគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ (MFI)។
ក្នុងចំណោមធនាគារកំពូលទាំងប្រាំធនាគារ ខេប៊ីប្រាសាក់ និងធនាគារស្ថាបនា ឥឡូវនេះមានសមាមាត្រខ្ពស់បំផុតនៃប្រាក់កម្ចីផ្ទាល់ខ្លួន។
របាយការណ៍បានរកឃើញថា ដោយសារតែមូលដ្ឋានគ្រឹះរបស់ពួកគេជាគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលមានឯកទេសលើកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួន និងកម្ចីផ្សេងទៀតដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ជាងមុន ហើយឥឡូវនេះក្នុងនាមជាធនាគារពាណិជ្ជ ពួកគេមានកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួននិងទំហំតូចដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ជាងមុនបើធៀបនឹងតួអង្គធនាគារពាណិជ្ជធំៗផ្សេងទៀត និងអត្រា NPLs ខ្ពស់ជាង។
ផ្នែកខាងក្រៅសំខាន់មួយដែលត្រូវបានសម្គាល់នៅក្នុងរបាយការណ៍គឺធនាគារកាណាឌីយ៉ា ដែលមិនមានការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងអនុបាត NPL របស់ខ្លួនចន្លោះឆ្នាំ២០១៩ និង២០២៣។
នេះជាករណីនេះ បើទោះជាធនាគារក៏បានបង្កើនចំណែកកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួនពី ៧ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០១២ ដល់ ២០ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០២៣។
ផ្អែកលើភាពធន់នេះ របាយការណ៍បាននិយាយថា កម្ចីផ្ទាល់ខ្លួននៅតែអាចដំណើរការបានសម្រាប់ធនាគារកម្ពុជា ដោយសារពួកគេអនុវត្តការវាយតម្លៃហានិភ័យយ៉ាងទូលំទូលាយ ដើម្បីជៀសវាងហានិភ័យនៃកម្ចីដែលមិនដំណើរការ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដែលផ្លាស់ប្តូរទៅជាធនាគារពាណិជ្ជត្រូវតែគិតគូរពីការទទួលយកប្រាក់ចំណូលទាបជាងមុន ដើម្បីកាត់បន្ថយហានិភ័យ។ | ប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទឹក ព្រៃឈើ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោក ភឿន សុឃីម បានបញ្ជាក់ថា ទ trotz ថាស្ថានភាពទឹកភ្លៀងឆ្នាំនេះមិនទៀងទាត់ ដោយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា តែអង្គរក៏បានប្រមូលទឹកចំនួនជាង ៦០ លានម៉ែត្រគីបសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ ក្នុងការអភិរក្សប្រាសាទ និងប្រើប្រាស់ទឹកក្នុងវិស័យកសិកម្ម។ យ៉ាងណា ការគ្រប់គ្រងទឹកនៅតំបន់អង្គរ កាន់តែប្រសើរឡើង ដោយបានស្ដារប្រព័ន្ធទឹកបុរាណតាំងពីឆ្នាំ ២០១២។
ការការពារនិងប្រើប្រាស់ទឹកមួយវិធីសាស្ត្រដែលមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការរក្សាស្ថិរភាពប្រាសាទ និងការរីកចម្រើនរបស់ដើមឈើ និងសោភ័ណភាពតំបន់បរិស្ថាន។ |
ប្រធាននាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងទឹក ព្រៃឈើ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោក ភឿន សុឃីម បានឱ្យដឹងថា ទោះបីស្ថានភាពទឹកភ្លៀងឆ្នាំនេះមានការអូសបន្លាយ និងមិនទៀងទាត់យ៉ាងណាក៏ដោយ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បានរៀបចំប្រមែប្រមូលទឹកពេញអាងស្ដុកទឹកទាំងអស់ដែលមានក្នុង តំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ។ តាមមន្រ្តីអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ទឹកភ្លៀងជាង៦០លានម៉ែត្រគីប ត្រូវបានប្រមូលទុកនារដូវវស្សាឆ្នាំនេះ។
គិតមកដល់ខែវិច្ឆិកា ការប្រមូលទឹកចូលអាងស្ដុកទឹកសំខាន់ៗនៅតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ គឺសម្រេចបាន១០០ភាគរយ ក្នុងនោះរាប់ទាំងបារាយណ៍តូចធំ កសិន្ធុទឹក អូរ និងប្រឡាយជាដើម។ ទឹកដែលប្រមូលបានទាំងនេះមានបរិមាណជាង៦០លានម៉ែត្រត្រីគុណ ឬម៉ែត្រគីប ដែលត្រៀមសម្រាប់ការប្រើប្រាស់នារដូវប្រាំងខាងមុខ ក្នុងនោះរាប់ទាំងការងារអភិរក្សប្រាសាទ បរិស្ថាន និងវិស័យកសិកម្មសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតំបន់ជុំវិញប្រមាណ៧ពាន់ហិកតា។ អ្នកជំនាញបញ្ជាក់ថា បរិមាណនេះ គឺមានចំនួនប្រហាក់ប្រហែលនឹងឆ្នាំទៅមិញដែរ ដោយមិនបារម្ភពីកង្វះខាតទឹកនៅតំបន់ឡើយ។
បើតាមការបញ្ជាក់ពីលោក ភឿន សុឃីម ការងារគ្រប់គ្រងទឹកនៅតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ កាន់តែល្អប្រសើរពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ក្រោយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាបានរៀបចំ និងស្ដារប្រព័ន្ធទឹកបុរាណក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរឡើងវិញចាប់ពីឆ្នាំ២០១២មក។ ជាងនេះទៅទៀត ក្រោមការគិតគូរដ៏វែងឆ្ងាយ និងភាពឈ្លាសវៃពីថ្នាក់ដឹកនាំអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ដោយយល់ពីសារសំខាន់ នៃការងារគ្រប់គ្រងទឹក ដែលធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទឹកក្នុងតំបន់កាន់តែមានភាពជឿនលឿន និងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។ តួយ៉ាង នាឆ្នាំ២០២៤នេះ សំណង់ទ្វារទឹកមួយចំនួនត្រូវបានស្ដារ និងជួសជុលឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់ ក្នុងបំណងដើម្បីធានាថា ការងារគ្រប់គ្រងទឹកនឹងមានវិសាលភាព កាន់តែទូលំទូលាយ និងពេញលេញ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការក្នុងតំបន់រមណីយដ្ឋានអង្គរ។
ចំពោះការប្រើប្រាស់ទឹកវិញ លោក ភឿន សុឃីម បញ្ជាក់ថា ទឹកមានសារសំខាន់នៅតំបន់ប្រាសាទដោយសារបុព្វបុរសសម័យមុនបានរៀបចំ និងកសាងប្រាសាទដោយមានគ្រឹះដីខ្សាច់ ដូច្នេះទើបកសាងកសិន្ធុជុំវិញដើម្បីបញ្ចូលទឹកឱ្យគ្រឹះរឹងមាំល្អ។ ប្រសិនគ្មានទឹក ប្រាសាទនឹងរងការដួលរលំ និងបាក់បែកខ្លាំង។ ក្រៅពីនេះ ទឹកក៏ជាបង្កើនសម្រស់ និងសោភ័ណភាពនៅតំបន់ប្រាសាទផងផង។ ទឹកក៏ជួយឱ្យដើមឈើលូតលាស់បានល្អ ទាក់ទាញទេសចរ និងជួយកាត់បន្ថយការកើនឡើងនៃរលកកម្ដៅខ្លាំងនារដូវប្រាំង៕ | ការប្រកួតកីឡាហែលទឹកពាក់ជើងទាជ្រើសរើសជើងឯកអាស៊ីអាគ្នេយ៍លើកទី១ ឆ្នាំ ២០២៤ ត្រូវបានកម្ពុជាជម្រើសជាម្ចាស់ផ្ទះ និងបានបញ្ចប់ដោយជោគជ័យនៅពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិក ភ្នំពេញ។ កម្ពុជាបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ ២ ក្នុងការប្រកួតនេះ ដោយទទួលបានមេដាយ ១៥ គ្រឿង (មាស ២, ប្រាក់ ៧, សំរឹទ្ធ ៦)។
វៀតណាមឈរនៅកំពូលតារាងមេដាយ ដោយទទួលបាន ៣៩ គ្រឿង (មាស ២១, ប្រាក់ ១៤, សំរឹទ្ធ ៤)។ ឥណ្ឌូណេស៊ី និងថៃតាមមកក្រោយដោយទទួលបានមេដាយ ៧ និង ១១ គ្រឿងផ្ទាល់តាមលំដាប់។ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងសិង្ហបុរី មិនទទួលបានមេដាយឡើយ។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះមានការចូលរួមពីកីឡាករ ៦២ នាក់ និងមន្ត្រីបច្ចេកទេស ១០០ នាក់។ |
កម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ២ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាហែលទឹកពាក់ជើងទាជ្រើសរើសជើងឯកអាស៊ីអាគ្នេយ៍លើកទី១ឆ្នាំ២០២៤ (2024 CMAS 1st SEA Finswimming Indoor Championship)
ការប្រកួតកីឡាហែលទឹកពាក់ជើងទាជ្រើសរើសជើងឯកអាស៊ីអាគ្នេយ៍លើកទី១ឆ្នាំ២០២៤ ដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះត្រូវបានបញ្ចប់ដោយជោគជ័យកាលពីថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា។
បន្ទាប់ពីការប្រកួតរយៈពេលបួនថ្ងៃនៅពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិកក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ម្ចាស់ផ្ទះកម្ពុជាដណ្ដើមបានមេដាយចំនួន ១៥គ្រឿង រួមមានមាស ២ ប្រាក់ ៧ និងសំរឹទ្ធ ៦ រហូតដណ្តើមបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ ២ ក្នុងចំណោមប្រទេសចូលរួមទាំង ៧ ក្នុងតំបន់។
វៀតណាមឈរនៅកំពូលតារាងមេដាយ ដោយទទួលបានមេដាយចំនួន ៣៩ គ្រឿង គឺមាស ២១ ប្រាក់ ១៤ និងសំរឹទ្ធ ៤។ ឥណ្ឌូណេស៊ីតាមពីក្រោយដោយទទួលបានមេដាយចំនួន ៧គ្រឿង គឺមាស ២ ប្រាក់ ៣ និងសំរឹទ្ធ ២ ហើយថៃទទួលបានមេដាយចំនួន១១គ្រឿងគឺ ប្រាក់ ១ និងសំរឹទ្ធ ១០។
ប្រទេសចំនួនបីទៀតគឺម៉ាឡេស៊ី ហ្វីលីពីន និងសិង្ហបុរី មិនទទួលបានមេដាយនោះឡើយ។
បើតាមលោក ហែម គីរី អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធខ្មែរកីឡាហែលទឹក ព្រឹត្តិការណ៍កីឡានេះបានទាក់ទាញការចូលរួមពីកីឡាករ-កីឡាការិនីចំនួន៦២នាក់ (ស្រី២៨នាក់) ប្រតិភូកីឡា៣០នាក់ គ្រូបង្វឹក និងជំនួយការគ្រូបង្វឹក និងមន្ត្រីគណៈកម្មការបច្ចេកទេសចំនួន១០០នាក់។ |
ពិព័រណ៍ម្ហូបអាហារ ភេសជ្ជៈ និងបដិសណ្ឋារកិច្ចអន្តរជាតិកម្ពុជា (CAMFOOD and CAMHOTEL 2024) បានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី ៦ ខែវិច្ឆិកា នៅមជ្ឈមណ្ឌលសន្និបាត និងពិព័រណ៍កោះពេជ្រ ភ្នំពេញ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះមានរយៈពេល ៣ ថ្ងៃ និងផ្តល់ឱកាសសម្រាប់អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យ HORECA និងអាជីវកម្មផ្សេងៗក្នុងការបង្ហាញនិន្នាការ និងចំណេះដឹងថ្មីៗ។
ពិព័រណ៍នេះគឺជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រចាំឆ្នាំដ៏ធំបំផុតសម្រាប់វិស័យ F&B និង HORECA នៅកម្ពុជា ហើយបានទាក់ទាញអ្នកតាំងពិព័រណ៍ជាង ១៥០ ការបង្ហាញការច្នៃប្រឌិតថ្មីៗចំពោះអ្នកជំនាញជាង ១២,០០០ នាក់។ ពិធីបើកបានបង្ហាញពីសក្តានុពលសំខាន់នៃការតាំងពិព័រណ៍ និងការផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងវិស័យទេសចរណ៍ និងម្ហូបអាហារ។
ប្រធាននាយកក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រុមហ៊ុនពាណិជ្ជកម្មបានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃការបង្ហាញផលិតផលមិនទាន់មាននៅទីផ្សារ និងការពង្រីកទីផ្សារមុខម្ហូបអន្តរជាតិ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះទទួលបានការគាំទ្រពីអង្គការផ្សេងៗ និងក្រសួងទេសចរណ៍ក្នុងការពង្រីកវិស័យទេសចរណ៍ និងអាជីវកម្ម HORECA នៅកម្ពុជា។ |
ពិព័រណ៍ម្ហូបអាហារ ភេសជ្ជៈ និងបដិសណ្ឋារកិច្ចអន្តរជាតិលើកទី១០ របស់កម្ពុជា (CAMFOOD and CAMHOTEL 2024) បានចាប់ផ្តើមកាលពីម្សិលមិញ នៅមជ្ឈមណ្ឌលសន្និបាត និងពិព័រណ៍កោះពេជ្រ (DICEC) ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ព្រឹត្តិការណ៍រយៈពេលបីថ្ងៃ ដែលប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី៦ ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា ផ្តល់នូវការបង្ហាញដ៏រស់រវើកនៃនិន្នាការ ទេពកោសល្យថ្មីៗ និងឱកាសបណ្តាញសម្រាប់អ្នកជំនាញក្នុងវិស័យសណ្ឋាគារ ភោជនីយដ្ឋាន និងហាងកាហ្វេ/អាហារដ្ឋាន (HORECA) និងលើសពីនេះ។
ពិធីបើកពិព័រណ៍ដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍នេះបានក្លាយជាព្រឹត្តិការណ៍ប្រចាំឆ្នាំដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាសម្រាប់ឧស្សាហកម្មផ្គត់ផ្គង់ម្ហូបអាហារ ភេសជ្ជៈ (F&B) និងវិស័យសណ្ឋាគារ ភោជនីយដ្ឋាន និងហាងកាហ្វេ/អាហារដ្ឋាន (HORECA)។
នៅក្នុងសុន្ទរកថាបើក លោកស្រី Alice Lem នាយកផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ពាណិជ្ជកម្មនិងព្រឹត្តិការណ៍ នៃក្រុមហ៊ុន Informa Markets Malaysia and Cambodia បានលើកឡើងពីសក្តានុពលផ្លាស់ប្តូរនៃព្រឹត្តិការណ៍នេះ។
លោកស្រី Alice Lem បានថ្លែងថា “យើងមានក្តីសង្ឃឹមខ្ពស់សម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍នេះ ហើយជឿថាពិព័រណ៍នេះនឹងគាំទ្រ និងជំរុញឧស្សាហកម្មរបស់យើងយ៉ាងខ្លាំង” ។ “យើងរំពឹងថាការផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង ការចែករំលែកចំណេះដឹង និងការច្នៃប្រឌិតនៅទីនេះនឹងមានឥទ្ធិពលវិជ្ជមានយូរអង្វែងលើវិស័យ HORECA ជំរុញកំណើន និងលើកកម្ពស់ឧត្តមភាពសម្រាប់ឆ្នាំខាងមុខ។”
លោកស្រីបានបន្ថែមថា នៅក្នុងឧស្សាហកម្មដែលកំពុងវិវឌ្ឍន៍យ៉ាងឆាប់រហ័ស ព្រឹត្តិការណ៍ដូចជា CAMFOOD & CAMHOTEL 2024 មានសារៈសំខាន់សម្រាប់កិច្ចសហការ និងការច្នៃប្រឌិត។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា “យើងលើកទឹកចិត្តអ្នកឱ្យចូលរួមឱ្យបានច្រើនកុះករនៅក្នុងការតាំងពិព័រណ៍ ចូលរួមក្នុងការប្រកួតប្រជែង និងផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយមិត្តភក្ដិ។ យើងរួបរួមគ្នា យើងនឹងប្រែក្លាយអនាគតនៃវិស័យបដិសណ្ឋារកិច្ច និងសិល្បៈធ្វើម្ហូប»។
លោក ប៉ាក់ សុខុម រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងទេសចរណ៍បានមានប្រសាសន៍នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នោះថា ការតាំងពិព័រណ៌នេះមានគោលបំណងបង្ហាញពីការផលិតកម្មម្ហូបអាហារនិងខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់របស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយបង្ហាញពីនិន្នាការចុងក្រោយបំផុតសម្រាប់ទាំងពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគត។ លើសពីនេះ ពិព័រណ៌នេះស្វែងរកការលើកកម្ពស់ និងពង្រឹងជំនាញផ្នែកបដិសណ្ឋារកិច្ច ដើម្បីគាំទ្រដល់កំណើន និងការពង្រីកឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ដែលកំពុងរីកចម្រើនរបស់កម្ពុជា។
លោកបានលើកឡើងពីអំណាចនៃបទពិសោធន៍ធ្វើម្ហូបចម្រុះ ដើម្បីលើកកម្ពស់វិស័យទេសចរណ៍ និងជំរុញការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌។
អ្នកតាំងពិព័រណ៍ជាង ១៥០ កំពុងបង្ហាញការច្នៃប្រឌិតចុងក្រោយបំផុតរបស់ពួកគេទៅកាន់អ្នកជំនាញផ្នែកឧស្សាហកម្មដែលរំពឹងទុកចំនួនប្រមាណ ១២,០០០ មកពីទូទាំងពិភពលោក។ ពិព័រណ៍នេះបម្រើជាវេទិកាប្រមូលផ្តុំគ្នាសម្រាប់ការពង្រីក និងជំរុញទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកពាក់ព័ន្ធក្នុងតំបន់ និងអន្តរជាតិដែលមានសក្តានុពល។
លោក សុខុម បានសង្កត់ធ្ងន់ថា “វិស័យម្ហូបអាហារ ភេសជ្ជៈ សណ្ឋាគារ និងបដិសណ្ឋារកិច្ចមានសារៈសំខាន់ណាស់ ហើយវាចំាបាច់សម្រាប់យើងក្នុងការបន្តការច្នៃប្រឌិត និងការសម្របខ្លួនដើម្បីបំពេញតាមតម្រូវការ និងការរំពឹងទុករបស់ភ្ញៀវទេសចរដែលកំពុងកើនឡើង”។
លោក សុខុម បានមានប្រសាសន៍ថា “វិស័យនេះពិតជាដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ទាំងមូល ដោយផ្តល់នូវបទពិសោធន៍ដ៏រីករាយនៃអាហារសម្បូរបែប សេវាកម្មល្អ និងបដិសណ្ឋារកិច្ចល្អ។ ខ្ញុំជឿជាក់ថា វិស័យម្ហូបអាហារ ភេសជ្ជៈ សណ្ឋាគារ និងបដិសណ្ឋារកិច្ចនឹងបន្តជាសសរស្តម្ភសំខាន់ក្នុងការជំរុញកំណើនទេសចរណ៍ ជំរុញសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយចីរភាព បរិយាបន្ន និងមានភាពរស់រវើក»។
ប្រធានសហព័ន្ធទេសចរណ៍កម្ពុជា លោក ឌិន សុមេធារិទ្ធ ក៏បានចែករំលែកការយល់ដឹងដ៏មានតម្លៃចំពោះការរីកចម្រើន និងសក្ដានុពលរបស់ឧស្សាហកម្មនេះ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “វិស័យបដិសណ្ឋារកិច្ច និងម្ហូបអាហាររបស់កម្ពុជាកំពុងមានកំណើនដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក ដែលជំរុញដោយកំណើនទេសចរណ៍ និងការពង្រីកទីផ្សារក្នុងស្រុក។ ការតាំងពិព័រណ៌នេះត្រូវបានរៀបចំឡើងប្រកបដោយយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីទាញយកអត្ថប្រយោជន៍លើការវិនិយោគលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទេសចរណ៍ដែលកំពុងកើនឡើង និងចំណាប់អារម្មណ៍កាន់តែច្រើនឡើងសម្រាប់មុខម្ហូបអន្តរជាតិ”។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះត្រូវបានគាំទ្រដោយក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ដោយមានការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីសមាគមឧស្សាហកម្មឈានមុខគេរួមមាន សហព័ន្ធទេសចរណ៍កម្ពុជា សមាគមសណ្ឋាគារកម្ពុជា សមាគមភោជនីយដ្ឋានកម្ពុជា សមាគមសហគមន៍ចុងភៅកម្ពុជា វិទ្យាស្ថានម្ហូបអាហារកម្ពុជា វិទ្យាស្ថានដើម្បីឧត្តមភាពអប់រំបច្ចេកទេស និងសមាគមស្ប៉ា និងសុខមាលភាពកម្ពុជា។ | កម្ពុជា និងឥណ្ឌូណេស៊ីបានឯកភាពគ្នាលើចំណុចសំខាន់ៗចំនួន៤ ដើម្បីជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីក្នុងវិស័យទេសចរណ៍។ កិច្ចការណ៍នេះកើតមានក្នុងជំនួបរវាងលោក ហួត ហាក់ និងលោក Santo Darmosumarto នៅក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី ៤ ខែវិច្ឆិកា។
សេចក្តីសន្យានេះស្តីពីការពង្រឹងការសហប្រតិបត្តិការលើកិច្ចការកម្សាន្ត និងដំណើរការអាកាសចរណ៍ជាមួយការបង្កើនជើងហោះហើររវាងខេត្តសៀមរាប និងកោះបាលី។ ពួកគេចង់ចាត់វិធានការលើការអភិវឌ្ឍទស្សនកិច្ចបុគ្គលិក និងបណ្ដាញឯកជនរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
ការចុះសម្រុកនេះមកកាន់មូលដ្ឋានការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធទេសចរណ៍បានជួយទទួលយកភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិកាន់តែល្អ។ |
កម្ពុជា និងឥណ្ឌូណេស៊ី បានឯកភាពគ្នាលើចំណុចសំខាន់ៗចំនួន៤បន្ថែមទៀត ដើម្បីជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីក្នុងវិស័យទេសចរណ៍។
ការឯកភាពនេះ ធ្វើឡើងក្នុងជំនួបរវាងលោក ហួត ហាក់ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ និងលោក Santo Darmosumarto ឯកអគ្គរដ្ឋទូតឥណ្ឌូនេស៊ីប្រចាំកម្ពុជា នៅទីស្តីការក្រសួងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែវិច្ឆិកា។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងទេសចរណ៍ លោករដ្ឋមន្ត្រី និងលោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតបានឯកភាពពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យទេសចរណ៍កម្ពុជា-ឥណ្ឌូនេស៊ី ស្របតាមស្មារតីនៃអនុស្សរណៈយោគយល់ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទេសចរណ៍កម្ពុជា-ឥណ្ឌូនេស៊ី បង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើកិច្ចការទេសចរណ៍មូស្លីម ដើម្បីសហការរួមគ្នាជំរុញអាកាសចរណ៍ឥណ្ឌូនេស៊ី បង្កើនជើងហោះហើរត្រង់រវាងកោះបាលី និងខេត្តសៀមរាប ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការធ្វើដំណើររបស់ប្រជាជននៃប្រទេសទាំងពីរ និងភ្ញៀវទេសចរ និងការពិនិត្យលទ្ធភាពរៀបចំទស្សនកិច្ចការងារដកស្រង់បទពិសោធន៍រវាងរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងទេសចរណ៍កម្ពុជា និងរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងទេសចរណ៍ និងសេដ្ឋកិច្ចច្នៃប្រឌិតឥណ្ឌូនេស៊ី រួមទាំងការរៀបចំFAM Trip ដោយមានការចូលរួមពីផ្នែកឯកជននៃប្រទេសទាំងពីរដើម្បីរៀបចំកញ្ចប់ទស្សនកិច្ច។
លោក ហួត ហាក់ បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះទំនាក់ទំនងមិត្តភាពប្រពៃណី និងទំនាក់ទំនងការទូតរវាងកម្ពុជា និងឥណ្ឌូណេស៊ីក្នុងរយៈពេល ៦៥ ឆ្នាំកន្លងមក ហើយបានកោតសរសើរចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទេសចរណ៍រវាងប្រជាជាតិទាំងពីរ។ លោកក៏បានស្វាគមន៍ចំពោះការបើកជើងហោះហើរត្រង់ពីហ្សាកាតា-ភ្នំពេញ-ហ្សាកាតា កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣។
លើសពីនេះ លោកបានជម្រាបជូនអំពីស្ថានការណ៍នយោបាយល្អប្រសើរលើគ្រប់ទិដ្ឋភាពរួមមាន នយោបាយ សង្គម សេដ្ឋកិច្ច ដែលបង្កបរិយាកាសអនុគ្រោះ និងអំណោយផលដល់ការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច ទាក់ទាញទេសចរអន្តរជាតិ និងការវិនិយោគ យន្តការលើកទឹកចិត្តផ្សេងៗដល់វិស័យឯកជន ជាពិសេសវិស័យទេសចរណ៍ ដែលបានដាក់ចេញដោយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកន្លងមក។
លោកបានឆ្លៀតឱកាសអញ្ជើញលោកឯកអគ្គរដ្ឋទូត សហការី និងក្រុមគ្រួសារចូលរួមពិធីបុណ្យអុំទូក ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៤-១៦ ខែវិច្ឆិកា វេទិការទេសចរណ៍ម៉ូស្លីមនៅខែធ្នូ នៅរាជធានីភ្នំពេញ និងពិធីបុណ្យសមុទ្រលើកទី១១ ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី១៣-១៥ ខែធ្នូ នៅខេត្តកំពត។
ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិប្រមាណ ៥,៤៥លាននាក់ ក្នុងនោះមានភ្ញៀវទេសចរឥណ្ឌូណេស៊ី ១២៧.១៧៨នាក់ បានមកទស្សនាកម្ពុជា។ ក្នុងរយៈពេល៩ខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជាបានស្វាគមន៍ភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិប្រមាណ ៤.២៩ លាននាក់ កើនឡើង ២២.៥ ភាគរយ។ ក្នុងនោះ មានភ្ញៀវទេសចរឥណ្ឌូណេស៊ីចំនួន ១២៣.៤៣៧នាក់ កើនឡើង ៣២,៩ភាគរយ។ | ក្នុងខែតុលាឆ្នាំនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគថ្មីចំនួន ៣០ និងគម្រោងពង្រីកផលិតកម្ម ១ នៅតុល្យទុនសរុប ២២៦ លានដុល្លារ។ ពីចំនួននេះ ប្រហែល ៥៤% មកពីវិនិយោគិនចិន ខណៈដែលវិនិយោគិនក្នុងស្រុកផ្តល់ចំណែក ៣០% និងអ្នកវិនិយោគពីសិង្ហបុរី សាម៉ូ និងវៀតណាមបានចូលរួមផងដែរ។
គម្រោងវិនិយោគជាចម្បងផ្តោតលើវិស័យផលិតកម្មដូចជា ការផលិតស្បែកជើង និងកាត់ដេរសំលៀកបំពាក់។ កំពង់ស្ពឺ ស្វាយរៀង និងព្រះសីហនុមានគម្រោងវិនិយោគច្រើនបំផុត។
ការអនុម័តនេះបង្ហាញពីការទាក់ទាញវិនិយោគពីបរទេសដែលកំពុងមានការលូតលាស់ ដោយមានការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ការស្ថិតស្ថេរនយោបាយ និងគោលនយោបាយទាក់ទាញវិនិយោគដ៏រឹងមាំ។ |
គម្រោងវិនិយោគថ្មីសរុបចំនួន៣០ និងគម្រោងពង្រីកផលិតកម្មចំនួន១ ជាមួយនឹងទុនវិនិយោគសរុបចំនួន ២២៦លានដុល្លារ ត្រូវបានអនុម័តដោយរដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងខែតុលាឆ្នាំនេះ។
ក្នុងចំណោមនោះ មានទុនវិនិយោគជិត ៥៤ ភាគរយ បានមកពីវិនិយោគិនចិន នេះបើតាមក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) កាលពីថ្ងៃអង្គារ។
វិនិយោគិនក្នុងស្រុកបានចូលរួមចំណែកជិត ៣០ ភាគរយក្នុងការវិនិយោគសរុប ខណៈដែលអ្នកវិនិយោគផ្សេងទៀតមកពីប្រទេសសិង្ហបុរី សាម័រ(Samoa) និងវៀតណាម។
របាយការណ៍បានបន្ថែមថា ខេត្តកំពង់ស្ពឺទទួលបានគម្រោងវិនិយោគចំនួន៨ ខេត្តស្វាយរៀងទទួលបានគម្រោងវិនិយោគចំនួន៥ និងខេត្តព្រះសីហនុទទួលបានគម្រោងវិនិយោគចំនួន៥ ស្ថិតនៅលំដាប់កំពូល។
ក្នុងចំណោមនោះ មាន១០ស្ថិតក្នុងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស (SEZs)។
គម្រោងវិនិយោគថ្មីៗភាគច្រើនផ្តោតលើវិស័យកមន្តសាលដែលមានដូចជា ការផលិតស្បែកជើង និងកាត់ដេរសំលៀកបំពាក់ និងវាយនភណ្ឌក្នុងចំណោមគម្រោងផ្សេងទៀត។
ការអនុម័តរបស់ CDC បង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍របស់វិនិយោគិនជាបន្តបន្ទាប់ចំពោះបរិយាកាសធុរកិច្ចល្អ និងកំណើនប្រកបដោយសក្ដានុពលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
រដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងអនុវត្តយ៉ាងសកម្មនូវគោលនយោបាយទាក់ទាញវិនិយោគិន និងកែលម្អបរិយាកាសវិនិយោគ។
ការអនុម័តរបស់ CDC លើគម្រោងវិនិយោគទាំងនេះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាសូចនាករវិជ្ជមាននៃទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា និងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការទាក់ទាញមូលធនបរទេស។
លោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអនុប្រធានទី១ នៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានលើកឡើងកាលពីខែតុលាថា សន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ និងម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិកាន់តែប្រសើរ និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា គឺជាកត្តាសម្រាប់បង្កើតទំនុកចិត្តដល់វិនិយោគិនបរទេសដែលកំពុងនាំយកការវិនិយោគមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បានមានប្រសាសន៍ថា “ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្ម និងប្រព័ន្ធអនុម័តការវិនិយោគដែលទើបនឹងដាក់ដំណើរការថ្មី គួបផ្សំនឹងវិធានការប្រកបដោយបុរេសកម្មរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការដោះស្រាយការលំបាក និងបញ្ហាប្រឈមរបស់វិស័យឯកជនសម្រាប់វិនិយោគិនក្នុងស្រុក និងបរទេស គឺជាកត្តាជំរុញក្នុងការទាក់ទាញការវិនិយោគថ្មីៗ”។
លោក លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានបង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះលំហូរនៃការវិនិយោគពីបរទេស។
លោក ហេង បានប្រាប់កាសែតខ្មែរថាមស៍ថា៖ «ការអនុម័តគម្រោងវិនិយោគគឺជាសក្ខីភាពចំពោះភាពទាក់ទាញរបស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលកំពុងរីកចម្រើនជាគោលដៅវិនិយោគ»។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ការវិនិយោគទាំងនេះនឹងមិនត្រឹមតែបង្កើតឱកាសការងារប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងរួមចំណែកដល់ការធ្វើពិពិធកម្ម និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសផងដែរ។
ក្នុងរយៈពេលប្រាំបួនខែដំបូងនៃឆ្នាំនេះ CDC បានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគទ្រព្យសកម្មថេរចំនួន ៣១៥ ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ ៥,២៨ ប៊ីលានដុល្លារ។ | ក្រសួងអប់រំ និងដៃគូពាក់ព័ន្ធបានប្រកាសអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី២ និងសម្ពោធសៀវភៅសិក្សាសិល្បៈនិងវប្បធម៌ "ទេពហត្ថា" នៅភ្នំពេញ។ សៀវភៅនេះបង្ហាញពីប្រវត្តិរបាំព្រះរាជទ្រព្យកម្ពុជា និងមានគោលបំណងលើកកម្ពស់ការសិក្សាអំពីវប្បធម៌ខ្មែរ។
គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី១ បានបង្ហាញពីការពង្រឹងការអភិវឌ្ឍជំនាញ និងការចូលរួមការងាររបស់យុវជននៅតំបន់ជនបទ។ ក្នុងការអនុវត្តគម្រោងទី២ ការតម្រង់ទិសវិជ្ជាជីវៈ និងការអភិវឌ្ឍការងារសហគម៍នឹងបន្តនៅ ២៤ ខេត្ត។ |
បន្ទាប់ពីការអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី១បានដោយជោគជ័យ ក្រសួងអប់រំនិងដៃគូពាក់ព័ន្ធកាលពីថ្ងៃអង្គារបានប្រកាសអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី២ ព្រមទាំងបានសម្ពោធដាក់ប្រើប្រាស់សៀវភៅសិក្សាសិល្បៈ និងវប្បធម៌ឈ្មោះ “ទេពហត្ថា” នៅរាជធានីភ្នំពេញ។
ការប្រកាសនេះរៀបចំធ្វើក្រោមអធិបតីភាពលោក ហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា និងមានការចូលរួមពីលោក ហ្សាក់ ពើលឡេ (Jacques Pellet) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារាំងប្រចាំកម្ពុជា និងលោក ហុក សុទ្ធិ អគ្គនាយកអង្គការស៊ីប៉ា ព្រមទាំងតំណាងដៃគូអភិវឌ្ឍប្រមាណ១២០នាក់។
សៀវភៅសិក្សាសិល្បៈនិងវប្បធម៌ឈ្មោះ “ទេពហត្ថា” សរសេរដោយសាលាបារាំង រ៉ឺណេដេកាត (Lycée français René Descartes) និងប្រែសម្រួលជាភាសាខ្មែរដោយអង្គការស៊ីប៉ា ដើម្បីផ្តល់ជូនជាធនធានថ្មីដល់សាលារៀននិងគ្រូបង្រៀននៅកម្ពុជាសម្រាប់អប់រំសិស្សអំពីវប្បធម៌ខ្មែរដ៏សម្បូរបែប។
សៀវភៅនេះកើតចេញពីភាពយន្តរឿង “ទេពហត្ថា” របស់លោក ហ្សាវីយេ ដឺឡូហ្សាន (Xavier de Lauzanne) ដែលបង្ហាញអំពីប្រវត្តិរបាំព្រះរាជទ្រព្យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាចាប់ពីឆ្នាំ១៩០៦ ។
សៀវភៅថ្មីនេះមានគោលបំណងចូលរួមជំរុញការផ្តល់តម្លៃលើសិល្បៈកាន់តែស៊ីជម្រៅ និងមានគោលបំណងលើកកម្ពស់កិច្ចពិភាក្សាអំពីប្រធានបទពាក់ព័ន្ធនឹងសិល្បៈ។
នៅក្នុងកម្មវិធីនោះ ក៏បានចាក់បញ្ចាំងទស្សនាវីដេអូការសម្ដែងរបាំព្រះរាជទ្រព្យផងដែរ។
បន្ទាប់ពីសម្ពោធសៀវភៅនេះរួច អង្គពិធីបានបង្ហាញពីលទ្ធផលការអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី១ (តុលា ២០២១ – កញ្ញា ២០២៤) និងការប្រកាសបន្តគម្រោងដំណាក់កាលទី២ (តុលា ២០២៤ – ឧសភា ២០២៧) ។ គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី១ បានចូលរួមតម្រង់ទិសវិជ្ជាជីវៈ ការពង្រឹងអំណាច ការអភិវឌ្ឍយុវជន និងការចូលរួមការងារសហគមន៍របស់យុវជននៅតំបន់ជនបទក្រោមការឧបត្ថម្ភពីទីភ្នាក់ងារបារាំងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ (AFD)។
លោក ហុក សុទ្ធិ បានថ្លែងថា គម្រោងនេះផ្តួចផ្តើមឡើងដោយអង្គការស៊ីប៉ាសហការជាមួយក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីលើកកម្ពស់ការសិក្សា ជំនាញឌីជីថល ឱកាសការងារ និងការចូលរួមការងារសហគមន៍របស់យុវជននៅតាមតំបន់ជនបទ។
លោកថា ការអនុវត្តគម្រោងដំណាក់កាលទី១ យុវជនខ្មែរចំនួន២៧០០០នាក់នៅវិទ្យាល័យចំនួន១៦នៅខេត្តចំនួន១៤ បានទទួលអត្ថប្រយោជន៍ពីសេវាកម្មថ្មីៗដែលផ្តល់ដោយបណ្ណាល័យទំនើប ដូចជាការលើកកម្ពស់ការអាន ការតម្រង់ទិសវិជ្ជាជីវៈ និងការអភិវឌ្ឍជំនាញឌីជីថល ហើយគម្រោងនេះក៏រួមបញ្ចូលការងារសហគមន៍ផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា សម្រាប់ការអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាល២ ដែលគ្រប់ដណ្ដប់លើ២៤ខេត្ត ដើម្បីបន្តគាំទ្រការតម្រង់ទិសវិជ្ជាជីវៈ ការពង្រឹងអំណាច ការអភិវឌ្ឍយុវជន និងការចូលរួមការងារសហគមន៍របស់យុវជន។
លោក ហង់ ជួនណារ៉ុន បានថ្លែងថា អង្គការស៊ីប៉ាបានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការចូលរួមជួយអភិវឌ្ឍធនធានសិក្សា បំពេញតម្រូវការសៀវភៅសិក្សា និងឯកសាររៀនសូត្រ ជាពិសេសកុមារនៅតាមតំបន់ជនបទ ព្រមទាំងផ្តល់ឱកាសដល់កុមារនិងយុវជនទាំងអស់បានទទួលការអប់រំប្រកបដោយគុណភាព លុបបំបាត់អនក្ខរភាព និងបណ្ដុះទម្លាប់អានសៀវភៅ។
លោកថា ក្រសួងអប់រំមានសោមនស្សចំពោះការអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី១ ការប្រកាសបន្តអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី២ និងការដាក់សម្ពោធឯកសារសិក្សាសិល្បៈនិងវប្បធម៌ឈ្មោះ “ទេពហត្ថា”។
លោកបាននិយាយថា៖ «សៀវភៅទេពហត្ថា ជាឯកសារមរតកសិល្បៈប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏មានតម្លៃនៃកម្ពុជាយើង»។
លោកប្រកាសគាំទ្រចំពោះការសម្រេចចិត្តពង្រឹងនិងពង្រីកវិសាលភាពនៃការអនុវត្តកម្មវិធីអប់រំ និងតម្រង់ទិសវិជ្ជាជីវៈរហូតទៅដល់២៤ខេត្តគោលដៅសម្រាប់ការអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍យុវជនដំណាក់កាលទី២៕ | ក្នុងរយៈពេល ៧ ខែដំបូងនៃឆ្នាំ ២០២៤, វៀតណាមបានចំណាយជាង ១ ពាន់លានដុល្លារដើម្បីនាំចូលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅប្រមាណ ៧៩០,០០០ តោនពីកម្ពុជា ដែលបរិមាណនិងតម្លៃបានកើនឡើងជាង ៣៤% និង ២៦% យ៉ាងត្រឹមត្រូវបើប្រៀបធៀបជាមួយឆ្នាំមុន។
កម្ពុជាក៏បានផលិតគ្រាប់ស្វាយចន្ទីចំនួន ៨៤ ម៉ឺនតោន ក្នុង ៩ ខែដំបូង, បន្ថែម ២៦% ហើយបាននាំចេញទៅវៀតណាមប្រមាណ ៧៩ ម៉ឺនតោន, បង្កើតចំណូលជាង ១ ពាន់ ១០ លានដុល្លារ។ ការនាំចេញត្រូវបានផ្តោតទៅលើប្រទេសវៀតណាម ជាផ្លូវកណ្តាល។
កម្ពុជាមានគោលបំណងបង្កើនការផលិតនិងការប្រមូលផ្តុំគ្រាប់ស្វាយចន្ទីបន្ត ដោយអភិវឌ្ឍឧស្សាហកម្មកែច្នៃនិងទីផ្សារនៅទូទាំងពិភពលោក, ជាពិសេសប្រទេសចិន។ |
ត្រឹមតែរយៈពេល ៧ខែដំបូង (គិតត្រឹមខែ កក្កដា) នៃឆ្នាំ ២០២៤ វៀតណាមបានចំណាយជាង ១ ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីនាំចូលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅជិត ៧៩០,០០០តោនពីកម្ពុជា ។
យោងតាមអគ្គនាយកដ្ឋានគយរបស់វៀតណាម បានឱ្យដឹងថា បរិមាណនាំចូលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីពីកម្ពុជាបានកើនឡើងជាង ៣៤ ភាគរយជាបរិមាណ និងមានតម្លៃជាង ២៦% បើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
ទន្ទឹមគ្នានេះ តាមរបាយការណ៍សមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជា គិតត្រឹមរយៈពេល ៩ ខែដំបូងនៃឆ្នាំ ២០២៤ (មករា-កញ្ញា) កម្ពុជាផលិតគ្រាប់ស្វាយចន្ទីចំនួន ៨៤ ម៉ឺនតោន កើន ២៦% ក្នុងនោះនាំចេញទៅវៀតណាមបានជាង ៧៩ ម៉ឺនតោន គិតជាទឹកប្រាក់ចំនួន ១ ពាន់ ១០ លានដុល្លារ កើន ៣៦% ខណៈតម្លៃកើន ៩% បើធៀបរយៈពេលដូចគ្នានៅឆ្នាំ ២០២៣។
លោក ឃឹម ហ្វីណង់ អនុរដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងកិសកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ធ្លាប់បានប្រាប់សារព័ត៌មានថា ការនាំចេញគ្រាប់ស្វាយចន្ទីទៅកាន់ទីផ្សារក្រៅប្រទេស បច្ចុប្បន្នមានតែនាំចេញទៅប្រទេសវៀតណាមប៉ុណ្ណោះ ខណៈដែល ៩៤% នៃការនាំចេញកសិផលរបស់កម្ពុជាត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់ទីផ្សារសំខាន់ចំនួនបីគឺ វៀតណាម ថៃ និងចិន ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «វៀតណាមទទួលគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅ ដំឡូងមី និងស្វាយស្រស់, ថៃទទួលដំឡូងមី ស្វាយស្រស់ និងម្រេច ចំណែក ចិនយកកន្ទក់ ចេក អង្ករ ដំឡូងមី និងស្វាយ» ។
សមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជា បានបង្ហាញថា កាលថ្ងៃទី ០១ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ ២០២៤ សមាគមបានជួបប្រជុំពិភាក្សាជាមួយតំណាងខេត្តគង័ស៊ី ក្នុងកិច្ចសហប្រតិការស៊ីជម្រៅទាក់ទងនឹងស្វាយចន្ទីកម្ពុជា។
លោក ស៊ុយ កុកធាន អនុប្រធានសមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជាបានប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា ក្រុមហ៊ុនរដ្ឋ និងឯកជនរបស់ខេត្តគង័ស៊ី ដាក់គោលដៅចំនួនពីរទី១ នាំចេញឱ្យគ្រាប់ស្វាយចន្ទីកម្ពុជាឱ្យបានលើស ៥០% នៃផលិតកម្មចន្ទីសរុបសម្រាប់រយៈពេលជាក់លាក់មួយ។ ទី២ រួមសហការបង្កើតជា E-Commerce Platform សំរាប់នាំយក ស្វាយចន្ទីកម្ពុជា ទៅកាន់ទីផ្សារធំៗលើពិភពលោក ជាពិសេស ទីផ្សារប្រទេសចិន ។
សូមបញ្ជាក់ថា តាមរបាយការណ៍សមាគមស្វាយចន្ទីកម្ពុជា កម្ពុជាបានក្លាយជាប្រទេសផលិតគ្រាប់ស្វាយចន្ទីឆៅធំជាងគេទីពីររបស់ពិភពលោកដោយបរិមាណផលិតបានដល់ទៅ ៨៣០.០០០ តោនក្នុងរយៈពេល ៧ ខែដំបូង នៃឆ្នាំ ២០២៤ ។
កម្ពុជាមានគោលបំណងជំរុញផលិតកម្មគ្រាប់ស្វាយចន្ទី និងអភិវឌ្ឍរោងចក្រកែច្នៃ ព្រមទាំងធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារនាំចេញ តាមរយៈគោលនយោបាយជាតិគ្រាប់ស្វាយចន្ទីពីឆ្នាំ ២០២២ ដល់ឆ្នាំ ២០២៧ ។ ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជារំពឹងថាសមត្ថភាពកែច្នៃគ្រាប់ស្វាយចន្ទីនឹងកើនឡើងពី ៥ ភាគរយទៅ ២៥ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០២៧ និងប្រហែល ៥០ ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០៣២៕ | អត្ថបទពិភាក្សាអំពីផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអត្រាការប្រាក់លើទីផ្សារ និងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ដោយគូសបញ្ជាក់ពីការវិវត្តថ្មីៗ៖
និន្នាការអត្រាការប្រាក់៖
ធនាគារកណ្តាលនៃប្រទេសអង់គ្លេស (BoE) បានកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេល 4.5 ឆ្នាំ ដោយចូលរួមជាមួយធនាគារកណ្តាលផ្សេងទៀតដែលបានធ្វើដូច្នេះនៅឆ្នាំ 2024 ។
ធនាគារកណ្តាលជប៉ុន (BoJ) បានដំឡើងអត្រាការប្រាក់ដល់ទីផ្សារដ៏គួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលរយៈពេល 15 ឆ្នាំ។
ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកនៅតែប្រុងប្រយ័ត្ន ដោយរង់ចាំសញ្ញាច្បាស់លាស់នៃការគ្រប់គ្រងអតិផរណា មុនពេលមានការកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ ដោយគិតពីភាពជឿជាក់របស់វា បន្ទាប់ពីការវិនិច្ឆ័យខុសមុនលើអតិផរណា។
ផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច៖
អត្រាការប្រាក់ខ្ពស់បានធ្វើឱ្យទីផ្សារការងាររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកមានភាពទន់ខ្សោយ ជាមួយនឹងការទាមទារគ្មានការងារធ្វើប្រចាំសប្តាហ៍ឈានដល់កម្រិតខ្ពស់រយៈពេល 11 ខែ។ ក្តីបារម្ភអំពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកកំពុងកើនឡើង។
ធនាគារកណ្តាលបានទទួលជោគជ័យភាគច្រើនក្នុងការទប់ស្កាត់អតិផរណា ប៉ុន្តែឥឡូវនេះត្រូវតែគ្រប់គ្រងផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចនៃអត្រាកើនឡើង។
ប្រតិកម្មទីផ្សារ៖
ទីផ្សារភាគហ៊ុនសកលបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង ដោយបានលុបតម្លៃ 6.4 ពាន់ពាន់លានដុល្លារក្នុងរយៈពេលតិចជាងបីសប្តាហ៍។
វិនិយោគិនកំពុងរំពឹងថានឹងមានការកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ដោយមានឱកាស 80% នៃការកាត់បន្ថយ 50bps ដោយ Fed ក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ 2024។
ទស្សនវិស័យ និងយុទ្ធសាស្ត្រ៖
ខណៈពេលដែលការប្រែប្រួលទីផ្សារនៅតែបន្ត ឱកាសនៅតែមានសម្រាប់អ្នកវិនិយោគដែលមានការអត់ធ្មត់ និងជូនដំណឹង។
អត្ថបទនេះបញ្ចប់ដោយការសរសើរផ្ទាល់ខ្លួនចំពោះឪពុករបស់អ្នកនិពន្ធ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើការវិនិយោគប្រកបដោយសីលធម៌ និងការទទួលខុសត្រូវ។
សំណួរកណ្តាលនៅតែមានថាតើនេះជាការបញ្ចប់នៃ "ទីតាន" ដែលមានការប្រាក់ខ្ពស់ជាមួយនឹងទិន្នន័យសេដ្ឋកិច្ចនាពេលអនាគតដែលមានចម្លើយ។ |
លោក Raymond Sia នាយកប្រតិបត្តិធនាគារកាណាឌីយ៉ា
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ខ្ញុំបានសរសេរអំពី ‘Rise of the Titans’ និងការកើនឡើងអត្រាការប្រាក់នៅលើទីផ្សារ។
ដូចគ្នាទៅនឹងច្បាប់ទំនាញដែរ ការប្រាក់មិនអាចមានអត្រាខ្ពស់យូរពេកនោះទេ។ នៅពេលដែលវាបានបម្រើគោលបំណងក្នុងការនាំមកនូវភាពប្រក្រតី និងកាត់បន្ថយអតិផរណា ធនាគារកណ្តាលត្រូវចាប់ផ្តើមកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ បើមិនដូច្នោះទេ នឹងមានផលប៉ះពាល់លើសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំង។
ការកាត់អត្រាការប្រាក់ដំបូង (ជាញឹកញាប់) គឺខ្ពស់បំផុត
ប៉ុន្មានសប្តាហ៍កន្លងមកនេះ មានព្រឹត្តិការណ៍នៅក្នុងទីផ្សារភាគហ៊ុន និងមូលធន។
ធនាគារកណ្តាលរបស់ប្រទេសអង់គ្លេស (BoE) បានកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់របស់ខ្លួនជាលើកដំបូងក្នុងរយៈពេល ៤,៥ ឆ្នាំ។
ឡូវនេះ BOE បានចូលរួមជាមួយធនាគារកណ្តាលធំៗចំនួន៤ផ្សេងទៀត ដែលបានកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់របស់ខ្លួននៅឆ្នាំនេះ។
ធនាគារកណ្តាលជប៉ុន (BOJ) បានធ្វើឱ្យទីផ្សារភ្ញាក់ផ្អើលជាមួយនឹងការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ ២៥bps ជាមួយនឹងអត្រាការប្រាក់បច្ចុប្បន្ននៅកម្រិតខ្ពស់បំផុតក្នុងរយៈពេល១៥ ឆ្នាំ។ BOE និង BOJ មានភាពក្លាហានដើម្បីធ្វើអ្វីដែលពួកគេបានធ្វើ។
នាគារកណ្តាលអាមេរិក (Fed) បន្តស្វែងរកទំនុកចិត្ត និងជឿជាក់ថាអតិផរណាពិតជាស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងបាន។ វាមិនគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលទេដែល Fed នឹងមានប្រព្រឹត្តិខុសខ្លះ នៅពេលមើលឃើញការប្រុងប្រយ័ត្នមុនពេលត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់ណាមួយត្រូវបានធ្វើឡើងដោយពិចារណាថាមានភាពជឿជាក់ច្រើនតាំងពីពួកគេបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយl; “អតិផរណាអន្តរកាល” ក្នុងឆ្នាំ២០២១។
ប្រយ័ត្នចំពោះអ្វីដែលយើងប្រាថ្នាចង់បាន
នៅពេលដែលសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចផ្សេងទៀតភាគច្រើនបានចាប់ផ្តើមដំឡើងអត្រាការប្រាក់ជាង២ ឆ្នាំមុន “បំណងប្រាថ្នា” គឺច្បាស់លាស់ដើម្បីកាត់បន្ថយអតិផរណា។
Rising the titans’’ និងការរក្សាវានៅកម្រិតខ្ពស់នឹងពិតជាមានផលប៉ះពាល់។
ជាមួយនឹងអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ អ្វីៗជាច្រើន (នៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ច) នឹងរងផើប៉ះពាល់។ មានសញ្ញាច្បាស់លាស់ដែលថាទីផ្សារការងារនៅអាមេរិកកំពុងមានភាពប្រសើរ ការស្វែងរកការងារធ្វើប្រចាំសប្តាហ៍របស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានកើនឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់រយៈពេល១១ ខែសម្រាប់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤។
ជាមួយគ្នានេះ មានការព្រួយបារម្ភថាសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងឈានទៅរកវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចនៅឆ្នាំនេះ ហើយជំរុញឱ្យ Fed រៀបចំកិច្ចប្រជុំបន្ទាន់មួយដើម្បីកាត់បន្ថយអត្រាការប្រាក់។ Fed ទំនងជាមិនត្រូវបានដាក់សម្ពាធឱ្យចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំបន្ទាន់មួយដោយសារតែ “មួយ (ឬសូម្បីតែ២វាមិនប្រាកដថាមានភាពល្អឡើងនោះទេ)” ។
យើងចង់កាត់បន្ថយអតិផរណា ហើយពីទិន្នន័យសេដ្ឋកិច្ចចុងក្រោយនេះ វាហាក់ដូចជាធនាគារកណ្តាលភាគច្រើនទទួលបានជោគជ័យ ហើយឥឡូវនេះយើងត្រូវទទួលយកផលវិបាក និងផលប៉ះពាល់របស់វា។
តើយើងអាចដំឡើងអត្រាការប្រាក់បានទាប ឬខ្ពស់កម្រិតណា?
ទីផ្សារតែងតែប្រតិកម្មខ្លាំងពេកមុនពេលព្រឹត្តិការណ៍/ព័ត៌មានពិតប្រាកដកើតឡើង។
ទីផ្សារគឺមិនមានហេតុផលទេ (ដកស្រង់ពីលោក Warren Buffett)។
សប្តាហ៍កន្លងទៅនេះ មានការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងទីផ្សារភាគហ៊ុនសកល និងការផ្លាស់ប្តូរដ៏លឿននៅក្នុងទីផ្សារប្តូរប្រាក់បរទេស រួមជាមួយនឹងភាពតានតឹងភូមិសាស្ត្រនយោបាយដែលកើនឡើងនៅមជ្ឈិមបូព៌ា និងកុបកម្មនៅក្នុងប្រទេសបង់ក្លាដែស និងចក្រភពអង់គ្លេស។
ក្នុងរយៈពេលតិចជាង៣ សប្តាហ៍ ៦,៤ ពាន់ពាន់លានដុល្លារត្រូវបានលុបចេញពីទីផ្សារភាគហ៊ុនសកល។ អនាគតដែលភ្ជាប់ទៅនឹងអត្រាគោលនយោបាយរបស់ Fed នៅសប្តាហ៍នេះកំពុងបង្ហាញពីតម្លៃវិនិយោគិនក្នុងឱកាស៨០ ភាគរយនៃការកាត់បន្ថយ ៥០bps ក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤។ មនុស្សគ្រប់គ្នាកំពុងរង់ចាំយ៉ាងអន្ទះសារអំពីអតិផរណា ប្រាក់បៀវត្សរ៍ និងទិន្នន័យសេដ្ឋកិច្ច ហើយរំពឹងថានឹងចាត់វិធានការបន្ទាប់ដោយធនាគារកណ្តាលនៅតាមប្រទេសនានា។
ជាមួយនឹងអ្វីដែលបានធ្វើនិងនិយាយកន្លងមក “តើនេះជាចុងបញ្ចប់នៃ Titans មែនទេ?”
មានតែពេលវេលា (និងទិន្នន័យ) ដែលនឹងអាចប្រាប់បាន។ អ្វីដែលប្រាកដប្រជាតែមួយគត់គឺភាពប្រែប្រួល ហើយប្រសិនបើមនុស្សម្នាក់មានការអត់ធ្មត់ និងដើមទុន (ហើយជ្រើសរើសការវិនិយោគត្រឹមត្រូវ) នោះអាចបង្កើតបានលុយនៅក្នុងទីផ្សារភាគហ៊ុន និងទីផ្សារប្រាក់។
អ្វីដែលខ្ញុំចងចាំអំពីការវិនិយោគដ៏ល្អបំផុតដែលខ្ញុំដឹង ឪពុករបស់ខ្ញុំបានបង្រៀន និងបំផុសគំនិតខ្ញុំឱ្យវិនិយោគប្រកបដោយសីលធម៌ និងទំនួលខុសត្រូវ។ | ទីផ្សារកាតឥណទាននៅកម្ពុជាបានកើនឡើង 20% នៅឆ្នាំ 2023 ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការកើនឡើងនៃការទទួលយកឧបករណ៍ហិរញ្ញវត្ថុទំនើបរបស់អតិថិជន។ ចំនួនប័ណ្ណឥណទានដែលបានចេញបានកើនឡើងពី 185,360 ក្នុងឆ្នាំ 2022 ដល់ 223,749 ក្នុងឆ្នាំ 2023 ទោះបីជាប័ណ្ណឥណទាននៅតែមានចំណែកតូចមួយ (0.3%) នៃប្រាក់កម្ចីប្រព័ន្ធធនាគារសរុបក៏ដោយ។
ចំណុចសំខាន់ៗ៖
កំណើនទីផ្សារ៖
ប័ណ្ណឥណទានបានកើនឡើងជាលំដាប់ក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ ពីកាតត្រឹមតែ 5,279 ក្នុងឆ្នាំ 2006 ដល់ 223,749 ក្នុងឆ្នាំ 2023។
ធនាគារឯកទេស អ៊ីអន ជាក្រុមហ៊ុនចេញផ្សាយឈានមុខគេ តាមពីក្រោយដោយធនាគារ អេស៊ីលីដា និងធនាគារ Union Commercial។
និន្នាការនៃការប្រើប្រាស់៖
35% នៃប្រជាជនកម្ពុជាប្រើប្រាស់ប័ណ្ណឥណពន្ធ ឬប័ណ្ណឥណទាន ដោយមានការចាប់អារម្មណ៍លើវិធីសាស្រ្តទូទាត់ដោយមិនចាំបាច់ទំនាក់ទំនងកើនឡើង។
ទោះបីជាមានកំណើននេះក៏ដោយ ប័ណ្ណឥណពន្ធគ្រប់គ្រងទីផ្សារ ដែលក្នុងនោះមាន 96% នៃកាតចំនួន 5.4 លានដែលបានចេញនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច៖
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) គាំទ្រការផ្សព្វផ្សាយប័ណ្ណឥណទាន ដើម្បីធ្វើទំនើបកម្មប្រព័ន្ធទូទាត់ ជំរុញការទូទាត់តាមឌីជីថល និងជំរុញការដាក់បញ្ចូលហិរញ្ញវត្ថុ។
ប័ណ្ណឥណទានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដូចជាការសងវិញដែលអាចបត់បែនបាន ការកសាងប្រវត្តិឥណទាន និងតម្លាភាពឌីជីថលប្រកបដោយសុវត្ថិភាព នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ "អាកប្បកិរិយាទូទាត់របស់អតិថិជន" ឆ្នាំ 2023 របស់ Visa ។
បញ្ហាប្រឈម៖
សាច់ប្រាក់នៅតែជាវិធីទូទាត់លេចធ្លោ។
ការប្រើប្រាស់កាតឥណទាន ខណៈពេលដែលកំពុងកើនឡើង នៅតែយឺតយ៉ាវជាងប័ណ្ណឥណពន្ធនៅក្នុងប្រជាប្រិយភាព។
កំណើននៃការទទួលយកប័ណ្ណឥណទានបង្ហាញពីវឌ្ឍនភាពរបស់កម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកប្រព័ន្ធអេកូហិរញ្ញវត្ថុឌីជីថល និងរួមបញ្ចូលកាន់តែច្រើន ស្របតាមគោលដៅទំនើបកម្មសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយ។ |
ប័ណ្ណឥណទាននៅកម្ពុជាមានកំណើន២០ ភាគរយនៅឆ្នាំ២០២៣ ដែលបង្ហាញថាអតិថិជនបានយល់ដឹងកាន់តែច្រើនក្នុងការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ហិរញ្ញវត្ថុថ្មីៗ។
ចំនួនប័ណ្ណឥណទានបានកើនឡើង២០ ភាគរយដល់ ២២៣.៧៤៩ នៅឆ្នាំ២០២៣ ពី១៨៥.៣៦០ ក្នុងឆ្នាំ២០២២។ ប៉ុន្តែជាភាគរយនៃឥណទានសរុបនៅក្នុងប្រព័ន្ធ ប័ណ្ណឥណទាននៅតែជាផ្នែកតូចមួយនៃប្រព័ន្ធធនាគាររបស់កម្ពុជា។
ការស្ទង់មតិឆ្នាំ២០២៣ ដោយក្រុមហ៊ុន Visa បានបង្ហាញថា៣៥ ភាគរយនៃប្រជាជនកម្ពុជាប្រើប្រាស់ទាំងប័ណ្ណឥណពន្ធ ឬប័ណ្ណឥណទាន។ “ទោះបីជាការប្រើប្រាស់សាច់ប្រាក់មានកម្រិតខ្ពស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក៏ដោយ ការប្រើប្រាស់ប័ណ្ណឥណទាន និងឥណពន្ធសម្រាប់ការទូទាត់កំពុងទទួលបានប្រជាប្រិយភាព ខណៈដែលមាន៣៥ ភាគរយនៃអ្នកចូលរួមស្ទង់មតិបានប្រើប្រាស់វា។ ដោយឡែកសន្ទុះចំណាប់អារម្មណ៍លើការប្រើប្រាស់ប័ណ្ណ (Contactless card)ក៏កំពុងកើនឡើងផងដែរ”។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ប័ណ្ណឥណទានមានចំនួន ០,២ ភាគរយនៃឥណទានសរុបនៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារ។ ១០ ឆ្នាំក្រោយមកបានកើនឡើងត្រឹមតែ ០,៣ ភាគរយនៃឥណទានសរុប។ ឥណទានសរុបនៅក្នុងប្រព័ន្ធមានចំនួន ២២១,២ ទ្រីលានរៀល (៥៤,២ ពាន់លានដុល្លារ) ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ធៀបនឹង៣០ទ្រីលានរៀល (៧,២ ពាន់លានដុល្លារ) ក្នុងឆ្នាំ២០១៣។
ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាមានការផ្លាស់ប្តូរច្រើន។ នៅក្នុងរបាយការណ៍ឆ្នាំ២០០៥ របស់ធនាគារជាតិបានលើកឡើងជាលើកដំបូងនូវគំនិតនៃការបង្កើតក្របខ័ណ្ឌបទប្បញ្ញត្តិសម្រាប់ធនាគារដើម្បីអនុវត្តសេវាកម្មកាតឥណទាន។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០៦ កម្ពុជាមានប័ណ្ណឥណទានត្រឹមតែ ៥.២៧៩ ប៉ុណ្ណោះដែលបានចរាចរក្នុងប្រទេស។ ដោយប័ណ្ណឥណទានភាគច្រើនចេញដោយធនាគារកាណាឌីយ៉ា ភីអិលស៊ី ធនាគារ Singapore Banking Corp, Union Commercia Bank Plc និង Cambodia Mekong Bank Public Ltd.។
នៅឆ្នាំ២០២៣ ប័ណ្ណឥណទានចំនួន ២២៣.៧៤៩ ត្រូវបានដាក់ចេញ។ ភាគច្រើន (១០០.៥៣៨ ប័ណ្ណ) ត្រូវបានចេញដោយធនាគារឯកទេស អ៊ីអន (ខេមបូឌា) ភីអិលស៊ី ធនាគារអេស៊ីលីដា (៣១,៩៥៣), ធនាគារ Union Commercial Bank Plc (២៤,២០៧), ធនាគារ Cathay United (Cambodia) (១១,៣៥២) ធនាគារប្រៃសណីយ៍កម្ពុជា (៨,៧៧៩) និងធនាគារកម្ពុជាសាធារណៈ (៨,៥៧៣) ដែលជាធនាគារចេញប័ណ្ណឥណទានច្រើនជាគេនៅក្នុងកម្ពុជា។ ធនាគារផ្សេងទៀតនៅក្នុងទីផ្សារប័ណ្ណឥណទានរួមមាន ធនាគារស្ថាបនា ភីអិលស៊ី ធនាគារ Advanced Bank of Asia Ltd ធនាគារឯកទេស KB Daehan ភីអិលស៊ី ធនាគារ CIMB Bank Plc ធនាគារ ICBC Limited Phnom Penh Branch ធនាគារ J Trust Royal Plc ធនាគារ Maybank (Cambodia) ធនាគារពាណិជ្ជ ភីអិលស៊ី ធនាគារ ព្រីនស៍ ភីអិលស៊ី ធនាគារ Saigon Thuong Tin Bank ធនាគារ អេសប៊ីអាយ លី ហួរ ភីអិលស៊ី និងធនាគារវឌ្ឍនៈ។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានអោយដឹងថា ការលើកកម្ពស់ប័ណ្ណឥណទាន គឺស្របតាមតម្រូវការរបស់ខ្លួនក្នុងការកសាងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល និងលើកកម្ពស់ការច្នៃប្រឌិតក្នុងសេវាកម្មទូទាត់ ដើម្បីធ្វើទំនើបកម្ម និងធ្វើឱ្យសេវាទូទាត់កាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។ ធនាគារជាតិបានបន្តថា “ទំនើបកម្មក៏ធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធទូទាត់កាន់តែងាយស្រួលសម្រាប់សាធារណជន និងជួយជំរុញការទូទាត់ឌីជីថល រួមទាំងការប្រើប្រាស់ប័ណ្ណឥណពន្ធ និងឥណទាន ការផ្ទេរប្រាក់ និងការទូទាត់តាមអេឡិចត្រូនិកផងដែរ។”
ប៉ុន្តែ ប័ណ្ណឥណទាននៅតែជាចំណែកនៃទីផ្សារប័ណ្ណឥណពន្ធរបស់កម្ពុជា។ ទីផ្សារប័ណ្ណសរុបក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួន ៥,៤ លានប័ណ្ណដែលបានដាក់ចេញ។ ប័ណ្ណឥណពន្ធមានប្រហែល៩៦ ភាគរយនៃទីផ្សារស្មើនឹង ៥,២ លានប័ណ្ណដែលបានចេញ និងប័ណ្ណឥណទាន៤ ភាគរយ។
យោងតាមរបាយការណ៍ឆ្នាំ២០២៣ដែលមានចំណងជើងថា “Visa Consumer Payment Attitudes” Report បានអោយដឹងថា “ប័ណ្ណឥណទានអាចផ្តល់នូវភាពកាន់តែប្រសើរសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ទាក់ទងនឹងភាពបត់បែននៃការទូទាត់សង ការកសាងប្រវត្តិឥណទានវិជ្ជមាន និងតម្លាភាពឌីជីថល”។
Ivana Tranchini អ្នកគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុនVisa ប្រចាំកម្ពុជាបានលើកឡើងនៅក្នុងរបាយការណ៍ថា “នៅពេលដែលអ្នកប្រើប្រាស់ចង់បានភាពងាយស្រួល និងសុវត្ថិភាពនៃការទូទាត់តាមឌីជីថល អាជីវកម្មដែលអាចផ្តល់ជម្រើសដោយមិនចាំបាច់ប្រើប្រាស់សាច់ប្រាក់ ជារឿយៗត្រូវបានលើកទឹកចិត្តជាមួយនឹងមូលដ្ឋានអតិថិជនធំ និងស្មោះត្រង់ជាង។ យើងមានសេចក្តីរំភើបដែលឃើញប្រជាជនកម្ពុជាទទួលយកការទូទាត់តាមប្រព័ន្ធឌីជីថល ដោយសារការទទួលបានសេវាហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការគឺជាគន្លឹះក្នុងការជំរុញបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា”។ របាយការណ៍បានបន្ថែមថា “ការប្រើប្រាស់ទម្រង់ឥណទានទំនើបនៅក្នុងទិដ្ឋភាពឥណទានឌីជីថលដែលកំពុងមានការវិវឌ្ឍ កាត់បន្ថយឧបសគ្គក្នុងការចូលប្រើប្រាស់សេវាហិរញ្ញវត្ថុ និងនាំប្រជាជនកម្ពុជាកាន់តែច្រើនចូលទៅក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការ លើកទឹកចិត្តដល់ប្រតិបត្តិការទូទាត់ប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងការទទួលខុសត្រូវ”។ | ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បានរាយការណ៍ពីការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៃការទូទាត់ឌីជីថលតាមរយៈប្រព័ន្ធបាគងក្នុងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំ 2024 ជាមួយនឹងប្រតិបត្តិការចំនួន 75.6 លានជារូបិយប័ណ្ណរៀល ពោលគឺកើនឡើង 180% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ប្រតិបត្តិការសរុបមានចំនួន 64.9 ពាន់ពាន់លានរៀល ខណៈប្រតិបត្តិការប្រាក់ដុល្លារកើនឡើង 130% ដល់ 38.8 ពាន់លានដុល្លារ។ បាគង ដែលជាវេទិកាទូទាត់ប្រាក់ពីមិត្តភ័ក្តិប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត រួមបញ្ចូលកាបូបអេឡិចត្រូនិក ធនាគារអនឡាញ និងការទូទាត់កូដ QR លើកកម្ពស់ការរួមបញ្ចូលផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងការធ្វើទំនើបកម្មទិដ្ឋភាពនៃការទូទាត់របស់កម្ពុជា។ NBC ក៏កំពុងបង្កើតកម្មវិធី "Bakong Tourists App" ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ការទូទាត់តាមប្រព័ន្ធឌីជីថលសម្រាប់ភ្ញៀវអន្តរជាតិ បង្កើនការទាក់ទាញទេសចរណ៍របស់កម្ពុជា និងកិត្យានុភាពជាតិ។ |
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃពុធ បានអោយដឹងថា ការទូទាត់ប្រាក់រៀល’ តាមប្រព័ន្ធទូទាត់បាគង បានកើនឡើងដល់ ៧៥,៦លានប្រតិបត្តិការនៅក្នុងឆមាសទី១ នៃឆ្នាំនេះ កើនឡើង១៨០ ភាគរយបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែសីហា ប្រព័ន្ធទូទាត់បាគងបាននឹងកំពុងផ្តល់នូវមុខងារកាន់តែអស្ចារ្យ ជាមួយនឹងភាពបត់បែនកាន់តែច្រើនសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ ក៏ដូចជាកំណើនប្រជាប្រិយភាពរបស់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់ ដែលរួមចំណែកជំរុញបរិយាបន្នហិរញ្ញវត្ថុ និងលើកកម្ពស់មុខមាត់ប្រទេសកម្ពុជានៅលើឆាកអន្តរជាតិ។
ក្នុងរយៈពេល៦ខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៤ ចំនួនប្រតិបត្តិការប្រាក់រៀលតាមប្រព័ន្ធបាគងមានចំនួន ៧៥.៥ លានដង កើនឡើង១៨០ ភាគរយបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
ប្រតិបត្តិការសរុបស្មើនឹង ៦៤,៩ ទ្រីលានរៀល កើនឡើង១៤០ ភាគរយបើធៀបនឹងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំ២០២៣ ខណៈដែលការទូទាត់តាមឌីជីថលជាប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកបានឈានដល់ ៩៩,៨ លានប្រតិបត្តិការ ស្មើនឹង៣៨,៨ ពាន់លានដុល្លារ ដែលបង្ហាញពីអត្រាកំណើន១៣០ ភាគរយបើធៀបនឹង រយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
សូមរំលឹកថា កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកក្កដា លោកស្រី ជា សិរី ទេសាភិបាលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងកិច្ចប្រជុំអភិវឌ្ឍកម្មវិធី “Bakong Tourists App” ដែលមានការចូលរួមពីក្រុមធុរកិច្ចទេសចរណ៍ និងតំណាងក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ។
កិច្ចប្រជុំនេះត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីប្រមូលធាតុចូល និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងគោលបំណងបង្កើតកម្មវិធីលើទូរស័ព្ទសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ រួមចំណែកលើកកម្ពស់ឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍ តាមរយៈការសម្រួលដល់ភ្ញៀវអន្តរជាតិនៅកម្ពុជាក្នុងការទូទាត់តាមប្រព័ន្ធឌីជីថលអោយកាន់តែងាយស្រួល។
ក្នុងកិច្ចពិភាក្សានោះ លោកស្រី ជា សិរី បានរៀបរាប់អំពីអត្ថប្រយោជន៍នៃកម្មវិធីទូរស័ព្ទបាគងសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ ដោយរាប់ថាវាជាផលិតផលទេសចរណ៍ថ្មីមួយដែលអាចលើកកម្ពស់ភាពទាក់ទាញរបស់កម្ពុជា ក្រៅពីវិស័យវប្បធម៌ ប្រពៃណី ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងធម្មជាតិដែលមានស្រាប់។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា “កម្មវិធីថ្មីនេះក៏នឹងលើកកម្ពស់កិត្យានុភាពជាតិដោយផ្តល់ឱ្យអ្នកដំណើរបរទេសនូវបទពិសោធន៍ទូទាត់ឌីជីថលថ្មី ទំនើប និងជឿនលឿនដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក”។
ប្រព័ន្ធទូទាត់បាគង គឺជាសេវាកម្មថ្មីមួយដែលអាចឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ងាយស្រួលទទួល និងផ្ទេរប្រាក់ ដោយប្រើលេខកូដ QR ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេ ឬលេខទូរស័ព្ទជំនួសឱ្យលេខគណនីធនាគារ។
ប្រព័ន្ធទូទាត់បាគងកំណត់ឡើងវិញនូវការទូទាត់តាមទូរស័ព្ទ និងធនាគារដោយរួមបញ្ចូលគ្នានូវកាបូបអេឡិចត្រូនិច ការទូទាត់តាមទូរស័ព្ទ ធនាគារអនឡាញ និងកម្មវិធីហិរញ្ញវត្ថុដែលងាយស្រួលប្រើសម្រាប់គណនីធនាគារណាមួយដែលពេញចិត្ត ដែលអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់រីករាយជាមួយភាពសាមញ្ញ ភាពងាយស្រួល និងសុវត្ថិភាពគ្មានគូប្រៀបជាមួយប្រព័ន្ធបាគង។
ប្រព័ន្ធបាគង គឺជាសេវាផ្ទេរប្រាក់សម្រាប់អតិថិជនលក់រាយរបស់ធនាគារក្នុងស្រុក ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ និងអ្នកផ្តល់សេវាទូទាត់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា៕
| ការសិក្សារបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា (CMA) និង M-Cril បានបង្ហាញថា ទីក្រុងភ្នំពេញនាំមុខគេក្នុងការទទួលបានប្រាក់សន្សំផ្លូវការ ដោយមានប្រជាពលរដ្ឋចំនួន 69% កាន់គណនីធនាគារ បើធៀបនឹងតួលេខទាបជាងយ៉ាងខ្លាំងនៅតំបន់ជនបទ។ មួយភាគបីនៃគ្រួសារដែលបានស្ទង់មតិទូទាំងប្រទេសមានគណនីសន្សំ ដោយធនាគារត្រូវបានគេពេញចិត្តជាងស្ថាប័នដាក់ប្រាក់បញ្ញើមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ (MDIs)។ និន្នាការលើកទឹកចិត្តរួមមានការបង្កើនលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ស្ត្រី (51% ធៀបនឹង 45% សម្រាប់បុរស) ការធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវកម្រិតជីវភាពក្នុងចំណោមអ្នកខ្ចី និងការកើនឡើងនៃការរួមបញ្ចូលផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុឥឡូវនេះនៅ 48% នៃមនុស្សពេញវ័យ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការទូទាត់តាមទូរស័ព្ទ និងការទទួលយកការធានារ៉ាប់រងខ្នាតតូចនៅតែមានកម្រិតទាប ដោយមានមនុស្សពេញវ័យត្រឹមតែ 6% និង 9% ប៉ុណ្ណោះដែលប្រើប្រាស់សេវាកម្មទាំងនេះ។ |
រាជធានីភ្នំពេញមានអត្រាប្រាក់សន្សំផ្លូវការខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានប្រជាជនរហូតដល់៦៩ ភាគរយនៃប្រជាជនសរុបមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់គណនីធនាគារ បន្ទាប់មកមានខេត្តតាកែវ (៤១ ភាគរយ) ខេត្តកណ្តាល (៣៧ ភាគរយ) ខេត្តកំពង់ធំ (៣៤ ភាគរយ) និងខេត្តផ្សេងទៀត នេះបើយោងតាមការសិក្សាថ្មីៗនេះដោយសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា (CMA) និងមីក្រូឥណទាន Ratings International Limited (M-Cril) ។
ខណៈដែលគេរំពឹងថា ទីក្រុងភ្នំពេញនឹងមានអត្រាសន្សំគ្រួសារខ្ពស់បំផុត ការសិក្សាក៏បង្ហាញថា មានការធ្លាក់ចុះនៃការសន្សំនៅតាមតំបន់ផ្សេងៗដែលនៅឆ្ងាយពីទីក្រុង។ ការសិក្សាបានអោយដឹងថា “អត្រាសន្សំទាបបំផុតគឺនៅតាមបណ្តាខេត្តឆ្ងាយៗបំផុតពីទីក្រុងភ្នំពេញ”។
បាត់ដំបងដែលមានប្រាក់ចំណូលជាមធ្យមប្រចាំខែប្រមាណ៥៥០ ដុល្លារ មានសមាមាត្រទាបបំផុតនៃគ្រួសារដែលមានគណនីសន្សំយ៉ាងហោចណាស់មួយមានន័យថាទំនងជាខេត្តនេះមានការពឹងផ្អែកខ្លាំងលើសាច់ប្រាក់ដែលមានមកពីប្រភពផ្សេងទៀត។ នេះអាចបណ្តាលមកពីអ្នកស្រុកទទួលបានចំណូលផ្ទេរប្រាក់ច្រើនដែលសម្របសម្រួលដោយភ្នាក់ងារ។
បើនិយាយពីភាពជាម្ចាស់គណនីសន្សំ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទទួលប្រាក់បញ្ញើ (MDI) ហាក់ដូចជាសកម្មបំផុត និងមានអតិថិជនច្រើនជាងគេក្នុងខេត្តកំពង់ធំ ដែលមាន ១៧ ភាគរយនៃគ្រួសារមានគណនី MDI និងនៅខេត្តតាកែវ (១៥ ភាគរយ) ។ ការសិក្សាក៏បានបង្ហាញផងដែរថា ពួកគេទំនងជារក្សាការសន្សំរបស់ពួកគេជាមួយធនាគារជាជាងជាមួយ MDIs ។
ការសិក្សាបានអោយដឹងថា មួយភាគបីនៃអ្នកដែលបានចូលរួមស្ទង់មតិមានទម្រង់នៃគណនីសន្សំមួយចំនួន។ នេះគឺប្រហែល២៨ ភាគរយមានគណនីសន្សំជាមួយធនាគារ និង១០ភាគរយជាមួយ MDI ។ ហើយជាមួយគ្នានេះ ប្រហែល១២ ភាគរយនៃគ្រួសារមានគណនីសន្សំច្រើនជាងមួយ។
លោក សុខ សុផល អគ្គនាយកហិរញ្ញវត្ថុ LOLC (Cambodia) Plc បានមានប្រសាសន៍ថា“ការសិក្សារបស់សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជានិង M-CRIL គឺជាការលើកទឹកចិត្តមួយ។ នៅ LOLC Cambodia យើងមើលឃើញថានេះជានិន្នាការវិជ្ជមានដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពប្រសើរឡើងនៃស្ថិរភាពហិរញ្ញវត្ថុ និងការរីកចម្រើនរបស់អតិថិជនយើង។ និន្នាការបែបនេះបង្ហាញថាអ្នកខ្ចីមិនត្រឹមតែបំពេញតម្រូវការមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងវិនិយោគផងដែរ។ នេះគូសបញ្ជាក់អំពីផលជះវិជ្ជមាននៃសេវាមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុក្នុងការលើកកម្ពស់សមត្ថភាពហិរញ្ញវត្ថុ និងជីវភាពរស់នៅរបស់អតិថិជន”។
ការសិក្សាមួយផ្សេងទៀតបានរកឃើញថាមនុស្សពេញវ័យ ៤៨ ភាគរយមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់សេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការយ៉ាងតិចមួយដូចជាគណនីសន្សំ គណនីឥណទាន ឬការទិញធានារ៉ាប់រងខ្នាតតូច។ ឆ្នាំ២០២១ មូលនិធិអភិវឌ្ឍន៍មូលធនរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNCDF) បានអោយដឹងថា៦៧ ភាគរយនៃមនុស្សពេញវ័យនៅកម្ពុជាមានលទ្ធភាពទទួលបានសេវាហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការមួយចំនួន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកចូលរួមទីផ្សារបាននិយាយថា ចំនួននេះអាចធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងជាមួយនឹងការជ្រៀតចូលតាមទូរស័ព្ទកាន់តែខ្ពស់ និងការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបាគងកាន់តែខ្ពស់នៅក្នុងប្រទេស។
ការសិក្សាក៏បានរកឃើញថាស្ត្រីភាគច្រើនមានលទ្ធភាពទទួលបានសេវាហិរញ្ញវត្ថុបើប្រៀបធៀបទៅនឹងបុរស (ស្ត្រី៥១ ភាគរយធៀបនឹងបុរស៤៥ ភាគរយ) ដែលបង្ហាញពីតួនាទីសំខាន់ដែលស្ត្រីដើរតួក្នុងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។ សូម្បីតែនៅពេលខ្ចីប្រាក់ក៏មានស្ត្រីខ្ចីច្រើនជាងបុរស (ស្ត្រី ៤៦ ភាគរយធៀបនឹងបុរស ៤១ ភាគរយ) ។ លើសពីនេះ ការសិក្សានេះបាននិយាយថា មានការលើកកម្ពស់កម្រិតជីវភាពរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាជារួមទាក់ទងនឹងការអប់រំនៅសាលា ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ការថែទាំមនុស្សចាស់ និងកំណើននៃទ្រព្យសម្បត្តិគ្រួសារ។
លោកបានបន្តថា “ការកែលម្អកម្រិតជីវភាពសម្រាប់អ្នកខ្ចីពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ គឺជាអ្វីដែលគួរអោយស្វាគមន៍។ នៅ LOLC Cambodia បេសកកម្មរបស់យើងគឺបង្កើតផលជះជាវិជ្ជមានយូរអង្វែងលើសហគមន៍តាមរយៈការផ្តល់ប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៃសេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុរួមបញ្ចូល និងផ្តោតលើអតិថិជន”។ “លទ្ធផលទាំងនេះបង្ហាញពីរបៀបដែលលទ្ធភាពទទួលបានសេវាហិរញ្ញវត្ថុអាចនាំទៅរកការលើកកម្ពស់គុណភាពជីវិតសម្រាប់អ្នកខ្ចីរបស់យើង ជាពិសេសប្រជាជនដែលងាយរងគ្រោះបំផុត»។
ការសិក្សាក៏បានបង្ហាញទៀតថា មានគណនីសន្សំរបស់អតិថិជនចំនួន ១៩៦១ សម្រាប់មនុស្សពេញវ័យចំនួន ៩២៨៧នាក់ ។ មានគណនីសន្សំមួយសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យប្រាំនាក់។ របាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានបង្ហាញថាគណនីប្រាក់បញ្ញើរបស់អតិថិជននៅឆ្នាំ២០២៣បានកើនឡើងដល់ ១៨,៩ លានពី ១៤,៣ លានក្នុងឆ្នាំ២០២២។ ហើយគណនីឥណទានអតិថិជនមានចំនួន ៣,៩ លានក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ ប៉ុន្តែខណៈដែលមានការកើនឡើងនៃការសន្សំ ការធានារ៉ាប់រង និងការទូទាត់តាមទូរស័ព្ទមិនទាន់មានកាកើនឡើងក្នុងចំណោមអ្នកខ្ចីមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនោះទេ។ យោងតាមការសិក្សា មានតែមនុស្សពេញវ័យ៩ ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលមានធានារ៉ាប់រងខ្នាតតូច និង៦ភាគរយប្រើប្រាស់សេវាទូទាត់ប្រាក់តាមទូរស័ព្ទ៕ | ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) ដែលមានមូលដ្ឋានលើការផលិតនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសដោយក្រុមហ៊ុនចិន ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងកើនឡើងនៅពេលដែលក្រុមហ៊ុននានាប្រកាន់យកយុទ្ធសាស្រ្ត China+1 ដើម្បីធ្វើពិពិធកម្មសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់។ ការកើនឡើងនៃថ្លៃដើមនៅក្នុងប្រទេសចិន និងភាពតានតឹងផ្នែកភូមិសាស្ត្រនយោបាយរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនកំពុងជំរុញឱ្យក្រុមហ៊ុនផលិតផ្លាស់ប្តូរប្រតិបត្តិការទៅកាន់តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដែលប្រទេសកម្ពុជាផ្តល់នូវគុណសម្បត្តិប្រកួតប្រជែងដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដូចជា EBA និង GSP ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ តម្លៃដឹកជញ្ជូនខ្ពស់ជាងមុន និងការពឹងផ្អែកលើកំពង់ផែវៀតណាមនៅតែជាបញ្ហាប្រឈមសម្រាប់កម្ពុជា។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ រដ្ឋាភិបាលកំពុងផ្តល់អាទិភាពដល់គម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដូចជា ផ្លូវល្បឿនលឿន អាកាសយានដ្ឋាន និងប្រឡាយបច្ចេកវិទ្យាហ្វូណន ដើម្បីបង្កើនការដឹកជញ្ជូនពាណិជ្ជកម្ម និងទាក់ទាញ FDI បន្ថែមទៀត។ |
អ្នកវិភាគសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ជឿជាក់ថា ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសដែលផ្អែកលើវិស័យផលិតកម្ម (FDI) នៅកម្ពុជាដោយក្រុមហ៊ុនចិនត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងបន្តកើនឡើងក្នុងរយៈពេលខាងមុខនេះ ដោយសារការផ្លាស់ប្តូរខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់សំខាន់ៗរបស់ចិនដែលអាចមើលឃើញនៅទូទាំងអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
យោងតាមលោក Michael Glancy នាយកប្រចាំប្រទេសនៃ JLL Thailand បានធ្វើអត្ថាធិប្បាយនៅក្នុងរបាយការណ៍ខែកក្កដាដោយ Jones Lang LaSalle (JLL) ថា បណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើននៅពេលដែលក្រុមហ៊ុនអនុវត្តយុទ្ធសាស្រ្ត China+1 ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការបង្កើតមូលដ្ឋានផលិតកម្មបន្ថែមក្រៅពីចិនដីគោកដើម្បីកាត់បន្ថយការរំខាននៃខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់។
នៅក្រោមយុទ្ធសាស្ត្រ China+1 ក្នុងរយៈពេលដប់ឆ្នាំខាងមុខ តំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ក៏ដូចជាឥណ្ឌា ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងឃើញការបង្កើនល្បឿនយ៉ាងឆាប់រហ័សនៅក្នុងការធ្វើពិពិធកម្មទីតាំងផលិត និងផលិតកម្មដោយវិនិយោគិនចិន។
របាយការណ៍របស់ JLL បានកត់សម្គាល់ថាការកើនឡើងថ្លៃដើមនៅក្នុងប្រទេសចិនទាក់ទងនឹងប្រាក់ឈ្នួល និងថ្លៃសម្ភារៈក្នុងទសវត្សរ៍កន្លងមកក៏បានបង្កើនល្បឿននៃការផ្លាស់ប្តូរខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ទៅកាន់គោលដៅខាងក្រៅថ្មីៗ ដោយក្រុមហ៊ុនផលិតស្វែងរកលក្ខខណ្ឌអំណោយផលបន្ថែមទៀតនៅក្នុងទីផ្សារក្រៅប្រទេស។
ទន្ទឹមនឹងនេះ តម្លៃដីឧស្សាហកម្មនៅក្នុងប្រទេសចិនឥឡូវនេះមានតម្លៃទ្វេដងបើធៀបនឹងតម្លៃនៅក្នុងប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍មួយចំនួន ដោយក្រុមហ៊ុនបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ក្រុមហ៊ុនបានបន្ថែមតម្លៃផលិតកម្មឡើងវិញនៅក្នុងប្រទេសសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនផលិត។
របាយការណ៍របស់ JLL បានពន្យល់ថា នៅក្នុងការប្រៀបធៀបអាស៊ីអាគ្នេយ៍ផ្តល់នូវអ្នកវិនិយោគផ្នែកផលិតកម្មនូវមូលដ្ឋានគ្រឹះសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំ រួមទាំងកម្លាំងពលកម្មដ៏ធំ ការចំណាយលើការផលិតដែលមានភាពអំណោយផល ក៏ដូចជាការលើកទឹកចិត្តផ្សេងៗទៀត។
នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយកាសែតខ្មែរថាមស៍ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ លោក ស៊ីម ស៊ីសុវុត្ថារ៉ា ស្ថាបនិក និងជានាយកប្រតិបត្តិនៃ Nexus Capital & Investment Advisory បានបញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយបច្ចុប្បន្ន ដែលសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនកំពុងប្រជែងគ្នាសម្រាប់កំណើនពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ គឺជាកត្តាសំខាន់ដែលជំរុញឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងសកម្មនៃផលិតកម្ម ពីប្រទេសចិនទៅប្រទេសនានាដូចជាកម្ពុជា។
លោកបានពន្យល់ថា ភាពតានតឹងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិនបាននាំឱ្យមានឧបសគ្គពាណិជ្ជកម្មជាច្រើនរវាងមហាអំណាចទាំងពីរ។
លោកបានបន្ថែមថា ក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ ក្រុមហ៊ុនផលិតអ៊ឺរ៉ុប និងអាមេរិកក៏កំពុងស្វែងរកជម្រើសក្នុងការវិនិយោគលើប្រតិបត្តិការនៅខាងក្រៅប្រទេសចិនផងដែរ ដែលជាឱកាសដ៏មានសក្តានុពលមួយផ្សេងទៀតសម្រាប់ការចូលមករបស់ FDI។
លោក ស៊ីសុវុត្ថារ៉ា បានកត់សម្គាល់ថា កម្ពុជាទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍ពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដែលមានភាពអនុគ្រោះដូចជា EBA សម្រាប់ការចូលទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុប និងប្រព័ន្ធអនុគ្រោះទូទៅ (GSP) សម្រាប់ការចូលទៅកាន់ទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីផ្តល់នូវច្រកផ្លូវពិសេសសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនផលិតក្នុងប្រទេស។
លោក ស៊ីសុវុត្ថារ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសកម្ពុជាបានបង្ហាញឱ្យឃើញរួចហើយថា យ៉ាងហោចខ្លួនអាចទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគទាំងនេះបានខ្លះ ប៉ុន្តែដោយសារការចំណាយលើផលិតកម្មទាំងមូលត្រូវបានកាត់បន្ថយ តាមរយៈថ្លៃដឹកជញ្ជូន និងថ្លៃអគ្គិសនីទាប កម្ពុជានឹងរំពឹងថានឹងទទួលបានចំណែកធំនៃការចូលមករបស់ FDI។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ក្រុមហ៊ុនផលិតដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសកម្ពុជាដែលកំពុងសម្លឹងរកមើលការនាំចេញផលិតផលរបស់ពួកគេទៅកាន់អន្តរជាតិនៅតែប្រឈមនឹងតម្លៃដឹកជញ្ជូនជាមធ្យមខ្ពស់ជាងប្រទេសជិតខាង រួមទាំងប្រទេសវៀតណាមផងដែរ ហើយនៅក្នុងកាលៈទេសៈបច្ចុប្បន្ន អាជីវករកម្ពុជាមួយផ្នែកធំក៏ពឹងផ្អែកលើការដឹកជញ្ជូនតាមកំពង់ផែវៀតណាមដោយបន្ថែមថ្លៃដើមនៃការដឹកជញ្ជូន។
លោក ស៊ីសុវត្ថារ៉ា បានគូសបញ្ជាក់ថា ដោយសារគោលដៅរបស់កម្ពុជាក្នុងការក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលផលិតកម្មទូទាំងពិភពលោក វាជាកត្តាសំខាន់ដែលតម្លៃនៃការដឹកជញ្ជូនត្រូវបានកាត់បន្ថយ ដើម្បីជំរុញការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសក្នុងវិស័យផលិតកម្ម។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ដើម្បីប្រមូលការវិនិយោគផ្នែកផលិតកម្មដែលកើនឡើង រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងច្បាស់លាស់របស់ខ្លួនចំពោះការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទ្រង់ទ្រាយធំជាអាទិភាពរបស់ខ្លួនសម្រាប់ឆ្នាំខាងមុខ ដែលជាឧទាហរណ៍សំខាន់មួយគឺគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលបានចាប់ផ្តើមដំណើរការនៅសប្តាហ៍នេះ។
លោកបានពន្យល់ថា “ហេតុផលចម្បងសម្រាប់គម្រោងអាទិភាពដូចជា ផ្លូវល្បឿនលឿនជាតិ អាកាសយានដ្ឋាន ផ្លូវទឹក និងផ្លូវដែក គឺដើម្បីបង្កើនភាពងាយស្រួលនៃពាណិជ្ជកម្មសម្រាប់ប្រតិបត្តិការផលិតកម្មដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសកម្ពុជា និងកាត់បន្ថយការចំណាយលើការភស្តុភារពាណិជ្ជកម្មនៅទូទាំងសេដ្ឋកិច្ច”។ | ក្រុមហ៊ុន PTT Oil and Retail Business (OR) របស់ប្រទេសថៃគ្រោងនឹងវិនិយោគទឹកប្រាក់ចំនួន 225 លានដុល្លារពីឆ្នាំ 2024 ដល់ឆ្នាំ 2028 ដើម្បីពង្រីកប្រតិបត្តិការប្រេង និងលក់រាយរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាក្រុមហ៊ុនបង្កើតប្រាក់ចំណូលបរទេសកំពូលរបស់ខ្លួន។ ក្រុមហ៊ុនមានគោលបំណងពង្រីកស្ថានីយ PTT ហាងកាហ្វេ Amazon និងសេវាកម្មប្រេងឥន្ធនៈអាកាសចរណ៍ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ស្របពេលដែលការបង្កើនសមត្ថភាពចម្រាញ់របស់ខ្លួនដល់ជាង 400,000 បារ៉ែលក្នុងមួយថ្ងៃ។ គួរកត់សម្គាល់ថា ក្រុមហ៊ុន OR កំពុងសាងសង់ឃ្លាំងផ្ទុកឥន្ធនៈអាកាសចរណ៍តម្លៃ 100 លានដុល្លារនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោនាពេលខាងមុខរបស់រាជធានីភ្នំពេញ ដែលគ្រោងនឹងបើកដំណើរការនៅឆ្នាំ 2025 ដោយភាពជាដៃគូជាមួយក្រុមហ៊ុន China National Aviation Fuel and Total Energies។ ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានពិពណ៌នាថាជា "ផ្ទះទីពីរ" របស់ OR ដោយសារតែភាពជោគជ័យទីផ្សាររបស់ខ្លួន។ |
ក្រុមហ៊ុន PTT Oil and Retail Business (OR) ដែលមានទីស្នាក់ការកណ្តាលនៅប្រទេសថៃ បានប្រកាសថា ខ្លួននឹងបង្កើនការវិនិយោគក្នុងអាជីវកម្មប្រេង និងលក់រាយនៅកម្ពុជាក្នុងរយៈពេល៤ឆ្នាំខាងមុខ ចាប់ពីឆ្នាំ២០២៤ ដល់ឆ្នាំ២០២៨ ដោយសារទទួលបានជោគជ័យជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងទីផ្សារនៃប្រទេសជិតខាង។
យោងតាមតំណាងក្រុមហ៊ុន កម្ពុជារកប្រាក់ចំណូលបានច្រើនជាងគេនៅក្នុងទីផ្សារបរទេសក្នុងរយៈពេលថ្មីៗនេះ។
យោងតាមអគ្គនាយករបស់ក្រុមហ៊ុនលោក Disathat Panyaracun នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ថ្មីៗនេះជាមួយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយថៃបានអោយដឹងថា ក្រុមហ៊ុននឹងវិនិយោគចំនួនប្រមាណ២២៥ លានដុល្លារ ដើម្បីពង្រីកអាជីវកម្មនៅក្រៅប្រទេសរបស់ខ្លួនក្នុងរយៈពេល៤ ឆ្នាំខាងមុខ ដោយមានគោលបំណងជំរុញការប្រកួតប្រជែងនៅក្នុងទីផ្សារពិភពលោក និងបន្តលើភាពជោគជ័យដែលទទួលបានកន្លងមក។
នៅកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ក្រុមហ៊ុន PTT (Cambodia) Ltd. គឺជាក្រុមហ៊ុនប្រេងដែលដំណើរការទាំងអាជីវកម្មប្រេង និងលក់រាយ។
ក្រុមហ៊ុន PTT (Cambodia) Ltd ផ្គត់ផ្គង់ចែកចាយប្រេងឥន្ធនៈ និងផលិតផលដែលពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងម៉ាកយីហោដូចជា Café Amazon, 7-Eleven Mart, Jiffy Mart និង EV Station PluZ ។
លោកបានបន្តថា ក្រុមហ៊ុនកំពុងផ្តោតលើការពង្រីកស្ថានីយ PTT និងសាខា Café Amazon ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម និងហ្វីលីពីន ក្រោមផែនការពង្រីកថ្មី។
ចំពោះគោលដៅវិនិយោគទផ្សេងទៀត ក្រុមហ៊ុនក៏បានបង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងតំបន់ផ្សេងទៀត រួមទាំងមីយ៉ាន់ម៉ា និងចិនដីគោកផងដែរ។
យ៉ាងណាមិញ លោកបានបន្ថែមថា រហូតមកដល់ពេលនេះក្នុងចំណោមការបណ្តាក់ទុនលើទីផ្សារបរទេស កម្ពុជាកំពុងរកចំណូលបានខ្ពស់បំផុតសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន បន្ទាប់មកគឺប្រទេសហ្វីលីពីន និងឡាវ។
ដោយសារភាពជោគជ័យនៅក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា លោកបានហៅ Cambodia OR ថាជា “ផ្ទះទីពីរ” បន្ទាប់ពីប្រទេសថៃ។
លោកក៏បាននិយាយដែរថា កម្ពុជាមានសក្តានុពលពិសេសក្នុងការគាំទ្រដល់ក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួនគឺ Thai Oil។
លោកបន្តថា រួមទាំងផលិតកម្មកម្ពុជា សមត្ថភាពចម្រាញ់ប្រេងរបស់ក្រុមហ៊ុននឹងអាចកើនឡើងពី ២៦ ម៉ឺនបារ៉ែលដល់ជាង ៤០០ ០០០ បារ៉ែលក្នុងមួយថ្ងៃក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំខាងមុខ។
លោកបានលើកឡើងទៀតថា “កម្ពុជាមិនមានរោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងទេ ដូច្នេះត្រូវនាំចូលប្រេងឥន្ធនៈ” ដោយផ្តល់ឱកាសយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនដែលមានបំណងឈានជើងចូលទីផ្សារ។
ទន្ទឹមនឹងនោះ ក្រុមហ៊ុនក៏មានបំណងផ្តោតលើការវិនិយោគលើឃ្លាំងស្តុកប្រេងឥន្ធនៈ និងការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងយន្តហោះ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការដែលកំពុងកើនឡើងរបស់កម្ពុជាសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាស។
បច្ចុប្បន្ន ក្រុមហ៊ុន OR និងក្រុមហ៊ុន Total Energies (Cambodia) កំពុងផ្គត់ផ្គង់ប្រេងដល់យន្តហោះក្នុងអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិដែលមានស្រាប់ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
កាលពីខែសីហាឆ្នាំមុន ក្រុមហ៊ុន OR បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនបានបោះទុនចំនួន១០០លានដុល្លារ ដើម្បីសាងសង់ឃ្លាំងស្តុកប្រេងថ្មីនៅកម្ពុជា ជាពិសេសសម្រាប់ការចាក់ប្រេងនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោ (TIA) ដែលជាអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិថ្មីរបស់រាជធានីភ្នំពេញ ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងសាងសង់។
អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោកម្រិត 4F ដែលកំពុងសាងសង់លើផ្ទៃដីទំហំ២៦០០ ហិកតា លាតសន្ធឹងតាមព្រំដែននៃខេត្តកណ្តាល និងខេត្តតាកែវ គ្រោងនឹងដំណើរការនៅចុងឆមាសទី១នៃឆ្នាំ២០២៥។
ការប្រកាសបង្កើតដេប៉ូឥន្ធនៈថ្មីនៅឆ្នាំ២០២៣ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុន OR សហការវិនិយោគលើសេវាកម្មចាក់ប្រេងអាកាសយាន្តដ្ឋានកម្ពុជាកាលពីបីឆ្នាំមុន។
នៅឆ្នាំ២០២១ ក្រុមហ៊ុន OR, China National Aviation Fuel International Holdings and Total Energies Marketing (Cambodia) បានបង្កើតក្រុមហ៊ុនបណ្តាក់ទុនរួមគ្នាមួយគឺក្រុមហ៊ុនសេវាកម្មប្រេងឥន្ធនៈភ្នំពេញ ដើម្បីដំណើរការអាជីវកម្មចាក់ប្រេងនៅអាកាសយាន្តដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោថ្មីរបស់រាជធានីភ្នំពេញ។
ជាមួយនឹងមួយភាគបីនៃការវិនិយោគសរុបដែលបានរួមចំណែកពីក្រុមហ៊ុននីមួយៗ គម្រោងនេះត្រូវបានផ្តល់មូលនិធិស្មើៗគ្នាដោយក្រុមហ៊ុនចំនួនបី ដែលរំពឹងថានឹងបញ្ចប់ជាមួយនឹងការសម្ពោធជាផ្លូវការរបស់អាកាសយាន្តដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោនៅឆ្នាំក្រោយ។ | ជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ បានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់វិស័យទេសចរណ៍ និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SMEs) នៅកម្ពុជា ដែលនាំឱ្យមានការយឺតយ៉ាវក្នុងការខ្ចីប្រាក់។ ជាការឆ្លើយតប ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បានអនុញ្ញាតឱ្យធនាគាររៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីឡើងវិញក្នុងវិស័យដូចជា ទេសចរណ៍ សំណង់ និងភស្តុភារ ដោយផ្តល់ការអត់ធ្មត់បណ្តោះអាសន្នដោយមិនចាត់ថ្នាក់ជាកម្ចីមិនដំណើរការ (NPLs)។ ប្រាក់កម្ចីទេសចរណ៍មានចំណែកយ៉ាងសំខាន់នៃការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធឡើងវិញទាំងនេះ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅពេលដែលសេដ្ឋកិច្ចងើបឡើងវិញ រយៈពេលនៃការអត់ធ្មត់បានបញ្ចប់នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ 2023 ដែលនាំឱ្យមានការកើនឡើងនៃ NPLs ជាមួយនឹងការកើនឡើង 23% នៃប្រាក់កម្ចីដែលយឺតយ៉ាវនៅខែឧសភា ឆ្នាំ 2024។ អ្នកវិភាគបានព្យាករណ៍ពីការខកខានកាន់តែច្រើន ជាពិសេសនៅក្នុងវិស័យធនាគារ ដោយសារតែបញ្ហាប្រឈមដែលកំពុងបន្ត។ នៅក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យ និងសំណង់ ដែលដាក់សម្ពាធលើប្រាក់ចំណេញរបស់ធនាគារ។ |
វិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជាបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាត Covid-19 ក៏ដូចជាសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SMEs) ដែលពឹងផ្អែកលើវិស័យនេះសម្រាប់ជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេ។ ជាលទ្ធផល សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមរាប់ពាន់នៅក្នុងប្រទេសមិនអាចសងប្រាក់កម្ចីដែលពួកគេបានយកពីធនាគារបានទេ។
ដោយដឹងពីភាពមិនប្រក្រតីនៃស្ថានភាពនេះ ធនាគារកណ្តាលនៅកម្ពុជាបានអនុញ្ញាតឱ្យធនាគាររៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីឡើងវិញចំពោះវិស័យជាក់លាក់មួយចំនួនដូចជា ទេសចរណ៍ សំណង់ ការដឹកជញ្ជូន និងភស្តុភារ។ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) ដំបូងឡើយ បានផ្តល់រយៈពេលព្យួរទុករយៈពេល ១ ឆ្នាំ ហើយក្រោយមកបានពន្យារពេលនេះ។
ធនាគារត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីឡើងវិញដោយមិនផ្លាស់ប្តូរចំណាត់ថ្នាក់ប្រាក់កម្ចីរបស់ពួកគេ ពោលគឺ ធនាគារមិនចាំបាច់ប្រកាសថាពួកគេជាប្រាក់កម្ចីមិនដំណើរការ (non-performing loans -NPLs) ក្នុងអំឡុងពេលអនុគ្រោះ។
ធនាគារកណ្តាលផ្អែកលើការវិនិច្ឆ័យរបស់ខ្លួនលើការធ្លាក់ចុះជាទូទៅនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រោយកូវីដ។ ការធ្លាក់ចុះនៃប្រាក់ចំណូលទេសចរណ៍មកកម្ពុជាមានច្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ កម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះ ៨២ ភាគរយមកនៅត្រឹម ១៨៤ លានដុល្លារនៃចំណូលទេសចរណ៍អន្តរជាតិក្នុងឆ្នាំ ២០២៣ បើធៀបនឹង ១ប៊ីលានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២០ នេះបើតាមទិន្នន័យពីក្រសួងទេសចរណ៍។
ប្រាក់ចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍បានឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុតចំនួន ៤,៩ ប៊ីលានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០១៩។ តួលេខឆ្នាំ២០២៣ គឺធ្លាក់ចុះជាង ៩៦ ភាគរយបើប្រៀបធៀបទៅនឹងលទ្ធផលឆ្នាំ២០១៩។ ការធ្លាក់ចុះបែបនេះមិនធ្លាប់មានធៀបនឹងរយៈពេលមួយឆ្នាំ ហើយវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជាបានកើនឡើងចន្លោះពី ៨ ទៅ ១៤ ភាគរយ។ នៅឆ្នាំ២០១៩ កំណើនគឺ ១២,៤ ភាគរយដល់ ៤,៩ ប៊ីលានដុល្លារបើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ២០១៨។
នៅពេលនិយាយអំពីការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីឡើងវិញ អាទិភាពគឺកម្ចីដែលទទួលយកដោយសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងវិស័យទេសចរណ៍។ យោងតាមរបាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យប្រចាំឆ្នាំ២០២៣ របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា ការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីឡើងវិញដែលផ្តល់ដល់វិស័យទេសចរណ៍មានចំនួន ១,៧៩២ប៊ីលានរៀល (៤៣៧លានដុល្លារ)។
បន្ទាប់មកទៀតគឺដោយវិស័យសំណង់ចំនួន ១,៧២៩ ប៊ីលានរៀល (៤២២ លានដុល្លារ) វិស័យដឹកជញ្ជូន និងភស្តុភារចំនួន ៣៧៤ ប៊ីលានរៀល (៩១ លានដុល្លារ) វិស័យកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ ១៩៦ប៊ីលានរៀល (៤៨ លានដុល្លារ) និងផ្នែកផ្សេងទៀតចំនួន ៥,២៤៣ ប៊ីលានរៀល (១,៣ ប៊ីលានដុល្លារ)។
នៅពេលដែលនិយាយពីចំណែកនៃប្រាក់កម្ចីសរុបដែលបានរៀបចំឡើងវិញ – ប្រាក់កម្ចីពីវិស័យទេសចរណ៍មានចំនួន ១៩,២ ភាគរយ ពីវិស័យសំណង់មានចំនួន១៨,៥ភាគរយ វិស័យដឹកជញ្ជូន និងភស្តុភារមានចំនួន៤,៤ភាគរយ សម្លៀកបំពាក់២,១ភាគរយ និងប្រាក់កម្ចីក្រោមប្រភេទផ្សេងទៀតដល់ ៥៦,២ភាគរយ។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា នៅក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់ខ្លួនបាននិយាយថា ប្រាក់កម្ចីទាំងនេះត្រូវបានរៀបចំឡើងវិញ “ដើម្បីគាំទ្រដល់គោលនយោបាយស្តារ និងលើកកម្ពស់វិស័យទេសចរណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា”។ ធនាគារកណ្តាលក៏បាននិយាយផងដែរថាខ្លួននឹងផ្តល់ជំនួយដល់ធនាគារ និងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុក្នុងការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីឡើងវិញ ជាពិសេសនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។
នៅក្នុងលិខិតដែលចេញដោយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានអនុញ្ញាតឱ្យស្ថាប័នធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុ (BFIs) ផ្តល់ការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីសម្រាប់អតិថិជនដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងការលំបាកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុបណ្តោះអាសន្នសម្រាប់រយៈពេល១២ខែ ដោយមិនចាំបាច់ដាក់បទបញ្ញត្តិបន្ថែមទៀត។ គិតត្រឹមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ BFIs បានផ្តល់ការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីដល់អតិថិជនចំនួន ១,៤៩៥ នៅសមតុល្យសរុបចំនួន ២៦០លានរៀល (៦៣,៧ លានដុល្លារ)។
ក្រោយកូវីដ ជាមួយនឹងការងើបឡើងវិញបន្តិចម្តងៗនៃសេដ្ឋកិច្ច ការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធប្រាក់កម្ចីក្នុងបរិបទនៃ Covid-19 បានកើនឡើងនៅចុងខែមិថុនាឆ្នាំ២០២៣ ជាមួយនឹងគណនីប្រាក់កម្ចីសរុបចំនួន ១២៤,៧៩៤ជាមួយនឹងសមតុល្យប្រាក់កម្ចីដែលមិនទាន់បានសង (outstanding loan)ចំនួន ៩,៣៣៤ ប៊ីលានរៀល (២,៣ប៊ីលានដុល្លារ) ស្មើនឹង ៤ភាគរយនៃផលប័ត្រប្រាក់កម្ចីសរុបនៅក្នុងប្រព័ន្ធធនាគារ។
ប៉ុន្តែនេះអាចនាំឱ្យមានឥទ្ធិពលដូមីណូលើប្រាក់កម្ចីមិនដំណើរការ (NPLs) នៅឆ្នាំនេះ ដោយប្រាក់កម្ចីកាន់តែច្រើនត្រូវបានសម្គាល់ថាហួសកាលកំណត់។ ក្រៅពីទិន្នន័យនេះបង្ហាញថា ប្រាក់កម្ចីកាន់តែច្រើននៅក្នុងវិស័យធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុនៅកម្ពុជា ប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការមិនសងត្រលប់មកវិញនៅក្នុងត្រីមាសខាងមុខនេះ ដោយសារវិបត្តិអចលនទ្រព្យនៅតែបន្តប៉ះពាល់ដល់ការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ កម្ចីមិនដំណើរការ (NPLs) ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ បានកើនឡើង ២៣ ភាគរយដល់ ៣,១៩ប៊ីលានដុល្លារក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ពី ២,៦០ប៊ីលានដុល្លារ គិតត្រឹមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។
វិស័យនេះបានកំណត់ប្រាក់កម្ចីដែលទុកចោលមិនបង់ប្រាក់លើសពី ៩០ ថ្ងៃថាជាប្រាក់កម្ចីហួសកាលកំណត់(delinquent)។ អ្នកវិភាគឥណទានចម្បងរបស់ S&P Global លោក Ruchika Malhotra បានព្យាករណ៍ពីការខាតបង់ឥណទានខ្ពស់ជាមួយនឹងការកើនឡើងនៃការទទួលស្គាល់ NPL ។
អ្នកវិភាគ S&P ក៏បានលើកឡើងពីសេចក្តីសម្រេចរបស់ NBC ដែលផ្តល់ការពន្យាដោយសារកូវីដ ផងដែរ។ ឥឡូវនេះ S&P បាននិយាយថា ស្ថានការណ៍ពិសេសបែបនេះលែងមានទៀតហើយ ដោយធនាគារនឹងត្រូវបង្ខំឱ្យទទួលស្គាល់ NPLs កាន់តែខ្លាំងឡើង។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកចូលរួមទីផ្សារបាននិយាយថា វាមិនគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលទេដែល NPLs បានកើនឡើងក្នុងរយៈពេលបន្ទាប់ពីការណែនាំរបស់ NBC ។
ដោយសារមានការថយចុះគុណភាពទ្រព្យសកម្ម ភាគច្រើននៃ NPLs ទាំងនេះ ហាក់ដូចជាមកពីវិស័យធនាគារផងដែរ។ ប្រហែល ៨៩ ភាគរយ ឬ ២,៨៣ ប៊ីលានដុល្លារនៃប្រាក់កម្ចីចំនួន ៣,១៩ប៊ីលានដុល្លារដែលនឹងត្រូវខកខានគឺមកពីវិស័យធនាគារ។ ខណៈពេលដែលប្រាក់កម្ចីដែលនៅសល់១១ភាគរយឬ ៣២០លានដុល្លារគឺមកពីឧស្សាហកម្មមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ។
អត្រាប្រាក់កម្ចីមិនដំណើរការ (NPL) សម្រាប់ពេញមួយឆ្នាំ២០២៣ ក្នុងវិស័យធនាគារ និងមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមាន ៥,៤ ភាគរយ និង ៦,៧ ភាគរយរៀងគ្នា។
អត្រា NPL សម្រាប់វិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុគឺ ៦,២៣ ភាគរយគិតត្រឹមខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ កើនឡើងពី ៤,៨៧ភាគរយដែលបានរាយការណ៍នៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។ សម្រាប់ឧស្សាហកម្មធនាគារ អត្រាប្រាក់កម្ចីដែលយឺតយ៉ាវបានកើនឡើង ៥,៥០ ភាគរយនៅក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ពី ៤,៥២ភាគរយ ក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។
ហើយឆ្នាំ២០២៤ ទំនងជានឹងឃើញការពន្យាពេលប្រាក់កម្ចីកាន់តែច្រើន ដោយសារប្រាក់កម្ចីដែលមិនទាន់បានបង់ក្នុងរយៈពេល ៣០ ថ្ងៃ ហើយច្រើនទៀតបានកើនឡើង ២៨ ភាគរយដល់ ៤,៣៩ប៊ីលានដុល្លារក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ពី ៣,៤៤ប៊ីលានដុល្លារក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។ ភាគច្រើននៃប្រាក់កម្ចីទាំងនេះនឹងមិនទាន់បានសង គឺមកពីឧស្សាហកម្មធនាគារ។ ប្រាក់កម្ចីទាំងនេះ ទំនងជានឹងមិនបានសង ធ្វើឱ្យកើនប្រហែល ៧,៦៩ ភាគរយនៃសៀវភៅកម្ចីរបស់ឧស្សាហកម្មនៅក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ និងកើនឡើងពី ៦,០៤ភាគរយ ក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។
ស្ថានភាពដែលមានឥទ្ធិពលខ្លាំងនេះត្រូវបានអ្នកវិភាគកត់សម្គាល់។ លោក Ruchika Malhotra អ្នកវិភាគឥណទានចម្បងរបស់ S&P បាននិយាយថា “ចំណែកដ៏ធំនៃប្រព័ន្ធនៃការប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យខ្ពស់ធ្វើឱ្យធនាគារប្រឈមនឹងការកែតម្រូវ ជាពិសេសវិស័យសំណង់ និងអចលនទ្រព្យនៅជិតមួយភាគប្រាំនៃសៀវភៅប្រាក់កម្ចី” ដោយបន្ថែមថា “ប្រាក់ចំណេញរបស់ធនាគារក្នុងស្រុកនឹងនៅតែស្ថិតក្រោមសម្ពាធក្នុងអំឡុងឆ្នាំនេះ”។ | ក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាបានអនុម័តគម្រោងវិនិយោគថ្មីចំនួន ៤៤ ដែលមានតម្លៃ ៣៩៦ លានដុល្លារ ដែលរំពឹងថានឹងបង្កើតការងារបានប្រហែល ២៥ ០០០ កន្លែង។ ប្រទេសចិនគឺជាអ្នកវិនិយោគឈានមុខគេ ដោយបានរួមចំណែក 68% នៃដើមទុនសរុប បន្ទាប់មកអ្នកវិនិយោគក្នុងស្រុក និងប្រទេសមួយចំនួនដូចជា សិង្ហបុរី វៀតណាម និងហ្វីលីពីន។ គម្រោងនេះមានវិស័យចម្រុះរួមមានគ្រឿងអេឡិចត្រូនិក រថយន្តអគ្គិសនី ដែក និងវាយនភណ្ឌ ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។ ការកើនឡើងនៃការវិនិយោគដែលមានការកើនឡើង 195% នៃការវិនិយោគទ្រព្យសកម្មថេរក្នុងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំ 2024 បង្ហាញពីការទាក់ទាញដែលកំពុងកើនឡើងរបស់ប្រទេសជាគោលដៅវិនិយោគដែលជំរុញដោយគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងគោលបំណងកែលម្អបរិយាកាសអាជីវកម្ម។ |
ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) បានផ្តល់ភ្លើងខៀវដល់គម្រោងវិនិយោគថ្មីចំនួន៤៤ ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់៣៩៦លានដុល្លារក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។
គម្រោងទាំងនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងបង្កើតការងារប្រហែល ២៥,០០០កន្លែង សម្រាប់កម្លាំងពលកម្មក្នុងស្រុក នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ CDC ដែលបានចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃពុធ។
ប្រទេសចិននៅតែជាអ្នកវិនិយោគកំពូលនៅកម្ពុជា ដែលមានចំនួន ៦៨ ភាគរយនៃទុនវិនិយោគសរុប ដោយសារតែទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំរវាងប្រទេសទាំងពីរ និងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគី និង កិច្ចព្រមព្រៀង RCEP។
វិនិយោគិនក្នុងស្រុកបានរួមចំណែក ១៤,២៥ ភាគរយដល់ការវិនិយោគសរុប។
ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) ផ្សេងទៀតគឺមកពីសិង្ហបុរី វៀតណាម និងហ្វីលីពីន។
គម្រោងដែលបានអនុម័តមានវិសាលភាពលើវិស័យផ្សេងៗ ដែលរួមចំណែកដល់ការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។
គម្រោងវិនិយោគថ្មីៗរួមមាន រោងចក្រផលិតគ្រឿងអេឡិចត្រូនិច រោងចក្រផលិតកង់និងម៉ូតូអគ្គិសនី រោងចក្រដែក និងរោងចក្រកាត់ដេរ និងវាយនភណ្ឌក្នុងចំណោមគម្រោងផ្សេងៗទៀត។
ការអនុម័តរបស់ CDC បង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍របស់វិនិយោគិនដែលនៅតែបន្តចំពោះបរិយាកាសធុរកិច្ចអំណោយផល និងសក្ដានុពលនៃកំណើនរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
រដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងអនុវត្តយ៉ាងសកម្មនូវគោលនយោបាយទាក់ទាញវិនិយោគិន និងកែលម្អបរិយាកាសវិនិយោគ។
ការអនុម័តរបស់ CDC លើគម្រោងវិនិយោគទាំងនេះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាសូចនាករវិជ្ជមាននៃទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា និងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការទាក់ទាញមូលធនបរទេស។
លោក លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានបង្ហាញសុទិដ្ឋិនិយមចំពោះលំហូរនៃការវិនិយោគពីបរទេស។
លោកបានបន្តថា៖ «ការអនុម័តគម្រោងវិនិយោគគឺជាសក្ខីភាពមួយបង្ហាញពីភាពទាក់ទាញរបស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលជាគោលដៅវិនិយោគ»។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ការវិនិយោគទាំងនេះនឹងមិនត្រឹមតែបង្កើតឱកាសការងារប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងរួមចំណែកដល់ការធ្វើពិពិធកម្ម និងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសផងដែរ។
លោកបានបន្ថែមថា សភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា (CCC) ប្តេជ្ញាជួយដល់វិនិយោគិនក្នុងស្រុក និងបរទេស ដោយផ្តល់ជំនួយចាំបាច់ និងសម្រួលដល់ប្រតិបត្តិការអាជីវកម្ម។
របាយការណ៍របស់ CDC បានបង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជាបានទាក់ទាញការវិនិយោគទ្រព្យសកម្មថេរចំនួន ៣,២៥ប៊ីលានដុល្លារក្នុងឆមាសទីមួយ (H1) នៃឆ្នាំ២០២៤ កើនឡើង១៩៥ភាគរយ ពី ១,១ប៊ីលានដុល្លារក្នុងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។ | ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ (MLVT) របស់កម្ពុជាបានបន្តភាពជាដៃគូជាមួយមជ្ឈមណ្ឌលអាមេរិកសម្រាប់សាមគ្គីភាពការងារអន្តរជាតិ (ACILS) តាមរយៈការចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MoU) ស្តីពីសុខដុមនីយកម្មឧស្សាហកម្ម និងសុវត្ថិភាពការងារ។ MoU ដែលចុះហត្ថលេខាដោយរដ្ឋមន្ត្រី ហេង សួរ និងលោក William Conklin នាយកប្រចាំប្រទេស ACILS មានគោលបំណងពង្រឹងទំនាក់ទំនងឧស្សាហកម្ម និងកែលម្អសុវត្ថិភាពកម្មករនៅក្នុងរោងចក្រកម្ពុជា រួមចំណែកដល់ការអំពាវនាវវិនិយោគរបស់ប្រទេស។ ACILS តាមរយៈការបណ្តុះបណ្តាល ការតស៊ូមតិផ្នែកច្បាប់ និងការគាំទ្រដល់សហជីព ជួយការពារសិទ្ធិកម្មករ និងលើកកម្ពស់លក្ខខណ្ឌការងារប្រកបដោយសុវត្ថិភាព ស្របតាមគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ការងារដ៏ទូលំទូលាយរបស់កម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ 2024-2028។ |
ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ បានបន្តពង្រឹងទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយមជ្ឈមណ្ឌលអាមេរិកកាំងសម្រាប់សាមគ្គីភាពការងារអន្តរជាតិ (ACILS) ដោយបានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាកាលពីថ្ងៃអង្គារ។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាដែលបានចុះហត្ថលេខារវាងលោក ហេង សួរ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ និងលោក William Conklin នាយកប្រចាំប្រទេសនៃមជ្ឈមណ្ឌលអាមេរិកកាំងសម្រាប់សាមគ្គីភាពការងារអន្តរជាតិ មានគោលបំណងលើកកម្ពស់សុខដុមនីយកម្មឧស្សាហកម្មក្នុងប្រទេស និងសុវត្ថិភាពការងារ (OSH) របស់កម្មករផងដែរ។
លោក ហេង សួរ បានមានប្រសាសន៍ថា ការចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នានេះ នឹងជាមូលដ្ឋានដ៏សំខាន់សម្រាប់ការពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវទំនាក់ទំនងឧស្សាហកម្ម និងសុវត្ថិភាពការងារនៅតាមរោងចក្រក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាគន្លឹះក្នុងការទាក់ទាញការវិនិយោគកាន់តែច្រើនមកកាន់ប្រទេស។
លោកបានកត់សម្គាល់បន្ថែមទៀតថា អនុស្សរណៈយោគយល់គ្នានេះមិនត្រឹមតែបង្ហាញពីភាពជឿជាក់ និងទំនុកចិត្តរវាងស្ថាប័នទាំងពីរប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងដើរតួជាកត្តាជំរុញទំនាក់ទំនងកាន់តែប្រសើរ និងជិតស្និទ្ធរវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះ លោកក៏បានរំលឹកអំពីផែនការយុទ្ធសាស្រ្តសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ការងារ សន្តិសុខសង្គម និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ឆ្នាំ២០២៤-២០២៨ ដែលកម្ពុជាដាក់ឱ្យដំណើរការនៅដើមឆ្នាំនេះ ដែលគ្របដណ្តប់លើយុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់ៗ កម្មវិធីអាទិភាព សកម្មភាពការងារដែលក្រសួងការងារនិងអង្គការពាក់ព័ន្ធកំពុងរៀបចំផែនការដើម្បីអនុវត្តក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំ។
លោក William Conklin បានកោតសរសើររាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈក្រសួងការងារក្នុងការធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវសុខុមាលភាពឧស្សាហកម្មក្នុងប្រទេស ជាពិសេសតួនាទីក្នុងការការពារកម្មករ និងប្រជាពលរដ្ឋក្នុងពេលមានជំងឺកូវីដ-១៩។
លោកក៏បានបង្ហាញជំនឿយ៉ាងមុតមាំថា អនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាដែលបានចុះហត្ថលេខាដោយភាគីទាំងពីរជាលើកទីបីនឹងបន្តទទួលបានជោគជ័យដូចលើកទីមួយ និងលើកទីពីរចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៨មក។
មជ្ឈមណ្ឌលសាមគ្គីធ្វើការជាមួយសហជីពកម្ពុជា និងសម្ព័ន្ធមិត្តផ្សេងទៀតដើម្បីការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិកម្មករតាមរយៈការបណ្តុះបណ្តាល និងការគាំទ្រ រួមទាំងការតស៊ូមតិផ្លូវច្បាប់ ដើម្បីជួយកម្មករការពារសិទ្ធិរបស់ពួកគេ ក្នុងការទាមទារប្រាក់ឈ្នួល និងលក្ខខណ្ឌការងារសមរម្យ។
នេះរួមបញ្ចូលទាំងការគាំទ្រសហជីពឱ្យរីកចម្រើន តាមរយៈការអភិវឌ្ឍនៃការរៀបចំ ការចរចាជាសមូហភាព និងការតស៊ូមតិ និងដើម្បីដោះស្រាយភាពអយុត្តិធម៌ និងលើកកម្ពស់សមភាព និងបរិយាប័ន្នតាមរយៈកម្មវិធីជាក់លាក់ដែលផ្តោតលើការទទួលបានការគាំពារសង្គម សិទ្ធិពលករចំណាកស្រុក និងការដោះស្រាយអំពើហិង្សាលើយេនឌ័រ និង ការបៀតបៀននៅកន្លែងការងារ។
មជ្ឈមណ្ឌលសាមគ្គីភាពក៏ជាអង្គការសិទ្ធិកម្មករអន្តរជាតិដ៏ធំបំផុតដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលជួយកម្មករឱ្យទទួលបានកន្លែងការងារប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងសុខភាពល្អ ប្រាក់ឈ្នួលផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ សេចក្តីថ្លៃថ្នូរលើការងារ និងសមធម៌កាន់តែច្រើននៅកន្លែងធ្វើការ និងក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេ។
ក៏ដូចជាចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយ AFL-CIO មជ្ឈមណ្ឌលសាមគ្គីភាពជួយដល់កម្មករនៅទូទាំងពិភពលោក ខណៈដែលពួកគេរួមគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការរើសអើង ការកេងប្រវ័ញ្ច និងប្រព័ន្ធដែលធ្វើអោយភាពក្រីក្រកាន់តែធ្លាក់ដុនដាប ដើម្បីសម្រេចបាននូវវិបុលភាពរួមគ្នានៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។
យោងតាមគេហទំព័រ មជ្ឈមណ្ឌលសាមគ្គីភាពធ្វើសកម្មភាពលើគោលការណ៍ជាមូលដ្ឋានដែលកម្មករនិយោជិតអាច អនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបង្កើតសមាគម សហជីព និងអង្គការសិទ្ធិកម្មករប្រជាធិបតេយ្យ រួមគ្នាកែលម្អការងារ និងកន្លែងធ្វើការ អំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់ពួកគេគោរពច្បាប់ និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងជាកម្លាំងសម្រាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ យុត្តិធម៌សង្គម និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយបរិយាបន្ន។ | ក្នុងអំឡុងពេលនៃការស្ទង់មតិរួមនៃប្រភពទន្លេ Lancang តំណាងមកពីប្រទេសមេគង្គចំនួនប្រាំបានចែករំលែកការយល់ដឹងអំពីអាងទន្លេ Lancang-Mekong (LMRB) ដោយលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃការអភិវឌ្ឍន៍វារីអគ្គីសនីសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងធនធានទឹក និងអគ្គិសនីបៃតង។ អ្នកជំនាញកម្ពុជា Paradis Someth បានសង្កត់ធ្ងន់លើសក្តានុពលនៃគម្រោងវារីអគ្គីសនីរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់ ខណៈដែល Sivannakone Malivarn នៃប្រទេសឡាវបានទទួលស្គាល់អត្ថប្រយោជន៍របស់ពួកគេ រួមទាំងបទប្បញ្ញត្តិទឹកជំនន់ផងដែរ។ មន្ត្រីថៃ Chaona Suppanut បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងការចែករំលែកព័ត៌មានជលសាស្ត្រ ហើយតំណាងវៀតណាម Nguyen Dinh Dat បានកត់សម្គាល់ពីផលប៉ះពាល់ជាវិជ្ជមាននៃការគ្រប់គ្រងទឹករបស់ប្រទេសចិនក្នុងអំឡុងពេលគ្រោះរាំងស្ងួតកន្លងមក។ និស្សិតភូមា Tin Yu Ya ក៏បានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការអនុវត្តការអនុវត្តការគ្រប់គ្រងទឹករបស់ប្រទេសចិន ដើម្បីកែលម្អកសិកម្មរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ |
ក្នុងអំឡុងពេលនៃការចុះអង្កេតរួមនៃប្រភពទន្លេឡានឆាង ដោយប្រទេស មេគង្គ-ឡានឆាង ទាំងប្រាំមួយដែលបានចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកក្កដានៅខេត្តឈិងហាយ (Qinghai) ភាគពាយ័ព្យប្រទេសចិន តំណាងមកពីប្រទេសមេគង្គចំនួនប្រាំបានចែករំលែកបទពិសោធន៍ផ្ទាល់របស់ពួកគេក្នុងដំណើរចុះអង្កេតនេះ។
ទន្លេមេគង្គដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាទន្លេឡានឆាង ក្នុងប្រទេសចិន គឺជាផ្លូវទឹកដ៏សំខាន់ដែលហូរកាត់ប្រទេសចិន កម្ពុជា ឡាវ មីយ៉ាន់ម៉ា ថៃ និងវៀតណាម។ អាងទន្លេមេគង្គ-ឡានឆាង (Lancang-Mekong River Basin -LMRB) សម្បូរទៅដោយធនធានវារីអគ្គីសនី ដែលធ្វើឲ្យការអភិវឌ្ឍន៍មានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងធនធានទឹក និងការផ្គត់ផ្គង់អគ្គិសនីបៃតង។
លោក Paradis Someth ជលសាស្ត្រវិទូជាន់ខ្ពស់ និងជាអ្នកជំនាញបច្ចេកទេសនៃលេខាធិការដ្ឋានគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ (MRC) កម្ពុជា បានគូសបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់នៃគម្រោងវារីអគ្គិសនីរបស់ប្រទេសចិននៅទន្លេឡានឆាង។ លោកបានកត់សម្គាល់ថា ខណៈដែលតំបន់ឡានឆាង ប្រហែលជាមិនអំណោយផលសម្រាប់វិស័យកសិកម្ម វាមានសក្តានុពលយ៉ាងធំធេងសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍វារីអគ្គិសនី។
លោក Someth ក៏បានសំដៅលើការសិក្សារួមគ្នាស្តីពីការផ្លាស់ប្តូរលំនាំនៃលក្ខខណ្ឌជលសាស្ត្រនៃអាងទន្លេ មេគង្គ-ឡានឆាង និងយុទ្ធសាស្ត្របន្សាំដែលបានបញ្ចប់នៅក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ ដែលក្នុងនោះលោកបានដើរតួនាទីសម្របសម្រួលដ៏សំខាន់។ លោកបានបន្តថា៖ «ឥឡូវនេះយើងកំពុងឈានទៅដំណាក់កាលទី ២ នៃការសិក្សារួមដែលនឹងផ្តល់ព័ត៌មានជលសាស្ត្របន្ថែមទៀតសម្រាប់ LMRB» ដោយបន្ថែមថាការសិក្សានេះនឹងជួយដោះស្រាយកម្រិតទឹកទាបនៃបឹងទន្លេសាបរបស់កម្ពុជាក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
លោក Sivannakone Malivarn អគ្គលេខាធិការរងនៃគណៈកម្មាធិការជាតិមេគង្គជាតិឡាវ ក៏បានបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់នៃគម្រោងវារីអគ្គិសនីនៅក្នុងទន្លេឡានឆាង។ ដំបូងឡើយ ដោយមានការសង្ស័យអំពីផលប៉ះពាល់នៃគម្រោងវារីអគ្គីសនីរបស់ប្រទេសចិននៅទន្លេឡានឆាង លោក Malivarn ភ័យខ្លាចការថយចុះបរិមាណទឹក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដោយទទួលបានព័ត៌មានបន្ថែមក្នុងអំឡុងពេលនៃការចុះអង្កេតរួមគ្នា លោកបានទទួលស្គាល់ថាគម្រោងទាំងនេះអាចគ្រប់គ្រងលំហូរទឹកទន្លេ និងការពារទឹកជំនន់នៅខាងក្រោម។ លើសពីនេះ ជំនួយរបស់ប្រទេសចិនក្នុងការសាងសង់ស្ថានីយ៍វារីអគ្គិសនីណាំង៉ុម៤ (Nam Ngum) នៅប្រទេសឡាវ បានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនដល់ប្រទេស។
លោក Chaona Suppanut មកពីការិយាល័យធនធានទឹកជាតិរបស់ប្រទេសថៃបានសង្កត់ធ្ងន់លើភាពចាំបាច់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ-ឡានឆាង សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងធនធានទឹកប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ លោកបានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃការចែករំលែកព័ត៌មានអំពីជលសាស្ត្រ ដែលអាចជួយដល់បណ្តាប្រទេសតាមដងទន្លេមេគង្គក្រោម ដូចជាប្រទេសថៃ ដើម្បីទទួលបានព័ត៌មាន និងត្រៀមខ្លួនកាន់តែប្រសើរឡើងសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ទឹកនាពេលអនាគត។ «ខ្ញុំគិតថាឥទ្ធិពលនៃជំនាន់គឺជាអំណាចដ៏អស្ចារ្យបំផុតសម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរ»។
កញ្ញា Tin Yu Ya Swe ជានិស្សិតអនុបណ្ឌិតភូមាផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ជនបទនៅសាកលវិទ្យាល័យកសិកម្មចិនបានចែករំលែកនូវក្តីរំភើបរបស់នាងអំពីការធ្វើទស្សនកិច្ចតំបន់ប្រភពទន្លេឡានឆាង ក្នុងតំបន់ស្វយ័តទីបេ Yushu នៃ ខេត្ត Qinghai ជាលើកដំបូង។
“ខ្ញុំចង់សិក្សាអំពីប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងទឹករបស់ប្រទេសចិន ដើម្បីយកវាទៅអនុវត្តឱ្យបានប្រសើរឡើងនូវការគ្រប់គ្រងទឹក និងកសិកម្មនៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្ញុំ គឺប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលប្រជាជនចំនួន ៧០ ភាគរយពឹងផ្អែកលើវិស័យកសិកម្ម” ។
លើសពីនេះ Yu Ya បានកោតសរសើរចំពោះសម្រស់ធម្មជាតិ និងវប្បធម៌ពិសេសរបស់ជនជាតិទីបេក្នុងតំបន់ Yushu។ “នៅទីនេះ ខ្ញុំបានឃើញទេសភាពដ៏ស្រស់ស្អាត វាដូចជានៅក្នុងខ្សែភាពយន្តអញ្ចឹង។ ខ្ញុំក៏បានជួបជាមួយជនជាតិទីបេក្នុងតំបន់ ហើយបានស្វែងយល់អំពីវប្បធម៌ពិសេស និងជីវភាពរស់នៅដែលមានភាពប្រសើរឡើងរបស់ពួកគេ»។
លោក Nguyen Dinh Dat មកពីគណៈកម្មាធិការជាតិទន្លេមេគង្គវៀតណាម បានគូសបញ្ជាក់អំពីអត្ថប្រយោជន៍ជាក់ស្តែងនៃស្ថានីយ៍វារីអគ្គិសនីនៅ LMRB ។ លោកបានពន្យល់ថា ជាគោលការណ៍ អាងស្តុកទឹកទាំងនេះអាចផ្ទុកទឹកក្នុងរដូវទឹកជំនន់ ហើយបញ្ចេញវាក្នុងអំឡុងរដូវប្រាំង។
លោក Dat ក៏បានលើកឡើងពីគ្រោះរាំងស្ងួតធ្ងន់ធ្ងរក្នុងឆ្នាំ២០១៦ ដែលបណ្តាលមកពី El Nino ដែលបានប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសមេគង្គមួយចំនួន រួមទាំងប្រទេសវៀតណាមផងដែរ។ ការចូលរួមចំណែករបស់រដ្ឋាភិបាលចិនក្នុងការបញ្ចេញទឹកពីទំនប់ផ្នែកខាងលើ បានកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់នៃគ្រោះរាំងស្ងួត។ លោកក៏បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរអំពីសារៈសំខាន់នៃការគ្រប់គ្រងទឹកក្នុងការធានាការផ្គត់ផ្គង់ទឹក សុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងផលិតកម្មសេដ្ឋកិច្ច ដែលនឹងជួយលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ | លោកប្រធានព្រឹទ្ធសភា ហ៊ុន សែន បានអំពាវនាវឱ្យមានការវិនិយោគ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពីអ្នកវិនិយោគជប៉ុនក្នុងគម្រោងប្រឡាយ Funan Techo ក្នុងជំនួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិជប៉ុន Kihara Minoru។ លោក ហ៊ុន សែន បានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃប្រឡាយប្រវែង ១៨០ គីឡូម៉ែត្រ ដែលនឹងបម្រើជាផ្លូវទឹកដ៏សំខាន់សម្រាប់ដឹកជញ្ជូនទំនិញឆ្លងកាត់ប្រទេសកម្ពុជា និងជំរុញសេដ្ឋកិច្ច។ លោកបានស្វាគមន៍ចំពោះការចូលរួមរបស់ជប៉ុននៅក្នុងគម្រោងនេះ ជាពិសេសនៅក្នុងផ្នែកដូចជាកំពង់ផែ និងបច្ចេកវិទ្យាដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹក។ អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសង្គម លោកបណ្ឌិត ជ័យ តិច បានលើកឡើងពីជំនាញរបស់ប្រទេសជប៉ុនក្នុងការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក ដែលធ្វើឲ្យការវិនិយោគរបស់ពួកគេមានសារៈសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានសរសើរការសាងសង់ប្រឡាយថាជានិមិត្តរូបនៃការឯកភាពជាតិ និងការពារជាតិ។ |
លោក ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភាកាលពីថ្ងៃចន្ទបានស្វែងរកការវិនិយោគ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពីវិនិយោគិន និងក្រុមហ៊ុនជប៉ុននៅក្នុងគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ។
ក្នុងជំនួបពិភាក្សាការងារជាមួយលោក Kihara Minoru រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិជប៉ុននៅព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន បានជម្រាបជូនគណៈប្រតិភូអំពីគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក Minoru ធ្វើឡើងស្របពេលដែលប្រជាជនកម្ពុជាទូទាំងប្រទេសកំពុងប្រារព្ធពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលមានប្រវែង១៨០គីឡូម៉ែត្រ ដែលជាគម្រោងប្រវត្តិសាស្ត្រ។
ក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានដែលបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គម លោក ហ៊ុន សែន បានថ្លែងថា កម្ពុជាត្រូវតែពឹងខ្លួនឯង ហើយមិនអាចអង្គុយរង់ចាំជំនួយពីអ្នកដទៃបានឡើយ។
សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានបានបន្តថា “សម្តេចតេជោ ស្វាគមន៍ចំពោះការវិនិយោគ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពីវិនិយោគិន និងក្រុមហ៊ុនជប៉ុនទាំងអស់ សម្រាប់គម្រោងសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលជាក្រុមហ៊ុនបណ្តាក់ទុនរួមគ្នា ដោយមិនមែនជាក្រុមហ៊ុនផ្តាច់មុខនោះទេ”។
ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនឹងក្លាយជាផ្លូវទឹកដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជាសម្រាប់ដឹកជញ្ជូនទំនិញតាមដងទន្លេពីគ្រប់ទិសទីនៃប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់សមុទ្រ ដែលជួយជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។ ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនឹងចូលរួមចំណែកពង្រឹងតួនាទីរបស់កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុដែលកំពុងត្រូវបានពង្រីកជាមួយនឹងជំនួយហិរញ្ញវត្ថុរបស់ភាគីជប៉ុន។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិជប៉ុន បានថ្លែងអំណរគុណដល់កម្ពុជា ដែលបានស្វាគមន៍វិស័យឯកជនជប៉ុន មកបណ្តាក់ទុនលើគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ។ ជប៉ុននឹងជួយកម្ពុជាក្នុងការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក និងវិស័យភស្តុភារកម្ម ព្រោះជប៉ុនមានបទពិសោធន៍ច្រើនក្នុងការដឹកជញ្ជូនទំនិញតាមសមុទ្រ។
លោក Minoru បានមានប្រសាសន៍ថា ប្រទេសជប៉ុនមិនត្រឹមតែនឹងពិចារណាលើការសហការវិនិយោគនៅក្នុងគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏នឹងជួយដល់កម្ពុជាក្នុងវិស័យភស្តុភារកម្ម និងដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹកផងដែរ។
លោកបណ្ឌិត ជ័យ តិច អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសង្គមបានប្រាប់កាសែតខ្មែរថាមស៍កាលពីថ្ងៃអង្គារថា វាជាដំណឹងល្អសម្រាប់កម្ពុជា ប្រសិនបើវិនិយោគិនជប៉ុនចាប់អារម្មណ៍លើគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ជាពិសេសការវិនិយោគលើកំពង់ផែ ការគ្រប់គ្រងកុងតឺន័រ បច្ចេកវិទ្យា និងការរចនាប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹក ព្រោះ [យើង ] ដឹងថាប្រទេសជប៉ុនជាប្រទេសកោះមួយ និងជាប្រទេសនាំចេញដ៏សំខាន់ក្នុងពិភពលោក ច្រើនដូចជាប្រទេសចិន។
លោកបណ្ឌិត ជ័យ តិច បានគូសបញ្ជាក់ថា “ប្រទេសជប៉ុនមានសមត្ថភាព បទពិសោធន៍ និងបច្ចេកទេសទាក់ទងនឹងការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក។ ដូច្នេះ ការវិនិយោគរបស់ជប៉ុន និងប្រព័ន្ធជំនួយបច្ចេកទេសទាក់ទងនឹងការដឹកជញ្ជូននេះគឺមានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់ប្រទេសរបស់យើង”។
ក្នុងពិធីប្រគល់សញ្ញាបត្រ ដល់និស្សិតសាកលវិទ្យាល័យពុទ្ធិសាស្ត្រ កាលពីថ្ងៃអង្គារ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានមានប្រសាសន៍ថា គម្រោងសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺជាសក្ខីភាពនៃការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់យើងក្នុងការពង្រឹងការការពារជាតិ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “យើងគិតថាការសាងសង់ព្រែកជីកនេះគ្រាន់តែជាគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែដោយសារតែស្មារតីរួម វាច្បាស់ណាស់ថាព្រែកជីកនេះមិនមែនជាគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធម្មតាទេ ប៉ុន្តែជានិមិត្តរូបនៃឯកភាពជាតិខ្មែរ”។ | ច្រករបៀងវប្បធម៌កម្ពុជា-ចិន ត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរការនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរឱ្យកាន់តែច្រើន។ ច្រករបៀងនេះមានការតាំងពិពណ៌អន្តរកម្ម ការបង្ហាញពហុព័ត៌មាន និងការសម្តែងវប្បធម៌ ដើម្បីបង្ហាញពីបេតិកភណ្ឌនៃប្រទេសទាំងពីរ។ វាមានគោលបំណងរំលេចទិសដៅទេសចរណ៍សំខាន់ៗ តំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងតំបន់ទេសចរណ៍វប្បធម៌ ជំរុញទេសចរណ៍ និងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ គម្រោងនេះពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងចិន ដោយផ្តោតលើការបង្កើនវិស័យទេសចរណ៍ចិនមកកម្ពុជា។ គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះស្របនឹងឆ្នាំប្តូរប្រាក់រវាងប្រជាជន និងប្រជាជនកម្ពុជា-ចិន ឆ្នាំ២០២៤ ដែលមានការកើនឡើងចំនួន ៤១.៥% នៃចំនួនភ្ញៀវទេសចរណ៍ចិននៅដើមឆ្នាំ ២០២៤។ |
ច្រករបៀងវប្បធម៌កម្ពុជា-ចិន ត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរការនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ ក្នុងគោលបំណងបង្ហាញនូវបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ដ៏សម្បូរបែបនៃប្រទេសទាំងពីរ និងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរកាន់តែច្រើន។
ពិធីបើកសម្ភោធនេះមានការចូលរួមពីមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃប្រទេសទាំងពីរនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ ដែលមានទីតាំងនៅខេត្តសៀមរាប ដោយបានគូសបញ្ជាក់ពីសារៈសំខាន់នៃការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌នេះ។
លោក Xia Xunhai អគ្គនាយករងនៃការិយាល័យផ្សព្វផ្សាយក្រៅប្រទេសនៃនាយកដ្ឋានផ្សព្វផ្សាយនៃគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនិស្តចិន បាននិយាយថា ច្រករបៀងវប្បធម៌នឹងមានការតាំងពិពណ៌អន្តរកម្ម ការបង្ហាញពហុព័ត៌មាន និងការសម្តែងវប្បធម៌ ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវមកទស្សនា ពីលក្ខណៈពិសេសរបស់ប្រទេសទាំងពីរ។
លោកបានបន្តថា៖ «នេះនឹងលើកកម្ពស់បទពិសោធន៍ធ្វើដំណើរនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិសៀមរាបអង្គរ ហើយនឹងជាការរួមចំណែកថ្មីក្នុងការកសាងជោគវាសនារួម ចិន-កម្ពុជា ក្នុងយុគសម័យថ្មីដើម្បីសម្រេចបានលទ្ធផលជាផ្លែផ្កា»។
ច្រករបៀងនេះត្រូវបានគេព្យាករថាជាវេទិកាមួយដើម្បីរំលេចនូវគោលដៅទេសចរណ៍ល្បីៗ តំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រ និងរមណីដ្ឋានវប្បធម៌ពីប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសចិន។
តាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើគម្រោងនេះ ប្រទេសទាំងពីរសង្ឃឹមថានឹងបង្កើនចំនួនភ្ញៀវទេសចរ ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងជំរុញការស្វែងយល់ឱ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅរវាងប្រជាជនទាំងពីរ។
លោក ង៉ូវ សេងកាក់ អភិបាលរងខេត្តសៀមរាបបានមានប្រសាសន៍ថា ច្រករបៀងនេះ គឺជាសក្ខីភាពមួយបង្ហាញពីទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំរវាងកម្ពុជា និងចិន ហើយនឹងបម្រើជាស្ពានមិត្តភាពរវាងប្រជាជនទាំងពីរ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរ ក៏ដូចជាខេត្តសៀមរាប និងខេត្តយូណាន។
លោក សេងកាក់ មានប្រសាសន៍ថា “កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះនឹងរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តសៀមរាប ហើយក៏អាចនាំភ្ញៀវទេសចរចិនមកកម្ពុជាកាន់តែច្រើនផងដែរ”។
ឆ្នាំផ្លាស់ប្តូរប្រជាជន កម្ពុជា-ចិន ឆ្នាំ២០២៤ ត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរជាផ្លូវការក្នុងខែមករា ឆ្នាំនេះ ក្នុងគោលបំណងពង្រឹងចំណងមិត្តភាពរវាងប្រជាជនប្រទេសទាំងពីរឱ្យកាន់ស៊ីជម្រៅ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងទេសចរណ៍ ប្រទេសចិនគឺជាប្រភពទេសចរណ៍បរទេសធំជាងគេទី៣ បន្ទាប់ពីប្រទេសថៃ និងវៀតណាម ដោយបានលើកឡើងថា ចំនួនភ្ញៀវទេសចរចិនមកកម្ពុជាបានកើនឡើង ៤១.៥ ភាគរយ ក្នុងរយៈពេល ៤ ខែដំបូង នៃឆ្នាំ២០២៤។
របាយការណ៍បានបន្ថែមថា ភ្ញៀវទេសចរណ៍ចិនសរុបចំនួន ២៦០,៤៥៥ នាក់បានធ្វើដំណើរមកកាន់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ក្នុងអំឡុងខែមករា ដល់ខែមេសាឆ្នាំនេះ កើនឡើង ៤១.៥ ភាគរយពីចំនួន ១៨៤,០០៩ ក្នុងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ | លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានរាយការណ៍ថា ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាជិត ៧លាននាក់ ឬស្មើនឹង ៤១% នៃចំនួនប្រជាជន ត្រូវបានគ្របដណ្តប់ដោយមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល (HEF) និងបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម (ប.ស.ស) ក្នុងរយៈពេលបីខែដំបូងនៃឆ្នាំ២០២៤។ ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារក្រីក្រ គ្របដណ្តប់ប្រជាជនចំនួន 4.7 លាននាក់ (27% នៃចំនួនប្រជាជន) ខណៈដែល ប.ស.ស. ផ្តល់ការធានារ៉ាប់រងសុខភាពសម្រាប់ប្រជាជនចំនួន 2.1 លាននាក់ (12% នៃចំនួនប្រជាជន)។ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត សង្កត់ធ្ងន់ថា រដ្ឋាភិបាលផ្តល់អាទិភាពដល់វិស័យសុខាភិបាល ហើយបានកំណត់គោលដៅធានាឱ្យមានលទ្ធភាពទទួលបានសេវាថែទាំសុខភាពសាធារណៈជាសកលនៅឆ្នាំ២០៣៥។ |
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគូសបញ្ជាក់ថា មនុស្សនៅតែជាកត្តាស្នូលនៃគោលយោបាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ហើយការអប់រំ និងការបណ្តុះបណ្តាលមូលធនមនុស្ស គឺជាយុទ្ធសាស្ត្រវិនិយោគវែងឆ្ងាយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលដើម្បីមូលដ្ឋានសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងឧស្សាហកម្មដែលផ្តោតលើជំនាញ និងចំណេះដឹង ដោយធានាថា កម្ពុជានឹងមិនធ្លាក់ចូលក្នុងអន្ទាក់នៃប្រទេសចំណូលមធ្យមនៅក្នុងដំណើរការដ៏វែងឆ្ងាយ របស់យើងឈានឆ្ពោះឋានៈជាប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០។
ការគូសបញ្ជាក់របស់លោកបែបនេះធ្វើឡើងក្នុងពិធីចែកសញ្ញាបត្រជូននិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យពុទ្ធិសាស្ត្រ ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាដោយជោគជ័យចំនួន ៥៦១នាក់ ដោយក្នុងចំណោមនិស្សិតទាំង ៥៦១នាក់នេះ គឺមាននិស្សិតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រសុខាភិបាលចំនួន ៤០៣នាក់ និងនិស្សិតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យាមានចំនួន ១៥៨នាក់ នាព្រឹកថ្ងៃទី០៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងចំណោមវិស័យសំខាន់ៗនានា សុខាភិបាលគឺជាវិស័យអាទិភាពដ៏សំខាន់បំផុតមួយរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល នៅក្នុងការធានាបាននូវសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជន និងភាពធន់នៅក្នុងសង្គម។
លោកលើកឡើងថា ដោយកាលពីខែឧសភាកន្លងទៅនេះសម្តេចបានប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវផែនទីបង្ហាញផ្លូវឆ្ពោះទៅការគ្របដណ្តប់សុខភាពជាសកលនៅកម្ពុជា ឆ្នាំ២០២៤-២០៣៥ ហើយថាការវិនិយោគរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងវិស័យសុខាភិបាលក្នុងរយៈពេលជាង ៣ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះមានចំនួនសន្ធឹកសន្ធាប់ ព្រមទាំងបាន និងកំពុងនាំមកនូវភាពសំខាន់នៃលទ្ធផល និងវឌ្ឍនភាពជាច្រើនគួរជាទីមោទនៈ។
លោកបន្ដថា៖ «ជាក់ស្តែង ការចំណាយសរុបលើវិស័យសុខាភិបាលរបស់កម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ២០២៣ បានកើនឡើងដល់ចំនួន ២២៩៣ប៊ីលានរៀល សមមូលនឹងចំនួន ៥៧៣លានដុល្លារអាម៉េរិក គឺមានកំណើនជិត ៣ដង បើប្រៀបធៀបជាមួយនឹងឆ្នាំ២០១៣ ដែលមានត្រឹមតែចំនួន ៩០៣ប៊ីលាន សមមូលនឹងចំនួន ២២៦លានដុល្លារអាម៉េរិកតែប៉ុណ្ណោះ»។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងបញ្ជាក់ថា តាមរយៈការវិនិយោគលើវិស័យសុខាភិបាលនាពេលកន្លងមក សូចនាករមួយចំនួនបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីវឌ្ឍនភាពនៃដំណើរការឆ្ពោះទៅគ្របដណ្តប់ សុខភាពជាសកល ដែលក្នុងនោះរួមមាន ទី១. ការកើនឡើងកម្រិតសន្ទស្សន៍នៃការគ្របដណ្តប់សេវា សុខាភិបាលសារវន្តពី ២៤ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ២០០០ រហូតដល់ ៥៨ភាគរយ នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤។ ទី២. ការកើនឡើងនូវអាយុរំពឹងរស់របស់ពលរដ្ឋពី ៥៩ឆ្នាំ នៅឆ្នាំ២០០០ រហូតដល់ ៧៦ឆ្នាំ នៅឆ្នាំ២០២១។ ទី៣. ការថយចុះនៃទំហំចំណាយពីហោប៉ៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋលើការថែទាំសុខ ភាពពីប្រមាណ ៧០ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០០០ មកនៅត្រឹមប្រមាណ ៦០ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០២០ និងទី៤. ការថយចុះនៃអត្រាមរណភាពមាតា និងទារក ដែលក្នុងនោះមរណភាពមាតាបានធ្លាក់ចុះពី ៤៣៧នាក់ ក្នុងឆ្នាំ២០០០ មកនៅត្រឹម ១៥៤នាក់ នៅឆ្នាំ២០២២ និងមរណភាពរបស់ទារកដែលទើបនឹងកើតបានធ្លាក់ចុះពី ៣៧នាក់ ក្នុងឆ្នាំ២០០០ មកនៅត្រឹម ៨នាក់ ក្នុងឆ្នាំ២០២២ ក្នុងចំណោម ១ ០០០កំណើតរស់៕ | ចាប់ពីថ្ងៃទី 1 ខែកញ្ញា កម្ពុជានឹងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធទូទាត់ទិដ្ឋាការតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិចំនួនបីរបស់ខ្លួន ដើម្បីបង្កើនបទពិសោធន៍សម្រាប់ភ្ញៀវអន្តរជាតិ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានប្រកាសពីការផ្លាស់ប្តូរនេះ ក្នុងគោលបំណងកាត់បន្ថយជួរ និងតម្រូវការការទូទាត់សាច់ប្រាក់។ ប្រព័ន្ធថ្មីនេះនឹងសម្រួលដំណើរការទិដ្ឋាការ ដោយផ្តល់នូវវិធីសាស្រ្តកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព សុវត្ថិភាព និងងាយស្រួលសម្រាប់អ្នកទេសចរ។ បង្កើតឡើងដោយអ្នកជំនាញក្នុងស្រុក គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងលើកកម្ពស់ការទាក់ទាញរបស់ប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់ភ្ញៀវទេសចរបរទេស។ ថ្នាក់ដឹកនាំឧស្សាហកម្មក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការកែលម្អបដិសណ្ឋារកិច្ច និងការដោះស្រាយបញ្ហាដឹកជញ្ជូននឹងលើកកំពស់បទពិសោធន៍ទេសចរណ៍របស់ប្រទេស។ |
ក្នុងគោលបំណងដើម្បីសម្រេចបាននូវបទពិសោធន៍ដែលមិនមានការរំខានដល់ភ្ញៀវបរទេសដែលធ្វើដំណើរមកកម្ពុជា កម្ពុជានឹងដាក់ឱ្យទូទាត់ថ្លៃទិដ្ឋាការតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចចាប់ពីថ្ងៃទី ១ ខែកញ្ញា។ការប្រកាសនេះធ្វើឡើងដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងពិធីសំណេះសំណាល និងពិសាភោជនាហារ រៀបចំឡើងដោយសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា និងសមាគមអ្នកអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃសុក្រ នៅរាជធានីភ្នំពេញ។
ក្នុងឱកាសនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានពន្យល់ថា វិធានការដាក់ចេញការទូទាត់តាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកសម្រាប់ថ្លៃទិដ្ឋាការនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិទាំងបីគឺដើម្បីបង្កើនចំនួនភ្ញៀវទេសចរបរទេស។
ជាមួយប្រព័ន្ធថ្មីនេះ ភ្ញៀវទេសចរបរទេសមិនចាំបាច់តំរង់ជួរដើម្បីទូទាត់សាច់ប្រាក់នោះទេ។ ដោយកន្លងមក ពួកគេត្រូវបំពេញទម្រង់លើក្រដាសដោយដៃនៅស្ថានទូត ឬស្ថានកុងស៊ុល ឬឈរជាជួរ ដើម្បីទូទាត់សាច់ប្រាក់នៅពេលមកដល់។
លោកបានបន្តថា លោកបានសម្របសម្រួលអោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុរៀបចំកិច្ចប្រជុំនៅអាកាសយានដ្ឋានទាំងបី។ លោកបានបន្តថា៖ «ការស្នើសុំទិដ្ឋាការចេញចូល និងទិដ្ឋាការក្រៅប្រទេសដែលបានធ្វើរួចហើយគឺប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកទាំងអស់ ដូច្នេះអ្នកទេសចរនិងភ្ញៀវមកដល់មិនចាំបាច់ប្រើសាច់ប្រាក់ទៀតទេ»។
លោកក៏បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរថា ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងថ្មីត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយអ្នកជំនាញក្នុងស្រុក មិនមែនអ្នកជំនាញបរទេសនោះទេ។ លោកក៏បានអំពាវនាវដល់អ្នកនៅក្នុងឧស្សាហកម្មទាំងអស់ ជាពិសេសបុគ្គលិកដែលគ្រប់គ្រងច្រកទ្វារអាកាសយានដ្ឋានត្រូវស្វាគមន៍ភ្ញៀវដោយរាក់ទាក់ ផ្តល់បដិសណ្ឋារកិច្ចល្អ គឺជាគន្លឹះក្នុងការទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរកាន់តែច្រើន។
លោក ធួន ស៊ីណាន ប្រធានសមាគមទេសចរណ៍អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនៅកម្ពុជា បានប្រាប់កាសែតខ្មែរថាមស៍កាលពីថ្ងៃចន្ទថា “ការទូទាត់ថ្លៃទិដ្ឋាការតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកនឹងជួយបង្កើនបទពិសោធន៍ធ្វើដំណើររបស់អ្នកទេសចរដោយកាត់បន្ថយពេលវេលារង់ចាំ សម្រួលដំណើរការស្នើសុំទិដ្ឋាការ និងផ្តល់នូវភាពងាយស្រួលកាន់តែច្រើន”។ លោកបានបន្ថែមថា វានឹងធ្វើអោយបែបបទចូលកាន់តែរលូន ប្រសិទ្ធភាពកាន់តែប្រសើរឡើង និងផ្តល់នូវចំណាប់អារម្មណ៍ជាវិជ្ជមាន ដែលនេះនឹងជួយពង្រឹងបទពិសោធន៍ទេសចរណ៍សម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរមកកម្ពុជា។
លោក Jeremie Clement អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅនៃសណ្ឋាគារ Peninsula ភ្នំពេញបានអោយដឹងថា ភាពងាយស្រួលនេះទាក់ទាញជាពិសេសសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរដែលផ្តោតសំខាន់លើប្រសិទ្ធភាព និងភាពងាយស្រួលនៃការធ្វើដំណើរ។ ការទូទាត់តាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកផ្តល់នូវប្រតិបត្តិការប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងតម្លាភាព កាត់បន្ថយហានិភ័យដែលទាក់ទងនឹងការយកសាច់ប្រាក់។
នេះផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាពិសេស ដោយសារពីមុន ភ្ញៀវទេសចរត្រូវចំណាយសាច់ប្រាក់សម្រាប់ទូទាត់ទិដ្ឋាការជាលុយដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។ លោកបានបន្ថែមថា វិធានការនេះនឹងធ្វើអោយប្រទេសកម្ពុជាមានស្តង់ដារទេសចរណ៍អន្តរជាតិដែលធ្វើឲ្យប្រទេសនេះក្លាយជាគោលដៅទាក់ទាញសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរបរទេស។
លោកស្រី Clemy Balasoto នាយកទីផ្សារលក់ Tripoflight មានប្រសាសន៍ថា “បញ្ហាប្រឈមជារឿយៗកើតឡើងនៅពេលដែលអ្នកទេសចររំពឹងថាកម្ពុជានឹងមានស្តង់ដារដូចប្រទេសកំណើតរបស់ពួកគេ”។ លោកស្រីបានបន្ថែមថា៖ «កម្ពុជាមានគោលនយោបាយ និងនីតិវិធីផ្ទាល់ខ្លួន ដែលអាចខុសពីប្រទេសដែលមានការអភិវឌ្ឍច្រើន»។
លោកស្រីបានបន្តថា កំហុសចម្បងដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ក្នុងបទពិសោធរបស់ភ្ញៀវទេសចរបរទេសនៅកម្ពុជា គឺកង្វះមធ្យោបាយធ្វើដំណើរសាធារណៈ។
ខណៈដែលកម្ពុជាផ្តល់នូវបទពិសោធន៍វប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្រ្តដ៏សម្បូរបែប ការធ្វើដំណើរអាចជាបញ្ហាប្រឈមសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ។ អ្នកទេសចរជារឿយៗប្រឈមនឹងការលំបាកជាមួយនឹងឧបសគ្គភាសា ការចរចាតម្លៃ និងភាពជឿជាក់នៃសេវាកម្មទាំងនេះ។ អវត្ដមាននៃប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនសាធារណៈដែលមានការអភិវឌ្ឍន៍ និងទូលំទូលាយអាចនាំឱ្យមានការរំខានចិត្ត។ | អត្ថបទរាយការណ៍អំពីការអនុម័តគម្រោងបន្ថែមចំនួន 24 ក្រោម "កម្មវិធីជំរុញការវិនិយោគពិសេសសម្រាប់ខេត្តព្រះសីហនុ" ដែលនាំឱ្យចំនួនគម្រោងសរុបកើនឡើងដល់ 85 ។ គម្រោងថ្មីដែលមានតម្លៃ 129 លានដុល្លារត្រូវបានអនុម័តនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំដែលដឹកនាំដោយ ហ៊ាន សាហ៊ីប។ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។ កម្មវិធីដែលផ្តួចផ្តើមឡើងក្នុងខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត មានគោលបំណងដោះស្រាយបញ្ហាសំណង់ដែលមិនទាន់រួចរាល់ និងបោះបង់ចោលក្នុងទីក្រុងឆ្នេរសមុទ្រ ជាពិសេសសំណង់ដែលនៅសេសសល់ដោយ វិនិយោគិនចិនតាំងពីឆ្នាំ 2019។
គម្រោងដែលបានអនុម័តថ្មីរួមមានសំណង់ដែលកំពុងបន្តនិងពេលខាងមុខព្រមទាំងផែនការពង្រីក។ នៅចន្លោះខែកុម្ភៈ និងខែមិថុនា ឆ្នាំ 2024 គម្រោងចំនួន 61 ដែលមានតម្លៃប្រហែល 3.7 ពាន់លានដុល្លារក៏ត្រូវបានអនុម័តផងដែរ។ កម្មវិធីនេះផ្តល់នូវការលើកទឹកចិត្តផ្សេងៗ ដូចជាការលើកលែងពន្ធ និងការគាំទ្រផ្នែករដ្ឋបាល ដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់ការវិនិយោគនៅក្នុងតំបន់។ វិធានការទាំងនេះត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ និងដោះស្រាយវិបត្តិដែលបណ្តាលមកពីការអភិវឌ្ឍន៍ជាប់គាំងក្នុងក្រុងព្រះសីហនុ ដែលជាទីក្រុងដែលមានសក្តានុពលទេសចរណ៍កើនឡើង។
រដ្ឋាភិបាលបានរកឃើញអគារមិនទាន់រួចរាល់ចំនួន ៣៦២ នៅក្នុងតំបន់គិតត្រឹមខែមករា ឆ្នាំ ២០២៤។ កំណើនយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃការវិនិយោគក្នុងខេត្តព្រះសីហនុចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ ដែលជំរុញដោយអ្នកវិនិយោគចិនភាគច្រើនត្រូវបានរំខានដោយបញ្ហាប្រឈមសេដ្ឋកិច្ចសង្គម រួមទាំងជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩។ |
ជាមួយនឹងគម្រោងចំនួន ២៤ បន្ថែមដែលទទួលបានការអនុម័តសម្រាប់ការលើកទឹកចិត្តក្រោម “កម្មវិធីជំរុញការវិនិយោគពិសេសសម្រាប់ខេត្តព្រះសីហនុ” ដែលផ្តួចផ្តើមដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងខែមករាឆ្នាំនេះ ចំនួនគម្រោងបានកើនឡើងដល់៨៥គម្រោង ។
ការសម្រេចលើគម្រោងថ្មីដែលមានតម្លៃ ១២៩ លានដុល្លារនេះ ត្រូវបានក្រុមការងារជំរុញការវិនិយោគខេត្តព្រះសីហនុពិនិត្យ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពិនិត្យឡើងវិញនៅទីស្តីការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែកក្កដា។
កិច្ចប្រជុំនេះដឹកនាំដោយលោក ហ៊ាន សាហ៊ីប រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ និងជាប្រធានក្រុមការងារជំរុញការវិនិយោគខេត្តព្រះសីហនុ ក្រោមការណែនាំរបស់លោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។
កម្មវិធីជំរុញការវិនិយោគពិសេសត្រូវបានផ្តួចផ្តើមឡើងដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសំណង់ជាប់គាំង និងសំណង់ដែលត្រូវបោះបង់ចោលនៅក្នុងទីក្រុងឆ្នេរចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៩។
គម្រោងដែលបានអនុម័តថ្មីសម្រាប់ការលើកទឹកចិត្តរួមមានអគារដែលកំពុងសាងសង់ សំណង់ថ្មីដែលនឹងដាក់ឱ្យដំណើរការនៅឆ្នាំ២០២៤ ផែនការពង្រីក និងគម្រោងដែលមានស្រាប់។
ក្រោមក្របខណ្ឌនៃកម្មវិធីពិសេសនេះ ចាប់ពីខែកុម្ភៈ ដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រុមការងារជំរុញការវិនិយោគបានសម្រេចផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តដល់គម្រោងចំនួន៦១ ដែលមានទុនវិនិយោគសរុបប្រមាណ ៣,៧ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។
បច្ចុប្បន្ន ចំនួននេះបានកើនដល់ ៨៥ គម្រោង។ យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន ដើម្បីធានាការអនុវត្តកម្មវិធីអោយមានប្រសិទ្ធភាព និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្សេងទៀត ក្រុមការងារបានត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តការលើកទឹកចិត្ត ផ្តល់ការគាំទ្រដល់អ្នកវិនិយោគ និងរាយការណ៍ពីវឌ្ឍនភាពនៃគំនិតផ្តួចផ្តើមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំជាប្រចាំ។
កម្មវិធីលើកទឹកចិត្តពិសេសនេះគ្របដណ្តប់លើគម្រោងចំនួន៤ ដូចជាគម្រោងដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការសាងសង់អគារជាប់គាំង អគារដែលមិនជាប់គាំងដែលអាចដំណើរការនៅឆ្នាំ២០២៤ គម្រោងពង្រីក និងគម្រោងដែលមានស្រាប់ផ្សេងទៀត។
លោក ហ៊ាន សាហ៊ីប ប្រធានក្រុមការងារ បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការគាំទ្រ ជាពិសេសការប្តេជ្ញាចិត្ត និងឆន្ទៈរបស់ក្រុមការងារ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធក្នុងការរួមចំណែកដល់ការអនុវត្តកម្មវិធីពិសេសប្រកបដោយភាពរលូន។
ចំណាត់ការនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិអគារដែលមិនទាន់សាងសង់រួច ដែលភាគច្រើនបានបន្សល់ទុកដោយអ្នកវិនិយោគចិន បន្ទាប់ពីមានការរិះគន់ថាអគារជាប់គាំងទាំងនេះបានធ្វើអោយប៉ះពាល់ដល់សោភណ្ឌភាពទេសចរណ៍នៅតំបន់ឆ្នេរ។
ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្តើមមក ក្រុមការងារជំរុញការវិនិយោគបាននិងកំពុងអនុវត្តយ៉ាងសកម្មនូវវិធានការទាក់ទាញការវិនិយោគមកខេត្ត។ កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមមានការបង្កើតតំបន់អភិវឌ្ឍន៍ដែលបានកំណត់ ការរៀបចំសេចក្តីព្រាងអនុក្រឹត្យសម្រាប់ការផ្តល់ទិដ្ឋាការស្នាក់នៅសម្រាប់ការវិនិយោគរយៈពេលវែង និងការលើកកម្ពស់តំបន់ឧស្សាហកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចពិសេសដែលមានស្រាប់។
ការលើកទឹកចិត្តក្រោមកម្មវិធីរួមមាន ការលើកលែងពន្ធលើប្រាក់ចំណូល និងពន្ធអប្បបរមាសម្រាប់រយៈពេលបីឆ្នាំបន្ថែម ការលើកលែងពន្ធលើតម្លៃបន្ថែមរហូតដល់ការបញ្ចប់ និងការកែលម្អសំណង់ជាប់គាំង ការលើកលែងពន្ធកាត់ទុករយៈពេល៥ឆ្នាំលើការជួលអចលនទ្រព្យ ការលើកលែងពន្ធលើអចលនទ្រព្យ និង ការលើកលែងទណ្ឌកម្មរដ្ឋបាលផ្សេងៗ។
រដ្ឋាភិបាលបានរកឃើញសំណង់ជាប់គាំងចំនួន ៣៦២ នៅក្រុងព្រះសីហនុ គិតត្រឹមខែមករា ឆ្នាំ ២០២៤។ គេអាចកត់សម្គាល់បានថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១៦ មក ការវិនិយោគក្នុងក្រុងព្រះសីហនុមានការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស ជាពិសេសជាមួយនឹងកំណើននៃចំនួនសណ្ឋាគារ ភោជនីយដ្ឋាន ហាង និងសម្ភារៈបរិក្ខារផ្សេងៗទៀត ដោយសារតែការវិនិយោគរបស់ចិន។
ប៉ុន្តែ ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៩ មក ការប្រែប្រួលនៃស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចសង្គម រួមជាមួយនឹងការរីករាលដាលនៃ ជំងឺCovid-19 និងបញ្ហាប្រឈមជាសកលផ្សេងទៀត បានធ្វើឱ្យការសាងសង់អគារជាច្រើនត្រូវបានផ្អាក ឬត្រូវបានបញ្ឈប់។ |
ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រារព្ធពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់គម្រោងប្រឡាយហ្វូណនតេជោ ដែលជាគំនិតផ្តួចផ្តើមហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លាស់ប្តូរតម្លៃ 1.7 ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងគោលបំណងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។ ប្រឡាយប្រវែង ១៨០ គីឡូម៉ែត្រនេះនឹងតភ្ជាប់ព្រែកតាកែវក្នុងខេត្តកណ្តាលទៅខេត្តកែប ពង្រឹងពាណិជ្ជកម្ម ភស្តុភារ និងការចូលទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ គម្រោងនេះចែកចេញជាពីរផ្នែក ដោយមានការវិនិយោគពីក្រុមហ៊ុនកម្ពុជា និងចិន។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកឡើងពីសក្តានុពលរបស់ព្រែកជីក ក្នុងការជំរុញពាណិជ្ជកម្ម ទាក់ទាញការវិនិយោគ និងបង្កើតការងារ។ គម្រោងនេះត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងកាត់បន្ថយថ្លៃដឹកជញ្ជូន និងពង្រឹងជំហររបស់កម្ពុជាក្នុងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោក។ វាក៏នឹងជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងតំបន់ និងទាក់ទាញការវិនិយោគថ្មីៗនៅតាមផ្លូវរបស់ខ្លួន។ ប្រឡាយនេះគ្រោងនឹងដំណើរការនៅឆ្នាំ២០២៨។ |
កាលពីថ្ងៃចន្ទ កម្ពុជាបានប្រារព្ធពិធីបើកការដ្ឋានព្រែកជីកហ្វូណនតេជោដែលជាគំនិតផ្តួចផ្តើមហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏ធំមួយដែលនឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការប្រែក្លាយទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។
ទិវាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ ត្រូវបានប្រារព្ធធ្វើឡើងក្រោមអធិបតីភាពលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួង/ស្ថាប័ន ថ្នាក់ដឹកនាំធុរកិច្ច និងតំណាងសហគមន៍មូលដ្ឋាន ក៏មានវត្តមានក្នុងឱកាសនេះដែរ។
ព្រែកជីកនេះមានប្រវែង១៨០ គីឡូម៉ែត្រ ដែលនឹងតភ្ជាប់ព្រែកតាកែវ ដែលជាដៃទន្លេនៃទន្លេមេគង្គ ស្ថិតក្នុងស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្តាល ទៅកាន់ខេត្តកែប ឆ្លងកាត់ខេត្តតាកែវ និងកំពត ដោយនឹងពង្រឹងការតភ្ជាប់ និងផ្តល់ភាពងាយស្រួលដល់កម្ពុជាក្នុងការចូលទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។
គម្រោងនេះធ្វើឡើងដោយក្រុមហ៊ុន Funan Techo Inland Waterways and Logistics Co Ltd ក្នុងតម្លៃ ១,៧ ពាន់លានដុល្លារ។ ការសាងសង់ត្រូវបានបែងចែកជាពីរដំណាក់កាល។
ដំណាក់កាលទី១ មានប្រវែងជាង ២១ គីឡូម៉ែត្រពីព្រែកតាកែវដល់ទន្លេបាសាក់គឺជាការបណ្តាក់ទុនរួមគ្នារវាងកំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញដែលបានចុះបញ្ជីជាសាធារណៈ (PPAP) និងកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុដែលបានចុះបញ្ជីជាសាធារណៈ និងសាជីវកម្មវិនិយោគកម្ពុជានៅបរទេស ( OCIC) ដែលជាក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក។
កំពង់ផែទាំងពីរនឹងកាន់កាប់ហ៊ុនចំនួន៥១ភាគរយនៃភាគហ៊ុនរបស់គម្រោងទី១ ហើយភាគហ៊ុន៤៩ ភាគរយផ្សេងទៀតបានទៅ OCIC ។
ដំណាក់កាលទី២ ដែលលាតសន្ធឹងប្រវែងជាង ១៥៩គីឡូម៉ែត្រ តភ្ជាប់រវាងទន្លេបាសាក់ និងខេត្តកែប នឹងត្រូវវិនិយោគរួមគ្នាដោយកំពង់ផែទាំងពីរ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការថ្នល់ និងស្ពានចិន (CRBC)។
ក្នុងសុន្ទរកថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានសង្កត់ធ្ងន់លើតួនាទីសំខាន់របស់ព្រែកជីកក្នុងការពង្រឹងសមត្ថភាពដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹករបស់កម្ពុជាទៅកាន់សមុទ្រ រួមទាំងជំរុញពាណិជ្ជកម្ម ទាក់ទាញការវិនិយោគបរទេស ជំរុញទេសចរណ៍ និងបង្កើតឱកាសការងារថ្មីៗ។
លោកបានបន្តថា “ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺជាការវិនិយោគយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់អនាគតជាតិរបស់យើង”។
លោកបានបន្ថែមថា “គម្រោងនេះនឹងលើកកំពស់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាតាមរយៈការពង្រឹងស្វ័យភាព ហើយភាពជាម្ចាស់នៃការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹកនឹងធ្វើឲ្យពាណិជ្ជកម្មប្រសើរឡើង”។
លោកបន្តថា គម្រោងនេះក៏ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងជំរុញការអភិវឌ្ឍន័នៅតាមបណ្តោយដងព្រែក ដោយពង្រឹងវិស័យឧស្សាហកម្ម កសិកម្ម ភស្តុភារ និងអចលនទ្រព្យ ក៏ដូចជាបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលសេដ្ឋកិច្ចថ្មីៗ។
តាមការគ្រោងទុកក្នុងឆ្នាំ២០២៨ ព្រែកជីកនេះនឹងត្រូវបានដាក់អោយដំណើរការក្រោមទម្រង់ សាងសង់ ធ្វើប្រតិបត្តិការ និងផ្ទេរ (Build-Operate-Transfer) ដែលនឹងត្រូវគ្រប់គ្រងដោយកំពង់ផែទាំងពីរ។
បច្ចុប្បន្ន ការដឹកជញ្ជូនទំនិញចូល និងចេញពីកំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញ ត្រូវឆ្លងកាត់កំពង់ផែ Cai Mep របស់វៀតណាម មុននឹងទៅដល់បណ្តាប្រទេស និងគោលដៅផ្សេងទៀត។
នៅពេលដែលព្រែកជីកត្រូវបានដំណើរការ ការដឹកជញ្ជូនទំនិញទាំងអស់នឹងឆ្លងកាត់ព្រែកជីកទៅកាន់កំពង់ផែទឹកជ្រៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ដែលនឹងជំរុញសកម្មភាពដឹកជញ្ជូនរបស់កំពង់ផែ ។
លោកស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី អនុប្រធានទី១ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានបង្ហាញទំនុកចិត្តថា ព្រែកជីកនេះនឹងកាត់បន្ថយថ្លៃដឹកជញ្ជូនបានយ៉ាងច្រើន ពន្លឿនចលនាទំនិញ និងពង្រឹងជំហររបស់កម្ពុជាក្នុងខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោក។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នឹងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនដល់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គមរបស់កម្ពុជា ពង្រឹងឯករាជ្យភាពរបស់ប្រទេសក្នុងការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក និងកាត់បន្ថយការចំណាយ ចម្ងាយ និងពេលវេលានៃការដឹកជញ្ជូនទំនិញ និងអ្នកដំណើរ”។
លោក លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាបានចាត់ទុកព្រែកជីកនេះថាជាកាតាលីករសម្រាប់ការវិនិយោគថ្មី ដោយផ្តល់ឱកាសសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក និងការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មនៅតំបន់តាមបណ្តោយដងព្រែក។
លោកបានលើកឡើងថា “ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនឹងផ្តល់ឱកាសសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ដែល ដោយទាក់ទាញការវិនិយោគថ្មីក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងផលិតកម្ម និងការជំរុញការនាំចេញដោយកាត់បន្ថយថ្លៃដឹកជញ្ជូន”។
លោកបានបន្តថា ជាមួយនឹងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនកាន់តែប្រសើរឡើង និងការចូលទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ កម្ពុជានឹងបង្កើនការប្រកួតប្រជែង បើធៀបទៅនឹងប្រទេសជិតខាង និងតំបន់។
យោងតាមទិន្នន័យពីអគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា បានឱ្យដឹងថា កម្ពុជាបាននាំចេញទំនិញមានតម្លៃ ១២,២៩ ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំនេះ កើនឡើង ១២,៦ ភាគរយពី ១០,៩២ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
ផលិតផលនាំចេញសំខាន់ៗរបស់កម្ពុជារួមមាន សម្លៀកបំពាក់ គ្រឿងចក្រ ឧបករណ៍អគ្គិសនី ស្បែកជើង ទំនិញស្បែក គ្រាប់ធញ្ញជាតិ គ្រឿងសង្ហារឹម កៅស៊ូ ផ្លែឈើ បន្លែ គុជ ប្រដាប់ក្មេងលេង និងវាយនភណ្ឌ។ ដោយឡែកការនាំចូល រួមមានថ្នាំ និងអាហារបំប៉ន គ្រឿងប្រើប្រាស់ និងអាហារ និងភេសជ្ជៈ។ | រដ្ឋបាលជលផល (FiA) និងអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មអង្គការសហប្រជាជាតិ (UNIDO) កំពុងជំរុញឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យជលផលរបស់កម្ពុជា សហការជាមួយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចជលផល (FCA) ដើម្បីបំពេញតាមស្តង់ដារសុវត្ថិភាពចំណីអាហារដែលត្រូវការសម្រាប់ការនាំចេញត្រី និងផលិតផលជលផល ជាពិសេសទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ ដូចជាសហភាពអឺរ៉ុប។ FiA បានអនុវត្តប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពចំណីអាហារស្របតាមស្តង់ដារសហភាពអឺរ៉ុប ដើម្បីធានាបាននូវសុចរិតភាពនៃការនាំចេញ និងកំពុងបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយប្រទេសមួយចំនួនដើម្បីពង្រីកការចូលប្រើប្រាស់ទីផ្សារ។ FCA កំពុងរៀបចំសវនកម្ម EU ដើម្បីទទួលបានការទទួលស្គាល់សម្រាប់ផលិតផលត្រីកម្ពុជា ដោយមានគោលដៅនាំចេញទៅ EU នៅឆ្នាំក្រោយ។ បច្ចុប្បន្ននេះ សហគ្រាសចំនួន ១៧ បានទទួលត្រាគុណភាពកម្ពុជា (CQS) ដែលមានលក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការនាំចេញអន្តរជាតិ។ |
រដ្ឋបាលជលផល និងអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNIDO) បានអំពាវនាវឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នៅក្នុងខ្សែសង្វាក់តម្លៃជលផល សហការជាមួយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចជលផល (FCA) ដើម្បីអនុវត្តតម្រូវការសុវត្ថិភាពចំណីអាហារចាំបាច់ ចាប់ពីការដាក់ពាក្យស្នើសុំរហូតទទួលបានលេខសម្គាល់ការយល់ព្រមលើការនាំចេញ។
នៅក្នុងសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយនាពេលថ្មីៗនេះស្តីពី “លក្ខខណ្ឌតម្រូវបច្ចេកទេសសម្រាប់នាំចេញផល ផលិតផលជលផល» រដ្ឋបាលជលផល និង UNIDO បានស្នើសុំឱ្យប្រតិបត្តិករអាជីវកម្មនេសាទនាំចេញត្រី និងផលិតផលជលផលទរបស់ពួកគេទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ រួមទាំងសហភាពអឺរ៉ុបផងដែរ។ អ្នកដែលចាប់អារម្មណ៍ត្រូវបញ្ជូនទម្រង់ពាក្យសុំទៅរដ្ឋបាលជលផលសម្រាប់ការចុះឈ្មោះ និងទទួលបានលេខសម្គាល់ការយល់ព្រមសម្រាប់ការនាំចេញ។
ការធានាសុវត្ថិភាព និងភាពសុចរិតនៃផលិតផលជលផលសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា គឺជាអាទិភាពចម្បងរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។ សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ UNIDO បាននិយាយកាលពីថ្ងៃចន្ទថា ដោយមានការគាំទ្រផ្នែកបច្ចេកទេសពី UNIDO រដ្ឋបាលជលផលបានអនុវត្តប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាពចំណីអាហារដ៏ទូលំទូលាយ និងការត្រួតពិនិត្យជាផ្លូវការស្របតាមស្តង់ដារសហភាពអឺរ៉ុប ដែលសម្របសម្រួលការនាំចេញ ខណៈពេលដែលការពារសុខភាពសាធារណៈ។
លោក ពុំ សុថា ប្រធានរដ្ឋបាលជលផលបានមានប្រសាសន៍ថា “ការអនុវត្តប្រព័ន្ធនេះ បានធ្វើឱ្យកម្ពុជាអាចនាំចេញត្រី និងផលិតផលជលផលទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ ដូចជាប្រទេសចិន អូស្ត្រាលី នូវែលសេឡង់ និងប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀត ដែលជំរុញដោយការកើនឡើងនៃតម្រូវការពីសហគមន៍កម្ពុជា និងអាស៊ីនៅបរទេស។”
លោកបានបន្ថែមថា ក្នុងទិសដៅនេះ រដ្ឋបាលជលផលកំពុងបង្កើតអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា ឬកិច្ចព្រមព្រៀងទទួលស្គាល់គ្នាទៅវិញទៅមក (MRA) ជាមួយប្រទេសទាំងនេះ ដើម្បីបង្កើនលទ្ធភាពទទួលបានទីផ្សារពិភពលោក។
លោកបានបន្ថែមថា “នេះតម្រូវឱ្យមានការកសាងសមត្ថភាពចាំបាច់របស់អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចជលផល ដើម្បីធានាថាត្រី និងផលិតផលជលផលបំពេញតាមស្តង់ដារអនាម័យ និងសុវត្ថិភាពដែលកំណត់ដោយប្រទេសនាំចូល” ។
លោកបានពន្យល់បន្ថែមថា៖ «វាមានភាពស្មុគស្មាញ ប៉ុន្តែមានតម្លៃ ព្រោះប្រសិនបើកម្ពុជាឆ្លងផុតសវនកម្មរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាព និងសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ((DG-SANTE) កម្ពុជានឹងមានភាពងាយស្រួលក្នុងការចូលទៅកាន់ទីផ្សារផ្សេងទៀត។ ជាមួយនឹងការទទួលស្គាល់របស់សហភាពអឺរ៉ុប កម្ពុជាមានមោទនភាពដែលបានលើកកម្ពស់ជំហររបស់ខ្លួនក្នុងទីផ្សារអន្តរជាតិ និងទាក់ទាញការវិនិយោគបន្ថែមទៀតលើវិស័យជលផលក្រោយការប្រមូលផលរបស់ខ្លួន»។
លោកបណ្ឌិត Shetty Seetharama Thombathu ប្រធានទីប្រឹក្សាបច្ចេកទេសរបស់ UNIDO បាននិយាយថា ដើម្បីបំពេញលក្ខខណ្ឌតម្រូវបច្ចេកសម្រាប់ការនាំចេញ រដ្ឋបាលជលផលបានដាក់ចេញ “តម្រូវការបច្ចេកទេសសម្រាប់ការត្រួតពិនិត្យគុណភាព និងសុវត្ថិភាពត្រី និងផលិតផលជលផល” ដែលបានអនុម័តកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមីនា ឆ្នាំនេះសម្រាប់ការត្រួតពិនិត្យការនាំចេញ។
លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា “ខណៈដែលឯកសារនេះមានលក្ខណៈមិនទាន់តម្រូវនៅឡើយ ប៉ុន្តែវាក្លាយជាកាតព្វកិច្ចសម្រាប់ប្រតិបត្តិករដែលមានបំណងនាំចេញត្រី និងផលិតផលជលផលរបស់ពួកគេទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុប និងទីផ្សារពិភពលោកផ្សេងទៀត” ។
ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេស និងការត្រួតពិនិត្យគុណភាពក្រោយការប្រមូលផលនេសាទ (DFPTQ) នៃរដ្ឋបាលជលផលលោកបណ្ឌិត ឈួន ចំណាន ក៏បានមានប្រសាសន៍ផងដែរថា អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចជលផល (FCA) កំពុងរៀបចំសវនកម្មនាពេលខាងមុខដោយអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាព និងសុវត្ថិភាពម្ហូបអាហារ ដោយបានដាក់សំណើជាផ្លូវការ និងឯកសារចាំបាច់នានា។
អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចជលផលមានបំណងអញ្ជើញសវនកម្ម DG SANTE ដើម្បីដាក់កម្ពុជាជាប្រទេសផលិតផលដែលមានហានិភ័យទាប រួមទាំងទឹកត្រី និងផលិតផលត្រីបង្អាប់ និងស្ងួតដែលមានប្រភពមកពីជលផលជលផលក្នុងស្រុក។
អ្នកស្រី អ៊ឹម រចនា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានមានប្រសាសន៍ថាគោលបំណង នាំចេញត្រី និងផលិតផលជលផលផ្សេងទៀតទៅកាន់ទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប នៅឆ្នាំក្រោយ កំពុងទទួលបានសន្ទុះ បន្ទាប់ពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងយ៉ាងទូលំទូលាយពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល និងការគាំទ្រយ៉ាងសំខាន់ពីសហភាពអឺរ៉ុបក្រោមគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ជលផលក្រោយប្រមូលផល ( CAPFISH-Capture)កាលពីខែមុន។
អ្នកស្រីបានបន្ថែមថា យើងចង់ឃើញផលិតផលត្រីរបស់កម្ពុជាចរាចរនៅលើទីផ្សារ។ មិនត្រឹមតែផលិតផលត្រីប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាទំនិញកសិកម្មទៀតផង។ យើងចង់ឃើញផលិតផលមានតម្លៃបន្ថែមសម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់ប្រជានេសាទ និងកសិករយើង»។ “ពួកគេនឹងទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍បែបនេះ។ នេះជាអាទិភាពរបស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ»។
បច្ចុប្បន្ននេះ សហគ្រាសចំនួន១៧សម្រេចបាននូវត្រាគុណភាពកម្ពុជា (CQS) ដោយពួកគេអាចនាំចូលផលិតផលខ្លូនចូលទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ |
ក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ីចំនួនបួនបានចូលរួមក្នុងពិព័រណ៍ Cambodia FoodPlus Expo 2024 ដែលប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី 2 ដល់ថ្ងៃទី 4 ខែសីហា នៅមជ្ឈមណ្ឌលសន្និបាតកោះពេជ្រ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ គាំទ្រដោយសាជីវកម្មអភិវឌ្ឍន៍ពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី (MATRADE) និងការិយាល័យទីប្រឹក្សាកសិកម្មនៃស្ថានទូតម៉ាឡេស៊ីនៅទីក្រុងបាងកក ក្រុមហ៊ុនបានតាំងបង្ហាញផលិតផលម្ហូបអាហារជាច្រើន រួមទាំងមីកញ្ចប់ បង្អែម និងអាហារកក។ ការចូលរួមនេះមានគោលបំណងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងកម្ពុជា ជាមួយនឹងទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីឈានដល់ ៦៦៥,៣ លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០២៣។ ប្រទេសទាំងពីរកំពុងស្វែងរកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើផលិតផលហាឡាល ICT គ្រឿងម៉ាស៊ីន និងសារធាតុគីមី។ MATRADE ក៏ផ្សព្វផ្សាយផងដែរនូវពិព័រណ៍ហាឡាលអន្តរជាតិម៉ាឡេស៊ី (MIHAS 2024) ដែលនឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី 17 ដល់ថ្ងៃទី 20 ខែកញ្ញា ដោយបម្រើជាវេទិកាសម្រាប់ការតភ្ជាប់ពាណិជ្ជកម្ម និងការចែករំលែកចំណេះដឹងផ្នែកឧស្សាហកម្ម។ |
ក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ីចំនួន៤បានចូលរួមក្នុងកម្មវិធីពិព័រណ៍ Cambodia FoodPlus 2024 ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី២ ដល់ថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ នៅមជ្ឈមណ្ឌលសន្និបាត និងពិព័រណ៍កោះពេជ្រ រាជធានីភ្នំពេញ។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន សាជីវកម្មអភិវឌ្ឍន៍ពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី (MATRADE) ភ្នំពេញសហការជាមួយការិយាល័យទីប្រឹក្សាកសិកម្ម ស្ថានទូតម៉ាឡេស៊ី ទីក្រុងបាងកក បានជួយសម្របសម្រួលក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ីទាំង៤ឱ្យចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ។
ក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ីបានផ្សព្វផ្សាយផលិតផលម្ហូបអាហារជាច្រើនដូចជា មីកញ្ចប់ បង្អែម ផលិតផលត្រីធូណា ភេសជ្ជៈ និងផលិតផលអាហារក្លាសេ ក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់ក្រសួងកសិកម្ម និងសន្តិសុខស្បៀងម៉ាឡេស៊ី។
ជាផ្នែកមួយនៃខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោក ម៉ាឡេស៊ី និងកម្ពុជា បន្តបង្កើនភាពខ្លាំងរបស់គ្នាទៅវិញទៅមក និងជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មលើវិស័យផ្សេងៗ។ នៅឆ្នាំ២០២៣ ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងម៉ាឡេស៊ី និងកម្ពុជាមានរហូតដល់ ៦៦៥,៣ លានដុល្លារ ដោយផ្តោតខ្លាំងលើទំនិញផលិត។
ក្នុងចំណោមផលិតផលកំពូលដែលម៉ាឡេស៊ីនាំចេញមកកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៣ មានផលិតផលប្រេង (៣៣,១ ភាគរយ) វាយនភណ្ឌ សំលៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង (១៦,៦ ភាគរយ) និងការផលិតដែក (១៦,៥ ភាគរយ) ។
ផលិតផលនាំចូលច្រើនជាងគេពីប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៣ គឺវាយនភណ្ឌ សំលៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង (៤៧,៩ ភាគរយ) ផលិតផលកសិកម្មផ្សេងទៀត (២៩,៣ ភាគរយ) និងផលិតផលផលិតកម្មផ្សេងទៀត (១១,៦ ភាគរយ) ។
យោងតាមលោក Mohd Firdaus Mohammad ស្នងការរងពាណិជ្ជកម្មនៃ MATRADEដែលគ្របដណ្តប់វៀតណាម កម្ពុជា និងឡាវ ម៉ាឡេស៊ី និងកម្ពុជាអាចបំពេញគ្នាទៅវិញទៅមក និងពង្រឹងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីក្រោមការសម្របសម្រួលពាណិជ្ជកម្មរបស់ ATIGA ។
វិស័យសក្តានុពលសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមមានផលិតផលហាឡាល (ដូចជា F&B ទំនិញថែទាំផ្ទាល់ខ្លួន និងគ្រឿងសំអាង) បច្ចេកវិទ្យសា គ្រឿងម៉ាស៊ីន គ្រឿងបន្លាស់ និងផលិតផលគីមី។
ជាមួយនឹងវត្តមាននៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញ MATRADE នឹងបន្តសម្របសម្រួលភាពជាដៃគូរវាងធុរកិច្ចកម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ី និងស្វែងរកកិច្ចសហការនាពេលអនាគត។
លោកបានបន្តថា ព្រឹត្តិការណ៍មួយក្នុងចំណោមព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗដែលរៀបចំដោយ MATRADE គឺ Malaysia International Halal Showcase (MIHAS 2024) ដែលបម្រើជាវេទិកាសម្រាប់ការតភ្ជាប់ពាណិជ្ជកម្ម និងការចែករំលែកចំណេះដឹងរបស់អ្នកជំនាញលើនិន្នាការ និងការអភិវឌ្ឍន៍ចុងក្រោយបំផុតនៅក្នុងឧស្សាហកម្មហាឡាល។
MIHAS 2024 ដែលរៀបចំដោយក្រសួងវិនិយោគ ពាណិជ្ជកម្ម និងឧស្សាហកម្ម (MITI) និងរៀបចំដោយសាជីវកម្មអភិវឌ្ឍន៍ពាណិជ្ជកម្មក្រៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី (MATRADE) នឹងប្រព្រឹត្តទៅចាប់ពីថ្ងៃទី១៧ ដល់ថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២៤ នៅមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្ម និងពិព័រណ៍អន្តរជាតិម៉ាឡេស៊ី ( MITEC) ។
កម្មវិធីពិព័រណ៍លើកទី 20 នៃ MIHAS ក្រោមប្រធានបទ ‘Globalising Halal Innovations’ នឹងផ្តោតលើការជំរុញការបង្កើតថ្មី និងគំនិតផ្តួចផ្តើមប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ ក្រុមហ៊ុនកម្ពុជាទាំងអស់ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តឱ្យចូលរួមក្នុង MIHAS 2024 ដើម្បីពង្រីកខ្លួនចូលទៅក្នុងទីផ្សារហាឡាល់ពិភពលោក។ | ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បានប្រកាសថា រាល់ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារចាស់ រហែក ឬប្រឡាក់បន្តិច នឹងត្រូវទទួលយកទូទាំងប្រទេស ដោយមិនមានការរឹតបន្តឹង ឬថ្លៃបន្ថែមនោះទេ។ ការសម្រេចចិត្តនេះមានគោលបំណងកាត់បន្ថយការលំបាកផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា និងភ្ញៀវទេសចរបរទេស។ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាក៏បានហាមឃាត់ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុពីការគិតថ្លៃសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងក្រដាសប្រាក់បែបនេះ លើកលែងតែក្រដាសប្រាក់ក្លែងក្លាយ ឬមិនអាចទទួលស្គាល់បាន។ គោលនយោបាយនេះពង្រីកទូទាំងប្រទេសបន្ទាប់ពីបានសាកល្បងនៅខេត្តសៀមរាប។ NBC បានបញ្ជាក់ថាខណៈដែលខ្លួនមិនអាចចេញឬជំនួសវិក្កយបត្រដុល្លារអាមេរិកបាន វានឹងរ៉ាប់រងលើការផ្ទេរវិក្កយបត្រចាស់ទៅធនាគារកណ្តាលអាមេរិក។ ធនាគារកណ្តាលក៏បានលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលខ្មែរដើម្បីទ្រទ្រង់សេដ្ឋកិច្ចជាតិផងដែរ។ |
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានចេញវិធានការតម្រូវឲ្យគ្រប់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ និងអាជីវករប្តូរប្រាក់ទូទាំងប្រទេសទទួលយកក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ចាស់ ឬប្រឡាក់ ដោយមិនទាមទាររកកម្រៃសេវាពីអតិថិជនរបស់ខ្លួន។
វិធានការនេះត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងបន្ធូរបន្ថយបន្ទុកហិរញ្ញវត្ថុរបស់សាធារណៈជន និងភ្ញៀវទេសចរបរទេសជាច្រើនដែលកន្លងមកបានជួបប្រទះការលំបាកក្នុងការចាយប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកចាស់ ឬប្រឡាក់។
នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសដែលបានចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២ ខែសីហា ធនាគារជាតិបានហាមប្រាមដល់គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់ រួមទាំងអាជីវករប្តូរប្រាក់យកកម្រៃសេវាបន្ថែមនៃក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកដែលរហែក ឬប្រឡាក់។
ធនាគារជាតិបានអោយដឹងទៀតថា “តម្រូវឱ្យទួលយកក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ចាស់ ឬប្រឡាក់ ដោយមិនទាមទាររកកម្រៃសេវាពីអតិថិជនរបស់ខ្លួន លើកលែងតែក្រដាសប្រាក់នោះជាក្រដាសប្រាក់ក្លែងក្លាយ ឬ បាត់បង់ អត្តសញ្ញាណ ដែលមិនអាចទទួលស្គាល់បាន និងតម្រូវឱ្យដកហូតនូវរាល់ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកក្លែងក្លាយទាំងអស់ ដោយពុំមានសំណង និងបញ្ជូនមកធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។
វិធានការនេះត្រូវបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុនថា ការដោះដូរក្រដាសប្រាក់ដុល្លារចាស់ ឬប្រឡាក់នឹងត្រូវអនុវត្តនៅទូទាំងប្រទេស បន្ទាប់ពីបានធ្វើនៅខេត្តសៀមរាប។
លោកបន្តថា បន្ទាប់ពីវិធានការនេះត្រូវបានអនុវត្តនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចសម្រួលការដោះដូរប្រាក់ដុល្លារចាស់ ប្រឡាក់ និងរហែកបន្តិចបន្តួចនៅទូទាំងប្រទេស ដោយមិនគិតថ្លៃសេវាបន្ថែម។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានអោយដឹងទៀតថា ថាធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មិនមែនជាអាជ្ញាធរបោះពុម្ព និងដាក់ឱ្យចរាចរនូវក្រដាស ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកនោះឡើយ ហើយក៏មិនមានសិទ្ធិក្នុងការកាត់ ដុតក្រដាសចាស់ ទក់ រហែក ដើម្បីជំនួស ដោយក្រដាសប្រាក់ថ្មី ដូចក្រដាសប្រាក់រៀលនោះទេ។ ជំនួសវាដោយក្រដាសប្រាក់ថ្មី។ ដូច្នេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ត្រូវចំណាយលើការដឹកជញ្ជូនប្រាក់ដុល្លារចាស់ទៅធនាគារអាមេរិក និងសម្រាប់ការទទួលក្រដាសប្រាក់ដុល្លារថ្មីមកកម្ពុជាផងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានលើកទឹកចិត្តដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ចូលរួមប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលបន្ថែមទៀត ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិ”។
ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកចាស់បានតម្រូវឱ្យផ្ទេរដោយធនាគាជាតិនៃកម្ពុជាទៅធនាគារកណ្តាលសហរដ្ឋអាមេរិក។ រហូតមកដល់ពេលនេះ ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកចាស់ប្រមាណ ១១លានដុល្លារ ត្រូវបានផ្ទេទៅសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងតម្លៃជិត ៣៥ម៉ឺនដុល្លារ ដើម្បីរ៉ាប់រងការចំណាយលើការដឹកជញ្ជូន និងធានារ៉ាប់រង។ | នៅកម្ពុជា ទីផ្សារជឿទុកចិត្តភាគច្រើនដែលមានតម្លៃ 1.47 ពាន់លានដុល្លារត្រូវបានគ្របដណ្តប់ដោយការជឿទុកចិត្តពាណិជ្ជកម្មដែលមានចំនួន 70% នៃចំនួនសរុប។ ការបំបែកទីផ្សារជឿទុកចិត្តរួមមាន $1.02 ពាន់លានដុល្លារនៅក្នុងការជឿទុកចិត្តពាណិជ្ជកម្ម $ 369 លានដុល្លារនៅក្នុងការទុកចិត្តហិរញ្ញវត្ថុ $ 77 លានដុល្លារនៅក្នុងការទុកចិត្តសាធារណៈនិង $ 2.2 លានដុល្លារនៅក្នុងការទុកចិត្តបុគ្គល។ ការជឿទុកចិត្តមានអត្ថប្រយោជន៍ជាពិសេសសម្រាប់អ្នកវិនិយោគបរទេស ដោយសារច្បាប់របស់កម្ពុជាដាក់កម្រិតលើកម្មសិទ្ធិរបស់ជនបរទេស ប៉ុន្តែអនុញ្ញាតឱ្យជនបរទេសទិញអាផាតមិនពីលើជាន់ទីមួយ។
ការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស (FDI) មានសារៈសំខាន់ដោយមានលំហូរចូលចំនួន 48.4 ពាន់លានដុល្លារពីឆ្នាំ 2018 ដល់ឆ្នាំ 2023 ដោយប្រទេសចិនគឺជាអ្នករួមចំណែកធំបំផុត។ សេវាកម្ម Escrow ដែលផ្តល់ដោយធនាគារកម្ពុជាកំពុងលើកកម្ពស់ការវិនិយោគដោយផ្អែកលើទំនុកចិត្ត ជួយជនបរទេសវិនិយោគលើអចលនទ្រព្យ និងទ្រព្យសម្បត្តិផ្សេងទៀតប្រកបដោយសុវត្ថិភាព។ ឥឡូវនេះប្រទេសនេះមានករណីទុកចិត្តដែលបានចុះបញ្ជីជាង 950 ដែលមានតម្លៃ 1.5 ពាន់លានដុល្លារ ជាមួយនឹងសេវា escrow ដោះស្រាយ $209 លានដុល្លារ។
ច្បាប់ស្តីពីការជឿទុកចិត្តដែលបានអនុម័តក្នុងឆ្នាំ 2019 ផ្តល់នូវក្របខ័ណ្ឌច្បាប់សម្រាប់ការបង្កើត និងការគ្រប់គ្រងការជឿទុកចិត្ត ដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុប្រកបដោយសុវត្ថិភាពតាមរយៈប្រព័ន្ធភាគីបីដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអ្នកទុកចិត្ត អ្នកទទួលបន្ទុក និងអ្នកទទួលផល។ |
ទីផ្សារបរធនបាលកិច្ចដែលទើបនឹងបង្កើតថ្មីភាគច្រើននៅកម្ពុជាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយបរធនបាលកិច្ចពាណិជ្ជកម្ម។ ខ្ពស់រហូតដល់៧០ ភាគរយនៃទីផ្សារបរធនបាលកិច្ចរបស់កម្ពុជាចំនួន ១,៤៧ ពាន់លានដុល្លារគឺបានមកពីបរធនបាលកិច្ចពាណិជ្ជកម្ម នេះបើយោងតាមទិន្នន័យពីនិយតករបរធនបាលកិច្ច ។
ទិន្នន័យពីនិយតករបរធនបាលកិច្ចបានបង្ហាញថា ១,៤៧ ពាន់លានដុល្លារបានមកពី បរធនបាលកិច្ចពាណិជ្ជកម្មចំនួន ១,០២ ពាន់លានដុល្លារ បរធនបាលកិច្ចហិរញ្ញវត្ថុចំនួន ៣៦៩ លានដុល្លារ បរធនបាលកិច្ចបុគ្គលចំនួន២,២ លានដុល្លារ បរធនបាលកិច្ចសាធារណៈចំនួន ៧៧ លានដុល្លារ និងបរធនបាលកិច្ចសង្គមចំនួន ១,៤ លានដុល្លារ។
ការបង្កើតបរធនបាលកិច្ចមានអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់សហគមន៍ជនបរទេស និងអ្នកវិនិយោគបរទេសនៅកម្ពុជា។ នៅឆ្នាំ ១៩៩៣ កម្ពុជាបានអនុម័តច្បាប់ក្រោមរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ខ្លួន ដែលមិនអនុញ្ញាតអោយជនបរទេស កាន់កាប់ដីធ្លី។ ប៉ុន្តែ ច្បាប់បានអនុញ្ញាតឱ្យជនបរទេសទិញអាផាតមិន ឬខុនដូចាប់ពីជាន់ទីមួយឡើងទៅ។
គម្រោងសេដ្ឋកិច្ច និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់កម្ពុជា ពឹងផ្អែកលើការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស។ លំហូរចូលនៃការវិនិយោគផ្ទាល់នៅកម្ពុជាបានកើនឡើងដល់ ១៩៧,៨ ទ្រីលានរៀល (៤៨,៤ ពាន់លានដុល្លារ) ចន្លោះឆ្នាំ ២០១៨-២០២៣ នេះបើតាមធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។ ច្រើនជាង៤៦ ភាគរយនៃការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេសគឺមកពីប្រទេសចិន បន្ទាប់មកកូរ៉េខាងត្បូង (១១,៨ ភាគរយ) សិង្ហបុរី (៦,៥ ភាគរយ) ជប៉ុន (៦,២ ភាគរយ) វៀតណាម (៥,៣ ភាគរយ) ម៉ាឡេស៊ី (៤,៤ ភាគរយ) និងថៃ (៤ ភាគរយ) ។ )
អ្នកចូលរួមទីផ្សារបាននិយាយថា មូលនិធិមួយភាគធំដែលវិនិយោគលើបរធនបាលកិច្ចនៅកម្ពុជាបានមកពីជនបរទេស។ ជនបរទេសកាន់តែច្រើនឡើងបានប្រើប្រាស់បរធនបាលកិច្ចដើម្បីបណ្តាក់ទុននៅកម្ពុជា ដោយសារពួកគេមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យទិញដីធ្លាដោយផ្ទាល់នៅក្នុងប្រទេស។
ការជួយដល់និន្នាការនេះ និងលើកកម្ពស់ទំនុកចិត្តរបស់អ្នកវិនិយោគផងដែរ គឺការបង្កើតសេវាការពារសុវត្ថិភាព (escrow) ដោយធនាគារនៅកម្ពុជា។ លោក សុខ ដារ៉ា អគ្គនាយកនៃនិយ័តករបរធនបាលកិច្ច បានលើកឡើងនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍មួយកាលពីពេលថ្មីៗនេះ នៅរាជធានីភ្នំពេញ ពីតួនាទីរបស់ធនាគារក្នុងការផ្តល់សេវា escrow ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជាសព្វថ្ងៃមានធនាគារពាណិជ្ជដែលមានអាជ្ញាប័ណ្ណចំនួន ១៧ ដែលផ្តល់សេវាescrow ឬរក្សាទុក រួមមាន ធនាគារអេស៊ីលីដា ភីអិលស៊ី ធនាគារ ABA ធនាគារ Phillip ធនាគារ CIMB ធនាគារ J Trust Royal ធនាគារ Asia Pacific Development ធនាគារ Maybank Cambodia ធនាគារ Bred Bank Cambodia ធនាគារវីង ធនាគារស្ថាបនា ធនាគារ BIC ធនាគារ PPC ធនាគារកាណាឌីយ៉ា ធនាគារ CCU Commercial Bank ធនាគារ Shinhan Bank ធនាគារ SBI Ly Hour និងធនាគារប្រៃសណីយ៍កម្ពុជា។
លោកបានបន្ថែមថា ឥឡូវនេះមានមានករណីបរធនបាលកិច្ចច្រើនជាង៩៥៣ ដែលបានចុះបញ្ជីមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ១,៥ ពាន់លានដុល្លារបើប្រៀបធៀបទៅនឹងកាលពី៣ ឆ្នាំមុនដែលមានតែត្រឹមតែ១៧ ករណី ស្មើនឹង១៥៦ លានដុល្លារ។ ដែលដល់ទៅ១៤៨ ករណីស្ថិតនៅក្នុងសេវា escrow ដែលមានតម្លៃ២០១៩លានដុល្លារ។
ក្រៅពីការទិញអចលនទ្រព្យ សេវា escrow ក៏អាចជួយក្នុងការលក់ភាគហ៊ុនរបស់ក្រុមហ៊ុនផងដែរ។ អ្នកលក់ដាក់ភាគហ៊ុនទៅក្នុងគណនី escrow សុវត្ថិភាព ហើយអ្នកទិញដាក់ចំនួនទឹកប្រាក់ទិគសម្រាប់ភាគហ៊ុននៅក្នុងគណនី escrow ផងដែរ។ មូលនិធិ និងភាគហ៊ុនត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរ និងទូទាត់តែបន្ទាប់ពីភាគីទាំងពីរបានបំពេញកាតព្វកិច្ចកិច្ចសន្យារបស់ខ្លួន ហើយវាត្រូវបានផ្ទៀងផ្ទាត់ដោយភ្នាក់ងារ escrow – ដែលជាធនាគារ។
លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថា “ខណៈដែលសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារីកចម្រើន ទិដ្ឋភាពហិរញ្ញវត្ថុកាន់តែមានភាពស្មុគស្មាញ សេវាដូចជា escrow ក្រោមយន្តការបរធនបាលកិច្ច កាន់តែមានសារសំខាន់ យន្តការនេះជួយឱ្យប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុកាន់តែមានសុវត្ថិភាព” ។
ច្បាប់ស្តីពីបរធនបាលកិច្ច” ត្រូវបានប្រកាសដោយព្រះរាជក្រឹត្យក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ ដោយដាក់ចេញនូវគោលគំនិតថ្មីចំពោះប្រព័ន្ធច្បាប់របស់កម្ពុជា ដោយផ្តល់នូវក្របខ័ណ្ឌសម្រាប់ការបង្កើត និងការគ្រប់គ្រងបរធនបាលកិច្ចនៅក្នុងប្រទេស។ ការសម្រេចចិត្តនេះក៏ផ្អែកលើផែនទីបង្ហាញផ្លូវរបស់ប្រទេសដែលមានឈ្មោះថា យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍វិស័យហិរញ្ញវត្ថុឆ្នាំ ២០១១-២០២០ ដែលក្រោយមកត្រូវបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពទៅជាយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍វិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ២០១៦-២០១៥។
ច្បាប់បរធនបាលកិច្ចគឺជាទំនាក់ទំនងរវាងបរធនបាលទាយក បរធនបាល និងអត្ថគាហកៈ នៅពេលផ្ទេរទ្រព្យសម្បត្តិទៅឱ្យភាគីទីពីរ ដែលគេស្គាល់ថាជាបរធនបាលគឺជាបុគ្គលដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ និងត្រូវបានអនុម័តដោយនិយតករបរធនបាលកិច្ចដើម្បីគ្រប់គ្រង និងរក្សាសុវត្ថិភាពសម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់ភាគីទីបី ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាអត្ថគាហកៈ ឬអ្នកទទួលផល។
| លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានជំរុញឱ្យវិស័យឯកជននៅកម្ពុជា បង្កើនការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណជាតិ ប្រាក់រៀល ក្នុងប្រតិបត្តិការប្រចាំថ្ងៃ ដើម្បីពង្រឹងរូបិយប័ណ្ណ និងជំរុញសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក។ ថ្លែងក្នុងពិធីជប់លៀងអាហារសាមគ្គីនៅទីក្រុងភ្នំពេញ លោកបានបញ្ជាក់ថា ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលមិនត្រឹមតែកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើប្រាក់ដុល្លារប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងពង្រឹងអត្តសញ្ញាណជាតិរបស់កម្ពុជា។ រដ្ឋាភិបាល និងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បាននិងកំពុងចាត់វិធានការដើម្បីលើកកម្ពស់ប្រាក់រៀល រួមទាំងការលើកកម្ពស់សាច់ប្រាក់ងាយស្រួល និងលទ្ធភាពទទួលបាន។ ក្នុងរយៈពេលពីរទស្សវត្សកន្លងមកនេះ បរិមាណប្រាក់រៀលក្នុងចរាចរបានកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ពី 211 លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ 2003 ដល់ 3.51 ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ 2023។ ការជំរុញលើកទឹកចិត្តឱ្យអាជីវកម្មប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលសម្រាប់ប្រាក់ខែ តម្លៃ និងប្រតិបត្តិការមានគោលបំណងជំរុញការប្រើប្រាស់ និងការវិនិយោគក្នុងស្រុក។ កាត់បន្ថយការពឹងផ្អែករបស់កម្ពុជាលើប្រាក់ដុល្លារ។ លោក លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ ដោយកត់សម្គាល់ថា អាជីវកម្ម រួមទាំងរោងចក្រ និងសហគ្រាសអាចដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់តាមរយៈការបង់ប្រាក់ជាប្រាក់រៀល។ |
null | នៅក្នុងអត្ថបទរបស់គាត់ លោក Raymond Sia នាយកប្រតិបត្តិនៃធនាគារកាណាឌីយ៉ា ពិភាក្សាលើការជជែកដេញដោលដែលកំពុងបន្តអំពីថាតើកម្ពុជាត្រូវការធនាគារបន្ថែមដែរឬទេ។ វិស័យធនាគារដែលដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមរបស់ប្រទេសនេះ មានធនាគារពាណិជ្ជចំនួន 58 និងសាខាចំនួន 1,730 ដែលមានបុគ្គលិកជាង 70,000 នាក់។
អ្នកតស៊ូមតិសម្រាប់ធនាគារកាន់តែច្រើនអះអាងថា ប្រទេសកម្ពុជាមានប្រជាជនដែលមិនមានធនាគារខ្ពស់ និងចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុទាប ដែលជាផ្នែកដែលធនាគារដែលមានស្រាប់មិនទាន់ដោះស្រាយបានគ្រប់គ្រាន់។ ធនាគារថ្មីអាចកំណត់គោលដៅទីផ្សារពិសេស និងរួមចំណែកដល់ការកែលម្អលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុ និងការអប់រំ ទោះបីជាត្រូវការការវិនិយោគសំខាន់ៗក្នុងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងធនធានមនុស្សក៏ដោយ។
អ្នកប្រឆាំងជំទាស់ថា ប្រទេសកម្ពុជាមានសាខាធនាគារច្រើនរួចទៅហើយ ទាក់ទងទៅនឹងប្រជាជនពេញវ័យរបស់ខ្លួន ជាមួយនឹងសមាមាត្រនៃ 12.4 សាខាក្នុងមនុស្សពេញវ័យ 100,000 នាក់ ទោះបីជានៅតែនៅពីក្រោយប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ីក៏ដោយ។ ពួកគេព្រមានថា ការណែនាំធនាគារថ្មីអាចធ្វើឱ្យវិស័យនេះអស្ថិរភាព ជាពិសេសប្រសិនបើអ្នកលេងទន់ខ្សោយត្រូវបានណែនាំ។
អ្នកដែលនៅចន្លោះនោះផ្តល់យោបល់ថា ការសម្រេចចិត្តគួរតែអាស្រ័យលើសមតុល្យយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន ដោយដាក់ការទុកចិត្តលើនិយតករដើម្បីវាយតម្លៃស្ថានភាព និងធានាស្ថិរភាពនៃប្រព័ន្ធធនាគារ។ Sia សន្និដ្ឋានថា ខណៈពេលដែលធនាគារថ្មីអាចផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ ការពង្រីកណាមួយត្រូវតែត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។ |
កាលពីថ្ងៃសុក្រ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានស្នើវិស័យឯកជនបង្កើនការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលក្នុងប្រតិបត្តិការប្រចាំថ្ងៃ ដើម្បីពង្រឹងរូបិយប័ណ្ណជាតិ និងជំរុញសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក។
ថ្លែងក្នុងពិធីសំណេះសំណាល និងពិសាភោជនាហារសាមគ្គី នៃមហាគ្រួសារ សមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា និង សមាគមអ្នកភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានកម្ពុជាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានអំពាវនាវថា “ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តអោយប្រើប្រាក់រៀលរបស់យើងបន្ថែមទៀត ព្រោះយើងចាយប្រាក់រៀលដោយគ្មានបញ្ហា។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលបញ្ជាក់ពីអត្តសញ្ញាណរបស់យើង។ ដូច្នេះសូមចូលរួមប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលរបស់យើងឱ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន»។
ចំណាក់ការនេះមានគោលបំណងកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក ដែលជារូបិយប័ណ្ណលេចធ្លោនៅកម្ពុជា។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីបង្កើនសន្ទនីយភាពប្រាក់រៀល និងលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលនៅលើទីផ្សារ។
យោងតាមធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានឱ្យដឹងថា កម្ពុជាបានមើលឃើញការកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំងនៃការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណក្នុងស្រុកក្នុងរយៈពេលពីរទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ។
ជាមួយនឹងគោលបំណងនៃការធ្វើបដិដុល្លារូបនីយកម្មដោយផ្អែកលើយន្តការទីផ្សារ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានអនុវត្តគោលនយោបាយផ្សេងៗដើម្បីលើកកម្ពស់ប្រាក់រៀលចាប់តាំងពីដើមទសវត្សរ៍ឆ្នាំ២០០០។
រដ្ឋាភិបាលប្តេជ្ញាជំរុញសេដ្ឋកិច្ចប្រាក់រៀលឱ្យរឹងមាំ។ តាមរយៈការជំរុញឱ្យអាជីវកម្មទទួលយកប្រាក់រៀលសម្រាប់ការបើកប្រាក់បៀវត្សរ៍ ការកំណត់តម្លៃ និងកិច្ចព្រមព្រៀងហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងទៀត រដ្ឋាភិបាលសង្ឃឹមថានឹងជំរុញការប្រើប្រាស់ និងការវិនិយោគក្នុងស្រុក។
ការចរាចរប្រាក់រៀលបានកើនឡើងពី ០,៨៥ ទ្រីលានរៀល (ប្រហែល ២១១ លានដុល្លារ) កាលពី២០ ឆ្នាំមុន ដល់ ១៤,៥ ទ្រីលានរៀល (ប្រហែល ៣,៥១ ពាន់លានដុល្លារ) នៅចុងឆ្នាំ២០២៣។
ប្រាក់ដុល្លារបានហូរចូលសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា តាមរយៈវត្តមានរបស់អាជ្ញាធរអន្តរកាលអង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា (អ៊ុនតាក់) ក្នុងប្រតិបត្តិការរក្សាសន្តិភាពនៅកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣ ដែលអំឡុងពេលនោះ អ៊ុនតាក់បានចំណាយថវិការប្រមាណ ១,៧ ពាន់លានដុល្លារ ស្មើនឹងប្រហែល ៧៥ ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់កម្ពុជានៅពេលនោះ ដែលភាគច្រើនចំណាយទៅលើការជួល និងសេវាកម្មក្នុងស្រុក។
លោក លឹម ហេង អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានសាទរចំពោះចំណាត់ការនេះ ដោយលើកឡើងថា ប្រជាពលរដ្ឋ ម្ចាស់អាជីវកម្ម និងវិស័យឯកជន អាចចូលរួមចំណែកក្នុងការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល ដើម្បីទូទាត់ថ្លៃទំនិញ និងការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ ដើម្បីលើកស្ទួយប្រាក់រៀល និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា “ប្រសិនបើរោងចក្រ សហគ្រាស និងធុរកិច្ចក្នុងប្រទេសកម្ពុជា បើកបៀវត្សរ៍ជាប្រាក់រៀល កំណើននៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលនឹងកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង”។ | លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានប្រកាសថា ចាប់ពីពេលនេះតទៅ ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកដែលខូចបន្តិចបន្តួច ឬចាស់ នឹងត្រូវទទួលយកនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដោយមិនគិតថ្លៃ ឬផាកពិន័យ ដែលបង្កភាពងាយស្រួលដល់ភ្ញៀវទេសចរក្នុងការចំណាយ។ គោលនយោបាយនេះ ដែលត្រូវបានសាកល្បងដំបូងនៅខេត្តសៀមរាប មានគោលបំណងទប់ស្កាត់ការរំខានផ្នែកទេសចរណ៍ដែលបណ្តាលមកពីការបដិសេធនៃវិក័យប័ត្របែបនេះ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានសង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការដើម្បីធានាថា កម្ពុជាមិនក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់ការជួញដូររូបិយប័ណ្ណដែលខូច។ លោកក៏បានលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការបង្កើនការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលដែលជារូបិយប័ណ្ណជាតិរបស់កម្ពុជាលើសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។ ខណៈដែលប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកនៅតែត្រូវបានគេប្រើយ៉ាងទូលំទូលាយក្នុងប្រទេស ជាពិសេសនៅក្នុងទីក្រុង អត្រាប្តូរប្រាក់គឺប្រហែល ១ ដុល្លារដល់ ៤ ០០០ រៀល។ |
ក្នុងនាមជាធនាគារិកនៅកម្ពុជាអស់រយៈពេលជិតប្រាំពីរឆ្នាំមកនេះ ខ្ញុំតែងតែត្រូវបានសួរសំណួរនេះដោយមិត្តរួមការងារ និងមិត្តភក្តិរបស់ខ្ញុំ។
យោងតាមរបាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ២០២៣ មានធនាគារពាណិជ្ជចំនួន៥៨ ដែលមានសាខាចំនួន១៧៣០ នៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ដែលផ្តល់ការងារចំនួន ៧០.៦៦១កន្លែង ។ វិស័យធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុពិតជាដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមកម្ពុជា។
វាតែងតែមានចំនុចខុសៗគ្នា ហើយអាស្រ័យលើផ្នែកមួយណាដែលកំពុងជួបប្រទះ ទស្សនៈ និងការយល់ឃើញគឺនឹងខុសគ្នា។
មានអ្នកតស៊ូមតិ
ចំនួនប្រជាជនដែលមិនបានប្រើប្រាស់សេវាធនាគារនៅកម្ពុជាមានកម្រិតខ្ពស់ ហើយអក្ខរកម្មផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៅតែមានកម្រិតទាប។
អ្នកជំនាញនៅក្នុងឧស្សាហកម្មប្រហែលមិនទាន់ធ្វើបានគ្រប់គ្រាន់ក្នុងរបៀបវារៈសំខាន់ទាំងពីរនេះទេ ដូច្នេះហើយចាំបាច់ត្រូវមានអ្នកចូលរួមបន្ថែម។ ជាពិសេស “ធនាគារថ្មីៗ” ដែលនឹងត្រូវវិនិយោគដើម្បីលើកកម្ពស់ទាំងចំណេះដឹងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងរបៀបវារៈនៃការចូលប្រើប្រាស់ហិរញ្ញវត្ថុ។
ធនាគារថ្មីៗក៏ត្រូវបានគេមើលឃើញជាញឹកញាប់ថាជាអ្នកចូលរួមពិសេស ដោយផ្តោតលើទីផ្សារជាក់លាក់ ឬមូលដ្ឋានអតិថិជន។ នេះច្រើនតែជាគំរូអាជីវកម្មដ៏ល្អមួយ ដែលពិចារណាពីភាពកកស្ទះ និងការប្រកួតប្រជែងនៃទិដ្ឋភាពធនាគារ។ ដូច្នេះ ដោយមិនគិតពីទីផ្សារគោលដៅ ការចំណាយលើការវិនិយោគសម្រាប់អ្នកចូលរួមថ្មីគឺធ្ងន់ ខណៈនូវតែមានតម្រូវការក្នុងការវិនិយោគគឺខុសគ្នាខ្លាំង និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធឌីជីថល ហើយមិនត្រូវភ្លេចលើការវិនិយោគលើធនធានមនុស្សដែលយើងមើលឃើញពីអតុល្យភាពរវាងការផ្គត់ផ្គង់ និងតម្រូវការ។
គ្មានអ្នកតស៊ូមតិ
ប្រជាជនកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមានចំនួនប្រមាណ ១៧,១ លាននាក់ ដោយផ្អែកលើ Worldometer នៃទិន្នន័យចុងក្រោយរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ យោងតាមទិន្នន័យចុងក្រោយបំផុតពីធនាគារពិភពលោក សមាមាត្រនៃ “សាខាធនាគារពាណិជ្ជ (ក្នុងមនុស្សពេញវ័យ ១០០.០០០នាក់)” ក្នុងឆ្នាំ២០២១ គឺមាន ១២,៤ ។ សមាមាត្រគឺខ្ពស់ ប៉ុន្តែនៅតែទាបជាងប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។ សមាមាត្រនេះទំនងជាមិនរាប់បញ្ចូលធនាគារឯកទេសចំនួន៩ និងគ្រឹស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុចំនួន៨៧ (ផ្អែកលើរបាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យធនាគាររបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាឆ្នាំ២០២៣)។ យើងគួរតែចងចាំថាអ្វីដែលវាត្រូវការគឺសម្រាប់ “តំណភ្ជាប់ខ្សោយបំផុត” ហើយនេះអាចបណ្តាលឱ្យមានកង្វល់ដែលមិនចាំបាច់ដល់ឧស្សាហកម្មនេះ។
វាអាស្រ័យលើអ្នកតស៊ូមតិ
តើយើងមើលឃើញថានេះជា«ទឹកកន្លះកែវពេញ ឬទឹកសល់តែពាក់កណ្ដាលកែវ»? ដោយគិតពីគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិទាំងអស់ យើងត្រូវដាក់ជំនឿ និងទំនុកចិត្តរបស់យើងលើភាពឆ្លាតវៃរបស់និយតករ និងអាជ្ញាធរ ដើម្បីធានាថាមានការវាយតម្លៃត្រឹមត្រូវត្រូវបានធ្វើឡើង មុនពេលអនុញ្ញាតិឱ្យអ្នកធនាគារថ្មីៗចាប់ផ្តើមធ្វើប្រតិបត្តិការ និងបន្តធានាឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យត្រឹមត្រូវ។ ការធានាតុល្យភាពគឺជាគន្លឹះ។
[លោក Raymond Sia បច្ចុប្បន្នមានតួនាទីជានាយកប្រតិបត្តិនៃធនាគារកាណាឌីយ៉ា និងជាវាគ្មិនដែលមានបទពិសោធន៍ និងជាអ្នកសរសេរអត្ថបទអំពីធនាគារ ការប្តូរប្រាក់ និងភាពជាអ្នកដឹកនាំ។ ខាងលើគឺជាទស្សនៈផ្ទាល់ខ្លួនរបស់លោក និងមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីស្ថាប័នដែលលោកកំពុងបំពេញការងារនោះទេ។] | ក្រុមហ៊ុន AirAsia Cambodia ដែលបានចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការកាលពីបីខែមុន បានប្រារព្ធពិធីសម្ពោធជើងហោះហើរអន្តរជាតិលើកដំបូងរបស់ខ្លួនពីទីក្រុងភ្នំពេញទៅកាន់ទីក្រុងគូឡាឡាំពួ ដែលជាជំហានដ៏សំខាន់មួយក្នុងការជំរុញការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ច និងទេសចរណ៍រវាងកម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ី។ ជើងហោះហើរសម្ពោធនេះឃើញកត្តាផ្ទុក 99% ដោយមានអ្នកដំណើរក្នុងស្រុកចំនួន 25,861 នាក់បានហោះហើរតាំងពីខែឧសភា។ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍នេះមានគោលបំណងពង្រឹងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ គាំទ្រដល់គោលដៅទេសចរណ៍ និងសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ AirAsia Cambodia ក៏មានគម្រោងពង្រីកជើងហោះហើរអន្តរជាតិរបស់ខ្លួន ជាមួយនឹងគោលដៅសក្តានុពលរួមមាន សេប៊ូ កោះបាលី និងកន្លែងផ្សេងៗទៀត។ ផ្លូវហោះហើរថ្មីនេះ បំពេញបន្ថែមប្រតិបត្តិការរបស់ AirAsia Malaysia និងស្របតាមយុទ្ធសាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការលើកកម្ពស់វិស័យទេសចរណ៍។ |
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន ម៉ាណែតបានអះអាងថា ការអនុវត្តកម្មវិធី និងគម្រោងនៃតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ទ្បាវ វៀតណាម នឹងមិនធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់បង់បូរណភាពទឹកដីទ្បើយ ប៉ុន្តែគឺដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិ ជាពិសេសនាំមកនូវវិបុលភាពនៅក្នុងខេត្តជាប់ព្រំដែននៃប្រទេសទាំងបី។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្ដីបានមានប្រសាសន៍បែបនេះ ក្នុងពិធីសំណេះសំណាល និងពិសាភោជនាហារសាមគ្គីនៃមហាគ្រួសារសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា និងសមាគមអ្នកអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានកម្ពុជា នាល្ងាចថ្ងៃទី០២ ខែសីហា។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំសូមបកស្រាយ និងសូមធានាជាមួយប្រជាពលរដ្ឋថា កម្មវិធី ឬកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអភិវឌ្ឍតំបន់ត្រីកោណនេះ គឺនឹងមិនធ្វើឱ្យបាត់បង់ទឹកដី ឬអធិបតេយ្យភាពជាតិរបស់យើងនោះទេ។ នេះជាការប្តេជ្ញា»។
លោកបានបន្តថា លោកហ៊ានធានាបែបនេះ ដោយសំអាងលើអនាគតកូនចៅ ចៅទួតរបស់លោកនឹងរស់នៅកម្ពុជាបន្តទៀត។
លោកថា ពេលលោកទៅរៀននៅក្រៅប្រទេសគឺគ្មានការចង់បានសញ្ជាតិបរទេសនោះទេ ហើយកូនចៅរបស់លោកក៏នឹងមិនវេចបង្វេចទៅរស់នៅក្រៅប្រទេសនោះដែរ។
លោកអះអាងថា៖ «អីចឹងកូន ចៅ ចៅទួតខ្ញុំ នឹងបន្តរស់នៅលើទឹកដីកម្ពុជា ហើយកាន់តែសម្បូរសប្បាយថែមទៀត។ នេះជាការធានារបស់ខ្ញុំ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបញ្ជាក់ថា « ក្នុងរយៈពេល២៥ឆ្នាំមកនេះសមិទ្ធផលដែលមាននៅលើទឹកដី គឺមិនបានបង្ហាញថាយើងឱ្យទឹកដីទៅគេនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ យើងបានការពារប្រទេសយើងកាន់តែរឹងមាំ និងរៀបចំប្រទេស និងបង្កើនកម្លាំងនៅតំបន់នោះឱ្យកាន់តែខ្លាំងដើម្បីត្រៀមកសាងប្រទេសក្នុងរយៈពេលវែង»។
តំបន់អភិវឌ្ឍន៍ត្រីកោណនៃប្រទេសទាំង៣ មានចំនួន ១៣ខេត្ត ប្រទេសវៀតណាម មានចំនួន ៥ខេត្ត ប្រទេសឡាវ មានចំនួន៤ខេត្ត និងកម្ពុជាមានចំនួន៤ខេត្ត៖ ខេត្តរតនគិរី មណ្ឌលគិរី ក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង។
លោកថា៖ «៤ខេត្តរបស់យើងគឺបង្កើននូវទំនាក់ទំនង បង្កើនសេដ្ឋកិច្ច ពិតណាស់យើងធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសជិតខាង មិនមែនន័យថាយើងនឹងឱ្យកន្លែងនេះទៅឱ្យអ្នកណាទេ ឬកាត់ឱ្យអ្នកណាទេ។ អីចឹងសូមបងប្អូនទុកចិត្តចុះ ហើយបើបងប្អូនមិនជឿសូមឱ្យទៅជួបប្រជាជននៅកន្លែងនោះ»។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីក៏បានស្នើឱ្យសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជារួមគ្នាបង្កើនការអភិវឌ្ឍខេត្តនៅទិសឦសាន ដើម្បីជំរុញសេដ្ឋកិច្ច ជំរុញការអភិវឌ្ឍនៅតាមខេត្ដជាប់ព្រំដែនទាំង ៤នេះ ឱ្យកាន់តែរឹងមាំ ជាពិសេស គឺដើម្បីរួមគ្នាថែរក្សាបូរណភាពទឹកដី។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបន្ថែមថា ពាក់ព័ន្ធនឹងច្បាប់ និងគោលការណ៍ជាធរមានរបស់យើងមានច្រើនដែលបងប្អូនយើងមិនគួរព្រួយបារម្ភនោះទេ ដោយចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១២មក រដ្ឋាភិបាលមិនមានចេញអាជ្ញាបណ្ណផ្ដល់ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចបន្ដទៀតនោះទេ ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចដែលមានបច្ចុប្បន្ននេះ គឺជាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចចាស់ទេ។
លោកក៏បានថ្លែងបញ្ជាក់ផងដែរថា ការផ្ដល់ដីសម្បទានថ្មីគឺមិនមាននោះទេ ជាពិសេសដីនៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនគឺមិនមានទេ។ សម្រាប់កិច្ចសន្យាសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចត្រូវបានកំណត់ និងបានប្ដូរ ដែលកាលពីមុនរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់រយៈពេល៩៩ឆ្នាំ ហើយនៅឆ្នាំ២០១៥ បានកែមកនៅត្រឹម៥០ឆ្នាំ។ ចំពោះក្រុមហ៊ុនដែលមានអាជ្ញាបណ្ណស្រាប់មុនឆ្នាំ២០១២ ត្រូវអនុវត្ដន៍គោលការណ៍ជាធរមាន ដែលក្នុងនោះការប្រើប្រាស់កម្លាំងពលកម្មត្រឹមតែ១០ភាគរយ ដែលអាចយកជនបរទេសមកបាន ក្រៅពីនេះ៩០ភាគរយ ត្រូវប្រើប្រាស់កម្លាំងពលកម្មនៅក្នុងស្រុកជាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានចាត់ទុកប្រតិកម្មរបស់អ្នកវិភាគនៅក្រៅស្រុកដែលពាក់ព័ន្ធកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម ជាការឆ្លៀតឱកាសដើម្បីរុញសភាពការណ៍ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋប៉ះបោរ និងកេងចំណេញនយោបាយតែ។
លោកបានចោទសួរថា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម បានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៩មកម្លេ៉ះ តើហេតុអ្វីបានជាពួកគេចេញមកវិភាគនៅពេលនេះទៅវិញ។
លោកថា ការចេញមកវិភាគរបស់ក្រុមជ្រុលនិយមនៅក្រៅប្រទេសនៅពេលនេះ គ្រាន់តែឆ្លៀតឱកាសដើម្បីរុញសភាពការណ៍ និងញុះញង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋយល់ច្រឡំ ហើយឈានទៅការធ្វើបាតុកម្ម ដោយពួកគេចង់យកគំរូដូចនៅប្រទេសបង់ក្លាដេសយ៉ាងដូច្នេះដែរ។
លោកថា ប្រសិនបើពួកគេមានចេតនាល្អ គេគួរតែចេញមកប្រតិកម្មតាំងពីពេលបង្កើតដំបូង ពោលតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៩មកម្ល៉េះ ត្បិតមានការប្រជុំជាង១០លើក រយៈពេលជាង២៥ឆ្នាំមកហើយ។
លោកបញ្ជាក់ថា «ខ្ញុំសួរទៅអ្នកវិភាគទាំងអ្នកអត់សក់ និងអ្នកសក់វែងដូចស្រី ដែលតែងតែអួតថាខ្លួនដឹងទាំងអស់ ហេតុអីបាន២៥ឆ្នាំហើយ ទើបតែងើបពីដេក បើសិនខ្លួនដឹងពិតប្រាកដ ចេះទាយពិតប្រាកដ ចេះមើលពិតប្រាកដ គួរតែចេញមកប្រតិកម្មតាំងពីឆ្នាំ១៩៩៩
ព្រោះកិច្ចប្រជុំនេះគេប្រជុំ១០ដងជាងហើយ តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៩ ប្រហែលអ្នកមិនដឹងមិនយល់។ ប៉ុន្តែអ្នកទាំងនេះគ្រាន់តែឆ្លៀតឱកាសរុញសភាពការណ៍ ហេតុអីបាន ២៥ឆ្នាំហើយមិនចេញ ទើបតែងើបពីដេក ឬឆ្លៀតឱកាសដុតឲ្យខ្លោច រោចឲ្យឆៅ»។
នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពីតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម នៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា នាព្រឹកថ្ងៃទី២ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤នេះ លោក សុខ ទូច ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យភាកម្ពុជា បាននិយាយថា អ្នកនយោបាយប្រឆាំង និងអ្នកវិភាគឯករាជ្យមួយចំនួនបានវិភាគដោយបបូរមាត់ និងមិនមើលឯកសារ។
លោកថា «ពួកប្រឆាំង ពួកអ្នកវិភាគឯករាជ្យ វិភាគគ្មានឯកសារ វិភាគយកយកអារម្មណ៍ទៅវិភាគ យកបបូរមាត់ទៅវិភាគ អត់ព្រមមើល បើមើលអត់ទេ… មិនមែនគ្រាន់តែនិយាយដោយបបូរមាត់ ហើយ សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន ទៅកាត់ដីយ៉ាងម្ដេច?»។
លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ ប្រធានវិទ្យាស្ថានសិក្សាចិននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា និងជាអ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា បាននិយាយថា ខេត្តទាំង៤ គឺខេត្តក្រចេះ មណ្ឌលគិរី រតនគិរី និងខេត្តស្ទឹងត្រែង ដែលកម្ពុជាដាក់ក្នុងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា ឡាវ វៀមណាម កំពុងរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់ទាំងវិស័យទេសចរណ៍ និងវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗ។
លោក គី សេរីវឌ្ឍន៍ បញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំ២០០២ មុននឹងទៅដល់ខេត្តរតនគិរី គេត្រូវជិះឡានដេកផ្លូវមួយយប់បានទៅដល់ខេត្តរតនគិរី ដោយសារផ្លូវពិបាក តែពេលនេះខេត្តរតនគិរី គេអាចទៅមកវិលល្ងាចបាន ដែលនេះវាបានបង្ហាញពីការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេស។
លោកបានបញ្ជាក់ថា សេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងខេត្តក្រចេះ មណ្ឌលគិរី រតនគិរី និងស្ទឹងត្រែងនេះ សុទ្ធតែបង្ហាញពីការរីកចម្រើនទាំងប្រាក់ចំណូលក៏កើនឡើង ទំហំនៃការវិនិយោគក៏កើនឡើង និងការនាំចេញសុទ្ធតែមានកំណើន ហើយតំបន់ទាំងនេះសុទ្ធតែមានការអភិវឌ្ឍ៕ | ស្ត្រីបង្កើតបាន 61% នៃសហគ្រិននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាមួយនឹង 62% នៃអាជីវកម្មខ្នាតតូច និង 26% នៃសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (SMEs) ដែលដឹកនាំដោយស្ត្រី។ លោក ជា រដ្ឋា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម បានលើកឡើងពីតួនាទីសំខាន់របស់សហគ្រិនស្ត្រីក្នុងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ក្នុងសិក្ខាសាលាមួយក្រោមចំណងជើងថា «ការជំរុញសហគ្រិនស្ត្រី ដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា»។ រដ្ឋា បានសង្កត់ធ្ងន់ថា សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម រួមទាំងអាជីវកម្មដែលគ្រប់គ្រងដោយស្ត្រី មានចំនួន ៧០% នៃការងាររបស់ប្រទេស និង ៥៨% នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ខ្លួន។
សិក្ខាសាលានេះរៀបចំដោយគណៈកម្មាធិការដឹកនាំស្ត្រីនៃ AmCham និងសមាគមសហគ្រិនស្ត្រីកម្ពុជា ផ្តោតលើការគាំទ្រសហគ្រិនស្ត្រី។ រដ្ឋាក៏បានលើកឡើងពីផលប៉ះពាល់ជាវិជ្ជមាននៃច្បាប់ E-commerce ដែលបានអនុម័តកាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ 2020 ដែលផ្តល់ក្របខ័ណ្ឌច្បាប់សម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មឌីជីថល និងពង្រីកឱកាសសម្រាប់ស្ត្រីក្នុងការពង្រីកអាជីវកម្មរបស់ពួកគេតាមអ៊ីនធឺណិត។ ទីផ្សារពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិករបស់កម្ពុជាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងកើនឡើងដល់ 1.12 ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ 2024 និងឈានដល់ 1.81 ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ 2029។
Kim Tan ប្រធានគណៈកម្មាធិការដឹកនាំស្ត្រី AmCham និង Han Peng Kwang នាយកប្រតិបត្តិនៃធនាគារ Wing បានគូសបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់នៃការផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដែលដឹកនាំដោយស្ត្រី សម្រាប់ភាពជោគជ័យនៃអាជីវកម្មបុគ្គល និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ សិក្ខាសាលានេះមានអ្នកចូលរួមជាង 80 នាក់ក្នុងគោលបំណងផ្តល់ឱ្យសហគ្រិនស្ត្រីនូវការយល់ដឹង និងធនធានដើម្បីជំនះឧបសគ្គ និងជំរុញកំណើនអាជីវកម្ម។ ធនាគារ វីង ដែលផ្តោតលើការរួមបញ្ចូលយេនឌ័រ គាំទ្រចក្ខុវិស័យនេះ ដោយបម្រើអតិថិជន និងភ្នាក់ងារស្ត្រីយ៉ាងច្រើន។ |
បីខែបន្ទាប់ពីចាប់ផ្តើមប្រតិបត្តិការជាក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍តម្លៃទាបថ្មីបំផុតរបស់កម្ពុជាក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ អ៊ែរ អេស៊ា ខេមបូឌា (AirAsia Cambodia) (លេខកូដជើងហោះហើរ KT) កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ក្រុមហ៊ុនចាប់ផ្តើមជើងហោះហើរអន្តរជាតិលើកដំបូងរបស់ខ្លួនពីភ្នំពេញទៅកាន់ទីក្រុងគូឡាឡាំពួដើម្បីបង្កើនការតភ្ជាប់សេដ្ឋកិច្ច និង ជំរុញការមកដល់នៃភ្ញៀវទេសចររវាងប្រទេសទាំងពីរ។
ក្នុងពិធីអបអរសាទរជើងហោះហើរអន្តរជាតិលើកដំបូងដែលធ្វើឡើងនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ លោក Vissoth Nam នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន អ៊ែរ អេស៊ា ខេមបូឌា មានប្រសាសន៍ថា “អត្រា ៩៩ ភាគរយសម្រាប់ការហោះហើរអន្តរជាតិដំបូងរបស់យើងគឺជាការលើកទឹកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង” ។
លោកបានបន្ថែមថា “ចាប់តាំងពីចាប់ផ្តើមនៅក្នុងខែឧសភា មានភ្ញៀវក្នុងស្រុកហោះហើរចំនួន២៥.៨៦១ នាក់ ហើយជាមួយនឹងការដាក់ចេញជើងហោះហើរនេះ យើងមានគោលបំណងពង្រឹងចំណងមិត្តភាពរវាងកម្ពុជា និងម៉ាឡេស៊ី” ។
លោកបានបន្តថា “ជាផ្នែកមួយនៃក្រុមហ៊ុន AirAsia Group ពួកយើងប្តេជ្ញាគាំទ្រដល់គោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ និងសេដ្ឋកិច្ច ស្របតាមចក្ខុវិស័យរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងការបង្កើតជើងហោះហើរត្រង់បន្ថែមទៀតពីគោលដៅទេសចរណ៍ធំៗលើពិភពលោកមកកាន់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា”។
ជាមួយគ្នានេះក្រុមហ៊ុន Thai AirAsia នឹងបើកជើងហោះហើរសៀមរាប-ភូកេត ចំនួនបីដងក្នុង១សប្តាហ៍ ដែលចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃទី២៩ ខែតុលាឆ្នាំនេះ។ លោកបានបន្ថែមថា វិស័យទេសចរណ៍កំពុងស្ថិតក្នុងគន្លងនៃកំណើនដ៏រឹងមាំ ខណៈដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្សព្វផ្សាយយ៉ាងសកម្មអំពីគោលដៅទេសចរណ៍សំខាន់ៗនៅក្នុងប្រទេស។
ក្នុងឆមាសទីមួយនៃឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជាបានស្វាគមន៍ភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិជាង៣លាននាក់ ដូច្នេះយើង [AirAsia Cambodia] រំពឹងថាផ្លូវហោះហើរថ្មីរវាងទីក្រុងភ្នំពេញ និងទីក្រុងគូឡាឡាំពួនឹងជំរុញការមកដល់នៃភ្ញៀវទេសចររវាងប្រទេសទាំងពីរបន្ថែមទៀត។
តាមរយៈការប្រើសេវាកម្មភ្ជាប់ជើងហោះហើរ ប្រជាជនកម្ពុជាអាចទៅដល់គោលដៅកម្សាន្តដ៏គួរឱ្យរំភើបផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី ខណៈដែលយើងប្តេជ្ញាបង្កើតជើងហោះហើរត្រង់បន្ថែមទៀតនៅក្នុងតំបន់ក្នុងឆ្នាំនេះ ខណៈដែលកំពុងធ្វើការសិក្សាអំពីលទ្ធភាពសម្រាប់គោលដៅដូចជា Cebu, Bali និងកន្លែងផ្សេងទៀត ដើម្បីគាំទ្រដល់យុទ្ធសាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោកបានបន្ថែមថា «ជើងហោះហើរទាំងប្រាំពីរក្នុងមួយសប្តាហ៍បំពេញបន្ថែមប្រតិបត្តិការពីរដងក្នុងមួយថ្ងៃរបស់ AirAsia Malaysia និងបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ក្នុងការជំរុញទំនាក់ទំនងទេសចរណ៍ និងសេដ្ឋកិច្ចរវាងប្រទេសទាំងពីរ»។
យោងតាមក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ អ៊ែរ អេស៊ា ខេមបូឌា នេះគឺជាពេលវេលាដ៏ល្អក្នុងការដាក់អោយដំណើរការជើងហោះហើរ ខណៈដែលតំបន់កំពុងប្រារព្ធទិវាអាស៊ានលើកទី៥៧ ក្នុងខែនេះ ហើយនេះគឺជាជំហានឆ្ពោះទៅមុខយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការពង្រឹងការតភ្ជាប់រវាងប្រទេសទាំងពីរ។ ជាផ្នែកមួយនៃ AirAsia Group បណ្តាញរបស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍នេះបានពង្រីកទៅជាង១៣០គោលដៅនៅទូទាំងអាស៊ី និងតំបន់ផ្សេងទៀត ដោយប្រើប្រាស់មជ្ឈមណ្ឌលយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ខ្លួននៅ Kuala Lumpur និង Bangkok ដើម្បីជួយសម្រួលដល់បទពិសោធន៍ធ្វើដំណើរប្រកបដោយភាពរលូនសម្រាប់ភ្ញៀវ។
ភ្ញៀវនៅលើយន្តហោះ អ៊ែរ អេស៊ា ខេមបូឌា ជើងហោះហើរ KT168 បានសម្តែងក្តីរំភើបនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញមុនពេលចេញដំណើរនៅម៉ោង ១២:២៥ ថ្ងៃត្រង់ ហើយបានចុះចតនៅអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ Kuala Lumpur នៅម៉ោង ៣:១៥ រសៀល ដោយមានកាណុងបាញ់ទឹកដើម្បីអបអរសាទរនៃការបើកជើងហោះហើរថ្មីនេះ។
ថ្លែងទៅកាសែតខ្មែរថាមស៍ លោកស្រី ហៃ កក្កដា ប្រធានផ្នែកប្រតិបត្តិការជើងគោកនៃក្រុមហ៊ុន AirAsia Cambodia មានប្រសាសន៍ថា “ចាប់តាំងពីការបើកដំណើរការក្រុមហ៊ុន AirAsia Cambodia ក្នុងរយៈពេលបីខែចុងក្រោយនេះ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍បានទទួលការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីភ្ញៀវទេសចរក្នុងស្រុក ដែលនាំទៅដល់ការសម្រេចចិត្តបង្កើតជើងហោះហើរអន្តរជាតិ។”
បន្ថែមពីលើនេះ ជើងហោះហើរត្រង់នឹងត្រួសត្រាយផ្លូវសម្រាប់អ្នកដំណើរអន្តរជាតិក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ពង្រីកការធ្វើដំណើរមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរឱ្យមកទស្សនាកម្ពុជាកាន់តែច្រើន។ លោកស្រីបានបន្ថែមថា “យើង [AirAsia Cambodia] ក៏មានគម្រោងបង្កើតជើងហោះហើរអន្តរជាតិបន្ថែមទៀត ដោយភ្ជាប់ទៅកាន់ខេត្ត Bali ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ សិង្ហបុរី វៀតណាម និងហុងកុង”។
FacebookTwitterEmailShare | ធនាគារ RHB Banking Group បានតែងតាំងថ្នាក់ដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ចំនួនបួនរូប ដែលមានប្រសិទ្ធភាពចាប់ពីថ្ងៃទី 1 ខែសីហា ឆ្នាំ 2024៖
Mohamed Bin Rastam Shahrom ត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុក្រុម (GCFO) ។ គាត់នាំមកនូវបទពិសោធន៍ជាង 20 ឆ្នាំ ដោយធ្លាប់កាន់តួនាទីជាអ្នកដឹកនាំនៅ Malaysia Airports Holding Berhad និង UEM Sunrise ។ ជំនាញរបស់គាត់មានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ យុទ្ធសាស្ត្រ និងការអភិវឌ្ឍន៍អាជីវកម្ម។
Phuah Shok Cheng ដែលបានបម្រើការជា GCFO ស្តីទីចាប់តាំងពីខែមករាឆ្នាំ 2024 នឹងផ្លាស់ប្តូរទៅជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុប្រចាំតំបន់ និងជាប្រធានយុទ្ធសាស្រ្តរាជធានី។ ក្នុងតួនាទីនេះ នាងនឹងជំរុញការអនុវត្តហិរញ្ញវត្ថុក្នុងតំបន់ និងរៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រដើមទុនរបស់ក្រុមហ៊ុន។
Kevin Vijendren Davies នឹងក្លាយជានាយកគ្រប់គ្រង/CEO នៃ RHB Investment Bank បន្តពី Ganesh Sabaratnam ។ Kevin ជាមួយនឹងបទពិសោធន៍ពីរទសវត្សរ៍នៃក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្ម និងធនាគារវិនិយោគ នឹងដឹកនាំទិសដៅយុទ្ធសាស្ត្រ និងការរីកចម្រើននៃអាជីវកម្មធនាគារវិនិយោគរបស់ RHB ។
Tan Boon Ching ត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានសវនករផ្ទៃក្នុងក្រុម ជំនួសលោក Alex Tan Aun Aun ដែលកំពុងចូលនិវត្តន៍។ Boon Ching នាំមកនូវបទពិសោធន៍យ៉ាងទូលំទូលាយក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុ ដោយធ្លាប់មានតួនាទីនៅ PwC ធនាគារ Standard Chartered និង RHB ។
នាយកប្រតិបត្តិក្រុមលោក Mohd Rashid Mohamad បានសង្កត់ធ្ងន់ថាការតែងតាំងទាំងនេះពង្រឹងក្រុមភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់ RHB ដោយជំរុញកំណើនយុទ្ធសាស្រ្ត និងការច្នៃប្រឌិតសម្រាប់ក្រុម។ |
លោកស្រី ជា រដ្ឋា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានលើកឡើងថា ដោយស្ត្រីមានចំនួន ៦១ ភាគរយនៃសហគ្រិននៅកម្ពុជា រួមទាំងអាជីវកម្មខ្នាតតូចចំនួន ៦២ ភាគរយ និងសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ២៦ ភាគរយ ភាពជោគជ័យរបស់ពួកគេមានសារៈសំខាន់ចំពោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។
លោកស្រីបានឡើងថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះនៅក្នុងសិក្ខាសាលាស្តីពី “ការជំរុញសហគ្រិនស្ត្រី ដើម្បីជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា” ដែលរៀបចំដោយគណៈកម្មាធិការស្ត្រីនៃសភាពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា (AmCham) សហការជាមួយសមាគមសហគ្រិនស្ត្រីកម្ពុជា (CWEA)។
លោកស្រីបានកត់សម្គាល់ថា សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមនៅកម្ពុជា រួមទាំងអាជីវកម្មដែលគ្រប់គ្រងដោយស្ត្រី មានចំនួន ៧០ ភាគរយនៃការងារសរុប ហើយរួមចំណែកដល់ ៥៨ ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់កម្ពុជា។
លោកស្រីបានបន្តថា “សហគ្រិនស្ត្រីកំពុងជំរុញនុវានុវត្តន៍ បង្កើតការងារ និងជំរុញកំណើនប្រកបដោយបរិយាបន្ន ភាពធន់ និងការតាំងចិត្តរបស់ពួកគេគឺពិតជាអ្វីដែលគួរអោយស្ញើចសរសើរ” ។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាបានបោះជំហានទៅមុខយ៉ាងលឿនក្នុងការបង្កើតបរិយាកាសអំណោយផលសម្រាប់ការធ្វើអាជីវកម្ម។ នៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០២០ កម្ពុជាបានអនុម័តច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកដែលជាដំណាក់កាលដ៏សំខាន់មួយឆ្ពោះទៅរកការលើកកម្ពស់ពាណិជ្ជកម្មឌីជីថល។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា “ច្បាប់នេះផ្តល់នូវក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ដ៏រឹងមាំ ដែលជួយសម្រួលដល់ប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មអនឡាញ ធានាសុវត្ថិភាព និងទំនុកចិត្តលើប្រតិបត្តិការអេឡិចត្រូនិក។ វាបើកផ្លូវថ្មីសម្រាប់សហគ្រិនស្ត្រីក្នុងការពង្រីកអាជីវកម្មរបស់ពួកគេហួសពីអាជីវកម្មបែបប្រពៃណី»។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា ទីផ្សារពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកនៅកម្ពុជាត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងឈានដល់ ១,១២ ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ហើយត្រូវបានរំពឹងថានឹងកើនឡើងក្នុងអត្រាប្រចាំឆ្នាំ ៩,៩៨ ភាគរយពីឆ្នាំ២០២៤ ដល់ឆ្នាំ២០២៩ ឈានដល់ ១,៨១ ពាន់លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០២៩។
ក្នុងសុន្ទរកថាស្វាគមន៍ លោកស្រី Kim Tan ប្រធានគណៈកម្មាធិការស្ត្រីនៃ AmCham បានមានប្រសាសន៍ថា ព្រឹត្តិការណ៍នេះគឺជាសក្ខីភាពមួយចំពោះការយកចិត្តទុកដាក់របស់ AmCham ក្នុងការជួយដល់សហគ្រិនស្ត្រីនៅកម្ពុជា។
លោកស្រីបានបន្តថា៖ «យើងជឿជាក់ថា ការផ្តល់អំណាចដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមដែលដឹកនាំដោយស្ត្រី មិនត្រឹមតែមានប្រយោជន៍សម្រាប់អាជីវកម្មប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសជារួមផងដែរ»។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះរៀបចំដោយមានការគាំទ្រពីធនាគារវីង មានអ្នកចូលរួមជាង ៨០នាក់។ គោលដៅគឺផ្តល់ជូនសហគ្រិនស្ត្រីនូវការយល់ដឹង ដំបូន្មានជាក់ស្តែង និងធនធានសំខាន់ៗ ដើម្បីជួយពួកគេឱ្យយកឈ្នះលើបញ្ហាប្រឈម និងជំរុញកំណើនអាជីវកម្ម។
លោក Han Peng Kwang អគ្គនាយកប្រតិបត្តិនៃធនាគារវីង បានមានប្រសាសន៍ថា “ការផ្តល់សិទ្ធិអំណាចដល់សហគ្រិនស្ត្រី ជាពិសេសនៅក្នុងផ្នែកសហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច និងមធ្យម មិនគ្រាន់តែជាកត្តាចាំបាច់សម្រាប់សង្គមប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជាកត្តាជំរុញដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា”។
លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា “តាមរយៈការជួយដល់សហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច និងមធ្យមដែលដឹកនាំដោយស្ត្រី យើងកំពុងជំរុញនុវានុវត្តន៍ ជំរុញកំណើនប្រកបដោយបរិយាបន្ន និងការវិនិយោគនៅកម្ពុជា។ រួមគ្នា យើងអាចបង្កើតប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីអំណោយផល ដែលសហគ្រិនស្ត្រីគ្រប់រូបអាចទទួលបានជោគជ័យ និងរួមចំណែកដល់អនាគតរួមគ្នារបស់យើង”។
ធនាគារវីង មានភ្នាក់ងារជាង៨០ ភាគរយ និងមាន 50 ភាគរយជាស្ត្រី នេះបង្ហាញពីបរិយាបន្នយេនឌ័រ ដោយប្តេជ្ញាជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ | នៅក្នុងសិក្ខាសាលាមួយដែលមានចំណងជើងថា 'ទ្រព្យសកម្មឌីជីថល 101' លោក Thomas Schings អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅនៃក្រុមហ៊ុន Royal Group Exchange (RGX) បានបង្ហាញថា ជាង 65% នៃប្រជាជនកម្ពុជាប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធទូទាត់ដែលមានមូលដ្ឋានលើ blockchain របស់ប្រទេស ដោយ 10% ប្រើប្រាស់ទ្រព្យសកម្មឌីជីថល លើសពីមធ្យមភាគសកល។ នៃ 6.8% ។ ការប្រើប្រាស់ទ្រព្យសកម្មឌីជីថលរបស់កម្ពុជាគឺអាចប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសអាស៊ានផ្សេងទៀតដូចជាប្រទេសសិង្ហបុរី (11.1%) និងប្រទេសថៃ (18.1%)។
Schings បានគូសបញ្ជាក់ថា អ្នកប្រើប្រាស់កម្ពុជាមានសកម្មភាពក្នុងការជួញដូរពីម្នាក់ទៅម្នាក់ (P2P) និងហិរញ្ញវត្ថុវិមជ្ឈការ (DeFi)។ RGX ផ្តល់ជូនការជួញដូរកន្លែង ការជួញដូរនាពេលអនាគត និងជម្រើសជួញដូរ P2P សម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជា។ លោក អ៊ុក សារ៉ាត់ មកពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា (NBC) បានកត់សម្គាល់ថា ខណៈពេលដែលធនាគារបច្ចុប្បន្នត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យធ្វើអាជីវកម្មជាមួយរូបិយប័ណ្ណគ្រីបតូ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាកំពុងព្រាងបទប្បញ្ញត្តិដើម្បីអនុញ្ញាតឱ្យធនាគារ និងអ្នកផ្តល់សេវាទ្រព្យសកម្មគ្រីបតូ ចូលរួមក្នុងសកម្មភាពមួយចំនួនជាមួយទ្រព្យសម្បត្តិគ្រីបតូ។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះក៏បានពិភាក្សាអំពីតួនាទីរបស់ blockchain នៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថលរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសគំនិតផ្តួចផ្តើមដូចជា Bakong, CamDigiKey និង Selendra ។ លើសពីនេះទៀតការចាប់ផ្ដើម blockchain Poor Doge ដែលជាកាក់ meme សម្រាប់សប្បុរសធម៌ត្រូវបានទទួលស្គាល់។ ការចាប់ផ្តើមអាជីវកម្មផ្សេងទៀតដូចជា Tokenomia.pro កំពុងប្រើប្រាស់ blockchain ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទំនុកចិត្តនៅក្នុងពាណិជ្ជកម្មកសិកម្មរបស់កម្ពុជា។
អ្នកជំនាញរួមទាំង Janusz Zieliński សហស្ថាបនិកនៃការផ្លាស់ប្តូរប៉ូឡូញ Ari10 បានពិភាក្សាអំពីសក្តានុពលអនាគតនៃទ្រព្យសម្បត្តិឌីជីថល ដោយព្យាករណ៍ថាទីផ្សារអាចឈានដល់ $4-$5 trillion នៅឆ្នាំ 2030។ |
កូឡាឡាំពួរ – RHB Banking Group បានប្រកាសតែងតាំងលោក Mohamed Bin Rastam Shahrom ជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុក្រុមហ៊ុន (GCFO) លោកស្រី Phuah Shok Cheng ជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុប្រចាំតំបន់ និងជាប្រធានយុទ្ធសាស្រ្តរាជធានី លោក Kevin Vijendren Davies ជានាយកគ្រប់គ្រង/នាយកប្រតិបត្តិ ( MD/CEO) នៃ RHB Investment Bank Berhad និង Tan Boon Ching ជាប្រធានសវនករផ្ទៃក្នុង ដែលមានប្រសិទ្ធភាពចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤។
លោក Mohamed Bin Rastam Shahrom នាំមកនូវបទពិសោធន៍ និងជំនាញជាច្រើនដល់ RHB ដោយបានកាន់តួនាទីជាអ្នកដឹកនាំសំខាន់ៗនៅក្នុងវិស័យសាជីវកម្ម។ អាជីពដ៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍របស់លោករួមមានការបម្រើជានាយកប្រតិបត្តិស្តីទី និងជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៃក្រុមហ៊ុន Malaysia Airports Holding Berhad និងជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៃ UEM Sunrise ដែលបង្ហាញពីសមត្ថភាពរបស់លោកក្នុងការបំពេញតួនាទីផ្សេងៗគ្នា។ ជំនាញរបស់លោកមានវិសាលភាពនៅទូទាំងផ្នែកផ្សេងៗគ្នា រួមទាំងហិរញ្ញវត្ថុ យុទ្ធសាស្រ្ត ការគ្រប់គ្រងការផ្លាស់ប្តូរ ការអភិវឌ្ឍន៍អាជីវកម្ម និងការគ្រប់គ្រងអ្នកពាក់ព័ន្ធ។
លោក Mohd Rashid Mohamad នាយកគ្រប់គ្រងក្រុម/នាយកប្រតិបត្តិក្រុមនៃ RHB Banking Group មានប្រសាសន៍ថា “យើងមានសេចក្តីរីករាយដែលបានស្វាគមន៍លោក Mohamed មកកាន់ RHB Banking Group ។ ជាមួយនឹងបទពិសោធន៍ជាង២០ ឆ្នាំនៅក្នុងអាជីវកម្ម ការគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុ និងភាពជាអ្នកដឹកនាំជាយុទ្ធសាស្ត្រលោក Mohamed នឹងបំពេញបន្ថែម និងពង្រឹងក្រុមអ្នកដឹកនាំជាន់ខ្ពស់របស់យើង។ ជំនាញរបស់លោកគឺមានសារសំខាន់ក្នុងការសម្រេចបាននូវគោលដៅជាយុទ្ធសាស្រ្តរបស់យើង និងជំរុញយុទ្ធសាស្រ្តហិរញ្ញវត្ថុរបស់យើងឆ្ពោះទៅរកការលើកកម្ពស់តម្លៃភាគហ៊ុនបន្ថែមទៀត។ យើងត្រៀមខ្លួនជាស្រេចរង់ចាំការរួមចំណែករបស់លោកចំពោះក្រុមហ៊ុន”។
លោកស្រី Phuah Shok Cheng ដែលបានបម្រើការជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុស្តីទីចាប់តាំងពីខែមករាឆ្នាំ២០២៤ នឹងផ្លាស់ប្តូរតួនាទីជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុប្រចាំតំបន់ និងជាប្រធានយុទ្ធសាស្រ្ត។ នៅក្នុងតួនាទីថ្មី លោកស្រីនឹងប្រើប្រាស់ជំនាញរបស់ខ្លួនដើម្បីជំរុញការអនុវត្តហិរញ្ញវត្ថុក្នុងតំបន់ និងរៀបចំអនាគតនៃយុទ្ធសាស្រ្តមូលធនរបស់ RHB ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ លោក Kevin Vijendren Davies នឹងស្នងតំណែងលោក Ganesh Sabaratnam ដែលកិច្ចសន្យារបស់លោកបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី៣០ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ ។ លោកKevin នាំមកនូវចំណេះដឹង និងបទពិសោធន៍ជាច្រើនក្នុងសាជីវកម្ម និងធនាគារវិនិយោគ ដែលរួមបញ្ចូលការយល់ដឹងអំពីទីផ្សាររយៈពេលពីរទសវត្សរ៍។ លោកបានចាប់ផ្តើមអាជីពនៅក្នុងផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុសាជីវកម្មនៅ Ernst & Young មុនពេលចូលបម្រើការងារនៅធនាគារ Maybank ក្នុងឆ្នាំ២០០០។ នៅធនាគារ Maybank លោក Kevin បានកាន់មុខតំណែងជា ជាច្រើន មុនពេលទទួលបានការតែងតាំងថ្មីបំផុតជានាយកគ្រប់គ្រងផ្នែកអតិថិជននៃធនាគារវិនិយោគ Maybank ជាកន្លែងដែលលោកបាននាំមកនូវភាពរីកចម្រើនដល់ធនាគារ។ ក្នុងនាមជា MD/CEO នៃ RHB Investment Bank លោក Kevin នឹងទទួលខុសត្រូវលើការដឹកនាំទិសដៅអាជីវកម្មជាយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ធនាគារវិនិយោគ RHB និងដឹកនាំការពង្រីកដំណោះស្រាយវិនិយោគចម្រុះ ដើម្បីផ្តល់នូវតម្លៃពិសេសជាបន្តបន្ទាប់ដល់អតិថិជនធនាគារវិនិយោគរបស់ RHB ។
លើសពីនេះ លោក Tan Boon Ching ដែលជាអ្នកជំនាញផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុដែលមានបទពិសោធន៍ជាង២ ទសវត្សរ៍នឹងជំនួសតំណែងលោក Alex Tan Aun Aun ដែលបានចូលនិវត្តន៍នៅថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។ អាជីពរបស់លោកបានចាប់ផ្តើមនៅ PwC បន្ទាប់មកមានតួនាទីជាអ្នកដឹកនាំនៅធនាគារ Standard Chartered និង RHB ។ នៅ RHB លោកបានបម្រើការជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុនៃ RHB Investment Bank Berhad និងជាប្រធានផ្នែកយុទ្ធសាស្រ្ត និងអភិបាលកិច្ចអន្តរជាតិ មុនពេលត្រូវបានតែងតាំងជាលើកទីពីរទៅ Boost Bank ក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ជាប្រធានផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ។ ក្នុងនាមជាប្រធានសវនករផ្ទៃក្នុងរបស់ក្រុមហ៊ុន លោកនឹងទទួលខុសត្រូវក្នុងការជំរុញផែនការសវនកម្មជាយុទ្ធសាស្រ្ត តម្រឹមយុទ្ធសាស្ត្រសវនកម្មទៅនឹងគោលដៅរបស់ក្រុម និងក្របខណ្ឌគ្រប់គ្រងហានិភ័យសហគ្រាស ក៏ដូចជាជំរុញវប្បធម៌នៃការកែលម្អដំណើរការជាបន្តបន្ទាប់នៅក្នុងអង្គភាព។
លោក Mohd Rashid បានបន្ថែមថា “ការតែងតាំងទាំងនេះគឺជាសក្ខីភាពមួយចំពោះការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ RHB ក្នុងការពង្រឹងឥតឈប់ឈរនូវសមត្ថភាពស្នូលរបស់យើង និងភាពរឹងមាំ ក៏ដូចជាការលើកកម្ពស់ភាពជាអ្នកដឹកនាំដ៏ល្អក្នុងការជំរុញកំណើនជាយុទ្ធសាស្រ្ត។ ជាមួយនឹងបទពិសោធន៍ទាំងនេះ និងចំណេះដឹងផ្នែកឧស្សាហកម្មដ៏ទូលំទូលាយរបស់ពួកគេ ខ្ញុំមានទំនុកចិត្តថា ពួកគេនឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជំរុញយុទ្ធសាស្រ្ត និងដំណើរការអាជីវកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុនទៅកាន់កម្រិតបន្ទាប់ ក៏ដូចជាលើកស្ទួយក្រុមហ៊ុនឆ្ពោះទៅរកការរីកចម្រើនប្រកបដោយចីរភាព និងនុវានុវត្តន៍”។ | ទស្សនវិស័យកសិកម្មរបស់ OECD-FAO សម្រាប់ឆ្នាំ 2024-2033 គម្រោងផលិតកម្មស្រូវសកលនឹងកើនឡើង 11% ក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍ខាងមុខ ដែលឈានដល់ 587 លានតោននៅឆ្នាំ 2033 ដែលជំរុញដោយទិន្នផលកាន់តែប្រសើរ។ អាស៊ីដែលគ្រប់គ្រងផលិតកម្មស្រូវពិភពលោកនឹងឃើញមានកំណើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ជាពិសេសនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា ដែលត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងវ៉ាដាច់ប្រទេសចិនក្នុងនាមជាប្រទេសផលិតអង្ករធំជាងគេបំផុតរបស់ពិភពលោកនៅឆ្នាំ 2033។ ប្រទេសចិន ឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ និងវៀតណាមនឹងដើរតាមចំណាត់ថ្នាក់។
ការនាំចេញអង្ករពីអាស៊ីខាងត្បូង និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ត្រូវបានគេព្យាករណ៍ថានឹងកើនឡើងក្នុងអត្រាប្រចាំឆ្នាំ 2.8% ជាមួយនឹងចំណែកនៃការនាំចេញសកលក្នុងតំបន់កើនឡើងដល់ 86%។ មីយ៉ាន់ម៉ា និងកម្ពុជាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងឃើញមានកំណើនការនាំចេញដ៏ធំបំផុត ជាមួយនឹងការនាំចេញរបស់ពួកគេត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងកើនឡើង 146% ដល់ 10.5 លានតោននៅឆ្នាំ 2033 ដោយចាប់យកទីផ្សារអាស៊ី និងអាហ្រ្វិកកាន់តែច្រើន។
បើនិយាយពីតម្លៃវិញ បន្ទាប់ពីបានឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់រយៈពេល 15 ឆ្នាំក្នុងឆ្នាំ 2023 ដោយសារការព្រួយបារម្ភអំពី El Niño និងការរឹតបន្តឹងការនាំចេញពីប្រទេសឥណ្ឌា តម្លៃអង្ករអន្តរជាតិនៅតែមានប្រហែល 14% ខ្ពស់ជាងឆ្នាំមុននៅក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ 2024 ។ ការរឹតបន្តឹងការនាំចេញរបស់ឥណ្ឌាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងនៅតែមាន។ ទោះបីជាករណីលើកលែងបានជួយកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់មួយចំនួនក៏ដោយ។ ការបង្កើនតួនាទីនាំចេញរបស់កម្ពុជា មីយ៉ាន់ម៉ា និងប៉ាគីស្ថាន គឺជាការឆ្លើយតបមួយផ្នែកចំពោះការរឹតបន្តឹងទាំងនេះ។
ទស្សនវិស័យនេះក៏បង្ហាញពីហានិភ័យចំពោះពាណិជ្ជកម្ម រួមទាំងការរំខានដល់ផ្លូវដឹកជញ្ជូនសំខាន់ៗ ដូចជាបញ្ហាដែលបណ្តាលមកពីកម្រិតទឹកនៅក្នុងព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា និងជម្លោះដែលកំពុងបន្តនៅសមុទ្រក្រហម ដែលប៉ះពាល់ដល់ការឆ្លងកាត់ព្រែកជីកស៊ុយអេ។ ការរំខានទាំងនេះអាចនាំឱ្យមានការពន្យារពេល និងការកើនឡើងថ្លៃដឹកជញ្ជូន ដែលប៉ះពាល់ដល់ខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកល។ |
លោក Thomas Schings អ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅក្រុមហ៊ុន Royal Group Exchange (RGX) បាននិយាយនៅក្នុងសិក្ខាសាលា ‘ទ្រព្យសកម្មឌីជីថល 101’ រៀបចំដោយ EuroCham កម្ពុជាថា ប្រជាជនកម្ពុជាជាង៦៥ ភាគរយប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធទូទាត់ដែលមានមូលដ្ឋានលើប្លុកឆេន ស្មើនឹង ១០ភាគរយនៃការប្រើប្រាសទ្រព្យសកម្មឌីជីថល។
លោកបានបន្តថា ការប្រើប្រាស់ទ្រព្យសកម្មឌីជីថលរបស់កម្ពុជាគឺខ្ពស់ជាងមធ្យមភាគពិភពលោកចំនួន ៦,៨ ភាគរយ។
ដោយដកស្រង់ទិន្នន័យពី Standard Insights និង Statista លោកបាននិយាយថា ការប្រើប្រាស់នៅកម្ពុជា ក៏ដូចគ្នាជាមួយនឹងប្រទេសអាស៊ានផ្សេងទៀតដូចជាប្រទេសសិង្ហបុរី ដែលមាន ១១,១ ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជនរបស់ខ្លួនដែលប្រើប្រាស់ទ្រព្យសកម្មឌីជីថល និងប្រទេសថៃមាន ១៨,១ ភាគរយ។
យោងតាមទិន្នន័យពី Chainalysis លោកបានបន្តថា អ្នកប្រើប្រាស់កម្ពុជាក៏មានការយល់ដឹងផងដែរក្នុងការប្រើប្រាស់រវាងគ្នានិងគ្នា( P2P) និងហិរញ្ញវត្ថុវិមជ្ឈការ (DeFi) ។ បច្ចុប្បន្ននេះ RGX ផ្តល់ជូនប្រជាជនកម្ពុជានូវជម្រើសក្នុងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មភាគហ៊ុន ការជួញដូរនាពេលអនាគត និងការជួញដូរ P2P ។
លោក អ៊ុក សារ៉ាត អគ្គនាយករងប្រតិបត្តិការ និងជាប្រធាននាយកដ្ឋានប្រព័ន្ធទូទាត់សងប្រាកនៃធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ ដោយលោកបានមានប្រសាសន៍ថា “បច្ចុប្បន្នធនាគារក្នុងប្រទេសត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យធ្វើអាជីវកម្មលើរូបិយប័ណ្ណគ្រីបតូ។ ប៉ុន្តែដើម្បីជំរុញការបង្កើតថ្មីប្រកបដោយសុវត្ថិភាពនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នកំពុងធ្វើសេចក្តីព្រាងប្រកាសដើម្បីកំណត់លក្ខខណ្ឌដែលធនាគារពាណិជ្ជ និង PSI អាចត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យអនុវត្តសកម្មភាពមួយចំនួនលើទ្រព្យសម្បត្តិគ្រីបតូ និងឧបករណ៍ពាក់ព័ន្ធ និងលក្ខខណ្ឌដែលអ្នកផ្តល់សេវាទ្រព្យសកម្មគ្រីបតូ (CASPs) អាចត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យអនុវត្តសេវាកម្មទូទាត់ និងផ្ទេរប្រាក់។
លោកបានបន្តថា នេះនៅតែស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលនៃការស្នើសុំប៉ុណ្ណោះ។ “វាគ្រាន់តែជាសេចក្តីព្រាង ហើយយើងអាចធ្វើការផ្លាស់ប្តូរបន្ថែមទៀតដោយផ្អែកលើការយល់ដឹងរបស់យើងអំពីបញ្ហានេះ និងផ្អែកលើធាតុចូលពីធនាគារពាណិជ្ជ។ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជានៅតែមានការព្រួយបារម្ភអំពីហានិភ័យនៃទ្រព្យសកម្មឌីជីថលទាំងនេះដែលអាចកើតមានលើស្ថិរភាពនៃប្រព័ន្ធធនាគារ»។
លោកបានបន្ថែមថា “ដើម្បីយល់កាន់តែច្បាស់អំពីប្រកាសដែលបានព្រាង ការសិក្សាលើការប៉ះពាល់ទ្រព្យសម្បត្តិគ្រីបតូគឺមានសារសំខាន់ រួមទាំងនិយមន័យនៃទ្រព្យសកម្មឌីជីថល ក៏ដូចជាការចាត់ថ្នាក់របស់ពួកគេ។ ទ្រព្យសកម្មឌីជីថលក្រុមទី១នៅក្នុងប្រកាសដែលបានស្នើឡើង ដែលធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា មានបំណងគ្រប់គ្រង ដែលយើងជឿថានឹងបន្ថែមតម្លៃដល់នុវានុវត្តន៍ ទ្រព្យសម្បត្តិក្រុមទី១ ត្រូវបានបំបែកជាក្រុម 1a ពីរ – ទ្រព្យសម្បត្តិToken (tokenized traditional assets) ដូចជាសញ្ញាសញ្ញាបណ្ណToken (Tokenized traditional bond)។ មូលបត្របំណុលរបស់វាគឺជាទ្រព្យសកម្មពិត ឧទាហរណ៍មួយទៀតនៃក្រុម 1a ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាToken សម្ងាត់សុវត្ថិភាព (security token) – នេះលើកកម្ពស់ទីផ្សារមូលធន និងនិន្នាការដែល SERC នាពេលអនាគតអាចអនុញ្ញាតឱ្យមានការផ្តល់ជូននិមិត្តសញ្ញាសុវត្ថិភាព (Security Token offering) ។ និយាយឱ្យសាមញ្ញ នេះត្រូវបានគេហៅថាទ្រព្យសកម្មឌីជីថល ពីព្រោះដំណើរការសញ្ញាសម្ងាត់ប្រើ DLT ហើយការចាត់ថ្នាក់របស់យើងរឹតបន្តឹងបច្ចេកវិទ្យាឱ្យមានតែប្លុកឆេន ដែលត្រូវបានអនុញ្ញាតប៉ុណ្ណោះ។
លោក Thomas Schings បានបន្តថា សិក្ខាសាលានេះក៏បានពិនិត្យមើលលើការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាប្លុកឆេន សម្រាប់ភាពជោគជ័យនៃប្រព័ន្ធទូទាត់បាគង។ “មានឧទាហរណ៍ជាច្រើននៃការប្រើប្រាស់ប្លុកឆេន ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដូចជាគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់រដ្ឋាភិបាល CamDigiKey សម្រាប់ e-KYC សម្រាប់ធនាគារ និងក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រង។ បន្ទាប់មកមានក្រុមហ៊ុនដូចជា Selendra កំពុងធ្វើការលើកិច្ចសន្យាឆ្លាតវៃ ដូច្នេះប្រព័ន្ធផ្តល់រង្វាន់ជាមូលដ្ឋានសម្រាប់អតិថិជន Brown Coffee កំពុងត្រូវបានចាប់យកដោយប្លុកឆេន របស់ពួកគេ”។
ការបណ្តុះធុរកិច្ចដែលមានមូលដ្ឋានលើប្លុកឆេន មួយផ្សេងទៀតគឺ Poor Doge ដែលជាកាក់ meme មានបំណងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវជីវិតរបស់សត្វឆ្កែតាមរយៈទ្រព្យសកម្មឌីជីថល។ កាក់ meme ត្រូវបានប្រើសម្រាប់ព្រឹត្តិការណ៍សប្បុរសធម៌ ដើម្បីប្រមូលមូលនិធិសម្រាប់សត្វឆ្កែអនាថា និងដើម្បីហាមឃាត់ការលក់ សាច់ឆ្កែនៅក្នុងទីផ្សារអាហារ។
ក្រៅពី Poor Doge ក៏មានការបណ្តុះធុរកិច្ចផ្សេងទៀតដូចជា Tokenomia.pro។ Lukasz Braciszewski ស្ថាបនិក និងជាប្រធានផ្នែកយុទ្ធសាស្រ្ត Tokenomia.pro បាននិយាយអំពីរបៀបដែលក្រុមហ៊ុនរបស់លោក កំពុងព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់កសិកម្មជាមួយនឹងការទូទាត់តាមប្លុកឆេន។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “បញ្ហាប្រឈមបច្ចុប្បន្នក្នុងពាណិជ្ជកម្មកសិកម្មរបស់កម្ពុជាគឺការខ្វះការទុកចិត្តរវាងអ្នកទិញអន្តរជាតិនិងកសិករក្នុងប្រទេស។ ហើយជាមួយនឹងប្លុកឆេន ដែលអាចដោះស្រាយបានព្រោះវាធានាបាននូវការបង្កើនទំនុកចិត្ត និងតម្លាភាព។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ Tokenomia.pro បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នា ឆ្ពោះទៅរកការបង្កើត Digital Assets Cambodia Hub ។
និយាយអំពីសក្តានុពលនៃទីផ្សារទ្រព្យសកម្មឌីជីថល Janusz Zieliński សហស្ថាបនិក និងជាម្ចាស់ផលិតផល crypto-terminal នៃការផ្លាស់ប្តូររូបិយប័ណ្ណប៉ូឡូញ Ari10 បាននិយាយថា “មានការព្យាករណ៍ថាទីផ្សារនេះនឹងឈានដល់៤-៥ ទ្រីលាន of tokenised digital securities ត្រឹមឆ្នាំ២០២៣០និង១ ពាន់ពាន់លានដុល្លារនៃទំហំហិរញ្ញវត្ថុពាណិជ្ជកម្មផ្អែកលើបច្ចេកវិជ្ជាដែលបានចែកចាយ។
វាគ្មិនផ្សេងទៀតនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នោះរួមមាន លោក Nicolas Hollanders នាយកប្រតិបត្តិ Bred Bank លោក Tomas Pokorny ប្រធានគណៈកម្មាធិការឌីជីថល និងបច្ចេកវិទ្យារបស់ EuroCham Cambodia និងជាអគ្គលេខាធិការសមាគមហិរញ្ញវត្ថុ និងបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា (CAFT) និងជានាយកប្រតិបត្តិ និងសមាជិកស្ថាបនិកនៃ Pi Pay Plc លោក Kenneth Tang អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការ D&T របស់ Eurocham, Mike Gaertner, COO និង CTO, Sabay Tech និង Adrienne Ravez-Men, ទីប្រឹក្សាជាន់ខ្ពស់ និងជាទីប្រឹក្សានុវានុវត្តន៍ឌីជីថល និងទំនាក់ទំនងជាយុទ្ធសាស្រ្ត នុវានុវត្តសកល និងការផ្លាស់ប្តូរ (GIC) ។ | ផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា (CSX) គ្រោងនឹងឃើញមានកំណើនជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុនបន្ថែមដែលបានចុះបញ្ជីនៅឆ្នាំនេះ។ យោងតាមនាយកប្រតិបត្តិ CSX លោក ហុង សុខហួរ ក្រុមហ៊ុនចំនួនពីរត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចុះបញ្ជីជាភាគហ៊ុន និងចំនួនបីជាមូលបត្របំណុល ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការកើនឡើងនៃចំណាប់អារម្មណ៍នៅក្នុងទីផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា។ គិតត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ 2024 មានក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីចំនួន 23 ដែលមានទឹកប្រាក់សរុបចំនួន 400 លានដុល្លារ ហើយទីផ្សារកំពុងមើលឃើញការកើនឡើងនៃការចូលរួមរបស់វិនិយោគិន ជាមួយនឹងគណនីថ្មីចំនួន 1,000 ត្រូវបានបើកជារៀងរាល់ខែ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មើលឃើញថា វិស័យមូលបត្រ គឺជាវិស័យអាទិភាពសំខាន់ ក្នុងគោលបំណងធ្វើពិពិធកម្មធនធានហិរញ្ញវត្ថុ និងលើកកម្ពស់តម្លាភាព និងការប្រកួតប្រជែង។ CSX គ្រោងនឹងបង្កើនបរិមាណជួញដូរប្រចាំថ្ងៃដល់ 1 លានដុល្លារនៅឆ្នាំ 2030 ហើយបានណែនាំវេទិកាអនឡាញមួយដើម្បីសម្រួលដល់ការបើកគណនី និងការចូលប្រើរបស់អ្នកវិនិយោគ។ |
យោងតាមអង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងអភិវឌ្ឍន៍ (OECD) និងអង្គការស្បៀងអាហារ និងកសិកម្មនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ (FAO) ទិន្នផលស្រូវសកលត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងកើនឡើង ១១ ភាគរយក្នុងរយៈពេល១០ឆ្នាំខាងមុខ ដែលនឹងឈានដល់៥៨៧ លានតោនក្នុងឆ្នាំ២០២៣៣។
ទស្សនវិស័យកសិកម្មរបស់ OECD-FAO សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤-២០៣៣ ដែលចេញផ្សាយក្នុងពេលដំណាលគ្នានៅទីក្រុងប៉ារីស និងទីក្រុងរ៉ូមកាលពីថ្ងៃអង្គារ បានអោយដឹងថា ការកើនឡើងពីកម្រិតក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងជំរុញដោយទិន្នផលកាន់តែប្រសើរ។
ការពង្រីកផលិតកម្មនៅក្នុងបណ្តាប្រទេសអាស៊ីដែលរាប់បញ្ចូលបរិមាណទិន្នផលស្រូវជាសកលត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងមានភាពរឹងមាំ»។
កំណើនខ្លាំងបំផុតត្រូវបានរំពឹងទុកនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា ដែលត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងនាំមុខប្រទេសចិនដើម្បីក្លាយជាប្រទេសផលិតអង្ករធំជាងគេបំផុតរបស់ពិភពលោកនៅឆ្នាំ២០២២។ ប្រទេសចិនត្រូវបានគេព្យាករណ៍ថានឹងជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទីពីរ បន្ទាប់មកគឺប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី ថៃ និងវៀតណាម។
ដោយឡែក ការនាំចេញអង្ករពីអាស៊ីខាងត្បូង និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ត្រូវបានគេព្យាករណ៍ថានឹងកើនឡើង២,៨ ភាគរយក្នុងទសវត្សរ៍ខាងមុខនេះ ដែលធ្វើអោយចំណែកក្នុងការនាំចេញសកលនឹងកើនឡើងដល់៨៦ ភាគរយ។
ទស្សនវិស័យនេះបានបន្តថា “ច្រើនជាងពាក់កណ្តាលនៃកំណើនការនាំចេញអង្ករត្រូវបានសន្មតថាមកពី (ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួច) ដូចជាមីយ៉ាន់ម៉ា និងកម្ពុជា ជាមួយនឹង២៥ ភាគរយបន្ថែមទៀតមកពីប្រទេសថៃ និង១២ ភាគរយពីប្រទេសវៀតណាម” ។
ការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជា និងមីយ៉ាន់ម៉ា “ត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងកើនឡើង១៤៦ ភាគរយពី ៤,៣ លានតោនដល់១០,៥ លានតោននៅឆ្នាំ២០៣៣ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យប្រទេសទាំងនេះចាប់យកចំណែកកាន់តែច្រើននៃទីផ្សារអាស៊ី និងអាហ្រ្វិក»។
ចំពោះតម្លៃវិញ តម្លៃស្រូវសាលី និងពោតបានបន្តធ្លាក់ចុះកាលពីឆ្នាំមុន បន្ទាប់ពីឈានដល់កម្រិតជិតកំណត់ត្រា និងខ្ពស់បំផុតក្នុងឆ្នាំ២០២២ បន្ទាប់ពីជម្លោះរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន។
“ផ្ទុយទៅវិញឆ្នាំ២០២៣ មានភាពច្របូកច្របល់កាន់តែខ្លាំងសម្រាប់ទីផ្សារអង្ករពិភពលោក” ។
«តម្លៃអង្ករអន្តរជាតិបានកើនឡើងដល់កំពូលក្នុងរយៈពេល១៥ ឆ្នាំ ដែលបណ្តាលមកបីបាតុភូទEl Niño និងការរឹតបន្តឹងការនាំចេញរបស់ប្រទេសឥណ្ឌាក្នុងខែកក្កដា និងសីហា ឆ្នាំ២០២៣។
“ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ការកើនឡើងតម្លៃបន្ថែមទៀតត្រូវបានបញ្ចៀសដោយសញ្ញាថាផលប៉ះពាល់ជាក់ស្តែងនៃ El Niño លើផលិតកម្មអង្ករពិភពលោកនឹងមិនសូវធ្ងន់ធ្ងរជាងការរំពឹងទុក រួមជាមួយនឹងការបន្ធូរបន្ថយនៃការរឹតបន្តឹងការនាំចេញរបស់ប្រទេសឥណ្ឌា និងការបង្កើននាំចេញដោយប្រទេសផ្សេងទៀត។
“ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការឆ្លុះបញ្ចាំងពីភាពមិនប្រាកដប្រជាជុំវិញគោលនយោបាយពាណិជ្ជកម្ម និងលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុ នៅក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ តម្លៃអង្ករអន្តរជាតិនៅតែមានតម្លៃខ្ពស់ និងប្រហែល ១៤% លើសពីកម្រិតកាលពីឆ្នាំមុន។”
ទស្សនវិស័យបានបង្ហាញទៀតថា “តួនាទីនាំចេញអង្ករកាន់តែសំខាន់” របស់កម្ពុជា និងមីយ៉ាន់ម៉ា រួមជាមួយនឹងប៉ាគីស្ថាន ឆ្លុះបញ្ចាំងពីវិធានការរឹតបន្តឹងរបស់ឥណ្ឌាលើការនាំចេញកាលពីឆ្នាំមុន។
“ការរឹតត្បិតទាំងនេះត្រូវបានគេសន្មត់ថានឹងបន្តកំឡុងពេលព្យាករណ៍
ប៉ុន្តែឥទ្ធិពលរបស់វាត្រូវបានកាត់បន្ថយដោយផ្នែកដោយការលើកលែងដែលត្រូវបានអនុម័តដោយរដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌាចាប់តាំងពីមានវិធានការរឹតបន្តឹងលើសន្តិសុខស្បៀង”។
ទស្សនវិស័យបានកត់សម្គាល់ថា “ចំណែកដ៏ច្រើន” នៃពាណិជ្ជកម្មទំនិញកសិកម្មរបស់អាស៊ីខាងត្បូង និងអាស៊ីអាគ្នេយ៍កើតឡើងនៅក្នុងតំបន់។
ប៉ុន្តែ “ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃការរំខានដល់ផ្លូវដឹកជញ្ជូនសំខាន់ៗ ដូចជាកម្រិតទឹកនៅក្នុងព្រែកជីកប៉ាណាម៉ា និងជម្លោះនៅសមុទ្រក្រហម ដែលកំពុងប៉ះពាល់ដល់ការឆ្លងកាត់ព្រែកជីកស៊ុយអេ គឺជាហានិភ័យធំ”។
“ខណៈដែលជម្លោះនៅតែមាន ពាណិជ្ជកម្មពីអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទៅកាន់អឺរ៉ុប និងអាហ្វ្រិកខាងជើងនឹងត្រូវផ្លាស់ប្តូរផ្លូវចេញពីព្រែកជីកស៊ុយអេ ដោយបន្ថែមពេលវេលា និងការចំណាយលើការដឹកជញ្ជូនដែលអាចរំខានដល់ខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់។” | វេទិកាផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យកម្ពុជា (CamDX) មានការរីកចម្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ជាមួយនឹងការកើនឡើង 13% នៃការប្រើប្រាស់ ឈានដល់ 17.3 លានប្រតិបត្តិការឌីជីថលត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ 2024 ។ បានចាប់ផ្តើមដំណើរការនៅខែមិថុនា ឆ្នាំ 2020 CamDX គាំទ្រទាំងផ្នែករដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជន ដោយធ្វើឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យប្រកបដោយសុវត្ថិភាពសម្រាប់សេវាកម្ម។ ដូចជាការផ្ទៀងផ្ទាត់អត្តសញ្ញាណ (e-KYC) និងកាត់បន្ថយពេលវេលាឯកសារ។ វេទិកានេះត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលចំនួន 26 និងក្រុមហ៊ុនឯកជនចំនួន 30 ដែលគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការប្រហែល 935,460 ប្រចាំខែ។ CamDX ជួយសម្រួលដំណើរការរបស់រដ្ឋាភិបាល ដូចជាការចុះបញ្ជីអាជីវកម្ម ការចេញអាជ្ញាប័ណ្ណ និងសន្តិសុខព្រំដែន។ វាក៏ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការក្លែងបន្លំ និងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងនូវតម្លាភាពហិរញ្ញវត្ថុ រួមចំណែកដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាក្នុងការលុបបំបាត់ការលាងលុយកខ្វក់។ |
ផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា (CSX) រំពឹងថានឹងមានក្រុមហ៊ុនកាន់តែច្រើនចុះបញ្ជីនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ខណៈដែលនីតិវិធីមួយចំនួនកំពុងត្រូវបានដំណើរការ ដែលបង្ហាញថាទីផ្សារមូលបត្រកំពុងមានកំណើនជាមួយនឹងចំនួននៃការបោះផ្សាយមូលបត្រ។
លោក ហុង សុហួរ អគ្គនាយកCSX បានលើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុនចំនួនពីរនឹងចុះបញ្ជីភាគហ៊ុន និងក្រុមហ៊ុនចំនួនបីចុះបញ្ជីជាមូលបត្របំណុល។
លោកបានមានប្រសាសន៍កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា “យើងរំពឹងថានឹងមានក្រុមហ៊ុនកាន់តែច្រើនចុះបញ្ជីនាពេលខាងមុខនៅឆ្នាំ២០២៤” ។
លោកបានបន្តថា៖ «តាមរយៈការចូលរួមពីក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ វិស័យមូលបត្រកម្ពុជានឹងកាន់តែទាក់ទាញ និងរីកចម្រើន ខណៈពេលនេះអ្នកវិនិយោគកាន់តែច្រើនបានចាប់អារម្មណ៍លើទីផ្សារហ៊ុនកម្ពុជា»។
លោកបានលើកឡើងទៀតថា គិតត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤មានក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីចំនួន២៣ ដែលក្នុងនោះក្រុមហ៊ុនចំនួន១១ បានចុះបញ្ជីលក់មូលបត្រកម្មសិទ្ធិ និង ១២ទៀតបានចុះបញ្ជីជាសញ្ញាបណ្ណសាជីវកម្មដោយកៀរគរទុនបានប្រហែល៤០០ លានដុល្លារ។
លោកក៏បានជម្រាបជូនជាសង្ខេបនៃទិន្នន័យទីផ្សារក្នុងខែឧសភា ដែលតម្លៃនៃការជួញដូរជាមធ្យមប្រចាំថ្ងៃគឺ $២៦០.០០០ ខណៈដែលគណនីបើកថ្មីមានរហូតដល់ប្រហែល ១០០០ គណនីរៀងរាល់ខែ។
លោក ហ៊ាន សាហ៊ីប រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ និងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលCSX មានប្រសាសន៍ថា វិស័យមូលបត្រត្រូវបានរួមបញ្ចូលជាវិស័យអាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បាននិងកំពុងចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យរបស់រដ្ឋាភិបាលតាមរយៈការធ្វើពិពិធកម្មធនធានហិរញ្ញវត្ថុ បង្កើនប្រសិទ្ធភាពទុន លើកកម្ពស់ការប្រកួតប្រជែង ពង្រឹងតម្លាភាព និងអភិបាលកិច្ចសាជីវកម្ម។
CSX ក៏មានគម្រោងជំរុញឱ្យតម្លៃជួញដូរប្រចាំថ្ងៃឡើងដល់ប្រហែល១ លានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០៣០ នៅពេលដែលកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ ខណៈដែលកម្ពុជាបានដាក់អោយប្រើប្រាស់វេទិកាបើកគណនីជួញដូរតាមអនឡាញនៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ដែលអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកវិនិយោគបើកគណនីរបស់ពួកគេភ្លាមៗក្នុងអំឡុងម៉ោងធ្វើការ និងការរៀបចំវគ្គបណ្តុះបណ្តាល និងកម្មវិធីផ្សេងៗ ដើម្បីបង្កើនទំនុកចិត្ត និងការយល់ដឹងរបស់វិនិយោគិន ក៏ដូចជារៀបចំយន្តការវិនិយោគប្រកបដោយភាពទាក់ទាញដើម្បីជួយសម្រួលដល់ប្រជាជនក្នុងការវិនិយោគកាន់តែងាយស្រួល មានប្រសិទ្ធភាព និងទទួលបានប្រាក់ចំណូលខ្ពស់។
CSX ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ២០១២ គឺជាក្រុមហ៊ុនបណ្តាក់ទុនរួមគ្នារវាងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា (ភាគហ៊ុន ៥៥ភាគរយ) និងក្រុមហ៊ុនKorean Exchange (ភាគហ៊ុន ៤៥ភាគរយ) ។ | ការស្ទង់មតិថ្មីៗនេះដោយសភាពាណិជ្ជកម្មអឺរ៉ុប (EuroCham) បង្ហាញថា ក្រុមហ៊ុនចំនួន 62% នៅកម្ពុជាគ្រោងនឹងជួលបុគ្គលិកបន្ថែមទៀតនៅឆ្នាំ 2024 ដោយភាពជាអ្នកដឹកនាំ ការគ្រប់គ្រងគុណភាព និងជំនាញគ្រប់គ្រងគម្រោងកំពុងស្ថិតក្នុងតម្រូវការខ្ពស់បំផុត។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ 74% នៃអ្នកឆ្លើយសំណួរប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាក្នុងការជួលបុគ្គលិកដែលមានសមត្ថភាព ដោយលើកឡើងពីកង្វះកម្លាំងពលកម្ម បុគ្គលិកដែលមិនមានគុណភាព និងការរំពឹងទុកប្រាក់ខែខ្ពស់។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ពាក់កណ្តាលនៃក្រុមហ៊ុនគ្រោងនឹងជួលបេក្ខជនពី 1 ទៅ 9 នាក់ ហើយ 30% គ្រោងនឹងជ្រើសរើសបេក្ខជនពី 10 ទៅ 24 នាក់។ ក្រុមហ៊ុនជាច្រើន ជាពិសេសសហគ្រាសខ្នាតតូច និងមធ្យម មិនបានដឹងពីជម្រើសបណ្តុះបណ្តាលពាក់ព័ន្ធនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាទេ។ ការស្ទង់មតិបានគូសបញ្ជាក់ពីគម្លាតជំនាញសំខាន់ៗ ជាពិសេសក្នុងភាពជាអ្នកដឹកនាំ និងការគ្រប់គ្រងគម្រោង ហើយស្នើថាកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលដែលតម្រូវតាមតម្រូវការគឺចាំបាច់ដើម្បីភ្ជាប់គម្លាតទាំងនេះ។ របកគំហើញនេះបង្ហាញថា ការដោះស្រាយបញ្ហាកង្វះជំនាញទាំងនេះមានសារៈសំខាន់សម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ព្រោះវាឆ្ពោះទៅរកការបញ្ចប់ការសិក្សាពីឋានៈជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចនៅឆ្នាំ 2030។ |
ថ្នាលផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យកម្ពុជា (CamDX) ដែលគាំទ្រសេវាកម្មឌីជីថលរបស់រដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជន ឃើញមានការកើនឡើង១៣ ភាគរយស្មើនឹង១៧,៣ លានប្រតិបត្តិការគិតត្រឹមខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។ CamDX បានរួមចំណែកកាត់បន្ថយការក្លែងបន្លំអត្តសញ្ញាណនៅតាមធនាគារ រួមទាំងទប់ស្កាត់អំពើភេរវកម្មនៅក្នុងដែនអាកាសរបស់កម្ពុជា ដែលនេះកំពុងបង្ហាញថាវាជាកត្តាផ្លាស់ប្តូរសម្រាប់វិស័យឯកជន និងរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
CamDX ក៏បានកាត់បន្ថយពេលវេលាសម្រាប់ធ្វើឯកសារ និងការចេញអាជ្ញាប័ណ្ណនៅស្ថាប័នរដ្ឋជាច្រើន។ វេទិកានេះក៏គាំទ្រដល់ស្ថាប័នរដ្ឋផ្សេងទៀត ដូចជាក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករ CambodiaPost រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរស៊ីវិល ដោយអនុញ្ញាតឱ្យមានការធានាសុវត្ថិភាព និងការផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យរវាងប្រព័ន្ធព័ត៌មានវិទ្យាផ្សេងៗ។ រដ្ឋាភិបាលបាននិយាយនៅក្នុងឯកសារគោលនយោបាយថា “គ្រប់ក្រសួង-ស្ថាប័នរបស់រដ្ឋត្រូវប្រើប្រាស់ CamDX ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនើបកម្មនៃសេវាសាធារណៈឌីជីថលទៅជាប្រព័ន្ធអន្តរក្រសួងតែមួយដោយផ្អែកលើគោលការណ៍តែម្តង (Once-Only Principle) “។
CamDX បានអោយដឹងថា មានការកើនឡើង១៣ ភាគរយស្មើនឹង ១៧,៣ លានប្រតិបត្តិការក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ពី១៥ លានប្រតិបត្តិការធៀបកាលពីឆ្នាំមុន។ ក្នុងវិស័យឯកជន CamDX ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយធនាគារ ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រង មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ (MFI) និងស្ថាប័នផ្សេងទៀតសម្រាប់ផ្ទៀងផ្ទាត់អត្តសញ្ញាណជាមួយ e-KYC ជាដើម។
ចាប់ដំណើរការក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន CamDX មានប្រតិបត្តិការចំនួន៤៥,៧ លាន។ CamDX មានការចូលរួមពីស្ថាប័នរដ្ឋចំនួន២៦ និងក្រុមហ៊ុនឯកជនចំនួន៣០ ជាសមាជិក ជាមធ្យមមានប្រតិបត្តិការប្រហែល ៩៣៥.៤៦០ ក្នុងមួយខែ។
មន្ត្រី CamDX បាននិយាយថា មានប្រតិបត្តិការកើនឡើងក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ ហើយអ្នកប្រើប្រាស់ច្រើនជាងគេគឺក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ក្រសួងការងារ និងអគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករ ។ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានប្រើប្រាស់ CamDX សម្រាប់ប្រតិបត្តិការចំនួន១៤ លានប្រតិបត្តិការ ក្រសួងមហាផ្ទៃចំនួន ៥.៥ លានប្រតិបត្តិការ អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករចំនួន ៣.១ លាន ប្រតិបត្តិការ អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធដារចំនួន ១.៩ លានប្រតិបត្តិការ និងក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈចំនួន ៤៧២.៧៥៧ ប្រតិបត្តិការ។
រដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងជំរុញឱ្យអាជីវកម្ម និងក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធបន្ថែមទៀតប្រើប្រាស់ CamDX និងប្រព័ន្ធបញ្ជរតែមួយជាតិ។ CamDX នឹងបំពេញបន្ថែមកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករក្នុងការគ្រប់គ្រងការនាំចូល និងការនាំចេញរបស់ប្រទេសទាំងអស់។ ដាក់អោយប្រើប្រាស់នៅខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត គម្រោងប្រព័ន្ធបញ្ជរតែមួយជាតិនឹង “ធានាបាននូវអភិបាលកិច្ចតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក អនុញ្ញាតឱ្យអ្នកនាំចេញ-នាំចូលទំនិញ អាចដាក់ស្នើសុំ អាជ្ញាបណ្ណ លិខិតអនុញ្ញាត វិញ្ញាបនបត្រ និងឯកសារតម្រូវផ្សេងទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងការនាំចេញ-នាំចូលទំនិញ ទៅគ្រប់ក្រសួង-ស្ថាប័នមានសមត្ថកិច្ច តែមួយលើករួមគ្នា ដើម្បីទទួលបាននូវការអនុញ្ញាត សម្រាប់យកទៅប្រើប្រាស់ក្នុងការបំពេញបែបបទបញ្ចេញទំនិញពីគយ តាមមធ្យោបាយអេឡិចត្រូនិក។
CamDX កំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយ។ ជាឧទាហរណ៍ នៅពេលនិយាយអំពីគម្រោងវិនិយោគដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ (QIP) អាជីវកម្មថ្មីអាចចុះឈ្មោះក្នុងរយៈពេលពីរបីថ្ងៃនៅក្នុងបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន (IT) របស់រដ្ឋ ។ បច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានគាំទ្រដោយ CamDX ក្នុងការចុះឈ្មោះអាជីវកម្មតាមអនឡាញ និងការចេញអាជ្ញាប័ណ្ណផ្លូវការ។
CamDX QR code ត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងសេវាកម្មសាធារណៈសម្រាប់អាជីវកម្មកម្ចីទិញផ្ទះ ដោយមានការគាំទ្រពីភ្នាក់ងារគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យ និងបញ្ចាំនៃអាជ្ញាធរសេវាហិរញ្ញវត្ថុមិនមែនធនាគារ។ ដូចគ្នានេះដែរ ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ ក៏កំពុងប្រើប្រាស់ CamDX សម្រាប់ចេញលិខិតអនុញ្ញាត វិញ្ញាបនបត្រ និងអាជ្ញាប័ណ្ណផងដែរ។
មន្ត្រីបានលើកឡើងថាវាជាដំណើរការសាមញ្ញ។ “អ្នកអាចស្កេនកូដ QR ដោយប្រើ CamDigikey ។ ជ្រើសរើសប្រភេទកម្មវិធី ថាតើវាជាលិខិតអនុញ្ញាត វិញ្ញាបនបត្រ ឬអាជ្ញាប័ណ្ណ។ បន្ទាប់មកបំពេញទម្រង់បែបបទ ដាក់ស្នើ និងបង់ថ្លៃសេវា។ ហើយអ្នកនឹងទទួលបានការជូនដំណឹងតាមរយៈសារ SMS និងទទួលបានវិញ្ញាបនបត្រឌីជីថល»។ អត្ថប្រយោជន៍ច្រើនបំផុតនោះគឺវាលុបបំបាត់ការដំណើការច្រើនដង។ ហើយយើងអាចទទួលបានការឯកភាពក្នុងរយៈពេល ៦-៧ ថ្ងៃនៃម៉ោងធ្វើការ។ ដូច្នេះ វាជាដំណោះស្រាយលឿនមួយ»។
ទន្ទឹមនឹងនេះ CamDX ក៏ត្រូវបានប្រើប្រាស់សម្រាប់ប្រព័ន្ធវាយតម្លៃការធ្វើដំណើរសកល (GTAS) ដែលជាកម្មវិធីបណ្ដាញសម្រាប់ពង្រឹងសន្តិសុខព្រំដែនកម្ពុជា។ ភាពជាដៃគូជាមួយក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ដូចជា Cathay Pacific Airways, Singapore Airlines, Asiana Airlines ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនដទៃទៀត GTAS ជួយភ្នាក់ងាររដ្ឋាភិបាលធ្វើស្វ័យប្រវត្តិកម្មការកំណត់អត្តសញ្ញាណអ្នកធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះដែលមានហានិភ័យខ្ពស់។
សម្រាប់វិស័យឯកជនដូចជាធនាគារ CamDigiKey របស់ CamDX ជួយកំណត់អត្តសញ្ញាណរបស់អតិថិជន (eKYC) ។ ធនាគារ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ (MFIs) និងក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងកំពុងប្រើប្រាស់ e-KYC តាមរយៈ CamDigiKey ដើម្បីកាត់បន្ថយថ្លៃដើមនៃការបើកគណនី។ វាក៏អាចជួយបង្កើនល្បឿនដំណើរការ និងលុបបំបាត់កំហុសណាមួយ ដូចជាការវាយអក្សរជាដើម។
ធនាគារជាច្រើនដូចជា ABA Bank, Hattha Bank Plc, ACLEDA Bank ក៏ប្រើប្រាស់ e-KYC សម្រាប់បើកគណនីអនឡាញ ផងដែរ។
ការប្រើប្រាស់ប្រតិបត្តិការឌីជីថលកាន់តែច្រើនអាចលុបបំបាត់ការក្លែងបន្លំ។ ជាឧទាហរណ៍ នៅក្នុងគោលការណ៍ណែនាំថ្មីរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាស្តីពីការប្រឆាំងការលាងលុយកខ្វក់ ការប្រើប្រាស់ប្រតិបត្តិការឌីជីថលនឹងធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធកាន់តែមានតម្លាភាព។ ការរកឃើញការក្លែងបន្លំហិរញ្ញវត្ថុនឹងកាន់តែងាយស្រួលសម្រាប់អង្គភាពស៊ើបការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា (CAFIU) ប្រសិនបើមានការប្រើប្រាស់CamDX កាន់តែច្រើនឡើង ។
នៅឆ្នាំ២០១៩ ក្រុមការងារសកម្មភាពហិរញ្ញវត្ថុ (FATF) នៅទីក្រុងប៉ារីសបានដាក់កម្ពុជានៅក្នុងបញ្ជីពណ៌ប្រផេះរបស់ខ្លួន ដោយគិតថាប្រទេសនេះអាចក្លាយជាជម្រកសម្រាប់ការលាងលុយ។ ប៉ុន្តែជាមួយនឹងការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលឆ្ពោះទៅរកតម្លាភាពបន្ថែមទៀតជាមួយនឹងឌីជីថលនីយកម្ម កម្ពុជាត្រូវបានដកចេញពី “បញ្ជីពណ៌ប្រផេះ ក្នុងឆ្នាំ២០២២។ | រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពការគណនា GDP របស់ខ្លួនដោយប្រើឆ្នាំ 2014 ជាឆ្នាំមូលដ្ឋានជំនួសឱ្យឆ្នាំ 2000 ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យកាន់តែច្បាស់អំពីរចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចបច្ចុប្បន្ន។ ការផ្លាស់ប្តូរនេះដែលត្រូវបានប្រកាសដោយមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្ថិតិ (NCS) បានតម្រឹមប្រទេសកម្ពុជាជាមួយនឹងស្តង់ដារអន្តរជាតិ ជាពិសេសប្រព័ន្ធគណនីជាតិឆ្នាំ 2008 របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។ ការធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពនេះត្រូវបានអនុវត្តដោយការគាំទ្រពី IMF, UNESCAP, ADB និងធនាគារពិភពលោក ផ្តល់ រូបភាពកាន់តែត្រឹមត្រូវនៃសេដ្ឋកិច្ច ដែលបានផ្លាស់ប្តូរពីកសិកម្មទៅជាសេវាកម្ម និងឧស្សាហកម្ម។ ការគណនាផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបថ្មីសម្រាប់ឆ្នាំ 2022 ដោយផ្អែកលើឆ្នាំមូលដ្ឋាន 2014 គឺ 160.1 ពាន់ពាន់លានរៀល (39.5 ពាន់លានដុល្លារ) តំណាងឱ្យការកើនឡើង 5.1% ជាមួយនឹងប្រាក់ចំណូលក្នុងមនុស្សម្នាក់ចំនួន 2.345 ដុល្លារ។ ការរៀបចំឡើងវិញមានគោលបំណងធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវផែនការគោលនយោបាយ ការបែងចែកធនធាន និងការត្រួតពិនិត្យវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ច។ |
៦២ ភាគរយនៃក្រុមហ៊ុននៅកម្ពុជាដែលចូលរួមក្នុងការស្ទង់មតិមួយបានអោយដឹងថាក្រុមហ៊ុនទាំងនោះគ្រោងនឹងជ្រើសរើសបុគ្គលិកបន្ថែមទៀតនៅឆ្នាំ២០២៤ ដោយជំនាញដែលត្រូវការបំផុតរួមមាន ភាពជាអ្នកដឹកនាំ ការគ្រប់គ្រងគុណភាព និងការគ្រប់គ្រងគម្រោង នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍វាយតម្លៃគម្លាតជំនាញចុងក្រោយរបស់សភាពាណិជ្ជកម្ម អឺរ៉ុប។ (EuroCham) ។
របាយការណ៍នេះផ្អែកលើការស្ទង់មតិដែលចូលរួមដោយក្រុមហ៊ុនចំនួន១០៦ បង្ហាញពីទំនុកចិត្តនៃសហគមន៍អាជីវកម្មអំពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលខ្លីនៅក្នុងប្រទេស ប៉ុន្តែរបាយការណ៍នេះក៏បានលើកឡើងពីបញ្ហាកង្វះជំនាញ ទាំងជំនាញទន់ និងជំនាញបច្ចេកទេស។
ក្នុងចំណោម ៦២ ភាគរយដែលបង្ហាញពីផែនការជ្រើសរើសបុគ្គលិកសម្រាប់ឆ្នាំនេះ ៣៣ ភាគរយបាននិយាយថាពួកគេនឹងជ្រើសរើសបុគ្គលិក ហើយ២៩ ភាគរយបាននិយាយថាទំនងជានឹងជ្រើសរើសបុគ្គលិក។
របាយការណ៍បានបន្តថា នៅពេលផ្ទៀងផ្ទាត់ការឆ្លើយតបទាំងនេះឡើងវិញជាមួយគណៈកម្មាធិការរបស់ EuroCham វិស័យមួយចំនួនមានភាពប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការជ្រើសរើសបុគ្គលិកថ្មីនៅឆ្នាំនេះ ដោយសារកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការងើបឡើងវិញយឺតជាងការរំពឹងទុក។
យោងតាម EuroCham ការស្ទង់មតិ និងរបាយការណ៍នេះគឺជាផ្នែកមួយនៃកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ជំនាញ (SDP) ដែលជាគម្រោងគ្រប់គ្រងដោយទីភ្នាក់ងារស្វីសសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍន៍ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ (SDC) និងអនុវត្តដោយ Swisscontact ។
ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនដែលបានរាយការណ៍ ពួកគេចង់បង្កើនបុគ្គលិករបស់ពួកគេនៅឆ្នាំនេះ ៥០ ភាគរយបាននិយាយថាពួកគេគ្រោងនឹងជួលបុគ្គលិកពី១ ទៅ ៩ នាក់ ហើយ ៣០ ភាគរយគ្រោងនឹងជួលបុគ្គលិកពី១០ ទៅ ២៤ នាក់។
ទោះបីជាបរិយាកាសជ្រើសរើសបុគ្គលិកល្អក៏ដោយ ៧៤ ភាគរយនៃអ្នកឆ្លើយសំណួរបានអោយដឹងថាពួកគេកំពុងប្រឈម នឹងបញ្ហាក្នុងការជួលបុគ្គលិកដែលមានសមត្ថភាពនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ឧបសគ្គទូទៅបំផុតរួមមានកង្វះកម្លាំងពលកម្មតាមទីតាំង (៣០ ភាគរយ) បុគ្គលិកដែលមិនមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាប់ (៣០ ភាគរយ) ប្រាក់ខែបុគ្គលិកខ្ពស់ និងការរំពឹងទុកនៃអត្ថប្រយោជន៍ (២០ ភាគរយ) និងខ្វះជំនាញភាសា (១០ ភាគរយ) និងពាក្យការងារមានកំណត់សម្រាប់មុខតំណែងដែលបានផ្សព្វផ្សាយមួយចំនួន(១០ ភាគរយ) ។
នៅពេលត្រូវបានសួរឱ្យកំណត់ពីជំនាញលេចធ្លោបំផុតនៅក្នុងវិស័យរបស់ពួកគេ រួមមានភាពជាអ្នកដឹកនាំ (៨,៥០ ភាគរយ) និងការគ្រប់គ្រងគុណភាព (៧,៦៩ ភាគរយ) ជាផ្នែកសំខាន់ដែលត្រូវដោះស្រាយ។
ការគ្រប់គ្រងគម្រោង និងការត្រួតពិនិត្យគុណភាពត្រូវបានកំណត់ថាជាជំនាញដែលត្រូវការយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងផ្នែកនីមួយៗនៃវិស័យទាំងប្រាំដែលត្រូវបានវាយតម្លៃនៅក្នុងការស្ទង់មតិ។ ការគ្រប់គ្រងគម្រោងត្រូវបានចុះបញ្ជីជាជំនាញដែលត្រូវការបំផុតដោយវិស័យសំណង់ (១១,៩៦ ភាគរយ) អគ្គិសនី (១១,៥៣ ភាគរយ) និងផ្នែកមេកានិច (១១,៤២ ភាគរយ) បើប្រៀបធៀបទៅនឹងវិស័យផលិតកម្ម (៧,៤៤ ភាគរយ) និងវិស័យទេសចរណ៍ និងបដិសណ្ឋារកិច្ច (៥,៩៦ ភាគរយ) ។
ភាគរយខ្ពស់នៅក្នុងវិស័យសំណង់ អគ្គិសនី និងមេកានិចសម្រាប់ការគ្រប់គ្រងគម្រោងអាចបង្ហាញពីការពឹងផ្អែកខ្លាំងលើការងារផ្អែកលើគម្រោង ដែលការគ្រប់គ្រងពេលវេលា ធនធាន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធគឺមានសារៈសំខាន់ណាស់។
ទន្ទឹមនឹងនេះ អ្នកឆ្លើយសំណួរចំនួន ៤៩ ភាគរយបាននិយាយថា ពួកគេមិនបានដឹងអំពីជម្រើសបណ្តុះបណ្តាលដែលមានស្រាប់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលភាគច្រើនសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនខ្នាតមីក្រូ និងខ្នាតតូច។ អ្នកឆ្លើយសំណួរមកពីផ្នែកផលិតកម្ម និងទេសចរណ៍ និងបដិសណ្ឋារកិច្ចមានការយល់ដឹងតិចបំផុតអំពីជម្រើសបណ្តុះបណ្តាលដែលមានស្រាប់ក្នុងចំណោមគ្រប់វិស័យទាំងអស់។
ការចូលរួមស្ទង់មតិបានអោយដឹងថា ជម្រើសបណ្តុះបណ្តាលមិននៅជិតទីតាំងអាជីវកម្មរបស់ពួកគេ ឬថាជម្រើសបណ្តុះបណ្តាលដែលមានស្រាប់នៅកម្ពុជា ប្រហែលជាមិនត្រូវបានគេមើលឃើញថាត្រូវនឹងតម្រូវការជំនាញបច្ចុប្បន្នរបស់ក្រុមហ៊ុននោះទេ។
យោងតាមការស្ទង់មតិ ក្រុមហ៊ុនធំៗចំនួន ៤៤ ភាគរយមានឆន្ទៈក្នុងការបង្កើនប្រាក់បៀវត្សរ៍ប្រចាំខែរបស់និយោជិតរហូតដល់ ៥០ ដុល្លារបន្ទាប់ពីការចូលរួមក្នុងវគ្គបណ្តុះបណ្តាល ខណៈដែល ២៨ ភាគរយនៃក្រុមហ៊ុនធំៗមានឆន្ទៈដំឡើងប្រាក់ខែប្រចាំខែលើសពី ១០០ ដុល្លារបន្ទាប់ពីពួកគេបញ្ចប់ការបណ្តុះបណ្តាល។
ក្នុងចំណោមសហគ្រាសធុនមីក្រូ ខ្នាតតូច និងមធ្យម (MSMEs) ៣៦ភាគរយបាននិយាយថា ពួកគេសុខចិត្តដំឡើងប្រាក់ខែដល់និយោជិតរបស់ខ្លួនរហូតដល់ ៥០ដុល្លារបន្ទាប់ពីការបណ្តុះបណ្តាល ខណៈ ៣៤ភាគរយនៃសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម មិនទាន់មានគម្រោងធ្វើការផ្លាស់ប្តូរប្រាក់ខែនោះទេ។
ឆ្លើយតបនឹងលទ្ធផលនៃការស្ទង់មតិនេះ លោក ថុង ម៉េងដាវីត អ្នកវិភាគភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងជាសាស្ត្រាចារ្យនៃវិទ្យាស្ថានសិក្សាអន្តរជាតិ និងគោលនយោបាយសាធារណៈ (IISPP) នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ (RUPP) បានប្រាប់ខ្មែរថាមស៍ថា ការលាតត្រដាងអំពីផែនការជ្រើសរើសបុគ្គលិកតាមក្រុមហ៊ុននានាគឺ សូចនាករដ៏រឹងមាំនៃទំនុកចិត្តលើកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេស។
“លើសពីនេះ ការផ្តោតទៅលើគម្លាតជំនាញ បង្ហាញថា ក្រុមហ៊ុនមិនត្រឹមតែមានគម្រោងជ្រើសរើសបុគ្គលិកប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏មានការព្រួយបារម្ភអំពីគុណភាពនៃកម្លាំងពលកម្ម ដែលជាកត្តាសំខាន់សម្រាប់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផងដែរ ហើយក្រសួងការងារក៏បានបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីបង្កើនជំនាញកម្លាំងពលកម្ម ផងដែរ»។
លោក Rajiv Pradhan ប្រធាន Swisscontact ប្រចាំប្រទេសកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា របាយការណ៍នេះនឹងជួយរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតកំណត់គម្លាតជំនាញ និងកែសម្រួលកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាលរបស់ពួកគេ ដើម្បីដោះស្រាយជំនាញដែលត្រូវការបំផុត។
លោកបាបន្តថា«នៅពេលដែលកម្ពុជាចាកចេញពីក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចនៅឆ្នាំ២០៣០ ជំនាញនឹងក្លាយជាកត្តាជំរុញសម្រាប់កំណើននេះ។ ដូច្នេះការវាយតម្លៃនេះគឺត្រូវបានរៀបចំឡើងទាន់ពេលវេលា»។
ជាវ ណារ័ត្ន ប្រធានគណៈកម្មាធិការធនធានមនុស្សរបស់ EuroCham មានប្រសាសន៍ថា តាមរយៈការគាំទ្រ និងវិនិយោគលើការរៀនសូត្ររបស់បុគ្គលិក ក្រុមហ៊ុននានាអាចអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពបុគ្គលិកដែលមិនត្រឹមតែជួយក្រុមហ៊ុនប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងសហគមន៍អាជីវកម្មផ្សេងទៀតផងដែរ។ «ការរួមបញ្ចូលគ្នានៃអាជីវកម្មរីកចម្រើន និងផ្តល់អំណាចដល់ប្រជាជន នឹងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាកន្លែងទាក់ទាញបន្ថែមទៀតសម្រាប់ការរស់នៅ និងការវិនិយោគ»។ | លី លី ហូលឌីង គ្រុប បានបង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការវិនិយោគលើវិស័យសំខាន់ៗចំនួនប្រាំក្នុងប្រទេសកម្ពុជា៖ ប្រេង និងឧស្ម័ន សុខភាព មជ្ឈមណ្ឌលទទួលស្គាល់ការនាំចេញ កែច្នៃចំណីអាហារ និងភស្តុភារ និងវិស័យរថយន្ត។ ក្នុងឱកាសចូលជួបសម្តែងការគួរសមជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត លោក Lee Q. Shim ប្រធាននាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន Lee Li Holdings បានគូសបញ្ជាក់អំពីប្រតិបត្តិការ និងបំណងវិនិយោគជាសកលរបស់ក្រុមហ៊ុន។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានស្វាគមន៍ចំពោះចំណាប់អារម្មណ៍របស់ក្រុមហ៊ុន និងបានលើកឡើងពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយកាណាដា រួមទាំងការិយាល័យសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាចំនួនពីរនៅកាណាដាផងដែរ។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់លើការគាំទ្ររបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការវិនិយោគវិស័យឯកជន និងជំរុញឱ្យមានការពិភាក្សាបន្ថែមទៀតជាមួយក្រសួងពាក់ព័ន្ធ។ |
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិពីឆ្នាំ២០០០ មកឆ្នាំ២០១៤ ដើម្បីផ្តល់ភាពត្រឹមត្រូវជាងមុនសម្រាប់រចនាសម្ព័ន្ធបច្ចុប្បន្ននៃសេដ្ឋកិច្ច នេះបើយោងតាមមជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្ថិតិរបស់ក្រសួងផែនការ។
មជ្ឈមណ្ឌលជាតិស្ថិតិបានអោយដឹងថាពិធីបើកសិក្ខាសាលាផ្សព្វផ្សាយស្តីពីលទ្ធផលនៃការផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិឆ្នាំ២០១៤ត្រូវបានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃអង្គារនៅ សុខាភ្នំពេញ ក្រោមវត្តមានរបស់លោក ប៊ិន ត្រឈៃ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងផែនការ លោក ផាន់ ផល្លា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ និងតំណាងក្រសួង ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ និងដៃគូអភិវឌ្ឍន៍។
រដ្ឋាភិបាលនៃបណ្តាប្រទេសជាច្រើនបានធ្វើការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញនូវវិធីសាស្រ្តគណនាឆ្នាំគោលផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) រៀងរាល់ប្រាំឆ្នាំម្តង ឬយ៉ាងហោចណាស់រៀងរាល់ដប់ឆ្នាំម្តង ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងពីការផ្លាស់ប្តូរទិន្នផល និងការប្រើប្រាស់។
ដោយឡែក តាំងពីឆ្នាំ២០០០មក កម្ពុជាមិនបានត្រួតពិនិត្យឡើងវិញនូវវិធីសាស្រ្តគណនាឆ្នាំគោលផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបទេ។
ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជាបានធ្វើកិច្ចការនេះដោយអនុលោមតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិដែលកំណត់ដោយប្រព័ន្ធគណនេយ្យជាតិរបស់នាយកដ្ឋានស្ថិតិនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ (SNA) ក្នុងឆ្នាំ ២០០៨។
វិទ្យាស្ថានជាតិស្ថិតិបានបង្កើតគំរូមួយដោយសហការជាមួយមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ អង្គការ UNESCAP ធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី និងធនាគារពិភពលោក។
គំរូនេះបានផ្តល់នូវរូបភាពលម្អិតនៃរចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច និងទំនាក់ទំនងរវាងផលិតផល និងឧស្សាហកម្មនៅក្នុងឆ្នាំដែលបានកំណត់ ដោយផ្តល់នូវធាតុនៃដំណើរការផលិតកម្ម ការប្រើប្រាស់ទំនិញ និងសេវាកម្ម និងប្រាក់ចំណូល។
សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបានឆ្លងកាត់ការផ្លាស់ប្តូររចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០ ជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្តូរពីវិស័យកសិកម្មឆ្ពោះទៅរកសេវាកម្ម និងឧស្សាហកម្ម។
លោក ប៊ិន ត្រឈៃ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងផែនការ បានលើកឡើងថា រចនាសម្ព័ន្ធផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប បានផ្លាស់ប្តូរដោយឆ្លុះបញ្ចាំងពីការកើនឡើងនៃចំណែកវិស័យផលិតកម្ម សំណង់ និងសេវាកម្ម។ លោកបានបន្តថា ការពិនិត្យឡើងវិញនេះគឺដើម្បីវាស់ស្ទង់ទំហំ និងរចនាសម្ព័ន្ធផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបអោយកាន់តែត្រឹមត្រូវ ដោយចាប់យកការពិតនៃទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័សរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ស្របតាមប្រព័ន្ធគណនីជាតិឆ្នាំ២០០៨ និងចំណាត់ថ្នាក់ចំណាត់ថ្នាក់ឧស្សាហកម្មទី៤ (ISIC4.0)។
លោកបានលើកឡើងនៅសុន្ទរកថាបើកថា៖ «ការពិនិត្យឡើងវិញ និងការផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិ គឺចាំបាច់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពរចនាសម្ព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ការគណនា GDP របស់កម្ពុជាពីមុនបានប្រើឆ្នាំ២០០០ ជាឆ្នាំគោល ហើយវិធីសាស្ត្រដែលប្រើនៅពេលនោះគឺហួសសម័យ ដោយមិនបានចាប់យកវិសាលភាពពេញលេញនៃសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ការផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិនេះអនុញ្ញាតឱ្យមានការវាយតម្លៃជាក់ស្តែងបន្ថែមទៀតនៃសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចនៅទូទាំងវិស័យផ្សេងៗគ្នា។
អគ្គនាយកដ្ឋានគោលនយោបាយនៃក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុបាននិយាយថា ទិន្នន័យ GDP ត្រឹមត្រូវគឺមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ការរៀបចំគោលនយោបាយប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
អគ្គនាយកដ្ឋានគោលនយោបាយបានលើកឡើងនៅក្នុងបទបង្ហាញរបស់ខ្លួនថា “ការផ្លាស់ប្តូរឆ្នាំគោលគណនេយ្យជាតិផ្តល់នូវមូលដ្ឋានគ្រឹះដែលអាចទុកចិត្តបានជាងមុនសម្រាប់ការកំណត់គោលដៅសេដ្ឋកិច្ច ការបែងចែកធនធាន និងការត្រួតពិនិត្យវឌ្ឍនភាព”។
ផ្អែកលើផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបសម្រាប់ឆ្នាំ២០២២ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានទំហំ ១៦០,១ ទ្រីលានរៀល ស្មើនឹង ៣៩,៥ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង ៥,១ ភាគរយ និងប្រាក់ចំណូលសម្រាប់មនុស្សម្នាក់មានប្រមាណ ២៣៤៥ ដុល្លារ។ | CamDigiKey ដែលជាប្រព័ន្ធ eKYC រួមបញ្ចូលទៅក្នុងវេទិកាឌីជីថល CamDX របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវបានទាញយកជាង 39,200 ដង ហើយត្រូវបានប្រើប្រាស់កាន់តែខ្លាំងឡើងដោយធនាគារ និងអ្នកធានាសម្រាប់ការចាប់ផ្តើម និងផ្ទៀងផ្ទាត់អតិថិជន។ ប្រព័ន្ធនេះប្រើប្រាស់ AI សម្រាប់ការសម្គាល់មុខ និងអាយុជីវិត រួមជាមួយនឹង Optical Character Recognition (OCR) ដើម្បីអានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណខ្មែរ និងលិខិតឆ្លងដែន ធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវល្បឿន ភាពត្រឹមត្រូវ និងកាត់បន្ថយកំហុសរបស់មនុស្សក្នុងដំណើរការបើកគណនី។ ធនាគារដូចជា Hattha Bank និង ABA Bank បានទទួលយក CamDigiKey សម្រាប់ការបើកគណនីអនឡាញ ជាមួយនឹងការបង្កើនចំណូលចិត្តរបស់អតិថិជនសម្រាប់ដំណើរការឌីជីថល។ CamDigiKey ផ្តល់ជូនទាំងដំណោះស្រាយពេញលេញ និងការរួមបញ្ចូល API បើកចំហ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យស្ថាប័នសាធារណៈ និងឯកជនប្រើប្រាស់វាសម្រាប់ការផ្ទៀងផ្ទាត់អត្តសញ្ញាណ ខណៈពេលដែលកាត់បន្ថយការក្លែងបន្លំ និងធានាការអនុលោមតាមបទប្បញ្ញត្តិពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។ |
ក្រុមហ៊ុន Lee Li Holdings Group បង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍វិនិយោគលើវិស័យសក្តានុពលចំនួន៥នៅកម្ពុជារួមមាន៖ (១) វិស័យឧស្ម័ន និងប្រេង (២) វិស័យសុខាភិបាល (៣) មជ្ឈមណ្ឌលវាយតម្លៃទទួលស្គាល់សម្រាប់ការនាំចេញ (៤) វិស័យកែច្នៃចំណីអាហារ និងឡូជីស្ទីក និង (៥) វិស័យយានយន្ត។
ក្នុងឱកាសចូលជួបសម្តែងការគួរសមចំពោះលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅវិមានសន្តិភាព លោក Lee Q. Shim ប្រធានក្រុមហ៊ុន Lee Li Holdings Group បានជម្រាបជូនអំពីដំណើរការអាជីវកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុននៅតាមបណ្តាប្រទេសនានា ក៏ដូចជាបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការវិនិយោគលើវិស័យខាងលើ។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានស្វាគមន៍ចំពោះលោក Lee Q. Shim និងសហការី ហើយតាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ក្រុមហ៊ុន មកកម្ពុជានាឱកាសនេះ នឹងចូលរួមចំណែកបន្ថែមទៀតក្នុងការជំរុញ ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
លោកក៏បានស្វាគមន៍ដែលក្រុមហ៊ុនមានចំណាប់អារម្មណ៍ ក្នុងការស្វែងរកឱកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា ដោយលោកបានរំលេចផងដែរថា កម្ពុជាបានបង្កើតតំណាងសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាចំនួនពីរនៅប្រទេសកាណាដា គឺនៅទីក្រុងToronto និងទីក្រុងMontreal ដើម្បីផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសកម្ពុជា និងកាណាដា ក៏ដូចជាជួយសម្របសម្រួលការនាំចេញផលិតផលពីប្រទេសកម្ពុជាទៅកាន់ប្រទេសកាណាដា និងពីប្រទេសកាណាដាមកកាន់កម្ពុជាផងដែរ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតែងតែគាំទ្រដល់វិស័យឯកជន ដោយផ្តល់ការលើកទឹកចិត្ត និងជួយសម្របសម្រួលក្រុមហ៊ុន ដែលបោះទុនវិនិយោគនៅកម្ពុជា ឱ្យទទួលបានជោគជ័យ និងមានការរីកចម្រើនធំធាត់។ លោកក៏បានលើកទឹកចិត្តឱ្យក្រុមហ៊ុនបន្តពិភាក្សាលម្អិតជាមួយនឹងក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដូចជាក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងក្រសួងសុខាភិបាល។ | ធនាគារ Oriental បានបើកដំណើរការគណនីយិនមីនប៊ី (RMB) របស់ចិន និងសេវាកម្មផ្ទេរប្រាក់ឆ្លងដែន ដើម្បីផ្តល់ជូនអតិថិជននូវភាពងាយស្រួល និងជម្រើសហិរញ្ញវត្ថុកាន់តែច្រើន។ ការផ្លាស់ប្តូរនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីការអនុម័តរបស់ធនាគារនៅថ្ងៃទី 2 ខែមេសា ឆ្នាំ 2024 ដើម្បីក្លាយជាសមាជិកដោយប្រយោលនៃប្រព័ន្ធទូទាត់អន្តរធនាគារឆ្លងព្រំដែន (CIPS) តាមរយៈភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយធនាគារចិន (ហុងកុង) លីមីតធីត សាខាភ្នំពេញ។ នេះអនុញ្ញាតឱ្យធនាគារផ្តល់ជូននូវគណនី RMB និងសេវាផ្ទេរប្រាក់ គាំទ្រដល់ការបង្កើនសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសកម្ពុជា ចិន និងប្រទេសផ្សេងទៀតដោយប្រើ RMB ។
សេវាកម្មថ្មីរួមមានគណនីសន្សំ RMB សម្រាប់បុគ្គលដែលមានអាយុចាប់ពី 18 ឆ្នាំឡើងទៅ និងគណនីចរន្ត RMB សម្រាប់អាជីវកម្ម ជាមួយនឹងការបើកគណនីដ៏ងាយស្រួល និងការចូលប្រើប្រាស់ដោយរលូនតាមរយៈធនាគារចល័ត និងអ៊ីនធឺណិត។ សេវាកម្ម RMB ផ្តល់ជូនទាំងអតិថិជនផ្ទាល់ខ្លួន និងសាជីវកម្ម ដោយអនុញ្ញាតឱ្យមានការផ្ទេរឆ្លងព្រំដែនកាន់តែងាយស្រួល និងការធ្វើពិពិធកម្មរូបិយប័ណ្ណ។
លោក Datuk Phan Ying Tong នាយកប្រតិបត្តិនៃធនាគារ Oriental បានសម្តែងនូវមោទនភាពចំពោះភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្រ្តជាមួយធនាគារចិន ដោយកត់សម្គាល់ថា ការអភិវឌ្ឍន៍នេះធ្វើឱ្យធនាគារក្លាយជាធនាគារមួយក្នុងចំណោមធនាគារដំបូងគេក្នុងប្រទេសកម្ពុជាដែលផ្តល់សេវាកម្មបែបនេះ និងបើកឱកាសអាជីវកម្មថ្មីៗ។ |
CamDigiKey ដែលភ្ជាប់អ្នកប្រើប្រាស់ទៅនឹងសេវាកម្មឌីជីថលរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅលើវេទិការបស់ខ្លួន CamDX មានការទាញយកច្រើនជាង ៣៩,២០០។ ធនាគារ និងក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រងក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបាននឹងកំពុងស្វែងរក CamDigiKey ដ៏មានសារៈប្រយោជន៍នៅពេលនិយាយអំពីការបើកដំណើរការ និងការផ្ទៀងផ្ទាត់អតិថិជនថ្មី។
CamDigiKey គឺជាប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិច Know Your Customer (eKYC) ដែលដំណើរការដោយប្រតិបត្តិករនៃថ្នាលផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យកម្ពុជា (Cambodia Data eXchange-CamDX)។ CamDX គឺជាវេទិកាផ្លាស់ប្តូរទិន្នន័យវិមជ្ឈការដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងនិងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ដោយមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះធុរកិច្ចថ្មី “តេជោ” (Techo Start-Up) ក្រោមក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដូចដែលបានចុះហត្ថលេខាលើ MoU ឆ្នាំ២០២២។
ធនាគារិកនិយាយថាហេតុផលរបស់ពួកគេសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ CamDigiKey គឺដោយសារតែភាពងាយស្រួលនៃការប្រើប្រាស់ និងគោលបំណងច្រើន។ ជាឧទាហរណ៍ ជាមួយនឹង CamDigiKey គេអាចធ្វើការសម្គាល់មុខអតិថិជនរបស់ធនាគារបាន ពីព្រោះប្រព័ន្ធនេះបានរួមបញ្ចូល AI ជាមួយនឹងការទទួលស្គាល់មុខ និងភាពរស់។ វាក៏មានមុខងារទទួលស្គាល់តួអក្សរអុបទិក (Optical Character Recognition-OCR) ដែលសមត្ថភាពរបស់វាអាចអានតួអក្សរពីអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ និង Machine Readable Zone (MRZ) ពីលិខិតឆ្លងដែន។
លោក George Lee ប្រធានក្រុមហ៊ុន Innov8tif Solutions បានប្រាប់ខ្មែរថាមស៍ថា “ធនាគារដែលប្រើប្រាស់ e-KYC តាមរយៈ CamDigiKey និយាយថាវាកាត់បន្ថយការចំណាយលើការបើកគណនី។ វាក៏បង្កើនល្បឿនដំណើរការ និងលុបបំបាត់កំហុសរបស់មនុស្សដូចជាពេលដែលស្មៀនធនាគារបានបញ្ចូលទិន្នន័យខុសដូចជាកំហុសលើឈ្មោះជាដើម”។ បច្ចុប្បន្ន Innov8tif មានធនាគារ ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រង និងផ្នែកទូរគមនាគមន៍ ជាអតិថិជន។
ធនាគារនិយាយថាពួកគេបានទទួលយក CamDigiKey ព្រោះវាអនុញ្ញាតឱ្យមានការបង្កើនប្រសិទ្ធភាពលឿនជាងមុន ដែលសេវាកម្មដូចគ្នាអាចត្រូវបានផ្តល់ជូនដល់ទស្សនិកជនកាន់តែទូលំទូលាយក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី។
កាលពីខែកុម្ភៈកន្លងទៅ ធនាគារហត្ថា ម.ក បានចូលរួមជាមួយ CamDX ហើយឥឡូវនេះផ្តល់ជូន CamDigiKey សម្រាប់ការបើកគណនីសន្សំតាមអនឡាញសម្រាប់អតិថិជននៅលើកម្មវិធីទូរស័ព្ទរបស់ខ្លួន។ ដូចគ្នានេះដែរ ធនាគារ ABA ដែលបានបើកដំណើរការ e-KYC នៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ និយាយថា អតិថិជនភាគច្រើនរបស់ខ្លួន (៦២ ភាគរយ) ចូលចិត្តការបើកគណនីអនឡាញតាមរយៈ e-KYC ជំនួសឱ្យការធ្វើវាដោយផ្ទាល់។ លោក Igor Zimarev ប្រធានផ្នែកទីផ្សារ ធនាគារ ABA បានប្រាប់ខ្មែរថាមស៍ថា “ចំនួននេះបានកើនឡើងចាប់ពីឆ្នាំ២០២២ នៅពេលដែលប្រហែល ៥៣ ភាគរយបានជ្រើសរើសអនុវត្ត e-KYC ជាមួយយើង” ។
ធនាគារនិយាយថា eKYC ផ្តល់ជូនអតិថិជន និងធនាគារនូវភាពងាយស្រួល ល្បឿន និងឯកជនភាព។ ដូច្នេះ តើ CamDigiKey ធ្វើវាដោយរបៀបណា? មន្ត្រីមកពីមជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះធុរកិច្ចថ្មី “តេជោ” បាននិយាយថា “គណនី CamDigiKey តែមួយអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ផ្ទៀងផ្ទាត់ជាមួយប្រព័ន្ធ IT ណាមួយដែលបានភ្ជាប់ទៅ CamDigiKey ។ ដំណើរការផ្ទៀងផ្ទាត់គឺក្នុងគោលបំណងផ្ទៀងផ្ទាត់ភាពត្រឹមត្រូវ និងភាពជឿជាក់នៃអត្តសញ្ញាណរបស់អតិថិជន។”
ប៉ុន្តែអាជីវកម្មអាចប្រើ CamDigiKey សម្រាប់ Full Solution Integration ឬ Open API Integration ។ មន្ត្រីនិយាយថា “ទាំងស្ថាប័នសាធារណៈ និងឯកជនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលកំពុងតែសម្លឹងមើល e-KYC អាចប្រើប្រាស់ CamDigiKey ព្រោះវាមានទាំង Full Solution Integration និង Open KYC APIs”។ កាលពីមុន គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវបទដ្ឋានស្គាល់អតិថិជនរបស់អ្នក (KYC) ដែលតម្រូវឱ្យមានការបង្ហាញអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ និងវត្តមានជាក់ស្តែងរបស់អតិថិជននៅសាខាធនាគារ។ ប៉ុន្តែចាប់តាំងពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានផ្លាស់ប្តូរបទប្បញ្ញត្តិរបស់ខ្លួន ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ធនាគារកាន់តែច្រើនអាចផ្តល់ជូនប្រជាជនកម្ពុជានូវភាពងាយស្រួលនៃសេវាកម្មឌីជីថល។
មេទ្រិកដែល e-KYC តាមរយៈ CamDigiKey អនុញ្ញាតឱ្យអានព័ត៌មានដូចជា ឈ្មោះ អាស័យដ្ឋាន ថ្ងៃខែឆ្នាំកំណើត និងលេខអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ។ ការក្លែងបន្លំ និងការលួចអត្តសញ្ញាណកំពុងត្រូវបានរក្សាក្នុងកម្រិតអប្បបរមាជាមួយនឹងគោលការណ៍ណែនាំដ៏តឹងរ៉ឹងដែលចេញដោយធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា និងក្រសួងសម្រាប់ការផ្ទៀងផ្ទាត់ និងការវាយតម្លៃអត្តសញ្ញាណជាមួយនឹងយន្តការ CamDigiKey ។
FacebookTwitterEmailShare | ឯកឧត្តមទេសរដ្ឋមន្ត្រី ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានដឹកនាំគណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់ ចុះពិនិត្យការដ្ឋានសាងសង់ប្រឡាយ ហ្វូណនតេជោ (FTC) នៅខេត្តកណ្តាល ដែលត្រៀមបើកការដ្ឋានសាងសង់ នៅថ្ងៃទី០៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤។ ទីមួយដោយរាជរដ្ឋាភិបាល បង្ហាញពីការរៀបចំយ៉ាងទូលំទូលាយរបស់រដ្ឋាភិបាលសម្រាប់គម្រោងជាប្រវត្តិសាស្ត្រ។ FTC ដែលកំណត់ដើម្បីភ្ជាប់ប្រព័ន្ធទន្លេមេគង្គទៅកាន់សមុទ្រនឹងធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវប្រសិទ្ធភាពដឹកជញ្ជូន កាត់បន្ថយថ្លៃដឹកជញ្ជូន និងជំរុញសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ លើសពីនេះ ប្រឡាយនេះ នឹងពង្រឹងប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត កាត់បន្ថយទឹកជំនន់ និងគាំទ្រដល់វិស័យកសិកម្ម និងវារីវប្បកម្ម។
ការត្រួតពិនិត្យបានសង្កត់ធ្ងន់លើសារៈសំខាន់នៃគម្រោងសម្រាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ភស្តុភារ និងស្វ័យភាពក្នុងតំបន់របស់កម្ពុជា។ គម្រោងនេះនឹងលាតសន្ធឹងលើខេត្តចំនួនបួន និងធ្វើឱ្យផ្លូវទឹកបុរាណរស់ឡើងវិញ ដែលជានិមិត្តរូបនៃការអភិវឌ្ឍន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា។ ការចូលរួមរបស់រដ្ឋមន្ត្រីផ្សេងៗ រួមទាំងអ្នកមកពីសុខាភិបាល និងធនធានទឹក ក៏ធានាបាននូវការគាំទ្រ និងការរៀបចំចាំបាច់ក្នុងដំណាក់កាលសាងសង់គម្រោងផងដែរ។ |
ធនាគារ Oriental bank បានប្រកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់គណនីប្រាក់យន់ចិន (Chinese Renminbi-RMB) និងសេវាផ្ទេរប្រាក់ឆ្លងប្រទេស។ យុទ្ធសាស្ត្រនេះមានគោលបំណងផ្តល់នូវភាពងាយស្រួលផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងជម្រើសផ្សេងៗទៀតសម្រាប់អតិថិជន ដែលស្របតាមការប្តេជ្ញាចិត្តបន្តរបស់ធនាគារក្នុងការផ្តល់នូវដំណោះស្រាយប្រកបដោយភាពច្នៃប្រឌិត និងផ្តោតលើអតិថិជន។
នៅថ្ងៃទី២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ ធនាគារ Oriental bank បានទទួលការយល់ព្រមឱ្យក្លាយជាសមាជិកប្រយោលនៃប្រព័ន្ធទូទាត់អន្តរធនាគារឆ្លងដែន (CIPS) បន្ទាប់ពីភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយធនាគារចិន (ហុងកុង) លីមីតធីត សាខាភ្នំពេញ។ នេះអនុញ្ញាតឱ្យធនាគារផ្តល់ជូននូវគណនី RMB និងសេវាផ្ទេរប្រាក់ឆ្លងព្រំដែនជា RMB ដែលគាំទ្របន្ថែមទៀតដល់សកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មដែលកំពុងកើនឡើងរវាងកម្ពុជា ចិន និងប្រទេសផ្សេងទៀតដែលកំពុងប្រើប្រាស់ RMB។
សេវាកម្ម RMB ថ្មី
សេវាកម្ម RMB ថ្មីត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីផ្តល់នូវជម្រើសទូទាត់ចម្រុះ ប្រកបដោយភាពងាយស្រួលកាន់តែខ្លាំងសម្រាប់អ្នកនាំចូល និងអ្នកនាំចេញ ក៏ដូចជាពាណិជ្ជករ និងបុគ្គលដែលមានបំណងធ្វើពិពិធកម្មការកាន់កាប់រូបិយប័ណ្ណរបស់ពួកគេ។ សេវាកម្មទាំងនេះមិនត្រូវសម្រាប់ការផ្ទេរឆ្លងដែនរវាងចិន និងកម្ពុជានោះទេ ប៉ុន្តែក៏អាចធ្វើទៅបាននៅទូទាំងពិភពលោក គ្រប់ទីកន្លែងដែលមានវត្តមានសមាជិកភាព CIPS។
គណនីសន្សំសម្រាប់បុគ្គល
គណនីសន្សំប្រាក់ RMB ត្រូវបានបង្កើតឡើងសម្រាប់បុគ្គលដែលមានអាយុចាប់ពី១៨ ឆ្នាំឡើងទៅ រួមទាំងនិវាសនកជន និងមិនមែនជានិវាសនជនជាមួយនឹងជម្រើសសម្រាប់បើកគណនីផ្ទាល់ខ្លួន និងគណនីរួម។ ការបើកគណនីគឺមានភាពងាយស្រួលដែលទាមទារតែឯកសារកំណត់អត្តសញ្ញាណប៉ុណ្ណោះ។ អតិថិជនអាចចូលប្រើគណនីសន្សំ RMB របស់ពួកគេយ៉ាងងាយស្រួលតាមរយៈកម្មវិធី Oriental Mobile និងធ្វើការផ្ទេរប្រាក់ទៅកាន់ម្ចាស់គណនី RMB ផ្សេងទៀតនៅក្នុងធនាគារ។
គណនីចរន្តសម្រាប់សាជីវកម្ម
គណនីចរន្ត RMB បម្រើដល់ក្រុមហ៊ុន សាជីវកម្ម អង្គការ និងសមាគមដែលមាននៅកម្ពុជា។ អាជីវកម្មអាចបើកគណនីយ៉ាងងាយស្រួលជាមួយនឹងឯកសារចុះឈ្មោះ រួមទាំងឯកសារអត្តសញ្ញាណចាំបាច់។ គណនីនេះផ្តល់នូវការចូលប្រើដោយឥតគិតថ្លៃទៅកាន់ Oriental MCorp & ICorp ដែលជាសេវាធនាគារតាមទូរស័ព្ទ និងអ៊ីនធឺណែតដ៏ទំនើបសម្រាប់សាជីវកម្ម ដោយមិនគិតថ្លៃថែទាំ និងផ្តល់បទពិសោធន៍ដ៏ល្អឥតខ្ចោះដែលស្របតាមតម្រូវការរបស់ក្រុមហ៊ុននានា។ អតិថិជនក៏អាចចូលប្រើគណនីចរន្ត RMB របស់ពួកគេបានយ៉ាងងាយស្រួលតាមរយៈ Oriental Mobile និងធ្វើការផ្ទេរប្រាក់ទៅកាន់ម្ចាស់គណនី RMB ផ្សេងទៀត។
លោក Datuk Phan Ying Tong នាយកគ្រប់គ្រង/នាយកប្រតិបត្តិនៃធនាគារ Oriental Bank មានប្រសាសន៍ថា “យើងផ្តល់តម្លៃដល់ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយធនាគារចិន ដែលបានសម្របសម្រួលសេវាកម្មទាំងនេះសម្រាប់ពួកយើងដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលបំណងកាន់តែច្រើន។ យើងរីករាយដែលបច្ចុប្បន្ននេះ ធនាគារ Oriental bank កំពុងមានការវិវត្តន៍ល្អដែលបានប្រែក្លាយជាធនាគារមួយក្នុងចំណោមធនាគារនៅកម្ពុជាដំបូងគេដែលផ្តល់សេវាកម្មនេះតាមរយៈ CIPS”។
លោកបានបន្តថា៖ «ខ្ញុំមានមោទនភាពណាស់ដែលធនាគារ Oriental bank អាចសម្រេចបានក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីនេះ ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្តើមរបស់យើង ហើយភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រនេះនឹងបើកឱកាសអាជីវកម្មបន្ថែមទៀតសម្រាប់ Bank of China និង Oriental Bank»។ | លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានតែងតាំងសមាសភាពផ្លូវការនៃក្រុមប្រឹក្សាទីផ្សារ និងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជា (CTB) ក្នុងគោលបំណងពង្រឹងកិច្ចសហការរវាងវិស័យសាធារណៈ និងឯកជន ដើម្បីលើកកម្ពស់គោលដៅទេសចរណ៍របស់កម្ពុជាជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ។ CTB ដឹកនាំដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ សុខ សុខេន រួមមានតំណាងមកពីក្រសួងចំនួនប្រាំបី និងអង្គការវិស័យឯកជនចំនួនប្រាំពីរ។ គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះ ជាផ្នែកនៃអនុក្រឹត្យស្តីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃ CTB ដែលបានកែប្រែ ស្វែងរកការលើកកម្ពស់ការទាក់ទាញទេសចរណ៍ ការប្រកួតប្រជែង និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមក្នុងវិស័យនេះ។
CTB នឹងជួយសម្រួលដល់ការចូលរួមរបស់វិស័យឯកជន និងប្រតិបត្តិការក្រោមគោលការណ៍ “គិតរួមគ្នា ធ្វើសកម្មភាពរួមគ្នា និងទទួលខុសត្រូវរួមគ្នា”។ វាត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីគាំទ្រដល់គោលដៅយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ក្រសួងទេសចរណ៍ ស្របតាមនិន្នាការទេសចរណ៍ពិភពលោក និងតំបន់ និងគោលបំណងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាក្លាយជាគោលដៅទេសចរណ៍ឈានមុខគេ។ សមាជិកវិស័យឯកជនរួមមាន អង្គការសំខាន់ៗដូចជា សភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា សមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា ខេមបូឌា អង្គរអ៊ែរ និងផ្សេងៗទៀត។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកជំនាញខាងឧស្សាហកម្ម ដូចជា Craig Dodge នៃ Phare Circus សង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការទីផ្សារអន្តរជាតិដែលមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន ដោយកត់សម្គាល់ថាប្រទេសជិតខាងវិនិយោគយ៉ាងច្រើនក្នុងការផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍ ដែលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នខ្វះខាតក្នុងពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្មធំៗ។ |
ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ុន ចាន់ថុល អនុប្រធានទី១ ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា កាលពីថ្ងៃចន្ទបានចុះត្រួតពិនិត្យទីតាំងត្រៀមរៀបចំពិធីបើកការដ្ឋានគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនៅថ្ងៃ៥ ខែសីហា ដែលជាថ្ងៃកំណើតអតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងបច្ចុប្បន្នជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា។
ការចុះពិនិត្យទីតាំងនេះមានការអមដំណើរដោយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងធនធានទឹកនិងឧតុនិយម រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល អភិបាលខេត្តកណ្ដាល និងក្រុមការងារជំនាញមកពីក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជាច្រើននាក់។
លោក ផន រឹម អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូនបានបញ្ជាក់ថា គណៈកម្មការអន្តរក្រសួងចុះត្រួតពិនិត្យរួមគ្នាទីតាំងត្រៀមបើកការដ្ឋានគម្រោងផ្លូវនាវាចរ «ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ស្ថិតនៅភូមិព្រែកតាកែវ ឃុំសំរោងធំ ស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្តាល។
លោកថា ពិធីបើកការដ្ឋានប្រារព្ធធ្វើឡើងក្រោមអធិបតីភាពរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅថ្ងៃទី០៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤។
លោកបន្ថែមថា៖ «ការដោះស្រាយផលប៉ះពាល់បានធ្វើឡើងជាដំណាក់កាលៗដោយក្រុមការងារអន្តរក្រសួង ដឹកនាំដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចនិងហិរញ្ញវត្ថុ។ ការដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ត្រូវធ្វើឡើងតាមយន្តការរួម នៃការដោះស្រាយផលប៉ះពាល់របស់រាជរដ្ឋាភិបាល»។
យោតាមរបាយការណ៍ក្រសួងសាធារណៈការនិងដឹកជញ្ជូនដែលបានសិក្សានិងវាយតម្លៃបឋម ក្រសួងបានពិនិត្យឃើញផលប៉ះពាល់មួយចំនួនលើផ្ទះពលរដ្ឋនិងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាតិមួយចំនួន។ ក្នុងនោះមានផ្ទះពលរដ្ឋជិត១០០០០ខ្នងផ្ទះ រោងចក្រចំនួនបី ស្ពានជិត៣០ ផ្លូវជាតិ៣៦ខ្សែ ទំនប់និងប្រឡាយទឹកជិត៦០០ខ្សែ និងដីស្រែចម្ការជាដើមជាង៧០០០ហិកតា។
ក្នុងពិធីលែងកូនត្រីកាលពីថ្ងៃចន្ទ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងថា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺជាគម្រោងជាតិនិយម ហើយនឹងបើកការដ្ឋាននៅថ្ងៃខួបកំណើតរបស់អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលជាអ្នកផ្តួចផ្តើមគម្រោងនេះចេញជារូបរាង។
លោកបាននិយាយថា៖ «គម្រោងនេះ ពិសេសជាងគម្រោងផ្សេងៗត្រង់ថាវាបានបញ្ជាក់ពីស្មារតីជាតិនិយម លើកលែងតែអ្នកជ្រុលនិយមមួយក្តាប់តូចនៅក្រៅប្រទេសទេ។ ក្រៅពីនោះស្មារតីតែមួយ សូម្បីតែគណបក្សផ្សេងគ្នា មាននិន្នាការផ្សេងគ្នា ក៏ចេញមកគាំទ្រគម្រោងព្រែកជីកមួយនេះ ព្រោះគេដឹងថាវាជាផលប្រយោជន៍របស់កូនចៅខ្មែរទាំងអស់មិនថាបក្សណាទេ»។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងបើកការដ្ឋាននៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ជាថ្ងៃខួបកំណើតសម្ដេចតេជោ ដែលអ្នកផ្តួចផ្តើមក្នុងការកសាង និងដឹកនាំក្នុងការសម្រេចបានសមិទ្ធផល»។
លោកបានអំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសចូលរួមវាយស្គរនិងបាញ់កាំជ្រួចក្នុងថ្ងៃបើកការដ្ឋានគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដើម្បីអបអរសាទរ ព្រោះវាជាគម្រោងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កូនខ្មែរដើម្បីកូនខ្មែរនៅថ្ងៃអនាគត។
គម្រោងផ្លូវនាវាចរណ៍និងប្រព័ន្ធភស្ដុភារកម្មទន្លេបាសាក់ «ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» តភ្ជាប់ផ្លូវទឹករវាងទន្លេទៅកាន់សមុទ្រកម្ពុជាដោយឆ្លងកាត់ខេត្តកណ្តាល តាកែវ កំពត និងខេត្តកែប ដែលមានប្រវែង១៨០គីឡូម៉ែត្រ ដែលគ្រោងចំណាយទុនសាងសង់ប្រមាណ១,៧០០លានដុល្លារ។
គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ជាគម្រោងប្រវត្តិសាស្រ្តលើកទី១ក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹករបស់កម្ពុជា ដែលតភ្ជាប់ផ្លូវទឹកពីទន្លេកម្ពុជាទៅសមុទ្រដោយផ្ទាល់។ គម្រោងនេះនឹងផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដូចជាកាត់បន្ថយពេលវេលាធ្វើដំណើរ ចម្ងាយផ្លូវ ការចំណាយ និងនីតិវិធីផ្សេងៗសម្រាប់នាវាដឹកទំនិញចូលចេញ ហើយចំណេញដល់ការបង្កើនល្បឿនអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិនិងធ្វើសមាហរណកម្មការដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹកតាមរយៈការពង្រីកការតភ្ជាប់ពហុមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូន។
គម្រោងនេះក៏នឹងចូលរួមកាត់បន្ថយការខូចខាតផ្លូវថ្នល់ ការកកស្ទះ និងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ព្រមទាំងកាត់បន្ថយគ្រោះទឹកជំនន់ និងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់សេដ្ឋកិច្ចសង្គមផ្សេងៗទៀតជាច្រើនផងដែរ៕ | ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័សទៅកាន់ថាមពលកកើតឡើងវិញ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការដែលកំពុងកើនឡើង និងដោះស្រាយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដោយថាមពលស្អាតឥឡូវនេះមានចំនួនជាង 62% នៃការប្រើប្រាស់ថាមពលសរុបរបស់ខ្លួន។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក កែវ រតនៈ បានសង្កត់ធ្ងន់លើតម្រូវការក្នុងការបន្តអភិវឌ្ឍប្រភពថាមពលស្អាត ដើម្បីធានាបាននូវអនាគតថាមពលប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ ការផ្លាស់ប្តូរនេះស្របទៅនឹងផែនការអភិវឌ្ឍន៍ថាមពលរបស់កម្ពុជា (PDP) 2022-2040 ដែលផ្តល់អាទិភាពដល់ការពង្រីកថាមពលកកើតឡើងវិញ។
ការជំរុញរបស់ប្រទេសសម្រាប់ការកកើតឡើងវិញត្រូវបានជំរុញដោយការកើនឡើងនៃតម្រូវការថាមពល ដោយសារតែកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងនគរូបនីយកម្ម ការចំណាយខ្ពស់នៃឥន្ធនៈហ្វូស៊ីលនាំចូល និងផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានគូសបញ្ជាក់ពីការយកចិត្តទុកដាក់របស់រដ្ឋាភិបាលលើការជំរុញការវិនិយោគលើប្រភពថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ ខ្យល់ និងវារីអគ្គិសនី ដើម្បីរក្សាស្ថិរភាពនៃការប្រើប្រាស់អគ្គិសនី និងរក្សាអត្រាតម្លៃដែលអាចទទួលយកបាន។ ការផលិតថាមពលនាពេលបច្ចុប្បន្នរបស់កម្ពុជាលើសពីការប្រើប្រាស់របស់ខ្លួន ដែលជំរុញឱ្យមានការពិចារណាលើការនាំចេញថាមពលទៅកាន់ប្រទេសជិតខាង។ គិតត្រឹមឆ្នាំមុន ៩៨,២៧% នៃភូមិរបស់កម្ពុជាមានអគ្គិសនីប្រើប្រាស់។ |
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានតែងតាំងសមាសភាពផ្លូវការនៃក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសិក្សាទីផ្សារនិងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជាដើម្បីជំរុញកិច្ចសហការរវាងរដ្ឋ និងឯកជន ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយទិសដៅសក្តានុពលទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។
ការតែងតាំងនេះត្រូវបានធ្វើឡើងដោយផ្អែកលើ ‘ការកែសម្រួលអនុក្រឹត្យស្តីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសិក្សាទីផ្សារនិងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជាចុះថ្ងៃទី៦ ខែកុម្ភៈឆ្នាំនេះ ដោយឈរលើគោលការណ៍នៃការរួមគិត រួមធ្វើ រួមទទួលខុសត្រូវដែលត្រូវបានអនុម័តដោយនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា និងប្រកាសដោយក្រសួងទេសចរណ៍នៅថ្ងៃបន្ទាប់។
លោក សុខ សូកេន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ ត្រូវបានតែងតាំងជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសិក្សាទីផ្សារនិងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជាដែលដឹកនាំក្រសួងចំនួនប្រាំបី និងវិស័យឯកជនចំនួនប្រាំពីរ ដែលមានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងឧស្សាហកម្មទេសចរណ៍នៅទូទាំងប្រទេស។
សមាសភាពចម្រុះទាំង១៥ស្ថាប័ននេះ បានបង្ហាញពីការគិតគូរគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងការចូលរួមយ៉ាងពេញលេញរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការពង្រឹងភាពជាដៃគូនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងស្ថាប័នរដ្ឋនិងឯកជន។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះមានគោលបំណងបង្កើនភាពទាក់ទាញនិងភាពប្រកួតប្រជែងរបស់កម្ពុជាព្រមទាំងដាក់ចេញនូវដំណោះស្រាយចំពោះរាល់បញ្ហាប្រឈមក្នុងវិស័យទេសចរណ៍ ដើម្បីសម្រេចបានការអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងទេសចរណ៍ ការរកែសម្រួលយន្តការស្ថាប័ននេះ បានឆ្លងកាត់ការពិភាក្សា និងពិគ្រោះយោបល់យ៉ាងស៊ីជម្រៅជាច្រើនដំណាក់កាលជាមួយវិស័យឯកជន និងដៃគូពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗ ក្រោមការដឹកនាំដោយផ្ទាល់របស់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងទេសចរណ៍ ដោយមានការណែនាំនិងចង្អុលបង្ហាញរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្រ្តី។
ការកែសម្រួលយន្តការនេះ បានបន្តឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលជាច្រើននៃការពិភាក្សា និងពិគ្រោះយោបល់ស៊ីជម្រៅជាមួយវិស័យឯកជន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗ ក្រោមការដឹកនាំផ្ទាល់របស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងទេសចរណ៍ និងការណែនាំជាបន្តបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត។
ប្រភពដដែលបានបន្ថែមថា ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសិក្សាទីផ្សារនិងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជា នឹងដើរតួនាទីជាយន្តការស្ថាប័នសម្របសម្រួល និងបើកទូលាយ ដោយអនុញ្ញាតឱ្យវិស័យឯកជនអាចចូលរួមពេញលេញជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលដោយឈរលើគោលការណ៍រួមគិត រួមធ្វើ រួមទទួលខុសត្រូវ។
តាមរយៈការចូលរួមជាគំនិត និងការផ្តល់មូលនិធិដល់ផ្នែកបច្ចេកទេស យន្តការនេះផ្តោតលើការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍ ស្របតាមនិន្នាការទេសចរណ៍សកល និងតំបន់ដែលកំពុងវិវត្តយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលទាមទារភាពបត់បែនខ្ពស់ ដើម្បីធានាបាននូវនិរន្តរភាព បរិយាបន្ន និងភាពធន់របស់ឧស្សាហកម្ម។
ការដាក់ឱ្យដំណើរការក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសិក្សាទីផ្សារនិងផ្សព្វផ្សាយទេសចរណ៍កម្ពុជានឹងចូលរួចំណែក យ៉ាងសំខាន់ក្នុងការសម្រេចឱ្យបាននូវគំនិតផ្តួចផ្តើមយុទ្ធសាស្រ្ត «បង្កើន៥ អភិវឌ្ឍ៣» របស់ក្រសួងទេសចរណ៍ព្រមទាំងសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យនៃយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណ ដំណាក់កាលទី១ នៃរាជរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ សម្រាប់វិស័យទេសចរណ៍ សំដៅប្រែក្លាយ កម្ពុជាជាគោលដៅទេសចរណ៍ឈានមុខនិងរស់រវើក។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងទេសចរណ៍វិស័យឯកជនចំនួនប្រាំពីររួមមាន សភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា សមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា សហព័ន្ធទេសចរណ៍កម្ពុជា ក្រុមហ៊ុន Angkor International Airport Investment (Cambodia) Co Ltd ក្រុមហ៊ុន Cambodia Angkor Air ក្រុមហ៊ុន Air Asia Cambodia និងក្រុមហ៊ុនthe Société Concessionnaire de l’Aeroport។
តំណាងក្រសួងទាំង៨ រួមមានក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ក្រសួងបរិស្ថាន ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ និងរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានអាកាសចរណ៍ស៊ីវិលដែលដឹកនាំដោយក្រសួងទេសចរណ៍។
លោក Craig Dodge នាយកផ្នែកលក់ និងទីផ្សារនៃ Phare Circus បានប្រាប់កាសែតខ្មែរថាមស៍ថា “កម្ពុជានៅតែប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសជិតខាងដែលចំណាយប្រាក់យ៉ាងច្រើនលើការផ្សព្វផ្សាយទីផ្សារគោលដៅទេសចរណ៍”។
លោកបានបន្តថា “អ្នកអាចមានភោជនីយដ្ឋានដ៏ល្អបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក ប៉ុន្តែគ្មាននរណាម្នាក់នឹងមកទេប្រសិនបើពួកគេមិនដឹងអំពីវា” ។
លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា បញ្ហាគឺស្ថិតនៅលើការផ្សព្វផ្សាយទីផ្សារនៃគោលដៅទេសចរណ៍ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសនៅក្នុងពិព័រណ៍ពាណិជ្ជកម្មទេសចរណ៍អន្តរជាតិ ប្រទេសថៃតែងមានការតាំងបង្ហាញដ៏ធំ និងស្រស់ស្អាតជាមួយនឹងព័ត៌មានទេសចរណ៍ ប៉ុន្តែសម្រាប់កម្ពុជាវាមិនសូវជាញឹកញាប់ប៉ុន្មានទេ។ | ក្រុមហ៊ុន Poonglim Pharmatech Inc. ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្ររបស់កូរ៉េខាងត្បូង កំពុងស្វែងរកឱកាសវិនិយោគនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសក្នុងការបង្កើតរោងចក្រផលិតដើម្បីបង្កើនសេវាកម្មថែទាំសុខភាពនៅក្នុងប្រទេស។ ក្រុមហ៊ុនដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាសម្រាប់ផលិតឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រដែលមានគុណភាពខ្ពស់ដូចជាសឺរាុំង និងដប អនុវត្តតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិដូចជា FDA និង Korea FDA GMP ។ ក្នុងជំនួបជាមួយក្រុមប្រឹក្សាវិនិយោគកម្ពុជា (CIB) នាយកប្រតិបត្តិក្រុមហ៊ុន Poonglim Pharmatech បានសង្កត់ធ្ងន់លើការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុនក្នុងការផ្តល់នូវផលិតផលថែទាំសុខភាពប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងប្រសិទ្ធភាពដល់ទីផ្សារកម្ពុជា។
កិច្ចប្រជុំបានលើកឡើងពីបរិយាកាសវិនិយោគដ៏អំណោយផលរបស់កម្ពុជា រួមទាំងការលើកទឹកចិត្ត និងបទប្បញ្ញត្តិនានាក្នុងការគាំទ្រវិនិយោគិនបរទេស។ ចំណាប់អារម្មណ៍របស់ Poonglim នៅកម្ពុជា ស្របទៅនឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងការទូតនាពេលថ្មីៗនេះ ដើម្បីពង្រឹងពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា និងកូរ៉េខាងត្បូង បន្ទាប់ពីមានការពិភាក្សានៅក្នុងវេទិកាធុរកិច្ចកម្ពុជា-កូរ៉េ។ FDI របស់កូរ៉េខាងត្បូងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានកើនឡើងដល់ 30 លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន ជាមួយនឹង FDI សរុបពីប្រទេសមានចំនួន 5 ពាន់លានដុល្លារ។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏កំពុងជំរុញការបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស (SEZ) សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនកូរ៉េ គឺតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស Cam-Kor ដើម្បីសម្រួលដល់ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ។ តំបន់នេះមានគោលបំណងបង្កើតបរិយាកាសអំណោយផលសម្រាប់ធុរកិច្ចកូរ៉េ ហើយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានសន្យាគាំទ្រគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះតាមរយៈការសម្របសម្រួលជាមួយមន្ត្រី និងអ្នកវិនិយោគកូរ៉េ។ |
កម្ពុជាកំពុងពន្លឿនការផ្លាស់ប្តូររបស់ខ្លួនក្នុងការប្រើប្រាស់ថាមពលកកើតឡើងវិញ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការថាមពលដែលកំពុងកើនឡើង និងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដែលធ្វើឲ្យថាមពលស្អាតក្លាយជាជម្រើសវិនិយោគដ៏ល្អផងដែរ។
លោក កែវ រតនៈ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលបានមានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្ននេះ ថាមពលស្អាតមានចំនួនជាង៦២ ភាគរយនៃការប្រើប្រាស់ថាមពលសរុបរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយកម្ពុជានៅតែបន្តជំរុញឱ្យមានការប្រើប្រាស់ថាមពលស្អាតនៅក្នុងបណ្តាញអគ្គិសនីកាន់តែច្រើនឡើង។
លោកបានលើកឡើងនៅក្នុងសារមួយនៅលើបណ្តាញសង្គមរបស់ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពលថា “កម្ពុជាកំពុងផលិតថាមពលពីប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញមួយចំនួន។ ប៉ុន្តែយើងត្រូវតែអភិវឌ្ឍប្រភពថាមពលស្អាតបន្ថែមទៀត ដើម្បីគាំទ្រអនាគតថាមពលប្រកបដោយនិរន្តរភាពសម្រាប់កម្ពុជា” ។
លោកបានបន្តថា ថាមពលស្អាតក៏កំពុងទាក់ទាញការវិនិយោគថ្មីមកកាន់ប្រទេសផងដែរ ដោយលោកបានផ្តល់នូវឧទាហរណ៍នាពេលថ្មីៗនេះរបស់ក្រុមហ៊ុន MinebeaMitsumi ជាក្រុមហ៊ុនផលិតគ្រឿងបន្លាស់របស់ជប៉ុនដែលបានសម្រេចចិត្តពង្រីកខ្សែសង្វាក់ផលិតកម្មរបស់ខ្លួននៅកម្ពុជា។
ការជំរុញនេះស្របតាមផែនការអភិវឌ្ឍន៍ថាមពលរបស់កម្ពុជា (PDP) ឆ្នាំ២០២២-២០៤០ ដែលផ្តល់អាទិភាពដល់ការពង្រីកប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញ។
ការបង្កើនប្រើប្រាស់ថាមពលកកើតឡើងវិញគឺត្រូវបានជំរុញដោយកត្តាមួយចំនួន។ តម្រូវការថាមពលរបស់ប្រទេសកំពុងកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដោយសារកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងនគរូបនីយកម្ម។ លើសពីនេះ ការកើនឡើងថ្លៃដើមនៃឥន្ធនៈហ្វូស៊ីលនាំចូល ចាំបាច់ត្រូវស្វែងរកដំណោះស្រាយផ្សេងៗ។
ជាងនេះទៅទៀត កម្ពុជាមានភាពងាយរងគ្រោះទៅនឹងផលប៉ះពាល់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដែលធ្វើឲ្យការផ្លាស់ប្តូរទៅរកប្រភពថាមពលស្អាតកាន់តែមានសារៈសំខាន់។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានមានប្រសាសន៍កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ការជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ថាមពលពីប្រភពកកើតឡើងវិញ គឺជាអាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោកបានបន្តថា “ចាប់ពីពេលនេះដល់ឆ្នាំ២០៣០ យើងត្រូវបង្កើនការវិនិយោគលើប្រភពថាមពលកកើតឡើងវិញ ដូចជា ថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យ ខ្យល់ និងវារីអគ្គិសនី ដើម្បីធ្វើឱ្យការប្រើប្រាស់ថាមពល មានស្ថិរភាពដោយធានាថាតម្លៃអគ្គិសនីសម្រាប់គ្រួសារ និងវិស័យផលិតកម្មមិនមានតម្លៃថ្លៃ”។
យោងតាមក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល កម្ពុជាបច្ចុប្បន្នមានសម្ថភាពផលិតថាមពលប្រមាណ ៤,០០០ មេហ្គាវ៉ាត់ ក្នុងមួយឆ្នាំ ប៉ុន្តែការប្រើប្រាស់ប្រចាំឆ្នាំមានប្រមាណ ២,៤០០ មេហ្គាវ៉ាត់ប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ កម្ពុជាកំពុងពិចារណានាំចេញថាមពលទៅកាន់ប្រទេសផ្សេងទៀតក្នុងតំបន់នាពេលខាងមុខនេះ។
គិតត្រឹមឆ្នាំមុន ៩៨.២៧ ភាគរយនៃភូមិសរុបចំនួន ១៤.១៦៨ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានអគ្គិសនីប្រើប្រាស់។ | ធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងទិដ្ឋភាពធុរកិច្ចរបស់កម្ពុជា នេះបើយោងតាមលោក Shaharuddin Onn ឯកអគ្គរដ្ឋទូតម៉ាឡេស៊ីប្រចាំកម្ពុជា។ ក្នុងឱកាសថ្លែងសុន្ទរកថាសំខាន់ៗនៅក្នុងពិធីជប់លៀងប្រចាំឆ្នាំរបស់សភាធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីនៅកម្ពុជា (MBCC) លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតបានសម្តែងនូវមោទនភាពចំពោះការរួមចំណែករបស់ធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជា។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់លើវត្តមានដ៏រឹងមាំរបស់ប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីនៅក្នុងវិស័យសាជីវកម្មកម្ពុជា ដោយបង្ហាញពីឥទ្ធិពលវិជ្ជមាន និងស្ថាបនារបស់ពួកគេទៅលើសេដ្ឋកិច្ច។
លោក Shaharuddin បានសរសើរ MBCC ដែលបានជំរុញឱ្យមានទំនាក់ទំនងមិត្តភាពក្នុងចំណោមធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ី និងការសម្របសម្រួលបណ្តាញ ដោយកត់សម្គាល់ពីតួនាទីរបស់ខ្លួនក្នុងការរៀបចំវេទិកាធុរកិច្ចក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅកាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ លោកក៏បានទទួលស្គាល់ការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់អង្គជំនុំជម្រះចំពោះទំនួលខុសត្រូវសង្គមសាជីវកម្ម (CSR) រួមទាំងការរួមចំណែកក្នុងការអប់រំ ការដោះមីន និងជំនួយក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។
ប្រធាន MBCC លោក Tan Khee Meng បានសរសើររដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់កម្ពុជាចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ខ្លួនក្នុងការដោះស្រាយកង្វល់អាជីវកម្ម និងដឹកនាំប្រទេសឆ្ពោះទៅរកការរីកចម្រើន ជាពិសេសក្នុងអំឡុងពេលវេទិការរដ្ឋាភិបាល-វិស័យឯកជន។ លោកក៏បានកត់សម្គាល់ពីនិន្នាការវិជ្ជមាននៅក្នុងវិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជា ជាមួយនឹងការកើនឡើងនៃការមកដល់តាមផ្លូវថ្នល់ និងផ្លូវហោះហើរថ្មីពីក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ដូចជា Emirates និង Air Asia ។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះមានអ្នកចូលរួមជាង 150 នាក់ និងបានលើកឡើងពីការរីកចម្រើន និងភាពជោគជ័យរបស់ MBCC រួមទាំងការកើនឡើង 25% នៃសមាជិកភាព និងការបន្តការចូលរួមនៅក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើម CSR ។ |
តំណាងមកពីក្រុមហ៊ុន Poonglim Pharmatech Inc. ដែលមានទីស្នាក់ការនៅខេត្ត Jeonbuk-do នៃសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ កំពុងស្វែងរកឱកាសវិនិយោគលើការផលិតឧបករណ៍បរិក្ខារពេទ្យនៅកម្ពុជា បន្ទាប់ពីបានជួបពិភាក្សាជាមួយលោក សួន សុផល អគ្គលេខាធិការរងគណៈកម្មាធិការវិនិយោគកម្ពុជា នៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីថ្ងៃពុធ។
ការពង្រីកផលិតកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុននៅកម្ពុជាមានគោលបំណងរួមចំណែកដល់ការពង្រឹងប្រតិបត្តិការនៃការផ្ដល់សេវាសុខាភិបាលឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាពនៅកម្ពុជានេះបើយោងតាម លោកHee-min Cho នាយកប្រតិបត្តិរបស់ក្រុមហ៊ុន។
លោកបាននិយាយថា ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនលោកនឹងផ្តោតលើការផ្តល់សេវាថែទាំសុខភាពដែលមានគុណភាពខ្ពស់ សុវត្ថិភាព និងប្រសិទ្ធភាពដល់ប្រជាជនកម្ពុជា។
ដើម្បីគាំទ្រចំណាប់អារម្មណ៍របស់ក្រុមហ៊ុនលើការបង្កើតរោងចក្រផលិតនៅកម្ពុជា លោក សួន សុផលបានគូសបញ្ជាក់អំពីបរិយាកាស និងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ ព្រមទាំងបទប្បញ្ញត្តិ ដែលមានភាពអំណោយផលដល់ការវិនិយោគ ដែលជ្រកក្រោមច្បាប់ស្ដីពីវិនិយោគកម្ពុជា មានជាអាទិ៍ការផ្ដល់កិច្ចសម្រូល កញ្ចប់លើកទឹកចិត្ដ និងសេវាថែទាំវិនិយោគ។
Poonglim Pharmatech គឺជាក្រុមហ៊ុនផលិត និងផ្គត់ផ្គង់ឧបករណ៍បរិក្ខារពេទ្យ និងផលិតផលពាក់ព័ន្ធសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងមន្ទីរពេទ្យ និងឱសថស្ថាន រួមទាំងស៊ឺរាំង ម្ជុល និងដបថ្នាំ។
ក្រុមហ៊ុនអនុវត្តស្តង់ដារអន្តរជាតិនៃគុណភាពសម្រាប់ឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រ ស្របតាមតម្រូវការរបស់រដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងឱសថរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក (FDA) និងរដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងឱសថកូរ៉េ ស្តង់ដារការអនុវត្តល្អ (GMP) ។
បង្កើតឡើងដំបូងក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ក្រុមហ៊ុនក៏បានវិនិយោគលើការស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍន៍ និងនុវានុវត្តន៍ផលិតផលផ្សេងទៀត ដើម្បីរក្សាតំណែងរបស់ខ្លួនជាក្រុមហ៊ុននាំមុខក្នុងវិស័យនេះ នេះបើយោងតាមគេហទំព័ររបស់ក្រុមហ៊ុន។
ប៉ុន្តែ ព័ត៌មានលម្អិតនៃផែនការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុននៅកម្ពុជាមិនទាន់បានអោយដឹងនៅឡើយ។
គម្រោងវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនឱសថកូរ៉េខាងត្បូងនៅកម្ពុជានាពេលថ្មីៗនេះ បណ្តាលមកពីការពង្រឹងទំនាក់ទំនងការទូតរវាងប្រទេសទាំងពីរដែលកំពុងស្វែងបន្តជំរុញឱកាសពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគផ្ទាល់ពីបរទេស រវាងប្រទេសទាំងពីរក្នុងរយៈពេលខាងមុខ ក៏ដូចជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីសំខាន់ៗផ្សេងទៀត។
ក្នុងអំឡុងវេទិកាធុរកិច្ចកម្ពុជា-កូរ៉េ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា នៅទីក្រុងសេអ៊ូល លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកឡើងថា ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងកូរ៉េ និងកម្ពុជា បានឈានដល់ ៧៥១ លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន ដែលធ្វើអោយវាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី១១ បើនិយាយពីទំហំសរុបដៃគូពាណិជ្ជកម្មបរទេស។
ទន្ទឹមនឹងនេះ ការវិនិយោគរបស់កូរ៉េនៅកម្ពុជាមាន៣០ លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុនដោយធ្វើអោយការវិនិយោគសរុបមានរហូតដល់៥ ពាន់លានដុល្លារ។
លោកបានបន្ថែមថា គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៣ កូរ៉េជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី៩ ជាប្រទេសដែលវិនិយោគផ្ទាល់ដ៏ធំបំផុតនៅកម្ពុជា។
លោកក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគរវាងប្រទេសទាំងពីរត្រូវបានជំរុញតាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-កូរ៉េ (CKFTA) និងកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់។
លើសពីនេះ ជំនួយអភិវឌ្ឍន៍របស់រដ្ឋកូរ៉េដល់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការពង្រឹងជំនាញ និងការអភិវឌ្ឍន៍កម្លាំងពលកម្ម ការកែលម្អសេវាសាធារណៈ និងការវិនិយោគ ដែលគាំទ្រដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចសង្គមជាតិទាំងមូល។
បន្ទាប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចនាពេលថ្មីៗនេះរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅកាន់កូរ៉េខាងត្បូង ក៏ដូចជាជំនួបជាមួយប្រធានាធិបតីកូរ៉េ Yoon Suk Yeol និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី Han Duck-soo ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាក៏បានប្រកាសថាកម្ពុជានឹងបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកម្ពុជា-កូរ៉េ (SEZ) សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនកូរ៉េ។
គំនិតផ្តួចផ្តើមនេះមានគោលបំណងបង្កើតបរិយាកាសអំណោយផលបន្ថែមទៀតសម្រាប់ការវិនិយោគ ពាណិជ្ជកម្ម និងប្រតិបត្តិការអាជីវកម្មសម្រាប់ប្រតិបត្តិករកូរ៉េនៅកម្ពុជា។
ដើម្បីសម្រួលគោលនយោបាយតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសដែលផ្តួចផ្តើមដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត លោក ស៊ុន ចាន់ថុល អនុប្រធានទីមួយនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា និងលោក Park Jung-Wook ឯកអគ្គរដ្ឋទូតកូរ៉េប្រចាំកម្ពុជា បានជួបប្រជុំគ្នានៅទីក្រុងភ្នំពេញកាលពីសប្តាហ៍មុនដើម្បីពិភាក្សាអំពីមធ្យោបាយបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចថ្មីនេះ។
លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បានប្រាប់គណៈប្រតិភូកូរ៉េថា កម្ពុជាត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការសម្របសម្រួលរាល់សកម្មភាពវិនិយោគ និងពាណិជ្ជកម្មជាមួយអ្នកវិនិយោគបរទេស និងក្នុងស្រុក ដោយស្នើសុំលោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហការជំរុញអ្នកវិនិយោគដែលមានសក្តានុពលបន្ថែមទៀតមកបណ្តាក់ទុនក្នុងការបង្កើតតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកម្ពុជា-កូរ៉េ ។
លោកក៏បានស្នើឱ្យគណៈប្រតិភូកម្ពុជាទទួលបានការគាំទ្រពីមន្ត្រីកូរ៉េ ដើម្បីធ្វើការទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកវិនិយោគនៅប្រទេសកូរ៉េ ក្នុងការផ្តល់ព័ត៌មានទូលំទូលាយ និងសម្របសម្រួលការវិនិយោគ។ | លោក សួន ប្រសិទ្ធ ឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំ WTO បានលើកឡើងពីការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃវិស័យពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិករបស់កម្ពុជាក្នុងអំឡុងកិច្ចប្រជុំត្រួតពិនិត្យជាសកលលើកទី៩ នៃជំនួយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ។ លោកបានកោតសរសើរចំពោះគោលនយោបាយ និងគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្រាប់ការគាំទ្រដល់កំណើននេះ។
លោក Prasith បានកោតសរសើរជាពិសេសចំពោះ Cambodia Trade ដែលជាវេទិកាពាណិជ្ជកម្មអេឡិចត្រូនិកថ្នាក់ជាតិដែលមានគោលបំណងបង្កើនឱកាសសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច តូច និងមធ្យម (MSMEs) ជាពិសេសអាជីវកម្មដែលដឹកនាំដោយស្ត្រីនៅតាមខេត្ត។ វេទិកានេះបានសហការជាមួយសម្ព័ន្ធសកលសម្រាប់ការសម្របសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម ដើម្បីលើកកម្ពស់សេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល។
សម័យប្រជុំដែលមានចំណងជើងថា "ការពង្រឹងពាណិជ្ជកម្មឌីជីថលរួមបញ្ចូល" ត្រូវបានចូលរួមដោយតំណាងអន្តរជាតិ រួមទាំងអ្នកមកពីប្រទេសកម្ពុជា និងមានការពិភាក្សាអំពីផលិតផលសក្តានុពលរបស់ប្រទេស និងបទប្បញ្ញត្តិសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគថ្មីៗ។ |
យោងតាមលោក Shaharuddin Onn ឯកអគ្គរាជទូតម៉ាឡេស៊ីប្រចាំកម្ពុជា ធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីមានតួនាទីពិសេសមួយនៅក្នុងទិដ្ឋភាពធុរកិច្ចរបស់កម្ពុជា ហើយលោកក៏បានសន្យាថានឹងពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំងពីរឱ្យកាន់តែរឹងមាំថែមទៀត។
ក្នុងឱកាសឡើងថ្លែងសុន្ទរកថាគន្លឹះរបស់លោកនៅក្នុងពិធីជប់លៀងប្រចាំឆ្នាំរបស់សភាធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីនៅកម្ពុជា (MBCC) ដែលរៀបចំឡើងរួមជាមួយនឹងកិច្ចប្រជុំទូទៅប្រចាំឆ្នាំ (AGM) កាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុន លោកឯកអគ្គរាជទូតបានមានប្រសាសន៍ថា លោកក៏មានភារកិច្ចលើកកម្ពស់ និងការពារផលប្រយោជន៍របស់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីផងដែរ។
លោកបានបន្តថាថា “នេះរួមបញ្ចូលទាំងការថែរក្សាសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនម៉ាឡេស៊ី និងផលប្រយោជន៍ម៉ាឡេស៊ីនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា”។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា មន្ត្រីរបស់MBCC គឺជាអ្នកដំបូងគេដែលទាក់ទងលោកនៅពេលលោកមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា ហើយនេះបានជួយលោកឱ្យយល់អំពីសារៈសំខាន់ ស៊ីជម្រៅ និងផលជះនៃធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីនៅកម្ពុជា។
លោកបានបន្តថា “ធរុកិច្ចម៉ាឡេស៊ី និងប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីនៅក្នុងពិភពសាជីវកម្ម ឬអាជីវកម្មមានភាពលេចធ្លោនៅទីនេះ។ វត្តមានរបស់យើងគឺត្រូវបានមើលឃើញច្បាស់ ហើយត្រូវបានទទួលយក និងទទួលស្គាល់ថាជាផ្នែកមួយនៃអាជីវកម្ម និងទិដ្ឋភាពសាជីវកម្មនៅកម្ពុជា” ។
លោកបានកត់សម្គាល់ទៀតថា «ច្បាស់ណាស់ដែលអាជីវកម្មម៉ាឡេស៊ី និងជនជាតិម៉ាឡេស៊ីចូលរួមចំណែកជាវិជ្ជមានក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រទេសកម្ពុជា។ ក្នុងនាមជាជនជាតិម៉ាឡេស៊ី ហើយជាឯកអគ្គរាជទូតម៉ាឡេស៊ី ខ្ញុំមានមោទនភាពយ៉ាងខ្លាំងចំពោះវត្តមានរបស់ធុរកិច្ច និងប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីនៅទីនេះ ដែលត្រូវបានគេទទួលស្គាល់យ៉ាងខ្លាំងនៅកម្ពុជា»។
លោកបានបន្តទៀតថា ខណៈដែលផលប្រយោជន៍ធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីមានភាពចម្រុះនៅកម្ពុជា ហើយក្នុងករណីខ្លះមានការប្រកួតប្រជែង ដោយសារធម្មជាតិនៃអាជីវកម្ម ប៉ុន្តែក៏នៅមានភាពស្និទ្ធស្នាលដែលជំរុញដោយកត្តារួម និងការសាមគ្គី ដែលជា “ការតភ្ជាប់របស់យើងទៅម៉ាឡេស៊ី”។
លោកបានបន្ថែមថា MBCC បានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការពង្រឹងភាពស្និទ្ធស្នាលនេះ ដោយផ្តល់នូវវេទិកាសម្រាប់បណ្តាញអាជីវកម្ម និងការចែករំលែកព័ត៌មាន និងបទពិសោធន៍។
លោកបានកោតសរសើរចំពោះតួនាទីរបស់ MBCC ក្នុងការរៀបចំវេទិកាធុរកិច្ចក្នុងដំណើរបំពេញទស្សនកិច្ចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅកាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ីកាលពីខែកុម្ភៈ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា លោកសប្បាយចិត្តដែលបានដឹងថា ធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីតែងតែជួយដល់សង្គមកម្ពុជា តាមរយៈកម្មវិធីទំនួលខុសត្រូវសាជីវកម្មរបស់ពួកគេ។
លោកបានបន្តថា “ជាពិសេស MBCC បានអនុវត្តគំនិតផ្តួចផ្តើមកម្មវិធីទំនួលខុសត្រូវសាជីវកម្មជាច្រើន ហើយបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងខ្លាំងដល់ការអប់រំ និងសកម្មភាពដោះមីន ក្រៅពីដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការជួយប្រជាជនម៉ាឡេស៊ីដែលរងគ្រោះដោយ Covid-19″។
លោកបានធានានូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ស្ថានទូតម៉ាឡេស៊ីក្នុងការបន្តជួយប្រជាជនម៉ាឡេស៊ី ធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ី និងផលប្រយោជន៍ម៉ាឡេស៊ី។
នៅក្នុងសុន្ទរកថាបើក ឧកញ៉ា Tan Khee Meng ប្រធាន MBCC បានលើកឡើងពីការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់កម្ពុជាក្នុងការដឹកនាំប្រទេសឱ្យដើរលើមាគ៌ានៃការអភិវឌ្ឍន៍។
ឧកញ៉ា Tan Khee Mengបានលើកឡើងពីវេទិការដ្ឋាភិបាល-វិស័យឯកជនលើកទី១៩ ដែលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត កាលពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំមុន ដែលបានយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់ដែលបានលើកឡើងដោយក្រុមហ៊ុនានា។ លោកបានកត់សម្គាល់ថា៖ «អ្នកទាំងអស់គ្នាបានដឹងឮ រួមទាំងយើងផងដែរ»។
លោកក៏បានលើកឡើងពីភាពជោគជ័យនៃវេទិកាធុរកិច្ចដែលបានធ្វើឡើងនៅទីក្រុងគូឡាឡាំពួក្នុងខែកុម្ភៈឆ្នាំនេះ ក្នុងដំណើរបំពេញទស្សនកិច្ចរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែតទៅកាន់ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ លោកបានលើកឡើងទៀតថា៖ «ប្រទេសកម្ពុជាកំពុងដើរក្នុងទិសដៅដ៏ត្រឹមត្រូវ។
លោក Luu Meng សហប្រធាននៃក្រុមការងាររដ្ឋាភិបាល-វិស័យឯកជន ក្រុម B (ទេសចរណ៍) ក្នុងសុន្ទរកថាពិសេសបានលើកឡើងចំពោះនិន្នាការដែលកំពុងរីកចម្រើនក្នុងវិស័យទេសចរណ៍នៅកម្ពុជា។
ខណៈដែលមានការធ្លាក់ចុះនៃភ្ញៀវទេសចរមកកម្ពុជាតាមផ្លូវអាកាសក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែចុងក្រោយនេះ វាក៏មានការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរនៃការមកដល់តាមផ្លូវទឹក។ លោកបន្តថា ការកក់ទុកសម្រាប់រដូវទេសចរណ៍ខែវិច្ឆិកាដល់ខែកុម្ភៈខាងមុខមើលទៅមានស្ថានភាពល្អ។
លោកបាននិយាយថា ការបើកផ្លូវហោះហើរថ្មីក៏មានការរីកចម្រើនផងដែរ។ ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍Emiratesបានបើកជើងហោះហើរទៅកាន់ទីក្រុងភ្នំពេញ តាមរយៈសិង្ហបុរី ហើយក្រុមហ៊ុន Air Asia បានចាប់ផ្តើមផ្លូវហោះហើរថ្មី។ ទាំងអស់នេះជាសញ្ញាលើកទឹកចិត្តមួយ»។
ជាមួយគ្នានេះ កិច្ចប្រជុំ និងពិធីជប់លៀងប្រចាំឆ្នាំ បានឃើញពីការចូលរួមរបស់សមាជិក និងភ្ញៀវជាង១៥០នាក់ ដែលបញ្ជាក់ពីការប្តេជ្ញាចិត្តដ៏រឹងមាំនៅក្នុងសហគមន៍ធុរកិច្ចម៉ាឡេស៊ីនៅកម្ពុជា។
កិច្ចប្រជុំទូទៅប្រចាំឆ្នាំត្រូវបានដឹកនាំដោយលោក Tan Khee Meng ប្រធាន MBCC ដែលបានបង្ហាញយ៉ាងទូលំទូលាយអំពីសកម្មភាពរបស់សភាពាណិជ្ជកម្មកាលពីឆ្នាំមុន។ ទាំងនេះរួមមានកិច្ចប្រជុំកំពូលមុន ការប្រារព្ធពិធីធំៗចំនួនបួន និងព្រឹត្តិការណ៍សង្គម ក៏ដូចជាគំនិតផ្តួចផ្តើម និងកម្មវិធីទំនួលខុសត្រូវសាជីវកម្មចំនួនប្រាំ។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ ក៏បានបង្ហាញពីរបាយការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុសវនកម្មសម្រាប់ឆ្នាំ និងអនុម័តដោយសមាជិក ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់សភាពាណិជ្ជកម្មចំពោះតម្លាភាព និងអភិបាលកិច្ចល្អ។ លោកបានលើកឡើងពីកំណើនសមាជិកភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់ចំនួន២៥ភាគរយ ដែលបង្ហាញពីការពង្រឹងបណ្តាញ និងបង្កើនឱកាសអាជីវកម្មសម្រាប់សមាជិកនានា។
FacebookTwitterEmailShare | នៅថ្ងៃទី 27 ខែមិថុនា ឆ្នាំ 2024 អគ្គនាយកដ្ឋានសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងសិប្បកម្ម (MISTI) និងធនាគារ SME នៃកម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នា (MoU) ដើម្បីបង្កើនលទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងអាជីវកម្មចាប់ផ្តើមអាជីវកម្ម។ ភាពជាដៃគូនេះមានគោលបំណងគាំទ្រដល់ស្ថិរភាពអាជីវកម្ម និងកំណើន រួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គមរបស់កម្ពុជា។ វារួមបញ្ចូលប្រាក់កម្ចីដែលមានការប្រាក់ទាបសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងវិស័យអាទិភាពដូចជា កសិ-កែច្នៃ ការផលិត និងការចាប់ផ្ដើមបច្ចេកវិទ្យា ក៏ដូចជាការលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងអំពីហិរញ្ញប្បទាន និងនីតិវិធីអនុលោមតាមច្បាប់។ MoU បង្ហាញពីតួនាទីសំខាន់របស់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។ |
មានការកត់សម្គាល់នូវការវិវត្តដ៏ឆាប់រហ័សនៅកម្ពុជានៃវិស័យពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចក៏ដូចជាកិច្ចខិតខំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ពិសេសលើការកសាងគោលនយោបាយ និងគំនិតផ្តួចផ្តើមនានាដែលគាំទ្រដល់ការរីកចម្រើនវិស័យពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចនៅកម្ពុជា។
នេះត្រូវបានលើកឡើងដោយលោក សួន ប្រសិទ្ធ អគ្គរាជទូត និងជាតំណាងអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជាប្រចាំអង្គការ WTO និងអង្គការអន្តរជាតិ ពាក់ព័ន្ធនឹងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ សហព័ន្ធស្វ៊ីស ដែលបានអញ្ជើញចូលរួមថ្លែងសុន្ទរកថា នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាក្រោមប្រធានបទ “Empowering Inclusive Digital Trade” នៅអំឡុងព្រឹត្តិការណ៍ការត្រួតពិនិត្យជំនួយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មសកលលើកទី៩ (9th Global Review of Aid for Trade) ដែលបានប្រព្រឹត្តទៅនៅទីស្នាក់ការអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) ប្រទេសស្វ៊ីសនៅថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា។
ក្នុងឱកាសនោះ លោកក៏បានបញ្ជាក់ពីថ្នាលពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចរបស់កម្ពុជា ហៅថា CambodiaTrade ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងគោលដៅបង្កើនកាលានុវត្តភាពរបស់សហគ្រាសមីក្រូ ធុនតូច និងមធ្យម។ វេទិកានេះ មានប្រយោជន៍ជាពិសេសសម្រាប់សហគ្រាសដែលដឹកនាំដោយស្ត្រីនៅតាមបណ្តាខេត្តក្នុងការទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចឆ្លងដែន និងសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល ព្រមទាំងគម្រោងមួយចំនួនទៀតដែលបានអនុវត្តដោយជោគជ័យ ក្រោមកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអង្គភាព Global Alliance for Trade Facilitation។
កិច្ចពិភាក្សានេះ សហការរៀបចំដោយស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជា អង្គភាព Global Alliance for Trade Facilitation និងអង្គការ WTO រួមទាំងតំណាងស្ថានបេសកកម្មនៃប្រទេសជាសមាជិក អង្គការអន្តរជាតិ និងតំណាងវិស័យឯកជនជាច្រើនទៀត។
ក្នុងអំឡុងពេលបីថ្ងៃនៃព្រឹត្តិការណ៍ការត្រួតពិនិត្យជំនួយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មសកលលើកទី៩ ផលិតផលសក្តានុពលរបស់កម្ពុជាត្រូវបានបង្ហាញ ដោយផ្តល់អោយឃើញពីទីផ្សារចម្រុះ និងមានសក្តានុពល។ ទន្ទឹមនឹងនេះច្បាប់ បទប្បញ្ញត្តិចុងក្រោយបង្អស់ និងការបោះពុម្ពផ្សាយពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតស្តីពីសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគនៅកម្ពុជា ក៏ត្រូវបានបង្ហាញផងដែរចាប់ពីថ្ងៃទី២៦ ដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា។ | គិតត្រឹមឆ្នាំ 2023 ប្រទេសចិននៅតែជាម្ចាស់បំណុលធំជាងគេរបស់កម្ពុជា ជាមួយនឹងបំណុលចំនួន 4.11 ពាន់លានដុល្លារ បន្ទាប់មកគឺធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី (ADB) និងធនាគារពិភពលោក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ចំណែកចិននៃបំណុលសរុបរបស់កម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះពី 40% ក្នុងឆ្នាំ 2022 មកនៅត្រឹម 36.7% ក្នុងឆ្នាំ 2023 ដោយសារការកើនឡើងនៃបំណុលពហុភាគី។ ADB មានប្រាក់ចំនួន ២,៣ ពាន់លានដុល្លារ (២៣,៦ ភាគរយនៃបំណុលសរុប) ខណៈធនាគារពិភពលោកមាន ១,៣ ពាន់លានដុល្លារ (១១,៨%)។ ជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូង ជាម្ចាស់បំណុលធំទី៤ និងទី៥របស់កម្ពុជា។ ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានរបស់ធនាគារពិភពលោកដល់ប្រទេសកម្ពុជាបានឈានដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុតចំនួន 501.3 លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ 2023 ដោយផ្តោតលើវិស័យដូចជាការអប់រំ ការថែទាំសុខភាព និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ បំណុលសាធារណៈនៅតែអាចគ្រប់គ្រងបាន ដោយមាន 45% រួមមានជំនួយ ទោះបីជាកម្ពុជាប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យពីព្រឹត្តិការណ៍ពិភពលោក និងគោលនយោបាយរបស់ធនាគារកណ្តាលសហរដ្ឋអាមេរិកក៏ដោយ ដោយសារ 46% នៃបំណុលរបស់ខ្លួនគិតជាដុល្លារអាមេរិក។ |
អគ្គនាយកដ្ឋានសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងសិប្បកម្ម នៃក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ និងធនាគារសហគ្រាសធុនតូចនិងមធ្យមនៃកម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤។
យោងតាមក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ បានឱ្យដឹងថា ភាពជាដៃគូនេះមានគោលបំណងលើកកម្ពស់លទ្ធភាពទទួលបានហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម(SMEs) និងធុរកិច្ចថ្មី (start-ups) ដោយគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេក្នុងការធ្វើឱ្យអាជីវកម្មរបស់ពួកគេមានស្ថេរភាព និងរីកចម្រើន ដើម្បីរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គមរបស់កម្ពុជា។
កិច្ចសហការនេះនឹងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាក់ស្តែងដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម ព្រមទាំងអនុញ្ញាតឱ្យភាគីទាំងពីរសម្របសម្រួលក្នុងការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម រួមទាំងការចែករំលែកព័ត៌មានដើម្បីគាំទ្រសហគ្រាសឱ្យចាប់ផ្តើមពង្រីក ឬស្តារប្រតិបត្តិការរបស់ពួកគេឡើងវិញប្រកបដោយចីរភាព។ ជាងនេះទៅទៀត វាមានគោលបំណងផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ រួមទាំងការផ្តល់ប្រាក់កម្ចីការប្រាក់ទាបដល់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងវិស័យអាទិភាពដូចជា ការកែច្នៃកសិផល វិស័យកម្មន្តសាល និងធុរកិច្ចថ្មីផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា។
លើសពីនេះ ភាគីទាំងពីរនឹងធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីបង្កើនការយល់ដឹងអំពីការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន និងនីតិវិធីអនុលោមភាពសម្រាប់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម។
អនុស្សរណៈនៃការយោគយល់ គឺជាជំហានដ៏សំខាន់មួយឆ្ពោះទៅរកការជួយដល់វិស័យ SME នៅកម្ពុជា ដោយផ្តោតលើសារៈសំខាន់នៃលទ្ធភាពទទួលបានសេវាហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការ និងតួនាទីរបស់សហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមក្នុងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេសកម្ពុជា។ | លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានប្រកាសថា ក្រុមហ៊ុន BYD ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតពហុជាតិចិន គ្រោងនឹងបើករោងចក្រដំឡើងរថយន្តនៅកម្ពុជា។ នេះជាការបង្ហាញវត្តមានរបស់ក្រុមហ៊ុនរថយន្តយក្សផ្សេងទៀតដូចជា Ford និង Toyota ក្នុងប្រទេស។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម (MSMEs) ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជា និងលើកទឹកចិត្តដល់កិច្ចសហការយ៉ាងសកម្មជាមួយរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីគាំទ្រដល់វឌ្ឍនភាពជាតិ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រទេសកម្ពុជាមានរោងចក្រដំឡើងរថយន្តចំនួន ៦ រួមមាន Daehan Auto (Ssangyong), RMA Automotive (Ford), Camko Motor (Hyundai), HGB Motors Assembly (Kia), GTV Motor (ម៉ាកក្នុងស្រុក GTV) និង Toyota Tsusho Manufacturing (Fortuner និង ហ៊ីលុច) ។ ក្នុងរយៈពេលប្រាំខែដំបូងនៃឆ្នាំ 2024 កម្ពុជាបាននាំចូលយានយន្តដែលមានតម្លៃ 385 លានដុល្លារ។ |
ចិនបន្តជាប្រទេសផ្តល់កម្ចីដល់កម្ពុជាច្រើនជាងគេដែលមានទឹកប្រាក់ ៤,១១ ពាន់លានដុល្លារគិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៣ បន្ទាប់មកមានធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី និងធនាគារពិភពលោក។
ប៉ុន្តែដោយមានកម្ចីមកពីប្រភពច្រើនផ្សេងទៀតសម្រាប់កម្ពុជា កម្ចីសរុបរបស់ចិនដល់កម្ពុជាបានធ្លាក់ចុះពី៤០ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០២២ មកនៅត្រឹម ២៦,៧ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ដោយសារកំណើនកម្ចីដែលបានមកពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍ពហុភាគី។
ដៃគូផ្តល់កម្ចីធំទីពីររបស់កម្ពុជាគឺធនាគារអភិវឌ្ឍន៍អាស៊ី មានចំនួនរហូតដល់២,៣ ពាន់លានដុល្លារស្មើ២៣,៦ ភាគរយនៃបំណុលសាធារណៈបរទេសសរុប។ ហើយដែគូកម្ចីធំទី៣ គឺធនាគារពិភពលោកចំនួន ១,៣ ពាន់លានដុល្លារ ស្មើនឹង ១១,៨ ភាគរយនៃបំណុលសរុបគិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៣ ។ ដៃគួកម្ចីធំទី៤ និងទី ៥ របស់កម្ពុជាគឺប្រទេសជប៉ុន និងសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ដែលមានចំនួន ១១,២ ភាគរយ និង ៥,១ ភាគរយនៃ បំណុលសរុប រៀងៗគ្នា។
ប៉ុន្តែចំណែករបស់កម្ចីចិនសម្រាប់កម្ពុជាក៏បានធ្លាក់ចុះផងដែរ ដោយសារតែហិរញ្ញប្បទានរបស់ធនាគារពិភពលោកបានកើនឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុតចំនួន ៥០១,៣ លានដុល្លារ ឬ ២៧,៧ ភាគរយនៃបំណុលសរុបដែលបានចុះកិច្ចសន្យាដោយកម្ពុជានៅឆ្នាំ២០២៣ ។ តួលេខនេះអាចកើនឡើងនៅឆ្នាំ២០២៤។ ត្រឹមសប្តាហ៍មុន ធនាគារពិភពលោក បានអនុម័តថវិកាប្រហែល២៧៥ លានដុល្លារសម្រាប់តំបន់។ នេះជាការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ពីការចំណាយរបស់ធនាគារពិភពលោកក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ចំនួន ១៥,៨ លានដុល្លារ។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ថ្មីៗនេះ ធនាគារពិភពលោកបានអោយដឹងថា មានការផ្លាស់ប្តូរដ៏សំខាន់នៅក្នុងអាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល។ កាលពីមួយទសវត្សរ៍មុន កម្ចីគឺទាំងស្រុងគឺសម្រាប់គម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធក្នុងប្រទេស។ សព្វថ្ងៃនេះ ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានបានផ្តោតលើវិស័យផ្សេងៗបន្ថែមទៀតសម្រាប់ការអប់រំ និងការថែទាំសុខភាពកាន់តែប្រសើរឡើង។
របាយការណ៍បានបន្តថា “ការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាននាពេលនេះគ្របដណ្តប់លើវិស័យជាច្រើមរួមទាំងហិរញ្ញប្បទានអភិវឌ្ឍន៍គោលនយោបាយ ការអប់រំទូទៅ និងឧត្តមសិក្សា ការបែងចែកដី សេដ្ឋកិច្ច ពិពិធកម្មកសិកម្ម សមធម៌សុខភាព ការកែលម្អគុណភាព ការតភ្ជាប់ផ្លូវថ្នល់ ការលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅ ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក និងការគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ។
ក្នុងចំណោមថវិកាសរុបចំនួន ១,៥ ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ៦៣ ភាគរយបានផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់វិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាធារណៈរបស់ប្រទេស ដែលរួមមានការដឹកជញ្ជូន ថាមពល ប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្ត ការផ្គត់ផ្គង់ទឹក និងគម្រោងផ្សេងៗទៀត។
ហើយ ៣៦,៩ ភាគរយបានផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់វិស័យអាទិភាពដែលមិនមែនជាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដូចជា កសិកម្ម សុខាភិបាល ការអប់រំ និងអាទិភាពផ្សេងៗទៀត។
របាយការណ៍របស់ CoFace for Trade បានអោយដឹងថា “ទោះបីជាបំណុលសាធារណៈមានប្រភពមកពីក្រៅប្រទេសច្រើន និងជារូបិយប័ណ្ណបរទេសក៏ដោយ ហានិភ័យនៅតែស្ថិតនៅក្រោមភាពអាចគ្រប់គ្រងបាន។ បំណុលសាធារណៈគឺមានកម្រិតមធ្យម ហើយភាគច្រើនរួមមានកាលកំណត់រយៈពេលមធ្យមទៅរយៈពេលវែង បន្ថែមពីលើសម្បទានប្រហែល ៤៥ភាគរយនៃជំនួយសរុប” ។
ប៉ុន្តែនៅតែមានហានិភ័យមួយចំនួនដែលបណ្តាលមកពីវិបត្តិសកល និងការសម្រេចចិត្តរបស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកលើប្រាក់ដុល្លារ។ ដោយសារបំណុលសាធារណៈបរទេសគិតជាប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក នាំអោយកើនឡើងដល់ ៤៦ ភាគរយនៃភាគរយបំណុលសរុបក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ បន្ទាប់មកគណនីមូលនិធិពិសេស(Special Drawing Rights -SDR) មាន១៩,២ ភាគរយ។
ថ្វីត្បិតតែចិនជាប្រទេសផ្តល់កម្ចីច្រើនជាងគេអោយកម្ពុជាក៏ដោយ លុយយន់មានត្រឹមតែ ១១,៣ ភាគរយនៃចំណែកបំណុលសរុប។ បំណុលសាធារណៈបរទេសជាប្រាក់យ៉េនជប៉ុន ប្រាក់អឺរ៉ូ និងរូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀតមាន ១១,២ ភាគរយ ៦,៩ ភាគរយ និង ៥,៤ ភាគរយរៀងគ្នា។ | ក្រុមហ៊ុនផលិតរបស់ចិន Mesnac Co., Ltd បានប្រកាសថានឹងវិនិយោគទឹកប្រាក់ចំនួន 3.9 លានដុល្លារនៅក្នុងរោងចក្រផលិតផ្សិតសំបកកង់ថ្មីមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដោយការសាងសង់រំពឹងថានឹងចំណាយពេល 14 ខែ។ ក្រុមហ៊ុនក៏មានគម្រោងពង្រីកទំហំទឹកប្រាក់ ១៤,៧ លានដុល្លារទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាមផងដែរ។ គម្រោងទាំងពីរនេះមានគោលបំណងបំពេញតម្រូវការទីផ្សារអន្តរជាតិ និងលើកកម្ពស់ការប្រកួតប្រជែងជាសកលរបស់ Mesnac បង្កើនការផលិត និងការលក់ផលិតផលផ្សិតរបស់វា។
Mesnac ដែលជាសហគ្រាសបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់ដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្នុងផ្សារហ៊ុន Shenzhen មានជំនាញផ្នែកទន់ ឧបករណ៍ និងស្វ័យប្រវត្តិកម្មឧស្សាហកម្មកៅស៊ូ។ រោងចក្រថ្មីនេះនឹងជួយជំរុញប្រាក់ចំណេញប្រចាំឆ្នាំរបស់ក្រុមហ៊ុនចំនួន 1.8 លានដុល្លារ។ ការពង្រីកនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស៊ុន ចាន់ថុល របស់កម្ពុជាទៅកាន់ទីក្រុង Qingdao ប្រទេសចិនកាលពីដើមឆ្នាំនេះ ជាកន្លែងដែលលោកបានទស្សនារោងចក្ររបស់ Mesnac និងពិភាក្សាអំពីឱកាសវិនិយោគ។ |
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសកម្ពុជាបានថ្លែងថា ក្រុមហ៊ុន BYD ដែលជាក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តអគ្គិសនីដ៏ធំរបស់ចិនដែលបានចុះបញ្ជីជាសាធារណៈ គ្រោងនឹងបើករោងចក្រដំឡើងរថយន្តនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
ក្នុងឱកាសអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីជួបជុំសំណេះសំណាល និងពិសាអាហារសាមគ្គីជាមួយសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យម និងសិប្បកម្មនៅកម្ពុជា នៅរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមិថុនា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានមានប្រសាសន៍ថា នេះជាដំណឹងល្អសម្រាប់ ប្រទេសកម្ពុជា បន្ថែមពីលើរោងចក្រដែលមានស្រាប់ដូចជាក្រុមហ៊ុន Ford និងក្រុមហ៊ុន Toyota ជាដើម។
ជាមួយគ្នានេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានរំលឹកឡើងវិញនូវតួនាទីសំខាន់របស់វិស័យឯកជន ជាពិសេសសហគ្រាសធុនមីក្រូ តូច និងមធ្យម ក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍របស់ប្រទេស។ លោកបានអំពាវនាវឱ្យមានការចូលរួមយ៉ាងសកម្ម និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជា។
បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាមានរោងចក្រដំឡើងរថយន្តចំនួនប្រាំមួយ រួមមានក្រុមហ៊ុន Daehan Auto ដែលផលិតរថយន្ត Ssangyong ក្រុមហ៊ុន RMA Automotive ដែលផលិតរថយន្ត Ford ក្រុមហ៊ុន Camko Motor ដែលផលិតរថយន្ត Hyundai ក្រុមហ៊ុន HGB Motors Assembly ដែលផលិតរថយន្ត Kia ក្រុមហ៊ុន GTV Motor ដែលផលិតរថយន្តយីហោក្នុងស្រុក GTV និងក្រុមហ៊ុន Toyota Tsusho Manufacturing (Cambodia) ដែលផលិតរថយន្ត Fortuner និង Hilux ។
ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ កម្ពុជាបាននាំចូលរថយន្តដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៣៨៥លានដុល្លារ។ | រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបោះទុនប្រមាណ ៦៦០លានដុល្លារក្នុងរោងចក្រប្រព្រឹត្តិកម្មទឹកស្អាតបាក់ខែង ក្នុងគោលបំណងដោះស្រាយតម្រូវការទឹកស្អាតដែលកំពុងកើនឡើងនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល។ គម្រោងនេះកំពុងសាងសង់ជាបីដំណាក់កាល ដោយមានពីរដំណាក់កាលដំណើរការរួចហើយ ដោយផ្តល់សមត្ថភាពទឹកស្អាតសរុបចំនួន 982,000 ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ។ ដំណាក់កាលទី 2 ដែលបន្ថែម 195,000 ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃត្រូវបានសម្ពោធនាពេលថ្មីៗនេះ ហើយដំណាក់កាលទី 3 ដែលគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅឆ្នាំ 2027 នឹងបន្ថែម 195,000 ម៉ែត្រគុបទៀត ដែលនាំឱ្យសមត្ថភាពសរុបដល់ 1,2 លានម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ។
គម្រោងនេះទទួលបានមូលនិធិដោយកម្ចីសម្បទានពី AFD ធនាគារវិនិយោគអឺរ៉ុប និងជំនួយឥតសំណងរបស់សហភាពអឺរ៉ុប រួមជាមួយនឹងការរួមចំណែកពីរដ្ឋាករទឹកស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ (PPWSA) មានគោលបំណងបំពេញតម្រូវការទឹកដែលកំពុងកើនឡើងដែលជំរុញដោយកំណើនប្រជាជន និងនគរូបនីយកម្ម។ រោងចក្រ Bakheng នឹងជួយលើកកំពស់ជីវភាពរស់នៅ និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច ដោយផ្តល់លទ្ធភាពទទួលបានទឹកស្អាតដែលអាចទុកចិត្តបាន។ រដ្ឋាភិបាលមានបំណងពង្រីកការគ្របដណ្តប់ផ្គត់ផ្គង់ទឹកក្នុងទីក្រុងដល់ ១០០% នៅឆ្នាំ ២០២៥។ |
ក្រុមហ៊ុនMesnac Co., Ltd របស់ប្រទេសចិន បានប្រកាសផែនការក្នុងខែនេះស្តីពីការវិនិយោគលើរោងចក្រផលិតថ្មីមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលផ្តោតលើការផលិតស្នូលកង់ឡាន(tyremouldproducts) ។
ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលរបស់ក្រុមហ៊ុនបានអនុម័តផែនការវិនិយោគនៅកម្ពុជាដែលមានតម្លៃសរុប ២៧,៩៧ លានយន់ ឬប្រហែល ៣,៩ លានដុល្លារអាមេរិក ជាមួយនឹងរយៈពេលសាងសង់ប្រមាណ១៤ ខែ។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ ក្រុមហ៊ុនបានប្រកាសការយល់ព្រមរបស់ក្រុមប្រឹក្សាភិបាលសម្រាប់ការពង្រីកថ្មីទីពីរក្នុងខែនេះទៅកាន់ប្រទេសវៀតណាម ផងដែរ។
ការវិនិយោគនៅវៀតណាមនឹងមានទឹកប្រាក់សរុបចំនួនសរុប១០៧ លានយន់ ឬប្រហែល ១៤,៧ លានដុល្លារ ជាមួយនឹងរយៈពេលសាងសង់ប្រមាណ១៨ ខែ។
ក្រុមហ៊ុន Mesnac Co., Ltd. បានបញ្ជាក់ទៀតថា ក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួនគឺ Qingdao Soft Control Mechanical and Electrical Engineering Co., Ltd. នឹងប្រមូលទុនផ្ទាល់ខ្លួនដើម្បីវិនិយោគ និងសាងសង់រោងចក្រនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលដំណើរការជាក្រុមហ៊ុន Mesnac United Technology (Cambodia) Co.., Ltd។
ក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធដដែលនេះនឹងផ្តល់មូលនិធិ ក៏ដូចជាទទួលខុសត្រូវសាងសង់ប្រតិបត្តិការរោងចក្រនៅវៀតណាមក្នុងពេលដំណាលគ្នា។ ដោយឡែក ទីតាំងជាក់លាក់នៃរោងចក្រថ្មីនៅកម្ពុជាមិនទាន់ត្រូវបានគេប្រកាសនៅឡើយទេ។
គោលបំណងនៃការវិនិយោគនៅក្រៅប្រទេសទាំងពីរក្នុងឆ្នាំ២០២៤ គឺដើម្បីបំពេញតម្រូវការទីផ្សារក្រៅប្រទេសអោយកាន់តែប្រសើរឡើងក៏ដូចជាការពង្រឹងសមត្ថភាពសាជីវកម្មបន្ថែមទៀតក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងរបាំងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ។
ការពង្រីកនេះក៏លើកកម្ពស់ការប្រកួតប្រជែងរបស់ក្រុមហ៊ុន និងគាំទ្រការកើនឡើងចំណែកទីផ្សារអន្តរជាតិរបស់ខ្លួន ផងដែរ។
ក្រុមហ៊ុន Mesnacផលិតផលិតផលជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសចិន ដែលភាគច្រើនផ្តោតលើការអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្ម និងផ្តល់នូវបច្ចេកវិទ្យាinformationalized software និងឧបករណ៍ផ្តល់ព័ត៌មានរួមបញ្ចូលគ្នាសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនកៅស៊ូ។
ឧស្សាហកម្មចម្បងរបស់ក្រុមហ៊ុនគឺការគ្រប់គ្រងបណ្តាញ និងកម្មវិធីប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ។
ផលប័ត្រផលិតផលអន្តរជាតិរបស់ក្រុមហ៊ុនរួមមានប្រព័ន្ធចម្រុះដូចជា curing and moulding systems, PCR moulds, TBR moulds, OTR moulds, tyre-building និង dosing systems ក្នុងចំណោមផលិតផលផ្សេងៗទៀត។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គម្រោងទាំងពីរដែលបានគ្រោងទុកសម្រាប់កម្ពុជា និងវៀតណាម ក្រោមការចាត់ចែងរបស់ក្រុមហ៊ុន Qingdao Soft Control Mechanical and Electrical Engineering Co., Ltd. ដែលនឹងផ្តោតលើការបង្កើនការផលិត និងការលក់ស្នូលកង់ឡានដោយធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវប្រាក់ចំណូលប្រចាំឆ្នាំរបស់ក្រុមហ៊ុនប្រហែលជិត ១,៨ លានដុល្លារ។
បង្កើតឡើងដំបូងក្នុងឆ្នាំ២០០០ក្រុមហ៊ុន Mesnacគឺជាក្រុមសហគ្រាសបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់អន្តរជាតិដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយសាកលវិទ្យាល័យវិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យា Qingdao ។ ក្នុងឆ្នាំ២០០៦ ក្រុមហ៊ុននេះបានចុះបញ្ជីនៅផ្សារហ៊ុន Shenzhen (SHE) ក្រោមលេខ ០០២០៧៣។
ក្រុមហ៊ុននេះមានទីស្នាក់ការកណ្តាលនៅទីក្រុង Qingdao ប្រទេសចិន ដែលមានបុគ្គលិកចំនួន ៤.០៦៣ នាក់គិតត្រឹមឆ្នាំ២០២៣។
ដើមទុនបច្ចុប្បន្នរបស់ក្រុមហ៊ុន Mesnacគឺ ១,០៦ ពាន់លានដុល្លារ ហើយប្រាក់ចំណូលរយៈពេល១២ ខែសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនគឺ៨២៨ លានដុល្លារ។
ដោយសារភាពជាដៃគូជាមួយសាកលវិទ្យាល័យ Qingdao នៃវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា ក្រុមហ៊ុនMesnacក៏បានក្លាយជាអ្នកដឹកនាំក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាសម្រាប់ឧស្សាហកម្មផងដែរ។
ក្រុមហ៊ុនបានសាងសង់វេទិកាស្រាវជ្រាវ និងអភិវឌ្ឍន៍បច្ចេកវិទ្យាជាតិ (R&D) ជាច្រើននៅក្នុងប្រទេសចិន និងអន្តរជាតិ រួមទាំងមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវបច្ចេកវិទ្យាវិស្វកម្មកៅស៊ូ និងសំបកកង់ មជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវវិស្វកម្មជាតិសម្រាប់ឧបករណ៍ និងសម្ភារៈសំបកកង់លំដាប់ខ្ពស់ និងការស្រាវជ្រាវលើឧបករណ៍កង់កៅស៊ូឌីជីថល ក្នុងចំណោមការសិក្សាស្រាវជ្រាវផ្សេងៗទៀត។
ការប្រកាសនាពេលថ្មីៗនេះនៃផែនការរបស់ក្រុមហ៊ុនក្នុងការពង្រីកប្រតិបត្តិការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោក ស៊ុន ចាន់ថុល ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី អនុប្រធានទីមួយនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជាបានធ្វើទស្សនកិច្ចនាពេលថ្មីៗនេះទៅកាន់ទីក្រុង Qingdao ក្នុងខេត្ត Shandong ប្រទេសចិនក្នុងខែមករាឆ្នាំនេះ។
គោលបំណងនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកគឺដើម្បីបង្កើនទំនាក់ទំនងជាមួយពាណិជ្ជករនៅទីក្រុង Qingdao និងជួយវិនិយោគិនសក្តានុពលក្នុងការស្វែងរកឱកាសបណ្តាក់ទុននៅកម្ពុជា។
ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះមានការចូលរួមពីអ្នកដឹកនាំឧស្សាហកម្មជាច្រើនមកពីទីក្រុង Qingdao ដែលបានបង្ហាញពីចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការស្វែងរកឱកាសវិនិយោគនៅកម្ពុជា។
ក្នុងឱកាសនេះ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីក៏បានអញ្ជើញទៅទស្សនារោងចក្ររបស់ក្រុមហ៊ុនMesnac ដែលអាចជួយជំរុញទំនុកចិត្តរបស់ក្រុមហ៊ុនចំពោះផែនការវិនិយោគដែលបានប្រកាសថ្មីនៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។
Qingdao គឺជាទីក្រុងដ៏សំខាន់មួយ ដែលមានទីតាំងនៅឆ្នេរសមុទ្រ Yellow Sea ក្នុងខេត្ត Shandong។ ទីក្រុងនេះមានសារៈសំខាន់សេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់ប្រទេសចិនដោយសារវាជាទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ និងជាទីក្រុងខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវដ៏សំខាន់មួយនៅលើ ‘ផ្លូវសូត្រសមុទ្រ’ ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ទីក្រុងនេះសំបូរទៅដោយឧស្សាហកម្មមួយចំនួនធំ រួមទាំងការផលិតសារធាតុគីមី វិស្វកម្មធុនធ្ងន់ ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាខ្ពស់ និងក្រុមហ៊ុនកែច្នៃកៅស៊ូ។ | ដំណាក់កាលទី ១ នៃអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោ (TIA) តម្លៃ ១,៥ ពាន់លានដុល្លារ នៅកម្ពុជា សម្រេចបាន ៧៨% គិតត្រឹមថ្ងៃទី ១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៤ ដោយប្រតិបត្តិការរំពឹងថានឹងចាប់ផ្តើមនៅចុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំក្រោយ។ គម្រោងនេះគ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី 2,600 ហិកតា និងមានចម្ងាយ 19 គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ កំពុងត្រូវបានអភិវឌ្ឍជាបីដំណាក់កាល។ គិតត្រឹមពេលនេះ ទឹកប្រាក់ចំនួន 1.13 ពាន់លានដុល្លារត្រូវបានបណ្តាក់ទុក ដោយមានទឹកប្រាក់ចំនួន 340.5 លានដុល្លារត្រូវបានរៃអង្គាសតាមរយៈមូលបត្របំណុលព្រលានយន្តហោះដែលបានជាវដោយស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុក ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រង និងសាជីវកម្ម។
TIA គឺជាគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏សំខាន់ដែលត្រូវបានរចនាឡើងដើម្បីបង្កើនកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា និងការតភ្ជាប់អន្តរជាតិ។ ដំណាក់កាលទី 1 រួមមានការងារផ្សេងៗដូចជា មេកានិច អគ្គិសនី និងប្រព័ន្ធទឹក សន្តិសុខអាកាសយានដ្ឋាន និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាកាសយានដ្ឋាន។ ទឹកប្រាក់ 300 លានដុល្លារចុងក្រោយនឹងគ្របដណ្តប់លើប្រព័ន្ធឯកទេស ការធ្វើតេស្ត និងការដាក់កំហិត។
អាកាសយានដ្ឋាននេះត្រូវបានគាំទ្រដោយអ្នកប្រឹក្សា និងអ្នកម៉ៅការទូទាំងពិភពលោកដ៏លេចធ្លោ រួមមាន Foster and Partners, Heerim Architects និង Changi Airport International។ កម្លាំងពលកម្មសំណង់មានចំនួន 16,000 នាក់ ជាមួយនឹងការវិនិយោគប្រចាំខែជាមធ្យមចំនួន 50 លានដុល្លារ។ |
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចំណាយថវិកាប្រមាណ៦៦០លានដុល្លារសម្រាប់ដំណើរការរោងចក្រប្រព្រឹត្តិកម្មទឹកស្អាតបាក់ខែងចំនួនបីដំណាក់កាលក្នុងគោលបំណងឆ្លើយតបនឹងតម្រូវការទឹកស្អាតដែលកើនឡើងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល។
ការសាងសង់រោងចក្រប្រព្រឹត្តិកម្មទឹកស្អាតបាក់ខែងនេះ ចែកចេញជាបីដំណាក់កាល ហើយពីរដំណាក់កាលបានដំណើរការរួចរាល់ហើយ ដែលរួមចំណែកបង្កើនសមត្ថភាពរបស់រដ្ឋាករទឹកស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ (PPWSA) ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាតចំនួន៩៨២.០០០ ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ។
ដំណាក់កាលទី២ដែលមានសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ទឹកស្អាត ១៩៥,០០០ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ ត្រូវបានសម្ពោធជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃអង្គារ រួមជាមួយនឹងពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ដំណាក់កាលទី៣ ដែលគ្រោងនឹងបញ្ចប់ការសាងសង់នៅត្រីមាសទី៣ ឆ្នាំ២០២៧។
រោងចក្រផលិតទឹកស្អាតបាខែងដំណាក់កាលទី៣នឹងមានសមត្ថភាពផលិតទឹកបាន ១៩៥,០០០ ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ការសាងសង់។ នេះនឹងបង្កើនសមត្ថភាពផ្គត់ផ្គង់ទឹកសរុបរបស់រដ្ឋាករទឹកស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញដល់ប្រមាណ១,២លានម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ។
លោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលបានអញ្ជើញជាអធិបតីក្នុងពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការ បានឲ្យដឹងថា ដំណាក់កាលទី២របស់គម្រោងបាក់ខែង អាចដោះស្រាយបញ្ហាកង្វះទឹករបស់រដ្ឋាករទឹកស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ។
លោកបានបន្តថា «បន្ទាប់ពីបញ្ចប់គម្រោងសាងសង់ដំណាក់កាលទី៣ រោងចក្រប្រព្រឹត្តិកម្មទឹកស្អាតបាក់ខែង នឹងមានសមត្ថភាពផលិតទឹកស្អាតបន្ថែមចំនួន ១៩៥,០០០ ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយថ្ងៃ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការទឹកដែលកំពុងកើនឡើងប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ។
រោងចក្រប្រព្រឹត្តិកម្មទឹកស្អាតបាក់ខែងមាន៣ដំណាក់កាល ចំណាយថវិកាប្រមាណ ៦៦០លានដុល្លារ ដែលក្នុងនោះ ៤១០លានដុល្លារ ជាកម្ចីសម្បទានពី AFD កម្ចីសម្បទានមួយទៀតចំនួន ១០០លានដុល្លារពីឥណទានសម្បទានពីធនាគារវិនិយោគអឺរ៉ុប (EIB)ហិរញ្ញប្បទានឥតំណងពីសហគមន៍អឺរ៉ុបចំនួន ២៦លានដុល្លារអាម៉េរិក និងថវិកាបដិភាគពីរដ្ឋាករទឹកស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញចំនួន ១២៤លានដុល្លារអាម៉េរិក។
មានទីតាំងស្ថិតនៅភាគខាងជើងនៃរាជធានីភ្នំពេញ រោងចក្រផលិតទឹកស្អាតនេះត្រូវបានសាងសង់ដោយក្រុមហ៊ុន Vinci Construction Grands Projects ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសបារាំង។
រដ្ឋាករទឹកស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ បានបញ្ជាក់ថា កំណើនប្រជាជន និងការកើនឡើងនៃសំណង់ដូចជា ខុនដូ ឃ្លាំង និងផ្សារទំនើបក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅ បានធ្វើឱ្យតម្រូវការទឹកស្អាតកើនឡើង ដែលលើសពីសមត្ថភាពផលិតរហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន។
លោក អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន មានប្រសាសន៍ថា ការវិនិយោគលើរោងចក្រនេះរំពឹងថានឹងដោះស្រាយតម្រូវការទឹកនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងអនាគតនៃទីក្រុងទាំងនេះ ដោយផ្តល់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋនូវលទ្ធភាពទទួលបានទឹកស្អាតដែលអាចជឿទុកចិត្តបាន ក៏ដូចជានឹងរួមចំណែកដល់កម្រិតជីវភាពកាន់តែប្រសើរឡើង និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចនៅកម្ពុជា។
លោកបានបន្តថា៖ «គម្រោងបាក់ខែងបង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការលើកកម្ពស់ការផ្គត់ផ្គង់ទឹករបស់ប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីបំពេញតម្រូវការកើនឡើងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវគោលនយោបាយពង្រីកវិសាលភាពនៃការផ្គត់ផ្គង់ទឹកនៅក្នុងតំបន់ទីក្រុងឱ្យដល់១០០ ភាគរយនៅឆ្នាំ២០២៥ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាជន។ | នៅក្នុងសន្និសីទឧស្សាហកម្មផលិតឧបករណ៍ថាមពលអគ្គិសនីចិន (Chongqing)-អាស៊ានឆ្នាំ 2024 នៅទីក្រុង Chongqing ប្រទេសកម្ពុជាបានសង្កត់ធ្ងន់លើសក្តានុពលដ៏រឹងមាំរបស់ខ្លួនសម្រាប់ឱកាសអាជីវកម្ម និងការវិនិយោគ ជាពិសេសនៅក្នុងបរិបទនៃទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់អាស៊ានដែលកំពុងកើនឡើងជាមួយប្រទេសចិន។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះបានប្រមូលផ្តុំភ្ញៀវជាង 40 នាក់មកពីប្រទេសអាស៊ានចំនួន 10 ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាពិសេសក្នុងវិស័យផលិតឧបករណ៍ថាមពល។
កិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការយុទ្ធសាស្ត្រត្រូវបានចុះហត្ថលេខារវាងរដ្ឋាភិបាលស្រុក Fuling និងគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការឧស្សាហកម្ម RCEP ដើម្បីជំរុញពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសសមាជិក RCEP ដោយផ្តោតលើវិស័យដូចជាម្ហូបអាហារ ឱសថបុរាណចិន និងភស្តុភារ។
លោក ខាត់ ឡេង រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានលើកឡើងពីភាពធន់នៃសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំរបស់កម្ពុជា ចំពេលមានបញ្ហាប្រឈមជាសាកល ដោយលើកឡើងពីការកើនឡើង 12% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំនៃពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក និងការកើនឡើង 14.2% នៃពាណិជ្ជកម្មជាមួយបណ្តាប្រទេស RCEP ក្នុងឆ្នាំ 2024។ ដើម្បីទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីទីតាំងភូមិសាស្រ្តអំណោយផល ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងគោលនយោបាយរបស់កម្ពុជា ដើម្បីជំរុញភាពរីកចម្រើនក្នុងតំបន់។
Fuling ដែលសម្រេចបាននូវកំណើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងពាណិជ្ជកម្មជាមួយបណ្តាប្រទេសអាស៊ានក្នុងឆ្នាំ 2023 កំពុងផ្តោតលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងឧស្សាហកម្មដូចជា សម្ភារៈគីមីថ្មី រថយន្តថាមពល និងការកែច្នៃម្ហូបអាហារ។ |
គម្រោងសាងសង់អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោដំណាក់កាលទី ១ ដែលមានតម្លៃ ១,៥ ពាន់លានដុល្លារបានឈានចូលដល់ដំណាក់កាលចុងក្រោយ ហើយសម្រេចបាន ៧៨ ភាគរយគិតត្រឹមថ្ងៃទី ១៦ ខែមិថុនា។អាកាសយាន្តដ្ឋាននេះនឹងរួចរាល់សម្រាប់ការដាក់អោយប្រតិបត្តិការនៅចុងខែកុម្ភៈឆ្នាំក្រោយ។
វឌ្ឍនភាពនេះត្រូវបានលើកឡើងកាលពីម្សិលមិញដោយលោក ពុង ឃាវសែ ប្រធានក្រុមហ៊ុន Cambodia Airport Investment Co., Ltd. (CAIC) ខណៈដែលលោកថ្លែងទៅកាន់គណៈប្រតិភូជាន់ខ្ពស់ធនាគារដែលអមដំណើរលោក រ័ត្ន សុវណ្ណនរៈ ទេសាភិបាលរងធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាក្នុងដំណើរចុះទស្សនកិច្ចនៅអាកាសយានដ្ឋាន។
លោកបានថ្លែងអំណរគុណចំពោះធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាដែលបានគាំទ្រដល់ការបណ្តាក់ទុនតាមរយៈការជាវមូលបត្របំណុលអាកាសយាន្តដ្ឋាន និងបានស្នើសុំកិច្ចសហប្រតិបត្តិការបន្ត។
អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោដែលលាតសន្ធឹងលើផ្ទៃដីសរុប ២.៦០០ ហិចតា ស្ថិតនៅចម្ងាយ១៩ គីឡូម៉ែត្រពីរាជធានីភ្នំពេញ។ អាកាសយាន្តដ្ឋាននេះត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាលំដាប់ថ្នាក់4F ហើយត្រូវបានអភិវឌ្ឍជាបីដំណាក់កាល។ ថវិកាសម្រាប់ដំណាក់កាលទី១ គឺ១,៥ ពាន់លានដុល្លារ ដោយមិនរាប់បញ្ចូលតម្លៃដីធ្លា។
លោកបានបន្ថែមថា “បច្ចុប្បន្នការសាងសង់សម្រេចបាន៧៨ ភាគរយជាមួយនឹងការវិនិយោគសរុបចំនួន១,១៣ ពាន់លានដុល្លារដែលក្នុងនោះ៣៤០,៥ លានដុល្លារត្រូវបានរៃអង្គាសតាមរយៈការចេញមូលបត្របំណុលដល់ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុក្នុងស្រុក ក្រុមហ៊ុនធានារ៉ាប់រង សាជីវកម្ម និងបុគ្គល”។
លោកបានបញ្ជាក់ពីតួនាទីដ៏សំខាន់ដែលអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោនឹងដើរតួនាទីជាច្រកទ្វារថ្មីរបស់កម្ពុជា ដោយក្រុមហ៊ុន CAIC ទន្ទឹងរង់ចាំកិច្ចសហការបន្ត និងស្វាគមន៍ការវិនិយោគមូលបត្របំណុលអាកាសយាន្តដ្ឋានថ្មីពីធនាគារផ្សេងៗគ្នា ខណៈដែលគម្រោងនេះជិតបញ្ចប់។
លោក រ័ត្ន សុវណ្ណនរៈ បានលើកឡើងពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាក្នុងការគាំទ្រអាកាសយាន្តដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោដែលជំរុញកំណើន និងវិបុលភាពសម្រាប់កម្ពុជា។ លោកបានអំពាវនាវដល់ធនាគារដែលបានជាវមូលបត្របំណុលបន្តការគាំទ្រតាមរយៈការវិនិយោគបន្ថែម ហើយធនាគារដែលមិនទាប់បានជាវមូលបត្របំណុលគួរចាប់ផ្តើមជាវក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។
គណៈប្រតិភូក៏បានចូលរួមក្នុងវគ្គផ្តល់ព័ត៌មានអំពីប្រតិបត្តិការនាពេលអនាគតរបស់អាកាសយានដ្ឋាន ដោយធានាថាអ្នកពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវបានជូនដំណឹងយ៉ាងដិតដល់អំពីព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗរបស់គម្រោង និងការរំពឹងទុកនាពេលអនាគត។
យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន អ្នកដែលចូលរួមក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ រួមមានឥស្សរជនពីធនាគារព្រីនស៍ ធនាគារពាណិជ្ជកម្មបរទេស ធនាគារ ABA ធនាគារអេស៊ីលីដា ធនាគារតៃវ៉ាន់ ម៉ាឡេស៊ី និងធនាគារថៃ និងធនាគារផ្សេងទៀត ដែលគូសបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់នៃគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនេះចំពោះសហគមន៍ហិរញ្ញវត្ថុរបស់កម្ពុជា។
ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះបានបង្ហាញពីសារៈសំខាន់ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់អាកាសយាន្តដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច និងការរីកចម្រើនផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដែលកំពុងបន្តរបស់កម្ពុជា។
បច្ចុប្បន្នមានបុគ្គលិកប្រមាណ១៦.០០០ នាក់ដែលកំពុងធ្វើការលើគម្រោងអាកាសយាន្តដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោជាមួយនឹងការវិនិយោគប្រចាំខែជាមធ្យមចំនួន៥០ លានដុល្លារ។ ការសាងសង់ឥឡូវនេះស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលចុងក្រោយ ខណៈដែលការវិនិយោគដែលនៅសល់ចំនួន៣០០ លានដុល្លារនឹងត្រូវចំណាយលើការងារមេកានិច អគ្គិសនី និងប្រព័ន្ធទឹក ក្រៅពីការងារបច្ចេកវិទ្យានិងការដំឡើងប្រព័ន្ធពិសេស រួមទាំងប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាព និងការគ្រប់គ្រងឥវ៉ាន់។ ប្រព័ន្ធ ទីលានអាកាស ធ្វើការ រួមមាន ផ្លូវក្រាលកៅស៊ូ ភ្លើងអាកាស ការសាងសង់ទំនប់ទឹក ហ៊ុមព័ទ្ធ និងស្ថានីយ៍បូមទឹក ការធ្វើតេស្ត និងការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ និង ORAT ។
គម្រោងអាកាសយាន្តដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោក៏ត្រូវបានគាំទ្រដោយស្ថាបត្យករ ទីប្រឹក្សា និងអ្នកម៉ៅការលំដាប់ពិភពលោក ដូចជា Foster និង Partners មកពីចក្រភពអង់គ្លេស ដែលបានរួមបញ្ចូលហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពណ៌បៃតងទៅក្នុងការរចនារបស់ពួកគេ ស្ថាបត្យករ Heerimនិងអ្នករៀបចំផែនការពីកូរ៉េខាងត្បូងជាទីប្រឹក្សាគ្រប់គ្រងគម្រោង អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិ Changi ជាអ្នកប្រឹក្សាសម្រាប់ការធ្វើផែនការពាណិជ្ជកម្ម និងដំណាក់កាលមុនប្រតិបត្តិការ រួមទាំងវិញ្ញាបនបត្រអាកាសយានដ្ឋាន និងការត្រៀមប្រតិបត្តិការ និងការផ្ទេរអាកាសយានដ្ឋាន (ORAT) RLB Singapore ជាអ្នកស្ទង់បរិមាណ និង China Construction Third Engineering Bureau Co., Ltd. ជាអ្នកម៉ៅការសម្រាប់ការសាងសង់នៃអគារស្ថានីយអ្នកដំណើរ។ | សមាគមលើកកម្ពស់ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺ (KSPSPA) កំពុងស្វែងរកឱកាសទីផ្សារថ្មីនៅក្នុងប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងត្បូង ដោយបានបញ្ជូនគំរូស្ករត្នោតដែលមានការបញ្ជាក់ GI ទៅកាន់ប្រទេសទាំងនេះរួចហើយ។ ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺ ដែលស្ថិតក្នុងស្ថានភាពសូចនាករភូមិសាស្ត្រ (GI) នៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប បច្ចុប្បន្នត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់ប្រទេសចំនួន 15 ដោយប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងត្បូងបានកំណត់ថាជាទីផ្សារដែលមានសក្តានុពលរីកចម្រើន។
លោក សំ សារឿន ប្រធានក្រុមហ៊ុន KSPSPA បានរាយការណ៍ពីវឌ្ឍនភាពក្នុងការចរចាជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង ហើយសមាគមបានផលិតស្ករត្នោត GI ចំនួន ១០៥ តោនក្នុងរដូវកាលនេះ ដោយ ៨០% បាននាំចេញរួចហើយ ជាចម្បងទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុប បន្ទាប់មកទីផ្សារនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន។ តៃវ៉ាន់ និងថៃ។ ស្ករត្នោតលក់ក្នុងតម្លៃចាប់ពី ១,២៥ ដុល្លារដល់ ១,៧៥ ដុល្លារក្នុងមួយគីឡូក្រាម។
ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺត្រូវបានចុះបញ្ជីជាផលិតផល GI ការពារដោយសហភាពអឺរ៉ុបក្នុងឆ្នាំ 2019 ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺមានប្រភពមកពីស្រុកឧដុង្គ ស្រុកសំរោងទង និងស្រុកអង្គស្នួល។ កាលពីឆ្នាំមុន សមាគមបាននាំចេញផលិតផលប្រហែល 70 តោនទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ |
កម្ពុជាបានលើកឡើងពីឱកាសវិនិយោគនៅក្នុងសន្និសីទឧស្សាហកម្មផលិតឧបករណ៍ថាមពលអគ្គិសនីរបស់ប្រទេសចិន (Chongqing)-អាស៊ាន ឆ្នាំ២០២៤ ស្តីពីនុវានុវត្តន៍ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលបានរៀបចំឡើងនៅស្រុក Fuling ខេត្ត Chongqing កាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែមិថុនា ដោយកម្ពុជាបានអញ្ជើញអ្នកវិនិយោគមកពីប្រទេសផ្សេងៗឱ្យចាប់យកឱកាសធ្វើអាជីវកម្ម និងវិនិយោគនៅកម្ពុជានិងធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីសម្រេចបាននូវវិបុលភាពក្នុងតំបន់។
ព្រឹត្តិការណ៍នេះបានទាក់ទាញអ្នកចូលរួមប្រមាណជាង៤០នាក់មកពីប្រទេសអាស៊ានចំនួន១០ ក្នុងគោលបំណងពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងតំបន់ Chengdu-Chongqing និងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មផលិតឧបករណ៍ថាមពល។
ក្នុងជំនួបនោះ រដ្ឋាភិបាលស្រុក Fuling និងគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការឧស្សាហកម្ម RCEP បាន ចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងក្របខ័ណ្ឌកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាយុទ្ធសាស្ត្រ។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះបានចែងថា គណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការឧស្សាហកម្ម RCEP នឹងជួយ Fuling ពង្រីកទំហំពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសសមាជិកកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP រួមទាំងការធ្វើកិច្ចចរចាពាណិជ្ជកម្ម ការផ្លាស់ប្តូរ និងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មផ្សេងទៀតក្នុងប្រទេស និងក្រៅប្រទេស។
លោក Xu Ningning ប្រធានគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការឧស្សាហកម្ម RCEP បាននិយាយថា ការផ្តោតសំខាន់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចគឺកិច្ចសហប្រតិបត្តិការឧស្សាហកម្ម។ ក្រៅពីឧស្សាហកម្មផលិតឧបករណ៍ថាមពល ទីក្រុង Chongqing និងប្រទេសសមាជិកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយក្នុងតំបន់ (RCEP) មានឱកាសកិច្ចសហការនៅក្នុងឧស្សាហកម្មម្ហូបអាហារ ឧស្សាហកម្មឱសថបុរាណចិន និងឧស្សាហកម្មដឹកជញ្ជូន។
លោកស្រី ខា ឡេង រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានមានប្រសាសន៍ថា ទោះបីជាមានវិបត្តិសកលលោកក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន រួមទាំងភាពមិនច្បាស់លាស់ក៏ដោយ ប៉ុន្តែសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាបានបង្ហាញពីភាពធន់គួរឱ្យកត់សម្គាល់។
យោងតាមស្ថិតិពាណិជ្ជកម្មចាប់ពីខែមករាដល់ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ ពាណិជ្ជកម្មសរុបរបស់កម្ពុជាជាមួយទីផ្សារពិភពលោកមានលើសពី២១,៦១២ ពាន់លានដុល្លារ កើនឡើង១២ ភាគរយបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន។
លើសពីនេះ ពាណិជ្ជកម្មសរុបរបស់កម្ពុជាជាមួយប្រទេសសមាជិកកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP ក៏ឈានដល់ ១៤,១៧១ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក កើនឡើង ១៤,២០ ភាគរយធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ ២០២៣។
ទិន្នន័យវិជ្ជមានទាំងនេះបង្ហាញថា ការកើនឡើងជាបន្តនៃសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជា និងដៃគូ ប្រទេសសមាជិកកិច្ចព្រមព្រៀង RCEP បាននាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនដល់ការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។
លោកស្រី ខា ឡេង បានជម្រាបតំណាងប្រទេសនានាអំពីគុណសម្បត្តិនៃការវិនិយោគ និងផលិតកម្មពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជា ទាក់ទងនឹងគុណសម្បត្តិភូមិសាស្រ្ត ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ គោលនយោបាយអនុគ្រោះ ធនធានមនុស្ស ជាដើម។ ជាមួយគ្នានេះ លោកស្រីបានអំពាវនាវដល់អ្នកវិនិយោគមកពីបណ្តាប្រទេសនានា ចាប់យកឱកាសធ្វើអាជីវកម្ម និងវិនិយោគនៅកម្ពុជាដើម្បីកសាង និងសម្រេចបាននូវវិបុលភាពក្នុងតំបន់កាន់តែប្រសើរឡើង។
ក្នុងឆ្នាំ២០២៣ ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាង ស្រុក Fuling និងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានមានរហូតដលើ ៤,២ ពាន់លានយន់ ដែលក្នុងនោះតម្លៃនាំចេញផលិតផលគ្រឿងម៉ាស៊ីន និងអគ្គិសនីឈានដល់៤២០ លានយន់ កើនឡើង១៤០ ភាគរយធៀបនឹងឆ្នាំមុន។ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ស្រុក Fuling កំពុងជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយបណ្តាប្រទេសអាស៊ានលើវិស័យឧស្សាហកម្មដូចជា សម្ភារៈគីមី សម្ភារៈលោហៈ យានជំនិះថាមពល ជីវវេជ្ជសាស្ត្រ អាហារ និងកែច្នៃផលិតផលកសិកម្ម។ | នៅក្នុងសន្និសីទឧស្សាហកម្មផលិតឧបករណ៍ថាមពលអគ្គិសនីចិន (Chongqing)-អាស៊ានឆ្នាំ 2024 នៅទីក្រុង Chongqing ប្រទេសកម្ពុជាបានសង្កត់ធ្ងន់លើសក្តានុពលដ៏រឹងមាំរបស់ខ្លួនសម្រាប់ឱកាសអាជីវកម្ម និងការវិនិយោគ ជាពិសេសនៅក្នុងបរិបទនៃទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់អាស៊ានដែលកំពុងកើនឡើងជាមួយប្រទេសចិន។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះបានប្រមូលផ្តុំភ្ញៀវជាង 40 នាក់មកពីប្រទេសអាស៊ានចំនួន 10 ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ជាពិសេសក្នុងវិស័យផលិតឧបករណ៍ថាមពល។
កិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការយុទ្ធសាស្ត្រត្រូវបានចុះហត្ថលេខារវាងរដ្ឋាភិបាលស្រុក Fuling និងគណៈកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការឧស្សាហកម្ម RCEP ដើម្បីជំរុញពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសសមាជិក RCEP ដោយផ្តោតលើវិស័យដូចជាម្ហូបអាហារ ឱសថបុរាណចិន និងភស្តុភារ។
លោក ខាត់ ឡេង រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា បានលើកឡើងពីភាពធន់នៃសេដ្ឋកិច្ចដ៏រឹងមាំរបស់កម្ពុជា ចំពេលមានបញ្ហាប្រឈមជាសាកល ដោយលើកឡើងពីការកើនឡើង 12% ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំនៃពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក និងការកើនឡើង 14.2% នៃពាណិជ្ជកម្មជាមួយបណ្តាប្រទេស RCEP ក្នុងឆ្នាំ 2024។ ដើម្បីទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីទីតាំងភូមិសាស្រ្តអំណោយផល ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងគោលនយោបាយរបស់កម្ពុជា ដើម្បីជំរុញភាពរីកចម្រើនក្នុងតំបន់។
Fuling ដែលសម្រេចបាននូវកំណើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងពាណិជ្ជកម្មជាមួយបណ្តាប្រទេសអាស៊ានក្នុងឆ្នាំ 2023 កំពុងផ្តោតលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងឧស្សាហកម្មដូចជា សម្ភារៈគីមីថ្មី រថយន្តថាមពល និងការកែច្នៃម្ហូបអាហារ។ |
សមាគមលើកកម្ពស់ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺកំពុងស្វែងរកឱកាសក្នុងការចូលទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងត្បូង ខណៈដែលគំរូស្ករត្នោតត្រូវបានបញ្ជូនទៅកាន់ទីផ្សារទាំងនោះរួចហើយ។
ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺត្រូវបានទទួលស្គាល់ក្នុងទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុបជាផលិតផលសម្គាល់ភូមិសាស្ដ្រ។
សមាគមលើកកម្ពស់ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺដែលគ្រប់គ្រងផលិតផលសម្គាល់ភូមិសាស្ដ្រស្ករត្នោត បច្ចុប្បន្ននាំចេញទំនិញទៅកាន់១៥ ប្រទេស ខណៈដែលខ្លួនកំណត់ទីផ្សារនៃប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងត្បូងថាមានសក្តានុពលក្នុងការនាំចេញស្ករ។
លោក សំ សារឿន ប្រធានសមាគមស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺបានប្រាប់កាសែតខ្មែរថាមស៍ថា“យើងបានបញ្ជូនគំរូស្ករត្នោតទៅកាន់ប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងត្បូង។ យើងកំពុងរង់ចាំមតិកែលម្អ និងយោបល់ពីពួកគេ។
លោកបាននិយាយថាសមាគមលើកកម្ពស់ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺដែលធ្វើការជាមួយភាគីកូរ៉េខាងត្បូងបានបង្ហាញពីវឌ្ឍនភាពល្អក្នុងការឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងចុងក្រោយនៃការទិញ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា សមាគមផលិតស្ករត្នោតចំនួន ១០៥ តោនក្នុងរដូវកាលនេះ និងតាមរយៈក្រុមហ៊ុនដៃគូនាំចេញ រហូតមកដល់ពេលនេះ ៨០ ភាគរយនៃស្ករត្នោត និងស្ករម្សៅបាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារបរទេស។
ទីផ្សារនាំចេញដ៏សំខាន់សម្រាប់ទំនិញប្រភេទនេះគឺសហភាពអឺរ៉ុប បន្ទាប់មកគឺសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន តៃវ៉ាន់ និងថៃ។
តម្លៃស្ករត្នោតលក់ដោយសមាជិកសមាគមមានចាប់ពី ១,២៥ ដុល្លារដល់ ១,៧៥ ដុល្លារក្នុងមួយគីឡូក្រាម។
ស្ករត្នោតខេត្តកំពង់ស្ពឺក្លាយជាផលិតផលកសិកម្មទី២របស់កម្ពុជាដែលត្រូវបានទទួលស្គាល់ក្នុងទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុបនៅឆ្នាំ២០១៩ជាផលិតផលសម្គាល់ភូមិសាស្ដ្រ (GI) បន្ទាប់ពីម្រេចកំពតដែលត្រូវបានចុះបញ្ជីក្នុងឆ្នាំ២០១៦។
ស្ករត្នោតត្រូវបានប្រមូល និងកែច្នៃនៅក្នុងស្រុកចំនួនបី គឺស្រុកឧដុង្គ និងស្រុកសំរោងទង ក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ និងស្រុកអង្គស្នួល ខេត្តកណ្តាល។
កាលពីឆ្នាំមុន សមាគមតាមរយៈក្រុមហ៊ុននាំចេញជាដៃគូបាននាំចេញស្ករប្រមាណ ៧០ តោនទៅទីផ្សារបរទេស។ | សមាគមលើកកម្ពស់ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺ (KSPSPA) កំពុងស្វែងរកឱកាសទីផ្សារថ្មីនៅក្នុងប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងត្បូង ដោយបានបញ្ជូនគំរូស្ករត្នោតដែលមានការបញ្ជាក់ GI ទៅកាន់ប្រទេសទាំងនេះរួចហើយ។ ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺ ដែលស្ថិតក្នុងស្ថានភាពសូចនាករភូមិសាស្ត្រ (GI) នៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប បច្ចុប្បន្នត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់ប្រទេសចំនួន 15 ដោយប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងត្បូងបានកំណត់ថាជាទីផ្សារដែលមានសក្តានុពលរីកចម្រើន។
លោក សំ សារឿន ប្រធានក្រុមហ៊ុន KSPSPA បានរាយការណ៍ពីវឌ្ឍនភាពក្នុងការចរចាជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង ហើយសមាគមបានផលិតស្ករត្នោត GI ចំនួន ១០៥ តោនក្នុងរដូវកាលនេះ ដោយ ៨០% បាននាំចេញរួចហើយ ជាចម្បងទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុប បន្ទាប់មកទីផ្សារនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ជប៉ុន។ តៃវ៉ាន់ និងថៃ។ ស្ករត្នោតលក់ក្នុងតម្លៃចាប់ពី ១,២៥ ដុល្លារដល់ ១,៧៥ ដុល្លារក្នុងមួយគីឡូក្រាម។
ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺត្រូវបានចុះបញ្ជីជាផលិតផល GI ការពារដោយសហភាពអឺរ៉ុបក្នុងឆ្នាំ 2019 ស្ករត្នោតកំពង់ស្ពឺមានប្រភពមកពីស្រុកឧដុង្គ ស្រុកសំរោងទង និងស្រុកអង្គស្នួល។ កាលពីឆ្នាំមុន សមាគមបាននាំចេញផលិតផលប្រហែល 70 តោនទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ |
Subsets and Splits