|
Book,Page,LineNumber,Text
|
|
25,0006,001,<H1>อรรถกถานาคสูตร</H1>
|
|
25,0006,002,พึงทราบวินิจฉัยในนาคสูตรที่ ๒ ต่อไป :-
|
|
25,0006,003,บทว่า <B>สตฺตนฺธการติมิสายํ</B> ได้แก่ ในราตรีมืดมาก คือมืดมีองค์
|
|
25,0006,004,๔ ที่กระทำให้เป็นประหนึ่งคนตาบอด. บทว่า <B>อชฺโฌกาเส นิสินฺโน โหติ</B>
|
|
25,0006,005,ความว่า เสด็จออกจากพระคันธกุฎี วางจีวรผืนใหญ่ไว้บนพระเศียร ประทับ
|
|
25,0006,006,นั่งกำหนดความเพียรบนแผ่นหิน ท้ายที่จงกรม.
|
|
25,0006,007,ถามว่า มรรคที่พระตถาคคยังไม่เจริญ กิเลสที่ยังไม่ได้ละ อกุปปธรรม
|
|
25,0006,008,ที่ยังไม่แทงตลอด หรือนิโรธที่ยังไม่ทำให้แจ้งของพระตถาคต ไม่มีเลยมิใช่
|
|
25,0006,009,หรือ เพราะเหตุไร จึงได้ทรงกระทำอย่างนั้น. ตอบว่า พระศาสดาทรง
|
|
25,0006,010,พิจารณาเห็นประโยชน์ดังขอช้าง [บังคับช้าง] สำหรับกุลบุตรทั้งหลายในอนาคต
|
|
25,0006,011,ว่า กุลบุตรทั้งหลายในอนาคตกาล รำลึกถึงทางที่เราตถาคคดำเนินไปแล้ว
|
|
25,0006,012,สำคัญถึงที่อยู่ซึ่งควรอยู่กลางแจ้ง จักกระทำกรรมคือความเพียร จึงได้ทรง
|
|
25,0006,013,กระทำดังนั้น. บทว่า <B>มหา</B> แปลว่า ใหญ่. บทว่า <B>อริฏฺโก</B> แปลว่า ดำ.
|
|
25,0006,014,บทว่า <B>มณิ</B> ได้แก่ หิน. บทว่า <B>เอวมสฺส สีสํ โหติ</B> ความว่า ศีรษะ
|
|
25,0006,015,ของช้างนั้น ก็เป็นอย่างนั้น คือ เสมือนหินก้อนใหญ่สีดำขนาดเท่าเรือนยอด.
|
|
25,0006,016,ด้วยบทว่า <B>สุภาสุภํ</B> พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ก็ท่านท่องเที่ยวอยู่
|
|
25,0006,017,ตลอดกาลยาวนาน มาแปลงเพศทั้งดีและไม่ดี. อีกนัยหนึ่ง. บทว่า <B>สํสรํ</B>
|
|
25,0006,018,แปลว่า ท่องเที่ยวมา. บทว่า <B>ทีฆมทฺธานํ</B> ได้แก่ ตลอดทางไกลตั้งแต่ถิ่น
|
|
25,0006,019,ของท้าววสวัตดี จนถึงตำบลอุรุเวลาและตลอดกาลนาน กล่าวคือสมัยทรง
|
|
|
