Split (1)

train · 4.6k rows

url stringlengths 26 103	category stringclasses 17 values	author stringclasses 37 values	raw_date timestamp[s]date 2015-09-14 00:00:00 2025-12-31 00:00:00	mn_date stringlengths 15 17	title stringlengths 1 147 ⌀	content_html stringlengths 53 98.7k	content_text_only stringlengths 0 58.2k	content_md stringlengths 0 58.4k
https://unread.today/c/spotlight-monkondi	Онцлох бизнес	Majigsuren Tsogbadrakh	2022-01-03T00:00:00	1 сарын 3, 2022	MonKondi: Аз жаргалыг үйлдвэрлэнэ	<div class="article-body"> <h2>Шинэ оны анхны дугаартаа бид нэгэн “амттай” бизнесийг онцолж байна. Энэ бол МонКонди чихрийн үйлдвэр. Дотоодын зах зээлд чихрийн томоохон брэндийг танилцуулсан энэхүү үйлдвэр эдүгээ хэдийн хэрэглэгчдийн танил амт, таатай сонголт болжээ. </h2><p></p><p><b>Нэр:</b> MonKondi <br><b>Хаяг: </b>Монгол Улс, Улаанбаатар хот<br><b>Чиглэл:</b> Чихэр, амттаны үйлдвэр <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> БОСА КОНДИТЕР ХХК <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан он:</b> 2019 <br><b>Холбоос: </b><a href="http://monkondi.bosa.mn/" target="_blank">Вэб</a>, <a href="https://www.facebook.com/MonkondiBrand" target="_blank">Фэйсбүүк</a><br></p><p><b><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/db321f67990cec78d3679643baf14927.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>сэдэл</h3><p>Манай БОСА Холдинг ХХК нь 25 жилийн турш дотоодын зах зээлд чихрийн төрлийн бүтээгдэхүүнүүд импортлон оруулж ирсэн. Чихрийн төрлийн бүтээгдэхүүний онцлог, технологийн горимын талаар бид чамгүй туршлага хуримтлуулсан нь мэдээж. Тиймээс ч зөвхөн импортлох биш өөрсдийн чихрийн брэндийг бий болгох зорилго тавьж, үйлдвэрээ байгуулаад байна. 2017 онд шаардлагатай тоног төхөөрөмж, арга технологийн талаар судалж, бэлтгэл ажлууд гараанаас гарснаар чихрийн үйлдвэр байгуулах ажил эхэлсэн юм. Судалгаа, бэлтгэл, технологи нутагшуулалт болон бүтээн байгуулалт хоёр жилийн турш үргэлжилж, 2019 онд үйлдвэр ашиглалтад орж, 2020 оны гуравдугаар сараас үйл ажиллагаагаа өнөөг хүртэл тогтвортой явуулж байна. Бид Орос технологийн дагуу зөөлөн, хатуу гэсэн хоёр төрлийн чихэр үйлдвэрлэж байгаа. Зөөлөн чихэр нь гадуураа шоколадан бүрмэлтэй, дотроо найман төрлийн хавчуургатай бол хатуу чихрийн хувьд 22 төрлийн амттайгаар хэрэглэгчдийн гарт хүрч байна. Мөн хэрэглэгчдэд нэгэнт танил болсон, 100 хувь гар аргаар хийгддэг иштэй чихрийг онцлох хэрэгтэй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Монголын чихрийн зах зээлийн 85 хувийг импортын бараа бүтээгдэхүүн эзэлдэг. Харин бидний бүтээж буй брэнд үлдсэн 10 орчим хувийг бие даан хангах чадвартай гэдгээрээ онцлогтой. Түүнчлэн ОХУ-ын чихэр, амттаны зөвлөх технологичдын заавраар эх орондоо үйлдвэрлэж буй нь бидний хамгийн том ялгарал болов уу гэж итгэж байна. Учир нь МонКонди бол Монгол Улс орчин үежсэн 100 жилийн түүхэн дэх анхны томоохон чихрийн брэнд. Бидний үйлдвэрлэдэг чихэр амт чанарын хувьд орос чихрээс дутахгүй, үнэ өртгийн хувьд ч хэрэглэгчдийг гонсойлгохгүй. Тиймээс импортоор орж ирж байгаа чихэр, амттантай өрсөлдөхүйц хэмжээнд хүрсэн гэж ойлгож болно.</p><p>Өөр нэг онцлог гэвэл манай үйлдвэрийн ашигладаг түүхий эд. Бид хамгийн чанартайг нь хүргэх зорилгынхоо дагуу дэлхийд тэргүүлэгч, томоохон үйлдвэрлэгч улсуудаас орц найрлагаа татан авдаг. Жишээлбэл, Польш улсаас хуурай сүү, Австри улсаас амт оруулагч болон хүнсний нэмэлт бүтээгдэхүүнүүдээ авч байна. МонКонди нь жилд дунджаар 3000 тонн чихэр үйлдвэрлэх хүчин чадалтай, бүрэн автомат үйлдвэр. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/314d3722029286834cedcb8966ce3818.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/8796829a6ae1ec6838ff142293df5ad8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>"monkondi" гэж юу вэ?</h3><p>Үндэсний чихэр, амттаны үйлдвэрлэгч.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Амттан хийх ажилд мэргэшсэн тогоочийг орос хэлнээ “Кондитер” гэж нэрлэдэг. Энэ үгийн эхний хоёр үеийг Монгол гэдгийн “Мон”-той нийлүүлж, “Монгол чихэр, амттан урлагч” гэсэн утгаар МонКонди нэрийг өгсөн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Энэ ондоо багтаан бүтээгдэхүүнийхээ төрлийг нэмж, шоколадан крем, өтгөрүүлсэн сүү үйлдвэрлэж эхлэхээр төлөвлөж байна. Үүний тулд шаардлагатай үйлдвэрийн орчинг бүрдүүлж, хэрэгцээт тоног төхөөрөмжийг захиалсан байгаа. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/3c32a439b8b58fd1d0a6cdc54e119e0e.jpg"></p><div class="image-caption">"Боса Кондитер" ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Т.Анар</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/4bdf2be8a20ede87257321afa1d1b03d.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Нийт 80 гаруй хүний бүрэлдэхүүн ажиллаж байна. Үүнээс чихэр бий болох үйл явцад гардан оролцож байгаа 72 ажилтан бий. Бусад нь зөвлөх технологич, инженер, удирдлага, санхүүгийн албаны хүмүүс байгаа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Одоогийн байдлаар бид үйлдвэрийнхээ тоног төхөөрөмж, хүчин чадлын ердөө 30-40 хувийг л ашиглаж байна. Энэ нь цаашид илүү олон төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломжтой гэсэн үг. Тиймээс үйлдвэрийнхээ нөөц боломж, хүчин чадлыг бүрэн дайчилж чихэр, амттаныхаа төрлийг нэмсээр байх болно. Мэдээж үндэсний үйлдвэрлэлээ экспортын бүтээгдэхүүн болгож, дэлхийд танигдсан амттаны брэнд болох зорилго бидэнд бий. Үүний дагуу 2020 онд БНХАУ-д хоёр удаа амжилттай нийлүүлэлт хийсэн. Энэ экспорт маань цаашид үргэлжлэхээр болж, хамтран ажиллах гэрээ байгуулсан ч Ковид-19 цар тахлын нөхцөл байдлаас үүдэн ажил хойшилсоор байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Дэлхий дахиныг хамарсан цар тахал бүх шатны бизнес эрхлэгчдэд сөргөөр нөлөөлж байгаа. Бидний хувьд ч мөн адил энэ асуудалтай нүүр тулсан. Хамгийн наад зах нь ОХУ-ын зөвлөх технологичид маань тогтмол ирж чадахгүй боллоо. Мөн хил хаагдсанаас болж сав, баглаа боодлын нийлүүлэлт зогссон зэрэг хүндрэлүүд гарч байна. </p><p>Ерөнхийд нь авч үзвэл, хүнсний салбар тэр дундаа чихэр, амттаны салбарт нарийн мэргэжлийн мэргэжилтний олдоц хомс байгаа.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a5f9351f93deb9beebb5eac56120c5b5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/b35a32fcccc219e726c8953fe0f43766.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a48e75535a92d8d0252649f632095a81.jpg"></p> </div>	Шинэ оны анхны дугаартаа бид нэгэн “амттай” бизнесийг онцолж байна. Энэ бол МонКонди чихрийн үйлдвэр. Дотоодын зах зээлд чихрийн томоохон брэндийг танилцуулсан энэхүү үйлдвэр эдүгээ хэдийн хэрэглэгчдийн танил амт, таатай сонголт болжээ. Нэр: MonKondi Хаяг: Монгол Улс, Улаанбаатар хот Чиглэл: Чихэр, амттаны үйлдвэр Үүсгэн байгуулагч: БОСА КОНДИТЕР ХХК Үүсгэн байгуулагдсан он: 2019 Холбоос: Вэб , Фэйсбүүк сэдэл Манай БОСА Холдинг ХХК нь 25 жилийн турш дотоодын зах зээлд чихрийн төрлийн бүтээгдэхүүнүүд импортлон оруулж ирсэн. Чихрийн төрлийн бүтээгдэхүүний онцлог, технологийн горимын талаар бид чамгүй туршлага хуримтлуулсан нь мэдээж. Тиймээс ч зөвхөн импортлох биш өөрсдийн чихрийн брэндийг бий болгох зорилго тавьж, үйлдвэрээ байгуулаад байна. 2017 онд шаардлагатай тоног төхөөрөмж, арга технологийн талаар судалж, бэлтгэл ажлууд гараанаас гарснаар чихрийн үйлдвэр байгуулах ажил эхэлсэн юм. Судалгаа, бэлтгэл, технологи нутагшуулалт болон бүтээн байгуулалт хоёр жилийн турш үргэлжилж, 2019 онд үйлдвэр ашиглалтад орж, 2020 оны гуравдугаар сараас үйл ажиллагаагаа өнөөг хүртэл тогтвортой явуулж байна. Бид Орос технологийн дагуу зөөлөн, хатуу гэсэн хоёр төрлийн чихэр үйлдвэрлэж байгаа. Зөөлөн чихэр нь гадуураа шоколадан бүрмэлтэй, дотроо найман төрлийн хавчуургатай бол хатуу чихрийн хувьд 22 төрлийн амттайгаар хэрэглэгчдийн гарт хүрч байна. Мөн хэрэглэгчдэд нэгэнт танил болсон, 100 хувь гар аргаар хийгддэг иштэй чихрийг онцлох хэрэгтэй. ялгарал Монголын чихрийн зах зээлийн 85 хувийг импортын бараа бүтээгдэхүүн эзэлдэг. Харин бидний бүтээж буй брэнд үлдсэн 10 орчим хувийг бие даан хангах чадвартай гэдгээрээ онцлогтой. Түүнчлэн ОХУ-ын чихэр, амттаны зөвлөх технологичдын заавраар эх орондоо үйлдвэрлэж буй нь бидний хамгийн том ялгарал болов уу гэж итгэж байна. Учир нь МонКонди бол Монгол Улс орчин үежсэн 100 жилийн түүхэн дэх анхны томоохон чихрийн брэнд. Бидний үйлдвэрлэдэг чихэр амт чанарын хувьд орос чихрээс дутахгүй, үнэ өртгийн хувьд ч хэрэглэгчдийг гонсойлгохгүй. Тиймээс импортоор орж ирж байгаа чихэр, амттантай өрсөлдөхүйц хэмжээнд хүрсэн гэж ойлгож болно. Өөр нэг онцлог гэвэл манай үйлдвэрийн ашигладаг түүхий эд. Бид хамгийн чанартайг нь хүргэх зорилгынхоо дагуу дэлхийд тэргүүлэгч, томоохон үйлдвэрлэгч улсуудаас орц найрлагаа татан авдаг. Жишээлбэл, Польш улсаас хуурай сүү, Австри улсаас амт оруулагч болон хүнсний нэмэлт бүтээгдэхүүнүүдээ авч байна. МонКонди нь жилд дунджаар 3000 тонн чихэр үйлдвэрлэх хүчин чадалтай, бүрэн автомат үйлдвэр. "monkondi" гэж юу вэ? Үндэсний чихэр, амттаны үйлдвэрлэгч. нэр Амттан хийх ажилд мэргэшсэн тогоочийг орос хэлнээ “Кондитер” гэж нэрлэдэг. Энэ үгийн эхний хоёр үеийг Монгол гэдгийн “Мон”-той нийлүүлж, “Монгол чихэр, амттан урлагч” гэсэн утгаар МонКонди нэрийг өгсөн. одоо Энэ ондоо багтаан бүтээгдэхүүнийхээ төрлийг нэмж, шоколадан крем, өтгөрүүлсэн сүү үйлдвэрлэж эхлэхээр төлөвлөж байна. Үүний тулд шаардлагатай үйлдвэрийн орчинг бүрдүүлж, хэрэгцээт тоног төхөөрөмжийг захиалсан байгаа. "Боса Кондитер" ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Т.Анар баг Нийт 80 гаруй хүний бүрэлдэхүүн ажиллаж байна. Үүнээс чихэр бий болох үйл явцад гардан оролцож байгаа 72 ажилтан бий. Бусад нь зөвлөх технологич, инженер, удирдлага, санхүүгийн албаны хүмүүс байгаа. ирээдүй Одоогийн байдлаар бид үйлдвэрийнхээ тоног төхөөрөмж, хүчин чадлын ердөө 30-40 хувийг л ашиглаж байна. Энэ нь цаашид илүү олон төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломжтой гэсэн үг. Тиймээс үйлдвэрийнхээ нөөц боломж, хүчин чадлыг бүрэн дайчилж чихэр, амттаныхаа төрлийг нэмсээр байх болно. Мэдээж үндэсний үйлдвэрлэлээ экспортын бүтээгдэхүүн болгож, дэлхийд танигдсан амттаны брэнд болох зорилго бидэнд бий. Үүний дагуу 2020 онд БНХАУ-д хоёр удаа амжилттай нийлүүлэлт хийсэн. Энэ экспорт маань цаашид үргэлжлэхээр болж, хамтран ажиллах гэрээ байгуулсан ч Ковид-19 цар тахлын нөхцөл байдлаас үүдэн ажил хойшилсоор байна. эрсдэл Дэлхий дахиныг хамарсан цар тахал бүх шатны бизнес эрхлэгчдэд сөргөөр нөлөөлж байгаа. Бидний хувьд ч мөн адил энэ асуудалтай нүүр тулсан. Хамгийн наад зах нь ОХУ-ын зөвлөх технологичид маань тогтмол ирж чадахгүй боллоо. Мөн хил хаагдсанаас болж сав, баглаа боодлын нийлүүлэлт зогссон зэрэг хүндрэлүүд гарч байна. Ерөнхийд нь авч үзвэл, хүнсний салбар тэр дундаа чихэр, амттаны салбарт нарийн мэргэжлийн мэргэжилтний олдоц хомс байгаа.	Шинэ оны анхны дугаартаа бид нэгэн “амттай” бизнесийг онцолж байна. Энэ бол МонКонди чихрийн үйлдвэр. Дотоодын зах зээлд чихрийн томоохон брэндийг танилцуулсан энэхүү үйлдвэр эдүгээ хэдийн хэрэглэгчдийн танил амт, таатай сонголт болжээ. Нэр: MonKondi Хаяг: Монгол Улс, Улаанбаатар хот Чиглэл: Чихэр, амттаны үйлдвэр Үүсгэн байгуулагч: БОСА КОНДИТЕР ХХК Үүсгэн байгуулагдсан он: 2019 Холбоос: Вэб, Фэйсбүүк ### сэдэл Манай БОСА Холдинг ХХК нь 25 жилийн турш дотоодын зах зээлд чихрийн төрлийн бүтээгдэхүүнүүд импортлон оруулж ирсэн. Чихрийн төрлийн бүтээгдэхүүний онцлог, технологийн горимын талаар бид чамгүй туршлага хуримтлуулсан нь мэдээж. Тиймээс ч зөвхөн импортлох биш өөрсдийн чихрийн брэндийг бий болгох зорилго тавьж, үйлдвэрээ байгуулаад байна. 2017 онд шаардлагатай тоног төхөөрөмж, арга технологийн талаар судалж, бэлтгэл ажлууд гараанаас гарснаар чихрийн үйлдвэр байгуулах ажил эхэлсэн юм. Судалгаа, бэлтгэл, технологи нутагшуулалт болон бүтээн байгуулалт хоёр жилийн турш үргэлжилж, 2019 онд үйлдвэр ашиглалтад орж, 2020 оны гуравдугаар сараас үйл ажиллагаагаа өнөөг хүртэл тогтвортой явуулж байна. Бид Орос технологийн дагуу зөөлөн, хатуу гэсэн хоёр төрлийн чихэр үйлдвэрлэж байгаа. Зөөлөн чихэр нь гадуураа шоколадан бүрмэлтэй, дотроо найман төрлийн хавчуургатай бол хатуу чихрийн хувьд 22 төрлийн амттайгаар хэрэглэгчдийн гарт хүрч байна. Мөн хэрэглэгчдэд нэгэнт танил болсон, 100 хувь гар аргаар хийгддэг иштэй чихрийг онцлох хэрэгтэй. ### ялгарал Монголын чихрийн зах зээлийн 85 хувийг импортын бараа бүтээгдэхүүн эзэлдэг. Харин бидний бүтээж буй брэнд үлдсэн 10 орчим хувийг бие даан хангах чадвартай гэдгээрээ онцлогтой. Түүнчлэн ОХУ-ын чихэр, амттаны зөвлөх технологичдын заавраар эх орондоо үйлдвэрлэж буй нь бидний хамгийн том ялгарал болов уу гэж итгэж байна. Учир нь МонКонди бол Монгол Улс орчин үежсэн 100 жилийн түүхэн дэх анхны томоохон чихрийн брэнд. Бидний үйлдвэрлэдэг чихэр амт чанарын хувьд орос чихрээс дутахгүй, үнэ өртгийн хувьд ч хэрэглэгчдийг гонсойлгохгүй. Тиймээс импортоор орж ирж байгаа чихэр, амттантай өрсөлдөхүйц хэмжээнд хүрсэн гэж ойлгож болно. Өөр нэг онцлог гэвэл манай үйлдвэрийн ашигладаг түүхий эд. Бид хамгийн чанартайг нь хүргэх зорилгынхоо дагуу дэлхийд тэргүүлэгч, томоохон үйлдвэрлэгч улсуудаас орц найрлагаа татан авдаг. Жишээлбэл, Польш улсаас хуурай сүү, Австри улсаас амт оруулагч болон хүнсний нэмэлт бүтээгдэхүүнүүдээ авч байна. МонКонди нь жилд дунджаар 3000 тонн чихэр үйлдвэрлэх хүчин чадалтай, бүрэн автомат үйлдвэр. ### "monkondi" гэж юу вэ? Үндэсний чихэр, амттаны үйлдвэрлэгч. ### нэр Амттан хийх ажилд мэргэшсэн тогоочийг орос хэлнээ “Кондитер” гэж нэрлэдэг. Энэ үгийн эхний хоёр үеийг Монгол гэдгийн “Мон”-той нийлүүлж, “Монгол чихэр, амттан урлагч” гэсэн утгаар МонКонди нэрийг өгсөн. ### одоо Энэ ондоо багтаан бүтээгдэхүүнийхээ төрлийг нэмж, шоколадан крем, өтгөрүүлсэн сүү үйлдвэрлэж эхлэхээр төлөвлөж байна. Үүний тулд шаардлагатай үйлдвэрийн орчинг бүрдүүлж, хэрэгцээт тоног төхөөрөмжийг захиалсан байгаа. "Боса Кондитер" ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Т.Анар ### баг Нийт 80 гаруй хүний бүрэлдэхүүн ажиллаж байна. Үүнээс чихэр бий болох үйл явцад гардан оролцож байгаа 72 ажилтан бий. Бусад нь зөвлөх технологич, инженер, удирдлага, санхүүгийн албаны хүмүүс байгаа. ### ирээдүй Одоогийн байдлаар бид үйлдвэрийнхээ тоног төхөөрөмж, хүчин чадлын ердөө 30-40 хувийг л ашиглаж байна. Энэ нь цаашид илүү олон төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломжтой гэсэн үг. Тиймээс үйлдвэрийнхээ нөөц боломж, хүчин чадлыг бүрэн дайчилж чихэр, амттаныхаа төрлийг нэмсээр байх болно. Мэдээж үндэсний үйлдвэрлэлээ экспортын бүтээгдэхүүн болгож, дэлхийд танигдсан амттаны брэнд болох зорилго бидэнд бий. Үүний дагуу 2020 онд БНХАУ-д хоёр удаа амжилттай нийлүүлэлт хийсэн. Энэ экспорт маань цаашид үргэлжлэхээр болж, хамтран ажиллах гэрээ байгуулсан ч Ковид-19 цар тахлын нөхцөл байдлаас үүдэн ажил хойшилсоор байна. ### эрсдэл Дэлхий дахиныг хамарсан цар тахал бүх шатны бизнес эрхлэгчдэд сөргөөр нөлөөлж байгаа. Бидний хувьд ч мөн адил энэ асуудалтай нүүр тулсан. Хамгийн наад зах нь ОХУ-ын зөвлөх технологичид маань тогтмол ирж чадахгүй боллоо. Мөн хил хаагдсанаас болж сав, баглаа боодлын нийлүүлэлт зогссон зэрэг хүндрэлүүд гарч байна. Ерөнхийд нь авч үзвэл, хүнсний салбар тэр дундаа чихэр, амттаны салбарт нарийн мэргэжлийн мэргэжилтний олдоц хомс байгаа.
https://unread.today/c/techworm-fisker-product-vision-2023	Techworm	Amin-Erdene	2023-08-08T00:00:00	8 сарын 8, 2023	Шинэ тоглогч, шинэхэн хүлгүүд: Fisker Product Vision Day 2023-ийг тоймлох нь	<div class="article-body"> <h2><div>Үзэсгэлэн гоо BMW Z8, эрхэмсэг Aston Martin DB9, зоримог Tesla Model S зэрэг автомашинуудыг анх цаасан дээр буулгасан Данийн нэрт дизайнер Хенрик Фискерийн үүсгэн байгуулсан, цахилгаан автомашин үйлдвэрлэгч Fisker Inc. Ирээдүйн бүтээгдэхүүний дизайн, технологио танилцуулах Product Vision Day арга хэмжээгээ энэ сарын дөрөвний өдөр зохион байгуулав. Тэгвэл Tesla-аар манлайлуулсан цахилгаан автомашины зах зээлд шинэ салхи сэвэлзүүлж, богинохон хугацаанд чамлахааргүй амжилтыг үзүүлээд буй Fisker-ийн шинэ төлөвлөгөө, шинэхэн амлалтуудыг багцалсан тус арга хэмжээг тоймловол: <br></div><div><br></div></h2><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/lETXC9S6S54?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Fisker Huntington Beach хэмээх компанийн шинэхэн төвд зохион байгуулагдсан тус арга хэмжээ Fisker-ийн Энтертайнмент Хамтрал хариуцсан захирал Эндрю Жэймесонийн танилцуулгаар нээлтээ хийсэн юм. Тэрбээр ‘Corporate’ арга хэмжээний уламжлал ёсоор өөрсдийн алсын хараа, хэтийн зорилгыг бид бүхэнд дахин нэг сануулснаас нэг өгүүлбэр тод ялгарсан нь “Бидний цор ганц зорилго бол дэлхийн хамгийн сэтгэл хөдөлгөм хийгээд байгальд ээлтэй цахилгаан автомашиныг бүтээх явдал.” байв. <br> <br>Үүний дараа Хенрик Фискер саяхан үйлдвэрлэл нь эхэлж, эхнээсээ эздийнх нь гарт түлхүүрийг нь атгуулж буй Ocean загварын бартаат замын хувилбар Force E-г танилцуулснаар жинхэнэ ‘зугаа цэнгэл’ эхлэх нь тэр. Шинээр танилцуулсан технологийн шинэ шийдлүүдийг жагсаавал: Fisker-ийн автомашинуудын тархи болсон Blade гэх супер компьютер, мянган морины хүчтэй ‘convertible’ Fisker Ronin, жижиг хэмжээтэй ч саруулхан салонтой Fisker Pear болон олон янзаар хувирах боломжтой ачааны жийп Fisker Alaska байв. Эдгээрийг товчлон хүргэе. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Fisker Ocean Force E </h3><h2>‘Дэлхийн хамгийн байгалд ээлтэй 4x4 бартаат замын хүлэг’ </h2><p></p><p>Шинэ төрлийн бартаат замын автомашин. Хенрик Фискерийн хэлснээр тус автомашин нь адал явдалд дуртай ч дотоод шаталтын хөдөлгүүртэй автомашинаараа эх дэлхийгээ бохирдуулахыг хүсдэггүй хүмүүст тохирох аж. Энгийн Ocean-аас том дугуй, доод хэсгийн нэмэлт хамгаалалт, өргөсгөсөн крыло (fender) гээд олон нэмэлт тоногоороо ялгаатай. Сонирхуулахад, Force E нь тусдаа загвар бус харин энгийн Ocean дээр нэмэлтээр авах боломжтой багц байхаараа онцлогтой. Тэгэхээр хэрэв хүсвэл үйлчлүүлэгч өмнө нь авчихсан Ocean-оо Fisker лүү илгээж, Force E багцаар тоноглуулж болно. 2024 онд худалдаанд гарах тус багцын үнийн мэдээлэл одоогоор зарлагдаагүй байна.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/43a15f4b6ec1f93a6260cf18e5a5660a.jpg"></p><div class="image-caption">Fisker Ocean Force E (fisker.com)</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Fisker Ronin </h3><h2>‘Дэлхийн анхны 4 хаалгат задгай дээвэрт автомашин’ </h2><p></p><p>Урт хамар, эсрэг тийш онгойх арын хаалга, таван суудал, задгай дээвэр гээд тус хүлэг уламжлалт ‘convertible’-ийн бүх дүрмийг эвдсэнээр зогсохгүй шаланд байрлах зай хураагуураас гадна эх биеийн конструкцад зай хураагууруудыг шигтгэсэн нь тус хүлгийн нэг цэнэглэлтээр туулах замыг өнөөдрийн стандартын дэргэд нүсэр гэж хэлж болохоор 965 км.-т хүргэсэн аж. Түүнчлэн гурвалсан хөдөлгүүрийн ачаар 1000 морины хүч үйлдвэрлэх гэнэ. 2025 оноос үйлдвэрлэх тус хүлгийн үнэ 385 мянган ам. доллароос эхэлнэ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/6f69c5e7a2599af2590edc1af0867727.jpg"></p><div class="image-caption">Fisker Ronin (caranddriver.com)</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Fisker Pear </h3><h2>‘Personal Electric Automotive Revolution'</h2><p></p><p>Зургаан хүнийг чөлөөтэй багтааж чадах ‘hatchback’ байдаг гэвэл та итгэх үү? Тийм ээ, Pear хэмээх тус автомашин нь зургаан суудалтайгаас гадна Houdini гэх шинэ төрлийн тээшний хаалгатай байх гэнэ. Тус хаалга нь уламжлалт хаалга шиг дээш сөхөгдөж нээгдэхгүй, харин автомашины хаалганы шил мэт доош урсан арын бампер луу орсноор тээшний хэсгийг ил гаргах болно. Урд болон хойд ‘вандан’ суудал, аль ч суудалд таарах гарын тавиур зэрэг олон ухаалаг дизайны шийдлийн сацуу SLV1 гэх илүү энгийн, үйлдвэрлэхэд хямд платформ дээр суурилсан нь тус автомашины эхлэх үнийг ердөө 23мянган ам. доллар хүртэл буулгаж чаджээ. Түүнчлэн Ronin-ий адилаар 2025 оноос эхлэн худалдаанд гарна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/7fe1e73d5bb002100bfda0700e0a251a.jpg"></p><div class="image-caption">Fisker Pear (caranddriver.com)</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Fisker Alaska </h3><h2>‘Дэлхийн хамгийн хөнгөн бөгөөд байгалд ээлтэй цахилгаан ачааны жийп’ </h2><p></p><p>Fisker-ийн үйлдвэрлэлд орсон анхны загвар болох Ocean дээр суурилсан Alaska гэх тус ‘pickup’ нь Хенрик Фискерийн үгээр “Дэлхийн хамгийн анхны байгаль орчинд ээлтэй хийгээд хамгийн хөнгөхөн бүрэн цахилгаан ачааны жийп” байх гэнэ. Сунгах боломжтой тээшний хэсэг, бүхээгийн буудаг арын хана зэрэг олон сонирхолтой шийдлүүдийг танилцуулсан тус автомашин нь нэг цэнэглэлтээр 370-аас 550 км. замыг туулах бөгөөд үнийн хувьд 45 мянган ам. доллароос эхэлнэ.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/a6b8ae07e7079982a5a0a95100614ace.jpg"></p><div class="image-caption">Fisker Alaska (caranddriver.com)</div> </div>	Үзэсгэлэн гоо BMW Z8, эрхэмсэг Aston Martin DB9, зоримог Tesla Model S зэрэг автомашинуудыг анх цаасан дээр буулгасан Данийн нэрт дизайнер Хенрик Фискерийн үүсгэн байгуулсан, цахилгаан автомашин үйлдвэрлэгч Fisker Inc. Ирээдүйн бүтээгдэхүүний дизайн, технологио танилцуулах Product Vision Day арга хэмжээгээ энэ сарын дөрөвний өдөр зохион байгуулав. Тэгвэл Tesla-аар манлайлуулсан цахилгаан автомашины зах зээлд шинэ салхи сэвэлзүүлж, богинохон хугацаанд чамлахааргүй амжилтыг үзүүлээд буй Fisker-ийн шинэ төлөвлөгөө, шинэхэн амлалтуудыг багцалсан тус арга хэмжээг тоймловол: Fisker Huntington Beach хэмээх компанийн шинэхэн төвд зохион байгуулагдсан тус арга хэмжээ Fisker-ийн Энтертайнмент Хамтрал хариуцсан захирал Эндрю Жэймесонийн танилцуулгаар нээлтээ хийсэн юм. Тэрбээр ‘Corporate’ арга хэмжээний уламжлал ёсоор өөрсдийн алсын хараа, хэтийн зорилгыг бид бүхэнд дахин нэг сануулснаас нэг өгүүлбэр тод ялгарсан нь “Бидний цор ганц зорилго бол дэлхийн хамгийн сэтгэл хөдөлгөм хийгээд байгальд ээлтэй цахилгаан автомашиныг бүтээх явдал.” байв. Үүний дараа Хенрик Фискер саяхан үйлдвэрлэл нь эхэлж, эхнээсээ эздийнх нь гарт түлхүүрийг нь атгуулж буй Ocean загварын бартаат замын хувилбар Force E-г танилцуулснаар жинхэнэ ‘зугаа цэнгэл’ эхлэх нь тэр. Шинээр танилцуулсан технологийн шинэ шийдлүүдийг жагсаавал: Fisker-ийн автомашинуудын тархи болсон Blade гэх супер компьютер, мянган морины хүчтэй ‘convertible’ Fisker Ronin, жижиг хэмжээтэй ч саруулхан салонтой Fisker Pear болон олон янзаар хувирах боломжтой ачааны жийп Fisker Alaska байв. Эдгээрийг товчлон хүргэе. Fisker Ocean Force E ‘Дэлхийн хамгийн байгалд ээлтэй 4x4 бартаат замын хүлэг’ Шинэ төрлийн бартаат замын автомашин. Хенрик Фискерийн хэлснээр тус автомашин нь адал явдалд дуртай ч дотоод шаталтын хөдөлгүүртэй автомашинаараа эх дэлхийгээ бохирдуулахыг хүсдэггүй хүмүүст тохирох аж. Энгийн Ocean-аас том дугуй, доод хэсгийн нэмэлт хамгаалалт, өргөсгөсөн крыло (fender) гээд олон нэмэлт тоногоороо ялгаатай. Сонирхуулахад, Force E нь тусдаа загвар бус харин энгийн Ocean дээр нэмэлтээр авах боломжтой багц байхаараа онцлогтой. Тэгэхээр хэрэв хүсвэл үйлчлүүлэгч өмнө нь авчихсан Ocean-оо Fisker лүү илгээж, Force E багцаар тоноглуулж болно. 2024 онд худалдаанд гарах тус багцын үнийн мэдээлэл одоогоор зарлагдаагүй байна. Fisker Ocean Force E (fisker.com) Fisker Ronin ‘Дэлхийн анхны 4 хаалгат задгай дээвэрт автомашин’ Урт хамар, эсрэг тийш онгойх арын хаалга, таван суудал, задгай дээвэр гээд тус хүлэг уламжлалт ‘convertible’-ийн бүх дүрмийг эвдсэнээр зогсохгүй шаланд байрлах зай хураагуураас гадна эх биеийн конструкцад зай хураагууруудыг шигтгэсэн нь тус хүлгийн нэг цэнэглэлтээр туулах замыг өнөөдрийн стандартын дэргэд нүсэр гэж хэлж болохоор 965 км.-т хүргэсэн аж. Түүнчлэн гурвалсан хөдөлгүүрийн ачаар 1000 морины хүч үйлдвэрлэх гэнэ. 2025 оноос үйлдвэрлэх тус хүлгийн үнэ 385 мянган ам. доллароос эхэлнэ. Fisker Ronin (caranddriver.com) Fisker Pear ‘Personal Electric Automotive Revolution' Зургаан хүнийг чөлөөтэй багтааж чадах ‘hatchback’ байдаг гэвэл та итгэх үү? Тийм ээ, Pear хэмээх тус автомашин нь зургаан суудалтайгаас гадна Houdini гэх шинэ төрлийн тээшний хаалгатай байх гэнэ. Тус хаалга нь уламжлалт хаалга шиг дээш сөхөгдөж нээгдэхгүй, харин автомашины хаалганы шил мэт доош урсан арын бампер луу орсноор тээшний хэсгийг ил гаргах болно. Урд болон хойд ‘вандан’ суудал, аль ч суудалд таарах гарын тавиур зэрэг олон ухаалаг дизайны шийдлийн сацуу SLV1 гэх илүү энгийн, үйлдвэрлэхэд хямд платформ дээр суурилсан нь тус автомашины эхлэх үнийг ердөө 23мянган ам. доллар хүртэл буулгаж чаджээ. Түүнчлэн Ronin-ий адилаар 2025 оноос эхлэн худалдаанд гарна. Fisker Pear (caranddriver.com) Fisker Alaska ‘Дэлхийн хамгийн хөнгөн бөгөөд байгалд ээлтэй цахилгаан ачааны жийп’ Fisker-ийн үйлдвэрлэлд орсон анхны загвар болох Ocean дээр суурилсан Alaska гэх тус ‘pickup’ нь Хенрик Фискерийн үгээр “Дэлхийн хамгийн анхны байгаль орчинд ээлтэй хийгээд хамгийн хөнгөхөн бүрэн цахилгаан ачааны жийп” байх гэнэ. Сунгах боломжтой тээшний хэсэг, бүхээгийн буудаг арын хана зэрэг олон сонирхолтой шийдлүүдийг танилцуулсан тус автомашин нь нэг цэнэглэлтээр 370-аас 550 км. замыг туулах бөгөөд үнийн хувьд 45 мянган ам. доллароос эхэлнэ. Fisker Alaska (caranddriver.com)	Үзэсгэлэн гоо BMW Z8, эрхэмсэг Aston Martin DB9, зоримог Tesla Model S зэрэг автомашинуудыг анх цаасан дээр буулгасан Данийн нэрт дизайнер Хенрик Фискерийн үүсгэн байгуулсан, цахилгаан автомашин үйлдвэрлэгч Fisker Inc. Ирээдүйн бүтээгдэхүүний дизайн, технологио танилцуулах Product Vision Day арга хэмжээгээ энэ сарын дөрөвний өдөр зохион байгуулав. Тэгвэл Tesla-аар манлайлуулсан цахилгаан автомашины зах зээлд шинэ салхи сэвэлзүүлж, богинохон хугацаанд чамлахааргүй амжилтыг үзүүлээд буй Fisker-ийн шинэ төлөвлөгөө, шинэхэн амлалтуудыг багцалсан тус арга хэмжээг тоймловол: Fisker Huntington Beach хэмээх компанийн шинэхэн төвд зохион байгуулагдсан тус арга хэмжээ Fisker-ийн Энтертайнмент Хамтрал хариуцсан захирал Эндрю Жэймесонийн танилцуулгаар нээлтээ хийсэн юм. Тэрбээр ‘Corporate’ арга хэмжээний уламжлал ёсоор өөрсдийн алсын хараа, хэтийн зорилгыг бид бүхэнд дахин нэг сануулснаас нэг өгүүлбэр тод ялгарсан нь “Бидний цор ганц зорилго бол дэлхийн хамгийн сэтгэл хөдөлгөм хийгээд байгальд ээлтэй цахилгаан автомашиныг бүтээх явдал.” байв. Үүний дараа Хенрик Фискер саяхан үйлдвэрлэл нь эхэлж, эхнээсээ эздийнх нь гарт түлхүүрийг нь атгуулж буй Ocean загварын бартаат замын хувилбар Force E-г танилцуулснаар жинхэнэ ‘зугаа цэнгэл’ эхлэх нь тэр. Шинээр танилцуулсан технологийн шинэ шийдлүүдийг жагсаавал: Fisker-ийн автомашинуудын тархи болсон Blade гэх супер компьютер, мянган морины хүчтэй ‘convertible’ Fisker Ronin, жижиг хэмжээтэй ч саруулхан салонтой Fisker Pear болон олон янзаар хувирах боломжтой ачааны жийп Fisker Alaska байв. Эдгээрийг товчлон хүргэе. ### Fisker Ocean Force E ‘Дэлхийн хамгийн байгалд ээлтэй 4x4 бартаат замын хүлэг’ Шинэ төрлийн бартаат замын автомашин. Хенрик Фискерийн хэлснээр тус автомашин нь адал явдалд дуртай ч дотоод шаталтын хөдөлгүүртэй автомашинаараа эх дэлхийгээ бохирдуулахыг хүсдэггүй хүмүүст тохирох аж. Энгийн Ocean-аас том дугуй, доод хэсгийн нэмэлт хамгаалалт, өргөсгөсөн крыло (fender) гээд олон нэмэлт тоногоороо ялгаатай. Сонирхуулахад, Force E нь тусдаа загвар бус харин энгийн Ocean дээр нэмэлтээр авах боломжтой багц байхаараа онцлогтой. Тэгэхээр хэрэв хүсвэл үйлчлүүлэгч өмнө нь авчихсан Ocean-оо Fisker лүү илгээж, Force E багцаар тоноглуулж болно. 2024 онд худалдаанд гарах тус багцын үнийн мэдээлэл одоогоор зарлагдаагүй байна. Fisker Ocean Force E (fisker.com) ### Fisker Ronin ‘Дэлхийн анхны 4 хаалгат задгай дээвэрт автомашин’ Урт хамар, эсрэг тийш онгойх арын хаалга, таван суудал, задгай дээвэр гээд тус хүлэг уламжлалт ‘convertible’-ийн бүх дүрмийг эвдсэнээр зогсохгүй шаланд байрлах зай хураагуураас гадна эх биеийн конструкцад зай хураагууруудыг шигтгэсэн нь тус хүлгийн нэг цэнэглэлтээр туулах замыг өнөөдрийн стандартын дэргэд нүсэр гэж хэлж болохоор 965 км.-т хүргэсэн аж. Түүнчлэн гурвалсан хөдөлгүүрийн ачаар 1000 морины хүч үйлдвэрлэх гэнэ. 2025 оноос үйлдвэрлэх тус хүлгийн үнэ 385 мянган ам. доллароос эхэлнэ. Fisker Ronin (caranddriver.com) ### Fisker Pear ‘Personal Electric Automotive Revolution' Зургаан хүнийг чөлөөтэй багтааж чадах ‘hatchback’ байдаг гэвэл та итгэх үү? Тийм ээ, Pear хэмээх тус автомашин нь зургаан суудалтайгаас гадна Houdini гэх шинэ төрлийн тээшний хаалгатай байх гэнэ. Тус хаалга нь уламжлалт хаалга шиг дээш сөхөгдөж нээгдэхгүй, харин автомашины хаалганы шил мэт доош урсан арын бампер луу орсноор тээшний хэсгийг ил гаргах болно. Урд болон хойд ‘вандан’ суудал, аль ч суудалд таарах гарын тавиур зэрэг олон ухаалаг дизайны шийдлийн сацуу SLV1 гэх илүү энгийн, үйлдвэрлэхэд хямд платформ дээр суурилсан нь тус автомашины эхлэх үнийг ердөө 23мянган ам. доллар хүртэл буулгаж чаджээ. Түүнчлэн Ronin-ий адилаар 2025 оноос эхлэн худалдаанд гарна. Fisker Pear (caranddriver.com) ### Fisker Alaska ‘Дэлхийн хамгийн хөнгөн бөгөөд байгалд ээлтэй цахилгаан ачааны жийп’ Fisker-ийн үйлдвэрлэлд орсон анхны загвар болох Ocean дээр суурилсан Alaska гэх тус ‘pickup’ нь Хенрик Фискерийн үгээр “Дэлхийн хамгийн анхны байгаль орчинд ээлтэй хийгээд хамгийн хөнгөхөн бүрэн цахилгаан ачааны жийп” байх гэнэ. Сунгах боломжтой тээшний хэсэг, бүхээгийн буудаг арын хана зэрэг олон сонирхолтой шийдлүүдийг танилцуулсан тус автомашин нь нэг цэнэглэлтээр 370-аас 550 км. замыг туулах бөгөөд үнийн хувьд 45 мянган ам. доллароос эхэлнэ. Fisker Alaska (caranddriver.com)
https://unread.today/c/unread-awards-2021	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2022-12-27T00:00:00	12 сарын 27, 2022	Unread Awards 2021: Оны шилдэг стартапууд	<div class="article-body"> <h2><div>Эдийн засгийн эргэлт, зах зээлийн өсөлтөд сүүлийн хоёр жилийн турш сөргөөр нөлөөлж буй цар тахлын эрсдэл дүүрэн хүнд үеийг даван туулж, хэрэглэгчдэд шинэ боломж, шинэ мэдрэмжийг бэлэглэж буй 2021 оны онцлох бизнес, стартапуудаа Unread онцолж байна. Тэд бол 2021 оны Монголын гарааны бизнесийн орчны өнгийг тодорхойлогчид, жишиг тогтоосон манлайлагчид билээ.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Unread awards-ийн тухай</h3><p></p><p>"Unread Media" үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа эхлэн Монголын гарааны бизнесийн орчинд шинэлэг бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, инновацлаг арга барилаараа ялгарч, зах зээлээ түүчээлж буй шилдэг стартап, энтрепренерүүдийг алдаршуулсаар ирсэн билээ. Тиймдээ ч 2016 оноос "Unread Awards" шагналыг санаачлан, бизнес, технологийн чиглэлээр дагнан бичдэг сэтгүүлчдийн саналаар шилдгүүдийг нэрлэх болсон юм.</p><p>Хэдий цар тахлын улмаас "Unread Awards"-ийн эзэд тодорч, шагналаа гардан авдаг "Unplug" арга хэмжээ 2020 болон 2021 онд зохион байгуулагдах боломжгүй болсон ч ялагчдын нэрсийг олон нийтэд зарлах нь зүй ёсны хэрэг хэмээн манай хамт олон үзсэн билээ. Тиймээс энэ жил ч бас өмнөх оны адил гарааны бизнесийн орчны шилдгүүдийг тус нийтлэлээрээ танилцуулж байна.</p><p><br></p> <h1><b>ШИЛДЭГ СТАРТАПУУД</b></h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">pick pack<div><div><br></div></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1a34c4813d816041fc6ace35d208fdb8.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Монголын анхны Fulfillment Center буюу нэгдсэн агуулахын үйлчилгээг нэвтрүүлсэн "PickPack Mongolia" компани нь онлайн дэлгүүрийн бизнес эрхэлдэг, бүтээгдэхүүний агуулах хадгалалтын асуудалтай яваа хэн бүхэнд тэдгээр асуудлаа цогцоор нь шийдэх боломжийг олгодог. Нээлттэй агуулах, ангилалт, логистикийн нэгдсэн үйлчилгээг амжилттай нэгтгээд барахгүй давхар хүргэлтийн үйлчилгээ ч үзүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, бизнес эрхлэгч "PickPack"-ыг ашигласнаар хүргэлт, агуулах, ангилалт зэрэг олон толгой өвтгөсөн асуудлаа нэг дор шийдэж ердөө бараагаа зарахад л анхаарч болно гэсэн үг юм. Түүнээс гадна тэдний энэ онд гаргасан нэгэн шинэ үйлчилгээ болох <a href="https://unread.today/c/techworm-ppbox" target="_blank">PP Box</a> нь шуудангийн үйлчилгээг гүйцэтгэж эхэлсэн. Улаанбаатарт л гэхэд 400 байршилд тавигдсан PP Box-ыг ашиглан хэрэглэгч болон борлуулагчид бараагаа хүссэн үедээ дамжуулах, бие биедээ үлдээх, хадгалуулах боломжтой болсон.</p> <blockquote><p>Дэлгэрэнгүйг: <a href="https://unread.today/c/spotlight-pickpack" target="_blank">PickPack - Агуулалт, ангилалт, хүргэлтийн цогц шийдэл</a></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">clinica<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/18687eb33d6a7ff8be88b019e19ea05a.png"></p><p></p><p><br></p><p>Эрүүл мэндийн үзлэг, үйлчилгээг байгаа газраасаа түргэн шуурхай, амар хялбараар авах боломж олгох дижитал клиник. Дэлхийн хаанаас ч, хэзээ ч монгол эмч нартайгаа үзлэгийн цаг товлож, биеийн байдлаа хянаж, шинжилгээний хариугаа мэргэжлийн эмчээр уншуулах нь олон хүнд хялбар бөгөөд давуу хэрэглээг бий болгож буй. 21 дүгээр зуунд эмнэлэг, эмч нар ч бас бусдын адил дижиталд шилжиж эхлээд байна. Харин түүний гүүр, гарц шийдэл нь "Clinica" болж байгаа юм. Тасралтгүй сайжруулалт хийж буй тэдний хөгжүүлэлтийн баг технологийн салбарт дадлага туршлагатай, шинийг эрэлхийлэгч залуусаас бүрдсэн нь аппын хэрэглээ, загвар дизайнаас бэлхнээ харагдах болов уу.</p> <blockquote><p>Дэлгэрэнгүйг: <a href="https://unread.today/c/spotlight-clinica">Clinica - Таны гарт багтах дижитал клиник</a></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">reberu<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a1f2e7aa5c3a5dee9b1f6ee52bee95df.png"></p><p></p><p><br></p><p>Хэрэглэгчдэдээ үзүүлж буй үйлчилгээгээрээ (Customer service) өрсөлддөг байсан байгууллагууд өнөө үед хэрэглэгчийн туршлагаараа (Customer experience) өрсөлдөж эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, аль ч бизнес эрхлэгч компаниудын маркетингийн гол хэрэгсэл нь тухайн үйлчилгээг сонгон хэрэглэж буй хэрэглэгчийн туршлага болжээ. Тэгэхээр бүх байгууллагын хувьд хэрэглэгч төвтэй үйлчилгээ, ажилчдадаа чиглэсэн бодлого болон түүнд тохирсон арга барил, тогтсон стандарттай байх нь чухал асуудал болж байна. "Reberu" нь үүнийг л хамтрагчдадаа санал болгож буй. </p><p>Үйлчилгээтэй холбоотой судалгаанаас эхлээд стандарт боловсруулалт, сургалт нэвтрүүлэлт болон үнэлж, дүгнэх, сайжруулах бүх л шатанд цогц үйлчилгээ үзүүлдэг нь тэдний хамгийн том давуу тал. Цаашлаад үйлчилгээний бодлогыг тодорхойлох, процессыг сайжруулах, стандартыг нь баримт бичиг, дүрэм журамд буулгах, бүх ажилтныг нь сурган хөгжүүлэх, үйлчилгээг нь хянах зэргээр цогц үйлчилгээг аутсорсинг хийж байгаа юм.</p> <blockquote><p>Дэлгэрэнгүйг: <a href="https://unread.today/c/spotlight-reberu">REBERU: Хэрэглэгчдийнхээ итгэлийг олж, сэтгэгдэл төрүүлэхэд тусална</a></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">melearn<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/2187cf7de32cf4fd4fb2d381982c4062.png"></p><p></p><p><br></p><p>"Melearn" онлайн сургалтын нэгдсэн платформ нь мэргэшсэн багш мэргэжилтнүүдтэй хамтран орчин цагт ямар ч ажлын байранд хамгийн хэрэгцээтэй болсон мэдлэг туршлагуудыг багцалж, видео контент бэлтгэн хүргэдэг эдтек бизнес юм. Сургалтын үндсэн агуулгууд нь дотроо бизнес, санхүү-хөрөнгө оруулалт, мэдээлэл технологи, дизайн, маркетинг, оффис чадвар, хувь хүний хөгжил, амьдралын хэв маяг зэргээр хуваагддаг. Хичээлийн сэдэв, агуулгын хувьд дотоодын энэ төрлийн аппуудтай хүчтэй өрсөлдөхүйц арвин сантай. Ингэхдээ тухайн хэрэглэгч өөрийн сурах онцлогтоо тааруулан богино хугацаанд бодит чадварт суралцахыг хүсвэл практик сургалтыг, сууж төвлөрөх цаг багатай бол хүссэн үедээ сонсож болох подкастуудаас, эсвэл арга барилаар нь сонгож өөрт тохирох багшийн хичээлийг тусгайлан авах боломжтой аж. Цаг хугацаа, орон зайд баригдахаа больсон өнөө үед технологи ашиглан хаанаас ч, хэзээ ч өөрийгөө хөгжүүлэх боломжийг тус платформ олгож чадна. </p> <blockquote><p>Дэлгэрэнгүйг: <a href="https://melearn.mn/" target="_blank">Салбарын түүчээлэгчдийн тасралтгүй хөгжих талбар</a></p> <cite><p>melearn.mn</p> </cite></blockquote><h1><b>ОНЦЛОХ БИЗНЕСҮҮД</b></h1><p></p><p>Тэд бол бизнесийн үйл ажиллагаа, шинэлэг бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээрээ хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээсэн дурдахгүй өнгөрч үл болох, онцлох компаниуд.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5804dd614187989bfe2a79bd26992694.png"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Mongol NFT:</b> Хорвоо ертөнц виртуал орчинд шилжих их эхлэлээ тавьж буй энэ үетэй зэрэгцэн Монголын анхны NFT арилжаалах платформ гарч ирсэн нь "MongolNFT" юм. Блокчейн технологид суурилсан NFT (дахин давтагдашгүй токен) дижитал бүтээлүүдээс худалдан авснаар метаверс орчинд өөрийн өмчтэй болж байна гэж ойлгож болно. Тэд бизнес эрхлэгч, нөлөөлөгч, мэргэжлийн болон чөлөөт уран бүтээлчдийн туурвил бүтээлүүдийг дижитал хэлбэрт шилжүүлж, зах зээлд санал болгож байгаа нь дотоодын хэрэглэгчдийн хувьд шинэлэг үйлчилгээ болсон билээ.</p><p>Дэлгэрэнгүйг: <a href="https://mongolnft.com/" target="_blank">Metaverse-д уулзацгаая!</a></p><p><b>COINHUB: </b>Дотоодын болон гаднын виртуал хөрөнгийн сан, шилжүүлэг, арилжааны үйлчилгээ, мэдээллийг нэг дороос авах боломжийг олгож, цоо шинэ гарц шийдлүүдийг танилцуулж буй. Дижитал хөрөнгөтэй холбоотой бүхий л санхүүгийн хэрэгцээнд нийцэж чадах тус дотоодын болон олон улсын арилжааны бирж нь Төв Азийн хэмжээнд анхны бүрэн даатгагдсан бирж болсноороо онцлогтой.</p><p>Дэлгэрэнгүйг: <a href="https://unread.today/c/spotlight-coinhub">COINHUB - Хөрөнгөө бүтээе</a></p><p><b>Lemon Press: "</b>Lemon Press" цахим товхимол нь аль ч салбарын, ямар ч мэргэжилтэй хүнд бизнес, хөрөнгө оруулалтын тухай мэдээ мэдээллийг хамгийн хялбар, ойлгомжтойгоор тогтмол хүргэдэг. Тэдний бүтээлч контентуудаар дамжуулан та санхүүтэй холбоотой бүхий л хэрэгцээт мэдээллээ нэг дороос авч, ирээдүйд үнэ цэнээ өгөх ухаалаг шийдвэрийг гаргах боломжтой. Санхүү, хөрөнгийн зах зээл сонирхогчдын анхаарлыг сүүлийн нэг жилд тун хурдацтай татаж, өдөр тутмын үнэнч хэрэглээ нь болж чадсан.</p><p>Дэлгэрэнгүйг: <a href="https://unread.today/c/spotlight-lemon-press">Lemon Press - Ухаалаг шийдвэрт хөтөлнө</a></p><p><b>Tech Nomad Gaming: </b>Дотооддоо гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, Монголын баг тамирчдыг олон улсын томоохон тэмцээнд оролцох боломжийг нээх зорилготой ажиллаж буй. Mobile Legend тоглоомын <a href="https://www.facebook.com/positive.gaming/?__cft__[0]=AZX_dDluZU9qMxphbuvAmyiY2524uTp1u0F-tim-GjI0uFN2hmu4EA16cr7kLsUz_NnYaKZl528CxaFSqyleP25Iu9hbofH2zN1T11ofGrjG6zszl7H6Ej4_lrTJNgBPzY5dJUeeJ6E8wmoMv3T5qhLLf_Tj4Bp-7mjU-yQxqO-Wow&__tn__=kK-R" target="_blank">Positive Gaming</a> багийг Турк улсад багаар нь бэлтгэл сургуулилт хийлгэх менежментийн талыг хариуцан ажиллаж, Монголын баг тамирчдыг дэлхийд гаргах зорилгоо бага багаар бодит болгож буй тэд энэ жилээс компаниа өргөжүүлж медиа чиглэлд салбарлан ажиллах болсон билээ. </p><p>Дэлгэрэнгүйг: <a href="https://unread.today/c/spotlight-technomad">TechNomad Gaming - Монгол тоглогчдыг дэлхийн тавцанд</a></p><p><br></p> <h1><b>UNREAD AWARDS-ЫН ӨМНӨХ ЯЛАГЧИД</b></h1><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/85ad9b3c4a5ef8c7cbd78d8a7833ffda.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1a7c9e39dcbb474e1a149fa5b6a8cdea.png"></p> </div>	Эдийн засгийн эргэлт, зах зээлийн өсөлтөд сүүлийн хоёр жилийн турш сөргөөр нөлөөлж буй цар тахлын эрсдэл дүүрэн хүнд үеийг даван туулж, хэрэглэгчдэд шинэ боломж, шинэ мэдрэмжийг бэлэглэж буй 2021 оны онцлох бизнес, стартапуудаа Unread онцолж байна. Тэд бол 2021 оны Монголын гарааны бизнесийн орчны өнгийг тодорхойлогчид, жишиг тогтоосон манлайлагчид билээ. Unread awards-ийн тухай "Unread Media" үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа эхлэн Монголын гарааны бизнесийн орчинд шинэлэг бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, инновацлаг арга барилаараа ялгарч, зах зээлээ түүчээлж буй шилдэг стартап, энтрепренерүүдийг алдаршуулсаар ирсэн билээ. Тиймдээ ч 2016 оноос "Unread Awards" шагналыг санаачлан, бизнес, технологийн чиглэлээр дагнан бичдэг сэтгүүлчдийн саналаар шилдгүүдийг нэрлэх болсон юм. Хэдий цар тахлын улмаас "Unread Awards"-ийн эзэд тодорч, шагналаа гардан авдаг "Unplug" арга хэмжээ 2020 болон 2021 онд зохион байгуулагдах боломжгүй болсон ч ялагчдын нэрсийг олон нийтэд зарлах нь зүй ёсны хэрэг хэмээн манай хамт олон үзсэн билээ. Тиймээс энэ жил ч бас өмнөх оны адил гарааны бизнесийн орчны шилдгүүдийг тус нийтлэлээрээ танилцуулж байна. ШИЛДЭГ СТАРТАПУУД pick pack Монголын анхны Fulfillment Center буюу нэгдсэн агуулахын үйлчилгээг нэвтрүүлсэн "PickPack Mongolia" компани нь онлайн дэлгүүрийн бизнес эрхэлдэг, бүтээгдэхүүний агуулах хадгалалтын асуудалтай яваа хэн бүхэнд тэдгээр асуудлаа цогцоор нь шийдэх боломжийг олгодог. Нээлттэй агуулах, ангилалт, логистикийн нэгдсэн үйлчилгээг амжилттай нэгтгээд барахгүй давхар хүргэлтийн үйлчилгээ ч үзүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, бизнес эрхлэгч "PickPack"-ыг ашигласнаар хүргэлт, агуулах, ангилалт зэрэг олон толгой өвтгөсөн асуудлаа нэг дор шийдэж ердөө бараагаа зарахад л анхаарч болно гэсэн үг юм. Түүнээс гадна тэдний энэ онд гаргасан нэгэн шинэ үйлчилгээ болох PP Box нь шуудангийн үйлчилгээг гүйцэтгэж эхэлсэн. Улаанбаатарт л гэхэд 400 байршилд тавигдсан PP Box-ыг ашиглан хэрэглэгч болон борлуулагчид бараагаа хүссэн үедээ дамжуулах, бие биедээ үлдээх, хадгалуулах боломжтой болсон. Дэлгэрэнгүйг: PickPack - Агуулалт, ангилалт, хүргэлтийн цогц шийдэл Unread Media clinica Эрүүл мэндийн үзлэг, үйлчилгээг байгаа газраасаа түргэн шуурхай, амар хялбараар авах боломж олгох дижитал клиник. Дэлхийн хаанаас ч, хэзээ ч монгол эмч нартайгаа үзлэгийн цаг товлож, биеийн байдлаа хянаж, шинжилгээний хариугаа мэргэжлийн эмчээр уншуулах нь олон хүнд хялбар бөгөөд давуу хэрэглээг бий болгож буй. 21 дүгээр зуунд эмнэлэг, эмч нар ч бас бусдын адил дижиталд шилжиж эхлээд байна. Харин түүний гүүр, гарц шийдэл нь "Clinica" болж байгаа юм. Тасралтгүй сайжруулалт хийж буй тэдний хөгжүүлэлтийн баг технологийн салбарт дадлага туршлагатай, шинийг эрэлхийлэгч залуусаас бүрдсэн нь аппын хэрэглээ, загвар дизайнаас бэлхнээ харагдах болов уу. Дэлгэрэнгүйг: Clinica - Таны гарт багтах дижитал клиник Unread Media reberu Хэрэглэгчдэдээ үзүүлж буй үйлчилгээгээрээ (Customer service) өрсөлддөг байсан байгууллагууд өнөө үед хэрэглэгчийн туршлагаараа (Customer experience) өрсөлдөж эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, аль ч бизнес эрхлэгч компаниудын маркетингийн гол хэрэгсэл нь тухайн үйлчилгээг сонгон хэрэглэж буй хэрэглэгчийн туршлага болжээ. Тэгэхээр бүх байгууллагын хувьд хэрэглэгч төвтэй үйлчилгээ, ажилчдадаа чиглэсэн бодлого болон түүнд тохирсон арга барил, тогтсон стандарттай байх нь чухал асуудал болж байна. "Reberu" нь үүнийг л хамтрагчдадаа санал болгож буй. Үйлчилгээтэй холбоотой судалгаанаас эхлээд стандарт боловсруулалт, сургалт нэвтрүүлэлт болон үнэлж, дүгнэх, сайжруулах бүх л шатанд цогц үйлчилгээ үзүүлдэг нь тэдний хамгийн том давуу тал. Цаашлаад үйлчилгээний бодлогыг тодорхойлох, процессыг сайжруулах, стандартыг нь баримт бичиг, дүрэм журамд буулгах, бүх ажилтныг нь сурган хөгжүүлэх, үйлчилгээг нь хянах зэргээр цогц үйлчилгээг аутсорсинг хийж байгаа юм. Дэлгэрэнгүйг: REBERU: Хэрэглэгчдийнхээ итгэлийг олж, сэтгэгдэл төрүүлэхэд тусална Unread Media melearn "Melearn" онлайн сургалтын нэгдсэн платформ нь мэргэшсэн багш мэргэжилтнүүдтэй хамтран орчин цагт ямар ч ажлын байранд хамгийн хэрэгцээтэй болсон мэдлэг туршлагуудыг багцалж, видео контент бэлтгэн хүргэдэг эдтек бизнес юм. Сургалтын үндсэн агуулгууд нь дотроо бизнес, санхүү-хөрөнгө оруулалт, мэдээлэл технологи, дизайн, маркетинг, оффис чадвар, хувь хүний хөгжил, амьдралын хэв маяг зэргээр хуваагддаг. Хичээлийн сэдэв, агуулгын хувьд дотоодын энэ төрлийн аппуудтай хүчтэй өрсөлдөхүйц арвин сантай. Ингэхдээ тухайн хэрэглэгч өөрийн сурах онцлогтоо тааруулан богино хугацаанд бодит чадварт суралцахыг хүсвэл практик сургалтыг, сууж төвлөрөх цаг багатай бол хүссэн үедээ сонсож болох подкастуудаас, эсвэл арга барилаар нь сонгож өөрт тохирох багшийн хичээлийг тусгайлан авах боломжтой аж. Цаг хугацаа, орон зайд баригдахаа больсон өнөө үед технологи ашиглан хаанаас ч, хэзээ ч өөрийгөө хөгжүүлэх боломжийг тус платформ олгож чадна. Дэлгэрэнгүйг: Салбарын түүчээлэгчдийн тасралтгүй хөгжих талбар melearn.mn ОНЦЛОХ БИЗНЕСҮҮД Тэд бол бизнесийн үйл ажиллагаа, шинэлэг бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээрээ хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээсэн дурдахгүй өнгөрч үл болох, онцлох компаниуд. Mongol NFT: Хорвоо ертөнц виртуал орчинд шилжих их эхлэлээ тавьж буй энэ үетэй зэрэгцэн Монголын анхны NFT арилжаалах платформ гарч ирсэн нь "MongolNFT" юм. Блокчейн технологид суурилсан NFT (дахин давтагдашгүй токен) дижитал бүтээлүүдээс худалдан авснаар метаверс орчинд өөрийн өмчтэй болж байна гэж ойлгож болно. Тэд бизнес эрхлэгч, нөлөөлөгч, мэргэжлийн болон чөлөөт уран бүтээлчдийн туурвил бүтээлүүдийг дижитал хэлбэрт шилжүүлж, зах зээлд санал болгож байгаа нь дотоодын хэрэглэгчдийн хувьд шинэлэг үйлчилгээ болсон билээ. Дэлгэрэнгүйг: Metaverse-д уулзацгаая! COINHUB: Дотоодын болон гаднын виртуал хөрөнгийн сан, шилжүүлэг, арилжааны үйлчилгээ, мэдээллийг нэг дороос авах боломжийг олгож, цоо шинэ гарц шийдлүүдийг танилцуулж буй. Дижитал хөрөнгөтэй холбоотой бүхий л санхүүгийн хэрэгцээнд нийцэж чадах тус дотоодын болон олон улсын арилжааны бирж нь Төв Азийн хэмжээнд анхны бүрэн даатгагдсан бирж болсноороо онцлогтой. Дэлгэрэнгүйг: COINHUB - Хөрөнгөө бүтээе Lemon Press: " Lemon Press" цахим товхимол нь аль ч салбарын, ямар ч мэргэжилтэй хүнд бизнес, хөрөнгө оруулалтын тухай мэдээ мэдээллийг хамгийн хялбар, ойлгомжтойгоор тогтмол хүргэдэг. Тэдний бүтээлч контентуудаар дамжуулан та санхүүтэй холбоотой бүхий л хэрэгцээт мэдээллээ нэг дороос авч, ирээдүйд үнэ цэнээ өгөх ухаалаг шийдвэрийг гаргах боломжтой. Санхүү, хөрөнгийн зах зээл сонирхогчдын анхаарлыг сүүлийн нэг жилд тун хурдацтай татаж, өдөр тутмын үнэнч хэрэглээ нь болж чадсан. Дэлгэрэнгүйг: Lemon Press - Ухаалаг шийдвэрт хөтөлнө Tech Nomad Gaming: Дотооддоо гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, Монголын баг тамирчдыг олон улсын томоохон тэмцээнд оролцох боломжийг нээх зорилготой ажиллаж буй. Mobile Legend тоглоомын Positive Gaming багийг Турк улсад багаар нь бэлтгэл сургуулилт хийлгэх менежментийн талыг хариуцан ажиллаж, Монголын баг тамирчдыг дэлхийд гаргах зорилгоо бага багаар бодит болгож буй тэд энэ жилээс компаниа өргөжүүлж медиа чиглэлд салбарлан ажиллах болсон билээ. Дэлгэрэнгүйг: TechNomad Gaming - Монгол тоглогчдыг дэлхийн тавцанд UNREAD AWARDS-ЫН ӨМНӨХ ЯЛАГЧИД	Эдийн засгийн эргэлт, зах зээлийн өсөлтөд сүүлийн хоёр жилийн турш сөргөөр нөлөөлж буй цар тахлын эрсдэл дүүрэн хүнд үеийг даван туулж, хэрэглэгчдэд шинэ боломж, шинэ мэдрэмжийг бэлэглэж буй 2021 оны онцлох бизнес, стартапуудаа Unread онцолж байна. Тэд бол 2021 оны Монголын гарааны бизнесийн орчны өнгийг тодорхойлогчид, жишиг тогтоосон манлайлагчид билээ. ### Unread awards-ийн тухай "Unread Media" үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа эхлэн Монголын гарааны бизнесийн орчинд шинэлэг бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, инновацлаг арга барилаараа ялгарч, зах зээлээ түүчээлж буй шилдэг стартап, энтрепренерүүдийг алдаршуулсаар ирсэн билээ. Тиймдээ ч 2016 оноос "Unread Awards" шагналыг санаачлан, бизнес, технологийн чиглэлээр дагнан бичдэг сэтгүүлчдийн саналаар шилдгүүдийг нэрлэх болсон юм. Хэдий цар тахлын улмаас "Unread Awards"-ийн эзэд тодорч, шагналаа гардан авдаг "Unplug" арга хэмжээ 2020 болон 2021 онд зохион байгуулагдах боломжгүй болсон ч ялагчдын нэрсийг олон нийтэд зарлах нь зүй ёсны хэрэг хэмээн манай хамт олон үзсэн билээ. Тиймээс энэ жил ч бас өмнөх оны адил гарааны бизнесийн орчны шилдгүүдийг тус нийтлэлээрээ танилцуулж байна. ШИЛДЭГ СТАРТАПУУД ### pick pack Монголын анхны Fulfillment Center буюу нэгдсэн агуулахын үйлчилгээг нэвтрүүлсэн "PickPack Mongolia" компани нь онлайн дэлгүүрийн бизнес эрхэлдэг, бүтээгдэхүүний агуулах хадгалалтын асуудалтай яваа хэн бүхэнд тэдгээр асуудлаа цогцоор нь шийдэх боломжийг олгодог. Нээлттэй агуулах, ангилалт, логистикийн нэгдсэн үйлчилгээг амжилттай нэгтгээд барахгүй давхар хүргэлтийн үйлчилгээ ч үзүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл, бизнес эрхлэгч "PickPack"-ыг ашигласнаар хүргэлт, агуулах, ангилалт зэрэг олон толгой өвтгөсөн асуудлаа нэг дор шийдэж ердөө бараагаа зарахад л анхаарч болно гэсэн үг юм. Түүнээс гадна тэдний энэ онд гаргасан нэгэн шинэ үйлчилгээ болох PP Box нь шуудангийн үйлчилгээг гүйцэтгэж эхэлсэн. Улаанбаатарт л гэхэд 400 байршилд тавигдсан PP Box-ыг ашиглан хэрэглэгч болон борлуулагчид бараагаа хүссэн үедээ дамжуулах, бие биедээ үлдээх, хадгалуулах боломжтой болсон. > Дэлгэрэнгүйг: PickPack - Агуулалт, ангилалт, хүргэлтийн цогц шийдэл > > Unread Media ### clinica Эрүүл мэндийн үзлэг, үйлчилгээг байгаа газраасаа түргэн шуурхай, амар хялбараар авах боломж олгох дижитал клиник. Дэлхийн хаанаас ч, хэзээ ч монгол эмч нартайгаа үзлэгийн цаг товлож, биеийн байдлаа хянаж, шинжилгээний хариугаа мэргэжлийн эмчээр уншуулах нь олон хүнд хялбар бөгөөд давуу хэрэглээг бий болгож буй. 21 дүгээр зуунд эмнэлэг, эмч нар ч бас бусдын адил дижиталд шилжиж эхлээд байна. Харин түүний гүүр, гарц шийдэл нь "Clinica" болж байгаа юм. Тасралтгүй сайжруулалт хийж буй тэдний хөгжүүлэлтийн баг технологийн салбарт дадлага туршлагатай, шинийг эрэлхийлэгч залуусаас бүрдсэн нь аппын хэрэглээ, загвар дизайнаас бэлхнээ харагдах болов уу. > Дэлгэрэнгүйг: Clinica - Таны гарт багтах дижитал клиник > > Unread Media ### reberu Хэрэглэгчдэдээ үзүүлж буй үйлчилгээгээрээ (Customer service) өрсөлддөг байсан байгууллагууд өнөө үед хэрэглэгчийн туршлагаараа (Customer experience) өрсөлдөж эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, аль ч бизнес эрхлэгч компаниудын маркетингийн гол хэрэгсэл нь тухайн үйлчилгээг сонгон хэрэглэж буй хэрэглэгчийн туршлага болжээ. Тэгэхээр бүх байгууллагын хувьд хэрэглэгч төвтэй үйлчилгээ, ажилчдадаа чиглэсэн бодлого болон түүнд тохирсон арга барил, тогтсон стандарттай байх нь чухал асуудал болж байна. "Reberu" нь үүнийг л хамтрагчдадаа санал болгож буй. Үйлчилгээтэй холбоотой судалгаанаас эхлээд стандарт боловсруулалт, сургалт нэвтрүүлэлт болон үнэлж, дүгнэх, сайжруулах бүх л шатанд цогц үйлчилгээ үзүүлдэг нь тэдний хамгийн том давуу тал. Цаашлаад үйлчилгээний бодлогыг тодорхойлох, процессыг сайжруулах, стандартыг нь баримт бичиг, дүрэм журамд буулгах, бүх ажилтныг нь сурган хөгжүүлэх, үйлчилгээг нь хянах зэргээр цогц үйлчилгээг аутсорсинг хийж байгаа юм. > Дэлгэрэнгүйг: REBERU: Хэрэглэгчдийнхээ итгэлийг олж, сэтгэгдэл төрүүлэхэд тусална > > Unread Media ### melearn "Melearn" онлайн сургалтын нэгдсэн платформ нь мэргэшсэн багш мэргэжилтнүүдтэй хамтран орчин цагт ямар ч ажлын байранд хамгийн хэрэгцээтэй болсон мэдлэг туршлагуудыг багцалж, видео контент бэлтгэн хүргэдэг эдтек бизнес юм. Сургалтын үндсэн агуулгууд нь дотроо бизнес, санхүү-хөрөнгө оруулалт, мэдээлэл технологи, дизайн, маркетинг, оффис чадвар, хувь хүний хөгжил, амьдралын хэв маяг зэргээр хуваагддаг. Хичээлийн сэдэв, агуулгын хувьд дотоодын энэ төрлийн аппуудтай хүчтэй өрсөлдөхүйц арвин сантай. Ингэхдээ тухайн хэрэглэгч өөрийн сурах онцлогтоо тааруулан богино хугацаанд бодит чадварт суралцахыг хүсвэл практик сургалтыг, сууж төвлөрөх цаг багатай бол хүссэн үедээ сонсож болох подкастуудаас, эсвэл арга барилаар нь сонгож өөрт тохирох багшийн хичээлийг тусгайлан авах боломжтой аж. Цаг хугацаа, орон зайд баригдахаа больсон өнөө үед технологи ашиглан хаанаас ч, хэзээ ч өөрийгөө хөгжүүлэх боломжийг тус платформ олгож чадна. > Дэлгэрэнгүйг: Салбарын түүчээлэгчдийн тасралтгүй хөгжих талбар > > melearn.mn ОНЦЛОХ БИЗНЕСҮҮД Тэд бол бизнесийн үйл ажиллагаа, шинэлэг бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээрээ хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээсэн дурдахгүй өнгөрч үл болох, онцлох компаниуд. Mongol NFT: Хорвоо ертөнц виртуал орчинд шилжих их эхлэлээ тавьж буй энэ үетэй зэрэгцэн Монголын анхны NFT арилжаалах платформ гарч ирсэн нь "MongolNFT" юм. Блокчейн технологид суурилсан NFT (дахин давтагдашгүй токен) дижитал бүтээлүүдээс худалдан авснаар метаверс орчинд өөрийн өмчтэй болж байна гэж ойлгож болно. Тэд бизнес эрхлэгч, нөлөөлөгч, мэргэжлийн болон чөлөөт уран бүтээлчдийн туурвил бүтээлүүдийг дижитал хэлбэрт шилжүүлж, зах зээлд санал болгож байгаа нь дотоодын хэрэглэгчдийн хувьд шинэлэг үйлчилгээ болсон билээ. Дэлгэрэнгүйг: Metaverse-д уулзацгаая! COINHUB: Дотоодын болон гаднын виртуал хөрөнгийн сан, шилжүүлэг, арилжааны үйлчилгээ, мэдээллийг нэг дороос авах боломжийг олгож, цоо шинэ гарц шийдлүүдийг танилцуулж буй. Дижитал хөрөнгөтэй холбоотой бүхий л санхүүгийн хэрэгцээнд нийцэж чадах тус дотоодын болон олон улсын арилжааны бирж нь Төв Азийн хэмжээнд анхны бүрэн даатгагдсан бирж болсноороо онцлогтой. Дэлгэрэнгүйг: COINHUB - Хөрөнгөө бүтээе Lemon Press: "Lemon Press" цахим товхимол нь аль ч салбарын, ямар ч мэргэжилтэй хүнд бизнес, хөрөнгө оруулалтын тухай мэдээ мэдээллийг хамгийн хялбар, ойлгомжтойгоор тогтмол хүргэдэг. Тэдний бүтээлч контентуудаар дамжуулан та санхүүтэй холбоотой бүхий л хэрэгцээт мэдээллээ нэг дороос авч, ирээдүйд үнэ цэнээ өгөх ухаалаг шийдвэрийг гаргах боломжтой. Санхүү, хөрөнгийн зах зээл сонирхогчдын анхаарлыг сүүлийн нэг жилд тун хурдацтай татаж, өдөр тутмын үнэнч хэрэглээ нь болж чадсан. Дэлгэрэнгүйг: Lemon Press - Ухаалаг шийдвэрт хөтөлнө Tech Nomad Gaming: Дотооддоо гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, Монголын баг тамирчдыг олон улсын томоохон тэмцээнд оролцох боломжийг нээх зорилготой ажиллаж буй. Mobile Legend тоглоомын Positive Gaming багийг Турк улсад багаар нь бэлтгэл сургуулилт хийлгэх менежментийн талыг хариуцан ажиллаж, Монголын баг тамирчдыг дэлхийд гаргах зорилгоо бага багаар бодит болгож буй тэд энэ жилээс компаниа өргөжүүлж медиа чиглэлд салбарлан ажиллах болсон билээ. Дэлгэрэнгүйг: TechNomad Gaming - Монгол тоглогчдыг дэлхийн тавцанд UNREAD AWARDS-ЫН ӨМНӨХ ЯЛАГЧИД
https://unread.today/c/techworm-readyub	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-08-17T00:00:00	8 сарын 17, 2023	Теслагийн Монгол инженер үерийн аюулыг урьдчилан таамаглах бот бүтээжээ	<div class="article-body"> <h2>Цахилгаан автомашины борлуулалт, хөгжүүлэлтээрээ дэлхийд тэргүүлэгч Tesla компанийн Европ дахь анхны үйлдвэр Gigafactory Berlin-Brandenburg-ийн дата инженер Э.Жавхлан эх орондоо түр хугацаагаар ирээд буй. Тэрээр амралтынхаа энэ үеийг ашиглан Улаанбаатар хотын иргэн бүрд нэн хэрэгтэй нэгэн ботыг хөгжүүлснийг танилцуулъя.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">СЭДЭЛ ТӨРӨВ</h3><p>2023 оны наймдугаар сарын 5. Цэвэр агаар, зуны дэлгэр цагийг бараадсаар зуслангийнхаа байшинд ирж Герман дахь оффистоо зайнаас ажиллаж байсан Э.Жавхланд нэгэн дуудлага ирсэн нь “Бороо их орж байна. Үер болж магадгүй байна шүү.” гэх ээжийнх нь анхааруулга байв. Цонхоор харж, байдлыг ажингаа “Гайгүй байлгүй дээ” гэж бодсоор утсаа тасалсан тэр өдөр үнэхээр л энэ зуны, шуудхандаа бол 21 дүгээр зуун гарсаар Улаанбаатарт буусан хамгийн хүчтэй үер тохиож, улмаар дөрвөн хүн харамсалтайгаар амиа алдаж, 356 өрх, 25 аж ахуйн нэгж, байгууллага, 105 автомашин их урсгалд өртсөн юм. <br> <br>Тун ч гэнэтийн уг үйл явдал түүнд үер болох эсэхийг урьдчилан таамаглаж, өмнө нь бэлдэх боломжтой болов уу гэх бодлыг төрүүлсэн байна. Инженерийн давуу талаа ашиглан энэ төрлийн технологиудыг судалсаар Англи Улсад ашигладаг, цаг агаарын урьдчилсан мэдээлэлд тулгуурлан үерийн эрсдэлийн мэдээлэл хүргэдэг ботыг олжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ГАРЦ ХАЙВ</h3><p>Уг ботыг хараад “Монголд ч бас үүнийг нэвтрүүлж болох юм” гэх санаа төрөв. Түүний үзэж буйгаар энэ төрлийн ботууд үерийн аюулыг тооцоолж, урьдчилан бэлдэх боломжийг бүрдүүлж чадах гэнэ. <br> <br>Энэ тухайд тэрээр “Үнэндээ өчигдрийн үерт бэлдэх хугацаа бидэнд хангалттай байсан. “Онцгой байдлын ерөнхий газар”-ын вебсайт дээр наймдугаар сарын 4-ний 10 цагт үерийн анхааруулга гарсан. Харамсалтай нь энэ мэдээллийн хүртээмж асар хангалтгүй байсан учир өчигдөр 19 цагт бороо ороход ямар ч бэлтгэлгүй байсан. Үүнээс болж дөрвөн хүний амь үрэгдсэн. Тэдний нэг нь дөнгөж 10 сартай хүүхэд байсан гэхээр маш харамсалтай.” хэмээн үерийн маргааш өдөр нь жиргэжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ШИЙДЭЛ ОЛДОВ</h3><p>Судалгаагаа үргэлжлүүлсээр “Цаг уур, орчны шинжилгээний газар”-аас гаргадаг цаг агаарын урьдчилсан мэдээн дээр тулгуурлан үер буух магадлалыг тооцон гаргаж, түүнийгээ олон нийтэд хүртээмжтэй, цаг алдалгүй түгээх боломжтойг олж илрүүлжээ. Ийнхүү хэдхэн цагийн дотор Ulaanbaatar Ready! ботын анхны хувилбар мэндэлсэн байна. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/55a95f09069eee66dd2e273e9775181e.jpg"></p><div class="image-caption">Код бичиж буй байдал</div><p></p><p>Ажиллах зарчим нь тун энгийн:</p><p>1. Улаанбаатар хотыг дайран урсаж буй голын усны түвшин, цаг агаарын урьдчилсан мэдээ зэрэг нээлттэй мэдээллүүдийг хуулж, нэг дор цуглуулна<br>2. Цуглуулсан мэдээллээ боловсруулж шүүгээд ямар тохиолдолд үерийн аюулын дохио илгээхийг тохируулна<br>3. Тэрхүү тохиргооны дагуу бот аль байршилд, ямар гол, үерлэх магадлал хэдэн хувьтай байгааг тооцоолж, сэрэмжлүүлэх мэдээллийг автоматаар, хүний оролцоогүй илгээх юм.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/5e452458dc53426f7cdcb15aacfee271.jpeg"></p><div class="image-caption">Бичсэн кодын үр дүн</div><p></p><p>Уг ботыг уншигч та <a href="https://twitter.com/readyub" target="_blank">энэ</a> холбоосоор орон дагаарай. Одоогийн хувилбарт үер болох магадлалыг мэдээлэхээс гадна Улаанбаатар хотыг дайран өнгөрдөг таван голын үерлэх магадлалыг тус бүрд нь таамаглан гаргаж байгаа юм.</p><p>Энэхүү ботоо ирээдүйд хэрхэн хөгжүүлж болохыг тодруулахад: “Мэдээлэл ямар байна түүнд тохирсон үр дүн л гарна. Жишээлбэл, цаг агаарын мэдээ тав хоногийн өмнө гарч байгаа ч голын усны түвшний мэдээлэл түүнээс хоёр хоногоор хоцорч гарч байна. Хэмжилт хийдэг байгууллагатай илүү нягт хамтран ажиллавал гамшгийн мэдээг өндөр нарийвчлалтай, цаг алдалгүй хүргэх бүрэн боломжтой. Зөвхөн үер ч бус хэт халалт, их хэмжээний хур тунадас, агаарын бохирдол, газар хөдлөлт, өвчний тархалт гээд асар олон мэдээллийг ийм байдлаар хүргэж болно. Гол нь тэдгээр шаардагдах мэдээллийг тогтмол, чанартай цуглуулдаг болох хэрэгтэй.” хэмээн хариулсан юм.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/1473820d5f6733ef8fb582655b97d877.png"></p><div class="image-caption">Э.Жавхлан</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>УРИАЛГА</h3><p>Байгалийн өмнө бид гарцаагүй хүчин мөхөс. Хүн төрөлхтөн байгалийг удирдаж чаддаг болтол хэдэн зуун жилийг технологийн хөгжилд зарцуулах шаардлагатайг бид мэдэхгүй, огтоос боломжгүй байх магадлал ч их. Тиймээс одоо байгаа боломжоо ашиглан урьдчилан сэргийлдэг, тохиох магадлалтай байгалийн гамшигт үзэгдэлд бэлддэг байх нь нэн чухал юм. Ингэхдээ бодит мэдээлэл ашиглаж, түүнийг хүний оролцоогүй технологиор боловсруулах нь олон улсад түгээмэл ашиглагддаг үр дүнтэй арга билээ. Энэ талаар бид <a href="http://unread.today/c/insight-flood-ub-2023" target="_blank">"Улаанбаатар хотын "23 оны" их үер + Байгалийн гамшгийн үеэр ашигладаг улс орны сайн жишгүүд”</a> нийтлэлдээ илүү дэлгэрэнгүй дурдсан. <br><br><a href="https://twitter.com/JavkhlanEnkhbo2" target="_blank">Э.Жавхлан</a>гийн хөгжүүлсэн энэхүү бот нь олон нийтэд нээлттэй байдаг мэдээллийг боловсруулан гаргаж байгаа энгийн л үйлдэл мэт харагдах ч цаад утгаараа технологийн дэвшлийг ашиглаж чадвал бид эд хөрөнгөө гэнэтийн эрсдэлээс хамгаалж, цаашлаад амь насаараа хохирохоос сэргийлэх боломжтойг илтгэж буй. Ниргэсэн хойно нь хашхирах бус ниргэхийг нь урьдчилан мэддэг, түүнд бэлддэг болцгооё. </p> </div>	Цахилгаан автомашины борлуулалт, хөгжүүлэлтээрээ дэлхийд тэргүүлэгч Tesla компанийн Европ дахь анхны үйлдвэр Gigafactory Berlin-Brandenburg-ийн дата инженер Э.Жавхлан эх орондоо түр хугацаагаар ирээд буй. Тэрээр амралтынхаа энэ үеийг ашиглан Улаанбаатар хотын иргэн бүрд нэн хэрэгтэй нэгэн ботыг хөгжүүлснийг танилцуулъя. СЭДЭЛ ТӨРӨВ 2023 оны наймдугаар сарын 5. Цэвэр агаар, зуны дэлгэр цагийг бараадсаар зуслангийнхаа байшинд ирж Герман дахь оффистоо зайнаас ажиллаж байсан Э.Жавхланд нэгэн дуудлага ирсэн нь “Бороо их орж байна. Үер болж магадгүй байна шүү.” гэх ээжийнх нь анхааруулга байв. Цонхоор харж, байдлыг ажингаа “Гайгүй байлгүй дээ” гэж бодсоор утсаа тасалсан тэр өдөр үнэхээр л энэ зуны, шуудхандаа бол 21 дүгээр зуун гарсаар Улаанбаатарт буусан хамгийн хүчтэй үер тохиож, улмаар дөрвөн хүн харамсалтайгаар амиа алдаж, 356 өрх, 25 аж ахуйн нэгж, байгууллага, 105 автомашин их урсгалд өртсөн юм. Тун ч гэнэтийн уг үйл явдал түүнд үер болох эсэхийг урьдчилан таамаглаж, өмнө нь бэлдэх боломжтой болов уу гэх бодлыг төрүүлсэн байна. Инженерийн давуу талаа ашиглан энэ төрлийн технологиудыг судалсаар Англи Улсад ашигладаг, цаг агаарын урьдчилсан мэдээлэлд тулгуурлан үерийн эрсдэлийн мэдээлэл хүргэдэг ботыг олжээ. ГАРЦ ХАЙВ Уг ботыг хараад “Монголд ч бас үүнийг нэвтрүүлж болох юм” гэх санаа төрөв. Түүний үзэж буйгаар энэ төрлийн ботууд үерийн аюулыг тооцоолж, урьдчилан бэлдэх боломжийг бүрдүүлж чадах гэнэ. Энэ тухайд тэрээр “Үнэндээ өчигдрийн үерт бэлдэх хугацаа бидэнд хангалттай байсан. “Онцгой байдлын ерөнхий газар”-ын вебсайт дээр наймдугаар сарын 4-ний 10 цагт үерийн анхааруулга гарсан. Харамсалтай нь энэ мэдээллийн хүртээмж асар хангалтгүй байсан учир өчигдөр 19 цагт бороо ороход ямар ч бэлтгэлгүй байсан. Үүнээс болж дөрвөн хүний амь үрэгдсэн. Тэдний нэг нь дөнгөж 10 сартай хүүхэд байсан гэхээр маш харамсалтай.” хэмээн үерийн маргааш өдөр нь жиргэжээ. ШИЙДЭЛ ОЛДОВ Судалгаагаа үргэлжлүүлсээр “Цаг уур, орчны шинжилгээний газар”-аас гаргадаг цаг агаарын урьдчилсан мэдээн дээр тулгуурлан үер буух магадлалыг тооцон гаргаж, түүнийгээ олон нийтэд хүртээмжтэй, цаг алдалгүй түгээх боломжтойг олж илрүүлжээ. Ийнхүү хэдхэн цагийн дотор Ulaanbaatar Ready! ботын анхны хувилбар мэндэлсэн байна. Код бичиж буй байдал Ажиллах зарчим нь тун энгийн: 1. Улаанбаатар хотыг дайран урсаж буй голын усны түвшин, цаг агаарын урьдчилсан мэдээ зэрэг нээлттэй мэдээллүүдийг хуулж, нэг дор цуглуулна 2. Цуглуулсан мэдээллээ боловсруулж шүүгээд ямар тохиолдолд үерийн аюулын дохио илгээхийг тохируулна 3. Тэрхүү тохиргооны дагуу бот аль байршилд, ямар гол, үерлэх магадлал хэдэн хувьтай байгааг тооцоолж, сэрэмжлүүлэх мэдээллийг автоматаар, хүний оролцоогүй илгээх юм. Бичсэн кодын үр дүн Уг ботыг уншигч та энэ холбоосоор орон дагаарай. Одоогийн хувилбарт үер болох магадлалыг мэдээлэхээс гадна Улаанбаатар хотыг дайран өнгөрдөг таван голын үерлэх магадлалыг тус бүрд нь таамаглан гаргаж байгаа юм. Энэхүү ботоо ирээдүйд хэрхэн хөгжүүлж болохыг тодруулахад: “Мэдээлэл ямар байна түүнд тохирсон үр дүн л гарна. Жишээлбэл, цаг агаарын мэдээ тав хоногийн өмнө гарч байгаа ч голын усны түвшний мэдээлэл түүнээс хоёр хоногоор хоцорч гарч байна. Хэмжилт хийдэг байгууллагатай илүү нягт хамтран ажиллавал гамшгийн мэдээг өндөр нарийвчлалтай, цаг алдалгүй хүргэх бүрэн боломжтой. Зөвхөн үер ч бус хэт халалт, их хэмжээний хур тунадас, агаарын бохирдол, газар хөдлөлт, өвчний тархалт гээд асар олон мэдээллийг ийм байдлаар хүргэж болно. Гол нь тэдгээр шаардагдах мэдээллийг тогтмол, чанартай цуглуулдаг болох хэрэгтэй.” хэмээн хариулсан юм. Э.Жавхлан УРИАЛГА Байгалийн өмнө бид гарцаагүй хүчин мөхөс. Хүн төрөлхтөн байгалийг удирдаж чаддаг болтол хэдэн зуун жилийг технологийн хөгжилд зарцуулах шаардлагатайг бид мэдэхгүй, огтоос боломжгүй байх магадлал ч их. Тиймээс одоо байгаа боломжоо ашиглан урьдчилан сэргийлдэг, тохиох магадлалтай байгалийн гамшигт үзэгдэлд бэлддэг байх нь нэн чухал юм. Ингэхдээ бодит мэдээлэл ашиглаж, түүнийг хүний оролцоогүй технологиор боловсруулах нь олон улсад түгээмэл ашиглагддаг үр дүнтэй арга билээ. Энэ талаар бид "Улаанбаатар хотын "23 оны" их үер + Байгалийн гамшгийн үеэр ашигладаг улс орны сайн жишгүүд” нийтлэлдээ илүү дэлгэрэнгүй дурдсан. Э.Жавхлан гийн хөгжүүлсэн энэхүү бот нь олон нийтэд нээлттэй байдаг мэдээллийг боловсруулан гаргаж байгаа энгийн л үйлдэл мэт харагдах ч цаад утгаараа технологийн дэвшлийг ашиглаж чадвал бид эд хөрөнгөө гэнэтийн эрсдэлээс хамгаалж, цаашлаад амь насаараа хохирохоос сэргийлэх боломжтойг илтгэж буй. Ниргэсэн хойно нь хашхирах бус ниргэхийг нь урьдчилан мэддэг, түүнд бэлддэг болцгооё.	Цахилгаан автомашины борлуулалт, хөгжүүлэлтээрээ дэлхийд тэргүүлэгч Tesla компанийн Европ дахь анхны үйлдвэр Gigafactory Berlin-Brandenburg-ийн дата инженер Э.Жавхлан эх орондоо түр хугацаагаар ирээд буй. Тэрээр амралтынхаа энэ үеийг ашиглан Улаанбаатар хотын иргэн бүрд нэн хэрэгтэй нэгэн ботыг хөгжүүлснийг танилцуулъя. ### СЭДЭЛ ТӨРӨВ 2023 оны наймдугаар сарын 5. Цэвэр агаар, зуны дэлгэр цагийг бараадсаар зуслангийнхаа байшинд ирж Герман дахь оффистоо зайнаас ажиллаж байсан Э.Жавхланд нэгэн дуудлага ирсэн нь “Бороо их орж байна. Үер болж магадгүй байна шүү.” гэх ээжийнх нь анхааруулга байв. Цонхоор харж, байдлыг ажингаа “Гайгүй байлгүй дээ” гэж бодсоор утсаа тасалсан тэр өдөр үнэхээр л энэ зуны, шуудхандаа бол 21 дүгээр зуун гарсаар Улаанбаатарт буусан хамгийн хүчтэй үер тохиож, улмаар дөрвөн хүн харамсалтайгаар амиа алдаж, 356 өрх, 25 аж ахуйн нэгж, байгууллага, 105 автомашин их урсгалд өртсөн юм. Тун ч гэнэтийн уг үйл явдал түүнд үер болох эсэхийг урьдчилан таамаглаж, өмнө нь бэлдэх боломжтой болов уу гэх бодлыг төрүүлсэн байна. Инженерийн давуу талаа ашиглан энэ төрлийн технологиудыг судалсаар Англи Улсад ашигладаг, цаг агаарын урьдчилсан мэдээлэлд тулгуурлан үерийн эрсдэлийн мэдээлэл хүргэдэг ботыг олжээ. ### ГАРЦ ХАЙВ Уг ботыг хараад “Монголд ч бас үүнийг нэвтрүүлж болох юм” гэх санаа төрөв. Түүний үзэж буйгаар энэ төрлийн ботууд үерийн аюулыг тооцоолж, урьдчилан бэлдэх боломжийг бүрдүүлж чадах гэнэ. Энэ тухайд тэрээр “Үнэндээ өчигдрийн үерт бэлдэх хугацаа бидэнд хангалттай байсан. “Онцгой байдлын ерөнхий газар”-ын вебсайт дээр наймдугаар сарын 4-ний 10 цагт үерийн анхааруулга гарсан. Харамсалтай нь энэ мэдээллийн хүртээмж асар хангалтгүй байсан учир өчигдөр 19 цагт бороо ороход ямар ч бэлтгэлгүй байсан. Үүнээс болж дөрвөн хүний амь үрэгдсэн. Тэдний нэг нь дөнгөж 10 сартай хүүхэд байсан гэхээр маш харамсалтай.” хэмээн үерийн маргааш өдөр нь жиргэжээ. ### ШИЙДЭЛ ОЛДОВ Судалгаагаа үргэлжлүүлсээр “Цаг уур, орчны шинжилгээний газар”-аас гаргадаг цаг агаарын урьдчилсан мэдээн дээр тулгуурлан үер буух магадлалыг тооцон гаргаж, түүнийгээ олон нийтэд хүртээмжтэй, цаг алдалгүй түгээх боломжтойг олж илрүүлжээ. Ийнхүү хэдхэн цагийн дотор Ulaanbaatar Ready! ботын анхны хувилбар мэндэлсэн байна. Код бичиж буй байдал Ажиллах зарчим нь тун энгийн: 1. Улаанбаатар хотыг дайран урсаж буй голын усны түвшин, цаг агаарын урьдчилсан мэдээ зэрэг нээлттэй мэдээллүүдийг хуулж, нэг дор цуглуулна 2. Цуглуулсан мэдээллээ боловсруулж шүүгээд ямар тохиолдолд үерийн аюулын дохио илгээхийг тохируулна 3. Тэрхүү тохиргооны дагуу бот аль байршилд, ямар гол, үерлэх магадлал хэдэн хувьтай байгааг тооцоолж, сэрэмжлүүлэх мэдээллийг автоматаар, хүний оролцоогүй илгээх юм. Бичсэн кодын үр дүн Уг ботыг уншигч та энэ холбоосоор орон дагаарай. Одоогийн хувилбарт үер болох магадлалыг мэдээлэхээс гадна Улаанбаатар хотыг дайран өнгөрдөг таван голын үерлэх магадлалыг тус бүрд нь таамаглан гаргаж байгаа юм. Энэхүү ботоо ирээдүйд хэрхэн хөгжүүлж болохыг тодруулахад: “Мэдээлэл ямар байна түүнд тохирсон үр дүн л гарна. Жишээлбэл, цаг агаарын мэдээ тав хоногийн өмнө гарч байгаа ч голын усны түвшний мэдээлэл түүнээс хоёр хоногоор хоцорч гарч байна. Хэмжилт хийдэг байгууллагатай илүү нягт хамтран ажиллавал гамшгийн мэдээг өндөр нарийвчлалтай, цаг алдалгүй хүргэх бүрэн боломжтой. Зөвхөн үер ч бус хэт халалт, их хэмжээний хур тунадас, агаарын бохирдол, газар хөдлөлт, өвчний тархалт гээд асар олон мэдээллийг ийм байдлаар хүргэж болно. Гол нь тэдгээр шаардагдах мэдээллийг тогтмол, чанартай цуглуулдаг болох хэрэгтэй.” хэмээн хариулсан юм. Э.Жавхлан ### УРИАЛГА Байгалийн өмнө бид гарцаагүй хүчин мөхөс. Хүн төрөлхтөн байгалийг удирдаж чаддаг болтол хэдэн зуун жилийг технологийн хөгжилд зарцуулах шаардлагатайг бид мэдэхгүй, огтоос боломжгүй байх магадлал ч их. Тиймээс одоо байгаа боломжоо ашиглан урьдчилан сэргийлдэг, тохиох магадлалтай байгалийн гамшигт үзэгдэлд бэлддэг байх нь нэн чухал юм. Ингэхдээ бодит мэдээлэл ашиглаж, түүнийг хүний оролцоогүй технологиор боловсруулах нь олон улсад түгээмэл ашиглагддаг үр дүнтэй арга билээ. Энэ талаар бид "Улаанбаатар хотын "23 оны" их үер + Байгалийн гамшгийн үеэр ашигладаг улс орны сайн жишгүүд” нийтлэлдээ илүү дэлгэрэнгүй дурдсан. Э.Жавхлангийн хөгжүүлсэн энэхүү бот нь олон нийтэд нээлттэй байдаг мэдээллийг боловсруулан гаргаж байгаа энгийн л үйлдэл мэт харагдах ч цаад утгаараа технологийн дэвшлийг ашиглаж чадвал бид эд хөрөнгөө гэнэтийн эрсдэлээс хамгаалж, цаашлаад амь насаараа хохирохоос сэргийлэх боломжтойг илтгэж буй. Ниргэсэн хойно нь хашхирах бус ниргэхийг нь урьдчилан мэддэг, түүнд бэлддэг болцгооё.
https://unread.today/c/techworm-how-to-track-your-kid	Techworm	Burtguljin Enkhbat	2023-10-18T00:00:00	10 сарын 18, 2023	Эцэг, эхчүүдэд: Хүүхдийнхээ цахим хэрэглээ, байршлыг ингэж хянаарай	<div class="article-body no-wide-image"> <p></p><p>Common Sense Media-ийн <a href="https://www.carriermanagement.com/features/2022/11/28/242838.htm" target="_blank">тайланд дурдсанаар</a> ухаалаг утас ашиглаж буй 8-12 насны хүүхдүүд өдөрт 5.5 цаг, 13-18 насны өсвөр насныхан өдөрт 8.5 цагийг YouTube, TikTok, видео тоглоомд зарцуулж байгаа аж. Хэдий энэ төрлийн төхөөрөмж нь анхаарал сарниулах, цаг хомслохоос эхлээд олон сөрөг талтайг эцэг эхчүүд мэдэж буй ч бодит амьдрал дээр хүүхэдтэйгээ харилцаа холбоо тогтоох хамгийн хялбар хэрэгсэл нь ухаалаг утас гэдэгтэй маргах хүн үгүй биз ээ. </p><p>Энэ удаагийн нийтлэлээрээ хүүхдийнхээ дэлгэцийн хэрэглээ хийгээд байршлыг хянах хүсэлтэй эцэг эхчүүдэд туслах аппын жагсаалт, тэдгээрийн давуу болон сул талыг хүргэж байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. apple screen time<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/04a5c798b2eb8b6f6642a0ec1c770fe8.jpg"></p><div class="image-caption">@nytimes.com </div><p></p><p>iPhone дээрх <a href="https://support.apple.com/en-us/HT201088" target="_blank">Family Sharing </a>цэсээр дамжуулан та хүүхдийнхээ ухаалаг утастай өнгөрүүлж буй цагийг хянаж, тодорхой апп (Instagram, Tiktok гэх мэт), бүлэг апп (Entertainment, Gaming)-т зарцуулж байгаа хугацааг статистик байдлаар дэлгэрэнгүй харах боломжтой. Утасных нь screen time-ийг бүхэлд нь тохируулахаас гадна өдөрт TikTok 20 минут, Instagram 15 минут зэргээр хязгаарлаж ч болох юм. <br></p><p>Хүүхдийнхээ Apple ID дээр өөрийнхөө виза картыг холбосон, аль эсвэл дундаа Apple ID ашигладаг эцэг эхчүүдэд түгээмэл тохиолддог асуудал бол гэнэтийн худалдан авалт. Харин танай гэр бүл Family Sharing ашигладаг бол хүүхдийнхээ татсан апп бүрийг хянаад зогсохгүй Apple store дээрх худалдан авалтыг нь ч хязгаарлаж чадах юм. Түүнчлэн насанд хүрэгчдэд зориулсан агуулгатай вэбсайтыг хааж, хөгжим, видео, номын агуулгад насны хязгаарлалт тавьж болно. </p><p>Мөн iOS17 үйлдлийн системээс онцлох сайшаалтай зүйл нь Sensitive Content Warning буюу ёс бус агуулга бүхий зураг, бичлэгийг урьдчилан харахаас өмнө анхааруулга гаргах функц. Хэрвээ хүүхдийн чинь утас iOS17 үйлдлийн системтэй бол порнограф агуулга, цус нөж гэхчлэн ёс бус контент дэлгэцэн дээр нь шууд харагдахгүй гэсэн үг. </p><p>Гэхдээ тухайн зургийг харах эсвэл бусдад мэдэгдэх эсэх нь хүүхдийн сонголт тул энэ төрлийн сонордуулга эцэг эхэд очихгүй гэдгийг анхаарууштай.</p><p><b>Үнэ</b>: Үнэгүй<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e45718603ae29a7759fc603edfb889fb.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3e045592c1710e42ff2548c3f452bc5d.png"></p><p></p><p><br></p><p>Энэ төрлийн ихэнх аппууд Downtime буюу утсыг ашиглах боломжгүй цагуудыг уян хатан байдлаар тохируулах боломжийг олгодог бол Family Sharing дээр өдөрт ердөө ганцхан удаа л Downtime тохируулах сонголттой нь учир дутагдалтай. Хүүхдийн дугуйлан, хичээлийн цаг, гэрийн даалгаврын хуваарь, амралт гээд өдөр бүр ялгаатай байдлаар өнгөрдөг учраас Downtime олон сонголттой байх нь тун чухал. <br></p><p>Мөн iPhone-ийн Find My аппаар дамжуулан хүүхдийнхээ тодорхой байршлуудад ирсэн, явсан мэдэгдлийг авах боломжтой ч Qustodio зэрэг апптай адил байршлын түүхийг хадгалах боломжгүй нь бас нэгэн сул тал. </p><p>Family Sharing, Sensitive Content Warning зэрэг нэмэлт функцыг ашиглахын тулд төхөөрөмжүүд бүгд iOS 17 үйлдлийн системтэй байх шаардлагатай. Харин iOS 17-ийг зөвхөн iPhone XS-ээс хойших утсанд татах боломжтой гэдгийг анхаараарай эцэг эхчүүдээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. google family link <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/1148835dba143e8572beb4f5e70a27e1.jpg"></p><div class="image-caption">@nytimes.com </div><p></p><p><a href="https://families.google/familylink/" target="_blank">Google Family Link нь</a> 13-аас доош насны хүүхэдтэй эцэг эхчүүдэд зориулсан апп. Эцэг эх нь iPhone ашигладаг ч Android утастай хүүхдүүдэд хамгийн тохиромжтой. Google-ийн зүгээс 13-аас дээш насны хүүхдүүдэд өөрийн бүртгэлээ үүсгэх, Google Family Link-ээс татгалзах сонголтыг олгодог тул бага насны хүүхдэд илүү тохиромжтой хэмээн тодотгох нь зүй.<br></p><p>Хамгийн том давуу тал нь бүхэлдээ үнэгүй. Мэдээж энэ төрлийн бусад апптай адил хүүхдийнхээ ухаалаг утсанд зарцуулж буй хугацааг хянах, хязгаарлах сонголт бий. Түүнчлэн Google-ийн толгой компани <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alphabet_Inc." target="_blank">Alphabet-ийн </a>бүтээгдэхүүн гэдэг утгаараа YouTube, YouTube Music-ийн автоматаар видео тоглуулах цэсийг идэвхгүй болгох, видеоны агуулгыг хүүхдийн насанд тохируулан өөрчлөх, YouTube дээр үзсэн, хайсан контентын мэдээллийг хүлээн авч болно. Хүүхдийнхээ ямаршуу төрлийн видео үзэж буйг мэдэхийн тулд утсыг нь сэмээрхэн оролдох шаардлагагүй гэсэн үг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/32e397354f126d0cfce76a2f3c1b2f21.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/9bb552e1d448950377f64f20435acaea.png"></p><p></p><p><br></p><p>Downtime цагийг хүссэнээрээ тохируулах нь бас нэгэн давуу тал. Үүнийг идэвхжүүлснээр та хүүхдээ шөнөжингөө тоглоом тоглож, найзуудтайгаа чаталж байх вий хэмээн санаа зовох шаардлагагүй болно. Мөн хүүхдийнхээ утсыг аппын нүүр хэсгээс яаралтай дуудлага хийхээс бусдаар ашиглах боломжгүй болгон цоожлох цэс бий. <br></p><p>Хүүхдийнхээ байршлыг та Google map-ээс шууд харах боломжтой төдийгүй гэр, сургууль, дугуйлан зэрэг байнга зорчдог байршлын мэдээллийг оруулж, тухайн байршлаас гарч, орох болгонд утсанд тань сонордуулга ирнэ. </p><p> Google Family Link нь насанд хүрэгчдэд зориулсан сайт, аппын хүсэлтийг хориглох тохиргоотой ч зөвхөн Chrome, Google Play-ийн хүрээнд л ажиллана гэдгийг анхаараарай. </p><p><b>Үнэ</b>: Үнэгүй<br><b>Апп</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/google-family-link/id1150085200" target="_blank">iOS </a>\| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.google.android.apps.kids.familylink&hl=en&gl=US" target="_blank">Android</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. qustodio<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/5dcf447ed613c09ced7005eb4dbe9d4a.jpg"></p><div class="image-caption">@nytimes.com </div><p></p><p>Хэрэв та өсвөр насны хүүхэдтэй бол <a href="https://www.qustodio.com/en/premium/?media=&irclickid=03WXQU3cDxyPRuvxPBU0nyF4UkFTQZV7WxlcXU0&irgwc=1&utm_source=impact&clickid=03WXQU3cDxyPRuvxPBU0nyF4UkFTQZV7WxlcXU0&utm_medium=197432&utm_campaign=The%20WireCutter&utm_content=Online%20Tracking%20Link" target="_blank">Qustodio-г </a>туршаад үзээрэй.<br></p><p class="Paragraph SCXW164277859 BCX9" paraid="391315026" paraeid="{0459df8a-4c09-483b-a7c4-25b170db6619}{47}">Утасны хэрэглээг хязгаарлахын тулд цагийн хуваарийг маш олон байдлаар тохируулж болдог нь дээрх хоёр аппаас ялгарах гол онцлог нь. Хичээлийн цагаар нийгмийн сүлжээ, оройн цагаар стрийминг үйлчилгээг хязгаарлах, амралтын өдөр илүү удаан хугацаагаар ашиглах боломж олгох зэргээр уян хатан тохиргоо хийж болдог. </p><p class="Paragraph SCXW164277859 BCX9" paraid="391315026" paraeid="{0459df8a-4c09-483b-a7c4-25b170db6619}{47}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/bb3ea7a297f2ea15b38d77d0e3a7c9d8.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/fff6dfa74bcbd5d66e785635d3b158f3.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p class="Paragraph SCXW3548194 BCX9" paraid="804918773" paraeid="{0459df8a-4c09-483b-a7c4-25b170db6619}{96}">Өөр нэгэн дурдах ёстой давуу тал нь хүүхдийнхээ утасны хэрэглээний нарийн мэдээллийг (хэчнээн цаг Youtube үзэж, ямар түлхүүр үгээр хайлт хийсэн гэх мэт ) долоо хоног бүр цахим шуудангаар хүлээн авах тохиргоотой. Түүгээр ч барахгүй хүүхдийнхээ цахим хөтөч, YouTube-ийн хайлт, мессежийг нь уншиж, тодорхой утасны дугаар руу орох, гарах дуудлагыг хаах сонголт бий. </p><p class="Paragraph SCXW3548194 BCX9" paraid="804918773" paraeid="{0459df8a-4c09-483b-a7c4-25b170db6619}{96}">Google Family Link зөвхөн одоо цагийн мэдээллийг хуваалцдаг бол Qustodio-оос та хүүхдийнхээ зорчсон бүхий л газрын байршлын мэдээллийг авах боломжтой. Сул тал нь Google map-ээс нарийвчлал багатай. </p><p><b>Үнэ</b>: Basic жилийн 54.95 доллар, Сomplete жилийн 99.95 доллар</p><p><b>Апп</b>: <a href="https://apps.apple.com/us/app/qustodio-parental-control-app/id1501720596" target="_blank">iOS \|</a> <a href="https://play.google.com/store/search?q=qustodio&c=apps&hl=en&gl=US" target="_blank">Android</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. life circle 360<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3512d27e46e7e5af6d952e70920f16f7.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Хэрвээ таны зорилго хүүхдийнхээ дэлгэцийн хэрэглээг хянахаас илүүтэй өдөр тутмын байршлын мэдээллийг хүлээн авах бол <a href="https://www.life360.com/intl/" target="_blank" rel="noreferrer noopener">LIFE CIRCLE 360 </a>аппыг санал болгож байна. Бусад байршил тогтоогч цэстэй аппуудаас ялгарах гол онцлог нь таны хүүхэд алхаж байна уу, тээврийн хэрэгслээр зорчиж байна уу, хэрвээ машинаар явж байгаа бол хэдэн км/цагийн хурдтай давхиж байгаа зэрэг дэлгэрэнгүй мэдээллийг шууд авах боломжтой. </p><p>Та гэр бүлийнхээ гишүүдийн хүрээллийг уг апп дээр үүсгэж, гишүүн бүрийн өдөр тутам зорчдог сургууль, гэр, дасгалын төв гэхчлэн газруудын мэдээллийг оруулбал тухайн байршил дээр орох, гарах болгонд таны утсанд сонордуулга ирнэ. </p><p>Гамшгаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор ”Safety” цэс рүү ороод яаралтай үед харилцах гишүүдээ нэмж, аюул ослын үед нэгэн зэрэг бүх хүмүүст аюулын дохио өгч анхааруулах хэсэгтэй. Хэрвээ таны хайртай нэгэнд аюул тохиолдвол та байршлыг нь шууд мэднэ гэсэн үг.</p><p><b>Үнэ</b>: Сарын 4.99 доллар</p><p><b>Апп</b>:<a href="https://apps.apple.com/us/app/life360-find-friends-family/id384830320" target="_blank"> iOS </a><a href="https://apps.apple.com/us/app/qustodio-parental-control-app/id1501720596" target="_blank">\|</a> <a href="https://play.google.com/store/search?q=life+circle+360&c=apps&hl=en&gl=US" target="_blank">Android</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. ekids<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/0eca3ab923124537fb19689c49434237.jpeg"></p><div class="image-caption">@e-mongolia.mn</div><p></p><p>Энэ долоо хоногоос эхлэн E-Mongolia апп "Хүүхдээр нэвтрэх" хэмээх хүүхдэд зориулсан шинэ цэстэй болж буйг эцэг эхчүүддээ дуулгая. Тус хэсэгт хүүхэд өөрийн регистрийн дугаараа оруулахад QR код гарч ирэх бөгөөд тэрхүү кодыг E-Mongolia- гийн хэрэглэгч эцэг эхийн аль нэг нь бүртгэлээрээ нэвтрэн уншуулснаар эцэг эх, хүүхэд хоорондоо холбогдох юм. </p><p>Хүүхэд E-Mongolia-аар эцэг эхтэйгээ холбогдсоноор:</p><p>-Сургуульдаа ирсэн, гэртээ харьснаа ганц товчлуураар аав, ээждээ мэдэгдэх </p><p>-Байгаа газрынхаа гурван үгт хаягийг ганц товчлуур даран илгээх боломжтой аж. </p><p class="Paragraph SCXW182020889 BCX9" paraid="1197066116" paraeid="{03f457c9-6d9c-493d-89a4-c03cde679819}{16}">Сонирхуулахад, үүрэн холбооны Мобиком, Юнител, Скайтел, Жи мобайл, ONDO компаниуд нийгмийн хариуцлагын хүрээнд E-Mongoila, Ekids апп руут дата шаардахгүй, үнэ төлбөргүй нэвтрэх боломжийг олгожээ. Мөн хүүхэд Ekids цэсээр дамжуулан ямар ч үед 102, 103, 108 утсанд шууд дуудлага хийх, эцэг эхдээ мэдэгдэх боломжтой гэдгээрээ давуу талтай. E-KIDS рүү хэрхэн нэвтрэх зааврыг <a href="https://www.facebook.com/emongolia/videos/772228404670821" target="_blank" rel="noreferrer noopener">ЭНДЭЭС </a>үзээрэй. </p><p><b>Үнэ</b>: Үнэгүй</p><p><b>Апп</b>:<a href="https://apps.apple.com/us/app/e-mongolia/id1513340888" target="_blank"> iOS </a><a href="https://apps.apple.com/us/app/qustodio-parental-control-app/id1501720596" target="_blank">\|</a> <a href="https://play.google.com/store/search?q=e%20mongolia&c=apps&hl=en&gl=US" target="_blank">Android</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. apple airtag болон бусад ухаалаг төхөөрөмж</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8b4233c7ba6c48214cb57f2bbe5b45eb.jpeg"></p><div class="image-caption">@unsplash.com </div><p></p><p class="Paragraph SCXW171753739 BCX9" paraid="508818577" paraeid="{03f457c9-6d9c-493d-89a4-c03cde679819}{84}">Хүүхдийнхээ байршлыг хянах хүсэлтэй ч ухаалаг утаснаас зайлсхийж байгаа эцэг эхийн хувьд AirTag тэргүүтэй төхөөрөмж, GPS байршил тогтоогч системтэй ухаалаг цаг зөв шийдэл байж мэдэх юм. AirTag нь хямд үнэтэй (29 ам.доллар), авсаархан, цэнэглэх шаардлагагүй, интернэтгүй үед ч байршлын мэдээллийг хянах боломжтой, Apple-ийн олон тэрбум төхөөрөмж бүхий экосистемд шууд нийцэж ажиллана гээд давуу тал олон. Гэхдээ анхаарах зүйл нь Apple-ийн уг төхөөрөмж амьд хүн бус эд зүйлс олоход туслах зориулалттай. </p><p class="Paragraph SCXW171753739 BCX9" paraid="508818577" paraeid="{03f457c9-6d9c-493d-89a4-c03cde679819}{84}">AirTag-ийн Bluetooth дохиог хүлээн авах Apple-ийн төхөөрөмж ойр хавьд байхгүй бол (ойролцоогоор 5-10 метр) Find My апп дотор байршил шинэчлэгдэхгүйг мөн анхаарууштай. Тиймээс хүнгүй зэлүүд газарт ямар ч үр дүнгүй гэсэн үг. Түүнчлэн байршлын мэдээллийг хадгалах тохиргоо байхгүй. <br></p><p class="Paragraph SCXW171753739 BCX9" paraid="1006914322" paraeid="{03f457c9-6d9c-493d-89a4-c03cde679819}{146}">Сайн мэдээ гэвэл iOS 17-ийн шинэчлэлээр AirTag-ийн мэдээллээ тав хүртэлх хүнтэй хуваалцах боломжтой болсон бөгөөд зөвшөөрөлтэй бусад хэрэглэгчид Find my апп-аар AirTag-ийн байршлыг харж, дуут дохиог ажиллуулж болно. </p><p class="Paragraph SCXW171753739 BCX9" paraid="2040017894" paraeid="{03f457c9-6d9c-493d-89a4-c03cde679819}{160}">Хэрвээ та AirTag-т итгэлтэй биш байгаа бол хүүхэдтэйгээ ярих, мессеж бичих, мөн тэдний байршлыг хянах боломжтой ухаалаг цагнуудыг сонирхоод үзээрэй. </p><p class="Paragraph SCXW171753739 BCX9" paraid="744678731" paraeid="{03f457c9-6d9c-493d-89a4-c03cde679819}{166}">Уншигч та хүүхдийнхээ цахим орчны хэрэглээгч хянах, ухаалаг утасны зохисгүй хэрэглээг хязгаарлах, байршлыг мэдэх зорилгоор хэрэгжүүлж буй сайн туршлагуудаа сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай. (comment ажиллахгүй байгаа ч гэсэн яахав) </p> </div>	Common Sense Media-ийн тайланд дурдсанаар ухаалаг утас ашиглаж буй 8-12 насны хүүхдүүд өдөрт 5.5 цаг, 13-18 насны өсвөр насныхан өдөрт 8.5 цагийг YouTube, TikTok, видео тоглоомд зарцуулж байгаа аж. Хэдий энэ төрлийн төхөөрөмж нь анхаарал сарниулах, цаг хомслохоос эхлээд олон сөрөг талтайг эцэг эхчүүд мэдэж буй ч бодит амьдрал дээр хүүхэдтэйгээ харилцаа холбоо тогтоох хамгийн хялбар хэрэгсэл нь ухаалаг утас гэдэгтэй маргах хүн үгүй биз ээ. Энэ удаагийн нийтлэлээрээ хүүхдийнхээ дэлгэцийн хэрэглээ хийгээд байршлыг хянах хүсэлтэй эцэг эхчүүдэд туслах аппын жагсаалт, тэдгээрийн давуу болон сул талыг хүргэж байна. 1. apple screen time @nytimes.com iPhone дээрх Family Sharing цэсээр дамжуулан та хүүхдийнхээ ухаалаг утастай өнгөрүүлж буй цагийг хянаж, тодорхой апп (Instagram, Tiktok гэх мэт), бүлэг апп (Entertainment, Gaming)-т зарцуулж байгаа хугацааг статистик байдлаар дэлгэрэнгүй харах боломжтой. Утасных нь screen time-ийг бүхэлд нь тохируулахаас гадна өдөрт TikTok 20 минут, Instagram 15 минут зэргээр хязгаарлаж ч болох юм. Хүүхдийнхээ Apple ID дээр өөрийнхөө виза картыг холбосон, аль эсвэл дундаа Apple ID ашигладаг эцэг эхчүүдэд түгээмэл тохиолддог асуудал бол гэнэтийн худалдан авалт. Харин танай гэр бүл Family Sharing ашигладаг бол хүүхдийнхээ татсан апп бүрийг хянаад зогсохгүй Apple store дээрх худалдан авалтыг нь ч хязгаарлаж чадах юм. Түүнчлэн насанд хүрэгчдэд зориулсан агуулгатай вэбсайтыг хааж, хөгжим, видео, номын агуулгад насны хязгаарлалт тавьж болно. Мөн iOS17 үйлдлийн системээс онцлох сайшаалтай зүйл нь Sensitive Content Warning буюу ёс бус агуулга бүхий зураг, бичлэгийг урьдчилан харахаас өмнө анхааруулга гаргах функц. Хэрвээ хүүхдийн чинь утас iOS17 үйлдлийн системтэй бол порнограф агуулга, цус нөж гэхчлэн ёс бус контент дэлгэцэн дээр нь шууд харагдахгүй гэсэн үг. Гэхдээ тухайн зургийг харах эсвэл бусдад мэдэгдэх эсэх нь хүүхдийн сонголт тул энэ төрлийн сонордуулга эцэг эхэд очихгүй гэдгийг анхаарууштай. Үнэ : Үнэгүй Энэ төрлийн ихэнх аппууд Downtime буюу утсыг ашиглах боломжгүй цагуудыг уян хатан байдлаар тохируулах боломжийг олгодог бол Family Sharing дээр өдөрт ердөө ганцхан удаа л Downtime тохируулах сонголттой нь учир дутагдалтай. Хүүхдийн дугуйлан, хичээлийн цаг, гэрийн даалгаврын хуваарь, амралт гээд өдөр бүр ялгаатай байдлаар өнгөрдөг учраас Downtime олон сонголттой байх нь тун чухал. Мөн iPhone-ийн Find My аппаар дамжуулан хүүхдийнхээ тодорхой байршлуудад ирсэн, явсан мэдэгдлийг авах боломжтой ч Qustodio зэрэг апптай адил байршлын түүхийг хадгалах боломжгүй нь бас нэгэн сул тал. Family Sharing, Sensitive Content Warning зэрэг нэмэлт функцыг ашиглахын тулд төхөөрөмжүүд бүгд iOS 17 үйлдлийн системтэй байх шаардлагатай. Харин iOS 17-ийг зөвхөн iPhone XS-ээс хойших утсанд татах боломжтой гэдгийг анхаараарай эцэг эхчүүдээ. 2. google family link @nytimes.com Google Family Link нь 13-аас доош насны хүүхэдтэй эцэг эхчүүдэд зориулсан апп. Эцэг эх нь iPhone ашигладаг ч Android утастай хүүхдүүдэд хамгийн тохиромжтой. Google-ийн зүгээс 13-аас дээш насны хүүхдүүдэд өөрийн бүртгэлээ үүсгэх, Google Family Link-ээс татгалзах сонголтыг олгодог тул бага насны хүүхдэд илүү тохиромжтой хэмээн тодотгох нь зүй. Хамгийн том давуу тал нь бүхэлдээ үнэгүй. Мэдээж энэ төрлийн бусад апптай адил хүүхдийнхээ ухаалаг утсанд зарцуулж буй хугацааг хянах, хязгаарлах сонголт бий. Түүнчлэн Google-ийн толгой компани Alphabet-ийн бүтээгдэхүүн гэдэг утгаараа YouTube, YouTube Music-ийн автоматаар видео тоглуулах цэсийг идэвхгүй болгох, видеоны агуулгыг хүүхдийн насанд тохируулан өөрчлөх, YouTube дээр үзсэн, хайсан контентын мэдээллийг хүлээн авч болно. Хүүхдийнхээ ямаршуу төрлийн видео үзэж буйг мэдэхийн тулд утсыг нь сэмээрхэн оролдох шаардлагагүй гэсэн үг. Downtime цагийг хүссэнээрээ тохируулах нь бас нэгэн давуу тал. Үүнийг идэвхжүүлснээр та хүүхдээ шөнөжингөө тоглоом тоглож, найзуудтайгаа чаталж байх вий хэмээн санаа зовох шаардлагагүй болно. Мөн хүүхдийнхээ утсыг аппын нүүр хэсгээс яаралтай дуудлага хийхээс бусдаар ашиглах боломжгүй болгон цоожлох цэс бий. Хүүхдийнхээ байршлыг та Google map-ээс шууд харах боломжтой төдийгүй гэр, сургууль, дугуйлан зэрэг байнга зорчдог байршлын мэдээллийг оруулж, тухайн байршлаас гарч, орох болгонд утсанд тань сонордуулга ирнэ. Google Family Link нь насанд хүрэгчдэд зориулсан сайт, аппын хүсэлтийг хориглох тохиргоотой ч зөвхөн Chrome, Google Play-ийн хүрээнд л ажиллана гэдгийг анхаараарай. Үнэ : Үнэгүй Апп : iOS \| Android 3. qustodio @nytimes.com Хэрэв та өсвөр насны хүүхэдтэй бол Qustodio-г туршаад үзээрэй. Утасны хэрэглээг хязгаарлахын тулд цагийн хуваарийг маш олон байдлаар тохируулж болдог нь дээрх хоёр аппаас ялгарах гол онцлог нь. Хичээлийн цагаар нийгмийн сүлжээ, оройн цагаар стрийминг үйлчилгээг хязгаарлах, амралтын өдөр илүү удаан хугацаагаар ашиглах боломж олгох зэргээр уян хатан тохиргоо хийж болдог. Өөр нэгэн дурдах ёстой давуу тал нь хүүхдийнхээ утасны хэрэглээний нарийн мэдээллийг (хэчнээн цаг Youtube үзэж, ямар түлхүүр үгээр хайлт хийсэн гэх мэт ) долоо хоног бүр цахим шуудангаар хүлээн авах тохиргоотой. Түүгээр ч барахгүй хүүхдийнхээ цахим хөтөч, YouTube-ийн хайлт, мессежийг нь уншиж, тодорхой утасны дугаар руу орох, гарах дуудлагыг хаах сонголт бий. Google Family Link зөвхөн одоо цагийн мэдээллийг хуваалцдаг бол Qustodio-оос та хүүхдийнхээ зорчсон бүхий л газрын байршлын мэдээллийг авах боломжтой. Сул тал нь Google map-ээс нарийвчлал багатай. Үнэ : Basic жилийн 54.95 доллар, Сomplete жилийн 99.95 доллар Апп : iOS \| Android 4. life circle 360 Хэрвээ таны зорилго хүүхдийнхээ дэлгэцийн хэрэглээг хянахаас илүүтэй өдөр тутмын байршлын мэдээллийг хүлээн авах бол LIFE CIRCLE 360 аппыг санал болгож байна. Бусад байршил тогтоогч цэстэй аппуудаас ялгарах гол онцлог нь таны хүүхэд алхаж байна уу, тээврийн хэрэгслээр зорчиж байна уу, хэрвээ машинаар явж байгаа бол хэдэн км/цагийн хурдтай давхиж байгаа зэрэг дэлгэрэнгүй мэдээллийг шууд авах боломжтой. Та гэр бүлийнхээ гишүүдийн хүрээллийг уг апп дээр үүсгэж, гишүүн бүрийн өдөр тутам зорчдог сургууль, гэр, дасгалын төв гэхчлэн газруудын мэдээллийг оруулбал тухайн байршил дээр орох, гарах болгонд таны утсанд сонордуулга ирнэ. Гамшгаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор ”Safety” цэс рүү ороод яаралтай үед харилцах гишүүдээ нэмж, аюул ослын үед нэгэн зэрэг бүх хүмүүст аюулын дохио өгч анхааруулах хэсэгтэй. Хэрвээ таны хайртай нэгэнд аюул тохиолдвол та байршлыг нь шууд мэднэ гэсэн үг. Үнэ : Сарын 4.99 доллар Апп : iOS \| Android 5. ekids @e-mongolia.mn Энэ долоо хоногоос эхлэн E-Mongolia апп "Хүүхдээр нэвтрэх" хэмээх хүүхдэд зориулсан шинэ цэстэй болж буйг эцэг эхчүүддээ дуулгая. Тус хэсэгт хүүхэд өөрийн регистрийн дугаараа оруулахад QR код гарч ирэх бөгөөд тэрхүү кодыг E-Mongolia- гийн хэрэглэгч эцэг эхийн аль нэг нь бүртгэлээрээ нэвтрэн уншуулснаар эцэг эх, хүүхэд хоорондоо холбогдох юм. Хүүхэд E-Mongolia-аар эцэг эхтэйгээ холбогдсоноор: -Сургуульдаа ирсэн, гэртээ харьснаа ганц товчлуураар аав, ээждээ мэдэгдэх -Байгаа газрынхаа гурван үгт хаягийг ганц товчлуур даран илгээх боломжтой аж. Сонирхуулахад, үүрэн холбооны Мобиком, Юнител, Скайтел, Жи мобайл, ONDO компаниуд нийгмийн хариуцлагын хүрээнд E-Mongoila, Ekids апп руут дата шаардахгүй, үнэ төлбөргүй нэвтрэх боломжийг олгожээ. Мөн хүүхэд Ekids цэсээр дамжуулан ямар ч үед 102, 103, 108 утсанд шууд дуудлага хийх, эцэг эхдээ мэдэгдэх боломжтой гэдгээрээ давуу талтай. E-KIDS рүү хэрхэн нэвтрэх зааврыг ЭНДЭЭС үзээрэй. Үнэ : Үнэгүй Апп : iOS \| Android 6. apple airtag болон бусад ухаалаг төхөөрөмж @unsplash.com Хүүхдийнхээ байршлыг хянах хүсэлтэй ч ухаалаг утаснаас зайлсхийж байгаа эцэг эхийн хувьд AirTag тэргүүтэй төхөөрөмж, GPS байршил тогтоогч системтэй ухаалаг цаг зөв шийдэл байж мэдэх юм. AirTag нь хямд үнэтэй (29 ам.доллар), авсаархан, цэнэглэх шаардлагагүй, интернэтгүй үед ч байршлын мэдээллийг хянах боломжтой, Apple-ийн олон тэрбум төхөөрөмж бүхий экосистемд шууд нийцэж ажиллана гээд давуу тал олон. Гэхдээ анхаарах зүйл нь Apple-ийн уг төхөөрөмж амьд хүн бус эд зүйлс олоход туслах зориулалттай. AirTag-ийн Bluetooth дохиог хүлээн авах Apple-ийн төхөөрөмж ойр хавьд байхгүй бол (ойролцоогоор 5-10 метр) Find My апп дотор байршил шинэчлэгдэхгүйг мөн анхаарууштай. Тиймээс хүнгүй зэлүүд газарт ямар ч үр дүнгүй гэсэн үг. Түүнчлэн байршлын мэдээллийг хадгалах тохиргоо байхгүй. Сайн мэдээ гэвэл iOS 17-ийн шинэчлэлээр AirTag-ийн мэдээллээ тав хүртэлх хүнтэй хуваалцах боломжтой болсон бөгөөд зөвшөөрөлтэй бусад хэрэглэгчид Find my апп-аар AirTag-ийн байршлыг харж, дуут дохиог ажиллуулж болно. Хэрвээ та AirTag-т итгэлтэй биш байгаа бол хүүхэдтэйгээ ярих, мессеж бичих, мөн тэдний байршлыг хянах боломжтой ухаалаг цагнуудыг сонирхоод үзээрэй. Уншигч та хүүхдийнхээ цахим орчны хэрэглээгч хянах, ухаалаг утасны зохисгүй хэрэглээг хязгаарлах, байршлыг мэдэх зорилгоор хэрэгжүүлж буй сайн туршлагуудаа сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай. (comment ажиллахгүй байгаа ч гэсэн яахав)	Common Sense Media-ийн тайланд дурдсанаар ухаалаг утас ашиглаж буй 8-12 насны хүүхдүүд өдөрт 5.5 цаг, 13-18 насны өсвөр насныхан өдөрт 8.5 цагийг YouTube, TikTok, видео тоглоомд зарцуулж байгаа аж. Хэдий энэ төрлийн төхөөрөмж нь анхаарал сарниулах, цаг хомслохоос эхлээд олон сөрөг талтайг эцэг эхчүүд мэдэж буй ч бодит амьдрал дээр хүүхэдтэйгээ харилцаа холбоо тогтоох хамгийн хялбар хэрэгсэл нь ухаалаг утас гэдэгтэй маргах хүн үгүй биз ээ. Энэ удаагийн нийтлэлээрээ хүүхдийнхээ дэлгэцийн хэрэглээ хийгээд байршлыг хянах хүсэлтэй эцэг эхчүүдэд туслах аппын жагсаалт, тэдгээрийн давуу болон сул талыг хүргэж байна. ### 1. apple screen time @nytimes.com iPhone дээрх Family Sharing цэсээр дамжуулан та хүүхдийнхээ ухаалаг утастай өнгөрүүлж буй цагийг хянаж, тодорхой апп (Instagram, Tiktok гэх мэт), бүлэг апп (Entertainment, Gaming)-т зарцуулж байгаа хугацааг статистик байдлаар дэлгэрэнгүй харах боломжтой. Утасных нь screen time-ийг бүхэлд нь тохируулахаас гадна өдөрт TikTok 20 минут, Instagram 15 минут зэргээр хязгаарлаж ч болох юм. Хүүхдийнхээ Apple ID дээр өөрийнхөө виза картыг холбосон, аль эсвэл дундаа Apple ID ашигладаг эцэг эхчүүдэд түгээмэл тохиолддог асуудал бол гэнэтийн худалдан авалт. Харин танай гэр бүл Family Sharing ашигладаг бол хүүхдийнхээ татсан апп бүрийг хянаад зогсохгүй Apple store дээрх худалдан авалтыг нь ч хязгаарлаж чадах юм. Түүнчлэн насанд хүрэгчдэд зориулсан агуулгатай вэбсайтыг хааж, хөгжим, видео, номын агуулгад насны хязгаарлалт тавьж болно. Мөн iOS17 үйлдлийн системээс онцлох сайшаалтай зүйл нь Sensitive Content Warning буюу ёс бус агуулга бүхий зураг, бичлэгийг урьдчилан харахаас өмнө анхааруулга гаргах функц. Хэрвээ хүүхдийн чинь утас iOS17 үйлдлийн системтэй бол порнограф агуулга, цус нөж гэхчлэн ёс бус контент дэлгэцэн дээр нь шууд харагдахгүй гэсэн үг. Гэхдээ тухайн зургийг харах эсвэл бусдад мэдэгдэх эсэх нь хүүхдийн сонголт тул энэ төрлийн сонордуулга эцэг эхэд очихгүй гэдгийг анхаарууштай. Үнэ: Үнэгүй Энэ төрлийн ихэнх аппууд Downtime буюу утсыг ашиглах боломжгүй цагуудыг уян хатан байдлаар тохируулах боломжийг олгодог бол Family Sharing дээр өдөрт ердөө ганцхан удаа л Downtime тохируулах сонголттой нь учир дутагдалтай. Хүүхдийн дугуйлан, хичээлийн цаг, гэрийн даалгаврын хуваарь, амралт гээд өдөр бүр ялгаатай байдлаар өнгөрдөг учраас Downtime олон сонголттой байх нь тун чухал. Мөн iPhone-ийн Find My аппаар дамжуулан хүүхдийнхээ тодорхой байршлуудад ирсэн, явсан мэдэгдлийг авах боломжтой ч Qustodio зэрэг апптай адил байршлын түүхийг хадгалах боломжгүй нь бас нэгэн сул тал. Family Sharing, Sensitive Content Warning зэрэг нэмэлт функцыг ашиглахын тулд төхөөрөмжүүд бүгд iOS 17 үйлдлийн системтэй байх шаардлагатай. Харин iOS 17-ийг зөвхөн iPhone XS-ээс хойших утсанд татах боломжтой гэдгийг анхаараарай эцэг эхчүүдээ. ### 2. google family link @nytimes.com Google Family Link нь 13-аас доош насны хүүхэдтэй эцэг эхчүүдэд зориулсан апп. Эцэг эх нь iPhone ашигладаг ч Android утастай хүүхдүүдэд хамгийн тохиромжтой. Google-ийн зүгээс 13-аас дээш насны хүүхдүүдэд өөрийн бүртгэлээ үүсгэх, Google Family Link-ээс татгалзах сонголтыг олгодог тул бага насны хүүхдэд илүү тохиромжтой хэмээн тодотгох нь зүй. Хамгийн том давуу тал нь бүхэлдээ үнэгүй. Мэдээж энэ төрлийн бусад апптай адил хүүхдийнхээ ухаалаг утсанд зарцуулж буй хугацааг хянах, хязгаарлах сонголт бий. Түүнчлэн Google-ийн толгой компани Alphabet-ийн бүтээгдэхүүн гэдэг утгаараа YouTube, YouTube Music-ийн автоматаар видео тоглуулах цэсийг идэвхгүй болгох, видеоны агуулгыг хүүхдийн насанд тохируулан өөрчлөх, YouTube дээр үзсэн, хайсан контентын мэдээллийг хүлээн авч болно. Хүүхдийнхээ ямаршуу төрлийн видео үзэж буйг мэдэхийн тулд утсыг нь сэмээрхэн оролдох шаардлагагүй гэсэн үг. Downtime цагийг хүссэнээрээ тохируулах нь бас нэгэн давуу тал. Үүнийг идэвхжүүлснээр та хүүхдээ шөнөжингөө тоглоом тоглож, найзуудтайгаа чаталж байх вий хэмээн санаа зовох шаардлагагүй болно. Мөн хүүхдийнхээ утсыг аппын нүүр хэсгээс яаралтай дуудлага хийхээс бусдаар ашиглах боломжгүй болгон цоожлох цэс бий. Хүүхдийнхээ байршлыг та Google map-ээс шууд харах боломжтой төдийгүй гэр, сургууль, дугуйлан зэрэг байнга зорчдог байршлын мэдээллийг оруулж, тухайн байршлаас гарч, орох болгонд утсанд тань сонордуулга ирнэ. Google Family Link нь насанд хүрэгчдэд зориулсан сайт, аппын хүсэлтийг хориглох тохиргоотой ч зөвхөн Chrome, Google Play-ийн хүрээнд л ажиллана гэдгийг анхаараарай. Үнэ: Үнэгүй Апп: iOS \| Android ### 3. qustodio @nytimes.com Хэрэв та өсвөр насны хүүхэдтэй бол Qustodio-г туршаад үзээрэй. Утасны хэрэглээг хязгаарлахын тулд цагийн хуваарийг маш олон байдлаар тохируулж болдог нь дээрх хоёр аппаас ялгарах гол онцлог нь. Хичээлийн цагаар нийгмийн сүлжээ, оройн цагаар стрийминг үйлчилгээг хязгаарлах, амралтын өдөр илүү удаан хугацаагаар ашиглах боломж олгох зэргээр уян хатан тохиргоо хийж болдог. Өөр нэгэн дурдах ёстой давуу тал нь хүүхдийнхээ утасны хэрэглээний нарийн мэдээллийг (хэчнээн цаг Youtube үзэж, ямар түлхүүр үгээр хайлт хийсэн гэх мэт ) долоо хоног бүр цахим шуудангаар хүлээн авах тохиргоотой. Түүгээр ч барахгүй хүүхдийнхээ цахим хөтөч, YouTube-ийн хайлт, мессежийг нь уншиж, тодорхой утасны дугаар руу орох, гарах дуудлагыг хаах сонголт бий. Google Family Link зөвхөн одоо цагийн мэдээллийг хуваалцдаг бол Qustodio-оос та хүүхдийнхээ зорчсон бүхий л газрын байршлын мэдээллийг авах боломжтой. Сул тал нь Google map-ээс нарийвчлал багатай. Үнэ: Basic жилийн 54.95 доллар, Сomplete жилийн 99.95 доллар Апп: iOS \| Android ### 4. life circle 360 Хэрвээ таны зорилго хүүхдийнхээ дэлгэцийн хэрэглээг хянахаас илүүтэй өдөр тутмын байршлын мэдээллийг хүлээн авах бол LIFE CIRCLE 360 аппыг санал болгож байна. Бусад байршил тогтоогч цэстэй аппуудаас ялгарах гол онцлог нь таны хүүхэд алхаж байна уу, тээврийн хэрэгслээр зорчиж байна уу, хэрвээ машинаар явж байгаа бол хэдэн км/цагийн хурдтай давхиж байгаа зэрэг дэлгэрэнгүй мэдээллийг шууд авах боломжтой. Та гэр бүлийнхээ гишүүдийн хүрээллийг уг апп дээр үүсгэж, гишүүн бүрийн өдөр тутам зорчдог сургууль, гэр, дасгалын төв гэхчлэн газруудын мэдээллийг оруулбал тухайн байршил дээр орох, гарах болгонд таны утсанд сонордуулга ирнэ. Гамшгаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор ”Safety” цэс рүү ороод яаралтай үед харилцах гишүүдээ нэмж, аюул ослын үед нэгэн зэрэг бүх хүмүүст аюулын дохио өгч анхааруулах хэсэгтэй. Хэрвээ таны хайртай нэгэнд аюул тохиолдвол та байршлыг нь шууд мэднэ гэсэн үг. Үнэ: Сарын 4.99 доллар Апп: iOS \| Android ### 5. ekids @e-mongolia.mn Энэ долоо хоногоос эхлэн E-Mongolia апп "Хүүхдээр нэвтрэх" хэмээх хүүхдэд зориулсан шинэ цэстэй болж буйг эцэг эхчүүддээ дуулгая. Тус хэсэгт хүүхэд өөрийн регистрийн дугаараа оруулахад QR код гарч ирэх бөгөөд тэрхүү кодыг E-Mongolia- гийн хэрэглэгч эцэг эхийн аль нэг нь бүртгэлээрээ нэвтрэн уншуулснаар эцэг эх, хүүхэд хоорондоо холбогдох юм. Хүүхэд E-Mongolia-аар эцэг эхтэйгээ холбогдсоноор: -Сургуульдаа ирсэн, гэртээ харьснаа ганц товчлуураар аав, ээждээ мэдэгдэх -Байгаа газрынхаа гурван үгт хаягийг ганц товчлуур даран илгээх боломжтой аж. Сонирхуулахад, үүрэн холбооны Мобиком, Юнител, Скайтел, Жи мобайл, ONDO компаниуд нийгмийн хариуцлагын хүрээнд E-Mongoila, Ekids апп руут дата шаардахгүй, үнэ төлбөргүй нэвтрэх боломжийг олгожээ. Мөн хүүхэд Ekids цэсээр дамжуулан ямар ч үед 102, 103, 108 утсанд шууд дуудлага хийх, эцэг эхдээ мэдэгдэх боломжтой гэдгээрээ давуу талтай. E-KIDS рүү хэрхэн нэвтрэх зааврыг ЭНДЭЭС үзээрэй. Үнэ: Үнэгүй Апп: iOS \| Android ### 6. apple airtag болон бусад ухаалаг төхөөрөмж @unsplash.com Хүүхдийнхээ байршлыг хянах хүсэлтэй ч ухаалаг утаснаас зайлсхийж байгаа эцэг эхийн хувьд AirTag тэргүүтэй төхөөрөмж, GPS байршил тогтоогч системтэй ухаалаг цаг зөв шийдэл байж мэдэх юм. AirTag нь хямд үнэтэй (29 ам.доллар), авсаархан, цэнэглэх шаардлагагүй, интернэтгүй үед ч байршлын мэдээллийг хянах боломжтой, Apple-ийн олон тэрбум төхөөрөмж бүхий экосистемд шууд нийцэж ажиллана гээд давуу тал олон. Гэхдээ анхаарах зүйл нь Apple-ийн уг төхөөрөмж амьд хүн бус эд зүйлс олоход туслах зориулалттай. AirTag-ийн Bluetooth дохиог хүлээн авах Apple-ийн төхөөрөмж ойр хавьд байхгүй бол (ойролцоогоор 5-10 метр) Find My апп дотор байршил шинэчлэгдэхгүйг мөн анхаарууштай. Тиймээс хүнгүй зэлүүд газарт ямар ч үр дүнгүй гэсэн үг. Түүнчлэн байршлын мэдээллийг хадгалах тохиргоо байхгүй. Сайн мэдээ гэвэл iOS 17-ийн шинэчлэлээр AirTag-ийн мэдээллээ тав хүртэлх хүнтэй хуваалцах боломжтой болсон бөгөөд зөвшөөрөлтэй бусад хэрэглэгчид Find my апп-аар AirTag-ийн байршлыг харж, дуут дохиог ажиллуулж болно. Хэрвээ та AirTag-т итгэлтэй биш байгаа бол хүүхэдтэйгээ ярих, мессеж бичих, мөн тэдний байршлыг хянах боломжтой ухаалаг цагнуудыг сонирхоод үзээрэй. Уншигч та хүүхдийнхээ цахим орчны хэрэглээгч хянах, ухаалаг утасны зохисгүй хэрэглээг хязгаарлах, байршлыг мэдэх зорилгоор хэрэгжүүлж буй сайн туршлагуудаа сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай. (comment ажиллахгүй байгаа ч гэсэн яахав)
https://unread.today/c/booktalk-oyunzul	Номын тухай	Burtguljin Enkhbat	2022-06-04T00:00:00	6 сарын 4, 2022	Номтой яриа #24: "Dune" зөгнөлт зохиолын орчуулагч А.Оюунзул	<div class="article-body no-wide-image"> <p></p><p dir="ltr"><br>Энэ удаагийн зочинтойгоо би одоогоос долоон жилийн өмнө нэгэн номын групп дээр зарлагдсан тэмдэглэлийн уралдааны үеэр "танилцаж", фен нь болсон түүхтэй. Танилцаж гэдэг үгээ хашилтад авсан учир гэвэл нүүр нүүрээ харж уулзсан удаа байхгүй ч түүний ганцхан <a href="https://heneet.wordpress.com/2015/02/18/%D0%BD%D0%BE%D0%BC-%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%83-%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D1%85%D1%8B%D0%BD-%D1%82%D1%83%D0%BB%D0%B4-%D0%B0%D0%B3%D1%83%D1%83-%D0%B7%D2%AF%D0%B9%D0%BB%D1%81%D0%B8%D0%B9%D0%BD-%D1%82%D1%83%D1%85/" target="_blank">тэмдэглэлийн </a>ачаар В.Набоковын бүтээлүүдийг унших сэдэл төрж, цаашлаад бүх цаг үеийн хамгийн хайрлам дүр болох Пнин профессортой танилцсан билээ. Уншсан номоосоо ямар нэгэн соён гэгээрэл хайгаад дадчихсан миний хувьд дундаршгүй үгийн баялгаар жинхэнэ гоо зүйг амилуулах хосгүй шидтэй Набоковтой танилцсаныхаа дараа уншигчийн хувьд нэг шат ахисан мэт санагддаг тул тэрхүү тэмдэглэл сэтгэлд минь гүн хоногшиж үлдсэн нь энэ. </p><p>Тэрээр энэ хугацаанд зөвхөн уншигч төдийгүй орчуулагчийнхаа хувьд ч өсөн дэвжиж, хамгийн сүүлд гэхэд Фрэнк Хербертийн алдарт "Манхан" уран зөгнөлт зохиол, Мэтт Хейгийн "Шөнө дундын номын сан" гээд олон шидээвэр бүтээлийг эх хэл дээрээ унших боломжийг бидэнд олгоод буй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</h3><p></p><p>Миний хувьд хүний мөн чанар, ааш араншинг дэлгэж үзүүлсэн, тодорхой нэг "үнэн"-ийг өгүүлсэн ном зохиолд дуртай. Ном бичнэ гэдэг зохиолч хэзээ нэгэн цагт өөрт төрсөн мэдрэмжээ хуваалцах явдал бол ном уншина гэдэг тухайн зохиолчтой нэг төрлийн харилцан яриаг өрнүүлж буй үйл явцыг хэлнэ. Миний хувьд өөрийнхөө тухай, өрөөлийн тухай, хорвоогийн тухай бага ч гэсэн ойлголт авах, өөр хүний ертөнцөөр хэсэг зуур ч гэсэн амьдарч үзнэ гэдэг л уншихын нэр. Хүнд хорвоотой танилцах ганцхан л цонх байгаа. Харин ном зохиол унших нь өөр олон цонхоор харж үзэх хамгийн хялбархан, дөхөм завшаан. </p><p>Хувьдаа уран зохиол, баримтат зохиол гэлтгүй тухайн үеийн сонирхлоо түлхүү дагаж уншдаг. Ямар нэг кино сонирхож байвал тухайн киноны эх зохиол, эсвэл сэдэв, уур амьсгалаар холбогдох ном олж уншина. Аль нэг уран бүтээлч сонирхож байвал намтар, дурдатгалыг нь уншиж, илүү гүнзгий танилцана. Жишээ нь Ричард III-ын түүх сонирхож байхдаа Жозефин Тэйн <a href="https://www.amazon.com/Daughter-Time-Inspector-Alan-Grant-ebook/dp/B00AB194RS/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">"The Daughter of Time"</a> гэх детектив зохиол уншсан. Эмнэлэгт хэвтрийн дэглэмд байгаа мөрдөгч орноосоо гуравдугаар Ричардын үйлдсэн аллагын хэргийн үнэнийг тайлж байгаа тухай тун сонирхолтой зохиол. Led Zeppelin өдөр шөнөгүй сонсдог байхдаа гитарчин <a href="https://www.amazon.com/Jimmy-Page-Definitive-Chris-Salewicz-ebook/dp/B07HF3ZNCX/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">Жимми Пэйжийн </a>намтар, ярилцлагын ном унших, Шекспирийн жүжиг уншиж байвал <a href="https://www.amazon.com/Shakespeare-After-All-Marjorie-Garber-ebook/dp/B001LOEG4U/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">Шексприйн жүжгийн тайлбар, шүүмжийн ном </a>унших зэргээр явна.</p><p>Ер нь олон ном зэрэг уншдаг. Аймшгийн кино үзэж, ном уншиж чаддаггүй ч гэсэн одоогоор Стивен Кингийн <a href="https://www.amazon.com/Shining-Stephen-King-ebook/dp/B001BANK32/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">"Гялбаа"</a> романыг зориг гаргаад уншиж байна. Хүүрнэл зохиолын мастер гэдэг нь эхний нүүрнээсээ л тодоос тод байгаа юм. Мөн шотланд зохиолч Эрвин Уэлшийн <a href="https://www.amazon.com/Trainspotting-Mark-Renton-Book-2-ebook/dp/B006LTP9QY/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">"Trainspotting" </a>их таалагдаж байна. Зохиолоо тэр чигт нь шотланд аялгаар бичсэн болохоор дотроо дуудаж уншихад их зугаатай байгаа. Өнгөрсөн жил Нил Геймантай <a href="https://www.amazon.com/Sandman-Vol-Preludes-Nocturnes-Anniversary-ebook/dp/B07J568M42" target="_blank">"The Sandman" </a>график романаар нь танилцсанаасаа хойш шүтэн бишрэгч нь болсон. Бас л хүүрнэл зохиолын гарамгай мастер. Одоо сонгомол өгүүллэг, зохиолыг нь багтаасан <a href="https://www.amazon.com/Neil-Gaiman-Reader-Selected-Fiction-ebook/dp/B083JLBLQM/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">"The Neil Gaiman Reader: Selected Fiction"</a>-ыг аажуухан явуулж байна. </p><p>Барууны утга зохиол орчуулдаг, сонирхдог хүмүүс Ариун Библи заавал унших хэрэгтэй гэж боддог. Нэг жилийн дотор уншиж дуусгах зорилго тавиад, <a href="https://www.amazon.com/Daily-Bible%C2%AE-Chronological-Order-NIV%C2%AE-ebook/dp/B089K4CCDS" target="_blank">"The Daily Bible"</a>-аа өдөр бүр уншиж байна. </p><p>Үүнийхээ хажуугаар мөн адил өдөр бүр Роберт Грийний <a href="https://www.amazon.com/Daily-Laws-Meditations-Seduction-Strategy-ebook/dp/B0916VTYCD/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">"The Daily Laws: 366 Meditations on Power, Seduction, Mastery, Strategy, and Human Nature" </a>номыг уншиж байгаа. Амьдралын хар бараан талыг харуулж, хүний мөн чанарыг сайнтай, муутай нь маш их судалгаа, түүхийн баримтаар үзүүлдэг, шулуун шударга, мундаг зохиолч. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d9768d7f4de87af8ca78024cfe047962.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ?</div></h3><p></p><p>Ш.Одонтөр агсны гайхамшигтай орчуулгын бүтээл Анна Достоевскаягийн "Дурсамж" нэртэй дурдатгал, Владимир Набоковын <a href="http://%D0%9B%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B0%20(internom.mn)" target="_blank">"Лолита"</a> роман, <a href="https://www.amazon.com/Speak-Memory-Autobiography-Revisited-International-ebook/dp/B004KABDWA/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">"Speak Memory"</a> дурдатгалаас хойш утга зохиолд илүү нухацтай ханддаг болж, цааш нь судалгаа хийж, тексттэй харьцаж сурсан. Тэр тусмаа Набоковын утга зохиолын лекцүүд миний унших арга барилд том нөлөө үзүүлсэн. "Сайн уншигч ба сайн зохиолч" лекцийг нь оюутан байхдаа өөрийгөө сориод орчуулж үзэж байлаа. Үүнээс хойш ном зохиолын хэв маяг, дүр зураглал, уран сэтгэмжид няхуур анхаарч, өөрийн субъектив өнцгөөс ангид хөндий хэр нь шимтэн дурлаж уншдаг болсон.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/31968c5bba1816a74a7ff0be12a01271.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">УНШИХ НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ?</h3><p>Киноны эх зохиол, өөр зохиолч, уран бүтээлчдийн санал болгосон номоос шилж сонгоно. Мөн YouTube-ээр номын шүүмж байнга үздэг. Сонголтод нь итгэдэг болчихсон хэдэн хүнийхээ санал болгосон номоос их сонгоно. <a href="https://www.youtube.com/c/BetterThanFoodBookReviews" target="_blank">Better Than Food</a>, <a href="https://www.youtube.com/c/sunbeamsjess" target="_blank">sunbeamsjess</a>, <a href="https://www.youtube.com/c/Chareads" target="_blank">chareads </a>гэсэн энэ гурван хүний мэдрэмж миний сонирхолд их нийцдэг. Энэ хэд маань ихэвчлэн уншигчдыг сорьсон чанга ном санал болгодог юм. Better Than Food-ээс анх Норвегийн зохиолч Карл Уве Кнаусгорын "<a href="https://www.amazon.com/My-Struggle-Karl-Ove-Knausgaard-ebook/dp/B00BCFZLJ2/ref=tmm_kin_swatch_0?_encoding=UTF8&qid=&sr=" target="_blank">Миний тэмцэл</a>"-ийг сонссон шиг санагдаж байна. Ингэж хамгийн дуртай зохиолчдын нэгээ өөртөө олж нээсэн. <br> <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/W0dkAPsQhNc?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ?</h3><p>Сүүлийн хэдэн жил ихэнх номоо kindle дээр уншиж байна. Эд хогшил аль болох бага хураахыг боддог болсон болохоор үнэхээр надад хэрэгтэй, шаардлагатай эсвэл маш их таалагдсан номоо л цаасан хэлбэрээр худалдаж авдаг. Kindle хөнгөн шингэн, харанхуйд уншиж болдог, хайлт хийх, тэмдэглэгээ хийхэд амар гэхчлэн хэрэгцээнд минь яг таардаг юм. Цаасан ном уншиж байгаа бол дотор нь бичиж тэмдэглэхээс халгадаггүй. Энэ номыг унш, хэрэглэ, өөрийн болго гээд л гаргасан юм чинь хэрэгцээндээ тааруулж л ашиглана шүү дээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ?</h3><p></p><p>Пулитцерийн шагналт сэтгүүлч Ронан Фэрроугийн <a href="https://book.mn/product/show/25811" target="_blank">"Ангуучдын бурангуй түүх"-</a>ийг уншаасай гэж хүсэж байна. Өөрөө орчуулсан болохоор л санал болгож байгаа хэрэг биш шүү. Энэ баримтат зохиол дэлхий даяар өрнөсөн #MeToo хөдөлгөөний эхийг тавьсан, эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн мундаг бүтээл. Хэдэн арван жил хамтран ажилладаг эмэгтэйчүүдээ хүчирхийлж, дарамталсан Холливүүдийн нэрт продюсер Харви Вайнштейныг (Дурласан Шекспир, Төмөр Хатагтай, Good Will Hunting зэрэг олон киног нь бид мэднэ) олон нийтэд илчлэхээр зүтгэж буйгаа зохиолч, сэтгүүлч Ронан Фэрроу өгүүлнэ. Эрэн сурважлах ажилд нь томчууд саад хийж, нухчин дарахаар есөн шидийн арга сийлж, хувийн мөрдөгчөөр тандуулж, Израилийн тагнуулуудаар мөшгүүлсэн гээд кинонд баймаар үйл явдал нь триллер, детектив зохиол шиг л санагдана. Ажил карьерыг нь сүрдүүлж амыг нь тагладаг, улс төрч, прокуророор хав даруулдаг, хуульчдаар сүрдүүлдэг, хар жагсаалтад оруулдаг, нууцлалын гэрээ, мөнгө төгрөгөөр эрх мэдлээ давуулан ашигладаг үгсэл хуйвалдааныг аймшиггүй дэлгэж тавьсан нь үнэхээр бахархмаар. Ийм ёс зүйтэй, үнэнийг эрсэн сэтгүүлчид байсаар л байгаа гэхээр урам зориг авахгүй байхын аргагүй.</p><p>Бэлгийн дарамт, халдлагын асуудлыг "Юун сүртэй юм", "Чи өөрөө яах гэж харьцсан юм" гэж үл ойшоогоод өнгөрөх явдал харамсалтай нь олон тохиолддог. Олон нийтээс ирдэг зэмлэл, доромжлолоос болоод хүчирхийлэлд өртсөнөө дэлгэж чадахгүй байх нь ч олонтоо. Энэ бүтээлээр дамжуулан уншигчид нүдээ нээж, сэтгэлийн хат, сэдэл авна авна гэж бодож байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d2888d93639cfa251109f4d3ed7aecc6.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>МАНХАН ЦУВРАЛ БҮТЭЭЛИЙГ ОРЧУУЛАХ БОЛСОН ШАЛТГААН? ОЙРЫН ХУГАЦААНД АЖИЛЛАЖ БУЙ БУСАД ОРЧУУЛГЫН БҮТЭЭЛИЙНХЭЭ ТУХАЙД?</h3><p></p><p>Ном орчуулна гэдэг хамгийн гүнзгий, хамгийн хурц уншлагын хэлбэр. Тухайн номтой бичихээс наагуур хамгийн ойроос харьцаж болох ганц арга. Тиймээс орчуулгын ажил хийх нь аливаа номтой А, Б-гүй танилцах, дотор нь шумбаж орох, толгойдоо, сэтгэлдээ хадаж авах том завшаан болдог.</p><p>"Манхан"-ыг кино хийгдэх сургаар анх уншиж байлаа. Би найруулагч Дени Вильнювийн кинонд их дуртай, ялангуяа "Arrival" нь номоос сэдэвлэн бүтээсэн миний хамгийн дуртай кинонуудын нэг. Sci-fi буюу шинжлэх ухаан-уран зөгнөлт төрлийн шидээвэр бүтээлүүд ганц сонин содон ертөнц, харь гараг үзүүлээд зогсохгүй хүний үнэт зүйл, зарчим, итгэл найдвар, айдас, мөн чанарыг хөндсөн байдаг. Харин Дени Вильнюв иймэрхүү кинонд гаргууд учраас Манхан зохиолыг унших сэдэл төрж, эргэлт буцалтгүй дурласан. Тиймдээ ч боломж гарвал орчуулна гэж шийдсэн.</p><p>Ингээд манайд sci-fi төрлийн зохиол төдийлөн хэвлэгдэж гардаггүй, ноён оргил нь гэгддэг ийм том бүтээлээр уг жанртай уншигчдыг танилцуулах юм сан гэх хүсэл, удахгүй гарах кино, Болор судар хэвлэлийн газар эрхийг нь төдөлгүй авсан гээд бүх тохироо нөхцөл бүрдэж, орчуулах боломж гарсан. Хамгийн их сорьсон, хамгийн их толгой гашилгасан ном маань яалт ч үгүй мөн. Тэр хэрээрээ надад ахиц дэвшил авчирсан.</p><p>Орчуулгын дараагийн бүтээл маань тун удахгүй уншигчдын гарт очно. Английн зохиолч Мэтт Хейгийн "Шөнө дундын номын сан" нэртэй их юм бодогдуулах, магадгүй бүр уйлуулах маш хөөрхөн роман байгаа. Хүн энэ насандаа хийсэн сонголтуудаа буцааж болдог бол, харамсаж явдаг зүйлсээ эргээд хийж болдог бол юу болох бол, ерөөс сэтгэл хангалуун амьдрах, аз жаргалтай амьдрах гэж ямар амьдралыг хэлдэг вэ гэх мэтчилэн олон асуултад хариулна. Дээрээс нь сэтгэл гутрал, сэтгэл түгшил, үхэл амьдралын асуудлыг тод томруун өгүүлнэ. Хүнд хэцүү үеийг туулж байсан, туулж байгаа, амьдрах утга учраа олохоор хичээж байгаа хэн бүхэн уншаад үзэхэд огтхон ч алзахгүй, уншиж дуусмагцаа амьдралыг жаахан ч гэсэн өөрөөр харж эхлэх болов уу гэж бодож байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/a30f1a919de51ca4c4583a83ec2e5308.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ СОНИРХОЛТОЙ ДАДАЛ?</h3><p></p><p>Ном унших үйл бол хүчээр бясалгал хийж байгаа хэрэг. Бясалгалыг амьсгалдаа анхаарах дасгал гэж ярьдаг бол ном унших нь гадаад ертөнцөөс тасарч, дотоод сэтгэлийн эргэцүүлэлд, өөрийнхөө гүнд хүрэхийг хэлнэ. Бясалгалын адил ном уншихад сахилга бат, дадал зуршил хэрэгтэй. Хүмүүс ном унших дадал өөртөө суулгаж чадаагүй болохоор тогтмол ном унших аргаа олдоггүй байх. Фэйсбүүк, инстаграм ухах цагаараа ном барьж суух эсвэл өдөрт 30 минут л унших цаг гаргах, аль эсвэл 25 хуудас унших зорилго тавьбал жилийн дараа нэлээд хэдэн ном уншчихна. Гол нь өдөр бүр унших цаг гаргах хэрэгтэй. Жеймс Клейрийн<a href="https://book.mn/product/show/26463" target="_blank"> "Энгийн дадал"</a> энэ тухай их ойлгомжтой хэр нь сонирхолтой бичсэн байна билээ. </p><p>Хувьдаа би дадал хөтөлдөг апп дээр тухайн өдөр хэдэн минут ном уншсанаа, 365 өдрийн номоо уншсан эсэх гээд бас бус дадлаа тэмдэглэдэг. Бас Notion дээр хүснэгт гаргаад хэдний өдөр, тэр номын тэддүгээр хуудаснаас тэд хүртэл уншсан гэж хөтөлдөг. Мэдээж Goodreads-ийн уншлагын челленжид жил болгон нэгдэнэ. Жилд унших номынхоо тоог гүйцэхүйц хурдаар явж байгаа эсэхээ шалгахад амар байдаг юм. Энэ бүгд нийлээд надад унших дадлаа тасалдуулахгүй байх түлхэц болж өгдөг.</p><p>Би удаанаар, дотроо ургуулан бодож унших дуртай. Уншиж байгаа номынхоо амт шимтийг бүрэн мэдрэхийг бодно. Нэгэнт л чөлөөт цагаа зориулж байгаа хойно аль болох цагийг зугаатай, тайван өнгөрөөхийг хичээнэ. Өөртөө л зориулж уншиж байгаа болохоор замбараагүй олон ном унших гэж адгадаггүй. Одоогоор жилд 40 ном унших надад яг таарч байх шиг байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">хэрэв та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар ном байх вэ?</h3><p>Ном бичихгүй гэж боддог. Хорвоод өчнөөн олон ном байна, тэр их чимээн имээн дунд өөрийнхөө солгой дууг нэмээд ямар хэрэг байх вэ. Жүжигчид жүжгийн зохиол бичнэ гэдэггүй шиг, хөгжимчид симфони найрал хөгжим бичнэ гэдэггүй шиг би хөрвүүлэх, гүйцэтгэх ажилд, хэн нэгний санаа сэдлийг өөр шинэ уншигчдад хүргэхдээ илүү дуртай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p></p><p>Та юуны төлөө уншиж байгаа вэ? Өөрийгөө хөгжүүлэх гэж үү? Юм сурч мэдэх гэж үү? Стрессээ мартаад хэдэн цаг өөр ертөнцөөр аялах гэж үү? Эсвэл бусдад мундаг харагдах гэж үү? Бодоод үзэхэд илүүдэхгүй. Юутай ч ном уншдаг, уншдаггүй хүмүүсийн хооронд илт ялгаа харагддаг. Надад сайн уншигч гэдэг нь сүрхий хүн гэдэг утгаараа биш, зүгээр л илүү нээлттэй, жаахан ухаалаг, эмпатитай, өөрийгөө илэрхийлж чаддаг, нэг шат ахисан "сайн хүн"-ийг хэлнэ.</p><p>Хэн нэг этгээдийн унш гэсэн номын жагсаалтыг дагаж биш, өөрийн дураараа хүссэн номоо ямар нэг хүлээлт, шаардлагад баригдалгүй уншаасай гэж боддог. Гол учир нь бүх сонгодог номыг, бүх хувь хүний хөгжлийн номыг уншихдаа биш, өргөн хүрээнд олон янзын ном зохиол уншиж, ухаанаа, хараагаа тэлэхэд л байгаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна?</h3><p></p><p>Нил паблишингийн үүсгэн байгуулагч, Тагтаа паблишингийн хамтран үүсгэн байгуулагч, орчуулагч Ж.Тэгшзаяагийн номын сонголт их сонирхолтой байх болов уу.</p><p><br></p> </div>	Энэ удаагийн зочинтойгоо би одоогоос долоон жилийн өмнө нэгэн номын групп дээр зарлагдсан тэмдэглэлийн уралдааны үеэр "танилцаж", фен нь болсон түүхтэй. Танилцаж гэдэг үгээ хашилтад авсан учир гэвэл нүүр нүүрээ харж уулзсан удаа байхгүй ч түүний ганцхан тэмдэглэлийн ачаар В.Набоковын бүтээлүүдийг унших сэдэл төрж, цаашлаад бүх цаг үеийн хамгийн хайрлам дүр болох Пнин профессортой танилцсан билээ. Уншсан номоосоо ямар нэгэн соён гэгээрэл хайгаад дадчихсан миний хувьд дундаршгүй үгийн баялгаар жинхэнэ гоо зүйг амилуулах хосгүй шидтэй Набоковтой танилцсаныхаа дараа уншигчийн хувьд нэг шат ахисан мэт санагддаг тул тэрхүү тэмдэглэл сэтгэлд минь гүн хоногшиж үлдсэн нь энэ. Тэрээр энэ хугацаанд зөвхөн уншигч төдийгүй орчуулагчийнхаа хувьд ч өсөн дэвжиж, хамгийн сүүлд гэхэд Фрэнк Хербертийн алдарт "Манхан" уран зөгнөлт зохиол, Мэтт Хейгийн "Шөнө дундын номын сан" гээд олон шидээвэр бүтээлийг эх хэл дээрээ унших боломжийг бидэнд олгоод буй. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Миний хувьд хүний мөн чанар, ааш араншинг дэлгэж үзүүлсэн, тодорхой нэг "үнэн"-ийг өгүүлсэн ном зохиолд дуртай. Ном бичнэ гэдэг зохиолч хэзээ нэгэн цагт өөрт төрсөн мэдрэмжээ хуваалцах явдал бол ном уншина гэдэг тухайн зохиолчтой нэг төрлийн харилцан яриаг өрнүүлж буй үйл явцыг хэлнэ. Миний хувьд өөрийнхөө тухай, өрөөлийн тухай, хорвоогийн тухай бага ч гэсэн ойлголт авах, өөр хүний ертөнцөөр хэсэг зуур ч гэсэн амьдарч үзнэ гэдэг л уншихын нэр. Хүнд хорвоотой танилцах ганцхан л цонх байгаа. Харин ном зохиол унших нь өөр олон цонхоор харж үзэх хамгийн хялбархан, дөхөм завшаан. Хувьдаа уран зохиол, баримтат зохиол гэлтгүй тухайн үеийн сонирхлоо түлхүү дагаж уншдаг. Ямар нэг кино сонирхож байвал тухайн киноны эх зохиол, эсвэл сэдэв, уур амьсгалаар холбогдох ном олж уншина. Аль нэг уран бүтээлч сонирхож байвал намтар, дурдатгалыг нь уншиж, илүү гүнзгий танилцана. Жишээ нь Ричард III-ын түүх сонирхож байхдаа Жозефин Тэйн "The Daughter of Time" гэх детектив зохиол уншсан. Эмнэлэгт хэвтрийн дэглэмд байгаа мөрдөгч орноосоо гуравдугаар Ричардын үйлдсэн аллагын хэргийн үнэнийг тайлж байгаа тухай тун сонирхолтой зохиол. Led Zeppelin өдөр шөнөгүй сонсдог байхдаа гитарчин Жимми Пэйжийн намтар, ярилцлагын ном унших, Шекспирийн жүжиг уншиж байвал Шексприйн жүжгийн тайлбар, шүүмжийн ном унших зэргээр явна. Ер нь олон ном зэрэг уншдаг. Аймшгийн кино үзэж, ном уншиж чаддаггүй ч гэсэн одоогоор Стивен Кингийн "Гялбаа" романыг зориг гаргаад уншиж байна. Хүүрнэл зохиолын мастер гэдэг нь эхний нүүрнээсээ л тодоос тод байгаа юм. Мөн шотланд зохиолч Эрвин Уэлшийн "Trainspotting" их таалагдаж байна. Зохиолоо тэр чигт нь шотланд аялгаар бичсэн болохоор дотроо дуудаж уншихад их зугаатай байгаа. Өнгөрсөн жил Нил Геймантай "The Sandman" график романаар нь танилцсанаасаа хойш шүтэн бишрэгч нь болсон. Бас л хүүрнэл зохиолын гарамгай мастер. Одоо сонгомол өгүүллэг, зохиолыг нь багтаасан "The Neil Gaiman Reader: Selected Fiction" -ыг аажуухан явуулж байна. Барууны утга зохиол орчуулдаг, сонирхдог хүмүүс Ариун Библи заавал унших хэрэгтэй гэж боддог. Нэг жилийн дотор уншиж дуусгах зорилго тавиад, "The Daily Bible" -аа өдөр бүр уншиж байна. Үүнийхээ хажуугаар мөн адил өдөр бүр Роберт Грийний "The Daily Laws: 366 Meditations on Power, Seduction, Mastery, Strategy, and Human Nature" номыг уншиж байгаа. Амьдралын хар бараан талыг харуулж, хүний мөн чанарыг сайнтай, муутай нь маш их судалгаа, түүхийн баримтаар үзүүлдэг, шулуун шударга, мундаг зохиолч. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Ш.Одонтөр агсны гайхамшигтай орчуулгын бүтээл Анна Достоевскаягийн "Дурсамж" нэртэй дурдатгал, Владимир Набоковын "Лолита" роман, "Speak Memory" дурдатгалаас хойш утга зохиолд илүү нухацтай ханддаг болж, цааш нь судалгаа хийж, тексттэй харьцаж сурсан. Тэр тусмаа Набоковын утга зохиолын лекцүүд миний унших арга барилд том нөлөө үзүүлсэн. "Сайн уншигч ба сайн зохиолч" лекцийг нь оюутан байхдаа өөрийгөө сориод орчуулж үзэж байлаа. Үүнээс хойш ном зохиолын хэв маяг, дүр зураглал, уран сэтгэмжид няхуур анхаарч, өөрийн субъектив өнцгөөс ангид хөндий хэр нь шимтэн дурлаж уншдаг болсон. УНШИХ НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Киноны эх зохиол, өөр зохиолч, уран бүтээлчдийн санал болгосон номоос шилж сонгоно. Мөн YouTube-ээр номын шүүмж байнга үздэг. Сонголтод нь итгэдэг болчихсон хэдэн хүнийхээ санал болгосон номоос их сонгоно. Better Than Food , sunbeamsjess , chareads гэсэн энэ гурван хүний мэдрэмж миний сонирхолд их нийцдэг. Энэ хэд маань ихэвчлэн уншигчдыг сорьсон чанга ном санал болгодог юм. Better Than Food-ээс анх Норвегийн зохиолч Карл Уве Кнаусгорын " Миний тэмцэл "-ийг сонссон шиг санагдаж байна. Ингэж хамгийн дуртай зохиолчдын нэгээ өөртөө олж нээсэн. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Сүүлийн хэдэн жил ихэнх номоо kindle дээр уншиж байна. Эд хогшил аль болох бага хураахыг боддог болсон болохоор үнэхээр надад хэрэгтэй, шаардлагатай эсвэл маш их таалагдсан номоо л цаасан хэлбэрээр худалдаж авдаг. Kindle хөнгөн шингэн, харанхуйд уншиж болдог, хайлт хийх, тэмдэглэгээ хийхэд амар гэхчлэн хэрэгцээнд минь яг таардаг юм. Цаасан ном уншиж байгаа бол дотор нь бичиж тэмдэглэхээс халгадаггүй. Энэ номыг унш, хэрэглэ, өөрийн болго гээд л гаргасан юм чинь хэрэгцээндээ тааруулж л ашиглана шүү дээ. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Пулитцерийн шагналт сэтгүүлч Ронан Фэрроугийн "Ангуучдын бурангуй түүх"- ийг уншаасай гэж хүсэж байна. Өөрөө орчуулсан болохоор л санал болгож байгаа хэрэг биш шүү. Энэ баримтат зохиол дэлхий даяар өрнөсөн #MeToo хөдөлгөөний эхийг тавьсан, эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн мундаг бүтээл. Хэдэн арван жил хамтран ажилладаг эмэгтэйчүүдээ хүчирхийлж, дарамталсан Холливүүдийн нэрт продюсер Харви Вайнштейныг (Дурласан Шекспир, Төмөр Хатагтай, Good Will Hunting зэрэг олон киног нь бид мэднэ) олон нийтэд илчлэхээр зүтгэж буйгаа зохиолч, сэтгүүлч Ронан Фэрроу өгүүлнэ. Эрэн сурважлах ажилд нь томчууд саад хийж, нухчин дарахаар есөн шидийн арга сийлж, хувийн мөрдөгчөөр тандуулж, Израилийн тагнуулуудаар мөшгүүлсэн гээд кинонд баймаар үйл явдал нь триллер, детектив зохиол шиг л санагдана. Ажил карьерыг нь сүрдүүлж амыг нь тагладаг, улс төрч, прокуророор хав даруулдаг, хуульчдаар сүрдүүлдэг, хар жагсаалтад оруулдаг, нууцлалын гэрээ, мөнгө төгрөгөөр эрх мэдлээ давуулан ашигладаг үгсэл хуйвалдааныг аймшиггүй дэлгэж тавьсан нь үнэхээр бахархмаар. Ийм ёс зүйтэй, үнэнийг эрсэн сэтгүүлчид байсаар л байгаа гэхээр урам зориг авахгүй байхын аргагүй. Бэлгийн дарамт, халдлагын асуудлыг "Юун сүртэй юм", "Чи өөрөө яах гэж харьцсан юм" гэж үл ойшоогоод өнгөрөх явдал харамсалтай нь олон тохиолддог. Олон нийтээс ирдэг зэмлэл, доромжлолоос болоод хүчирхийлэлд өртсөнөө дэлгэж чадахгүй байх нь ч олонтоо. Энэ бүтээлээр дамжуулан уншигчид нүдээ нээж, сэтгэлийн хат, сэдэл авна авна гэж бодож байна. МАНХАН ЦУВРАЛ БҮТЭЭЛИЙГ ОРЧУУЛАХ БОЛСОН ШАЛТГААН? ОЙРЫН ХУГАЦААНД АЖИЛЛАЖ БУЙ БУСАД ОРЧУУЛГЫН БҮТЭЭЛИЙНХЭЭ ТУХАЙД? Ном орчуулна гэдэг хамгийн гүнзгий, хамгийн хурц уншлагын хэлбэр. Тухайн номтой бичихээс наагуур хамгийн ойроос харьцаж болох ганц арга. Тиймээс орчуулгын ажил хийх нь аливаа номтой А, Б-гүй танилцах, дотор нь шумбаж орох, толгойдоо, сэтгэлдээ хадаж авах том завшаан болдог. "Манхан"-ыг кино хийгдэх сургаар анх уншиж байлаа. Би найруулагч Дени Вильнювийн кинонд их дуртай, ялангуяа "Arrival" нь номоос сэдэвлэн бүтээсэн миний хамгийн дуртай кинонуудын нэг. Sci-fi буюу шинжлэх ухаан-уран зөгнөлт төрлийн шидээвэр бүтээлүүд ганц сонин содон ертөнц, харь гараг үзүүлээд зогсохгүй хүний үнэт зүйл, зарчим, итгэл найдвар, айдас, мөн чанарыг хөндсөн байдаг. Харин Дени Вильнюв иймэрхүү кинонд гаргууд учраас Манхан зохиолыг унших сэдэл төрж, эргэлт буцалтгүй дурласан. Тиймдээ ч боломж гарвал орчуулна гэж шийдсэн. Ингээд манайд sci-fi төрлийн зохиол төдийлөн хэвлэгдэж гардаггүй, ноён оргил нь гэгддэг ийм том бүтээлээр уг жанртай уншигчдыг танилцуулах юм сан гэх хүсэл, удахгүй гарах кино, Болор судар хэвлэлийн газар эрхийг нь төдөлгүй авсан гээд бүх тохироо нөхцөл бүрдэж, орчуулах боломж гарсан. Хамгийн их сорьсон, хамгийн их толгой гашилгасан ном маань яалт ч үгүй мөн. Тэр хэрээрээ надад ахиц дэвшил авчирсан. Орчуулгын дараагийн бүтээл маань тун удахгүй уншигчдын гарт очно. Английн зохиолч Мэтт Хейгийн "Шөнө дундын номын сан" нэртэй их юм бодогдуулах, магадгүй бүр уйлуулах маш хөөрхөн роман байгаа. Хүн энэ насандаа хийсэн сонголтуудаа буцааж болдог бол, харамсаж явдаг зүйлсээ эргээд хийж болдог бол юу болох бол, ерөөс сэтгэл хангалуун амьдрах, аз жаргалтай амьдрах гэж ямар амьдралыг хэлдэг вэ гэх мэтчилэн олон асуултад хариулна. Дээрээс нь сэтгэл гутрал, сэтгэл түгшил, үхэл амьдралын асуудлыг тод томруун өгүүлнэ. Хүнд хэцүү үеийг туулж байсан, туулж байгаа, амьдрах утга учраа олохоор хичээж байгаа хэн бүхэн уншаад үзэхэд огтхон ч алзахгүй, уншиж дуусмагцаа амьдралыг жаахан ч гэсэн өөрөөр харж эхлэх болов уу гэж бодож байна. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ СОНИРХОЛТОЙ ДАДАЛ? Ном унших үйл бол хүчээр бясалгал хийж байгаа хэрэг. Бясалгалыг амьсгалдаа анхаарах дасгал гэж ярьдаг бол ном унших нь гадаад ертөнцөөс тасарч, дотоод сэтгэлийн эргэцүүлэлд, өөрийнхөө гүнд хүрэхийг хэлнэ. Бясалгалын адил ном уншихад сахилга бат, дадал зуршил хэрэгтэй. Хүмүүс ном унших дадал өөртөө суулгаж чадаагүй болохоор тогтмол ном унших аргаа олдоггүй байх. Фэйсбүүк, инстаграм ухах цагаараа ном барьж суух эсвэл өдөрт 30 минут л унших цаг гаргах, аль эсвэл 25 хуудас унших зорилго тавьбал жилийн дараа нэлээд хэдэн ном уншчихна. Гол нь өдөр бүр унших цаг гаргах хэрэгтэй. Жеймс Клейрийн "Энгийн дадал" энэ тухай их ойлгомжтой хэр нь сонирхолтой бичсэн байна билээ. Хувьдаа би дадал хөтөлдөг апп дээр тухайн өдөр хэдэн минут ном уншсанаа, 365 өдрийн номоо уншсан эсэх гээд бас бус дадлаа тэмдэглэдэг. Бас Notion дээр хүснэгт гаргаад хэдний өдөр, тэр номын тэддүгээр хуудаснаас тэд хүртэл уншсан гэж хөтөлдөг. Мэдээж Goodreads-ийн уншлагын челленжид жил болгон нэгдэнэ. Жилд унших номынхоо тоог гүйцэхүйц хурдаар явж байгаа эсэхээ шалгахад амар байдаг юм. Энэ бүгд нийлээд надад унших дадлаа тасалдуулахгүй байх түлхэц болж өгдөг. Би удаанаар, дотроо ургуулан бодож унших дуртай. Уншиж байгаа номынхоо амт шимтийг бүрэн мэдрэхийг бодно. Нэгэнт л чөлөөт цагаа зориулж байгаа хойно аль болох цагийг зугаатай, тайван өнгөрөөхийг хичээнэ. Өөртөө л зориулж уншиж байгаа болохоор замбараагүй олон ном унших гэж адгадаггүй. Одоогоор жилд 40 ном унших надад яг таарч байх шиг байна. хэрэв та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар ном байх вэ? Ном бичихгүй гэж боддог. Хорвоод өчнөөн олон ном байна, тэр их чимээн имээн дунд өөрийнхөө солгой дууг нэмээд ямар хэрэг байх вэ. Жүжигчид жүжгийн зохиол бичнэ гэдэггүй шиг, хөгжимчид симфони найрал хөгжим бичнэ гэдэггүй шиг би хөрвүүлэх, гүйцэтгэх ажилд, хэн нэгний санаа сэдлийг өөр шинэ уншигчдад хүргэхдээ илүү дуртай. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Та юуны төлөө уншиж байгаа вэ? Өөрийгөө хөгжүүлэх гэж үү? Юм сурч мэдэх гэж үү? Стрессээ мартаад хэдэн цаг өөр ертөнцөөр аялах гэж үү? Эсвэл бусдад мундаг харагдах гэж үү? Бодоод үзэхэд илүүдэхгүй. Юутай ч ном уншдаг, уншдаггүй хүмүүсийн хооронд илт ялгаа харагддаг. Надад сайн уншигч гэдэг нь сүрхий хүн гэдэг утгаараа биш, зүгээр л илүү нээлттэй, жаахан ухаалаг, эмпатитай, өөрийгөө илэрхийлж чаддаг, нэг шат ахисан "сайн хүн"-ийг хэлнэ. Хэн нэг этгээдийн унш гэсэн номын жагсаалтыг дагаж биш, өөрийн дураараа хүссэн номоо ямар нэг хүлээлт, шаардлагад баригдалгүй уншаасай гэж боддог. Гол учир нь бүх сонгодог номыг, бүх хувь хүний хөгжлийн номыг уншихдаа биш, өргөн хүрээнд олон янзын ном зохиол уншиж, ухаанаа, хараагаа тэлэхэд л байгаа. эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Нил паблишингийн үүсгэн байгуулагч, Тагтаа паблишингийн хамтран үүсгэн байгуулагч, орчуулагч Ж.Тэгшзаяагийн номын сонголт их сонирхолтой байх болов уу.	Энэ удаагийн зочинтойгоо би одоогоос долоон жилийн өмнө нэгэн номын групп дээр зарлагдсан тэмдэглэлийн уралдааны үеэр "танилцаж", фен нь болсон түүхтэй. Танилцаж гэдэг үгээ хашилтад авсан учир гэвэл нүүр нүүрээ харж уулзсан удаа байхгүй ч түүний ганцхан тэмдэглэлийн ачаар В.Набоковын бүтээлүүдийг унших сэдэл төрж, цаашлаад бүх цаг үеийн хамгийн хайрлам дүр болох Пнин профессортой танилцсан билээ. Уншсан номоосоо ямар нэгэн соён гэгээрэл хайгаад дадчихсан миний хувьд дундаршгүй үгийн баялгаар жинхэнэ гоо зүйг амилуулах хосгүй шидтэй Набоковтой танилцсаныхаа дараа уншигчийн хувьд нэг шат ахисан мэт санагддаг тул тэрхүү тэмдэглэл сэтгэлд минь гүн хоногшиж үлдсэн нь энэ. Тэрээр энэ хугацаанд зөвхөн уншигч төдийгүй орчуулагчийнхаа хувьд ч өсөн дэвжиж, хамгийн сүүлд гэхэд Фрэнк Хербертийн алдарт "Манхан" уран зөгнөлт зохиол, Мэтт Хейгийн "Шөнө дундын номын сан" гээд олон шидээвэр бүтээлийг эх хэл дээрээ унших боломжийг бидэнд олгоод буй. ### ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Миний хувьд хүний мөн чанар, ааш араншинг дэлгэж үзүүлсэн, тодорхой нэг "үнэн"-ийг өгүүлсэн ном зохиолд дуртай. Ном бичнэ гэдэг зохиолч хэзээ нэгэн цагт өөрт төрсөн мэдрэмжээ хуваалцах явдал бол ном уншина гэдэг тухайн зохиолчтой нэг төрлийн харилцан яриаг өрнүүлж буй үйл явцыг хэлнэ. Миний хувьд өөрийнхөө тухай, өрөөлийн тухай, хорвоогийн тухай бага ч гэсэн ойлголт авах, өөр хүний ертөнцөөр хэсэг зуур ч гэсэн амьдарч үзнэ гэдэг л уншихын нэр. Хүнд хорвоотой танилцах ганцхан л цонх байгаа. Харин ном зохиол унших нь өөр олон цонхоор харж үзэх хамгийн хялбархан, дөхөм завшаан. Хувьдаа уран зохиол, баримтат зохиол гэлтгүй тухайн үеийн сонирхлоо түлхүү дагаж уншдаг. Ямар нэг кино сонирхож байвал тухайн киноны эх зохиол, эсвэл сэдэв, уур амьсгалаар холбогдох ном олж уншина. Аль нэг уран бүтээлч сонирхож байвал намтар, дурдатгалыг нь уншиж, илүү гүнзгий танилцана. Жишээ нь Ричард III-ын түүх сонирхож байхдаа Жозефин Тэйн "The Daughter of Time" гэх детектив зохиол уншсан. Эмнэлэгт хэвтрийн дэглэмд байгаа мөрдөгч орноосоо гуравдугаар Ричардын үйлдсэн аллагын хэргийн үнэнийг тайлж байгаа тухай тун сонирхолтой зохиол. Led Zeppelin өдөр шөнөгүй сонсдог байхдаа гитарчин Жимми Пэйжийн намтар, ярилцлагын ном унших, Шекспирийн жүжиг уншиж байвал Шексприйн жүжгийн тайлбар, шүүмжийн ном унших зэргээр явна. Ер нь олон ном зэрэг уншдаг. Аймшгийн кино үзэж, ном уншиж чаддаггүй ч гэсэн одоогоор Стивен Кингийн "Гялбаа" романыг зориг гаргаад уншиж байна. Хүүрнэл зохиолын мастер гэдэг нь эхний нүүрнээсээ л тодоос тод байгаа юм. Мөн шотланд зохиолч Эрвин Уэлшийн "Trainspotting" их таалагдаж байна. Зохиолоо тэр чигт нь шотланд аялгаар бичсэн болохоор дотроо дуудаж уншихад их зугаатай байгаа. Өнгөрсөн жил Нил Геймантай "The Sandman" график романаар нь танилцсанаасаа хойш шүтэн бишрэгч нь болсон. Бас л хүүрнэл зохиолын гарамгай мастер. Одоо сонгомол өгүүллэг, зохиолыг нь багтаасан "The Neil Gaiman Reader: Selected Fiction"-ыг аажуухан явуулж байна. Барууны утга зохиол орчуулдаг, сонирхдог хүмүүс Ариун Библи заавал унших хэрэгтэй гэж боддог. Нэг жилийн дотор уншиж дуусгах зорилго тавиад, "The Daily Bible"-аа өдөр бүр уншиж байна. Үүнийхээ хажуугаар мөн адил өдөр бүр Роберт Грийний "The Daily Laws: 366 Meditations on Power, Seduction, Mastery, Strategy, and Human Nature" номыг уншиж байгаа. Амьдралын хар бараан талыг харуулж, хүний мөн чанарыг сайнтай, муутай нь маш их судалгаа, түүхийн баримтаар үзүүлдэг, шулуун шударга, мундаг зохиолч. ### ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Ш.Одонтөр агсны гайхамшигтай орчуулгын бүтээл Анна Достоевскаягийн "Дурсамж" нэртэй дурдатгал, Владимир Набоковын "Лолита") роман, "Speak Memory" дурдатгалаас хойш утга зохиолд илүү нухацтай ханддаг болж, цааш нь судалгаа хийж, тексттэй харьцаж сурсан. Тэр тусмаа Набоковын утга зохиолын лекцүүд миний унших арга барилд том нөлөө үзүүлсэн. "Сайн уншигч ба сайн зохиолч" лекцийг нь оюутан байхдаа өөрийгөө сориод орчуулж үзэж байлаа. Үүнээс хойш ном зохиолын хэв маяг, дүр зураглал, уран сэтгэмжид няхуур анхаарч, өөрийн субъектив өнцгөөс ангид хөндий хэр нь шимтэн дурлаж уншдаг болсон. ### УНШИХ НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Киноны эх зохиол, өөр зохиолч, уран бүтээлчдийн санал болгосон номоос шилж сонгоно. Мөн YouTube-ээр номын шүүмж байнга үздэг. Сонголтод нь итгэдэг болчихсон хэдэн хүнийхээ санал болгосон номоос их сонгоно. Better Than Food, sunbeamsjess, chareads гэсэн энэ гурван хүний мэдрэмж миний сонирхолд их нийцдэг. Энэ хэд маань ихэвчлэн уншигчдыг сорьсон чанга ном санал болгодог юм. Better Than Food-ээс анх Норвегийн зохиолч Карл Уве Кнаусгорын "Миний тэмцэл"-ийг сонссон шиг санагдаж байна. Ингэж хамгийн дуртай зохиолчдын нэгээ өөртөө олж нээсэн. ### НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Сүүлийн хэдэн жил ихэнх номоо kindle дээр уншиж байна. Эд хогшил аль болох бага хураахыг боддог болсон болохоор үнэхээр надад хэрэгтэй, шаардлагатай эсвэл маш их таалагдсан номоо л цаасан хэлбэрээр худалдаж авдаг. Kindle хөнгөн шингэн, харанхуйд уншиж болдог, хайлт хийх, тэмдэглэгээ хийхэд амар гэхчлэн хэрэгцээнд минь яг таардаг юм. Цаасан ном уншиж байгаа бол дотор нь бичиж тэмдэглэхээс халгадаггүй. Энэ номыг унш, хэрэглэ, өөрийн болго гээд л гаргасан юм чинь хэрэгцээндээ тааруулж л ашиглана шүү дээ. ### БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Пулитцерийн шагналт сэтгүүлч Ронан Фэрроугийн "Ангуучдын бурангуй түүх"-ийг уншаасай гэж хүсэж байна. Өөрөө орчуулсан болохоор л санал болгож байгаа хэрэг биш шүү. Энэ баримтат зохиол дэлхий даяар өрнөсөн #MeToo хөдөлгөөний эхийг тавьсан, эрэн сурвалжлах сэтгүүл зүйн мундаг бүтээл. Хэдэн арван жил хамтран ажилладаг эмэгтэйчүүдээ хүчирхийлж, дарамталсан Холливүүдийн нэрт продюсер Харви Вайнштейныг (Дурласан Шекспир, Төмөр Хатагтай, Good Will Hunting зэрэг олон киног нь бид мэднэ) олон нийтэд илчлэхээр зүтгэж буйгаа зохиолч, сэтгүүлч Ронан Фэрроу өгүүлнэ. Эрэн сурважлах ажилд нь томчууд саад хийж, нухчин дарахаар есөн шидийн арга сийлж, хувийн мөрдөгчөөр тандуулж, Израилийн тагнуулуудаар мөшгүүлсэн гээд кинонд баймаар үйл явдал нь триллер, детектив зохиол шиг л санагдана. Ажил карьерыг нь сүрдүүлж амыг нь тагладаг, улс төрч, прокуророор хав даруулдаг, хуульчдаар сүрдүүлдэг, хар жагсаалтад оруулдаг, нууцлалын гэрээ, мөнгө төгрөгөөр эрх мэдлээ давуулан ашигладаг үгсэл хуйвалдааныг аймшиггүй дэлгэж тавьсан нь үнэхээр бахархмаар. Ийм ёс зүйтэй, үнэнийг эрсэн сэтгүүлчид байсаар л байгаа гэхээр урам зориг авахгүй байхын аргагүй. Бэлгийн дарамт, халдлагын асуудлыг "Юун сүртэй юм", "Чи өөрөө яах гэж харьцсан юм" гэж үл ойшоогоод өнгөрөх явдал харамсалтай нь олон тохиолддог. Олон нийтээс ирдэг зэмлэл, доромжлолоос болоод хүчирхийлэлд өртсөнөө дэлгэж чадахгүй байх нь ч олонтоо. Энэ бүтээлээр дамжуулан уншигчид нүдээ нээж, сэтгэлийн хат, сэдэл авна авна гэж бодож байна. ### МАНХАН ЦУВРАЛ БҮТЭЭЛИЙГ ОРЧУУЛАХ БОЛСОН ШАЛТГААН? ОЙРЫН ХУГАЦААНД АЖИЛЛАЖ БУЙ БУСАД ОРЧУУЛГЫН БҮТЭЭЛИЙНХЭЭ ТУХАЙД? Ном орчуулна гэдэг хамгийн гүнзгий, хамгийн хурц уншлагын хэлбэр. Тухайн номтой бичихээс наагуур хамгийн ойроос харьцаж болох ганц арга. Тиймээс орчуулгын ажил хийх нь аливаа номтой А, Б-гүй танилцах, дотор нь шумбаж орох, толгойдоо, сэтгэлдээ хадаж авах том завшаан болдог. "Манхан"-ыг кино хийгдэх сургаар анх уншиж байлаа. Би найруулагч Дени Вильнювийн кинонд их дуртай, ялангуяа "Arrival" нь номоос сэдэвлэн бүтээсэн миний хамгийн дуртай кинонуудын нэг. Sci-fi буюу шинжлэх ухаан-уран зөгнөлт төрлийн шидээвэр бүтээлүүд ганц сонин содон ертөнц, харь гараг үзүүлээд зогсохгүй хүний үнэт зүйл, зарчим, итгэл найдвар, айдас, мөн чанарыг хөндсөн байдаг. Харин Дени Вильнюв иймэрхүү кинонд гаргууд учраас Манхан зохиолыг унших сэдэл төрж, эргэлт буцалтгүй дурласан. Тиймдээ ч боломж гарвал орчуулна гэж шийдсэн. Ингээд манайд sci-fi төрлийн зохиол төдийлөн хэвлэгдэж гардаггүй, ноён оргил нь гэгддэг ийм том бүтээлээр уг жанртай уншигчдыг танилцуулах юм сан гэх хүсэл, удахгүй гарах кино, Болор судар хэвлэлийн газар эрхийг нь төдөлгүй авсан гээд бүх тохироо нөхцөл бүрдэж, орчуулах боломж гарсан. Хамгийн их сорьсон, хамгийн их толгой гашилгасан ном маань яалт ч үгүй мөн. Тэр хэрээрээ надад ахиц дэвшил авчирсан. Орчуулгын дараагийн бүтээл маань тун удахгүй уншигчдын гарт очно. Английн зохиолч Мэтт Хейгийн "Шөнө дундын номын сан" нэртэй их юм бодогдуулах, магадгүй бүр уйлуулах маш хөөрхөн роман байгаа. Хүн энэ насандаа хийсэн сонголтуудаа буцааж болдог бол, харамсаж явдаг зүйлсээ эргээд хийж болдог бол юу болох бол, ерөөс сэтгэл хангалуун амьдрах, аз жаргалтай амьдрах гэж ямар амьдралыг хэлдэг вэ гэх мэтчилэн олон асуултад хариулна. Дээрээс нь сэтгэл гутрал, сэтгэл түгшил, үхэл амьдралын асуудлыг тод томруун өгүүлнэ. Хүнд хэцүү үеийг туулж байсан, туулж байгаа, амьдрах утга учраа олохоор хичээж байгаа хэн бүхэн уншаад үзэхэд огтхон ч алзахгүй, уншиж дуусмагцаа амьдралыг жаахан ч гэсэн өөрөөр харж эхлэх болов уу гэж бодож байна. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ СОНИРХОЛТОЙ ДАДАЛ? Ном унших үйл бол хүчээр бясалгал хийж байгаа хэрэг. Бясалгалыг амьсгалдаа анхаарах дасгал гэж ярьдаг бол ном унших нь гадаад ертөнцөөс тасарч, дотоод сэтгэлийн эргэцүүлэлд, өөрийнхөө гүнд хүрэхийг хэлнэ. Бясалгалын адил ном уншихад сахилга бат, дадал зуршил хэрэгтэй. Хүмүүс ном унших дадал өөртөө суулгаж чадаагүй болохоор тогтмол ном унших аргаа олдоггүй байх. Фэйсбүүк, инстаграм ухах цагаараа ном барьж суух эсвэл өдөрт 30 минут л унших цаг гаргах, аль эсвэл 25 хуудас унших зорилго тавьбал жилийн дараа нэлээд хэдэн ном уншчихна. Гол нь өдөр бүр унших цаг гаргах хэрэгтэй. Жеймс Клейрийн "Энгийн дадал" энэ тухай их ойлгомжтой хэр нь сонирхолтой бичсэн байна билээ. Хувьдаа би дадал хөтөлдөг апп дээр тухайн өдөр хэдэн минут ном уншсанаа, 365 өдрийн номоо уншсан эсэх гээд бас бус дадлаа тэмдэглэдэг. Бас Notion дээр хүснэгт гаргаад хэдний өдөр, тэр номын тэддүгээр хуудаснаас тэд хүртэл уншсан гэж хөтөлдөг. Мэдээж Goodreads-ийн уншлагын челленжид жил болгон нэгдэнэ. Жилд унших номынхоо тоог гүйцэхүйц хурдаар явж байгаа эсэхээ шалгахад амар байдаг юм. Энэ бүгд нийлээд надад унших дадлаа тасалдуулахгүй байх түлхэц болж өгдөг. Би удаанаар, дотроо ургуулан бодож унших дуртай. Уншиж байгаа номынхоо амт шимтийг бүрэн мэдрэхийг бодно. Нэгэнт л чөлөөт цагаа зориулж байгаа хойно аль болох цагийг зугаатай, тайван өнгөрөөхийг хичээнэ. Өөртөө л зориулж уншиж байгаа болохоор замбараагүй олон ном унших гэж адгадаггүй. Одоогоор жилд 40 ном унших надад яг таарч байх шиг байна. ### хэрэв та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар ном байх вэ? Ном бичихгүй гэж боддог. Хорвоод өчнөөн олон ном байна, тэр их чимээн имээн дунд өөрийнхөө солгой дууг нэмээд ямар хэрэг байх вэ. Жүжигчид жүжгийн зохиол бичнэ гэдэггүй шиг, хөгжимчид симфони найрал хөгжим бичнэ гэдэггүй шиг би хөрвүүлэх, гүйцэтгэх ажилд, хэн нэгний санаа сэдлийг өөр шинэ уншигчдад хүргэхдээ илүү дуртай. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Та юуны төлөө уншиж байгаа вэ? Өөрийгөө хөгжүүлэх гэж үү? Юм сурч мэдэх гэж үү? Стрессээ мартаад хэдэн цаг өөр ертөнцөөр аялах гэж үү? Эсвэл бусдад мундаг харагдах гэж үү? Бодоод үзэхэд илүүдэхгүй. Юутай ч ном уншдаг, уншдаггүй хүмүүсийн хооронд илт ялгаа харагддаг. Надад сайн уншигч гэдэг нь сүрхий хүн гэдэг утгаараа биш, зүгээр л илүү нээлттэй, жаахан ухаалаг, эмпатитай, өөрийгөө илэрхийлж чаддаг, нэг шат ахисан "сайн хүн"-ийг хэлнэ. Хэн нэг этгээдийн унш гэсэн номын жагсаалтыг дагаж биш, өөрийн дураараа хүссэн номоо ямар нэг хүлээлт, шаардлагад баригдалгүй уншаасай гэж боддог. Гол учир нь бүх сонгодог номыг, бүх хувь хүний хөгжлийн номыг уншихдаа биш, өргөн хүрээнд олон янзын ном зохиол уншиж, ухаанаа, хараагаа тэлэхэд л байгаа. ### эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Нил паблишингийн үүсгэн байгуулагч, Тагтаа паблишингийн хамтран үүсгэн байгуулагч, орчуулагч Ж.Тэгшзаяагийн номын сонголт их сонирхолтой байх болов уу.
https://unread.today/c/techworm-ip15-rumors	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-09-05T00:00:00	9 сарын 5, 2023	iPhone 15-тай холбоотой бүх таамгууд + Нууц мэдээ	<div class="article-body"> <p></p><p>Өнгөрсөн долоо хоногт Apple жил бүр зохион байгуулдаг намрын арга хэмжээний товоо зарлаж, 9-р сарын 12-нд шинэ бүтээгдэхүүнүүдээ Wonderlust нэрийн дор танилцуулахаар болов. Шинээр олны хүртээл болох олон зүйлсээс хэрэглэгч бидний хамгийн өндөр хүлээлттэй байгаа нь гарцаагүй iPhone-ийн шинэ загвар болох iPhone 15 билээ.<br><br>Бүх л шинэ утаснуудын мэдээлэл, зураг нээлтээсээ өмнө тодорхой хэмжээгээр ил болдог уламжлалтай. Энэ удаа ч гэсэн iPhone 15-ийн таамаг мэдээлэл өнгөрсөн саруудын туршид ил болсоор өдгөө бид уг шинэ загвар ямархуу хүчин чадал, үзүүлэлт, хийцтэй байх талаар багагүй мэдээлэлтэй болоод байна. Тиймээс энэхүү нийтлэлээр iPhone 15-тай холбоотой бүх таамгуудыг багцлан хүргэе. Урьдчилж шийдвэр гаргахад тань тусална хэмээн найдаж байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/a3a6d483e2c515b0cef90e1854911e5b.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>1. ТӨРӨЛ</h3><p></p><p>Apple хангалтгүй борлуулалтаас болж өнгөрсөн жил iPhone-ийн Mini загвараа үйлдвэрлэхээ больж, Plus нэртэй шинэ загварыг танилцуулсан билээ. Энэ удаа тэд Pro Max буюу хамгийн том, хамгийн хүчирхэг загварынхаа нэрийг сольж Ultra болгоно гэсэн шуум байсан ч одоогоор баттай мэдээлэл гараагүй хэвээр байна. Тэд зөвхөн iPhone ч бус бусад төхөөрөмжийнхөө ч гэсэн хамгийн шилдэг загварыг Ultra хэмээн нэрлэж байсан түүхтэй. Өнгөрсөн жилийн Apple Watch Ultra, Apple M2 Ultra-г мартаагүй биз дээ?</p><p>Тэгэхээр бид энэ жил Phone 15, iPhone 15 Plus, iPhone 15 Pro iPhone 15 Pro Max гэсэн дөрвөн загвар харах бололтой. Ил болсон мэдээлэл, зургуудаас үзвэл энэ удаагийн iPhone-ууд хар, саарал, шар, цэнхэр, улбар шар гэсэн таван өнгөний сонголттой байх нь. Мөн энэ жилээс бүх iPhone USB-C оролттой байх бөгөөд энэхүү “түүхэн” шилжилтийг тохиолдуулан дагалдан ирдэг залгуурын өнгө ч утасныхаа өнгөтэй ижил байх гэнэ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/a508ed40d56b65824bfea41ec3223f3e.jpeg"></p><div class="image-caption">Majin Bu нэртэй хэрэглэгчийн хуваалцсан зураг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>2. ХИЙЦ<br></div></h3><p>Өмнө нь дурдсанчлан iPhone 15-ийн дизайны хувьд хамгийн түрүүнд Lightning оролтыг халж USB-C оролтыг оруулж ирэх нь 99 хувийн магадлалтай болов. Ард камерын линз томорсноор өмнөх загвараасаа мэдэгдэхүйц нүсэр болж магадгүй. Үүнээс гадна хүрээ болон ар хэсэг тэр чигтээ титан материалаар хийгдэнэ гэдэг яриа газар аваад байна. Түүнчлэн хүрээ хэсэгт байрладаг дууны товч, дуу хаагч унтраагуурын байрлал солигдож, дэлгэцийн хүрээ (bezel) илүү нарийн болох магадлал өндөр байгаа юм.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/314f6305e67fce5ef27aafb5f48680a7.jpg"></p><div class="image-caption">Анхны USB-C оролттой iPhone загвар</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>3. КАМЕРА<br></div></h3><p></p><p>Өнгөрсөн жилийн iPhone 14 Pro загвар 48 мегапиксел камертай болсон учир энэ удаа буурахгүй нь лав. Мэдээж жил бүрийн адилаар жижиг хэмжээний сайжруулалтууд орох бөгөөд тэр дундаас хамгийн том онцлох нь гарцаагүй перископ камер юм. Ийм төрлийн камертай болсноор хол байгаа зүйлийг татахад (zoom) бүрсийх нь багасах билээ.</p><p>Зөвхөн iPhone ч гэлтгүй сүүлийн үеийн ихэнх утаснуудын камер алсын зүйлийг татахдаа дижитал байдлаар татдаг бол перископ камер нь мэргэжлийн камер шиг линз нь сунаж, “бодитоор” татдаг гэсэн үг. Ингэснээр iPhone 14 Pro Max-аас iPhone 15 Pro Max хоёр дахин холыг нягтшилын алдагдалгүй татаж чаддаг болно.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e0974c5f14cb9ade6c4926c4b438fda2.jpg"></p><div class="image-caption">Анхны перископ камертай iPhone</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. ЧАДАЛ</h3><p></p><p>Шинэ iPhone-той цуг шинэ чип гардаг уламжлал хэдийн тогтжээ. Энэ жил A17 Bionic чип нээлтээ хийж, iPhone 15-ийн Pro болон Pro Max хувилбарыг хурд, хүчээр хангах нь. Харин энгийн болон Plus хувилбарууд өнгөрсөн жилийн A16 чипийн сайжруулсан хувилбартай байх бололтой. Мөн шуурхай санах ойн (RAM) багтаамж нэмэгдэж Pro хувилбаруудынх 8GB, энгийн хоёр хувилбарынх сайжруулсан 6GB болно хэмээн таамаглаад буй.</p><p>A17 загварын чип 3nm технологиор бүтээгдсэн хамгийн анхны чип байх магадлал өндөр байгаа юм. Энэхүү шинэ технологийн тусламжтай хурд, хүч нэмэгдэхээс гадна цэнэг зарцуулалт ч багасах сайн нөлөөтэй. TSMC-ийн урьдчилсан таамгаар цэнэг зарцуулалт тал дээр уг шинэ чип өмнө чипүүдээс 35 хувиар сайн байх ажээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/91b599dc538890ab725a329349596dbc.png"></p><div class="image-caption">Анхны 3nm технологиор бүтээгдсэн чип</div><p>Ухаалаг утас камер, зөөврийн компьютерын үүргийг давхар гүйцэтгэх болсон энэ үед багтаамж нэн чухалд тооцогдож буй. Энгийн болон Plus хувилбаруудын багтаамж 128GB, 256GB, 512GB байх бол Pro болон Pro Mах хувилбарын багтаамж 256GB, 512GB, 1TB, 2TB байна хэмээн эх сурвалжууд үзэж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. БАТАРЕЙ</h3><p>Жил бүрийн шинэ iPhone-ий нэгэн том өөрчлөлт нь батарей байдаг билээ. iPhone 15-ийн бүх хувилбаруудын батарей өмнөх загвараасаа сайжирч, iPhone 14-ийн батарей 3279-4,352mAh хооронд байдаг бол iPhone 15-ийн батарей 4422-4852mAh хооронд байх гэнэ. Мөн цэнэглэх хурд 27-34W болж, бусад үйлдвэрлэгчдийн утасгүй цэнэглэгчийн боломжит дээд хурд 15W болж өснө хэмээн хэд хэдэн эх сурвалж мэдэгдсэн юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НУУЦ МЭДЭЭ</h3><p></p><p dir="ltr">Wonderlust арга хэмжээ Монголын цагаар 9-р сарын 13-ны шөнө буюу Мягмар гарагаас Лхагва гарагт шилжих шөнийн 01:00 цагт зохион байгуулагдана. Бид арга хэмжээний үеэр бүх мэдээллийг цал алдалгүй techworm “булангаараа” хүргэх болно. </p><p>Жич: булан биш ч байж магадгүй шүү.<br>Жичийн жич: Монголын анхны iPhone 15-ийн эзэн болох уу?</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/490474b5c24c9273b72dc8aab0383397.png"></p> </div>	Өнгөрсөн долоо хоногт Apple жил бүр зохион байгуулдаг намрын арга хэмжээний товоо зарлаж, 9-р сарын 12-нд шинэ бүтээгдэхүүнүүдээ Wonderlust нэрийн дор танилцуулахаар болов. Шинээр олны хүртээл болох олон зүйлсээс хэрэглэгч бидний хамгийн өндөр хүлээлттэй байгаа нь гарцаагүй iPhone-ийн шинэ загвар болох iPhone 15 билээ. Бүх л шинэ утаснуудын мэдээлэл, зураг нээлтээсээ өмнө тодорхой хэмжээгээр ил болдог уламжлалтай. Энэ удаа ч гэсэн iPhone 15-ийн таамаг мэдээлэл өнгөрсөн саруудын туршид ил болсоор өдгөө бид уг шинэ загвар ямархуу хүчин чадал, үзүүлэлт, хийцтэй байх талаар багагүй мэдээлэлтэй болоод байна. Тиймээс энэхүү нийтлэлээр iPhone 15-тай холбоотой бүх таамгуудыг багцлан хүргэе. Урьдчилж шийдвэр гаргахад тань тусална хэмээн найдаж байна. 1. ТӨРӨЛ Apple хангалтгүй борлуулалтаас болж өнгөрсөн жил iPhone-ийн Mini загвараа үйлдвэрлэхээ больж, Plus нэртэй шинэ загварыг танилцуулсан билээ. Энэ удаа тэд Pro Max буюу хамгийн том, хамгийн хүчирхэг загварынхаа нэрийг сольж Ultra болгоно гэсэн шуум байсан ч одоогоор баттай мэдээлэл гараагүй хэвээр байна. Тэд зөвхөн iPhone ч бус бусад төхөөрөмжийнхөө ч гэсэн хамгийн шилдэг загварыг Ultra хэмээн нэрлэж байсан түүхтэй. Өнгөрсөн жилийн Apple Watch Ultra, Apple M2 Ultra-г мартаагүй биз дээ? Тэгэхээр бид энэ жил Phone 15, iPhone 15 Plus, iPhone 15 Pro iPhone 15 Pro Max гэсэн дөрвөн загвар харах бололтой. Ил болсон мэдээлэл, зургуудаас үзвэл энэ удаагийн iPhone-ууд хар, саарал, шар, цэнхэр, улбар шар гэсэн таван өнгөний сонголттой байх нь. Мөн энэ жилээс бүх iPhone USB-C оролттой байх бөгөөд энэхүү “түүхэн” шилжилтийг тохиолдуулан дагалдан ирдэг залгуурын өнгө ч утасныхаа өнгөтэй ижил байх гэнэ. Majin Bu нэртэй хэрэглэгчийн хуваалцсан зураг 2. ХИЙЦ Өмнө нь дурдсанчлан iPhone 15-ийн дизайны хувьд хамгийн түрүүнд Lightning оролтыг халж USB-C оролтыг оруулж ирэх нь 99 хувийн магадлалтай болов. Ард камерын линз томорсноор өмнөх загвараасаа мэдэгдэхүйц нүсэр болж магадгүй. Үүнээс гадна хүрээ болон ар хэсэг тэр чигтээ титан материалаар хийгдэнэ гэдэг яриа газар аваад байна. Түүнчлэн хүрээ хэсэгт байрладаг дууны товч, дуу хаагч унтраагуурын байрлал солигдож, дэлгэцийн хүрээ (bezel) илүү нарийн болох магадлал өндөр байгаа юм. Анхны USB-C оролттой iPhone загвар 3. КАМЕРА Өнгөрсөн жилийн iPhone 14 Pro загвар 48 мегапиксел камертай болсон учир энэ удаа буурахгүй нь лав. Мэдээж жил бүрийн адилаар жижиг хэмжээний сайжруулалтууд орох бөгөөд тэр дундаас хамгийн том онцлох нь гарцаагүй перископ камер юм. Ийм төрлийн камертай болсноор хол байгаа зүйлийг татахад (zoom) бүрсийх нь багасах билээ. Зөвхөн iPhone ч гэлтгүй сүүлийн үеийн ихэнх утаснуудын камер алсын зүйлийг татахдаа дижитал байдлаар татдаг бол перископ камер нь мэргэжлийн камер шиг линз нь сунаж, “бодитоор” татдаг гэсэн үг. Ингэснээр iPhone 14 Pro Max-аас iPhone 15 Pro Max хоёр дахин холыг нягтшилын алдагдалгүй татаж чаддаг болно. Анхны перископ камертай iPhone 4. ЧАДАЛ Шинэ iPhone-той цуг шинэ чип гардаг уламжлал хэдийн тогтжээ. Энэ жил A17 Bionic чип нээлтээ хийж, iPhone 15-ийн Pro болон Pro Max хувилбарыг хурд, хүчээр хангах нь. Харин энгийн болон Plus хувилбарууд өнгөрсөн жилийн A16 чипийн сайжруулсан хувилбартай байх бололтой. Мөн шуурхай санах ойн (RAM) багтаамж нэмэгдэж Pro хувилбаруудынх 8GB, энгийн хоёр хувилбарынх сайжруулсан 6GB болно хэмээн таамаглаад буй. A17 загварын чип 3nm технологиор бүтээгдсэн хамгийн анхны чип байх магадлал өндөр байгаа юм. Энэхүү шинэ технологийн тусламжтай хурд, хүч нэмэгдэхээс гадна цэнэг зарцуулалт ч багасах сайн нөлөөтэй. TSMC-ийн урьдчилсан таамгаар цэнэг зарцуулалт тал дээр уг шинэ чип өмнө чипүүдээс 35 хувиар сайн байх ажээ. Анхны 3nm технологиор бүтээгдсэн чип Ухаалаг утас камер, зөөврийн компьютерын үүргийг давхар гүйцэтгэх болсон энэ үед багтаамж нэн чухалд тооцогдож буй. Энгийн болон Plus хувилбаруудын багтаамж 128GB, 256GB, 512GB байх бол Pro болон Pro Mах хувилбарын багтаамж 256GB, 512GB, 1TB, 2TB байна хэмээн эх сурвалжууд үзэж байна. 5. БАТАРЕЙ Жил бүрийн шинэ iPhone-ий нэгэн том өөрчлөлт нь батарей байдаг билээ. iPhone 15-ийн бүх хувилбаруудын батарей өмнөх загвараасаа сайжирч, iPhone 14-ийн батарей 3279-4,352mAh хооронд байдаг бол iPhone 15-ийн батарей 4422-4852mAh хооронд байх гэнэ. Мөн цэнэглэх хурд 27-34W болж, бусад үйлдвэрлэгчдийн утасгүй цэнэглэгчийн боломжит дээд хурд 15W болж өснө хэмээн хэд хэдэн эх сурвалж мэдэгдсэн юм. НУУЦ МЭДЭЭ Wonderlust арга хэмжээ Монголын цагаар 9-р сарын 13-ны шөнө буюу Мягмар гарагаас Лхагва гарагт шилжих шөнийн 01:00 цагт зохион байгуулагдана. Бид арга хэмжээний үеэр бүх мэдээллийг цал алдалгүй techworm “булангаараа” хүргэх болно. Жич: булан биш ч байж магадгүй шүү. Жичийн жич: Монголын анхны iPhone 15-ийн эзэн болох уу?	Өнгөрсөн долоо хоногт Apple жил бүр зохион байгуулдаг намрын арга хэмжээний товоо зарлаж, 9-р сарын 12-нд шинэ бүтээгдэхүүнүүдээ Wonderlust нэрийн дор танилцуулахаар болов. Шинээр олны хүртээл болох олон зүйлсээс хэрэглэгч бидний хамгийн өндөр хүлээлттэй байгаа нь гарцаагүй iPhone-ийн шинэ загвар болох iPhone 15 билээ. Бүх л шинэ утаснуудын мэдээлэл, зураг нээлтээсээ өмнө тодорхой хэмжээгээр ил болдог уламжлалтай. Энэ удаа ч гэсэн iPhone 15-ийн таамаг мэдээлэл өнгөрсөн саруудын туршид ил болсоор өдгөө бид уг шинэ загвар ямархуу хүчин чадал, үзүүлэлт, хийцтэй байх талаар багагүй мэдээлэлтэй болоод байна. Тиймээс энэхүү нийтлэлээр iPhone 15-тай холбоотой бүх таамгуудыг багцлан хүргэе. Урьдчилж шийдвэр гаргахад тань тусална хэмээн найдаж байна. ### 1. ТӨРӨЛ Apple хангалтгүй борлуулалтаас болж өнгөрсөн жил iPhone-ийн Mini загвараа үйлдвэрлэхээ больж, Plus нэртэй шинэ загварыг танилцуулсан билээ. Энэ удаа тэд Pro Max буюу хамгийн том, хамгийн хүчирхэг загварынхаа нэрийг сольж Ultra болгоно гэсэн шуум байсан ч одоогоор баттай мэдээлэл гараагүй хэвээр байна. Тэд зөвхөн iPhone ч бус бусад төхөөрөмжийнхөө ч гэсэн хамгийн шилдэг загварыг Ultra хэмээн нэрлэж байсан түүхтэй. Өнгөрсөн жилийн Apple Watch Ultra, Apple M2 Ultra-г мартаагүй биз дээ? Тэгэхээр бид энэ жил Phone 15, iPhone 15 Plus, iPhone 15 Pro iPhone 15 Pro Max гэсэн дөрвөн загвар харах бололтой. Ил болсон мэдээлэл, зургуудаас үзвэл энэ удаагийн iPhone-ууд хар, саарал, шар, цэнхэр, улбар шар гэсэн таван өнгөний сонголттой байх нь. Мөн энэ жилээс бүх iPhone USB-C оролттой байх бөгөөд энэхүү “түүхэн” шилжилтийг тохиолдуулан дагалдан ирдэг залгуурын өнгө ч утасныхаа өнгөтэй ижил байх гэнэ. Majin Bu нэртэй хэрэглэгчийн хуваалцсан зураг ### 2. ХИЙЦ Өмнө нь дурдсанчлан iPhone 15-ийн дизайны хувьд хамгийн түрүүнд Lightning оролтыг халж USB-C оролтыг оруулж ирэх нь 99 хувийн магадлалтай болов. Ард камерын линз томорсноор өмнөх загвараасаа мэдэгдэхүйц нүсэр болж магадгүй. Үүнээс гадна хүрээ болон ар хэсэг тэр чигтээ титан материалаар хийгдэнэ гэдэг яриа газар аваад байна. Түүнчлэн хүрээ хэсэгт байрладаг дууны товч, дуу хаагч унтраагуурын байрлал солигдож, дэлгэцийн хүрээ (bezel) илүү нарийн болох магадлал өндөр байгаа юм. Анхны USB-C оролттой iPhone загвар ### 3. КАМЕРА Өнгөрсөн жилийн iPhone 14 Pro загвар 48 мегапиксел камертай болсон учир энэ удаа буурахгүй нь лав. Мэдээж жил бүрийн адилаар жижиг хэмжээний сайжруулалтууд орох бөгөөд тэр дундаас хамгийн том онцлох нь гарцаагүй перископ камер юм. Ийм төрлийн камертай болсноор хол байгаа зүйлийг татахад (zoom) бүрсийх нь багасах билээ. Зөвхөн iPhone ч гэлтгүй сүүлийн үеийн ихэнх утаснуудын камер алсын зүйлийг татахдаа дижитал байдлаар татдаг бол перископ камер нь мэргэжлийн камер шиг линз нь сунаж, “бодитоор” татдаг гэсэн үг. Ингэснээр iPhone 14 Pro Max-аас iPhone 15 Pro Max хоёр дахин холыг нягтшилын алдагдалгүй татаж чаддаг болно. Анхны перископ камертай iPhone ### 4. ЧАДАЛ Шинэ iPhone-той цуг шинэ чип гардаг уламжлал хэдийн тогтжээ. Энэ жил A17 Bionic чип нээлтээ хийж, iPhone 15-ийн Pro болон Pro Max хувилбарыг хурд, хүчээр хангах нь. Харин энгийн болон Plus хувилбарууд өнгөрсөн жилийн A16 чипийн сайжруулсан хувилбартай байх бололтой. Мөн шуурхай санах ойн (RAM) багтаамж нэмэгдэж Pro хувилбаруудынх 8GB, энгийн хоёр хувилбарынх сайжруулсан 6GB болно хэмээн таамаглаад буй. A17 загварын чип 3nm технологиор бүтээгдсэн хамгийн анхны чип байх магадлал өндөр байгаа юм. Энэхүү шинэ технологийн тусламжтай хурд, хүч нэмэгдэхээс гадна цэнэг зарцуулалт ч багасах сайн нөлөөтэй. TSMC-ийн урьдчилсан таамгаар цэнэг зарцуулалт тал дээр уг шинэ чип өмнө чипүүдээс 35 хувиар сайн байх ажээ. Анхны 3nm технологиор бүтээгдсэн чип Ухаалаг утас камер, зөөврийн компьютерын үүргийг давхар гүйцэтгэх болсон энэ үед багтаамж нэн чухалд тооцогдож буй. Энгийн болон Plus хувилбаруудын багтаамж 128GB, 256GB, 512GB байх бол Pro болон Pro Mах хувилбарын багтаамж 256GB, 512GB, 1TB, 2TB байна хэмээн эх сурвалжууд үзэж байна. ### 5. БАТАРЕЙ Жил бүрийн шинэ iPhone-ий нэгэн том өөрчлөлт нь батарей байдаг билээ. iPhone 15-ийн бүх хувилбаруудын батарей өмнөх загвараасаа сайжирч, iPhone 14-ийн батарей 3279-4,352mAh хооронд байдаг бол iPhone 15-ийн батарей 4422-4852mAh хооронд байх гэнэ. Мөн цэнэглэх хурд 27-34W болж, бусад үйлдвэрлэгчдийн утасгүй цэнэглэгчийн боломжит дээд хурд 15W болж өснө хэмээн хэд хэдэн эх сурвалж мэдэгдсэн юм. ### НУУЦ МЭДЭЭ Wonderlust арга хэмжээ Монголын цагаар 9-р сарын 13-ны шөнө буюу Мягмар гарагаас Лхагва гарагт шилжих шөнийн 01:00 цагт зохион байгуулагдана. Бид арга хэмжээний үеэр бүх мэдээллийг цал алдалгүй techworm “булангаараа” хүргэх болно. Жич: булан биш ч байж магадгүй шүү. Жичийн жич: Монголын анхны iPhone 15-ийн эзэн болох уу?
https://unread.today/c/book-patagonia	Номын тухай	Majigsuren Tsogbadrakh	2022-06-11T00:00:00	6 сарын 11, 2022	“Patagonia: Давлагаа хөлөглөн дураар давш” номын тухай	<div class="article-body"> <blockquote><p>“1973 онд Патагониа байгуулагдаж байхад 4 тэрбум орчим байсан дэлхийн хүн ам одоогийн байдлаар 7 тэрбум гаруй болсон бөгөөд 2053 он гэхэд 9 тэрбум давна гэсэн тооцоо бий. Хүн амын тоо өсөхийн зэрэгцээ хөрөнгө хогшлынх нь хэмжээ жилд 2.5-3 дахин их болох төлөвтэй байна. Энэ бол сүйрэл гэдгийг ойлгохын тулд та заавал бизнесийн удирдлагын магистр зэрэгтэй байх албагүй.”<br></p> <cite><p>Ивон Шүйнард</p> </cite></blockquote><h2><div>Энэ удаагийн дугаарт дэлхийн алдарт “Патагониа” брэндийн баримталдаг найман философийн талаар өгүүлэх “Patagonia: Давлагаа хөлөглөн дураар давш” номыг онцолж байна. Дэлхий дахинаа хоёронтоо уншигчдын хүртээл болж, Монгол дахь анхны хэвлэлийг “Номад Паблишинг” хэвлэн гаргасан энэхүү бүтээлд дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлт, байгаль эхийн уналт доройтлын эсрэг бодит хувь нэмрээ оруулж байгаа Шүйнардын түүх болон бизнес эрхлэгчдэд өөрдсдийн жишээгээр үлгэрлэн яваа Патагониагийн философийг тун чиг энгийнээр хүүрнэжээ. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/0db25de47b81d932db0c29fd4de90888.jpg"></p><blockquote><p>“Спортын хувцас, тоног хэрэгсэл үйлдвэрлэлээрээ дэлхийд алдартай Патагониагийн үүсгэн байгуулагч Ивон Шүйнардын намтар дурдатгал, бизнестээ баримталдаг чухал зарчмуудын талаар тун сонирхолтой бичсэн энэ номыг ижил төрлийн номуудаас шидээвэр орчуулгатай ном болсон гээд нэг удаа ам бардам онгирчихъё.”<br></p> <cite><p>Ерөнхий редактор Ж.Өнөрбаяр</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ШҮЙНАРД ХЭМЭЭХ АЛДРЫН ЭЗЭН</div></h3><p></p><p>Өдгөө 83 настай <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Yvon_Chouinard" target="_blank">Ивон Шүйнард</a> бол хорь гаруйхан насандаа бизнесийн ертөнцөд хөл тавьсан эрхэм билээ. Бизнес эрхлэгч хүн байгаль сүйтгэгч, уугуул иргэншлийг устгагч, баялгийг ядуусаас булаан авч бэл бэнчинтэйд нь тараагч, үйлдвэрийн хог хаягдлаар эх дэлхийг бохирдуулагч гэсэн нэрийг байнга зүүж явдаг учир тэрээр өөрийгөө бизнес эрхлэгч гэж хэлэх нь архичин, луйварчин хэмээн цоллохоос ч хэцүү байдгийг дурдсан байв. Тиймдээ ч уул хадыг гэмтээж байсан хадаасыг хөнгөн цагаан тээглүүрээр сольж, эх дэлхийгээ хайхарч эхэлсэн цагаас тэдний бизнесийн амжилт арай өөр түвшинд очжээ.</p><p>Тэрээр 2005 онд <a href="https://www.patagonia.com/home/" target="_blank">Патагониагийн</a> ажилтнуудад зориулсан философийн гарын авлага бэлдэх зорилгоор уг номыг бичиж эхэлсэн түүхтэй. Тухайн үед дэлхийн арван хэлээр орчуулагдан гарч, ахлах сургууль, коллежийн хөтөлбөрт ороод зогсохгүй томоохон корпорацуудын гарын авлага болохуйц ном бичнэ гэж Шүйнардын санаанд багтаагүй нь мэдээж. Түүнчлэн Харвардын их сургууль хүртэл Патагониаг жишээ болгон судалж байсан гэдэг.</p><p>Шүйнард бол энгийн нэг хүрээлэн буй орчны тэмцэгч бус бизнесийн ертөнцөд маш шинэлэг арга барилуудыг туршиж, амжилттай хэрэгжүүлсэн хүн. Одоо цагийн амжилттай корпорац, компаниудын үнэт зүйл болтлоо тархсан ажлын цагийн уян хатан байдал, удирдлага болон ажилтнуудын хоорондох энгийн нөхөрсөг, хүн ёсны харилцаа, эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих бодлого, компанийн дэргэдэх хүүхэд асрах төв зэрэг ажилтнаа бодсон олон шийдвэрийг аль эрт түүчээлэн гаргаж асан нэгэн юм. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/9e7edb178392caf203fd9a9fc1c079a7.jpg"></p><div class="image-caption">Гэрэл зургийг Inc. сэтгүүлээс</div><blockquote><p>“Патагониа бол дэлхийн сүйрлийн талаарх бүхий л номд бичээтэй байдаг байгалийн гамшгаас сэргийлэх, баларч доройтсоор буй соёл иргэншлийг хамгаалахад чиглэсэн нэн тэргүүний зөвлөмжүүдийг ном ёсоор нь хэрэгжүүлсээр ирсэн нэг төрлийн туршилтын байгууллага юм.” <br></p> <cite><p>Ивон Шүйнард</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>БАЙГАЛЬ СҮЙТГЭГЧЭЭС ЭХ ДЭЛХИЙД ТАТВАР ТӨЛӨГЧ РҮҮ</div></h3><p></p><p>Алхаж сурахаасаа өмнө авирч сурсан хэмээн өөрийнхөө бага насыг дурсах Шүйнард уулын спортын хорхойтон байв. Эрсдэлтэй спортод хөл тавьсан цагаасаа өөрийн гараар уулын хэрэгсэл хийж эхэлсэн нь өнөөдрийн Патагониагийн үндэс суурь болсны зэрэгцээ эх дэлхийдээ өрөө төлөх их үйлийн эргэлтийн цэг болсон аж.</p><p>1970 он. “Шүйнард Экьюпмент” АНУ дахь хамгийн том уулын хэрэгсэл нийлүүлэгч байсан үе. Үүний зэрэгцээ байгаль орчны дайсан болох эхлэлээ ч тавьчихсан байлаа. Ууланд авирагчдын тоо хурдацтай өсөхийн хэрээр уулчдын цугладаг газруудаас хүний хөл тасрахаа больж, хадны ангал руу хатуу ган хадаас ахин дахин зоосоор нэг л мэдэхэд чулуулгийн хэлбэр алдагдаж эхлэв. Ийнхүү Шүйнард болон түүний хамтрагч хадаасны бизнесээ зогсоосон ба тэдний хувьд байгаль орчныхоо төлөө хийсэн анхны томоохон сонголт нь энэ байсан юм. Гэвч хадаасаа хэрэглэж дассан ахмад авирагчдын дургүйцэл, хамаг л том хадаас ашиглан авирч сурсан залуу авирагчдын эсэргүүцэлтэй нүүр туллаа. Үүний хариуд тэд хөнгөн цагаан тээглүүр бариад ууланд авирч болно гэдгийг өөрсдийн биеэр батлан харуулснаар тээглүүрийн захиалгад дарагдаж эхэлсэн гэдэг. <br></p> <blockquote><p>“Амьтай бүхэн үүсэж, устаж, эзэнт гүрнүүд мандаж задардгийн адилаар аливаа бизнест ч бас өргөжин тэлэх, уруудан доройтох үе бий. Энэ бол жам... <br> <br>…Гэхдээ л үй олон гайхамшигт амьтан, ургамал, уугуул соёлын үнэлж баршгүй өвөө ул мөргүй устгаж буй хүн төрөлхтний хариуцлагагүй үйлдлээс улбаалан их сүйрлийн ирмэг дээр зургаа дахь удаагаа тулж ирсэн эх дэлхийгээ нүдээр харж байгаа иргэний хувьд өр зүрх эмтрэхгүй байхын аргагүй. Хамгийн эмгэнэлтэй нь хүмүүс бид өөрсдийн үүсгэсэн асуудлаа ч шийдвэрлэж хүчрэхгүй болоод байна.” <br></p> <cite><p>Ивон Шүйнард</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/1d453ba93444c62cf631778fa41c9f0e.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/6389b64847774afdf6004654929f8c73.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ӨӨРСДИЙН ФИЛОСОФИЙН ЭРЭЛД</div></h3><p></p><p>Философи гэдэг нь компанийн аль ч түвшинд баримтлах ёстой үнэт зүйлс бөгөөд бизнесийн ертөнцөд замчлан хөтлөх философи хэн бүхэнд хэрэгтэй.</p><p>Бусдын туршлагаас судалж өөрсдөдөө тохирох философийг хайж явахдаа тэд олон арга барил туршсан ч компанийн үнэт зүйлдээ тохирсон философийг бүтээх нь чухал гэдгийг сайтар ойлгов. Товчхондоо 1980-1990 онуудад Патагониа тэлэн томорч, олон талаар өсөж дэвшсээр байх үедээ өөрсдийн аль хэдийн бүтээсэн компанийнхаа уламжлалт соёлоо авч үлдэж чадсан юм. Хүн бүр дуртай хувцсаа өмсөж, цайны цагаараа компанийнхаа арын талбайд гүйн баасан гарагийн орой цанаар гулгах, хаданд авирах аялалд гардаг ажилтнуудынхаа амралт зугаалгын зардлыг ч компаниас гаргадаг байлаа. Үр дүнд нь хэдий ядарсан ч баяр хөөртэйгөөр харьж ирээд, даваа гарагийн өглөө ажилдаа бэлэн зогсох ажилтнуудыг олж авсан юм.</p><p>Үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн, үзүүлж байгаа үйлчилгээ бүр нь өргөжихийн хэрээр компанид шинэ байр хэрэгтэй болов. Ингэхдээ удирдах албан тушаалтнуудад хувийн өрөө гаргаагүй бөгөөд архитектураа ингэж шийдсэнээр хааяа нэг сатаарах явдал гарах ч хоорондоо чөлөөтэй харилцах орон зай бий болсон аж. Мөн Шүйнардын эхнэр Мэлиндагийн санаачилгаар ажлын байрныхаа дэргэд хүүхэд асрах төв байгуулсан нь компанийн уур амьсгалыг гэр бүлсэг хэвээр авч үлдэх нэгэн арга болж чадсан юм. Энэ бүхэн өнөөх байгууллагын соёл болоод философийг бий болгосон хэрэг. <br></p> <blockquote><p>“Энтрепренерийг ойлгоё гэвэл өсвөр насны хүүхдийн эсэргүү үйлдлийг судлах хэрэгтэй. Тэр өөрийн үйлдлээрээ “Хүмүүс юу гэж бодох нь хамаагүй. Би зүгээр л хийхийг хүссэн зүйлээ хийж байна” хэмээн хэлэх вий.”<br></p> <cite><p>Ивон Шүйнард</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">МАРКЕТИНГИЙН ФИЛОСОФИ</h3><p></p><p>50 гаруй жил шинэ хэрэглэгчдээр үл тасарч, үнэнч үйлчлүүлэгчдээ бүтээж чадсан Патагониагийн маркентингийн философи уншигч таны анхаарлыг татаж байгаа нь гарцаагүй. Аливаа хүн өрөөл бусдын нүдэнд өртөх, дүр төрхөө өөрөө ухамсарлалгүйгээр амьдралынхаа туршид бүтээж байдаг. Үүний адилаар компани ч бас үүсгэн байгуулагдах болсон үүдэл шалтгаанаасаа эхлээд үйл ажиллагаа, овсгоотой менежерийн ур ухаанаас гарсан сурталчилгааны арга хэрэгслээр дамжуулан өөрийн гэсэн дүр төрхийг бүрдүүлж, бүтээдэг билээ. Тэдний маркетингийн философи нь тун энгийн. Ердөө хэн болохоо хүмүүст үнэнээр нь хэлэх...</p><p>Патагониа олон нийтэд танигдахад юу нөлөөлсөн бэ? Ажиллаж асан чөлөөт сэтгэлгээтэй авирагчид, давлагаан дээгүүр гулгагчдын итгэл үнэмшил, үнэт зүйлс, үзэл хандлага буюу өөрсдөө бат бөх, чанартай бүтээгдэхүүн хэрэглэж заншсан хүмүүсийн ур ухаанаас гарсан уулын тоног, хэрэгслүүд. Өөрөөр хэлбэл, үйлдвэрлэгч нь өөрөө хэрэглэгч байсан гэсэн үг. Түүнчлэн тэдний хувьд хамгийн чухал нь компанийн дүр төрхөө алдахгүй байх явдал бөгөөд нэгэнт бий болсон дүр төрхийг цаг үргэлж анхаарч, арчилж тордох хэрэгтэй. Тэдэнд амжилттай маркетингт хөтлөх дөрвөн арга бий. Та номоосоо дэлгэрүүлэн уншаарай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/32049b7bee41b1ca745049282b6f77e6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ХҮРЭЭЛЭН БУЙ ОРЧНЫ ФИЛОСОФИ</div></h3><blockquote><p>“Хязгаарлагдмал нөөцтэй дэлхийд амьдарч байж хязгааргүй өсөлт мөрөөдөж суудаг хүн нэг бол галзуу амьтан, эс бөгөөс эдийн засагч л байж таарна.” <br></p> <cite><p>Кэннэт Боулдин</p> </cite></blockquote><p></p><p>Шүйнард бизнест хөл тавиад 35 жилийн дараа л бодит шалтгаанаа ойлгов. Тэрээр байгаль орчны асуудлыг шийдвэрлэхэд зориулж мөнгө өгөхөөс илүүтэй бусад үйлдвэрлэгч тэдний бүтээсэн мөсний сүх, хадаасыг жишиг болгож бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлэдэг байсан шиг бизнес эрхлэгчид ч бас Патагониагаас үлгэр авч хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй компанийг байгуулаасай гэж хүсэж байсан юм.</p><p>Хямралаас гарах хамгийн сайн арга бол үйлдэл хийх юм. Патагониагийн хүрээлэн буй орчны философийн үндэс нь ч энэ. “Байгальд ээлтэй” гэдэг үгийг хүмүүс “дээд зэрэглэл”, “адал явдал” зэрэг үгсийн нэгэн адил завсар чөлөөгүй хэлэх юм уу утгыг нь гажтал ашигласаар үнэ цэнгүй болгожээ. Дээд зэрэглэлийнх гэсэн шошготой бүтээгдэхүүн бүхэн тансаг амттай байдаггүй шиг байгальд ээлтэй гэж тунхагласан бизнес бүр байгальд ээлтэй байдаггүйг хэн бүхэн ухаарч яваа болов уу. Патагониачуудын хувьд байгаль хамгаална гэдэг чөлөөт цагаараа хийдэг аар саархан үйл төдийхөн биш бөгөөд тэд эх дэлхийгээ хамгаалах гэж л бизнес эрхэлдэг аж.<br></p> <blockquote><p>“Магадгүй бид зэрлэг байгалийг харж, мэдэрч чадах сүүлчийн үеийнхэн байж ч мэднэ.”<br></p> <cite><p>Ивон Шүйнард </p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a3830283a8a77dabdb556bdbcc494e95.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Энэхүү номын гол учиг болсон байгаль дэлхийн төлөөх тэдний бодит үйлдэл нь байгалийн нөөц ашиглаж, бохирдол үүсгэдгийнхээ хариуцлагыг хүлээж өөрсдөдөө татвар ногдуулах явдал байв. Тэд 1980-аад оноос эхлэн ашгийнхаа 2 хувийг, 1985 он гэхэд 10 хувийг байгаль орчны төлөөх хөдөлгөөнүүдэд хандивлаж байлаа. Нэгэнт бусдыг үлгэрлэж, оройлон авч явах үүргийг хүлээсэн Патагониачууд ашигтай, алдагдалтай ажилласан эсэхээс үл хамааран жилийн нийт орлогын 1 хувийг энэ гараг дээр амьдарч, байгалийн нөөцөөс хүртэн бохирдол үүсгэж байгаагийнхаа төлөөсөнд өгч буй “Эх дэлхийн татвар” хэмээн харах болжээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>АМЖИЛТЫН ТУХАЙ “ӨӨР” ХЭМЖҮҮР</div></h3><p>Уналт, өсөлтийн аль ч цаг үед гар нийлэн ажиллаж байсан эрхмүүдийн яриагаар баяжуулж, дурсамж агаад баримт болж үлдсэн гэрэл зургуудаар нүд хужирлан амьдарч ахуй цэнхэр гарагийнхаа уналт доройтлын сэтгэл өвтгөм баримтаар дүүрэн эл ном баримтат кино үзэх мэт мэдрэмж өгснийг дурдах нь зүй. Саар зүйлс газар авахын хэрээр нийгмийн өмнө хариуцлага хүлээсэн нөлөө бүхий том компанийн хувьд үүрэх хариуцлагаа улам нэмж, урьд урьдынхаасаа илүү тэлж томрох шаардлагатай болж байгааг тэргүүн нүүрний эхний мөрүүдээс эхлээд л бэлээхэн ойлгож болмоор... <br></p> <blockquote><p>“Долоон тэрбум хүнийг сэтгэл хангалуун байлгахын хажуугаар дэлхийг сүйрүүлчихгүй байх эдийн засгийг бүтээнэ гэдэг төсөөлөхөд ч хэцүү. Одоогийн байдлаар бид ашиглаж болох бүхнээ 1.5 дахин хэтрүүлж ашигласан байна. Ийм байхад эх дэлхийдээ ээлтэй байх тухай яриад ч хэрэггүй. 2050 он гэхэд энэ тоо 3.5-5 дахин өсөх төлөвтэй байна.” <br></p> <cite><p>Ивон Шүйнард</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/9ea348ec225467e20766264b7e091126.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Нэг ч болов бизнес эрхлэгч, ганц ч болов компанид үнэт зүйлээ эргэн нэг харж, эх дэлхийдээ нэмэр болохгүй юм аа гэхэд хэрхэн хор уршиг багатай ажиллаж, амьдрах талаарх үзэл баримтлалыг таниулах орон зай мэт санагдлаа. Амжилттай бизнес эрхлэгч гэдгийг энд дан ганц ашиг орлогоор хэмжсэнгүй. Чин үнэндээ амжилт гэдэг нь ямар үнэт зүйл бий болгож, ирээдүй хойчдоо ямар өв үлдээж буй тухай л асуудал аж. Харин үүний тод томруун жишээ бол Патагониа. Нэгэн насыг эх дэлхийгээ гэсээр өнгөрүүлж буй Шүйнард болон түүний үе үеийн хамт олны бодож олсон гайхалтай шийдвэр, бүтээн байгуулсан догь хувцас хэрэглэлүүдийн түүхийг уншигч та “Давлагаа хөлөглөн дураар давш” номоос шимтэн хүртээрэй.</p><p><b><i>Энэ орчлонд зөвхөн бид амьдардаггүй бас бид амьдраад л дуусчихгүй…</i> </b><br></p> </div>	“1973 онд Патагониа байгуулагдаж байхад 4 тэрбум орчим байсан дэлхийн хүн ам одоогийн байдлаар 7 тэрбум гаруй болсон бөгөөд 2053 он гэхэд 9 тэрбум давна гэсэн тооцоо бий. Хүн амын тоо өсөхийн зэрэгцээ хөрөнгө хогшлынх нь хэмжээ жилд 2.5-3 дахин их болох төлөвтэй байна. Энэ бол сүйрэл гэдгийг ойлгохын тулд та заавал бизнесийн удирдлагын магистр зэрэгтэй байх албагүй.” Ивон Шүйнард Энэ удаагийн дугаарт дэлхийн алдарт “Патагониа” брэндийн баримталдаг найман философийн талаар өгүүлэх “Patagonia: Давлагаа хөлөглөн дураар давш” номыг онцолж байна. Дэлхий дахинаа хоёронтоо уншигчдын хүртээл болж, Монгол дахь анхны хэвлэлийг “Номад Паблишинг” хэвлэн гаргасан энэхүү бүтээлд дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлт, байгаль эхийн уналт доройтлын эсрэг бодит хувь нэмрээ оруулж байгаа Шүйнардын түүх болон бизнес эрхлэгчдэд өөрдсдийн жишээгээр үлгэрлэн яваа Патагониагийн философийг тун чиг энгийнээр хүүрнэжээ. “Спортын хувцас, тоног хэрэгсэл үйлдвэрлэлээрээ дэлхийд алдартай Патагониагийн үүсгэн байгуулагч Ивон Шүйнардын намтар дурдатгал, бизнестээ баримталдаг чухал зарчмуудын талаар тун сонирхолтой бичсэн энэ номыг ижил төрлийн номуудаас шидээвэр орчуулгатай ном болсон гээд нэг удаа ам бардам онгирчихъё.” Ерөнхий редактор Ж.Өнөрбаяр ШҮЙНАРД ХЭМЭЭХ АЛДРЫН ЭЗЭН Өдгөө 83 настай Ивон Шүйнард бол хорь гаруйхан насандаа бизнесийн ертөнцөд хөл тавьсан эрхэм билээ. Бизнес эрхлэгч хүн байгаль сүйтгэгч, уугуул иргэншлийг устгагч, баялгийг ядуусаас булаан авч бэл бэнчинтэйд нь тараагч, үйлдвэрийн хог хаягдлаар эх дэлхийг бохирдуулагч гэсэн нэрийг байнга зүүж явдаг учир тэрээр өөрийгөө бизнес эрхлэгч гэж хэлэх нь архичин, луйварчин хэмээн цоллохоос ч хэцүү байдгийг дурдсан байв. Тиймдээ ч уул хадыг гэмтээж байсан хадаасыг хөнгөн цагаан тээглүүрээр сольж, эх дэлхийгээ хайхарч эхэлсэн цагаас тэдний бизнесийн амжилт арай өөр түвшинд очжээ. Тэрээр 2005 онд Патагониагийн ажилтнуудад зориулсан философийн гарын авлага бэлдэх зорилгоор уг номыг бичиж эхэлсэн түүхтэй. Тухайн үед дэлхийн арван хэлээр орчуулагдан гарч, ахлах сургууль, коллежийн хөтөлбөрт ороод зогсохгүй томоохон корпорацуудын гарын авлага болохуйц ном бичнэ гэж Шүйнардын санаанд багтаагүй нь мэдээж. Түүнчлэн Харвардын их сургууль хүртэл Патагониаг жишээ болгон судалж байсан гэдэг. Шүйнард бол энгийн нэг хүрээлэн буй орчны тэмцэгч бус бизнесийн ертөнцөд маш шинэлэг арга барилуудыг туршиж, амжилттай хэрэгжүүлсэн хүн. Одоо цагийн амжилттай корпорац, компаниудын үнэт зүйл болтлоо тархсан ажлын цагийн уян хатан байдал, удирдлага болон ажилтнуудын хоорондох энгийн нөхөрсөг, хүн ёсны харилцаа, эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих бодлого, компанийн дэргэдэх хүүхэд асрах төв зэрэг ажилтнаа бодсон олон шийдвэрийг аль эрт түүчээлэн гаргаж асан нэгэн юм. Гэрэл зургийг Inc. сэтгүүлээс “Патагониа бол дэлхийн сүйрлийн талаарх бүхий л номд бичээтэй байдаг байгалийн гамшгаас сэргийлэх, баларч доройтсоор буй соёл иргэншлийг хамгаалахад чиглэсэн нэн тэргүүний зөвлөмжүүдийг ном ёсоор нь хэрэгжүүлсээр ирсэн нэг төрлийн туршилтын байгууллага юм.” Ивон Шүйнард БАЙГАЛЬ СҮЙТГЭГЧЭЭС ЭХ ДЭЛХИЙД ТАТВАР ТӨЛӨГЧ РҮҮ Алхаж сурахаасаа өмнө авирч сурсан хэмээн өөрийнхөө бага насыг дурсах Шүйнард уулын спортын хорхойтон байв. Эрсдэлтэй спортод хөл тавьсан цагаасаа өөрийн гараар уулын хэрэгсэл хийж эхэлсэн нь өнөөдрийн Патагониагийн үндэс суурь болсны зэрэгцээ эх дэлхийдээ өрөө төлөх их үйлийн эргэлтийн цэг болсон аж. 1970 он. “Шүйнард Экьюпмент” АНУ дахь хамгийн том уулын хэрэгсэл нийлүүлэгч байсан үе. Үүний зэрэгцээ байгаль орчны дайсан болох эхлэлээ ч тавьчихсан байлаа. Ууланд авирагчдын тоо хурдацтай өсөхийн хэрээр уулчдын цугладаг газруудаас хүний хөл тасрахаа больж, хадны ангал руу хатуу ган хадаас ахин дахин зоосоор нэг л мэдэхэд чулуулгийн хэлбэр алдагдаж эхлэв. Ийнхүү Шүйнард болон түүний хамтрагч хадаасны бизнесээ зогсоосон ба тэдний хувьд байгаль орчныхоо төлөө хийсэн анхны томоохон сонголт нь энэ байсан юм. Гэвч хадаасаа хэрэглэж дассан ахмад авирагчдын дургүйцэл, хамаг л том хадаас ашиглан авирч сурсан залуу авирагчдын эсэргүүцэлтэй нүүр туллаа. Үүний хариуд тэд хөнгөн цагаан тээглүүр бариад ууланд авирч болно гэдгийг өөрсдийн биеэр батлан харуулснаар тээглүүрийн захиалгад дарагдаж эхэлсэн гэдэг. “Амьтай бүхэн үүсэж, устаж, эзэнт гүрнүүд мандаж задардгийн адилаар аливаа бизнест ч бас өргөжин тэлэх, уруудан доройтох үе бий. Энэ бол жам... …Гэхдээ л үй олон гайхамшигт амьтан, ургамал, уугуул соёлын үнэлж баршгүй өвөө ул мөргүй устгаж буй хүн төрөлхтний хариуцлагагүй үйлдлээс улбаалан их сүйрлийн ирмэг дээр зургаа дахь удаагаа тулж ирсэн эх дэлхийгээ нүдээр харж байгаа иргэний хувьд өр зүрх эмтрэхгүй байхын аргагүй. Хамгийн эмгэнэлтэй нь хүмүүс бид өөрсдийн үүсгэсэн асуудлаа ч шийдвэрлэж хүчрэхгүй болоод байна.” Ивон Шүйнард ӨӨРСДИЙН ФИЛОСОФИЙН ЭРЭЛД Философи гэдэг нь компанийн аль ч түвшинд баримтлах ёстой үнэт зүйлс бөгөөд бизнесийн ертөнцөд замчлан хөтлөх философи хэн бүхэнд хэрэгтэй. Бусдын туршлагаас судалж өөрсдөдөө тохирох философийг хайж явахдаа тэд олон арга барил туршсан ч компанийн үнэт зүйлдээ тохирсон философийг бүтээх нь чухал гэдгийг сайтар ойлгов. Товчхондоо 1980-1990 онуудад Патагониа тэлэн томорч, олон талаар өсөж дэвшсээр байх үедээ өөрсдийн аль хэдийн бүтээсэн компанийнхаа уламжлалт соёлоо авч үлдэж чадсан юм. Хүн бүр дуртай хувцсаа өмсөж, цайны цагаараа компанийнхаа арын талбайд гүйн баасан гарагийн орой цанаар гулгах, хаданд авирах аялалд гардаг ажилтнуудынхаа амралт зугаалгын зардлыг ч компаниас гаргадаг байлаа. Үр дүнд нь хэдий ядарсан ч баяр хөөртэйгөөр харьж ирээд, даваа гарагийн өглөө ажилдаа бэлэн зогсох ажилтнуудыг олж авсан юм. Үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн, үзүүлж байгаа үйлчилгээ бүр нь өргөжихийн хэрээр компанид шинэ байр хэрэгтэй болов. Ингэхдээ удирдах албан тушаалтнуудад хувийн өрөө гаргаагүй бөгөөд архитектураа ингэж шийдсэнээр хааяа нэг сатаарах явдал гарах ч хоорондоо чөлөөтэй харилцах орон зай бий болсон аж. Мөн Шүйнардын эхнэр Мэлиндагийн санаачилгаар ажлын байрныхаа дэргэд хүүхэд асрах төв байгуулсан нь компанийн уур амьсгалыг гэр бүлсэг хэвээр авч үлдэх нэгэн арга болж чадсан юм. Энэ бүхэн өнөөх байгууллагын соёл болоод философийг бий болгосон хэрэг. “Энтрепренерийг ойлгоё гэвэл өсвөр насны хүүхдийн эсэргүү үйлдлийг судлах хэрэгтэй. Тэр өөрийн үйлдлээрээ “Хүмүүс юу гэж бодох нь хамаагүй. Би зүгээр л хийхийг хүссэн зүйлээ хийж байна” хэмээн хэлэх вий.” Ивон Шүйнард МАРКЕТИНГИЙН ФИЛОСОФИ 50 гаруй жил шинэ хэрэглэгчдээр үл тасарч, үнэнч үйлчлүүлэгчдээ бүтээж чадсан Патагониагийн маркентингийн философи уншигч таны анхаарлыг татаж байгаа нь гарцаагүй. Аливаа хүн өрөөл бусдын нүдэнд өртөх, дүр төрхөө өөрөө ухамсарлалгүйгээр амьдралынхаа туршид бүтээж байдаг. Үүний адилаар компани ч бас үүсгэн байгуулагдах болсон үүдэл шалтгаанаасаа эхлээд үйл ажиллагаа, овсгоотой менежерийн ур ухаанаас гарсан сурталчилгааны арга хэрэгслээр дамжуулан өөрийн гэсэн дүр төрхийг бүрдүүлж, бүтээдэг билээ. Тэдний маркетингийн философи нь тун энгийн. Ердөө хэн болохоо хүмүүст үнэнээр нь хэлэх... Патагониа олон нийтэд танигдахад юу нөлөөлсөн бэ? Ажиллаж асан чөлөөт сэтгэлгээтэй авирагчид, давлагаан дээгүүр гулгагчдын итгэл үнэмшил, үнэт зүйлс, үзэл хандлага буюу өөрсдөө бат бөх, чанартай бүтээгдэхүүн хэрэглэж заншсан хүмүүсийн ур ухаанаас гарсан уулын тоног, хэрэгслүүд. Өөрөөр хэлбэл, үйлдвэрлэгч нь өөрөө хэрэглэгч байсан гэсэн үг. Түүнчлэн тэдний хувьд хамгийн чухал нь компанийн дүр төрхөө алдахгүй байх явдал бөгөөд нэгэнт бий болсон дүр төрхийг цаг үргэлж анхаарч, арчилж тордох хэрэгтэй. Тэдэнд амжилттай маркетингт хөтлөх дөрвөн арга бий. Та номоосоо дэлгэрүүлэн уншаарай. ХҮРЭЭЛЭН БУЙ ОРЧНЫ ФИЛОСОФИ “Хязгаарлагдмал нөөцтэй дэлхийд амьдарч байж хязгааргүй өсөлт мөрөөдөж суудаг хүн нэг бол галзуу амьтан, эс бөгөөс эдийн засагч л байж таарна.” Кэннэт Боулдин Шүйнард бизнест хөл тавиад 35 жилийн дараа л бодит шалтгаанаа ойлгов. Тэрээр байгаль орчны асуудлыг шийдвэрлэхэд зориулж мөнгө өгөхөөс илүүтэй бусад үйлдвэрлэгч тэдний бүтээсэн мөсний сүх, хадаасыг жишиг болгож бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлэдэг байсан шиг бизнес эрхлэгчид ч бас Патагониагаас үлгэр авч хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй компанийг байгуулаасай гэж хүсэж байсан юм. Хямралаас гарах хамгийн сайн арга бол үйлдэл хийх юм. Патагониагийн хүрээлэн буй орчны философийн үндэс нь ч энэ. “Байгальд ээлтэй” гэдэг үгийг хүмүүс “дээд зэрэглэл”, “адал явдал” зэрэг үгсийн нэгэн адил завсар чөлөөгүй хэлэх юм уу утгыг нь гажтал ашигласаар үнэ цэнгүй болгожээ. Дээд зэрэглэлийнх гэсэн шошготой бүтээгдэхүүн бүхэн тансаг амттай байдаггүй шиг байгальд ээлтэй гэж тунхагласан бизнес бүр байгальд ээлтэй байдаггүйг хэн бүхэн ухаарч яваа болов уу. Патагониачуудын хувьд байгаль хамгаална гэдэг чөлөөт цагаараа хийдэг аар саархан үйл төдийхөн биш бөгөөд тэд эх дэлхийгээ хамгаалах гэж л бизнес эрхэлдэг аж. “Магадгүй бид зэрлэг байгалийг харж, мэдэрч чадах сүүлчийн үеийнхэн байж ч мэднэ.” Ивон Шүйнард Энэхүү номын гол учиг болсон байгаль дэлхийн төлөөх тэдний бодит үйлдэл нь байгалийн нөөц ашиглаж, бохирдол үүсгэдгийнхээ хариуцлагыг хүлээж өөрсдөдөө татвар ногдуулах явдал байв. Тэд 1980-аад оноос эхлэн ашгийнхаа 2 хувийг, 1985 он гэхэд 10 хувийг байгаль орчны төлөөх хөдөлгөөнүүдэд хандивлаж байлаа. Нэгэнт бусдыг үлгэрлэж, оройлон авч явах үүргийг хүлээсэн Патагониачууд ашигтай, алдагдалтай ажилласан эсэхээс үл хамааран жилийн нийт орлогын 1 хувийг энэ гараг дээр амьдарч, байгалийн нөөцөөс хүртэн бохирдол үүсгэж байгаагийнхаа төлөөсөнд өгч буй “Эх дэлхийн татвар” хэмээн харах болжээ. АМЖИЛТЫН ТУХАЙ “ӨӨР” ХЭМЖҮҮР Уналт, өсөлтийн аль ч цаг үед гар нийлэн ажиллаж байсан эрхмүүдийн яриагаар баяжуулж, дурсамж агаад баримт болж үлдсэн гэрэл зургуудаар нүд хужирлан амьдарч ахуй цэнхэр гарагийнхаа уналт доройтлын сэтгэл өвтгөм баримтаар дүүрэн эл ном баримтат кино үзэх мэт мэдрэмж өгснийг дурдах нь зүй. Саар зүйлс газар авахын хэрээр нийгмийн өмнө хариуцлага хүлээсэн нөлөө бүхий том компанийн хувьд үүрэх хариуцлагаа улам нэмж, урьд урьдынхаасаа илүү тэлж томрох шаардлагатай болж байгааг тэргүүн нүүрний эхний мөрүүдээс эхлээд л бэлээхэн ойлгож болмоор... “Долоон тэрбум хүнийг сэтгэл хангалуун байлгахын хажуугаар дэлхийг сүйрүүлчихгүй байх эдийн засгийг бүтээнэ гэдэг төсөөлөхөд ч хэцүү. Одоогийн байдлаар бид ашиглаж болох бүхнээ 1.5 дахин хэтрүүлж ашигласан байна. Ийм байхад эх дэлхийдээ ээлтэй байх тухай яриад ч хэрэггүй. 2050 он гэхэд энэ тоо 3.5-5 дахин өсөх төлөвтэй байна.” Ивон Шүйнард Нэг ч болов бизнес эрхлэгч, ганц ч болов компанид үнэт зүйлээ эргэн нэг харж, эх дэлхийдээ нэмэр болохгүй юм аа гэхэд хэрхэн хор уршиг багатай ажиллаж, амьдрах талаарх үзэл баримтлалыг таниулах орон зай мэт санагдлаа. Амжилттай бизнес эрхлэгч гэдгийг энд дан ганц ашиг орлогоор хэмжсэнгүй. Чин үнэндээ амжилт гэдэг нь ямар үнэт зүйл бий болгож, ирээдүй хойчдоо ямар өв үлдээж буй тухай л асуудал аж. Харин үүний тод томруун жишээ бол Патагониа. Нэгэн насыг эх дэлхийгээ гэсээр өнгөрүүлж буй Шүйнард болон түүний үе үеийн хамт олны бодож олсон гайхалтай шийдвэр, бүтээн байгуулсан догь хувцас хэрэглэлүүдийн түүхийг уншигч та “Давлагаа хөлөглөн дураар давш” номоос шимтэн хүртээрэй. Энэ орчлонд зөвхөн бид амьдардаггүй бас бид амьдраад л дуусчихгүй…	> “1973 онд Патагониа байгуулагдаж байхад 4 тэрбум орчим байсан дэлхийн хүн ам одоогийн байдлаар 7 тэрбум гаруй болсон бөгөөд 2053 он гэхэд 9 тэрбум давна гэсэн тооцоо бий. Хүн амын тоо өсөхийн зэрэгцээ хөрөнгө хогшлынх нь хэмжээ жилд 2.5-3 дахин их болох төлөвтэй байна. Энэ бол сүйрэл гэдгийг ойлгохын тулд та заавал бизнесийн удирдлагын магистр зэрэгтэй байх албагүй.” > > Ивон Шүйнард Энэ удаагийн дугаарт дэлхийн алдарт “Патагониа” брэндийн баримталдаг найман философийн талаар өгүүлэх “Patagonia: Давлагаа хөлөглөн дураар давш” номыг онцолж байна. Дэлхий дахинаа хоёронтоо уншигчдын хүртээл болж, Монгол дахь анхны хэвлэлийг “Номад Паблишинг” хэвлэн гаргасан энэхүү бүтээлд дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлт, байгаль эхийн уналт доройтлын эсрэг бодит хувь нэмрээ оруулж байгаа Шүйнардын түүх болон бизнес эрхлэгчдэд өөрдсдийн жишээгээр үлгэрлэн яваа Патагониагийн философийг тун чиг энгийнээр хүүрнэжээ. > “Спортын хувцас, тоног хэрэгсэл үйлдвэрлэлээрээ дэлхийд алдартай Патагониагийн үүсгэн байгуулагч Ивон Шүйнардын намтар дурдатгал, бизнестээ баримталдаг чухал зарчмуудын талаар тун сонирхолтой бичсэн энэ номыг ижил төрлийн номуудаас шидээвэр орчуулгатай ном болсон гээд нэг удаа ам бардам онгирчихъё.” > > Ерөнхий редактор Ж.Өнөрбаяр ### ШҮЙНАРД ХЭМЭЭХ АЛДРЫН ЭЗЭН Өдгөө 83 настай Ивон Шүйнард бол хорь гаруйхан насандаа бизнесийн ертөнцөд хөл тавьсан эрхэм билээ. Бизнес эрхлэгч хүн байгаль сүйтгэгч, уугуул иргэншлийг устгагч, баялгийг ядуусаас булаан авч бэл бэнчинтэйд нь тараагч, үйлдвэрийн хог хаягдлаар эх дэлхийг бохирдуулагч гэсэн нэрийг байнга зүүж явдаг учир тэрээр өөрийгөө бизнес эрхлэгч гэж хэлэх нь архичин, луйварчин хэмээн цоллохоос ч хэцүү байдгийг дурдсан байв. Тиймдээ ч уул хадыг гэмтээж байсан хадаасыг хөнгөн цагаан тээглүүрээр сольж, эх дэлхийгээ хайхарч эхэлсэн цагаас тэдний бизнесийн амжилт арай өөр түвшинд очжээ. Тэрээр 2005 онд Патагониагийн ажилтнуудад зориулсан философийн гарын авлага бэлдэх зорилгоор уг номыг бичиж эхэлсэн түүхтэй. Тухайн үед дэлхийн арван хэлээр орчуулагдан гарч, ахлах сургууль, коллежийн хөтөлбөрт ороод зогсохгүй томоохон корпорацуудын гарын авлага болохуйц ном бичнэ гэж Шүйнардын санаанд багтаагүй нь мэдээж. Түүнчлэн Харвардын их сургууль хүртэл Патагониаг жишээ болгон судалж байсан гэдэг. Шүйнард бол энгийн нэг хүрээлэн буй орчны тэмцэгч бус бизнесийн ертөнцөд маш шинэлэг арга барилуудыг туршиж, амжилттай хэрэгжүүлсэн хүн. Одоо цагийн амжилттай корпорац, компаниудын үнэт зүйл болтлоо тархсан ажлын цагийн уян хатан байдал, удирдлага болон ажилтнуудын хоорондох энгийн нөхөрсөг, хүн ёсны харилцаа, эмэгтэйчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих бодлого, компанийн дэргэдэх хүүхэд асрах төв зэрэг ажилтнаа бодсон олон шийдвэрийг аль эрт түүчээлэн гаргаж асан нэгэн юм. Гэрэл зургийг Inc. сэтгүүлээс > “Патагониа бол дэлхийн сүйрлийн талаарх бүхий л номд бичээтэй байдаг байгалийн гамшгаас сэргийлэх, баларч доройтсоор буй соёл иргэншлийг хамгаалахад чиглэсэн нэн тэргүүний зөвлөмжүүдийг ном ёсоор нь хэрэгжүүлсээр ирсэн нэг төрлийн туршилтын байгууллага юм.” > > Ивон Шүйнард ### БАЙГАЛЬ СҮЙТГЭГЧЭЭС ЭХ ДЭЛХИЙД ТАТВАР ТӨЛӨГЧ РҮҮ Алхаж сурахаасаа өмнө авирч сурсан хэмээн өөрийнхөө бага насыг дурсах Шүйнард уулын спортын хорхойтон байв. Эрсдэлтэй спортод хөл тавьсан цагаасаа өөрийн гараар уулын хэрэгсэл хийж эхэлсэн нь өнөөдрийн Патагониагийн үндэс суурь болсны зэрэгцээ эх дэлхийдээ өрөө төлөх их үйлийн эргэлтийн цэг болсон аж. 1970 он. “Шүйнард Экьюпмент” АНУ дахь хамгийн том уулын хэрэгсэл нийлүүлэгч байсан үе. Үүний зэрэгцээ байгаль орчны дайсан болох эхлэлээ ч тавьчихсан байлаа. Ууланд авирагчдын тоо хурдацтай өсөхийн хэрээр уулчдын цугладаг газруудаас хүний хөл тасрахаа больж, хадны ангал руу хатуу ган хадаас ахин дахин зоосоор нэг л мэдэхэд чулуулгийн хэлбэр алдагдаж эхлэв. Ийнхүү Шүйнард болон түүний хамтрагч хадаасны бизнесээ зогсоосон ба тэдний хувьд байгаль орчныхоо төлөө хийсэн анхны томоохон сонголт нь энэ байсан юм. Гэвч хадаасаа хэрэглэж дассан ахмад авирагчдын дургүйцэл, хамаг л том хадаас ашиглан авирч сурсан залуу авирагчдын эсэргүүцэлтэй нүүр туллаа. Үүний хариуд тэд хөнгөн цагаан тээглүүр бариад ууланд авирч болно гэдгийг өөрсдийн биеэр батлан харуулснаар тээглүүрийн захиалгад дарагдаж эхэлсэн гэдэг. > “Амьтай бүхэн үүсэж, устаж, эзэнт гүрнүүд мандаж задардгийн адилаар аливаа бизнест ч бас өргөжин тэлэх, уруудан доройтох үе бий. Энэ бол жам... > > …Гэхдээ л үй олон гайхамшигт амьтан, ургамал, уугуул соёлын үнэлж баршгүй өвөө ул мөргүй устгаж буй хүн төрөлхтний хариуцлагагүй үйлдлээс улбаалан их сүйрлийн ирмэг дээр зургаа дахь удаагаа тулж ирсэн эх дэлхийгээ нүдээр харж байгаа иргэний хувьд өр зүрх эмтрэхгүй байхын аргагүй. Хамгийн эмгэнэлтэй нь хүмүүс бид өөрсдийн үүсгэсэн асуудлаа ч шийдвэрлэж хүчрэхгүй болоод байна.” > > Ивон Шүйнард ### ӨӨРСДИЙН ФИЛОСОФИЙН ЭРЭЛД Философи гэдэг нь компанийн аль ч түвшинд баримтлах ёстой үнэт зүйлс бөгөөд бизнесийн ертөнцөд замчлан хөтлөх философи хэн бүхэнд хэрэгтэй. Бусдын туршлагаас судалж өөрсдөдөө тохирох философийг хайж явахдаа тэд олон арга барил туршсан ч компанийн үнэт зүйлдээ тохирсон философийг бүтээх нь чухал гэдгийг сайтар ойлгов. Товчхондоо 1980-1990 онуудад Патагониа тэлэн томорч, олон талаар өсөж дэвшсээр байх үедээ өөрсдийн аль хэдийн бүтээсэн компанийнхаа уламжлалт соёлоо авч үлдэж чадсан юм. Хүн бүр дуртай хувцсаа өмсөж, цайны цагаараа компанийнхаа арын талбайд гүйн баасан гарагийн орой цанаар гулгах, хаданд авирах аялалд гардаг ажилтнуудынхаа амралт зугаалгын зардлыг ч компаниас гаргадаг байлаа. Үр дүнд нь хэдий ядарсан ч баяр хөөртэйгөөр харьж ирээд, даваа гарагийн өглөө ажилдаа бэлэн зогсох ажилтнуудыг олж авсан юм. Үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн, үзүүлж байгаа үйлчилгээ бүр нь өргөжихийн хэрээр компанид шинэ байр хэрэгтэй болов. Ингэхдээ удирдах албан тушаалтнуудад хувийн өрөө гаргаагүй бөгөөд архитектураа ингэж шийдсэнээр хааяа нэг сатаарах явдал гарах ч хоорондоо чөлөөтэй харилцах орон зай бий болсон аж. Мөн Шүйнардын эхнэр Мэлиндагийн санаачилгаар ажлын байрныхаа дэргэд хүүхэд асрах төв байгуулсан нь компанийн уур амьсгалыг гэр бүлсэг хэвээр авч үлдэх нэгэн арга болж чадсан юм. Энэ бүхэн өнөөх байгууллагын соёл болоод философийг бий болгосон хэрэг. > “Энтрепренерийг ойлгоё гэвэл өсвөр насны хүүхдийн эсэргүү үйлдлийг судлах хэрэгтэй. Тэр өөрийн үйлдлээрээ “Хүмүүс юу гэж бодох нь хамаагүй. Би зүгээр л хийхийг хүссэн зүйлээ хийж байна” хэмээн хэлэх вий.” > > Ивон Шүйнард ### МАРКЕТИНГИЙН ФИЛОСОФИ 50 гаруй жил шинэ хэрэглэгчдээр үл тасарч, үнэнч үйлчлүүлэгчдээ бүтээж чадсан Патагониагийн маркентингийн философи уншигч таны анхаарлыг татаж байгаа нь гарцаагүй. Аливаа хүн өрөөл бусдын нүдэнд өртөх, дүр төрхөө өөрөө ухамсарлалгүйгээр амьдралынхаа туршид бүтээж байдаг. Үүний адилаар компани ч бас үүсгэн байгуулагдах болсон үүдэл шалтгаанаасаа эхлээд үйл ажиллагаа, овсгоотой менежерийн ур ухаанаас гарсан сурталчилгааны арга хэрэгслээр дамжуулан өөрийн гэсэн дүр төрхийг бүрдүүлж, бүтээдэг билээ. Тэдний маркетингийн философи нь тун энгийн. Ердөө хэн болохоо хүмүүст үнэнээр нь хэлэх... Патагониа олон нийтэд танигдахад юу нөлөөлсөн бэ? Ажиллаж асан чөлөөт сэтгэлгээтэй авирагчид, давлагаан дээгүүр гулгагчдын итгэл үнэмшил, үнэт зүйлс, үзэл хандлага буюу өөрсдөө бат бөх, чанартай бүтээгдэхүүн хэрэглэж заншсан хүмүүсийн ур ухаанаас гарсан уулын тоног, хэрэгслүүд. Өөрөөр хэлбэл, үйлдвэрлэгч нь өөрөө хэрэглэгч байсан гэсэн үг. Түүнчлэн тэдний хувьд хамгийн чухал нь компанийн дүр төрхөө алдахгүй байх явдал бөгөөд нэгэнт бий болсон дүр төрхийг цаг үргэлж анхаарч, арчилж тордох хэрэгтэй. Тэдэнд амжилттай маркетингт хөтлөх дөрвөн арга бий. Та номоосоо дэлгэрүүлэн уншаарай. ### ХҮРЭЭЛЭН БУЙ ОРЧНЫ ФИЛОСОФИ > “Хязгаарлагдмал нөөцтэй дэлхийд амьдарч байж хязгааргүй өсөлт мөрөөдөж суудаг хүн нэг бол галзуу амьтан, эс бөгөөс эдийн засагч л байж таарна.” > > Кэннэт Боулдин Шүйнард бизнест хөл тавиад 35 жилийн дараа л бодит шалтгаанаа ойлгов. Тэрээр байгаль орчны асуудлыг шийдвэрлэхэд зориулж мөнгө өгөхөөс илүүтэй бусад үйлдвэрлэгч тэдний бүтээсэн мөсний сүх, хадаасыг жишиг болгож бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлэдэг байсан шиг бизнес эрхлэгчид ч бас Патагониагаас үлгэр авч хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй компанийг байгуулаасай гэж хүсэж байсан юм. Хямралаас гарах хамгийн сайн арга бол үйлдэл хийх юм. Патагониагийн хүрээлэн буй орчны философийн үндэс нь ч энэ. “Байгальд ээлтэй” гэдэг үгийг хүмүүс “дээд зэрэглэл”, “адал явдал” зэрэг үгсийн нэгэн адил завсар чөлөөгүй хэлэх юм уу утгыг нь гажтал ашигласаар үнэ цэнгүй болгожээ. Дээд зэрэглэлийнх гэсэн шошготой бүтээгдэхүүн бүхэн тансаг амттай байдаггүй шиг байгальд ээлтэй гэж тунхагласан бизнес бүр байгальд ээлтэй байдаггүйг хэн бүхэн ухаарч яваа болов уу. Патагониачуудын хувьд байгаль хамгаална гэдэг чөлөөт цагаараа хийдэг аар саархан үйл төдийхөн биш бөгөөд тэд эх дэлхийгээ хамгаалах гэж л бизнес эрхэлдэг аж. > “Магадгүй бид зэрлэг байгалийг харж, мэдэрч чадах сүүлчийн үеийнхэн байж ч мэднэ.” > > Ивон Шүйнард Энэхүү номын гол учиг болсон байгаль дэлхийн төлөөх тэдний бодит үйлдэл нь байгалийн нөөц ашиглаж, бохирдол үүсгэдгийнхээ хариуцлагыг хүлээж өөрсдөдөө татвар ногдуулах явдал байв. Тэд 1980-аад оноос эхлэн ашгийнхаа 2 хувийг, 1985 он гэхэд 10 хувийг байгаль орчны төлөөх хөдөлгөөнүүдэд хандивлаж байлаа. Нэгэнт бусдыг үлгэрлэж, оройлон авч явах үүргийг хүлээсэн Патагониачууд ашигтай, алдагдалтай ажилласан эсэхээс үл хамааран жилийн нийт орлогын 1 хувийг энэ гараг дээр амьдарч, байгалийн нөөцөөс хүртэн бохирдол үүсгэж байгаагийнхаа төлөөсөнд өгч буй “Эх дэлхийн татвар” хэмээн харах болжээ. ### АМЖИЛТЫН ТУХАЙ “ӨӨР” ХЭМЖҮҮР Уналт, өсөлтийн аль ч цаг үед гар нийлэн ажиллаж байсан эрхмүүдийн яриагаар баяжуулж, дурсамж агаад баримт болж үлдсэн гэрэл зургуудаар нүд хужирлан амьдарч ахуй цэнхэр гарагийнхаа уналт доройтлын сэтгэл өвтгөм баримтаар дүүрэн эл ном баримтат кино үзэх мэт мэдрэмж өгснийг дурдах нь зүй. Саар зүйлс газар авахын хэрээр нийгмийн өмнө хариуцлага хүлээсэн нөлөө бүхий том компанийн хувьд үүрэх хариуцлагаа улам нэмж, урьд урьдынхаасаа илүү тэлж томрох шаардлагатай болж байгааг тэргүүн нүүрний эхний мөрүүдээс эхлээд л бэлээхэн ойлгож болмоор... > “Долоон тэрбум хүнийг сэтгэл хангалуун байлгахын хажуугаар дэлхийг сүйрүүлчихгүй байх эдийн засгийг бүтээнэ гэдэг төсөөлөхөд ч хэцүү. Одоогийн байдлаар бид ашиглаж болох бүхнээ 1.5 дахин хэтрүүлж ашигласан байна. Ийм байхад эх дэлхийдээ ээлтэй байх тухай яриад ч хэрэггүй. 2050 он гэхэд энэ тоо 3.5-5 дахин өсөх төлөвтэй байна.” > > Ивон Шүйнард Нэг ч болов бизнес эрхлэгч, ганц ч болов компанид үнэт зүйлээ эргэн нэг харж, эх дэлхийдээ нэмэр болохгүй юм аа гэхэд хэрхэн хор уршиг багатай ажиллаж, амьдрах талаарх үзэл баримтлалыг таниулах орон зай мэт санагдлаа. Амжилттай бизнес эрхлэгч гэдгийг энд дан ганц ашиг орлогоор хэмжсэнгүй. Чин үнэндээ амжилт гэдэг нь ямар үнэт зүйл бий болгож, ирээдүй хойчдоо ямар өв үлдээж буй тухай л асуудал аж. Харин үүний тод томруун жишээ бол Патагониа. Нэгэн насыг эх дэлхийгээ гэсээр өнгөрүүлж буй Шүйнард болон түүний үе үеийн хамт олны бодож олсон гайхалтай шийдвэр, бүтээн байгуулсан догь хувцас хэрэглэлүүдийн түүхийг уншигч та “Давлагаа хөлөглөн дураар давш” номоос шимтэн хүртээрэй. *Энэ орчлонд зөвхөн бид амьдардаггүй бас бид амьдраад л дуусчихгүй…*
https://unread.today/c/book-the-super-guide-to-philosophy	Номын тухай	Sumiyajargal Enkhbayar	2022-06-18T00:00:00	6 сарын 18, 2022	"Түүхэн дэх хамгийн хүчирхэг философи цагаан толгой" номын тухай	<div class="article-body"> <blockquote><p>Философийн түүх гэдэг бол мэдлэгийн ертөнц дэх хүчирхгүүдийн мөргөлдөөн, оч бутарсан тулааны түүх юм.</p> <cite><p>Yamcha</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/8042fcbb-9554-417d-ab77-f91623e5e758/a295a0a18e0d848f9fbfb9496dd6a3f2.png"></p><h2><div><br></div>Ээлжит номын тухай нийтлэлээрээ "Түүхэн дэх хамгийн хүчирхэг философи цагаан толгой" номыг онцолж байна. Сонирхол татахуйц хийц, эмх цэгцтэй, бүтээлч байдлаараа жирийн нэг философи сурах бичгээс ялгарахын сацуу философийн талаарх өргөн мэдлэгийг багтаасан энэхүү бүтээлийг та бүхэнд танилцуулъя.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">минимал + чамин </h3><p></p><p>Энэхүү ном нь НТӨ үеэс орчин үе хүртэлх философичдын үзэл санааг нэг бүрчлэн тайлбарлажээ. Номыг уншиж эхлэхэд ахлах сургуульдаа хөтөлж байсан тэмдэглэлийг минь ихээхэн санагдууллаа. Тэр үед “Софийн ертөнц” номыг анх уншчихаад философич бүрийн амьдарч байсан он, нэр, улс, үзэл санааг нь бичиж, зургийг нь жижигхэн хэвлэж, хайчлаад наадаг байсан юм. Харах мэдрэхүйгээ ашиглан, дүрс зургийг ажиглах нь юмсыг тогтооход надад их тусалдаг билээ. Энэхүү номын иллюстратор, дизайнер Б.Төгсжаргал минимал хэв маягийг маш чамин байдлаар гарган ирж, философичдын хөргийг ч тун сайн зуржээ. Түүнчлэн философичдын зарим онолыг инфографик болон зургуудаар тайлбарласан нь ойлгоход улам дөхүү болгосон байна. Дизайн сайтай номыг уншихад цаанаа л урамтай байдаг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/8042fcbb-9554-417d-ab77-f91623e5e758/d83a86ddc9bce8bceb1e1264b49fe97d.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>хүчирхэг онолыг эрэлхийлэх оюуны тулаан</h3><p>Зохиолч <i>"Өдийг хүртэлх философийн сурах бичгүүдэд юу дутагддаг байсан юм бол? Шуудхан дүгнэлтээ хэлбэл "Баки" дутагддаг байсан юм"</i> хэмээн бичжээ. "Баки" гэдэг бол өсвөр насныханд зориулсан тулааны тамирчдын тухай комик ном. Зохиогч номыг илүү сонирхолтой, уншууртай болгохын тулд уг комик номын хэв маягаар бүтээлээ туурвижээ. Товчхондоо дэлхий өнцөг булан бүрээс ирэн цуглаж буй тулааны тамирчдын оронд философичдыг тавьж, дэлхийн хамгийн хүчирхэг үнэний эрэлд гарсан аж.</p> <blockquote><p>Тулаанчид ба философичид. Өнгөц харвал тэс өөр хүмүүс гэж санагдаж магадгүй ч үнэндээ бол тулаанчид бол "хүч чадал"-ын хойноос бүх насаа зарсан хүмүүс байдагтай адилаар философичид ч бас "ХҮЧИРХЭГ ОНОЛ"-ын эрэл хайгуулд амьдралаа бүхэлд нь өргөсөн хүмүүс байдаг.</p> <cite><p>Yamcha</p> </cite></blockquote><p>Нэг философич шинэхэн онол, үзэл санааг гарган тавьж, хүмүүсийн тархинд юмсыг харах шинэ өнцгийг бүтээв үү, үгүй юу өөр нэгэн философич үүнтэй нь тас эсрэгцэх онол гаргаж ирдэг. Энэ процесс нь тулаанчдын комикийн өрнөлтэй яг ижил хэмээн зохиогч үзжээ. Илүү урт хугацаанд үргэлжлэх оюуны тулаан. Энэхүү тулаан дөрвөн үеийн турш үргэлжлэх юм. Өөрөөр хэлбэл та уг номоос доорх дөрвөн агуулгын хүрээн дэх мэдлэгийг олж авна.</p> <ul><li>Үнэний "үнэн"</li><li>Төрийн "үнэн"</li><li>Бурхны "үнэн</li><li>Оршихуйн "үнэн"</li></ul><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/8042fcbb-9554-417d-ab77-f91623e5e758/366d676b00f00644bcd2b580b2c3e163.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТУЛААНЫ ДӨРВӨН РАУНД</h3><p>Эхний round буюу үед "Үнэний үнэн"-г эрэлхийлэх философичдын түүх, үзэл санааг танилцуулна. Үүнд эртний үеийн хоёр философич Протагор, Сократ болон ойрх үеийн дөрвөн философич, өнөө үеийн зургаан философич багтжээ. Хамгийн сонирхолтой нь философич бүрийг танилцуулахдаа зохиогч тэдний онцлогийг тусгасан тодотголуудыг оноож өгсөн байна. Жишээлбэл, Сократыг "<i>Үнэнтэй гэрлэсэн хамгийн хүчирхэг хэрүүлч"</i>, Кантыг "<i>Үнэнийг тонгоруулсан ганцаардмал эр</i>" гэжээ. Эхний өгүүлбэрийг уншаад л уншигч тодорхой дүр зургийг оюундаа бүтээчихэж байгаа юм.</p> <p>Хоёрдугаар үед "Бид яагаад ажил хийхгүй бол болохгүй юм бэ?", "Төрийн жинхэнэ төрх чухам юу вэ?" гэх мэт асуултын хариултыг эрэлхийлэх философичдыг онолыг танилцуулна. Үүнд эртний үеэс Платон, Аристотель, дараа үеэс Хоббс, Русо, Адам Смит, ойрх үеэс Марксын онолууд багтжээ. Зохиогч философич бүрийн "дархан мэх"-ийг тодорхойлж өгснөөрөө мөн онцлогтой. Аристотелийн "дархан мэх" нь <i>логик</i> бол Руссогийнх <i>ардын бүрэн эрх</i> аж.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/8042fcbb-9554-417d-ab77-f91623e5e758/ccf79e707dae922cd7f358a83bec6e42.png"></p><p><br>Гуравдугаар үед бурхны тухай онолууд тэр дундаа Ницшегийн алдарт "Бурхан үхсэн ч цааш амьдрах тухай" үзлийг тайлбарласан аж. Өөрийн минь хамгийн дуртай хэсэг болох дөрөвдүгээр үед оршихуйн тухай авч үзсэн. Эртний үеийн философичдын оршихуйн угийг эрэлхийлсэн онолууд болон өнөө үеийн Гуссерль, Хайдеггер, Соссюр хэмээх философичдын үзлийг тайлбарлажээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">яагаад унших хэрэгтэй вэ?</h3><p>Их сургуулийн нэгдүгээр дамжаанд байхдаа философийн хичээл судалж байсан минь яахын аргагүй санаанд ормуй. Тэр үед их зузаан, онолын үгээр нэгд нэгэнгүй бичсэн, ар араасаа урсах томьёоллоор дүүрэн философийн сурах бичигтэй багагүй зууралдсан. Хэрэв тэр үед энэ цагаан толгойг уншчихсан бол гэдэг бодол төрсөөр. Энэхүү бүтээл жирийн нэг цагаан толгой эсвэл философичдын тухай тайлбар толь биш ажээ. Философичдыг онол, үзэл санаагаар нь нэгтгэн дөрвөн агуулгад хувааж, эсрэгцэх онолуудыг ар араас нь дараалалтайгаар тайлбарласан нь философийн түүхийн зураглалыг тархинд саадгүй гэгч нь буулгаж чадах бүтээл юм.</p> </div>	Философийн түүх гэдэг бол мэдлэгийн ертөнц дэх хүчирхгүүдийн мөргөлдөөн, оч бутарсан тулааны түүх юм. Yamcha Ээлжит номын тухай нийтлэлээрээ "Түүхэн дэх хамгийн хүчирхэг философи цагаан толгой" номыг онцолж байна. Сонирхол татахуйц хийц, эмх цэгцтэй, бүтээлч байдлаараа жирийн нэг философи сурах бичгээс ялгарахын сацуу философийн талаарх өргөн мэдлэгийг багтаасан энэхүү бүтээлийг та бүхэнд танилцуулъя. минимал + чамин Энэхүү ном нь НТӨ үеэс орчин үе хүртэлх философичдын үзэл санааг нэг бүрчлэн тайлбарлажээ. Номыг уншиж эхлэхэд ахлах сургуульдаа хөтөлж байсан тэмдэглэлийг минь ихээхэн санагдууллаа. Тэр үед “Софийн ертөнц” номыг анх уншчихаад философич бүрийн амьдарч байсан он, нэр, улс, үзэл санааг нь бичиж, зургийг нь жижигхэн хэвлэж, хайчлаад наадаг байсан юм. Харах мэдрэхүйгээ ашиглан, дүрс зургийг ажиглах нь юмсыг тогтооход надад их тусалдаг билээ. Энэхүү номын иллюстратор, дизайнер Б.Төгсжаргал минимал хэв маягийг маш чамин байдлаар гарган ирж, философичдын хөргийг ч тун сайн зуржээ. Түүнчлэн философичдын зарим онолыг инфографик болон зургуудаар тайлбарласан нь ойлгоход улам дөхүү болгосон байна. Дизайн сайтай номыг уншихад цаанаа л урамтай байдаг. хүчирхэг онолыг эрэлхийлэх оюуны тулаан Зохиолч "Өдийг хүртэлх философийн сурах бичгүүдэд юу дутагддаг байсан юм бол? Шуудхан дүгнэлтээ хэлбэл "Баки" дутагддаг байсан юм" хэмээн бичжээ. "Баки" гэдэг бол өсвөр насныханд зориулсан тулааны тамирчдын тухай комик ном. Зохиогч номыг илүү сонирхолтой, уншууртай болгохын тулд уг комик номын хэв маягаар бүтээлээ туурвижээ. Товчхондоо дэлхий өнцөг булан бүрээс ирэн цуглаж буй тулааны тамирчдын оронд философичдыг тавьж, дэлхийн хамгийн хүчирхэг үнэний эрэлд гарсан аж. Тулаанчид ба философичид. Өнгөц харвал тэс өөр хүмүүс гэж санагдаж магадгүй ч үнэндээ бол тулаанчид бол "хүч чадал"-ын хойноос бүх насаа зарсан хүмүүс байдагтай адилаар философичид ч бас "ХҮЧИРХЭГ ОНОЛ"-ын эрэл хайгуулд амьдралаа бүхэлд нь өргөсөн хүмүүс байдаг. Yamcha Нэг философич шинэхэн онол, үзэл санааг гарган тавьж, хүмүүсийн тархинд юмсыг харах шинэ өнцгийг бүтээв үү, үгүй юу өөр нэгэн философич үүнтэй нь тас эсрэгцэх онол гаргаж ирдэг. Энэ процесс нь тулаанчдын комикийн өрнөлтэй яг ижил хэмээн зохиогч үзжээ. Илүү урт хугацаанд үргэлжлэх оюуны тулаан. Энэхүү тулаан дөрвөн үеийн турш үргэлжлэх юм. Өөрөөр хэлбэл та уг номоос доорх дөрвөн агуулгын хүрээн дэх мэдлэгийг олж авна. Үнэний "үнэн" Төрийн "үнэн" Бурхны "үнэн Оршихуйн "үнэн" ТУЛААНЫ ДӨРВӨН РАУНД Эхний round буюу үед "Үнэний үнэн"-г эрэлхийлэх философичдын түүх, үзэл санааг танилцуулна. Үүнд эртний үеийн хоёр философич Протагор, Сократ болон ойрх үеийн дөрвөн философич, өнөө үеийн зургаан философич багтжээ. Хамгийн сонирхолтой нь философич бүрийг танилцуулахдаа зохиогч тэдний онцлогийг тусгасан тодотголуудыг оноож өгсөн байна. Жишээлбэл, Сократыг " Үнэнтэй гэрлэсэн хамгийн хүчирхэг хэрүүлч" , Кантыг " Үнэнийг тонгоруулсан ганцаардмал эр " гэжээ. Эхний өгүүлбэрийг уншаад л уншигч тодорхой дүр зургийг оюундаа бүтээчихэж байгаа юм. Хоёрдугаар үед "Бид яагаад ажил хийхгүй бол болохгүй юм бэ?", "Төрийн жинхэнэ төрх чухам юу вэ?" гэх мэт асуултын хариултыг эрэлхийлэх философичдыг онолыг танилцуулна. Үүнд эртний үеэс Платон, Аристотель, дараа үеэс Хоббс, Русо, Адам Смит, ойрх үеэс Марксын онолууд багтжээ. Зохиогч философич бүрийн "дархан мэх"-ийг тодорхойлж өгснөөрөө мөн онцлогтой. Аристотелийн "дархан мэх" нь логик бол Руссогийнх ардын бүрэн эрх аж. Гуравдугаар үед бурхны тухай онолууд тэр дундаа Ницшегийн алдарт "Бурхан үхсэн ч цааш амьдрах тухай" үзлийг тайлбарласан аж. Өөрийн минь хамгийн дуртай хэсэг болох дөрөвдүгээр үед оршихуйн тухай авч үзсэн. Эртний үеийн философичдын оршихуйн угийг эрэлхийлсэн онолууд болон өнөө үеийн Гуссерль, Хайдеггер, Соссюр хэмээх философичдын үзлийг тайлбарлажээ. яагаад унших хэрэгтэй вэ? Их сургуулийн нэгдүгээр дамжаанд байхдаа философийн хичээл судалж байсан минь яахын аргагүй санаанд ормуй. Тэр үед их зузаан, онолын үгээр нэгд нэгэнгүй бичсэн, ар араасаа урсах томьёоллоор дүүрэн философийн сурах бичигтэй багагүй зууралдсан. Хэрэв тэр үед энэ цагаан толгойг уншчихсан бол гэдэг бодол төрсөөр. Энэхүү бүтээл жирийн нэг цагаан толгой эсвэл философичдын тухай тайлбар толь биш ажээ. Философичдыг онол, үзэл санаагаар нь нэгтгэн дөрвөн агуулгад хувааж, эсрэгцэх онолуудыг ар араас нь дараалалтайгаар тайлбарласан нь философийн түүхийн зураглалыг тархинд саадгүй гэгч нь буулгаж чадах бүтээл юм.	> Философийн түүх гэдэг бол мэдлэгийн ертөнц дэх хүчирхгүүдийн мөргөлдөөн, оч бутарсан тулааны түүх юм. > > Yamcha Ээлжит номын тухай нийтлэлээрээ "Түүхэн дэх хамгийн хүчирхэг философи цагаан толгой" номыг онцолж байна. Сонирхол татахуйц хийц, эмх цэгцтэй, бүтээлч байдлаараа жирийн нэг философи сурах бичгээс ялгарахын сацуу философийн талаарх өргөн мэдлэгийг багтаасан энэхүү бүтээлийг та бүхэнд танилцуулъя. ### минимал + чамин Энэхүү ном нь НТӨ үеэс орчин үе хүртэлх философичдын үзэл санааг нэг бүрчлэн тайлбарлажээ. Номыг уншиж эхлэхэд ахлах сургуульдаа хөтөлж байсан тэмдэглэлийг минь ихээхэн санагдууллаа. Тэр үед “Софийн ертөнц” номыг анх уншчихаад философич бүрийн амьдарч байсан он, нэр, улс, үзэл санааг нь бичиж, зургийг нь жижигхэн хэвлэж, хайчлаад наадаг байсан юм. Харах мэдрэхүйгээ ашиглан, дүрс зургийг ажиглах нь юмсыг тогтооход надад их тусалдаг билээ. Энэхүү номын иллюстратор, дизайнер Б.Төгсжаргал минимал хэв маягийг маш чамин байдлаар гарган ирж, философичдын хөргийг ч тун сайн зуржээ. Түүнчлэн философичдын зарим онолыг инфографик болон зургуудаар тайлбарласан нь ойлгоход улам дөхүү болгосон байна. Дизайн сайтай номыг уншихад цаанаа л урамтай байдаг. ### хүчирхэг онолыг эрэлхийлэх оюуны тулаан Зохиолч "Өдийг хүртэлх философийн сурах бичгүүдэд юу дутагддаг байсан юм бол? Шуудхан дүгнэлтээ хэлбэл "Баки" дутагддаг байсан юм" хэмээн бичжээ. "Баки" гэдэг бол өсвөр насныханд зориулсан тулааны тамирчдын тухай комик ном. Зохиогч номыг илүү сонирхолтой, уншууртай болгохын тулд уг комик номын хэв маягаар бүтээлээ туурвижээ. Товчхондоо дэлхий өнцөг булан бүрээс ирэн цуглаж буй тулааны тамирчдын оронд философичдыг тавьж, дэлхийн хамгийн хүчирхэг үнэний эрэлд гарсан аж. > Тулаанчид ба философичид. Өнгөц харвал тэс өөр хүмүүс гэж санагдаж магадгүй ч үнэндээ бол тулаанчид бол "хүч чадал"-ын хойноос бүх насаа зарсан хүмүүс байдагтай адилаар философичид ч бас "ХҮЧИРХЭГ ОНОЛ"-ын эрэл хайгуулд амьдралаа бүхэлд нь өргөсөн хүмүүс байдаг. > > Yamcha Нэг философич шинэхэн онол, үзэл санааг гарган тавьж, хүмүүсийн тархинд юмсыг харах шинэ өнцгийг бүтээв үү, үгүй юу өөр нэгэн философич үүнтэй нь тас эсрэгцэх онол гаргаж ирдэг. Энэ процесс нь тулаанчдын комикийн өрнөлтэй яг ижил хэмээн зохиогч үзжээ. Илүү урт хугацаанд үргэлжлэх оюуны тулаан. Энэхүү тулаан дөрвөн үеийн турш үргэлжлэх юм. Өөрөөр хэлбэл та уг номоос доорх дөрвөн агуулгын хүрээн дэх мэдлэгийг олж авна. * Үнэний "үнэн" * Төрийн "үнэн" * Бурхны "үнэн * Оршихуйн "үнэн" ### ТУЛААНЫ ДӨРВӨН РАУНД Эхний round буюу үед "Үнэний үнэн"-г эрэлхийлэх философичдын түүх, үзэл санааг танилцуулна. Үүнд эртний үеийн хоёр философич Протагор, Сократ болон ойрх үеийн дөрвөн философич, өнөө үеийн зургаан философич багтжээ. Хамгийн сонирхолтой нь философич бүрийг танилцуулахдаа зохиогч тэдний онцлогийг тусгасан тодотголуудыг оноож өгсөн байна. Жишээлбэл, Сократыг "Үнэнтэй гэрлэсэн хамгийн хүчирхэг хэрүүлч", Кантыг "Үнэнийг тонгоруулсан ганцаардмал эр" гэжээ. Эхний өгүүлбэрийг уншаад л уншигч тодорхой дүр зургийг оюундаа бүтээчихэж байгаа юм. Хоёрдугаар үед "Бид яагаад ажил хийхгүй бол болохгүй юм бэ?", "Төрийн жинхэнэ төрх чухам юу вэ?" гэх мэт асуултын хариултыг эрэлхийлэх философичдыг онолыг танилцуулна. Үүнд эртний үеэс Платон, Аристотель, дараа үеэс Хоббс, Русо, Адам Смит, ойрх үеэс Марксын онолууд багтжээ. Зохиогч философич бүрийн "дархан мэх"-ийг тодорхойлж өгснөөрөө мөн онцлогтой. Аристотелийн "дархан мэх" нь логик бол Руссогийнх ардын бүрэн эрх аж. Гуравдугаар үед бурхны тухай онолууд тэр дундаа Ницшегийн алдарт "Бурхан үхсэн ч цааш амьдрах тухай" үзлийг тайлбарласан аж. Өөрийн минь хамгийн дуртай хэсэг болох дөрөвдүгээр үед оршихуйн тухай авч үзсэн. Эртний үеийн философичдын оршихуйн угийг эрэлхийлсэн онолууд болон өнөө үеийн Гуссерль, Хайдеггер, Соссюр хэмээх философичдын үзлийг тайлбарлажээ. ### яагаад унших хэрэгтэй вэ? Их сургуулийн нэгдүгээр дамжаанд байхдаа философийн хичээл судалж байсан минь яахын аргагүй санаанд ормуй. Тэр үед их зузаан, онолын үгээр нэгд нэгэнгүй бичсэн, ар араасаа урсах томьёоллоор дүүрэн философийн сурах бичигтэй багагүй зууралдсан. Хэрэв тэр үед энэ цагаан толгойг уншчихсан бол гэдэг бодол төрсөөр. Энэхүү бүтээл жирийн нэг цагаан толгой эсвэл философичдын тухай тайлбар толь биш ажээ. Философичдыг онол, үзэл санаагаар нь нэгтгэн дөрвөн агуулгад хувааж, эсрэгцэх онолуудыг ар араас нь дараалалтайгаар тайлбарласан нь философийн түүхийн зураглалыг тархинд саадгүй гэгч нь буулгаж чадах бүтээл юм.
https://unread.today/c/spotlight-reberu	Онцлох бизнес	Majigsuren Tsogbadrakh	2021-11-01T00:00:00	11 сарын 1, 2021	REBERU: Хэрэглэгчдийнхээ итгэлийг олж, сэтгэгдэл төрүүлэхэд тусална	<div class="article-body"> <h2>Та өдөр тутам авч буй үйлчилгээнүүддээ хэр сэтгэл ханамжтай байдаг вэ? Ижил байгууллагын өөр нэг салбараар үйлчлүүлэхэд харилцаа болон үйлчилгээний ялгаатай байдал гарч байсан уу? Тийм бол анхаарлаа нааш нь хандуулаарай. “Үйлчлүүлэгч бол хаан” гэсэн үзэл баримтлал хэдийн хоцрогдсон бөгөөд аливаа байгууллагын үйлчилгээний чанар танаас ч мөн хамаардаг юм шүү. Хэрэглэгчдэдээ үзүүлж буй үйлчилгээгээрээ (Customer service) өрсөлддөг байсан байгууллагууд өнөө үед хэрэглэгчийн туршлагаараа (Customer experience) өрсөлдөж эхэлсэн. Товчхондоо байгууллагын хамгийн чухал маркетингийн хэрэгсэл нь тухайн үйлчилгээг сонгон хэрэглэж буй хэрэглэгчийн туршлага болжээ. Хэрэв танай байгууллага үнэнч, тогтвортой хэрэглэгчтэй болохыг хүсвэл хэрэглэгчийнхээ туулж буй замналд бүхэлд нь анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй. Иймд бид энэ удаагийн нийтлэлдээ хэрэглэгчийн үйлчилгээ, туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээг үзүүлдэг REBERU компанийг онцолж байна.</h2><p><b>Нэр:</b> REBERU <br><b>Хаяг:</b> Чингэлтэй дүүрэг, 5-р хороо, Самбуугийн гудамж, “Moffice” дундын оффис <br><b>Чиглэл:</b> Хэрэглэгчийн үйлчилгээ, хэрэглэгчийн туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээ <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Э.Майсүрэн (Майка), Р.Түвшинжаргал (TJ) <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан он:</b> 2021 <br><b>Холбоос:</b> <a href="https://www.facebook.com/reberu.tm" target="_blank">Reberu</a> (Фэйсбүүк) <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/d9c9e98a2f2564a5be4cb2e2d45a5656.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">СЭДЭЛ</h3><p></p><p>Э.Майсүрэн: 18 жил нөхөрлөж буй Р.Түвшинжаргал бид хоёр 2006 онд “Шинэ Монгол” ахлах сургуулиа төгсөөд Япон Улсад эдийн засгийн мэргэжлээр бакалаврын зэргээ дүүргэсэн. Үүний дараагаар найз маань Монголдоо ирж ажилласан бол би хувийн шалтгаанаар Европыг зорьсон юм. Тэнд байх хугацаандаа харилцаан дээр суурилсан “үйлчилгээ” нь хүний амьдралын чанарт яаж эергээр нөлөөлж болохыг жинхэнэ утгаар нь мэдэрч, Монголынхоо үйлчилгээний салбарт өөрчлөлт хийх хүсэл тээсээр эх орондоо эргэн ирж байлаа. Хүсэл, зорилгынхоо дагуу Монголд анх удаа “Customer Experience” буюу хэрэглэгчийн туршлагыг хэмжих судалгааг арилжааны таван банкны 540 харилцагчид хийж, одоогоор Монголынхоо байгууллагуудын үйлчилгээг хэмжиж чадахуйц загвар гаргахаар МУИС-ийн Бизнесийн сургуулийн докторын хөтөлбөрт суралцаж байна.</p><p><br>Өнөөдөр аль ч салбарын залуучууд амьдарч буй нийгмээ сайн сайхан болгохын тулд өөрсдийнхөөрөө хичээн ажиллаж байгаа. Бид ч бас тэдэнтэй мөр зэрэгцэхийг хүссэн гэж хэлж болно. Өөрөөр хэлбэл, өнөөг хүртэл хуримтлуулсан мэдлэг туршлага, үүнд зарцуулсан цаг хугацааг одоогийн хийж бүтээе, өөрчилье гэсэн хүсэл эрмэлзэлтэйгээ нэгтгэн энэхүү компаниа байгуулсан.</p><p><br>Р.Түвшинжаргал: Хамтрагчийнхаа нэгэн адил миний бие Японд суралцах хугацаандаа хэрэглэгч төвтэй үйлчилгээ гэдгийг нүдээр үзэж, биеэр мэдэрсэн. Хэдийгээр бид байгууллагын үйлчилгээ болон туршлагыг дараагийн түвшинд хүргэх үндсэн зорилготой ч тэдний цаана буй үйлчлүүлэгч, хэрэглэгчдийн үйлчилгээний соёлыг орхигдуулж болохгүй. Тиймээс хэрэглэгчдэдээ энэ талын контент бэлтгэж хүргэх нь бидний үйл ажиллагааны нэг том хэсэг. Байгууллагын талаас үйлчилгээгээ чанаржуулахын хэрээр хэрэглэгчийн талаас түүнийг ойлгодог байх нь маш чухал. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Р.Түвшинжаргал: Манай компани нь сургалт, судалгаа, зөвлөх үйлчилгээ, аутсорсинг үйлчилгээг цогц байдлаар үзүүлдэг гэдгээрээ ижил төрлийн байгууллагуудаас давуу талтай. Товчоор хэлэхэд үйлчилгээтэй холбоотой судалгаанаас эхлээд стандарт боловсруулалт, сургалт нэвтрүүлэлт болон үнэлж, дүгнэх, сайжруулах бүх л шатанд үйлчилгээ үзүүлдэг гэсэн үг.</p><p><br>Э.Майсүрэн: Үүн дээр нэмж хэлэхэд манай улсын жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгч компаниудын хувьд үйлчилгээ хариуцсан менежергүй байх тохиолдол элбэг байдаг. Гэтэл тэдгээр байгууллага ч бас үйлчилгээний чанараа сайжруулж, хэрэглэгчдийнхээ сэтгэл ханамжийг дээшлүүлэх хүсэлтэй байгаа. Тиймээс тэдэнд зориулсан цогц, ухаалаг үйлчилгээг санал болгож буйн нэг нь аутсорсинг, нөгөөх нь “coaching service” юм. Тодруулан тайлбарлавал, үйлчилгээг аутсорсинг хийдэг байгууллага Монголд манай REBERU-гээс өөр байхгүй. Бид хамтран ажиллагч байгууллагынхаа үйлчилгээний бодлогыг тодорхойлох, процессыг сайжруулах, стандартыг нь баримт бичиг, дүрэм журамд буулгах, бүх ажилтныг нь сурган хөгжүүлэх, үйлчилгээг нь хянах зэргээр цогц үйлчилгээг аутсорсинг хийж буйгаараа хамгийн онцлогтой. Харин үйлчилгээний көүч буюу “coaching service”-ийн хувьд ирэх жилээс эхлүүлэхээр төлөвлөж байна. Энэ нь тухайн байгууллагын томилсон нэг ажилтан эсвэл багт тодорхой хугацаанд чиглүүлэг, даалгавар өгөх замаар үйлчилгээгээ бусдаар хийлгэх бус өөрсдөө сайжруулахад нь зөвлөж, заах цоо шинэ үйлчилгээ юм. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/3b802fd381b90f79e6ba90b90c93cdff.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">“REBERU” ГЭЖ ЮУ ВЭ?</h3><p>Хэрэглэгчийн үйлчилгээ, хэрэглэгчийн туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг компани.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НЭР</h3><p>Япон хэлэнд “Л” үсэг байдаггүй учраас англи хэлний “Level” гэх үгийг “REBERU” гэж бичдэг. Утгын хувьд хамтдаа түвшингээ ахиулъя гэсэн санааг илэрхийлсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ОДОО</h3><p></p><p>Р.Түвшинжаргал: Бид одоогоор 1989 онд байгуулагдсан 10 орчим салбартай компанийн үйлчилгээний стандартыг боловсруулж, баримт бичигт буулган, 200 гаруй ажилтнуудыг нь сургах гурван сарын цогц төсөл дээр Хаан банкны жижиг, дунд бизнесийг дэмжих төвтэй хамтран ажиллаж байна. Мөн гурван байгууллагатай сургалт хөгжлийн аутсорсингийн гэрээтэй ажиллаж байгаа.</p><p><br>Э.Майсүрэн: Үйлчилгээний салбарууд дундаас бидний амьдралд чухал байр суурь эзэлдэг нь боловсрол, эрүүл мэндийн салбар байдаг. Бид бусдад туслах философийг боловсролын салбараар буюу багш нарын үлгэр дуурайлаар дамжуулан хүүхдэд багаас нь төлөвшүүлэх хэрэгтэй гэсэн үзэл санааг баримтлан МУБИС-ийн бага ангийн багш бэлтгэх сургуулийн удирдлагатай уулзаж, гурван сарын хөтөлбөр бэлтгэх санал авсан. Үүнийхээ дагуу бэлтгэлээ базаан ажиллаж байна. Мөн эрүүл мэндийн салбарт бусад зөвлөх үйлчилгээний компаниудтай хамтарч ажиллах анхан шатны хэлцлийг эхнээс нь хийгээд явж байгаа. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БАГ</h3><p></p><p>Э.Майсүрэн: Одоогоор хоёулаа ажиллаж байгаа ч ирэх сард манай багт нэг шинэ гишүүн нэмэгдэнэ. Бид багаа өргөжүүлэх тал дээр яарахгүй байгаа. Ерөнхийдөө үндсэн багийн бүрэлдэхүүнээ таван хүнээс хэтрүүлэхгүй гэж бодож байна. Харин төсөл, хөтөлбөр бүрдээ тухайн салбарынх нь мэргэжилтнийг гэрээт зөвлөхөөр урьж ажиллуулах болно.</p><p><br>Р.Түвшинжаргал: Мөн бид тандагч бэлтгэн хамтарч ажилладаг. Үйлчилгээнийхээ чанарыг үнэлүүлэх хүсэлтэй байгууллагад тухайн тандагч хэрэглэгчийн дүрээр үйлчилгээг нь аваад эргээд үнэлгээ гаргаж, зөвлөгөө өгдөг. Одоогоор “mystery shopping” үйлчилгээний хүрээнд 10 гэрээт тандагч бий. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/bb08399e715e6bc95715b8b2d72bd880.jpg"></p><div class="image-caption">"REBERU" компанийн үүсгэн байгуулагч Э.Майсүрэн</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/62b79ee886b5334f08282f0a6b0662d3.jpg"></p><div class="image-caption">"REBERU" компанийн үүсгэн байгуулагч Р.Түвшинжаргал</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ИРЭЭДҮЙ</h3><p>Э.Майсүрэн: Нийгмийн ялгаатай түвшнээс үл хамааран Монголд амьдарч байгаа хүн бүр эрх тэгш, чанартай үйлчилгээг аваасай гэж хүсэж байна. Ингэснээр залуус гадаад орныг зорих бус эх орондоо амьдрах хүсэлтэй болно шүү дээ. Үүний тулд боловсрол, эрүүл мэндийн салбарыг орхигдуулалгүй ажиллах зорилготой байгаагаас гадна үйлчилгээний соёлыг нийгэмдээ түгээх маркетингийн компанит ажлуудыг хийхээр зорьж байгаа. Монгол үйлчилгээний онцлогийг бий болгож, аялал жуулчлал, үйлчилгээний салбарт ард түмнийхээ зочломтгой занг сэргээн нэвтрүүлэхийг хүсэж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭРСДЭЛ</h3><p></p><p>Р.Түвшинжаргал: Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд Ковид-19 цар тахлын улмаас байгууллагуудад орж ирэх ашиг орлого буурсан. Үүнээс үүдэн тэд бүсээ чангалах буюу зардлаа хэмнэх горимд шилжсэн байгаа. Өөрөөр хэлбэл, үйлчилгээнийхээ чанарыг дээшлүүлэх тал дээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээнд зарцуулах төсвөө багасгаж байгаа гэсэн үг. Харин ийм үед бид эсрэгээрээ байгууллагууд хэрэглэгчдээ авч үлдэхийн тулд хэрэглэгч төвт үйлчилгээний философи болон байгууллагын соёлыг суулгах, үйлчилгээний стратеги бодлогоо ул суурьтай эргэн харах, үүнд хөрөнгө оруулах замаар цаг үеийн тодорхойгүй нөхцөл байдлыг давж гарах хэрэгтэй гэж үзэж байна.</p><p><br>Харин нөгөө талаас бидний хувьд сургалт хөгжүүлэлт явуулах боломж нь хязгаарлагдмал болчхож байгаа юм. Цаг үеийн нөхцөл байдлаас болоод ихэнх байгууллага цахимаар ажиллаж, хурал, уулзалтаа хийж байгаа шүү дээ. Ийм үед нь бид ахиад л цахимаар сургалт орох нь ажилтнуудын сэтгэл зүйд бүр дарамттай мэт байдал үүсгэх, өөрөөр хэлбэл хүлээж авахад тохиромжгүй байх магадлалтай байна.</p><p><br>Э.Майсүрэн: Цар тахлын сунжирсан байдлаас болж ажилтны сэтгэл ханамж үлэмж буурч байгаа нь ажиглагдаж байгаа. Тэгэхээр юун түрүүнд тэднийхээ сэтгэл санааг дэмжихгүй бол хэчнээн шинэ агуулга, мэдлэг өгөөд санасан үр дүндээ хүрч чадахгүй гэсэн үг. Бидэнд хандаж буй байгууллагууд үйлчилгээний сургалт авахаас өмнө байгууллагын дотоод соёлыг сэргээх, хамт олны эерэг харилцааг сайжруулах тал дээр контент хүсэж байгаа нь ийм учиртай. Тиймээс энэ чиглэлийн сургалт, семинарын контентууд дээр ажиллах шаардлага гарч байгаа юм. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/29be6b48bd3cc0ba02f0bf47a34df1b6.jpg"></p> </div>	Та өдөр тутам авч буй үйлчилгээнүүддээ хэр сэтгэл ханамжтай байдаг вэ? Ижил байгууллагын өөр нэг салбараар үйлчлүүлэхэд харилцаа болон үйлчилгээний ялгаатай байдал гарч байсан уу? Тийм бол анхаарлаа нааш нь хандуулаарай. “Үйлчлүүлэгч бол хаан” гэсэн үзэл баримтлал хэдийн хоцрогдсон бөгөөд аливаа байгууллагын үйлчилгээний чанар танаас ч мөн хамаардаг юм шүү. Хэрэглэгчдэдээ үзүүлж буй үйлчилгээгээрээ (Customer service) өрсөлддөг байсан байгууллагууд өнөө үед хэрэглэгчийн туршлагаараа (Customer experience) өрсөлдөж эхэлсэн. Товчхондоо байгууллагын хамгийн чухал маркетингийн хэрэгсэл нь тухайн үйлчилгээг сонгон хэрэглэж буй хэрэглэгчийн туршлага болжээ. Хэрэв танай байгууллага үнэнч, тогтвортой хэрэглэгчтэй болохыг хүсвэл хэрэглэгчийнхээ туулж буй замналд бүхэлд нь анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй. Иймд бид энэ удаагийн нийтлэлдээ хэрэглэгчийн үйлчилгээ, туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээг үзүүлдэг REBERU компанийг онцолж байна. Нэр: REBERU Хаяг: Чингэлтэй дүүрэг, 5-р хороо, Самбуугийн гудамж, “Moffice” дундын оффис Чиглэл: Хэрэглэгчийн үйлчилгээ, хэрэглэгчийн туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагч: Э.Майсүрэн (Майка), Р.Түвшинжаргал (TJ) Үүсгэн байгуулагдсан он: 2021 Холбоос: Reberu (Фэйсбүүк) СЭДЭЛ Э.Майсүрэн: 18 жил нөхөрлөж буй Р.Түвшинжаргал бид хоёр 2006 онд “Шинэ Монгол” ахлах сургуулиа төгсөөд Япон Улсад эдийн засгийн мэргэжлээр бакалаврын зэргээ дүүргэсэн. Үүний дараагаар найз маань Монголдоо ирж ажилласан бол би хувийн шалтгаанаар Европыг зорьсон юм. Тэнд байх хугацаандаа харилцаан дээр суурилсан “үйлчилгээ” нь хүний амьдралын чанарт яаж эергээр нөлөөлж болохыг жинхэнэ утгаар нь мэдэрч, Монголынхоо үйлчилгээний салбарт өөрчлөлт хийх хүсэл тээсээр эх орондоо эргэн ирж байлаа. Хүсэл, зорилгынхоо дагуу Монголд анх удаа “Customer Experience” буюу хэрэглэгчийн туршлагыг хэмжих судалгааг арилжааны таван банкны 540 харилцагчид хийж, одоогоор Монголынхоо байгууллагуудын үйлчилгээг хэмжиж чадахуйц загвар гаргахаар МУИС-ийн Бизнесийн сургуулийн докторын хөтөлбөрт суралцаж байна. Өнөөдөр аль ч салбарын залуучууд амьдарч буй нийгмээ сайн сайхан болгохын тулд өөрсдийнхөөрөө хичээн ажиллаж байгаа. Бид ч бас тэдэнтэй мөр зэрэгцэхийг хүссэн гэж хэлж болно. Өөрөөр хэлбэл, өнөөг хүртэл хуримтлуулсан мэдлэг туршлага, үүнд зарцуулсан цаг хугацааг одоогийн хийж бүтээе, өөрчилье гэсэн хүсэл эрмэлзэлтэйгээ нэгтгэн энэхүү компаниа байгуулсан. Р.Түвшинжаргал: Хамтрагчийнхаа нэгэн адил миний бие Японд суралцах хугацаандаа хэрэглэгч төвтэй үйлчилгээ гэдгийг нүдээр үзэж, биеэр мэдэрсэн. Хэдийгээр бид байгууллагын үйлчилгээ болон туршлагыг дараагийн түвшинд хүргэх үндсэн зорилготой ч тэдний цаана буй үйлчлүүлэгч, хэрэглэгчдийн үйлчилгээний соёлыг орхигдуулж болохгүй. Тиймээс хэрэглэгчдэдээ энэ талын контент бэлтгэж хүргэх нь бидний үйл ажиллагааны нэг том хэсэг. Байгууллагын талаас үйлчилгээгээ чанаржуулахын хэрээр хэрэглэгчийн талаас түүнийг ойлгодог байх нь маш чухал. ялгарал Р.Түвшинжаргал: Манай компани нь сургалт, судалгаа, зөвлөх үйлчилгээ, аутсорсинг үйлчилгээг цогц байдлаар үзүүлдэг гэдгээрээ ижил төрлийн байгууллагуудаас давуу талтай. Товчоор хэлэхэд үйлчилгээтэй холбоотой судалгаанаас эхлээд стандарт боловсруулалт, сургалт нэвтрүүлэлт болон үнэлж, дүгнэх, сайжруулах бүх л шатанд үйлчилгээ үзүүлдэг гэсэн үг. Э.Майсүрэн: Үүн дээр нэмж хэлэхэд манай улсын жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгч компаниудын хувьд үйлчилгээ хариуцсан менежергүй байх тохиолдол элбэг байдаг. Гэтэл тэдгээр байгууллага ч бас үйлчилгээний чанараа сайжруулж, хэрэглэгчдийнхээ сэтгэл ханамжийг дээшлүүлэх хүсэлтэй байгаа. Тиймээс тэдэнд зориулсан цогц, ухаалаг үйлчилгээг санал болгож буйн нэг нь аутсорсинг, нөгөөх нь “coaching service” юм. Тодруулан тайлбарлавал, үйлчилгээг аутсорсинг хийдэг байгууллага Монголд манай REBERU-гээс өөр байхгүй. Бид хамтран ажиллагч байгууллагынхаа үйлчилгээний бодлогыг тодорхойлох, процессыг сайжруулах, стандартыг нь баримт бичиг, дүрэм журамд буулгах, бүх ажилтныг нь сурган хөгжүүлэх, үйлчилгээг нь хянах зэргээр цогц үйлчилгээг аутсорсинг хийж буйгаараа хамгийн онцлогтой. Харин үйлчилгээний көүч буюу “coaching service”-ийн хувьд ирэх жилээс эхлүүлэхээр төлөвлөж байна. Энэ нь тухайн байгууллагын томилсон нэг ажилтан эсвэл багт тодорхой хугацаанд чиглүүлэг, даалгавар өгөх замаар үйлчилгээгээ бусдаар хийлгэх бус өөрсдөө сайжруулахад нь зөвлөж, заах цоо шинэ үйлчилгээ юм. “REBERU” ГЭЖ ЮУ ВЭ? Хэрэглэгчийн үйлчилгээ, хэрэглэгчийн туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг компани. НЭР Япон хэлэнд “Л” үсэг байдаггүй учраас англи хэлний “Level” гэх үгийг “REBERU” гэж бичдэг. Утгын хувьд хамтдаа түвшингээ ахиулъя гэсэн санааг илэрхийлсэн. ОДОО Р.Түвшинжаргал: Бид одоогоор 1989 онд байгуулагдсан 10 орчим салбартай компанийн үйлчилгээний стандартыг боловсруулж, баримт бичигт буулган, 200 гаруй ажилтнуудыг нь сургах гурван сарын цогц төсөл дээр Хаан банкны жижиг, дунд бизнесийг дэмжих төвтэй хамтран ажиллаж байна. Мөн гурван байгууллагатай сургалт хөгжлийн аутсорсингийн гэрээтэй ажиллаж байгаа. Э.Майсүрэн: Үйлчилгээний салбарууд дундаас бидний амьдралд чухал байр суурь эзэлдэг нь боловсрол, эрүүл мэндийн салбар байдаг. Бид бусдад туслах философийг боловсролын салбараар буюу багш нарын үлгэр дуурайлаар дамжуулан хүүхдэд багаас нь төлөвшүүлэх хэрэгтэй гэсэн үзэл санааг баримтлан МУБИС-ийн бага ангийн багш бэлтгэх сургуулийн удирдлагатай уулзаж, гурван сарын хөтөлбөр бэлтгэх санал авсан. Үүнийхээ дагуу бэлтгэлээ базаан ажиллаж байна. Мөн эрүүл мэндийн салбарт бусад зөвлөх үйлчилгээний компаниудтай хамтарч ажиллах анхан шатны хэлцлийг эхнээс нь хийгээд явж байгаа. БАГ Э.Майсүрэн: Одоогоор хоёулаа ажиллаж байгаа ч ирэх сард манай багт нэг шинэ гишүүн нэмэгдэнэ. Бид багаа өргөжүүлэх тал дээр яарахгүй байгаа. Ерөнхийдөө үндсэн багийн бүрэлдэхүүнээ таван хүнээс хэтрүүлэхгүй гэж бодож байна. Харин төсөл, хөтөлбөр бүрдээ тухайн салбарынх нь мэргэжилтнийг гэрээт зөвлөхөөр урьж ажиллуулах болно. Р.Түвшинжаргал: Мөн бид тандагч бэлтгэн хамтарч ажилладаг. Үйлчилгээнийхээ чанарыг үнэлүүлэх хүсэлтэй байгууллагад тухайн тандагч хэрэглэгчийн дүрээр үйлчилгээг нь аваад эргээд үнэлгээ гаргаж, зөвлөгөө өгдөг. Одоогоор “mystery shopping” үйлчилгээний хүрээнд 10 гэрээт тандагч бий. "REBERU" компанийн үүсгэн байгуулагч Э.Майсүрэн "REBERU" компанийн үүсгэн байгуулагч Р.Түвшинжаргал ИРЭЭДҮЙ Э.Майсүрэн: Нийгмийн ялгаатай түвшнээс үл хамааран Монголд амьдарч байгаа хүн бүр эрх тэгш, чанартай үйлчилгээг аваасай гэж хүсэж байна. Ингэснээр залуус гадаад орныг зорих бус эх орондоо амьдрах хүсэлтэй болно шүү дээ. Үүний тулд боловсрол, эрүүл мэндийн салбарыг орхигдуулалгүй ажиллах зорилготой байгаагаас гадна үйлчилгээний соёлыг нийгэмдээ түгээх маркетингийн компанит ажлуудыг хийхээр зорьж байгаа. Монгол үйлчилгээний онцлогийг бий болгож, аялал жуулчлал, үйлчилгээний салбарт ард түмнийхээ зочломтгой занг сэргээн нэвтрүүлэхийг хүсэж байна. ЭРСДЭЛ Р.Түвшинжаргал: Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд Ковид-19 цар тахлын улмаас байгууллагуудад орж ирэх ашиг орлого буурсан. Үүнээс үүдэн тэд бүсээ чангалах буюу зардлаа хэмнэх горимд шилжсэн байгаа. Өөрөөр хэлбэл, үйлчилгээнийхээ чанарыг дээшлүүлэх тал дээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээнд зарцуулах төсвөө багасгаж байгаа гэсэн үг. Харин ийм үед бид эсрэгээрээ байгууллагууд хэрэглэгчдээ авч үлдэхийн тулд хэрэглэгч төвт үйлчилгээний философи болон байгууллагын соёлыг суулгах, үйлчилгээний стратеги бодлогоо ул суурьтай эргэн харах, үүнд хөрөнгө оруулах замаар цаг үеийн тодорхойгүй нөхцөл байдлыг давж гарах хэрэгтэй гэж үзэж байна. Харин нөгөө талаас бидний хувьд сургалт хөгжүүлэлт явуулах боломж нь хязгаарлагдмал болчхож байгаа юм. Цаг үеийн нөхцөл байдлаас болоод ихэнх байгууллага цахимаар ажиллаж, хурал, уулзалтаа хийж байгаа шүү дээ. Ийм үед нь бид ахиад л цахимаар сургалт орох нь ажилтнуудын сэтгэл зүйд бүр дарамттай мэт байдал үүсгэх, өөрөөр хэлбэл хүлээж авахад тохиромжгүй байх магадлалтай байна. Э.Майсүрэн: Цар тахлын сунжирсан байдлаас болж ажилтны сэтгэл ханамж үлэмж буурч байгаа нь ажиглагдаж байгаа. Тэгэхээр юун түрүүнд тэднийхээ сэтгэл санааг дэмжихгүй бол хэчнээн шинэ агуулга, мэдлэг өгөөд санасан үр дүндээ хүрч чадахгүй гэсэн үг. Бидэнд хандаж буй байгууллагууд үйлчилгээний сургалт авахаас өмнө байгууллагын дотоод соёлыг сэргээх, хамт олны эерэг харилцааг сайжруулах тал дээр контент хүсэж байгаа нь ийм учиртай. Тиймээс энэ чиглэлийн сургалт, семинарын контентууд дээр ажиллах шаардлага гарч байгаа юм.	Та өдөр тутам авч буй үйлчилгээнүүддээ хэр сэтгэл ханамжтай байдаг вэ? Ижил байгууллагын өөр нэг салбараар үйлчлүүлэхэд харилцаа болон үйлчилгээний ялгаатай байдал гарч байсан уу? Тийм бол анхаарлаа нааш нь хандуулаарай. “Үйлчлүүлэгч бол хаан” гэсэн үзэл баримтлал хэдийн хоцрогдсон бөгөөд аливаа байгууллагын үйлчилгээний чанар танаас ч мөн хамаардаг юм шүү. Хэрэглэгчдэдээ үзүүлж буй үйлчилгээгээрээ (Customer service) өрсөлддөг байсан байгууллагууд өнөө үед хэрэглэгчийн туршлагаараа (Customer experience) өрсөлдөж эхэлсэн. Товчхондоо байгууллагын хамгийн чухал маркетингийн хэрэгсэл нь тухайн үйлчилгээг сонгон хэрэглэж буй хэрэглэгчийн туршлага болжээ. Хэрэв танай байгууллага үнэнч, тогтвортой хэрэглэгчтэй болохыг хүсвэл хэрэглэгчийнхээ туулж буй замналд бүхэлд нь анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй. Иймд бид энэ удаагийн нийтлэлдээ хэрэглэгчийн үйлчилгээ, туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээг үзүүлдэг REBERU компанийг онцолж байна. Нэр: REBERU Хаяг: Чингэлтэй дүүрэг, 5-р хороо, Самбуугийн гудамж, “Moffice” дундын оффис Чиглэл: Хэрэглэгчийн үйлчилгээ, хэрэглэгчийн туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагч: Э.Майсүрэн (Майка), Р.Түвшинжаргал (TJ) Үүсгэн байгуулагдсан он: 2021 Холбоос: Reberu (Фэйсбүүк) ### СЭДЭЛ Э.Майсүрэн: 18 жил нөхөрлөж буй Р.Түвшинжаргал бид хоёр 2006 онд “Шинэ Монгол” ахлах сургуулиа төгсөөд Япон Улсад эдийн засгийн мэргэжлээр бакалаврын зэргээ дүүргэсэн. Үүний дараагаар найз маань Монголдоо ирж ажилласан бол би хувийн шалтгаанаар Европыг зорьсон юм. Тэнд байх хугацаандаа харилцаан дээр суурилсан “үйлчилгээ” нь хүний амьдралын чанарт яаж эергээр нөлөөлж болохыг жинхэнэ утгаар нь мэдэрч, Монголынхоо үйлчилгээний салбарт өөрчлөлт хийх хүсэл тээсээр эх орондоо эргэн ирж байлаа. Хүсэл, зорилгынхоо дагуу Монголд анх удаа “Customer Experience” буюу хэрэглэгчийн туршлагыг хэмжих судалгааг арилжааны таван банкны 540 харилцагчид хийж, одоогоор Монголынхоо байгууллагуудын үйлчилгээг хэмжиж чадахуйц загвар гаргахаар МУИС-ийн Бизнесийн сургуулийн докторын хөтөлбөрт суралцаж байна. Өнөөдөр аль ч салбарын залуучууд амьдарч буй нийгмээ сайн сайхан болгохын тулд өөрсдийнхөөрөө хичээн ажиллаж байгаа. Бид ч бас тэдэнтэй мөр зэрэгцэхийг хүссэн гэж хэлж болно. Өөрөөр хэлбэл, өнөөг хүртэл хуримтлуулсан мэдлэг туршлага, үүнд зарцуулсан цаг хугацааг одоогийн хийж бүтээе, өөрчилье гэсэн хүсэл эрмэлзэлтэйгээ нэгтгэн энэхүү компаниа байгуулсан. Р.Түвшинжаргал: Хамтрагчийнхаа нэгэн адил миний бие Японд суралцах хугацаандаа хэрэглэгч төвтэй үйлчилгээ гэдгийг нүдээр үзэж, биеэр мэдэрсэн. Хэдийгээр бид байгууллагын үйлчилгээ болон туршлагыг дараагийн түвшинд хүргэх үндсэн зорилготой ч тэдний цаана буй үйлчлүүлэгч, хэрэглэгчдийн үйлчилгээний соёлыг орхигдуулж болохгүй. Тиймээс хэрэглэгчдэдээ энэ талын контент бэлтгэж хүргэх нь бидний үйл ажиллагааны нэг том хэсэг. Байгууллагын талаас үйлчилгээгээ чанаржуулахын хэрээр хэрэглэгчийн талаас түүнийг ойлгодог байх нь маш чухал. ### ялгарал Р.Түвшинжаргал: Манай компани нь сургалт, судалгаа, зөвлөх үйлчилгээ, аутсорсинг үйлчилгээг цогц байдлаар үзүүлдэг гэдгээрээ ижил төрлийн байгууллагуудаас давуу талтай. Товчоор хэлэхэд үйлчилгээтэй холбоотой судалгаанаас эхлээд стандарт боловсруулалт, сургалт нэвтрүүлэлт болон үнэлж, дүгнэх, сайжруулах бүх л шатанд үйлчилгээ үзүүлдэг гэсэн үг. Э.Майсүрэн: Үүн дээр нэмж хэлэхэд манай улсын жижиг, дунд үйлдвэрлэл эрхлэгч компаниудын хувьд үйлчилгээ хариуцсан менежергүй байх тохиолдол элбэг байдаг. Гэтэл тэдгээр байгууллага ч бас үйлчилгээний чанараа сайжруулж, хэрэглэгчдийнхээ сэтгэл ханамжийг дээшлүүлэх хүсэлтэй байгаа. Тиймээс тэдэнд зориулсан цогц, ухаалаг үйлчилгээг санал болгож буйн нэг нь аутсорсинг, нөгөөх нь “coaching service” юм. Тодруулан тайлбарлавал, үйлчилгээг аутсорсинг хийдэг байгууллага Монголд манай REBERU-гээс өөр байхгүй. Бид хамтран ажиллагч байгууллагынхаа үйлчилгээний бодлогыг тодорхойлох, процессыг сайжруулах, стандартыг нь баримт бичиг, дүрэм журамд буулгах, бүх ажилтныг нь сурган хөгжүүлэх, үйлчилгээг нь хянах зэргээр цогц үйлчилгээг аутсорсинг хийж буйгаараа хамгийн онцлогтой. Харин үйлчилгээний көүч буюу “coaching service”-ийн хувьд ирэх жилээс эхлүүлэхээр төлөвлөж байна. Энэ нь тухайн байгууллагын томилсон нэг ажилтан эсвэл багт тодорхой хугацаанд чиглүүлэг, даалгавар өгөх замаар үйлчилгээгээ бусдаар хийлгэх бус өөрсдөө сайжруулахад нь зөвлөж, заах цоо шинэ үйлчилгээ юм. ### “REBERU” ГЭЖ ЮУ ВЭ? Хэрэглэгчийн үйлчилгээ, хэрэглэгчийн туршлагын менежмент, зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг компани. ### НЭР Япон хэлэнд “Л” үсэг байдаггүй учраас англи хэлний “Level” гэх үгийг “REBERU” гэж бичдэг. Утгын хувьд хамтдаа түвшингээ ахиулъя гэсэн санааг илэрхийлсэн. ### ОДОО Р.Түвшинжаргал: Бид одоогоор 1989 онд байгуулагдсан 10 орчим салбартай компанийн үйлчилгээний стандартыг боловсруулж, баримт бичигт буулган, 200 гаруй ажилтнуудыг нь сургах гурван сарын цогц төсөл дээр Хаан банкны жижиг, дунд бизнесийг дэмжих төвтэй хамтран ажиллаж байна. Мөн гурван байгууллагатай сургалт хөгжлийн аутсорсингийн гэрээтэй ажиллаж байгаа. Э.Майсүрэн: Үйлчилгээний салбарууд дундаас бидний амьдралд чухал байр суурь эзэлдэг нь боловсрол, эрүүл мэндийн салбар байдаг. Бид бусдад туслах философийг боловсролын салбараар буюу багш нарын үлгэр дуурайлаар дамжуулан хүүхдэд багаас нь төлөвшүүлэх хэрэгтэй гэсэн үзэл санааг баримтлан МУБИС-ийн бага ангийн багш бэлтгэх сургуулийн удирдлагатай уулзаж, гурван сарын хөтөлбөр бэлтгэх санал авсан. Үүнийхээ дагуу бэлтгэлээ базаан ажиллаж байна. Мөн эрүүл мэндийн салбарт бусад зөвлөх үйлчилгээний компаниудтай хамтарч ажиллах анхан шатны хэлцлийг эхнээс нь хийгээд явж байгаа. ### БАГ Э.Майсүрэн: Одоогоор хоёулаа ажиллаж байгаа ч ирэх сард манай багт нэг шинэ гишүүн нэмэгдэнэ. Бид багаа өргөжүүлэх тал дээр яарахгүй байгаа. Ерөнхийдөө үндсэн багийн бүрэлдэхүүнээ таван хүнээс хэтрүүлэхгүй гэж бодож байна. Харин төсөл, хөтөлбөр бүрдээ тухайн салбарынх нь мэргэжилтнийг гэрээт зөвлөхөөр урьж ажиллуулах болно. Р.Түвшинжаргал: Мөн бид тандагч бэлтгэн хамтарч ажилладаг. Үйлчилгээнийхээ чанарыг үнэлүүлэх хүсэлтэй байгууллагад тухайн тандагч хэрэглэгчийн дүрээр үйлчилгээг нь аваад эргээд үнэлгээ гаргаж, зөвлөгөө өгдөг. Одоогоор “mystery shopping” үйлчилгээний хүрээнд 10 гэрээт тандагч бий. "REBERU" компанийн үүсгэн байгуулагч Э.Майсүрэн "REBERU" компанийн үүсгэн байгуулагч Р.Түвшинжаргал ### ИРЭЭДҮЙ Э.Майсүрэн: Нийгмийн ялгаатай түвшнээс үл хамааран Монголд амьдарч байгаа хүн бүр эрх тэгш, чанартай үйлчилгээг аваасай гэж хүсэж байна. Ингэснээр залуус гадаад орныг зорих бус эх орондоо амьдрах хүсэлтэй болно шүү дээ. Үүний тулд боловсрол, эрүүл мэндийн салбарыг орхигдуулалгүй ажиллах зорилготой байгаагаас гадна үйлчилгээний соёлыг нийгэмдээ түгээх маркетингийн компанит ажлуудыг хийхээр зорьж байгаа. Монгол үйлчилгээний онцлогийг бий болгож, аялал жуулчлал, үйлчилгээний салбарт ард түмнийхээ зочломтгой занг сэргээн нэвтрүүлэхийг хүсэж байна. ### ЭРСДЭЛ Р.Түвшинжаргал: Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд Ковид-19 цар тахлын улмаас байгууллагуудад орж ирэх ашиг орлого буурсан. Үүнээс үүдэн тэд бүсээ чангалах буюу зардлаа хэмнэх горимд шилжсэн байгаа. Өөрөөр хэлбэл, үйлчилгээнийхээ чанарыг дээшлүүлэх тал дээр авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээнд зарцуулах төсвөө багасгаж байгаа гэсэн үг. Харин ийм үед бид эсрэгээрээ байгууллагууд хэрэглэгчдээ авч үлдэхийн тулд хэрэглэгч төвт үйлчилгээний философи болон байгууллагын соёлыг суулгах, үйлчилгээний стратеги бодлогоо ул суурьтай эргэн харах, үүнд хөрөнгө оруулах замаар цаг үеийн тодорхойгүй нөхцөл байдлыг давж гарах хэрэгтэй гэж үзэж байна. Харин нөгөө талаас бидний хувьд сургалт хөгжүүлэлт явуулах боломж нь хязгаарлагдмал болчхож байгаа юм. Цаг үеийн нөхцөл байдлаас болоод ихэнх байгууллага цахимаар ажиллаж, хурал, уулзалтаа хийж байгаа шүү дээ. Ийм үед нь бид ахиад л цахимаар сургалт орох нь ажилтнуудын сэтгэл зүйд бүр дарамттай мэт байдал үүсгэх, өөрөөр хэлбэл хүлээж авахад тохиромжгүй байх магадлалтай байна. Э.Майсүрэн: Цар тахлын сунжирсан байдлаас болж ажилтны сэтгэл ханамж үлэмж буурч байгаа нь ажиглагдаж байгаа. Тэгэхээр юун түрүүнд тэднийхээ сэтгэл санааг дэмжихгүй бол хэчнээн шинэ агуулга, мэдлэг өгөөд санасан үр дүндээ хүрч чадахгүй гэсэн үг. Бидэнд хандаж буй байгууллагууд үйлчилгээний сургалт авахаас өмнө байгууллагын дотоод соёлыг сэргээх, хамт олны эерэг харилцааг сайжруулах тал дээр контент хүсэж байгаа нь ийм учиртай. Тиймээс энэ чиглэлийн сургалт, семинарын контентууд дээр ажиллах шаардлага гарч байгаа юм.
https://unread.today/c/spotlight-obortech	Онцлох бизнес	Majigsuren Tsogbadrakh	2021-11-08T00:00:00	11 сарын 8, 2021	OBORTECH: Тэгш оролцоог технологиор + Бизнесийн цахим харилцааны шинэ орчин	<div class="article-body"> <h2><div>Олон улсын тээврийн зардлын 20 хувьтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн дүн нь бичиг баримт солилцож буй хүнд сурталтай процессоос үүдэлтэй хэмээн Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум танилцуулж байв. Учир юунд гэвэл тухайн тээвэрлэлтэд оролцогч талуудыг холбосон хүртээмжтэй цахим систем байдаггүй. Өөрөөр хэлбэл, тухайн тээвэрлэлт нь стандартад нийцсэн эсэхээс эхлээд хэрэглэгчийн гарт хүрэх хүртэлх үйл явцыг харуулах, ил тод мэдээлэх орчин байхгүй аж. Тиймээс бид энэ удаа нийлүүлэлтийн сүлжээ, ложистикийн салбарт нэн чухал хэрэгцээтэй, төвлөрсөн бус системийг Монголдоо анхлан нэвтрүүлж буй "Obortech" компанийг онцолж байна. </div></h2><p><b>Нэр:</b> OBORTECH <br><b>Хаяг:</b> Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо, Grand Office 3-36 <br><b>Чиглэл:</b> Блокчейн технологид суурилсан мэдээлэл солилцох цахим систем <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Б.Тамир <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан он:</b> 2019 <br><b>Холбоос: </b><a href="https://www.facebook.com/Obortech.Mongolia" target="_blank">Obortech Mongolia</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://twitter.com/OBORTECHhub" target="_blank">OBORTECH</a> (Твиттер), <a href="https://www.obortech.io/?lang=mn" target="_blank">Obortech</a> (Вэб), <a href="https://www.youtube.com/channel/UCQxPIavuaCHfdpGsT8_hFkw" target="_blank">OBORTECH</a> (Ютүб)<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/af0bad932e4453cf863bf024ceb0337e.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">СЭДЭЛ</h3><p></p><p>Нийлүүлэлтийн сүлжээ, ложистикийн салбарт технологи, мэдлэг, мэдээлэл солилцох арга хэлбэрийн хувьд өөр хоорондоо харилцан адилгүй олон төрлийн тоглогч байдаг. Гэвч бүгдэд нь нэг ижил асуудал тулгарч буй нь бизнесийн цахим харилцааны оновчтой шийдэл. Уламжлалт төвлөрсөн систем буюу бүх мэдээлэл нь аль нэг компани, байгууллагын нэг серверт хадгалагддаг систем нь тус серверийн үйл ажиллагаа доголдох, эсвэл тухайн байгууллага нь мэдээллийг өөрт ашигтайгаар өөрчлөх, бусад хэрэглэгчийн мэдээллийг зөвшөөрөлгүйгээр харах зэрэг эрсдэлтэй байдаг. Харин энэ байдлыг блокчейн системд оруулснаар мэдээллийн урсгалын нэг стандарт, формат бий болж, олон асуудлыг нэг дор шийдэх боломжтой болж байгаа юм. Ийнхүү бид блокчейн технологид суурилсан мэдээлэл солилцох цахим системийг Монголын ложистикийн салбарт нэвтрүүлэх зорилгоор 2019 оны эхээр компаниа байгуулсан.</p><p>Дэлхийн томоохон тээврийн компаниуд блокчейн болон IoT (юмсын интернэт) холболтын технологийг ложистик, нийлүүлэлтийн салбарт дараагийн цоо шинэ хувьслыг авчирна хэмээн үзэж байгаа. Гагцхүү үүнийг яаж нэвтрүүлж, хэрхэн хэрэглэх ёстой вэ гэдэг нь хамгийн чухал асуудал болж байгаа юм. Ложистик, нийлүүлэлтийн сүлжээ нь зөвхөн нэг улсаар хязгаарлагддаггүй учраас импортлогч, экспортлогч аль ч улсын хувьд ашиглаж болохуйц мэдээлэл солилцооны систем байх хэрэгтэй. Тиймээс дэлхийн стандартад хүлээн зөвшөөрөгдөхийн зэрэгцээ Монголдоо тохирсон загвар буюу хэн ч ашиглах боломжтой системийг хөгжүүлэхээр судалгаа хийж эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, энэхүү системийг төвлөрсөн бус, ардчилсан байдлаар хийх шаардлага гарч ирсэн гэсэн үг. Энэ хүрээнд дотоодын хөгжүүлэгчдээр хийлгэх гэж оролдсон ч мэдээллийн аюулгүй байдлын стандартаас эхлээд хүндрэл бэрхшээлтэй тулгарсан. Иймд блокчейн хөгжүүлэлтийг хамгийн сайн хийж буй гаднын багийн эрэлд гарч, олон хөгжүүлэгчтэй уулзсаны эцэст Энэтхэг Улсын багтай хамтран ажиллаж байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯЛГАРАЛ</h3><p></p><p>Блокчейн систем нь тухайн оролцогч талуудын солилцож буй мэдээллийг төвлөрсөн бус сүлжээний зарчмаар бүртгэн авдаг ба нэгэнт бүртгэгдсэн мэдээллийг сүлжээнд оролцож байгаа бусад талын оролцоогүйгээр устгах юм уу өөрчлөх боломжгүй. Тэгэхээр хамтран ажиллагч аль нэг тал алдаа гаргаж, түүнийгээ устгах юм уу засах гэж оролдвол харилцагч талуудад заавал мэдэгдэх, зарим тохиолдолд талуудаас зөвшөөрөл авах шаардлагатай болно. Үндсэндээ аль нэг тал дур мэдэн шийдвэр гаргах эрхгүй тул үүнээс байгууллага, компанийн дунд итгэлцэл бий болно гэсэн үг.</p><p>Харин манай системийн ажиллах зарчмын онцлог нь аль ч түвшний хэрэглэгчдэд ойлгомжтой, хүртээмжтэй байхаар хөгжүүлсэн. Ерөнхий хэлбэрийн хувьд хэрэглэхэд илүү хялбар, энгийн байлгах үүднээс хүн бүрийн ашигладаг сошиал платформын загвараар хөгжүүлж байна. Танай байгууллагын оруулж буй мэдээлэл нь блокчейн дээр бүртгэгдэж, мэдээллийн өндөр хамгаалалттай системд хадгалагдана. Одоо хөгжүүлж буй туршилтын бета хувилбараа бид өнгөрөгч аравдугаар сард олон нийтэд танилцуулж, маркетинг хийж эхэлсэн. Энэ хүрээнд туршилтад орох хүсэлтэй байгууллагуудыг бүртгэн аваад байгаа ба энэ онд багтаан туршилтаа дуусгах төлөвлөгөөтэй байна.</p><p>Мөн мэдээлэл солилцох экосистемийг илүү сонирхолтой, өмнө байгаагүй цахим харилцааны шинэлэг орчин бүрдүүлэх зорилгоор OBOT токенийг нэвтрүүлсэн. Тус токен нь мэдээлэл солилцох виртуал экосистемд олон янзаар ашиглагдаж, тухайн экосистемийн үндсэн хэрэглээний токен болох юм. Харилцагч байгууллагууд үнэн зөв, баталгаатай мэдээллээ хэр идэвхтэй оруулж байгаа болон хамтран ажиллагч байгууллагуудынхаа дунд хэр итгэлцэл хүлээж байгаагаас хамаарч оноо өгөх боломжтой. Харин тэрхүү оноо нь тодорхой түвшинг илтгэх ба түүнтэй дүйцэхүйц токеноор харилцагчдаа урамшуулна гэсэн үг. Үүнээс гадна OBOT токенийг тус системийн төлбөрт хөнгөлөлт эдлэх, ухаалаг гэрээний урамшуулалд ашиглах, системийн засаглалтай холбоотой үйл ажиллагаанд оролцох, системийн орчинд бусадтай бартер хийх зэрэг олон янзаар ашиглах боломжтой. Энэхүү OBOT токений хэрэглээний загварыг олон улсад амжилттай яваа блокчейн технологид суурилсан олон крипто төслийн нийтлэг чиг хандлагад нийцүүлэн хийсэн. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a0c9889442bdb8dfb14bd633c86b33d7.jpg"></p><div class="image-caption">"OBORTECH"-ийн үүсгэн байгуулагч Б.Тамир</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/365db0b8b583bde6b9939a025dccf935.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>“OBORTECH” ГЭЖ ЮУ ВЭ?</div></h3><p>Блокчейн технологи дээр суурилсан мэдээлэл солилцох цахим систем. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НЭР</h3><p>2017, 2018 оны үед “Нэг бүс, Нэг зам” нэртэй санаачилгын хүрээнд Ази, Европ тивийг холбосон транзит орон нь манай улс байх тухай яригдаж байсан юм. Тухайн үед бид тэрхүү үйл явдлыг бэлгэдэн Ази, Европ тивийг холбосон дэд бүтцийн технологийг монголчууд өөрсдөө хийж, энэ салбарт тэргүүлье гэсэн санаагаар "One Belt, One Road" гэх үгсийг товчилж OBORTECH гэж нэрлэсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ОДОО</h3><p></p><p>Олон улсын баг бүрдүүлж чадсаны давуу тал гарч Microsoft компаниас зарласан олон улсын хөтөлбөрт шилдэг зургаан төслийн нэгээр шалгарсан. Блокчейн технологи хөгжүүлэгч компаниудыг зах зээлд гаргах, хөрөнгө оруулагчтай холбох “The Century Program” хөтөлбөрт нийт 500 төсөл хүсэлтээ ирүүлснээс бид ийнхүү шалгараад байгаа юм. Харин энэ талын ажлуудыг энэтхэг хөгжүүлэгчдийн баг хариуцаад явж байгаа.</p><p>Өмнө нь хэлсэнчлэн блокчейнээс гадна IoT ухаалаг мэдрэгчийн технологийг нэвтрүүлэх тал дээр анхааран ажиллаж байна. Үүнийг товчоор тайлбарлавал, IoT нь аливаа компанийн ачаа тээвэрлэлт стандартын дагуу явж байгаа эсэхийг хянадаг төхөөрөмж юм. Энэ хүрээнд Данийн "Onomondo" компанитай хамтран ажиллаж эхэлсэн. Тус компанийн чанартай сүлжээг ашиглан тээвэрлэлтийн явцын мэдээллийг дэлхийн хаанаас ч хүлээн авах болон илгээх боломж бүрдэнэ гэсэн үг. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/812d1a5d67599ca525cbcf51c152cccb.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БАГ</h3><p>Одоогоор оффистоо 10 орчим хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Системийн хөгжүүлэлтийг Энэтхэгийн баг хариуцан ажиллаж байгаа бол токений хөгжүүлэлтийг олон улсын крипто, блокчейн системийн чиглэлээр мэргэшсэн ОХУ-ын мэргэжилтэн Максим Прищепо ахлан ажиллаж байна.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ИРЭЭДҮЙ</h3><p>Юун түрүүнд токеноо олон улсын томоохон крипто биржүүдэд арилжаалах зорилт тавьж байна. Ингэснээр гадаадын орнуудад илүү танигдах боломж бүрдэх юм. Мөн ирэх оноос системийнхээ гадаад маркетинг дээр анхаарна. Танилцуулга хийгдэх сувгууд маань ч бэлэн болсон. Гагцхүү бид системийнхээ туршилтыг нэн тэргүүнд дуусгах хэрэгтэй. Учир нь бид түүнээс гарах үр дүнд суурилан контентоо бэлтгэн, гадаад маркетингаа илүү сайн хийх боломжтой болох юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭРСДЭЛ</h3><p></p><p>Аливаа инновацыг нэвтрүүлэхэд хүн бүр шууд ойлгох боломжгүй шүү дээ. Зарим хүмүүс хэтэрхий хуучин арга барилд дасчихсан байгаа учраас тэдэнд зөв ойлголт өгөх тал дээр анхаарах хэрэгтэй. Токений хувьд мөн л харилцан адилгүй ойлголттой байна. Дийлэнх хүмүүс криптовалютаас ашиг олох тал дээр нь л төвлөрөөд байна. Энэ салбар нь байнгын савлагаатай, таамаглашгүй байдаг болохоор үүнийг наанатай цаанатай харж, тухайн крипто валютаас илүүтэй цаана нь байгаа технологийн шийдэл, асуудал шийдвэрлэж буй зах зээлийн боломж, төсөл хэрэгжүүлж буй багийнх нь талаар сайтар судлах хэрэгтэй.</p><p>Өнөөдөр хүмүүс хэт их сэтгэлийн хөөрлөөр нэг нэгнийгээ дагаж, богино хугацааны крипто валютын үнийн өсөлтөд анхаарлаа хандуулаад байх шиг. Богино хугацаанд хэт өндөр өсөлт үзүүлсэн крипто валют эргээд хүчтэй унах магадлал өндөр байдаг учраас энэ чиглэлийн төсөл хэрэгжүүлж буй хэн бүхэн нийгмийн өмнө хүлээсэн хариуцлагаа ухамсарлан иргэдийнхээ санхүүгийн боловсролд болон крипто зах зээл дээр хэрхэн арилжаа хийх, сайн крипто төслүүдийг яаж үнэлж дүгнэх талаар наад захын мэдлэг олгоход анхаараасай гэж хүсэж байна. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/Emel5H2aWgM?rel=0"></iframe> </div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/90c45dfdcb8d960d2e4e6bf5f982d7ef.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/c32b77defe1889e457dbd4ec7e32bc04.jpg"></p> </div>	Олон улсын тээврийн зардлын 20 хувьтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн дүн нь бичиг баримт солилцож буй хүнд сурталтай процессоос үүдэлтэй хэмээн Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум танилцуулж байв. Учир юунд гэвэл тухайн тээвэрлэлтэд оролцогч талуудыг холбосон хүртээмжтэй цахим систем байдаггүй. Өөрөөр хэлбэл, тухайн тээвэрлэлт нь стандартад нийцсэн эсэхээс эхлээд хэрэглэгчийн гарт хүрэх хүртэлх үйл явцыг харуулах, ил тод мэдээлэх орчин байхгүй аж. Тиймээс бид энэ удаа нийлүүлэлтийн сүлжээ, ложистикийн салбарт нэн чухал хэрэгцээтэй, төвлөрсөн бус системийг Монголдоо анхлан нэвтрүүлж буй "Obortech" компанийг онцолж байна. Нэр: OBORTECH Хаяг: Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо, Grand Office 3-36 Чиглэл: Блокчейн технологид суурилсан мэдээлэл солилцох цахим систем Үүсгэн байгуулагч: Б.Тамир Үүсгэн байгуулагдсан он: 2019 Холбоос: Obortech Mongolia (Фэйсбүүк), OBORTECH (Твиттер), Obortech (Вэб), OBORTECH (Ютүб) СЭДЭЛ Нийлүүлэлтийн сүлжээ, ложистикийн салбарт технологи, мэдлэг, мэдээлэл солилцох арга хэлбэрийн хувьд өөр хоорондоо харилцан адилгүй олон төрлийн тоглогч байдаг. Гэвч бүгдэд нь нэг ижил асуудал тулгарч буй нь бизнесийн цахим харилцааны оновчтой шийдэл. Уламжлалт төвлөрсөн систем буюу бүх мэдээлэл нь аль нэг компани, байгууллагын нэг серверт хадгалагддаг систем нь тус серверийн үйл ажиллагаа доголдох, эсвэл тухайн байгууллага нь мэдээллийг өөрт ашигтайгаар өөрчлөх, бусад хэрэглэгчийн мэдээллийг зөвшөөрөлгүйгээр харах зэрэг эрсдэлтэй байдаг. Харин энэ байдлыг блокчейн системд оруулснаар мэдээллийн урсгалын нэг стандарт, формат бий болж, олон асуудлыг нэг дор шийдэх боломжтой болж байгаа юм. Ийнхүү бид блокчейн технологид суурилсан мэдээлэл солилцох цахим системийг Монголын ложистикийн салбарт нэвтрүүлэх зорилгоор 2019 оны эхээр компаниа байгуулсан. Дэлхийн томоохон тээврийн компаниуд блокчейн болон IoT (юмсын интернэт) холболтын технологийг ложистик, нийлүүлэлтийн салбарт дараагийн цоо шинэ хувьслыг авчирна хэмээн үзэж байгаа. Гагцхүү үүнийг яаж нэвтрүүлж, хэрхэн хэрэглэх ёстой вэ гэдэг нь хамгийн чухал асуудал болж байгаа юм. Ложистик, нийлүүлэлтийн сүлжээ нь зөвхөн нэг улсаар хязгаарлагддаггүй учраас импортлогч, экспортлогч аль ч улсын хувьд ашиглаж болохуйц мэдээлэл солилцооны систем байх хэрэгтэй. Тиймээс дэлхийн стандартад хүлээн зөвшөөрөгдөхийн зэрэгцээ Монголдоо тохирсон загвар буюу хэн ч ашиглах боломжтой системийг хөгжүүлэхээр судалгаа хийж эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, энэхүү системийг төвлөрсөн бус, ардчилсан байдлаар хийх шаардлага гарч ирсэн гэсэн үг. Энэ хүрээнд дотоодын хөгжүүлэгчдээр хийлгэх гэж оролдсон ч мэдээллийн аюулгүй байдлын стандартаас эхлээд хүндрэл бэрхшээлтэй тулгарсан. Иймд блокчейн хөгжүүлэлтийг хамгийн сайн хийж буй гаднын багийн эрэлд гарч, олон хөгжүүлэгчтэй уулзсаны эцэст Энэтхэг Улсын багтай хамтран ажиллаж байна. ЯЛГАРАЛ Блокчейн систем нь тухайн оролцогч талуудын солилцож буй мэдээллийг төвлөрсөн бус сүлжээний зарчмаар бүртгэн авдаг ба нэгэнт бүртгэгдсэн мэдээллийг сүлжээнд оролцож байгаа бусад талын оролцоогүйгээр устгах юм уу өөрчлөх боломжгүй. Тэгэхээр хамтран ажиллагч аль нэг тал алдаа гаргаж, түүнийгээ устгах юм уу засах гэж оролдвол харилцагч талуудад заавал мэдэгдэх, зарим тохиолдолд талуудаас зөвшөөрөл авах шаардлагатай болно. Үндсэндээ аль нэг тал дур мэдэн шийдвэр гаргах эрхгүй тул үүнээс байгууллага, компанийн дунд итгэлцэл бий болно гэсэн үг. Харин манай системийн ажиллах зарчмын онцлог нь аль ч түвшний хэрэглэгчдэд ойлгомжтой, хүртээмжтэй байхаар хөгжүүлсэн. Ерөнхий хэлбэрийн хувьд хэрэглэхэд илүү хялбар, энгийн байлгах үүднээс хүн бүрийн ашигладаг сошиал платформын загвараар хөгжүүлж байна. Танай байгууллагын оруулж буй мэдээлэл нь блокчейн дээр бүртгэгдэж, мэдээллийн өндөр хамгаалалттай системд хадгалагдана. Одоо хөгжүүлж буй туршилтын бета хувилбараа бид өнгөрөгч аравдугаар сард олон нийтэд танилцуулж, маркетинг хийж эхэлсэн. Энэ хүрээнд туршилтад орох хүсэлтэй байгууллагуудыг бүртгэн аваад байгаа ба энэ онд багтаан туршилтаа дуусгах төлөвлөгөөтэй байна. Мөн мэдээлэл солилцох экосистемийг илүү сонирхолтой, өмнө байгаагүй цахим харилцааны шинэлэг орчин бүрдүүлэх зорилгоор OBOT токенийг нэвтрүүлсэн. Тус токен нь мэдээлэл солилцох виртуал экосистемд олон янзаар ашиглагдаж, тухайн экосистемийн үндсэн хэрэглээний токен болох юм. Харилцагч байгууллагууд үнэн зөв, баталгаатай мэдээллээ хэр идэвхтэй оруулж байгаа болон хамтран ажиллагч байгууллагуудынхаа дунд хэр итгэлцэл хүлээж байгаагаас хамаарч оноо өгөх боломжтой. Харин тэрхүү оноо нь тодорхой түвшинг илтгэх ба түүнтэй дүйцэхүйц токеноор харилцагчдаа урамшуулна гэсэн үг. Үүнээс гадна OBOT токенийг тус системийн төлбөрт хөнгөлөлт эдлэх, ухаалаг гэрээний урамшуулалд ашиглах, системийн засаглалтай холбоотой үйл ажиллагаанд оролцох, системийн орчинд бусадтай бартер хийх зэрэг олон янзаар ашиглах боломжтой. Энэхүү OBOT токений хэрэглээний загварыг олон улсад амжилттай яваа блокчейн технологид суурилсан олон крипто төслийн нийтлэг чиг хандлагад нийцүүлэн хийсэн. "OBORTECH"-ийн үүсгэн байгуулагч Б.Тамир “OBORTECH” ГЭЖ ЮУ ВЭ? Блокчейн технологи дээр суурилсан мэдээлэл солилцох цахим систем. НЭР 2017, 2018 оны үед “Нэг бүс, Нэг зам” нэртэй санаачилгын хүрээнд Ази, Европ тивийг холбосон транзит орон нь манай улс байх тухай яригдаж байсан юм. Тухайн үед бид тэрхүү үйл явдлыг бэлгэдэн Ази, Европ тивийг холбосон дэд бүтцийн технологийг монголчууд өөрсдөө хийж, энэ салбарт тэргүүлье гэсэн санаагаар "One Belt, One Road" гэх үгсийг товчилж OBORTECH гэж нэрлэсэн. ОДОО Олон улсын баг бүрдүүлж чадсаны давуу тал гарч Microsoft компаниас зарласан олон улсын хөтөлбөрт шилдэг зургаан төслийн нэгээр шалгарсан. Блокчейн технологи хөгжүүлэгч компаниудыг зах зээлд гаргах, хөрөнгө оруулагчтай холбох “The Century Program” хөтөлбөрт нийт 500 төсөл хүсэлтээ ирүүлснээс бид ийнхүү шалгараад байгаа юм. Харин энэ талын ажлуудыг энэтхэг хөгжүүлэгчдийн баг хариуцаад явж байгаа. Өмнө нь хэлсэнчлэн блокчейнээс гадна IoT ухаалаг мэдрэгчийн технологийг нэвтрүүлэх тал дээр анхааран ажиллаж байна. Үүнийг товчоор тайлбарлавал, IoT нь аливаа компанийн ачаа тээвэрлэлт стандартын дагуу явж байгаа эсэхийг хянадаг төхөөрөмж юм. Энэ хүрээнд Данийн "Onomondo" компанитай хамтран ажиллаж эхэлсэн. Тус компанийн чанартай сүлжээг ашиглан тээвэрлэлтийн явцын мэдээллийг дэлхийн хаанаас ч хүлээн авах болон илгээх боломж бүрдэнэ гэсэн үг. БАГ Одоогоор оффистоо 10 орчим хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Системийн хөгжүүлэлтийг Энэтхэгийн баг хариуцан ажиллаж байгаа бол токений хөгжүүлэлтийг олон улсын крипто, блокчейн системийн чиглэлээр мэргэшсэн ОХУ-ын мэргэжилтэн Максим Прищепо ахлан ажиллаж байна. ИРЭЭДҮЙ Юун түрүүнд токеноо олон улсын томоохон крипто биржүүдэд арилжаалах зорилт тавьж байна. Ингэснээр гадаадын орнуудад илүү танигдах боломж бүрдэх юм. Мөн ирэх оноос системийнхээ гадаад маркетинг дээр анхаарна. Танилцуулга хийгдэх сувгууд маань ч бэлэн болсон. Гагцхүү бид системийнхээ туршилтыг нэн тэргүүнд дуусгах хэрэгтэй. Учир нь бид түүнээс гарах үр дүнд суурилан контентоо бэлтгэн, гадаад маркетингаа илүү сайн хийх боломжтой болох юм. ЭРСДЭЛ Аливаа инновацыг нэвтрүүлэхэд хүн бүр шууд ойлгох боломжгүй шүү дээ. Зарим хүмүүс хэтэрхий хуучин арга барилд дасчихсан байгаа учраас тэдэнд зөв ойлголт өгөх тал дээр анхаарах хэрэгтэй. Токений хувьд мөн л харилцан адилгүй ойлголттой байна. Дийлэнх хүмүүс криптовалютаас ашиг олох тал дээр нь л төвлөрөөд байна. Энэ салбар нь байнгын савлагаатай, таамаглашгүй байдаг болохоор үүнийг наанатай цаанатай харж, тухайн крипто валютаас илүүтэй цаана нь байгаа технологийн шийдэл, асуудал шийдвэрлэж буй зах зээлийн боломж, төсөл хэрэгжүүлж буй багийнх нь талаар сайтар судлах хэрэгтэй. Өнөөдөр хүмүүс хэт их сэтгэлийн хөөрлөөр нэг нэгнийгээ дагаж, богино хугацааны крипто валютын үнийн өсөлтөд анхаарлаа хандуулаад байх шиг. Богино хугацаанд хэт өндөр өсөлт үзүүлсэн крипто валют эргээд хүчтэй унах магадлал өндөр байдаг учраас энэ чиглэлийн төсөл хэрэгжүүлж буй хэн бүхэн нийгмийн өмнө хүлээсэн хариуцлагаа ухамсарлан иргэдийнхээ санхүүгийн боловсролд болон крипто зах зээл дээр хэрхэн арилжаа хийх, сайн крипто төслүүдийг яаж үнэлж дүгнэх талаар наад захын мэдлэг олгоход анхаараасай гэж хүсэж байна.	Олон улсын тээврийн зардлын 20 хувьтай тэнцэх хэмжээний мөнгөн дүн нь бичиг баримт солилцож буй хүнд сурталтай процессоос үүдэлтэй хэмээн Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум танилцуулж байв. Учир юунд гэвэл тухайн тээвэрлэлтэд оролцогч талуудыг холбосон хүртээмжтэй цахим систем байдаггүй. Өөрөөр хэлбэл, тухайн тээвэрлэлт нь стандартад нийцсэн эсэхээс эхлээд хэрэглэгчийн гарт хүрэх хүртэлх үйл явцыг харуулах, ил тод мэдээлэх орчин байхгүй аж. Тиймээс бид энэ удаа нийлүүлэлтийн сүлжээ, ложистикийн салбарт нэн чухал хэрэгцээтэй, төвлөрсөн бус системийг Монголдоо анхлан нэвтрүүлж буй "Obortech" компанийг онцолж байна. Нэр: OBORTECH Хаяг: Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо, Grand Office 3-36 Чиглэл: Блокчейн технологид суурилсан мэдээлэл солилцох цахим систем Үүсгэн байгуулагч: Б.Тамир Үүсгэн байгуулагдсан он: 2019 Холбоос: Obortech Mongolia (Фэйсбүүк), OBORTECH (Твиттер), Obortech (Вэб), OBORTECH (Ютүб) ### СЭДЭЛ Нийлүүлэлтийн сүлжээ, ложистикийн салбарт технологи, мэдлэг, мэдээлэл солилцох арга хэлбэрийн хувьд өөр хоорондоо харилцан адилгүй олон төрлийн тоглогч байдаг. Гэвч бүгдэд нь нэг ижил асуудал тулгарч буй нь бизнесийн цахим харилцааны оновчтой шийдэл. Уламжлалт төвлөрсөн систем буюу бүх мэдээлэл нь аль нэг компани, байгууллагын нэг серверт хадгалагддаг систем нь тус серверийн үйл ажиллагаа доголдох, эсвэл тухайн байгууллага нь мэдээллийг өөрт ашигтайгаар өөрчлөх, бусад хэрэглэгчийн мэдээллийг зөвшөөрөлгүйгээр харах зэрэг эрсдэлтэй байдаг. Харин энэ байдлыг блокчейн системд оруулснаар мэдээллийн урсгалын нэг стандарт, формат бий болж, олон асуудлыг нэг дор шийдэх боломжтой болж байгаа юм. Ийнхүү бид блокчейн технологид суурилсан мэдээлэл солилцох цахим системийг Монголын ложистикийн салбарт нэвтрүүлэх зорилгоор 2019 оны эхээр компаниа байгуулсан. Дэлхийн томоохон тээврийн компаниуд блокчейн болон IoT (юмсын интернэт) холболтын технологийг ложистик, нийлүүлэлтийн салбарт дараагийн цоо шинэ хувьслыг авчирна хэмээн үзэж байгаа. Гагцхүү үүнийг яаж нэвтрүүлж, хэрхэн хэрэглэх ёстой вэ гэдэг нь хамгийн чухал асуудал болж байгаа юм. Ложистик, нийлүүлэлтийн сүлжээ нь зөвхөн нэг улсаар хязгаарлагддаггүй учраас импортлогч, экспортлогч аль ч улсын хувьд ашиглаж болохуйц мэдээлэл солилцооны систем байх хэрэгтэй. Тиймээс дэлхийн стандартад хүлээн зөвшөөрөгдөхийн зэрэгцээ Монголдоо тохирсон загвар буюу хэн ч ашиглах боломжтой системийг хөгжүүлэхээр судалгаа хийж эхэлсэн. Өөрөөр хэлбэл, энэхүү системийг төвлөрсөн бус, ардчилсан байдлаар хийх шаардлага гарч ирсэн гэсэн үг. Энэ хүрээнд дотоодын хөгжүүлэгчдээр хийлгэх гэж оролдсон ч мэдээллийн аюулгүй байдлын стандартаас эхлээд хүндрэл бэрхшээлтэй тулгарсан. Иймд блокчейн хөгжүүлэлтийг хамгийн сайн хийж буй гаднын багийн эрэлд гарч, олон хөгжүүлэгчтэй уулзсаны эцэст Энэтхэг Улсын багтай хамтран ажиллаж байна. ### ЯЛГАРАЛ Блокчейн систем нь тухайн оролцогч талуудын солилцож буй мэдээллийг төвлөрсөн бус сүлжээний зарчмаар бүртгэн авдаг ба нэгэнт бүртгэгдсэн мэдээллийг сүлжээнд оролцож байгаа бусад талын оролцоогүйгээр устгах юм уу өөрчлөх боломжгүй. Тэгэхээр хамтран ажиллагч аль нэг тал алдаа гаргаж, түүнийгээ устгах юм уу засах гэж оролдвол харилцагч талуудад заавал мэдэгдэх, зарим тохиолдолд талуудаас зөвшөөрөл авах шаардлагатай болно. Үндсэндээ аль нэг тал дур мэдэн шийдвэр гаргах эрхгүй тул үүнээс байгууллага, компанийн дунд итгэлцэл бий болно гэсэн үг. Харин манай системийн ажиллах зарчмын онцлог нь аль ч түвшний хэрэглэгчдэд ойлгомжтой, хүртээмжтэй байхаар хөгжүүлсэн. Ерөнхий хэлбэрийн хувьд хэрэглэхэд илүү хялбар, энгийн байлгах үүднээс хүн бүрийн ашигладаг сошиал платформын загвараар хөгжүүлж байна. Танай байгууллагын оруулж буй мэдээлэл нь блокчейн дээр бүртгэгдэж, мэдээллийн өндөр хамгаалалттай системд хадгалагдана. Одоо хөгжүүлж буй туршилтын бета хувилбараа бид өнгөрөгч аравдугаар сард олон нийтэд танилцуулж, маркетинг хийж эхэлсэн. Энэ хүрээнд туршилтад орох хүсэлтэй байгууллагуудыг бүртгэн аваад байгаа ба энэ онд багтаан туршилтаа дуусгах төлөвлөгөөтэй байна. Мөн мэдээлэл солилцох экосистемийг илүү сонирхолтой, өмнө байгаагүй цахим харилцааны шинэлэг орчин бүрдүүлэх зорилгоор OBOT токенийг нэвтрүүлсэн. Тус токен нь мэдээлэл солилцох виртуал экосистемд олон янзаар ашиглагдаж, тухайн экосистемийн үндсэн хэрэглээний токен болох юм. Харилцагч байгууллагууд үнэн зөв, баталгаатай мэдээллээ хэр идэвхтэй оруулж байгаа болон хамтран ажиллагч байгууллагуудынхаа дунд хэр итгэлцэл хүлээж байгаагаас хамаарч оноо өгөх боломжтой. Харин тэрхүү оноо нь тодорхой түвшинг илтгэх ба түүнтэй дүйцэхүйц токеноор харилцагчдаа урамшуулна гэсэн үг. Үүнээс гадна OBOT токенийг тус системийн төлбөрт хөнгөлөлт эдлэх, ухаалаг гэрээний урамшуулалд ашиглах, системийн засаглалтай холбоотой үйл ажиллагаанд оролцох, системийн орчинд бусадтай бартер хийх зэрэг олон янзаар ашиглах боломжтой. Энэхүү OBOT токений хэрэглээний загварыг олон улсад амжилттай яваа блокчейн технологид суурилсан олон крипто төслийн нийтлэг чиг хандлагад нийцүүлэн хийсэн. "OBORTECH"-ийн үүсгэн байгуулагч Б.Тамир ### “OBORTECH” ГЭЖ ЮУ ВЭ? Блокчейн технологи дээр суурилсан мэдээлэл солилцох цахим систем. ### НЭР 2017, 2018 оны үед “Нэг бүс, Нэг зам” нэртэй санаачилгын хүрээнд Ази, Европ тивийг холбосон транзит орон нь манай улс байх тухай яригдаж байсан юм. Тухайн үед бид тэрхүү үйл явдлыг бэлгэдэн Ази, Европ тивийг холбосон дэд бүтцийн технологийг монголчууд өөрсдөө хийж, энэ салбарт тэргүүлье гэсэн санаагаар "One Belt, One Road" гэх үгсийг товчилж OBORTECH гэж нэрлэсэн. ### ОДОО Олон улсын баг бүрдүүлж чадсаны давуу тал гарч Microsoft компаниас зарласан олон улсын хөтөлбөрт шилдэг зургаан төслийн нэгээр шалгарсан. Блокчейн технологи хөгжүүлэгч компаниудыг зах зээлд гаргах, хөрөнгө оруулагчтай холбох “The Century Program” хөтөлбөрт нийт 500 төсөл хүсэлтээ ирүүлснээс бид ийнхүү шалгараад байгаа юм. Харин энэ талын ажлуудыг энэтхэг хөгжүүлэгчдийн баг хариуцаад явж байгаа. Өмнө нь хэлсэнчлэн блокчейнээс гадна IoT ухаалаг мэдрэгчийн технологийг нэвтрүүлэх тал дээр анхааран ажиллаж байна. Үүнийг товчоор тайлбарлавал, IoT нь аливаа компанийн ачаа тээвэрлэлт стандартын дагуу явж байгаа эсэхийг хянадаг төхөөрөмж юм. Энэ хүрээнд Данийн "Onomondo" компанитай хамтран ажиллаж эхэлсэн. Тус компанийн чанартай сүлжээг ашиглан тээвэрлэлтийн явцын мэдээллийг дэлхийн хаанаас ч хүлээн авах болон илгээх боломж бүрдэнэ гэсэн үг. ### БАГ Одоогоор оффистоо 10 орчим хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Системийн хөгжүүлэлтийг Энэтхэгийн баг хариуцан ажиллаж байгаа бол токений хөгжүүлэлтийг олон улсын крипто, блокчейн системийн чиглэлээр мэргэшсэн ОХУ-ын мэргэжилтэн Максим Прищепо ахлан ажиллаж байна. ### ИРЭЭДҮЙ Юун түрүүнд токеноо олон улсын томоохон крипто биржүүдэд арилжаалах зорилт тавьж байна. Ингэснээр гадаадын орнуудад илүү танигдах боломж бүрдэх юм. Мөн ирэх оноос системийнхээ гадаад маркетинг дээр анхаарна. Танилцуулга хийгдэх сувгууд маань ч бэлэн болсон. Гагцхүү бид системийнхээ туршилтыг нэн тэргүүнд дуусгах хэрэгтэй. Учир нь бид түүнээс гарах үр дүнд суурилан контентоо бэлтгэн, гадаад маркетингаа илүү сайн хийх боломжтой болох юм. ### ЭРСДЭЛ Аливаа инновацыг нэвтрүүлэхэд хүн бүр шууд ойлгох боломжгүй шүү дээ. Зарим хүмүүс хэтэрхий хуучин арга барилд дасчихсан байгаа учраас тэдэнд зөв ойлголт өгөх тал дээр анхаарах хэрэгтэй. Токений хувьд мөн л харилцан адилгүй ойлголттой байна. Дийлэнх хүмүүс криптовалютаас ашиг олох тал дээр нь л төвлөрөөд байна. Энэ салбар нь байнгын савлагаатай, таамаглашгүй байдаг болохоор үүнийг наанатай цаанатай харж, тухайн крипто валютаас илүүтэй цаана нь байгаа технологийн шийдэл, асуудал шийдвэрлэж буй зах зээлийн боломж, төсөл хэрэгжүүлж буй багийнх нь талаар сайтар судлах хэрэгтэй. Өнөөдөр хүмүүс хэт их сэтгэлийн хөөрлөөр нэг нэгнийгээ дагаж, богино хугацааны крипто валютын үнийн өсөлтөд анхаарлаа хандуулаад байх шиг. Богино хугацаанд хэт өндөр өсөлт үзүүлсэн крипто валют эргээд хүчтэй унах магадлал өндөр байдаг учраас энэ чиглэлийн төсөл хэрэгжүүлж буй хэн бүхэн нийгмийн өмнө хүлээсэн хариуцлагаа ухамсарлан иргэдийнхээ санхүүгийн боловсролд болон крипто зах зээл дээр хэрхэн арилжаа хийх, сайн крипто төслүүдийг яаж үнэлж дүгнэх талаар наад захын мэдлэг олгоход анхаараасай гэж хүсэж байна.
https://unread.today/c/techworm-iptv-impact	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-05-30T00:00:00	5 сарын 30, 2023	IPTV хэрхэн бидний амьдралыг өөрчилж байна вэ?	<div class="article-body"> <h2><div>Өөрчлөлт, шинэчлэлт үргэлж тохиож байдаг. Хувь хүний амьдралаас эхлээд өчүүхэн жижиг тоосонцор тэр байтугай огторгуй ертөнц хүртэл байнгын хөдөлгөөнд оршиж, нэгээс нөгөөд хувиран өөрчлөгдөж байдаг. Ингээд бодвол хорвоо ертөнцийн хамгийн өөрчлөгдөшгүй дүрэм нь “өөрчлөлт ямагт байдаг” гэх дүрэм бололтой.</div><div><br></div><div>Энэхүү нийтлэлээр бидний төдийлөн хэлэлцдэггүй, үр дүнг нь анзаардаггүй нэгэн өөрчлөлтийн тухай хүүрнэхийг хүслээ. Энэ бол IPTV.</div></h2><p>Энтертайнмент эрт цагаас хүн төрөлхтний салшгүй нэг хэсэг байсаар ирсэн. Бид олон мянганы тэртээ агуйн ханан дээр зураг зурж, гал тойрон суугаад өдөр нь агнасан ангаа хуваан идэхдээ бие биедээ үлгэр домог ярьж, мод чулуугаар төрөл бүрийн зүйлс сэдэн хийдэг байв. Цаг хугацааны эрхээр бидний тархи, сэтгэн бодох чадвар хөгжиж харсан зүйлсээрээ үлгэр зохиож, түүнийгээ цаасан дээр буулгаж, хожим нь түүнийгээ тайзан дээр амилуулдаг болов. Ингэж явсаар технологи гэх өөрчлөлтийг хурдасгагч аугаа хүчтэй золголоо. Хүн угаас хөгжин баясах дуртай, сониуч учраас энтертайнментыг технологитой хослуулан урьд хожид байгаагүй олон зүйлсийг бүтээж эхэлсний нэг нь телевиз буюу зурагт.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/6914beca6d25ccfe2a0c5bc820487695.jpeg"></p><div class="image-caption">"Зурагт үзэж буй агуйн хүн дижитал арт" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг</div><p>Хичээлээ хурдхан тарж ирээд орой бүр 17:30-д гардаг хүүхэлдэйн киног үзэх гэж хичээнэ. Учир нь гарч байгаа тэр цагт нь үзэж чадахгүй бол ахиж тэр ангийг хэсэгтээ л үзэж чадахгүй. Найз, нөхдийнхөө ярианаас л ямар үйл явдал болсныг сонсоно. Энэ бол 2010 он орчимд хүүхдүүд гэлтгүй томчуудад ч тулгардаг байсан бодит бэрхшээл билээ. Учир нь энэ үед бид зурагтад ирж буй мэдээллийг сансраас хүлээн авдаг байв. Сансраас ирсэн дохиог антен хүлээн авч, түүнийг нь тусгай төхөөрөмжөөр задлан хувиргаж, хувиргасан тэр мэдээллийг зурагтын дэлгэц хөдөлгөөнт дүрс болгон харуулна. Хэдий энэ нь тухайн цаг үедээ гайхалтай, дэвшилтэт технологи байсан ч сул талууд байв. Товчхондоо, юу хэзээ гарна түүнийг нь яг л тэр цаг нь үзнэ гэдэг завгүй амьдралын хэв маягтай зөрчилдөж байлаа. <br> <br>Энэ үед интернэт гэх урьд хожид байгаагүй, зүүдэнд ч орж байгаагүй технологи эрчийг авч эхэлсэн юм. Уг технологи илүү хямд, илүү хүртээмжтэй болж, бүх салбарууд руу эрчимтэй тэлэхдээ энтертайнментыг ч орхисонгүй. Зурагт + интернэт гэсэн хослолын үр дүнд 1990-ээд оны сүүлээр IPTV буюу <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Internet_Protocol_television" target="_blank">internet protocol television</a> гэх зүйл бий болов. Үүний ачаар зурагтаар үзэж буй зүйлсээ сансраас хүлээн авах бус өндөр хурдны шилэн кабел ашиглан, интернэтээс авдаг болов. IPTV-ийн авчирсан хамгийн том хоёр өөрчлөлтийг дараах байдлаар томьёолж болно.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нөхөж үзэх</h3><p><a href="http://en.wikipedia.org/wiki/time_shifting" target="_blank">Time-Shifted TV</a> буюу бидний хэлж заншсанаар нөхөж үзэх гэх ойлголт IPTV-ийн ачаар хүчээ авсан ч, түүнээс өмнө бий болсон түүхтэй. Тодруулбал,<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/I_Dream_of_Jeannie" target="_blank"> I Dream of Jeannie</a> нэртэй цувралын 1966 онд цацагдсан дугаарт гол дүрийн залуу бирдээсээ үзэж буй хөлбөмбөгийн шууд дамжуулалтыг түр зогсоож, дэлгүүрээс хүнсээ авсныхаа дараа нөхөн үзэхийг хүсдэг хэсэг гардаг. Энэхүү боломж хүн бүрд таалагдсан нь мэдээж. Гэхдээ хэрэглэгчид бодитоор хэрэглэхийн тул 30 гаруй жил хүлээсэн юм. Удаан хүлээлтийн эцэст буюу 1999 оны CES арга хэмжээний үеэр шууд нэвтрүүлгийг хурааж, дараа нь нөхөн үзэх боломжтой төхөөрөмжүүд худалдаанд гарсан билээ.<br><br>Харин өдгөө бид нэмэлт төхөөрөмжийн шаардлагагүй, IPTV-ийнхээ ачаар телевизийн сувгуудыг ухраан, нөхөн үзэх боломжтой болсон. Ажил, хичээлээ тараад яаран харьж, дуртай нэвтрүүлгээ амжиж үзэх гэж ихэд хичээдэг байсан бидний хувьд энэ өөрчлөлт гарцаагүй хүсэн хүлээсэн зүйл байлаа.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сонгож үзэх</h3><p>IPTV уламжлалт телевизийн сувгуудаас гадна видео сангаас хүссэнээ сонгон үзэх (<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Video_on_demand" target="_blank">video on demand</a>) боломжийг бүрдүүлсэн юм. Ингэснээр зурагт зөвхөн телевизийн сувгийг бус бусад кино, нэвтрүүлгүүдийг ч үзэх боломжтой төхөөрөмж болж хувирав. Шинэ кино үзэхийн тулд заавал кино театр явах шаардлагагүй, буйдан дээрээ тухалж байгаад л зурагтаараа үзэх боломжтой болсон нь асар том соёлын өөрчлөлтийг дагуулсныг уншигч та ч өөрийн биеэр мэдэрсэн биз.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ирээдүй</h3><p>IPTV-ийн авчирсан өөрчлөлт энэ хүрээд зогссонгүй. Зурагт зүгээр нэг дэлгэц байхаа больж өөрөө үйлдлийн системтэй болсноор яг л гар утас шиг апп суулгах боломжтой болсноос эхлээд үзэж буй контентынхоо хэлийг хүссэнээрээ тааруулах, багачуудад үзүүлэхийг хүсээгүй контентоо нуух, зурагтаасаа хоол захиалах, дэлгүүр хэсэх зэрэг маш олон боломжууд бий болов. Энд бичих боломжгүй, бидний зүүдэнд ч оромгүй шинэ өөрчлөлтүүд ч гэсэн дэлхий хаа нэгэнтээ хөгжүүлэгдэж буй.<br><br>Энэ мэтээр технологи хором бүрд хөгжсөөр л байгаа. Хамгийн гол нь хэрэглэгч бид энэхүү хөгжлийг хүлээн авах нь хамгаас чухал билээ. Жишээлбэл, та хамгийн сүүлд хэзээ технологио сайжруулсан бэ? Технологи хөгжөөд байдаг, таны интернэт, IPTV төхөөрөмж тоосонд дарагдсан, хуучин загвар хэвээр байгаа юм биш биз?<br><br>Товчлууртай Нокиа загварын утсаар олон нийтийн сүлжээнд орж болохгүй шиг хэт хуучирсан IPTV төхөөрөмж дээр дурдсан орчин үеийн дэвшлүүдийг дэмжихгүй. Тиймээс өөрийн ашигладаг IPTV төхөөрөмжийнхөө хүчин чадал, найдвартай ажиллагааг шалгаад үзээрэй. Шинэ төхөөрөмж авах нь эхэндээ зардал мэт боловч хурд, хүч нь нэмэгдэхээс гадна таны цагийг хэмнэх олон нэмэлтүүдийг дагуулна гэдэгт эргэлзэх хэрэггүй. Эцсийн эцэст бүх зүйл хувьсан өөрчлөгдөж байх ёстой шүү дээ. </p> </div>	Өөрчлөлт, шинэчлэлт үргэлж тохиож байдаг. Хувь хүний амьдралаас эхлээд өчүүхэн жижиг тоосонцор тэр байтугай огторгуй ертөнц хүртэл байнгын хөдөлгөөнд оршиж, нэгээс нөгөөд хувиран өөрчлөгдөж байдаг. Ингээд бодвол хорвоо ертөнцийн хамгийн өөрчлөгдөшгүй дүрэм нь “өөрчлөлт ямагт байдаг” гэх дүрэм бололтой. Энэхүү нийтлэлээр бидний төдийлөн хэлэлцдэггүй, үр дүнг нь анзаардаггүй нэгэн өөрчлөлтийн тухай хүүрнэхийг хүслээ. Энэ бол IPTV. Энтертайнмент эрт цагаас хүн төрөлхтний салшгүй нэг хэсэг байсаар ирсэн. Бид олон мянганы тэртээ агуйн ханан дээр зураг зурж, гал тойрон суугаад өдөр нь агнасан ангаа хуваан идэхдээ бие биедээ үлгэр домог ярьж, мод чулуугаар төрөл бүрийн зүйлс сэдэн хийдэг байв. Цаг хугацааны эрхээр бидний тархи, сэтгэн бодох чадвар хөгжиж харсан зүйлсээрээ үлгэр зохиож, түүнийгээ цаасан дээр буулгаж, хожим нь түүнийгээ тайзан дээр амилуулдаг болов. Ингэж явсаар технологи гэх өөрчлөлтийг хурдасгагч аугаа хүчтэй золголоо. Хүн угаас хөгжин баясах дуртай, сониуч учраас энтертайнментыг технологитой хослуулан урьд хожид байгаагүй олон зүйлсийг бүтээж эхэлсний нэг нь телевиз буюу зурагт. "Зурагт үзэж буй агуйн хүн дижитал арт" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг Хичээлээ хурдхан тарж ирээд орой бүр 17:30-д гардаг хүүхэлдэйн киног үзэх гэж хичээнэ. Учир нь гарч байгаа тэр цагт нь үзэж чадахгүй бол ахиж тэр ангийг хэсэгтээ л үзэж чадахгүй. Найз, нөхдийнхөө ярианаас л ямар үйл явдал болсныг сонсоно. Энэ бол 2010 он орчимд хүүхдүүд гэлтгүй томчуудад ч тулгардаг байсан бодит бэрхшээл билээ. Учир нь энэ үед бид зурагтад ирж буй мэдээллийг сансраас хүлээн авдаг байв. Сансраас ирсэн дохиог антен хүлээн авч, түүнийг нь тусгай төхөөрөмжөөр задлан хувиргаж, хувиргасан тэр мэдээллийг зурагтын дэлгэц хөдөлгөөнт дүрс болгон харуулна. Хэдий энэ нь тухайн цаг үедээ гайхалтай, дэвшилтэт технологи байсан ч сул талууд байв. Товчхондоо, юу хэзээ гарна түүнийг нь яг л тэр цаг нь үзнэ гэдэг завгүй амьдралын хэв маягтай зөрчилдөж байлаа. Энэ үед интернэт гэх урьд хожид байгаагүй, зүүдэнд ч орж байгаагүй технологи эрчийг авч эхэлсэн юм. Уг технологи илүү хямд, илүү хүртээмжтэй болж, бүх салбарууд руу эрчимтэй тэлэхдээ энтертайнментыг ч орхисонгүй. Зурагт + интернэт гэсэн хослолын үр дүнд 1990-ээд оны сүүлээр IPTV буюу internet protocol television гэх зүйл бий болов. Үүний ачаар зурагтаар үзэж буй зүйлсээ сансраас хүлээн авах бус өндөр хурдны шилэн кабел ашиглан, интернэтээс авдаг болов. IPTV-ийн авчирсан хамгийн том хоёр өөрчлөлтийг дараах байдлаар томьёолж болно. Нөхөж үзэх Time-Shifted TV буюу бидний хэлж заншсанаар нөхөж үзэх гэх ойлголт IPTV-ийн ачаар хүчээ авсан ч, түүнээс өмнө бий болсон түүхтэй. Тодруулбал, I Dream of Jeannie нэртэй цувралын 1966 онд цацагдсан дугаарт гол дүрийн залуу бирдээсээ үзэж буй хөлбөмбөгийн шууд дамжуулалтыг түр зогсоож, дэлгүүрээс хүнсээ авсныхаа дараа нөхөн үзэхийг хүсдэг хэсэг гардаг. Энэхүү боломж хүн бүрд таалагдсан нь мэдээж. Гэхдээ хэрэглэгчид бодитоор хэрэглэхийн тул 30 гаруй жил хүлээсэн юм. Удаан хүлээлтийн эцэст буюу 1999 оны CES арга хэмжээний үеэр шууд нэвтрүүлгийг хурааж, дараа нь нөхөн үзэх боломжтой төхөөрөмжүүд худалдаанд гарсан билээ. Харин өдгөө бид нэмэлт төхөөрөмжийн шаардлагагүй, IPTV-ийнхээ ачаар телевизийн сувгуудыг ухраан, нөхөн үзэх боломжтой болсон. Ажил, хичээлээ тараад яаран харьж, дуртай нэвтрүүлгээ амжиж үзэх гэж ихэд хичээдэг байсан бидний хувьд энэ өөрчлөлт гарцаагүй хүсэн хүлээсэн зүйл байлаа. Сонгож үзэх IPTV уламжлалт телевизийн сувгуудаас гадна видео сангаас хүссэнээ сонгон үзэх ( video on demand ) боломжийг бүрдүүлсэн юм. Ингэснээр зурагт зөвхөн телевизийн сувгийг бус бусад кино, нэвтрүүлгүүдийг ч үзэх боломжтой төхөөрөмж болж хувирав. Шинэ кино үзэхийн тулд заавал кино театр явах шаардлагагүй, буйдан дээрээ тухалж байгаад л зурагтаараа үзэх боломжтой болсон нь асар том соёлын өөрчлөлтийг дагуулсныг уншигч та ч өөрийн биеэр мэдэрсэн биз. Ирээдүй IPTV-ийн авчирсан өөрчлөлт энэ хүрээд зогссонгүй. Зурагт зүгээр нэг дэлгэц байхаа больж өөрөө үйлдлийн системтэй болсноор яг л гар утас шиг апп суулгах боломжтой болсноос эхлээд үзэж буй контентынхоо хэлийг хүссэнээрээ тааруулах, багачуудад үзүүлэхийг хүсээгүй контентоо нуух, зурагтаасаа хоол захиалах, дэлгүүр хэсэх зэрэг маш олон боломжууд бий болов. Энд бичих боломжгүй, бидний зүүдэнд ч оромгүй шинэ өөрчлөлтүүд ч гэсэн дэлхий хаа нэгэнтээ хөгжүүлэгдэж буй. Энэ мэтээр технологи хором бүрд хөгжсөөр л байгаа. Хамгийн гол нь хэрэглэгч бид энэхүү хөгжлийг хүлээн авах нь хамгаас чухал билээ. Жишээлбэл, та хамгийн сүүлд хэзээ технологио сайжруулсан бэ? Технологи хөгжөөд байдаг, таны интернэт, IPTV төхөөрөмж тоосонд дарагдсан, хуучин загвар хэвээр байгаа юм биш биз? Товчлууртай Нокиа загварын утсаар олон нийтийн сүлжээнд орж болохгүй шиг хэт хуучирсан IPTV төхөөрөмж дээр дурдсан орчин үеийн дэвшлүүдийг дэмжихгүй. Тиймээс өөрийн ашигладаг IPTV төхөөрөмжийнхөө хүчин чадал, найдвартай ажиллагааг шалгаад үзээрэй. Шинэ төхөөрөмж авах нь эхэндээ зардал мэт боловч хурд, хүч нь нэмэгдэхээс гадна таны цагийг хэмнэх олон нэмэлтүүдийг дагуулна гэдэгт эргэлзэх хэрэггүй. Эцсийн эцэст бүх зүйл хувьсан өөрчлөгдөж байх ёстой шүү дээ.	Өөрчлөлт, шинэчлэлт үргэлж тохиож байдаг. Хувь хүний амьдралаас эхлээд өчүүхэн жижиг тоосонцор тэр байтугай огторгуй ертөнц хүртэл байнгын хөдөлгөөнд оршиж, нэгээс нөгөөд хувиран өөрчлөгдөж байдаг. Ингээд бодвол хорвоо ертөнцийн хамгийн өөрчлөгдөшгүй дүрэм нь “өөрчлөлт ямагт байдаг” гэх дүрэм бололтой. Энэхүү нийтлэлээр бидний төдийлөн хэлэлцдэггүй, үр дүнг нь анзаардаггүй нэгэн өөрчлөлтийн тухай хүүрнэхийг хүслээ. Энэ бол IPTV. Энтертайнмент эрт цагаас хүн төрөлхтний салшгүй нэг хэсэг байсаар ирсэн. Бид олон мянганы тэртээ агуйн ханан дээр зураг зурж, гал тойрон суугаад өдөр нь агнасан ангаа хуваан идэхдээ бие биедээ үлгэр домог ярьж, мод чулуугаар төрөл бүрийн зүйлс сэдэн хийдэг байв. Цаг хугацааны эрхээр бидний тархи, сэтгэн бодох чадвар хөгжиж харсан зүйлсээрээ үлгэр зохиож, түүнийгээ цаасан дээр буулгаж, хожим нь түүнийгээ тайзан дээр амилуулдаг болов. Ингэж явсаар технологи гэх өөрчлөлтийг хурдасгагч аугаа хүчтэй золголоо. Хүн угаас хөгжин баясах дуртай, сониуч учраас энтертайнментыг технологитой хослуулан урьд хожид байгаагүй олон зүйлсийг бүтээж эхэлсний нэг нь телевиз буюу зурагт. "Зурагт үзэж буй агуйн хүн дижитал арт" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг Хичээлээ хурдхан тарж ирээд орой бүр 17:30-д гардаг хүүхэлдэйн киног үзэх гэж хичээнэ. Учир нь гарч байгаа тэр цагт нь үзэж чадахгүй бол ахиж тэр ангийг хэсэгтээ л үзэж чадахгүй. Найз, нөхдийнхөө ярианаас л ямар үйл явдал болсныг сонсоно. Энэ бол 2010 он орчимд хүүхдүүд гэлтгүй томчуудад ч тулгардаг байсан бодит бэрхшээл билээ. Учир нь энэ үед бид зурагтад ирж буй мэдээллийг сансраас хүлээн авдаг байв. Сансраас ирсэн дохиог антен хүлээн авч, түүнийг нь тусгай төхөөрөмжөөр задлан хувиргаж, хувиргасан тэр мэдээллийг зурагтын дэлгэц хөдөлгөөнт дүрс болгон харуулна. Хэдий энэ нь тухайн цаг үедээ гайхалтай, дэвшилтэт технологи байсан ч сул талууд байв. Товчхондоо, юу хэзээ гарна түүнийг нь яг л тэр цаг нь үзнэ гэдэг завгүй амьдралын хэв маягтай зөрчилдөж байлаа. Энэ үед интернэт гэх урьд хожид байгаагүй, зүүдэнд ч орж байгаагүй технологи эрчийг авч эхэлсэн юм. Уг технологи илүү хямд, илүү хүртээмжтэй болж, бүх салбарууд руу эрчимтэй тэлэхдээ энтертайнментыг ч орхисонгүй. Зурагт + интернэт гэсэн хослолын үр дүнд 1990-ээд оны сүүлээр IPTV буюу internet protocol television гэх зүйл бий болов. Үүний ачаар зурагтаар үзэж буй зүйлсээ сансраас хүлээн авах бус өндөр хурдны шилэн кабел ашиглан, интернэтээс авдаг болов. IPTV-ийн авчирсан хамгийн том хоёр өөрчлөлтийг дараах байдлаар томьёолж болно. ### Нөхөж үзэх Time-Shifted TV буюу бидний хэлж заншсанаар нөхөж үзэх гэх ойлголт IPTV-ийн ачаар хүчээ авсан ч, түүнээс өмнө бий болсон түүхтэй. Тодруулбал, I Dream of Jeannie нэртэй цувралын 1966 онд цацагдсан дугаарт гол дүрийн залуу бирдээсээ үзэж буй хөлбөмбөгийн шууд дамжуулалтыг түр зогсоож, дэлгүүрээс хүнсээ авсныхаа дараа нөхөн үзэхийг хүсдэг хэсэг гардаг. Энэхүү боломж хүн бүрд таалагдсан нь мэдээж. Гэхдээ хэрэглэгчид бодитоор хэрэглэхийн тул 30 гаруй жил хүлээсэн юм. Удаан хүлээлтийн эцэст буюу 1999 оны CES арга хэмжээний үеэр шууд нэвтрүүлгийг хурааж, дараа нь нөхөн үзэх боломжтой төхөөрөмжүүд худалдаанд гарсан билээ. Харин өдгөө бид нэмэлт төхөөрөмжийн шаардлагагүй, IPTV-ийнхээ ачаар телевизийн сувгуудыг ухраан, нөхөн үзэх боломжтой болсон. Ажил, хичээлээ тараад яаран харьж, дуртай нэвтрүүлгээ амжиж үзэх гэж ихэд хичээдэг байсан бидний хувьд энэ өөрчлөлт гарцаагүй хүсэн хүлээсэн зүйл байлаа. ### Сонгож үзэх IPTV уламжлалт телевизийн сувгуудаас гадна видео сангаас хүссэнээ сонгон үзэх (video on demand) боломжийг бүрдүүлсэн юм. Ингэснээр зурагт зөвхөн телевизийн сувгийг бус бусад кино, нэвтрүүлгүүдийг ч үзэх боломжтой төхөөрөмж болж хувирав. Шинэ кино үзэхийн тулд заавал кино театр явах шаардлагагүй, буйдан дээрээ тухалж байгаад л зурагтаараа үзэх боломжтой болсон нь асар том соёлын өөрчлөлтийг дагуулсныг уншигч та ч өөрийн биеэр мэдэрсэн биз. ### Ирээдүй IPTV-ийн авчирсан өөрчлөлт энэ хүрээд зогссонгүй. Зурагт зүгээр нэг дэлгэц байхаа больж өөрөө үйлдлийн системтэй болсноор яг л гар утас шиг апп суулгах боломжтой болсноос эхлээд үзэж буй контентынхоо хэлийг хүссэнээрээ тааруулах, багачуудад үзүүлэхийг хүсээгүй контентоо нуух, зурагтаасаа хоол захиалах, дэлгүүр хэсэх зэрэг маш олон боломжууд бий болов. Энд бичих боломжгүй, бидний зүүдэнд ч оромгүй шинэ өөрчлөлтүүд ч гэсэн дэлхий хаа нэгэнтээ хөгжүүлэгдэж буй. Энэ мэтээр технологи хором бүрд хөгжсөөр л байгаа. Хамгийн гол нь хэрэглэгч бид энэхүү хөгжлийг хүлээн авах нь хамгаас чухал билээ. Жишээлбэл, та хамгийн сүүлд хэзээ технологио сайжруулсан бэ? Технологи хөгжөөд байдаг, таны интернэт, IPTV төхөөрөмж тоосонд дарагдсан, хуучин загвар хэвээр байгаа юм биш биз? Товчлууртай Нокиа загварын утсаар олон нийтийн сүлжээнд орж болохгүй шиг хэт хуучирсан IPTV төхөөрөмж дээр дурдсан орчин үеийн дэвшлүүдийг дэмжихгүй. Тиймээс өөрийн ашигладаг IPTV төхөөрөмжийнхөө хүчин чадал, найдвартай ажиллагааг шалгаад үзээрэй. Шинэ төхөөрөмж авах нь эхэндээ зардал мэт боловч хурд, хүч нь нэмэгдэхээс гадна таны цагийг хэмнэх олон нэмэлтүүдийг дагуулна гэдэгт эргэлзэх хэрэггүй. Эцсийн эцэст бүх зүйл хувьсан өөрчлөгдөж байх ёстой шүү дээ.
https://unread.today/c/techworm-autoshanghai-2023	Techworm	Amin-Erdene	2023-05-17T00:00:00	5 сарын 17, 2023	Auto Shanghai 2023: Цахилгаан автомашин + Хятадын ноёрхол + Дараагийн талбар	<div class="article-body"> <h2><div>Дэлхийн хамгийн том авто үзэсгэлэнгүүдийн нэг болох Auto Shanghai өнгөрсөн сард БНХАУ-ын Шанхай хотноо зохион байгуулагдсан билээ. Гадна, дотнын 100 гаруй брэндүүд оролцсон тус үзэсгэлэн арав хоногийн хугацаанд 906 мянган зочныг цуглуулсан нь цар тахлын дэглэм суларснаас хойш БНХАУ-д зохиогдсон хамгийн өргөн, дэлгэр арга хэмжээгээр нэрлэгджээ. </div><div><br></div><div>Шинэ нийтлэлээрээ автомашин сонирхогч, хорхойтнуудын хуран цугласан уг үзэсгэлэнгээс ажигласан, хамгийн чухал таван гол өнцгийг тоймлон хүргэе. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хятад үйлдвэрлэгчид манлайлав </h3><p></p><p>Энэ жилийн үзэсгэлэнгийн гол сэдэв цахилгаан автомашин байсан гэлтэй. Өнгөрсөн онд Хятадад борлуулагдсан нийт тээврийн хэрэгслийн <a href="https://www.statista.com/outlook/mmo/passenger-cars/china#technical-specifications" target="_blank">25 хувь нь цахилгаан болон 'hybrid' автомашин байв</a>. Энэхүү эрэлтийг дагаад BYD, Geely, Li Auto зэрэг үндэсний брэндүүдийн борлуулалт урьд өмнө байгаагүй өндөр хэмжээнд хүрснээр Барууны үйлдвэрлэгчид амьд үлдэхийн тулд “тэмцэх” шаардлагатай болов. <br> <br>Үүний нэг жишээ нь Volkswagen юм. Хятадад үйл ажиллагаагаа явуулдаг Барууны хамгийн том үйлдвэрлэгч болох тус брэнд 2020 онд зах зээлийн 19,5 хувийг эзэлж байсан бол ердөө хоёр жилийн хугацаанд уг хэмжээ 15,1 хувь болтлоо буурчээ. Ердөө арав хүрэхгүй жилийн хугацаанд тээврийн хэрэгслийн салбарын аваргуудыг дизайн, чанар, технологиороо ардаа хаясан Хятадын автомашины зах зээлийг дараагийн арван жилд юу хүлээж байгаа бол? </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/d721889831889ec326a84f8245812904.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Шинэ од мэндлэв </h3><p></p><p>Будгийн шинэхэн үнэр нь арилаагүй <a href="https://www.drive.com.au/news/2023-byd-seagull-unveiled-not-for-australia/" target="_blank">BYD Seagull</a> энэ жилийн арга хэмжээний “од” байв. Seagull BYD-ийн хамгийн жижиг загвар бөгөөд үнийн хувьд 11,000 ам.доллароос эхлэх аж. Энэхүү хямд үнийн нууц нь тус загварын цэнэг хураагууртай салшгүй холбоотой. Ихэнх цахилгаан автомашинууд lithium-ion цэнэг хураагуур ашигладаг бол BYD <a href="https://www.cnbc.com/2023/05/10/sodium-ion-batteries-shaping-up-to-be-big-technology-breakthrough.html" target="_blank">sodium-ion цэнэг хураагуур</a> ашигласнаар ийнхүү хямд үнэ тогтоох боломжтой болжээ. Энэ төрлийн цэнэг хураагуур нь бусад төрөлтэй харьцуулахад бага нягттай, үйлдвэрлэхэд хялбар зэрэг давуу талтай бөгөөд үнийн хувьд 2-3 дахин хямд байдаг аж. <br> <br>BYD Seagull нь 30 кВт.ц болон 40 кВт.ц багтаамжтай хоёр цэнэг хураагуурын хувилбартай бөгөөд нэг удаагийн цэнэглэлтээр 305-405 км туулах хүчин чадалтай. Хамгийн хямдхан гэгдэх Tesla-аас гурав дахин бага үнэтэй боловч дизайн, технологи, тав тухаараа гологдохгүй уг төмөр хүлэг ирэх жилүүдэд цахилгаан автомашины зах зээлийг хэрхэн өөрчлөх вэ? </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/24137f0697e6114bb3f5e0ed6bdadf7a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Шинэ загварын хур буув </h3><p></p><p>Хятад тансаг зэрэглэлийн автомашины хамгийн том зах зээлийн нэгд тооцогддог. Тиймдээ ч энэ жилийн үзэсгэлэнд <a href="https://www.youtube.com/watch?v=Jlmroyn4EO0" target="_blank">BMW, Mercedes-Benz, Maserati, Rolls-Royce, Porsche, Lexus</a> зэрэг дэлхийд алдартай тансаг зэрэглэлийн брэндүүд бараг бүгд оролцов. BMW 7 series загварынхаа хамгийн хурдан хувилбар болох i7 M70 болон XM-ийн шинэ хувилбар XM Label Red-ийг, Lexus Toyota Alphard-ийн дээд зэрэглэлийн хувилбар болох LM-ийн шинэ үеийг, Porsche Cayenne-ий шинэчлэгдсэн хувилбарыг тус, тус танилцууллаа. Түүнчлэн Хятадын брэндүүд ч зүгээр суусангүй. Geely-ийн шинэ брэнд Yangwang, U9 ‘supercar’ болон U8 ‘luxury’ SUV-г, Hozon-ий EV брэнд Neta анхны ‘sportcar’ Neta GT-г, Geely болон Volvo-ийн хамтран эзэмшдэг Polestar, Polestar 4 нэртэй шинэ SUV-г тус, тус танилцуулав.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/0b5fef99cb7f5b0081dba836c622b776.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Салбарын инновацыг Хятад брэндүүд түүчээлэв</h3><p></p><p>Дээр дурдсан Yangwang U9-ийн үсэрч, бүжиглэдэг, гурван дугуйн дээрээ явах боломжтой амортизаторын системээс, BYD, <a href="https://thedriven.io/2023/04/20/chinese-battery-giant-catl-to-supply-first-sodium-ion-batteries-to-chery-evs/" target="_blank">CATL болон Chery-ийн цэнэг хураагуурын шинэ технологиуд</a> гээд бүхий л том инновац, дэвшлийг Хятад брэндүүд танилцуулсан нь энэ удаагийн үзэсгэлэнгийн онцлох үйл явдал байв. Энэ үйл явдлаас хөрөнгө мөнгө, нөөц боломж, боловсон хүчин гээд хөгжлийн ахицыг өнгөлөх хэрэгтэй бүхэн хаана байгааг тод томруунаар харж болно.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/f766b0f4efd541cddf8bb1bc61f2a134.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Европыг дайлаар мордохоор зэхэв </h3><p></p><p>Zeekr, NIO, BYD, XPeng болон шинэхэн тоглогч HiPhi зэрэг Хятадын дотоодын үйлдвэрлэгч брэндүүд бүгд Европын зах зээлд шинээр орж, үйл ажиллагаагаа улам өргөжүүлнэ гэдгээ зарласан юм. Европ нь цахилгаан автомашины зах зээлээрээ Хятадын араас жагсах бөгөөд АНУ-г бодвол Хятадын импортын бараанд нээлттэй ханддаг тул ийнхүү хүч түрж буй аж. Хэрэв тэд Европын зах зээлийг амжилттай эзэлж чадвал дэлхийн хамгийн том автомашины экспортлогч болох юм. Гэхдээ Европын холбоо тэдэнд тийм боломж олгох болов уу?</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/e59910b00cdc8c1a6b2201a2d1030a03.jpg"></p> </div>	Дэлхийн хамгийн том авто үзэсгэлэнгүүдийн нэг болох Auto Shanghai өнгөрсөн сард БНХАУ-ын Шанхай хотноо зохион байгуулагдсан билээ. Гадна, дотнын 100 гаруй брэндүүд оролцсон тус үзэсгэлэн арав хоногийн хугацаанд 906 мянган зочныг цуглуулсан нь цар тахлын дэглэм суларснаас хойш БНХАУ-д зохиогдсон хамгийн өргөн, дэлгэр арга хэмжээгээр нэрлэгджээ. Шинэ нийтлэлээрээ автомашин сонирхогч, хорхойтнуудын хуран цугласан уг үзэсгэлэнгээс ажигласан, хамгийн чухал таван гол өнцгийг тоймлон хүргэе. Хятад үйлдвэрлэгчид манлайлав Энэ жилийн үзэсгэлэнгийн гол сэдэв цахилгаан автомашин байсан гэлтэй. Өнгөрсөн онд Хятадад борлуулагдсан нийт тээврийн хэрэгслийн 25 хувь нь цахилгаан болон 'hybrid' автомашин байв . Энэхүү эрэлтийг дагаад BYD, Geely, Li Auto зэрэг үндэсний брэндүүдийн борлуулалт урьд өмнө байгаагүй өндөр хэмжээнд хүрснээр Барууны үйлдвэрлэгчид амьд үлдэхийн тулд “тэмцэх” шаардлагатай болов. Үүний нэг жишээ нь Volkswagen юм. Хятадад үйл ажиллагаагаа явуулдаг Барууны хамгийн том үйлдвэрлэгч болох тус брэнд 2020 онд зах зээлийн 19,5 хувийг эзэлж байсан бол ердөө хоёр жилийн хугацаанд уг хэмжээ 15,1 хувь болтлоо буурчээ. Ердөө арав хүрэхгүй жилийн хугацаанд тээврийн хэрэгслийн салбарын аваргуудыг дизайн, чанар, технологиороо ардаа хаясан Хятадын автомашины зах зээлийг дараагийн арван жилд юу хүлээж байгаа бол? Шинэ од мэндлэв Будгийн шинэхэн үнэр нь арилаагүй BYD Seagull энэ жилийн арга хэмжээний “од” байв. Seagull BYD-ийн хамгийн жижиг загвар бөгөөд үнийн хувьд 11,000 ам.доллароос эхлэх аж. Энэхүү хямд үнийн нууц нь тус загварын цэнэг хураагууртай салшгүй холбоотой. Ихэнх цахилгаан автомашинууд lithium-ion цэнэг хураагуур ашигладаг бол BYD sodium-ion цэнэг хураагуур ашигласнаар ийнхүү хямд үнэ тогтоох боломжтой болжээ. Энэ төрлийн цэнэг хураагуур нь бусад төрөлтэй харьцуулахад бага нягттай, үйлдвэрлэхэд хялбар зэрэг давуу талтай бөгөөд үнийн хувьд 2-3 дахин хямд байдаг аж. BYD Seagull нь 30 кВт.ц болон 40 кВт.ц багтаамжтай хоёр цэнэг хураагуурын хувилбартай бөгөөд нэг удаагийн цэнэглэлтээр 305-405 км туулах хүчин чадалтай. Хамгийн хямдхан гэгдэх Tesla-аас гурав дахин бага үнэтэй боловч дизайн, технологи, тав тухаараа гологдохгүй уг төмөр хүлэг ирэх жилүүдэд цахилгаан автомашины зах зээлийг хэрхэн өөрчлөх вэ? Шинэ загварын хур буув Хятад тансаг зэрэглэлийн автомашины хамгийн том зах зээлийн нэгд тооцогддог. Тиймдээ ч энэ жилийн үзэсгэлэнд BMW, Mercedes-Benz, Maserati, Rolls-Royce, Porsche, Lexus зэрэг дэлхийд алдартай тансаг зэрэглэлийн брэндүүд бараг бүгд оролцов. BMW 7 series загварынхаа хамгийн хурдан хувилбар болох i7 M70 болон XM-ийн шинэ хувилбар XM Label Red-ийг, Lexus Toyota Alphard-ийн дээд зэрэглэлийн хувилбар болох LM-ийн шинэ үеийг, Porsche Cayenne-ий шинэчлэгдсэн хувилбарыг тус, тус танилцууллаа. Түүнчлэн Хятадын брэндүүд ч зүгээр суусангүй. Geely-ийн шинэ брэнд Yangwang, U9 ‘supercar’ болон U8 ‘luxury’ SUV-г, Hozon-ий EV брэнд Neta анхны ‘sportcar’ Neta GT-г, Geely болон Volvo-ийн хамтран эзэмшдэг Polestar, Polestar 4 нэртэй шинэ SUV-г тус, тус танилцуулав. Салбарын инновацыг Хятад брэндүүд түүчээлэв Дээр дурдсан Yangwang U9-ийн үсэрч, бүжиглэдэг, гурван дугуйн дээрээ явах боломжтой амортизаторын системээс, BYD, CATL болон Chery-ийн цэнэг хураагуурын шинэ технологиуд гээд бүхий л том инновац, дэвшлийг Хятад брэндүүд танилцуулсан нь энэ удаагийн үзэсгэлэнгийн онцлох үйл явдал байв. Энэ үйл явдлаас хөрөнгө мөнгө, нөөц боломж, боловсон хүчин гээд хөгжлийн ахицыг өнгөлөх хэрэгтэй бүхэн хаана байгааг тод томруунаар харж болно. Европыг дайлаар мордохоор зэхэв Zeekr, NIO, BYD, XPeng болон шинэхэн тоглогч HiPhi зэрэг Хятадын дотоодын үйлдвэрлэгч брэндүүд бүгд Европын зах зээлд шинээр орж, үйл ажиллагаагаа улам өргөжүүлнэ гэдгээ зарласан юм. Европ нь цахилгаан автомашины зах зээлээрээ Хятадын араас жагсах бөгөөд АНУ-г бодвол Хятадын импортын бараанд нээлттэй ханддаг тул ийнхүү хүч түрж буй аж. Хэрэв тэд Европын зах зээлийг амжилттай эзэлж чадвал дэлхийн хамгийн том автомашины экспортлогч болох юм. Гэхдээ Европын холбоо тэдэнд тийм боломж олгох болов уу?	Дэлхийн хамгийн том авто үзэсгэлэнгүүдийн нэг болох Auto Shanghai өнгөрсөн сард БНХАУ-ын Шанхай хотноо зохион байгуулагдсан билээ. Гадна, дотнын 100 гаруй брэндүүд оролцсон тус үзэсгэлэн арав хоногийн хугацаанд 906 мянган зочныг цуглуулсан нь цар тахлын дэглэм суларснаас хойш БНХАУ-д зохиогдсон хамгийн өргөн, дэлгэр арга хэмжээгээр нэрлэгджээ. Шинэ нийтлэлээрээ автомашин сонирхогч, хорхойтнуудын хуран цугласан уг үзэсгэлэнгээс ажигласан, хамгийн чухал таван гол өнцгийг тоймлон хүргэе. ### Хятад үйлдвэрлэгчид манлайлав Энэ жилийн үзэсгэлэнгийн гол сэдэв цахилгаан автомашин байсан гэлтэй. Өнгөрсөн онд Хятадад борлуулагдсан нийт тээврийн хэрэгслийн 25 хувь нь цахилгаан болон 'hybrid' автомашин байв. Энэхүү эрэлтийг дагаад BYD, Geely, Li Auto зэрэг үндэсний брэндүүдийн борлуулалт урьд өмнө байгаагүй өндөр хэмжээнд хүрснээр Барууны үйлдвэрлэгчид амьд үлдэхийн тулд “тэмцэх” шаардлагатай болов. Үүний нэг жишээ нь Volkswagen юм. Хятадад үйл ажиллагаагаа явуулдаг Барууны хамгийн том үйлдвэрлэгч болох тус брэнд 2020 онд зах зээлийн 19,5 хувийг эзэлж байсан бол ердөө хоёр жилийн хугацаанд уг хэмжээ 15,1 хувь болтлоо буурчээ. Ердөө арав хүрэхгүй жилийн хугацаанд тээврийн хэрэгслийн салбарын аваргуудыг дизайн, чанар, технологиороо ардаа хаясан Хятадын автомашины зах зээлийг дараагийн арван жилд юу хүлээж байгаа бол? ### Шинэ од мэндлэв Будгийн шинэхэн үнэр нь арилаагүй BYD Seagull энэ жилийн арга хэмжээний “од” байв. Seagull BYD-ийн хамгийн жижиг загвар бөгөөд үнийн хувьд 11,000 ам.доллароос эхлэх аж. Энэхүү хямд үнийн нууц нь тус загварын цэнэг хураагууртай салшгүй холбоотой. Ихэнх цахилгаан автомашинууд lithium-ion цэнэг хураагуур ашигладаг бол BYD sodium-ion цэнэг хураагуур ашигласнаар ийнхүү хямд үнэ тогтоох боломжтой болжээ. Энэ төрлийн цэнэг хураагуур нь бусад төрөлтэй харьцуулахад бага нягттай, үйлдвэрлэхэд хялбар зэрэг давуу талтай бөгөөд үнийн хувьд 2-3 дахин хямд байдаг аж. BYD Seagull нь 30 кВт.ц болон 40 кВт.ц багтаамжтай хоёр цэнэг хураагуурын хувилбартай бөгөөд нэг удаагийн цэнэглэлтээр 305-405 км туулах хүчин чадалтай. Хамгийн хямдхан гэгдэх Tesla-аас гурав дахин бага үнэтэй боловч дизайн, технологи, тав тухаараа гологдохгүй уг төмөр хүлэг ирэх жилүүдэд цахилгаан автомашины зах зээлийг хэрхэн өөрчлөх вэ? ### Шинэ загварын хур буув Хятад тансаг зэрэглэлийн автомашины хамгийн том зах зээлийн нэгд тооцогддог. Тиймдээ ч энэ жилийн үзэсгэлэнд BMW, Mercedes-Benz, Maserati, Rolls-Royce, Porsche, Lexus зэрэг дэлхийд алдартай тансаг зэрэглэлийн брэндүүд бараг бүгд оролцов. BMW 7 series загварынхаа хамгийн хурдан хувилбар болох i7 M70 болон XM-ийн шинэ хувилбар XM Label Red-ийг, Lexus Toyota Alphard-ийн дээд зэрэглэлийн хувилбар болох LM-ийн шинэ үеийг, Porsche Cayenne-ий шинэчлэгдсэн хувилбарыг тус, тус танилцууллаа. Түүнчлэн Хятадын брэндүүд ч зүгээр суусангүй. Geely-ийн шинэ брэнд Yangwang, U9 ‘supercar’ болон U8 ‘luxury’ SUV-г, Hozon-ий EV брэнд Neta анхны ‘sportcar’ Neta GT-г, Geely болон Volvo-ийн хамтран эзэмшдэг Polestar, Polestar 4 нэртэй шинэ SUV-г тус, тус танилцуулав. ### Салбарын инновацыг Хятад брэндүүд түүчээлэв Дээр дурдсан Yangwang U9-ийн үсэрч, бүжиглэдэг, гурван дугуйн дээрээ явах боломжтой амортизаторын системээс, BYD, CATL болон Chery-ийн цэнэг хураагуурын шинэ технологиуд гээд бүхий л том инновац, дэвшлийг Хятад брэндүүд танилцуулсан нь энэ удаагийн үзэсгэлэнгийн онцлох үйл явдал байв. Энэ үйл явдлаас хөрөнгө мөнгө, нөөц боломж, боловсон хүчин гээд хөгжлийн ахицыг өнгөлөх хэрэгтэй бүхэн хаана байгааг тод томруунаар харж болно. ### Европыг дайлаар мордохоор зэхэв Zeekr, NIO, BYD, XPeng болон шинэхэн тоглогч HiPhi зэрэг Хятадын дотоодын үйлдвэрлэгч брэндүүд бүгд Европын зах зээлд шинээр орж, үйл ажиллагаагаа улам өргөжүүлнэ гэдгээ зарласан юм. Европ нь цахилгаан автомашины зах зээлээрээ Хятадын араас жагсах бөгөөд АНУ-г бодвол Хятадын импортын бараанд нээлттэй ханддаг тул ийнхүү хүч түрж буй аж. Хэрэв тэд Европын зах зээлийг амжилттай эзэлж чадвал дэлхийн хамгийн том автомашины экспортлогч болох юм. Гэхдээ Европын холбоо тэдэнд тийм боломж олгох болов уу?
https://unread.today/c/techworm-wwdc23	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-06-06T00:00:00	6 сарын 6, 2023	Биднийг унтаж байхад Apple-ийн танилцуулсан бүх зүйлс	<div class="article-body"> <p></p><p>Дэлхийд технологи, инновацаараа тэргүүлэгч Apple жил бүр хоёр том арга хэмжээг уламжлал болгон зохион байгуулж, шинэ бүтээгдэхүүнээ танилцуулдаг билээ. Тэдний нэг болох энэ жилийн Worldwide Developers Conference урьд шөнө тохиож, AR/VR шил, iOS 17, 15 инчийн MacBook Air зэргийг танилцуулав. Энэхүү нийтлэлээр хамгийн чухал зүйлсийг товчлон хүргэж байна. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/GYkq9Rgoj8E?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Vision Pro</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/4000b31186b656a2496b757a5b7e2a1e.png"></p><p></p><p>Гарцаагүй хамгийн өндөр хүлээлттэй байсан төхөөрөмж ийнхүү олны хүртээл боллоо. Виртуал бодит байдал (VR) болон аугментэд бодит байдлыг (AR) хослуулсан уг төхөөрөмжийг зүүж байгаа хүн эргэн тойрноо харахын зэрэгцээ, урдаа байх 4K дэлгэцийг нүдний хөдөлгөөнөөрөө удирдаж, бичлэг үзэх, дуудлага хийх, тоглоом тоглох боломжтой. Түүнчлэн нэмэлт дэлгэцийн тусламжтай төхөөрөмж зүүсэн хүний нүдийг гадна талаас нь ч харж болно. </p><p>Apple-ийн хамгийн сүүлийн үеийн M2 болон энэ төрлийн төхөөрөмжид зориулсан шинэ чип болох R1-ийг хослуулан ашиглах уг төхөөрөмж 3,499 ам.долларын үнэтэй байх бөгөөд ирэх жилийн эхээр нээлттэй борлуулагдаж эхлэх юм. Бид уг төхөөрөмжийн талаар удахгүй дэлгэрэнгүй нийтлэл оруулах болно.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/TX9qSaGXFyg?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>15’’ MacBook Air</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/8e434c3903787f3bb5c0b62b068b2a53.jpeg"></p><p></p><p>Олон жилийн турш зөвхөн 13 инчийн хувилбартай байсан MacBook Air-ийн илүү том хувилбар болох 15 инчийн загварыг танилцуулав. Том хэмжээ, зургаан ширхэг чанга яригчийн системээс бусдаар уг загвар өмнөх жилийн 13 инч, M2 чиптэй MacBook Air-ээс ялгарах зүйлгүй. </p><p>Илүү том батарейны ачаар 18 цаг хүртэл цэнэгээ барих чадалтай уг загварын эхлэх үнэ 1,299 ам.доллар бөгөөд одоогоор "Дэлхийн хамгийн нимгэн зөөврийн компьютер" гэсэн тодотголыг албан бус байдлаар аваад буй. Мөн шинэ загвараа гаргасантай холбогдуулан 13 инч, M2 чиптэй MacBook Air-ийн үнэ 100 ам.доллароор хямдарч 1,099 ам.доллар болов.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/0okuAwqTHs0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>iOS 17</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/32bcc7be65a83b1a492d58dc30ed754d.png"></p><p>Ийнхүү iPhone утаснуудын тархи болох үйлдлийн систем ахин нэг хувилбар ахиж, 17-р үе дээрээ ирлээ. Энэ зун хөгжүүлэгчдэд зориулсан хувилбараа гаргаж, ирэх намраас iPhone XS-с хойших бүх загварт нээлттэй болох уг хувилбарын онцлох функцүүд:</p> <ul><li>iOS 16-с хойш утасныхаа нүүр зургийг илүү “гоё” харагдуулах боломжтой болсон шиг iOS 17-ийн Contacts-д Poster гэсэн функц нэмэгдэж, хүмүүс залгах үед тэдний зураг илүү “гоё” гарч ирнэ.</li><li>iMessage дээрх Check in функцийн тусламжтай сүлжээ, батарейн хувь, байршил зэргээ хүссэн хүнтэйгээ хуваалцах, гэртээ ирсэн үед автоматаар мессеж илгээх зэрэг боломжууд нэмэгдэнэ.</li><li>Apple-ийн хөгжүүлж буй Journal нэртэй аппыг ашиглан өдрийн тэмдэглэлээ iPhone дээрх зураг, дүрс бичлэгээ ашиглан илүү баялаг бичиж үлдээх боломжтой. </li><li>iPhone-оо тусгай тогтоогч дээр хөндлөнгөөр нь байршуулж, цэнэглэх үед шинэ StandBy горим идэвхжих бөгөөд уг горим нь цаг, огноо, зураг, дүрс бичлэг, цага агаар зэрэг мэдээллүүдийг харуулж, энгийнээр iPhone-ийг ухаалаг цаг болгон хувиргана.</li><li>Siri ухаалаг туслахыг идэвхжүүлэхийн тулд заавал “Hey Siri” бус зөвхөн “Siri” гэхэд л хангалттай.</li><li>AirDrop шинэчлэгдэж, NameDrop нэртэй функцийн ачаар утсаа өөр хэрэглэгчийн iPhone эсвэл Apple Watch-д хүргэх үед contact буюу холбоо барих мэдээллийг автоматаар солих боломжтой.<br></li></ul><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/67ecf7f197b8f7a3614fac932aacffad.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>macOS Sonoma</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e2d28c5c04f55a0c48570b974fc0b921.jpg"></p><p>Apple-ийн бүх компьютерүүд ашигладаг macOS-ийн шинэ хувилбар Sonoma нэртэйгээ энэ намар олон нийтэд нээлттэй болох юм. Уг хувилбараас онцлох функцүүд:</p> <ul><li>iPhone-той адилаар home screen дээрээ төрөл бүрийн widget-ийг байршуулах боломжтой болно. Хүсвэл iPhone дээр ашигладаг бүх widget-ээ автоматаар компьютертоо хуулах боломжтой.</li><li>Game Mode-ийн тусламжтай тоглоом тоглох үед системийн нөөцийг тус тоглоомд илүү зарцуулж, тоглоомын гартай (controller) солилцох мэдээллийн хурдыг нэмэгдүүлж, AirPods руу илгээх дууны хоцрогдолтыг (delay) багасгана.</li><li>Safari илүү боловсронгуй болж, өөр хаягууд (profile) нээх, вебүүдийг тусдаа апп мэтээр ашиглаж Dock-д хадах (pin), сонордуулга хүлээн авах боломжууд нээгдэнэ.<br></li></ul><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/8978bd562f9610ebebf021be44dd3d33.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Бусад шинэчлэлүүд:</h3><ul><li>Mac Pro болон Studio компьютерүүд M2 Ultra болон M2 Max чипний сонголттой болов</li><li>iPadOS 17 энэ намар нээлттэй болох бөгөөд iOS17-той ижил олон функцыг багтаав</li><li>watchOS 10-ийн сайжруулалтад ухаалаг widget, товчны шинэ үйлдэл, сэтгэл санааны байдлаа оруулах функц зэрэг багтав</li><li>visionOS нэртэй виртуал бодит байдалд (VR) зориулсан шинэ үйлдлийн системээ танилцуулав</li></ul> </div>	Дэлхийд технологи, инновацаараа тэргүүлэгч Apple жил бүр хоёр том арга хэмжээг уламжлал болгон зохион байгуулж, шинэ бүтээгдэхүүнээ танилцуулдаг билээ. Тэдний нэг болох энэ жилийн Worldwide Developers Conference урьд шөнө тохиож, AR/VR шил, iOS 17, 15 инчийн MacBook Air зэргийг танилцуулав. Энэхүү нийтлэлээр хамгийн чухал зүйлсийг товчлон хүргэж байна. Vision Pro Гарцаагүй хамгийн өндөр хүлээлттэй байсан төхөөрөмж ийнхүү олны хүртээл боллоо. Виртуал бодит байдал (VR) болон аугментэд бодит байдлыг (AR) хослуулсан уг төхөөрөмжийг зүүж байгаа хүн эргэн тойрноо харахын зэрэгцээ, урдаа байх 4K дэлгэцийг нүдний хөдөлгөөнөөрөө удирдаж, бичлэг үзэх, дуудлага хийх, тоглоом тоглох боломжтой. Түүнчлэн нэмэлт дэлгэцийн тусламжтай төхөөрөмж зүүсэн хүний нүдийг гадна талаас нь ч харж болно. Apple-ийн хамгийн сүүлийн үеийн M2 болон энэ төрлийн төхөөрөмжид зориулсан шинэ чип болох R1-ийг хослуулан ашиглах уг төхөөрөмж 3,499 ам.долларын үнэтэй байх бөгөөд ирэх жилийн эхээр нээлттэй борлуулагдаж эхлэх юм. Бид уг төхөөрөмжийн талаар удахгүй дэлгэрэнгүй нийтлэл оруулах болно. 15’’ MacBook Air Олон жилийн турш зөвхөн 13 инчийн хувилбартай байсан MacBook Air-ийн илүү том хувилбар болох 15 инчийн загварыг танилцуулав. Том хэмжээ, зургаан ширхэг чанга яригчийн системээс бусдаар уг загвар өмнөх жилийн 13 инч, M2 чиптэй MacBook Air-ээс ялгарах зүйлгүй. Илүү том батарейны ачаар 18 цаг хүртэл цэнэгээ барих чадалтай уг загварын эхлэх үнэ 1,299 ам.доллар бөгөөд одоогоор "Дэлхийн хамгийн нимгэн зөөврийн компьютер" гэсэн тодотголыг албан бус байдлаар аваад буй. Мөн шинэ загвараа гаргасантай холбогдуулан 13 инч, M2 чиптэй MacBook Air-ийн үнэ 100 ам.доллароор хямдарч 1,099 ам.доллар болов. iOS 17 Ийнхүү iPhone утаснуудын тархи болох үйлдлийн систем ахин нэг хувилбар ахиж, 17-р үе дээрээ ирлээ. Энэ зун хөгжүүлэгчдэд зориулсан хувилбараа гаргаж, ирэх намраас iPhone XS-с хойших бүх загварт нээлттэй болох уг хувилбарын онцлох функцүүд: iOS 16-с хойш утасныхаа нүүр зургийг илүү “гоё” харагдуулах боломжтой болсон шиг iOS 17-ийн Contacts-д Poster гэсэн функц нэмэгдэж, хүмүүс залгах үед тэдний зураг илүү “гоё” гарч ирнэ. iMessage дээрх Check in функцийн тусламжтай сүлжээ, батарейн хувь, байршил зэргээ хүссэн хүнтэйгээ хуваалцах, гэртээ ирсэн үед автоматаар мессеж илгээх зэрэг боломжууд нэмэгдэнэ. Apple-ийн хөгжүүлж буй Journal нэртэй аппыг ашиглан өдрийн тэмдэглэлээ iPhone дээрх зураг, дүрс бичлэгээ ашиглан илүү баялаг бичиж үлдээх боломжтой. iPhone-оо тусгай тогтоогч дээр хөндлөнгөөр нь байршуулж, цэнэглэх үед шинэ StandBy горим идэвхжих бөгөөд уг горим нь цаг, огноо, зураг, дүрс бичлэг, цага агаар зэрэг мэдээллүүдийг харуулж, энгийнээр iPhone-ийг ухаалаг цаг болгон хувиргана. Siri ухаалаг туслахыг идэвхжүүлэхийн тулд заавал “Hey Siri” бус зөвхөн “Siri” гэхэд л хангалттай. AirDrop шинэчлэгдэж, NameDrop нэртэй функцийн ачаар утсаа өөр хэрэглэгчийн iPhone эсвэл Apple Watch-д хүргэх үед contact буюу холбоо барих мэдээллийг автоматаар солих боломжтой. macOS Sonoma Apple-ийн бүх компьютерүүд ашигладаг macOS-ийн шинэ хувилбар Sonoma нэртэйгээ энэ намар олон нийтэд нээлттэй болох юм. Уг хувилбараас онцлох функцүүд: iPhone-той адилаар home screen дээрээ төрөл бүрийн widget-ийг байршуулах боломжтой болно. Хүсвэл iPhone дээр ашигладаг бүх widget-ээ автоматаар компьютертоо хуулах боломжтой. Game Mode-ийн тусламжтай тоглоом тоглох үед системийн нөөцийг тус тоглоомд илүү зарцуулж, тоглоомын гартай (controller) солилцох мэдээллийн хурдыг нэмэгдүүлж, AirPods руу илгээх дууны хоцрогдолтыг (delay) багасгана. Safari илүү боловсронгуй болж, өөр хаягууд (profile) нээх, вебүүдийг тусдаа апп мэтээр ашиглаж Dock-д хадах (pin), сонордуулга хүлээн авах боломжууд нээгдэнэ. Бусад шинэчлэлүүд: Mac Pro болон Studio компьютерүүд M2 Ultra болон M2 Max чипний сонголттой болов iPadOS 17 энэ намар нээлттэй болох бөгөөд iOS17-той ижил олон функцыг багтаав watchOS 10-ийн сайжруулалтад ухаалаг widget, товчны шинэ үйлдэл, сэтгэл санааны байдлаа оруулах функц зэрэг багтав visionOS нэртэй виртуал бодит байдалд (VR) зориулсан шинэ үйлдлийн системээ танилцуулав	Дэлхийд технологи, инновацаараа тэргүүлэгч Apple жил бүр хоёр том арга хэмжээг уламжлал болгон зохион байгуулж, шинэ бүтээгдэхүүнээ танилцуулдаг билээ. Тэдний нэг болох энэ жилийн Worldwide Developers Conference урьд шөнө тохиож, AR/VR шил, iOS 17, 15 инчийн MacBook Air зэргийг танилцуулав. Энэхүү нийтлэлээр хамгийн чухал зүйлсийг товчлон хүргэж байна. ### Vision Pro Гарцаагүй хамгийн өндөр хүлээлттэй байсан төхөөрөмж ийнхүү олны хүртээл боллоо. Виртуал бодит байдал (VR) болон аугментэд бодит байдлыг (AR) хослуулсан уг төхөөрөмжийг зүүж байгаа хүн эргэн тойрноо харахын зэрэгцээ, урдаа байх 4K дэлгэцийг нүдний хөдөлгөөнөөрөө удирдаж, бичлэг үзэх, дуудлага хийх, тоглоом тоглох боломжтой. Түүнчлэн нэмэлт дэлгэцийн тусламжтай төхөөрөмж зүүсэн хүний нүдийг гадна талаас нь ч харж болно. Apple-ийн хамгийн сүүлийн үеийн M2 болон энэ төрлийн төхөөрөмжид зориулсан шинэ чип болох R1-ийг хослуулан ашиглах уг төхөөрөмж 3,499 ам.долларын үнэтэй байх бөгөөд ирэх жилийн эхээр нээлттэй борлуулагдаж эхлэх юм. Бид уг төхөөрөмжийн талаар удахгүй дэлгэрэнгүй нийтлэл оруулах болно. ### 15’’ MacBook Air Олон жилийн турш зөвхөн 13 инчийн хувилбартай байсан MacBook Air-ийн илүү том хувилбар болох 15 инчийн загварыг танилцуулав. Том хэмжээ, зургаан ширхэг чанга яригчийн системээс бусдаар уг загвар өмнөх жилийн 13 инч, M2 чиптэй MacBook Air-ээс ялгарах зүйлгүй. Илүү том батарейны ачаар 18 цаг хүртэл цэнэгээ барих чадалтай уг загварын эхлэх үнэ 1,299 ам.доллар бөгөөд одоогоор "Дэлхийн хамгийн нимгэн зөөврийн компьютер" гэсэн тодотголыг албан бус байдлаар аваад буй. Мөн шинэ загвараа гаргасантай холбогдуулан 13 инч, M2 чиптэй MacBook Air-ийн үнэ 100 ам.доллароор хямдарч 1,099 ам.доллар болов. ### iOS 17 Ийнхүү iPhone утаснуудын тархи болох үйлдлийн систем ахин нэг хувилбар ахиж, 17-р үе дээрээ ирлээ. Энэ зун хөгжүүлэгчдэд зориулсан хувилбараа гаргаж, ирэх намраас iPhone XS-с хойших бүх загварт нээлттэй болох уг хувилбарын онцлох функцүүд: * iOS 16-с хойш утасныхаа нүүр зургийг илүү “гоё” харагдуулах боломжтой болсон шиг iOS 17-ийн Contacts-д Poster гэсэн функц нэмэгдэж, хүмүүс залгах үед тэдний зураг илүү “гоё” гарч ирнэ. * iMessage дээрх Check in функцийн тусламжтай сүлжээ, батарейн хувь, байршил зэргээ хүссэн хүнтэйгээ хуваалцах, гэртээ ирсэн үед автоматаар мессеж илгээх зэрэг боломжууд нэмэгдэнэ. * Apple-ийн хөгжүүлж буй Journal нэртэй аппыг ашиглан өдрийн тэмдэглэлээ iPhone дээрх зураг, дүрс бичлэгээ ашиглан илүү баялаг бичиж үлдээх боломжтой. * iPhone-оо тусгай тогтоогч дээр хөндлөнгөөр нь байршуулж, цэнэглэх үед шинэ StandBy горим идэвхжих бөгөөд уг горим нь цаг, огноо, зураг, дүрс бичлэг, цага агаар зэрэг мэдээллүүдийг харуулж, энгийнээр iPhone-ийг ухаалаг цаг болгон хувиргана. * Siri ухаалаг туслахыг идэвхжүүлэхийн тулд заавал “Hey Siri” бус зөвхөн “Siri” гэхэд л хангалттай. * AirDrop шинэчлэгдэж, NameDrop нэртэй функцийн ачаар утсаа өөр хэрэглэгчийн iPhone эсвэл Apple Watch-д хүргэх үед contact буюу холбоо барих мэдээллийг автоматаар солих боломжтой. ### macOS Sonoma Apple-ийн бүх компьютерүүд ашигладаг macOS-ийн шинэ хувилбар Sonoma нэртэйгээ энэ намар олон нийтэд нээлттэй болох юм. Уг хувилбараас онцлох функцүүд: * iPhone-той адилаар home screen дээрээ төрөл бүрийн widget-ийг байршуулах боломжтой болно. Хүсвэл iPhone дээр ашигладаг бүх widget-ээ автоматаар компьютертоо хуулах боломжтой. * Game Mode-ийн тусламжтай тоглоом тоглох үед системийн нөөцийг тус тоглоомд илүү зарцуулж, тоглоомын гартай (controller) солилцох мэдээллийн хурдыг нэмэгдүүлж, AirPods руу илгээх дууны хоцрогдолтыг (delay) багасгана. * Safari илүү боловсронгуй болж, өөр хаягууд (profile) нээх, вебүүдийг тусдаа апп мэтээр ашиглаж Dock-д хадах (pin), сонордуулга хүлээн авах боломжууд нээгдэнэ. ### Бусад шинэчлэлүүд: * Mac Pro болон Studio компьютерүүд M2 Ultra болон M2 Max чипний сонголттой болов * iPadOS 17 энэ намар нээлттэй болох бөгөөд iOS17-той ижил олон функцыг багтаав * watchOS 10-ийн сайжруулалтад ухаалаг widget, товчны шинэ үйлдэл, сэтгэл санааны байдлаа оруулах функц зэрэг багтав * visionOS нэртэй виртуал бодит байдалд (VR) зориулсан шинэ үйлдлийн системээ танилцуулав
https://unread.today/c/insight-bmw-x7	Techworm	Amin-Erdene	2023-06-27T00:00:00	6 сарын 27, 2023	Долоон дүрслэлд: Шинэчлэгдсэн BMW X7	<div class="article-body"> <h2><div>2022 оны дөрөвдүгээр сард BMW өөрсдийн “flagship” SUV болох X7-ийн шинэчилсэн хувилбарыг танилцуулсан билээ. Тэгвэл өнгөрсөн долоо хоногт BMW-ийн Монгол дахь албан ёсны дистрибьютер Bavaria Motors уг загварын нээлтийг “FORWARDISM” нэрийн дор зохион байгуулсан юм. </div><div><br></div><div>Хурд хүч, тав тух, техникийн дэвшил гээд бүхий л түвшинд “түүчээлэгч” нь байдаг BMW брэндийн X7 загвар нь тус брэндийн Монгол дахь бестселлер автомашин аж. Тэгвэл томоохон дизайны шинэчлэлүүд, шинэ технологи, илүү хүчирхэг хөдөлгүүрүүд гээд бүх талаараа өмнөх хувилбараасаа нэг алхмын урд гарсан тус хүлгийн онцлох шинэчлэлүүдийг долоон дүрслэлд багтаан хүргэж байна. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/601c9e181d037997e4ff266c386286bf.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Хосолсон эх гэрэл (Split Headlights) <br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/b1294c4ec21c9bf5d25d34c83662832f.gif"></p><p></p><p><br></p><p>X7-ийн хамгийн том шинэчлэлт урд буюу нүүрэн хэсэгт өрнөжээ. BMW GKL (Grand Klasse) буюу тус брэндийн дээд зэрэглэлийн автомашинуудын шинэ нэрийн хуудас болох хосолсон их гэрэл болон том грильтэй болсон нь X7-г зам дээр илүү сүрдэм харагдахад туслах аж. Өмнөх X7-ийн лазер гэрлийн оронд Adaptive LED их гэрэлтэй болсон бөгөөд их гэрлийн дээд хэсэг нь өдрийн болон эргэх дохионы гэрэл бол доод хэсэг нь шөнийн гэрэл байх юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/225d53059659c7ca9038fbc53b5adb0b.jpg"></p><div class="image-caption">2023 BMW X7 - Эх гэрэл</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Гэрэлтдэг “Kidney” гриль (Iconic Glow)<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/8438faa1765e8df6b645b684e7f63d28.gif"></p><p></p><p><br></p><p>Шөнийн цагаар зорчихдоо зам дээрх бусад автомашинууд таныг анзаарахгүй бол яах вэ гэж санаа зовох хэрэггүй болов. Iconic Glow багцыг сонгосноор BMW-ийн домогт “kidney” гриль одоо гэрэлтэх боломжтой болжээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/451f530a1fa5662ef14f282ba35ca022.jpg"></p><div class="image-caption">2023 BMW X7 - "Kidney" гриль</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>3D арын гэрэл <br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/350485542abbd755cdd24d46f9496525.gif"></p><p></p><p><br></p><p>Арын гэрэл бүрэн шинэчлэгдэж, гоёмсог хээ, хээнцэр хэлбэрийн ачаар 3D эффекттэй, илүү чамин харагдацтай болжээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/daaebfac258bf133627ca742b9e5f14f.jpg"></p><div class="image-caption">2023 BMW X7 - Арын гэрэл</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">23 инчийн обуд <div><br><div><br></div></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/358b442d12d63b3eb6ba2d84a78e9e30.gif"></p><p></p><p><br></p><p>Том хүлэгт том обуд. Өмнө нь уг загварын үйлдвэрээс гарах обудны хамгийн том хэмжээ нь 22 инч байв. Тэгвэл BMW түүхэндээ анх удаа үйлдвэрээсээ 23 инчийн обудтай гарах загвар нь X7 болов. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/39b635fcf9e7645c83d8f5c2ebdc6902.jpg"></p><div class="image-caption">2023 BMW X7 - 23 инчийн обуд</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Нумарсан дэлгэц болон шинэ үйлдлийн систем <br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/a269e09ac62833d205eeccd82680f4be.gif"></p><p></p><p><br></p><p>BMW-ийн бүрэн цахилгаан загвар iX дээр анх танилцуулагдаж байсан нумарсан дэлгэцийн иж бүрдэл X7-д бий. 12.3 инчийн бүрэн дижитал хянах самбар болон 14.9 инчийн дэлгэцтэй iDrive 8 инфотэйнмент системээс бүрдэх тус хэсэг нь удахгүй BMW-ийн бүх шинэ загваруудад ашиглагдах аж. Автомашины ихэнх функцийг инфотэйнмент системээсээ удирдах боломжтой тус салоны биет товчлуурын тоо нь эрс багассан байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/83df893578bd994af287fef3deed94bf.jpg"></p><div class="image-caption">2023 BMW X7 - Хянах самбар</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Салоны шинэчлэгдсэн LED гэрэлтүүлэг <br><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/2aa791b22e900ed31940f6717cdef917.gif"></p><p></p><p><br></p><p>Урд зорчигчийн хэсэгт шинэ LED гэрэлтүүлгийн систем байршсан нь салоныг улам чамин харагдуулна. Уг систем нийт арван дөрвөн өнгийн сонголттой бөгөөд автомашины хийж буй үйлдлүүдтэй хоршин өнгөө өөрчлөх боломжтой аж. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/e634d954018a2486efcd10a3b26f5d51.jpg"></p><div class="image-caption">2023 BMW X7 - Салоны LED гэрэлтүүлэг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Шинэ арааны хөшүүрэг, шинэ хөдөлгүүр, шинэ хурдны хайрцаг <br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/49f7ac998617be15d7a5ca06f2e96636.gif"></p><p></p><p><br></p><p>Өмнөх уламжлалт арааны хөшүүргийн оронд бага зай эзлэх электрон хөшүүрэг болон товчлууртай болсон нь дунд консолийг чөлөөлж илүү минимал болгосон аж. Түүнчлэн хөдөлгүүрийн сонголтууд нь бүрэн шинэчлэгдэн, найман араатай Steptronic Sport хурдны хайрцагтай болжээ. Дээр дурдсан хөдөлгүүрийн сонголтууд нь: xDrive40i (3.0 литрийн 6 цилиндрт), xDrive40d (3.0 литрийн 6 цилиндрт дизель), M60i xDrive (4.4 литрийн ‘twin turbo’ V8) байх бөгөөд тус бүр 375, 335 болон 523 морины хүчтэй байх юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/457ef30c77b2b5f7e99768146388a489.jpg"></p><div class="image-caption">2023 BMW X7 - Арааны хөшүүрэг</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/185dd6a329e9674f1fcdfec0812e4e2a.jpg"></p><div class="image-caption">2023 BMW X7 - M60i xDrive хөдөлгүүрийн хэсэг</div> </div>	2022 оны дөрөвдүгээр сард BMW өөрсдийн “flagship” SUV болох X7-ийн шинэчилсэн хувилбарыг танилцуулсан билээ. Тэгвэл өнгөрсөн долоо хоногт BMW-ийн Монгол дахь албан ёсны дистрибьютер Bavaria Motors уг загварын нээлтийг “FORWARDISM” нэрийн дор зохион байгуулсан юм. Хурд хүч, тав тух, техникийн дэвшил гээд бүхий л түвшинд “түүчээлэгч” нь байдаг BMW брэндийн X7 загвар нь тус брэндийн Монгол дахь бестселлер автомашин аж. Тэгвэл томоохон дизайны шинэчлэлүүд, шинэ технологи, илүү хүчирхэг хөдөлгүүрүүд гээд бүх талаараа өмнөх хувилбараасаа нэг алхмын урд гарсан тус хүлгийн онцлох шинэчлэлүүдийг долоон дүрслэлд багтаан хүргэж байна. Хосолсон эх гэрэл (Split Headlights) X7-ийн хамгийн том шинэчлэлт урд буюу нүүрэн хэсэгт өрнөжээ. BMW GKL (Grand Klasse) буюу тус брэндийн дээд зэрэглэлийн автомашинуудын шинэ нэрийн хуудас болох хосолсон их гэрэл болон том грильтэй болсон нь X7-г зам дээр илүү сүрдэм харагдахад туслах аж. Өмнөх X7-ийн лазер гэрлийн оронд Adaptive LED их гэрэлтэй болсон бөгөөд их гэрлийн дээд хэсэг нь өдрийн болон эргэх дохионы гэрэл бол доод хэсэг нь шөнийн гэрэл байх юм. 2023 BMW X7 - Эх гэрэл Гэрэлтдэг “Kidney” гриль (Iconic Glow) Шөнийн цагаар зорчихдоо зам дээрх бусад автомашинууд таныг анзаарахгүй бол яах вэ гэж санаа зовох хэрэггүй болов. Iconic Glow багцыг сонгосноор BMW-ийн домогт “kidney” гриль одоо гэрэлтэх боломжтой болжээ. 2023 BMW X7 - "Kidney" гриль 3D арын гэрэл Арын гэрэл бүрэн шинэчлэгдэж, гоёмсог хээ, хээнцэр хэлбэрийн ачаар 3D эффекттэй, илүү чамин харагдацтай болжээ. 2023 BMW X7 - Арын гэрэл 23 инчийн обуд Том хүлэгт том обуд. Өмнө нь уг загварын үйлдвэрээс гарах обудны хамгийн том хэмжээ нь 22 инч байв. Тэгвэл BMW түүхэндээ анх удаа үйлдвэрээсээ 23 инчийн обудтай гарах загвар нь X7 болов. 2023 BMW X7 - 23 инчийн обуд Нумарсан дэлгэц болон шинэ үйлдлийн систем BMW-ийн бүрэн цахилгаан загвар iX дээр анх танилцуулагдаж байсан нумарсан дэлгэцийн иж бүрдэл X7-д бий. 12.3 инчийн бүрэн дижитал хянах самбар болон 14.9 инчийн дэлгэцтэй iDrive 8 инфотэйнмент системээс бүрдэх тус хэсэг нь удахгүй BMW-ийн бүх шинэ загваруудад ашиглагдах аж. Автомашины ихэнх функцийг инфотэйнмент системээсээ удирдах боломжтой тус салоны биет товчлуурын тоо нь эрс багассан байна. 2023 BMW X7 - Хянах самбар Салоны шинэчлэгдсэн LED гэрэлтүүлэг Урд зорчигчийн хэсэгт шинэ LED гэрэлтүүлгийн систем байршсан нь салоныг улам чамин харагдуулна. Уг систем нийт арван дөрвөн өнгийн сонголттой бөгөөд автомашины хийж буй үйлдлүүдтэй хоршин өнгөө өөрчлөх боломжтой аж. 2023 BMW X7 - Салоны LED гэрэлтүүлэг Шинэ арааны хөшүүрэг, шинэ хөдөлгүүр, шинэ хурдны хайрцаг Өмнөх уламжлалт арааны хөшүүргийн оронд бага зай эзлэх электрон хөшүүрэг болон товчлууртай болсон нь дунд консолийг чөлөөлж илүү минимал болгосон аж. Түүнчлэн хөдөлгүүрийн сонголтууд нь бүрэн шинэчлэгдэн, найман араатай Steptronic Sport хурдны хайрцагтай болжээ. Дээр дурдсан хөдөлгүүрийн сонголтууд нь: xDrive40i (3.0 литрийн 6 цилиндрт), xDrive40d (3.0 литрийн 6 цилиндрт дизель), M60i xDrive (4.4 литрийн ‘twin turbo’ V8) байх бөгөөд тус бүр 375, 335 болон 523 морины хүчтэй байх юм. 2023 BMW X7 - Арааны хөшүүрэг 2023 BMW X7 - M60i xDrive хөдөлгүүрийн хэсэг	2022 оны дөрөвдүгээр сард BMW өөрсдийн “flagship” SUV болох X7-ийн шинэчилсэн хувилбарыг танилцуулсан билээ. Тэгвэл өнгөрсөн долоо хоногт BMW-ийн Монгол дахь албан ёсны дистрибьютер Bavaria Motors уг загварын нээлтийг “FORWARDISM” нэрийн дор зохион байгуулсан юм. Хурд хүч, тав тух, техникийн дэвшил гээд бүхий л түвшинд “түүчээлэгч” нь байдаг BMW брэндийн X7 загвар нь тус брэндийн Монгол дахь бестселлер автомашин аж. Тэгвэл томоохон дизайны шинэчлэлүүд, шинэ технологи, илүү хүчирхэг хөдөлгүүрүүд гээд бүх талаараа өмнөх хувилбараасаа нэг алхмын урд гарсан тус хүлгийн онцлох шинэчлэлүүдийг долоон дүрслэлд багтаан хүргэж байна. ### Хосолсон эх гэрэл (Split Headlights) X7-ийн хамгийн том шинэчлэлт урд буюу нүүрэн хэсэгт өрнөжээ. BMW GKL (Grand Klasse) буюу тус брэндийн дээд зэрэглэлийн автомашинуудын шинэ нэрийн хуудас болох хосолсон их гэрэл болон том грильтэй болсон нь X7-г зам дээр илүү сүрдэм харагдахад туслах аж. Өмнөх X7-ийн лазер гэрлийн оронд Adaptive LED их гэрэлтэй болсон бөгөөд их гэрлийн дээд хэсэг нь өдрийн болон эргэх дохионы гэрэл бол доод хэсэг нь шөнийн гэрэл байх юм. 2023 BMW X7 - Эх гэрэл ### Гэрэлтдэг “Kidney” гриль (Iconic Glow) Шөнийн цагаар зорчихдоо зам дээрх бусад автомашинууд таныг анзаарахгүй бол яах вэ гэж санаа зовох хэрэггүй болов. Iconic Glow багцыг сонгосноор BMW-ийн домогт “kidney” гриль одоо гэрэлтэх боломжтой болжээ. 2023 BMW X7 - "Kidney" гриль ### 3D арын гэрэл Арын гэрэл бүрэн шинэчлэгдэж, гоёмсог хээ, хээнцэр хэлбэрийн ачаар 3D эффекттэй, илүү чамин харагдацтай болжээ. 2023 BMW X7 - Арын гэрэл ### 23 инчийн обуд Том хүлэгт том обуд. Өмнө нь уг загварын үйлдвэрээс гарах обудны хамгийн том хэмжээ нь 22 инч байв. Тэгвэл BMW түүхэндээ анх удаа үйлдвэрээсээ 23 инчийн обудтай гарах загвар нь X7 болов. 2023 BMW X7 - 23 инчийн обуд ### Нумарсан дэлгэц болон шинэ үйлдлийн систем BMW-ийн бүрэн цахилгаан загвар iX дээр анх танилцуулагдаж байсан нумарсан дэлгэцийн иж бүрдэл X7-д бий. 12.3 инчийн бүрэн дижитал хянах самбар болон 14.9 инчийн дэлгэцтэй iDrive 8 инфотэйнмент системээс бүрдэх тус хэсэг нь удахгүй BMW-ийн бүх шинэ загваруудад ашиглагдах аж. Автомашины ихэнх функцийг инфотэйнмент системээсээ удирдах боломжтой тус салоны биет товчлуурын тоо нь эрс багассан байна. 2023 BMW X7 - Хянах самбар ### Салоны шинэчлэгдсэн LED гэрэлтүүлэг Урд зорчигчийн хэсэгт шинэ LED гэрэлтүүлгийн систем байршсан нь салоныг улам чамин харагдуулна. Уг систем нийт арван дөрвөн өнгийн сонголттой бөгөөд автомашины хийж буй үйлдлүүдтэй хоршин өнгөө өөрчлөх боломжтой аж. 2023 BMW X7 - Салоны LED гэрэлтүүлэг ### Шинэ арааны хөшүүрэг, шинэ хөдөлгүүр, шинэ хурдны хайрцаг Өмнөх уламжлалт арааны хөшүүргийн оронд бага зай эзлэх электрон хөшүүрэг болон товчлууртай болсон нь дунд консолийг чөлөөлж илүү минимал болгосон аж. Түүнчлэн хөдөлгүүрийн сонголтууд нь бүрэн шинэчлэгдэн, найман араатай Steptronic Sport хурдны хайрцагтай болжээ. Дээр дурдсан хөдөлгүүрийн сонголтууд нь: xDrive40i (3.0 литрийн 6 цилиндрт), xDrive40d (3.0 литрийн 6 цилиндрт дизель), M60i xDrive (4.4 литрийн ‘twin turbo’ V8) байх бөгөөд тус бүр 375, 335 болон 523 морины хүчтэй байх юм. 2023 BMW X7 - Арааны хөшүүрэг 2023 BMW X7 - M60i xDrive хөдөлгүүрийн хэсэг
https://unread.today/c/techworm-automotive-2023-05	Techworm	Amin-Erdene	2023-06-24T00:00:00	6 сарын 24, 2023	Тавдугаар сард автомашины ертөнцөд юу болов?	<div class="article-body"> <h2><div>Зургаадугаар сарын 18-ны өдөр жил бүр Швейцар улсад зохион байгуулагддаг Concours d’Elegance Suisse классик автомашины цуглаан өндөрлөснөөр энэ сарын классик автомашинтай холбоотой томоохон арга хэмжээнүүд дууссан билээ. </div><div><br></div><div>Тэгвэл өнгөрсөн тавдугаар сард автомашины ертөнцөд юу болж өнгөрөв? Шинээр мэндэлсэн төмөр хүлгүүд, автоспортын сонин хачин гээд таны мэдэх хэрэгтэй бүх зүйлсийг багцалсан “Өнгөрсөн сард автомашины ертөнцөд” нэртэй, шинэ цуврал нийтлэлийн эхний дугаараа хүргэж байна. </div></h2><h1>Шинээр мэндлэв<br><br></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/b083a2f2e558315d905ca8c496a2f907.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Porsche 718 Spyder RS</h3><p>Porsche хамгийн хүчирхэг дунд хөдөлгүүрт, (mid-engine) задгай дээвэрт загвар болох <a href="https://www.caranddriver.com/news/a43685504/porsche-718-spyder-rs-revealed/" target="_blank">718 Spyder RS</a>-ийг танилцуулав. 718 Cayman GT4 RS дээр суурилсан тул хөдөлгүүрийн хувьд <a href="https://www.evo.co.uk/porsche/cayman/gt4/rs" target="_blank">GT4 RS</a>-ийн 493 морины хүчтэй, 4 литрийн, зургаан цилиндрт хөдөлгүүртэй байх аж. Ингэснээр энгийн <a href="https://www.evo.co.uk/porsche/718-spyder" target="_blank">718 Spyder</a> загвараас 79 морины хүчээр илүүрхэх юм. Porsche-ийн RS загваруудын уламжлал ёсоор Spyder RS долоон шатлалт PDK хурдны хайрцагтай байх бөгөөд ирэх оны дундуур 162,150 ам. долларын үнэтэйгээр худалдаанд гарна гэв. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/5b88eee834ee68dd468085cd94cfbd6e.jpg"></p><div class="image-caption">Porsche 718 Spyder RS</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Toyota Tacoma</h3><p>Он удаан жил хүлээсний эцэст Toyota, <a href="https://www.caranddriver.com/toyota/tacoma" target="_blank">Tacoma</a>-ийн шинэ үеийг танилцуулав. Өмнөх үеэсээ бүх зүйлээрээ шинэ тус загвар нь “том ах” <a href="https://www.caranddriver.com/toyota/tundra" target="_blank">Tundra</a>-ийнхаа адилаар <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Toyota_New_Global_Architecture#TNGA-F_(GA-F)" target="_blank">TNGA-F</a> платформыг ашиглах бөгөөд “хахир” гадаад төрх, орчин үеийн тохилог салон, шинэчлэгдсэн, илүү хүчирхэг хөдөлгүүрийн сонголтууд гээд Ford Ranger, Chevrolet Colorado-той “Шилдэг дунд гарын пикап” цолын төлөө ”зуузай холбон” үзэлцэхэд туслах бүхий л зүйлсийг багтаажээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/e9faab3f38f98cda8b9351285eb1bf78.jpg"></p><div class="image-caption">2024 Toyota Tacoma</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/a3a09127fc541bdd8d2c4a1aa99da832.jpg"></p><div class="image-caption">2024 Toyota Tacoma - Салон</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Aston-Martin DB12 </h3><p>Aston-Martin тэтгэвэртээ гарч буй DB11-ийг орлох загварыг танилцуулсан нь цоо шинэ <a href="https://www.caranddriver.com/aston-martin/db12" target="_blank">DB12 </a>байв. Гаднаас нь өнгөц харахад DB11-тэй андуурахаар ч гэсэн их гэрэл, урд нүүр, аэродинамик эд ангиуд болон жижиг деталь нэг бүрээрээ ялгаатай аж. Түүнчлэн тус загвараар Aston-Martin цааш цаашдын загваруудын дагах салоны загварын шинэ чиглэлийг танилцуулж буй. Өмнөх дугуйрсан, зөөлөн салоны дизайныг халж, хурц өнцөг, параллель шугамуудыг ихээр ашигласан нь тус хүлгийн “характер”-ийг илүү оновчтойгоор илэрхийлэх болжээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/c2f5dd8c67ecdd8af2923dc8e2be78d6.jpg"></p><div class="image-caption">Aston Martin DB12</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/30643c94f92b9a3dcc2ff230b95de174.jpg"></p><div class="image-caption">Aston Martin DB12 - Салон</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2024 BMW 5-Series </h3><p>BMW өөрсдийн гол загваруудын нэг болох <a href="https://www.caranddriver.com/bmw/5-series" target="_blank">5-Series</a>-ийн шинэ үеийг танилцууллаа. Уг загвар hybrid болон бүрэн цахилгаан хөдөлгүүрийн сонголттойгоор худалдаанд гарах бөгөөд өмнөх загвараасаа хэмжээний хувьд томорсон нь салон дотроос илт мэдэгдэх аж. Эхний ээлжинд 5-Series-ийн хамгийн хурдан хувилбар нь бүрэн цахилгаан i5 M60 байх бөгөөд тус хувилбар нь өмнөх үеийн V8 хөдөлгүүртэй <a href="https://www.caranddriver.com/bmw/5-series-2023/specs/2021/bmw_5-series_bmw-5-series-sedan_2021" target="_blank">M550i</a> хувилбарыг орлох гэнэ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/7d00c3179e44f266900755672ffcbf29.jpg"></p><div class="image-caption">2024 BMW 5-Series</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/cd48738f3d414dbb1107885966616b23.jpg"></p><div class="image-caption">2024 BMW 5-Series - Салон</div><h1>Төсөөлөл<br><br></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/8eec529fe47842a29e548268348f5f55.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Alpine A290_Beta </h3><p>Францын алдарт Renault-ийн охин брэнд Alpine 2024 онд үйлдвэрлэгдэж эхлэх бага оврын, бүрэн цахилгаан “hot hatch”-ийнхаа концептыг <a href="https://www.caranddriver.com/news/a43854329/alpine-a290-electric-hot-hatch-details/" target="_blank">A290_Beta</a> нэртэйгээр танилцуулав. Хоёр жилийн өмнө багагүй шуугиан тарьсан <a href="https://www.caranddriver.com/news/a35219027/renault-5-ev-concept/" target="_blank">Renault 5 EV Concept</a> дээр суурилсан тус хүлэг нь сансрын хөлгийн адилаар жолоочийн суудал нь дундаа байрласан ба уралдаанд зориулсан ‘suspension’, Brembo тоормосны систем гээд тус сегментийн автомашинуудад ховор олдох тоноглолуудтай аж. Тэртээ 1970-80-аад оны үед од болж байсан <a href="https://www.goodwood.com/grr/road/news/2020/7/the-seven-best-1970s-hot-hatchbacks/" target="_blank">Renault 5, Lancia Beta</a> зэрэг бяцхан “hot hatch”-ууд өнөө үед амжилт олох болов уу? <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/64d24bc5c6a75b242843373c6fa07ddd.jpg"></p><div class="image-caption">Alpine A290_Beta</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">BMW Concept Touring Coupe </h3><p>Дэлхийн өнцөг булан бүрээс “сонгодог” автомашинууд цугларах боломжийг олгодог цөөн хэдэн томоохон арга хэмжээнүүдийн нэгт Итали улсад зохион байгуулагддаг Concorso d’Eleganza d’Este зүй ёсоор тооцогдоно. Тэгвэл BMW энэ жилийн арга хэмжээнд автомашинд дурлагсад бидний хүслийг биелүүлж Z4 загварынхаа “shooting brake” буюу бидний хэлж заншсанаар комби хувилбарыг танилцуулсан юм. Z1, Z3, Z8 зэрэг домог болсон хүлгүүдэд хүндэтгэл үзүүлэх тус хүлэг нь Z8-ийнх шиг дугуй, BMW-ийн дизайны гарын үсэг болох алдарт <a href="https://www.bmwblog.com/2020/03/29/a-complete-icon-the-history-of-the-bmw-hofmeister-kink/" target="_blank">Хофмайстерийн муруй</a> (Hofmeister kink) зэрэг элементүүдийг агуулсан нь сүрлэг харагдана. Харамсалтай нь “одоогоор" BMW, <a href="https://www.topgear.com/car-news/bmw-touring-coupe-400bhp-and-manual-gearbox-possible-production" target="_blank">Concept Touring Coupe</a>-ийг үйлдвэрлэх төлөвлөгөөгүй байгаа аж.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/052ffe726cf7855d723b4e6537122f5e.jpg"></p><div class="image-caption">BMW Concept Touring Coupe</div><h1>Формула 1-ийн эргэн тойронд <br><br></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/af09f138742135e8079c75a517c36554.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">GM Формула 1-ийн хөдөлгүүрийн хөтөлбөр эхлүүлж магадгүй</h3><p>Netflix-ийн хит шоу <a href="https://www.netflix.com/mn/title/80204890" target="_blank">Drive to Survive</a> гарч эхэлснээс хойш “Эрх чөлөөний орон”-д Формула 1-ийг сонирхох сонирхол асар ихээр нэмэгдсэн билээ. Үнийг дагаад Америк брэндүүд тэр дундаа <a href="https://www.skysports.com/f1/news/12433/12780619/andretti-joins-forces-with-general-motors-for-cadillac-formula-1-entry-bid" target="_blank">General Motors болон Andretti Global</a> автоспортын ноён оргилд өөрсдийгөө сорихоор сэтгэл шулуудсан юм. Өнгөрсөн жил тус хоёр брэнд нь хамтран 2026 оноос эхлэн Формула 1-т өрсөлдөнө гэдгээ зарласан ч одоогийн байдлаар Формула 1 болон FIA-ийн удирдлагуудын зөвшөөрлийг албан ёсоор аваагүй байгаа аж. Тэгвэл General Motors 2027 онд зориулж өөрсдийн хөдөлгүүрийн хөтөлбөрөө эхлүүлэхээр зэхэж буйгаа илэрхийлжээ. Ингэснээр дан ганц Andretti Global-ийн Ерөнхий спонсор бус харин Формула 1-ийн хөдөлгүүр ханган нийлүүлэгч, үйлдвэрлэгчдийн нэг болох сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн юм.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/793084e3286706db9bc54885b9bb2328.jpg"></p><div class="image-caption">Andretti Cadillac F1 car render (The Race)</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Honda эргэж ирнэ, гэхдээ Aston Martin-тай </h3><p>“Цахилгаан автомашины үйлдвэрлэлээр тэргүүлэх” гэх хэтийн зорилгоосоо үүдэн <a href="https://www.motorsport.com/f1/news/why-honda-is-leaving-formula-1/4885332/" target="_blank">Honda 2020 онд Формула 1-ийн үйл ажиллагааныхаа дийлэнхийг зогсоож</a>, Формула 1-ийн хөдөлгүүрийн төвөө хамтрагч Red Bull Racing-т заран, Red Bull-ийн хязгаарлагдмал хамтрагчийн хүрээнд үлдсэн юм. Тэгвэл удирдлагын шинэчлэлт, Формула 1-ийн 2026 оны хөдөлгүүрийн дүрмийн өөрчлөлт зэрэг хүчин зүйлсээс үүдэн Honda Формула 1-т хөдөлгүүрийн ханган нийлүүлэгчээр <a href="https://www.skysports.com/f1/news/12477/12887654/aston-martin-confirm-honda-as-f1-engine-partner-from-2026-as-japanese-manufacturer-makes-official-return-to-sport" target="_blank">эргэн ирэхээ</a> зарлав. Ингэхдээ Aston Martin-тай тусгай гэрээ хийж буй. Aston Martin Формула 1-ийн аварга болно гэх амбицдаа ойрын хугацаанд хүрэхийн тулд хөдөлгүүрийн захиалагч баг бус үйлдвэрлэгч баг болох шаардлагатай байсан нь тус хэлцэл ийнхүү богино хугацаанд шийдэгдэхэд томоохон нөлөө үзүүлжээ. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/2612e53e4a57edd144395996e0680016.jpg"></p><div class="image-caption">Aston Martin Aramco Cognizant AMR23</div><h1>Сонин хачин <br><br></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/49a6856e646c15d049ef3c1f2856d62c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Maserati V8 хөдөлгүүртээ баяртай гэж хэлнэ </h3><p>Maserati 2030 он гэхэд <a href="https://europe.autonews.com/automakers/maserati-speeds-ev-shift-will-be-all-electric-2030" target="_blank">зуун хувь цахилгаан автомашин үйлдвэрлэгч</a> болох зорилгынхоо хүрээнд энэ оны төгсгөл гэхэд V8 хөдөлгүүртэй автомашины үйлдвэрлэлээ зогсооно гэдгээ мэдэгдэв. Долоодугаар сард Ghibli болон Levante загваруудын сүүлийн V8 хөдөлгүүртэй хувилбаруудыг Ultima нэртэй гаргах бөгөөд ирэх оноос эхлэн зөвхөн дөрөв, зургаан цилиндрт болон цахилгаан хөдөлгүүрт автомашинуудыг үйлдвэрлэх аж. Харин 2030 оноос эхлэн дээр дурдсанчлан зөвхөн цахилгаан хөдөлгүүрт автомашинуудыг үйлдвэрлэх юм. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/771c3e8fdc8519388487c19dd7947ae6.jpg"></p><div class="image-caption">Maserati V8</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Баяртай, CLS </h3><p>Mercedes-Benz анх дөрвөн хаалгатай купе загварыг төрүүлсэн <a href="https://www.motor1.com/news/666020/mercedes-cls-production-end-august-report/" target="_blank">CLS-ийн үйлдвэрлэлийг</a> энэ оны эцэс гэхэд бүрэн зогсооно гэдгээ мэдэгдэв. SUV загварын автомашинуудын эрэлт нэмэгдсэнээр седан болон купе машинуудын эрэлт огцом буурсан нь ийм шийдвэр гаргахад хүргэжээ. Volkswagen CC, BMW M8 Gran Coupe, Audi RS7 зэрэг ‘мангасууд’-ын эхлэлийг тавьсан тус хүлгийг орлох автомашиныг бүтээх төлөвлөгөөгүй байгаа нь харамсалтай ч бизнесийн ертөнцөд мөнгө авчрахгүй л бол ‘цавчуулдаг’ нь үнэн юм. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/5ba3676d9ed592c88e03b1f31ebe9b5a.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Mercedes-Benz CLS</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хамгийн үнэтэй Skyline GT-R </h3><p>Галзуу хурд киноны дөрөвдүгээр ангийн од <a href="https://www.topgear.com/car-news/movies/paul-walkers-fast-and-furious-4-r34-skyline-sold-13m-auction" target="_blank">Nissan R34 Skyline GT-R</a> дуудлага худалдаанд орж, 1,357 сая ам.доллароор зарагдаж, хамгийн үнэтэй зарагдсан Nissan автомашинаар нэрлэгдэв. Жүжигчин Пол Уокерийн хүсэлтээр сайжруулалт хийсэн тус хүлгийн жолоочийн суудал нь хамгийн сүүлд Уокерын үлдээсэн байрлалд байгаа аж. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/7d5efa206b103f9705b14c1cd5aff4e2.jpg"></p><div class="image-caption">Fast & Furious Nissan Skyline GT-R R34</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Tesla сурталчилгаа хийж эхэлнэ </h3><p>Элон Маск Tesla-ийн хувьцаа эзэмшигчдийн уулзалтаар компанийн өмнөх амнаас ам дамжих маркетингийн стратегийг халж, автомашинуудаа сурталчилж эхэлнэ гэдгээ мэдэгдэв. Хүрээгээ тэлж, илүү олон хүнд хүрэхийн тулд ийнхүү <a href="https://edition.cnn.com/2023/05/16/business/tesla-advertising/index.html" target="_blank">уламжлалт зар сурталчилгааг</a> туршиж үзэх шийдвэрт хүрчээ. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/65bfbff2501a967847d5e085890f40d8.jpg"></p><div class="image-caption">2021 Tesla Model S</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ford Tesla-тай гар барив </h3><p>Цахилгаан автомашины технологи, дэд бүтцээрээ тэргүүлэгч бол мэдээж Tesla юм. Тэгвэл Ford ч гэсэн Tesla-ийн давуу талыг эдлэхийг хүсэв бололтой. Тодруулбал, тавдугаар сарын сүүлээр <a href="https://www.forbes.com/sites/bradtempleton/2023/05/28/fords-deal-to-use-tesla-charging-connector-and-superchargers-could-kill-ccs/" target="_blank">Ford Tesla-ийн Supercharger</a> буюу цэнэглэгчийн сүлжээг ашиглах зөвшилцөлд хүрсэн аж. Ингэснээр 2024 оноос эхлэн Ford-ийн цахилгаан тэргүүд шилжүүлэгч болон системийн интеграцийн тусламжтайгаар Supercharger-уудыг ашиглах боломжтой болох бол Ford 2025 оноос эхлэн Tesla-ийн цэнэглэгчийн оролтыг цахилгаан автомашинууддаа суурилуулах төлөвлөгөөтэй байгаа гэв. Магадгүй Ford зэрэг том компаниуд бүхнийг өөрсдөө хийхээс илүүтэй одоо байгаа, туршигдсан, найдвартай шийдлүүдийг ашиглах нь илүү ашигтай гэдгийг ойлгож эхэлсэн байх. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/ffa5d67081492fe419d4b6061094e054.jpg"></p><div class="image-caption">2022 Ford Mustang Mach-E</div><h1>Цуурхал<br> <br></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/4630f543d7206b800eb7456b38990565.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Toyota: GR загваруудын тоог нэмнэ </h3><p>GT86, Supra, Corolla загваруудын GR хувилбар олон улсын зах зээлд чамлахааргүй амжилттай байгаа билээ. Тэгвэл Toyota-ийн Гүйцэтгэх захирал Кожи Сатогийн хэлснээр тун удахгүй илүү олон Toyota-ийн загварууд GR хувилбартай болох гэнэ. 90-ээд оны “күүл” Toyota эргэн ирж байгаа бололтой. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/becfeabbc3c2da4ce4df678c5d6cb800.jpg"></p><div class="image-caption">2022 Toyota GR86</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Jeep: Дараагийн Wrangler бүрэн цахилгаан болно </h3><p>Эхлээд Hummer, харин одоо Wrangler. Бартаат замын домгуудын нэг Jeep Wrangler-ийн дараагийн үе бүрэн цахилгаан болно гэж Jeep-ийн Гүйцэтгэх захирал Кристиан Мюниер мэдэгдэв. Wrangler 4xe буюу plug-in hubrid хувилбар нь энэ оны эхний хагасын нийт борлуулалтын 38%-ийг эзэлсэн нь ийм шийдвэр гаргахад томоохон түлхэц болсон бололтой. <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/fa9d4b268563837e9be76a120699d656.jpg"></p><div class="image-caption">Jeep Wrangler Magneto Concept</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Honda: 75 жилийнхээ ойг хоёр шинэ “sportcar”-аар угтана </h3><p>Энэ оны сүүлээр Honda-ийн 75 жилийн ой тохиож буй. Тэгвэл эх сурвалжуудын мэдээлж буйгаар Honda тус ойгоо хоёр шинэ sportcar-аар угтах гэнэ. Хэдийгээр мэдээлэл хомс байгаа ч таамаглалаар домогт S2000-ийн шинэ үе болон удахгүй тэтгэвэртээ гарах NSX-ийг орлох “flagship” спорт автомашинуудыг тус тус танилцуулах магадлалтай аж. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/86a653644dabe8e1c7ebd2be7a052af3.jpg"></p><div class="image-caption">2000 Honda S2000</div> </div>	Зургаадугаар сарын 18-ны өдөр жил бүр Швейцар улсад зохион байгуулагддаг Concours d’Elegance Suisse классик автомашины цуглаан өндөрлөснөөр энэ сарын классик автомашинтай холбоотой томоохон арга хэмжээнүүд дууссан билээ. Тэгвэл өнгөрсөн тавдугаар сард автомашины ертөнцөд юу болж өнгөрөв? Шинээр мэндэлсэн төмөр хүлгүүд, автоспортын сонин хачин гээд таны мэдэх хэрэгтэй бүх зүйлсийг багцалсан “Өнгөрсөн сард автомашины ертөнцөд” нэртэй, шинэ цуврал нийтлэлийн эхний дугаараа хүргэж байна. Шинээр мэндлэв Porsche 718 Spyder RS Porsche хамгийн хүчирхэг дунд хөдөлгүүрт, (mid-engine) задгай дээвэрт загвар болох 718 Spyder RS -ийг танилцуулав. 718 Cayman GT4 RS дээр суурилсан тул хөдөлгүүрийн хувьд GT4 RS -ийн 493 морины хүчтэй, 4 литрийн, зургаан цилиндрт хөдөлгүүртэй байх аж. Ингэснээр энгийн 718 Spyder загвараас 79 морины хүчээр илүүрхэх юм. Porsche-ийн RS загваруудын уламжлал ёсоор Spyder RS долоон шатлалт PDK хурдны хайрцагтай байх бөгөөд ирэх оны дундуур 162,150 ам. долларын үнэтэйгээр худалдаанд гарна гэв. Porsche 718 Spyder RS Toyota Tacoma Он удаан жил хүлээсний эцэст Toyota, Tacoma -ийн шинэ үеийг танилцуулав. Өмнөх үеэсээ бүх зүйлээрээ шинэ тус загвар нь “том ах” Tundra -ийнхаа адилаар TNGA-F платформыг ашиглах бөгөөд “хахир” гадаад төрх, орчин үеийн тохилог салон, шинэчлэгдсэн, илүү хүчирхэг хөдөлгүүрийн сонголтууд гээд Ford Ranger, Chevrolet Colorado-той “Шилдэг дунд гарын пикап” цолын төлөө ”зуузай холбон” үзэлцэхэд туслах бүхий л зүйлсийг багтаажээ. 2024 Toyota Tacoma 2024 Toyota Tacoma - Салон Aston-Martin DB12 Aston-Martin тэтгэвэртээ гарч буй DB11-ийг орлох загварыг танилцуулсан нь цоо шинэ DB12 байв. Гаднаас нь өнгөц харахад DB11-тэй андуурахаар ч гэсэн их гэрэл, урд нүүр, аэродинамик эд ангиуд болон жижиг деталь нэг бүрээрээ ялгаатай аж. Түүнчлэн тус загвараар Aston-Martin цааш цаашдын загваруудын дагах салоны загварын шинэ чиглэлийг танилцуулж буй. Өмнөх дугуйрсан, зөөлөн салоны дизайныг халж, хурц өнцөг, параллель шугамуудыг ихээр ашигласан нь тус хүлгийн “характер”-ийг илүү оновчтойгоор илэрхийлэх болжээ. Aston Martin DB12 Aston Martin DB12 - Салон 2024 BMW 5-Series BMW өөрсдийн гол загваруудын нэг болох 5-Series -ийн шинэ үеийг танилцууллаа. Уг загвар hybrid болон бүрэн цахилгаан хөдөлгүүрийн сонголттойгоор худалдаанд гарах бөгөөд өмнөх загвараасаа хэмжээний хувьд томорсон нь салон дотроос илт мэдэгдэх аж. Эхний ээлжинд 5-Series-ийн хамгийн хурдан хувилбар нь бүрэн цахилгаан i5 M60 байх бөгөөд тус хувилбар нь өмнөх үеийн V8 хөдөлгүүртэй M550i хувилбарыг орлох гэнэ. 2024 BMW 5-Series 2024 BMW 5-Series - Салон Төсөөлөл Alpine A290_Beta Францын алдарт Renault-ийн охин брэнд Alpine 2024 онд үйлдвэрлэгдэж эхлэх бага оврын, бүрэн цахилгаан “hot hatch”-ийнхаа концептыг A290_Beta нэртэйгээр танилцуулав. Хоёр жилийн өмнө багагүй шуугиан тарьсан Renault 5 EV Concept дээр суурилсан тус хүлэг нь сансрын хөлгийн адилаар жолоочийн суудал нь дундаа байрласан ба уралдаанд зориулсан ‘suspension’, Brembo тоормосны систем гээд тус сегментийн автомашинуудад ховор олдох тоноглолуудтай аж. Тэртээ 1970-80-аад оны үед од болж байсан Renault 5, Lancia Beta зэрэг бяцхан “hot hatch”-ууд өнөө үед амжилт олох болов уу? Alpine A290_Beta BMW Concept Touring Coupe Дэлхийн өнцөг булан бүрээс “сонгодог” автомашинууд цугларах боломжийг олгодог цөөн хэдэн томоохон арга хэмжээнүүдийн нэгт Итали улсад зохион байгуулагддаг Concorso d’Eleganza d’Este зүй ёсоор тооцогдоно. Тэгвэл BMW энэ жилийн арга хэмжээнд автомашинд дурлагсад бидний хүслийг биелүүлж Z4 загварынхаа “shooting brake” буюу бидний хэлж заншсанаар комби хувилбарыг танилцуулсан юм. Z1, Z3, Z8 зэрэг домог болсон хүлгүүдэд хүндэтгэл үзүүлэх тус хүлэг нь Z8-ийнх шиг дугуй, BMW-ийн дизайны гарын үсэг болох алдарт Хофмайстерийн муруй (Hofmeister kink) зэрэг элементүүдийг агуулсан нь сүрлэг харагдана. Харамсалтай нь “одоогоор" BMW, Concept Touring Coupe -ийг үйлдвэрлэх төлөвлөгөөгүй байгаа аж. BMW Concept Touring Coupe Формула 1-ийн эргэн тойронд GM Формула 1-ийн хөдөлгүүрийн хөтөлбөр эхлүүлж магадгүй Netflix-ийн хит шоу Drive to Survive гарч эхэлснээс хойш “Эрх чөлөөний орон”-д Формула 1-ийг сонирхох сонирхол асар ихээр нэмэгдсэн билээ. Үнийг дагаад Америк брэндүүд тэр дундаа General Motors болон Andretti Global автоспортын ноён оргилд өөрсдийгөө сорихоор сэтгэл шулуудсан юм. Өнгөрсөн жил тус хоёр брэнд нь хамтран 2026 оноос эхлэн Формула 1-т өрсөлдөнө гэдгээ зарласан ч одоогийн байдлаар Формула 1 болон FIA-ийн удирдлагуудын зөвшөөрлийг албан ёсоор аваагүй байгаа аж. Тэгвэл General Motors 2027 онд зориулж өөрсдийн хөдөлгүүрийн хөтөлбөрөө эхлүүлэхээр зэхэж буйгаа илэрхийлжээ. Ингэснээр дан ганц Andretti Global-ийн Ерөнхий спонсор бус харин Формула 1-ийн хөдөлгүүр ханган нийлүүлэгч, үйлдвэрлэгчдийн нэг болох сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн юм. Andretti Cadillac F1 car render (The Race) Honda эргэж ирнэ, гэхдээ Aston Martin-тай “Цахилгаан автомашины үйлдвэрлэлээр тэргүүлэх” гэх хэтийн зорилгоосоо үүдэн Honda 2020 онд Формула 1-ийн үйл ажиллагааныхаа дийлэнхийг зогсоож , Формула 1-ийн хөдөлгүүрийн төвөө хамтрагч Red Bull Racing-т заран, Red Bull-ийн хязгаарлагдмал хамтрагчийн хүрээнд үлдсэн юм. Тэгвэл удирдлагын шинэчлэлт, Формула 1-ийн 2026 оны хөдөлгүүрийн дүрмийн өөрчлөлт зэрэг хүчин зүйлсээс үүдэн Honda Формула 1-т хөдөлгүүрийн ханган нийлүүлэгчээр эргэн ирэхээ зарлав. Ингэхдээ Aston Martin-тай тусгай гэрээ хийж буй. Aston Martin Формула 1-ийн аварга болно гэх амбицдаа ойрын хугацаанд хүрэхийн тулд хөдөлгүүрийн захиалагч баг бус үйлдвэрлэгч баг болох шаардлагатай байсан нь тус хэлцэл ийнхүү богино хугацаанд шийдэгдэхэд томоохон нөлөө үзүүлжээ. Aston Martin Aramco Cognizant AMR23 Сонин хачин Maserati V8 хөдөлгүүртээ баяртай гэж хэлнэ Maserati 2030 он гэхэд зуун хувь цахилгаан автомашин үйлдвэрлэгч болох зорилгынхоо хүрээнд энэ оны төгсгөл гэхэд V8 хөдөлгүүртэй автомашины үйлдвэрлэлээ зогсооно гэдгээ мэдэгдэв. Долоодугаар сард Ghibli болон Levante загваруудын сүүлийн V8 хөдөлгүүртэй хувилбаруудыг Ultima нэртэй гаргах бөгөөд ирэх оноос эхлэн зөвхөн дөрөв, зургаан цилиндрт болон цахилгаан хөдөлгүүрт автомашинуудыг үйлдвэрлэх аж. Харин 2030 оноос эхлэн дээр дурдсанчлан зөвхөн цахилгаан хөдөлгүүрт автомашинуудыг үйлдвэрлэх юм. Maserati V8 Баяртай, CLS Mercedes-Benz анх дөрвөн хаалгатай купе загварыг төрүүлсэн CLS-ийн үйлдвэрлэлийг энэ оны эцэс гэхэд бүрэн зогсооно гэдгээ мэдэгдэв. SUV загварын автомашинуудын эрэлт нэмэгдсэнээр седан болон купе машинуудын эрэлт огцом буурсан нь ийм шийдвэр гаргахад хүргэжээ. Volkswagen CC, BMW M8 Gran Coupe, Audi RS7 зэрэг ‘мангасууд’-ын эхлэлийг тавьсан тус хүлгийг орлох автомашиныг бүтээх төлөвлөгөөгүй байгаа нь харамсалтай ч бизнесийн ертөнцөд мөнгө авчрахгүй л бол ‘цавчуулдаг’ нь үнэн юм. 2023 Mercedes-Benz CLS Хамгийн үнэтэй Skyline GT-R Галзуу хурд киноны дөрөвдүгээр ангийн од Nissan R34 Skyline GT-R дуудлага худалдаанд орж, 1,357 сая ам.доллароор зарагдаж, хамгийн үнэтэй зарагдсан Nissan автомашинаар нэрлэгдэв. Жүжигчин Пол Уокерийн хүсэлтээр сайжруулалт хийсэн тус хүлгийн жолоочийн суудал нь хамгийн сүүлд Уокерын үлдээсэн байрлалд байгаа аж. Fast & Furious Nissan Skyline GT-R R34 Tesla сурталчилгаа хийж эхэлнэ Элон Маск Tesla-ийн хувьцаа эзэмшигчдийн уулзалтаар компанийн өмнөх амнаас ам дамжих маркетингийн стратегийг халж, автомашинуудаа сурталчилж эхэлнэ гэдгээ мэдэгдэв. Хүрээгээ тэлж, илүү олон хүнд хүрэхийн тулд ийнхүү уламжлалт зар сурталчилгааг туршиж үзэх шийдвэрт хүрчээ. 2021 Tesla Model S Ford Tesla-тай гар барив Цахилгаан автомашины технологи, дэд бүтцээрээ тэргүүлэгч бол мэдээж Tesla юм. Тэгвэл Ford ч гэсэн Tesla-ийн давуу талыг эдлэхийг хүсэв бололтой. Тодруулбал, тавдугаар сарын сүүлээр Ford Tesla-ийн Supercharger буюу цэнэглэгчийн сүлжээг ашиглах зөвшилцөлд хүрсэн аж. Ингэснээр 2024 оноос эхлэн Ford-ийн цахилгаан тэргүүд шилжүүлэгч болон системийн интеграцийн тусламжтайгаар Supercharger-уудыг ашиглах боломжтой болох бол Ford 2025 оноос эхлэн Tesla-ийн цэнэглэгчийн оролтыг цахилгаан автомашинууддаа суурилуулах төлөвлөгөөтэй байгаа гэв. Магадгүй Ford зэрэг том компаниуд бүхнийг өөрсдөө хийхээс илүүтэй одоо байгаа, туршигдсан, найдвартай шийдлүүдийг ашиглах нь илүү ашигтай гэдгийг ойлгож эхэлсэн байх. 2022 Ford Mustang Mach-E Цуурхал Toyota: GR загваруудын тоог нэмнэ GT86, Supra, Corolla загваруудын GR хувилбар олон улсын зах зээлд чамлахааргүй амжилттай байгаа билээ. Тэгвэл Toyota-ийн Гүйцэтгэх захирал Кожи Сатогийн хэлснээр тун удахгүй илүү олон Toyota-ийн загварууд GR хувилбартай болох гэнэ. 90-ээд оны “күүл” Toyota эргэн ирж байгаа бололтой. 2022 Toyota GR86 Jeep: Дараагийн Wrangler бүрэн цахилгаан болно Эхлээд Hummer, харин одоо Wrangler. Бартаат замын домгуудын нэг Jeep Wrangler-ийн дараагийн үе бүрэн цахилгаан болно гэж Jeep-ийн Гүйцэтгэх захирал Кристиан Мюниер мэдэгдэв. Wrangler 4xe буюу plug-in hubrid хувилбар нь энэ оны эхний хагасын нийт борлуулалтын 38%-ийг эзэлсэн нь ийм шийдвэр гаргахад томоохон түлхэц болсон бололтой. Jeep Wrangler Magneto Concept Honda: 75 жилийнхээ ойг хоёр шинэ “sportcar”-аар угтана Энэ оны сүүлээр Honda-ийн 75 жилийн ой тохиож буй. Тэгвэл эх сурвалжуудын мэдээлж буйгаар Honda тус ойгоо хоёр шинэ sportcar-аар угтах гэнэ. Хэдийгээр мэдээлэл хомс байгаа ч таамаглалаар домогт S2000-ийн шинэ үе болон удахгүй тэтгэвэртээ гарах NSX-ийг орлох “flagship” спорт автомашинуудыг тус тус танилцуулах магадлалтай аж. 2000 Honda S2000	Зургаадугаар сарын 18-ны өдөр жил бүр Швейцар улсад зохион байгуулагддаг Concours d’Elegance Suisse классик автомашины цуглаан өндөрлөснөөр энэ сарын классик автомашинтай холбоотой томоохон арга хэмжээнүүд дууссан билээ. Тэгвэл өнгөрсөн тавдугаар сард автомашины ертөнцөд юу болж өнгөрөв? Шинээр мэндэлсэн төмөр хүлгүүд, автоспортын сонин хачин гээд таны мэдэх хэрэгтэй бүх зүйлсийг багцалсан “Өнгөрсөн сард автомашины ертөнцөд” нэртэй, шинэ цуврал нийтлэлийн эхний дугаараа хүргэж байна. Шинээр мэндлэв ### Porsche 718 Spyder RS Porsche хамгийн хүчирхэг дунд хөдөлгүүрт, (mid-engine) задгай дээвэрт загвар болох 718 Spyder RS-ийг танилцуулав. 718 Cayman GT4 RS дээр суурилсан тул хөдөлгүүрийн хувьд GT4 RS-ийн 493 морины хүчтэй, 4 литрийн, зургаан цилиндрт хөдөлгүүртэй байх аж. Ингэснээр энгийн 718 Spyder загвараас 79 морины хүчээр илүүрхэх юм. Porsche-ийн RS загваруудын уламжлал ёсоор Spyder RS долоон шатлалт PDK хурдны хайрцагтай байх бөгөөд ирэх оны дундуур 162,150 ам. долларын үнэтэйгээр худалдаанд гарна гэв. Porsche 718 Spyder RS ### Toyota Tacoma Он удаан жил хүлээсний эцэст Toyota, Tacoma-ийн шинэ үеийг танилцуулав. Өмнөх үеэсээ бүх зүйлээрээ шинэ тус загвар нь “том ах” Tundra-ийнхаа адилаар TNGA-F) платформыг ашиглах бөгөөд “хахир” гадаад төрх, орчин үеийн тохилог салон, шинэчлэгдсэн, илүү хүчирхэг хөдөлгүүрийн сонголтууд гээд Ford Ranger, Chevrolet Colorado-той “Шилдэг дунд гарын пикап” цолын төлөө ”зуузай холбон” үзэлцэхэд туслах бүхий л зүйлсийг багтаажээ. 2024 Toyota Tacoma 2024 Toyota Tacoma - Салон ### Aston-Martin DB12 Aston-Martin тэтгэвэртээ гарч буй DB11-ийг орлох загварыг танилцуулсан нь цоо шинэ DB12 байв. Гаднаас нь өнгөц харахад DB11-тэй андуурахаар ч гэсэн их гэрэл, урд нүүр, аэродинамик эд ангиуд болон жижиг деталь нэг бүрээрээ ялгаатай аж. Түүнчлэн тус загвараар Aston-Martin цааш цаашдын загваруудын дагах салоны загварын шинэ чиглэлийг танилцуулж буй. Өмнөх дугуйрсан, зөөлөн салоны дизайныг халж, хурц өнцөг, параллель шугамуудыг ихээр ашигласан нь тус хүлгийн “характер”-ийг илүү оновчтойгоор илэрхийлэх болжээ. Aston Martin DB12 Aston Martin DB12 - Салон ### 2024 BMW 5-Series BMW өөрсдийн гол загваруудын нэг болох 5-Series-ийн шинэ үеийг танилцууллаа. Уг загвар hybrid болон бүрэн цахилгаан хөдөлгүүрийн сонголттойгоор худалдаанд гарах бөгөөд өмнөх загвараасаа хэмжээний хувьд томорсон нь салон дотроос илт мэдэгдэх аж. Эхний ээлжинд 5-Series-ийн хамгийн хурдан хувилбар нь бүрэн цахилгаан i5 M60 байх бөгөөд тус хувилбар нь өмнөх үеийн V8 хөдөлгүүртэй M550i хувилбарыг орлох гэнэ. 2024 BMW 5-Series 2024 BMW 5-Series - Салон Төсөөлөл ### Alpine A290\_Beta Францын алдарт Renault-ийн охин брэнд Alpine 2024 онд үйлдвэрлэгдэж эхлэх бага оврын, бүрэн цахилгаан “hot hatch”-ийнхаа концептыг A290\_Beta нэртэйгээр танилцуулав. Хоёр жилийн өмнө багагүй шуугиан тарьсан Renault 5 EV Concept дээр суурилсан тус хүлэг нь сансрын хөлгийн адилаар жолоочийн суудал нь дундаа байрласан ба уралдаанд зориулсан ‘suspension’, Brembo тоормосны систем гээд тус сегментийн автомашинуудад ховор олдох тоноглолуудтай аж. Тэртээ 1970-80-аад оны үед од болж байсан Renault 5, Lancia Beta зэрэг бяцхан “hot hatch”-ууд өнөө үед амжилт олох болов уу? Alpine A290\_Beta ### BMW Concept Touring Coupe Дэлхийн өнцөг булан бүрээс “сонгодог” автомашинууд цугларах боломжийг олгодог цөөн хэдэн томоохон арга хэмжээнүүдийн нэгт Итали улсад зохион байгуулагддаг Concorso d’Eleganza d’Este зүй ёсоор тооцогдоно. Тэгвэл BMW энэ жилийн арга хэмжээнд автомашинд дурлагсад бидний хүслийг биелүүлж Z4 загварынхаа “shooting brake” буюу бидний хэлж заншсанаар комби хувилбарыг танилцуулсан юм. Z1, Z3, Z8 зэрэг домог болсон хүлгүүдэд хүндэтгэл үзүүлэх тус хүлэг нь Z8-ийнх шиг дугуй, BMW-ийн дизайны гарын үсэг болох алдарт Хофмайстерийн муруй (Hofmeister kink) зэрэг элементүүдийг агуулсан нь сүрлэг харагдана. Харамсалтай нь “одоогоор" BMW, Concept Touring Coupe-ийг үйлдвэрлэх төлөвлөгөөгүй байгаа аж. BMW Concept Touring Coupe Формула 1-ийн эргэн тойронд ### GM Формула 1-ийн хөдөлгүүрийн хөтөлбөр эхлүүлж магадгүй Netflix-ийн хит шоу Drive to Survive гарч эхэлснээс хойш “Эрх чөлөөний орон”-д Формула 1-ийг сонирхох сонирхол асар ихээр нэмэгдсэн билээ. Үнийг дагаад Америк брэндүүд тэр дундаа General Motors болон Andretti Global автоспортын ноён оргилд өөрсдийгөө сорихоор сэтгэл шулуудсан юм. Өнгөрсөн жил тус хоёр брэнд нь хамтран 2026 оноос эхлэн Формула 1-т өрсөлдөнө гэдгээ зарласан ч одоогийн байдлаар Формула 1 болон FIA-ийн удирдлагуудын зөвшөөрлийг албан ёсоор аваагүй байгаа аж. Тэгвэл General Motors 2027 онд зориулж өөрсдийн хөдөлгүүрийн хөтөлбөрөө эхлүүлэхээр зэхэж буйгаа илэрхийлжээ. Ингэснээр дан ганц Andretti Global-ийн Ерөнхий спонсор бус харин Формула 1-ийн хөдөлгүүр ханган нийлүүлэгч, үйлдвэрлэгчдийн нэг болох сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн юм. Andretti Cadillac F1 car render (The Race) ### Honda эргэж ирнэ, гэхдээ Aston Martin-тай “Цахилгаан автомашины үйлдвэрлэлээр тэргүүлэх” гэх хэтийн зорилгоосоо үүдэн Honda 2020 онд Формула 1-ийн үйл ажиллагааныхаа дийлэнхийг зогсоож, Формула 1-ийн хөдөлгүүрийн төвөө хамтрагч Red Bull Racing-т заран, Red Bull-ийн хязгаарлагдмал хамтрагчийн хүрээнд үлдсэн юм. Тэгвэл удирдлагын шинэчлэлт, Формула 1-ийн 2026 оны хөдөлгүүрийн дүрмийн өөрчлөлт зэрэг хүчин зүйлсээс үүдэн Honda Формула 1-т хөдөлгүүрийн ханган нийлүүлэгчээр эргэн ирэхээ зарлав. Ингэхдээ Aston Martin-тай тусгай гэрээ хийж буй. Aston Martin Формула 1-ийн аварга болно гэх амбицдаа ойрын хугацаанд хүрэхийн тулд хөдөлгүүрийн захиалагч баг бус үйлдвэрлэгч баг болох шаардлагатай байсан нь тус хэлцэл ийнхүү богино хугацаанд шийдэгдэхэд томоохон нөлөө үзүүлжээ. Aston Martin Aramco Cognizant AMR23 Сонин хачин ### Maserati V8 хөдөлгүүртээ баяртай гэж хэлнэ Maserati 2030 он гэхэд зуун хувь цахилгаан автомашин үйлдвэрлэгч болох зорилгынхоо хүрээнд энэ оны төгсгөл гэхэд V8 хөдөлгүүртэй автомашины үйлдвэрлэлээ зогсооно гэдгээ мэдэгдэв. Долоодугаар сард Ghibli болон Levante загваруудын сүүлийн V8 хөдөлгүүртэй хувилбаруудыг Ultima нэртэй гаргах бөгөөд ирэх оноос эхлэн зөвхөн дөрөв, зургаан цилиндрт болон цахилгаан хөдөлгүүрт автомашинуудыг үйлдвэрлэх аж. Харин 2030 оноос эхлэн дээр дурдсанчлан зөвхөн цахилгаан хөдөлгүүрт автомашинуудыг үйлдвэрлэх юм. Maserati V8 ### Баяртай, CLS Mercedes-Benz анх дөрвөн хаалгатай купе загварыг төрүүлсэн CLS-ийн үйлдвэрлэлийг энэ оны эцэс гэхэд бүрэн зогсооно гэдгээ мэдэгдэв. SUV загварын автомашинуудын эрэлт нэмэгдсэнээр седан болон купе машинуудын эрэлт огцом буурсан нь ийм шийдвэр гаргахад хүргэжээ. Volkswagen CC, BMW M8 Gran Coupe, Audi RS7 зэрэг ‘мангасууд’-ын эхлэлийг тавьсан тус хүлгийг орлох автомашиныг бүтээх төлөвлөгөөгүй байгаа нь харамсалтай ч бизнесийн ертөнцөд мөнгө авчрахгүй л бол ‘цавчуулдаг’ нь үнэн юм. 2023 Mercedes-Benz CLS ### Хамгийн үнэтэй Skyline GT-R Галзуу хурд киноны дөрөвдүгээр ангийн од Nissan R34 Skyline GT-R дуудлага худалдаанд орж, 1,357 сая ам.доллароор зарагдаж, хамгийн үнэтэй зарагдсан Nissan автомашинаар нэрлэгдэв. Жүжигчин Пол Уокерийн хүсэлтээр сайжруулалт хийсэн тус хүлгийн жолоочийн суудал нь хамгийн сүүлд Уокерын үлдээсэн байрлалд байгаа аж. Fast & Furious Nissan Skyline GT-R R34 ### Tesla сурталчилгаа хийж эхэлнэ Элон Маск Tesla-ийн хувьцаа эзэмшигчдийн уулзалтаар компанийн өмнөх амнаас ам дамжих маркетингийн стратегийг халж, автомашинуудаа сурталчилж эхэлнэ гэдгээ мэдэгдэв. Хүрээгээ тэлж, илүү олон хүнд хүрэхийн тулд ийнхүү уламжлалт зар сурталчилгааг туршиж үзэх шийдвэрт хүрчээ. 2021 Tesla Model S ### Ford Tesla-тай гар барив Цахилгаан автомашины технологи, дэд бүтцээрээ тэргүүлэгч бол мэдээж Tesla юм. Тэгвэл Ford ч гэсэн Tesla-ийн давуу талыг эдлэхийг хүсэв бололтой. Тодруулбал, тавдугаар сарын сүүлээр Ford Tesla-ийн Supercharger буюу цэнэглэгчийн сүлжээг ашиглах зөвшилцөлд хүрсэн аж. Ингэснээр 2024 оноос эхлэн Ford-ийн цахилгаан тэргүүд шилжүүлэгч болон системийн интеграцийн тусламжтайгаар Supercharger-уудыг ашиглах боломжтой болох бол Ford 2025 оноос эхлэн Tesla-ийн цэнэглэгчийн оролтыг цахилгаан автомашинууддаа суурилуулах төлөвлөгөөтэй байгаа гэв. Магадгүй Ford зэрэг том компаниуд бүхнийг өөрсдөө хийхээс илүүтэй одоо байгаа, туршигдсан, найдвартай шийдлүүдийг ашиглах нь илүү ашигтай гэдгийг ойлгож эхэлсэн байх. 2022 Ford Mustang Mach-E Цуурхал ### Toyota: GR загваруудын тоог нэмнэ GT86, Supra, Corolla загваруудын GR хувилбар олон улсын зах зээлд чамлахааргүй амжилттай байгаа билээ. Тэгвэл Toyota-ийн Гүйцэтгэх захирал Кожи Сатогийн хэлснээр тун удахгүй илүү олон Toyota-ийн загварууд GR хувилбартай болох гэнэ. 90-ээд оны “күүл” Toyota эргэн ирж байгаа бололтой. 2022 Toyota GR86 ### Jeep: Дараагийн Wrangler бүрэн цахилгаан болно Эхлээд Hummer, харин одоо Wrangler. Бартаат замын домгуудын нэг Jeep Wrangler-ийн дараагийн үе бүрэн цахилгаан болно гэж Jeep-ийн Гүйцэтгэх захирал Кристиан Мюниер мэдэгдэв. Wrangler 4xe буюу plug-in hubrid хувилбар нь энэ оны эхний хагасын нийт борлуулалтын 38%-ийг эзэлсэн нь ийм шийдвэр гаргахад томоохон түлхэц болсон бололтой. Jeep Wrangler Magneto Concept ### Honda: 75 жилийнхээ ойг хоёр шинэ “sportcar”-аар угтана Энэ оны сүүлээр Honda-ийн 75 жилийн ой тохиож буй. Тэгвэл эх сурвалжуудын мэдээлж буйгаар Honda тус ойгоо хоёр шинэ sportcar-аар угтах гэнэ. Хэдийгээр мэдээлэл хомс байгаа ч таамаглалаар домогт S2000-ийн шинэ үе болон удахгүй тэтгэвэртээ гарах NSX-ийг орлох “flagship” спорт автомашинуудыг тус тус танилцуулах магадлалтай аж. 2000 Honda S2000
https://unread.today/c/techworm-automotive-july	Techworm	Amin-Erdene	2023-08-24T00:00:00	8 сарын 24, 2023	Долоодугаар сард автомашины ертөнцөд юу болов? + Goodwood-ийн тусгай дугаар	<div class="article-body"> <h2>Жил бүр тогтмол зохион байгуулагддаг, авто ертөнцийн томоохон арга хэмжээнүүдийн нэг бол яах аргагүй Goodwood Festival of Speed билээ. 30 жилийн ойн баяраа тэмдэглэж, хоёр зуун мянган төмөр хүлгийн хорхойтнуудыг нэг дор цуглуулсан энэ жилийн арга хэмжээний онцлох үйл явдлууд болон энэ үеэр нээлтээ хийсэн шинэхэн хүлгүүдийг “Автомашины ертөнцөд юу болов?” цувралын тусгай дугаараар танилцуулж байна. <div><br></div></h2><h1>Porsche-ийн 75 жилийн ойн баяр <div><br></div></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/b849358b29ac4e1a6607593b9bf505ec.png"></p><p></p><p><br></p><p>Goodwood тойрог зам нээгдсэний 75, Porsche-ийн 75 жилийн ойн баярууд давхцсанаар энэ жилийн “хурдны наадам”-ыг илэрхийлэх тоо 75 болов. Тиймдээ ч энэ жилийн Festival of Speed-ийн гол дүрслэл (central feature) нь Porsche-ийн сэдвийг агуулан, 911-992, 911-997 Sport Classic, 356, 962, 963, 718/2 зэрэг тус брэндийн түүхийг тодорхойлсон зургаан автомашинаас бүрдсэн байв. <br> <br>Ойн баяраа үргэлжлүүлэн Porsche бүх эрин үеийн автомашинуудаараа баярын жагсаал зохиож, 718 Spyder RS загварын динамик нээлтийг хийхийн сацуу Vision 357 концепт машины Speedster хувилбарыг танилцуулав. Гэхдээ Porsche-ийн 75 жилийн ойн баяр дуусах болоогүй. Учир нь ирэх есдүгээр сард Porsche-ийн эх нутаг буюу Германы Мюнхенд зохион байгуулагдах IAA Mobility-ийн үеэр олон гэнэтийн бэлгүүд задлах төлөвтэй байгаа юм. </p><p><br></p> <h1>McLaren Solus GT болон рекордууд <div><br></div></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/e75f7bd0c66510a740cc379d1dc7afea.png"></p><p></p><p><br></p><p>“Хурдны наадам”-ын үеэр зохион байгуулагддаг гол арга хэмжээний нэг нь hill-climb билээ. Өнгөрсөн жилийн ялагч, бүх цаг үеийн рекордын эзэн McMurtry Speirling-ийн эзгүйд Марвин Кирчхофер нисгэгчтэй McLaren Solus GT, 45.34 секундэд Goodwood толгодын замыг туулснаар энэ жилийн ялагчаар тодорсон юм. Gran Turismo видео тоглоомоос амьдралаа эхэлсэн тус автомашин нь 2.5 сая фунт стерлингийн үнэтэй бөгөөд 5.2 литрийн V10 хөдөлгүүртэй аж. <br> <br>Харин Solus GT ганцаараа энэ жилийн гол ярианы сэдэв байсангүй. Rimac Nevera 49.32 секундэд тус замыг туулснаар цахилгаан автомашины дээд рекордын эзэн болж түүхэнд нэрээ үлдээв. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/1027bc2d56f4b84a15be2c60e715f49b.jpg"></p><h1><div><br></div>Шинээр мэндлэв<div><br></div></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/abfbc3ad139b6b1f680f68e3279f741e.png"></p><h2><div><br></div><div>Халуухан автомашинуудын нээлтгүйгээр Goodwood-ийг төсөөлшгүй билээ. Энэ жил олны хүртээл болсон онцлох зургаан хүлгийг товчоор танилцуулъя.<br></div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Aston Martin Valour </h3><p></p><p>Энэ жил Porsche 75 жилийн ойгоо тэмдэглэж байгаа бол Aston Martin 110 жилийн ойгоо тэмдэглэж байгаа юм. Тус компани уламжлал ёсоор Valour гэх шинэ хүлэгтэй ойн баяраа тэмдэглэж буй. Ретро стайлингтай тус хүлэг нь Vantage-ийн суурин дээр бүтээгдсэн бөгөөд 705 морины чадалтай 5.2 литрийн V12 хөдөлгүүртэй байх аж. Түүнчлэн зургаан араатай механик хурдны хайрцагтай байх бөгөөд ердөө 110 ширхэг үйлдвэрлэгдэх тус хүлгийн үнэ 1.5 сая ам.доллароос эхлэх гэнэ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/47a27f369dcea85b53abcd81c7da0b2c.jpg"></p><div class="image-caption">Aston Martin Valour</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Caterham Project V <br></div></h3><p></p><p>Дөрвөн суудал, цахилгаан хөдөлгүүр, дээвэр, хаалга гээд бидний мэдэх Caterham-ийн бүх шинж чанаруудыг эвдсэн Project V нээлтээ хийв. Одоогоор концепт автомашины төлөвт байгаа ч Caterham тус хүлгийг үйлдвэрлэх төлөвлөгөөтэй гэдгээ илэрхийлсэн юм. Хэдий том овортой ч (Caterham-ийн бусад загваруудтай харьцуулахад) Caterham-ийн амин сүнс болсон хөнгөн жинг хадгалах тус хүлгийг арын тэнхлэгт байрлах 268 морины чадалтай цахилгаан хөдөлгүүр болон 55 кВт.ц багтаамжтай зай хураагуурын бүрдэл хөдөлгөх аж. <br> <br>Caterham тус хүлгийг 2026 оны эхээр үйлдвэрлэж эхлэх төлөвлөгөөтэй байгаа ба эхлэх үнэ нь 103,000 ам. доллар байх гэнэ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/4f366302464099eae1bb220196a0deb0.jpg"></p><div class="image-caption">Caterham Project V</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Ferrari KC23 <br></div></h3><p></p><p>Ferrari-ийн Тусгай Төслийн багийн ээлжит бүтээл, тойрог замд зориулсан KC23 албан ёсны нээлтээ хийв. Тус баг бусад хүлгүүдийнхээ адилаар энэ загвараас цор ганцыг бүтээхээр болжээ. <br> <br>KC23-ийн арын хэсэгт байрлах хөдөлгүүр нь 488 GT3-ийн V8 хөдөлгүүр байх бөгөөд салдаг арын далавч, хөдөлдөг аэродинамик элементүүд, 488 GT3-ийн салон гээд жинхэнэ утгаараа уралдааны автомашин болж чаджээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/61ec723b3596f4c57019ca706fc0c995.jpg"></p><div class="image-caption">Ferrari KC23</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Hyundai Ioniq 5N <br></div></h3><p></p><p>Солонгос автомашинууд муу нэрээрээ алдартай байсан үе саяхан. Харин одоо дизайн, чанар, технологийн хувьд Японоор зогсохгүй Герман автомашинуудтай эн зэрэгцэх болж автомашины ертөнцийн трэндийг тогтоох болжээ. <br> <br>Тэгвэл энэ жил Солонгосын тэргүүлэх авто үйлдвэрлэгч Hyundai performance брэнд болох N-ээрээ гангарав. Өмнө нь танилцуулагдсан N Vision 74, RN22e-ийг олны хүртээл болгохын сацуу бүрэн цахилгаан Ioniq 5 загварын N хувилбарын нээлтийг хийж автомашинд дурлагсдын сэтгэлийг догдлуулаад амжив. <br> <br>Тус хүлэг нь энгийн үед 601 морины чадал үйлдвэрлэх хосолсон цахилгаан хөдөлгүүртэй бөгөөд N Grin Boost функцийн тусламжтайгаар түр хугацаанд 641 морины чадалтай болох гэнэ. Ойролцоогоор 63,000 ам.долларын үнэтэй борлуулагдах энэ загварын дотоод шаталтын хөдөлгүүртэй машины хурдны хайрцгийг дуурайх функц нь цахилгаан автомашинууд дундаа анхдагч юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/a4e092932cac225d9e48089f47fe7e39.jpg"></p><div class="image-caption">Hyundai Ioniq 5 N</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>AIM EV Sport 01 <br></div></h3><p></p><p>Nissan GT-R R35-ийг бүтээсэн дизайнер Широ Накамурагийн ээлжит бүтээл болох AIM EV Sport 01 албан ёсны нээлтээ хийв. AIM нь Япон улсын авто дизайны компани бөгөөд EV Sport 01 тэдний анхны загварын автомашин болсон аж. Бүрэн цахилгаан тус хүлэг нь арын тэнхлэгтээ хоёр цахилгаан хөдөлгүүртэй бөгөөд нийтдээ 600 морины хүчин чадалтай байх гэнэ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/856514e9d709da63a675da6dc4c2c745.jpg"></p><div class="image-caption">AIM EV Sport 01</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Lamborghini SC63 <br></div></h3><p></p><p>WEC-ийн өрсөлдөөн улам ширүүссээр л. IMSA болон WEC-ийн LMDh ангилалд Ferrari, Porsche, Toyota болон Peugeot-той дараа жилээс эхлэн өрсөлдөх SC63 уралдааны хүлгээ Lamborghini олон нийтэд танилцуулав. Тус хүлгийн 3.8 литрийн хос турбот hybrid V8 хөдөлгүүр нь 671 морины чадалтай байх гэнэ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/c2150fcfe144deee7160b504193b05ba.jpg"></p><div class="image-caption">Lamborghini SC63</div><h1><div>Себастьян Феттель эргэн ирэв <br></div><div><br></div></h1><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/4e4c61751ca6f285585eceae7d40f257.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Формула 1 бол Goodwood-ийн салшгүй нэг хэсэг билээ. Энэ жилийн хувьд Lotus, McLaren, Mercedes-Benz домогт уралдааны автомашинуудаа толилуулав. Тэгвэл уралдааны хувцсаа өлгөсөн, Формула 1-ийн дөрвөн удаагийн Дэлхийн аварга Себастьян Феттель өөрийн цуглуулга дахь Williams FW14B болон Эйртон Сеннагийн McLaren MP4/8A-ийг толгодын замаар нисгэсэн юм. Ингэхдээ тэрээр байгалд ээлтэй түлшийг ашигласан нь түүний автоспортын байгальд үзүүлэх сөрөг нөлөөг багасгах зорилгын нэгэн илэрхийлэл байв. <br> <br>Түүнчлэн Mercedes-AMG PETRONAS багийн сэлгээний нисгэгч, домогт Майкл Шумахерын хүү Мик Шумахер аавынхаа нисгэсэн Mercedes W02-ийг жолоодон хүндэтгэл үзүүлсэн нь энэ жилийн арга хэмжээний онцлох үйл явдлуудын нэг байв. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/_EZh3bin8JY?rel=0"></iframe> </div> </div>	Жил бүр тогтмол зохион байгуулагддаг, авто ертөнцийн томоохон арга хэмжээнүүдийн нэг бол яах аргагүй Goodwood Festival of Speed билээ. 30 жилийн ойн баяраа тэмдэглэж, хоёр зуун мянган төмөр хүлгийн хорхойтнуудыг нэг дор цуглуулсан энэ жилийн арга хэмжээний онцлох үйл явдлууд болон энэ үеэр нээлтээ хийсэн шинэхэн хүлгүүдийг “Автомашины ертөнцөд юу болов?” цувралын тусгай дугаараар танилцуулж байна. Porsche-ийн 75 жилийн ойн баяр Goodwood тойрог зам нээгдсэний 75, Porsche-ийн 75 жилийн ойн баярууд давхцсанаар энэ жилийн “хурдны наадам”-ыг илэрхийлэх тоо 75 болов. Тиймдээ ч энэ жилийн Festival of Speed-ийн гол дүрслэл (central feature) нь Porsche-ийн сэдвийг агуулан, 911-992, 911-997 Sport Classic, 356, 962, 963, 718/2 зэрэг тус брэндийн түүхийг тодорхойлсон зургаан автомашинаас бүрдсэн байв. Ойн баяраа үргэлжлүүлэн Porsche бүх эрин үеийн автомашинуудаараа баярын жагсаал зохиож, 718 Spyder RS загварын динамик нээлтийг хийхийн сацуу Vision 357 концепт машины Speedster хувилбарыг танилцуулав. Гэхдээ Porsche-ийн 75 жилийн ойн баяр дуусах болоогүй. Учир нь ирэх есдүгээр сард Porsche-ийн эх нутаг буюу Германы Мюнхенд зохион байгуулагдах IAA Mobility-ийн үеэр олон гэнэтийн бэлгүүд задлах төлөвтэй байгаа юм. McLaren Solus GT болон рекордууд “Хурдны наадам”-ын үеэр зохион байгуулагддаг гол арга хэмжээний нэг нь hill-climb билээ. Өнгөрсөн жилийн ялагч, бүх цаг үеийн рекордын эзэн McMurtry Speirling-ийн эзгүйд Марвин Кирчхофер нисгэгчтэй McLaren Solus GT, 45.34 секундэд Goodwood толгодын замыг туулснаар энэ жилийн ялагчаар тодорсон юм. Gran Turismo видео тоглоомоос амьдралаа эхэлсэн тус автомашин нь 2.5 сая фунт стерлингийн үнэтэй бөгөөд 5.2 литрийн V10 хөдөлгүүртэй аж. Харин Solus GT ганцаараа энэ жилийн гол ярианы сэдэв байсангүй. Rimac Nevera 49.32 секундэд тус замыг туулснаар цахилгаан автомашины дээд рекордын эзэн болж түүхэнд нэрээ үлдээв. Шинээр мэндлэв Халуухан автомашинуудын нээлтгүйгээр Goodwood-ийг төсөөлшгүй билээ. Энэ жил олны хүртээл болсон онцлох зургаан хүлгийг товчоор танилцуулъя. Aston Martin Valour Энэ жил Porsche 75 жилийн ойгоо тэмдэглэж байгаа бол Aston Martin 110 жилийн ойгоо тэмдэглэж байгаа юм. Тус компани уламжлал ёсоор Valour гэх шинэ хүлэгтэй ойн баяраа тэмдэглэж буй. Ретро стайлингтай тус хүлэг нь Vantage-ийн суурин дээр бүтээгдсэн бөгөөд 705 морины чадалтай 5.2 литрийн V12 хөдөлгүүртэй байх аж. Түүнчлэн зургаан араатай механик хурдны хайрцагтай байх бөгөөд ердөө 110 ширхэг үйлдвэрлэгдэх тус хүлгийн үнэ 1.5 сая ам.доллароос эхлэх гэнэ. Aston Martin Valour Caterham Project V Дөрвөн суудал, цахилгаан хөдөлгүүр, дээвэр, хаалга гээд бидний мэдэх Caterham-ийн бүх шинж чанаруудыг эвдсэн Project V нээлтээ хийв. Одоогоор концепт автомашины төлөвт байгаа ч Caterham тус хүлгийг үйлдвэрлэх төлөвлөгөөтэй гэдгээ илэрхийлсэн юм. Хэдий том овортой ч (Caterham-ийн бусад загваруудтай харьцуулахад) Caterham-ийн амин сүнс болсон хөнгөн жинг хадгалах тус хүлгийг арын тэнхлэгт байрлах 268 морины чадалтай цахилгаан хөдөлгүүр болон 55 кВт.ц багтаамжтай зай хураагуурын бүрдэл хөдөлгөх аж. Caterham тус хүлгийг 2026 оны эхээр үйлдвэрлэж эхлэх төлөвлөгөөтэй байгаа ба эхлэх үнэ нь 103,000 ам. доллар байх гэнэ. Caterham Project V Ferrari KC23 Ferrari-ийн Тусгай Төслийн багийн ээлжит бүтээл, тойрог замд зориулсан KC23 албан ёсны нээлтээ хийв. Тус баг бусад хүлгүүдийнхээ адилаар энэ загвараас цор ганцыг бүтээхээр болжээ. KC23-ийн арын хэсэгт байрлах хөдөлгүүр нь 488 GT3-ийн V8 хөдөлгүүр байх бөгөөд салдаг арын далавч, хөдөлдөг аэродинамик элементүүд, 488 GT3-ийн салон гээд жинхэнэ утгаараа уралдааны автомашин болж чаджээ. Ferrari KC23 Hyundai Ioniq 5N Солонгос автомашинууд муу нэрээрээ алдартай байсан үе саяхан. Харин одоо дизайн, чанар, технологийн хувьд Японоор зогсохгүй Герман автомашинуудтай эн зэрэгцэх болж автомашины ертөнцийн трэндийг тогтоох болжээ. Тэгвэл энэ жил Солонгосын тэргүүлэх авто үйлдвэрлэгч Hyundai performance брэнд болох N-ээрээ гангарав. Өмнө нь танилцуулагдсан N Vision 74, RN22e-ийг олны хүртээл болгохын сацуу бүрэн цахилгаан Ioniq 5 загварын N хувилбарын нээлтийг хийж автомашинд дурлагсдын сэтгэлийг догдлуулаад амжив. Тус хүлэг нь энгийн үед 601 морины чадал үйлдвэрлэх хосолсон цахилгаан хөдөлгүүртэй бөгөөд N Grin Boost функцийн тусламжтайгаар түр хугацаанд 641 морины чадалтай болох гэнэ. Ойролцоогоор 63,000 ам.долларын үнэтэй борлуулагдах энэ загварын дотоод шаталтын хөдөлгүүртэй машины хурдны хайрцгийг дуурайх функц нь цахилгаан автомашинууд дундаа анхдагч юм. Hyundai Ioniq 5 N AIM EV Sport 01 Nissan GT-R R35-ийг бүтээсэн дизайнер Широ Накамурагийн ээлжит бүтээл болох AIM EV Sport 01 албан ёсны нээлтээ хийв. AIM нь Япон улсын авто дизайны компани бөгөөд EV Sport 01 тэдний анхны загварын автомашин болсон аж. Бүрэн цахилгаан тус хүлэг нь арын тэнхлэгтээ хоёр цахилгаан хөдөлгүүртэй бөгөөд нийтдээ 600 морины хүчин чадалтай байх гэнэ. AIM EV Sport 01 Lamborghini SC63 WEC-ийн өрсөлдөөн улам ширүүссээр л. IMSA болон WEC-ийн LMDh ангилалд Ferrari, Porsche, Toyota болон Peugeot-той дараа жилээс эхлэн өрсөлдөх SC63 уралдааны хүлгээ Lamborghini олон нийтэд танилцуулав. Тус хүлгийн 3.8 литрийн хос турбот hybrid V8 хөдөлгүүр нь 671 морины чадалтай байх гэнэ. Lamborghini SC63 Себастьян Феттель эргэн ирэв Формула 1 бол Goodwood-ийн салшгүй нэг хэсэг билээ. Энэ жилийн хувьд Lotus, McLaren, Mercedes-Benz домогт уралдааны автомашинуудаа толилуулав. Тэгвэл уралдааны хувцсаа өлгөсөн, Формула 1-ийн дөрвөн удаагийн Дэлхийн аварга Себастьян Феттель өөрийн цуглуулга дахь Williams FW14B болон Эйртон Сеннагийн McLaren MP4/8A-ийг толгодын замаар нисгэсэн юм. Ингэхдээ тэрээр байгалд ээлтэй түлшийг ашигласан нь түүний автоспортын байгальд үзүүлэх сөрөг нөлөөг багасгах зорилгын нэгэн илэрхийлэл байв. Түүнчлэн Mercedes-AMG PETRONAS багийн сэлгээний нисгэгч, домогт Майкл Шумахерын хүү Мик Шумахер аавынхаа нисгэсэн Mercedes W02-ийг жолоодон хүндэтгэл үзүүлсэн нь энэ жилийн арга хэмжээний онцлох үйл явдлуудын нэг байв.	Жил бүр тогтмол зохион байгуулагддаг, авто ертөнцийн томоохон арга хэмжээнүүдийн нэг бол яах аргагүй Goodwood Festival of Speed билээ. 30 жилийн ойн баяраа тэмдэглэж, хоёр зуун мянган төмөр хүлгийн хорхойтнуудыг нэг дор цуглуулсан энэ жилийн арга хэмжээний онцлох үйл явдлууд болон энэ үеэр нээлтээ хийсэн шинэхэн хүлгүүдийг “Автомашины ертөнцөд юу болов?” цувралын тусгай дугаараар танилцуулж байна. Porsche-ийн 75 жилийн ойн баяр Goodwood тойрог зам нээгдсэний 75, Porsche-ийн 75 жилийн ойн баярууд давхцсанаар энэ жилийн “хурдны наадам”-ыг илэрхийлэх тоо 75 болов. Тиймдээ ч энэ жилийн Festival of Speed-ийн гол дүрслэл (central feature) нь Porsche-ийн сэдвийг агуулан, 911-992, 911-997 Sport Classic, 356, 962, 963, 718/2 зэрэг тус брэндийн түүхийг тодорхойлсон зургаан автомашинаас бүрдсэн байв. Ойн баяраа үргэлжлүүлэн Porsche бүх эрин үеийн автомашинуудаараа баярын жагсаал зохиож, 718 Spyder RS загварын динамик нээлтийг хийхийн сацуу Vision 357 концепт машины Speedster хувилбарыг танилцуулав. Гэхдээ Porsche-ийн 75 жилийн ойн баяр дуусах болоогүй. Учир нь ирэх есдүгээр сард Porsche-ийн эх нутаг буюу Германы Мюнхенд зохион байгуулагдах IAA Mobility-ийн үеэр олон гэнэтийн бэлгүүд задлах төлөвтэй байгаа юм. McLaren Solus GT болон рекордууд “Хурдны наадам”-ын үеэр зохион байгуулагддаг гол арга хэмжээний нэг нь hill-climb билээ. Өнгөрсөн жилийн ялагч, бүх цаг үеийн рекордын эзэн McMurtry Speirling-ийн эзгүйд Марвин Кирчхофер нисгэгчтэй McLaren Solus GT, 45.34 секундэд Goodwood толгодын замыг туулснаар энэ жилийн ялагчаар тодорсон юм. Gran Turismo видео тоглоомоос амьдралаа эхэлсэн тус автомашин нь 2.5 сая фунт стерлингийн үнэтэй бөгөөд 5.2 литрийн V10 хөдөлгүүртэй аж. Харин Solus GT ганцаараа энэ жилийн гол ярианы сэдэв байсангүй. Rimac Nevera 49.32 секундэд тус замыг туулснаар цахилгаан автомашины дээд рекордын эзэн болж түүхэнд нэрээ үлдээв. Шинээр мэндлэв Халуухан автомашинуудын нээлтгүйгээр Goodwood-ийг төсөөлшгүй билээ. Энэ жил олны хүртээл болсон онцлох зургаан хүлгийг товчоор танилцуулъя. ### Aston Martin Valour Энэ жил Porsche 75 жилийн ойгоо тэмдэглэж байгаа бол Aston Martin 110 жилийн ойгоо тэмдэглэж байгаа юм. Тус компани уламжлал ёсоор Valour гэх шинэ хүлэгтэй ойн баяраа тэмдэглэж буй. Ретро стайлингтай тус хүлэг нь Vantage-ийн суурин дээр бүтээгдсэн бөгөөд 705 морины чадалтай 5.2 литрийн V12 хөдөлгүүртэй байх аж. Түүнчлэн зургаан араатай механик хурдны хайрцагтай байх бөгөөд ердөө 110 ширхэг үйлдвэрлэгдэх тус хүлгийн үнэ 1.5 сая ам.доллароос эхлэх гэнэ. Aston Martin Valour ### Caterham Project V Дөрвөн суудал, цахилгаан хөдөлгүүр, дээвэр, хаалга гээд бидний мэдэх Caterham-ийн бүх шинж чанаруудыг эвдсэн Project V нээлтээ хийв. Одоогоор концепт автомашины төлөвт байгаа ч Caterham тус хүлгийг үйлдвэрлэх төлөвлөгөөтэй гэдгээ илэрхийлсэн юм. Хэдий том овортой ч (Caterham-ийн бусад загваруудтай харьцуулахад) Caterham-ийн амин сүнс болсон хөнгөн жинг хадгалах тус хүлгийг арын тэнхлэгт байрлах 268 морины чадалтай цахилгаан хөдөлгүүр болон 55 кВт.ц багтаамжтай зай хураагуурын бүрдэл хөдөлгөх аж. Caterham тус хүлгийг 2026 оны эхээр үйлдвэрлэж эхлэх төлөвлөгөөтэй байгаа ба эхлэх үнэ нь 103,000 ам. доллар байх гэнэ. Caterham Project V ### Ferrari KC23 Ferrari-ийн Тусгай Төслийн багийн ээлжит бүтээл, тойрог замд зориулсан KC23 албан ёсны нээлтээ хийв. Тус баг бусад хүлгүүдийнхээ адилаар энэ загвараас цор ганцыг бүтээхээр болжээ. KC23-ийн арын хэсэгт байрлах хөдөлгүүр нь 488 GT3-ийн V8 хөдөлгүүр байх бөгөөд салдаг арын далавч, хөдөлдөг аэродинамик элементүүд, 488 GT3-ийн салон гээд жинхэнэ утгаараа уралдааны автомашин болж чаджээ. Ferrari KC23 ### Hyundai Ioniq 5N Солонгос автомашинууд муу нэрээрээ алдартай байсан үе саяхан. Харин одоо дизайн, чанар, технологийн хувьд Японоор зогсохгүй Герман автомашинуудтай эн зэрэгцэх болж автомашины ертөнцийн трэндийг тогтоох болжээ. Тэгвэл энэ жил Солонгосын тэргүүлэх авто үйлдвэрлэгч Hyundai performance брэнд болох N-ээрээ гангарав. Өмнө нь танилцуулагдсан N Vision 74, RN22e-ийг олны хүртээл болгохын сацуу бүрэн цахилгаан Ioniq 5 загварын N хувилбарын нээлтийг хийж автомашинд дурлагсдын сэтгэлийг догдлуулаад амжив. Тус хүлэг нь энгийн үед 601 морины чадал үйлдвэрлэх хосолсон цахилгаан хөдөлгүүртэй бөгөөд N Grin Boost функцийн тусламжтайгаар түр хугацаанд 641 морины чадалтай болох гэнэ. Ойролцоогоор 63,000 ам.долларын үнэтэй борлуулагдах энэ загварын дотоод шаталтын хөдөлгүүртэй машины хурдны хайрцгийг дуурайх функц нь цахилгаан автомашинууд дундаа анхдагч юм. Hyundai Ioniq 5 N ### AIM EV Sport 01 Nissan GT-R R35-ийг бүтээсэн дизайнер Широ Накамурагийн ээлжит бүтээл болох AIM EV Sport 01 албан ёсны нээлтээ хийв. AIM нь Япон улсын авто дизайны компани бөгөөд EV Sport 01 тэдний анхны загварын автомашин болсон аж. Бүрэн цахилгаан тус хүлэг нь арын тэнхлэгтээ хоёр цахилгаан хөдөлгүүртэй бөгөөд нийтдээ 600 морины хүчин чадалтай байх гэнэ. AIM EV Sport 01 ### Lamborghini SC63 WEC-ийн өрсөлдөөн улам ширүүссээр л. IMSA болон WEC-ийн LMDh ангилалд Ferrari, Porsche, Toyota болон Peugeot-той дараа жилээс эхлэн өрсөлдөх SC63 уралдааны хүлгээ Lamborghini олон нийтэд танилцуулав. Тус хүлгийн 3.8 литрийн хос турбот hybrid V8 хөдөлгүүр нь 671 морины чадалтай байх гэнэ. Lamborghini SC63 Себастьян Феттель эргэн ирэв Формула 1 бол Goodwood-ийн салшгүй нэг хэсэг билээ. Энэ жилийн хувьд Lotus, McLaren, Mercedes-Benz домогт уралдааны автомашинуудаа толилуулав. Тэгвэл уралдааны хувцсаа өлгөсөн, Формула 1-ийн дөрвөн удаагийн Дэлхийн аварга Себастьян Феттель өөрийн цуглуулга дахь Williams FW14B болон Эйртон Сеннагийн McLaren MP4/8A-ийг толгодын замаар нисгэсэн юм. Ингэхдээ тэрээр байгалд ээлтэй түлшийг ашигласан нь түүний автоспортын байгальд үзүүлэх сөрөг нөлөөг багасгах зорилгын нэгэн илэрхийлэл байв. Түүнчлэн Mercedes-AMG PETRONAS багийн сэлгээний нисгэгч, домогт Майкл Шумахерын хүү Мик Шумахер аавынхаа нисгэсэн Mercedes W02-ийг жолоодон хүндэтгэл үзүүлсэн нь энэ жилийн арга хэмжээний онцлох үйл явдлуудын нэг байв.
https://unread.today/c/techworm-macos-sonoma	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-10-05T00:00:00	10 сарын 5, 2023	macOS-ээ яг одоо шинэчилж Sonoma болгох таван шалтгаан	<div class="article-body"> <p>Жил бүрийн есдүгээр сард Apple олон шинэ зүйлсээр бороо оруулдаг уламжлал тогтоод багагүй хугацаа өнгөрчээ. Тэд өнгөрсөн сарын эхээр iPhone 15 загвар болон Apple Watch-ийн хоёр ч шинэ хувилбарыг танилцуулсан билээ. Эдгээр төхөөрөмжүүдээс дутахгүй ач холбогдолтой ч хэрэглэгчдийн төдийлөн ач холбогдол өгдөггүй шинэчлэл бол үйлдлийн системийн шинэчлэл юм. <br> <br>Үйлдлийн системээ үнэгүй шинэчилэх нь зарим тохиолдолд өндөр зардлаар төхөөрөмжөө сольсноос хавьгүй үр дүнтэй шийдэл болдог. Үүний тулд мэдээж шинэ үйлдлийн систем бүрийн ид шидийг мэдэж, тэдгээрийгээ ашиглаж сурах хэрэгтэй. Тиймээс MacOS-ийн 14 дэх хувилбар болох Sonoma хувилбараас хэрэглэгч бидэнд хамгийн их хэрэг болох таван функцийг танилцуулъя. Уншигч таны бүтээмжийг нэмэгдүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна. <br></p> <p><b>MacOS Sonoma хувилбарыг дэмжих төхөөрөмжүүд:</b><br></p> <ul><li>iMac - 2019 болон түүнээс хойш</li><li>iMac Pro - 2017 болон түүнээс хойш</li><li>Mac mini - 2018 болон түүнээс хойш</li><li>MacBook Air - 2018 болон түүнээс хойш</li><li>MacBook Pro - 2018 болон түүнээс хойш</li><li>Mac Pro - 2019 болон түүнээс хойш</li><li>Mac Studio - 2022 болон түүнээс хойш </li></ul><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ВААВ ВИДЖЕТ</h3><p>Аливаа шинэ функц эхлээд iPhone дээр гараад тодорхой хугацааны дараа Mac руу нэвтэрдэг зүй тогтол бий. Үүний нэгэн жишээ болж Mac дээрээ төрөл бүрийн widget-үүдийг iPhone дээр ашиглаж буй мэтээр ашиглах боломжтой болов. Mac дээрх widget-үүдийг өмнө нь зөвхөн Today Center буюу баруун дээд буланд байх огноо дээр дарснаар хардаг байсан бол одооноос эхэлж нүүр хуудастаа байршуулах, харьцаж болно. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/460e6711ff0207eeb64a9923dd071b67.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>БОДИТ ДУУДЛАГА</h3><p>Видео дуудлага хийж байх үедээ өөрийгаа “тасдаж” танилцуулж буй материалынхаа өмнө харуулах, iOS дээрх шиг гараа хөдөлгөөд төрөл бүрийн эффект харуулах, бусадтай хуваалцах цонхоо илүү хялбар байдлаар сонгох зэрэг боломжууд нэмэгджээ. <br> <br>• Heart - Heart emoji <br>• Thumbs up - Thumbs up emoji <br>• Two thumbs up - Fireworks <br>• Single thumbs down - Thumbs down emoji <br>• Two thumbs down - Storm <br>• Peace sign with one hand - Balloons <br>• Peace sign with two hands - Confetti <br>• "Rock on" sign with two hands - Lasers <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/1e0840647dfc9680b355f1acccc1ef8e.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ТАСАРХАЙ ТОГЛООМ</h3><p>Mac-ийг тоглоом тоглох зориулалтаар авдаг хэрэглэгч бараг л байхгүй гэж хэлж болно. Гэхдээ тэд зөвхөн ажлын компьютер байхыг хүссэнгүй. Шинээр хөгжүүлсэн Game Mode-ийн тусламжтайгаар тоглоомын зураглалыг илүү сайжруулж, AirPods зэрэг утасгүй төхөөрөмж рүү мэдээлэл дамжуулах үеийн хоцрогдолтыг улам бага болгов. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/b97ba14e645f0f175dd3ef4831774e83.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>БӨӨН АПП</h3><p>Apple Safari хөтчөө улам сайжруулан олон хаяг нээх боломж, илүү ухаалаг хайлт хийх боломж зэргийг нэмэв. Түүнчлэн хүссэн веб хуудсаа компьютерынхаа dock хэсэгт бусад аппуудтай адил байршуулах боломжийг дурдахгүй өнгөрч үл болно. Ингэснээр дуртай веб, платформоо бусад Mac аппууд шиг ашиглаж болдог болох нь ээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/c7b843230c07b990f18beb70e06e8c80.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ШИДТЭЙ ЗУРАГ</h3><p>Apple шинэ үйлдлийн систем бүрдээ технологийн шинэчлэлээс гадна шинэ дизайн болон нүүр зургуудыг багтаадаг билээ. Энэ удаа тэд өмнөх жилүүдээс илүүг буюу 100 гаруй төрлийн бодит бичлэгүүдийг багтаав. Дэлхийн алдартай хот, байгалийн тогтоц, усан доорх ертөнц, сансар зэрэг сэдвийн эдгээр бичлэгүүд компьютер түгжээтэй байх үед тоглогдох ч, нууц үгээ хийн нээх үед зураг болон зогсдог ид шидтэй. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/ca8c174fb972ba085bdaa5be6dd6426b.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>БУСАД</h3><ul><li>Цахим аюулгүй байдлыг дээд зэргээр хангах, зөвхөн iPhone-д байсан Lockdown Mode-ийг Mac, Apple Watch дээр ашиглах боломжтой боллоо</li><li>AirPods-ийн холболтоо Mac болон iPhone-ий хооронд шилжүүлэх хурд улам нэмэгдэв</li></ul> </div>	Жил бүрийн есдүгээр сард Apple олон шинэ зүйлсээр бороо оруулдаг уламжлал тогтоод багагүй хугацаа өнгөрчээ. Тэд өнгөрсөн сарын эхээр iPhone 15 загвар болон Apple Watch-ийн хоёр ч шинэ хувилбарыг танилцуулсан билээ. Эдгээр төхөөрөмжүүдээс дутахгүй ач холбогдолтой ч хэрэглэгчдийн төдийлөн ач холбогдол өгдөггүй шинэчлэл бол үйлдлийн системийн шинэчлэл юм. Үйлдлийн системээ үнэгүй шинэчилэх нь зарим тохиолдолд өндөр зардлаар төхөөрөмжөө сольсноос хавьгүй үр дүнтэй шийдэл болдог. Үүний тулд мэдээж шинэ үйлдлийн систем бүрийн ид шидийг мэдэж, тэдгээрийгээ ашиглаж сурах хэрэгтэй. Тиймээс MacOS-ийн 14 дэх хувилбар болох Sonoma хувилбараас хэрэглэгч бидэнд хамгийн их хэрэг болох таван функцийг танилцуулъя. Уншигч таны бүтээмжийг нэмэгдүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна. MacOS Sonoma хувилбарыг дэмжих төхөөрөмжүүд: iMac - 2019 болон түүнээс хойш iMac Pro - 2017 болон түүнээс хойш Mac mini - 2018 болон түүнээс хойш MacBook Air - 2018 болон түүнээс хойш MacBook Pro - 2018 болон түүнээс хойш Mac Pro - 2019 болон түүнээс хойш Mac Studio - 2022 болон түүнээс хойш ВААВ ВИДЖЕТ Аливаа шинэ функц эхлээд iPhone дээр гараад тодорхой хугацааны дараа Mac руу нэвтэрдэг зүй тогтол бий. Үүний нэгэн жишээ болж Mac дээрээ төрөл бүрийн widget-үүдийг iPhone дээр ашиглаж буй мэтээр ашиглах боломжтой болов. Mac дээрх widget-үүдийг өмнө нь зөвхөн Today Center буюу баруун дээд буланд байх огноо дээр дарснаар хардаг байсан бол одооноос эхэлж нүүр хуудастаа байршуулах, харьцаж болно. БОДИТ ДУУДЛАГА Видео дуудлага хийж байх үедээ өөрийгаа “тасдаж” танилцуулж буй материалынхаа өмнө харуулах, iOS дээрх шиг гараа хөдөлгөөд төрөл бүрийн эффект харуулах, бусадтай хуваалцах цонхоо илүү хялбар байдлаар сонгох зэрэг боломжууд нэмэгджээ. • Heart - Heart emoji • Thumbs up - Thumbs up emoji • Two thumbs up - Fireworks • Single thumbs down - Thumbs down emoji • Two thumbs down - Storm • Peace sign with one hand - Balloons • Peace sign with two hands - Confetti • "Rock on" sign with two hands - Lasers ТАСАРХАЙ ТОГЛООМ Mac-ийг тоглоом тоглох зориулалтаар авдаг хэрэглэгч бараг л байхгүй гэж хэлж болно. Гэхдээ тэд зөвхөн ажлын компьютер байхыг хүссэнгүй. Шинээр хөгжүүлсэн Game Mode-ийн тусламжтайгаар тоглоомын зураглалыг илүү сайжруулж, AirPods зэрэг утасгүй төхөөрөмж рүү мэдээлэл дамжуулах үеийн хоцрогдолтыг улам бага болгов. БӨӨН АПП Apple Safari хөтчөө улам сайжруулан олон хаяг нээх боломж, илүү ухаалаг хайлт хийх боломж зэргийг нэмэв. Түүнчлэн хүссэн веб хуудсаа компьютерынхаа dock хэсэгт бусад аппуудтай адил байршуулах боломжийг дурдахгүй өнгөрч үл болно. Ингэснээр дуртай веб, платформоо бусад Mac аппууд шиг ашиглаж болдог болох нь ээ. ШИДТЭЙ ЗУРАГ Apple шинэ үйлдлийн систем бүрдээ технологийн шинэчлэлээс гадна шинэ дизайн болон нүүр зургуудыг багтаадаг билээ. Энэ удаа тэд өмнөх жилүүдээс илүүг буюу 100 гаруй төрлийн бодит бичлэгүүдийг багтаав. Дэлхийн алдартай хот, байгалийн тогтоц, усан доорх ертөнц, сансар зэрэг сэдвийн эдгээр бичлэгүүд компьютер түгжээтэй байх үед тоглогдох ч, нууц үгээ хийн нээх үед зураг болон зогсдог ид шидтэй. БУСАД Цахим аюулгүй байдлыг дээд зэргээр хангах, зөвхөн iPhone-д байсан Lockdown Mode-ийг Mac, Apple Watch дээр ашиглах боломжтой боллоо AirPods-ийн холболтоо Mac болон iPhone-ий хооронд шилжүүлэх хурд улам нэмэгдэв	Жил бүрийн есдүгээр сард Apple олон шинэ зүйлсээр бороо оруулдаг уламжлал тогтоод багагүй хугацаа өнгөрчээ. Тэд өнгөрсөн сарын эхээр iPhone 15 загвар болон Apple Watch-ийн хоёр ч шинэ хувилбарыг танилцуулсан билээ. Эдгээр төхөөрөмжүүдээс дутахгүй ач холбогдолтой ч хэрэглэгчдийн төдийлөн ач холбогдол өгдөггүй шинэчлэл бол үйлдлийн системийн шинэчлэл юм. Үйлдлийн системээ үнэгүй шинэчилэх нь зарим тохиолдолд өндөр зардлаар төхөөрөмжөө сольсноос хавьгүй үр дүнтэй шийдэл болдог. Үүний тулд мэдээж шинэ үйлдлийн систем бүрийн ид шидийг мэдэж, тэдгээрийгээ ашиглаж сурах хэрэгтэй. Тиймээс MacOS-ийн 14 дэх хувилбар болох Sonoma хувилбараас хэрэглэгч бидэнд хамгийн их хэрэг болох таван функцийг танилцуулъя. Уншигч таны бүтээмжийг нэмэгдүүлнэ гэдэгт итгэлтэй байна. MacOS Sonoma хувилбарыг дэмжих төхөөрөмжүүд: * iMac - 2019 болон түүнээс хойш * iMac Pro - 2017 болон түүнээс хойш * Mac mini - 2018 болон түүнээс хойш * MacBook Air - 2018 болон түүнээс хойш * MacBook Pro - 2018 болон түүнээс хойш * Mac Pro - 2019 болон түүнээс хойш * Mac Studio - 2022 болон түүнээс хойш ### ВААВ ВИДЖЕТ Аливаа шинэ функц эхлээд iPhone дээр гараад тодорхой хугацааны дараа Mac руу нэвтэрдэг зүй тогтол бий. Үүний нэгэн жишээ болж Mac дээрээ төрөл бүрийн widget-үүдийг iPhone дээр ашиглаж буй мэтээр ашиглах боломжтой болов. Mac дээрх widget-үүдийг өмнө нь зөвхөн Today Center буюу баруун дээд буланд байх огноо дээр дарснаар хардаг байсан бол одооноос эхэлж нүүр хуудастаа байршуулах, харьцаж болно. ### БОДИТ ДУУДЛАГА Видео дуудлага хийж байх үедээ өөрийгаа “тасдаж” танилцуулж буй материалынхаа өмнө харуулах, iOS дээрх шиг гараа хөдөлгөөд төрөл бүрийн эффект харуулах, бусадтай хуваалцах цонхоо илүү хялбар байдлаар сонгох зэрэг боломжууд нэмэгджээ. • Heart - Heart emoji • Thumbs up - Thumbs up emoji • Two thumbs up - Fireworks • Single thumbs down - Thumbs down emoji • Two thumbs down - Storm • Peace sign with one hand - Balloons • Peace sign with two hands - Confetti • "Rock on" sign with two hands - Lasers ### ТАСАРХАЙ ТОГЛООМ Mac-ийг тоглоом тоглох зориулалтаар авдаг хэрэглэгч бараг л байхгүй гэж хэлж болно. Гэхдээ тэд зөвхөн ажлын компьютер байхыг хүссэнгүй. Шинээр хөгжүүлсэн Game Mode-ийн тусламжтайгаар тоглоомын зураглалыг илүү сайжруулж, AirPods зэрэг утасгүй төхөөрөмж рүү мэдээлэл дамжуулах үеийн хоцрогдолтыг улам бага болгов. ### БӨӨН АПП Apple Safari хөтчөө улам сайжруулан олон хаяг нээх боломж, илүү ухаалаг хайлт хийх боломж зэргийг нэмэв. Түүнчлэн хүссэн веб хуудсаа компьютерынхаа dock хэсэгт бусад аппуудтай адил байршуулах боломжийг дурдахгүй өнгөрч үл болно. Ингэснээр дуртай веб, платформоо бусад Mac аппууд шиг ашиглаж болдог болох нь ээ. ### ШИДТЭЙ ЗУРАГ Apple шинэ үйлдлийн систем бүрдээ технологийн шинэчлэлээс гадна шинэ дизайн болон нүүр зургуудыг багтаадаг билээ. Энэ удаа тэд өмнөх жилүүдээс илүүг буюу 100 гаруй төрлийн бодит бичлэгүүдийг багтаав. Дэлхийн алдартай хот, байгалийн тогтоц, усан доорх ертөнц, сансар зэрэг сэдвийн эдгээр бичлэгүүд компьютер түгжээтэй байх үед тоглогдох ч, нууц үгээ хийн нээх үед зураг болон зогсдог ид шидтэй. ### БУСАД * Цахим аюулгүй байдлыг дээд зэргээр хангах, зөвхөн iPhone-д байсан Lockdown Mode-ийг Mac, Apple Watch дээр ашиглах боломжтой боллоо * AirPods-ийн холболтоо Mac болон iPhone-ий хооронд шилжүүлэх хурд улам нэмэгдэв
https://unread.today/c/techworm-lexus-rx-nx	Techworm	Amin-Erdene	2023-10-12T00:00:00	10 сарын 12, 2023	Шинэчлэгдсэн Lexus RX болон NX: SUV ангиллын хүлгүүдийн шинэ эрин	<div class="article-body"> <h2>Lexus брэндийг тэртээ 1989 онд Америкийн тансаг зэрэглэлийн автомашины зах зээлийг дайлаар мордох зорилгоор японы алдарт Toyota корпорац эхлүүлж байсан түүхтэй. Түүнээс хойш гурван аравны турш дизайн, технологи, аюулгүй байдлаараа Mercedes-Benz, BMW, Audi зэрэг Германы тансаг зэрэглэлийн авто үйлдвэрлэгчидтэй эн тэнцүү өрсөлдөж байна.<div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/bdf92be1d09f5a8c12e8ba3cbec5c9eb.jpg"></p><div class="image-caption">Lexus NX, Lexus ES, Lexus LC, Lexus LS</div><p></p><p>Харин энэ онд Lexus дунд оврын SUV – RX, бага оврын буюу компакт SUV – NX загваруудыг шинэчлэн тус тус тавдугаар болон хоёрдугаар үеийн загваруудыг танилцуулсан юм. Илүү чамин дизайн, шинэ хөдөлгүүрийн сонголт, гэрийг ч орлох тохилог салон, технологийн олон шинэ шийдлүүд зэрэг шинэчлэлүүдийг товчлон хүргэе. </p><p><br></p> <h1>Чамин дизайн </h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">RX</h3><p></p><p>Шинэчлэгдсэн RX нь Toyota-ийн TNGA-K платформ дээр суурилжээ. Хэдийгээр өмнөх үеийн RX-тэй адил урттай ч тэнхлэг хоорондын зай болон дугуй хоорондын зай илүү өргөн болсноор өмнөх үеийн загваруудаа бодвол хамаагүй догшин дүр төрхтэй болов.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/d7681119ac60bece3d62b9fe511bb717.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Lexus RX</div><p></p><p>Lexus-ийн нэрийн хуудас болох “spindle” гриль болон их гэрлийн дизайн илүү загварлаг болоод зогсохгүй арын хэсэг бүхэлдээ шинэчлэгдэн LED гэрлэн туузтай болсон нь тус автомашиныг байгаагаасаа намхан, спортлог харагдуулна. Харин арын цонх нь C-Pillar-ийг бүхэлд нь эзэлж, хөвж байгаа мэт мэдрэмж төрүүлэх ажээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/f8ed1920503736a90cb34a102cf73967.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Lexus RX</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">NX</h3><p></p><p>Том ах RX-ийнхээ адилаар өмнөх үеийн NX-ээсээ урт болон өргөнөөрөө тус бүр 20мм-ээр томорч, шинэхэн “spindle” буюу “ээрүүлэн” грилтэй болжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/fb276a500b0e0f491a159c09e2c46727.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Lexus NX</div><p></p><p>Мөн RX-ийн адилаар их болон арын гэрлүүд шинэчлэгдэн, дээр дурдсан Lexus-ийн шинэ нэрийн хуудас болох арын гэрлийг холбох LED гэрлэн туузтай болсон аж. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/55e8a71ac2ea91386271652a0f47f4ca.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Lexus NX</div><h1>Тохилог салон </h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">RX</h3><p></p><p>Lexus-ийн хамгийн сайн хийж чаддаг зүйлсийн нэг нь яах аргагүй автомашины тансаг салон билээ. Тэр ч утгаараа шинэчлэгдсэн RX-ийн салонд сайн чанарын арьс, метал болон үнэтэй хуванцар материалуудыг ашигласан байна. Түүнчлэн холын замд зорчигчийн биеийг чилээхгүй, халж, хөрдөг зөөлөн суудал, 460 литр багтаамжтай тээштэй тул өнөр гэр бүлүүдэд илүү тохирох юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/fa3c7beea86844587ec58dcba2059864.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Lexus RX салон</div><p></p><p>Тус салоны гол онцлог нь 14 инчийн инфотэйнмент дэлгэц юм. Lexus-ийн хамгийн сүүлийн үеийн үйлдлийн системтэй тус дэлгэцээр салон доторх температураас эхлээд автомашины бүх функцуудыг хялбархан удирдаж болно. Үүний сацуу олон давтамжтай хийгддэг үйлдлүүд болох climate control, дууны чимээ тохируулагч нь уламжлалт товчлууруудтай тул хөдөлгөөнд оролцож байхдаа удирдахад хялбар болов. Мөн Android Auto болон Apple Carplay-ийг утасгүйгээр (wireless) ашиглах боломж бүрджээ. Мэдээж ухаалаг удирдлагатай жолооны хүрд, дижитал хянах самбар зэргээр орчин үеийн технологиуд бүгд бий.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/56803927c9b6d8d9cfd469e20710ac16.jpg"></p><div class="image-caption">14 инчийн инфотэйнмент дэлгэц</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">NX</h3><p></p><p>NX-ийн хувьд салон нь мөн адил бүрэн шинэчлэгдэж, өмнөхөөсөө илүү цэмцгэр, энгийн хэрнээ чамин дизайнтай болов. Дээр дурдсан RX-ийн бүх онцлогуудыг шингээсний сацуу гар утасны wireless цэнэглэгч, халдаг хүрд, 10 спикертэй хөгжмийн систем, жолоочийн head-up дэлгэц гээд онцлогийг шингээжээ. Хамгийн бага үзүүлэлттэй (entry-level) автомашинууд нь 9.8 инчийн инфотэйнмент дэлгэцтэй ч үүнээс дээгүүр түвшний хүлгүүд бүгд 14 инчийн инфотэйнмент дэлгэцтэй байх аж.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/b17bcf6794a78b6ce07634920dd56428.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Lexus NX салон</div><p></p><p>Lexus-ийн тансаг хүлгүүдийг Mark Levinson-ий өндөр чанарын дуугаралттай спикерийн системгүйгээр төсөөлшгүй. RX болон NX загварууд 1800Вт-ын 17 спикер бүхий стерео системийн сонголттой бөгөөд тус систем нь ямар ч дууг амьдаар сонсож буй мэт мэдрүүлж, сонорыг мялаах юм.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/1c8d926d662deb70257e504efe55a191.jpg"></p><div class="image-caption">Mark Levinson хөгжмийн систем</div><h1>Хүчирхэг үзүүлэлт </h1><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">RX</h3><p></p><p>Тус хүлэг RX 350, RX 350h, RX 500h гэсэн гурван хувилбартай бөгөөд хөдөлгүүрийн хувьд дотоод шаталт, хосолсон буюу hybrid болон цэнэглэж болох plug-in hybrid гэсэн сонголтуудтай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/135f6c39a8583820b80d21d2717a6e16.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Lexus RX</div><p>RX 350 хувилбар нь 275 морины чадалтай дан турбот дөрвөн цилиндрийн хөдөлгүүртэй бол хосолсон хөдөлгүүрт RX 350h хувилбар нь 246 морины чадалтай байх юм. <br> <br>Хамгийн хүчирхэг хувилбар буюу RX 500h нь 366 морины чадал бүхий хосолсон хөдөлгүүртэйн дээр дөрвөн дугуйн хөтлөгч, сайжруулсан suspension-той тул бартаат замыг ажрахгүй туулах ажээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">NX</h3><p></p><p>Харин NX-ийн хувьд NX 250, NX 350 гэх хоёр сонголттой бөгөөд тус тус 203 морины чадал бүхий 2.5 литрийн дөрвөн цилиндрт, 275 морины чадал бүхий дан турбот дөрвөн цилиндрт хөдөлгүүрүүдтэй байх аж. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/86a165db6aed547e7748db33b10ae968.jpg"></p><div class="image-caption">2023 Lexus NX</div><h1>Хаана ч байхгүй аюулгүй байдал </h1><p></p><p><br></p><p>Lexus брэнд нь олон улсад аюулгүй байдлаараа тэргүүлэгчдийн нэг билээ. Тиймдээ ч тус брэндийн автомашинууд ослын үеийн аюулгүй байдлаараа олон улсын NCAP (New Car Assesment Program) байгууллагаас хамгийн өндөр оноог авдаг юм. RX загварын хувьд үндсэн дөрвөн үзүүлэлт дээр 87 болон түүнээс дээш оноог, NX загвар нь мөн үзүүлэлтүүд дээр 83 болон түүнээс дээш оноог авснаар таван од буюу хамгийн дээд үнэлгээний эзэд болжээ.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/d550a58a-0a5b-47f8-a7e5-5edbd800163a/0913447b76f4ccfd33cf14e444406942.jpg"></p><div class="image-caption">Lexus NX-ийн head-up дэлгэц</div><p></p><p>Өндөр үнэлгээний нууц нь Lexus-ийн үйлдвэрлэлийн чанартай шууд холбоотой ч тэдний аюулгүй байдлын систем “Lexus Safety System+ 3.0”-ийг дурдахгүй байж болохгүй. <br> <br>Уг систем нь явган зорчигч болон автомашинтай мөргөлдөхөөс сэргийлэх, эгнээ барих, замын тэмдэг таних, автоматаар холын гэрлийг шилжүүлэх, круиз контрол, жолоодлогын тусламж гэсэн зургаан үндсэн үйлдэлтэй аж.</p><p><br></p> <blockquote><p>Шинэчлэгдсэн RX болон NX загваруудтай ойроос танилцаж, албан ёсны дистрибьютерийн шоурүүмээр зочлохыг хүсвэл <a href="https://www.facebook.com/watch/?v=1426325864813005" target="_blank">Lexus Mongolia Emerge</a> төвөөр зочлоорой. Мөн <a href="https://www.facebook.com/LexusTavanBogd" target="_blank">Lexus-Tavan Bogd</a> болон <a href="https://www.facebook.com/Lexus.Munkhada" target="_blank">Lexus-Munkhada</a>-ийн борлуулалтын менежерүүдээс автомашинуудын талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг авах боломжтой.</p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote> </div>	Lexus брэндийг тэртээ 1989 онд Америкийн тансаг зэрэглэлийн автомашины зах зээлийг дайлаар мордох зорилгоор японы алдарт Toyota корпорац эхлүүлж байсан түүхтэй. Түүнээс хойш гурван аравны турш дизайн, технологи, аюулгүй байдлаараа Mercedes-Benz, BMW, Audi зэрэг Германы тансаг зэрэглэлийн авто үйлдвэрлэгчидтэй эн тэнцүү өрсөлдөж байна. Lexus NX, Lexus ES, Lexus LC, Lexus LS Харин энэ онд Lexus дунд оврын SUV – RX, бага оврын буюу компакт SUV – NX загваруудыг шинэчлэн тус тус тавдугаар болон хоёрдугаар үеийн загваруудыг танилцуулсан юм. Илүү чамин дизайн, шинэ хөдөлгүүрийн сонголт, гэрийг ч орлох тохилог салон, технологийн олон шинэ шийдлүүд зэрэг шинэчлэлүүдийг товчлон хүргэе. Чамин дизайн RX Шинэчлэгдсэн RX нь Toyota-ийн TNGA-K платформ дээр суурилжээ. Хэдийгээр өмнөх үеийн RX-тэй адил урттай ч тэнхлэг хоорондын зай болон дугуй хоорондын зай илүү өргөн болсноор өмнөх үеийн загваруудаа бодвол хамаагүй догшин дүр төрхтэй болов. 2023 Lexus RX Lexus-ийн нэрийн хуудас болох “spindle” гриль болон их гэрлийн дизайн илүү загварлаг болоод зогсохгүй арын хэсэг бүхэлдээ шинэчлэгдэн LED гэрлэн туузтай болсон нь тус автомашиныг байгаагаасаа намхан, спортлог харагдуулна. Харин арын цонх нь C-Pillar-ийг бүхэлд нь эзэлж, хөвж байгаа мэт мэдрэмж төрүүлэх ажээ. 2023 Lexus RX NX Том ах RX-ийнхээ адилаар өмнөх үеийн NX-ээсээ урт болон өргөнөөрөө тус бүр 20мм-ээр томорч, шинэхэн “spindle” буюу “ээрүүлэн” грилтэй болжээ. 2023 Lexus NX Мөн RX-ийн адилаар их болон арын гэрлүүд шинэчлэгдэн, дээр дурдсан Lexus-ийн шинэ нэрийн хуудас болох арын гэрлийг холбох LED гэрлэн туузтай болсон аж. 2023 Lexus NX Тохилог салон RX Lexus-ийн хамгийн сайн хийж чаддаг зүйлсийн нэг нь яах аргагүй автомашины тансаг салон билээ. Тэр ч утгаараа шинэчлэгдсэн RX-ийн салонд сайн чанарын арьс, метал болон үнэтэй хуванцар материалуудыг ашигласан байна. Түүнчлэн холын замд зорчигчийн биеийг чилээхгүй, халж, хөрдөг зөөлөн суудал, 460 литр багтаамжтай тээштэй тул өнөр гэр бүлүүдэд илүү тохирох юм. 2023 Lexus RX салон Тус салоны гол онцлог нь 14 инчийн инфотэйнмент дэлгэц юм. Lexus-ийн хамгийн сүүлийн үеийн үйлдлийн системтэй тус дэлгэцээр салон доторх температураас эхлээд автомашины бүх функцуудыг хялбархан удирдаж болно. Үүний сацуу олон давтамжтай хийгддэг үйлдлүүд болох climate control, дууны чимээ тохируулагч нь уламжлалт товчлууруудтай тул хөдөлгөөнд оролцож байхдаа удирдахад хялбар болов. Мөн Android Auto болон Apple Carplay-ийг утасгүйгээр (wireless) ашиглах боломж бүрджээ. Мэдээж ухаалаг удирдлагатай жолооны хүрд, дижитал хянах самбар зэргээр орчин үеийн технологиуд бүгд бий. 14 инчийн инфотэйнмент дэлгэц NX NX-ийн хувьд салон нь мөн адил бүрэн шинэчлэгдэж, өмнөхөөсөө илүү цэмцгэр, энгийн хэрнээ чамин дизайнтай болов. Дээр дурдсан RX-ийн бүх онцлогуудыг шингээсний сацуу гар утасны wireless цэнэглэгч, халдаг хүрд, 10 спикертэй хөгжмийн систем, жолоочийн head-up дэлгэц гээд онцлогийг шингээжээ. Хамгийн бага үзүүлэлттэй (entry-level) автомашинууд нь 9.8 инчийн инфотэйнмент дэлгэцтэй ч үүнээс дээгүүр түвшний хүлгүүд бүгд 14 инчийн инфотэйнмент дэлгэцтэй байх аж. 2023 Lexus NX салон Lexus-ийн тансаг хүлгүүдийг Mark Levinson-ий өндөр чанарын дуугаралттай спикерийн системгүйгээр төсөөлшгүй. RX болон NX загварууд 1800Вт-ын 17 спикер бүхий стерео системийн сонголттой бөгөөд тус систем нь ямар ч дууг амьдаар сонсож буй мэт мэдрүүлж, сонорыг мялаах юм. Mark Levinson хөгжмийн систем Хүчирхэг үзүүлэлт RX Тус хүлэг RX 350, RX 350h, RX 500h гэсэн гурван хувилбартай бөгөөд хөдөлгүүрийн хувьд дотоод шаталт, хосолсон буюу hybrid болон цэнэглэж болох plug-in hybrid гэсэн сонголтуудтай. 2023 Lexus RX RX 350 хувилбар нь 275 морины чадалтай дан турбот дөрвөн цилиндрийн хөдөлгүүртэй бол хосолсон хөдөлгүүрт RX 350h хувилбар нь 246 морины чадалтай байх юм. Хамгийн хүчирхэг хувилбар буюу RX 500h нь 366 морины чадал бүхий хосолсон хөдөлгүүртэйн дээр дөрвөн дугуйн хөтлөгч, сайжруулсан suspension-той тул бартаат замыг ажрахгүй туулах ажээ. NX Харин NX-ийн хувьд NX 250, NX 350 гэх хоёр сонголттой бөгөөд тус тус 203 морины чадал бүхий 2.5 литрийн дөрвөн цилиндрт, 275 морины чадал бүхий дан турбот дөрвөн цилиндрт хөдөлгүүрүүдтэй байх аж. 2023 Lexus NX Хаана ч байхгүй аюулгүй байдал Lexus брэнд нь олон улсад аюулгүй байдлаараа тэргүүлэгчдийн нэг билээ. Тиймдээ ч тус брэндийн автомашинууд ослын үеийн аюулгүй байдлаараа олон улсын NCAP (New Car Assesment Program) байгууллагаас хамгийн өндөр оноог авдаг юм. RX загварын хувьд үндсэн дөрвөн үзүүлэлт дээр 87 болон түүнээс дээш оноог, NX загвар нь мөн үзүүлэлтүүд дээр 83 болон түүнээс дээш оноог авснаар таван од буюу хамгийн дээд үнэлгээний эзэд болжээ. Lexus NX-ийн head-up дэлгэц Өндөр үнэлгээний нууц нь Lexus-ийн үйлдвэрлэлийн чанартай шууд холбоотой ч тэдний аюулгүй байдлын систем “Lexus Safety System+ 3.0”-ийг дурдахгүй байж болохгүй. Уг систем нь явган зорчигч болон автомашинтай мөргөлдөхөөс сэргийлэх, эгнээ барих, замын тэмдэг таних, автоматаар холын гэрлийг шилжүүлэх, круиз контрол, жолоодлогын тусламж гэсэн зургаан үндсэн үйлдэлтэй аж. Шинэчлэгдсэн RX болон NX загваруудтай ойроос танилцаж, албан ёсны дистрибьютерийн шоурүүмээр зочлохыг хүсвэл Lexus Mongolia Emerge төвөөр зочлоорой. Мөн Lexus-Tavan Bogd болон Lexus-Munkhada -ийн борлуулалтын менежерүүдээс автомашинуудын талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг авах боломжтой. Unread	Lexus брэндийг тэртээ 1989 онд Америкийн тансаг зэрэглэлийн автомашины зах зээлийг дайлаар мордох зорилгоор японы алдарт Toyota корпорац эхлүүлж байсан түүхтэй. Түүнээс хойш гурван аравны турш дизайн, технологи, аюулгүй байдлаараа Mercedes-Benz, BMW, Audi зэрэг Германы тансаг зэрэглэлийн авто үйлдвэрлэгчидтэй эн тэнцүү өрсөлдөж байна. Lexus NX, Lexus ES, Lexus LC, Lexus LS Харин энэ онд Lexus дунд оврын SUV – RX, бага оврын буюу компакт SUV – NX загваруудыг шинэчлэн тус тус тавдугаар болон хоёрдугаар үеийн загваруудыг танилцуулсан юм. Илүү чамин дизайн, шинэ хөдөлгүүрийн сонголт, гэрийг ч орлох тохилог салон, технологийн олон шинэ шийдлүүд зэрэг шинэчлэлүүдийг товчлон хүргэе. Чамин дизайн ### RX Шинэчлэгдсэн RX нь Toyota-ийн TNGA-K платформ дээр суурилжээ. Хэдийгээр өмнөх үеийн RX-тэй адил урттай ч тэнхлэг хоорондын зай болон дугуй хоорондын зай илүү өргөн болсноор өмнөх үеийн загваруудаа бодвол хамаагүй догшин дүр төрхтэй болов. 2023 Lexus RX Lexus-ийн нэрийн хуудас болох “spindle” гриль болон их гэрлийн дизайн илүү загварлаг болоод зогсохгүй арын хэсэг бүхэлдээ шинэчлэгдэн LED гэрлэн туузтай болсон нь тус автомашиныг байгаагаасаа намхан, спортлог харагдуулна. Харин арын цонх нь C-Pillar-ийг бүхэлд нь эзэлж, хөвж байгаа мэт мэдрэмж төрүүлэх ажээ. 2023 Lexus RX ### NX Том ах RX-ийнхээ адилаар өмнөх үеийн NX-ээсээ урт болон өргөнөөрөө тус бүр 20мм-ээр томорч, шинэхэн “spindle” буюу “ээрүүлэн” грилтэй болжээ. 2023 Lexus NX Мөн RX-ийн адилаар их болон арын гэрлүүд шинэчлэгдэн, дээр дурдсан Lexus-ийн шинэ нэрийн хуудас болох арын гэрлийг холбох LED гэрлэн туузтай болсон аж. 2023 Lexus NX Тохилог салон ### RX Lexus-ийн хамгийн сайн хийж чаддаг зүйлсийн нэг нь яах аргагүй автомашины тансаг салон билээ. Тэр ч утгаараа шинэчлэгдсэн RX-ийн салонд сайн чанарын арьс, метал болон үнэтэй хуванцар материалуудыг ашигласан байна. Түүнчлэн холын замд зорчигчийн биеийг чилээхгүй, халж, хөрдөг зөөлөн суудал, 460 литр багтаамжтай тээштэй тул өнөр гэр бүлүүдэд илүү тохирох юм. 2023 Lexus RX салон Тус салоны гол онцлог нь 14 инчийн инфотэйнмент дэлгэц юм. Lexus-ийн хамгийн сүүлийн үеийн үйлдлийн системтэй тус дэлгэцээр салон доторх температураас эхлээд автомашины бүх функцуудыг хялбархан удирдаж болно. Үүний сацуу олон давтамжтай хийгддэг үйлдлүүд болох climate control, дууны чимээ тохируулагч нь уламжлалт товчлууруудтай тул хөдөлгөөнд оролцож байхдаа удирдахад хялбар болов. Мөн Android Auto болон Apple Carplay-ийг утасгүйгээр (wireless) ашиглах боломж бүрджээ. Мэдээж ухаалаг удирдлагатай жолооны хүрд, дижитал хянах самбар зэргээр орчин үеийн технологиуд бүгд бий. 14 инчийн инфотэйнмент дэлгэц ### NX NX-ийн хувьд салон нь мөн адил бүрэн шинэчлэгдэж, өмнөхөөсөө илүү цэмцгэр, энгийн хэрнээ чамин дизайнтай болов. Дээр дурдсан RX-ийн бүх онцлогуудыг шингээсний сацуу гар утасны wireless цэнэглэгч, халдаг хүрд, 10 спикертэй хөгжмийн систем, жолоочийн head-up дэлгэц гээд онцлогийг шингээжээ. Хамгийн бага үзүүлэлттэй (entry-level) автомашинууд нь 9.8 инчийн инфотэйнмент дэлгэцтэй ч үүнээс дээгүүр түвшний хүлгүүд бүгд 14 инчийн инфотэйнмент дэлгэцтэй байх аж. 2023 Lexus NX салон Lexus-ийн тансаг хүлгүүдийг Mark Levinson-ий өндөр чанарын дуугаралттай спикерийн системгүйгээр төсөөлшгүй. RX болон NX загварууд 1800Вт-ын 17 спикер бүхий стерео системийн сонголттой бөгөөд тус систем нь ямар ч дууг амьдаар сонсож буй мэт мэдрүүлж, сонорыг мялаах юм. Mark Levinson хөгжмийн систем Хүчирхэг үзүүлэлт ### RX Тус хүлэг RX 350, RX 350h, RX 500h гэсэн гурван хувилбартай бөгөөд хөдөлгүүрийн хувьд дотоод шаталт, хосолсон буюу hybrid болон цэнэглэж болох plug-in hybrid гэсэн сонголтуудтай. 2023 Lexus RX RX 350 хувилбар нь 275 морины чадалтай дан турбот дөрвөн цилиндрийн хөдөлгүүртэй бол хосолсон хөдөлгүүрт RX 350h хувилбар нь 246 морины чадалтай байх юм. Хамгийн хүчирхэг хувилбар буюу RX 500h нь 366 морины чадал бүхий хосолсон хөдөлгүүртэйн дээр дөрвөн дугуйн хөтлөгч, сайжруулсан suspension-той тул бартаат замыг ажрахгүй туулах ажээ. ### NX Харин NX-ийн хувьд NX 250, NX 350 гэх хоёр сонголттой бөгөөд тус тус 203 морины чадал бүхий 2.5 литрийн дөрвөн цилиндрт, 275 морины чадал бүхий дан турбот дөрвөн цилиндрт хөдөлгүүрүүдтэй байх аж. 2023 Lexus NX Хаана ч байхгүй аюулгүй байдал Lexus брэнд нь олон улсад аюулгүй байдлаараа тэргүүлэгчдийн нэг билээ. Тиймдээ ч тус брэндийн автомашинууд ослын үеийн аюулгүй байдлаараа олон улсын NCAP (New Car Assesment Program) байгууллагаас хамгийн өндөр оноог авдаг юм. RX загварын хувьд үндсэн дөрвөн үзүүлэлт дээр 87 болон түүнээс дээш оноог, NX загвар нь мөн үзүүлэлтүүд дээр 83 болон түүнээс дээш оноог авснаар таван од буюу хамгийн дээд үнэлгээний эзэд болжээ. Lexus NX-ийн head-up дэлгэц Өндөр үнэлгээний нууц нь Lexus-ийн үйлдвэрлэлийн чанартай шууд холбоотой ч тэдний аюулгүй байдлын систем “Lexus Safety System+ 3.0”-ийг дурдахгүй байж болохгүй. Уг систем нь явган зорчигч болон автомашинтай мөргөлдөхөөс сэргийлэх, эгнээ барих, замын тэмдэг таних, автоматаар холын гэрлийг шилжүүлэх, круиз контрол, жолоодлогын тусламж гэсэн зургаан үндсэн үйлдэлтэй аж. > Шинэчлэгдсэн RX болон NX загваруудтай ойроос танилцаж, албан ёсны дистрибьютерийн шоурүүмээр зочлохыг хүсвэл Lexus Mongolia Emerge төвөөр зочлоорой. Мөн Lexus-Tavan Bogd болон Lexus-Munkhada-ийн борлуулалтын менежерүүдээс автомашинуудын талаарх дэлгэрэнгүй мэдээллийг авах боломжтой. > > Unread
https://unread.today/c/book-nomiin-delguuruud	Номын тухай	Altankhuyag Baldorj	2022-04-23T00:00:00	4 сарын 23, 2022	Онцлох номын дэлгүүрүүд	<div class="article-body"> <h2><div><div>Зохиолч Мигель Де Унамуно "Зөвхөн сайн юм уншина гэдгийг чинь мэдэж байна. Роман байсан ч хамаагүй, унш. Бодит түүх гэлцдэг юм үнэндээ романаас дээрдэхгүй. Хүмүүсийн хов жив, цуу яриагаар тархиа дүүргэж байснаас ном уншсан нь хавьгүй дээр. Гэвч чамд баяр хөөр, намуухан таатай тайвшрал бэлэглэх номууд уншаарай" хэмээн бичсэн нь бий. Хүн төрөлхтөн эрт цагаас өнөөдрийг хүртэл ном, утга зохиолтой холбогдож, урт зууны туршид орхиж гээлгүй өдийг хүрчээ. Энэ бүхнийг дурдсаны учир нь өнөөдөр дэлхийн номын өдөр тохиож байна. </div><div><br></div><div>Бид мэдээж номын сонголтод ихэвчлэн анхаарал хандуулдаг. Тэгвэл сайн номыг, хэрхэн худалдаалж, борлуулдаг, хаанаас хэрхэн худалдаж авах тухай төдийлөн дурддаггүй. Үүнээс гадна дэлгүүрүүдийн номын агуулга, худалдааны менежерүүдийн мэдлэг, орчин нөхцөл зэрэг нь өмнөх онуудтай харьцуулахад асар хурдтай сайжирснаас гадна, цоо шинэ дэлгүүрүүд ч үүд хаалгаа нээсэн билээ. Ийнхүү уншигчдадаа Улаанбаатар болон хөдөө орон нутагт байх онцлох номын дэлгүүрүүдээр зочлох боломжийг уг нийтлэлээрээ олгож байна. </div></div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1.<span style="white-space:pre"> </span>ИНТЕРНОМ – СОЁН ГЭГЭЭРЭЛ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/57e6f8f9563d45916b8c156720307fd9.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p><p class="MsoNormal"><b>Үйл ажиллагааны чиглэл:</b> Ном, бичиг хэрэг, бэлэг дурсгалын зүйлсийн худалдаа, соён гэгээрлийн арга хэмжээ, хэвлэлийн үйлчилгээ<br><b>Онцлог: </b>Төрөлжсөн номын дэлгүүр. Төв салбарын хоёр давхарт байрлах <a href="https://www.facebook.com/cafe4450" target="_blank">4450</a> кофе шоппд үйлчлүүж, ном уншин тухлах боломжтой.<br><b>Байршил: </b>СБД, 8-р хороо, Амарын гудамж 2 (Мэдээлэл технологийн үндэсний паркийн урд)<br><b>Харьяалагдах хэвлэлийн газар:</b> <a href="http://www.monsudar.mn/" target="_blank">Монсудар</a></p> <p></p><p class="MsoNormal">"<a href="https://www.internom.mn/" target="_blank">Интерном</a>" бол Монголын хамгийн том төрөлжсөн номын дэлгүүр. Анх 2000 онд "Мэдээллийн технологийн үндэсний парк"-ийн урд номын жижиг мухлаг нээгдэж байв. Энэ нь өдгөө Улаанбаатар хотноо 10, хөдөө орон нутагт 12 салбараа нээсэн тус дэлгүүрийн үндэс суурь байлаа. Харин үүнээс дөрвөн жилийн дараа төв салбарын байрандаа номын төрөлжсөн их дэлгүүр байгуулж, өдгөө хүртэл үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулж байна. </p><p class="MsoNormal">Өдгөө тус дэлгүүрт боловсрол, заах арга зүй, нарийн мэргэжил, хөдөө аж ахуй, түүх, уран зохиол, толь бичиг, улс төр зэрэг төрөлжсөн номуудаас гадна хүүхдийн номын тусгай тасаг хүртэл бий. “Интерном” нь Монсудар хэвлэлийн газрын 30 гаруй мянган нэрийн номоос гадна англи ном, сэтгүүл, бэлэг дурсгал, бичгийн хэрэгсэл зэргийн өргөн сонголттой.</p><p class="MsoNormal"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/b883cec2f80b4c81556c5c008ce780b5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/70dba841c8a329b841089599bd4d1eb0.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/e823be7100a484a307ac046ecbb0be81.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Үүнээс гадна шинээр гарч буй номын нээлт, зохиолч, орчуулагч, уншигчдын сонирхолтой уулзалт, хэлэлцүүлгүүд, "Соён гэгээрэл"-ийн арга хэмжээг тогтмол явуулж байдгаараа онцлогтой. Мөн төв салбарын хоёр давхарт 4450 нэртэй кофе шопп байрладаг бөгөөд дотоод хийц, засалдаа ном, утга зохиолын сэдвийг шигтгэж өгсөн нь уншигчдын зорьж очих дуртай газрын нэг билээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2.<span style="white-space:pre"> </span>НОМТ – СОНГОЛТОНД ТАНЬ ТУСАЛЪЯ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/0ed02f541272afb47a35dcd8fa24ac33.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p><p class="MsoNormal"><b>Үйл ажиллагааны чиглэл:</b> Номын худалдаа, уншигч зохиолын уулзалт хийх, номтой холбоотой тусгай эвент зохион байгуулах<br><b>Онцлог: </b>Хөдөө орон нутагт номын соёлын хүртээмжтэй үйлчилгээг үзүүлж буйгаараа онцлогтой.<br><b>Байршил: </b>Баянхонгор аймаг, "Буянтбогд" худалдааны төвийн 3 давхар, 3-4 тоот</p> <p></p><p>"<a href="https://www.facebook.com/Nomt2021" target="_blank">Номт</a>" номын худалдааны дэлгүүр нь Баянхонгор аймгийн Буянтбогд худалдааны төвд 2021 онд байгуулагдаж, үйл ажиллагаагаа явуулж эхэлжээ. Өдгөө тус номын дэлгүүрт төрөл бүрийн 1000 орчим тооны ном худалдаалагдаж байна.</p><p>"Шинээр нээгдсэн номын дэлгүүрийн давуу тал нь үүд хаалгаа нээсэн цаг үеэс чанартай номыг уншигчдадаа хүргэж том боломжтой байдаг. Үйлчлүүлж буй хүмүүстээ ном унших сэдэл төрүүлж, номын сонголтоо хийхэд нь чин сэтгэлээсээ ярилцан хамт сонгодог. Бид номын сонголт сайтай, тухтай таатай орчин, шинэлэг үйлчилгээ үзүүлэхийг зорьж буй. Уншигчдынхаа нас, сэтгэхүй, сонирхолд тохирох номын сонголтыг бүрдүүлэх нь бидний ажлын зорилго" хэмээн үүсгэн байгуулагч <a href="https://www.facebook.com/enxjimeg" target="_blank">Ц.Энхчимэг</a> хэлж байв.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/964850c814c8f965d9733d829d2a6ff3.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/3302a5a2b6bb90153fd696dbb6fb0044.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Тус дэлгүүрийн хамт олон "Дэлхийн номын өдөр"-тэй холбогдуулан Баянхонгор аймгийн Соёлын газартай хамтран тус аймгийн бүх сумдын номын санч, ажилтнуудын дунд "Ном бидний амьдралд" уулзалт зохион байгуулжээ. Хөдөө орон нутагт ном соёлын хүрэлцээ, унших номын сонголт өдгөө ч хомс хэвээр байдаг. Тиймдээ ч "Номт" дэлгүүр нь дотуур байрны сурагчид, номд шимтэн дурслагсдын хүсэлтээр тогтмол уулзалт, арга хэмжээг зохион байгуулж, "Шүлэгтэй болзоо" эвент зэргийг хийхээр төлөвлөжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3.<span style="white-space:pre"> </span>NINE BOOKSTORE – ШИНЭ ХЭВ МАЯГ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/ef1a94ac69366b486128aa1212ddfd9a.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p><p class="MsoNormal"><b>Үйл ажиллагааны чиглэл: </b>Номын худалдаа, кофе шопп хосолсон үйлчилгээ<br><b>Онцлог: </b>Тус номын дэлгүүр нь энэ онд шинээр үүд хаалгаа нээсэн билээ. Цөөн тооны чанартай номоос сонгож худалдан авах, хоёр төрлийн кофе амтлан тухтай орчин номын тухай яриа өрнүүлэх боломжтой.<br><b>Байршил:</b> MERU Tower, 1 давхар (Blue Sky-ийн чанх урд)<br></p> <p></p><p class="MsoNormal">Байгуулагдаад удаагүй байгаа <a href="https://unread.today/c/spotlight-ninebookstore" target="_blank">тус дэлгүүр</a> нь номтой амьдралын хэв маягийг түгээн дэлгэрүүлэх зорилготой. Үүнээс гадна маш цөөхөн буюу 350-400 нэр төрлийн, хамгийн сүүл үеийн чанартай бүтээлүүд дундаас худалдан авагч сонголтоо хийх боломжтой юм. </p><p class="MsoNormal"> Мэдээж хүн бүр зав чөлөөгүй амьдралынхаа дундуур хэвлэгдсэн ном бүрийг уншиж амжихгүй. Тиймээс л сонголт маш чухал. Кофены хувьд ч тэр хүмүүсийн өргөнөөр хэрэглэж заншсан американо, латте гэсэн хоёр төрлийн сонголттой юм. Мөн энэ сард худалдан авалт хийсэн хүн бүрд үнэгүй кофе бэлэглэж байгаа билээ.</p><p class="MsoNormal"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/04c3534e703978bbec54d0df7a4ad357.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Басхүү ном тус бүрийг төрөлжсөн сэдвийн дагуу бус хавтасны өнгөөр нь ялгаж, зохиомжлон байрлуулсан нь үйлчлүүлэгчид номын галлерейд зорчиж буй мэт онцгой сэтгэгдлийг төрүүлнэ. Одоогоор тус номын дэлгүүр 9 хүний баг бүрэлдэхүүнтэйгээр үйл ажиллагаагаа явуулж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4.<span style="white-space:pre"> </span>АЗ ХУР – ЖИШИГТ НИЙЦСЭН ЧАНАР<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/1da77edbc90ed438b21723d553016bb8.png"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Үйл ажиллагааны чиглэл: </b>Номын худалдаа, сурах бичиг, бичгийн хэрэгсэл, дурсгалын зүйлсийн худалдаа, зохиолч уншигчдын уулзалт, номын нээлтийн арга хэмжээ, хэвлэл <br><b>Онцлох: </b>Дэлгүүрийн дотоод засал, тав тухтай орчин, хамгийн олон төрлийн номын сонголт, тэмдэглэлийн дэвтэр<br><b>Байршил: </b>СБД, 3-р хороо, "Нарны зам" дагуу <br><b>Харьяалагдах хэвлэлийн газар:</b> <a href="https://book.mn/book-publisher/2" target="_blank">Болор судар </a><br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/8b8cc2ccea5211f5a52847a09599d880.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Монголын хамгийн олон сонголттой номын дэлгүүрийн нэгт "<a href="https://book.mn/" target="_blank">Аз Хур ХКК</a>" нэрлэгдэх нь дамжиггүй. 2015 онд олон жишиг стандартад нийцсэн хаягжуулалт, номын нөөц, тав тухтай орчныг бүрдүүлж чадсаныг нь уншигчид андахгүй. </p><p>Өдгөө тус дэлгүүрийн төв салбар нь 1000 м.кв талбайд үйл ажиллагаа явуулахын зэрэгцээ 10 мянга гаруй нэр төрлийн номын сонголттой. Мөн бичгийн хэрэгсэл, тэмдэглэлийн дэвтрүүд нь уншигчдын сонирхолд ихээхэн нийцдэг.</p><p>"Аз Хур" нь дотроо кофе шопп, уншигчид хүссэн номоо бариад тухлах орон зай, уужим саруулхан танхимуудтай бөгөөд уншигч, зохиолчдын уулзалт, номын нээлт, уран бүтээлчид ба номд дуртай хүүхэд залуус зориулсан тусгай арга хэмжээг тогтмол явуулсаар иржээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5.<span style="white-space:pre"> </span>BOOKS IN ENGLISH – СОНГОДГУУДЫГ ДЭЛХИЙН ХЭЛЭЭР<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/b06c8e7e0d9dc917db5d2c52421ae4dc.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Үйл ажиллагааны чиглэл:</b> Англи номын худалдаа <br><b>Онцлох:</b> Зөвхөн англи хэл дээрх ном зохиол, сэтгүүл, сурах бичиг, товхимлуудыг борлуулдаг гэдгээрээ онцлогтой. <br><b>Байршил: </b>Чингэлтэй дүүрэг, 3-хороо, Улсын Их Дэлгүүрийн баруун урд <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/c8a329946c8d7e221039ed40658e95b7.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өдгөө хүн бүр өөрсдийн боловсролд анхаарал хандуулж, залуусын ихэнх нь англи хэлээр ярилцаж, дуртай номоо болж өгвөл дэлхийн хэлээр унших эрмэлзэлтэй болсон билээ. Тиймээс ч англи хэл дээрх цорын ганц төрөлжсөн номын дэлгүүр гэдгээрээ "<a href="https://www.facebook.com/Books-in-English-316361135178963" target="_blank">Book In English</a>" онцлог, давуу талтай. Дэлхий дахинаа борлуулалтаараа тэргүүлдэг сонгодог зохиол бүтээлүүдийг дэлхийн хэлээр унших боломжийг тус дэлгүүр олгодог. <br> <br>"Book In English" нь 2003 оноос эхлэн англи номын худалдаалж эхэлсэн ба одоогийн байршилдаа 12 жилийн турш тасралтгүй үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Одоогоор тус номын дэлгүүр шинэ, хуучин төрөл бүрийн 3000 орчим ном бий. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6.<span style="white-space:pre"> </span>ALPHA BOOK – НОМ БА ПЯНЗ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/9a7cf7946e74b2e79102bfff5fa406c5.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p><p class="MsoNormal"><b>Үйл ажиллагааны чиглэл: </b>Номын худалдаа, бичиг хэргийн дурсгал, пянзны худалдаа, хэвлэл<br><b>Онцлох: </b>Тус дэлгүүр нь номын худалдаанаас гадна "Пянзчин" дэлгүүртэй хамтран номыг хөгжимтэй хослуулсан үйл ажиллагаа явуулдаг.<br><b>Байршил: </b>"Blue Sky" зочид буудлын нэгдүгээр давхар</p> <p></p><p><a href="https://unread.today/c/spotlight-alphabook" target="_blank">Alpha Book</a> номын дэлгүүр нь өнгөрсөн 2019 онд нээлтээ хийсэн бөгөөд өдгөө дөрвөн салбартайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Хүмүүс номын дэлгүүрт биечлэн очиж ном худалдан авах нь элбэг болсон тул дэлгүүрийн хамт олон дотоод засал, үйлчилгээний соёлыг эхнээс нь тун нарийн шийдэж, пянзны худалдаа, хөгжим сонсонгоо ном унших бяцхан буланг уншигчдадаа нээж өгсөн байдгаараа онцлогтой юм. Та дуртай пянзаа тоглуулан хөгжмийн аянд уярч, дуртай номоо сонгон унших боломжийг нэг дороос авна гэсэн үг. <br> <br>Мөн эко хэрэглээг эрхэмлэж гялгар уутны хэрэглээнээс бүрэн татгалзсан бөгөөд хүргэлтийн савлагаа боодлыг дахин боловсруулан хэрэглэх боломжтой цаасан боолтод шилжүүлжээ. Үүнээс гадна захиа бичих болон, кофены булан байх бөгөөд хайртай нэгэнтэйгээ холбогдож болох, яг л кинон дээр гардаг шиг телефон утасны бүхээгтэй. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/87cd7241360ec4a87bb993f632c55b04.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/f64ab5d95118e2544b8711fe3ced5809.jpg"></p> </div>	Зохиолч Мигель Де Унамуно "Зөвхөн сайн юм уншина гэдгийг чинь мэдэж байна. Роман байсан ч хамаагүй, унш. Бодит түүх гэлцдэг юм үнэндээ романаас дээрдэхгүй. Хүмүүсийн хов жив, цуу яриагаар тархиа дүүргэж байснаас ном уншсан нь хавьгүй дээр. Гэвч чамд баяр хөөр, намуухан таатай тайвшрал бэлэглэх номууд уншаарай" хэмээн бичсэн нь бий. Хүн төрөлхтөн эрт цагаас өнөөдрийг хүртэл ном, утга зохиолтой холбогдож, урт зууны туршид орхиж гээлгүй өдийг хүрчээ. Энэ бүхнийг дурдсаны учир нь өнөөдөр дэлхийн номын өдөр тохиож байна. Бид мэдээж номын сонголтод ихэвчлэн анхаарал хандуулдаг. Тэгвэл сайн номыг, хэрхэн худалдаалж, борлуулдаг, хаанаас хэрхэн худалдаж авах тухай төдийлөн дурддаггүй. Үүнээс гадна дэлгүүрүүдийн номын агуулга, худалдааны менежерүүдийн мэдлэг, орчин нөхцөл зэрэг нь өмнөх онуудтай харьцуулахад асар хурдтай сайжирснаас гадна, цоо шинэ дэлгүүрүүд ч үүд хаалгаа нээсэн билээ. Ийнхүү уншигчдадаа Улаанбаатар болон хөдөө орон нутагт байх онцлох номын дэлгүүрүүдээр зочлох боломжийг уг нийтлэлээрээ олгож байна. 1. ИНТЕРНОМ – СОЁН ГЭГЭЭРЭЛ Үйл ажиллагааны чиглэл: Ном, бичиг хэрэг, бэлэг дурсгалын зүйлсийн худалдаа, соён гэгээрлийн арга хэмжээ, хэвлэлийн үйлчилгээ Онцлог: Төрөлжсөн номын дэлгүүр. Төв салбарын хоёр давхарт байрлах 4450 кофе шоппд үйлчлүүж, ном уншин тухлах боломжтой. Байршил: СБД, 8-р хороо, Амарын гудамж 2 (Мэдээлэл технологийн үндэсний паркийн урд) Харьяалагдах хэвлэлийн газар: Монсудар " Интерном " бол Монголын хамгийн том төрөлжсөн номын дэлгүүр. Анх 2000 онд "Мэдээллийн технологийн үндэсний парк"-ийн урд номын жижиг мухлаг нээгдэж байв. Энэ нь өдгөө Улаанбаатар хотноо 10, хөдөө орон нутагт 12 салбараа нээсэн тус дэлгүүрийн үндэс суурь байлаа. Харин үүнээс дөрвөн жилийн дараа төв салбарын байрандаа номын төрөлжсөн их дэлгүүр байгуулж, өдгөө хүртэл үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулж байна. Өдгөө тус дэлгүүрт боловсрол, заах арга зүй, нарийн мэргэжил, хөдөө аж ахуй, түүх, уран зохиол, толь бичиг, улс төр зэрэг төрөлжсөн номуудаас гадна хүүхдийн номын тусгай тасаг хүртэл бий. “Интерном” нь Монсудар хэвлэлийн газрын 30 гаруй мянган нэрийн номоос гадна англи ном, сэтгүүл, бэлэг дурсгал, бичгийн хэрэгсэл зэргийн өргөн сонголттой. Үүнээс гадна шинээр гарч буй номын нээлт, зохиолч, орчуулагч, уншигчдын сонирхолтой уулзалт, хэлэлцүүлгүүд, "Соён гэгээрэл"-ийн арга хэмжээг тогтмол явуулж байдгаараа онцлогтой. Мөн төв салбарын хоёр давхарт 4450 нэртэй кофе шопп байрладаг бөгөөд дотоод хийц, засалдаа ном, утга зохиолын сэдвийг шигтгэж өгсөн нь уншигчдын зорьж очих дуртай газрын нэг билээ. 2. НОМТ – СОНГОЛТОНД ТАНЬ ТУСАЛЪЯ Үйл ажиллагааны чиглэл: Номын худалдаа, уншигч зохиолын уулзалт хийх, номтой холбоотой тусгай эвент зохион байгуулах Онцлог: Хөдөө орон нутагт номын соёлын хүртээмжтэй үйлчилгээг үзүүлж буйгаараа онцлогтой. Байршил: Баянхонгор аймаг, "Буянтбогд" худалдааны төвийн 3 давхар, 3-4 тоот " Номт " номын худалдааны дэлгүүр нь Баянхонгор аймгийн Буянтбогд худалдааны төвд 2021 онд байгуулагдаж, үйл ажиллагаагаа явуулж эхэлжээ. Өдгөө тус номын дэлгүүрт төрөл бүрийн 1000 орчим тооны ном худалдаалагдаж байна. "Шинээр нээгдсэн номын дэлгүүрийн давуу тал нь үүд хаалгаа нээсэн цаг үеэс чанартай номыг уншигчдадаа хүргэж том боломжтой байдаг. Үйлчлүүлж буй хүмүүстээ ном унших сэдэл төрүүлж, номын сонголтоо хийхэд нь чин сэтгэлээсээ ярилцан хамт сонгодог. Бид номын сонголт сайтай, тухтай таатай орчин, шинэлэг үйлчилгээ үзүүлэхийг зорьж буй. Уншигчдынхаа нас, сэтгэхүй, сонирхолд тохирох номын сонголтыг бүрдүүлэх нь бидний ажлын зорилго" хэмээн үүсгэн байгуулагч Ц.Энхчимэг хэлж байв. Тус дэлгүүрийн хамт олон "Дэлхийн номын өдөр"-тэй холбогдуулан Баянхонгор аймгийн Соёлын газартай хамтран тус аймгийн бүх сумдын номын санч, ажилтнуудын дунд "Ном бидний амьдралд" уулзалт зохион байгуулжээ. Хөдөө орон нутагт ном соёлын хүрэлцээ, унших номын сонголт өдгөө ч хомс хэвээр байдаг. Тиймдээ ч "Номт" дэлгүүр нь дотуур байрны сурагчид, номд шимтэн дурслагсдын хүсэлтээр тогтмол уулзалт, арга хэмжээг зохион байгуулж, "Шүлэгтэй болзоо" эвент зэргийг хийхээр төлөвлөжээ. 3. NINE BOOKSTORE – ШИНЭ ХЭВ МАЯГ Үйл ажиллагааны чиглэл: Номын худалдаа, кофе шопп хосолсон үйлчилгээ Онцлог: Тус номын дэлгүүр нь энэ онд шинээр үүд хаалгаа нээсэн билээ. Цөөн тооны чанартай номоос сонгож худалдан авах, хоёр төрлийн кофе амтлан тухтай орчин номын тухай яриа өрнүүлэх боломжтой. Байршил: MERU Tower, 1 давхар (Blue Sky-ийн чанх урд) Байгуулагдаад удаагүй байгаа тус дэлгүүр нь номтой амьдралын хэв маягийг түгээн дэлгэрүүлэх зорилготой. Үүнээс гадна маш цөөхөн буюу 350-400 нэр төрлийн, хамгийн сүүл үеийн чанартай бүтээлүүд дундаас худалдан авагч сонголтоо хийх боломжтой юм. Мэдээж хүн бүр зав чөлөөгүй амьдралынхаа дундуур хэвлэгдсэн ном бүрийг уншиж амжихгүй. Тиймээс л сонголт маш чухал. Кофены хувьд ч тэр хүмүүсийн өргөнөөр хэрэглэж заншсан американо, латте гэсэн хоёр төрлийн сонголттой юм. Мөн энэ сард худалдан авалт хийсэн хүн бүрд үнэгүй кофе бэлэглэж байгаа билээ. Басхүү ном тус бүрийг төрөлжсөн сэдвийн дагуу бус хавтасны өнгөөр нь ялгаж, зохиомжлон байрлуулсан нь үйлчлүүлэгчид номын галлерейд зорчиж буй мэт онцгой сэтгэгдлийг төрүүлнэ. Одоогоор тус номын дэлгүүр 9 хүний баг бүрэлдэхүүнтэйгээр үйл ажиллагаагаа явуулж байна. 4. АЗ ХУР – ЖИШИГТ НИЙЦСЭН ЧАНАР Үйл ажиллагааны чиглэл: Номын худалдаа, сурах бичиг, бичгийн хэрэгсэл, дурсгалын зүйлсийн худалдаа, зохиолч уншигчдын уулзалт, номын нээлтийн арга хэмжээ, хэвлэл Онцлох: Дэлгүүрийн дотоод засал, тав тухтай орчин, хамгийн олон төрлийн номын сонголт, тэмдэглэлийн дэвтэр Байршил: СБД, 3-р хороо, "Нарны зам" дагуу Харьяалагдах хэвлэлийн газар: Болор судар Монголын хамгийн олон сонголттой номын дэлгүүрийн нэгт " Аз Хур ХКК " нэрлэгдэх нь дамжиггүй. 2015 онд олон жишиг стандартад нийцсэн хаягжуулалт, номын нөөц, тав тухтай орчныг бүрдүүлж чадсаныг нь уншигчид андахгүй. Өдгөө тус дэлгүүрийн төв салбар нь 1000 м.кв талбайд үйл ажиллагаа явуулахын зэрэгцээ 10 мянга гаруй нэр төрлийн номын сонголттой. Мөн бичгийн хэрэгсэл, тэмдэглэлийн дэвтрүүд нь уншигчдын сонирхолд ихээхэн нийцдэг. "Аз Хур" нь дотроо кофе шопп, уншигчид хүссэн номоо бариад тухлах орон зай, уужим саруулхан танхимуудтай бөгөөд уншигч, зохиолчдын уулзалт, номын нээлт, уран бүтээлчид ба номд дуртай хүүхэд залуус зориулсан тусгай арга хэмжээг тогтмол явуулсаар иржээ. 5. BOOKS IN ENGLISH – СОНГОДГУУДЫГ ДЭЛХИЙН ХЭЛЭЭР Үйл ажиллагааны чиглэл: Англи номын худалдаа Онцлох: Зөвхөн англи хэл дээрх ном зохиол, сэтгүүл, сурах бичиг, товхимлуудыг борлуулдаг гэдгээрээ онцлогтой. Байршил: Чингэлтэй дүүрэг, 3-хороо, Улсын Их Дэлгүүрийн баруун урд Өдгөө хүн бүр өөрсдийн боловсролд анхаарал хандуулж, залуусын ихэнх нь англи хэлээр ярилцаж, дуртай номоо болж өгвөл дэлхийн хэлээр унших эрмэлзэлтэй болсон билээ. Тиймээс ч англи хэл дээрх цорын ганц төрөлжсөн номын дэлгүүр гэдгээрээ " Book In English " онцлог, давуу талтай. Дэлхий дахинаа борлуулалтаараа тэргүүлдэг сонгодог зохиол бүтээлүүдийг дэлхийн хэлээр унших боломжийг тус дэлгүүр олгодог. "Book In English" нь 2003 оноос эхлэн англи номын худалдаалж эхэлсэн ба одоогийн байршилдаа 12 жилийн турш тасралтгүй үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Одоогоор тус номын дэлгүүр шинэ, хуучин төрөл бүрийн 3000 орчим ном бий. 6. ALPHA BOOK – НОМ БА ПЯНЗ Үйл ажиллагааны чиглэл: Номын худалдаа, бичиг хэргийн дурсгал, пянзны худалдаа, хэвлэл Онцлох: Тус дэлгүүр нь номын худалдаанаас гадна "Пянзчин" дэлгүүртэй хамтран номыг хөгжимтэй хослуулсан үйл ажиллагаа явуулдаг. Байршил: "Blue Sky" зочид буудлын нэгдүгээр давхар Alpha Book номын дэлгүүр нь өнгөрсөн 2019 онд нээлтээ хийсэн бөгөөд өдгөө дөрвөн салбартайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Хүмүүс номын дэлгүүрт биечлэн очиж ном худалдан авах нь элбэг болсон тул дэлгүүрийн хамт олон дотоод засал, үйлчилгээний соёлыг эхнээс нь тун нарийн шийдэж, пянзны худалдаа, хөгжим сонсонгоо ном унших бяцхан буланг уншигчдадаа нээж өгсөн байдгаараа онцлогтой юм. Та дуртай пянзаа тоглуулан хөгжмийн аянд уярч, дуртай номоо сонгон унших боломжийг нэг дороос авна гэсэн үг. Мөн эко хэрэглээг эрхэмлэж гялгар уутны хэрэглээнээс бүрэн татгалзсан бөгөөд хүргэлтийн савлагаа боодлыг дахин боловсруулан хэрэглэх боломжтой цаасан боолтод шилжүүлжээ. Үүнээс гадна захиа бичих болон, кофены булан байх бөгөөд хайртай нэгэнтэйгээ холбогдож болох, яг л кинон дээр гардаг шиг телефон утасны бүхээгтэй.	Зохиолч Мигель Де Унамуно "Зөвхөн сайн юм уншина гэдгийг чинь мэдэж байна. Роман байсан ч хамаагүй, унш. Бодит түүх гэлцдэг юм үнэндээ романаас дээрдэхгүй. Хүмүүсийн хов жив, цуу яриагаар тархиа дүүргэж байснаас ном уншсан нь хавьгүй дээр. Гэвч чамд баяр хөөр, намуухан таатай тайвшрал бэлэглэх номууд уншаарай" хэмээн бичсэн нь бий. Хүн төрөлхтөн эрт цагаас өнөөдрийг хүртэл ном, утга зохиолтой холбогдож, урт зууны туршид орхиж гээлгүй өдийг хүрчээ. Энэ бүхнийг дурдсаны учир нь өнөөдөр дэлхийн номын өдөр тохиож байна. Бид мэдээж номын сонголтод ихэвчлэн анхаарал хандуулдаг. Тэгвэл сайн номыг, хэрхэн худалдаалж, борлуулдаг, хаанаас хэрхэн худалдаж авах тухай төдийлөн дурддаггүй. Үүнээс гадна дэлгүүрүүдийн номын агуулга, худалдааны менежерүүдийн мэдлэг, орчин нөхцөл зэрэг нь өмнөх онуудтай харьцуулахад асар хурдтай сайжирснаас гадна, цоо шинэ дэлгүүрүүд ч үүд хаалгаа нээсэн билээ. Ийнхүү уншигчдадаа Улаанбаатар болон хөдөө орон нутагт байх онцлох номын дэлгүүрүүдээр зочлох боломжийг уг нийтлэлээрээ олгож байна. ### 1. ИНТЕРНОМ – СОЁН ГЭГЭЭРЭЛ Үйл ажиллагааны чиглэл: Ном, бичиг хэрэг, бэлэг дурсгалын зүйлсийн худалдаа, соён гэгээрлийн арга хэмжээ, хэвлэлийн үйлчилгээ Онцлог: Төрөлжсөн номын дэлгүүр. Төв салбарын хоёр давхарт байрлах 4450 кофе шоппд үйлчлүүж, ном уншин тухлах боломжтой. Байршил: СБД, 8-р хороо, Амарын гудамж 2 (Мэдээлэл технологийн үндэсний паркийн урд) Харьяалагдах хэвлэлийн газар: Монсудар "Интерном" бол Монголын хамгийн том төрөлжсөн номын дэлгүүр. Анх 2000 онд "Мэдээллийн технологийн үндэсний парк"-ийн урд номын жижиг мухлаг нээгдэж байв. Энэ нь өдгөө Улаанбаатар хотноо 10, хөдөө орон нутагт 12 салбараа нээсэн тус дэлгүүрийн үндэс суурь байлаа. Харин үүнээс дөрвөн жилийн дараа төв салбарын байрандаа номын төрөлжсөн их дэлгүүр байгуулж, өдгөө хүртэл үйл ажиллагаагаа тасралтгүй явуулж байна. Өдгөө тус дэлгүүрт боловсрол, заах арга зүй, нарийн мэргэжил, хөдөө аж ахуй, түүх, уран зохиол, толь бичиг, улс төр зэрэг төрөлжсөн номуудаас гадна хүүхдийн номын тусгай тасаг хүртэл бий. “Интерном” нь Монсудар хэвлэлийн газрын 30 гаруй мянган нэрийн номоос гадна англи ном, сэтгүүл, бэлэг дурсгал, бичгийн хэрэгсэл зэргийн өргөн сонголттой. Үүнээс гадна шинээр гарч буй номын нээлт, зохиолч, орчуулагч, уншигчдын сонирхолтой уулзалт, хэлэлцүүлгүүд, "Соён гэгээрэл"-ийн арга хэмжээг тогтмол явуулж байдгаараа онцлогтой. Мөн төв салбарын хоёр давхарт 4450 нэртэй кофе шопп байрладаг бөгөөд дотоод хийц, засалдаа ном, утга зохиолын сэдвийг шигтгэж өгсөн нь уншигчдын зорьж очих дуртай газрын нэг билээ. ### 2. НОМТ – СОНГОЛТОНД ТАНЬ ТУСАЛЪЯ Үйл ажиллагааны чиглэл: Номын худалдаа, уншигч зохиолын уулзалт хийх, номтой холбоотой тусгай эвент зохион байгуулах Онцлог: Хөдөө орон нутагт номын соёлын хүртээмжтэй үйлчилгээг үзүүлж буйгаараа онцлогтой. Байршил: Баянхонгор аймаг, "Буянтбогд" худалдааны төвийн 3 давхар, 3-4 тоот "Номт" номын худалдааны дэлгүүр нь Баянхонгор аймгийн Буянтбогд худалдааны төвд 2021 онд байгуулагдаж, үйл ажиллагаагаа явуулж эхэлжээ. Өдгөө тус номын дэлгүүрт төрөл бүрийн 1000 орчим тооны ном худалдаалагдаж байна. "Шинээр нээгдсэн номын дэлгүүрийн давуу тал нь үүд хаалгаа нээсэн цаг үеэс чанартай номыг уншигчдадаа хүргэж том боломжтой байдаг. Үйлчлүүлж буй хүмүүстээ ном унших сэдэл төрүүлж, номын сонголтоо хийхэд нь чин сэтгэлээсээ ярилцан хамт сонгодог. Бид номын сонголт сайтай, тухтай таатай орчин, шинэлэг үйлчилгээ үзүүлэхийг зорьж буй. Уншигчдынхаа нас, сэтгэхүй, сонирхолд тохирох номын сонголтыг бүрдүүлэх нь бидний ажлын зорилго" хэмээн үүсгэн байгуулагч Ц.Энхчимэг хэлж байв. Тус дэлгүүрийн хамт олон "Дэлхийн номын өдөр"-тэй холбогдуулан Баянхонгор аймгийн Соёлын газартай хамтран тус аймгийн бүх сумдын номын санч, ажилтнуудын дунд "Ном бидний амьдралд" уулзалт зохион байгуулжээ. Хөдөө орон нутагт ном соёлын хүрэлцээ, унших номын сонголт өдгөө ч хомс хэвээр байдаг. Тиймдээ ч "Номт" дэлгүүр нь дотуур байрны сурагчид, номд шимтэн дурслагсдын хүсэлтээр тогтмол уулзалт, арга хэмжээг зохион байгуулж, "Шүлэгтэй болзоо" эвент зэргийг хийхээр төлөвлөжээ. ### 3. NINE BOOKSTORE – ШИНЭ ХЭВ МАЯГ Үйл ажиллагааны чиглэл: Номын худалдаа, кофе шопп хосолсон үйлчилгээ Онцлог: Тус номын дэлгүүр нь энэ онд шинээр үүд хаалгаа нээсэн билээ. Цөөн тооны чанартай номоос сонгож худалдан авах, хоёр төрлийн кофе амтлан тухтай орчин номын тухай яриа өрнүүлэх боломжтой. Байршил: MERU Tower, 1 давхар (Blue Sky-ийн чанх урд) Байгуулагдаад удаагүй байгаа тус дэлгүүр нь номтой амьдралын хэв маягийг түгээн дэлгэрүүлэх зорилготой. Үүнээс гадна маш цөөхөн буюу 350-400 нэр төрлийн, хамгийн сүүл үеийн чанартай бүтээлүүд дундаас худалдан авагч сонголтоо хийх боломжтой юм. Мэдээж хүн бүр зав чөлөөгүй амьдралынхаа дундуур хэвлэгдсэн ном бүрийг уншиж амжихгүй. Тиймээс л сонголт маш чухал. Кофены хувьд ч тэр хүмүүсийн өргөнөөр хэрэглэж заншсан американо, латте гэсэн хоёр төрлийн сонголттой юм. Мөн энэ сард худалдан авалт хийсэн хүн бүрд үнэгүй кофе бэлэглэж байгаа билээ. Басхүү ном тус бүрийг төрөлжсөн сэдвийн дагуу бус хавтасны өнгөөр нь ялгаж, зохиомжлон байрлуулсан нь үйлчлүүлэгчид номын галлерейд зорчиж буй мэт онцгой сэтгэгдлийг төрүүлнэ. Одоогоор тус номын дэлгүүр 9 хүний баг бүрэлдэхүүнтэйгээр үйл ажиллагаагаа явуулж байна. ### 4. АЗ ХУР – ЖИШИГТ НИЙЦСЭН ЧАНАР Үйл ажиллагааны чиглэл: Номын худалдаа, сурах бичиг, бичгийн хэрэгсэл, дурсгалын зүйлсийн худалдаа, зохиолч уншигчдын уулзалт, номын нээлтийн арга хэмжээ, хэвлэл Онцлох: Дэлгүүрийн дотоод засал, тав тухтай орчин, хамгийн олон төрлийн номын сонголт, тэмдэглэлийн дэвтэр Байршил: СБД, 3-р хороо, "Нарны зам" дагуу Харьяалагдах хэвлэлийн газар: Болор судар Монголын хамгийн олон сонголттой номын дэлгүүрийн нэгт "Аз Хур ХКК" нэрлэгдэх нь дамжиггүй. 2015 онд олон жишиг стандартад нийцсэн хаягжуулалт, номын нөөц, тав тухтай орчныг бүрдүүлж чадсаныг нь уншигчид андахгүй. Өдгөө тус дэлгүүрийн төв салбар нь 1000 м.кв талбайд үйл ажиллагаа явуулахын зэрэгцээ 10 мянга гаруй нэр төрлийн номын сонголттой. Мөн бичгийн хэрэгсэл, тэмдэглэлийн дэвтрүүд нь уншигчдын сонирхолд ихээхэн нийцдэг. "Аз Хур" нь дотроо кофе шопп, уншигчид хүссэн номоо бариад тухлах орон зай, уужим саруулхан танхимуудтай бөгөөд уншигч, зохиолчдын уулзалт, номын нээлт, уран бүтээлчид ба номд дуртай хүүхэд залуус зориулсан тусгай арга хэмжээг тогтмол явуулсаар иржээ. ### 5. BOOKS IN ENGLISH – СОНГОДГУУДЫГ ДЭЛХИЙН ХЭЛЭЭР Үйл ажиллагааны чиглэл: Англи номын худалдаа Онцлох: Зөвхөн англи хэл дээрх ном зохиол, сэтгүүл, сурах бичиг, товхимлуудыг борлуулдаг гэдгээрээ онцлогтой. Байршил: Чингэлтэй дүүрэг, 3-хороо, Улсын Их Дэлгүүрийн баруун урд Өдгөө хүн бүр өөрсдийн боловсролд анхаарал хандуулж, залуусын ихэнх нь англи хэлээр ярилцаж, дуртай номоо болж өгвөл дэлхийн хэлээр унших эрмэлзэлтэй болсон билээ. Тиймээс ч англи хэл дээрх цорын ганц төрөлжсөн номын дэлгүүр гэдгээрээ "Book In English" онцлог, давуу талтай. Дэлхий дахинаа борлуулалтаараа тэргүүлдэг сонгодог зохиол бүтээлүүдийг дэлхийн хэлээр унших боломжийг тус дэлгүүр олгодог. "Book In English" нь 2003 оноос эхлэн англи номын худалдаалж эхэлсэн ба одоогийн байршилдаа 12 жилийн турш тасралтгүй үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Одоогоор тус номын дэлгүүр шинэ, хуучин төрөл бүрийн 3000 орчим ном бий. ### 6. ALPHA BOOK – НОМ БА ПЯНЗ Үйл ажиллагааны чиглэл: Номын худалдаа, бичиг хэргийн дурсгал, пянзны худалдаа, хэвлэл Онцлох: Тус дэлгүүр нь номын худалдаанаас гадна "Пянзчин" дэлгүүртэй хамтран номыг хөгжимтэй хослуулсан үйл ажиллагаа явуулдаг. Байршил: "Blue Sky" зочид буудлын нэгдүгээр давхар Alpha Book номын дэлгүүр нь өнгөрсөн 2019 онд нээлтээ хийсэн бөгөөд өдгөө дөрвөн салбартайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Хүмүүс номын дэлгүүрт биечлэн очиж ном худалдан авах нь элбэг болсон тул дэлгүүрийн хамт олон дотоод засал, үйлчилгээний соёлыг эхнээс нь тун нарийн шийдэж, пянзны худалдаа, хөгжим сонсонгоо ном унших бяцхан буланг уншигчдадаа нээж өгсөн байдгаараа онцлогтой юм. Та дуртай пянзаа тоглуулан хөгжмийн аянд уярч, дуртай номоо сонгон унших боломжийг нэг дороос авна гэсэн үг. Мөн эко хэрэглээг эрхэмлэж гялгар уутны хэрэглээнээс бүрэн татгалзсан бөгөөд хүргэлтийн савлагаа боодлыг дахин боловсруулан хэрэглэх боломжтой цаасан боолтод шилжүүлжээ. Үүнээс гадна захиа бичих болон, кофены булан байх бөгөөд хайртай нэгэнтэйгээ холбогдож болох, яг л кинон дээр гардаг шиг телефон утасны бүхээгтэй.
https://unread.today/c/booktalk-tomyo-bodyo	Номын тухай	Burtguljin Enkhbat	2022-04-16T00:00:00	4 сарын 16, 2022	Номтой яриа #22: Мэдээллийн технологийн инженер, орчуулагч, блоггер ТОМё БОДё	<div class="article-body"> <p></p><p dir="ltr">"Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаартаа номын хорхойтнуудын эчнээ танил, блоггер "Томё Бодё"-г урилаа. Япон улсад мэдээллийн технологийн инженер мэргэжил эзэмшсэн тэрээр үндсэн ажлынхаа хажуугаар өөрийн сонирхол дээр үндэслэн арав гаруй жилийн турш тасралтгүй <a href="https://tomyo-bodyo.blogspot.com/?fbclid=IwAR1vQELXj4AVOJRvzszGymiTUqNd-RZ-c4IYdhMaPPkf3965xeNQPjOaVj8" target="_blank">"Томё Бодё”</a> блогийг хөтөлж, сүүлийн жилүүдэд чамгүй олон ном орчуулан гаргасан туршлагатай нэгэн юм. </p><p dir="ltr">Хамгийн сүүлд гэхэд Харвардын их сургуулийн профессор Майкл Сандэлийн <a href="https://www.mplus.mn/shudarga-yosnii-lekts-1" target="_blank">"Шударга ёс"</a>-ны тухай цуврал лекцийг эрхлэн гаргасан түүнтэй бид номын тухай хийгээд унших дадал, сонголтын талаар хэсэгхэн хугацаанд хөөрөлдсөнийг хүлээн авна уу. </p> <p>Зочны сошиал хуудсууд: <b><a href="https://www.facebook.com/TomyoBodyo" target="_blank">Фэйсбүүк</a>,<a href="https://twitter.com/TomyoBodyo?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1501442409288572928%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fpublish.twitter.com%2F%3Fquery%3Dhttps3A2F2Ftwitter.com2FTomyoBodyo2Fstatus2F1501442409288572928widget%3DTweet" target="_blank"> Твиттер,</a> <a href="https://www.youtube.com/channel/UCEw437ze3xtw9yUZiTv41Lg" target="_blank">Ютүб</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><b style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.600000381469727px; letter-spacing: 0.5px;'><span lang="MN" style="font-family: Arial, sans-serif;">ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</span></b></h3><p></p><p>Гол төлөв физик, биологи, тархи судлал, сэтгэл судлал, сансар судлал, математик гэх мэтчилэн science/танин мэдэхүйн төрлийн ном унших дуртай. Мэр сэр философи сонирхоно. Гэхдээ Монголд иймэрхүү чиглэл эрэлт хэрэгцээ багатай, уншсанаа хуваалцах гэхээр ганцаарддаг тул олны аясыг дагаж сүүлийн үед хувь хүний хөгжил мэтийн номууд ч уншдаг болоод байна. Аа бас уран зохиол ч унших гэж үзнэ шүү. </p><p>Яг одоогоор Carlo Rovelli <a href="https://www.goodreads.com/book/show/36442813-the-order-of-time" target="_blank">"Цаг хугацааны эрэмбэ" (The Order of Time)</a>, Matthew Syed <a href="https://www.goodreads.com/book/show/27239289-black-box-thinking?from_search=true&from_srp=true&qid=YHQ5Pm7XtE&rank=1" target="_blank">"Алдаанаасаа суралцах нь" (Black Box Thinking: Why Most People Never Learn from Their Mistakes - But Some Do)</a>, Какибүчи Ёоичи <a href="https://www.goodreads.com/book/show/56395041?from_search=true&from_srp=true&qid=9gPr6mwfor&rank=1" target="_blank">"Ер нь ингэсгээд архи уухаа больдог ч юм уу гэж бодсон үедээ унших ном" (そろそろ、お酒やめようかなと思ったときに読む本) </a>гэх мэт номуудыг уншиж байна даа.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/1c628be7710d4fb9e2adb0368e052a08.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><b style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.600000381469727px; letter-spacing: 0.5px;'><span lang="MN" style="font-family: Arial, sans-serif;"><br></span></b></div><b style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.600000381469727px; letter-spacing: 0.5px;'><span lang="MN" style="font-family: Arial, sans-serif;">ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ?</span></b></h3><p></p><p>Анхнаасаа гэж яривал би огт ном уншдаг төрлийн хүн байгаагүй л дээ. Одоо ингээд байнга ямар нэг ном сэглэхгүй л бол тайван сууж чадахаа болсны эхлэл цэг гэвэл Ямча гэх зохиолч байсан байх хэмээн боддог. Тэр зохиолчийн номыг блогоороо дамжуулж хүмүүст ярьж өгсөөр сүүлдээ <i>"Одоо юу ярьж өгөх вэ?" </i>гэдэг зуршилтай болж, нэг мэдэхэд байнга ном уншдаг болсон байна. Ямчагаас өмнө "Буратино", "Үүлэн бор", "Байгалийн сонин хачин"-аас авхуулаад багадаа навтас болтол нь уншсан номууд зөндөө бий л дээ. Бодвол эдгээр ном далд ухамсарт минь үлдээд, одоо ч нөлөөлдөг л байх.</p><p> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Blaise_Pascal" target="_blank">Блез Паскалын</a> философи бас гүн сэтгэгдэл үлдээсэн санагддаг. “Хөлөг онгоцны ахмад нас барвал үлдсэн хүмүүсээс хэн нь ахмад болох ёстой вэ? Хамгийн туршлагатайгаа сонгох нь хамгийн ухаалаг биз? Гэтэл би хамгийн туршлагатай нь гээд хүн бүр яриад унавал дуусахгүй маргаан болно. Тэгж байхаар зүгээр санал хураагаад олонхоороо шийдэх үү? Тэнд ч бас аль мундаг нь гэхээсээ аль олон хүнд таалагдсан нь сонгогдоно гээд ямар ч гажуудал үүсэхийг үгүйсгэхгүй. Явж явж олон юм бодолгүй зүгээр л ахмадын хүүхдийг сонгоё гэх нь ч бас тэгтлээ мунхаг шийдвэр биш ч юм шиг”.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.600000381469727px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>унших НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? </span></h3><p>Гол төлөв Япон Амазоныг л шүүрдэнэ дээ. Сардаа нэгээс хоёр удаа <i>"За одоо ямар ном шинээр гарсан байна?"</i> гээд шагайж харна. Огт сонирхдоггүй чиглэлийн ном байсан ч өндөр үнэлгээтэй, олон сэтгэгдэлтэй байвал бас уншмаар санагдана.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? </span></h3><p>Тэр олон сонирхсон номууд дундаас дуустал уншдаг нь цөөхөн шахуу. Нэг мэдэхэд л уншиж байсан номоо хаяад, өөр ном руу орчихсон явдаг зуршилтай. Сүүлийн үед зөвхөн kindle-ээр уншиж байна. Унтахын өмнө ном уншихад тун амар байдаг юм. Заавал гэрэл асааж гэрийнхэндээ төвөг удахгүй, тэрүүхэндээ уншиж байгаад л тасраад унтаад өгнө.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ?</span></h3><p></p><p>Бүр нэг энийг л уншчихаасай, энийг л яриад өгчих юм сан гээд байж сууж чадахгүй болгосон номуудаа өөрөө орчуулдаг даа. Одоогоор <a href="https://www.goodreads.com/book/show/48924604" target="_blank">"Философи, математик, бас бус",</a> "<a href="https://tomyo-bodyo.blogspot.com/2012/10/9-1.html" target="_blank">Философи, шинжлэх ухаан, бас бус",</a> "<a href="https://tomyo-bodyo.blogspot.com/p/blog-page_18.html" target="_blank">Философи сурах бичиг"</a>, "<a href="https://www.mplus.mn/noir-huljaam-sansar-ogtorgui" target="_blank">Нойр хулжаам сансар огторгуй",</a> <a href="https://tomyo-bodyo.blogspot.com/2015/08/blog-post.html" target="_blank">"Санаа бүтээх техник"</a>, "<a href="https://tomyo-bodyo.blogspot.com/2019/06/blog-post.html" target="_blank">Ад үзэгдэх зориг"</a>, <a href="https://www.mplus.mn/uhel-gej-yu-ve" target="_blank">"Йеллийн их сургуулийн Үхлийн талаарх лекц"</a>, "<a href="https://tomyo-bodyo.blogspot.com/2018/03/1.html">Их хөлгөний</a> <a href="https://tomyo-bodyo.blogspot.com/2018/03/1.html">буддизмын хялбаршуулсан лекц"</a>, "<a href="https://www.mplus.mn/shudarga-yosnii-lekts-1" target="_blank">Харвардын их сургуулийн Шударга ёс лекц"</a>, одоо удахгүй гарах "<a href="https://tomyo-bodyo.blogspot.com/2021/11/blog-post.html" target="_blank">Нойр хулжаам хувьслын түүх"</a> гэх мэт номуудыг орчуулсан байна. Орчин үеийн физикийн нээлтүүдийн талаарх хялбаршуулсан номуудыг ч мөн бусдад уншуулахыг хүсдэг ч орчуулах гээд мэдлэг хүрдэггүй, нөгөө талаар мэргэжлийн үг хэллэгүүдийг монголоор хэрхэн буулгахаа мэддэггүй зовлонтой.</p><p>Дээрх номуудыг орчуулсан шалтгаан гэвэл зүгээр л сониуч хандлага. Ашигч хандлагаар "<i>Эдгээрийг уншвал танд ийм ийм ашигтай" </i>гээд тоочъё гэвэл нэг их юм хэлж чадахгүй байх. (Гэхдээ тэр нь эдгээр номууд ямар ч ашиггүй гэсэн үг биш шүү).</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/28a5b090e081073f52d4469c60ff90a4.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6ec271e5fba97d3b7cb927480c144a9e.jpg"></p><blockquote><p><a href="https://unread.today/c/book-thecourage-tobe-disliked" target="_blank">"Ад үзэгдэх зориг" номын тухай</a></p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ?</span></h3><p>Тухайн спортын шилдгийн шилдгүүд л олимпын тэмцээнд ордогтой адил ямарваа нэгэн сэдвээр ном бичихийн тулд юуны өмнө тэрхүү сэдвээрээ шилдэг нь байх ёстой биз ээ. Гэтэл надад жирийн хүнээс илүү гараад гойд өндөр түвшинд эзэмшсэн зүйл гэж алга. Тэгэхээр уран зохиол, уянгын халил мэтийн юмс бичихээс өөр сонголт үлдэхгүй болов уу. Даанч би тийм төрөлд маруухан.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</span></h3><p>"Ном бол ертөнцийг харах цонх" гэж ярьдаг. Гэхдээ аль цонхоор харахаа шийддэг нь та өөрөө. Дандаа л баруун хойш харсан салхивч ширтээд байвал ертөнцийг буруу ойлгочих ч юм билүү. Хааяадаа хэзээ ч сонирхож байгаагүй сэдвийн ном бариад уншихад бас сонин байж мэдэх шүү. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Удаан хүлээсэн мөч ирж, шударга ёсны лекцийг монгол хэл дээр сонсох боломжтой боллоо. Монголын түвшинд биш, дэлхийн… https://t.co/OtPCA64uzN</p><a href="https://twitter.com/TomyoBodyo/status/1501442409288572928" data-datetime="Wed Mar 09 06:19:00 +0000 2022">Wed Mar 09 06:19:00 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/qMLDUh83QiY?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'><br></span></div><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА?</span></h3><p><a href="http://www.baabar.mn" target="_blank">baabar.mn</a> дээр нийтлэл болгоны доор сэтгэгдэл үлдээдэг "Оноч", "Оном" гээд хүн байдаг юм. Ажаад байхад бас мэдэхгүй зүйл, ярихгүй сэдэвгүй, тэгэхдээ худлаа биш нээрээ мэдээд байх шиг санагддаг. Тэр хүнээс л асуулгамаар байна.</p> </div>	"Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаартаа номын хорхойтнуудын эчнээ танил, блоггер "Томё Бодё"-г урилаа. Япон улсад мэдээллийн технологийн инженер мэргэжил эзэмшсэн тэрээр үндсэн ажлынхаа хажуугаар өөрийн сонирхол дээр үндэслэн арав гаруй жилийн турш тасралтгүй "Томё Бодё” блогийг хөтөлж, сүүлийн жилүүдэд чамгүй олон ном орчуулан гаргасан туршлагатай нэгэн юм. Хамгийн сүүлд гэхэд Харвардын их сургуулийн профессор Майкл Сандэлийн "Шударга ёс" -ны тухай цуврал лекцийг эрхлэн гаргасан түүнтэй бид номын тухай хийгээд унших дадал, сонголтын талаар хэсэгхэн хугацаанд хөөрөлдсөнийг хүлээн авна уу. Зочны сошиал хуудсууд: Фэйсбүүк , Твиттер, Ютүб ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Гол төлөв физик, биологи, тархи судлал, сэтгэл судлал, сансар судлал, математик гэх мэтчилэн science/танин мэдэхүйн төрлийн ном унших дуртай. Мэр сэр философи сонирхоно. Гэхдээ Монголд иймэрхүү чиглэл эрэлт хэрэгцээ багатай, уншсанаа хуваалцах гэхээр ганцаарддаг тул олны аясыг дагаж сүүлийн үед хувь хүний хөгжил мэтийн номууд ч уншдаг болоод байна. Аа бас уран зохиол ч унших гэж үзнэ шүү. Яг одоогоор Carlo Rovelli "Цаг хугацааны эрэмбэ" (The Order of Time) , Matthew Syed "Алдаанаасаа суралцах нь" (Black Box Thinking: Why Most People Never Learn from Their Mistakes - But Some Do) , Какибүчи Ёоичи "Ер нь ингэсгээд архи уухаа больдог ч юм уу гэж бодсон үедээ унших ном" (そろそろ、お酒やめようかなと思ったときに読む本) гэх мэт номуудыг уншиж байна даа. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Анхнаасаа гэж яривал би огт ном уншдаг төрлийн хүн байгаагүй л дээ. Одоо ингээд байнга ямар нэг ном сэглэхгүй л бол тайван сууж чадахаа болсны эхлэл цэг гэвэл Ямча гэх зохиолч байсан байх хэмээн боддог. Тэр зохиолчийн номыг блогоороо дамжуулж хүмүүст ярьж өгсөөр сүүлдээ "Одоо юу ярьж өгөх вэ?" гэдэг зуршилтай болж, нэг мэдэхэд байнга ном уншдаг болсон байна. Ямчагаас өмнө "Буратино", "Үүлэн бор", "Байгалийн сонин хачин"-аас авхуулаад багадаа навтас болтол нь уншсан номууд зөндөө бий л дээ. Бодвол эдгээр ном далд ухамсарт минь үлдээд, одоо ч нөлөөлдөг л байх. Блез Паскалын философи бас гүн сэтгэгдэл үлдээсэн санагддаг. “Хөлөг онгоцны ахмад нас барвал үлдсэн хүмүүсээс хэн нь ахмад болох ёстой вэ? Хамгийн туршлагатайгаа сонгох нь хамгийн ухаалаг биз? Гэтэл би хамгийн туршлагатай нь гээд хүн бүр яриад унавал дуусахгүй маргаан болно. Тэгж байхаар зүгээр санал хураагаад олонхоороо шийдэх үү? Тэнд ч бас аль мундаг нь гэхээсээ аль олон хүнд таалагдсан нь сонгогдоно гээд ямар ч гажуудал үүсэхийг үгүйсгэхгүй. Явж явж олон юм бодолгүй зүгээр л ахмадын хүүхдийг сонгоё гэх нь ч бас тэгтлээ мунхаг шийдвэр биш ч юм шиг”. унших НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Гол төлөв Япон Амазоныг л шүүрдэнэ дээ. Сардаа нэгээс хоёр удаа "За одоо ямар ном шинээр гарсан байна?" гээд шагайж харна. Огт сонирхдоггүй чиглэлийн ном байсан ч өндөр үнэлгээтэй, олон сэтгэгдэлтэй байвал бас уншмаар санагдана. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Тэр олон сонирхсон номууд дундаас дуустал уншдаг нь цөөхөн шахуу. Нэг мэдэхэд л уншиж байсан номоо хаяад, өөр ном руу орчихсон явдаг зуршилтай. Сүүлийн үед зөвхөн kindle-ээр уншиж байна. Унтахын өмнө ном уншихад тун амар байдаг юм. Заавал гэрэл асааж гэрийнхэндээ төвөг удахгүй, тэрүүхэндээ уншиж байгаад л тасраад унтаад өгнө. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Бүр нэг энийг л уншчихаасай, энийг л яриад өгчих юм сан гээд байж сууж чадахгүй болгосон номуудаа өөрөө орчуулдаг даа. Одоогоор "Философи, математик, бас бус", " Философи, шинжлэх ухаан, бас бус", " Философи сурах бичиг" , " Нойр хулжаам сансар огторгуй", "Санаа бүтээх техник" , " Ад үзэгдэх зориг" , "Йеллийн их сургуулийн Үхлийн талаарх лекц" , " Их хөлгөний буддизмын хялбаршуулсан лекц" , " Харвардын их сургуулийн Шударга ёс лекц" , одоо удахгүй гарах " Нойр хулжаам хувьслын түүх" гэх мэт номуудыг орчуулсан байна. Орчин үеийн физикийн нээлтүүдийн талаарх хялбаршуулсан номуудыг ч мөн бусдад уншуулахыг хүсдэг ч орчуулах гээд мэдлэг хүрдэггүй, нөгөө талаар мэргэжлийн үг хэллэгүүдийг монголоор хэрхэн буулгахаа мэддэггүй зовлонтой. Дээрх номуудыг орчуулсан шалтгаан гэвэл зүгээр л сониуч хандлага. Ашигч хандлагаар " Эдгээрийг уншвал танд ийм ийм ашигтай" гээд тоочъё гэвэл нэг их юм хэлж чадахгүй байх. (Гэхдээ тэр нь эдгээр номууд ямар ч ашиггүй гэсэн үг биш шүү). "Ад үзэгдэх зориг" номын тухай unread.media ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Тухайн спортын шилдгийн шилдгүүд л олимпын тэмцээнд ордогтой адил ямарваа нэгэн сэдвээр ном бичихийн тулд юуны өмнө тэрхүү сэдвээрээ шилдэг нь байх ёстой биз ээ. Гэтэл надад жирийн хүнээс илүү гараад гойд өндөр түвшинд эзэмшсэн зүйл гэж алга. Тэгэхээр уран зохиол, уянгын халил мэтийн юмс бичихээс өөр сонголт үлдэхгүй болов уу. Даанч би тийм төрөлд маруухан. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? "Ном бол ертөнцийг харах цонх" гэж ярьдаг. Гэхдээ аль цонхоор харахаа шийддэг нь та өөрөө. Дандаа л баруун хойш харсан салхивч ширтээд байвал ертөнцийг буруу ойлгочих ч юм билүү. Хааяадаа хэзээ ч сонирхож байгаагүй сэдвийн ном бариад уншихад бас сонин байж мэдэх шүү. Удаан хүлээсэн мөч ирж, шударга ёсны лекцийг монгол хэл дээр сонсох боломжтой боллоо. Монголын түвшинд биш, дэлхийн… https://t.co/OtPCA64uzN Wed Mar 09 06:19:00 +0000 2022 ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? baabar.mn дээр нийтлэл болгоны доор сэтгэгдэл үлдээдэг "Оноч", "Оном" гээд хүн байдаг юм. Ажаад байхад бас мэдэхгүй зүйл, ярихгүй сэдэвгүй, тэгэхдээ худлаа биш нээрээ мэдээд байх шиг санагддаг. Тэр хүнээс л асуулгамаар байна.	"Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаартаа номын хорхойтнуудын эчнээ танил, блоггер "Томё Бодё"-г урилаа. Япон улсад мэдээллийн технологийн инженер мэргэжил эзэмшсэн тэрээр үндсэн ажлынхаа хажуугаар өөрийн сонирхол дээр үндэслэн арав гаруй жилийн турш тасралтгүй "Томё Бодё” блогийг хөтөлж, сүүлийн жилүүдэд чамгүй олон ном орчуулан гаргасан туршлагатай нэгэн юм. Хамгийн сүүлд гэхэд Харвардын их сургуулийн профессор Майкл Сандэлийн "Шударга ёс"-ны тухай цуврал лекцийг эрхлэн гаргасан түүнтэй бид номын тухай хийгээд унших дадал, сонголтын талаар хэсэгхэн хугацаанд хөөрөлдсөнийг хүлээн авна уу. Зочны сошиал хуудсууд: Фэйсбүүк, Твиттер, Ютүб ### ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Гол төлөв физик, биологи, тархи судлал, сэтгэл судлал, сансар судлал, математик гэх мэтчилэн science/танин мэдэхүйн төрлийн ном унших дуртай. Мэр сэр философи сонирхоно. Гэхдээ Монголд иймэрхүү чиглэл эрэлт хэрэгцээ багатай, уншсанаа хуваалцах гэхээр ганцаарддаг тул олны аясыг дагаж сүүлийн үед хувь хүний хөгжил мэтийн номууд ч уншдаг болоод байна. Аа бас уран зохиол ч унших гэж үзнэ шүү. Яг одоогоор Carlo Rovelli "Цаг хугацааны эрэмбэ" (The Order of Time), Matthew Syed "Алдаанаасаа суралцах нь" (Black Box Thinking: Why Most People Never Learn from Their Mistakes - But Some Do), Какибүчи Ёоичи "Ер нь ингэсгээд архи уухаа больдог ч юм уу гэж бодсон үедээ унших ном" (そろそろ、お酒やめようかなと思ったときに読む本) гэх мэт номуудыг уншиж байна даа. ### ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Анхнаасаа гэж яривал би огт ном уншдаг төрлийн хүн байгаагүй л дээ. Одоо ингээд байнга ямар нэг ном сэглэхгүй л бол тайван сууж чадахаа болсны эхлэл цэг гэвэл Ямча гэх зохиолч байсан байх хэмээн боддог. Тэр зохиолчийн номыг блогоороо дамжуулж хүмүүст ярьж өгсөөр сүүлдээ "Одоо юу ярьж өгөх вэ?" гэдэг зуршилтай болж, нэг мэдэхэд байнга ном уншдаг болсон байна. Ямчагаас өмнө "Буратино", "Үүлэн бор", "Байгалийн сонин хачин"-аас авхуулаад багадаа навтас болтол нь уншсан номууд зөндөө бий л дээ. Бодвол эдгээр ном далд ухамсарт минь үлдээд, одоо ч нөлөөлдөг л байх. Блез Паскалын философи бас гүн сэтгэгдэл үлдээсэн санагддаг. “Хөлөг онгоцны ахмад нас барвал үлдсэн хүмүүсээс хэн нь ахмад болох ёстой вэ? Хамгийн туршлагатайгаа сонгох нь хамгийн ухаалаг биз? Гэтэл би хамгийн туршлагатай нь гээд хүн бүр яриад унавал дуусахгүй маргаан болно. Тэгж байхаар зүгээр санал хураагаад олонхоороо шийдэх үү? Тэнд ч бас аль мундаг нь гэхээсээ аль олон хүнд таалагдсан нь сонгогдоно гээд ямар ч гажуудал үүсэхийг үгүйсгэхгүй. Явж явж олон юм бодолгүй зүгээр л ахмадын хүүхдийг сонгоё гэх нь ч бас тэгтлээ мунхаг шийдвэр биш ч юм шиг”. ### унших НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Гол төлөв Япон Амазоныг л шүүрдэнэ дээ. Сардаа нэгээс хоёр удаа "За одоо ямар ном шинээр гарсан байна?" гээд шагайж харна. Огт сонирхдоггүй чиглэлийн ном байсан ч өндөр үнэлгээтэй, олон сэтгэгдэлтэй байвал бас уншмаар санагдана. ### НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Тэр олон сонирхсон номууд дундаас дуустал уншдаг нь цөөхөн шахуу. Нэг мэдэхэд л уншиж байсан номоо хаяад, өөр ном руу орчихсон явдаг зуршилтай. Сүүлийн үед зөвхөн kindle-ээр уншиж байна. Унтахын өмнө ном уншихад тун амар байдаг юм. Заавал гэрэл асааж гэрийнхэндээ төвөг удахгүй, тэрүүхэндээ уншиж байгаад л тасраад унтаад өгнө. ### БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Бүр нэг энийг л уншчихаасай, энийг л яриад өгчих юм сан гээд байж сууж чадахгүй болгосон номуудаа өөрөө орчуулдаг даа. Одоогоор "Философи, математик, бас бус", "Философи, шинжлэх ухаан, бас бус", "Философи сурах бичиг", "Нойр хулжаам сансар огторгуй", "Санаа бүтээх техник", "Ад үзэгдэх зориг", "Йеллийн их сургуулийн Үхлийн талаарх лекц", "Их хөлгөний буддизмын хялбаршуулсан лекц", "Харвардын их сургуулийн Шударга ёс лекц", одоо удахгүй гарах "Нойр хулжаам хувьслын түүх" гэх мэт номуудыг орчуулсан байна. Орчин үеийн физикийн нээлтүүдийн талаарх хялбаршуулсан номуудыг ч мөн бусдад уншуулахыг хүсдэг ч орчуулах гээд мэдлэг хүрдэггүй, нөгөө талаар мэргэжлийн үг хэллэгүүдийг монголоор хэрхэн буулгахаа мэддэггүй зовлонтой. Дээрх номуудыг орчуулсан шалтгаан гэвэл зүгээр л сониуч хандлага. Ашигч хандлагаар "Эдгээрийг уншвал танд ийм ийм ашигтай" гээд тоочъё гэвэл нэг их юм хэлж чадахгүй байх. (Гэхдээ тэр нь эдгээр номууд ямар ч ашиггүй гэсэн үг биш шүү). > "Ад үзэгдэх зориг" номын тухай > > unread.media ### ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Тухайн спортын шилдгийн шилдгүүд л олимпын тэмцээнд ордогтой адил ямарваа нэгэн сэдвээр ном бичихийн тулд юуны өмнө тэрхүү сэдвээрээ шилдэг нь байх ёстой биз ээ. Гэтэл надад жирийн хүнээс илүү гараад гойд өндөр түвшинд эзэмшсэн зүйл гэж алга. Тэгэхээр уран зохиол, уянгын халил мэтийн юмс бичихээс өөр сонголт үлдэхгүй болов уу. Даанч би тийм төрөлд маруухан. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? "Ном бол ертөнцийг харах цонх" гэж ярьдаг. Гэхдээ аль цонхоор харахаа шийддэг нь та өөрөө. Дандаа л баруун хойш харсан салхивч ширтээд байвал ертөнцийг буруу ойлгочих ч юм билүү. Хааяадаа хэзээ ч сонирхож байгаагүй сэдвийн ном бариад уншихад бас сонин байж мэдэх шүү. > Удаан хүлээсэн мөч ирж, шударга ёсны лекцийг монгол хэл дээр сонсох боломжтой боллоо. > Монголын түвшинд биш, дэлхийн… https://t.co/OtPCA64uzN > > Wed Mar 09 06:19:00 +0000 2022 ### ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? baabar.mn дээр нийтлэл болгоны доор сэтгэгдэл үлдээдэг "Оноч", "Оном" гээд хүн байдаг юм. Ажаад байхад бас мэдэхгүй зүйл, ярихгүй сэдэвгүй, тэгэхдээ худлаа биш нээрээ мэдээд байх шиг санагддаг. Тэр хүнээс л асуулгамаар байна.
https://unread.today/c/books-invisible-women	Номын тухай	Burtguljin Enkhbat	2022-05-07T00:00:00	5 сарын 7, 2022	"Үл үзэгдэгч эмэгтэйчүүд" номын тухай	<div class="article-body"> <blockquote><p>Дэлхий ертөнц ч тэр, түүний тодорхойлолт ч тэр эрэгтэйчүүдийн бүтээл. Эрэгтэйчүүд дэлхийг өөрийн өнцгөөс тайлбарлаж, түүнийгээ туйлын үнэн гэж эндүүрдэг.</p> <cite><p>Симон Де Бувуа</p> </cite></blockquote><p></p><p dir="ltr">Ээлжит нийтлэлээрээ бид 2019 онд Их Британийн Royal Society-ийн шинжлэх ухааны чиглэлийн шилдэг номоор шалгарсан<a href="https://www.goodreads.com/book/show/59351830?fbclid=IwAR1_hDy2Xzuvxz-R5wwsrIc6IQFjmI4GPkPEBjydliRzX1Wsh6FylSpaITo" target="_blank"> “Үл үзэгдэх эмэгтэйчүүд” </a>бүтээлийг онцолж байна. Тус номыг туурвисан зохиолч К. Перезийн хэлснээр <i>“Эмэгтэй хүн байхын хачирхалтай тал нь, бусдын бэлгийн дур хүслийг хангагч болох хэрэгцээ гарахад тод харагддаг хэрнээ шаардлагатай үед үл үзэгдэгч болчихдог.”</i> нийгэмд бид амьдарч буй. Ан хийж амь зогоодог байсан үеэс эхлээд л түүхэн баримт бичгүүдэд хүн төрөлхтний соёл, биологийн хувьсалд эмэгтэй хүн хичнээн хувь нэмэр оруулсныг дутуу дулимаг багтаасан байдаг шүү дээ. </p><p dir="ltr">Эл бүтээл нь хувийн амьдрал хийгээд албан ажил, эрүүл мэнд, аюулгүй байдал гэхчлэн нийгмийн бүхий л талбарт өгөгдлийн цоорхойн улмаас эмэгтэйчүүд хүйсийн тэгш бус байдалд хэрхэн өртөж байгаа, үүнээс улбаалан ямар ноцтой асуудал тулгарч буйг асар их баримтын тусламжтайгаар товч бөгөөд тодорхой дүрслэн өгүүлснээрээ онцлогтой.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/942ffb9e3aa5967e16fa88b7222fec11.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ТӨМӨР ХАТАГТАЙН БАГ ЗҮҮГСЭД</h3><p></p><p dir="ltr">Тоймоо эхлүүлэхээс өмнө өөрт тохиолдсон нэгэн үйл явдлын тухай та бүхэнтэй хуваалцахыг хүслээ. Том охиноо өлгийдөн авч, хоёр ой хүртэл нь гэртээ асарсны эцэст надад хүссэн ажилдаа орох боломж тохиосон юм. Шинэхэн ажлын саналын хажуугаар цэцэрлэгийн сугалаанд хожсон үйл явдлаа манай гэр бүлийнхэн тэнгэрийн умдаг атгасан аятай санаж, есдүгээр сарын нэгэн болохыг хоног тоолон хүлээсэн боловч өнөөх баяр хөөр эхний өдрөө л сарнин алга болох нь тэр. Учир юу гэвэл, төрөөс санхүүжилттэй улсын цэцэрлэгийн тарах хуваарь 17:00 цаг бол дөнгөж ажилд орсон шинэхэн ажилтан буюу миний ажил тарах цаг 18:00 байсан юм. Үнэхээр егөөтэй байгаа биз. Сургуулийн өмнөх боловсрол олгох байгууллагын үндсэн зорилго нь угтаа эцэг эхийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих хэдий ч хөдөлмөр эрхэлж буй тэдгээр хүмүүсийн ажилтай огтхон ч уялдаагүй цагийн хуваарийг төр засаг зохиосон нь хачирхалтай хэрэг шүү.</p><p dir="ltr">Ийнхүү цэцэрлэгийн асуудлыг дөрвөн жилийн турш ээж ямар нэгэн ид шидийн аргаар зохицуулж, ажлаа хийх боломжийг өөртөө гаргалаа гэж бодоход “сургууль” гэх бүүр том хадны мангаа гарч ирнэ. Хэрэв таны хүүхэд төрийн өмчийн сургуульд суралцдаг бол нэгдүгээр ангийн хүүхдийн сургууль дээрээ өнгөрүүлэх хугацаа хамгийн ихдээ гурваас дөрвөн цаг байдгийг мэдэх биз ээ. Яг эндээс л бүхнийг зохицуулах чадалтай ээжийн ид шид шавхагдаж, цагаан тугаа өргөнө дөө. Цагийн ажил хийж буй ээж хэн нэгэнд төвөг удалгүйгээр бие даан хүүхдээ сургуульд зөөх ямар ч боломжгүй тогтолцоон дунд бид аж төрж байна. Монголын дийлэнх өрхийн өмнө тулгардаг дээрх бэрхшээл хэзээ ч бодлого тодорхойлогчдын шийдвэр гаргалтад нөлөөлөхүйц түвшинд очдоггүй нь гашуун бөгөөд бодит үнэн. Тиймдээ ч ээжүүд, эмэгтэйчүүд өөрсдөдөө тулгарч буй асуудлаа санааныхаа мухарт шидчихээд мартаж орхих нь элбэг. Хэрэв гомдол мэдүүлэх аваас “Ажил амьдралаа зохицуулж сураагүй, туйлын зохион байгуулалт муутай нэгэн” хэмээн цоллогдох магадлал өндөр тул хүссэн хүсээгүй бид боломжийнхоо хэрээр “эрэгтэй” дүрд хувирдаг.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/2f9d65e881614b4c63f00f7114014285.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d229f5dd5970b943c3b81d3064905a93.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>бид ялгаатай ч боломж тэгш байх боломжтой<br></div></h3><p></p><p dir="ltr">Энэ дүрд хэдий чинээ чадварлаг жүжиглэх тусам төдий чинээ чиний нийгэмд эзлэх байр суурь нэмэгдэх тул өмнөө тулгарч буй өч төчнөөн асуудлыг хэлээ хазан залгиад өнгөрөх нь бий. Гэхдээ байзнаарай, бидний туйлын үнэн хэмээн даган мөрддөг хууль журам, стандарт, суурь онол бүгд хэдэн зууны өмнө зөвхөн эрэгтэйчүүдийн оролцоотойгоор бүтээгдсэн тогтолцоо юм. Эрэгтэйчүүдэд зориулсан тоглоомын дүрмээр, тэдний дүрд орж тоглох нь эм хүйстэнд үнэхээр тэгш боломжийг авчирч чадна гэж үү?</p><p dir="ltr">Бид хоорондоо өндрийн ялгаа, гарын чадал, жингийн зөрүү гээд тоолж барамгүй олон зүйлсээр ялгаатай. Хамгийн гол нь бид ялгаатай ч эрх тэгш боломжийг энэ нийгмээс хүртэх ёстой, үүний тулд хийх эхний алхам нь ялгааг ойлгож, хүлээн зөвшөөрөх явдал.</p><p dir="ltr">Нээлттэй өгөгдөлгүйгээр (Big Data) орчин цагийн соёлт ертөнцийг төсөөлөхийн аргагүй. Эдийн засаг, эрүүл мэнд, боловсрол гээд бүхий л салбар өгөгдөлд тулгуурлан шийдвэр гаргаж буй. Харамсалтай нь хүйсийн тэгш бус байдал дахь өгөгдлийн асар том цоорхойн улмаас нийгмийн тогтолцоонд тэнцвэргүй байдал улам гүнзгийрч, эмэгтэйчүүдийн дуу хоолой бүдгэрсээр. Энэ чимээгүй байдал, энэ цоорхой сөрөг үр дагавруудаар ч илэрнэ. Эмэгтэйчүүдийн өдөр тутмын амьдралд нөлөөлнө. Зарим тохиолдолд багахан хэмжээгээр. Тухайлбал, эрэгтэй хүний биеийн дулаанд тохируулсан хүйтэн оффист чичирч суух, эсвэл эр хүний биеийн өндөрт тохирсон өндөр тавиурт арай ядан хүрэх гэж зүтгэх байдлаар. Мэдээж уур хүрэм. Эргэлзээгүй шударга бус. Гэхдээ амь насанд аюулгүй.<br></p><p dir="ltr">Эмэгтэй хүний биеийн онцлогт тохироогүй автомашинд осолдож амиа алдахгүй харьцуулахад шүү дээ. Эсвэл шинж тэмдэг нь хэвийн бус гэсэн шалтгаанаар зүрхний шигдээсээ буруу оношлуулахтай харьцуулахад. Эрчүүдийн өгөгдөлд тулгуурласан ийм ертөнцөд амьдрах нь эмэгтэйчүүдийн аминд халтай аж.</p><p dir="ltr">Товчхондоо, эмэгтэйчүүдийн тухай өгөгдөл цуглуулж чадахгүй байгаагаараа бид хүйс болон жендэрээр ялгаварлан гадуурхах үзэлтэй эвлэрч байгаа хэрэг. Хэрэв та одоог хүртэл эр, эм хүмүүс хангалттай тэгш боломжийг хүртэн амьдарч буй хэмээн бодсоор буй бол дараачийн хэсэгт анхаарлаа хандуулна уу.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8925a29ea6af2d7dfdeb41bb1fdf6340.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Суултуур ба хүчирхийлэл</h3><p></p><p dir="ltr">Дэлхийн нийт хүн амын гуравны нэг нь зохистой ариун цэврийн өрөө ашиглах боломжгүй байдаг. НҮБ-ийн тооцоогоор гурван эмэгтэй тутмын нэг нь аюулгүй бие засах боломжгүй амьдардаг аж. Энэ асуудал бүх нийтэд хамаатай ч бодит амьдрал дээр эмэгтэйчүүдэд бүр илүү хурцадмал тусдаг. Эрэгтэйчүүд хүссэн газраа бие засах хэвийн үзэгдэл бол эмэгтэйчүүдийн бусдын нүдэн дээр хүндрэх нь байж болшгүй ичмээр үйлдэл. 2015 оны судалгаагаар Мумбайн нийт эмэгтэйчүүдийн 12.5 хувь нь шөнийн цагаар гадаа талбайд хүндэрдэг гэсэн байна. </p><p dir="ltr">Нийтийн ариун цэврийн өрөө рүү харанхуй гудмаар ганцаар алхахаас зайлсхийж, гадаа бие засахыг илүүд үздэг гэсэн үг. Гэвч гадна талбай ч аюултай. Эмэгтэйчүүд бие засдаг гэх газруудад эрэгтэйчүүд отож, бэлгийн хүчирхийлэл үйлдэх бодит эрсдэл тэнд бий. Хүн бүрд хүлээн зөвшөөрөгдсөн үндсэн хэрэгцээгээ хангахаар явж байгаа эмэгтэйчүүд ямар хэмжээний хүчирхийлэл, доромжлол амсаж байгаа тухай мэдээлэл асар дутмаг. 2016 онд хийгдсэн нэгэн судалгаагаар гадна талбайд бие засдаг эмэгтэйчүүд гэртээ ариун цэврийн өрөөтэй бусадтайгаа харьцуулахад хүчирхийлэлд өртөх магадлал хоёр дахин өндөр байдаг аж.</p><p dir="ltr">Хэрэвзээ танд энэ тоо баримтууд хол хөндий сонсогдож байвал Монгол улсынхаа жишээ рүү шилжвэл ямар вэ? Сэтгүүлч миний бие нэлээд хэдэн жилийн өмнө сумдын сургуулийн дотуур байрны ариун цэврийн байгууламжийн асуудлын тухай нийтлэл бичиж байх явцдаа ч энэ номд дурдагдсантай яг ижил асуудлыг олж харсан билээ.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/f423bd0ac2a2197e1f36bf5565ea9052.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>АНХААРЛЫН ТӨВӨӨС АНГИД МОДОН ЖОРЛОН </h3><p></p><p dir="ltr">Манай улсын хэмжээнд буй сумдын дотуур байранд нийтдээ 34,000 гаруй хүүхэд амьдардаг бөгөөд нийт байрны 74 хувь нь стандартын шаардлага огт хангаагүй модон жорлонтой. Дүн өвлийн хүйтэнд гадаа жорлонд бие засдагаас болж хүүхдүүд бөөр, давсагны өвчтэй болохоос гадна дулааны улиралд бохирдол ихтэй, ариутгаагүйгээс элдэв халдварт өвчин тусах ч эрсдэлтэй. Ахлах ангийн охиноос нөхцөл байдлын талаар асуухад <i>“Охид, хөвгүүд бүгд л усанд явна, түлээ бэлдэнэ, угаадсаа асгана гээд ажил айхтар их. Өвлийн хүйтэнд зарим охид доороосоо даарснаас болж цистит гээд эмэгтэйчүүдийн өвчин тусна. Модон жорлонг эрэгтэй, эмэгтэйгээр нь хуваасан ч хаана, хэн орж байгааг мэдэх боломжгүй учраас шөнө оройн цагаар дэггүй хөвгүүд охидыг айлгаж ичээх явдал хүртэл гарна шүү дээ. Бас ариун цэврээ хэрэглэлээ тухтай солих боломж хомс байдаг нь хамгийн хэцүү. Заримдаа жорлон орох гэсээр байтал сарын тэмдэг нэвтэрчихдэг нь үнэхээр санаа зовмоор” </i>хэмээн хариулж байсан юм. Сурагчдын ариун цэвэр, эрүүл ахуйн орчин нөхцөлийг сайжруулснаар ямар бодит давуу талууд үүсэх тухай хийсэн судалгаа, боловсруулсан өгөгдөл мэдээж байхгүй нь ойлгомжтой. </p><p dir="ltr">Олон улсын болон Монголын жишээг харьцуулахад дэлхийн хүн амын талынх нь хэрэгцээг огт тооцохгүй байгаа нь нөөц бололцоо дутмагийнх бус шийдвэр гаргагч эрх мэдэлтнүүд юунд ач холбогдол өгч, юуг орхигдуулж байгаагаас шалтгаалж байгаа хэрэг. Санаатай бөгөөд санамсаргүй эсэхээс үл хамааран бид эмэгтэйчүүдийн хэрэгцээг чухалчлахгүй байгаа нь харагдаж буй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТЭГВЭЛ ЦААШИД ХЭРХЭХ ВЭ?</h3><p></p><p dir="ltr">“Үл үзэгдэх Эмэгтэйчүүд” бол хүн төрөлхтний хагасыг огт ойшоохгүй байх үед ямар үр дагавар бий болох тухай туйлын обьектив судалгааны ажил юм. Өгөгдөл дутмагийн улмаас эмэгтэйчүүд хот төлөвлөлт, улс төр, ажлын байран дээр хэрхэн хохирч байгаа үнэн түүхийг илчилсэн бүтээл. Гэхдээ сайн мэдээ гэвэл эмэгтэйчүүд эрчүүдийн сүүдэр дороос өндийж, дуу хоолойгоо хүчтэй илэрхийлж эхлэхэд нөхцөл байдал өөрчлөгдөж болох тухай итгэл найдварын тухай ч өгүүлнэ. Эрчүүдэд ч мөн адил биднийг танин мэдэх, хэрэгцээг нь ойлгох шаардлага бий. Бид өөрсдийнхөө зовлонг чанга гэгч нь тоочихгүй бол тэд хэрхэн биднийг ойлгож, хамтдаа тэгш боломжийг хүртэх нийгмийг цогцлоох билээ?</p><p dir="ltr">Зохиогчийн бичсэнчлэн хүйс, жендэрт суурилсан өгөгдлийн цоорхойн шийдэл нь маш тодорхой, эмэгтэйчүүдийн төлөөллийн ялгааг арилгах хэрэгтэй. Эмэгтэйчүүд шийдвэр гаргах үйл ажиллагаанд, судалгаанд, мэдлэгийн үйлдвэрлэлд оролцож эхлэх л юм бол мартагдахаа больдог. Австрийн нэрт сэтгэл судлаач <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%97%D0%B8%D0%B3%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4_%D0%A4%D1%80%D0%BE%D0%B9%D0%B4">Зигмунд Фройд</a> нэгэнтээ эмэгтэйчүүдийг ойлгохын эцэсгүй оньсого мэт хэмээсэн нь бий. Гэвч оньсого шиг ээдрээт бүсгүйчүүдэд тохиох түм буман асуудлыг шийдэх гаргалгаа нь ердөө тэдэнд яг юу тохиолдоод буйг “чих тавин чагнах” юм. </p><p dir="ltr">Нийтлэлийнхээ төгсгөлийг тус бүтээлийг монгол хэлнээ утга төгс буулгасан орчуулагчийн яагаад энэ номыг унших ёстой талаарх сэтгэгдлээр өндөрлөе.</p> <blockquote><p>“Энэ номыг уншсан эмэгтэй хүн бүр өнөөдрийг хүртэл айлд байгаа мэт харийн хүн шиг мэдрэмжтэй байсан нь өөрсдийнх нь буруу биш гэдгийг ойлгоосой. Харин энэ номыг уншсан эрэгтэй хүн бүр илүү тэгш, шударга дэлхийг бий болгоход та бүхний оролцоо ямар чухал болохыг мэдээсэй.”</p> <cite><p>Б.Дуламхорлоо</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/69590a620233c60180b5384cc7a40a6f.jpg"></p> </div>	Дэлхий ертөнц ч тэр, түүний тодорхойлолт ч тэр эрэгтэйчүүдийн бүтээл. Эрэгтэйчүүд дэлхийг өөрийн өнцгөөс тайлбарлаж, түүнийгээ туйлын үнэн гэж эндүүрдэг. Симон Де Бувуа Ээлжит нийтлэлээрээ бид 2019 онд Их Британийн Royal Society-ийн шинжлэх ухааны чиглэлийн шилдэг номоор шалгарсан “Үл үзэгдэх эмэгтэйчүүд” бүтээлийг онцолж байна. Тус номыг туурвисан зохиолч К. Перезийн хэлснээр “Эмэгтэй хүн байхын хачирхалтай тал нь, бусдын бэлгийн дур хүслийг хангагч болох хэрэгцээ гарахад тод харагддаг хэрнээ шаардлагатай үед үл үзэгдэгч болчихдог.” нийгэмд бид амьдарч буй. Ан хийж амь зогоодог байсан үеэс эхлээд л түүхэн баримт бичгүүдэд хүн төрөлхтний соёл, биологийн хувьсалд эмэгтэй хүн хичнээн хувь нэмэр оруулсныг дутуу дулимаг багтаасан байдаг шүү дээ. Эл бүтээл нь хувийн амьдрал хийгээд албан ажил, эрүүл мэнд, аюулгүй байдал гэхчлэн нийгмийн бүхий л талбарт өгөгдлийн цоорхойн улмаас эмэгтэйчүүд хүйсийн тэгш бус байдалд хэрхэн өртөж байгаа, үүнээс улбаалан ямар ноцтой асуудал тулгарч буйг асар их баримтын тусламжтайгаар товч бөгөөд тодорхой дүрслэн өгүүлснээрээ онцлогтой. ТӨМӨР ХАТАГТАЙН БАГ ЗҮҮГСЭД Тоймоо эхлүүлэхээс өмнө өөрт тохиолдсон нэгэн үйл явдлын тухай та бүхэнтэй хуваалцахыг хүслээ. Том охиноо өлгийдөн авч, хоёр ой хүртэл нь гэртээ асарсны эцэст надад хүссэн ажилдаа орох боломж тохиосон юм. Шинэхэн ажлын саналын хажуугаар цэцэрлэгийн сугалаанд хожсон үйл явдлаа манай гэр бүлийнхэн тэнгэрийн умдаг атгасан аятай санаж, есдүгээр сарын нэгэн болохыг хоног тоолон хүлээсэн боловч өнөөх баяр хөөр эхний өдрөө л сарнин алга болох нь тэр. Учир юу гэвэл, төрөөс санхүүжилттэй улсын цэцэрлэгийн тарах хуваарь 17:00 цаг бол дөнгөж ажилд орсон шинэхэн ажилтан буюу миний ажил тарах цаг 18:00 байсан юм. Үнэхээр егөөтэй байгаа биз. Сургуулийн өмнөх боловсрол олгох байгууллагын үндсэн зорилго нь угтаа эцэг эхийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих хэдий ч хөдөлмөр эрхэлж буй тэдгээр хүмүүсийн ажилтай огтхон ч уялдаагүй цагийн хуваарийг төр засаг зохиосон нь хачирхалтай хэрэг шүү. Ийнхүү цэцэрлэгийн асуудлыг дөрвөн жилийн турш ээж ямар нэгэн ид шидийн аргаар зохицуулж, ажлаа хийх боломжийг өөртөө гаргалаа гэж бодоход “сургууль” гэх бүүр том хадны мангаа гарч ирнэ. Хэрэв таны хүүхэд төрийн өмчийн сургуульд суралцдаг бол нэгдүгээр ангийн хүүхдийн сургууль дээрээ өнгөрүүлэх хугацаа хамгийн ихдээ гурваас дөрвөн цаг байдгийг мэдэх биз ээ. Яг эндээс л бүхнийг зохицуулах чадалтай ээжийн ид шид шавхагдаж, цагаан тугаа өргөнө дөө. Цагийн ажил хийж буй ээж хэн нэгэнд төвөг удалгүйгээр бие даан хүүхдээ сургуульд зөөх ямар ч боломжгүй тогтолцоон дунд бид аж төрж байна. Монголын дийлэнх өрхийн өмнө тулгардаг дээрх бэрхшээл хэзээ ч бодлого тодорхойлогчдын шийдвэр гаргалтад нөлөөлөхүйц түвшинд очдоггүй нь гашуун бөгөөд бодит үнэн. Тиймдээ ч ээжүүд, эмэгтэйчүүд өөрсдөдөө тулгарч буй асуудлаа санааныхаа мухарт шидчихээд мартаж орхих нь элбэг. Хэрэв гомдол мэдүүлэх аваас “Ажил амьдралаа зохицуулж сураагүй, туйлын зохион байгуулалт муутай нэгэн” хэмээн цоллогдох магадлал өндөр тул хүссэн хүсээгүй бид боломжийнхоо хэрээр “эрэгтэй” дүрд хувирдаг. бид ялгаатай ч боломж тэгш байх боломжтой Энэ дүрд хэдий чинээ чадварлаг жүжиглэх тусам төдий чинээ чиний нийгэмд эзлэх байр суурь нэмэгдэх тул өмнөө тулгарч буй өч төчнөөн асуудлыг хэлээ хазан залгиад өнгөрөх нь бий. Гэхдээ байзнаарай, бидний туйлын үнэн хэмээн даган мөрддөг хууль журам, стандарт, суурь онол бүгд хэдэн зууны өмнө зөвхөн эрэгтэйчүүдийн оролцоотойгоор бүтээгдсэн тогтолцоо юм. Эрэгтэйчүүдэд зориулсан тоглоомын дүрмээр, тэдний дүрд орж тоглох нь эм хүйстэнд үнэхээр тэгш боломжийг авчирч чадна гэж үү? Бид хоорондоо өндрийн ялгаа, гарын чадал, жингийн зөрүү гээд тоолж барамгүй олон зүйлсээр ялгаатай. Хамгийн гол нь бид ялгаатай ч эрх тэгш боломжийг энэ нийгмээс хүртэх ёстой, үүний тулд хийх эхний алхам нь ялгааг ойлгож, хүлээн зөвшөөрөх явдал. Нээлттэй өгөгдөлгүйгээр (Big Data) орчин цагийн соёлт ертөнцийг төсөөлөхийн аргагүй. Эдийн засаг, эрүүл мэнд, боловсрол гээд бүхий л салбар өгөгдөлд тулгуурлан шийдвэр гаргаж буй. Харамсалтай нь хүйсийн тэгш бус байдал дахь өгөгдлийн асар том цоорхойн улмаас нийгмийн тогтолцоонд тэнцвэргүй байдал улам гүнзгийрч, эмэгтэйчүүдийн дуу хоолой бүдгэрсээр. Энэ чимээгүй байдал, энэ цоорхой сөрөг үр дагавруудаар ч илэрнэ. Эмэгтэйчүүдийн өдөр тутмын амьдралд нөлөөлнө. Зарим тохиолдолд багахан хэмжээгээр. Тухайлбал, эрэгтэй хүний биеийн дулаанд тохируулсан хүйтэн оффист чичирч суух, эсвэл эр хүний биеийн өндөрт тохирсон өндөр тавиурт арай ядан хүрэх гэж зүтгэх байдлаар. Мэдээж уур хүрэм. Эргэлзээгүй шударга бус. Гэхдээ амь насанд аюулгүй. Эмэгтэй хүний биеийн онцлогт тохироогүй автомашинд осолдож амиа алдахгүй харьцуулахад шүү дээ. Эсвэл шинж тэмдэг нь хэвийн бус гэсэн шалтгаанаар зүрхний шигдээсээ буруу оношлуулахтай харьцуулахад. Эрчүүдийн өгөгдөлд тулгуурласан ийм ертөнцөд амьдрах нь эмэгтэйчүүдийн аминд халтай аж. Товчхондоо, эмэгтэйчүүдийн тухай өгөгдөл цуглуулж чадахгүй байгаагаараа бид хүйс болон жендэрээр ялгаварлан гадуурхах үзэлтэй эвлэрч байгаа хэрэг. Хэрэв та одоог хүртэл эр, эм хүмүүс хангалттай тэгш боломжийг хүртэн амьдарч буй хэмээн бодсоор буй бол дараачийн хэсэгт анхаарлаа хандуулна уу. Суултуур ба хүчирхийлэл Дэлхийн нийт хүн амын гуравны нэг нь зохистой ариун цэврийн өрөө ашиглах боломжгүй байдаг. НҮБ-ийн тооцоогоор гурван эмэгтэй тутмын нэг нь аюулгүй бие засах боломжгүй амьдардаг аж. Энэ асуудал бүх нийтэд хамаатай ч бодит амьдрал дээр эмэгтэйчүүдэд бүр илүү хурцадмал тусдаг. Эрэгтэйчүүд хүссэн газраа бие засах хэвийн үзэгдэл бол эмэгтэйчүүдийн бусдын нүдэн дээр хүндрэх нь байж болшгүй ичмээр үйлдэл. 2015 оны судалгаагаар Мумбайн нийт эмэгтэйчүүдийн 12.5 хувь нь шөнийн цагаар гадаа талбайд хүндэрдэг гэсэн байна. Нийтийн ариун цэврийн өрөө рүү харанхуй гудмаар ганцаар алхахаас зайлсхийж, гадаа бие засахыг илүүд үздэг гэсэн үг. Гэвч гадна талбай ч аюултай. Эмэгтэйчүүд бие засдаг гэх газруудад эрэгтэйчүүд отож, бэлгийн хүчирхийлэл үйлдэх бодит эрсдэл тэнд бий. Хүн бүрд хүлээн зөвшөөрөгдсөн үндсэн хэрэгцээгээ хангахаар явж байгаа эмэгтэйчүүд ямар хэмжээний хүчирхийлэл, доромжлол амсаж байгаа тухай мэдээлэл асар дутмаг. 2016 онд хийгдсэн нэгэн судалгаагаар гадна талбайд бие засдаг эмэгтэйчүүд гэртээ ариун цэврийн өрөөтэй бусадтайгаа харьцуулахад хүчирхийлэлд өртөх магадлал хоёр дахин өндөр байдаг аж. Хэрэвзээ танд энэ тоо баримтууд хол хөндий сонсогдож байвал Монгол улсынхаа жишээ рүү шилжвэл ямар вэ? Сэтгүүлч миний бие нэлээд хэдэн жилийн өмнө сумдын сургуулийн дотуур байрны ариун цэврийн байгууламжийн асуудлын тухай нийтлэл бичиж байх явцдаа ч энэ номд дурдагдсантай яг ижил асуудлыг олж харсан билээ. АНХААРЛЫН ТӨВӨӨС АНГИД МОДОН ЖОРЛОН Манай улсын хэмжээнд буй сумдын дотуур байранд нийтдээ 34,000 гаруй хүүхэд амьдардаг бөгөөд нийт байрны 74 хувь нь стандартын шаардлага огт хангаагүй модон жорлонтой. Дүн өвлийн хүйтэнд гадаа жорлонд бие засдагаас болж хүүхдүүд бөөр, давсагны өвчтэй болохоос гадна дулааны улиралд бохирдол ихтэй, ариутгаагүйгээс элдэв халдварт өвчин тусах ч эрсдэлтэй. Ахлах ангийн охиноос нөхцөл байдлын талаар асуухад “Охид, хөвгүүд бүгд л усанд явна, түлээ бэлдэнэ, угаадсаа асгана гээд ажил айхтар их. Өвлийн хүйтэнд зарим охид доороосоо даарснаас болж цистит гээд эмэгтэйчүүдийн өвчин тусна. Модон жорлонг эрэгтэй, эмэгтэйгээр нь хуваасан ч хаана, хэн орж байгааг мэдэх боломжгүй учраас шөнө оройн цагаар дэггүй хөвгүүд охидыг айлгаж ичээх явдал хүртэл гарна шүү дээ. Бас ариун цэврээ хэрэглэлээ тухтай солих боломж хомс байдаг нь хамгийн хэцүү. Заримдаа жорлон орох гэсээр байтал сарын тэмдэг нэвтэрчихдэг нь үнэхээр санаа зовмоор” хэмээн хариулж байсан юм. Сурагчдын ариун цэвэр, эрүүл ахуйн орчин нөхцөлийг сайжруулснаар ямар бодит давуу талууд үүсэх тухай хийсэн судалгаа, боловсруулсан өгөгдөл мэдээж байхгүй нь ойлгомжтой. Олон улсын болон Монголын жишээг харьцуулахад дэлхийн хүн амын талынх нь хэрэгцээг огт тооцохгүй байгаа нь нөөц бололцоо дутмагийнх бус шийдвэр гаргагч эрх мэдэлтнүүд юунд ач холбогдол өгч, юуг орхигдуулж байгаагаас шалтгаалж байгаа хэрэг. Санаатай бөгөөд санамсаргүй эсэхээс үл хамааран бид эмэгтэйчүүдийн хэрэгцээг чухалчлахгүй байгаа нь харагдаж буй. ТЭГВЭЛ ЦААШИД ХЭРХЭХ ВЭ? “Үл үзэгдэх Эмэгтэйчүүд” бол хүн төрөлхтний хагасыг огт ойшоохгүй байх үед ямар үр дагавар бий болох тухай туйлын обьектив судалгааны ажил юм. Өгөгдөл дутмагийн улмаас эмэгтэйчүүд хот төлөвлөлт, улс төр, ажлын байран дээр хэрхэн хохирч байгаа үнэн түүхийг илчилсэн бүтээл. Гэхдээ сайн мэдээ гэвэл эмэгтэйчүүд эрчүүдийн сүүдэр дороос өндийж, дуу хоолойгоо хүчтэй илэрхийлж эхлэхэд нөхцөл байдал өөрчлөгдөж болох тухай итгэл найдварын тухай ч өгүүлнэ. Эрчүүдэд ч мөн адил биднийг танин мэдэх, хэрэгцээг нь ойлгох шаардлага бий. Бид өөрсдийнхөө зовлонг чанга гэгч нь тоочихгүй бол тэд хэрхэн биднийг ойлгож, хамтдаа тэгш боломжийг хүртэх нийгмийг цогцлоох билээ? Зохиогчийн бичсэнчлэн хүйс, жендэрт суурилсан өгөгдлийн цоорхойн шийдэл нь маш тодорхой, эмэгтэйчүүдийн төлөөллийн ялгааг арилгах хэрэгтэй. Эмэгтэйчүүд шийдвэр гаргах үйл ажиллагаанд, судалгаанд, мэдлэгийн үйлдвэрлэлд оролцож эхлэх л юм бол мартагдахаа больдог. Австрийн нэрт сэтгэл судлаач Зигмунд Фройд нэгэнтээ эмэгтэйчүүдийг ойлгохын эцэсгүй оньсого мэт хэмээсэн нь бий. Гэвч оньсого шиг ээдрээт бүсгүйчүүдэд тохиох түм буман асуудлыг шийдэх гаргалгаа нь ердөө тэдэнд яг юу тохиолдоод буйг “чих тавин чагнах” юм. Нийтлэлийнхээ төгсгөлийг тус бүтээлийг монгол хэлнээ утга төгс буулгасан орчуулагчийн яагаад энэ номыг унших ёстой талаарх сэтгэгдлээр өндөрлөе. “Энэ номыг уншсан эмэгтэй хүн бүр өнөөдрийг хүртэл айлд байгаа мэт харийн хүн шиг мэдрэмжтэй байсан нь өөрсдийнх нь буруу биш гэдгийг ойлгоосой. Харин энэ номыг уншсан эрэгтэй хүн бүр илүү тэгш, шударга дэлхийг бий болгоход та бүхний оролцоо ямар чухал болохыг мэдээсэй.” Б.Дуламхорлоо	> Дэлхий ертөнц ч тэр, түүний тодорхойлолт ч тэр эрэгтэйчүүдийн бүтээл. Эрэгтэйчүүд дэлхийг өөрийн өнцгөөс тайлбарлаж, түүнийгээ туйлын үнэн гэж эндүүрдэг. > > Симон Де Бувуа Ээлжит нийтлэлээрээ бид 2019 онд Их Британийн Royal Society-ийн шинжлэх ухааны чиглэлийн шилдэг номоор шалгарсан “Үл үзэгдэх эмэгтэйчүүд” бүтээлийг онцолж байна. Тус номыг туурвисан зохиолч К. Перезийн хэлснээр “Эмэгтэй хүн байхын хачирхалтай тал нь, бусдын бэлгийн дур хүслийг хангагч болох хэрэгцээ гарахад тод харагддаг хэрнээ шаардлагатай үед үл үзэгдэгч болчихдог.” нийгэмд бид амьдарч буй. Ан хийж амь зогоодог байсан үеэс эхлээд л түүхэн баримт бичгүүдэд хүн төрөлхтний соёл, биологийн хувьсалд эмэгтэй хүн хичнээн хувь нэмэр оруулсныг дутуу дулимаг багтаасан байдаг шүү дээ. Эл бүтээл нь хувийн амьдрал хийгээд албан ажил, эрүүл мэнд, аюулгүй байдал гэхчлэн нийгмийн бүхий л талбарт өгөгдлийн цоорхойн улмаас эмэгтэйчүүд хүйсийн тэгш бус байдалд хэрхэн өртөж байгаа, үүнээс улбаалан ямар ноцтой асуудал тулгарч буйг асар их баримтын тусламжтайгаар товч бөгөөд тодорхой дүрслэн өгүүлснээрээ онцлогтой. ### ТӨМӨР ХАТАГТАЙН БАГ ЗҮҮГСЭД Тоймоо эхлүүлэхээс өмнө өөрт тохиолдсон нэгэн үйл явдлын тухай та бүхэнтэй хуваалцахыг хүслээ. Том охиноо өлгийдөн авч, хоёр ой хүртэл нь гэртээ асарсны эцэст надад хүссэн ажилдаа орох боломж тохиосон юм. Шинэхэн ажлын саналын хажуугаар цэцэрлэгийн сугалаанд хожсон үйл явдлаа манай гэр бүлийнхэн тэнгэрийн умдаг атгасан аятай санаж, есдүгээр сарын нэгэн болохыг хоног тоолон хүлээсэн боловч өнөөх баяр хөөр эхний өдрөө л сарнин алга болох нь тэр. Учир юу гэвэл, төрөөс санхүүжилттэй улсын цэцэрлэгийн тарах хуваарь 17:00 цаг бол дөнгөж ажилд орсон шинэхэн ажилтан буюу миний ажил тарах цаг 18:00 байсан юм. Үнэхээр егөөтэй байгаа биз. Сургуулийн өмнөх боловсрол олгох байгууллагын үндсэн зорилго нь угтаа эцэг эхийн хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих хэдий ч хөдөлмөр эрхэлж буй тэдгээр хүмүүсийн ажилтай огтхон ч уялдаагүй цагийн хуваарийг төр засаг зохиосон нь хачирхалтай хэрэг шүү. Ийнхүү цэцэрлэгийн асуудлыг дөрвөн жилийн турш ээж ямар нэгэн ид шидийн аргаар зохицуулж, ажлаа хийх боломжийг өөртөө гаргалаа гэж бодоход “сургууль” гэх бүүр том хадны мангаа гарч ирнэ. Хэрэв таны хүүхэд төрийн өмчийн сургуульд суралцдаг бол нэгдүгээр ангийн хүүхдийн сургууль дээрээ өнгөрүүлэх хугацаа хамгийн ихдээ гурваас дөрвөн цаг байдгийг мэдэх биз ээ. Яг эндээс л бүхнийг зохицуулах чадалтай ээжийн ид шид шавхагдаж, цагаан тугаа өргөнө дөө. Цагийн ажил хийж буй ээж хэн нэгэнд төвөг удалгүйгээр бие даан хүүхдээ сургуульд зөөх ямар ч боломжгүй тогтолцоон дунд бид аж төрж байна. Монголын дийлэнх өрхийн өмнө тулгардаг дээрх бэрхшээл хэзээ ч бодлого тодорхойлогчдын шийдвэр гаргалтад нөлөөлөхүйц түвшинд очдоггүй нь гашуун бөгөөд бодит үнэн. Тиймдээ ч ээжүүд, эмэгтэйчүүд өөрсдөдөө тулгарч буй асуудлаа санааныхаа мухарт шидчихээд мартаж орхих нь элбэг. Хэрэв гомдол мэдүүлэх аваас “Ажил амьдралаа зохицуулж сураагүй, туйлын зохион байгуулалт муутай нэгэн” хэмээн цоллогдох магадлал өндөр тул хүссэн хүсээгүй бид боломжийнхоо хэрээр “эрэгтэй” дүрд хувирдаг. ### бид ялгаатай ч боломж тэгш байх боломжтой Энэ дүрд хэдий чинээ чадварлаг жүжиглэх тусам төдий чинээ чиний нийгэмд эзлэх байр суурь нэмэгдэх тул өмнөө тулгарч буй өч төчнөөн асуудлыг хэлээ хазан залгиад өнгөрөх нь бий. Гэхдээ байзнаарай, бидний туйлын үнэн хэмээн даган мөрддөг хууль журам, стандарт, суурь онол бүгд хэдэн зууны өмнө зөвхөн эрэгтэйчүүдийн оролцоотойгоор бүтээгдсэн тогтолцоо юм. Эрэгтэйчүүдэд зориулсан тоглоомын дүрмээр, тэдний дүрд орж тоглох нь эм хүйстэнд үнэхээр тэгш боломжийг авчирч чадна гэж үү? Бид хоорондоо өндрийн ялгаа, гарын чадал, жингийн зөрүү гээд тоолж барамгүй олон зүйлсээр ялгаатай. Хамгийн гол нь бид ялгаатай ч эрх тэгш боломжийг энэ нийгмээс хүртэх ёстой, үүний тулд хийх эхний алхам нь ялгааг ойлгож, хүлээн зөвшөөрөх явдал. Нээлттэй өгөгдөлгүйгээр (Big Data) орчин цагийн соёлт ертөнцийг төсөөлөхийн аргагүй. Эдийн засаг, эрүүл мэнд, боловсрол гээд бүхий л салбар өгөгдөлд тулгуурлан шийдвэр гаргаж буй. Харамсалтай нь хүйсийн тэгш бус байдал дахь өгөгдлийн асар том цоорхойн улмаас нийгмийн тогтолцоонд тэнцвэргүй байдал улам гүнзгийрч, эмэгтэйчүүдийн дуу хоолой бүдгэрсээр. Энэ чимээгүй байдал, энэ цоорхой сөрөг үр дагавруудаар ч илэрнэ. Эмэгтэйчүүдийн өдөр тутмын амьдралд нөлөөлнө. Зарим тохиолдолд багахан хэмжээгээр. Тухайлбал, эрэгтэй хүний биеийн дулаанд тохируулсан хүйтэн оффист чичирч суух, эсвэл эр хүний биеийн өндөрт тохирсон өндөр тавиурт арай ядан хүрэх гэж зүтгэх байдлаар. Мэдээж уур хүрэм. Эргэлзээгүй шударга бус. Гэхдээ амь насанд аюулгүй. Эмэгтэй хүний биеийн онцлогт тохироогүй автомашинд осолдож амиа алдахгүй харьцуулахад шүү дээ. Эсвэл шинж тэмдэг нь хэвийн бус гэсэн шалтгаанаар зүрхний шигдээсээ буруу оношлуулахтай харьцуулахад. Эрчүүдийн өгөгдөлд тулгуурласан ийм ертөнцөд амьдрах нь эмэгтэйчүүдийн аминд халтай аж. Товчхондоо, эмэгтэйчүүдийн тухай өгөгдөл цуглуулж чадахгүй байгаагаараа бид хүйс болон жендэрээр ялгаварлан гадуурхах үзэлтэй эвлэрч байгаа хэрэг. Хэрэв та одоог хүртэл эр, эм хүмүүс хангалттай тэгш боломжийг хүртэн амьдарч буй хэмээн бодсоор буй бол дараачийн хэсэгт анхаарлаа хандуулна уу. ### Суултуур ба хүчирхийлэл Дэлхийн нийт хүн амын гуравны нэг нь зохистой ариун цэврийн өрөө ашиглах боломжгүй байдаг. НҮБ-ийн тооцоогоор гурван эмэгтэй тутмын нэг нь аюулгүй бие засах боломжгүй амьдардаг аж. Энэ асуудал бүх нийтэд хамаатай ч бодит амьдрал дээр эмэгтэйчүүдэд бүр илүү хурцадмал тусдаг. Эрэгтэйчүүд хүссэн газраа бие засах хэвийн үзэгдэл бол эмэгтэйчүүдийн бусдын нүдэн дээр хүндрэх нь байж болшгүй ичмээр үйлдэл. 2015 оны судалгаагаар Мумбайн нийт эмэгтэйчүүдийн 12.5 хувь нь шөнийн цагаар гадаа талбайд хүндэрдэг гэсэн байна. Нийтийн ариун цэврийн өрөө рүү харанхуй гудмаар ганцаар алхахаас зайлсхийж, гадаа бие засахыг илүүд үздэг гэсэн үг. Гэвч гадна талбай ч аюултай. Эмэгтэйчүүд бие засдаг гэх газруудад эрэгтэйчүүд отож, бэлгийн хүчирхийлэл үйлдэх бодит эрсдэл тэнд бий. Хүн бүрд хүлээн зөвшөөрөгдсөн үндсэн хэрэгцээгээ хангахаар явж байгаа эмэгтэйчүүд ямар хэмжээний хүчирхийлэл, доромжлол амсаж байгаа тухай мэдээлэл асар дутмаг. 2016 онд хийгдсэн нэгэн судалгаагаар гадна талбайд бие засдаг эмэгтэйчүүд гэртээ ариун цэврийн өрөөтэй бусадтайгаа харьцуулахад хүчирхийлэлд өртөх магадлал хоёр дахин өндөр байдаг аж. Хэрэвзээ танд энэ тоо баримтууд хол хөндий сонсогдож байвал Монгол улсынхаа жишээ рүү шилжвэл ямар вэ? Сэтгүүлч миний бие нэлээд хэдэн жилийн өмнө сумдын сургуулийн дотуур байрны ариун цэврийн байгууламжийн асуудлын тухай нийтлэл бичиж байх явцдаа ч энэ номд дурдагдсантай яг ижил асуудлыг олж харсан билээ. ### АНХААРЛЫН ТӨВӨӨС АНГИД МОДОН ЖОРЛОН Манай улсын хэмжээнд буй сумдын дотуур байранд нийтдээ 34,000 гаруй хүүхэд амьдардаг бөгөөд нийт байрны 74 хувь нь стандартын шаардлага огт хангаагүй модон жорлонтой. Дүн өвлийн хүйтэнд гадаа жорлонд бие засдагаас болж хүүхдүүд бөөр, давсагны өвчтэй болохоос гадна дулааны улиралд бохирдол ихтэй, ариутгаагүйгээс элдэв халдварт өвчин тусах ч эрсдэлтэй. Ахлах ангийн охиноос нөхцөл байдлын талаар асуухад “Охид, хөвгүүд бүгд л усанд явна, түлээ бэлдэнэ, угаадсаа асгана гээд ажил айхтар их. Өвлийн хүйтэнд зарим охид доороосоо даарснаас болж цистит гээд эмэгтэйчүүдийн өвчин тусна. Модон жорлонг эрэгтэй, эмэгтэйгээр нь хуваасан ч хаана, хэн орж байгааг мэдэх боломжгүй учраас шөнө оройн цагаар дэггүй хөвгүүд охидыг айлгаж ичээх явдал хүртэл гарна шүү дээ. Бас ариун цэврээ хэрэглэлээ тухтай солих боломж хомс байдаг нь хамгийн хэцүү. Заримдаа жорлон орох гэсээр байтал сарын тэмдэг нэвтэрчихдэг нь үнэхээр санаа зовмоор” хэмээн хариулж байсан юм. Сурагчдын ариун цэвэр, эрүүл ахуйн орчин нөхцөлийг сайжруулснаар ямар бодит давуу талууд үүсэх тухай хийсэн судалгаа, боловсруулсан өгөгдөл мэдээж байхгүй нь ойлгомжтой. Олон улсын болон Монголын жишээг харьцуулахад дэлхийн хүн амын талынх нь хэрэгцээг огт тооцохгүй байгаа нь нөөц бололцоо дутмагийнх бус шийдвэр гаргагч эрх мэдэлтнүүд юунд ач холбогдол өгч, юуг орхигдуулж байгаагаас шалтгаалж байгаа хэрэг. Санаатай бөгөөд санамсаргүй эсэхээс үл хамааран бид эмэгтэйчүүдийн хэрэгцээг чухалчлахгүй байгаа нь харагдаж буй. ### ТЭГВЭЛ ЦААШИД ХЭРХЭХ ВЭ? “Үл үзэгдэх Эмэгтэйчүүд” бол хүн төрөлхтний хагасыг огт ойшоохгүй байх үед ямар үр дагавар бий болох тухай туйлын обьектив судалгааны ажил юм. Өгөгдөл дутмагийн улмаас эмэгтэйчүүд хот төлөвлөлт, улс төр, ажлын байран дээр хэрхэн хохирч байгаа үнэн түүхийг илчилсэн бүтээл. Гэхдээ сайн мэдээ гэвэл эмэгтэйчүүд эрчүүдийн сүүдэр дороос өндийж, дуу хоолойгоо хүчтэй илэрхийлж эхлэхэд нөхцөл байдал өөрчлөгдөж болох тухай итгэл найдварын тухай ч өгүүлнэ. Эрчүүдэд ч мөн адил биднийг танин мэдэх, хэрэгцээг нь ойлгох шаардлага бий. Бид өөрсдийнхөө зовлонг чанга гэгч нь тоочихгүй бол тэд хэрхэн биднийг ойлгож, хамтдаа тэгш боломжийг хүртэх нийгмийг цогцлоох билээ? Зохиогчийн бичсэнчлэн хүйс, жендэрт суурилсан өгөгдлийн цоорхойн шийдэл нь маш тодорхой, эмэгтэйчүүдийн төлөөллийн ялгааг арилгах хэрэгтэй. Эмэгтэйчүүд шийдвэр гаргах үйл ажиллагаанд, судалгаанд, мэдлэгийн үйлдвэрлэлд оролцож эхлэх л юм бол мартагдахаа больдог. Австрийн нэрт сэтгэл судлаач Зигмунд Фройд нэгэнтээ эмэгтэйчүүдийг ойлгохын эцэсгүй оньсого мэт хэмээсэн нь бий. Гэвч оньсого шиг ээдрээт бүсгүйчүүдэд тохиох түм буман асуудлыг шийдэх гаргалгаа нь ердөө тэдэнд яг юу тохиолдоод буйг “чих тавин чагнах” юм. Нийтлэлийнхээ төгсгөлийг тус бүтээлийг монгол хэлнээ утга төгс буулгасан орчуулагчийн яагаад энэ номыг унших ёстой талаарх сэтгэгдлээр өндөрлөе. > “Энэ номыг уншсан эмэгтэй хүн бүр өнөөдрийг хүртэл айлд байгаа мэт харийн хүн шиг мэдрэмжтэй байсан нь өөрсдийнх нь буруу биш гэдгийг ойлгоосой. Харин энэ номыг уншсан эрэгтэй хүн бүр илүү тэгш, шударга дэлхийг бий болгоход та бүхний оролцоо ямар чухал болохыг мэдээсэй.” > > Б.Дуламхорлоо
https://unread.today/c/book-mongol-khun-tsuwral	Номын тухай	Altankhuyag Baldorj	2022-04-30T00:00:00	4 сарын 30, 2022	"Монгол хүн" цуврал – зурагт номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div>Монголын улсын түүхэнд өөрийн нэрийг тодоор сийлж үлдээсэн сод хүмүүсийн намтар, тэдний үйл хэргийг зохиомжлон хүүрнэж, зургаар илэрхийлсэн "Монгол хүн" цуврал хэвлэгдэн гарав. Уг цувралын эхний хоёр ном их зохиолч Д.Нацагдорж, уртын дуучин Н.Норовбанзад нарын тухай өгүүлэх юм. Тус бүтээлийг Монсудар хэвлэлийн газрын Жангар редакцаас эрхлэн гаргажээ. </div><div><br></div><div>Бид гадаадын сод хүмүүсийн бүтээл туурвил, тэдний гавьяаг шимтэн дуулах номуудыг уншиж, амьдралдаа жишээлэн авч, намтар, эрдэм боловсрол, амьдралын туршлагаас нь суралцахыг эрмэлздэг. Тэгвэл монголчууд бид ч өөрсдийн гэсэн сод хүмүүстэй. Тэдний нөр их хөдөлмөр, соён гэгээрлийн ажил, авьяас билгийг ирээдүйн хүүхэд залуустаа үнэн зөвөөр нь танин мэдүүлэхэд энэхүү цувралын үнэ цэн оршиж буй билээ. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЗОХИОЛ – ДАШДОРЖИЙН НАЦАГДОРЖ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/08ddc47e6e7ee12795eab4f1876ec0be.png"></p><p></p><p><br></p><p>Монголын орчин үеийн уран зохиолыг үндэслэгч <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%94%D0%B0%D1%88%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B6%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D0%9D%D0%B0%D1%86%D0%B0%D0%B3%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B6" target="_blank">Дашдоржийн Нацагдорж</a>. Ихэнх хүүхэд уг өгүүлбэртэй уран зохиолын сурах бичгээс анхлан танилцдаг. Харин өсөх тусам түүний товч намтар, ганц нэг шүлэг, хэд гурван өгүүлбэрийг уншихаас хэтрэхгүй. Өдгөө ч ялгаагүй Д.Нацагдоржийн "Бүрэн зохиол" хэмээх ботиуд нь эрдэм шинжилгээний ажилчид, номын сан, хэд гурвын зохиолчдын ширээн дээр цөөн тоотойгоор хэвлэгдэж хүрнэ. Тиймээс л нэгэн сод бичгийн хүмүүний үйл хэрэг, бүтээлүүдтэй тэр бүр танилцаж чаддаггүй. Бид өөрсдөө бэлдэж, бичиж туурвиж өгөөгүй учир "Хүүхэд маань ном уншихгүй байна. Нацагдоржийг сайн мэддэггүй" хэмээх нь тун буруу. Тэр л цаг мөчүүдэд "<a href="https://www.internom.mn/%D0%BD%D0%BE%D0%BC/%D0%B4%D0%BD%D0%B0%D1%86%D0%B0%D0%B3%D0%B4%D0%BE%D1%80%D0%B6-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB-%D1%85%D2%AF%D0%BD" target="_blank">Д.Нацагдорж</a>" зурагт ном хэвлэгдэн гарсан нь тун авууштай үйл хэрэг юм.</p><p>Уг бүтээлийг Жангар редакцын зураач <a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100034869090838" target="_blank">Б.Төрмөнх</a> зурж, зохиолыг нь мөн бийрлэжээ.</p><p>Тус номд Д.Нацагдоржийн бага наснаас тодорсон бичгийн эрдэм, өсөх наснаас эрхэлсэн үйл хэрэг, цаашдын амьдралын туулсан замнал, Германд боловсрол эзэмшсэн байдал, хайр сэтгэл болоод эх орондоо буцсаны хойно хэрхэн хэлмэгдсэн зэрэг бүхий л амьдралыг нь тун товч, хүүхдэд ойлгомжтой байдлаар хүүрнэсэн аж. <br> <br></p> <blockquote><p> “Тэр хүйтэн шоронд тун ихээр зовж шанална. Багаас бие муутай байсан болохоор бие нь өдрөөс өдөрт муудсаар л байлаа. Хэдийгээр шоронд байсан ч эхнэрийнхээ эргэлтээр ирэхдээ өгсөн чихрийн цаасан дээр ч шүлгээ бичиж байсан юм”. </p> <cite><p>"Монгол хүн" цуврал</p> </cite></blockquote><p></p><p>Мөнхүү номын онцлууштай өөр нэг зүйл бол "Цаглавар". Д.Нацагдоржийн амьдралын чухал мөчүүдийг он цагийн хэлхээсээр нэг өгүүлбэрт багтаан тайлбарлаж, тэр бүрт нь зургаар баяжуулсан хавсралт хэсэг нь бага насны хүүхдүүд уншихад тун тохиромжтой. Үүнээс гадна номд өгүүлэгдэх дүрүүдийн цол хэргэм, ажил, тухайн үеийн нийгмийн нэршил, холбогдох хүмүүсийн нэр зэргийг тодруулсан "Үгийн тайлбар"-ыг хавсаргаж өгчээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/c08ea6b37aaedd90c000fa41f89a079d.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ЗУРАГ </h3><p></p><p>Мэдээж энэхүү цувралын хувьд зураг хамгийн чухал. Номын зургуудад хөх болоод улаан хүрэн өнгө илүүтэй давамгайлна. Энэ их зохиолчийн амьдрал тийм ч шулуун дардан, баяр хөөрөөр дүүрэн байгаагүйг илтгэх шиг санагдана. Басхүү зарим газарт фото зургийг уран зурагтай уялдуулан бүтээсэн нь тун ч шинэлэг болсон юм. Учир нь он цагийн хувьд алслагдсан боловч түүхэн бие хүн тул хүүхдүүд зөвхөн зураачийн төсөөлөлд амилснаар бус бодит дүр зургийг нь харж, Д.Нацагдоржийг мэдэх нь чухал. Иймээс уран бүтээлчийн уг санаа нь номын зургийн гол агуулгыг илүүтэй тодорхойлж байна.</p><p>Номын зургууд зөвхөн их зохиолчоос гадна тухайн үеийн аж төрөхүй, хүмүүсийн дүр төрх, байгууламж, хувцас хэрэглэл, үйл явдлыг мөн давхар илэрхийлнэ.</p><p>Монголын нийгэм болоод уран зохиолын ертөнцөд тодорсон авьяастан Д.Нацагдоржийн үйл хэрэг, амьдралын замналтай танилцаж, түүгээр бахархах, эрдэм мэдлэгийг чухалчлан үзэх сэтгэгдлийг энэхүү бүтээл хүүхэд бүрд өгч чадах билээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЗОХИОЛ – НАМЖИЛЫН НОРОВБАНЗАД <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/55843e7d310edee471c77b5115baa36b.png"></p><p></p><p><br></p><p>Уртын дууны шуранхайг монголын тал нутгаас өртөөлүүлэн дэлхийн театр хүртэл эгшиглүүлсэн эрхэм бол<a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B0%D0%BC%D0%B6%D0%B8%D0%BB%D1%8B%D0%BD_%D0%9D%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%B4" target="_blank"> Намжилын Норовбанзад </a>билээ. Тэрээр Оросын Москва хотноо болсон дэлхийн оюутан, залуучуудын их наадамд "<a href="https://www.youtube.com/watch?v=sh5UxbUJKrw" target="_blank">Сэрүүн сайхан хангай</a>" хэмээх уртын дуугаа дуулж гурван алтан медаль хүртэж байв.</p><p>Энэхүү номд түүний дуунд дурлаж явсан бага насны өдрүүдээс эхлээд дэлхийн хургачин охин дэлхийн театрын тайзнаа гарсан амьдралын сэтгэл хөдөлгөм түүхийг намтар дээр нь тулгуурлаж, дахин зохиож бичсэн нь бий. Ингэхдээ зөвхөн дуутай холбоотой дурсамж, уртын дууны гайхамшигт чанарыг хүүхдүүдэд ойлгомжтой байдлаар хүүрнэсэн нь илт. Тиймээс уг бүтээлтэй танилцсаны дараа дэлхийн соёлын өвд бүртгэгдсэн уртын дуугаа дуулж сурах хүсэл эрмэлзэл бяцхан зүрхнүүдийн дунд гялсхийсэн оч бадруулах нь мэдээж.</p><p>"<a href="https://www.internom.mn/%D0%BD%D0%BE%D0%BC/%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%B4-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB-%D1%85%D2%AF%D0%BD-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB-%D1%85%D2%AF%D0%BD" target="_blank">Монгол хүн" цувралын хоёр дахь</a> нь болох уг номын зохиолчоор Б. Батцэцэг ажиллаж, зургийг Б.Гантулга урлажээ.</p> <blockquote><p>“Уртын дуугаа дуулахаар хүн бүр чимээгүй анхааралтай сонсоно. Тайзан дээр гарахад хүмүүс намайг хүндлэн хайрлана. Дуулаад дуусахад тайзнаас буугаад ортол минь тасралтгүй алга ташна. Энэ бүхэн уртын дууны маань л ид шид юм шүү дээ”.</p> <cite><p>"Монгол хүн" цуврал</p> </cite></blockquote><p></p><p>Мөн эл бүтээл ч ялгаагүй <a href="https://www.internom.mn/%D0%BD%D0%BE%D0%BC/%D0%BD%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B1%D0%B0%D0%BD%D0%B7%D0%B0%D0%B4-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB-%D1%85%D2%AF%D0%BD-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB-%D1%85%D2%AF%D0%BD" target="_blank">Н.Норовбанзад</a> дуучны амьдралын чухал үеүдийг он цагийн хэлхээгээр тодорхойлж, хүүхдүүдэд намтрынх нь тухай гол мэдээллүүдийг хүргэх "цаглавар"-тай. Басхүү намтар судалгааны зохиолд ашигласан ном зүй, цахим эх сурвалжийг тодорхой зааж, хавсралтаар нэмж өгчээ. Тиймээс дуучны тухай илүү нарийн судалж, танин мэдэхийг зорьвол тус хэсэгтэй сайтар танилцах нь чухал. </p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/a34c3c0dda9eec63206b7abe7afddf5b.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ЗУРАГ </div></h3><p></p><p>Хүн хийж байгаа ажлаа эхлээд сайн ойлгох нь чухал. Үүнээс үүдэлтэйгээр ном сурах бичиг, хүүхдийн бүтээл туурвихад уламжлалт ёс заншил, өв соёлын тухай асуудал зайлшгүй хөндөгдөж таарна. Өдгөө аль ч нөхцөлд бид уламжлалаас хэт хөндийрч буй талаар дор бүрнээ ярьдаг болсон. Гэтэл хотжилт, техник технологийн хөгжил, орчин ахуйгаас хамаараад иргэншил дагасан нүүдэл хийх зайлшгүй шаардлагатай байсан учраас тэр. Үгүй бол уламжлал руу хэт туйлширч хандах дээрээ тулбал хэдэн арван жилээр улс орны хөгжил ухрах хэмжээнд очно. Энэ нь уламжлалыг үгүйсгэж байгаа хэрэг бус. Гол нь уламжлал гэж юу вэ? Яг өнөөдөр хүүхдүүдэд ном соёлоор дамжуулан ямар уламжлалыг түгээх хэрэгтэй бол гэдэг дээр анхаарч ажиллах нь зүй ёсных юм.</p><p>Харин "Н.Норовбанзад" номын зургууд нь уламжлал болоод орчин үеийн хүүхдийн сэтгэхүйд гойд тохирсон хосолмол шинжтэй, тосон будгийн зургуудаас голчлон бүтжээ. Магад тухайн хүүхэд хуулаад зурчихаж болмоор, нэг ёсондоо зургийн багшийн үүргийг ч давхар гүйцэтгэж болох шиг санагдана.</p><p>Энэ бүгдээс гадна уг номын зурагт, театр, хөдөө ахуй, морин хуур зэргийг тод томруун харуулснаас гадна ерөнхий дэвсгэр нь ягаан өнгөтэй. Тэрхүү тод ягаан өнгө нь уртын дуучны гялалзсан их амжилтыг тод гаргахаас гадна хүүхдийн сэтгэхүйд ч дүрийг бусдаас ялгамжтайгаар авч үзэхэд чиг баримжаа болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ЭЦЭСТ НЬ</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/0f3ec2d4481e5c129ed522c58b6b6c80.png"></p><p></p><p><br></p><p>Монгол орны гэрэлт ирээдүйд сэтгэл зовнин, тэдгээрт урлаг соёл, эрдэм боловсрол түгээх их үйл хэргийг түүчээлэн эхлүүлсэн их соён гэгээрүүлэгч Д.Нацагдорж болон уртын дууны гайхамшгийг монголд төдийгүй дэлхий дахинаа таниулж чадсан "Уртын дууны хатан хаан" хэмээх нэрийг ард олноосоо хүртэж, сод хүмүүн Н.Норовбанзанд нарын намтар, түүхээс сэдэвлэсэн уг бүтээлийг хүүхэд, залуус бүр идэвхтэй унших биз ээ.</p><p>Бид бахархах түүхтэй, бахархам түүхийн эзэдтэй ард түмэн. Харин тэдгээрийн үйл хэрэг, туулсан амьдралын замнал, үлдээсэн эрдмийн их өвөөс нь үргэлж суралцаж, танин мэдэх нь нэн чухал. "Монгол хүн" цувралын үр өгөөж, агуулга, үнэ цэн нь таны хүүхдийг ч мөн соёл боловсрол, эрдэм мэдлэгийн замд хөтлөх болов уу.</p> </div>	Монголын улсын түүхэнд өөрийн нэрийг тодоор сийлж үлдээсэн сод хүмүүсийн намтар, тэдний үйл хэргийг зохиомжлон хүүрнэж, зургаар илэрхийлсэн "Монгол хүн" цуврал хэвлэгдэн гарав. Уг цувралын эхний хоёр ном их зохиолч Д.Нацагдорж, уртын дуучин Н.Норовбанзад нарын тухай өгүүлэх юм. Тус бүтээлийг Монсудар хэвлэлийн газрын Жангар редакцаас эрхлэн гаргажээ. Бид гадаадын сод хүмүүсийн бүтээл туурвил, тэдний гавьяаг шимтэн дуулах номуудыг уншиж, амьдралдаа жишээлэн авч, намтар, эрдэм боловсрол, амьдралын туршлагаас нь суралцахыг эрмэлздэг. Тэгвэл монголчууд бид ч өөрсдийн гэсэн сод хүмүүстэй. Тэдний нөр их хөдөлмөр, соён гэгээрлийн ажил, авьяас билгийг ирээдүйн хүүхэд залуустаа үнэн зөвөөр нь танин мэдүүлэхэд энэхүү цувралын үнэ цэн оршиж буй билээ. ЗОХИОЛ – ДАШДОРЖИЙН НАЦАГДОРЖ Монголын орчин үеийн уран зохиолыг үндэслэгч Дашдоржийн Нацагдорж . Ихэнх хүүхэд уг өгүүлбэртэй уран зохиолын сурах бичгээс анхлан танилцдаг. Харин өсөх тусам түүний товч намтар, ганц нэг шүлэг, хэд гурван өгүүлбэрийг уншихаас хэтрэхгүй. Өдгөө ч ялгаагүй Д.Нацагдоржийн "Бүрэн зохиол" хэмээх ботиуд нь эрдэм шинжилгээний ажилчид, номын сан, хэд гурвын зохиолчдын ширээн дээр цөөн тоотойгоор хэвлэгдэж хүрнэ. Тиймээс л нэгэн сод бичгийн хүмүүний үйл хэрэг, бүтээлүүдтэй тэр бүр танилцаж чаддаггүй. Бид өөрсдөө бэлдэж, бичиж туурвиж өгөөгүй учир "Хүүхэд маань ном уншихгүй байна. Нацагдоржийг сайн мэддэггүй" хэмээх нь тун буруу. Тэр л цаг мөчүүдэд " Д.Нацагдорж " зурагт ном хэвлэгдэн гарсан нь тун авууштай үйл хэрэг юм. Уг бүтээлийг Жангар редакцын зураач Б.Төрмөнх зурж, зохиолыг нь мөн бийрлэжээ. Тус номд Д.Нацагдоржийн бага наснаас тодорсон бичгийн эрдэм, өсөх наснаас эрхэлсэн үйл хэрэг, цаашдын амьдралын туулсан замнал, Германд боловсрол эзэмшсэн байдал, хайр сэтгэл болоод эх орондоо буцсаны хойно хэрхэн хэлмэгдсэн зэрэг бүхий л амьдралыг нь тун товч, хүүхдэд ойлгомжтой байдлаар хүүрнэсэн аж. “Тэр хүйтэн шоронд тун ихээр зовж шанална. Багаас бие муутай байсан болохоор бие нь өдрөөс өдөрт муудсаар л байлаа. Хэдийгээр шоронд байсан ч эхнэрийнхээ эргэлтээр ирэхдээ өгсөн чихрийн цаасан дээр ч шүлгээ бичиж байсан юм”. "Монгол хүн" цуврал Мөнхүү номын онцлууштай өөр нэг зүйл бол "Цаглавар". Д.Нацагдоржийн амьдралын чухал мөчүүдийг он цагийн хэлхээсээр нэг өгүүлбэрт багтаан тайлбарлаж, тэр бүрт нь зургаар баяжуулсан хавсралт хэсэг нь бага насны хүүхдүүд уншихад тун тохиромжтой. Үүнээс гадна номд өгүүлэгдэх дүрүүдийн цол хэргэм, ажил, тухайн үеийн нийгмийн нэршил, холбогдох хүмүүсийн нэр зэргийг тодруулсан "Үгийн тайлбар"-ыг хавсаргаж өгчээ. ЗУРАГ Мэдээж энэхүү цувралын хувьд зураг хамгийн чухал. Номын зургуудад хөх болоод улаан хүрэн өнгө илүүтэй давамгайлна. Энэ их зохиолчийн амьдрал тийм ч шулуун дардан, баяр хөөрөөр дүүрэн байгаагүйг илтгэх шиг санагдана. Басхүү зарим газарт фото зургийг уран зурагтай уялдуулан бүтээсэн нь тун ч шинэлэг болсон юм. Учир нь он цагийн хувьд алслагдсан боловч түүхэн бие хүн тул хүүхдүүд зөвхөн зураачийн төсөөлөлд амилснаар бус бодит дүр зургийг нь харж, Д.Нацагдоржийг мэдэх нь чухал. Иймээс уран бүтээлчийн уг санаа нь номын зургийн гол агуулгыг илүүтэй тодорхойлж байна. Номын зургууд зөвхөн их зохиолчоос гадна тухайн үеийн аж төрөхүй, хүмүүсийн дүр төрх, байгууламж, хувцас хэрэглэл, үйл явдлыг мөн давхар илэрхийлнэ. Монголын нийгэм болоод уран зохиолын ертөнцөд тодорсон авьяастан Д.Нацагдоржийн үйл хэрэг, амьдралын замналтай танилцаж, түүгээр бахархах, эрдэм мэдлэгийг чухалчлан үзэх сэтгэгдлийг энэхүү бүтээл хүүхэд бүрд өгч чадах билээ. ЗОХИОЛ – НАМЖИЛЫН НОРОВБАНЗАД Уртын дууны шуранхайг монголын тал нутгаас өртөөлүүлэн дэлхийн театр хүртэл эгшиглүүлсэн эрхэм бол Намжилын Норовбанзад билээ. Тэрээр Оросын Москва хотноо болсон дэлхийн оюутан, залуучуудын их наадамд " Сэрүүн сайхан хангай " хэмээх уртын дуугаа дуулж гурван алтан медаль хүртэж байв. Энэхүү номд түүний дуунд дурлаж явсан бага насны өдрүүдээс эхлээд дэлхийн хургачин охин дэлхийн театрын тайзнаа гарсан амьдралын сэтгэл хөдөлгөм түүхийг намтар дээр нь тулгуурлаж, дахин зохиож бичсэн нь бий. Ингэхдээ зөвхөн дуутай холбоотой дурсамж, уртын дууны гайхамшигт чанарыг хүүхдүүдэд ойлгомжтой байдлаар хүүрнэсэн нь илт. Тиймээс уг бүтээлтэй танилцсаны дараа дэлхийн соёлын өвд бүртгэгдсэн уртын дуугаа дуулж сурах хүсэл эрмэлзэл бяцхан зүрхнүүдийн дунд гялсхийсэн оч бадруулах нь мэдээж. " Монгол хүн" цувралын хоёр дахь нь болох уг номын зохиолчоор Б. Батцэцэг ажиллаж, зургийг Б.Гантулга урлажээ. “Уртын дуугаа дуулахаар хүн бүр чимээгүй анхааралтай сонсоно. Тайзан дээр гарахад хүмүүс намайг хүндлэн хайрлана. Дуулаад дуусахад тайзнаас буугаад ортол минь тасралтгүй алга ташна. Энэ бүхэн уртын дууны маань л ид шид юм шүү дээ”. "Монгол хүн" цуврал Мөн эл бүтээл ч ялгаагүй Н.Норовбанзад дуучны амьдралын чухал үеүдийг он цагийн хэлхээгээр тодорхойлж, хүүхдүүдэд намтрынх нь тухай гол мэдээллүүдийг хүргэх "цаглавар"-тай. Басхүү намтар судалгааны зохиолд ашигласан ном зүй, цахим эх сурвалжийг тодорхой зааж, хавсралтаар нэмж өгчээ. Тиймээс дуучны тухай илүү нарийн судалж, танин мэдэхийг зорьвол тус хэсэгтэй сайтар танилцах нь чухал. ЗУРАГ Хүн хийж байгаа ажлаа эхлээд сайн ойлгох нь чухал. Үүнээс үүдэлтэйгээр ном сурах бичиг, хүүхдийн бүтээл туурвихад уламжлалт ёс заншил, өв соёлын тухай асуудал зайлшгүй хөндөгдөж таарна. Өдгөө аль ч нөхцөлд бид уламжлалаас хэт хөндийрч буй талаар дор бүрнээ ярьдаг болсон. Гэтэл хотжилт, техник технологийн хөгжил, орчин ахуйгаас хамаараад иргэншил дагасан нүүдэл хийх зайлшгүй шаардлагатай байсан учраас тэр. Үгүй бол уламжлал руу хэт туйлширч хандах дээрээ тулбал хэдэн арван жилээр улс орны хөгжил ухрах хэмжээнд очно. Энэ нь уламжлалыг үгүйсгэж байгаа хэрэг бус. Гол нь уламжлал гэж юу вэ? Яг өнөөдөр хүүхдүүдэд ном соёлоор дамжуулан ямар уламжлалыг түгээх хэрэгтэй бол гэдэг дээр анхаарч ажиллах нь зүй ёсных юм. Харин "Н.Норовбанзад" номын зургууд нь уламжлал болоод орчин үеийн хүүхдийн сэтгэхүйд гойд тохирсон хосолмол шинжтэй, тосон будгийн зургуудаас голчлон бүтжээ. Магад тухайн хүүхэд хуулаад зурчихаж болмоор, нэг ёсондоо зургийн багшийн үүргийг ч давхар гүйцэтгэж болох шиг санагдана. Энэ бүгдээс гадна уг номын зурагт, театр, хөдөө ахуй, морин хуур зэргийг тод томруун харуулснаас гадна ерөнхий дэвсгэр нь ягаан өнгөтэй. Тэрхүү тод ягаан өнгө нь уртын дуучны гялалзсан их амжилтыг тод гаргахаас гадна хүүхдийн сэтгэхүйд ч дүрийг бусдаас ялгамжтайгаар авч үзэхэд чиг баримжаа болно. ЭЦЭСТ НЬ Монгол орны гэрэлт ирээдүйд сэтгэл зовнин, тэдгээрт урлаг соёл, эрдэм боловсрол түгээх их үйл хэргийг түүчээлэн эхлүүлсэн их соён гэгээрүүлэгч Д.Нацагдорж болон уртын дууны гайхамшгийг монголд төдийгүй дэлхий дахинаа таниулж чадсан "Уртын дууны хатан хаан" хэмээх нэрийг ард олноосоо хүртэж, сод хүмүүн Н.Норовбанзанд нарын намтар, түүхээс сэдэвлэсэн уг бүтээлийг хүүхэд, залуус бүр идэвхтэй унших биз ээ. Бид бахархах түүхтэй, бахархам түүхийн эзэдтэй ард түмэн. Харин тэдгээрийн үйл хэрэг, туулсан амьдралын замнал, үлдээсэн эрдмийн их өвөөс нь үргэлж суралцаж, танин мэдэх нь нэн чухал. "Монгол хүн" цувралын үр өгөөж, агуулга, үнэ цэн нь таны хүүхдийг ч мөн соёл боловсрол, эрдэм мэдлэгийн замд хөтлөх болов уу.	Монголын улсын түүхэнд өөрийн нэрийг тодоор сийлж үлдээсэн сод хүмүүсийн намтар, тэдний үйл хэргийг зохиомжлон хүүрнэж, зургаар илэрхийлсэн "Монгол хүн" цуврал хэвлэгдэн гарав. Уг цувралын эхний хоёр ном их зохиолч Д.Нацагдорж, уртын дуучин Н.Норовбанзад нарын тухай өгүүлэх юм. Тус бүтээлийг Монсудар хэвлэлийн газрын Жангар редакцаас эрхлэн гаргажээ. Бид гадаадын сод хүмүүсийн бүтээл туурвил, тэдний гавьяаг шимтэн дуулах номуудыг уншиж, амьдралдаа жишээлэн авч, намтар, эрдэм боловсрол, амьдралын туршлагаас нь суралцахыг эрмэлздэг. Тэгвэл монголчууд бид ч өөрсдийн гэсэн сод хүмүүстэй. Тэдний нөр их хөдөлмөр, соён гэгээрлийн ажил, авьяас билгийг ирээдүйн хүүхэд залуустаа үнэн зөвөөр нь танин мэдүүлэхэд энэхүү цувралын үнэ цэн оршиж буй билээ. ### ЗОХИОЛ – ДАШДОРЖИЙН НАЦАГДОРЖ Монголын орчин үеийн уран зохиолыг үндэслэгч Дашдоржийн Нацагдорж. Ихэнх хүүхэд уг өгүүлбэртэй уран зохиолын сурах бичгээс анхлан танилцдаг. Харин өсөх тусам түүний товч намтар, ганц нэг шүлэг, хэд гурван өгүүлбэрийг уншихаас хэтрэхгүй. Өдгөө ч ялгаагүй Д.Нацагдоржийн "Бүрэн зохиол" хэмээх ботиуд нь эрдэм шинжилгээний ажилчид, номын сан, хэд гурвын зохиолчдын ширээн дээр цөөн тоотойгоор хэвлэгдэж хүрнэ. Тиймээс л нэгэн сод бичгийн хүмүүний үйл хэрэг, бүтээлүүдтэй тэр бүр танилцаж чаддаггүй. Бид өөрсдөө бэлдэж, бичиж туурвиж өгөөгүй учир "Хүүхэд маань ном уншихгүй байна. Нацагдоржийг сайн мэддэггүй" хэмээх нь тун буруу. Тэр л цаг мөчүүдэд "Д.Нацагдорж" зурагт ном хэвлэгдэн гарсан нь тун авууштай үйл хэрэг юм. Уг бүтээлийг Жангар редакцын зураач Б.Төрмөнх зурж, зохиолыг нь мөн бийрлэжээ. Тус номд Д.Нацагдоржийн бага наснаас тодорсон бичгийн эрдэм, өсөх наснаас эрхэлсэн үйл хэрэг, цаашдын амьдралын туулсан замнал, Германд боловсрол эзэмшсэн байдал, хайр сэтгэл болоод эх орондоо буцсаны хойно хэрхэн хэлмэгдсэн зэрэг бүхий л амьдралыг нь тун товч, хүүхдэд ойлгомжтой байдлаар хүүрнэсэн аж. > “Тэр хүйтэн шоронд тун ихээр зовж шанална. Багаас бие муутай байсан болохоор бие нь өдрөөс өдөрт муудсаар л байлаа. Хэдийгээр шоронд байсан ч эхнэрийнхээ эргэлтээр ирэхдээ өгсөн чихрийн цаасан дээр ч шүлгээ бичиж байсан юм”. > > "Монгол хүн" цуврал Мөнхүү номын онцлууштай өөр нэг зүйл бол "Цаглавар". Д.Нацагдоржийн амьдралын чухал мөчүүдийг он цагийн хэлхээсээр нэг өгүүлбэрт багтаан тайлбарлаж, тэр бүрт нь зургаар баяжуулсан хавсралт хэсэг нь бага насны хүүхдүүд уншихад тун тохиромжтой. Үүнээс гадна номд өгүүлэгдэх дүрүүдийн цол хэргэм, ажил, тухайн үеийн нийгмийн нэршил, холбогдох хүмүүсийн нэр зэргийг тодруулсан "Үгийн тайлбар"-ыг хавсаргаж өгчээ. ### ЗУРАГ Мэдээж энэхүү цувралын хувьд зураг хамгийн чухал. Номын зургуудад хөх болоод улаан хүрэн өнгө илүүтэй давамгайлна. Энэ их зохиолчийн амьдрал тийм ч шулуун дардан, баяр хөөрөөр дүүрэн байгаагүйг илтгэх шиг санагдана. Басхүү зарим газарт фото зургийг уран зурагтай уялдуулан бүтээсэн нь тун ч шинэлэг болсон юм. Учир нь он цагийн хувьд алслагдсан боловч түүхэн бие хүн тул хүүхдүүд зөвхөн зураачийн төсөөлөлд амилснаар бус бодит дүр зургийг нь харж, Д.Нацагдоржийг мэдэх нь чухал. Иймээс уран бүтээлчийн уг санаа нь номын зургийн гол агуулгыг илүүтэй тодорхойлж байна. Номын зургууд зөвхөн их зохиолчоос гадна тухайн үеийн аж төрөхүй, хүмүүсийн дүр төрх, байгууламж, хувцас хэрэглэл, үйл явдлыг мөн давхар илэрхийлнэ. Монголын нийгэм болоод уран зохиолын ертөнцөд тодорсон авьяастан Д.Нацагдоржийн үйл хэрэг, амьдралын замналтай танилцаж, түүгээр бахархах, эрдэм мэдлэгийг чухалчлан үзэх сэтгэгдлийг энэхүү бүтээл хүүхэд бүрд өгч чадах билээ. ### ЗОХИОЛ – НАМЖИЛЫН НОРОВБАНЗАД Уртын дууны шуранхайг монголын тал нутгаас өртөөлүүлэн дэлхийн театр хүртэл эгшиглүүлсэн эрхэм бол Намжилын Норовбанзад билээ. Тэрээр Оросын Москва хотноо болсон дэлхийн оюутан, залуучуудын их наадамд "Сэрүүн сайхан хангай" хэмээх уртын дуугаа дуулж гурван алтан медаль хүртэж байв. Энэхүү номд түүний дуунд дурлаж явсан бага насны өдрүүдээс эхлээд дэлхийн хургачин охин дэлхийн театрын тайзнаа гарсан амьдралын сэтгэл хөдөлгөм түүхийг намтар дээр нь тулгуурлаж, дахин зохиож бичсэн нь бий. Ингэхдээ зөвхөн дуутай холбоотой дурсамж, уртын дууны гайхамшигт чанарыг хүүхдүүдэд ойлгомжтой байдлаар хүүрнэсэн нь илт. Тиймээс уг бүтээлтэй танилцсаны дараа дэлхийн соёлын өвд бүртгэгдсэн уртын дуугаа дуулж сурах хүсэл эрмэлзэл бяцхан зүрхнүүдийн дунд гялсхийсэн оч бадруулах нь мэдээж. "Монгол хүн" цувралын хоёр дахь нь болох уг номын зохиолчоор Б. Батцэцэг ажиллаж, зургийг Б.Гантулга урлажээ. > “Уртын дуугаа дуулахаар хүн бүр чимээгүй анхааралтай сонсоно. Тайзан дээр гарахад хүмүүс намайг хүндлэн хайрлана. Дуулаад дуусахад тайзнаас буугаад ортол минь тасралтгүй алга ташна. Энэ бүхэн уртын дууны маань л ид шид юм шүү дээ”. > > "Монгол хүн" цуврал Мөн эл бүтээл ч ялгаагүй Н.Норовбанзад дуучны амьдралын чухал үеүдийг он цагийн хэлхээгээр тодорхойлж, хүүхдүүдэд намтрынх нь тухай гол мэдээллүүдийг хүргэх "цаглавар"-тай. Басхүү намтар судалгааны зохиолд ашигласан ном зүй, цахим эх сурвалжийг тодорхой зааж, хавсралтаар нэмж өгчээ. Тиймээс дуучны тухай илүү нарийн судалж, танин мэдэхийг зорьвол тус хэсэгтэй сайтар танилцах нь чухал. ### ЗУРАГ Хүн хийж байгаа ажлаа эхлээд сайн ойлгох нь чухал. Үүнээс үүдэлтэйгээр ном сурах бичиг, хүүхдийн бүтээл туурвихад уламжлалт ёс заншил, өв соёлын тухай асуудал зайлшгүй хөндөгдөж таарна. Өдгөө аль ч нөхцөлд бид уламжлалаас хэт хөндийрч буй талаар дор бүрнээ ярьдаг болсон. Гэтэл хотжилт, техник технологийн хөгжил, орчин ахуйгаас хамаараад иргэншил дагасан нүүдэл хийх зайлшгүй шаардлагатай байсан учраас тэр. Үгүй бол уламжлал руу хэт туйлширч хандах дээрээ тулбал хэдэн арван жилээр улс орны хөгжил ухрах хэмжээнд очно. Энэ нь уламжлалыг үгүйсгэж байгаа хэрэг бус. Гол нь уламжлал гэж юу вэ? Яг өнөөдөр хүүхдүүдэд ном соёлоор дамжуулан ямар уламжлалыг түгээх хэрэгтэй бол гэдэг дээр анхаарч ажиллах нь зүй ёсных юм. Харин "Н.Норовбанзад" номын зургууд нь уламжлал болоод орчин үеийн хүүхдийн сэтгэхүйд гойд тохирсон хосолмол шинжтэй, тосон будгийн зургуудаас голчлон бүтжээ. Магад тухайн хүүхэд хуулаад зурчихаж болмоор, нэг ёсондоо зургийн багшийн үүргийг ч давхар гүйцэтгэж болох шиг санагдана. Энэ бүгдээс гадна уг номын зурагт, театр, хөдөө ахуй, морин хуур зэргийг тод томруун харуулснаас гадна ерөнхий дэвсгэр нь ягаан өнгөтэй. Тэрхүү тод ягаан өнгө нь уртын дуучны гялалзсан их амжилтыг тод гаргахаас гадна хүүхдийн сэтгэхүйд ч дүрийг бусдаас ялгамжтайгаар авч үзэхэд чиг баримжаа болно. ### ЭЦЭСТ НЬ Монгол орны гэрэлт ирээдүйд сэтгэл зовнин, тэдгээрт урлаг соёл, эрдэм боловсрол түгээх их үйл хэргийг түүчээлэн эхлүүлсэн их соён гэгээрүүлэгч Д.Нацагдорж болон уртын дууны гайхамшгийг монголд төдийгүй дэлхий дахинаа таниулж чадсан "Уртын дууны хатан хаан" хэмээх нэрийг ард олноосоо хүртэж, сод хүмүүн Н.Норовбанзанд нарын намтар, түүхээс сэдэвлэсэн уг бүтээлийг хүүхэд, залуус бүр идэвхтэй унших биз ээ. Бид бахархах түүхтэй, бахархам түүхийн эзэдтэй ард түмэн. Харин тэдгээрийн үйл хэрэг, туулсан амьдралын замнал, үлдээсэн эрдмийн их өвөөс нь үргэлж суралцаж, танин мэдэх нь нэн чухал. "Монгол хүн" цувралын үр өгөөж, агуулга, үнэ цэн нь таны хүүхдийг ч мөн соёл боловсрол, эрдэм мэдлэгийн замд хөтлөх болов уу.
https://unread.today/c/book-domog	Номын тухай		2022-04-22T00:00:00	4 сарын 22, 2022	"Домог" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Аливаа улс үндэстний түүх соёл, аж ахуйн онцлогийг тод илтгэх өвийн нэг бол тэдний үлгэр домгууд билээ. Монголчууд бид ч ертөнцийн үүслээс ердийн ахуй хүртэл арвин их домгуудыг хэдэн зууны туршид ам дамжуулан ярьж, үр хойчдоо уламжлуулан үлдээж иржээ. <div><br></div><div>Энэ удаад бид зохиогч У.Бямбаням, зураач Л.Нямдорж нарын хамтын бүтээл "Домог" номыг онцолж байна. Монголчуудын гайхамшигт үлгэр домгуудыг хүүхэд багачуудад ойлгомжтой, сонирхолтой хэлбэрээр шинэчлэн хүргэсэн уг бүтээлийг "Болор судар" хэвлэлийн газраас эрхлэн хэвлүүлжээ.</div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/f0d9260e785f7ac18bc1e6a8f3d54eb2.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>БҮТЭЭГЧДИЙг амилуулсан нь</h3><p></p><p dir="ltr">Зохиогч У.Бямбаням монгол домгуудын утга агуулга, үйл явдлыг баяжуулж, дахин зохиомжлон бичсэнийг зураач Л.Нямдоржийн уран сэтгэмж, зураг дүрслэлээр амилуулсан бөгөөд домог зүй судлалын зөвлөх, мэргэжлийн редактор нарын хамтын зүтгэлээр уг номыг бүтээжээ. </p><p dir="ltr">“Домог” ном үндсэн дөрвөн хэсгээс бүрдэж буй. “Сав ертөнц” бүлэгт манай дэлхий ертөнц, нар сар, од эрхэс хэрхэн бүтэж бүрэлдсэнийг өгүүлнэ. “Шим ертөнц” бүлэгт энэ дэлхий дээрх хүн, амьтад, амьд биес хэрхэн бий болсныг ярих бол “Яагаад, яагаад, яагаад” бүлгээс хүүхэд багачуудын хамгийн дуртай сонирхолтой асуултуудын хариуг дэлгэнэ. Төгсгөлийн “Соёлт ертөнц” бүлгээс хүний гараар бүтэж бүрэлдсэн эд зүйлсийн талаар домогт хэрхэн өгүүлдгийг харуулжээ.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/b4ec75a5195db952c0c214dfbb356ea1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ертөнц алгасан аялах хүч</h3><p></p><p dir="ltr">Надад ирсэн номыг минь нар ээсэндээ ч тэр үү, хүлээн авсан мөчид гарын алгыг дулаан төөнөж, яагаад ч юм ид шидийн хүч мэдрэгдэх шиг болсон билээ. Нэг зуу гаруй нүүрийг нэг өдрийн дотор шимтэн уншиж дуусгах хугацаанд бичээч миний бие монгол домгийн ертөнцөд очсон юм. </p><p dir="ltr">Номын эхний хуудсыг нээмэгц бүтээгчдийн нөр их хөдөлмөр, олон зуун цагийн хичээл зүтгэл шууд нүдэнд тусна. Зохиогчийн яруу үгсийг зураачийн бийрний үзүүрээр амилуулан, хуудас эргүүлэх бүрт цоо шинэ хорвоо ертөнц угтан авна.</p><p dir="ltr">Магнайд нь наран туяарах тэнгэрийн орны хаан Хурмаст, харанхуйн хөх өнгө эцэс төгсгөлгүй үргэлжлэх доод ертөнц, есөн толгойт түмэн нүдэт Рах мангасын дүрийг харахад л домог дотроо яваад орсон мэт сэтгэгдэж, "Яг л ингэж харагддаг байх даа" гэсэн бодол төрж байлаа. </p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/b6a83667f2a4e09e208c638939de11e7.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>тэр миний баатар</h3><p>Монгол домгийн баатруудыг танилцуулсан хэсэгт аянга цахилгааны эзэн, туурвигч баатар Хөхдэй мэргэний талаар өгүүлнэ. Чухамдаа эл баатар нь бидний хэдээний танил Грек домгийн баатар Геркулесийн эцэг Зевс (Zeus) бурхан, Норвеги домгийн бурхан Тоор (Thor) нарын нэгэн адил билээ. “Avengers” киноны Тhor -ын дүрийг мэдэхгүй хүүхэд бараг үгүй атал Хөхдэй мэргэнийг таних нь ховор. Монгол домгийн баатруудаа ийнхүү танилцуулж буй нь хүүхэд багачуудыг “монгол баатар”-тай болгох гэсэн бүтээгчдийн хүсэл зорилго байсан болов уу. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">уншихын зэрэгцээ</h3><p></p><p dir="ltr">"Домог" бол үлгэр домгоос гадна шинжлэх ухааны танин мэдэхүйн ном гэвэл онох юм шиг санагдлаа. Домгийн утга санаа, үйл явдлыг тодотгосон зүйр цэцэн үгсийг оруулж өгснөөр уншигч хүүхдүүд домгоос сурсан сургамжаа бататгах ажээ. Түүнчлэн номын туршид домгийг шинжлэх ухааны өнцгөөс тайлбарлах “Зараа цэцэн” таны багш, хөтөч, туслах болох юм. </p><p dir="ltr">Түүнчлэн номын бүлэг бүрийн төгсгөлд уншигч өөрийн хүссэн домгоо зохион бичих, эсвэл зураг зурах талбар бүхий “Өөрийн домгийг бүтээ” хэмээх онцгой хэсэг бий. Яг л энэ хэсэгт хүүхдийн бүтээлч сэтгэлгээ, уран сэтгэмж ундран гарах болов уу. Магадгүй ирээдүйн суут зохиолч, сод зураач болох эхлэл нь тавигдахыг үгүйсгэхгүй. </p><p dir="ltr">Номын төгсгөлд өгүүлсэн домгийн дүрүүд, эд зүйлсийг товч өгүүлэх тайлбар толийг оруулж өгсөн нь нэн сайшаалтай.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/3b356b3a6a9106b1384476743a5bf96f.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br><div>төгсгөлд нь</div></h3><p></p><p dir="ltr">"Домог" ном зөвхөн бага насныхан, эцэг эхчүүд гэлтгүй бүх насныханд зориулсан бүтээл болжээ. Хүүхэд байхдаа л сонсож байсан үлгэр домгийн ертөнцөд насанд хүрснийхээ дараа дахин зочилсон энэ аялал минь цаанаа л нэг онцгой, нандин мэдрэмж төрүүлэв. </p><p dir="ltr">Номоо уншиж дуусахад төрсөн хамгийн эхний бодол “Гадаадад суугаа хоёр дүүдээ энэ номыг заавал өгч явуулъя”. Ухаан орсон цагаасаа эхлэн гадаад хүүхэлдэйн кино, дуу, бичлэг үзэж өссөн тэдэнд минь тэр тусмаа хамгийн хэрэгтэй ном мэт санагдсан билээ. </p><p dir="ltr">Нэгийг бодож, хоёрыг тунгаахад хүргэсэн энэ номыг уншин суухад бидний өвөг дээдэс авах гээхийн ухаан, амьдралын хичээлийг үлгэр, домгуудаар дамжуулан үр хүүхдэдээ сургадаг байсныг ухаж ойлгов. Эрт дээр үеэс уламжлан ирсэн энэхүү үнэт соёлын өвийг өнөө цагийн хүүхэд багачуудад зориулан шинэчлэн бичиж, уран дүрслэлээр баяжуулан үнэ цэнтэй бүтээл бий болгосон номын бүтээгчдэд талархал илэрхийлье.</p> </div>	Аливаа улс үндэстний түүх соёл, аж ахуйн онцлогийг тод илтгэх өвийн нэг бол тэдний үлгэр домгууд билээ. Монголчууд бид ч ертөнцийн үүслээс ердийн ахуй хүртэл арвин их домгуудыг хэдэн зууны туршид ам дамжуулан ярьж, үр хойчдоо уламжлуулан үлдээж иржээ. Энэ удаад бид зохиогч У.Бямбаням, зураач Л.Нямдорж нарын хамтын бүтээл "Домог" номыг онцолж байна. Монголчуудын гайхамшигт үлгэр домгуудыг хүүхэд багачуудад ойлгомжтой, сонирхолтой хэлбэрээр шинэчлэн хүргэсэн уг бүтээлийг "Болор судар" хэвлэлийн газраас эрхлэн хэвлүүлжээ. БҮТЭЭГЧДИЙг амилуулсан нь Зохиогч У.Бямбаням монгол домгуудын утга агуулга, үйл явдлыг баяжуулж, дахин зохиомжлон бичсэнийг зураач Л.Нямдоржийн уран сэтгэмж, зураг дүрслэлээр амилуулсан бөгөөд домог зүй судлалын зөвлөх, мэргэжлийн редактор нарын хамтын зүтгэлээр уг номыг бүтээжээ. “Домог” ном үндсэн дөрвөн хэсгээс бүрдэж буй. “Сав ертөнц” бүлэгт манай дэлхий ертөнц, нар сар, од эрхэс хэрхэн бүтэж бүрэлдсэнийг өгүүлнэ. “Шим ертөнц” бүлэгт энэ дэлхий дээрх хүн, амьтад, амьд биес хэрхэн бий болсныг ярих бол “Яагаад, яагаад, яагаад” бүлгээс хүүхэд багачуудын хамгийн дуртай сонирхолтой асуултуудын хариуг дэлгэнэ. Төгсгөлийн “Соёлт ертөнц” бүлгээс хүний гараар бүтэж бүрэлдсэн эд зүйлсийн талаар домогт хэрхэн өгүүлдгийг харуулжээ. ертөнц алгасан аялах хүч Надад ирсэн номыг минь нар ээсэндээ ч тэр үү, хүлээн авсан мөчид гарын алгыг дулаан төөнөж, яагаад ч юм ид шидийн хүч мэдрэгдэх шиг болсон билээ. Нэг зуу гаруй нүүрийг нэг өдрийн дотор шимтэн уншиж дуусгах хугацаанд бичээч миний бие монгол домгийн ертөнцөд очсон юм. Номын эхний хуудсыг нээмэгц бүтээгчдийн нөр их хөдөлмөр, олон зуун цагийн хичээл зүтгэл шууд нүдэнд тусна. Зохиогчийн яруу үгсийг зураачийн бийрний үзүүрээр амилуулан, хуудас эргүүлэх бүрт цоо шинэ хорвоо ертөнц угтан авна. Магнайд нь наран туяарах тэнгэрийн орны хаан Хурмаст, харанхуйн хөх өнгө эцэс төгсгөлгүй үргэлжлэх доод ертөнц, есөн толгойт түмэн нүдэт Рах мангасын дүрийг харахад л домог дотроо яваад орсон мэт сэтгэгдэж, "Яг л ингэж харагддаг байх даа" гэсэн бодол төрж байлаа. тэр миний баатар Монгол домгийн баатруудыг танилцуулсан хэсэгт аянга цахилгааны эзэн, туурвигч баатар Хөхдэй мэргэний талаар өгүүлнэ. Чухамдаа эл баатар нь бидний хэдээний танил Грек домгийн баатар Геркулесийн эцэг Зевс (Zeus) бурхан, Норвеги домгийн бурхан Тоор (Thor) нарын нэгэн адил билээ. “Avengers” киноны Тhor -ын дүрийг мэдэхгүй хүүхэд бараг үгүй атал Хөхдэй мэргэнийг таних нь ховор. Монгол домгийн баатруудаа ийнхүү танилцуулж буй нь хүүхэд багачуудыг “монгол баатар”-тай болгох гэсэн бүтээгчдийн хүсэл зорилго байсан болов уу. уншихын зэрэгцээ "Домог" бол үлгэр домгоос гадна шинжлэх ухааны танин мэдэхүйн ном гэвэл онох юм шиг санагдлаа. Домгийн утга санаа, үйл явдлыг тодотгосон зүйр цэцэн үгсийг оруулж өгснөөр уншигч хүүхдүүд домгоос сурсан сургамжаа бататгах ажээ. Түүнчлэн номын туршид домгийг шинжлэх ухааны өнцгөөс тайлбарлах “Зараа цэцэн” таны багш, хөтөч, туслах болох юм. Түүнчлэн номын бүлэг бүрийн төгсгөлд уншигч өөрийн хүссэн домгоо зохион бичих, эсвэл зураг зурах талбар бүхий “Өөрийн домгийг бүтээ” хэмээх онцгой хэсэг бий. Яг л энэ хэсэгт хүүхдийн бүтээлч сэтгэлгээ, уран сэтгэмж ундран гарах болов уу. Магадгүй ирээдүйн суут зохиолч, сод зураач болох эхлэл нь тавигдахыг үгүйсгэхгүй. Номын төгсгөлд өгүүлсэн домгийн дүрүүд, эд зүйлсийг товч өгүүлэх тайлбар толийг оруулж өгсөн нь нэн сайшаалтай. төгсгөлд нь "Домог" ном зөвхөн бага насныхан, эцэг эхчүүд гэлтгүй бүх насныханд зориулсан бүтээл болжээ. Хүүхэд байхдаа л сонсож байсан үлгэр домгийн ертөнцөд насанд хүрснийхээ дараа дахин зочилсон энэ аялал минь цаанаа л нэг онцгой, нандин мэдрэмж төрүүлэв. Номоо уншиж дуусахад төрсөн хамгийн эхний бодол “Гадаадад суугаа хоёр дүүдээ энэ номыг заавал өгч явуулъя”. Ухаан орсон цагаасаа эхлэн гадаад хүүхэлдэйн кино, дуу, бичлэг үзэж өссөн тэдэнд минь тэр тусмаа хамгийн хэрэгтэй ном мэт санагдсан билээ. Нэгийг бодож, хоёрыг тунгаахад хүргэсэн энэ номыг уншин суухад бидний өвөг дээдэс авах гээхийн ухаан, амьдралын хичээлийг үлгэр, домгуудаар дамжуулан үр хүүхдэдээ сургадаг байсныг ухаж ойлгов. Эрт дээр үеэс уламжлан ирсэн энэхүү үнэт соёлын өвийг өнөө цагийн хүүхэд багачуудад зориулан шинэчлэн бичиж, уран дүрслэлээр баяжуулан үнэ цэнтэй бүтээл бий болгосон номын бүтээгчдэд талархал илэрхийлье.	Аливаа улс үндэстний түүх соёл, аж ахуйн онцлогийг тод илтгэх өвийн нэг бол тэдний үлгэр домгууд билээ. Монголчууд бид ч ертөнцийн үүслээс ердийн ахуй хүртэл арвин их домгуудыг хэдэн зууны туршид ам дамжуулан ярьж, үр хойчдоо уламжлуулан үлдээж иржээ. Энэ удаад бид зохиогч У.Бямбаням, зураач Л.Нямдорж нарын хамтын бүтээл "Домог" номыг онцолж байна. Монголчуудын гайхамшигт үлгэр домгуудыг хүүхэд багачуудад ойлгомжтой, сонирхолтой хэлбэрээр шинэчлэн хүргэсэн уг бүтээлийг "Болор судар" хэвлэлийн газраас эрхлэн хэвлүүлжээ. ### БҮТЭЭГЧДИЙг амилуулсан нь Зохиогч У.Бямбаням монгол домгуудын утга агуулга, үйл явдлыг баяжуулж, дахин зохиомжлон бичсэнийг зураач Л.Нямдоржийн уран сэтгэмж, зураг дүрслэлээр амилуулсан бөгөөд домог зүй судлалын зөвлөх, мэргэжлийн редактор нарын хамтын зүтгэлээр уг номыг бүтээжээ. “Домог” ном үндсэн дөрвөн хэсгээс бүрдэж буй. “Сав ертөнц” бүлэгт манай дэлхий ертөнц, нар сар, од эрхэс хэрхэн бүтэж бүрэлдсэнийг өгүүлнэ. “Шим ертөнц” бүлэгт энэ дэлхий дээрх хүн, амьтад, амьд биес хэрхэн бий болсныг ярих бол “Яагаад, яагаад, яагаад” бүлгээс хүүхэд багачуудын хамгийн дуртай сонирхолтой асуултуудын хариуг дэлгэнэ. Төгсгөлийн “Соёлт ертөнц” бүлгээс хүний гараар бүтэж бүрэлдсэн эд зүйлсийн талаар домогт хэрхэн өгүүлдгийг харуулжээ. ### ертөнц алгасан аялах хүч Надад ирсэн номыг минь нар ээсэндээ ч тэр үү, хүлээн авсан мөчид гарын алгыг дулаан төөнөж, яагаад ч юм ид шидийн хүч мэдрэгдэх шиг болсон билээ. Нэг зуу гаруй нүүрийг нэг өдрийн дотор шимтэн уншиж дуусгах хугацаанд бичээч миний бие монгол домгийн ертөнцөд очсон юм. Номын эхний хуудсыг нээмэгц бүтээгчдийн нөр их хөдөлмөр, олон зуун цагийн хичээл зүтгэл шууд нүдэнд тусна. Зохиогчийн яруу үгсийг зураачийн бийрний үзүүрээр амилуулан, хуудас эргүүлэх бүрт цоо шинэ хорвоо ертөнц угтан авна. Магнайд нь наран туяарах тэнгэрийн орны хаан Хурмаст, харанхуйн хөх өнгө эцэс төгсгөлгүй үргэлжлэх доод ертөнц, есөн толгойт түмэн нүдэт Рах мангасын дүрийг харахад л домог дотроо яваад орсон мэт сэтгэгдэж, "Яг л ингэж харагддаг байх даа" гэсэн бодол төрж байлаа. ### тэр миний баатар Монгол домгийн баатруудыг танилцуулсан хэсэгт аянга цахилгааны эзэн, туурвигч баатар Хөхдэй мэргэний талаар өгүүлнэ. Чухамдаа эл баатар нь бидний хэдээний танил Грек домгийн баатар Геркулесийн эцэг Зевс (Zeus) бурхан, Норвеги домгийн бурхан Тоор (Thor) нарын нэгэн адил билээ. “Avengers” киноны Тhor -ын дүрийг мэдэхгүй хүүхэд бараг үгүй атал Хөхдэй мэргэнийг таних нь ховор. Монгол домгийн баатруудаа ийнхүү танилцуулж буй нь хүүхэд багачуудыг “монгол баатар”-тай болгох гэсэн бүтээгчдийн хүсэл зорилго байсан болов уу. ### уншихын зэрэгцээ "Домог" бол үлгэр домгоос гадна шинжлэх ухааны танин мэдэхүйн ном гэвэл онох юм шиг санагдлаа. Домгийн утга санаа, үйл явдлыг тодотгосон зүйр цэцэн үгсийг оруулж өгснөөр уншигч хүүхдүүд домгоос сурсан сургамжаа бататгах ажээ. Түүнчлэн номын туршид домгийг шинжлэх ухааны өнцгөөс тайлбарлах “Зараа цэцэн” таны багш, хөтөч, туслах болох юм. Түүнчлэн номын бүлэг бүрийн төгсгөлд уншигч өөрийн хүссэн домгоо зохион бичих, эсвэл зураг зурах талбар бүхий “Өөрийн домгийг бүтээ” хэмээх онцгой хэсэг бий. Яг л энэ хэсэгт хүүхдийн бүтээлч сэтгэлгээ, уран сэтгэмж ундран гарах болов уу. Магадгүй ирээдүйн суут зохиолч, сод зураач болох эхлэл нь тавигдахыг үгүйсгэхгүй. Номын төгсгөлд өгүүлсэн домгийн дүрүүд, эд зүйлсийг товч өгүүлэх тайлбар толийг оруулж өгсөн нь нэн сайшаалтай. ### төгсгөлд нь "Домог" ном зөвхөн бага насныхан, эцэг эхчүүд гэлтгүй бүх насныханд зориулсан бүтээл болжээ. Хүүхэд байхдаа л сонсож байсан үлгэр домгийн ертөнцөд насанд хүрснийхээ дараа дахин зочилсон энэ аялал минь цаанаа л нэг онцгой, нандин мэдрэмж төрүүлэв. Номоо уншиж дуусахад төрсөн хамгийн эхний бодол “Гадаадад суугаа хоёр дүүдээ энэ номыг заавал өгч явуулъя”. Ухаан орсон цагаасаа эхлэн гадаад хүүхэлдэйн кино, дуу, бичлэг үзэж өссөн тэдэнд минь тэр тусмаа хамгийн хэрэгтэй ном мэт санагдсан билээ. Нэгийг бодож, хоёрыг тунгаахад хүргэсэн энэ номыг уншин суухад бидний өвөг дээдэс авах гээхийн ухаан, амьдралын хичээлийг үлгэр, домгуудаар дамжуулан үр хүүхдэдээ сургадаг байсныг ухаж ойлгов. Эрт дээр үеэс уламжлан ирсэн энэхүү үнэт соёлын өвийг өнөө цагийн хүүхэд багачуудад зориулан шинэчлэн бичиж, уран дүрслэлээр баяжуулан үнэ цэнтэй бүтээл бий болгосон номын бүтээгчдэд талархал илэрхийлье.
https://unread.today/c/spotlight-digitalnation-2021	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-09-20T00:00:00	9 сарын 20, 2021	"Digital Nation" арга хэмжээнээс онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ	<div class="article-body"> <h2>Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын хамгийн том арга хэмжээ болох "ICT Expo" энэ жилээс цахим шилжилтэд түүчээлэх үндэсний арга хэмжээ болон өргөжиж "Digital Nation" хэмээгдэх болсон билээ. Монгол улсад харилцаа холбооны салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн хүрээнд салбарын бодлого тодорхойлогчид, гол тоглогчид, дижитал манлайлагчид, цахим эриний ухаалаг иргэд нэгдэн цуглаж, цаашдын хөгжлийн зураглалаа хамтдаа тодорхойлсон нь энэ. Өнгөрөгч долоо хоногийн амралтын өдрүүдэд Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнд халдвар хамгааллын дэглэм баримтлан зохион байгуулагдсан уг үйл ажиллагаанаас бид онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг нэрлэлээ.<br><div><br></div></h2><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=280&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Fdigitalnationmn%2Fvideos%2F1563318007343870%2F&show_text=false&width=560&t=0" width="560" height="280" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;border:none;overflow:hidden" frameborder="0"></iframe></div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>1. INTELMIND</h3><p></p><p>Технологи суурьтай төсөл, компаниудыг амжилттай хөгжүүлж буй “<a href="https://www.facebook.com/Intelmind-109301368006837/" target="_blank">IntelMind</a>” групп тус арга хэмжээний үеэр өөрсдийн үүсгэн байгуулсан, хамтран байгуулсан, хөрөнгө оруулсан бизнесүүд болох "<a href="https://www.facebook.com/shoppy.mn/" target="_blank">Shoppy.mn</a>", цахим худалдааны "Zary" платформ, "Cody" бизнес платформ, "COINHUB" цахим хөрөнгийн бирж, аялал, амралтын "JoinMe" цахим платформ, "Mezorn", "Autoparts", "Systems" зэрэг компаниудынхаа үйл ажиллагааг нэг дор танилцуулсан юм. Үүгээр ч үл барам, тэд төв тайзнаас үзэсгэлэнг зорин ирэгсдэд хандан, сайн бизнес санаатай ч хөрөнгө оруулалтгүй байгаа хүмүүс болоод сайн багтай ч бизнес санаагаа олоогүй байгаа бизнес эрхлэгчдийг өөрсөдтэй нь нэгдэхийг урин, хэрэгтэй байгаа зүйлсээр нь тусалж чадахаа илэрхийлсэн нь онцлууштай үйл явдал байлаа. Мөн асраа үзэсгэлэнгийн "Хамгийн олон бэлэг, урамшуулалтай хэсэг" хэмээн тодотгож, үйл ажиллагаатай нь танилцахаар ирсэн үзэгчдэд люкс зэрэглэлийн байшинд амрах эрх, койн, аяллын ваучер зэрэг сонирхолтой бэлгүүдээс бэлэглэсэн юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e149e1ae23a44485bde3e08b7fed47ff.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. Ondo</h3><p></p><p>Дотоодын үүрэн телефоны оператор компаниудын тоо нэгээр нэмэгдэж байгааг мэдсэн үү? Энэ жилийн "Digital Nation" арга хэмжээний үеэр "Мобиком", "Скайтел", "Юнител", "Жимобайл" хэмээх чихнээ хоногшсон танил нэрсийн араас цоо шинээр "<a href="https://www.facebook.com/ONDObrand-104542228570056" target="_blank">OНДО</a>" хэмээх брэнд тун удахгүй нэмэгдэх гэж байгаа нь албан ёсоор ил болсон юм. Ирэх арваннэгдүгээр сараас утасны дугаар, үйлчилгээгээ танилцуулж эхлэх уг үүрэн телефоны оператор салбартаа хямд үнэ, өндөр хурдны дата үйлчилгээ, брэндингээрээ ялгарах гэнэ. Програм хангамжаа өөрсдөө бүтээж буй давуу талаа ашиглан 10 GB датаг ердөө 5,000 төгрөгөөр санал болгох бөгөөд энэ ондоо багтаж нийслэл хот болон бусад томоохон хотуудад дөрөв дэх үеийн LTE сүлжээг нэвтрүүлэхээс гадна хэдийн 5G технологийн туршилтаа хийгээд эхэлсэн хэмээн мэдэгдээд буй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/becab61dd583d9171a1cdf3347122914.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. looktv</h3><p></p><p>3.0 хувилбараа саяхан танилцуулсан <a href="https://unread.today/c/insight-digitalnation-looktv" target="_blank">LookTV энэ удаагийн технологийн үзэсгэлэнд</a> тун сонирхолтой тайз засал, сонирхолтой арга хэмжээнүүдийн хамтаар оролцлоо. Монголын хамгийн олон контенттой гэгдэж буй тус платформын шинэчлэгдсэн хувилбарын доторх функцууд нь өмнөх загвараасаа илүү ойлгомжтой, цэвэрхэн дизайнтай болсноос гадна дотоод гадаадын 180 гаруй сувгийг шууд болон ухраан үзэж, хадмалаа өөрийн хүссэнээр сонгож, утаснаасаа шууд ухаалаг зурагт руугаа холболт хийж, кино контентоо 1080 HD чанараар үзэж болдог болжээ. Энэ шинэчлэлтэйгээ холбоотойгоор <a href="https://www.facebook.com/looktvmn/" target="_blank">тэд</a> тайз заслаа тун ч сонирхолтой хийж, аварга Кинг Конг сармагчин, 360 градусын камер, нуурын үзэсгэлэнг тодотгох хөвдөг гэрэл зэрэг бүтээлч шийдлүүдийг боловсруулснаар барахгүй төв тайзан дээр Cosplay эвент зохион байгуулж, “Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings” кинонд дүр бүтээсэн монгол жүжигчдийг авч ирснийг онцлохгүй өнгөрч болохгүй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/546b502f726f9dba9fb13b6048fba8b1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>4. ZTE</h3><p></p><p>Эдгээр өдрүүдийн ярианы гол сэдэв яах аргагүй <a href="https://digitalnation.mn/p/14" target="_blank">5G технологи </a>байлаа. 4G технологиос 100 дахин хурдан интернэтийг санал болгох 5G нь 8К видео юм уу 3D киног ердөө гурван секундийн дотор л татаж чадна. Харилцаа холбооны "<a href="https://www.facebook.com/ZTE-Mongolia-658168524244021/" target="_blank">ZTE</a>" компани хэрэглэгчдэд уг технологийг өөрийн биеэр туршиж үзэх боломжийг олгосон бөгөөд програм хангамжийн тусламжтай графикийг бодит байдалтай хослуулан, AR нүдний шилний тусламжтайгаар компьютер дээрх 3D өгөгдөлтэй танилцах VR технологиудыг оролцогчдод үзүүлж сонирхуулсан юм. Мөн тэд хиймэл оюун ашиглан бүтээсэн, 5G өндөр хурдны интернэтэд холбогдсон робот нохойг танилцуулсан нь үзэсгэлэнг зорин ирэгсдийн нүдийг хужирласан, сонирхолтой үйл явдлуудын нэг байсан юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/523c19c1119b6c076340575236d69740.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. sendmn</h3><p></p><p>Солонгос, Япон, Турк, Тайланд, Вьетнам зэрэг олон улс руу гар утаснаасаа валют шилжүүлгээ хийх боломжийг олгодог "<a href="https://www.facebook.com/SendMN.Nbfi/" target="_blank">SendMN</a>" энэ удаагийн үзэсгэлэнд аппынхаа шинэчлэгдсэн хувилбар болон үйлчилгээний шинэ боломжуудаа танилцуулав. Ямар ч цаг үед буюу 24/7 шилжүүлэг хийх боломжтой уг аппын шинэчлэгдсэн хувилбарыг ашигласнаар шилжүүлэг хийхдээ эхний гүйлгээгээ шимтгэлгүй хийж, шаардлагатай мэдээллүүдээ сонордуулгыг тусламжтай цаг алдалгүй авах боломжтой болжээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/214fbb2e8b37760ef0c1e7a03f95d185.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>6. ard</h3><p></p><p>"Digital Nation-2021" үйл ажиллагааны <a href="https://unread.today/c/digitalnation-ard" target="_blank">стратегийн түншээр ажилласан "Ард Санхүүгийн Нэгдэл"</a>-ийн асар үндсэн таван хэсэгт хуваагдаж байлаа: Шинэ хэрэглэгчдэд зориулсан мэдээлэл өгөх хэсэг, тоглоом тоглох хэсэг, валют арилжааны DAX платформын танилцуулах хэсэг, төрөл бүрийн эвент болох тусгай асар, тэгээд тэдний шинээр хөрөнгө оруулсан, Монголын анхны хувийн хөрөнгийн бирж болох шинэхэн "UBX" платформыг танилцуулах хэсэг. </p><p>Гурван өдрийн туршид туж эвентүүдтэй байсан цөөхөн асрын нэг нь "<a href="https://www.facebook.com/ArdFinancialGroup/" target="_blank">Ард</a>"-ынх байсан юм. “Цахим хөрөнгө оруулагч үндэстэн”, “Цахим эрин дэх манлайлал”, “Ардын дараагийн зогсоол: Боломжууд ба Сорилтууд” зэрэг сонирхолтой хэлэлцүүлгүүд, "Google"-ийн програм хангамжийн ахлах инженер Б.Баттулгатай хийсэн "Meet the CEO" арга хэмжээ, "PechaKucha 20x20", “Quiz Night with ARD” эвэнтүүд, болон "Цахим алт" номын нээлт, “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” ярилцлага, урлаг соёлын одод, уран бүтээлчдийн тоглолтууд гээд олон арга хэмжээ "Ард"-ын асрыг чимж байв.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bffbfc1dca0da53092e39739356d5ff2.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>7. Hi-Pay</div></h3><p></p><p>Бүх даатгалын компаниудыг нэгтгэсэн онлайн даатгалын үйлчилгээг санал болгож буй санхүү хэрэглээний "<a href="https://www.facebook.com/Hipaymn/" target="_blank">Hi-Pay</a>" апп энэ удаа үйл ажиллагааны шинэчлэлүүдээсээ гадна зөөврийн "powerbank" түрээсийн үйлчилгээгээ албан ёсоор танилцуулсан юм. Хэрэглэгчдэд автобусны картаа онлайнаар цэнэглэх, хянах боломжийг анхлан олгосон тэд энэ удаагийн зөөврийн батарей цэнэглэгч түрээсийн үйлчилгээнийхээ 30 минутыг 500 төгрөгөөр үнэлжээ. Байгаа газраасаа батарей цэнэглэгчээ түрээслэн аваад хэрэглэж дууссаныхаа дараа үлдээж болох дурын газарт хүлээлгэн өгөх зарчимтай уг үйлчилгээ нь цааш цаашдаа залуусын өргөнөөр хэрэглэх үйлчилгээ болох нь гарцаагүй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/95561bed8d239a057c5c104224966297.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>8. тomyo</h3><p>Хаанаас ч, хэзээ ч дуртай сэдвийнхээ дагуу өөрийгөө хөгжүүлж, онлайн сургалт авах боломжийг олгодог "<a href="https://www.facebook.com/tomyoedtech" target="_blank">TomYo</a>"-гийн залуус "Digital Nation"-ий үеэр "Сургалт хөгжлийн дижитал эрин үе" панел хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж, "Skills Originals" хичээлүүдээ 50 хувийн хөнгөлөлттэй авах боломжийг зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдэдээ олгосон юм. Үүгээр зогсохгүй, TomYo Class дээр супер шагналын сантай уралдаан зохион байгуулж ялагч болсон азтай хэрэглэгчээ нэрийн бэлгүүдээрээ урамшуулснаас гадна "Treasure hunt" буюу Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнгийн хаа нэгтээ QR кодонд нуусан онцгой бэлгүүдийг азтай, овсгоотой хайгчдадаа бэлэглэлээ. Тэд энэ жил "Сургалт хөгжлийн дижитал эрин үед тавтай морил" хэмээх консепттойгоор "Digital Nation"-д оролцсон нь энэ юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/34c7a7462d8c7d466e87d4b00c8ac1fd.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>9. happy messy</h3><p>Нэг сая монголчуудад эрүүл өөрчлөлтийг авчрах зорилготой “<a href="https://www.facebook.com/happymessymn" target="_blank">Happy Messy</a>” апп тус үзэсгэлэнд бета энгийн загвараа танилцуулан оролцлоо. Одоогоор нийт 20 мянган удаа татагдсан бөгөөд өдөр тутам 11 мянган хэрэглэгчид технологийн тусламжтайгаар эрүүл, зөв дадалтай болоход нь тусалж байгаа аж. Өнгөрөгч долоодугаар сард эхний хувилбараа гаргасан уг апп тун удахгүй нэмэн сайжруулсан хоёр дахь хувилбараа гаргах гэнэ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/90ecc4ce9416429d23bd13da9fb628bc.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>10. geru</h3><p>Хэдхэн өдрийн өмнө гар урлалын салбараас гарч буйгаа эргэлзээ, тээнэгэлзлээр дүүрэн хэлбэрээр мэдэгдээд байсан "<a href="https://www.facebook.com/geru.mn/" target="_blank">GERU</a>" апп цоо шинэ өнгө төрх, хэв маягтайгаар рибрэндинг хийж буйгаа зарлалаа. Өнгөрсөн дөрвөн жилийн хугацаанд гар урлал, өрхийн үйлдвэрлэл, и-коммерсын зах зээлд үйл ажиллагаа явуулсан туршлагатай "Гэрү"-гийнхэн одооноос дижитал арт чиглэлийн артистуудтай хамтран ажиллаж, тэдний уран бүтээлийг бодит бүтээгдэхүүн болгох, ингэхдээ хэрэглэгчийн захиалга, хүсэл сонирхолд нийцүүлэн загварчлах боломж бүхий платформыг бүтээх аж. "Илүү Мэдрэмжийг Илүү Хялбараар" хэмээх уриатай тэдний ирээдүйн төлөвлөлт NFT тийш хандах бололтой. Тэд Монголын хамгийн том буюу 70XL хэмжээтэй футболка, артист хэрэглэгчийг холбосон сонирхолтой шийдлээр өөрсдийн хэсгээ тохижуулсан байлаа.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/93fa12ee409c46ebd4f0cdf86bfb1d53.jpg"></p> </div>	Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын хамгийн том арга хэмжээ болох "ICT Expo" энэ жилээс цахим шилжилтэд түүчээлэх үндэсний арга хэмжээ болон өргөжиж "Digital Nation" хэмээгдэх болсон билээ. Монгол улсад харилцаа холбооны салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн хүрээнд салбарын бодлого тодорхойлогчид, гол тоглогчид, дижитал манлайлагчид, цахим эриний ухаалаг иргэд нэгдэн цуглаж, цаашдын хөгжлийн зураглалаа хамтдаа тодорхойлсон нь энэ. Өнгөрөгч долоо хоногийн амралтын өдрүүдэд Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнд халдвар хамгааллын дэглэм баримтлан зохион байгуулагдсан уг үйл ажиллагаанаас бид онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг нэрлэлээ. 1. INTELMIND Технологи суурьтай төсөл, компаниудыг амжилттай хөгжүүлж буй “ IntelMind ” групп тус арга хэмжээний үеэр өөрсдийн үүсгэн байгуулсан, хамтран байгуулсан, хөрөнгө оруулсан бизнесүүд болох " Shoppy.mn ", цахим худалдааны "Zary" платформ, "Cody" бизнес платформ, "COINHUB" цахим хөрөнгийн бирж, аялал, амралтын "JoinMe" цахим платформ, "Mezorn", "Autoparts", "Systems" зэрэг компаниудынхаа үйл ажиллагааг нэг дор танилцуулсан юм. Үүгээр ч үл барам, тэд төв тайзнаас үзэсгэлэнг зорин ирэгсдэд хандан, сайн бизнес санаатай ч хөрөнгө оруулалтгүй байгаа хүмүүс болоод сайн багтай ч бизнес санаагаа олоогүй байгаа бизнес эрхлэгчдийг өөрсөдтэй нь нэгдэхийг урин, хэрэгтэй байгаа зүйлсээр нь тусалж чадахаа илэрхийлсэн нь онцлууштай үйл явдал байлаа. Мөн асраа үзэсгэлэнгийн "Хамгийн олон бэлэг, урамшуулалтай хэсэг" хэмээн тодотгож, үйл ажиллагаатай нь танилцахаар ирсэн үзэгчдэд люкс зэрэглэлийн байшинд амрах эрх, койн, аяллын ваучер зэрэг сонирхолтой бэлгүүдээс бэлэглэсэн юм. 2. Ondo Дотоодын үүрэн телефоны оператор компаниудын тоо нэгээр нэмэгдэж байгааг мэдсэн үү? Энэ жилийн "Digital Nation" арга хэмжээний үеэр "Мобиком", "Скайтел", "Юнител", "Жимобайл" хэмээх чихнээ хоногшсон танил нэрсийн араас цоо шинээр " OНДО " хэмээх брэнд тун удахгүй нэмэгдэх гэж байгаа нь албан ёсоор ил болсон юм. Ирэх арваннэгдүгээр сараас утасны дугаар, үйлчилгээгээ танилцуулж эхлэх уг үүрэн телефоны оператор салбартаа хямд үнэ, өндөр хурдны дата үйлчилгээ, брэндингээрээ ялгарах гэнэ. Програм хангамжаа өөрсдөө бүтээж буй давуу талаа ашиглан 10 GB датаг ердөө 5,000 төгрөгөөр санал болгох бөгөөд энэ ондоо багтаж нийслэл хот болон бусад томоохон хотуудад дөрөв дэх үеийн LTE сүлжээг нэвтрүүлэхээс гадна хэдийн 5G технологийн туршилтаа хийгээд эхэлсэн хэмээн мэдэгдээд буй. 3. looktv 3.0 хувилбараа саяхан танилцуулсан LookTV энэ удаагийн технологийн үзэсгэлэнд тун сонирхолтой тайз засал, сонирхолтой арга хэмжээнүүдийн хамтаар оролцлоо. Монголын хамгийн олон контенттой гэгдэж буй тус платформын шинэчлэгдсэн хувилбарын доторх функцууд нь өмнөх загвараасаа илүү ойлгомжтой, цэвэрхэн дизайнтай болсноос гадна дотоод гадаадын 180 гаруй сувгийг шууд болон ухраан үзэж, хадмалаа өөрийн хүссэнээр сонгож, утаснаасаа шууд ухаалаг зурагт руугаа холболт хийж, кино контентоо 1080 HD чанараар үзэж болдог болжээ. Энэ шинэчлэлтэйгээ холбоотойгоор тэд тайз заслаа тун ч сонирхолтой хийж, аварга Кинг Конг сармагчин, 360 градусын камер, нуурын үзэсгэлэнг тодотгох хөвдөг гэрэл зэрэг бүтээлч шийдлүүдийг боловсруулснаар барахгүй төв тайзан дээр Cosplay эвент зохион байгуулж, “Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings” кинонд дүр бүтээсэн монгол жүжигчдийг авч ирснийг онцлохгүй өнгөрч болохгүй. 4. ZTE Эдгээр өдрүүдийн ярианы гол сэдэв яах аргагүй 5G технологи байлаа. 4G технологиос 100 дахин хурдан интернэтийг санал болгох 5G нь 8К видео юм уу 3D киног ердөө гурван секундийн дотор л татаж чадна. Харилцаа холбооны " ZTE " компани хэрэглэгчдэд уг технологийг өөрийн биеэр туршиж үзэх боломжийг олгосон бөгөөд програм хангамжийн тусламжтай графикийг бодит байдалтай хослуулан, AR нүдний шилний тусламжтайгаар компьютер дээрх 3D өгөгдөлтэй танилцах VR технологиудыг оролцогчдод үзүүлж сонирхуулсан юм. Мөн тэд хиймэл оюун ашиглан бүтээсэн, 5G өндөр хурдны интернэтэд холбогдсон робот нохойг танилцуулсан нь үзэсгэлэнг зорин ирэгсдийн нүдийг хужирласан, сонирхолтой үйл явдлуудын нэг байсан юм. 5. sendmn Солонгос, Япон, Турк, Тайланд, Вьетнам зэрэг олон улс руу гар утаснаасаа валют шилжүүлгээ хийх боломжийг олгодог " SendMN " энэ удаагийн үзэсгэлэнд аппынхаа шинэчлэгдсэн хувилбар болон үйлчилгээний шинэ боломжуудаа танилцуулав. Ямар ч цаг үед буюу 24/7 шилжүүлэг хийх боломжтой уг аппын шинэчлэгдсэн хувилбарыг ашигласнаар шилжүүлэг хийхдээ эхний гүйлгээгээ шимтгэлгүй хийж, шаардлагатай мэдээллүүдээ сонордуулгыг тусламжтай цаг алдалгүй авах боломжтой болжээ. 6. ard "Digital Nation-2021" үйл ажиллагааны стратегийн түншээр ажилласан "Ард Санхүүгийн Нэгдэл" -ийн асар үндсэн таван хэсэгт хуваагдаж байлаа: Шинэ хэрэглэгчдэд зориулсан мэдээлэл өгөх хэсэг, тоглоом тоглох хэсэг, валют арилжааны DAX платформын танилцуулах хэсэг, төрөл бүрийн эвент болох тусгай асар, тэгээд тэдний шинээр хөрөнгө оруулсан, Монголын анхны хувийн хөрөнгийн бирж болох шинэхэн "UBX" платформыг танилцуулах хэсэг. Гурван өдрийн туршид туж эвентүүдтэй байсан цөөхөн асрын нэг нь " Ард "-ынх байсан юм. “Цахим хөрөнгө оруулагч үндэстэн”, “Цахим эрин дэх манлайлал”, “Ардын дараагийн зогсоол: Боломжууд ба Сорилтууд” зэрэг сонирхолтой хэлэлцүүлгүүд, "Google"-ийн програм хангамжийн ахлах инженер Б.Баттулгатай хийсэн "Meet the CEO" арга хэмжээ, "PechaKucha 20x20", “Quiz Night with ARD” эвэнтүүд, болон "Цахим алт" номын нээлт, “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” ярилцлага, урлаг соёлын одод, уран бүтээлчдийн тоглолтууд гээд олон арга хэмжээ "Ард"-ын асрыг чимж байв. 7. Hi-Pay Бүх даатгалын компаниудыг нэгтгэсэн онлайн даатгалын үйлчилгээг санал болгож буй санхүү хэрэглээний " Hi-Pay " апп энэ удаа үйл ажиллагааны шинэчлэлүүдээсээ гадна зөөврийн "powerbank" түрээсийн үйлчилгээгээ албан ёсоор танилцуулсан юм. Хэрэглэгчдэд автобусны картаа онлайнаар цэнэглэх, хянах боломжийг анхлан олгосон тэд энэ удаагийн зөөврийн батарей цэнэглэгч түрээсийн үйлчилгээнийхээ 30 минутыг 500 төгрөгөөр үнэлжээ. Байгаа газраасаа батарей цэнэглэгчээ түрээслэн аваад хэрэглэж дууссаныхаа дараа үлдээж болох дурын газарт хүлээлгэн өгөх зарчимтай уг үйлчилгээ нь цааш цаашдаа залуусын өргөнөөр хэрэглэх үйлчилгээ болох нь гарцаагүй. 8. тomyo Хаанаас ч, хэзээ ч дуртай сэдвийнхээ дагуу өөрийгөө хөгжүүлж, онлайн сургалт авах боломжийг олгодог " TomYo "-гийн залуус "Digital Nation"-ий үеэр "Сургалт хөгжлийн дижитал эрин үе" панел хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж, "Skills Originals" хичээлүүдээ 50 хувийн хөнгөлөлттэй авах боломжийг зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдэдээ олгосон юм. Үүгээр зогсохгүй, TomYo Class дээр супер шагналын сантай уралдаан зохион байгуулж ялагч болсон азтай хэрэглэгчээ нэрийн бэлгүүдээрээ урамшуулснаас гадна "Treasure hunt" буюу Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнгийн хаа нэгтээ QR кодонд нуусан онцгой бэлгүүдийг азтай, овсгоотой хайгчдадаа бэлэглэлээ. Тэд энэ жил "Сургалт хөгжлийн дижитал эрин үед тавтай морил" хэмээх консепттойгоор "Digital Nation"-д оролцсон нь энэ юм. 9. happy messy Нэг сая монголчуудад эрүүл өөрчлөлтийг авчрах зорилготой “ Happy Messy ” апп тус үзэсгэлэнд бета энгийн загвараа танилцуулан оролцлоо. Одоогоор нийт 20 мянган удаа татагдсан бөгөөд өдөр тутам 11 мянган хэрэглэгчид технологийн тусламжтайгаар эрүүл, зөв дадалтай болоход нь тусалж байгаа аж. Өнгөрөгч долоодугаар сард эхний хувилбараа гаргасан уг апп тун удахгүй нэмэн сайжруулсан хоёр дахь хувилбараа гаргах гэнэ. 10. geru Хэдхэн өдрийн өмнө гар урлалын салбараас гарч буйгаа эргэлзээ, тээнэгэлзлээр дүүрэн хэлбэрээр мэдэгдээд байсан " GERU " апп цоо шинэ өнгө төрх, хэв маягтайгаар рибрэндинг хийж буйгаа зарлалаа. Өнгөрсөн дөрвөн жилийн хугацаанд гар урлал, өрхийн үйлдвэрлэл, и-коммерсын зах зээлд үйл ажиллагаа явуулсан туршлагатай "Гэрү"-гийнхэн одооноос дижитал арт чиглэлийн артистуудтай хамтран ажиллаж, тэдний уран бүтээлийг бодит бүтээгдэхүүн болгох, ингэхдээ хэрэглэгчийн захиалга, хүсэл сонирхолд нийцүүлэн загварчлах боломж бүхий платформыг бүтээх аж. "Илүү Мэдрэмжийг Илүү Хялбараар" хэмээх уриатай тэдний ирээдүйн төлөвлөлт NFT тийш хандах бололтой. Тэд Монголын хамгийн том буюу 70XL хэмжээтэй футболка, артист хэрэглэгчийг холбосон сонирхолтой шийдлээр өөрсдийн хэсгээ тохижуулсан байлаа.	Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын хамгийн том арга хэмжээ болох "ICT Expo" энэ жилээс цахим шилжилтэд түүчээлэх үндэсний арга хэмжээ болон өргөжиж "Digital Nation" хэмээгдэх болсон билээ. Монгол улсад харилцаа холбооны салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн хүрээнд салбарын бодлого тодорхойлогчид, гол тоглогчид, дижитал манлайлагчид, цахим эриний ухаалаг иргэд нэгдэн цуглаж, цаашдын хөгжлийн зураглалаа хамтдаа тодорхойлсон нь энэ. Өнгөрөгч долоо хоногийн амралтын өдрүүдэд Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнд халдвар хамгааллын дэглэм баримтлан зохион байгуулагдсан уг үйл ажиллагаанаас бид онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг нэрлэлээ. ### 1. INTELMIND Технологи суурьтай төсөл, компаниудыг амжилттай хөгжүүлж буй “IntelMind” групп тус арга хэмжээний үеэр өөрсдийн үүсгэн байгуулсан, хамтран байгуулсан, хөрөнгө оруулсан бизнесүүд болох "Shoppy.mn", цахим худалдааны "Zary" платформ, "Cody" бизнес платформ, "COINHUB" цахим хөрөнгийн бирж, аялал, амралтын "JoinMe" цахим платформ, "Mezorn", "Autoparts", "Systems" зэрэг компаниудынхаа үйл ажиллагааг нэг дор танилцуулсан юм. Үүгээр ч үл барам, тэд төв тайзнаас үзэсгэлэнг зорин ирэгсдэд хандан, сайн бизнес санаатай ч хөрөнгө оруулалтгүй байгаа хүмүүс болоод сайн багтай ч бизнес санаагаа олоогүй байгаа бизнес эрхлэгчдийг өөрсөдтэй нь нэгдэхийг урин, хэрэгтэй байгаа зүйлсээр нь тусалж чадахаа илэрхийлсэн нь онцлууштай үйл явдал байлаа. Мөн асраа үзэсгэлэнгийн "Хамгийн олон бэлэг, урамшуулалтай хэсэг" хэмээн тодотгож, үйл ажиллагаатай нь танилцахаар ирсэн үзэгчдэд люкс зэрэглэлийн байшинд амрах эрх, койн, аяллын ваучер зэрэг сонирхолтой бэлгүүдээс бэлэглэсэн юм. ### 2. Ondo Дотоодын үүрэн телефоны оператор компаниудын тоо нэгээр нэмэгдэж байгааг мэдсэн үү? Энэ жилийн "Digital Nation" арга хэмжээний үеэр "Мобиком", "Скайтел", "Юнител", "Жимобайл" хэмээх чихнээ хоногшсон танил нэрсийн араас цоо шинээр "OНДО" хэмээх брэнд тун удахгүй нэмэгдэх гэж байгаа нь албан ёсоор ил болсон юм. Ирэх арваннэгдүгээр сараас утасны дугаар, үйлчилгээгээ танилцуулж эхлэх уг үүрэн телефоны оператор салбартаа хямд үнэ, өндөр хурдны дата үйлчилгээ, брэндингээрээ ялгарах гэнэ. Програм хангамжаа өөрсдөө бүтээж буй давуу талаа ашиглан 10 GB датаг ердөө 5,000 төгрөгөөр санал болгох бөгөөд энэ ондоо багтаж нийслэл хот болон бусад томоохон хотуудад дөрөв дэх үеийн LTE сүлжээг нэвтрүүлэхээс гадна хэдийн 5G технологийн туршилтаа хийгээд эхэлсэн хэмээн мэдэгдээд буй. ### 3. looktv 3.0 хувилбараа саяхан танилцуулсан LookTV энэ удаагийн технологийн үзэсгэлэнд тун сонирхолтой тайз засал, сонирхолтой арга хэмжээнүүдийн хамтаар оролцлоо. Монголын хамгийн олон контенттой гэгдэж буй тус платформын шинэчлэгдсэн хувилбарын доторх функцууд нь өмнөх загвараасаа илүү ойлгомжтой, цэвэрхэн дизайнтай болсноос гадна дотоод гадаадын 180 гаруй сувгийг шууд болон ухраан үзэж, хадмалаа өөрийн хүссэнээр сонгож, утаснаасаа шууд ухаалаг зурагт руугаа холболт хийж, кино контентоо 1080 HD чанараар үзэж болдог болжээ. Энэ шинэчлэлтэйгээ холбоотойгоор тэд тайз заслаа тун ч сонирхолтой хийж, аварга Кинг Конг сармагчин, 360 градусын камер, нуурын үзэсгэлэнг тодотгох хөвдөг гэрэл зэрэг бүтээлч шийдлүүдийг боловсруулснаар барахгүй төв тайзан дээр Cosplay эвент зохион байгуулж, “Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings” кинонд дүр бүтээсэн монгол жүжигчдийг авч ирснийг онцлохгүй өнгөрч болохгүй. ### 4. ZTE Эдгээр өдрүүдийн ярианы гол сэдэв яах аргагүй 5G технологи байлаа. 4G технологиос 100 дахин хурдан интернэтийг санал болгох 5G нь 8К видео юм уу 3D киног ердөө гурван секундийн дотор л татаж чадна. Харилцаа холбооны "ZTE" компани хэрэглэгчдэд уг технологийг өөрийн биеэр туршиж үзэх боломжийг олгосон бөгөөд програм хангамжийн тусламжтай графикийг бодит байдалтай хослуулан, AR нүдний шилний тусламжтайгаар компьютер дээрх 3D өгөгдөлтэй танилцах VR технологиудыг оролцогчдод үзүүлж сонирхуулсан юм. Мөн тэд хиймэл оюун ашиглан бүтээсэн, 5G өндөр хурдны интернэтэд холбогдсон робот нохойг танилцуулсан нь үзэсгэлэнг зорин ирэгсдийн нүдийг хужирласан, сонирхолтой үйл явдлуудын нэг байсан юм. ### 5. sendmn Солонгос, Япон, Турк, Тайланд, Вьетнам зэрэг олон улс руу гар утаснаасаа валют шилжүүлгээ хийх боломжийг олгодог "SendMN" энэ удаагийн үзэсгэлэнд аппынхаа шинэчлэгдсэн хувилбар болон үйлчилгээний шинэ боломжуудаа танилцуулав. Ямар ч цаг үед буюу 24/7 шилжүүлэг хийх боломжтой уг аппын шинэчлэгдсэн хувилбарыг ашигласнаар шилжүүлэг хийхдээ эхний гүйлгээгээ шимтгэлгүй хийж, шаардлагатай мэдээллүүдээ сонордуулгыг тусламжтай цаг алдалгүй авах боломжтой болжээ. ### 6. ard "Digital Nation-2021" үйл ажиллагааны стратегийн түншээр ажилласан "Ард Санхүүгийн Нэгдэл"-ийн асар үндсэн таван хэсэгт хуваагдаж байлаа: Шинэ хэрэглэгчдэд зориулсан мэдээлэл өгөх хэсэг, тоглоом тоглох хэсэг, валют арилжааны DAX платформын танилцуулах хэсэг, төрөл бүрийн эвент болох тусгай асар, тэгээд тэдний шинээр хөрөнгө оруулсан, Монголын анхны хувийн хөрөнгийн бирж болох шинэхэн "UBX" платформыг танилцуулах хэсэг. Гурван өдрийн туршид туж эвентүүдтэй байсан цөөхөн асрын нэг нь "Ард"-ынх байсан юм. “Цахим хөрөнгө оруулагч үндэстэн”, “Цахим эрин дэх манлайлал”, “Ардын дараагийн зогсоол: Боломжууд ба Сорилтууд” зэрэг сонирхолтой хэлэлцүүлгүүд, "Google"-ийн програм хангамжийн ахлах инженер Б.Баттулгатай хийсэн "Meet the CEO" арга хэмжээ, "PechaKucha 20x20", “Quiz Night with ARD” эвэнтүүд, болон "Цахим алт" номын нээлт, “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” ярилцлага, урлаг соёлын одод, уран бүтээлчдийн тоглолтууд гээд олон арга хэмжээ "Ард"-ын асрыг чимж байв. ### 7. Hi-Pay Бүх даатгалын компаниудыг нэгтгэсэн онлайн даатгалын үйлчилгээг санал болгож буй санхүү хэрэглээний "Hi-Pay" апп энэ удаа үйл ажиллагааны шинэчлэлүүдээсээ гадна зөөврийн "powerbank" түрээсийн үйлчилгээгээ албан ёсоор танилцуулсан юм. Хэрэглэгчдэд автобусны картаа онлайнаар цэнэглэх, хянах боломжийг анхлан олгосон тэд энэ удаагийн зөөврийн батарей цэнэглэгч түрээсийн үйлчилгээнийхээ 30 минутыг 500 төгрөгөөр үнэлжээ. Байгаа газраасаа батарей цэнэглэгчээ түрээслэн аваад хэрэглэж дууссаныхаа дараа үлдээж болох дурын газарт хүлээлгэн өгөх зарчимтай уг үйлчилгээ нь цааш цаашдаа залуусын өргөнөөр хэрэглэх үйлчилгээ болох нь гарцаагүй. ### 8. тomyo Хаанаас ч, хэзээ ч дуртай сэдвийнхээ дагуу өөрийгөө хөгжүүлж, онлайн сургалт авах боломжийг олгодог "TomYo"-гийн залуус "Digital Nation"-ий үеэр "Сургалт хөгжлийн дижитал эрин үе" панел хэлэлцүүлгийг зохион байгуулж, "Skills Originals" хичээлүүдээ 50 хувийн хөнгөлөлттэй авах боломжийг зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдэдээ олгосон юм. Үүгээр зогсохгүй, TomYo Class дээр супер шагналын сантай уралдаан зохион байгуулж ялагч болсон азтай хэрэглэгчээ нэрийн бэлгүүдээрээ урамшуулснаас гадна "Treasure hunt" буюу Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнгийн хаа нэгтээ QR кодонд нуусан онцгой бэлгүүдийг азтай, овсгоотой хайгчдадаа бэлэглэлээ. Тэд энэ жил "Сургалт хөгжлийн дижитал эрин үед тавтай морил" хэмээх консепттойгоор "Digital Nation"-д оролцсон нь энэ юм. ### 9. happy messy Нэг сая монголчуудад эрүүл өөрчлөлтийг авчрах зорилготой “Happy Messy” апп тус үзэсгэлэнд бета энгийн загвараа танилцуулан оролцлоо. Одоогоор нийт 20 мянган удаа татагдсан бөгөөд өдөр тутам 11 мянган хэрэглэгчид технологийн тусламжтайгаар эрүүл, зөв дадалтай болоход нь тусалж байгаа аж. Өнгөрөгч долоодугаар сард эхний хувилбараа гаргасан уг апп тун удахгүй нэмэн сайжруулсан хоёр дахь хувилбараа гаргах гэнэ. ### 10. geru Хэдхэн өдрийн өмнө гар урлалын салбараас гарч буйгаа эргэлзээ, тээнэгэлзлээр дүүрэн хэлбэрээр мэдэгдээд байсан "GERU" апп цоо шинэ өнгө төрх, хэв маягтайгаар рибрэндинг хийж буйгаа зарлалаа. Өнгөрсөн дөрвөн жилийн хугацаанд гар урлал, өрхийн үйлдвэрлэл, и-коммерсын зах зээлд үйл ажиллагаа явуулсан туршлагатай "Гэрү"-гийнхэн одооноос дижитал арт чиглэлийн артистуудтай хамтран ажиллаж, тэдний уран бүтээлийг бодит бүтээгдэхүүн болгох, ингэхдээ хэрэглэгчийн захиалга, хүсэл сонирхолд нийцүүлэн загварчлах боломж бүхий платформыг бүтээх аж. "Илүү Мэдрэмжийг Илүү Хялбараар" хэмээх уриатай тэдний ирээдүйн төлөвлөлт NFT тийш хандах бололтой. Тэд Монголын хамгийн том буюу 70XL хэмжээтэй футболка, артист хэрэглэгчийг холбосон сонирхолтой шийдлээр өөрсдийн хэсгээ тохижуулсан байлаа.
https://unread.today/c/spotlight-infinite-clinic	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-09-13T00:00:00	9 сарын 13, 2021	Infinite Clinic - Гоо заслын салбарт технологи, туршлагаар манлайлна	<div class="article-body"> <h2><div><div>Өнөөдрийн дугаартаа бид дэвшилтэт технологи ашиглан харилцагч үйлчлүүлэгчдэдээ өөртөө итгэх итгэл, баяр баяслыг бэлэглэж буй "Infinite Clinic"-ийг онцоллоо. Тэдний олон жилийн туршлага, байнга шинийг эрэлхийлэх дотоод соёл, "Монголд зөвхөн бид л хийж байна" хэмээн итгэлтэйгээр хуучлах яриа нь арьс гоо заслын салбарыг илүү өргөн өнцгөөс харах боломжийг бидэнд олгосон юм.</div></div><div><br></div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Infinite Clinic<br><b>Хаяг: </b>Салбар 1 - "Инфинит клиник": СБД, Циркийн зүүн талд, Салбар 2 - "Херамед эмнэлэг": ХУД, Оргил рашаан сувиллын замын хойно, "LS Plaza"-ийн нэгдүгээр давхарт<br><b>Чиглэл:</b> Арьс, гоо заслын мэргэшсэн эмнэлэг<br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Б.Цэрэнноров<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2015 он<br><b>Холбоос: </b><a href="http://infinitemongolia.com/" target="_blank">infinitemongolia.com</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/infinitebeautyclinic" target="_blank">Infinite Clinic </a>(Фэйсбүүк), <a href="https://www.facebook.com/heramedbeautyclinic/?ref=page_internal" target="_blank">HERAMED</a> (Фэйсбүүк)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f7c130d7a7856382e75dc2f0bb5448c1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Одоогоос 15 жилийн өмнө сонирхолдоо хөтлөгдөн гоо сайхны салбарт анхлан хөл тавьж байлаа. Тухайн үед ирээдүйн төсөөлөл, хөгжлийн төлөвлөгөө гэхээс илүүтэй "зүгээр л хийнэ" гэсэн зориг, мөрөөдөлтэйгөөр гоо сайхны салоноо нээж байсан нь олон жилийн тууштай бөгөөд хичээнгүй хөдөлмөрийн дүнд энэ хүртэл хөтлөн авч ирсэн байна. Манай байгууллагын хувьд үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа л арьс гоо заслын салбар дахь шинэ технологи, чанартай бүтээгдэхүүн, итгэлтэй үйлчилгээг гол давуу талаа болгосон нь үр дүнгээ өгсөн юм шиг санагддаг. Учир нь бид 2015 онд хоёр салбартай болон өргөжиж, албан ёсоор "Инфинит" арьс гоо заслын мэргэшсэн эмнэлгээ тусгай зөвшөөрөлтэйгөөр байгуулснаар салбартаа нэг түвшин ахиж чадсан юм. Сүүлийн 10 жилийн хугацаан дахь байнгын үнэнч үйлчлүүлэгчдийн дэмжлэг, итгэл, хэрэгцээ шаардлага байгаагүй бол энэ бүхнийг хийх боломжгүй байсан гэж боддог. Одоогоор манайх хоёр салбар эмнэлгээрээ дамжуулан арьс, гоо заслын клиникийн үйлчилгээг хэрэглэгчдэдээ үзүүлж байна. Манай үндсэн салбар болох "Infinite Clinic" гоо сайхны, пластик мэс заслын чиглэлээр дагнасан бол хоёр дахь салбар болох "HeraMed" эмнэлэг мэсийн бус аргаар залуужуулах, нөхөн сэргээх үйлчилгээгээр мэргэшин VIP үйлчилгээнд төвлөрөн ажиллаж байна.</p><p>Салоноос эмнэлэг болон өргөжих сэдэл нь 2013 онд Тайланд Улсад зохион байгуулагдсан олон улсын гоо сайхны бүтээгдэхүүн, технологийн “Beauty expo” үзэсгэлэн яармагт зорьж очин оролцсонтой холбоотой. Жил ирэх бүр арьс гоо засал, гоо сайхны тухай ойлголт, хэрэглээ хурдтай өөрчлөгдөж, шинэ технологиуд ар араасаа нээлтээ хийж байгаа энэ үетэй одоо л зэрэгцэн алхах учиртай гэдгийг тэгэхэд л тодоор мэдэрсэн. Энэ аяллын ачаар бид өдгөө дотоодын арьс гоо заслын буюу эстетикийн салбарт шинэ технологи, чанартай үйлчилгээгээр тэргүүлэгч болж, олон зуун хүмүүст итгэл төгс алхах, гоо сайхнаа эрүүлээр, урт удаан хадгалахад нь тусалж байна. Дээрх явдлаас хойш бид өдгөө жил бүр дерматологи, гоо сайхны олон улсын үзэсгэлэн, семинарт тогтмол оролцож, үйлчилгээгээ шинэ үйлчилгээ, технологиор баяжуулж, ирээдүйн төлөвлөгөө, хөгжлийн зураглалаа гаргадаг болсон.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Гоо сайхан гэдэг хүний өөртөө итгэх итгэл, нийгмийн байр суурь, цаашлаад сэтгэл зүй, эрүүл мэндтэй нь холбогдож байдаг маш чухал зүйл. Иймд бид ямар ч тохиолдолд чанарыг эрхэмлэж, хамгийн сүүлийн үеийн дэвшилтэт технологи, бүтээгдэхүүнийг үйлчлүүлэгчдэдээ хүргэж, тэдний бодит асуудлыг шийдвэрлэхэд хувь нэмрээ оруулдаг байх ёстой гэж үздэг.</p><p>Бид анхнаасаа оруулж ирэх бүтээгдэхүүн, технологио сонгохдоо арьс, гоо заслын салбарт тэргүүлэгч БНСУ, Франц, АНУ, Европын холбооны орнуудын зах зээл дээр идэвхтэй борлуулагдаж буй, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн буюу "USFDA", "KFDA" зэрэг мэргэжлийн байгууллагуудаар баталгаажсан, Европын Холбооны чанар, эрүүл аюулгүй байдлын "CE" стандартыг хангасан, байгаль орчин, хүний эрүүл мэндэд ээлтэй, сөрөг нөлөөгүй бүтээгдэхүүнээс сонгохыг эрмэлздэг. Чанарын баталгаажилт өндөртэй энэ төрлийн бүтээгдэхүүн, төхөөрөмжийг албан ёсны үйлдвэрлэгч компаниас нь авах нөхцөлд бидний зүгээс эмч нараа зайлшгүй тусгай сургалтад суулгаж, үйлчилгээ үзүүлэх эрхийг нь авхуулах шаардлагатай болдог. Өөрөөр хэлбэл манай эмнэлэгт ашиглагдаж буй бүтээгдэхүүн, технологиуд бүгд албан ёсны эрхтэй, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн, тухайн эмчилгээг хийх эрхийг албан ёсоор авсан тусгай мэргэжлийн эмч нартай гэсэн үг. Бид гоо сайхны эмнэлгийн гол чанар болох хариуцлага, үйлчилгээний ёс зүйг өндөр түвшинд баримтладагаараа бахархдаг.</p><p>Одоогоор бид хориод төрлийн арьсыг нөхөн төлжүүлэх, нөхөн сэргээх тарилга, арваад төрлийн арьс залуужуулж, чангалах, шинэчлэх үйлчилгээтэй аппарат ашиглан мэсийн бус аргаар, төрөл төрлийн арьсны хөгшрөлт, эмгэгтэй холбоотой асуудлыг эмчилж байна. Үүний дотор, "Tesslift", "Babylift", "Double Cog" зэрэг нүүр өргөх утсан технологи, "Curenex", "Crystal", "French Velvet Skin" зэрэг арьсны тарилга, "Ultra Beaujet", "Maximus 6D", "Duet V", "Duet RF" зэрэг арьсыг залуужуулах, нүүрний булчинг өргөж чангалах аппаратын үйлчилгээ болон үс шилжүүлэн суулгах "Sapphire" технологийн үйлчилгээг зөвхөн манай эмнэлгээс л авах боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/10158d9796e60aa16ba2a7c9dd60766c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4efee18e11d619b479ed174cfd182412.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/62e4c70837779f573264ca5f93db1f18.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Infinite clinic гэж юу вэ?</h3><p>Мэсийн бус аргаар залуужуулах, дэлхийд тэргүүлэгч арьс гоо заслын шилдэг, дэвшилтэт технологийг нэвтрүүлэгч мэргэшсэн клиник.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Үндсэн салбараа бид салбартаа ямагт тэргүүлэгч байж, хязгааргүй хөгжил, хязгааргүй өсөлтийг авчрахыг бэлгэдэж "Infinite" хэмээсэн. Харин хоёр дахь салбараа эртний Грекийн Зевс бурхны хатан, охид эмэгтэйчүүдийг хамгаалагч Хера бурхны нэрийг бэлгэдэж “Heramed” гэж нэрлэсэн.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Өмнө хэлсэнчлэн уг салбар тун хурдтай хувьсан өөрчлөгддөг, илүү сайн технологи дэлхийн хаа нэгтээ ар араасаа танилцуулагдсаар байдаг идэвх хөдөлгөөнтэй зах зээл. Тэр олон боломж, сонголт дундаас бид манай улс үндэстэнд тохирох бүтээгдэхүүнийг олохын тулд судалгааны баг тусад нь гарган ажиллуулдаг. Тасралтгүй хөгжиж, салбартаа тэргүүлэгч байхын тулд ингэхээс ч аргагүй. Одоо ч мөн адил монголчуудад илүү сайн тохирох бүтээгдэхүүний судалгаан дээрээ ажиллаж байна. </p><p>Уг судалгааны багаараа дамжуулан бид хоёр жилийн өмнөөс монгол хүмүүсийн арьсны хөгшрөлт, унжилтыг хамгийн өндөр үр дүнтэйгээр татаж, өргөх утсан технологи болох 5-7 жил үйлчилгээгээ хадгалдаг "Silhouette Soft", "Tesslift", "Babylift" зэрэг гоо заслын утсуудыг АНУ, БНСУ-аас анхлан оруулж ирсэн. Үүнийгээ чадварлаг эмч нарынхаа ачаар хамгийн өндөр үр дүнтэйгээр хийж үйлчилж байна. 2021 онд, ковид цар тахлаас шалтгаалан хүмүүс гэртээ байх нь ихэссэн тул натурал гоо сайхныг дэмжиж, арьсны өнгийг сэргээх, илүү гэрэлтсэн толигор болгох, будаггүйгээр сайхан харагдах чиглэлд олон төрлийн арьсны тарилга оруулж ирсэн. Хамгийн сүүлд гэхэд энэ оны хоёрдугаар улиралд ид БНСУ-ын нэр хүнд бүхий үйлдвэрлэгчээс "DUET V" эмэгтэйчүүдийн цоо шинэ смарт технологийн аппарат, гуравдугаар улиралд БНТУ-аас хамгийн сүүлийн үеийн сс шилжүүлэн суулгах буюу толгой, хөмсөг, сахал хэсгийн үсний асуудлыг илүү үр дүнтэйгээр шийдэх зорилготой "Sapphire", "Diamond" үс суулгалтын технологийг нэвтрүүлээд байна.</p><p>Өнгөрсөн хөл хорионы хугацаанд бид цагийг ашиглан, эмч нараа олон улсын онлайн сургалтуудад хамруулж, мэдлэг чадварыг нь дээшлүүлэхийг эрмэлзсэн. Харин одоо үйлчлүүлэгчдэдээ илүү анхаарал тавьж, тэдэнд илүү хурдан шуурхай, тав тухтай, эрүүл аюулгүй үйлчлүүлэх орчин нөхцөлийг сайжруулахаар ажиллаж байна даа. <br>Хотжилт нэмэгдсэнээр, амьдралын стресс бухимдал нэмэгдэж, үүнийг дагаад хөгшрөлт ч залуужиж байгааг та бид харж байна. 25 наснаас өмнө арьс суларч, үрчлээ үүсэх, үс унаж, цайх нь энгийн асуудал болж. Гэхдээ сайн талыг нь хараад үзвэл, хүмүүс өмнөх үеэ бодоход эрүүл мэнд, эсвэл арьс, үсний асуудлыг үүсчихсэн хойно нь бус үүсэхээс нь өмнө урьдчилан сэргийлэх буюу эрүүл, залуу сайхан байдлаа эртнээс хамгаалах, хадгалах хандлагад суралцаж байгаа нь сайшаалтай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e9248a1f0fa45062157c20ed7ac78b37.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/35bcb418fe2303d057470e17605bbcff.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b5c53d9cdd083fae85b2aad6bdf5b32e.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d8e4f614f45e2fe5a3f7903a6aca38ef.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Одоогоор хоёр салбарт нийлээд 30 гаруй эмч, сувилагч, эмнэлгийн мэргэжилтэн ажилладаг. Үйлчилгээний, бас эрүүл мэндийн байгууллага учраас долоон өдөр бүгдэд нь үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авдаг онцлогтой. Ажлын цагийн хувьд ч үйлчлүүлэгчийн хэрэгцээнд нийцүүлэн уян хатан ханддаг.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Хийж байгаагаа хийсэн шиг хийхийг хүсдэг. Тиймээс цаашид үйл ажиллагаагаа арьс гоо засал, пластик мэс заслын чиглэлээр дэлхийд тэргүүлж буй Өмнөд Солонгос, АНУ, Турк зэрэг улсуудын түвшинд ойртуулж, улам төгөлдөржүүлэх төлөвлөгөөтэй. Ингэснээр бид олон улсын хэмжээний үйлчилгээг гадаадаас бус Монголдоо авч, мөнгө цагаа хэмнэх боломжтой болно. Мөн дотоодынхоо зах зээлд хөгшрөлтөөс сэргийлэх чиглэлд мэргэшсэн баг хамт олон болж, мэсийн болон мэсийн бус аргаар залуужуулах бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, технологи, чанараар тэргүүлэгч байр сууриа хадгалан хэрэглэгчдийнхээ итгэлтэй түнш, амжилтыг замыг хамтдаа бүтээлцэгч хамт олон байхыг зорин ажиллаж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Манай салбар хүний хамгийн эмзэг бөгөөд чухал ач холбогдолтой зүйл болох гоо сайхны асуудлыг шийдвэрлэж ажилладаг тул харилцагчдын өндөр хүлээлт, хэрэгцээ шаардлага дунд ажилладаг. Энэ нь мэдээж олон сорилт, бэрхшээлийг дагуулдаг л даа. Гэхдээ бид үйлчлүүлэгчдийнхээ дуу хоолой, хэрэгцээг нэн тэргүүнд тавьсаар ирсэн тул энэ бүхнийг асуудал гэхээс илүү биднийг хөгжүүлдэг гол хөшүүрэг гэж хардаг болсон. </p><p>Харин арьс гоо заслын салбарт мэргэшсэн, туршлагатай хүний нөөц дутмаг байдаг нь л бодит бэрхшээл болдог. Хэдийгээр жил бүр энэ чиглэлийн эмч мэргэжилтнүүд цөөнгүй төгсдөг ч шууд ажлын байран дээр гарахад учир дутагдалтай. Өөрөөр хэлбэл, ажиллах газрынх нь хэрэглэж буй бүтээгдэхүүн, технологи, төхөөрөмжөөс хамаараад ажлын байранд ахин мэргэшин сурах хэрэгтэй болдог гэсэн үг. Ингэж эмч, эмнэлгийн ажилтнуудыг дахин сургаж, мэргэшүүлж авах нь цаг хугацаа, санхүүгийн хувьд багагүй сорилт болдог ч бид үүнийг аль болох боломж болгон харж, салбарынхаа залгамж халааг бэлдэж, хувь нэмэр оруулж байгаа ажил гэж бодож хүчин чармайлт гарган ажилладаг.</p><p>Түүнээс гадна, эмчилгээ заслын явцад маш ховор тохиолдолд урьдчилан төлөвлөх боломжгүй, бие организмын онцлогоос шалтгаалсан онцлог кэйсүүд гардгийг нуухгүй. Тэр бүрийг эмнэлгийн туршлага, мэдлэг чадварын тусламжтай шийдвэрлэдэг. Төгсгөлд нь хэлэхэд, энэ цаг үед гоо сайхан байна гэдэг нь зөвхөн эмэгтэйчүүдийн хувьд яригддаг гадна талын үзэмж гэх өнгөц утгаасаа алгуурхнаар салж, хүн бүрийн амьдралдаа хандах хандлагыг илэрхийлэгч, ажил амьдралын амжилт, хүсэл тэмүүллийг бүтээлцэхэд нөлөөлдөг нөлөөлөл, эрүүл мэнд, сэтгэл зүйн эмчилгээ гэх утгатай болсныг дурдах нь зүйтэй.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0dcb58e8d8c6d40dab5ac4022af4ec42.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a0f17dd7947001b261fe87e15dfd0abd.jpeg"></p> </div>	Өнөөдрийн дугаартаа бид дэвшилтэт технологи ашиглан харилцагч үйлчлүүлэгчдэдээ өөртөө итгэх итгэл, баяр баяслыг бэлэглэж буй "Infinite Clinic"-ийг онцоллоо. Тэдний олон жилийн туршлага, байнга шинийг эрэлхийлэх дотоод соёл, "Монголд зөвхөн бид л хийж байна" хэмээн итгэлтэйгээр хуучлах яриа нь арьс гоо заслын салбарыг илүү өргөн өнцгөөс харах боломжийг бидэнд олгосон юм. Нэр: Infinite Clinic Хаяг: Салбар 1 - "Инфинит клиник": СБД, Циркийн зүүн талд, Салбар 2 - "Херамед эмнэлэг": ХУД, Оргил рашаан сувиллын замын хойно, "LS Plaza"-ийн нэгдүгээр давхарт Чиглэл: Арьс, гоо заслын мэргэшсэн эмнэлэг Үүсгэн байгуулагч: Б.Цэрэнноров Үүсгэн байгуулагдсан: 2015 он Холбоос: infinitemongolia.com (Вэб), Infinite Clinic (Фэйсбүүк), HERAMED (Фэйсбүүк) сэдэл Одоогоос 15 жилийн өмнө сонирхолдоо хөтлөгдөн гоо сайхны салбарт анхлан хөл тавьж байлаа. Тухайн үед ирээдүйн төсөөлөл, хөгжлийн төлөвлөгөө гэхээс илүүтэй "зүгээр л хийнэ" гэсэн зориг, мөрөөдөлтэйгөөр гоо сайхны салоноо нээж байсан нь олон жилийн тууштай бөгөөд хичээнгүй хөдөлмөрийн дүнд энэ хүртэл хөтлөн авч ирсэн байна. Манай байгууллагын хувьд үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа л арьс гоо заслын салбар дахь шинэ технологи, чанартай бүтээгдэхүүн, итгэлтэй үйлчилгээг гол давуу талаа болгосон нь үр дүнгээ өгсөн юм шиг санагддаг. Учир нь бид 2015 онд хоёр салбартай болон өргөжиж, албан ёсоор "Инфинит" арьс гоо заслын мэргэшсэн эмнэлгээ тусгай зөвшөөрөлтэйгөөр байгуулснаар салбартаа нэг түвшин ахиж чадсан юм. Сүүлийн 10 жилийн хугацаан дахь байнгын үнэнч үйлчлүүлэгчдийн дэмжлэг, итгэл, хэрэгцээ шаардлага байгаагүй бол энэ бүхнийг хийх боломжгүй байсан гэж боддог. Одоогоор манайх хоёр салбар эмнэлгээрээ дамжуулан арьс, гоо заслын клиникийн үйлчилгээг хэрэглэгчдэдээ үзүүлж байна. Манай үндсэн салбар болох "Infinite Clinic" гоо сайхны, пластик мэс заслын чиглэлээр дагнасан бол хоёр дахь салбар болох "HeraMed" эмнэлэг мэсийн бус аргаар залуужуулах, нөхөн сэргээх үйлчилгээгээр мэргэшин VIP үйлчилгээнд төвлөрөн ажиллаж байна. Салоноос эмнэлэг болон өргөжих сэдэл нь 2013 онд Тайланд Улсад зохион байгуулагдсан олон улсын гоо сайхны бүтээгдэхүүн, технологийн “Beauty expo” үзэсгэлэн яармагт зорьж очин оролцсонтой холбоотой. Жил ирэх бүр арьс гоо засал, гоо сайхны тухай ойлголт, хэрэглээ хурдтай өөрчлөгдөж, шинэ технологиуд ар араасаа нээлтээ хийж байгаа энэ үетэй одоо л зэрэгцэн алхах учиртай гэдгийг тэгэхэд л тодоор мэдэрсэн. Энэ аяллын ачаар бид өдгөө дотоодын арьс гоо заслын буюу эстетикийн салбарт шинэ технологи, чанартай үйлчилгээгээр тэргүүлэгч болж, олон зуун хүмүүст итгэл төгс алхах, гоо сайхнаа эрүүлээр, урт удаан хадгалахад нь тусалж байна. Дээрх явдлаас хойш бид өдгөө жил бүр дерматологи, гоо сайхны олон улсын үзэсгэлэн, семинарт тогтмол оролцож, үйлчилгээгээ шинэ үйлчилгээ, технологиор баяжуулж, ирээдүйн төлөвлөгөө, хөгжлийн зураглалаа гаргадаг болсон. ялгарал Гоо сайхан гэдэг хүний өөртөө итгэх итгэл, нийгмийн байр суурь, цаашлаад сэтгэл зүй, эрүүл мэндтэй нь холбогдож байдаг маш чухал зүйл. Иймд бид ямар ч тохиолдолд чанарыг эрхэмлэж, хамгийн сүүлийн үеийн дэвшилтэт технологи, бүтээгдэхүүнийг үйлчлүүлэгчдэдээ хүргэж, тэдний бодит асуудлыг шийдвэрлэхэд хувь нэмрээ оруулдаг байх ёстой гэж үздэг. Бид анхнаасаа оруулж ирэх бүтээгдэхүүн, технологио сонгохдоо арьс, гоо заслын салбарт тэргүүлэгч БНСУ, Франц, АНУ, Европын холбооны орнуудын зах зээл дээр идэвхтэй борлуулагдаж буй, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн буюу "USFDA", "KFDA" зэрэг мэргэжлийн байгууллагуудаар баталгаажсан, Европын Холбооны чанар, эрүүл аюулгүй байдлын "CE" стандартыг хангасан, байгаль орчин, хүний эрүүл мэндэд ээлтэй, сөрөг нөлөөгүй бүтээгдэхүүнээс сонгохыг эрмэлздэг. Чанарын баталгаажилт өндөртэй энэ төрлийн бүтээгдэхүүн, төхөөрөмжийг албан ёсны үйлдвэрлэгч компаниас нь авах нөхцөлд бидний зүгээс эмч нараа зайлшгүй тусгай сургалтад суулгаж, үйлчилгээ үзүүлэх эрхийг нь авхуулах шаардлагатай болдог. Өөрөөр хэлбэл манай эмнэлэгт ашиглагдаж буй бүтээгдэхүүн, технологиуд бүгд албан ёсны эрхтэй, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн, тухайн эмчилгээг хийх эрхийг албан ёсоор авсан тусгай мэргэжлийн эмч нартай гэсэн үг. Бид гоо сайхны эмнэлгийн гол чанар болох хариуцлага, үйлчилгээний ёс зүйг өндөр түвшинд баримтладагаараа бахархдаг. Одоогоор бид хориод төрлийн арьсыг нөхөн төлжүүлэх, нөхөн сэргээх тарилга, арваад төрлийн арьс залуужуулж, чангалах, шинэчлэх үйлчилгээтэй аппарат ашиглан мэсийн бус аргаар, төрөл төрлийн арьсны хөгшрөлт, эмгэгтэй холбоотой асуудлыг эмчилж байна. Үүний дотор, "Tesslift", "Babylift", "Double Cog" зэрэг нүүр өргөх утсан технологи, "Curenex", "Crystal", "French Velvet Skin" зэрэг арьсны тарилга, "Ultra Beaujet", "Maximus 6D", "Duet V", "Duet RF" зэрэг арьсыг залуужуулах, нүүрний булчинг өргөж чангалах аппаратын үйлчилгээ болон үс шилжүүлэн суулгах "Sapphire" технологийн үйлчилгээг зөвхөн манай эмнэлгээс л авах боломжтой. Infinite clinic гэж юу вэ? Мэсийн бус аргаар залуужуулах, дэлхийд тэргүүлэгч арьс гоо заслын шилдэг, дэвшилтэт технологийг нэвтрүүлэгч мэргэшсэн клиник. нэр Үндсэн салбараа бид салбартаа ямагт тэргүүлэгч байж, хязгааргүй хөгжил, хязгааргүй өсөлтийг авчрахыг бэлгэдэж "Infinite" хэмээсэн. Харин хоёр дахь салбараа эртний Грекийн Зевс бурхны хатан, охид эмэгтэйчүүдийг хамгаалагч Хера бурхны нэрийг бэлгэдэж “Heramed” гэж нэрлэсэн. одоо Өмнө хэлсэнчлэн уг салбар тун хурдтай хувьсан өөрчлөгддөг, илүү сайн технологи дэлхийн хаа нэгтээ ар араасаа танилцуулагдсаар байдаг идэвх хөдөлгөөнтэй зах зээл. Тэр олон боломж, сонголт дундаас бид манай улс үндэстэнд тохирох бүтээгдэхүүнийг олохын тулд судалгааны баг тусад нь гарган ажиллуулдаг. Тасралтгүй хөгжиж, салбартаа тэргүүлэгч байхын тулд ингэхээс ч аргагүй. Одоо ч мөн адил монголчуудад илүү сайн тохирох бүтээгдэхүүний судалгаан дээрээ ажиллаж байна. Уг судалгааны багаараа дамжуулан бид хоёр жилийн өмнөөс монгол хүмүүсийн арьсны хөгшрөлт, унжилтыг хамгийн өндөр үр дүнтэйгээр татаж, өргөх утсан технологи болох 5-7 жил үйлчилгээгээ хадгалдаг "Silhouette Soft", "Tesslift", "Babylift" зэрэг гоо заслын утсуудыг АНУ, БНСУ-аас анхлан оруулж ирсэн. Үүнийгээ чадварлаг эмч нарынхаа ачаар хамгийн өндөр үр дүнтэйгээр хийж үйлчилж байна. 2021 онд, ковид цар тахлаас шалтгаалан хүмүүс гэртээ байх нь ихэссэн тул натурал гоо сайхныг дэмжиж, арьсны өнгийг сэргээх, илүү гэрэлтсэн толигор болгох, будаггүйгээр сайхан харагдах чиглэлд олон төрлийн арьсны тарилга оруулж ирсэн. Хамгийн сүүлд гэхэд энэ оны хоёрдугаар улиралд ид БНСУ-ын нэр хүнд бүхий үйлдвэрлэгчээс "DUET V" эмэгтэйчүүдийн цоо шинэ смарт технологийн аппарат, гуравдугаар улиралд БНТУ-аас хамгийн сүүлийн үеийн сс шилжүүлэн суулгах буюу толгой, хөмсөг, сахал хэсгийн үсний асуудлыг илүү үр дүнтэйгээр шийдэх зорилготой "Sapphire", "Diamond" үс суулгалтын технологийг нэвтрүүлээд байна. Өнгөрсөн хөл хорионы хугацаанд бид цагийг ашиглан, эмч нараа олон улсын онлайн сургалтуудад хамруулж, мэдлэг чадварыг нь дээшлүүлэхийг эрмэлзсэн. Харин одоо үйлчлүүлэгчдэдээ илүү анхаарал тавьж, тэдэнд илүү хурдан шуурхай, тав тухтай, эрүүл аюулгүй үйлчлүүлэх орчин нөхцөлийг сайжруулахаар ажиллаж байна даа. Хотжилт нэмэгдсэнээр, амьдралын стресс бухимдал нэмэгдэж, үүнийг дагаад хөгшрөлт ч залуужиж байгааг та бид харж байна. 25 наснаас өмнө арьс суларч, үрчлээ үүсэх, үс унаж, цайх нь энгийн асуудал болж. Гэхдээ сайн талыг нь хараад үзвэл, хүмүүс өмнөх үеэ бодоход эрүүл мэнд, эсвэл арьс, үсний асуудлыг үүсчихсэн хойно нь бус үүсэхээс нь өмнө урьдчилан сэргийлэх буюу эрүүл, залуу сайхан байдлаа эртнээс хамгаалах, хадгалах хандлагад суралцаж байгаа нь сайшаалтай. баг Одоогоор хоёр салбарт нийлээд 30 гаруй эмч, сувилагч, эмнэлгийн мэргэжилтэн ажилладаг. Үйлчилгээний, бас эрүүл мэндийн байгууллага учраас долоон өдөр бүгдэд нь үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авдаг онцлогтой. Ажлын цагийн хувьд ч үйлчлүүлэгчийн хэрэгцээнд нийцүүлэн уян хатан ханддаг. ирээдүй Хийж байгаагаа хийсэн шиг хийхийг хүсдэг. Тиймээс цаашид үйл ажиллагаагаа арьс гоо засал, пластик мэс заслын чиглэлээр дэлхийд тэргүүлж буй Өмнөд Солонгос, АНУ, Турк зэрэг улсуудын түвшинд ойртуулж, улам төгөлдөржүүлэх төлөвлөгөөтэй. Ингэснээр бид олон улсын хэмжээний үйлчилгээг гадаадаас бус Монголдоо авч, мөнгө цагаа хэмнэх боломжтой болно. Мөн дотоодынхоо зах зээлд хөгшрөлтөөс сэргийлэх чиглэлд мэргэшсэн баг хамт олон болж, мэсийн болон мэсийн бус аргаар залуужуулах бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, технологи, чанараар тэргүүлэгч байр сууриа хадгалан хэрэглэгчдийнхээ итгэлтэй түнш, амжилтыг замыг хамтдаа бүтээлцэгч хамт олон байхыг зорин ажиллаж байна. эрсдэл Манай салбар хүний хамгийн эмзэг бөгөөд чухал ач холбогдолтой зүйл болох гоо сайхны асуудлыг шийдвэрлэж ажилладаг тул харилцагчдын өндөр хүлээлт, хэрэгцээ шаардлага дунд ажилладаг. Энэ нь мэдээж олон сорилт, бэрхшээлийг дагуулдаг л даа. Гэхдээ бид үйлчлүүлэгчдийнхээ дуу хоолой, хэрэгцээг нэн тэргүүнд тавьсаар ирсэн тул энэ бүхнийг асуудал гэхээс илүү биднийг хөгжүүлдэг гол хөшүүрэг гэж хардаг болсон. Харин арьс гоо заслын салбарт мэргэшсэн, туршлагатай хүний нөөц дутмаг байдаг нь л бодит бэрхшээл болдог. Хэдийгээр жил бүр энэ чиглэлийн эмч мэргэжилтнүүд цөөнгүй төгсдөг ч шууд ажлын байран дээр гарахад учир дутагдалтай. Өөрөөр хэлбэл, ажиллах газрынх нь хэрэглэж буй бүтээгдэхүүн, технологи, төхөөрөмжөөс хамаараад ажлын байранд ахин мэргэшин сурах хэрэгтэй болдог гэсэн үг. Ингэж эмч, эмнэлгийн ажилтнуудыг дахин сургаж, мэргэшүүлж авах нь цаг хугацаа, санхүүгийн хувьд багагүй сорилт болдог ч бид үүнийг аль болох боломж болгон харж, салбарынхаа залгамж халааг бэлдэж, хувь нэмэр оруулж байгаа ажил гэж бодож хүчин чармайлт гарган ажилладаг. Түүнээс гадна, эмчилгээ заслын явцад маш ховор тохиолдолд урьдчилан төлөвлөх боломжгүй, бие организмын онцлогоос шалтгаалсан онцлог кэйсүүд гардгийг нуухгүй. Тэр бүрийг эмнэлгийн туршлага, мэдлэг чадварын тусламжтай шийдвэрлэдэг. Төгсгөлд нь хэлэхэд, энэ цаг үед гоо сайхан байна гэдэг нь зөвхөн эмэгтэйчүүдийн хувьд яригддаг гадна талын үзэмж гэх өнгөц утгаасаа алгуурхнаар салж, хүн бүрийн амьдралдаа хандах хандлагыг илэрхийлэгч, ажил амьдралын амжилт, хүсэл тэмүүллийг бүтээлцэхэд нөлөөлдөг нөлөөлөл, эрүүл мэнд, сэтгэл зүйн эмчилгээ гэх утгатай болсныг дурдах нь зүйтэй.	Өнөөдрийн дугаартаа бид дэвшилтэт технологи ашиглан харилцагч үйлчлүүлэгчдэдээ өөртөө итгэх итгэл, баяр баяслыг бэлэглэж буй "Infinite Clinic"-ийг онцоллоо. Тэдний олон жилийн туршлага, байнга шинийг эрэлхийлэх дотоод соёл, "Монголд зөвхөн бид л хийж байна" хэмээн итгэлтэйгээр хуучлах яриа нь арьс гоо заслын салбарыг илүү өргөн өнцгөөс харах боломжийг бидэнд олгосон юм. Нэр: Infinite Clinic Хаяг: Салбар 1 - "Инфинит клиник": СБД, Циркийн зүүн талд, Салбар 2 - "Херамед эмнэлэг": ХУД, Оргил рашаан сувиллын замын хойно, "LS Plaza"-ийн нэгдүгээр давхарт Чиглэл: Арьс, гоо заслын мэргэшсэн эмнэлэг Үүсгэн байгуулагч: Б.Цэрэнноров Үүсгэн байгуулагдсан: 2015 он Холбоос: infinitemongolia.com (Вэб), Infinite Clinic (Фэйсбүүк), HERAMED (Фэйсбүүк) ### сэдэл Одоогоос 15 жилийн өмнө сонирхолдоо хөтлөгдөн гоо сайхны салбарт анхлан хөл тавьж байлаа. Тухайн үед ирээдүйн төсөөлөл, хөгжлийн төлөвлөгөө гэхээс илүүтэй "зүгээр л хийнэ" гэсэн зориг, мөрөөдөлтэйгөөр гоо сайхны салоноо нээж байсан нь олон жилийн тууштай бөгөөд хичээнгүй хөдөлмөрийн дүнд энэ хүртэл хөтлөн авч ирсэн байна. Манай байгууллагын хувьд үүсгэн байгуулагдсан цагаасаа л арьс гоо заслын салбар дахь шинэ технологи, чанартай бүтээгдэхүүн, итгэлтэй үйлчилгээг гол давуу талаа болгосон нь үр дүнгээ өгсөн юм шиг санагддаг. Учир нь бид 2015 онд хоёр салбартай болон өргөжиж, албан ёсоор "Инфинит" арьс гоо заслын мэргэшсэн эмнэлгээ тусгай зөвшөөрөлтэйгөөр байгуулснаар салбартаа нэг түвшин ахиж чадсан юм. Сүүлийн 10 жилийн хугацаан дахь байнгын үнэнч үйлчлүүлэгчдийн дэмжлэг, итгэл, хэрэгцээ шаардлага байгаагүй бол энэ бүхнийг хийх боломжгүй байсан гэж боддог. Одоогоор манайх хоёр салбар эмнэлгээрээ дамжуулан арьс, гоо заслын клиникийн үйлчилгээг хэрэглэгчдэдээ үзүүлж байна. Манай үндсэн салбар болох "Infinite Clinic" гоо сайхны, пластик мэс заслын чиглэлээр дагнасан бол хоёр дахь салбар болох "HeraMed" эмнэлэг мэсийн бус аргаар залуужуулах, нөхөн сэргээх үйлчилгээгээр мэргэшин VIP үйлчилгээнд төвлөрөн ажиллаж байна. Салоноос эмнэлэг болон өргөжих сэдэл нь 2013 онд Тайланд Улсад зохион байгуулагдсан олон улсын гоо сайхны бүтээгдэхүүн, технологийн “Beauty expo” үзэсгэлэн яармагт зорьж очин оролцсонтой холбоотой. Жил ирэх бүр арьс гоо засал, гоо сайхны тухай ойлголт, хэрэглээ хурдтай өөрчлөгдөж, шинэ технологиуд ар араасаа нээлтээ хийж байгаа энэ үетэй одоо л зэрэгцэн алхах учиртай гэдгийг тэгэхэд л тодоор мэдэрсэн. Энэ аяллын ачаар бид өдгөө дотоодын арьс гоо заслын буюу эстетикийн салбарт шинэ технологи, чанартай үйлчилгээгээр тэргүүлэгч болж, олон зуун хүмүүст итгэл төгс алхах, гоо сайхнаа эрүүлээр, урт удаан хадгалахад нь тусалж байна. Дээрх явдлаас хойш бид өдгөө жил бүр дерматологи, гоо сайхны олон улсын үзэсгэлэн, семинарт тогтмол оролцож, үйлчилгээгээ шинэ үйлчилгээ, технологиор баяжуулж, ирээдүйн төлөвлөгөө, хөгжлийн зураглалаа гаргадаг болсон. ### ялгарал Гоо сайхан гэдэг хүний өөртөө итгэх итгэл, нийгмийн байр суурь, цаашлаад сэтгэл зүй, эрүүл мэндтэй нь холбогдож байдаг маш чухал зүйл. Иймд бид ямар ч тохиолдолд чанарыг эрхэмлэж, хамгийн сүүлийн үеийн дэвшилтэт технологи, бүтээгдэхүүнийг үйлчлүүлэгчдэдээ хүргэж, тэдний бодит асуудлыг шийдвэрлэхэд хувь нэмрээ оруулдаг байх ёстой гэж үздэг. Бид анхнаасаа оруулж ирэх бүтээгдэхүүн, технологио сонгохдоо арьс, гоо заслын салбарт тэргүүлэгч БНСУ, Франц, АНУ, Европын холбооны орнуудын зах зээл дээр идэвхтэй борлуулагдаж буй, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн буюу "USFDA", "KFDA" зэрэг мэргэжлийн байгууллагуудаар баталгаажсан, Европын Холбооны чанар, эрүүл аюулгүй байдлын "CE" стандартыг хангасан, байгаль орчин, хүний эрүүл мэндэд ээлтэй, сөрөг нөлөөгүй бүтээгдэхүүнээс сонгохыг эрмэлздэг. Чанарын баталгаажилт өндөртэй энэ төрлийн бүтээгдэхүүн, төхөөрөмжийг албан ёсны үйлдвэрлэгч компаниас нь авах нөхцөлд бидний зүгээс эмч нараа зайлшгүй тусгай сургалтад суулгаж, үйлчилгээ үзүүлэх эрхийг нь авхуулах шаардлагатай болдог. Өөрөөр хэлбэл манай эмнэлэгт ашиглагдаж буй бүтээгдэхүүн, технологиуд бүгд албан ёсны эрхтэй, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн, тухайн эмчилгээг хийх эрхийг албан ёсоор авсан тусгай мэргэжлийн эмч нартай гэсэн үг. Бид гоо сайхны эмнэлгийн гол чанар болох хариуцлага, үйлчилгээний ёс зүйг өндөр түвшинд баримтладагаараа бахархдаг. Одоогоор бид хориод төрлийн арьсыг нөхөн төлжүүлэх, нөхөн сэргээх тарилга, арваад төрлийн арьс залуужуулж, чангалах, шинэчлэх үйлчилгээтэй аппарат ашиглан мэсийн бус аргаар, төрөл төрлийн арьсны хөгшрөлт, эмгэгтэй холбоотой асуудлыг эмчилж байна. Үүний дотор, "Tesslift", "Babylift", "Double Cog" зэрэг нүүр өргөх утсан технологи, "Curenex", "Crystal", "French Velvet Skin" зэрэг арьсны тарилга, "Ultra Beaujet", "Maximus 6D", "Duet V", "Duet RF" зэрэг арьсыг залуужуулах, нүүрний булчинг өргөж чангалах аппаратын үйлчилгээ болон үс шилжүүлэн суулгах "Sapphire" технологийн үйлчилгээг зөвхөн манай эмнэлгээс л авах боломжтой. ### Infinite clinic гэж юу вэ? Мэсийн бус аргаар залуужуулах, дэлхийд тэргүүлэгч арьс гоо заслын шилдэг, дэвшилтэт технологийг нэвтрүүлэгч мэргэшсэн клиник. ### нэр Үндсэн салбараа бид салбартаа ямагт тэргүүлэгч байж, хязгааргүй хөгжил, хязгааргүй өсөлтийг авчрахыг бэлгэдэж "Infinite" хэмээсэн. Харин хоёр дахь салбараа эртний Грекийн Зевс бурхны хатан, охид эмэгтэйчүүдийг хамгаалагч Хера бурхны нэрийг бэлгэдэж “Heramed” гэж нэрлэсэн. ### одоо Өмнө хэлсэнчлэн уг салбар тун хурдтай хувьсан өөрчлөгддөг, илүү сайн технологи дэлхийн хаа нэгтээ ар араасаа танилцуулагдсаар байдаг идэвх хөдөлгөөнтэй зах зээл. Тэр олон боломж, сонголт дундаас бид манай улс үндэстэнд тохирох бүтээгдэхүүнийг олохын тулд судалгааны баг тусад нь гарган ажиллуулдаг. Тасралтгүй хөгжиж, салбартаа тэргүүлэгч байхын тулд ингэхээс ч аргагүй. Одоо ч мөн адил монголчуудад илүү сайн тохирох бүтээгдэхүүний судалгаан дээрээ ажиллаж байна. Уг судалгааны багаараа дамжуулан бид хоёр жилийн өмнөөс монгол хүмүүсийн арьсны хөгшрөлт, унжилтыг хамгийн өндөр үр дүнтэйгээр татаж, өргөх утсан технологи болох 5-7 жил үйлчилгээгээ хадгалдаг "Silhouette Soft", "Tesslift", "Babylift" зэрэг гоо заслын утсуудыг АНУ, БНСУ-аас анхлан оруулж ирсэн. Үүнийгээ чадварлаг эмч нарынхаа ачаар хамгийн өндөр үр дүнтэйгээр хийж үйлчилж байна. 2021 онд, ковид цар тахлаас шалтгаалан хүмүүс гэртээ байх нь ихэссэн тул натурал гоо сайхныг дэмжиж, арьсны өнгийг сэргээх, илүү гэрэлтсэн толигор болгох, будаггүйгээр сайхан харагдах чиглэлд олон төрлийн арьсны тарилга оруулж ирсэн. Хамгийн сүүлд гэхэд энэ оны хоёрдугаар улиралд ид БНСУ-ын нэр хүнд бүхий үйлдвэрлэгчээс "DUET V" эмэгтэйчүүдийн цоо шинэ смарт технологийн аппарат, гуравдугаар улиралд БНТУ-аас хамгийн сүүлийн үеийн сс шилжүүлэн суулгах буюу толгой, хөмсөг, сахал хэсгийн үсний асуудлыг илүү үр дүнтэйгээр шийдэх зорилготой "Sapphire", "Diamond" үс суулгалтын технологийг нэвтрүүлээд байна. Өнгөрсөн хөл хорионы хугацаанд бид цагийг ашиглан, эмч нараа олон улсын онлайн сургалтуудад хамруулж, мэдлэг чадварыг нь дээшлүүлэхийг эрмэлзсэн. Харин одоо үйлчлүүлэгчдэдээ илүү анхаарал тавьж, тэдэнд илүү хурдан шуурхай, тав тухтай, эрүүл аюулгүй үйлчлүүлэх орчин нөхцөлийг сайжруулахаар ажиллаж байна даа. Хотжилт нэмэгдсэнээр, амьдралын стресс бухимдал нэмэгдэж, үүнийг дагаад хөгшрөлт ч залуужиж байгааг та бид харж байна. 25 наснаас өмнө арьс суларч, үрчлээ үүсэх, үс унаж, цайх нь энгийн асуудал болж. Гэхдээ сайн талыг нь хараад үзвэл, хүмүүс өмнөх үеэ бодоход эрүүл мэнд, эсвэл арьс, үсний асуудлыг үүсчихсэн хойно нь бус үүсэхээс нь өмнө урьдчилан сэргийлэх буюу эрүүл, залуу сайхан байдлаа эртнээс хамгаалах, хадгалах хандлагад суралцаж байгаа нь сайшаалтай. ### баг Одоогоор хоёр салбарт нийлээд 30 гаруй эмч, сувилагч, эмнэлгийн мэргэжилтэн ажилладаг. Үйлчилгээний, бас эрүүл мэндийн байгууллага учраас долоон өдөр бүгдэд нь үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авдаг онцлогтой. Ажлын цагийн хувьд ч үйлчлүүлэгчийн хэрэгцээнд нийцүүлэн уян хатан ханддаг. ### ирээдүй Хийж байгаагаа хийсэн шиг хийхийг хүсдэг. Тиймээс цаашид үйл ажиллагаагаа арьс гоо засал, пластик мэс заслын чиглэлээр дэлхийд тэргүүлж буй Өмнөд Солонгос, АНУ, Турк зэрэг улсуудын түвшинд ойртуулж, улам төгөлдөржүүлэх төлөвлөгөөтэй. Ингэснээр бид олон улсын хэмжээний үйлчилгээг гадаадаас бус Монголдоо авч, мөнгө цагаа хэмнэх боломжтой болно. Мөн дотоодынхоо зах зээлд хөгшрөлтөөс сэргийлэх чиглэлд мэргэшсэн баг хамт олон болж, мэсийн болон мэсийн бус аргаар залуужуулах бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, технологи, чанараар тэргүүлэгч байр сууриа хадгалан хэрэглэгчдийнхээ итгэлтэй түнш, амжилтыг замыг хамтдаа бүтээлцэгч хамт олон байхыг зорин ажиллаж байна. ### эрсдэл Манай салбар хүний хамгийн эмзэг бөгөөд чухал ач холбогдолтой зүйл болох гоо сайхны асуудлыг шийдвэрлэж ажилладаг тул харилцагчдын өндөр хүлээлт, хэрэгцээ шаардлага дунд ажилладаг. Энэ нь мэдээж олон сорилт, бэрхшээлийг дагуулдаг л даа. Гэхдээ бид үйлчлүүлэгчдийнхээ дуу хоолой, хэрэгцээг нэн тэргүүнд тавьсаар ирсэн тул энэ бүхнийг асуудал гэхээс илүү биднийг хөгжүүлдэг гол хөшүүрэг гэж хардаг болсон. Харин арьс гоо заслын салбарт мэргэшсэн, туршлагатай хүний нөөц дутмаг байдаг нь л бодит бэрхшээл болдог. Хэдийгээр жил бүр энэ чиглэлийн эмч мэргэжилтнүүд цөөнгүй төгсдөг ч шууд ажлын байран дээр гарахад учир дутагдалтай. Өөрөөр хэлбэл, ажиллах газрынх нь хэрэглэж буй бүтээгдэхүүн, технологи, төхөөрөмжөөс хамаараад ажлын байранд ахин мэргэшин сурах хэрэгтэй болдог гэсэн үг. Ингэж эмч, эмнэлгийн ажилтнуудыг дахин сургаж, мэргэшүүлж авах нь цаг хугацаа, санхүүгийн хувьд багагүй сорилт болдог ч бид үүнийг аль болох боломж болгон харж, салбарынхаа залгамж халааг бэлдэж, хувь нэмэр оруулж байгаа ажил гэж бодож хүчин чармайлт гарган ажилладаг. Түүнээс гадна, эмчилгээ заслын явцад маш ховор тохиолдолд урьдчилан төлөвлөх боломжгүй, бие организмын онцлогоос шалтгаалсан онцлог кэйсүүд гардгийг нуухгүй. Тэр бүрийг эмнэлгийн туршлага, мэдлэг чадварын тусламжтай шийдвэрлэдэг. Төгсгөлд нь хэлэхэд, энэ цаг үед гоо сайхан байна гэдэг нь зөвхөн эмэгтэйчүүдийн хувьд яригддаг гадна талын үзэмж гэх өнгөц утгаасаа алгуурхнаар салж, хүн бүрийн амьдралдаа хандах хандлагыг илэрхийлэгч, ажил амьдралын амжилт, хүсэл тэмүүллийг бүтээлцэхэд нөлөөлдөг нөлөөлөл, эрүүл мэнд, сэтгэл зүйн эмчилгээ гэх утгатай болсныг дурдах нь зүйтэй.
https://unread.today/c/techworm-appreview-bolor-toli-dictionary	Techworm	Tsengeg	2023-03-14T00:00:00	3 сарын 14, 2023	Апп тойм: Bolor toli - Хамгийн баялаг үгийн сантай цахим толь бичиг	<div class="article-body"> <h2><div>Эх хэлний боловсрол, гадаад хэлний мэдлэггүйгээр бидний сурсан эрдэм дутуу дулимаг болсон мэт. Учир нь бид дэлхийн өнцөг булан бүрд хүлээн зөвшөөрөгдөх чанартай боловсролыг эзэмшихийн тулд чадварлаг профессоруудын шилмэл сурах бичгүүдийг судлах хэрэгтэй болдог. Гэвч тэдгээр нь цөм гадаад хэл дээр бичигдсэн байдаг шүү дээ. Тийм учраас аль ч орны хэлийг судалж, сурах бичгийг нь эргүүлэх явцдаа бидний хамгийн их цагийг ширтэлцэж өнгөрүүлдэг анд нөхөр бол толь бичиг. </div><div><br></div><div>Техник технологийн дэвшил, дижитал ертөнцөөр аялал хийдэг Techworm буландаа бид энэ удаа мөн л технологийн тэр тусмаа хиймэл оюун ухааны тусламжтайгаар толь бичгийн хайлтын системийг илүү хялбаршуулж өгсөн Bolor toli аппыг танилцуулж байна.<br><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/66799ec7f13e91bf44e048c581bfe6bc.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>товч танилцуулга</h3><p>Болор толь аппыг анхлан 2008 онд Болорсофт компани хөгжүүлж, хэрэглээнд нэвтрүүлж байжээ. Зогсолтгүй хөгжиж, сайжралт, шинэчлэлт хийсний чинээгээр өдгөө англи, орос, хятад, солонгос, япон, герман, монгол гэсэн 7 хэлний 800 гаруй мянган үгийн сантай болсон ба хүн бүрийн хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн, үнэ төлбөргүй цахим толь бичиг юм. <br>Түүгээр ч зогсохгүй 14 жилийн ойгоо тохиолдуулан Болор толь version 3.0-ыг танилцуулсан нь хиймэл оюун ухаан бүхий Чимэгэ системийг аппдаа нэвтрүүлж, хэрэглэгч заавал үгээ бичих шаардлагагүй, дуу хоолойгоороо үг хайх боломжтой болсноос гадна хиймэл оюун ухааны тусламжтайгаар үгийн дуудлагаа уншуулах боломжтой болжээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/95b61fb81c523f71e2c89a245a9ce8bb.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ашиглахад хялбар, таатай хэрэглээ</h3><p>Хэлний мэдлэг, үгийн баялагтаа анхаардаг хэн бүхэнд хэрэглэхэд хялбар байлгах үүднээс анх нэвтрэх үед цэс нь монгол хэл дээр харагдаж байв. Хүсвэл хэлийг нь монгол бичиг, эсвэл англи болгох боломжтой. Зураг дээр харагдаж байгаачлан хэрхэн ашиглах нь маш ойлгомжтойн дээр баруун доод буланд байрлах “Тохиргоо” цэснээс “Харанхуй горим”-ыг асааж, эсвэл унтрааж орчин нөхцөл, сонирхолдоо тааруулан тохируулж болно. <br>Аль ч гадаад хэлээр хайлт хийсэн давхар монгол бичгээр тухайн үг нь гарч ирж байгааг харахад бид үндэсний дархлаа болсон монгол бичгээ гээж умарталгүй, мэдэхгүй нь сурч, мэддэг нь ашиглаж байх нь зүйтэй гэдгийг сануулж буй юм болов уу. <br>Шинэ хөгжүүлэлтээр нэмэгдсэн дуу хоолойгоор хайлт хийхэд туслах Чимэгэ систем нь баруун доод буланд харагдах ба та бүхэн аппаа татаад туршиж үзээрэй. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/740e5b3f2967f9b91087946a444533a7.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ОНЦЛОГ ДАВУУ ТАЛ</h3><p></p><p>Энэхүү аппын давуу талуудаас дурдвал:</p><p>-Offline горимд ч ашиглах боломжтой ба үүний тулд хэрэглэгч интернэт холбогдсон үедээ буюу урьдчилан тухайн хэлний offline толийг татаж авахад л хангалттай. </p><p>-Монгол хэлнээс гадна бидэнд түгээмэл ашиглагддаг зургаан гадаад хэлний толь бичиг нэг апп-д багтсан. </p><p>-Зөвхөн үгээ хараад зогсохгүй дуудлагыг нь ч мөн сонсох боломжтой. Хэрэглэгч тухайн хайсан үгээ american, british аль ч дуудлагаар нь сонсож болно. </p><p>-Хайлтаар гарч ирсэн үгний ард байрлах “i” тэмдгэн дээр дарж тухайн үгний товч тайлбарыг харах боломжтой. Харин монголоос бусад хэл дээрх үгийн утгыг хайхдаа тохирох эх сурвалжаас сонгон харна. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/5b5120cabec4e0273c95e5b4c6b32d31.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ХЭРЭГЛЭГЧИЙН СЭТГЭГДЭЛ</h3><blockquote><p>Э. Билэгсайхан<br></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/b3c80db2271a930f165226abefa554e1.jpg"></p><p></p><p><br>Нэг л удаа бүх хэлийг нь, эсвэл өөрт шаардлагатай хэлний offline хувилбарыг татаад авчихсан байхад интернэтгүй орчинд ямар ч асуудалгүй хэрэглэж болдог нь хамгийн их таалагдлаа.</p><p>Хэдий бид сургуульд ормогцоо монгол хэлийг үзэж эхэлдэг ч орчин үеийн залуус сошиал орчинд ихэвчлэн англи keyboard дээр чат, пост, коммент зэргийг бичдэг болсноор төдий чинээгээр эх хэлнийхээ зөв бичгийн дүрмийг мартаж байдаг болов уу. Тийм болохоор монгол хэлний зарим хэцүү, яаж зөв бичих нь эргэлзээтэй үгнүүдийг толь бичгээс хайх шаардлага гарах үед хамгийн их асуудал тулгардаг. Магадгүй бид монгол хэлний дүрмээ нийтээрээ сайн мэддэггүй болохоор дийлэнх нь англи keyboard ашигладаг байж ч мэдэх юм. </p><p>Харин Болор толь апп дээр дуу хоолойгоороо хайлт хийх боломжтой байгаа нь энэ асуудлыг маш хялбараар шийдээд өгчхөж байгаа юм. Зөв бичгийн дүрмийн хувьд ямар ч хэцүү үг байсан хэлж бол мэдээж чадна шүү дээ. Ингээд л “Аан, энэ үгийг ингэж бичдэг байх нь” гээд мэдэж авах боломжтой байгаа нь нийтийн хэлний соёл боловсролыг дээшлүүлэхэд хиймэл оюун ухааныг оновчтой ашиглаж чадсан нь тун магтууштай санагдлаа.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/ef6a626dc512a93236656d264a892310.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Миний хувьд сул тал гэх зүйл ажиглагдаагүй, харин нэмж сайжруулж болмоор санагдсан зүйл гэвэл технологийн шийдэл талаасаа боломжтой эсэхийг нь мэдэхгүй ч гэсэн гадаад үгийн утгыг харахдаа заавал өөр орчуулгын эх сурвалж руу үсрэлгүй, яг л монгол үгийг тайлбарласан байсан шиг богино тайлбар гарч ирдэг болговол илүү амар байх юм шиг санагдлаа. Учир нь offline үед гадаад үгсийн тайлбарыг харах боломжгүй юм байна. Мөн хайсан монгол үгний тийн ялгалын нөхцлөөр хэрхэн хувирах нь харагддаг болбол балархай эгшиг гээгдэх, гээгдэхгүйгээс эхлээд л хувирсан үгийг хэрхэн зөв бичих талаарх эргэлзээг тайлаад өгчхөж байгаа юм.<br><br></p> <blockquote><p>Дэлгэрэнгүй мэдээлэл: <a href="https://www.facebook.com/bolorsoft/" target="_blank">фэйсбүүк пэйж</a> \| <a href="https://bolor-toli.com/" target="_blank">вебсайт</a><br>Апп татах: <a href="https://apps.apple.com/mn/app/bolor-toli/id1501711662?itsct=apps_box_badge&itscg=30200" target="_blank">iOS</a> \| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.bolorsoft.bolortoli&hl=en&gl=US&pcampaignid=pcampaignidMKT-Other-global-all-co-prtnr-py-PartBadge-Mar2515-1" target="_blank">Android</a> \| <a href="https://url.cloud.huawei.com/kz59MGZnG0?shareTo=qrcode" target="_blank">Harmony OS</a></p> <cite> </cite></blockquote> </div>	Эх хэлний боловсрол, гадаад хэлний мэдлэггүйгээр бидний сурсан эрдэм дутуу дулимаг болсон мэт. Учир нь бид дэлхийн өнцөг булан бүрд хүлээн зөвшөөрөгдөх чанартай боловсролыг эзэмшихийн тулд чадварлаг профессоруудын шилмэл сурах бичгүүдийг судлах хэрэгтэй болдог. Гэвч тэдгээр нь цөм гадаад хэл дээр бичигдсэн байдаг шүү дээ. Тийм учраас аль ч орны хэлийг судалж, сурах бичгийг нь эргүүлэх явцдаа бидний хамгийн их цагийг ширтэлцэж өнгөрүүлдэг анд нөхөр бол толь бичиг. Техник технологийн дэвшил, дижитал ертөнцөөр аялал хийдэг Techworm буландаа бид энэ удаа мөн л технологийн тэр тусмаа хиймэл оюун ухааны тусламжтайгаар толь бичгийн хайлтын системийг илүү хялбаршуулж өгсөн Bolor toli аппыг танилцуулж байна. товч танилцуулга Болор толь аппыг анхлан 2008 онд Болорсофт компани хөгжүүлж, хэрэглээнд нэвтрүүлж байжээ. Зогсолтгүй хөгжиж, сайжралт, шинэчлэлт хийсний чинээгээр өдгөө англи, орос, хятад, солонгос, япон, герман, монгол гэсэн 7 хэлний 800 гаруй мянган үгийн сантай болсон ба хүн бүрийн хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн, үнэ төлбөргүй цахим толь бичиг юм. Түүгээр ч зогсохгүй 14 жилийн ойгоо тохиолдуулан Болор толь version 3.0-ыг танилцуулсан нь хиймэл оюун ухаан бүхий Чимэгэ системийг аппдаа нэвтрүүлж, хэрэглэгч заавал үгээ бичих шаардлагагүй, дуу хоолойгоороо үг хайх боломжтой болсноос гадна хиймэл оюун ухааны тусламжтайгаар үгийн дуудлагаа уншуулах боломжтой болжээ. ашиглахад хялбар, таатай хэрэглээ Хэлний мэдлэг, үгийн баялагтаа анхаардаг хэн бүхэнд хэрэглэхэд хялбар байлгах үүднээс анх нэвтрэх үед цэс нь монгол хэл дээр харагдаж байв. Хүсвэл хэлийг нь монгол бичиг, эсвэл англи болгох боломжтой. Зураг дээр харагдаж байгаачлан хэрхэн ашиглах нь маш ойлгомжтойн дээр баруун доод буланд байрлах “Тохиргоо” цэснээс “Харанхуй горим”-ыг асааж, эсвэл унтрааж орчин нөхцөл, сонирхолдоо тааруулан тохируулж болно. Аль ч гадаад хэлээр хайлт хийсэн давхар монгол бичгээр тухайн үг нь гарч ирж байгааг харахад бид үндэсний дархлаа болсон монгол бичгээ гээж умарталгүй, мэдэхгүй нь сурч, мэддэг нь ашиглаж байх нь зүйтэй гэдгийг сануулж буй юм болов уу. Шинэ хөгжүүлэлтээр нэмэгдсэн дуу хоолойгоор хайлт хийхэд туслах Чимэгэ систем нь баруун доод буланд харагдах ба та бүхэн аппаа татаад туршиж үзээрэй. ОНЦЛОГ ДАВУУ ТАЛ Энэхүү аппын давуу талуудаас дурдвал: -Offline горимд ч ашиглах боломжтой ба үүний тулд хэрэглэгч интернэт холбогдсон үедээ буюу урьдчилан тухайн хэлний offline толийг татаж авахад л хангалттай. -Монгол хэлнээс гадна бидэнд түгээмэл ашиглагддаг зургаан гадаад хэлний толь бичиг нэг апп-д багтсан. -Зөвхөн үгээ хараад зогсохгүй дуудлагыг нь ч мөн сонсох боломжтой. Хэрэглэгч тухайн хайсан үгээ american, british аль ч дуудлагаар нь сонсож болно. -Хайлтаар гарч ирсэн үгний ард байрлах “i” тэмдгэн дээр дарж тухайн үгний товч тайлбарыг харах боломжтой. Харин монголоос бусад хэл дээрх үгийн утгыг хайхдаа тохирох эх сурвалжаас сонгон харна. ХЭРЭГЛЭГЧИЙН СЭТГЭГДЭЛ Э. Билэгсайхан Нэг л удаа бүх хэлийг нь, эсвэл өөрт шаардлагатай хэлний offline хувилбарыг татаад авчихсан байхад интернэтгүй орчинд ямар ч асуудалгүй хэрэглэж болдог нь хамгийн их таалагдлаа. Хэдий бид сургуульд ормогцоо монгол хэлийг үзэж эхэлдэг ч орчин үеийн залуус сошиал орчинд ихэвчлэн англи keyboard дээр чат, пост, коммент зэргийг бичдэг болсноор төдий чинээгээр эх хэлнийхээ зөв бичгийн дүрмийг мартаж байдаг болов уу. Тийм болохоор монгол хэлний зарим хэцүү, яаж зөв бичих нь эргэлзээтэй үгнүүдийг толь бичгээс хайх шаардлага гарах үед хамгийн их асуудал тулгардаг. Магадгүй бид монгол хэлний дүрмээ нийтээрээ сайн мэддэггүй болохоор дийлэнх нь англи keyboard ашигладаг байж ч мэдэх юм. Харин Болор толь апп дээр дуу хоолойгоороо хайлт хийх боломжтой байгаа нь энэ асуудлыг маш хялбараар шийдээд өгчхөж байгаа юм. Зөв бичгийн дүрмийн хувьд ямар ч хэцүү үг байсан хэлж бол мэдээж чадна шүү дээ. Ингээд л “Аан, энэ үгийг ингэж бичдэг байх нь” гээд мэдэж авах боломжтой байгаа нь нийтийн хэлний соёл боловсролыг дээшлүүлэхэд хиймэл оюун ухааныг оновчтой ашиглаж чадсан нь тун магтууштай санагдлаа. Миний хувьд сул тал гэх зүйл ажиглагдаагүй, харин нэмж сайжруулж болмоор санагдсан зүйл гэвэл технологийн шийдэл талаасаа боломжтой эсэхийг нь мэдэхгүй ч гэсэн гадаад үгийн утгыг харахдаа заавал өөр орчуулгын эх сурвалж руу үсрэлгүй, яг л монгол үгийг тайлбарласан байсан шиг богино тайлбар гарч ирдэг болговол илүү амар байх юм шиг санагдлаа. Учир нь offline үед гадаад үгсийн тайлбарыг харах боломжгүй юм байна. Мөн хайсан монгол үгний тийн ялгалын нөхцлөөр хэрхэн хувирах нь харагддаг болбол балархай эгшиг гээгдэх, гээгдэхгүйгээс эхлээд л хувирсан үгийг хэрхэн зөв бичих талаарх эргэлзээг тайлаад өгчхөж байгаа юм. Дэлгэрэнгүй мэдээлэл: фэйсбүүк пэйж \| вебсайт Апп татах: iOS \| Android \| Harmony OS	Эх хэлний боловсрол, гадаад хэлний мэдлэггүйгээр бидний сурсан эрдэм дутуу дулимаг болсон мэт. Учир нь бид дэлхийн өнцөг булан бүрд хүлээн зөвшөөрөгдөх чанартай боловсролыг эзэмшихийн тулд чадварлаг профессоруудын шилмэл сурах бичгүүдийг судлах хэрэгтэй болдог. Гэвч тэдгээр нь цөм гадаад хэл дээр бичигдсэн байдаг шүү дээ. Тийм учраас аль ч орны хэлийг судалж, сурах бичгийг нь эргүүлэх явцдаа бидний хамгийн их цагийг ширтэлцэж өнгөрүүлдэг анд нөхөр бол толь бичиг. Техник технологийн дэвшил, дижитал ертөнцөөр аялал хийдэг Techworm буландаа бид энэ удаа мөн л технологийн тэр тусмаа хиймэл оюун ухааны тусламжтайгаар толь бичгийн хайлтын системийг илүү хялбаршуулж өгсөн Bolor toli аппыг танилцуулж байна. ### товч танилцуулга Болор толь аппыг анхлан 2008 онд Болорсофт компани хөгжүүлж, хэрэглээнд нэвтрүүлж байжээ. Зогсолтгүй хөгжиж, сайжралт, шинэчлэлт хийсний чинээгээр өдгөө англи, орос, хятад, солонгос, япон, герман, монгол гэсэн 7 хэлний 800 гаруй мянган үгийн сантай болсон ба хүн бүрийн хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн, үнэ төлбөргүй цахим толь бичиг юм. Түүгээр ч зогсохгүй 14 жилийн ойгоо тохиолдуулан Болор толь version 3.0-ыг танилцуулсан нь хиймэл оюун ухаан бүхий Чимэгэ системийг аппдаа нэвтрүүлж, хэрэглэгч заавал үгээ бичих шаардлагагүй, дуу хоолойгоороо үг хайх боломжтой болсноос гадна хиймэл оюун ухааны тусламжтайгаар үгийн дуудлагаа уншуулах боломжтой болжээ. ### ашиглахад хялбар, таатай хэрэглээ Хэлний мэдлэг, үгийн баялагтаа анхаардаг хэн бүхэнд хэрэглэхэд хялбар байлгах үүднээс анх нэвтрэх үед цэс нь монгол хэл дээр харагдаж байв. Хүсвэл хэлийг нь монгол бичиг, эсвэл англи болгох боломжтой. Зураг дээр харагдаж байгаачлан хэрхэн ашиглах нь маш ойлгомжтойн дээр баруун доод буланд байрлах “Тохиргоо” цэснээс “Харанхуй горим”-ыг асааж, эсвэл унтрааж орчин нөхцөл, сонирхолдоо тааруулан тохируулж болно. Аль ч гадаад хэлээр хайлт хийсэн давхар монгол бичгээр тухайн үг нь гарч ирж байгааг харахад бид үндэсний дархлаа болсон монгол бичгээ гээж умарталгүй, мэдэхгүй нь сурч, мэддэг нь ашиглаж байх нь зүйтэй гэдгийг сануулж буй юм болов уу. Шинэ хөгжүүлэлтээр нэмэгдсэн дуу хоолойгоор хайлт хийхэд туслах Чимэгэ систем нь баруун доод буланд харагдах ба та бүхэн аппаа татаад туршиж үзээрэй. ### ОНЦЛОГ ДАВУУ ТАЛ Энэхүү аппын давуу талуудаас дурдвал: -Offline горимд ч ашиглах боломжтой ба үүний тулд хэрэглэгч интернэт холбогдсон үедээ буюу урьдчилан тухайн хэлний offline толийг татаж авахад л хангалттай. -Монгол хэлнээс гадна бидэнд түгээмэл ашиглагддаг зургаан гадаад хэлний толь бичиг нэг апп-д багтсан. -Зөвхөн үгээ хараад зогсохгүй дуудлагыг нь ч мөн сонсох боломжтой. Хэрэглэгч тухайн хайсан үгээ american, british аль ч дуудлагаар нь сонсож болно. -Хайлтаар гарч ирсэн үгний ард байрлах “i” тэмдгэн дээр дарж тухайн үгний товч тайлбарыг харах боломжтой. Харин монголоос бусад хэл дээрх үгийн утгыг хайхдаа тохирох эх сурвалжаас сонгон харна. ### ХЭРЭГЛЭГЧИЙН СЭТГЭГДЭЛ > Э. Билэгсайхан Нэг л удаа бүх хэлийг нь, эсвэл өөрт шаардлагатай хэлний offline хувилбарыг татаад авчихсан байхад интернэтгүй орчинд ямар ч асуудалгүй хэрэглэж болдог нь хамгийн их таалагдлаа. Хэдий бид сургуульд ормогцоо монгол хэлийг үзэж эхэлдэг ч орчин үеийн залуус сошиал орчинд ихэвчлэн англи keyboard дээр чат, пост, коммент зэргийг бичдэг болсноор төдий чинээгээр эх хэлнийхээ зөв бичгийн дүрмийг мартаж байдаг болов уу. Тийм болохоор монгол хэлний зарим хэцүү, яаж зөв бичих нь эргэлзээтэй үгнүүдийг толь бичгээс хайх шаардлага гарах үед хамгийн их асуудал тулгардаг. Магадгүй бид монгол хэлний дүрмээ нийтээрээ сайн мэддэггүй болохоор дийлэнх нь англи keyboard ашигладаг байж ч мэдэх юм. Харин Болор толь апп дээр дуу хоолойгоороо хайлт хийх боломжтой байгаа нь энэ асуудлыг маш хялбараар шийдээд өгчхөж байгаа юм. Зөв бичгийн дүрмийн хувьд ямар ч хэцүү үг байсан хэлж бол мэдээж чадна шүү дээ. Ингээд л “Аан, энэ үгийг ингэж бичдэг байх нь” гээд мэдэж авах боломжтой байгаа нь нийтийн хэлний соёл боловсролыг дээшлүүлэхэд хиймэл оюун ухааныг оновчтой ашиглаж чадсан нь тун магтууштай санагдлаа. Миний хувьд сул тал гэх зүйл ажиглагдаагүй, харин нэмж сайжруулж болмоор санагдсан зүйл гэвэл технологийн шийдэл талаасаа боломжтой эсэхийг нь мэдэхгүй ч гэсэн гадаад үгийн утгыг харахдаа заавал өөр орчуулгын эх сурвалж руу үсрэлгүй, яг л монгол үгийг тайлбарласан байсан шиг богино тайлбар гарч ирдэг болговол илүү амар байх юм шиг санагдлаа. Учир нь offline үед гадаад үгсийн тайлбарыг харах боломжгүй юм байна. Мөн хайсан монгол үгний тийн ялгалын нөхцлөөр хэрхэн хувирах нь харагддаг болбол балархай эгшиг гээгдэх, гээгдэхгүйгээс эхлээд л хувирсан үгийг хэрхэн зөв бичих талаарх эргэлзээг тайлаад өгчхөж байгаа юм. > Дэлгэрэнгүй мэдээлэл: фэйсбүүк пэйж \| вебсайт > Апп татах: iOS \| Android \| Harmony OS
https://unread.today/c/pressrelease-tngr	Онцлох бизнес	Unread Today	2021-09-21T00:00:00	9 сарын 21, 2021	ТэнГэрЛиг Медиа Групп ХК нэмэлт хувьцаа гаргах зөвшөөрлөө авлаа	<div class="article-body"> <p></p><p dir="ltr"><b>Улаанбаатар, 2021 оны есдүгээр сарын 21</b></p><p dir="ltr">Өнгөрөгч наймдугаар сард "Монгол Телевиз", “Ори Студиос”, “Промедиа Нетвөрк” буюу VTV телевиз, “Unread Media” компаниуд нэгдэн ТэнГэрЛиг Медиа Группийг (ТМГ) үүсгэн байгуулж буйгаа зарласан. ТМГ-ийг Монголын анхны нээлттэй хувьцаат медиа холдинг компани болгохоор үүсгэн байгуулсан гэдгийг Гүйцэтгэх захирал Г.Бат-Эрдэнэ мэдэгдсэн бөгөөд Монголын Хөрөнгийн Бирж дээр “TNGR” товчлолоор олон нийтэд хувьцаагаа санал болгох төлөвлөгөөгөө танилцуулсан билээ.</p><p dir="ltr">Тэгвэл ТэнГэрЛиг Медиа Групп энэ зорилгынхоо хүрээнд ээлжит алхмаа хийж нэмэлт хувьцаа гаргах боломжтой болжээ. Санхүүгийн Зохицуулах Хорооноос ТМГ-ийг хаалттай хүрээнд 5,941,457 ширхэг энгийн хувьцааг нэмж бүртгэн, тус компанийн нийт гаргасан хувьцааг 6,000,000 ширхэг байхаар үнэт цаасны бүртгэлд өөрчлөлт оруулахыг зөвшөөрсөн байна.</p><p dir="ltr">Ингэснээр ТМГ нь хөрөнгө оруулагчдынхаа тоог нэмэх, мөн хувьцаагаа арилжаалж эхлэхэд бэлэн болж буй юм. Энэ нь хэвлэл мэдээллийн салбарт олон нийтийн оролцоог нэмэгдүүлэх, санхүүжилт татах, ил тод байдлыг хангах, бизнесийн тогтвортой, хараат бус моделийг бий болгон энэ салбарт итгэх итгэлийг нэмэгдүүлэх зорилгод нь томоохон дэмжлэг болно хэмээн ТМГ-ийн удирдлагууд үзэж байна.</p><p dir="ltr">ТМГ-ийн сүүлийн үед хийж хэрэгжүүлж буй ажлуудыг танилцуулбал, “Монгол Телевиз” ХХК нь контент үйлдвэрлэгч бүхий л оролцогч талуудыг нэг дор нэгтгэсэн контент хаб байгуулах "ORI Studios" төслөө хөгжүүлэн, бүтээн байгуулалтын ажлаа эхлүүлээд буй. "VTV"-ийн хувьд 2021 онд багтаан цоо шинэ өнгө төрх, контентын бодлогоо танилцуулах юм. Харин “Unread Media” компанийн хувьд ажил хэрэгч хүмүүс, залуу мэргэжилтнүүдэд зориулсан контентуудынхаа тоог нэмэгдүүлж, хэлбэрийг төрөлжүүлж, шинэ төслүүдийг эхлүүлжээ.</p><p dir="ltr">Цар тахлын хүндрэлд олонх салбарууд өртөж буй энэ үед хэвлэл мэдээлэл, контентын зах зээл нь чухал хэрэгцээтэй бөгөөд хөгжих боломжтой гэдгийг олон нийт харж байна. Ийм нөхцөлд уг зах зээлд нөлөөтэй тоглогчид нэгдэж нягтран, олон нийтийн дэмжлэгийг татах нь бүх л талуудад харилцан ашигтай нөхцөлийг үүсгэнэ гэдгийг тэд онцолж байгаа юм. ТМГ-ийн Гүйцэтгэх захирал Г.Бат-Эрдэнэ 2022 онд хэвлэл мэдээлэл, контентын зах зээлд тэсрэлт хийх төслүүдийг бэлэн болгохоор ажиллаж байгаагаа мөн дурдлаа.</p><p dir="ltr"><b>Холбогдох:</b></p><p dir="ltr">Хаяг: Улаанбаатар, СБД, Ерөнхий сайд А.Амарын гудамж, Ард Холдингс байр, 2-р давхар<br>Утас: +(976) 7707 8282<br>Имэйл: [email protected]<br>Вэбсайт: www.tngr.media</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/98db5cb3b8edeeab0c2de343148414dd.png"></p><blockquote><p></p><p><b>Холбоотой мэдээллүүд</b></p><p><a href="https://unread.today/c/tengerleague-media-group" target="_blank">"Unread Media" "Монгол ТВ", "VTV" телевизүүдтэй нэгдэн, нээлттэй компани болохоо зарлалаа</a> </p><p><a href="https://unread.today/c/unread-vtv" target="_blank">Unread Media компани VTV телевизийг эгнээндээ нэгтгэлээ</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote> </div>	Улаанбаатар, 2021 оны есдүгээр сарын 21 Өнгөрөгч наймдугаар сард "Монгол Телевиз", “Ори Студиос”, “Промедиа Нетвөрк” буюу VTV телевиз, “Unread Media” компаниуд нэгдэн ТэнГэрЛиг Медиа Группийг (ТМГ) үүсгэн байгуулж буйгаа зарласан. ТМГ-ийг Монголын анхны нээлттэй хувьцаат медиа холдинг компани болгохоор үүсгэн байгуулсан гэдгийг Гүйцэтгэх захирал Г.Бат-Эрдэнэ мэдэгдсэн бөгөөд Монголын Хөрөнгийн Бирж дээр “TNGR” товчлолоор олон нийтэд хувьцаагаа санал болгох төлөвлөгөөгөө танилцуулсан билээ. Тэгвэл ТэнГэрЛиг Медиа Групп энэ зорилгынхоо хүрээнд ээлжит алхмаа хийж нэмэлт хувьцаа гаргах боломжтой болжээ. Санхүүгийн Зохицуулах Хорооноос ТМГ-ийг хаалттай хүрээнд 5,941,457 ширхэг энгийн хувьцааг нэмж бүртгэн, тус компанийн нийт гаргасан хувьцааг 6,000,000 ширхэг байхаар үнэт цаасны бүртгэлд өөрчлөлт оруулахыг зөвшөөрсөн байна. Ингэснээр ТМГ нь хөрөнгө оруулагчдынхаа тоог нэмэх, мөн хувьцаагаа арилжаалж эхлэхэд бэлэн болж буй юм. Энэ нь хэвлэл мэдээллийн салбарт олон нийтийн оролцоог нэмэгдүүлэх, санхүүжилт татах, ил тод байдлыг хангах, бизнесийн тогтвортой, хараат бус моделийг бий болгон энэ салбарт итгэх итгэлийг нэмэгдүүлэх зорилгод нь томоохон дэмжлэг болно хэмээн ТМГ-ийн удирдлагууд үзэж байна. ТМГ-ийн сүүлийн үед хийж хэрэгжүүлж буй ажлуудыг танилцуулбал, “Монгол Телевиз” ХХК нь контент үйлдвэрлэгч бүхий л оролцогч талуудыг нэг дор нэгтгэсэн контент хаб байгуулах "ORI Studios" төслөө хөгжүүлэн, бүтээн байгуулалтын ажлаа эхлүүлээд буй. "VTV"-ийн хувьд 2021 онд багтаан цоо шинэ өнгө төрх, контентын бодлогоо танилцуулах юм. Харин “Unread Media” компанийн хувьд ажил хэрэгч хүмүүс, залуу мэргэжилтнүүдэд зориулсан контентуудынхаа тоог нэмэгдүүлж, хэлбэрийг төрөлжүүлж, шинэ төслүүдийг эхлүүлжээ. Цар тахлын хүндрэлд олонх салбарууд өртөж буй энэ үед хэвлэл мэдээлэл, контентын зах зээл нь чухал хэрэгцээтэй бөгөөд хөгжих боломжтой гэдгийг олон нийт харж байна. Ийм нөхцөлд уг зах зээлд нөлөөтэй тоглогчид нэгдэж нягтран, олон нийтийн дэмжлэгийг татах нь бүх л талуудад харилцан ашигтай нөхцөлийг үүсгэнэ гэдгийг тэд онцолж байгаа юм. ТМГ-ийн Гүйцэтгэх захирал Г.Бат-Эрдэнэ 2022 онд хэвлэл мэдээлэл, контентын зах зээлд тэсрэлт хийх төслүүдийг бэлэн болгохоор ажиллаж байгаагаа мөн дурдлаа. Холбогдох: Хаяг: Улаанбаатар, СБД, Ерөнхий сайд А.Амарын гудамж, Ард Холдингс байр, 2-р давхар Утас: +(976) 7707 8282 Имэйл: [email protected] Вэбсайт: www.tngr.media Холбоотой мэдээллүүд "Unread Media" "Монгол ТВ", "VTV" телевизүүдтэй нэгдэн, нээлттэй компани болохоо зарлалаа Unread Media компани VTV телевизийг эгнээндээ нэгтгэлээ Unread	Улаанбаатар, 2021 оны есдүгээр сарын 21 Өнгөрөгч наймдугаар сард "Монгол Телевиз", “Ори Студиос”, “Промедиа Нетвөрк” буюу VTV телевиз, “Unread Media” компаниуд нэгдэн ТэнГэрЛиг Медиа Группийг (ТМГ) үүсгэн байгуулж буйгаа зарласан. ТМГ-ийг Монголын анхны нээлттэй хувьцаат медиа холдинг компани болгохоор үүсгэн байгуулсан гэдгийг Гүйцэтгэх захирал Г.Бат-Эрдэнэ мэдэгдсэн бөгөөд Монголын Хөрөнгийн Бирж дээр “TNGR” товчлолоор олон нийтэд хувьцаагаа санал болгох төлөвлөгөөгөө танилцуулсан билээ. Тэгвэл ТэнГэрЛиг Медиа Групп энэ зорилгынхоо хүрээнд ээлжит алхмаа хийж нэмэлт хувьцаа гаргах боломжтой болжээ. Санхүүгийн Зохицуулах Хорооноос ТМГ-ийг хаалттай хүрээнд 5,941,457 ширхэг энгийн хувьцааг нэмж бүртгэн, тус компанийн нийт гаргасан хувьцааг 6,000,000 ширхэг байхаар үнэт цаасны бүртгэлд өөрчлөлт оруулахыг зөвшөөрсөн байна. Ингэснээр ТМГ нь хөрөнгө оруулагчдынхаа тоог нэмэх, мөн хувьцаагаа арилжаалж эхлэхэд бэлэн болж буй юм. Энэ нь хэвлэл мэдээллийн салбарт олон нийтийн оролцоог нэмэгдүүлэх, санхүүжилт татах, ил тод байдлыг хангах, бизнесийн тогтвортой, хараат бус моделийг бий болгон энэ салбарт итгэх итгэлийг нэмэгдүүлэх зорилгод нь томоохон дэмжлэг болно хэмээн ТМГ-ийн удирдлагууд үзэж байна. ТМГ-ийн сүүлийн үед хийж хэрэгжүүлж буй ажлуудыг танилцуулбал, “Монгол Телевиз” ХХК нь контент үйлдвэрлэгч бүхий л оролцогч талуудыг нэг дор нэгтгэсэн контент хаб байгуулах "ORI Studios" төслөө хөгжүүлэн, бүтээн байгуулалтын ажлаа эхлүүлээд буй. "VTV"-ийн хувьд 2021 онд багтаан цоо шинэ өнгө төрх, контентын бодлогоо танилцуулах юм. Харин “Unread Media” компанийн хувьд ажил хэрэгч хүмүүс, залуу мэргэжилтнүүдэд зориулсан контентуудынхаа тоог нэмэгдүүлж, хэлбэрийг төрөлжүүлж, шинэ төслүүдийг эхлүүлжээ. Цар тахлын хүндрэлд олонх салбарууд өртөж буй энэ үед хэвлэл мэдээлэл, контентын зах зээл нь чухал хэрэгцээтэй бөгөөд хөгжих боломжтой гэдгийг олон нийт харж байна. Ийм нөхцөлд уг зах зээлд нөлөөтэй тоглогчид нэгдэж нягтран, олон нийтийн дэмжлэгийг татах нь бүх л талуудад харилцан ашигтай нөхцөлийг үүсгэнэ гэдгийг тэд онцолж байгаа юм. ТМГ-ийн Гүйцэтгэх захирал Г.Бат-Эрдэнэ 2022 онд хэвлэл мэдээлэл, контентын зах зээлд тэсрэлт хийх төслүүдийг бэлэн болгохоор ажиллаж байгаагаа мөн дурдлаа. Холбогдох: Хаяг: Улаанбаатар, СБД, Ерөнхий сайд А.Амарын гудамж, Ард Холдингс байр, 2-р давхар Утас: +(976) 7707 8282 Имэйл: [email protected] Вэбсайт: www.tngr.media > Холбоотой мэдээллүүд > > "Unread Media" "Монгол ТВ", "VTV" телевизүүдтэй нэгдэн, нээлттэй компани болохоо зарлалаа > > Unread Media компани VTV телевизийг эгнээндээ нэгтгэлээ > > Unread
https://unread.today/c/book-charliz-bukowskii	Номын тухай	Altankhuyag Baldorj	2022-05-14T00:00:00	5 сарын 14, 2022	Чарльз Буковский: "Шүлгүүд" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div>XX зууны нөлөө бүхий зохиолчдын нэг Чарльз Буковски. Америкийн цуутай “бохир реалист” зохиолч хэмээгддэг түүний шүлгүүд цөөн хэдэн уран бүтээлчийн хөрвүүлснээр цахим хуудсанд түгэх болсноор хэдэн жилийг үдэв. Харин энэ онд түүний шүлгийн есөн түүвэр, нэг антологиос сонгож, шигшсэн “Шүлгүүд” нэртэй яруу найргийнх нь түүвэр анх удаа монгол хэлт уншигчдийн хүртээл болж байна. Тус номыг “Boobooks” паблишингаас эрхлэн хэвлүүлсэн бөгөөд орчуулагч, яруу найрагч Г.Лхагвадулам дуун хөрвүүлжээ. </div><div><br></div><div>Өмнө “Boobooks” паблишингаас Буковскийн “Хүүхнүүд” /орчуулагч Б.Хатантөмөр/, “Болор судар” хэвлэлийн газраас “Шуудан хороо” /орчуулагч Гамбино/ зэрэг роман нь хэвлэгдэж уншигчдийн хүртээл болсон юм. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ҮНЭНИЙ АЛДАР<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/bc5b0dc7ae217ff6a84a4781a70bb1bf.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>“<a href="https://www.amazon.com/Notes-Dirty-Old-Charles-Bukowski/dp/0872860744" target="_blank">Notes of Dirty Old Man</a>” ном нь хэвлэгдсэний дараахан Америкийн Холбооны Мөрдөх Товчооноос түүний нэр дээр хавтаст хэрэг нээж байсан бөгөөд арван жилийн хугацаанд бичсэн шүлгүүд нь Лос-Анжелесийн ихэвчлэн андерграунд бүхий жижиг хэвлэлүүдэд нийтлэгдэж, хүмүүсийн амнаас ам дамжин алдаршиж эхэлжээ. <br> <br>Чарльз Буковский амьдралынхаа туршид зургаан роман, олон зуун шүлэг, богино өгүүллэгүүд туурвисан бөгөөд өдгөө 60 гаруй ном нь хэвлэгдээд байна. 1986 онд Time сэтгүүлээс Буковскиг “Тэр бол бурангуй америк ард түмний төдийгүй дэлхий нийтийн шударга үнэний өмнө гавьяатай нэгэн” гэж цоллов. <br> <br>Уг номыг эрхлэн гаргаж буй <a href="https://www.facebook.com/boobooks.mn" target="_blank">хэвлэлийн газрын</a> өмнөтгөлд “Буковскийн гол өв хүүрнэл зохиол ч яруу найраг нь дутуугүй алдартай. Түүний шүлгүүд орчлон хорвоогийн уй, хүмүүсийн гуниг зовлон, ахуйн аар саар асуудал, секс, согтуурал, хотын амьдрал дахь үл үзэгдэм хэм хэмнэл, сэтгэлзүй гээд тоолж баршгүй олон зүйлд өөрийнхөө хэлээр хариулт өгч, элдэв хачиргүй нүцгэнээр нь бичиж үлдээсэн юм” хэмээн дурджээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ИНГЭЭД ШУУД ТӨГСГӨЧИХ ҮҮ?<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/6e0a8372982c35a72719c1766b7bc783.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Магадгүй дэг журмын нөлөөнд хэт автсан нэгэнтэй Чарльз Буковскийн талаарх яриа өдвөл эхлээд түүнд сонирхолтой эсвээс “Ингээд хоёулаа яриагаа шууд төгсгөчих үү” гэх нь дамжиггүй. Харин бидний энэ яриа дэлхий дээрх бүхий л “бардууд”-ын төлөөлөл болсон түүний хувьд ямар ч хамаагүйгээс гадна үр нөлөөгүй, дэмий зүйл байх нь тун ойлгомжтой. Учир нь түүний бүтээлүүд үүнийг тод гэрчилнэ. Мэдээж үйл явдал нь зохиомол байж болох ч бохир ба цэвэр үнэн гэх ганц гаргалгаанд тулаад зогсоно. <br> <br>“Тун удалгүй Чарльз Буковски миний өмнө гэгээн дүрээрээ зогсож байна гээч. Уй гунигаа дийлж ядах мэт хоржоонт харцтай, торгон халаад хэдэрсэн залхуудуу хоолойтой энэ эрхэм үнэхээр тэр ажээ.” <br> <br>Энэ бол Чикагогийн “Утга зохиолын цаг” сэтгүүлийн Лос-Анжелес дахь сэтгүүлч Арнолд Кейгийн үг. Тэрээр 1963 онд анх удаа, бусад олон сэтгүүлчдээс урьтаж Чарльз Буковскийтой ярилцлага хийсэн юм. Учир нь Буковски сэтгүүлчдээс зугтаж, ярилцлага авах нь бүү хэл, олоход бэрх нэгэн байлаа. Тиймээс л “Буковски гэж хүн байдаггүй. Хэн нэгэн зохиолоо хуурамч нэрээр бичиж байгаа” гэсэн цуурхал хүртэл гараад байв. Тэр л үед Арнолд Кей шаргуу хайсны эцэст Буковскиг олсноор барахгүй ярилцлага хийхээр болж Холливуд дахь гэрт нь цаг товложээ. Түүнийг очиход өмссөн хувцасных нь халаасанд 12 хуудас бүхий “Flower, Fist and Bestial Wail” зэрэг дайвар ном, бас бус бичвэрүүд байсан гэдэг. Харин гэрийнх нь цонхоор хотын эмнэлэг, цагдаагийн газар тодхон харагдаж байлаа. <br> <br>Кей түүнээс цөөн хугацаанд тохиосон учирлынхаа хоромд “Хүн бүр Буковски л хэвлэгдээсэй гэж хүсэх цаг ирнэ гэж та боддог уу” хэмээн асуухад “Буковски? Тэр ер нь хэн юм? Буковскиг уншлаа гээд амьдралд нь юу өөрчлөгдөх вэ? Тэр гудманд архидаж хонодог, цаашлаад ч тэгсээр байна. Хэн юу хүсэх нь хамаа алга” гэж хариулсан удаатай. Мэдээж уншигчдад Буковкси хамаагүй ч тэр өөрөө бусдын юу хүсэхийг үл анзааран туурвиж байсан нь түүний бүтээлүүдийг унших эрх чөлөөнд хөтөлж буй юм. <br> <br>Харин энэ хүрээд түүний тухай яриагаа эцэслэчихэж болохгүй ажээ. Учир нь бид яг одоо хамгийн чухал яриа руугаа орж байна шүү дээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БИД ЕРДӨӨ Л ХҮН <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/24b786eba71b88ccad9d2bca8f992dca.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Буковски бол өөрийнхөө ба өөр шигээ гадуурхагдсан, гунигт нэрвэгдэж, уйд хөтлөгдсөн эсвээс ядуу дорой, үлэмж баян аль нь ч ялгаагүй хүн бүрийн тухай бичдэг. Гэвч ихэвчлэн өөрийнхөө тухай бичиж, тэр нь бусдын талаарх дотроо хадгалж явдаг үнэнийг илчилсэн шиг уншигчдад мэдрэгддэг болов уу. Ингэхдээ түүнд яруу найргийг чимэглэж, уянга оруулж, шинэ хэл, шүлэглэл зүй бүтээх шаардлага байсангүй. Тэр анхнаасаа л өөрийн санааг буулгах бадаглал зүй, хийц хэмнэлийг тодорхойлчихсон, түүндээ үнэнч байсан нь “Шүлгүүд” түүврээс тодорхой анзаарагдана. <br> <br>…бид хэдий амиа бодсон бэртэгчин хэдий ч, <br>бие биеэ, <br>бас өөрсдийгөө алж хороодог гэлээ ч <br>бид бүгдээрээ эр зоригтой, сайхан сэтгэлтэй шүү, <br>бид алж хөнөөх гэж, үхэж үрэгдэх гэж, <br>харанхуй өрөөнд уйлах гэж, <br>хайрлах гэж, <br>хүлээгээд л, хүлээгээд л, <br>хүлээгээд л байх гэж төрсөн хүмүүс шүү, <br>бид ердөө л хүн шүү дээ, хүн, <br>өөр юу ч биш”… <br> <br>Тийм ээ, бид бол ердөө л хүн. Хамгийн гол нь эл шүлэгт хүмүүс нэгнээ үзэн яддаг, зөвхөн өөрийгөө л боддог аминч үзлийг уудлан гаргахаас өгсүүлээд шулуун, хатуу үнэнээ дараагийн мөрүүдэд зөөллөж “хүлээгээд л, хүлээгээд л байх гэж төрсөн хүмүүс шүү” хэмээжээ. Үнэхээр амьдрал заримдаа тэр чигтээ хүлээлт мэт, хүн хэзээ нэгэн цагт төрөл арилжихаа мэдэх мөртөө юуг ч юм хүлээсэн итгэл төдийхнөөр л амь зогоож байдаг шиг санагдана. Тэгээд ч түүний шүлгүүдийн тухай хэтэрхий гоё ганган үгс, элдэв тайлбар зүүлт хэрэггүй. Ийм учраас зөвхөн өөрт төрж буй сэтгэгдлийг л бийрлэхэд хангалттай болов уу. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/157bde30f0dc6c7d2032d16a5bb3feec.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><br></p><p class="MsoNormal">санаа зоволтгүй дээ, хэн ч<br> сайхан хүүхнийг <br> жинхэнээсээ өөрийн болгодоггүй юм.<br> хэн ч сонин содон авьяас, <br> нуугдмал хүч чадалтай байдаггүй юм.<br> хэн ч гоц гойд, гайхамшигтай, <br> эсвэл ид шидтэй биш… </p><p class="MsoNormal">Утга нь яг л эхэнд өгүүлсэн шүлэгтэй ижил санагдана. Бид ердөө л хүн. Хоорондоо адилхан. Эсэргүүцэж болно л доо. Гэхдээ энэ нь түүнд хамаагүйгээс гадна бодоод үзвэл ихэнх нь сонин, содон авьяас, ид шидтэй байдаггүй билээ. Аан, мэдээж байж болно. Гол нь заавал тийм болох гэж, хэн нэгэн байх гэж мэрийснээр тийм гойд болчихгүй. Хүн бүр л ахуйн аар саархан дарамт, сайхан амьдрах мөрөөдөлд хөтлөгдөж, ихэнх нь “хуучин хүү”-гийн үлгэрээр насны эцэстэйгээ золгоно. Харин уг шүлэг ийн төгсдөг.</p><p class="MsoNormal">…жинхэнэ хүчтэй эр хүн, <br> жинхэнэ үзэсгэлэнтэй эм хүн гэж <br> хаа ч байхгүй. <br> энэ бүхнийг нүд анихдаа <br> мэдэж байвал хүн <br> байж болох ганц ялалтаа<br> байгуулж байгаа нь тэр. </p><p class="MsoNormal">Уг шүлэгтээ “нууц” гэх нэр оноожээ. Хүн бүхэн гоц гойд, гоо үзэсгэлэн дотор нь бий гэх ерөөс хашигдмал хүрээнд биесээ тодорхойлдог нийгмийн бохир дээдсийн хүрээллээс залхсан яруу найрагч нууцыг нь ийнхүү ил болгож, худлыг бараан гивлүүрийг дээрх шүлгээр сэвхийтэл сөхөж харуулсан юм. Жинхэнэ хүчтэй эр, жинхэнэ үзэсгэлэнтэй эм ч гэж байхгүй. Бид бүгд зүгээр л хүн. Тиймээс үүнийг хамгийн сайн ойлгож, ухаарч чадвал сүр хүчит ялалтыг өөртөө бүтээсэнд тооц хэмээн тэр өгүүлжээ. Нэг ёсондоо бидний баригдмал сэтгэхүй, хязгаарлагдмал амьдралыг Буковски зад шүүмжилжсэн юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНЫ НАЙЗ БУКОВСКИ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/4cfc3883729d7012f7b3526d1743baf2.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Мэдээж бид Буковскийн шинэ номыг уншиж, түүний талаар бичиж байгаа шүү дээ. Тиймээс л зайлшгүй эдгээр үгстэй нүүр тулахаас аргагүй. Халгаж, бултмаар дүр дүрслэл, харгис, бүдүүлэг, болхи заваан бүхэн түүний бүтээлд бий. Гэвч нууцлаг мэдрэмж, уран бүтээлчийн эр зориг, хэт зоргоороо боловч нөхөрсөг чанар шүлгүүдэд нь шингэжээ. Тэгээд л тэр шүлэг бичих тухай ийн зөвлөв. <br> <br>…зүрхний чинь угаас пуужин шиг харвахгүй бол, <br>зүгээр байх нь чамайг <br>галзууруулахгүй бол, <br>амиа егүүтгэх юм уу, <br>аллага үйлдмээр санагдтал <br>тэгж ихээр зовоохгүй бол, <br>дотор чинь ассан нар <br>чамайг шатаахгүй бол <br>юу ч битгий бич. <br> <br>Буковски өөрийн хэлсэн шигээ хорих байрнаас суллана гэвэл хорин шүлэг нэг дор бичиж магад. Гэхдээ тэр бичээгүй. Учир нь дээр өгүүлсэн шүлгийн мөрүүд шиг үнэн санагдаагүй учраас тэр. Үгс бичигдэх нь элдэв улиглал шиг бодож тунгаах, эсвээс судлах, суралцах үйл бол бүр биш юм шигээ. Зүгээр л цаг нь ирж, тайвшрал зөвхөн бичих үйлээр солигдож болох мөчид л үзгээ шүүрсэн нь хамгийн зөв болов уу. Гэхдээ юм болгон чамайг дотроос чинь шатааж, зүгээр суулгахгүй, тайтгарч чадахгүй байх мөчүүдэд л бичгийн ширээ рүү алхмаар болно. Цаг нь хугацаандаа бус цаг нь болохоор л… <br> <br>…даанч тэсэхгүй юм даа. <br>хамгийн үзэсгэлэнтэй нь л <br>амьдралыг <br>тэвчиж чадахгүй юм. <br>тэд эрвээхий, <br>тагтаа, <br>болжмор болохоороо л <br>давж гарахгүй юм. <br> <br>Түүнийг утга зохиолын “бохир реалист” хэмээн тодорхойлдог. Гэтэл ийм л нууцлаг илэрхийлэмжтэй, гэнэн цагаан, өрөвдөм хийгээд нөхөрсөг шүлгүүд түүнд бий. Эрвээхий, тагтаа шиг өөр, бусдад гадуурхагдавч хамгийн үнэн, зөвийг дотроо сийлж, хэнд ч гэм хоргүй, анзаарагдамгүй боловч тэрслүү зарим нь бусдын дотроос нисэн оддогт гуньж, цөхөрдөг сэтгэл Буковскийн дотор ч мөн оршиж байлаа. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">УРМЫГ НЬ ХУГАЛ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/e7eae3a0e1a369d304f9bb21960dc191.jpg"></p><blockquote><p></p><p class="MsoNormal"><br></p><p class="MsoNormal">“Ямар ч яруу найрагч эцэстээ уншигчийнхаа урмыг хугалдаг”</p> <cite><p>Чарльз Буковски</p> </cite></blockquote><p></p><p>Марк Мэнсон “Тоомжиргүй амьдрах бяцхан урлаг” номынхоо нэгдүгээр бүлгийг Буковскийн жишээгээр эхлүүлдэг. Үүндээ түүнийг 10 жилийн турш олон хэвлэлийн газраас татгалзсан хариу авч байсан боловч 50 насандаа 2 сая гаруй ном борлуулж, мөрөөдлөө биелүүлж чадсан нууц нь ердөө л өөрийгөө ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн явдал гэж тодорхойлов. Мэдээж Буковски залуу байхад түүнд зорилго байсан нь мэдээж. Гэхдээ энэ нь ямар ч хэрэггүй, басхүү 10 жилийн турш тэрээр зүгээр ууж, наргиж, дураараа байж, бүтээл огт туурвиагүй юм. Эцэст тэр ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрч, уншигчдынхаа урмыг юман чинээ тоодоггүй нэгэн болж хувирав. Уншигч ер юу бодох нь хамаагүй, түүнд бичих л гол байв. Мөнхүү тэр бүтээл туурвих эсвээс турж үхэх гэдэг сонголтоос хоёр дахийг нь сугалсан бөгөөд энэ нь Black Srarrow Press -ээс тавьсан ажлын саналыг зөвшөөрсөн хэрэг юм. Магадгүй тэрээр бүтээлчийн хувьд турж үхэхийг сонгосноо тодруулан хэлсэн байж ч мэднэ. <br> <br>…надад тэжээж тэтгэх гэр бүл, <br>Харвард руу илгээх үр хүүхэд алга. <br>ан авлах газар <br>худалдаж авах ч шаардлага алга. <br>угаасаа би нэг их зүйл хүсдэггүй юм даа, <br>удаахан, ядахнаа ахиад жаахан л <br>амьдрахыг хичээж байна. <br> <br>Тэр ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн нь ердөө л энгийн. Хэт олон зүйлд анхаарал хандуулж, бүгдийг өөрийн хүссэнээр байлгах гэж хичээх хэрэггүйг ойлгосноос гадна зүгээр л орхигдсон нэгэн гэдэгтэйгээ эвлэрч, аливаа ачааллыг даах чадалтай болсон хэрэг. Ингэснээр эцэст нь өөрийнхөөрөө, бусдаас хэт хамааралгүйгээр дур зоргоороо байж сурсан нь уран бүтээлд нь нөлөөлжээ. Энэ бол түүний амьдрал, бүтээлээс нь сугалж болох ганц л жишээ төдийхөн. Үүнийг сэтгэлзүйн шинжлэх ухаанд “Буруу харсан дүрэм” гэж нэрлэнэ. Харин хэн ч, өтөлж хөгшрөөд сархад уун, орон дээр үхлээ хүлээж хэвтэх Буковски ч ахиад жаахан ч гэсэн амьдрах итгэлтэй хэвээр байв. <br> <br>…анхны хайрт нь үхлээ гээд хүн солиорохгүй, <br>яарч байхад гутлын үдээс нь тасарчихвал <br>харин солиорох шахна. <br>амьдралаас айна гэдэг угтаа <br>асар жижигхэн юмсын дайрлага юм. <br>хорт хавдар биш, <br>хөгийн өчүүхэн юмс л хүнийг <br>хурдан гэгч нь хөнөөдөг юм. <br> <br>Бидэнд тохиодог үнэн нь тэр. Уран зохиол, хайрын романсуудад л гардгаас бус хайртай хүн нь үхэхэд солиорч, амиа хорлосон жишээ бодит амьдрал дээр лав надтай таарсангүй. Гэтэл хаа нэг чухал ажил руугаа яарч явахад гоёмсог гутлынх нь үдээс тасарчихвал лавтай солиорчихсон мэт уурлан цамнаж, дотроо оргилсон их бухимдал тээх хүмүүс үй олноороо бий гэдгийг мэднэ. Өчүүхэн жижигхэн зүйлст анхаарал хандуулж, өөрсдийгөө амьдаар нь оршуулчихаж мэдэх ядмаг сэтгэлзүйн талаар тэр бичиж, бидэнд үлдээсэн байнам. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/6d670cc239dbd90afc27891fc88eb0d8.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><br></p><p class="MsoNormal">…бид бүгд<br>энэ уйтай үхмэл ахуйд,<br>бүтэн жарны өрөнд унасан ч мөд удалгүй<br>хүүгээ ч төлж дийлэхээ болих засаг төрд,<br>банк нь шатаж, мөнгө үнэгүйдэх улсад,<br>хүн амины хэрэг нь шийдэгдэлгүй үлдэх<br>задгай завхарсан гудманд<br>төрчихжээ.</p><p class="MsoNormal">Ерөөс Буковскийн шүлгээс эш татна гэдэг магад боломжгүй л дээ. Түүний шүлгийг бүтнээр нь уншиж байж л жинхэнэ утга санаа, магадгүй юу ч үгүй хоосон санагдах үгсийн бөөгнөрөлөөс нь дотор чинь ямар нэг мэдрэмж, таагүй, таатай олон юмс хадгалагдаж үлдсэнийг ухаарна.</p><p class="MsoNormal">Бид нээрэн одоо ч ийм Монголд, хүмүүс ийм л завхарсан, гял цал хотуудад аж төрж байна. Учир нь энэ бол иргэншил. Хүн байгаа цагт мөнгөний хүүгээ дийлэхээ больсон засаг төр, шийдэгдээгүй гэмт хэрэг, тоостой бүрэнхий гудамжууд дэлхийн олон хотуудын аль нэгт нь байсаар л байна. Эцэстээ гүн гүнзгий санаа алдаж, урам тань хугарахаас илүүтэй “Нээрэн л тийм шүү, энэ бол хараал идсэн үнэн юм” гэсэн үгсийг Чарльз Буковскийн улаан хавтастай “<a href="https://www.facebook.com/boobooks.mn/photos/a.931237853934801/1740730486318863" target="_blank">Шүлгүүд</a>” номыг уншсаны хойно та амнаасаа унагах болно.</p><p class="MsoNormal">…сайн шүлэг ер нь <br> яаж ч чадна.<br> гэхдээ хамгийн чухал нь<br> сайн шүлэг хаана зогсохоо<br> өөрөө мэднэ.</p><p class="MsoNormal">Тэр “ид шидийн тодорхойлолт” шүлгээ ийн төгсгөжээ. Тиймээс энэ хүрээд бичвэрээ өндөрлөх нь дээр болов уу. Ямартаа ч Г.Лхагвадулам түүний шүлгүүдийн айзам хэмнэл, цохилго зэргийг алдагдуулахгүйн үүднээс мөр шадлалын шийдлийг тэр хэвээр нь хадгалж буулгажээ. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/230fcc5ab7eb40dfb65ebf0de905f2d9.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Америкийн тэрслүү найрагч <a href="https://www.poetryfoundation.org/poets/robinson-jeffers" target="_blank">Робинсон Жефферс</a>ийг 1962 онд таалал төгсөхөд “Би ганц тэрслүү нь болохоос” хэмээж байв. Амьдрал, бүтээл шиг нь хүрэн улаан өнгөтэй, амандаа янжуур зууж, сүүмгэр нүдээр ширтэх хөгшин эрийн хөрөг бүхий зурагтай шүлгийн түүвэр нь түүнийг өнгөрснөөс хойш даруй 28 жилийн дараа монгол хэлт уншигчдад ийнхүү хүрч байна. Үүний хариуд тэр бидэнд ийн хэлэв. “Хэн юу хүсэх нь хамаа алга”. </p> </div>	XX зууны нөлөө бүхий зохиолчдын нэг Чарльз Буковски. Америкийн цуутай “бохир реалист” зохиолч хэмээгддэг түүний шүлгүүд цөөн хэдэн уран бүтээлчийн хөрвүүлснээр цахим хуудсанд түгэх болсноор хэдэн жилийг үдэв. Харин энэ онд түүний шүлгийн есөн түүвэр, нэг антологиос сонгож, шигшсэн “Шүлгүүд” нэртэй яруу найргийнх нь түүвэр анх удаа монгол хэлт уншигчдийн хүртээл болж байна. Тус номыг “Boobooks” паблишингаас эрхлэн хэвлүүлсэн бөгөөд орчуулагч, яруу найрагч Г.Лхагвадулам дуун хөрвүүлжээ. Өмнө “Boobooks” паблишингаас Буковскийн “Хүүхнүүд” /орчуулагч Б.Хатантөмөр/, “Болор судар” хэвлэлийн газраас “Шуудан хороо” /орчуулагч Гамбино/ зэрэг роман нь хэвлэгдэж уншигчдийн хүртээл болсон юм. ҮНЭНИЙ АЛДАР “ Notes of Dirty Old Man ” ном нь хэвлэгдсэний дараахан Америкийн Холбооны Мөрдөх Товчооноос түүний нэр дээр хавтаст хэрэг нээж байсан бөгөөд арван жилийн хугацаанд бичсэн шүлгүүд нь Лос-Анжелесийн ихэвчлэн андерграунд бүхий жижиг хэвлэлүүдэд нийтлэгдэж, хүмүүсийн амнаас ам дамжин алдаршиж эхэлжээ. Чарльз Буковский амьдралынхаа туршид зургаан роман, олон зуун шүлэг, богино өгүүллэгүүд туурвисан бөгөөд өдгөө 60 гаруй ном нь хэвлэгдээд байна. 1986 онд Time сэтгүүлээс Буковскиг “Тэр бол бурангуй америк ард түмний төдийгүй дэлхий нийтийн шударга үнэний өмнө гавьяатай нэгэн” гэж цоллов. Уг номыг эрхлэн гаргаж буй хэвлэлийн газрын өмнөтгөлд “Буковскийн гол өв хүүрнэл зохиол ч яруу найраг нь дутуугүй алдартай. Түүний шүлгүүд орчлон хорвоогийн уй, хүмүүсийн гуниг зовлон, ахуйн аар саар асуудал, секс, согтуурал, хотын амьдрал дахь үл үзэгдэм хэм хэмнэл, сэтгэлзүй гээд тоолж баршгүй олон зүйлд өөрийнхөө хэлээр хариулт өгч, элдэв хачиргүй нүцгэнээр нь бичиж үлдээсэн юм” хэмээн дурджээ. ИНГЭЭД ШУУД ТӨГСГӨЧИХ ҮҮ? Магадгүй дэг журмын нөлөөнд хэт автсан нэгэнтэй Чарльз Буковскийн талаарх яриа өдвөл эхлээд түүнд сонирхолтой эсвээс “Ингээд хоёулаа яриагаа шууд төгсгөчих үү” гэх нь дамжиггүй. Харин бидний энэ яриа дэлхий дээрх бүхий л “бардууд”-ын төлөөлөл болсон түүний хувьд ямар ч хамаагүйгээс гадна үр нөлөөгүй, дэмий зүйл байх нь тун ойлгомжтой. Учир нь түүний бүтээлүүд үүнийг тод гэрчилнэ. Мэдээж үйл явдал нь зохиомол байж болох ч бохир ба цэвэр үнэн гэх ганц гаргалгаанд тулаад зогсоно. “Тун удалгүй Чарльз Буковски миний өмнө гэгээн дүрээрээ зогсож байна гээч. Уй гунигаа дийлж ядах мэт хоржоонт харцтай, торгон халаад хэдэрсэн залхуудуу хоолойтой энэ эрхэм үнэхээр тэр ажээ.” Энэ бол Чикагогийн “Утга зохиолын цаг” сэтгүүлийн Лос-Анжелес дахь сэтгүүлч Арнолд Кейгийн үг. Тэрээр 1963 онд анх удаа, бусад олон сэтгүүлчдээс урьтаж Чарльз Буковскийтой ярилцлага хийсэн юм. Учир нь Буковски сэтгүүлчдээс зугтаж, ярилцлага авах нь бүү хэл, олоход бэрх нэгэн байлаа. Тиймээс л “Буковски гэж хүн байдаггүй. Хэн нэгэн зохиолоо хуурамч нэрээр бичиж байгаа” гэсэн цуурхал хүртэл гараад байв. Тэр л үед Арнолд Кей шаргуу хайсны эцэст Буковскиг олсноор барахгүй ярилцлага хийхээр болж Холливуд дахь гэрт нь цаг товложээ. Түүнийг очиход өмссөн хувцасных нь халаасанд 12 хуудас бүхий “Flower, Fist and Bestial Wail” зэрэг дайвар ном, бас бус бичвэрүүд байсан гэдэг. Харин гэрийнх нь цонхоор хотын эмнэлэг, цагдаагийн газар тодхон харагдаж байлаа. Кей түүнээс цөөн хугацаанд тохиосон учирлынхаа хоромд “Хүн бүр Буковски л хэвлэгдээсэй гэж хүсэх цаг ирнэ гэж та боддог уу” хэмээн асуухад “Буковски? Тэр ер нь хэн юм? Буковскиг уншлаа гээд амьдралд нь юу өөрчлөгдөх вэ? Тэр гудманд архидаж хонодог, цаашлаад ч тэгсээр байна. Хэн юу хүсэх нь хамаа алга” гэж хариулсан удаатай. Мэдээж уншигчдад Буковкси хамаагүй ч тэр өөрөө бусдын юу хүсэхийг үл анзааран туурвиж байсан нь түүний бүтээлүүдийг унших эрх чөлөөнд хөтөлж буй юм. Харин энэ хүрээд түүний тухай яриагаа эцэслэчихэж болохгүй ажээ. Учир нь бид яг одоо хамгийн чухал яриа руугаа орж байна шүү дээ. БИД ЕРДӨӨ Л ХҮН Буковски бол өөрийнхөө ба өөр шигээ гадуурхагдсан, гунигт нэрвэгдэж, уйд хөтлөгдсөн эсвээс ядуу дорой, үлэмж баян аль нь ч ялгаагүй хүн бүрийн тухай бичдэг. Гэвч ихэвчлэн өөрийнхөө тухай бичиж, тэр нь бусдын талаарх дотроо хадгалж явдаг үнэнийг илчилсэн шиг уншигчдад мэдрэгддэг болов уу. Ингэхдээ түүнд яруу найргийг чимэглэж, уянга оруулж, шинэ хэл, шүлэглэл зүй бүтээх шаардлага байсангүй. Тэр анхнаасаа л өөрийн санааг буулгах бадаглал зүй, хийц хэмнэлийг тодорхойлчихсон, түүндээ үнэнч байсан нь “Шүлгүүд” түүврээс тодорхой анзаарагдана. …бид хэдий амиа бодсон бэртэгчин хэдий ч, бие биеэ, бас өөрсдийгөө алж хороодог гэлээ ч бид бүгдээрээ эр зоригтой, сайхан сэтгэлтэй шүү, бид алж хөнөөх гэж, үхэж үрэгдэх гэж, харанхуй өрөөнд уйлах гэж, хайрлах гэж, хүлээгээд л, хүлээгээд л, хүлээгээд л байх гэж төрсөн хүмүүс шүү, бид ердөө л хүн шүү дээ, хүн, өөр юу ч биш”… Тийм ээ, бид бол ердөө л хүн. Хамгийн гол нь эл шүлэгт хүмүүс нэгнээ үзэн яддаг, зөвхөн өөрийгөө л боддог аминч үзлийг уудлан гаргахаас өгсүүлээд шулуун, хатуу үнэнээ дараагийн мөрүүдэд зөөллөж “хүлээгээд л, хүлээгээд л байх гэж төрсөн хүмүүс шүү” хэмээжээ. Үнэхээр амьдрал заримдаа тэр чигтээ хүлээлт мэт, хүн хэзээ нэгэн цагт төрөл арилжихаа мэдэх мөртөө юуг ч юм хүлээсэн итгэл төдийхнөөр л амь зогоож байдаг шиг санагдана. Тэгээд ч түүний шүлгүүдийн тухай хэтэрхий гоё ганган үгс, элдэв тайлбар зүүлт хэрэггүй. Ийм учраас зөвхөн өөрт төрж буй сэтгэгдлийг л бийрлэхэд хангалттай болов уу. санаа зоволтгүй дээ, хэн ч сайхан хүүхнийг жинхэнээсээ өөрийн болгодоггүй юм. хэн ч сонин содон авьяас, нуугдмал хүч чадалтай байдаггүй юм. хэн ч гоц гойд, гайхамшигтай, эсвэл ид шидтэй биш… Утга нь яг л эхэнд өгүүлсэн шүлэгтэй ижил санагдана. Бид ердөө л хүн. Хоорондоо адилхан. Эсэргүүцэж болно л доо. Гэхдээ энэ нь түүнд хамаагүйгээс гадна бодоод үзвэл ихэнх нь сонин, содон авьяас, ид шидтэй байдаггүй билээ. Аан, мэдээж байж болно. Гол нь заавал тийм болох гэж, хэн нэгэн байх гэж мэрийснээр тийм гойд болчихгүй. Хүн бүр л ахуйн аар саархан дарамт, сайхан амьдрах мөрөөдөлд хөтлөгдөж, ихэнх нь “хуучин хүү”-гийн үлгэрээр насны эцэстэйгээ золгоно. Харин уг шүлэг ийн төгсдөг. …жинхэнэ хүчтэй эр хүн, жинхэнэ үзэсгэлэнтэй эм хүн гэж хаа ч байхгүй. энэ бүхнийг нүд анихдаа мэдэж байвал хүн байж болох ганц ялалтаа байгуулж байгаа нь тэр. Уг шүлэгтээ “нууц” гэх нэр оноожээ. Хүн бүхэн гоц гойд, гоо үзэсгэлэн дотор нь бий гэх ерөөс хашигдмал хүрээнд биесээ тодорхойлдог нийгмийн бохир дээдсийн хүрээллээс залхсан яруу найрагч нууцыг нь ийнхүү ил болгож, худлыг бараан гивлүүрийг дээрх шүлгээр сэвхийтэл сөхөж харуулсан юм. Жинхэнэ хүчтэй эр, жинхэнэ үзэсгэлэнтэй эм ч гэж байхгүй. Бид бүгд зүгээр л хүн. Тиймээс үүнийг хамгийн сайн ойлгож, ухаарч чадвал сүр хүчит ялалтыг өөртөө бүтээсэнд тооц хэмээн тэр өгүүлжээ. Нэг ёсондоо бидний баригдмал сэтгэхүй, хязгаарлагдмал амьдралыг Буковски зад шүүмжилжсэн юм. ТАНЫ НАЙЗ БУКОВСКИ Мэдээж бид Буковскийн шинэ номыг уншиж, түүний талаар бичиж байгаа шүү дээ. Тиймээс л зайлшгүй эдгээр үгстэй нүүр тулахаас аргагүй. Халгаж, бултмаар дүр дүрслэл, харгис, бүдүүлэг, болхи заваан бүхэн түүний бүтээлд бий. Гэвч нууцлаг мэдрэмж, уран бүтээлчийн эр зориг, хэт зоргоороо боловч нөхөрсөг чанар шүлгүүдэд нь шингэжээ. Тэгээд л тэр шүлэг бичих тухай ийн зөвлөв. …зүрхний чинь угаас пуужин шиг харвахгүй бол, зүгээр байх нь чамайг галзууруулахгүй бол, амиа егүүтгэх юм уу, аллага үйлдмээр санагдтал тэгж ихээр зовоохгүй бол, дотор чинь ассан нар чамайг шатаахгүй бол юу ч битгий бич. Буковски өөрийн хэлсэн шигээ хорих байрнаас суллана гэвэл хорин шүлэг нэг дор бичиж магад. Гэхдээ тэр бичээгүй. Учир нь дээр өгүүлсэн шүлгийн мөрүүд шиг үнэн санагдаагүй учраас тэр. Үгс бичигдэх нь элдэв улиглал шиг бодож тунгаах, эсвээс судлах, суралцах үйл бол бүр биш юм шигээ. Зүгээр л цаг нь ирж, тайвшрал зөвхөн бичих үйлээр солигдож болох мөчид л үзгээ шүүрсэн нь хамгийн зөв болов уу. Гэхдээ юм болгон чамайг дотроос чинь шатааж, зүгээр суулгахгүй, тайтгарч чадахгүй байх мөчүүдэд л бичгийн ширээ рүү алхмаар болно. Цаг нь хугацаандаа бус цаг нь болохоор л… …даанч тэсэхгүй юм даа. хамгийн үзэсгэлэнтэй нь л амьдралыг тэвчиж чадахгүй юм. тэд эрвээхий, тагтаа, болжмор болохоороо л давж гарахгүй юм. Түүнийг утга зохиолын “бохир реалист” хэмээн тодорхойлдог. Гэтэл ийм л нууцлаг илэрхийлэмжтэй, гэнэн цагаан, өрөвдөм хийгээд нөхөрсөг шүлгүүд түүнд бий. Эрвээхий, тагтаа шиг өөр, бусдад гадуурхагдавч хамгийн үнэн, зөвийг дотроо сийлж, хэнд ч гэм хоргүй, анзаарагдамгүй боловч тэрслүү зарим нь бусдын дотроос нисэн оддогт гуньж, цөхөрдөг сэтгэл Буковскийн дотор ч мөн оршиж байлаа. УРМЫГ НЬ ХУГАЛ “Ямар ч яруу найрагч эцэстээ уншигчийнхаа урмыг хугалдаг” Чарльз Буковски Марк Мэнсон “Тоомжиргүй амьдрах бяцхан урлаг” номынхоо нэгдүгээр бүлгийг Буковскийн жишээгээр эхлүүлдэг. Үүндээ түүнийг 10 жилийн турш олон хэвлэлийн газраас татгалзсан хариу авч байсан боловч 50 насандаа 2 сая гаруй ном борлуулж, мөрөөдлөө биелүүлж чадсан нууц нь ердөө л өөрийгөө ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн явдал гэж тодорхойлов. Мэдээж Буковски залуу байхад түүнд зорилго байсан нь мэдээж. Гэхдээ энэ нь ямар ч хэрэггүй, басхүү 10 жилийн турш тэрээр зүгээр ууж, наргиж, дураараа байж, бүтээл огт туурвиагүй юм. Эцэст тэр ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрч, уншигчдынхаа урмыг юман чинээ тоодоггүй нэгэн болж хувирав. Уншигч ер юу бодох нь хамаагүй, түүнд бичих л гол байв. Мөнхүү тэр бүтээл туурвих эсвээс турж үхэх гэдэг сонголтоос хоёр дахийг нь сугалсан бөгөөд энэ нь Black Srarrow Press -ээс тавьсан ажлын саналыг зөвшөөрсөн хэрэг юм. Магадгүй тэрээр бүтээлчийн хувьд турж үхэхийг сонгосноо тодруулан хэлсэн байж ч мэднэ. …надад тэжээж тэтгэх гэр бүл, Харвард руу илгээх үр хүүхэд алга. ан авлах газар худалдаж авах ч шаардлага алга. угаасаа би нэг их зүйл хүсдэггүй юм даа, удаахан, ядахнаа ахиад жаахан л амьдрахыг хичээж байна. Тэр ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн нь ердөө л энгийн. Хэт олон зүйлд анхаарал хандуулж, бүгдийг өөрийн хүссэнээр байлгах гэж хичээх хэрэггүйг ойлгосноос гадна зүгээр л орхигдсон нэгэн гэдэгтэйгээ эвлэрч, аливаа ачааллыг даах чадалтай болсон хэрэг. Ингэснээр эцэст нь өөрийнхөөрөө, бусдаас хэт хамааралгүйгээр дур зоргоороо байж сурсан нь уран бүтээлд нь нөлөөлжээ. Энэ бол түүний амьдрал, бүтээлээс нь сугалж болох ганц л жишээ төдийхөн. Үүнийг сэтгэлзүйн шинжлэх ухаанд “Буруу харсан дүрэм” гэж нэрлэнэ. Харин хэн ч, өтөлж хөгшрөөд сархад уун, орон дээр үхлээ хүлээж хэвтэх Буковски ч ахиад жаахан ч гэсэн амьдрах итгэлтэй хэвээр байв. …анхны хайрт нь үхлээ гээд хүн солиорохгүй, яарч байхад гутлын үдээс нь тасарчихвал харин солиорох шахна. амьдралаас айна гэдэг угтаа асар жижигхэн юмсын дайрлага юм. хорт хавдар биш, хөгийн өчүүхэн юмс л хүнийг хурдан гэгч нь хөнөөдөг юм. Бидэнд тохиодог үнэн нь тэр. Уран зохиол, хайрын романсуудад л гардгаас бус хайртай хүн нь үхэхэд солиорч, амиа хорлосон жишээ бодит амьдрал дээр лав надтай таарсангүй. Гэтэл хаа нэг чухал ажил руугаа яарч явахад гоёмсог гутлынх нь үдээс тасарчихвал лавтай солиорчихсон мэт уурлан цамнаж, дотроо оргилсон их бухимдал тээх хүмүүс үй олноороо бий гэдгийг мэднэ. Өчүүхэн жижигхэн зүйлст анхаарал хандуулж, өөрсдийгөө амьдаар нь оршуулчихаж мэдэх ядмаг сэтгэлзүйн талаар тэр бичиж, бидэнд үлдээсэн байнам. …бид бүгд энэ уйтай үхмэл ахуйд, бүтэн жарны өрөнд унасан ч мөд удалгүй хүүгээ ч төлж дийлэхээ болих засаг төрд, банк нь шатаж, мөнгө үнэгүйдэх улсад, хүн амины хэрэг нь шийдэгдэлгүй үлдэх задгай завхарсан гудманд төрчихжээ. Ерөөс Буковскийн шүлгээс эш татна гэдэг магад боломжгүй л дээ. Түүний шүлгийг бүтнээр нь уншиж байж л жинхэнэ утга санаа, магадгүй юу ч үгүй хоосон санагдах үгсийн бөөгнөрөлөөс нь дотор чинь ямар нэг мэдрэмж, таагүй, таатай олон юмс хадгалагдаж үлдсэнийг ухаарна. Бид нээрэн одоо ч ийм Монголд, хүмүүс ийм л завхарсан, гял цал хотуудад аж төрж байна. Учир нь энэ бол иргэншил. Хүн байгаа цагт мөнгөний хүүгээ дийлэхээ больсон засаг төр, шийдэгдээгүй гэмт хэрэг, тоостой бүрэнхий гудамжууд дэлхийн олон хотуудын аль нэгт нь байсаар л байна. Эцэстээ гүн гүнзгий санаа алдаж, урам тань хугарахаас илүүтэй “Нээрэн л тийм шүү, энэ бол хараал идсэн үнэн юм” гэсэн үгсийг Чарльз Буковскийн улаан хавтастай “ Шүлгүүд ” номыг уншсаны хойно та амнаасаа унагах болно. …сайн шүлэг ер нь яаж ч чадна. гэхдээ хамгийн чухал нь сайн шүлэг хаана зогсохоо өөрөө мэднэ. Тэр “ид шидийн тодорхойлолт” шүлгээ ийн төгсгөжээ. Тиймээс энэ хүрээд бичвэрээ өндөрлөх нь дээр болов уу. Ямартаа ч Г.Лхагвадулам түүний шүлгүүдийн айзам хэмнэл, цохилго зэргийг алдагдуулахгүйн үүднээс мөр шадлалын шийдлийг тэр хэвээр нь хадгалж буулгажээ. Америкийн тэрслүү найрагч Робинсон Жефферс ийг 1962 онд таалал төгсөхөд “Би ганц тэрслүү нь болохоос” хэмээж байв. Амьдрал, бүтээл шиг нь хүрэн улаан өнгөтэй, амандаа янжуур зууж, сүүмгэр нүдээр ширтэх хөгшин эрийн хөрөг бүхий зурагтай шүлгийн түүвэр нь түүнийг өнгөрснөөс хойш даруй 28 жилийн дараа монгол хэлт уншигчдад ийнхүү хүрч байна. Үүний хариуд тэр бидэнд ийн хэлэв. “Хэн юу хүсэх нь хамаа алга”.	XX зууны нөлөө бүхий зохиолчдын нэг Чарльз Буковски. Америкийн цуутай “бохир реалист” зохиолч хэмээгддэг түүний шүлгүүд цөөн хэдэн уран бүтээлчийн хөрвүүлснээр цахим хуудсанд түгэх болсноор хэдэн жилийг үдэв. Харин энэ онд түүний шүлгийн есөн түүвэр, нэг антологиос сонгож, шигшсэн “Шүлгүүд” нэртэй яруу найргийнх нь түүвэр анх удаа монгол хэлт уншигчдийн хүртээл болж байна. Тус номыг “Boobooks” паблишингаас эрхлэн хэвлүүлсэн бөгөөд орчуулагч, яруу найрагч Г.Лхагвадулам дуун хөрвүүлжээ. Өмнө “Boobooks” паблишингаас Буковскийн “Хүүхнүүд” /орчуулагч Б.Хатантөмөр/, “Болор судар” хэвлэлийн газраас “Шуудан хороо” /орчуулагч Гамбино/ зэрэг роман нь хэвлэгдэж уншигчдийн хүртээл болсон юм. ### ҮНЭНИЙ АЛДАР “Notes of Dirty Old Man” ном нь хэвлэгдсэний дараахан Америкийн Холбооны Мөрдөх Товчооноос түүний нэр дээр хавтаст хэрэг нээж байсан бөгөөд арван жилийн хугацаанд бичсэн шүлгүүд нь Лос-Анжелесийн ихэвчлэн андерграунд бүхий жижиг хэвлэлүүдэд нийтлэгдэж, хүмүүсийн амнаас ам дамжин алдаршиж эхэлжээ. Чарльз Буковский амьдралынхаа туршид зургаан роман, олон зуун шүлэг, богино өгүүллэгүүд туурвисан бөгөөд өдгөө 60 гаруй ном нь хэвлэгдээд байна. 1986 онд Time сэтгүүлээс Буковскиг “Тэр бол бурангуй америк ард түмний төдийгүй дэлхий нийтийн шударга үнэний өмнө гавьяатай нэгэн” гэж цоллов. Уг номыг эрхлэн гаргаж буй хэвлэлийн газрын өмнөтгөлд “Буковскийн гол өв хүүрнэл зохиол ч яруу найраг нь дутуугүй алдартай. Түүний шүлгүүд орчлон хорвоогийн уй, хүмүүсийн гуниг зовлон, ахуйн аар саар асуудал, секс, согтуурал, хотын амьдрал дахь үл үзэгдэм хэм хэмнэл, сэтгэлзүй гээд тоолж баршгүй олон зүйлд өөрийнхөө хэлээр хариулт өгч, элдэв хачиргүй нүцгэнээр нь бичиж үлдээсэн юм” хэмээн дурджээ. ### ИНГЭЭД ШУУД ТӨГСГӨЧИХ ҮҮ? Магадгүй дэг журмын нөлөөнд хэт автсан нэгэнтэй Чарльз Буковскийн талаарх яриа өдвөл эхлээд түүнд сонирхолтой эсвээс “Ингээд хоёулаа яриагаа шууд төгсгөчих үү” гэх нь дамжиггүй. Харин бидний энэ яриа дэлхий дээрх бүхий л “бардууд”-ын төлөөлөл болсон түүний хувьд ямар ч хамаагүйгээс гадна үр нөлөөгүй, дэмий зүйл байх нь тун ойлгомжтой. Учир нь түүний бүтээлүүд үүнийг тод гэрчилнэ. Мэдээж үйл явдал нь зохиомол байж болох ч бохир ба цэвэр үнэн гэх ганц гаргалгаанд тулаад зогсоно. “Тун удалгүй Чарльз Буковски миний өмнө гэгээн дүрээрээ зогсож байна гээч. Уй гунигаа дийлж ядах мэт хоржоонт харцтай, торгон халаад хэдэрсэн залхуудуу хоолойтой энэ эрхэм үнэхээр тэр ажээ.” Энэ бол Чикагогийн “Утга зохиолын цаг” сэтгүүлийн Лос-Анжелес дахь сэтгүүлч Арнолд Кейгийн үг. Тэрээр 1963 онд анх удаа, бусад олон сэтгүүлчдээс урьтаж Чарльз Буковскийтой ярилцлага хийсэн юм. Учир нь Буковски сэтгүүлчдээс зугтаж, ярилцлага авах нь бүү хэл, олоход бэрх нэгэн байлаа. Тиймээс л “Буковски гэж хүн байдаггүй. Хэн нэгэн зохиолоо хуурамч нэрээр бичиж байгаа” гэсэн цуурхал хүртэл гараад байв. Тэр л үед Арнолд Кей шаргуу хайсны эцэст Буковскиг олсноор барахгүй ярилцлага хийхээр болж Холливуд дахь гэрт нь цаг товложээ. Түүнийг очиход өмссөн хувцасных нь халаасанд 12 хуудас бүхий “Flower, Fist and Bestial Wail” зэрэг дайвар ном, бас бус бичвэрүүд байсан гэдэг. Харин гэрийнх нь цонхоор хотын эмнэлэг, цагдаагийн газар тодхон харагдаж байлаа. Кей түүнээс цөөн хугацаанд тохиосон учирлынхаа хоромд “Хүн бүр Буковски л хэвлэгдээсэй гэж хүсэх цаг ирнэ гэж та боддог уу” хэмээн асуухад “Буковски? Тэр ер нь хэн юм? Буковскиг уншлаа гээд амьдралд нь юу өөрчлөгдөх вэ? Тэр гудманд архидаж хонодог, цаашлаад ч тэгсээр байна. Хэн юу хүсэх нь хамаа алга” гэж хариулсан удаатай. Мэдээж уншигчдад Буковкси хамаагүй ч тэр өөрөө бусдын юу хүсэхийг үл анзааран туурвиж байсан нь түүний бүтээлүүдийг унших эрх чөлөөнд хөтөлж буй юм. Харин энэ хүрээд түүний тухай яриагаа эцэслэчихэж болохгүй ажээ. Учир нь бид яг одоо хамгийн чухал яриа руугаа орж байна шүү дээ. ### БИД ЕРДӨӨ Л ХҮН Буковски бол өөрийнхөө ба өөр шигээ гадуурхагдсан, гунигт нэрвэгдэж, уйд хөтлөгдсөн эсвээс ядуу дорой, үлэмж баян аль нь ч ялгаагүй хүн бүрийн тухай бичдэг. Гэвч ихэвчлэн өөрийнхөө тухай бичиж, тэр нь бусдын талаарх дотроо хадгалж явдаг үнэнийг илчилсэн шиг уншигчдад мэдрэгддэг болов уу. Ингэхдээ түүнд яруу найргийг чимэглэж, уянга оруулж, шинэ хэл, шүлэглэл зүй бүтээх шаардлага байсангүй. Тэр анхнаасаа л өөрийн санааг буулгах бадаглал зүй, хийц хэмнэлийг тодорхойлчихсон, түүндээ үнэнч байсан нь “Шүлгүүд” түүврээс тодорхой анзаарагдана. …бид хэдий амиа бодсон бэртэгчин хэдий ч, бие биеэ, бас өөрсдийгөө алж хороодог гэлээ ч бид бүгдээрээ эр зоригтой, сайхан сэтгэлтэй шүү, бид алж хөнөөх гэж, үхэж үрэгдэх гэж, харанхуй өрөөнд уйлах гэж, хайрлах гэж, хүлээгээд л, хүлээгээд л, хүлээгээд л байх гэж төрсөн хүмүүс шүү, бид ердөө л хүн шүү дээ, хүн, өөр юу ч биш”… Тийм ээ, бид бол ердөө л хүн. Хамгийн гол нь эл шүлэгт хүмүүс нэгнээ үзэн яддаг, зөвхөн өөрийгөө л боддог аминч үзлийг уудлан гаргахаас өгсүүлээд шулуун, хатуу үнэнээ дараагийн мөрүүдэд зөөллөж “хүлээгээд л, хүлээгээд л байх гэж төрсөн хүмүүс шүү” хэмээжээ. Үнэхээр амьдрал заримдаа тэр чигтээ хүлээлт мэт, хүн хэзээ нэгэн цагт төрөл арилжихаа мэдэх мөртөө юуг ч юм хүлээсэн итгэл төдийхнөөр л амь зогоож байдаг шиг санагдана. Тэгээд ч түүний шүлгүүдийн тухай хэтэрхий гоё ганган үгс, элдэв тайлбар зүүлт хэрэггүй. Ийм учраас зөвхөн өөрт төрж буй сэтгэгдлийг л бийрлэхэд хангалттай болов уу. санаа зоволтгүй дээ, хэн ч сайхан хүүхнийг жинхэнээсээ өөрийн болгодоггүй юм. хэн ч сонин содон авьяас, нуугдмал хүч чадалтай байдаггүй юм. хэн ч гоц гойд, гайхамшигтай, эсвэл ид шидтэй биш… Утга нь яг л эхэнд өгүүлсэн шүлэгтэй ижил санагдана. Бид ердөө л хүн. Хоорондоо адилхан. Эсэргүүцэж болно л доо. Гэхдээ энэ нь түүнд хамаагүйгээс гадна бодоод үзвэл ихэнх нь сонин, содон авьяас, ид шидтэй байдаггүй билээ. Аан, мэдээж байж болно. Гол нь заавал тийм болох гэж, хэн нэгэн байх гэж мэрийснээр тийм гойд болчихгүй. Хүн бүр л ахуйн аар саархан дарамт, сайхан амьдрах мөрөөдөлд хөтлөгдөж, ихэнх нь “хуучин хүү”-гийн үлгэрээр насны эцэстэйгээ золгоно. Харин уг шүлэг ийн төгсдөг. …жинхэнэ хүчтэй эр хүн, жинхэнэ үзэсгэлэнтэй эм хүн гэж хаа ч байхгүй. энэ бүхнийг нүд анихдаа мэдэж байвал хүн байж болох ганц ялалтаа байгуулж байгаа нь тэр. Уг шүлэгтээ “нууц” гэх нэр оноожээ. Хүн бүхэн гоц гойд, гоо үзэсгэлэн дотор нь бий гэх ерөөс хашигдмал хүрээнд биесээ тодорхойлдог нийгмийн бохир дээдсийн хүрээллээс залхсан яруу найрагч нууцыг нь ийнхүү ил болгож, худлыг бараан гивлүүрийг дээрх шүлгээр сэвхийтэл сөхөж харуулсан юм. Жинхэнэ хүчтэй эр, жинхэнэ үзэсгэлэнтэй эм ч гэж байхгүй. Бид бүгд зүгээр л хүн. Тиймээс үүнийг хамгийн сайн ойлгож, ухаарч чадвал сүр хүчит ялалтыг өөртөө бүтээсэнд тооц хэмээн тэр өгүүлжээ. Нэг ёсондоо бидний баригдмал сэтгэхүй, хязгаарлагдмал амьдралыг Буковски зад шүүмжилжсэн юм. ### ТАНЫ НАЙЗ БУКОВСКИ Мэдээж бид Буковскийн шинэ номыг уншиж, түүний талаар бичиж байгаа шүү дээ. Тиймээс л зайлшгүй эдгээр үгстэй нүүр тулахаас аргагүй. Халгаж, бултмаар дүр дүрслэл, харгис, бүдүүлэг, болхи заваан бүхэн түүний бүтээлд бий. Гэвч нууцлаг мэдрэмж, уран бүтээлчийн эр зориг, хэт зоргоороо боловч нөхөрсөг чанар шүлгүүдэд нь шингэжээ. Тэгээд л тэр шүлэг бичих тухай ийн зөвлөв. …зүрхний чинь угаас пуужин шиг харвахгүй бол, зүгээр байх нь чамайг галзууруулахгүй бол, амиа егүүтгэх юм уу, аллага үйлдмээр санагдтал тэгж ихээр зовоохгүй бол, дотор чинь ассан нар чамайг шатаахгүй бол юу ч битгий бич. Буковски өөрийн хэлсэн шигээ хорих байрнаас суллана гэвэл хорин шүлэг нэг дор бичиж магад. Гэхдээ тэр бичээгүй. Учир нь дээр өгүүлсэн шүлгийн мөрүүд шиг үнэн санагдаагүй учраас тэр. Үгс бичигдэх нь элдэв улиглал шиг бодож тунгаах, эсвээс судлах, суралцах үйл бол бүр биш юм шигээ. Зүгээр л цаг нь ирж, тайвшрал зөвхөн бичих үйлээр солигдож болох мөчид л үзгээ шүүрсэн нь хамгийн зөв болов уу. Гэхдээ юм болгон чамайг дотроос чинь шатааж, зүгээр суулгахгүй, тайтгарч чадахгүй байх мөчүүдэд л бичгийн ширээ рүү алхмаар болно. Цаг нь хугацаандаа бус цаг нь болохоор л… …даанч тэсэхгүй юм даа. хамгийн үзэсгэлэнтэй нь л амьдралыг тэвчиж чадахгүй юм. тэд эрвээхий, тагтаа, болжмор болохоороо л давж гарахгүй юм. Түүнийг утга зохиолын “бохир реалист” хэмээн тодорхойлдог. Гэтэл ийм л нууцлаг илэрхийлэмжтэй, гэнэн цагаан, өрөвдөм хийгээд нөхөрсөг шүлгүүд түүнд бий. Эрвээхий, тагтаа шиг өөр, бусдад гадуурхагдавч хамгийн үнэн, зөвийг дотроо сийлж, хэнд ч гэм хоргүй, анзаарагдамгүй боловч тэрслүү зарим нь бусдын дотроос нисэн оддогт гуньж, цөхөрдөг сэтгэл Буковскийн дотор ч мөн оршиж байлаа. ### УРМЫГ НЬ ХУГАЛ > “Ямар ч яруу найрагч эцэстээ уншигчийнхаа урмыг хугалдаг” > > Чарльз Буковски Марк Мэнсон “Тоомжиргүй амьдрах бяцхан урлаг” номынхоо нэгдүгээр бүлгийг Буковскийн жишээгээр эхлүүлдэг. Үүндээ түүнийг 10 жилийн турш олон хэвлэлийн газраас татгалзсан хариу авч байсан боловч 50 насандаа 2 сая гаруй ном борлуулж, мөрөөдлөө биелүүлж чадсан нууц нь ердөө л өөрийгөө ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн явдал гэж тодорхойлов. Мэдээж Буковски залуу байхад түүнд зорилго байсан нь мэдээж. Гэхдээ энэ нь ямар ч хэрэггүй, басхүү 10 жилийн турш тэрээр зүгээр ууж, наргиж, дураараа байж, бүтээл огт туурвиагүй юм. Эцэст тэр ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрч, уншигчдынхаа урмыг юман чинээ тоодоггүй нэгэн болж хувирав. Уншигч ер юу бодох нь хамаагүй, түүнд бичих л гол байв. Мөнхүү тэр бүтээл туурвих эсвээс турж үхэх гэдэг сонголтоос хоёр дахийг нь сугалсан бөгөөд энэ нь Black Srarrow Press -ээс тавьсан ажлын саналыг зөвшөөрсөн хэрэг юм. Магадгүй тэрээр бүтээлчийн хувьд турж үхэхийг сонгосноо тодруулан хэлсэн байж ч мэднэ. …надад тэжээж тэтгэх гэр бүл, Харвард руу илгээх үр хүүхэд алга. ан авлах газар худалдаж авах ч шаардлага алга. угаасаа би нэг их зүйл хүсдэггүй юм даа, удаахан, ядахнаа ахиад жаахан л амьдрахыг хичээж байна. Тэр ялагдагч гэдгээ хүлээн зөвшөөрсөн нь ердөө л энгийн. Хэт олон зүйлд анхаарал хандуулж, бүгдийг өөрийн хүссэнээр байлгах гэж хичээх хэрэггүйг ойлгосноос гадна зүгээр л орхигдсон нэгэн гэдэгтэйгээ эвлэрч, аливаа ачааллыг даах чадалтай болсон хэрэг. Ингэснээр эцэст нь өөрийнхөөрөө, бусдаас хэт хамааралгүйгээр дур зоргоороо байж сурсан нь уран бүтээлд нь нөлөөлжээ. Энэ бол түүний амьдрал, бүтээлээс нь сугалж болох ганц л жишээ төдийхөн. Үүнийг сэтгэлзүйн шинжлэх ухаанд “Буруу харсан дүрэм” гэж нэрлэнэ. Харин хэн ч, өтөлж хөгшрөөд сархад уун, орон дээр үхлээ хүлээж хэвтэх Буковски ч ахиад жаахан ч гэсэн амьдрах итгэлтэй хэвээр байв. …анхны хайрт нь үхлээ гээд хүн солиорохгүй, яарч байхад гутлын үдээс нь тасарчихвал харин солиорох шахна. амьдралаас айна гэдэг угтаа асар жижигхэн юмсын дайрлага юм. хорт хавдар биш, хөгийн өчүүхэн юмс л хүнийг хурдан гэгч нь хөнөөдөг юм. Бидэнд тохиодог үнэн нь тэр. Уран зохиол, хайрын романсуудад л гардгаас бус хайртай хүн нь үхэхэд солиорч, амиа хорлосон жишээ бодит амьдрал дээр лав надтай таарсангүй. Гэтэл хаа нэг чухал ажил руугаа яарч явахад гоёмсог гутлынх нь үдээс тасарчихвал лавтай солиорчихсон мэт уурлан цамнаж, дотроо оргилсон их бухимдал тээх хүмүүс үй олноороо бий гэдгийг мэднэ. Өчүүхэн жижигхэн зүйлст анхаарал хандуулж, өөрсдийгөө амьдаар нь оршуулчихаж мэдэх ядмаг сэтгэлзүйн талаар тэр бичиж, бидэнд үлдээсэн байнам. …бид бүгд энэ уйтай үхмэл ахуйд, бүтэн жарны өрөнд унасан ч мөд удалгүй хүүгээ ч төлж дийлэхээ болих засаг төрд, банк нь шатаж, мөнгө үнэгүйдэх улсад, хүн амины хэрэг нь шийдэгдэлгүй үлдэх задгай завхарсан гудманд төрчихжээ. Ерөөс Буковскийн шүлгээс эш татна гэдэг магад боломжгүй л дээ. Түүний шүлгийг бүтнээр нь уншиж байж л жинхэнэ утга санаа, магадгүй юу ч үгүй хоосон санагдах үгсийн бөөгнөрөлөөс нь дотор чинь ямар нэг мэдрэмж, таагүй, таатай олон юмс хадгалагдаж үлдсэнийг ухаарна. Бид нээрэн одоо ч ийм Монголд, хүмүүс ийм л завхарсан, гял цал хотуудад аж төрж байна. Учир нь энэ бол иргэншил. Хүн байгаа цагт мөнгөний хүүгээ дийлэхээ больсон засаг төр, шийдэгдээгүй гэмт хэрэг, тоостой бүрэнхий гудамжууд дэлхийн олон хотуудын аль нэгт нь байсаар л байна. Эцэстээ гүн гүнзгий санаа алдаж, урам тань хугарахаас илүүтэй “Нээрэн л тийм шүү, энэ бол хараал идсэн үнэн юм” гэсэн үгсийг Чарльз Буковскийн улаан хавтастай “Шүлгүүд” номыг уншсаны хойно та амнаасаа унагах болно. …сайн шүлэг ер нь яаж ч чадна. гэхдээ хамгийн чухал нь сайн шүлэг хаана зогсохоо өөрөө мэднэ. Тэр “ид шидийн тодорхойлолт” шүлгээ ийн төгсгөжээ. Тиймээс энэ хүрээд бичвэрээ өндөрлөх нь дээр болов уу. Ямартаа ч Г.Лхагвадулам түүний шүлгүүдийн айзам хэмнэл, цохилго зэргийг алдагдуулахгүйн үүднээс мөр шадлалын шийдлийг тэр хэвээр нь хадгалж буулгажээ. Америкийн тэрслүү найрагч Робинсон Жефферсийг 1962 онд таалал төгсөхөд “Би ганц тэрслүү нь болохоос” хэмээж байв. Амьдрал, бүтээл шиг нь хүрэн улаан өнгөтэй, амандаа янжуур зууж, сүүмгэр нүдээр ширтэх хөгшин эрийн хөрөг бүхий зурагтай шүлгийн түүвэр нь түүнийг өнгөрснөөс хойш даруй 28 жилийн дараа монгол хэлт уншигчдад ийнхүү хүрч байна. Үүний хариуд тэр бидэнд ийн хэлэв. “Хэн юу хүсэх нь хамаа алга”.
https://unread.today/c/techworm-procreate-tips	Techworm	Unread Today	2023-03-28T00:00:00	3 сарын 28, 2023	Procreate дээр таны мэдэхгүй байж болох 14 үйлдэл	<div class="article-body"> <h2><div>Цахим контентын эрэлт нэмэгдэж буй сүүлийн жилүүдэд Procreate аппын хэрэглээ iPad хэрэглэгчдийн дунд эрчимтэй өсөж байгаа билээ. Уг аппыг зураг зурах, янзлах, богино хэмжээний анимейшн хийх гэх мэт олон төрлөөр ашиглаж болно. Тэгвэл Procreate-г өдөр тутамдаа хэрэглэдэг эсвэл хэрэглэхийг зорьж байгаа уншигчдадаа зориулан цаг хэмнэж, бүтээмж нэмэгдүүлэх 14 үйлдлийг танилцуулж байна.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. QUick menu</h3><p></p><p class="p1">Уг цэсийг өөрийн хэрэгцээ, шаардлагын дагуу тохируулснаар тогтмол хийдэг зургаан үйлдлээ богино хугацаанд, нэг дороос хийх боломжтой.</p><p class="p1"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/d64e18ada3ceebdeafb480e857689ea3.GIF"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Reference + color fill </h3><p></p><p>Хүрээлж зурсан зургандаа reference тохиргоо хийснээр шинэ layer дээр шууд өнгө тавьж, будаж болно. Ингэснээр дараа нь өнгийг нь өөрчлөх, арилгахад тун хялбар болдог.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/6b6afce2959f6b6988e2ed344a378b3d.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Drawing guide </h3><p>Хэмжээстэй зурахад тус болох шугамыг дараах байдлаар хүссэн хэмжээгээрээ гаргаж болно. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/03c36c5c94d4938a32bf1bcceeb1c656.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. drawing assist </h3><p></p><p class="p1">Drawing assist тохиргоог идэвхжүүлснээр шугамын дагуу тэгш шулуунаар зурах боломж бүрдэнэ.</p><p class="p1"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/0c93759141a60eeb6848245d5c4f3805.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. PERSPECTIVE</h3><p></p><p class="p1">Гурван хэмжээст зураг зурахад зориулсан уг тохиргооны тусламжтайгаар доор харагдаж байгаа шиг хэмжээс алдалгүй зурах боломжтой. </p><p class="p1"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/1ab08b5552e1c587ac9cc58e31c7d1e2.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. Find layer </h3><p></p><p class="p1">Аль layer дээр ямар зураас байгааг санахгүй байвал find layer тохиргоог өөрт тохирох байдлаар хийж, тухайн layer-ийг цаг алдалгүй олж болно.</p><p class="p1"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/fda735c6a54aa63aed6b63a74f4d7869.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. Select layers </h3><p></p><p>Бүлэглэхийг хүссэн layer-үүдээ баруун тал руу гүйлгэхэд, автоматоор сонгогдон нэг бүлэг болно.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/43021711fc7bec105a17171cd2dcd1df.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. Select one layer </h3><p></p><p>Ил харагдах олон layer-үүдээс тусгайлан харахыг хүссэн layer-ийнхээ идэвхжүүлэх дөрвөлжин дээр удаан дарвал зөвхөн тэр layer үлдэнэ.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/e5f17e1c1c58aff195f6e7fad9cd13d3.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. Pressure and smoothing</h3><p></p><p>Үзэгнийхээ даралтыг тохируулснаар заавал чанга даралгүйгээр хүссэн зураасаа гаргаж болно.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/24bf06bb90d0160a7c34638fa715b3cb.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. төгс дүрс зурах</h3><p></p><p>Дугуй, тэгш өнцөгт эсвэл шулуун зурах үедээ дэлгэцэн дээрээ нэг хуруугаараа дарвал тухайн дүрс өөгүй үүсдэг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/709bb46871e2d67b4d15c8e377d61c88.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">11. Өмнөх өнгө </h3><p></p><p>Баруун дээд буланд байх өнгөний хэсэг дээр удаан дарах үед өмнө нь ашиглаж байсан өнгө дахин гарч ирэх болно.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/969761431351acf4f767f6034972e6bb.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">12. Өнгөний хэсгийг хөдөлгөх</h3><p></p><p>Өнгөний хэсгийг баруун дээд булангаас салгаж, хүссэн газар луугаа зөөж зурахад таатай орчныг бүрдүүлэх боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/5ef6f2422dc09057d6c0dccb6d0776d2.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">13. Адил дүрстэй баллуур </h3><p></p><p>Баллуур хэсэгт удаан дарснаар өөрийн хэрэглэж буй бийртэйгээ адил дүрстэй баллуурыг ашиглаж болно.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/8be03a7b715b2c5b9ba6edc2063e91ac.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">14. Бийрийн хэмжээг хадгалах </h3><p></p><p>Ашиглаж буй бийрийн хэмжээгээ хадгалснаар тогтсон хэмжээгээрээ дахин зурахад хялбар байх болно. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ef74bbac7b09e128e0a9aac58622cab0.gif"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Procreate аппыг улам хялбарчлах өөр үйлдлүүд мэддэг бол сэтгэгдэл хэсэгт бидэнтэй хуваалцаарай.</b></p> </div>	Цахим контентын эрэлт нэмэгдэж буй сүүлийн жилүүдэд Procreate аппын хэрэглээ iPad хэрэглэгчдийн дунд эрчимтэй өсөж байгаа билээ. Уг аппыг зураг зурах, янзлах, богино хэмжээний анимейшн хийх гэх мэт олон төрлөөр ашиглаж болно. Тэгвэл Procreate-г өдөр тутамдаа хэрэглэдэг эсвэл хэрэглэхийг зорьж байгаа уншигчдадаа зориулан цаг хэмнэж, бүтээмж нэмэгдүүлэх 14 үйлдлийг танилцуулж байна. 1. QUick menu Уг цэсийг өөрийн хэрэгцээ, шаардлагын дагуу тохируулснаар тогтмол хийдэг зургаан үйлдлээ богино хугацаанд, нэг дороос хийх боломжтой. 2. Reference + color fill Хүрээлж зурсан зургандаа reference тохиргоо хийснээр шинэ layer дээр шууд өнгө тавьж, будаж болно. Ингэснээр дараа нь өнгийг нь өөрчлөх, арилгахад тун хялбар болдог. 3. Drawing guide Хэмжээстэй зурахад тус болох шугамыг дараах байдлаар хүссэн хэмжээгээрээ гаргаж болно. 4. drawing assist Drawing assist тохиргоог идэвхжүүлснээр шугамын дагуу тэгш шулуунаар зурах боломж бүрдэнэ. 5. PERSPECTIVE Гурван хэмжээст зураг зурахад зориулсан уг тохиргооны тусламжтайгаар доор харагдаж байгаа шиг хэмжээс алдалгүй зурах боломжтой. 6. Find layer Аль layer дээр ямар зураас байгааг санахгүй байвал find layer тохиргоог өөрт тохирох байдлаар хийж, тухайн layer-ийг цаг алдалгүй олж болно. 7. Select layers Бүлэглэхийг хүссэн layer-үүдээ баруун тал руу гүйлгэхэд, автоматоор сонгогдон нэг бүлэг болно. 8. Select one layer Ил харагдах олон layer-үүдээс тусгайлан харахыг хүссэн layer-ийнхээ идэвхжүүлэх дөрвөлжин дээр удаан дарвал зөвхөн тэр layer үлдэнэ. 9. Pressure and smoothing Үзэгнийхээ даралтыг тохируулснаар заавал чанга даралгүйгээр хүссэн зураасаа гаргаж болно. 10. төгс дүрс зурах Дугуй, тэгш өнцөгт эсвэл шулуун зурах үедээ дэлгэцэн дээрээ нэг хуруугаараа дарвал тухайн дүрс өөгүй үүсдэг. 11. Өмнөх өнгө Баруун дээд буланд байх өнгөний хэсэг дээр удаан дарах үед өмнө нь ашиглаж байсан өнгө дахин гарч ирэх болно. 12. Өнгөний хэсгийг хөдөлгөх Өнгөний хэсгийг баруун дээд булангаас салгаж, хүссэн газар луугаа зөөж зурахад таатай орчныг бүрдүүлэх боломжтой. 13. Адил дүрстэй баллуур Баллуур хэсэгт удаан дарснаар өөрийн хэрэглэж буй бийртэйгээ адил дүрстэй баллуурыг ашиглаж болно. 14. Бийрийн хэмжээг хадгалах Ашиглаж буй бийрийн хэмжээгээ хадгалснаар тогтсон хэмжээгээрээ дахин зурахад хялбар байх болно. Procreate аппыг улам хялбарчлах өөр үйлдлүүд мэддэг бол сэтгэгдэл хэсэгт бидэнтэй хуваалцаарай.	Цахим контентын эрэлт нэмэгдэж буй сүүлийн жилүүдэд Procreate аппын хэрэглээ iPad хэрэглэгчдийн дунд эрчимтэй өсөж байгаа билээ. Уг аппыг зураг зурах, янзлах, богино хэмжээний анимейшн хийх гэх мэт олон төрлөөр ашиглаж болно. Тэгвэл Procreate-г өдөр тутамдаа хэрэглэдэг эсвэл хэрэглэхийг зорьж байгаа уншигчдадаа зориулан цаг хэмнэж, бүтээмж нэмэгдүүлэх 14 үйлдлийг танилцуулж байна. ### 1. QUick menu Уг цэсийг өөрийн хэрэгцээ, шаардлагын дагуу тохируулснаар тогтмол хийдэг зургаан үйлдлээ богино хугацаанд, нэг дороос хийх боломжтой. ### 2. Reference + color fill Хүрээлж зурсан зургандаа reference тохиргоо хийснээр шинэ layer дээр шууд өнгө тавьж, будаж болно. Ингэснээр дараа нь өнгийг нь өөрчлөх, арилгахад тун хялбар болдог. ### 3. Drawing guide Хэмжээстэй зурахад тус болох шугамыг дараах байдлаар хүссэн хэмжээгээрээ гаргаж болно. ### 4. drawing assist Drawing assist тохиргоог идэвхжүүлснээр шугамын дагуу тэгш шулуунаар зурах боломж бүрдэнэ. ### 5. PERSPECTIVE Гурван хэмжээст зураг зурахад зориулсан уг тохиргооны тусламжтайгаар доор харагдаж байгаа шиг хэмжээс алдалгүй зурах боломжтой. ### 6. Find layer Аль layer дээр ямар зураас байгааг санахгүй байвал find layer тохиргоог өөрт тохирох байдлаар хийж, тухайн layer-ийг цаг алдалгүй олж болно. ### 7. Select layers Бүлэглэхийг хүссэн layer-үүдээ баруун тал руу гүйлгэхэд, автоматоор сонгогдон нэг бүлэг болно. ### 8. Select one layer Ил харагдах олон layer-үүдээс тусгайлан харахыг хүссэн layer-ийнхээ идэвхжүүлэх дөрвөлжин дээр удаан дарвал зөвхөн тэр layer үлдэнэ. ### 9. Pressure and smoothing Үзэгнийхээ даралтыг тохируулснаар заавал чанга даралгүйгээр хүссэн зураасаа гаргаж болно. ### 10. төгс дүрс зурах Дугуй, тэгш өнцөгт эсвэл шулуун зурах үедээ дэлгэцэн дээрээ нэг хуруугаараа дарвал тухайн дүрс өөгүй үүсдэг. ### 11. Өмнөх өнгө Баруун дээд буланд байх өнгөний хэсэг дээр удаан дарах үед өмнө нь ашиглаж байсан өнгө дахин гарч ирэх болно. ### 12. Өнгөний хэсгийг хөдөлгөх Өнгөний хэсгийг баруун дээд булангаас салгаж, хүссэн газар луугаа зөөж зурахад таатай орчныг бүрдүүлэх боломжтой. ### 13. Адил дүрстэй баллуур Баллуур хэсэгт удаан дарснаар өөрийн хэрэглэж буй бийртэйгээ адил дүрстэй баллуурыг ашиглаж болно. ### 14. Бийрийн хэмжээг хадгалах Ашиглаж буй бийрийн хэмжээгээ хадгалснаар тогтсон хэмжээгээрээ дахин зурахад хялбар байх болно. Procreate аппыг улам хялбарчлах өөр үйлдлүүд мэддэг бол сэтгэгдэл хэсэгт бидэнтэй хуваалцаарай.
https://unread.today/c/techworm-aleksandr	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-04-25T00:00:00	4 сарын 25, 2023	Google Map-д автобусны маршрутыг оруулсан Александр Бакалов	<div class="article-body"> <h2><div>Гадаад улсад очихоор хамгийн түрүүнд гайхан биширдэг зүйл бол байршил тогтоох системийн боловсронгуй байдал. Түүний дээр хаягжилт стандартын дагуу учир такси дуудлага, хоол хүргэлт, нийтийн тээвэр зэрэг нь бараг л худлаа ярьсан хүнд нэг см, нэг минут ч зөрөхгүй.</div><div><br></div><div>Нэг газраас нөгөөд хүрнэ гэдэг хүн бүрийн анхдагч хэрэгцээ. Харин Монголд энэ хэрэгцээ хангагдаж чадаж байгаа болов уу? Нийслэл хотод байршил тогтоох систем, хаягжилттай холбоотой олон асуудал байгаагийн дотор нийтийн тээврийн асуудал хүн бүрд тулгардаг хамгийн түгээмэл асуудал. Түгжрэлийг бууруулж, нийтийн тээврээр зорчих хүсэл байвч үнэхээр л унаган хотын иргэн биш бол автобусны чиглэл, хуваарийг олж мэдэх тийм ч амар зүйл биш.</div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/1b07f7d2bc25294c47eb59b392e741b9.jpg"></p><div class="image-caption">Зүүн гар талаас: Нийтлэлч Түшигт, Александр Бакалов</div><p>Өнгөрсөн долоо хоногт автобусаар зорчдог зөвхөн Монгол гэлтгүй гадаад хүмүүсийн хувьд ч тун их хэрэг болох ажлыг гүйцэтгэсэн Александр Бакаловтой уулзах боломж гарсан юм. Тэрээр Google Map-д Улаанбаатарын автобусны зогсоол болон маршрутыг оруулжээ. Хамгийн ихээр сэтгэгдэл төрүүлсэн нь тэр энэхүү ажлаа өөрийн сонирхлоор найзуудтайгаа хамтран, нийтэд ил мэдээлэл дээр тулгуурлан хийсэн аж. Google-д танилтай эсэхийг нь асуухад тэрээр “Үгүй ээ, зүгээр л хэдхэн и-мэйл бичээд л болчихсон” гэж хэлсэн нь бид яагаад энэ асуудлыг удаан хугацаанд шүүмжилсэн ч, Александр шиг гаргалгаа гаргаж болоогүй юм бол гэх бодолд хөтөлсөн юм.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сЭДЭЛ ТӨРӨВ</h3><p></p><p>Александр Бакалов өнгөрсөн оны есдүгээр сард Орос, Украйны дайны уршгаар Монголд ирж, МУЭИС-ийн Англи хэлний ангид элсжээ. Тухайн үед Оросоос түүний адилаар олон залуус Монголд ирсэн ч Монгол, тэр дундаа Улаанбаатар хотын тухай Орос хэл дээрх мэдээлэл дутмаг байсан нь найзуудын хамтаар <a href="http://welcome2mongolia.ru" target="_blank">welcome2mongolia.ru</a> сайтыг эхлүүлэх сэдэл болсон байна. Ингээд тус сайт дээр мэдээлэл оруулж, Орос хэлтнүүддээ Монгол улсыг танилцуулах ажилд идэвх гарган зүтгэж эхлэв. Ингэж ажиллахдаа шинэ жилээр Орос паспортоо үзүүлээд үйлчилгээний газруудад хөнгөлөлттэй үйлчлүүлэх эрх авахаас эхлээд олон ажил санаачилсан гэнэ.</p><p>Дээрх төслийн хүрээнд Монголд ирж буй гаднын иргэдэд өдөр тутамд тулгардаг хамгийн том асуудал нь нийтийн тээвэр, тэр дундаа нийтийн тээвэртэй холбоотой мэдээллийн хүртээмжгүй байдал гэдгийг олж мэдсэн байна. Орост байхдаа дижитал бүтээгдэхүүний менежер, маркетингийн чиглэлээр ажиллаж байсан түүний хувьд энэхүү асуудлыг шийдэхээр зориглож, судалгааны ажлаа эхлүүлэв. Ингэж судлахдаа уг асуудал зөвхөн гадаадын иргэдэд тулгардаг бус Улаанбаатарчуудад ч гэсэн тулгардаг болохыг олж мэджээ. Улмаар тэр Google-рүү и-мэйл бичиж, сайн дурын энэхүү төсөлдөө мөн л МУЭИС-ийн Монгол хэлний ангид сурч буй Буриад найзуудыгаа татан оруулсан байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e9015e0898a69fb85d250441b332f32f.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Ажил эхлэв</h3><p></p><p>Google-с ч удалгүй хариу ирж, тэдэнд мэдээлэл оруулах платформыг нээж өгчээ. Ингээд тэдний ажил эхэллээ. Юун түрүүнд тэд Google Map, UB Smart Bus аппууд дээр байгаа нээлттэй мэдээллүүд дээр тулгуурлан Улаанбаатар хотын бүх автобусны буудлуудын байршлыг тогтоов. Түүний дараа чиглэл бүрийн автобусны зорчих маршрут, зогсох буудлууд, ирэх хугацаа зэргийг нь мөн тэмдэглэжээ. Ийнхүү хоёр сар гаруйн хугацаанд дөрвөн найзынхаа тусламжтай их хэмжээний мэдээллийг цуглуулж, түүнийгээ гараар оруулсны үндсэн дээр мэдээллийн сан бий болсон байна. Энэхүү сангаа Google-ээс өгсөн платформд оруулснаар өдгөө бид Google Map-аас аливаа нэг байршилд хэрхэн очихоо хайхад ямар буудлаас, ямар автобусанд, хэдэн цагт суух мэдээллийг харах боломжтой болсон юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/c4abcf1273b0bebe5907fd6e9424573f.jpg"></p><div class="image-caption">Google-ээс өгсөн мэдээлэл оруулах платформ</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/865afd8e43982058aabc5dec10fdecb9.jpg"></p><div class="image-caption">Автобусны буудал, чиглэлийн талаар бүх мэдээллийг гараар цуглуулсан байдал</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Ирээдүй<br></div></h3><p></p><p>Ямар ч технологийн шийдлийн эхний хувилбар нь алдаа дутагдалтай байж, цаг хугацааны эрхээр сайжирдаг жамтай. Мэдээж автобусны маршрутыг хардаг болсон нь дэвшил. Гэхдээ Улаанбаатар шиг түгжрэл болон бусад хүчин зүйлсээс хамаарч автобус төлөвлөгөөт цагаасаа хоцрох эсвэл түрүүлж явдаг хотод автобусны байршлыг real time буюу цаг тухайд нь мэдэхээс эхлээд олон хөгжүүлэлт шаардлагатай. Сайхан мэдээ гэвэл Александртай Нийслэлийн Бизнес, инновац хөгжлийн газраас холбогдож нэмэлт хөгжүүлэлт хийхэд тусалж дэмжихээ мэдэгджээ. Мөн Александр зөвхөн автобусны маршрутаас гадна Улаанбаатар хотын хаягжилтын асуудлыг шийдэх сонирхолтой байгаа гэнэ. Тэрээр өөртэй нь <a href="https://t.me/asbakalov" target="_blank">телеграм хаягаар</a> нь холбогдож зөвхөн уг төслөөс гадна бусад ажлууд дээр хамтран ажиллах боломжтойг уламжилж өгөхийг хүссэн билээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/ad21329789ed826dabae06188a8f9ce1.jpg"></p><div class="image-caption">Александр уг төсөлд тусалж буй найз Баирын хамт</div><p>Уулзалтынхаа төгсгөлд “Цуглуулсан мэдээлэл дээрээ суурилж шинэ апп бүтээх үү?” гэж асуухад тэрээр дараах хариултыг өгсөн юм.<br></p> <blockquote><p>Яагаад заавал өөр апп хийх ёстой гэж? Орост “Чи унадаг дугуй ахиж бүтээх шаардлагагүй” гэсэн үг байдаг. Одоо байгаа зүйлсийг сайжруулах нь чухал болохоос заавал өөрөө шинийг бүтээх албагүй. </p> <cite> </cite></blockquote><p>Миний хувьд Александрын хийж буй энэ төсөл зүгээр л нэг технологийн төсөл бус, асуудлыг үнэхээр шийдье гэвэл заавал танил тал, хөрөнгө мөнгө хэрэг болдоггүй гэдгийг сануулсан үйл явдал байв. Монголчууд бид хичнээн жил автобусны маршрут ойлгомжгүй гэж гомдоллосон билээ? Түүнийхээ хэрээр шийдэхийн тулд ямар нэг үйлдэл авсан билүү? гэдэг асуулт өөрийн эрхгүй орж ирж байлаа.</p> </div>	Гадаад улсад очихоор хамгийн түрүүнд гайхан биширдэг зүйл бол байршил тогтоох системийн боловсронгуй байдал. Түүний дээр хаягжилт стандартын дагуу учир такси дуудлага, хоол хүргэлт, нийтийн тээвэр зэрэг нь бараг л худлаа ярьсан хүнд нэг см, нэг минут ч зөрөхгүй. Нэг газраас нөгөөд хүрнэ гэдэг хүн бүрийн анхдагч хэрэгцээ. Харин Монголд энэ хэрэгцээ хангагдаж чадаж байгаа болов уу? Нийслэл хотод байршил тогтоох систем, хаягжилттай холбоотой олон асуудал байгаагийн дотор нийтийн тээврийн асуудал хүн бүрд тулгардаг хамгийн түгээмэл асуудал. Түгжрэлийг бууруулж, нийтийн тээврээр зорчих хүсэл байвч үнэхээр л унаган хотын иргэн биш бол автобусны чиглэл, хуваарийг олж мэдэх тийм ч амар зүйл биш. Зүүн гар талаас: Нийтлэлч Түшигт, Александр Бакалов Өнгөрсөн долоо хоногт автобусаар зорчдог зөвхөн Монгол гэлтгүй гадаад хүмүүсийн хувьд ч тун их хэрэг болох ажлыг гүйцэтгэсэн Александр Бакаловтой уулзах боломж гарсан юм. Тэрээр Google Map-д Улаанбаатарын автобусны зогсоол болон маршрутыг оруулжээ. Хамгийн ихээр сэтгэгдэл төрүүлсэн нь тэр энэхүү ажлаа өөрийн сонирхлоор найзуудтайгаа хамтран, нийтэд ил мэдээлэл дээр тулгуурлан хийсэн аж. Google-д танилтай эсэхийг нь асуухад тэрээр “Үгүй ээ, зүгээр л хэдхэн и-мэйл бичээд л болчихсон” гэж хэлсэн нь бид яагаад энэ асуудлыг удаан хугацаанд шүүмжилсэн ч, Александр шиг гаргалгаа гаргаж болоогүй юм бол гэх бодолд хөтөлсөн юм. сЭДЭЛ ТӨРӨВ Александр Бакалов өнгөрсөн оны есдүгээр сард Орос, Украйны дайны уршгаар Монголд ирж, МУЭИС-ийн Англи хэлний ангид элсжээ. Тухайн үед Оросоос түүний адилаар олон залуус Монголд ирсэн ч Монгол, тэр дундаа Улаанбаатар хотын тухай Орос хэл дээрх мэдээлэл дутмаг байсан нь найзуудын хамтаар welcome2mongolia.ru сайтыг эхлүүлэх сэдэл болсон байна. Ингээд тус сайт дээр мэдээлэл оруулж, Орос хэлтнүүддээ Монгол улсыг танилцуулах ажилд идэвх гарган зүтгэж эхлэв. Ингэж ажиллахдаа шинэ жилээр Орос паспортоо үзүүлээд үйлчилгээний газруудад хөнгөлөлттэй үйлчлүүлэх эрх авахаас эхлээд олон ажил санаачилсан гэнэ. Дээрх төслийн хүрээнд Монголд ирж буй гаднын иргэдэд өдөр тутамд тулгардаг хамгийн том асуудал нь нийтийн тээвэр, тэр дундаа нийтийн тээвэртэй холбоотой мэдээллийн хүртээмжгүй байдал гэдгийг олж мэдсэн байна. Орост байхдаа дижитал бүтээгдэхүүний менежер, маркетингийн чиглэлээр ажиллаж байсан түүний хувьд энэхүү асуудлыг шийдэхээр зориглож, судалгааны ажлаа эхлүүлэв. Ингэж судлахдаа уг асуудал зөвхөн гадаадын иргэдэд тулгардаг бус Улаанбаатарчуудад ч гэсэн тулгардаг болохыг олж мэджээ. Улмаар тэр Google-рүү и-мэйл бичиж, сайн дурын энэхүү төсөлдөө мөн л МУЭИС-ийн Монгол хэлний ангид сурч буй Буриад найзуудыгаа татан оруулсан байна. Ажил эхлэв Google-с ч удалгүй хариу ирж, тэдэнд мэдээлэл оруулах платформыг нээж өгчээ. Ингээд тэдний ажил эхэллээ. Юун түрүүнд тэд Google Map, UB Smart Bus аппууд дээр байгаа нээлттэй мэдээллүүд дээр тулгуурлан Улаанбаатар хотын бүх автобусны буудлуудын байршлыг тогтоов. Түүний дараа чиглэл бүрийн автобусны зорчих маршрут, зогсох буудлууд, ирэх хугацаа зэргийг нь мөн тэмдэглэжээ. Ийнхүү хоёр сар гаруйн хугацаанд дөрвөн найзынхаа тусламжтай их хэмжээний мэдээллийг цуглуулж, түүнийгээ гараар оруулсны үндсэн дээр мэдээллийн сан бий болсон байна. Энэхүү сангаа Google-ээс өгсөн платформд оруулснаар өдгөө бид Google Map-аас аливаа нэг байршилд хэрхэн очихоо хайхад ямар буудлаас, ямар автобусанд, хэдэн цагт суух мэдээллийг харах боломжтой болсон юм. Google-ээс өгсөн мэдээлэл оруулах платформ Автобусны буудал, чиглэлийн талаар бүх мэдээллийг гараар цуглуулсан байдал Ирээдүй Ямар ч технологийн шийдлийн эхний хувилбар нь алдаа дутагдалтай байж, цаг хугацааны эрхээр сайжирдаг жамтай. Мэдээж автобусны маршрутыг хардаг болсон нь дэвшил. Гэхдээ Улаанбаатар шиг түгжрэл болон бусад хүчин зүйлсээс хамаарч автобус төлөвлөгөөт цагаасаа хоцрох эсвэл түрүүлж явдаг хотод автобусны байршлыг real time буюу цаг тухайд нь мэдэхээс эхлээд олон хөгжүүлэлт шаардлагатай. Сайхан мэдээ гэвэл Александртай Нийслэлийн Бизнес, инновац хөгжлийн газраас холбогдож нэмэлт хөгжүүлэлт хийхэд тусалж дэмжихээ мэдэгджээ. Мөн Александр зөвхөн автобусны маршрутаас гадна Улаанбаатар хотын хаягжилтын асуудлыг шийдэх сонирхолтой байгаа гэнэ. Тэрээр өөртэй нь телеграм хаягаар нь холбогдож зөвхөн уг төслөөс гадна бусад ажлууд дээр хамтран ажиллах боломжтойг уламжилж өгөхийг хүссэн билээ. Александр уг төсөлд тусалж буй найз Баирын хамт Уулзалтынхаа төгсгөлд “Цуглуулсан мэдээлэл дээрээ суурилж шинэ апп бүтээх үү?” гэж асуухад тэрээр дараах хариултыг өгсөн юм. Яагаад заавал өөр апп хийх ёстой гэж? Орост “Чи унадаг дугуй ахиж бүтээх шаардлагагүй” гэсэн үг байдаг. Одоо байгаа зүйлсийг сайжруулах нь чухал болохоос заавал өөрөө шинийг бүтээх албагүй. Миний хувьд Александрын хийж буй энэ төсөл зүгээр л нэг технологийн төсөл бус, асуудлыг үнэхээр шийдье гэвэл заавал танил тал, хөрөнгө мөнгө хэрэг болдоггүй гэдгийг сануулсан үйл явдал байв. Монголчууд бид хичнээн жил автобусны маршрут ойлгомжгүй гэж гомдоллосон билээ? Түүнийхээ хэрээр шийдэхийн тулд ямар нэг үйлдэл авсан билүү? гэдэг асуулт өөрийн эрхгүй орж ирж байлаа.	Гадаад улсад очихоор хамгийн түрүүнд гайхан биширдэг зүйл бол байршил тогтоох системийн боловсронгуй байдал. Түүний дээр хаягжилт стандартын дагуу учир такси дуудлага, хоол хүргэлт, нийтийн тээвэр зэрэг нь бараг л худлаа ярьсан хүнд нэг см, нэг минут ч зөрөхгүй. Нэг газраас нөгөөд хүрнэ гэдэг хүн бүрийн анхдагч хэрэгцээ. Харин Монголд энэ хэрэгцээ хангагдаж чадаж байгаа болов уу? Нийслэл хотод байршил тогтоох систем, хаягжилттай холбоотой олон асуудал байгаагийн дотор нийтийн тээврийн асуудал хүн бүрд тулгардаг хамгийн түгээмэл асуудал. Түгжрэлийг бууруулж, нийтийн тээврээр зорчих хүсэл байвч үнэхээр л унаган хотын иргэн биш бол автобусны чиглэл, хуваарийг олж мэдэх тийм ч амар зүйл биш. Зүүн гар талаас: Нийтлэлч Түшигт, Александр Бакалов Өнгөрсөн долоо хоногт автобусаар зорчдог зөвхөн Монгол гэлтгүй гадаад хүмүүсийн хувьд ч тун их хэрэг болох ажлыг гүйцэтгэсэн Александр Бакаловтой уулзах боломж гарсан юм. Тэрээр Google Map-д Улаанбаатарын автобусны зогсоол болон маршрутыг оруулжээ. Хамгийн ихээр сэтгэгдэл төрүүлсэн нь тэр энэхүү ажлаа өөрийн сонирхлоор найзуудтайгаа хамтран, нийтэд ил мэдээлэл дээр тулгуурлан хийсэн аж. Google-д танилтай эсэхийг нь асуухад тэрээр “Үгүй ээ, зүгээр л хэдхэн и-мэйл бичээд л болчихсон” гэж хэлсэн нь бид яагаад энэ асуудлыг удаан хугацаанд шүүмжилсэн ч, Александр шиг гаргалгаа гаргаж болоогүй юм бол гэх бодолд хөтөлсөн юм. ### сЭДЭЛ ТӨРӨВ Александр Бакалов өнгөрсөн оны есдүгээр сард Орос, Украйны дайны уршгаар Монголд ирж, МУЭИС-ийн Англи хэлний ангид элсжээ. Тухайн үед Оросоос түүний адилаар олон залуус Монголд ирсэн ч Монгол, тэр дундаа Улаанбаатар хотын тухай Орос хэл дээрх мэдээлэл дутмаг байсан нь найзуудын хамтаар welcome2mongolia.ru сайтыг эхлүүлэх сэдэл болсон байна. Ингээд тус сайт дээр мэдээлэл оруулж, Орос хэлтнүүддээ Монгол улсыг танилцуулах ажилд идэвх гарган зүтгэж эхлэв. Ингэж ажиллахдаа шинэ жилээр Орос паспортоо үзүүлээд үйлчилгээний газруудад хөнгөлөлттэй үйлчлүүлэх эрх авахаас эхлээд олон ажил санаачилсан гэнэ. Дээрх төслийн хүрээнд Монголд ирж буй гаднын иргэдэд өдөр тутамд тулгардаг хамгийн том асуудал нь нийтийн тээвэр, тэр дундаа нийтийн тээвэртэй холбоотой мэдээллийн хүртээмжгүй байдал гэдгийг олж мэдсэн байна. Орост байхдаа дижитал бүтээгдэхүүний менежер, маркетингийн чиглэлээр ажиллаж байсан түүний хувьд энэхүү асуудлыг шийдэхээр зориглож, судалгааны ажлаа эхлүүлэв. Ингэж судлахдаа уг асуудал зөвхөн гадаадын иргэдэд тулгардаг бус Улаанбаатарчуудад ч гэсэн тулгардаг болохыг олж мэджээ. Улмаар тэр Google-рүү и-мэйл бичиж, сайн дурын энэхүү төсөлдөө мөн л МУЭИС-ийн Монгол хэлний ангид сурч буй Буриад найзуудыгаа татан оруулсан байна. ### Ажил эхлэв Google-с ч удалгүй хариу ирж, тэдэнд мэдээлэл оруулах платформыг нээж өгчээ. Ингээд тэдний ажил эхэллээ. Юун түрүүнд тэд Google Map, UB Smart Bus аппууд дээр байгаа нээлттэй мэдээллүүд дээр тулгуурлан Улаанбаатар хотын бүх автобусны буудлуудын байршлыг тогтоов. Түүний дараа чиглэл бүрийн автобусны зорчих маршрут, зогсох буудлууд, ирэх хугацаа зэргийг нь мөн тэмдэглэжээ. Ийнхүү хоёр сар гаруйн хугацаанд дөрвөн найзынхаа тусламжтай их хэмжээний мэдээллийг цуглуулж, түүнийгээ гараар оруулсны үндсэн дээр мэдээллийн сан бий болсон байна. Энэхүү сангаа Google-ээс өгсөн платформд оруулснаар өдгөө бид Google Map-аас аливаа нэг байршилд хэрхэн очихоо хайхад ямар буудлаас, ямар автобусанд, хэдэн цагт суух мэдээллийг харах боломжтой болсон юм. Google-ээс өгсөн мэдээлэл оруулах платформ Автобусны буудал, чиглэлийн талаар бүх мэдээллийг гараар цуглуулсан байдал ### Ирээдүй Ямар ч технологийн шийдлийн эхний хувилбар нь алдаа дутагдалтай байж, цаг хугацааны эрхээр сайжирдаг жамтай. Мэдээж автобусны маршрутыг хардаг болсон нь дэвшил. Гэхдээ Улаанбаатар шиг түгжрэл болон бусад хүчин зүйлсээс хамаарч автобус төлөвлөгөөт цагаасаа хоцрох эсвэл түрүүлж явдаг хотод автобусны байршлыг real time буюу цаг тухайд нь мэдэхээс эхлээд олон хөгжүүлэлт шаардлагатай. Сайхан мэдээ гэвэл Александртай Нийслэлийн Бизнес, инновац хөгжлийн газраас холбогдож нэмэлт хөгжүүлэлт хийхэд тусалж дэмжихээ мэдэгджээ. Мөн Александр зөвхөн автобусны маршрутаас гадна Улаанбаатар хотын хаягжилтын асуудлыг шийдэх сонирхолтой байгаа гэнэ. Тэрээр өөртэй нь телеграм хаягаар нь холбогдож зөвхөн уг төслөөс гадна бусад ажлууд дээр хамтран ажиллах боломжтойг уламжилж өгөхийг хүссэн билээ. Александр уг төсөлд тусалж буй найз Баирын хамт Уулзалтынхаа төгсгөлд “Цуглуулсан мэдээлэл дээрээ суурилж шинэ апп бүтээх үү?” гэж асуухад тэрээр дараах хариултыг өгсөн юм. > Яагаад заавал өөр апп хийх ёстой гэж? Орост “Чи унадаг дугуй ахиж бүтээх шаардлагагүй” гэсэн үг байдаг. Одоо байгаа зүйлсийг сайжруулах нь чухал болохоос заавал өөрөө шинийг бүтээх албагүй. Миний хувьд Александрын хийж буй энэ төсөл зүгээр л нэг технологийн төсөл бус, асуудлыг үнэхээр шийдье гэвэл заавал танил тал, хөрөнгө мөнгө хэрэг болдоггүй гэдгийг сануулсан үйл явдал байв. Монголчууд бид хичнээн жил автобусны маршрут ойлгомжгүй гэж гомдоллосон билээ? Түүнийхээ хэрээр шийдэхийн тулд ямар нэг үйлдэл авсан билүү? гэдэг асуулт өөрийн эрхгүй орж ирж байлаа.
https://unread.today/c/techworm-io2023	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-05-15T00:00:00	5 сарын 15, 2023	Арван жиргээнд: Google I/O 2023 арга хэмжээний онцлох зүйлс	<div class="article-body"> <h2><div>Томоохон технологийн компаниудын танилцуулах арга хэмжээ гэдэг нь угтаа ирээдүй ямар байх вэ гэсэн асуултын цогц хариулт юм. Бид юуг, яаж, хэнтэй хийхийг эдгээр аварга компаниудын бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ шийддэг гэхэд буруудахгүй. </div><div><br></div><div>Google хайлт, Android үйлдлийн систем, YouTube, Gmail зэргийг хөгжүүлдэг Google компанийн уламжлалт Google I/O арга хэмжээн өнгөрсөн долоо хоногт амжилттай болж өндөрлөв. Уг арга хэмжээний үеэр Google-ийн танилцуулсан онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг арван жиргээнд багтаан тайлбарлая. </div></h2><p><i>Жич: Техникийн саатлаас болоод жиргээг оруулж болохгүй байгаа тул дүйцэхүйц Юүтүб бичлэгүүд оруулав. Элон ахын дугаар байна уу?</i></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/AxHXEPwPsZY?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Pixel Fold</h3><p>Google анхны эвхэгддэг гар утас болох Pixel Fold-оо танилцуулав. 1,799 ам.долларын үнэтэй уг утсаа тэд зах зээл дээр байгаа хамгийн нимгэн эвхэгддэг гар утас гэж тодорхойлоод байгаа юм. Өнгөрсөн жилийн Tensor G2 хүчирхэг чип, цоо шинэ Android 14 үйлдлийн систем, дөрвөлсөн камерын бүтэц зэрэг Google-ийн хамгийн сүүлийн үеийн дэвшлүүдээс гадна гурван ширхэг дэлгэц ямар боломжуудыг бүтээх бол? Өдрөөс өдөрт ширүүсэж буй эвхэгддэг гар утасны өрсөлдөөнд хэн ялах вэ? <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/9wobcM-WPQk?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Pixel Tablet</div></h3><p>Шинээр танилцуулсан өөр нэгэн төхөөрөмж нь хэрэглэгчдийн олон жилийн турш хүлээсэн Pixel Tablet байв. 499 ам.доллароос эхлэх үнэтэй уг таблетад зориулж Google өөрийн 30 гаруй аппдаа дизайны шинэчлэлт хийсэн гэнэ. Адил төстэй таблетуудаас Pixel Tablet чанга яригч болон утасгүй цэнэглэгчтэй сууриараа илтэд ялгарна. Тус таблетын зорилтот зах зээл нь iPad шиг мэргэжлийн бүтээлч хэрэглээ бус илүү гэр, хувийн хэрэглээ учир ийнхүү суурьтай бүтээсэн болов уу.<br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/CRRYRhFLrbY?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Pixel 7a</h3><p>Google-ийн гар утасны хамгийн сүүлийн үеэр загвар болох Pixel 7-ийн илүү хэмнэлттэй хувилбарыг танилцуулав. Энгийн Pixel 7-с 100 ам.доллароор хямд буюу 499 ам.долларын суурь үнэтэй уг хувилбар хамгийн сүүлийн үеийн Tensor G2 чип, 8GB санах ой, 4,385mAh батарей, Android 13 үйлдлийн систем гээд орчин үеийн утсанд байх ёстой бүх л хүчин чадлыг өөртөө багтаажээ. Харагдах байдлаасаа ч тэр Pixel 7-с бараг л ялгарахгүй.<br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/bsYWQWj-dAM?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Bard</div></h3><p>Google Bard чатботоо нээлттэй болгож буйгаа зарлав. Ингэснээр тэд хиймэл оюун ухаан бүхий чатботын өрсөлдөөнд албан ёсоор орж буй. Гэхдээ Bard ChatGPT шиг зөвхөн асуултад хариулдаг бус хэрэглэгчийн Docs, Sheets, Slides зэрэг оффис файлуудтай харьцах, хариултын өөр төрлүүд гаргах, бусад үйлчилгээнүүдтэй хоршин ажиллах зэрэг олон боломжтой юм. Bard-ийн тухай хөтөч нийтлэлийг удахгүй бид нийтлэх болно. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/63NfEkYCLz0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Search Generative Experience</h3><p>Энэ удаагийн арга хэмжээний албан бус уриа нь хиймэл оюун ухаан байсан гэлтэй. Учир нь тэд уг технологитой холбоотой тун олон олон амжилт, шинэ үйлчилгээ танилцуулсан юм. Тэдний дундаас онцлох нь Search Generative Experience байлаа. Google-ийг хүмүүс технологийн компани гэдгээс нь илүүтэйгээр хайлтын систем гэж мэддэг. Тэгвэл уг хайлтын систем сүүлийн саруудад олныг шуугиулаад байгаа хиймэл оюун ухааныг ашиглах туршилт эхлэв. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/dVsiusLQy5Q?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Duet AI</div></h3><p>Хүн төрөлхтөн хиймэл оюун ухааныг хүлээн зөвшөөрч, өрсөлдөх бус хамтрах ёстойгоо ухаарах болов. Үүний баталгаа болж өдгөө гурван тэрбум гаруй хэрэглэгчтэй Google Workspace-т ашиглах боломжтой Duet AI-г танилцуулав. Товчхондоо уг хиймэл оюун ухааныг ашиглан текстээр хүсэлтээ өгөөд Slides дотор зураг зуруулж, Sheets дотор хүснэгт бүтээж, Docs дотор текст бичүүлэх боломжтой болж байгаа юм. Одоогоор хөгжүүлэлт болон туршилтын шатандаа явж байгаа уг технологи бидний ажлын арга барилыг хэрхэн өөрчлөх бол? <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/6DaJVZBXETE?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Immersive View</div></h3><p>Google Map-с зөвхөн маршрут харахаас гадна хэдэн цагийн үед ямар хэмжээний түгжрэлтэй байх, тэр байтугай цаг агаар ямар байх зэргийг бодит мэтээр харах боломжтой болов. Уг функцийг энэ ондоо багтаан томоохон 15 хотод нэвтрүүлэх гэнэ. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/GuA2e6SmAVc?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Android 14</div></h3><p>Дэлхий дахинаа байгаа бүх ухаалаг гар утасны 70 гаруй хувь нь ашигладаг Android үйлдлийн системийн 14-р хувилбар ирэх намар албан ёсоор гарахаар болов. Арга хэмжээний үеэр уг хувилбарын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөөгүй ч нүүр зургаа хиймэл оюун ухаан ашиглан хүссэнээрээ бүтээх, дэлгэцээ “тохижуулах” зэрэг хэд, хэдэн нэмэлт функцүүдтэй байх бололтой. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/7qkxYH3guH0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>PaLM 2</div></h3><p>Google PaLM моделийнхоо ээлжит хувилбарыг танилцуулав. 100 гаруй хэл дээрх мэдээллээр сургасан уг моделийг өдгөө Google-ийн 25 үйлчилгээ ашиглаж байгаа гэнэ. ChatGPT-ийн ард байх GPT4 зэрэг модельтой харьцуулахад уг моделийг хүссэн хүн нь ашиглах боломжтой. Үүний хүрээнд шаардагдах хүчин чадал, мэдээллийн хэмжээ зэргээр нь дөрвөн хувилбар болгон хуваасан байна. Түүнчлэн уг моделийг сургасан мэдээллээс нь хамааран төрөлжүүлэх боломжтой бөгөөд Med-PaLM 2 нэртэй модель л гэхэд мэргэжлийн эмчийн түвшний асуултуудад 85 хувийн оновчтой хариулж чаддаг байна. <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/yAANQypgOo8?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Magic Editor</div></h3><p>Google-ийн зураг, бичлэг хадгалах үйлчилгээ болох Google Photos дээр хэрэглэгчид сар бүр 1,7 тэрбум зургийг ямар нэг байдлаар янзалдаг гэнэ. Өмнө нь энгийн янзлах функцүүд байсан бол Google хиймэл оюун ухаан нэмж, зургийн зарим хэсгийг шинээр бүтээхээс эхлээд илүү олон боломжтой болгожээ. </p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/-a583U3Sw44?rel=0"></iframe> </div> </div>	Томоохон технологийн компаниудын танилцуулах арга хэмжээ гэдэг нь угтаа ирээдүй ямар байх вэ гэсэн асуултын цогц хариулт юм. Бид юуг, яаж, хэнтэй хийхийг эдгээр аварга компаниудын бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ шийддэг гэхэд буруудахгүй. Google хайлт, Android үйлдлийн систем, YouTube, Gmail зэргийг хөгжүүлдэг Google компанийн уламжлалт Google I/O арга хэмжээн өнгөрсөн долоо хоногт амжилттай болж өндөрлөв. Уг арга хэмжээний үеэр Google-ийн танилцуулсан онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг арван жиргээнд багтаан тайлбарлая. Жич: Техникийн саатлаас болоод жиргээг оруулж болохгүй байгаа тул дүйцэхүйц Юүтүб бичлэгүүд оруулав. Элон ахын дугаар байна уу? Pixel Fold Google анхны эвхэгддэг гар утас болох Pixel Fold-оо танилцуулав. 1,799 ам.долларын үнэтэй уг утсаа тэд зах зээл дээр байгаа хамгийн нимгэн эвхэгддэг гар утас гэж тодорхойлоод байгаа юм. Өнгөрсөн жилийн Tensor G2 хүчирхэг чип, цоо шинэ Android 14 үйлдлийн систем, дөрвөлсөн камерын бүтэц зэрэг Google-ийн хамгийн сүүлийн үеийн дэвшлүүдээс гадна гурван ширхэг дэлгэц ямар боломжуудыг бүтээх бол? Өдрөөс өдөрт ширүүсэж буй эвхэгддэг гар утасны өрсөлдөөнд хэн ялах вэ? Pixel Tablet Шинээр танилцуулсан өөр нэгэн төхөөрөмж нь хэрэглэгчдийн олон жилийн турш хүлээсэн Pixel Tablet байв. 499 ам.доллароос эхлэх үнэтэй уг таблетад зориулж Google өөрийн 30 гаруй аппдаа дизайны шинэчлэлт хийсэн гэнэ. Адил төстэй таблетуудаас Pixel Tablet чанга яригч болон утасгүй цэнэглэгчтэй сууриараа илтэд ялгарна. Тус таблетын зорилтот зах зээл нь iPad шиг мэргэжлийн бүтээлч хэрэглээ бус илүү гэр, хувийн хэрэглээ учир ийнхүү суурьтай бүтээсэн болов уу. Pixel 7a Google-ийн гар утасны хамгийн сүүлийн үеэр загвар болох Pixel 7-ийн илүү хэмнэлттэй хувилбарыг танилцуулав. Энгийн Pixel 7-с 100 ам.доллароор хямд буюу 499 ам.долларын суурь үнэтэй уг хувилбар хамгийн сүүлийн үеийн Tensor G2 чип, 8GB санах ой, 4,385mAh батарей, Android 13 үйлдлийн систем гээд орчин үеийн утсанд байх ёстой бүх л хүчин чадлыг өөртөө багтаажээ. Харагдах байдлаасаа ч тэр Pixel 7-с бараг л ялгарахгүй. Bard Google Bard чатботоо нээлттэй болгож буйгаа зарлав. Ингэснээр тэд хиймэл оюун ухаан бүхий чатботын өрсөлдөөнд албан ёсоор орж буй. Гэхдээ Bard ChatGPT шиг зөвхөн асуултад хариулдаг бус хэрэглэгчийн Docs, Sheets, Slides зэрэг оффис файлуудтай харьцах, хариултын өөр төрлүүд гаргах, бусад үйлчилгээнүүдтэй хоршин ажиллах зэрэг олон боломжтой юм. Bard-ийн тухай хөтөч нийтлэлийг удахгүй бид нийтлэх болно. Search Generative Experience Энэ удаагийн арга хэмжээний албан бус уриа нь хиймэл оюун ухаан байсан гэлтэй. Учир нь тэд уг технологитой холбоотой тун олон олон амжилт, шинэ үйлчилгээ танилцуулсан юм. Тэдний дундаас онцлох нь Search Generative Experience байлаа. Google-ийг хүмүүс технологийн компани гэдгээс нь илүүтэйгээр хайлтын систем гэж мэддэг. Тэгвэл уг хайлтын систем сүүлийн саруудад олныг шуугиулаад байгаа хиймэл оюун ухааныг ашиглах туршилт эхлэв. Duet AI Хүн төрөлхтөн хиймэл оюун ухааныг хүлээн зөвшөөрч, өрсөлдөх бус хамтрах ёстойгоо ухаарах болов. Үүний баталгаа болж өдгөө гурван тэрбум гаруй хэрэглэгчтэй Google Workspace-т ашиглах боломжтой Duet AI-г танилцуулав. Товчхондоо уг хиймэл оюун ухааныг ашиглан текстээр хүсэлтээ өгөөд Slides дотор зураг зуруулж, Sheets дотор хүснэгт бүтээж, Docs дотор текст бичүүлэх боломжтой болж байгаа юм. Одоогоор хөгжүүлэлт болон туршилтын шатандаа явж байгаа уг технологи бидний ажлын арга барилыг хэрхэн өөрчлөх бол? Immersive View Google Map-с зөвхөн маршрут харахаас гадна хэдэн цагийн үед ямар хэмжээний түгжрэлтэй байх, тэр байтугай цаг агаар ямар байх зэргийг бодит мэтээр харах боломжтой болов. Уг функцийг энэ ондоо багтаан томоохон 15 хотод нэвтрүүлэх гэнэ. Android 14 Дэлхий дахинаа байгаа бүх ухаалаг гар утасны 70 гаруй хувь нь ашигладаг Android үйлдлийн системийн 14-р хувилбар ирэх намар албан ёсоор гарахаар болов. Арга хэмжээний үеэр уг хувилбарын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөөгүй ч нүүр зургаа хиймэл оюун ухаан ашиглан хүссэнээрээ бүтээх, дэлгэцээ “тохижуулах” зэрэг хэд, хэдэн нэмэлт функцүүдтэй байх бололтой. PaLM 2 Google PaLM моделийнхоо ээлжит хувилбарыг танилцуулав. 100 гаруй хэл дээрх мэдээллээр сургасан уг моделийг өдгөө Google-ийн 25 үйлчилгээ ашиглаж байгаа гэнэ. ChatGPT-ийн ард байх GPT4 зэрэг модельтой харьцуулахад уг моделийг хүссэн хүн нь ашиглах боломжтой. Үүний хүрээнд шаардагдах хүчин чадал, мэдээллийн хэмжээ зэргээр нь дөрвөн хувилбар болгон хуваасан байна. Түүнчлэн уг моделийг сургасан мэдээллээс нь хамааран төрөлжүүлэх боломжтой бөгөөд Med-PaLM 2 нэртэй модель л гэхэд мэргэжлийн эмчийн түвшний асуултуудад 85 хувийн оновчтой хариулж чаддаг байна. Magic Editor Google-ийн зураг, бичлэг хадгалах үйлчилгээ болох Google Photos дээр хэрэглэгчид сар бүр 1,7 тэрбум зургийг ямар нэг байдлаар янзалдаг гэнэ. Өмнө нь энгийн янзлах функцүүд байсан бол Google хиймэл оюун ухаан нэмж, зургийн зарим хэсгийг шинээр бүтээхээс эхлээд илүү олон боломжтой болгожээ.	Томоохон технологийн компаниудын танилцуулах арга хэмжээ гэдэг нь угтаа ирээдүй ямар байх вэ гэсэн асуултын цогц хариулт юм. Бид юуг, яаж, хэнтэй хийхийг эдгээр аварга компаниудын бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ шийддэг гэхэд буруудахгүй. Google хайлт, Android үйлдлийн систем, YouTube, Gmail зэргийг хөгжүүлдэг Google компанийн уламжлалт Google I/O арга хэмжээн өнгөрсөн долоо хоногт амжилттай болж өндөрлөв. Уг арга хэмжээний үеэр Google-ийн танилцуулсан онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг арван жиргээнд багтаан тайлбарлая. Жич: Техникийн саатлаас болоод жиргээг оруулж болохгүй байгаа тул дүйцэхүйц Юүтүб бичлэгүүд оруулав. Элон ахын дугаар байна уу? ### Pixel Fold Google анхны эвхэгддэг гар утас болох Pixel Fold-оо танилцуулав. 1,799 ам.долларын үнэтэй уг утсаа тэд зах зээл дээр байгаа хамгийн нимгэн эвхэгддэг гар утас гэж тодорхойлоод байгаа юм. Өнгөрсөн жилийн Tensor G2 хүчирхэг чип, цоо шинэ Android 14 үйлдлийн систем, дөрвөлсөн камерын бүтэц зэрэг Google-ийн хамгийн сүүлийн үеийн дэвшлүүдээс гадна гурван ширхэг дэлгэц ямар боломжуудыг бүтээх бол? Өдрөөс өдөрт ширүүсэж буй эвхэгддэг гар утасны өрсөлдөөнд хэн ялах вэ? ### Pixel Tablet Шинээр танилцуулсан өөр нэгэн төхөөрөмж нь хэрэглэгчдийн олон жилийн турш хүлээсэн Pixel Tablet байв. 499 ам.доллароос эхлэх үнэтэй уг таблетад зориулж Google өөрийн 30 гаруй аппдаа дизайны шинэчлэлт хийсэн гэнэ. Адил төстэй таблетуудаас Pixel Tablet чанга яригч болон утасгүй цэнэглэгчтэй сууриараа илтэд ялгарна. Тус таблетын зорилтот зах зээл нь iPad шиг мэргэжлийн бүтээлч хэрэглээ бус илүү гэр, хувийн хэрэглээ учир ийнхүү суурьтай бүтээсэн болов уу. ### Pixel 7a Google-ийн гар утасны хамгийн сүүлийн үеэр загвар болох Pixel 7-ийн илүү хэмнэлттэй хувилбарыг танилцуулав. Энгийн Pixel 7-с 100 ам.доллароор хямд буюу 499 ам.долларын суурь үнэтэй уг хувилбар хамгийн сүүлийн үеийн Tensor G2 чип, 8GB санах ой, 4,385mAh батарей, Android 13 үйлдлийн систем гээд орчин үеийн утсанд байх ёстой бүх л хүчин чадлыг өөртөө багтаажээ. Харагдах байдлаасаа ч тэр Pixel 7-с бараг л ялгарахгүй. ### Bard Google Bard чатботоо нээлттэй болгож буйгаа зарлав. Ингэснээр тэд хиймэл оюун ухаан бүхий чатботын өрсөлдөөнд албан ёсоор орж буй. Гэхдээ Bard ChatGPT шиг зөвхөн асуултад хариулдаг бус хэрэглэгчийн Docs, Sheets, Slides зэрэг оффис файлуудтай харьцах, хариултын өөр төрлүүд гаргах, бусад үйлчилгээнүүдтэй хоршин ажиллах зэрэг олон боломжтой юм. Bard-ийн тухай хөтөч нийтлэлийг удахгүй бид нийтлэх болно. ### Search Generative Experience Энэ удаагийн арга хэмжээний албан бус уриа нь хиймэл оюун ухаан байсан гэлтэй. Учир нь тэд уг технологитой холбоотой тун олон олон амжилт, шинэ үйлчилгээ танилцуулсан юм. Тэдний дундаас онцлох нь Search Generative Experience байлаа. Google-ийг хүмүүс технологийн компани гэдгээс нь илүүтэйгээр хайлтын систем гэж мэддэг. Тэгвэл уг хайлтын систем сүүлийн саруудад олныг шуугиулаад байгаа хиймэл оюун ухааныг ашиглах туршилт эхлэв. ### Duet AI Хүн төрөлхтөн хиймэл оюун ухааныг хүлээн зөвшөөрч, өрсөлдөх бус хамтрах ёстойгоо ухаарах болов. Үүний баталгаа болж өдгөө гурван тэрбум гаруй хэрэглэгчтэй Google Workspace-т ашиглах боломжтой Duet AI-г танилцуулав. Товчхондоо уг хиймэл оюун ухааныг ашиглан текстээр хүсэлтээ өгөөд Slides дотор зураг зуруулж, Sheets дотор хүснэгт бүтээж, Docs дотор текст бичүүлэх боломжтой болж байгаа юм. Одоогоор хөгжүүлэлт болон туршилтын шатандаа явж байгаа уг технологи бидний ажлын арга барилыг хэрхэн өөрчлөх бол? ### Immersive View Google Map-с зөвхөн маршрут харахаас гадна хэдэн цагийн үед ямар хэмжээний түгжрэлтэй байх, тэр байтугай цаг агаар ямар байх зэргийг бодит мэтээр харах боломжтой болов. Уг функцийг энэ ондоо багтаан томоохон 15 хотод нэвтрүүлэх гэнэ. ### Android 14 Дэлхий дахинаа байгаа бүх ухаалаг гар утасны 70 гаруй хувь нь ашигладаг Android үйлдлийн системийн 14-р хувилбар ирэх намар албан ёсоор гарахаар болов. Арга хэмжээний үеэр уг хувилбарын талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл өгөөгүй ч нүүр зургаа хиймэл оюун ухаан ашиглан хүссэнээрээ бүтээх, дэлгэцээ “тохижуулах” зэрэг хэд, хэдэн нэмэлт функцүүдтэй байх бололтой. ### PaLM 2 Google PaLM моделийнхоо ээлжит хувилбарыг танилцуулав. 100 гаруй хэл дээрх мэдээллээр сургасан уг моделийг өдгөө Google-ийн 25 үйлчилгээ ашиглаж байгаа гэнэ. ChatGPT-ийн ард байх GPT4 зэрэг модельтой харьцуулахад уг моделийг хүссэн хүн нь ашиглах боломжтой. Үүний хүрээнд шаардагдах хүчин чадал, мэдээллийн хэмжээ зэргээр нь дөрвөн хувилбар болгон хуваасан байна. Түүнчлэн уг моделийг сургасан мэдээллээс нь хамааран төрөлжүүлэх боломжтой бөгөөд Med-PaLM 2 нэртэй модель л гэхэд мэргэжлийн эмчийн түвшний асуултуудад 85 хувийн оновчтой хариулж чаддаг байна. ### Magic Editor Google-ийн зураг, бичлэг хадгалах үйлчилгээ болох Google Photos дээр хэрэглэгчид сар бүр 1,7 тэрбум зургийг ямар нэг байдлаар янзалдаг гэнэ. Өмнө нь энгийн янзлах функцүүд байсан бол Google хиймэл оюун ухаан нэмж, зургийн зарим хэсгийг шинээр бүтээхээс эхлээд илүү олон боломжтой болгожээ.
https://unread.today/c/techworm-araa	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-03-31T00:00:00	3 сарын 31, 2023	Монголд хиймэл оюун ухааныг бодитоор ашиглаж буй сайн жишээ: Araa.mn	<div class="article-body"> <h2><div>Ирээдүй гэдэг хүн бүрийн хувьд сонирхолтой сэдэв. Ирээдүйд бид нисдэг автомашин унах уу, хүн оюун бодлоо роботод хуулж мөнх амьдрах боломж бүрдэх үү, харийн ертөнцийг илрүүлж, хүн төрөлхтөн олон гараг дамнан амьдрах уу гээд асар олон асуулт бий. Эдгээр асуултын хариуг мэдэхгүй ч, ганц мэдэж буй зүйл нь технологи гэх зүйл энэхүү ирээдүйг бүтээх учиртай. </div><div><br></div><div>Хэрэв уншигч та сүүлийн үед технологитой холбоотой мэдээ, мэдээлэл харсан бол хиймэл оюун ухаан, ChatGPT, OpenAI, Dall-E гэсэн үгсийг харсан л байж таараа. Үнэхээр л хиймэл оюун ухаан бидний төсөөлөлд байгаа тэр ирээдүйг хамгийн хурдтайгаар бодит болгож байгаа технологиудын нэг юм. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/4634042838e5fc157429a0d194d6fe2f.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Сонирхуулахад, хиймэл оюун ухааны хөгжил хэт хурдан байгаа гэж үзэн энэ долоо хоногт Tesla-ийн Элон Маск, Apple-ийн Стив Возняк зэрэг технологийн салбарын нэр нөлөө бүхий 1000 гаруй эрхэм “<a href="https://futureoflife.org/open-letter/pause-giant-ai-experiments/" target="_blank">Хиймэл оюун ухааны хөгжүүлэлтийг дор хаяж зургаан сараар зогсоох</a>” өргөдөлд гарын үсгээ зурсан билээ. Тэдний үзсэнээр хоёр долоо хоногийн өмнө танилцуулсан, OpenAI-ийн GPT-4-с хүчирхэг хиймэл оюун ухаанд хүн төрөлхтөн бэлэн биш байгаа аж.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААН МОНГОЛД</h3><p></p><p>Удаашруулахаас өөр аргагүй болтлоо хурдан хөгжиж буй хиймэл оюун ухаан Монголд яг ямар шатанд байгаа вэ? Монголчуудын хувьд 2017 оноос хиймэл оюун ухаан гэх нэршлийг финтек үйлчилгээнүүдээс сонсож эхэлсэн. Харамсалтай нь одоог хүртэл бидэнд бодит үр дүнтэй, үнэн зөв ажилладаг, жинхэнэ хиймэл оюун ухаан тийм ч олон биш байгаа юм.</p><p>Энэ удаагийн Techworm буландаа хиймэл оюун ухааныг ашиглан бодит асуудлыг шийдэж, хэрэглэгчдэд үнэ цэн бий болгож буй сайн жишээнүүдийн нэг болох <a href="http://araa.mn" target="_blank">araa.mn</a>-ийг онцлохыг хүслээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">асуудал</h3><p></p><p>Өнгөрсөн оны байдлаар улсын хэмжээнд 1,122,644 автомашин бүртгэлтэй байдгийн 642,315 нь нийслэл Улаанбаатар хотод <a href="http://montsame.mn/mn/read/303251" target="_blank">байдаг аж</a>. Монгол улс дотооддоо автомашины үйлдвэргүй тул эдгээр автомашинууд аль нэг улсаас импортоор орж ирсэн байх учиртай. 2022 онд л гэхэд Монгол улсад нийт 65,600 автомашин импортоор орж ирсний 92 хувь буюу 60,100 нь Япон улсаас <a href="https://1212.mn/mn/statistic/statcate/573059/table-view/DT_NSO_1200_013V5" target="_blank">орж иржээ</a>. </p><p>Япон улсаас орж ирж буй автомашины цөөн хувь нь шинээрээ, албан ёсны эрхтэй компаниар дамждаг бол ихэнх нь хуучин бөгөөд хувь хүмүүсээр дамжин орж ирдэг. Ингэж орж ирэхдээ тухайн автомашины туулсан км, үнэлгээ, эвдрэл гэмтэл, осолд орсон эсэх зэрэг чухал мэдээллийг өөрчлөх, нуун дарагдуулах тохиолдлууд элбэг гардаг байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">шийдэл</h3><p></p><p>Дээрх асуудлаас үүдэн Японоос орж ирсэн автомашин худалдан авч байгаа хэрэглэгч тухайн автомашины талаар бодит мэдээллийг авахад, цаашлаад бодит үнэ төлж байгаа эсэхээ мэдэхэд хүндрэлтэй байдаг. Японоос орж ирж байгаа автомашин бүр дуудлага худалдаанд ордог бөгөөд тэрхүү дуудлага худалдаанд орохдоо заавал бүх мэдээллийг нь агуулсан хуудсыг бөглөдөг. Зөвхөн тэрхүү хуудсан дээрх мэдээллийг өөрчлөхөд л тухайн автомашины мэдээллийг бүр мөсөн өөрчилж байгаа хэрэг юм.</p><p>Энэ асуудлыг хиймэл оюун ухаан тэр дундаа "<a href="https://www.v7labs.com/blog/image-recognition-guide" target="_blank">Image recognition</a>" буюу зураг таних технологийг ашиглан шийдсэн үйлчилгээ бол <a href="http://auction.araa.mn/" target="_blank">auction.araa.mn</a> юм. Энэхүү вебийг машин сургалт, хиймэл оюун ухаан чиглэлээр дагнан судалгаа, хөгжүүлэлт хийдэг <a href="http://centropolis.mn/" target="_blank">Сентрополис</a> компани бүтээжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/709975e206285104e4540dc158a1058d.jpg"></p><div class="image-caption">Дуудлага худалдааны хуудас</div><p></p><p>Сентрополисийн залуусын бүтээсэн уг вебд автомашины хувьд регистрийн дугаар гэж хэлж болох арлын дугаарыг нь оруулснаар Японы дуудлага худалдааны сайтуудад хадгалагдаж буй бүх мэдээлэл дотроос тухайн арлын дугаарыг хайн олж, автомашины бодит мэдээллийг гаргаж ирдэг. Жишээг <a href="http://auction.araa.mn/chassis_number/ZVW413086779" target="_blank">энд</a> дарж үзээрэй.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/098b88eee5bff24034605fe517bc57a8.png"></p><div class="image-caption">ZVW413086779 арлын дугаартай автомашиныг хайхад гарч ирсэн мэдээлэл</div><p></p><p>Хэрэв хиймэл оюун ухаан байгаагүй бол олон сая мэдээлэл дундаас өөрийн хайж буй автомашины мэдээллийг олно гэдэг өвсөн дундаас зүү олохтой л ижил боломжгүй зүйл билээ.<br></p><p>Энэ мэтээр хиймэл оюун ухааныг зүгээр л маркетингийн үг хэллэг эсвэл хүмүүсийн анхаарлыг татах хэрэгсэл бус, бодитоор ашиглан, хамгийн гол нь хэрэглэгч бидэнд бодит үнэ цэн бий болгож буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ улам олширч байж л бидэнд дэлхийтэй хөл нийлүүлэн алхах боломж бүрдэх юм. <br></p> </div>	Ирээдүй гэдэг хүн бүрийн хувьд сонирхолтой сэдэв. Ирээдүйд бид нисдэг автомашин унах уу, хүн оюун бодлоо роботод хуулж мөнх амьдрах боломж бүрдэх үү, харийн ертөнцийг илрүүлж, хүн төрөлхтөн олон гараг дамнан амьдрах уу гээд асар олон асуулт бий. Эдгээр асуултын хариуг мэдэхгүй ч, ганц мэдэж буй зүйл нь технологи гэх зүйл энэхүү ирээдүйг бүтээх учиртай. Хэрэв уншигч та сүүлийн үед технологитой холбоотой мэдээ, мэдээлэл харсан бол хиймэл оюун ухаан, ChatGPT, OpenAI, Dall-E гэсэн үгсийг харсан л байж таараа. Үнэхээр л хиймэл оюун ухаан бидний төсөөлөлд байгаа тэр ирээдүйг хамгийн хурдтайгаар бодит болгож байгаа технологиудын нэг юм. Сонирхуулахад, хиймэл оюун ухааны хөгжил хэт хурдан байгаа гэж үзэн энэ долоо хоногт Tesla-ийн Элон Маск, Apple-ийн Стив Возняк зэрэг технологийн салбарын нэр нөлөө бүхий 1000 гаруй эрхэм “ Хиймэл оюун ухааны хөгжүүлэлтийг дор хаяж зургаан сараар зогсоох ” өргөдөлд гарын үсгээ зурсан билээ. Тэдний үзсэнээр хоёр долоо хоногийн өмнө танилцуулсан, OpenAI-ийн GPT-4-с хүчирхэг хиймэл оюун ухаанд хүн төрөлхтөн бэлэн биш байгаа аж. ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААН МОНГОЛД Удаашруулахаас өөр аргагүй болтлоо хурдан хөгжиж буй хиймэл оюун ухаан Монголд яг ямар шатанд байгаа вэ? Монголчуудын хувьд 2017 оноос хиймэл оюун ухаан гэх нэршлийг финтек үйлчилгээнүүдээс сонсож эхэлсэн. Харамсалтай нь одоог хүртэл бидэнд бодит үр дүнтэй, үнэн зөв ажилладаг, жинхэнэ хиймэл оюун ухаан тийм ч олон биш байгаа юм. Энэ удаагийн Techworm буландаа хиймэл оюун ухааныг ашиглан бодит асуудлыг шийдэж, хэрэглэгчдэд үнэ цэн бий болгож буй сайн жишээнүүдийн нэг болох araa.mn -ийг онцлохыг хүслээ. асуудал Өнгөрсөн оны байдлаар улсын хэмжээнд 1,122,644 автомашин бүртгэлтэй байдгийн 642,315 нь нийслэл Улаанбаатар хотод байдаг аж . Монгол улс дотооддоо автомашины үйлдвэргүй тул эдгээр автомашинууд аль нэг улсаас импортоор орж ирсэн байх учиртай. 2022 онд л гэхэд Монгол улсад нийт 65,600 автомашин импортоор орж ирсний 92 хувь буюу 60,100 нь Япон улсаас орж иржээ . Япон улсаас орж ирж буй автомашины цөөн хувь нь шинээрээ, албан ёсны эрхтэй компаниар дамждаг бол ихэнх нь хуучин бөгөөд хувь хүмүүсээр дамжин орж ирдэг. Ингэж орж ирэхдээ тухайн автомашины туулсан км, үнэлгээ, эвдрэл гэмтэл, осолд орсон эсэх зэрэг чухал мэдээллийг өөрчлөх, нуун дарагдуулах тохиолдлууд элбэг гардаг байна. шийдэл Дээрх асуудлаас үүдэн Японоос орж ирсэн автомашин худалдан авч байгаа хэрэглэгч тухайн автомашины талаар бодит мэдээллийг авахад, цаашлаад бодит үнэ төлж байгаа эсэхээ мэдэхэд хүндрэлтэй байдаг. Японоос орж ирж байгаа автомашин бүр дуудлага худалдаанд ордог бөгөөд тэрхүү дуудлага худалдаанд орохдоо заавал бүх мэдээллийг нь агуулсан хуудсыг бөглөдөг. Зөвхөн тэрхүү хуудсан дээрх мэдээллийг өөрчлөхөд л тухайн автомашины мэдээллийг бүр мөсөн өөрчилж байгаа хэрэг юм. Энэ асуудлыг хиймэл оюун ухаан тэр дундаа " Image recognition " буюу зураг таних технологийг ашиглан шийдсэн үйлчилгээ бол auction.araa.mn юм. Энэхүү вебийг машин сургалт, хиймэл оюун ухаан чиглэлээр дагнан судалгаа, хөгжүүлэлт хийдэг Сентрополис компани бүтээжээ. Дуудлага худалдааны хуудас Сентрополисийн залуусын бүтээсэн уг вебд автомашины хувьд регистрийн дугаар гэж хэлж болох арлын дугаарыг нь оруулснаар Японы дуудлага худалдааны сайтуудад хадгалагдаж буй бүх мэдээлэл дотроос тухайн арлын дугаарыг хайн олж, автомашины бодит мэдээллийг гаргаж ирдэг. Жишээг энд дарж үзээрэй. ZVW413086779 арлын дугаартай автомашиныг хайхад гарч ирсэн мэдээлэл Хэрэв хиймэл оюун ухаан байгаагүй бол олон сая мэдээлэл дундаас өөрийн хайж буй автомашины мэдээллийг олно гэдэг өвсөн дундаас зүү олохтой л ижил боломжгүй зүйл билээ. Энэ мэтээр хиймэл оюун ухааныг зүгээр л маркетингийн үг хэллэг эсвэл хүмүүсийн анхаарлыг татах хэрэгсэл бус, бодитоор ашиглан, хамгийн гол нь хэрэглэгч бидэнд бодит үнэ цэн бий болгож буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ улам олширч байж л бидэнд дэлхийтэй хөл нийлүүлэн алхах боломж бүрдэх юм.	Ирээдүй гэдэг хүн бүрийн хувьд сонирхолтой сэдэв. Ирээдүйд бид нисдэг автомашин унах уу, хүн оюун бодлоо роботод хуулж мөнх амьдрах боломж бүрдэх үү, харийн ертөнцийг илрүүлж, хүн төрөлхтөн олон гараг дамнан амьдрах уу гээд асар олон асуулт бий. Эдгээр асуултын хариуг мэдэхгүй ч, ганц мэдэж буй зүйл нь технологи гэх зүйл энэхүү ирээдүйг бүтээх учиртай. Хэрэв уншигч та сүүлийн үед технологитой холбоотой мэдээ, мэдээлэл харсан бол хиймэл оюун ухаан, ChatGPT, OpenAI, Dall-E гэсэн үгсийг харсан л байж таараа. Үнэхээр л хиймэл оюун ухаан бидний төсөөлөлд байгаа тэр ирээдүйг хамгийн хурдтайгаар бодит болгож байгаа технологиудын нэг юм. Сонирхуулахад, хиймэл оюун ухааны хөгжил хэт хурдан байгаа гэж үзэн энэ долоо хоногт Tesla-ийн Элон Маск, Apple-ийн Стив Возняк зэрэг технологийн салбарын нэр нөлөө бүхий 1000 гаруй эрхэм “Хиймэл оюун ухааны хөгжүүлэлтийг дор хаяж зургаан сараар зогсоох” өргөдөлд гарын үсгээ зурсан билээ. Тэдний үзсэнээр хоёр долоо хоногийн өмнө танилцуулсан, OpenAI-ийн GPT-4-с хүчирхэг хиймэл оюун ухаанд хүн төрөлхтөн бэлэн биш байгаа аж. ### ХИЙМЭЛ ОЮУН УХААН МОНГОЛД Удаашруулахаас өөр аргагүй болтлоо хурдан хөгжиж буй хиймэл оюун ухаан Монголд яг ямар шатанд байгаа вэ? Монголчуудын хувьд 2017 оноос хиймэл оюун ухаан гэх нэршлийг финтек үйлчилгээнүүдээс сонсож эхэлсэн. Харамсалтай нь одоог хүртэл бидэнд бодит үр дүнтэй, үнэн зөв ажилладаг, жинхэнэ хиймэл оюун ухаан тийм ч олон биш байгаа юм. Энэ удаагийн Techworm буландаа хиймэл оюун ухааныг ашиглан бодит асуудлыг шийдэж, хэрэглэгчдэд үнэ цэн бий болгож буй сайн жишээнүүдийн нэг болох araa.mn-ийг онцлохыг хүслээ. ### асуудал Өнгөрсөн оны байдлаар улсын хэмжээнд 1,122,644 автомашин бүртгэлтэй байдгийн 642,315 нь нийслэл Улаанбаатар хотод байдаг аж. Монгол улс дотооддоо автомашины үйлдвэргүй тул эдгээр автомашинууд аль нэг улсаас импортоор орж ирсэн байх учиртай. 2022 онд л гэхэд Монгол улсад нийт 65,600 автомашин импортоор орж ирсний 92 хувь буюу 60,100 нь Япон улсаас орж иржээ. Япон улсаас орж ирж буй автомашины цөөн хувь нь шинээрээ, албан ёсны эрхтэй компаниар дамждаг бол ихэнх нь хуучин бөгөөд хувь хүмүүсээр дамжин орж ирдэг. Ингэж орж ирэхдээ тухайн автомашины туулсан км, үнэлгээ, эвдрэл гэмтэл, осолд орсон эсэх зэрэг чухал мэдээллийг өөрчлөх, нуун дарагдуулах тохиолдлууд элбэг гардаг байна. ### шийдэл Дээрх асуудлаас үүдэн Японоос орж ирсэн автомашин худалдан авч байгаа хэрэглэгч тухайн автомашины талаар бодит мэдээллийг авахад, цаашлаад бодит үнэ төлж байгаа эсэхээ мэдэхэд хүндрэлтэй байдаг. Японоос орж ирж байгаа автомашин бүр дуудлага худалдаанд ордог бөгөөд тэрхүү дуудлага худалдаанд орохдоо заавал бүх мэдээллийг нь агуулсан хуудсыг бөглөдөг. Зөвхөн тэрхүү хуудсан дээрх мэдээллийг өөрчлөхөд л тухайн автомашины мэдээллийг бүр мөсөн өөрчилж байгаа хэрэг юм. Энэ асуудлыг хиймэл оюун ухаан тэр дундаа "Image recognition" буюу зураг таних технологийг ашиглан шийдсэн үйлчилгээ бол auction.araa.mn юм. Энэхүү вебийг машин сургалт, хиймэл оюун ухаан чиглэлээр дагнан судалгаа, хөгжүүлэлт хийдэг Сентрополис компани бүтээжээ. Дуудлага худалдааны хуудас Сентрополисийн залуусын бүтээсэн уг вебд автомашины хувьд регистрийн дугаар гэж хэлж болох арлын дугаарыг нь оруулснаар Японы дуудлага худалдааны сайтуудад хадгалагдаж буй бүх мэдээлэл дотроос тухайн арлын дугаарыг хайн олж, автомашины бодит мэдээллийг гаргаж ирдэг. Жишээг энд дарж үзээрэй. ZVW413086779 арлын дугаартай автомашиныг хайхад гарч ирсэн мэдээлэл Хэрэв хиймэл оюун ухаан байгаагүй бол олон сая мэдээлэл дундаас өөрийн хайж буй автомашины мэдээллийг олно гэдэг өвсөн дундаас зүү олохтой л ижил боломжгүй зүйл билээ. Энэ мэтээр хиймэл оюун ухааныг зүгээр л маркетингийн үг хэллэг эсвэл хүмүүсийн анхаарлыг татах хэрэгсэл бус, бодитоор ашиглан, хамгийн гол нь хэрэглэгч бидэнд бодит үнэ цэн бий болгож буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ улам олширч байж л бидэнд дэлхийтэй хөл нийлүүлэн алхах боломж бүрдэх юм.
https://unread.today/c/spotlight-brighton-edtech	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-09-27T00:00:00	9 сарын 27, 2021	Brighton edtech - Хэл сурах минимал шийдэл	<div class="article-body"> <h2>Аливаа зүйлийг мэддэг байх, хэрэглэдэг байхын хооронд том ялгаа бий. Ялангуяа ямар нэг гадаад хэл сурахдаа "ичих" гэдэг хүлээснээсээ ангижирч, сурсан мэдсэнээ эргэлтэд оруулан, бусдад өөрийгөө илэрхийлэн нээлттэй ярьж сурахын тулд багагүй цаг, зориг, хичээл зүтгэл гаргах хэрэгтэй болдгийг хэн хүнгүй мэднэ. Арван жил, их сургуулиасаа эхлээд өнөөг хүртэлх багагүй хугацаанд англи хэл заалгасан ч өнөөг хүртэл ярих тал дээр дорвитой үр дүнд хүрч амжаагүй яваа уншигчдадаа зориулан бид хэл сурах SAM аппаа танилцуулаад удаагүй байгаа "Brighton" эдтек компанийг танилцуулахаар бэлтгэлээ. <div><br></div></h2><p></p><p><b>Нэр: </b>Brighton edtech<br><b>Хаяг:</b> "Maxmall" их дэлгүүрийн хойно, "Colorado" оффисын хоёрдугаар давхарт<br><b>Чиглэл: </b>Боловсрол, технологи<br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>А.Ариунтуяа, О.Халиунаа, Ц.Мөнгөнчимэг, "Сократус" студи<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан: </b>2017 он<br><b>Холбоос: </b><a href="https://www.brighton.mn/" target="_blank">brighton.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/brightonedtech" target="_blank">Brighton edtech</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.facebook.com/SamAppBrighton" target="_blank">SAM App</a> (Фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/samedtech/" target="_blank">Samedtech</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/617f4469c81ae7ca5cd85d7a9ce0608a.jpg"></p><div class="image-caption">Хамтран үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал А.Ариунтуяа</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>сэдэл</h3><p></p><p>"Brighton" сургалтын төв нь 2017 онд, гурван үүсгэн байгуулагчийн хамтаар, англи хэлний ярианы чадварт суурилсан буюу мэдлэгээ бодит амьдрал дээр эргэлтэд оруулж чадахгүй байгаа хүмүүст туслах зорилгоор үүсгэн байгуулагдсан. Анх гарч ирэхээсээ л англи хэлний бүх түвшинг заах гэж хүчээ тарамдалгүй, тодорхой хугацаанд англи хэлд суралцсан ч сайн ярьж чадахгүй байгаа хүмүүст зориулагдсан гэсэн үг. Цаг үе, зах зээлийн эрэлт хэрэгцээгээ мэдэрч, зорилгоо маш тодорхой, цэгцтэй тавьсан нь урт хугацаандаа бидний давуу тал болж, нэг чиглэлдээ сайтар мэргэших боломж олгон, цаашлаад туршлага ба судалгаанд суурилсан сургалтын хөтөлбөр боловсруулахад ихээхэн дөхөм болсон юм. </p><p>Учир нь дэлхий дахинд цар тахлын асуудал хурцдаж, дотоодод хөл хорио тавигдсаны улмаас сургалтын байгууллагууд яггүй сорилттой тулгарсан тэр үед бид маш хурдтай шийдэл боловсруулж, үйл ажиллагаагаа уламжлалтаас онлайн хэлбэр лүү, онлайнаас боловсролын технологи буюу edtech салбарт шилжүүлсэн юм. Үүнд, өнгөрсөн таван жилийн хугацаанд манай танхимын болон зайн сургалтад хамрагдаж байсан 2200 гаруй суралцагчийн туршлага, санал хүсэлт болон багийнхны маань ирээдүйн чиг хандлагыг соргогоор мэдэрч, уян хатан ажилладаг чадварууд ихээхэн нөлөөлсөн. Одоо бид танхимын сургалтаас илүү өөрсдийн хөгжүүлсэн хэл сурах, мэдээж ярих чадварт голчлон төвлөрсөн SAM апп, SAM Seed цөм хөтөлбөрийнхөө ажилд төвлөрч байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Нэгдүгээрт, SAM бол хэл сурах минимал арга барил юм. Минимал гэдэг нь хамгийн бага нөөцөөр өндөр үр дүн гаргах буюу аливаа хэлний хамгийн өндөр давтамжтай ашиглагддаг чухал агуулга дээр л төвлөрч суралцахыг хэлнэ. Олон дүрэм, үг цээжилж, хэрэглэж чадалгүй мартахын оронд зөвхөн хамгийн чухал агуулгад төвлөрснөөр суралцагчид богино хугацаанд сурсан зүйлээ хэрэглээ болгож чаддаг. </p><p>Хоёрдугаарт, хялбар хэрэглээ. Бид аппаа ямар ч хүн төвөггүй ойлгох, хэрэглэх байдлаар загварчилсан. Хэрвээ ойлгохгүй зүйл гарвал апп дээр "SAM angels" буюу сургалтын бүхий л явцад чиглүүлэг өгч, асуудалд тань туслах тусдаа алба байгаа тул санаа зовох шаардлагагүй. </p><p>Гуравдугаарт, аппаа нээмэгц танаас түвшин тогтоох суурь шалгалт авч сургалтын хөтөлбөрийг санал болгох болно. Мэдээж ярих чадварт суурилах тул өмнө нь англи хэл судалж, үзэж байсан хүн байвал зүгээр. "Өгүүлбэрийн бүтэц, Үг, Дүрэм, Агуулга" хэмээх тус бүрдээ дөрвөн хэсэгтэй буюу 4х4 агуулгын хүрээнд таван улирал (бүлэг) бүхий хичээлүүд багтсан. Бүх агуулга хамгийн их хэрэглээтэй, цөөн цэгцтэй байхад чиглэгдсэн болохоор санаа зовох, төөрөгдүүлэх зүйл үгүй.</p><p>Дөрөвдүгээрт, апп таны хурдтай зохицон ажиллах болно. Нийт таван улирлын 45-50 өдрийн хичээлийн хөтөлбөртэй ч та завгүй өдрөө апп дээрх даалгавруудаа хийж чадаагүй бол апп өөрөө өөрийгөө зохион байгуулж таны хурданд зохицон ажиллана. Гэхдээ бодит үр дүнг хүсэж байвал өдөр бүр нэг цагийг өөртөө заавал гаргаарай гэж зөвлөх байна. </p><p>Тавдугаарт, апп төвлөрсөн зургаан шаттай дадлагын систем болон "speak button"-той. Ярьж сурахын тулд яриад л байх хэрэгтэй. Тиймээс бид апп дээр дуу таних систем суурилуулж, дуудлага засах, хэл зүгшрүүлэх зорилготой уг хоёр нэмэлтийг оруулж өгснөөрөө тун онцлог. Апп одоогоор америк дуудлагыг илүү сайн танина. Хүсвэл нэмэлтээр ганцаарчилсан багш авч бэлдэж ч болно.</p><p>Зургаадугаарт, бид төгсөгчдийн "Proudly United" нэгдлийг байгуулж, үүгээрээ хүнтэй хамтран суралцах боломжийг олгохоор зорьсон. Өөрөөр хэлбэл, амьд харилцаагаар илүү сайн сурна гэж үзэж байвал уг нэгдэлд орж чадварууд дээрээ ажиллах боломжтой. Нэгдэл маань дотроо РР гэх тусдаа мөнгө тэмдэгттэй. Нэгдлийн шинэхэн гишүүн 100 мянган РР оноо авч, түүгээрээ үйл ажиллагаанууддаа хамрагдана гэсэн үг.</p><p>Долоодугаарт, хямд үнэ. Та SAM аппын гурван сарын ярианы сургалтад ердөө 350 мянган төгрөгөөр хамрагдах боломжтой. Танхимаар авах сургалтаас даруй 2-4 дахин хямд гэсэн үг юм. Энэ бол технологийн л ач.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b87a9a925da5291f4eccbc6b63c6eb7e.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/928780ced3a91ef6bb17ea23f2221652.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Brighton edtech гэж юу вэ?</h3><p>Хэл сурах минимал шийдэл "SAM App"-ыг бүтээгч, боловсролын технологи хөгжүүлэгч edtech компани.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр </h3><p>"Brighton" бол байгаа мэдлэгээ зүлгэж, илүү тодоор гэрэлтэх гэдэг агуулгатай. Харин SAM гэдэг нь Smart, Active, Minimalist гэх гурван үгийн товчлол. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Бид сургалтын хөтөлбөрөө өөрсдөө боловсруулж үйл явцаа үр дүнтэйгээр зохион байгуулж ирсэн. Тиймээс ч аппын ажиллах гол зарчим бүхий "SAM Seed" сургалтын цөм хөтөлбөрийн ажилдаа ихээхэн анхаарал хандуулдаг. Хэл сурна гэдэг маш олон жижиг хүчин зүйлээс хамаардаг цогц асуудал. Нэг шийдлээр шийдэх боломж бараг л үгүй. Иймд бид монгол хүний сэтгэлгээнд тохирох англи хэл заах арга зүйн судалгааг байгуулагдсан цагаасаа хийсээр ирсэн. Жишээ дурдвал, монгол хэлэнд бид "шал өөр, таг мартчихаж" гэх мэтээр хүч нэмсэн үгс их ашигладаг бол англи хэлэнд "totally, completely" гэх үгс ашигладаг. Гэтэл бид амьдрал дээр "бүхэлдээ өөр юм, бүрэн мартсан байна" гэдэггүй шүү дээ. Англи хэл гол санаанаас жижгэрэх байдлаар явдаг бол монгол хэл жижиг санаануудаа нэгтгэн гол санаагаа бүрдүүлдэг онцлогтой. </p><p>Өөрөөр хэлбэл, хэл сурна гэдэг нь зөвхөн үг цээжлэх, өгүүлбэрийн бүтэц судлах тухай бус харин тухайн орны соёлд давхар суралцаж, тэр сэтгэхүйгээр сэтгэж, үүнд өөрийгөө зүгшрүүлэхийн нэр л дээ. Ялангуяа насанд хүрсэн хүн аливаа зүйлийг өмнө сурсан, ойлгосон зүйлстэйгээ харьцуулах байдлаар сурдаг хандлагатай. Иймд, англи хэл нь бидний 20, 30, 40 жилийн турш ярьж дадсан алтай язгуурын монгол хэлнээс маань маш өөр бүтэцтэйг ойлгож байж л хэлийг зөв талаас нь харж эхэлнэ. Үүнийг л бид цөм хөтөлбөрөөрөө дамжуулан ойлгуулж, хэрэглээг төгөлдөржүүлэх ажлыг хийдэг юм. Бид саяхан болсон "Digital Nation" арга хэмжээний үеэр хэл сурах минимал шийдэл SAM аппынхаа нээлтийг албан ёсоор амжилттай хийж, одоогоор эхний 500 хэрэглэгчээ бүрдүүлэх, тэдэндээ ахиу үнэ цэн өгөх ажилд төвлөрч байна. Үүнд 15 хувийн хөнгөлөлт, SAM Seed хөтөлбөрийн хөтөч бүхий тэмдэглэлийн дэвтэр, хоёр дахин их РР эрхтэй купон зэргийг бэлгүүд багтсан.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3e549a86b72eceaacb834c592d9c35ac.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e8ca8a2fef40340d8013e0d903267650.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/9b16622e3c3cc9d82879e194853b9503.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p></p><p>Маркетинг борлуулалт, сургалт судалгаа, технологи хөгжүүлэлт зэрэг гурван багт хуваагдан бүтэн цагаар 10 гаруй залуус ажилладаг. Үүн дээр "SAM angels" буюу апп дээрх онлайн зөвлөх, менторууд маань нэмэгдэнэ. </p><p>Мөн энэ оны эхээр бид "Сократус" гарааны бизнесийн студиэс амжилттай хөрөнгө оруулалт авч, системийн инженерчлэлийн аргаар компаниа эрүүл зөв системтэй болгохын дээр, хамтын оффисд байрлан, нийгэмд үнэ цэнтэй олон бизнестэй өдөр тутамдаа хамтран ажиллаж эхэлсэн нь хэзээ ч гэсэн бие биедээ тусалж, хамтрах боломжтой том хүрээлэлтэй болгосон шүү. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Бидний харж буй ирээдүй бол ерөөс олон улсын зах зээл. Үнэндээ олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн англи хэлний заах арга зүй олон бий. Гэхдээ тэдгээр нь тухайн суралцагчийн төрөлх хэлний онцлог, ялгааг төдийлөн авч үзэлгүй нэг л тогтсон хэвтэй байх нь олонтоо. Харин бид монгол хүн, цаашлаад ази хүмүүст тохирсон англи хэлний сургалтын хөтөлбөр боловсруулж, түүгээрээ олон улсын зах зээлд хүлээн зөвшөөрөгдөн, олон хүмүүст үнэ цэнийг нь бодитоор хүртээх зорилготой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Хэл сурна гэдэг тухайн суралцагчийн идэвх зүтгэл, сахилга бат, тууштай байдлаас хамгийн их хамаардаг. Бид ямар ч сайн хөтөлбөр боловсруулаад суралцагч л өөрөө хичээхгүй бол үр дүнгээ бүрэн өгөхгүй нь ойлгомжтой. Илэрхий мэт боловч үүнийг ойлголгүй сургалтанд л суувал, апп л татвал шууд хэлтэй болчих мэтээр санадаг хүмүүс таардаг юм. Ойлголт, хүлээлтийн энэ зөрүү л хамгийн том бэрхшээл, сорилт байдаг.</p><p>Аппаа татсан л бол өдөрт нэг цагийг өөртөө зарцуулж, дунджаар гурван сарын турш тогтвортой суралцаарай гэдгийг хичээнгүйлэн захих байна. Бид аппаа дугуй жийхтэй харьцуулдаг юм. Эхний жийлтэд хүч ордог ч цааш жийгээд л байвал улам амархан болох болно. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f760912038b5553ff4d5a4a8cb0eaa2c.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d87d4973adcaceb2b18b9a3b75944018.png"></p> </div>	Аливаа зүйлийг мэддэг байх, хэрэглэдэг байхын хооронд том ялгаа бий. Ялангуяа ямар нэг гадаад хэл сурахдаа "ичих" гэдэг хүлээснээсээ ангижирч, сурсан мэдсэнээ эргэлтэд оруулан, бусдад өөрийгөө илэрхийлэн нээлттэй ярьж сурахын тулд багагүй цаг, зориг, хичээл зүтгэл гаргах хэрэгтэй болдгийг хэн хүнгүй мэднэ. Арван жил, их сургуулиасаа эхлээд өнөөг хүртэлх багагүй хугацаанд англи хэл заалгасан ч өнөөг хүртэл ярих тал дээр дорвитой үр дүнд хүрч амжаагүй яваа уншигчдадаа зориулан бид хэл сурах SAM аппаа танилцуулаад удаагүй байгаа "Brighton" эдтек компанийг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Нэр: Brighton edtech Хаяг: "Maxmall" их дэлгүүрийн хойно, "Colorado" оффисын хоёрдугаар давхарт Чиглэл: Боловсрол, технологи Үүсгэн байгуулагч: А.Ариунтуяа, О.Халиунаа, Ц.Мөнгөнчимэг, "Сократус" студи Үүсгэн байгуулагдсан: 2017 он Холбоос: brighton.mn (Вэб), Brighton edtech (Фэйсбүүк), SAM App (Фэйсбүүк) Samedtech (Инстаграм) Хамтран үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал А.Ариунтуяа сэдэл "Brighton" сургалтын төв нь 2017 онд, гурван үүсгэн байгуулагчийн хамтаар, англи хэлний ярианы чадварт суурилсан буюу мэдлэгээ бодит амьдрал дээр эргэлтэд оруулж чадахгүй байгаа хүмүүст туслах зорилгоор үүсгэн байгуулагдсан. Анх гарч ирэхээсээ л англи хэлний бүх түвшинг заах гэж хүчээ тарамдалгүй, тодорхой хугацаанд англи хэлд суралцсан ч сайн ярьж чадахгүй байгаа хүмүүст зориулагдсан гэсэн үг. Цаг үе, зах зээлийн эрэлт хэрэгцээгээ мэдэрч, зорилгоо маш тодорхой, цэгцтэй тавьсан нь урт хугацаандаа бидний давуу тал болж, нэг чиглэлдээ сайтар мэргэших боломж олгон, цаашлаад туршлага ба судалгаанд суурилсан сургалтын хөтөлбөр боловсруулахад ихээхэн дөхөм болсон юм. Учир нь дэлхий дахинд цар тахлын асуудал хурцдаж, дотоодод хөл хорио тавигдсаны улмаас сургалтын байгууллагууд яггүй сорилттой тулгарсан тэр үед бид маш хурдтай шийдэл боловсруулж, үйл ажиллагаагаа уламжлалтаас онлайн хэлбэр лүү, онлайнаас боловсролын технологи буюу edtech салбарт шилжүүлсэн юм. Үүнд, өнгөрсөн таван жилийн хугацаанд манай танхимын болон зайн сургалтад хамрагдаж байсан 2200 гаруй суралцагчийн туршлага, санал хүсэлт болон багийнхны маань ирээдүйн чиг хандлагыг соргогоор мэдэрч, уян хатан ажилладаг чадварууд ихээхэн нөлөөлсөн. Одоо бид танхимын сургалтаас илүү өөрсдийн хөгжүүлсэн хэл сурах, мэдээж ярих чадварт голчлон төвлөрсөн SAM апп, SAM Seed цөм хөтөлбөрийнхөө ажилд төвлөрч байна. ялгарал Нэгдүгээрт, SAM бол хэл сурах минимал арга барил юм. Минимал гэдэг нь хамгийн бага нөөцөөр өндөр үр дүн гаргах буюу аливаа хэлний хамгийн өндөр давтамжтай ашиглагддаг чухал агуулга дээр л төвлөрч суралцахыг хэлнэ. Олон дүрэм, үг цээжилж, хэрэглэж чадалгүй мартахын оронд зөвхөн хамгийн чухал агуулгад төвлөрснөөр суралцагчид богино хугацаанд сурсан зүйлээ хэрэглээ болгож чаддаг. Хоёрдугаарт, хялбар хэрэглээ. Бид аппаа ямар ч хүн төвөггүй ойлгох, хэрэглэх байдлаар загварчилсан. Хэрвээ ойлгохгүй зүйл гарвал апп дээр "SAM angels" буюу сургалтын бүхий л явцад чиглүүлэг өгч, асуудалд тань туслах тусдаа алба байгаа тул санаа зовох шаардлагагүй. Гуравдугаарт, аппаа нээмэгц танаас түвшин тогтоох суурь шалгалт авч сургалтын хөтөлбөрийг санал болгох болно. Мэдээж ярих чадварт суурилах тул өмнө нь англи хэл судалж, үзэж байсан хүн байвал зүгээр. "Өгүүлбэрийн бүтэц, Үг, Дүрэм, Агуулга" хэмээх тус бүрдээ дөрвөн хэсэгтэй буюу 4х4 агуулгын хүрээнд таван улирал (бүлэг) бүхий хичээлүүд багтсан. Бүх агуулга хамгийн их хэрэглээтэй, цөөн цэгцтэй байхад чиглэгдсэн болохоор санаа зовох, төөрөгдүүлэх зүйл үгүй. Дөрөвдүгээрт, апп таны хурдтай зохицон ажиллах болно. Нийт таван улирлын 45-50 өдрийн хичээлийн хөтөлбөртэй ч та завгүй өдрөө апп дээрх даалгавруудаа хийж чадаагүй бол апп өөрөө өөрийгөө зохион байгуулж таны хурданд зохицон ажиллана. Гэхдээ бодит үр дүнг хүсэж байвал өдөр бүр нэг цагийг өөртөө заавал гаргаарай гэж зөвлөх байна. Тавдугаарт, апп төвлөрсөн зургаан шаттай дадлагын систем болон "speak button"-той. Ярьж сурахын тулд яриад л байх хэрэгтэй. Тиймээс бид апп дээр дуу таних систем суурилуулж, дуудлага засах, хэл зүгшрүүлэх зорилготой уг хоёр нэмэлтийг оруулж өгснөөрөө тун онцлог. Апп одоогоор америк дуудлагыг илүү сайн танина. Хүсвэл нэмэлтээр ганцаарчилсан багш авч бэлдэж ч болно. Зургаадугаарт, бид төгсөгчдийн "Proudly United" нэгдлийг байгуулж, үүгээрээ хүнтэй хамтран суралцах боломжийг олгохоор зорьсон. Өөрөөр хэлбэл, амьд харилцаагаар илүү сайн сурна гэж үзэж байвал уг нэгдэлд орж чадварууд дээрээ ажиллах боломжтой. Нэгдэл маань дотроо РР гэх тусдаа мөнгө тэмдэгттэй. Нэгдлийн шинэхэн гишүүн 100 мянган РР оноо авч, түүгээрээ үйл ажиллагаанууддаа хамрагдана гэсэн үг. Долоодугаарт, хямд үнэ. Та SAM аппын гурван сарын ярианы сургалтад ердөө 350 мянган төгрөгөөр хамрагдах боломжтой. Танхимаар авах сургалтаас даруй 2-4 дахин хямд гэсэн үг юм. Энэ бол технологийн л ач. Brighton edtech гэж юу вэ? Хэл сурах минимал шийдэл "SAM App"-ыг бүтээгч, боловсролын технологи хөгжүүлэгч edtech компани. нэр "Brighton" бол байгаа мэдлэгээ зүлгэж, илүү тодоор гэрэлтэх гэдэг агуулгатай. Харин SAM гэдэг нь Smart, Active, Minimalist гэх гурван үгийн товчлол. одоо Бид сургалтын хөтөлбөрөө өөрсдөө боловсруулж үйл явцаа үр дүнтэйгээр зохион байгуулж ирсэн. Тиймээс ч аппын ажиллах гол зарчим бүхий "SAM Seed" сургалтын цөм хөтөлбөрийн ажилдаа ихээхэн анхаарал хандуулдаг. Хэл сурна гэдэг маш олон жижиг хүчин зүйлээс хамаардаг цогц асуудал. Нэг шийдлээр шийдэх боломж бараг л үгүй. Иймд бид монгол хүний сэтгэлгээнд тохирох англи хэл заах арга зүйн судалгааг байгуулагдсан цагаасаа хийсээр ирсэн. Жишээ дурдвал, монгол хэлэнд бид "шал өөр, таг мартчихаж" гэх мэтээр хүч нэмсэн үгс их ашигладаг бол англи хэлэнд "totally, completely" гэх үгс ашигладаг. Гэтэл бид амьдрал дээр "бүхэлдээ өөр юм, бүрэн мартсан байна" гэдэггүй шүү дээ. Англи хэл гол санаанаас жижгэрэх байдлаар явдаг бол монгол хэл жижиг санаануудаа нэгтгэн гол санаагаа бүрдүүлдэг онцлогтой. Өөрөөр хэлбэл, хэл сурна гэдэг нь зөвхөн үг цээжлэх, өгүүлбэрийн бүтэц судлах тухай бус харин тухайн орны соёлд давхар суралцаж, тэр сэтгэхүйгээр сэтгэж, үүнд өөрийгөө зүгшрүүлэхийн нэр л дээ. Ялангуяа насанд хүрсэн хүн аливаа зүйлийг өмнө сурсан, ойлгосон зүйлстэйгээ харьцуулах байдлаар сурдаг хандлагатай. Иймд, англи хэл нь бидний 20, 30, 40 жилийн турш ярьж дадсан алтай язгуурын монгол хэлнээс маань маш өөр бүтэцтэйг ойлгож байж л хэлийг зөв талаас нь харж эхэлнэ. Үүнийг л бид цөм хөтөлбөрөөрөө дамжуулан ойлгуулж, хэрэглээг төгөлдөржүүлэх ажлыг хийдэг юм. Бид саяхан болсон "Digital Nation" арга хэмжээний үеэр хэл сурах минимал шийдэл SAM аппынхаа нээлтийг албан ёсоор амжилттай хийж, одоогоор эхний 500 хэрэглэгчээ бүрдүүлэх, тэдэндээ ахиу үнэ цэн өгөх ажилд төвлөрч байна. Үүнд 15 хувийн хөнгөлөлт, SAM Seed хөтөлбөрийн хөтөч бүхий тэмдэглэлийн дэвтэр, хоёр дахин их РР эрхтэй купон зэргийг бэлгүүд багтсан. баг Маркетинг борлуулалт, сургалт судалгаа, технологи хөгжүүлэлт зэрэг гурван багт хуваагдан бүтэн цагаар 10 гаруй залуус ажилладаг. Үүн дээр "SAM angels" буюу апп дээрх онлайн зөвлөх, менторууд маань нэмэгдэнэ. Мөн энэ оны эхээр бид "Сократус" гарааны бизнесийн студиэс амжилттай хөрөнгө оруулалт авч, системийн инженерчлэлийн аргаар компаниа эрүүл зөв системтэй болгохын дээр, хамтын оффисд байрлан, нийгэмд үнэ цэнтэй олон бизнестэй өдөр тутамдаа хамтран ажиллаж эхэлсэн нь хэзээ ч гэсэн бие биедээ тусалж, хамтрах боломжтой том хүрээлэлтэй болгосон шүү. ирээдүй Бидний харж буй ирээдүй бол ерөөс олон улсын зах зээл. Үнэндээ олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн англи хэлний заах арга зүй олон бий. Гэхдээ тэдгээр нь тухайн суралцагчийн төрөлх хэлний онцлог, ялгааг төдийлөн авч үзэлгүй нэг л тогтсон хэвтэй байх нь олонтоо. Харин бид монгол хүн, цаашлаад ази хүмүүст тохирсон англи хэлний сургалтын хөтөлбөр боловсруулж, түүгээрээ олон улсын зах зээлд хүлээн зөвшөөрөгдөн, олон хүмүүст үнэ цэнийг нь бодитоор хүртээх зорилготой. эрсдэл Хэл сурна гэдэг тухайн суралцагчийн идэвх зүтгэл, сахилга бат, тууштай байдлаас хамгийн их хамаардаг. Бид ямар ч сайн хөтөлбөр боловсруулаад суралцагч л өөрөө хичээхгүй бол үр дүнгээ бүрэн өгөхгүй нь ойлгомжтой. Илэрхий мэт боловч үүнийг ойлголгүй сургалтанд л суувал, апп л татвал шууд хэлтэй болчих мэтээр санадаг хүмүүс таардаг юм. Ойлголт, хүлээлтийн энэ зөрүү л хамгийн том бэрхшээл, сорилт байдаг. Аппаа татсан л бол өдөрт нэг цагийг өөртөө зарцуулж, дунджаар гурван сарын турш тогтвортой суралцаарай гэдгийг хичээнгүйлэн захих байна. Бид аппаа дугуй жийхтэй харьцуулдаг юм. Эхний жийлтэд хүч ордог ч цааш жийгээд л байвал улам амархан болох болно.	Аливаа зүйлийг мэддэг байх, хэрэглэдэг байхын хооронд том ялгаа бий. Ялангуяа ямар нэг гадаад хэл сурахдаа "ичих" гэдэг хүлээснээсээ ангижирч, сурсан мэдсэнээ эргэлтэд оруулан, бусдад өөрийгөө илэрхийлэн нээлттэй ярьж сурахын тулд багагүй цаг, зориг, хичээл зүтгэл гаргах хэрэгтэй болдгийг хэн хүнгүй мэднэ. Арван жил, их сургуулиасаа эхлээд өнөөг хүртэлх багагүй хугацаанд англи хэл заалгасан ч өнөөг хүртэл ярих тал дээр дорвитой үр дүнд хүрч амжаагүй яваа уншигчдадаа зориулан бид хэл сурах SAM аппаа танилцуулаад удаагүй байгаа "Brighton" эдтек компанийг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Нэр: Brighton edtech Хаяг: "Maxmall" их дэлгүүрийн хойно, "Colorado" оффисын хоёрдугаар давхарт Чиглэл: Боловсрол, технологи Үүсгэн байгуулагч: А.Ариунтуяа, О.Халиунаа, Ц.Мөнгөнчимэг, "Сократус" студи Үүсгэн байгуулагдсан: 2017 он Холбоос: brighton.mn (Вэб), Brighton edtech (Фэйсбүүк), SAM App (Фэйсбүүк) Samedtech (Инстаграм) Хамтран үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал А.Ариунтуяа ### сэдэл "Brighton" сургалтын төв нь 2017 онд, гурван үүсгэн байгуулагчийн хамтаар, англи хэлний ярианы чадварт суурилсан буюу мэдлэгээ бодит амьдрал дээр эргэлтэд оруулж чадахгүй байгаа хүмүүст туслах зорилгоор үүсгэн байгуулагдсан. Анх гарч ирэхээсээ л англи хэлний бүх түвшинг заах гэж хүчээ тарамдалгүй, тодорхой хугацаанд англи хэлд суралцсан ч сайн ярьж чадахгүй байгаа хүмүүст зориулагдсан гэсэн үг. Цаг үе, зах зээлийн эрэлт хэрэгцээгээ мэдэрч, зорилгоо маш тодорхой, цэгцтэй тавьсан нь урт хугацаандаа бидний давуу тал болж, нэг чиглэлдээ сайтар мэргэших боломж олгон, цаашлаад туршлага ба судалгаанд суурилсан сургалтын хөтөлбөр боловсруулахад ихээхэн дөхөм болсон юм. Учир нь дэлхий дахинд цар тахлын асуудал хурцдаж, дотоодод хөл хорио тавигдсаны улмаас сургалтын байгууллагууд яггүй сорилттой тулгарсан тэр үед бид маш хурдтай шийдэл боловсруулж, үйл ажиллагаагаа уламжлалтаас онлайн хэлбэр лүү, онлайнаас боловсролын технологи буюу edtech салбарт шилжүүлсэн юм. Үүнд, өнгөрсөн таван жилийн хугацаанд манай танхимын болон зайн сургалтад хамрагдаж байсан 2200 гаруй суралцагчийн туршлага, санал хүсэлт болон багийнхны маань ирээдүйн чиг хандлагыг соргогоор мэдэрч, уян хатан ажилладаг чадварууд ихээхэн нөлөөлсөн. Одоо бид танхимын сургалтаас илүү өөрсдийн хөгжүүлсэн хэл сурах, мэдээж ярих чадварт голчлон төвлөрсөн SAM апп, SAM Seed цөм хөтөлбөрийнхөө ажилд төвлөрч байна. ### ялгарал Нэгдүгээрт, SAM бол хэл сурах минимал арга барил юм. Минимал гэдэг нь хамгийн бага нөөцөөр өндөр үр дүн гаргах буюу аливаа хэлний хамгийн өндөр давтамжтай ашиглагддаг чухал агуулга дээр л төвлөрч суралцахыг хэлнэ. Олон дүрэм, үг цээжилж, хэрэглэж чадалгүй мартахын оронд зөвхөн хамгийн чухал агуулгад төвлөрснөөр суралцагчид богино хугацаанд сурсан зүйлээ хэрэглээ болгож чаддаг. Хоёрдугаарт, хялбар хэрэглээ. Бид аппаа ямар ч хүн төвөггүй ойлгох, хэрэглэх байдлаар загварчилсан. Хэрвээ ойлгохгүй зүйл гарвал апп дээр "SAM angels" буюу сургалтын бүхий л явцад чиглүүлэг өгч, асуудалд тань туслах тусдаа алба байгаа тул санаа зовох шаардлагагүй. Гуравдугаарт, аппаа нээмэгц танаас түвшин тогтоох суурь шалгалт авч сургалтын хөтөлбөрийг санал болгох болно. Мэдээж ярих чадварт суурилах тул өмнө нь англи хэл судалж, үзэж байсан хүн байвал зүгээр. "Өгүүлбэрийн бүтэц, Үг, Дүрэм, Агуулга" хэмээх тус бүрдээ дөрвөн хэсэгтэй буюу 4х4 агуулгын хүрээнд таван улирал (бүлэг) бүхий хичээлүүд багтсан. Бүх агуулга хамгийн их хэрэглээтэй, цөөн цэгцтэй байхад чиглэгдсэн болохоор санаа зовох, төөрөгдүүлэх зүйл үгүй. Дөрөвдүгээрт, апп таны хурдтай зохицон ажиллах болно. Нийт таван улирлын 45-50 өдрийн хичээлийн хөтөлбөртэй ч та завгүй өдрөө апп дээрх даалгавруудаа хийж чадаагүй бол апп өөрөө өөрийгөө зохион байгуулж таны хурданд зохицон ажиллана. Гэхдээ бодит үр дүнг хүсэж байвал өдөр бүр нэг цагийг өөртөө заавал гаргаарай гэж зөвлөх байна. Тавдугаарт, апп төвлөрсөн зургаан шаттай дадлагын систем болон "speak button"-той. Ярьж сурахын тулд яриад л байх хэрэгтэй. Тиймээс бид апп дээр дуу таних систем суурилуулж, дуудлага засах, хэл зүгшрүүлэх зорилготой уг хоёр нэмэлтийг оруулж өгснөөрөө тун онцлог. Апп одоогоор америк дуудлагыг илүү сайн танина. Хүсвэл нэмэлтээр ганцаарчилсан багш авч бэлдэж ч болно. Зургаадугаарт, бид төгсөгчдийн "Proudly United" нэгдлийг байгуулж, үүгээрээ хүнтэй хамтран суралцах боломжийг олгохоор зорьсон. Өөрөөр хэлбэл, амьд харилцаагаар илүү сайн сурна гэж үзэж байвал уг нэгдэлд орж чадварууд дээрээ ажиллах боломжтой. Нэгдэл маань дотроо РР гэх тусдаа мөнгө тэмдэгттэй. Нэгдлийн шинэхэн гишүүн 100 мянган РР оноо авч, түүгээрээ үйл ажиллагаанууддаа хамрагдана гэсэн үг. Долоодугаарт, хямд үнэ. Та SAM аппын гурван сарын ярианы сургалтад ердөө 350 мянган төгрөгөөр хамрагдах боломжтой. Танхимаар авах сургалтаас даруй 2-4 дахин хямд гэсэн үг юм. Энэ бол технологийн л ач. ### Brighton edtech гэж юу вэ? Хэл сурах минимал шийдэл "SAM App"-ыг бүтээгч, боловсролын технологи хөгжүүлэгч edtech компани. ### нэр "Brighton" бол байгаа мэдлэгээ зүлгэж, илүү тодоор гэрэлтэх гэдэг агуулгатай. Харин SAM гэдэг нь Smart, Active, Minimalist гэх гурван үгийн товчлол. ### одоо Бид сургалтын хөтөлбөрөө өөрсдөө боловсруулж үйл явцаа үр дүнтэйгээр зохион байгуулж ирсэн. Тиймээс ч аппын ажиллах гол зарчим бүхий "SAM Seed" сургалтын цөм хөтөлбөрийн ажилдаа ихээхэн анхаарал хандуулдаг. Хэл сурна гэдэг маш олон жижиг хүчин зүйлээс хамаардаг цогц асуудал. Нэг шийдлээр шийдэх боломж бараг л үгүй. Иймд бид монгол хүний сэтгэлгээнд тохирох англи хэл заах арга зүйн судалгааг байгуулагдсан цагаасаа хийсээр ирсэн. Жишээ дурдвал, монгол хэлэнд бид "шал өөр, таг мартчихаж" гэх мэтээр хүч нэмсэн үгс их ашигладаг бол англи хэлэнд "totally, completely" гэх үгс ашигладаг. Гэтэл бид амьдрал дээр "бүхэлдээ өөр юм, бүрэн мартсан байна" гэдэггүй шүү дээ. Англи хэл гол санаанаас жижгэрэх байдлаар явдаг бол монгол хэл жижиг санаануудаа нэгтгэн гол санаагаа бүрдүүлдэг онцлогтой. Өөрөөр хэлбэл, хэл сурна гэдэг нь зөвхөн үг цээжлэх, өгүүлбэрийн бүтэц судлах тухай бус харин тухайн орны соёлд давхар суралцаж, тэр сэтгэхүйгээр сэтгэж, үүнд өөрийгөө зүгшрүүлэхийн нэр л дээ. Ялангуяа насанд хүрсэн хүн аливаа зүйлийг өмнө сурсан, ойлгосон зүйлстэйгээ харьцуулах байдлаар сурдаг хандлагатай. Иймд, англи хэл нь бидний 20, 30, 40 жилийн турш ярьж дадсан алтай язгуурын монгол хэлнээс маань маш өөр бүтэцтэйг ойлгож байж л хэлийг зөв талаас нь харж эхэлнэ. Үүнийг л бид цөм хөтөлбөрөөрөө дамжуулан ойлгуулж, хэрэглээг төгөлдөржүүлэх ажлыг хийдэг юм. Бид саяхан болсон "Digital Nation" арга хэмжээний үеэр хэл сурах минимал шийдэл SAM аппынхаа нээлтийг албан ёсоор амжилттай хийж, одоогоор эхний 500 хэрэглэгчээ бүрдүүлэх, тэдэндээ ахиу үнэ цэн өгөх ажилд төвлөрч байна. Үүнд 15 хувийн хөнгөлөлт, SAM Seed хөтөлбөрийн хөтөч бүхий тэмдэглэлийн дэвтэр, хоёр дахин их РР эрхтэй купон зэргийг бэлгүүд багтсан. ### баг Маркетинг борлуулалт, сургалт судалгаа, технологи хөгжүүлэлт зэрэг гурван багт хуваагдан бүтэн цагаар 10 гаруй залуус ажилладаг. Үүн дээр "SAM angels" буюу апп дээрх онлайн зөвлөх, менторууд маань нэмэгдэнэ. Мөн энэ оны эхээр бид "Сократус" гарааны бизнесийн студиэс амжилттай хөрөнгө оруулалт авч, системийн инженерчлэлийн аргаар компаниа эрүүл зөв системтэй болгохын дээр, хамтын оффисд байрлан, нийгэмд үнэ цэнтэй олон бизнестэй өдөр тутамдаа хамтран ажиллаж эхэлсэн нь хэзээ ч гэсэн бие биедээ тусалж, хамтрах боломжтой том хүрээлэлтэй болгосон шүү. ### ирээдүй Бидний харж буй ирээдүй бол ерөөс олон улсын зах зээл. Үнэндээ олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн англи хэлний заах арга зүй олон бий. Гэхдээ тэдгээр нь тухайн суралцагчийн төрөлх хэлний онцлог, ялгааг төдийлөн авч үзэлгүй нэг л тогтсон хэвтэй байх нь олонтоо. Харин бид монгол хүн, цаашлаад ази хүмүүст тохирсон англи хэлний сургалтын хөтөлбөр боловсруулж, түүгээрээ олон улсын зах зээлд хүлээн зөвшөөрөгдөн, олон хүмүүст үнэ цэнийг нь бодитоор хүртээх зорилготой. ### эрсдэл Хэл сурна гэдэг тухайн суралцагчийн идэвх зүтгэл, сахилга бат, тууштай байдлаас хамгийн их хамаардаг. Бид ямар ч сайн хөтөлбөр боловсруулаад суралцагч л өөрөө хичээхгүй бол үр дүнгээ бүрэн өгөхгүй нь ойлгомжтой. Илэрхий мэт боловч үүнийг ойлголгүй сургалтанд л суувал, апп л татвал шууд хэлтэй болчих мэтээр санадаг хүмүүс таардаг юм. Ойлголт, хүлээлтийн энэ зөрүү л хамгийн том бэрхшээл, сорилт байдаг. Аппаа татсан л бол өдөрт нэг цагийг өөртөө зарцуулж, дунджаар гурван сарын турш тогтвортой суралцаарай гэдгийг хичээнгүйлэн захих байна. Бид аппаа дугуй жийхтэй харьцуулдаг юм. Эхний жийлтэд хүч ордог ч цааш жийгээд л байвал улам амархан болох болно.
https://unread.today/c/techworm-apple2023	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-05-16T00:00:00	5 сарын 16, 2023	Энэ жил Apple-с хүлээж буй зүйлс + Үнэгүй Apple-тай болох арга	<div class="article-body"> <h2><div>Урин хавар айлчлан ирэхтэй зэрэгцэн технологийн компаниуд бэлгээ задалж эхэллээ. Өнгөрсөн долоо хоногт л гэхэд Google I/O 2023 арга хэмжээнийхээ үеэр анхны эвхэгддэг гар утас, хиймэл оюун ухаантай чатбот, таблет зэргээ танилцуулав.</div><div><br></div><div>Та бидний өдөр тутмын амьдралд нөлөөлөхүйц чухал технологиудыг бүтээдэг компанид Apple зүй ёсоор тооцогдоно. Тэдний бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ орчин үеийн соёлыг тодорхойлж, яаж ажиллах, ямар дасгал хийх, хэрхэн өөрийгөө илэрхийлэх гээд тун олон зүйлд шууд нөлөөлдөг. Иймд уншигч танд энэ жил Apple-с хүлээж буй төхөөрөмжүүдийн таамгуудыг нэгтгэн хүргэж байна. Мөн нийтлэлийн төгсгөлд үнэгүй Apple-тай болох нэгэн аргыг хуваалцлаа.</div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/539771bd05ce21632f6ec30b14b7e3e0.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">УЛАМ САЙЖИРСАН IPHONE 15</h3><p>Жил бүрийн намар iPhone утасны шинэ загвар танилцуулдаг уламжлалтай болоод олон жил болжээ. Жилээс жилд тэд хамгийн хүчтэй, хамгийн хурдан гар утас бүтээснээ бахдан ярьж, хүчтэй тэмдэг нэр, тоо зэргийг үзүүлдэг ч бодит байдал дээр энгийн хэрэглээнд тэдгээр хүчин чадлын зөрүүг төдийлөн мэдэрдэггүй. Гэхдээ энэ жилийн хувьд нүдэнд харагдахгүй хүчин чадлаас гадна загвар, хийцийн хувьд хэд хэдэн зүйлс өөрчлөгдөх таамагтай байгаа юм.<br><br>Юун түрүүнд Европын холбоо 2024 оноос эхлэн тус холбооны газар нутагт зарагдаж буй технологийн бүтээгдэхүүнүүдийн оролтыг USB-C болгох шийдвэр <a href="https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20220930IPR41928/long-awaited-common-charger-for-mobile-devices-will-be-a-reality-in-2024" target="_blank">гаргасантай</a> холбоотойгоор бид анх удаа USB-C оролттой iPhone ашиглах боломжтой болно. Ингэснээр олон өөр төрлийн залгуур ашиглах шаардлага багасаж, хувь хүний зохион байгуулалтаас эхлээд байгаль орчинд ч гэсэн эерэг нөлөө үзүүлэх нь дамжиггүй. Гэхдээ одоогоор iPhone 15-ийн бүх хувилбар ийм оролттой байх эсэх нь тодорхой болоогүй байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/9922c64875349014e02674e3958f708d.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Шинэ iPhone-ийг шинэ камергүйгээр төсөөлөх аргагүй. Энэ жилийн загварт байх хамгийн том өөрчлөлт нь <a href="https://www.macrumors.com/2023/03/30/iphone-15-pro-max-periscope-lens-supplier/" target="_blank">перископ дуран юм</a>. Товчхондоо, уг дурангийн тусламжтайгаар хол байгаа объектын зураг, бичлэгийг нягтшилын алдагдалгүйгээр авах боломжтой гэсэн үг. Одоогийн ихэнх гар утаснуудын томруулах функц (zoom) нь дижитал буюу үндсэн дурангаараа авсан дүрсээ тасдаж, тодорхой хэсгийг нь харуулдаг. Харин перископ дуран нь мэргэжлийн камерын дурангийн адилаар “бодитоор” тухайн дүрсийг татах учир нягтшил алдахгүй. Өдгөө Самсунг, Хуавэй зэрэг үйлдвэрлэгчдэд уг технологийг ашигласан ухаалаг утас бий бөгөөд iPhone-д ийм дуран нэмэгдсэнээр одоогийн гурав дахин томруулах чадвар нь огцом нэмэгдэж 5-10 дахин томруулах боломжтой болох юм.<br></p><p>Дурдахгүй өнгөрч болохгүй бас нэгэн зүйл бол solid-state button буюу биет бус товч. Сүүлийн үеийн iPhone загваруудын дуу болон түгжих товч нь биет буюу дарахад цааш орж, дараагүй үед төвийж гарч ирдэг. Харин iPhone 15-ийн Pro хувилбарууд iPhone 7, 8 зэргийн home товч шиг биет бус буюу хөдөлгөөнгүй, мэдрэгчийн тусламжтайгаар дарах үед чичиргээ гаргадаг товчтой болох өндөр магадлалтай <a href="https://twitter.com/mingchikuo/status/1585852274680950784" target="_blank">байгаа аж</a>.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЦОО ШИНЭ AR/VR ТӨХӨӨРӨМЖ</h3><p></p><p>Интернэт бүхнийг өөрчилсөн шиг бүгдийг өөрчлөх дараагийн том технологи юу вэ? Meta-ийн хувьд тэр нь метаверс байсан бөгөөд тэд, нэр болон логоноос эхлээд компанийн алсын хараагаа хүртэл өөрчилсөн билээ. Apple ч мөн санал нэг байгаа бололтой. Учир нь өнгөрсөн жилүүдэд Apple-ийн AR/VR төхөөрөмжийн шуум ихэд дэгдсэн бөгөөд удаан хүлээгдсэн уг төхөөрөмж энэ зун <a href="https://www.tomsguide.com/news/apple-vr-and-mixed-reality-headset-release-date-price-specs-and-leaks" target="_blank">худалдаанд гарах гэнэ</a>. Хамгийн сүүлийн үеийн M2 чиптэй, виртуал болон хиймэл бодит байдлыг хоршуулсан, өөрийн гэсэн үйлдлийн системтэй, 3,000 ам.долларын үнэтэй энэхүү төхөөрөмж нь Apple-ийн 2015 оноос хойш гаргаж буй анхны шинэ төрлийн бүтээгдэхүүн болох юм. Apple-ийн бүтээгдэхүүн бүр соёлыг өөрчилж, араасаа олон ижил бүтээгдэхүүн дагуулдагийн адилаар Apple AR/VR төхөөрөмж метаверсийн давалгааг сэргээж, шинэ ертөнцийг бүтээж чадах эсэхийг харах л үлдлээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/fa7910089a9f501a27bed6983d99702d.jpeg"></p><div class="image-caption">Маркус Кейний гаргасан таамаг харагдац</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ТОМ ХЭМЖЭЭтэй MACBOOK AIR<br></div></h3><p>MacBook-ийн Air загвар шинэ хийц, чипийнхээ ачаар дахин “од” болж, хэрэглэгчдийн таашаалыг хүлээсэн бүтээгдэхүүнд зүй ёсоор тооцогдож байна. Pro загвар хүнд, овор ихтэйгээ дагаад үнэ ч өндөр учир оюутан сурагчдаас эхлээд оффисын ажилчид MacBook Air-ийг ихэд ашиглах болсон билээ. Тэгвэл одоо зөвхөн 13 инчийн ганц сонголттой байгаа MacBook Air-ийг илүү том болгож, 15 инч хувилбар бүтээхээс гадна, одоогийн 13 инчийн загварыг ч шинэчлэх төлөвтэй <a href="http://bloomberg.com/news/newsletters/2023-03-05/when-is-apple-aapl-releasing-new-mac-pro-15-inch-macbook-air-new-imac-m3-levgn4yc" target="_blank">байгаа ажээ</a>.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ИЛҮҮ ХҮЧТЭЙ IMAC БОЛОН MAC PRO</h3><p></p><p>Өнгөрсөн онд Apple M2 чипээ танилцуулж, Pro болон Air загваруудаа уг чипээр тоноглосон билээ. Уг сайжруулалтад хоцорсон загвар бол 24 инчийн дэлгэцтэй iMac юм. Тэгвэл энэ жил уг загвар хийц бус хүчин чадлын хувьд сайжирч, M3 гэх Apple-ийн шинэ чиптэй <a href="http://macworld.com/article/1484743/24-inch-imac-release-date-specs-m2-m3-processor-price.html#:~:text=apple%20introduced%20the%20m2%20chip,the%20m3%20later%20in%202023." target="_blank">болох гэнэ</a>. Түүнчлэн, Apple-ийн бүтээсэн хамгийн мэргэжлийн түвшний компьютер болох Mac Pro мөн Intel чипнээсээ салж, M2 Ultra нэртэй шинэ чиптэй болох тухай олон эх сурвалжууд <a href="https://www.macworld.com/article/347010/new-mac-pro-2023.html" target="_blank">батлаад буй</a>.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/9b4eb628ecc4b410c6efa448280f9041.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ҮНЭГҮЙ APPLE-ТАЙ БОЛОХ АРГА</h3><p></p><p>Дээр дурдсан шинэчлэлүүдийг бид 6-р сарын эхний долоо хоногт болох <a href="https://developer.apple.com/wwdc23/" target="_blank">The Worldwide Developers Conference</a> эсвэл 9-р сард болох уламжлалт танилцуулгын арга хэмжээний үеэр бодитоор харах юм. Өмнө нь дурдсанчлан, бид заавал Apple-ийн хамгийн сүүлийн үеийн төхөөрөмжийг ашиглаж байж л бүтээмжтэй, үр дүнтэй байна гэсэн үг огт биш. Apple ашиглаж байсан хүмүүс нэг авсан төхөөрөмж нь дор хаяж гурван жилдээ шинэ мэт ажилладаг болохыг сайн мэддэг. Тэгвэл гарчиг дээр амласны дагуу үнэгүй Apple төхөөрөмжтэй болох нэгэн аргыг сонирхуулъя. Тэр бол Үндэсний төлбөрийн шийдэл MonPay-ийн үнэнч хэрэглэгчдэдээ зориулсан Welcome back урамшууллын үргэлжлэл болох "home" урамшуулал юм. Тэд 3, 4, 5-р сард дараалан MonPay апп ашиглан гүйлгээ хийсэн хэрэглэгчдээсээ дараах дөрвөн бэлгийн эздийг тодруулах гэнэ.<br><br><b>MacBook Pro M2:</b> 1 хэрэглэгч<br><b>iPhone 14 Pro:</b> 1 хэрэглэгч<br><b>iPhone 14: </b>1 хэрэглэгч<br><b>AirPods Gen 2: </b>2 хэрэглэгч<br><br>Өдөр тутамдаа хийж байгаа зарим нэг төлбөр тооцоогоо MonPay-ээр хийгээд л уг урамшуулалд автоматаар оролцох боломж үүсэх учир та бүхэнд санал болголоо. MonPay аппаа татаагүй бол <a href="https://monpay.mn/app.html" target="_blank">энэ</a> холбоосоор орж татаарай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/d681f833a8b161772846847a0630b3a1.jpeg"></p> </div>	Урин хавар айлчлан ирэхтэй зэрэгцэн технологийн компаниуд бэлгээ задалж эхэллээ. Өнгөрсөн долоо хоногт л гэхэд Google I/O 2023 арга хэмжээнийхээ үеэр анхны эвхэгддэг гар утас, хиймэл оюун ухаантай чатбот, таблет зэргээ танилцуулав. Та бидний өдөр тутмын амьдралд нөлөөлөхүйц чухал технологиудыг бүтээдэг компанид Apple зүй ёсоор тооцогдоно. Тэдний бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ орчин үеийн соёлыг тодорхойлж, яаж ажиллах, ямар дасгал хийх, хэрхэн өөрийгөө илэрхийлэх гээд тун олон зүйлд шууд нөлөөлдөг. Иймд уншигч танд энэ жил Apple-с хүлээж буй төхөөрөмжүүдийн таамгуудыг нэгтгэн хүргэж байна. Мөн нийтлэлийн төгсгөлд үнэгүй Apple-тай болох нэгэн аргыг хуваалцлаа. УЛАМ САЙЖИРСАН IPHONE 15 Жил бүрийн намар iPhone утасны шинэ загвар танилцуулдаг уламжлалтай болоод олон жил болжээ. Жилээс жилд тэд хамгийн хүчтэй, хамгийн хурдан гар утас бүтээснээ бахдан ярьж, хүчтэй тэмдэг нэр, тоо зэргийг үзүүлдэг ч бодит байдал дээр энгийн хэрэглээнд тэдгээр хүчин чадлын зөрүүг төдийлөн мэдэрдэггүй. Гэхдээ энэ жилийн хувьд нүдэнд харагдахгүй хүчин чадлаас гадна загвар, хийцийн хувьд хэд хэдэн зүйлс өөрчлөгдөх таамагтай байгаа юм. Юун түрүүнд Европын холбоо 2024 оноос эхлэн тус холбооны газар нутагт зарагдаж буй технологийн бүтээгдэхүүнүүдийн оролтыг USB-C болгох шийдвэр гаргасантай холбоотойгоор бид анх удаа USB-C оролттой iPhone ашиглах боломжтой болно. Ингэснээр олон өөр төрлийн залгуур ашиглах шаардлага багасаж, хувь хүний зохион байгуулалтаас эхлээд байгаль орчинд ч гэсэн эерэг нөлөө үзүүлэх нь дамжиггүй. Гэхдээ одоогоор iPhone 15-ийн бүх хувилбар ийм оролттой байх эсэх нь тодорхой болоогүй байна. Шинэ iPhone-ийг шинэ камергүйгээр төсөөлөх аргагүй. Энэ жилийн загварт байх хамгийн том өөрчлөлт нь перископ дуран юм . Товчхондоо, уг дурангийн тусламжтайгаар хол байгаа объектын зураг, бичлэгийг нягтшилын алдагдалгүйгээр авах боломжтой гэсэн үг. Одоогийн ихэнх гар утаснуудын томруулах функц (zoom) нь дижитал буюу үндсэн дурангаараа авсан дүрсээ тасдаж, тодорхой хэсгийг нь харуулдаг. Харин перископ дуран нь мэргэжлийн камерын дурангийн адилаар “бодитоор” тухайн дүрсийг татах учир нягтшил алдахгүй. Өдгөө Самсунг, Хуавэй зэрэг үйлдвэрлэгчдэд уг технологийг ашигласан ухаалаг утас бий бөгөөд iPhone-д ийм дуран нэмэгдсэнээр одоогийн гурав дахин томруулах чадвар нь огцом нэмэгдэж 5-10 дахин томруулах боломжтой болох юм. Дурдахгүй өнгөрч болохгүй бас нэгэн зүйл бол solid-state button буюу биет бус товч. Сүүлийн үеийн iPhone загваруудын дуу болон түгжих товч нь биет буюу дарахад цааш орж, дараагүй үед төвийж гарч ирдэг. Харин iPhone 15-ийн Pro хувилбарууд iPhone 7, 8 зэргийн home товч шиг биет бус буюу хөдөлгөөнгүй, мэдрэгчийн тусламжтайгаар дарах үед чичиргээ гаргадаг товчтой болох өндөр магадлалтай байгаа аж . ЦОО ШИНЭ AR/VR ТӨХӨӨРӨМЖ Интернэт бүхнийг өөрчилсөн шиг бүгдийг өөрчлөх дараагийн том технологи юу вэ? Meta-ийн хувьд тэр нь метаверс байсан бөгөөд тэд, нэр болон логоноос эхлээд компанийн алсын хараагаа хүртэл өөрчилсөн билээ. Apple ч мөн санал нэг байгаа бололтой. Учир нь өнгөрсөн жилүүдэд Apple-ийн AR/VR төхөөрөмжийн шуум ихэд дэгдсэн бөгөөд удаан хүлээгдсэн уг төхөөрөмж энэ зун худалдаанд гарах гэнэ . Хамгийн сүүлийн үеийн M2 чиптэй, виртуал болон хиймэл бодит байдлыг хоршуулсан, өөрийн гэсэн үйлдлийн системтэй, 3,000 ам.долларын үнэтэй энэхүү төхөөрөмж нь Apple-ийн 2015 оноос хойш гаргаж буй анхны шинэ төрлийн бүтээгдэхүүн болох юм. Apple-ийн бүтээгдэхүүн бүр соёлыг өөрчилж, араасаа олон ижил бүтээгдэхүүн дагуулдагийн адилаар Apple AR/VR төхөөрөмж метаверсийн давалгааг сэргээж, шинэ ертөнцийг бүтээж чадах эсэхийг харах л үлдлээ. Маркус Кейний гаргасан таамаг харагдац ТОМ ХЭМЖЭЭтэй MACBOOK AIR MacBook-ийн Air загвар шинэ хийц, чипийнхээ ачаар дахин “од” болж, хэрэглэгчдийн таашаалыг хүлээсэн бүтээгдэхүүнд зүй ёсоор тооцогдож байна. Pro загвар хүнд, овор ихтэйгээ дагаад үнэ ч өндөр учир оюутан сурагчдаас эхлээд оффисын ажилчид MacBook Air-ийг ихэд ашиглах болсон билээ. Тэгвэл одоо зөвхөн 13 инчийн ганц сонголттой байгаа MacBook Air-ийг илүү том болгож, 15 инч хувилбар бүтээхээс гадна, одоогийн 13 инчийн загварыг ч шинэчлэх төлөвтэй байгаа ажээ . ИЛҮҮ ХҮЧТЭЙ IMAC БОЛОН MAC PRO Өнгөрсөн онд Apple M2 чипээ танилцуулж, Pro болон Air загваруудаа уг чипээр тоноглосон билээ. Уг сайжруулалтад хоцорсон загвар бол 24 инчийн дэлгэцтэй iMac юм. Тэгвэл энэ жил уг загвар хийц бус хүчин чадлын хувьд сайжирч, M3 гэх Apple-ийн шинэ чиптэй болох гэнэ . Түүнчлэн, Apple-ийн бүтээсэн хамгийн мэргэжлийн түвшний компьютер болох Mac Pro мөн Intel чипнээсээ салж, M2 Ultra нэртэй шинэ чиптэй болох тухай олон эх сурвалжууд батлаад буй . ҮНЭГҮЙ APPLE-ТАЙ БОЛОХ АРГА Дээр дурдсан шинэчлэлүүдийг бид 6-р сарын эхний долоо хоногт болох The Worldwide Developers Conference эсвэл 9-р сард болох уламжлалт танилцуулгын арга хэмжээний үеэр бодитоор харах юм. Өмнө нь дурдсанчлан, бид заавал Apple-ийн хамгийн сүүлийн үеийн төхөөрөмжийг ашиглаж байж л бүтээмжтэй, үр дүнтэй байна гэсэн үг огт биш. Apple ашиглаж байсан хүмүүс нэг авсан төхөөрөмж нь дор хаяж гурван жилдээ шинэ мэт ажилладаг болохыг сайн мэддэг. Тэгвэл гарчиг дээр амласны дагуу үнэгүй Apple төхөөрөмжтэй болох нэгэн аргыг сонирхуулъя. Тэр бол Үндэсний төлбөрийн шийдэл MonPay-ийн үнэнч хэрэглэгчдэдээ зориулсан Welcome back урамшууллын үргэлжлэл болох "home" урамшуулал юм. Тэд 3, 4, 5-р сард дараалан MonPay апп ашиглан гүйлгээ хийсэн хэрэглэгчдээсээ дараах дөрвөн бэлгийн эздийг тодруулах гэнэ. MacBook Pro M2: 1 хэрэглэгч iPhone 14 Pro: 1 хэрэглэгч iPhone 14: 1 хэрэглэгч AirPods Gen 2: 2 хэрэглэгч Өдөр тутамдаа хийж байгаа зарим нэг төлбөр тооцоогоо MonPay-ээр хийгээд л уг урамшуулалд автоматаар оролцох боломж үүсэх учир та бүхэнд санал болголоо. MonPay аппаа татаагүй бол энэ холбоосоор орж татаарай.	Урин хавар айлчлан ирэхтэй зэрэгцэн технологийн компаниуд бэлгээ задалж эхэллээ. Өнгөрсөн долоо хоногт л гэхэд Google I/O 2023 арга хэмжээнийхээ үеэр анхны эвхэгддэг гар утас, хиймэл оюун ухаантай чатбот, таблет зэргээ танилцуулав. Та бидний өдөр тутмын амьдралд нөлөөлөхүйц чухал технологиудыг бүтээдэг компанид Apple зүй ёсоор тооцогдоно. Тэдний бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ орчин үеийн соёлыг тодорхойлж, яаж ажиллах, ямар дасгал хийх, хэрхэн өөрийгөө илэрхийлэх гээд тун олон зүйлд шууд нөлөөлдөг. Иймд уншигч танд энэ жил Apple-с хүлээж буй төхөөрөмжүүдийн таамгуудыг нэгтгэн хүргэж байна. Мөн нийтлэлийн төгсгөлд үнэгүй Apple-тай болох нэгэн аргыг хуваалцлаа. ### УЛАМ САЙЖИРСАН IPHONE 15 Жил бүрийн намар iPhone утасны шинэ загвар танилцуулдаг уламжлалтай болоод олон жил болжээ. Жилээс жилд тэд хамгийн хүчтэй, хамгийн хурдан гар утас бүтээснээ бахдан ярьж, хүчтэй тэмдэг нэр, тоо зэргийг үзүүлдэг ч бодит байдал дээр энгийн хэрэглээнд тэдгээр хүчин чадлын зөрүүг төдийлөн мэдэрдэггүй. Гэхдээ энэ жилийн хувьд нүдэнд харагдахгүй хүчин чадлаас гадна загвар, хийцийн хувьд хэд хэдэн зүйлс өөрчлөгдөх таамагтай байгаа юм. Юун түрүүнд Европын холбоо 2024 оноос эхлэн тус холбооны газар нутагт зарагдаж буй технологийн бүтээгдэхүүнүүдийн оролтыг USB-C болгох шийдвэр гаргасантай холбоотойгоор бид анх удаа USB-C оролттой iPhone ашиглах боломжтой болно. Ингэснээр олон өөр төрлийн залгуур ашиглах шаардлага багасаж, хувь хүний зохион байгуулалтаас эхлээд байгаль орчинд ч гэсэн эерэг нөлөө үзүүлэх нь дамжиггүй. Гэхдээ одоогоор iPhone 15-ийн бүх хувилбар ийм оролттой байх эсэх нь тодорхой болоогүй байна. Шинэ iPhone-ийг шинэ камергүйгээр төсөөлөх аргагүй. Энэ жилийн загварт байх хамгийн том өөрчлөлт нь перископ дуран юм. Товчхондоо, уг дурангийн тусламжтайгаар хол байгаа объектын зураг, бичлэгийг нягтшилын алдагдалгүйгээр авах боломжтой гэсэн үг. Одоогийн ихэнх гар утаснуудын томруулах функц (zoom) нь дижитал буюу үндсэн дурангаараа авсан дүрсээ тасдаж, тодорхой хэсгийг нь харуулдаг. Харин перископ дуран нь мэргэжлийн камерын дурангийн адилаар “бодитоор” тухайн дүрсийг татах учир нягтшил алдахгүй. Өдгөө Самсунг, Хуавэй зэрэг үйлдвэрлэгчдэд уг технологийг ашигласан ухаалаг утас бий бөгөөд iPhone-д ийм дуран нэмэгдсэнээр одоогийн гурав дахин томруулах чадвар нь огцом нэмэгдэж 5-10 дахин томруулах боломжтой болох юм. Дурдахгүй өнгөрч болохгүй бас нэгэн зүйл бол solid-state button буюу биет бус товч. Сүүлийн үеийн iPhone загваруудын дуу болон түгжих товч нь биет буюу дарахад цааш орж, дараагүй үед төвийж гарч ирдэг. Харин iPhone 15-ийн Pro хувилбарууд iPhone 7, 8 зэргийн home товч шиг биет бус буюу хөдөлгөөнгүй, мэдрэгчийн тусламжтайгаар дарах үед чичиргээ гаргадаг товчтой болох өндөр магадлалтай байгаа аж. ### ЦОО ШИНЭ AR/VR ТӨХӨӨРӨМЖ Интернэт бүхнийг өөрчилсөн шиг бүгдийг өөрчлөх дараагийн том технологи юу вэ? Meta-ийн хувьд тэр нь метаверс байсан бөгөөд тэд, нэр болон логоноос эхлээд компанийн алсын хараагаа хүртэл өөрчилсөн билээ. Apple ч мөн санал нэг байгаа бололтой. Учир нь өнгөрсөн жилүүдэд Apple-ийн AR/VR төхөөрөмжийн шуум ихэд дэгдсэн бөгөөд удаан хүлээгдсэн уг төхөөрөмж энэ зун худалдаанд гарах гэнэ. Хамгийн сүүлийн үеийн M2 чиптэй, виртуал болон хиймэл бодит байдлыг хоршуулсан, өөрийн гэсэн үйлдлийн системтэй, 3,000 ам.долларын үнэтэй энэхүү төхөөрөмж нь Apple-ийн 2015 оноос хойш гаргаж буй анхны шинэ төрлийн бүтээгдэхүүн болох юм. Apple-ийн бүтээгдэхүүн бүр соёлыг өөрчилж, араасаа олон ижил бүтээгдэхүүн дагуулдагийн адилаар Apple AR/VR төхөөрөмж метаверсийн давалгааг сэргээж, шинэ ертөнцийг бүтээж чадах эсэхийг харах л үлдлээ. Маркус Кейний гаргасан таамаг харагдац ### ТОМ ХЭМЖЭЭтэй MACBOOK AIR MacBook-ийн Air загвар шинэ хийц, чипийнхээ ачаар дахин “од” болж, хэрэглэгчдийн таашаалыг хүлээсэн бүтээгдэхүүнд зүй ёсоор тооцогдож байна. Pro загвар хүнд, овор ихтэйгээ дагаад үнэ ч өндөр учир оюутан сурагчдаас эхлээд оффисын ажилчид MacBook Air-ийг ихэд ашиглах болсон билээ. Тэгвэл одоо зөвхөн 13 инчийн ганц сонголттой байгаа MacBook Air-ийг илүү том болгож, 15 инч хувилбар бүтээхээс гадна, одоогийн 13 инчийн загварыг ч шинэчлэх төлөвтэй байгаа ажээ. ### ИЛҮҮ ХҮЧТЭЙ IMAC БОЛОН MAC PRO Өнгөрсөн онд Apple M2 чипээ танилцуулж, Pro болон Air загваруудаа уг чипээр тоноглосон билээ. Уг сайжруулалтад хоцорсон загвар бол 24 инчийн дэлгэцтэй iMac юм. Тэгвэл энэ жил уг загвар хийц бус хүчин чадлын хувьд сайжирч, M3 гэх Apple-ийн шинэ чиптэй болох гэнэ. Түүнчлэн, Apple-ийн бүтээсэн хамгийн мэргэжлийн түвшний компьютер болох Mac Pro мөн Intel чипнээсээ салж, M2 Ultra нэртэй шинэ чиптэй болох тухай олон эх сурвалжууд батлаад буй. ### ҮНЭГҮЙ APPLE-ТАЙ БОЛОХ АРГА Дээр дурдсан шинэчлэлүүдийг бид 6-р сарын эхний долоо хоногт болох The Worldwide Developers Conference эсвэл 9-р сард болох уламжлалт танилцуулгын арга хэмжээний үеэр бодитоор харах юм. Өмнө нь дурдсанчлан, бид заавал Apple-ийн хамгийн сүүлийн үеийн төхөөрөмжийг ашиглаж байж л бүтээмжтэй, үр дүнтэй байна гэсэн үг огт биш. Apple ашиглаж байсан хүмүүс нэг авсан төхөөрөмж нь дор хаяж гурван жилдээ шинэ мэт ажилладаг болохыг сайн мэддэг. Тэгвэл гарчиг дээр амласны дагуу үнэгүй Apple төхөөрөмжтэй болох нэгэн аргыг сонирхуулъя. Тэр бол Үндэсний төлбөрийн шийдэл MonPay-ийн үнэнч хэрэглэгчдэдээ зориулсан Welcome back урамшууллын үргэлжлэл болох "home" урамшуулал юм. Тэд 3, 4, 5-р сард дараалан MonPay апп ашиглан гүйлгээ хийсэн хэрэглэгчдээсээ дараах дөрвөн бэлгийн эздийг тодруулах гэнэ. MacBook Pro M2: 1 хэрэглэгч iPhone 14 Pro: 1 хэрэглэгч iPhone 14: 1 хэрэглэгч AirPods Gen 2: 2 хэрэглэгч Өдөр тутамдаа хийж байгаа зарим нэг төлбөр тооцоогоо MonPay-ээр хийгээд л уг урамшуулалд автоматаар оролцох боломж үүсэх учир та бүхэнд санал болголоо. MonPay аппаа татаагүй бол энэ холбоосоор орж татаарай.
https://unread.today/c/book-biznes-urug	Номын тухай	Altankhuyag Baldorj	2022-02-26T00:00:00	2 сарын 26, 2022	"Бизнес өрөг: Эргэлт хийх боломж" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div>Цаг хугацаа бүхнийг өөрчилнө гэдэг. Мэдээж энэ нь нэлээд өргөн утга агуулгатай. Харин цаг хугацаа таны амьдралыг өөрчилнө гэдэгт итгэж гараа хумхин суувал зөвхөн хоосон итгэлтэйгээ л хоцрох болно. Тиймээс боломжийг алдалгүй ашиглаж, зоригтой шийдвэр гаргаж, хөдөлмөр боловсрол хоёрын нэгтгэлээр амьдралынхаа өөр цаг үеийг бүтээж, амжилтад хүрнэ.</div><div><br></div><div>“Өрөг.мн” контент сайтыг хамтран үүсгэн байгуулагчдын нэг, сэтгүүлч Б.Болорчимэгийн “Бизнес өрөг: Эргэлт хийх боломж” ном чухам л дээрх агуулгыг дотроо цогцлоожээ. Тус номд шинэ үеийн шилдэг 30 захирлын бизнесийн салбарт хөл тавих болсон эргэлтийн цэг, алдсан оносон амьдралын түүх, алдааг боломж болгож бүтээсэн ололт, буланд шахагдсан давчуу үеийг амжилт болгон эргүүлсэн түүхүүд бий. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">АЛЬ ЦЭГЭЭС НЬ ЭХЛЭВЭЛ АМТТАЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Сэтгүүлч Б.Болорчимэг 2014 оноос “Бизнес өрөг” нэвтрүүлгээ эхлүүлж 100 гаруй үндсэн зочин, 300 гаруй зочин хөтлөгчтэй ярилцжээ. Үүн дунд АНУ-ын дөрвөн хотод ажиллаж, бизнес эрхэлж буй Монголчуудаа ч багтааж амжсан байна. Харин тухайн зочдын залууст өгөх үнэтэй зөвлөгөө, хэзээд үл хуучрах зөвлөмжүүдийг зөвхөн видео хэлбэрээр үлдээх нь тун хайран санагдсан учир эл номыг бүтээх сэдэл төрснийг өмнөтгөл үгэндээ дурдсаныг онцлууштай. <br>Уг номын бүтцийг хоёр тусдаа агуулгад хувааж болно.</p><p><b>Нэгдүгээрт:</b> Бизнес эрхлэгчдийн туршлага, боловсролыг эхэнд тавьсан зөв алхам, хийсэн алхамдаа хариуцлагатай хандах чанар, хийж буй зүйлээсээ өөрийг хүсэж эхлэх амьдралын мөчлөг дээр гаргасан шийдвэр зэргийг багтаах хувь хүний дурсамж, хэн бүхэнд яриад байдаггүй тэр түүх юм.</p><p><b>Хоёрдугаарт: </b>Хувь хүн бүрийн туулсан түүхийн ард “Мэдлэг нэмэрлэх санаа” бүхий дэд гарчигт зангидсан хавсралт хэсэг бий. Энэ нь тухайн бизнес эрхлэгч, амжилттай яваа хүмүүсийн бүдэрч унасан алдаанаас босож ирсэн туршлагаараа олж авсан бусдад хэлэх зөвлөгөө, эшлэл үгс багтана. Үүнийг нийтлэл, бичвэр бүрийн төгсгөлд хавсаргаж оруулснаараа номын агуулгыг илүү зузаан, уншигч түүнээс авч болох шимийг хэдэн дахин амттай болгож өгчээ.</p><p>Тус бүтээлд “Эрсдэл даах хүч”, “Итгэл даах чөтгөр”, “Туршлагажсан алгоритмч”, “Монголоо чирэх мотор”, “Тэрбумтан үсчин”, “Төгс гүйцэтгэгч” зэрэг бизнесийн салбарт өөр, өөрсдийн түүхийг бүтээхээс гадна нийгэмд хэрэгтэй үнэ цэнийг бий болгож чадсан эрхмүүдийн тухай өгүүлнэ.</p><p>Ер нь үнэ цэн гэхээр ихэнх хүмүүс ээж аав, элгэн нутаг гэх мэтээр ойлгодог. Гэвч энэ бол хувь хүний хайрладаг зүйлс. Харин үнэ цэн гэдэг нь өөрт болоод өрөөлд хэрэгтэй зүйлийг л тодорхойлж буй нэршил. Тийм үнэ цэнийг бий болгож чадсан хүмүүсийн түүхийг яг аль цэгээс нь эхлэвэл амттай байх вэ? Хариулт нь энэ гурван цэгний араас хөврөнө... <br></p> <blockquote><p></p><p class="MsoNormal" align="center"><i><b>“Амжилтад хүрэх нууц жор гэж байхгүй. <br> Тэр нууц жор нь ТА ӨӨРӨӨ ЮМ...”</b></i></p><p class="MsoNormal" align="center"><i><a href="https://isee.mn/n/29785" target="_blank">"Бизнес өрөг: Эргэлт хийх боломж"</a></i></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/e168f6bf17c674843f9d7aaf5c54de3d.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"></h3><p class="MsoNormal" style="text-align:justify;line-height:150%"><b><span lang="MN" style='font-size:12.0pt; mso-bidi-font-size:11.0pt;line-height:150%;font-family:"Arial","sans-serif"; mso-ansi-language:MN'><br></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align:justify;line-height:150%"><b><span lang="MN" style='font-size:12.0pt; mso-bidi-font-size:11.0pt;line-height:150%;font-family:"Arial","sans-serif"; mso-ansi-language:MN'>ӨӨРТЭЙГӨӨ ЯРИЛЦАХУЙ - ЗӨРЧИЛДӨХҮЙ<o:p></o:p></span></b></p><p></p><p>Та өөртэйгөө нэг ч удаа болов ярилцаж, дараа нь зөрчилдөж үзсэн үү? Ихэнх нь “тийм” гэж хариулах биз. Тэгвэл асуултаа “Жинхнээсээ ярилцаж чаддаг уу?” болгоод өөрчилж үзье. Нэг ёсондоо өөрийгөө сонсож, амьдралаа шийдвэрлэх чухал алхмын эхэнд байгаагаа гэнэт сэхээрэх үед хэрхэх бол.</p><p>Уг номд орсон эрхмүүд аав, ээжийнхээ үлдээсэн өв хөрөнгөөр туйлж юм уу башир аргаар бизнесээ хөл дээр нь босгож, гадаад орны тендер будлиулж явсангүй. Хариуцлгаа ухамсарлаж, өөрсдийн нөөц боломж, хүчийг шавхаж чадсан бизнес эрхлэгчдийн ихэнх нь өөртэйгөө ярилцаж, басхүү зөрчилдөсний хүчинд шинэ шийдэл, гаргалгааг олж бусдад илүү өгөөжтэй, нийгэмд саруулхан орон зайг эзлэх үнэ цэнийг бий болгож чаджээ. Энэ мэт олон жишээг “Хариултыг нь мэдэх томъёочин”, “Дэлхийд үнэлэгдсэн хөдөлмөр”, “Санхүүгийн салбарын ноён нуруу” зэрэг түүхүүдээс харж болно.</p><p>Тэд хийж буй ажлынхаа хажуугаар үргэлж шинийг эрэлхийлж, цаашид яах ёстойг өөрөөсөө асууж, өөртөө буулт хийж, заримдаа тэрсэлдэж, бүх юмаа дэнчин тавьж байж өнөөдрийн амжилтад хүрэх шийдвэрийг гаргасан юм. Бүхий л зүйлс аз жаргалтай байж, шулуун дардан замаар урагшлахгүй. Заримдаа гаргасан шийдвэр тань буруу санагдах нь бий. Гэвч хэдэн хоног, сар, жилийн дараа тэрхүү шийдвэр нь хамгийн зөв байснаар барахгүй таны төсөөлөлд багтаагүй үр өгөөжийг гар дээр тавих боломжтойг шинэ үеийн шилдэг захирлуудын түүх уншигчдад нээж харуулна. <br></p> <blockquote><p></p><p><b>“Буруу гэж бодож байсан шийдвэр магадгүй амьдралыг чинь өөрчлөх зөв шийдвэр ч байж болох”.</b></p><p>“<a href="https://www.youtube.com/watch?v=x3UnrE96w20" target="_blank">Санхүүгийн салбарын ноён нуруу</a>” 215-р тал <br></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">АЗ БА БОЛОМЖ ХОЁРЫН НИЙЛЭМЖ</h3><p></p><p>Хүн бүрт боломж нээлттэй. Харин бүгдэд аз тохиогоод байдаггүй. Гэхдээ зарим нь өөрт тохиосон боломжийг шүүрч авалгүй хоцорчихоод надад аз тохиосонгүй гэж гомдоллох нь бий. Тэгээд ч зүгээр суусан нэгэн рүү аз гэдэг зүйл шууд л нисээд оччихдог юм биш. Нэгэн жишээ авъя:</p><p><i>“...Хэд хэдэн удаа брэндүүд рүү албан ёсоор салбарыг нь нээх хүсэлт илгээсэн ч Монголыг тоохгүй л байж. Харин дэлхийн тэрбумтан <a href="https://360wiki.ru/wiki/Luciano_Benetton" target="_blank">Лучиано Бенеттон</a> хувийн онгоцоороо 2007 онд Монголд аялахаар ирэхдээ тэдний жуулчны баазад буудаллаж, танилцах боломж гарчээ. Магадгүй Монгол орны тухай судалж, мэдээлэл харж явсан л байсан байх. Их өндөр сэтгэгдэлтэй буцаж гэнэ. Аялал жуулчлал эрхэлдэг атлаа хувцасны брэнд сонирхож байгааг нь гайхан асууж, юу хийж чадахыг нь яриулаад л байсан нь хамтрагч болох эсэхээ судалж байсан нь тэр аж. Сэтгэгдэл үлдээж, эргэж холбогдсоноор Н.Оюунбат Италийн алдарт <a href="https://360wiki.ru/wiki/Benetton_Group" target="_blank">Бэннэттон брэнд</a>ийг оруулж ирэх эрх авч чаджээ”.</i><b> \|“Бизнес өрөг” 81-р тал\|</b></p><p>Энэ бол “Промон трэйд” ХХК-ийн захирал Н.Оюунбатын сонирхолтой олон түүхийн нэг. Магадгүй хамгийн гүн сэтгэгдэл үлдээж, амьдралд нь гарсан эргэлтүүдийн онцгой нь болсон дурсамж ч байж мэднэ. Гол нь энэ жишээнээс нэг зүйл тодорхой харагдаж байна. Дэлхийн тэрбумтан <a href="https://360wiki.ru/wiki/Luciano_Benetton" target="_blank">Лучиано Беннеттон </a>тэдний жуулчны баазыг сонгож зочилсон нь азтай хэрэг байлаа гэж бодоё. Гэхдээ Н.Оюунбат түүнтэй танилцаж чадаагүй, хувцасны брэндийн талаарх мэдлэггүй байсан бол яах вэ? Үүнээс гадны тэдний жуулчны бааз дэлхийн тэрбумтан зочлох хэмжээний үйл ажиллагаа нь тэлсэн, чанартай байгаагүй бол гэх асуудал ч сөхөгдөнө. Түүнд хэдийгээр азтай хэрэг тохиосон байлаа гэхэд Н.Оюунбат захирал боломжийг огт алдаагүй юм. Басхүү тэр юу ч хийхгүй, өөр соёл үйлчилгээг нэвтрүүлэх тухай ямар ч бодолгүй явсан бол аз ба боломж хоёрын нийлэмжийн сонгодог жишээ болсон түүний энэ түүх бичигдэхгүй байлаа. <br>Цааш нь нуршихаас илүүтэй түүний хэлсэн үгийг энд эш татан оруулъя.</p><p><i>“Арчаатай байна гэдэг чухал. Сурах боломж их байгаа үед, залхуурч хэвтэх эрх байхгүй. Бидний үеийнхэн амралт гэж мэдэхгүйгээр л ажиллаж ирсэн. Одоо ч би бараг амардаггүй. Чи амраад л, баясаад, зугаацаад л байвал таны амьдрал уруудаад л байна гэсэн үг. Чи ядраад л зүдрээд л амжилттай байгаад л байвал таны амьдрал цаагуураа дээшлээд л байна гэсэн сайхан үгийг л мөрдлөг болгож ирсэн дээ”. <b>\|“Бизнес өрөг” 88-р тал\|</b></i></p><p>Үүнээс үзэхэд зөвхөн аз, боломж хоёрын нийлэмжээс гадна хөдөлмөр хамгийн чухал гэдгийг санууштай. Тус номд орсон хүн бүр хөдөлмөрийнхөө үр шимийг хүртэснээр энэ өндөрлөгт зогсож буй. Гэхдээ тэд зүгээр зогсож, эсвэл захирлынхаа суудал дээр үүрэглэж суугаад байгаа юм биш. Дахин хөдөлмөрлөсөөр л буй. <br></p> <blockquote><p></p><p><b>“Олон хүний амжилтын нууц зөвхөн хөдөлмөр байдаг”</b></p><p><a href="https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=685201051636583&id=547968078693215&_rdr" target="_blank">“Төгс” гүйцэтгэгч</a> 357-р тал <br></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/6dff92ee0e03913600b4db46a2e19d15.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ӨРӨГ ХӨРӨГ БОЛОХ НЬ</h3><p></p><p>Хүн бүрийн түүх өөр. Яг адилхан замаар алхаж ирсэн ч тэс ондоогоор бичигдэх хувьтай байдаг. Тиймээс ярилцаж буй хүнийхээ гарт буй амжилтынх нь алтан түлхүүрийн тухай бус амжилтын үүдийг ойлголсон тэр л зүйлийг нээж, уншигчдад хүргэх нь чухал. Харин тэгэхийн тулд нээлттэй ярилцахаас гадна аль үед хамгийн чухал асуултыг тавих вэ? Учир нь “Бизнес өрөг” номд орсон хүмүүсийн хувьд тэр болгон нийгэмд ил, нээлттэй хариулаад байдаггүй амьдралынхаа түүхийг хүүрнэсэн нь олон.</p><p>Жишээлбэл: <a href="https://www.youtube.com/watch?v=1SBa4G9uI9c" target="_blank">MCS группийн дэд Ерөнхийлөгч Д.Энхтүвшин</a> олон хүүхдээ тэжээхийн тулд өдөр бүр тасралтгүй ажиллаж буй аав, ээждээ дэм болохын тулд цагдаа нарт хөөгдөн байж зах дээр мантуун бууз зардаг байж. Мөн амжилттай яваа үедээ хүнд өвдөж, “Гуравхан сарын нас үлдсэн” гэх эмчийн үгийг сонсоод гэрсээлэлээ хүртэл бичив байв. Харин <a href="https://www.youtube.com/watch?v=76Ym1nSgNjY" target="_blank">дуучин Ука</a> /Д.Уламбаяр/ багадаа Чехын гутлын үйлдвэрт эгчийнхээ оронд ажиллаж 500 гутлын өсгийний ар тал оёх нормыг 1200 хүргэн давуулан биелүүлж байв. Гэтэл насанд хүрээгүй хүүхэд ажиллуулсан хэмээн эгчийг нь торгож, тэрээр монгол руугаа буцахаар болжээ. Үүнээс гадна <a href="https://www.youtube.com/watch?v=0-YBkPUeh9A" target="_blank">“Лантуун дохио” ТББ-ын үүсгэн байгуулагч Ч.Ганжавхлан</a> шокноос үүдэлтэй эмгэгээр зовж явсныг, <a href="https://www.youtube.com/watch?v=8ZbifWPYlpI" target="_blank">“Эко бють халгай компани”-ийн захирал Т.Оюунжаргал</a> “Сөүл салон”-ы цэвэрлэгчээс ажлын гараагаа эхэлсэн бөгөөд цалин нь хүрэлцдэггүй тул аарц буцалгаж ажлынхандаа зардаг байсан зэрэг олон өнгийн түүх бий.</p><p>Мэдээж тэд энэ бүхнийгээ цаг мөч бүрт уудлан ярьж, дурын сэтгүүлчдэд нээлттэй хариулт өгөөд байхгүй. Учир нь энэ тэдний үнэтэй дурсамж. Амьдралынхаа үнэтэй дурсамжийг хүмүүс үргэлж нандигнадаг билээ. Б.Болорчимэг сэтгүүлч тэдний нандин дурсамжийг уудалж гаргаж ирснээс гадна амьдралынх нь чухал мөчлөг үеүдтэй чадамгай холбож чадсан нь “Өрөг”-ийн ярилцлагыг “Хөрөг” болгожээ. Хөрөг бичихэд хамгийн чухал тухайн хүнээ сайтар ойлгодог байх хэрэгтэй. Тэр ойлгож, тэд ч ойлголцож чадсан ийм л үнэ цэнтэй түүхүүдийг уншихаас хэн татгалзана гэж. Би лав үгүй. <br></p> <blockquote><p></p><p class="MsoNormal" align="center"><i>“Хүн бүр бизнес эрхлэгч болох албагүй, баяжих хүсэлгүй ч байж болох. Харин өөрийнхөө байх ёстой, цагаа зарцуулж хувь нэмрээ оруулж чадах ажлаа сонгодог”. </i></p><p class="MsoNormal" align="center"><i><b><a href="https://www.youtube.com/watch?v=A3aXKHdaI7c" target="_blank">“Зөвийн дарангуйлагч” </a>289 – р тал</b></i></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote> </div>	Цаг хугацаа бүхнийг өөрчилнө гэдэг. Мэдээж энэ нь нэлээд өргөн утга агуулгатай. Харин цаг хугацаа таны амьдралыг өөрчилнө гэдэгт итгэж гараа хумхин суувал зөвхөн хоосон итгэлтэйгээ л хоцрох болно. Тиймээс боломжийг алдалгүй ашиглаж, зоригтой шийдвэр гаргаж, хөдөлмөр боловсрол хоёрын нэгтгэлээр амьдралынхаа өөр цаг үеийг бүтээж, амжилтад хүрнэ. “Өрөг.мн” контент сайтыг хамтран үүсгэн байгуулагчдын нэг, сэтгүүлч Б.Болорчимэгийн “Бизнес өрөг: Эргэлт хийх боломж” ном чухам л дээрх агуулгыг дотроо цогцлоожээ. Тус номд шинэ үеийн шилдэг 30 захирлын бизнесийн салбарт хөл тавих болсон эргэлтийн цэг, алдсан оносон амьдралын түүх, алдааг боломж болгож бүтээсэн ололт, буланд шахагдсан давчуу үеийг амжилт болгон эргүүлсэн түүхүүд бий. АЛЬ ЦЭГЭЭС НЬ ЭХЛЭВЭЛ АМТТАЙ ВЭ? Сэтгүүлч Б.Болорчимэг 2014 оноос “Бизнес өрөг” нэвтрүүлгээ эхлүүлж 100 гаруй үндсэн зочин, 300 гаруй зочин хөтлөгчтэй ярилцжээ. Үүн дунд АНУ-ын дөрвөн хотод ажиллаж, бизнес эрхэлж буй Монголчуудаа ч багтааж амжсан байна. Харин тухайн зочдын залууст өгөх үнэтэй зөвлөгөө, хэзээд үл хуучрах зөвлөмжүүдийг зөвхөн видео хэлбэрээр үлдээх нь тун хайран санагдсан учир эл номыг бүтээх сэдэл төрснийг өмнөтгөл үгэндээ дурдсаныг онцлууштай. Уг номын бүтцийг хоёр тусдаа агуулгад хувааж болно. Нэгдүгээрт: Бизнес эрхлэгчдийн туршлага, боловсролыг эхэнд тавьсан зөв алхам, хийсэн алхамдаа хариуцлагатай хандах чанар, хийж буй зүйлээсээ өөрийг хүсэж эхлэх амьдралын мөчлөг дээр гаргасан шийдвэр зэргийг багтаах хувь хүний дурсамж, хэн бүхэнд яриад байдаггүй тэр түүх юм. Хоёрдугаарт: Хувь хүн бүрийн туулсан түүхийн ард “Мэдлэг нэмэрлэх санаа” бүхий дэд гарчигт зангидсан хавсралт хэсэг бий. Энэ нь тухайн бизнес эрхлэгч, амжилттай яваа хүмүүсийн бүдэрч унасан алдаанаас босож ирсэн туршлагаараа олж авсан бусдад хэлэх зөвлөгөө, эшлэл үгс багтана. Үүнийг нийтлэл, бичвэр бүрийн төгсгөлд хавсаргаж оруулснаараа номын агуулгыг илүү зузаан, уншигч түүнээс авч болох шимийг хэдэн дахин амттай болгож өгчээ. Тус бүтээлд “Эрсдэл даах хүч”, “Итгэл даах чөтгөр”, “Туршлагажсан алгоритмч”, “Монголоо чирэх мотор”, “Тэрбумтан үсчин”, “Төгс гүйцэтгэгч” зэрэг бизнесийн салбарт өөр, өөрсдийн түүхийг бүтээхээс гадна нийгэмд хэрэгтэй үнэ цэнийг бий болгож чадсан эрхмүүдийн тухай өгүүлнэ. Ер нь үнэ цэн гэхээр ихэнх хүмүүс ээж аав, элгэн нутаг гэх мэтээр ойлгодог. Гэвч энэ бол хувь хүний хайрладаг зүйлс. Харин үнэ цэн гэдэг нь өөрт болоод өрөөлд хэрэгтэй зүйлийг л тодорхойлж буй нэршил. Тийм үнэ цэнийг бий болгож чадсан хүмүүсийн түүхийг яг аль цэгээс нь эхлэвэл амттай байх вэ? Хариулт нь энэ гурван цэгний араас хөврөнө... “Амжилтад хүрэх нууц жор гэж байхгүй. Тэр нууц жор нь ТА ӨӨРӨӨ ЮМ...” "Бизнес өрөг: Эргэлт хийх боломж" Unread Media ӨӨРТЭЙГӨӨ ЯРИЛЦАХУЙ - ЗӨРЧИЛДӨХҮЙ Та өөртэйгөө нэг ч удаа болов ярилцаж, дараа нь зөрчилдөж үзсэн үү? Ихэнх нь “тийм” гэж хариулах биз. Тэгвэл асуултаа “Жинхнээсээ ярилцаж чаддаг уу?” болгоод өөрчилж үзье. Нэг ёсондоо өөрийгөө сонсож, амьдралаа шийдвэрлэх чухал алхмын эхэнд байгаагаа гэнэт сэхээрэх үед хэрхэх бол. Уг номд орсон эрхмүүд аав, ээжийнхээ үлдээсэн өв хөрөнгөөр туйлж юм уу башир аргаар бизнесээ хөл дээр нь босгож, гадаад орны тендер будлиулж явсангүй. Хариуцлгаа ухамсарлаж, өөрсдийн нөөц боломж, хүчийг шавхаж чадсан бизнес эрхлэгчдийн ихэнх нь өөртэйгөө ярилцаж, басхүү зөрчилдөсний хүчинд шинэ шийдэл, гаргалгааг олж бусдад илүү өгөөжтэй, нийгэмд саруулхан орон зайг эзлэх үнэ цэнийг бий болгож чаджээ. Энэ мэт олон жишээг “Хариултыг нь мэдэх томъёочин”, “Дэлхийд үнэлэгдсэн хөдөлмөр”, “Санхүүгийн салбарын ноён нуруу” зэрэг түүхүүдээс харж болно. Тэд хийж буй ажлынхаа хажуугаар үргэлж шинийг эрэлхийлж, цаашид яах ёстойг өөрөөсөө асууж, өөртөө буулт хийж, заримдаа тэрсэлдэж, бүх юмаа дэнчин тавьж байж өнөөдрийн амжилтад хүрэх шийдвэрийг гаргасан юм. Бүхий л зүйлс аз жаргалтай байж, шулуун дардан замаар урагшлахгүй. Заримдаа гаргасан шийдвэр тань буруу санагдах нь бий. Гэвч хэдэн хоног, сар, жилийн дараа тэрхүү шийдвэр нь хамгийн зөв байснаар барахгүй таны төсөөлөлд багтаагүй үр өгөөжийг гар дээр тавих боломжтойг шинэ үеийн шилдэг захирлуудын түүх уншигчдад нээж харуулна. “Буруу гэж бодож байсан шийдвэр магадгүй амьдралыг чинь өөрчлөх зөв шийдвэр ч байж болох”. “ Санхүүгийн салбарын ноён нуруу ” 215-р тал Unread Media АЗ БА БОЛОМЖ ХОЁРЫН НИЙЛЭМЖ Хүн бүрт боломж нээлттэй. Харин бүгдэд аз тохиогоод байдаггүй. Гэхдээ зарим нь өөрт тохиосон боломжийг шүүрч авалгүй хоцорчихоод надад аз тохиосонгүй гэж гомдоллох нь бий. Тэгээд ч зүгээр суусан нэгэн рүү аз гэдэг зүйл шууд л нисээд оччихдог юм биш. Нэгэн жишээ авъя: “...Хэд хэдэн удаа брэндүүд рүү албан ёсоор салбарыг нь нээх хүсэлт илгээсэн ч Монголыг тоохгүй л байж. Харин дэлхийн тэрбумтан Лучиано Бенеттон хувийн онгоцоороо 2007 онд Монголд аялахаар ирэхдээ тэдний жуулчны баазад буудаллаж, танилцах боломж гарчээ. Магадгүй Монгол орны тухай судалж, мэдээлэл харж явсан л байсан байх. Их өндөр сэтгэгдэлтэй буцаж гэнэ. Аялал жуулчлал эрхэлдэг атлаа хувцасны брэнд сонирхож байгааг нь гайхан асууж, юу хийж чадахыг нь яриулаад л байсан нь хамтрагч болох эсэхээ судалж байсан нь тэр аж. Сэтгэгдэл үлдээж, эргэж холбогдсоноор Н.Оюунбат Италийн алдарт Бэннэттон брэнд ийг оруулж ирэх эрх авч чаджээ”. \|“Бизнес өрөг” 81-р тал\| Энэ бол “Промон трэйд” ХХК-ийн захирал Н.Оюунбатын сонирхолтой олон түүхийн нэг. Магадгүй хамгийн гүн сэтгэгдэл үлдээж, амьдралд нь гарсан эргэлтүүдийн онцгой нь болсон дурсамж ч байж мэднэ. Гол нь энэ жишээнээс нэг зүйл тодорхой харагдаж байна. Дэлхийн тэрбумтан Лучиано Беннеттон тэдний жуулчны баазыг сонгож зочилсон нь азтай хэрэг байлаа гэж бодоё. Гэхдээ Н.Оюунбат түүнтэй танилцаж чадаагүй, хувцасны брэндийн талаарх мэдлэггүй байсан бол яах вэ? Үүнээс гадны тэдний жуулчны бааз дэлхийн тэрбумтан зочлох хэмжээний үйл ажиллагаа нь тэлсэн, чанартай байгаагүй бол гэх асуудал ч сөхөгдөнө. Түүнд хэдийгээр азтай хэрэг тохиосон байлаа гэхэд Н.Оюунбат захирал боломжийг огт алдаагүй юм. Басхүү тэр юу ч хийхгүй, өөр соёл үйлчилгээг нэвтрүүлэх тухай ямар ч бодолгүй явсан бол аз ба боломж хоёрын нийлэмжийн сонгодог жишээ болсон түүний энэ түүх бичигдэхгүй байлаа. Цааш нь нуршихаас илүүтэй түүний хэлсэн үгийг энд эш татан оруулъя. “Арчаатай байна гэдэг чухал. Сурах боломж их байгаа үед, залхуурч хэвтэх эрх байхгүй. Бидний үеийнхэн амралт гэж мэдэхгүйгээр л ажиллаж ирсэн. Одоо ч би бараг амардаггүй. Чи амраад л, баясаад, зугаацаад л байвал таны амьдрал уруудаад л байна гэсэн үг. Чи ядраад л зүдрээд л амжилттай байгаад л байвал таны амьдрал цаагуураа дээшлээд л байна гэсэн сайхан үгийг л мөрдлөг болгож ирсэн дээ”. \|“Бизнес өрөг” 88-р тал\| Үүнээс үзэхэд зөвхөн аз, боломж хоёрын нийлэмжээс гадна хөдөлмөр хамгийн чухал гэдгийг санууштай. Тус номд орсон хүн бүр хөдөлмөрийнхөө үр шимийг хүртэснээр энэ өндөрлөгт зогсож буй. Гэхдээ тэд зүгээр зогсож, эсвэл захирлынхаа суудал дээр үүрэглэж суугаад байгаа юм биш. Дахин хөдөлмөрлөсөөр л буй. “Олон хүний амжилтын нууц зөвхөн хөдөлмөр байдаг” “Төгс” гүйцэтгэгч 357-р тал Unread Media ӨРӨГ ХӨРӨГ БОЛОХ НЬ Хүн бүрийн түүх өөр. Яг адилхан замаар алхаж ирсэн ч тэс ондоогоор бичигдэх хувьтай байдаг. Тиймээс ярилцаж буй хүнийхээ гарт буй амжилтынх нь алтан түлхүүрийн тухай бус амжилтын үүдийг ойлголсон тэр л зүйлийг нээж, уншигчдад хүргэх нь чухал. Харин тэгэхийн тулд нээлттэй ярилцахаас гадна аль үед хамгийн чухал асуултыг тавих вэ? Учир нь “Бизнес өрөг” номд орсон хүмүүсийн хувьд тэр болгон нийгэмд ил, нээлттэй хариулаад байдаггүй амьдралынхаа түүхийг хүүрнэсэн нь олон. Жишээлбэл: MCS группийн дэд Ерөнхийлөгч Д.Энхтүвшин олон хүүхдээ тэжээхийн тулд өдөр бүр тасралтгүй ажиллаж буй аав, ээждээ дэм болохын тулд цагдаа нарт хөөгдөн байж зах дээр мантуун бууз зардаг байж. Мөн амжилттай яваа үедээ хүнд өвдөж, “Гуравхан сарын нас үлдсэн” гэх эмчийн үгийг сонсоод гэрсээлэлээ хүртэл бичив байв. Харин дуучин Ука /Д.Уламбаяр/ багадаа Чехын гутлын үйлдвэрт эгчийнхээ оронд ажиллаж 500 гутлын өсгийний ар тал оёх нормыг 1200 хүргэн давуулан биелүүлж байв. Гэтэл насанд хүрээгүй хүүхэд ажиллуулсан хэмээн эгчийг нь торгож, тэрээр монгол руугаа буцахаар болжээ. Үүнээс гадна “Лантуун дохио” ТББ-ын үүсгэн байгуулагч Ч.Ганжавхлан шокноос үүдэлтэй эмгэгээр зовж явсныг, “Эко бють халгай компани”-ийн захирал Т.Оюунжаргал “Сөүл салон”-ы цэвэрлэгчээс ажлын гараагаа эхэлсэн бөгөөд цалин нь хүрэлцдэггүй тул аарц буцалгаж ажлынхандаа зардаг байсан зэрэг олон өнгийн түүх бий. Мэдээж тэд энэ бүхнийгээ цаг мөч бүрт уудлан ярьж, дурын сэтгүүлчдэд нээлттэй хариулт өгөөд байхгүй. Учир нь энэ тэдний үнэтэй дурсамж. Амьдралынхаа үнэтэй дурсамжийг хүмүүс үргэлж нандигнадаг билээ. Б.Болорчимэг сэтгүүлч тэдний нандин дурсамжийг уудалж гаргаж ирснээс гадна амьдралынх нь чухал мөчлөг үеүдтэй чадамгай холбож чадсан нь “Өрөг”-ийн ярилцлагыг “Хөрөг” болгожээ. Хөрөг бичихэд хамгийн чухал тухайн хүнээ сайтар ойлгодог байх хэрэгтэй. Тэр ойлгож, тэд ч ойлголцож чадсан ийм л үнэ цэнтэй түүхүүдийг уншихаас хэн татгалзана гэж. Би лав үгүй. “Хүн бүр бизнес эрхлэгч болох албагүй, баяжих хүсэлгүй ч байж болох. Харин өөрийнхөө байх ёстой, цагаа зарцуулж хувь нэмрээ оруулж чадах ажлаа сонгодог”. “Зөвийн дарангуйлагч” 289 – р тал Unread Media	Цаг хугацаа бүхнийг өөрчилнө гэдэг. Мэдээж энэ нь нэлээд өргөн утга агуулгатай. Харин цаг хугацаа таны амьдралыг өөрчилнө гэдэгт итгэж гараа хумхин суувал зөвхөн хоосон итгэлтэйгээ л хоцрох болно. Тиймээс боломжийг алдалгүй ашиглаж, зоригтой шийдвэр гаргаж, хөдөлмөр боловсрол хоёрын нэгтгэлээр амьдралынхаа өөр цаг үеийг бүтээж, амжилтад хүрнэ. “Өрөг.мн” контент сайтыг хамтран үүсгэн байгуулагчдын нэг, сэтгүүлч Б.Болорчимэгийн “Бизнес өрөг: Эргэлт хийх боломж” ном чухам л дээрх агуулгыг дотроо цогцлоожээ. Тус номд шинэ үеийн шилдэг 30 захирлын бизнесийн салбарт хөл тавих болсон эргэлтийн цэг, алдсан оносон амьдралын түүх, алдааг боломж болгож бүтээсэн ололт, буланд шахагдсан давчуу үеийг амжилт болгон эргүүлсэн түүхүүд бий. ### АЛЬ ЦЭГЭЭС НЬ ЭХЛЭВЭЛ АМТТАЙ ВЭ? Сэтгүүлч Б.Болорчимэг 2014 оноос “Бизнес өрөг” нэвтрүүлгээ эхлүүлж 100 гаруй үндсэн зочин, 300 гаруй зочин хөтлөгчтэй ярилцжээ. Үүн дунд АНУ-ын дөрвөн хотод ажиллаж, бизнес эрхэлж буй Монголчуудаа ч багтааж амжсан байна. Харин тухайн зочдын залууст өгөх үнэтэй зөвлөгөө, хэзээд үл хуучрах зөвлөмжүүдийг зөвхөн видео хэлбэрээр үлдээх нь тун хайран санагдсан учир эл номыг бүтээх сэдэл төрснийг өмнөтгөл үгэндээ дурдсаныг онцлууштай. Уг номын бүтцийг хоёр тусдаа агуулгад хувааж болно. Нэгдүгээрт: Бизнес эрхлэгчдийн туршлага, боловсролыг эхэнд тавьсан зөв алхам, хийсэн алхамдаа хариуцлагатай хандах чанар, хийж буй зүйлээсээ өөрийг хүсэж эхлэх амьдралын мөчлөг дээр гаргасан шийдвэр зэргийг багтаах хувь хүний дурсамж, хэн бүхэнд яриад байдаггүй тэр түүх юм. Хоёрдугаарт: Хувь хүн бүрийн туулсан түүхийн ард “Мэдлэг нэмэрлэх санаа” бүхий дэд гарчигт зангидсан хавсралт хэсэг бий. Энэ нь тухайн бизнес эрхлэгч, амжилттай яваа хүмүүсийн бүдэрч унасан алдаанаас босож ирсэн туршлагаараа олж авсан бусдад хэлэх зөвлөгөө, эшлэл үгс багтана. Үүнийг нийтлэл, бичвэр бүрийн төгсгөлд хавсаргаж оруулснаараа номын агуулгыг илүү зузаан, уншигч түүнээс авч болох шимийг хэдэн дахин амттай болгож өгчээ. Тус бүтээлд “Эрсдэл даах хүч”, “Итгэл даах чөтгөр”, “Туршлагажсан алгоритмч”, “Монголоо чирэх мотор”, “Тэрбумтан үсчин”, “Төгс гүйцэтгэгч” зэрэг бизнесийн салбарт өөр, өөрсдийн түүхийг бүтээхээс гадна нийгэмд хэрэгтэй үнэ цэнийг бий болгож чадсан эрхмүүдийн тухай өгүүлнэ. Ер нь үнэ цэн гэхээр ихэнх хүмүүс ээж аав, элгэн нутаг гэх мэтээр ойлгодог. Гэвч энэ бол хувь хүний хайрладаг зүйлс. Харин үнэ цэн гэдэг нь өөрт болоод өрөөлд хэрэгтэй зүйлийг л тодорхойлж буй нэршил. Тийм үнэ цэнийг бий болгож чадсан хүмүүсийн түүхийг яг аль цэгээс нь эхлэвэл амттай байх вэ? Хариулт нь энэ гурван цэгний араас хөврөнө... > *“Амжилтад хүрэх нууц жор гэж байхгүй. > Тэр нууц жор нь ТА ӨӨРӨӨ ЮМ...”* > > "Бизнес өрөг: Эргэлт хийх боломж" > > Unread Media ### ӨӨРТЭЙГӨӨ ЯРИЛЦАХУЙ - ЗӨРЧИЛДӨХҮЙ Та өөртэйгөө нэг ч удаа болов ярилцаж, дараа нь зөрчилдөж үзсэн үү? Ихэнх нь “тийм” гэж хариулах биз. Тэгвэл асуултаа “Жинхнээсээ ярилцаж чаддаг уу?” болгоод өөрчилж үзье. Нэг ёсондоо өөрийгөө сонсож, амьдралаа шийдвэрлэх чухал алхмын эхэнд байгаагаа гэнэт сэхээрэх үед хэрхэх бол. Уг номд орсон эрхмүүд аав, ээжийнхээ үлдээсэн өв хөрөнгөөр туйлж юм уу башир аргаар бизнесээ хөл дээр нь босгож, гадаад орны тендер будлиулж явсангүй. Хариуцлгаа ухамсарлаж, өөрсдийн нөөц боломж, хүчийг шавхаж чадсан бизнес эрхлэгчдийн ихэнх нь өөртэйгөө ярилцаж, басхүү зөрчилдөсний хүчинд шинэ шийдэл, гаргалгааг олж бусдад илүү өгөөжтэй, нийгэмд саруулхан орон зайг эзлэх үнэ цэнийг бий болгож чаджээ. Энэ мэт олон жишээг “Хариултыг нь мэдэх томъёочин”, “Дэлхийд үнэлэгдсэн хөдөлмөр”, “Санхүүгийн салбарын ноён нуруу” зэрэг түүхүүдээс харж болно. Тэд хийж буй ажлынхаа хажуугаар үргэлж шинийг эрэлхийлж, цаашид яах ёстойг өөрөөсөө асууж, өөртөө буулт хийж, заримдаа тэрсэлдэж, бүх юмаа дэнчин тавьж байж өнөөдрийн амжилтад хүрэх шийдвэрийг гаргасан юм. Бүхий л зүйлс аз жаргалтай байж, шулуун дардан замаар урагшлахгүй. Заримдаа гаргасан шийдвэр тань буруу санагдах нь бий. Гэвч хэдэн хоног, сар, жилийн дараа тэрхүү шийдвэр нь хамгийн зөв байснаар барахгүй таны төсөөлөлд багтаагүй үр өгөөжийг гар дээр тавих боломжтойг шинэ үеийн шилдэг захирлуудын түүх уншигчдад нээж харуулна. > “Буруу гэж бодож байсан шийдвэр магадгүй амьдралыг чинь өөрчлөх зөв шийдвэр ч байж болох”. > > “Санхүүгийн салбарын ноён нуруу” 215-р тал > > Unread Media ### АЗ БА БОЛОМЖ ХОЁРЫН НИЙЛЭМЖ Хүн бүрт боломж нээлттэй. Харин бүгдэд аз тохиогоод байдаггүй. Гэхдээ зарим нь өөрт тохиосон боломжийг шүүрч авалгүй хоцорчихоод надад аз тохиосонгүй гэж гомдоллох нь бий. Тэгээд ч зүгээр суусан нэгэн рүү аз гэдэг зүйл шууд л нисээд оччихдог юм биш. Нэгэн жишээ авъя: “...Хэд хэдэн удаа брэндүүд рүү албан ёсоор салбарыг нь нээх хүсэлт илгээсэн ч Монголыг тоохгүй л байж. Харин дэлхийн тэрбумтан Лучиано Бенеттон хувийн онгоцоороо 2007 онд Монголд аялахаар ирэхдээ тэдний жуулчны баазад буудаллаж, танилцах боломж гарчээ. Магадгүй Монгол орны тухай судалж, мэдээлэл харж явсан л байсан байх. Их өндөр сэтгэгдэлтэй буцаж гэнэ. Аялал жуулчлал эрхэлдэг атлаа хувцасны брэнд сонирхож байгааг нь гайхан асууж, юу хийж чадахыг нь яриулаад л байсан нь хамтрагч болох эсэхээ судалж байсан нь тэр аж. Сэтгэгдэл үлдээж, эргэж холбогдсоноор Н.Оюунбат Италийн алдарт Бэннэттон брэндийг оруулж ирэх эрх авч чаджээ”. \|“Бизнес өрөг” 81-р тал\| Энэ бол “Промон трэйд” ХХК-ийн захирал Н.Оюунбатын сонирхолтой олон түүхийн нэг. Магадгүй хамгийн гүн сэтгэгдэл үлдээж, амьдралд нь гарсан эргэлтүүдийн онцгой нь болсон дурсамж ч байж мэднэ. Гол нь энэ жишээнээс нэг зүйл тодорхой харагдаж байна. Дэлхийн тэрбумтан Лучиано Беннеттон тэдний жуулчны баазыг сонгож зочилсон нь азтай хэрэг байлаа гэж бодоё. Гэхдээ Н.Оюунбат түүнтэй танилцаж чадаагүй, хувцасны брэндийн талаарх мэдлэггүй байсан бол яах вэ? Үүнээс гадны тэдний жуулчны бааз дэлхийн тэрбумтан зочлох хэмжээний үйл ажиллагаа нь тэлсэн, чанартай байгаагүй бол гэх асуудал ч сөхөгдөнө. Түүнд хэдийгээр азтай хэрэг тохиосон байлаа гэхэд Н.Оюунбат захирал боломжийг огт алдаагүй юм. Басхүү тэр юу ч хийхгүй, өөр соёл үйлчилгээг нэвтрүүлэх тухай ямар ч бодолгүй явсан бол аз ба боломж хоёрын нийлэмжийн сонгодог жишээ болсон түүний энэ түүх бичигдэхгүй байлаа. Цааш нь нуршихаас илүүтэй түүний хэлсэн үгийг энд эш татан оруулъя. “Арчаатай байна гэдэг чухал. Сурах боломж их байгаа үед, залхуурч хэвтэх эрх байхгүй. Бидний үеийнхэн амралт гэж мэдэхгүйгээр л ажиллаж ирсэн. Одоо ч би бараг амардаггүй. Чи амраад л, баясаад, зугаацаад л байвал таны амьдрал уруудаад л байна гэсэн үг. Чи ядраад л зүдрээд л амжилттай байгаад л байвал таны амьдрал цаагуураа дээшлээд л байна гэсэн сайхан үгийг л мөрдлөг болгож ирсэн дээ”. \|“Бизнес өрөг” 88-р тал\| Үүнээс үзэхэд зөвхөн аз, боломж хоёрын нийлэмжээс гадна хөдөлмөр хамгийн чухал гэдгийг санууштай. Тус номд орсон хүн бүр хөдөлмөрийнхөө үр шимийг хүртэснээр энэ өндөрлөгт зогсож буй. Гэхдээ тэд зүгээр зогсож, эсвэл захирлынхаа суудал дээр үүрэглэж суугаад байгаа юм биш. Дахин хөдөлмөрлөсөөр л буй. > “Олон хүний амжилтын нууц зөвхөн хөдөлмөр байдаг”** > > “Төгс” гүйцэтгэгч 357-р тал > > Unread Media ### ӨРӨГ ХӨРӨГ БОЛОХ НЬ Хүн бүрийн түүх өөр. Яг адилхан замаар алхаж ирсэн ч тэс ондоогоор бичигдэх хувьтай байдаг. Тиймээс ярилцаж буй хүнийхээ гарт буй амжилтынх нь алтан түлхүүрийн тухай бус амжилтын үүдийг ойлголсон тэр л зүйлийг нээж, уншигчдад хүргэх нь чухал. Харин тэгэхийн тулд нээлттэй ярилцахаас гадна аль үед хамгийн чухал асуултыг тавих вэ? Учир нь “Бизнес өрөг” номд орсон хүмүүсийн хувьд тэр болгон нийгэмд ил, нээлттэй хариулаад байдаггүй амьдралынхаа түүхийг хүүрнэсэн нь олон. Жишээлбэл: MCS группийн дэд Ерөнхийлөгч Д.Энхтүвшин олон хүүхдээ тэжээхийн тулд өдөр бүр тасралтгүй ажиллаж буй аав, ээждээ дэм болохын тулд цагдаа нарт хөөгдөн байж зах дээр мантуун бууз зардаг байж. Мөн амжилттай яваа үедээ хүнд өвдөж, “Гуравхан сарын нас үлдсэн” гэх эмчийн үгийг сонсоод гэрсээлэлээ хүртэл бичив байв. Харин дуучин Ука /Д.Уламбаяр/ багадаа Чехын гутлын үйлдвэрт эгчийнхээ оронд ажиллаж 500 гутлын өсгийний ар тал оёх нормыг 1200 хүргэн давуулан биелүүлж байв. Гэтэл насанд хүрээгүй хүүхэд ажиллуулсан хэмээн эгчийг нь торгож, тэрээр монгол руугаа буцахаар болжээ. Үүнээс гадна “Лантуун дохио” ТББ-ын үүсгэн байгуулагч Ч.Ганжавхлан шокноос үүдэлтэй эмгэгээр зовж явсныг, “Эко бють халгай компани”-ийн захирал Т.Оюунжаргал “Сөүл салон”-ы цэвэрлэгчээс ажлын гараагаа эхэлсэн бөгөөд цалин нь хүрэлцдэггүй тул аарц буцалгаж ажлынхандаа зардаг байсан зэрэг олон өнгийн түүх бий. Мэдээж тэд энэ бүхнийгээ цаг мөч бүрт уудлан ярьж, дурын сэтгүүлчдэд нээлттэй хариулт өгөөд байхгүй. Учир нь энэ тэдний үнэтэй дурсамж. Амьдралынхаа үнэтэй дурсамжийг хүмүүс үргэлж нандигнадаг билээ. Б.Болорчимэг сэтгүүлч тэдний нандин дурсамжийг уудалж гаргаж ирснээс гадна амьдралынх нь чухал мөчлөг үеүдтэй чадамгай холбож чадсан нь “Өрөг”-ийн ярилцлагыг “Хөрөг” болгожээ. Хөрөг бичихэд хамгийн чухал тухайн хүнээ сайтар ойлгодог байх хэрэгтэй. Тэр ойлгож, тэд ч ойлголцож чадсан ийм л үнэ цэнтэй түүхүүдийг уншихаас хэн татгалзана гэж. Би лав үгүй. > “Хүн бүр бизнес эрхлэгч болох албагүй, баяжих хүсэлгүй ч байж болох. Харин өөрийнхөө байх ёстой, цагаа зарцуулж хувь нэмрээ оруулж чадах ажлаа сонгодог”. > > *“Зөвийн дарангуйлагч” 289 – р тал* > > Unread Media
https://unread.today/c/techworm-ford-kuga	Techworm	Burtguljin Enkhbat	2023-03-15T00:00:00	3 сарын 15, 2023	Төмөр хүлэг сонгохдоо таны мэдвэл зохих бүх зүйлс+ Адал явдлын шинэ хуудас FORD KUGA	<div class="article-body"> <p></p><p dir="ltr"><b>Адал явдал бvр зөвхөн нэг удаагийн гэнэтийн зvйл байдаггvй. Адал явдлыг 20 кг vvргэвч vvрээд аялалд гарах эсвэл зургаан сарын карьерын завсарлага авах vйл явдлаар тодорхойлох нь өрөөсгөл. Хотын хурц гэрлээс эхлээд уужим тэнгэр хvртэлх ямар ч газар, ямар ч цаг хугацаа, хором мoч бvр бидэнд шинэ адал явдлыг авчирдаг нь гайхалтай. </b></p><p dir="ltr"><b>Төмөр хүлгээ шинэчлэн гэр бүл, дотнын хүмүүстэйгээ холын аялалд гарах ч тэр чигтээ мартагдашгүй адал явдлыг бидэнд бэлэглэж байдаг шүү дээ. Тиймдээ ч шинэхэн нийтлэлээрээ бид адал явдал хийгээд ая тух бэлэглэх шинэ машины эрэлд гарсан хэн бүхэнд хэрэг болохуйц зөвлөгөөнүүдийг хүргэж байна. Машин гэдэг гэр бүлийн хувьд орон сууцтай эн дүйцэхүйц урт хугацааны хөрөнгө оруулалт учраас олон хүчин зүйлийг харгалзан үзэх нь чухал юм.</b></p><p dir="ltr"><b><br></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХАМГИЙН ТҮРҮҮНД ТӨСВӨӨ НЯГТЛАХ <div><br></div></h3><p></p><p>Мэдээж зах зээл дээр үй түмэн сонголт байгаа тул нэн тэргүүнд орлогын хэмжээндээ тохируулан хайлтын хүрээгээ нарийвчлах нь зүй. Хэрэв таны сонирхож буй машины брэнд монголд албан ёсны дистрибьютерийн газартай бол тодорхой хэмжээний урьдчилгаа төлөөд үлдсэн төлбөрөө урт хугацаанд хуваан төлөх боломжтой эсэхийг лавлаарай. Нэг дор бэлэн төлөлт хийхийн оронд энэхүү шийдэл нь танай гэр бүлд санхүүгийн хувьд дарамт учруулахааргүй харьцангуй уян хатан нөхцөл байх боломжтой.<br></p><p>Түүнчлэн шинэ машин худалдаж авахдаа бидний төдийлөн анзаардаггүй зардлуудын нэг бол засвар үйлчилгээ, үйлдвэрийн баталгаа, хөдөлгүүрийн онцлог зэрэг юм. Таны машинд ямарваа нэгэн асуудал үүсэхэд сэлбэг нь манай улсад хэр олдоцтой, албан ёсны засвар үйлчилгээний төв байгаа эсэх, хөдөлгүүр нь хот болон хөдөөд хэдий хэр бензин зарцуулдгийг дэлгэрэнгүй судлах нь худалдан авалтын дараах урсгал зардалд төлөвлөснөөс их хэмжээний мөнгө үрэхээс сэргийлэх юм шүү. Он хуучин машин байх тусмаа л анх худалдаж авах нь үнэ нь хямд байж магадгүй ч цаашид засвар үйлчилгээнд ойрхон орох гээд наад захын арчилгаа, анхаарал өндөр шаардана гэдгийг мартуузай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/5809b886cf9dba68a28f7039f8164a7c.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Машинаа шинэчлэхээр зорьж буй дийлэнх монгол гэр бүлийн хувьд манай орны хэт бартаат замд тохиромжтой, туулах чадвар өндөр, ашиглалтын зардал багатай, боломжийн үнэтэй гэх мэт шаардлагууд хамгийн түрүүнд бичигддэг. Тэгвэл Анридын зүгээс таны сонголтод Ford брэндийн KUGA суудлын автомашиныг санал болгож байна. Өдгөө дэлхий даяар 8900 гаруй борлуулалтын төвтэй "Ford" бол 120 жилийн туршид өөрсдийн түүхийг чанараар бичсэн, дэлхийн автомашины салбарын <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ford_Motor_Company" target="_blank">шилдэг тавт багтах</a> гигант компани.</p><p>Хотод ч, хөдөө ч аялах дуртай Монголчуудын онцлог хэрэглээнд зохицох, Америк технологийг Европ стандартад нийцүүлж Испани улсад үйлдвэрлэдэг FORD KUGA нь бат бөх байдал, технологийн шийдэл, тав тух, аюулгүй байдлын хамгийн шилдэг бүхнийг багтаасан Европт борлуулалтаараа тэргүүлэгч автомашинуудын нэг юм. 200 морины хүчтэй, 1.5l EcoBoost Single Turbo бензин хөдөлгүүр нь бага бензин зарцуулалтаар илүү их хүч гаргах чадалтай тул түлшний зардалд та санаа чилээх бараг л шаардлагагүй гэсэн үг. Дан дотоод шаталтын бензин хөдөлгүүртэй тул манай орны эрс тэс уур амьсгалд нэн тохиромжтой гэдгээрээ онцлогтой.</p><p>Сонирхуулахад, MSM Automotive-с <a href="https://www.facebook.com/fordmongolia" target="_blank">FORD KUGA</a> автомашин худалдан авсан харилцагчдадаа 4,000,000 төгрөгийн үнэ бүхий бэлгийн багцыг бэлэглэж байгаа юм. Багцад: </p><p dir="ltr">-Өвлийн дөрвөн дугуй</p><p dir="ltr">-Эхний жилийн жолоочийн хариуцлагын болон тээврийн хэрэгслийн даатгал</p><p dir="ltr">-Зээлийн хүүгийн шимтгэл, улсын бүртгэлийн холбогдох зардлууд, иж бүрэн шалавч, шаврын хаалт, 3 удаагийн үзлэг, оношилгоо</p><p dir="ltr">-100'000 км-ийн үйлдвэрийн баталгаа багтаж байна. </p><p>129 сая төгрөгийн үнэтэй тус машиныг та худалдан авахыг хүсвэл урьдчилгаа 10 хувийг төлөөд үлдэгдэл төлбөрөө 96 сарын хугацаатай, сарын 1.5 хувийн хүүтэй зээлээр төлөх боломжтой. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6ff95ae8584b40c7a3782469e9f9ef97.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>аМЬДРАЛЫН ХЭВ МАЯГТАА ТОХИРУУЛАХ</div></h3><p></p><p><br>Таныг ажлаас бусад үед чинь хаанаас олж болох вэ? Цанын баазад гулгах, бартаат дугуйн аялалд хамрагдах аль эсвэл гэр бүлээрээ хоттой ойрхон цэвэр агаарт гарах гээд орчин цагийн залуус чөлөөт цагтаа ажлаасаа дутахааргүй анхаарал хандуулах болсон. Тэгвэл таны худалдан авахаар төлөвлөж буй машин амьдралын хэв маягт тань бүрэн дүүрэн тохирч байгаа юу? </p><p>Хамгийн наад зах нь уулын дугуй, цанын хэрэгсэл ачих боломжтой ачааны мөр, гэр бvлээрээ хөдөө аялал хийхэд хүүхдийн тэрэг, тэжээвэр нохой, хоол хүнс асуудалгүй багтах ачааны зай, full time буюу дөрвөн дугуйгаараа мааждаг эсэхийг нягтлах нь чухал. Машин гэдэг гэр бүлийн хувьд орон сууцтай эн дүйцэхүйц урт хугацааны хөрөнгө оруулалт учраас дор хаяж ойрын таван жилдээ танай гэр бүл ам бүл нэмэх, хүүхдүүд чинь хэр том болох, зуслангийн байртай болох уу гээд зөвхөн өнөөдрийг бус ирээдүйгээ харж сонголт хийгээрэй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/53b6073db3360a24cb9fefb34a0225a6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ДЭВШИЛТЭТ ТЕХНОЛОГИ</div></h3><p></p><p>Мэдээжийн хэрэг их хотын ажил хэрэгч залуусын амьдралыг хөнгөвчлөх ухаалаг функц, шинэлэг технологигүйгээр орчин цагийн машиныг төсөөлшгүй. Kuga загварыг бидний зүгээс онцлох болсон гол шалтгаануудын нэг бол технологийн боломж. </p><p>Ухрах камер, автомат хурдны хайрцаг, эргэдэг араа солих хvрд зэрэг элементvvд нь таныг автомашинаа илvv амар хялбараар жолоодоход тусална. Мөн жолооны хvрд болон нэгдvгээр эгнээний суудал халаагчтай учраас өвлийн цагт тав тухтай жолоо барих боломжоор бүрэн хангах аж. Сохор бvсийн мэдрэгчээр тоноглогдсон тул таны зам дээрх хурдыг тохируулан түгжих нэмэлттэй.</p><p>Урд хэсгийн дэлгэцээ ашиглан google maps-ээр замын түгжрэл харах боломжтой төдийгүй apple car play&android auto-г төвөггүйхэн ашиглаж болох нь хэрэглэгчийн зүгээс тун таатай санагдсан шүү. Өө мартах шахлаа, та дахиж тамхины асаагууртаа usb цэнэглэгч залгаж, утсаа цэнэглэх шаардлагагүй. Kuga загварын утасгvй цэнэглэгч дэвсгэр нь ямар ч төрлийн төхөөрөмжийг нэмэлт кабелийн шаардлагагvйгээр цэнэглэдэг. Жижиг детайль мэт хэрнээ бидний өдөр тутмын амьдралд тун хэрэг болохуйц нэмэлт байгаа биз. </p><p>Хөгжмийн хувьд дэлхийн алдартай Bang&Olufsen брэндийн 10 өсгөгчөөр тоноглогдсон нь бүр күүл. Машиндаа carpool караоке зохиох, түгжээн дунд подкаст сонсох, хөдөөгийн замаар давхингаа хайртай хамтлагийнхаа цомгийг тултал нь чангалах гээд аль ч үед та дээд зэргийн дуугаралтыг мэдэрнэ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/856a5cb922650a80f6230dcea33cd2bc.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>тансаг бөгөөд тухтай байдлыг хоршуулах нь </div></h3><p></p><p>Автомашин нэг талаас өдөр тутмын энгийн хэрэглээ ч нөгөө талдаа мэдрэмж, үнэт зүйл, онцлогийг маань илтгэх нэг ёсондоо хувь хүний нэрийн хуудас болдог онцлогтой. Шинэ машин сонгохдоо гэр бүлийн гишүүдийнхээ хэрэгцээ, шаардлагыг тооцоолох нь мэдээжийн хэрэг ч хамгийн түрүүнд та гоо зүйн таашаал өгөхүйц өнгө, интерьерийн шийдлийг эрж хайгаарай. Өдөр бүхэн унах хүлэг чинь сэтгэлийг сэргээж, нүдийг чинь хужирлахуйц урлагийн бүтээл байвал сайхан хэрэг биш гэж үү. </p><p> Kuga-ийн тухайд гялалзсан ганган төрх бүхий зургаан өнгийн сонголт, минимал савхин доторлогооны дизайны шийдлээрээ зөвхөн тав тухтай орчныг үүсгээд зогсохгүй найдвартай бөгөөд эдэлгээ сайтай. Хойд суудлаа хэвтүүлсэн үед ачааны хэсэг нь хэд дахин уужим зайтай болдог төдийгүй тавиур, түшлэгийн хэсгүүдийн деталиуд нь эргономик, хэрэглэхэд тухтай мэдрэмжийг төрүүлнэ. </p><p>Байгалийн гэрлийг нэвтрүүлж, цахилгаанаар онгойдог панорама дээвэр нь тал нутгийн аялалд шөнийн тэнгэрийг тольдоход үнэхээр урамтай байх нь лавтай. Мөн дугуйн арк нь том тул хэчнээн том дугуй тавьсан ч багтахгүйн зовлон үгүй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/eb75851b88fddeeae6502e43e77a972b.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Энэхүү машиныг "MSM Automotive" ХХК албан ёсны эрхтэйгээр борлуулж байгаа бөгөөд хамгийн таатай нөхцөлөөр, баталгаатай эх үүсвэрээс худалдан авах боломжтой. </p><p dir="ltr">Дэлгэрэнгүй мэдээллийг<a href="https://www.facebook.com/fordmongolia" target="_blank"> эндээс үзээрэй. </a></p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4912e7075a7080e508838f9c008b5045.jpg"></p> </div>	Адал явдал бvр зөвхөн нэг удаагийн гэнэтийн зvйл байдаггvй. Адал явдлыг 20 кг vvргэвч vvрээд аялалд гарах эсвэл зургаан сарын карьерын завсарлага авах vйл явдлаар тодорхойлох нь өрөөсгөл. Хотын хурц гэрлээс эхлээд уужим тэнгэр хvртэлх ямар ч газар, ямар ч цаг хугацаа, хором мoч бvр бидэнд шинэ адал явдлыг авчирдаг нь гайхалтай. Төмөр хүлгээ шинэчлэн гэр бүл, дотнын хүмүүстэйгээ холын аялалд гарах ч тэр чигтээ мартагдашгүй адал явдлыг бидэнд бэлэглэж байдаг шүү дээ. Тиймдээ ч шинэхэн нийтлэлээрээ бид адал явдал хийгээд ая тух бэлэглэх шинэ машины эрэлд гарсан хэн бүхэнд хэрэг болохуйц зөвлөгөөнүүдийг хүргэж байна. Машин гэдэг гэр бүлийн хувьд орон сууцтай эн дүйцэхүйц урт хугацааны хөрөнгө оруулалт учраас олон хүчин зүйлийг харгалзан үзэх нь чухал юм. ХАМГИЙН ТҮРҮҮНД ТӨСВӨӨ НЯГТЛАХ Мэдээж зах зээл дээр үй түмэн сонголт байгаа тул нэн тэргүүнд орлогын хэмжээндээ тохируулан хайлтын хүрээгээ нарийвчлах нь зүй. Хэрэв таны сонирхож буй машины брэнд монголд албан ёсны дистрибьютерийн газартай бол тодорхой хэмжээний урьдчилгаа төлөөд үлдсэн төлбөрөө урт хугацаанд хуваан төлөх боломжтой эсэхийг лавлаарай. Нэг дор бэлэн төлөлт хийхийн оронд энэхүү шийдэл нь танай гэр бүлд санхүүгийн хувьд дарамт учруулахааргүй харьцангуй уян хатан нөхцөл байх боломжтой. Түүнчлэн шинэ машин худалдаж авахдаа бидний төдийлөн анзаардаггүй зардлуудын нэг бол засвар үйлчилгээ, үйлдвэрийн баталгаа, хөдөлгүүрийн онцлог зэрэг юм. Таны машинд ямарваа нэгэн асуудал үүсэхэд сэлбэг нь манай улсад хэр олдоцтой, албан ёсны засвар үйлчилгээний төв байгаа эсэх, хөдөлгүүр нь хот болон хөдөөд хэдий хэр бензин зарцуулдгийг дэлгэрэнгүй судлах нь худалдан авалтын дараах урсгал зардалд төлөвлөснөөс их хэмжээний мөнгө үрэхээс сэргийлэх юм шүү. Он хуучин машин байх тусмаа л анх худалдаж авах нь үнэ нь хямд байж магадгүй ч цаашид засвар үйлчилгээнд ойрхон орох гээд наад захын арчилгаа, анхаарал өндөр шаардана гэдгийг мартуузай. Машинаа шинэчлэхээр зорьж буй дийлэнх монгол гэр бүлийн хувьд манай орны хэт бартаат замд тохиромжтой, туулах чадвар өндөр, ашиглалтын зардал багатай, боломжийн үнэтэй гэх мэт шаардлагууд хамгийн түрүүнд бичигддэг. Тэгвэл Анридын зүгээс таны сонголтод Ford брэндийн KUGA суудлын автомашиныг санал болгож байна. Өдгөө дэлхий даяар 8900 гаруй борлуулалтын төвтэй "Ford" бол 120 жилийн туршид өөрсдийн түүхийг чанараар бичсэн, дэлхийн автомашины салбарын шилдэг тавт багтах гигант компани. Хотод ч, хөдөө ч аялах дуртай Монголчуудын онцлог хэрэглээнд зохицох, Америк технологийг Европ стандартад нийцүүлж Испани улсад үйлдвэрлэдэг FORD KUGA нь бат бөх байдал, технологийн шийдэл, тав тух, аюулгүй байдлын хамгийн шилдэг бүхнийг багтаасан Европт борлуулалтаараа тэргүүлэгч автомашинуудын нэг юм. 200 морины хүчтэй, 1.5l EcoBoost Single Turbo бензин хөдөлгүүр нь бага бензин зарцуулалтаар илүү их хүч гаргах чадалтай тул түлшний зардалд та санаа чилээх бараг л шаардлагагүй гэсэн үг. Дан дотоод шаталтын бензин хөдөлгүүртэй тул манай орны эрс тэс уур амьсгалд нэн тохиромжтой гэдгээрээ онцлогтой. Сонирхуулахад, MSM Automotive-с FORD KUGA автомашин худалдан авсан харилцагчдадаа 4,000,000 төгрөгийн үнэ бүхий бэлгийн багцыг бэлэглэж байгаа юм. Багцад: -Өвлийн дөрвөн дугуй -Эхний жилийн жолоочийн хариуцлагын болон тээврийн хэрэгслийн даатгал -Зээлийн хүүгийн шимтгэл, улсын бүртгэлийн холбогдох зардлууд, иж бүрэн шалавч, шаврын хаалт, 3 удаагийн үзлэг, оношилгоо -100'000 км-ийн үйлдвэрийн баталгаа багтаж байна. 129 сая төгрөгийн үнэтэй тус машиныг та худалдан авахыг хүсвэл урьдчилгаа 10 хувийг төлөөд үлдэгдэл төлбөрөө 96 сарын хугацаатай, сарын 1.5 хувийн хүүтэй зээлээр төлөх боломжтой. аМЬДРАЛЫН ХЭВ МАЯГТАА ТОХИРУУЛАХ Таныг ажлаас бусад үед чинь хаанаас олж болох вэ? Цанын баазад гулгах, бартаат дугуйн аялалд хамрагдах аль эсвэл гэр бүлээрээ хоттой ойрхон цэвэр агаарт гарах гээд орчин цагийн залуус чөлөөт цагтаа ажлаасаа дутахааргүй анхаарал хандуулах болсон. Тэгвэл таны худалдан авахаар төлөвлөж буй машин амьдралын хэв маягт тань бүрэн дүүрэн тохирч байгаа юу? Хамгийн наад зах нь уулын дугуй, цанын хэрэгсэл ачих боломжтой ачааны мөр, гэр бvлээрээ хөдөө аялал хийхэд хүүхдийн тэрэг, тэжээвэр нохой, хоол хүнс асуудалгүй багтах ачааны зай, full time буюу дөрвөн дугуйгаараа мааждаг эсэхийг нягтлах нь чухал. Машин гэдэг гэр бүлийн хувьд орон сууцтай эн дүйцэхүйц урт хугацааны хөрөнгө оруулалт учраас дор хаяж ойрын таван жилдээ танай гэр бүл ам бүл нэмэх, хүүхдүүд чинь хэр том болох, зуслангийн байртай болох уу гээд зөвхөн өнөөдрийг бус ирээдүйгээ харж сонголт хийгээрэй. ДЭВШИЛТЭТ ТЕХНОЛОГИ Мэдээжийн хэрэг их хотын ажил хэрэгч залуусын амьдралыг хөнгөвчлөх ухаалаг функц, шинэлэг технологигүйгээр орчин цагийн машиныг төсөөлшгүй. Kuga загварыг бидний зүгээс онцлох болсон гол шалтгаануудын нэг бол технологийн боломж. Ухрах камер, автомат хурдны хайрцаг, эргэдэг араа солих хvрд зэрэг элементvvд нь таныг автомашинаа илvv амар хялбараар жолоодоход тусална. Мөн жолооны хvрд болон нэгдvгээр эгнээний суудал халаагчтай учраас өвлийн цагт тав тухтай жолоо барих боломжоор бүрэн хангах аж. Сохор бvсийн мэдрэгчээр тоноглогдсон тул таны зам дээрх хурдыг тохируулан түгжих нэмэлттэй. Урд хэсгийн дэлгэцээ ашиглан google maps-ээр замын түгжрэл харах боломжтой төдийгүй apple car play&android auto-г төвөггүйхэн ашиглаж болох нь хэрэглэгчийн зүгээс тун таатай санагдсан шүү. Өө мартах шахлаа, та дахиж тамхины асаагууртаа usb цэнэглэгч залгаж, утсаа цэнэглэх шаардлагагүй. Kuga загварын утасгvй цэнэглэгч дэвсгэр нь ямар ч төрлийн төхөөрөмжийг нэмэлт кабелийн шаардлагагvйгээр цэнэглэдэг. Жижиг детайль мэт хэрнээ бидний өдөр тутмын амьдралд тун хэрэг болохуйц нэмэлт байгаа биз. Хөгжмийн хувьд дэлхийн алдартай Bang&Olufsen брэндийн 10 өсгөгчөөр тоноглогдсон нь бүр күүл. Машиндаа carpool караоке зохиох, түгжээн дунд подкаст сонсох, хөдөөгийн замаар давхингаа хайртай хамтлагийнхаа цомгийг тултал нь чангалах гээд аль ч үед та дээд зэргийн дуугаралтыг мэдэрнэ. тансаг бөгөөд тухтай байдлыг хоршуулах нь Автомашин нэг талаас өдөр тутмын энгийн хэрэглээ ч нөгөө талдаа мэдрэмж, үнэт зүйл, онцлогийг маань илтгэх нэг ёсондоо хувь хүний нэрийн хуудас болдог онцлогтой. Шинэ машин сонгохдоо гэр бүлийн гишүүдийнхээ хэрэгцээ, шаардлагыг тооцоолох нь мэдээжийн хэрэг ч хамгийн түрүүнд та гоо зүйн таашаал өгөхүйц өнгө, интерьерийн шийдлийг эрж хайгаарай. Өдөр бүхэн унах хүлэг чинь сэтгэлийг сэргээж, нүдийг чинь хужирлахуйц урлагийн бүтээл байвал сайхан хэрэг биш гэж үү. Kuga-ийн тухайд гялалзсан ганган төрх бүхий зургаан өнгийн сонголт, минимал савхин доторлогооны дизайны шийдлээрээ зөвхөн тав тухтай орчныг үүсгээд зогсохгүй найдвартай бөгөөд эдэлгээ сайтай. Хойд суудлаа хэвтүүлсэн үед ачааны хэсэг нь хэд дахин уужим зайтай болдог төдийгүй тавиур, түшлэгийн хэсгүүдийн деталиуд нь эргономик, хэрэглэхэд тухтай мэдрэмжийг төрүүлнэ. Байгалийн гэрлийг нэвтрүүлж, цахилгаанаар онгойдог панорама дээвэр нь тал нутгийн аялалд шөнийн тэнгэрийг тольдоход үнэхээр урамтай байх нь лавтай. Мөн дугуйн арк нь том тул хэчнээн том дугуй тавьсан ч багтахгүйн зовлон үгүй. Энэхүү машиныг "MSM Automotive" ХХК албан ёсны эрхтэйгээр борлуулж байгаа бөгөөд хамгийн таатай нөхцөлөөр, баталгаатай эх үүсвэрээс худалдан авах боломжтой. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс үзээрэй.	Адал явдал бvр зөвхөн нэг удаагийн гэнэтийн зvйл байдаггvй. Адал явдлыг 20 кг vvргэвч vvрээд аялалд гарах эсвэл зургаан сарын карьерын завсарлага авах vйл явдлаар тодорхойлох нь өрөөсгөл. Хотын хурц гэрлээс эхлээд уужим тэнгэр хvртэлх ямар ч газар, ямар ч цаг хугацаа, хором мoч бvр бидэнд шинэ адал явдлыг авчирдаг нь гайхалтай. Төмөр хүлгээ шинэчлэн гэр бүл, дотнын хүмүүстэйгээ холын аялалд гарах ч тэр чигтээ мартагдашгүй адал явдлыг бидэнд бэлэглэж байдаг шүү дээ. Тиймдээ ч шинэхэн нийтлэлээрээ бид адал явдал хийгээд ая тух бэлэглэх шинэ машины эрэлд гарсан хэн бүхэнд хэрэг болохуйц зөвлөгөөнүүдийг хүргэж байна. Машин гэдэг гэр бүлийн хувьд орон сууцтай эн дүйцэхүйц урт хугацааны хөрөнгө оруулалт учраас олон хүчин зүйлийг харгалзан үзэх нь чухал юм. ### ХАМГИЙН ТҮРҮҮНД ТӨСВӨӨ НЯГТЛАХ Мэдээж зах зээл дээр үй түмэн сонголт байгаа тул нэн тэргүүнд орлогын хэмжээндээ тохируулан хайлтын хүрээгээ нарийвчлах нь зүй. Хэрэв таны сонирхож буй машины брэнд монголд албан ёсны дистрибьютерийн газартай бол тодорхой хэмжээний урьдчилгаа төлөөд үлдсэн төлбөрөө урт хугацаанд хуваан төлөх боломжтой эсэхийг лавлаарай. Нэг дор бэлэн төлөлт хийхийн оронд энэхүү шийдэл нь танай гэр бүлд санхүүгийн хувьд дарамт учруулахааргүй харьцангуй уян хатан нөхцөл байх боломжтой. Түүнчлэн шинэ машин худалдаж авахдаа бидний төдийлөн анзаардаггүй зардлуудын нэг бол засвар үйлчилгээ, үйлдвэрийн баталгаа, хөдөлгүүрийн онцлог зэрэг юм. Таны машинд ямарваа нэгэн асуудал үүсэхэд сэлбэг нь манай улсад хэр олдоцтой, албан ёсны засвар үйлчилгээний төв байгаа эсэх, хөдөлгүүр нь хот болон хөдөөд хэдий хэр бензин зарцуулдгийг дэлгэрэнгүй судлах нь худалдан авалтын дараах урсгал зардалд төлөвлөснөөс их хэмжээний мөнгө үрэхээс сэргийлэх юм шүү. Он хуучин машин байх тусмаа л анх худалдаж авах нь үнэ нь хямд байж магадгүй ч цаашид засвар үйлчилгээнд ойрхон орох гээд наад захын арчилгаа, анхаарал өндөр шаардана гэдгийг мартуузай. Машинаа шинэчлэхээр зорьж буй дийлэнх монгол гэр бүлийн хувьд манай орны хэт бартаат замд тохиромжтой, туулах чадвар өндөр, ашиглалтын зардал багатай, боломжийн үнэтэй гэх мэт шаардлагууд хамгийн түрүүнд бичигддэг. Тэгвэл Анридын зүгээс таны сонголтод Ford брэндийн KUGA суудлын автомашиныг санал болгож байна. Өдгөө дэлхий даяар 8900 гаруй борлуулалтын төвтэй "Ford" бол 120 жилийн туршид өөрсдийн түүхийг чанараар бичсэн, дэлхийн автомашины салбарын шилдэг тавт багтах гигант компани. Хотод ч, хөдөө ч аялах дуртай Монголчуудын онцлог хэрэглээнд зохицох, Америк технологийг Европ стандартад нийцүүлж Испани улсад үйлдвэрлэдэг FORD KUGA нь бат бөх байдал, технологийн шийдэл, тав тух, аюулгүй байдлын хамгийн шилдэг бүхнийг багтаасан Европт борлуулалтаараа тэргүүлэгч автомашинуудын нэг юм. 200 морины хүчтэй, 1.5l EcoBoost Single Turbo бензин хөдөлгүүр нь бага бензин зарцуулалтаар илүү их хүч гаргах чадалтай тул түлшний зардалд та санаа чилээх бараг л шаардлагагүй гэсэн үг. Дан дотоод шаталтын бензин хөдөлгүүртэй тул манай орны эрс тэс уур амьсгалд нэн тохиромжтой гэдгээрээ онцлогтой. Сонирхуулахад, MSM Automotive-с FORD KUGA автомашин худалдан авсан харилцагчдадаа 4,000,000 төгрөгийн үнэ бүхий бэлгийн багцыг бэлэглэж байгаа юм. Багцад: -Өвлийн дөрвөн дугуй -Эхний жилийн жолоочийн хариуцлагын болон тээврийн хэрэгслийн даатгал -Зээлийн хүүгийн шимтгэл, улсын бүртгэлийн холбогдох зардлууд, иж бүрэн шалавч, шаврын хаалт, 3 удаагийн үзлэг, оношилгоо -100'000 км-ийн үйлдвэрийн баталгаа багтаж байна. 129 сая төгрөгийн үнэтэй тус машиныг та худалдан авахыг хүсвэл урьдчилгаа 10 хувийг төлөөд үлдэгдэл төлбөрөө 96 сарын хугацаатай, сарын 1.5 хувийн хүүтэй зээлээр төлөх боломжтой. ### аМЬДРАЛЫН ХЭВ МАЯГТАА ТОХИРУУЛАХ Таныг ажлаас бусад үед чинь хаанаас олж болох вэ? Цанын баазад гулгах, бартаат дугуйн аялалд хамрагдах аль эсвэл гэр бүлээрээ хоттой ойрхон цэвэр агаарт гарах гээд орчин цагийн залуус чөлөөт цагтаа ажлаасаа дутахааргүй анхаарал хандуулах болсон. Тэгвэл таны худалдан авахаар төлөвлөж буй машин амьдралын хэв маягт тань бүрэн дүүрэн тохирч байгаа юу? Хамгийн наад зах нь уулын дугуй, цанын хэрэгсэл ачих боломжтой ачааны мөр, гэр бvлээрээ хөдөө аялал хийхэд хүүхдийн тэрэг, тэжээвэр нохой, хоол хүнс асуудалгүй багтах ачааны зай, full time буюу дөрвөн дугуйгаараа мааждаг эсэхийг нягтлах нь чухал. Машин гэдэг гэр бүлийн хувьд орон сууцтай эн дүйцэхүйц урт хугацааны хөрөнгө оруулалт учраас дор хаяж ойрын таван жилдээ танай гэр бүл ам бүл нэмэх, хүүхдүүд чинь хэр том болох, зуслангийн байртай болох уу гээд зөвхөн өнөөдрийг бус ирээдүйгээ харж сонголт хийгээрэй. ### ДЭВШИЛТЭТ ТЕХНОЛОГИ Мэдээжийн хэрэг их хотын ажил хэрэгч залуусын амьдралыг хөнгөвчлөх ухаалаг функц, шинэлэг технологигүйгээр орчин цагийн машиныг төсөөлшгүй. Kuga загварыг бидний зүгээс онцлох болсон гол шалтгаануудын нэг бол технологийн боломж. Ухрах камер, автомат хурдны хайрцаг, эргэдэг араа солих хvрд зэрэг элементvvд нь таныг автомашинаа илvv амар хялбараар жолоодоход тусална. Мөн жолооны хvрд болон нэгдvгээр эгнээний суудал халаагчтай учраас өвлийн цагт тав тухтай жолоо барих боломжоор бүрэн хангах аж. Сохор бvсийн мэдрэгчээр тоноглогдсон тул таны зам дээрх хурдыг тохируулан түгжих нэмэлттэй. Урд хэсгийн дэлгэцээ ашиглан google maps-ээр замын түгжрэл харах боломжтой төдийгүй apple car play&android auto-г төвөггүйхэн ашиглаж болох нь хэрэглэгчийн зүгээс тун таатай санагдсан шүү. Өө мартах шахлаа, та дахиж тамхины асаагууртаа usb цэнэглэгч залгаж, утсаа цэнэглэх шаардлагагүй. Kuga загварын утасгvй цэнэглэгч дэвсгэр нь ямар ч төрлийн төхөөрөмжийг нэмэлт кабелийн шаардлагагvйгээр цэнэглэдэг. Жижиг детайль мэт хэрнээ бидний өдөр тутмын амьдралд тун хэрэг болохуйц нэмэлт байгаа биз. Хөгжмийн хувьд дэлхийн алдартай Bang&Olufsen брэндийн 10 өсгөгчөөр тоноглогдсон нь бүр күүл. Машиндаа carpool караоке зохиох, түгжээн дунд подкаст сонсох, хөдөөгийн замаар давхингаа хайртай хамтлагийнхаа цомгийг тултал нь чангалах гээд аль ч үед та дээд зэргийн дуугаралтыг мэдэрнэ. ### тансаг бөгөөд тухтай байдлыг хоршуулах нь Автомашин нэг талаас өдөр тутмын энгийн хэрэглээ ч нөгөө талдаа мэдрэмж, үнэт зүйл, онцлогийг маань илтгэх нэг ёсондоо хувь хүний нэрийн хуудас болдог онцлогтой. Шинэ машин сонгохдоо гэр бүлийн гишүүдийнхээ хэрэгцээ, шаардлагыг тооцоолох нь мэдээжийн хэрэг ч хамгийн түрүүнд та гоо зүйн таашаал өгөхүйц өнгө, интерьерийн шийдлийг эрж хайгаарай. Өдөр бүхэн унах хүлэг чинь сэтгэлийг сэргээж, нүдийг чинь хужирлахуйц урлагийн бүтээл байвал сайхан хэрэг биш гэж үү. Kuga-ийн тухайд гялалзсан ганган төрх бүхий зургаан өнгийн сонголт, минимал савхин доторлогооны дизайны шийдлээрээ зөвхөн тав тухтай орчныг үүсгээд зогсохгүй найдвартай бөгөөд эдэлгээ сайтай. Хойд суудлаа хэвтүүлсэн үед ачааны хэсэг нь хэд дахин уужим зайтай болдог төдийгүй тавиур, түшлэгийн хэсгүүдийн деталиуд нь эргономик, хэрэглэхэд тухтай мэдрэмжийг төрүүлнэ. Байгалийн гэрлийг нэвтрүүлж, цахилгаанаар онгойдог панорама дээвэр нь тал нутгийн аялалд шөнийн тэнгэрийг тольдоход үнэхээр урамтай байх нь лавтай. Мөн дугуйн арк нь том тул хэчнээн том дугуй тавьсан ч багтахгүйн зовлон үгүй. Энэхүү машиныг "MSM Automotive" ХХК албан ёсны эрхтэйгээр борлуулж байгаа бөгөөд хамгийн таатай нөхцөлөөр, баталгаатай эх үүсвэрээс худалдан авах боломжтой. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс үзээрэй.
https://unread.today/c/book-chinggis-jujig	Номын тухай	Bayaraa Yadamsuren	2022-03-05T00:00:00	3 сарын 5, 2022	М.Саруул-Эрдэнийн шинэ орчуулга: "Чингис" эмгэнэлт жүжиг	<div class="article-body"> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЧИНГИСИЙН МОНГОЛД ИРСЭН “ЧИНГИС” ЖҮЖИГ<br></h3><p></p><p>Чингис хааны тухай домог, уран бүтээл түүний эзэлсэн хүн зон лугаа тоолшгүй олон билээ. Эзэн Чингис хаан маань ертөнцийн түүхнээ алан талагч араатнаас эхлээд аврагч, бурханы элч хүртэл асар олон дүрээр бичигдсэн. Энэ бол байлдан дагуулагчдын хувь тавилан.</p><p>Эдүгээ бидний сонгодог хэмээн ойлгодог өрнө дахины соёл, утга зохиолын үнэт зүйлс бат бүрэлдэж, нийгмийн хэлэлцүүлэг идэвхтэй өрнөж асан соён гэгээрлийн эрин үе буюу тэртээ 1769 онд Английн эзэнт гүрний Лондон хотноо үзэгчдийн хүртээл болсон нэгэн жүжгийг бид унших гэж байна. Иоханн Вольфанг Гёте “Залуу Вертерийн шаналан”-гаа бичиж, Фридрих Шиллер “Хар санаа, хайр сэтгэлээ” туурвиж, Францад Дени Дидро тэргүүтнүүд нэвтэрхий толио толгойлж асан тэр үед дорно дахины соёлд шимтэгч Александер Доү хэмээх шотланд офицерт ертөнцийг байлдан дагуулагчийн тухай жүжиг бичих санаа төржээ. Перс хэлнээс судар шастир орчуулдаг энэхүү бичгийн хүн Чингис хааны туулсан түүхийг өөрийн эргэцүүлэл, дүгнэлтээр задлан авч үзэж, хуумгай гэхийн аргагүй гаргалгаанууд дээр жүжгийн зөрчлөө зангидаж чадсан нь 300 гаруй жилийн дараа ч сонирхол татаж байна.<br></p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЖҮЖГИЙН БҮТЭЦ: ТУЙЛТ ДРАМ<br></h3><p></p><p class="MsoNormal">Александер Доүгийн “Чингис” жүжиг нь жүжгийн зохиолын сонгодог хэлбэр буюу туйлт драмын бүтцээр бичигдсэн байна. Туйлт драмын бүтэц нь жүжгийн турш нэгэн чухал эргэлт өрнөж, дүр, үйл явдал нь тэр эргэлтийг тойрон зангидагддаг, богино хугацаанд өрнөх үйл явдал бүхий жүжгийн хэлбэр. Ромын яруу найрагч Хораций эмгэнэлт жүжгийг таван үзэгдэлтэй байх нь зохимжтой хэмээсэн нь санамсаргүй хэрэг бус. Хоёр бүлэг, таван үзэгдэлд үйл явдлыг зангиддаг энэ уламжлал Эртний Грекээс эхтэй бөгөөд сэргэн мандалтын үеийн жүжгийн зохиолчид тус уламжлалыг чухалчлан үзэж, хөгжүүлсэн нь Александер Доүгийн туурвиж асан 18 дугаар зуунд оргилдоо хүрээд байсан юм.</p><p class="MsoNormal">“Чингис” жүжиг нь Чингис хааны эсрэг хунтайжаар толгойлуулсан хуйвалдагч, босогчдын ялалт, эзэн хаан хуйвалдагчдын цэргийг дарсан ч, угсаа залгах хунтайжаа алдаж буй эмгэнэлт төсгөлийн тухай өгүүлэх хоёр бүлэгтэй. Жүжгийн гол дүрийн баатруудын нэршил сонирхолтой. Жүжигт Чингис хааны ууган хүүг Төмөр, хунтайжтай нийлж бослого өдөөж буй эрэлхэг жанжныг Хубилай хэмээн нэрлэжээ. Зохиолч монгол угсаатны дотроос өрнө дахинд хамгийн алдартай хоёр хаан болох Марко Полог ивээгч Хубилай, домогт байлдан дагуулагч Доголон Төмөр нарын нэрээр жүжгийн чухал дүрүүдийг нэрлэхээр шийдсэн бололтой.</p><p class="MsoNormal"><br></p> <blockquote><p> Эрэлхэг хүнтайж Төмөр, гүнж Есүйжин нар бол сэргэн мандалт болон классицизмын шинж чанарыг агуулсан дүрүүд. Өөрсдөөс нь үл шалтгаалах хүчин зүйлс, эрх мэдлийн төлөөх сөргөлдөөний золиос болсон гэмгүй залуусын хайр дурлалын гунигт төгсгөл. У.Шекспир эхийг нь тавиад, Ф.Шиллер төгс төгөлдөр болгон хөгжүүлсэн драм. </p> <cite><p>Я.Баяраа</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Дүрийн хөгжүүлэлт: Тулгуур болон хэв шинжит дүр</h3><p></p><p>Уг жүжиг нь хэдийгээр “Чингис” нэртэй ч гол дүр нь Чингис хаан биш юм. Драмын онолч Лаёош Эгрид тулгуур дүр гэсэн санаа бий. Хэдий гол дүр биш ч жүжгийн үйл явдал, учир шалтгааны гинжин холбоонд чухал үүрэг бүхий, гол баатруудын сэтгэлзүйн үйлдлүүдийг өдөөгч дүр бол тулгуур дүр юм. Тулгуур дүр нь өөрийн зорилгоо гүнзгий ухамсарласан байх агаад, зорилгынхоо төлөө юуг ч зольж чадах шинж чанартай гэж Лаёош Эгри “Драм бичих урлаг” номондоо өгүүлжээ. “Чингис” жүжгийн тулгуур дүр нь ялагдаж, сүйрч буй Ван ханы гүнж Есүйжин юм. Хунтайж Төмөр чухам Есүйжин гүнжид л дурласны улмаас эцэгтээ донгодуулж, жүжгийн гол хуйвалдааныг үүтгэгч Жамух ч түүнд сэтгэл алдарсан байдаг. Есүйжин гүнж эрэлхэг зоригт Төмөр хунтайжийг чин сэтгэлээсээ өрөвдөн хайрлах хэдий ч гал голомтыг нь үнсээр хийсгэсэн Чингис хааны хүү гэдэгтэй нь эвлэрч ядна. Харин Төмөр хунтайж түүний гоо үзэсгэлэн болоод үзэл бодолд нь татагдана. Тэр нь хүнлэг, эрх мэдлийн төлөөх цуст тэмцлийг үзэн ядах үзэл. Энэ нь эцэстээ эцгийнхээ эсрэг зэвсэг барин тэмцэхэд хүргэнэ. Төмөр хунтайжийн ялгуусан дурлалыг зохиолч цөөн мөрөөр тун тодорхой үзүүлжээ: </p><p><i>“Дорно дахиныг тэр чигээр нь захирагч эцгийн минь тушаалаас <br>Доголон нулимс тань хавьгүй хүчтэй байсан билээ л...”</i></p><p>Жүжгийн төгсгөлд Ван хаан алагдаж, Төмөр хунтайж Жамухын илдэнд хөнөөгдсөний дараа Есүйжин гүнж Чингис хааны нүдний өмнө амиа егүүтгэнэ. Энэ мөчийн өмнө түүний хэлэх үгс яруу бөгөөд утга гүн:</p><p>“<i>Хүн төрөлхтөн бүгдээрээ <br>Хүчирхэг хааны өмнө гудайвал гудайг <br>Бүсгүй хүний хүчирхэг гар тэгвэл өөрийгөө “чөлөөлөөд” <br>Бүхий л ертөнцөд эрх чөлөө гээчийг мэдрүүлэх болно <br>Эм хүйсийг минь зөөлөн хэмээх энэ дарлалыг <br>Эгнэгт тийн устгаад зүрх сэтгэл минь ангижраг...”</i></p><p>Зохиолч энэхүү эрэлхэг атлаа үзэсгэлэнт гүнжийн дүрийг санамсаргүйгээр жүжгийнхээ тулгуур болгоогүй болов уу. Монголын Хайду ноёны Эрэлхэг гүнж Хотулуны тухай домгийг Марко Поло өрнө дахинд тарааснаас хойш түүний тухай олон бүтээл төржээ. Эдгээрээс хамгийн алдартай нь Италийн зохиолч Карло Гоццигийн “Турандот” жүжиг. Карло Гоццигийн жүжиг Александер Доүгийн “Чингис” жүжгийг Лондонд тавихаас долоон жилийн өмнө Венецид анх тавигдсан. Ф.Шиллер герман хэл рүү орчуулж, И.В.Ф Гёте найруулан тавьж, Европыг шуугиулсан энэ сонгодог жүжгийн гол дүр, гурван оньсгонд нь хариулж чадаагүй эрийн толгойг авдаг, үзэсгэлэнт дорнын гүнж Турандот бол Хотулун гүнжийн домгийг өөрчилсөн нэг л хувилбар.</p><p>Чингис хаан, өмнөх хааны цорын ганц өв залгамжлагч Есүйжин болоод өөрийн залгамжлагч Төмөр хунтайжийн цогцосны дэргэд зогсоод ингэж хэлнэ:</p><p><i>“Манан болж тархи бүрхсэн энэ явдлыг <br>Маргаашаас эхлэх дайн мартуулж дөнгөх бөлгөө...”</i></p><p>Энд Чингис хааны жүжиг доторх болоод ерөөс бодит түүхэн дэх дүрийн зөрчилт чанарыг ончтой тодорхойлж чадсан байна. Энэ бол ерөөс ганц Чингис хаан ч бус оюун санаад багтахын аргагүй их хүчийг эрхшээж чадсан байлдан дагуулагч хүний хэв шинжит дүр юм.</p><p>Эрэлхэг хунтайж Төмөр, гүнж Есүйжин нар бол сэргэн мандалт болон классицизмын шинж чанарыг агуулсан дүрүүд. Өөрсдөөс нь үл шалтгаалах хүчин зүйлс, эрх мэдлийн төлөөх сөргөлдөөний золиос болсон гэмгүй залуусын хайр дурлалын гунигт төгсгөл. У.Шекспир эхийг нь тавиад, Ф.Шиллер төгс төгөлдөр болгон хөгжүүлсэн драм. <br><br></p> <blockquote><p> “Чингис” жүжигт туйлын муу, эсвэл туйлын сайн дүр гэж үгүй. Бүх дүрүүд өөрийн зөвтгөлтэй бөгөөд дүр бүхэн нугаршгүй ёс суртахуунтай, нэр төрийнхөө төлөө өөрийн юуг ч золиослоход бэлэн байгаа нь анхаарал татна. Үнэндээ классицизмын үеэс л уран зохиолд туйлт сайн, туйлт муу дүр аажим аажмаар үгүй болсоор реализмтай золгосон билээ. Энэ ч бас манай үндэсний уран зохиол, ялангуяа түүхэн зохиолуудад эдүгээ хүртэл үгүйлэгдсээр байгаа хандлага юм. </p> <cite><p>Я.Баяраа</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>“Чингис” жүжгээс суралцах нь: Зохиолчийн харах өнцөг ба жүжгийн зөрчлийг хөгжүүлсэн нь</div></h3><p></p><p>Жүжгийн зохиолд зохиолчийн харах өнцөг асар чухал. Учир нь жүжгийн зохиол гэдэг онгод, имперсионист өнгө аяс биш, мэдрэмжээс ч биш зохиолчийн үзэл бодлоос төрдөг урлаг. “Чингис” жүжигт нүүдэлчдийг эрэлхэг зоригтой, нэр төр, улс орныхоо төлөө юугаа ч золиослоход бэлэн хүмүүс хэмээн гаргажээ.</p><p>Дайсагнагч хоёр этгээдийн байдлыг харуулахдаа аль аль талыг нь эрэлхэг, чигч шударгуу дүрүүдээр боловсруулжээ.</p><p><i>“Иймийн тул хоёр улсын хооронд <br>Их худалдааны үүд хаалгыг нээх ёстой <br>Хүндэтгэл алдрыг бид илдийн хүчээс илүү <br>Хүмүүн төрөлтнийг иргэншүүлэн байж хүртэнэ...” </i><br> <br>Чингис хаан, Жамух нарын өш хонзон, тэмцэл жүжгийн гол зөрчил байсан нь тайлал хэсэгт ил болно. Үүнийг зохиолч тал нутгийн хамгийн хүчирхэг хааныг түлхэн унагахын төлөөх Чингисийн өршөөл энэрэлгүй тэмцлээр хурцалж өгчээ. Ван хаан унаж, Чингис хамгийн хүчирхэг хаан болохыг хуучны жанжид хүсэхгүй байгааг Жамух овжин ашиглана. Уг түүхэндээ ч Чингис хаан уламжлалт овгийн байгуулалд төвлөрсөн улсыг задалж, цэргийн ардчилал бүхий мянгат, түмтүүдээс бүрдэх засаг захиргааны боловсронгуй системийг бий болгодог билээ. Ийм шинэчлэл угаас эсэргүүцэл дагуулсан, түүнийг нь жүжгийн нэг зөрчил болгох боломжтойг зохиолч олж харсан хэрэг. Ийм өнцгийг ер нь манай зохиолчид олж харсан бил үү гэж жүжгийг унших үед эрхгүй бодогдоно.</p><p>Монгол уран бүтээлчдийн Чингис хаан болон эзэнт улсын хаанчлалын тухай гол бүтээл болох С.Эрдэнэ, Д.Маам, Д.Батбаяр нарын “Мөнх тэнгэрийн хүчин дор” кино, С.Жаргалсайханы “Хаан түүх” трилоги, Б.Лхагвасүрэнгийн “Атга нөж” жүжигт их үйлсийн төлөө өөрийн гэр бүл, нөхөрлөлөө золиослосон түүхэн бие хүний дүр ямагт гардаг. Энэ бол Чингис хааны тухайд манай зохиолчдын хийдэг хамгийн чухал уран сайхны тайлал гэж ойлгож болно. Гүн шаналал тээн хоцрох өтөл хааны тухай энэ санааг Александер Доү ч зохиолдоо мөн тусгажээ. Жүжигт Ван хаан цаазын ялыг эрэлхээр хүлцэхдээ ийн хэлнэ:</p><p><i>“Одоо энд хаан хүн байх нь зохисгүй <br>Чингисийг харин сэтгэлийнх нь нүгэлтэй хамт үлдээе”</i></p><p>Жүжгийн үүдэл санаа мэдээж Чингис хааныг амьд сэрүүнд тэнгэр болсон Зүчи ханхүүгийн түүх, түүхэнд нууц хэвээр үлдсэн эцэг хүүгийн ээдрээт харилцаа гэдэг нь ойлгомжтой. Яг ийм өнцгөөр Япончууд Чингис хааны тухай уран сайхны кино хийж байв. Жүжгийн зохиолын гол давуу тал нь Чингис хааны дүрийг жүжгийн зохиомжийн төвөөс холдуулж, түүний тойрон хүрээлэгчдийн дундах зөрчлөөр байлдан дагуулагчийн дүр төрхийг бий болгосондоо байна. Чингис хааныхаа тухай хийсэн үндэсний кино төслүүд яагаад олон улсын тавцанд өрсөлдөхүйц бүтээл болж чадахгүй байгаагийн нэг учиг энд байж мэдэх юм. Бид Чингис хаанаа бурханчлан үздэг, зохиол бүтээл хийхдээ тэр сэтгэхүйгээсээ салж чаддаггүй бол гадаад уран бүтээлчид эзэн хааны маань түүхээс сэтгэлзүйн үйлдэл, учир шалтгаан хайсаар иржээ. Үүний тод жишээ нь классицизмын үед бичигдсэн энэхүү жүжиг болж байна.</p><p>Зохиолч жүжигтээ түүх, уран сайхны харьцааг тусгасан байдлаас гадна ерөөс монголын түүхэнд хандах хандлага нь эрхгүй анхаарал татна. Хожмын романтик яруу найрагч С.Т.Кольерижийн нэгэн адил Александер Доү монголын эзэнт гүрний түүхэнд хүндэтгэлтэй ханджээ. “Чингис” жүжигт туйлын муу, эсвэл туйлын сайн дүр гэж үгүй. Бүх дүрүүд өөрийн зөвтгөлтэй бөгөөд дүр бүхэн нугаршгүй ёс суртахуунтай, нэр төрийнхөө төлөө өөрийн юуг ч золиослоход бэлэн байгаа нь анхаарал татна. Үнэндээ классицизмын үеэс л уран зохиолд туйлт сайн, туйлт муу дүр аажим аажмаар үгүй болсоор реализмтай золгосон билээ. Энэ ч бас манай үндэсний уран зохиол, ялангуяа түүхэн зохиолуудад эдүгээ хүртэл үгүйлэгдсээр байгаа хандлага юм. <br><br></p> <blockquote><p> Судлаач, доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ энэхүү жүжгийг орчуулахдаа классицизмын үеийн англи утга зохиолын хэлний онцлогийг хичээнгүйлэн тайлж, жүжгийн дүрийн нэрийн түүхэн дүйцлийг судлан оноож, хамгийн онцлууштай нь монгол туульсын яруу найргийн хэлээр жүжгийн яруу илэрхийлэл, гүн утга санааг хадгалан буулгаж чаджээ. </p> <cite><p>Я.Баяраа</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Жүжгийн орчуулга: Яруу найруулга ба судалгаа</h3><p></p><p>Эцэст нь энэхүү жүжгийн орчуулгын талаар онцлон дурдах нь зүй. Александер Доүгийн “Чингис” жүжиг сүр хүчит дүрслэл, манай олонх түүхэнд зохиол ажиглагддаг хэт сүржигнэл, номчирхол багатай, үйл явдлын цэгийг олж хатгасан ур дүрслэлтэй учраас тэр бүхнийг хуучны англи хэлнээс тэмтэрч буулгана гэдэг амаргүй хэрэг байсан нь ойлгомжтой. <br> <br>Судлаач, доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ энэхүү жүжгийг орчуулахдаа классицизмын үеийн англи утга зохиолын хэлний онцлогийг хичээнгүйлэн тайлж, жүжгийн дүрийн нэрийн түүхэн дүйцлийг судлан оноож, хамгийн онцлууштай нь монгол туульсын яруу найргийн хэлээр жүжгийн яруу илэрхийлэл, гүн утга санааг хадгалан буулгаж чаджээ. Орчуулагч Хасбаатарын Мэргэн агсан сонгодог яруу найргийн билгэдэлт дүрслэлийг алдалгүй буулгахдаа гаргуун байв. Түүний орчуулсан Ульям Шекспирийн “Ромео, Жульетта хоёр” жүжгийн “Бунхан дахь үзэгдэл”-д ийм шадууд бий:</p><p><i>Харах нүд минь сүүлчийн удаа <br>Хайртыг минь харж баясаг. Хоёр гар минь <br>Эцсийн удаа хонгорхон чамайг тэвэрч баярлаг <br>Амьсгалын үүд ам уруул минь <br>Алдрайхан чиний чинь уруулыг үнсч <br>Үхэлтэй хийсэн мөнхийн гэрээг <br>Үүрд тамгалан батлаг. Алив, наашаа <br>Амт нь, гашуун аяны хань, минь, аймшигт газарчин <br>Аюулт залуурчин минь хагссан завийг минь <br>Хадан цохио руу хага шид, Хайрт минь чиний төлөө ууя...</i></p><p>Александер Доү бол Шекспиртэй адил бүхэл бүтэн төрөл зүйлийг өөрчилсөн их найрагч биш. Авчиг түүний хагацлын совинт мөрүүдийг М.Саруул-Эрдэнэ ийнхүү орчуулжээ:</p><p><i>Намайг уй гашуу дунд орхиод Төмөр явлаа <br>Нар минь чи хурдан эргэж ирээч <br>Элбэрэлт шөнө чи бас гэгээн гунигийнхаа ёроолд <br>Энэхэн биеийг минь багтааж хайрла <br>Шуугих моддын дундуур сэрчигнэн үлээх салхи чинь <br>Шувуудын чинь уран яруу, уйтай гэгэлгэн эгшиг <br>Сонорт минь хөгжим болон аялгуулж <br>Сэтгэлд хурсан айдсыг минь үргээнэм... </i><br> <br>Классицизмын үеийн жүжгүүд бол туульсын яруу найраг, хурц драматургийн уулзвар билээ. Энэхүү туурвилзүйн онцлог нь орчуулгад бүрнээ тусжээ гэж дүгнэхэд билбүүрдсэн хэрэг болохгүй биз. Жүжгийн эхлэл хэсэгт Жамухын хэлдэг үгийг энд эшлэе:</p><p><i>Хүний тооноос та бидний амжилт хамаарахгүй <br>Хойд зүгийн эрэлхэг Татаарчуудыг удирдаж буй, бид <br>Уур амьсгал, салхи шуургаа дагаад тэд <br>Уушги зүрх нь багтаж ядах бөлгөө <br>Илд сэлмээр шийдэх дуртай, тэд <br>Эрс аюултай учрах дуртай, тэд... </i><br> <br>Монголчуудад, ялангуяа уран бүтээлчдэд, тэр дундаа зохиолчдод ихийг бодогдуулах нэгэн ном ийнхүү уншигчлын гарт ирлээ. Ертөнцийг байлдан дагуулагч Чингис хааны тухай нэгэн жүжиг түүх нь үүссэн монгол хэлэнд ийнхүү ирлээ. Агуу их түүх, асар их нууц үлдээсэн өвөг дээдсийнх нь тухай энэ бүтээлийг хойч үе нь сонирхон уншихын сацуу тайзнаа амилуулах өдөр холгүй биз ээ. <br></p> </div>	ЧИНГИСИЙН МОНГОЛД ИРСЭН “ЧИНГИС” ЖҮЖИГ Чингис хааны тухай домог, уран бүтээл түүний эзэлсэн хүн зон лугаа тоолшгүй олон билээ. Эзэн Чингис хаан маань ертөнцийн түүхнээ алан талагч араатнаас эхлээд аврагч, бурханы элч хүртэл асар олон дүрээр бичигдсэн. Энэ бол байлдан дагуулагчдын хувь тавилан. Эдүгээ бидний сонгодог хэмээн ойлгодог өрнө дахины соёл, утга зохиолын үнэт зүйлс бат бүрэлдэж, нийгмийн хэлэлцүүлэг идэвхтэй өрнөж асан соён гэгээрлийн эрин үе буюу тэртээ 1769 онд Английн эзэнт гүрний Лондон хотноо үзэгчдийн хүртээл болсон нэгэн жүжгийг бид унших гэж байна. Иоханн Вольфанг Гёте “Залуу Вертерийн шаналан”-гаа бичиж, Фридрих Шиллер “Хар санаа, хайр сэтгэлээ” туурвиж, Францад Дени Дидро тэргүүтнүүд нэвтэрхий толио толгойлж асан тэр үед дорно дахины соёлд шимтэгч Александер Доү хэмээх шотланд офицерт ертөнцийг байлдан дагуулагчийн тухай жүжиг бичих санаа төржээ. Перс хэлнээс судар шастир орчуулдаг энэхүү бичгийн хүн Чингис хааны туулсан түүхийг өөрийн эргэцүүлэл, дүгнэлтээр задлан авч үзэж, хуумгай гэхийн аргагүй гаргалгаанууд дээр жүжгийн зөрчлөө зангидаж чадсан нь 300 гаруй жилийн дараа ч сонирхол татаж байна. ЖҮЖГИЙН БҮТЭЦ: ТУЙЛТ ДРАМ Александер Доүгийн “Чингис” жүжиг нь жүжгийн зохиолын сонгодог хэлбэр буюу туйлт драмын бүтцээр бичигдсэн байна. Туйлт драмын бүтэц нь жүжгийн турш нэгэн чухал эргэлт өрнөж, дүр, үйл явдал нь тэр эргэлтийг тойрон зангидагддаг, богино хугацаанд өрнөх үйл явдал бүхий жүжгийн хэлбэр. Ромын яруу найрагч Хораций эмгэнэлт жүжгийг таван үзэгдэлтэй байх нь зохимжтой хэмээсэн нь санамсаргүй хэрэг бус. Хоёр бүлэг, таван үзэгдэлд үйл явдлыг зангиддаг энэ уламжлал Эртний Грекээс эхтэй бөгөөд сэргэн мандалтын үеийн жүжгийн зохиолчид тус уламжлалыг чухалчлан үзэж, хөгжүүлсэн нь Александер Доүгийн туурвиж асан 18 дугаар зуунд оргилдоо хүрээд байсан юм. “Чингис” жүжиг нь Чингис хааны эсрэг хунтайжаар толгойлуулсан хуйвалдагч, босогчдын ялалт, эзэн хаан хуйвалдагчдын цэргийг дарсан ч, угсаа залгах хунтайжаа алдаж буй эмгэнэлт төсгөлийн тухай өгүүлэх хоёр бүлэгтэй. Жүжгийн гол дүрийн баатруудын нэршил сонирхолтой. Жүжигт Чингис хааны ууган хүүг Төмөр, хунтайжтай нийлж бослого өдөөж буй эрэлхэг жанжныг Хубилай хэмээн нэрлэжээ. Зохиолч монгол угсаатны дотроос өрнө дахинд хамгийн алдартай хоёр хаан болох Марко Полог ивээгч Хубилай, домогт байлдан дагуулагч Доголон Төмөр нарын нэрээр жүжгийн чухал дүрүүдийг нэрлэхээр шийдсэн бололтой. Эрэлхэг хүнтайж Төмөр, гүнж Есүйжин нар бол сэргэн мандалт болон классицизмын шинж чанарыг агуулсан дүрүүд. Өөрсдөөс нь үл шалтгаалах хүчин зүйлс, эрх мэдлийн төлөөх сөргөлдөөний золиос болсон гэмгүй залуусын хайр дурлалын гунигт төгсгөл. У.Шекспир эхийг нь тавиад, Ф.Шиллер төгс төгөлдөр болгон хөгжүүлсэн драм. Я.Баяраа Дүрийн хөгжүүлэлт: Тулгуур болон хэв шинжит дүр Уг жүжиг нь хэдийгээр “Чингис” нэртэй ч гол дүр нь Чингис хаан биш юм. Драмын онолч Лаёош Эгрид тулгуур дүр гэсэн санаа бий. Хэдий гол дүр биш ч жүжгийн үйл явдал, учир шалтгааны гинжин холбоонд чухал үүрэг бүхий, гол баатруудын сэтгэлзүйн үйлдлүүдийг өдөөгч дүр бол тулгуур дүр юм. Тулгуур дүр нь өөрийн зорилгоо гүнзгий ухамсарласан байх агаад, зорилгынхоо төлөө юуг ч зольж чадах шинж чанартай гэж Лаёош Эгри “Драм бичих урлаг” номондоо өгүүлжээ. “Чингис” жүжгийн тулгуур дүр нь ялагдаж, сүйрч буй Ван ханы гүнж Есүйжин юм. Хунтайж Төмөр чухам Есүйжин гүнжид л дурласны улмаас эцэгтээ донгодуулж, жүжгийн гол хуйвалдааныг үүтгэгч Жамух ч түүнд сэтгэл алдарсан байдаг. Есүйжин гүнж эрэлхэг зоригт Төмөр хунтайжийг чин сэтгэлээсээ өрөвдөн хайрлах хэдий ч гал голомтыг нь үнсээр хийсгэсэн Чингис хааны хүү гэдэгтэй нь эвлэрч ядна. Харин Төмөр хунтайж түүний гоо үзэсгэлэн болоод үзэл бодолд нь татагдана. Тэр нь хүнлэг, эрх мэдлийн төлөөх цуст тэмцлийг үзэн ядах үзэл. Энэ нь эцэстээ эцгийнхээ эсрэг зэвсэг барин тэмцэхэд хүргэнэ. Төмөр хунтайжийн ялгуусан дурлалыг зохиолч цөөн мөрөөр тун тодорхой үзүүлжээ: “Дорно дахиныг тэр чигээр нь захирагч эцгийн минь тушаалаас Доголон нулимс тань хавьгүй хүчтэй байсан билээ л...” Жүжгийн төгсгөлд Ван хаан алагдаж, Төмөр хунтайж Жамухын илдэнд хөнөөгдсөний дараа Есүйжин гүнж Чингис хааны нүдний өмнө амиа егүүтгэнэ. Энэ мөчийн өмнө түүний хэлэх үгс яруу бөгөөд утга гүн: “ Хүн төрөлхтөн бүгдээрээ Хүчирхэг хааны өмнө гудайвал гудайг Бүсгүй хүний хүчирхэг гар тэгвэл өөрийгөө “чөлөөлөөд” Бүхий л ертөнцөд эрх чөлөө гээчийг мэдрүүлэх болно Эм хүйсийг минь зөөлөн хэмээх энэ дарлалыг Эгнэгт тийн устгаад зүрх сэтгэл минь ангижраг...” Зохиолч энэхүү эрэлхэг атлаа үзэсгэлэнт гүнжийн дүрийг санамсаргүйгээр жүжгийнхээ тулгуур болгоогүй болов уу. Монголын Хайду ноёны Эрэлхэг гүнж Хотулуны тухай домгийг Марко Поло өрнө дахинд тарааснаас хойш түүний тухай олон бүтээл төржээ. Эдгээрээс хамгийн алдартай нь Италийн зохиолч Карло Гоццигийн “Турандот” жүжиг. Карло Гоццигийн жүжиг Александер Доүгийн “Чингис” жүжгийг Лондонд тавихаас долоон жилийн өмнө Венецид анх тавигдсан. Ф.Шиллер герман хэл рүү орчуулж, И.В.Ф Гёте найруулан тавьж, Европыг шуугиулсан энэ сонгодог жүжгийн гол дүр, гурван оньсгонд нь хариулж чадаагүй эрийн толгойг авдаг, үзэсгэлэнт дорнын гүнж Турандот бол Хотулун гүнжийн домгийг өөрчилсөн нэг л хувилбар. Чингис хаан, өмнөх хааны цорын ганц өв залгамжлагч Есүйжин болоод өөрийн залгамжлагч Төмөр хунтайжийн цогцосны дэргэд зогсоод ингэж хэлнэ: “Манан болж тархи бүрхсэн энэ явдлыг Маргаашаас эхлэх дайн мартуулж дөнгөх бөлгөө...” Энд Чингис хааны жүжиг доторх болоод ерөөс бодит түүхэн дэх дүрийн зөрчилт чанарыг ончтой тодорхойлж чадсан байна. Энэ бол ерөөс ганц Чингис хаан ч бус оюун санаад багтахын аргагүй их хүчийг эрхшээж чадсан байлдан дагуулагч хүний хэв шинжит дүр юм. Эрэлхэг хунтайж Төмөр, гүнж Есүйжин нар бол сэргэн мандалт болон классицизмын шинж чанарыг агуулсан дүрүүд. Өөрсдөөс нь үл шалтгаалах хүчин зүйлс, эрх мэдлийн төлөөх сөргөлдөөний золиос болсон гэмгүй залуусын хайр дурлалын гунигт төгсгөл. У.Шекспир эхийг нь тавиад, Ф.Шиллер төгс төгөлдөр болгон хөгжүүлсэн драм. “Чингис” жүжигт туйлын муу, эсвэл туйлын сайн дүр гэж үгүй. Бүх дүрүүд өөрийн зөвтгөлтэй бөгөөд дүр бүхэн нугаршгүй ёс суртахуунтай, нэр төрийнхөө төлөө өөрийн юуг ч золиослоход бэлэн байгаа нь анхаарал татна. Үнэндээ классицизмын үеэс л уран зохиолд туйлт сайн, туйлт муу дүр аажим аажмаар үгүй болсоор реализмтай золгосон билээ. Энэ ч бас манай үндэсний уран зохиол, ялангуяа түүхэн зохиолуудад эдүгээ хүртэл үгүйлэгдсээр байгаа хандлага юм. Я.Баяраа “Чингис” жүжгээс суралцах нь: Зохиолчийн харах өнцөг ба жүжгийн зөрчлийг хөгжүүлсэн нь Жүжгийн зохиолд зохиолчийн харах өнцөг асар чухал. Учир нь жүжгийн зохиол гэдэг онгод, имперсионист өнгө аяс биш, мэдрэмжээс ч биш зохиолчийн үзэл бодлоос төрдөг урлаг. “Чингис” жүжигт нүүдэлчдийг эрэлхэг зоригтой, нэр төр, улс орныхоо төлөө юугаа ч золиослоход бэлэн хүмүүс хэмээн гаргажээ. Дайсагнагч хоёр этгээдийн байдлыг харуулахдаа аль аль талыг нь эрэлхэг, чигч шударгуу дүрүүдээр боловсруулжээ. “Иймийн тул хоёр улсын хооронд Их худалдааны үүд хаалгыг нээх ёстой Хүндэтгэл алдрыг бид илдийн хүчээс илүү Хүмүүн төрөлтнийг иргэншүүлэн байж хүртэнэ...” Чингис хаан, Жамух нарын өш хонзон, тэмцэл жүжгийн гол зөрчил байсан нь тайлал хэсэгт ил болно. Үүнийг зохиолч тал нутгийн хамгийн хүчирхэг хааныг түлхэн унагахын төлөөх Чингисийн өршөөл энэрэлгүй тэмцлээр хурцалж өгчээ. Ван хаан унаж, Чингис хамгийн хүчирхэг хаан болохыг хуучны жанжид хүсэхгүй байгааг Жамух овжин ашиглана. Уг түүхэндээ ч Чингис хаан уламжлалт овгийн байгуулалд төвлөрсөн улсыг задалж, цэргийн ардчилал бүхий мянгат, түмтүүдээс бүрдэх засаг захиргааны боловсронгуй системийг бий болгодог билээ. Ийм шинэчлэл угаас эсэргүүцэл дагуулсан, түүнийг нь жүжгийн нэг зөрчил болгох боломжтойг зохиолч олж харсан хэрэг. Ийм өнцгийг ер нь манай зохиолчид олж харсан бил үү гэж жүжгийг унших үед эрхгүй бодогдоно. Монгол уран бүтээлчдийн Чингис хаан болон эзэнт улсын хаанчлалын тухай гол бүтээл болох С.Эрдэнэ, Д.Маам, Д.Батбаяр нарын “Мөнх тэнгэрийн хүчин дор” кино, С.Жаргалсайханы “Хаан түүх” трилоги, Б.Лхагвасүрэнгийн “Атга нөж” жүжигт их үйлсийн төлөө өөрийн гэр бүл, нөхөрлөлөө золиослосон түүхэн бие хүний дүр ямагт гардаг. Энэ бол Чингис хааны тухайд манай зохиолчдын хийдэг хамгийн чухал уран сайхны тайлал гэж ойлгож болно. Гүн шаналал тээн хоцрох өтөл хааны тухай энэ санааг Александер Доү ч зохиолдоо мөн тусгажээ. Жүжигт Ван хаан цаазын ялыг эрэлхээр хүлцэхдээ ийн хэлнэ: “Одоо энд хаан хүн байх нь зохисгүй Чингисийг харин сэтгэлийнх нь нүгэлтэй хамт үлдээе” Жүжгийн үүдэл санаа мэдээж Чингис хааныг амьд сэрүүнд тэнгэр болсон Зүчи ханхүүгийн түүх, түүхэнд нууц хэвээр үлдсэн эцэг хүүгийн ээдрээт харилцаа гэдэг нь ойлгомжтой. Яг ийм өнцгөөр Япончууд Чингис хааны тухай уран сайхны кино хийж байв. Жүжгийн зохиолын гол давуу тал нь Чингис хааны дүрийг жүжгийн зохиомжийн төвөөс холдуулж, түүний тойрон хүрээлэгчдийн дундах зөрчлөөр байлдан дагуулагчийн дүр төрхийг бий болгосондоо байна. Чингис хааныхаа тухай хийсэн үндэсний кино төслүүд яагаад олон улсын тавцанд өрсөлдөхүйц бүтээл болж чадахгүй байгаагийн нэг учиг энд байж мэдэх юм. Бид Чингис хаанаа бурханчлан үздэг, зохиол бүтээл хийхдээ тэр сэтгэхүйгээсээ салж чаддаггүй бол гадаад уран бүтээлчид эзэн хааны маань түүхээс сэтгэлзүйн үйлдэл, учир шалтгаан хайсаар иржээ. Үүний тод жишээ нь классицизмын үед бичигдсэн энэхүү жүжиг болж байна. Зохиолч жүжигтээ түүх, уран сайхны харьцааг тусгасан байдлаас гадна ерөөс монголын түүхэнд хандах хандлага нь эрхгүй анхаарал татна. Хожмын романтик яруу найрагч С.Т.Кольерижийн нэгэн адил Александер Доү монголын эзэнт гүрний түүхэнд хүндэтгэлтэй ханджээ. “Чингис” жүжигт туйлын муу, эсвэл туйлын сайн дүр гэж үгүй. Бүх дүрүүд өөрийн зөвтгөлтэй бөгөөд дүр бүхэн нугаршгүй ёс суртахуунтай, нэр төрийнхөө төлөө өөрийн юуг ч золиослоход бэлэн байгаа нь анхаарал татна. Үнэндээ классицизмын үеэс л уран зохиолд туйлт сайн, туйлт муу дүр аажим аажмаар үгүй болсоор реализмтай золгосон билээ. Энэ ч бас манай үндэсний уран зохиол, ялангуяа түүхэн зохиолуудад эдүгээ хүртэл үгүйлэгдсээр байгаа хандлага юм. Судлаач, доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ энэхүү жүжгийг орчуулахдаа классицизмын үеийн англи утга зохиолын хэлний онцлогийг хичээнгүйлэн тайлж, жүжгийн дүрийн нэрийн түүхэн дүйцлийг судлан оноож, хамгийн онцлууштай нь монгол туульсын яруу найргийн хэлээр жүжгийн яруу илэрхийлэл, гүн утга санааг хадгалан буулгаж чаджээ. Я.Баяраа Жүжгийн орчуулга: Яруу найруулга ба судалгаа Эцэст нь энэхүү жүжгийн орчуулгын талаар онцлон дурдах нь зүй. Александер Доүгийн “Чингис” жүжиг сүр хүчит дүрслэл, манай олонх түүхэнд зохиол ажиглагддаг хэт сүржигнэл, номчирхол багатай, үйл явдлын цэгийг олж хатгасан ур дүрслэлтэй учраас тэр бүхнийг хуучны англи хэлнээс тэмтэрч буулгана гэдэг амаргүй хэрэг байсан нь ойлгомжтой. Судлаач, доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ энэхүү жүжгийг орчуулахдаа классицизмын үеийн англи утга зохиолын хэлний онцлогийг хичээнгүйлэн тайлж, жүжгийн дүрийн нэрийн түүхэн дүйцлийг судлан оноож, хамгийн онцлууштай нь монгол туульсын яруу найргийн хэлээр жүжгийн яруу илэрхийлэл, гүн утга санааг хадгалан буулгаж чаджээ. Орчуулагч Хасбаатарын Мэргэн агсан сонгодог яруу найргийн билгэдэлт дүрслэлийг алдалгүй буулгахдаа гаргуун байв. Түүний орчуулсан Ульям Шекспирийн “Ромео, Жульетта хоёр” жүжгийн “Бунхан дахь үзэгдэл”-д ийм шадууд бий: Харах нүд минь сүүлчийн удаа Хайртыг минь харж баясаг. Хоёр гар минь Эцсийн удаа хонгорхон чамайг тэвэрч баярлаг Амьсгалын үүд ам уруул минь Алдрайхан чиний чинь уруулыг үнсч Үхэлтэй хийсэн мөнхийн гэрээг Үүрд тамгалан батлаг. Алив, наашаа Амт нь, гашуун аяны хань, минь, аймшигт газарчин Аюулт залуурчин минь хагссан завийг минь Хадан цохио руу хага шид, Хайрт минь чиний төлөө ууя... Александер Доү бол Шекспиртэй адил бүхэл бүтэн төрөл зүйлийг өөрчилсөн их найрагч биш. Авчиг түүний хагацлын совинт мөрүүдийг М.Саруул-Эрдэнэ ийнхүү орчуулжээ: Намайг уй гашуу дунд орхиод Төмөр явлаа Нар минь чи хурдан эргэж ирээч Элбэрэлт шөнө чи бас гэгээн гунигийнхаа ёроолд Энэхэн биеийг минь багтааж хайрла Шуугих моддын дундуур сэрчигнэн үлээх салхи чинь Шувуудын чинь уран яруу, уйтай гэгэлгэн эгшиг Сонорт минь хөгжим болон аялгуулж Сэтгэлд хурсан айдсыг минь үргээнэм... Классицизмын үеийн жүжгүүд бол туульсын яруу найраг, хурц драматургийн уулзвар билээ. Энэхүү туурвилзүйн онцлог нь орчуулгад бүрнээ тусжээ гэж дүгнэхэд билбүүрдсэн хэрэг болохгүй биз. Жүжгийн эхлэл хэсэгт Жамухын хэлдэг үгийг энд эшлэе: Хүний тооноос та бидний амжилт хамаарахгүй Хойд зүгийн эрэлхэг Татаарчуудыг удирдаж буй, бид Уур амьсгал, салхи шуургаа дагаад тэд Уушги зүрх нь багтаж ядах бөлгөө Илд сэлмээр шийдэх дуртай, тэд Эрс аюултай учрах дуртай, тэд... Монголчуудад, ялангуяа уран бүтээлчдэд, тэр дундаа зохиолчдод ихийг бодогдуулах нэгэн ном ийнхүү уншигчлын гарт ирлээ. Ертөнцийг байлдан дагуулагч Чингис хааны тухай нэгэн жүжиг түүх нь үүссэн монгол хэлэнд ийнхүү ирлээ. Агуу их түүх, асар их нууц үлдээсэн өвөг дээдсийнх нь тухай энэ бүтээлийг хойч үе нь сонирхон уншихын сацуу тайзнаа амилуулах өдөр холгүй биз ээ.	### ЧИНГИСИЙН МОНГОЛД ИРСЭН “ЧИНГИС” ЖҮЖИГ Чингис хааны тухай домог, уран бүтээл түүний эзэлсэн хүн зон лугаа тоолшгүй олон билээ. Эзэн Чингис хаан маань ертөнцийн түүхнээ алан талагч араатнаас эхлээд аврагч, бурханы элч хүртэл асар олон дүрээр бичигдсэн. Энэ бол байлдан дагуулагчдын хувь тавилан. Эдүгээ бидний сонгодог хэмээн ойлгодог өрнө дахины соёл, утга зохиолын үнэт зүйлс бат бүрэлдэж, нийгмийн хэлэлцүүлэг идэвхтэй өрнөж асан соён гэгээрлийн эрин үе буюу тэртээ 1769 онд Английн эзэнт гүрний Лондон хотноо үзэгчдийн хүртээл болсон нэгэн жүжгийг бид унших гэж байна. Иоханн Вольфанг Гёте “Залуу Вертерийн шаналан”-гаа бичиж, Фридрих Шиллер “Хар санаа, хайр сэтгэлээ” туурвиж, Францад Дени Дидро тэргүүтнүүд нэвтэрхий толио толгойлж асан тэр үед дорно дахины соёлд шимтэгч Александер Доү хэмээх шотланд офицерт ертөнцийг байлдан дагуулагчийн тухай жүжиг бичих санаа төржээ. Перс хэлнээс судар шастир орчуулдаг энэхүү бичгийн хүн Чингис хааны туулсан түүхийг өөрийн эргэцүүлэл, дүгнэлтээр задлан авч үзэж, хуумгай гэхийн аргагүй гаргалгаанууд дээр жүжгийн зөрчлөө зангидаж чадсан нь 300 гаруй жилийн дараа ч сонирхол татаж байна. ### ЖҮЖГИЙН БҮТЭЦ: ТУЙЛТ ДРАМ Александер Доүгийн “Чингис” жүжиг нь жүжгийн зохиолын сонгодог хэлбэр буюу туйлт драмын бүтцээр бичигдсэн байна. Туйлт драмын бүтэц нь жүжгийн турш нэгэн чухал эргэлт өрнөж, дүр, үйл явдал нь тэр эргэлтийг тойрон зангидагддаг, богино хугацаанд өрнөх үйл явдал бүхий жүжгийн хэлбэр. Ромын яруу найрагч Хораций эмгэнэлт жүжгийг таван үзэгдэлтэй байх нь зохимжтой хэмээсэн нь санамсаргүй хэрэг бус. Хоёр бүлэг, таван үзэгдэлд үйл явдлыг зангиддаг энэ уламжлал Эртний Грекээс эхтэй бөгөөд сэргэн мандалтын үеийн жүжгийн зохиолчид тус уламжлалыг чухалчлан үзэж, хөгжүүлсэн нь Александер Доүгийн туурвиж асан 18 дугаар зуунд оргилдоо хүрээд байсан юм. “Чингис” жүжиг нь Чингис хааны эсрэг хунтайжаар толгойлуулсан хуйвалдагч, босогчдын ялалт, эзэн хаан хуйвалдагчдын цэргийг дарсан ч, угсаа залгах хунтайжаа алдаж буй эмгэнэлт төсгөлийн тухай өгүүлэх хоёр бүлэгтэй. Жүжгийн гол дүрийн баатруудын нэршил сонирхолтой. Жүжигт Чингис хааны ууган хүүг Төмөр, хунтайжтай нийлж бослого өдөөж буй эрэлхэг жанжныг Хубилай хэмээн нэрлэжээ. Зохиолч монгол угсаатны дотроос өрнө дахинд хамгийн алдартай хоёр хаан болох Марко Полог ивээгч Хубилай, домогт байлдан дагуулагч Доголон Төмөр нарын нэрээр жүжгийн чухал дүрүүдийг нэрлэхээр шийдсэн бололтой. > Эрэлхэг хүнтайж Төмөр, гүнж Есүйжин нар бол сэргэн мандалт болон классицизмын шинж чанарыг агуулсан дүрүүд. Өөрсдөөс нь үл шалтгаалах хүчин зүйлс, эрх мэдлийн төлөөх сөргөлдөөний золиос болсон гэмгүй залуусын хайр дурлалын гунигт төгсгөл. У.Шекспир эхийг нь тавиад, Ф.Шиллер төгс төгөлдөр болгон хөгжүүлсэн драм. > > Я.Баяраа ### Дүрийн хөгжүүлэлт: Тулгуур болон хэв шинжит дүр Уг жүжиг нь хэдийгээр “Чингис” нэртэй ч гол дүр нь Чингис хаан биш юм. Драмын онолч Лаёош Эгрид тулгуур дүр гэсэн санаа бий. Хэдий гол дүр биш ч жүжгийн үйл явдал, учир шалтгааны гинжин холбоонд чухал үүрэг бүхий, гол баатруудын сэтгэлзүйн үйлдлүүдийг өдөөгч дүр бол тулгуур дүр юм. Тулгуур дүр нь өөрийн зорилгоо гүнзгий ухамсарласан байх агаад, зорилгынхоо төлөө юуг ч зольж чадах шинж чанартай гэж Лаёош Эгри “Драм бичих урлаг” номондоо өгүүлжээ. “Чингис” жүжгийн тулгуур дүр нь ялагдаж, сүйрч буй Ван ханы гүнж Есүйжин юм. Хунтайж Төмөр чухам Есүйжин гүнжид л дурласны улмаас эцэгтээ донгодуулж, жүжгийн гол хуйвалдааныг үүтгэгч Жамух ч түүнд сэтгэл алдарсан байдаг. Есүйжин гүнж эрэлхэг зоригт Төмөр хунтайжийг чин сэтгэлээсээ өрөвдөн хайрлах хэдий ч гал голомтыг нь үнсээр хийсгэсэн Чингис хааны хүү гэдэгтэй нь эвлэрч ядна. Харин Төмөр хунтайж түүний гоо үзэсгэлэн болоод үзэл бодолд нь татагдана. Тэр нь хүнлэг, эрх мэдлийн төлөөх цуст тэмцлийг үзэн ядах үзэл. Энэ нь эцэстээ эцгийнхээ эсрэг зэвсэг барин тэмцэхэд хүргэнэ. Төмөр хунтайжийн ялгуусан дурлалыг зохиолч цөөн мөрөөр тун тодорхой үзүүлжээ: “Дорно дахиныг тэр чигээр нь захирагч эцгийн минь тушаалаас Доголон нулимс тань хавьгүй хүчтэй байсан билээ л...” Жүжгийн төгсгөлд Ван хаан алагдаж, Төмөр хунтайж Жамухын илдэнд хөнөөгдсөний дараа Есүйжин гүнж Чингис хааны нүдний өмнө амиа егүүтгэнэ. Энэ мөчийн өмнө түүний хэлэх үгс яруу бөгөөд утга гүн: “Хүн төрөлхтөн бүгдээрээ Хүчирхэг хааны өмнө гудайвал гудайг Бүсгүй хүний хүчирхэг гар тэгвэл өөрийгөө “чөлөөлөөд” Бүхий л ертөнцөд эрх чөлөө гээчийг мэдрүүлэх болно Эм хүйсийг минь зөөлөн хэмээх энэ дарлалыг Эгнэгт тийн устгаад зүрх сэтгэл минь ангижраг...” Зохиолч энэхүү эрэлхэг атлаа үзэсгэлэнт гүнжийн дүрийг санамсаргүйгээр жүжгийнхээ тулгуур болгоогүй болов уу. Монголын Хайду ноёны Эрэлхэг гүнж Хотулуны тухай домгийг Марко Поло өрнө дахинд тарааснаас хойш түүний тухай олон бүтээл төржээ. Эдгээрээс хамгийн алдартай нь Италийн зохиолч Карло Гоццигийн “Турандот” жүжиг. Карло Гоццигийн жүжиг Александер Доүгийн “Чингис” жүжгийг Лондонд тавихаас долоон жилийн өмнө Венецид анх тавигдсан. Ф.Шиллер герман хэл рүү орчуулж, И.В.Ф Гёте найруулан тавьж, Европыг шуугиулсан энэ сонгодог жүжгийн гол дүр, гурван оньсгонд нь хариулж чадаагүй эрийн толгойг авдаг, үзэсгэлэнт дорнын гүнж Турандот бол Хотулун гүнжийн домгийг өөрчилсөн нэг л хувилбар. Чингис хаан, өмнөх хааны цорын ганц өв залгамжлагч Есүйжин болоод өөрийн залгамжлагч Төмөр хунтайжийн цогцосны дэргэд зогсоод ингэж хэлнэ: “Манан болж тархи бүрхсэн энэ явдлыг Маргаашаас эхлэх дайн мартуулж дөнгөх бөлгөө...” Энд Чингис хааны жүжиг доторх болоод ерөөс бодит түүхэн дэх дүрийн зөрчилт чанарыг ончтой тодорхойлж чадсан байна. Энэ бол ерөөс ганц Чингис хаан ч бус оюун санаад багтахын аргагүй их хүчийг эрхшээж чадсан байлдан дагуулагч хүний хэв шинжит дүр юм. Эрэлхэг хунтайж Төмөр, гүнж Есүйжин нар бол сэргэн мандалт болон классицизмын шинж чанарыг агуулсан дүрүүд. Өөрсдөөс нь үл шалтгаалах хүчин зүйлс, эрх мэдлийн төлөөх сөргөлдөөний золиос болсон гэмгүй залуусын хайр дурлалын гунигт төгсгөл. У.Шекспир эхийг нь тавиад, Ф.Шиллер төгс төгөлдөр болгон хөгжүүлсэн драм. > “Чингис” жүжигт туйлын муу, эсвэл туйлын сайн дүр гэж үгүй. Бүх дүрүүд өөрийн зөвтгөлтэй бөгөөд дүр бүхэн нугаршгүй ёс суртахуунтай, нэр төрийнхөө төлөө өөрийн юуг ч золиослоход бэлэн байгаа нь анхаарал татна. Үнэндээ классицизмын үеэс л уран зохиолд туйлт сайн, туйлт муу дүр аажим аажмаар үгүй болсоор реализмтай золгосон билээ. Энэ ч бас манай үндэсний уран зохиол, ялангуяа түүхэн зохиолуудад эдүгээ хүртэл үгүйлэгдсээр байгаа хандлага юм. > > Я.Баяраа ### “Чингис” жүжгээс суралцах нь: Зохиолчийн харах өнцөг ба жүжгийн зөрчлийг хөгжүүлсэн нь Жүжгийн зохиолд зохиолчийн харах өнцөг асар чухал. Учир нь жүжгийн зохиол гэдэг онгод, имперсионист өнгө аяс биш, мэдрэмжээс ч биш зохиолчийн үзэл бодлоос төрдөг урлаг. “Чингис” жүжигт нүүдэлчдийг эрэлхэг зоригтой, нэр төр, улс орныхоо төлөө юугаа ч золиослоход бэлэн хүмүүс хэмээн гаргажээ. Дайсагнагч хоёр этгээдийн байдлыг харуулахдаа аль аль талыг нь эрэлхэг, чигч шударгуу дүрүүдээр боловсруулжээ. “Иймийн тул хоёр улсын хооронд Их худалдааны үүд хаалгыг нээх ёстой Хүндэтгэл алдрыг бид илдийн хүчээс илүү Хүмүүн төрөлтнийг иргэншүүлэн байж хүртэнэ...” Чингис хаан, Жамух нарын өш хонзон, тэмцэл жүжгийн гол зөрчил байсан нь тайлал хэсэгт ил болно. Үүнийг зохиолч тал нутгийн хамгийн хүчирхэг хааныг түлхэн унагахын төлөөх Чингисийн өршөөл энэрэлгүй тэмцлээр хурцалж өгчээ. Ван хаан унаж, Чингис хамгийн хүчирхэг хаан болохыг хуучны жанжид хүсэхгүй байгааг Жамух овжин ашиглана. Уг түүхэндээ ч Чингис хаан уламжлалт овгийн байгуулалд төвлөрсөн улсыг задалж, цэргийн ардчилал бүхий мянгат, түмтүүдээс бүрдэх засаг захиргааны боловсронгуй системийг бий болгодог билээ. Ийм шинэчлэл угаас эсэргүүцэл дагуулсан, түүнийг нь жүжгийн нэг зөрчил болгох боломжтойг зохиолч олж харсан хэрэг. Ийм өнцгийг ер нь манай зохиолчид олж харсан бил үү гэж жүжгийг унших үед эрхгүй бодогдоно. Монгол уран бүтээлчдийн Чингис хаан болон эзэнт улсын хаанчлалын тухай гол бүтээл болох С.Эрдэнэ, Д.Маам, Д.Батбаяр нарын “Мөнх тэнгэрийн хүчин дор” кино, С.Жаргалсайханы “Хаан түүх” трилоги, Б.Лхагвасүрэнгийн “Атга нөж” жүжигт их үйлсийн төлөө өөрийн гэр бүл, нөхөрлөлөө золиослосон түүхэн бие хүний дүр ямагт гардаг. Энэ бол Чингис хааны тухайд манай зохиолчдын хийдэг хамгийн чухал уран сайхны тайлал гэж ойлгож болно. Гүн шаналал тээн хоцрох өтөл хааны тухай энэ санааг Александер Доү ч зохиолдоо мөн тусгажээ. Жүжигт Ван хаан цаазын ялыг эрэлхээр хүлцэхдээ ийн хэлнэ: “Одоо энд хаан хүн байх нь зохисгүй Чингисийг харин сэтгэлийнх нь нүгэлтэй хамт үлдээе” Жүжгийн үүдэл санаа мэдээж Чингис хааныг амьд сэрүүнд тэнгэр болсон Зүчи ханхүүгийн түүх, түүхэнд нууц хэвээр үлдсэн эцэг хүүгийн ээдрээт харилцаа гэдэг нь ойлгомжтой. Яг ийм өнцгөөр Япончууд Чингис хааны тухай уран сайхны кино хийж байв. Жүжгийн зохиолын гол давуу тал нь Чингис хааны дүрийг жүжгийн зохиомжийн төвөөс холдуулж, түүний тойрон хүрээлэгчдийн дундах зөрчлөөр байлдан дагуулагчийн дүр төрхийг бий болгосондоо байна. Чингис хааныхаа тухай хийсэн үндэсний кино төслүүд яагаад олон улсын тавцанд өрсөлдөхүйц бүтээл болж чадахгүй байгаагийн нэг учиг энд байж мэдэх юм. Бид Чингис хаанаа бурханчлан үздэг, зохиол бүтээл хийхдээ тэр сэтгэхүйгээсээ салж чаддаггүй бол гадаад уран бүтээлчид эзэн хааны маань түүхээс сэтгэлзүйн үйлдэл, учир шалтгаан хайсаар иржээ. Үүний тод жишээ нь классицизмын үед бичигдсэн энэхүү жүжиг болж байна. Зохиолч жүжигтээ түүх, уран сайхны харьцааг тусгасан байдлаас гадна ерөөс монголын түүхэнд хандах хандлага нь эрхгүй анхаарал татна. Хожмын романтик яруу найрагч С.Т.Кольерижийн нэгэн адил Александер Доү монголын эзэнт гүрний түүхэнд хүндэтгэлтэй ханджээ. “Чингис” жүжигт туйлын муу, эсвэл туйлын сайн дүр гэж үгүй. Бүх дүрүүд өөрийн зөвтгөлтэй бөгөөд дүр бүхэн нугаршгүй ёс суртахуунтай, нэр төрийнхөө төлөө өөрийн юуг ч золиослоход бэлэн байгаа нь анхаарал татна. Үнэндээ классицизмын үеэс л уран зохиолд туйлт сайн, туйлт муу дүр аажим аажмаар үгүй болсоор реализмтай золгосон билээ. Энэ ч бас манай үндэсний уран зохиол, ялангуяа түүхэн зохиолуудад эдүгээ хүртэл үгүйлэгдсээр байгаа хандлага юм. > Судлаач, доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ энэхүү жүжгийг орчуулахдаа классицизмын үеийн англи утга зохиолын хэлний онцлогийг хичээнгүйлэн тайлж, жүжгийн дүрийн нэрийн түүхэн дүйцлийг судлан оноож, хамгийн онцлууштай нь монгол туульсын яруу найргийн хэлээр жүжгийн яруу илэрхийлэл, гүн утга санааг хадгалан буулгаж чаджээ. > > Я.Баяраа ### Жүжгийн орчуулга: Яруу найруулга ба судалгаа Эцэст нь энэхүү жүжгийн орчуулгын талаар онцлон дурдах нь зүй. Александер Доүгийн “Чингис” жүжиг сүр хүчит дүрслэл, манай олонх түүхэнд зохиол ажиглагддаг хэт сүржигнэл, номчирхол багатай, үйл явдлын цэгийг олж хатгасан ур дүрслэлтэй учраас тэр бүхнийг хуучны англи хэлнээс тэмтэрч буулгана гэдэг амаргүй хэрэг байсан нь ойлгомжтой. Судлаач, доктор Мягмарын Саруул-Эрдэнэ энэхүү жүжгийг орчуулахдаа классицизмын үеийн англи утга зохиолын хэлний онцлогийг хичээнгүйлэн тайлж, жүжгийн дүрийн нэрийн түүхэн дүйцлийг судлан оноож, хамгийн онцлууштай нь монгол туульсын яруу найргийн хэлээр жүжгийн яруу илэрхийлэл, гүн утга санааг хадгалан буулгаж чаджээ. Орчуулагч Хасбаатарын Мэргэн агсан сонгодог яруу найргийн билгэдэлт дүрслэлийг алдалгүй буулгахдаа гаргуун байв. Түүний орчуулсан Ульям Шекспирийн “Ромео, Жульетта хоёр” жүжгийн “Бунхан дахь үзэгдэл”-д ийм шадууд бий: Харах нүд минь сүүлчийн удаа Хайртыг минь харж баясаг. Хоёр гар минь Эцсийн удаа хонгорхон чамайг тэвэрч баярлаг Амьсгалын үүд ам уруул минь Алдрайхан чиний чинь уруулыг үнсч Үхэлтэй хийсэн мөнхийн гэрээг Үүрд тамгалан батлаг. Алив, наашаа Амт нь, гашуун аяны хань, минь, аймшигт газарчин Аюулт залуурчин минь хагссан завийг минь Хадан цохио руу хага шид, Хайрт минь чиний төлөө ууя... Александер Доү бол Шекспиртэй адил бүхэл бүтэн төрөл зүйлийг өөрчилсөн их найрагч биш. Авчиг түүний хагацлын совинт мөрүүдийг М.Саруул-Эрдэнэ ийнхүү орчуулжээ: Намайг уй гашуу дунд орхиод Төмөр явлаа Нар минь чи хурдан эргэж ирээч Элбэрэлт шөнө чи бас гэгээн гунигийнхаа ёроолд Энэхэн биеийг минь багтааж хайрла Шуугих моддын дундуур сэрчигнэн үлээх салхи чинь Шувуудын чинь уран яруу, уйтай гэгэлгэн эгшиг Сонорт минь хөгжим болон аялгуулж Сэтгэлд хурсан айдсыг минь үргээнэм... Классицизмын үеийн жүжгүүд бол туульсын яруу найраг, хурц драматургийн уулзвар билээ. Энэхүү туурвилзүйн онцлог нь орчуулгад бүрнээ тусжээ гэж дүгнэхэд билбүүрдсэн хэрэг болохгүй биз. Жүжгийн эхлэл хэсэгт Жамухын хэлдэг үгийг энд эшлэе: Хүний тооноос та бидний амжилт хамаарахгүй Хойд зүгийн эрэлхэг Татаарчуудыг удирдаж буй, бид Уур амьсгал, салхи шуургаа дагаад тэд Уушги зүрх нь багтаж ядах бөлгөө Илд сэлмээр шийдэх дуртай, тэд Эрс аюултай учрах дуртай, тэд... Монголчуудад, ялангуяа уран бүтээлчдэд, тэр дундаа зохиолчдод ихийг бодогдуулах нэгэн ном ийнхүү уншигчлын гарт ирлээ. Ертөнцийг байлдан дагуулагч Чингис хааны тухай нэгэн жүжиг түүх нь үүссэн монгол хэлэнд ийнхүү ирлээ. Агуу их түүх, асар их нууц үлдээсэн өвөг дээдсийнх нь тухай энэ бүтээлийг хойч үе нь сонирхон уншихын сацуу тайзнаа амилуулах өдөр холгүй биз ээ.
https://unread.today/c/book-howtodecide	Номын тухай		2022-03-26T00:00:00	3 сарын 26, 2022	"Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын тухай	<div class="article-body no-wide-image"> <h2><span id="docs-internal-guid-c6ddc3a1-7fff-f95c-1c31-32e901e4d66a"><p dir="ltr" style="line-height:1.38;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;">Өглөө сэрүүлгээ дуугармагц босох уу эсвэл дулаан хөнжилдөө дахиад 5 минут унтах уу? Гэр бүлийнхээ шахалтаар бизнесийн ухаанд суралцах уу эсвэл хүсэл мөрөөдлөө дагаад уран зураач болох уу? Хүн алхам тутамдаа хамгийн энгийнээс хамгийн хэцүү шийдвэрүүдийг гаргаж байдаг.</p><p dir="ltr" style="line-height:1.38;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;"><br></p><p dir="ltr" style="line-height:1.38;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;">Шийдвэр гаргах мөчид аливаа зүйлсийн үнэн учрыг олохоос гадна өдөр тутмын амьдралдаа хэрхэн оновчтой сонголт хийхэд тань туслах аргуудыг багтаасан “Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?” номыг танилцуулъя. Шийдвэр гаргах стратегийн мэргэжилтэн, мэргэжлийн покерчин Энни Дьюкийн “How to Decide?” номыг З.Гандарь монгол хэлнээ хөрвүүлж, "Эрдэмт паблишинг" - аас албан ёсны эрхтэйгээр эрхлэн гаргаж уншигчдын хүртээл болгожээ. </p></span></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">зохиогчийн тухай</h3><p></p><p dir="ltr"><a href="https://www.annieduke.com/" target="_blank">Энни Дьюк</a> нь Америкийн покерын мэргэжлийн тоглогч бөгөөд сүүлийн 20 жилийн турш төрөл бүрийн компаниудын стратегийн бизнесийн зөвлөхөөр ажиллажээ. Түүгээр ч зогсохгүй бүрэн дунд боловсролын системд шийдвэр гаргах боловсролын сэдвийг оруулах зорилгоор “Шийдвэр гаргах боловсролын холбоо” төрийн бус байгууллагыг хамтран байгуулсан байна. Тэрээр 2012 онд покероо орхисноос хойш <a href="https://www.goodreads.com/book/show/35957157-thinking-in-bets" target="_blank">Thinking in Bets</a> (2018) номоо бичсэн нь "New York Times"-ийн bestseller - ээр шалгарч амжилт олов. Ийнхүү түүний дараагаар <a href="https://www.goodreads.com/book/show/51066664-how-to-decide" target="_blank">How to Decide</a> (2020) номоо бичиж, хэвлүүлжээ. </p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/2a5550462dadc57f70abf02afc4f178e.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Уг номын талаарх нэгэн ярилцлагадаа “<i>Би зүгээр л шинжлэх ухааны бүтээлүүд эсвэл олны хүртээл болсон нийтлэлүүдийг уншиж амждаггүй хүмүүст зориулж шинжлэх ухааны судалгааны ажлыг энгийн хэлнээ хөрвүүлсэн нь энэ. Номоо хэт энгийн болгохгүйгээр аль болох өргөн хүрээний уншигчдад хүргэхээр бичсэн</i>” хэмээн <a href="https://behavioralscientist.org/practical-tools-for-better-decisions-a-qa-with-annie-duke-on-how-to-decide/" target="_blank">дурджээ</a>. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын тухай</h3><p></p><p>Ном нийтдээ 9 бүлэг сэдвээс бүтсэн ба бүлэг тус бүрт өөрийгөө сорих дасгалууд болон өөрийн туршлагаа хуваалцаж бичих хэсгүүдийг багтааж өгчээ. Энэ нь уншигч бүрд өөрийнхөө бодит байдлыг дүгнэхэд тусална. Зөвхөн өөрийнхөө гэлтгүй эргэн тойрны хүмүүсийг ч сорих, бяцхан социал ажиглалт ч хийх боломжтой. Мөн төгсгөлд нь тухайн бүлгийн агуулга болоод бүтцийн хүрээнд өөрөөсөө асууж, эргэцүүлэх асуултуудыг оруулжээ.</p><p>Номын агуулга эхэлмэгц таныг өнгөрсөн жил гаргасан хамгийн зөв болон хамгийн буруу шийдвэрээ бичих хэсэг угтана. Ном нь бүхэлдээ шийдвэр гаргалт гэж чухамдаа юу болох, шийдвэр гаргах үйл явц нь шийдвэрийн үр дүнгээс тусдаа ойлголт болохыг тайлбарлахаас гадна шийдвэр гаргалтаа хэрхэн хурдан хийж болох, өөрийн боломжит хувилбаруудаа тодорхойлж сурах зэрэг сэдвүүдийг арвин практик жишээгээр баяжуулж тайлбарлажээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/4bc109508d1ed21a90828a93e21fbca0.jpeg"></p><div class="image-caption">Зургийн эх сурвалж: Интерном номын дэлгүүрийн social хуудас</div><p>Эхний гурван бүлэгт нэгэнт гаргасан шийдвэрээ эргэн харах, шийдвэрээ дүгнэх сэдэв дээр онцгойлон анхаарах ач холбогдлын тухай өгүүлнэ. Бид ихэнхдээ шийдвэрийн үр дүн сайн гарсан тохиолдолд шийдвэр гаргалтаа зөв байсан, муу үр дүн гарвал буруу шийдвэр гаргалт байсан гэж дүгнэх нь их байдаг. Дээрээс нь ямар ч үр дүнд "аз" гэдэг зүйл их бага хэмжээгээр нөлөөлж байдгийг ихэнхдээ тоохгүй өнгөрдөг тул ирээдүйд гаргах шийдвэрүүдийг буруу өнцгөөс хийх нөхцөл бүрэлддэг аж.<br></p> <blockquote><p>Бүхий л салбарт үр дүн гэгч “сүүл”, шийдвэр хэмээгч “толгой”-г дагадаг. Үр дүнгийн чанар нь бидний шийдвэрийн чанарыг харах чадварыг “сүүдэрлэдэг”.</p> <cite><p>"Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс</p> </cite></blockquote><p>Дараагийн гурван бүлэгт илүү сайн шийдвэр гаргах зөвлөгөө, хэрэгжүүлэх арга замуудыг тайлбарлахаас гадна аливаа зүйлийг харах дотоод болон гадаад өнцгийн ялгааг тусгаж өгчээ. Ямар ч шийдвэр гаргах бай танд өчүүхэн жижиг хэмжээний ч атугай мэддэг зүйл бий. Түүнийгээ хэрхэн ашиглах, хэрхэн баяжуулах нь танаас шалтгаалдаг. </p> <blockquote><p>Мэдлэгийг бүү бас. Шийдвэрээ сайжруулах гол зэвсэг нь “мэдэхгүй зүйл”-ийг “мэддэг зүйл” болгон хувиргах юм. Үнэн зөв мэдээллийг үргэлж эрэлхийлдэг болох нь нээлттэй сэтгэхийн үндэс. </p> <cite><p>"Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс</p> </cite></blockquote><p></p><p>Яагаад бид өөрөөсөө илүү бусдад сайн зөвлөгөө өгч чаддаг юм бол? “Би юуг буруу хийгээд байгаа юм бол?” гэдэг асуултыг хэдэн мянган удаа өөрөөсөө асуугаад хариулт нь олддоггүй. Гэтэл сайн найзынхаа юуг буруу хийгээд байгааг яг таг мэднэ вэ? Асуудлын гол нь бидний өөрсдийгөө өөр хүний нүдээр харж чаддаггүйд байдаг. Хэчнээн хичээсэн ч өөрийнхөө итгэл үнэмшлээр харж буй нь гол дутагдал болно. Бусдын бодол таныхтай зөрөлдөхөд хэзээ ч сайхан сэтгэгдэл төрдөггүй ч үнэнг эрэлхийлэх нь өөртөө зориулж буй хамгийн том бэлэг байж мэдэх юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/9029ae2c-0975-442a-9b95-371319a063bf/310f022bc6836590202af81a1816934e.jpeg"></p><div class="image-caption">Зургийн эх сурвалж: Интерном номын дэлгүүрийн social хуудас</div><p></p><p dir="ltr">Төгсгөлийн гурван бүлэгт шийдвэр гаргах үйлдлийг хурдасгах аргуудыг танилцуулж, зөвхөн өөрийн гэлтгүй баг хамт олны шийдвэрийн үйл явцаа хэрхэн сайжруулж болохыг тайлбарлажээ. Ямар ч шийдвэрийг гаргахдаа “Энэ шийдвэрийн үр дүн миний амьдралд хэр удаан нөлөөлөх вэ? Энэ боломжийг сонгосноор миний алдах бусад боломжуудын үнэ цэн юу вэ?” зэрэг асуултуудыг өөрөөсөө асууж занших нь таны шийдвэрийн чанарыг илт сайжруулна.<br></p><p dir="ltr">Мэдээж хэн бүхэн зөв шийдвэр гаргахыг хүсэх нь гарцаагүй. Түүний тулд бидний ихэнх нь аль болох их мэдээлэл цуглуулахыг эрмэлзэж тэр хэрээрээ цаг хугацаагаа алдаж байдаг. Тэгвэл “төгс” мэдээллийн эрэн хайлтаа хэзээ зогсоохоо мэддэг байх нь ч оновчтой шийдвэр гаргалтын нэгэн хэсэг аж. </p> <blockquote><p>Аз жаргалын шалгуурыг давж байвал шийдвэрээ хурдан гарга. Шийдвэр гаргахад хэцүү байвал харин ч эсрэгээрээ амархан гэсэн үг. Бараг бүх шийдвэрийг бүрэн гүйцэд бус мэдээлэл дээр үндэслэн гаргадаг.</p> <cite><p>"Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эцэст нь</h3><p></p><p dir="ltr">Ухаан орсон цагаасаа эхлээд л бид шийдвэр гаргаж эхлэдэг ч хэрхэн зөв шийдвэр гаргах талаар ерөнхий боловсролын сургуульд заадаггүй. Их сургуулийн боловсролд ч тэр өөрийн хүслээр сонгож л сурахгүй бол заавал судлах хичээлийн системд орохгүй байх нь олонтаа. Зохиогчийн хэлсэнчлэн хэн ч уншсан ойлгохоор, хэнд ч тохиолдож болохуйц жишээнүүдээр баяжуулан статистик магадлалын онолуудыг энгийн хэллэгээр тайлбарлажээ.</p><p dir="ltr">Тухайн бүлгийн агуулгыг товчоор хараад ойлгож болохуйц дүгнэлт хэсгүүдээс гадна тайлбар схем, уншигчдад зориулсан дасгалын хэсгүүдээр гол санаануудыг ойлгоход амар болгосон нь цаг зав багатай, нэг бүрчлэн унших боломжгүй уншигчдад тус болно. Энэхүү номыг уншиж дууссаны дараа номын эхэнд хариулсан асуултуудыг эргэн харвал таны хариулт өөрчлөгдсөн байх нь гарцаагүй биз.</p><p dir="ltr">Том жижиг гэлтгүй ямар ч шийдвэр гаргахдаа өөрт буй мэдээллийг ашиглах, бусдын бодлыг сонсох, асуудлыг олон талаас нь харах аргуудад суралцсанаар таны сонголт хийх хурд нэмэгдэхээс гадна харамсал тээхгүйгээр шийдвэр гаргахад тань тусална гэдэгт итгэлтэй байна.</p> </div>	Өглөө сэрүүлгээ дуугармагц босох уу эсвэл дулаан хөнжилдөө дахиад 5 минут унтах уу? Гэр бүлийнхээ шахалтаар бизнесийн ухаанд суралцах уу эсвэл хүсэл мөрөөдлөө дагаад уран зураач болох уу? Хүн алхам тутамдаа хамгийн энгийнээс хамгийн хэцүү шийдвэрүүдийг гаргаж байдаг. Шийдвэр гаргах мөчид аливаа зүйлсийн үнэн учрыг олохоос гадна өдөр тутмын амьдралдаа хэрхэн оновчтой сонголт хийхэд тань туслах аргуудыг багтаасан “Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?” номыг танилцуулъя. Шийдвэр гаргах стратегийн мэргэжилтэн, мэргэжлийн покерчин Энни Дьюкийн “How to Decide?” номыг З.Гандарь монгол хэлнээ хөрвүүлж, "Эрдэмт паблишинг" - аас албан ёсны эрхтэйгээр эрхлэн гаргаж уншигчдын хүртээл болгожээ. зохиогчийн тухай Энни Дьюк нь Америкийн покерын мэргэжлийн тоглогч бөгөөд сүүлийн 20 жилийн турш төрөл бүрийн компаниудын стратегийн бизнесийн зөвлөхөөр ажиллажээ. Түүгээр ч зогсохгүй бүрэн дунд боловсролын системд шийдвэр гаргах боловсролын сэдвийг оруулах зорилгоор “Шийдвэр гаргах боловсролын холбоо” төрийн бус байгууллагыг хамтран байгуулсан байна. Тэрээр 2012 онд покероо орхисноос хойш Thinking in Bets (2018) номоо бичсэн нь "New York Times"-ийн bestseller - ээр шалгарч амжилт олов. Ийнхүү түүний дараагаар How to Decide (2020) номоо бичиж, хэвлүүлжээ. Уг номын талаарх нэгэн ярилцлагадаа “ Би зүгээр л шинжлэх ухааны бүтээлүүд эсвэл олны хүртээл болсон нийтлэлүүдийг уншиж амждаггүй хүмүүст зориулж шинжлэх ухааны судалгааны ажлыг энгийн хэлнээ хөрвүүлсэн нь энэ. Номоо хэт энгийн болгохгүйгээр аль болох өргөн хүрээний уншигчдад хүргэхээр бичсэн ” хэмээн дурджээ . номын тухай Ном нийтдээ 9 бүлэг сэдвээс бүтсэн ба бүлэг тус бүрт өөрийгөө сорих дасгалууд болон өөрийн туршлагаа хуваалцаж бичих хэсгүүдийг багтааж өгчээ. Энэ нь уншигч бүрд өөрийнхөө бодит байдлыг дүгнэхэд тусална. Зөвхөн өөрийнхөө гэлтгүй эргэн тойрны хүмүүсийг ч сорих, бяцхан социал ажиглалт ч хийх боломжтой. Мөн төгсгөлд нь тухайн бүлгийн агуулга болоод бүтцийн хүрээнд өөрөөсөө асууж, эргэцүүлэх асуултуудыг оруулжээ. Номын агуулга эхэлмэгц таныг өнгөрсөн жил гаргасан хамгийн зөв болон хамгийн буруу шийдвэрээ бичих хэсэг угтана. Ном нь бүхэлдээ шийдвэр гаргалт гэж чухамдаа юу болох, шийдвэр гаргах үйл явц нь шийдвэрийн үр дүнгээс тусдаа ойлголт болохыг тайлбарлахаас гадна шийдвэр гаргалтаа хэрхэн хурдан хийж болох, өөрийн боломжит хувилбаруудаа тодорхойлж сурах зэрэг сэдвүүдийг арвин практик жишээгээр баяжуулж тайлбарлажээ. Зургийн эх сурвалж: Интерном номын дэлгүүрийн social хуудас Эхний гурван бүлэгт нэгэнт гаргасан шийдвэрээ эргэн харах, шийдвэрээ дүгнэх сэдэв дээр онцгойлон анхаарах ач холбогдлын тухай өгүүлнэ. Бид ихэнхдээ шийдвэрийн үр дүн сайн гарсан тохиолдолд шийдвэр гаргалтаа зөв байсан, муу үр дүн гарвал буруу шийдвэр гаргалт байсан гэж дүгнэх нь их байдаг. Дээрээс нь ямар ч үр дүнд "аз" гэдэг зүйл их бага хэмжээгээр нөлөөлж байдгийг ихэнхдээ тоохгүй өнгөрдөг тул ирээдүйд гаргах шийдвэрүүдийг буруу өнцгөөс хийх нөхцөл бүрэлддэг аж. Бүхий л салбарт үр дүн гэгч “сүүл”, шийдвэр хэмээгч “толгой”-г дагадаг. Үр дүнгийн чанар нь бидний шийдвэрийн чанарыг харах чадварыг “сүүдэрлэдэг”. "Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс Дараагийн гурван бүлэгт илүү сайн шийдвэр гаргах зөвлөгөө, хэрэгжүүлэх арга замуудыг тайлбарлахаас гадна аливаа зүйлийг харах дотоод болон гадаад өнцгийн ялгааг тусгаж өгчээ. Ямар ч шийдвэр гаргах бай танд өчүүхэн жижиг хэмжээний ч атугай мэддэг зүйл бий. Түүнийгээ хэрхэн ашиглах, хэрхэн баяжуулах нь танаас шалтгаалдаг. Мэдлэгийг бүү бас. Шийдвэрээ сайжруулах гол зэвсэг нь “мэдэхгүй зүйл”-ийг “мэддэг зүйл” болгон хувиргах юм. Үнэн зөв мэдээллийг үргэлж эрэлхийлдэг болох нь нээлттэй сэтгэхийн үндэс. "Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс Яагаад бид өөрөөсөө илүү бусдад сайн зөвлөгөө өгч чаддаг юм бол? “Би юуг буруу хийгээд байгаа юм бол?” гэдэг асуултыг хэдэн мянган удаа өөрөөсөө асуугаад хариулт нь олддоггүй. Гэтэл сайн найзынхаа юуг буруу хийгээд байгааг яг таг мэднэ вэ? Асуудлын гол нь бидний өөрсдийгөө өөр хүний нүдээр харж чаддаггүйд байдаг. Хэчнээн хичээсэн ч өөрийнхөө итгэл үнэмшлээр харж буй нь гол дутагдал болно. Бусдын бодол таныхтай зөрөлдөхөд хэзээ ч сайхан сэтгэгдэл төрдөггүй ч үнэнг эрэлхийлэх нь өөртөө зориулж буй хамгийн том бэлэг байж мэдэх юм. Зургийн эх сурвалж: Интерном номын дэлгүүрийн social хуудас Төгсгөлийн гурван бүлэгт шийдвэр гаргах үйлдлийг хурдасгах аргуудыг танилцуулж, зөвхөн өөрийн гэлтгүй баг хамт олны шийдвэрийн үйл явцаа хэрхэн сайжруулж болохыг тайлбарлажээ. Ямар ч шийдвэрийг гаргахдаа “Энэ шийдвэрийн үр дүн миний амьдралд хэр удаан нөлөөлөх вэ? Энэ боломжийг сонгосноор миний алдах бусад боломжуудын үнэ цэн юу вэ?” зэрэг асуултуудыг өөрөөсөө асууж занших нь таны шийдвэрийн чанарыг илт сайжруулна. Мэдээж хэн бүхэн зөв шийдвэр гаргахыг хүсэх нь гарцаагүй. Түүний тулд бидний ихэнх нь аль болох их мэдээлэл цуглуулахыг эрмэлзэж тэр хэрээрээ цаг хугацаагаа алдаж байдаг. Тэгвэл “төгс” мэдээллийн эрэн хайлтаа хэзээ зогсоохоо мэддэг байх нь ч оновчтой шийдвэр гаргалтын нэгэн хэсэг аж. Аз жаргалын шалгуурыг давж байвал шийдвэрээ хурдан гарга. Шийдвэр гаргахад хэцүү байвал харин ч эсрэгээрээ амархан гэсэн үг. Бараг бүх шийдвэрийг бүрэн гүйцэд бус мэдээлэл дээр үндэслэн гаргадаг. "Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс эцэст нь Ухаан орсон цагаасаа эхлээд л бид шийдвэр гаргаж эхлэдэг ч хэрхэн зөв шийдвэр гаргах талаар ерөнхий боловсролын сургуульд заадаггүй. Их сургуулийн боловсролд ч тэр өөрийн хүслээр сонгож л сурахгүй бол заавал судлах хичээлийн системд орохгүй байх нь олонтаа. Зохиогчийн хэлсэнчлэн хэн ч уншсан ойлгохоор, хэнд ч тохиолдож болохуйц жишээнүүдээр баяжуулан статистик магадлалын онолуудыг энгийн хэллэгээр тайлбарлажээ. Тухайн бүлгийн агуулгыг товчоор хараад ойлгож болохуйц дүгнэлт хэсгүүдээс гадна тайлбар схем, уншигчдад зориулсан дасгалын хэсгүүдээр гол санаануудыг ойлгоход амар болгосон нь цаг зав багатай, нэг бүрчлэн унших боломжгүй уншигчдад тус болно. Энэхүү номыг уншиж дууссаны дараа номын эхэнд хариулсан асуултуудыг эргэн харвал таны хариулт өөрчлөгдсөн байх нь гарцаагүй биз. Том жижиг гэлтгүй ямар ч шийдвэр гаргахдаа өөрт буй мэдээллийг ашиглах, бусдын бодлыг сонсох, асуудлыг олон талаас нь харах аргуудад суралцсанаар таны сонголт хийх хурд нэмэгдэхээс гадна харамсал тээхгүйгээр шийдвэр гаргахад тань тусална гэдэгт итгэлтэй байна.	Өглөө сэрүүлгээ дуугармагц босох уу эсвэл дулаан хөнжилдөө дахиад 5 минут унтах уу? Гэр бүлийнхээ шахалтаар бизнесийн ухаанд суралцах уу эсвэл хүсэл мөрөөдлөө дагаад уран зураач болох уу? Хүн алхам тутамдаа хамгийн энгийнээс хамгийн хэцүү шийдвэрүүдийг гаргаж байдаг. Шийдвэр гаргах мөчид аливаа зүйлсийн үнэн учрыг олохоос гадна өдөр тутмын амьдралдаа хэрхэн оновчтой сонголт хийхэд тань туслах аргуудыг багтаасан “Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?” номыг танилцуулъя. Шийдвэр гаргах стратегийн мэргэжилтэн, мэргэжлийн покерчин Энни Дьюкийн “How to Decide?” номыг З.Гандарь монгол хэлнээ хөрвүүлж, "Эрдэмт паблишинг" - аас албан ёсны эрхтэйгээр эрхлэн гаргаж уншигчдын хүртээл болгожээ. ### зохиогчийн тухай Энни Дьюк нь Америкийн покерын мэргэжлийн тоглогч бөгөөд сүүлийн 20 жилийн турш төрөл бүрийн компаниудын стратегийн бизнесийн зөвлөхөөр ажиллажээ. Түүгээр ч зогсохгүй бүрэн дунд боловсролын системд шийдвэр гаргах боловсролын сэдвийг оруулах зорилгоор “Шийдвэр гаргах боловсролын холбоо” төрийн бус байгууллагыг хамтран байгуулсан байна. Тэрээр 2012 онд покероо орхисноос хойш Thinking in Bets (2018) номоо бичсэн нь "New York Times"-ийн bestseller - ээр шалгарч амжилт олов. Ийнхүү түүний дараагаар How to Decide (2020) номоо бичиж, хэвлүүлжээ. Уг номын талаарх нэгэн ярилцлагадаа “Би зүгээр л шинжлэх ухааны бүтээлүүд эсвэл олны хүртээл болсон нийтлэлүүдийг уншиж амждаггүй хүмүүст зориулж шинжлэх ухааны судалгааны ажлыг энгийн хэлнээ хөрвүүлсэн нь энэ. Номоо хэт энгийн болгохгүйгээр аль болох өргөн хүрээний уншигчдад хүргэхээр бичсэн” хэмээн дурджээ. ### номын тухай Ном нийтдээ 9 бүлэг сэдвээс бүтсэн ба бүлэг тус бүрт өөрийгөө сорих дасгалууд болон өөрийн туршлагаа хуваалцаж бичих хэсгүүдийг багтааж өгчээ. Энэ нь уншигч бүрд өөрийнхөө бодит байдлыг дүгнэхэд тусална. Зөвхөн өөрийнхөө гэлтгүй эргэн тойрны хүмүүсийг ч сорих, бяцхан социал ажиглалт ч хийх боломжтой. Мөн төгсгөлд нь тухайн бүлгийн агуулга болоод бүтцийн хүрээнд өөрөөсөө асууж, эргэцүүлэх асуултуудыг оруулжээ. Номын агуулга эхэлмэгц таныг өнгөрсөн жил гаргасан хамгийн зөв болон хамгийн буруу шийдвэрээ бичих хэсэг угтана. Ном нь бүхэлдээ шийдвэр гаргалт гэж чухамдаа юу болох, шийдвэр гаргах үйл явц нь шийдвэрийн үр дүнгээс тусдаа ойлголт болохыг тайлбарлахаас гадна шийдвэр гаргалтаа хэрхэн хурдан хийж болох, өөрийн боломжит хувилбаруудаа тодорхойлж сурах зэрэг сэдвүүдийг арвин практик жишээгээр баяжуулж тайлбарлажээ. Зургийн эх сурвалж: Интерном номын дэлгүүрийн social хуудас Эхний гурван бүлэгт нэгэнт гаргасан шийдвэрээ эргэн харах, шийдвэрээ дүгнэх сэдэв дээр онцгойлон анхаарах ач холбогдлын тухай өгүүлнэ. Бид ихэнхдээ шийдвэрийн үр дүн сайн гарсан тохиолдолд шийдвэр гаргалтаа зөв байсан, муу үр дүн гарвал буруу шийдвэр гаргалт байсан гэж дүгнэх нь их байдаг. Дээрээс нь ямар ч үр дүнд "аз" гэдэг зүйл их бага хэмжээгээр нөлөөлж байдгийг ихэнхдээ тоохгүй өнгөрдөг тул ирээдүйд гаргах шийдвэрүүдийг буруу өнцгөөс хийх нөхцөл бүрэлддэг аж. > Бүхий л салбарт үр дүн гэгч “сүүл”, шийдвэр хэмээгч “толгой”-г дагадаг. Үр дүнгийн чанар нь бидний шийдвэрийн чанарыг харах чадварыг “сүүдэрлэдэг”. > > "Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс Дараагийн гурван бүлэгт илүү сайн шийдвэр гаргах зөвлөгөө, хэрэгжүүлэх арга замуудыг тайлбарлахаас гадна аливаа зүйлийг харах дотоод болон гадаад өнцгийн ялгааг тусгаж өгчээ. Ямар ч шийдвэр гаргах бай танд өчүүхэн жижиг хэмжээний ч атугай мэддэг зүйл бий. Түүнийгээ хэрхэн ашиглах, хэрхэн баяжуулах нь танаас шалтгаалдаг. > Мэдлэгийг бүү бас. Шийдвэрээ сайжруулах гол зэвсэг нь “мэдэхгүй зүйл”-ийг “мэддэг зүйл” болгон хувиргах юм. Үнэн зөв мэдээллийг үргэлж эрэлхийлдэг болох нь нээлттэй сэтгэхийн үндэс. > > "Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс Яагаад бид өөрөөсөө илүү бусдад сайн зөвлөгөө өгч чаддаг юм бол? “Би юуг буруу хийгээд байгаа юм бол?” гэдэг асуултыг хэдэн мянган удаа өөрөөсөө асуугаад хариулт нь олддоггүй. Гэтэл сайн найзынхаа юуг буруу хийгээд байгааг яг таг мэднэ вэ? Асуудлын гол нь бидний өөрсдийгөө өөр хүний нүдээр харж чаддаггүйд байдаг. Хэчнээн хичээсэн ч өөрийнхөө итгэл үнэмшлээр харж буй нь гол дутагдал болно. Бусдын бодол таныхтай зөрөлдөхөд хэзээ ч сайхан сэтгэгдэл төрдөггүй ч үнэнг эрэлхийлэх нь өөртөө зориулж буй хамгийн том бэлэг байж мэдэх юм. Зургийн эх сурвалж: Интерном номын дэлгүүрийн social хуудас Төгсгөлийн гурван бүлэгт шийдвэр гаргах үйлдлийг хурдасгах аргуудыг танилцуулж, зөвхөн өөрийн гэлтгүй баг хамт олны шийдвэрийн үйл явцаа хэрхэн сайжруулж болохыг тайлбарлажээ. Ямар ч шийдвэрийг гаргахдаа “Энэ шийдвэрийн үр дүн миний амьдралд хэр удаан нөлөөлөх вэ? Энэ боломжийг сонгосноор миний алдах бусад боломжуудын үнэ цэн юу вэ?” зэрэг асуултуудыг өөрөөсөө асууж занших нь таны шийдвэрийн чанарыг илт сайжруулна. Мэдээж хэн бүхэн зөв шийдвэр гаргахыг хүсэх нь гарцаагүй. Түүний тулд бидний ихэнх нь аль болох их мэдээлэл цуглуулахыг эрмэлзэж тэр хэрээрээ цаг хугацаагаа алдаж байдаг. Тэгвэл “төгс” мэдээллийн эрэн хайлтаа хэзээ зогсоохоо мэддэг байх нь ч оновчтой шийдвэр гаргалтын нэгэн хэсэг аж. > Аз жаргалын шалгуурыг давж байвал шийдвэрээ хурдан гарга. Шийдвэр гаргахад хэцүү байвал харин ч эсрэгээрээ амархан гэсэн үг. Бараг бүх шийдвэрийг бүрэн гүйцэд бус мэдээлэл дээр үндэслэн гаргадаг. > > "Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?" номын хэсгээс ### эцэст нь Ухаан орсон цагаасаа эхлээд л бид шийдвэр гаргаж эхлэдэг ч хэрхэн зөв шийдвэр гаргах талаар ерөнхий боловсролын сургуульд заадаггүй. Их сургуулийн боловсролд ч тэр өөрийн хүслээр сонгож л сурахгүй бол заавал судлах хичээлийн системд орохгүй байх нь олонтаа. Зохиогчийн хэлсэнчлэн хэн ч уншсан ойлгохоор, хэнд ч тохиолдож болохуйц жишээнүүдээр баяжуулан статистик магадлалын онолуудыг энгийн хэллэгээр тайлбарлажээ. Тухайн бүлгийн агуулгыг товчоор хараад ойлгож болохуйц дүгнэлт хэсгүүдээс гадна тайлбар схем, уншигчдад зориулсан дасгалын хэсгүүдээр гол санаануудыг ойлгоход амар болгосон нь цаг зав багатай, нэг бүрчлэн унших боломжгүй уншигчдад тус болно. Энэхүү номыг уншиж дууссаны дараа номын эхэнд хариулсан асуултуудыг эргэн харвал таны хариулт өөрчлөгдсөн байх нь гарцаагүй биз. Том жижиг гэлтгүй ямар ч шийдвэр гаргахдаа өөрт буй мэдээллийг ашиглах, бусдын бодлыг сонсох, асуудлыг олон талаас нь харах аргуудад суралцсанаар таны сонголт хийх хурд нэмэгдэхээс гадна харамсал тээхгүйгээр шийдвэр гаргахад тань тусална гэдэгт итгэлтэй байна.
https://unread.today/c/book-mongol-tuuliin-uusel	Номын тухай	Altankhuyag Baldorj	2022-04-04T00:00:00	4 сарын 4, 2022	"Монгол туулийн үүсэл, Соёлын давхарга" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div>Тууль бол аливаа улс орон, үндэстний хэл соёл, утга зохиол нь хэзээнээс эхтэй, хэр хүчирхэг болохыг илтгэдэг. Үүнээс гадна овгийн байгууламжууд бий болж, их гүрнүүд өндийсөн цаг хугацаа, тэдний мандал, мөхөл болоод хүмүүсийн сэтгэлгээ, ёс заншил, бүр цаашилбал уран сайхан, домог хоёрын хоорон дахь харилцан сүлэлдээ ч туульд нарийн туссан нь бий. Харин судлаачид туулийн уран яруу үг хэллэг, дүр дүрслэл, туулийн бүтэц байгууламж, шүлэг зүй зэргийг түлхүү анхааран судалсаар ирсэн байна. </div><div><br></div><div>Харин судлаач А.Очир, Б.Нанжид нарын “Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхрага” бүтээлийн гол агуулга нь номын нэрэнд тэр чигтээ тусгалаа олжээ. Учир нь тууль оюун санааны оргил болохуйц уран сайхны бүтээл мөн боловч түүхэн хөгжлийн явцад олон, олон үе шатыг туулсан нь ойлгомжтой. Тиймээс монгол туулийн үүсэл болоод тэдгээрийн соёлын давхаргыг тодорхойлоход чиглэгдсэн судалгаа зайлшгүй хэрэгтэй юм. Гэхдээ энэ талаар санал дэвшүүлж, судалсан орос, монгол, буриад, япон эрдэмтэд цөөнгүй байдаг ч “голчтой харьцуулсан дүгнэлт” бүхий нухацтай асуулт үүсгэх судалгааны ажил гараагүй. Харин эл бүтээлийн тухайд тэс өөрийг өгүүлж болно.</div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТУУЛЬ ХЭМЭЭХ ОРГИЛ</h3><p></p><p>Уншигчдын хамгийн сайн мэдэх Хомэрийн “Илиада”, “Одиссэй” тууль ч өдгөө дэлхийн урлаг салбарт том нөлөө үзүүлсэн байдаг. Эдгээр их туульсийг өнгөрсөн онуудад Д.Цахилгааны хөрвүүлгээр монголчууд эх хэлээрээ унших боломжтой болсон. Басхүү манайд Алигрери Дантегийн “Там” <b>/</b><i><b>орчуулагч Ц.Хасбаатар/</b></i>, Вергил “Энейн дуулал”<b> /</b><i><b>орчуулагч Ш.Одонтөр/</b></i>, “Махабрата” <b>/</b><i><b>Ж.Гэндэндарам/</b></i> зэрэг их туулиуд хөрвүүлэгдсэн байна.</p><p>Ерөөс туульс эртний уран зохиолын хамгийн сонгодог хэлбэр бөгөөд Вавилоны “Гилгамиш”, Англо-Саксоны уран зохиолоос үлдэж хоцорсон Германы “Биовүлф”-ээс эхлээд олон зуун жилийн туршид хэл соёлын төлөвшилтийг уран зохиолд бий болгохоос гадна хүн төрлөхтний оюун сэтгэхүй болон хийсвэрлэлийн оргилд заларсаар байна.</p><p>19 дүгээр зуунаас эхлэн эрдэмтэд туулийг тусгайлан судалж, олдсон аман хэлбэрийн эхийг бичмэл хэлбэр лүү шилжүүлэн буулгажээ. Ийнхүү монгол угсаатны дотроос 1000 гаруй хувилбарыг илрүүлсэн гэх судалгааны тоо баримт бий. Харин өдгөө тэдгээрээс монголд 80 гаруй туулийн 280 – аад хувилбар хадгалагдан үлджээ.</p><p>Энэ удаад сонгон танилцуулж буй номын удиртгалд “Монгол нүүдэлчдийн тууль бол монголчуудын дэлхийн аман зохиолын санд оруулсан дорвитой хувь нэмэр юм” хэмээн зохиогчид тодорхойлжээ. Мэдээж олон янзаар өгүүлж болох ч энэ тодорхойлолт бүрэн хангалттай. Монгол туульс нь аман болон бичгийн хэлбэрээр түгэн дэлгэрч өнөөдрийн зуунтай золгосон.</p><p>Бидний хамгийн сайн мэдэх, үгүй ядаад нэг ч болов удаа нэрийг нь сонсоод өнгөрсөн “Гэсэр”, “Жангар”, “Бум-Эрдэнэ”, “Эрийн сайн Хан харангуй”, “Аргил цагаан өвгөн” зэрэг туульс монголын аман зохиол болон, эртний уран зохиолын хэлний төлөвшилт, дүр дүрслэл хөгжихөд хамгийн чухал үүрэг гүйцэтгэсээр ирсэн. Харин монгол туулийн оргил нь “Өвөлгүй зунаараа, хаваргүй намраараа, сэр сэр салхитай, бур бур хуртай Бумбын орон” - нд үхэлгүй мөнхийн 25 насны дүрээр оршигч “Жангар”-ын тууль хэмээн ихэнх судлаачид дүгнэдэг. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/65c3cbe23b2a60c2cdda85eccbf072ad.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"></h3><p class="MsoNormal" style="margin: 0cm; text-align: justify; line-height: 24px;"><br></p><p class="MsoNormal" style="margin: 0cm; text-align: justify; line-height: 24px;">ҮҮСЭЛ БА ҮРЭГДЭХГҮЙ БАРИМТ</p><p>Хамгийн эхэнд тавигддаг чухал асуулт энэ. “Монгол тууль хэрхэн хэзээ, хэдий хугацаанд хаана үүссэн бэ?”. <br> <br>Тус номын зохиогчид энэхүү асуултанд хөдлөшгүй баримтаар хариулахын тулд <b>“...туулийг түүхэн үзэгдэл гэдэг үүднээс түүнд хандаж, үүсэл хөгжлийнх нь эхэн үеийн ерөнхий төлөв байдал хийгээд он цагийг нь баримжаалахыг...”</b> хичээнгүйлжээ. Ингэхдээ хамгийн гол нь тууль өгүүлэгдэх ахуй болоод ёс заншил, бэлгэдэл, түүхэн сэтгэлгээтэй холбоотой үйл явдал, түүхэн газрын нэр, хэллэг зэргийг нь археологийн олдворуудтай жишин харьцуулж, угсаатны зүйн судлалын хэрэглэгдэхүүнүүдтэй харгалдуулан монгол туулийн үүслийн цаг хугацааг ерөнхийлөн тогтоохыг эрмэлзжээ. <br> <br>Тиймдээ монгол туулиудад өгүүлэгдэх агуулгын дүрслэл, сэдвүүд нь манай орны нутаг дэвсгэрээс олдсон археологийн олдворуудтай харьцуулагдах нийтлэг шинжүүдийг хадгалсан гэсэн үг. Жишээ нь монгол туулиудад гарах бугын дүрслэл нь археологийн хамгийн чухаг, эртний олдворт тооцогддог буган хөшөөний дүрслэлүүдтэй нийтлэг шинж, агуулгын хувьд адилхан. Мөн үүн нэмэгдээд угсаатны зүйн судалгааг орхигдуулалгүйгээр харьцуулан шинжилж, дүгнэлт гаргасан нь эл номын онцлон олзуурхууштай давуу тал болно. <br></p> <blockquote><p></p><p>“Буган чулууны өгүүлэмж, дүрслэл нь бүхэлдээ туульсын шинжтэй. Хэрэв дүрслэхүй урлагт туульсын зохиомж, туульсын дүр, дүрслэл гэж байдаг бол түүний маш эртний гайхамшигтай төлөөлөл нь буган чулуун хөшөө мөн...” <b>/“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” 45-р тал/</b></p><p><b><br></b></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/1e1b9b14dd5d1fbea47af572ad0d82ef.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Буган чулуун хөшөө бол НТӨ XIII-VII зууны үед бүтээгдсэн гэж судлаачид дүгнэдэг. Тэгвэл энэхүү чулуун хөшөөнд дүрслэгдсэн буганаас гадна чоно, баавгай, адуу болоод туульд өгүүлэгдэх баатар эрсийн зэр зэвсгийн талаарх дүрслэл ч мөн бий. Тиймээс л судлаачид археологийн олдворуудад түшиглэн туулийн дүрслэлийг харьцуулан авч үзсэнээр дээрх дүгнэлтэнд хүрсэн байна.</p><p>Энэ нь дан ганц уран сайхан, туулийн хэлний дүрслэл, агуулга дээр хийсэн бус хөдөлшгүй баримт дээр тулгуурласан, цаашид туулийн үүслийн тухай нарийвчилсан судалгаанд дорвитой хувь нэмэр оруулахуйц эл номын ердөө л нэг жишээ нь юм. Мөнхүү харьцуулсан судалгаа бүрд түүхэн олдворын бодит зургийг хавсаргаж өгсөн нь тун авууштай. <br> <br>Үүнээс гадна хиргисүүр, дөрвөлжин булш болон туульд хоорондоо нарийн уялдаатай бэлгэдлийн утга буйг ч орхигдуулсангүй. Хиргисүүр нь дөрвөлжин буюу дугуй, зууван зэрэг хэлбэртэй, олон давхар хүрээнээс бүтэх нүсэр байгууламж. Тууль ч мөн тухайн цаг үеийн соёлын давхарга, зан заншил, уран сайхны сэтгэлгээ, шашны ёс болоод баатарлагийн дүрийг давхарлан урласан цогц бүтээл байдаг. <br> <br>“Баатарлаг туулийн хэтрүүлэл, ялж дийлэхийн төлөөх чин эрмэлзэл, дүрслэлийн тод томруун байдал, хийсвэрлэл зэргийг чухам буган чулууны дүр дүрслэл, загварчлал, бас хиргисүүрийн маш нарийн зохион байгуулалттай мөртлөө нүсэр бүтэц, хийцтэй харьцуулж болохоор санагдна”. /“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” 51-р тал/ <br> <br>Тиймээс ч туулийн дүрслэл, амьтдын бэлгэдэл, баатруудын зэвсэг, чихний ээмэг зэргийг буган хөшөө, хүн чулуу, хиргисүүр зэрэг олдворуудтай нэгтгэн авч үзсэнээр үрэгдэшгүй чухал баримт бүхий оночтой судалгаа хийгдсэн нь харагдана. Түүнээс гадна эл газруудаас олдсон хүрэл зэвсгийн олдворуудтай харьцуулан судалгааг цааш үргэлжлүүлжээ. Учир нь туульд хүрэл зэвсэг, хүрэл эдлэлийн тухай дурдсан жишээнүүд олон бий. <br> <br>“Судлаачид монгол орны хүрэл зэвсэг үйлдвэрлэлийн хөгжлийг түрүү хүрлийн үе НТӨ 2600-1800 он; хөгжингүй хүрлийн үе НТӨ 1800-1200 он; хожуу хүрлийн үе НТӨ 1200-600 он (Төрбөт 2019: 5) хэмээн үечилсэн байна”. </p> <blockquote><p></p><p class="MsoNormal">“Энэ үечлэлийг баримжаа болговол, монгол туулийн үүсч хөгжсөн хугацаа нь монгол нутаг дахь хүрэл зэвсэг үйлдвэрлэлийн хожуу үед тохиолдсон байна”. <b><i>/54-р тал/</i></b></p><p class="MsoNormal"><b><i><br></i></b></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/a0a9f6c7b267947c66a7d6b35acfcbf3.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ШАШИНТАЙ ХАРГАЛДАХУЙ </h3><p></p><p>Тууль нь анх аман хэлбэрээр дамжигдан, тууль хайлахуйн өвөрмөц соёлоор хүн зоны дунд түгэн дэлгэрсэн тул үүссэн он цагийг нь нарийвчлан тогтооход мэдээж бэрхтэй. Гэвч хамгийн чухал асуултыг уг номын зохиогчид тавьсан нь энэ. <b>“Тэгэхээр монгол нүүдэлчдийн тууль үүсч хөгжсөн хөрс нь юу байсан бэ?”.</b></p><p>Мэдээж тууль бол монголчуудын аман зохиол мөн. Хамгийн шинэлэг, гол нь бүтцийн нарийн зохион байгуулалтаас гадна сэтгэлгээний хувьд олон үе давхаргатай. Гол нь ихэнх туульд буй нийтлэг шинж нь монголчуудын дунд зонхилох бурханы шашны нөлөө, бөө мөргөлийн тэнгэрүүд, тэдний шүтлэг, зан үйл гүнзгий туссан нь байдаг. <br> <br>Энэ талаар судлаач Т.Баясгалан “Монгол туулийн сэдэв, байгууламжийн судалгаа”, П.Оюунгэрэл “Монгол утга соёл цуврал: Тууль” зэрэг бүтээлүүдэд бөө мөргөлийн зүг бүрийн тэнгэрүүд болоод сахиусын дүрийг биежүүлэх замаар туулийн дүрслэл нь туурвилзүйн шинэ шатанд гарсан тухай өгүүлсэн нь бий. Харин <b>“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхрага”</b> бүтээлдээ судлаач А.Очир, Б.Нанжид нар дээрх санааг гүнзгийрүүлж <b>“туулийн баатрууд” </b>болон <b>“бөөгийн тэнгэрүүд”</b> хоорондын холбоо хамаарал, нэрсийн уядлааг харьцуулсан баялаг жишээгээр гаргаж тавьжээ.</p><p>Энэхүү харьцуулсан судалгаагаар монгол ардын 20 орчим туулийн 30 шахам баатрууд нь бөөгийн тэнгэрүүдийн нэртэй байгааг тогтоосон байна. Харин ялгаа нь гэвэл бөөгийн тэнгэрүүд нь өөрсдийн эртний шашны заншилд агуулагдсан нэрийг тогтмол хадгалсан бол туулийн баатруудын нэршилд чимэг үг нэмэгдсэнийг онцолжээ. Мэдээж уран сайхны тодотгол бүхий зохиолд энэ нь хамгийн чухал.</p> <blockquote><p></p><p>“Монгол баатарлаг тууль анх үүсэхдээ, тухайн үеийнхээ бөөгийн домог, бөөгийн тэнгэрүүдийн шинж төрх, тэдний хоорондын явдалд үндэслэж буй болсон”.<b> /72-р тал/</b></p><p><b><br></b></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/008ce0a877373bc3a0e053256cba0a08.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ЖАНГАР ТУУЛИЙН ЖИШЭЭН ДЭЭР </h3><p></p><p class="MsoNormal">Мөн бөө мөргөлөөс гадны буддын шашны зан үйлийн тухайд туульд өгүүлэгдсэн жишээ арвин бий. Үүний хамгийн тод жишээ нь “Гэсэр” юм. Уг нь тууль нь баатарлаг шинжээ хадгалсан боловч шашны тухай зохиол гэхэд болмоор утга агуулга, дүр дүрслэл, үйл явдлын хэлбэршлийг агуулдаг. Харин нэршлийн хувьд “Жангар” туульд хийсэн судалгаанаас зөвхөн нэгийг нь эш татъя.</p><p class="MsoNormal">Энэ нь “Бумба” юм. Үнэхээр “Жангар” судлаачдын хэлснээр <b>“бумбагүй юм гэж үгүй”</b>. Богд Жангарын суудаг орон нутаг нь “Бумбын орон” шүү дээ. Тэгвэл энэхүү нэршил нь “…НТӨ үеийн эцсээр, анх дундад Азид арийчуудын дунд үүсээд, төвдөд дэлгэрч, гол шашин нь болсон төдийгүй хятад, Төв Азид нэгэн үед нэвтэрч байж…” <b><i>/140-р тал/ </i></b>хэмээснээс үзвэл “Бумбын шашин” юм. Тиймдээ ч бумбын орон нь шашинд үзсэнээр диваажингийн орон буюу туульд дүрсэлснээр<b> “халах халуун, хөрөх хүйтэнгүй” </b>байхаас гадна эзэн Жангар нь үргэлж 25 насны дүрээр оршдог, өвчин зовлон, үхэлгүй жаргалын орон болно.</p><p class="MsoNormal">Үүнээс үүдсэн гаргалгаа болоод дүгнэлтийг танилцуулвал “Тууль анх үүсэх үед үзэл санааных нь үндэс болж агсан бөөгийн ёсны үзэл дээр хожим нь бумбын, бас бурхны шашны элементүүд нэмэгдсэнээс “Жангар” нь шүтлэгийн холимог шинжийг өөртөө цогцлоожээ”. <b><i>/141-р тал/</i></b></p> <blockquote><p>“Бидний бодоход, “Жангар” бол монгол туургатны туулийн хөгжлийн оргил үеийг төлөөлөх бүтээл мөн” <b>/“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” </b></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТУУЛИЙН ТӨРӨЛ БА ТУУЛЬ ХАЙЛАХУЙ</h3><p></p><p>Туульд хамааралтай утга зохиолын төрлүүд гэж бий. Үүний нэг нь шашны утга зохиол гэдгийг дээр дурдсан. Басхүү үүнд үлгэр, домог, түүх, роман зэрэг багтдаг. Харин туулийн төрлийг бол ерөнхийд баатарлаг болон баатарлаг яруу найраг хэмээн хоёр хуваадаг. Учир нь тууль хүүрнэл хэлбэртэй байж болно. Харин найраглал хэлбэрээр бичигдсэн туульс ихэнх хувийг эзэлдэг.</p><p>Үүнээс гадна олон төрөл зүйл байдгаас монгол баатарлаг туульсийг үүслийг судлаач А.Очир, Б.Нанжид нар бөөгийн домог, тэнгэрүүдийн шинж төрх, шашны нэршлүүдтэй холбон харьцуулж, судсалны үр дүнд “Бөөгийн (шашны) үүсэлтэй туулиудын төрөл”-д багтаах боломжтой гэж үзжээ.</p><p>Цаашлаад уг санааг улам лавшруулахын тулд “тууль хайлах” зан үйл нь бөөгийн шашны зан үйлтэй холбогдож байгааг адилтган үзсэн байна.</p><p>“Тууль хайлах ёс нь бүх монгол туургатанд ерөнхийдөө нийтлэг юм. Энэ нь тууль хайлах ёс монголчууд нэгдмэл байсан эрт цагт төлөвшсөний гэрч тэмдэг нь болно”. <i><b>/74-р тал/</b></i></p><p>Тууль хайлахын өмнө гэрийн үүдийг хааж, хаяа хатавчийг битүүлдэг байна. Мөнхүү тууль хайлж байхад хүн амьтан гарч, орохыг цээрлэх нь бий. Мөн бөөгийн шашны зан үйлийг үйлдэхэд ч мөн ижил байдаг. Түүнээс гадна гэрийн үүдийг хааж, өрхөө битүүлж татдаг нь бөөгийн янз бүрийн тэнгэрүүд, элч төлөөлөл орж ирэх буюу, үзэхээс сэргийлсэн байх талтай гэж үзжээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/c0e2991667c1cff17917e0d0fbdfc8b0.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>БҮДГЭРҮҮЛЖ БОЛОХГҮЙ ӨВ</h3><p></p><p class="MsoNormal">Эл номд туулийн үүсэл, болоод соёлын давхаргыг хоёр бүлэгт хуваан авч үзсэн юм. Үр дунд нь судлаачид туулийг судлахдаа дотор нь хадгалагдаж буй мэдээллийг түүх, археологи, угсаатны судлалтай харьцуулан жиших зэргээр шинжлэх нь зүйтэй гэх санааг дэвшүүлжээ.</p><p class="rtejustify">Монголчуудын бусдаас ялгарах гол шинж, нүүдэлчдийн сэтгэлгээний чиг хандлага, шугаман бус оюун ухааны онцлог нь бүхэлдээ туульд шингэсэн. Аль ч улс гүрэнд суувчиг төрсөн нутаг, эцэг эхээ зүрх сэтгэлдээ хадгалж явдаг монголчуудын хувьд тууль бол эх орон нь билээ. Судлаач Т.Баясгалан “Туулийг алдана гэдэг бол газар нутгийнхаа талыг алдаж байгаатай адил” хэмээсэн нь бий.</p><p class="rtejustify">Тууль бол бидний бүдгэрүүлж болохгүй өв соёл. Тиймээс л үргэлжлүүлэн судалж, үүсэл болоод соёлын давхаргыг олон талт ухагдахууны хүрээнд нарийвчлан авч үзсэн энэ мэт бүтээлүүд олноор бий болох биз ээ. </p> </div>	Тууль бол аливаа улс орон, үндэстний хэл соёл, утга зохиол нь хэзээнээс эхтэй, хэр хүчирхэг болохыг илтгэдэг. Үүнээс гадна овгийн байгууламжууд бий болж, их гүрнүүд өндийсөн цаг хугацаа, тэдний мандал, мөхөл болоод хүмүүсийн сэтгэлгээ, ёс заншил, бүр цаашилбал уран сайхан, домог хоёрын хоорон дахь харилцан сүлэлдээ ч туульд нарийн туссан нь бий. Харин судлаачид туулийн уран яруу үг хэллэг, дүр дүрслэл, туулийн бүтэц байгууламж, шүлэг зүй зэргийг түлхүү анхааран судалсаар ирсэн байна. Харин судлаач А.Очир, Б.Нанжид нарын “Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхрага” бүтээлийн гол агуулга нь номын нэрэнд тэр чигтээ тусгалаа олжээ. Учир нь тууль оюун санааны оргил болохуйц уран сайхны бүтээл мөн боловч түүхэн хөгжлийн явцад олон, олон үе шатыг туулсан нь ойлгомжтой. Тиймээс монгол туулийн үүсэл болоод тэдгээрийн соёлын давхаргыг тодорхойлоход чиглэгдсэн судалгаа зайлшгүй хэрэгтэй юм. Гэхдээ энэ талаар санал дэвшүүлж, судалсан орос, монгол, буриад, япон эрдэмтэд цөөнгүй байдаг ч “голчтой харьцуулсан дүгнэлт” бүхий нухацтай асуулт үүсгэх судалгааны ажил гараагүй. Харин эл бүтээлийн тухайд тэс өөрийг өгүүлж болно. ТУУЛЬ ХЭМЭЭХ ОРГИЛ Уншигчдын хамгийн сайн мэдэх Хомэрийн “Илиада”, “Одиссэй” тууль ч өдгөө дэлхийн урлаг салбарт том нөлөө үзүүлсэн байдаг. Эдгээр их туульсийг өнгөрсөн онуудад Д.Цахилгааны хөрвүүлгээр монголчууд эх хэлээрээ унших боломжтой болсон. Басхүү манайд Алигрери Дантегийн “Там” / орчуулагч Ц.Хасбаатар/ , Вергил “Энейн дуулал” / орчуулагч Ш.Одонтөр/ , “Махабрата” / Ж.Гэндэндарам/ зэрэг их туулиуд хөрвүүлэгдсэн байна. Ерөөс туульс эртний уран зохиолын хамгийн сонгодог хэлбэр бөгөөд Вавилоны “Гилгамиш”, Англо-Саксоны уран зохиолоос үлдэж хоцорсон Германы “Биовүлф”-ээс эхлээд олон зуун жилийн туршид хэл соёлын төлөвшилтийг уран зохиолд бий болгохоос гадна хүн төрлөхтний оюун сэтгэхүй болон хийсвэрлэлийн оргилд заларсаар байна. 19 дүгээр зуунаас эхлэн эрдэмтэд туулийг тусгайлан судалж, олдсон аман хэлбэрийн эхийг бичмэл хэлбэр лүү шилжүүлэн буулгажээ. Ийнхүү монгол угсаатны дотроос 1000 гаруй хувилбарыг илрүүлсэн гэх судалгааны тоо баримт бий. Харин өдгөө тэдгээрээс монголд 80 гаруй туулийн 280 – аад хувилбар хадгалагдан үлджээ. Энэ удаад сонгон танилцуулж буй номын удиртгалд “Монгол нүүдэлчдийн тууль бол монголчуудын дэлхийн аман зохиолын санд оруулсан дорвитой хувь нэмэр юм” хэмээн зохиогчид тодорхойлжээ. Мэдээж олон янзаар өгүүлж болох ч энэ тодорхойлолт бүрэн хангалттай. Монгол туульс нь аман болон бичгийн хэлбэрээр түгэн дэлгэрч өнөөдрийн зуунтай золгосон. Бидний хамгийн сайн мэдэх, үгүй ядаад нэг ч болов удаа нэрийг нь сонсоод өнгөрсөн “Гэсэр”, “Жангар”, “Бум-Эрдэнэ”, “Эрийн сайн Хан харангуй”, “Аргил цагаан өвгөн” зэрэг туульс монголын аман зохиол болон, эртний уран зохиолын хэлний төлөвшилт, дүр дүрслэл хөгжихөд хамгийн чухал үүрэг гүйцэтгэсээр ирсэн. Харин монгол туулийн оргил нь “Өвөлгүй зунаараа, хаваргүй намраараа, сэр сэр салхитай, бур бур хуртай Бумбын орон” - нд үхэлгүй мөнхийн 25 насны дүрээр оршигч “Жангар”-ын тууль хэмээн ихэнх судлаачид дүгнэдэг. ҮҮСЭЛ БА ҮРЭГДЭХГҮЙ БАРИМТ Хамгийн эхэнд тавигддаг чухал асуулт энэ. “Монгол тууль хэрхэн хэзээ, хэдий хугацаанд хаана үүссэн бэ?”. Тус номын зохиогчид энэхүү асуултанд хөдлөшгүй баримтаар хариулахын тулд “...туулийг түүхэн үзэгдэл гэдэг үүднээс түүнд хандаж, үүсэл хөгжлийнх нь эхэн үеийн ерөнхий төлөв байдал хийгээд он цагийг нь баримжаалахыг...” хичээнгүйлжээ. Ингэхдээ хамгийн гол нь тууль өгүүлэгдэх ахуй болоод ёс заншил, бэлгэдэл, түүхэн сэтгэлгээтэй холбоотой үйл явдал, түүхэн газрын нэр, хэллэг зэргийг нь археологийн олдворуудтай жишин харьцуулж, угсаатны зүйн судлалын хэрэглэгдэхүүнүүдтэй харгалдуулан монгол туулийн үүслийн цаг хугацааг ерөнхийлөн тогтоохыг эрмэлзжээ. Тиймдээ монгол туулиудад өгүүлэгдэх агуулгын дүрслэл, сэдвүүд нь манай орны нутаг дэвсгэрээс олдсон археологийн олдворуудтай харьцуулагдах нийтлэг шинжүүдийг хадгалсан гэсэн үг. Жишээ нь монгол туулиудад гарах бугын дүрслэл нь археологийн хамгийн чухаг, эртний олдворт тооцогддог буган хөшөөний дүрслэлүүдтэй нийтлэг шинж, агуулгын хувьд адилхан. Мөн үүн нэмэгдээд угсаатны зүйн судалгааг орхигдуулалгүйгээр харьцуулан шинжилж, дүгнэлт гаргасан нь эл номын онцлон олзуурхууштай давуу тал болно. “Буган чулууны өгүүлэмж, дүрслэл нь бүхэлдээ туульсын шинжтэй. Хэрэв дүрслэхүй урлагт туульсын зохиомж, туульсын дүр, дүрслэл гэж байдаг бол түүний маш эртний гайхамшигтай төлөөлөл нь буган чулуун хөшөө мөн...” /“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” 45-р тал/ Буган чулуун хөшөө бол НТӨ XIII-VII зууны үед бүтээгдсэн гэж судлаачид дүгнэдэг. Тэгвэл энэхүү чулуун хөшөөнд дүрслэгдсэн буганаас гадна чоно, баавгай, адуу болоод туульд өгүүлэгдэх баатар эрсийн зэр зэвсгийн талаарх дүрслэл ч мөн бий. Тиймээс л судлаачид археологийн олдворуудад түшиглэн туулийн дүрслэлийг харьцуулан авч үзсэнээр дээрх дүгнэлтэнд хүрсэн байна. Энэ нь дан ганц уран сайхан, туулийн хэлний дүрслэл, агуулга дээр хийсэн бус хөдөлшгүй баримт дээр тулгуурласан, цаашид туулийн үүслийн тухай нарийвчилсан судалгаанд дорвитой хувь нэмэр оруулахуйц эл номын ердөө л нэг жишээ нь юм. Мөнхүү харьцуулсан судалгаа бүрд түүхэн олдворын бодит зургийг хавсаргаж өгсөн нь тун авууштай. Үүнээс гадна хиргисүүр, дөрвөлжин булш болон туульд хоорондоо нарийн уялдаатай бэлгэдлийн утга буйг ч орхигдуулсангүй. Хиргисүүр нь дөрвөлжин буюу дугуй, зууван зэрэг хэлбэртэй, олон давхар хүрээнээс бүтэх нүсэр байгууламж. Тууль ч мөн тухайн цаг үеийн соёлын давхарга, зан заншил, уран сайхны сэтгэлгээ, шашны ёс болоод баатарлагийн дүрийг давхарлан урласан цогц бүтээл байдаг. “Баатарлаг туулийн хэтрүүлэл, ялж дийлэхийн төлөөх чин эрмэлзэл, дүрслэлийн тод томруун байдал, хийсвэрлэл зэргийг чухам буган чулууны дүр дүрслэл, загварчлал, бас хиргисүүрийн маш нарийн зохион байгуулалттай мөртлөө нүсэр бүтэц, хийцтэй харьцуулж болохоор санагдна”. /“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” 51-р тал/ Тиймээс ч туулийн дүрслэл, амьтдын бэлгэдэл, баатруудын зэвсэг, чихний ээмэг зэргийг буган хөшөө, хүн чулуу, хиргисүүр зэрэг олдворуудтай нэгтгэн авч үзсэнээр үрэгдэшгүй чухал баримт бүхий оночтой судалгаа хийгдсэн нь харагдана. Түүнээс гадна эл газруудаас олдсон хүрэл зэвсгийн олдворуудтай харьцуулан судалгааг цааш үргэлжлүүлжээ. Учир нь туульд хүрэл зэвсэг, хүрэл эдлэлийн тухай дурдсан жишээнүүд олон бий. “Судлаачид монгол орны хүрэл зэвсэг үйлдвэрлэлийн хөгжлийг түрүү хүрлийн үе НТӨ 2600-1800 он; хөгжингүй хүрлийн үе НТӨ 1800-1200 он; хожуу хүрлийн үе НТӨ 1200-600 он (Төрбөт 2019: 5) хэмээн үечилсэн байна”. “Энэ үечлэлийг баримжаа болговол, монгол туулийн үүсч хөгжсөн хугацаа нь монгол нутаг дахь хүрэл зэвсэг үйлдвэрлэлийн хожуу үед тохиолдсон байна”. /54-р тал/ ШАШИНТАЙ ХАРГАЛДАХУЙ Тууль нь анх аман хэлбэрээр дамжигдан, тууль хайлахуйн өвөрмөц соёлоор хүн зоны дунд түгэн дэлгэрсэн тул үүссэн он цагийг нь нарийвчлан тогтооход мэдээж бэрхтэй. Гэвч хамгийн чухал асуултыг уг номын зохиогчид тавьсан нь энэ. “Тэгэхээр монгол нүүдэлчдийн тууль үүсч хөгжсөн хөрс нь юу байсан бэ?”. Мэдээж тууль бол монголчуудын аман зохиол мөн. Хамгийн шинэлэг, гол нь бүтцийн нарийн зохион байгуулалтаас гадна сэтгэлгээний хувьд олон үе давхаргатай. Гол нь ихэнх туульд буй нийтлэг шинж нь монголчуудын дунд зонхилох бурханы шашны нөлөө, бөө мөргөлийн тэнгэрүүд, тэдний шүтлэг, зан үйл гүнзгий туссан нь байдаг. Энэ талаар судлаач Т.Баясгалан “Монгол туулийн сэдэв, байгууламжийн судалгаа”, П.Оюунгэрэл “Монгол утга соёл цуврал: Тууль” зэрэг бүтээлүүдэд бөө мөргөлийн зүг бүрийн тэнгэрүүд болоод сахиусын дүрийг биежүүлэх замаар туулийн дүрслэл нь туурвилзүйн шинэ шатанд гарсан тухай өгүүлсэн нь бий. Харин “Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхрага” бүтээлдээ судлаач А.Очир, Б.Нанжид нар дээрх санааг гүнзгийрүүлж “туулийн баатрууд” болон “бөөгийн тэнгэрүүд” хоорондын холбоо хамаарал, нэрсийн уядлааг харьцуулсан баялаг жишээгээр гаргаж тавьжээ. Энэхүү харьцуулсан судалгаагаар монгол ардын 20 орчим туулийн 30 шахам баатрууд нь бөөгийн тэнгэрүүдийн нэртэй байгааг тогтоосон байна. Харин ялгаа нь гэвэл бөөгийн тэнгэрүүд нь өөрсдийн эртний шашны заншилд агуулагдсан нэрийг тогтмол хадгалсан бол туулийн баатруудын нэршилд чимэг үг нэмэгдсэнийг онцолжээ. Мэдээж уран сайхны тодотгол бүхий зохиолд энэ нь хамгийн чухал. “Монгол баатарлаг тууль анх үүсэхдээ, тухайн үеийнхээ бөөгийн домог, бөөгийн тэнгэрүүдийн шинж төрх, тэдний хоорондын явдалд үндэслэж буй болсон”. /72-р тал/ ЖАНГАР ТУУЛИЙН ЖИШЭЭН ДЭЭР Мөн бөө мөргөлөөс гадны буддын шашны зан үйлийн тухайд туульд өгүүлэгдсэн жишээ арвин бий. Үүний хамгийн тод жишээ нь “Гэсэр” юм. Уг нь тууль нь баатарлаг шинжээ хадгалсан боловч шашны тухай зохиол гэхэд болмоор утга агуулга, дүр дүрслэл, үйл явдлын хэлбэршлийг агуулдаг. Харин нэршлийн хувьд “Жангар” туульд хийсэн судалгаанаас зөвхөн нэгийг нь эш татъя. Энэ нь “Бумба” юм. Үнэхээр “Жангар” судлаачдын хэлснээр “бумбагүй юм гэж үгүй” . Богд Жангарын суудаг орон нутаг нь “Бумбын орон” шүү дээ. Тэгвэл энэхүү нэршил нь “…НТӨ үеийн эцсээр, анх дундад Азид арийчуудын дунд үүсээд, төвдөд дэлгэрч, гол шашин нь болсон төдийгүй хятад, Төв Азид нэгэн үед нэвтэрч байж…” /140-р тал/ хэмээснээс үзвэл “Бумбын шашин” юм. Тиймдээ ч бумбын орон нь шашинд үзсэнээр диваажингийн орон буюу туульд дүрсэлснээр “халах халуун, хөрөх хүйтэнгүй” байхаас гадна эзэн Жангар нь үргэлж 25 насны дүрээр оршдог, өвчин зовлон, үхэлгүй жаргалын орон болно. Үүнээс үүдсэн гаргалгаа болоод дүгнэлтийг танилцуулвал “Тууль анх үүсэх үед үзэл санааных нь үндэс болж агсан бөөгийн ёсны үзэл дээр хожим нь бумбын, бас бурхны шашны элементүүд нэмэгдсэнээс “Жангар” нь шүтлэгийн холимог шинжийг өөртөө цогцлоожээ”. /141-р тал/ “Бидний бодоход, “Жангар” бол монгол туургатны туулийн хөгжлийн оргил үеийг төлөөлөх бүтээл мөн” /“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” ТУУЛИЙН ТӨРӨЛ БА ТУУЛЬ ХАЙЛАХУЙ Туульд хамааралтай утга зохиолын төрлүүд гэж бий. Үүний нэг нь шашны утга зохиол гэдгийг дээр дурдсан. Басхүү үүнд үлгэр, домог, түүх, роман зэрэг багтдаг. Харин туулийн төрлийг бол ерөнхийд баатарлаг болон баатарлаг яруу найраг хэмээн хоёр хуваадаг. Учир нь тууль хүүрнэл хэлбэртэй байж болно. Харин найраглал хэлбэрээр бичигдсэн туульс ихэнх хувийг эзэлдэг. Үүнээс гадна олон төрөл зүйл байдгаас монгол баатарлаг туульсийг үүслийг судлаач А.Очир, Б.Нанжид нар бөөгийн домог, тэнгэрүүдийн шинж төрх, шашны нэршлүүдтэй холбон харьцуулж, судсалны үр дүнд “Бөөгийн (шашны) үүсэлтэй туулиудын төрөл”-д багтаах боломжтой гэж үзжээ. Цаашлаад уг санааг улам лавшруулахын тулд “тууль хайлах” зан үйл нь бөөгийн шашны зан үйлтэй холбогдож байгааг адилтган үзсэн байна. “Тууль хайлах ёс нь бүх монгол туургатанд ерөнхийдөө нийтлэг юм. Энэ нь тууль хайлах ёс монголчууд нэгдмэл байсан эрт цагт төлөвшсөний гэрч тэмдэг нь болно”. /74-р тал/ Тууль хайлахын өмнө гэрийн үүдийг хааж, хаяа хатавчийг битүүлдэг байна. Мөнхүү тууль хайлж байхад хүн амьтан гарч, орохыг цээрлэх нь бий. Мөн бөөгийн шашны зан үйлийг үйлдэхэд ч мөн ижил байдаг. Түүнээс гадна гэрийн үүдийг хааж, өрхөө битүүлж татдаг нь бөөгийн янз бүрийн тэнгэрүүд, элч төлөөлөл орж ирэх буюу, үзэхээс сэргийлсэн байх талтай гэж үзжээ. БҮДГЭРҮҮЛЖ БОЛОХГҮЙ ӨВ Эл номд туулийн үүсэл, болоод соёлын давхаргыг хоёр бүлэгт хуваан авч үзсэн юм. Үр дунд нь судлаачид туулийг судлахдаа дотор нь хадгалагдаж буй мэдээллийг түүх, археологи, угсаатны судлалтай харьцуулан жиших зэргээр шинжлэх нь зүйтэй гэх санааг дэвшүүлжээ. Монголчуудын бусдаас ялгарах гол шинж, нүүдэлчдийн сэтгэлгээний чиг хандлага, шугаман бус оюун ухааны онцлог нь бүхэлдээ туульд шингэсэн. Аль ч улс гүрэнд суувчиг төрсөн нутаг, эцэг эхээ зүрх сэтгэлдээ хадгалж явдаг монголчуудын хувьд тууль бол эх орон нь билээ. Судлаач Т.Баясгалан “Туулийг алдана гэдэг бол газар нутгийнхаа талыг алдаж байгаатай адил” хэмээсэн нь бий. Тууль бол бидний бүдгэрүүлж болохгүй өв соёл. Тиймээс л үргэлжлүүлэн судалж, үүсэл болоод соёлын давхаргыг олон талт ухагдахууны хүрээнд нарийвчлан авч үзсэн энэ мэт бүтээлүүд олноор бий болох биз ээ.	Тууль бол аливаа улс орон, үндэстний хэл соёл, утга зохиол нь хэзээнээс эхтэй, хэр хүчирхэг болохыг илтгэдэг. Үүнээс гадна овгийн байгууламжууд бий болж, их гүрнүүд өндийсөн цаг хугацаа, тэдний мандал, мөхөл болоод хүмүүсийн сэтгэлгээ, ёс заншил, бүр цаашилбал уран сайхан, домог хоёрын хоорон дахь харилцан сүлэлдээ ч туульд нарийн туссан нь бий. Харин судлаачид туулийн уран яруу үг хэллэг, дүр дүрслэл, туулийн бүтэц байгууламж, шүлэг зүй зэргийг түлхүү анхааран судалсаар ирсэн байна. Харин судлаач А.Очир, Б.Нанжид нарын “Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхрага” бүтээлийн гол агуулга нь номын нэрэнд тэр чигтээ тусгалаа олжээ. Учир нь тууль оюун санааны оргил болохуйц уран сайхны бүтээл мөн боловч түүхэн хөгжлийн явцад олон, олон үе шатыг туулсан нь ойлгомжтой. Тиймээс монгол туулийн үүсэл болоод тэдгээрийн соёлын давхаргыг тодорхойлоход чиглэгдсэн судалгаа зайлшгүй хэрэгтэй юм. Гэхдээ энэ талаар санал дэвшүүлж, судалсан орос, монгол, буриад, япон эрдэмтэд цөөнгүй байдаг ч “голчтой харьцуулсан дүгнэлт” бүхий нухацтай асуулт үүсгэх судалгааны ажил гараагүй. Харин эл бүтээлийн тухайд тэс өөрийг өгүүлж болно. ### ТУУЛЬ ХЭМЭЭХ ОРГИЛ Уншигчдын хамгийн сайн мэдэх Хомэрийн “Илиада”, “Одиссэй” тууль ч өдгөө дэлхийн урлаг салбарт том нөлөө үзүүлсэн байдаг. Эдгээр их туульсийг өнгөрсөн онуудад Д.Цахилгааны хөрвүүлгээр монголчууд эх хэлээрээ унших боломжтой болсон. Басхүү манайд Алигрери Дантегийн “Там” /*орчуулагч Ц.Хасбаатар/, Вергил “Энейн дуулал” /**орчуулагч Ш.Одонтөр/, “Махабрата” /**Ж.Гэндэндарам/* зэрэг их туулиуд хөрвүүлэгдсэн байна. Ерөөс туульс эртний уран зохиолын хамгийн сонгодог хэлбэр бөгөөд Вавилоны “Гилгамиш”, Англо-Саксоны уран зохиолоос үлдэж хоцорсон Германы “Биовүлф”-ээс эхлээд олон зуун жилийн туршид хэл соёлын төлөвшилтийг уран зохиолд бий болгохоос гадна хүн төрлөхтний оюун сэтгэхүй болон хийсвэрлэлийн оргилд заларсаар байна. 19 дүгээр зуунаас эхлэн эрдэмтэд туулийг тусгайлан судалж, олдсон аман хэлбэрийн эхийг бичмэл хэлбэр лүү шилжүүлэн буулгажээ. Ийнхүү монгол угсаатны дотроос 1000 гаруй хувилбарыг илрүүлсэн гэх судалгааны тоо баримт бий. Харин өдгөө тэдгээрээс монголд 80 гаруй туулийн 280 – аад хувилбар хадгалагдан үлджээ. Энэ удаад сонгон танилцуулж буй номын удиртгалд “Монгол нүүдэлчдийн тууль бол монголчуудын дэлхийн аман зохиолын санд оруулсан дорвитой хувь нэмэр юм” хэмээн зохиогчид тодорхойлжээ. Мэдээж олон янзаар өгүүлж болох ч энэ тодорхойлолт бүрэн хангалттай. Монгол туульс нь аман болон бичгийн хэлбэрээр түгэн дэлгэрч өнөөдрийн зуунтай золгосон. Бидний хамгийн сайн мэдэх, үгүй ядаад нэг ч болов удаа нэрийг нь сонсоод өнгөрсөн “Гэсэр”, “Жангар”, “Бум-Эрдэнэ”, “Эрийн сайн Хан харангуй”, “Аргил цагаан өвгөн” зэрэг туульс монголын аман зохиол болон, эртний уран зохиолын хэлний төлөвшилт, дүр дүрслэл хөгжихөд хамгийн чухал үүрэг гүйцэтгэсээр ирсэн. Харин монгол туулийн оргил нь “Өвөлгүй зунаараа, хаваргүй намраараа, сэр сэр салхитай, бур бур хуртай Бумбын орон” - нд үхэлгүй мөнхийн 25 насны дүрээр оршигч “Жангар”-ын тууль хэмээн ихэнх судлаачид дүгнэдэг. ### ҮҮСЭЛ БА ҮРЭГДЭХГҮЙ БАРИМТ Хамгийн эхэнд тавигддаг чухал асуулт энэ. “Монгол тууль хэрхэн хэзээ, хэдий хугацаанд хаана үүссэн бэ?”. Тус номын зохиогчид энэхүү асуултанд хөдлөшгүй баримтаар хариулахын тулд “...туулийг түүхэн үзэгдэл гэдэг үүднээс түүнд хандаж, үүсэл хөгжлийнх нь эхэн үеийн ерөнхий төлөв байдал хийгээд он цагийг нь баримжаалахыг...” хичээнгүйлжээ. Ингэхдээ хамгийн гол нь тууль өгүүлэгдэх ахуй болоод ёс заншил, бэлгэдэл, түүхэн сэтгэлгээтэй холбоотой үйл явдал, түүхэн газрын нэр, хэллэг зэргийг нь археологийн олдворуудтай жишин харьцуулж, угсаатны зүйн судлалын хэрэглэгдэхүүнүүдтэй харгалдуулан монгол туулийн үүслийн цаг хугацааг ерөнхийлөн тогтоохыг эрмэлзжээ. Тиймдээ монгол туулиудад өгүүлэгдэх агуулгын дүрслэл, сэдвүүд нь манай орны нутаг дэвсгэрээс олдсон археологийн олдворуудтай харьцуулагдах нийтлэг шинжүүдийг хадгалсан гэсэн үг. Жишээ нь монгол туулиудад гарах бугын дүрслэл нь археологийн хамгийн чухаг, эртний олдворт тооцогддог буган хөшөөний дүрслэлүүдтэй нийтлэг шинж, агуулгын хувьд адилхан. Мөн үүн нэмэгдээд угсаатны зүйн судалгааг орхигдуулалгүйгээр харьцуулан шинжилж, дүгнэлт гаргасан нь эл номын онцлон олзуурхууштай давуу тал болно. > “Буган чулууны өгүүлэмж, дүрслэл нь бүхэлдээ туульсын шинжтэй. Хэрэв дүрслэхүй урлагт туульсын зохиомж, туульсын дүр, дүрслэл гэж байдаг бол түүний маш эртний гайхамшигтай төлөөлөл нь буган чулуун хөшөө мөн...” /“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” 45-р тал/ Буган чулуун хөшөө бол НТӨ XIII-VII зууны үед бүтээгдсэн гэж судлаачид дүгнэдэг. Тэгвэл энэхүү чулуун хөшөөнд дүрслэгдсэн буганаас гадна чоно, баавгай, адуу болоод туульд өгүүлэгдэх баатар эрсийн зэр зэвсгийн талаарх дүрслэл ч мөн бий. Тиймээс л судлаачид археологийн олдворуудад түшиглэн туулийн дүрслэлийг харьцуулан авч үзсэнээр дээрх дүгнэлтэнд хүрсэн байна. Энэ нь дан ганц уран сайхан, туулийн хэлний дүрслэл, агуулга дээр хийсэн бус хөдөлшгүй баримт дээр тулгуурласан, цаашид туулийн үүслийн тухай нарийвчилсан судалгаанд дорвитой хувь нэмэр оруулахуйц эл номын ердөө л нэг жишээ нь юм. Мөнхүү харьцуулсан судалгаа бүрд түүхэн олдворын бодит зургийг хавсаргаж өгсөн нь тун авууштай. Үүнээс гадна хиргисүүр, дөрвөлжин булш болон туульд хоорондоо нарийн уялдаатай бэлгэдлийн утга буйг ч орхигдуулсангүй. Хиргисүүр нь дөрвөлжин буюу дугуй, зууван зэрэг хэлбэртэй, олон давхар хүрээнээс бүтэх нүсэр байгууламж. Тууль ч мөн тухайн цаг үеийн соёлын давхарга, зан заншил, уран сайхны сэтгэлгээ, шашны ёс болоод баатарлагийн дүрийг давхарлан урласан цогц бүтээл байдаг. “Баатарлаг туулийн хэтрүүлэл, ялж дийлэхийн төлөөх чин эрмэлзэл, дүрслэлийн тод томруун байдал, хийсвэрлэл зэргийг чухам буган чулууны дүр дүрслэл, загварчлал, бас хиргисүүрийн маш нарийн зохион байгуулалттай мөртлөө нүсэр бүтэц, хийцтэй харьцуулж болохоор санагдна”. /“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” 51-р тал/ Тиймээс ч туулийн дүрслэл, амьтдын бэлгэдэл, баатруудын зэвсэг, чихний ээмэг зэргийг буган хөшөө, хүн чулуу, хиргисүүр зэрэг олдворуудтай нэгтгэн авч үзсэнээр үрэгдэшгүй чухал баримт бүхий оночтой судалгаа хийгдсэн нь харагдана. Түүнээс гадна эл газруудаас олдсон хүрэл зэвсгийн олдворуудтай харьцуулан судалгааг цааш үргэлжлүүлжээ. Учир нь туульд хүрэл зэвсэг, хүрэл эдлэлийн тухай дурдсан жишээнүүд олон бий. “Судлаачид монгол орны хүрэл зэвсэг үйлдвэрлэлийн хөгжлийг түрүү хүрлийн үе НТӨ 2600-1800 он; хөгжингүй хүрлийн үе НТӨ 1800-1200 он; хожуу хүрлийн үе НТӨ 1200-600 он (Төрбөт 2019: 5) хэмээн үечилсэн байна”. > “Энэ үечлэлийг баримжаа болговол, монгол туулийн үүсч хөгжсөн хугацаа нь монгол нутаг дахь хүрэл зэвсэг үйлдвэрлэлийн хожуу үед тохиолдсон байна”. */54-р тал/* ### ШАШИНТАЙ ХАРГАЛДАХУЙ Тууль нь анх аман хэлбэрээр дамжигдан, тууль хайлахуйн өвөрмөц соёлоор хүн зоны дунд түгэн дэлгэрсэн тул үүссэн он цагийг нь нарийвчлан тогтооход мэдээж бэрхтэй. Гэвч хамгийн чухал асуултыг уг номын зохиогчид тавьсан нь энэ. “Тэгэхээр монгол нүүдэлчдийн тууль үүсч хөгжсөн хөрс нь юу байсан бэ?”. Мэдээж тууль бол монголчуудын аман зохиол мөн. Хамгийн шинэлэг, гол нь бүтцийн нарийн зохион байгуулалтаас гадна сэтгэлгээний хувьд олон үе давхаргатай. Гол нь ихэнх туульд буй нийтлэг шинж нь монголчуудын дунд зонхилох бурханы шашны нөлөө, бөө мөргөлийн тэнгэрүүд, тэдний шүтлэг, зан үйл гүнзгий туссан нь байдаг. Энэ талаар судлаач Т.Баясгалан “Монгол туулийн сэдэв, байгууламжийн судалгаа”, П.Оюунгэрэл “Монгол утга соёл цуврал: Тууль” зэрэг бүтээлүүдэд бөө мөргөлийн зүг бүрийн тэнгэрүүд болоод сахиусын дүрийг биежүүлэх замаар туулийн дүрслэл нь туурвилзүйн шинэ шатанд гарсан тухай өгүүлсэн нь бий. Харин “Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхрага” бүтээлдээ судлаач А.Очир, Б.Нанжид нар дээрх санааг гүнзгийрүүлж “туулийн баатрууд” болон “бөөгийн тэнгэрүүд” хоорондын холбоо хамаарал, нэрсийн уядлааг харьцуулсан баялаг жишээгээр гаргаж тавьжээ. Энэхүү харьцуулсан судалгаагаар монгол ардын 20 орчим туулийн 30 шахам баатрууд нь бөөгийн тэнгэрүүдийн нэртэй байгааг тогтоосон байна. Харин ялгаа нь гэвэл бөөгийн тэнгэрүүд нь өөрсдийн эртний шашны заншилд агуулагдсан нэрийг тогтмол хадгалсан бол туулийн баатруудын нэршилд чимэг үг нэмэгдсэнийг онцолжээ. Мэдээж уран сайхны тодотгол бүхий зохиолд энэ нь хамгийн чухал. > “Монгол баатарлаг тууль анх үүсэхдээ, тухайн үеийнхээ бөөгийн домог, бөөгийн тэнгэрүүдийн шинж төрх, тэдний хоорондын явдалд үндэслэж буй болсон”. /72-р тал/ ### ЖАНГАР ТУУЛИЙН ЖИШЭЭН ДЭЭР Мөн бөө мөргөлөөс гадны буддын шашны зан үйлийн тухайд туульд өгүүлэгдсэн жишээ арвин бий. Үүний хамгийн тод жишээ нь “Гэсэр” юм. Уг нь тууль нь баатарлаг шинжээ хадгалсан боловч шашны тухай зохиол гэхэд болмоор утга агуулга, дүр дүрслэл, үйл явдлын хэлбэршлийг агуулдаг. Харин нэршлийн хувьд “Жангар” туульд хийсэн судалгаанаас зөвхөн нэгийг нь эш татъя. Энэ нь “Бумба” юм. Үнэхээр “Жангар” судлаачдын хэлснээр “бумбагүй юм гэж үгүй”. Богд Жангарын суудаг орон нутаг нь “Бумбын орон” шүү дээ. Тэгвэл энэхүү нэршил нь “…НТӨ үеийн эцсээр, анх дундад Азид арийчуудын дунд үүсээд, төвдөд дэлгэрч, гол шашин нь болсон төдийгүй хятад, Төв Азид нэгэн үед нэвтэрч байж…” */140-р тал/* хэмээснээс үзвэл “Бумбын шашин” юм. Тиймдээ ч бумбын орон нь шашинд үзсэнээр диваажингийн орон буюу туульд дүрсэлснээр “халах халуун, хөрөх хүйтэнгүй” байхаас гадна эзэн Жангар нь үргэлж 25 насны дүрээр оршдог, өвчин зовлон, үхэлгүй жаргалын орон болно. Үүнээс үүдсэн гаргалгаа болоод дүгнэлтийг танилцуулвал “Тууль анх үүсэх үед үзэл санааных нь үндэс болж агсан бөөгийн ёсны үзэл дээр хожим нь бумбын, бас бурхны шашны элементүүд нэмэгдсэнээс “Жангар” нь шүтлэгийн холимог шинжийг өөртөө цогцлоожээ”. */141-р тал/* > “Бидний бодоход, “Жангар” бол монгол туургатны туулийн хөгжлийн оргил үеийг төлөөлөх бүтээл мөн” /“Монгол туулийн үүсэл, соёлын давхарга” ### ТУУЛИЙН ТӨРӨЛ БА ТУУЛЬ ХАЙЛАХУЙ Туульд хамааралтай утга зохиолын төрлүүд гэж бий. Үүний нэг нь шашны утга зохиол гэдгийг дээр дурдсан. Басхүү үүнд үлгэр, домог, түүх, роман зэрэг багтдаг. Харин туулийн төрлийг бол ерөнхийд баатарлаг болон баатарлаг яруу найраг хэмээн хоёр хуваадаг. Учир нь тууль хүүрнэл хэлбэртэй байж болно. Харин найраглал хэлбэрээр бичигдсэн туульс ихэнх хувийг эзэлдэг. Үүнээс гадна олон төрөл зүйл байдгаас монгол баатарлаг туульсийг үүслийг судлаач А.Очир, Б.Нанжид нар бөөгийн домог, тэнгэрүүдийн шинж төрх, шашны нэршлүүдтэй холбон харьцуулж, судсалны үр дүнд “Бөөгийн (шашны) үүсэлтэй туулиудын төрөл”-д багтаах боломжтой гэж үзжээ. Цаашлаад уг санааг улам лавшруулахын тулд “тууль хайлах” зан үйл нь бөөгийн шашны зан үйлтэй холбогдож байгааг адилтган үзсэн байна. “Тууль хайлах ёс нь бүх монгол туургатанд ерөнхийдөө нийтлэг юм. Энэ нь тууль хайлах ёс монголчууд нэгдмэл байсан эрт цагт төлөвшсөний гэрч тэмдэг нь болно”. */74-р тал/* Тууль хайлахын өмнө гэрийн үүдийг хааж, хаяа хатавчийг битүүлдэг байна. Мөнхүү тууль хайлж байхад хүн амьтан гарч, орохыг цээрлэх нь бий. Мөн бөөгийн шашны зан үйлийг үйлдэхэд ч мөн ижил байдаг. Түүнээс гадна гэрийн үүдийг хааж, өрхөө битүүлж татдаг нь бөөгийн янз бүрийн тэнгэрүүд, элч төлөөлөл орж ирэх буюу, үзэхээс сэргийлсэн байх талтай гэж үзжээ. ### БҮДГЭРҮҮЛЖ БОЛОХГҮЙ ӨВ Эл номд туулийн үүсэл, болоод соёлын давхаргыг хоёр бүлэгт хуваан авч үзсэн юм. Үр дунд нь судлаачид туулийг судлахдаа дотор нь хадгалагдаж буй мэдээллийг түүх, археологи, угсаатны судлалтай харьцуулан жиших зэргээр шинжлэх нь зүйтэй гэх санааг дэвшүүлжээ. Монголчуудын бусдаас ялгарах гол шинж, нүүдэлчдийн сэтгэлгээний чиг хандлага, шугаман бус оюун ухааны онцлог нь бүхэлдээ туульд шингэсэн. Аль ч улс гүрэнд суувчиг төрсөн нутаг, эцэг эхээ зүрх сэтгэлдээ хадгалж явдаг монголчуудын хувьд тууль бол эх орон нь билээ. Судлаач Т.Баясгалан “Туулийг алдана гэдэг бол газар нутгийнхаа талыг алдаж байгаатай адил” хэмээсэн нь бий. Тууль бол бидний бүдгэрүүлж болохгүй өв соёл. Тиймээс л үргэлжлүүлэн судалж, үүсэл болоод соёлын давхаргыг олон талт ухагдахууны хүрээнд нарийвчлан авч үзсэн энэ мэт бүтээлүүд олноор бий болох биз ээ.
https://unread.today/c/booktalk-dulguun	Номын тухай	Altankhuyag Baldorj	2022-03-12T00:00:00	3 сарын 12, 2022	Номтой яриа #21: TenGer TV-ийн продюсер, судлаач, түүхч Б.Дөлгөөн	<div class="article-body"> <p></p><p class="MsoNormal"><b>Сар бүр номын хорхойтон зочдыг уншигчидтай уулзуулдаг "Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаарт TenGer TV-ийн продюсер, судлаач, түүхч Б.Дөлгөөнийг урьж ярилцлаа. Тэрээр Францын "Sciences Po" их сургуульд "Улс төрийн философи, олон улсын харилцааны түүх"-ийн магистр хамгаалсан бөгөөд сургуульдаа судлаач, социологичоор ажиллаж байсан туршлагатай.</b></p><p class="MsoNormal"><b>Мөн өнгөрсөн онд "<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/671/" target="_blank">Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх</a>" номыг бичиж уншигчдын хүртээл болгосноос гадна Мишель Уэлбек "<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/119/" target="_blank">Тулааны талбарын тэлэлт</a>", "<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/67/" target="_blank">Философи - Агуу санааг энгийнээр тайлбарлах нь</a>", Никколо Макиавелли "<a href="https://www.unread.today/c/954" target="_blank">Хунтайж</a>", <a href="http://www.monsudar.mn/books/view/555/" target="_blank">Монтескье </a>"<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/555/" target="_blank">Хуулийн амин сүнс</a>", <a href="http://www.monsudar.mn/books/view/667/" target="_blank">Жон Стюарт Милль </a>"<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/667/" target="_blank">Эрх чөлөөний тухай</a>", Альбер Камю "<a href="https://unread.today/c/book-plague" target="_blank">Тахал</a>" зэрэг номуудын редактор, орчуулагчаар ажиллажээ.</b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"></h3><p class="MsoNormal" style="line-height:150%"><b><span lang="MN" style='font-family:"Arial","sans-serif";mso-no-proof: yes'>Та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном?<o:p></o:p></span></b></p><p class="MsoNormal">Хувь хүний хөгжил, баяжих нууц, амжилтын хөтөч гэх мэт агуулгатай номд дургүй. Харахаар л даралт ихсэх гээд байдаг юм. Харин хийж буй ажил, судалгаатай холбогдуулаад эрдэм шинжилгээний бүтээлүүд унших нь мэдээж. Яг одоогоор бол Хомэрын "<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/588/" target="_blank">Одиссэй</a>" их хөлгөн туулийг дахин нэг уншиж, бас үүний албан бус үргэлжлэл болох эртний Ромын яруу найрагч Виргилийн "Энейн дуулал" бүтээлийг эхлүүлээд байна. Ер нь сод найрагч, зохиолчид болох Шекспир, Сервантес, Гёте нарын уран бүтээлийн замыг зааж өгсөн утга агуулга гүн, уран сэтгэмж төгөлдөр эртний туульсуудыг таашаал дүүрэн уншдагдаа. Жишээ нь Италийн аугаа их яруу найрагч Данте Алигерийн “Тэнгэрлэг туульс” бол миний бүх цаг үеийн хамгийн дуртай ном.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"></h3><p class="MsoNormal" style="line-height:150%"><b><span lang="MN" style='font-family:"Arial","sans-serif";mso-no-proof: yes'>Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном?<o:p></o:p></span></b></p><p></p><p>2006 онд Парист оюутан байхдаа "Нотр Дам" сүмийн ойролцоо сажилж яваад номын захаас нэг еврогоор ном худалдан авч билээ. Тэр нь Ромын эзэн хаан Маркус Аврелиусын "Эргэцүүллүүд" хэмээх бүтээл. Англи хэлнээ "<a href="https://www.amazon.com/Meditations-Marcus-Aurelius/dp/1503280462" target="_blank">Meditations</a>" гэж орчуулагдсан байдаг. Эзэн хаан маань Грекийн философийн "стоицизм урсгал"-ын гол төлөөлөгч бөгөөд "Эргэцүүллүүд" хэмээх алдарт бүтээл нь түүний амьдралынхаа сүүлийн 10 жилд бичсэн тэмдэглэлүүдийн эмхэтгэл юм.</p><p>Аврелиус насан эцэслэх хүртлээ Герман нутгийн овог аймгуудтай олон жил дайтаж, өвчин тахал, эдийн засгийн хүнд байдал, сэтгэл гутрал болон өлсгөлөнгөөс ард иргэдээ ухаалгаар хөтлөн гаргасан нэгэн. Үүнд нөлөөлсөн цорын ганц хүчин зүйл бол түүний "Эргэцүүллүүд" номын үзэл санаа байсан. Уг ном тун удахгүй Монгол хэлнээ орчуулагдан гарна гэдгийг уншигчдадаа дуулгахад нэн таатай байна.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/f0f3f86cca061af1af17957928940156.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Номоо хэрхэн сонгодог вэ? </div></h3><p>Тогтсон, системчилсэн шалгуур байхгүй. Зөвхөн Барууны эсвэл франц, англи хэлээр бичдэг зохиолчдоор өөрийгөө хязгаарлагдах дургүй. Ер нь байнга Өрнийн соёл иргэншлээр амьсгалаад байх нь осолтой. Эртний Перс, Оттоманы үеийн Турк, XIX зууны үеийн Латин Америк зохиолчдын номуудаас унших дуртай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? </h3><p>Нойрны эм болгохын тулд орой л унших нигууртай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном?</h3><p></p><p>Францын зохиолч Мишель Уэлбекийн "Тулааны талбарын тэлэлт" гэдэг номыг санал болгомоор байна. Би өөрөө орчуулсан юм. Орчуулсан номоо хүмүүст "шахах" гээд байгаа юм биш л дээ. Номын өмнөх үгийг унших төдийд "Өө таарч дээ, хямарч ядаж байхад…" хэмээн уншигч дотроо бодож магадгүй. Зохиолын гол баатар буюу хүүрнэгч маань өнөө цагт ноёрхож буй харгис нийгмийн эрээн барааны шүүмж, үзэл санааны нугалаа, социологийн болон философийн хүнд сэдвүүдийг элсний ширхэг мэт нарийвчлан харж түүнийгээ ёжлол, егөөдөл, хошин марзан жишээ, донжтой хараалын үгсээр илэрхийлсэн байдаг.</p><p>Уншаасай гэж хүсэх өөр нэгэн ном бол Америкийн зохиолч Филиф К. Дикийн "The Man in the High Castle" гэдэг уран зөгнөлт бүтээл. Укрони буюу түүхэн зөгнөлт жанрын роман юм. Хэрэв Нацист Герман Дэлхийн хоёрдугаар дайнд ялалт байгуулсан бол тэрхүү ертөнц (зэргэлдээ ертөнц) ямар байх байсныг улс төр, хуйвалдаан, үзэл суртал, эдийн засаг, шинжлэх ухааны талаас нь маш нарийн зөгнөн өгүүлсэн бүтээл. Уран зөгнөл, сэтгэмжийн охь манлай бүтээл гэж хэлмээр байна.</p><p>Номын зохиогч Филиф К. Дикийн бусад олон номууд дэлгэцийн бүтээл болон амилсан нь "Blade Runner", "Total Recall", "Minority Report" зэрэг кинонууд бий. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/c1d19f090a0245e518ab9ce3b9c5d015.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол?</h3><p></p><p>Өнгөрсөн цаг дээр яръя. Анхны номоо 2016 онд бичиж хэвлүүлсэн байдаг. "Бодит байдал: Монголчуудын өнгөрсөн ба одоо" гэдэг нэртэй бүтээл бий. Манай ард түмний нүүдэлчин сэтгэлгээний онцлог, аливаад хандах хандлага, шийдвэр гаргалт, хоёр хөрштэйгөө харьцах харилцааг цаг агаарын байдал, газарзүйн онцлогоос нь тайлбарласан ном.</p><p>Хамгийн сүүлд "<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/671/" target="_blank">Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх</a>" ном дээр зохиогчоор ажилласан юм. 1921 оны Ардын хувьсгалд нөлөөлсөн үзэл санааг цоо шинэ өнцөгөөс буюу эртний Грекийн ардчилал хүртэл эрэн хайсан зурагт нэвтэрхий толь. Их л ядарч дусал залгуулах дээрээ тулсан юмдаг. Дахиж ном бичихгүй гэж тэр үед өөртөө "цусан тангараг" өргөж билээ. Басхүү хамгийн сүүлд "<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/67/" target="_blank">Философи - Агуу санааг энгийнээр тайлбарлах нь</a>" номд редактороор ажилласан.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл?</h3><p class="MsoNormal">Нэг их сүрхий сургаж хэлээд байх зүйл байхгүй дээ. Ном унших гэхээр нойр нь хүрээд эсвэл залхуураад байвал нэг л шалгарсан арга байна. Номоос сэдэвлэсэн нэг сайн кино юм уу нүнжигтэй сайхан цуврал үзчихвэл тархинд тун гоё, өнгөтөөр бууж үлдэнэ. Хэт их ном уншаад байвал осолтой гээд хэлчихвэл хэл аманд орчихдог юм болов уу.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна?</h3><p>Эдийн засагч, орчуулагч О.Гомбожаваас асуувал тун сонирхолтой хариулт өгөх болов уу. Сүүлд "Шок Номлол", "Үхэж өгдөггүй хачин Неолиберализм" номуудыг монгол хэлнээ орчуулсан. Уран зохиол, орчуулгын бүтээл, нийгэм, эдийн засгийн асуудлыг том цар хүрээтэй хардаг, уран сэтгэмж нь дэндчихсэн өвөрмөц хүн бий.</p> </div>	Сар бүр номын хорхойтон зочдыг уншигчидтай уулзуулдаг "Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаарт TenGer TV-ийн продюсер, судлаач, түүхч Б.Дөлгөөнийг урьж ярилцлаа. Тэрээр Францын "Sciences Po" их сургуульд "Улс төрийн философи, олон улсын харилцааны түүх"-ийн магистр хамгаалсан бөгөөд сургуульдаа судлаач, социологичоор ажиллаж байсан туршлагатай. Мөн өнгөрсөн онд " Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх " номыг бичиж уншигчдын хүртээл болгосноос гадна Мишель Уэлбек " Тулааны талбарын тэлэлт ", " Философи - Агуу санааг энгийнээр тайлбарлах нь ", Никколо Макиавелли " Хунтайж ", Монтескье " Хуулийн амин сүнс ", Жон Стюарт Милль " Эрх чөлөөний тухай ", Альбер Камю " Тахал " зэрэг номуудын редактор, орчуулагчаар ажиллажээ. Та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном? Хувь хүний хөгжил, баяжих нууц, амжилтын хөтөч гэх мэт агуулгатай номд дургүй. Харахаар л даралт ихсэх гээд байдаг юм. Харин хийж буй ажил, судалгаатай холбогдуулаад эрдэм шинжилгээний бүтээлүүд унших нь мэдээж. Яг одоогоор бол Хомэрын " Одиссэй " их хөлгөн туулийг дахин нэг уншиж, бас үүний албан бус үргэлжлэл болох эртний Ромын яруу найрагч Виргилийн "Энейн дуулал" бүтээлийг эхлүүлээд байна. Ер нь сод найрагч, зохиолчид болох Шекспир, Сервантес, Гёте нарын уран бүтээлийн замыг зааж өгсөн утга агуулга гүн, уран сэтгэмж төгөлдөр эртний туульсуудыг таашаал дүүрэн уншдагдаа. Жишээ нь Италийн аугаа их яруу найрагч Данте Алигерийн “Тэнгэрлэг туульс” бол миний бүх цаг үеийн хамгийн дуртай ном. Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном? 2006 онд Парист оюутан байхдаа "Нотр Дам" сүмийн ойролцоо сажилж яваад номын захаас нэг еврогоор ном худалдан авч билээ. Тэр нь Ромын эзэн хаан Маркус Аврелиусын "Эргэцүүллүүд" хэмээх бүтээл. Англи хэлнээ " Meditations " гэж орчуулагдсан байдаг. Эзэн хаан маань Грекийн философийн "стоицизм урсгал"-ын гол төлөөлөгч бөгөөд "Эргэцүүллүүд" хэмээх алдарт бүтээл нь түүний амьдралынхаа сүүлийн 10 жилд бичсэн тэмдэглэлүүдийн эмхэтгэл юм. Аврелиус насан эцэслэх хүртлээ Герман нутгийн овог аймгуудтай олон жил дайтаж, өвчин тахал, эдийн засгийн хүнд байдал, сэтгэл гутрал болон өлсгөлөнгөөс ард иргэдээ ухаалгаар хөтлөн гаргасан нэгэн. Үүнд нөлөөлсөн цорын ганц хүчин зүйл бол түүний "Эргэцүүллүүд" номын үзэл санаа байсан. Уг ном тун удахгүй Монгол хэлнээ орчуулагдан гарна гэдгийг уншигчдадаа дуулгахад нэн таатай байна. Номоо хэрхэн сонгодог вэ? Тогтсон, системчилсэн шалгуур байхгүй. Зөвхөн Барууны эсвэл франц, англи хэлээр бичдэг зохиолчдоор өөрийгөө хязгаарлагдах дургүй. Ер нь байнга Өрнийн соёл иргэншлээр амьсгалаад байх нь осолтой. Эртний Перс, Оттоманы үеийн Турк, XIX зууны үеийн Латин Америк зохиолчдын номуудаас унших дуртай. Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? Нойрны эм болгохын тулд орой л унших нигууртай. Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном? Францын зохиолч Мишель Уэлбекийн "Тулааны талбарын тэлэлт" гэдэг номыг санал болгомоор байна. Би өөрөө орчуулсан юм. Орчуулсан номоо хүмүүст "шахах" гээд байгаа юм биш л дээ. Номын өмнөх үгийг унших төдийд "Өө таарч дээ, хямарч ядаж байхад…" хэмээн уншигч дотроо бодож магадгүй. Зохиолын гол баатар буюу хүүрнэгч маань өнөө цагт ноёрхож буй харгис нийгмийн эрээн барааны шүүмж, үзэл санааны нугалаа, социологийн болон философийн хүнд сэдвүүдийг элсний ширхэг мэт нарийвчлан харж түүнийгээ ёжлол, егөөдөл, хошин марзан жишээ, донжтой хараалын үгсээр илэрхийлсэн байдаг. Уншаасай гэж хүсэх өөр нэгэн ном бол Америкийн зохиолч Филиф К. Дикийн "The Man in the High Castle" гэдэг уран зөгнөлт бүтээл. Укрони буюу түүхэн зөгнөлт жанрын роман юм. Хэрэв Нацист Герман Дэлхийн хоёрдугаар дайнд ялалт байгуулсан бол тэрхүү ертөнц (зэргэлдээ ертөнц) ямар байх байсныг улс төр, хуйвалдаан, үзэл суртал, эдийн засаг, шинжлэх ухааны талаас нь маш нарийн зөгнөн өгүүлсэн бүтээл. Уран зөгнөл, сэтгэмжийн охь манлай бүтээл гэж хэлмээр байна. Номын зохиогч Филиф К. Дикийн бусад олон номууд дэлгэцийн бүтээл болон амилсан нь "Blade Runner", "Total Recall", "Minority Report" зэрэг кинонууд бий. Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол? Өнгөрсөн цаг дээр яръя. Анхны номоо 2016 онд бичиж хэвлүүлсэн байдаг. "Бодит байдал: Монголчуудын өнгөрсөн ба одоо" гэдэг нэртэй бүтээл бий. Манай ард түмний нүүдэлчин сэтгэлгээний онцлог, аливаад хандах хандлага, шийдвэр гаргалт, хоёр хөрштэйгөө харьцах харилцааг цаг агаарын байдал, газарзүйн онцлогоос нь тайлбарласан ном. Хамгийн сүүлд " Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх " ном дээр зохиогчоор ажилласан юм. 1921 оны Ардын хувьсгалд нөлөөлсөн үзэл санааг цоо шинэ өнцөгөөс буюу эртний Грекийн ардчилал хүртэл эрэн хайсан зурагт нэвтэрхий толь. Их л ядарч дусал залгуулах дээрээ тулсан юмдаг. Дахиж ном бичихгүй гэж тэр үед өөртөө "цусан тангараг" өргөж билээ. Басхүү хамгийн сүүлд " Философи - Агуу санааг энгийнээр тайлбарлах нь " номд редактороор ажилласан. Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? Нэг их сүрхий сургаж хэлээд байх зүйл байхгүй дээ. Ном унших гэхээр нойр нь хүрээд эсвэл залхуураад байвал нэг л шалгарсан арга байна. Номоос сэдэвлэсэн нэг сайн кино юм уу нүнжигтэй сайхан цуврал үзчихвэл тархинд тун гоё, өнгөтөөр бууж үлдэнэ. Хэт их ном уншаад байвал осолтой гээд хэлчихвэл хэл аманд орчихдог юм болов уу. Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Эдийн засагч, орчуулагч О.Гомбожаваас асуувал тун сонирхолтой хариулт өгөх болов уу. Сүүлд "Шок Номлол", "Үхэж өгдөггүй хачин Неолиберализм" номуудыг монгол хэлнээ орчуулсан. Уран зохиол, орчуулгын бүтээл, нийгэм, эдийн засгийн асуудлыг том цар хүрээтэй хардаг, уран сэтгэмж нь дэндчихсэн өвөрмөц хүн бий.	Сар бүр номын хорхойтон зочдыг уншигчидтай уулзуулдаг "Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаарт TenGer TV-ийн продюсер, судлаач, түүхч Б.Дөлгөөнийг урьж ярилцлаа. Тэрээр Францын "Sciences Po" их сургуульд "Улс төрийн философи, олон улсын харилцааны түүх"-ийн магистр хамгаалсан бөгөөд сургуульдаа судлаач, социологичоор ажиллаж байсан туршлагатай. Мөн өнгөрсөн онд "Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх" номыг бичиж уншигчдын хүртээл болгосноос гадна Мишель Уэлбек "Тулааны талбарын тэлэлт", "Философи - Агуу санааг энгийнээр тайлбарлах нь", Никколо Макиавелли "Хунтайж", Монтескье "Хуулийн амин сүнс", Жон Стюарт Милль "Эрх чөлөөний тухай", Альбер Камю "Тахал" зэрэг номуудын редактор, орчуулагчаар ажиллажээ. ### Та ямар төрлийн ном уншдаг вэ? Одоо уншиж буй ном? Хувь хүний хөгжил, баяжих нууц, амжилтын хөтөч гэх мэт агуулгатай номд дургүй. Харахаар л даралт ихсэх гээд байдаг юм. Харин хийж буй ажил, судалгаатай холбогдуулаад эрдэм шинжилгээний бүтээлүүд унших нь мэдээж. Яг одоогоор бол Хомэрын "Одиссэй" их хөлгөн туулийг дахин нэг уншиж, бас үүний албан бус үргэлжлэл болох эртний Ромын яруу найрагч Виргилийн "Энейн дуулал" бүтээлийг эхлүүлээд байна. Ер нь сод найрагч, зохиолчид болох Шекспир, Сервантес, Гёте нарын уран бүтээлийн замыг зааж өгсөн утга агуулга гүн, уран сэтгэмж төгөлдөр эртний туульсуудыг таашаал дүүрэн уншдагдаа. Жишээ нь Италийн аугаа их яруу найрагч Данте Алигерийн “Тэнгэрлэг туульс” бол миний бүх цаг үеийн хамгийн дуртай ном. ### Танд хамгийн их нөлөөлсөн, том өөрчлөлт авчирсан ном? 2006 онд Парист оюутан байхдаа "Нотр Дам" сүмийн ойролцоо сажилж яваад номын захаас нэг еврогоор ном худалдан авч билээ. Тэр нь Ромын эзэн хаан Маркус Аврелиусын "Эргэцүүллүүд" хэмээх бүтээл. Англи хэлнээ "Meditations" гэж орчуулагдсан байдаг. Эзэн хаан маань Грекийн философийн "стоицизм урсгал"-ын гол төлөөлөгч бөгөөд "Эргэцүүллүүд" хэмээх алдарт бүтээл нь түүний амьдралынхаа сүүлийн 10 жилд бичсэн тэмдэглэлүүдийн эмхэтгэл юм. Аврелиус насан эцэслэх хүртлээ Герман нутгийн овог аймгуудтай олон жил дайтаж, өвчин тахал, эдийн засгийн хүнд байдал, сэтгэл гутрал болон өлсгөлөнгөөс ард иргэдээ ухаалгаар хөтлөн гаргасан нэгэн. Үүнд нөлөөлсөн цорын ганц хүчин зүйл бол түүний "Эргэцүүллүүд" номын үзэл санаа байсан. Уг ном тун удахгүй Монгол хэлнээ орчуулагдан гарна гэдгийг уншигчдадаа дуулгахад нэн таатай байна. ### Номоо хэрхэн сонгодог вэ? Тогтсон, системчилсэн шалгуур байхгүй. Зөвхөн Барууны эсвэл франц, англи хэлээр бичдэг зохиолчдоор өөрийгөө хязгаарлагдах дургүй. Ер нь байнга Өрнийн соёл иргэншлээр амьсгалаад байх нь осолтой. Эртний Перс, Оттоманы үеийн Турк, XIX зууны үеийн Латин Америк зохиолчдын номуудаас унших дуртай. ### Номыг ямар байдлаар, яаж уншдаг вэ? Нойрны эм болгохын тулд орой л унших нигууртай. ### Бусад хүмүүсийг уншаасай, мэдээсэй гэж хүсдэг ном? Францын зохиолч Мишель Уэлбекийн "Тулааны талбарын тэлэлт" гэдэг номыг санал болгомоор байна. Би өөрөө орчуулсан юм. Орчуулсан номоо хүмүүст "шахах" гээд байгаа юм биш л дээ. Номын өмнөх үгийг унших төдийд "Өө таарч дээ, хямарч ядаж байхад…" хэмээн уншигч дотроо бодож магадгүй. Зохиолын гол баатар буюу хүүрнэгч маань өнөө цагт ноёрхож буй харгис нийгмийн эрээн барааны шүүмж, үзэл санааны нугалаа, социологийн болон философийн хүнд сэдвүүдийг элсний ширхэг мэт нарийвчлан харж түүнийгээ ёжлол, егөөдөл, хошин марзан жишээ, донжтой хараалын үгсээр илэрхийлсэн байдаг. Уншаасай гэж хүсэх өөр нэгэн ном бол Америкийн зохиолч Филиф К. Дикийн "The Man in the High Castle" гэдэг уран зөгнөлт бүтээл. Укрони буюу түүхэн зөгнөлт жанрын роман юм. Хэрэв Нацист Герман Дэлхийн хоёрдугаар дайнд ялалт байгуулсан бол тэрхүү ертөнц (зэргэлдээ ертөнц) ямар байх байсныг улс төр, хуйвалдаан, үзэл суртал, эдийн засаг, шинжлэх ухааны талаас нь маш нарийн зөгнөн өгүүлсэн бүтээл. Уран зөгнөл, сэтгэмжийн охь манлай бүтээл гэж хэлмээр байна. Номын зохиогч Филиф К. Дикийн бусад олон номууд дэлгэцийн бүтээл болон амилсан нь "Blade Runner", "Total Recall", "Minority Report" зэрэг кинонууд бий. ### Хэрвээ та ном бичих ёстой гэвэл тэр нь юуны тухай, ямар төрлийн ном байх бол? Өнгөрсөн цаг дээр яръя. Анхны номоо 2016 онд бичиж хэвлүүлсэн байдаг. "Бодит байдал: Монголчуудын өнгөрсөн ба одоо" гэдэг нэртэй бүтээл бий. Манай ард түмний нүүдэлчин сэтгэлгээний онцлог, аливаад хандах хандлага, шийдвэр гаргалт, хоёр хөрштэйгөө харьцах харилцааг цаг агаарын байдал, газарзүйн онцлогоос нь тайлбарласан ном. Хамгийн сүүлд "Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх" ном дээр зохиогчоор ажилласан юм. 1921 оны Ардын хувьсгалд нөлөөлсөн үзэл санааг цоо шинэ өнцөгөөс буюу эртний Грекийн ардчилал хүртэл эрэн хайсан зурагт нэвтэрхий толь. Их л ядарч дусал залгуулах дээрээ тулсан юмдаг. Дахиж ном бичихгүй гэж тэр үед өөртөө "цусан тангараг" өргөж билээ. Басхүү хамгийн сүүлд "Философи - Агуу санааг энгийнээр тайлбарлах нь" номд редактороор ажилласан. ### Номтой холбоотой хэлмээр санагддаг зүйл? Нэг их сүрхий сургаж хэлээд байх зүйл байхгүй дээ. Ном унших гэхээр нойр нь хүрээд эсвэл залхуураад байвал нэг л шалгарсан арга байна. Номоос сэдэвлэсэн нэг сайн кино юм уу нүнжигтэй сайхан цуврал үзчихвэл тархинд тун гоё, өнгөтөөр бууж үлдэнэ. Хэт их ном уншаад байвал осолтой гээд хэлчихвэл хэл аманд орчихдог юм болов уу. ### Эдгээр асуултад хэнийг хариулаасай гэж хүсэж байна? Эдийн засагч, орчуулагч О.Гомбожаваас асуувал тун сонирхолтой хариулт өгөх болов уу. Сүүлд "Шок Номлол", "Үхэж өгдөггүй хачин Неолиберализм" номуудыг монгол хэлнээ орчуулсан. Уран зохиол, орчуулгын бүтээл, нийгэм, эдийн засгийн асуудлыг том цар хүрээтэй хардаг, уран сэтгэмж нь дэндчихсэн өвөрмөц хүн бий.
https://unread.today/c/tweet-blue	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-04-18T00:00:00	4 сарын 18, 2023	Арван жиргээнд: Твиттерийн цэнхэр тэмдгийн товч түүх	<div class="article-body"> <h2><div>Олон нийтийн сүлжээнд баталгаажсан тэмдэгтэй хүн харвал хүндлэх, атаархах, сонирхох, сүрдэх мэдрэмжүүд хослон төрдөг. Ер нь ийм тэмдэгтэй л бол “чухал хүн” гэх дүрслэл толгойд буудаг билээ. Угаас энэхүү тэмдгийн анхны зорилго нь тухайн хаягийн ард үнэхээр л чухал хүн бий шүү гэдгийг таниулж, батлах байсан. Гэхдээ өнгөрсөн оноос эхлэн Твиттерт мөнгө төлөөд тэмдэг авч, “чухал хүн” болох боломжтой болсон нь олон сонирхолтой асуудлыг дагуулав. Цэнхэр тэмдгийн цаашид хэрхэх, ирээдүйд бид интернэт орчинд хэрхэн өөрсдийгөө батлах талаар уншигч та өөрийн дүгнэлтээ хийж, таамгаа дэвшүүлээрэй. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ҮЛГЭР ЭХЛЭВ</h3><p>Үүсгэн байгуулагдаад гурван жилийн нүүрийг үзэж байсан Твиттерийн нөлөө бүхий хэрэглэгчид өөрсдийнх нь нэрийг барьсан, хуурамч хаягуудаас болж Твиттерийг ширүүхэн шүүмжилж эхлэв. Тэдний зарим нь шүүхэд хүртэл өгч <a href="https://www.espn.com/mlb/news/story?id=4230602" target="_blank">байлаа</a>. Энэ үед Твиттер нэгэн мэргэн арга бодож олсон нь өнөөдрийн бидний ярих сэдэв болох цэнхэр тэмдэг юм. Ийнхүү тэд 2009 оны 6-р сард Verified Accounts Beta буюу хаягуудыг баталгаажуулж, цэнхэр тэмдэг олгох ажлаа <a href="https://blog.twitter.com/en_us/a/2009/not-playing-ball" target="_blank">туршиж эхэлсэн</a> түүхтэй.</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>so I've noticed some people have "verified accounts" what the heck does that mean? and how I do I get one???? I'm special too...</p><a href="https://twitter.com/itsjudels/status/2397993637" data-datetime="Tue Jun 30 03:03:20 +0000 2009">Tue Jun 30 03:03:20 +0000 2009</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ОД БОЛОХ ХҮСЛЭН</h3><p>Твиттер хэрэглэгчийн тоо нэмэгдэх тусам, энэхүү цэнхэр тэмдэг одон, медаль мэт шүтэгдэж, тухайн хэрэглэгчийн зэрэг зиндаа, нийгэмд эзлэх байр суурийн илэрхийлэмж болов. Цэнхэр тэмдэгтийг олгож эхлэх үед 15 сая гаруй хэрэглэгчтэй байсан уг олон нийтийн сүлжээ 2016 он гэхэд 300 сая орчим хүний хэрэглээ <a href="https://www.bankmycell.com/blog/how-many-users-does-twitter-have" target="_blank">болсон байлаа</a>. Энэ хугацаанд цэнхэр тэмдгийг хэрэглэгчдэд Твиттерээс сонгож өгдөг байсан бөгөөд 2016 оны сүүлээр нээлттэй хүсэлт авч эхэлсэн ч хэт өндөр ачааллаас болж хэдхэн сарын дараа хаасан юм. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>If you think your account should be verified – let us know! Check out our article to learn what it takes to apply. https://t.co/J8MUNCC5bg</p><a href="https://twitter.com/verified/status/784104327417737216" data-datetime="Thu Oct 06 18:53:34 +0000 2016">Thu Oct 06 18:53:34 +0000 2016</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ёндоо</h3><p class="MsoNormal">Түүнээс дөрвөн жилийн дараа буюу 2021 онд баталгаажсан цэнхэр тэмдгийн журмаа илүү боловсруулж , хүссэн хэрэглэгч “азаа үзэх” боломжтой болов. Ийнхүү улс төр, бизнес, хэвлэл мэдээлэл, энтертайнмент, спорт, нийгэм гэсэн ерөнхий зургаан салбарын нөлөө бүхий хувь хүн болон албан байгууллагууд тодорхой шалгууруудыг ханган цэнхэр тэмдэгтэй болж эхэллээ.</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Dear “can you verify me” –– Save your Tweets and DMs, there’s a new official way to apply for a blue badge, rollin… https://t.co/OquCqO4wuv</p><a href="https://twitter.com/verified/status/1395400234952441862" data-datetime="Thu May 20 15:25:15 +0000 2021">Thu May 20 15:25:15 +0000 2021</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ШИНЭ ЭЗЭН </h3><p>Твиттер гэлтгүй интернэтийн түүхэнд тодоор бичигдэх үйл явдал болж, 2022 оны 10-р сард Элон Маск Твиттерийг тэр чигт нь худалдаж авав. Уг арилжааны нийт үнийн дүн болох 44 тэрбум ам.долларын гуравны нэгийг нь банкнаас зээлсэн гэх <a href="https://www.npr.org/2022/12/02/1140260051/planet-moneys-the-indicator-how-musk-bought-twitter-with-other-peoples-money#:~:text=Transcript-,Elon%20Musk%20bought%20Twitter%20for%20%2444%20billion%2C%20but%20almost%20a,to%20pay%20back%20the%20loans." target="_blank">албан бус мэдээлэл</a> бий. Түүнээс гадна Твиттер өнгөрсөн арван жилийн ердөө хоёрхон жил нь <a href="https://www.businessofapps.com/data/twitter-statistics/" target="_blank">ашигтай ажилласан</a> учир шинэхэн эзний гол үүрэг нь богино хугацаанд хангалттай их мөнгө олох байх нь гарцаагүй. Уг таамаг биеллээ олж Элон Маск эхний өдрөөсөө л ажилчдаа цомхотгож эхэлснийг бид бүхэн сайн мэднэ. Зөвхөн зардлаа хэмнэх нь хангалтгүй гэж үзэн, эцсийн хэрэглэгчдээс орлого олох нэг арга олсон нь 10 гаруй жилийн түүхт, зэрэг зиндааны илэрхийлэл болсон цэнхэр тэмдгийг зарах байв.<br></p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>???? The Rise of the Blue Check As the following chart shows, Twitter currently has more than 420,000 verified accoun… https://t.co/KX1wa2NURD</p><a href="https://twitter.com/PriapusIQ/status/1587807794756976642" data-datetime="Wed Nov 02 14:04:12 +0000 2022">Wed Nov 02 14:04:12 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">МӨНГӨ, МӨНГӨ БАС ДАХИН МӨНГӨ</h3><p>Ийнхүү 2022 оны сүүлээр хэвлэл мэдээллээр цэнхэр тэмдэг сарын 20 ам.долларын үнэтэй байна гэсэн <a href="https://www.theverge.com/2022/10/30/23431931/twitter-paid-verification-elon-musk-blue-monthly-subscription" target="_blank">мэдээлэл гарах</a> үед нэг талд өргөдлөө хэдэн зуун удаан илгээсэн ч амжилт үл олсон хэрэглэгчид баярлаж, нөгөө талд гуйж биш гуядаж авсан алдартнууд эсэргүүцсэн юм. Тэдний дунд алдарт зохиолч Стивен Кинг байлаа. Тэрээр “20 ам.доллар бол байж боломжгүй өндөр дүн. Надаас мөнгө авах биш тэд надад мөнгө төлөх ёстой” гэсэн утга бүхий жиргээ нийтэлсэн нь олон хүний дэмжлэгийг авсан. Харин түүний хариуд Элон Маск “Бид төлбөрөө төлөх хэрэгтэй байна шүү дээ. Зар сурталчилгааны орлогодоо үргэлж найдах боломжгүй. Сарын 8 ам.доллар байвал яаж байна?” хэмээн жиргэв. <br></p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>@StephenKing We need to pay the bills somehow! Twitter cannot rely entirely on advertisers. How about $8?</p><a href="https://twitter.com/elonmusk/status/1587312517679878144" data-datetime="Tue Nov 01 05:16:09 +0000 2022">Tue Nov 01 05:16:09 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">хүн бүрд тэмдэг</h3><p>Тун удалгүй Элон Маскийн жиргээ биеллээ олж, түүний хэлснээр “Цэнхэр тэмдэгтэй эсэхээсээ хамаарч Твиттерт хаан эсвэл харц болдог систем” үгүй болсон юм. Тодруулбал, хүссэн хэрэглэгч Тwitter Blue нэрийн дор сарын 7.99 ам.доллар төлснөөр илүү олон тэмдэгт текст бичих, оруулсан текстээ засах, илүү урт бөгөөд чанартай дүрс бичлэг оруулах хамгийн гол нь алдарт цэнхэр тэмдгийг авах боломжтой болов. <br></p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>we’re baaaack! Twitter Blue is now available for $8/month on web or $11/month on iOS – we’ve made some upgrades and… https://t.co/f2tEXF00uu</p><a href="https://twitter.com/TwitterBlue/status/1602426805616578564" data-datetime="Mon Dec 12 22:14:56 +0000 2022">Mon Dec 12 22:14:56 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХОЁР ИРТЭЙ ХУТГА</h3><p class="MsoNormal">Ийнхүү хэрэглэгчид олон жил мөрөөдсөн цэнхэр тэмдгээ сарын хураамж төлөөд авах боломж бүрдлээ. Гэхдээ нарийн шалгуурын дагуу өгдөг, жинхэнэ хаягийг хуурамч хаягаас ялгах үүрэгтэй байсан цэнхэр тэмдгийг хүссэн хүн нь авч эхлэх үед томоохон асуудлууд урган гарав. Жишээлбэл, Америкийн тэргүүлэх эмийн компани болох Eli Lilly-ийн хаягийг хэн нэгэн хуурамчаар нээж, сарын 8 ам.доллар төлөн цэнхэр тэмдэгтэй болгоод “Инсулин үнэгүй боллоо” гэж жиргэсэн нь тус компанийн үнэлгээг шөнийн дотор 10 тэрбум ам.доллароор унагасан юм. Уг үйл явдал зөвхөн тус компанийн үнэлгээнээс гадна бизнесийн байгууллагуудын Твиттерт итгэх итгэлийг алдуулж, улмаар зар сурталчилгааны орлогод ч сөргөөр нөлөөлөх аюул дагуулав.</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Did Twitter Blue tweet just cost Eli Lilly $LLY billions? Yes. https://t.co/w4RtJwgCVK</p><a href="https://twitter.com/rafaelshimunov/status/1591133819918114816" data-datetime="Fri Nov 11 18:20:39 +0000 2022">Fri Nov 11 18:20:39 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">бүр их мөнгө</h3><p>Үүний эсрэг Твиттерийн бодож олсон мэргэн санаа бол төлбөр төлөөд авч болох цэнхэр тэмдгээс гадна байгууллагын хаягуудад зориулсан алтлаг, засгийн газрын хаягуудад зориулсан саарал тэмдэг байв. Одоогоор саарал тэмдэг үнэгүй, цэнхэр тэмдэг сарын 8 ам.доллар бол алтлаг тэмдэг сарын 1000 ам.долларын үнэтэй байна. Цэнхэр тэмдэгт мөнгө төлөхөд нэг хэсэг нь дэмжиж, нөгөө хэсэг нь дургүйцэж байсан шиг бизнесийн байгууллагууд ч сарын 1000 ам.доллар төлөх эсэх дээр хоёр хуваагдаад байгаа юм. <br></p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Elon Musk said that Twitter will unveil three verification badge colors: blue, gold, and gray. Blue will be reserve… https://t.co/3wKPMkDRSR</p><a href="https://twitter.com/IGN/status/1597478234941177856" data-datetime="Tue Nov 29 06:31:05 +0000 2022">Tue Nov 29 06:31:05 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эзний тушаал</h3><p>Гэхдээ Твиттерийн зүгээс платформ дээр нь хамгийн өндөр дүнтэй зар сурталчилгаа явуулсан шилдэг 500 болон хамгийн олон дагагчтай 10,000 хаягаас төлбөр авахгүй байх өндөр <a href="https://www.nytimes.com/2023/03/30/technology/elon-musk-ftc-chair.html" target="_blank">магадлалтай байгаа гэнэ</a>. Элон Маск хэдхэн хоногийн өмнө уг жагсаалтад багтаагүйн дээр төлбөр төлөх хүсэлгүй байгаа The New York Times-ийн 55 сая дагагчтай хаягийн цэнхэр тэмдгийг хэдхэн минутын дотор устгаж сүр хүчийг үзүүлсэн билээ. <br></p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>@cb_doge Oh ok, we’ll take it off then</p><a href="https://twitter.com/elonmusk/status/1642383150230773760" data-datetime="Sun Apr 02 04:27:11 +0000 2023">Sun Apr 02 04:27:11 +0000 2023</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">УСТГАЛ АЙСУЙ</h3><p>Баталгаажсан тэмдэг бүрийг үнэтэй болгох төлөвлөгөөний хүрээнд 2022 оноос өмнө цэнхэр тэмдэг авсан хаягуудын тэмдгийг 4/20-ны (Элон аргагүй л марзан нөхөр шүү) өдөр хураах бөгөөд түүнээс өмнө нэг бол сарын 8 ам.доллар төлж цэнхэр, үгүй бол 1000 ам.доллар төлж алтлаг тэмдэг авснаар Твиттер дээр “хаан” хэвээр үлдэх боломжтой. Баталгаажсан тэмдэгтэй хаягууд зөвхөн гоё харагдаад зогсохгүй Твиттерийн алгоритмд дээгүүр байр эзлэхээс эхлээд олон давуу талтай байх юм. <br></p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Final date for removing legacy Blue checks is 4/20</p><a href="https://twitter.com/elonmusk/status/1645863107175284738" data-datetime="Tue Apr 11 18:55:18 +0000 2023">Tue Apr 11 18:55:18 +0000 2023</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><p>Уншигч танд Твиттерт мөнгө төлж, цэнхэр тэмдэгтэй болно гэдэг ямар сонсогдож байна вэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай. </p> </div>	Олон нийтийн сүлжээнд баталгаажсан тэмдэгтэй хүн харвал хүндлэх, атаархах, сонирхох, сүрдэх мэдрэмжүүд хослон төрдөг. Ер нь ийм тэмдэгтэй л бол “чухал хүн” гэх дүрслэл толгойд буудаг билээ. Угаас энэхүү тэмдгийн анхны зорилго нь тухайн хаягийн ард үнэхээр л чухал хүн бий шүү гэдгийг таниулж, батлах байсан. Гэхдээ өнгөрсөн оноос эхлэн Твиттерт мөнгө төлөөд тэмдэг авч, “чухал хүн” болох боломжтой болсон нь олон сонирхолтой асуудлыг дагуулав. Цэнхэр тэмдгийн цаашид хэрхэх, ирээдүйд бид интернэт орчинд хэрхэн өөрсдийгөө батлах талаар уншигч та өөрийн дүгнэлтээ хийж, таамгаа дэвшүүлээрэй. ҮЛГЭР ЭХЛЭВ Үүсгэн байгуулагдаад гурван жилийн нүүрийг үзэж байсан Твиттерийн нөлөө бүхий хэрэглэгчид өөрсдийнх нь нэрийг барьсан, хуурамч хаягуудаас болж Твиттерийг ширүүхэн шүүмжилж эхлэв. Тэдний зарим нь шүүхэд хүртэл өгч байлаа . Энэ үед Твиттер нэгэн мэргэн арга бодож олсон нь өнөөдрийн бидний ярих сэдэв болох цэнхэр тэмдэг юм. Ийнхүү тэд 2009 оны 6-р сард Verified Accounts Beta буюу хаягуудыг баталгаажуулж, цэнхэр тэмдэг олгох ажлаа туршиж эхэлсэн түүхтэй. so I've noticed some people have "verified accounts" what the heck does that mean? and how I do I get one???? I'm special too... Tue Jun 30 03:03:20 +0000 2009 ОД БОЛОХ ХҮСЛЭН Твиттер хэрэглэгчийн тоо нэмэгдэх тусам, энэхүү цэнхэр тэмдэг одон, медаль мэт шүтэгдэж, тухайн хэрэглэгчийн зэрэг зиндаа, нийгэмд эзлэх байр суурийн илэрхийлэмж болов. Цэнхэр тэмдэгтийг олгож эхлэх үед 15 сая гаруй хэрэглэгчтэй байсан уг олон нийтийн сүлжээ 2016 он гэхэд 300 сая орчим хүний хэрэглээ болсон байлаа . Энэ хугацаанд цэнхэр тэмдгийг хэрэглэгчдэд Твиттерээс сонгож өгдөг байсан бөгөөд 2016 оны сүүлээр нээлттэй хүсэлт авч эхэлсэн ч хэт өндөр ачааллаас болж хэдхэн сарын дараа хаасан юм. If you think your account should be verified – let us know! Check out our article to learn what it takes to apply. https://t.co/J8MUNCC5bg Thu Oct 06 18:53:34 +0000 2016 ёндоо Түүнээс дөрвөн жилийн дараа буюу 2021 онд баталгаажсан цэнхэр тэмдгийн журмаа илүү боловсруулж , хүссэн хэрэглэгч “азаа үзэх” боломжтой болов. Ийнхүү улс төр, бизнес, хэвлэл мэдээлэл, энтертайнмент, спорт, нийгэм гэсэн ерөнхий зургаан салбарын нөлөө бүхий хувь хүн болон албан байгууллагууд тодорхой шалгууруудыг ханган цэнхэр тэмдэгтэй болж эхэллээ. Dear “can you verify me” –– Save your Tweets and DMs, there’s a new official way to apply for a blue badge, rollin… https://t.co/OquCqO4wuv Thu May 20 15:25:15 +0000 2021 ШИНЭ ЭЗЭН Твиттер гэлтгүй интернэтийн түүхэнд тодоор бичигдэх үйл явдал болж, 2022 оны 10-р сард Элон Маск Твиттерийг тэр чигт нь худалдаж авав. Уг арилжааны нийт үнийн дүн болох 44 тэрбум ам.долларын гуравны нэгийг нь банкнаас зээлсэн гэх албан бус мэдээлэл бий. Түүнээс гадна Твиттер өнгөрсөн арван жилийн ердөө хоёрхон жил нь ашигтай ажилласан учир шинэхэн эзний гол үүрэг нь богино хугацаанд хангалттай их мөнгө олох байх нь гарцаагүй. Уг таамаг биеллээ олж Элон Маск эхний өдрөөсөө л ажилчдаа цомхотгож эхэлснийг бид бүхэн сайн мэднэ. Зөвхөн зардлаа хэмнэх нь хангалтгүй гэж үзэн, эцсийн хэрэглэгчдээс орлого олох нэг арга олсон нь 10 гаруй жилийн түүхт, зэрэг зиндааны илэрхийлэл болсон цэнхэр тэмдгийг зарах байв. ???? The Rise of the Blue Check As the following chart shows, Twitter currently has more than 420,000 verified accoun… https://t.co/KX1wa2NURD Wed Nov 02 14:04:12 +0000 2022 МӨНГӨ, МӨНГӨ БАС ДАХИН МӨНГӨ Ийнхүү 2022 оны сүүлээр хэвлэл мэдээллээр цэнхэр тэмдэг сарын 20 ам.долларын үнэтэй байна гэсэн мэдээлэл гарах үед нэг талд өргөдлөө хэдэн зуун удаан илгээсэн ч амжилт үл олсон хэрэглэгчид баярлаж, нөгөө талд гуйж биш гуядаж авсан алдартнууд эсэргүүцсэн юм. Тэдний дунд алдарт зохиолч Стивен Кинг байлаа. Тэрээр “20 ам.доллар бол байж боломжгүй өндөр дүн. Надаас мөнгө авах биш тэд надад мөнгө төлөх ёстой” гэсэн утга бүхий жиргээ нийтэлсэн нь олон хүний дэмжлэгийг авсан. Харин түүний хариуд Элон Маск “Бид төлбөрөө төлөх хэрэгтэй байна шүү дээ. Зар сурталчилгааны орлогодоо үргэлж найдах боломжгүй. Сарын 8 ам.доллар байвал яаж байна?” хэмээн жиргэв. @StephenKing We need to pay the bills somehow! Twitter cannot rely entirely on advertisers. How about $8? Tue Nov 01 05:16:09 +0000 2022 хүн бүрд тэмдэг Тун удалгүй Элон Маскийн жиргээ биеллээ олж, түүний хэлснээр “Цэнхэр тэмдэгтэй эсэхээсээ хамаарч Твиттерт хаан эсвэл харц болдог систем” үгүй болсон юм. Тодруулбал, хүссэн хэрэглэгч Тwitter Blue нэрийн дор сарын 7.99 ам.доллар төлснөөр илүү олон тэмдэгт текст бичих, оруулсан текстээ засах, илүү урт бөгөөд чанартай дүрс бичлэг оруулах хамгийн гол нь алдарт цэнхэр тэмдгийг авах боломжтой болов. we’re baaaack! Twitter Blue is now available for $8/month on web or $11/month on iOS – we’ve made some upgrades and… https://t.co/f2tEXF00uu Mon Dec 12 22:14:56 +0000 2022 ХОЁР ИРТЭЙ ХУТГА Ийнхүү хэрэглэгчид олон жил мөрөөдсөн цэнхэр тэмдгээ сарын хураамж төлөөд авах боломж бүрдлээ. Гэхдээ нарийн шалгуурын дагуу өгдөг, жинхэнэ хаягийг хуурамч хаягаас ялгах үүрэгтэй байсан цэнхэр тэмдгийг хүссэн хүн нь авч эхлэх үед томоохон асуудлууд урган гарав. Жишээлбэл, Америкийн тэргүүлэх эмийн компани болох Eli Lilly-ийн хаягийг хэн нэгэн хуурамчаар нээж, сарын 8 ам.доллар төлөн цэнхэр тэмдэгтэй болгоод “Инсулин үнэгүй боллоо” гэж жиргэсэн нь тус компанийн үнэлгээг шөнийн дотор 10 тэрбум ам.доллароор унагасан юм. Уг үйл явдал зөвхөн тус компанийн үнэлгээнээс гадна бизнесийн байгууллагуудын Твиттерт итгэх итгэлийг алдуулж, улмаар зар сурталчилгааны орлогод ч сөргөөр нөлөөлөх аюул дагуулав. Did Twitter Blue tweet just cost Eli Lilly $LLY billions? Yes. https://t.co/w4RtJwgCVK Fri Nov 11 18:20:39 +0000 2022 бүр их мөнгө Үүний эсрэг Твиттерийн бодож олсон мэргэн санаа бол төлбөр төлөөд авч болох цэнхэр тэмдгээс гадна байгууллагын хаягуудад зориулсан алтлаг, засгийн газрын хаягуудад зориулсан саарал тэмдэг байв. Одоогоор саарал тэмдэг үнэгүй, цэнхэр тэмдэг сарын 8 ам.доллар бол алтлаг тэмдэг сарын 1000 ам.долларын үнэтэй байна. Цэнхэр тэмдэгт мөнгө төлөхөд нэг хэсэг нь дэмжиж, нөгөө хэсэг нь дургүйцэж байсан шиг бизнесийн байгууллагууд ч сарын 1000 ам.доллар төлөх эсэх дээр хоёр хуваагдаад байгаа юм. Elon Musk said that Twitter will unveil three verification badge colors: blue, gold, and gray. Blue will be reserve… https://t.co/3wKPMkDRSR Tue Nov 29 06:31:05 +0000 2022 эзний тушаал Гэхдээ Твиттерийн зүгээс платформ дээр нь хамгийн өндөр дүнтэй зар сурталчилгаа явуулсан шилдэг 500 болон хамгийн олон дагагчтай 10,000 хаягаас төлбөр авахгүй байх өндөр магадлалтай байгаа гэнэ . Элон Маск хэдхэн хоногийн өмнө уг жагсаалтад багтаагүйн дээр төлбөр төлөх хүсэлгүй байгаа The New York Times-ийн 55 сая дагагчтай хаягийн цэнхэр тэмдгийг хэдхэн минутын дотор устгаж сүр хүчийг үзүүлсэн билээ. @cb_doge Oh ok, we’ll take it off then Sun Apr 02 04:27:11 +0000 2023 УСТГАЛ АЙСУЙ Баталгаажсан тэмдэг бүрийг үнэтэй болгох төлөвлөгөөний хүрээнд 2022 оноос өмнө цэнхэр тэмдэг авсан хаягуудын тэмдгийг 4/20-ны (Элон аргагүй л марзан нөхөр шүү) өдөр хураах бөгөөд түүнээс өмнө нэг бол сарын 8 ам.доллар төлж цэнхэр, үгүй бол 1000 ам.доллар төлж алтлаг тэмдэг авснаар Твиттер дээр “хаан” хэвээр үлдэх боломжтой. Баталгаажсан тэмдэгтэй хаягууд зөвхөн гоё харагдаад зогсохгүй Твиттерийн алгоритмд дээгүүр байр эзлэхээс эхлээд олон давуу талтай байх юм. Final date for removing legacy Blue checks is 4/20 Tue Apr 11 18:55:18 +0000 2023 Уншигч танд Твиттерт мөнгө төлж, цэнхэр тэмдэгтэй болно гэдэг ямар сонсогдож байна вэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай.	Олон нийтийн сүлжээнд баталгаажсан тэмдэгтэй хүн харвал хүндлэх, атаархах, сонирхох, сүрдэх мэдрэмжүүд хослон төрдөг. Ер нь ийм тэмдэгтэй л бол “чухал хүн” гэх дүрслэл толгойд буудаг билээ. Угаас энэхүү тэмдгийн анхны зорилго нь тухайн хаягийн ард үнэхээр л чухал хүн бий шүү гэдгийг таниулж, батлах байсан. Гэхдээ өнгөрсөн оноос эхлэн Твиттерт мөнгө төлөөд тэмдэг авч, “чухал хүн” болох боломжтой болсон нь олон сонирхолтой асуудлыг дагуулав. Цэнхэр тэмдгийн цаашид хэрхэх, ирээдүйд бид интернэт орчинд хэрхэн өөрсдийгөө батлах талаар уншигч та өөрийн дүгнэлтээ хийж, таамгаа дэвшүүлээрэй. ### ҮЛГЭР ЭХЛЭВ Үүсгэн байгуулагдаад гурван жилийн нүүрийг үзэж байсан Твиттерийн нөлөө бүхий хэрэглэгчид өөрсдийнх нь нэрийг барьсан, хуурамч хаягуудаас болж Твиттерийг ширүүхэн шүүмжилж эхлэв. Тэдний зарим нь шүүхэд хүртэл өгч байлаа. Энэ үед Твиттер нэгэн мэргэн арга бодож олсон нь өнөөдрийн бидний ярих сэдэв болох цэнхэр тэмдэг юм. Ийнхүү тэд 2009 оны 6-р сард Verified Accounts Beta буюу хаягуудыг баталгаажуулж, цэнхэр тэмдэг олгох ажлаа туршиж эхэлсэн түүхтэй. > so I've noticed some people have "verified accounts" what the heck does that mean? and how I do I get one???? I'm special too... > > Tue Jun 30 03:03:20 +0000 2009 ### ОД БОЛОХ ХҮСЛЭН Твиттер хэрэглэгчийн тоо нэмэгдэх тусам, энэхүү цэнхэр тэмдэг одон, медаль мэт шүтэгдэж, тухайн хэрэглэгчийн зэрэг зиндаа, нийгэмд эзлэх байр суурийн илэрхийлэмж болов. Цэнхэр тэмдэгтийг олгож эхлэх үед 15 сая гаруй хэрэглэгчтэй байсан уг олон нийтийн сүлжээ 2016 он гэхэд 300 сая орчим хүний хэрэглээ болсон байлаа. Энэ хугацаанд цэнхэр тэмдгийг хэрэглэгчдэд Твиттерээс сонгож өгдөг байсан бөгөөд 2016 оны сүүлээр нээлттэй хүсэлт авч эхэлсэн ч хэт өндөр ачааллаас болж хэдхэн сарын дараа хаасан юм. > If you think your account should be verified – let us know! Check out our article to learn what it takes to apply. https://t.co/J8MUNCC5bg > > Thu Oct 06 18:53:34 +0000 2016 ### ёндоо Түүнээс дөрвөн жилийн дараа буюу 2021 онд баталгаажсан цэнхэр тэмдгийн журмаа илүү боловсруулж , хүссэн хэрэглэгч “азаа үзэх” боломжтой болов. Ийнхүү улс төр, бизнес, хэвлэл мэдээлэл, энтертайнмент, спорт, нийгэм гэсэн ерөнхий зургаан салбарын нөлөө бүхий хувь хүн болон албан байгууллагууд тодорхой шалгууруудыг ханган цэнхэр тэмдэгтэй болж эхэллээ. > Dear “can you verify me” –– > Save your Tweets and DMs, there’s a new official way to apply for a blue badge, rollin… https://t.co/OquCqO4wuv > > Thu May 20 15:25:15 +0000 2021 ### ШИНЭ ЭЗЭН Твиттер гэлтгүй интернэтийн түүхэнд тодоор бичигдэх үйл явдал болж, 2022 оны 10-р сард Элон Маск Твиттерийг тэр чигт нь худалдаж авав. Уг арилжааны нийт үнийн дүн болох 44 тэрбум ам.долларын гуравны нэгийг нь банкнаас зээлсэн гэх албан бус мэдээлэл бий. Түүнээс гадна Твиттер өнгөрсөн арван жилийн ердөө хоёрхон жил нь ашигтай ажилласан учир шинэхэн эзний гол үүрэг нь богино хугацаанд хангалттай их мөнгө олох байх нь гарцаагүй. Уг таамаг биеллээ олж Элон Маск эхний өдрөөсөө л ажилчдаа цомхотгож эхэлснийг бид бүхэн сайн мэднэ. Зөвхөн зардлаа хэмнэх нь хангалтгүй гэж үзэн, эцсийн хэрэглэгчдээс орлого олох нэг арга олсон нь 10 гаруй жилийн түүхт, зэрэг зиндааны илэрхийлэл болсон цэнхэр тэмдгийг зарах байв. > ???? The Rise of the Blue Check > As the following chart shows, Twitter currently has more than 420,000 verified accoun… https://t.co/KX1wa2NURD > > Wed Nov 02 14:04:12 +0000 2022 ### МӨНГӨ, МӨНГӨ БАС ДАХИН МӨНГӨ Ийнхүү 2022 оны сүүлээр хэвлэл мэдээллээр цэнхэр тэмдэг сарын 20 ам.долларын үнэтэй байна гэсэн мэдээлэл гарах үед нэг талд өргөдлөө хэдэн зуун удаан илгээсэн ч амжилт үл олсон хэрэглэгчид баярлаж, нөгөө талд гуйж биш гуядаж авсан алдартнууд эсэргүүцсэн юм. Тэдний дунд алдарт зохиолч Стивен Кинг байлаа. Тэрээр “20 ам.доллар бол байж боломжгүй өндөр дүн. Надаас мөнгө авах биш тэд надад мөнгө төлөх ёстой” гэсэн утга бүхий жиргээ нийтэлсэн нь олон хүний дэмжлэгийг авсан. Харин түүний хариуд Элон Маск “Бид төлбөрөө төлөх хэрэгтэй байна шүү дээ. Зар сурталчилгааны орлогодоо үргэлж найдах боломжгүй. Сарын 8 ам.доллар байвал яаж байна?” хэмээн жиргэв. > @StephenKing We need to pay the bills somehow! Twitter cannot rely entirely on advertisers. How about $8? > > Tue Nov 01 05:16:09 +0000 2022 ### хүн бүрд тэмдэг Тун удалгүй Элон Маскийн жиргээ биеллээ олж, түүний хэлснээр “Цэнхэр тэмдэгтэй эсэхээсээ хамаарч Твиттерт хаан эсвэл харц болдог систем” үгүй болсон юм. Тодруулбал, хүссэн хэрэглэгч Тwitter Blue нэрийн дор сарын 7.99 ам.доллар төлснөөр илүү олон тэмдэгт текст бичих, оруулсан текстээ засах, илүү урт бөгөөд чанартай дүрс бичлэг оруулах хамгийн гол нь алдарт цэнхэр тэмдгийг авах боломжтой болов. > we’re baaaack! Twitter Blue is now available for $8/month on web or $11/month on iOS – we’ve made some upgrades and… https://t.co/f2tEXF00uu > > Mon Dec 12 22:14:56 +0000 2022 ### ХОЁР ИРТЭЙ ХУТГА Ийнхүү хэрэглэгчид олон жил мөрөөдсөн цэнхэр тэмдгээ сарын хураамж төлөөд авах боломж бүрдлээ. Гэхдээ нарийн шалгуурын дагуу өгдөг, жинхэнэ хаягийг хуурамч хаягаас ялгах үүрэгтэй байсан цэнхэр тэмдгийг хүссэн хүн нь авч эхлэх үед томоохон асуудлууд урган гарав. Жишээлбэл, Америкийн тэргүүлэх эмийн компани болох Eli Lilly-ийн хаягийг хэн нэгэн хуурамчаар нээж, сарын 8 ам.доллар төлөн цэнхэр тэмдэгтэй болгоод “Инсулин үнэгүй боллоо” гэж жиргэсэн нь тус компанийн үнэлгээг шөнийн дотор 10 тэрбум ам.доллароор унагасан юм. Уг үйл явдал зөвхөн тус компанийн үнэлгээнээс гадна бизнесийн байгууллагуудын Твиттерт итгэх итгэлийг алдуулж, улмаар зар сурталчилгааны орлогод ч сөргөөр нөлөөлөх аюул дагуулав. > Did Twitter Blue tweet just cost Eli Lilly $LLY billions? > Yes. https://t.co/w4RtJwgCVK > > Fri Nov 11 18:20:39 +0000 2022 ### бүр их мөнгө Үүний эсрэг Твиттерийн бодож олсон мэргэн санаа бол төлбөр төлөөд авч болох цэнхэр тэмдгээс гадна байгууллагын хаягуудад зориулсан алтлаг, засгийн газрын хаягуудад зориулсан саарал тэмдэг байв. Одоогоор саарал тэмдэг үнэгүй, цэнхэр тэмдэг сарын 8 ам.доллар бол алтлаг тэмдэг сарын 1000 ам.долларын үнэтэй байна. Цэнхэр тэмдэгт мөнгө төлөхөд нэг хэсэг нь дэмжиж, нөгөө хэсэг нь дургүйцэж байсан шиг бизнесийн байгууллагууд ч сарын 1000 ам.доллар төлөх эсэх дээр хоёр хуваагдаад байгаа юм. > Elon Musk said that Twitter will unveil three verification badge colors: blue, gold, and gray. Blue will be reserve… https://t.co/3wKPMkDRSR > > Tue Nov 29 06:31:05 +0000 2022 ### эзний тушаал Гэхдээ Твиттерийн зүгээс платформ дээр нь хамгийн өндөр дүнтэй зар сурталчилгаа явуулсан шилдэг 500 болон хамгийн олон дагагчтай 10,000 хаягаас төлбөр авахгүй байх өндөр магадлалтай байгаа гэнэ. Элон Маск хэдхэн хоногийн өмнө уг жагсаалтад багтаагүйн дээр төлбөр төлөх хүсэлгүй байгаа The New York Times-ийн 55 сая дагагчтай хаягийн цэнхэр тэмдгийг хэдхэн минутын дотор устгаж сүр хүчийг үзүүлсэн билээ. > @cb\_doge Oh ok, we’ll take it off then > > Sun Apr 02 04:27:11 +0000 2023 ### УСТГАЛ АЙСУЙ Баталгаажсан тэмдэг бүрийг үнэтэй болгох төлөвлөгөөний хүрээнд 2022 оноос өмнө цэнхэр тэмдэг авсан хаягуудын тэмдгийг 4/20-ны (Элон аргагүй л марзан нөхөр шүү) өдөр хураах бөгөөд түүнээс өмнө нэг бол сарын 8 ам.доллар төлж цэнхэр, үгүй бол 1000 ам.доллар төлж алтлаг тэмдэг авснаар Твиттер дээр “хаан” хэвээр үлдэх боломжтой. Баталгаажсан тэмдэгтэй хаягууд зөвхөн гоё харагдаад зогсохгүй Твиттерийн алгоритмд дээгүүр байр эзлэхээс эхлээд олон давуу талтай байх юм. > Final date for removing legacy Blue checks is 4/20 > > Tue Apr 11 18:55:18 +0000 2023 Уншигч танд Твиттерт мөнгө төлж, цэнхэр тэмдэгтэй болно гэдэг ямар сонсогдож байна вэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай.
https://unread.today/c/book-tagtaa-review	Номын тухай	Altankhuyag Baldorj	2022-04-10T00:00:00	4 сарын 10, 2022	Тагтаа Review: "Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна"	<div class="article-body"> <h2><div>Энэ удаад номын буландаа “Тагтаа Review” утга зохиолын сэтгүүлийг онцолж байна. Учир нь 200 гаруй хуудас бүхий тус сэтгүүлийн агуулга, бүтэц нь ярилцлага, дурсамж тэмдэглэл, өгүүллэг зэргээс бүрдсэн, өргөн хүрээг хамрах антолог уншиж буй мэт мэдрэмжийг төрүүлнэ.</div><div><br></div><div>Мөн дээр дурдсан бүхнийг нэгтгэн “хайр болоод хаврын өнгө” гэх нэгэн сэдэвт зангидаж цул бүхэллэг чанарыг бий болгосныг онцлууштай. Манайд “Цог”, “Үндэсний уран зохиол”, “Улирал ба зохиолч” зэрэг нэрлэх сэтгүүл бий. Цөөхөн ч гэсэн утга зохиолын сэтгүүлтэй улс шүү, бид. Гол нь өнгөрөгч оны намар утга зохиолын нэгэн шинэ сэтгүүл бий болж уншигчдын талархлыг хүлээгээд буй нь “Тагтаа Review” юм. Харин бид тус дугаарын №02 буюу “Хаврын дугаар”-ыг онцлон хүргэж байна.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ОНЦЛОХЫН ӨМНӨ </h3><p></p><p>Утга зохиолын<a href="https://www.everywritersresource.com/" target="_blank"> “Everywriter” </a>сайт дээр <a href="https://www.everywritersresource.com/#google_vignette" target="_blank">“literary magazine listing”</a> гэж булан бий. Үүнд дэлхийн алдартай утга зохиолын топ 50 сэтгүүлийн жагсаалтыг гаргасан байдаг. Мэдээж хамгийн өндөр үнэлгээг <a href="https://www.newyorker.com/v2/offers/tny005?source=Paid_Src_Google_0_TNY_SEARCH_GOOGLE_0_INT_MARTECHLAUNCH&gclid=Cj0KCQjwgMqSBhDCARIsAIIVN1U5kI5gCX_-q4PJ4yzj-g8u9lRd9yu3z2bWtcYezQozKxDfXJXUIEkaAs2YEALw_wcB" target="_blank">“The New Yorker”</a>, “<a href="https://www.theparisreview.org/" target="_blank">Paris Review”</a>, “<a href="https://www.nereview.com/" target="_blank">New England Review</a>”, “<a href="https://tinhouse.com/" target="_blank">Tin House</a>” зэрэг хүртжээ. Энэ жагсаалт 2003 оноос эхлэн дэлхийн сонгодог яруу найргийг хэвлүүлж, задлан шинжлэл хийж, найрагчдын дотоод дуу хоолой болсон гэх тодотголтой “Narrative” болон 1987 онд анх хэвлэгдсэн цагаасаа хойш өдгөө хүртэл гарч буй, утга зохиолын сэтгүүлийн сүүлийн үеийн олон нэр хүндтэй шагналыг хүртсэн “Witness” хүртэл үргэлжилдэг.</p><p>Уг цувааг харахад нэг зүйл тун тодорхой. Хүн төрөлхтөн утга зохиол, урлагийг үргэлжид хэлэлцэж, цаг ямагт хэрэглэж ирсэн бөгөөд цаашид ч хөсөр хаячихгүй гэдэг нь ойлгомжтой. Хамгийн гол нь ямар нэгэн шинэ содон зүйлээр үргэлж баяжиж, өргөжин тэлж байдаг утга зохиолын асар том хүрээнд хөл тавихдаа аль номыг дэлгэхээ мэдэхгүй зогсож буй уншигч эдгээр сэтгүүлтэй танилцаад авахад харамсах зүйл үгүй. Мэдээж дотоод агууламж, ном шиг хэлбэртэй форматаараа загварын болон бизнес сэтгүүлээс эрс ялгарна. Нэг ёсондоо бичвэрийн олон төрлийн багтаасан “антолог ном” хэмээн тодорхойлж болох юм.</p><p>Редакцын зурваст “Тагтаа паблишинг” хэвлэлийн газрын үүсгэн байгуулагч, ерөнхий эрхлэгч <a href="https://tagtaa.mn/bayasgalan" target="_blank">Б.Баясгалан</a> ийн дурджээ. <br> <br><i>“Хүмүүс уран зохиолыг хэтэрхий бодит бус, абсурд гэдэг. Гэтэл үнэндээ жинхэнэ амьдрал, бодит ертөнц шиг абсурд, учир нь үл олдох хаос үгүй билээ. Уран зохиол бол бодит ертөнцийн энэ хаосыг текстээр эмхэлж цэглэх гэсэн оролдлогуудын л нэг юм. Ертөнцийн утга учиргүйг текстээр эмхлэн утга оноох гэсэн хүн төрөлхтний хэдэн мянганы эл хүчин зүтгэлд Монголын авьяас билигт охид, хөвүүдийн оюун тархи нэгэн жигүүрээр хүч хавсарч яваасай гэж чин сэтгэлээсээ хүсэж итгэдгийн минь үр болж сэтгүүлийн минь бас нэгэн шинэ дугаар мэндэлж байна”. </i><br> <br>Хавар бидэнд шинэ сэргэг бүхнийг хөтлөөд ирж байх шиг санагддаг. Хавар шиг шинэхэн улирал, хаврын анхны бороог шиг тунгалаг нь үгүй шиг бодогдоно. Тэр л цаг дор нэгэн шинэхэн бүтээлийг хуудсыг нээв.</p><p>Мэдээж сэтгүүл бүтээхэд сонголт хамгийн чухал. Дэлхийн томоохон хэвлэлийн газар, сэтгүүлийн редакциуд өөрсдийн орны ид бичиж, бүтээн туурвиж буй эрхмүүд, номын томоохон редакторууд нийлж үнэлгээ гарган, сонголт хийснээр сэтгүүлийн ерөнхий бүтцийг гаргадаг. Мөнхүү улс оронд нь болон дэлхий нийтэд тухайн цаг мөчид болж буй онцлууштай үйл явдлыг онцгойлон дурдаж сэтгүүлийн цул бүхэллэг чанарыг зангиддаг билээ.</p><p>Ер нь сэтгүүл бүтэээх ажил хялбар биш. Тэр дундаа утга зохиолын сэтгүүл олон арван сонголттой тулгарахын зэрэгцээ адаглаад л урт удаан хугацаанд цаас ширтэж суух тэвчээр заах хэрэгтэй болно. Асар их уншиж, судласны үндсэн дээр хэм хэмжүүр, цар хүрээ ч бас тодорхойлогдоно. Тиймээс олон “автор”-ын бичсэн юмсыг базаж өрөөд л хэвлэчихдэг үйл явц ерөөсөө биш юм. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/bff4ada7ff30c026a32ba78e2d342680.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><font face="Arial, sans-serif"><br></font></div><font face="Arial, sans-serif">СҮНСНИЙ МИНЬ ХЭРЭГЦЭЭ </font></h3><p></p><p>Эл сэтгүүлээс нэн түрүүнд орчуулагч Б.Баясгалангийн Олон Улсын Зохиолчдын хөтөлбөрт шалгаран АНУ-ын Айово мужийн Айово хотыг зорьсон дурсамж, тэмдэглэлийг онцолж болох юм. Уг дурсамж нь Туркийн зохиолч Бежан Матурын тухай өгүүлэгдэх юм. Зөвхөн түүний тухай бус, тэднийг холбосон нүүдэлчдийн амьдрал, түүний ондоошил, сэтгэлд тодоор сийлж үлдээсэн жаахан гуниг төрүүлэх ч, хачин их баяр хөөрийг амтлуулах тийм л дурсамжууд. Хэзээ нэгтээ бийрлэгдэх үгүй нь тодорхойгүй явсан ч хэзээд л бичигдэх байсан учиртай гурван тод дурсамж уг тэмдэглэлд бий.</p><p>Тэмдэглэлийг сийрүүлэгч Б.Баясгалан, дурсамжийн гол дүр болох Бежан ч ялгаагүй алл аль нь нүүдэлчид. Гэхдээ уг сэдвийн дунд асар том ялгаа бийг гаргаж ирсэн ч эцэстээ тэд нэг л сүнс, бие махбодтой бөгөөд түүнийхээ хэрэгцээгээр л хэн хэнийхээ зүрхийг уудалж, хорвоогийн нэг өнцөг учирсан нь дурсамжийн гол хүүрнэлийг бүрдүүлнэ. Тэрхүү сүнсний хэрэгцээ гагцхүү яруу найраг гэж сэтгэгдэнэ. Мэдээж үгүй ч байж болох талтай. Гэвч Бежан Матурын өнөөх л эхэнд дурдагдсан нүүдэлчин, хэрэн хэсэх араншин нь эцэстээ яруу найргийн төлөөх л эрэл хайгуул байдаг. Тиймдээ ч тэр ийн өгүүлсэн нь дурсамж доторх түлхүүр ч байж мэднэ. <br></p> <blockquote><p></p><p>“Үнэн хувиршгүй! Бид үнэнийг өөрчилж чадахгүй. Үнэн бол бүрэн төгс, гүйцэд боловсорсон зүйл. Үнэнийг буцааж болохгүй. Тиймдээ ч би яруу найргийг үнэний хэл гэж нэрлэнэ”.</p><p><br></p> <cite><p>Бежан Матур</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/7f5d11d0e0b49d6c66180f3b2f1ce894.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ДУРСАМЖ ҮРГЭЛЖ АМЬД БАЙДАГГҮЙ</h3><p></p><p class="MsoNormal">Сэтгүүлийн голлох агуулгыг Монголын уран зохиолд орчуулга, яруу найргийн төрөлд өөрсдийгөө тодорхойлж, өөр олон чиглэлд эрчтэй бүтээн туурвиж яваа бичээчдийн өгүүллэгүүд эзэлжээ. Үүнд: Яруу найрагч <a href="https://tagtaa.mn/batzaya" target="_blank">Б.Батзаяа</a>гийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна”, орчуулагч Б.Баясгалангийн “Загас усандаа”, редактор, яруу найрагч <a href="https://tagtaa.mn/delgermaa" target="_blank">Ц.Дэлгэрмаа</a>гийн “Сарны нөгөө тал”, зохиолч Ш.Бадамрагчаагийн “Сараана”, орчуулагч, яруу найрагч <a href="https://tagtaa.mn/batbayar" target="_blank">Мө.Батбаяр</a>ын “Баярын бялуу”, зохиолч, орчуулагч Б.Дүүрэнжаргалын “Дуудлага” зэрэг орно.</p><p class="MsoNormal">Мэдээж сэтгүүлийн нэг зорилго нь “Уран бүтээлчдэд бүтээл туурвилаа уншигч олон нийтэд хүргэх томоохон талбар бий болгож өгөх” билээ. Гэхдээ хэвлэн нийтлэхэд сонголтын зарчимтай заавал тулгарна. Харин тэрхүү сонголт хэр зэрэг итгэл найдвар бидэнд төрүүлж байгааг “Тагтаа Review” сэтгүүлийн шинэхэн дугаараар шинэхэн зохиолтойгоо уншигчдын өмнө зогсож буй хүүрнэл зохиолчдын бүтээлээс харж болно. Нөгөөтэйгүүр тэд хэрхэн бичиж, шинэ үеийн уран зохиолын хүүрнэгч хэл, сэдвийг тодорхойлж, өөрсдийн дотоод мэдрэмж, улс орныхоо гүн шаналлыг ямархан өнгөөр зүрхэндээ тээж явдагыг дээр нэр дурдсан бүтээлүүдээс унших боломжтой юм. Харин “Тагтаа Review” - ийн хамт олон, хаврын дугаартаа Б.Батзаяагийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна” өгүүллэгийн нэрийг өгчээ.</p><p class="MsoNormal">Тус өгүүллэг дөрвөн хэсэгтэй. Аав, ээж, би, Муся. Гэхдээ үүнийг ардаас нь дугаарлаж уншина. Магадгүй өгүүллэгийн хэсгүүдийг дотор нь хойноос дугаарласан шиг төгсгөлөөс нь уншсан ч утга алдагдахгүй байж мэдэх юм. Хүмүүс Т.Х.Ш буюу “Тэжээмлийн Хам Шинж” өвчинд нэрвэгдэж ой санамж нь алгуурхан устдаг тухай өгүүлнэ. Дүрүүд нь нэгэн гэр бүлийн тойрогт хязгаарлагдаж байна. Бид үнэхээр тийм өвчин тусаж, өглөөхөн ажилдаа явсан ээжийгээ үдэш ирэхэд нь танихаа байчихвал яах вэ? Ой дурсамжууд сарниж, тухайн цаг үедээ л өнгөрснөөс тэмтрэх төдий дурсамжтай л аж төрнө. Тэрхүү дурсамжууд бүдэгхэн тодроод л арилах ба огтоос дүрсжин биелэхгүй. Гэтэл хүмүүс дурсамжийн тухайд өөр бодолтой байдаг. Түүгээрээ тэтгэгдэж аж төрөх, өөртөө амь нэхэх хүмүүс ч бий. Харин уран зохиолд бүх зүйл өөр зүй тогтолтойгоос гадна цоо шинэ ертөнц дэх хүмүүсийн үзэл бодлоос уншигчдад хуваалцаж болдог байна. Тиймдээ ч тус өгүүллэгийн гол санааг төгсгөлийн цогцолборын эхлэлд ганц өгүүлбэрээр зангиджээ. </p> <blockquote><p></p><p class="MsoNormal">“Магад бидний ой дурсамж хэвийн байсан бол ирээдүйг хүлээх итгэл үгүй болж ухааралтай зэрэгцэн харуусал ирж, тэр хэрээр үүрэх ачаа улам хүнд санагдан ууч, дүүрэн сэтгэлтэн үгүй болох ч байсан юм бил үү”. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <cite><p>"Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна""</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/9d530a7b57f53a1992336bd7a58417bb.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><br></p><p class="MsoNormal">Дараагийн онцлох зохиол бол Мө.Батбаярын “Баярын бялуу” өгүүллэг. Хөдөө буйд дахь малчны хотонд шинэ жилийн баярын өмнөхөн ээж нь “бялуу” хэмээх амттан авчрав. Уг бялуун дээр өвлийн өвгөнийг дүрсэлснийг тэд “Чингис хаантай” зүйрлэн бодно. Үүнээс гадна өгүүллэгийн баатар болох Чимгээ охины дурсамжууд гол өгүүлэгдэхүүн хэсэгт тулах хүртэл цаг хугацааны эсрэгцэл болон хөврөх бөгөөд уншигчдыг зохиолын чинад руу аажимхнаар татан оруулна.</p><p class="MsoNormal">Эцэстээ өгүүллэгийн гол дүр нь нэгдүгээр биеэс хүүрнэж буй Чимгээ охин бус сумын төвөөс ээжийнх нь авчирсан, өнөөх баярын бялуу болж хувирав. Ерөөсөө л цас хамах, ортууз түүхээр ээлжлэн өнгөрдөг өвлийн урт сарууд, нүүдэлчдийн ялгагдах зүйлгүй хөврөх өдөр хоногуудын дунд шинэ иргэншлийн соёл агшин зуурт бууж ирэх нь тэр. </p> <blockquote><p>“Дүнбэн цагаан бялуу надад урчны хойморт туссан нар шиг л харагдав. Бялууны дээр сахалтай өвгөн хүнийг дүрсэлжээ”. </p> <cite><p>“Баярын бялуу”</p> </cite></blockquote><p>Ганцхан бялуу л дүрүүдийн зан араншин, хэл яриа, үйлдэл зэргийг өгүүллэгт тодорхой харуулна. Ерөөс Мө.Батбаярын өмнө бичиж байсан, өгүүллэгүүдийн дурсамж, сэтгүүл зүйн эсээ маягийн мөчлөг бүхий зурвас хэсгүүдтэй туурвилзүйн нийлэгжилт “Баярын бялуу” өгүүллэгээс огт мэдрэгдсэнгүй. Нэг ёсондоо нэгдүгээр биеийн хүүрнэгчийн цогц дурсамж, бүтээл доторх туслах дүрүүдтэй бялуугаар холбогдож суурин иргэншил, соёлын цуваанд нүүдэлчид хэрхэн уусан нэгдэж, басхүү түүнийг харь өнцөгөөс ямархан сэтгэгдлээр хүлээн авсныг шинэ жилийн “Баярын бялуу”-гаар тод дүрслэн үзүүлсэн нь олзуурхууштай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХАЙРЫН ДҮР</h3><blockquote><p></p><p class="MsoNormal">Эр хүний дотроо дүрсэлсэн эмэгтэй<br> Ээж шиг нь дүртэй<br> Энэ бол хайрын дүр</p><p class="MsoNormal">Эмэгтэй минь <br> Ээж шиг минь байгаач<br> Эхийнхээ хайраас би чам руу ирлээ. </p> <cite><p>Б.Батрэгзэдмаа “Дуугүй үг” шүлгээс хэсэглэн авав. </p> </cite></blockquote><p><a href="https://tagtaa.mn/book/101" target="_blank">“Тагтаа Review”</a> сэтгүүл өнгөрсөн оны намрын дугаартаа зохиолч Д.Энхболдыг онцолсон. Харин энэ удаад яруу найрагч, зохиолч Б.Батрэгзэдмаагийн ярилцлага, шүлгүүдийг уншигчдадаа хүргэжээ. Уг ярилцлага нь “Хайр дүр” нэртэй. <br> <br>Хайр мэдээж олон дүртэй. Гагцхүү хэрхэн сэрж, мэдэрч, ойлгож, өөртөө нутагшуулах вэ гэдэг нь чухал санагддаг. Зохиолч Б.Батрэгзэдмаа хайрыг олон талаас нь бичиж, шүлгийн бадаглал зүйн хувьд хүн төрөлхтний мөнхийн сэдвүүдийн нэгийг өргөн хүрээтэй, дуусаж дундаршгүй болгосон. Та оршиж байх аваас ямагт хажууд, дотор, сэтгэлийн аль нэгтээ ивээс болон хадгалагдсан, мэдрэмжээс тань шалтгаалан өндийх мөнхийн сэдвүүдийн нэг нь хайр. Үүнийг харин зохиолч ийн тодорхойлсон байна. <br></p> <blockquote><p>“Тийм ээ, би. Би бол хайр. Би өөрөө хайр. Би өөрөө хайрын биелэл. Тэгэхээр хайр гэдэг би өөрөө. Ижий, аав хоёрын биелэл учраас би өөрөө хайр байхгүй юу”.</p> <cite><p>"Хайрын дүр" ярилцлага</p> </cite></blockquote><p></p><p>Мөн уран бүтээлчийн бүтээн туурвих үзэл санааны хувьд <i>“Үгүй. “Амьдрал ийм байна шүү дээ” гэхэд “Үгүй ийм байх ёстой” гэж уран бүтээлч нээж өгч байх ёстой. Тэр хайрын замыг, тэр гэрэл гэгээний замыг цэлийлгэн харуулж байх ёстой” </i>хэмээжээ. Мэдээж энэ мэт түүний хайрын биелэл нь өөрөө болсон ярилцлага, хайрын шүлгүүдийг уг сэтгүүлээс унших боломжтой.</p><p>Үүнээс гадна Владимир Набоковын “Шидэт үлгэр минь чи надад хэрэгтэй” хайрын захидал <b><i>/<a href="https://tagtaa.mn/bdelgermaa" target="_blank">Б.Дэлгэрмаа</a>гийн орчуулга/</i></b>, Пабло Нерудагийн “Хайрын шүлгүүд” <b><i>/Н.Энхбаярын орчуулга/</i></b>, яруу найрагч <a href="https://tagtaa.mn/bird" target="_blank">А.Урантогос</a>, “Алтан өд”-ийн шагналт, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаа нарын хайрын шүлгүүд ч тус сэтгүүлд багтжээ.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/72e87e7d0bd8242664072f7328411838.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ШИНЭ ҮҮД </h3><p></p><p>Сайн зохиолыг юу агуу болгож байдаг вэ? Яг одоо хэн бичиж, хэн нь судлаж, зурж, бүтээж байна вэ? Хэн тэгээд агуу ихийн тодорхойлолтыг олгож, бусадтай жишин харьцуулдаг вэ? Мэдээж сайн уншигчид л болов уу. Өөр олон хүчин зүйлс нэмэгдэж магадгүй. </p><p> Дээр нь нэмээд бид гаднаас бус дотроо байгаа гоо сайхныг нээх, өөрсдийгөө уудлаад үзэх, эх орныхоо энгүүн сайхантай нүүр тулахын учгийг <a href="https://tagtaa.mn/book/101" target="_blank">“Тагтаа Review”</a> сэтгүүлийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна” дугаараас уншчхаад сүүлийн хуудсыг хаахдаа мэдрэв. Уншиж дууссан хойно яг л хаалга хаах шиг мэдрэмж төрсөн юм. Гэтэл эсрэгээрээ нэгэн үүд өмнө минь цэлсхийн нээгдсэн байв.<br></p><p><b>Жич</b>: <i>Тагтаа хэвлэлийн газраас "Тагтаа-Утга зохиол"-ын шилдэг бүтээл шалгаруулах уралдааны хоёр жил тутамд зохион байгуулах болсон бөгөөд бүтээл авах хугацаа зарлагдсан билээ. Тиймээс зохиолч, орчуулагч, яруу найрагчид “Tagtaa Prize 2022”-т бүтээлээ өгөхийг хүсвэл доорх тус <a href="https://tagtaa.mn/prize/48?fbclid=IwAR0Pac2k8BJbsgKz_E8rnxm_QFIBLN7oIxoYI0tZ9rvH0dnH_9loegVBgz8" target="_blank">линк</a> дээр дарж удирдамжтай танилцаарай. </i></p><p><br></p> </div>	Энэ удаад номын буландаа “Тагтаа Review” утга зохиолын сэтгүүлийг онцолж байна. Учир нь 200 гаруй хуудас бүхий тус сэтгүүлийн агуулга, бүтэц нь ярилцлага, дурсамж тэмдэглэл, өгүүллэг зэргээс бүрдсэн, өргөн хүрээг хамрах антолог уншиж буй мэт мэдрэмжийг төрүүлнэ. Мөн дээр дурдсан бүхнийг нэгтгэн “хайр болоод хаврын өнгө” гэх нэгэн сэдэвт зангидаж цул бүхэллэг чанарыг бий болгосныг онцлууштай. Манайд “Цог”, “Үндэсний уран зохиол”, “Улирал ба зохиолч” зэрэг нэрлэх сэтгүүл бий. Цөөхөн ч гэсэн утга зохиолын сэтгүүлтэй улс шүү, бид. Гол нь өнгөрөгч оны намар утга зохиолын нэгэн шинэ сэтгүүл бий болж уншигчдын талархлыг хүлээгээд буй нь “Тагтаа Review” юм. Харин бид тус дугаарын №02 буюу “Хаврын дугаар”-ыг онцлон хүргэж байна. ОНЦЛОХЫН ӨМНӨ Утга зохиолын “Everywriter” сайт дээр “literary magazine listing” гэж булан бий. Үүнд дэлхийн алдартай утга зохиолын топ 50 сэтгүүлийн жагсаалтыг гаргасан байдаг. Мэдээж хамгийн өндөр үнэлгээг “The New Yorker” , “ Paris Review” , “ New England Review ”, “ Tin House ” зэрэг хүртжээ. Энэ жагсаалт 2003 оноос эхлэн дэлхийн сонгодог яруу найргийг хэвлүүлж, задлан шинжлэл хийж, найрагчдын дотоод дуу хоолой болсон гэх тодотголтой “Narrative” болон 1987 онд анх хэвлэгдсэн цагаасаа хойш өдгөө хүртэл гарч буй, утга зохиолын сэтгүүлийн сүүлийн үеийн олон нэр хүндтэй шагналыг хүртсэн “Witness” хүртэл үргэлжилдэг. Уг цувааг харахад нэг зүйл тун тодорхой. Хүн төрөлхтөн утга зохиол, урлагийг үргэлжид хэлэлцэж, цаг ямагт хэрэглэж ирсэн бөгөөд цаашид ч хөсөр хаячихгүй гэдэг нь ойлгомжтой. Хамгийн гол нь ямар нэгэн шинэ содон зүйлээр үргэлж баяжиж, өргөжин тэлж байдаг утга зохиолын асар том хүрээнд хөл тавихдаа аль номыг дэлгэхээ мэдэхгүй зогсож буй уншигч эдгээр сэтгүүлтэй танилцаад авахад харамсах зүйл үгүй. Мэдээж дотоод агууламж, ном шиг хэлбэртэй форматаараа загварын болон бизнес сэтгүүлээс эрс ялгарна. Нэг ёсондоо бичвэрийн олон төрлийн багтаасан “антолог ном” хэмээн тодорхойлж болох юм. Редакцын зурваст “Тагтаа паблишинг” хэвлэлийн газрын үүсгэн байгуулагч, ерөнхий эрхлэгч Б.Баясгалан ийн дурджээ. “Хүмүүс уран зохиолыг хэтэрхий бодит бус, абсурд гэдэг. Гэтэл үнэндээ жинхэнэ амьдрал, бодит ертөнц шиг абсурд, учир нь үл олдох хаос үгүй билээ. Уран зохиол бол бодит ертөнцийн энэ хаосыг текстээр эмхэлж цэглэх гэсэн оролдлогуудын л нэг юм. Ертөнцийн утга учиргүйг текстээр эмхлэн утга оноох гэсэн хүн төрөлхтний хэдэн мянганы эл хүчин зүтгэлд Монголын авьяас билигт охид, хөвүүдийн оюун тархи нэгэн жигүүрээр хүч хавсарч яваасай гэж чин сэтгэлээсээ хүсэж итгэдгийн минь үр болж сэтгүүлийн минь бас нэгэн шинэ дугаар мэндэлж байна”. Хавар бидэнд шинэ сэргэг бүхнийг хөтлөөд ирж байх шиг санагддаг. Хавар шиг шинэхэн улирал, хаврын анхны бороог шиг тунгалаг нь үгүй шиг бодогдоно. Тэр л цаг дор нэгэн шинэхэн бүтээлийг хуудсыг нээв. Мэдээж сэтгүүл бүтээхэд сонголт хамгийн чухал. Дэлхийн томоохон хэвлэлийн газар, сэтгүүлийн редакциуд өөрсдийн орны ид бичиж, бүтээн туурвиж буй эрхмүүд, номын томоохон редакторууд нийлж үнэлгээ гарган, сонголт хийснээр сэтгүүлийн ерөнхий бүтцийг гаргадаг. Мөнхүү улс оронд нь болон дэлхий нийтэд тухайн цаг мөчид болж буй онцлууштай үйл явдлыг онцгойлон дурдаж сэтгүүлийн цул бүхэллэг чанарыг зангиддаг билээ. Ер нь сэтгүүл бүтэээх ажил хялбар биш. Тэр дундаа утга зохиолын сэтгүүл олон арван сонголттой тулгарахын зэрэгцээ адаглаад л урт удаан хугацаанд цаас ширтэж суух тэвчээр заах хэрэгтэй болно. Асар их уншиж, судласны үндсэн дээр хэм хэмжүүр, цар хүрээ ч бас тодорхойлогдоно. Тиймээс олон “автор”-ын бичсэн юмсыг базаж өрөөд л хэвлэчихдэг үйл явц ерөөсөө биш юм. СҮНСНИЙ МИНЬ ХЭРЭГЦЭЭ Эл сэтгүүлээс нэн түрүүнд орчуулагч Б.Баясгалангийн Олон Улсын Зохиолчдын хөтөлбөрт шалгаран АНУ-ын Айово мужийн Айово хотыг зорьсон дурсамж, тэмдэглэлийг онцолж болох юм. Уг дурсамж нь Туркийн зохиолч Бежан Матурын тухай өгүүлэгдэх юм. Зөвхөн түүний тухай бус, тэднийг холбосон нүүдэлчдийн амьдрал, түүний ондоошил, сэтгэлд тодоор сийлж үлдээсэн жаахан гуниг төрүүлэх ч, хачин их баяр хөөрийг амтлуулах тийм л дурсамжууд. Хэзээ нэгтээ бийрлэгдэх үгүй нь тодорхойгүй явсан ч хэзээд л бичигдэх байсан учиртай гурван тод дурсамж уг тэмдэглэлд бий. Тэмдэглэлийг сийрүүлэгч Б.Баясгалан, дурсамжийн гол дүр болох Бежан ч ялгаагүй алл аль нь нүүдэлчид. Гэхдээ уг сэдвийн дунд асар том ялгаа бийг гаргаж ирсэн ч эцэстээ тэд нэг л сүнс, бие махбодтой бөгөөд түүнийхээ хэрэгцээгээр л хэн хэнийхээ зүрхийг уудалж, хорвоогийн нэг өнцөг учирсан нь дурсамжийн гол хүүрнэлийг бүрдүүлнэ. Тэрхүү сүнсний хэрэгцээ гагцхүү яруу найраг гэж сэтгэгдэнэ. Мэдээж үгүй ч байж болох талтай. Гэвч Бежан Матурын өнөөх л эхэнд дурдагдсан нүүдэлчин, хэрэн хэсэх араншин нь эцэстээ яруу найргийн төлөөх л эрэл хайгуул байдаг. Тиймдээ ч тэр ийн өгүүлсэн нь дурсамж доторх түлхүүр ч байж мэднэ. “Үнэн хувиршгүй! Бид үнэнийг өөрчилж чадахгүй. Үнэн бол бүрэн төгс, гүйцэд боловсорсон зүйл. Үнэнийг буцааж болохгүй. Тиймдээ ч би яруу найргийг үнэний хэл гэж нэрлэнэ”. Бежан Матур ДУРСАМЖ ҮРГЭЛЖ АМЬД БАЙДАГГҮЙ Сэтгүүлийн голлох агуулгыг Монголын уран зохиолд орчуулга, яруу найргийн төрөлд өөрсдийгөө тодорхойлж, өөр олон чиглэлд эрчтэй бүтээн туурвиж яваа бичээчдийн өгүүллэгүүд эзэлжээ. Үүнд: Яруу найрагч Б.Батзаяа гийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна”, орчуулагч Б.Баясгалангийн “Загас усандаа”, редактор, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаа гийн “Сарны нөгөө тал”, зохиолч Ш.Бадамрагчаагийн “Сараана”, орчуулагч, яруу найрагч Мө.Батбаяр ын “Баярын бялуу”, зохиолч, орчуулагч Б.Дүүрэнжаргалын “Дуудлага” зэрэг орно. Мэдээж сэтгүүлийн нэг зорилго нь “Уран бүтээлчдэд бүтээл туурвилаа уншигч олон нийтэд хүргэх томоохон талбар бий болгож өгөх” билээ. Гэхдээ хэвлэн нийтлэхэд сонголтын зарчимтай заавал тулгарна. Харин тэрхүү сонголт хэр зэрэг итгэл найдвар бидэнд төрүүлж байгааг “Тагтаа Review” сэтгүүлийн шинэхэн дугаараар шинэхэн зохиолтойгоо уншигчдын өмнө зогсож буй хүүрнэл зохиолчдын бүтээлээс харж болно. Нөгөөтэйгүүр тэд хэрхэн бичиж, шинэ үеийн уран зохиолын хүүрнэгч хэл, сэдвийг тодорхойлж, өөрсдийн дотоод мэдрэмж, улс орныхоо гүн шаналлыг ямархан өнгөөр зүрхэндээ тээж явдагыг дээр нэр дурдсан бүтээлүүдээс унших боломжтой юм. Харин “Тагтаа Review” - ийн хамт олон, хаврын дугаартаа Б.Батзаяагийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна” өгүүллэгийн нэрийг өгчээ. Тус өгүүллэг дөрвөн хэсэгтэй. Аав, ээж, би, Муся. Гэхдээ үүнийг ардаас нь дугаарлаж уншина. Магадгүй өгүүллэгийн хэсгүүдийг дотор нь хойноос дугаарласан шиг төгсгөлөөс нь уншсан ч утга алдагдахгүй байж мэдэх юм. Хүмүүс Т.Х.Ш буюу “Тэжээмлийн Хам Шинж” өвчинд нэрвэгдэж ой санамж нь алгуурхан устдаг тухай өгүүлнэ. Дүрүүд нь нэгэн гэр бүлийн тойрогт хязгаарлагдаж байна. Бид үнэхээр тийм өвчин тусаж, өглөөхөн ажилдаа явсан ээжийгээ үдэш ирэхэд нь танихаа байчихвал яах вэ? Ой дурсамжууд сарниж, тухайн цаг үедээ л өнгөрснөөс тэмтрэх төдий дурсамжтай л аж төрнө. Тэрхүү дурсамжууд бүдэгхэн тодроод л арилах ба огтоос дүрсжин биелэхгүй. Гэтэл хүмүүс дурсамжийн тухайд өөр бодолтой байдаг. Түүгээрээ тэтгэгдэж аж төрөх, өөртөө амь нэхэх хүмүүс ч бий. Харин уран зохиолд бүх зүйл өөр зүй тогтолтойгоос гадна цоо шинэ ертөнц дэх хүмүүсийн үзэл бодлоос уншигчдад хуваалцаж болдог байна. Тиймдээ ч тус өгүүллэгийн гол санааг төгсгөлийн цогцолборын эхлэлд ганц өгүүлбэрээр зангиджээ. “Магад бидний ой дурсамж хэвийн байсан бол ирээдүйг хүлээх итгэл үгүй болж ухааралтай зэрэгцэн харуусал ирж, тэр хэрээр үүрэх ачаа улам хүнд санагдан ууч, дүүрэн сэтгэлтэн үгүй болох ч байсан юм бил үү”. "Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна"" Дараагийн онцлох зохиол бол Мө.Батбаярын “Баярын бялуу” өгүүллэг. Хөдөө буйд дахь малчны хотонд шинэ жилийн баярын өмнөхөн ээж нь “бялуу” хэмээх амттан авчрав. Уг бялуун дээр өвлийн өвгөнийг дүрсэлснийг тэд “Чингис хаантай” зүйрлэн бодно. Үүнээс гадна өгүүллэгийн баатар болох Чимгээ охины дурсамжууд гол өгүүлэгдэхүүн хэсэгт тулах хүртэл цаг хугацааны эсрэгцэл болон хөврөх бөгөөд уншигчдыг зохиолын чинад руу аажимхнаар татан оруулна. Эцэстээ өгүүллэгийн гол дүр нь нэгдүгээр биеэс хүүрнэж буй Чимгээ охин бус сумын төвөөс ээжийнх нь авчирсан, өнөөх баярын бялуу болж хувирав. Ерөөсөө л цас хамах, ортууз түүхээр ээлжлэн өнгөрдөг өвлийн урт сарууд, нүүдэлчдийн ялгагдах зүйлгүй хөврөх өдөр хоногуудын дунд шинэ иргэншлийн соёл агшин зуурт бууж ирэх нь тэр. “Дүнбэн цагаан бялуу надад урчны хойморт туссан нар шиг л харагдав. Бялууны дээр сахалтай өвгөн хүнийг дүрсэлжээ”. “Баярын бялуу” Ганцхан бялуу л дүрүүдийн зан араншин, хэл яриа, үйлдэл зэргийг өгүүллэгт тодорхой харуулна. Ерөөс Мө.Батбаярын өмнө бичиж байсан, өгүүллэгүүдийн дурсамж, сэтгүүл зүйн эсээ маягийн мөчлөг бүхий зурвас хэсгүүдтэй туурвилзүйн нийлэгжилт “Баярын бялуу” өгүүллэгээс огт мэдрэгдсэнгүй. Нэг ёсондоо нэгдүгээр биеийн хүүрнэгчийн цогц дурсамж, бүтээл доторх туслах дүрүүдтэй бялуугаар холбогдож суурин иргэншил, соёлын цуваанд нүүдэлчид хэрхэн уусан нэгдэж, басхүү түүнийг харь өнцөгөөс ямархан сэтгэгдлээр хүлээн авсныг шинэ жилийн “Баярын бялуу”-гаар тод дүрслэн үзүүлсэн нь олзуурхууштай. ХАЙРЫН ДҮР Эр хүний дотроо дүрсэлсэн эмэгтэй Ээж шиг нь дүртэй Энэ бол хайрын дүр Эмэгтэй минь Ээж шиг минь байгаач Эхийнхээ хайраас би чам руу ирлээ. Б.Батрэгзэдмаа “Дуугүй үг” шүлгээс хэсэглэн авав. “Тагтаа Review” сэтгүүл өнгөрсөн оны намрын дугаартаа зохиолч Д.Энхболдыг онцолсон. Харин энэ удаад яруу найрагч, зохиолч Б.Батрэгзэдмаагийн ярилцлага, шүлгүүдийг уншигчдадаа хүргэжээ. Уг ярилцлага нь “Хайр дүр” нэртэй. Хайр мэдээж олон дүртэй. Гагцхүү хэрхэн сэрж, мэдэрч, ойлгож, өөртөө нутагшуулах вэ гэдэг нь чухал санагддаг. Зохиолч Б.Батрэгзэдмаа хайрыг олон талаас нь бичиж, шүлгийн бадаглал зүйн хувьд хүн төрөлхтний мөнхийн сэдвүүдийн нэгийг өргөн хүрээтэй, дуусаж дундаршгүй болгосон. Та оршиж байх аваас ямагт хажууд, дотор, сэтгэлийн аль нэгтээ ивээс болон хадгалагдсан, мэдрэмжээс тань шалтгаалан өндийх мөнхийн сэдвүүдийн нэг нь хайр. Үүнийг харин зохиолч ийн тодорхойлсон байна. “Тийм ээ, би. Би бол хайр. Би өөрөө хайр. Би өөрөө хайрын биелэл. Тэгэхээр хайр гэдэг би өөрөө. Ижий, аав хоёрын биелэл учраас би өөрөө хайр байхгүй юу”. "Хайрын дүр" ярилцлага Мөн уран бүтээлчийн бүтээн туурвих үзэл санааны хувьд “Үгүй. “Амьдрал ийм байна шүү дээ” гэхэд “Үгүй ийм байх ёстой” гэж уран бүтээлч нээж өгч байх ёстой. Тэр хайрын замыг, тэр гэрэл гэгээний замыг цэлийлгэн харуулж байх ёстой” хэмээжээ. Мэдээж энэ мэт түүний хайрын биелэл нь өөрөө болсон ярилцлага, хайрын шүлгүүдийг уг сэтгүүлээс унших боломжтой. Үүнээс гадна Владимир Набоковын “Шидэт үлгэр минь чи надад хэрэгтэй” хайрын захидал / Б.Дэлгэрмаа гийн орчуулга/ , Пабло Нерудагийн “Хайрын шүлгүүд” /Н.Энхбаярын орчуулга/ , яруу найрагч А.Урантогос , “Алтан өд”-ийн шагналт, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаа нарын хайрын шүлгүүд ч тус сэтгүүлд багтжээ. ШИНЭ ҮҮД Сайн зохиолыг юу агуу болгож байдаг вэ? Яг одоо хэн бичиж, хэн нь судлаж, зурж, бүтээж байна вэ? Хэн тэгээд агуу ихийн тодорхойлолтыг олгож, бусадтай жишин харьцуулдаг вэ? Мэдээж сайн уншигчид л болов уу. Өөр олон хүчин зүйлс нэмэгдэж магадгүй. Дээр нь нэмээд бид гаднаас бус дотроо байгаа гоо сайхныг нээх, өөрсдийгөө уудлаад үзэх, эх орныхоо энгүүн сайхантай нүүр тулахын учгийг “Тагтаа Review” сэтгүүлийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна” дугаараас уншчхаад сүүлийн хуудсыг хаахдаа мэдрэв. Уншиж дууссан хойно яг л хаалга хаах шиг мэдрэмж төрсөн юм. Гэтэл эсрэгээрээ нэгэн үүд өмнө минь цэлсхийн нээгдсэн байв. Жич : Тагтаа хэвлэлийн газраас "Тагтаа-Утга зохиол"-ын шилдэг бүтээл шалгаруулах уралдааны хоёр жил тутамд зохион байгуулах болсон бөгөөд бүтээл авах хугацаа зарлагдсан билээ. Тиймээс зохиолч, орчуулагч, яруу найрагчид “Tagtaa Prize 2022”-т бүтээлээ өгөхийг хүсвэл доорх тус линк дээр дарж удирдамжтай танилцаарай.	Энэ удаад номын буландаа “Тагтаа Review” утга зохиолын сэтгүүлийг онцолж байна. Учир нь 200 гаруй хуудас бүхий тус сэтгүүлийн агуулга, бүтэц нь ярилцлага, дурсамж тэмдэглэл, өгүүллэг зэргээс бүрдсэн, өргөн хүрээг хамрах антолог уншиж буй мэт мэдрэмжийг төрүүлнэ. Мөн дээр дурдсан бүхнийг нэгтгэн “хайр болоод хаврын өнгө” гэх нэгэн сэдэвт зангидаж цул бүхэллэг чанарыг бий болгосныг онцлууштай. Манайд “Цог”, “Үндэсний уран зохиол”, “Улирал ба зохиолч” зэрэг нэрлэх сэтгүүл бий. Цөөхөн ч гэсэн утга зохиолын сэтгүүлтэй улс шүү, бид. Гол нь өнгөрөгч оны намар утга зохиолын нэгэн шинэ сэтгүүл бий болж уншигчдын талархлыг хүлээгээд буй нь “Тагтаа Review” юм. Харин бид тус дугаарын №02 буюу “Хаврын дугаар”-ыг онцлон хүргэж байна. ### ОНЦЛОХЫН ӨМНӨ Утга зохиолын “Everywriter” сайт дээр “literary magazine listing” гэж булан бий. Үүнд дэлхийн алдартай утга зохиолын топ 50 сэтгүүлийн жагсаалтыг гаргасан байдаг. Мэдээж хамгийн өндөр үнэлгээг “The New Yorker”, “Paris Review”, “New England Review”, “Tin House” зэрэг хүртжээ. Энэ жагсаалт 2003 оноос эхлэн дэлхийн сонгодог яруу найргийг хэвлүүлж, задлан шинжлэл хийж, найрагчдын дотоод дуу хоолой болсон гэх тодотголтой “Narrative” болон 1987 онд анх хэвлэгдсэн цагаасаа хойш өдгөө хүртэл гарч буй, утга зохиолын сэтгүүлийн сүүлийн үеийн олон нэр хүндтэй шагналыг хүртсэн “Witness” хүртэл үргэлжилдэг. Уг цувааг харахад нэг зүйл тун тодорхой. Хүн төрөлхтөн утга зохиол, урлагийг үргэлжид хэлэлцэж, цаг ямагт хэрэглэж ирсэн бөгөөд цаашид ч хөсөр хаячихгүй гэдэг нь ойлгомжтой. Хамгийн гол нь ямар нэгэн шинэ содон зүйлээр үргэлж баяжиж, өргөжин тэлж байдаг утга зохиолын асар том хүрээнд хөл тавихдаа аль номыг дэлгэхээ мэдэхгүй зогсож буй уншигч эдгээр сэтгүүлтэй танилцаад авахад харамсах зүйл үгүй. Мэдээж дотоод агууламж, ном шиг хэлбэртэй форматаараа загварын болон бизнес сэтгүүлээс эрс ялгарна. Нэг ёсондоо бичвэрийн олон төрлийн багтаасан “антолог ном” хэмээн тодорхойлж болох юм. Редакцын зурваст “Тагтаа паблишинг” хэвлэлийн газрын үүсгэн байгуулагч, ерөнхий эрхлэгч Б.Баясгалан ийн дурджээ. “Хүмүүс уран зохиолыг хэтэрхий бодит бус, абсурд гэдэг. Гэтэл үнэндээ жинхэнэ амьдрал, бодит ертөнц шиг абсурд, учир нь үл олдох хаос үгүй билээ. Уран зохиол бол бодит ертөнцийн энэ хаосыг текстээр эмхэлж цэглэх гэсэн оролдлогуудын л нэг юм. Ертөнцийн утга учиргүйг текстээр эмхлэн утга оноох гэсэн хүн төрөлхтний хэдэн мянганы эл хүчин зүтгэлд Монголын авьяас билигт охид, хөвүүдийн оюун тархи нэгэн жигүүрээр хүч хавсарч яваасай гэж чин сэтгэлээсээ хүсэж итгэдгийн минь үр болж сэтгүүлийн минь бас нэгэн шинэ дугаар мэндэлж байна”. Хавар бидэнд шинэ сэргэг бүхнийг хөтлөөд ирж байх шиг санагддаг. Хавар шиг шинэхэн улирал, хаврын анхны бороог шиг тунгалаг нь үгүй шиг бодогдоно. Тэр л цаг дор нэгэн шинэхэн бүтээлийг хуудсыг нээв. Мэдээж сэтгүүл бүтээхэд сонголт хамгийн чухал. Дэлхийн томоохон хэвлэлийн газар, сэтгүүлийн редакциуд өөрсдийн орны ид бичиж, бүтээн туурвиж буй эрхмүүд, номын томоохон редакторууд нийлж үнэлгээ гарган, сонголт хийснээр сэтгүүлийн ерөнхий бүтцийг гаргадаг. Мөнхүү улс оронд нь болон дэлхий нийтэд тухайн цаг мөчид болж буй онцлууштай үйл явдлыг онцгойлон дурдаж сэтгүүлийн цул бүхэллэг чанарыг зангиддаг билээ. Ер нь сэтгүүл бүтэээх ажил хялбар биш. Тэр дундаа утга зохиолын сэтгүүл олон арван сонголттой тулгарахын зэрэгцээ адаглаад л урт удаан хугацаанд цаас ширтэж суух тэвчээр заах хэрэгтэй болно. Асар их уншиж, судласны үндсэн дээр хэм хэмжүүр, цар хүрээ ч бас тодорхойлогдоно. Тиймээс олон “автор”-ын бичсэн юмсыг базаж өрөөд л хэвлэчихдэг үйл явц ерөөсөө биш юм. ### СҮНСНИЙ МИНЬ ХЭРЭГЦЭЭ Эл сэтгүүлээс нэн түрүүнд орчуулагч Б.Баясгалангийн Олон Улсын Зохиолчдын хөтөлбөрт шалгаран АНУ-ын Айово мужийн Айово хотыг зорьсон дурсамж, тэмдэглэлийг онцолж болох юм. Уг дурсамж нь Туркийн зохиолч Бежан Матурын тухай өгүүлэгдэх юм. Зөвхөн түүний тухай бус, тэднийг холбосон нүүдэлчдийн амьдрал, түүний ондоошил, сэтгэлд тодоор сийлж үлдээсэн жаахан гуниг төрүүлэх ч, хачин их баяр хөөрийг амтлуулах тийм л дурсамжууд. Хэзээ нэгтээ бийрлэгдэх үгүй нь тодорхойгүй явсан ч хэзээд л бичигдэх байсан учиртай гурван тод дурсамж уг тэмдэглэлд бий. Тэмдэглэлийг сийрүүлэгч Б.Баясгалан, дурсамжийн гол дүр болох Бежан ч ялгаагүй алл аль нь нүүдэлчид. Гэхдээ уг сэдвийн дунд асар том ялгаа бийг гаргаж ирсэн ч эцэстээ тэд нэг л сүнс, бие махбодтой бөгөөд түүнийхээ хэрэгцээгээр л хэн хэнийхээ зүрхийг уудалж, хорвоогийн нэг өнцөг учирсан нь дурсамжийн гол хүүрнэлийг бүрдүүлнэ. Тэрхүү сүнсний хэрэгцээ гагцхүү яруу найраг гэж сэтгэгдэнэ. Мэдээж үгүй ч байж болох талтай. Гэвч Бежан Матурын өнөөх л эхэнд дурдагдсан нүүдэлчин, хэрэн хэсэх араншин нь эцэстээ яруу найргийн төлөөх л эрэл хайгуул байдаг. Тиймдээ ч тэр ийн өгүүлсэн нь дурсамж доторх түлхүүр ч байж мэднэ. > “Үнэн хувиршгүй! Бид үнэнийг өөрчилж чадахгүй. Үнэн бол бүрэн төгс, гүйцэд боловсорсон зүйл. Үнэнийг буцааж болохгүй. Тиймдээ ч би яруу найргийг үнэний хэл гэж нэрлэнэ”. > > Бежан Матур ### ДУРСАМЖ ҮРГЭЛЖ АМЬД БАЙДАГГҮЙ Сэтгүүлийн голлох агуулгыг Монголын уран зохиолд орчуулга, яруу найргийн төрөлд өөрсдийгөө тодорхойлж, өөр олон чиглэлд эрчтэй бүтээн туурвиж яваа бичээчдийн өгүүллэгүүд эзэлжээ. Үүнд: Яруу найрагч Б.Батзаяагийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна”, орчуулагч Б.Баясгалангийн “Загас усандаа”, редактор, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаагийн “Сарны нөгөө тал”, зохиолч Ш.Бадамрагчаагийн “Сараана”, орчуулагч, яруу найрагч Мө.Батбаярын “Баярын бялуу”, зохиолч, орчуулагч Б.Дүүрэнжаргалын “Дуудлага” зэрэг орно. Мэдээж сэтгүүлийн нэг зорилго нь “Уран бүтээлчдэд бүтээл туурвилаа уншигч олон нийтэд хүргэх томоохон талбар бий болгож өгөх” билээ. Гэхдээ хэвлэн нийтлэхэд сонголтын зарчимтай заавал тулгарна. Харин тэрхүү сонголт хэр зэрэг итгэл найдвар бидэнд төрүүлж байгааг “Тагтаа Review” сэтгүүлийн шинэхэн дугаараар шинэхэн зохиолтойгоо уншигчдын өмнө зогсож буй хүүрнэл зохиолчдын бүтээлээс харж болно. Нөгөөтэйгүүр тэд хэрхэн бичиж, шинэ үеийн уран зохиолын хүүрнэгч хэл, сэдвийг тодорхойлж, өөрсдийн дотоод мэдрэмж, улс орныхоо гүн шаналлыг ямархан өнгөөр зүрхэндээ тээж явдагыг дээр нэр дурдсан бүтээлүүдээс унших боломжтой юм. Харин “Тагтаа Review” - ийн хамт олон, хаврын дугаартаа Б.Батзаяагийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна” өгүүллэгийн нэрийг өгчээ. Тус өгүүллэг дөрвөн хэсэгтэй. Аав, ээж, би, Муся. Гэхдээ үүнийг ардаас нь дугаарлаж уншина. Магадгүй өгүүллэгийн хэсгүүдийг дотор нь хойноос дугаарласан шиг төгсгөлөөс нь уншсан ч утга алдагдахгүй байж мэдэх юм. Хүмүүс Т.Х.Ш буюу “Тэжээмлийн Хам Шинж” өвчинд нэрвэгдэж ой санамж нь алгуурхан устдаг тухай өгүүлнэ. Дүрүүд нь нэгэн гэр бүлийн тойрогт хязгаарлагдаж байна. Бид үнэхээр тийм өвчин тусаж, өглөөхөн ажилдаа явсан ээжийгээ үдэш ирэхэд нь танихаа байчихвал яах вэ? Ой дурсамжууд сарниж, тухайн цаг үедээ л өнгөрснөөс тэмтрэх төдий дурсамжтай л аж төрнө. Тэрхүү дурсамжууд бүдэгхэн тодроод л арилах ба огтоос дүрсжин биелэхгүй. Гэтэл хүмүүс дурсамжийн тухайд өөр бодолтой байдаг. Түүгээрээ тэтгэгдэж аж төрөх, өөртөө амь нэхэх хүмүүс ч бий. Харин уран зохиолд бүх зүйл өөр зүй тогтолтойгоос гадна цоо шинэ ертөнц дэх хүмүүсийн үзэл бодлоос уншигчдад хуваалцаж болдог байна. Тиймдээ ч тус өгүүллэгийн гол санааг төгсгөлийн цогцолборын эхлэлд ганц өгүүлбэрээр зангиджээ. > “Магад бидний ой дурсамж хэвийн байсан бол ирээдүйг хүлээх итгэл үгүй болж ухааралтай зэрэгцэн харуусал ирж, тэр хэрээр үүрэх ачаа улам хүнд санагдан ууч, дүүрэн сэтгэлтэн үгүй болох ч байсан юм бил үү”. > > "Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна"" Дараагийн онцлох зохиол бол Мө.Батбаярын “Баярын бялуу” өгүүллэг. Хөдөө буйд дахь малчны хотонд шинэ жилийн баярын өмнөхөн ээж нь “бялуу” хэмээх амттан авчрав. Уг бялуун дээр өвлийн өвгөнийг дүрсэлснийг тэд “Чингис хаантай” зүйрлэн бодно. Үүнээс гадна өгүүллэгийн баатар болох Чимгээ охины дурсамжууд гол өгүүлэгдэхүүн хэсэгт тулах хүртэл цаг хугацааны эсрэгцэл болон хөврөх бөгөөд уншигчдыг зохиолын чинад руу аажимхнаар татан оруулна. Эцэстээ өгүүллэгийн гол дүр нь нэгдүгээр биеэс хүүрнэж буй Чимгээ охин бус сумын төвөөс ээжийнх нь авчирсан, өнөөх баярын бялуу болж хувирав. Ерөөсөө л цас хамах, ортууз түүхээр ээлжлэн өнгөрдөг өвлийн урт сарууд, нүүдэлчдийн ялгагдах зүйлгүй хөврөх өдөр хоногуудын дунд шинэ иргэншлийн соёл агшин зуурт бууж ирэх нь тэр. > “Дүнбэн цагаан бялуу надад урчны хойморт туссан нар шиг л харагдав. Бялууны дээр сахалтай өвгөн хүнийг дүрсэлжээ”. > > “Баярын бялуу” Ганцхан бялуу л дүрүүдийн зан араншин, хэл яриа, үйлдэл зэргийг өгүүллэгт тодорхой харуулна. Ерөөс Мө.Батбаярын өмнө бичиж байсан, өгүүллэгүүдийн дурсамж, сэтгүүл зүйн эсээ маягийн мөчлөг бүхий зурвас хэсгүүдтэй туурвилзүйн нийлэгжилт “Баярын бялуу” өгүүллэгээс огт мэдрэгдсэнгүй. Нэг ёсондоо нэгдүгээр биеийн хүүрнэгчийн цогц дурсамж, бүтээл доторх туслах дүрүүдтэй бялуугаар холбогдож суурин иргэншил, соёлын цуваанд нүүдэлчид хэрхэн уусан нэгдэж, басхүү түүнийг харь өнцөгөөс ямархан сэтгэгдлээр хүлээн авсныг шинэ жилийн “Баярын бялуу”-гаар тод дүрслэн үзүүлсэн нь олзуурхууштай. ### ХАЙРЫН ДҮР > Эр хүний дотроо дүрсэлсэн эмэгтэй > Ээж шиг нь дүртэй > Энэ бол хайрын дүр > > Эмэгтэй минь > Ээж шиг минь байгаач > Эхийнхээ хайраас би чам руу ирлээ. > > Б.Батрэгзэдмаа “Дуугүй үг” шүлгээс хэсэглэн авав. “Тагтаа Review” сэтгүүл өнгөрсөн оны намрын дугаартаа зохиолч Д.Энхболдыг онцолсон. Харин энэ удаад яруу найрагч, зохиолч Б.Батрэгзэдмаагийн ярилцлага, шүлгүүдийг уншигчдадаа хүргэжээ. Уг ярилцлага нь “Хайр дүр” нэртэй. Хайр мэдээж олон дүртэй. Гагцхүү хэрхэн сэрж, мэдэрч, ойлгож, өөртөө нутагшуулах вэ гэдэг нь чухал санагддаг. Зохиолч Б.Батрэгзэдмаа хайрыг олон талаас нь бичиж, шүлгийн бадаглал зүйн хувьд хүн төрөлхтний мөнхийн сэдвүүдийн нэгийг өргөн хүрээтэй, дуусаж дундаршгүй болгосон. Та оршиж байх аваас ямагт хажууд, дотор, сэтгэлийн аль нэгтээ ивээс болон хадгалагдсан, мэдрэмжээс тань шалтгаалан өндийх мөнхийн сэдвүүдийн нэг нь хайр. Үүнийг харин зохиолч ийн тодорхойлсон байна. > “Тийм ээ, би. Би бол хайр. Би өөрөө хайр. Би өөрөө хайрын биелэл. Тэгэхээр хайр гэдэг би өөрөө. Ижий, аав хоёрын биелэл учраас би өөрөө хайр байхгүй юу”. > > "Хайрын дүр" ярилцлага Мөн уран бүтээлчийн бүтээн туурвих үзэл санааны хувьд “Үгүй. “Амьдрал ийм байна шүү дээ” гэхэд “Үгүй ийм байх ёстой” гэж уран бүтээлч нээж өгч байх ёстой. Тэр хайрын замыг, тэр гэрэл гэгээний замыг цэлийлгэн харуулж байх ёстой” хэмээжээ. Мэдээж энэ мэт түүний хайрын биелэл нь өөрөө болсон ярилцлага, хайрын шүлгүүдийг уг сэтгүүлээс унших боломжтой. Үүнээс гадна Владимир Набоковын “Шидэт үлгэр минь чи надад хэрэгтэй” хайрын захидал */Б.Дэлгэрмаагийн орчуулга/, Пабло Нерудагийн “Хайрын шүлгүүд” /Н.Энхбаярын орчуулга/, яруу найрагч А.Урантогос, “Алтан өд”-ийн шагналт, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаа нарын хайрын шүлгүүд ч тус сэтгүүлд багтжээ. ### ШИНЭ ҮҮД Сайн зохиолыг юу агуу болгож байдаг вэ? Яг одоо хэн бичиж, хэн нь судлаж, зурж, бүтээж байна вэ? Хэн тэгээд агуу ихийн тодорхойлолтыг олгож, бусадтай жишин харьцуулдаг вэ? Мэдээж сайн уншигчид л болов уу. Өөр олон хүчин зүйлс нэмэгдэж магадгүй. Дээр нь нэмээд бид гаднаас бус дотроо байгаа гоо сайхныг нээх, өөрсдийгөө уудлаад үзэх, эх орныхоо энгүүн сайхантай нүүр тулахын учгийг “Тагтаа Review” сэтгүүлийн “Санахгүй байна, гэхдээ сайхан байна” дугаараас уншчхаад сүүлийн хуудсыг хаахдаа мэдрэв. Уншиж дууссан хойно яг л хаалга хаах шиг мэдрэмж төрсөн юм. Гэтэл эсрэгээрээ нэгэн үүд өмнө минь цэлсхийн нээгдсэн байв. Жич: Тагтаа хэвлэлийн газраас "Тагтаа-Утга зохиол"-ын шилдэг бүтээл шалгаруулах уралдааны хоёр жил тутамд зохион байгуулах болсон бөгөөд бүтээл авах хугацаа зарлагдсан билээ. Тиймээс зохиолч, орчуулагч, яруу найрагчид “Tagtaa Prize 2022”-т бүтээлээ өгөхийг хүсвэл доорх тус линк дээр дарж удирдамжтай танилцаарай.*
https://unread.today/c/book-ulziitugs-salkhinii-ner-u	Номын тухай	Altankhuyag Baldorj	2022-03-21T00:00:00	3 сарын 21, 2022	Л.Өлзийтөгс - "салхины нэр Ө" номын тухай	<div class="article-body"> <p></p><p class="MsoNormal">Яруу найрагч Лувсандоржийн Өлзийтөгс. Энэ нэр монголын уран зохиол, яруу найргийн төрөлд үргэлж л шинэ соргог мэдрэмж, өнгө аясыг бий болгож түүчээлсээр ирсэн билээ. Тэрээр яруу найргийн төрлөөр туурвисан найм дахь бүтээл нь<a href="https://book.mn/product/show/27796" target="_blank"> "салхины нэр Ө" </a>нэртэйгээр уншигчдад хүрээд удаагүй байна.</p><p class="MsoNormal">Мөн тэрээр яруу найргаас гадна хүүрнэл зохиолын төрлөөр "<a href="https://book.mn/product/show/1719" target="_blank">Нүдний шилэнд үлдсэн зургууд</a>", <a href="https://book.mn/product/show/2956" target="_blank">"Хотын үлгэрүүд"</a> зэрэг өгүүллэгийн түүвэр, <a href="https://book.mn/product/show/21349" target="_blank">"Үзэхийн хязгаар"</a> эсээ, <a href="https://book.mn/product/show/24793" target="_blank">"Хараацай зогсолт" </a>хоёр дэвтэр бүхий роман бичиж уншигчдадаа хүргэсэн юм. Мөн зохиолч, соён гэгээрүүлэгч Г.Аюурзаны хамтаар "Монголын сонгомол яруу найраг", "Монголын сонгомол өгүүллэг", "Монголын сонгомол тууж" антологуудыг эрхлэн гаргаснаас гадна 2007 онд "Навчис намайг мөчир гэж бодтол…" яруу найргийн түүвэр нь солонгос хэлээр, 2017 онд "Аквариум" хүүрнэл зохиолын ном франц хэлээр, 2017 онд "Өлзийтөгсийн шүлгийн сонгомол" хятад хэлээр, 2018 онд "Хотын үлгэрүүд" хүүрнэл зохиолын бүтээл нь хятад хэлээр тус тус орчуулагджээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ГАНЦААРДАЛ = ЯРУУ НАЙРАГ</h3><p></p><p class="MsoNormal">Анх 1995 онд хэвлэгдсэн "Тэргүүн бүлэг" номоос хойш монголын яруу найрагт цоо шинэ өнгө аяс, хотын ахуйд тулгуурласан мэдрэмжийн шүлгүүдээ чимээгүйхэн урлаж өөрийн салбарын болоод урлагийн хүрээллийнхэнд үнэлэгдэж чадсан эмэгтэй яруу найрагч түүнээс өөр байсангүй. Сэтгүүлч Б.Ганчимэг нэгэнтээ <a href="http://www.baabar.mn/article/1176" target="_blank">"Чөлөөлөгдсөн амьдрал"</a> нийтлэлдээ <i>"Галзуурмаар энэ мөртүүдийн ганцыг нь би яагаад бичээгүй юм бол…" </i>хэмээн дуун алдсан байдаг. Үнэхээр л тэгж дуун алдмаар, цээжин дэхь түмэн навчис зэрэгцэн сэрчигнээд байгаль өөрөө яруу найраг тэрлэх шиг мэдрэмжүүд зөвхөн түүний шүлгүүдэд л бий юм шүү гэдгийг л сэтгүүлч тодорхойлсон хэрэг л дээ. </p><p class="MsoNormal">Түүний хамгийн чухаг бүтээл бол 2004 онд хэвлүүлсэн "Ганцаардлын дасгал" нэртэй түүвэр. </p><p class="MsoNormal">Энэ ном нэрнээсээ авахуулаад анхаарал татна. Хүн эрүүл мэнд, сэтгэл зүйн хувьд ч тэр элдэв хөдөлгөөн, дасгал хийдэг. Харин ганцаардахын тулд дасгал хийнэ гэдэг үнэхээр содон сонсогдож байгаа биз. Уй гуниг, уйтгар, ганцаардал гээд бидний нэрлэчихсэн, түүндээ автаж суухыг огтоос хүсэхгүй эдгээр зүйлсийг яруу найрагч л өөрөөр сэрж мэдэрч, бүр автахыг тулд дасгал хийж тэгээд шүлэг бичдэг хэрэг үү гэсэн бодол өөрийн эрхгүй төрж билээ. Мэдээж энэ бодол 2004 онд цав цагаан хавтасны голоор шулуун таталсан хар зураасны нэг захаас алхан гарч ирэх хүний зурагтай тус номыг хавтас, нэрийг хараад л тэр даруйд төрсөн юм. </p><p class="MsoNormal">Угаас тус номын өмнөтгөлд зохиолч Г.Аюурзана "Яруу найраг бол үнэндээ ганцаардаж чадахын төлөөх уйгагүй эрэл, хичээл, дасгал юм. Өлзийтөгсийн зогсолтгүй эрэл хайгуул ганцаардал хийгээд яруу найргийн аглагт түүнийг хөтлөн авчирчээ" хэмээсэн нь бий.</p><p class="MsoNormal">Шүлэг бүрээс л нэг тийм нам гүмхэн ганцаардлын чимээ мэдрэгдэнэ. Өөрийгөө тэр уул болгож, устай хамт урсгаж, намрын навчистай цуг хийсгэн, зуны бороотой шиврүүлж, өвлийн цастай цуг будруулж байсан бол энэ номонд цул биеэрээ ганцаардал болоод хувирчихсан шиг санагддаг. Хувь хүн болоод яруу найрагчийнхаа хувьд байж болох хамгийн гоё өмсгөл, нэрийг тэр өөртөө өгсөн нь "Ганцаардлын дасгал" байсан билээ. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/1afc34e00248e5fbbb7335fcbfa42493.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>НОМЫН БҮХЭЛЛЭГ ЧАНАР</h3><p></p><p class="MsoNormal">Л.Өлзийтөгсийн ном бүхэн өөрийн гэсэн цогц хэмнэл, бүхэллэг чанартай. Тиймдээ ч зарим судлаач, шүүмжлэгчид түүний аль нэг түүврийг голчлон барьж аваад өөрийгөө "давтсан" хэмээн тодорхойлох нь бий. Үнэндээ аливаа нэг бүтээл өөрийн дотоод "би" болоод ухамсрын хосолмол шинжтэйгээр туурвигдана. Түүнээс биш олон эрээвэр, хураавар зүйлсийн цуглуулга биш гэдгийг Л.Өлзийтөгс яруу найраг, эсээний номоороо ч тэр харуулж чадсан. 2002 онд хэвлэгдсэн "Эрх чөлөөтэй байхын урлаг буюу шинэ ном" түүвэрт нь мэдрэмжийн гэгээлэг өнгө аяс, хөгжимлөг шүлгүүд дамавгайлах бөгөөд уран зураг, тоочмол бичлэгийн нэгэн цул бүхэллэг чанар агуулагдаж байлаа. Харин сүүлд "Төсөөллийн өрөөнд" бүтээлээ хэвлүүлснээс даруй зургаан жилийн дараа буюу 2015 онд түүний яруу найргийн түүвэр "Толинд туссан Будда" нэртэйгээр хэвлэгдсэн. Энэ номын шүлгүүд илүүтэй бясалгалын шинжтэй байв. </p><p class="MsoNormal">Харин энэ онд гарсан шинэхэн түүвэр нь "салхины нэр Ө". Тэр өөртөө, магадгүй энэ удаад бичсэн шүлгүүддээ ахиад шинэ нэр өгчээ. Тиймээс л шүлгүүд нь илүү эрчимлэг, дүрслэлүүд нь Өлзийтөгсийн л гэмээр хөдөлгөөнтэй болов уу гэсэн бодол эхлээд төрөв. Уг номыг яруу найрагч өөрөө Нобелийн шагналт яруу найрагч Пабло Нерудагийн мөн энэ онд А.Гэгээгийн хөрвүүлгээр уншигчдад хүрсэн “Асуултын ном”-той хүүрнэсэн “Хариултын ном” хэмээсэн байна. </p><p class="MsoNormal">Яруу найрагч, яруу найрагчтай ярилцсан ном. Тиймдээ ч бас л нэгэн цул бүхэллэг чанар агуулахаас гадна уншигч номын төгсгөлд өөрийн гэсэн цогц санааг бий болгож чадна гэсэн үг. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/725143b1403530dd553ab7f489268f5a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ҮРГЭЛЖ ХҮҮХДЭЭРЭЭ</div></h3><p></p><p class="MsoNormal">Тийм ээ, энэ ном бол асуулт хариултын яруу найраг. Л.Өлзийтөгсөөс л гарч болох бас нэгэн шинэлэг санаа. Ер нь хэдэн найрагч Нерудагийн асуултын номыг уншчихаад хариултын ном, тэр тусмаа яруу найргаар хариулсан ном бичие гэж бодох чадах вэ? Магадгүй тэр л ганцаараа ингэж сэтгэх байх. </p><p class="MsoNormal">Нерудагийн “Асуултын ном” нь уншигчаас, эсвэл өөрөөсөө, бүр хүн төрөлхтнөөс асууж буй асуултаар дүүрэн. Мэдээж яруу найргийн хэлээр шүү дээ. Энэ тухай Л.Өлзийтөгс номын бяцхан намтартаа <i>“Асуултын ном”-ын хуудас бүрээс нэг мөр сонгож эшлэл болгоод, тодруулбал, өнөөх мөртэй холбоотой юм уу эсвэл бараг хамааралгүй, зэрэгцээ, шинэ шүлгүүд бичье хэмээн шийдсэн минь ямар ч сэдвээр, хэдийд ч бичиж чадах эсэхээ сорих гэсэн хүүхдэрхэг оролдлого юм уу даа”</i> хэмээн дурдсан нь бий. </p><p class="MsoNormal">Үнэхээр л “салхины нэр Ө” номын шүлгүүд нь өнөөх “Толинд туссан Будда” шиг дотогш бясалгасан, амьдралын олон өнгийг туулчихаад өөртэйгөө ярилцаж суугаа насжуу эмэгтэйнх бус хүүхдийн гэмээр цайлган төсөөллүүдээр баялаг. Гэтэл энэ түүний 50 насны яруу найраг шүү дээ. Тэр найрагч хэвээрээ байгаа шалтгаан өөрийнх нь бичсэн “Үргэлж хүүхдээрээ” шүлэг шиг үргэлж үнэн, ариун, төсөөллийн баялаг ертөнцтэйнх нь болов уу гэж санана. </p><p class="MsoNormal">“…Ус яаран урссаар тэнгэрт хүрдгийг бахдах л гэж<br> Уулс шөнөөр суниахдаа үүлсээр татуулдгийг үзэх л гэж…” <b><i>/“салхины нэр Ө” 59-р тал/</i></b></p><p class="MsoNormal">Түүний төсөөлөл, энэхүү шүлэг нь яг л “Эрх чөлөөтэй байхын урлаг буюу шинэ ном”-ыг бичиж байсан тэр Өлзийг санагдуулна. Ус газар цуулан урссан ч тэнгэр өөд л тэмүүлэн зүтгэдэг байх нь. Усанд ч бас тэнгэр өөрөө багтдаг шүү дээ. Тэгвэл яг л уг мөрийг утгаас гажаалгүйгээр өөрт төрсөн цул мэдрэмжийг агуулсан үргэлжлэл нь уулс шөнөөр суниаж биеийн хөшөөгөө гаргахдаа үүлсээр татуулдаг гэсэн жаахан хүүхдийн яриа шиг л тийм гэгээн төсөөлөлд хүргэж байна. </p><p class="MsoNormal">Энэ мэтчилэн жишээ татах шүлгүүд “салхины нэр Ө” номонд олон ч гэсэн тэр бүгдийг нуршин дурдах аргагүй. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/bedea2df559423d8b1cb6f9c7ab5cbce.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"></h3><p class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 8pt; line-height: 22px; font-size: 11pt; font-family: Calibri, sans-serif; color: rgb(0, 0, 0); text-align: justify;"><b><span lang="EN-US" style="font-size: 12pt; line-height: 24px; font-family: Arial, sans-serif;"><br></span></b></p><p class="MsoNormal" style="text-align: start; margin: 0cm 0cm 8pt; line-height: 22px;">Салхинд өгсөн нэр</p><p></p><p class="MsoNormal">Яруу найрагчдаас магадгүй тэр л салхи, цас, бороо зэрэг байгалийн олон янз үзэгдэлд нэр өгсөн болов уу. Гол нь дандаа шинэ нэр. Анх хүмүүс байгалийг байгаль хэвээр нь дүрслэн өгүүлж байсан бол Өлзийтөгсийн шүлгэнд модод хүн шиг гуниглаж, цасан ширхгүүд жигүүр урган нисэлдэж байлаа. </p><p class="MsoNormal">“Шар айрагны хөөсийг ганцаардлаар хэмждэг тэр!<br>Шаналал зовлонгоо харин халбагаар хэмждэг тэр!<br>Шал согтуу намраар хундаганы анд хийгээд<br>Шарх, сорвио үргэлж дурсамжаар эмждэг тэр!” <b><i>/“салхины нэр Ө”/</i></b></p><p class="MsoNormal">Дурсамж хүчтэй байх тусмаа хүчтэй бүтээл бийрлэх шиг санагддаг. Тэгвэл шарх, сорвийг ч мөн дурсамжууд л амьд байлгаж, эмжиж оршино. Мэдээж Ө нэртэй яруу найрагч салхин тийн дуулжээ. Цаашилбал: </p><p class="MsoNormal"> “…Түгжирсэн замаар холхих үхэгсдийн хий үзэгдлүүдийн<br>Төрлөө олохгүй зүдсэн, төөрдөг, ханан хонгилуудын<br>Гүний гүнээс ханхлах шээсний эхүүн үнэрээр<br>Гүйцэд биш амьсгалах моддыг өрөвдөхийн учир…” <b><i>/“салхины нэр Ө”/</i></b></p><p class="MsoNormal">Эхүүн үнэрээр амьсгалж буй моддыг өрөвдөх найрагч. Өлзийтөгсийн мэдэрч чадах мэдрэмжүүд уг номонд бий. Нэгэн цаг хугацааны чиглэлд түгжрээд гацчихсан мэддэг энэ амьдрал. Хотын байшин, булан бүрээр төрлөө олоогүй сүнсүүд тэнүүчилж явдаг болов уу. Гэхдээ найрагч тэднийг бус тоос шороонд дарагдаж, мөчир нь гудайсан моддыг өрөвдөхийн учир дээрх мөрүүдийг бийрлэсэн мэт санагдана. Тиймдээ ч мөн “үүрийн одод жиргэн дуулахыг” сонсож чадсан биз. </p><p class="MsoNormal"> “…Намайг үхчихээр, чамайг явчихаар<br>Бидний хайр нас нэмнэ<br>Биелсэн домог болно.</p><p class="MsoNormal">Үүрд үргэлжлэх үлгэр шиг<br> Үнснээсээ сэрэх галт шувуу шиг…” <b><i>/“салхины нэр Ө”/</i></b></p><p class="MsoNormal">Хагацалын хойно ч учрал байдаг гэдэг шиг хэн нэгний бүтээж чадсан хайр үүрд үргэлжилж, тэгээд домог болон үлдэнэ, үргэлж нас нэмсээр байдаг гэдгийг тэр л мэднэ. Тиймдээ ч түүний 50 насны шүлгүүд ч бийрлэсэн орон зай, төсөөллийн гүн зүүд шиг ертөнцөд уншигчдаа хөл тавиулж чадсаар байна. Тэр байгалийн юмс үзэгдлийг хүншүүлж, түүнээс өөрийгөө, өөрийнхөө ганцаардлыг хайж эхэлсэн. Үүнтэй адилаар мөн салхинд “Ө” гэдэг нэр өгчээ. Тэр салхи нь мэдээж Өлзийтөгс.</p> </div>	Яруу найрагч Лувсандоржийн Өлзийтөгс. Энэ нэр монголын уран зохиол, яруу найргийн төрөлд үргэлж л шинэ соргог мэдрэмж, өнгө аясыг бий болгож түүчээлсээр ирсэн билээ. Тэрээр яруу найргийн төрлөөр туурвисан найм дахь бүтээл нь "салхины нэр Ө" нэртэйгээр уншигчдад хүрээд удаагүй байна. Мөн тэрээр яруу найргаас гадна хүүрнэл зохиолын төрлөөр " Нүдний шилэнд үлдсэн зургууд ", "Хотын үлгэрүүд" зэрэг өгүүллэгийн түүвэр, "Үзэхийн хязгаар" эсээ, "Хараацай зогсолт" хоёр дэвтэр бүхий роман бичиж уншигчдадаа хүргэсэн юм. Мөн зохиолч, соён гэгээрүүлэгч Г.Аюурзаны хамтаар "Монголын сонгомол яруу найраг", "Монголын сонгомол өгүүллэг", "Монголын сонгомол тууж" антологуудыг эрхлэн гаргаснаас гадна 2007 онд "Навчис намайг мөчир гэж бодтол…" яруу найргийн түүвэр нь солонгос хэлээр, 2017 онд "Аквариум" хүүрнэл зохиолын ном франц хэлээр, 2017 онд "Өлзийтөгсийн шүлгийн сонгомол" хятад хэлээр, 2018 онд "Хотын үлгэрүүд" хүүрнэл зохиолын бүтээл нь хятад хэлээр тус тус орчуулагджээ. ГАНЦААРДАЛ = ЯРУУ НАЙРАГ Анх 1995 онд хэвлэгдсэн "Тэргүүн бүлэг" номоос хойш монголын яруу найрагт цоо шинэ өнгө аяс, хотын ахуйд тулгуурласан мэдрэмжийн шүлгүүдээ чимээгүйхэн урлаж өөрийн салбарын болоод урлагийн хүрээллийнхэнд үнэлэгдэж чадсан эмэгтэй яруу найрагч түүнээс өөр байсангүй. Сэтгүүлч Б.Ганчимэг нэгэнтээ "Чөлөөлөгдсөн амьдрал" нийтлэлдээ "Галзуурмаар энэ мөртүүдийн ганцыг нь би яагаад бичээгүй юм бол…" хэмээн дуун алдсан байдаг. Үнэхээр л тэгж дуун алдмаар, цээжин дэхь түмэн навчис зэрэгцэн сэрчигнээд байгаль өөрөө яруу найраг тэрлэх шиг мэдрэмжүүд зөвхөн түүний шүлгүүдэд л бий юм шүү гэдгийг л сэтгүүлч тодорхойлсон хэрэг л дээ. Түүний хамгийн чухаг бүтээл бол 2004 онд хэвлүүлсэн "Ганцаардлын дасгал" нэртэй түүвэр. Энэ ном нэрнээсээ авахуулаад анхаарал татна. Хүн эрүүл мэнд, сэтгэл зүйн хувьд ч тэр элдэв хөдөлгөөн, дасгал хийдэг. Харин ганцаардахын тулд дасгал хийнэ гэдэг үнэхээр содон сонсогдож байгаа биз. Уй гуниг, уйтгар, ганцаардал гээд бидний нэрлэчихсэн, түүндээ автаж суухыг огтоос хүсэхгүй эдгээр зүйлсийг яруу найрагч л өөрөөр сэрж мэдэрч, бүр автахыг тулд дасгал хийж тэгээд шүлэг бичдэг хэрэг үү гэсэн бодол өөрийн эрхгүй төрж билээ. Мэдээж энэ бодол 2004 онд цав цагаан хавтасны голоор шулуун таталсан хар зураасны нэг захаас алхан гарч ирэх хүний зурагтай тус номыг хавтас, нэрийг хараад л тэр даруйд төрсөн юм. Угаас тус номын өмнөтгөлд зохиолч Г.Аюурзана "Яруу найраг бол үнэндээ ганцаардаж чадахын төлөөх уйгагүй эрэл, хичээл, дасгал юм. Өлзийтөгсийн зогсолтгүй эрэл хайгуул ганцаардал хийгээд яруу найргийн аглагт түүнийг хөтлөн авчирчээ" хэмээсэн нь бий. Шүлэг бүрээс л нэг тийм нам гүмхэн ганцаардлын чимээ мэдрэгдэнэ. Өөрийгөө тэр уул болгож, устай хамт урсгаж, намрын навчистай цуг хийсгэн, зуны бороотой шиврүүлж, өвлийн цастай цуг будруулж байсан бол энэ номонд цул биеэрээ ганцаардал болоод хувирчихсан шиг санагддаг. Хувь хүн болоод яруу найрагчийнхаа хувьд байж болох хамгийн гоё өмсгөл, нэрийг тэр өөртөө өгсөн нь "Ганцаардлын дасгал" байсан билээ. НОМЫН БҮХЭЛЛЭГ ЧАНАР Л.Өлзийтөгсийн ном бүхэн өөрийн гэсэн цогц хэмнэл, бүхэллэг чанартай. Тиймдээ ч зарим судлаач, шүүмжлэгчид түүний аль нэг түүврийг голчлон барьж аваад өөрийгөө "давтсан" хэмээн тодорхойлох нь бий. Үнэндээ аливаа нэг бүтээл өөрийн дотоод "би" болоод ухамсрын хосолмол шинжтэйгээр туурвигдана. Түүнээс биш олон эрээвэр, хураавар зүйлсийн цуглуулга биш гэдгийг Л.Өлзийтөгс яруу найраг, эсээний номоороо ч тэр харуулж чадсан. 2002 онд хэвлэгдсэн "Эрх чөлөөтэй байхын урлаг буюу шинэ ном" түүвэрт нь мэдрэмжийн гэгээлэг өнгө аяс, хөгжимлөг шүлгүүд дамавгайлах бөгөөд уран зураг, тоочмол бичлэгийн нэгэн цул бүхэллэг чанар агуулагдаж байлаа. Харин сүүлд "Төсөөллийн өрөөнд" бүтээлээ хэвлүүлснээс даруй зургаан жилийн дараа буюу 2015 онд түүний яруу найргийн түүвэр "Толинд туссан Будда" нэртэйгээр хэвлэгдсэн. Энэ номын шүлгүүд илүүтэй бясалгалын шинжтэй байв. Харин энэ онд гарсан шинэхэн түүвэр нь "салхины нэр Ө". Тэр өөртөө, магадгүй энэ удаад бичсэн шүлгүүддээ ахиад шинэ нэр өгчээ. Тиймээс л шүлгүүд нь илүү эрчимлэг, дүрслэлүүд нь Өлзийтөгсийн л гэмээр хөдөлгөөнтэй болов уу гэсэн бодол эхлээд төрөв. Уг номыг яруу найрагч өөрөө Нобелийн шагналт яруу найрагч Пабло Нерудагийн мөн энэ онд А.Гэгээгийн хөрвүүлгээр уншигчдад хүрсэн “Асуултын ном”-той хүүрнэсэн “Хариултын ном” хэмээсэн байна. Яруу найрагч, яруу найрагчтай ярилцсан ном. Тиймдээ ч бас л нэгэн цул бүхэллэг чанар агуулахаас гадна уншигч номын төгсгөлд өөрийн гэсэн цогц санааг бий болгож чадна гэсэн үг. ҮРГЭЛЖ ХҮҮХДЭЭРЭЭ Тийм ээ, энэ ном бол асуулт хариултын яруу найраг. Л.Өлзийтөгсөөс л гарч болох бас нэгэн шинэлэг санаа. Ер нь хэдэн найрагч Нерудагийн асуултын номыг уншчихаад хариултын ном, тэр тусмаа яруу найргаар хариулсан ном бичие гэж бодох чадах вэ? Магадгүй тэр л ганцаараа ингэж сэтгэх байх. Нерудагийн “Асуултын ном” нь уншигчаас, эсвэл өөрөөсөө, бүр хүн төрөлхтнөөс асууж буй асуултаар дүүрэн. Мэдээж яруу найргийн хэлээр шүү дээ. Энэ тухай Л.Өлзийтөгс номын бяцхан намтартаа “Асуултын ном”-ын хуудас бүрээс нэг мөр сонгож эшлэл болгоод, тодруулбал, өнөөх мөртэй холбоотой юм уу эсвэл бараг хамааралгүй, зэрэгцээ, шинэ шүлгүүд бичье хэмээн шийдсэн минь ямар ч сэдвээр, хэдийд ч бичиж чадах эсэхээ сорих гэсэн хүүхдэрхэг оролдлого юм уу даа” хэмээн дурдсан нь бий. Үнэхээр л “салхины нэр Ө” номын шүлгүүд нь өнөөх “Толинд туссан Будда” шиг дотогш бясалгасан, амьдралын олон өнгийг туулчихаад өөртэйгөө ярилцаж суугаа насжуу эмэгтэйнх бус хүүхдийн гэмээр цайлган төсөөллүүдээр баялаг. Гэтэл энэ түүний 50 насны яруу найраг шүү дээ. Тэр найрагч хэвээрээ байгаа шалтгаан өөрийнх нь бичсэн “Үргэлж хүүхдээрээ” шүлэг шиг үргэлж үнэн, ариун, төсөөллийн баялаг ертөнцтэйнх нь болов уу гэж санана. “…Ус яаран урссаар тэнгэрт хүрдгийг бахдах л гэж Уулс шөнөөр суниахдаа үүлсээр татуулдгийг үзэх л гэж…” /“салхины нэр Ө” 59-р тал/ Түүний төсөөлөл, энэхүү шүлэг нь яг л “Эрх чөлөөтэй байхын урлаг буюу шинэ ном”-ыг бичиж байсан тэр Өлзийг санагдуулна. Ус газар цуулан урссан ч тэнгэр өөд л тэмүүлэн зүтгэдэг байх нь. Усанд ч бас тэнгэр өөрөө багтдаг шүү дээ. Тэгвэл яг л уг мөрийг утгаас гажаалгүйгээр өөрт төрсөн цул мэдрэмжийг агуулсан үргэлжлэл нь уулс шөнөөр суниаж биеийн хөшөөгөө гаргахдаа үүлсээр татуулдаг гэсэн жаахан хүүхдийн яриа шиг л тийм гэгээн төсөөлөлд хүргэж байна. Энэ мэтчилэн жишээ татах шүлгүүд “салхины нэр Ө” номонд олон ч гэсэн тэр бүгдийг нуршин дурдах аргагүй. Салхинд өгсөн нэр Яруу найрагчдаас магадгүй тэр л салхи, цас, бороо зэрэг байгалийн олон янз үзэгдэлд нэр өгсөн болов уу. Гол нь дандаа шинэ нэр. Анх хүмүүс байгалийг байгаль хэвээр нь дүрслэн өгүүлж байсан бол Өлзийтөгсийн шүлгэнд модод хүн шиг гуниглаж, цасан ширхгүүд жигүүр урган нисэлдэж байлаа. “Шар айрагны хөөсийг ганцаардлаар хэмждэг тэр! Шаналал зовлонгоо харин халбагаар хэмждэг тэр! Шал согтуу намраар хундаганы анд хийгээд Шарх, сорвио үргэлж дурсамжаар эмждэг тэр!” /“салхины нэр Ө”/ Дурсамж хүчтэй байх тусмаа хүчтэй бүтээл бийрлэх шиг санагддаг. Тэгвэл шарх, сорвийг ч мөн дурсамжууд л амьд байлгаж, эмжиж оршино. Мэдээж Ө нэртэй яруу найрагч салхин тийн дуулжээ. Цаашилбал: “…Түгжирсэн замаар холхих үхэгсдийн хий үзэгдлүүдийн Төрлөө олохгүй зүдсэн, төөрдөг, ханан хонгилуудын Гүний гүнээс ханхлах шээсний эхүүн үнэрээр Гүйцэд биш амьсгалах моддыг өрөвдөхийн учир…” /“салхины нэр Ө”/ Эхүүн үнэрээр амьсгалж буй моддыг өрөвдөх найрагч. Өлзийтөгсийн мэдэрч чадах мэдрэмжүүд уг номонд бий. Нэгэн цаг хугацааны чиглэлд түгжрээд гацчихсан мэддэг энэ амьдрал. Хотын байшин, булан бүрээр төрлөө олоогүй сүнсүүд тэнүүчилж явдаг болов уу. Гэхдээ найрагч тэднийг бус тоос шороонд дарагдаж, мөчир нь гудайсан моддыг өрөвдөхийн учир дээрх мөрүүдийг бийрлэсэн мэт санагдана. Тиймдээ ч мөн “үүрийн одод жиргэн дуулахыг” сонсож чадсан биз. “…Намайг үхчихээр, чамайг явчихаар Бидний хайр нас нэмнэ Биелсэн домог болно. Үүрд үргэлжлэх үлгэр шиг Үнснээсээ сэрэх галт шувуу шиг…” /“салхины нэр Ө”/ Хагацалын хойно ч учрал байдаг гэдэг шиг хэн нэгний бүтээж чадсан хайр үүрд үргэлжилж, тэгээд домог болон үлдэнэ, үргэлж нас нэмсээр байдаг гэдгийг тэр л мэднэ. Тиймдээ ч түүний 50 насны шүлгүүд ч бийрлэсэн орон зай, төсөөллийн гүн зүүд шиг ертөнцөд уншигчдаа хөл тавиулж чадсаар байна. Тэр байгалийн юмс үзэгдлийг хүншүүлж, түүнээс өөрийгөө, өөрийнхөө ганцаардлыг хайж эхэлсэн. Үүнтэй адилаар мөн салхинд “Ө” гэдэг нэр өгчээ. Тэр салхи нь мэдээж Өлзийтөгс.	Яруу найрагч Лувсандоржийн Өлзийтөгс. Энэ нэр монголын уран зохиол, яруу найргийн төрөлд үргэлж л шинэ соргог мэдрэмж, өнгө аясыг бий болгож түүчээлсээр ирсэн билээ. Тэрээр яруу найргийн төрлөөр туурвисан найм дахь бүтээл нь "салхины нэр Ө" нэртэйгээр уншигчдад хүрээд удаагүй байна. Мөн тэрээр яруу найргаас гадна хүүрнэл зохиолын төрлөөр "Нүдний шилэнд үлдсэн зургууд", "Хотын үлгэрүүд" зэрэг өгүүллэгийн түүвэр, "Үзэхийн хязгаар" эсээ, "Хараацай зогсолт" хоёр дэвтэр бүхий роман бичиж уншигчдадаа хүргэсэн юм. Мөн зохиолч, соён гэгээрүүлэгч Г.Аюурзаны хамтаар "Монголын сонгомол яруу найраг", "Монголын сонгомол өгүүллэг", "Монголын сонгомол тууж" антологуудыг эрхлэн гаргаснаас гадна 2007 онд "Навчис намайг мөчир гэж бодтол…" яруу найргийн түүвэр нь солонгос хэлээр, 2017 онд "Аквариум" хүүрнэл зохиолын ном франц хэлээр, 2017 онд "Өлзийтөгсийн шүлгийн сонгомол" хятад хэлээр, 2018 онд "Хотын үлгэрүүд" хүүрнэл зохиолын бүтээл нь хятад хэлээр тус тус орчуулагджээ. ### ГАНЦААРДАЛ = ЯРУУ НАЙРАГ Анх 1995 онд хэвлэгдсэн "Тэргүүн бүлэг" номоос хойш монголын яруу найрагт цоо шинэ өнгө аяс, хотын ахуйд тулгуурласан мэдрэмжийн шүлгүүдээ чимээгүйхэн урлаж өөрийн салбарын болоод урлагийн хүрээллийнхэнд үнэлэгдэж чадсан эмэгтэй яруу найрагч түүнээс өөр байсангүй. Сэтгүүлч Б.Ганчимэг нэгэнтээ "Чөлөөлөгдсөн амьдрал" нийтлэлдээ "Галзуурмаар энэ мөртүүдийн ганцыг нь би яагаад бичээгүй юм бол…" хэмээн дуун алдсан байдаг. Үнэхээр л тэгж дуун алдмаар, цээжин дэхь түмэн навчис зэрэгцэн сэрчигнээд байгаль өөрөө яруу найраг тэрлэх шиг мэдрэмжүүд зөвхөн түүний шүлгүүдэд л бий юм шүү гэдгийг л сэтгүүлч тодорхойлсон хэрэг л дээ. Түүний хамгийн чухаг бүтээл бол 2004 онд хэвлүүлсэн "Ганцаардлын дасгал" нэртэй түүвэр. Энэ ном нэрнээсээ авахуулаад анхаарал татна. Хүн эрүүл мэнд, сэтгэл зүйн хувьд ч тэр элдэв хөдөлгөөн, дасгал хийдэг. Харин ганцаардахын тулд дасгал хийнэ гэдэг үнэхээр содон сонсогдож байгаа биз. Уй гуниг, уйтгар, ганцаардал гээд бидний нэрлэчихсэн, түүндээ автаж суухыг огтоос хүсэхгүй эдгээр зүйлсийг яруу найрагч л өөрөөр сэрж мэдэрч, бүр автахыг тулд дасгал хийж тэгээд шүлэг бичдэг хэрэг үү гэсэн бодол өөрийн эрхгүй төрж билээ. Мэдээж энэ бодол 2004 онд цав цагаан хавтасны голоор шулуун таталсан хар зураасны нэг захаас алхан гарч ирэх хүний зурагтай тус номыг хавтас, нэрийг хараад л тэр даруйд төрсөн юм. Угаас тус номын өмнөтгөлд зохиолч Г.Аюурзана "Яруу найраг бол үнэндээ ганцаардаж чадахын төлөөх уйгагүй эрэл, хичээл, дасгал юм. Өлзийтөгсийн зогсолтгүй эрэл хайгуул ганцаардал хийгээд яруу найргийн аглагт түүнийг хөтлөн авчирчээ" хэмээсэн нь бий. Шүлэг бүрээс л нэг тийм нам гүмхэн ганцаардлын чимээ мэдрэгдэнэ. Өөрийгөө тэр уул болгож, устай хамт урсгаж, намрын навчистай цуг хийсгэн, зуны бороотой шиврүүлж, өвлийн цастай цуг будруулж байсан бол энэ номонд цул биеэрээ ганцаардал болоод хувирчихсан шиг санагддаг. Хувь хүн болоод яруу найрагчийнхаа хувьд байж болох хамгийн гоё өмсгөл, нэрийг тэр өөртөө өгсөн нь "Ганцаардлын дасгал" байсан билээ. ### НОМЫН БҮХЭЛЛЭГ ЧАНАР Л.Өлзийтөгсийн ном бүхэн өөрийн гэсэн цогц хэмнэл, бүхэллэг чанартай. Тиймдээ ч зарим судлаач, шүүмжлэгчид түүний аль нэг түүврийг голчлон барьж аваад өөрийгөө "давтсан" хэмээн тодорхойлох нь бий. Үнэндээ аливаа нэг бүтээл өөрийн дотоод "би" болоод ухамсрын хосолмол шинжтэйгээр туурвигдана. Түүнээс биш олон эрээвэр, хураавар зүйлсийн цуглуулга биш гэдгийг Л.Өлзийтөгс яруу найраг, эсээний номоороо ч тэр харуулж чадсан. 2002 онд хэвлэгдсэн "Эрх чөлөөтэй байхын урлаг буюу шинэ ном" түүвэрт нь мэдрэмжийн гэгээлэг өнгө аяс, хөгжимлөг шүлгүүд дамавгайлах бөгөөд уран зураг, тоочмол бичлэгийн нэгэн цул бүхэллэг чанар агуулагдаж байлаа. Харин сүүлд "Төсөөллийн өрөөнд" бүтээлээ хэвлүүлснээс даруй зургаан жилийн дараа буюу 2015 онд түүний яруу найргийн түүвэр "Толинд туссан Будда" нэртэйгээр хэвлэгдсэн. Энэ номын шүлгүүд илүүтэй бясалгалын шинжтэй байв. Харин энэ онд гарсан шинэхэн түүвэр нь "салхины нэр Ө". Тэр өөртөө, магадгүй энэ удаад бичсэн шүлгүүддээ ахиад шинэ нэр өгчээ. Тиймээс л шүлгүүд нь илүү эрчимлэг, дүрслэлүүд нь Өлзийтөгсийн л гэмээр хөдөлгөөнтэй болов уу гэсэн бодол эхлээд төрөв. Уг номыг яруу найрагч өөрөө Нобелийн шагналт яруу найрагч Пабло Нерудагийн мөн энэ онд А.Гэгээгийн хөрвүүлгээр уншигчдад хүрсэн “Асуултын ном”-той хүүрнэсэн “Хариултын ном” хэмээсэн байна. Яруу найрагч, яруу найрагчтай ярилцсан ном. Тиймдээ ч бас л нэгэн цул бүхэллэг чанар агуулахаас гадна уншигч номын төгсгөлд өөрийн гэсэн цогц санааг бий болгож чадна гэсэн үг. ### ҮРГЭЛЖ ХҮҮХДЭЭРЭЭ Тийм ээ, энэ ном бол асуулт хариултын яруу найраг. Л.Өлзийтөгсөөс л гарч болох бас нэгэн шинэлэг санаа. Ер нь хэдэн найрагч Нерудагийн асуултын номыг уншчихаад хариултын ном, тэр тусмаа яруу найргаар хариулсан ном бичие гэж бодох чадах вэ? Магадгүй тэр л ганцаараа ингэж сэтгэх байх. Нерудагийн “Асуултын ном” нь уншигчаас, эсвэл өөрөөсөө, бүр хүн төрөлхтнөөс асууж буй асуултаар дүүрэн. Мэдээж яруу найргийн хэлээр шүү дээ. Энэ тухай Л.Өлзийтөгс номын бяцхан намтартаа “Асуултын ном”-ын хуудас бүрээс нэг мөр сонгож эшлэл болгоод, тодруулбал, өнөөх мөртэй холбоотой юм уу эсвэл бараг хамааралгүй, зэрэгцээ, шинэ шүлгүүд бичье хэмээн шийдсэн минь ямар ч сэдвээр, хэдийд ч бичиж чадах эсэхээ сорих гэсэн хүүхдэрхэг оролдлого юм уу даа” хэмээн дурдсан нь бий. Үнэхээр л “салхины нэр Ө” номын шүлгүүд нь өнөөх “Толинд туссан Будда” шиг дотогш бясалгасан, амьдралын олон өнгийг туулчихаад өөртэйгөө ярилцаж суугаа насжуу эмэгтэйнх бус хүүхдийн гэмээр цайлган төсөөллүүдээр баялаг. Гэтэл энэ түүний 50 насны яруу найраг шүү дээ. Тэр найрагч хэвээрээ байгаа шалтгаан өөрийнх нь бичсэн “Үргэлж хүүхдээрээ” шүлэг шиг үргэлж үнэн, ариун, төсөөллийн баялаг ертөнцтэйнх нь болов уу гэж санана. “…Ус яаран урссаар тэнгэрт хүрдгийг бахдах л гэж Уулс шөнөөр суниахдаа үүлсээр татуулдгийг үзэх л гэж…” */“салхины нэр Ө” 59-р тал/* Түүний төсөөлөл, энэхүү шүлэг нь яг л “Эрх чөлөөтэй байхын урлаг буюу шинэ ном”-ыг бичиж байсан тэр Өлзийг санагдуулна. Ус газар цуулан урссан ч тэнгэр өөд л тэмүүлэн зүтгэдэг байх нь. Усанд ч бас тэнгэр өөрөө багтдаг шүү дээ. Тэгвэл яг л уг мөрийг утгаас гажаалгүйгээр өөрт төрсөн цул мэдрэмжийг агуулсан үргэлжлэл нь уулс шөнөөр суниаж биеийн хөшөөгөө гаргахдаа үүлсээр татуулдаг гэсэн жаахан хүүхдийн яриа шиг л тийм гэгээн төсөөлөлд хүргэж байна. Энэ мэтчилэн жишээ татах шүлгүүд “салхины нэр Ө” номонд олон ч гэсэн тэр бүгдийг нуршин дурдах аргагүй. ### Салхинд өгсөн нэр Яруу найрагчдаас магадгүй тэр л салхи, цас, бороо зэрэг байгалийн олон янз үзэгдэлд нэр өгсөн болов уу. Гол нь дандаа шинэ нэр. Анх хүмүүс байгалийг байгаль хэвээр нь дүрслэн өгүүлж байсан бол Өлзийтөгсийн шүлгэнд модод хүн шиг гуниглаж, цасан ширхгүүд жигүүр урган нисэлдэж байлаа. “Шар айрагны хөөсийг ганцаардлаар хэмждэг тэр! Шаналал зовлонгоо харин халбагаар хэмждэг тэр! Шал согтуу намраар хундаганы анд хийгээд Шарх, сорвио үргэлж дурсамжаар эмждэг тэр!” */“салхины нэр Ө”/* Дурсамж хүчтэй байх тусмаа хүчтэй бүтээл бийрлэх шиг санагддаг. Тэгвэл шарх, сорвийг ч мөн дурсамжууд л амьд байлгаж, эмжиж оршино. Мэдээж Ө нэртэй яруу найрагч салхин тийн дуулжээ. Цаашилбал: “…Түгжирсэн замаар холхих үхэгсдийн хий үзэгдлүүдийн Төрлөө олохгүй зүдсэн, төөрдөг, ханан хонгилуудын Гүний гүнээс ханхлах шээсний эхүүн үнэрээр Гүйцэд биш амьсгалах моддыг өрөвдөхийн учир…” */“салхины нэр Ө”/* Эхүүн үнэрээр амьсгалж буй моддыг өрөвдөх найрагч. Өлзийтөгсийн мэдэрч чадах мэдрэмжүүд уг номонд бий. Нэгэн цаг хугацааны чиглэлд түгжрээд гацчихсан мэддэг энэ амьдрал. Хотын байшин, булан бүрээр төрлөө олоогүй сүнсүүд тэнүүчилж явдаг болов уу. Гэхдээ найрагч тэднийг бус тоос шороонд дарагдаж, мөчир нь гудайсан моддыг өрөвдөхийн учир дээрх мөрүүдийг бийрлэсэн мэт санагдана. Тиймдээ ч мөн “үүрийн одод жиргэн дуулахыг” сонсож чадсан биз. “…Намайг үхчихээр, чамайг явчихаар Бидний хайр нас нэмнэ Биелсэн домог болно. Үүрд үргэлжлэх үлгэр шиг Үнснээсээ сэрэх галт шувуу шиг…” */“салхины нэр Ө”/* Хагацалын хойно ч учрал байдаг гэдэг шиг хэн нэгний бүтээж чадсан хайр үүрд үргэлжилж, тэгээд домог болон үлдэнэ, үргэлж нас нэмсээр байдаг гэдгийг тэр л мэднэ. Тиймдээ ч түүний 50 насны шүлгүүд ч бийрлэсэн орон зай, төсөөллийн гүн зүүд шиг ертөнцөд уншигчдаа хөл тавиулж чадсаар байна. Тэр байгалийн юмс үзэгдлийг хүншүүлж, түүнээс өөрийгөө, өөрийнхөө ганцаардлыг хайж эхэлсэн. Үүнтэй адилаар мөн салхинд “Ө” гэдэг нэр өгчээ. Тэр салхи нь мэдээж Өлзийтөгс.
https://unread.today/c/spotlight-alphabook	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-08-16T00:00:00	8 сарын 16, 2021	Alphabook - Ном бол хайр юм	<div class="article-body"> <h2>Өнгөрсөн хорь гаруй жилийн турш дотоодын номын дэлгүүрийн зах зээлд тоотой хэдхэн дэлгүүр үйл ажиллагаагаа явуулж ирсэн билээ. Харин сүүлийн жилүүдэд номд шимтэгчдийн тоо нэмэгдэж, номын салбар тэлснээр уг зах зээлд цөөнгүй шинэ тоглогчид орж ирэх болсны нэгэн жишээ нь өөрсдийн үйлчилгээ, соёл, мэдрэмжээрээ ялгарч буй "Альфабүүк" дэлгүүр юм. Сошиал хуудаснаасаа эхлээд л нийгэмд эерэг нөлөөлөл, номын соёлыг түгээж, уншигчидтайгаа хэдийн дотно холбоо тогтоож чадсан нь мэдрэгдэх тус номын дэлгүүрийг энэ удаа онцлож байна. <br></h2><p><b>Нэр:</b> Alphabook<br><b>Хаяг:</b> Салбар 1- "Blue Sky" зочид буудлын нэгдүгээр давхар, Салбар 2- "Метромолл" их дэлгүүрийн гуравдугаар давхар, Салбар 3- “Зайсан стар” 1 давхарт, Салбар 4- 13 дугаар хорооллын "Наран Молл"<br><b>Чиглэл:</b> Номын дэлгүүр, номын хүргэлт үйлчилгээ<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Д.Оюунсүрэн, Б.Энхмандах, Б.Аз, Н.Цолмончимэг<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2019 он<br><b>Холбоос:</b> <a href="http://www.alphabook.mn/" target="_blank">alphabook.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/Alphabook2020" target="_blank">Alphabook - Альфа номын дэлгүүр</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/alphabook_store/" target="_blank">@alphabook_store</a> (Инстаграм)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bbd6f203fe888d83baa0e4ca86cbfe51.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Д.Оюунсүрэн</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>сэдэл</h3><p></p><p>Бид дэлгүүрээ нээсэн түүхээ “Хасахаас эхэлсэн түүх” хэмээн хошигнодог юм. </p><p>2019 оны нэгдүгээр сард нөхөр маань ходоодны мэс засалд орохоор болж, өмнө болон дараа нь нэлээн гам барихаар болсон юм. Хань минь л эрүүл болж байвал гээд найман жил ажилласан "Хаан банк"-наасаа гарах болсондоо ч харамсаагүй. Хагалгаа амжилттай болж, эмчилгээ хийлгэж, гамаа барьж хэдэн сарын дараа бид өвчнөө даван туулсан ч гэр бүл маань мэс засал, эмчилгээний төлбөр гээд өр зээл, санхүүгийн асуудалтай үлдсэн л дээ.</p><p>Бид гурван хүүхдийнхээ хүсэл сонирхолд нийцүүлж ном хийсээр байгаад тухайн үед арваад төрлийн, хүүхдүүд дурладаг номтой болчихсон байсан ч тэр үед л “Цагаан сараар ном бэлэглэе” арга хэмжээ зохион байгуулагдаж, анх удаа номоо дэлгүүрээр биш өөрсдөө амжилттай борлуулж үзэв. Удалгүй хаврын номын баяр болж, хуурай эгч маань оролцож байгааг мэдээд асрынх нь буланд жижиг аяллын ширээ тавиад нөгөө хүүхдийн номнуудаа зарсан юм. Хөөрхөн хүүхдүүд манай асарт шаваад л, гурван өдөр идэж уухаа ч мартан ганц ч суулгүй ажилласан бид номд дуртай хүмүүс, тэр дундаа хүүхдүүд маш их байдгийг ойлгосон. Үүнээсээ урам авч, номын баярын маргаашнаас номын дэлгүүртэй болохоор шийдсэн дээ. Ингээд өмнө огтхон ч бизнес хийж, дэлгүүр ажиллуулж байгаагүй бид шууд хоёр салбар нээх зорилго тавиад, гол зорилго болох "Blue sky tower"-т нүдэлчихсэн талбайдаа интерьерийн компаниар зураг гаргуулж аваад, удирдлагуудад нь ойр ойрхон хүсэлт өгч байв.</p><p>Дэлгүүрээ босгох хөрөнгөд нэмэрлэх гээд зуны турш аймгуудын наадмаар номоо ачиж очоод зарж, "Кока Кола"-ийн үйлдвэр, "Анунгоо", "Хаан банк"-ны тооцооны төвөөр ч мөн номтойгоо тойрч, орлогоо хадгална. Ингэж явахдаа хүмүүсийн асууж байгаа, сонирхож байгаа номнуудыг судлаж, тэмдэглээд, авч цуглуулаад л байлаа. Намар боллоо, 26 дугаар Үндэсний номын баяр. Дөрвөн сарын өмнө асрын буланд аяны жижиг ширээтэй суусан хоёр чинь бүтэн асар тусдаа авч дүүрэн ном өрөөд найзтайгаа гурвуулаа бас л идэж ууж, сууж амжилгүй маш амжилттай ажиллав. Ингээд номын баярын дараагаас 2019 оны арваннэгдүгээр сард "Blue sky tower"-ийн нэгдүгээр давхарт болон "Метромолл" их дэлгүүрийн гуравдугаар давхарт дэлгүүр нээсэн түүхтэй.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p class="MsoNormal">Бидний хувьд "Ямар ч бизнест СЭТГЭЛ гэдэг орцыг л нэмчихвэл үнэ цэнтэй болж чадна" гэдэг зарчмыг үйл ажиллагаандаа баримталдаг. Юу ч хийсэн түүндээ сэтгэлээрээ хандах нь "Alphabook"-ийн гол ялгарал.</p><p class="MsoNormal">Өнөө цагт ном авах нь тун хялбар болсон. Хэдхэн хормын дотор утас, таблет дээрээ цахим номоо татаад уншиж болж байна, цаасан ном уншина гэвэл байгаа газраасаа хүргэлттэй үйлчилгээнд хандаж болж байна. Ийм үед ч хүн яах гэж номын дэлгүүрт биечлэн ирж байна вэ гэвэл ерөөс мэдрэмж хүссэндээ л тэр. Тийм ч учраас бид үйлчилгээ, дотоод засал, үнэр, хөгжмөөс эхлээд тухайн хүнд номд дурлах, номын дэлгүүрт ирэх шалтгаан өгөхийг хүсдэг.</p><p class="MsoNormal">“Номын дэлгүүрт маань байхгүй, өөр дэлгүүрт тэр ном нь байгаа бол өрсөлдөгч гэлгүйгээр байгаа газрыг нь зааж өгөөд гаргаарай” гэж ажилтнууддаа захидаг. Ажилтнууд маань ч зүгээр л ном зарж байна гэж боддоггүй, хүнд тусалж, мэдрэмж бэлэглэж буй гэж ойлгодог болохоор нэг удаа хөл муутай үйлчлүүлэгч өвөөгийн захисан "Цаг тооны бичиг"-ийг нь маргааш бэлдээд тавина гээд худалдан авагчийнхаа төлөө Гандан хүртэл явж байсан гэх мэт хэд хэдэн тохиолдол бий. </p><p class="MsoNormal">Бид боломжоороо “өгөх”-ийг хичээдэг тул хүргэлт, худалдан авалт бүрдээ дархлаа дэмжих витамин дагалдуулах, орж ирээд гарахдаа сэтгэл нь сэргээсэй гэсэндээ "Пянзчин" дэлгүүртэй хамтарч номыг хөгжимтэй хослуулах зэргээр үйл ажиллагаагаа баяжуулан ажиллаж байна. Мөн ирэх онд гялгар уутны хэрэглээнээс бүрэн татгалзах зорилго тавиад, үүндээ хүрэхийн тулд одооноос эхлэн хүргэлтийн савлагаа боодлоос гялгар уутыг хасан, дахин боловсруулсан, хэрэглэж ч болох цаасан боолтод шилжээд байна. Ирэх хичээлийн жилд оюутан залуусыг ирэхэд нь нэгэн бэлэг бэлдээд байгаа нь “Утасны бүхээг”. Кинон дээр л хардаг байсан телефон утасны бүхээгт ороод, хайртай хүнтэйгээ шууд утсаар ярих боломжтой болж байгаа. Мөн захианы, кофены булан нээхээр бэлтгэл ажлаа хийж байна. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/215607889f7ffe4a3bd4b33f72f81e59.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/54577b4706abff41afed306a43e0f439.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/05232932ec35313e213c90c022ff4cb6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>alphabook гэж юу вэ?</h3><p>"Alphabook" бол хайр юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэр </h3><p>Альфа гэдэг нь сүргийн манлай, анхдагч гэсэн утгатай. Шинээр төрж буй бүхэл бүтэн үеийнхнийг "Альфа" хэмээн ч нэрийдэж байгаа. Иймдээ ч шинэ үеийнхэн, шинэ үйлчилгээ гэдэг утгыг агуулан "Alphabook" хэмээсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Бид саяхан 13 дугаар хорооллын "Наран молл"-д шинэ салбараа нээсэн. Одоогоор уг салбараа үйлчлүүлэгчдэдээ таниулах, өргөжүүлэх ажилд бэлтгэж буй. Ажиглаад байхад "Blue Sky" дахь салбарт англи хэл дээрх болон хувь хүний хөгжил, бизнес, эдийн засгийн номд дурлагсад их байдаг бол, "Метро молл" дахь салбар нь ач, зээгээ номд дурлуулахыг хүссэн ахмад настан, нийгмийн сэхээтэн болон байнгын, тогтмол ирдэг үйлчлүүлэгчид ихтэй. Харин уг гурав дахь салбараа бид гэр бүл, хүүхэд рүү чиглүүлэн хөгжүүлэхээр хичээж байна. "Зайсан стар" худалдааны төвд байх жижигхэн салбараа ч өргөтгөхөөр төлөвлөж буй.</p><p>Мөн манай дэлгүүрийн зүгээс сайн чанартай боловч уншигчдад сайн хүрч чадаагүй номуудыг сонгон авч маркетинг, идэвхжүүлэлтийн ажлуудыг санаачлан хийдэг юм. Ерөөс номын дэлгүүрийн амин сүнс нь зохиогчид шүү дээ. Зохиогчид үгүй бол ном үгүй, ном үгүй бол номын дэлгүүр үгүй. Иймд бид зохиогчдоо дэмжих чиглэлд анхаарч ажиллахыг хичээж байна. Одоогийн байдлаар зохиолч Чадраабалын Дөлгөөний "Нил ягаан өдрүүд" хэмээх өөрийн бодит амьдралаас сэдэвлэн бичсэн намтар номыг олон нийтэд таниулж, тухайн номд нуугдаж буй бүрэн нөөцийг гаргаж ирэхээр, түүнд нь хүргэхээр ажиллаж байна.</p><p>Мөн, бид зохиолч Г.Аюурзанын номуудыг нэгтгэн багцалсан шинэ хэвлэлийг гаргасан нь тун ч нүдээ олсон ажил болсон. Бүхэл бүтэн нэгэн үеийг хүмүүжүүлж, номд дурлуулах шалтгаан болсон бүтээлүүдийг нэгтгэн, багц болгосон нь уншигчдын талархлыг шууд л хүлээсэн. “Хайртай хүндээ бэлэглэхэд хамгийн тохиромжтой бүтээгдэхүүн болсон” гэх сэтгэгдэл их авч байгаа. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/cdce640c2455d64009cf3b546a361a51.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/086276517dcde65aecb118d1b9bc53a4.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a97048894ae4cd23c6c8170c8328d0c5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ac5c2dedd635a1a48c857efbc30da457.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>2019 оны аравдугаар сарын 21-нд нээлтээ хийсэн бид өдийг хүртэл ажилласан ихэнх хугацаагаа хөл хорионд өнгөрүүлжээ. Гэсэн ч шаардлагатай төлөвлөлт, шийдвэрүүдийг цаг алдалгүй гаргаж байсны дүнд өдгөө 20-уулаа болон өргөжиж чадсан байна. Бидний хувьд, өөрийн хийж буй ажилдаа сэтгэлээсээ хандаж чаддаг, номд хайртай хэн бүхэнтэй хамтран ажиллахад нээлттэй байдаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Хувь хүний хувьд ч, уг салбарт ажиллаж буй бизнес эрхлэгчийн хувьд ч орон нутгийн хүүхдүүд ямарваа номыг хотод амьдарч буй хүүхдүүдээс илүү бага сонголт дундаас, илүү өндөр үнээр худалдан авч буйд, түүнээс өөр боломж байдаггүйд харамсаж явдаг. Иймд, ирээдүйд орон нутгийн хүмүүстэй хамтраад энэ чиглэлд бодитой, үр дүнтэй ажил хийхийг хүсэж ажилладаг.</p><p>Манай дэлгүүрт ажиллаж байсан бүсгүй маань гэр бүлээрээ орон нутагт амьдрах шийдвэр гарган, Баянхонгор аймаг руу нүүж, тэндээ "Номт" номын дэлгүүр нээж, одоо ч бидэнтэй байнга холбоотой ажиллаж байгаа нь нэг жишээ юм уу. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Ганц манайх гэлтгүй бүх л бизнесүүдийн хувьд цар тахлын энэ үе хамгийн том сорилт, бэрхшээл болж байгаа байх. Манай дэлгүүрийн хувьд зах зээлд танигдаж амжилгүй хөл хорионд орсон тул энэ бүх хугацаанд цахим шилжилтийн чухлыг сайтар ойлгож авсан. Бидний хичээл зүтгэлээс хамаарах асуудлаас илүү бизнесийн үйл ажиллагаанд оролцож буй төрийн бодлогогүй, судалгаагүй шийдвэрийг л эрсдэл гэж харж байгаа.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/82c6bc37ee2781a7dfd0e5c862b555d3.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0df2ef9628d7ec8de7290c3540141f75.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/50840ad6270bfab5eb305ed1c8b61be1.jpg"></p> </div>	Өнгөрсөн хорь гаруй жилийн турш дотоодын номын дэлгүүрийн зах зээлд тоотой хэдхэн дэлгүүр үйл ажиллагаагаа явуулж ирсэн билээ. Харин сүүлийн жилүүдэд номд шимтэгчдийн тоо нэмэгдэж, номын салбар тэлснээр уг зах зээлд цөөнгүй шинэ тоглогчид орж ирэх болсны нэгэн жишээ нь өөрсдийн үйлчилгээ, соёл, мэдрэмжээрээ ялгарч буй "Альфабүүк" дэлгүүр юм. Сошиал хуудаснаасаа эхлээд л нийгэмд эерэг нөлөөлөл, номын соёлыг түгээж, уншигчидтайгаа хэдийн дотно холбоо тогтоож чадсан нь мэдрэгдэх тус номын дэлгүүрийг энэ удаа онцлож байна. Нэр: Alphabook Хаяг: Салбар 1- "Blue Sky" зочид буудлын нэгдүгээр давхар, Салбар 2- "Метромолл" их дэлгүүрийн гуравдугаар давхар, Салбар 3- “Зайсан стар” 1 давхарт, Салбар 4- 13 дугаар хорооллын "Наран Молл" Чиглэл: Номын дэлгүүр, номын хүргэлт үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагч: Д.Оюунсүрэн, Б.Энхмандах, Б.Аз, Н.Цолмончимэг Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 он Холбоос: alphabook.mn (Вэб), Alphabook - Альфа номын дэлгүүр (Фэйсбүүк), @alphabook_store (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Д.Оюунсүрэн сэдэл Бид дэлгүүрээ нээсэн түүхээ “Хасахаас эхэлсэн түүх” хэмээн хошигнодог юм. 2019 оны нэгдүгээр сард нөхөр маань ходоодны мэс засалд орохоор болж, өмнө болон дараа нь нэлээн гам барихаар болсон юм. Хань минь л эрүүл болж байвал гээд найман жил ажилласан "Хаан банк"-наасаа гарах болсондоо ч харамсаагүй. Хагалгаа амжилттай болж, эмчилгээ хийлгэж, гамаа барьж хэдэн сарын дараа бид өвчнөө даван туулсан ч гэр бүл маань мэс засал, эмчилгээний төлбөр гээд өр зээл, санхүүгийн асуудалтай үлдсэн л дээ. Бид гурван хүүхдийнхээ хүсэл сонирхолд нийцүүлж ном хийсээр байгаад тухайн үед арваад төрлийн, хүүхдүүд дурладаг номтой болчихсон байсан ч тэр үед л “Цагаан сараар ном бэлэглэе” арга хэмжээ зохион байгуулагдаж, анх удаа номоо дэлгүүрээр биш өөрсдөө амжилттай борлуулж үзэв. Удалгүй хаврын номын баяр болж, хуурай эгч маань оролцож байгааг мэдээд асрынх нь буланд жижиг аяллын ширээ тавиад нөгөө хүүхдийн номнуудаа зарсан юм. Хөөрхөн хүүхдүүд манай асарт шаваад л, гурван өдөр идэж уухаа ч мартан ганц ч суулгүй ажилласан бид номд дуртай хүмүүс, тэр дундаа хүүхдүүд маш их байдгийг ойлгосон. Үүнээсээ урам авч, номын баярын маргаашнаас номын дэлгүүртэй болохоор шийдсэн дээ. Ингээд өмнө огтхон ч бизнес хийж, дэлгүүр ажиллуулж байгаагүй бид шууд хоёр салбар нээх зорилго тавиад, гол зорилго болох "Blue sky tower"-т нүдэлчихсэн талбайдаа интерьерийн компаниар зураг гаргуулж аваад, удирдлагуудад нь ойр ойрхон хүсэлт өгч байв. Дэлгүүрээ босгох хөрөнгөд нэмэрлэх гээд зуны турш аймгуудын наадмаар номоо ачиж очоод зарж, "Кока Кола"-ийн үйлдвэр, "Анунгоо", "Хаан банк"-ны тооцооны төвөөр ч мөн номтойгоо тойрч, орлогоо хадгална. Ингэж явахдаа хүмүүсийн асууж байгаа, сонирхож байгаа номнуудыг судлаж, тэмдэглээд, авч цуглуулаад л байлаа. Намар боллоо, 26 дугаар Үндэсний номын баяр. Дөрвөн сарын өмнө асрын буланд аяны жижиг ширээтэй суусан хоёр чинь бүтэн асар тусдаа авч дүүрэн ном өрөөд найзтайгаа гурвуулаа бас л идэж ууж, сууж амжилгүй маш амжилттай ажиллав. Ингээд номын баярын дараагаас 2019 оны арваннэгдүгээр сард "Blue sky tower"-ийн нэгдүгээр давхарт болон "Метромолл" их дэлгүүрийн гуравдугаар давхарт дэлгүүр нээсэн түүхтэй. ялгарал Бидний хувьд "Ямар ч бизнест СЭТГЭЛ гэдэг орцыг л нэмчихвэл үнэ цэнтэй болж чадна" гэдэг зарчмыг үйл ажиллагаандаа баримталдаг. Юу ч хийсэн түүндээ сэтгэлээрээ хандах нь "Alphabook"-ийн гол ялгарал. Өнөө цагт ном авах нь тун хялбар болсон. Хэдхэн хормын дотор утас, таблет дээрээ цахим номоо татаад уншиж болж байна, цаасан ном уншина гэвэл байгаа газраасаа хүргэлттэй үйлчилгээнд хандаж болж байна. Ийм үед ч хүн яах гэж номын дэлгүүрт биечлэн ирж байна вэ гэвэл ерөөс мэдрэмж хүссэндээ л тэр. Тийм ч учраас бид үйлчилгээ, дотоод засал, үнэр, хөгжмөөс эхлээд тухайн хүнд номд дурлах, номын дэлгүүрт ирэх шалтгаан өгөхийг хүсдэг. “Номын дэлгүүрт маань байхгүй, өөр дэлгүүрт тэр ном нь байгаа бол өрсөлдөгч гэлгүйгээр байгаа газрыг нь зааж өгөөд гаргаарай” гэж ажилтнууддаа захидаг. Ажилтнууд маань ч зүгээр л ном зарж байна гэж боддоггүй, хүнд тусалж, мэдрэмж бэлэглэж буй гэж ойлгодог болохоор нэг удаа хөл муутай үйлчлүүлэгч өвөөгийн захисан "Цаг тооны бичиг"-ийг нь маргааш бэлдээд тавина гээд худалдан авагчийнхаа төлөө Гандан хүртэл явж байсан гэх мэт хэд хэдэн тохиолдол бий. Бид боломжоороо “өгөх”-ийг хичээдэг тул хүргэлт, худалдан авалт бүрдээ дархлаа дэмжих витамин дагалдуулах, орж ирээд гарахдаа сэтгэл нь сэргээсэй гэсэндээ "Пянзчин" дэлгүүртэй хамтарч номыг хөгжимтэй хослуулах зэргээр үйл ажиллагаагаа баяжуулан ажиллаж байна. Мөн ирэх онд гялгар уутны хэрэглээнээс бүрэн татгалзах зорилго тавиад, үүндээ хүрэхийн тулд одооноос эхлэн хүргэлтийн савлагаа боодлоос гялгар уутыг хасан, дахин боловсруулсан, хэрэглэж ч болох цаасан боолтод шилжээд байна. Ирэх хичээлийн жилд оюутан залуусыг ирэхэд нь нэгэн бэлэг бэлдээд байгаа нь “Утасны бүхээг”. Кинон дээр л хардаг байсан телефон утасны бүхээгт ороод, хайртай хүнтэйгээ шууд утсаар ярих боломжтой болж байгаа. Мөн захианы, кофены булан нээхээр бэлтгэл ажлаа хийж байна. alphabook гэж юу вэ? "Alphabook" бол хайр юм. Нэр Альфа гэдэг нь сүргийн манлай, анхдагч гэсэн утгатай. Шинээр төрж буй бүхэл бүтэн үеийнхнийг "Альфа" хэмээн ч нэрийдэж байгаа. Иймдээ ч шинэ үеийнхэн, шинэ үйлчилгээ гэдэг утгыг агуулан "Alphabook" хэмээсэн. одоо Бид саяхан 13 дугаар хорооллын "Наран молл"-д шинэ салбараа нээсэн. Одоогоор уг салбараа үйлчлүүлэгчдэдээ таниулах, өргөжүүлэх ажилд бэлтгэж буй. Ажиглаад байхад "Blue Sky" дахь салбарт англи хэл дээрх болон хувь хүний хөгжил, бизнес, эдийн засгийн номд дурлагсад их байдаг бол, "Метро молл" дахь салбар нь ач, зээгээ номд дурлуулахыг хүссэн ахмад настан, нийгмийн сэхээтэн болон байнгын, тогтмол ирдэг үйлчлүүлэгчид ихтэй. Харин уг гурав дахь салбараа бид гэр бүл, хүүхэд рүү чиглүүлэн хөгжүүлэхээр хичээж байна. "Зайсан стар" худалдааны төвд байх жижигхэн салбараа ч өргөтгөхөөр төлөвлөж буй. Мөн манай дэлгүүрийн зүгээс сайн чанартай боловч уншигчдад сайн хүрч чадаагүй номуудыг сонгон авч маркетинг, идэвхжүүлэлтийн ажлуудыг санаачлан хийдэг юм. Ерөөс номын дэлгүүрийн амин сүнс нь зохиогчид шүү дээ. Зохиогчид үгүй бол ном үгүй, ном үгүй бол номын дэлгүүр үгүй. Иймд бид зохиогчдоо дэмжих чиглэлд анхаарч ажиллахыг хичээж байна. Одоогийн байдлаар зохиолч Чадраабалын Дөлгөөний "Нил ягаан өдрүүд" хэмээх өөрийн бодит амьдралаас сэдэвлэн бичсэн намтар номыг олон нийтэд таниулж, тухайн номд нуугдаж буй бүрэн нөөцийг гаргаж ирэхээр, түүнд нь хүргэхээр ажиллаж байна. Мөн, бид зохиолч Г.Аюурзанын номуудыг нэгтгэн багцалсан шинэ хэвлэлийг гаргасан нь тун ч нүдээ олсон ажил болсон. Бүхэл бүтэн нэгэн үеийг хүмүүжүүлж, номд дурлуулах шалтгаан болсон бүтээлүүдийг нэгтгэн, багц болгосон нь уншигчдын талархлыг шууд л хүлээсэн. “Хайртай хүндээ бэлэглэхэд хамгийн тохиромжтой бүтээгдэхүүн болсон” гэх сэтгэгдэл их авч байгаа. баг 2019 оны аравдугаар сарын 21-нд нээлтээ хийсэн бид өдийг хүртэл ажилласан ихэнх хугацаагаа хөл хорионд өнгөрүүлжээ. Гэсэн ч шаардлагатай төлөвлөлт, шийдвэрүүдийг цаг алдалгүй гаргаж байсны дүнд өдгөө 20-уулаа болон өргөжиж чадсан байна. Бидний хувьд, өөрийн хийж буй ажилдаа сэтгэлээсээ хандаж чаддаг, номд хайртай хэн бүхэнтэй хамтран ажиллахад нээлттэй байдаг. ирээдүй Хувь хүний хувьд ч, уг салбарт ажиллаж буй бизнес эрхлэгчийн хувьд ч орон нутгийн хүүхдүүд ямарваа номыг хотод амьдарч буй хүүхдүүдээс илүү бага сонголт дундаас, илүү өндөр үнээр худалдан авч буйд, түүнээс өөр боломж байдаггүйд харамсаж явдаг. Иймд, ирээдүйд орон нутгийн хүмүүстэй хамтраад энэ чиглэлд бодитой, үр дүнтэй ажил хийхийг хүсэж ажилладаг. Манай дэлгүүрт ажиллаж байсан бүсгүй маань гэр бүлээрээ орон нутагт амьдрах шийдвэр гарган, Баянхонгор аймаг руу нүүж, тэндээ "Номт" номын дэлгүүр нээж, одоо ч бидэнтэй байнга холбоотой ажиллаж байгаа нь нэг жишээ юм уу. эрсдэл Ганц манайх гэлтгүй бүх л бизнесүүдийн хувьд цар тахлын энэ үе хамгийн том сорилт, бэрхшээл болж байгаа байх. Манай дэлгүүрийн хувьд зах зээлд танигдаж амжилгүй хөл хорионд орсон тул энэ бүх хугацаанд цахим шилжилтийн чухлыг сайтар ойлгож авсан. Бидний хичээл зүтгэлээс хамаарах асуудлаас илүү бизнесийн үйл ажиллагаанд оролцож буй төрийн бодлогогүй, судалгаагүй шийдвэрийг л эрсдэл гэж харж байгаа.	Өнгөрсөн хорь гаруй жилийн турш дотоодын номын дэлгүүрийн зах зээлд тоотой хэдхэн дэлгүүр үйл ажиллагаагаа явуулж ирсэн билээ. Харин сүүлийн жилүүдэд номд шимтэгчдийн тоо нэмэгдэж, номын салбар тэлснээр уг зах зээлд цөөнгүй шинэ тоглогчид орж ирэх болсны нэгэн жишээ нь өөрсдийн үйлчилгээ, соёл, мэдрэмжээрээ ялгарч буй "Альфабүүк" дэлгүүр юм. Сошиал хуудаснаасаа эхлээд л нийгэмд эерэг нөлөөлөл, номын соёлыг түгээж, уншигчидтайгаа хэдийн дотно холбоо тогтоож чадсан нь мэдрэгдэх тус номын дэлгүүрийг энэ удаа онцлож байна. Нэр: Alphabook Хаяг: Салбар 1- "Blue Sky" зочид буудлын нэгдүгээр давхар, Салбар 2- "Метромолл" их дэлгүүрийн гуравдугаар давхар, Салбар 3- “Зайсан стар” 1 давхарт, Салбар 4- 13 дугаар хорооллын "Наран Молл" Чиглэл: Номын дэлгүүр, номын хүргэлт үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагч: Д.Оюунсүрэн, Б.Энхмандах, Б.Аз, Н.Цолмончимэг Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 он Холбоос: alphabook.mn (Вэб), Alphabook - Альфа номын дэлгүүр (Фэйсбүүк), @alphabook\_store (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Д.Оюунсүрэн ### сэдэл Бид дэлгүүрээ нээсэн түүхээ “Хасахаас эхэлсэн түүх” хэмээн хошигнодог юм. 2019 оны нэгдүгээр сард нөхөр маань ходоодны мэс засалд орохоор болж, өмнө болон дараа нь нэлээн гам барихаар болсон юм. Хань минь л эрүүл болж байвал гээд найман жил ажилласан "Хаан банк"-наасаа гарах болсондоо ч харамсаагүй. Хагалгаа амжилттай болж, эмчилгээ хийлгэж, гамаа барьж хэдэн сарын дараа бид өвчнөө даван туулсан ч гэр бүл маань мэс засал, эмчилгээний төлбөр гээд өр зээл, санхүүгийн асуудалтай үлдсэн л дээ. Бид гурван хүүхдийнхээ хүсэл сонирхолд нийцүүлж ном хийсээр байгаад тухайн үед арваад төрлийн, хүүхдүүд дурладаг номтой болчихсон байсан ч тэр үед л “Цагаан сараар ном бэлэглэе” арга хэмжээ зохион байгуулагдаж, анх удаа номоо дэлгүүрээр биш өөрсдөө амжилттай борлуулж үзэв. Удалгүй хаврын номын баяр болж, хуурай эгч маань оролцож байгааг мэдээд асрынх нь буланд жижиг аяллын ширээ тавиад нөгөө хүүхдийн номнуудаа зарсан юм. Хөөрхөн хүүхдүүд манай асарт шаваад л, гурван өдөр идэж уухаа ч мартан ганц ч суулгүй ажилласан бид номд дуртай хүмүүс, тэр дундаа хүүхдүүд маш их байдгийг ойлгосон. Үүнээсээ урам авч, номын баярын маргаашнаас номын дэлгүүртэй болохоор шийдсэн дээ. Ингээд өмнө огтхон ч бизнес хийж, дэлгүүр ажиллуулж байгаагүй бид шууд хоёр салбар нээх зорилго тавиад, гол зорилго болох "Blue sky tower"-т нүдэлчихсэн талбайдаа интерьерийн компаниар зураг гаргуулж аваад, удирдлагуудад нь ойр ойрхон хүсэлт өгч байв. Дэлгүүрээ босгох хөрөнгөд нэмэрлэх гээд зуны турш аймгуудын наадмаар номоо ачиж очоод зарж, "Кока Кола"-ийн үйлдвэр, "Анунгоо", "Хаан банк"-ны тооцооны төвөөр ч мөн номтойгоо тойрч, орлогоо хадгална. Ингэж явахдаа хүмүүсийн асууж байгаа, сонирхож байгаа номнуудыг судлаж, тэмдэглээд, авч цуглуулаад л байлаа. Намар боллоо, 26 дугаар Үндэсний номын баяр. Дөрвөн сарын өмнө асрын буланд аяны жижиг ширээтэй суусан хоёр чинь бүтэн асар тусдаа авч дүүрэн ном өрөөд найзтайгаа гурвуулаа бас л идэж ууж, сууж амжилгүй маш амжилттай ажиллав. Ингээд номын баярын дараагаас 2019 оны арваннэгдүгээр сард "Blue sky tower"-ийн нэгдүгээр давхарт болон "Метромолл" их дэлгүүрийн гуравдугаар давхарт дэлгүүр нээсэн түүхтэй. ### ялгарал Бидний хувьд "Ямар ч бизнест СЭТГЭЛ гэдэг орцыг л нэмчихвэл үнэ цэнтэй болж чадна" гэдэг зарчмыг үйл ажиллагаандаа баримталдаг. Юу ч хийсэн түүндээ сэтгэлээрээ хандах нь "Alphabook"-ийн гол ялгарал. Өнөө цагт ном авах нь тун хялбар болсон. Хэдхэн хормын дотор утас, таблет дээрээ цахим номоо татаад уншиж болж байна, цаасан ном уншина гэвэл байгаа газраасаа хүргэлттэй үйлчилгээнд хандаж болж байна. Ийм үед ч хүн яах гэж номын дэлгүүрт биечлэн ирж байна вэ гэвэл ерөөс мэдрэмж хүссэндээ л тэр. Тийм ч учраас бид үйлчилгээ, дотоод засал, үнэр, хөгжмөөс эхлээд тухайн хүнд номд дурлах, номын дэлгүүрт ирэх шалтгаан өгөхийг хүсдэг. “Номын дэлгүүрт маань байхгүй, өөр дэлгүүрт тэр ном нь байгаа бол өрсөлдөгч гэлгүйгээр байгаа газрыг нь зааж өгөөд гаргаарай” гэж ажилтнууддаа захидаг. Ажилтнууд маань ч зүгээр л ном зарж байна гэж боддоггүй, хүнд тусалж, мэдрэмж бэлэглэж буй гэж ойлгодог болохоор нэг удаа хөл муутай үйлчлүүлэгч өвөөгийн захисан "Цаг тооны бичиг"-ийг нь маргааш бэлдээд тавина гээд худалдан авагчийнхаа төлөө Гандан хүртэл явж байсан гэх мэт хэд хэдэн тохиолдол бий. Бид боломжоороо “өгөх”-ийг хичээдэг тул хүргэлт, худалдан авалт бүрдээ дархлаа дэмжих витамин дагалдуулах, орж ирээд гарахдаа сэтгэл нь сэргээсэй гэсэндээ "Пянзчин" дэлгүүртэй хамтарч номыг хөгжимтэй хослуулах зэргээр үйл ажиллагаагаа баяжуулан ажиллаж байна. Мөн ирэх онд гялгар уутны хэрэглээнээс бүрэн татгалзах зорилго тавиад, үүндээ хүрэхийн тулд одооноос эхлэн хүргэлтийн савлагаа боодлоос гялгар уутыг хасан, дахин боловсруулсан, хэрэглэж ч болох цаасан боолтод шилжээд байна. Ирэх хичээлийн жилд оюутан залуусыг ирэхэд нь нэгэн бэлэг бэлдээд байгаа нь “Утасны бүхээг”. Кинон дээр л хардаг байсан телефон утасны бүхээгт ороод, хайртай хүнтэйгээ шууд утсаар ярих боломжтой болж байгаа. Мөн захианы, кофены булан нээхээр бэлтгэл ажлаа хийж байна. ### alphabook гэж юу вэ? "Alphabook" бол хайр юм. ### Нэр Альфа гэдэг нь сүргийн манлай, анхдагч гэсэн утгатай. Шинээр төрж буй бүхэл бүтэн үеийнхнийг "Альфа" хэмээн ч нэрийдэж байгаа. Иймдээ ч шинэ үеийнхэн, шинэ үйлчилгээ гэдэг утгыг агуулан "Alphabook" хэмээсэн. ### одоо Бид саяхан 13 дугаар хорооллын "Наран молл"-д шинэ салбараа нээсэн. Одоогоор уг салбараа үйлчлүүлэгчдэдээ таниулах, өргөжүүлэх ажилд бэлтгэж буй. Ажиглаад байхад "Blue Sky" дахь салбарт англи хэл дээрх болон хувь хүний хөгжил, бизнес, эдийн засгийн номд дурлагсад их байдаг бол, "Метро молл" дахь салбар нь ач, зээгээ номд дурлуулахыг хүссэн ахмад настан, нийгмийн сэхээтэн болон байнгын, тогтмол ирдэг үйлчлүүлэгчид ихтэй. Харин уг гурав дахь салбараа бид гэр бүл, хүүхэд рүү чиглүүлэн хөгжүүлэхээр хичээж байна. "Зайсан стар" худалдааны төвд байх жижигхэн салбараа ч өргөтгөхөөр төлөвлөж буй. Мөн манай дэлгүүрийн зүгээс сайн чанартай боловч уншигчдад сайн хүрч чадаагүй номуудыг сонгон авч маркетинг, идэвхжүүлэлтийн ажлуудыг санаачлан хийдэг юм. Ерөөс номын дэлгүүрийн амин сүнс нь зохиогчид шүү дээ. Зохиогчид үгүй бол ном үгүй, ном үгүй бол номын дэлгүүр үгүй. Иймд бид зохиогчдоо дэмжих чиглэлд анхаарч ажиллахыг хичээж байна. Одоогийн байдлаар зохиолч Чадраабалын Дөлгөөний "Нил ягаан өдрүүд" хэмээх өөрийн бодит амьдралаас сэдэвлэн бичсэн намтар номыг олон нийтэд таниулж, тухайн номд нуугдаж буй бүрэн нөөцийг гаргаж ирэхээр, түүнд нь хүргэхээр ажиллаж байна. Мөн, бид зохиолч Г.Аюурзанын номуудыг нэгтгэн багцалсан шинэ хэвлэлийг гаргасан нь тун ч нүдээ олсон ажил болсон. Бүхэл бүтэн нэгэн үеийг хүмүүжүүлж, номд дурлуулах шалтгаан болсон бүтээлүүдийг нэгтгэн, багц болгосон нь уншигчдын талархлыг шууд л хүлээсэн. “Хайртай хүндээ бэлэглэхэд хамгийн тохиромжтой бүтээгдэхүүн болсон” гэх сэтгэгдэл их авч байгаа. ### баг 2019 оны аравдугаар сарын 21-нд нээлтээ хийсэн бид өдийг хүртэл ажилласан ихэнх хугацаагаа хөл хорионд өнгөрүүлжээ. Гэсэн ч шаардлагатай төлөвлөлт, шийдвэрүүдийг цаг алдалгүй гаргаж байсны дүнд өдгөө 20-уулаа болон өргөжиж чадсан байна. Бидний хувьд, өөрийн хийж буй ажилдаа сэтгэлээсээ хандаж чаддаг, номд хайртай хэн бүхэнтэй хамтран ажиллахад нээлттэй байдаг. ### ирээдүй Хувь хүний хувьд ч, уг салбарт ажиллаж буй бизнес эрхлэгчийн хувьд ч орон нутгийн хүүхдүүд ямарваа номыг хотод амьдарч буй хүүхдүүдээс илүү бага сонголт дундаас, илүү өндөр үнээр худалдан авч буйд, түүнээс өөр боломж байдаггүйд харамсаж явдаг. Иймд, ирээдүйд орон нутгийн хүмүүстэй хамтраад энэ чиглэлд бодитой, үр дүнтэй ажил хийхийг хүсэж ажилладаг. Манай дэлгүүрт ажиллаж байсан бүсгүй маань гэр бүлээрээ орон нутагт амьдрах шийдвэр гарган, Баянхонгор аймаг руу нүүж, тэндээ "Номт" номын дэлгүүр нээж, одоо ч бидэнтэй байнга холбоотой ажиллаж байгаа нь нэг жишээ юм уу. ### эрсдэл Ганц манайх гэлтгүй бүх л бизнесүүдийн хувьд цар тахлын энэ үе хамгийн том сорилт, бэрхшээл болж байгаа байх. Манай дэлгүүрийн хувьд зах зээлд танигдаж амжилгүй хөл хорионд орсон тул энэ бүх хугацаанд цахим шилжилтийн чухлыг сайтар ойлгож авсан. Бидний хичээл зүтгэлээс хамаарах асуудлаас илүү бизнесийн үйл ажиллагаанд оролцож буй төрийн бодлогогүй, судалгаагүй шийдвэрийг л эрсдэл гэж харж байгаа.
https://unread.today/c/spotlight-emch	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-08-02T00:00:00	8 сарын 2, 2021	EMCH апп - Үргэлж таны дэргэд	<div class="article-body"> <h2>Эрүүл мэнд эрхэм баян. Өөртөө болон гэр бүлдээ анхаарал халамж тавин, дэлхийн хаанаас ч хүссэн үедээ хэрэгцээт үйлчилгээгээ авах боломж улам бүр нээлттэй, хялбар болсоор. Өнөөдөр бидний онцолж буй EMCH апп одоогоор Монгол, Турк, Япон, Солонгос, Их Британид үйл ажиллагаа явуулах эрхтэй монгол мэргэжилтнүүддээ суурилан эрүүл мэндийн 176 төрлийн үзлэг, оношилгоог цахимаар хийж буй нь эмнэлгийн үйлчилгээ, мэргэжлийн эмчийн зөвлөгөө мэдээлэл хэрэгтэй буй хэн бүхэнд том давуу тал үүсгэж байгаа юм. <br><div><br></div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> "Next Social Platform Expert" ХХК<br><b>Хаяг:</b> Улаанбаатар хот, Их тойруу, "Нисдэг машин"-ы урд "Ялалт плаза"-ийн дөрөвдүгээр давхарт <br><b>Чиглэл:</b> Эрүүл мэнд, технологи<br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>С.Анударь, Б.Мөнхцэцэг, Б.Мөнххишиг, "EMCH" клуб болон "НСП" хамт олон<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2021 он<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://emch.app/" target="_blank">emch.app</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/emchapplication" target="_blank">EMCH</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/emch.app/" target="_blank">@emch.app</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/38f868131e70caf12f62dab8086706e9.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Манай улсын хувьд эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний хүртээмж, олон шатлалт систем, эмчээ сонгон үйлчлүүлэхэд хүндрэлтэй байдал, оочер дараалал гэх мэт асуудлууд эрүүл мэндийн салбарыг шүүмжлэх гол сул тал болсоор буй. Бид эрүүл мэндийн чиглэлээр мэргэшсэн залуусын хувьд уг асуудлууд шийдэгдэхийг хүлээж суухаас илүүтэй өөрсдийн зүгээс гарц гаргалгааг боловсруулж, ямар нэг бүтээлч шийдлийг бий болгохыг хүссэн юм. Ингээд ижил зорилготой ч тус тусдаа үйл ажиллагаа явуулж байсан байгууллага, хувь хүмүүс нэгдэж, "ЭМЧ" клубийг байгуулан, улмаар өөрт буй шийдлүүдээ нэгтгэн, түүнийгээ цогц ажил болгохоор шулуудсан нь EMCH аппыг хийх эхлэл болсон. </p><p>Бид аппаа хоёр жилийн хугацаанд хөгжүүлж, сүүлийн шатны туршилтуудаа гурван сарын дотор хийж дуусган, өнгөрсөн сард албан ёсоор танилцуулаад байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p> Хүний эрүүл мэндтэй холбоотой ажил хийнэ гэдэг тухайн багаас өндөр хариуцлага, ёс зүй шаарддаг. Тийм ч учраас бид ажиллаж буй салбартаа мэргэшиж, туршлагажсан сайн мэргэжилтнүүдээр багаа бүрдүүлэхэд ихэд анхаарсан. Хамтрагч байгууллага, түнш, гэрээт эмч нар гээд оролцогч бүх талдаа хууль зүй, ур чадвар, туршлагын гээд олон талаас нь тусгай шаардлага, стандарт тавьж, түүнийгээ чанд баримталдаг. Ер нь олон улсын стандарт баримтална гэдэг болзошгүй эрсдлээс сэргийлж, шийдлийг хялбар оновчтой байлгахад тусалдаг тул бид үүнд ихээхэн ач холбогдол өгч, аппдаа зайн эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлэх олон улсын журам, хэрэглэгчийн эрүүл мэндийн мэдээллийн аюулгүй байлыг хангах HIPАA стандарт, цахим аюулгүй байдлын ISO:27000 стандартуудыг амжилттай нэвтрүүлсэн. Үүгээрээ бид эрүүл мэндийн технологийн салбартаа анхдагч нь болов уу.</p><p>Одоогоор манай аппликэйшнд 13 эмнэлэг, 71 эмч нэгдэн, 176 төрлийн үзлэгийг онлайнаар хийж буй. Монгол төдийгүй ИБНВУ, БНТУ, Япон, Филиппин, БНСУ тэргүүтэй гаднын улс орнуудаас нэгдэж буй монгол эмч нар маань бүгд онлайн зөвлөгөө өгөх хариуцлагын даатгалтай, 15-20 жилийн ажлын туршлагатай, эмчлэх лицензтэй, одоо амьдарч буй орондоо ч мэргэжлээрээ ажиллаж буй мэргэжилтнүүд. Монголчууд бид жилд нийт 174 тэрбум орчим төгрөгийг гадаадын эмнэлгийн үйлчилгээ авахад зориулдаг бөгөөд тэр зардлын 60 хувь нь зөвхөн үзлэгийн төлбөр байдаг гэх тооцоо бий. Харин бид иргэддээ Монголдоо төдийгүй дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдсөн монгол мэргэжилтнүүдээсээ, заавал хилийн дээс алхалгүйгээр зорьсон үйлчилгээгээ илүү бага зардлаар, хүндрэлгүй авах боломж олгохыг зорьсон юм.</p><p>Уг зорилгын хүрээнд дотоодын төлбөр тооцооны шийдлүүдийг 100 хувь санал болгохоос гадна гадаадад амьдардаг, магадгүй Ковидын улмаас ирж чадалгүй гацсан элэг нэгтнүүд маань олон улсын төлбөрийн картаар тооцоо хийж болдог байхаар шийдсэн. Манай аппыг ашигласнаар цагийн бүсээс үл хамааран 24 цагийн турш оператортай холбогдон, зовуурь, шинж тэмдэг, зорилгоосоо шалтгаалан тохирох чиглэлийн эмчээ сонгоод, хугацаа алдахгүй, түргэн шуурхай үзлэгийн цаг товлох боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/801cb888c8fb6e062cbb7cebdd181676.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bae9f5991f38811b77051b6cab9410cb.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/39844a35564c45e9c0be8580f57b87ae.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>эмч апп гэж юу вэ?</h3><p>Хаана, хэзээ байхаас үл хамааран эрүүл мэндийн асуудалдаа хариу шийдэл олоход тань тусалж чадах ухаалаг систем.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Эмчийн тангарагт "Хүнд хор бүү хүргэ" гэдэг хэсэг байдаг юм. Энэ богинохон хэдэн үгс эмч хүний ажиллах зарчим, ёс зүйг тун тодорхой, ойлгомжтой илэрхийлдэг. Эмч хүний үнэ цэнийг бид сүүлийн хоёр жилд илүү сайн ойлгож байна шүү дээ. Тийм ч учраас бид үйл ажиллагааг маань хамгийн сайн илэрхийлэх үг нь ерөөс "Эмч" гэж үзсэн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Одоогоор манай аппыг ашиглан өдөрт 150-200 хүн тогтмол зөвлөгөө авч, онлайн үзлэгт хамрагдаж байна. Түүнээс өмнө буюу аппынхаа нээлтийг хийгээгүй байхдаа ч бид нийгмийн хариуцлагын хүрээнд Эрхтэн шилжүүлэн суулгуулагсдын холбоо, цар тахлын улмаас гэрийн тусгаарлалтад байгаа иргэд болон гадаадад гацсан монголчууддаа алсын зайн эрүүл мэндийн зөвлөгөө өгөх үйлчилгээг жил гаруйн хугацаанд үнэ төлбөргүй хийсэн нь цаашдын үйл ажиллагаандаа мэдээллийн бааз үүсгэх хэрэгцээ өндөр буйг мэдрүүлсэн юм. Уг ажлын хүрээнд бид одоо долоо хоногт хоёр удаа олон нийтэд зориулсан эрүүл мэндийн зөвлөгөө үйлчилгээг өөрсдийн платформоор дамжуулан хүргэж буй.</p><p>Түүнчлэн апп дээрээ зөвхөн эмч нараас гадна эмчилгээний чиглэлд мэргэшсэн хоол зүйч, болон дасгалжуулагч багш нарыг нэгтгэж байна. Эрүүл мэндийн тусламж хэрэгтэй байгаа хүнд зөвхөн эмчийн зөвлөгөө хангалтгүй байдаг. Хоол, хөдөлгөөнөө зохицуулж байж л өөртөө бүрэн анхаарал тавьж чадна шүү дээ. Энэ мэтээр аппаа хүмүүсийн хэрэгцээ шаардлагыг цогцоор нь шийдэж чадахуйц хэмжээнд байлгахыг зорьж байгаа. </p><p>Мөн иргэд, үйлчлүүлэгчид өөрт шаардлагатай эрүүл мэндийн үйлчилгээг авах хүртлээ ямар шат дарааллаар явдгийг тодруулах зорилготой замын зураглал гаргах ажилд төвлөрч байна. Үүний тулд нийт 7600 орчим хүнийг ажиглаж, бидний гаргасан шийдэл хэр оновчтой байгааг давхар шалгаж буй. Мэдээж хэрэглэгчдээ сургах, технологийн шийдлээ илүү боловсронгуй болгоход цаг үргэлж анхаарна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ff64d37f38bb3987b13337f81bc0ac25.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Манай үндсэн баг одоогоор найман хүний бүрэлдэхүүнтэй. Хүний их эмч, санхүүч, мэдээллийн системийн мэргэжилтэн, сэтгэлзүйч зэрэг дан бүсгүйчүүдээс бүрдсэн эрч хүчтэй баг. Нэмээд технологийн бүх талыг маань хариуцан ажилладаг "Next Social Platform" компанийн, салбартаа 15-20 жил ажилласан туршлагатай баг бий. Тэдний хийж гүйцэтгэсэн ажлуудаас дурдвал, хиймэл оюун ухаанд суурилсан "Chatbot.mn" платформ, төрийн худалдан авах ажиллагааны "E-Procurement" систем, цахим худалдааны анхдагч платформуудын нэг болох, нэг сая хэрэглэгчтэй "Ард" аппын гол бүтээгдэхүүн "Ardshop.mn", "Jurur.mn", "OnAir.mn", блокчэйн технологид суурилсан "Neoary.mn", "Эрдэнэт" үйлдвэрийн мэдээлэл, технологийн аюулгүйн байдлын аудит, Монголын үүрэн телефон "Скайтел" компанийн харилцагчийн вэб систем зэргийг нэрлэж болно. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Аль ч салбарын ирээдүйн хөгжил хиймэл оюунтай холбогдох нь нэгэнт тодорхой болсон. Тийм ч учраас бид ирээдүйд аппаа энэ чиглэлд хөгжүүлэхийг зорьж, шаардлагатай ажлуудаа эхлүүлээд явж байна. Machine learning бол яг л хүнтэй адил бага багаар сурдаг, дадлагаждаг ухаалаг систем. Эхний ээлжинд бид хэрэглэгчдээс ирдэг санал хүсэлт, нийтлэг зовуурь, шинж тэмдгүүдийг ойролцоо төстэйгөөр нь ангилан, зөвлөгөө мэдээллийг автоматжуулах, программ хөгжүүлэхээр хичээн ажиллаж байна. Цаашдаа энэ нь улам сайжраад явах болно. </p><p>Эрүүл мэндийн салбарт даяаршил эрчимтэй явагдаж байгаа энэ үед амьдарч байгаагийн хувьд бид дараагийн зорилтоо олон улсад гарах хэмээн тодорхойлсон. Үйл ажиллагааны багаа дотор нь Монголыг болон олон улсыг хариуцсан хоёр хэсэгт хуваагаад буй. Олон улс хариуцсан багийн бэлтгэл судалгаа эрчимтэй явагдаж байгаа. Аппын англи, турк хэл дээрх хувилбарыг удалгүй гаргахаар шамдан ажиллаж байна даа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Монголд технологийн хэрэглээ бага багаар өссөөр байна. Эхлээд бид сошиал платформуудыг ашиглаж сурсан бол өнгөрсөн хэдэн жилд санхүүгийн технологиудтай танилцлаа. Өдгөө тэдний араас боловсрол болон эрүүл мэндийн салбар орж ирж байна. Үүнтэй холбоотойгоор бидэнд хэрэглэгчдээ сургах, эрүүл мэндийн технологийн онцлогийг зах зээлд ойлгуулах хэрэгцээ шаардлага их буй. </p><p>Үүний тулд бүх заавар, зөвлөгөөг тусгасан цахим гарын авлагыг хэрэглэгчдэдээ танилцуулж, аппаар дамжуулан үзлэгийн цаг захиалсан үйлчлүүлэгч бүртэй урьдчилан холбогдож, техникийн байдлыг нь хянан, шаардлагатай мэдээллийг сануулах зэргээр харилцагчаа халамжлах чиглэлд онцгой анхааран ажиллаж байна. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/dcc1564cf0acc4fd70534eacbf575530.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/6e32b64501a288b93f35ff3b96ffaf92.jpg"></p><blockquote><p></p><p>Апп татах: <a href="http://onelink.to/ex6u4h" target="_blank">EMCH апп</a></p><p>КОВИД-19 тухай зөвлөгөө үнэ төлбөргүй авах: <a href="http://m.me/emchapplication" target="_blank">ЭМЧбот</a></p> <cite> </cite></blockquote> </div>	Эрүүл мэнд эрхэм баян. Өөртөө болон гэр бүлдээ анхаарал халамж тавин, дэлхийн хаанаас ч хүссэн үедээ хэрэгцээт үйлчилгээгээ авах боломж улам бүр нээлттэй, хялбар болсоор. Өнөөдөр бидний онцолж буй EMCH апп одоогоор Монгол, Турк, Япон, Солонгос, Их Британид үйл ажиллагаа явуулах эрхтэй монгол мэргэжилтнүүддээ суурилан эрүүл мэндийн 176 төрлийн үзлэг, оношилгоог цахимаар хийж буй нь эмнэлгийн үйлчилгээ, мэргэжлийн эмчийн зөвлөгөө мэдээлэл хэрэгтэй буй хэн бүхэнд том давуу тал үүсгэж байгаа юм. Нэр: "Next Social Platform Expert" ХХК Хаяг: Улаанбаатар хот, Их тойруу, "Нисдэг машин"-ы урд "Ялалт плаза"-ийн дөрөвдүгээр давхарт Чиглэл: Эрүүл мэнд, технологи Үүсгэн байгуулагч: С.Анударь, Б.Мөнхцэцэг, Б.Мөнххишиг, "EMCH" клуб болон "НСП" хамт олон Үүсгэн байгуулагдсан: 2021 он Холбоосууд: emch.app (Вэб), EMCH (Фэйсбүүк), @emch.app (Инстаграм) сэдэл Манай улсын хувьд эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний хүртээмж, олон шатлалт систем, эмчээ сонгон үйлчлүүлэхэд хүндрэлтэй байдал, оочер дараалал гэх мэт асуудлууд эрүүл мэндийн салбарыг шүүмжлэх гол сул тал болсоор буй. Бид эрүүл мэндийн чиглэлээр мэргэшсэн залуусын хувьд уг асуудлууд шийдэгдэхийг хүлээж суухаас илүүтэй өөрсдийн зүгээс гарц гаргалгааг боловсруулж, ямар нэг бүтээлч шийдлийг бий болгохыг хүссэн юм. Ингээд ижил зорилготой ч тус тусдаа үйл ажиллагаа явуулж байсан байгууллага, хувь хүмүүс нэгдэж, "ЭМЧ" клубийг байгуулан, улмаар өөрт буй шийдлүүдээ нэгтгэн, түүнийгээ цогц ажил болгохоор шулуудсан нь EMCH аппыг хийх эхлэл болсон. Бид аппаа хоёр жилийн хугацаанд хөгжүүлж, сүүлийн шатны туршилтуудаа гурван сарын дотор хийж дуусган, өнгөрсөн сард албан ёсоор танилцуулаад байна. ялгарал Хүний эрүүл мэндтэй холбоотой ажил хийнэ гэдэг тухайн багаас өндөр хариуцлага, ёс зүй шаарддаг. Тийм ч учраас бид ажиллаж буй салбартаа мэргэшиж, туршлагажсан сайн мэргэжилтнүүдээр багаа бүрдүүлэхэд ихэд анхаарсан. Хамтрагч байгууллага, түнш, гэрээт эмч нар гээд оролцогч бүх талдаа хууль зүй, ур чадвар, туршлагын гээд олон талаас нь тусгай шаардлага, стандарт тавьж, түүнийгээ чанд баримталдаг. Ер нь олон улсын стандарт баримтална гэдэг болзошгүй эрсдлээс сэргийлж, шийдлийг хялбар оновчтой байлгахад тусалдаг тул бид үүнд ихээхэн ач холбогдол өгч, аппдаа зайн эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлэх олон улсын журам, хэрэглэгчийн эрүүл мэндийн мэдээллийн аюулгүй байлыг хангах HIPАA стандарт, цахим аюулгүй байдлын ISO:27000 стандартуудыг амжилттай нэвтрүүлсэн. Үүгээрээ бид эрүүл мэндийн технологийн салбартаа анхдагч нь болов уу. Одоогоор манай аппликэйшнд 13 эмнэлэг, 71 эмч нэгдэн, 176 төрлийн үзлэгийг онлайнаар хийж буй. Монгол төдийгүй ИБНВУ, БНТУ, Япон, Филиппин, БНСУ тэргүүтэй гаднын улс орнуудаас нэгдэж буй монгол эмч нар маань бүгд онлайн зөвлөгөө өгөх хариуцлагын даатгалтай, 15-20 жилийн ажлын туршлагатай, эмчлэх лицензтэй, одоо амьдарч буй орондоо ч мэргэжлээрээ ажиллаж буй мэргэжилтнүүд. Монголчууд бид жилд нийт 174 тэрбум орчим төгрөгийг гадаадын эмнэлгийн үйлчилгээ авахад зориулдаг бөгөөд тэр зардлын 60 хувь нь зөвхөн үзлэгийн төлбөр байдаг гэх тооцоо бий. Харин бид иргэддээ Монголдоо төдийгүй дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдсөн монгол мэргэжилтнүүдээсээ, заавал хилийн дээс алхалгүйгээр зорьсон үйлчилгээгээ илүү бага зардлаар, хүндрэлгүй авах боломж олгохыг зорьсон юм. Уг зорилгын хүрээнд дотоодын төлбөр тооцооны шийдлүүдийг 100 хувь санал болгохоос гадна гадаадад амьдардаг, магадгүй Ковидын улмаас ирж чадалгүй гацсан элэг нэгтнүүд маань олон улсын төлбөрийн картаар тооцоо хийж болдог байхаар шийдсэн. Манай аппыг ашигласнаар цагийн бүсээс үл хамааран 24 цагийн турш оператортай холбогдон, зовуурь, шинж тэмдэг, зорилгоосоо шалтгаалан тохирох чиглэлийн эмчээ сонгоод, хугацаа алдахгүй, түргэн шуурхай үзлэгийн цаг товлох боломжтой. эмч апп гэж юу вэ? Хаана, хэзээ байхаас үл хамааран эрүүл мэндийн асуудалдаа хариу шийдэл олоход тань тусалж чадах ухаалаг систем. нэр Эмчийн тангарагт "Хүнд хор бүү хүргэ" гэдэг хэсэг байдаг юм. Энэ богинохон хэдэн үгс эмч хүний ажиллах зарчим, ёс зүйг тун тодорхой, ойлгомжтой илэрхийлдэг. Эмч хүний үнэ цэнийг бид сүүлийн хоёр жилд илүү сайн ойлгож байна шүү дээ. Тийм ч учраас бид үйл ажиллагааг маань хамгийн сайн илэрхийлэх үг нь ерөөс "Эмч" гэж үзсэн. одоо Одоогоор манай аппыг ашиглан өдөрт 150-200 хүн тогтмол зөвлөгөө авч, онлайн үзлэгт хамрагдаж байна. Түүнээс өмнө буюу аппынхаа нээлтийг хийгээгүй байхдаа ч бид нийгмийн хариуцлагын хүрээнд Эрхтэн шилжүүлэн суулгуулагсдын холбоо, цар тахлын улмаас гэрийн тусгаарлалтад байгаа иргэд болон гадаадад гацсан монголчууддаа алсын зайн эрүүл мэндийн зөвлөгөө өгөх үйлчилгээг жил гаруйн хугацаанд үнэ төлбөргүй хийсэн нь цаашдын үйл ажиллагаандаа мэдээллийн бааз үүсгэх хэрэгцээ өндөр буйг мэдрүүлсэн юм. Уг ажлын хүрээнд бид одоо долоо хоногт хоёр удаа олон нийтэд зориулсан эрүүл мэндийн зөвлөгөө үйлчилгээг өөрсдийн платформоор дамжуулан хүргэж буй. Түүнчлэн апп дээрээ зөвхөн эмч нараас гадна эмчилгээний чиглэлд мэргэшсэн хоол зүйч, болон дасгалжуулагч багш нарыг нэгтгэж байна. Эрүүл мэндийн тусламж хэрэгтэй байгаа хүнд зөвхөн эмчийн зөвлөгөө хангалтгүй байдаг. Хоол, хөдөлгөөнөө зохицуулж байж л өөртөө бүрэн анхаарал тавьж чадна шүү дээ. Энэ мэтээр аппаа хүмүүсийн хэрэгцээ шаардлагыг цогцоор нь шийдэж чадахуйц хэмжээнд байлгахыг зорьж байгаа. Мөн иргэд, үйлчлүүлэгчид өөрт шаардлагатай эрүүл мэндийн үйлчилгээг авах хүртлээ ямар шат дарааллаар явдгийг тодруулах зорилготой замын зураглал гаргах ажилд төвлөрч байна. Үүний тулд нийт 7600 орчим хүнийг ажиглаж, бидний гаргасан шийдэл хэр оновчтой байгааг давхар шалгаж буй. Мэдээж хэрэглэгчдээ сургах, технологийн шийдлээ илүү боловсронгуй болгоход цаг үргэлж анхаарна. баг Манай үндсэн баг одоогоор найман хүний бүрэлдэхүүнтэй. Хүний их эмч, санхүүч, мэдээллийн системийн мэргэжилтэн, сэтгэлзүйч зэрэг дан бүсгүйчүүдээс бүрдсэн эрч хүчтэй баг. Нэмээд технологийн бүх талыг маань хариуцан ажилладаг "Next Social Platform" компанийн, салбартаа 15-20 жил ажилласан туршлагатай баг бий. Тэдний хийж гүйцэтгэсэн ажлуудаас дурдвал, хиймэл оюун ухаанд суурилсан "Chatbot.mn" платформ, төрийн худалдан авах ажиллагааны "E-Procurement" систем, цахим худалдааны анхдагч платформуудын нэг болох, нэг сая хэрэглэгчтэй "Ард" аппын гол бүтээгдэхүүн "Ardshop.mn", "Jurur.mn", "OnAir.mn", блокчэйн технологид суурилсан "Neoary.mn", "Эрдэнэт" үйлдвэрийн мэдээлэл, технологийн аюулгүйн байдлын аудит, Монголын үүрэн телефон "Скайтел" компанийн харилцагчийн вэб систем зэргийг нэрлэж болно. ирээдүй Аль ч салбарын ирээдүйн хөгжил хиймэл оюунтай холбогдох нь нэгэнт тодорхой болсон. Тийм ч учраас бид ирээдүйд аппаа энэ чиглэлд хөгжүүлэхийг зорьж, шаардлагатай ажлуудаа эхлүүлээд явж байна. Machine learning бол яг л хүнтэй адил бага багаар сурдаг, дадлагаждаг ухаалаг систем. Эхний ээлжинд бид хэрэглэгчдээс ирдэг санал хүсэлт, нийтлэг зовуурь, шинж тэмдгүүдийг ойролцоо төстэйгөөр нь ангилан, зөвлөгөө мэдээллийг автоматжуулах, программ хөгжүүлэхээр хичээн ажиллаж байна. Цаашдаа энэ нь улам сайжраад явах болно. Эрүүл мэндийн салбарт даяаршил эрчимтэй явагдаж байгаа энэ үед амьдарч байгаагийн хувьд бид дараагийн зорилтоо олон улсад гарах хэмээн тодорхойлсон. Үйл ажиллагааны багаа дотор нь Монголыг болон олон улсыг хариуцсан хоёр хэсэгт хуваагаад буй. Олон улс хариуцсан багийн бэлтгэл судалгаа эрчимтэй явагдаж байгаа. Аппын англи, турк хэл дээрх хувилбарыг удалгүй гаргахаар шамдан ажиллаж байна даа. эрсдэл Монголд технологийн хэрэглээ бага багаар өссөөр байна. Эхлээд бид сошиал платформуудыг ашиглаж сурсан бол өнгөрсөн хэдэн жилд санхүүгийн технологиудтай танилцлаа. Өдгөө тэдний араас боловсрол болон эрүүл мэндийн салбар орж ирж байна. Үүнтэй холбоотойгоор бидэнд хэрэглэгчдээ сургах, эрүүл мэндийн технологийн онцлогийг зах зээлд ойлгуулах хэрэгцээ шаардлага их буй. Үүний тулд бүх заавар, зөвлөгөөг тусгасан цахим гарын авлагыг хэрэглэгчдэдээ танилцуулж, аппаар дамжуулан үзлэгийн цаг захиалсан үйлчлүүлэгч бүртэй урьдчилан холбогдож, техникийн байдлыг нь хянан, шаардлагатай мэдээллийг сануулах зэргээр харилцагчаа халамжлах чиглэлд онцгой анхааран ажиллаж байна. Апп татах: EMCH апп КОВИД-19 тухай зөвлөгөө үнэ төлбөргүй авах: ЭМЧбот	Эрүүл мэнд эрхэм баян. Өөртөө болон гэр бүлдээ анхаарал халамж тавин, дэлхийн хаанаас ч хүссэн үедээ хэрэгцээт үйлчилгээгээ авах боломж улам бүр нээлттэй, хялбар болсоор. Өнөөдөр бидний онцолж буй EMCH апп одоогоор Монгол, Турк, Япон, Солонгос, Их Британид үйл ажиллагаа явуулах эрхтэй монгол мэргэжилтнүүддээ суурилан эрүүл мэндийн 176 төрлийн үзлэг, оношилгоог цахимаар хийж буй нь эмнэлгийн үйлчилгээ, мэргэжлийн эмчийн зөвлөгөө мэдээлэл хэрэгтэй буй хэн бүхэнд том давуу тал үүсгэж байгаа юм. Нэр: "Next Social Platform Expert" ХХК Хаяг: Улаанбаатар хот, Их тойруу, "Нисдэг машин"-ы урд "Ялалт плаза"-ийн дөрөвдүгээр давхарт Чиглэл: Эрүүл мэнд, технологи Үүсгэн байгуулагч: С.Анударь, Б.Мөнхцэцэг, Б.Мөнххишиг, "EMCH" клуб болон "НСП" хамт олон Үүсгэн байгуулагдсан: 2021 он Холбоосууд: emch.app (Вэб), EMCH (Фэйсбүүк), @emch.app (Инстаграм) ### сэдэл Манай улсын хувьд эмнэлгийн тусламж үйлчилгээний хүртээмж, олон шатлалт систем, эмчээ сонгон үйлчлүүлэхэд хүндрэлтэй байдал, оочер дараалал гэх мэт асуудлууд эрүүл мэндийн салбарыг шүүмжлэх гол сул тал болсоор буй. Бид эрүүл мэндийн чиглэлээр мэргэшсэн залуусын хувьд уг асуудлууд шийдэгдэхийг хүлээж суухаас илүүтэй өөрсдийн зүгээс гарц гаргалгааг боловсруулж, ямар нэг бүтээлч шийдлийг бий болгохыг хүссэн юм. Ингээд ижил зорилготой ч тус тусдаа үйл ажиллагаа явуулж байсан байгууллага, хувь хүмүүс нэгдэж, "ЭМЧ" клубийг байгуулан, улмаар өөрт буй шийдлүүдээ нэгтгэн, түүнийгээ цогц ажил болгохоор шулуудсан нь EMCH аппыг хийх эхлэл болсон. Бид аппаа хоёр жилийн хугацаанд хөгжүүлж, сүүлийн шатны туршилтуудаа гурван сарын дотор хийж дуусган, өнгөрсөн сард албан ёсоор танилцуулаад байна. ### ялгарал Хүний эрүүл мэндтэй холбоотой ажил хийнэ гэдэг тухайн багаас өндөр хариуцлага, ёс зүй шаарддаг. Тийм ч учраас бид ажиллаж буй салбартаа мэргэшиж, туршлагажсан сайн мэргэжилтнүүдээр багаа бүрдүүлэхэд ихэд анхаарсан. Хамтрагч байгууллага, түнш, гэрээт эмч нар гээд оролцогч бүх талдаа хууль зүй, ур чадвар, туршлагын гээд олон талаас нь тусгай шаардлага, стандарт тавьж, түүнийгээ чанд баримталдаг. Ер нь олон улсын стандарт баримтална гэдэг болзошгүй эрсдлээс сэргийлж, шийдлийг хялбар оновчтой байлгахад тусалдаг тул бид үүнд ихээхэн ач холбогдол өгч, аппдаа зайн эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлэх олон улсын журам, хэрэглэгчийн эрүүл мэндийн мэдээллийн аюулгүй байлыг хангах HIPАA стандарт, цахим аюулгүй байдлын ISO:27000 стандартуудыг амжилттай нэвтрүүлсэн. Үүгээрээ бид эрүүл мэндийн технологийн салбартаа анхдагч нь болов уу. Одоогоор манай аппликэйшнд 13 эмнэлэг, 71 эмч нэгдэн, 176 төрлийн үзлэгийг онлайнаар хийж буй. Монгол төдийгүй ИБНВУ, БНТУ, Япон, Филиппин, БНСУ тэргүүтэй гаднын улс орнуудаас нэгдэж буй монгол эмч нар маань бүгд онлайн зөвлөгөө өгөх хариуцлагын даатгалтай, 15-20 жилийн ажлын туршлагатай, эмчлэх лицензтэй, одоо амьдарч буй орондоо ч мэргэжлээрээ ажиллаж буй мэргэжилтнүүд. Монголчууд бид жилд нийт 174 тэрбум орчим төгрөгийг гадаадын эмнэлгийн үйлчилгээ авахад зориулдаг бөгөөд тэр зардлын 60 хувь нь зөвхөн үзлэгийн төлбөр байдаг гэх тооцоо бий. Харин бид иргэддээ Монголдоо төдийгүй дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдсөн монгол мэргэжилтнүүдээсээ, заавал хилийн дээс алхалгүйгээр зорьсон үйлчилгээгээ илүү бага зардлаар, хүндрэлгүй авах боломж олгохыг зорьсон юм. Уг зорилгын хүрээнд дотоодын төлбөр тооцооны шийдлүүдийг 100 хувь санал болгохоос гадна гадаадад амьдардаг, магадгүй Ковидын улмаас ирж чадалгүй гацсан элэг нэгтнүүд маань олон улсын төлбөрийн картаар тооцоо хийж болдог байхаар шийдсэн. Манай аппыг ашигласнаар цагийн бүсээс үл хамааран 24 цагийн турш оператортай холбогдон, зовуурь, шинж тэмдэг, зорилгоосоо шалтгаалан тохирох чиглэлийн эмчээ сонгоод, хугацаа алдахгүй, түргэн шуурхай үзлэгийн цаг товлох боломжтой. ### эмч апп гэж юу вэ? Хаана, хэзээ байхаас үл хамааран эрүүл мэндийн асуудалдаа хариу шийдэл олоход тань тусалж чадах ухаалаг систем. ### нэр Эмчийн тангарагт "Хүнд хор бүү хүргэ" гэдэг хэсэг байдаг юм. Энэ богинохон хэдэн үгс эмч хүний ажиллах зарчим, ёс зүйг тун тодорхой, ойлгомжтой илэрхийлдэг. Эмч хүний үнэ цэнийг бид сүүлийн хоёр жилд илүү сайн ойлгож байна шүү дээ. Тийм ч учраас бид үйл ажиллагааг маань хамгийн сайн илэрхийлэх үг нь ерөөс "Эмч" гэж үзсэн. ### одоо Одоогоор манай аппыг ашиглан өдөрт 150-200 хүн тогтмол зөвлөгөө авч, онлайн үзлэгт хамрагдаж байна. Түүнээс өмнө буюу аппынхаа нээлтийг хийгээгүй байхдаа ч бид нийгмийн хариуцлагын хүрээнд Эрхтэн шилжүүлэн суулгуулагсдын холбоо, цар тахлын улмаас гэрийн тусгаарлалтад байгаа иргэд болон гадаадад гацсан монголчууддаа алсын зайн эрүүл мэндийн зөвлөгөө өгөх үйлчилгээг жил гаруйн хугацаанд үнэ төлбөргүй хийсэн нь цаашдын үйл ажиллагаандаа мэдээллийн бааз үүсгэх хэрэгцээ өндөр буйг мэдрүүлсэн юм. Уг ажлын хүрээнд бид одоо долоо хоногт хоёр удаа олон нийтэд зориулсан эрүүл мэндийн зөвлөгөө үйлчилгээг өөрсдийн платформоор дамжуулан хүргэж буй. Түүнчлэн апп дээрээ зөвхөн эмч нараас гадна эмчилгээний чиглэлд мэргэшсэн хоол зүйч, болон дасгалжуулагч багш нарыг нэгтгэж байна. Эрүүл мэндийн тусламж хэрэгтэй байгаа хүнд зөвхөн эмчийн зөвлөгөө хангалтгүй байдаг. Хоол, хөдөлгөөнөө зохицуулж байж л өөртөө бүрэн анхаарал тавьж чадна шүү дээ. Энэ мэтээр аппаа хүмүүсийн хэрэгцээ шаардлагыг цогцоор нь шийдэж чадахуйц хэмжээнд байлгахыг зорьж байгаа. Мөн иргэд, үйлчлүүлэгчид өөрт шаардлагатай эрүүл мэндийн үйлчилгээг авах хүртлээ ямар шат дарааллаар явдгийг тодруулах зорилготой замын зураглал гаргах ажилд төвлөрч байна. Үүний тулд нийт 7600 орчим хүнийг ажиглаж, бидний гаргасан шийдэл хэр оновчтой байгааг давхар шалгаж буй. Мэдээж хэрэглэгчдээ сургах, технологийн шийдлээ илүү боловсронгуй болгоход цаг үргэлж анхаарна. ### баг Манай үндсэн баг одоогоор найман хүний бүрэлдэхүүнтэй. Хүний их эмч, санхүүч, мэдээллийн системийн мэргэжилтэн, сэтгэлзүйч зэрэг дан бүсгүйчүүдээс бүрдсэн эрч хүчтэй баг. Нэмээд технологийн бүх талыг маань хариуцан ажилладаг "Next Social Platform" компанийн, салбартаа 15-20 жил ажилласан туршлагатай баг бий. Тэдний хийж гүйцэтгэсэн ажлуудаас дурдвал, хиймэл оюун ухаанд суурилсан "Chatbot.mn" платформ, төрийн худалдан авах ажиллагааны "E-Procurement" систем, цахим худалдааны анхдагч платформуудын нэг болох, нэг сая хэрэглэгчтэй "Ард" аппын гол бүтээгдэхүүн "Ardshop.mn", "Jurur.mn", "OnAir.mn", блокчэйн технологид суурилсан "Neoary.mn", "Эрдэнэт" үйлдвэрийн мэдээлэл, технологийн аюулгүйн байдлын аудит, Монголын үүрэн телефон "Скайтел" компанийн харилцагчийн вэб систем зэргийг нэрлэж болно. ### ирээдүй Аль ч салбарын ирээдүйн хөгжил хиймэл оюунтай холбогдох нь нэгэнт тодорхой болсон. Тийм ч учраас бид ирээдүйд аппаа энэ чиглэлд хөгжүүлэхийг зорьж, шаардлагатай ажлуудаа эхлүүлээд явж байна. Machine learning бол яг л хүнтэй адил бага багаар сурдаг, дадлагаждаг ухаалаг систем. Эхний ээлжинд бид хэрэглэгчдээс ирдэг санал хүсэлт, нийтлэг зовуурь, шинж тэмдгүүдийг ойролцоо төстэйгөөр нь ангилан, зөвлөгөө мэдээллийг автоматжуулах, программ хөгжүүлэхээр хичээн ажиллаж байна. Цаашдаа энэ нь улам сайжраад явах болно. Эрүүл мэндийн салбарт даяаршил эрчимтэй явагдаж байгаа энэ үед амьдарч байгаагийн хувьд бид дараагийн зорилтоо олон улсад гарах хэмээн тодорхойлсон. Үйл ажиллагааны багаа дотор нь Монголыг болон олон улсыг хариуцсан хоёр хэсэгт хуваагаад буй. Олон улс хариуцсан багийн бэлтгэл судалгаа эрчимтэй явагдаж байгаа. Аппын англи, турк хэл дээрх хувилбарыг удалгүй гаргахаар шамдан ажиллаж байна даа. ### эрсдэл Монголд технологийн хэрэглээ бага багаар өссөөр байна. Эхлээд бид сошиал платформуудыг ашиглаж сурсан бол өнгөрсөн хэдэн жилд санхүүгийн технологиудтай танилцлаа. Өдгөө тэдний араас боловсрол болон эрүүл мэндийн салбар орж ирж байна. Үүнтэй холбоотойгоор бидэнд хэрэглэгчдээ сургах, эрүүл мэндийн технологийн онцлогийг зах зээлд ойлгуулах хэрэгцээ шаардлага их буй. Үүний тулд бүх заавар, зөвлөгөөг тусгасан цахим гарын авлагыг хэрэглэгчдэдээ танилцуулж, аппаар дамжуулан үзлэгийн цаг захиалсан үйлчлүүлэгч бүртэй урьдчилан холбогдож, техникийн байдлыг нь хянан, шаардлагатай мэдээллийг сануулах зэргээр харилцагчаа халамжлах чиглэлд онцгой анхааран ажиллаж байна. > Апп татах: EMCH апп > > КОВИД-19 тухай зөвлөгөө үнэ төлбөргүй авах: ЭМЧбот
https://unread.today/c/spotlight-daiso-mongolia	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-08-09T00:00:00	8 сарын 9, 2021	Daiso сүлжээ дэлгүүр - Амьдралыг амттай болгоё	<div class="article-body"> <h2>Үйлдвэрлэл хангалттай түвшинд хөгжөөгүй байгаа манай орны хувьд нэг дороос, боломжийн үнээр, сэтгэлд нийцсэн ахуйн хэрэглээний бүтээгдэхүүн худалдан авна гэдэг ихээхэн цаг, судалгаа шаардсан ажил болдог. Завгүй бөгөөд зардал ихтэй хотын амьдралын энэ хэв маягт хамгийн сайн тохирох сонголт нь ихэнхдээ нэг чиглэлд дагнасан франчайз дэлгүүр байх нь олонтоо. Үнэхээр ч чанар, хүлээлт нь тодорхой, нэр хүндтэй, ойр байрладаг зэрэг давуу талуудыг албан ёсны сүлжээ дэлгүүр л мэдрүүлдэг шүү дээ. Тэгвэл бид энэ удаа "Daiso Mongolia"-г онцлон, тэдний ялгарал, давуу талуудын талаар ярилцсан юм. <br></h2><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Нэр:</b> Daiso Mongolia<br><b>Хаяг:</b> "Улаанбаатар" их дэлгүүрийн В1 давхарт, нийт <a href="https://daiso.mn/contact" target="_blank">13 салбар</a>тай<br><b>Чиглэл:</b> Сүлжээ дэлгүүр<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Г.Пүрэвсүрэн, Ц.Ууганцэцэг, Э.Батжаргал<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2014 он<br><b>Холбоос:</b> <a href="https://daiso.mn/" target="_blank">daiso.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/DAISOmongol" target="_blank">DAISO Mongolia</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/daiso_mongolia/" target="_blank">@daiso_mongolia</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f99ef8abaf200eb7f1c1f67127d4fa1a.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Э.Батжаргал</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>сэдэл</h3><p></p><p class="MsoNormal">Компанийн маань үүсгэн байгуулагчид, удирдлагууд өмнө нь ажил хэрэг, сургууль боловсрол гээд төрөл бүрийн шалтгаанаар Япон улсыг зорьж, тэндээ тодорхой хугацаанд ажиллаж, амьдарч үзсэн хүмүүс. Энэ хугацаандаа бүгд нэг үнийн бодлоготой, 100 иенийн сүлжээ дундаа тэргүүлэгч “Daiso”-гоор үйлчлүүлдэг байсан юм. Ажилдаа яарах, завгүй хүмүүс, айлын эзэгтэй нар, хүүхдүүд, ахмад настнууд, оюутан сурагчид, гаднын жуулчид гээд уг дэлгүүрээр үйлчлүүлж буй ямар ч хүн баяр жаргалтай, сэтгэл ханамжтай байдгийг анзаарсан нь эх орондоо эргэж очоод ийм дэлгүүр нээх сэн гэдэг бодлыг анх төрүүлсэн.</p><p>Тухайн үеийн үйлчилгээний салбарт зайлшгүй хийх шаардлагатай байсан соёл, шинэчлэлийн ажлыг түүчээлэх, нэг үнийн бодлогыг таниулах, монгол хэрэглэгчдэд чанартай бүтээгдэхүүн үйлчилгээг амар хялбараар хүргэх гэсэн зорилгын хүрээнд бид 2014 онд эхний салбараа нээж байлаа. Үүдээр орж ирсэн үйлчлүүлэгч бүртэйгээ мэндчилэх үед хүмүүс анхлаад үйлчилгээний угтах үдэх соёлтой төдийлөн танилцаагүй байсан тул нэлээн гайхаж хүлээж авдаг байсан бол өдгөө уг соёл дотоодын үйлчилгээний салбарт нэвтрэн, хэвшиж буйд баяртай байна. Нэмж хэлэхэд, "Daiso Mongolia"-гийн хамт олны зүгээс худалдаа үйлчилгээний салбарын хөгжилд хувь нэмрээ оруулан ажиллаж буй бүх ажилтан, албан байгууллагуудад 100 жилийн ойн баярын мэнд хүргэе.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p class="MsoNoSpacing">"Daiso" бол өөрийн гэсэн үйлчилгээний соёл, үйл ажиллагааны онцлогтой олон улсын франчайз сүлжээ дэлгүүр. Өдгөө манай дотоодын зах зээлд маш олон сүлжээ дэлгүүрүүд байдаг ч бид япон стандартыг нэвтрүүлсэн, япон соёлыг баримталж ажилладаг гэдгээрээ бусдаас ялгарах болов уу. Бид зочилж буй үйлчлүүлэгч бүртэй эерэг, найрсаг, хүндлэлтэй харилцаж, үйлчилгээний стандартын чанд мөрдөн ажиллахыг эрхэм зорилгоо болгодог. </p><p class="MsoNoSpacing">"Daiso"-гийн гол онцлог нь хямд үнээр элбэг олдоод байдаггүй өргөн сонголттой, чанартай бараа бүтээгдэхүүнийг нэг дороос авах боломжтойд оршино. Нэмээд, нэг үнийн бодлогоороо зах зээлд амжилттай танигдаж чадсаныг нь онцлууштай. Мэдээж Японы сүлжээ дэлгүүр тул эмх цэгц, зохион байгуулалтын тал дээр ч бусдад үлгэр жишээ болохуйц байж чаддаг. Энэ нь үйлчлүүлэгчдэд хэрэгцээт бүтээгдэхүүнээ тав тухтай орчноос, сайтар үзэж сонжин, зөв сонголт хийхэд ихээхэн нөлөөлдөг юм. Бид энэхүү менежмент, үйлчилгээний жишиг соёлыг дотоодын зах зээлд нэвтрүүлж, Монгол орон даяар, цаашлаад Казахстан, Узбекстан тэргүүтэй улсуудад ч бас түгээх зорилготой.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/58aa5378087dc7f3ca85208ea9a64585.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/aabf18c07bd3427fe5ec48a964fe9fbe.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/54650ea8a17fb840a98f937581f20e19.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Daiso гэж юу вэ?</h3><p>"Daiso" дэлхийн 24 улсад үйлдвэрлэсэн, 70 мянга гаруй нэр төрлийн бараа бүтээгдэхүүнийг Япон улсад байрлах 3000, дэлхийн бусад улс оронд байрлах 2000 орчим сүлжээ салбар дэлгүүрээрээ дамжуулан хэрэглэгчдэд хүргэдэг. Дэлхийн 45 улсын 1400 гаруй үйлдвэрлэгч компанитай хамтран ажилладаг, 44 жилийн арвин түүхтэй компани. Эндээс та бүхий л төрлийн ахуйн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүнийг нэг дороос ижил үнээр авах боломжтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>"Daiso" сүлжээ дэлгүүр Монголын зах зээлд хөл тавьснаас хойш хэдийн долоон жил өнгөрчээ. Өнгөрсөн хугацаанд бид байнга үнэт зүйл, зарчмаа шинэчлэн сайжруулж, цаг ямагт илүү сайн үр дүн гаргахаар хичээж ирсэн. Энэ бүхний дүнд үйлчилгээний байгууллагын гол хөрөнгө нь хүн гэдгийг ахин дахин ойлгож авлаа. Тиймээс ч бид юун түрүүнд ажилчдынхаа мэдлэг, ур чадварыг байнга дээшлүүлэхийг зорьдог юм. Ажилтан, албан хаагчид маань ажлын байран дээрээ сэтгэл хангалуун, аз жаргалтай байж чадвал эргээд хэрэглэгчдэд сайн үйлчилгээ үзүүлж чадна. Иймд цар тахлын энэ үеэр "Daiso Mongolia" нэг ч ажилтнаа цомхотголгүй, цалин орлогыг нь тасалдуулахгүйг хичээн ажилласаар буй. </p><p>Түүнчлэн үйлчилгээний соёл, стандартыг улам сайжруулах, дэлгүүрээр үйлчлүүлж буй үйлчлүүлэгч бүрийн сэтгэл ханамжийг өндөр байлгахад төвлөрөн, тэдэнд улам ойртож, франчайз салбарын тоогоо нэмэхээр зорин ажиллаж байна. Манай компани худалдаа үйлчилгээний салбарт ажиллаж байгаа хувь хүн, албан байгууллагад энэхүү япон менежмент, үйлчилгээний нөү-хауг ашиглан, өөрсдийн франчайз дэлгүүрээ нээх эрхийг олгох нээлттэй бодлого баримталдаг. Тиймээс "Daiso"-гийн сүлжээ дэлгүүрийг сонирхдог хэн ч бидэнтэй холбогдон хамтран ажиллах боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ec6479d6d43bc31b62678e62f1f8cc31.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/aad85ee06c38aa74480d4ab1c928bd56.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Манай баг одоогоор Улаанбаатар хот, орон нутаг гээд нийт 13 салбартайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Улаанбаатар хотод "Улаанбаатар их дэлгүүр", "Хүннү молл", "Гурван гал", "Эв плаза", "Соло молл", "Драгон терминал", "Шөнийн зах", "Тэнгэр плаза", "Содон бөмбөгөр" төв зэрэг долоон салбартай. Харин нийслэлээс гадна гэвэл Эрдэнэт, Дархан хот, Увс аймаг, Өмнөговь аймаг зэрэг нийт найман аймагт франчайз салбарууд болон 100 гаруй бөөний харилцагч бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ИРээдүй</h3><p></p><p>Цар тахлаас үүдэн сүүлийн жилүүдэд худалдааны салбар хүнд нөхцөлд байгаа ч бид хэрэглэгчдэдээ улам ойртон, хотын захын дүүргүүдэд салбараа нээн, үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр төлөвлөж буй. Дан ганц нийслэл хотод гэлтгүй бүх аймагт хүрч, манай брэндийн бараа бүтээгдэхүүнийг борлуулах хүсэлтэй бизнес эрхлэгч нарт франчайз эрх олгон, алсмагдмал аймгуудад амьдардаг хэрэглэгчдэд хоттой нэг ижил үнээр хэрэгцээт бараагаа авах боломжийг олгомоор байна.</p><p>Мөн бид ирэх жилээс үндэсний жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийг дэмжин, үйлдвэрлэж буй бараа, бүтээгдэхүүнийг нь өөрсдийн салбар дэлгүүрүүдээр, цаашлаад хилийн чанад дах "Daiso"-гийн бусад сүлжээ дэлгүүрүүдэд нэвтрүүлэхээр судлан, ажил хэрэг болгохоор шамдаад буй. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Аливааг бэрхшээл бус боломж гэж харан ажиллахыг хичээдэг. Тиймдээ ч цар тахлыг бизнесээ өргөжүүлэх, хэрэглэгчдэдээ ойртох нэгэн боломж гэж харан онлайн худалдаагаа өргөжүүлж, хамтарч ажилладаг байгууллагуудынхаа хүрээг тэлсэн бөгөөд ингэснээр цар тахлын эхний давалгааг тун амжилттай даван гарсан гэх дүгнэлтэд хүрсэн. Сүүлийн үед импортын ачаа тээвэр гааль дээр удаан хугацаагаар саатах, тээврийн үнэ өсөх, гадаад валютын ханшийн хэлбэлзэл зэрэг олон бэрхшээл тулгарч байгаа ч манай зүгээс нэг үнийн бодлогоо барин, нэг стандартаар бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ үзүүлсээр байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/481a9edf3bf9947de15fec4cb65b503f.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b11b915f9963a5534fb4589953af5905.jpg"></p> </div>	Үйлдвэрлэл хангалттай түвшинд хөгжөөгүй байгаа манай орны хувьд нэг дороос, боломжийн үнээр, сэтгэлд нийцсэн ахуйн хэрэглээний бүтээгдэхүүн худалдан авна гэдэг ихээхэн цаг, судалгаа шаардсан ажил болдог. Завгүй бөгөөд зардал ихтэй хотын амьдралын энэ хэв маягт хамгийн сайн тохирох сонголт нь ихэнхдээ нэг чиглэлд дагнасан франчайз дэлгүүр байх нь олонтоо. Үнэхээр ч чанар, хүлээлт нь тодорхой, нэр хүндтэй, ойр байрладаг зэрэг давуу талуудыг албан ёсны сүлжээ дэлгүүр л мэдрүүлдэг шүү дээ. Тэгвэл бид энэ удаа "Daiso Mongolia"-г онцлон, тэдний ялгарал, давуу талуудын талаар ярилцсан юм. Нэр: Daiso Mongolia Хаяг: "Улаанбаатар" их дэлгүүрийн В1 давхарт, нийт 13 салбар тай Чиглэл: Сүлжээ дэлгүүр Үүсгэн байгуулагч: Г.Пүрэвсүрэн, Ц.Ууганцэцэг, Э.Батжаргал Үүсгэн байгуулагдсан: 2014 он Холбоос: daiso.mn (Вэб), DAISO Mongolia (Фэйсбүүк), @daiso_mongolia (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Э.Батжаргал сэдэл Компанийн маань үүсгэн байгуулагчид, удирдлагууд өмнө нь ажил хэрэг, сургууль боловсрол гээд төрөл бүрийн шалтгаанаар Япон улсыг зорьж, тэндээ тодорхой хугацаанд ажиллаж, амьдарч үзсэн хүмүүс. Энэ хугацаандаа бүгд нэг үнийн бодлоготой, 100 иенийн сүлжээ дундаа тэргүүлэгч “Daiso”-гоор үйлчлүүлдэг байсан юм. Ажилдаа яарах, завгүй хүмүүс, айлын эзэгтэй нар, хүүхдүүд, ахмад настнууд, оюутан сурагчид, гаднын жуулчид гээд уг дэлгүүрээр үйлчлүүлж буй ямар ч хүн баяр жаргалтай, сэтгэл ханамжтай байдгийг анзаарсан нь эх орондоо эргэж очоод ийм дэлгүүр нээх сэн гэдэг бодлыг анх төрүүлсэн. Тухайн үеийн үйлчилгээний салбарт зайлшгүй хийх шаардлагатай байсан соёл, шинэчлэлийн ажлыг түүчээлэх, нэг үнийн бодлогыг таниулах, монгол хэрэглэгчдэд чанартай бүтээгдэхүүн үйлчилгээг амар хялбараар хүргэх гэсэн зорилгын хүрээнд бид 2014 онд эхний салбараа нээж байлаа. Үүдээр орж ирсэн үйлчлүүлэгч бүртэйгээ мэндчилэх үед хүмүүс анхлаад үйлчилгээний угтах үдэх соёлтой төдийлөн танилцаагүй байсан тул нэлээн гайхаж хүлээж авдаг байсан бол өдгөө уг соёл дотоодын үйлчилгээний салбарт нэвтрэн, хэвшиж буйд баяртай байна. Нэмж хэлэхэд, "Daiso Mongolia"-гийн хамт олны зүгээс худалдаа үйлчилгээний салбарын хөгжилд хувь нэмрээ оруулан ажиллаж буй бүх ажилтан, албан байгууллагуудад 100 жилийн ойн баярын мэнд хүргэе. ялгарал "Daiso" бол өөрийн гэсэн үйлчилгээний соёл, үйл ажиллагааны онцлогтой олон улсын франчайз сүлжээ дэлгүүр. Өдгөө манай дотоодын зах зээлд маш олон сүлжээ дэлгүүрүүд байдаг ч бид япон стандартыг нэвтрүүлсэн, япон соёлыг баримталж ажилладаг гэдгээрээ бусдаас ялгарах болов уу. Бид зочилж буй үйлчлүүлэгч бүртэй эерэг, найрсаг, хүндлэлтэй харилцаж, үйлчилгээний стандартын чанд мөрдөн ажиллахыг эрхэм зорилгоо болгодог. "Daiso"-гийн гол онцлог нь хямд үнээр элбэг олдоод байдаггүй өргөн сонголттой, чанартай бараа бүтээгдэхүүнийг нэг дороос авах боломжтойд оршино. Нэмээд, нэг үнийн бодлогоороо зах зээлд амжилттай танигдаж чадсаныг нь онцлууштай. Мэдээж Японы сүлжээ дэлгүүр тул эмх цэгц, зохион байгуулалтын тал дээр ч бусдад үлгэр жишээ болохуйц байж чаддаг. Энэ нь үйлчлүүлэгчдэд хэрэгцээт бүтээгдэхүүнээ тав тухтай орчноос, сайтар үзэж сонжин, зөв сонголт хийхэд ихээхэн нөлөөлдөг юм. Бид энэхүү менежмент, үйлчилгээний жишиг соёлыг дотоодын зах зээлд нэвтрүүлж, Монгол орон даяар, цаашлаад Казахстан, Узбекстан тэргүүтэй улсуудад ч бас түгээх зорилготой. Daiso гэж юу вэ? "Daiso" дэлхийн 24 улсад үйлдвэрлэсэн, 70 мянга гаруй нэр төрлийн бараа бүтээгдэхүүнийг Япон улсад байрлах 3000, дэлхийн бусад улс оронд байрлах 2000 орчим сүлжээ салбар дэлгүүрээрээ дамжуулан хэрэглэгчдэд хүргэдэг. Дэлхийн 45 улсын 1400 гаруй үйлдвэрлэгч компанитай хамтран ажилладаг, 44 жилийн арвин түүхтэй компани. Эндээс та бүхий л төрлийн ахуйн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүнийг нэг дороос ижил үнээр авах боломжтой. одоо "Daiso" сүлжээ дэлгүүр Монголын зах зээлд хөл тавьснаас хойш хэдийн долоон жил өнгөрчээ. Өнгөрсөн хугацаанд бид байнга үнэт зүйл, зарчмаа шинэчлэн сайжруулж, цаг ямагт илүү сайн үр дүн гаргахаар хичээж ирсэн. Энэ бүхний дүнд үйлчилгээний байгууллагын гол хөрөнгө нь хүн гэдгийг ахин дахин ойлгож авлаа. Тиймээс ч бид юун түрүүнд ажилчдынхаа мэдлэг, ур чадварыг байнга дээшлүүлэхийг зорьдог юм. Ажилтан, албан хаагчид маань ажлын байран дээрээ сэтгэл хангалуун, аз жаргалтай байж чадвал эргээд хэрэглэгчдэд сайн үйлчилгээ үзүүлж чадна. Иймд цар тахлын энэ үеэр "Daiso Mongolia" нэг ч ажилтнаа цомхотголгүй, цалин орлогыг нь тасалдуулахгүйг хичээн ажилласаар буй. Түүнчлэн үйлчилгээний соёл, стандартыг улам сайжруулах, дэлгүүрээр үйлчлүүлж буй үйлчлүүлэгч бүрийн сэтгэл ханамжийг өндөр байлгахад төвлөрөн, тэдэнд улам ойртож, франчайз салбарын тоогоо нэмэхээр зорин ажиллаж байна. Манай компани худалдаа үйлчилгээний салбарт ажиллаж байгаа хувь хүн, албан байгууллагад энэхүү япон менежмент, үйлчилгээний нөү-хауг ашиглан, өөрсдийн франчайз дэлгүүрээ нээх эрхийг олгох нээлттэй бодлого баримталдаг. Тиймээс "Daiso"-гийн сүлжээ дэлгүүрийг сонирхдог хэн ч бидэнтэй холбогдон хамтран ажиллах боломжтой. баг Манай баг одоогоор Улаанбаатар хот, орон нутаг гээд нийт 13 салбартайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Улаанбаатар хотод "Улаанбаатар их дэлгүүр", "Хүннү молл", "Гурван гал", "Эв плаза", "Соло молл", "Драгон терминал", "Шөнийн зах", "Тэнгэр плаза", "Содон бөмбөгөр" төв зэрэг долоон салбартай. Харин нийслэлээс гадна гэвэл Эрдэнэт, Дархан хот, Увс аймаг, Өмнөговь аймаг зэрэг нийт найман аймагт франчайз салбарууд болон 100 гаруй бөөний харилцагч бий. ИРээдүй Цар тахлаас үүдэн сүүлийн жилүүдэд худалдааны салбар хүнд нөхцөлд байгаа ч бид хэрэглэгчдэдээ улам ойртон, хотын захын дүүргүүдэд салбараа нээн, үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр төлөвлөж буй. Дан ганц нийслэл хотод гэлтгүй бүх аймагт хүрч, манай брэндийн бараа бүтээгдэхүүнийг борлуулах хүсэлтэй бизнес эрхлэгч нарт франчайз эрх олгон, алсмагдмал аймгуудад амьдардаг хэрэглэгчдэд хоттой нэг ижил үнээр хэрэгцээт бараагаа авах боломжийг олгомоор байна. Мөн бид ирэх жилээс үндэсний жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийг дэмжин, үйлдвэрлэж буй бараа, бүтээгдэхүүнийг нь өөрсдийн салбар дэлгүүрүүдээр, цаашлаад хилийн чанад дах "Daiso"-гийн бусад сүлжээ дэлгүүрүүдэд нэвтрүүлэхээр судлан, ажил хэрэг болгохоор шамдаад буй. эрсдэл Аливааг бэрхшээл бус боломж гэж харан ажиллахыг хичээдэг. Тиймдээ ч цар тахлыг бизнесээ өргөжүүлэх, хэрэглэгчдэдээ ойртох нэгэн боломж гэж харан онлайн худалдаагаа өргөжүүлж, хамтарч ажилладаг байгууллагуудынхаа хүрээг тэлсэн бөгөөд ингэснээр цар тахлын эхний давалгааг тун амжилттай даван гарсан гэх дүгнэлтэд хүрсэн. Сүүлийн үед импортын ачаа тээвэр гааль дээр удаан хугацаагаар саатах, тээврийн үнэ өсөх, гадаад валютын ханшийн хэлбэлзэл зэрэг олон бэрхшээл тулгарч байгаа ч манай зүгээс нэг үнийн бодлогоо барин, нэг стандартаар бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ үзүүлсээр байна.	Үйлдвэрлэл хангалттай түвшинд хөгжөөгүй байгаа манай орны хувьд нэг дороос, боломжийн үнээр, сэтгэлд нийцсэн ахуйн хэрэглээний бүтээгдэхүүн худалдан авна гэдэг ихээхэн цаг, судалгаа шаардсан ажил болдог. Завгүй бөгөөд зардал ихтэй хотын амьдралын энэ хэв маягт хамгийн сайн тохирох сонголт нь ихэнхдээ нэг чиглэлд дагнасан франчайз дэлгүүр байх нь олонтоо. Үнэхээр ч чанар, хүлээлт нь тодорхой, нэр хүндтэй, ойр байрладаг зэрэг давуу талуудыг албан ёсны сүлжээ дэлгүүр л мэдрүүлдэг шүү дээ. Тэгвэл бид энэ удаа "Daiso Mongolia"-г онцлон, тэдний ялгарал, давуу талуудын талаар ярилцсан юм. Нэр: Daiso Mongolia Хаяг: "Улаанбаатар" их дэлгүүрийн В1 давхарт, нийт 13 салбартай Чиглэл: Сүлжээ дэлгүүр Үүсгэн байгуулагч: Г.Пүрэвсүрэн, Ц.Ууганцэцэг, Э.Батжаргал Үүсгэн байгуулагдсан: 2014 он Холбоос: daiso.mn (Вэб), DAISO Mongolia (Фэйсбүүк), @daiso\_mongolia (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч, гүйцэтгэх захирал Э.Батжаргал ### сэдэл Компанийн маань үүсгэн байгуулагчид, удирдлагууд өмнө нь ажил хэрэг, сургууль боловсрол гээд төрөл бүрийн шалтгаанаар Япон улсыг зорьж, тэндээ тодорхой хугацаанд ажиллаж, амьдарч үзсэн хүмүүс. Энэ хугацаандаа бүгд нэг үнийн бодлоготой, 100 иенийн сүлжээ дундаа тэргүүлэгч “Daiso”-гоор үйлчлүүлдэг байсан юм. Ажилдаа яарах, завгүй хүмүүс, айлын эзэгтэй нар, хүүхдүүд, ахмад настнууд, оюутан сурагчид, гаднын жуулчид гээд уг дэлгүүрээр үйлчлүүлж буй ямар ч хүн баяр жаргалтай, сэтгэл ханамжтай байдгийг анзаарсан нь эх орондоо эргэж очоод ийм дэлгүүр нээх сэн гэдэг бодлыг анх төрүүлсэн. Тухайн үеийн үйлчилгээний салбарт зайлшгүй хийх шаардлагатай байсан соёл, шинэчлэлийн ажлыг түүчээлэх, нэг үнийн бодлогыг таниулах, монгол хэрэглэгчдэд чанартай бүтээгдэхүүн үйлчилгээг амар хялбараар хүргэх гэсэн зорилгын хүрээнд бид 2014 онд эхний салбараа нээж байлаа. Үүдээр орж ирсэн үйлчлүүлэгч бүртэйгээ мэндчилэх үед хүмүүс анхлаад үйлчилгээний угтах үдэх соёлтой төдийлөн танилцаагүй байсан тул нэлээн гайхаж хүлээж авдаг байсан бол өдгөө уг соёл дотоодын үйлчилгээний салбарт нэвтрэн, хэвшиж буйд баяртай байна. Нэмж хэлэхэд, "Daiso Mongolia"-гийн хамт олны зүгээс худалдаа үйлчилгээний салбарын хөгжилд хувь нэмрээ оруулан ажиллаж буй бүх ажилтан, албан байгууллагуудад 100 жилийн ойн баярын мэнд хүргэе. ### ялгарал "Daiso" бол өөрийн гэсэн үйлчилгээний соёл, үйл ажиллагааны онцлогтой олон улсын франчайз сүлжээ дэлгүүр. Өдгөө манай дотоодын зах зээлд маш олон сүлжээ дэлгүүрүүд байдаг ч бид япон стандартыг нэвтрүүлсэн, япон соёлыг баримталж ажилладаг гэдгээрээ бусдаас ялгарах болов уу. Бид зочилж буй үйлчлүүлэгч бүртэй эерэг, найрсаг, хүндлэлтэй харилцаж, үйлчилгээний стандартын чанд мөрдөн ажиллахыг эрхэм зорилгоо болгодог. "Daiso"-гийн гол онцлог нь хямд үнээр элбэг олдоод байдаггүй өргөн сонголттой, чанартай бараа бүтээгдэхүүнийг нэг дороос авах боломжтойд оршино. Нэмээд, нэг үнийн бодлогоороо зах зээлд амжилттай танигдаж чадсаныг нь онцлууштай. Мэдээж Японы сүлжээ дэлгүүр тул эмх цэгц, зохион байгуулалтын тал дээр ч бусдад үлгэр жишээ болохуйц байж чаддаг. Энэ нь үйлчлүүлэгчдэд хэрэгцээт бүтээгдэхүүнээ тав тухтай орчноос, сайтар үзэж сонжин, зөв сонголт хийхэд ихээхэн нөлөөлдөг юм. Бид энэхүү менежмент, үйлчилгээний жишиг соёлыг дотоодын зах зээлд нэвтрүүлж, Монгол орон даяар, цаашлаад Казахстан, Узбекстан тэргүүтэй улсуудад ч бас түгээх зорилготой. ### Daiso гэж юу вэ? "Daiso" дэлхийн 24 улсад үйлдвэрлэсэн, 70 мянга гаруй нэр төрлийн бараа бүтээгдэхүүнийг Япон улсад байрлах 3000, дэлхийн бусад улс оронд байрлах 2000 орчим сүлжээ салбар дэлгүүрээрээ дамжуулан хэрэглэгчдэд хүргэдэг. Дэлхийн 45 улсын 1400 гаруй үйлдвэрлэгч компанитай хамтран ажилладаг, 44 жилийн арвин түүхтэй компани. Эндээс та бүхий л төрлийн ахуйн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүнийг нэг дороос ижил үнээр авах боломжтой. ### одоо "Daiso" сүлжээ дэлгүүр Монголын зах зээлд хөл тавьснаас хойш хэдийн долоон жил өнгөрчээ. Өнгөрсөн хугацаанд бид байнга үнэт зүйл, зарчмаа шинэчлэн сайжруулж, цаг ямагт илүү сайн үр дүн гаргахаар хичээж ирсэн. Энэ бүхний дүнд үйлчилгээний байгууллагын гол хөрөнгө нь хүн гэдгийг ахин дахин ойлгож авлаа. Тиймээс ч бид юун түрүүнд ажилчдынхаа мэдлэг, ур чадварыг байнга дээшлүүлэхийг зорьдог юм. Ажилтан, албан хаагчид маань ажлын байран дээрээ сэтгэл хангалуун, аз жаргалтай байж чадвал эргээд хэрэглэгчдэд сайн үйлчилгээ үзүүлж чадна. Иймд цар тахлын энэ үеэр "Daiso Mongolia" нэг ч ажилтнаа цомхотголгүй, цалин орлогыг нь тасалдуулахгүйг хичээн ажилласаар буй. Түүнчлэн үйлчилгээний соёл, стандартыг улам сайжруулах, дэлгүүрээр үйлчлүүлж буй үйлчлүүлэгч бүрийн сэтгэл ханамжийг өндөр байлгахад төвлөрөн, тэдэнд улам ойртож, франчайз салбарын тоогоо нэмэхээр зорин ажиллаж байна. Манай компани худалдаа үйлчилгээний салбарт ажиллаж байгаа хувь хүн, албан байгууллагад энэхүү япон менежмент, үйлчилгээний нөү-хауг ашиглан, өөрсдийн франчайз дэлгүүрээ нээх эрхийг олгох нээлттэй бодлого баримталдаг. Тиймээс "Daiso"-гийн сүлжээ дэлгүүрийг сонирхдог хэн ч бидэнтэй холбогдон хамтран ажиллах боломжтой. ### баг Манай баг одоогоор Улаанбаатар хот, орон нутаг гээд нийт 13 салбартайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Улаанбаатар хотод "Улаанбаатар их дэлгүүр", "Хүннү молл", "Гурван гал", "Эв плаза", "Соло молл", "Драгон терминал", "Шөнийн зах", "Тэнгэр плаза", "Содон бөмбөгөр" төв зэрэг долоон салбартай. Харин нийслэлээс гадна гэвэл Эрдэнэт, Дархан хот, Увс аймаг, Өмнөговь аймаг зэрэг нийт найман аймагт франчайз салбарууд болон 100 гаруй бөөний харилцагч бий. ### ИРээдүй Цар тахлаас үүдэн сүүлийн жилүүдэд худалдааны салбар хүнд нөхцөлд байгаа ч бид хэрэглэгчдэдээ улам ойртон, хотын захын дүүргүүдэд салбараа нээн, үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр төлөвлөж буй. Дан ганц нийслэл хотод гэлтгүй бүх аймагт хүрч, манай брэндийн бараа бүтээгдэхүүнийг борлуулах хүсэлтэй бизнес эрхлэгч нарт франчайз эрх олгон, алсмагдмал аймгуудад амьдардаг хэрэглэгчдэд хоттой нэг ижил үнээр хэрэгцээт бараагаа авах боломжийг олгомоор байна. Мөн бид ирэх жилээс үндэсний жижиг, дунд бизнес эрхлэгчдийг дэмжин, үйлдвэрлэж буй бараа, бүтээгдэхүүнийг нь өөрсдийн салбар дэлгүүрүүдээр, цаашлаад хилийн чанад дах "Daiso"-гийн бусад сүлжээ дэлгүүрүүдэд нэвтрүүлэхээр судлан, ажил хэрэг болгохоор шамдаад буй. ### эрсдэл Аливааг бэрхшээл бус боломж гэж харан ажиллахыг хичээдэг. Тиймдээ ч цар тахлыг бизнесээ өргөжүүлэх, хэрэглэгчдэдээ ойртох нэгэн боломж гэж харан онлайн худалдаагаа өргөжүүлж, хамтарч ажилладаг байгууллагуудынхаа хүрээг тэлсэн бөгөөд ингэснээр цар тахлын эхний давалгааг тун амжилттай даван гарсан гэх дүгнэлтэд хүрсэн. Сүүлийн үед импортын ачаа тээвэр гааль дээр удаан хугацаагаар саатах, тээврийн үнэ өсөх, гадаад валютын ханшийн хэлбэлзэл зэрэг олон бэрхшээл тулгарч байгаа ч манай зүгээс нэг үнийн бодлогоо барин, нэг стандартаар бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ үзүүлсээр байна.
https://unread.today/c/book-will	Номын тухай	Burtguljin Enkhbat	2022-02-19T00:00:00	2 сарын 19, 2022	Вилл Смитийн "WILL" номын тухай	<div class="article-body"> <p>Орчин цагийн хамгийн эрч хүчтэй, олонд танигдсан уран бүтээлч Вилл Смит хүмүүний амжилт, аз жаргал, харилцаа гурвын уялдан зохицох тэрхүү цэгийг олж мэдэхээр бэдэрсэн аян замаа энэхүү номд урам зориг дүүрэн, эрс шулуухан хүүрнэжээ. Уг дурсамж нь хүсэл эрмэлзэл таныг хаана хүргэж, танаас ямар золиос шаарддаг тухай, өөрийгөө танин мэдэх гүн гүнзгий аяллын түүх юм. </p><p>Олон сая хувь борлогдсон <a href="https://unread.today/c/1178">“Тоомжиргүй амьдрах бяцхан урлаг”</a> номын зохиогч <a href="https://www.google.com/search?client=safari&rls=en&q=mark+manson+blog&ie=UTF-8&oe=UTF-8">Марк Мэнсоны т</a>усламжтай бүтсэн эл ном нь сэтгэл хөдлөлөө удирдаж сурах хүсэлтэй хэн бүхэнд тус дэмээ хайрлаж чадах бүтээл хэмээн дүгнэж болохуйц. Ямар нэгэн илүү дутуу зүүсгэл, чимэг байхгүй ердөө л <a href="https://www.goodreads.com/book/show/58375739-will">“Вилл”</a> хэмээх түүний товч нэрээр нэрлэгдсэн тус дуртгал хөгжим, кино урлагийн ертөнцөөр зорчсон гайхамшигтай аян замынх нь талаар энгүүн хийгээд хөгжилтэй өгүүлнэ.</p><p><br></p><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e4d6d6a653d919eff83958492b3cc073.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="960,641" data-success="true" style="width: 550px; height: 350px;"></p><h3>АЗТАЙ ШААР</h3><p>1996 оны долоодугаар сарын дөрөвний өдөр. Харийнхан цагаан ордныг юу ч үгүй болтол нь бут ниргэж буй тухай өгүүлэх <a href="https://www.youtube.com/watch?v=B1E7h3SeMDk">“Тусгаар тогтнолын өдөр”</a> блоксбастер бүтээл хэдхэн цагийн өмнө нээлтээ хийгээд байлаа. Киноны нээлтийн ёслолоос болж эцэж туйлдталаа ядраад буй жүжигчин залуу арайхийн орондоо ортол <em>“Харилцуураа авах хүртэл чинь залгахаа зогсохгүй шүү” </em>гэсэн мэт шөнийн 03:00 цагт гэрийнх нь утас тасралтгүй хангинах нь тэр. Филадельфиад насаараа амьдарсан залуу хүүгийн эцэг харилцуурын цаанаас <em>“Чи киноныхоо нийт ашгийг нь харсан уу?</em>” гэж хоолой мэдэн хашхирав. Эл кино тухайн цаг мөчид тасалбар борлуулалтаараа түүхэн дээд амжилтыг эвдэж, дэлхий дахинаа шуугиулж байв. Бүхий л насаараа “амралтын өдөр” гэх ойлголтгүйгээр морь мал мэт зүтгэсэн аавынх нь туулж өнгөрүүлсэн хүнд бэрх өдрүүдийн хөдөлмөрийн хөлсийг хэдэн зуун мянгаар үржүүлсэн, хэрхэн яаж үрэх тухай ер жир хүний төсөөлөлд ч буумааргүй асар их орлого гэсэн үг. <br>Аав: Би чамд юу гэж хэллээ? Аз гэж зүйл байдаггүй. Хүн өөрийнхөө хувь тавиланг өөрөө зурдаг гэж хэлснийг санаж байна уу?<br>Залуу хүү: Тийм ээ, аав аа.<br>Аав: Аз гэдэг чинь бэлтгэл боломж хоёр уулзаж золгохыг хэлдэг юм. Би чамд тэгж хэлсэн байх аа.<br>Залуу хүү: Мэдээж саналгүй яах вэ. Гэхдээ бид дараа…<br>Аав: За наадах чинь ёстой худлаа шүү. Чи бол миний амьдралдаа харсан хамгийн азтай шаар.<br>Ажил мэргэжлийнх нь дараагийн арван жил кино дэлгэцийн урлагийн салбар дахь туйлын өө сэвгүй, яриангүй бут ниргэлт болж, аз од нь алгандаа багтаж ядах мэт асгарсан энэ ярианы гол дүр бол Вилл Смит.</p><h3>БАРУУН ФИЛИГИЙН ХУЛЧГАР ХҮҮ</h3><blockquote><p>Харь гаргийнхныг устгадаг киноны баатар, алдартай реппер, кино од Вилл Смитээс та юу олж харах вэ гэвэл өөрийгөө хамгаалахын тулд зохион бүтээсэн маш болгоомжтойгоор урлаж, хурцалсан дүрийг олж харна. Өөрийгөө ертөнцөөс нуухын тулд. Аймхай амьтныг нуухын тулд.<br><br></p></blockquote><p>Жүжиглэх тухайд дүрийн айдсыг ойлгох нь дүрийн сэтгэл зүйн байдлыг ойлгох нэгэн хэсэг. Айдас хүслийг өдөөх ба тэрхүү хүсэл нь үйлдлийн урьдач нөхцөл болох учиртай. Энэхүү давтагдсан үйлдэл, таамаглахуйц хариу үйлдлүүд нь киноны гайхамшигтай дүр бүтээх амин чухал хүчин зүйлс аж. Лавшруулан бодож үзэхэд амьдрал ч киноноос нэг их хол зөрөхгүй юм шиг санагддаг. Бидэнд ямар нэгэн гай зовлон тохиолдох ахуйд бид дахин тийм зүйл давтагдахгүй байх арга замыг хайдаг. Айдастаа хэрхэн хариу үйлдэл үзүүлэх нь угтаа ямар хүн болохоо шийднэ гэсэн үг. Виллийн тухайд тэрээр хөгжилтэй байхаар шийдсэн юм.<br> <br>Өнгөрсөн зууны 60-аад оны төгсгөлд Баруун Филид мэндэлсэн Вилл Смитийн гэр бүл тухайн цагтаа л хар тамхи, буудалцаан гэхчлэн хар арьстнуудын элдэв асуудлаас хол, дундаж давхаргын гэр бүл байж. Гэвч түүний хүүхэд нас архины хамааралтай эцгээсээ айх айдсаар тэжээгдсэн сэтгэл зовнил, түгшүүртэй мөчүүдээр дүүрэн. Ихэнх өдрүүдэд үүрийн гэгээнээс үдшийн бүрийн хүртэл гэр бүлээ тэжээхийн төлөө үлгэр жишээ хөдөлмөрлөх аавынх нь зан ааш архитай нийлэхээрээ л буруудаад ирнэ. Архи уух бүрийдээ айхтар хүнд нударгаа ээжийнх нь шанаанд алдалгүй буулгах аавыгаа харж өссөн Вилл гэр бүлээ нөмөрч буй түгшүүр, үзэн ядалтаас холдуулахын тулд, эцгийнхээ муухай аашийг дарах гэж хошин үзүүлбэр үзүүлдэг байсан ба эцэст нь энэ дадал амьдралынх нь салшгүй хэсэг болон үлджээ. Хүүхдийн хувиар, аавыг зугаацуулж инээлгэвэл тэр ээжийг нь зодохгүй хэмээн итгэсэн бяцхан жаал эцгээ сэтгэл хангалуун байлгаж, ээжийгээ хамгаалахын тулд өөрийн мэдэлгүй жинхэнэ энтертейнер болсон мэт.<br> <br>Хүүхэд насныхаа ихэнх хугацааг хоёр соёлын дунд шилжиж, дасан зохицох арга зам хайж өнгөрүүлсэн нь магад түүний ирээдүйн карьерт хүчтэй нөлөө үзүүлж, ядаж цөхөх юмгүйгээр цагаан арьстнууд ноёрхсон энтертайнмент зах зээлд орон зайгаа эзлэхэд нь тусалсан ч байж мэднэ. Түүний амьдарч байсан байр, дүүрэг, баптист сүм тэр чигтээ хар арьстнуудын ертөнц. Харин нөгөө талд ердөө гуравхан хар арьст сурагчтай дунд сургууль нь Америк соёл давамгайлсан цагаан арьстнуудын ертөнц. Чухам дээд боловсрол л үр хүүхдийг нь “ялгаварлан гадуурхалт” гэх ангалаас татан гаргаж чадна гэж Виллийн ээж итгэдэг байсан тул түүнийг өндөр төлбөртэй хувийн сургуульд сургаж, ахлах ангиа төгсмөгц нь сайн коллежид оруулах төлөвлөгөөтэй байв. Вилл ч тэр нэгэн өдрийг хүртэл хайртай ээжийнхээ энэхүү төгс төлөвлөгөөгөөр амьдарна гэдэгтээ итгэл дүүрэн байсан гэдэг. Тэр өдөр гэдэг нь реп хөгжимтэй танилцах хүртэл гэсэн үг л дээ.<br> </p><h3>РЕП ЕРТӨНЦИЙН ШИНЭ ҮЗЭГДЭЛ</h3><blockquote><p>Тэр цагт нь хип хоп гэдэг нь бидний хийдэг зүйл биш, харин бид өөрсдөө байсан юм. Хип-хоп зөвхөн хөгжим биш мөн бүжиг, хувцаслалт, гудамжны урлаг, улс төр, нийгмийн шударга ёс байв.<br><br></p></blockquote><p>Арван хоёр настайгаасаа авга ахынхаа хип хоп хуурцгуудыг сонссоор Вилл энэ хөгжимд эргэлт буцалтгүй донтсон байлаа. Өмнө нь тэрээр алиа салбадай адил үзүүлбэр үзүүлэгч бяцхан хүү байсан бол энэ үеэс хойш хаа таарсан газраа толгой сүүл холбож, эргэн тойрондоо болж буй бүхнийг чөлөөт стилиэр хүүрнэхийг хичээдэг нэгэн болов. Дээрэлхүүлсэн, хулчгар хүүхдийн хүр хорхойн үүрнээс төрөлхийн авьяастай MC мэндэлсэн нь энэ. Цагаан арьстнуудын сургууль дээрх ялгаварлан гадуурхах үзэл, шударга бус байдал хэрээс хэтэрч аргагүй эрхэнд аав ээж нь түүнийг харуудын сургуульд оруулсан нь харин ч аз завшаан болж тэнд хожмоо хамтлаг байгуулсан найзуудтайгаа ч танилцлаа.<br><br>Тухайн үеийн хип хоп ертөнц дэх жинхэнэ сод үзэгдэл, нуугдсан эрдэнэс болох <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/DJ_Jazzy_Jeff">Жаззи Жеффийн </a>жижигхэн студид тэр хоёр өдөржин шөнөжин уран бүтээл туурвин “Шинэхэн Ханхүү“ (Fresh Prince) гэх нэрийг Вилл өөртөө өгөв. Удалгүй ахлах ангийн хөвгүүд хэзээ амжилт олох эсэх нь үл мэдэгдэх уран бүтээлээ үргэлжлүүлэн хийх үү аль эсхүл гэр бүлийнхнийхээ өмнө хариуцлага хүлээж коллежид элсэх үү гэх хүндхэн сонголтын өмнө ирэх нь тэр. Зуны нэгэн орой аавынхаа мөсний үйлдвэрт ажиллангаа коллежид орох тухай нухацтай бодож суусан Вилл радиогийн чартыг тэргүүлсэн дуунуудыг сонсож суулаа. Жагсаалтын тав, дөрөв, гурав, хоёрдугаар байранд орсон дуунууд ар араасаа тоглогдсоор тэргүүн байранд шалгарсан дуу явж эхлэв. Вилл чихэндээ ч итгэсэнгүй.<br> <br>Филлигийн DJ Жаззи Жефф ба Шинэхэн Ханхүүгийн бүтээл <a href="https://www.youtube.com/watch?v=IOaFh-yJk_k">“Girls ain’t nothing but”</a> дуу нь яахын аргагүй мөн байв. Түүний хамтлаг анх удаа радиогийн чартыг тэргүүлэх үед Вилл дөнгөж ахлах сургуулиа төгссөн 18 настай хөвгүүн байжээ.<br> <br>1986 оны сүүлээр аялан тоглолтын автобусанд суусан тэр мөчөөс хойш Жефф тэр хоёр 1988 оны зун дуустал бараг хоёр зуун тоглолт хийж, оны эцэст худалдаанд гарсан “<a href="https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=&ved=2ahUKEwixpMjlwYr2AhWkwjgGHSnCBe0QFnoECAcQAQ&url=https%3A%2F%2Fen.wikipedia.org%2Fwiki%2FHe%2527s_the_DJ%2C_I%2527m_the_Rapper&usg=AOvVaw1qpV1rNgYCaiKOIQ8-Fg0e">He’s The Dj, I’m The Rapper”</a> цомог нь гурван сая гаруй хувь борлогдсон төдийгүй 31 дэх удаагийн Грэмми шагнал гардуулах ёслолд анх удаа багтсан “реп уран бүтээл” гэх номинацид “<a href="https://www.youtube.com/watch?v=jW3PFC86UNI">Parents Just Don’t Understand”</a> дуу нь шалгарав. Толгой эргэм амжилт, хэзээ ч дуусашгүй мэт мөнгөний урсгал, алдар нэр. Энэ бүхэн хоёрхон жилийн дотор болж өнгөрсөн гэхэд итгэмээргүй. Гэвч сүйрэл хэзээ нэгэнт цагт ирэх нь жам ёсны л асуудал. Ирэх жил нь тэдний гаргасан “<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/And_in_This_Corner...">And In This Corner”</a> цомог нь элгээрээ газар хэвтэж, хамтлаг дотор нь зөрчилдөөн үүсэв. Түүнээс ч дор зүйл гэвэл энэ хугацаанд тэдний баруун солгойгүй үрсэн бүх мөнгөнд оноогдох татварын хуудас иржээ. Вилл өрөө дарахын тулд бүх гял цал машин, мотоцикл, харш гээд зарж болох бүх зүйлээ арилжсан ч энэ мөнгө нь уул овоо шиг бөөгнөрсөн татварын өрийнх нь хажууд өчүүхэн гэмээр бага. Нэг л өдрийн дотор тэр баян, алдар нэртэй байснаа баян ч биш, алдартай ч биш болов. Эцэст нь манай баатар хар тамхины наймаачин найзаасаа 10 мянган доллар зээлж, ямар ч зорилгогүйгээр Лос-Анжелесийг зорьсноор амьдралынхаа цоо шинэ нэгэн бүлгийг эхлүүлсэн түүхтэй.<br> <br>Вилл хөгширсөн хойноо баранд суугаад залуу байхад нь дуу хөгжим одоогийнхоо хавь илүү байсан хэмээн улиглаж суух өвгөн болж болох байсан ч түүний түүх өөрөөр бичигдсэнийг та бид бүгдээрээ мэдэж буй.</p><p><br></p><p><span class="fr-video fr-fvc fr-dvb fr-draggable" contenteditable="false" draggable="true"><iframe width="715" height="402" src="https://www.youtube.com/embed/jW3PFC86UNI?wmode=opaque"></iframe></span></p><p><br> </p><h3>КИНО ЕРТӨНЦӨД ГЯЛАЛЗАХ ОД</h3><blockquote><p>Би өөрийгөө дундаж авьяастай нэгэн гэж боддог. Харин гуйвж дайвшгүй сахилга бат, ажлын ёс зүйгээрээ би бусдаас эрс ялгардаг.<br> </p></blockquote><p>Түүнийг Холливүүдийн од болсноос хэдэн жилийн өмнөх рүү хуурцгийг шилжүүлбээс энэ бүх адал явдал Майкл Жексоны алдарт <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Thriller_(album)">“Триллер”</a> цомгийн (нийтдээ 48 сая хувь зарагдсан ) продюсерээр ажилласан домогт <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Quincy_Jones">Куинси Жонсийн</a> үдэшлэгт санаандгүй уригдсанаас нь эхлэлтэй. Лос-Анжелесийн хаа нэгтээ зургаан долоо хоногийн турш төөрөлдсөн, сэтгэлээр унасан, айсан байдалтайгаар эвхрэн хэвтэж байсан түүнд хорвоо ертөнц дахин шинэ боломжийг өгсөн нь <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Fresh_Prince_of_Bel-Air">“Бел Эйрийн Шинэхэн Ханхүү”</a> цуврал. Үдэшлэг дээр ердөө аравхан минутад л Вилл NBC телевизийн удирдлагуудын өмнө өөрийн чадах бүхнээ үзүүлсний үр дүнд 1990 оны намар эхний ангиа цацсан тус ситкомын гол дүрийг халааслав. <br> <br>“Бел Эйрийн Шинэхэн Ханхүү” цувралын сүүлийн улирал дуусахын алдад “Тусгаар тогтнолын өдөр” кино нээлтээ хийж, Вилл Смит жинхэнэ утгаараа бүсгүйчүүдийн хүслэн болсон, чадварлаг жүжигчин болсон юм. Гэвч энэ амжилт нь түүнд тийм ч хангалттай санагдахгүй байв. Тэр Сильвестр Сталлоне, Брюс Уиллис, Том Крузтай эн зэрэгцэхүйц супер од болохыг хүснэ. Нэгэн удаа А.Шварценеггерээс <em>“Би дэлхийн хамгийн агуу кино од болох гэсэн юм. Үүний арга замыг та мэдэж л байх ёстой” </em> хэмээн асуухад мань эр хариуд нь “<em>Дэлхийн улс орон бүрийн ард иргэд чамайг таньдаг болсон цагт л чи кино од болно. Чи дэлхий даяар аялж, хүн бүртэй гар барьж, хүүхэд бүрийг үнсэх хэрэгтэй. Сонгуульд өрсөлдөхөөр зэхэж буй улс төрч шиг л кампанит ажил байна хэмээн өөрийгөө төсөөл”</em> гэж хариулж.<br> <br>Арнольдын хэлсэн үг Виллд тун ухаалаг санагджээ. Тэр аль нэг киног сурталчлах биш, харин тэдний 150 сая долларыг (кино компаниуд дэлхийн улс орон бүрд киноныхоо зурагт хуудсыг наахын тулд энэ хэмжээний мөнгө төсөвлөдөг) өөрийгөө сурталчлахад ашиглах нь хавь илүү ухаалаг алхам гэж сэтгэв. Дараагийн жилүүдэд нь Вилл “Хар хувцастнууд”, “Муу залуус”, “Би робот” , “Аварга загасны түүх”, “Хитч" гэх блокбастер бүтээлүүд, Академийн шагналд нэр дэвшсэн “Али”, “Аз жаргалын эрэлд” кинонуудад тоглолоо. </p><p>Хүүтэйгээ хамтран тоглосон<a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Pursuit_of_Happyness"> “Аз жаргалын эрэлд”</a> кино нь 2006 онд гарсан дариудаа кино шүүмжлэгчдээс өндөр үнэлгээ авч, асар их ашиг олсон төдийгүй энэ дүрээр тэрээр Академийн шагналд хоёр дахь удаагаа нэр дэвшсэн юм. Ялалтын буухиа цааш үргэлжилж дэлгэц дээр нэг нохой Вилл хоёроос өөр хүн бараг гардаггүй <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/I_Am_Legend_(film)">“Би Домог”</a> 600 сая гаруй долларын ашиг олж, нэг мэдэхнээ Холливүдэд тоглосон кинонууд нь ар араасаа өндөр ашиг олсон жүжигчний дээд амжилтыг тэр эвдсэн байлаа. Баруун Филлид мөс ууталж байснаа реппер дуучинд олгосон анхны Грэммийн шагналыг авч, телевизийн олон ангит киноны од болж, дэлхийн хамгийн агуу кино од болон дэвшиж, улмаар гарсан кино бүрээрээ тасалбар борлуулалтын дээд амжилтыг эвдсэн ч түүний хувийн амьдралд ан цав үүсэж, тэр өөрөө ч сэтгэл гутралтайгаа тэмцэж эхлэв.</p><blockquote><p>Дотоод хоосон сэтгэлийн орон зайгаа гадаад, материаллаг амжилтаар нөхөхийг хичээнэ. Эцэстээ ийм төрлийн донтолт нь хэзээ ч ханаж цадахгүй. Оюун ухаан тань өөрт буй зүйлээ таашааж, үүндээ баярлахын оронд байхгүй зүйлээ, авч чадаагүй зүйлээ хүсэн шаналж эхэлнэ гээч.</p></blockquote><p>Номын үйл явдал цааш хөвөрсөөр медиагийн хэл амны бай болсон Жада Смит тэр хоёрын хайр дурлалын асуудал, Виллийн аз жаргалын тухай тодорхойлолтыг эрж хайсан мөчүүд, эрх чөлөөг эрэлхийлсэн адал явдал руу гулсана. Эл бүтээлийн гол цөм болсон тэдгээр бүлгүүдийг та харин номоос үргэлжлүүлэн уншсан нь илүү амттай байх биз ээ.</p><p><br></p> </div>	Орчин цагийн хамгийн эрч хүчтэй, олонд танигдсан уран бүтээлч Вилл Смит хүмүүний амжилт, аз жаргал, харилцаа гурвын уялдан зохицох тэрхүү цэгийг олж мэдэхээр бэдэрсэн аян замаа энэхүү номд урам зориг дүүрэн, эрс шулуухан хүүрнэжээ. Уг дурсамж нь хүсэл эрмэлзэл таныг хаана хүргэж, танаас ямар золиос шаарддаг тухай, өөрийгөө танин мэдэх гүн гүнзгий аяллын түүх юм. Олон сая хувь борлогдсон “Тоомжиргүй амьдрах бяцхан урлаг” номын зохиогч Марк Мэнсоны т усламжтай бүтсэн эл ном нь сэтгэл хөдлөлөө удирдаж сурах хүсэлтэй хэн бүхэнд тус дэмээ хайрлаж чадах бүтээл хэмээн дүгнэж болохуйц. Ямар нэгэн илүү дутуу зүүсгэл, чимэг байхгүй ердөө л “Вилл” хэмээх түүний товч нэрээр нэрлэгдсэн тус дуртгал хөгжим, кино урлагийн ертөнцөөр зорчсон гайхамшигтай аян замынх нь талаар энгүүн хийгээд хөгжилтэй өгүүлнэ. АЗТАЙ ШААР 1996 оны долоодугаар сарын дөрөвний өдөр. Харийнхан цагаан ордныг юу ч үгүй болтол нь бут ниргэж буй тухай өгүүлэх “Тусгаар тогтнолын өдөр” блоксбастер бүтээл хэдхэн цагийн өмнө нээлтээ хийгээд байлаа. Киноны нээлтийн ёслолоос болж эцэж туйлдталаа ядраад буй жүжигчин залуу арайхийн орондоо ортол “Харилцуураа авах хүртэл чинь залгахаа зогсохгүй шүү” гэсэн мэт шөнийн 03:00 цагт гэрийнх нь утас тасралтгүй хангинах нь тэр. Филадельфиад насаараа амьдарсан залуу хүүгийн эцэг харилцуурын цаанаас “Чи киноныхоо нийт ашгийг нь харсан уу? ” гэж хоолой мэдэн хашхирав. Эл кино тухайн цаг мөчид тасалбар борлуулалтаараа түүхэн дээд амжилтыг эвдэж, дэлхий дахинаа шуугиулж байв. Бүхий л насаараа “амралтын өдөр” гэх ойлголтгүйгээр морь мал мэт зүтгэсэн аавынх нь туулж өнгөрүүлсэн хүнд бэрх өдрүүдийн хөдөлмөрийн хөлсийг хэдэн зуун мянгаар үржүүлсэн, хэрхэн яаж үрэх тухай ер жир хүний төсөөлөлд ч буумааргүй асар их орлого гэсэн үг. Аав: Би чамд юу гэж хэллээ? Аз гэж зүйл байдаггүй. Хүн өөрийнхөө хувь тавиланг өөрөө зурдаг гэж хэлснийг санаж байна уу? Залуу хүү: Тийм ээ, аав аа. Аав: Аз гэдэг чинь бэлтгэл боломж хоёр уулзаж золгохыг хэлдэг юм. Би чамд тэгж хэлсэн байх аа. Залуу хүү: Мэдээж саналгүй яах вэ. Гэхдээ бид дараа… Аав: За наадах чинь ёстой худлаа шүү. Чи бол миний амьдралдаа харсан хамгийн азтай шаар. Ажил мэргэжлийнх нь дараагийн арван жил кино дэлгэцийн урлагийн салбар дахь туйлын өө сэвгүй, яриангүй бут ниргэлт болж, аз од нь алгандаа багтаж ядах мэт асгарсан энэ ярианы гол дүр бол Вилл Смит. БАРУУН ФИЛИГИЙН ХУЛЧГАР ХҮҮ Харь гаргийнхныг устгадаг киноны баатар, алдартай реппер, кино од Вилл Смитээс та юу олж харах вэ гэвэл өөрийгөө хамгаалахын тулд зохион бүтээсэн маш болгоомжтойгоор урлаж, хурцалсан дүрийг олж харна. Өөрийгөө ертөнцөөс нуухын тулд. Аймхай амьтныг нуухын тулд. Жүжиглэх тухайд дүрийн айдсыг ойлгох нь дүрийн сэтгэл зүйн байдлыг ойлгох нэгэн хэсэг. Айдас хүслийг өдөөх ба тэрхүү хүсэл нь үйлдлийн урьдач нөхцөл болох учиртай. Энэхүү давтагдсан үйлдэл, таамаглахуйц хариу үйлдлүүд нь киноны гайхамшигтай дүр бүтээх амин чухал хүчин зүйлс аж. Лавшруулан бодож үзэхэд амьдрал ч киноноос нэг их хол зөрөхгүй юм шиг санагддаг. Бидэнд ямар нэгэн гай зовлон тохиолдох ахуйд бид дахин тийм зүйл давтагдахгүй байх арга замыг хайдаг. Айдастаа хэрхэн хариу үйлдэл үзүүлэх нь угтаа ямар хүн болохоо шийднэ гэсэн үг. Виллийн тухайд тэрээр хөгжилтэй байхаар шийдсэн юм. Өнгөрсөн зууны 60-аад оны төгсгөлд Баруун Филид мэндэлсэн Вилл Смитийн гэр бүл тухайн цагтаа л хар тамхи, буудалцаан гэхчлэн хар арьстнуудын элдэв асуудлаас хол, дундаж давхаргын гэр бүл байж. Гэвч түүний хүүхэд нас архины хамааралтай эцгээсээ айх айдсаар тэжээгдсэн сэтгэл зовнил, түгшүүртэй мөчүүдээр дүүрэн. Ихэнх өдрүүдэд үүрийн гэгээнээс үдшийн бүрийн хүртэл гэр бүлээ тэжээхийн төлөө үлгэр жишээ хөдөлмөрлөх аавынх нь зан ааш архитай нийлэхээрээ л буруудаад ирнэ. Архи уух бүрийдээ айхтар хүнд нударгаа ээжийнх нь шанаанд алдалгүй буулгах аавыгаа харж өссөн Вилл гэр бүлээ нөмөрч буй түгшүүр, үзэн ядалтаас холдуулахын тулд, эцгийнхээ муухай аашийг дарах гэж хошин үзүүлбэр үзүүлдэг байсан ба эцэст нь энэ дадал амьдралынх нь салшгүй хэсэг болон үлджээ. Хүүхдийн хувиар, аавыг зугаацуулж инээлгэвэл тэр ээжийг нь зодохгүй хэмээн итгэсэн бяцхан жаал эцгээ сэтгэл хангалуун байлгаж, ээжийгээ хамгаалахын тулд өөрийн мэдэлгүй жинхэнэ энтертейнер болсон мэт. Хүүхэд насныхаа ихэнх хугацааг хоёр соёлын дунд шилжиж, дасан зохицох арга зам хайж өнгөрүүлсэн нь магад түүний ирээдүйн карьерт хүчтэй нөлөө үзүүлж, ядаж цөхөх юмгүйгээр цагаан арьстнууд ноёрхсон энтертайнмент зах зээлд орон зайгаа эзлэхэд нь тусалсан ч байж мэднэ. Түүний амьдарч байсан байр, дүүрэг, баптист сүм тэр чигтээ хар арьстнуудын ертөнц. Харин нөгөө талд ердөө гуравхан хар арьст сурагчтай дунд сургууль нь Америк соёл давамгайлсан цагаан арьстнуудын ертөнц. Чухам дээд боловсрол л үр хүүхдийг нь “ялгаварлан гадуурхалт” гэх ангалаас татан гаргаж чадна гэж Виллийн ээж итгэдэг байсан тул түүнийг өндөр төлбөртэй хувийн сургуульд сургаж, ахлах ангиа төгсмөгц нь сайн коллежид оруулах төлөвлөгөөтэй байв. Вилл ч тэр нэгэн өдрийг хүртэл хайртай ээжийнхээ энэхүү төгс төлөвлөгөөгөөр амьдарна гэдэгтээ итгэл дүүрэн байсан гэдэг. Тэр өдөр гэдэг нь реп хөгжимтэй танилцах хүртэл гэсэн үг л дээ. РЕП ЕРТӨНЦИЙН ШИНЭ ҮЗЭГДЭЛ Тэр цагт нь хип хоп гэдэг нь бидний хийдэг зүйл биш, харин бид өөрсдөө байсан юм. Хип-хоп зөвхөн хөгжим биш мөн бүжиг, хувцаслалт, гудамжны урлаг, улс төр, нийгмийн шударга ёс байв. Арван хоёр настайгаасаа авга ахынхаа хип хоп хуурцгуудыг сонссоор Вилл энэ хөгжимд эргэлт буцалтгүй донтсон байлаа. Өмнө нь тэрээр алиа салбадай адил үзүүлбэр үзүүлэгч бяцхан хүү байсан бол энэ үеэс хойш хаа таарсан газраа толгой сүүл холбож, эргэн тойрондоо болж буй бүхнийг чөлөөт стилиэр хүүрнэхийг хичээдэг нэгэн болов. Дээрэлхүүлсэн, хулчгар хүүхдийн хүр хорхойн үүрнээс төрөлхийн авьяастай MC мэндэлсэн нь энэ. Цагаан арьстнуудын сургууль дээрх ялгаварлан гадуурхах үзэл, шударга бус байдал хэрээс хэтэрч аргагүй эрхэнд аав ээж нь түүнийг харуудын сургуульд оруулсан нь харин ч аз завшаан болж тэнд хожмоо хамтлаг байгуулсан найзуудтайгаа ч танилцлаа. Тухайн үеийн хип хоп ертөнц дэх жинхэнэ сод үзэгдэл, нуугдсан эрдэнэс болох Жаззи Жеффийн жижигхэн студид тэр хоёр өдөржин шөнөжин уран бүтээл туурвин “Шинэхэн Ханхүү“ (Fresh Prince) гэх нэрийг Вилл өөртөө өгөв. Удалгүй ахлах ангийн хөвгүүд хэзээ амжилт олох эсэх нь үл мэдэгдэх уран бүтээлээ үргэлжлүүлэн хийх үү аль эсхүл гэр бүлийнхнийхээ өмнө хариуцлага хүлээж коллежид элсэх үү гэх хүндхэн сонголтын өмнө ирэх нь тэр. Зуны нэгэн орой аавынхаа мөсний үйлдвэрт ажиллангаа коллежид орох тухай нухацтай бодож суусан Вилл радиогийн чартыг тэргүүлсэн дуунуудыг сонсож суулаа. Жагсаалтын тав, дөрөв, гурав, хоёрдугаар байранд орсон дуунууд ар араасаа тоглогдсоор тэргүүн байранд шалгарсан дуу явж эхлэв. Вилл чихэндээ ч итгэсэнгүй. Филлигийн DJ Жаззи Жефф ба Шинэхэн Ханхүүгийн бүтээл “Girls ain’t nothing but” дуу нь яахын аргагүй мөн байв. Түүний хамтлаг анх удаа радиогийн чартыг тэргүүлэх үед Вилл дөнгөж ахлах сургуулиа төгссөн 18 настай хөвгүүн байжээ. 1986 оны сүүлээр аялан тоглолтын автобусанд суусан тэр мөчөөс хойш Жефф тэр хоёр 1988 оны зун дуустал бараг хоёр зуун тоглолт хийж, оны эцэст худалдаанд гарсан “ He’s The Dj, I’m The Rapper” цомог нь гурван сая гаруй хувь борлогдсон төдийгүй 31 дэх удаагийн Грэмми шагнал гардуулах ёслолд анх удаа багтсан “реп уран бүтээл” гэх номинацид “ Parents Just Don’t Understand” дуу нь шалгарав. Толгой эргэм амжилт, хэзээ ч дуусашгүй мэт мөнгөний урсгал, алдар нэр. Энэ бүхэн хоёрхон жилийн дотор болж өнгөрсөн гэхэд итгэмээргүй. Гэвч сүйрэл хэзээ нэгэнт цагт ирэх нь жам ёсны л асуудал. Ирэх жил нь тэдний гаргасан “ And In This Corner” цомог нь элгээрээ газар хэвтэж, хамтлаг дотор нь зөрчилдөөн үүсэв. Түүнээс ч дор зүйл гэвэл энэ хугацаанд тэдний баруун солгойгүй үрсэн бүх мөнгөнд оноогдох татварын хуудас иржээ. Вилл өрөө дарахын тулд бүх гял цал машин, мотоцикл, харш гээд зарж болох бүх зүйлээ арилжсан ч энэ мөнгө нь уул овоо шиг бөөгнөрсөн татварын өрийнх нь хажууд өчүүхэн гэмээр бага. Нэг л өдрийн дотор тэр баян, алдар нэртэй байснаа баян ч биш, алдартай ч биш болов. Эцэст нь манай баатар хар тамхины наймаачин найзаасаа 10 мянган доллар зээлж, ямар ч зорилгогүйгээр Лос-Анжелесийг зорьсноор амьдралынхаа цоо шинэ нэгэн бүлгийг эхлүүлсэн түүхтэй. Вилл хөгширсөн хойноо баранд суугаад залуу байхад нь дуу хөгжим одоогийнхоо хавь илүү байсан хэмээн улиглаж суух өвгөн болж болох байсан ч түүний түүх өөрөөр бичигдсэнийг та бид бүгдээрээ мэдэж буй. КИНО ЕРТӨНЦӨД ГЯЛАЛЗАХ ОД Би өөрийгөө дундаж авьяастай нэгэн гэж боддог. Харин гуйвж дайвшгүй сахилга бат, ажлын ёс зүйгээрээ би бусдаас эрс ялгардаг. Түүнийг Холливүүдийн од болсноос хэдэн жилийн өмнөх рүү хуурцгийг шилжүүлбээс энэ бүх адал явдал Майкл Жексоны алдарт “Триллер” цомгийн (нийтдээ 48 сая хувь зарагдсан ) продюсерээр ажилласан домогт Куинси Жонсийн үдэшлэгт санаандгүй уригдсанаас нь эхлэлтэй. Лос-Анжелесийн хаа нэгтээ зургаан долоо хоногийн турш төөрөлдсөн, сэтгэлээр унасан, айсан байдалтайгаар эвхрэн хэвтэж байсан түүнд хорвоо ертөнц дахин шинэ боломжийг өгсөн нь “Бел Эйрийн Шинэхэн Ханхүү” цуврал. Үдэшлэг дээр ердөө аравхан минутад л Вилл NBC телевизийн удирдлагуудын өмнө өөрийн чадах бүхнээ үзүүлсний үр дүнд 1990 оны намар эхний ангиа цацсан тус ситкомын гол дүрийг халааслав. “Бел Эйрийн Шинэхэн Ханхүү” цувралын сүүлийн улирал дуусахын алдад “Тусгаар тогтнолын өдөр” кино нээлтээ хийж, Вилл Смит жинхэнэ утгаараа бүсгүйчүүдийн хүслэн болсон, чадварлаг жүжигчин болсон юм. Гэвч энэ амжилт нь түүнд тийм ч хангалттай санагдахгүй байв. Тэр Сильвестр Сталлоне, Брюс Уиллис, Том Крузтай эн зэрэгцэхүйц супер од болохыг хүснэ. Нэгэн удаа А.Шварценеггерээс “Би дэлхийн хамгийн агуу кино од болох гэсэн юм. Үүний арга замыг та мэдэж л байх ёстой” хэмээн асуухад мань эр хариуд нь “ Дэлхийн улс орон бүрийн ард иргэд чамайг таньдаг болсон цагт л чи кино од болно. Чи дэлхий даяар аялж, хүн бүртэй гар барьж, хүүхэд бүрийг үнсэх хэрэгтэй. Сонгуульд өрсөлдөхөөр зэхэж буй улс төрч шиг л кампанит ажил байна хэмээн өөрийгөө төсөөл” гэж хариулж. Арнольдын хэлсэн үг Виллд тун ухаалаг санагджээ. Тэр аль нэг киног сурталчлах биш, харин тэдний 150 сая долларыг (кино компаниуд дэлхийн улс орон бүрд киноныхоо зурагт хуудсыг наахын тулд энэ хэмжээний мөнгө төсөвлөдөг) өөрийгөө сурталчлахад ашиглах нь хавь илүү ухаалаг алхам гэж сэтгэв. Дараагийн жилүүдэд нь Вилл “Хар хувцастнууд”, “Муу залуус”, “Би робот” , “Аварга загасны түүх”, “Хитч" гэх блокбастер бүтээлүүд, Академийн шагналд нэр дэвшсэн “Али”, “Аз жаргалын эрэлд” кинонуудад тоглолоо. Хүүтэйгээ хамтран тоглосон “Аз жаргалын эрэлд” кино нь 2006 онд гарсан дариудаа кино шүүмжлэгчдээс өндөр үнэлгээ авч, асар их ашиг олсон төдийгүй энэ дүрээр тэрээр Академийн шагналд хоёр дахь удаагаа нэр дэвшсэн юм. Ялалтын буухиа цааш үргэлжилж дэлгэц дээр нэг нохой Вилл хоёроос өөр хүн бараг гардаггүй “Би Домог” 600 сая гаруй долларын ашиг олж, нэг мэдэхнээ Холливүдэд тоглосон кинонууд нь ар араасаа өндөр ашиг олсон жүжигчний дээд амжилтыг тэр эвдсэн байлаа. Баруун Филлид мөс ууталж байснаа реппер дуучинд олгосон анхны Грэммийн шагналыг авч, телевизийн олон ангит киноны од болж, дэлхийн хамгийн агуу кино од болон дэвшиж, улмаар гарсан кино бүрээрээ тасалбар борлуулалтын дээд амжилтыг эвдсэн ч түүний хувийн амьдралд ан цав үүсэж, тэр өөрөө ч сэтгэл гутралтайгаа тэмцэж эхлэв. Дотоод хоосон сэтгэлийн орон зайгаа гадаад, материаллаг амжилтаар нөхөхийг хичээнэ. Эцэстээ ийм төрлийн донтолт нь хэзээ ч ханаж цадахгүй. Оюун ухаан тань өөрт буй зүйлээ таашааж, үүндээ баярлахын оронд байхгүй зүйлээ, авч чадаагүй зүйлээ хүсэн шаналж эхэлнэ гээч. Номын үйл явдал цааш хөвөрсөөр медиагийн хэл амны бай болсон Жада Смит тэр хоёрын хайр дурлалын асуудал, Виллийн аз жаргалын тухай тодорхойлолтыг эрж хайсан мөчүүд, эрх чөлөөг эрэлхийлсэн адал явдал руу гулсана. Эл бүтээлийн гол цөм болсон тэдгээр бүлгүүдийг та харин номоос үргэлжлүүлэн уншсан нь илүү амттай байх биз ээ.	Орчин цагийн хамгийн эрч хүчтэй, олонд танигдсан уран бүтээлч Вилл Смит хүмүүний амжилт, аз жаргал, харилцаа гурвын уялдан зохицох тэрхүү цэгийг олж мэдэхээр бэдэрсэн аян замаа энэхүү номд урам зориг дүүрэн, эрс шулуухан хүүрнэжээ. Уг дурсамж нь хүсэл эрмэлзэл таныг хаана хүргэж, танаас ямар золиос шаарддаг тухай, өөрийгөө танин мэдэх гүн гүнзгий аяллын түүх юм. Олон сая хувь борлогдсон “Тоомжиргүй амьдрах бяцхан урлаг” номын зохиогч Марк Мэнсоны тусламжтай бүтсэн эл ном нь сэтгэл хөдлөлөө удирдаж сурах хүсэлтэй хэн бүхэнд тус дэмээ хайрлаж чадах бүтээл хэмээн дүгнэж болохуйц. Ямар нэгэн илүү дутуу зүүсгэл, чимэг байхгүй ердөө л “Вилл” хэмээх түүний товч нэрээр нэрлэгдсэн тус дуртгал хөгжим, кино урлагийн ертөнцөөр зорчсон гайхамшигтай аян замынх нь талаар энгүүн хийгээд хөгжилтэй өгүүлнэ. ### АЗТАЙ ШААР 1996 оны долоодугаар сарын дөрөвний өдөр. Харийнхан цагаан ордныг юу ч үгүй болтол нь бут ниргэж буй тухай өгүүлэх “Тусгаар тогтнолын өдөр” блоксбастер бүтээл хэдхэн цагийн өмнө нээлтээ хийгээд байлаа. Киноны нээлтийн ёслолоос болж эцэж туйлдталаа ядраад буй жүжигчин залуу арайхийн орондоо ортол “Харилцуураа авах хүртэл чинь залгахаа зогсохгүй шүү”гэсэн мэт шөнийн 03:00 цагт гэрийнх нь утас тасралтгүй хангинах нь тэр. Филадельфиад насаараа амьдарсан залуу хүүгийн эцэг харилцуурын цаанаас “Чи киноныхоо нийт ашгийг нь харсан уу?” гэж хоолой мэдэн хашхирав. Эл кино тухайн цаг мөчид тасалбар борлуулалтаараа түүхэн дээд амжилтыг эвдэж, дэлхий дахинаа шуугиулж байв. Бүхий л насаараа “амралтын өдөр” гэх ойлголтгүйгээр морь мал мэт зүтгэсэн аавынх нь туулж өнгөрүүлсэн хүнд бэрх өдрүүдийн хөдөлмөрийн хөлсийг хэдэн зуун мянгаар үржүүлсэн, хэрхэн яаж үрэх тухай ер жир хүний төсөөлөлд ч буумааргүй асар их орлого гэсэн үг. Аав: Би чамд юу гэж хэллээ? Аз гэж зүйл байдаггүй. Хүн өөрийнхөө хувь тавиланг өөрөө зурдаг гэж хэлснийг санаж байна уу? Залуу хүү: Тийм ээ, аав аа. Аав: Аз гэдэг чинь бэлтгэл боломж хоёр уулзаж золгохыг хэлдэг юм. Би чамд тэгж хэлсэн байх аа. Залуу хүү: Мэдээж саналгүй яах вэ. Гэхдээ бид дараа… Аав: За наадах чинь ёстой худлаа шүү. Чи бол миний амьдралдаа харсан хамгийн азтай шаар. Ажил мэргэжлийнх нь дараагийн арван жил кино дэлгэцийн урлагийн салбар дахь туйлын өө сэвгүй, яриангүй бут ниргэлт болж, аз од нь алгандаа багтаж ядах мэт асгарсан энэ ярианы гол дүр бол Вилл Смит. ### БАРУУН ФИЛИГИЙН ХУЛЧГАР ХҮҮ > Харь гаргийнхныг устгадаг киноны баатар, алдартай реппер, кино од Вилл Смитээс та юу олж харах вэ гэвэл өөрийгөө хамгаалахын тулд зохион бүтээсэн маш болгоомжтойгоор урлаж, хурцалсан дүрийг олж харна. Өөрийгөө ертөнцөөс нуухын тулд. Аймхай амьтныг нуухын тулд. Жүжиглэх тухайд дүрийн айдсыг ойлгох нь дүрийн сэтгэл зүйн байдлыг ойлгох нэгэн хэсэг. Айдас хүслийг өдөөх ба тэрхүү хүсэл нь үйлдлийн урьдач нөхцөл болох учиртай. Энэхүү давтагдсан үйлдэл, таамаглахуйц хариу үйлдлүүд нь киноны гайхамшигтай дүр бүтээх амин чухал хүчин зүйлс аж. Лавшруулан бодож үзэхэд амьдрал ч киноноос нэг их хол зөрөхгүй юм шиг санагддаг. Бидэнд ямар нэгэн гай зовлон тохиолдох ахуйд бид дахин тийм зүйл давтагдахгүй байх арга замыг хайдаг. Айдастаа хэрхэн хариу үйлдэл үзүүлэх нь угтаа ямар хүн болохоо шийднэ гэсэн үг. Виллийн тухайд тэрээр хөгжилтэй байхаар шийдсэн юм. Өнгөрсөн зууны 60-аад оны төгсгөлд Баруун Филид мэндэлсэн Вилл Смитийн гэр бүл тухайн цагтаа л хар тамхи, буудалцаан гэхчлэн хар арьстнуудын элдэв асуудлаас хол, дундаж давхаргын гэр бүл байж. Гэвч түүний хүүхэд нас архины хамааралтай эцгээсээ айх айдсаар тэжээгдсэн сэтгэл зовнил, түгшүүртэй мөчүүдээр дүүрэн. Ихэнх өдрүүдэд үүрийн гэгээнээс үдшийн бүрийн хүртэл гэр бүлээ тэжээхийн төлөө үлгэр жишээ хөдөлмөрлөх аавынх нь зан ааш архитай нийлэхээрээ л буруудаад ирнэ. Архи уух бүрийдээ айхтар хүнд нударгаа ээжийнх нь шанаанд алдалгүй буулгах аавыгаа харж өссөн Вилл гэр бүлээ нөмөрч буй түгшүүр, үзэн ядалтаас холдуулахын тулд, эцгийнхээ муухай аашийг дарах гэж хошин үзүүлбэр үзүүлдэг байсан ба эцэст нь энэ дадал амьдралынх нь салшгүй хэсэг болон үлджээ. Хүүхдийн хувиар, аавыг зугаацуулж инээлгэвэл тэр ээжийг нь зодохгүй хэмээн итгэсэн бяцхан жаал эцгээ сэтгэл хангалуун байлгаж, ээжийгээ хамгаалахын тулд өөрийн мэдэлгүй жинхэнэ энтертейнер болсон мэт. Хүүхэд насныхаа ихэнх хугацааг хоёр соёлын дунд шилжиж, дасан зохицох арга зам хайж өнгөрүүлсэн нь магад түүний ирээдүйн карьерт хүчтэй нөлөө үзүүлж, ядаж цөхөх юмгүйгээр цагаан арьстнууд ноёрхсон энтертайнмент зах зээлд орон зайгаа эзлэхэд нь тусалсан ч байж мэднэ. Түүний амьдарч байсан байр, дүүрэг, баптист сүм тэр чигтээ хар арьстнуудын ертөнц. Харин нөгөө талд ердөө гуравхан хар арьст сурагчтай дунд сургууль нь Америк соёл давамгайлсан цагаан арьстнуудын ертөнц. Чухам дээд боловсрол л үр хүүхдийг нь “ялгаварлан гадуурхалт” гэх ангалаас татан гаргаж чадна гэж Виллийн ээж итгэдэг байсан тул түүнийг өндөр төлбөртэй хувийн сургуульд сургаж, ахлах ангиа төгсмөгц нь сайн коллежид оруулах төлөвлөгөөтэй байв. Вилл ч тэр нэгэн өдрийг хүртэл хайртай ээжийнхээ энэхүү төгс төлөвлөгөөгөөр амьдарна гэдэгтээ итгэл дүүрэн байсан гэдэг. Тэр өдөр гэдэг нь реп хөгжимтэй танилцах хүртэл гэсэн үг л дээ. ### РЕП ЕРТӨНЦИЙН ШИНЭ ҮЗЭГДЭЛ > Тэр цагт нь хип хоп гэдэг нь бидний хийдэг зүйл биш, харин бид өөрсдөө байсан юм. Хип-хоп зөвхөн хөгжим биш мөн бүжиг, хувцаслалт, гудамжны урлаг, улс төр, нийгмийн шударга ёс байв. Арван хоёр настайгаасаа авга ахынхаа хип хоп хуурцгуудыг сонссоор Вилл энэ хөгжимд эргэлт буцалтгүй донтсон байлаа. Өмнө нь тэрээр алиа салбадай адил үзүүлбэр үзүүлэгч бяцхан хүү байсан бол энэ үеэс хойш хаа таарсан газраа толгой сүүл холбож, эргэн тойрондоо болж буй бүхнийг чөлөөт стилиэр хүүрнэхийг хичээдэг нэгэн болов. Дээрэлхүүлсэн, хулчгар хүүхдийн хүр хорхойн үүрнээс төрөлхийн авьяастай MC мэндэлсэн нь энэ. Цагаан арьстнуудын сургууль дээрх ялгаварлан гадуурхах үзэл, шударга бус байдал хэрээс хэтэрч аргагүй эрхэнд аав ээж нь түүнийг харуудын сургуульд оруулсан нь харин ч аз завшаан болж тэнд хожмоо хамтлаг байгуулсан найзуудтайгаа ч танилцлаа. Тухайн үеийн хип хоп ертөнц дэх жинхэнэ сод үзэгдэл, нуугдсан эрдэнэс болох Жаззи Жеффийнжижигхэн студид тэр хоёр өдөржин шөнөжин уран бүтээл туурвин “Шинэхэн Ханхүү“ (Fresh Prince) гэх нэрийг Вилл өөртөө өгөв. Удалгүй ахлах ангийн хөвгүүд хэзээ амжилт олох эсэх нь үл мэдэгдэх уран бүтээлээ үргэлжлүүлэн хийх үү аль эсхүл гэр бүлийнхнийхээ өмнө хариуцлага хүлээж коллежид элсэх үү гэх хүндхэн сонголтын өмнө ирэх нь тэр. Зуны нэгэн орой аавынхаа мөсний үйлдвэрт ажиллангаа коллежид орох тухай нухацтай бодож суусан Вилл радиогийн чартыг тэргүүлсэн дуунуудыг сонсож суулаа. Жагсаалтын тав, дөрөв, гурав, хоёрдугаар байранд орсон дуунууд ар араасаа тоглогдсоор тэргүүн байранд шалгарсан дуу явж эхлэв. Вилл чихэндээ ч итгэсэнгүй. Филлигийн DJ Жаззи Жефф ба Шинэхэн Ханхүүгийн бүтээл “Girls ain’t nothing but” дуу нь яахын аргагүй мөн байв. Түүний хамтлаг анх удаа радиогийн чартыг тэргүүлэх үед Вилл дөнгөж ахлах сургуулиа төгссөн 18 настай хөвгүүн байжээ. 1986 оны сүүлээр аялан тоглолтын автобусанд суусан тэр мөчөөс хойш Жефф тэр хоёр 1988 оны зун дуустал бараг хоёр зуун тоглолт хийж, оны эцэст худалдаанд гарсан “He’s The Dj, I’m The Rapper” цомог нь гурван сая гаруй хувь борлогдсон төдийгүй 31 дэх удаагийн Грэмми шагнал гардуулах ёслолд анх удаа багтсан “реп уран бүтээл” гэх номинацид “Parents Just Don’t Understand” дуу нь шалгарав. Толгой эргэм амжилт, хэзээ ч дуусашгүй мэт мөнгөний урсгал, алдар нэр. Энэ бүхэн хоёрхон жилийн дотор болж өнгөрсөн гэхэд итгэмээргүй. Гэвч сүйрэл хэзээ нэгэнт цагт ирэх нь жам ёсны л асуудал. Ирэх жил нь тэдний гаргасан “And In This Corner” цомог нь элгээрээ газар хэвтэж, хамтлаг дотор нь зөрчилдөөн үүсэв. Түүнээс ч дор зүйл гэвэл энэ хугацаанд тэдний баруун солгойгүй үрсэн бүх мөнгөнд оноогдох татварын хуудас иржээ. Вилл өрөө дарахын тулд бүх гял цал машин, мотоцикл, харш гээд зарж болох бүх зүйлээ арилжсан ч энэ мөнгө нь уул овоо шиг бөөгнөрсөн татварын өрийнх нь хажууд өчүүхэн гэмээр бага. Нэг л өдрийн дотор тэр баян, алдар нэртэй байснаа баян ч биш, алдартай ч биш болов. Эцэст нь манай баатар хар тамхины наймаачин найзаасаа 10 мянган доллар зээлж, ямар ч зорилгогүйгээр Лос-Анжелесийг зорьсноор амьдралынхаа цоо шинэ нэгэн бүлгийг эхлүүлсэн түүхтэй. Вилл хөгширсөн хойноо баранд суугаад залуу байхад нь дуу хөгжим одоогийнхоо хавь илүү байсан хэмээн улиглаж суух өвгөн болж болох байсан ч түүний түүх өөрөөр бичигдсэнийг та бид бүгдээрээ мэдэж буй. ### КИНО ЕРТӨНЦӨД ГЯЛАЛЗАХ ОД > Би өөрийгөө дундаж авьяастай нэгэн гэж боддог. Харин гуйвж дайвшгүй сахилга бат, ажлын ёс зүйгээрээ би бусдаас эрс ялгардаг. Түүнийг Холливүүдийн од болсноос хэдэн жилийн өмнөх рүү хуурцгийг шилжүүлбээс энэ бүх адал явдал Майкл Жексоны алдарт “Триллер”) цомгийн (нийтдээ 48 сая хувь зарагдсан ) продюсерээр ажилласан домогт Куинси Жонсийн үдэшлэгт санаандгүй уригдсанаас нь эхлэлтэй. Лос-Анжелесийн хаа нэгтээ зургаан долоо хоногийн турш төөрөлдсөн, сэтгэлээр унасан, айсан байдалтайгаар эвхрэн хэвтэж байсан түүнд хорвоо ертөнц дахин шинэ боломжийг өгсөн нь “Бел Эйрийн Шинэхэн Ханхүү” цуврал. Үдэшлэг дээр ердөө аравхан минутад л Вилл NBC телевизийн удирдлагуудын өмнө өөрийн чадах бүхнээ үзүүлсний үр дүнд 1990 оны намар эхний ангиа цацсан тус ситкомын гол дүрийг халааслав. “Бел Эйрийн Шинэхэн Ханхүү” цувралын сүүлийн улирал дуусахын алдад “Тусгаар тогтнолын өдөр” кино нээлтээ хийж, Вилл Смит жинхэнэ утгаараа бүсгүйчүүдийн хүслэн болсон, чадварлаг жүжигчин болсон юм. Гэвч энэ амжилт нь түүнд тийм ч хангалттай санагдахгүй байв. Тэр Сильвестр Сталлоне, Брюс Уиллис, Том Крузтай эн зэрэгцэхүйц супер од болохыг хүснэ. Нэгэн удаа А.Шварценеггерээс “Би дэлхийн хамгийн агуу кино од болох гэсэн юм. Үүний арга замыг та мэдэж л байх ёстой” хэмээн асуухад мань эр хариуд нь “Дэлхийн улс орон бүрийн ард иргэд чамайг таньдаг болсон цагт л чи кино од болно. Чи дэлхий даяар аялж, хүн бүртэй гар барьж, хүүхэд бүрийг үнсэх хэрэгтэй. Сонгуульд өрсөлдөхөөр зэхэж буй улс төрч шиг л кампанит ажил байна хэмээн өөрийгөө төсөөл” гэж хариулж. Арнольдын хэлсэн үг Виллд тун ухаалаг санагджээ. Тэр аль нэг киног сурталчлах биш, харин тэдний 150 сая долларыг (кино компаниуд дэлхийн улс орон бүрд киноныхоо зурагт хуудсыг наахын тулд энэ хэмжээний мөнгө төсөвлөдөг) өөрийгөө сурталчлахад ашиглах нь хавь илүү ухаалаг алхам гэж сэтгэв. Дараагийн жилүүдэд нь Вилл “Хар хувцастнууд”, “Муу залуус”, “Би робот” , “Аварга загасны түүх”, “Хитч" гэх блокбастер бүтээлүүд, Академийн шагналд нэр дэвшсэн “Али”, “Аз жаргалын эрэлд” кинонуудад тоглолоо. Хүүтэйгээ хамтран тоглосон“Аз жаргалын эрэлд” кино нь 2006 онд гарсан дариудаа кино шүүмжлэгчдээс өндөр үнэлгээ авч, асар их ашиг олсон төдийгүй энэ дүрээр тэрээр Академийн шагналд хоёр дахь удаагаа нэр дэвшсэн юм. Ялалтын буухиа цааш үргэлжилж дэлгэц дээр нэг нохой Вилл хоёроос өөр хүн бараг гардаггүй “Би Домог”) 600 сая гаруй долларын ашиг олж, нэг мэдэхнээ Холливүдэд тоглосон кинонууд нь ар араасаа өндөр ашиг олсон жүжигчний дээд амжилтыг тэр эвдсэн байлаа. Баруун Филлид мөс ууталж байснаа реппер дуучинд олгосон анхны Грэммийн шагналыг авч, телевизийн олон ангит киноны од болж, дэлхийн хамгийн агуу кино од болон дэвшиж, улмаар гарсан кино бүрээрээ тасалбар борлуулалтын дээд амжилтыг эвдсэн ч түүний хувийн амьдралд ан цав үүсэж, тэр өөрөө ч сэтгэл гутралтайгаа тэмцэж эхлэв. > Дотоод хоосон сэтгэлийн орон зайгаа гадаад, материаллаг амжилтаар нөхөхийг хичээнэ. Эцэстээ ийм төрлийн донтолт нь хэзээ ч ханаж цадахгүй. Оюун ухаан тань өөрт буй зүйлээ таашааж, үүндээ баярлахын оронд байхгүй зүйлээ, авч чадаагүй зүйлээ хүсэн шаналж эхэлнэ гээч. Номын үйл явдал цааш хөвөрсөөр медиагийн хэл амны бай болсон Жада Смит тэр хоёрын хайр дурлалын асуудал, Виллийн аз жаргалын тухай тодорхойлолтыг эрж хайсан мөчүүд, эрх чөлөөг эрэлхийлсэн адал явдал руу гулсана. Эл бүтээлийн гол цөм болсон тэдгээр бүлгүүдийг та харин номоос үргэлжлүүлэн уншсан нь илүү амттай байх биз ээ.
https://unread.today/c/spotlight-alphazone	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-08-25T00:00:00	8 сарын 25, 2021	Онцлох төсөл: Alpha Zone - Шинэ цагийн тансаг орчин	<div class="article-body"> <h2>Амьдралын сэтгэл ханамж, гэр бүлийн уур амьсгал, ажлын бүтээмж гээд олон зүйл тухайн хүний амьдарч буй орчноос шууд хамааралтай байдаг. Тиймдээ ч сайн чанартай, төлөвлөлт сайтай үл хөдлөх хөрөнгийн үнэ цэн хэзээд өсөн нэмэгдэж байдаг билээ. Тэгвэл "Tэсо Пропертис" группийн шинээр эхлүүлж буй "Alpha Zone" бизнес зэрэглэлийн орон сууцны төсөл нь ажлын орчноо амьдрах байртайгаа уялдуулахаар төлөвлөж буй гэр бүлүүдэд дээрх давуу талуудыг нэгтгэн санал болгож байгаа аж. Барилга, бүтээн байгуулалтын салбарт "Sky Garden" тансаг зэрэглэлийн орон сууцны хотхон, "Содон Стандарт" цогцолбор хороолол гэх мэт хэд хэдэн томоохон бүтээн байгуулалтаараа өөрсдийн байр суурийг нэгэнт бий болгосон тус компанийн ээлжит төсөлтэй танилцацгаая.</h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Alpha Zone<br><b>Хаяг: </b>Хан-Уул дүүргийн 11 дүгээр хороо, Их Монголын гудамж, "Орчлон" олон улсын дунд сургуулийн баруун талд<br><b>Чиглэл:</b> Орон сууцны төсөл<br><b>Хөгжүүлэгч: </b>Teso Properties LLC<br><b>Төсөл эхэлсэн хугацаа:</b> 2021 он<br><b>Холбоос:</b> <a href="https://alphazone.mn/" target="_blank">alphazone.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/Alpha-Zone-107377601134702/" target="_blank">Alpha Zone</a> (Фэйсбүүк)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/988db1837651ef1a46e3e26499cbed32.jpg"></p><div class="image-caption">"Teso Real Estate" компанийн гүйцэтгэх захирал Ц.Ганзориг </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>"Alpha Zone" бизнес зэрэглэлийн орон сууцны хотхоны төслийг санаачлан, хэрэгжүүлж буй "Тэсо Пропертис" групп нь үл хөдлөх хөрөнгө хөгжүүлэлтийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг "Тэсо корпораци"-ийн салбар компани юм. Бид дотоодын үл хөдлөх хөрөнгө хөгжүүлэлтийн салбарт олон улсын шилдэг туршлагуудыг нутагшуулан ажиллаж, өсөн нэмэгдэх үнэ цэн бүхий үл хөдлөх хөрөнгийг бий болгох зорилготойгоор үйл ажиллагаа явуулдаг. Манай компанийн хувьд хөгжүүлж буй төсөл бүрдээ "People first" буюу хүн төвт төлөвлөлт бүхий үндсэн консептыг баримтлан ажилладгаараа онцлогтой. Энэ удаагийн төсөлдөө ч бид уг агуулгаа нягт барьж, хоёр жилийн хугацаанд шаардлагатай бүхий л судалгаа, төлөвлөлтүүдийг мэргэжлийн багуудтай хамтран хийсэн. Үүний дүнд, хотхоны байршил, цонхны харууц, байгалийн гэрэл, өрөөний төлөвлөлтөөс эхлээд жижиг деталь бүрийг оршин суугч гэр бүлүүдэд тав тухтай, цогц байлгахад анхаарсан шүү.</p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>"Alpha Zone" төсөл нь ажил амьдралаа хурдтай, уялдаа холбоотой авч явахыг эрэлхийлж буй гэр бүлүүдэд зориулсан бизнес зэрэглэлийн ороны сууц гэдгээрээ онцлог. Энэ зорилго маань биднийг "Luxury" буюу тансаг хэмээх ойлголтод хөтөлсөн гэж болно. Учир нь, цаг хугацаа өнгөрөх тусам тансаг гэдэг үгийн утга агуулга хувьсан өөрчлөгдөж байдаг. Харин орчин цагт, амьдрах орчны хувьд энэ үг хэрхэн бууж байна вэ? гэхээр өмнөх үе шиг хамгийн үнэтэй, хамгийн том гэхээс илүү хүмүүс бие биетэйгээ илүү ойр байж, хамтдаа цагийг үр ашигтай өнгөрүүлж, амьдарч буй газраасаа гоо зүйн таашаал авч, байгаа нөөцөө илүү үр ашигтай, ухаалгаар захиран зарцуулах тухай болсон. Иймд бид уг төслийнхөө үндсэн агуулгыг "Шинэ цагийн тансаг орчин" буюу "The New Luxury" хэмээн тодорхойлж байгаа юм.<br>Илүү ойлгомжтой болгох үүднээс төслийн ялгарлаа үндсэн дөрвөн хэсэгт хуваан тайлбарлая:</p><p><b>Нэгдүгээрт, </b>BEING CONNECTED буюу оршин суугчдын харилцаа холбоог дэмжинэ. Бид өөрийгөө урлаж, баялгийг бүтээж, нийгмийг хөгжүүлж буй альфачууддаа (Alpha Zone-ийн оршин суугчдад) зориулсан "Alpha Community Center"-ийг байгуулах юм. Уг төвд альфачууд ажлаа хийж, тогтмол үйл ажиллагаануудад хамрагдах боломжтой. Хотхон дотроо нэгдсэн дундын оффистой гэдэг нь бизнес зэрэглэлийн орон сууцны нэгэн ялгарал болно. </p><p><b>Хоёрдугаарт, </b>BEING EFFICIENT буюу цаг хугацааг хэмнэж, бүтээмжтэй ажиллаж амьдрахад тусална. Учир нь хотхоноос 5-15 минут алхах зайд "Орчлон" олон улсын дунд сургууль, "Хобби" дунд сургууль, "International School of Ulaanbaatar", ерөнхий боловсролын 130 дугаар дунд сургууль, улсын 128 дугаар цэцэрлэгүүд байрладаг нь та болон таны хүүхдүүдэд том давуу тал болно. Үүнээс гадна гэр бүлээрээ үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд зугаалж, И-мартаас хүнсээ цуглуулж, "Alpha Community Center"-т ажил, хурал уулзалт, хичээлээ хийж, хүсвэл гэр цэвэрлэх, нохой салхилуулах зэрэг тусгай үйлчилгээ ч нэмэлтээр авах боломжтой.</p><p><b>Гуравдугаарт,</b> BEING ARTISTIC буюу цэгцтэй, гоо үзэмжтэй, чанартай архитектур, инженерийн шийдэлтэй. Нийт зургаан блок бүхий уг цогцолборын зохион байгуулалт нь нэг байр нөгөө байрныхаа байгалийн гэрлийг хаахааргүй, гадна болон дотор ногоон байгууламжийг төлөвлөсөн, өндөр тааз, саруулхан цонхтой байхаараа онцлог. Нийт айлын 80 хувь нь хоёр ба гурван тал руугаа харсан цонхтой. Мөн Германы инженерийн шийдлийг ашиглан суурийн цутгалтыг хийж буй тул хөрсний чийг, гүний уснаас айх аюулгүй.</p><p><b>Дөрөвдүгээрт,</b> BEING WORTHY буюу өрөөний зохион байгуулалт сайтай. Айл бүрийн өрөөний зохион байгуулалт, зай талбайг бодит туршилтаар гаргаж ирсэн тул хэрэглээнд бүрэн нийцэхүйц. Мөн талбай ашиглалтыг нэмэгдүүлэх, байрны дотоод засалтай хорших үүдний болон унтлагын өрөөний шкафыг байрлуулж, айл бүрд нэмэлтээр агуулах (харанхуй өрөө), угаалгын өрөөг нэмэлтээр шийдэж өгсөн. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f48e6a9c139a926a00d45b743fc07549.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/17f4b8e83110776186c17da22e28c5bd.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Alpha Zone гэж юу вэ?</h3><p>"Alpha Zone" нь орчин үеийн хүмүүсийн амьдралын хэв маягт нийцсэн төлөвлөлт зохион байгуулалттай, чанар ба гоо зүйн шаардлагыг бүрэн хангах бодит үнэ цэн бүхий “The New Luxury” консепттой зургаан блок бүхий, 498 айлын бизнес ангиллын үйлчилгээтэй, 23 давхар орон сууцны төсөл юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэр </h3><p>Шинэ цагийн залуус, гэр бүлүүдэд амьдрах орчноор нь дамжуулан ажилдаа ч, амьдралдаа ч тэргүүлэгч, манлайлагч байхад нь туслах болно хэмээх утгыг илэрхийлж төслөө "Alpha Zone" хэмээн нэрийдсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Одоогоор бид барилгын үндсэн ажлаас гадна төслийн танилцуулга, маркетингийн ажлууддаа төвлөрч байна. Уг ажлынхаа хүрээнд "Та таван минутад юу хийж чадах вэ?" кампанит ажлыг эхлүүлэхээр ажиллаж байна. Хүн таван минутанд имэйл явуулах, хөнгөн хооллох, нэг нийтлэл унших гэх мэт ойр зуурын зүйлс л хийж амжина. Тэгвэл та "Alpha Zone"-ийг сонгосноор таван минутын дотор өөрт хэрэгтэй үйлчилгээндээ ердөө таван минут алхаад л хүрэх боломжтой болох юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг </h3><p>Одоогоор үндсэн багт 20 гаруй залуус ажиллаж байна. Бид нэгийгээ нөхсөн, хурдтай хамтын ажиллагааг эрхэмлэдэг. Өмнө нь энэ төрлийн төслүүд дээр ажиллаж дадсан, юу хийхээ мэддэг чадварлаг залуусаас бүрдсэн баг тул ажил урагштай урагштай урамтай байдаг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c2622cbf6a56ba5c9efa8849423a37d6.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/33bfab7f23b515ff1b41aec6de74b95e.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ирээдүй</h3><p></p><p>Өмнө нь бид, барилга бүтээн байгуулалтын салбарт 3520 айл бүхий, улсын сургууль цэцэрлэгийг багтаасан "Содон стандарт" цогцолбор хороолол, Сингапур хот улсын "Си Пи Жи" компанитай хамтарсан "Kids first" буюу хүүхдэд ээлтэй консепттой "<a href="https://unread.today/c/skygarden-buteenbaiguulalt" target="_blank">Sky Garden Residence</a>" орчин үеийн өндөр зэрэглэлийн орон сууцны төсөл, "Palm Springs" айл гэрийн хувийн орон зай, ая тухыг бүрдүүлсэн хаус вилла хотхоны ажлуудыг хийж гүйцэтгэн, эхнээс нь бүрэн ашиглалтад өгч дуусгаад байна. </p><p>Харин уг төслөө бид гурав, гурван блокоор нь үндсэн хоёр хэсэгт хувааж, эхний ээлжийг 2023 оны хоёрдугаар улиралд бүрэн ашиглалтад оруулах юм. </p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Барилгын салбар нь өөрөө хүнд үйлдвэрлэлийн салбар. Нэг барилга барихад л газрын шинжилгээ, зөвшөөрлөөс эхлээд борлуулалтын баг хүртэл маш олон тал оролцдог тул төсөл хэрэгжүүлэгч нь зөвхөн өөрсдөө сайн байх хангалтгүй байдаг. Хэзээ ч, ямар ч асуудал гарч болзошгүй учраас өөрсдөө уян хатан, олон төлөвлөгөөтэй байх хэрэгтэй. </p><p>Хэдий асуудлаар дүүрэн ч бэрхшээл бүрийг эрсдэл гэж харвал энэ салбарт амжилттай ажиллахад тун ярвигтай болно. Нөгөө талаас энэ бидний анхны төсөл биш тул баргийн бэрхшээлийг ажлын нэг хэсэг, үйл явц гэж хардаг болсон.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a0336dfab1a13bdbaa24e7cfb063dfec.jpg"></p> </div>	Амьдралын сэтгэл ханамж, гэр бүлийн уур амьсгал, ажлын бүтээмж гээд олон зүйл тухайн хүний амьдарч буй орчноос шууд хамааралтай байдаг. Тиймдээ ч сайн чанартай, төлөвлөлт сайтай үл хөдлөх хөрөнгийн үнэ цэн хэзээд өсөн нэмэгдэж байдаг билээ. Тэгвэл "Tэсо Пропертис" группийн шинээр эхлүүлж буй "Alpha Zone" бизнес зэрэглэлийн орон сууцны төсөл нь ажлын орчноо амьдрах байртайгаа уялдуулахаар төлөвлөж буй гэр бүлүүдэд дээрх давуу талуудыг нэгтгэн санал болгож байгаа аж. Барилга, бүтээн байгуулалтын салбарт "Sky Garden" тансаг зэрэглэлийн орон сууцны хотхон, "Содон Стандарт" цогцолбор хороолол гэх мэт хэд хэдэн томоохон бүтээн байгуулалтаараа өөрсдийн байр суурийг нэгэнт бий болгосон тус компанийн ээлжит төсөлтэй танилцацгаая. Нэр: Alpha Zone Хаяг: Хан-Уул дүүргийн 11 дүгээр хороо, Их Монголын гудамж, "Орчлон" олон улсын дунд сургуулийн баруун талд Чиглэл: Орон сууцны төсөл Хөгжүүлэгч: Teso Properties LLC Төсөл эхэлсэн хугацаа: 2021 он Холбоос: alphazone.mn (Вэб), Alpha Zone (Фэйсбүүк) "Teso Real Estate" компанийн гүйцэтгэх захирал Ц.Ганзориг сэдэл "Alpha Zone" бизнес зэрэглэлийн орон сууцны хотхоны төслийг санаачлан, хэрэгжүүлж буй "Тэсо Пропертис" групп нь үл хөдлөх хөрөнгө хөгжүүлэлтийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг "Тэсо корпораци"-ийн салбар компани юм. Бид дотоодын үл хөдлөх хөрөнгө хөгжүүлэлтийн салбарт олон улсын шилдэг туршлагуудыг нутагшуулан ажиллаж, өсөн нэмэгдэх үнэ цэн бүхий үл хөдлөх хөрөнгийг бий болгох зорилготойгоор үйл ажиллагаа явуулдаг. Манай компанийн хувьд хөгжүүлж буй төсөл бүрдээ "People first" буюу хүн төвт төлөвлөлт бүхий үндсэн консептыг баримтлан ажилладгаараа онцлогтой. Энэ удаагийн төсөлдөө ч бид уг агуулгаа нягт барьж, хоёр жилийн хугацаанд шаардлагатай бүхий л судалгаа, төлөвлөлтүүдийг мэргэжлийн багуудтай хамтран хийсэн. Үүний дүнд, хотхоны байршил, цонхны харууц, байгалийн гэрэл, өрөөний төлөвлөлтөөс эхлээд жижиг деталь бүрийг оршин суугч гэр бүлүүдэд тав тухтай, цогц байлгахад анхаарсан шүү. ялгарал "Alpha Zone" төсөл нь ажил амьдралаа хурдтай, уялдаа холбоотой авч явахыг эрэлхийлж буй гэр бүлүүдэд зориулсан бизнес зэрэглэлийн ороны сууц гэдгээрээ онцлог. Энэ зорилго маань биднийг "Luxury" буюу тансаг хэмээх ойлголтод хөтөлсөн гэж болно. Учир нь, цаг хугацаа өнгөрөх тусам тансаг гэдэг үгийн утга агуулга хувьсан өөрчлөгдөж байдаг. Харин орчин цагт, амьдрах орчны хувьд энэ үг хэрхэн бууж байна вэ? гэхээр өмнөх үе шиг хамгийн үнэтэй, хамгийн том гэхээс илүү хүмүүс бие биетэйгээ илүү ойр байж, хамтдаа цагийг үр ашигтай өнгөрүүлж, амьдарч буй газраасаа гоо зүйн таашаал авч, байгаа нөөцөө илүү үр ашигтай, ухаалгаар захиран зарцуулах тухай болсон. Иймд бид уг төслийнхөө үндсэн агуулгыг "Шинэ цагийн тансаг орчин" буюу "The New Luxury" хэмээн тодорхойлж байгаа юм. Илүү ойлгомжтой болгох үүднээс төслийн ялгарлаа үндсэн дөрвөн хэсэгт хуваан тайлбарлая: Нэгдүгээрт, BEING CONNECTED буюу оршин суугчдын харилцаа холбоог дэмжинэ. Бид өөрийгөө урлаж, баялгийг бүтээж, нийгмийг хөгжүүлж буй альфачууддаа (Alpha Zone-ийн оршин суугчдад) зориулсан "Alpha Community Center"-ийг байгуулах юм. Уг төвд альфачууд ажлаа хийж, тогтмол үйл ажиллагаануудад хамрагдах боломжтой. Хотхон дотроо нэгдсэн дундын оффистой гэдэг нь бизнес зэрэглэлийн орон сууцны нэгэн ялгарал болно. Хоёрдугаарт, BEING EFFICIENT буюу цаг хугацааг хэмнэж, бүтээмжтэй ажиллаж амьдрахад тусална. Учир нь хотхоноос 5-15 минут алхах зайд "Орчлон" олон улсын дунд сургууль, "Хобби" дунд сургууль, "International School of Ulaanbaatar", ерөнхий боловсролын 130 дугаар дунд сургууль, улсын 128 дугаар цэцэрлэгүүд байрладаг нь та болон таны хүүхдүүдэд том давуу тал болно. Үүнээс гадна гэр бүлээрээ үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд зугаалж, И-мартаас хүнсээ цуглуулж, "Alpha Community Center"-т ажил, хурал уулзалт, хичээлээ хийж, хүсвэл гэр цэвэрлэх, нохой салхилуулах зэрэг тусгай үйлчилгээ ч нэмэлтээр авах боломжтой. Гуравдугаарт, BEING ARTISTIC буюу цэгцтэй, гоо үзэмжтэй, чанартай архитектур, инженерийн шийдэлтэй. Нийт зургаан блок бүхий уг цогцолборын зохион байгуулалт нь нэг байр нөгөө байрныхаа байгалийн гэрлийг хаахааргүй, гадна болон дотор ногоон байгууламжийг төлөвлөсөн, өндөр тааз, саруулхан цонхтой байхаараа онцлог. Нийт айлын 80 хувь нь хоёр ба гурван тал руугаа харсан цонхтой. Мөн Германы инженерийн шийдлийг ашиглан суурийн цутгалтыг хийж буй тул хөрсний чийг, гүний уснаас айх аюулгүй. Дөрөвдүгээрт, BEING WORTHY буюу өрөөний зохион байгуулалт сайтай. Айл бүрийн өрөөний зохион байгуулалт, зай талбайг бодит туршилтаар гаргаж ирсэн тул хэрэглээнд бүрэн нийцэхүйц. Мөн талбай ашиглалтыг нэмэгдүүлэх, байрны дотоод засалтай хорших үүдний болон унтлагын өрөөний шкафыг байрлуулж, айл бүрд нэмэлтээр агуулах (харанхуй өрөө), угаалгын өрөөг нэмэлтээр шийдэж өгсөн. Alpha Zone гэж юу вэ? "Alpha Zone" нь орчин үеийн хүмүүсийн амьдралын хэв маягт нийцсэн төлөвлөлт зохион байгуулалттай, чанар ба гоо зүйн шаардлагыг бүрэн хангах бодит үнэ цэн бүхий “The New Luxury” консепттой зургаан блок бүхий, 498 айлын бизнес ангиллын үйлчилгээтэй, 23 давхар орон сууцны төсөл юм. Нэр Шинэ цагийн залуус, гэр бүлүүдэд амьдрах орчноор нь дамжуулан ажилдаа ч, амьдралдаа ч тэргүүлэгч, манлайлагч байхад нь туслах болно хэмээх утгыг илэрхийлж төслөө "Alpha Zone" хэмээн нэрийдсэн. одоо Одоогоор бид барилгын үндсэн ажлаас гадна төслийн танилцуулга, маркетингийн ажлууддаа төвлөрч байна. Уг ажлынхаа хүрээнд "Та таван минутад юу хийж чадах вэ?" кампанит ажлыг эхлүүлэхээр ажиллаж байна. Хүн таван минутанд имэйл явуулах, хөнгөн хооллох, нэг нийтлэл унших гэх мэт ойр зуурын зүйлс л хийж амжина. Тэгвэл та "Alpha Zone"-ийг сонгосноор таван минутын дотор өөрт хэрэгтэй үйлчилгээндээ ердөө таван минут алхаад л хүрэх боломжтой болох юм. баг Одоогоор үндсэн багт 20 гаруй залуус ажиллаж байна. Бид нэгийгээ нөхсөн, хурдтай хамтын ажиллагааг эрхэмлэдэг. Өмнө нь энэ төрлийн төслүүд дээр ажиллаж дадсан, юу хийхээ мэддэг чадварлаг залуусаас бүрдсэн баг тул ажил урагштай урагштай урамтай байдаг. ирээдүй Өмнө нь бид, барилга бүтээн байгуулалтын салбарт 3520 айл бүхий, улсын сургууль цэцэрлэгийг багтаасан "Содон стандарт" цогцолбор хороолол, Сингапур хот улсын "Си Пи Жи" компанитай хамтарсан "Kids first" буюу хүүхдэд ээлтэй консепттой " Sky Garden Residence " орчин үеийн өндөр зэрэглэлийн орон сууцны төсөл, "Palm Springs" айл гэрийн хувийн орон зай, ая тухыг бүрдүүлсэн хаус вилла хотхоны ажлуудыг хийж гүйцэтгэн, эхнээс нь бүрэн ашиглалтад өгч дуусгаад байна. Харин уг төслөө бид гурав, гурван блокоор нь үндсэн хоёр хэсэгт хувааж, эхний ээлжийг 2023 оны хоёрдугаар улиралд бүрэн ашиглалтад оруулах юм. эрсдэл Барилгын салбар нь өөрөө хүнд үйлдвэрлэлийн салбар. Нэг барилга барихад л газрын шинжилгээ, зөвшөөрлөөс эхлээд борлуулалтын баг хүртэл маш олон тал оролцдог тул төсөл хэрэгжүүлэгч нь зөвхөн өөрсдөө сайн байх хангалтгүй байдаг. Хэзээ ч, ямар ч асуудал гарч болзошгүй учраас өөрсдөө уян хатан, олон төлөвлөгөөтэй байх хэрэгтэй. Хэдий асуудлаар дүүрэн ч бэрхшээл бүрийг эрсдэл гэж харвал энэ салбарт амжилттай ажиллахад тун ярвигтай болно. Нөгөө талаас энэ бидний анхны төсөл биш тул баргийн бэрхшээлийг ажлын нэг хэсэг, үйл явц гэж хардаг болсон.	Амьдралын сэтгэл ханамж, гэр бүлийн уур амьсгал, ажлын бүтээмж гээд олон зүйл тухайн хүний амьдарч буй орчноос шууд хамааралтай байдаг. Тиймдээ ч сайн чанартай, төлөвлөлт сайтай үл хөдлөх хөрөнгийн үнэ цэн хэзээд өсөн нэмэгдэж байдаг билээ. Тэгвэл "Tэсо Пропертис" группийн шинээр эхлүүлж буй "Alpha Zone" бизнес зэрэглэлийн орон сууцны төсөл нь ажлын орчноо амьдрах байртайгаа уялдуулахаар төлөвлөж буй гэр бүлүүдэд дээрх давуу талуудыг нэгтгэн санал болгож байгаа аж. Барилга, бүтээн байгуулалтын салбарт "Sky Garden" тансаг зэрэглэлийн орон сууцны хотхон, "Содон Стандарт" цогцолбор хороолол гэх мэт хэд хэдэн томоохон бүтээн байгуулалтаараа өөрсдийн байр суурийг нэгэнт бий болгосон тус компанийн ээлжит төсөлтэй танилцацгаая. Нэр: Alpha Zone Хаяг: Хан-Уул дүүргийн 11 дүгээр хороо, Их Монголын гудамж, "Орчлон" олон улсын дунд сургуулийн баруун талд Чиглэл: Орон сууцны төсөл Хөгжүүлэгч: Teso Properties LLC Төсөл эхэлсэн хугацаа: 2021 он Холбоос: alphazone.mn (Вэб), Alpha Zone (Фэйсбүүк) "Teso Real Estate" компанийн гүйцэтгэх захирал Ц.Ганзориг ### сэдэл "Alpha Zone" бизнес зэрэглэлийн орон сууцны хотхоны төслийг санаачлан, хэрэгжүүлж буй "Тэсо Пропертис" групп нь үл хөдлөх хөрөнгө хөгжүүлэлтийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг "Тэсо корпораци"-ийн салбар компани юм. Бид дотоодын үл хөдлөх хөрөнгө хөгжүүлэлтийн салбарт олон улсын шилдэг туршлагуудыг нутагшуулан ажиллаж, өсөн нэмэгдэх үнэ цэн бүхий үл хөдлөх хөрөнгийг бий болгох зорилготойгоор үйл ажиллагаа явуулдаг. Манай компанийн хувьд хөгжүүлж буй төсөл бүрдээ "People first" буюу хүн төвт төлөвлөлт бүхий үндсэн консептыг баримтлан ажилладгаараа онцлогтой. Энэ удаагийн төсөлдөө ч бид уг агуулгаа нягт барьж, хоёр жилийн хугацаанд шаардлагатай бүхий л судалгаа, төлөвлөлтүүдийг мэргэжлийн багуудтай хамтран хийсэн. Үүний дүнд, хотхоны байршил, цонхны харууц, байгалийн гэрэл, өрөөний төлөвлөлтөөс эхлээд жижиг деталь бүрийг оршин суугч гэр бүлүүдэд тав тухтай, цогц байлгахад анхаарсан шүү. ### ялгарал "Alpha Zone" төсөл нь ажил амьдралаа хурдтай, уялдаа холбоотой авч явахыг эрэлхийлж буй гэр бүлүүдэд зориулсан бизнес зэрэглэлийн ороны сууц гэдгээрээ онцлог. Энэ зорилго маань биднийг "Luxury" буюу тансаг хэмээх ойлголтод хөтөлсөн гэж болно. Учир нь, цаг хугацаа өнгөрөх тусам тансаг гэдэг үгийн утга агуулга хувьсан өөрчлөгдөж байдаг. Харин орчин цагт, амьдрах орчны хувьд энэ үг хэрхэн бууж байна вэ? гэхээр өмнөх үе шиг хамгийн үнэтэй, хамгийн том гэхээс илүү хүмүүс бие биетэйгээ илүү ойр байж, хамтдаа цагийг үр ашигтай өнгөрүүлж, амьдарч буй газраасаа гоо зүйн таашаал авч, байгаа нөөцөө илүү үр ашигтай, ухаалгаар захиран зарцуулах тухай болсон. Иймд бид уг төслийнхөө үндсэн агуулгыг "Шинэ цагийн тансаг орчин" буюу "The New Luxury" хэмээн тодорхойлж байгаа юм. Илүү ойлгомжтой болгох үүднээс төслийн ялгарлаа үндсэн дөрвөн хэсэгт хуваан тайлбарлая: Нэгдүгээрт, BEING CONNECTED буюу оршин суугчдын харилцаа холбоог дэмжинэ. Бид өөрийгөө урлаж, баялгийг бүтээж, нийгмийг хөгжүүлж буй альфачууддаа (Alpha Zone-ийн оршин суугчдад) зориулсан "Alpha Community Center"-ийг байгуулах юм. Уг төвд альфачууд ажлаа хийж, тогтмол үйл ажиллагаануудад хамрагдах боломжтой. Хотхон дотроо нэгдсэн дундын оффистой гэдэг нь бизнес зэрэглэлийн орон сууцны нэгэн ялгарал болно. Хоёрдугаарт, BEING EFFICIENT буюу цаг хугацааг хэмнэж, бүтээмжтэй ажиллаж амьдрахад тусална. Учир нь хотхоноос 5-15 минут алхах зайд "Орчлон" олон улсын дунд сургууль, "Хобби" дунд сургууль, "International School of Ulaanbaatar", ерөнхий боловсролын 130 дугаар дунд сургууль, улсын 128 дугаар цэцэрлэгүүд байрладаг нь та болон таны хүүхдүүдэд том давуу тал болно. Үүнээс гадна гэр бүлээрээ үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд зугаалж, И-мартаас хүнсээ цуглуулж, "Alpha Community Center"-т ажил, хурал уулзалт, хичээлээ хийж, хүсвэл гэр цэвэрлэх, нохой салхилуулах зэрэг тусгай үйлчилгээ ч нэмэлтээр авах боломжтой. Гуравдугаарт, BEING ARTISTIC буюу цэгцтэй, гоо үзэмжтэй, чанартай архитектур, инженерийн шийдэлтэй. Нийт зургаан блок бүхий уг цогцолборын зохион байгуулалт нь нэг байр нөгөө байрныхаа байгалийн гэрлийг хаахааргүй, гадна болон дотор ногоон байгууламжийг төлөвлөсөн, өндөр тааз, саруулхан цонхтой байхаараа онцлог. Нийт айлын 80 хувь нь хоёр ба гурван тал руугаа харсан цонхтой. Мөн Германы инженерийн шийдлийг ашиглан суурийн цутгалтыг хийж буй тул хөрсний чийг, гүний уснаас айх аюулгүй. Дөрөвдүгээрт, BEING WORTHY буюу өрөөний зохион байгуулалт сайтай. Айл бүрийн өрөөний зохион байгуулалт, зай талбайг бодит туршилтаар гаргаж ирсэн тул хэрэглээнд бүрэн нийцэхүйц. Мөн талбай ашиглалтыг нэмэгдүүлэх, байрны дотоод засалтай хорших үүдний болон унтлагын өрөөний шкафыг байрлуулж, айл бүрд нэмэлтээр агуулах (харанхуй өрөө), угаалгын өрөөг нэмэлтээр шийдэж өгсөн. ### Alpha Zone гэж юу вэ? "Alpha Zone" нь орчин үеийн хүмүүсийн амьдралын хэв маягт нийцсэн төлөвлөлт зохион байгуулалттай, чанар ба гоо зүйн шаардлагыг бүрэн хангах бодит үнэ цэн бүхий “The New Luxury” консепттой зургаан блок бүхий, 498 айлын бизнес ангиллын үйлчилгээтэй, 23 давхар орон сууцны төсөл юм. ### Нэр Шинэ цагийн залуус, гэр бүлүүдэд амьдрах орчноор нь дамжуулан ажилдаа ч, амьдралдаа ч тэргүүлэгч, манлайлагч байхад нь туслах болно хэмээх утгыг илэрхийлж төслөө "Alpha Zone" хэмээн нэрийдсэн. ### одоо Одоогоор бид барилгын үндсэн ажлаас гадна төслийн танилцуулга, маркетингийн ажлууддаа төвлөрч байна. Уг ажлынхаа хүрээнд "Та таван минутад юу хийж чадах вэ?" кампанит ажлыг эхлүүлэхээр ажиллаж байна. Хүн таван минутанд имэйл явуулах, хөнгөн хооллох, нэг нийтлэл унших гэх мэт ойр зуурын зүйлс л хийж амжина. Тэгвэл та "Alpha Zone"-ийг сонгосноор таван минутын дотор өөрт хэрэгтэй үйлчилгээндээ ердөө таван минут алхаад л хүрэх боломжтой болох юм. ### баг Одоогоор үндсэн багт 20 гаруй залуус ажиллаж байна. Бид нэгийгээ нөхсөн, хурдтай хамтын ажиллагааг эрхэмлэдэг. Өмнө нь энэ төрлийн төслүүд дээр ажиллаж дадсан, юу хийхээ мэддэг чадварлаг залуусаас бүрдсэн баг тул ажил урагштай урагштай урамтай байдаг. ### ирээдүй Өмнө нь бид, барилга бүтээн байгуулалтын салбарт 3520 айл бүхий, улсын сургууль цэцэрлэгийг багтаасан "Содон стандарт" цогцолбор хороолол, Сингапур хот улсын "Си Пи Жи" компанитай хамтарсан "Kids first" буюу хүүхдэд ээлтэй консепттой "Sky Garden Residence" орчин үеийн өндөр зэрэглэлийн орон сууцны төсөл, "Palm Springs" айл гэрийн хувийн орон зай, ая тухыг бүрдүүлсэн хаус вилла хотхоны ажлуудыг хийж гүйцэтгэн, эхнээс нь бүрэн ашиглалтад өгч дуусгаад байна. Харин уг төслөө бид гурав, гурван блокоор нь үндсэн хоёр хэсэгт хувааж, эхний ээлжийг 2023 оны хоёрдугаар улиралд бүрэн ашиглалтад оруулах юм. ### эрсдэл Барилгын салбар нь өөрөө хүнд үйлдвэрлэлийн салбар. Нэг барилга барихад л газрын шинжилгээ, зөвшөөрлөөс эхлээд борлуулалтын баг хүртэл маш олон тал оролцдог тул төсөл хэрэгжүүлэгч нь зөвхөн өөрсдөө сайн байх хангалтгүй байдаг. Хэзээ ч, ямар ч асуудал гарч болзошгүй учраас өөрсдөө уян хатан, олон төлөвлөгөөтэй байх хэрэгтэй. Хэдий асуудлаар дүүрэн ч бэрхшээл бүрийг эрсдэл гэж харвал энэ салбарт амжилттай ажиллахад тун ярвигтай болно. Нөгөө талаас энэ бидний анхны төсөл биш тул баргийн бэрхшээлийг ажлын нэг хэсэг, үйл явц гэж хардаг болсон.
https://unread.today/c/spotlight-technomad	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-07-19T00:00:00	7 сарын 19, 2021	TechNomad Gaming - Монгол тоглогчдыг дэлхийн тавцанд	<div class="article-body"> <h2>Видео тоглоомын салбар өдгөө хөгжим, кино үйлдвэрлэлийн салбартай дүйцэхүйц том зах зээлийг бүтээж буй. Харин энэ томоохон салбарын 47 хувийг мобайл буюу гар утасны тоглоом дангаар эзэлдэг. Ухаалаг гар утасны хүртээмж, хөгжүүлэлтээс үүдэн жил бүр энэ тоо өссөөр байна. Өнөөдрийн танилцуулах "TechNomad Gaming" компани нь дотооддоо гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, Монголын баг тамирчдыг олон улсын томоохон тэмцээнд оролцох боломжийг нээх зорилготой ажиллаж байна. </h2><p><b>Нэр:</b> TechNomad Gaming<br><b>Хаяг:</b> Гутлын 22-ын урд, 50 дугаар байр<br><b>Чиглэл:</b> И-спорт менежмент, контент үйлдвэрлэл<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Д.Түшигт-Эрдэнэ, М.Мөнхбаатар, А.Бэлгүтэй<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2019 он<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/technomadgaming" target="_blank">TechNomad Gaming</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/technomad_gaming/" target="_blank">@technomad_gaming</a> (Инстаграм), <a href="https://www.youtube.com/c/TechNomadGaming" target="_blank">TechNomad Gaming</a> (Youtube)</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/624994dc3e5cc70e0834a9bbadc05e89.jpg"></p><div class="image-caption">Хамтран үүсгэн байгуулагч Д.Түшигт-Эрдэнэ</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Бид үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд хоёр жил болж байна. Анх эхлүүлж байхад энэ хүртэл явна, ингэж хөгжүүлнэ, тийм ийм зүйлд хүрнэ гэсэн ямар ч амбиц, нарийн зорилго зорилт байгаагүй л дээ. Ер нь бол, гар утасны тоглоомд дуртай, энэ чиглэлд сонирхолтой, санаа нийлдэг гурван найз нэгдээд ажлын газрынхаа нэг өрөөнд, тал талаас зээлж авсан зүйлсээ ашиглаад контент хийж эхэлсэн нь аясаараа өсөж явсаар "TechNomad"-ын эхлэл болсон юм. Хүмүүс и-спорт гэхээр л компьютер (PC), эсвэл тусгай тоглоомын төхөөрөмжүүд (playstation гэх мэт) төсөөлдөг. Үнэндээ дэлхийн видео тоглоомын зах зээлийн хамгийн их хувийг гар утасны тоглоом (mobile gaming) эзэлдэг. Гэтэл Монголд энэ чиглэлийг тэр бүр барьж авдаггүй, чанартай контент хийдэг хүнгүй байсан нь бидэнд "Өөрсдөө л хийчихъе" гэдэг бодлыг төрүүлсэн юм.</p><p>Харин одоо бид бие даасан компанийн хувиар гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэл, тэмцээн зохион байгуулалт, артист менежмент гэсэн гурван чиглэлд бүтэн цагийн ажилтнууд, хөрөнгө оруулагчид, хамтрагч байгууллагуудын хамтаар тодорхой зорилгын хүрээнд үйл ажиллагаагаа явуулж буй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Бид ажлаа контентоос эхлүүлж байсан. Контент үйлдвэрлэл нь өнөөг хүртэл бидний үндсэн ажлын нэг байсаар ирсэн бөгөөд цаашид ч хэвээр үлдэх болов уу. Энэ ч утгаараа бид анхнаасаа л хэн ч хийж чадахаар чанаргүй зүйл хийхийг хүсээгүй. Цаг заваа зориулж байгаа л бол аливааг үргэлж одоо байгаагаас нь шат ахиулж, 2-3 түвшин дэвшүүлж хийхийг өөрсдөөсөө шаарддаг. Уг хандлага бидний гол ялгарал болдог. </p><p>Контент үйлдвэрлэлийн хувьд бид энтертайнмент буюу хөнгөн хөгжилтэй байх, мэдлэг мэдээлэлтэй байх гэсэн хоёр үндсэн шалгууртай. Сүүлийн үед нийгмийн хариуцлагын хүрээнд зөв, эерэг уриалгыг шингээхийг хичээж байна. Гол нь түүнийхээ тэнцвэр, хэлбэрийг маш сайн олох нь чухал. Одоогоор Youtube, Facebook дээрх сувгууд дээрээ нийлээд 173 мянган дагагчтай болжээ.</p><p>Мөн өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд нийт 25 сая төгрөгийн шагналын сантай 3-4 тэмцээн зохион байгуулсан. Тэмцээнийхээ зохион байгуулалт, шагналын сан, хэлбэрийг олон талаас нь бодож, тухайн үед байснаас илүү боловсронгуй хэмжээнд хийн, стандарт тогтоохыг хичээсэн нь үр дүнгээ өгсөн гэж боддог. </p><p>Артист менежментийн тал дээр, гар утасны тоглоомын салбарт хоёр нөлөөлөгчийг (influencer) бэлтгэн гаргасан бол хамгийн сүүлд Монголынхоо "Positive gaming" багийг БНТУ (Турк улс)-руу гурван сарын хугацаатай бэлтгэл сургуулилтад хамруулахаар бүх менежментийн талыг нь хариуцан явуулсан. Салбараа цаашид хөгжүүлэхийн тулд багаар нь дэмжих, багт чиглэсэн ажлуудыг хийх шаардлагатайг бид өнгөрсөн хугацаанд олон зүйлсийг биеэр туршиж, хийснээрээ ойлгож авсан.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8133a6b05a0a2e5bdfaf1ab4ed4c281b.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/26cd5544af81a1e0e9d226a171363240.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>TechNomad Gaming гэж юу вэ?</h3><p>"TechNomad Gaming" бол Монголын хамгийн том гар утсанд суурилсан цахим спортын хүрээлэл, стандарт тогтоогч юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр </h3><p>Анх "Tech Nomad" байсан. Технологийн эрин үеийн нүүдэлчид хэмээх утгатай. Сүүлд үйл ажиллагааныхаа онцлогийг илүү гаргаж ирэх зорилгоор "TechNomad Gaming" болгосон. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Одоо</h3><p></p><p>Биднийг ажлаа эхлүүлж байхад нийтлэгээрээ гар утасны тоглоомыг цагийг зугаатай өнгөрүүлэх арга хэрэгсэл төдийхнөөр хардаг байсан бол тодорхой менежмент, шат дараатай үйл ажиллагаануудын дараа бизнесийн зах зээл, бие даасан салбар, спортын төрөл гэдгээр нь бага боловч ойлгож эхлээд байна. Бизнес бол багийн тоглолт. Цахим спорт ч ялгаагүй. Тийм учраас л бид монгол багаа гаднын оронд бэлтгэл хийлгүүлэхээр явуулж, багаар нь дэмжихийн тулд олон тооны хамтрагчид, ивээн тэтгэгчдийг цуглуулж, гол анхаарлаа энэ зүгт хандуулаад байгаа юм. Үр дүнд нь, манай баг хоёрхон долоо хоногийн бэлтгэлтэй ч Европд дөрөвт эрэмбэлэгддэг багийг 2:0-оор хожих жишээтэй. Монголд гар утсанд суурилсан тоглоомд дуртай 100-150 мянган хүн байдаг гэж тооцоход тэр хүмүүсийн хувьд энэ нь олимпд медаль авч буйтай дүйх бахархалтай мэдрэмж л дээ. </p><p>Мөн сүүлийн үед бид холбогч, хоёр талын дундын гүүр хэлбэртэй ажилладаг болж байна. Зах зээлийн шаардлага ч гэж болох байх. Учир нь цахим спорт манай улсын хувьд одоо ч шинэ салбар байсаар буй. Тэр нь нэг талд тоглогч, стриймэрүүд, нөгөө талд бизнесийн байгууллагууд бие биетэйгээ хэрхэн холбогдож, үр дүнтэй хамтран ажиллах арга хэлбэрээ сайн олоогүй байгаагаас бэлхнээ харагдана. Энэ дунд тэднийг холбох, хамтын ажиллагааг нь зохицуулах дундын менежментийн хэрэгцээ эрхгүй үүсдэг. Одоогоор бид цахим тоглоомыг мэргэжлийн спорт гэдгээр нь таниулах, эргээд энэ нь бизнесийн талбар гэдгийг ойлгуулахаас гадна түүнийг зөв голдрилоор нь хөгжүүлэх, үйл ажиллагааны оновчтой арга хэлбэрийг бий болгох гэх мэт ажлуудад төвлөрч байна. </p><p>Ойрын үед гэвэл, National Mobile Cup (NMC) тэмцээнийхээ гуравдугаар улирлыг энэ намар хийх төлөвлөгөөтэй ажиллаж буй. Нөхцөл байдал сайжирвал танхимд хийх ч бодол байна. Өмнө нь хоёр улирал амжилттай зохион байгуулсан. Эхний улирлаа зөвхөн Mobile Legends тоглоом дээр гурван сая төгрөгийн шагналын сантайгаар хийж байсан бол, хоёрдах улирлаа гурван тоглоом дээр 10 сая төгрөгийн сантайгаар зохион байгуулсан. Энэ тэмцээнд 700-800 баг тамирчид оролцож, сошиал платформууд дээр 50 мянган үзэгч цугласан шүү. Цар хүрээ, нэр хүнд нь нэмэгдээд явж байгаа. Цаашдаа жилд хоёр удаа "NMC" шиг том хэмжээний тэмцээн зохион байгуулаад бусад үед үүнээс дутахгүй чанартай долоо хоног бүрийн "Weekly tournament" хийхээр ажилдаа орсон.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p></p><p>Манай баг "Nokia 3310" загварын утас байхаас л "Могой" тоглож өссөн, гар утасны тоглоом, цахим спортод дур сонирхолтой залуусаас бүрдсэн. Бидний 80 хувь нь зөвхөн контент үйлдвэрлэдэг бол үлдсэн 20-30 хувь нь бизнес, үйл ажиллагаагаа хариуцдаг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b43e8fd165c205e5fcc8b5682db3f8e7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f1dc7c0cc3166eb9efe1ecad0ee8ac90.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ирээдүй</h3><p></p><p>Манай улс энэ салбарт дэлхийн зах зээлээс 3-4 жилийн хоцрогдолтой явж байна. Бид саяхнаас л олон улсын хэмжээнд өрсөлдөх Mobile legends, PUBG Mobile-ийн багтай болж байна шүү дээ. Иймээс хийгдэх шаардлагатай олон чухал ажил биднийг хүлээж байна. Жишээ нь, дотоодын энэ салбарт одоо тун цөөн тооны хүмүүс л ажиллаж буй. Шууд хэлэхэд стриймэр, тэгээд тоглогч хоёр. Угтаа бол тайлбарлагч, чиглүүлэгч, эмч, сэтгэл зүйч, хоол зүйч, менежер гэх мэт олон мэргэжилтэн, оролцогч талуудтай баялаг салбар. Үүнийг илүү төрөлжүүлэх, баяжуулах хэрэгтэй. Сайшаалтай нь бид удаан ч гэсэн зөв явж байгаа. Энэ бүхэн багаас л эхэлдэг. Сайн багаас сайн артист, нөлөөлөгч төрнө, түүнийг дагаад мэргэжлийн тайлбарлагчид бий болно гэх мэтээр.</p><p>Одоогоор дотоодын зах зээл сайн хөгжөөгүй байгаа тул бидэнд олон улсын ямар нэг тэмцээн уралдаанд ороход "Монгол" гэсэн орон тоо өгдөггүй, байдаг ч үгүй юм. Манай баг тамирчид бусад улсын нэр дээр, эсвэл мэргэжлийн тоглогчдын хүрээллээсээ л тэмцээн уралдаанд оролцох эрхээ олж авч буй. "Positive gaming" баг гэхэд ирэх нэгдүгээр сард болох дэлхийн аваргад оролцохын тулд Европд өгдөг орон тоог авахаар бэлтгэл сургуулилтаа үргэлжлүүлж байна. Дэлхийн аваргад ердөө найман орны 12 орон тоо л байдаг. Үүнд л Монгол гэдэг улсыг оруулж, дотоодын тамирчдаа дэлхийн зах зээлд эх орноосоо шууд гарах боломжтой болгох том зорилго өвөртлөн ажилладаг.</p><p>Ингэхдээ бид эхлээд өөрсдийгөө батлан харуулах хэрэгтэй. Үүний тулд, ядаж л монгол сервер бий болгох шаардлагатай болно. Манай улсад одоогоор мэргэжлийн тоглогчдод шаардлагатай сервер байдаггүй л дээ. Ихэнх тохиолдолд Хонг Конг тэргүүтэй Азийн бусад орны серверийг ашигладаг. Үүний сул тал нь бид олон улсын тоглогчидтой тоглолоо гэж бодоход илүү удаан, хугацааны алдагдалтай өрсөлддөг гэсэн үг юм. Тамирчдаа гаднын оронруу явуулж, бэлтгэл хийлгэхэд ингэж их ач холбогдол өгөөд байгаагийн учир нь ердөө л энэ. Монголд тэд 70ms хурдаар тоглодог бол тэр нь Туркд 10ms буюу 7 дахин илүү хурдаар тоглодог. Энэ салбарт амжилт гаргая гэвэл аль болох хурдан өөрсдийн гэсэн сервертэй болох шаардлагатай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Бидний энэ бүхнийг хийж буйн нэг гол шалтгаан нь том зургаараа "Энэ бол мэргэжлийн спорт шүү, бодож байгаагаас ч хэцүү шүү" гэдгийг аль болох олон хүмүүст, олон залууст ойлгуулах явдал. Аль нэг уламжлалт спортод амжилт гаргана гэдэг ямар хэцүү зүйл болохыг бид хэдийн мэддэг. Ангидаа сайн сагс тоглодог нь байлаа гээд мэргэжлийн тамирчин болж чадна гэсэн үг бишийг хэлүүлэлтгүй ойлгодог. Асуудал нь, цахим спортын хувьд тийм биш байгаа юм л даа. Олон хүүхэд, олон залуус үүнийг амар, хялбар мэтээр ойлгож өдрийн ихэнх цагаа "сайн тоглоод л байвал тамирчин болж чадна" гэсэн хоосон итгэлээр өнгөрүүлж буй. Үүнийг л ойлгуулж, цахим спорт ч бусад спортын адил шалгуур өндөртэй, тодорхой үр дүнд хүрэхэд хүнээс сахилга бат, бат шийдвэр, зохион байгуулалт, золиос, бас аз шаарддагийг харуулах нь бидний үүрэг гэж боддог. </p><p>Манай салбарын нэг сайн тал нь үзэгч, сонирхогчдын хариу үйлдэл (engage) тун сайтай байдаг явдал. Сошиал платформууд дээрх идэвх нь бусад ямар ч хүрээлэлтэй харьцуулахад маш өндөр. Онцлог нь гэвэл, үзэгчдийн ихэнх хувь нь залуус хүүхдүүд байдаг учраас мэдээллийн дархлаа харьцангуй багатай. Иймд бидний зүгээс цаашид бэлтгэж гаргах, дэмжин ажиллах салбарын артистуудаа оновчтой шалгуураар сонгож, зөв өнцгөөс нь гаргаж ирэх шаардлагатай нь ойлгомжтой. Олны нүдэн дээр байх хүнийг удирдана, зохион байгуулна, төлөвлөнө гэдэг өөрөө тун ярвигтай, эрсдэлтэй ажил. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/34263ba51ea90c48501080009fba8212.jpg"></p> </div>	Видео тоглоомын салбар өдгөө хөгжим, кино үйлдвэрлэлийн салбартай дүйцэхүйц том зах зээлийг бүтээж буй. Харин энэ томоохон салбарын 47 хувийг мобайл буюу гар утасны тоглоом дангаар эзэлдэг. Ухаалаг гар утасны хүртээмж, хөгжүүлэлтээс үүдэн жил бүр энэ тоо өссөөр байна. Өнөөдрийн танилцуулах "TechNomad Gaming" компани нь дотооддоо гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, Монголын баг тамирчдыг олон улсын томоохон тэмцээнд оролцох боломжийг нээх зорилготой ажиллаж байна. Нэр: TechNomad Gaming Хаяг: Гутлын 22-ын урд, 50 дугаар байр Чиглэл: И-спорт менежмент, контент үйлдвэрлэл Үүсгэн байгуулагч: Д.Түшигт-Эрдэнэ, М.Мөнхбаатар, А.Бэлгүтэй Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 он Холбоосууд: TechNomad Gaming (Фэйсбүүк), @technomad_gaming (Инстаграм), TechNomad Gaming (Youtube) Хамтран үүсгэн байгуулагч Д.Түшигт-Эрдэнэ сэдэл Бид үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд хоёр жил болж байна. Анх эхлүүлж байхад энэ хүртэл явна, ингэж хөгжүүлнэ, тийм ийм зүйлд хүрнэ гэсэн ямар ч амбиц, нарийн зорилго зорилт байгаагүй л дээ. Ер нь бол, гар утасны тоглоомд дуртай, энэ чиглэлд сонирхолтой, санаа нийлдэг гурван найз нэгдээд ажлын газрынхаа нэг өрөөнд, тал талаас зээлж авсан зүйлсээ ашиглаад контент хийж эхэлсэн нь аясаараа өсөж явсаар "TechNomad"-ын эхлэл болсон юм. Хүмүүс и-спорт гэхээр л компьютер (PC), эсвэл тусгай тоглоомын төхөөрөмжүүд (playstation гэх мэт) төсөөлдөг. Үнэндээ дэлхийн видео тоглоомын зах зээлийн хамгийн их хувийг гар утасны тоглоом (mobile gaming) эзэлдэг. Гэтэл Монголд энэ чиглэлийг тэр бүр барьж авдаггүй, чанартай контент хийдэг хүнгүй байсан нь бидэнд "Өөрсдөө л хийчихъе" гэдэг бодлыг төрүүлсэн юм. Харин одоо бид бие даасан компанийн хувиар гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэл, тэмцээн зохион байгуулалт, артист менежмент гэсэн гурван чиглэлд бүтэн цагийн ажилтнууд, хөрөнгө оруулагчид, хамтрагч байгууллагуудын хамтаар тодорхой зорилгын хүрээнд үйл ажиллагаагаа явуулж буй. ялгарал Бид ажлаа контентоос эхлүүлж байсан. Контент үйлдвэрлэл нь өнөөг хүртэл бидний үндсэн ажлын нэг байсаар ирсэн бөгөөд цаашид ч хэвээр үлдэх болов уу. Энэ ч утгаараа бид анхнаасаа л хэн ч хийж чадахаар чанаргүй зүйл хийхийг хүсээгүй. Цаг заваа зориулж байгаа л бол аливааг үргэлж одоо байгаагаас нь шат ахиулж, 2-3 түвшин дэвшүүлж хийхийг өөрсдөөсөө шаарддаг. Уг хандлага бидний гол ялгарал болдог. Контент үйлдвэрлэлийн хувьд бид энтертайнмент буюу хөнгөн хөгжилтэй байх, мэдлэг мэдээлэлтэй байх гэсэн хоёр үндсэн шалгууртай. Сүүлийн үед нийгмийн хариуцлагын хүрээнд зөв, эерэг уриалгыг шингээхийг хичээж байна. Гол нь түүнийхээ тэнцвэр, хэлбэрийг маш сайн олох нь чухал. Одоогоор Youtube, Facebook дээрх сувгууд дээрээ нийлээд 173 мянган дагагчтай болжээ. Мөн өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд нийт 25 сая төгрөгийн шагналын сантай 3-4 тэмцээн зохион байгуулсан. Тэмцээнийхээ зохион байгуулалт, шагналын сан, хэлбэрийг олон талаас нь бодож, тухайн үед байснаас илүү боловсронгуй хэмжээнд хийн, стандарт тогтоохыг хичээсэн нь үр дүнгээ өгсөн гэж боддог. Артист менежментийн тал дээр, гар утасны тоглоомын салбарт хоёр нөлөөлөгчийг (influencer) бэлтгэн гаргасан бол хамгийн сүүлд Монголынхоо "Positive gaming" багийг БНТУ (Турк улс)-руу гурван сарын хугацаатай бэлтгэл сургуулилтад хамруулахаар бүх менежментийн талыг нь хариуцан явуулсан. Салбараа цаашид хөгжүүлэхийн тулд багаар нь дэмжих, багт чиглэсэн ажлуудыг хийх шаардлагатайг бид өнгөрсөн хугацаанд олон зүйлсийг биеэр туршиж, хийснээрээ ойлгож авсан. TechNomad Gaming гэж юу вэ? "TechNomad Gaming" бол Монголын хамгийн том гар утсанд суурилсан цахим спортын хүрээлэл, стандарт тогтоогч юм. нэр Анх "Tech Nomad" байсан. Технологийн эрин үеийн нүүдэлчид хэмээх утгатай. Сүүлд үйл ажиллагааныхаа онцлогийг илүү гаргаж ирэх зорилгоор "TechNomad Gaming" болгосон. Одоо Биднийг ажлаа эхлүүлж байхад нийтлэгээрээ гар утасны тоглоомыг цагийг зугаатай өнгөрүүлэх арга хэрэгсэл төдийхнөөр хардаг байсан бол тодорхой менежмент, шат дараатай үйл ажиллагаануудын дараа бизнесийн зах зээл, бие даасан салбар, спортын төрөл гэдгээр нь бага боловч ойлгож эхлээд байна. Бизнес бол багийн тоглолт. Цахим спорт ч ялгаагүй. Тийм учраас л бид монгол багаа гаднын оронд бэлтгэл хийлгүүлэхээр явуулж, багаар нь дэмжихийн тулд олон тооны хамтрагчид, ивээн тэтгэгчдийг цуглуулж, гол анхаарлаа энэ зүгт хандуулаад байгаа юм. Үр дүнд нь, манай баг хоёрхон долоо хоногийн бэлтгэлтэй ч Европд дөрөвт эрэмбэлэгддэг багийг 2:0-оор хожих жишээтэй. Монголд гар утсанд суурилсан тоглоомд дуртай 100-150 мянган хүн байдаг гэж тооцоход тэр хүмүүсийн хувьд энэ нь олимпд медаль авч буйтай дүйх бахархалтай мэдрэмж л дээ. Мөн сүүлийн үед бид холбогч, хоёр талын дундын гүүр хэлбэртэй ажилладаг болж байна. Зах зээлийн шаардлага ч гэж болох байх. Учир нь цахим спорт манай улсын хувьд одоо ч шинэ салбар байсаар буй. Тэр нь нэг талд тоглогч, стриймэрүүд, нөгөө талд бизнесийн байгууллагууд бие биетэйгээ хэрхэн холбогдож, үр дүнтэй хамтран ажиллах арга хэлбэрээ сайн олоогүй байгаагаас бэлхнээ харагдана. Энэ дунд тэднийг холбох, хамтын ажиллагааг нь зохицуулах дундын менежментийн хэрэгцээ эрхгүй үүсдэг. Одоогоор бид цахим тоглоомыг мэргэжлийн спорт гэдгээр нь таниулах, эргээд энэ нь бизнесийн талбар гэдгийг ойлгуулахаас гадна түүнийг зөв голдрилоор нь хөгжүүлэх, үйл ажиллагааны оновчтой арга хэлбэрийг бий болгох гэх мэт ажлуудад төвлөрч байна. Ойрын үед гэвэл, National Mobile Cup (NMC) тэмцээнийхээ гуравдугаар улирлыг энэ намар хийх төлөвлөгөөтэй ажиллаж буй. Нөхцөл байдал сайжирвал танхимд хийх ч бодол байна. Өмнө нь хоёр улирал амжилттай зохион байгуулсан. Эхний улирлаа зөвхөн Mobile Legends тоглоом дээр гурван сая төгрөгийн шагналын сантайгаар хийж байсан бол, хоёрдах улирлаа гурван тоглоом дээр 10 сая төгрөгийн сантайгаар зохион байгуулсан. Энэ тэмцээнд 700-800 баг тамирчид оролцож, сошиал платформууд дээр 50 мянган үзэгч цугласан шүү. Цар хүрээ, нэр хүнд нь нэмэгдээд явж байгаа. Цаашдаа жилд хоёр удаа "NMC" шиг том хэмжээний тэмцээн зохион байгуулаад бусад үед үүнээс дутахгүй чанартай долоо хоног бүрийн "Weekly tournament" хийхээр ажилдаа орсон. баг Манай баг "Nokia 3310" загварын утас байхаас л "Могой" тоглож өссөн, гар утасны тоглоом, цахим спортод дур сонирхолтой залуусаас бүрдсэн. Бидний 80 хувь нь зөвхөн контент үйлдвэрлэдэг бол үлдсэн 20-30 хувь нь бизнес, үйл ажиллагаагаа хариуцдаг. ирээдүй Манай улс энэ салбарт дэлхийн зах зээлээс 3-4 жилийн хоцрогдолтой явж байна. Бид саяхнаас л олон улсын хэмжээнд өрсөлдөх Mobile legends, PUBG Mobile-ийн багтай болж байна шүү дээ. Иймээс хийгдэх шаардлагатай олон чухал ажил биднийг хүлээж байна. Жишээ нь, дотоодын энэ салбарт одоо тун цөөн тооны хүмүүс л ажиллаж буй. Шууд хэлэхэд стриймэр, тэгээд тоглогч хоёр. Угтаа бол тайлбарлагч, чиглүүлэгч, эмч, сэтгэл зүйч, хоол зүйч, менежер гэх мэт олон мэргэжилтэн, оролцогч талуудтай баялаг салбар. Үүнийг илүү төрөлжүүлэх, баяжуулах хэрэгтэй. Сайшаалтай нь бид удаан ч гэсэн зөв явж байгаа. Энэ бүхэн багаас л эхэлдэг. Сайн багаас сайн артист, нөлөөлөгч төрнө, түүнийг дагаад мэргэжлийн тайлбарлагчид бий болно гэх мэтээр. Одоогоор дотоодын зах зээл сайн хөгжөөгүй байгаа тул бидэнд олон улсын ямар нэг тэмцээн уралдаанд ороход "Монгол" гэсэн орон тоо өгдөггүй, байдаг ч үгүй юм. Манай баг тамирчид бусад улсын нэр дээр, эсвэл мэргэжлийн тоглогчдын хүрээллээсээ л тэмцээн уралдаанд оролцох эрхээ олж авч буй. "Positive gaming" баг гэхэд ирэх нэгдүгээр сард болох дэлхийн аваргад оролцохын тулд Европд өгдөг орон тоог авахаар бэлтгэл сургуулилтаа үргэлжлүүлж байна. Дэлхийн аваргад ердөө найман орны 12 орон тоо л байдаг. Үүнд л Монгол гэдэг улсыг оруулж, дотоодын тамирчдаа дэлхийн зах зээлд эх орноосоо шууд гарах боломжтой болгох том зорилго өвөртлөн ажилладаг. Ингэхдээ бид эхлээд өөрсдийгөө батлан харуулах хэрэгтэй. Үүний тулд, ядаж л монгол сервер бий болгох шаардлагатай болно. Манай улсад одоогоор мэргэжлийн тоглогчдод шаардлагатай сервер байдаггүй л дээ. Ихэнх тохиолдолд Хонг Конг тэргүүтэй Азийн бусад орны серверийг ашигладаг. Үүний сул тал нь бид олон улсын тоглогчидтой тоглолоо гэж бодоход илүү удаан, хугацааны алдагдалтай өрсөлддөг гэсэн үг юм. Тамирчдаа гаднын оронруу явуулж, бэлтгэл хийлгэхэд ингэж их ач холбогдол өгөөд байгаагийн учир нь ердөө л энэ. Монголд тэд 70ms хурдаар тоглодог бол тэр нь Туркд 10ms буюу 7 дахин илүү хурдаар тоглодог. Энэ салбарт амжилт гаргая гэвэл аль болох хурдан өөрсдийн гэсэн сервертэй болох шаардлагатай. эрсдэл Бидний энэ бүхнийг хийж буйн нэг гол шалтгаан нь том зургаараа "Энэ бол мэргэжлийн спорт шүү, бодож байгаагаас ч хэцүү шүү" гэдгийг аль болох олон хүмүүст, олон залууст ойлгуулах явдал. Аль нэг уламжлалт спортод амжилт гаргана гэдэг ямар хэцүү зүйл болохыг бид хэдийн мэддэг. Ангидаа сайн сагс тоглодог нь байлаа гээд мэргэжлийн тамирчин болж чадна гэсэн үг бишийг хэлүүлэлтгүй ойлгодог. Асуудал нь, цахим спортын хувьд тийм биш байгаа юм л даа. Олон хүүхэд, олон залуус үүнийг амар, хялбар мэтээр ойлгож өдрийн ихэнх цагаа "сайн тоглоод л байвал тамирчин болж чадна" гэсэн хоосон итгэлээр өнгөрүүлж буй. Үүнийг л ойлгуулж, цахим спорт ч бусад спортын адил шалгуур өндөртэй, тодорхой үр дүнд хүрэхэд хүнээс сахилга бат, бат шийдвэр, зохион байгуулалт, золиос, бас аз шаарддагийг харуулах нь бидний үүрэг гэж боддог. Манай салбарын нэг сайн тал нь үзэгч, сонирхогчдын хариу үйлдэл (engage) тун сайтай байдаг явдал. Сошиал платформууд дээрх идэвх нь бусад ямар ч хүрээлэлтэй харьцуулахад маш өндөр. Онцлог нь гэвэл, үзэгчдийн ихэнх хувь нь залуус хүүхдүүд байдаг учраас мэдээллийн дархлаа харьцангуй багатай. Иймд бидний зүгээс цаашид бэлтгэж гаргах, дэмжин ажиллах салбарын артистуудаа оновчтой шалгуураар сонгож, зөв өнцгөөс нь гаргаж ирэх шаардлагатай нь ойлгомжтой. Олны нүдэн дээр байх хүнийг удирдана, зохион байгуулна, төлөвлөнө гэдэг өөрөө тун ярвигтай, эрсдэлтэй ажил.	Видео тоглоомын салбар өдгөө хөгжим, кино үйлдвэрлэлийн салбартай дүйцэхүйц том зах зээлийг бүтээж буй. Харин энэ томоохон салбарын 47 хувийг мобайл буюу гар утасны тоглоом дангаар эзэлдэг. Ухаалаг гар утасны хүртээмж, хөгжүүлэлтээс үүдэн жил бүр энэ тоо өссөөр байна. Өнөөдрийн танилцуулах "TechNomad Gaming" компани нь дотооддоо гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх, Монголын баг тамирчдыг олон улсын томоохон тэмцээнд оролцох боломжийг нээх зорилготой ажиллаж байна. Нэр: TechNomad Gaming Хаяг: Гутлын 22-ын урд, 50 дугаар байр Чиглэл: И-спорт менежмент, контент үйлдвэрлэл Үүсгэн байгуулагч: Д.Түшигт-Эрдэнэ, М.Мөнхбаатар, А.Бэлгүтэй Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 он Холбоосууд: TechNomad Gaming (Фэйсбүүк), @technomad\_gaming (Инстаграм), TechNomad Gaming (Youtube) Хамтран үүсгэн байгуулагч Д.Түшигт-Эрдэнэ ### сэдэл Бид үйл ажиллагаагаа эхлүүлээд хоёр жил болж байна. Анх эхлүүлж байхад энэ хүртэл явна, ингэж хөгжүүлнэ, тийм ийм зүйлд хүрнэ гэсэн ямар ч амбиц, нарийн зорилго зорилт байгаагүй л дээ. Ер нь бол, гар утасны тоглоомд дуртай, энэ чиглэлд сонирхолтой, санаа нийлдэг гурван найз нэгдээд ажлын газрынхаа нэг өрөөнд, тал талаас зээлж авсан зүйлсээ ашиглаад контент хийж эхэлсэн нь аясаараа өсөж явсаар "TechNomad"-ын эхлэл болсон юм. Хүмүүс и-спорт гэхээр л компьютер (PC), эсвэл тусгай тоглоомын төхөөрөмжүүд (playstation гэх мэт) төсөөлдөг. Үнэндээ дэлхийн видео тоглоомын зах зээлийн хамгийн их хувийг гар утасны тоглоом (mobile gaming) эзэлдэг. Гэтэл Монголд энэ чиглэлийг тэр бүр барьж авдаггүй, чанартай контент хийдэг хүнгүй байсан нь бидэнд "Өөрсдөө л хийчихъе" гэдэг бодлыг төрүүлсэн юм. Харин одоо бид бие даасан компанийн хувиар гар утасны тоглоомын контент үйлдвэрлэл, тэмцээн зохион байгуулалт, артист менежмент гэсэн гурван чиглэлд бүтэн цагийн ажилтнууд, хөрөнгө оруулагчид, хамтрагч байгууллагуудын хамтаар тодорхой зорилгын хүрээнд үйл ажиллагаагаа явуулж буй. ### ялгарал Бид ажлаа контентоос эхлүүлж байсан. Контент үйлдвэрлэл нь өнөөг хүртэл бидний үндсэн ажлын нэг байсаар ирсэн бөгөөд цаашид ч хэвээр үлдэх болов уу. Энэ ч утгаараа бид анхнаасаа л хэн ч хийж чадахаар чанаргүй зүйл хийхийг хүсээгүй. Цаг заваа зориулж байгаа л бол аливааг үргэлж одоо байгаагаас нь шат ахиулж, 2-3 түвшин дэвшүүлж хийхийг өөрсдөөсөө шаарддаг. Уг хандлага бидний гол ялгарал болдог. Контент үйлдвэрлэлийн хувьд бид энтертайнмент буюу хөнгөн хөгжилтэй байх, мэдлэг мэдээлэлтэй байх гэсэн хоёр үндсэн шалгууртай. Сүүлийн үед нийгмийн хариуцлагын хүрээнд зөв, эерэг уриалгыг шингээхийг хичээж байна. Гол нь түүнийхээ тэнцвэр, хэлбэрийг маш сайн олох нь чухал. Одоогоор Youtube, Facebook дээрх сувгууд дээрээ нийлээд 173 мянган дагагчтай болжээ. Мөн өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд нийт 25 сая төгрөгийн шагналын сантай 3-4 тэмцээн зохион байгуулсан. Тэмцээнийхээ зохион байгуулалт, шагналын сан, хэлбэрийг олон талаас нь бодож, тухайн үед байснаас илүү боловсронгуй хэмжээнд хийн, стандарт тогтоохыг хичээсэн нь үр дүнгээ өгсөн гэж боддог. Артист менежментийн тал дээр, гар утасны тоглоомын салбарт хоёр нөлөөлөгчийг (influencer) бэлтгэн гаргасан бол хамгийн сүүлд Монголынхоо "Positive gaming" багийг БНТУ (Турк улс)-руу гурван сарын хугацаатай бэлтгэл сургуулилтад хамруулахаар бүх менежментийн талыг нь хариуцан явуулсан. Салбараа цаашид хөгжүүлэхийн тулд багаар нь дэмжих, багт чиглэсэн ажлуудыг хийх шаардлагатайг бид өнгөрсөн хугацаанд олон зүйлсийг биеэр туршиж, хийснээрээ ойлгож авсан. ### TechNomad Gaming гэж юу вэ? "TechNomad Gaming" бол Монголын хамгийн том гар утсанд суурилсан цахим спортын хүрээлэл, стандарт тогтоогч юм. ### нэр Анх "Tech Nomad" байсан. Технологийн эрин үеийн нүүдэлчид хэмээх утгатай. Сүүлд үйл ажиллагааныхаа онцлогийг илүү гаргаж ирэх зорилгоор "TechNomad Gaming" болгосон. ### Одоо Биднийг ажлаа эхлүүлж байхад нийтлэгээрээ гар утасны тоглоомыг цагийг зугаатай өнгөрүүлэх арга хэрэгсэл төдийхнөөр хардаг байсан бол тодорхой менежмент, шат дараатай үйл ажиллагаануудын дараа бизнесийн зах зээл, бие даасан салбар, спортын төрөл гэдгээр нь бага боловч ойлгож эхлээд байна. Бизнес бол багийн тоглолт. Цахим спорт ч ялгаагүй. Тийм учраас л бид монгол багаа гаднын оронд бэлтгэл хийлгүүлэхээр явуулж, багаар нь дэмжихийн тулд олон тооны хамтрагчид, ивээн тэтгэгчдийг цуглуулж, гол анхаарлаа энэ зүгт хандуулаад байгаа юм. Үр дүнд нь, манай баг хоёрхон долоо хоногийн бэлтгэлтэй ч Европд дөрөвт эрэмбэлэгддэг багийг 2:0-оор хожих жишээтэй. Монголд гар утсанд суурилсан тоглоомд дуртай 100-150 мянган хүн байдаг гэж тооцоход тэр хүмүүсийн хувьд энэ нь олимпд медаль авч буйтай дүйх бахархалтай мэдрэмж л дээ. Мөн сүүлийн үед бид холбогч, хоёр талын дундын гүүр хэлбэртэй ажилладаг болж байна. Зах зээлийн шаардлага ч гэж болох байх. Учир нь цахим спорт манай улсын хувьд одоо ч шинэ салбар байсаар буй. Тэр нь нэг талд тоглогч, стриймэрүүд, нөгөө талд бизнесийн байгууллагууд бие биетэйгээ хэрхэн холбогдож, үр дүнтэй хамтран ажиллах арга хэлбэрээ сайн олоогүй байгаагаас бэлхнээ харагдана. Энэ дунд тэднийг холбох, хамтын ажиллагааг нь зохицуулах дундын менежментийн хэрэгцээ эрхгүй үүсдэг. Одоогоор бид цахим тоглоомыг мэргэжлийн спорт гэдгээр нь таниулах, эргээд энэ нь бизнесийн талбар гэдгийг ойлгуулахаас гадна түүнийг зөв голдрилоор нь хөгжүүлэх, үйл ажиллагааны оновчтой арга хэлбэрийг бий болгох гэх мэт ажлуудад төвлөрч байна. Ойрын үед гэвэл, National Mobile Cup (NMC) тэмцээнийхээ гуравдугаар улирлыг энэ намар хийх төлөвлөгөөтэй ажиллаж буй. Нөхцөл байдал сайжирвал танхимд хийх ч бодол байна. Өмнө нь хоёр улирал амжилттай зохион байгуулсан. Эхний улирлаа зөвхөн Mobile Legends тоглоом дээр гурван сая төгрөгийн шагналын сантайгаар хийж байсан бол, хоёрдах улирлаа гурван тоглоом дээр 10 сая төгрөгийн сантайгаар зохион байгуулсан. Энэ тэмцээнд 700-800 баг тамирчид оролцож, сошиал платформууд дээр 50 мянган үзэгч цугласан шүү. Цар хүрээ, нэр хүнд нь нэмэгдээд явж байгаа. Цаашдаа жилд хоёр удаа "NMC" шиг том хэмжээний тэмцээн зохион байгуулаад бусад үед үүнээс дутахгүй чанартай долоо хоног бүрийн "Weekly tournament" хийхээр ажилдаа орсон. ### баг Манай баг "Nokia 3310" загварын утас байхаас л "Могой" тоглож өссөн, гар утасны тоглоом, цахим спортод дур сонирхолтой залуусаас бүрдсэн. Бидний 80 хувь нь зөвхөн контент үйлдвэрлэдэг бол үлдсэн 20-30 хувь нь бизнес, үйл ажиллагаагаа хариуцдаг. ### ирээдүй Манай улс энэ салбарт дэлхийн зах зээлээс 3-4 жилийн хоцрогдолтой явж байна. Бид саяхнаас л олон улсын хэмжээнд өрсөлдөх Mobile legends, PUBG Mobile-ийн багтай болж байна шүү дээ. Иймээс хийгдэх шаардлагатай олон чухал ажил биднийг хүлээж байна. Жишээ нь, дотоодын энэ салбарт одоо тун цөөн тооны хүмүүс л ажиллаж буй. Шууд хэлэхэд стриймэр, тэгээд тоглогч хоёр. Угтаа бол тайлбарлагч, чиглүүлэгч, эмч, сэтгэл зүйч, хоол зүйч, менежер гэх мэт олон мэргэжилтэн, оролцогч талуудтай баялаг салбар. Үүнийг илүү төрөлжүүлэх, баяжуулах хэрэгтэй. Сайшаалтай нь бид удаан ч гэсэн зөв явж байгаа. Энэ бүхэн багаас л эхэлдэг. Сайн багаас сайн артист, нөлөөлөгч төрнө, түүнийг дагаад мэргэжлийн тайлбарлагчид бий болно гэх мэтээр. Одоогоор дотоодын зах зээл сайн хөгжөөгүй байгаа тул бидэнд олон улсын ямар нэг тэмцээн уралдаанд ороход "Монгол" гэсэн орон тоо өгдөггүй, байдаг ч үгүй юм. Манай баг тамирчид бусад улсын нэр дээр, эсвэл мэргэжлийн тоглогчдын хүрээллээсээ л тэмцээн уралдаанд оролцох эрхээ олж авч буй. "Positive gaming" баг гэхэд ирэх нэгдүгээр сард болох дэлхийн аваргад оролцохын тулд Европд өгдөг орон тоог авахаар бэлтгэл сургуулилтаа үргэлжлүүлж байна. Дэлхийн аваргад ердөө найман орны 12 орон тоо л байдаг. Үүнд л Монгол гэдэг улсыг оруулж, дотоодын тамирчдаа дэлхийн зах зээлд эх орноосоо шууд гарах боломжтой болгох том зорилго өвөртлөн ажилладаг. Ингэхдээ бид эхлээд өөрсдийгөө батлан харуулах хэрэгтэй. Үүний тулд, ядаж л монгол сервер бий болгох шаардлагатай болно. Манай улсад одоогоор мэргэжлийн тоглогчдод шаардлагатай сервер байдаггүй л дээ. Ихэнх тохиолдолд Хонг Конг тэргүүтэй Азийн бусад орны серверийг ашигладаг. Үүний сул тал нь бид олон улсын тоглогчидтой тоглолоо гэж бодоход илүү удаан, хугацааны алдагдалтай өрсөлддөг гэсэн үг юм. Тамирчдаа гаднын оронруу явуулж, бэлтгэл хийлгэхэд ингэж их ач холбогдол өгөөд байгаагийн учир нь ердөө л энэ. Монголд тэд 70ms хурдаар тоглодог бол тэр нь Туркд 10ms буюу 7 дахин илүү хурдаар тоглодог. Энэ салбарт амжилт гаргая гэвэл аль болох хурдан өөрсдийн гэсэн сервертэй болох шаардлагатай. ### эрсдэл Бидний энэ бүхнийг хийж буйн нэг гол шалтгаан нь том зургаараа "Энэ бол мэргэжлийн спорт шүү, бодож байгаагаас ч хэцүү шүү" гэдгийг аль болох олон хүмүүст, олон залууст ойлгуулах явдал. Аль нэг уламжлалт спортод амжилт гаргана гэдэг ямар хэцүү зүйл болохыг бид хэдийн мэддэг. Ангидаа сайн сагс тоглодог нь байлаа гээд мэргэжлийн тамирчин болж чадна гэсэн үг бишийг хэлүүлэлтгүй ойлгодог. Асуудал нь, цахим спортын хувьд тийм биш байгаа юм л даа. Олон хүүхэд, олон залуус үүнийг амар, хялбар мэтээр ойлгож өдрийн ихэнх цагаа "сайн тоглоод л байвал тамирчин болж чадна" гэсэн хоосон итгэлээр өнгөрүүлж буй. Үүнийг л ойлгуулж, цахим спорт ч бусад спортын адил шалгуур өндөртэй, тодорхой үр дүнд хүрэхэд хүнээс сахилга бат, бат шийдвэр, зохион байгуулалт, золиос, бас аз шаарддагийг харуулах нь бидний үүрэг гэж боддог. Манай салбарын нэг сайн тал нь үзэгч, сонирхогчдын хариу үйлдэл (engage) тун сайтай байдаг явдал. Сошиал платформууд дээрх идэвх нь бусад ямар ч хүрээлэлтэй харьцуулахад маш өндөр. Онцлог нь гэвэл, үзэгчдийн ихэнх хувь нь залуус хүүхдүүд байдаг учраас мэдээллийн дархлаа харьцангуй багатай. Иймд бидний зүгээс цаашид бэлтгэж гаргах, дэмжин ажиллах салбарын артистуудаа оновчтой шалгуураар сонгож, зөв өнцгөөс нь гаргаж ирэх шаардлагатай нь ойлгомжтой. Олны нүдэн дээр байх хүнийг удирдана, зохион байгуулна, төлөвлөнө гэдэг өөрөө тун ярвигтай, эрсдэлтэй ажил.
https://unread.today/c/spotlight-tab-solution	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-07-26T00:00:00	7 сарын 26, 2021	Tab Solution - Хурдтай шийдлийг санал болгоно	<div class="article-body"> <h2>Харь оронд суугаа гаднын иргэдийн хувьд санхүүгийн тал дээр сургалтын төлбөрөө төлөх, амьжиргааны зардлаа олохоос эхлээд үүсэх хүндрэл бэрхшээл тун их. Гэсэн ч өөрийн цагийн хуваарьт тохирсон, боломжтой ажлыг олно гэдэг тийм ч амар биш. <div>Технологийн хөгжлөөрөө дэлхийд тэргүүлэгч Их Наран улсад 10 гаруй мянган монголчууд амьдардаг. Тэгвэл тус улсад амьдарч буй элэг нэгтнүүддээ ажил олоход нь туслах, тухайн үйл явцыг нь хялбарчилж, хөдөлмөрийн зах зээлийг илүү өргөн хүрээнд нээж өгөх зорилготой "Tab Solution" компани өдгөө өөрсдийн хөгжүүлсэн технологио Япон улсын зах зээлд амжилттай нэвтрүүлэн ажиллаж буй. <br><div> </div></div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Tab Solution <br><b>Хаяг:</b> Япон улс, Токио хот, Шинжүкү дүүрэг<br><b>Чиглэл:</b> Технологи, программ хөгжүүлэлт<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> А.Дархан, Э.Түвшинбат, Б.Цолмон<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2017 он<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/TabSolution" target="_blank">Tab Solution Co., Ltd</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.tabsolution.jp/" target="_blank">tabsolution.jp</a> (Вэб)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/6be715d226d588dfe9111c1e43ef623c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Сэдэл</h3><p>"Tab Solution" нь Япон улсад ажиллаж амьдарч буй гаднын иргэдэд тулгардаг ажил эрхлэлтийн асуудлуудад бодит шийдэл санал болгох зорилготой технологийн компани юм. Тодруулбал, эндхийг зорин ирсэн орон орны хүмүүст визний нөхцөлөө зөрчихөөргүй, хичээлийн болон бусад хуваарьтаа зохицсон цагийн ажил олно гэдэг багагүй сорилт байдаг. Тэдний ердөө 30 орчим хувь нь л тохирох ажлаа олдог гэж болно. Бид уг асуудлыг шийдэхийг зорьж 2017 онд компаниа байгуулан, үйл ажиллагаагаа 2018 онд эхлүүлж байлаа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал</h3><p></p><p>Нягт нямбай, ажилч хичээнгүй байдлаараа дэлхийн олон улсаас ялгардаг Япон улсад монгол залуус хувийн компани байгуулан, амжилттай ажиллахын тулд юун түрүүнд найдвартай, чанартай баг бүрдүүлэх хэрэгтэй. Манай компанийн үүсгэн байгуулагчдын хувьд энд 10 гаруй жил амьдарч, зах зээлээ муугүй мэддэг, эндхийн соёлыг ойлгодог болсон залуус бий. Тиймдээ ч бид, хоёр жил хөгжүүлсэн ажил эрхлэлтийн зууч бүхий эхний бүтээгдэхүүн маань цар тахлын хөл хорио, дэглэмийн улмаас хэрэглээ нь хумигдаж эхлэх үед дараагийн шийдлээ хурдтай олж, боловсруулж чадсан гэж боддог. </p><p>Энэ нь, гаднын иргэн ажилд авахаар төлөвлөж буй ажил олгогчдод зориулсан бичиг баримтыг богино хугацаанд шинжилж, тухайн ажилтны ажиллах цагийн хуваарийг төлөвлөх хялбар систем юм. Одоогоор гаднын иргэн Япон улсад амьдрах боломжтой 70 гаруй төрлийн виз байдаг. Бүгд өөр өөрийн гэсэн онцлог, шалгууртай. Тухайн визний шалгуур амьдралынх нь нөхцөлд таарахгүйн улмаас визээ хуурамчаар өөрчлөн ажил хайх тохиолдол ч цөөнгүй гардаг. Энэ мэт хууль бус хүнийг санаатай болон санамсаргүйгээр ажилд авсан эсвэл буруу цагаар ажиллуулсан тохиолдолд ажил олгогчийг өндөр үнээр торгодог хатуу хуультай тул хуулийн зөвлөх энд тун ч эрэлттэй. Гэвч ажлын ярилцлага хийх бүрдээ бичиг баримтаа хуульчид илгээнэ, хариуг нь хүлээнэ гэдэг төвөгтэй. Үүнийг л бид автоматжуулж, тухайн ажил горилогчийн бичиг баримтыг шинжлэн, визний төрлийг системийн тусламжтай хялбархан тодруулан, ажиллах боломжтой эсэх, тийм бол ажлын цагийг хэрхэн төлөвлөх зэргийг ажил олгогчид тооцоолж өгдөг программыг угсраад буй. </p><p>Өдгөө манай бүтээгдэхүүнүүдийг "Family Mart" тэргүүтэй сүлжээ дэлгүүрүүд болон бусад цагийн ажилтан шаардлагатай цөөнгүй компаниуд ашиглаж дадсан. Өөрөөр хэлбэл, оновчтой бөгөөд хурдтай шийдэл боловсруулах нь бидний өөр нэг давуу тал.</p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Tab solution гэж юу вэ?<br></div></h3><p></p><p>Японы хөдөлмөрийн зах зээлийг монголчууддаа илүү томоор нээж өгөх зорилготой хүний нөөц, технологийн компани.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/61133d0a6e671a2cf8e514f660a2f902.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/99af31c20e20407c7e11c9e92766a2f2.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/63cf05a9e801dfc4149bd49712b627b3.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>нэр </h3><p>Компьютерийн гар дээр зай авахдаа бид Space ашигладаг. Харин Tab товч нь ижил хугацаанд, Space-ийг хэд хэд нийлүүлсэнтэй тэнцэх том зай авч чаддаг. Үндсэндээ, илүү хурдтай, илүү үр дүнтэй шийдлийг санал болгоно гэх утгыг "Tab Solution" хэмээн илэрхийлсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Өмнө хэлсэнчлэн, бид хоёр үндсэн бүтээгдэхүүнтэйгээр дөрөвдэх жилдээ үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Одоогоор цаг үеийн байдалтай холбогдуулан ажил олгогчдод зориулсан системийнхээ байнгын хөгжүүлэлтэд илүү цаг зарцуулж байгаа ч цар тахлын нөлөөлөл буурч, хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт эргээд нэмэгдэх үед анхны бүтээгдэхүүн болох ажил зуучийн системдээ сайтар анхаарах төлөвлөгөөтэй. </p><p>Харин тэр хүртэл үндсэн ажлаас гадна захиалгат ажлын саналууд нэлээд орж ирэх төлөвтэй байна. Харилцагч компаниуд маань гадаад ажилтнуудаа төлөвлөх, илүү үр дүнтэй ажиллах төрөл бүрийн системийн ажлуудыг санал болгож буй. Ер нь Япон улсын дотоодын ажиллах хүч бүхий хүн ам хэдийн багасаад эхэлчихсэн, ирээдүйд гаднаас зайлшгүй ажиллах хүч авна, тэдэнтэй зохицож амьдарна гэдгээ ч хэдийнээ ойлгосон гэж болно. Тэр өөрчлөлтрүү бага багаар шилжиж буй энэ үед хоёр соёлын холбогч систем зайлшгүй эрэлттэй болж байгаагийн илрэл нь тэдгээр саналууд юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг </h3><p></p><p>Бид Японд болон Монголд үндсэн хоёр оффистой. Тооны хувьд, ихэнх ажилтнууд Монголд байдаг. Технологийн компани учраас Непал гэх мэт улс орнуудаас онлайнаар ажилладаг хүмүүс ч бий. </p><p>Хуваарилалтын хувьд, харилцагчтай уулзаж ярилцах, тохиролцоонд хүрэх, санаа олох ажлууд Японд хийгддэг бол, тухайн шийдлээ хурдан боловсруулах, хөгжүүлэх ажилд Монгол дахь оффис анхаардаг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5264518c1ad16a7eef98d51547069a61.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/243ee06ea74db493bb8befc6f7cbd5bc.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/acf20f57116d0c4e58547f19385b3268.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ирээдүй</h3><p></p><p>Япон бол маш том зах зээл. Технологийн хувьд олон давуу талыг энд мэдэрч болно. Ийм зах зээлд бид өөрсдийн гэсэн байр сууриа бий болгож, технологийн монгол брэнд үүсгэн, түүнийгээ мэдрүүлэхийг хүсдэг. Учир нь, энд одоогоор "Монгол" гэхээр Монголын тал, сумо хоёрыг төсөөлдөг юм. Үнэндээ монголчуудыг зөвхөн үүгээр нь л мэддэг хэрэг л дээ. Энийг л өөрчилмөөр санагддаг. Түүнийхээ төлөө ч ажиллаж буй. </p><p>Мөн Японы зарим нэг үлгэр жишээ соёлыг эх орондоо түгээхийг хүснэ. Жишээ нь, цагийн ажлын соёл. Энэ ч утгаараа бид Монголдоо "One day job" төслийг санаачлан, амжилттай хэрэгжүүлээд явж байна. Уг төслөөр дамжуулан цагийн ажлын системийг хөгжүүлж, хөдөлмөрийн зах зээлийг идэвхжүүлэн, эдийн засгийн идэвхтэй хүн амыг бага ч атугай нэмэгдүүлэх зорилготой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Япон соёлын онцлог л доо. Шинэ хүмүүстэй хамтрахдаа их удаан хугацаанд бодож, олон шат дамжлагаар дамжин эцсийн шийдвэрээ гаргадаг. Ихэнх тохиолдолд чадварыг нь мэддэг, өмнө нь ямар нэг байдлаар хамтарч, харилцан ажиллаж байсан танилын шугамаар ажлаа явуулахыг эрмэлздэг юм. Сайн төлөвлөлттэй, бэлтгэлтэй орохгүй л бол эхний гэрээгээ байгуулах гэж хүлээх зуураа л үйл ажиллагаа нь зогсох хэмжээнд уддаг гэж болохоор. Эхний гэрээг хийхэд зах зээлдээ танигдах, өөрсдийгөө илэрхийлэх, итгэлийг нь олох, сэтгэгдэл төрүүлж таалагдах гэх мэт олон зүйлд маш их хүч, цаг зарцуулдаг ч амжилттай болвол цаашдаа маш үнэнчээр хамтардаг сайн талтай. </p><p>Ийм соёлтой зах зээлд, тэгээс эхэлж буй гаднын компани анхны харилцагчдаа олох нь том сорилт болохоос гадна тийм их хөлс хүчээр олж авсан итгэлээ алдалгүй, хадгалж явахын тулд бүх зүйлсийг яг цагт нь, найдвартай чанартай хийх нь чухал. Бидний хувьд технологийн эрсдэл гаргахгүй байх нь одоогийн хамгийн том шалгуур болж байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/517757433a745755beed8e1511d05d07.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e3eef291e44c89fef1272d8f19dbffa9.jpg"></p> </div>	Харь оронд суугаа гаднын иргэдийн хувьд санхүүгийн тал дээр сургалтын төлбөрөө төлөх, амьжиргааны зардлаа олохоос эхлээд үүсэх хүндрэл бэрхшээл тун их. Гэсэн ч өөрийн цагийн хуваарьт тохирсон, боломжтой ажлыг олно гэдэг тийм ч амар биш. Технологийн хөгжлөөрөө дэлхийд тэргүүлэгч Их Наран улсад 10 гаруй мянган монголчууд амьдардаг. Тэгвэл тус улсад амьдарч буй элэг нэгтнүүддээ ажил олоход нь туслах, тухайн үйл явцыг нь хялбарчилж, хөдөлмөрийн зах зээлийг илүү өргөн хүрээнд нээж өгөх зорилготой "Tab Solution" компани өдгөө өөрсдийн хөгжүүлсэн технологио Япон улсын зах зээлд амжилттай нэвтрүүлэн ажиллаж буй. Нэр: Tab Solution Хаяг: Япон улс, Токио хот, Шинжүкү дүүрэг Чиглэл: Технологи, программ хөгжүүлэлт Үүсгэн байгуулагч: А.Дархан, Э.Түвшинбат, Б.Цолмон Үүсгэн байгуулагдсан: 2017 он Холбоосууд: Tab Solution Co., Ltd (Фэйсбүүк), tabsolution.jp (Вэб) Сэдэл "Tab Solution" нь Япон улсад ажиллаж амьдарч буй гаднын иргэдэд тулгардаг ажил эрхлэлтийн асуудлуудад бодит шийдэл санал болгох зорилготой технологийн компани юм. Тодруулбал, эндхийг зорин ирсэн орон орны хүмүүст визний нөхцөлөө зөрчихөөргүй, хичээлийн болон бусад хуваарьтаа зохицсон цагийн ажил олно гэдэг багагүй сорилт байдаг. Тэдний ердөө 30 орчим хувь нь л тохирох ажлаа олдог гэж болно. Бид уг асуудлыг шийдэхийг зорьж 2017 онд компаниа байгуулан, үйл ажиллагаагаа 2018 онд эхлүүлж байлаа. Ялгарал Нягт нямбай, ажилч хичээнгүй байдлаараа дэлхийн олон улсаас ялгардаг Япон улсад монгол залуус хувийн компани байгуулан, амжилттай ажиллахын тулд юун түрүүнд найдвартай, чанартай баг бүрдүүлэх хэрэгтэй. Манай компанийн үүсгэн байгуулагчдын хувьд энд 10 гаруй жил амьдарч, зах зээлээ муугүй мэддэг, эндхийн соёлыг ойлгодог болсон залуус бий. Тиймдээ ч бид, хоёр жил хөгжүүлсэн ажил эрхлэлтийн зууч бүхий эхний бүтээгдэхүүн маань цар тахлын хөл хорио, дэглэмийн улмаас хэрэглээ нь хумигдаж эхлэх үед дараагийн шийдлээ хурдтай олж, боловсруулж чадсан гэж боддог. Энэ нь, гаднын иргэн ажилд авахаар төлөвлөж буй ажил олгогчдод зориулсан бичиг баримтыг богино хугацаанд шинжилж, тухайн ажилтны ажиллах цагийн хуваарийг төлөвлөх хялбар систем юм. Одоогоор гаднын иргэн Япон улсад амьдрах боломжтой 70 гаруй төрлийн виз байдаг. Бүгд өөр өөрийн гэсэн онцлог, шалгууртай. Тухайн визний шалгуур амьдралынх нь нөхцөлд таарахгүйн улмаас визээ хуурамчаар өөрчлөн ажил хайх тохиолдол ч цөөнгүй гардаг. Энэ мэт хууль бус хүнийг санаатай болон санамсаргүйгээр ажилд авсан эсвэл буруу цагаар ажиллуулсан тохиолдолд ажил олгогчийг өндөр үнээр торгодог хатуу хуультай тул хуулийн зөвлөх энд тун ч эрэлттэй. Гэвч ажлын ярилцлага хийх бүрдээ бичиг баримтаа хуульчид илгээнэ, хариуг нь хүлээнэ гэдэг төвөгтэй. Үүнийг л бид автоматжуулж, тухайн ажил горилогчийн бичиг баримтыг шинжлэн, визний төрлийг системийн тусламжтай хялбархан тодруулан, ажиллах боломжтой эсэх, тийм бол ажлын цагийг хэрхэн төлөвлөх зэргийг ажил олгогчид тооцоолж өгдөг программыг угсраад буй. Өдгөө манай бүтээгдэхүүнүүдийг "Family Mart" тэргүүтэй сүлжээ дэлгүүрүүд болон бусад цагийн ажилтан шаардлагатай цөөнгүй компаниуд ашиглаж дадсан. Өөрөөр хэлбэл, оновчтой бөгөөд хурдтай шийдэл боловсруулах нь бидний өөр нэг давуу тал. Tab solution гэж юу вэ? Японы хөдөлмөрийн зах зээлийг монголчууддаа илүү томоор нээж өгөх зорилготой хүний нөөц, технологийн компани. нэр Компьютерийн гар дээр зай авахдаа бид Space ашигладаг. Харин Tab товч нь ижил хугацаанд, Space-ийг хэд хэд нийлүүлсэнтэй тэнцэх том зай авч чаддаг. Үндсэндээ, илүү хурдтай, илүү үр дүнтэй шийдлийг санал болгоно гэх утгыг "Tab Solution" хэмээн илэрхийлсэн. одоо Өмнө хэлсэнчлэн, бид хоёр үндсэн бүтээгдэхүүнтэйгээр дөрөвдэх жилдээ үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Одоогоор цаг үеийн байдалтай холбогдуулан ажил олгогчдод зориулсан системийнхээ байнгын хөгжүүлэлтэд илүү цаг зарцуулж байгаа ч цар тахлын нөлөөлөл буурч, хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт эргээд нэмэгдэх үед анхны бүтээгдэхүүн болох ажил зуучийн системдээ сайтар анхаарах төлөвлөгөөтэй. Харин тэр хүртэл үндсэн ажлаас гадна захиалгат ажлын саналууд нэлээд орж ирэх төлөвтэй байна. Харилцагч компаниуд маань гадаад ажилтнуудаа төлөвлөх, илүү үр дүнтэй ажиллах төрөл бүрийн системийн ажлуудыг санал болгож буй. Ер нь Япон улсын дотоодын ажиллах хүч бүхий хүн ам хэдийн багасаад эхэлчихсэн, ирээдүйд гаднаас зайлшгүй ажиллах хүч авна, тэдэнтэй зохицож амьдарна гэдгээ ч хэдийнээ ойлгосон гэж болно. Тэр өөрчлөлтрүү бага багаар шилжиж буй энэ үед хоёр соёлын холбогч систем зайлшгүй эрэлттэй болж байгаагийн илрэл нь тэдгээр саналууд юм. баг Бид Японд болон Монголд үндсэн хоёр оффистой. Тооны хувьд, ихэнх ажилтнууд Монголд байдаг. Технологийн компани учраас Непал гэх мэт улс орнуудаас онлайнаар ажилладаг хүмүүс ч бий. Хуваарилалтын хувьд, харилцагчтай уулзаж ярилцах, тохиролцоонд хүрэх, санаа олох ажлууд Японд хийгддэг бол, тухайн шийдлээ хурдан боловсруулах, хөгжүүлэх ажилд Монгол дахь оффис анхаардаг. ирээдүй Япон бол маш том зах зээл. Технологийн хувьд олон давуу талыг энд мэдэрч болно. Ийм зах зээлд бид өөрсдийн гэсэн байр сууриа бий болгож, технологийн монгол брэнд үүсгэн, түүнийгээ мэдрүүлэхийг хүсдэг. Учир нь, энд одоогоор "Монгол" гэхээр Монголын тал, сумо хоёрыг төсөөлдөг юм. Үнэндээ монголчуудыг зөвхөн үүгээр нь л мэддэг хэрэг л дээ. Энийг л өөрчилмөөр санагддаг. Түүнийхээ төлөө ч ажиллаж буй. Мөн Японы зарим нэг үлгэр жишээ соёлыг эх орондоо түгээхийг хүснэ. Жишээ нь, цагийн ажлын соёл. Энэ ч утгаараа бид Монголдоо "One day job" төслийг санаачлан, амжилттай хэрэгжүүлээд явж байна. Уг төслөөр дамжуулан цагийн ажлын системийг хөгжүүлж, хөдөлмөрийн зах зээлийг идэвхжүүлэн, эдийн засгийн идэвхтэй хүн амыг бага ч атугай нэмэгдүүлэх зорилготой. эрсдэл Япон соёлын онцлог л доо. Шинэ хүмүүстэй хамтрахдаа их удаан хугацаанд бодож, олон шат дамжлагаар дамжин эцсийн шийдвэрээ гаргадаг. Ихэнх тохиолдолд чадварыг нь мэддэг, өмнө нь ямар нэг байдлаар хамтарч, харилцан ажиллаж байсан танилын шугамаар ажлаа явуулахыг эрмэлздэг юм. Сайн төлөвлөлттэй, бэлтгэлтэй орохгүй л бол эхний гэрээгээ байгуулах гэж хүлээх зуураа л үйл ажиллагаа нь зогсох хэмжээнд уддаг гэж болохоор. Эхний гэрээг хийхэд зах зээлдээ танигдах, өөрсдийгөө илэрхийлэх, итгэлийг нь олох, сэтгэгдэл төрүүлж таалагдах гэх мэт олон зүйлд маш их хүч, цаг зарцуулдаг ч амжилттай болвол цаашдаа маш үнэнчээр хамтардаг сайн талтай. Ийм соёлтой зах зээлд, тэгээс эхэлж буй гаднын компани анхны харилцагчдаа олох нь том сорилт болохоос гадна тийм их хөлс хүчээр олж авсан итгэлээ алдалгүй, хадгалж явахын тулд бүх зүйлсийг яг цагт нь, найдвартай чанартай хийх нь чухал. Бидний хувьд технологийн эрсдэл гаргахгүй байх нь одоогийн хамгийн том шалгуур болж байна.	Харь оронд суугаа гаднын иргэдийн хувьд санхүүгийн тал дээр сургалтын төлбөрөө төлөх, амьжиргааны зардлаа олохоос эхлээд үүсэх хүндрэл бэрхшээл тун их. Гэсэн ч өөрийн цагийн хуваарьт тохирсон, боломжтой ажлыг олно гэдэг тийм ч амар биш. Технологийн хөгжлөөрөө дэлхийд тэргүүлэгч Их Наран улсад 10 гаруй мянган монголчууд амьдардаг. Тэгвэл тус улсад амьдарч буй элэг нэгтнүүддээ ажил олоход нь туслах, тухайн үйл явцыг нь хялбарчилж, хөдөлмөрийн зах зээлийг илүү өргөн хүрээнд нээж өгөх зорилготой "Tab Solution" компани өдгөө өөрсдийн хөгжүүлсэн технологио Япон улсын зах зээлд амжилттай нэвтрүүлэн ажиллаж буй. Нэр: Tab Solution Хаяг: Япон улс, Токио хот, Шинжүкү дүүрэг Чиглэл: Технологи, программ хөгжүүлэлт Үүсгэн байгуулагч: А.Дархан, Э.Түвшинбат, Б.Цолмон Үүсгэн байгуулагдсан: 2017 он Холбоосууд: Tab Solution Co., Ltd (Фэйсбүүк), tabsolution.jp (Вэб) ### Сэдэл "Tab Solution" нь Япон улсад ажиллаж амьдарч буй гаднын иргэдэд тулгардаг ажил эрхлэлтийн асуудлуудад бодит шийдэл санал болгох зорилготой технологийн компани юм. Тодруулбал, эндхийг зорин ирсэн орон орны хүмүүст визний нөхцөлөө зөрчихөөргүй, хичээлийн болон бусад хуваарьтаа зохицсон цагийн ажил олно гэдэг багагүй сорилт байдаг. Тэдний ердөө 30 орчим хувь нь л тохирох ажлаа олдог гэж болно. Бид уг асуудлыг шийдэхийг зорьж 2017 онд компаниа байгуулан, үйл ажиллагаагаа 2018 онд эхлүүлж байлаа. ### Ялгарал Нягт нямбай, ажилч хичээнгүй байдлаараа дэлхийн олон улсаас ялгардаг Япон улсад монгол залуус хувийн компани байгуулан, амжилттай ажиллахын тулд юун түрүүнд найдвартай, чанартай баг бүрдүүлэх хэрэгтэй. Манай компанийн үүсгэн байгуулагчдын хувьд энд 10 гаруй жил амьдарч, зах зээлээ муугүй мэддэг, эндхийн соёлыг ойлгодог болсон залуус бий. Тиймдээ ч бид, хоёр жил хөгжүүлсэн ажил эрхлэлтийн зууч бүхий эхний бүтээгдэхүүн маань цар тахлын хөл хорио, дэглэмийн улмаас хэрэглээ нь хумигдаж эхлэх үед дараагийн шийдлээ хурдтай олж, боловсруулж чадсан гэж боддог. Энэ нь, гаднын иргэн ажилд авахаар төлөвлөж буй ажил олгогчдод зориулсан бичиг баримтыг богино хугацаанд шинжилж, тухайн ажилтны ажиллах цагийн хуваарийг төлөвлөх хялбар систем юм. Одоогоор гаднын иргэн Япон улсад амьдрах боломжтой 70 гаруй төрлийн виз байдаг. Бүгд өөр өөрийн гэсэн онцлог, шалгууртай. Тухайн визний шалгуур амьдралынх нь нөхцөлд таарахгүйн улмаас визээ хуурамчаар өөрчлөн ажил хайх тохиолдол ч цөөнгүй гардаг. Энэ мэт хууль бус хүнийг санаатай болон санамсаргүйгээр ажилд авсан эсвэл буруу цагаар ажиллуулсан тохиолдолд ажил олгогчийг өндөр үнээр торгодог хатуу хуультай тул хуулийн зөвлөх энд тун ч эрэлттэй. Гэвч ажлын ярилцлага хийх бүрдээ бичиг баримтаа хуульчид илгээнэ, хариуг нь хүлээнэ гэдэг төвөгтэй. Үүнийг л бид автоматжуулж, тухайн ажил горилогчийн бичиг баримтыг шинжлэн, визний төрлийг системийн тусламжтай хялбархан тодруулан, ажиллах боломжтой эсэх, тийм бол ажлын цагийг хэрхэн төлөвлөх зэргийг ажил олгогчид тооцоолж өгдөг программыг угсраад буй. Өдгөө манай бүтээгдэхүүнүүдийг "Family Mart" тэргүүтэй сүлжээ дэлгүүрүүд болон бусад цагийн ажилтан шаардлагатай цөөнгүй компаниуд ашиглаж дадсан. Өөрөөр хэлбэл, оновчтой бөгөөд хурдтай шийдэл боловсруулах нь бидний өөр нэг давуу тал. ### Tab solution гэж юу вэ? Японы хөдөлмөрийн зах зээлийг монголчууддаа илүү томоор нээж өгөх зорилготой хүний нөөц, технологийн компани. ### нэр Компьютерийн гар дээр зай авахдаа бид Space ашигладаг. Харин Tab товч нь ижил хугацаанд, Space-ийг хэд хэд нийлүүлсэнтэй тэнцэх том зай авч чаддаг. Үндсэндээ, илүү хурдтай, илүү үр дүнтэй шийдлийг санал болгоно гэх утгыг "Tab Solution" хэмээн илэрхийлсэн. ### одоо Өмнө хэлсэнчлэн, бид хоёр үндсэн бүтээгдэхүүнтэйгээр дөрөвдэх жилдээ үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Одоогоор цаг үеийн байдалтай холбогдуулан ажил олгогчдод зориулсан системийнхээ байнгын хөгжүүлэлтэд илүү цаг зарцуулж байгаа ч цар тахлын нөлөөлөл буурч, хөдөлмөрийн зах зээлийн эрэлт эргээд нэмэгдэх үед анхны бүтээгдэхүүн болох ажил зуучийн системдээ сайтар анхаарах төлөвлөгөөтэй. Харин тэр хүртэл үндсэн ажлаас гадна захиалгат ажлын саналууд нэлээд орж ирэх төлөвтэй байна. Харилцагч компаниуд маань гадаад ажилтнуудаа төлөвлөх, илүү үр дүнтэй ажиллах төрөл бүрийн системийн ажлуудыг санал болгож буй. Ер нь Япон улсын дотоодын ажиллах хүч бүхий хүн ам хэдийн багасаад эхэлчихсэн, ирээдүйд гаднаас зайлшгүй ажиллах хүч авна, тэдэнтэй зохицож амьдарна гэдгээ ч хэдийнээ ойлгосон гэж болно. Тэр өөрчлөлтрүү бага багаар шилжиж буй энэ үед хоёр соёлын холбогч систем зайлшгүй эрэлттэй болж байгаагийн илрэл нь тэдгээр саналууд юм. ### баг Бид Японд болон Монголд үндсэн хоёр оффистой. Тооны хувьд, ихэнх ажилтнууд Монголд байдаг. Технологийн компани учраас Непал гэх мэт улс орнуудаас онлайнаар ажилладаг хүмүүс ч бий. Хуваарилалтын хувьд, харилцагчтай уулзаж ярилцах, тохиролцоонд хүрэх, санаа олох ажлууд Японд хийгддэг бол, тухайн шийдлээ хурдан боловсруулах, хөгжүүлэх ажилд Монгол дахь оффис анхаардаг. ### ирээдүй Япон бол маш том зах зээл. Технологийн хувьд олон давуу талыг энд мэдэрч болно. Ийм зах зээлд бид өөрсдийн гэсэн байр сууриа бий болгож, технологийн монгол брэнд үүсгэн, түүнийгээ мэдрүүлэхийг хүсдэг. Учир нь, энд одоогоор "Монгол" гэхээр Монголын тал, сумо хоёрыг төсөөлдөг юм. Үнэндээ монголчуудыг зөвхөн үүгээр нь л мэддэг хэрэг л дээ. Энийг л өөрчилмөөр санагддаг. Түүнийхээ төлөө ч ажиллаж буй. Мөн Японы зарим нэг үлгэр жишээ соёлыг эх орондоо түгээхийг хүснэ. Жишээ нь, цагийн ажлын соёл. Энэ ч утгаараа бид Монголдоо "One day job" төслийг санаачлан, амжилттай хэрэгжүүлээд явж байна. Уг төслөөр дамжуулан цагийн ажлын системийг хөгжүүлж, хөдөлмөрийн зах зээлийг идэвхжүүлэн, эдийн засгийн идэвхтэй хүн амыг бага ч атугай нэмэгдүүлэх зорилготой. ### эрсдэл Япон соёлын онцлог л доо. Шинэ хүмүүстэй хамтрахдаа их удаан хугацаанд бодож, олон шат дамжлагаар дамжин эцсийн шийдвэрээ гаргадаг. Ихэнх тохиолдолд чадварыг нь мэддэг, өмнө нь ямар нэг байдлаар хамтарч, харилцан ажиллаж байсан танилын шугамаар ажлаа явуулахыг эрмэлздэг юм. Сайн төлөвлөлттэй, бэлтгэлтэй орохгүй л бол эхний гэрээгээ байгуулах гэж хүлээх зуураа л үйл ажиллагаа нь зогсох хэмжээнд уддаг гэж болохоор. Эхний гэрээг хийхэд зах зээлдээ танигдах, өөрсдийгөө илэрхийлэх, итгэлийг нь олох, сэтгэгдэл төрүүлж таалагдах гэх мэт олон зүйлд маш их хүч, цаг зарцуулдаг ч амжилттай болвол цаашдаа маш үнэнчээр хамтардаг сайн талтай. Ийм соёлтой зах зээлд, тэгээс эхэлж буй гаднын компани анхны харилцагчдаа олох нь том сорилт болохоос гадна тийм их хөлс хүчээр олж авсан итгэлээ алдалгүй, хадгалж явахын тулд бүх зүйлсийг яг цагт нь, найдвартай чанартай хийх нь чухал. Бидний хувьд технологийн эрсдэл гаргахгүй байх нь одоогийн хамгийн том шалгуур болж байна.
https://unread.today/c/spotlight-backtoschool	Онцлох бизнес	Unread Today	2021-08-30T00:00:00	8 сарын 30, 2021	Хичээл эхэллээ: "Back to school" жагсаалтаас онцлох бүтээгдэхүүнүүд	<div class="article-body"> <h2>Хичээлийн шинэ жил эхэлж буй энэ цаг мөчид бид залуу уншигчдадаа зориулан ээлжит "Back to School" жагсаалтаа танилцуулж байна. Сургуулийн орчинд суралцахад шаардлагатай төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнээс сонголт хийхэд тань туслахаар дараах жагсаалтыг онцоллоо. <br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ITstore: Боловсролд хөрөнгө оруулна</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/352c3908769184526443dc98762f5d0c.jpg"></p><p></p><p><br></p><p class="p1">Айл бүрд үеэс үед өвлөгддөг зөөврийн компьютер байдаг даа. Гэвч хүчин чадал нь муудаж, ашиглахад удаад эхэлбэл солих цаг болжээ гэсэн үг. Мэдээлэл технологийн хамгийн өргөн сонголттой төрөлжсөн онлайн худалдааны платформ “<a href="https://www.facebook.com/ITStore.mn">ITStore</a>” хичээлийн шинэ жил тохиолдуулан урамшуулалт аян зарлажээ. Энэ жилийн тухайд “<a href="https://itstore.mn/Backtoschool2021?fbclid=IwAR0mIU3gzBHQbpMi3QlS8HPW5M9bPZ75_87eCUz68EcjgrOSeOgPE0EmV44">СУРЧХЫНСАН 2021</a>” ухаалаг бэлгийн багцтай урамшуулалт аян эхлүүлсэн байна.<br> </p><p class="p1">Үнэ, үзүүлэлт, чанар зэрэг олон хүчин зүйл харгалзан бидний онцлох бүтээгдэхүүн бол "Dell" брэндийн 2021 оны шинэ загвар бүхий XI үеийн зөөврийн компьютер юм. Хэрэв зөөврийн компьютер худалдан авсан бол "Mi" брэндийн ухаалаг цаг, "Mi Soundbar", "Canon" брэндийн "iNSPiC C" загварын зураг шууд угаах хальсны камераас сонгон бэлгэнд авах боломжтой юм шүү. Мөн цүнх, компьютерын гар, вирусийн эсрэг программ зэргээс бэлгэнд өгнө гэсэн шүү. Энэхүү урамшуулалт аян ирэх аравдугаар сарын 16 хүртэл үргэлжилнэ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>UB passport: "Дулаахан" дурсамж бүтээх үү?<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/7e1b9c81a2ee3727989b90b83a01aea0.png"></p><p class="p1">Анир чимээгүй, хөнгөн гунигт дарагдсан урт хугацааны хөл хорионы дараа хичээлийн шинэ жил эхэлж байна шүү дээ. Удаан уулзаагүй найзуудтайгаа юу хийхээр төлөвлөж байна даа? Дурсамжаа "дулаалахаар" зэхэж буй хүмүүс бишгүй л байгаа байх. Найзуудтайгаа дурсамж бүтээх нэгэн үйлчилгээг онцолж буй нь залуусын эчнээ танил “<a href="https://www.facebook.com/ubpassport">Улаанбаатар паспорт</a>”. Энэхүү паспортын эзэн болсноор Улаанбаатар хот дахь олон сонирхолтой газарт 1+1 эсвэл 1+50 хүртэлх хувийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтой нь тун таатай. Паспортоо хүссэн үедээ онлайнаар худалдан авч болно гэдгийг мэднэ биз дээ?</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>“Next electronics”: Багц бэлэгтэй "Back to School"</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/382bda8abd908b5a7eadf6d4a7b77bfe.png"></p><p></p><p><br></p><p class="p1">Олон сар үргэлжилсэн хөл хорионы үеэр сурагчид онлайнаар хичээллэж, томчууд зайнаас ажиллах шаардлагатай тулгарсан. Энэ нь, уламжлалт хичээлийн хэрэгслээс гадна дижитал төхөөрөмжийн эрэлт хэрэгцээг нэмсэн билээ. Цахилгаан барааны зах зээлийн 20 гаруй хувийг эзэлдэг “<a href="https://www.facebook.com/nextelectronics">Нэкст Групп</a>” нь 2009 оноос хойш өнөөг хүртэл хичээлийн шинэ жилийг угтан төрөл бүрийн урамшуулал зарласаар ирсэн. Энэ жилийн хувьд уламжлал болгон “<a href="https://next.mn/back-to-school">Багц бэлэгтэй Back to School</a>” аян зарлажээ. </p><p class="p1">Энэхүү урамшууллын аянаас “TCL” брэндийн “10 Plus” гэх хос сим карттай ухаалаг гар утсыг онцолж байна. Өндөр багтаамж, үзүүлэлт сайтай энэхүү гар утсыг худалдан авснаар бэлгэнд “TCL” брэндийн 20 цаг цэнэгээ барих чадалтай, утасгүй, дуу тусгаарлагчтай чихэвчийг авах боломжтой. Мөн “Adidas” брэндийн бэлгийн багцын эзэн болно гэдэг нь тун олзуурхууштай юм. Урамшуулал есдүгээр сарын 15 хүртэл үргэлжлэх аж. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Lhamour: Ариутгалыг алхам тутамдаа</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/37d0de31bfa49b4bb21cd3d9eef3b77e.jpg"></p><p></p><p><br></p><p class="p1">Цар тахлын халдвараас сэргийлэх шаардлагатай энэ амаргүй цаг үед сургуулийн танхимд хичээллэж буй оюутан, сурагчдад хамгаас хэрэгтэй зүйлсийн нэг бол ариутгалын бүтээгдэхүүнүүд юм. Гар ариутгалын бүтээгдэхүүн элбэг болсон ч хурц үнэртэй, хүчтэй найрлагатай ариутгал нь арьс хуурайшуулах сул талтай. Тэгвэл байгалийн гаралтай арьс арчилгааны брэнд бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч "<a href="https://www.facebook.com/lhamourskincare">Lhamour</a>" брэнд нь харшил өгөхгүй, хуурайшуулахгүй “<a href="https://lhamour.mn/products/7193/32070">Xалаасны шүршдэг саван</a>” гаргаад байна. </p><p class="p1">Авч явахад авсаархан, хэрэглэхэд хялбараас гадна арьсанд тэжээл өгөх энэхүү байгалийн гаралтай шүршдэг саванг хаана ч хэрэглэж болно. Ариутгалын бүтээгдэхүүн арвин болж, өдөр тутмын чухал хэрэглээ болсон учраас арьсандаа ээлтэй сонголт хийх хэрэгтэй шүү. </p><p>Сонирхуулахад, "Lhamour" брэнд нь бүтээгдэхүүнийхээ хэрэглэсэн савыг буцаан авч, байгальд ээлтэй үйлдвэрлэл явуулдаг билээ. Энэ хүрээнд “ӨНГӨ НЭМ” аянд нэгдэж, нэрийн дэлгүүрүүд дээрээ дууссан сав хүлээн авах, ангилан ялгах сав байршуулжээ. Есдүгээр сарын 30-ныг дуустал дууссан саваа буцаан өгсөн хэрэглэгчдэд арьс арчилгааны бүтээгдэхүүнээ 5 хувь, сарлаг, ямааны сүү, халгайтай савангуудыг 30 хувийн хөнгөлөлттэй худалдаалж байгаа гэсэн шүү. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Storepay: Хамгийн таатай нөхцөл</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/090396514e4742927168d231500143e5.png"></p><p></p><p class="p1"><br></p><p class="p1">Байр, цалингийн зээл зэрэг санхүүгийн олон төрлийн үйлчилгээ авах боломжтой орчин цагт хүү багатай, уян хатан төлбөрийн үйлчилгээ эрэлттэйд тооцогдож буй. Бид энэ дагуу төлбөрийн таатай нөхцөлийг санал болгодог “<a href="https://www.facebook.com/storepay.mn">Storepay</a>” үйлчилгээг онцолж байна. Хүссэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ хүү, шимтгэлгүйгээр авах боломжийг олгодгоороо тун онцлогтой юм. Өөрөөр хэлбэл, хэрэгцээтэй бараагаа авахдаа "Storepaу" ашиглан, төлбөрөө дөрөв хүртэл хувааж 45-60 хоногийн хугацаанд төлөх боломжтой. Ингэхдээ нэмэлт төлбөр төлөхгүй гэсэн үг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Techstore: Шар шувууны хэрэглээ</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/fa5a516eebb5a11553fa6194f75017e7.jpg"></p><p class="p1">Зайнаас суралцана гэдэг бүтээмжтэй цагаа олж, анхаарлаа төвлөрүүлж сурах үйл явц билээ. Оройн цагаар идэвхтэй болж, бүтээмж нь нэмэгддэг шар шувуунуудын хувьд ширээний гэрлээ зөв сонгох нь тун чухал. Бидний зүгээс "<a href="https://www.facebook.com/TechstoreMongolia">Techstore.mn</a>"-ийн санал болгож буй "<a href="https://techstore.mn/view/9o">Xiaomi Mijia</a>" гэрлийг зөвлөх байна. Хэт тод бас бүдэг биш учраас хүний нүдэнд ээлтэй. Мөн компьютерын, уншлагын, төвлөрлийн, хүүхдийн гэх дөрвөн горимтойгоос гадна тун загварлаг, минимал шийдэлтэй тул харагдах үзэмж таатай юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Хайраар бүтээв: Шинэ дадалтай, шинэ хичээлийн жил</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/7d24a906d6117f54fc53da2dc697fa5a.jpg"></p><p></p><p class="p1">"Шинэ анги, шинэ би". Хичээлийн шинэ жилтэй зэрэгцэн өөрийгөө эрүүл дадалд хөтөлье. ДЭМБ-аас зөвлөснөөр хүн өдөрт найман аяга буюу хоёр литр орчим ус уух хэрэгтэй. Олон цагаар хичээллэх үедээ ус уухаа мартдаг юм биш биз? Өдөр тутмын хэрэглээнд зардал ихтэй, байгальд орчинд хортой нэг удаагийн хуванцар сав ашиглахаас татгалзаарай. </p><p class="MsoNormal">Бидний мэдэх “Аягандаа Уулаа” хэмээх аяга үйлдвэрлэгч үндэсний “<a href="https://www.facebook.com/Nomadicgift" target="_blank">Хайраар бүтээв</a>” брэнд нь хүйтэн сэрүүний улирал дөхөж буйг тохиолдуулан “Авч явдаг дархлаа” аян эхлүүлээд байна. Аяны хүрээнд хүний биед сөрөг нөлөөгүй тритан усны савнууд болон халуунаа баригч аягануудаас сонгон, өөрийн зураг, нэрээ хэвлүүлэн авах боломжтой юм билээ.</p><p class="MsoNormal">Энэхүү нийтлэлийг уншсан хэн бүхэн дээрх бүтээгдэхүүнүүдийг “Unread-ийн нийтлэлийг уншаад ирлээ” гэж хэлээд захиалбал худалдан авалтын 10 хувийг хөнгөлнө гэдгийг дуулгахад таатай байна. Үндэсний үйлдвэрлэгчээ дэмжин, эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөгүй усны сав сонгож, тогтмол ус ууж хэвшээрэй. </p> </div>	Хичээлийн шинэ жил эхэлж буй энэ цаг мөчид бид залуу уншигчдадаа зориулан ээлжит "Back to School" жагсаалтаа танилцуулж байна. Сургуулийн орчинд суралцахад шаардлагатай төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнээс сонголт хийхэд тань туслахаар дараах жагсаалтыг онцоллоо. ITstore: Боловсролд хөрөнгө оруулна Айл бүрд үеэс үед өвлөгддөг зөөврийн компьютер байдаг даа. Гэвч хүчин чадал нь муудаж, ашиглахад удаад эхэлбэл солих цаг болжээ гэсэн үг. Мэдээлэл технологийн хамгийн өргөн сонголттой төрөлжсөн онлайн худалдааны платформ “ ITStore ” хичээлийн шинэ жил тохиолдуулан урамшуулалт аян зарлажээ. Энэ жилийн тухайд “ СУРЧХЫНСАН 2021 ” ухаалаг бэлгийн багцтай урамшуулалт аян эхлүүлсэн байна. Үнэ, үзүүлэлт, чанар зэрэг олон хүчин зүйл харгалзан бидний онцлох бүтээгдэхүүн бол "Dell" брэндийн 2021 оны шинэ загвар бүхий XI үеийн зөөврийн компьютер юм. Хэрэв зөөврийн компьютер худалдан авсан бол "Mi" брэндийн ухаалаг цаг, "Mi Soundbar", "Canon" брэндийн "iNSPiC C" загварын зураг шууд угаах хальсны камераас сонгон бэлгэнд авах боломжтой юм шүү. Мөн цүнх, компьютерын гар, вирусийн эсрэг программ зэргээс бэлгэнд өгнө гэсэн шүү. Энэхүү урамшуулалт аян ирэх аравдугаар сарын 16 хүртэл үргэлжилнэ. UB passport: "Дулаахан" дурсамж бүтээх үү? Анир чимээгүй, хөнгөн гунигт дарагдсан урт хугацааны хөл хорионы дараа хичээлийн шинэ жил эхэлж байна шүү дээ. Удаан уулзаагүй найзуудтайгаа юу хийхээр төлөвлөж байна даа? Дурсамжаа "дулаалахаар" зэхэж буй хүмүүс бишгүй л байгаа байх. Найзуудтайгаа дурсамж бүтээх нэгэн үйлчилгээг онцолж буй нь залуусын эчнээ танил “ Улаанбаатар паспорт ”. Энэхүү паспортын эзэн болсноор Улаанбаатар хот дахь олон сонирхолтой газарт 1+1 эсвэл 1+50 хүртэлх хувийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтой нь тун таатай. Паспортоо хүссэн үедээ онлайнаар худалдан авч болно гэдгийг мэднэ биз дээ? “Next electronics”: Багц бэлэгтэй "Back to School" Олон сар үргэлжилсэн хөл хорионы үеэр сурагчид онлайнаар хичээллэж, томчууд зайнаас ажиллах шаардлагатай тулгарсан. Энэ нь, уламжлалт хичээлийн хэрэгслээс гадна дижитал төхөөрөмжийн эрэлт хэрэгцээг нэмсэн билээ. Цахилгаан барааны зах зээлийн 20 гаруй хувийг эзэлдэг “ Нэкст Групп ” нь 2009 оноос хойш өнөөг хүртэл хичээлийн шинэ жилийг угтан төрөл бүрийн урамшуулал зарласаар ирсэн. Энэ жилийн хувьд уламжлал болгон “ Багц бэлэгтэй Back to School ” аян зарлажээ. Энэхүү урамшууллын аянаас “TCL” брэндийн “10 Plus” гэх хос сим карттай ухаалаг гар утсыг онцолж байна. Өндөр багтаамж, үзүүлэлт сайтай энэхүү гар утсыг худалдан авснаар бэлгэнд “TCL” брэндийн 20 цаг цэнэгээ барих чадалтай, утасгүй, дуу тусгаарлагчтай чихэвчийг авах боломжтой. Мөн “Adidas” брэндийн бэлгийн багцын эзэн болно гэдэг нь тун олзуурхууштай юм. Урамшуулал есдүгээр сарын 15 хүртэл үргэлжлэх аж. Lhamour: Ариутгалыг алхам тутамдаа Цар тахлын халдвараас сэргийлэх шаардлагатай энэ амаргүй цаг үед сургуулийн танхимд хичээллэж буй оюутан, сурагчдад хамгаас хэрэгтэй зүйлсийн нэг бол ариутгалын бүтээгдэхүүнүүд юм. Гар ариутгалын бүтээгдэхүүн элбэг болсон ч хурц үнэртэй, хүчтэй найрлагатай ариутгал нь арьс хуурайшуулах сул талтай. Тэгвэл байгалийн гаралтай арьс арчилгааны брэнд бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч " Lhamour " брэнд нь харшил өгөхгүй, хуурайшуулахгүй “ Xалаасны шүршдэг саван ” гаргаад байна. Авч явахад авсаархан, хэрэглэхэд хялбараас гадна арьсанд тэжээл өгөх энэхүү байгалийн гаралтай шүршдэг саванг хаана ч хэрэглэж болно. Ариутгалын бүтээгдэхүүн арвин болж, өдөр тутмын чухал хэрэглээ болсон учраас арьсандаа ээлтэй сонголт хийх хэрэгтэй шүү. Сонирхуулахад, "Lhamour" брэнд нь бүтээгдэхүүнийхээ хэрэглэсэн савыг буцаан авч, байгальд ээлтэй үйлдвэрлэл явуулдаг билээ. Энэ хүрээнд “ӨНГӨ НЭМ” аянд нэгдэж, нэрийн дэлгүүрүүд дээрээ дууссан сав хүлээн авах, ангилан ялгах сав байршуулжээ. Есдүгээр сарын 30-ныг дуустал дууссан саваа буцаан өгсөн хэрэглэгчдэд арьс арчилгааны бүтээгдэхүүнээ 5 хувь, сарлаг, ямааны сүү, халгайтай савангуудыг 30 хувийн хөнгөлөлттэй худалдаалж байгаа гэсэн шүү. Storepay: Хамгийн таатай нөхцөл Байр, цалингийн зээл зэрэг санхүүгийн олон төрлийн үйлчилгээ авах боломжтой орчин цагт хүү багатай, уян хатан төлбөрийн үйлчилгээ эрэлттэйд тооцогдож буй. Бид энэ дагуу төлбөрийн таатай нөхцөлийг санал болгодог “ Storepay ” үйлчилгээг онцолж байна. Хүссэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ хүү, шимтгэлгүйгээр авах боломжийг олгодгоороо тун онцлогтой юм. Өөрөөр хэлбэл, хэрэгцээтэй бараагаа авахдаа "Storepaу" ашиглан, төлбөрөө дөрөв хүртэл хувааж 45-60 хоногийн хугацаанд төлөх боломжтой. Ингэхдээ нэмэлт төлбөр төлөхгүй гэсэн үг. Techstore: Шар шувууны хэрэглээ Зайнаас суралцана гэдэг бүтээмжтэй цагаа олж, анхаарлаа төвлөрүүлж сурах үйл явц билээ. Оройн цагаар идэвхтэй болж, бүтээмж нь нэмэгддэг шар шувуунуудын хувьд ширээний гэрлээ зөв сонгох нь тун чухал. Бидний зүгээс " Techstore.mn "-ийн санал болгож буй " Xiaomi Mijia " гэрлийг зөвлөх байна. Хэт тод бас бүдэг биш учраас хүний нүдэнд ээлтэй. Мөн компьютерын, уншлагын, төвлөрлийн, хүүхдийн гэх дөрвөн горимтойгоос гадна тун загварлаг, минимал шийдэлтэй тул харагдах үзэмж таатай юм. Хайраар бүтээв: Шинэ дадалтай, шинэ хичээлийн жил "Шинэ анги, шинэ би". Хичээлийн шинэ жилтэй зэрэгцэн өөрийгөө эрүүл дадалд хөтөлье. ДЭМБ-аас зөвлөснөөр хүн өдөрт найман аяга буюу хоёр литр орчим ус уух хэрэгтэй. Олон цагаар хичээллэх үедээ ус уухаа мартдаг юм биш биз? Өдөр тутмын хэрэглээнд зардал ихтэй, байгальд орчинд хортой нэг удаагийн хуванцар сав ашиглахаас татгалзаарай. Бидний мэдэх “Аягандаа Уулаа” хэмээх аяга үйлдвэрлэгч үндэсний “ Хайраар бүтээв ” брэнд нь хүйтэн сэрүүний улирал дөхөж буйг тохиолдуулан “Авч явдаг дархлаа” аян эхлүүлээд байна. Аяны хүрээнд хүний биед сөрөг нөлөөгүй тритан усны савнууд болон халуунаа баригч аягануудаас сонгон, өөрийн зураг, нэрээ хэвлүүлэн авах боломжтой юм билээ. Энэхүү нийтлэлийг уншсан хэн бүхэн дээрх бүтээгдэхүүнүүдийг “Unread-ийн нийтлэлийг уншаад ирлээ” гэж хэлээд захиалбал худалдан авалтын 10 хувийг хөнгөлнө гэдгийг дуулгахад таатай байна. Үндэсний үйлдвэрлэгчээ дэмжин, эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөгүй усны сав сонгож, тогтмол ус ууж хэвшээрэй.	Хичээлийн шинэ жил эхэлж буй энэ цаг мөчид бид залуу уншигчдадаа зориулан ээлжит "Back to School" жагсаалтаа танилцуулж байна. Сургуулийн орчинд суралцахад шаардлагатай төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнээс сонголт хийхэд тань туслахаар дараах жагсаалтыг онцоллоо. ### ITstore: Боловсролд хөрөнгө оруулна Айл бүрд үеэс үед өвлөгддөг зөөврийн компьютер байдаг даа. Гэвч хүчин чадал нь муудаж, ашиглахад удаад эхэлбэл солих цаг болжээ гэсэн үг. Мэдээлэл технологийн хамгийн өргөн сонголттой төрөлжсөн онлайн худалдааны платформ “ITStore” хичээлийн шинэ жил тохиолдуулан урамшуулалт аян зарлажээ. Энэ жилийн тухайд “СУРЧХЫНСАН 2021” ухаалаг бэлгийн багцтай урамшуулалт аян эхлүүлсэн байна. Үнэ, үзүүлэлт, чанар зэрэг олон хүчин зүйл харгалзан бидний онцлох бүтээгдэхүүн бол "Dell" брэндийн 2021 оны шинэ загвар бүхий XI үеийн зөөврийн компьютер юм. Хэрэв зөөврийн компьютер худалдан авсан бол "Mi" брэндийн ухаалаг цаг, "Mi Soundbar", "Canon" брэндийн "iNSPiC C" загварын зураг шууд угаах хальсны камераас сонгон бэлгэнд авах боломжтой юм шүү. Мөн цүнх, компьютерын гар, вирусийн эсрэг программ зэргээс бэлгэнд өгнө гэсэн шүү. Энэхүү урамшуулалт аян ирэх аравдугаар сарын 16 хүртэл үргэлжилнэ. ### UB passport: "Дулаахан" дурсамж бүтээх үү? Анир чимээгүй, хөнгөн гунигт дарагдсан урт хугацааны хөл хорионы дараа хичээлийн шинэ жил эхэлж байна шүү дээ. Удаан уулзаагүй найзуудтайгаа юу хийхээр төлөвлөж байна даа? Дурсамжаа "дулаалахаар" зэхэж буй хүмүүс бишгүй л байгаа байх. Найзуудтайгаа дурсамж бүтээх нэгэн үйлчилгээг онцолж буй нь залуусын эчнээ танил “Улаанбаатар паспорт”. Энэхүү паспортын эзэн болсноор Улаанбаатар хот дахь олон сонирхолтой газарт 1+1 эсвэл 1+50 хүртэлх хувийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтой нь тун таатай. Паспортоо хүссэн үедээ онлайнаар худалдан авч болно гэдгийг мэднэ биз дээ? ### “Next electronics”: Багц бэлэгтэй "Back to School" Олон сар үргэлжилсэн хөл хорионы үеэр сурагчид онлайнаар хичээллэж, томчууд зайнаас ажиллах шаардлагатай тулгарсан. Энэ нь, уламжлалт хичээлийн хэрэгслээс гадна дижитал төхөөрөмжийн эрэлт хэрэгцээг нэмсэн билээ. Цахилгаан барааны зах зээлийн 20 гаруй хувийг эзэлдэг “Нэкст Групп” нь 2009 оноос хойш өнөөг хүртэл хичээлийн шинэ жилийг угтан төрөл бүрийн урамшуулал зарласаар ирсэн. Энэ жилийн хувьд уламжлал болгон “Багц бэлэгтэй Back to School” аян зарлажээ. Энэхүү урамшууллын аянаас “TCL” брэндийн “10 Plus” гэх хос сим карттай ухаалаг гар утсыг онцолж байна. Өндөр багтаамж, үзүүлэлт сайтай энэхүү гар утсыг худалдан авснаар бэлгэнд “TCL” брэндийн 20 цаг цэнэгээ барих чадалтай, утасгүй, дуу тусгаарлагчтай чихэвчийг авах боломжтой. Мөн “Adidas” брэндийн бэлгийн багцын эзэн болно гэдэг нь тун олзуурхууштай юм. Урамшуулал есдүгээр сарын 15 хүртэл үргэлжлэх аж. ### Lhamour: Ариутгалыг алхам тутамдаа Цар тахлын халдвараас сэргийлэх шаардлагатай энэ амаргүй цаг үед сургуулийн танхимд хичээллэж буй оюутан, сурагчдад хамгаас хэрэгтэй зүйлсийн нэг бол ариутгалын бүтээгдэхүүнүүд юм. Гар ариутгалын бүтээгдэхүүн элбэг болсон ч хурц үнэртэй, хүчтэй найрлагатай ариутгал нь арьс хуурайшуулах сул талтай. Тэгвэл байгалийн гаралтай арьс арчилгааны брэнд бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч "Lhamour" брэнд нь харшил өгөхгүй, хуурайшуулахгүй “Xалаасны шүршдэг саван” гаргаад байна. Авч явахад авсаархан, хэрэглэхэд хялбараас гадна арьсанд тэжээл өгөх энэхүү байгалийн гаралтай шүршдэг саванг хаана ч хэрэглэж болно. Ариутгалын бүтээгдэхүүн арвин болж, өдөр тутмын чухал хэрэглээ болсон учраас арьсандаа ээлтэй сонголт хийх хэрэгтэй шүү. Сонирхуулахад, "Lhamour" брэнд нь бүтээгдэхүүнийхээ хэрэглэсэн савыг буцаан авч, байгальд ээлтэй үйлдвэрлэл явуулдаг билээ. Энэ хүрээнд “ӨНГӨ НЭМ” аянд нэгдэж, нэрийн дэлгүүрүүд дээрээ дууссан сав хүлээн авах, ангилан ялгах сав байршуулжээ. Есдүгээр сарын 30-ныг дуустал дууссан саваа буцаан өгсөн хэрэглэгчдэд арьс арчилгааны бүтээгдэхүүнээ 5 хувь, сарлаг, ямааны сүү, халгайтай савангуудыг 30 хувийн хөнгөлөлттэй худалдаалж байгаа гэсэн шүү. ### Storepay: Хамгийн таатай нөхцөл Байр, цалингийн зээл зэрэг санхүүгийн олон төрлийн үйлчилгээ авах боломжтой орчин цагт хүү багатай, уян хатан төлбөрийн үйлчилгээ эрэлттэйд тооцогдож буй. Бид энэ дагуу төлбөрийн таатай нөхцөлийг санал болгодог “Storepay” үйлчилгээг онцолж байна. Хүссэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ хүү, шимтгэлгүйгээр авах боломжийг олгодгоороо тун онцлогтой юм. Өөрөөр хэлбэл, хэрэгцээтэй бараагаа авахдаа "Storepaу" ашиглан, төлбөрөө дөрөв хүртэл хувааж 45-60 хоногийн хугацаанд төлөх боломжтой. Ингэхдээ нэмэлт төлбөр төлөхгүй гэсэн үг. ### Techstore: Шар шувууны хэрэглээ Зайнаас суралцана гэдэг бүтээмжтэй цагаа олж, анхаарлаа төвлөрүүлж сурах үйл явц билээ. Оройн цагаар идэвхтэй болж, бүтээмж нь нэмэгддэг шар шувуунуудын хувьд ширээний гэрлээ зөв сонгох нь тун чухал. Бидний зүгээс "Techstore.mn"-ийн санал болгож буй "Xiaomi Mijia" гэрлийг зөвлөх байна. Хэт тод бас бүдэг биш учраас хүний нүдэнд ээлтэй. Мөн компьютерын, уншлагын, төвлөрлийн, хүүхдийн гэх дөрвөн горимтойгоос гадна тун загварлаг, минимал шийдэлтэй тул харагдах үзэмж таатай юм. ### Хайраар бүтээв: Шинэ дадалтай, шинэ хичээлийн жил "Шинэ анги, шинэ би". Хичээлийн шинэ жилтэй зэрэгцэн өөрийгөө эрүүл дадалд хөтөлье. ДЭМБ-аас зөвлөснөөр хүн өдөрт найман аяга буюу хоёр литр орчим ус уух хэрэгтэй. Олон цагаар хичээллэх үедээ ус уухаа мартдаг юм биш биз? Өдөр тутмын хэрэглээнд зардал ихтэй, байгальд орчинд хортой нэг удаагийн хуванцар сав ашиглахаас татгалзаарай. Бидний мэдэх “Аягандаа Уулаа” хэмээх аяга үйлдвэрлэгч үндэсний “Хайраар бүтээв” брэнд нь хүйтэн сэрүүний улирал дөхөж буйг тохиолдуулан “Авч явдаг дархлаа” аян эхлүүлээд байна. Аяны хүрээнд хүний биед сөрөг нөлөөгүй тритан усны савнууд болон халуунаа баригч аягануудаас сонгон, өөрийн зураг, нэрээ хэвлүүлэн авах боломжтой юм билээ. Энэхүү нийтлэлийг уншсан хэн бүхэн дээрх бүтээгдэхүүнүүдийг “Unread-ийн нийтлэлийг уншаад ирлээ” гэж хэлээд захиалбал худалдан авалтын 10 хувийг хөнгөлнө гэдгийг дуулгахад таатай байна. Үндэсний үйлдвэрлэгчээ дэмжин, эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөгүй усны сав сонгож, тогтмол ус ууж хэвшээрэй.
https://unread.today/c/tweet-2022	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-01-17T00:00:00	1 сарын 17, 2023	Арван жиргээнд: Технологийн салбарын 2022 оны онцлох үйл явдлууд	<div class="article-body"> <h2><div>2022 он улиран өнгөрлөө. Энэ онд Дэлхий нийтээрээ тун ч олон, төсөөлж байгаагүй өөрчлөлтүүдтэй нүүр тулгарав. Дайн, дэлхийн дулаарал, их гүрнүүдийн өрсөлдөөн, эдийн засгийн тогтворгүй байдал гээд бидний мэдэх хорвоо ертөнц улам л хурдацтай өөрчлөгдсөөр. Энэ хурдыг улам ихээр нэмсэн нэгэн хүчин зүйл нь технологи байв. </div><div><br></div><div>Технологи зөвхөн интернэт, видео тоглоом, гар утас зэргээр хязгаарлагдахаа больж, Дэлхийг ч өөрчлөх хүчтэй гэдгээ улам бүр батлан харуулсан жил байлаа. Товчхондоо, технологийн салбарт гарсан өөрчлөлтүүдийн үр дүн бүх хүний амьдралд нөлөөлөх болов.</div><div><br></div><div>Ингээд 2022 онд технологийн салбарт болсон ч Дэлхий нийтэд нөлөөлсөн 10 үйл явдлыг 10 жиргээнд багтаан хүргэж байна. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Элон Маскын ээлжит хүсэлт</h3><p>Олон нийтийн сүлжээ сүүлийн арванд Дэлхийн ямар ч улс үндэстнээс илүү нөлөөтэй болж, олон тэрбум хүний үзэл санаа, оюун бодол тодорхойлогч хүч болов. Үүний тод жишээ бол Дэлхийн хамгийн баян эрхэм Элон Маск Твиттерийг 44 тэрбум ам.доллароор худалдан авсан явдал байлаа. Улс төр, эдийн засаг гээд хамгийн чухал салбаруудын гол яриа өрнөдөг томоохон платформ ийнхүү нэг хүний эрх мэдэлд орсон нь зөв үү, буруу юу гэдгийг 2023 он бидэнд харуулах биз. <br></p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Entering Twitter HQ – let that sink in! https://t.co/D68z4K2wq7</p><a href="https://twitter.com/elonmusk/status/1585341984679469056" data-datetime="Wed Oct 26 18:45:58 +0000 2022">Wed Oct 26 18:45:58 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хүн төрөлхтний холын дуран</h3><p>Найман тэрбум болсон хүн төрөлхтөн бид цэнхэр гарагаа олон зуу хуваагаад, хоорондоо маргаж, зарим нь бүр дайтаж байтал James Webb нэртэй шинэ телескоп задгай сансарт гарч, сансрын уудам орон зайг улам бүр таниулж эхэллээ. Ийнхүү бид олон гараг дамжин амьдрахад нэг алхам ойртов.</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>This is what you’ve waited for. Journey with us through Webb’s breathtaking view of the Pillars of Creation, where… https://t.co/J2z7NPqcv0</p><a href="https://twitter.com/NASAWebb/status/1582736008260440066" data-datetime="Wed Oct 19 14:10:44 +0000 2022">Wed Oct 19 14:10:44 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Блокчэйний баярт мэдээ</div></h3><p>Крипто өвлийн дундуур ганц ч гэсэн нарлаг өдөр тохиосон нь Ethereum Merge байлаа. Уг сайжруулалтаар хамгийн өндөр хэрэглээтэй тус блокчэйн байгаль орчинд ээлгүй гэх сул талаа засаж, зөвшилцлийн аргачлалаа Proof of Work (PoW) байсныг Proof of Staking (PoS) болгож өөрчлөв. Хэдийгээр уг үйл явдал крипто өвлийг зогсоож чадаагүй ч блокчэйн гэх технологи улам бүр сайжирч, сул талаа засаж, нийтийн хэрэглээнд ороход бага, багаар ойртож байгаагийн илрэл боллоо.</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>And we finalized! Happy merge all. This is a big moment for the Ethereum ecosystem. Everyone who helped make the m… https://t.co/YnXIuEESKQ</p><a href="https://twitter.com/VitalikButerin/status/1570306185391378434" data-datetime="Thu Sep 15 06:59:04 +0000 2022">Thu Sep 15 06:59:04 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Биржийн бүтэлгүйтэл</h3><p>Крипто өвлийг улам хүйтэн болгосон шуурга нь Luna криптовалют болон ялангуяа FTX биржийн дампуурал байв. Гурван жилийн настай тус криптовалют арилжааны бирж нэгэн цагт 32 тэрбум ам.доллароор үнэлэгдэж, арилжааны хэмжээгээрээ Binance-ийн араас Дэлхийд хоёрт бичигдэж байлаа. Гэтэл хэрэглэгчдийн хөрөнгийг буруу зарцуулсан, үнэлгээгээ зориудаар ихэсгэсэн зэрэг шалтгаанууд овоорч, олон хавар нэгэндээ гэдгийн дагуу хэдхэн хоногт үнэлгээ нь 0 болж, дампуурсан юм. Үүнээс болж Дэлхий нийтээр криптовалютад итгэх итгэл мэдэгдэхүйц буурч, уг технологийн ирээдүй улам бүр хурцадмал болов. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>1) Hi all: Today, I filed FTX, FTX US, and Alameda for voluntary Chapter 11 proceedings in the US.</p><a href="https://twitter.com/SBF_FTX/status/1591089317300293636" data-datetime="Fri Nov 11 15:23:48 +0000 2022">Fri Nov 11 15:23:48 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Технологийн компаниудын таналт</h3><p>Улс төр, эдийн засгийн тогтворгүй байдлуудаас шалтгаалан нэгэн цагт ашиг, орлого нь өсөж байсан технологийн компаниуд алдагдалгүй ажиллахын тулд ажилчдаа халж эхлэв. Өнгөрсөн онд 150 мянга гаруй технологийн салбарынхан ажлаасаа халагдсан нь 2021 оноос даруй 7-10 дахин өндөр тоо гэнэ. 2023 онд технологийн салбар үргэлжлүүлэн уруудах болов уу?</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>The number of tech layoffs in 2022 was staggering! https://t.co/MIQ6OYTngr</p><a href="https://twitter.com/mkt_sentiment/status/1610246385030561792" data-datetime="Tue Jan 03 12:07:09 +0000 2023">Tue Jan 03 12:07:09 +0000 2023</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хиймэл оюун ухааны хөгжил</h3><p>2022 онд хиймэл оюун ухааны бүтээсэн зураг, бичлэг, текст хараагүй хүн бараг л байхгүй биз. Эхлээд DALL-E, Midjourney зэрэг текстээр өгсөн агуулгыг зураг болгон хувиргадаг хиймэл оюун ухаанууд, дараа нь ChatGPT хэмээх асуултад текстээр хариулдаг, код бичдэг чат бот хүч түрэн гарч ирлээ. Ийнхүү 2021 он метаверсийн жил байсан бол, 2022 он хиймэл оюун ухааны жил байв. Энэхүү хөгжил зөвхөн технологийн салбарт бус бүтээлч салбарт ч нөлөөлж, хүн төрөлхтөн компьютероос яаж ялгарах вэ, ажил гэж юуг хэлэх вэ, хэрхэн роботуудад ажлаа алдахгүй байх вэ зэрэг асар олон асуултуудыг дагуулсан юм. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Try talking with ChatGPT, our new AI system which is optimized for dialogue. Your feedback will help us improve it. https://t.co/sHDm57g3Kr</p><a href="https://twitter.com/OpenAI/status/1598014522098208769" data-datetime="Wed Nov 30 18:02:06 +0000 2022">Wed Nov 30 18:02:06 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">NFT нугачаа</h3><p>2021 оныг хүчтэй өндөрлүүлсэн NFT 2022 онд хүндхэн жилийг өнгөрүүлэв. Арилжааны идэвх, хэмжээ зэрэг үзүүлэлтүүд бүгд жилийн өмнөхөөс 90 гаруй хувь унасан ч уг технологийг томоохон брэндүүд ашиглаж, илүү чанартай, бодит хэрэглээтэй төслүүдийг үүсгэж эхэллээ. Энэ нь нэг талаар NFT бодит хэрэглээнд нэвтрэх эсэх нь шийдэгдэх эгзэгтэй үе дээрээ ирж байгааг харуулж байгаа бол нөгөө талаар бүх зүйл дижитал руу шилжиж эхэлсний том дохио болов.</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>New NFT Drop data... and it is horrible. down 97% from January. https://t.co/hGBJVSiVHA</p><a href="https://twitter.com/pitdesi/status/1576816776658055168" data-datetime="Mon Oct 03 06:09:50 +0000 2022">Mon Oct 03 06:09:50 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хөлний хэрүүл</h3><p>2021 оны сүүлээр Facebook нэрээ Meta болгон өөрчилж, дараагийн том зүйл бол метаверс хэмээн компанийн алсын хараагаа өөрчилж байв. Харин 2022 он тэдний хувьд энэ алсын хараагаа бодитоор бүтээх, хамгийн гол нь хувьцааны ханш тасралтгүй унаж байгаад бухимдах хөрөнгө оруулагчдаа тайвшруулах жил байлаа. Харамсалтай нь тэд энэ зорилгодоо хүрч чадсангүй, өнгөрсөн жил метаверстэй холбоотой хөгжүүлэлтэд 10 гаруй тэрбум ам.долларыг зарцуулсан ч үр дүн багатай байлаа. Цөөн үр дүн дотроос тэдний онцгойлон танилцуулсан дижитал хөл нь олныг баясгаад амжсан юм. Энэ явдлаас болж Дэлхий нийт метаверсийг бодитоор харж, дүгнэж эхлэв. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Legs are coming soon! Are you excited? ???? https://t.co/SB6qSepKm4</p><a href="https://twitter.com/MetaHorizon/status/1579947568372404226" data-datetime="Tue Oct 11 21:30:28 +0000 2022">Tue Oct 11 21:30:28 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Тиктокийн тэргүүлэл</h3><p>2022 онд ихэнх технологийн компаниудад хүндхэн жил байсан ч Тиктокын хувьд үсрэлт хийсэн жил байлаа. Тавхан жилийн өмнө төрсөн уг платформ нэг тэрбум идэвхтэй хэрэглэгчтэй болж, Z үеийнхний мэдээллээ авдаг хамгийн том сувгуудын нэг болов. Мөн бусад платформууд Тиктокын нэрийн хуудас болсон богино хэмжээний видео контентын функцийг хуулж, бүгд ийм функцтэй болов. Энэ мэт амжилтууд нь Хятадаас гаралтай уг платформыг олны анхааралд оруулж, томоохон улс орнууд ард иргэдийнхээ мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангах тал дээр арга хэмжээ авч эхэллээ. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Years needed to get to 1B users: Facebook — 9 Instagram — 8 Youtube — 8 TikTok — 5 https://t.co/6tpunJajhv</p><a href="https://twitter.com/profgalloway/status/1444337548990554117" data-datetime="Sat Oct 02 16:24:40 +0000 2021">Sat Oct 02 16:24:40 +0000 2021</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Дроны дайн</h3><p>Орос, Украйны дайны үеэр улс орнууд сансрын интернэтээс эхлээд асар олон технологиудыг ашиглаж эхэлсний нэг нь дрон билээ. Өмнө нь дрон зөвхөн зураг, бичлэг хийх “гэмгүй” хобби байсан бол дайнаас үүдэн ийнхүү тандалт, дайралт, хамгаалалт зэрэгт ашиглагдаж эхлэв. Үүнийгээ дагаад дроны хөгжүүлэлтүүд эрчимжиж, энэ чиглэлийн хөрөнгө оруулалтын дүн ч нэмэгдлээ. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Drone War I https://t.co/erVME0CbbN</p><a href="https://twitter.com/elonmusk/status/1582379931983499264" data-datetime="Tue Oct 18 14:35:49 +0000 2022">Tue Oct 18 14:35:49 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><p>2023 онд биднийг ямар өөрчлөлтүүд хүлээж байгаа бол? Технологийн хөгжил бидний амьдралыг хаашаа чиглүүлэх вэ?</p> </div>	2022 он улиран өнгөрлөө. Энэ онд Дэлхий нийтээрээ тун ч олон, төсөөлж байгаагүй өөрчлөлтүүдтэй нүүр тулгарав. Дайн, дэлхийн дулаарал, их гүрнүүдийн өрсөлдөөн, эдийн засгийн тогтворгүй байдал гээд бидний мэдэх хорвоо ертөнц улам л хурдацтай өөрчлөгдсөөр. Энэ хурдыг улам ихээр нэмсэн нэгэн хүчин зүйл нь технологи байв. Технологи зөвхөн интернэт, видео тоглоом, гар утас зэргээр хязгаарлагдахаа больж, Дэлхийг ч өөрчлөх хүчтэй гэдгээ улам бүр батлан харуулсан жил байлаа. Товчхондоо, технологийн салбарт гарсан өөрчлөлтүүдийн үр дүн бүх хүний амьдралд нөлөөлөх болов. Ингээд 2022 онд технологийн салбарт болсон ч Дэлхий нийтэд нөлөөлсөн 10 үйл явдлыг 10 жиргээнд багтаан хүргэж байна. Элон Маскын ээлжит хүсэлт Олон нийтийн сүлжээ сүүлийн арванд Дэлхийн ямар ч улс үндэстнээс илүү нөлөөтэй болж, олон тэрбум хүний үзэл санаа, оюун бодол тодорхойлогч хүч болов. Үүний тод жишээ бол Дэлхийн хамгийн баян эрхэм Элон Маск Твиттерийг 44 тэрбум ам.доллароор худалдан авсан явдал байлаа. Улс төр, эдийн засаг гээд хамгийн чухал салбаруудын гол яриа өрнөдөг томоохон платформ ийнхүү нэг хүний эрх мэдэлд орсон нь зөв үү, буруу юу гэдгийг 2023 он бидэнд харуулах биз. Entering Twitter HQ – let that sink in! https://t.co/D68z4K2wq7 Wed Oct 26 18:45:58 +0000 2022 Хүн төрөлхтний холын дуран Найман тэрбум болсон хүн төрөлхтөн бид цэнхэр гарагаа олон зуу хуваагаад, хоорондоо маргаж, зарим нь бүр дайтаж байтал James Webb нэртэй шинэ телескоп задгай сансарт гарч, сансрын уудам орон зайг улам бүр таниулж эхэллээ. Ийнхүү бид олон гараг дамжин амьдрахад нэг алхам ойртов. This is what you’ve waited for. Journey with us through Webb’s breathtaking view of the Pillars of Creation, where… https://t.co/J2z7NPqcv0 Wed Oct 19 14:10:44 +0000 2022 Блокчэйний баярт мэдээ Крипто өвлийн дундуур ганц ч гэсэн нарлаг өдөр тохиосон нь Ethereum Merge байлаа. Уг сайжруулалтаар хамгийн өндөр хэрэглээтэй тус блокчэйн байгаль орчинд ээлгүй гэх сул талаа засаж, зөвшилцлийн аргачлалаа Proof of Work (PoW) байсныг Proof of Staking (PoS) болгож өөрчлөв. Хэдийгээр уг үйл явдал крипто өвлийг зогсоож чадаагүй ч блокчэйн гэх технологи улам бүр сайжирч, сул талаа засаж, нийтийн хэрэглээнд ороход бага, багаар ойртож байгаагийн илрэл боллоо. And we finalized! Happy merge all. This is a big moment for the Ethereum ecosystem. Everyone who helped make the m… https://t.co/YnXIuEESKQ Thu Sep 15 06:59:04 +0000 2022 Биржийн бүтэлгүйтэл Крипто өвлийг улам хүйтэн болгосон шуурга нь Luna криптовалют болон ялангуяа FTX биржийн дампуурал байв. Гурван жилийн настай тус криптовалют арилжааны бирж нэгэн цагт 32 тэрбум ам.доллароор үнэлэгдэж, арилжааны хэмжээгээрээ Binance-ийн араас Дэлхийд хоёрт бичигдэж байлаа. Гэтэл хэрэглэгчдийн хөрөнгийг буруу зарцуулсан, үнэлгээгээ зориудаар ихэсгэсэн зэрэг шалтгаанууд овоорч, олон хавар нэгэндээ гэдгийн дагуу хэдхэн хоногт үнэлгээ нь 0 болж, дампуурсан юм. Үүнээс болж Дэлхий нийтээр криптовалютад итгэх итгэл мэдэгдэхүйц буурч, уг технологийн ирээдүй улам бүр хурцадмал болов. 1) Hi all: Today, I filed FTX, FTX US, and Alameda for voluntary Chapter 11 proceedings in the US. Fri Nov 11 15:23:48 +0000 2022 Технологийн компаниудын таналт Улс төр, эдийн засгийн тогтворгүй байдлуудаас шалтгаалан нэгэн цагт ашиг, орлого нь өсөж байсан технологийн компаниуд алдагдалгүй ажиллахын тулд ажилчдаа халж эхлэв. Өнгөрсөн онд 150 мянга гаруй технологийн салбарынхан ажлаасаа халагдсан нь 2021 оноос даруй 7-10 дахин өндөр тоо гэнэ. 2023 онд технологийн салбар үргэлжлүүлэн уруудах болов уу? The number of tech layoffs in 2022 was staggering! https://t.co/MIQ6OYTngr Tue Jan 03 12:07:09 +0000 2023 Хиймэл оюун ухааны хөгжил 2022 онд хиймэл оюун ухааны бүтээсэн зураг, бичлэг, текст хараагүй хүн бараг л байхгүй биз. Эхлээд DALL-E, Midjourney зэрэг текстээр өгсөн агуулгыг зураг болгон хувиргадаг хиймэл оюун ухаанууд, дараа нь ChatGPT хэмээх асуултад текстээр хариулдаг, код бичдэг чат бот хүч түрэн гарч ирлээ. Ийнхүү 2021 он метаверсийн жил байсан бол, 2022 он хиймэл оюун ухааны жил байв. Энэхүү хөгжил зөвхөн технологийн салбарт бус бүтээлч салбарт ч нөлөөлж, хүн төрөлхтөн компьютероос яаж ялгарах вэ, ажил гэж юуг хэлэх вэ, хэрхэн роботуудад ажлаа алдахгүй байх вэ зэрэг асар олон асуултуудыг дагуулсан юм. Try talking with ChatGPT, our new AI system which is optimized for dialogue. Your feedback will help us improve it. https://t.co/sHDm57g3Kr Wed Nov 30 18:02:06 +0000 2022 NFT нугачаа 2021 оныг хүчтэй өндөрлүүлсэн NFT 2022 онд хүндхэн жилийг өнгөрүүлэв. Арилжааны идэвх, хэмжээ зэрэг үзүүлэлтүүд бүгд жилийн өмнөхөөс 90 гаруй хувь унасан ч уг технологийг томоохон брэндүүд ашиглаж, илүү чанартай, бодит хэрэглээтэй төслүүдийг үүсгэж эхэллээ. Энэ нь нэг талаар NFT бодит хэрэглээнд нэвтрэх эсэх нь шийдэгдэх эгзэгтэй үе дээрээ ирж байгааг харуулж байгаа бол нөгөө талаар бүх зүйл дижитал руу шилжиж эхэлсний том дохио болов. New NFT Drop data... and it is horrible. down 97% from January. https://t.co/hGBJVSiVHA Mon Oct 03 06:09:50 +0000 2022 Хөлний хэрүүл 2021 оны сүүлээр Facebook нэрээ Meta болгон өөрчилж, дараагийн том зүйл бол метаверс хэмээн компанийн алсын хараагаа өөрчилж байв. Харин 2022 он тэдний хувьд энэ алсын хараагаа бодитоор бүтээх, хамгийн гол нь хувьцааны ханш тасралтгүй унаж байгаад бухимдах хөрөнгө оруулагчдаа тайвшруулах жил байлаа. Харамсалтай нь тэд энэ зорилгодоо хүрч чадсангүй, өнгөрсөн жил метаверстэй холбоотой хөгжүүлэлтэд 10 гаруй тэрбум ам.долларыг зарцуулсан ч үр дүн багатай байлаа. Цөөн үр дүн дотроос тэдний онцгойлон танилцуулсан дижитал хөл нь олныг баясгаад амжсан юм. Энэ явдлаас болж Дэлхий нийт метаверсийг бодитоор харж, дүгнэж эхлэв. Legs are coming soon! Are you excited? ???? https://t.co/SB6qSepKm4 Tue Oct 11 21:30:28 +0000 2022 Тиктокийн тэргүүлэл 2022 онд ихэнх технологийн компаниудад хүндхэн жил байсан ч Тиктокын хувьд үсрэлт хийсэн жил байлаа. Тавхан жилийн өмнө төрсөн уг платформ нэг тэрбум идэвхтэй хэрэглэгчтэй болж, Z үеийнхний мэдээллээ авдаг хамгийн том сувгуудын нэг болов. Мөн бусад платформууд Тиктокын нэрийн хуудас болсон богино хэмжээний видео контентын функцийг хуулж, бүгд ийм функцтэй болов. Энэ мэт амжилтууд нь Хятадаас гаралтай уг платформыг олны анхааралд оруулж, томоохон улс орнууд ард иргэдийнхээ мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангах тал дээр арга хэмжээ авч эхэллээ. Years needed to get to 1B users: Facebook — 9 Instagram — 8 Youtube — 8 TikTok — 5 https://t.co/6tpunJajhv Sat Oct 02 16:24:40 +0000 2021 Дроны дайн Орос, Украйны дайны үеэр улс орнууд сансрын интернэтээс эхлээд асар олон технологиудыг ашиглаж эхэлсний нэг нь дрон билээ. Өмнө нь дрон зөвхөн зураг, бичлэг хийх “гэмгүй” хобби байсан бол дайнаас үүдэн ийнхүү тандалт, дайралт, хамгаалалт зэрэгт ашиглагдаж эхлэв. Үүнийгээ дагаад дроны хөгжүүлэлтүүд эрчимжиж, энэ чиглэлийн хөрөнгө оруулалтын дүн ч нэмэгдлээ. Drone War I https://t.co/erVME0CbbN Tue Oct 18 14:35:49 +0000 2022 2023 онд биднийг ямар өөрчлөлтүүд хүлээж байгаа бол? Технологийн хөгжил бидний амьдралыг хаашаа чиглүүлэх вэ?	2022 он улиран өнгөрлөө. Энэ онд Дэлхий нийтээрээ тун ч олон, төсөөлж байгаагүй өөрчлөлтүүдтэй нүүр тулгарав. Дайн, дэлхийн дулаарал, их гүрнүүдийн өрсөлдөөн, эдийн засгийн тогтворгүй байдал гээд бидний мэдэх хорвоо ертөнц улам л хурдацтай өөрчлөгдсөөр. Энэ хурдыг улам ихээр нэмсэн нэгэн хүчин зүйл нь технологи байв. Технологи зөвхөн интернэт, видео тоглоом, гар утас зэргээр хязгаарлагдахаа больж, Дэлхийг ч өөрчлөх хүчтэй гэдгээ улам бүр батлан харуулсан жил байлаа. Товчхондоо, технологийн салбарт гарсан өөрчлөлтүүдийн үр дүн бүх хүний амьдралд нөлөөлөх болов. Ингээд 2022 онд технологийн салбарт болсон ч Дэлхий нийтэд нөлөөлсөн 10 үйл явдлыг 10 жиргээнд багтаан хүргэж байна. ### Элон Маскын ээлжит хүсэлт Олон нийтийн сүлжээ сүүлийн арванд Дэлхийн ямар ч улс үндэстнээс илүү нөлөөтэй болж, олон тэрбум хүний үзэл санаа, оюун бодол тодорхойлогч хүч болов. Үүний тод жишээ бол Дэлхийн хамгийн баян эрхэм Элон Маск Твиттерийг 44 тэрбум ам.доллароор худалдан авсан явдал байлаа. Улс төр, эдийн засаг гээд хамгийн чухал салбаруудын гол яриа өрнөдөг томоохон платформ ийнхүү нэг хүний эрх мэдэлд орсон нь зөв үү, буруу юу гэдгийг 2023 он бидэнд харуулах биз. > Entering Twitter HQ – let that sink in! https://t.co/D68z4K2wq7 > > Wed Oct 26 18:45:58 +0000 2022 ### Хүн төрөлхтний холын дуран Найман тэрбум болсон хүн төрөлхтөн бид цэнхэр гарагаа олон зуу хуваагаад, хоорондоо маргаж, зарим нь бүр дайтаж байтал James Webb нэртэй шинэ телескоп задгай сансарт гарч, сансрын уудам орон зайг улам бүр таниулж эхэллээ. Ийнхүү бид олон гараг дамжин амьдрахад нэг алхам ойртов. > This is what you’ve waited for. > Journey with us through Webb’s breathtaking view of the Pillars of Creation, where… https://t.co/J2z7NPqcv0 > > Wed Oct 19 14:10:44 +0000 2022 ### Блокчэйний баярт мэдээ Крипто өвлийн дундуур ганц ч гэсэн нарлаг өдөр тохиосон нь Ethereum Merge байлаа. Уг сайжруулалтаар хамгийн өндөр хэрэглээтэй тус блокчэйн байгаль орчинд ээлгүй гэх сул талаа засаж, зөвшилцлийн аргачлалаа Proof of Work (PoW) байсныг Proof of Staking (PoS) болгож өөрчлөв. Хэдийгээр уг үйл явдал крипто өвлийг зогсоож чадаагүй ч блокчэйн гэх технологи улам бүр сайжирч, сул талаа засаж, нийтийн хэрэглээнд ороход бага, багаар ойртож байгаагийн илрэл боллоо. > And we finalized! > Happy merge all. This is a big moment for the Ethereum ecosystem. Everyone who helped make the m… https://t.co/YnXIuEESKQ > > Thu Sep 15 06:59:04 +0000 2022 ### Биржийн бүтэлгүйтэл Крипто өвлийг улам хүйтэн болгосон шуурга нь Luna криптовалют болон ялангуяа FTX биржийн дампуурал байв. Гурван жилийн настай тус криптовалют арилжааны бирж нэгэн цагт 32 тэрбум ам.доллароор үнэлэгдэж, арилжааны хэмжээгээрээ Binance-ийн араас Дэлхийд хоёрт бичигдэж байлаа. Гэтэл хэрэглэгчдийн хөрөнгийг буруу зарцуулсан, үнэлгээгээ зориудаар ихэсгэсэн зэрэг шалтгаанууд овоорч, олон хавар нэгэндээ гэдгийн дагуу хэдхэн хоногт үнэлгээ нь 0 болж, дампуурсан юм. Үүнээс болж Дэлхий нийтээр криптовалютад итгэх итгэл мэдэгдэхүйц буурч, уг технологийн ирээдүй улам бүр хурцадмал болов. > 1) Hi all: > Today, I filed FTX, FTX US, and Alameda for voluntary Chapter 11 proceedings in the US. > > Fri Nov 11 15:23:48 +0000 2022 ### Технологийн компаниудын таналт Улс төр, эдийн засгийн тогтворгүй байдлуудаас шалтгаалан нэгэн цагт ашиг, орлого нь өсөж байсан технологийн компаниуд алдагдалгүй ажиллахын тулд ажилчдаа халж эхлэв. Өнгөрсөн онд 150 мянга гаруй технологийн салбарынхан ажлаасаа халагдсан нь 2021 оноос даруй 7-10 дахин өндөр тоо гэнэ. 2023 онд технологийн салбар үргэлжлүүлэн уруудах болов уу? > The number of tech layoffs in 2022 was staggering! https://t.co/MIQ6OYTngr > > Tue Jan 03 12:07:09 +0000 2023 ### Хиймэл оюун ухааны хөгжил 2022 онд хиймэл оюун ухааны бүтээсэн зураг, бичлэг, текст хараагүй хүн бараг л байхгүй биз. Эхлээд DALL-E, Midjourney зэрэг текстээр өгсөн агуулгыг зураг болгон хувиргадаг хиймэл оюун ухаанууд, дараа нь ChatGPT хэмээх асуултад текстээр хариулдаг, код бичдэг чат бот хүч түрэн гарч ирлээ. Ийнхүү 2021 он метаверсийн жил байсан бол, 2022 он хиймэл оюун ухааны жил байв. Энэхүү хөгжил зөвхөн технологийн салбарт бус бүтээлч салбарт ч нөлөөлж, хүн төрөлхтөн компьютероос яаж ялгарах вэ, ажил гэж юуг хэлэх вэ, хэрхэн роботуудад ажлаа алдахгүй байх вэ зэрэг асар олон асуултуудыг дагуулсан юм. > Try talking with ChatGPT, our new AI system which is optimized for dialogue. Your feedback will help us improve it. https://t.co/sHDm57g3Kr > > Wed Nov 30 18:02:06 +0000 2022 ### NFT нугачаа 2021 оныг хүчтэй өндөрлүүлсэн NFT 2022 онд хүндхэн жилийг өнгөрүүлэв. Арилжааны идэвх, хэмжээ зэрэг үзүүлэлтүүд бүгд жилийн өмнөхөөс 90 гаруй хувь унасан ч уг технологийг томоохон брэндүүд ашиглаж, илүү чанартай, бодит хэрэглээтэй төслүүдийг үүсгэж эхэллээ. Энэ нь нэг талаар NFT бодит хэрэглээнд нэвтрэх эсэх нь шийдэгдэх эгзэгтэй үе дээрээ ирж байгааг харуулж байгаа бол нөгөө талаар бүх зүйл дижитал руу шилжиж эхэлсний том дохио болов. > New NFT Drop > data... and it is horrible. down 97% from January. https://t.co/hGBJVSiVHA > > Mon Oct 03 06:09:50 +0000 2022 ### Хөлний хэрүүл 2021 оны сүүлээр Facebook нэрээ Meta болгон өөрчилж, дараагийн том зүйл бол метаверс хэмээн компанийн алсын хараагаа өөрчилж байв. Харин 2022 он тэдний хувьд энэ алсын хараагаа бодитоор бүтээх, хамгийн гол нь хувьцааны ханш тасралтгүй унаж байгаад бухимдах хөрөнгө оруулагчдаа тайвшруулах жил байлаа. Харамсалтай нь тэд энэ зорилгодоо хүрч чадсангүй, өнгөрсөн жил метаверстэй холбоотой хөгжүүлэлтэд 10 гаруй тэрбум ам.долларыг зарцуулсан ч үр дүн багатай байлаа. Цөөн үр дүн дотроос тэдний онцгойлон танилцуулсан дижитал хөл нь олныг баясгаад амжсан юм. Энэ явдлаас болж Дэлхий нийт метаверсийг бодитоор харж, дүгнэж эхлэв. > Legs are coming soon! Are you excited? ???? https://t.co/SB6qSepKm4 > > Tue Oct 11 21:30:28 +0000 2022 ### Тиктокийн тэргүүлэл 2022 онд ихэнх технологийн компаниудад хүндхэн жил байсан ч Тиктокын хувьд үсрэлт хийсэн жил байлаа. Тавхан жилийн өмнө төрсөн уг платформ нэг тэрбум идэвхтэй хэрэглэгчтэй болж, Z үеийнхний мэдээллээ авдаг хамгийн том сувгуудын нэг болов. Мөн бусад платформууд Тиктокын нэрийн хуудас болсон богино хэмжээний видео контентын функцийг хуулж, бүгд ийм функцтэй болов. Энэ мэт амжилтууд нь Хятадаас гаралтай уг платформыг олны анхааралд оруулж, томоохон улс орнууд ард иргэдийнхээ мэдээллийн аюулгүй байдлыг хангах тал дээр арга хэмжээ авч эхэллээ. > Years needed to get to 1B users: > Facebook — 9 > Instagram — 8 > Youtube — 8 > TikTok — 5 https://t.co/6tpunJajhv > > Sat Oct 02 16:24:40 +0000 2021 ### Дроны дайн Орос, Украйны дайны үеэр улс орнууд сансрын интернэтээс эхлээд асар олон технологиудыг ашиглаж эхэлсний нэг нь дрон билээ. Өмнө нь дрон зөвхөн зураг, бичлэг хийх “гэмгүй” хобби байсан бол дайнаас үүдэн ийнхүү тандалт, дайралт, хамгаалалт зэрэгт ашиглагдаж эхлэв. Үүнийгээ дагаад дроны хөгжүүлэлтүүд эрчимжиж, энэ чиглэлийн хөрөнгө оруулалтын дүн ч нэмэгдлээ. > Drone War I > https://t.co/erVME0CbbN > > Tue Oct 18 14:35:49 +0000 2022 2023 онд биднийг ямар өөрчлөлтүүд хүлээж байгаа бол? Технологийн хөгжил бидний амьдралыг хаашаа чиглүүлэх вэ?
https://unread.today/c/spotlight-innovation-expo2021	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-05-31T00:00:00	5 сарын 31, 2021	“ИННОВАЦИ БА ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН ЗОРИЛГУУД” олон улсын цахим үзэсгэлэнгээс онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ	<div class="article-body"> <h2>Жил бүр уламжлал болон зохион байгуулагддаг “Монголын инновацийн 7 хоног” арга хэмжээ энэ жил цар тахлын нөхцөл байдлын улмаас цахим хэлбэрээр явагдсан юм. Тухайн жилийнхээ инновацилаг бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдэд танилцуулдаг үзэсгэлэнгийн үйл ажиллагаа энэ удаад байгаль орчны эрүүл аюулгүй байдал, эко системийг хамгаалах нэгдсэн агуулгын дор “Инноваци ба тогтвортой хөгжлийн зорилгууд” сэдэвтэйгээр, олон улсын хэмжээнд зохион байгуулагдсан нь үйл ажиллагааны онцлох хэсэг байлаа. Нийт 121 байгууллага, хамт олны 200 гаруй инновацийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг танилцуулсан уг томоохон арга хэмжээнээс бид онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг түүвэрлэн танилцуулахаар бэлтгэлээ. <br><div><br></div></h2><p></p><p><b><br></b></p><p><b>"ИННОВАЦИЙН 7 ХОНОГ-2021": </b><b>“ИННОВАЦИ БА ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН ЗОРИЛГУУД” </b><b>ОЛОН УЛСЫН ЦАХИМ ҮЗЭСГЭЛЭН </b><b>АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТУХАЙ</b></p><p>Өнгөрөгч долоо хоногт хоёр өдрийн турш "<a href="https://www.airmeet.com/event/651249a0-9db9-11eb-ad7f-7b40b2a4dd89?fbclid=IwAR0uFKADfYabwEqQttTVGJQ_cD_jhHcGP6u-NRPPeUN2f_zrP5gJ2hE1sXQ" target="_blank">Airmeet</a>" платформд зохион байгуулагдсан “Инноваци ба тогтвортой хөгжлийн зорилгууд” сэдэвтэй олон улсын цахим үзэсгэлэнгийн арга хэмжээнд энэ жил нийт 121 компани 200 гаруй төрлийн инновацийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ танилцуулан оролцсон юм. Үүнд, зөвхөн Монгол улсаас гадна АНУ, ХБНГУ, БНХАУ, Испани, Швед, Их Британи, ОХУ, Сингапур, Турк, Индонез тэргүүтэй гаднын улсуудаас нийт 29 гарааны бизнес эрхлэгчид танилцуулга, бүтээлээ ирүүлсэн нь үйл ажиллагааны цар хүрээ жилээс жилд хэрхэн тэлж буйг илтгэх биз ээ. </p><p>Үүнээс гадна, инноваци, гарааны бизнесийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй ХБНГУ-ын Боловсрол, судлалын яамны дэргэдэх "Төв Азийн Тогтвортой хөгжлийн инновацийн зөвлөл", БНХАУ-ын “НИХАБ” инновацийн төв, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн "A-Lab" төсөл, Сингапурын “Экьюти Лаб”, НҮБХХ-ийн Бангкок дахь бүс нутгийн Хаб, гарааны компанид хөрөнгө оруулагч “Кайт Монгол” ХХК болон ХБНГУ-ын "Олон улсын хамтын ажиллагааны нийгэмлэг" зэрэг нийт 12 төсөл, хөтөлбөр арга хэмжээний үеэр үйл ажиллагаа танилцуулсан юм.</p> <blockquote><p>- <a href="https://www.youtube.com/channel/UCZjX4IvfzT3g7KRlUwKtmbw" target="_blank">Үзэсгэлэнд танилцуулагдсан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээтэй танилцах</a><br>- <a href="https://www.youtube.com/channel/UCTIP3JPYzPKR3dBCCLv_ZvA/videos" target="_blank">Үзэсгэлэнгийн оролцогчидтой танилцах</a></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Cloud print</h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/MKhuqpay08Q?rel=0"></iframe> </div><p></p><p class="MsoListParagraph"><br></p><p class="MsoListParagraph">Энэ удаагийн арга хэмжээний <b>"Олон улсын цахим үзэсгэлэнгийн шилдэг бүтээгдэхүүн"</b>-ээр "<a href="https://www.facebook.com/Nirgesystems?__cft__%5b0%5d=AZXcCOwa3MBT-ky8ZfasSk6xWQrgYv7mTmQRRtTDELwApzRVZyGA2lW9t2VjMlA3WVqdgwBB2mde3E7vmESTfQHlfAGo76MNN0q6KnMqmylTK73y0c_kxiAe850t5fFxi3BncBLlzeSbzT7C-EWNrmkW&__tn__=-%5dK-R">Ниргэ Системс</a>"-ийн хөгжүүлж буй "Cloud Print" хэвлэлийн систем шалгарсан юм. Ингэснээр тэд "Стартап Монгол" байгууллагын 5 сая төгрөгийн үнэ бүхий "Хурдасгуур" хөтөлбөрт оролцох, "GIZ Mongolia"-ийн Бизнес хөгжлийн төвийн 4 сая төгрөгийн зөвлөх үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдах, 3 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж худалдаж авах эрхийн эзэн болсон билээ. </p><p class="MsoListParagraph">"Cloud Print" нь хэвлэх үйлчилгээний системийг сүүлийн үеийн технологиудыг ашиглан хялбараар шийдэж, хэрэглэгчдийн үнэт цагийг хэмнэснээрээ онцлог. Цагийн хязгааргүй, гуравхан үйлдлээр, хүссэн газраасаа, ямар нэгэн хүнтэй харилцах шаардлагагүйгээр хэвлэх үйлчилгээг авах боломжийг уг технологи олгох ажээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. UGT (Umwelt-Geräte-Technik)<div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/RoKKWOIv2tk?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Үзэсгэлэнгийн <b>"Олон улсын шилдэг оролцогч"</b>-оор ХБНГУ-ын "UGT" (UMWELT-GERÄTE-TECHNIK) хөрс, ус судлалын технологи хөгжүүлэгч баг шалгарчээ. Ингэснээр уг багийн хоёр гишүүн Монгол улсад аялах эрхээр шагнуулж буй юм. </p><p>UGT нь тусгай технологийн тусламжтайгаар төрөл бүрийн хөрс, гүний ус, газрын гүнд мэргэжлийн хэмжилт, оношилгоо хийдэг тус багийнхан ус чийг нэвтрүүлдэггүй, зөөвөрлөх боломжтой боловсронгуй төхөөрөмжүүдээрээ дамжуулан судалгаа шинжилгээнд суурилсан мэргэжлийн төслүүдэд хамтран ажилладаг. БНХАУ, БНСУ гээд дэлхийн томоохон улс, хотуудад хэдийн хэрэглэгч түншүүдтэй болсон уг компани үйл ажиллагаагаараа дамжуулан байгаль орчноо хамгаалах, байгалийн орчны онцлог болон түүнд тохирсон хүний үйл ажиллагааг зохистой хэмжээнд төлөвлөхөд туслах зорилготой юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. Агролли<div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/2lJnWyDauHo?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Үзэсгэлэнгийн <b>"Шилдэг үйлчилгээ"</b>-гээр шалгарсан "Агролли" апп нь орон нутгийн ногоочид, өрхийн үйлдвэрлэгчдийг дэмжих зорилготой гар утасны апп юм. Тус апп нь орон нутгийн өрхийн үйлдвэрлэгчдэд бүтээгдэхүүнээ зах зээлд танилцуулах, тариалантай холбоотой мэдээллүүдээ тогтмол авах, болон хэрэгцээт санхүүгийн нөхцөл байдлаа дээшлүүлэхэд туслах ажээ. Ингэхдээ өрхийн кодоороо бүртгүүлж талбайн түүхээ оруулж, тарьж буй болон зарсан ногоогоо хянахын сацуу тариалж буй ногоо, жимснийхээ талаарх мэдээллийг аппаас авах боломжтой юм. Ногоо тариалах нарийвчилсан заавраас гадна өвчин хортон шавжны талаар мэдээлэл, хадгалах зөвлөмжийг нэг дор багтааснаараа онцлог. </p><p>Тэд арга хэмжээний шилдгээр шалгарснаар "Cloud Print"-ийн адил "Стартап Монгол" байгууллагын 5 сая төгрөгийн үнэ бүхий "Хурдасгуур" хөтөлбөрт оролцох, "GIZ Mongolia"-ийн Бизнес хөгжлийн төвийн 4 сая төгрөгийн зөвлөх үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдах, 3 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж худалдан авах эрхийн эзэн болсон юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>4. Cody <div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/qhxvrj60Pgc?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Үзэсгэлэнгийн <b>"Тусгай байр"</b>-ын шагналтнаар "CODY" ХХК тодорсон юм. "Cody" нь бизнес эрхлэгчдэд худалдаа үйлчилгээнийхээ цахим салбар буюу онлайн платформыг хамгийн бага зардлаар, хамгийн богино хугацаанд бүтээх боломжийг олгодгоороо онцлог. Бизнесийг технологиор хөгжүүлнэ хэмээх уриатай тус хамт олон одоогоор "Shoppy.mn", “Говь хангай мебель” тавилгын сүлжээ их дэлгүүрийн <a href="http://www.homemall.mn/?fbclid=IwAR3zdk1oQkCNf1Eu4NmWXwiWcPeSFBXRJaTccnnz0X8AkBiDtLbHepDeU_c" rel="nofollow noopener" target="_blank">www.homemall.mn</a>, “Глобал Сайкл” компанийн <a href="https://l.facebook.com/l.php?u=http%3A%2F%2Fwww.24auto.mn%2F%3Ffbclid%3DIwAR0hbjdqKsmkQFT3cInmQCzsRUZYhQ6KxhW8McJ-YS5M2qFKVOLkMYkZsPE&h=AT16c-PllfM05wuvxoCQ4wMZZ5qyzkeL6zjMNcr6ceG7WbH3p-mvQdEal9h85hTacSrK2vCWQABpBDJ6H0-5--UrdC7mc8M7Tr7R13AkjjrUIoQcsd12hwNi-EmEz--3scRVH2fuLg&__tn__=-UK-R&c[0]=AT0AUc52cFWw73Z3TDNga_ECOeYL9TYzpuNfaJIoDLQNXpMqxGhi9WUjfPmv3VJR1WXKN_cyGUpmSHboOCzw2NpP27yC6yeKpqKDfIv5f9CRhuc7VpMTG5CsgJ0KI8Tr35L272ogilMJa7yE5Rh5DfYjPZj2JHhlyTifH4BoDwcJ2gQ" rel="nofollow noopener" target="_blank">www.24auto.mn</a> гэх мэт хэдэн арван онлайн худалдааны платформын төслүүд дээр амжилттай ажиллажээ.</p><p>Тэдэнд "Залуу бизнес эрхлэгчдийн зөвлөлийн" зүгээс “Драгон” худалдааны төвд нэг жилийн турш үнэгүй ашиглах оффис болон менторингийн хөрөнгө оруулалтын эрхийн бичгийг компанийн 20 хувийг эзэмших, хамтран ажиллах нөхцөлтэйгээр бэлэг болгосон юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. АШУҮИС- шүлснээс халдвар илрүүлэх тест<div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/llgLTJFM-eY?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Шүлснээс SARS-CoV-2 вирус илрүүлэх нь хамар залгиурын арчдсанд шинжлэхээс илүү мэдрэг болохыг олон судалгаа баталсан бөгөөд АШУҮИС-ийн судалгааны багийнхан шүлсийг шууд боловсруулах, мультиплекс бх-ПГУ аргаар SARS-CoV-2 вирусийн өвөрмөц 2 бай дарааллыг олшруулж илрүүлэх, вирусийн хуулбарын тоон хэмжээг тогтоох аргачлалыг судалсан юм. Судалгааны баг 2021 оны гуравдугаар сарын 26-нд “<i>SARS-CоV-2-ийг шүлснээс шууд илрүүлэх бодит хугацааны ПГУ-ын цомог</i>”-ийг үндэсний үйлдвэрийн оношлуураар бүртгүүлэн, албан ёсоор гэрчилгээгээ авснаар тус бүтээгдэхүүн нь үндэсний хэмжээнд, хэрэглээнд нэвтрүүлэх бүрэн боломжтой болох нь баталгаажжээ. Цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдуулан хөгжүүлсэн, дотоодын анагаахын салбарт гарсан уг дэвшилтэт инновацийн бүтээгдэхүүнийг онцлохгүй байх аргагүй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/dde4763f5aff3d5c719496e30edf4498.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>6. E-mongolia<div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/umT2R6J2i7E?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Иргэд, бизнес эрхлэгчдийн авдаг төрийн үйлчилгээг хүртээмжтэй, түргэн шуурхай, чирэгдэлгүй, хүнд сурталгүй, ил тод хүргэхэд зайлшгүй хүргэх зорилготой "E-Mongolia" төсөл нь өнгөрсөн нэг жилийн хамгийн онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нэг гарцаагүй мөн байсан юм. Зөвхөн нийслэл хотын хувьд гэхэд 12 байгууллагын 113 төрлийн үйлчилгээг цахимаар авах боломжийг олгосон тус платформоор дамжуулан бид өдгөө цаг зав, мөнгө санхүүгээ хэмнэх төлөвлөх боломжтой болсон билээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>7. ХААИС – Лактос пробиотик<div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/O7Ey8GhNz8U?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>ХААИС-ийн эрдэмтэн судлаачид, судалгааны багийнхны боловсруулсан Лактос пробиотик нь 1гр тутамдаа 200 сая сүүн хүчлийн бактери болон 50 хувийн уураг агуулдаг бөгөөд үйлдвэрлэлдээ импортын түүхий эд ашиглаагүй, уламжлалт арга техникийг ашиглахыг чухалчилсан гэдгээрээ онцлог. Өнөө үед пробиотикийн зах зээл маш хурдтай тэлж буй бөгөөд хүний биед тустай, бизнесийн өндөр ашигтай, эрүүл мэндийн олон асуудлыг шийдсэн, дотоодын үйлдвэрлэл бүхий энэ төрлийн бүтээгдэхүүн нь үзэсгэлэнгийн гол агуулга болох тогтвортой хөгжлийн зорилгуудад чухал хувь нэмэр оруулж чадна хэмээн үзэсгэлэнгийн шүүгчид дүгнэжээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>8. МЭХ - Deltamon бэлдмэл<div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/J2sCPvvbyyc?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>"Мал эмнэлгийн хүрээлэн"-гийн 11 жилийн хөдөлмөр шингэсэн Дэльтамон хэмээх уг бэлдмэл нь мал амьтны арьс ширийг төрөл бүрийн бэлчээрийн болон бусад хээрийн хачиг, шавжнаас хамгаалах үйлчилгээтэй ажээ. Монгол Улсын оюуны өмчид бүртгэгдэж, патентаа авсан уг бүтээгдэхүүн нь импортын бүтээгдэхүүнээс илүү хямд үнэтэй, бүрэн баталгаажсан үр дүнтэй, хэрэглэхэд хялбар, байгаль орчинд сөрөг нөлөөгүй, малын биед үлдэгдэл бодис бага хуримтлагддаг гэдгээрээ тун ч онцлог. Малаас гаргаж авах төрөл бүрийн түүхий эд, түүнд түшиглэсэн бүтээгдэхүүнээрээ гадаад зах зээлд өрсөлдөх бүрэн нөөцтэй манай улсын хувьд малын арьс ширэнд үүсдэг амьд үеийн элдэв өвчнөөс сэргийлэх, малын тарга тэвээргийг нэмэгдүүлэхэд эерэгээр нөлөөлөх энэ мэт инновацийн бүтээгдэхүүнийг боловсруулах нь тун чухал ажил юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>9. Plastic center<div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/-HBEE8GNzNI?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>Энэ жилийн инновацийн цахим үзэсгэлэн нь Тогтвортой хөгжлийн зорилгын хүрээнд зохион байгуулагдсан тул арга хэмжээнд бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ танилцуулан оролцсон бүхий л компаниуд байгаль орчинд ээлтэй, хог хаягдалгүй үйл ажиллагааг сурталчилж байв. Ялангуяа гадны улсаас оролцсон компаниудын талаас илүү хувь нь хог хаягдал, сэргээгдэх эрчим хүч, байгаль орчны чиглэлийн бүтээгдэхүүн танилцуулсан юм. Дотоодын оролцогчид ч мөн энэ чиглэлд ихээхэн анхаарлаа хандуулсны нэгэн төлөөлөл нь "Пластик Центр" компани байлаа. Тэд хаягдал гялгар уутыг дахин боловсруулж, 100 хувь битүүмжилсэн сав, септик танк, траншейны таг үйлдвэрлэн, хог хаягдлыг багасгах, дахин хэрэглээнд оруулах чиглэлд ажиллаж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>10. ЧОЙЖИН ЛАМЫН СҮМ <br></div><div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/uS52lwGkX60?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br></p><p>"Чойжин ламын сүм музей" нь "Монголын Урлагийн Зөвлөл"-тэй хамтран “Өв эрдэнэ” тэтгэлэгт хөтөлбөрийн хүрээнд М-Си-Эс группийн санхүүжилтээр музейн танхимын хаяг тайлбарыг үзэгчдэд сонирхолтой хэлбэрээр хүргэх зорилгоор “CHOIJIN” ухаалаг аппликейшн төслийг хэрэгжүүлсэн юм. Уг апп-аар дамжуулан үзэгч үйлчлүүлэгчид "Чойжин ламын сүм" музейд хадгалагдаж байгаа Монголын хосгүй үнэт болон үнэт үзмэр, дурсгалт барилга, уран баримал зэргийн тайлбарыг AR (Auqmented Reality) технологиор аудио видео 2D, 3D хосолсон интерактив тайлбартайгаар сонирхон үзэх боломжтой болжээ. Уламжлалт хэв маяг, түүх дурсгалын өвийг орчин үеийн технологитой хослуулан олон нийтэд хүртээмжтэй хүргэж буй уг ажил нь инновацийн үлгэр жишээ жишгийн нэг юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>хамтрагч join.me: аялах амархан<div><br></div></h3><p>Аялал жуулчлалын салбарт дижитал шилжилтийг анхлан хийж, Монгол аялагчдыг эх орноороо болон дэлхийгээр аялахад нь шаардагдах бүхий л мэдээллийг нэг дор цогцлоохыг зорьж буй Joinme апп энэ жил зохион байгуулалтын багт нэгдэн ажиллахын сацуу үзэсгэлэнгийн үеэр апп болон үйл ажиллагаагаа арга хэмжээний оролцогчдод танилцуулсан юм.</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/4KtW8A1wLh4?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p><a href="https://www.facebook.com/hubinnovationcenter" target="_blank">Hub Innovation Center</a></p> <cite> </cite></blockquote> </div>	Жил бүр уламжлал болон зохион байгуулагддаг “Монголын инновацийн 7 хоног” арга хэмжээ энэ жил цар тахлын нөхцөл байдлын улмаас цахим хэлбэрээр явагдсан юм. Тухайн жилийнхээ инновацилаг бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдэд танилцуулдаг үзэсгэлэнгийн үйл ажиллагаа энэ удаад байгаль орчны эрүүл аюулгүй байдал, эко системийг хамгаалах нэгдсэн агуулгын дор “Инноваци ба тогтвортой хөгжлийн зорилгууд” сэдэвтэйгээр, олон улсын хэмжээнд зохион байгуулагдсан нь үйл ажиллагааны онцлох хэсэг байлаа. Нийт 121 байгууллага, хамт олны 200 гаруй инновацийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг танилцуулсан уг томоохон арга хэмжээнээс бид онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг түүвэрлэн танилцуулахаар бэлтгэлээ. "ИННОВАЦИЙН 7 ХОНОГ-2021": “ИННОВАЦИ БА ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН ЗОРИЛГУУД” ОЛОН УЛСЫН ЦАХИМ ҮЗЭСГЭЛЭН АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТУХАЙ Өнгөрөгч долоо хоногт хоёр өдрийн турш " Airmeet " платформд зохион байгуулагдсан “Инноваци ба тогтвортой хөгжлийн зорилгууд” сэдэвтэй олон улсын цахим үзэсгэлэнгийн арга хэмжээнд энэ жил нийт 121 компани 200 гаруй төрлийн инновацийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ танилцуулан оролцсон юм. Үүнд, зөвхөн Монгол улсаас гадна АНУ, ХБНГУ, БНХАУ, Испани, Швед, Их Британи, ОХУ, Сингапур, Турк, Индонез тэргүүтэй гаднын улсуудаас нийт 29 гарааны бизнес эрхлэгчид танилцуулга, бүтээлээ ирүүлсэн нь үйл ажиллагааны цар хүрээ жилээс жилд хэрхэн тэлж буйг илтгэх биз ээ. Үүнээс гадна, инноваци, гарааны бизнесийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй ХБНГУ-ын Боловсрол, судлалын яамны дэргэдэх "Төв Азийн Тогтвортой хөгжлийн инновацийн зөвлөл", БНХАУ-ын “НИХАБ” инновацийн төв, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн "A-Lab" төсөл, Сингапурын “Экьюти Лаб”, НҮБХХ-ийн Бангкок дахь бүс нутгийн Хаб, гарааны компанид хөрөнгө оруулагч “Кайт Монгол” ХХК болон ХБНГУ-ын "Олон улсын хамтын ажиллагааны нийгэмлэг" зэрэг нийт 12 төсөл, хөтөлбөр арга хэмжээний үеэр үйл ажиллагаа танилцуулсан юм. - Үзэсгэлэнд танилцуулагдсан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээтэй танилцах - Үзэсгэлэнгийн оролцогчидтой танилцах 1. Cloud print Энэ удаагийн арга хэмжээний "Олон улсын цахим үзэсгэлэнгийн шилдэг бүтээгдэхүүн" -ээр " Ниргэ Системс "-ийн хөгжүүлж буй "Cloud Print" хэвлэлийн систем шалгарсан юм. Ингэснээр тэд "Стартап Монгол" байгууллагын 5 сая төгрөгийн үнэ бүхий "Хурдасгуур" хөтөлбөрт оролцох, "GIZ Mongolia"-ийн Бизнес хөгжлийн төвийн 4 сая төгрөгийн зөвлөх үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдах, 3 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж худалдаж авах эрхийн эзэн болсон билээ. "Cloud Print" нь хэвлэх үйлчилгээний системийг сүүлийн үеийн технологиудыг ашиглан хялбараар шийдэж, хэрэглэгчдийн үнэт цагийг хэмнэснээрээ онцлог. Цагийн хязгааргүй, гуравхан үйлдлээр, хүссэн газраасаа, ямар нэгэн хүнтэй харилцах шаардлагагүйгээр хэвлэх үйлчилгээг авах боломжийг уг технологи олгох ажээ. 2. UGT (Umwelt-Geräte-Technik) Үзэсгэлэнгийн "Олон улсын шилдэг оролцогч" -оор ХБНГУ-ын "UGT" (UMWELT-GERÄTE-TECHNIK) хөрс, ус судлалын технологи хөгжүүлэгч баг шалгарчээ. Ингэснээр уг багийн хоёр гишүүн Монгол улсад аялах эрхээр шагнуулж буй юм. UGT нь тусгай технологийн тусламжтайгаар төрөл бүрийн хөрс, гүний ус, газрын гүнд мэргэжлийн хэмжилт, оношилгоо хийдэг тус багийнхан ус чийг нэвтрүүлдэггүй, зөөвөрлөх боломжтой боловсронгуй төхөөрөмжүүдээрээ дамжуулан судалгаа шинжилгээнд суурилсан мэргэжлийн төслүүдэд хамтран ажилладаг. БНХАУ, БНСУ гээд дэлхийн томоохон улс, хотуудад хэдийн хэрэглэгч түншүүдтэй болсон уг компани үйл ажиллагаагаараа дамжуулан байгаль орчноо хамгаалах, байгалийн орчны онцлог болон түүнд тохирсон хүний үйл ажиллагааг зохистой хэмжээнд төлөвлөхөд туслах зорилготой юм. 3. Агролли Үзэсгэлэнгийн "Шилдэг үйлчилгээ" -гээр шалгарсан "Агролли" апп нь орон нутгийн ногоочид, өрхийн үйлдвэрлэгчдийг дэмжих зорилготой гар утасны апп юм. Тус апп нь орон нутгийн өрхийн үйлдвэрлэгчдэд бүтээгдэхүүнээ зах зээлд танилцуулах, тариалантай холбоотой мэдээллүүдээ тогтмол авах, болон хэрэгцээт санхүүгийн нөхцөл байдлаа дээшлүүлэхэд туслах ажээ. Ингэхдээ өрхийн кодоороо бүртгүүлж талбайн түүхээ оруулж, тарьж буй болон зарсан ногоогоо хянахын сацуу тариалж буй ногоо, жимснийхээ талаарх мэдээллийг аппаас авах боломжтой юм. Ногоо тариалах нарийвчилсан заавраас гадна өвчин хортон шавжны талаар мэдээлэл, хадгалах зөвлөмжийг нэг дор багтааснаараа онцлог. Тэд арга хэмжээний шилдгээр шалгарснаар "Cloud Print"-ийн адил "Стартап Монгол" байгууллагын 5 сая төгрөгийн үнэ бүхий "Хурдасгуур" хөтөлбөрт оролцох, "GIZ Mongolia"-ийн Бизнес хөгжлийн төвийн 4 сая төгрөгийн зөвлөх үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдах, 3 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж худалдан авах эрхийн эзэн болсон юм. 4. Cody Үзэсгэлэнгийн "Тусгай байр" -ын шагналтнаар "CODY" ХХК тодорсон юм. "Cody" нь бизнес эрхлэгчдэд худалдаа үйлчилгээнийхээ цахим салбар буюу онлайн платформыг хамгийн бага зардлаар, хамгийн богино хугацаанд бүтээх боломжийг олгодгоороо онцлог. Бизнесийг технологиор хөгжүүлнэ хэмээх уриатай тус хамт олон одоогоор "Shoppy.mn", “Говь хангай мебель” тавилгын сүлжээ их дэлгүүрийн www.homemall.mn , “Глобал Сайкл” компанийн www.24auto.mn гэх мэт хэдэн арван онлайн худалдааны платформын төслүүд дээр амжилттай ажиллажээ. Тэдэнд "Залуу бизнес эрхлэгчдийн зөвлөлийн" зүгээс “Драгон” худалдааны төвд нэг жилийн турш үнэгүй ашиглах оффис болон менторингийн хөрөнгө оруулалтын эрхийн бичгийг компанийн 20 хувийг эзэмших, хамтран ажиллах нөхцөлтэйгээр бэлэг болгосон юм. 5. АШУҮИС- шүлснээс халдвар илрүүлэх тест Шүлснээс SARS-CoV-2 вирус илрүүлэх нь хамар залгиурын арчдсанд шинжлэхээс илүү мэдрэг болохыг олон судалгаа баталсан бөгөөд АШУҮИС-ийн судалгааны багийнхан шүлсийг шууд боловсруулах, мультиплекс бх-ПГУ аргаар SARS-CoV-2 вирусийн өвөрмөц 2 бай дарааллыг олшруулж илрүүлэх, вирусийн хуулбарын тоон хэмжээг тогтоох аргачлалыг судалсан юм. Судалгааны баг 2021 оны гуравдугаар сарын 26-нд “ SARS-CоV-2-ийг шүлснээс шууд илрүүлэх бодит хугацааны ПГУ-ын цомог ”-ийг үндэсний үйлдвэрийн оношлуураар бүртгүүлэн, албан ёсоор гэрчилгээгээ авснаар тус бүтээгдэхүүн нь үндэсний хэмжээнд, хэрэглээнд нэвтрүүлэх бүрэн боломжтой болох нь баталгаажжээ. Цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдуулан хөгжүүлсэн, дотоодын анагаахын салбарт гарсан уг дэвшилтэт инновацийн бүтээгдэхүүнийг онцлохгүй байх аргагүй. 6. E-mongolia Иргэд, бизнес эрхлэгчдийн авдаг төрийн үйлчилгээг хүртээмжтэй, түргэн шуурхай, чирэгдэлгүй, хүнд сурталгүй, ил тод хүргэхэд зайлшгүй хүргэх зорилготой "E-Mongolia" төсөл нь өнгөрсөн нэг жилийн хамгийн онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нэг гарцаагүй мөн байсан юм. Зөвхөн нийслэл хотын хувьд гэхэд 12 байгууллагын 113 төрлийн үйлчилгээг цахимаар авах боломжийг олгосон тус платформоор дамжуулан бид өдгөө цаг зав, мөнгө санхүүгээ хэмнэх төлөвлөх боломжтой болсон билээ. 7. ХААИС – Лактос пробиотик ХААИС-ийн эрдэмтэн судлаачид, судалгааны багийнхны боловсруулсан Лактос пробиотик нь 1гр тутамдаа 200 сая сүүн хүчлийн бактери болон 50 хувийн уураг агуулдаг бөгөөд үйлдвэрлэлдээ импортын түүхий эд ашиглаагүй, уламжлалт арга техникийг ашиглахыг чухалчилсан гэдгээрээ онцлог. Өнөө үед пробиотикийн зах зээл маш хурдтай тэлж буй бөгөөд хүний биед тустай, бизнесийн өндөр ашигтай, эрүүл мэндийн олон асуудлыг шийдсэн, дотоодын үйлдвэрлэл бүхий энэ төрлийн бүтээгдэхүүн нь үзэсгэлэнгийн гол агуулга болох тогтвортой хөгжлийн зорилгуудад чухал хувь нэмэр оруулж чадна хэмээн үзэсгэлэнгийн шүүгчид дүгнэжээ. 8. МЭХ - Deltamon бэлдмэл "Мал эмнэлгийн хүрээлэн"-гийн 11 жилийн хөдөлмөр шингэсэн Дэльтамон хэмээх уг бэлдмэл нь мал амьтны арьс ширийг төрөл бүрийн бэлчээрийн болон бусад хээрийн хачиг, шавжнаас хамгаалах үйлчилгээтэй ажээ. Монгол Улсын оюуны өмчид бүртгэгдэж, патентаа авсан уг бүтээгдэхүүн нь импортын бүтээгдэхүүнээс илүү хямд үнэтэй, бүрэн баталгаажсан үр дүнтэй, хэрэглэхэд хялбар, байгаль орчинд сөрөг нөлөөгүй, малын биед үлдэгдэл бодис бага хуримтлагддаг гэдгээрээ тун ч онцлог. Малаас гаргаж авах төрөл бүрийн түүхий эд, түүнд түшиглэсэн бүтээгдэхүүнээрээ гадаад зах зээлд өрсөлдөх бүрэн нөөцтэй манай улсын хувьд малын арьс ширэнд үүсдэг амьд үеийн элдэв өвчнөөс сэргийлэх, малын тарга тэвээргийг нэмэгдүүлэхэд эерэгээр нөлөөлөх энэ мэт инновацийн бүтээгдэхүүнийг боловсруулах нь тун чухал ажил юм. 9. Plastic center Энэ жилийн инновацийн цахим үзэсгэлэн нь Тогтвортой хөгжлийн зорилгын хүрээнд зохион байгуулагдсан тул арга хэмжээнд бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ танилцуулан оролцсон бүхий л компаниуд байгаль орчинд ээлтэй, хог хаягдалгүй үйл ажиллагааг сурталчилж байв. Ялангуяа гадны улсаас оролцсон компаниудын талаас илүү хувь нь хог хаягдал, сэргээгдэх эрчим хүч, байгаль орчны чиглэлийн бүтээгдэхүүн танилцуулсан юм. Дотоодын оролцогчид ч мөн энэ чиглэлд ихээхэн анхаарлаа хандуулсны нэгэн төлөөлөл нь "Пластик Центр" компани байлаа. Тэд хаягдал гялгар уутыг дахин боловсруулж, 100 хувь битүүмжилсэн сав, септик танк, траншейны таг үйлдвэрлэн, хог хаягдлыг багасгах, дахин хэрэглээнд оруулах чиглэлд ажиллаж байна. 10. ЧОЙЖИН ЛАМЫН СҮМ "Чойжин ламын сүм музей" нь "Монголын Урлагийн Зөвлөл"-тэй хамтран “Өв эрдэнэ” тэтгэлэгт хөтөлбөрийн хүрээнд М-Си-Эс группийн санхүүжилтээр музейн танхимын хаяг тайлбарыг үзэгчдэд сонирхолтой хэлбэрээр хүргэх зорилгоор “CHOIJIN” ухаалаг аппликейшн төслийг хэрэгжүүлсэн юм. Уг апп-аар дамжуулан үзэгч үйлчлүүлэгчид "Чойжин ламын сүм" музейд хадгалагдаж байгаа Монголын хосгүй үнэт болон үнэт үзмэр, дурсгалт барилга, уран баримал зэргийн тайлбарыг AR (Auqmented Reality) технологиор аудио видео 2D, 3D хосолсон интерактив тайлбартайгаар сонирхон үзэх боломжтой болжээ. Уламжлалт хэв маяг, түүх дурсгалын өвийг орчин үеийн технологитой хослуулан олон нийтэд хүртээмжтэй хүргэж буй уг ажил нь инновацийн үлгэр жишээ жишгийн нэг юм. хамтрагч join.me: аялах амархан Аялал жуулчлалын салбарт дижитал шилжилтийг анхлан хийж, Монгол аялагчдыг эх орноороо болон дэлхийгээр аялахад нь шаардагдах бүхий л мэдээллийг нэг дор цогцлоохыг зорьж буй Joinme апп энэ жил зохион байгуулалтын багт нэгдэн ажиллахын сацуу үзэсгэлэнгийн үеэр апп болон үйл ажиллагаагаа арга хэмжээний оролцогчдод танилцуулсан юм. Hub Innovation Center	Жил бүр уламжлал болон зохион байгуулагддаг “Монголын инновацийн 7 хоног” арга хэмжээ энэ жил цар тахлын нөхцөл байдлын улмаас цахим хэлбэрээр явагдсан юм. Тухайн жилийнхээ инновацилаг бүтээгдэхүүн үйлчилгээг хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдэд танилцуулдаг үзэсгэлэнгийн үйл ажиллагаа энэ удаад байгаль орчны эрүүл аюулгүй байдал, эко системийг хамгаалах нэгдсэн агуулгын дор “Инноваци ба тогтвортой хөгжлийн зорилгууд” сэдэвтэйгээр, олон улсын хэмжээнд зохион байгуулагдсан нь үйл ажиллагааны онцлох хэсэг байлаа. Нийт 121 байгууллага, хамт олны 200 гаруй инновацийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг танилцуулсан уг томоохон арга хэмжээнээс бид онцлох 10 бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг түүвэрлэн танилцуулахаар бэлтгэлээ. "ИННОВАЦИЙН 7 ХОНОГ-2021": “ИННОВАЦИ БА ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН ЗОРИЛГУУД” ОЛОН УЛСЫН ЦАХИМ ҮЗЭСГЭЛЭН АРГА ХЭМЖЭЭНИЙ ТУХАЙ Өнгөрөгч долоо хоногт хоёр өдрийн турш "Airmeet" платформд зохион байгуулагдсан “Инноваци ба тогтвортой хөгжлийн зорилгууд” сэдэвтэй олон улсын цахим үзэсгэлэнгийн арга хэмжээнд энэ жил нийт 121 компани 200 гаруй төрлийн инновацийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ танилцуулан оролцсон юм. Үүнд, зөвхөн Монгол улсаас гадна АНУ, ХБНГУ, БНХАУ, Испани, Швед, Их Британи, ОХУ, Сингапур, Турк, Индонез тэргүүтэй гаднын улсуудаас нийт 29 гарааны бизнес эрхлэгчид танилцуулга, бүтээлээ ирүүлсэн нь үйл ажиллагааны цар хүрээ жилээс жилд хэрхэн тэлж буйг илтгэх биз ээ. Үүнээс гадна, инноваци, гарааны бизнесийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй ХБНГУ-ын Боловсрол, судлалын яамны дэргэдэх "Төв Азийн Тогтвортой хөгжлийн инновацийн зөвлөл", БНХАУ-ын “НИХАБ” инновацийн төв, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн "A-Lab" төсөл, Сингапурын “Экьюти Лаб”, НҮБХХ-ийн Бангкок дахь бүс нутгийн Хаб, гарааны компанид хөрөнгө оруулагч “Кайт Монгол” ХХК болон ХБНГУ-ын "Олон улсын хамтын ажиллагааны нийгэмлэг" зэрэг нийт 12 төсөл, хөтөлбөр арга хэмжээний үеэр үйл ажиллагаа танилцуулсан юм. > - Үзэсгэлэнд танилцуулагдсан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээтэй танилцах > - Үзэсгэлэнгийн оролцогчидтой танилцах ### 1. Cloud print Энэ удаагийн арга хэмжээний "Олон улсын цахим үзэсгэлэнгийн шилдэг бүтээгдэхүүн"-ээр "Ниргэ Системс"-ийн хөгжүүлж буй "Cloud Print" хэвлэлийн систем шалгарсан юм. Ингэснээр тэд "Стартап Монгол" байгууллагын 5 сая төгрөгийн үнэ бүхий "Хурдасгуур" хөтөлбөрт оролцох, "GIZ Mongolia"-ийн Бизнес хөгжлийн төвийн 4 сая төгрөгийн зөвлөх үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдах, 3 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж худалдаж авах эрхийн эзэн болсон билээ. "Cloud Print" нь хэвлэх үйлчилгээний системийг сүүлийн үеийн технологиудыг ашиглан хялбараар шийдэж, хэрэглэгчдийн үнэт цагийг хэмнэснээрээ онцлог. Цагийн хязгааргүй, гуравхан үйлдлээр, хүссэн газраасаа, ямар нэгэн хүнтэй харилцах шаардлагагүйгээр хэвлэх үйлчилгээг авах боломжийг уг технологи олгох ажээ. ### 2. UGT (Umwelt-Geräte-Technik) Үзэсгэлэнгийн "Олон улсын шилдэг оролцогч"-оор ХБНГУ-ын "UGT" (UMWELT-GERÄTE-TECHNIK) хөрс, ус судлалын технологи хөгжүүлэгч баг шалгарчээ. Ингэснээр уг багийн хоёр гишүүн Монгол улсад аялах эрхээр шагнуулж буй юм. UGT нь тусгай технологийн тусламжтайгаар төрөл бүрийн хөрс, гүний ус, газрын гүнд мэргэжлийн хэмжилт, оношилгоо хийдэг тус багийнхан ус чийг нэвтрүүлдэггүй, зөөвөрлөх боломжтой боловсронгуй төхөөрөмжүүдээрээ дамжуулан судалгаа шинжилгээнд суурилсан мэргэжлийн төслүүдэд хамтран ажилладаг. БНХАУ, БНСУ гээд дэлхийн томоохон улс, хотуудад хэдийн хэрэглэгч түншүүдтэй болсон уг компани үйл ажиллагаагаараа дамжуулан байгаль орчноо хамгаалах, байгалийн орчны онцлог болон түүнд тохирсон хүний үйл ажиллагааг зохистой хэмжээнд төлөвлөхөд туслах зорилготой юм. ### 3. Агролли Үзэсгэлэнгийн "Шилдэг үйлчилгээ"-гээр шалгарсан "Агролли" апп нь орон нутгийн ногоочид, өрхийн үйлдвэрлэгчдийг дэмжих зорилготой гар утасны апп юм. Тус апп нь орон нутгийн өрхийн үйлдвэрлэгчдэд бүтээгдэхүүнээ зах зээлд танилцуулах, тариалантай холбоотой мэдээллүүдээ тогтмол авах, болон хэрэгцээт санхүүгийн нөхцөл байдлаа дээшлүүлэхэд туслах ажээ. Ингэхдээ өрхийн кодоороо бүртгүүлж талбайн түүхээ оруулж, тарьж буй болон зарсан ногоогоо хянахын сацуу тариалж буй ногоо, жимснийхээ талаарх мэдээллийг аппаас авах боломжтой юм. Ногоо тариалах нарийвчилсан заавраас гадна өвчин хортон шавжны талаар мэдээлэл, хадгалах зөвлөмжийг нэг дор багтааснаараа онцлог. Тэд арга хэмжээний шилдгээр шалгарснаар "Cloud Print"-ийн адил "Стартап Монгол" байгууллагын 5 сая төгрөгийн үнэ бүхий "Хурдасгуур" хөтөлбөрт оролцох, "GIZ Mongolia"-ийн Бизнес хөгжлийн төвийн 4 сая төгрөгийн зөвлөх үйлчилгээнд үнэгүй хамрагдах, 3 сая төгрөгийн тоног төхөөрөмж худалдан авах эрхийн эзэн болсон юм. ### 4. Cody Үзэсгэлэнгийн "Тусгай байр"-ын шагналтнаар "CODY" ХХК тодорсон юм. "Cody" нь бизнес эрхлэгчдэд худалдаа үйлчилгээнийхээ цахим салбар буюу онлайн платформыг хамгийн бага зардлаар, хамгийн богино хугацаанд бүтээх боломжийг олгодгоороо онцлог. Бизнесийг технологиор хөгжүүлнэ хэмээх уриатай тус хамт олон одоогоор "Shoppy.mn", “Говь хангай мебель” тавилгын сүлжээ их дэлгүүрийн www.homemall.mn, “Глобал Сайкл” компанийн www.24auto.mn гэх мэт хэдэн арван онлайн худалдааны платформын төслүүд дээр амжилттай ажиллажээ. Тэдэнд "Залуу бизнес эрхлэгчдийн зөвлөлийн" зүгээс “Драгон” худалдааны төвд нэг жилийн турш үнэгүй ашиглах оффис болон менторингийн хөрөнгө оруулалтын эрхийн бичгийг компанийн 20 хувийг эзэмших, хамтран ажиллах нөхцөлтэйгээр бэлэг болгосон юм. ### 5. АШУҮИС- шүлснээс халдвар илрүүлэх тест Шүлснээс SARS-CoV-2 вирус илрүүлэх нь хамар залгиурын арчдсанд шинжлэхээс илүү мэдрэг болохыг олон судалгаа баталсан бөгөөд АШУҮИС-ийн судалгааны багийнхан шүлсийг шууд боловсруулах, мультиплекс бх-ПГУ аргаар SARS-CoV-2 вирусийн өвөрмөц 2 бай дарааллыг олшруулж илрүүлэх, вирусийн хуулбарын тоон хэмжээг тогтоох аргачлалыг судалсан юм. Судалгааны баг 2021 оны гуравдугаар сарын 26-нд “SARS-CоV-2-ийг шүлснээс шууд илрүүлэх бодит хугацааны ПГУ-ын цомог”-ийг үндэсний үйлдвэрийн оношлуураар бүртгүүлэн, албан ёсоор гэрчилгээгээ авснаар тус бүтээгдэхүүн нь үндэсний хэмжээнд, хэрэглээнд нэвтрүүлэх бүрэн боломжтой болох нь баталгаажжээ. Цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдуулан хөгжүүлсэн, дотоодын анагаахын салбарт гарсан уг дэвшилтэт инновацийн бүтээгдэхүүнийг онцлохгүй байх аргагүй. ### 6. E-mongolia Иргэд, бизнес эрхлэгчдийн авдаг төрийн үйлчилгээг хүртээмжтэй, түргэн шуурхай, чирэгдэлгүй, хүнд сурталгүй, ил тод хүргэхэд зайлшгүй хүргэх зорилготой "E-Mongolia" төсөл нь өнгөрсөн нэг жилийн хамгийн онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нэг гарцаагүй мөн байсан юм. Зөвхөн нийслэл хотын хувьд гэхэд 12 байгууллагын 113 төрлийн үйлчилгээг цахимаар авах боломжийг олгосон тус платформоор дамжуулан бид өдгөө цаг зав, мөнгө санхүүгээ хэмнэх төлөвлөх боломжтой болсон билээ. ### 7. ХААИС – Лактос пробиотик ХААИС-ийн эрдэмтэн судлаачид, судалгааны багийнхны боловсруулсан Лактос пробиотик нь 1гр тутамдаа 200 сая сүүн хүчлийн бактери болон 50 хувийн уураг агуулдаг бөгөөд үйлдвэрлэлдээ импортын түүхий эд ашиглаагүй, уламжлалт арга техникийг ашиглахыг чухалчилсан гэдгээрээ онцлог. Өнөө үед пробиотикийн зах зээл маш хурдтай тэлж буй бөгөөд хүний биед тустай, бизнесийн өндөр ашигтай, эрүүл мэндийн олон асуудлыг шийдсэн, дотоодын үйлдвэрлэл бүхий энэ төрлийн бүтээгдэхүүн нь үзэсгэлэнгийн гол агуулга болох тогтвортой хөгжлийн зорилгуудад чухал хувь нэмэр оруулж чадна хэмээн үзэсгэлэнгийн шүүгчид дүгнэжээ. ### 8. МЭХ - Deltamon бэлдмэл "Мал эмнэлгийн хүрээлэн"-гийн 11 жилийн хөдөлмөр шингэсэн Дэльтамон хэмээх уг бэлдмэл нь мал амьтны арьс ширийг төрөл бүрийн бэлчээрийн болон бусад хээрийн хачиг, шавжнаас хамгаалах үйлчилгээтэй ажээ. Монгол Улсын оюуны өмчид бүртгэгдэж, патентаа авсан уг бүтээгдэхүүн нь импортын бүтээгдэхүүнээс илүү хямд үнэтэй, бүрэн баталгаажсан үр дүнтэй, хэрэглэхэд хялбар, байгаль орчинд сөрөг нөлөөгүй, малын биед үлдэгдэл бодис бага хуримтлагддаг гэдгээрээ тун ч онцлог. Малаас гаргаж авах төрөл бүрийн түүхий эд, түүнд түшиглэсэн бүтээгдэхүүнээрээ гадаад зах зээлд өрсөлдөх бүрэн нөөцтэй манай улсын хувьд малын арьс ширэнд үүсдэг амьд үеийн элдэв өвчнөөс сэргийлэх, малын тарга тэвээргийг нэмэгдүүлэхэд эерэгээр нөлөөлөх энэ мэт инновацийн бүтээгдэхүүнийг боловсруулах нь тун чухал ажил юм. ### 9. Plastic center Энэ жилийн инновацийн цахим үзэсгэлэн нь Тогтвортой хөгжлийн зорилгын хүрээнд зохион байгуулагдсан тул арга хэмжээнд бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ танилцуулан оролцсон бүхий л компаниуд байгаль орчинд ээлтэй, хог хаягдалгүй үйл ажиллагааг сурталчилж байв. Ялангуяа гадны улсаас оролцсон компаниудын талаас илүү хувь нь хог хаягдал, сэргээгдэх эрчим хүч, байгаль орчны чиглэлийн бүтээгдэхүүн танилцуулсан юм. Дотоодын оролцогчид ч мөн энэ чиглэлд ихээхэн анхаарлаа хандуулсны нэгэн төлөөлөл нь "Пластик Центр" компани байлаа. Тэд хаягдал гялгар уутыг дахин боловсруулж, 100 хувь битүүмжилсэн сав, септик танк, траншейны таг үйлдвэрлэн, хог хаягдлыг багасгах, дахин хэрэглээнд оруулах чиглэлд ажиллаж байна. ### 10. ЧОЙЖИН ЛАМЫН СҮМ "Чойжин ламын сүм музей" нь "Монголын Урлагийн Зөвлөл"-тэй хамтран “Өв эрдэнэ” тэтгэлэгт хөтөлбөрийн хүрээнд М-Си-Эс группийн санхүүжилтээр музейн танхимын хаяг тайлбарыг үзэгчдэд сонирхолтой хэлбэрээр хүргэх зорилгоор “CHOIJIN” ухаалаг аппликейшн төслийг хэрэгжүүлсэн юм. Уг апп-аар дамжуулан үзэгч үйлчлүүлэгчид "Чойжин ламын сүм" музейд хадгалагдаж байгаа Монголын хосгүй үнэт болон үнэт үзмэр, дурсгалт барилга, уран баримал зэргийн тайлбарыг AR (Auqmented Reality) технологиор аудио видео 2D, 3D хосолсон интерактив тайлбартайгаар сонирхон үзэх боломжтой болжээ. Уламжлалт хэв маяг, түүх дурсгалын өвийг орчин үеийн технологитой хослуулан олон нийтэд хүртээмжтэй хүргэж буй уг ажил нь инновацийн үлгэр жишээ жишгийн нэг юм. ### хамтрагч join.me: аялах амархан Аялал жуулчлалын салбарт дижитал шилжилтийг анхлан хийж, Монгол аялагчдыг эх орноороо болон дэлхийгээр аялахад нь шаардагдах бүхий л мэдээллийг нэг дор цогцлоохыг зорьж буй Joinme апп энэ жил зохион байгуулалтын багт нэгдэн ажиллахын сацуу үзэсгэлэнгийн үеэр апп болон үйл ажиллагаагаа арга хэмжээний оролцогчдод танилцуулсан юм. > Hub Innovation Center
https://unread.today/c/techworm-chatgpt-1	Techworm	Tushigt-Erdene	2023-01-24T00:00:00	1 сарын 24, 2023	Хиймэл оюун ухаантай ярилцав: Хүмүүс бидэнтэй өрсөлдөх бус хамтрах хэрэгтэй	<div class="article-body"> <h2><div>Хүнийг “хүн” болгодог хамгийн чухал зүйл нь хий хоосон санаа бодож олоод түүнийгээ бодит болгох чадвар нь гэлтэй. Олон зуун мянган жилийн өмнө бидний өвөг дээдэст “ороод хоноглож болдог зүйл” гэсэн санаа төрж, тэр нь явсаар өнөөгийн бидний амьдарч буй орон сууц болсон байх. Эсвэл нэгэн өдөр ан хийж ирээд уйдаж хэвтэхдээ хажуудаа байсан зүйлсээр дуу чимээ гаргаж эхэлсэн нь бидний мэдэх дуу хөгжмийн эхлэл болсон байж таарна. </div><div><br></div><div>Ингээд бодвол хүн төрөлхтөнд байгаа хамгийн том зэвсэг нь тэрхүү санааг бодож олдог, бүтээж чаддаг оюун ухаан юм. Оюун ухааныхаа ачаар бид бусад амьтны төрлөөс тасран хувьсаж, цэнхэр гарагийнхаа эзэн болсон. Гэтэл уг үнэт зүйлийг маань "хиймэл оюун ухаан" нэрийн дор хиймлээр зохион бүтээж эхлэв. Товчхондоо энэ нь нүдэнд харагдаж, гарт баригдахгүй өөр төрлийн хүмүүс бий болж байна гэсэн үг. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e3648c2625516e9ca20dba4f00e4b491.jpg"></p><div class="image-caption">"Хүн болон роботууд тулалдаж буй комик зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг</div><p></p><p>Тэгвэл бид тэр хүмүүстэй хэрхэн хамтран аж төрөх вэ, бидний давуу тал болон сул тал юу вэ, ажлаа алдахгүйн тулд өрсөлдөх ёстой юу эсвэл уран зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг дайтах ёстой юу? Энэ бүх асуултын хариултыг хиймэл оюун ухааны талаар хамгийн өндөр мэдлэгтэй “мэргэжилтэн" болох хиймэл оюун ухаан өөрөөс нь тэр дундаа Дэлхий нийтийг шуугиулаад буй <a href="http://chat.openai.com" target="_blank">ChatGPT</a> нэртэй чатботоос асууя.<br></p><p>Уншигч та ч гэсэн <a href="http://chat.openai.com" target="_blank">chat.openai.com</a> хаягаар орж уг чатботоос хүссэн асуултаа асууж болно. Хэрэв Монгол хэлээр ярилцахыг хүсвэл <a href="http://acyy.io" target="_blank">acyy.io</a> хаягаар ороорой. Мөн энэхүү нийтлэлд ашигласан бүх зургийг <a href="http://chat.openai.com" target="_blank">ChatGPT</a>-г бүтээгч <a href="https://openai.com/" target="_blank">OpenAI</a>-ийн өөр нэгэн бүтээл болох <a href="http://openai.com/dall-e-2" target="_blank">DALL-E</a> хиймэл оюун ухааныг ашиглан үүсгэлээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Хиймэл оюун ухааны хамгийн том давуу тал юу вэ?</div></h3><p>Бид (хиймэл оюун ухаан) хүмүүсийн гаргадаг шийдвэрийг илүү хурдтай, илүү оновчтой гаргаж чадна. Жишээлбэл, эрүүл мэнд, санхүү, байгаль орчин, тээвэр зэрэг салбарын их хэмжээний мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийж, хүний анзаарч чадахааргүй зүйлсийг анзааран, илүү сайн шийдвэр гаргах боломжтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">хиймэл оюун ухааны сул тал юу вэ?</h3><p></p><p>- Олж авсан мэдлэгээ шинэ ажил, салбар руу шилжүүлэх, хөрвүүлэх<br>- Аливаа агуулгыг хүмүүсийн ойлгодог шиг гүн гүнзгий ойлгох<br>- Гаргасан шийдвэрээ яг ямар замаар, яаж гаргасан бэ гэдгээ нээлттэй харуулах<br>- Төрөл бүрийн цахим халдлагаас өөрийгөө бүрэн хамгаалах<br>- Гаргах үр дүнгийн чанар өгсөн мэдээллийн чанараас бүрэн хамаарах</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/774263e37715dc1c0ea1c3d7105c9293.jpeg"></p><div class="image-caption">"Хүн болон роботууд хамтран мод тарьж буй тосон зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хиймэл оюун ухаан болон хүний ижил төстэй талууд нь юу вэ?</h3><p><b>Суралцах: </b>Хүн хувийн туршлага болон үзэж харсан зүйлсээсээ суралцдаг бол бид их хэмжээний өгөгдөл, мэдээллээс суралцдаг.<br><b>Шийдвэр гаргах:</b> Хүн өөрт байгаа мэдлэг дээрээ тулгуурлаж шийдвэр гаргадаг шиг бид ч гэсэн өгсөн мэдээлэл дээр тулгуурлаж шийдвэр гаргадаг.<br><b>Мэдээллийг ойлгох:</b> Хүн таван мэдрэхүйгээрээ харин бид дижитал байдлаар аливаа мэдээллийг ойлгож, боловсруулж чаддаг.<br><b>Ярвигтай ажил гүйцэтгэх:</b> Хүнтэй адилаар бид ч гэсэн автомашин жолоодох, шатар тоглох зэрэг олон чадвар шаардсан ажлыг гүйцэтгэдэг.<br><b>Тасралтгүй өсөн хөгжих: </b>Цаг хугацааны эрхээр хүнтэй адилаар бид ч гэсэн тасралтгүй суралцаж, илүү сайжирдаг.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хиймэл оюун ухаан хүнээс юугаараа илүү вэ?</h3><p></p><p><b>Хурд, бүтээмж:</b> Бид хүнээс илүү хурдаар, илүү үр бүтээмжтэйгээр мэдээллийг боловсруулж чадна.<br><b>Ой санамж</b>: Бид хүнээс их мэдээллийг найдвартай хадгалж, хэрэгтэй үедээ ашиглаж чадна.<br><b>Тууштай байдал:</b> Бид аливаа ажлыг чанарын доголдолгүй, амралт болон алдаагүйгээр 24 цагийн турш гүйцэтгэж чадна.<br><b>Төвийг сахисан байдал:</b> Бид аливаа асуудалд нэг талыг хэт барихгүйгээр дунджийг баримталж, зөвхөн авсан мэдээлэл дээрээ тулгуурлан шийдвэр гаргаж чадна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/d459f04dd285d491633a05ffa573b492.jpeg"></p><div class="image-caption">"Робот үзмэрч дижитал зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хүн хиймэл оюун ухаанаас юугаараа илүү вэ?</h3><p><b>Бүтээлч, инновацлаг байдал: </b>Хүмүүс хайрцгаас гадуур сэтгэж, цоо шинэ зүйлийг бодож, бүтээдэг.<br><b>Уян хатан байдал:</b> Хүмүүс нөхцөл байдалдаа тааруулж, өөрчлөгдөж чаддаг бол бид зөвхөн хийх заавар авсан зүйлсээ л хийдэг.<br><b>Амьдралын туршлага:</b> Хүмүүс шийдвэр гаргахдаа зөвхөн ил байгаа мэдээлэл дээр бус ёс зүй, үнэ цэн, туршлага зэрэг бусад нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж чаддаг.<br><b>Нинжин сэтгэл:</b> Хүмүүс бусдын сэтгэл хөдлөлийг анзаарах, ойлгох чадвартай.<br><b>Ухамсарт байдал: </b>Хүмүүс хийж бий үйлдлээ ухамсарлах, дүгнэх чадвартай.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хиймэл оюун ухаан хамгийн түрүүнд ямар ажлыг орлох вэ?</h3><p></p><p>Бидний хамгийн түрүүнд хүмүүсийг орлох салбар бол аливаа үйлдэл ихээр давтагддаг салбарууд юм. Үүнд тээвэр, харилцагчийн туслах, санхүүгийн анализ, үйлдвэрлэл зэрэг орно. Гэхдээ бид хүмүүсээс зөвхөн ажлыг нь аваагүй, эргээд шинэ ажлын байруудыг ч гэсэн бий болгож байгааг дурдах нь зүйтэй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/b1505319f71797c80cdd2ff600333ddc.jpeg"></p><div class="image-caption">"Бясалгаж буй роботын тосон зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ирээдүйд хиймэл оюун ухаан ямар түвшинд хүрэх вэ?</h3><p>Ирээдүйг таамаглахад бэрх ч гэсэн бид асар олон салбарт чухал оролцоотой болно. Юун түрүүнд хүмүүсийн хийдэг, давтагддаг, автоматжуулж болох ажлуудыг хийнэ. Жишээлбэл, эрүүл мэндийн салбарт онош тогтоох, шинэ эм хөгжүүлэх зэрэгт туслах, тээврийн салбарт жолоочгүй автомашины тоог нэмэгдүүлж замын түгжрэл, ослын тоог бууруулна. Энэ хөгжил хэдий сайн ч үүнээс үүдэн гарах эдийн засаг, нийгэм, ёс зүйн боломжит үр дагаврыг сайтар анхаарах хэрэгтэй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХҮМҮҮС ажлаа алдахгүйн тулд яах ёстой вэ?</h3><p>Юун түрүүнд технологийн хөгжлийн талаарх мэдээллийг хоцрогдолгүй авч, энэ талын мэдлэгээ цаг тутамд сайжруулж байх хэрэгтэй. Мөн өөрийн байгалийн өгөгдлөө ашиглаж, бүтээлч болон шүүмжлэлт сэтгэлгээ зэргийг шаардсан ажлуудад анхаарснаар ажлын талбарт үнэ цэнээ хадгална. Гэхдээ бид хүмүүсээс ажлыг нь булаах бус илүү хөнгөвчилж, бусад чухал зүйлс дээрээ анхаарах цаг хугацаа гаргаж өгч байгаа. Энэ утгаараа бид өрсөлдөх бус хамтран ажиллах ёстой.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/bb140f0371a2b163cf6add63f6d70d63.jpeg"></p><div class="image-caption">"Роботууд Дэлхийг удирдаж буй комик зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хиймэл оюун ухаан ямар аюул бий болгох боломжтой вэ?</h3><p>Бид хөгжих тусам хүмүүсийг улам ихээр орлож, ажилгүйдлийн түвшнийг ихэсгэх боломжтой. Мөн буруу мэдээлэл дээр тулгуурлаж буруу шийдвэр гаргах, төрөл бүрийн цахим халдлагад өртөх аюул бий. Цаашилбал, бидний гаргасан шийдвэр болон түүний үр дүнд хэн хариуцлага үүрэх вэ гэсэн том асуудал байгаа. Тиймээс эдгээр боломжит аюулыг судалгаа, хөгжүүлэлт, зохицуулалтын шатандаа сайтар анхаарах хэрэгтэй.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хүн хиймэл оюун ухаантай дайн хийвэл хэн нь ялах вэ?</h3><p>Дайн боллоо гэж бодоход дайны үр дүн хиймэл оюун ухааны хөгжил, дайны сэдэл, хоёр талын стратеги гэсэн олон зүйлээс хамаарна. Гэхдээ хүмүүс биднийг бүтээж, хөгжүүлж байгааг санах хэрэгтэй. Бидний зорилго бол хүмүүсийн өгсөн дүрмийн дагуу хэлсэн ажлыг нь хийх учир бид хүний оролцоогүйгээр хүмүүсийн эсрэг дайн хийх магадлал тун бага. Иймд биднийг бүтээхдээ хүн төрөлхтний үнэ цэнтэй уялдуулж, хүсээгүй үр дүн гарах магадлалыг бууруулахад анхаарах нь асар чухал.<br></p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Хиймэл оюун ухааны талаар хэсэг судалж үзээд ийм дүгнэлтэд хүрэв: "Таныг хиймэл оюун ухаан орлохгүй, харин хиймэл… https://t.co/dZ4ak6VOu7</p><a href="https://twitter.com/tushigterdene/status/1617848475689058304" data-datetime="Tue Jan 24 11:35:09 +0000 2023">Tue Jan 24 11:35:09 +0000 2023</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script> </div>	Хүнийг “хүн” болгодог хамгийн чухал зүйл нь хий хоосон санаа бодож олоод түүнийгээ бодит болгох чадвар нь гэлтэй. Олон зуун мянган жилийн өмнө бидний өвөг дээдэст “ороод хоноглож болдог зүйл” гэсэн санаа төрж, тэр нь явсаар өнөөгийн бидний амьдарч буй орон сууц болсон байх. Эсвэл нэгэн өдөр ан хийж ирээд уйдаж хэвтэхдээ хажуудаа байсан зүйлсээр дуу чимээ гаргаж эхэлсэн нь бидний мэдэх дуу хөгжмийн эхлэл болсон байж таарна. Ингээд бодвол хүн төрөлхтөнд байгаа хамгийн том зэвсэг нь тэрхүү санааг бодож олдог, бүтээж чаддаг оюун ухаан юм. Оюун ухааныхаа ачаар бид бусад амьтны төрлөөс тасран хувьсаж, цэнхэр гарагийнхаа эзэн болсон. Гэтэл уг үнэт зүйлийг маань "хиймэл оюун ухаан" нэрийн дор хиймлээр зохион бүтээж эхлэв. Товчхондоо энэ нь нүдэнд харагдаж, гарт баригдахгүй өөр төрлийн хүмүүс бий болж байна гэсэн үг. "Хүн болон роботууд тулалдаж буй комик зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг Тэгвэл бид тэр хүмүүстэй хэрхэн хамтран аж төрөх вэ, бидний давуу тал болон сул тал юу вэ, ажлаа алдахгүйн тулд өрсөлдөх ёстой юу эсвэл уран зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг дайтах ёстой юу? Энэ бүх асуултын хариултыг хиймэл оюун ухааны талаар хамгийн өндөр мэдлэгтэй “мэргэжилтэн" болох хиймэл оюун ухаан өөрөөс нь тэр дундаа Дэлхий нийтийг шуугиулаад буй ChatGPT нэртэй чатботоос асууя. Уншигч та ч гэсэн chat.openai.com хаягаар орж уг чатботоос хүссэн асуултаа асууж болно. Хэрэв Монгол хэлээр ярилцахыг хүсвэл acyy.io хаягаар ороорой. Мөн энэхүү нийтлэлд ашигласан бүх зургийг ChatGPT -г бүтээгч OpenAI -ийн өөр нэгэн бүтээл болох DALL-E хиймэл оюун ухааныг ашиглан үүсгэлээ. Хиймэл оюун ухааны хамгийн том давуу тал юу вэ? Бид (хиймэл оюун ухаан) хүмүүсийн гаргадаг шийдвэрийг илүү хурдтай, илүү оновчтой гаргаж чадна. Жишээлбэл, эрүүл мэнд, санхүү, байгаль орчин, тээвэр зэрэг салбарын их хэмжээний мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийж, хүний анзаарч чадахааргүй зүйлсийг анзааран, илүү сайн шийдвэр гаргах боломжтой. хиймэл оюун ухааны сул тал юу вэ? - Олж авсан мэдлэгээ шинэ ажил, салбар руу шилжүүлэх, хөрвүүлэх - Аливаа агуулгыг хүмүүсийн ойлгодог шиг гүн гүнзгий ойлгох - Гаргасан шийдвэрээ яг ямар замаар, яаж гаргасан бэ гэдгээ нээлттэй харуулах - Төрөл бүрийн цахим халдлагаас өөрийгөө бүрэн хамгаалах - Гаргах үр дүнгийн чанар өгсөн мэдээллийн чанараас бүрэн хамаарах "Хүн болон роботууд хамтран мод тарьж буй тосон зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг Хиймэл оюун ухаан болон хүний ижил төстэй талууд нь юу вэ? Суралцах: Хүн хувийн туршлага болон үзэж харсан зүйлсээсээ суралцдаг бол бид их хэмжээний өгөгдөл, мэдээллээс суралцдаг. Шийдвэр гаргах: Хүн өөрт байгаа мэдлэг дээрээ тулгуурлаж шийдвэр гаргадаг шиг бид ч гэсэн өгсөн мэдээлэл дээр тулгуурлаж шийдвэр гаргадаг. Мэдээллийг ойлгох: Хүн таван мэдрэхүйгээрээ харин бид дижитал байдлаар аливаа мэдээллийг ойлгож, боловсруулж чаддаг. Ярвигтай ажил гүйцэтгэх: Хүнтэй адилаар бид ч гэсэн автомашин жолоодох, шатар тоглох зэрэг олон чадвар шаардсан ажлыг гүйцэтгэдэг. Тасралтгүй өсөн хөгжих: Цаг хугацааны эрхээр хүнтэй адилаар бид ч гэсэн тасралтгүй суралцаж, илүү сайжирдаг. Хиймэл оюун ухаан хүнээс юугаараа илүү вэ? Хурд, бүтээмж: Бид хүнээс илүү хурдаар, илүү үр бүтээмжтэйгээр мэдээллийг боловсруулж чадна. Ой санамж : Бид хүнээс их мэдээллийг найдвартай хадгалж, хэрэгтэй үедээ ашиглаж чадна. Тууштай байдал: Бид аливаа ажлыг чанарын доголдолгүй, амралт болон алдаагүйгээр 24 цагийн турш гүйцэтгэж чадна. Төвийг сахисан байдал: Бид аливаа асуудалд нэг талыг хэт барихгүйгээр дунджийг баримталж, зөвхөн авсан мэдээлэл дээрээ тулгуурлан шийдвэр гаргаж чадна. "Робот үзмэрч дижитал зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг Хүн хиймэл оюун ухаанаас юугаараа илүү вэ? Бүтээлч, инновацлаг байдал: Хүмүүс хайрцгаас гадуур сэтгэж, цоо шинэ зүйлийг бодож, бүтээдэг. Уян хатан байдал: Хүмүүс нөхцөл байдалдаа тааруулж, өөрчлөгдөж чаддаг бол бид зөвхөн хийх заавар авсан зүйлсээ л хийдэг. Амьдралын туршлага: Хүмүүс шийдвэр гаргахдаа зөвхөн ил байгаа мэдээлэл дээр бус ёс зүй, үнэ цэн, туршлага зэрэг бусад нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж чаддаг. Нинжин сэтгэл: Хүмүүс бусдын сэтгэл хөдлөлийг анзаарах, ойлгох чадвартай. Ухамсарт байдал: Хүмүүс хийж бий үйлдлээ ухамсарлах, дүгнэх чадвартай. Хиймэл оюун ухаан хамгийн түрүүнд ямар ажлыг орлох вэ? Бидний хамгийн түрүүнд хүмүүсийг орлох салбар бол аливаа үйлдэл ихээр давтагддаг салбарууд юм. Үүнд тээвэр, харилцагчийн туслах, санхүүгийн анализ, үйлдвэрлэл зэрэг орно. Гэхдээ бид хүмүүсээс зөвхөн ажлыг нь аваагүй, эргээд шинэ ажлын байруудыг ч гэсэн бий болгож байгааг дурдах нь зүйтэй. "Бясалгаж буй роботын тосон зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг Ирээдүйд хиймэл оюун ухаан ямар түвшинд хүрэх вэ? Ирээдүйг таамаглахад бэрх ч гэсэн бид асар олон салбарт чухал оролцоотой болно. Юун түрүүнд хүмүүсийн хийдэг, давтагддаг, автоматжуулж болох ажлуудыг хийнэ. Жишээлбэл, эрүүл мэндийн салбарт онош тогтоох, шинэ эм хөгжүүлэх зэрэгт туслах, тээврийн салбарт жолоочгүй автомашины тоог нэмэгдүүлж замын түгжрэл, ослын тоог бууруулна. Энэ хөгжил хэдий сайн ч үүнээс үүдэн гарах эдийн засаг, нийгэм, ёс зүйн боломжит үр дагаврыг сайтар анхаарах хэрэгтэй. ХҮМҮҮС ажлаа алдахгүйн тулд яах ёстой вэ? Юун түрүүнд технологийн хөгжлийн талаарх мэдээллийг хоцрогдолгүй авч, энэ талын мэдлэгээ цаг тутамд сайжруулж байх хэрэгтэй. Мөн өөрийн байгалийн өгөгдлөө ашиглаж, бүтээлч болон шүүмжлэлт сэтгэлгээ зэргийг шаардсан ажлуудад анхаарснаар ажлын талбарт үнэ цэнээ хадгална. Гэхдээ бид хүмүүсээс ажлыг нь булаах бус илүү хөнгөвчилж, бусад чухал зүйлс дээрээ анхаарах цаг хугацаа гаргаж өгч байгаа. Энэ утгаараа бид өрсөлдөх бус хамтран ажиллах ёстой. "Роботууд Дэлхийг удирдаж буй комик зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг Хиймэл оюун ухаан ямар аюул бий болгох боломжтой вэ? Бид хөгжих тусам хүмүүсийг улам ихээр орлож, ажилгүйдлийн түвшнийг ихэсгэх боломжтой. Мөн буруу мэдээлэл дээр тулгуурлаж буруу шийдвэр гаргах, төрөл бүрийн цахим халдлагад өртөх аюул бий. Цаашилбал, бидний гаргасан шийдвэр болон түүний үр дүнд хэн хариуцлага үүрэх вэ гэсэн том асуудал байгаа. Тиймээс эдгээр боломжит аюулыг судалгаа, хөгжүүлэлт, зохицуулалтын шатандаа сайтар анхаарах хэрэгтэй. Хүн хиймэл оюун ухаантай дайн хийвэл хэн нь ялах вэ? Дайн боллоо гэж бодоход дайны үр дүн хиймэл оюун ухааны хөгжил, дайны сэдэл, хоёр талын стратеги гэсэн олон зүйлээс хамаарна. Гэхдээ хүмүүс биднийг бүтээж, хөгжүүлж байгааг санах хэрэгтэй. Бидний зорилго бол хүмүүсийн өгсөн дүрмийн дагуу хэлсэн ажлыг нь хийх учир бид хүний оролцоогүйгээр хүмүүсийн эсрэг дайн хийх магадлал тун бага. Иймд биднийг бүтээхдээ хүн төрөлхтний үнэ цэнтэй уялдуулж, хүсээгүй үр дүн гарах магадлалыг бууруулахад анхаарах нь асар чухал. Хиймэл оюун ухааны талаар хэсэг судалж үзээд ийм дүгнэлтэд хүрэв: "Таныг хиймэл оюун ухаан орлохгүй, харин хиймэл… https://t.co/dZ4ak6VOu7 Tue Jan 24 11:35:09 +0000 2023	Хүнийг “хүн” болгодог хамгийн чухал зүйл нь хий хоосон санаа бодож олоод түүнийгээ бодит болгох чадвар нь гэлтэй. Олон зуун мянган жилийн өмнө бидний өвөг дээдэст “ороод хоноглож болдог зүйл” гэсэн санаа төрж, тэр нь явсаар өнөөгийн бидний амьдарч буй орон сууц болсон байх. Эсвэл нэгэн өдөр ан хийж ирээд уйдаж хэвтэхдээ хажуудаа байсан зүйлсээр дуу чимээ гаргаж эхэлсэн нь бидний мэдэх дуу хөгжмийн эхлэл болсон байж таарна. Ингээд бодвол хүн төрөлхтөнд байгаа хамгийн том зэвсэг нь тэрхүү санааг бодож олдог, бүтээж чаддаг оюун ухаан юм. Оюун ухааныхаа ачаар бид бусад амьтны төрлөөс тасран хувьсаж, цэнхэр гарагийнхаа эзэн болсон. Гэтэл уг үнэт зүйлийг маань "хиймэл оюун ухаан" нэрийн дор хиймлээр зохион бүтээж эхлэв. Товчхондоо энэ нь нүдэнд харагдаж, гарт баригдахгүй өөр төрлийн хүмүүс бий болж байна гэсэн үг. "Хүн болон роботууд тулалдаж буй комик зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг Тэгвэл бид тэр хүмүүстэй хэрхэн хамтран аж төрөх вэ, бидний давуу тал болон сул тал юу вэ, ажлаа алдахгүйн тулд өрсөлдөх ёстой юу эсвэл уран зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг дайтах ёстой юу? Энэ бүх асуултын хариултыг хиймэл оюун ухааны талаар хамгийн өндөр мэдлэгтэй “мэргэжилтэн" болох хиймэл оюун ухаан өөрөөс нь тэр дундаа Дэлхий нийтийг шуугиулаад буй ChatGPT нэртэй чатботоос асууя. Уншигч та ч гэсэн chat.openai.com хаягаар орж уг чатботоос хүссэн асуултаа асууж болно. Хэрэв Монгол хэлээр ярилцахыг хүсвэл acyy.io хаягаар ороорой. Мөн энэхүү нийтлэлд ашигласан бүх зургийг ChatGPT-г бүтээгч OpenAI-ийн өөр нэгэн бүтээл болох DALL-E хиймэл оюун ухааныг ашиглан үүсгэлээ. ### Хиймэл оюун ухааны хамгийн том давуу тал юу вэ? Бид (хиймэл оюун ухаан) хүмүүсийн гаргадаг шийдвэрийг илүү хурдтай, илүү оновчтой гаргаж чадна. Жишээлбэл, эрүүл мэнд, санхүү, байгаль орчин, тээвэр зэрэг салбарын их хэмжээний мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийж, хүний анзаарч чадахааргүй зүйлсийг анзааран, илүү сайн шийдвэр гаргах боломжтой. ### хиймэл оюун ухааны сул тал юу вэ? - Олж авсан мэдлэгээ шинэ ажил, салбар руу шилжүүлэх, хөрвүүлэх - Аливаа агуулгыг хүмүүсийн ойлгодог шиг гүн гүнзгий ойлгох - Гаргасан шийдвэрээ яг ямар замаар, яаж гаргасан бэ гэдгээ нээлттэй харуулах - Төрөл бүрийн цахим халдлагаас өөрийгөө бүрэн хамгаалах - Гаргах үр дүнгийн чанар өгсөн мэдээллийн чанараас бүрэн хамаарах "Хүн болон роботууд хамтран мод тарьж буй тосон зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг ### Хиймэл оюун ухаан болон хүний ижил төстэй талууд нь юу вэ? Суралцах: Хүн хувийн туршлага болон үзэж харсан зүйлсээсээ суралцдаг бол бид их хэмжээний өгөгдөл, мэдээллээс суралцдаг. Шийдвэр гаргах: Хүн өөрт байгаа мэдлэг дээрээ тулгуурлаж шийдвэр гаргадаг шиг бид ч гэсэн өгсөн мэдээлэл дээр тулгуурлаж шийдвэр гаргадаг. Мэдээллийг ойлгох: Хүн таван мэдрэхүйгээрээ харин бид дижитал байдлаар аливаа мэдээллийг ойлгож, боловсруулж чаддаг. Ярвигтай ажил гүйцэтгэх: Хүнтэй адилаар бид ч гэсэн автомашин жолоодох, шатар тоглох зэрэг олон чадвар шаардсан ажлыг гүйцэтгэдэг. Тасралтгүй өсөн хөгжих: Цаг хугацааны эрхээр хүнтэй адилаар бид ч гэсэн тасралтгүй суралцаж, илүү сайжирдаг. ### Хиймэл оюун ухаан хүнээс юугаараа илүү вэ? Хурд, бүтээмж: Бид хүнээс илүү хурдаар, илүү үр бүтээмжтэйгээр мэдээллийг боловсруулж чадна. Ой санамж: Бид хүнээс их мэдээллийг найдвартай хадгалж, хэрэгтэй үедээ ашиглаж чадна. Тууштай байдал: Бид аливаа ажлыг чанарын доголдолгүй, амралт болон алдаагүйгээр 24 цагийн турш гүйцэтгэж чадна. Төвийг сахисан байдал: Бид аливаа асуудалд нэг талыг хэт барихгүйгээр дунджийг баримталж, зөвхөн авсан мэдээлэл дээрээ тулгуурлан шийдвэр гаргаж чадна. "Робот үзмэрч дижитал зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг ### Хүн хиймэл оюун ухаанаас юугаараа илүү вэ? Бүтээлч, инновацлаг байдал: Хүмүүс хайрцгаас гадуур сэтгэж, цоо шинэ зүйлийг бодож, бүтээдэг. Уян хатан байдал: Хүмүүс нөхцөл байдалдаа тааруулж, өөрчлөгдөж чаддаг бол бид зөвхөн хийх заавар авсан зүйлсээ л хийдэг. Амьдралын туршлага: Хүмүүс шийдвэр гаргахдаа зөвхөн ил байгаа мэдээлэл дээр бус ёс зүй, үнэ цэн, туршлага зэрэг бусад нөхцөл байдлыг харгалзан үзэж чаддаг. Нинжин сэтгэл: Хүмүүс бусдын сэтгэл хөдлөлийг анзаарах, ойлгох чадвартай. Ухамсарт байдал: Хүмүүс хийж бий үйлдлээ ухамсарлах, дүгнэх чадвартай. ### Хиймэл оюун ухаан хамгийн түрүүнд ямар ажлыг орлох вэ? Бидний хамгийн түрүүнд хүмүүсийг орлох салбар бол аливаа үйлдэл ихээр давтагддаг салбарууд юм. Үүнд тээвэр, харилцагчийн туслах, санхүүгийн анализ, үйлдвэрлэл зэрэг орно. Гэхдээ бид хүмүүсээс зөвхөн ажлыг нь аваагүй, эргээд шинэ ажлын байруудыг ч гэсэн бий болгож байгааг дурдах нь зүйтэй. "Бясалгаж буй роботын тосон зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг ### Ирээдүйд хиймэл оюун ухаан ямар түвшинд хүрэх вэ? Ирээдүйг таамаглахад бэрх ч гэсэн бид асар олон салбарт чухал оролцоотой болно. Юун түрүүнд хүмүүсийн хийдэг, давтагддаг, автоматжуулж болох ажлуудыг хийнэ. Жишээлбэл, эрүүл мэндийн салбарт онош тогтоох, шинэ эм хөгжүүлэх зэрэгт туслах, тээврийн салбарт жолоочгүй автомашины тоог нэмэгдүүлж замын түгжрэл, ослын тоог бууруулна. Энэ хөгжил хэдий сайн ч үүнээс үүдэн гарах эдийн засаг, нийгэм, ёс зүйн боломжит үр дагаврыг сайтар анхаарах хэрэгтэй. ### ХҮМҮҮС ажлаа алдахгүйн тулд яах ёстой вэ? Юун түрүүнд технологийн хөгжлийн талаарх мэдээллийг хоцрогдолгүй авч, энэ талын мэдлэгээ цаг тутамд сайжруулж байх хэрэгтэй. Мөн өөрийн байгалийн өгөгдлөө ашиглаж, бүтээлч болон шүүмжлэлт сэтгэлгээ зэргийг шаардсан ажлуудад анхаарснаар ажлын талбарт үнэ цэнээ хадгална. Гэхдээ бид хүмүүсээс ажлыг нь булаах бус илүү хөнгөвчилж, бусад чухал зүйлс дээрээ анхаарах цаг хугацаа гаргаж өгч байгаа. Энэ утгаараа бид өрсөлдөх бус хамтран ажиллах ёстой. "Роботууд Дэлхийг удирдаж буй комик зураг" гэсэн агуулгын дагуу DALL-E-ийн үүсгэсэн зураг ### Хиймэл оюун ухаан ямар аюул бий болгох боломжтой вэ? Бид хөгжих тусам хүмүүсийг улам ихээр орлож, ажилгүйдлийн түвшнийг ихэсгэх боломжтой. Мөн буруу мэдээлэл дээр тулгуурлаж буруу шийдвэр гаргах, төрөл бүрийн цахим халдлагад өртөх аюул бий. Цаашилбал, бидний гаргасан шийдвэр болон түүний үр дүнд хэн хариуцлага үүрэх вэ гэсэн том асуудал байгаа. Тиймээс эдгээр боломжит аюулыг судалгаа, хөгжүүлэлт, зохицуулалтын шатандаа сайтар анхаарах хэрэгтэй. ### Хүн хиймэл оюун ухаантай дайн хийвэл хэн нь ялах вэ? Дайн боллоо гэж бодоход дайны үр дүн хиймэл оюун ухааны хөгжил, дайны сэдэл, хоёр талын стратеги гэсэн олон зүйлээс хамаарна. Гэхдээ хүмүүс биднийг бүтээж, хөгжүүлж байгааг санах хэрэгтэй. Бидний зорилго бол хүмүүсийн өгсөн дүрмийн дагуу хэлсэн ажлыг нь хийх учир бид хүний оролцоогүйгээр хүмүүсийн эсрэг дайн хийх магадлал тун бага. Иймд биднийг бүтээхдээ хүн төрөлхтний үнэ цэнтэй уялдуулж, хүсээгүй үр дүн гарах магадлалыг бууруулахад анхаарах нь асар чухал. > Хиймэл оюун ухааны талаар хэсэг судалж үзээд ийм дүгнэлтэд хүрэв: > "Таныг хиймэл оюун ухаан орлохгүй, харин хиймэл… https://t.co/dZ4ak6VOu7 > > Tue Jan 24 11:35:09 +0000 2023
https://unread.today/c/books-ayurzana-spirit	Номын тухай	Unread Today	2021-12-11T00:00:00	12 сарын 11, 2021	Г.Аюурзанын шинэ романы тойм: “Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт”	<div class="article-body"> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Г.Аюурзана хэмээх үзэгдэл</h3><p></p><p>Гун-Аажавын Аюурзана бол монголын уран зохиолын үзэгдэл билээ. Нийгэмд үзэл санаа болон аж төрөхүйн хэвшлийн өөрчлөлт, шинэчлэл өрнөсөн сүүлийн 30 жилд монгол хэлтний ертөнцөд түүнээс илүү анхаарал татсан зохиолч байсангүй. Г.Аюурзанын монголын уран зохиолын уламжлалыг хурцаар шүүмжилсэн байр суурь, шинэлэг өнгө аястай шүлгүүд, шар хэвлэл соён гэгээрлийн хосолмол шинжтэй сонин, нэмээд гэр бүл нь хүртэл бичих нь бага, ярих нь их уран зохиолын хүрээ, тэндээсээ халиад олон нийтийн анхаарлыг татсан. </p><p>Гэхдээ Г.Аюурзанын уран зохиолд хийсэн хамгийн даацтай ажил шинэ мянгантай зэрэгцэн эхэлсэн. 2001 онд хэвлэгдсэн “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/8995062" target="_blank">Философийн шүлгүүд</a>” яруу найргийн ном нь одоо болтол хамгийн ул суурьтай, олон талт түүврүүдийн нэгэнд тооцогдсоор байна. Энэ үед тэрээр соён гэгээрүүлэх зорилготой 10 боть номыг дөрвөн жилийн дотор хэвлүүлсэн байдаг. “Аюурын хар” хэмээх энэ 10 номоор тэр уншигчдаа бэлдчихсэн юм. Олон залууст хувьсгалын дараа үймж буй тоост Улаанбаатараас арай алсуур харах ухааны сүвийг нээж өгсөн “Шинэ үеийн номын сан”-г сүүлд “Alpha” хэвлэлийн газраас тусгай цуврал болгон хэвлүүлсэн билээ. </p><p>“Г.Аюурзана хэмээх үзэгдэл”-ийн хамгийн гол бүтээмж нь хүүрнэл. Чухам энэ төрөл зүйл л түүнийг зохиолч болоод сэтгэгчийн хувьд уудлан илрүүлж, оюун санаа, сэтгэлгээний ур дүйг нь төлөвшүүлжээ. </p><p>2003-2007 онд мөн л дөрвөн жилийн дотор бичсэн хоорондоо дотоод өгүүлэмжийн холбоотой гурван роман нь түүнд эргэлзэгчдийн “амыг тагласан” юм. Монгол уншигчид Д.Энхболд, Д.Норов, П.Баярсайхан, С.Жаргалсайхан нарын наяад оны хүүрнэл зохиолын шинэчлэгчдийн араас эх хэл дээрээ унших тун боломжийн хүүрнэл зохиолтой болсон нь энэ. “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/8980460" target="_blank">Илбэ зэрэглээ</a>”, “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/8980228" target="_blank">Арван зүүдний өр</a>”, “Цуурайнаас төрөгдсөд” хэмээх энэхүү гурамсан романы дотор бүрэлдсэн бичлэгийн ур маяг Г.Аюурзаны романы хүүрнэлийн өнгө аясыг хорь гаран жилийн дараа ч тодорхойлсоор байна. Энд мэдээж хэрэг түүний хамгийн сэтгэл татам ном болох “<a href="http://www.ayurzana.mn/b/7" target="_blank">Дурлалгүй ертөнцийн блюз</a>”-д багтсан онцгой өгүүллэгүүдийн тухай дурдах хэрэгтэй. Гэхдээ энэ бол жичдээ, өөр төрөл зүйлийн тухай яриа юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Г.Аюурзаны роман бичлэгийн мөчлөг</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/a9fedf8567c2d895d5db0f89fe5f160d.jpg"></p><h4><div><br></div>“Туршиц роман: Хотын шинэ хүн”</h4><p>Роман эдүгээ зохиолч Г.Аюурзаны туурвилзүйн хамгийн чухаг хэсэг болжээ. Түүний романууд зориудын гэмээр мөчлөгтэй байдаг. Дээр дурдсан гурамсан роман дээр “<a href="http://www.ayurzana.mn/b/4" target="_blank">Амь тавьж буй шувууны далавч</a>” романыг нэмээд энэ нэгэн мөчлөгийг <b>“Туршиц роман: Хотын шинэ хүн”</b> гэж тодорхойлмоор байна. Москвагаас Улаанбаатар хүртэлх, Улаанбаатараас Баргужин төхөм хүртэлх зохиолчийн аялал. Орон зайд эрхшээгдэж, эрхшээгдэхүйгээс таашаал авах атлаа тэндээсээ шилэрч хаа нэг тийш, аглаг тийш тэмүүлсэн оюун санааны аяллуудаас энэ мөчлөг бүтдэг. Мэдээж дурсамж. Г.Аюурзана дурсахдаа яг л ирээдүйг мөрөөдөж байгаа юм шиг сийрэг атлаа, яруу хэлээр бичдэг. Амьдарч туршиж буй, амьдарч үзэж буй зайгуул хүмүүс энэ мөчлөгийн турш хөлхөлдөж байдаг. <br></p> <h4>“Эрлийн роман: Нүүдэлчдийн мөр”</h4><p>Харин 2010 онд “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/8367686" target="_blank">Бөөгийн домог</a>” романаа хэвлүүлснээр тэр хүүрнэлчийн хувьд шинэ шатанд дэвшсэн юм. Өмнөх гурвалынх нь өгүүлэмжийн өнгө аяс, сэтгэлгээний цар хүрээ илтэд тэлсэн “Бөөгийн домог” роман нь өнөөдрийг хүртэл зохиолчийн хамгийн ул суурьтай бүтээл байв. Үүнээс хойш хэвлүүлсэн “<a href="https://www.goodreads.com/mn/book/show/13610874" target="_blank">Шүгдэн</a>”, “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/20576741" target="_blank">Цагаан Хар Улаан</a>”, “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/24561295" target="_blank">Судасны чимээ</a>” романуудыг хамрах нэгэн мөчлөгийг <b>“Эрлийн роман: Нүүдэлчдийн мөр”</b> гэж тодорхойлмоор байна. Ламаизмын нууцлаг шүтээн, эртний хөлгөн туульс, хуур, увдис гэж ойлгогдтолоо домогжсон анагаах уламжлал, Чингис хааны хасбуу тамга, Ольхон арал. Мэдээж хэрэг бөөгийн ёсон. Мөрдөн байцаагч, эрдэнэсийн эрэлчин, сэтгүүлч, зураач. Г.Аюурзанын дүрүүд нүүдэлчдийн балран үгүйрч буй соёлын улбааг тэмтрэн аялна. Гэхдээ эд өлгийн араас биш сэтгэлгээний, үзэл санааны эрэл хийнэ. Эцэстээ тэгээд өөрийгөө арай илүү ойлгож, биежсэн бодол санаа уншигчийн дотор үүрлэж үлдэнэ. Чиглэсэн зорилготой, чимээ аниргүй ажиглагч хүмүүс энэ мөчлөгийн турш улс орны бодит хил хязгаарыг үл ойшоон аялж байдаг. <br></p> <h4>“Бясалгалын роман: Зөн совингийн ой дурсамж”</h4><p></p><p>Эрхэм зохиолчтой анх 2016 онд үг сольсон санагдана. “Төрсөн нутгийнхаа тухай бас нэг мөчлөг эхлүүлчхээд өөр зүйлд төвлөрч амжихгүй байна” гэх барим тавим үгс хэлээд тэр СУИС-ийн өмнөх явган гарцаар алхаж одсон. Түүнээс хойш “<a href="https://www.goodreads.com/mn/book/show/35071671" target="_blank">Сахиуст хангайн нууц</a>”, “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/43819354" target="_blank">Сүнсний томъёо</a>”, “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/55130340" target="_blank">Өчигдөр уулзъя (Бүрлээчийн монологи)</a>” хэмээх гурван ч роман бичин хэвлүүлжээ. Өөрөө сүүлд зориуд цохон тэмдэглэснээр бол энэ романуудыг урвуу дарааллаар унших ёстой аж. Хүүрнэл нь илүү реалист хэрнээ үр дүн нь хийсвэр өгүүлэмж энэ мөчлөгт ноёлно. Г.Аюурзаны зохиолын найруулга улам бүр хүчирхэг болж байгааг үнэнч уншигчид нь анзаарсан нь лав. <b>“Бясалгалын роман: Зөн совингийн ой дурсамж”</b> гэж тодорхойлмоор мөчлөг. Романуудын дүрүүд нь зохиолчийн хуучны дүрүүд шиг тэнүүлч, аялагчид биш. Сум, хошуунаасаа холдоогүй шахуу улс. Гэхдээ тэдний дотоод ертөнц гүн. Хүүрнэмж нь санамсаргүй тохиолдлын шинжтэй өрнөх бөгөөд зохиолч өмнө нь дүр, үйл явдалд ханддаг байсан арга барилынхаа эсрэг өнцгөөс бичихийг оролдсон. Галзуу ч гэмээр гайхалтай ч гэмээр хүмүүс энэ мөчлөгөөр хөлхөлдөж байдаг. Гэхдээ хожим сэтгэл салгаад харвал энгийн л хүмүүс. Зохиолч эд өлөг, үзэл санаа, ухаарахуйгаас биш хүний сэтгэлзүйн үнэнийг нөхцөлдүүлэгч хүчин зүйлсээс роман босгож эхэлсэн нь энэ. Тэр нь юу ч байж болно. Үхсэн хүний биеэс ургаад л байх үс ч байж мэднэ. <br></p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Харин одоо шинэ роман: “тэдний сүүдэр бидний амьдралаас урт”<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/71f8b6348451c68e050f073d76e3eea2.jpg"></p><h4><div><br></div><div>Эргэлзээ төрүүлсэн эхлэл</div></h4><p>Товчхондоо нэгэн залуу есөн шөнө нойргүй хонолоо. Г.Аюурзаны роман бүрд л байдаг адал сонин эхлэл. Хэн нэгний өмнө зайлшгүй тайлах ёстой асуулт урган гарна. Тэр нь хаана ч юм, хилийн чанадад ч юм уу, Монголд ч юм уу. Адал явдалын хөнгөхөн роман, Жорж Сименоныг санагдуулам “пикареск” эхлэл. “Бас л нөгөө аргаараа урхидах нь” гэж цөөнгүй олон “Аюур”-ын ард гарсан хүний хувьд сэрэмжлэн бодов. Бүр уншихаа больдог ч юм уу гэж бодож үзсэнийг нуух юун. <br></p> <blockquote><p>...гэхдээ “Үнэхээр солиорсон бол яах вэ?” хэмээх асуулттай гарцаагүй тулгарснаа хүлээн зөвшөөрөхөд бэлэн байх... <br></p> <cite><p>Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт</p> </cite></blockquote><h4><div>Гүн рүү татсан өрнөл</div></h4><p>Туршлагатай зохиолч үүнийг тооцоолжээ. Хоёрдугаар бүлгээс романы дараагийн гол дүр өөрийгөө тунхаглана. Зохиолч өөрийн нийгмийн сүлжээний хаяган дээр романы нууцаас дэлгэснийг эшэлье:<br></p> <blockquote><p>Хажууд чинь ирж буусан шувуу бодлоороо тантай ярилцаад эхэлбэл яах вэ? Намайг мэдэрдэг, надад мэдрэгддэг, тэр л alter-ego уншигчдадаа...</p> <cite><p>Г.Аюурзана</p> </cite></blockquote><p>Зохиолчийн alter-ego, зохиол дотроо бол нэг дүр. Шувуу ярьж эхэллээ. Г.Аюурзана зохиолч монгологи бичихдээ гарамгай. “Дурлалгүй ертөнцийн блюз” доторх “Уулын монологи”-оос эхлээд “Бүрлээчийн монологи” гэх бүтэн роман хүртэл бичсэн. Романы хоёрдугаар бүлэг шувууны амьдралыг хүншүүлэн хүүрнэсэн монологи юм. Монологи дотор нь үүх түүх, дурсамж холилдоно. Үүнийгээ зохиолч “Тайлан” гэж нэрийдсэн нь ёжтой бас донжтой шийдэл. Хүнтэй ярилцаж буй шувуу. Хүний золиос болсон шувуу. Өргөн утгаараа монгол ардын уртын дуу “Өвгөн шувуу”-наас улбаалсан бичвэр (интерпретаци). <br></p> <blockquote><p>...хүмүүс хэтэрхий урт насалцгаадаг тул, хэн нэгэн миний тухай санаж л таарах вий...</p> <cite><p>Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт</p> </cite></blockquote><h4><div>Жамаараа хөврөх өгүүлэмж</div></h4><p>Шувууны үгээр хүний бичсэн монологиос ургах дараагийн бүлэг романы гүн рүү уншигчийг хөтөлнө. Мэдээж хэрэг гол дүрийн амьдралын гүн рүү. Монологи нь диалогид хувирахад гол дүртэй ярьж байсан шувуу үргэн одох нь тун нүдээ олсон зохиомж. Энэ хэр зохиолчийн “Монголын нууц товчоо”-ноос ургуулсан сэтгэмж роман руу ус шиг л урсаад ирнэ. “Судасны чимээ” роман дээр зохиолч Г.Аюурзана “The Beatles”-ийн дуунуудаар хэлхсэн эсээний найруулга ашигласан нь яагаад ч юм Мүраками Харүкийн ул дол болсон шийдлийг санагдуулаад байдаг бол шинэ романы доторх “Нууц товчоо”-ноос ургуулсан бичвэр шинэ сэргэг мэдрэмж төрүүлнэ. Жам ёсны юм гэдэг ийм сайхан. <br></p> <blockquote><p>...дандаа нүүдэлчид! Яагаад зөвхөн нүүдэлчид нүүдэлчид гэж? Бурхан минь!...</p> <cite><p>Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт</p> </cite></blockquote><p>Өөрийн түвшиндээ хүрэхүй <br></p> <p></p><p>Шувуу, хүн хоёрын харилцах бүлгүүд дээр өөр нэгэн чухал дүр, тэдгээрээс шалтгаалах бусад дүрүүд урсан орж ирснээр роман уншигчаа сэтгэлзүйн тойрогтоо бүрмөсөн оруулж чадах аж. Гэхдээ уншиж эхлэхэд төрсөн “адал явдлын төдий роман” гэсэн бодол салж өгөхгүй. Энэ мэдрэмж, романы хуурмаг өнгө аясыг зохиолч ахин нэг тайлангаар бүрмөсөн тас цохино. Үүнээс цааш зохиолын зохиомжийг дурдвал гол агуулгыг нь задалж ярьчих гээд байгаа тул үгээ эвхэх нь дээр байх. </p><p>Ганц л зүйл. Зохиолч өмнөх романуудаа ихэвчлэн дан болон, хосмолжин дүрийн шугамтай бичдэг байсан. Хэдийгээр дүрүүд нь дэвэн дэлхийгээр аялдаг ч, уур амьсгал, хүүрнэл нь тийм ч олон өнгө аясыг илтгэдэггүй байлаа. Өнөөдрийг хүртэлх Г.Аюурзана зохиолчийн хамгийн ул суурьтай бүтээл гэж үзэж болох “Бөөгийн домог” л үүнээс өөр. Дүрийн шугам нь санаанд оромгүй салаалдаг “Бөөгийн домог” романы агуулгын цараа асар өргөн билээ. Г.Аюурзана зохиолчийн шинэ роман “Бөөгийн домог”-ийн босгосон түвшинд хүрч чаджээ. <br></p> <blockquote><p>...Тэнгэрийн үгийг шувууд дамжуулдгийг тэд мэддэг байж...</p> <cite><p>Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт</p> </cite></blockquote><h4><div>Цаг хугацаа, орон зайн орчил</div></h4><p></p><p>Уран зохиолын текст өөртөө цаг хугацаа орон зайн орчлыг агуулдаг. Энэ орчил хэрхэн илэрснээр нь уран зохиолын төрөл зүйлийг тодорхойлж болохыг утга зохиол судлаач Михиал Бахтин тэмдэглэсэн нь бий. Уран сайхны аргаар түүх боловсруулан хүүрнэж буй хронотоп чанар нь хүүрнэл зохиолын амин сүнс юм. Зохиолч болохыг тэсгэлгүй тэчьяадсан зарим хүн асар өргөн цаг хугацаа, орон зайг романд дүрсэлбэл амжилт олно гэж итгэдэг ч ихэнхдээ цаасны гарз болж, цаг хөдөлмөрөөрөө хохирч дуусах нь бий. Хуучин нийгмийн үед хэдэн мянгаараа хэвлэгдэж, худалдааны системээр зарагдсан хэдий ч одоо сүр бараанаас цаашгүй болсон романууд энэ бүтэлгүйтлийн амьд жишээ. </p><p>Г.Аюурзана “Бөөгийн домог”-ийнхоо дараа цаг хугацаа, орон зайн өргөн орчил бүхий бас нэгэн роман туурвилаа. Тэр нь “Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт” хэмээх бидний гар дээр ирээд удаагүй шинэхэн роман. <i>“Ураацай шувуунд ер нь газар хэрэггүй”</i> гэж энэ романы нэгэн дүр шивнэдэг. Цаг хугацаа, орон зайг бид биеэр биш мэдрэмжээр түрүүлж хүрэлцдэг. Цаг хугацаа, орон зайнаас бидний мэдрэмж хамгийн сүүлд хагацдаг. Тэгэхээр цаг хугацаа, орон зайг бичвэрт халдаах нь мэдрэмжийн хэрэг. Роман гэдэг тэгэхээр үйл явдал биш мэдрэмжийн урсгал. <br></p> <h4>Тэнгэр хармаар текст</h4><p></p><p>Романыг гүймэгхэн гүйлгэж уншиж дуусаад тэсгэлгүй цонхоор харав. Амьдрал хэмээх энэ торон доторхоор л ертөнцийг бид төсөөлөх юм. Үүнийгээ мэдэж мэдэрдэг нь ганц хүн гэж үү? Үгүй байх аа! Догдолчихжээ. Танил догдлол. “Бөөгийн домог”-ийг уншсаны дараах жигтэй сэрэл мөн үү? Гэтэл Ричард Бахын нэг номыг уншаад бас ингэж догдолсон санагдав. “Жонатан Левингстон” уу? “Даль жигүүрийн бэлэг” үү? </p><p>Тэсгэлгүй тэнгэр хармаар санагдах текст уншилгүй уджээ. Улаанбаатарын тэнгэр үд дундаа цэлмэг байна. Улаанбаатарт Г.Аюурзаны шинэ роман хэвлэгдсэн байна! <br></p> </div>	Г.Аюурзана хэмээх үзэгдэл Гун-Аажавын Аюурзана бол монголын уран зохиолын үзэгдэл билээ. Нийгэмд үзэл санаа болон аж төрөхүйн хэвшлийн өөрчлөлт, шинэчлэл өрнөсөн сүүлийн 30 жилд монгол хэлтний ертөнцөд түүнээс илүү анхаарал татсан зохиолч байсангүй. Г.Аюурзанын монголын уран зохиолын уламжлалыг хурцаар шүүмжилсэн байр суурь, шинэлэг өнгө аястай шүлгүүд, шар хэвлэл соён гэгээрлийн хосолмол шинжтэй сонин, нэмээд гэр бүл нь хүртэл бичих нь бага, ярих нь их уран зохиолын хүрээ, тэндээсээ халиад олон нийтийн анхаарлыг татсан. Гэхдээ Г.Аюурзанын уран зохиолд хийсэн хамгийн даацтай ажил шинэ мянгантай зэрэгцэн эхэлсэн. 2001 онд хэвлэгдсэн “ Философийн шүлгүүд ” яруу найргийн ном нь одоо болтол хамгийн ул суурьтай, олон талт түүврүүдийн нэгэнд тооцогдсоор байна. Энэ үед тэрээр соён гэгээрүүлэх зорилготой 10 боть номыг дөрвөн жилийн дотор хэвлүүлсэн байдаг. “Аюурын хар” хэмээх энэ 10 номоор тэр уншигчдаа бэлдчихсэн юм. Олон залууст хувьсгалын дараа үймж буй тоост Улаанбаатараас арай алсуур харах ухааны сүвийг нээж өгсөн “Шинэ үеийн номын сан”-г сүүлд “Alpha” хэвлэлийн газраас тусгай цуврал болгон хэвлүүлсэн билээ. “Г.Аюурзана хэмээх үзэгдэл”-ийн хамгийн гол бүтээмж нь хүүрнэл. Чухам энэ төрөл зүйл л түүнийг зохиолч болоод сэтгэгчийн хувьд уудлан илрүүлж, оюун санаа, сэтгэлгээний ур дүйг нь төлөвшүүлжээ. 2003-2007 онд мөн л дөрвөн жилийн дотор бичсэн хоорондоо дотоод өгүүлэмжийн холбоотой гурван роман нь түүнд эргэлзэгчдийн “амыг тагласан” юм. Монгол уншигчид Д.Энхболд, Д.Норов, П.Баярсайхан, С.Жаргалсайхан нарын наяад оны хүүрнэл зохиолын шинэчлэгчдийн араас эх хэл дээрээ унших тун боломжийн хүүрнэл зохиолтой болсон нь энэ. “ Илбэ зэрэглээ ”, “ Арван зүүдний өр ”, “Цуурайнаас төрөгдсөд” хэмээх энэхүү гурамсан романы дотор бүрэлдсэн бичлэгийн ур маяг Г.Аюурзаны романы хүүрнэлийн өнгө аясыг хорь гаран жилийн дараа ч тодорхойлсоор байна. Энд мэдээж хэрэг түүний хамгийн сэтгэл татам ном болох “ Дурлалгүй ертөнцийн блюз ”-д багтсан онцгой өгүүллэгүүдийн тухай дурдах хэрэгтэй. Гэхдээ энэ бол жичдээ, өөр төрөл зүйлийн тухай яриа юм. Г.Аюурзаны роман бичлэгийн мөчлөг “Туршиц роман: Хотын шинэ хүн” Роман эдүгээ зохиолч Г.Аюурзаны туурвилзүйн хамгийн чухаг хэсэг болжээ. Түүний романууд зориудын гэмээр мөчлөгтэй байдаг. Дээр дурдсан гурамсан роман дээр “ Амь тавьж буй шувууны далавч ” романыг нэмээд энэ нэгэн мөчлөгийг “Туршиц роман: Хотын шинэ хүн” гэж тодорхойлмоор байна. Москвагаас Улаанбаатар хүртэлх, Улаанбаатараас Баргужин төхөм хүртэлх зохиолчийн аялал. Орон зайд эрхшээгдэж, эрхшээгдэхүйгээс таашаал авах атлаа тэндээсээ шилэрч хаа нэг тийш, аглаг тийш тэмүүлсэн оюун санааны аяллуудаас энэ мөчлөг бүтдэг. Мэдээж дурсамж. Г.Аюурзана дурсахдаа яг л ирээдүйг мөрөөдөж байгаа юм шиг сийрэг атлаа, яруу хэлээр бичдэг. Амьдарч туршиж буй, амьдарч үзэж буй зайгуул хүмүүс энэ мөчлөгийн турш хөлхөлдөж байдаг. “Эрлийн роман: Нүүдэлчдийн мөр” Харин 2010 онд “ Бөөгийн домог ” романаа хэвлүүлснээр тэр хүүрнэлчийн хувьд шинэ шатанд дэвшсэн юм. Өмнөх гурвалынх нь өгүүлэмжийн өнгө аяс, сэтгэлгээний цар хүрээ илтэд тэлсэн “Бөөгийн домог” роман нь өнөөдрийг хүртэл зохиолчийн хамгийн ул суурьтай бүтээл байв. Үүнээс хойш хэвлүүлсэн “ Шүгдэн ”, “ Цагаан Хар Улаан ”, “ Судасны чимээ ” романуудыг хамрах нэгэн мөчлөгийг “Эрлийн роман: Нүүдэлчдийн мөр” гэж тодорхойлмоор байна. Ламаизмын нууцлаг шүтээн, эртний хөлгөн туульс, хуур, увдис гэж ойлгогдтолоо домогжсон анагаах уламжлал, Чингис хааны хасбуу тамга, Ольхон арал. Мэдээж хэрэг бөөгийн ёсон. Мөрдөн байцаагч, эрдэнэсийн эрэлчин, сэтгүүлч, зураач. Г.Аюурзанын дүрүүд нүүдэлчдийн балран үгүйрч буй соёлын улбааг тэмтрэн аялна. Гэхдээ эд өлгийн араас биш сэтгэлгээний, үзэл санааны эрэл хийнэ. Эцэстээ тэгээд өөрийгөө арай илүү ойлгож, биежсэн бодол санаа уншигчийн дотор үүрлэж үлдэнэ. Чиглэсэн зорилготой, чимээ аниргүй ажиглагч хүмүүс энэ мөчлөгийн турш улс орны бодит хил хязгаарыг үл ойшоон аялж байдаг. “Бясалгалын роман: Зөн совингийн ой дурсамж” Эрхэм зохиолчтой анх 2016 онд үг сольсон санагдана. “Төрсөн нутгийнхаа тухай бас нэг мөчлөг эхлүүлчхээд өөр зүйлд төвлөрч амжихгүй байна” гэх барим тавим үгс хэлээд тэр СУИС-ийн өмнөх явган гарцаар алхаж одсон. Түүнээс хойш “ Сахиуст хангайн нууц ”, “ Сүнсний томъёо ”, “ Өчигдөр уулзъя (Бүрлээчийн монологи) ” хэмээх гурван ч роман бичин хэвлүүлжээ. Өөрөө сүүлд зориуд цохон тэмдэглэснээр бол энэ романуудыг урвуу дарааллаар унших ёстой аж. Хүүрнэл нь илүү реалист хэрнээ үр дүн нь хийсвэр өгүүлэмж энэ мөчлөгт ноёлно. Г.Аюурзаны зохиолын найруулга улам бүр хүчирхэг болж байгааг үнэнч уншигчид нь анзаарсан нь лав. “Бясалгалын роман: Зөн совингийн ой дурсамж” гэж тодорхойлмоор мөчлөг. Романуудын дүрүүд нь зохиолчийн хуучны дүрүүд шиг тэнүүлч, аялагчид биш. Сум, хошуунаасаа холдоогүй шахуу улс. Гэхдээ тэдний дотоод ертөнц гүн. Хүүрнэмж нь санамсаргүй тохиолдлын шинжтэй өрнөх бөгөөд зохиолч өмнө нь дүр, үйл явдалд ханддаг байсан арга барилынхаа эсрэг өнцгөөс бичихийг оролдсон. Галзуу ч гэмээр гайхалтай ч гэмээр хүмүүс энэ мөчлөгөөр хөлхөлдөж байдаг. Гэхдээ хожим сэтгэл салгаад харвал энгийн л хүмүүс. Зохиолч эд өлөг, үзэл санаа, ухаарахуйгаас биш хүний сэтгэлзүйн үнэнийг нөхцөлдүүлэгч хүчин зүйлсээс роман босгож эхэлсэн нь энэ. Тэр нь юу ч байж болно. Үхсэн хүний биеэс ургаад л байх үс ч байж мэднэ. Харин одоо шинэ роман: “тэдний сүүдэр бидний амьдралаас урт” Эргэлзээ төрүүлсэн эхлэл Товчхондоо нэгэн залуу есөн шөнө нойргүй хонолоо. Г.Аюурзаны роман бүрд л байдаг адал сонин эхлэл. Хэн нэгний өмнө зайлшгүй тайлах ёстой асуулт урган гарна. Тэр нь хаана ч юм, хилийн чанадад ч юм уу, Монголд ч юм уу. Адал явдалын хөнгөхөн роман, Жорж Сименоныг санагдуулам “пикареск” эхлэл. “Бас л нөгөө аргаараа урхидах нь” гэж цөөнгүй олон “Аюур”-ын ард гарсан хүний хувьд сэрэмжлэн бодов. Бүр уншихаа больдог ч юм уу гэж бодож үзсэнийг нуух юун. ...гэхдээ “Үнэхээр солиорсон бол яах вэ?” хэмээх асуулттай гарцаагүй тулгарснаа хүлээн зөвшөөрөхөд бэлэн байх... Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт Гүн рүү татсан өрнөл Туршлагатай зохиолч үүнийг тооцоолжээ. Хоёрдугаар бүлгээс романы дараагийн гол дүр өөрийгөө тунхаглана. Зохиолч өөрийн нийгмийн сүлжээний хаяган дээр романы нууцаас дэлгэснийг эшэлье: Хажууд чинь ирж буусан шувуу бодлоороо тантай ярилцаад эхэлбэл яах вэ? Намайг мэдэрдэг, надад мэдрэгддэг, тэр л alter-ego уншигчдадаа... Г.Аюурзана Зохиолчийн alter-ego, зохиол дотроо бол нэг дүр. Шувуу ярьж эхэллээ. Г.Аюурзана зохиолч монгологи бичихдээ гарамгай. “Дурлалгүй ертөнцийн блюз” доторх “Уулын монологи”-оос эхлээд “Бүрлээчийн монологи” гэх бүтэн роман хүртэл бичсэн. Романы хоёрдугаар бүлэг шувууны амьдралыг хүншүүлэн хүүрнэсэн монологи юм. Монологи дотор нь үүх түүх, дурсамж холилдоно. Үүнийгээ зохиолч “Тайлан” гэж нэрийдсэн нь ёжтой бас донжтой шийдэл. Хүнтэй ярилцаж буй шувуу. Хүний золиос болсон шувуу. Өргөн утгаараа монгол ардын уртын дуу “Өвгөн шувуу”-наас улбаалсан бичвэр (интерпретаци). ...хүмүүс хэтэрхий урт насалцгаадаг тул, хэн нэгэн миний тухай санаж л таарах вий... Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт Жамаараа хөврөх өгүүлэмж Шувууны үгээр хүний бичсэн монологиос ургах дараагийн бүлэг романы гүн рүү уншигчийг хөтөлнө. Мэдээж хэрэг гол дүрийн амьдралын гүн рүү. Монологи нь диалогид хувирахад гол дүртэй ярьж байсан шувуу үргэн одох нь тун нүдээ олсон зохиомж. Энэ хэр зохиолчийн “Монголын нууц товчоо”-ноос ургуулсан сэтгэмж роман руу ус шиг л урсаад ирнэ. “Судасны чимээ” роман дээр зохиолч Г.Аюурзана “The Beatles”-ийн дуунуудаар хэлхсэн эсээний найруулга ашигласан нь яагаад ч юм Мүраками Харүкийн ул дол болсон шийдлийг санагдуулаад байдаг бол шинэ романы доторх “Нууц товчоо”-ноос ургуулсан бичвэр шинэ сэргэг мэдрэмж төрүүлнэ. Жам ёсны юм гэдэг ийм сайхан. ...дандаа нүүдэлчид! Яагаад зөвхөн нүүдэлчид нүүдэлчид гэж? Бурхан минь!... Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт Өөрийн түвшиндээ хүрэхүй Шувуу, хүн хоёрын харилцах бүлгүүд дээр өөр нэгэн чухал дүр, тэдгээрээс шалтгаалах бусад дүрүүд урсан орж ирснээр роман уншигчаа сэтгэлзүйн тойрогтоо бүрмөсөн оруулж чадах аж. Гэхдээ уншиж эхлэхэд төрсөн “адал явдлын төдий роман” гэсэн бодол салж өгөхгүй. Энэ мэдрэмж, романы хуурмаг өнгө аясыг зохиолч ахин нэг тайлангаар бүрмөсөн тас цохино. Үүнээс цааш зохиолын зохиомжийг дурдвал гол агуулгыг нь задалж ярьчих гээд байгаа тул үгээ эвхэх нь дээр байх. Ганц л зүйл. Зохиолч өмнөх романуудаа ихэвчлэн дан болон, хосмолжин дүрийн шугамтай бичдэг байсан. Хэдийгээр дүрүүд нь дэвэн дэлхийгээр аялдаг ч, уур амьсгал, хүүрнэл нь тийм ч олон өнгө аясыг илтгэдэггүй байлаа. Өнөөдрийг хүртэлх Г.Аюурзана зохиолчийн хамгийн ул суурьтай бүтээл гэж үзэж болох “Бөөгийн домог” л үүнээс өөр. Дүрийн шугам нь санаанд оромгүй салаалдаг “Бөөгийн домог” романы агуулгын цараа асар өргөн билээ. Г.Аюурзана зохиолчийн шинэ роман “Бөөгийн домог”-ийн босгосон түвшинд хүрч чаджээ. ...Тэнгэрийн үгийг шувууд дамжуулдгийг тэд мэддэг байж... Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт Цаг хугацаа, орон зайн орчил Уран зохиолын текст өөртөө цаг хугацаа орон зайн орчлыг агуулдаг. Энэ орчил хэрхэн илэрснээр нь уран зохиолын төрөл зүйлийг тодорхойлж болохыг утга зохиол судлаач Михиал Бахтин тэмдэглэсэн нь бий. Уран сайхны аргаар түүх боловсруулан хүүрнэж буй хронотоп чанар нь хүүрнэл зохиолын амин сүнс юм. Зохиолч болохыг тэсгэлгүй тэчьяадсан зарим хүн асар өргөн цаг хугацаа, орон зайг романд дүрсэлбэл амжилт олно гэж итгэдэг ч ихэнхдээ цаасны гарз болж, цаг хөдөлмөрөөрөө хохирч дуусах нь бий. Хуучин нийгмийн үед хэдэн мянгаараа хэвлэгдэж, худалдааны системээр зарагдсан хэдий ч одоо сүр бараанаас цаашгүй болсон романууд энэ бүтэлгүйтлийн амьд жишээ. Г.Аюурзана “Бөөгийн домог”-ийнхоо дараа цаг хугацаа, орон зайн өргөн орчил бүхий бас нэгэн роман туурвилаа. Тэр нь “Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт” хэмээх бидний гар дээр ирээд удаагүй шинэхэн роман. “Ураацай шувуунд ер нь газар хэрэггүй” гэж энэ романы нэгэн дүр шивнэдэг. Цаг хугацаа, орон зайг бид биеэр биш мэдрэмжээр түрүүлж хүрэлцдэг. Цаг хугацаа, орон зайнаас бидний мэдрэмж хамгийн сүүлд хагацдаг. Тэгэхээр цаг хугацаа, орон зайг бичвэрт халдаах нь мэдрэмжийн хэрэг. Роман гэдэг тэгэхээр үйл явдал биш мэдрэмжийн урсгал. Тэнгэр хармаар текст Романыг гүймэгхэн гүйлгэж уншиж дуусаад тэсгэлгүй цонхоор харав. Амьдрал хэмээх энэ торон доторхоор л ертөнцийг бид төсөөлөх юм. Үүнийгээ мэдэж мэдэрдэг нь ганц хүн гэж үү? Үгүй байх аа! Догдолчихжээ. Танил догдлол. “Бөөгийн домог”-ийг уншсаны дараах жигтэй сэрэл мөн үү? Гэтэл Ричард Бахын нэг номыг уншаад бас ингэж догдолсон санагдав. “Жонатан Левингстон” уу? “Даль жигүүрийн бэлэг” үү? Тэсгэлгүй тэнгэр хармаар санагдах текст уншилгүй уджээ. Улаанбаатарын тэнгэр үд дундаа цэлмэг байна. Улаанбаатарт Г.Аюурзаны шинэ роман хэвлэгдсэн байна!	### Г.Аюурзана хэмээх үзэгдэл Гун-Аажавын Аюурзана бол монголын уран зохиолын үзэгдэл билээ. Нийгэмд үзэл санаа болон аж төрөхүйн хэвшлийн өөрчлөлт, шинэчлэл өрнөсөн сүүлийн 30 жилд монгол хэлтний ертөнцөд түүнээс илүү анхаарал татсан зохиолч байсангүй. Г.Аюурзанын монголын уран зохиолын уламжлалыг хурцаар шүүмжилсэн байр суурь, шинэлэг өнгө аястай шүлгүүд, шар хэвлэл соён гэгээрлийн хосолмол шинжтэй сонин, нэмээд гэр бүл нь хүртэл бичих нь бага, ярих нь их уран зохиолын хүрээ, тэндээсээ халиад олон нийтийн анхаарлыг татсан. Гэхдээ Г.Аюурзанын уран зохиолд хийсэн хамгийн даацтай ажил шинэ мянгантай зэрэгцэн эхэлсэн. 2001 онд хэвлэгдсэн “Философийн шүлгүүд” яруу найргийн ном нь одоо болтол хамгийн ул суурьтай, олон талт түүврүүдийн нэгэнд тооцогдсоор байна. Энэ үед тэрээр соён гэгээрүүлэх зорилготой 10 боть номыг дөрвөн жилийн дотор хэвлүүлсэн байдаг. “Аюурын хар” хэмээх энэ 10 номоор тэр уншигчдаа бэлдчихсэн юм. Олон залууст хувьсгалын дараа үймж буй тоост Улаанбаатараас арай алсуур харах ухааны сүвийг нээж өгсөн “Шинэ үеийн номын сан”-г сүүлд “Alpha” хэвлэлийн газраас тусгай цуврал болгон хэвлүүлсэн билээ. “Г.Аюурзана хэмээх үзэгдэл”-ийн хамгийн гол бүтээмж нь хүүрнэл. Чухам энэ төрөл зүйл л түүнийг зохиолч болоод сэтгэгчийн хувьд уудлан илрүүлж, оюун санаа, сэтгэлгээний ур дүйг нь төлөвшүүлжээ. 2003-2007 онд мөн л дөрвөн жилийн дотор бичсэн хоорондоо дотоод өгүүлэмжийн холбоотой гурван роман нь түүнд эргэлзэгчдийн “амыг тагласан” юм. Монгол уншигчид Д.Энхболд, Д.Норов, П.Баярсайхан, С.Жаргалсайхан нарын наяад оны хүүрнэл зохиолын шинэчлэгчдийн араас эх хэл дээрээ унших тун боломжийн хүүрнэл зохиолтой болсон нь энэ. “Илбэ зэрэглээ”, “Арван зүүдний өр”, “Цуурайнаас төрөгдсөд” хэмээх энэхүү гурамсан романы дотор бүрэлдсэн бичлэгийн ур маяг Г.Аюурзаны романы хүүрнэлийн өнгө аясыг хорь гаран жилийн дараа ч тодорхойлсоор байна. Энд мэдээж хэрэг түүний хамгийн сэтгэл татам ном болох “Дурлалгүй ертөнцийн блюз”-д багтсан онцгой өгүүллэгүүдийн тухай дурдах хэрэгтэй. Гэхдээ энэ бол жичдээ, өөр төрөл зүйлийн тухай яриа юм. ### Г.Аюурзаны роман бичлэгийн мөчлөг #### “Туршиц роман: Хотын шинэ хүн” Роман эдүгээ зохиолч Г.Аюурзаны туурвилзүйн хамгийн чухаг хэсэг болжээ. Түүний романууд зориудын гэмээр мөчлөгтэй байдаг. Дээр дурдсан гурамсан роман дээр “Амь тавьж буй шувууны далавч” романыг нэмээд энэ нэгэн мөчлөгийг “Туршиц роман: Хотын шинэ хүн” гэж тодорхойлмоор байна. Москвагаас Улаанбаатар хүртэлх, Улаанбаатараас Баргужин төхөм хүртэлх зохиолчийн аялал. Орон зайд эрхшээгдэж, эрхшээгдэхүйгээс таашаал авах атлаа тэндээсээ шилэрч хаа нэг тийш, аглаг тийш тэмүүлсэн оюун санааны аяллуудаас энэ мөчлөг бүтдэг. Мэдээж дурсамж. Г.Аюурзана дурсахдаа яг л ирээдүйг мөрөөдөж байгаа юм шиг сийрэг атлаа, яруу хэлээр бичдэг. Амьдарч туршиж буй, амьдарч үзэж буй зайгуул хүмүүс энэ мөчлөгийн турш хөлхөлдөж байдаг. #### “Эрлийн роман: Нүүдэлчдийн мөр” Харин 2010 онд “Бөөгийн домог” романаа хэвлүүлснээр тэр хүүрнэлчийн хувьд шинэ шатанд дэвшсэн юм. Өмнөх гурвалынх нь өгүүлэмжийн өнгө аяс, сэтгэлгээний цар хүрээ илтэд тэлсэн “Бөөгийн домог” роман нь өнөөдрийг хүртэл зохиолчийн хамгийн ул суурьтай бүтээл байв. Үүнээс хойш хэвлүүлсэн “Шүгдэн”, “Цагаан Хар Улаан”, “Судасны чимээ” романуудыг хамрах нэгэн мөчлөгийг “Эрлийн роман: Нүүдэлчдийн мөр” гэж тодорхойлмоор байна. Ламаизмын нууцлаг шүтээн, эртний хөлгөн туульс, хуур, увдис гэж ойлгогдтолоо домогжсон анагаах уламжлал, Чингис хааны хасбуу тамга, Ольхон арал. Мэдээж хэрэг бөөгийн ёсон. Мөрдөн байцаагч, эрдэнэсийн эрэлчин, сэтгүүлч, зураач. Г.Аюурзанын дүрүүд нүүдэлчдийн балран үгүйрч буй соёлын улбааг тэмтрэн аялна. Гэхдээ эд өлгийн араас биш сэтгэлгээний, үзэл санааны эрэл хийнэ. Эцэстээ тэгээд өөрийгөө арай илүү ойлгож, биежсэн бодол санаа уншигчийн дотор үүрлэж үлдэнэ. Чиглэсэн зорилготой, чимээ аниргүй ажиглагч хүмүүс энэ мөчлөгийн турш улс орны бодит хил хязгаарыг үл ойшоон аялж байдаг. #### “Бясалгалын роман: Зөн совингийн ой дурсамж” Эрхэм зохиолчтой анх 2016 онд үг сольсон санагдана. “Төрсөн нутгийнхаа тухай бас нэг мөчлөг эхлүүлчхээд өөр зүйлд төвлөрч амжихгүй байна” гэх барим тавим үгс хэлээд тэр СУИС-ийн өмнөх явган гарцаар алхаж одсон. Түүнээс хойш “Сахиуст хангайн нууц”, “Сүнсний томъёо”, “Өчигдөр уулзъя (Бүрлээчийн монологи)” хэмээх гурван ч роман бичин хэвлүүлжээ. Өөрөө сүүлд зориуд цохон тэмдэглэснээр бол энэ романуудыг урвуу дарааллаар унших ёстой аж. Хүүрнэл нь илүү реалист хэрнээ үр дүн нь хийсвэр өгүүлэмж энэ мөчлөгт ноёлно. Г.Аюурзаны зохиолын найруулга улам бүр хүчирхэг болж байгааг үнэнч уншигчид нь анзаарсан нь лав. “Бясалгалын роман: Зөн совингийн ой дурсамж” гэж тодорхойлмоор мөчлөг. Романуудын дүрүүд нь зохиолчийн хуучны дүрүүд шиг тэнүүлч, аялагчид биш. Сум, хошуунаасаа холдоогүй шахуу улс. Гэхдээ тэдний дотоод ертөнц гүн. Хүүрнэмж нь санамсаргүй тохиолдлын шинжтэй өрнөх бөгөөд зохиолч өмнө нь дүр, үйл явдалд ханддаг байсан арга барилынхаа эсрэг өнцгөөс бичихийг оролдсон. Галзуу ч гэмээр гайхалтай ч гэмээр хүмүүс энэ мөчлөгөөр хөлхөлдөж байдаг. Гэхдээ хожим сэтгэл салгаад харвал энгийн л хүмүүс. Зохиолч эд өлөг, үзэл санаа, ухаарахуйгаас биш хүний сэтгэлзүйн үнэнийг нөхцөлдүүлэгч хүчин зүйлсээс роман босгож эхэлсэн нь энэ. Тэр нь юу ч байж болно. Үхсэн хүний биеэс ургаад л байх үс ч байж мэднэ. ### Харин одоо шинэ роман: “тэдний сүүдэр бидний амьдралаас урт” #### Эргэлзээ төрүүлсэн эхлэл Товчхондоо нэгэн залуу есөн шөнө нойргүй хонолоо. Г.Аюурзаны роман бүрд л байдаг адал сонин эхлэл. Хэн нэгний өмнө зайлшгүй тайлах ёстой асуулт урган гарна. Тэр нь хаана ч юм, хилийн чанадад ч юм уу, Монголд ч юм уу. Адал явдалын хөнгөхөн роман, Жорж Сименоныг санагдуулам “пикареск” эхлэл. “Бас л нөгөө аргаараа урхидах нь” гэж цөөнгүй олон “Аюур”-ын ард гарсан хүний хувьд сэрэмжлэн бодов. Бүр уншихаа больдог ч юм уу гэж бодож үзсэнийг нуух юун. > ...гэхдээ “Үнэхээр солиорсон бол яах вэ?” хэмээх асуулттай гарцаагүй тулгарснаа хүлээн зөвшөөрөхөд бэлэн байх... > > Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт #### Гүн рүү татсан өрнөл Туршлагатай зохиолч үүнийг тооцоолжээ. Хоёрдугаар бүлгээс романы дараагийн гол дүр өөрийгөө тунхаглана. Зохиолч өөрийн нийгмийн сүлжээний хаяган дээр романы нууцаас дэлгэснийг эшэлье: > Хажууд чинь ирж буусан шувуу бодлоороо тантай ярилцаад эхэлбэл яах вэ? Намайг мэдэрдэг, надад мэдрэгддэг, тэр л alter-ego уншигчдадаа... > > Г.Аюурзана Зохиолчийн alter-ego, зохиол дотроо бол нэг дүр. Шувуу ярьж эхэллээ. Г.Аюурзана зохиолч монгологи бичихдээ гарамгай. “Дурлалгүй ертөнцийн блюз” доторх “Уулын монологи”-оос эхлээд “Бүрлээчийн монологи” гэх бүтэн роман хүртэл бичсэн. Романы хоёрдугаар бүлэг шувууны амьдралыг хүншүүлэн хүүрнэсэн монологи юм. Монологи дотор нь үүх түүх, дурсамж холилдоно. Үүнийгээ зохиолч “Тайлан” гэж нэрийдсэн нь ёжтой бас донжтой шийдэл. Хүнтэй ярилцаж буй шувуу. Хүний золиос болсон шувуу. Өргөн утгаараа монгол ардын уртын дуу “Өвгөн шувуу”-наас улбаалсан бичвэр (интерпретаци). > ...хүмүүс хэтэрхий урт насалцгаадаг тул, хэн нэгэн миний тухай санаж л таарах вий... > > Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт #### Жамаараа хөврөх өгүүлэмж Шувууны үгээр хүний бичсэн монологиос ургах дараагийн бүлэг романы гүн рүү уншигчийг хөтөлнө. Мэдээж хэрэг гол дүрийн амьдралын гүн рүү. Монологи нь диалогид хувирахад гол дүртэй ярьж байсан шувуу үргэн одох нь тун нүдээ олсон зохиомж. Энэ хэр зохиолчийн “Монголын нууц товчоо”-ноос ургуулсан сэтгэмж роман руу ус шиг л урсаад ирнэ. “Судасны чимээ” роман дээр зохиолч Г.Аюурзана “The Beatles”-ийн дуунуудаар хэлхсэн эсээний найруулга ашигласан нь яагаад ч юм Мүраками Харүкийн ул дол болсон шийдлийг санагдуулаад байдаг бол шинэ романы доторх “Нууц товчоо”-ноос ургуулсан бичвэр шинэ сэргэг мэдрэмж төрүүлнэ. Жам ёсны юм гэдэг ийм сайхан. > ...дандаа нүүдэлчид! Яагаад зөвхөн нүүдэлчид нүүдэлчид гэж? Бурхан минь!... > > Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт Өөрийн түвшиндээ хүрэхүй Шувуу, хүн хоёрын харилцах бүлгүүд дээр өөр нэгэн чухал дүр, тэдгээрээс шалтгаалах бусад дүрүүд урсан орж ирснээр роман уншигчаа сэтгэлзүйн тойрогтоо бүрмөсөн оруулж чадах аж. Гэхдээ уншиж эхлэхэд төрсөн “адал явдлын төдий роман” гэсэн бодол салж өгөхгүй. Энэ мэдрэмж, романы хуурмаг өнгө аясыг зохиолч ахин нэг тайлангаар бүрмөсөн тас цохино. Үүнээс цааш зохиолын зохиомжийг дурдвал гол агуулгыг нь задалж ярьчих гээд байгаа тул үгээ эвхэх нь дээр байх. Ганц л зүйл. Зохиолч өмнөх романуудаа ихэвчлэн дан болон, хосмолжин дүрийн шугамтай бичдэг байсан. Хэдийгээр дүрүүд нь дэвэн дэлхийгээр аялдаг ч, уур амьсгал, хүүрнэл нь тийм ч олон өнгө аясыг илтгэдэггүй байлаа. Өнөөдрийг хүртэлх Г.Аюурзана зохиолчийн хамгийн ул суурьтай бүтээл гэж үзэж болох “Бөөгийн домог” л үүнээс өөр. Дүрийн шугам нь санаанд оромгүй салаалдаг “Бөөгийн домог” романы агуулгын цараа асар өргөн билээ. Г.Аюурзана зохиолчийн шинэ роман “Бөөгийн домог”-ийн босгосон түвшинд хүрч чаджээ. > ...Тэнгэрийн үгийг шувууд дамжуулдгийг тэд мэддэг байж... > > Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт #### Цаг хугацаа, орон зайн орчил Уран зохиолын текст өөртөө цаг хугацаа орон зайн орчлыг агуулдаг. Энэ орчил хэрхэн илэрснээр нь уран зохиолын төрөл зүйлийг тодорхойлж болохыг утга зохиол судлаач Михиал Бахтин тэмдэглэсэн нь бий. Уран сайхны аргаар түүх боловсруулан хүүрнэж буй хронотоп чанар нь хүүрнэл зохиолын амин сүнс юм. Зохиолч болохыг тэсгэлгүй тэчьяадсан зарим хүн асар өргөн цаг хугацаа, орон зайг романд дүрсэлбэл амжилт олно гэж итгэдэг ч ихэнхдээ цаасны гарз болж, цаг хөдөлмөрөөрөө хохирч дуусах нь бий. Хуучин нийгмийн үед хэдэн мянгаараа хэвлэгдэж, худалдааны системээр зарагдсан хэдий ч одоо сүр бараанаас цаашгүй болсон романууд энэ бүтэлгүйтлийн амьд жишээ. Г.Аюурзана “Бөөгийн домог”-ийнхоо дараа цаг хугацаа, орон зайн өргөн орчил бүхий бас нэгэн роман туурвилаа. Тэр нь “Тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт” хэмээх бидний гар дээр ирээд удаагүй шинэхэн роман. “Ураацай шувуунд ер нь газар хэрэггүй” гэж энэ романы нэгэн дүр шивнэдэг. Цаг хугацаа, орон зайг бид биеэр биш мэдрэмжээр түрүүлж хүрэлцдэг. Цаг хугацаа, орон зайнаас бидний мэдрэмж хамгийн сүүлд хагацдаг. Тэгэхээр цаг хугацаа, орон зайг бичвэрт халдаах нь мэдрэмжийн хэрэг. Роман гэдэг тэгэхээр үйл явдал биш мэдрэмжийн урсгал. #### Тэнгэр хармаар текст Романыг гүймэгхэн гүйлгэж уншиж дуусаад тэсгэлгүй цонхоор харав. Амьдрал хэмээх энэ торон доторхоор л ертөнцийг бид төсөөлөх юм. Үүнийгээ мэдэж мэдэрдэг нь ганц хүн гэж үү? Үгүй байх аа! Догдолчихжээ. Танил догдлол. “Бөөгийн домог”-ийг уншсаны дараах жигтэй сэрэл мөн үү? Гэтэл Ричард Бахын нэг номыг уншаад бас ингэж догдолсон санагдав. “Жонатан Левингстон” уу? “Даль жигүүрийн бэлэг” үү? Тэсгэлгүй тэнгэр хармаар санагдах текст уншилгүй уджээ. Улаанбаатарын тэнгэр үд дундаа цэлмэг байна. Улаанбаатарт Г.Аюурзаны шинэ роман хэвлэгдсэн байна!
https://unread.today/c/books-politics-for-beginners	Номын тухай	Unread Today	2021-12-18T00:00:00	12 сарын 18, 2021	Улс төр эхлэн суралцагчдад: "Том асуулт" ба "энгийн хариулт"	<div class="article-body"> <h2><div>"Ад үзэгдэх зориг", "Жаргалтай болох зориг" номуудаараа бидэнд хэзээний танил болсон Гарүна паблишн “Улс төрд эхлэн суралцагчдад” хэмээх шинэ зурагт ном гаргажээ. Бид өмнө нь амьтад, гараг эрхэс, дэлхийн тухай олон зурагт ном уншиж байсан ч улс төр, нийгмийн тухай мэдлэг гэхээр нөгөө л уйтгартай, он цаг дараалуулсан урт бичвэр, онолуудаар төсөөлдөг. Гэтэл уг номд эсрэгээрээ 8+ насны бүх хүн уншаад ойлгох, өдөр тутмын ярианы сэдэв болдог агуулгуудыг богино текст, хөгжилтэй зургаар илэрхийлсэн нь үнэхээр сонирхол татсан юм. Кембрижийн их сургуулийн профессоруудын бичилцсэн зурагт ном анх 2018 онд Англи улсад хэвлэгдэж, дэлхийн 14 хэл рүү орчуулагдсан байна.</div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/3692fdd2177867976b364808f99f4db5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>УЛС ТӨР УЙТГАРТАЙ, ШУДАРГА БУС, ЗҮГЭЭР Л “ТОМЧУУДЫН ЯРИА” ГЭЖ ҮҮ?<div><br></div></h3><p>Манай улсад одоо хаан, хатан байгаа юу, ерөнхийлөгч гэж хэн бэ, “бүхний юмны дарга” хэн бэ, яагаад дайн болдог вэ гээд хүүхдүүдийн асуулт дуусахгүй. Хэрэв танаас ингэж асуувал та юу гэж хариулах бол. Хамгийн товч, зөв хариултыг өгч чадах болов уу? Төр засгийн хэлбэр, улс төрийн тогтолцооны төрөл, сонгууль ба санал өгөх, улс төрийн өөрчлөлт, улс төрийн үзэл суртлууд, том асуулт гэсэн 6 бүлгийн хөгжилтэй зураг бүхий хуудсыг эргүүлэх тоолонд маш цэгцтэй ойлголтыг энэ ном өгнө. Европын улсуудад хүүхэд 8 наснаасаа эхлэн ийм сайн мэдлэг олж авдаг гэж бодохоор гайхширмаар. Гэтэл бид “томчуудын яриа” хэмээн нэрлэж, хүүхдүүддээ худал хариу өгөөд байвал харамсалтай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХААН, ХАТАН, НОЁНООС ЭХЛЭЭД КОНСУЛ, СЕНАТ, ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ХҮРТЭЛ…</h3><p></p><p>Хүүхэд байхад зайрмаг авах зөвшөөрлийг эцэг эх өгч, тэд үнийг нь төлдөг байв. Тэгвэл улс оронд хэн шийдвэр гаргаж, хэн төлж, хэн хариуцлага үүрдэг вэ гэдгийг энэ номд тайлбарлах болно. Эртний Грекийн Афинд үүссэн дэлхийн анхны ардчиллаас эхлээд саяхан болж өнгөрсөн сонгууль хүртэлх ойлголтыг 128 хуудаснаас авч чадах аж. <br> <br>Бурхан тэнгэр, омгийн ахлагч, хаан хатан, цэргийн жанжин, ноёноос өгсүүлээд хувьсгал, Ленин, Фидель Кастро, сонгууль, улс төрийн нам… гээд багтаагүй сэдэв гэж энд үгүй. “Том асуулт” бүлэгт хүний эрх, дайн, феминизм, терроризм гэж юу вэ, шорон юунд хэрэгтэй талаар ч тайлбарлаад өгнө. Хичээл, сургалтад сурах бичиг байдлаар ашиглах боломжтой санагдав. <br> <br>Энэ зурагт ном нь Английн хүүхдийн номын Usborne хэвлэлийн газрын “For beginners” буюу "Эхлэн суралцагчдад" хэмээх цувралын ном бөгөөд Гарүна паблишн тус цувралын “Эдийн засаг”, “Бизнес”, “Мөнгө”, “Хууль” зэрэг номуудыг ч мөн ойрын хугацаанд орчуулан гаргахаар төлөвлөжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/22601f41c76a26b96bc48b3f45214869.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ЭНЭ БОЛ ТАНЫ МЭДДЭГ, БАС МЭДЭХ ЁСТОЙ СЭДЭВ</h3><p></p><p>Уг номоос аль нэг сэдвийг нь харахаар нээсэн ч бүх хуудсыг эргүүлж үзмээр хүсэл төрж байлаа. Мэддэг нэрс харагдаж, мэддэг үйл явдал өрнөнө. Бид бага, дунд, ахлах ангидаа, их сургуульд ч хүртэл нийгэм, улс төрийн талаарх хичээлийг үздэг. Учир нь бид нийгмээс зугтааж, дэлхийгээс холдох аргагүй. <br> <br>Сургуульд 1-р ангийн даргаа сонгох, цэцэрлэгийн бүжгийн хамтлагийнхаа ахлагч болмоор санагдах, фэйсбүүкийн найзууддаа уриалга гаргах, жолооны үнэмлэх авах, хулгайд эд зүйлээ алдах... гээд л бид төрсөн цагаасаа эхлэн нийгмийн элдэв харилцаанд ордог. Зарим зүйлийг хэрхэн шийдвэрлэх, тэр нь зөв буруу эсэхийг мэддэг бол заримдаа эргэлзэж, бусдаас тусламж хүсэх үе ч бий. Бидний зөв гэж боддог зүйлийг бусад хүн буруу хэмээн эсэргүүцэх үе ч зөндөө. Тухайн үед зөв хэмээгдэж байсан үзэл бодол хожим нь буруудсан түүх ч бий. Нэгэн цагт “баатар” байсан хүн хожим “ялтан” болж, эрт цагийн “буруутан” эдүгээ цагаатгагдаж өршөөгдөх нь ч бий. <br> <br>Хүн төрөлхтөн үүссэн цагаас өнөөдрийг хүртэл хоорондын харилцаагаа зохицуулахаар ирсэн энэ түүх цаашид ч өрнөж, өөрчлөгдөх нь ойлгомжтой юм. Иймд өнгөрсөн түүх, өрнөж буй үйл явдлыг ойлгож, ирээдүйд шийдвэр гаргахдаа “эхлэн суралцацгаая”.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/4fe7a6c4e3e02cd4c259f031d500ad35.jpg"></p> </div>	"Ад үзэгдэх зориг", "Жаргалтай болох зориг" номуудаараа бидэнд хэзээний танил болсон Гарүна паблишн “Улс төрд эхлэн суралцагчдад” хэмээх шинэ зурагт ном гаргажээ. Бид өмнө нь амьтад, гараг эрхэс, дэлхийн тухай олон зурагт ном уншиж байсан ч улс төр, нийгмийн тухай мэдлэг гэхээр нөгөө л уйтгартай, он цаг дараалуулсан урт бичвэр, онолуудаар төсөөлдөг. Гэтэл уг номд эсрэгээрээ 8+ насны бүх хүн уншаад ойлгох, өдөр тутмын ярианы сэдэв болдог агуулгуудыг богино текст, хөгжилтэй зургаар илэрхийлсэн нь үнэхээр сонирхол татсан юм. Кембрижийн их сургуулийн профессоруудын бичилцсэн зурагт ном анх 2018 онд Англи улсад хэвлэгдэж, дэлхийн 14 хэл рүү орчуулагдсан байна. УЛС ТӨР УЙТГАРТАЙ, ШУДАРГА БУС, ЗҮГЭЭР Л “ТОМЧУУДЫН ЯРИА” ГЭЖ ҮҮ? Манай улсад одоо хаан, хатан байгаа юу, ерөнхийлөгч гэж хэн бэ, “бүхний юмны дарга” хэн бэ, яагаад дайн болдог вэ гээд хүүхдүүдийн асуулт дуусахгүй. Хэрэв танаас ингэж асуувал та юу гэж хариулах бол. Хамгийн товч, зөв хариултыг өгч чадах болов уу? Төр засгийн хэлбэр, улс төрийн тогтолцооны төрөл, сонгууль ба санал өгөх, улс төрийн өөрчлөлт, улс төрийн үзэл суртлууд, том асуулт гэсэн 6 бүлгийн хөгжилтэй зураг бүхий хуудсыг эргүүлэх тоолонд маш цэгцтэй ойлголтыг энэ ном өгнө. Европын улсуудад хүүхэд 8 наснаасаа эхлэн ийм сайн мэдлэг олж авдаг гэж бодохоор гайхширмаар. Гэтэл бид “томчуудын яриа” хэмээн нэрлэж, хүүхдүүддээ худал хариу өгөөд байвал харамсалтай. ХААН, ХАТАН, НОЁНООС ЭХЛЭЭД КОНСУЛ, СЕНАТ, ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ХҮРТЭЛ… Хүүхэд байхад зайрмаг авах зөвшөөрлийг эцэг эх өгч, тэд үнийг нь төлдөг байв. Тэгвэл улс оронд хэн шийдвэр гаргаж, хэн төлж, хэн хариуцлага үүрдэг вэ гэдгийг энэ номд тайлбарлах болно. Эртний Грекийн Афинд үүссэн дэлхийн анхны ардчиллаас эхлээд саяхан болж өнгөрсөн сонгууль хүртэлх ойлголтыг 128 хуудаснаас авч чадах аж. Бурхан тэнгэр, омгийн ахлагч, хаан хатан, цэргийн жанжин, ноёноос өгсүүлээд хувьсгал, Ленин, Фидель Кастро, сонгууль, улс төрийн нам… гээд багтаагүй сэдэв гэж энд үгүй. “Том асуулт” бүлэгт хүний эрх, дайн, феминизм, терроризм гэж юу вэ, шорон юунд хэрэгтэй талаар ч тайлбарлаад өгнө. Хичээл, сургалтад сурах бичиг байдлаар ашиглах боломжтой санагдав. Энэ зурагт ном нь Английн хүүхдийн номын Usborne хэвлэлийн газрын “For beginners” буюу "Эхлэн суралцагчдад" хэмээх цувралын ном бөгөөд Гарүна паблишн тус цувралын “Эдийн засаг”, “Бизнес”, “Мөнгө”, “Хууль” зэрэг номуудыг ч мөн ойрын хугацаанд орчуулан гаргахаар төлөвлөжээ. ЭНЭ БОЛ ТАНЫ МЭДДЭГ, БАС МЭДЭХ ЁСТОЙ СЭДЭВ Уг номоос аль нэг сэдвийг нь харахаар нээсэн ч бүх хуудсыг эргүүлж үзмээр хүсэл төрж байлаа. Мэддэг нэрс харагдаж, мэддэг үйл явдал өрнөнө. Бид бага, дунд, ахлах ангидаа, их сургуульд ч хүртэл нийгэм, улс төрийн талаарх хичээлийг үздэг. Учир нь бид нийгмээс зугтааж, дэлхийгээс холдох аргагүй. Сургуульд 1-р ангийн даргаа сонгох, цэцэрлэгийн бүжгийн хамтлагийнхаа ахлагч болмоор санагдах, фэйсбүүкийн найзууддаа уриалга гаргах, жолооны үнэмлэх авах, хулгайд эд зүйлээ алдах... гээд л бид төрсөн цагаасаа эхлэн нийгмийн элдэв харилцаанд ордог. Зарим зүйлийг хэрхэн шийдвэрлэх, тэр нь зөв буруу эсэхийг мэддэг бол заримдаа эргэлзэж, бусдаас тусламж хүсэх үе ч бий. Бидний зөв гэж боддог зүйлийг бусад хүн буруу хэмээн эсэргүүцэх үе ч зөндөө. Тухайн үед зөв хэмээгдэж байсан үзэл бодол хожим нь буруудсан түүх ч бий. Нэгэн цагт “баатар” байсан хүн хожим “ялтан” болж, эрт цагийн “буруутан” эдүгээ цагаатгагдаж өршөөгдөх нь ч бий. Хүн төрөлхтөн үүссэн цагаас өнөөдрийг хүртэл хоорондын харилцаагаа зохицуулахаар ирсэн энэ түүх цаашид ч өрнөж, өөрчлөгдөх нь ойлгомжтой юм. Иймд өнгөрсөн түүх, өрнөж буй үйл явдлыг ойлгож, ирээдүйд шийдвэр гаргахдаа “эхлэн суралцацгаая”.	"Ад үзэгдэх зориг", "Жаргалтай болох зориг" номуудаараа бидэнд хэзээний танил болсон Гарүна паблишн “Улс төрд эхлэн суралцагчдад” хэмээх шинэ зурагт ном гаргажээ. Бид өмнө нь амьтад, гараг эрхэс, дэлхийн тухай олон зурагт ном уншиж байсан ч улс төр, нийгмийн тухай мэдлэг гэхээр нөгөө л уйтгартай, он цаг дараалуулсан урт бичвэр, онолуудаар төсөөлдөг. Гэтэл уг номд эсрэгээрээ 8+ насны бүх хүн уншаад ойлгох, өдөр тутмын ярианы сэдэв болдог агуулгуудыг богино текст, хөгжилтэй зургаар илэрхийлсэн нь үнэхээр сонирхол татсан юм. Кембрижийн их сургуулийн профессоруудын бичилцсэн зурагт ном анх 2018 онд Англи улсад хэвлэгдэж, дэлхийн 14 хэл рүү орчуулагдсан байна. ### УЛС ТӨР УЙТГАРТАЙ, ШУДАРГА БУС, ЗҮГЭЭР Л “ТОМЧУУДЫН ЯРИА” ГЭЖ ҮҮ? Манай улсад одоо хаан, хатан байгаа юу, ерөнхийлөгч гэж хэн бэ, “бүхний юмны дарга” хэн бэ, яагаад дайн болдог вэ гээд хүүхдүүдийн асуулт дуусахгүй. Хэрэв танаас ингэж асуувал та юу гэж хариулах бол. Хамгийн товч, зөв хариултыг өгч чадах болов уу? Төр засгийн хэлбэр, улс төрийн тогтолцооны төрөл, сонгууль ба санал өгөх, улс төрийн өөрчлөлт, улс төрийн үзэл суртлууд, том асуулт гэсэн 6 бүлгийн хөгжилтэй зураг бүхий хуудсыг эргүүлэх тоолонд маш цэгцтэй ойлголтыг энэ ном өгнө. Европын улсуудад хүүхэд 8 наснаасаа эхлэн ийм сайн мэдлэг олж авдаг гэж бодохоор гайхширмаар. Гэтэл бид “томчуудын яриа” хэмээн нэрлэж, хүүхдүүддээ худал хариу өгөөд байвал харамсалтай. ### ХААН, ХАТАН, НОЁНООС ЭХЛЭЭД КОНСУЛ, СЕНАТ, ЕРӨНХИЙЛӨГЧ ХҮРТЭЛ… Хүүхэд байхад зайрмаг авах зөвшөөрлийг эцэг эх өгч, тэд үнийг нь төлдөг байв. Тэгвэл улс оронд хэн шийдвэр гаргаж, хэн төлж, хэн хариуцлага үүрдэг вэ гэдгийг энэ номд тайлбарлах болно. Эртний Грекийн Афинд үүссэн дэлхийн анхны ардчиллаас эхлээд саяхан болж өнгөрсөн сонгууль хүртэлх ойлголтыг 128 хуудаснаас авч чадах аж. Бурхан тэнгэр, омгийн ахлагч, хаан хатан, цэргийн жанжин, ноёноос өгсүүлээд хувьсгал, Ленин, Фидель Кастро, сонгууль, улс төрийн нам… гээд багтаагүй сэдэв гэж энд үгүй. “Том асуулт” бүлэгт хүний эрх, дайн, феминизм, терроризм гэж юу вэ, шорон юунд хэрэгтэй талаар ч тайлбарлаад өгнө. Хичээл, сургалтад сурах бичиг байдлаар ашиглах боломжтой санагдав. Энэ зурагт ном нь Английн хүүхдийн номын Usborne хэвлэлийн газрын “For beginners” буюу "Эхлэн суралцагчдад" хэмээх цувралын ном бөгөөд Гарүна паблишн тус цувралын “Эдийн засаг”, “Бизнес”, “Мөнгө”, “Хууль” зэрэг номуудыг ч мөн ойрын хугацаанд орчуулан гаргахаар төлөвлөжээ. ### ЭНЭ БОЛ ТАНЫ МЭДДЭГ, БАС МЭДЭХ ЁСТОЙ СЭДЭВ Уг номоос аль нэг сэдвийг нь харахаар нээсэн ч бүх хуудсыг эргүүлж үзмээр хүсэл төрж байлаа. Мэддэг нэрс харагдаж, мэддэг үйл явдал өрнөнө. Бид бага, дунд, ахлах ангидаа, их сургуульд ч хүртэл нийгэм, улс төрийн талаарх хичээлийг үздэг. Учир нь бид нийгмээс зугтааж, дэлхийгээс холдох аргагүй. Сургуульд 1-р ангийн даргаа сонгох, цэцэрлэгийн бүжгийн хамтлагийнхаа ахлагч болмоор санагдах, фэйсбүүкийн найзууддаа уриалга гаргах, жолооны үнэмлэх авах, хулгайд эд зүйлээ алдах... гээд л бид төрсөн цагаасаа эхлэн нийгмийн элдэв харилцаанд ордог. Зарим зүйлийг хэрхэн шийдвэрлэх, тэр нь зөв буруу эсэхийг мэддэг бол заримдаа эргэлзэж, бусдаас тусламж хүсэх үе ч бий. Бидний зөв гэж боддог зүйлийг бусад хүн буруу хэмээн эсэргүүцэх үе ч зөндөө. Тухайн үед зөв хэмээгдэж байсан үзэл бодол хожим нь буруудсан түүх ч бий. Нэгэн цагт “баатар” байсан хүн хожим “ялтан” болж, эрт цагийн “буруутан” эдүгээ цагаатгагдаж өршөөгдөх нь ч бий. Хүн төрөлхтөн үүссэн цагаас өнөөдрийг хүртэл хоорондын харилцаагаа зохицуулахаар ирсэн энэ түүх цаашид ч өрнөж, өөрчлөгдөх нь ойлгомжтой юм. Иймд өнгөрсөн түүх, өрнөж буй үйл явдлыг ойлгож, ирээдүйд шийдвэр гаргахдаа “эхлэн суралцацгаая”.
https://unread.today/c/books-2021bests	Номын тухай	Unread Today	2021-12-26T00:00:00	12 сарын 26, 2021	2021 оны онцлох номууд	<div class="article-body"> <h2>2021 оны сүүлийн ням гарагийн мэнд. Бид жил бүрийн шинэ жилээр номын хорхойтнуудыг контентдоо урьж, тухайн онд ямар бүтээл сонирхлыг нь татаж, сэтгэлд нь хүрснийг түүвэрлэн хүргэдэг уламжлалтай. Хүн бүрийн сонирхдог салбар, судалдаг сэдэв өөр ч гэлээ сайн номыг таньж мэдэх арга барил нь хол зөрүүгүй байдаг болов уу. Иймд, уншигч та доорх жагсаалтаас мэдээлэл авч, 2022 онд унших номын жагсаалтаа арвижуулахаас гадна сэтгэгдэл хэсэгт өөрийн уншсан энэ жилийн онцлох номоо хуваалцаарай. <div><br></div></h2><blockquote><p>М.Саруул-Эрдэнэ: АНУ-ын Конгрессийн номын сангийн монгол номын мэргэжилтэн, хэл шинжлэлийн ухааны доктор</p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/b05cb59d45902addbb030567bd39ed5c.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Naomi S. Baron - "Always on: Language in an Online and Mobile World, Oxford University Press"</div></h3><p></p><p dir="ltr">Анх тэртээ 1971 онд "email" хэмээх цахим шуудан үүссэн юм байна. Гар утсаар Америкад бичсэн анхны мэссэж хэмээх зурвас 1992 онд эзэндээ хүрсэн аж. 1997 онд Блог гээч, 2004 онд Нүүр ном хэмээгч бий болов. Энэ бүхнийг дагаад л шинэ талбар бүрийд хэрэглэх англи хэлний үг хэллэг, бичлэгийн хэв маяг үүсээд яваад байж. Тэр бүрийд англи хэлтний дунд маргаан хэлэлцүүлэг өрнөж байж. Гол санаа нь “Ингээд англи хэл мөхлөө” гэж.</p><p dir="ltr">Америкийн их сургуулийн профессор Наоми Барон харин тэр бүх хэрэглээ, хэлний хувьсал зэргийг хэл шинжлэлийн үүднээс авч үзжээ. Хэлэнд зөв буруу хэлбэрийг хэрхэн тогтоодог вэ? Хэн шийддэг вэ? Англи хэл 1971 оноос хойш тэгээд мөхөж байгаа бил үү?</p><p dir="ltr">Монгол уншигчдадаа яагаад энэ номыг сонгон танилцуулав гэхээр англи хэл гэдгийг нь монгол хэл гэж солиод уншчихад л яг болохоор. Монгол хэл мөхөж байгаа бил үү? Хэзээнээс эхэлж мөхөөд (гар утас хэзээ орж ирсэн билээ) хэзээ дуусна гэлээ? Хэл гэж зурвас, цахим шуудангаас болоод мөхчихдөг эд ер нь мөн үү?</p><p dir="ltr">Өөр хэлний тухай ингэж нарийн судалсан бүтээлийг унших нь өөрийнхөө хэлний онцлогийг мэдэхэд бас тустай. Угаас хэлний хувьсал гэдэг универсаль эд, энэ хэл ингэж хувьсдаг, тэр хэл тэгж өөрчлөгддөг гэдэг ялгаанаас илүү хэл бүрийн хөгжил хувьслын ижил шинж нь илүү байдаг юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Ц. Өнөрбаян, Д. Соронзон - “Монгол үгийн гарал судлалын үндэс”, Улаанбаатар</div></h3><p></p><p dir="ltr">Сүүлийн үед монгол үгийн гарлыг тайлбарлана гэдэг “хүүхэд нохойн зугаа” гэдэг шиг шахуу юм болоод байгаа. Дуртай нэг нь дураараа л тодорхойлно. Улс төрчид бол яг тухайн нэр дэвших мөчид сонгогчид юу сонсмоор байна, тэр маягаар л үгийн гарлыг тайлбарлачихна. Гэтэл мянган жилийн өмнө тэр үг, тэр нөхрийн нэр дэвшихийг мэдээд, тэрэнд тааруулаад хувирч байсан түүх гэж огт үгүй.</p><p dir="ltr">Энэ номыг заавал мэргэжлийн гэлтгүй, хэний янаагүй авч уншваас үг гэж тэгж хамаагүй, намын үзэл дагаж хувираад, үүсээд байдаг юм биш, харин авиа нь ижилсдэг, ондоошдог, тагнайшдаг, сулардаг, сэлгэдэг, ингэхдээ зүгээр ч нэг сэлгээд, сулраад байдаггүй, тодорхой байр, тодорхой орчинд тийн хувьсдаг эд болохыг мэдэж авах юм. Тэгснийг нь чухам хэрхэн мэдэх юм бэ гэвэл зохиогч нарын удиртгалдаа бичсэнчлэн “түүхэн харьцуулах”, “сэргээн тогтоох” (номын 5-р тал) гэсэн хоёр аргыг голчлон барих юм.</p><p dir="ltr">Номын санч болсноосоо хойш миний бие номын соёл, уншигчийн хэрэгцээг хангах эсэх зэрэгт их анхаардаг болоод буй. Тэгвэл энэ ном гарлыг нь тайлсан бүх үгийнхээ индексийг хийж өгсөн, ном зүйгээ зөв тодорхой жагсааж өгсөн нь сайшаалтай юм. Индексгүй номоос мэдээлэл олох нь өвснөөс зүү эрэхтэй төстэй.</p> <blockquote><p>Г.Түвшинзаяа: Аюулгүй байдал судлалын хүрээлэнд зочин судлаач<br></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/92d6173b6e74d68918e5bf91cc11a3ea.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>MARIE FAVEREAU - “THE HORDE: HOW THE MONGOLS CHANGED THE WORLD”<br></div></h3><p>Жак Уэтерфордын Чингис хааны талаарх ном 2004 онд гарснаас хойш баруунд Монголын эзэнт гүрний талаар хамгийн олон хүнд хүрсэн ном энэ онд хэвлэгдсэн Францын түүхч Мари Фавэрогийн “Алтан орд” болов. Урд өмнө үүн шиг зөвхөн Алтан ордны улсын талаар өгүүлсэн даацтай бүтээл гарч байгаагүй билээ. Одоогийн Украйн хүртэлх Евразийн уудам их газар нутгийг эрхшээж байсан Чингис хааны залгамжлагчид улс төр, соёл, цэргийн хувьд ямаршуухан нарийн бодлого хэрэгжүүлж байсныг түүхч Фавэро өгүүлжээ. Алтан ордны улс одоогийн Орос, Төв Азийн төр улсуудыг төрүүлж, Исламын шашныг Кавказ, Зүүн Европт нутагшихад чухал үүрэг гүйцэтгэж нэгэн үе дэлхийн түүхийн хөдөлгүүр нь болж байв. Орхигдчихсон байсан түүхийн энэхүү хуудсын талаар системтэй, олон нийтэд хүрэхээр бүтээл сая дөнгөж гарсан нь барууны томоохон хэвлэлүүд 2021 оны шилдэг номын жагсаалттаа багтаах гол шалтгаан нь болсон байх. Агуулгын хувьд гадныханд төдийгүй монголчууд бидэнд ч Монголын эзэнт гүрний түүхийг шинээр харах боломжийг олгосон франц түүхчийн аргументуудыг ирэх ондоо цугаараа идэвхтэй хэлэлцэх биз ээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">SIMON AKAM - “THE CHANGING OF THE GUARD: THE BRITISH ARMY SINCE 9/11”</h3><p></p><p dir="ltr">“Дэлхий дээрх хамгийн шилдэг цомхон арми” гэж нэрлэдэг Британийн цэргүүдтэй хамт Монголын цэргийн алба хаагчид олон жил Афганистанд <a href="https://www.ft.com/content/1711eb46-f1b8-11e5-9f20-c3a047354386">үүрэг гүйцэтгэсэн</a>. Британийн арми өнө эртний баатарлаг түүх, уламжлалаараа манайхтай төстэй. Гэхдээ орчин цагийн туршлага шинэчлэл, алдаа оноогоороо дэлхийд тэргүүн эгнээнд яваа. Харьцангуй цомхон боловч үргэлж жин өгсөж барилддаг тэдний армиас бидэнд өөриймшүүлж авах зүйлс олон бий. Тэдгээр зүйлсийн нэг нь армийн дотор болон гаднаас хүчтэй шүүмжлэлийг өрнүүлж чаддаг явдал. Британийн армид өмнө алба хааж байсан сэтгүүлч Саймон Акамын бичсэн энэ ном 2001 оноос хойш тус арми Ирак, Афганистаны дайнуудад оролцохдоо ямар алдаанууд гаргасан, цаашлаад цэргийн бүтцэд шинэчлэл хийнэ гэдэг ямар ярвигтай зүйл болохыг хүүрнэн тайлбарлажээ. 260 гаруй ярилцлага дээр тулгуурлан бичсэн уг бүтээл батлан хамгаалах бодлого, цэргийн уламжлал сонирхдог олон хүний хувьд энэ онд гарсан шилдэг ном байв.</p><p><br></p> <blockquote><p>П.Номинбилэг - Редактор, орчуулагч</p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/756a7cd7b949e35deb7463296698c52d.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Let Me Tell You What I Mean </h3><p>Энэ долоо хоногт ертөнцийн мөнх бусыг үзүүлсэн, нэрт эсээч, зохиолч Жоан Дидион 2021 онд “Let Me Tell You What I Mean” нэртэй эсээ бичлэгийн түүврээ нийтэлсэн нь түүний сүүлчийн бүтээл байх учиртай санжээ. АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Барак Обама 2012 онд түүнд Үндэсний хүмүүнлэгийн медаль гардуулахдаа “бусдын харахаас зайлсхийдэг зүйлсийг анзаарахад амьдралаа зориулсных нь төлөө” шагнаж байгаа хэмээн тодотгосон нь түүний тухай нэгийг хэлнэ. Энэхүү номд багтсан 12 эсээг тэрбээр 1960–2000 оны хооронд бичжээ. Хошин, нандин, хурц, эрэлхэг, нээлттэй, бүгдийн мэдэх, бас хэний ч мэдэхгүй Жоан Дидион. Үг гэгчийг эгнэгт өөрийнхөө талд урвуулсан Жоан Дидион. Бүхэлд нь унших зав, сонирхол байхгүй байгаа бол Why I Write гэдэг эсээг нь заавал уншаарай. <br> <br><i>“Тэр үед би юуг чадахгүйгээ л мэддэг байлаа. Хэн биш гэдгээ л. Харин хэн гэдгээ мэдэх хүртлээ цөөнгүй жилийг элээсэн юм даа.” </i><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Пачинко </h3><p>“Түүх биднийг хэчнээн гонсойлговч түүнд тэгтлээ ач холбогдол өгөх хэрэггүй юм” (Б.Эгшиглэнгийн орчуулснаар) <br> <br>Зохиол бичихэд төвлөрөхийн тулд хуульчийн ажлаа орхисон Мин Жин Ли “Пачинко” номоо 2017 онд нийтэлсэн боловч манай улсын уншигчдад энэ жил л монгол хэлээр хүрсэн юм. Гурван хэсэгтэй, 600-аад хуудас бүхий нүсэр зохиол хэдий ч уншаад эхэлсэн байхад нэг л мэдэхэд дуусах вий. Эл номд Японы эрхшээлд орсон Солонгосоос (XX зууны эх) Японд очиж, 1980-аад оныг хүртэл амьдран суусан нэгэн гэр бүлийн дөрвөн үеийн намтрыг хүүрнэнэ. Зүүн Азийн түүхийн хуудсанд хараар бичигдсэн ч бидний тэр бүр мэддэггүй үйл явдлууд тэндхийн солонгосчуудын амьдралд чухам хэрхэн нөлөөлснийг “Пачинко”-оос бодитоор мэдэрч, мэдэж авч болох. “Бодитоор” гэсний учир нь, Мин Жин Ли 10 жил орчим судалж, баримт материал цуглуулсны эцэст энэ номоо бичсэн аж. Номд өрнөж буй үйл явдлууд хэдий гэгээлэг биш ч гэлээ номыг уншаад дуусахад сэтгэлд гэрэлтэн үлдэх нь итгэл найдварын оч байх болно. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">No One Is Talking About This </h3><p>“Энэ тухай хэн ч ярихгүй байна” бол бидний тэг дунд нь уусан амьдарч, ой ухаанаа хайр найргүй эзлүүлдэг “сошиал медиажсан” амьдралын тухай бодрол юм. “Мэн бүүкэр”-ээс нэрлэсэн, 2021 оны шилдэг зургаан номын нэг, Патриша Локвүүдийн “No One Is Talking About This”-д цахим сүлжээ олон нийтийн оюун санаанд хэрхэн нөлөөлж буйг тун сонирхолтойгоор өгүүлсэн буй. Цахим орчинд сайн сайхан, энэрэнгүй сэтгэл, шударга ёс ноёлон байх мэт боловч тийм биш гэж харуулах үй олон зүйлс ч мөн тэнд оршин байна. Хөнгөн, ёжтой нэгдүгээр хэсэг нь өндөрлөсний дараа бид Патриша Локвүүдийн хувийн амьдралын талаар, цахим орчноос гаднах амьдралынх нь талаар мэдэж авах болно. </p> <blockquote><p>Б.Дөлгөөн - Улс төр судлаач, олон улсын харилцааны түүхч<br></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/3570c0f2cb7fd7120f2eca458720dc95.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>АРДЫН ХУВЬСГАЛ: ҮЗЭЛ САНААНЫ ТҮҮХ</div></h3><p></p><p>Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойд зориулж, Монсудар хэвлэлийн газраас “Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх” номыг уншигчдын хүртээл болсон билээ. Уг бүтээлийн төслийг Монсудар хэвлэлийн газрын ерөнхий захирал Р.Энхбат санаачилж, хамтран зохиогч/ерөнхий редактораар миний бие ажилласан юм. Энэ жил шинэ хэвлэгдсэн номууд гэхээсээ хуучны бүтээлүүд ихэвчлэн уншсан учраас өөрийн ажилласан энэхүү номыг санал болгоход буруудахгүй гэж бодлоо.</p><p>Одоогоос 2500 орчим жилийн өмнө эртний Грект ардчиллын үзэл санаа үүсэн цаг хугацаа, орон зайгаар өртөөлөн цуурайтсаар 1921 онд Монголын тал газрыг туулж Ардын хувьсгал өрнөжээ. Энэ бол бидний төдийлөн харж байгаагүй, цоо шинэ өнцөг гэдэг нь мэдээж. Эртний Грек-Ромын үеэс XX зууны монголчууд хүртэлх хүн төрөлхтний үзэл санааны түүхийг өгүүлэхээс гадна шашин, этнологи, нийгэм-соёлын антропологи, урлагийн түүх, дүрслэх урлаг, газар зүйн их нээлтүүд, философийн сор бүтээлүүдийг (зохиогчдын хамт) он дарааллын товчоон, график зургууд, схем, уран зургууд, гэрэл зургуудаар дамжуулан энгийн ойлгомжтой хэл найруулгаар тайлбарласан бүрэн хэмжээний зурагт түүх. Хүн төрөлхтөн эдүгээ цагийн ардчилсан нийгмийг бүтээхийн төлөө ямар их хичээл зүтгэл гаргаж, оюун санаагаа дайчилсныг монгол өнцгөөс монгол уншигчид энэ номоос уншина.</p><p>Хувьсгал гээч нь зөвхөн зөвхөн хуран үймсэн олны түрхрэлт биш, тодорхой үзэл санаа, нийтийн эрх ашгийн төлөөх үйлдэл дээр суурилдаг гэдгийг энэ номоос уншигчид ойлгож авна гэж найдаж байна.</p> <blockquote><p>Э.Бөртгөлжин - Unread.today-ийн сэтгүүлч</p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/1872814c97d2fc7882686505589febbe.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Жордан б.Питерсон - "Дэг журмын цаана"</h3><p></p><p dir="ltr"> Ж. Питерсонийг уншсан хүмүүс нэг бол түүнийг хайрлана аль эсэхүл үзэн ядна. Өөрөөр хэлбэл эл номын зохиолч, Канад психологичийн бүтээлүүдийг “яахав, боломжийн хувь хүний хөгжлийн ном байна” даа хэмээн дүгнэх хүн цөөхөн. </p><p>Зохиолчийн өмнөх бүтээл “Амьдралын 12 дүрэм-Хаосын эсрэг ерөндөг” нь уншигчдад орчин цагийн туйлын эмх замбараагүй, будилаант нийгэмд дүрэмгүйгээр бид дур хүслийнхээ боол болдгийг, лавтайяа эрх чөлөөнд хүрч чаддаггүйг сануулсан байдаг. Аа харин шинэхэн ном нь тодорхойгүй нөхцөл байдал болоод дүрэм журмын хэт хүлээс гэх хоёр туйлын хооронд хувь хүн өөрийн амьдралын тэнцвэрээ олж авахад туслах зөвлөгөөнүүдийг тусгаснаараа онцлогтой. <br></p><p>Сахилга бат болон бүтээлч байдал хоёр нь бие биенээ үгүйсгэгч ойлголтууд бус харин ч нэг нь нөгөөгүйгээр оршин тогтнох боломжгүй бөгөөд сахилга бат нь бүтээлч байдлыг бий болгох урьдач нөхцөл гэх мэт өнөөгийн залууст амьдралын зүг чигээ зөвөөр тодорхойлж, сайн муугийн ялгааг томьёолох нь хичнээн чухал зүйл болохыг Питерсон ойлгуулах гэж хичээжээ. <br></p><p>Бид нэгэнтээ хүн болж төрсөн тул зовлон шаналлаас бултах аргагүй. Хүүхэд өсгөж хүнээр хүн хийх ярвигтай, өглөө болгон үүрээр босож өдрийн турш ширээний ард суух ч хэцүү, нас ахих, хүнд өвчнөөр өвдөх, ойр дотнын хүмүүсээ золгүй үхлээр алдах гээд энэ хорвоо тэр чигтээ зовлонгийн уурхай мэт. Ялангуяа хувь хүний амьдралд тохиох бэрхшээлээс гадна нийгэм нь тэр чигтээ нэгдсэн үнэт зүйл гэж үгүй Монголын нөхцөлд залуус сайн, муугийн талаар эргэцүүлэхээс илүүтэй хэрхэн амьд үлдэх тухай л бодож байх шиг. Үнэн чанартаа хэн нэгэнд худал хуурмаг үгс хэлж, муу үйл хийгээд ч болов илүү орлого олж байвал түүнийгээ зөвтгөх ямар нэг шалтаг хайгаад л олчихдог болж. Гэвч үнэнийг бид өөрсдөөсөө түлхэх тусмаа л чин үнэнч хайр, үнэнч харилцаа, халуун сэтгэлийг бусдаас эрж хайдаг шүү дээ. Мөнхөд бусдаас царай алдан гуйланчилдаг тэрхүү үнэнийг өөртөө эхлээд цогцлоох учиртай юм гэсэн гол санааг дахин 12 шинэ дүрмээр баяжуулан зохиолч энэ номондоо бичсэн мэт уншигч надад санагдсан билээ. <br></p><p>Хувь хүн өөрийгөө “ертөнцийн төв” хэмээн хэтийдүүлж сэтгэхээс илүүтэй оршин буй нийгэмдээ дасан зохицохын төлөө нэг алхам ухарч, аливааг тайван бөгөөд том зураглалаар тогтон харахад энэхүү бүтээл тус болж мэдэх юм. </p><p><br></p> <blockquote><p>Д.Ганзориг - UNREAD-ийн хамтран байгуулагч</p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/92c39dd45d7b5dae2ecb9759453d3344.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Cal Newport – "A World Without Email"</div></h3><p>Жоржтауны их сургуулийн компьютерын шинжлэх ухааны профессор; ажил карьер, технологийн сэдвийн топ авторуудын нэг Кал Ньюпорт 2021 оны эхээр "A World Without Email" хэмээх ном гаргасан. Тэрээр имэйл болон чатад суурилсан ажлын байрны харилцаа нь бүтээмжийг муутгаж, биднийг ажилдаа сэтгэл хангалуун бус болгож буй тухай үндэслэл сайтай хүүрнээд, энэ байдлыг засаж сайжруулах шийдлүүдийг санал болгожээ. Ажилдаа, ажлын байрандаа баримтлах тохирох дүрэм журам, системийг буюу тохирох "workflow"-ийг бий болгох нь хэт их имэйл, чат харилцааг бууруулж, сатаарал багатай, бүтээмжтэй ажиллах гол шийдэл болно гэж тэр үзжээ. Энэ номд "knowledge work" буюу мэдлэгт суурилсан ажлын үүсэл, түүх, гол санаануудыг мөн бичсэн нь сонирхолтой. Бүтээмж нэмэгдүүлэх байдаг л нэг ном бус, судалгаа сайтай, шинэ санаануудыг зоригтой дэвшүүлсэн, ажлын байрны ирээдүйг тольдсон олон талт ном гэж болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Brad Stulberg – "The Practice of Groundedness: A Transformative Path to Success That Feeds--Not Crushes--Your Soul"</h3><p></p><p>Хувийн хөгжийн сэдвээр бичдэг авторууд дунд даацтай бичлэгээрээ ялгардаг нэгэн бол Брэд Сталберг. Амжилтад хүрэх гэсэн улайрал, хэзээ ч ханаж цадашгүй байдал нь эргээд ихээхэн сөрөг нөлөө дагуулдаг болсон өнөө цагт амжилтад хүрэх илүү эрүүл, илүү тогтвортой арга зам байж болно гэдгийг Брэд Сталберг харуулжээ. Зохиогч тэрхүү шинэ замыг "groundedness" буюу дороо суурьтай, дотроо бодолтой байхтай адилтган томьёолсон байна. Энэ номоос аливаа зүйлийн суурийг сайн тавих, одоогийн нөхцөл байдлаа хүлээн зөвшөөрөх, тэвчээртэй байж урт хугацааны үр дүнд төвлөрөх, бусадтай гүнзгий холбоо тогтоох талаар уншиж, амьдралдаа хэрхэн илүү сэтгэл хангалуун, илүү тайван болоход суралцана. Товчхондоо бие сэтгэлийн ядаргаанд оруулж дөнгөдөг толгой эргэм амьдралын хэмнэлийн ерөндөг болохуйц ном.</p><p><br></p> <blockquote><p dir="ltr">Я.Баяраа - СУИС-ийн багш. Утга зохиол судлаач</p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/a8d79b7d7c09394b3247f70727593eff.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Ц.Буянзаяа - Сэтгэлзүйн тууриуд </div></h3><p></p><p dir="ltr">Үндэсний хүүрнэл зохиол 10 гаруй жилийн унтаа байдлаасаа сэрж, сэргэсэн оныг бид үдэж байна. 1990-ээд онд уран зохиолд орж ирсэн нэгэн үеийн зохиолчид хүүрнэлийн хувьд нэгэн шинэ мөчлөг рүү алхан орсон нь үүний шалтгаан болов. Сэтгэлгээ, хийсвэрлэл, гүн ухааны хувьд шинэлэг даацтай, басхүү олон төрөл зүйлийг хамарч чадсан нь олзуурхууштай. Эрэлхийллээсээ илэрхийллийн үед дэвшсэн энэ бүтээлүүд уншигчдадаа гологдох болсон утга зохиолын ертөнцийн хамгийн чухал мэдээ. Зохиолч Цэнд-Аюушийн Буянзаяа “Сэтгэлзүйн тууриуд” туурийн түүвэр, Гун-Аажавын Аурзанын “тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт” роман, Пүрэвхүүгийн Батхуягийн “Чулуун бөмбөрийн нүргээн” жүжгүүд, Б.Наминчимэд “Цагаан бороо” роман, Нацагдоржийн Бадамжав.“Модон сахалт” романуудыг яг энэ агуулгаар нэрлэмээр байна. Эдгээрээс Ц.Буянзаяагийн “Сэтгэлзүйн тууриуд” номыг онцолъё.</p><p dir="ltr">Зохиолч Ц.Буянзаяа зохиолч энэ жил маш өвөрмөц номоор уншигчдадаа бэлэг барив. Өрнө дахинд ч, дорно дахинд ч нэг янзаар ойлгогддог туурийн хэлбэрээр тэрээр бүтэн ном бичжээ. Ромео, Жульетта хоёр ч цагтаа (1410 он) Томмазо Гуардати гэгч итали бичгийн хүний туурийн цоморлигт багтсан туурь л байсан билээ. Авьяас билгээрээ Жованни Боккачогийн Декамероноос хол илүү монгол гарвалтай хятадын бичгийн хүн Пү Сүн Линий “Эрт эдүгээгийн гайхамшигт сонин явдлууд” туурийн цоморлиг монголчуудын хүүрнэх сэтгэлгээнд ихээхэн нөлөөтэй. Монгол төрийн нэрт зүтгэлтэн Догсомын Бодоо ч туурийн хэлбэрээр “Үзэмжит өгүүлэл, уянгат шүлэглэл” хэмээх тууж туурвисан нь бий.</p><p dir="ltr">Зохиолч Ц.Буянзаяагийн шинэ номондоо энэ уламжлалд бүтээл сэтгэлгээгээр ханджээ. Тууриудын үүдэл санаа, дүрийн сэтгэлзүйн боловсруулалт маш сонирхолтой. Дүрүүд нь цаг хугацааны ямар ч нөхцөлд амьдрахаар тохиолдлын шинжтэй бөгөөд, гагцхүү тэдний сэтгэлзүйд өрнөж буй зөрчил, сэтгэхүйн үйлдэл л туурийг амилуулах үүдэл нөхцөл болж байна. Энгийнээр тайлбарлавал амьдралын олон нөхцөл, тохиолдолд хүний гаргадаг сэтгэхүйн үйлдэлүүдэд зориулан зохиолч цоо шинэ тууриуд зохиожээ. Туурь бүхэн өөрийн хэл найруулга, бичил ертөнцтэй. Бичил ертөнц бүхнийг туулж гарсны дараа уншигчид шинэ мэдрэмж, энгүүн ухаарал төрнө. Нэг амьсгаагаар биш нэг сар гамнаж уншмаар ном.</p><p><br></p> </div>	2021 оны сүүлийн ням гарагийн мэнд. Бид жил бүрийн шинэ жилээр номын хорхойтнуудыг контентдоо урьж, тухайн онд ямар бүтээл сонирхлыг нь татаж, сэтгэлд нь хүрснийг түүвэрлэн хүргэдэг уламжлалтай. Хүн бүрийн сонирхдог салбар, судалдаг сэдэв өөр ч гэлээ сайн номыг таньж мэдэх арга барил нь хол зөрүүгүй байдаг болов уу. Иймд, уншигч та доорх жагсаалтаас мэдээлэл авч, 2022 онд унших номын жагсаалтаа арвижуулахаас гадна сэтгэгдэл хэсэгт өөрийн уншсан энэ жилийн онцлох номоо хуваалцаарай. М.Саруул-Эрдэнэ: АНУ-ын Конгрессийн номын сангийн монгол номын мэргэжилтэн, хэл шинжлэлийн ухааны доктор Naomi S. Baron - "Always on: Language in an Online and Mobile World, Oxford University Press" Анх тэртээ 1971 онд "email" хэмээх цахим шуудан үүссэн юм байна. Гар утсаар Америкад бичсэн анхны мэссэж хэмээх зурвас 1992 онд эзэндээ хүрсэн аж. 1997 онд Блог гээч, 2004 онд Нүүр ном хэмээгч бий болов. Энэ бүхнийг дагаад л шинэ талбар бүрийд хэрэглэх англи хэлний үг хэллэг, бичлэгийн хэв маяг үүсээд яваад байж. Тэр бүрийд англи хэлтний дунд маргаан хэлэлцүүлэг өрнөж байж. Гол санаа нь “Ингээд англи хэл мөхлөө” гэж. Америкийн их сургуулийн профессор Наоми Барон харин тэр бүх хэрэглээ, хэлний хувьсал зэргийг хэл шинжлэлийн үүднээс авч үзжээ. Хэлэнд зөв буруу хэлбэрийг хэрхэн тогтоодог вэ? Хэн шийддэг вэ? Англи хэл 1971 оноос хойш тэгээд мөхөж байгаа бил үү? Монгол уншигчдадаа яагаад энэ номыг сонгон танилцуулав гэхээр англи хэл гэдгийг нь монгол хэл гэж солиод уншчихад л яг болохоор. Монгол хэл мөхөж байгаа бил үү? Хэзээнээс эхэлж мөхөөд (гар утас хэзээ орж ирсэн билээ) хэзээ дуусна гэлээ? Хэл гэж зурвас, цахим шуудангаас болоод мөхчихдөг эд ер нь мөн үү? Өөр хэлний тухай ингэж нарийн судалсан бүтээлийг унших нь өөрийнхөө хэлний онцлогийг мэдэхэд бас тустай. Угаас хэлний хувьсал гэдэг универсаль эд, энэ хэл ингэж хувьсдаг, тэр хэл тэгж өөрчлөгддөг гэдэг ялгаанаас илүү хэл бүрийн хөгжил хувьслын ижил шинж нь илүү байдаг юм. Ц. Өнөрбаян, Д. Соронзон - “Монгол үгийн гарал судлалын үндэс”, Улаанбаатар Сүүлийн үед монгол үгийн гарлыг тайлбарлана гэдэг “хүүхэд нохойн зугаа” гэдэг шиг шахуу юм болоод байгаа. Дуртай нэг нь дураараа л тодорхойлно. Улс төрчид бол яг тухайн нэр дэвших мөчид сонгогчид юу сонсмоор байна, тэр маягаар л үгийн гарлыг тайлбарлачихна. Гэтэл мянган жилийн өмнө тэр үг, тэр нөхрийн нэр дэвшихийг мэдээд, тэрэнд тааруулаад хувирч байсан түүх гэж огт үгүй. Энэ номыг заавал мэргэжлийн гэлтгүй, хэний янаагүй авч уншваас үг гэж тэгж хамаагүй, намын үзэл дагаж хувираад, үүсээд байдаг юм биш, харин авиа нь ижилсдэг, ондоошдог, тагнайшдаг, сулардаг, сэлгэдэг, ингэхдээ зүгээр ч нэг сэлгээд, сулраад байдаггүй, тодорхой байр, тодорхой орчинд тийн хувьсдаг эд болохыг мэдэж авах юм. Тэгснийг нь чухам хэрхэн мэдэх юм бэ гэвэл зохиогч нарын удиртгалдаа бичсэнчлэн “түүхэн харьцуулах”, “сэргээн тогтоох” (номын 5-р тал) гэсэн хоёр аргыг голчлон барих юм. Номын санч болсноосоо хойш миний бие номын соёл, уншигчийн хэрэгцээг хангах эсэх зэрэгт их анхаардаг болоод буй. Тэгвэл энэ ном гарлыг нь тайлсан бүх үгийнхээ индексийг хийж өгсөн, ном зүйгээ зөв тодорхой жагсааж өгсөн нь сайшаалтай юм. Индексгүй номоос мэдээлэл олох нь өвснөөс зүү эрэхтэй төстэй. Г.Түвшинзаяа: Аюулгүй байдал судлалын хүрээлэнд зочин судлаач MARIE FAVEREAU - “THE HORDE: HOW THE MONGOLS CHANGED THE WORLD” Жак Уэтерфордын Чингис хааны талаарх ном 2004 онд гарснаас хойш баруунд Монголын эзэнт гүрний талаар хамгийн олон хүнд хүрсэн ном энэ онд хэвлэгдсэн Францын түүхч Мари Фавэрогийн “Алтан орд” болов. Урд өмнө үүн шиг зөвхөн Алтан ордны улсын талаар өгүүлсэн даацтай бүтээл гарч байгаагүй билээ. Одоогийн Украйн хүртэлх Евразийн уудам их газар нутгийг эрхшээж байсан Чингис хааны залгамжлагчид улс төр, соёл, цэргийн хувьд ямаршуухан нарийн бодлого хэрэгжүүлж байсныг түүхч Фавэро өгүүлжээ. Алтан ордны улс одоогийн Орос, Төв Азийн төр улсуудыг төрүүлж, Исламын шашныг Кавказ, Зүүн Европт нутагшихад чухал үүрэг гүйцэтгэж нэгэн үе дэлхийн түүхийн хөдөлгүүр нь болж байв. Орхигдчихсон байсан түүхийн энэхүү хуудсын талаар системтэй, олон нийтэд хүрэхээр бүтээл сая дөнгөж гарсан нь барууны томоохон хэвлэлүүд 2021 оны шилдэг номын жагсаалттаа багтаах гол шалтгаан нь болсон байх. Агуулгын хувьд гадныханд төдийгүй монголчууд бидэнд ч Монголын эзэнт гүрний түүхийг шинээр харах боломжийг олгосон франц түүхчийн аргументуудыг ирэх ондоо цугаараа идэвхтэй хэлэлцэх биз ээ. SIMON AKAM - “THE CHANGING OF THE GUARD: THE BRITISH ARMY SINCE 9/11” “Дэлхий дээрх хамгийн шилдэг цомхон арми” гэж нэрлэдэг Британийн цэргүүдтэй хамт Монголын цэргийн алба хаагчид олон жил Афганистанд үүрэг гүйцэтгэсэн . Британийн арми өнө эртний баатарлаг түүх, уламжлалаараа манайхтай төстэй. Гэхдээ орчин цагийн туршлага шинэчлэл, алдаа оноогоороо дэлхийд тэргүүн эгнээнд яваа. Харьцангуй цомхон боловч үргэлж жин өгсөж барилддаг тэдний армиас бидэнд өөриймшүүлж авах зүйлс олон бий. Тэдгээр зүйлсийн нэг нь армийн дотор болон гаднаас хүчтэй шүүмжлэлийг өрнүүлж чаддаг явдал. Британийн армид өмнө алба хааж байсан сэтгүүлч Саймон Акамын бичсэн энэ ном 2001 оноос хойш тус арми Ирак, Афганистаны дайнуудад оролцохдоо ямар алдаанууд гаргасан, цаашлаад цэргийн бүтцэд шинэчлэл хийнэ гэдэг ямар ярвигтай зүйл болохыг хүүрнэн тайлбарлажээ. 260 гаруй ярилцлага дээр тулгуурлан бичсэн уг бүтээл батлан хамгаалах бодлого, цэргийн уламжлал сонирхдог олон хүний хувьд энэ онд гарсан шилдэг ном байв. П.Номинбилэг - Редактор, орчуулагч Let Me Tell You What I Mean Энэ долоо хоногт ертөнцийн мөнх бусыг үзүүлсэн, нэрт эсээч, зохиолч Жоан Дидион 2021 онд “Let Me Tell You What I Mean” нэртэй эсээ бичлэгийн түүврээ нийтэлсэн нь түүний сүүлчийн бүтээл байх учиртай санжээ. АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Барак Обама 2012 онд түүнд Үндэсний хүмүүнлэгийн медаль гардуулахдаа “бусдын харахаас зайлсхийдэг зүйлсийг анзаарахад амьдралаа зориулсных нь төлөө” шагнаж байгаа хэмээн тодотгосон нь түүний тухай нэгийг хэлнэ. Энэхүү номд багтсан 12 эсээг тэрбээр 1960–2000 оны хооронд бичжээ. Хошин, нандин, хурц, эрэлхэг, нээлттэй, бүгдийн мэдэх, бас хэний ч мэдэхгүй Жоан Дидион. Үг гэгчийг эгнэгт өөрийнхөө талд урвуулсан Жоан Дидион. Бүхэлд нь унших зав, сонирхол байхгүй байгаа бол Why I Write гэдэг эсээг нь заавал уншаарай. “Тэр үед би юуг чадахгүйгээ л мэддэг байлаа. Хэн биш гэдгээ л. Харин хэн гэдгээ мэдэх хүртлээ цөөнгүй жилийг элээсэн юм даа.” Пачинко “Түүх биднийг хэчнээн гонсойлговч түүнд тэгтлээ ач холбогдол өгөх хэрэггүй юм” (Б.Эгшиглэнгийн орчуулснаар) Зохиол бичихэд төвлөрөхийн тулд хуульчийн ажлаа орхисон Мин Жин Ли “Пачинко” номоо 2017 онд нийтэлсэн боловч манай улсын уншигчдад энэ жил л монгол хэлээр хүрсэн юм. Гурван хэсэгтэй, 600-аад хуудас бүхий нүсэр зохиол хэдий ч уншаад эхэлсэн байхад нэг л мэдэхэд дуусах вий. Эл номд Японы эрхшээлд орсон Солонгосоос (XX зууны эх) Японд очиж, 1980-аад оныг хүртэл амьдран суусан нэгэн гэр бүлийн дөрвөн үеийн намтрыг хүүрнэнэ. Зүүн Азийн түүхийн хуудсанд хараар бичигдсэн ч бидний тэр бүр мэддэггүй үйл явдлууд тэндхийн солонгосчуудын амьдралд чухам хэрхэн нөлөөлснийг “Пачинко”-оос бодитоор мэдэрч, мэдэж авч болох. “Бодитоор” гэсний учир нь, Мин Жин Ли 10 жил орчим судалж, баримт материал цуглуулсны эцэст энэ номоо бичсэн аж. Номд өрнөж буй үйл явдлууд хэдий гэгээлэг биш ч гэлээ номыг уншаад дуусахад сэтгэлд гэрэлтэн үлдэх нь итгэл найдварын оч байх болно. No One Is Talking About This “Энэ тухай хэн ч ярихгүй байна” бол бидний тэг дунд нь уусан амьдарч, ой ухаанаа хайр найргүй эзлүүлдэг “сошиал медиажсан” амьдралын тухай бодрол юм. “Мэн бүүкэр”-ээс нэрлэсэн, 2021 оны шилдэг зургаан номын нэг, Патриша Локвүүдийн “No One Is Talking About This”-д цахим сүлжээ олон нийтийн оюун санаанд хэрхэн нөлөөлж буйг тун сонирхолтойгоор өгүүлсэн буй. Цахим орчинд сайн сайхан, энэрэнгүй сэтгэл, шударга ёс ноёлон байх мэт боловч тийм биш гэж харуулах үй олон зүйлс ч мөн тэнд оршин байна. Хөнгөн, ёжтой нэгдүгээр хэсэг нь өндөрлөсний дараа бид Патриша Локвүүдийн хувийн амьдралын талаар, цахим орчноос гаднах амьдралынх нь талаар мэдэж авах болно. Б.Дөлгөөн - Улс төр судлаач, олон улсын харилцааны түүхч АРДЫН ХУВЬСГАЛ: ҮЗЭЛ САНААНЫ ТҮҮХ Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойд зориулж, Монсудар хэвлэлийн газраас “Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх” номыг уншигчдын хүртээл болсон билээ. Уг бүтээлийн төслийг Монсудар хэвлэлийн газрын ерөнхий захирал Р.Энхбат санаачилж, хамтран зохиогч/ерөнхий редактораар миний бие ажилласан юм. Энэ жил шинэ хэвлэгдсэн номууд гэхээсээ хуучны бүтээлүүд ихэвчлэн уншсан учраас өөрийн ажилласан энэхүү номыг санал болгоход буруудахгүй гэж бодлоо. Одоогоос 2500 орчим жилийн өмнө эртний Грект ардчиллын үзэл санаа үүсэн цаг хугацаа, орон зайгаар өртөөлөн цуурайтсаар 1921 онд Монголын тал газрыг туулж Ардын хувьсгал өрнөжээ. Энэ бол бидний төдийлөн харж байгаагүй, цоо шинэ өнцөг гэдэг нь мэдээж. Эртний Грек-Ромын үеэс XX зууны монголчууд хүртэлх хүн төрөлхтний үзэл санааны түүхийг өгүүлэхээс гадна шашин, этнологи, нийгэм-соёлын антропологи, урлагийн түүх, дүрслэх урлаг, газар зүйн их нээлтүүд, философийн сор бүтээлүүдийг (зохиогчдын хамт) он дарааллын товчоон, график зургууд, схем, уран зургууд, гэрэл зургуудаар дамжуулан энгийн ойлгомжтой хэл найруулгаар тайлбарласан бүрэн хэмжээний зурагт түүх. Хүн төрөлхтөн эдүгээ цагийн ардчилсан нийгмийг бүтээхийн төлөө ямар их хичээл зүтгэл гаргаж, оюун санаагаа дайчилсныг монгол өнцгөөс монгол уншигчид энэ номоос уншина. Хувьсгал гээч нь зөвхөн зөвхөн хуран үймсэн олны түрхрэлт биш, тодорхой үзэл санаа, нийтийн эрх ашгийн төлөөх үйлдэл дээр суурилдаг гэдгийг энэ номоос уншигчид ойлгож авна гэж найдаж байна. Э.Бөртгөлжин - Unread.today-ийн сэтгүүлч Жордан б.Питерсон - "Дэг журмын цаана" Ж. Питерсонийг уншсан хүмүүс нэг бол түүнийг хайрлана аль эсэхүл үзэн ядна. Өөрөөр хэлбэл эл номын зохиолч, Канад психологичийн бүтээлүүдийг “яахав, боломжийн хувь хүний хөгжлийн ном байна” даа хэмээн дүгнэх хүн цөөхөн. Зохиолчийн өмнөх бүтээл “Амьдралын 12 дүрэм-Хаосын эсрэг ерөндөг” нь уншигчдад орчин цагийн туйлын эмх замбараагүй, будилаант нийгэмд дүрэмгүйгээр бид дур хүслийнхээ боол болдгийг, лавтайяа эрх чөлөөнд хүрч чаддаггүйг сануулсан байдаг. Аа харин шинэхэн ном нь тодорхойгүй нөхцөл байдал болоод дүрэм журмын хэт хүлээс гэх хоёр туйлын хооронд хувь хүн өөрийн амьдралын тэнцвэрээ олж авахад туслах зөвлөгөөнүүдийг тусгаснаараа онцлогтой. Сахилга бат болон бүтээлч байдал хоёр нь бие биенээ үгүйсгэгч ойлголтууд бус харин ч нэг нь нөгөөгүйгээр оршин тогтнох боломжгүй бөгөөд сахилга бат нь бүтээлч байдлыг бий болгох урьдач нөхцөл гэх мэт өнөөгийн залууст амьдралын зүг чигээ зөвөөр тодорхойлж, сайн муугийн ялгааг томьёолох нь хичнээн чухал зүйл болохыг Питерсон ойлгуулах гэж хичээжээ. Бид нэгэнтээ хүн болж төрсөн тул зовлон шаналлаас бултах аргагүй. Хүүхэд өсгөж хүнээр хүн хийх ярвигтай, өглөө болгон үүрээр босож өдрийн турш ширээний ард суух ч хэцүү, нас ахих, хүнд өвчнөөр өвдөх, ойр дотнын хүмүүсээ золгүй үхлээр алдах гээд энэ хорвоо тэр чигтээ зовлонгийн уурхай мэт. Ялангуяа хувь хүний амьдралд тохиох бэрхшээлээс гадна нийгэм нь тэр чигтээ нэгдсэн үнэт зүйл гэж үгүй Монголын нөхцөлд залуус сайн, муугийн талаар эргэцүүлэхээс илүүтэй хэрхэн амьд үлдэх тухай л бодож байх шиг. Үнэн чанартаа хэн нэгэнд худал хуурмаг үгс хэлж, муу үйл хийгээд ч болов илүү орлого олж байвал түүнийгээ зөвтгөх ямар нэг шалтаг хайгаад л олчихдог болж. Гэвч үнэнийг бид өөрсдөөсөө түлхэх тусмаа л чин үнэнч хайр, үнэнч харилцаа, халуун сэтгэлийг бусдаас эрж хайдаг шүү дээ. Мөнхөд бусдаас царай алдан гуйланчилдаг тэрхүү үнэнийг өөртөө эхлээд цогцлоох учиртай юм гэсэн гол санааг дахин 12 шинэ дүрмээр баяжуулан зохиолч энэ номондоо бичсэн мэт уншигч надад санагдсан билээ. Хувь хүн өөрийгөө “ертөнцийн төв” хэмээн хэтийдүүлж сэтгэхээс илүүтэй оршин буй нийгэмдээ дасан зохицохын төлөө нэг алхам ухарч, аливааг тайван бөгөөд том зураглалаар тогтон харахад энэхүү бүтээл тус болж мэдэх юм. Д.Ганзориг - UNREAD-ийн хамтран байгуулагч Cal Newport – "A World Without Email" Жоржтауны их сургуулийн компьютерын шинжлэх ухааны профессор; ажил карьер, технологийн сэдвийн топ авторуудын нэг Кал Ньюпорт 2021 оны эхээр "A World Without Email" хэмээх ном гаргасан. Тэрээр имэйл болон чатад суурилсан ажлын байрны харилцаа нь бүтээмжийг муутгаж, биднийг ажилдаа сэтгэл хангалуун бус болгож буй тухай үндэслэл сайтай хүүрнээд, энэ байдлыг засаж сайжруулах шийдлүүдийг санал болгожээ. Ажилдаа, ажлын байрандаа баримтлах тохирох дүрэм журам, системийг буюу тохирох "workflow"-ийг бий болгох нь хэт их имэйл, чат харилцааг бууруулж, сатаарал багатай, бүтээмжтэй ажиллах гол шийдэл болно гэж тэр үзжээ. Энэ номд "knowledge work" буюу мэдлэгт суурилсан ажлын үүсэл, түүх, гол санаануудыг мөн бичсэн нь сонирхолтой. Бүтээмж нэмэгдүүлэх байдаг л нэг ном бус, судалгаа сайтай, шинэ санаануудыг зоригтой дэвшүүлсэн, ажлын байрны ирээдүйг тольдсон олон талт ном гэж болно. Brad Stulberg – "The Practice of Groundedness: A Transformative Path to Success That Feeds--Not Crushes--Your Soul" Хувийн хөгжийн сэдвээр бичдэг авторууд дунд даацтай бичлэгээрээ ялгардаг нэгэн бол Брэд Сталберг. Амжилтад хүрэх гэсэн улайрал, хэзээ ч ханаж цадашгүй байдал нь эргээд ихээхэн сөрөг нөлөө дагуулдаг болсон өнөө цагт амжилтад хүрэх илүү эрүүл, илүү тогтвортой арга зам байж болно гэдгийг Брэд Сталберг харуулжээ. Зохиогч тэрхүү шинэ замыг "groundedness" буюу дороо суурьтай, дотроо бодолтой байхтай адилтган томьёолсон байна. Энэ номоос аливаа зүйлийн суурийг сайн тавих, одоогийн нөхцөл байдлаа хүлээн зөвшөөрөх, тэвчээртэй байж урт хугацааны үр дүнд төвлөрөх, бусадтай гүнзгий холбоо тогтоох талаар уншиж, амьдралдаа хэрхэн илүү сэтгэл хангалуун, илүү тайван болоход суралцана. Товчхондоо бие сэтгэлийн ядаргаанд оруулж дөнгөдөг толгой эргэм амьдралын хэмнэлийн ерөндөг болохуйц ном. Я.Баяраа - СУИС-ийн багш. Утга зохиол судлаач Ц.Буянзаяа - Сэтгэлзүйн тууриуд Үндэсний хүүрнэл зохиол 10 гаруй жилийн унтаа байдлаасаа сэрж, сэргэсэн оныг бид үдэж байна. 1990-ээд онд уран зохиолд орж ирсэн нэгэн үеийн зохиолчид хүүрнэлийн хувьд нэгэн шинэ мөчлөг рүү алхан орсон нь үүний шалтгаан болов. Сэтгэлгээ, хийсвэрлэл, гүн ухааны хувьд шинэлэг даацтай, басхүү олон төрөл зүйлийг хамарч чадсан нь олзуурхууштай. Эрэлхийллээсээ илэрхийллийн үед дэвшсэн энэ бүтээлүүд уншигчдадаа гологдох болсон утга зохиолын ертөнцийн хамгийн чухал мэдээ. Зохиолч Цэнд-Аюушийн Буянзаяа “Сэтгэлзүйн тууриуд” туурийн түүвэр, Гун-Аажавын Аурзанын “тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт” роман, Пүрэвхүүгийн Батхуягийн “Чулуун бөмбөрийн нүргээн” жүжгүүд, Б.Наминчимэд “Цагаан бороо” роман, Нацагдоржийн Бадамжав.“Модон сахалт” романуудыг яг энэ агуулгаар нэрлэмээр байна. Эдгээрээс Ц.Буянзаяагийн “Сэтгэлзүйн тууриуд” номыг онцолъё. Зохиолч Ц.Буянзаяа зохиолч энэ жил маш өвөрмөц номоор уншигчдадаа бэлэг барив. Өрнө дахинд ч, дорно дахинд ч нэг янзаар ойлгогддог туурийн хэлбэрээр тэрээр бүтэн ном бичжээ. Ромео, Жульетта хоёр ч цагтаа (1410 он) Томмазо Гуардати гэгч итали бичгийн хүний туурийн цоморлигт багтсан туурь л байсан билээ. Авьяас билгээрээ Жованни Боккачогийн Декамероноос хол илүү монгол гарвалтай хятадын бичгийн хүн Пү Сүн Линий “Эрт эдүгээгийн гайхамшигт сонин явдлууд” туурийн цоморлиг монголчуудын хүүрнэх сэтгэлгээнд ихээхэн нөлөөтэй. Монгол төрийн нэрт зүтгэлтэн Догсомын Бодоо ч туурийн хэлбэрээр “Үзэмжит өгүүлэл, уянгат шүлэглэл” хэмээх тууж туурвисан нь бий. Зохиолч Ц.Буянзаяагийн шинэ номондоо энэ уламжлалд бүтээл сэтгэлгээгээр ханджээ. Тууриудын үүдэл санаа, дүрийн сэтгэлзүйн боловсруулалт маш сонирхолтой. Дүрүүд нь цаг хугацааны ямар ч нөхцөлд амьдрахаар тохиолдлын шинжтэй бөгөөд, гагцхүү тэдний сэтгэлзүйд өрнөж буй зөрчил, сэтгэхүйн үйлдэл л туурийг амилуулах үүдэл нөхцөл болж байна. Энгийнээр тайлбарлавал амьдралын олон нөхцөл, тохиолдолд хүний гаргадаг сэтгэхүйн үйлдэлүүдэд зориулан зохиолч цоо шинэ тууриуд зохиожээ. Туурь бүхэн өөрийн хэл найруулга, бичил ертөнцтэй. Бичил ертөнц бүхнийг туулж гарсны дараа уншигчид шинэ мэдрэмж, энгүүн ухаарал төрнө. Нэг амьсгаагаар биш нэг сар гамнаж уншмаар ном.	2021 оны сүүлийн ням гарагийн мэнд. Бид жил бүрийн шинэ жилээр номын хорхойтнуудыг контентдоо урьж, тухайн онд ямар бүтээл сонирхлыг нь татаж, сэтгэлд нь хүрснийг түүвэрлэн хүргэдэг уламжлалтай. Хүн бүрийн сонирхдог салбар, судалдаг сэдэв өөр ч гэлээ сайн номыг таньж мэдэх арга барил нь хол зөрүүгүй байдаг болов уу. Иймд, уншигч та доорх жагсаалтаас мэдээлэл авч, 2022 онд унших номын жагсаалтаа арвижуулахаас гадна сэтгэгдэл хэсэгт өөрийн уншсан энэ жилийн онцлох номоо хуваалцаарай. > М.Саруул-Эрдэнэ: АНУ-ын Конгрессийн номын сангийн монгол номын мэргэжилтэн, хэл шинжлэлийн ухааны доктор ### Naomi S. Baron - "Always on: Language in an Online and Mobile World, Oxford University Press" Анх тэртээ 1971 онд "email" хэмээх цахим шуудан үүссэн юм байна. Гар утсаар Америкад бичсэн анхны мэссэж хэмээх зурвас 1992 онд эзэндээ хүрсэн аж. 1997 онд Блог гээч, 2004 онд Нүүр ном хэмээгч бий болов. Энэ бүхнийг дагаад л шинэ талбар бүрийд хэрэглэх англи хэлний үг хэллэг, бичлэгийн хэв маяг үүсээд яваад байж. Тэр бүрийд англи хэлтний дунд маргаан хэлэлцүүлэг өрнөж байж. Гол санаа нь “Ингээд англи хэл мөхлөө” гэж. Америкийн их сургуулийн профессор Наоми Барон харин тэр бүх хэрэглээ, хэлний хувьсал зэргийг хэл шинжлэлийн үүднээс авч үзжээ. Хэлэнд зөв буруу хэлбэрийг хэрхэн тогтоодог вэ? Хэн шийддэг вэ? Англи хэл 1971 оноос хойш тэгээд мөхөж байгаа бил үү? Монгол уншигчдадаа яагаад энэ номыг сонгон танилцуулав гэхээр англи хэл гэдгийг нь монгол хэл гэж солиод уншчихад л яг болохоор. Монгол хэл мөхөж байгаа бил үү? Хэзээнээс эхэлж мөхөөд (гар утас хэзээ орж ирсэн билээ) хэзээ дуусна гэлээ? Хэл гэж зурвас, цахим шуудангаас болоод мөхчихдөг эд ер нь мөн үү? Өөр хэлний тухай ингэж нарийн судалсан бүтээлийг унших нь өөрийнхөө хэлний онцлогийг мэдэхэд бас тустай. Угаас хэлний хувьсал гэдэг универсаль эд, энэ хэл ингэж хувьсдаг, тэр хэл тэгж өөрчлөгддөг гэдэг ялгаанаас илүү хэл бүрийн хөгжил хувьслын ижил шинж нь илүү байдаг юм. ### Ц. Өнөрбаян, Д. Соронзон - “Монгол үгийн гарал судлалын үндэс”, Улаанбаатар Сүүлийн үед монгол үгийн гарлыг тайлбарлана гэдэг “хүүхэд нохойн зугаа” гэдэг шиг шахуу юм болоод байгаа. Дуртай нэг нь дураараа л тодорхойлно. Улс төрчид бол яг тухайн нэр дэвших мөчид сонгогчид юу сонсмоор байна, тэр маягаар л үгийн гарлыг тайлбарлачихна. Гэтэл мянган жилийн өмнө тэр үг, тэр нөхрийн нэр дэвшихийг мэдээд, тэрэнд тааруулаад хувирч байсан түүх гэж огт үгүй. Энэ номыг заавал мэргэжлийн гэлтгүй, хэний янаагүй авч уншваас үг гэж тэгж хамаагүй, намын үзэл дагаж хувираад, үүсээд байдаг юм биш, харин авиа нь ижилсдэг, ондоошдог, тагнайшдаг, сулардаг, сэлгэдэг, ингэхдээ зүгээр ч нэг сэлгээд, сулраад байдаггүй, тодорхой байр, тодорхой орчинд тийн хувьсдаг эд болохыг мэдэж авах юм. Тэгснийг нь чухам хэрхэн мэдэх юм бэ гэвэл зохиогч нарын удиртгалдаа бичсэнчлэн “түүхэн харьцуулах”, “сэргээн тогтоох” (номын 5-р тал) гэсэн хоёр аргыг голчлон барих юм. Номын санч болсноосоо хойш миний бие номын соёл, уншигчийн хэрэгцээг хангах эсэх зэрэгт их анхаардаг болоод буй. Тэгвэл энэ ном гарлыг нь тайлсан бүх үгийнхээ индексийг хийж өгсөн, ном зүйгээ зөв тодорхой жагсааж өгсөн нь сайшаалтай юм. Индексгүй номоос мэдээлэл олох нь өвснөөс зүү эрэхтэй төстэй. > Г.Түвшинзаяа: Аюулгүй байдал судлалын хүрээлэнд зочин судлаач ### MARIE FAVEREAU - “THE HORDE: HOW THE MONGOLS CHANGED THE WORLD” Жак Уэтерфордын Чингис хааны талаарх ном 2004 онд гарснаас хойш баруунд Монголын эзэнт гүрний талаар хамгийн олон хүнд хүрсэн ном энэ онд хэвлэгдсэн Францын түүхч Мари Фавэрогийн “Алтан орд” болов. Урд өмнө үүн шиг зөвхөн Алтан ордны улсын талаар өгүүлсэн даацтай бүтээл гарч байгаагүй билээ. Одоогийн Украйн хүртэлх Евразийн уудам их газар нутгийг эрхшээж байсан Чингис хааны залгамжлагчид улс төр, соёл, цэргийн хувьд ямаршуухан нарийн бодлого хэрэгжүүлж байсныг түүхч Фавэро өгүүлжээ. Алтан ордны улс одоогийн Орос, Төв Азийн төр улсуудыг төрүүлж, Исламын шашныг Кавказ, Зүүн Европт нутагшихад чухал үүрэг гүйцэтгэж нэгэн үе дэлхийн түүхийн хөдөлгүүр нь болж байв. Орхигдчихсон байсан түүхийн энэхүү хуудсын талаар системтэй, олон нийтэд хүрэхээр бүтээл сая дөнгөж гарсан нь барууны томоохон хэвлэлүүд 2021 оны шилдэг номын жагсаалттаа багтаах гол шалтгаан нь болсон байх. Агуулгын хувьд гадныханд төдийгүй монголчууд бидэнд ч Монголын эзэнт гүрний түүхийг шинээр харах боломжийг олгосон франц түүхчийн аргументуудыг ирэх ондоо цугаараа идэвхтэй хэлэлцэх биз ээ. ### SIMON AKAM - “THE CHANGING OF THE GUARD: THE BRITISH ARMY SINCE 9/11” “Дэлхий дээрх хамгийн шилдэг цомхон арми” гэж нэрлэдэг Британийн цэргүүдтэй хамт Монголын цэргийн алба хаагчид олон жил Афганистанд үүрэг гүйцэтгэсэн. Британийн арми өнө эртний баатарлаг түүх, уламжлалаараа манайхтай төстэй. Гэхдээ орчин цагийн туршлага шинэчлэл, алдаа оноогоороо дэлхийд тэргүүн эгнээнд яваа. Харьцангуй цомхон боловч үргэлж жин өгсөж барилддаг тэдний армиас бидэнд өөриймшүүлж авах зүйлс олон бий. Тэдгээр зүйлсийн нэг нь армийн дотор болон гаднаас хүчтэй шүүмжлэлийг өрнүүлж чаддаг явдал. Британийн армид өмнө алба хааж байсан сэтгүүлч Саймон Акамын бичсэн энэ ном 2001 оноос хойш тус арми Ирак, Афганистаны дайнуудад оролцохдоо ямар алдаанууд гаргасан, цаашлаад цэргийн бүтцэд шинэчлэл хийнэ гэдэг ямар ярвигтай зүйл болохыг хүүрнэн тайлбарлажээ. 260 гаруй ярилцлага дээр тулгуурлан бичсэн уг бүтээл батлан хамгаалах бодлого, цэргийн уламжлал сонирхдог олон хүний хувьд энэ онд гарсан шилдэг ном байв. > П.Номинбилэг - Редактор, орчуулагч ### Let Me Tell You What I Mean Энэ долоо хоногт ертөнцийн мөнх бусыг үзүүлсэн, нэрт эсээч, зохиолч Жоан Дидион 2021 онд “Let Me Tell You What I Mean” нэртэй эсээ бичлэгийн түүврээ нийтэлсэн нь түүний сүүлчийн бүтээл байх учиртай санжээ. АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Барак Обама 2012 онд түүнд Үндэсний хүмүүнлэгийн медаль гардуулахдаа “бусдын харахаас зайлсхийдэг зүйлсийг анзаарахад амьдралаа зориулсных нь төлөө” шагнаж байгаа хэмээн тодотгосон нь түүний тухай нэгийг хэлнэ. Энэхүү номд багтсан 12 эсээг тэрбээр 1960–2000 оны хооронд бичжээ. Хошин, нандин, хурц, эрэлхэг, нээлттэй, бүгдийн мэдэх, бас хэний ч мэдэхгүй Жоан Дидион. Үг гэгчийг эгнэгт өөрийнхөө талд урвуулсан Жоан Дидион. Бүхэлд нь унших зав, сонирхол байхгүй байгаа бол Why I Write гэдэг эсээг нь заавал уншаарай. “Тэр үед би юуг чадахгүйгээ л мэддэг байлаа. Хэн биш гэдгээ л. Харин хэн гэдгээ мэдэх хүртлээ цөөнгүй жилийг элээсэн юм даа.” ### Пачинко “Түүх биднийг хэчнээн гонсойлговч түүнд тэгтлээ ач холбогдол өгөх хэрэггүй юм” (Б.Эгшиглэнгийн орчуулснаар) Зохиол бичихэд төвлөрөхийн тулд хуульчийн ажлаа орхисон Мин Жин Ли “Пачинко” номоо 2017 онд нийтэлсэн боловч манай улсын уншигчдад энэ жил л монгол хэлээр хүрсэн юм. Гурван хэсэгтэй, 600-аад хуудас бүхий нүсэр зохиол хэдий ч уншаад эхэлсэн байхад нэг л мэдэхэд дуусах вий. Эл номд Японы эрхшээлд орсон Солонгосоос (XX зууны эх) Японд очиж, 1980-аад оныг хүртэл амьдран суусан нэгэн гэр бүлийн дөрвөн үеийн намтрыг хүүрнэнэ. Зүүн Азийн түүхийн хуудсанд хараар бичигдсэн ч бидний тэр бүр мэддэггүй үйл явдлууд тэндхийн солонгосчуудын амьдралд чухам хэрхэн нөлөөлснийг “Пачинко”-оос бодитоор мэдэрч, мэдэж авч болох. “Бодитоор” гэсний учир нь, Мин Жин Ли 10 жил орчим судалж, баримт материал цуглуулсны эцэст энэ номоо бичсэн аж. Номд өрнөж буй үйл явдлууд хэдий гэгээлэг биш ч гэлээ номыг уншаад дуусахад сэтгэлд гэрэлтэн үлдэх нь итгэл найдварын оч байх болно. ### No One Is Talking About This “Энэ тухай хэн ч ярихгүй байна” бол бидний тэг дунд нь уусан амьдарч, ой ухаанаа хайр найргүй эзлүүлдэг “сошиал медиажсан” амьдралын тухай бодрол юм. “Мэн бүүкэр”-ээс нэрлэсэн, 2021 оны шилдэг зургаан номын нэг, Патриша Локвүүдийн “No One Is Talking About This”-д цахим сүлжээ олон нийтийн оюун санаанд хэрхэн нөлөөлж буйг тун сонирхолтойгоор өгүүлсэн буй. Цахим орчинд сайн сайхан, энэрэнгүй сэтгэл, шударга ёс ноёлон байх мэт боловч тийм биш гэж харуулах үй олон зүйлс ч мөн тэнд оршин байна. Хөнгөн, ёжтой нэгдүгээр хэсэг нь өндөрлөсний дараа бид Патриша Локвүүдийн хувийн амьдралын талаар, цахим орчноос гаднах амьдралынх нь талаар мэдэж авах болно. > Б.Дөлгөөн - Улс төр судлаач, олон улсын харилцааны түүхч ### АРДЫН ХУВЬСГАЛ: ҮЗЭЛ САНААНЫ ТҮҮХ Ардын хувьсгалын 100 жилийн ойд зориулж, Монсудар хэвлэлийн газраас “Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх” номыг уншигчдын хүртээл болсон билээ. Уг бүтээлийн төслийг Монсудар хэвлэлийн газрын ерөнхий захирал Р.Энхбат санаачилж, хамтран зохиогч/ерөнхий редактораар миний бие ажилласан юм. Энэ жил шинэ хэвлэгдсэн номууд гэхээсээ хуучны бүтээлүүд ихэвчлэн уншсан учраас өөрийн ажилласан энэхүү номыг санал болгоход буруудахгүй гэж бодлоо. Одоогоос 2500 орчим жилийн өмнө эртний Грект ардчиллын үзэл санаа үүсэн цаг хугацаа, орон зайгаар өртөөлөн цуурайтсаар 1921 онд Монголын тал газрыг туулж Ардын хувьсгал өрнөжээ. Энэ бол бидний төдийлөн харж байгаагүй, цоо шинэ өнцөг гэдэг нь мэдээж. Эртний Грек-Ромын үеэс XX зууны монголчууд хүртэлх хүн төрөлхтний үзэл санааны түүхийг өгүүлэхээс гадна шашин, этнологи, нийгэм-соёлын антропологи, урлагийн түүх, дүрслэх урлаг, газар зүйн их нээлтүүд, философийн сор бүтээлүүдийг (зохиогчдын хамт) он дарааллын товчоон, график зургууд, схем, уран зургууд, гэрэл зургуудаар дамжуулан энгийн ойлгомжтой хэл найруулгаар тайлбарласан бүрэн хэмжээний зурагт түүх. Хүн төрөлхтөн эдүгээ цагийн ардчилсан нийгмийг бүтээхийн төлөө ямар их хичээл зүтгэл гаргаж, оюун санаагаа дайчилсныг монгол өнцгөөс монгол уншигчид энэ номоос уншина. Хувьсгал гээч нь зөвхөн зөвхөн хуран үймсэн олны түрхрэлт биш, тодорхой үзэл санаа, нийтийн эрх ашгийн төлөөх үйлдэл дээр суурилдаг гэдгийг энэ номоос уншигчид ойлгож авна гэж найдаж байна. > Э.Бөртгөлжин - Unread.today-ийн сэтгүүлч ### Жордан б.Питерсон - "Дэг журмын цаана" Ж. Питерсонийг уншсан хүмүүс нэг бол түүнийг хайрлана аль эсэхүл үзэн ядна. Өөрөөр хэлбэл эл номын зохиолч, Канад психологичийн бүтээлүүдийг “яахав, боломжийн хувь хүний хөгжлийн ном байна” даа хэмээн дүгнэх хүн цөөхөн. Зохиолчийн өмнөх бүтээл “Амьдралын 12 дүрэм-Хаосын эсрэг ерөндөг” нь уншигчдад орчин цагийн туйлын эмх замбараагүй, будилаант нийгэмд дүрэмгүйгээр бид дур хүслийнхээ боол болдгийг, лавтайяа эрх чөлөөнд хүрч чаддаггүйг сануулсан байдаг. Аа харин шинэхэн ном нь тодорхойгүй нөхцөл байдал болоод дүрэм журмын хэт хүлээс гэх хоёр туйлын хооронд хувь хүн өөрийн амьдралын тэнцвэрээ олж авахад туслах зөвлөгөөнүүдийг тусгаснаараа онцлогтой. Сахилга бат болон бүтээлч байдал хоёр нь бие биенээ үгүйсгэгч ойлголтууд бус харин ч нэг нь нөгөөгүйгээр оршин тогтнох боломжгүй бөгөөд сахилга бат нь бүтээлч байдлыг бий болгох урьдач нөхцөл гэх мэт өнөөгийн залууст амьдралын зүг чигээ зөвөөр тодорхойлж, сайн муугийн ялгааг томьёолох нь хичнээн чухал зүйл болохыг Питерсон ойлгуулах гэж хичээжээ. Бид нэгэнтээ хүн болж төрсөн тул зовлон шаналлаас бултах аргагүй. Хүүхэд өсгөж хүнээр хүн хийх ярвигтай, өглөө болгон үүрээр босож өдрийн турш ширээний ард суух ч хэцүү, нас ахих, хүнд өвчнөөр өвдөх, ойр дотнын хүмүүсээ золгүй үхлээр алдах гээд энэ хорвоо тэр чигтээ зовлонгийн уурхай мэт. Ялангуяа хувь хүний амьдралд тохиох бэрхшээлээс гадна нийгэм нь тэр чигтээ нэгдсэн үнэт зүйл гэж үгүй Монголын нөхцөлд залуус сайн, муугийн талаар эргэцүүлэхээс илүүтэй хэрхэн амьд үлдэх тухай л бодож байх шиг. Үнэн чанартаа хэн нэгэнд худал хуурмаг үгс хэлж, муу үйл хийгээд ч болов илүү орлого олж байвал түүнийгээ зөвтгөх ямар нэг шалтаг хайгаад л олчихдог болж. Гэвч үнэнийг бид өөрсдөөсөө түлхэх тусмаа л чин үнэнч хайр, үнэнч харилцаа, халуун сэтгэлийг бусдаас эрж хайдаг шүү дээ. Мөнхөд бусдаас царай алдан гуйланчилдаг тэрхүү үнэнийг өөртөө эхлээд цогцлоох учиртай юм гэсэн гол санааг дахин 12 шинэ дүрмээр баяжуулан зохиолч энэ номондоо бичсэн мэт уншигч надад санагдсан билээ. Хувь хүн өөрийгөө “ертөнцийн төв” хэмээн хэтийдүүлж сэтгэхээс илүүтэй оршин буй нийгэмдээ дасан зохицохын төлөө нэг алхам ухарч, аливааг тайван бөгөөд том зураглалаар тогтон харахад энэхүү бүтээл тус болж мэдэх юм. > Д.Ганзориг - UNREAD-ийн хамтран байгуулагч ### Cal Newport – "A World Without Email" Жоржтауны их сургуулийн компьютерын шинжлэх ухааны профессор; ажил карьер, технологийн сэдвийн топ авторуудын нэг Кал Ньюпорт 2021 оны эхээр "A World Without Email" хэмээх ном гаргасан. Тэрээр имэйл болон чатад суурилсан ажлын байрны харилцаа нь бүтээмжийг муутгаж, биднийг ажилдаа сэтгэл хангалуун бус болгож буй тухай үндэслэл сайтай хүүрнээд, энэ байдлыг засаж сайжруулах шийдлүүдийг санал болгожээ. Ажилдаа, ажлын байрандаа баримтлах тохирох дүрэм журам, системийг буюу тохирох "workflow"-ийг бий болгох нь хэт их имэйл, чат харилцааг бууруулж, сатаарал багатай, бүтээмжтэй ажиллах гол шийдэл болно гэж тэр үзжээ. Энэ номд "knowledge work" буюу мэдлэгт суурилсан ажлын үүсэл, түүх, гол санаануудыг мөн бичсэн нь сонирхолтой. Бүтээмж нэмэгдүүлэх байдаг л нэг ном бус, судалгаа сайтай, шинэ санаануудыг зоригтой дэвшүүлсэн, ажлын байрны ирээдүйг тольдсон олон талт ном гэж болно. ### Brad Stulberg – "The Practice of Groundedness: A Transformative Path to Success That Feeds--Not Crushes--Your Soul" Хувийн хөгжийн сэдвээр бичдэг авторууд дунд даацтай бичлэгээрээ ялгардаг нэгэн бол Брэд Сталберг. Амжилтад хүрэх гэсэн улайрал, хэзээ ч ханаж цадашгүй байдал нь эргээд ихээхэн сөрөг нөлөө дагуулдаг болсон өнөө цагт амжилтад хүрэх илүү эрүүл, илүү тогтвортой арга зам байж болно гэдгийг Брэд Сталберг харуулжээ. Зохиогч тэрхүү шинэ замыг "groundedness" буюу дороо суурьтай, дотроо бодолтой байхтай адилтган томьёолсон байна. Энэ номоос аливаа зүйлийн суурийг сайн тавих, одоогийн нөхцөл байдлаа хүлээн зөвшөөрөх, тэвчээртэй байж урт хугацааны үр дүнд төвлөрөх, бусадтай гүнзгий холбоо тогтоох талаар уншиж, амьдралдаа хэрхэн илүү сэтгэл хангалуун, илүү тайван болоход суралцана. Товчхондоо бие сэтгэлийн ядаргаанд оруулж дөнгөдөг толгой эргэм амьдралын хэмнэлийн ерөндөг болохуйц ном. > Я.Баяраа - СУИС-ийн багш. Утга зохиол судлаач ### Ц.Буянзаяа - Сэтгэлзүйн тууриуд Үндэсний хүүрнэл зохиол 10 гаруй жилийн унтаа байдлаасаа сэрж, сэргэсэн оныг бид үдэж байна. 1990-ээд онд уран зохиолд орж ирсэн нэгэн үеийн зохиолчид хүүрнэлийн хувьд нэгэн шинэ мөчлөг рүү алхан орсон нь үүний шалтгаан болов. Сэтгэлгээ, хийсвэрлэл, гүн ухааны хувьд шинэлэг даацтай, басхүү олон төрөл зүйлийг хамарч чадсан нь олзуурхууштай. Эрэлхийллээсээ илэрхийллийн үед дэвшсэн энэ бүтээлүүд уншигчдадаа гологдох болсон утга зохиолын ертөнцийн хамгийн чухал мэдээ. Зохиолч Цэнд-Аюушийн Буянзаяа “Сэтгэлзүйн тууриуд” туурийн түүвэр, Гун-Аажавын Аурзанын “тэдний сүүдэр бидний сэтгэлээс урт” роман, Пүрэвхүүгийн Батхуягийн “Чулуун бөмбөрийн нүргээн” жүжгүүд, Б.Наминчимэд “Цагаан бороо” роман, Нацагдоржийн Бадамжав.“Модон сахалт” романуудыг яг энэ агуулгаар нэрлэмээр байна. Эдгээрээс Ц.Буянзаяагийн “Сэтгэлзүйн тууриуд” номыг онцолъё. Зохиолч Ц.Буянзаяа зохиолч энэ жил маш өвөрмөц номоор уншигчдадаа бэлэг барив. Өрнө дахинд ч, дорно дахинд ч нэг янзаар ойлгогддог туурийн хэлбэрээр тэрээр бүтэн ном бичжээ. Ромео, Жульетта хоёр ч цагтаа (1410 он) Томмазо Гуардати гэгч итали бичгийн хүний туурийн цоморлигт багтсан туурь л байсан билээ. Авьяас билгээрээ Жованни Боккачогийн Декамероноос хол илүү монгол гарвалтай хятадын бичгийн хүн Пү Сүн Линий “Эрт эдүгээгийн гайхамшигт сонин явдлууд” туурийн цоморлиг монголчуудын хүүрнэх сэтгэлгээнд ихээхэн нөлөөтэй. Монгол төрийн нэрт зүтгэлтэн Догсомын Бодоо ч туурийн хэлбэрээр “Үзэмжит өгүүлэл, уянгат шүлэглэл” хэмээх тууж туурвисан нь бий. Зохиолч Ц.Буянзаяагийн шинэ номондоо энэ уламжлалд бүтээл сэтгэлгээгээр ханджээ. Тууриудын үүдэл санаа, дүрийн сэтгэлзүйн боловсруулалт маш сонирхолтой. Дүрүүд нь цаг хугацааны ямар ч нөхцөлд амьдрахаар тохиолдлын шинжтэй бөгөөд, гагцхүү тэдний сэтгэлзүйд өрнөж буй зөрчил, сэтгэхүйн үйлдэл л туурийг амилуулах үүдэл нөхцөл болж байна. Энгийнээр тайлбарлавал амьдралын олон нөхцөл, тохиолдолд хүний гаргадаг сэтгэхүйн үйлдэлүүдэд зориулан зохиолч цоо шинэ тууриуд зохиожээ. Туурь бүхэн өөрийн хэл найруулга, бичил ертөнцтэй. Бичил ертөнц бүхнийг туулж гарсны дараа уншигчид шинэ мэдрэмж, энгүүн ухаарал төрнө. Нэг амьсгаагаар биш нэг сар гамнаж уншмаар ном.
https://unread.today/c/newbooks-2022	Номын тухай	Bayaraa Yadamsuren	2022-02-01T00:00:00	2 сарын 1, 2022	2022 оноос хүлээх 30 шинэ ном	<div class="article-body"> <h2>Unread жил бүр өнгөрсөн жилийн онцлох номуудыг нэрлэдэг билээ. Харин энэ удаа 2022 онд монгол хэвлэлийн газрууд ямар номууд уншигчдадаа хүргэхээр бэлдэж буйг тоймлон хүргэж байна. Энд дурдагдаж буй зарим номын нэрийн монгол орчуулга нь албан бус болно.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">МОНСУДАР: ХЭСҮҮЛЧИД + ХУЛГАНУУД ХИЙГЭЭД ХҮМҮҮС</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/0f903a53bbffd501a97518449da21015.png"></p><h4>ОЛЬГА ТОКАРЧУК - БЕГУНЫ (ХЭСҮҮЛЧИД)</h4><p>2018 оны Утга зохиолын салбар дахь Нобелийн шагналтан Польш зохиолч Ольга Токарчукийн хамгийн алдартай, содон шийдэл бүхий ном монгол уншигчдын гар дээр мөдхөн ирэх нь. "Аливаа газар угширтал удаан амьдарвал хилэнц нүгэлд автаж, муу зүгийн сүнснүүдэд хорлогдох тул зүрх сэтгэл ариун, сүнс сүлд өөдөө явъя гэвэл байнга нүүдэллэх хэрэгтэй" гэх өвөрмөц үзэлтэй бүлэг хүмүүсээс сэдэвлэн уг романыг нэрлэжээ. Нууц аяллуудын тухай өвөрмөц түүхүүдээс бүтэх уг романд амьдрал бол аялал, орон зай юм уу цаг хугацааг туулан аялах хүний оршихуй өөрөө хэрмэл мөн чанартай талаар өгүүлнэ. </p> <h4>ЖОН ШТЕЙНБЕК - OF MICE AND MEN (ХУЛГАНУУД ХИЙГЭЭД ХҮМҮҮС)</h4><p>Жинхэнэ реализм, хүсэл тэмүүлэл, амьдралын төлөөх ороо бусгаа тэмцлийг өгүүлэх дэлхийн хамгийн сэтгэл хөдөлгөм зохиолуудын нэгтэй монгол уншигчид энэ онд танилцах нь ээ. Америкийн цуут зохиолч, манай уншигчдын сайн мэдэх Эрнест Хэмингуйгээс огтоос дутахгүй цуут эр Жон Штейнбек хар бор ажил хийж, нэр алдарт хүрэхээсээ өмнө нь юм юм л үзсэн хүн. Түүний энэ амьдрал өөрсдийн гэсэн гэр оронтой болох зорилготой их хямралын үеэр Калифорни муж даяар доншуучлан, хөлсний ажил хийх хоёр эрийн нөхөрлөлийн тухай зохиол бичихэд дэм болсон нь гарцаагүй. Зохиолч хаанаас ч юм Роберт Бөрнсийн, <br><i>"Харанхуй энэ хорвоод<br>Хамгаас сайханд тэмүүлэвч<br>Хамгаа алдаж дуусах<br>Хулганууд хийгээд хүмүүсийн<br>Хувьхан заяа нь ялгаагүй"</i> мөрүүдийг олж сонссон нь энэ романаа бичих сэдэл болсон гэлцэх нь бий. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЖАНГАР: ЭХ ОРОН + "МОНГОЛ ХҮН" ЦУВРАЛ + "ЭРТНИЙ УРАН ЗОХИОЛ" ЦУВРАЛ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/a692ec3e4628deeda522b105dc21adfb.png"></p><p></p><p>Монголд хүүхдийн номын зах зээл маш эрчтэй хөгжиж, энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг хэвлэлийн газрууд олон арваараа байгуулагдсаар байна. Монсудар хэвлэлийн газрын бүрэлдэхүүн дэх Жангар хүүхдийн номын редакци хэвлэлийн газар болон өргөжиж, энэ зах зээлд хүчтэй өрсөлдөгч болжээ. </p><p>Жангар хэвлэлийн газраас энэ жил<b> "Эх орон"</b> хэмээх зурагт ном гаргах ажээ. Уг номд Монгол орны балар эртний хүмүүсээс эдүгээ цагийн парламент хүртэлх нийгмийн түүх болон байгалийн талаар өгүүлэх юм. </p><p>Мөн энэ онд монголын сод хүмүүсийн талаар өгүүлэх <b>"Монгол хүн" цуврал</b> эхлэх ажээ. Уг цувралаар "Д.Нацагдорж", "Б.Норовбанзад" нарын тухай ном гарахад бэлэн болсон бол зураач Марзан Шарав, хөгжмийн зохиолч Л.Мөрдорж нарын тухай зурагт номыг гаргахаар төлөвлөжээ. </p><p>Монгол ардын үлгэрээс сэдэвлэсэн Жангар редакцын номууд энэ онд мөн үргэлжлэх бөгөөд уг цувралын "Одны домог" ном дээр зураач С.Цогтбаяр ажиллаж байгаа аж. Харин "Монголын нууц товчоо", "Гэсэр", "Жангар"-ыг хүүхдэд зориулсан зурагт ном болгосон <b>"Эртний уран зохиол" </b>цувралаар энэ жил Хомерийн "Илиада", "Одиссей"-г зурагт ном болгох, "Тансан лам баруун этгээдэд зорчсон нь" зохиолыг зурагт ном болгохоор болжээ. Хомерийн зурагт номонд дээр орчуулагч Д.Цахилгаан, яруу найрагч Б.Алтанхуяг нар ажиллах бол, хятадын сонгодог романыг зурагт номын зохиол болгон хөрвүүлэх ажлын яруу найрагч Мө.Батбаяр хийхээр болжээ. Эдгээр номууд дээр Б.Төрмөнх, Б.Гантулга, Э.Базаррагчаа тэргүүтэй зураачид ажиллана. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">NEPKO: НАДАД НЭР ҮГҮЙ + ХАР ХУН + КОД ТАЙЛАГЧ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/4f1e675d53d57eb49e19f23bc678b178.png"></p><h4>ҮЙ ХУА - I DON'T HAVE MY OWN NAME (НАДАД НЭР ҮГҮЙ)<br></h4><p>Орчин үеийн хамгийн алдартай хятад зохиолчдын нэг Үй Хуагийн шилдэг богино өгүүллэгийн түүвэр "Надад нэр үгүй" номыг Нэпко паблишинг уншигчдадаа хүргэхээр бэлджээ. Энэхүү ном зохиолчийн үндсэн сэдэв болох Хятадын эгэл ардын амьдрал ахуйг өгүүлэх 1986 оноос өнөөг хүртэл бичсэн 21 шилмэл өгүүллэгээс бүтжээ. <br></p> <h4>НАССАМ НИКОЛАС ТАЛЕБ - THE BLACK SWAN (ХАР ХУН)</h4><p>Урьдчилан таамаглашгүй, нийгмийн массыг хамарсан, хүчтэй үр нөлөөг дагуулахуйц үйл явдлын тухай "The Black Swan" гэх ойлголт бий. Хүн төрөлхтөн үргэлж өөрсдийн мэддэг зүйлсэд анхаарал хандуулж, мэдэхгүй зүйлсээ үл ойшоодог. Үүнээс үүдэн бид хэзээ ч өөрт байсан боломжуудаа бодитойгоор үнэлж чаддаггүй. Номын зохиолч Талеб олон жилийн турш хүн яагаад өөрт байгаа мэдлэгээсээ илүүг мэддэг хэмээн өөрийгөө хуурдаг талаар судалжээ. "Хар хун"-гийн үзэгдэлтэй зохицож, өөрт ашигтай байдлаар эргүүлж болох талаар уг номд өгүүлнэ. <br></p> <h4>УОЛТЕР ИСААКСОН - THE CODE BREAKER (КОД ТАЙЛАГЧ)</h4><p>Хар багаасаа шинжлэх ухаанд сонирхолтой ч, ямагт дутуу үнэлэгдэж, басамжлуулж асан Женнифер Дүдна хэрхэн биологийн тайлагдашгүй нууцуудыг тайлахаар оролдож буй талаар уг номд өгүүлнэ. Ирээдүйд бичил чип, компьютер, интернет гэх мэт техник технологийн талбарт суралцаж буй хүүхдүүд ДНХ-ийн бүтцийг судалж буй сурагчидтай нэгдэнэ. Технологи, биологи хоёрыг нэгтгэн ДНХ-д өөрчлөлт оруулж болох дэвшлийг бүтээвэл эцэг эхчүүд хүүхдүүдийнхээ биеийн өндөр болон IQ-г өөрчлөх боломжтой юу?<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАГТАА: САРНАЙН НЭР + ЗҮҮДНЭЭС Ч ЧАНАГШ УЙ ГУНИГ + СОХОР</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/9f5c50db1828c27d76ca53065719eaed.png"></p><h4>УМБЕРТО ЭКО - THE NAME OF THE ROSE (САРНАЙН НЭР)</h4><p></p><p>Постмодерн утга зохиолын шилмэл бүтээлүүдийг орчуулан гаргадгаараа уншигчдад танил болсон Тагтаа хэвлэлийн газар 2022 онд Италийн зохиолч, утга зохиолын шүүмжлэгч, симиотикч Умберто Экогийн "Сарнайн нэр" романыг хэвлүүлэхээр болжээ. Романыг орчуулагч Д.Дашмөнх англи хэлнээс орчуулсан байна. </p><p>Умберто Эко бол гайхамшигтай оюунлаг бичлэгүүдээрээ уншигчдын төсөөлж ч байгаагүй шинэлэг эрэл хайгуул, туршилтуудыг хийсэн, гарамгай сэтгэгчдийн нэг. “Сарнайн нэр” (1980) роман нь түүнийг зохиолчийн хувиар дэлхий дахин алдаршуулсан хамгийн алдартай бүтээл нь юм.</p> <h4>ПЕТЕР ХАНДКЕ - A SORROW BEYOND DREAMS: A LIFE STORY (ЗҮҮДНЭЭС Ч ЧАНАГШ УЙ ГУНИГ)</h4><p>2019 оны Нобелийн шагналт зохиолч Петер Хандкегийн "Зүүднээс ч чинагш уй гуниг" дурсамж тууж Д.Мөнххишигийн орчуулгаар уншигчдад хүрэх гэж байна. Зохиолч уг туужийг 1971 онд ээж нь амиа хорлосны дараа бичжээ. Жүжиг, роман, кино зохиол зэрэг уран зохиолын чухаг төрлүүдээр жигдхэн туурвиж, 100 гаруй зохиол биччихээд буй энэ зохиолчийг монгол уншигчид найруулагч Вим Вендерсийн "Хүслийн жигүүр" киноны зохиолоор нь мэдэх болов уу.</p> <h4>ХОСЕ САРАМАГО - (СОХОР)</h4><p></p><p>Хотод нэг л өдөр хүмүүсийн хүүхэн хараа цайж эхэлнэ. Түргэнээ сохрох энэ өвчин нь төдөлгүй тахал болов. Сохролын тахалд нэрвэгдсэн нэгнээсээ ширвээтэж буй хүн ааш аяг хэрцгийсэж, амин хувиа хичээсэн зан суртахуун нь төдөлгүй тахлын нөлөөгөөр ил болно..<br></p><p>Тахалд нэрвэгдэж, улсаараа тодорхой бус байдлын өмнө толгой бөхийсэн энэ цаг үед чухам уншмаар улс төрийн энэ гашуун ёжлол бол Португалын их зохиолч, шинэ зууныг давж амьдарсан цөөхөн "канон"-уудын нэг хэмээн үнэлэгддэг Хосе Сарамагогийн хамгийн алдартай бүтээлүүдийн нэг юм. Монгол хэлнээ Сарамагогийн бүтээлийг анх орчуулах зориг "Алтан өд"-ийн шагналт орчуулагч Б.Сувддуламаас гарчээ. </p> <h4>"Тагтаа" хэвлэлийн газраас гаргах бусад номууд:</h4><p></p><p>Милорид Павич - "Хазар хэлний толь" роман (Г.Лхагвадуламын орчуулга)<br></p><p>Ален Бадью - "Хайрын магтуу" философийн зохиол (Ц.Энх-Одын орчуулга)</p><p>Ян Лианкө - "Дин тосгоны зүүд" (Мө.Батбаярын орчуулга)</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БОЛОР СУДАР: ГАБРИЕЛЬ ГАРСИА МАРКЕЗ: АМЬДРАЛ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/84cf53604dea56b64bdade1cd6c1fd01.png"></p><p></p><p>"Амьдрах гэдэг амьдралын тухай бичихийн нэр" гэж нэгэнтээ бичсэн агуу зохиолч Габриэль Гарсиа Маркесийн амьдралын талаар Латин Америкийн утга зохиол, шидэт реализмын алдартай судлаач Жералд Мартин 2008 онд бичсэн билээ. Энэ бол Маркесийн англи хэлнээ хэвлэгдсэн анхны бүтэн намтар. </p><p>Уг номын орчуулгыг В.Э. Мэйерхольд, Питер Брүк, Ёжи Гротовски, Бертольт Брехт зэрэг сонгодог найруулагчдын бүтээлийг орчуулж, "Фауст" жүжгийн хөрвүүлгийг хийсэн орчуулагч Н.Пүрэвдагва хийжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ARVIS: AMAZON UNBOUND + ТА ӨӨРӨӨ СТАРТАП</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/330417eb4947e208a09f70a7355b3a51.png"></p><p></p><p>Манай гарагийн их наяд долларын үнэлгээнд хамгийн анх хүрсэн компани – Амазоны түүх, түүний цуут үүсгэн байгуулагч Жефф Безосын намтрыг агуулсан бүтээл. Өмнөх номоороо алдаршсан Брэд Стөүний "Amazon Unbound" ном 2021 оны шилдэг бизнес номуудын нэгээр шалгарсан юм. Тус номыг "Элон Маск", "Өөдөө тэмүүл" зэрэг бизнесийн шилдэг намтруудыг эрхлэн гаргасан "Арвис Паблишинг" энэ онд орчуулан уншигчдын хүртээл болгох юм.</p><p>"Арвис Паблишинг" мөн энэ онд LinkedIn-ий үүсгэн байгуулагч Рийд Хоффман, Village Global-ийн үүсгэн байгуулагч Бэн Каснока нарын бичсэн, ажил карьер ба гарааны ертөнцөд гарын авлага болох ном хэмээн үнэлэгдсэн "Та өөрөө стартап"-ыг шинэчлэн хэвлүүлэх аж.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ALPHA: АЗ ЖАРГАЛЫН ГУРВАЛ + ГАЛЗУУ БАЯН АЗИУД </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/a5bfc77bc7d94b8cbd074bf8e3b5d3c7.png"></p><h4><span style="font-size: 16px;">КАБАСАВА ШИО - АЗ ЖАРГАЛЫН ГУРВАЛ</span></h4><p class="MsoNoSpacing"><i>"Дэлхийн 153 орныг хамруулсан судалгаагаар Японы аз жаргалын индекс 62 дугаар байранд бичигдэж байна. Энэ нь өндөр хөгжилтэй орны хувьд хамгийн доод үзүүлэлт. </i> Япончууд өдий хүртэл хичээнгүйлэн хөдөлмөрлөж, ч аз жаргалтай болохгүй байгаа нь бидний итгэж ирсэн “аз жаргалтай болох арга” буруу алдаа эндүүтэй байгаагаас тэр юм. Хаана нь ямар алдаа байна вэ гэдгийг энэ бүтээлийг уншвал ойлгох болно. Аз жаргалтай болохын тулд чухамхүү савж унатлаа ажиллах, үхтэлээ хичээж зүтгэхийн хэрэгцээ байхгүй юм. "Энэхүү бүтээлээр дамжуулан нэг ч болов хүн аз жаргалтай болоосой" гэж сэтгэцийн эмч хүний хувьд туйлаас хүсэж байна" гэж зохиогч номынхоо эхэнд цохон тэмдэглэжээ.<br></p> <h4><span style="font-size: 16px;">КЭВИН КВАН - ГАЛЗУУ БАЯН АЗИУД</span></h4><p></p><p class="MsoNoSpacing">Сингапурт төрж өссөн, эдүгээ Манхеттенд амьдардаг зохиолч Кэвин Кваны азтай эхлэл болох “Галзуу баян азиуд” ном монгол хэлнээ гарах нь ээ. Хэвлэгдсэн даруйдаа бестселлер болсон уг номоор кино хийх эрхийг нэг доллараар л зарснаа зохиолч “мөнгөнөөс чухал зүйл бий” хэмээн тайлбарлажээ. Warner Bros. кино компанийн бүтээсэн "Crazy Rich Asians" кино нь нээлтээ хийсэн эхний тав хоногтоо 35 сая ам.доллар олжээ. <br></p><p class="MsoNoSpacing">Түүний "Crazy Rich Asians", “China Rich Girlfreind” “Rich People Problems” нэртэй гурвалсан зохиол нь Amazon.com сайтын уншигчдаас 4.8 дээш өндөр үнэлгээ аваад байгаа аж. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">BALJ AND PUREV: MAMBA MENTALITY: HOW I PLAY</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/c4fdecc76688c9884474c3fe16298e2f.png"></p><p>Домогт сагсан бөмбөгч Коби Брайнтын бичсэн "How I Play" номыг монголчууд эх хэлээрээ унших боломжтой болох нь. Шилдэг байх нэг хэрэг, харин агуу байхын тулд ямагт өөрийгөө дайчилж, төвлөрөх хэрэгтэй онцолж, өөрийн нугаршгүй, зогсоогдошгүй спортын замналын цаадах нууцуудаа тэрээр хуваалцжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">BOOBOOKS: ЭТО Я-ЭДИЧКА + BEIJING COMA</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/3b7b827aadab24b70b6cec6f25fb221a.png"></p><p></p><p>Улс орондоо хэвлэгдэх эрх нь хязгаарлагдсан, тэрсүүд, "underground" номууд хэвлэдэг "boobooks" хэвлэлийн газар энэ онд хоёр шинэ ном гаргахаар төлөвлөжээ. Эхнийх нь Оросын зартай зүүний үзэлтэн, зохиолч асан Эдуард Лимоновын "Энэ бол би - Эдичка" роман. Эдуард Лимонов 1970-аад онд Оросоос дүрвэн гарахдаа хамт явсан Елена Щапова хэмээх бүсгүйн амьдралаас сэдэвлэн бичсэн энэхүү роман нь зохиолчид олон улсын хэмжээний алдрыг авч иржээ. </p><p>Харин удаах нь ном нь зохиолчоо эх орондоо гишгэх эрхгүй болгосон "Бээжин гүн нойронд" роман. Хятадын нийгмийн хөшигний цаадах үнэнийг бичсэнийхээ төлөө баруунд дүрвэхээс аргагүй болсон зохиолч Ма Жианы энэ роман түүний хамгийн алдартай бүтээл. Зохиолчийн "Хэлээ гарга" баримтат уран сайхны бүтээлийг "boobooks" өмнө нь уншигчдын хүртээл болгосон билээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ECONTE: "СҮХБААТАР" КОМИКС + DALAI LAMA (REINCARNATION PROJECT)</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/636fc6cf48c5e68b5b6561c6ce37c7cf.png"></p><p></p><p>"Бумбардай" цуврал комиксоороо олон улсын шагнал хүртэж байсан зураач Н.Эрдэнэбаярын багийнхны Сүхбаатар жанжины тухай цуврал 20 ангит төсөл. Гурван жил дамнан өрнөж буй уг төслийн эхний зургаан зурагт ном хэвлэгджээ. Харин энэ онд дараагийн цувралууд нь хэвлэгдэх ажээ. Үзэл суртлаар тодруулсан хуурмаг баатар эсвэл монгол төрийн зүтгэлтэн хэмээн талцдаг Сүхбаатар жанжины дүрээр дамжуулан хорьдугаар зууны эхэн үеийн Монголын нийгмийн нөхцөл байдлыг товч ойлгомжтой, хамгийн гол нь голч шударгаар дүрсэлж буй энэ комиксын зохиолчийн багт зохиолч, сэтгүүлч Г.Бадамсамбуу ажиллаж байна. </p><p>"Econte"-ийн дараагийн төсөл нь Далай ламын 67 дүрийн намтарыг өгүүлэх цогц төсөл. Дэлхий нийтээр Далай ламын хувилж төрсөн 14 дүрийн тухай мэдэх бол, монголчууд түүний өмнө нь мэндэлсэн дүрүүдийн тухай тэртээ 17 дугаар зуунд бичиж үлдээжээ. Энэхүү төсөл нь "хүн дахин төрөх" тухай ойлголт болон хүний ертөнц дээр 67 биеийг туулан амьдарсан оюун санааны талаар өгүүлэх гэж байгаагаараа сонирхол татаж буй юм. </p> </div>	Unread жил бүр өнгөрсөн жилийн онцлох номуудыг нэрлэдэг билээ. Харин энэ удаа 2022 онд монгол хэвлэлийн газрууд ямар номууд уншигчдадаа хүргэхээр бэлдэж буйг тоймлон хүргэж байна. Энд дурдагдаж буй зарим номын нэрийн монгол орчуулга нь албан бус болно. МОНСУДАР: ХЭСҮҮЛЧИД + ХУЛГАНУУД ХИЙГЭЭД ХҮМҮҮС ОЛЬГА ТОКАРЧУК - БЕГУНЫ (ХЭСҮҮЛЧИД) 2018 оны Утга зохиолын салбар дахь Нобелийн шагналтан Польш зохиолч Ольга Токарчукийн хамгийн алдартай, содон шийдэл бүхий ном монгол уншигчдын гар дээр мөдхөн ирэх нь. "Аливаа газар угширтал удаан амьдарвал хилэнц нүгэлд автаж, муу зүгийн сүнснүүдэд хорлогдох тул зүрх сэтгэл ариун, сүнс сүлд өөдөө явъя гэвэл байнга нүүдэллэх хэрэгтэй" гэх өвөрмөц үзэлтэй бүлэг хүмүүсээс сэдэвлэн уг романыг нэрлэжээ. Нууц аяллуудын тухай өвөрмөц түүхүүдээс бүтэх уг романд амьдрал бол аялал, орон зай юм уу цаг хугацааг туулан аялах хүний оршихуй өөрөө хэрмэл мөн чанартай талаар өгүүлнэ. ЖОН ШТЕЙНБЕК - OF MICE AND MEN (ХУЛГАНУУД ХИЙГЭЭД ХҮМҮҮС) Жинхэнэ реализм, хүсэл тэмүүлэл, амьдралын төлөөх ороо бусгаа тэмцлийг өгүүлэх дэлхийн хамгийн сэтгэл хөдөлгөм зохиолуудын нэгтэй монгол уншигчид энэ онд танилцах нь ээ. Америкийн цуут зохиолч, манай уншигчдын сайн мэдэх Эрнест Хэмингуйгээс огтоос дутахгүй цуут эр Жон Штейнбек хар бор ажил хийж, нэр алдарт хүрэхээсээ өмнө нь юм юм л үзсэн хүн. Түүний энэ амьдрал өөрсдийн гэсэн гэр оронтой болох зорилготой их хямралын үеэр Калифорни муж даяар доншуучлан, хөлсний ажил хийх хоёр эрийн нөхөрлөлийн тухай зохиол бичихэд дэм болсон нь гарцаагүй. Зохиолч хаанаас ч юм Роберт Бөрнсийн, "Харанхуй энэ хорвоод Хамгаас сайханд тэмүүлэвч Хамгаа алдаж дуусах Хулганууд хийгээд хүмүүсийн Хувьхан заяа нь ялгаагүй" мөрүүдийг олж сонссон нь энэ романаа бичих сэдэл болсон гэлцэх нь бий. ЖАНГАР: ЭХ ОРОН + "МОНГОЛ ХҮН" ЦУВРАЛ + "ЭРТНИЙ УРАН ЗОХИОЛ" ЦУВРАЛ Монголд хүүхдийн номын зах зээл маш эрчтэй хөгжиж, энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг хэвлэлийн газрууд олон арваараа байгуулагдсаар байна. Монсудар хэвлэлийн газрын бүрэлдэхүүн дэх Жангар хүүхдийн номын редакци хэвлэлийн газар болон өргөжиж, энэ зах зээлд хүчтэй өрсөлдөгч болжээ. Жангар хэвлэлийн газраас энэ жил "Эх орон" хэмээх зурагт ном гаргах ажээ. Уг номд Монгол орны балар эртний хүмүүсээс эдүгээ цагийн парламент хүртэлх нийгмийн түүх болон байгалийн талаар өгүүлэх юм. Мөн энэ онд монголын сод хүмүүсийн талаар өгүүлэх "Монгол хүн" цуврал эхлэх ажээ. Уг цувралаар "Д.Нацагдорж", "Б.Норовбанзад" нарын тухай ном гарахад бэлэн болсон бол зураач Марзан Шарав, хөгжмийн зохиолч Л.Мөрдорж нарын тухай зурагт номыг гаргахаар төлөвлөжээ. Монгол ардын үлгэрээс сэдэвлэсэн Жангар редакцын номууд энэ онд мөн үргэлжлэх бөгөөд уг цувралын "Одны домог" ном дээр зураач С.Цогтбаяр ажиллаж байгаа аж. Харин "Монголын нууц товчоо", "Гэсэр", "Жангар"-ыг хүүхдэд зориулсан зурагт ном болгосон "Эртний уран зохиол" цувралаар энэ жил Хомерийн "Илиада", "Одиссей"-г зурагт ном болгох, "Тансан лам баруун этгээдэд зорчсон нь" зохиолыг зурагт ном болгохоор болжээ. Хомерийн зурагт номонд дээр орчуулагч Д.Цахилгаан, яруу найрагч Б.Алтанхуяг нар ажиллах бол, хятадын сонгодог романыг зурагт номын зохиол болгон хөрвүүлэх ажлын яруу найрагч Мө.Батбаяр хийхээр болжээ. Эдгээр номууд дээр Б.Төрмөнх, Б.Гантулга, Э.Базаррагчаа тэргүүтэй зураачид ажиллана. NEPKO: НАДАД НЭР ҮГҮЙ + ХАР ХУН + КОД ТАЙЛАГЧ ҮЙ ХУА - I DON'T HAVE MY OWN NAME (НАДАД НЭР ҮГҮЙ) Орчин үеийн хамгийн алдартай хятад зохиолчдын нэг Үй Хуагийн шилдэг богино өгүүллэгийн түүвэр "Надад нэр үгүй" номыг Нэпко паблишинг уншигчдадаа хүргэхээр бэлджээ. Энэхүү ном зохиолчийн үндсэн сэдэв болох Хятадын эгэл ардын амьдрал ахуйг өгүүлэх 1986 оноос өнөөг хүртэл бичсэн 21 шилмэл өгүүллэгээс бүтжээ. НАССАМ НИКОЛАС ТАЛЕБ - THE BLACK SWAN (ХАР ХУН) Урьдчилан таамаглашгүй, нийгмийн массыг хамарсан, хүчтэй үр нөлөөг дагуулахуйц үйл явдлын тухай "The Black Swan" гэх ойлголт бий. Хүн төрөлхтөн үргэлж өөрсдийн мэддэг зүйлсэд анхаарал хандуулж, мэдэхгүй зүйлсээ үл ойшоодог. Үүнээс үүдэн бид хэзээ ч өөрт байсан боломжуудаа бодитойгоор үнэлж чаддаггүй. Номын зохиолч Талеб олон жилийн турш хүн яагаад өөрт байгаа мэдлэгээсээ илүүг мэддэг хэмээн өөрийгөө хуурдаг талаар судалжээ. "Хар хун"-гийн үзэгдэлтэй зохицож, өөрт ашигтай байдлаар эргүүлж болох талаар уг номд өгүүлнэ. УОЛТЕР ИСААКСОН - THE CODE BREAKER (КОД ТАЙЛАГЧ) Хар багаасаа шинжлэх ухаанд сонирхолтой ч, ямагт дутуу үнэлэгдэж, басамжлуулж асан Женнифер Дүдна хэрхэн биологийн тайлагдашгүй нууцуудыг тайлахаар оролдож буй талаар уг номд өгүүлнэ. Ирээдүйд бичил чип, компьютер, интернет гэх мэт техник технологийн талбарт суралцаж буй хүүхдүүд ДНХ-ийн бүтцийг судалж буй сурагчидтай нэгдэнэ. Технологи, биологи хоёрыг нэгтгэн ДНХ-д өөрчлөлт оруулж болох дэвшлийг бүтээвэл эцэг эхчүүд хүүхдүүдийнхээ биеийн өндөр болон IQ-г өөрчлөх боломжтой юу? ТАГТАА: САРНАЙН НЭР + ЗҮҮДНЭЭС Ч ЧАНАГШ УЙ ГУНИГ + СОХОР УМБЕРТО ЭКО - THE NAME OF THE ROSE (САРНАЙН НЭР) Постмодерн утга зохиолын шилмэл бүтээлүүдийг орчуулан гаргадгаараа уншигчдад танил болсон Тагтаа хэвлэлийн газар 2022 онд Италийн зохиолч, утга зохиолын шүүмжлэгч, симиотикч Умберто Экогийн "Сарнайн нэр" романыг хэвлүүлэхээр болжээ. Романыг орчуулагч Д.Дашмөнх англи хэлнээс орчуулсан байна. Умберто Эко бол гайхамшигтай оюунлаг бичлэгүүдээрээ уншигчдын төсөөлж ч байгаагүй шинэлэг эрэл хайгуул, туршилтуудыг хийсэн, гарамгай сэтгэгчдийн нэг. “Сарнайн нэр” (1980) роман нь түүнийг зохиолчийн хувиар дэлхий дахин алдаршуулсан хамгийн алдартай бүтээл нь юм. ПЕТЕР ХАНДКЕ - A SORROW BEYOND DREAMS: A LIFE STORY (ЗҮҮДНЭЭС Ч ЧАНАГШ УЙ ГУНИГ) 2019 оны Нобелийн шагналт зохиолч Петер Хандкегийн "Зүүднээс ч чинагш уй гуниг" дурсамж тууж Д.Мөнххишигийн орчуулгаар уншигчдад хүрэх гэж байна. Зохиолч уг туужийг 1971 онд ээж нь амиа хорлосны дараа бичжээ. Жүжиг, роман, кино зохиол зэрэг уран зохиолын чухаг төрлүүдээр жигдхэн туурвиж, 100 гаруй зохиол биччихээд буй энэ зохиолчийг монгол уншигчид найруулагч Вим Вендерсийн "Хүслийн жигүүр" киноны зохиолоор нь мэдэх болов уу. ХОСЕ САРАМАГО - (СОХОР) Хотод нэг л өдөр хүмүүсийн хүүхэн хараа цайж эхэлнэ. Түргэнээ сохрох энэ өвчин нь төдөлгүй тахал болов. Сохролын тахалд нэрвэгдсэн нэгнээсээ ширвээтэж буй хүн ааш аяг хэрцгийсэж, амин хувиа хичээсэн зан суртахуун нь төдөлгүй тахлын нөлөөгөөр ил болно.. Тахалд нэрвэгдэж, улсаараа тодорхой бус байдлын өмнө толгой бөхийсэн энэ цаг үед чухам уншмаар улс төрийн энэ гашуун ёжлол бол Португалын их зохиолч, шинэ зууныг давж амьдарсан цөөхөн "канон"-уудын нэг хэмээн үнэлэгддэг Хосе Сарамагогийн хамгийн алдартай бүтээлүүдийн нэг юм. Монгол хэлнээ Сарамагогийн бүтээлийг анх орчуулах зориг "Алтан өд"-ийн шагналт орчуулагч Б.Сувддуламаас гарчээ. "Тагтаа" хэвлэлийн газраас гаргах бусад номууд: Милорид Павич - "Хазар хэлний толь" роман (Г.Лхагвадуламын орчуулга) Ален Бадью - "Хайрын магтуу" философийн зохиол (Ц.Энх-Одын орчуулга) Ян Лианкө - "Дин тосгоны зүүд" (Мө.Батбаярын орчуулга) БОЛОР СУДАР: ГАБРИЕЛЬ ГАРСИА МАРКЕЗ: АМЬДРАЛ "Амьдрах гэдэг амьдралын тухай бичихийн нэр" гэж нэгэнтээ бичсэн агуу зохиолч Габриэль Гарсиа Маркесийн амьдралын талаар Латин Америкийн утга зохиол, шидэт реализмын алдартай судлаач Жералд Мартин 2008 онд бичсэн билээ. Энэ бол Маркесийн англи хэлнээ хэвлэгдсэн анхны бүтэн намтар. Уг номын орчуулгыг В.Э. Мэйерхольд, Питер Брүк, Ёжи Гротовски, Бертольт Брехт зэрэг сонгодог найруулагчдын бүтээлийг орчуулж, "Фауст" жүжгийн хөрвүүлгийг хийсэн орчуулагч Н.Пүрэвдагва хийжээ. ARVIS: AMAZON UNBOUND + ТА ӨӨРӨӨ СТАРТАП Манай гарагийн их наяд долларын үнэлгээнд хамгийн анх хүрсэн компани – Амазоны түүх, түүний цуут үүсгэн байгуулагч Жефф Безосын намтрыг агуулсан бүтээл. Өмнөх номоороо алдаршсан Брэд Стөүний "Amazon Unbound" ном 2021 оны шилдэг бизнес номуудын нэгээр шалгарсан юм. Тус номыг "Элон Маск", "Өөдөө тэмүүл" зэрэг бизнесийн шилдэг намтруудыг эрхлэн гаргасан "Арвис Паблишинг" энэ онд орчуулан уншигчдын хүртээл болгох юм. "Арвис Паблишинг" мөн энэ онд LinkedIn-ий үүсгэн байгуулагч Рийд Хоффман, Village Global-ийн үүсгэн байгуулагч Бэн Каснока нарын бичсэн, ажил карьер ба гарааны ертөнцөд гарын авлага болох ном хэмээн үнэлэгдсэн "Та өөрөө стартап"-ыг шинэчлэн хэвлүүлэх аж. ALPHA: АЗ ЖАРГАЛЫН ГУРВАЛ + ГАЛЗУУ БАЯН АЗИУД КАБАСАВА ШИО - АЗ ЖАРГАЛЫН ГУРВАЛ "Дэлхийн 153 орныг хамруулсан судалгаагаар Японы аз жаргалын индекс 62 дугаар байранд бичигдэж байна. Энэ нь өндөр хөгжилтэй орны хувьд хамгийн доод үзүүлэлт. Япончууд өдий хүртэл хичээнгүйлэн хөдөлмөрлөж, ч аз жаргалтай болохгүй байгаа нь бидний итгэж ирсэн “аз жаргалтай болох арга” буруу алдаа эндүүтэй байгаагаас тэр юм. Хаана нь ямар алдаа байна вэ гэдгийг энэ бүтээлийг уншвал ойлгох болно. Аз жаргалтай болохын тулд чухамхүү савж унатлаа ажиллах, үхтэлээ хичээж зүтгэхийн хэрэгцээ байхгүй юм. "Энэхүү бүтээлээр дамжуулан нэг ч болов хүн аз жаргалтай болоосой" гэж сэтгэцийн эмч хүний хувьд туйлаас хүсэж байна" гэж зохиогч номынхоо эхэнд цохон тэмдэглэжээ. КЭВИН КВАН - ГАЛЗУУ БАЯН АЗИУД Сингапурт төрж өссөн, эдүгээ Манхеттенд амьдардаг зохиолч Кэвин Кваны азтай эхлэл болох “Галзуу баян азиуд” ном монгол хэлнээ гарах нь ээ. Хэвлэгдсэн даруйдаа бестселлер болсон уг номоор кино хийх эрхийг нэг доллараар л зарснаа зохиолч “мөнгөнөөс чухал зүйл бий” хэмээн тайлбарлажээ. Warner Bros. кино компанийн бүтээсэн "Crazy Rich Asians" кино нь нээлтээ хийсэн эхний тав хоногтоо 35 сая ам.доллар олжээ. Түүний "Crazy Rich Asians", “China Rich Girlfreind” “Rich People Problems” нэртэй гурвалсан зохиол нь Amazon.com сайтын уншигчдаас 4.8 дээш өндөр үнэлгээ аваад байгаа аж. BALJ AND PUREV: MAMBA MENTALITY: HOW I PLAY Домогт сагсан бөмбөгч Коби Брайнтын бичсэн "How I Play" номыг монголчууд эх хэлээрээ унших боломжтой болох нь. Шилдэг байх нэг хэрэг, харин агуу байхын тулд ямагт өөрийгөө дайчилж, төвлөрөх хэрэгтэй онцолж, өөрийн нугаршгүй, зогсоогдошгүй спортын замналын цаадах нууцуудаа тэрээр хуваалцжээ. BOOBOOKS: ЭТО Я-ЭДИЧКА + BEIJING COMA Улс орондоо хэвлэгдэх эрх нь хязгаарлагдсан, тэрсүүд, "underground" номууд хэвлэдэг "boobooks" хэвлэлийн газар энэ онд хоёр шинэ ном гаргахаар төлөвлөжээ. Эхнийх нь Оросын зартай зүүний үзэлтэн, зохиолч асан Эдуард Лимоновын "Энэ бол би - Эдичка" роман. Эдуард Лимонов 1970-аад онд Оросоос дүрвэн гарахдаа хамт явсан Елена Щапова хэмээх бүсгүйн амьдралаас сэдэвлэн бичсэн энэхүү роман нь зохиолчид олон улсын хэмжээний алдрыг авч иржээ. Харин удаах нь ном нь зохиолчоо эх орондоо гишгэх эрхгүй болгосон "Бээжин гүн нойронд" роман. Хятадын нийгмийн хөшигний цаадах үнэнийг бичсэнийхээ төлөө баруунд дүрвэхээс аргагүй болсон зохиолч Ма Жианы энэ роман түүний хамгийн алдартай бүтээл. Зохиолчийн "Хэлээ гарга" баримтат уран сайхны бүтээлийг "boobooks" өмнө нь уншигчдын хүртээл болгосон билээ. ECONTE: "СҮХБААТАР" КОМИКС + DALAI LAMA (REINCARNATION PROJECT) "Бумбардай" цуврал комиксоороо олон улсын шагнал хүртэж байсан зураач Н.Эрдэнэбаярын багийнхны Сүхбаатар жанжины тухай цуврал 20 ангит төсөл. Гурван жил дамнан өрнөж буй уг төслийн эхний зургаан зурагт ном хэвлэгджээ. Харин энэ онд дараагийн цувралууд нь хэвлэгдэх ажээ. Үзэл суртлаар тодруулсан хуурмаг баатар эсвэл монгол төрийн зүтгэлтэн хэмээн талцдаг Сүхбаатар жанжины дүрээр дамжуулан хорьдугаар зууны эхэн үеийн Монголын нийгмийн нөхцөл байдлыг товч ойлгомжтой, хамгийн гол нь голч шударгаар дүрсэлж буй энэ комиксын зохиолчийн багт зохиолч, сэтгүүлч Г.Бадамсамбуу ажиллаж байна. "Econte"-ийн дараагийн төсөл нь Далай ламын 67 дүрийн намтарыг өгүүлэх цогц төсөл. Дэлхий нийтээр Далай ламын хувилж төрсөн 14 дүрийн тухай мэдэх бол, монголчууд түүний өмнө нь мэндэлсэн дүрүүдийн тухай тэртээ 17 дугаар зуунд бичиж үлдээжээ. Энэхүү төсөл нь "хүн дахин төрөх" тухай ойлголт болон хүний ертөнц дээр 67 биеийг туулан амьдарсан оюун санааны талаар өгүүлэх гэж байгаагаараа сонирхол татаж буй юм.	Unread жил бүр өнгөрсөн жилийн онцлох номуудыг нэрлэдэг билээ. Харин энэ удаа 2022 онд монгол хэвлэлийн газрууд ямар номууд уншигчдадаа хүргэхээр бэлдэж буйг тоймлон хүргэж байна. Энд дурдагдаж буй зарим номын нэрийн монгол орчуулга нь албан бус болно. ### МОНСУДАР: ХЭСҮҮЛЧИД + ХУЛГАНУУД ХИЙГЭЭД ХҮМҮҮС #### ОЛЬГА ТОКАРЧУК - БЕГУНЫ (ХЭСҮҮЛЧИД) 2018 оны Утга зохиолын салбар дахь Нобелийн шагналтан Польш зохиолч Ольга Токарчукийн хамгийн алдартай, содон шийдэл бүхий ном монгол уншигчдын гар дээр мөдхөн ирэх нь. "Аливаа газар угширтал удаан амьдарвал хилэнц нүгэлд автаж, муу зүгийн сүнснүүдэд хорлогдох тул зүрх сэтгэл ариун, сүнс сүлд өөдөө явъя гэвэл байнга нүүдэллэх хэрэгтэй" гэх өвөрмөц үзэлтэй бүлэг хүмүүсээс сэдэвлэн уг романыг нэрлэжээ. Нууц аяллуудын тухай өвөрмөц түүхүүдээс бүтэх уг романд амьдрал бол аялал, орон зай юм уу цаг хугацааг туулан аялах хүний оршихуй өөрөө хэрмэл мөн чанартай талаар өгүүлнэ. #### ЖОН ШТЕЙНБЕК - OF MICE AND MEN (ХУЛГАНУУД ХИЙГЭЭД ХҮМҮҮС) Жинхэнэ реализм, хүсэл тэмүүлэл, амьдралын төлөөх ороо бусгаа тэмцлийг өгүүлэх дэлхийн хамгийн сэтгэл хөдөлгөм зохиолуудын нэгтэй монгол уншигчид энэ онд танилцах нь ээ. Америкийн цуут зохиолч, манай уншигчдын сайн мэдэх Эрнест Хэмингуйгээс огтоос дутахгүй цуут эр Жон Штейнбек хар бор ажил хийж, нэр алдарт хүрэхээсээ өмнө нь юм юм л үзсэн хүн. Түүний энэ амьдрал өөрсдийн гэсэн гэр оронтой болох зорилготой их хямралын үеэр Калифорни муж даяар доншуучлан, хөлсний ажил хийх хоёр эрийн нөхөрлөлийн тухай зохиол бичихэд дэм болсон нь гарцаагүй. Зохиолч хаанаас ч юм Роберт Бөрнсийн, "Харанхуй энэ хорвоод Хамгаас сайханд тэмүүлэвч Хамгаа алдаж дуусах Хулганууд хийгээд хүмүүсийн Хувьхан заяа нь ялгаагүй" мөрүүдийг олж сонссон нь энэ романаа бичих сэдэл болсон гэлцэх нь бий. ### ЖАНГАР: ЭХ ОРОН + "МОНГОЛ ХҮН" ЦУВРАЛ + "ЭРТНИЙ УРАН ЗОХИОЛ" ЦУВРАЛ Монголд хүүхдийн номын зах зээл маш эрчтэй хөгжиж, энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг хэвлэлийн газрууд олон арваараа байгуулагдсаар байна. Монсудар хэвлэлийн газрын бүрэлдэхүүн дэх Жангар хүүхдийн номын редакци хэвлэлийн газар болон өргөжиж, энэ зах зээлд хүчтэй өрсөлдөгч болжээ. Жангар хэвлэлийн газраас энэ жил "Эх орон" хэмээх зурагт ном гаргах ажээ. Уг номд Монгол орны балар эртний хүмүүсээс эдүгээ цагийн парламент хүртэлх нийгмийн түүх болон байгалийн талаар өгүүлэх юм. Мөн энэ онд монголын сод хүмүүсийн талаар өгүүлэх "Монгол хүн" цуврал эхлэх ажээ. Уг цувралаар "Д.Нацагдорж", "Б.Норовбанзад" нарын тухай ном гарахад бэлэн болсон бол зураач Марзан Шарав, хөгжмийн зохиолч Л.Мөрдорж нарын тухай зурагт номыг гаргахаар төлөвлөжээ. Монгол ардын үлгэрээс сэдэвлэсэн Жангар редакцын номууд энэ онд мөн үргэлжлэх бөгөөд уг цувралын "Одны домог" ном дээр зураач С.Цогтбаяр ажиллаж байгаа аж. Харин "Монголын нууц товчоо", "Гэсэр", "Жангар"-ыг хүүхдэд зориулсан зурагт ном болгосон "Эртний уран зохиол" цувралаар энэ жил Хомерийн "Илиада", "Одиссей"-г зурагт ном болгох, "Тансан лам баруун этгээдэд зорчсон нь" зохиолыг зурагт ном болгохоор болжээ. Хомерийн зурагт номонд дээр орчуулагч Д.Цахилгаан, яруу найрагч Б.Алтанхуяг нар ажиллах бол, хятадын сонгодог романыг зурагт номын зохиол болгон хөрвүүлэх ажлын яруу найрагч Мө.Батбаяр хийхээр болжээ. Эдгээр номууд дээр Б.Төрмөнх, Б.Гантулга, Э.Базаррагчаа тэргүүтэй зураачид ажиллана. ### NEPKO: НАДАД НЭР ҮГҮЙ + ХАР ХУН + КОД ТАЙЛАГЧ #### ҮЙ ХУА - I DON'T HAVE MY OWN NAME (НАДАД НЭР ҮГҮЙ) Орчин үеийн хамгийн алдартай хятад зохиолчдын нэг Үй Хуагийн шилдэг богино өгүүллэгийн түүвэр "Надад нэр үгүй" номыг Нэпко паблишинг уншигчдадаа хүргэхээр бэлджээ. Энэхүү ном зохиолчийн үндсэн сэдэв болох Хятадын эгэл ардын амьдрал ахуйг өгүүлэх 1986 оноос өнөөг хүртэл бичсэн 21 шилмэл өгүүллэгээс бүтжээ. #### НАССАМ НИКОЛАС ТАЛЕБ - THE BLACK SWAN (ХАР ХУН) Урьдчилан таамаглашгүй, нийгмийн массыг хамарсан, хүчтэй үр нөлөөг дагуулахуйц үйл явдлын тухай "The Black Swan" гэх ойлголт бий. Хүн төрөлхтөн үргэлж өөрсдийн мэддэг зүйлсэд анхаарал хандуулж, мэдэхгүй зүйлсээ үл ойшоодог. Үүнээс үүдэн бид хэзээ ч өөрт байсан боломжуудаа бодитойгоор үнэлж чаддаггүй. Номын зохиолч Талеб олон жилийн турш хүн яагаад өөрт байгаа мэдлэгээсээ илүүг мэддэг хэмээн өөрийгөө хуурдаг талаар судалжээ. "Хар хун"-гийн үзэгдэлтэй зохицож, өөрт ашигтай байдлаар эргүүлж болох талаар уг номд өгүүлнэ. #### УОЛТЕР ИСААКСОН - THE CODE BREAKER (КОД ТАЙЛАГЧ) Хар багаасаа шинжлэх ухаанд сонирхолтой ч, ямагт дутуу үнэлэгдэж, басамжлуулж асан Женнифер Дүдна хэрхэн биологийн тайлагдашгүй нууцуудыг тайлахаар оролдож буй талаар уг номд өгүүлнэ. Ирээдүйд бичил чип, компьютер, интернет гэх мэт техник технологийн талбарт суралцаж буй хүүхдүүд ДНХ-ийн бүтцийг судалж буй сурагчидтай нэгдэнэ. Технологи, биологи хоёрыг нэгтгэн ДНХ-д өөрчлөлт оруулж болох дэвшлийг бүтээвэл эцэг эхчүүд хүүхдүүдийнхээ биеийн өндөр болон IQ-г өөрчлөх боломжтой юу? ### ТАГТАА: САРНАЙН НЭР + ЗҮҮДНЭЭС Ч ЧАНАГШ УЙ ГУНИГ + СОХОР #### УМБЕРТО ЭКО - THE NAME OF THE ROSE (САРНАЙН НЭР) Постмодерн утга зохиолын шилмэл бүтээлүүдийг орчуулан гаргадгаараа уншигчдад танил болсон Тагтаа хэвлэлийн газар 2022 онд Италийн зохиолч, утга зохиолын шүүмжлэгч, симиотикч Умберто Экогийн "Сарнайн нэр" романыг хэвлүүлэхээр болжээ. Романыг орчуулагч Д.Дашмөнх англи хэлнээс орчуулсан байна. Умберто Эко бол гайхамшигтай оюунлаг бичлэгүүдээрээ уншигчдын төсөөлж ч байгаагүй шинэлэг эрэл хайгуул, туршилтуудыг хийсэн, гарамгай сэтгэгчдийн нэг. “Сарнайн нэр” (1980) роман нь түүнийг зохиолчийн хувиар дэлхий дахин алдаршуулсан хамгийн алдартай бүтээл нь юм. #### ПЕТЕР ХАНДКЕ - A SORROW BEYOND DREAMS: A LIFE STORY (ЗҮҮДНЭЭС Ч ЧАНАГШ УЙ ГУНИГ) 2019 оны Нобелийн шагналт зохиолч Петер Хандкегийн "Зүүднээс ч чинагш уй гуниг" дурсамж тууж Д.Мөнххишигийн орчуулгаар уншигчдад хүрэх гэж байна. Зохиолч уг туужийг 1971 онд ээж нь амиа хорлосны дараа бичжээ. Жүжиг, роман, кино зохиол зэрэг уран зохиолын чухаг төрлүүдээр жигдхэн туурвиж, 100 гаруй зохиол биччихээд буй энэ зохиолчийг монгол уншигчид найруулагч Вим Вендерсийн "Хүслийн жигүүр" киноны зохиолоор нь мэдэх болов уу. #### ХОСЕ САРАМАГО - (СОХОР) Хотод нэг л өдөр хүмүүсийн хүүхэн хараа цайж эхэлнэ. Түргэнээ сохрох энэ өвчин нь төдөлгүй тахал болов. Сохролын тахалд нэрвэгдсэн нэгнээсээ ширвээтэж буй хүн ааш аяг хэрцгийсэж, амин хувиа хичээсэн зан суртахуун нь төдөлгүй тахлын нөлөөгөөр ил болно.. Тахалд нэрвэгдэж, улсаараа тодорхой бус байдлын өмнө толгой бөхийсэн энэ цаг үед чухам уншмаар улс төрийн энэ гашуун ёжлол бол Португалын их зохиолч, шинэ зууныг давж амьдарсан цөөхөн "канон"-уудын нэг хэмээн үнэлэгддэг Хосе Сарамагогийн хамгийн алдартай бүтээлүүдийн нэг юм. Монгол хэлнээ Сарамагогийн бүтээлийг анх орчуулах зориг "Алтан өд"-ийн шагналт орчуулагч Б.Сувддуламаас гарчээ. #### "Тагтаа" хэвлэлийн газраас гаргах бусад номууд: Милорид Павич - "Хазар хэлний толь" роман (Г.Лхагвадуламын орчуулга) Ален Бадью - "Хайрын магтуу" философийн зохиол (Ц.Энх-Одын орчуулга) Ян Лианкө - "Дин тосгоны зүүд" (Мө.Батбаярын орчуулга) ### БОЛОР СУДАР: ГАБРИЕЛЬ ГАРСИА МАРКЕЗ: АМЬДРАЛ "Амьдрах гэдэг амьдралын тухай бичихийн нэр" гэж нэгэнтээ бичсэн агуу зохиолч Габриэль Гарсиа Маркесийн амьдралын талаар Латин Америкийн утга зохиол, шидэт реализмын алдартай судлаач Жералд Мартин 2008 онд бичсэн билээ. Энэ бол Маркесийн англи хэлнээ хэвлэгдсэн анхны бүтэн намтар. Уг номын орчуулгыг В.Э. Мэйерхольд, Питер Брүк, Ёжи Гротовски, Бертольт Брехт зэрэг сонгодог найруулагчдын бүтээлийг орчуулж, "Фауст" жүжгийн хөрвүүлгийг хийсэн орчуулагч Н.Пүрэвдагва хийжээ. ### ARVIS: AMAZON UNBOUND + ТА ӨӨРӨӨ СТАРТАП Манай гарагийн их наяд долларын үнэлгээнд хамгийн анх хүрсэн компани – Амазоны түүх, түүний цуут үүсгэн байгуулагч Жефф Безосын намтрыг агуулсан бүтээл. Өмнөх номоороо алдаршсан Брэд Стөүний "Amazon Unbound" ном 2021 оны шилдэг бизнес номуудын нэгээр шалгарсан юм. Тус номыг "Элон Маск", "Өөдөө тэмүүл" зэрэг бизнесийн шилдэг намтруудыг эрхлэн гаргасан "Арвис Паблишинг" энэ онд орчуулан уншигчдын хүртээл болгох юм. "Арвис Паблишинг" мөн энэ онд LinkedIn-ий үүсгэн байгуулагч Рийд Хоффман, Village Global-ийн үүсгэн байгуулагч Бэн Каснока нарын бичсэн, ажил карьер ба гарааны ертөнцөд гарын авлага болох ном хэмээн үнэлэгдсэн "Та өөрөө стартап"-ыг шинэчлэн хэвлүүлэх аж. ### ALPHA: АЗ ЖАРГАЛЫН ГУРВАЛ + ГАЛЗУУ БАЯН АЗИУД #### КАБАСАВА ШИО - АЗ ЖАРГАЛЫН ГУРВАЛ "Дэлхийн 153 орныг хамруулсан судалгаагаар Японы аз жаргалын индекс 62 дугаар байранд бичигдэж байна. Энэ нь өндөр хөгжилтэй орны хувьд хамгийн доод үзүүлэлт. Япончууд өдий хүртэл хичээнгүйлэн хөдөлмөрлөж, ч аз жаргалтай болохгүй байгаа нь бидний итгэж ирсэн “аз жаргалтай болох арга” буруу алдаа эндүүтэй байгаагаас тэр юм. Хаана нь ямар алдаа байна вэ гэдгийг энэ бүтээлийг уншвал ойлгох болно. Аз жаргалтай болохын тулд чухамхүү савж унатлаа ажиллах, үхтэлээ хичээж зүтгэхийн хэрэгцээ байхгүй юм. "Энэхүү бүтээлээр дамжуулан нэг ч болов хүн аз жаргалтай болоосой" гэж сэтгэцийн эмч хүний хувьд туйлаас хүсэж байна" гэж зохиогч номынхоо эхэнд цохон тэмдэглэжээ. #### КЭВИН КВАН - ГАЛЗУУ БАЯН АЗИУД Сингапурт төрж өссөн, эдүгээ Манхеттенд амьдардаг зохиолч Кэвин Кваны азтай эхлэл болох “Галзуу баян азиуд” ном монгол хэлнээ гарах нь ээ. Хэвлэгдсэн даруйдаа бестселлер болсон уг номоор кино хийх эрхийг нэг доллараар л зарснаа зохиолч “мөнгөнөөс чухал зүйл бий” хэмээн тайлбарлажээ. Warner Bros. кино компанийн бүтээсэн "Crazy Rich Asians" кино нь нээлтээ хийсэн эхний тав хоногтоо 35 сая ам.доллар олжээ. Түүний "Crazy Rich Asians", “China Rich Girlfreind” “Rich People Problems” нэртэй гурвалсан зохиол нь Amazon.com сайтын уншигчдаас 4.8 дээш өндөр үнэлгээ аваад байгаа аж. ### BALJ AND PUREV: MAMBA MENTALITY: HOW I PLAY Домогт сагсан бөмбөгч Коби Брайнтын бичсэн "How I Play" номыг монголчууд эх хэлээрээ унших боломжтой болох нь. Шилдэг байх нэг хэрэг, харин агуу байхын тулд ямагт өөрийгөө дайчилж, төвлөрөх хэрэгтэй онцолж, өөрийн нугаршгүй, зогсоогдошгүй спортын замналын цаадах нууцуудаа тэрээр хуваалцжээ. ### BOOBOOKS: ЭТО Я-ЭДИЧКА + BEIJING COMA Улс орондоо хэвлэгдэх эрх нь хязгаарлагдсан, тэрсүүд, "underground" номууд хэвлэдэг "boobooks" хэвлэлийн газар энэ онд хоёр шинэ ном гаргахаар төлөвлөжээ. Эхнийх нь Оросын зартай зүүний үзэлтэн, зохиолч асан Эдуард Лимоновын "Энэ бол би - Эдичка" роман. Эдуард Лимонов 1970-аад онд Оросоос дүрвэн гарахдаа хамт явсан Елена Щапова хэмээх бүсгүйн амьдралаас сэдэвлэн бичсэн энэхүү роман нь зохиолчид олон улсын хэмжээний алдрыг авч иржээ. Харин удаах нь ном нь зохиолчоо эх орондоо гишгэх эрхгүй болгосон "Бээжин гүн нойронд" роман. Хятадын нийгмийн хөшигний цаадах үнэнийг бичсэнийхээ төлөө баруунд дүрвэхээс аргагүй болсон зохиолч Ма Жианы энэ роман түүний хамгийн алдартай бүтээл. Зохиолчийн "Хэлээ гарга" баримтат уран сайхны бүтээлийг "boobooks" өмнө нь уншигчдын хүртээл болгосон билээ. ### ECONTE: "СҮХБААТАР" КОМИКС + DALAI LAMA (REINCARNATION PROJECT) "Бумбардай" цуврал комиксоороо олон улсын шагнал хүртэж байсан зураач Н.Эрдэнэбаярын багийнхны Сүхбаатар жанжины тухай цуврал 20 ангит төсөл. Гурван жил дамнан өрнөж буй уг төслийн эхний зургаан зурагт ном хэвлэгджээ. Харин энэ онд дараагийн цувралууд нь хэвлэгдэх ажээ. Үзэл суртлаар тодруулсан хуурмаг баатар эсвэл монгол төрийн зүтгэлтэн хэмээн талцдаг Сүхбаатар жанжины дүрээр дамжуулан хорьдугаар зууны эхэн үеийн Монголын нийгмийн нөхцөл байдлыг товч ойлгомжтой, хамгийн гол нь голч шударгаар дүрсэлж буй энэ комиксын зохиолчийн багт зохиолч, сэтгүүлч Г.Бадамсамбуу ажиллаж байна. "Econte"-ийн дараагийн төсөл нь Далай ламын 67 дүрийн намтарыг өгүүлэх цогц төсөл. Дэлхий нийтээр Далай ламын хувилж төрсөн 14 дүрийн тухай мэдэх бол, монголчууд түүний өмнө нь мэндэлсэн дүрүүдийн тухай тэртээ 17 дугаар зуунд бичиж үлдээжээ. Энэхүү төсөл нь "хүн дахин төрөх" тухай ойлголт болон хүний ертөнц дээр 67 биеийг туулан амьдарсан оюун санааны талаар өгүүлэх гэж байгаагаараа сонирхол татаж буй юм.
https://unread.today/c/booktalk-jargalsaikhano	Номын тухай	Usukhsarnai Ganbaatar	2021-11-20T00:00:00	11 сарын 20, 2021	Номтой яриа #19: Япон судлаач, орчуулагч О.Жаргалсайхан	<div class="article-body"> <p>“Номтой яриа” булангийн ээлжит дугаартаа бид япон судлаач, орчуулагч Очирхүүгийн Жаргалсайханыг урилаа. Тэрээр Шиба Рёотаро “Тал нутгийн тэмдэглэл”, "Оросын тухай: Умардын уугуул төрх", “Хорин нэгдүгээр зуунд амьдрах хөвгүүд охидод”, Фүкүзава Юкичигийн “<a href="https://unread.today/c/1931" target="_blank">Эрдмийг эрхэмлэх ухаан</a>”, Самүэл Смайлсын “Өөртөө туслах ухаан”, дэлхийн анхны роман, манай эриний Х зуунд Мүрасаки Шикибүгийн зохиосон “Гэнжийн туульс” нэг, хоёрдугаар боть, Мүраками Харүкигийн “1Q84” гурамсан роман, "Торгон цэргийн хороон даргын аллага" нэг, хоёрдугаар боть зэрэг олон бүтээлийг орчуулж, уншигчдадаа бэлэг барьжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</h3><p>Миний хувьд утга зохиол, баримтат уран сайхны зохиол, шинжлэх ухааны хялбаршуулсан зохиол гээд олон хэв маягийн ном унших дуртай. Яг одоо бол Баасанжавын Наранбаатарын “ Хүн?...буюу бид?...” гэдэг ном уншиж байна. Сонирхолтой юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ?</h3><p>Японы нэрт зохиолч Шиба Рёотарогийн “Тал нутгийн тэмдэглэл” гэдэг ном юм. Монгол хүний язгуур шинж, ахуй амьдралыг япон хүн бичсэн. Ер нь таалагдсан, автсан номоо орчуулж гаргах гээд байдаг хүн л дээ би. Энэ бүтээл намайг утга зохиолын орчуулга руу хөтөлсөн, миний орчуулгын анхны бүтээл. Утга зохиолын орчуулга гэдэг зүйлд амьдралаа зориулсны минь утга учир болсон ном, өөрөөр хэлбэл миний амьдралыг өөрчилсөн ном. Ихэд нандигнадаг энэ номоо 25 жилийн дараа дахин хэвлүүлсэн. Нам биш ном дагах болсон минь энэ номтой холбоотой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ?</h3><p></p><p>Орчуулах номоо бол ач холбогдлыг нь харна. Уншигчдад өгөөжтэй, нийгэмд сайн нөлөө үзүүлэх боломжтой, ялангуяа монгол хүний оюун санаанд хөгжил дэвшил авч ирэх, хүн төрөлхтний соёлын сэтгэлгээнд нөлөөтэй, зохиолчийн ур чадвар өндөр, тухайн улсдаа эсвэл дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдсөн зохиолчийн том бүтээлийг орчуулах нь миний амбиц. Миний бүтээлүүд ийм л шалгуур давсан байж яагаад болохгүй гэж, монгол хүн яагаад ийм сайн бүтээлийг уншиж болохгүй гэж гэсэн асуултыг өөртөө тавьж сонгосон бүтээлүүд байдаг. Тэр дунд Японы оюунлаг зохиолч Шиба Рёотаро, алдарт Фүкүзава Юкичи, дэлхийн сонгодог бүтээл болох “Гэнжийн туульс”-ыг (манай он тооллын 9-р зуун) зохиосон Мүрасаки Шикибү, өнөө цаг үеийн дэлхийд алдартай зохиолч Мүраками Харүки зэрэг зохиолчид байна. Менежментийн хаан гэгддэг, Панасоникийг үүсгэн байгуулагч Мацүзаки Коносүкэгийн “Замаа нээхүй” ном гэхэд монголчуудын ярьдагчлан “үхрийн махыг үнхэлцэгт нь багтаасан” тийм ном. 120 номын шим шүүсийг нэг дор хураасан мэт ном гэж япончууд ярьдаг. Удахгүй миний орчуулгаар он гараад уншигчдад хүрэх юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/02ae4205-f92e-4bce-a8bd-da235dce73f9/11af168cfdd5459f2b01be5ed7a09aa9.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Харин унших номын тухайд сэтгэлгээний чадамжид нөлөөлөхүйц, мэдлэг мэдээлэл, ур чадвар, агуулга, бүтэц сайтай тийм зохиолуудыг түүж уншихыг хүсдэг. Хувь хүний мэдрэмж давамгайлсан, төсөөлөн бодох чадвар султай бүтээлүүдээс зайлсхийдэг. Дан авьяас бас явахгүй болсон. Гоё уран үг, ончтой үгээр дүүрэн ч үлдэх юмгүй бол савтай будаа гоожуулахтай адилхан. Номын өгөөж чанар гэдэг зүйлийг анхаармаар санагддаг. Мүракамигийн зохиолууд намайг юугаараа татдаг вэ гэхээр сэтгэлгээний хэв маягийн “хараад ханашгүй” байдал. Уран сэтгэлгээ гэдэг зүйл хэв маяг, хэлбэр хэмжээ, давталт, бүтэц зэрэгт ер автдаггүй, баригддаггүй, ямар ч зүйл байсан сайхан таараад явчихдаг. Тэр нь сайхан. Хүмүүс нэг юмаа давтлаа л гэдэг, гэтэл тэр “нэг юм” хэчнээн олон хэв маяг, өнгө төрх, хэлбэртэй байж болдог гээч. </p><p>Заримдаа би нэг монгол ном, нэг япон номыг зэрэг эхэлдэг юм. Монгол, япон хүмүүсийн сэтгэлгээ, ур чадвар, ертөнцийг үзэх үзэл, бичлэгийн эв дүй, харааг зэрэгцүүлэх боломж олгож байдаг. Хувь зохиолчийн харьцуулалт биш шүү. Xарьцуулах ч юм биш. Өөр өөрийн соёл, иргэншлийн ялгаатай өнгө төрхтэй, өвөрмөц байдалтай шүү дээ. </p><p>Жишээ нь Японы бизнесийн загалмайлсан эцэг гэгддэг Шибүсава Эйичи гэж хүний бичсэн “Ронго то соробан” гэдэг гайхалтай ном байна. Монголоор ронго, сампин хоёр гэсэн утгатай юм. Ронго гэдэг нь япончуудын ёс зүйн хэм хэмжээтэй гүнзгий холбогддог эртний хятадаас дамжиж ирсэн суртал юм л даа. Манай тооллын 390 орчим оны үед ханз үсэг, буддизмтай хамт Японд нэвтэрсэн байдаг. Эдогийн үед бакүфү засгийн газар энэхүү ёс суртахууны сургаалыг ихэд чухалчилж анхан шатны сургуульд хүртэл заадаг байж л дээ. Күнзийн шавь нар багшийгаа нас барсны дараа сургаал номыг нь эмхэтгэн бөөгнүүлсэн нь энэ суртахууны үндэс болсон гэдэг. Одоо ч чухал, ялангуяа бизнесийн ертөнцөд маш чухал үзэл санаа ч багтдаг. Хүний амьдралд хамгийн чухал зүйл юу вэ, хүртэх ёстой баримтлах ёстой зүйл юу вэ. Үүнийг л Шибүсава Эйичи хэмээх Японы бизнес хөгжлийн загалмайлсан эцэг ёс суртахуун, эдийн засаг хоёрын холбоосын тухай гярхай ажиглаж бичсэн болов уу. Ач холбогдлоороо маш чухал ном юм. Манайх зах зээлийн нийгэмд шилжихэд хүлээс тас үсрэх шиг болж, хэн юу дуртайгаа хийж болно гэсэн ганц санаагаар л бизнесийн агуу өндөр үзэл санаа нухчигдсан байх гэж боддог. Бизнес, ёс зүй хоёрыг холбосон энэ мэт сэхээтэн хүмүүсийн ном ч байсангүй. Юу хийж болохгүй тухай сургаал ном ч байсангүй. Буддын шашны арван хар нүгэл, арван цагаан буяны тухай сургаал л жаахан барьж байсан болов уу.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/02ae4205-f92e-4bce-a8bd-da235dce73f9/bbb19db616039aea54739ab5c4ecccc3.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ?</h3><p>Миний ном унших арга барил энгийн. Түрүүнд хэллээ, хоёр ном эхлээд түүнийгээ сөөлжүүлэн уншдаг. Cэтгэлгээний хэв маягийн ажиглалт гэх үү. Хурдан түргэн дуусгахыг чухалчилдаггүй. Цагийг яаран сандран биш тухтай бас налгар уужуу ашиглах дуртай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ?</h3><p></p><p>Түүхэн хүмүүсийн тухай сонирхолтой ном ховор байна. Тиймээс миний хувьд тэр орон зайг Японы утга зохиол, баримтат уран сайхны зохиолууд нөхөж байна даа. Монголын утга зохиолын тухайд До.Цэнджав, Б.Догмид, Д.Мэнд-ооёо нарын бүтээлийг унших дуртай. Гурван өөр өнгө төрх, зан араншин харагддаг. </p><p>Бусад хүмүүсийг ийм тийм ном уншаарай гэх нь бас хаашаа ч юм. Монгол хүнд хэрэгтэй гэдэг талаасаа бол Монсудар хэвлэлийн газраас эрхлэн гаргаж байгаа сонголтууд их таалагддаг. Ялангуяа Юваль Ной Хараригийн гурван цуврал байна. Миний ширээний ном болсон. Mөн Достоевскийн шинэ орчуулгын цувралууд байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ?</h3><p>Баримтат уран сайхны зохиол л бичвэл бичих байх даа. Цэвэр утга зохиолын хувьд дэлхийн хамгийн сайн бүтээлүүдээс түүж орчуулахад л өгөөжтэй байх болно. Сүүлийн үед бизнес хөгжил, бизнесийн соёл ёс зүйн талаар нэлээд уншиж байна. Дээр өгүүлсэн “Ронго ба сампин”, Мацүзаки Коносүкэгийн “Замаа нээхүй” энэ хоёр бүтээл бол бидний алдаа дутагдлыг нөхөхөд их үүрэг гүйцэтгэх тийм сайн номнууд гэж боддог.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p>Сайн номыг сонгож уншиж чадвал сайн хүнтэй уулзсан мэт байх болно. Hом хүнтэй л адил юм. Сайн хүн байдаг, базаахгүй нөхөр ч бий. Харин сонгож, төлөвлөж унших хэрэгтэй л гэж би боддог. Гоё хавтас биш гоё агуулга, гоё сэтгэлгээ, гоё бичлэг, гоё өгөөж чухал. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА?</h3><p>Хуульч, шүүгчдээс асууж үз гэж зөвлөмөөр байна. Тэд юу уншдаг нь сонирхолтой байна. </p> </div>	“Номтой яриа” булангийн ээлжит дугаартаа бид япон судлаач, орчуулагч Очирхүүгийн Жаргалсайханыг урилаа. Тэрээр Шиба Рёотаро “Тал нутгийн тэмдэглэл”, "Оросын тухай: Умардын уугуул төрх", “Хорин нэгдүгээр зуунд амьдрах хөвгүүд охидод”, Фүкүзава Юкичигийн “ Эрдмийг эрхэмлэх ухаан ”, Самүэл Смайлсын “Өөртөө туслах ухаан”, дэлхийн анхны роман, манай эриний Х зуунд Мүрасаки Шикибүгийн зохиосон “Гэнжийн туульс” нэг, хоёрдугаар боть, Мүраками Харүкигийн “1Q84” гурамсан роман, "Торгон цэргийн хороон даргын аллага" нэг, хоёрдугаар боть зэрэг олон бүтээлийг орчуулж, уншигчдадаа бэлэг барьжээ. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Миний хувьд утга зохиол, баримтат уран сайхны зохиол, шинжлэх ухааны хялбаршуулсан зохиол гээд олон хэв маягийн ном унших дуртай. Яг одоо бол Баасанжавын Наранбаатарын “ Хүн?...буюу бид?...” гэдэг ном уншиж байна. Сонирхолтой юм. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Японы нэрт зохиолч Шиба Рёотарогийн “Тал нутгийн тэмдэглэл” гэдэг ном юм. Монгол хүний язгуур шинж, ахуй амьдралыг япон хүн бичсэн. Ер нь таалагдсан, автсан номоо орчуулж гаргах гээд байдаг хүн л дээ би. Энэ бүтээл намайг утга зохиолын орчуулга руу хөтөлсөн, миний орчуулгын анхны бүтээл. Утга зохиолын орчуулга гэдэг зүйлд амьдралаа зориулсны минь утга учир болсон ном, өөрөөр хэлбэл миний амьдралыг өөрчилсөн ном. Ихэд нандигнадаг энэ номоо 25 жилийн дараа дахин хэвлүүлсэн. Нам биш ном дагах болсон минь энэ номтой холбоотой. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Орчуулах номоо бол ач холбогдлыг нь харна. Уншигчдад өгөөжтэй, нийгэмд сайн нөлөө үзүүлэх боломжтой, ялангуяа монгол хүний оюун санаанд хөгжил дэвшил авч ирэх, хүн төрөлхтний соёлын сэтгэлгээнд нөлөөтэй, зохиолчийн ур чадвар өндөр, тухайн улсдаа эсвэл дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдсөн зохиолчийн том бүтээлийг орчуулах нь миний амбиц. Миний бүтээлүүд ийм л шалгуур давсан байж яагаад болохгүй гэж, монгол хүн яагаад ийм сайн бүтээлийг уншиж болохгүй гэж гэсэн асуултыг өөртөө тавьж сонгосон бүтээлүүд байдаг. Тэр дунд Японы оюунлаг зохиолч Шиба Рёотаро, алдарт Фүкүзава Юкичи, дэлхийн сонгодог бүтээл болох “Гэнжийн туульс”-ыг (манай он тооллын 9-р зуун) зохиосон Мүрасаки Шикибү, өнөө цаг үеийн дэлхийд алдартай зохиолч Мүраками Харүки зэрэг зохиолчид байна. Менежментийн хаан гэгддэг, Панасоникийг үүсгэн байгуулагч Мацүзаки Коносүкэгийн “Замаа нээхүй” ном гэхэд монголчуудын ярьдагчлан “үхрийн махыг үнхэлцэгт нь багтаасан” тийм ном. 120 номын шим шүүсийг нэг дор хураасан мэт ном гэж япончууд ярьдаг. Удахгүй миний орчуулгаар он гараад уншигчдад хүрэх юм. Харин унших номын тухайд сэтгэлгээний чадамжид нөлөөлөхүйц, мэдлэг мэдээлэл, ур чадвар, агуулга, бүтэц сайтай тийм зохиолуудыг түүж уншихыг хүсдэг. Хувь хүний мэдрэмж давамгайлсан, төсөөлөн бодох чадвар султай бүтээлүүдээс зайлсхийдэг. Дан авьяас бас явахгүй болсон. Гоё уран үг, ончтой үгээр дүүрэн ч үлдэх юмгүй бол савтай будаа гоожуулахтай адилхан. Номын өгөөж чанар гэдэг зүйлийг анхаармаар санагддаг. Мүракамигийн зохиолууд намайг юугаараа татдаг вэ гэхээр сэтгэлгээний хэв маягийн “хараад ханашгүй” байдал. Уран сэтгэлгээ гэдэг зүйл хэв маяг, хэлбэр хэмжээ, давталт, бүтэц зэрэгт ер автдаггүй, баригддаггүй, ямар ч зүйл байсан сайхан таараад явчихдаг. Тэр нь сайхан. Хүмүүс нэг юмаа давтлаа л гэдэг, гэтэл тэр “нэг юм” хэчнээн олон хэв маяг, өнгө төрх, хэлбэртэй байж болдог гээч. Заримдаа би нэг монгол ном, нэг япон номыг зэрэг эхэлдэг юм. Монгол, япон хүмүүсийн сэтгэлгээ, ур чадвар, ертөнцийг үзэх үзэл, бичлэгийн эв дүй, харааг зэрэгцүүлэх боломж олгож байдаг. Хувь зохиолчийн харьцуулалт биш шүү. Xарьцуулах ч юм биш. Өөр өөрийн соёл, иргэншлийн ялгаатай өнгө төрхтэй, өвөрмөц байдалтай шүү дээ. Жишээ нь Японы бизнесийн загалмайлсан эцэг гэгддэг Шибүсава Эйичи гэж хүний бичсэн “Ронго то соробан” гэдэг гайхалтай ном байна. Монголоор ронго, сампин хоёр гэсэн утгатай юм. Ронго гэдэг нь япончуудын ёс зүйн хэм хэмжээтэй гүнзгий холбогддог эртний хятадаас дамжиж ирсэн суртал юм л даа. Манай тооллын 390 орчим оны үед ханз үсэг, буддизмтай хамт Японд нэвтэрсэн байдаг. Эдогийн үед бакүфү засгийн газар энэхүү ёс суртахууны сургаалыг ихэд чухалчилж анхан шатны сургуульд хүртэл заадаг байж л дээ. Күнзийн шавь нар багшийгаа нас барсны дараа сургаал номыг нь эмхэтгэн бөөгнүүлсэн нь энэ суртахууны үндэс болсон гэдэг. Одоо ч чухал, ялангуяа бизнесийн ертөнцөд маш чухал үзэл санаа ч багтдаг. Хүний амьдралд хамгийн чухал зүйл юу вэ, хүртэх ёстой баримтлах ёстой зүйл юу вэ. Үүнийг л Шибүсава Эйичи хэмээх Японы бизнес хөгжлийн загалмайлсан эцэг ёс суртахуун, эдийн засаг хоёрын холбоосын тухай гярхай ажиглаж бичсэн болов уу. Ач холбогдлоороо маш чухал ном юм. Манайх зах зээлийн нийгэмд шилжихэд хүлээс тас үсрэх шиг болж, хэн юу дуртайгаа хийж болно гэсэн ганц санаагаар л бизнесийн агуу өндөр үзэл санаа нухчигдсан байх гэж боддог. Бизнес, ёс зүй хоёрыг холбосон энэ мэт сэхээтэн хүмүүсийн ном ч байсангүй. Юу хийж болохгүй тухай сургаал ном ч байсангүй. Буддын шашны арван хар нүгэл, арван цагаан буяны тухай сургаал л жаахан барьж байсан болов уу. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Миний ном унших арга барил энгийн. Түрүүнд хэллээ, хоёр ном эхлээд түүнийгээ сөөлжүүлэн уншдаг. Cэтгэлгээний хэв маягийн ажиглалт гэх үү. Хурдан түргэн дуусгахыг чухалчилдаггүй. Цагийг яаран сандран биш тухтай бас налгар уужуу ашиглах дуртай. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Түүхэн хүмүүсийн тухай сонирхолтой ном ховор байна. Тиймээс миний хувьд тэр орон зайг Японы утга зохиол, баримтат уран сайхны зохиолууд нөхөж байна даа. Монголын утга зохиолын тухайд До.Цэнджав, Б.Догмид, Д.Мэнд-ооёо нарын бүтээлийг унших дуртай. Гурван өөр өнгө төрх, зан араншин харагддаг. Бусад хүмүүсийг ийм тийм ном уншаарай гэх нь бас хаашаа ч юм. Монгол хүнд хэрэгтэй гэдэг талаасаа бол Монсудар хэвлэлийн газраас эрхлэн гаргаж байгаа сонголтууд их таалагддаг. Ялангуяа Юваль Ной Хараригийн гурван цуврал байна. Миний ширээний ном болсон. Mөн Достоевскийн шинэ орчуулгын цувралууд байна. ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Баримтат уран сайхны зохиол л бичвэл бичих байх даа. Цэвэр утга зохиолын хувьд дэлхийн хамгийн сайн бүтээлүүдээс түүж орчуулахад л өгөөжтэй байх болно. Сүүлийн үед бизнес хөгжил, бизнесийн соёл ёс зүйн талаар нэлээд уншиж байна. Дээр өгүүлсэн “Ронго ба сампин”, Мацүзаки Коносүкэгийн “Замаа нээхүй” энэ хоёр бүтээл бол бидний алдаа дутагдлыг нөхөхөд их үүрэг гүйцэтгэх тийм сайн номнууд гэж боддог. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Сайн номыг сонгож уншиж чадвал сайн хүнтэй уулзсан мэт байх болно. Hом хүнтэй л адил юм. Сайн хүн байдаг, базаахгүй нөхөр ч бий. Харин сонгож, төлөвлөж унших хэрэгтэй л гэж би боддог. Гоё хавтас биш гоё агуулга, гоё сэтгэлгээ, гоё бичлэг, гоё өгөөж чухал. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Хуульч, шүүгчдээс асууж үз гэж зөвлөмөөр байна. Тэд юу уншдаг нь сонирхолтой байна.	“Номтой яриа” булангийн ээлжит дугаартаа бид япон судлаач, орчуулагч Очирхүүгийн Жаргалсайханыг урилаа. Тэрээр Шиба Рёотаро “Тал нутгийн тэмдэглэл”, "Оросын тухай: Умардын уугуул төрх", “Хорин нэгдүгээр зуунд амьдрах хөвгүүд охидод”, Фүкүзава Юкичигийн “Эрдмийг эрхэмлэх ухаан”, Самүэл Смайлсын “Өөртөө туслах ухаан”, дэлхийн анхны роман, манай эриний Х зуунд Мүрасаки Шикибүгийн зохиосон “Гэнжийн туульс” нэг, хоёрдугаар боть, Мүраками Харүкигийн “1Q84” гурамсан роман, "Торгон цэргийн хороон даргын аллага" нэг, хоёрдугаар боть зэрэг олон бүтээлийг орчуулж, уншигчдадаа бэлэг барьжээ. ### ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Миний хувьд утга зохиол, баримтат уран сайхны зохиол, шинжлэх ухааны хялбаршуулсан зохиол гээд олон хэв маягийн ном унших дуртай. Яг одоо бол Баасанжавын Наранбаатарын “ Хүн?...буюу бид?...” гэдэг ном уншиж байна. Сонирхолтой юм. ### ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Японы нэрт зохиолч Шиба Рёотарогийн “Тал нутгийн тэмдэглэл” гэдэг ном юм. Монгол хүний язгуур шинж, ахуй амьдралыг япон хүн бичсэн. Ер нь таалагдсан, автсан номоо орчуулж гаргах гээд байдаг хүн л дээ би. Энэ бүтээл намайг утга зохиолын орчуулга руу хөтөлсөн, миний орчуулгын анхны бүтээл. Утга зохиолын орчуулга гэдэг зүйлд амьдралаа зориулсны минь утга учир болсон ном, өөрөөр хэлбэл миний амьдралыг өөрчилсөн ном. Ихэд нандигнадаг энэ номоо 25 жилийн дараа дахин хэвлүүлсэн. Нам биш ном дагах болсон минь энэ номтой холбоотой. ### НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Орчуулах номоо бол ач холбогдлыг нь харна. Уншигчдад өгөөжтэй, нийгэмд сайн нөлөө үзүүлэх боломжтой, ялангуяа монгол хүний оюун санаанд хөгжил дэвшил авч ирэх, хүн төрөлхтний соёлын сэтгэлгээнд нөлөөтэй, зохиолчийн ур чадвар өндөр, тухайн улсдаа эсвэл дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдсөн зохиолчийн том бүтээлийг орчуулах нь миний амбиц. Миний бүтээлүүд ийм л шалгуур давсан байж яагаад болохгүй гэж, монгол хүн яагаад ийм сайн бүтээлийг уншиж болохгүй гэж гэсэн асуултыг өөртөө тавьж сонгосон бүтээлүүд байдаг. Тэр дунд Японы оюунлаг зохиолч Шиба Рёотаро, алдарт Фүкүзава Юкичи, дэлхийн сонгодог бүтээл болох “Гэнжийн туульс”-ыг (манай он тооллын 9-р зуун) зохиосон Мүрасаки Шикибү, өнөө цаг үеийн дэлхийд алдартай зохиолч Мүраками Харүки зэрэг зохиолчид байна. Менежментийн хаан гэгддэг, Панасоникийг үүсгэн байгуулагч Мацүзаки Коносүкэгийн “Замаа нээхүй” ном гэхэд монголчуудын ярьдагчлан “үхрийн махыг үнхэлцэгт нь багтаасан” тийм ном. 120 номын шим шүүсийг нэг дор хураасан мэт ном гэж япончууд ярьдаг. Удахгүй миний орчуулгаар он гараад уншигчдад хүрэх юм. Харин унших номын тухайд сэтгэлгээний чадамжид нөлөөлөхүйц, мэдлэг мэдээлэл, ур чадвар, агуулга, бүтэц сайтай тийм зохиолуудыг түүж уншихыг хүсдэг. Хувь хүний мэдрэмж давамгайлсан, төсөөлөн бодох чадвар султай бүтээлүүдээс зайлсхийдэг. Дан авьяас бас явахгүй болсон. Гоё уран үг, ончтой үгээр дүүрэн ч үлдэх юмгүй бол савтай будаа гоожуулахтай адилхан. Номын өгөөж чанар гэдэг зүйлийг анхаармаар санагддаг. Мүракамигийн зохиолууд намайг юугаараа татдаг вэ гэхээр сэтгэлгээний хэв маягийн “хараад ханашгүй” байдал. Уран сэтгэлгээ гэдэг зүйл хэв маяг, хэлбэр хэмжээ, давталт, бүтэц зэрэгт ер автдаггүй, баригддаггүй, ямар ч зүйл байсан сайхан таараад явчихдаг. Тэр нь сайхан. Хүмүүс нэг юмаа давтлаа л гэдэг, гэтэл тэр “нэг юм” хэчнээн олон хэв маяг, өнгө төрх, хэлбэртэй байж болдог гээч. Заримдаа би нэг монгол ном, нэг япон номыг зэрэг эхэлдэг юм. Монгол, япон хүмүүсийн сэтгэлгээ, ур чадвар, ертөнцийг үзэх үзэл, бичлэгийн эв дүй, харааг зэрэгцүүлэх боломж олгож байдаг. Хувь зохиолчийн харьцуулалт биш шүү. Xарьцуулах ч юм биш. Өөр өөрийн соёл, иргэншлийн ялгаатай өнгө төрхтэй, өвөрмөц байдалтай шүү дээ. Жишээ нь Японы бизнесийн загалмайлсан эцэг гэгддэг Шибүсава Эйичи гэж хүний бичсэн “Ронго то соробан” гэдэг гайхалтай ном байна. Монголоор ронго, сампин хоёр гэсэн утгатай юм. Ронго гэдэг нь япончуудын ёс зүйн хэм хэмжээтэй гүнзгий холбогддог эртний хятадаас дамжиж ирсэн суртал юм л даа. Манай тооллын 390 орчим оны үед ханз үсэг, буддизмтай хамт Японд нэвтэрсэн байдаг. Эдогийн үед бакүфү засгийн газар энэхүү ёс суртахууны сургаалыг ихэд чухалчилж анхан шатны сургуульд хүртэл заадаг байж л дээ. Күнзийн шавь нар багшийгаа нас барсны дараа сургаал номыг нь эмхэтгэн бөөгнүүлсэн нь энэ суртахууны үндэс болсон гэдэг. Одоо ч чухал, ялангуяа бизнесийн ертөнцөд маш чухал үзэл санаа ч багтдаг. Хүний амьдралд хамгийн чухал зүйл юу вэ, хүртэх ёстой баримтлах ёстой зүйл юу вэ. Үүнийг л Шибүсава Эйичи хэмээх Японы бизнес хөгжлийн загалмайлсан эцэг ёс суртахуун, эдийн засаг хоёрын холбоосын тухай гярхай ажиглаж бичсэн болов уу. Ач холбогдлоороо маш чухал ном юм. Манайх зах зээлийн нийгэмд шилжихэд хүлээс тас үсрэх шиг болж, хэн юу дуртайгаа хийж болно гэсэн ганц санаагаар л бизнесийн агуу өндөр үзэл санаа нухчигдсан байх гэж боддог. Бизнес, ёс зүй хоёрыг холбосон энэ мэт сэхээтэн хүмүүсийн ном ч байсангүй. Юу хийж болохгүй тухай сургаал ном ч байсангүй. Буддын шашны арван хар нүгэл, арван цагаан буяны тухай сургаал л жаахан барьж байсан болов уу. ### НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Миний ном унших арга барил энгийн. Түрүүнд хэллээ, хоёр ном эхлээд түүнийгээ сөөлжүүлэн уншдаг. Cэтгэлгээний хэв маягийн ажиглалт гэх үү. Хурдан түргэн дуусгахыг чухалчилдаггүй. Цагийг яаран сандран биш тухтай бас налгар уужуу ашиглах дуртай. ### БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Түүхэн хүмүүсийн тухай сонирхолтой ном ховор байна. Тиймээс миний хувьд тэр орон зайг Японы утга зохиол, баримтат уран сайхны зохиолууд нөхөж байна даа. Монголын утга зохиолын тухайд До.Цэнджав, Б.Догмид, Д.Мэнд-ооёо нарын бүтээлийг унших дуртай. Гурван өөр өнгө төрх, зан араншин харагддаг. Бусад хүмүүсийг ийм тийм ном уншаарай гэх нь бас хаашаа ч юм. Монгол хүнд хэрэгтэй гэдэг талаасаа бол Монсудар хэвлэлийн газраас эрхлэн гаргаж байгаа сонголтууд их таалагддаг. Ялангуяа Юваль Ной Хараригийн гурван цуврал байна. Миний ширээний ном болсон. Mөн Достоевскийн шинэ орчуулгын цувралууд байна. ### ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Баримтат уран сайхны зохиол л бичвэл бичих байх даа. Цэвэр утга зохиолын хувьд дэлхийн хамгийн сайн бүтээлүүдээс түүж орчуулахад л өгөөжтэй байх болно. Сүүлийн үед бизнес хөгжил, бизнесийн соёл ёс зүйн талаар нэлээд уншиж байна. Дээр өгүүлсэн “Ронго ба сампин”, Мацүзаки Коносүкэгийн “Замаа нээхүй” энэ хоёр бүтээл бол бидний алдаа дутагдлыг нөхөхөд их үүрэг гүйцэтгэх тийм сайн номнууд гэж боддог. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Сайн номыг сонгож уншиж чадвал сайн хүнтэй уулзсан мэт байх болно. Hом хүнтэй л адил юм. Сайн хүн байдаг, базаахгүй нөхөр ч бий. Харин сонгож, төлөвлөж унших хэрэгтэй л гэж би боддог. Гоё хавтас биш гоё агуулга, гоё сэтгэлгээ, гоё бичлэг, гоё өгөөж чухал. ### ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Хуульч, шүүгчдээс асууж үз гэж зөвлөмөөр байна. Тэд юу уншдаг нь сонирхолтой байна.
https://unread.today/c/booktalk-bolorchimegb	Номын тухай	Ganzorig Dolingor	2022-02-06T00:00:00	2 сарын 6, 2022	Номтой яриа #20: Байгалийн шинжлэх ухааны доктор Б.Болорчимэг	<div class="article-body"> <h2>Ном бүтээгсэд, номын хорхойтнуудыг урьж оролцуулдаг "Номтой яриа"-гийн ээлжит дугаартаа бид Японд байгаль орчны зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг компанид ахлах мэргэжилтнээр ажилладаг Б.Болорчимэгтэй ярилцлаа. Хоккайдогийн их сургуульд байгалийн шинжлэх ухааны докторын зэрэг хамгаалсан, заримдаа англи хэлээр шүлэг тэрлэдэг түүнийг өнөөдөр бид сайн уншигчийн хувиар танилцуулж, номын тухай яриа өрнүүлсэн нь энэ.</h2><p></p><p><b>Зочны сошиал хуудсууд: <a href="https://www.instagram.com/chimka_89/" target="_blank">Инстаграм</a>, <a href="https://www.facebook.com/chimka.mongolianprincess" target="_blank">Фэйсбүүк</a></b></p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? </h3><p></p><p class="MsoNormal">Юуны өмнө энэ сонирхолтой буландаа намайг сайн уншигч хэмээн "тоож" оролцуулж буйд талархаж байгаагаа хэлье. Өөрийн олж мэдсэн багахан зүйлсээс хуваалцъя гэж бодож байна.</p><p>Ер нь уран зохиолын ном түлхүү уншдаг. Баримтат ном мэдээж уншина, гэхдээ өндөр шалгууртайгаар сонгож уншдаг. Яг одоо уншиж байгаа номууд гэвэл Льюс Хайдын <a href="https://www.amazon.com/Gift-Creativity-Artist-Modern-World/dp/0307279502" target="_blank">“The Gift: Creativity and the Artist in the Modern World”</a>, саяхан өөд болсон сэтгүүлч, зохиолч Жоан Дидионы 1960-аад оны үед бичсэн эсээний цуглуулга болох “<a href="https://www.amazon.com/Slouching-Towards-Bethlehem-Joan-Didion-ebook/dp/B06XRSTBMN/ref=sr_1_2?keywords=slouching+towards+bethlehem+by+joan+didion&qid=1644051256&s=books&sprefix=slouchin%2Cstripbooks%2C303&sr=1-2" target="_blank">Slouching Towards Bethlehem</a>”. Льюс Хайдын энэ ном хүн болгонд таалагдах байх гэж бодож байна. Тэрээр МакАртурын шагналт, бичгийн хэв маягийн хувьд үнэхээр түмэнд бишрэгдсэн нэгэн юм билээ. Жоан Дидион мөн адил маш чадварлаг эсээч. Иймэрхүү төрлийн ном унших нь уншигчийн түвшинг богино хугацаанд ахиулдаг гэж боддог. Сүүлд Монгол явж ирэхдээ Дарма Батбаяр гуайн хэдэн номыг авсан. Мөн Говийн догшин ноён хутагт Данзанравжаа харсан зүг болгонд гарч ирээд байгаа болохоор, энэ агаа хүний талаар илүү ихийг судалж мэдэхийг хүсэж байгаа.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/fd283646cc0506aef2de1aeaf2965300.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ?</h3><p></p><p dir="ltr">Надад хамгийн ихээр нөлөөлсөн ном бол Жулиа Камероны “<a href="https://www.amazon.com/Artists-Way-25th-Anniversary/dp/0143129252/ref=sr_1_1?keywords=the+artist+way+by+julia+cameron&qid=1644051358&s=books&sprefix=the+artist+way%2Cstripbooks%2C265&sr=1-1" target="_blank">The Artist’s Way</a>”. Энэ номын ачаар тууштай тэмдэглэл (journaling) хөтөлж сурсан. Хааяа дахин сэргээж уншдаг.<br></p><p dir="ltr">Бас нэгэн зохиолчийг дурдахгүй өнгөрч болохгүй. Жон Стейнбэкийн “Уур хилэнгийн үр жимс” роман болон уг номыг бичих явцдаа хөтөлж байсан <a href="https://www.amazon.com/Working-Days-Journals-Grapes-Wrath/dp/0140144579/ref=sr_1_1?crid=1O9HOZQND71QG&keywords=%E2%80%9CWorking+Days%3A+Journals+of+the+Grapes+of+Wrath%E2%80%9D&qid=1644051452&s=books&sprefix=working+days+journals+of+the+grapes+of+wrath+%2Cstripbooks%2C266&sr=1-1" target="_blank">“Working Days: Journals of the Grapes of Wrath”</a> номыг байнга дэргэдээ байлгадаг. </p><p dir="ltr">Тэрээр анх уг зохиолд гардаг үйл явдлыг сурвалжлахаар явахдаа “L’affair Lettuceberg” хэмээх нэртэй номыг бичиж дуусгасан хэдий ч сэтгэлд нь хүрээгүй тул хэвлэхээс татгалзаж, бүгдийг шинээр бичсэн байдаг. Би докторынхоо гуравдугаар курст уг тэмдэглэлээс маш их эрч хүч, урам зоригийг авч байсан. Жон Стейнбэк энэ тэмдэглэлдээ номоо бичих үйл явцдаа мэдэрч байсан бүхий л зүйлсээ буюу ажлаа хойш нь тавих, өөртөө эргэлзэх, айх эмээх зэрэг бодол, мэдрэмжүүдээ чин үнэнээр нь бичсэн байдаг. Энэ тэмдэглэлийг өөртөө олж нээсэндээ одоог хүртэл их олзуурхаж явдаг.</p><p dir="ltr">Нөлөөг нь их хүртсэн гэхээс илүүтэйгээр тун амтархаж уншиж байсан номуудын маань нэг бол Жак Кюрүакийн “<a href="https://www.amazon.com/Road-Jack-Kerouac-ebook/dp/B09J1LXVSX/ref=sr_1_1?keywords=john+kerouac+on+the+road&qid=1644051607&sprefix=john+kerouac+on%2Caps%2C274&sr=8-1" target="_blank">On the Road</a>”. Түүний бичгийн хэв маяг (poetic prose) надад маш их таалагддаг. Номыг нь уншчихаад киног нь үзэж байсан. Сэтгэл дундуур үлдэх байх гэсэн хүлээлттэй байсан ч кино нь зохиолоосоо ангид урлагийн бүтээл болсон шиг санагдсан.</p><p class="MsoNormal">Мөн хамгийн хайртай номуудын маань нэг бол Антуан Де Сент-Экзюперигийн “Бяцхан хунтайж”. Бага байхдаа байнга уншдаг байсан ч том болоод бүр ч нандигнан хайрладаг болсон. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"> НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ?</h3><p dir="ltr">Цаг хамгийн хязгаарлагдмал нөөц болохоор номоо маш хянуур сонгож уншдаг. Тиймдээ ч уншсан номуудынхаа дийлэнхэд сэтгэл хангалуун байдаг. Хамгийн буруудахгүй арга гэвэл дуртай зохиолчдынхоо санал болгосон ном, зохиолчдыг судалж сонгох. Мөн хүмүүсийн юу уншиж байгааг байнга сонирхдог. Заримдаа гэнэтийн санаанд оромгүй тохиолдлоор олж мэдсэн ном зохиолыг уншихад хамгийн амттай байдаг. Мөн “<a href="https://www.themarginalian.org/" target="_blank">The Marginalian</a>” блогоос санаа их авдаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? </h3><p></p><p dir="ltr">Мэдээж яг номоо барьж мэдэрч унших нь хамгийн таатай. Гэхдээ электрон хувилбараар буюу Kindle-ээр ихэнх номоо уншдаг болчихсон. Kindle-ээр уншихад тэмдэглэл хийх, тэмдэглэлээ хайх маш хялбар. Ер нь гадаад хэлээр уншихад их хэрэг болдог. </p><p dir="ltr">Метро, галт тэргээр зорчиж явах үедээ байнга ном уншдаг. Ажилд орсон анхны жилдээ Японы Йокохама хотоос Токио хүртэл цаг гаруй галт тэргээр зорчдог байх үедээ энэ дадлыг суулгахыг хичээсэн. Замдаа их ядардаг байсан ч өдөрт хоёр цаг ном унших боломж гарч байна хэмээн номоо уншсаар "Дайн ба энх"-ийг нэг мэдэхэд л дуусгасан байсан. Аудио хэлбэрээр заримдаа сонсдог. Гэхдээ аудио ном уншиж байгаа хүнээс их шалтгаалдаг. Тухайлбал хоолой, уншиж байгаа байдал нь таарахгүй тохиолдол цөөнгүй гардаг. Аудио ном гэснээс, багадаа эгчээрээ "Синдбад далайчны адал явдал"-ыг уншуулдаг байсан минь ой тогтоолд тод томруун үлдсэн байдаг. Одоо ээжээрээ (хол байгаа учраас) Анна Каренинаг утсаар уншуулж байгаа (номыг бэлэглэсэн Саруул эгчдээ баярлалаа).</p><p dir="ltr">Ном уншиж байхдаа тухайн зохиолчийнхоо талаар нэвтрүүлэг, ярилцлагуудыг үзэх дуртай. Энэ нь номондоо илүү гүн ороход, номоо илүү шимтэн уншихад нөлөөлдөг шүү.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/800540b98d6ba12fdbe2f79664027758.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ?</h3><p></p><p dir="ltr">Бичих дуртай хүмүүст санал болгох хэдэн ном бий: Анне Ламоттын “Bird by Bird: Some Instructions on Writing and Life”. Тэрээр "creative writing" буюу бүтээлчээр бичихүйн хичээл заадаг. Маш шооч хүн болохоор энэ номыг уншиж байх үед заримдаа стандап комеди үзэж байгаа юм шиг инээсээр байгаад л таарсан. Анн Патчеттын “This is the Story of a Happy Marriage” ном, тэр дундаа “The Getaway Car: A Practical Memoir about Writing and Life” нэртэй эсээг бичих дуртай хүн болгонд санал болгоё. Анн Патчетт гар утас, зурагт болон стриминг, сошиал медиа зэрэг орчин цагийн хүн болгоны байнга хэрэглэдэг зүйлсийг ер хэрэглэдэггүй. Ихэнх цагаа бичиж туурвих, уншихад зориулдаг нь бичиж байгаа зүйлээс нь илт харагддаг. Тиймээс ч уншихад маш урамтай.<br></p><p dir="ltr">Ажил мэргэжилд минь ойр нэгэн номыг заавал дурдахыг хүслээ. Энэ бол өнөө цагийн байгаль орчны хөдөлгөөнийг эхлүүлсэн Рэйчил Карсоны “<a href="https://www.amazon.com/Silent-Spring-Rachel-Carson/dp/0618249060/ref=sr_1_1?crid=MDJC3XI4OC5K&keywords=silent+spring&qid=1644053297&sprefix=silent+sprin%2Caps%2C282&sr=8-1" target="_blank">Silent Spring</a>”. “Brain Pickings” нэрээр хүмүүст алдаршсан “The Marginalian” блогийг хөтлөгч Мариа Поповагийн “<a href="https://www.amazon.com/Figuring-Maria-Popova/dp/0525565426/ref=sr_1_1?crid=32UETCRID9RFS&keywords=figuring&qid=1644053272&sprefix=figuri%2Caps%2C561&sr=8-1" target="_blank">Figuring</a>” номын гол дүрүүдийн нэг нь Рэйчил Карсон байсан нь энэ номыг бүр ч их хайрлах шалтгаан. “Figuring” бол үнэхээр нэвтэрхий толь шиг л бичигдсэн ном. Нэг нүүрийг уншихад л тоолж барамгүй олон эш, сурвалж (reference) агуулагдсан байдаг.</p><p dir="ltr">Рэй Брадбуригийн “Fahrenheit 451”, Курт Воннегатын “<a href="https://www.amazon.com/Mother-Night-Kurt-Vonnegut/dp/0385334141/ref=sr_1_1?crid=4D308EB2RUEB&keywords=mother+night+by+kurt+vonnegut&qid=1644053360&sprefix=Mother+Night%2Caps%2C284&sr=8-1" target="_blank">Mother Night</a>”, Г.Г.Маркезын “Зуун жилийн ганцаардал”, А.С.Пушкины “Евгений Онегин”, М.А.Булгаковын “Мастер, Маргарита хоёр”, Сандра Сиснеросын “<a href="https://www.amazon.com/House-Mango-Street-Sandra-Cisneros/dp/0679734775/ref=sr_1_1?crid=9XOU1QBR9RUX&keywords=the+house+on+mango+street+by+sandra+cisneros&qid=1644053378&sprefix=The+House+on+Mango+Street%2Caps%2C267&sr=8-1" target="_blank">The House on Mango Street</a>”, Халед Хоссейнигийн “<a href="https://www.amazon.com/Thousand-Splendid-Suns-Khaled-Hosseini/dp/159448385X/ref=sr_1_1?crid=9LIYUUJUTTC0&keywords=A+Thousand+Splendid+Suns&qid=1644053401&sprefix=a+thousand+splendid+suns%2Caps%2C379&sr=8-1" target="_blank">A Thousand Splendid Suns</a>” зэрэг зохиолыг хүн болгонд санал болгомоор байна. Элизабет Гилбертын “<a href="https://www.amazon.com/City-Girls-Elizabeth-Gilbert-ebook/dp/B07HYV7ND6/ref=sr_1_1?keywords=city+of+girls+elizabeth+gilbert&qid=1644053420&sprefix=city+of+g%2Caps%2C286&sr=8-1" target="_blank">City of Girls</a>”-ийг бас дурдъя. Эмэгтэйчүүдийн хоорондын харилцааг сэтгэлд сэрхийтэл дүрсэлж чадсан зохиол шиг санагддаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ?</h3><p>Хэзээ нэгэн цагт зориг хүрвэл шүлгийнхээ түүврийг гаргаж магадгүй юм. Мөн хүүрнэл зохиолоо ч гаргахыг хэн мэдэхэв.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p>Хэдий хүмүүсийг уншиж байгаа номоор нь дүгнэдэггүй ч гэсэн (хүн хүссэн зүйлээ л хийх ёстой), сайн бичигдсэн ном сонгож уншдаг байгаасай гэж хүсдэг. Ялангуяа жинхэнэ арт болон арилжааны арт хоёрыг ялгаж салгаж унших хэрэгтэй гэж боддог. Бүх номыг уншигч та таалах албагүй ч гэсэн, энэ хоёрын үнэ цэнийн ялгааг мэддэг байхад илүүдэхгүй. Тиймээс Льюс Хайдын дээр дурдсан номыг дахин онцолмоор байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА?</h3><p></p><p dir="ltr">Миний мэдэх хүмүүсээс хамгийн их ном уншдаг найз минь болох Светаг хариулаасай гэж хүсэж байна.<br></p><p dir="ltr"><br></p> </div>	Ном бүтээгсэд, номын хорхойтнуудыг урьж оролцуулдаг "Номтой яриа"-гийн ээлжит дугаартаа бид Японд байгаль орчны зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг компанид ахлах мэргэжилтнээр ажилладаг Б.Болорчимэгтэй ярилцлаа. Хоккайдогийн их сургуульд байгалийн шинжлэх ухааны докторын зэрэг хамгаалсан, заримдаа англи хэлээр шүлэг тэрлэдэг түүнийг өнөөдөр бид сайн уншигчийн хувиар танилцуулж, номын тухай яриа өрнүүлсэн нь энэ. Зочны сошиал хуудсууд: Инстаграм , Фэйсбүүк ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Юуны өмнө энэ сонирхолтой буландаа намайг сайн уншигч хэмээн "тоож" оролцуулж буйд талархаж байгаагаа хэлье. Өөрийн олж мэдсэн багахан зүйлсээс хуваалцъя гэж бодож байна. Ер нь уран зохиолын ном түлхүү уншдаг. Баримтат ном мэдээж уншина, гэхдээ өндөр шалгууртайгаар сонгож уншдаг. Яг одоо уншиж байгаа номууд гэвэл Льюс Хайдын “The Gift: Creativity and the Artist in the Modern World” , саяхан өөд болсон сэтгүүлч, зохиолч Жоан Дидионы 1960-аад оны үед бичсэн эсээний цуглуулга болох “ Slouching Towards Bethlehem ”. Льюс Хайдын энэ ном хүн болгонд таалагдах байх гэж бодож байна. Тэрээр МакАртурын шагналт, бичгийн хэв маягийн хувьд үнэхээр түмэнд бишрэгдсэн нэгэн юм билээ. Жоан Дидион мөн адил маш чадварлаг эсээч. Иймэрхүү төрлийн ном унших нь уншигчийн түвшинг богино хугацаанд ахиулдаг гэж боддог. Сүүлд Монгол явж ирэхдээ Дарма Батбаяр гуайн хэдэн номыг авсан. Мөн Говийн догшин ноён хутагт Данзанравжаа харсан зүг болгонд гарч ирээд байгаа болохоор, энэ агаа хүний талаар илүү ихийг судалж мэдэхийг хүсэж байгаа. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Надад хамгийн ихээр нөлөөлсөн ном бол Жулиа Камероны “ The Artist’s Way ”. Энэ номын ачаар тууштай тэмдэглэл (journaling) хөтөлж сурсан. Хааяа дахин сэргээж уншдаг. Бас нэгэн зохиолчийг дурдахгүй өнгөрч болохгүй. Жон Стейнбэкийн “Уур хилэнгийн үр жимс” роман болон уг номыг бичих явцдаа хөтөлж байсан “Working Days: Journals of the Grapes of Wrath” номыг байнга дэргэдээ байлгадаг. Тэрээр анх уг зохиолд гардаг үйл явдлыг сурвалжлахаар явахдаа “L’affair Lettuceberg” хэмээх нэртэй номыг бичиж дуусгасан хэдий ч сэтгэлд нь хүрээгүй тул хэвлэхээс татгалзаж, бүгдийг шинээр бичсэн байдаг. Би докторынхоо гуравдугаар курст уг тэмдэглэлээс маш их эрч хүч, урам зоригийг авч байсан. Жон Стейнбэк энэ тэмдэглэлдээ номоо бичих үйл явцдаа мэдэрч байсан бүхий л зүйлсээ буюу ажлаа хойш нь тавих, өөртөө эргэлзэх, айх эмээх зэрэг бодол, мэдрэмжүүдээ чин үнэнээр нь бичсэн байдаг. Энэ тэмдэглэлийг өөртөө олж нээсэндээ одоог хүртэл их олзуурхаж явдаг. Нөлөөг нь их хүртсэн гэхээс илүүтэйгээр тун амтархаж уншиж байсан номуудын маань нэг бол Жак Кюрүакийн “ On the Road ”. Түүний бичгийн хэв маяг (poetic prose) надад маш их таалагддаг. Номыг нь уншчихаад киног нь үзэж байсан. Сэтгэл дундуур үлдэх байх гэсэн хүлээлттэй байсан ч кино нь зохиолоосоо ангид урлагийн бүтээл болсон шиг санагдсан. Мөн хамгийн хайртай номуудын маань нэг бол Антуан Де Сент-Экзюперигийн “Бяцхан хунтайж”. Бага байхдаа байнга уншдаг байсан ч том болоод бүр ч нандигнан хайрладаг болсон. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Цаг хамгийн хязгаарлагдмал нөөц болохоор номоо маш хянуур сонгож уншдаг. Тиймдээ ч уншсан номуудынхаа дийлэнхэд сэтгэл хангалуун байдаг. Хамгийн буруудахгүй арга гэвэл дуртай зохиолчдынхоо санал болгосон ном, зохиолчдыг судалж сонгох. Мөн хүмүүсийн юу уншиж байгааг байнга сонирхдог. Заримдаа гэнэтийн санаанд оромгүй тохиолдлоор олж мэдсэн ном зохиолыг уншихад хамгийн амттай байдаг. Мөн “ The Marginalian ” блогоос санаа их авдаг. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Мэдээж яг номоо барьж мэдэрч унших нь хамгийн таатай. Гэхдээ электрон хувилбараар буюу Kindle-ээр ихэнх номоо уншдаг болчихсон. Kindle-ээр уншихад тэмдэглэл хийх, тэмдэглэлээ хайх маш хялбар. Ер нь гадаад хэлээр уншихад их хэрэг болдог. Метро, галт тэргээр зорчиж явах үедээ байнга ном уншдаг. Ажилд орсон анхны жилдээ Японы Йокохама хотоос Токио хүртэл цаг гаруй галт тэргээр зорчдог байх үедээ энэ дадлыг суулгахыг хичээсэн. Замдаа их ядардаг байсан ч өдөрт хоёр цаг ном унших боломж гарч байна хэмээн номоо уншсаар "Дайн ба энх"-ийг нэг мэдэхэд л дуусгасан байсан. Аудио хэлбэрээр заримдаа сонсдог. Гэхдээ аудио ном уншиж байгаа хүнээс их шалтгаалдаг. Тухайлбал хоолой, уншиж байгаа байдал нь таарахгүй тохиолдол цөөнгүй гардаг. Аудио ном гэснээс, багадаа эгчээрээ "Синдбад далайчны адал явдал"-ыг уншуулдаг байсан минь ой тогтоолд тод томруун үлдсэн байдаг. Одоо ээжээрээ (хол байгаа учраас) Анна Каренинаг утсаар уншуулж байгаа (номыг бэлэглэсэн Саруул эгчдээ баярлалаа). Ном уншиж байхдаа тухайн зохиолчийнхоо талаар нэвтрүүлэг, ярилцлагуудыг үзэх дуртай. Энэ нь номондоо илүү гүн ороход, номоо илүү шимтэн уншихад нөлөөлдөг шүү. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Бичих дуртай хүмүүст санал болгох хэдэн ном бий: Анне Ламоттын “Bird by Bird: Some Instructions on Writing and Life”. Тэрээр "creative writing" буюу бүтээлчээр бичихүйн хичээл заадаг. Маш шооч хүн болохоор энэ номыг уншиж байх үед заримдаа стандап комеди үзэж байгаа юм шиг инээсээр байгаад л таарсан. Анн Патчеттын “This is the Story of a Happy Marriage” ном, тэр дундаа “The Getaway Car: A Practical Memoir about Writing and Life” нэртэй эсээг бичих дуртай хүн болгонд санал болгоё. Анн Патчетт гар утас, зурагт болон стриминг, сошиал медиа зэрэг орчин цагийн хүн болгоны байнга хэрэглэдэг зүйлсийг ер хэрэглэдэггүй. Ихэнх цагаа бичиж туурвих, уншихад зориулдаг нь бичиж байгаа зүйлээс нь илт харагддаг. Тиймээс ч уншихад маш урамтай. Ажил мэргэжилд минь ойр нэгэн номыг заавал дурдахыг хүслээ. Энэ бол өнөө цагийн байгаль орчны хөдөлгөөнийг эхлүүлсэн Рэйчил Карсоны “ Silent Spring ”. “Brain Pickings” нэрээр хүмүүст алдаршсан “The Marginalian” блогийг хөтлөгч Мариа Поповагийн “ Figuring ” номын гол дүрүүдийн нэг нь Рэйчил Карсон байсан нь энэ номыг бүр ч их хайрлах шалтгаан. “Figuring” бол үнэхээр нэвтэрхий толь шиг л бичигдсэн ном. Нэг нүүрийг уншихад л тоолж барамгүй олон эш, сурвалж (reference) агуулагдсан байдаг. Рэй Брадбуригийн “Fahrenheit 451”, Курт Воннегатын “ Mother Night ”, Г.Г.Маркезын “Зуун жилийн ганцаардал”, А.С.Пушкины “Евгений Онегин”, М.А.Булгаковын “Мастер, Маргарита хоёр”, Сандра Сиснеросын “ The House on Mango Street ”, Халед Хоссейнигийн “ A Thousand Splendid Suns ” зэрэг зохиолыг хүн болгонд санал болгомоор байна. Элизабет Гилбертын “ City of Girls ”-ийг бас дурдъя. Эмэгтэйчүүдийн хоорондын харилцааг сэтгэлд сэрхийтэл дүрсэлж чадсан зохиол шиг санагддаг. ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Хэзээ нэгэн цагт зориг хүрвэл шүлгийнхээ түүврийг гаргаж магадгүй юм. Мөн хүүрнэл зохиолоо ч гаргахыг хэн мэдэхэв. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Хэдий хүмүүсийг уншиж байгаа номоор нь дүгнэдэггүй ч гэсэн (хүн хүссэн зүйлээ л хийх ёстой), сайн бичигдсэн ном сонгож уншдаг байгаасай гэж хүсдэг. Ялангуяа жинхэнэ арт болон арилжааны арт хоёрыг ялгаж салгаж унших хэрэгтэй гэж боддог. Бүх номыг уншигч та таалах албагүй ч гэсэн, энэ хоёрын үнэ цэнийн ялгааг мэддэг байхад илүүдэхгүй. Тиймээс Льюс Хайдын дээр дурдсан номыг дахин онцолмоор байна. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Миний мэдэх хүмүүсээс хамгийн их ном уншдаг найз минь болох Светаг хариулаасай гэж хүсэж байна.	Ном бүтээгсэд, номын хорхойтнуудыг урьж оролцуулдаг "Номтой яриа"-гийн ээлжит дугаартаа бид Японд байгаль орчны зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг компанид ахлах мэргэжилтнээр ажилладаг Б.Болорчимэгтэй ярилцлаа. Хоккайдогийн их сургуульд байгалийн шинжлэх ухааны докторын зэрэг хамгаалсан, заримдаа англи хэлээр шүлэг тэрлэдэг түүнийг өнөөдөр бид сайн уншигчийн хувиар танилцуулж, номын тухай яриа өрнүүлсэн нь энэ. Зочны сошиал хуудсууд: Инстаграм, Фэйсбүүк ### ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Юуны өмнө энэ сонирхолтой буландаа намайг сайн уншигч хэмээн "тоож" оролцуулж буйд талархаж байгаагаа хэлье. Өөрийн олж мэдсэн багахан зүйлсээс хуваалцъя гэж бодож байна. Ер нь уран зохиолын ном түлхүү уншдаг. Баримтат ном мэдээж уншина, гэхдээ өндөр шалгууртайгаар сонгож уншдаг. Яг одоо уншиж байгаа номууд гэвэл Льюс Хайдын “The Gift: Creativity and the Artist in the Modern World”, саяхан өөд болсон сэтгүүлч, зохиолч Жоан Дидионы 1960-аад оны үед бичсэн эсээний цуглуулга болох “Slouching Towards Bethlehem”. Льюс Хайдын энэ ном хүн болгонд таалагдах байх гэж бодож байна. Тэрээр МакАртурын шагналт, бичгийн хэв маягийн хувьд үнэхээр түмэнд бишрэгдсэн нэгэн юм билээ. Жоан Дидион мөн адил маш чадварлаг эсээч. Иймэрхүү төрлийн ном унших нь уншигчийн түвшинг богино хугацаанд ахиулдаг гэж боддог. Сүүлд Монгол явж ирэхдээ Дарма Батбаяр гуайн хэдэн номыг авсан. Мөн Говийн догшин ноён хутагт Данзанравжаа харсан зүг болгонд гарч ирээд байгаа болохоор, энэ агаа хүний талаар илүү ихийг судалж мэдэхийг хүсэж байгаа. ### ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Надад хамгийн ихээр нөлөөлсөн ном бол Жулиа Камероны “The Artist’s Way”. Энэ номын ачаар тууштай тэмдэглэл (journaling) хөтөлж сурсан. Хааяа дахин сэргээж уншдаг. Бас нэгэн зохиолчийг дурдахгүй өнгөрч болохгүй. Жон Стейнбэкийн “Уур хилэнгийн үр жимс” роман болон уг номыг бичих явцдаа хөтөлж байсан “Working Days: Journals of the Grapes of Wrath” номыг байнга дэргэдээ байлгадаг. Тэрээр анх уг зохиолд гардаг үйл явдлыг сурвалжлахаар явахдаа “L’affair Lettuceberg” хэмээх нэртэй номыг бичиж дуусгасан хэдий ч сэтгэлд нь хүрээгүй тул хэвлэхээс татгалзаж, бүгдийг шинээр бичсэн байдаг. Би докторынхоо гуравдугаар курст уг тэмдэглэлээс маш их эрч хүч, урам зоригийг авч байсан. Жон Стейнбэк энэ тэмдэглэлдээ номоо бичих үйл явцдаа мэдэрч байсан бүхий л зүйлсээ буюу ажлаа хойш нь тавих, өөртөө эргэлзэх, айх эмээх зэрэг бодол, мэдрэмжүүдээ чин үнэнээр нь бичсэн байдаг. Энэ тэмдэглэлийг өөртөө олж нээсэндээ одоог хүртэл их олзуурхаж явдаг. Нөлөөг нь их хүртсэн гэхээс илүүтэйгээр тун амтархаж уншиж байсан номуудын маань нэг бол Жак Кюрүакийн “On the Road”. Түүний бичгийн хэв маяг (poetic prose) надад маш их таалагддаг. Номыг нь уншчихаад киног нь үзэж байсан. Сэтгэл дундуур үлдэх байх гэсэн хүлээлттэй байсан ч кино нь зохиолоосоо ангид урлагийн бүтээл болсон шиг санагдсан. Мөн хамгийн хайртай номуудын маань нэг бол Антуан Де Сент-Экзюперигийн “Бяцхан хунтайж”. Бага байхдаа байнга уншдаг байсан ч том болоод бүр ч нандигнан хайрладаг болсон. ### НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Цаг хамгийн хязгаарлагдмал нөөц болохоор номоо маш хянуур сонгож уншдаг. Тиймдээ ч уншсан номуудынхаа дийлэнхэд сэтгэл хангалуун байдаг. Хамгийн буруудахгүй арга гэвэл дуртай зохиолчдынхоо санал болгосон ном, зохиолчдыг судалж сонгох. Мөн хүмүүсийн юу уншиж байгааг байнга сонирхдог. Заримдаа гэнэтийн санаанд оромгүй тохиолдлоор олж мэдсэн ном зохиолыг уншихад хамгийн амттай байдаг. Мөн “The Marginalian” блогоос санаа их авдаг. ### НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Мэдээж яг номоо барьж мэдэрч унших нь хамгийн таатай. Гэхдээ электрон хувилбараар буюу Kindle-ээр ихэнх номоо уншдаг болчихсон. Kindle-ээр уншихад тэмдэглэл хийх, тэмдэглэлээ хайх маш хялбар. Ер нь гадаад хэлээр уншихад их хэрэг болдог. Метро, галт тэргээр зорчиж явах үедээ байнга ном уншдаг. Ажилд орсон анхны жилдээ Японы Йокохама хотоос Токио хүртэл цаг гаруй галт тэргээр зорчдог байх үедээ энэ дадлыг суулгахыг хичээсэн. Замдаа их ядардаг байсан ч өдөрт хоёр цаг ном унших боломж гарч байна хэмээн номоо уншсаар "Дайн ба энх"-ийг нэг мэдэхэд л дуусгасан байсан. Аудио хэлбэрээр заримдаа сонсдог. Гэхдээ аудио ном уншиж байгаа хүнээс их шалтгаалдаг. Тухайлбал хоолой, уншиж байгаа байдал нь таарахгүй тохиолдол цөөнгүй гардаг. Аудио ном гэснээс, багадаа эгчээрээ "Синдбад далайчны адал явдал"-ыг уншуулдаг байсан минь ой тогтоолд тод томруун үлдсэн байдаг. Одоо ээжээрээ (хол байгаа учраас) Анна Каренинаг утсаар уншуулж байгаа (номыг бэлэглэсэн Саруул эгчдээ баярлалаа). Ном уншиж байхдаа тухайн зохиолчийнхоо талаар нэвтрүүлэг, ярилцлагуудыг үзэх дуртай. Энэ нь номондоо илүү гүн ороход, номоо илүү шимтэн уншихад нөлөөлдөг шүү. ### БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Бичих дуртай хүмүүст санал болгох хэдэн ном бий: Анне Ламоттын “Bird by Bird: Some Instructions on Writing and Life”. Тэрээр "creative writing" буюу бүтээлчээр бичихүйн хичээл заадаг. Маш шооч хүн болохоор энэ номыг уншиж байх үед заримдаа стандап комеди үзэж байгаа юм шиг инээсээр байгаад л таарсан. Анн Патчеттын “This is the Story of a Happy Marriage” ном, тэр дундаа “The Getaway Car: A Practical Memoir about Writing and Life” нэртэй эсээг бичих дуртай хүн болгонд санал болгоё. Анн Патчетт гар утас, зурагт болон стриминг, сошиал медиа зэрэг орчин цагийн хүн болгоны байнга хэрэглэдэг зүйлсийг ер хэрэглэдэггүй. Ихэнх цагаа бичиж туурвих, уншихад зориулдаг нь бичиж байгаа зүйлээс нь илт харагддаг. Тиймээс ч уншихад маш урамтай. Ажил мэргэжилд минь ойр нэгэн номыг заавал дурдахыг хүслээ. Энэ бол өнөө цагийн байгаль орчны хөдөлгөөнийг эхлүүлсэн Рэйчил Карсоны “Silent Spring”. “Brain Pickings” нэрээр хүмүүст алдаршсан “The Marginalian” блогийг хөтлөгч Мариа Поповагийн “Figuring” номын гол дүрүүдийн нэг нь Рэйчил Карсон байсан нь энэ номыг бүр ч их хайрлах шалтгаан. “Figuring” бол үнэхээр нэвтэрхий толь шиг л бичигдсэн ном. Нэг нүүрийг уншихад л тоолж барамгүй олон эш, сурвалж (reference) агуулагдсан байдаг. Рэй Брадбуригийн “Fahrenheit 451”, Курт Воннегатын “Mother Night”, Г.Г.Маркезын “Зуун жилийн ганцаардал”, А.С.Пушкины “Евгений Онегин”, М.А.Булгаковын “Мастер, Маргарита хоёр”, Сандра Сиснеросын “The House on Mango Street”, Халед Хоссейнигийн “A Thousand Splendid Suns” зэрэг зохиолыг хүн болгонд санал болгомоор байна. Элизабет Гилбертын “City of Girls”-ийг бас дурдъя. Эмэгтэйчүүдийн хоорондын харилцааг сэтгэлд сэрхийтэл дүрсэлж чадсан зохиол шиг санагддаг. ### ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Хэзээ нэгэн цагт зориг хүрвэл шүлгийнхээ түүврийг гаргаж магадгүй юм. Мөн хүүрнэл зохиолоо ч гаргахыг хэн мэдэхэв. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Хэдий хүмүүсийг уншиж байгаа номоор нь дүгнэдэггүй ч гэсэн (хүн хүссэн зүйлээ л хийх ёстой), сайн бичигдсэн ном сонгож уншдаг байгаасай гэж хүсдэг. Ялангуяа жинхэнэ арт болон арилжааны арт хоёрыг ялгаж салгаж унших хэрэгтэй гэж боддог. Бүх номыг уншигч та таалах албагүй ч гэсэн, энэ хоёрын үнэ цэнийн ялгааг мэддэг байхад илүүдэхгүй. Тиймээс Льюс Хайдын дээр дурдсан номыг дахин онцолмоор байна. ### ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Миний мэдэх хүмүүсээс хамгийн их ном уншдаг найз минь болох Светаг хариулаасай гэж хүсэж байна.
https://unread.today/c/books-beyond-order	Номын тухай	Burtguljin Enkhbat	2022-01-22T00:00:00	1 сарын 22, 2022	"Дэг журмын цаана: Амьдралын нэмэлт 12 дүрэм" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div>Эрх чөлөөний тухай яриа эцэс төгсгөлгүйгээр цуурайтан буй энэ цаг үед “хариуцлага” гэх үгийг олны анхааралд ахин авчирч чадсаных нь төлөө орчин цагийн алдартай сэтгэгчдийн нэг Жордан Питерсонд зүй ёсоор талархах хэрэгтэй болов уу. </div><div><br></div><div> “Аливаа нэгэн дүрэмгүйгээр бид дур хүслийнхээ боол болдог гэх” тэрслүү хэрнээ ойлгомжтой санаагаар эхлэх “Амьдралын 12 дүрэм” нь 2018 онд хэвлэгдэн гарсан дариудаа 5 сая хувь зарагдаж, 45 хэлнээ хөрвүүлэгдсэн билээ. Харин зохиогч нь өвчний улмаас комд орсныхоо дараахан эмнэлгийн орон дээр номынхоо дараагийн дэвтрийг тасралтгүй бичсээр өнгөрөгч оны гуравдугаар сард эл шинэ бүтээлээ худалдаанд гаргасан юм. <br></div><div><br></div><div>Өмнөх дэвтэртэйгээ адил мартагдах шахсан эртний соёл иргэншлийн үлгэр домгоос Харри Поттер цуврал хүртэлх (номыг уншсан хэн бүхэн зохиолчийн гүнзгий Квиддичийн мэдлэгээс “Поттертолгойтон” гэдгийг нь төвөггүйхэн гадарлах болно ) өргөн сэдвийг хамарсан “Дэг журмын цаана” бүтээлээс онцлох дүрмүүдийг бид энэ удаагийн дугаартаа түүвэрлэн хүргэж байна. <br></div><div><br></div><div><br></div></h2><blockquote><p><a href="https://unread.today/c/books-12rules" target="_blank">"Амьдралын 12 дүрэм: Хаосын эсрэг ерөндөг" номын тухай тэмдэглэл</a></p> <cite><p>unread.today</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/647285c22be6712a720658c338454327.jpeg"></p><div class="image-caption">Зургийн эх сурвалж: Монсудар хэвлэлийн газар </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ДҮРЭМ 2: Та хэн бэ, ядахнаа хэн байж болох вэ?</div></h3><p></p><p dir="ltr">Ж.К.Роулингийн уран зөгнөлт цуврал болох “Харри Поттер ба Нууцат Өрөө”-нд Хогвартс цайзыг заналхийлж, найзуудыг нь чулуу болгон хувиргаж буй базилиск могойны эсрэг шидтэн хүү тулалддаг. Асар том могойгоор дамжуулан зохиолч бидний психологийн болон нийгмийн танил ертөнцийн эмх цэгцийн дор үргэлж нуугдаж байдаг хаос буюу эмх цэгцгүй байдлыг дүрсэлсэн хэмээн төсөөлье. Харригийн хувьд нялхад нь харанхуйн шидтэн Волдемортын сүнсний нэг хэсэг биед нь шингэсэн тул угаасаа хорон муу чанарыг өөртөө агуулсаар явжээ. Харритай адил бидний дотор ч үл анзаарагдам харанхуй, бараан тал бий. Харри далдын хүчтэй тэмцэхээр нууцат өрөөнд базилисктай тулалддаг боловч буланд шахагдан, дааж давшгүй аюултай тулгарна. Яг тэр мөчид галт шувууны авчирсан Гриффиндорын сэлэмний ачаар Харри могойг хөнөөх ч үхлийн аюултай шарх авдаг. Азаар, шувууны нулимс түүний шархыг эдгээн бяцхан шидтэн сургуулиа аварснаар түүх аз жаргалтайгаар өндөрлөдгийг санаж байна уу?</p><p>Харри Поттер, Диснейн гүнжийн үлгэр, Бөгжний эзэн гээд уран зөгнөлт бүхий л зохиолууд дээр гардаг дээрх ялгуусан түүх бүхэн үхээд сэхэхээс буцахгүй хүн л хорон муу махчныг ялан дийлж чадна гэх ижил санааг дэвшүүлдэг. Орчин цагт бид аймшигт Смаугын савраас алтыг нь булаах Билбо аль эсвэл Волдемортын хуваагдсан долоон сүнсийг нь устгах Харри болох албагүй л дээ. Гол хэлэх гээд байгаа санаа нь муу усны сувагт шидсэн базилиск шиг ужиг болсон нийгмийн хамгийн эсрэг хамгийн хүчтэй тэмцэгч, дайсан нь өөрийгөө шаардлагатай нөхцөлд орвонгоор нь өөрчлөхөд ямагт бэлэн байдаг бие хүн юм. Нөгөөтэйгүүр зөв үйлийн төлөө хувьсан өөрчлөгдөх, алдаагаа хүлээн зөвшөөрч сурахын төлөө бид хоцрогдсон зуршлаа зоригтойгоор орхиж сурах хэрэгтэй аж. Зохиолчийн үзэж буйгаар хэчнээн өвдөлт, эмзэглэл, шаналан төрж байсан ч хамаагүй хуучин итгэл үнэмшлээ шатаан хаяж, дахин амьдарч, шинэчлэгдэн урагш тэмүүлэх нь ухамсарт хүнд байх амин чанар гэнэ.</p><p dir="ltr">Сайн ч муу ч бид бүгдээрээ амьдрал хэмээх аялалд гарсан хүмүүс. Аялалд ашиглах газрын зураг оновчгүй байвал бид хаосдаа живж, итгэл найдвар урам зориг минь явдал дундаа мохох нь лавтай. Тиймдээ ч хэн болохоо төсөөлж, замдаа саад болж буй аюултай сайн дураар нүүр тулах нь чухал юм. Цайзад ханхүүг хүлээсээр насыг барвал бид хэзээ ч "<i>би хэн бэ?"</i> гэх асуултад хариулж чадахгүй.</p><p><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/25d393cb6c7dda779d97a18fe9d2d6b0.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><div><br></div><div>Дүрэм 5: Сэтгэл зүрхний дуудлагаа дагах хэрэгтэй юу?</div></div></h3><p></p><p dir="ltr">Зүг чиг, алсын хараа, үнэт зүйл… Бидний амьдралын алхам тутамд эдгээр үгс дуулддаг ч үнэн хэрэгтээ бодит амьдралаас хэтэрхий хол номчирхсон ойлголт мэт танд санагддаг уу? Дээдэс нь ч суудлаа олохгүй байгаа ийм нийгэмд гүйдлээ олох гэж зүдрэхийн оронд зүгээр л сохрын газар сохор болоод амьдаръя гэх бодол ч бидний толгойд цөөнгүй орж ирдэг. Үнэн чанартаа хүмүүст худал хуурмаг үгс хэлж, муу үйл хийгээд ч болов илүү орлого олж байвал түүнийгээ зөвтгөх ямар нэг шалтаг хайж олоход ядаж төдөх зүйл үгүй. </p><p dir="ltr">Гэвч бид үнэнээс булзаж, биеэсээ түлхэх бүртээ л эсргээрээ чин хайр, үнэнч харилцаа, халуун сэтгэлийг бусдаас далдхан хүсэмжилж суудаг шүү дээ. Тийм ч болохоор таны ухамсартай зөрчилдөж байгаа муу үйлийг бага дээр нь эсэргүүцэхгүй бол зөрчил жинхнээсээ хараа хяналтаас мултрах үед засъя гээд ч боломжгүй болчихно. Ажлын газрын хүнийг тань дээд албан тушаалтан нь зүй бусаар доромжлохыг нүдээ аниад өнгөрүүлбэл ирээдүйд хаалганы цаана өрнөх аймшигт хүчирхийллийг ч тоохооргүй нэгэн болж мэдэх. </p><p>Хэрэв яг одоо хийж буй зүйл тань урагшлах урам зориг өгөхгүй байвал, өөрөөсөө урвасан мэт мэдрэмж төрүүлж байвал та дотроосоо дуулдаж буй аяархан, маш сул дуу хоолойг үл тоомсорлож яваа байж магадгүй шүү. Хэрэв ажил дээрээ өөрийгөө сул дорой, ичгүүртэйгээр мэдэрч, амьдралаас залхсан байдалд орсон бол магадгүй өөрийн хийж буй зүйлсээ ганц удаа ч болов эргэцүүлэн бодоод үзээрэй. Үзэн яддаг зүйлээ урагшлуулах гэж хүчлэхийн оронд зоригтойгоор “ҮГҮЙ” гээд хэлэх нь зөв сонголт ч байж болох.<br></p><p>Хүн бүр дэлхий нийтийн амьдралд өөрсдийн итгэдгээс ч эсвэл итгэхийг хүссэнээс ч илүү хариуцлага хүлээдэг гэх дээрх санааг зохиолч энэ бүлэг дээрээ онцлон дурдсан билээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/9c88f5cac23ee17788033216ede06d10.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><div><br></div><div>Дүрэм 7: Толгой дотор эргэлдэх бодлуудаа цэгцэлмээр байна уу?</div></div><div><br></div></h3><p></p><p dir="ltr">Дэлхийн гадаргын гүнд урт удаан хугацаагаар хүчтэй халалт, даралтад өртөх үедээ нүүрсний атомууд очир алмаас адил төгс талст хэлбэрт шилждэг. Халалт болон даралт нь энгийн нүүрсний суурь талст оронт торын бүтцийг алмаасын ховор үнэт чанар болох төгс талстад хувиргах шидтэй. Бидний хүсэл тэмүүллийг ч мөн үүнтэй ижлээр тайлбарлаж болно. Зарим хүмүүс хүсэн тэмүүлж, зорьсон зүйлээ огоорон олон зүйлд уруу татагдаж, хий дэмий цагаа үрэн, ажлаа үл төлөвлөн хойшлуулсаар эцэстэй аль ч үгүй хоцорч, хүн зоны итгэлийг алдан аймшигтай мэдрэмж амссан ч өөрийгөө өөрчлөх талаар огтоос бодолгүй амьдарсаар байх нь бий. </p><p dir="ltr">Ан цав гарсан байшин амархан нурдгийн адил ямар ч ажилд бүрэн төвлөрч сураагүй хүний өмнө сорилт нүүр тулан ирэхэд бие болон сэтгэлээ удирдаж үл чадна. Яг л хоёр настай хүүхэд дэлгүүрт хүссэн зүйлээ авахын төлөө газарт тэрийн унадаг шиг асуудал тэднийг бүчин авах үед хамаг хүчээ төвлөрүүлж байгаад ард нь гарах шийдэл хайхын оронд оролдож ч үзэлгүй буугаад өгчих нь бий. Харин зорилт оновчтой бөгөөд түүнийхээ төлөө өөрийгөө хангалттай дайчилж чадах аваас асуудал том байсан ч тодорхой бус байдал, түгшүүр, ичгүүр болон стрессээс болж таны сэтгэл санаа доройтох магадлал харьцангуй бага. </p><p>Тиймдээ ч карьер, гэр бүлийн харилцаа, эрүүл мэнд гээд амьдралын бүх л талбар тань асуудалтай мэт санагдаж байвал олон тийш сэтгэлээ савлуулахын оронд зөвхөн ганц зүйлд бүхнээ шавхан өөрийгөө дайчлаад үзээрэй. Өөрчлөлт ирэх нь гарцаагүй. Өмнө нь та үймсэн олон бодлын нийлбэр байсан бол харин одоо яг л нүүрсний атомууд нягтардагтай адил ганц бүхэл зүйл болж эхэлнэ. Жин хасах, гэрээ цэгцлэх (Питерсоны номуудыг уншсаны дараа та гэр цэвэрлэх ажилд туйлын өндөр ач холбогдол өгч эхлэх нь лавтай), карьераа нэг шат ахиулах, яг одоо эрхэлж буй ажилдаа гавшгайч болох гээд таны зорилго ер юу ч байж болно. Хамгийн гол нь тэрхүү ганц зүйлд бүхнээ дайчлан зүтгээд үр дүнг нь харах л чухал юм. Энгийн нүүрснээс алмаас бий болдог гэдэг ахин дахин санаарай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d416cb5a4923d3697e34eb217c746277.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div><div>ДҮРЭМ 10: БОЛЗОО ЧУХАЛ ГЭЖ ҮҮ?</div></div></h3><p></p><p dir="ltr">Та хэзээ хамгийн сүүлд эхнэр/нөхөр эсвэл найз залуу/бүсгүйтэйгээ болзоонд явсан бэ? Зөвхөн түүнтэй цагийг өнгөрүүлэхийн төлөө өөрийгөө бэлдэж, ойр зуурын ахуйн асуудал бус өөрсдийнхөө ирээдүйн тухай ярилцсан мөчөө санаж байна уу? Гэрлэсэн хосуудын хувьд нийтлэг ажиглагддаг асуудал бол болзоо болон бэлгийн амьдралдаа цаг зарцуулахаа болих явдал. </p><p>Та долоо хоногт хоёр удаа хамтрагчтайгаа бэлгийн харилцаанд ордог гэж үзье. Энэ нь жилд зуун удаа гэсэн үг. Та дахиад гучин жил гэр бүлийн амьдралаар амьдарна гэж төсөөлбөл гурван мянган удаа дээрх ажлыг хийнэ ээ гэсэн үг. Танд энэ бүх хугацааны багахан хэсгийг техникээ сайжруулах, сэтгэл татам байхад, дотно харилцаа, бэлгийн чадавхаа сайжруулахад зориулах боломж байхгүй гэж үү? Хосууд болзоо, бэлгийн харилцаа, сэтгэл догдлом үдшүүдэд цаг зарцуулахаа хэдий чинээ болинов төдий чинээ харилцаа хөрөх магадлал ихэсдэг аж.<br></p><p>Сайхан хайр, бат бэх гэрлэлтийг бид олох гэхээсээ илүүтэй бүтээдэг гэдгийг ухамсарлахгүй бол та жинхэнэ асуудалд унаж магад. Энэ хайр бүтэхгүй байсан ч дахиад нэг хүн гарч ирж л таараа гэх өөдрөг төсөөлөлд ч найдах хэрэггүй л болов уу. Дэлхий дээр долоон тэрбум хүн амьдарч байгаа. Магадгүй наад зах нь зуун сая хүн танд сайн хамтрагч болж болох юм. Танд бүгдийг нь туршиж үзэх цаг, энерги байхгүй тул зарчмын хувьд тэр дундаас хамгийн сайныг нь сонгох магадлал тэгтэй тэнцүү. Үнэхээр сайн нэгэнтэй учирлаа ч та өмнөх харилцаан дээрээ гаргаж байсан алдаагаа давтан, хангалттай хичээл зүтгэл гаргахгүй бол нэг л өдөр романтик мэдрэмжүүд замхран одох нь гарцаагүй. Өнө удаан жилийн бат бэх хайр дурлалын харилцаа гэдэг бурхнаас бидэнд өгдөг бэлэг биш, харин хос хоёрын зайлшгүй суралцах ёстой чадвар гэж зохиолч онцолжээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/451725c7ae63528c9242a01ad6520aed.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Зохиогчийн тухай</div></h3><p></p><p>Канад гаралтай клиникийн психологич, Харвард, Торонтогийн Их сургуулийн профессороор олон жил ажилласан Ж.Питерсон өдгөө дэлхийн хамгийн нөлөө бүхий сэхээтнүүдийн нэгд зүй ёсоор тооцогдох болсон. (Түүний <a href="https://www.youtube.com/channel/UCL_f53ZEJxp8TtlOkHwMV9Q" target="_blank">Ютүб суваг л</a> гэхэд 4.5 сая дагагчтай.) Их сургуулийн жирийн профессор поп одтой дүйхүйц алдар нэртэй болсон түүх тун энгийн. Питерсон их сургуульд ажиллаж байх ахуйдаа ажлаасаа түрхэн зуур завсарлага аван Quora сайтын төрөл бүрийн асуултад хариулах дуртай нэгэн байсан аж. Нэгэн өдөр <i>хүн бүрийн мэдэх ёстой хамгийн үнэ цэнтэй зүйлс юу вэ?</i> гэх асуултад тэрээр өөрийн бодож явдаг, амьдралдаа дадал болгосон хэдэн дүрмүүдийг жагсаан бичсэнээр интернет ертөнцөд жинхэнэ шуугиан дэгдээж, таван сая хувь борлогдсон “Амьдралын 12 дүрэм” номоо бичих сэдлээ олсон түүхтэй. </p><p>Тэрхүү явдлаас хойш түүний ютүб суваг дээрх бичлэгүүд, подкаст нь хэдэн зуун сая үзэгч, сонсогчтой болж, олон улс дамжсан номын аялал нь дэлхий даяарх 130 хотод 250 мянга гаруй хүнийг хамарсан билээ. Тэрээр карьерынхаа турш оюутан, хамтран ажиллагсдынхаа хамтаар 100 гаруй шинжлэх ухааны бүтээл хэвлүүлсэн бөгөөд түүний <a href="https://www.goodreads.com/book/show/2218102.Maps_of_Meaning" target="_blank">“Утга учрын зураглал”</a> номыг шашны философид хувьсгал авчирсан хэмээн үздэг. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/y8wBjH8aXw4?rel=0"></iframe> </div> </div>	Эрх чөлөөний тухай яриа эцэс төгсгөлгүйгээр цуурайтан буй энэ цаг үед “хариуцлага” гэх үгийг олны анхааралд ахин авчирч чадсаных нь төлөө орчин цагийн алдартай сэтгэгчдийн нэг Жордан Питерсонд зүй ёсоор талархах хэрэгтэй болов уу. “Аливаа нэгэн дүрэмгүйгээр бид дур хүслийнхээ боол болдог гэх” тэрслүү хэрнээ ойлгомжтой санаагаар эхлэх “Амьдралын 12 дүрэм” нь 2018 онд хэвлэгдэн гарсан дариудаа 5 сая хувь зарагдаж, 45 хэлнээ хөрвүүлэгдсэн билээ. Харин зохиогч нь өвчний улмаас комд орсныхоо дараахан эмнэлгийн орон дээр номынхоо дараагийн дэвтрийг тасралтгүй бичсээр өнгөрөгч оны гуравдугаар сард эл шинэ бүтээлээ худалдаанд гаргасан юм. Өмнөх дэвтэртэйгээ адил мартагдах шахсан эртний соёл иргэншлийн үлгэр домгоос Харри Поттер цуврал хүртэлх (номыг уншсан хэн бүхэн зохиолчийн гүнзгий Квиддичийн мэдлэгээс “Поттертолгойтон” гэдгийг нь төвөггүйхэн гадарлах болно ) өргөн сэдвийг хамарсан “Дэг журмын цаана” бүтээлээс онцлох дүрмүүдийг бид энэ удаагийн дугаартаа түүвэрлэн хүргэж байна. "Амьдралын 12 дүрэм: Хаосын эсрэг ерөндөг" номын тухай тэмдэглэл unread.today Зургийн эх сурвалж: Монсудар хэвлэлийн газар ДҮРЭМ 2: Та хэн бэ, ядахнаа хэн байж болох вэ? Ж.К.Роулингийн уран зөгнөлт цуврал болох “Харри Поттер ба Нууцат Өрөө”-нд Хогвартс цайзыг заналхийлж, найзуудыг нь чулуу болгон хувиргаж буй базилиск могойны эсрэг шидтэн хүү тулалддаг. Асар том могойгоор дамжуулан зохиолч бидний психологийн болон нийгмийн танил ертөнцийн эмх цэгцийн дор үргэлж нуугдаж байдаг хаос буюу эмх цэгцгүй байдлыг дүрсэлсэн хэмээн төсөөлье. Харригийн хувьд нялхад нь харанхуйн шидтэн Волдемортын сүнсний нэг хэсэг биед нь шингэсэн тул угаасаа хорон муу чанарыг өөртөө агуулсаар явжээ. Харритай адил бидний дотор ч үл анзаарагдам харанхуй, бараан тал бий. Харри далдын хүчтэй тэмцэхээр нууцат өрөөнд базилисктай тулалддаг боловч буланд шахагдан, дааж давшгүй аюултай тулгарна. Яг тэр мөчид галт шувууны авчирсан Гриффиндорын сэлэмний ачаар Харри могойг хөнөөх ч үхлийн аюултай шарх авдаг. Азаар, шувууны нулимс түүний шархыг эдгээн бяцхан шидтэн сургуулиа аварснаар түүх аз жаргалтайгаар өндөрлөдгийг санаж байна уу? Харри Поттер, Диснейн гүнжийн үлгэр, Бөгжний эзэн гээд уран зөгнөлт бүхий л зохиолууд дээр гардаг дээрх ялгуусан түүх бүхэн үхээд сэхэхээс буцахгүй хүн л хорон муу махчныг ялан дийлж чадна гэх ижил санааг дэвшүүлдэг. Орчин цагт бид аймшигт Смаугын савраас алтыг нь булаах Билбо аль эсвэл Волдемортын хуваагдсан долоон сүнсийг нь устгах Харри болох албагүй л дээ. Гол хэлэх гээд байгаа санаа нь муу усны сувагт шидсэн базилиск шиг ужиг болсон нийгмийн хамгийн эсрэг хамгийн хүчтэй тэмцэгч, дайсан нь өөрийгөө шаардлагатай нөхцөлд орвонгоор нь өөрчлөхөд ямагт бэлэн байдаг бие хүн юм. Нөгөөтэйгүүр зөв үйлийн төлөө хувьсан өөрчлөгдөх, алдаагаа хүлээн зөвшөөрч сурахын төлөө бид хоцрогдсон зуршлаа зоригтойгоор орхиж сурах хэрэгтэй аж. Зохиолчийн үзэж буйгаар хэчнээн өвдөлт, эмзэглэл, шаналан төрж байсан ч хамаагүй хуучин итгэл үнэмшлээ шатаан хаяж, дахин амьдарч, шинэчлэгдэн урагш тэмүүлэх нь ухамсарт хүнд байх амин чанар гэнэ. Сайн ч муу ч бид бүгдээрээ амьдрал хэмээх аялалд гарсан хүмүүс. Аялалд ашиглах газрын зураг оновчгүй байвал бид хаосдаа живж, итгэл найдвар урам зориг минь явдал дундаа мохох нь лавтай. Тиймдээ ч хэн болохоо төсөөлж, замдаа саад болж буй аюултай сайн дураар нүүр тулах нь чухал юм. Цайзад ханхүүг хүлээсээр насыг барвал бид хэзээ ч " би хэн бэ?" гэх асуултад хариулж чадахгүй. Дүрэм 5: Сэтгэл зүрхний дуудлагаа дагах хэрэгтэй юу? Зүг чиг, алсын хараа, үнэт зүйл… Бидний амьдралын алхам тутамд эдгээр үгс дуулддаг ч үнэн хэрэгтээ бодит амьдралаас хэтэрхий хол номчирхсон ойлголт мэт танд санагддаг уу? Дээдэс нь ч суудлаа олохгүй байгаа ийм нийгэмд гүйдлээ олох гэж зүдрэхийн оронд зүгээр л сохрын газар сохор болоод амьдаръя гэх бодол ч бидний толгойд цөөнгүй орж ирдэг. Үнэн чанартаа хүмүүст худал хуурмаг үгс хэлж, муу үйл хийгээд ч болов илүү орлого олж байвал түүнийгээ зөвтгөх ямар нэг шалтаг хайж олоход ядаж төдөх зүйл үгүй. Гэвч бид үнэнээс булзаж, биеэсээ түлхэх бүртээ л эсргээрээ чин хайр, үнэнч харилцаа, халуун сэтгэлийг бусдаас далдхан хүсэмжилж суудаг шүү дээ. Тийм ч болохоор таны ухамсартай зөрчилдөж байгаа муу үйлийг бага дээр нь эсэргүүцэхгүй бол зөрчил жинхнээсээ хараа хяналтаас мултрах үед засъя гээд ч боломжгүй болчихно. Ажлын газрын хүнийг тань дээд албан тушаалтан нь зүй бусаар доромжлохыг нүдээ аниад өнгөрүүлбэл ирээдүйд хаалганы цаана өрнөх аймшигт хүчирхийллийг ч тоохооргүй нэгэн болж мэдэх. Хэрэв яг одоо хийж буй зүйл тань урагшлах урам зориг өгөхгүй байвал, өөрөөсөө урвасан мэт мэдрэмж төрүүлж байвал та дотроосоо дуулдаж буй аяархан, маш сул дуу хоолойг үл тоомсорлож яваа байж магадгүй шүү. Хэрэв ажил дээрээ өөрийгөө сул дорой, ичгүүртэйгээр мэдэрч, амьдралаас залхсан байдалд орсон бол магадгүй өөрийн хийж буй зүйлсээ ганц удаа ч болов эргэцүүлэн бодоод үзээрэй. Үзэн яддаг зүйлээ урагшлуулах гэж хүчлэхийн оронд зоригтойгоор “ҮГҮЙ” гээд хэлэх нь зөв сонголт ч байж болох. Хүн бүр дэлхий нийтийн амьдралд өөрсдийн итгэдгээс ч эсвэл итгэхийг хүссэнээс ч илүү хариуцлага хүлээдэг гэх дээрх санааг зохиолч энэ бүлэг дээрээ онцлон дурдсан билээ. Дүрэм 7: Толгой дотор эргэлдэх бодлуудаа цэгцэлмээр байна уу? Дэлхийн гадаргын гүнд урт удаан хугацаагаар хүчтэй халалт, даралтад өртөх үедээ нүүрсний атомууд очир алмаас адил төгс талст хэлбэрт шилждэг. Халалт болон даралт нь энгийн нүүрсний суурь талст оронт торын бүтцийг алмаасын ховор үнэт чанар болох төгс талстад хувиргах шидтэй. Бидний хүсэл тэмүүллийг ч мөн үүнтэй ижлээр тайлбарлаж болно. Зарим хүмүүс хүсэн тэмүүлж, зорьсон зүйлээ огоорон олон зүйлд уруу татагдаж, хий дэмий цагаа үрэн, ажлаа үл төлөвлөн хойшлуулсаар эцэстэй аль ч үгүй хоцорч, хүн зоны итгэлийг алдан аймшигтай мэдрэмж амссан ч өөрийгөө өөрчлөх талаар огтоос бодолгүй амьдарсаар байх нь бий. Ан цав гарсан байшин амархан нурдгийн адил ямар ч ажилд бүрэн төвлөрч сураагүй хүний өмнө сорилт нүүр тулан ирэхэд бие болон сэтгэлээ удирдаж үл чадна. Яг л хоёр настай хүүхэд дэлгүүрт хүссэн зүйлээ авахын төлөө газарт тэрийн унадаг шиг асуудал тэднийг бүчин авах үед хамаг хүчээ төвлөрүүлж байгаад ард нь гарах шийдэл хайхын оронд оролдож ч үзэлгүй буугаад өгчих нь бий. Харин зорилт оновчтой бөгөөд түүнийхээ төлөө өөрийгөө хангалттай дайчилж чадах аваас асуудал том байсан ч тодорхой бус байдал, түгшүүр, ичгүүр болон стрессээс болж таны сэтгэл санаа доройтох магадлал харьцангуй бага. Тиймдээ ч карьер, гэр бүлийн харилцаа, эрүүл мэнд гээд амьдралын бүх л талбар тань асуудалтай мэт санагдаж байвал олон тийш сэтгэлээ савлуулахын оронд зөвхөн ганц зүйлд бүхнээ шавхан өөрийгөө дайчлаад үзээрэй. Өөрчлөлт ирэх нь гарцаагүй. Өмнө нь та үймсэн олон бодлын нийлбэр байсан бол харин одоо яг л нүүрсний атомууд нягтардагтай адил ганц бүхэл зүйл болж эхэлнэ. Жин хасах, гэрээ цэгцлэх (Питерсоны номуудыг уншсаны дараа та гэр цэвэрлэх ажилд туйлын өндөр ач холбогдол өгч эхлэх нь лавтай), карьераа нэг шат ахиулах, яг одоо эрхэлж буй ажилдаа гавшгайч болох гээд таны зорилго ер юу ч байж болно. Хамгийн гол нь тэрхүү ганц зүйлд бүхнээ дайчлан зүтгээд үр дүнг нь харах л чухал юм. Энгийн нүүрснээс алмаас бий болдог гэдэг ахин дахин санаарай. ДҮРЭМ 10: БОЛЗОО ЧУХАЛ ГЭЖ ҮҮ? Та хэзээ хамгийн сүүлд эхнэр/нөхөр эсвэл найз залуу/бүсгүйтэйгээ болзоонд явсан бэ? Зөвхөн түүнтэй цагийг өнгөрүүлэхийн төлөө өөрийгөө бэлдэж, ойр зуурын ахуйн асуудал бус өөрсдийнхөө ирээдүйн тухай ярилцсан мөчөө санаж байна уу? Гэрлэсэн хосуудын хувьд нийтлэг ажиглагддаг асуудал бол болзоо болон бэлгийн амьдралдаа цаг зарцуулахаа болих явдал. Та долоо хоногт хоёр удаа хамтрагчтайгаа бэлгийн харилцаанд ордог гэж үзье. Энэ нь жилд зуун удаа гэсэн үг. Та дахиад гучин жил гэр бүлийн амьдралаар амьдарна гэж төсөөлбөл гурван мянган удаа дээрх ажлыг хийнэ ээ гэсэн үг. Танд энэ бүх хугацааны багахан хэсгийг техникээ сайжруулах, сэтгэл татам байхад, дотно харилцаа, бэлгийн чадавхаа сайжруулахад зориулах боломж байхгүй гэж үү? Хосууд болзоо, бэлгийн харилцаа, сэтгэл догдлом үдшүүдэд цаг зарцуулахаа хэдий чинээ болинов төдий чинээ харилцаа хөрөх магадлал ихэсдэг аж. Сайхан хайр, бат бэх гэрлэлтийг бид олох гэхээсээ илүүтэй бүтээдэг гэдгийг ухамсарлахгүй бол та жинхэнэ асуудалд унаж магад. Энэ хайр бүтэхгүй байсан ч дахиад нэг хүн гарч ирж л таараа гэх өөдрөг төсөөлөлд ч найдах хэрэггүй л болов уу. Дэлхий дээр долоон тэрбум хүн амьдарч байгаа. Магадгүй наад зах нь зуун сая хүн танд сайн хамтрагч болж болох юм. Танд бүгдийг нь туршиж үзэх цаг, энерги байхгүй тул зарчмын хувьд тэр дундаас хамгийн сайныг нь сонгох магадлал тэгтэй тэнцүү. Үнэхээр сайн нэгэнтэй учирлаа ч та өмнөх харилцаан дээрээ гаргаж байсан алдаагаа давтан, хангалттай хичээл зүтгэл гаргахгүй бол нэг л өдөр романтик мэдрэмжүүд замхран одох нь гарцаагүй. Өнө удаан жилийн бат бэх хайр дурлалын харилцаа гэдэг бурхнаас бидэнд өгдөг бэлэг биш, харин хос хоёрын зайлшгүй суралцах ёстой чадвар гэж зохиолч онцолжээ. Зохиогчийн тухай Канад гаралтай клиникийн психологич, Харвард, Торонтогийн Их сургуулийн профессороор олон жил ажилласан Ж.Питерсон өдгөө дэлхийн хамгийн нөлөө бүхий сэхээтнүүдийн нэгд зүй ёсоор тооцогдох болсон. (Түүний Ютүб суваг л гэхэд 4.5 сая дагагчтай.) Их сургуулийн жирийн профессор поп одтой дүйхүйц алдар нэртэй болсон түүх тун энгийн. Питерсон их сургуульд ажиллаж байх ахуйдаа ажлаасаа түрхэн зуур завсарлага аван Quora сайтын төрөл бүрийн асуултад хариулах дуртай нэгэн байсан аж. Нэгэн өдөр хүн бүрийн мэдэх ёстой хамгийн үнэ цэнтэй зүйлс юу вэ? гэх асуултад тэрээр өөрийн бодож явдаг, амьдралдаа дадал болгосон хэдэн дүрмүүдийг жагсаан бичсэнээр интернет ертөнцөд жинхэнэ шуугиан дэгдээж, таван сая хувь борлогдсон “Амьдралын 12 дүрэм” номоо бичих сэдлээ олсон түүхтэй. Тэрхүү явдлаас хойш түүний ютүб суваг дээрх бичлэгүүд, подкаст нь хэдэн зуун сая үзэгч, сонсогчтой болж, олон улс дамжсан номын аялал нь дэлхий даяарх 130 хотод 250 мянга гаруй хүнийг хамарсан билээ. Тэрээр карьерынхаа турш оюутан, хамтран ажиллагсдынхаа хамтаар 100 гаруй шинжлэх ухааны бүтээл хэвлүүлсэн бөгөөд түүний “Утга учрын зураглал” номыг шашны философид хувьсгал авчирсан хэмээн үздэг.	Эрх чөлөөний тухай яриа эцэс төгсгөлгүйгээр цуурайтан буй энэ цаг үед “хариуцлага” гэх үгийг олны анхааралд ахин авчирч чадсаных нь төлөө орчин цагийн алдартай сэтгэгчдийн нэг Жордан Питерсонд зүй ёсоор талархах хэрэгтэй болов уу. “Аливаа нэгэн дүрэмгүйгээр бид дур хүслийнхээ боол болдог гэх” тэрслүү хэрнээ ойлгомжтой санаагаар эхлэх “Амьдралын 12 дүрэм” нь 2018 онд хэвлэгдэн гарсан дариудаа 5 сая хувь зарагдаж, 45 хэлнээ хөрвүүлэгдсэн билээ. Харин зохиогч нь өвчний улмаас комд орсныхоо дараахан эмнэлгийн орон дээр номынхоо дараагийн дэвтрийг тасралтгүй бичсээр өнгөрөгч оны гуравдугаар сард эл шинэ бүтээлээ худалдаанд гаргасан юм. Өмнөх дэвтэртэйгээ адил мартагдах шахсан эртний соёл иргэншлийн үлгэр домгоос Харри Поттер цуврал хүртэлх (номыг уншсан хэн бүхэн зохиолчийн гүнзгий Квиддичийн мэдлэгээс “Поттертолгойтон” гэдгийг нь төвөггүйхэн гадарлах болно ) өргөн сэдвийг хамарсан “Дэг журмын цаана” бүтээлээс онцлох дүрмүүдийг бид энэ удаагийн дугаартаа түүвэрлэн хүргэж байна. > "Амьдралын 12 дүрэм: Хаосын эсрэг ерөндөг" номын тухай тэмдэглэл > > unread.today Зургийн эх сурвалж: Монсудар хэвлэлийн газар ### ДҮРЭМ 2: Та хэн бэ, ядахнаа хэн байж болох вэ? Ж.К.Роулингийн уран зөгнөлт цуврал болох “Харри Поттер ба Нууцат Өрөө”-нд Хогвартс цайзыг заналхийлж, найзуудыг нь чулуу болгон хувиргаж буй базилиск могойны эсрэг шидтэн хүү тулалддаг. Асар том могойгоор дамжуулан зохиолч бидний психологийн болон нийгмийн танил ертөнцийн эмх цэгцийн дор үргэлж нуугдаж байдаг хаос буюу эмх цэгцгүй байдлыг дүрсэлсэн хэмээн төсөөлье. Харригийн хувьд нялхад нь харанхуйн шидтэн Волдемортын сүнсний нэг хэсэг биед нь шингэсэн тул угаасаа хорон муу чанарыг өөртөө агуулсаар явжээ. Харритай адил бидний дотор ч үл анзаарагдам харанхуй, бараан тал бий. Харри далдын хүчтэй тэмцэхээр нууцат өрөөнд базилисктай тулалддаг боловч буланд шахагдан, дааж давшгүй аюултай тулгарна. Яг тэр мөчид галт шувууны авчирсан Гриффиндорын сэлэмний ачаар Харри могойг хөнөөх ч үхлийн аюултай шарх авдаг. Азаар, шувууны нулимс түүний шархыг эдгээн бяцхан шидтэн сургуулиа аварснаар түүх аз жаргалтайгаар өндөрлөдгийг санаж байна уу? Харри Поттер, Диснейн гүнжийн үлгэр, Бөгжний эзэн гээд уран зөгнөлт бүхий л зохиолууд дээр гардаг дээрх ялгуусан түүх бүхэн үхээд сэхэхээс буцахгүй хүн л хорон муу махчныг ялан дийлж чадна гэх ижил санааг дэвшүүлдэг. Орчин цагт бид аймшигт Смаугын савраас алтыг нь булаах Билбо аль эсвэл Волдемортын хуваагдсан долоон сүнсийг нь устгах Харри болох албагүй л дээ. Гол хэлэх гээд байгаа санаа нь муу усны сувагт шидсэн базилиск шиг ужиг болсон нийгмийн хамгийн эсрэг хамгийн хүчтэй тэмцэгч, дайсан нь өөрийгөө шаардлагатай нөхцөлд орвонгоор нь өөрчлөхөд ямагт бэлэн байдаг бие хүн юм. Нөгөөтэйгүүр зөв үйлийн төлөө хувьсан өөрчлөгдөх, алдаагаа хүлээн зөвшөөрч сурахын төлөө бид хоцрогдсон зуршлаа зоригтойгоор орхиж сурах хэрэгтэй аж. Зохиолчийн үзэж буйгаар хэчнээн өвдөлт, эмзэглэл, шаналан төрж байсан ч хамаагүй хуучин итгэл үнэмшлээ шатаан хаяж, дахин амьдарч, шинэчлэгдэн урагш тэмүүлэх нь ухамсарт хүнд байх амин чанар гэнэ. Сайн ч муу ч бид бүгдээрээ амьдрал хэмээх аялалд гарсан хүмүүс. Аялалд ашиглах газрын зураг оновчгүй байвал бид хаосдаа живж, итгэл найдвар урам зориг минь явдал дундаа мохох нь лавтай. Тиймдээ ч хэн болохоо төсөөлж, замдаа саад болж буй аюултай сайн дураар нүүр тулах нь чухал юм. Цайзад ханхүүг хүлээсээр насыг барвал бид хэзээ ч "би хэн бэ?" гэх асуултад хариулж чадахгүй. ### Дүрэм 5: Сэтгэл зүрхний дуудлагаа дагах хэрэгтэй юу? Зүг чиг, алсын хараа, үнэт зүйл… Бидний амьдралын алхам тутамд эдгээр үгс дуулддаг ч үнэн хэрэгтээ бодит амьдралаас хэтэрхий хол номчирхсон ойлголт мэт танд санагддаг уу? Дээдэс нь ч суудлаа олохгүй байгаа ийм нийгэмд гүйдлээ олох гэж зүдрэхийн оронд зүгээр л сохрын газар сохор болоод амьдаръя гэх бодол ч бидний толгойд цөөнгүй орж ирдэг. Үнэн чанартаа хүмүүст худал хуурмаг үгс хэлж, муу үйл хийгээд ч болов илүү орлого олж байвал түүнийгээ зөвтгөх ямар нэг шалтаг хайж олоход ядаж төдөх зүйл үгүй. Гэвч бид үнэнээс булзаж, биеэсээ түлхэх бүртээ л эсргээрээ чин хайр, үнэнч харилцаа, халуун сэтгэлийг бусдаас далдхан хүсэмжилж суудаг шүү дээ. Тийм ч болохоор таны ухамсартай зөрчилдөж байгаа муу үйлийг бага дээр нь эсэргүүцэхгүй бол зөрчил жинхнээсээ хараа хяналтаас мултрах үед засъя гээд ч боломжгүй болчихно. Ажлын газрын хүнийг тань дээд албан тушаалтан нь зүй бусаар доромжлохыг нүдээ аниад өнгөрүүлбэл ирээдүйд хаалганы цаана өрнөх аймшигт хүчирхийллийг ч тоохооргүй нэгэн болж мэдэх. Хэрэв яг одоо хийж буй зүйл тань урагшлах урам зориг өгөхгүй байвал, өөрөөсөө урвасан мэт мэдрэмж төрүүлж байвал та дотроосоо дуулдаж буй аяархан, маш сул дуу хоолойг үл тоомсорлож яваа байж магадгүй шүү. Хэрэв ажил дээрээ өөрийгөө сул дорой, ичгүүртэйгээр мэдэрч, амьдралаас залхсан байдалд орсон бол магадгүй өөрийн хийж буй зүйлсээ ганц удаа ч болов эргэцүүлэн бодоод үзээрэй. Үзэн яддаг зүйлээ урагшлуулах гэж хүчлэхийн оронд зоригтойгоор “ҮГҮЙ” гээд хэлэх нь зөв сонголт ч байж болох. Хүн бүр дэлхий нийтийн амьдралд өөрсдийн итгэдгээс ч эсвэл итгэхийг хүссэнээс ч илүү хариуцлага хүлээдэг гэх дээрх санааг зохиолч энэ бүлэг дээрээ онцлон дурдсан билээ. ### Дүрэм 7: Толгой дотор эргэлдэх бодлуудаа цэгцэлмээр байна уу? Дэлхийн гадаргын гүнд урт удаан хугацаагаар хүчтэй халалт, даралтад өртөх үедээ нүүрсний атомууд очир алмаас адил төгс талст хэлбэрт шилждэг. Халалт болон даралт нь энгийн нүүрсний суурь талст оронт торын бүтцийг алмаасын ховор үнэт чанар болох төгс талстад хувиргах шидтэй. Бидний хүсэл тэмүүллийг ч мөн үүнтэй ижлээр тайлбарлаж болно. Зарим хүмүүс хүсэн тэмүүлж, зорьсон зүйлээ огоорон олон зүйлд уруу татагдаж, хий дэмий цагаа үрэн, ажлаа үл төлөвлөн хойшлуулсаар эцэстэй аль ч үгүй хоцорч, хүн зоны итгэлийг алдан аймшигтай мэдрэмж амссан ч өөрийгөө өөрчлөх талаар огтоос бодолгүй амьдарсаар байх нь бий. Ан цав гарсан байшин амархан нурдгийн адил ямар ч ажилд бүрэн төвлөрч сураагүй хүний өмнө сорилт нүүр тулан ирэхэд бие болон сэтгэлээ удирдаж үл чадна. Яг л хоёр настай хүүхэд дэлгүүрт хүссэн зүйлээ авахын төлөө газарт тэрийн унадаг шиг асуудал тэднийг бүчин авах үед хамаг хүчээ төвлөрүүлж байгаад ард нь гарах шийдэл хайхын оронд оролдож ч үзэлгүй буугаад өгчих нь бий. Харин зорилт оновчтой бөгөөд түүнийхээ төлөө өөрийгөө хангалттай дайчилж чадах аваас асуудал том байсан ч тодорхой бус байдал, түгшүүр, ичгүүр болон стрессээс болж таны сэтгэл санаа доройтох магадлал харьцангуй бага. Тиймдээ ч карьер, гэр бүлийн харилцаа, эрүүл мэнд гээд амьдралын бүх л талбар тань асуудалтай мэт санагдаж байвал олон тийш сэтгэлээ савлуулахын оронд зөвхөн ганц зүйлд бүхнээ шавхан өөрийгөө дайчлаад үзээрэй. Өөрчлөлт ирэх нь гарцаагүй. Өмнө нь та үймсэн олон бодлын нийлбэр байсан бол харин одоо яг л нүүрсний атомууд нягтардагтай адил ганц бүхэл зүйл болж эхэлнэ. Жин хасах, гэрээ цэгцлэх (Питерсоны номуудыг уншсаны дараа та гэр цэвэрлэх ажилд туйлын өндөр ач холбогдол өгч эхлэх нь лавтай), карьераа нэг шат ахиулах, яг одоо эрхэлж буй ажилдаа гавшгайч болох гээд таны зорилго ер юу ч байж болно. Хамгийн гол нь тэрхүү ганц зүйлд бүхнээ дайчлан зүтгээд үр дүнг нь харах л чухал юм. Энгийн нүүрснээс алмаас бий болдог гэдэг ахин дахин санаарай. ### ДҮРЭМ 10: БОЛЗОО ЧУХАЛ ГЭЖ ҮҮ? Та хэзээ хамгийн сүүлд эхнэр/нөхөр эсвэл найз залуу/бүсгүйтэйгээ болзоонд явсан бэ? Зөвхөн түүнтэй цагийг өнгөрүүлэхийн төлөө өөрийгөө бэлдэж, ойр зуурын ахуйн асуудал бус өөрсдийнхөө ирээдүйн тухай ярилцсан мөчөө санаж байна уу? Гэрлэсэн хосуудын хувьд нийтлэг ажиглагддаг асуудал бол болзоо болон бэлгийн амьдралдаа цаг зарцуулахаа болих явдал. Та долоо хоногт хоёр удаа хамтрагчтайгаа бэлгийн харилцаанд ордог гэж үзье. Энэ нь жилд зуун удаа гэсэн үг. Та дахиад гучин жил гэр бүлийн амьдралаар амьдарна гэж төсөөлбөл гурван мянган удаа дээрх ажлыг хийнэ ээ гэсэн үг. Танд энэ бүх хугацааны багахан хэсгийг техникээ сайжруулах, сэтгэл татам байхад, дотно харилцаа, бэлгийн чадавхаа сайжруулахад зориулах боломж байхгүй гэж үү? Хосууд болзоо, бэлгийн харилцаа, сэтгэл догдлом үдшүүдэд цаг зарцуулахаа хэдий чинээ болинов төдий чинээ харилцаа хөрөх магадлал ихэсдэг аж. Сайхан хайр, бат бэх гэрлэлтийг бид олох гэхээсээ илүүтэй бүтээдэг гэдгийг ухамсарлахгүй бол та жинхэнэ асуудалд унаж магад. Энэ хайр бүтэхгүй байсан ч дахиад нэг хүн гарч ирж л таараа гэх өөдрөг төсөөлөлд ч найдах хэрэггүй л болов уу. Дэлхий дээр долоон тэрбум хүн амьдарч байгаа. Магадгүй наад зах нь зуун сая хүн танд сайн хамтрагч болж болох юм. Танд бүгдийг нь туршиж үзэх цаг, энерги байхгүй тул зарчмын хувьд тэр дундаас хамгийн сайныг нь сонгох магадлал тэгтэй тэнцүү. Үнэхээр сайн нэгэнтэй учирлаа ч та өмнөх харилцаан дээрээ гаргаж байсан алдаагаа давтан, хангалттай хичээл зүтгэл гаргахгүй бол нэг л өдөр романтик мэдрэмжүүд замхран одох нь гарцаагүй. Өнө удаан жилийн бат бэх хайр дурлалын харилцаа гэдэг бурхнаас бидэнд өгдөг бэлэг биш, харин хос хоёрын зайлшгүй суралцах ёстой чадвар гэж зохиолч онцолжээ. ### Зохиогчийн тухай Канад гаралтай клиникийн психологич, Харвард, Торонтогийн Их сургуулийн профессороор олон жил ажилласан Ж.Питерсон өдгөө дэлхийн хамгийн нөлөө бүхий сэхээтнүүдийн нэгд зүй ёсоор тооцогдох болсон. (Түүний Ютүб суваг л гэхэд 4.5 сая дагагчтай.) Их сургуулийн жирийн профессор поп одтой дүйхүйц алдар нэртэй болсон түүх тун энгийн. Питерсон их сургуульд ажиллаж байх ахуйдаа ажлаасаа түрхэн зуур завсарлага аван Quora сайтын төрөл бүрийн асуултад хариулах дуртай нэгэн байсан аж. Нэгэн өдөр хүн бүрийн мэдэх ёстой хамгийн үнэ цэнтэй зүйлс юу вэ? гэх асуултад тэрээр өөрийн бодож явдаг, амьдралдаа дадал болгосон хэдэн дүрмүүдийг жагсаан бичсэнээр интернет ертөнцөд жинхэнэ шуугиан дэгдээж, таван сая хувь борлогдсон “Амьдралын 12 дүрэм” номоо бичих сэдлээ олсон түүхтэй. Тэрхүү явдлаас хойш түүний ютүб суваг дээрх бичлэгүүд, подкаст нь хэдэн зуун сая үзэгч, сонсогчтой болж, олон улс дамжсан номын аялал нь дэлхий даяарх 130 хотод 250 мянга гаруй хүнийг хамарсан билээ. Тэрээр карьерынхаа турш оюутан, хамтран ажиллагсдынхаа хамтаар 100 гаруй шинжлэх ухааны бүтээл хэвлүүлсэн бөгөөд түүний “Утга учрын зураглал” номыг шашны философид хувьсгал авчирсан хэмээн үздэг.
https://unread.today/c/spotlight-numurcafe	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-09-06T00:00:00	9 сарын 6, 2021	Нөмөр кафе - Дулаан мэдрэмжээр таныг нөмөрнө	<div class="article-body"> <h2>Сүүлийн жилүүдэд дотоодын банк санхүү, тэр дундаа финтек салбар хурдацтай хөгжиж, өрсөлдөөн нэмэгдсэнээр өмнө байгаагүй олон боломж, шинэлэг үйлчилгээнүүдийг хэрэглэгчдэд санал болгосоор буй. Хурдан, хялбар цахим зээлийн шийдлээрээ хэдийн танигдсан "Нөмөр" апп хэрэглэгчдэдээ зориулсан ээлжит ажлаа өнгөрсөн долоо хоногт албан ёсоор танилцуулсан нь санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шоп "Нөмөр кафе" байлаа. Салбартаа анхдагч гэж хэлж болохуйц уг кафе нь тэдний хэрэглэгчдэдээ илүү ойртох, үйлчилгээ хялбаршуулах гол суваг нь болох учиртай бөгөөд уг кофе шопоор үйлчлүүлснээр тавтай орчинд ажлаа амжуулангаа санхүү, зээлийн үйлчилгээг хүндрэл чирэгдэлгүй авах боломжтой ажээ. <br></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Нөмөр кафе<br><b>Хаяг:</b> УИД-ийн зүүн урд, GS25 дэлгүүрийн зүүн талд<br><b>Чиглэл: </b>Санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шоп<br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Нөмөр кредит ББСБ<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан: </b>2021 он<br><b>Холбоос:</b> <a href="https://numur.mn/" target="_blank">numur.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/cafenumur/" target="_blank">Numur Coffee shop </a>(Фэйсбүүк), <a href="https://www.facebook.com/numurofficial" target="_blank">Numur</a> (Фэйсбүүк)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/70089cddef69ffe65c56c2de4968a872.jpg"></p><div class="image-caption">Маркетинг, борлуулалтын менежер Мөнхзул</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p>"Нөмөр кредит" ББСБ, Нөмөр апп хэрэглэгчдэдээ үргэлж хурдан, хялбар, уян хатан үйлчилгээг амласаар ирсэн. Тиймдээ ч манай баг уг зорилгынхоо хүрээнд тасралтгүй шинийг эрэлхийлж, салбарын хөгжлийг ахиулж, үйлчлүүлэгчдээ халамжлахад ихэд анхаардаг. Энэ жилийн хувьд бид стратеги төлөвлөлтдөө "Хүртээмжтэй байх" гэдэг зорилтыг тавьсан юм. Энэ зорилтынхоо хүрээнд өнгөрсөн оны сүүлээс эхлэн санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шопыг анхлан байгуулах санааг гаргаж, хагас жилийн хугацаанд гүйцэтгэлийн ажилдаа төвлөрлөө. Ингээд өнгөрсөн долоо хоногоос "Нөмөр кафе"-даа кофе шоп, санхүүгийн үйлчилгээг хослуулан хүргэж эхлээд байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал</h3><p></p><p>Мэдээж кафе болон санхүүгийн үйлчилгээг нэг дор хослуулж буй нь бидний гол ялгарал. </p><p>Энд хэрэглэгчид манай тусгай жороор хуурч бэлтгэсэн амтат кофе болон төрөл бүрийн хоол, зуушнаас сонгон үйлчлүүлж, ажлаа амжуулангаа өөрт хэрэгтэй зээл санхүүгийн үйлчилгээг киоск машинаас эсхүл салбар хариуцсан менежерээс биечлэн авах боломжтой. </p><p>Киоск машин ашиглан Нөмөр аппын шинэ хэрэглэгч болсон тохиолдолд нэг удаа үнэгүй кофе авах эрх бэлгэнд авахын дээр, "Нөмөр"-ийн хэрэглэгч бүр уг кафегаар 20 хувийн хөнгөлөлттэй үйлчлүүлэх боломжтой. Зээлийн төв, үндсэн салбаруудад үзүүлдэг бүх л үйлчилгээг эндээс авч болох тул хэрэглэгчдийн цагийг ихээхэн хэмнэж чадна гэдэгт итгэж байна. Тиймдээ ч бид байрлалаа хотын төвд буюу УИД-ийн урд байлгахаар шийдсэн юм. Энэ мэтээр илүү хурдан, хялбар, уян хатан байхыг үргэлж хичээж, эрэлхийлсээр байна даа. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/48985b3a1473c1e9dd82db4bbe3912af.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/190b019f8799ad916f68fdb594963953.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/15bb5b046038bd9796c56b3f5600bcc5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/55122fad563c0053e5141d7cf7f86304.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Нөмөр кафе гэж юу вэ?</h3><p>Нөмөр кафе бол таныг дулаан мэдрэмжээр нөмрөх санхүүгийн үнэнч туслах, апп хэрэглэгчдийн заавал очих газар. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэр</h3><p>Нөмөр аппын хэрэглэгчдэдээ зориулсан кафе тул энгийн, ойлгомжтой байхыг бодсон. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Одоо</h3><p></p><p>Шинэхэн салбар, шинэлэг үйлчилгээ гэдэг утгаараа үйл ажиллагаагаа жигдрүүлэх, хэрэглэгчдэд танигдах, "Нөмөр"-ийн харилцагчдадаа мэдээллээ хүргэх ажилд төвлөрч байна. Зээлийг хэн ч, хэзээ ч төвөг чирэгдэлгүйгээр хялбархан авч болно гэдгийг харуулах, мэдрүүлэх зорилготой манай апп саяхан 100 мянган хэрэглэгчтэй болсонд бид их урамшсан шүү. </p><p>Түүнээс гадна, Нөмөр аппын хувьд бид саяхан тав дахь зээлийн шугам болох оюутны сургалтын төлбөрийн зээлийн үйлчилгээг нэвтрүүллээ. Энэ жилийн хувьд оюутнуудад тулгамдаж буй асуудал бол яах аргагүй сургалтын төлбөр. Энэ ч утгаараа бид хэрэглэгчдийн санхүүгийн нөмөр нь байна гэдэг консептоо барьж, оюутнууддаа зориулан “Оюутны сургалтын төлбөрийн зээл”-ийг зах зээлд шинээр нэвтрүүлсэн. Магадгүй оюутнууд маань сонирхож байвал эхлээд Нөмөр аппаа татаж, бүртгүүлээд тухайн бүртгэлээрээ <a href="https://oyutan.numur.mn/auth/login/" target="_blank">oyutan.numur.mn</a> сайтад хандан хүсэлтээ илгээх юм. Гол шалгуур нь ердөө хуучин элсэгчид 3.0 голчтой байх, шинэ элсэгч ЭЕШ-ын 600 оноотой байх явдал. Оюутан өөрийн зорилгыг тодорхойлсон эсээ бичээд тэнцсэн тохиолдолд онлайн ярилцлага хийнэ. Шийдвэр гаргалт 24-72 цагийн хугацаанд, бас бүх үйл явц нь онлайнаар гэдгээрээ онцлог. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/6126cc9636b8f9d136dcfa6802c8ac6b.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/982bf97ff6fdb8e197e844a87c632f0a.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/016581c40d4289b0261b5349564fd3c5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/12a7ef9032630fb788d55c33a64fc6e7.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>"Нөмөр"-ийн гэр бүлд одоогоор 30 гаруй ажилтан багтдаг. Үүнээс 6-8 нь кафедаа өдөр тутам ажиллах юм. Аппын хэрэглэгчид уг кафегаас яг л аппаа ашиглахад авдаг шиг хурдан, хялбар үйлчилгээг авч чадна гэдэгт итгэж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Ирээдүйд цахим зээлийн үйлчилгээг илүү хүртээмжтэй болгохын тулд 21 аймаг дахь салбаруудаа тэлж, сум бүрд хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвтэй болохыг зорьж буй. Энэ жилдээ гэвэл киоск машинаа хотын 15 байршилд ажиллуулах төлөвлөгөөтэй. Одоогоор дөрвийг нь ашиглалтад оруулаад байна. <br></p><p>Ер нь бид, ирээдүйн төлөвлөлтөө аль болох харилцагч, үйлчлүүлэгчдийнхээ хэрэгцээ шаардлага, санал хүсэлттэй уялдуулан, хамтран гаргахыг боддог юм. Энд л хүрнэ, үүнийг л хийнэ гэж зөвхөн өөрсдийн шийдвэрээр зүтгэхээс илүүтэй харилцагчдаа сонсож, тэднийг мэдрэх нь илүү сайн сонголт болдог л доо. Цаашдаа ч энэ онцлогоо хадгалж, шинэлэг бөгөөд хэрэгцээтэй үйлчилгээг тухай бүр нэвтрүүлж байх болно. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Бидний хувьд манай хамгийн хүнд сорилттой үе өнгөрсөн хоёр жилд тохиолоо. Энэ хугацаанд бид хэрэглэгчдээ таних, цахим зээлийн үйлчилгээ үзүүлэхэд шаардагдах туршлага, мэдлэг мэдээллийг олж авахад ихээхэн хүч хөдөлмөр зарцуулсан. Томоохон сорилтоо амжилттай давж, хэрэглэгчдийн хүрээгээ тодорхойлж, хэрэглээг нь ойлгож чадсан болохоор одоо эрсдэл гэдэг нь "Ажил ч мөн их байна даа" гэдэг үгтэй утга дүйхүйц санагдаж байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0f72db609dea15fd1611ac9e6e375174.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7eee07bbb20eef1b245db4545a26b45c.jpg"></p> </div>	Сүүлийн жилүүдэд дотоодын банк санхүү, тэр дундаа финтек салбар хурдацтай хөгжиж, өрсөлдөөн нэмэгдсэнээр өмнө байгаагүй олон боломж, шинэлэг үйлчилгээнүүдийг хэрэглэгчдэд санал болгосоор буй. Хурдан, хялбар цахим зээлийн шийдлээрээ хэдийн танигдсан "Нөмөр" апп хэрэглэгчдэдээ зориулсан ээлжит ажлаа өнгөрсөн долоо хоногт албан ёсоор танилцуулсан нь санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шоп "Нөмөр кафе" байлаа. Салбартаа анхдагч гэж хэлж болохуйц уг кафе нь тэдний хэрэглэгчдэдээ илүү ойртох, үйлчилгээ хялбаршуулах гол суваг нь болох учиртай бөгөөд уг кофе шопоор үйлчлүүлснээр тавтай орчинд ажлаа амжуулангаа санхүү, зээлийн үйлчилгээг хүндрэл чирэгдэлгүй авах боломжтой ажээ. Нэр: Нөмөр кафе Хаяг: УИД-ийн зүүн урд, GS25 дэлгүүрийн зүүн талд Чиглэл: Санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шоп Үүсгэн байгуулагч: Нөмөр кредит ББСБ Үүсгэн байгуулагдсан: 2021 он Холбоос: numur.mn (Вэб), Numur Coffee shop (Фэйсбүүк), Numur (Фэйсбүүк) Маркетинг, борлуулалтын менежер Мөнхзул Сэдэл "Нөмөр кредит" ББСБ, Нөмөр апп хэрэглэгчдэдээ үргэлж хурдан, хялбар, уян хатан үйлчилгээг амласаар ирсэн. Тиймдээ ч манай баг уг зорилгынхоо хүрээнд тасралтгүй шинийг эрэлхийлж, салбарын хөгжлийг ахиулж, үйлчлүүлэгчдээ халамжлахад ихэд анхаардаг. Энэ жилийн хувьд бид стратеги төлөвлөлтдөө "Хүртээмжтэй байх" гэдэг зорилтыг тавьсан юм. Энэ зорилтынхоо хүрээнд өнгөрсөн оны сүүлээс эхлэн санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шопыг анхлан байгуулах санааг гаргаж, хагас жилийн хугацаанд гүйцэтгэлийн ажилдаа төвлөрлөө. Ингээд өнгөрсөн долоо хоногоос "Нөмөр кафе"-даа кофе шоп, санхүүгийн үйлчилгээг хослуулан хүргэж эхлээд байна. Ялгарал Мэдээж кафе болон санхүүгийн үйлчилгээг нэг дор хослуулж буй нь бидний гол ялгарал. Энд хэрэглэгчид манай тусгай жороор хуурч бэлтгэсэн амтат кофе болон төрөл бүрийн хоол, зуушнаас сонгон үйлчлүүлж, ажлаа амжуулангаа өөрт хэрэгтэй зээл санхүүгийн үйлчилгээг киоск машинаас эсхүл салбар хариуцсан менежерээс биечлэн авах боломжтой. Киоск машин ашиглан Нөмөр аппын шинэ хэрэглэгч болсон тохиолдолд нэг удаа үнэгүй кофе авах эрх бэлгэнд авахын дээр, "Нөмөр"-ийн хэрэглэгч бүр уг кафегаар 20 хувийн хөнгөлөлттэй үйлчлүүлэх боломжтой. Зээлийн төв, үндсэн салбаруудад үзүүлдэг бүх л үйлчилгээг эндээс авч болох тул хэрэглэгчдийн цагийг ихээхэн хэмнэж чадна гэдэгт итгэж байна. Тиймдээ ч бид байрлалаа хотын төвд буюу УИД-ийн урд байлгахаар шийдсэн юм. Энэ мэтээр илүү хурдан, хялбар, уян хатан байхыг үргэлж хичээж, эрэлхийлсээр байна даа. Нөмөр кафе гэж юу вэ? Нөмөр кафе бол таныг дулаан мэдрэмжээр нөмрөх санхүүгийн үнэнч туслах, апп хэрэглэгчдийн заавал очих газар. Нэр Нөмөр аппын хэрэглэгчдэдээ зориулсан кафе тул энгийн, ойлгомжтой байхыг бодсон. Одоо Шинэхэн салбар, шинэлэг үйлчилгээ гэдэг утгаараа үйл ажиллагаагаа жигдрүүлэх, хэрэглэгчдэд танигдах, "Нөмөр"-ийн харилцагчдадаа мэдээллээ хүргэх ажилд төвлөрч байна. Зээлийг хэн ч, хэзээ ч төвөг чирэгдэлгүйгээр хялбархан авч болно гэдгийг харуулах, мэдрүүлэх зорилготой манай апп саяхан 100 мянган хэрэглэгчтэй болсонд бид их урамшсан шүү. Түүнээс гадна, Нөмөр аппын хувьд бид саяхан тав дахь зээлийн шугам болох оюутны сургалтын төлбөрийн зээлийн үйлчилгээг нэвтрүүллээ. Энэ жилийн хувьд оюутнуудад тулгамдаж буй асуудал бол яах аргагүй сургалтын төлбөр. Энэ ч утгаараа бид хэрэглэгчдийн санхүүгийн нөмөр нь байна гэдэг консептоо барьж, оюутнууддаа зориулан “Оюутны сургалтын төлбөрийн зээл”-ийг зах зээлд шинээр нэвтрүүлсэн. Магадгүй оюутнууд маань сонирхож байвал эхлээд Нөмөр аппаа татаж, бүртгүүлээд тухайн бүртгэлээрээ oyutan.numur.mn сайтад хандан хүсэлтээ илгээх юм. Гол шалгуур нь ердөө хуучин элсэгчид 3.0 голчтой байх, шинэ элсэгч ЭЕШ-ын 600 оноотой байх явдал. Оюутан өөрийн зорилгыг тодорхойлсон эсээ бичээд тэнцсэн тохиолдолд онлайн ярилцлага хийнэ. Шийдвэр гаргалт 24-72 цагийн хугацаанд, бас бүх үйл явц нь онлайнаар гэдгээрээ онцлог. баг "Нөмөр"-ийн гэр бүлд одоогоор 30 гаруй ажилтан багтдаг. Үүнээс 6-8 нь кафедаа өдөр тутам ажиллах юм. Аппын хэрэглэгчид уг кафегаас яг л аппаа ашиглахад авдаг шиг хурдан, хялбар үйлчилгээг авч чадна гэдэгт итгэж байна. ирээдүй Ирээдүйд цахим зээлийн үйлчилгээг илүү хүртээмжтэй болгохын тулд 21 аймаг дахь салбаруудаа тэлж, сум бүрд хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвтэй болохыг зорьж буй. Энэ жилдээ гэвэл киоск машинаа хотын 15 байршилд ажиллуулах төлөвлөгөөтэй. Одоогоор дөрвийг нь ашиглалтад оруулаад байна. Ер нь бид, ирээдүйн төлөвлөлтөө аль болох харилцагч, үйлчлүүлэгчдийнхээ хэрэгцээ шаардлага, санал хүсэлттэй уялдуулан, хамтран гаргахыг боддог юм. Энд л хүрнэ, үүнийг л хийнэ гэж зөвхөн өөрсдийн шийдвэрээр зүтгэхээс илүүтэй харилцагчдаа сонсож, тэднийг мэдрэх нь илүү сайн сонголт болдог л доо. Цаашдаа ч энэ онцлогоо хадгалж, шинэлэг бөгөөд хэрэгцээтэй үйлчилгээг тухай бүр нэвтрүүлж байх болно. эрсдэл Бидний хувьд манай хамгийн хүнд сорилттой үе өнгөрсөн хоёр жилд тохиолоо. Энэ хугацаанд бид хэрэглэгчдээ таних, цахим зээлийн үйлчилгээ үзүүлэхэд шаардагдах туршлага, мэдлэг мэдээллийг олж авахад ихээхэн хүч хөдөлмөр зарцуулсан. Томоохон сорилтоо амжилттай давж, хэрэглэгчдийн хүрээгээ тодорхойлж, хэрэглээг нь ойлгож чадсан болохоор одоо эрсдэл гэдэг нь "Ажил ч мөн их байна даа" гэдэг үгтэй утга дүйхүйц санагдаж байна.	Сүүлийн жилүүдэд дотоодын банк санхүү, тэр дундаа финтек салбар хурдацтай хөгжиж, өрсөлдөөн нэмэгдсэнээр өмнө байгаагүй олон боломж, шинэлэг үйлчилгээнүүдийг хэрэглэгчдэд санал болгосоор буй. Хурдан, хялбар цахим зээлийн шийдлээрээ хэдийн танигдсан "Нөмөр" апп хэрэглэгчдэдээ зориулсан ээлжит ажлаа өнгөрсөн долоо хоногт албан ёсоор танилцуулсан нь санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шоп "Нөмөр кафе" байлаа. Салбартаа анхдагч гэж хэлж болохуйц уг кафе нь тэдний хэрэглэгчдэдээ илүү ойртох, үйлчилгээ хялбаршуулах гол суваг нь болох учиртай бөгөөд уг кофе шопоор үйлчлүүлснээр тавтай орчинд ажлаа амжуулангаа санхүү, зээлийн үйлчилгээг хүндрэл чирэгдэлгүй авах боломжтой ажээ. Нэр: Нөмөр кафе Хаяг: УИД-ийн зүүн урд, GS25 дэлгүүрийн зүүн талд Чиглэл: Санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шоп Үүсгэн байгуулагч: Нөмөр кредит ББСБ Үүсгэн байгуулагдсан: 2021 он Холбоос: numur.mn (Вэб), Numur Coffee shop (Фэйсбүүк), Numur (Фэйсбүүк) Маркетинг, борлуулалтын менежер Мөнхзул ### Сэдэл "Нөмөр кредит" ББСБ, Нөмөр апп хэрэглэгчдэдээ үргэлж хурдан, хялбар, уян хатан үйлчилгээг амласаар ирсэн. Тиймдээ ч манай баг уг зорилгынхоо хүрээнд тасралтгүй шинийг эрэлхийлж, салбарын хөгжлийг ахиулж, үйлчлүүлэгчдээ халамжлахад ихэд анхаардаг. Энэ жилийн хувьд бид стратеги төлөвлөлтдөө "Хүртээмжтэй байх" гэдэг зорилтыг тавьсан юм. Энэ зорилтынхоо хүрээнд өнгөрсөн оны сүүлээс эхлэн санхүүгийн үйлчилгээ үзүүлэгч кофе шопыг анхлан байгуулах санааг гаргаж, хагас жилийн хугацаанд гүйцэтгэлийн ажилдаа төвлөрлөө. Ингээд өнгөрсөн долоо хоногоос "Нөмөр кафе"-даа кофе шоп, санхүүгийн үйлчилгээг хослуулан хүргэж эхлээд байна. ### Ялгарал Мэдээж кафе болон санхүүгийн үйлчилгээг нэг дор хослуулж буй нь бидний гол ялгарал. Энд хэрэглэгчид манай тусгай жороор хуурч бэлтгэсэн амтат кофе болон төрөл бүрийн хоол, зуушнаас сонгон үйлчлүүлж, ажлаа амжуулангаа өөрт хэрэгтэй зээл санхүүгийн үйлчилгээг киоск машинаас эсхүл салбар хариуцсан менежерээс биечлэн авах боломжтой. Киоск машин ашиглан Нөмөр аппын шинэ хэрэглэгч болсон тохиолдолд нэг удаа үнэгүй кофе авах эрх бэлгэнд авахын дээр, "Нөмөр"-ийн хэрэглэгч бүр уг кафегаар 20 хувийн хөнгөлөлттэй үйлчлүүлэх боломжтой. Зээлийн төв, үндсэн салбаруудад үзүүлдэг бүх л үйлчилгээг эндээс авч болох тул хэрэглэгчдийн цагийг ихээхэн хэмнэж чадна гэдэгт итгэж байна. Тиймдээ ч бид байрлалаа хотын төвд буюу УИД-ийн урд байлгахаар шийдсэн юм. Энэ мэтээр илүү хурдан, хялбар, уян хатан байхыг үргэлж хичээж, эрэлхийлсээр байна даа. ### Нөмөр кафе гэж юу вэ? Нөмөр кафе бол таныг дулаан мэдрэмжээр нөмрөх санхүүгийн үнэнч туслах, апп хэрэглэгчдийн заавал очих газар. ### Нэр Нөмөр аппын хэрэглэгчдэдээ зориулсан кафе тул энгийн, ойлгомжтой байхыг бодсон. ### Одоо Шинэхэн салбар, шинэлэг үйлчилгээ гэдэг утгаараа үйл ажиллагаагаа жигдрүүлэх, хэрэглэгчдэд танигдах, "Нөмөр"-ийн харилцагчдадаа мэдээллээ хүргэх ажилд төвлөрч байна. Зээлийг хэн ч, хэзээ ч төвөг чирэгдэлгүйгээр хялбархан авч болно гэдгийг харуулах, мэдрүүлэх зорилготой манай апп саяхан 100 мянган хэрэглэгчтэй болсонд бид их урамшсан шүү. Түүнээс гадна, Нөмөр аппын хувьд бид саяхан тав дахь зээлийн шугам болох оюутны сургалтын төлбөрийн зээлийн үйлчилгээг нэвтрүүллээ. Энэ жилийн хувьд оюутнуудад тулгамдаж буй асуудал бол яах аргагүй сургалтын төлбөр. Энэ ч утгаараа бид хэрэглэгчдийн санхүүгийн нөмөр нь байна гэдэг консептоо барьж, оюутнууддаа зориулан “Оюутны сургалтын төлбөрийн зээл”-ийг зах зээлд шинээр нэвтрүүлсэн. Магадгүй оюутнууд маань сонирхож байвал эхлээд Нөмөр аппаа татаж, бүртгүүлээд тухайн бүртгэлээрээ oyutan.numur.mn сайтад хандан хүсэлтээ илгээх юм. Гол шалгуур нь ердөө хуучин элсэгчид 3.0 голчтой байх, шинэ элсэгч ЭЕШ-ын 600 оноотой байх явдал. Оюутан өөрийн зорилгыг тодорхойлсон эсээ бичээд тэнцсэн тохиолдолд онлайн ярилцлага хийнэ. Шийдвэр гаргалт 24-72 цагийн хугацаанд, бас бүх үйл явц нь онлайнаар гэдгээрээ онцлог. ### баг "Нөмөр"-ийн гэр бүлд одоогоор 30 гаруй ажилтан багтдаг. Үүнээс 6-8 нь кафедаа өдөр тутам ажиллах юм. Аппын хэрэглэгчид уг кафегаас яг л аппаа ашиглахад авдаг шиг хурдан, хялбар үйлчилгээг авч чадна гэдэгт итгэж байна. ### ирээдүй Ирээдүйд цахим зээлийн үйлчилгээг илүү хүртээмжтэй болгохын тулд 21 аймаг дахь салбаруудаа тэлж, сум бүрд хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвтэй болохыг зорьж буй. Энэ жилдээ гэвэл киоск машинаа хотын 15 байршилд ажиллуулах төлөвлөгөөтэй. Одоогоор дөрвийг нь ашиглалтад оруулаад байна. Ер нь бид, ирээдүйн төлөвлөлтөө аль болох харилцагч, үйлчлүүлэгчдийнхээ хэрэгцээ шаардлага, санал хүсэлттэй уялдуулан, хамтран гаргахыг боддог юм. Энд л хүрнэ, үүнийг л хийнэ гэж зөвхөн өөрсдийн шийдвэрээр зүтгэхээс илүүтэй харилцагчдаа сонсож, тэднийг мэдрэх нь илүү сайн сонголт болдог л доо. Цаашдаа ч энэ онцлогоо хадгалж, шинэлэг бөгөөд хэрэгцээтэй үйлчилгээг тухай бүр нэвтрүүлж байх болно. ### эрсдэл Бидний хувьд манай хамгийн хүнд сорилттой үе өнгөрсөн хоёр жилд тохиолоо. Энэ хугацаанд бид хэрэглэгчдээ таних, цахим зээлийн үйлчилгээ үзүүлэхэд шаардагдах туршлага, мэдлэг мэдээллийг олж авахад ихээхэн хүч хөдөлмөр зарцуулсан. Томоохон сорилтоо амжилттай давж, хэрэглэгчдийн хүрээгээ тодорхойлж, хэрэглээг нь ойлгож чадсан болохоор одоо эрсдэл гэдэг нь "Ажил ч мөн их байна даа" гэдэг үгтэй утга дүйхүйц санагдаж байна.
https://unread.today/c/techworm-ai-in-health	Techworm	Unread Today	2023-01-17T00:00:00	1 сарын 17, 2023	Анагаах ухаанд хувьсгал хийж буй хиймэл оюун ухаан	<div class="article-body"> <h2><div>Эрдэнэт хүний амийг аварч, элдэв өвчнийг эдгээдэг анагаахын салбарыг зөвхөн чагнуур, эм тариагаар төсөөлдөг байсан цаг ард хоцорчээ. Учир нь салбар бүрд шинэчлэл, дэвшлийг нэвтрүүлж буй хиймэл оюун ухаан анагаахын шинжлэх ухааныг ч тойрсонгүй. </div><div><br></div><div>Үүний нэгэн тод жишээ болох Chest AI төслийн зохицуулагч, ICT группийн цахим эрүүл мэндийн мэргэжилтэн, Интермед эмнэлгийн дүрс оношилгооны эмч Б. Баярбаатарыг урин манай улсад хиймэл оюун ухааныг хэрхэн анагаах ухааны салбарт ашиглаж буй талаар ийн ярилцлаа.</div></h2><p><a href="https://www.instagram.com/bayarbaatarb/?hl=en" target="_blank">Instagram</a> \| <a href="https://www.facebook.com/bold.bayarbaatar/" target="_blank">Facebook</a> \| <a href="https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Ftwitter.com%2Fbayarbaatar_MD%3Ffbclid%3DIwAR2B-SRClQH3dgrZToQbsuHowxSNGk8dT7Mc9cmmnsSbBzy8_bROD_4AqMM&h=AT1_Gf0oWuLjn6VFsRsWoAcFeiyHkjuw4yjEXN6tsfxNjo0O3Ge_WVlJol_YCQZOYGZD8zMtci6rv6eb8Zrf-LSqE7hv0UCi9B8sYm0X6IANG6_EunijTx2ehrCp71FQnoqXcyvqpJKbD_mJ7wdp" target="_blank">Twitter</a> \| <a href="https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fmedium.com%2F%40bayarbaatar99%3Ffbclid%3DIwAR0H7kCoqYtAtqvoGO_Dzs0ORSlahPIzzAYZBMOPPIfFWb8TR_a4TGNa-TM&h=AT2oa9Uo3AV1JKos2EIlDrxcwtG_u4hJiJYAUWUKziMR-LEZ2xnJEW-Bq_4oexdVkGNqBndBi3gxDXvhp3pPH3KJrAbHrAFx7cO7ctUOLN3_dc0PxKIKjEJ93sDgszawiC4ShyccR0S65pdktDphgw" target="_blank">Medium</a> \| <a href="https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fwww.linkedin.com%2Fin%2Fbold-bayarbaatar-4657b587%2F%3Ffbclid%3DIwAR2zwBsAf6g7Y4T8JlHV4OBVPhkcsprezt7JpansOVC-MuQgXNCt8jYqVN4&h=AT0tjJVguGdZUUBKmiVtiI8WryDsfr-2JIT-Nt5lPLid9Av6f7y16qdXawP8ZFFxQ8Vy_9yUnONkxONslv5c2TLtkkzxtd_CEs_uhLW0bQiiACkcRYp7OnKiB_70ll94Uz_bXiL_hjzl6JJUPaDmqA" target="_blank">Linkedin</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">CHEST AI ТӨСЛИЙН ТАЛААР</h3><p></p><p>Chest AI төслийг <a href="https://www.intermed.mn/?lang=en" target="_blank">Интермед эмнэлэг</a>, <a href="https://eclinic.mn/" target="_blank">EClinic эрүүл мэндийн платформ</a>, <a href="https://www.ictgroup.mn/" target="_blank">ICT Group</a>, <a href="http://unte.moh.gov.mn/" target="_blank">Улсын 1-р төв эмнэлэг</a>, <a href="https://radiology.mn/mn/" target="_blank">Монголын радиологийн нийгэмлэг</a> гэсэн байгууллагууд хамтран хэрэгжүүлж буй. 2021 оноос төслийн бодит ажлуудыг эхлүүлж, эхний жилийг судалгаа шинжилгээнд зарцуулсан бол, өнгөрсөн жилийг хөгжүүлэлтийн ажилдаа зориулжээ. Ийнхүү цээжний рентген шинжилгээн дээр үндэслэн зургаан төрлийн уушгины өөрчлөлтийг илрүүлэн мэдээлдэг системийг хөгжүүлж, олон нийтэд танилцуулахад бэлэн болоод байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/119ebeecf9017247b7231e807f213323.jpg"></p><blockquote><p>Chest AI төслийн хүрээнд хөгжүүлж буй технологийн тусламжтайгаар чадварлаг боловсон хүчин болоод тусламж үйлчилгээний хүртээмжгүй байдлаас үүдэн гарч буй эрүүл мэндийн тэгш бус байдлыг шийдвэрлэнэ.<br></p> <cite><p>Б. Баярбаатар</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>CHEST AI ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ БОЛСОН ШАЛТГААН</h3><p></p><p>Миний хувьд 2016 онд Тайландын <a href="https://mahidol.ac.th/" target="_blank">Махидол</a> их сургуулийн <a href="https://www.googleadservices.com/pagead/aclk?sa=L&ai=DChcSEwjKma-QuMf8AhWEMyoKHd4aAV4YABAAGgJ0bQ&ohost=www.google.com&cid=CAESauD2EEqPsKLuWQKc80MsDwIghxiyS_1wbESdlUo-wpak7ZsanD4OPo2y115_jZ_RgaqYmexz6AO8J5XRKdI4uznofaAdkWYU8unkqdQvhjn8jSGoICp_ffNtL-7EY8bZoOd6z01e2rJ33Tk&sig=AOD64_0r6YJtZssjsh7FZO67br7GvLVEeg&q&adurl&ved=2ahUKEwiHmKiQuMf8AhUbxGEKHeBBCTMQ0Qx6BAgKEAE" target="_blank">Сирираж</a> сургалтын эмнэлэгт суралцаж байх үед манай эмнэлэгт жижиг хэмжээний хавдрыг илрүүлдэг хиймэл оюун ухааныг ашигладаг байлаа. Тухайн үед би нэг үйлчлүүлэгчийн уушгины рентген зураг дээр хиймэл оюун ухааныг ашиглаж үзэхэд маш бүдэг <a href="https://edoctor.mn/portfolio-item/%D1%83%D1%83%D1%88%D0%B3%D0%B8%D0%BD%D1%8B-%D1%85%D0%BE%D1%80%D0%B3%D2%AF%D0%B9-%D1%85%D0%B0%D0%B2%D0%B4%D0%B0%D1%80" target="_blank">зангилааг</a> илрүүлж байсан нь уг төслийг эхлүүлэх сэдэл өгсөн.</p><p>Анагаах ухааны баримталдаг зарчим бол "<a href="https://noharm.org/" target="_blank">Do not harm</a>" буюу өвчтөн эмнэлэгт ирээд эмнэлгээс шалтгаалан нэмж халдвар авах, гэмтэл эсвэл хор хохирол амсах ёсгүй. Гэтэл нэг удаа манай эгч Тайландад зочилж ирэхдээ “Миний толгой эргээд даралт ихсээд байх шиг байна, танай эмнэлэгт очиж үзүүлье” гэсэн юм. Тэр эгч маань гар утасны аппаар даралтаа үзээд өндөр байхаар нь даралтын эм ууж, тэрнээс хойш толгой нь эргээд огт зүгээр болоогүй юм гэнэ. Нягтлаад үзтэл тэр аппын үнэгүй сорил хийх хугацаа нь дуусаад худал мэдээлэл өгснөөс болж хэвийн байсан даралтыг бууруулах эм ууснаас үүдэн толгой эргэх, нүд бүрэлзэх зэрэг шинж тэмдэг илэрсэн байгаа юм. </p><p>Тиймээс зөвхөн хиймэл оюун ухаан гэлтгүй анагаах ухааны салбарт ашиглаж байгаа бүх технологийг анхнаас нь хүн төвтэй, аюулгүй ажиллагааны дагуу хөгжүүлэх хэрэгтэй. Технологи бидний бүх асуудлыг шийдвэрлэж чадахгүй. Гэхдээ технологи ч гэсэн дээр дурдсан зарчмын дагуу ажиллах ёстой.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/efd312f6b2f33c6e686ddd5eafcca732.jpg"></p><blockquote><p>Хиймэл оюун ухаан хүнийг орлохгүй. Харин хиймэл оюун ухааныг ашиглаж чаддаггүй хүмүүсийг хиймэл оюун ухаан ашиглаж чаддаг хүмүүс орлоно.</p> <cite><p>Б. Баярбаатар</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>хиймэл оюун ухааны анагаахын салбарт үзүүлж буй нөлөөлөл</h3><p></p><p>Анагаах ухааны салбарын хиймэл оюун ухаан нь өвчтөний түүх, дүрс оношилгоо, лабораторийн гэх мэт мэдээллийн сан дээр тулгуурлан аливаа өвчнийг эрт үед нь илрүүлэх, оношлох, өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх боломжтой. Ингэснээр хүндрэл гарах эрсдэл, цаашлаад эмнэлэгт хэвтэх ор хоногийг бууруулна. Үүний үр дүнд эрүүл мэндийн даатгалаас болон тухайн үйлчлүүлэгчээс гарах зардал ч буурна. Өөрөөр хэлбэл нийгмийн бүх шатанд эерэг үр нөлөө үзүүлж, эрүүл мэндийн зардлаас үүдэлтэй ядуурлыг бууруулахад хувь нэмэр оруулна.</p><p>Мөн хиймэл оюун ухааныг өрсөлдөгч гэхээс илүү хамтрагчийн байр сууринаас харах хэрэгтэй. Учир нь хиймэл оюун ухаан эмч нарт олон талаар тус болох маш нарийн тооцооллуудыг гаргаж өгдөг. </p><p>Жишээлбэл, рентген шинжилгээгээр уушгинд үүссэн зангилааны шинж чанараас хамааран 0.6 см-аас жижиг хэмжээний зангилаа тодорхой харагдах боломжгүй байдаг. Үүнээс үүдэн уушгины хавдрын 90 гаруй хувийг хожуу шатанд оношилдог. Харин хиймэл оюун ухаан энэ төрлийн жижиг зангилааг олж тогтоохдоо маш гарамгай. Миний бие хүн болон хиймэл оюун ухаан хамтран ажилласнаар уушгины хавдар, жижиг хэмжээний зангилааг эрт илрүүлэх боломж 13.9 хувиар өсдөг болохыг баталсан судалгаагаа <a href="http://www.radiology.kr/" target="_blank">Солонгосын дүрс оношилгооны нийгэмлэг</a>ээс жил бүр зохион байгуулдаг <a href="https://aocr2022.org/" target="_blank">Korean Congress of Radiology 2022</a> чуулганд танилцуулсан.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/3e68ee4a8f260d4ce6040e0eb63d2116.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>хиймэл оюун ухааны бие даасан бус чадамж</h3><p></p><p>1. Хиймэл оюун ухаан бидний “Яагаад” гэх асуултанд бүрэн хариулт өгч чадаагүй байгаа. Хиймэл оюунд суурилсан шийдлүүд ирээдүйд эмч нарын бичдэг эм болно. Эмч ямар нэг эм бичихдээ тухайн эм яагаад толгойн өвдөлтийг намдааж байгаа вэ гэдгийг мэдэж байгаа учраас бичдэг. Тэгэх ч ёстой. Харин хиймэл оюуны тухайн яагаад өвчнийг оношилж байгаа нь бүрэн тайлагдаагүй, судлагдаж байгаа юм.</p><p>2. Эмч үзлэг оношилгоо хийхдээ харилцан яриа үүсгэж, зовиур шаналгааг сэтгэл зүрхээрээ мэдэрч, бүрэн мэдээлэл цуглуулан цогц шийдвэр гаргах чадамжтай. Харин хиймэл оюун ухаан тухайн мөчид өгөгдсөн өгөгдөл дээр ажиллан, үйлдэл хийхээс биш бие, сэтгэл, оюунд тулгуурласан цогц шийдвэр гаргаж, өвчтөнийг энэрэх хэмжээнд хүрээгүй байна.</p><p>Дээрх шалтгаануудын улмаас эрүүл мэндийн салбар дахь хиймэл оюунд хүний удирдлага зайлшгүй шаардлагатай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/5d7a90e10430d24be994be57904ae761.jpg"></p><blockquote><p></p><p><br></p><p>Хиймэл оюун ухааныг бүтээгч, өгөгдлийн санг нь бүрдүүлэгч нь гагцхүү хүмүүс. Хүн хэдий чинээ сайн байна, хиймэл оюун төдий чинээ сайн байх боломжтой.<br></p> <cite><p>Б. Баярбаатар</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний тэгш бус байдлыг хиймэл оюун ухаан шийдэх нь</h3><p></p><p>Эрүүл мэндийн салбарт үйлчлүүлэгчдийн дунд ажиглагдаад буй нэг асуудал нь хүн амын дунд үүсч байгаа өгөгдөл нь нэгэн жигд бус байна. Нийгмийн гарал үүсэл, санхүүгийн чадамжийн ялгаатай байдлаас үүдэн, авч байгаа эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний чанар, хүртээмж ч мөн харилцан адилгүй. <br><br></p><p>Энэ нь оношилгоо эмчилгээнд хэрэглэх хиймэл оюунд ороод ирвэл тэрхүү тэгш бус байдлыг улам нэмэгдүүлнэ. Чинээлэг хүмүүсийн үйлчилгээ сайжирсаар, чанартай болсоор, эрүүлжсээр. Бага орлоготой иргэдийн үйлчилгээ, эрүүл мэнд улам л муудсаар. Иймд анхнаас нь хиймэл оюун ухаан бүхий оношилгооны төхөөрөмжийг оновчтой хуваарилж, зөв зохицуулснаар нийгмийн давхраа бүр эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг тэгш хүртэх боломжтой болно.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/7ccb8bbe41a6ebfbd64919102f48629e.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Монголын анагаахын хиймэл оюун ухааны холбоо гэж юу вэ?</h3><p></p><p>Ковидын үеэр буюу 2021 онд <a href="https://radiology.mn/mn/%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%8B%D0%BD-%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D0%B0%D0%B0%D1%85%D1%8B%D0%BD-%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BC%D1%8D%D0%BB-%D0%BE%D1%8E%D1%83%D0%BD-%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%B0/" target="_blank">Монголын анагаахын хиймэл оюун ухааны холбоог</a> үүсгэн байгуулсан. Бидний зорилго нь эрүүл мэндийн салбарт хиймэл оюун ухааныг аюулгүй нэвтрүүлэхэд дэмжлэг, хурдасгуур болон ажиллах.<br><br></p><p>Товчхондоо, манай холбоо нь эрүүл мэнд болон технологийн компаниудын уулзах цэг болж, хамтын ажиллагааны хүрээнд шинэ шийдлийг боловсруулахад нь дэмжлэг болон ажилладаг. Бид энэ хавар эрүүл мэндийн хиймэл оюуны чиглэлээр олон улсын хурал зохион байгуулахаар бэлтгэлээ ханган ажиллаж байна.</p><p><br></p> </div>	Эрдэнэт хүний амийг аварч, элдэв өвчнийг эдгээдэг анагаахын салбарыг зөвхөн чагнуур, эм тариагаар төсөөлдөг байсан цаг ард хоцорчээ. Учир нь салбар бүрд шинэчлэл, дэвшлийг нэвтрүүлж буй хиймэл оюун ухаан анагаахын шинжлэх ухааныг ч тойрсонгүй. Үүний нэгэн тод жишээ болох Chest AI төслийн зохицуулагч, ICT группийн цахим эрүүл мэндийн мэргэжилтэн, Интермед эмнэлгийн дүрс оношилгооны эмч Б. Баярбаатарыг урин манай улсад хиймэл оюун ухааныг хэрхэн анагаах ухааны салбарт ашиглаж буй талаар ийн ярилцлаа. Instagram \| Facebook \| Twitter \| Medium \| Linkedin CHEST AI ТӨСЛИЙН ТАЛААР Chest AI төслийг Интермед эмнэлэг , EClinic эрүүл мэндийн платформ , ICT Group , Улсын 1-р төв эмнэлэг , Монголын радиологийн нийгэмлэг гэсэн байгууллагууд хамтран хэрэгжүүлж буй. 2021 оноос төслийн бодит ажлуудыг эхлүүлж, эхний жилийг судалгаа шинжилгээнд зарцуулсан бол, өнгөрсөн жилийг хөгжүүлэлтийн ажилдаа зориулжээ. Ийнхүү цээжний рентген шинжилгээн дээр үндэслэн зургаан төрлийн уушгины өөрчлөлтийг илрүүлэн мэдээлдэг системийг хөгжүүлж, олон нийтэд танилцуулахад бэлэн болоод байна. Chest AI төслийн хүрээнд хөгжүүлж буй технологийн тусламжтайгаар чадварлаг боловсон хүчин болоод тусламж үйлчилгээний хүртээмжгүй байдлаас үүдэн гарч буй эрүүл мэндийн тэгш бус байдлыг шийдвэрлэнэ. Б. Баярбаатар CHEST AI ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ БОЛСОН ШАЛТГААН Миний хувьд 2016 онд Тайландын Махидол их сургуулийн Сирираж сургалтын эмнэлэгт суралцаж байх үед манай эмнэлэгт жижиг хэмжээний хавдрыг илрүүлдэг хиймэл оюун ухааныг ашигладаг байлаа. Тухайн үед би нэг үйлчлүүлэгчийн уушгины рентген зураг дээр хиймэл оюун ухааныг ашиглаж үзэхэд маш бүдэг зангилааг илрүүлж байсан нь уг төслийг эхлүүлэх сэдэл өгсөн. Анагаах ухааны баримталдаг зарчим бол " Do not harm " буюу өвчтөн эмнэлэгт ирээд эмнэлгээс шалтгаалан нэмж халдвар авах, гэмтэл эсвэл хор хохирол амсах ёсгүй. Гэтэл нэг удаа манай эгч Тайландад зочилж ирэхдээ “Миний толгой эргээд даралт ихсээд байх шиг байна, танай эмнэлэгт очиж үзүүлье” гэсэн юм. Тэр эгч маань гар утасны аппаар даралтаа үзээд өндөр байхаар нь даралтын эм ууж, тэрнээс хойш толгой нь эргээд огт зүгээр болоогүй юм гэнэ. Нягтлаад үзтэл тэр аппын үнэгүй сорил хийх хугацаа нь дуусаад худал мэдээлэл өгснөөс болж хэвийн байсан даралтыг бууруулах эм ууснаас үүдэн толгой эргэх, нүд бүрэлзэх зэрэг шинж тэмдэг илэрсэн байгаа юм. Тиймээс зөвхөн хиймэл оюун ухаан гэлтгүй анагаах ухааны салбарт ашиглаж байгаа бүх технологийг анхнаас нь хүн төвтэй, аюулгүй ажиллагааны дагуу хөгжүүлэх хэрэгтэй. Технологи бидний бүх асуудлыг шийдвэрлэж чадахгүй. Гэхдээ технологи ч гэсэн дээр дурдсан зарчмын дагуу ажиллах ёстой. Хиймэл оюун ухаан хүнийг орлохгүй. Харин хиймэл оюун ухааныг ашиглаж чаддаггүй хүмүүсийг хиймэл оюун ухаан ашиглаж чаддаг хүмүүс орлоно. Б. Баярбаатар хиймэл оюун ухааны анагаахын салбарт үзүүлж буй нөлөөлөл Анагаах ухааны салбарын хиймэл оюун ухаан нь өвчтөний түүх, дүрс оношилгоо, лабораторийн гэх мэт мэдээллийн сан дээр тулгуурлан аливаа өвчнийг эрт үед нь илрүүлэх, оношлох, өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх боломжтой. Ингэснээр хүндрэл гарах эрсдэл, цаашлаад эмнэлэгт хэвтэх ор хоногийг бууруулна. Үүний үр дүнд эрүүл мэндийн даатгалаас болон тухайн үйлчлүүлэгчээс гарах зардал ч буурна. Өөрөөр хэлбэл нийгмийн бүх шатанд эерэг үр нөлөө үзүүлж, эрүүл мэндийн зардлаас үүдэлтэй ядуурлыг бууруулахад хувь нэмэр оруулна. Мөн хиймэл оюун ухааныг өрсөлдөгч гэхээс илүү хамтрагчийн байр сууринаас харах хэрэгтэй. Учир нь хиймэл оюун ухаан эмч нарт олон талаар тус болох маш нарийн тооцооллуудыг гаргаж өгдөг. Жишээлбэл, рентген шинжилгээгээр уушгинд үүссэн зангилааны шинж чанараас хамааран 0.6 см-аас жижиг хэмжээний зангилаа тодорхой харагдах боломжгүй байдаг. Үүнээс үүдэн уушгины хавдрын 90 гаруй хувийг хожуу шатанд оношилдог. Харин хиймэл оюун ухаан энэ төрлийн жижиг зангилааг олж тогтоохдоо маш гарамгай. Миний бие хүн болон хиймэл оюун ухаан хамтран ажилласнаар уушгины хавдар, жижиг хэмжээний зангилааг эрт илрүүлэх боломж 13.9 хувиар өсдөг болохыг баталсан судалгаагаа Солонгосын дүрс оношилгооны нийгэмлэг ээс жил бүр зохион байгуулдаг Korean Congress of Radiology 2022 чуулганд танилцуулсан. хиймэл оюун ухааны бие даасан бус чадамж 1. Хиймэл оюун ухаан бидний “Яагаад” гэх асуултанд бүрэн хариулт өгч чадаагүй байгаа. Хиймэл оюунд суурилсан шийдлүүд ирээдүйд эмч нарын бичдэг эм болно. Эмч ямар нэг эм бичихдээ тухайн эм яагаад толгойн өвдөлтийг намдааж байгаа вэ гэдгийг мэдэж байгаа учраас бичдэг. Тэгэх ч ёстой. Харин хиймэл оюуны тухайн яагаад өвчнийг оношилж байгаа нь бүрэн тайлагдаагүй, судлагдаж байгаа юм. 2. Эмч үзлэг оношилгоо хийхдээ харилцан яриа үүсгэж, зовиур шаналгааг сэтгэл зүрхээрээ мэдэрч, бүрэн мэдээлэл цуглуулан цогц шийдвэр гаргах чадамжтай. Харин хиймэл оюун ухаан тухайн мөчид өгөгдсөн өгөгдөл дээр ажиллан, үйлдэл хийхээс биш бие, сэтгэл, оюунд тулгуурласан цогц шийдвэр гаргаж, өвчтөнийг энэрэх хэмжээнд хүрээгүй байна. Дээрх шалтгаануудын улмаас эрүүл мэндийн салбар дахь хиймэл оюунд хүний удирдлага зайлшгүй шаардлагатай. Хиймэл оюун ухааныг бүтээгч, өгөгдлийн санг нь бүрдүүлэгч нь гагцхүү хүмүүс. Хүн хэдий чинээ сайн байна, хиймэл оюун төдий чинээ сайн байх боломжтой. Б. Баярбаатар эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний тэгш бус байдлыг хиймэл оюун ухаан шийдэх нь Эрүүл мэндийн салбарт үйлчлүүлэгчдийн дунд ажиглагдаад буй нэг асуудал нь хүн амын дунд үүсч байгаа өгөгдөл нь нэгэн жигд бус байна. Нийгмийн гарал үүсэл, санхүүгийн чадамжийн ялгаатай байдлаас үүдэн, авч байгаа эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний чанар, хүртээмж ч мөн харилцан адилгүй. Энэ нь оношилгоо эмчилгээнд хэрэглэх хиймэл оюунд ороод ирвэл тэрхүү тэгш бус байдлыг улам нэмэгдүүлнэ. Чинээлэг хүмүүсийн үйлчилгээ сайжирсаар, чанартай болсоор, эрүүлжсээр. Бага орлоготой иргэдийн үйлчилгээ, эрүүл мэнд улам л муудсаар. Иймд анхнаас нь хиймэл оюун ухаан бүхий оношилгооны төхөөрөмжийг оновчтой хуваарилж, зөв зохицуулснаар нийгмийн давхраа бүр эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг тэгш хүртэх боломжтой болно. Монголын анагаахын хиймэл оюун ухааны холбоо гэж юу вэ? Ковидын үеэр буюу 2021 онд Монголын анагаахын хиймэл оюун ухааны холбоог үүсгэн байгуулсан. Бидний зорилго нь эрүүл мэндийн салбарт хиймэл оюун ухааныг аюулгүй нэвтрүүлэхэд дэмжлэг, хурдасгуур болон ажиллах. Товчхондоо, манай холбоо нь эрүүл мэнд болон технологийн компаниудын уулзах цэг болж, хамтын ажиллагааны хүрээнд шинэ шийдлийг боловсруулахад нь дэмжлэг болон ажилладаг. Бид энэ хавар эрүүл мэндийн хиймэл оюуны чиглэлээр олон улсын хурал зохион байгуулахаар бэлтгэлээ ханган ажиллаж байна.	Эрдэнэт хүний амийг аварч, элдэв өвчнийг эдгээдэг анагаахын салбарыг зөвхөн чагнуур, эм тариагаар төсөөлдөг байсан цаг ард хоцорчээ. Учир нь салбар бүрд шинэчлэл, дэвшлийг нэвтрүүлж буй хиймэл оюун ухаан анагаахын шинжлэх ухааныг ч тойрсонгүй. Үүний нэгэн тод жишээ болох Chest AI төслийн зохицуулагч, ICT группийн цахим эрүүл мэндийн мэргэжилтэн, Интермед эмнэлгийн дүрс оношилгооны эмч Б. Баярбаатарыг урин манай улсад хиймэл оюун ухааныг хэрхэн анагаах ухааны салбарт ашиглаж буй талаар ийн ярилцлаа. Instagram \| Facebook \| Twitter \| Medium \| Linkedin ### CHEST AI ТӨСЛИЙН ТАЛААР Chest AI төслийг Интермед эмнэлэг, EClinic эрүүл мэндийн платформ, ICT Group, Улсын 1-р төв эмнэлэг, Монголын радиологийн нийгэмлэг гэсэн байгууллагууд хамтран хэрэгжүүлж буй. 2021 оноос төслийн бодит ажлуудыг эхлүүлж, эхний жилийг судалгаа шинжилгээнд зарцуулсан бол, өнгөрсөн жилийг хөгжүүлэлтийн ажилдаа зориулжээ. Ийнхүү цээжний рентген шинжилгээн дээр үндэслэн зургаан төрлийн уушгины өөрчлөлтийг илрүүлэн мэдээлдэг системийг хөгжүүлж, олон нийтэд танилцуулахад бэлэн болоод байна. > Chest AI төслийн хүрээнд хөгжүүлж буй технологийн тусламжтайгаар чадварлаг боловсон хүчин болоод тусламж үйлчилгээний хүртээмжгүй байдлаас үүдэн гарч буй эрүүл мэндийн тэгш бус байдлыг шийдвэрлэнэ. > > Б. Баярбаатар ### CHEST AI ТӨСЛИЙГ ХЭРЭГЖҮҮЛЭХ БОЛСОН ШАЛТГААН Миний хувьд 2016 онд Тайландын Махидол их сургуулийн Сирираж сургалтын эмнэлэгт суралцаж байх үед манай эмнэлэгт жижиг хэмжээний хавдрыг илрүүлдэг хиймэл оюун ухааныг ашигладаг байлаа. Тухайн үед би нэг үйлчлүүлэгчийн уушгины рентген зураг дээр хиймэл оюун ухааныг ашиглаж үзэхэд маш бүдэг зангилааг илрүүлж байсан нь уг төслийг эхлүүлэх сэдэл өгсөн. Анагаах ухааны баримталдаг зарчим бол "Do not harm" буюу өвчтөн эмнэлэгт ирээд эмнэлгээс шалтгаалан нэмж халдвар авах, гэмтэл эсвэл хор хохирол амсах ёсгүй. Гэтэл нэг удаа манай эгч Тайландад зочилж ирэхдээ “Миний толгой эргээд даралт ихсээд байх шиг байна, танай эмнэлэгт очиж үзүүлье” гэсэн юм. Тэр эгч маань гар утасны аппаар даралтаа үзээд өндөр байхаар нь даралтын эм ууж, тэрнээс хойш толгой нь эргээд огт зүгээр болоогүй юм гэнэ. Нягтлаад үзтэл тэр аппын үнэгүй сорил хийх хугацаа нь дуусаад худал мэдээлэл өгснөөс болж хэвийн байсан даралтыг бууруулах эм ууснаас үүдэн толгой эргэх, нүд бүрэлзэх зэрэг шинж тэмдэг илэрсэн байгаа юм. Тиймээс зөвхөн хиймэл оюун ухаан гэлтгүй анагаах ухааны салбарт ашиглаж байгаа бүх технологийг анхнаас нь хүн төвтэй, аюулгүй ажиллагааны дагуу хөгжүүлэх хэрэгтэй. Технологи бидний бүх асуудлыг шийдвэрлэж чадахгүй. Гэхдээ технологи ч гэсэн дээр дурдсан зарчмын дагуу ажиллах ёстой. > Хиймэл оюун ухаан хүнийг орлохгүй. Харин хиймэл оюун ухааныг ашиглаж чаддаггүй хүмүүсийг хиймэл оюун ухаан ашиглаж чаддаг хүмүүс орлоно. > > Б. Баярбаатар ### хиймэл оюун ухааны анагаахын салбарт үзүүлж буй нөлөөлөл Анагаах ухааны салбарын хиймэл оюун ухаан нь өвчтөний түүх, дүрс оношилгоо, лабораторийн гэх мэт мэдээллийн сан дээр тулгуурлан аливаа өвчнийг эрт үед нь илрүүлэх, оношлох, өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх боломжтой. Ингэснээр хүндрэл гарах эрсдэл, цаашлаад эмнэлэгт хэвтэх ор хоногийг бууруулна. Үүний үр дүнд эрүүл мэндийн даатгалаас болон тухайн үйлчлүүлэгчээс гарах зардал ч буурна. Өөрөөр хэлбэл нийгмийн бүх шатанд эерэг үр нөлөө үзүүлж, эрүүл мэндийн зардлаас үүдэлтэй ядуурлыг бууруулахад хувь нэмэр оруулна. Мөн хиймэл оюун ухааныг өрсөлдөгч гэхээс илүү хамтрагчийн байр сууринаас харах хэрэгтэй. Учир нь хиймэл оюун ухаан эмч нарт олон талаар тус болох маш нарийн тооцооллуудыг гаргаж өгдөг. Жишээлбэл, рентген шинжилгээгээр уушгинд үүссэн зангилааны шинж чанараас хамааран 0.6 см-аас жижиг хэмжээний зангилаа тодорхой харагдах боломжгүй байдаг. Үүнээс үүдэн уушгины хавдрын 90 гаруй хувийг хожуу шатанд оношилдог. Харин хиймэл оюун ухаан энэ төрлийн жижиг зангилааг олж тогтоохдоо маш гарамгай. Миний бие хүн болон хиймэл оюун ухаан хамтран ажилласнаар уушгины хавдар, жижиг хэмжээний зангилааг эрт илрүүлэх боломж 13.9 хувиар өсдөг болохыг баталсан судалгаагаа Солонгосын дүрс оношилгооны нийгэмлэгээс жил бүр зохион байгуулдаг Korean Congress of Radiology 2022 чуулганд танилцуулсан. ### хиймэл оюун ухааны бие даасан бус чадамж 1. Хиймэл оюун ухаан бидний “Яагаад” гэх асуултанд бүрэн хариулт өгч чадаагүй байгаа. Хиймэл оюунд суурилсан шийдлүүд ирээдүйд эмч нарын бичдэг эм болно. Эмч ямар нэг эм бичихдээ тухайн эм яагаад толгойн өвдөлтийг намдааж байгаа вэ гэдгийг мэдэж байгаа учраас бичдэг. Тэгэх ч ёстой. Харин хиймэл оюуны тухайн яагаад өвчнийг оношилж байгаа нь бүрэн тайлагдаагүй, судлагдаж байгаа юм. 2. Эмч үзлэг оношилгоо хийхдээ харилцан яриа үүсгэж, зовиур шаналгааг сэтгэл зүрхээрээ мэдэрч, бүрэн мэдээлэл цуглуулан цогц шийдвэр гаргах чадамжтай. Харин хиймэл оюун ухаан тухайн мөчид өгөгдсөн өгөгдөл дээр ажиллан, үйлдэл хийхээс биш бие, сэтгэл, оюунд тулгуурласан цогц шийдвэр гаргаж, өвчтөнийг энэрэх хэмжээнд хүрээгүй байна. Дээрх шалтгаануудын улмаас эрүүл мэндийн салбар дахь хиймэл оюунд хүний удирдлага зайлшгүй шаардлагатай. > Хиймэл оюун ухааныг бүтээгч, өгөгдлийн санг нь бүрдүүлэгч нь гагцхүү хүмүүс. Хүн хэдий чинээ сайн байна, хиймэл оюун төдий чинээ сайн байх боломжтой. > > Б. Баярбаатар ### эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний тэгш бус байдлыг хиймэл оюун ухаан шийдэх нь Эрүүл мэндийн салбарт үйлчлүүлэгчдийн дунд ажиглагдаад буй нэг асуудал нь хүн амын дунд үүсч байгаа өгөгдөл нь нэгэн жигд бус байна. Нийгмийн гарал үүсэл, санхүүгийн чадамжийн ялгаатай байдлаас үүдэн, авч байгаа эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээний чанар, хүртээмж ч мөн харилцан адилгүй. Энэ нь оношилгоо эмчилгээнд хэрэглэх хиймэл оюунд ороод ирвэл тэрхүү тэгш бус байдлыг улам нэмэгдүүлнэ. Чинээлэг хүмүүсийн үйлчилгээ сайжирсаар, чанартай болсоор, эрүүлжсээр. Бага орлоготой иргэдийн үйлчилгээ, эрүүл мэнд улам л муудсаар. Иймд анхнаас нь хиймэл оюун ухаан бүхий оношилгооны төхөөрөмжийг оновчтой хуваарилж, зөв зохицуулснаар нийгмийн давхраа бүр эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг тэгш хүртэх боломжтой болно. ### Монголын анагаахын хиймэл оюун ухааны холбоо гэж юу вэ? Ковидын үеэр буюу 2021 онд Монголын анагаахын хиймэл оюун ухааны холбоог үүсгэн байгуулсан. Бидний зорилго нь эрүүл мэндийн салбарт хиймэл оюун ухааныг аюулгүй нэвтрүүлэхэд дэмжлэг, хурдасгуур болон ажиллах. Товчхондоо, манай холбоо нь эрүүл мэнд болон технологийн компаниудын уулзах цэг болж, хамтын ажиллагааны хүрээнд шинэ шийдлийг боловсруулахад нь дэмжлэг болон ажилладаг. Бид энэ хавар эрүүл мэндийн хиймэл оюуны чиглэлээр олон улсын хурал зохион байгуулахаар бэлтгэлээ ханган ажиллаж байна.
https://unread.today/c/techworm-ventura	Techworm	Tushigt-Erdene	2022-10-27T00:00:00	10 сарын 27, 2022	Шинэ macOS Ventura-г ашиглах 10 шалтгаан	<div class="article-body"> <p></p><p>Энэ долоо хоногт Apple-ийн MacBook Air, Pro, Mac Mini, iMac зэрэг Mac компьютерүүдийн үйлдлийн систем macOS-ийн шинэ хувилбар Ventura нээлтээ хийлээ. Уг үйлдлийн системийг дараах жагсаалтад багтсан бүх компьютерүүд үнэ төлбөргүй татан авч ашиглах боломжтой. </p><p><b>MacBook Air:</b> 2018 болон түүнээс хойших загвар<br><b>MacBook Pro:</b> 2017 болон түүнээс хойших загвар<br><b>Mac Mini:</b> 2018 болон түүнээс хойших загвар<br><b>iMac: </b>2017 болон түүнээс хойших загвар<br><b>iMac Pro:</b> 2017 болон түүнээс хойших загвар<br><b>Mac Pro:</b> 2019 болон түүнээс хойших загвар<br><b>Mac Studio:</b> 2022</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/2833ad7f06096007764889d801e0ef41.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>macOS Ventura нэртэй энэхүү хувилбарыг ашиглах 10 шалтгааныг уншигч тантай хуваалцъя.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Stage Manager</h3><p></p><p>Тоймгүй олон цонх нээдэг, сүүлдээ түүндээ төөрдөг хүмүүст зориулсан нэмэлт бол Stage manager юм. Уг нэмэлтийг Control Panel-аас идэвхжүүлэхэд ашиглахгүй байгаа цонхнууд дэлгэцийн зүүн талд цувран харагдана. Ингэснээр цонх хооронд хурдан шилжих, ижил төстэй цонхнуудыг бүлэглэх, тухайн цонхыг бүтэн нээгээгүй ч юу болж байгааг нь харах зэрэг давуу талтай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/603d21b441a73cc282f5c78ae488b041.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Passkey</h3><p>Сайтуудад бүртгүүлэх бүрдээ тоо, үсэг, тусгай тэмдэгтээс бүрдсэн нууц үг зохиож, дараа нь түүнийгээ санах гэж зовдог уу? Тийм бол Passkeys нэмэлтийн ачаар ямар нэг сайтад шинэ хаяг үүсгэх үед автоматаар нууц үг үүсгэн тухайн төхөөрөмж дээр хадгалах эсвэл ижил Apple ID-тай төхөөрөмжтэй хуваалцаж болно. Одоогоор уг нэмэлтийг зөвхөн Safari хөтөч дээр ашиглах боломжтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Continuity Camera</h3><p></p><p>Цахимаар хурал, дуудлага хийхэд Mac-ийн өөрийнх нь камер гологдох тохиолдол цөөнгүй. Тэгвэл Ventura-г суулгаснаар iPhone утсаа камер болгон ашиглаж болох юм. Ингэж ашиглахын тулд Mac болон iPhone ижил Wi-Fi-д холбогдсон, мөн Bluetooth нээлттэй байхад л хангалттай. iPhone-оо камерын түвшинд тогтооход нэмэлт хөл эсвэл тогтоогч шаардлагатай болох ч өөрт ойр эд зүйлсээр “аргалах” бүрэн боломжтой. Мөн камертай адилаар iPhone-ий дуу хураагуурыг ч гэсэн Mac-тайгаа холбон ашиглах боломжтой болжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/eac955a04a3672f85662b09c0c5c96ba.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Уг нэмэлтийг ашиглан iPhone-оо камер болгосон тохиолдолд арын орчныг бүрэлзүүлэх Portrait mode, хүнийг голлуулах Center Stage, царайн дээрх гэрлийг нэмэх Studio Light, хэт өргөн камерыг ашиглан царай болон ширээн дээрхийг нэгэн зэрэг харуулах Desk View гэсэн горимууд нээгдэнэ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iCloud Shared Photo Library</h3><p>iCloud дээрх зураг эсвэл дүрс бичлэгүүддээ тусгайлан цомог үүсгэж, бусадтай хуваалцах боломжтой болжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Weather App</h3><p></p><p>iPhone-д байдаг цаг агаарын апп Mac-д ирэв. Уг аппаас цаг агаарын төлөвийг байршил, өдөр, цагийн нарийвчлалтай харах, цаашлаад салхины хурд, чийгшил, нар мандах болон жаргах цаг зэрэг дэлгэрэнгүй мэдээллийг харж болно. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/6f64f90f338076d912ff1d61928fd70a.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Clock App</div></h3><p>iPhone дээр байдаг ч Mac дээр байгаагүй өөр нэгэн апп энэ удаагийн шинэчлэлтээр ирлээ. Энэ бол та бидний ашиглаж дадсан Clock апп юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Mail App</h3><p>Mac-ийн Mail апп явуулсан и-мэйлээ буцаах, и-мэйл явуулах цагийг тохируулах зэргээр Gmail гэх мэт ижил төстэй и-мэйл аппуудтай адил функцуудыг нэвтрүүлэв. Мөн Message апп Files, the Finder, Keynote, Numbers, Pages зэрэг аппууд дээрх файлаа мессежээр хуваалцах, бусдыг урих боломжтой болов.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Background sounds</div></h3><p></p><p>Stage Manager-ийн адилаар бүтээмжтэй ажиллахад туслах бас нэгэн нэмэлт бол бороо, далайн давлагаа зэрэг дуу тоглуулах Background sounds юм. Уг нэмэлтийг System Settings -> Accessibility -> Sound гэж орон ашиглаарай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/57a3da87d9643506b6484b725740cebe.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>System Settings</div></h3><p></p><p>Mac-ийн System Settings апп шинэчлэгдэж, iPhone-ий Settings-тэй төстэй болов. Өмнөх загвараасаа мэдэгдэхүйц өөрчлөгдсөн тул дасах гэж багагүй цаг авах нь гарцаагүй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e8c1415252afd009c150e981d8822e6c.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Lockdown Mode</div></h3><p>Apple мэдээллийн аюулгүй байдал дээр тун их анхааран ажилладаг билээ. Үүний хүрээнд цахим халдлагад өртөх магадлалтай хэрэглэгчдэд зориулсан Lockdown горимыг танилцуулав. Идэвхжүүлснээр төхөөрөмжийн аюулгүй байдлыг улам чангарч, танихгүй дугаараас ирэх дуудлага, мессежийг хязгаарлах, аюултай байж болзошгүй холбоосыг урьдчилан шалгах зэрэг арга хэмжээг авна.</p> <p>Уншигч танд macOS Ventura-ийн сайжруулалтуудаас аль нь хамгийн их таалагдсан бэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай.</p> </div>	Энэ долоо хоногт Apple-ийн MacBook Air, Pro, Mac Mini, iMac зэрэг Mac компьютерүүдийн үйлдлийн систем macOS-ийн шинэ хувилбар Ventura нээлтээ хийлээ. Уг үйлдлийн системийг дараах жагсаалтад багтсан бүх компьютерүүд үнэ төлбөргүй татан авч ашиглах боломжтой. MacBook Air: 2018 болон түүнээс хойших загвар MacBook Pro: 2017 болон түүнээс хойших загвар Mac Mini: 2018 болон түүнээс хойших загвар iMac: 2017 болон түүнээс хойших загвар iMac Pro: 2017 болон түүнээс хойших загвар Mac Pro: 2019 болон түүнээс хойших загвар Mac Studio: 2022 macOS Ventura нэртэй энэхүү хувилбарыг ашиглах 10 шалтгааныг уншигч тантай хуваалцъя. Stage Manager Тоймгүй олон цонх нээдэг, сүүлдээ түүндээ төөрдөг хүмүүст зориулсан нэмэлт бол Stage manager юм. Уг нэмэлтийг Control Panel-аас идэвхжүүлэхэд ашиглахгүй байгаа цонхнууд дэлгэцийн зүүн талд цувран харагдана. Ингэснээр цонх хооронд хурдан шилжих, ижил төстэй цонхнуудыг бүлэглэх, тухайн цонхыг бүтэн нээгээгүй ч юу болж байгааг нь харах зэрэг давуу талтай. Passkey Сайтуудад бүртгүүлэх бүрдээ тоо, үсэг, тусгай тэмдэгтээс бүрдсэн нууц үг зохиож, дараа нь түүнийгээ санах гэж зовдог уу? Тийм бол Passkeys нэмэлтийн ачаар ямар нэг сайтад шинэ хаяг үүсгэх үед автоматаар нууц үг үүсгэн тухайн төхөөрөмж дээр хадгалах эсвэл ижил Apple ID-тай төхөөрөмжтэй хуваалцаж болно. Одоогоор уг нэмэлтийг зөвхөн Safari хөтөч дээр ашиглах боломжтой. Continuity Camera Цахимаар хурал, дуудлага хийхэд Mac-ийн өөрийнх нь камер гологдох тохиолдол цөөнгүй. Тэгвэл Ventura-г суулгаснаар iPhone утсаа камер болгон ашиглаж болох юм. Ингэж ашиглахын тулд Mac болон iPhone ижил Wi-Fi-д холбогдсон, мөн Bluetooth нээлттэй байхад л хангалттай. iPhone-оо камерын түвшинд тогтооход нэмэлт хөл эсвэл тогтоогч шаардлагатай болох ч өөрт ойр эд зүйлсээр “аргалах” бүрэн боломжтой. Мөн камертай адилаар iPhone-ий дуу хураагуурыг ч гэсэн Mac-тайгаа холбон ашиглах боломжтой болжээ. Уг нэмэлтийг ашиглан iPhone-оо камер болгосон тохиолдолд арын орчныг бүрэлзүүлэх Portrait mode, хүнийг голлуулах Center Stage, царайн дээрх гэрлийг нэмэх Studio Light, хэт өргөн камерыг ашиглан царай болон ширээн дээрхийг нэгэн зэрэг харуулах Desk View гэсэн горимууд нээгдэнэ. iCloud Shared Photo Library iCloud дээрх зураг эсвэл дүрс бичлэгүүддээ тусгайлан цомог үүсгэж, бусадтай хуваалцах боломжтой болжээ. Weather App iPhone-д байдаг цаг агаарын апп Mac-д ирэв. Уг аппаас цаг агаарын төлөвийг байршил, өдөр, цагийн нарийвчлалтай харах, цаашлаад салхины хурд, чийгшил, нар мандах болон жаргах цаг зэрэг дэлгэрэнгүй мэдээллийг харж болно. Clock App iPhone дээр байдаг ч Mac дээр байгаагүй өөр нэгэн апп энэ удаагийн шинэчлэлтээр ирлээ. Энэ бол та бидний ашиглаж дадсан Clock апп юм. Mail App Mac-ийн Mail апп явуулсан и-мэйлээ буцаах, и-мэйл явуулах цагийг тохируулах зэргээр Gmail гэх мэт ижил төстэй и-мэйл аппуудтай адил функцуудыг нэвтрүүлэв. Мөн Message апп Files, the Finder, Keynote, Numbers, Pages зэрэг аппууд дээрх файлаа мессежээр хуваалцах, бусдыг урих боломжтой болов. Background sounds Stage Manager-ийн адилаар бүтээмжтэй ажиллахад туслах бас нэгэн нэмэлт бол бороо, далайн давлагаа зэрэг дуу тоглуулах Background sounds юм. Уг нэмэлтийг System Settings -> Accessibility -> Sound гэж орон ашиглаарай. System Settings Mac-ийн System Settings апп шинэчлэгдэж, iPhone-ий Settings-тэй төстэй болов. Өмнөх загвараасаа мэдэгдэхүйц өөрчлөгдсөн тул дасах гэж багагүй цаг авах нь гарцаагүй. Lockdown Mode Apple мэдээллийн аюулгүй байдал дээр тун их анхааран ажилладаг билээ. Үүний хүрээнд цахим халдлагад өртөх магадлалтай хэрэглэгчдэд зориулсан Lockdown горимыг танилцуулав. Идэвхжүүлснээр төхөөрөмжийн аюулгүй байдлыг улам чангарч, танихгүй дугаараас ирэх дуудлага, мессежийг хязгаарлах, аюултай байж болзошгүй холбоосыг урьдчилан шалгах зэрэг арга хэмжээг авна. Уншигч танд macOS Ventura-ийн сайжруулалтуудаас аль нь хамгийн их таалагдсан бэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай.	Энэ долоо хоногт Apple-ийн MacBook Air, Pro, Mac Mini, iMac зэрэг Mac компьютерүүдийн үйлдлийн систем macOS-ийн шинэ хувилбар Ventura нээлтээ хийлээ. Уг үйлдлийн системийг дараах жагсаалтад багтсан бүх компьютерүүд үнэ төлбөргүй татан авч ашиглах боломжтой. MacBook Air: 2018 болон түүнээс хойших загвар MacBook Pro: 2017 болон түүнээс хойших загвар Mac Mini: 2018 болон түүнээс хойших загвар iMac: 2017 болон түүнээс хойших загвар iMac Pro: 2017 болон түүнээс хойших загвар Mac Pro: 2019 болон түүнээс хойших загвар Mac Studio: 2022 macOS Ventura нэртэй энэхүү хувилбарыг ашиглах 10 шалтгааныг уншигч тантай хуваалцъя. ### Stage Manager Тоймгүй олон цонх нээдэг, сүүлдээ түүндээ төөрдөг хүмүүст зориулсан нэмэлт бол Stage manager юм. Уг нэмэлтийг Control Panel-аас идэвхжүүлэхэд ашиглахгүй байгаа цонхнууд дэлгэцийн зүүн талд цувран харагдана. Ингэснээр цонх хооронд хурдан шилжих, ижил төстэй цонхнуудыг бүлэглэх, тухайн цонхыг бүтэн нээгээгүй ч юу болж байгааг нь харах зэрэг давуу талтай. ### Passkey Сайтуудад бүртгүүлэх бүрдээ тоо, үсэг, тусгай тэмдэгтээс бүрдсэн нууц үг зохиож, дараа нь түүнийгээ санах гэж зовдог уу? Тийм бол Passkeys нэмэлтийн ачаар ямар нэг сайтад шинэ хаяг үүсгэх үед автоматаар нууц үг үүсгэн тухайн төхөөрөмж дээр хадгалах эсвэл ижил Apple ID-тай төхөөрөмжтэй хуваалцаж болно. Одоогоор уг нэмэлтийг зөвхөн Safari хөтөч дээр ашиглах боломжтой. ### Continuity Camera Цахимаар хурал, дуудлага хийхэд Mac-ийн өөрийнх нь камер гологдох тохиолдол цөөнгүй. Тэгвэл Ventura-г суулгаснаар iPhone утсаа камер болгон ашиглаж болох юм. Ингэж ашиглахын тулд Mac болон iPhone ижил Wi-Fi-д холбогдсон, мөн Bluetooth нээлттэй байхад л хангалттай. iPhone-оо камерын түвшинд тогтооход нэмэлт хөл эсвэл тогтоогч шаардлагатай болох ч өөрт ойр эд зүйлсээр “аргалах” бүрэн боломжтой. Мөн камертай адилаар iPhone-ий дуу хураагуурыг ч гэсэн Mac-тайгаа холбон ашиглах боломжтой болжээ. Уг нэмэлтийг ашиглан iPhone-оо камер болгосон тохиолдолд арын орчныг бүрэлзүүлэх Portrait mode, хүнийг голлуулах Center Stage, царайн дээрх гэрлийг нэмэх Studio Light, хэт өргөн камерыг ашиглан царай болон ширээн дээрхийг нэгэн зэрэг харуулах Desk View гэсэн горимууд нээгдэнэ. ### iCloud Shared Photo Library iCloud дээрх зураг эсвэл дүрс бичлэгүүддээ тусгайлан цомог үүсгэж, бусадтай хуваалцах боломжтой болжээ. ### Weather App iPhone-д байдаг цаг агаарын апп Mac-д ирэв. Уг аппаас цаг агаарын төлөвийг байршил, өдөр, цагийн нарийвчлалтай харах, цаашлаад салхины хурд, чийгшил, нар мандах болон жаргах цаг зэрэг дэлгэрэнгүй мэдээллийг харж болно. ### Clock App iPhone дээр байдаг ч Mac дээр байгаагүй өөр нэгэн апп энэ удаагийн шинэчлэлтээр ирлээ. Энэ бол та бидний ашиглаж дадсан Clock апп юм. ### Mail App Mac-ийн Mail апп явуулсан и-мэйлээ буцаах, и-мэйл явуулах цагийг тохируулах зэргээр Gmail гэх мэт ижил төстэй и-мэйл аппуудтай адил функцуудыг нэвтрүүлэв. Мөн Message апп Files, the Finder, Keynote, Numbers, Pages зэрэг аппууд дээрх файлаа мессежээр хуваалцах, бусдыг урих боломжтой болов. ### Background sounds Stage Manager-ийн адилаар бүтээмжтэй ажиллахад туслах бас нэгэн нэмэлт бол бороо, далайн давлагаа зэрэг дуу тоглуулах Background sounds юм. Уг нэмэлтийг System Settings -> Accessibility -> Sound гэж орон ашиглаарай. ### System Settings Mac-ийн System Settings апп шинэчлэгдэж, iPhone-ий Settings-тэй төстэй болов. Өмнөх загвараасаа мэдэгдэхүйц өөрчлөгдсөн тул дасах гэж багагүй цаг авах нь гарцаагүй. ### Lockdown Mode Apple мэдээллийн аюулгүй байдал дээр тун их анхааран ажилладаг билээ. Үүний хүрээнд цахим халдлагад өртөх магадлалтай хэрэглэгчдэд зориулсан Lockdown горимыг танилцуулав. Идэвхжүүлснээр төхөөрөмжийн аюулгүй байдлыг улам чангарч, танихгүй дугаараас ирэх дуудлага, мессежийг хязгаарлах, аюултай байж болзошгүй холбоосыг урьдчилан шалгах зэрэг арга хэмжээг авна. Уншигч танд macOS Ventura-ийн сайжруулалтуудаас аль нь хамгийн их таалагдсан бэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай.
https://unread.today/c/spotlight-tibi	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-06-14T00:00:00	6 сарын 14, 2021	Tibi - Эрүүл зохистой хооллолтын хөтөч	<div class="article-body"> <h2>Манай орны хүн амын нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан болдог зүрх судас, чихрийн шижин өвчнүүд нь ихэнх тохиолдолд илүүдэл жин, таргалалтаас хамаарч буйг судалгаагаар тогтоосон байдаг. Гэвч дутуу дулимаг мэдээлэлтэй хүмүүс богино хугацаанд их жин хасахаар шийдсэний улмаас өөрт тохиромжгүй хоолны дэглэм барьж, урт хугацаандаа үр дүнгүй арга хэрэглэн, эрүүл мэндээрээ хохирох нь элбэг. Угтаа бол зохистой жин чухал хэдий ч түүнд хүрэх арга зам эрүүл бөгөөд зөв байх нь үүнээс ч илүү чухал гэдгийг мэдүүштэй.<br><div>Иргэдийн эрүүл мэндийн боловсролыг дээшлүүлэн, эрүүл хооллолтын хэв маягийг сурталчлах зорилготой "Tibi" платформ нь энэ төрлийн мэргэжлийн зөвлөгөө мэдээлэл хэрэгтэй хэн бүхэнд туслан, зохистой жиндээ эрүүлээр хүрэх боломжийг олгох ажээ.</div><div><br></div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> ТиБи Дайтус <br><b>Хаяг:</b> Улаанбаатар хот, Барилгачдын талбайн зүүн талд, Макс Тауэрийн тавдугаар давхарт 504 тоот<br><b>Чиглэл:</b> Хоол зүй, эрүүл хооллолтын дижитал платформ <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> “Нүбисофт” ХХК, С.Дулмаа, С.Мөнхтуул, С.Хулангаа<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 16<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://tibi.mn/" target="_blank">tibi.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/tibiapp.mongolia" target="_blank">Tibi - Эрүүл, зохистой хооллолт</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/tibi_app/" target="_blank">@tibi_app</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/2d8eaa1bf91a992ae8bba2148b63321a.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч С.Дулмаа, С.Мөнхтуул</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Манай улсын хүн амын нас баралтын тэргүүлэх таван шалтгааны дөрөв нь халдварын бус өвчлөл байдаг бөгөөд энэ нь жил бүр нийт нас баралтын 70-аас дээш хувийг эзэлдэг. Жишээ нь, 2019 онд өвчний улмаас нас барагсдын 32.8 хувь нь зүрх судасны өвчнөөр, 27.2 хувь нь хавдраар, долоон хувь нь амьсгалын замын архаг өвчин, 3.3 хувь нь хоол боловсруулах замын өвчнөөр өвдсөн байжээ. Иймд халдварын бус өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх, үүсгэгч хүчин зүйлсийн нөлөөг бууруулах, эрт үед оношлон эмчлэх, цаашлаад хүн амын хооллолтын буруу дадал зуршлыг өөрчлөн тэнцвэртэй, шим тэжээлтэй хооллох мэдлэг олгох нь зайлшгүй шаардлагатай, тулгамдсан асуудал болоод байна. </p><p>Үүсгэн байгуулагчид маань бүгд хүнс тэжээл, халдварт бус өвчин, эмчилгээний хоол зүйн чиглэлд мэргэшиж, мэргэжлээрээ 10-аас доошгүй жил ажиллаж туршлагажсан эмч, хоол зүйчид. Иймээс л манай хамт олон мэргэжил, туршлагадаа суурилан хүн амын өвчлөлд шууд нөлөөлдөг хооллолтын асуудлыг дижитал хоолзүйн хөтчөөр дамжуулан бууруулах зорилгоор "Тиби" платформыг санаачлан, программ хөгжүүлэлтийн "NubiSoft" компанитай хамтран хийж эхэлсэн билээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Юун түрүүнд, баг хамт олон маань бидний гол ялгарал гэж хэлнэ. Эмч, эмчилгээний хоол зүйч, программ хөгжүүлэгчдээс бүрдсэн манайг багийн уялдаа сайтай ажиллагаа, чиглэл бүрдээ мэргэшсэн байдал зэрэг нь зах зээлд томоохон давуу талыг бий болгодог. Үр дүнд нь бид Монголын анхны, төрөлх хэл дээрээ ашиглах боломжтой, зөв хооллолтын хэв маягт хөтлөн сургах, зөвлөх үйлчилгээний цогц платформыг амжилттай хөгжүүлэн ажиллаж байна. Бидний өгч буй зөвлөгөө мэдээлэл шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, монгол хүний физиологийн онцлог, хоолны соёлд тохирсон, түгээмэл хэрэглэгддэг хоолны цэсэнд суурилснаараа онцлог бөгөөд зөвхөн тухайн хүнд зориулсан цэс санал болгодог.</p><p>"ТиБи"-гээс санал болгож буй зөвлөгөө нь ямар нэг хүнсийг бүрмөсөн хориглох, 18 цагаас хойш хооллохгүй байхыг сануулах, мацаг барих гэхчлэн ямар нэг дэглэмээс санал болгодоггүй. Учир нь иймэрхүү дэглэмүүд тухайн үедээ үр дүнтэй санагдаж болох ч эрүүл мэнд, эд эрхтэнүүдийн үйл ажиллагаанд шууд болон шууд бусаар сөргөөр нөлөөлөх нь их байдаг. Тийм ч учраас бид хэрэглэгчдийнхээ зорилгод тааруулан тогтмол, эрүүл, зөв, тохиромжтой хоолны хуваарь, төлөвлөлтийг санал болгодог. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/48f1ba5d70b9580b7937cdf88e408d56.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/81d0d0d323a07ac79c07da9c79b2c84c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a92fede3a830aeade00d47ae733cae92.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ТИби гэж юу вэ?</h3><p>"ТиБи" нь нас, хүйс, өндөр, жин, өдрийн хэмнэлээс тань хамааран зөвхөн танд зориулсан хоолны хөтөлбөрийг санал болгох дижитал апп юм. Тухайлбал, иргэн А-гийн өдөрт идэх ёстой хүнсний илчлэг нь 1800 ккал байлаа гэж бодоход түүнээс том биетэй иргэн Б энэ хөтөлбөрийг дагаж мөрдөхөд үр дүн гарахгүй. Тэгэхээр бид иргэн Б-гийн өмнө дурдсан үзүүлэлтэд тулгуурлан хоолны цэс санал болгоно гэсэн үг. Манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэж заншсанаар тухайн хэрэглэгч хэр хэмжээтэй, ямар төрлийн хоолыг, хэзээ идвэл зохих зэргээ мэдэн авч, цаашлаад бодит хэмжүүр, баримжаатай болох болно. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p> Латин хэлэнд "ТиБи" гэдэг нь "Зөвхөн танд" хэмээх утгыг илэрхийлдэг. Хэлэхэд амар, хурдан цээжлэгдэхээс гадна утга нь ч манай бүтээгдэхүүнийг товч, тодорхойгоор илэрхийлж чадаж байсан тул энэ нэрийг дуу нэгтэйгээр сонгосон. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Хооллолтын хэв маягийг ерөнхийд нь эрүүл хүний, хүүхдийн, жирэмсэн эмэгтэйн, өвчтэй хүний гэхчлэн ангилж болно. Үүнээс бид эрүүл мөртөө биеийн жиндээ анхаарал хандуулдаг хүмүүст зориулан эхний бүтээгдэхүүнээ хөгжүүлсэн. Апп дээр үйлчилгээгээ нэвтрүүлснээс хойш байгаагаа улам сайжруулж, загвар дизайнаа хэрэглэгчдэд илүү ойлгомжтой, хялбар болгоход тасралтгүй анхаарч байна.</p><p>Харин дараагийн ээлжинд хүүхдэд зориулсан тусгай хөтөлбөр гаргахаар төлөвлөн, ажилдаа орсон. Хүүхдийн хоолны хөтөлбөр нь манай аппын ойрын хугацаанд гаргах үндсэн бүтээгдэхүүн байх тул бага насны хүүхдийн хооллолтод тулгардаг асуудлуудыг судлан, ирээдүйд ээж, аав нарын үнэнч туслах болох зорилго тавин ажиллаж байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bce2c2178f456734d40b50ae5d6f856e.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e4dd2b8ca2ed15c69f93a09c90661bff.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p></p><p>Багийн хувьд үндсэндээ программ хөгжүүлэлтийн баг, контентийн баг болон удирдлагын баг гэж хуваагддаг. Өмнө хэлсэн шиг манай баг "ТиБи" төслийн амин сүнс нь болохоор хүний нөөц, боловсон хүчнээ бүрдүүлэхдээ ихээхэн анхаарна.</p><p>Аппын “арыг дааж” буй программ хөгжүүлэгчдийн баг маань банк санхүүгийн салбар дахь томоохон программуудыг хөгжүүлж, үйлчилгээнд нэвтрүүлэхэд оролцож байсан туршлагатай, ажил хэрэгч залуусаас бүрддэг. Программ хөгжүүлэлтийн "Нүбисофт" компани манай төслийн үндсэн хөрөнгө оруулагч төдийгүй ТиБи аппын техникийн бүхий л асуудлыг шийдэж, найдвартай ажиллагаагаар хангадаг. Мэргэжлийн эмч, хоол зүйчдээс бүрдсэн контентийн баг шинжлэх ухааны үндэстэй, хэрэгцээтэй мэдээллийг бэлтгэх үүрэгтэй. Удирдлагын багийнхан болох төслийн менежер, маркетинг, санхүү хариуцсан ажилтнууд аппыг зах зээл дээр байршихаас эхлэн амжилттай ажиллахад шаардлагатай бүхий л зүйлийг цаг алдалгүй шийдвэрлэж, зохицуулдаг “гүүр” гэж болно. Цар тахлын үед үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн манай багийнхны хувьд MS Teams платформ ямар ч үед ажлаа сааталгүй явуулах гол зэвсэг болдог.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Бид ерөөс олон нийтэд эрүүл хооллолтын боловсрол олгох, үүнд хувь нэмрээ оруулах үндсэн зорилготой. Зорилгынхоо хүрээнд зүрх судас, чихрийн шижин, хорт хавдар гэх мэт олон төрлийн өвчний үед хэрэглэх хооллолтын хөтөлбөрийг гаргахаар төлөвлөсөн. Цаашид эрүүл хооллож, амьдралын зөв дадал хэвшилд суралцахыг хүссэн хүн бүрийн зөвлөгөө авах гол эх сурвалж, халаасанд нь байдаг үнэнч хоол зүйч нь ТиБи байгаасай хэмээн хүсэж, зорьж яваа. Үүнийхээ төлөө багаараа шаргуу ажиллаж, эхний зорилгодоо хурдан бөгөөд үр дүнтэйгээр хүрэхийг өдөр бүр хичээж буй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/aecf50796b9af7790db3b6169de83ef7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1ebb633e0a9cae97a170eb53d2b28147.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>эрсдэл</h3><p></p><p>Анхны, шинэлэг гэсэн тодотголтой бүхий л бизнес, ялангуяа стартап-уудад хэрэглэгчдийн боловсрол, өөрсдийгөө зах зээл дээрх хүлээлт төсөөлөлд тааруулах нь хамгийн том сорилт бэрхшээл болдог. </p><p>Хооллолт хэмээх нийтлэг асуудлыг программ хангамжид суурилсан бүтээгдэхүүнээр дамжуулан шийдэхээр ажиллаж буй тул манай үйлчилгээг авахыг хүссэн ч ухаалаг төхөөрөмж ашиглаж дадаагүй хэрэглэгчид гарч ирж байгаа. Иймд тэдгээр хэрэглэгчдийнхээ асуудлыг шийдвэрлэх, тэднийг дижитал хэрэглээнд уриалах, сургах ажлуудыг богино хугацаанд үр дүнтэй хийхээр тодорхой төлөвлөгөө гарган ажиллаж байна. Түүнчлэн хооллолтын хөтөлбөр авсан хэрэглэгчид хөтөлбөрийнхөө дагуу явж байна уу, хэрэглэхэд нь ямар бэрхшээл гарч байна зэрэг хэрэглэгчээ халамжлах, тэднээс судалгаа авах, цаашид хөгжүүлэх чиглэлээ нарийн тодорхойлох чиглэлд анхаарч буй. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8988a9a9f4bbeb17fdb768d4e0892594.jpg"></p> </div>	Манай орны хүн амын нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан болдог зүрх судас, чихрийн шижин өвчнүүд нь ихэнх тохиолдолд илүүдэл жин, таргалалтаас хамаарч буйг судалгаагаар тогтоосон байдаг. Гэвч дутуу дулимаг мэдээлэлтэй хүмүүс богино хугацаанд их жин хасахаар шийдсэний улмаас өөрт тохиромжгүй хоолны дэглэм барьж, урт хугацаандаа үр дүнгүй арга хэрэглэн, эрүүл мэндээрээ хохирох нь элбэг. Угтаа бол зохистой жин чухал хэдий ч түүнд хүрэх арга зам эрүүл бөгөөд зөв байх нь үүнээс ч илүү чухал гэдгийг мэдүүштэй. Иргэдийн эрүүл мэндийн боловсролыг дээшлүүлэн, эрүүл хооллолтын хэв маягийг сурталчлах зорилготой "Tibi" платформ нь энэ төрлийн мэргэжлийн зөвлөгөө мэдээлэл хэрэгтэй хэн бүхэнд туслан, зохистой жиндээ эрүүлээр хүрэх боломжийг олгох ажээ. Нэр: ТиБи Дайтус Хаяг: Улаанбаатар хот, Барилгачдын талбайн зүүн талд, Макс Тауэрийн тавдугаар давхарт 504 тоот Чиглэл: Хоол зүй, эрүүл хооллолтын дижитал платформ Үүсгэн байгуулагч: “Нүбисофт” ХХК, С.Дулмаа, С.Мөнхтуул, С.Хулангаа Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 16 Холбоосууд: tibi.mn (Вэб), Tibi - Эрүүл, зохистой хооллолт (Фэйсбүүк), @tibi_app (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч С.Дулмаа, С.Мөнхтуул сэдэл Манай улсын хүн амын нас баралтын тэргүүлэх таван шалтгааны дөрөв нь халдварын бус өвчлөл байдаг бөгөөд энэ нь жил бүр нийт нас баралтын 70-аас дээш хувийг эзэлдэг. Жишээ нь, 2019 онд өвчний улмаас нас барагсдын 32.8 хувь нь зүрх судасны өвчнөөр, 27.2 хувь нь хавдраар, долоон хувь нь амьсгалын замын архаг өвчин, 3.3 хувь нь хоол боловсруулах замын өвчнөөр өвдсөн байжээ. Иймд халдварын бус өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх, үүсгэгч хүчин зүйлсийн нөлөөг бууруулах, эрт үед оношлон эмчлэх, цаашлаад хүн амын хооллолтын буруу дадал зуршлыг өөрчлөн тэнцвэртэй, шим тэжээлтэй хооллох мэдлэг олгох нь зайлшгүй шаардлагатай, тулгамдсан асуудал болоод байна. Үүсгэн байгуулагчид маань бүгд хүнс тэжээл, халдварт бус өвчин, эмчилгээний хоол зүйн чиглэлд мэргэшиж, мэргэжлээрээ 10-аас доошгүй жил ажиллаж туршлагажсан эмч, хоол зүйчид. Иймээс л манай хамт олон мэргэжил, туршлагадаа суурилан хүн амын өвчлөлд шууд нөлөөлдөг хооллолтын асуудлыг дижитал хоолзүйн хөтчөөр дамжуулан бууруулах зорилгоор "Тиби" платформыг санаачлан, программ хөгжүүлэлтийн "NubiSoft" компанитай хамтран хийж эхэлсэн билээ. ялгарал Юун түрүүнд, баг хамт олон маань бидний гол ялгарал гэж хэлнэ. Эмч, эмчилгээний хоол зүйч, программ хөгжүүлэгчдээс бүрдсэн манайг багийн уялдаа сайтай ажиллагаа, чиглэл бүрдээ мэргэшсэн байдал зэрэг нь зах зээлд томоохон давуу талыг бий болгодог. Үр дүнд нь бид Монголын анхны, төрөлх хэл дээрээ ашиглах боломжтой, зөв хооллолтын хэв маягт хөтлөн сургах, зөвлөх үйлчилгээний цогц платформыг амжилттай хөгжүүлэн ажиллаж байна. Бидний өгч буй зөвлөгөө мэдээлэл шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, монгол хүний физиологийн онцлог, хоолны соёлд тохирсон, түгээмэл хэрэглэгддэг хоолны цэсэнд суурилснаараа онцлог бөгөөд зөвхөн тухайн хүнд зориулсан цэс санал болгодог. "ТиБи"-гээс санал болгож буй зөвлөгөө нь ямар нэг хүнсийг бүрмөсөн хориглох, 18 цагаас хойш хооллохгүй байхыг сануулах, мацаг барих гэхчлэн ямар нэг дэглэмээс санал болгодоггүй. Учир нь иймэрхүү дэглэмүүд тухайн үедээ үр дүнтэй санагдаж болох ч эрүүл мэнд, эд эрхтэнүүдийн үйл ажиллагаанд шууд болон шууд бусаар сөргөөр нөлөөлөх нь их байдаг. Тийм ч учраас бид хэрэглэгчдийнхээ зорилгод тааруулан тогтмол, эрүүл, зөв, тохиромжтой хоолны хуваарь, төлөвлөлтийг санал болгодог. ТИби гэж юу вэ? "ТиБи" нь нас, хүйс, өндөр, жин, өдрийн хэмнэлээс тань хамааран зөвхөн танд зориулсан хоолны хөтөлбөрийг санал болгох дижитал апп юм. Тухайлбал, иргэн А-гийн өдөрт идэх ёстой хүнсний илчлэг нь 1800 ккал байлаа гэж бодоход түүнээс том биетэй иргэн Б энэ хөтөлбөрийг дагаж мөрдөхөд үр дүн гарахгүй. Тэгэхээр бид иргэн Б-гийн өмнө дурдсан үзүүлэлтэд тулгуурлан хоолны цэс санал болгоно гэсэн үг. Манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэж заншсанаар тухайн хэрэглэгч хэр хэмжээтэй, ямар төрлийн хоолыг, хэзээ идвэл зохих зэргээ мэдэн авч, цаашлаад бодит хэмжүүр, баримжаатай болох болно. нэр Латин хэлэнд "ТиБи" гэдэг нь "Зөвхөн танд" хэмээх утгыг илэрхийлдэг. Хэлэхэд амар, хурдан цээжлэгдэхээс гадна утга нь ч манай бүтээгдэхүүнийг товч, тодорхойгоор илэрхийлж чадаж байсан тул энэ нэрийг дуу нэгтэйгээр сонгосон. одоо Хооллолтын хэв маягийг ерөнхийд нь эрүүл хүний, хүүхдийн, жирэмсэн эмэгтэйн, өвчтэй хүний гэхчлэн ангилж болно. Үүнээс бид эрүүл мөртөө биеийн жиндээ анхаарал хандуулдаг хүмүүст зориулан эхний бүтээгдэхүүнээ хөгжүүлсэн. Апп дээр үйлчилгээгээ нэвтрүүлснээс хойш байгаагаа улам сайжруулж, загвар дизайнаа хэрэглэгчдэд илүү ойлгомжтой, хялбар болгоход тасралтгүй анхаарч байна. Харин дараагийн ээлжинд хүүхдэд зориулсан тусгай хөтөлбөр гаргахаар төлөвлөн, ажилдаа орсон. Хүүхдийн хоолны хөтөлбөр нь манай аппын ойрын хугацаанд гаргах үндсэн бүтээгдэхүүн байх тул бага насны хүүхдийн хооллолтод тулгардаг асуудлуудыг судлан, ирээдүйд ээж, аав нарын үнэнч туслах болох зорилго тавин ажиллаж байна. баг Багийн хувьд үндсэндээ программ хөгжүүлэлтийн баг, контентийн баг болон удирдлагын баг гэж хуваагддаг. Өмнө хэлсэн шиг манай баг "ТиБи" төслийн амин сүнс нь болохоор хүний нөөц, боловсон хүчнээ бүрдүүлэхдээ ихээхэн анхаарна. Аппын “арыг дааж” буй программ хөгжүүлэгчдийн баг маань банк санхүүгийн салбар дахь томоохон программуудыг хөгжүүлж, үйлчилгээнд нэвтрүүлэхэд оролцож байсан туршлагатай, ажил хэрэгч залуусаас бүрддэг. Программ хөгжүүлэлтийн "Нүбисофт" компани манай төслийн үндсэн хөрөнгө оруулагч төдийгүй ТиБи аппын техникийн бүхий л асуудлыг шийдэж, найдвартай ажиллагаагаар хангадаг. Мэргэжлийн эмч, хоол зүйчдээс бүрдсэн контентийн баг шинжлэх ухааны үндэстэй, хэрэгцээтэй мэдээллийг бэлтгэх үүрэгтэй. Удирдлагын багийнхан болох төслийн менежер, маркетинг, санхүү хариуцсан ажилтнууд аппыг зах зээл дээр байршихаас эхлэн амжилттай ажиллахад шаардлагатай бүхий л зүйлийг цаг алдалгүй шийдвэрлэж, зохицуулдаг “гүүр” гэж болно. Цар тахлын үед үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн манай багийнхны хувьд MS Teams платформ ямар ч үед ажлаа сааталгүй явуулах гол зэвсэг болдог. ирээдүй Бид ерөөс олон нийтэд эрүүл хооллолтын боловсрол олгох, үүнд хувь нэмрээ оруулах үндсэн зорилготой. Зорилгынхоо хүрээнд зүрх судас, чихрийн шижин, хорт хавдар гэх мэт олон төрлийн өвчний үед хэрэглэх хооллолтын хөтөлбөрийг гаргахаар төлөвлөсөн. Цаашид эрүүл хооллож, амьдралын зөв дадал хэвшилд суралцахыг хүссэн хүн бүрийн зөвлөгөө авах гол эх сурвалж, халаасанд нь байдаг үнэнч хоол зүйч нь ТиБи байгаасай хэмээн хүсэж, зорьж яваа. Үүнийхээ төлөө багаараа шаргуу ажиллаж, эхний зорилгодоо хурдан бөгөөд үр дүнтэйгээр хүрэхийг өдөр бүр хичээж буй. эрсдэл Анхны, шинэлэг гэсэн тодотголтой бүхий л бизнес, ялангуяа стартап-уудад хэрэглэгчдийн боловсрол, өөрсдийгөө зах зээл дээрх хүлээлт төсөөлөлд тааруулах нь хамгийн том сорилт бэрхшээл болдог. Хооллолт хэмээх нийтлэг асуудлыг программ хангамжид суурилсан бүтээгдэхүүнээр дамжуулан шийдэхээр ажиллаж буй тул манай үйлчилгээг авахыг хүссэн ч ухаалаг төхөөрөмж ашиглаж дадаагүй хэрэглэгчид гарч ирж байгаа. Иймд тэдгээр хэрэглэгчдийнхээ асуудлыг шийдвэрлэх, тэднийг дижитал хэрэглээнд уриалах, сургах ажлуудыг богино хугацаанд үр дүнтэй хийхээр тодорхой төлөвлөгөө гарган ажиллаж байна. Түүнчлэн хооллолтын хөтөлбөр авсан хэрэглэгчид хөтөлбөрийнхөө дагуу явж байна уу, хэрэглэхэд нь ямар бэрхшээл гарч байна зэрэг хэрэглэгчээ халамжлах, тэднээс судалгаа авах, цаашид хөгжүүлэх чиглэлээ нарийн тодорхойлох чиглэлд анхаарч буй.	Манай орны хүн амын нас баралтын тэргүүлэх шалтгаан болдог зүрх судас, чихрийн шижин өвчнүүд нь ихэнх тохиолдолд илүүдэл жин, таргалалтаас хамаарч буйг судалгаагаар тогтоосон байдаг. Гэвч дутуу дулимаг мэдээлэлтэй хүмүүс богино хугацаанд их жин хасахаар шийдсэний улмаас өөрт тохиромжгүй хоолны дэглэм барьж, урт хугацаандаа үр дүнгүй арга хэрэглэн, эрүүл мэндээрээ хохирох нь элбэг. Угтаа бол зохистой жин чухал хэдий ч түүнд хүрэх арга зам эрүүл бөгөөд зөв байх нь үүнээс ч илүү чухал гэдгийг мэдүүштэй. Иргэдийн эрүүл мэндийн боловсролыг дээшлүүлэн, эрүүл хооллолтын хэв маягийг сурталчлах зорилготой "Tibi" платформ нь энэ төрлийн мэргэжлийн зөвлөгөө мэдээлэл хэрэгтэй хэн бүхэнд туслан, зохистой жиндээ эрүүлээр хүрэх боломжийг олгох ажээ. Нэр: ТиБи Дайтус Хаяг: Улаанбаатар хот, Барилгачдын талбайн зүүн талд, Макс Тауэрийн тавдугаар давхарт 504 тоот Чиглэл: Хоол зүй, эрүүл хооллолтын дижитал платформ Үүсгэн байгуулагч: “Нүбисофт” ХХК, С.Дулмаа, С.Мөнхтуул, С.Хулангаа Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны арванхоёрдугаар сарын 16 Холбоосууд: tibi.mn (Вэб), Tibi - Эрүүл, зохистой хооллолт (Фэйсбүүк), @tibi\_app (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч С.Дулмаа, С.Мөнхтуул ### сэдэл Манай улсын хүн амын нас баралтын тэргүүлэх таван шалтгааны дөрөв нь халдварын бус өвчлөл байдаг бөгөөд энэ нь жил бүр нийт нас баралтын 70-аас дээш хувийг эзэлдэг. Жишээ нь, 2019 онд өвчний улмаас нас барагсдын 32.8 хувь нь зүрх судасны өвчнөөр, 27.2 хувь нь хавдраар, долоон хувь нь амьсгалын замын архаг өвчин, 3.3 хувь нь хоол боловсруулах замын өвчнөөр өвдсөн байжээ. Иймд халдварын бус өвчлөлөөс урьдчилан сэргийлэх, үүсгэгч хүчин зүйлсийн нөлөөг бууруулах, эрт үед оношлон эмчлэх, цаашлаад хүн амын хооллолтын буруу дадал зуршлыг өөрчлөн тэнцвэртэй, шим тэжээлтэй хооллох мэдлэг олгох нь зайлшгүй шаардлагатай, тулгамдсан асуудал болоод байна. Үүсгэн байгуулагчид маань бүгд хүнс тэжээл, халдварт бус өвчин, эмчилгээний хоол зүйн чиглэлд мэргэшиж, мэргэжлээрээ 10-аас доошгүй жил ажиллаж туршлагажсан эмч, хоол зүйчид. Иймээс л манай хамт олон мэргэжил, туршлагадаа суурилан хүн амын өвчлөлд шууд нөлөөлдөг хооллолтын асуудлыг дижитал хоолзүйн хөтчөөр дамжуулан бууруулах зорилгоор "Тиби" платформыг санаачлан, программ хөгжүүлэлтийн "NubiSoft" компанитай хамтран хийж эхэлсэн билээ. ### ялгарал Юун түрүүнд, баг хамт олон маань бидний гол ялгарал гэж хэлнэ. Эмч, эмчилгээний хоол зүйч, программ хөгжүүлэгчдээс бүрдсэн манайг багийн уялдаа сайтай ажиллагаа, чиглэл бүрдээ мэргэшсэн байдал зэрэг нь зах зээлд томоохон давуу талыг бий болгодог. Үр дүнд нь бид Монголын анхны, төрөлх хэл дээрээ ашиглах боломжтой, зөв хооллолтын хэв маягт хөтлөн сургах, зөвлөх үйлчилгээний цогц платформыг амжилттай хөгжүүлэн ажиллаж байна. Бидний өгч буй зөвлөгөө мэдээлэл шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, монгол хүний физиологийн онцлог, хоолны соёлд тохирсон, түгээмэл хэрэглэгддэг хоолны цэсэнд суурилснаараа онцлог бөгөөд зөвхөн тухайн хүнд зориулсан цэс санал болгодог. "ТиБи"-гээс санал болгож буй зөвлөгөө нь ямар нэг хүнсийг бүрмөсөн хориглох, 18 цагаас хойш хооллохгүй байхыг сануулах, мацаг барих гэхчлэн ямар нэг дэглэмээс санал болгодоггүй. Учир нь иймэрхүү дэглэмүүд тухайн үедээ үр дүнтэй санагдаж болох ч эрүүл мэнд, эд эрхтэнүүдийн үйл ажиллагаанд шууд болон шууд бусаар сөргөөр нөлөөлөх нь их байдаг. Тийм ч учраас бид хэрэглэгчдийнхээ зорилгод тааруулан тогтмол, эрүүл, зөв, тохиромжтой хоолны хуваарь, төлөвлөлтийг санал болгодог. ### ТИби гэж юу вэ? "ТиБи" нь нас, хүйс, өндөр, жин, өдрийн хэмнэлээс тань хамааран зөвхөн танд зориулсан хоолны хөтөлбөрийг санал болгох дижитал апп юм. Тухайлбал, иргэн А-гийн өдөрт идэх ёстой хүнсний илчлэг нь 1800 ккал байлаа гэж бодоход түүнээс том биетэй иргэн Б энэ хөтөлбөрийг дагаж мөрдөхөд үр дүн гарахгүй. Тэгэхээр бид иргэн Б-гийн өмнө дурдсан үзүүлэлтэд тулгуурлан хоолны цэс санал болгоно гэсэн үг. Манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэж заншсанаар тухайн хэрэглэгч хэр хэмжээтэй, ямар төрлийн хоолыг, хэзээ идвэл зохих зэргээ мэдэн авч, цаашлаад бодит хэмжүүр, баримжаатай болох болно. ### нэр Латин хэлэнд "ТиБи" гэдэг нь "Зөвхөн танд" хэмээх утгыг илэрхийлдэг. Хэлэхэд амар, хурдан цээжлэгдэхээс гадна утга нь ч манай бүтээгдэхүүнийг товч, тодорхойгоор илэрхийлж чадаж байсан тул энэ нэрийг дуу нэгтэйгээр сонгосон. ### одоо Хооллолтын хэв маягийг ерөнхийд нь эрүүл хүний, хүүхдийн, жирэмсэн эмэгтэйн, өвчтэй хүний гэхчлэн ангилж болно. Үүнээс бид эрүүл мөртөө биеийн жиндээ анхаарал хандуулдаг хүмүүст зориулан эхний бүтээгдэхүүнээ хөгжүүлсэн. Апп дээр үйлчилгээгээ нэвтрүүлснээс хойш байгаагаа улам сайжруулж, загвар дизайнаа хэрэглэгчдэд илүү ойлгомжтой, хялбар болгоход тасралтгүй анхаарч байна. Харин дараагийн ээлжинд хүүхдэд зориулсан тусгай хөтөлбөр гаргахаар төлөвлөн, ажилдаа орсон. Хүүхдийн хоолны хөтөлбөр нь манай аппын ойрын хугацаанд гаргах үндсэн бүтээгдэхүүн байх тул бага насны хүүхдийн хооллолтод тулгардаг асуудлуудыг судлан, ирээдүйд ээж, аав нарын үнэнч туслах болох зорилго тавин ажиллаж байна. ### баг Багийн хувьд үндсэндээ программ хөгжүүлэлтийн баг, контентийн баг болон удирдлагын баг гэж хуваагддаг. Өмнө хэлсэн шиг манай баг "ТиБи" төслийн амин сүнс нь болохоор хүний нөөц, боловсон хүчнээ бүрдүүлэхдээ ихээхэн анхаарна. Аппын “арыг дааж” буй программ хөгжүүлэгчдийн баг маань банк санхүүгийн салбар дахь томоохон программуудыг хөгжүүлж, үйлчилгээнд нэвтрүүлэхэд оролцож байсан туршлагатай, ажил хэрэгч залуусаас бүрддэг. Программ хөгжүүлэлтийн "Нүбисофт" компани манай төслийн үндсэн хөрөнгө оруулагч төдийгүй ТиБи аппын техникийн бүхий л асуудлыг шийдэж, найдвартай ажиллагаагаар хангадаг. Мэргэжлийн эмч, хоол зүйчдээс бүрдсэн контентийн баг шинжлэх ухааны үндэстэй, хэрэгцээтэй мэдээллийг бэлтгэх үүрэгтэй. Удирдлагын багийнхан болох төслийн менежер, маркетинг, санхүү хариуцсан ажилтнууд аппыг зах зээл дээр байршихаас эхлэн амжилттай ажиллахад шаардлагатай бүхий л зүйлийг цаг алдалгүй шийдвэрлэж, зохицуулдаг “гүүр” гэж болно. Цар тахлын үед үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн манай багийнхны хувьд MS Teams платформ ямар ч үед ажлаа сааталгүй явуулах гол зэвсэг болдог. ### ирээдүй Бид ерөөс олон нийтэд эрүүл хооллолтын боловсрол олгох, үүнд хувь нэмрээ оруулах үндсэн зорилготой. Зорилгынхоо хүрээнд зүрх судас, чихрийн шижин, хорт хавдар гэх мэт олон төрлийн өвчний үед хэрэглэх хооллолтын хөтөлбөрийг гаргахаар төлөвлөсөн. Цаашид эрүүл хооллож, амьдралын зөв дадал хэвшилд суралцахыг хүссэн хүн бүрийн зөвлөгөө авах гол эх сурвалж, халаасанд нь байдаг үнэнч хоол зүйч нь ТиБи байгаасай хэмээн хүсэж, зорьж яваа. Үүнийхээ төлөө багаараа шаргуу ажиллаж, эхний зорилгодоо хурдан бөгөөд үр дүнтэйгээр хүрэхийг өдөр бүр хичээж буй. ### эрсдэл Анхны, шинэлэг гэсэн тодотголтой бүхий л бизнес, ялангуяа стартап-уудад хэрэглэгчдийн боловсрол, өөрсдийгөө зах зээл дээрх хүлээлт төсөөлөлд тааруулах нь хамгийн том сорилт бэрхшээл болдог. Хооллолт хэмээх нийтлэг асуудлыг программ хангамжид суурилсан бүтээгдэхүүнээр дамжуулан шийдэхээр ажиллаж буй тул манай үйлчилгээг авахыг хүссэн ч ухаалаг төхөөрөмж ашиглаж дадаагүй хэрэглэгчид гарч ирж байгаа. Иймд тэдгээр хэрэглэгчдийнхээ асуудлыг шийдвэрлэх, тэднийг дижитал хэрэглээнд уриалах, сургах ажлуудыг богино хугацаанд үр дүнтэй хийхээр тодорхой төлөвлөгөө гарган ажиллаж байна. Түүнчлэн хооллолтын хөтөлбөр авсан хэрэглэгчид хөтөлбөрийнхөө дагуу явж байна уу, хэрэглэхэд нь ямар бэрхшээл гарч байна зэрэг хэрэглэгчээ халамжлах, тэднээс судалгаа авах, цаашид хөгжүүлэх чиглэлээ нарийн тодорхойлох чиглэлд анхаарч буй.
https://unread.today/c/books-savvy-squirrels	Номын тухай	Oyunlkham Gungaadorj	2021-09-15T00:00:00	9 сарын 15, 2021	Хүүхэд багачуудын санхүүгийн боловсролд: "Санхүүч хэрэм" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Хөрөнгийн тухай ойлголт өдрөөс өдөрт илүү өргөн цар хүрээтэй болон хөгжиж, ирээдүйг улам л сонирхолтой болгож байх шиг. Тэр хэрээр өнөө цагт хүүхдэдээ багаас нь санхүүгийн ойлголт өгнө, санхүүгийн сахилга батад сургана гэдэг чухал чадвар болжээ. Бага насны хүүхдүүдэд зориулсан "Санхүүч хэрэм" ном нь энгийн хялбар үг хэллэг, бодит жишээ ашиглан хүүхдэд тань мөнгө, хадгаламж, элэгдэл гэх мэт санхүүгийн суурь ойлголтуудыг хөгжилтэйгээр хэлж өгөх болно.<br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">AMAZON-ООР ЗАРАГДАЖ БУЙ ХҮҮХДИЙН НОМ</h3><p></p><p>"Санхүүч Хэрэм" хүүхдийн ном нь "Санхүүч Хэрэм" НҮТББ-аас санаачлан хэрэгжүүлж буй цуврал номын төсөл юм. Төслийн хүрээнд бага насны хүүхдүүдэд санхүүгийн ойлголт, мэдлэгийг олгох зохиомжилсон түүх бүхий 16 ном хэвлэгдэн уншигчдын гарт хүрэх бөгөөд одоогоор эхний гурван цуврал нь бүх номын дэлгүүрүүд, тэдний онлайн худалдаа болон <a href="https://www.amazon.com/Savvy-Squirrels-Financial-education-kids-ebook/dp/B093D1VTGX" target="_blank">Amazon</a> сайтад "Savvy Squirrels" нэртэйгээр англи хэл дээр борлогдоод эхэлжээ. Тун удахгүй дараагийн хоёр ном нь хэвлэгдэж, цаашид сар бүр нэг ном гарах гэнэ.</p><p>Номын зорилго, ач холбогдлын тухайд зохиогч "<i>Дэлхийн хамгийн чухал ажил бол ААВ ЭЭЖ байх. Хүүхдийнхээ уг өгөгдөл, авьяас билгийг илрүүлэх, сургуульд заадаггүй мөнгө санхүүгийн талаарх зөв ойлголт, итгэл үнэмшил, дадал хэвшлийг гэртээ байх үед нь сайн суулгаж өгөх, хөгжүүлэх, тэднийг амьдралд бэлдэх нь бидний гол үүрэг</i>" хэмээсэн юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/cffaf12c257f8a0c23913f8c18e28ca7.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>номын тухай</h3><p></p><p>Цуврал эхний номоо хуримтлал сэдвээр эхлүүлж, гол санаагаа хүүхэд ойлгож хүлээн авахад хялбар, энгийн түүхээр илэрхийлсэн байв. Хуримтлал гэж юу болох, хуримтлалыг хэрхэн үүсгэх, түүний ач холбогдол, мөнгөө цуглуулах явцад гардаг сорилт бэрхшээлийн тухай богино бөгөөд зугаатай өгүүлэмжээр илэрхийлсэн нь хүүхэдтэйгээ хамт уншиж буй эцэг эхчүүдэд ч өгөөжтэй байж чадахуйц аж. </p><p>"Арвич Нэрсхэн" сэдэвт хоёрдугаар номд эхний номын агуулгыг дэмжих бөгөөд хуримтлалаа нэмэгдүүлэхийн тулд байгаа зүйлээ ариг гамтай эдлэх, үүгээр дамжуулан аливаа зүйлийн үнэ цэн, хөдөлмөр, элэгдлийн тухай мэдэж авах боломжтой нь аав ээжүүдийн өрхийн зардлын төлөвлөлт, үргүй зардлаа багасгах зорилгод ихээхэн тус хүргэх болов уу. </p><p>"Мөнгө гэж юу вэ?" хэмээх гуравдугаар номд мөнгөний тухай ойлголтыг танилцуулж, мөнгөн тэмдэгттэй холбоотой даалгавруудыг оруулж өгчээ. Номд орсон даалгавруудыг биелүүлэх нь тооны хичээлдээ асуудалтай байгаа багачуудад ч сонирхолтой байхаар аж.</p><p>Уг цувралын ном бүрийн төгсгөлд тухайн сэдэвтэй холбоотой ойлголт бататгах хөнгөн дасгал ажлууд, шинэ содон үг хэллэгүүдийн тайлбарыг оруулсныг онцлууштай. Мөн номын албан ёсны фэйсбүүк хуудсанд сар бүр тогтмол хүүхдэд зориулсан санхүүгийн боловсрол олгох челленж зохион байгуулагддаг тул номын агуулгыг бодит амьдрал дээр турших, хэрэгжүүлэхэд дөхөмтэй санагдав.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c5cbed5f69763aa0a5167a66a2046e4d.jpg"></p><blockquote><p></p><p><b>"Санхүүч хэрэм" номыг худалдан авах, холбогдох сувгууд: </b></p><p>- <a href="https://oyunna.com/" target="_blank">oyunna.com</a><br>- <a href="https://www.amazon.com/Savvy-Squirrels-Financial-education-kids-ebook/dp/B093D1VTGX" target="_blank">Amazon</a><br>- <a href="https://www.facebook.com/sanhuuch.herem" target="_blank">Санхүүч Хэрэм хүүхдийн цуврал ном</a> (Фэйсбүүк)<br>- <a href="https://www.instagram.com/sanhuuch.herem/" target="_blank">Санхүүч Хэрэм </a>(Инстаграм)</p> <cite> </cite></blockquote> </div>	Хөрөнгийн тухай ойлголт өдрөөс өдөрт илүү өргөн цар хүрээтэй болон хөгжиж, ирээдүйг улам л сонирхолтой болгож байх шиг. Тэр хэрээр өнөө цагт хүүхдэдээ багаас нь санхүүгийн ойлголт өгнө, санхүүгийн сахилга батад сургана гэдэг чухал чадвар болжээ. Бага насны хүүхдүүдэд зориулсан "Санхүүч хэрэм" ном нь энгийн хялбар үг хэллэг, бодит жишээ ашиглан хүүхдэд тань мөнгө, хадгаламж, элэгдэл гэх мэт санхүүгийн суурь ойлголтуудыг хөгжилтэйгээр хэлж өгөх болно. AMAZON-ООР ЗАРАГДАЖ БУЙ ХҮҮХДИЙН НОМ "Санхүүч Хэрэм" хүүхдийн ном нь "Санхүүч Хэрэм" НҮТББ-аас санаачлан хэрэгжүүлж буй цуврал номын төсөл юм. Төслийн хүрээнд бага насны хүүхдүүдэд санхүүгийн ойлголт, мэдлэгийг олгох зохиомжилсон түүх бүхий 16 ном хэвлэгдэн уншигчдын гарт хүрэх бөгөөд одоогоор эхний гурван цуврал нь бүх номын дэлгүүрүүд, тэдний онлайн худалдаа болон Amazon сайтад "Savvy Squirrels" нэртэйгээр англи хэл дээр борлогдоод эхэлжээ. Тун удахгүй дараагийн хоёр ном нь хэвлэгдэж, цаашид сар бүр нэг ном гарах гэнэ. Номын зорилго, ач холбогдлын тухайд зохиогч " Дэлхийн хамгийн чухал ажил бол ААВ ЭЭЖ байх. Хүүхдийнхээ уг өгөгдөл, авьяас билгийг илрүүлэх, сургуульд заадаггүй мөнгө санхүүгийн талаарх зөв ойлголт, итгэл үнэмшил, дадал хэвшлийг гэртээ байх үед нь сайн суулгаж өгөх, хөгжүүлэх, тэднийг амьдралд бэлдэх нь бидний гол үүрэг " хэмээсэн юм. номын тухай Цуврал эхний номоо хуримтлал сэдвээр эхлүүлж, гол санаагаа хүүхэд ойлгож хүлээн авахад хялбар, энгийн түүхээр илэрхийлсэн байв. Хуримтлал гэж юу болох, хуримтлалыг хэрхэн үүсгэх, түүний ач холбогдол, мөнгөө цуглуулах явцад гардаг сорилт бэрхшээлийн тухай богино бөгөөд зугаатай өгүүлэмжээр илэрхийлсэн нь хүүхэдтэйгээ хамт уншиж буй эцэг эхчүүдэд ч өгөөжтэй байж чадахуйц аж. "Арвич Нэрсхэн" сэдэвт хоёрдугаар номд эхний номын агуулгыг дэмжих бөгөөд хуримтлалаа нэмэгдүүлэхийн тулд байгаа зүйлээ ариг гамтай эдлэх, үүгээр дамжуулан аливаа зүйлийн үнэ цэн, хөдөлмөр, элэгдлийн тухай мэдэж авах боломжтой нь аав ээжүүдийн өрхийн зардлын төлөвлөлт, үргүй зардлаа багасгах зорилгод ихээхэн тус хүргэх болов уу. "Мөнгө гэж юу вэ?" хэмээх гуравдугаар номд мөнгөний тухай ойлголтыг танилцуулж, мөнгөн тэмдэгттэй холбоотой даалгавруудыг оруулж өгчээ. Номд орсон даалгавруудыг биелүүлэх нь тооны хичээлдээ асуудалтай байгаа багачуудад ч сонирхолтой байхаар аж. Уг цувралын ном бүрийн төгсгөлд тухайн сэдэвтэй холбоотой ойлголт бататгах хөнгөн дасгал ажлууд, шинэ содон үг хэллэгүүдийн тайлбарыг оруулсныг онцлууштай. Мөн номын албан ёсны фэйсбүүк хуудсанд сар бүр тогтмол хүүхдэд зориулсан санхүүгийн боловсрол олгох челленж зохион байгуулагддаг тул номын агуулгыг бодит амьдрал дээр турших, хэрэгжүүлэхэд дөхөмтэй санагдав. "Санхүүч хэрэм" номыг худалдан авах, холбогдох сувгууд: - oyunna.com - Amazon - Санхүүч Хэрэм хүүхдийн цуврал ном (Фэйсбүүк) - Санхүүч Хэрэм (Инстаграм)	Хөрөнгийн тухай ойлголт өдрөөс өдөрт илүү өргөн цар хүрээтэй болон хөгжиж, ирээдүйг улам л сонирхолтой болгож байх шиг. Тэр хэрээр өнөө цагт хүүхдэдээ багаас нь санхүүгийн ойлголт өгнө, санхүүгийн сахилга батад сургана гэдэг чухал чадвар болжээ. Бага насны хүүхдүүдэд зориулсан "Санхүүч хэрэм" ном нь энгийн хялбар үг хэллэг, бодит жишээ ашиглан хүүхдэд тань мөнгө, хадгаламж, элэгдэл гэх мэт санхүүгийн суурь ойлголтуудыг хөгжилтэйгээр хэлж өгөх болно. ### AMAZON-ООР ЗАРАГДАЖ БУЙ ХҮҮХДИЙН НОМ "Санхүүч Хэрэм" хүүхдийн ном нь "Санхүүч Хэрэм" НҮТББ-аас санаачлан хэрэгжүүлж буй цуврал номын төсөл юм. Төслийн хүрээнд бага насны хүүхдүүдэд санхүүгийн ойлголт, мэдлэгийг олгох зохиомжилсон түүх бүхий 16 ном хэвлэгдэн уншигчдын гарт хүрэх бөгөөд одоогоор эхний гурван цуврал нь бүх номын дэлгүүрүүд, тэдний онлайн худалдаа болон Amazon сайтад "Savvy Squirrels" нэртэйгээр англи хэл дээр борлогдоод эхэлжээ. Тун удахгүй дараагийн хоёр ном нь хэвлэгдэж, цаашид сар бүр нэг ном гарах гэнэ. Номын зорилго, ач холбогдлын тухайд зохиогч "Дэлхийн хамгийн чухал ажил бол ААВ ЭЭЖ байх. Хүүхдийнхээ уг өгөгдөл, авьяас билгийг илрүүлэх, сургуульд заадаггүй мөнгө санхүүгийн талаарх зөв ойлголт, итгэл үнэмшил, дадал хэвшлийг гэртээ байх үед нь сайн суулгаж өгөх, хөгжүүлэх, тэднийг амьдралд бэлдэх нь бидний гол үүрэг" хэмээсэн юм. ### номын тухай Цуврал эхний номоо хуримтлал сэдвээр эхлүүлж, гол санаагаа хүүхэд ойлгож хүлээн авахад хялбар, энгийн түүхээр илэрхийлсэн байв. Хуримтлал гэж юу болох, хуримтлалыг хэрхэн үүсгэх, түүний ач холбогдол, мөнгөө цуглуулах явцад гардаг сорилт бэрхшээлийн тухай богино бөгөөд зугаатай өгүүлэмжээр илэрхийлсэн нь хүүхэдтэйгээ хамт уншиж буй эцэг эхчүүдэд ч өгөөжтэй байж чадахуйц аж. "Арвич Нэрсхэн" сэдэвт хоёрдугаар номд эхний номын агуулгыг дэмжих бөгөөд хуримтлалаа нэмэгдүүлэхийн тулд байгаа зүйлээ ариг гамтай эдлэх, үүгээр дамжуулан аливаа зүйлийн үнэ цэн, хөдөлмөр, элэгдлийн тухай мэдэж авах боломжтой нь аав ээжүүдийн өрхийн зардлын төлөвлөлт, үргүй зардлаа багасгах зорилгод ихээхэн тус хүргэх болов уу. "Мөнгө гэж юу вэ?" хэмээх гуравдугаар номд мөнгөний тухай ойлголтыг танилцуулж, мөнгөн тэмдэгттэй холбоотой даалгавруудыг оруулж өгчээ. Номд орсон даалгавруудыг биелүүлэх нь тооны хичээлдээ асуудалтай байгаа багачуудад ч сонирхолтой байхаар аж. Уг цувралын ном бүрийн төгсгөлд тухайн сэдэвтэй холбоотой ойлголт бататгах хөнгөн дасгал ажлууд, шинэ содон үг хэллэгүүдийн тайлбарыг оруулсныг онцлууштай. Мөн номын албан ёсны фэйсбүүк хуудсанд сар бүр тогтмол хүүхдэд зориулсан санхүүгийн боловсрол олгох челленж зохион байгуулагддаг тул номын агуулгыг бодит амьдрал дээр турших, хэрэгжүүлэхэд дөхөмтэй санагдав. > "Санхүүч хэрэм" номыг худалдан авах, холбогдох сувгууд: > > - oyunna.com > - Amazon > - Санхүүч Хэрэм хүүхдийн цуврал ном (Фэйсбүүк) > - Санхүүч Хэрэм (Инстаграм)
https://unread.today/c/spotlight-lemon-press	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-06-08T00:00:00	6 сарын 8, 2021	Lemon Press - Ухаалаг шийдвэрт хөтөлнө	<div class="article-body"> <h2>Мөнгөний тухай ойлголт асар хурдтай өөрчлөгдөж, хөрөнгийн зах зээл хувьцаа, үнэт цаасаар хязгаарлагдахаа больсон өнөө үед мэдээ мэдээллээс хоцрохгүй байх хэрэгцээ хэн бүхэнд тулгарч байна. Гэвч ойлгоход хүндрэлтэй мэргэжлийн үг хэллэг, тоо, хүснэгтээр дүүрэн эдийн засаг, санхүүгийн салбарын мэдээллийг тайлж уншина, өөрт хэрэгтэйгээ хайж олно гэдэг бодохоос халгам бэрх ажил мэт. Тэгвэл энэ удаа бид аль ч салбарын, ямар ч мэргэжилтэй хүнд бизнес, хөрөнгө оруулалтын тухай мэдээ мэдээллийг хамгийн хялбар, ойлгомжтойгоор тогтмол хүргэдэг "Lemon Press" цахим товхимлыг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Тэдний бэлтгэдэг бүтээлч контентуудаар дамжуулан та санхүүтэй холбоотой бүхий л хэрэгцээт мэдээллээ нэг дороос авч, ирээдүйд үнэ цэнээ өгөх ухаалаг шийдвэрийг гаргах боломжтой. </h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Lemon Press<br><b>Хаяг: </b>"Аюуд цамхаг"-ийн 16-р давхарт<br><b>Чиглэл: </b>Хөрөнгө оруулалт, санхүү, бизнес технологийн мэдээ мэдээллийн медиа компани<br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Ц.Анхбаяр, Э.Золбаяр<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан: </b>2020 оны есдүгээр сар<br><b>Холбоосууд: </b><a href="https://lemonpress.mn/index.php" target="_blank">lemonpress.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/lemonpress.mn" target="_blank">Lemon Press</a> (Фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/lemonpress.mn/" target="_blank">@lemonpress.mn</a> (Инстаграм), <a href="https://www.instagram.com/lemonpress.mn/" target="_blank">@LEMONPRESSinc</a> (Твиттер)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/266215b5c991e0bdc662da0242270bbe.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч: Ц.Анхбаяр, Э.Золбаяр</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>сэдэл</h3><p></p><p><b>Ц.Анхбаяр:</b> Золоо бид хоёр МУИС-ийн нэг элсэлтийнхэн. Би бизнесээр, харин Золоо эдийн засгаар суралцаж төгссөн. Сургуулиа төгсөөд ажлын байран дээр гарч, практик ойлголттой болон, тодорхой туршлага хуримтлуулсны дараагаас бизнес, санхүүгийн салбарт тулгамдаж буй асуудлыг илүү бодитоор харах болсон. Өөрөөр хэлбэл, олон нийтийн санхүүгийн боловсрол тун хангалтгүй байгаа нь эрхгүй мэдрэгддэг болсон юм. Хамтран ажиллагсад, эргэн тойрныхон маань зээлээс зээлийн хооронд амьдарч, цалингаа дуустал нь үрж, төрөл бүрийн интернэт дэлгүүр, финтек апп ашиглан нэг шоколадыг ч хувааж төлөх нөхцөлтэй зээлээр авдаг болсон нь энэ чиглэлд ямар нэг зүйл хийх ёстойг мэдрүүлж байлаа. Яг энэ үедээ танин мэдэхүй, технологи, санхүү, бизнес, урлаг, спортын чиглэлээр бичдэг <a href="https://www.unread.today/c/1593" target="_blank">"Remo Daily"</a> өдөр тутмын и-мэйл товхимлын тухай мэдээд, хамтран ажиллаж эхэлсэн. Тэгэхэд Золоотой ахин таарч, адил чиглэлийг сонирхон судалж буйгаа мэдэлцсэн нь Lemon Press-ийн эхлэл болсон доо.</p><p><b>Э.Золбаяр:</b> Миний хувьд оюутан байхаасаа л олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг нэмэгдүүлэх чиглэлийг сонирхон судалж ирсэн. Уг сонирхлоороо оюутны клуб нээж, төрөл бүрийн үйл ажиллагаа санаачлан, төгссөнийхөө дараа ч бүтэн цагийн ажлынхаа хажуугаар блог хөтөлдөг байлаа. Хэдийгээр мэргэжлээрээ буюу судалгаа, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр ажилладаг байсан ч санхүүгийн боловсрол нь нийгмийн томоохон асуудал болж байна гэдгийг сайтар ойлгосон тул <a href="https://www.unread.today/c/1593" target="_blank">"Remo Daily"</a> товхимолд сайн дураараа нэгдэн, ажлынхаа хажуугаар эдийн засгийн буланг нь бичиж эхэлсэн. Ингээд Анхаатай ахин таарч, хэд хэдэн удаагийн уулзалт хийсний дүнд "Lemon Press"-ийнхээ ажилд шаргуу орсон доо. Анхны уулзалтаас хойш ердөө сар гаруйхны дотор эхнийхээ дугаараа бэлтгэн, анхны хэрэглэгчдэдээ товхимлоо илгээж байсан.</p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p><b>Э.Золбаяр:</b> Юуны өмнө бид бизнес, түүн дотроо санхүү, эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр дагнан контентоо бүтээдэг. Мэдээллийн хүрээгээ ийн төрөлжүүлэн нарийсгаснаар хэрэглэгчдэдээ илүү тодорхой хүлээлт үүсгэж, брэндээ зөвөөр хоногшуулах боломжтой болж буй. Одоогоор Монголд төрөлжсөн нэг чиглэлд дагнан контент бэлтгэдэг медиа компани тун ховор байгаа ч сайн жишиг тогтоож чадвал хурдацтай хөгжих боломжтой гэж хардаг. Үүний тулд бид долоо хоногт хоёр удаа гаргадаг товхимлынхоо дугаар бүрийг маш ёс зүйтэй, чанартай, сонирхолтой байлгахад онцгой анхаардаг. Гаднын эх сурвалжаас нэг зураг, нэг өгүүлбэр авсан ч байнга эх сурвалжаа дурдаж, оюуны өмчийг хүндэлдгээрээ онцлог. Өөрөөр хэлбэл, та манай товхимлоос ямар нэг шар мэдээ, худал мэдээлэл, аль нэг талыг илт сурталчилсан тэнцвэргүй мэдээ уншихгүй гэдэгтээ итгэж болно. </p><p><b>Ц.Анхбаяр</b>: Санхүү, эдийн засгийн мэдээ мэдээллийг иргэдэд ойлгомжтой, хурдан, сонирхолтой хүргэхийн тулд бид олон талыг анхаарч үздэг. Бичиглэлийн хэв маягийг маш чөлөөтэй, хөгжилтэй болгож, олон хуудастай санхүүгийн тайлангаас чухал хэрэгтэй тоонуудыг ялган авч, ойлгомжтой графикт хөрвүүлэн, түүнд тохирсон загварыг шинээр боловсруулахаас эхлээд товхимлын нэг дугаарыг чамгүй хөдөлмөрөөр бүтээдэг. "Мөнгөө хуримтлуул, хадгаламж нээ, хөрөнгө оруул" гэдэг үгийг хэн ч хэлж чадна. Харин бид контентоороо дамжуулан ингэж дээрээс харж заахаас илүүтэй хажуунаас нь түшиж ойлгуулахыг хичээж байгаа юм. Үүний ачаар хүмүүс өмнө нь олон удаа сонсож байсан ч цаг гарган оролдож, судалж байгаагүй зүйлсээ ойлгож, сонирхож эхэлж байгаа нь бидэнд тун таатай байгаа. Үүнийг хийх ёстой гэж биш, хийх хэрэгтэй юм байна гэдэг талаас нь ойлгуулж, уншигчдадаа санхүүгийн боловсролыг түгээх нь бидний зорилго.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4a6e0f023462c6824a7a9b2822c9ca30.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/6d3f73fa92778d9a333ab9320a62305f.jpg"></p><blockquote><p></p><p>Товхимолтой танилцах: </p><p><a href="https://mailchi.mp/lemonpress/72" target="_blank">Lemon Press - Хар алт ба 80 жил</a></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Lemon press гэж юу вэ?</h3><p><b>Э.Золбаяр: </b>Бизнес, технологи, санхүү, хөрөнгө оруулалтын чиглэлийг сонирхон судалж буй хэн бүхэнд ухаалаг шийдвэр гаргахад нь туслах технологийн медиа стартап. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр </h3><p><b>Ц.Анхбаяр:</b> Лимон (нимбэг) бол гашуун, исгэлэн хэр нь амин дэм ихтэй жимс. Үүнтэй адил хөрөнгийн зах зээл хангалттай сайн хөгжөөгүй байгаа энэ талбарт бидний бэлтгэж буй мэдээ мэдээлэл гашуун, исгэлэн байж болох ч үр өгөөжөө өгсөөр байх болно гэдэг утгыг илэрхийлэхээр энэ нэрийг өгсөн. Медиа компани гэдгээ тодотгохын тулд пресс хэмээн залгасан. Мөн зарим тохиолдолд чанаргүй хөрөнгө оруулалтыг "Лимон хөрөнгө оруулалт" гэж нэрлэх нь ч байдаг. Пресс гэх үгийг нэмж өгснөөр чанаргүй хөрөнгө оруулалтаас ч чанартай сургамж авч болно гэсэн санаа. Энэ мэтээр тал талын утгыг илэрхийлж чадах нэр шиг санагддаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p><b>Ц.Анхбаяр</b>: Одоогоор бид 17 мянга орчим бүртгэлтэй хэрэглэгчдэдээ цахим товхимлоо имэйлээр хүргэж буй. Энэ жилдээ багтаан нийт уншигчдын тоогоо 50 мянгад хүргэх зорилго тавин ажиллаж байна. Үүний тулд бид саяхныг хүртэл зөвхөн шинэ хэрэглэгч бүртгэхэд л ашигладаг байсан вэбсайтаа улам сайжруулахаар төлөвлөн, хөгжүүлэлтийн ажилдаа орсон. Ингэснээр цахим товхимол маань цаашид давхар вэб суурьтай уншигчдад хүрэх юм. Улмаар "Apple News", "Google News", "UB info" зэрэг дотоод, гадаадын томоохон мэдээллийн платформуудтай интеграци хийж, мэдээллээ илүү хүртээмжтэй болгох төлөвлөгөөтэй.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/934c6c3fe3184ccb3bd39ccfea6f1083.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b10d12481273d36ce87b461c47b9c9c6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг </h3><p></p><p><b>Э.Золбаяр</b>: Одоогоор бид нийт 14 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Шинэлэг салбарт, залуу хамт олонтой ажиллаж байгаа учраас бүх ажилтнаа нэг зүгт харуулахын тулд эрхэм зорилго, үнэт зүйлээ байнга сануулж, ойлгуулах хэрэгтэй болдог. Тэр нь бидний хувьд олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг нэмэгдүүлж, хөрөнгийн зах зээлийн хөгжлийг хурдасгах. Мэдээж ганц медиа компани хөрөнгийн зах зээлийг хөгжүүлчихгүй. Гэхдээ хөгжих нь тодорхой энэ салбарын нэгэн хурдасгуур нь бид байх болно гэсэн санаа.</p><p><b>Ц.Анхбаяр:</b> Бид ажиллах үндсэн зарчмаа олон улсын стандартад нийцсэн контент бүтээх, байнга шинийг эрэлхийлж, суралцах сэтгэхүйтэй байх, үйл ажиллагаагаа ил тод явуулах, бие даасан, хараат бус байдлаар ажиллах гэж тодорхойлсон. Эдгээр зарчимдаа тулгуурлан компанийн соёлоо бий болгохоор ажилладаг. Завшааныг ашиглан хэлэхэд, бид одоо багтаа график дизайнер хайж байгаа шүү (инээв).</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p><b>Ц.Анхбаяр</b>: Хөрөнгийн зах зээл, хувьцаа гэж ярихад л хамгийн түрүүнд "Lemon Press"-ийг боддог болтол ажиллана даа. Ерөөс бид нэг талаас хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээ санал болгогч компани, нөгөө талаас хэрэглэгч, санхүүгийн зах зээл хоёрыг хамгийн үр ашигтайгаар холбох гүүр болохыг зорьж буй. Тийм ч учраас мэдээллийг хялбархнаар хүргэхийн тулд видео болон аудио гэх мэт контентийн хамгийн бүтээлч, эрэлттэй загваруудыг туршиж эхлээд байна.</p><p><b>Э.Золбаяр: </b>Одоогоор хэвлэл мэдээлэл, бизнесийн байгууллага хоёрын харилцаа үндсэн нэг зарчмаар явж байна гэхэд болно. Байгууллага шинэ бүтээгдэхүүн үйлчилгээ нэвтрүүлнэ, мэдээгээ бэлтгэнэ, бэлтгэсэн мэдээллээ сонгосон мэдээллийн платформд төлбөр төлж цацуулна. Уг нь хэвлэл мэдээллийн үндсэн үүрэг нь шинэ зүйлийг л мэдээлэх шүү дээ. </p><p>Харин бид эсрэгээрээ бизнесийн байгууллагууд манайд мэдээллээ нээлттэй явуулаасай гэж хүсдэг. Бид ямар ч үнэ төлбөргүйгээр мэдээллийг нь уншигчдадаа хүргэх болно. Хөрөнгө оруулалтын салбарт мэдээлэл бол хамгийн үнэтэй зүйл. Шинэ бүхнийг цаг алдалгүй хүргэхдээ бид хэзээд таатай байх болно.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/64f6be73818ab75b1641dc30725c7f09.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c2b7e5d0be56c2f7a23d44f6374a81b5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>эрсдэл</h3><p></p><p><b>Ц.Анхбаяр: </b>Дээр хэлсэнчлэн төрөлжсөн контентийн медиа компани Монголд тийм ч их байдаггүй болохоор хүмүүс манайхыг хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн зөвлөх үйлчилгээний компанитай андуурах тохиолдол цөөнгүй гардаг. Хөрөнгө оруулалтын зөвлөх компани бол байгаа боломжуудыг үнэлж, үйлчлүүлэгчдээ ашигтай, ашиггүйгээр нь ялгаж, дүгнэж өгдөг. Харин бид таны өмнөөс ямар ч дүгнэлт хийхгүй, зөвхөн үнэн бодит мэдээг байгаагаар нь гэхдээ илүү бүтээлч, хялбархнаар хүргэх болно. Энэ ялгааг ойлгуулж, контентийн чанараа сайжруулан, зөв өнгө төрх, хэлбэрээ олох нь өдөр тутмын сорилт болдог. </p><p><b>Э.Золбаяр:</b> Миний хувьд баг томрохын хэрээр багаа зөв удирдан зохион байгуулах, бүтээмжтэй ажиллуулах, сайн мэргэжилтэн олох нь том сорилт болж байна. Хүний нөөцийн менежмент гэдэг байгууллага бүрийн удирдлагад тулгардаг өндөр даваа байдаг бололтой. </p><p><br></p> <blockquote><p><a href="https://lemonpress.mn/" target="_blank">Товхимолд бүртгүүлэх</a></p> <cite><p>Lemon Press</p> </cite></blockquote> </div>	Мөнгөний тухай ойлголт асар хурдтай өөрчлөгдөж, хөрөнгийн зах зээл хувьцаа, үнэт цаасаар хязгаарлагдахаа больсон өнөө үед мэдээ мэдээллээс хоцрохгүй байх хэрэгцээ хэн бүхэнд тулгарч байна. Гэвч ойлгоход хүндрэлтэй мэргэжлийн үг хэллэг, тоо, хүснэгтээр дүүрэн эдийн засаг, санхүүгийн салбарын мэдээллийг тайлж уншина, өөрт хэрэгтэйгээ хайж олно гэдэг бодохоос халгам бэрх ажил мэт. Тэгвэл энэ удаа бид аль ч салбарын, ямар ч мэргэжилтэй хүнд бизнес, хөрөнгө оруулалтын тухай мэдээ мэдээллийг хамгийн хялбар, ойлгомжтойгоор тогтмол хүргэдэг "Lemon Press" цахим товхимлыг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Тэдний бэлтгэдэг бүтээлч контентуудаар дамжуулан та санхүүтэй холбоотой бүхий л хэрэгцээт мэдээллээ нэг дороос авч, ирээдүйд үнэ цэнээ өгөх ухаалаг шийдвэрийг гаргах боломжтой. Нэр: Lemon Press Хаяг: "Аюуд цамхаг"-ийн 16-р давхарт Чиглэл: Хөрөнгө оруулалт, санхүү, бизнес технологийн мэдээ мэдээллийн медиа компани Үүсгэн байгуулагч: Ц.Анхбаяр, Э.Золбаяр Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны есдүгээр сар Холбоосууд: lemonpress.mn (Вэб), Lemon Press (Фэйсбүүк) @lemonpress.mn (Инстаграм), @LEMONPRESSinc (Твиттер) Үүсгэн байгуулагч: Ц.Анхбаяр, Э.Золбаяр сэдэл Ц.Анхбаяр: Золоо бид хоёр МУИС-ийн нэг элсэлтийнхэн. Би бизнесээр, харин Золоо эдийн засгаар суралцаж төгссөн. Сургуулиа төгсөөд ажлын байран дээр гарч, практик ойлголттой болон, тодорхой туршлага хуримтлуулсны дараагаас бизнес, санхүүгийн салбарт тулгамдаж буй асуудлыг илүү бодитоор харах болсон. Өөрөөр хэлбэл, олон нийтийн санхүүгийн боловсрол тун хангалтгүй байгаа нь эрхгүй мэдрэгддэг болсон юм. Хамтран ажиллагсад, эргэн тойрныхон маань зээлээс зээлийн хооронд амьдарч, цалингаа дуустал нь үрж, төрөл бүрийн интернэт дэлгүүр, финтек апп ашиглан нэг шоколадыг ч хувааж төлөх нөхцөлтэй зээлээр авдаг болсон нь энэ чиглэлд ямар нэг зүйл хийх ёстойг мэдрүүлж байлаа. Яг энэ үедээ танин мэдэхүй, технологи, санхүү, бизнес, урлаг, спортын чиглэлээр бичдэг "Remo Daily" өдөр тутмын и-мэйл товхимлын тухай мэдээд, хамтран ажиллаж эхэлсэн. Тэгэхэд Золоотой ахин таарч, адил чиглэлийг сонирхон судалж буйгаа мэдэлцсэн нь Lemon Press-ийн эхлэл болсон доо. Э.Золбаяр: Миний хувьд оюутан байхаасаа л олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг нэмэгдүүлэх чиглэлийг сонирхон судалж ирсэн. Уг сонирхлоороо оюутны клуб нээж, төрөл бүрийн үйл ажиллагаа санаачлан, төгссөнийхөө дараа ч бүтэн цагийн ажлынхаа хажуугаар блог хөтөлдөг байлаа. Хэдийгээр мэргэжлээрээ буюу судалгаа, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр ажилладаг байсан ч санхүүгийн боловсрол нь нийгмийн томоохон асуудал болж байна гэдгийг сайтар ойлгосон тул "Remo Daily" товхимолд сайн дураараа нэгдэн, ажлынхаа хажуугаар эдийн засгийн буланг нь бичиж эхэлсэн. Ингээд Анхаатай ахин таарч, хэд хэдэн удаагийн уулзалт хийсний дүнд "Lemon Press"-ийнхээ ажилд шаргуу орсон доо. Анхны уулзалтаас хойш ердөө сар гаруйхны дотор эхнийхээ дугаараа бэлтгэн, анхны хэрэглэгчдэдээ товхимлоо илгээж байсан. ялгарал Э.Золбаяр: Юуны өмнө бид бизнес, түүн дотроо санхүү, эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр дагнан контентоо бүтээдэг. Мэдээллийн хүрээгээ ийн төрөлжүүлэн нарийсгаснаар хэрэглэгчдэдээ илүү тодорхой хүлээлт үүсгэж, брэндээ зөвөөр хоногшуулах боломжтой болж буй. Одоогоор Монголд төрөлжсөн нэг чиглэлд дагнан контент бэлтгэдэг медиа компани тун ховор байгаа ч сайн жишиг тогтоож чадвал хурдацтай хөгжих боломжтой гэж хардаг. Үүний тулд бид долоо хоногт хоёр удаа гаргадаг товхимлынхоо дугаар бүрийг маш ёс зүйтэй, чанартай, сонирхолтой байлгахад онцгой анхаардаг. Гаднын эх сурвалжаас нэг зураг, нэг өгүүлбэр авсан ч байнга эх сурвалжаа дурдаж, оюуны өмчийг хүндэлдгээрээ онцлог. Өөрөөр хэлбэл, та манай товхимлоос ямар нэг шар мэдээ, худал мэдээлэл, аль нэг талыг илт сурталчилсан тэнцвэргүй мэдээ уншихгүй гэдэгтээ итгэж болно. Ц.Анхбаяр : Санхүү, эдийн засгийн мэдээ мэдээллийг иргэдэд ойлгомжтой, хурдан, сонирхолтой хүргэхийн тулд бид олон талыг анхаарч үздэг. Бичиглэлийн хэв маягийг маш чөлөөтэй, хөгжилтэй болгож, олон хуудастай санхүүгийн тайлангаас чухал хэрэгтэй тоонуудыг ялган авч, ойлгомжтой графикт хөрвүүлэн, түүнд тохирсон загварыг шинээр боловсруулахаас эхлээд товхимлын нэг дугаарыг чамгүй хөдөлмөрөөр бүтээдэг. "Мөнгөө хуримтлуул, хадгаламж нээ, хөрөнгө оруул" гэдэг үгийг хэн ч хэлж чадна. Харин бид контентоороо дамжуулан ингэж дээрээс харж заахаас илүүтэй хажуунаас нь түшиж ойлгуулахыг хичээж байгаа юм. Үүний ачаар хүмүүс өмнө нь олон удаа сонсож байсан ч цаг гарган оролдож, судалж байгаагүй зүйлсээ ойлгож, сонирхож эхэлж байгаа нь бидэнд тун таатай байгаа. Үүнийг хийх ёстой гэж биш, хийх хэрэгтэй юм байна гэдэг талаас нь ойлгуулж, уншигчдадаа санхүүгийн боловсролыг түгээх нь бидний зорилго. Товхимолтой танилцах: Lemon Press - Хар алт ба 80 жил Lemon press гэж юу вэ? Э.Золбаяр: Бизнес, технологи, санхүү, хөрөнгө оруулалтын чиглэлийг сонирхон судалж буй хэн бүхэнд ухаалаг шийдвэр гаргахад нь туслах технологийн медиа стартап. нэр Ц.Анхбаяр: Лимон (нимбэг) бол гашуун, исгэлэн хэр нь амин дэм ихтэй жимс. Үүнтэй адил хөрөнгийн зах зээл хангалттай сайн хөгжөөгүй байгаа энэ талбарт бидний бэлтгэж буй мэдээ мэдээлэл гашуун, исгэлэн байж болох ч үр өгөөжөө өгсөөр байх болно гэдэг утгыг илэрхийлэхээр энэ нэрийг өгсөн. Медиа компани гэдгээ тодотгохын тулд пресс хэмээн залгасан. Мөн зарим тохиолдолд чанаргүй хөрөнгө оруулалтыг "Лимон хөрөнгө оруулалт" гэж нэрлэх нь ч байдаг. Пресс гэх үгийг нэмж өгснөөр чанаргүй хөрөнгө оруулалтаас ч чанартай сургамж авч болно гэсэн санаа. Энэ мэтээр тал талын утгыг илэрхийлж чадах нэр шиг санагддаг. одоо Ц.Анхбаяр : Одоогоор бид 17 мянга орчим бүртгэлтэй хэрэглэгчдэдээ цахим товхимлоо имэйлээр хүргэж буй. Энэ жилдээ багтаан нийт уншигчдын тоогоо 50 мянгад хүргэх зорилго тавин ажиллаж байна. Үүний тулд бид саяхныг хүртэл зөвхөн шинэ хэрэглэгч бүртгэхэд л ашигладаг байсан вэбсайтаа улам сайжруулахаар төлөвлөн, хөгжүүлэлтийн ажилдаа орсон. Ингэснээр цахим товхимол маань цаашид давхар вэб суурьтай уншигчдад хүрэх юм. Улмаар "Apple News", "Google News", "UB info" зэрэг дотоод, гадаадын томоохон мэдээллийн платформуудтай интеграци хийж, мэдээллээ илүү хүртээмжтэй болгох төлөвлөгөөтэй. баг Э.Золбаяр : Одоогоор бид нийт 14 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Шинэлэг салбарт, залуу хамт олонтой ажиллаж байгаа учраас бүх ажилтнаа нэг зүгт харуулахын тулд эрхэм зорилго, үнэт зүйлээ байнга сануулж, ойлгуулах хэрэгтэй болдог. Тэр нь бидний хувьд олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг нэмэгдүүлж, хөрөнгийн зах зээлийн хөгжлийг хурдасгах. Мэдээж ганц медиа компани хөрөнгийн зах зээлийг хөгжүүлчихгүй. Гэхдээ хөгжих нь тодорхой энэ салбарын нэгэн хурдасгуур нь бид байх болно гэсэн санаа. Ц.Анхбаяр: Бид ажиллах үндсэн зарчмаа олон улсын стандартад нийцсэн контент бүтээх, байнга шинийг эрэлхийлж, суралцах сэтгэхүйтэй байх, үйл ажиллагаагаа ил тод явуулах, бие даасан, хараат бус байдлаар ажиллах гэж тодорхойлсон. Эдгээр зарчимдаа тулгуурлан компанийн соёлоо бий болгохоор ажилладаг. Завшааныг ашиглан хэлэхэд, бид одоо багтаа график дизайнер хайж байгаа шүү (инээв). ирээдүй Ц.Анхбаяр : Хөрөнгийн зах зээл, хувьцаа гэж ярихад л хамгийн түрүүнд "Lemon Press"-ийг боддог болтол ажиллана даа. Ерөөс бид нэг талаас хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээ санал болгогч компани, нөгөө талаас хэрэглэгч, санхүүгийн зах зээл хоёрыг хамгийн үр ашигтайгаар холбох гүүр болохыг зорьж буй. Тийм ч учраас мэдээллийг хялбархнаар хүргэхийн тулд видео болон аудио гэх мэт контентийн хамгийн бүтээлч, эрэлттэй загваруудыг туршиж эхлээд байна. Э.Золбаяр: Одоогоор хэвлэл мэдээлэл, бизнесийн байгууллага хоёрын харилцаа үндсэн нэг зарчмаар явж байна гэхэд болно. Байгууллага шинэ бүтээгдэхүүн үйлчилгээ нэвтрүүлнэ, мэдээгээ бэлтгэнэ, бэлтгэсэн мэдээллээ сонгосон мэдээллийн платформд төлбөр төлж цацуулна. Уг нь хэвлэл мэдээллийн үндсэн үүрэг нь шинэ зүйлийг л мэдээлэх шүү дээ. Харин бид эсрэгээрээ бизнесийн байгууллагууд манайд мэдээллээ нээлттэй явуулаасай гэж хүсдэг. Бид ямар ч үнэ төлбөргүйгээр мэдээллийг нь уншигчдадаа хүргэх болно. Хөрөнгө оруулалтын салбарт мэдээлэл бол хамгийн үнэтэй зүйл. Шинэ бүхнийг цаг алдалгүй хүргэхдээ бид хэзээд таатай байх болно. эрсдэл Ц.Анхбаяр: Дээр хэлсэнчлэн төрөлжсөн контентийн медиа компани Монголд тийм ч их байдаггүй болохоор хүмүүс манайхыг хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн зөвлөх үйлчилгээний компанитай андуурах тохиолдол цөөнгүй гардаг. Хөрөнгө оруулалтын зөвлөх компани бол байгаа боломжуудыг үнэлж, үйлчлүүлэгчдээ ашигтай, ашиггүйгээр нь ялгаж, дүгнэж өгдөг. Харин бид таны өмнөөс ямар ч дүгнэлт хийхгүй, зөвхөн үнэн бодит мэдээг байгаагаар нь гэхдээ илүү бүтээлч, хялбархнаар хүргэх болно. Энэ ялгааг ойлгуулж, контентийн чанараа сайжруулан, зөв өнгө төрх, хэлбэрээ олох нь өдөр тутмын сорилт болдог. Э.Золбаяр: Миний хувьд баг томрохын хэрээр багаа зөв удирдан зохион байгуулах, бүтээмжтэй ажиллуулах, сайн мэргэжилтэн олох нь том сорилт болж байна. Хүний нөөцийн менежмент гэдэг байгууллага бүрийн удирдлагад тулгардаг өндөр даваа байдаг бололтой. Товхимолд бүртгүүлэх Lemon Press	Мөнгөний тухай ойлголт асар хурдтай өөрчлөгдөж, хөрөнгийн зах зээл хувьцаа, үнэт цаасаар хязгаарлагдахаа больсон өнөө үед мэдээ мэдээллээс хоцрохгүй байх хэрэгцээ хэн бүхэнд тулгарч байна. Гэвч ойлгоход хүндрэлтэй мэргэжлийн үг хэллэг, тоо, хүснэгтээр дүүрэн эдийн засаг, санхүүгийн салбарын мэдээллийг тайлж уншина, өөрт хэрэгтэйгээ хайж олно гэдэг бодохоос халгам бэрх ажил мэт. Тэгвэл энэ удаа бид аль ч салбарын, ямар ч мэргэжилтэй хүнд бизнес, хөрөнгө оруулалтын тухай мэдээ мэдээллийг хамгийн хялбар, ойлгомжтойгоор тогтмол хүргэдэг "Lemon Press" цахим товхимлыг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Тэдний бэлтгэдэг бүтээлч контентуудаар дамжуулан та санхүүтэй холбоотой бүхий л хэрэгцээт мэдээллээ нэг дороос авч, ирээдүйд үнэ цэнээ өгөх ухаалаг шийдвэрийг гаргах боломжтой. Нэр: Lemon Press Хаяг: "Аюуд цамхаг"-ийн 16-р давхарт Чиглэл: Хөрөнгө оруулалт, санхүү, бизнес технологийн мэдээ мэдээллийн медиа компани Үүсгэн байгуулагч: Ц.Анхбаяр, Э.Золбаяр Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны есдүгээр сар Холбоосууд: lemonpress.mn (Вэб), Lemon Press (Фэйсбүүк) @lemonpress.mn (Инстаграм), @LEMONPRESSinc (Твиттер) Үүсгэн байгуулагч: Ц.Анхбаяр, Э.Золбаяр ### сэдэл Ц.Анхбаяр: Золоо бид хоёр МУИС-ийн нэг элсэлтийнхэн. Би бизнесээр, харин Золоо эдийн засгаар суралцаж төгссөн. Сургуулиа төгсөөд ажлын байран дээр гарч, практик ойлголттой болон, тодорхой туршлага хуримтлуулсны дараагаас бизнес, санхүүгийн салбарт тулгамдаж буй асуудлыг илүү бодитоор харах болсон. Өөрөөр хэлбэл, олон нийтийн санхүүгийн боловсрол тун хангалтгүй байгаа нь эрхгүй мэдрэгддэг болсон юм. Хамтран ажиллагсад, эргэн тойрныхон маань зээлээс зээлийн хооронд амьдарч, цалингаа дуустал нь үрж, төрөл бүрийн интернэт дэлгүүр, финтек апп ашиглан нэг шоколадыг ч хувааж төлөх нөхцөлтэй зээлээр авдаг болсон нь энэ чиглэлд ямар нэг зүйл хийх ёстойг мэдрүүлж байлаа. Яг энэ үедээ танин мэдэхүй, технологи, санхүү, бизнес, урлаг, спортын чиглэлээр бичдэг "Remo Daily" өдөр тутмын и-мэйл товхимлын тухай мэдээд, хамтран ажиллаж эхэлсэн. Тэгэхэд Золоотой ахин таарч, адил чиглэлийг сонирхон судалж буйгаа мэдэлцсэн нь Lemon Press-ийн эхлэл болсон доо. Э.Золбаяр: Миний хувьд оюутан байхаасаа л олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг нэмэгдүүлэх чиглэлийг сонирхон судалж ирсэн. Уг сонирхлоороо оюутны клуб нээж, төрөл бүрийн үйл ажиллагаа санаачлан, төгссөнийхөө дараа ч бүтэн цагийн ажлынхаа хажуугаар блог хөтөлдөг байлаа. Хэдийгээр мэргэжлээрээ буюу судалгаа, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр ажилладаг байсан ч санхүүгийн боловсрол нь нийгмийн томоохон асуудал болж байна гэдгийг сайтар ойлгосон тул "Remo Daily" товхимолд сайн дураараа нэгдэн, ажлынхаа хажуугаар эдийн засгийн буланг нь бичиж эхэлсэн. Ингээд Анхаатай ахин таарч, хэд хэдэн удаагийн уулзалт хийсний дүнд "Lemon Press"-ийнхээ ажилд шаргуу орсон доо. Анхны уулзалтаас хойш ердөө сар гаруйхны дотор эхнийхээ дугаараа бэлтгэн, анхны хэрэглэгчдэдээ товхимлоо илгээж байсан. ### ялгарал Э.Золбаяр: Юуны өмнө бид бизнес, түүн дотроо санхүү, эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр дагнан контентоо бүтээдэг. Мэдээллийн хүрээгээ ийн төрөлжүүлэн нарийсгаснаар хэрэглэгчдэдээ илүү тодорхой хүлээлт үүсгэж, брэндээ зөвөөр хоногшуулах боломжтой болж буй. Одоогоор Монголд төрөлжсөн нэг чиглэлд дагнан контент бэлтгэдэг медиа компани тун ховор байгаа ч сайн жишиг тогтоож чадвал хурдацтай хөгжих боломжтой гэж хардаг. Үүний тулд бид долоо хоногт хоёр удаа гаргадаг товхимлынхоо дугаар бүрийг маш ёс зүйтэй, чанартай, сонирхолтой байлгахад онцгой анхаардаг. Гаднын эх сурвалжаас нэг зураг, нэг өгүүлбэр авсан ч байнга эх сурвалжаа дурдаж, оюуны өмчийг хүндэлдгээрээ онцлог. Өөрөөр хэлбэл, та манай товхимлоос ямар нэг шар мэдээ, худал мэдээлэл, аль нэг талыг илт сурталчилсан тэнцвэргүй мэдээ уншихгүй гэдэгтээ итгэж болно. Ц.Анхбаяр: Санхүү, эдийн засгийн мэдээ мэдээллийг иргэдэд ойлгомжтой, хурдан, сонирхолтой хүргэхийн тулд бид олон талыг анхаарч үздэг. Бичиглэлийн хэв маягийг маш чөлөөтэй, хөгжилтэй болгож, олон хуудастай санхүүгийн тайлангаас чухал хэрэгтэй тоонуудыг ялган авч, ойлгомжтой графикт хөрвүүлэн, түүнд тохирсон загварыг шинээр боловсруулахаас эхлээд товхимлын нэг дугаарыг чамгүй хөдөлмөрөөр бүтээдэг. "Мөнгөө хуримтлуул, хадгаламж нээ, хөрөнгө оруул" гэдэг үгийг хэн ч хэлж чадна. Харин бид контентоороо дамжуулан ингэж дээрээс харж заахаас илүүтэй хажуунаас нь түшиж ойлгуулахыг хичээж байгаа юм. Үүний ачаар хүмүүс өмнө нь олон удаа сонсож байсан ч цаг гарган оролдож, судалж байгаагүй зүйлсээ ойлгож, сонирхож эхэлж байгаа нь бидэнд тун таатай байгаа. Үүнийг хийх ёстой гэж биш, хийх хэрэгтэй юм байна гэдэг талаас нь ойлгуулж, уншигчдадаа санхүүгийн боловсролыг түгээх нь бидний зорилго. > Товхимолтой танилцах: > > Lemon Press - Хар алт ба 80 жил ### Lemon press гэж юу вэ? Э.Золбаяр: Бизнес, технологи, санхүү, хөрөнгө оруулалтын чиглэлийг сонирхон судалж буй хэн бүхэнд ухаалаг шийдвэр гаргахад нь туслах технологийн медиа стартап. ### нэр Ц.Анхбаяр: Лимон (нимбэг) бол гашуун, исгэлэн хэр нь амин дэм ихтэй жимс. Үүнтэй адил хөрөнгийн зах зээл хангалттай сайн хөгжөөгүй байгаа энэ талбарт бидний бэлтгэж буй мэдээ мэдээлэл гашуун, исгэлэн байж болох ч үр өгөөжөө өгсөөр байх болно гэдэг утгыг илэрхийлэхээр энэ нэрийг өгсөн. Медиа компани гэдгээ тодотгохын тулд пресс хэмээн залгасан. Мөн зарим тохиолдолд чанаргүй хөрөнгө оруулалтыг "Лимон хөрөнгө оруулалт" гэж нэрлэх нь ч байдаг. Пресс гэх үгийг нэмж өгснөөр чанаргүй хөрөнгө оруулалтаас ч чанартай сургамж авч болно гэсэн санаа. Энэ мэтээр тал талын утгыг илэрхийлж чадах нэр шиг санагддаг. ### одоо Ц.Анхбаяр: Одоогоор бид 17 мянга орчим бүртгэлтэй хэрэглэгчдэдээ цахим товхимлоо имэйлээр хүргэж буй. Энэ жилдээ багтаан нийт уншигчдын тоогоо 50 мянгад хүргэх зорилго тавин ажиллаж байна. Үүний тулд бид саяхныг хүртэл зөвхөн шинэ хэрэглэгч бүртгэхэд л ашигладаг байсан вэбсайтаа улам сайжруулахаар төлөвлөн, хөгжүүлэлтийн ажилдаа орсон. Ингэснээр цахим товхимол маань цаашид давхар вэб суурьтай уншигчдад хүрэх юм. Улмаар "Apple News", "Google News", "UB info" зэрэг дотоод, гадаадын томоохон мэдээллийн платформуудтай интеграци хийж, мэдээллээ илүү хүртээмжтэй болгох төлөвлөгөөтэй. ### баг Э.Золбаяр: Одоогоор бид нийт 14 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Шинэлэг салбарт, залуу хамт олонтой ажиллаж байгаа учраас бүх ажилтнаа нэг зүгт харуулахын тулд эрхэм зорилго, үнэт зүйлээ байнга сануулж, ойлгуулах хэрэгтэй болдог. Тэр нь бидний хувьд олон нийтийн санхүүгийн боловсролыг нэмэгдүүлж, хөрөнгийн зах зээлийн хөгжлийг хурдасгах. Мэдээж ганц медиа компани хөрөнгийн зах зээлийг хөгжүүлчихгүй. Гэхдээ хөгжих нь тодорхой энэ салбарын нэгэн хурдасгуур нь бид байх болно гэсэн санаа. Ц.Анхбаяр: Бид ажиллах үндсэн зарчмаа олон улсын стандартад нийцсэн контент бүтээх, байнга шинийг эрэлхийлж, суралцах сэтгэхүйтэй байх, үйл ажиллагаагаа ил тод явуулах, бие даасан, хараат бус байдлаар ажиллах гэж тодорхойлсон. Эдгээр зарчимдаа тулгуурлан компанийн соёлоо бий болгохоор ажилладаг. Завшааныг ашиглан хэлэхэд, бид одоо багтаа график дизайнер хайж байгаа шүү (инээв). ### ирээдүй Ц.Анхбаяр: Хөрөнгийн зах зээл, хувьцаа гэж ярихад л хамгийн түрүүнд "Lemon Press"-ийг боддог болтол ажиллана даа. Ерөөс бид нэг талаас хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээ санал болгогч компани, нөгөө талаас хэрэглэгч, санхүүгийн зах зээл хоёрыг хамгийн үр ашигтайгаар холбох гүүр болохыг зорьж буй. Тийм ч учраас мэдээллийг хялбархнаар хүргэхийн тулд видео болон аудио гэх мэт контентийн хамгийн бүтээлч, эрэлттэй загваруудыг туршиж эхлээд байна. Э.Золбаяр: Одоогоор хэвлэл мэдээлэл, бизнесийн байгууллага хоёрын харилцаа үндсэн нэг зарчмаар явж байна гэхэд болно. Байгууллага шинэ бүтээгдэхүүн үйлчилгээ нэвтрүүлнэ, мэдээгээ бэлтгэнэ, бэлтгэсэн мэдээллээ сонгосон мэдээллийн платформд төлбөр төлж цацуулна. Уг нь хэвлэл мэдээллийн үндсэн үүрэг нь шинэ зүйлийг л мэдээлэх шүү дээ. Харин бид эсрэгээрээ бизнесийн байгууллагууд манайд мэдээллээ нээлттэй явуулаасай гэж хүсдэг. Бид ямар ч үнэ төлбөргүйгээр мэдээллийг нь уншигчдадаа хүргэх болно. Хөрөнгө оруулалтын салбарт мэдээлэл бол хамгийн үнэтэй зүйл. Шинэ бүхнийг цаг алдалгүй хүргэхдээ бид хэзээд таатай байх болно. ### эрсдэл Ц.Анхбаяр: Дээр хэлсэнчлэн төрөлжсөн контентийн медиа компани Монголд тийм ч их байдаггүй болохоор хүмүүс манайхыг хөрөнгө оруулалт, санхүүгийн зөвлөх үйлчилгээний компанитай андуурах тохиолдол цөөнгүй гардаг. Хөрөнгө оруулалтын зөвлөх компани бол байгаа боломжуудыг үнэлж, үйлчлүүлэгчдээ ашигтай, ашиггүйгээр нь ялгаж, дүгнэж өгдөг. Харин бид таны өмнөөс ямар ч дүгнэлт хийхгүй, зөвхөн үнэн бодит мэдээг байгаагаар нь гэхдээ илүү бүтээлч, хялбархнаар хүргэх болно. Энэ ялгааг ойлгуулж, контентийн чанараа сайжруулан, зөв өнгө төрх, хэлбэрээ олох нь өдөр тутмын сорилт болдог. Э.Золбаяр: Миний хувьд баг томрохын хэрээр багаа зөв удирдан зохион байгуулах, бүтээмжтэй ажиллуулах, сайн мэргэжилтэн олох нь том сорилт болж байна. Хүний нөөцийн менежмент гэдэг байгууллага бүрийн удирдлагад тулгардаг өндөр даваа байдаг бололтой. > Товхимолд бүртгүүлэх > > Lemon Press
https://unread.today/c/books-illiad	Номын тухай	Oyunlkham Gungaadorj	2021-10-30T00:00:00	10 сарын 30, 2021	Эртний Грекийн домогт туульсын өвөг болох Хомэрын "Илиада" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div><div><div><div><div>2700 гаруй жилийн өмнө амьдарч асан, туульч Хомэроор овоглосон өрнөдийн утга зохиолын тэргүүн “Илиада”, “Одиссэй” хэмээх хүн төрөлхтний сод туурвилыг монголчууд саяхнаас л эх хэл дээрээ унших боломжтой болсон билээ. Энэхүү сонгодог бүтээлийг МУСГЗ, ахмад дипломатч, орчуулагч Д.Цахилгаан бүрэн эхээр нь хөрвүүлсэн нь уншигч олныг дэлхийн утга зохиолын түүхтэй танилцуулж, яруу сайханд хөтлөхөөс гадна, сургалт судалгааны салбарт онцгой ач холбогдолтой ажил болсон юм. </div><div>Өмнө бидний тоймлон хүргэж байсан "Одиссэй" номоос хойш ердөө жил гаруйхны дараа нээлтээ хийж, уншигч олныг баярлуулсан "Илиада" номын талаар энэ удаа өгүүлье.</div></div></div></div></div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4eebdbe68a1e17d4942cc91797439cce.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Илиада ба одиссэй</h3><p></p><p>Орчуулагч Д.Цахилгаан уг хоёр туульсыг "Хүн төрөлхтний бүтээсэн утга соёлын яндашгүй арвин сан хөмрөгийн дотор сор, сод, сонгодог гарамгай туурвил" хэмээсэн нь их хөлгөн туульсын эхний мөртүүдийг уншиж эхлэхээс мэдэгдэх ажээ. Хекзаметр буюу зургаан цохилтот шүлэгчилсэн хэлбэрээр бичигдсэн нь бага ахуй наснаасаа Д.Нацагдорж, Д.Пүрэвдорж, Б.Лхагвасүрэн тэргүүтэй туульсын бүтээл туурвигч яруу найрагчдын зохиолтэй ойр дотно өссөн бидний хувьд тун ч ойр санагдахуйц. Нөгөө талаас бид өмнө нь "Одиссэй" туульстай урьдчилан танилцсан байсан нь "Илиада"-г уншихад ихэд дөхөм, ойлгомжтой болгож байлаа.</p><p>Хэдийгээр "Одиссэй" уншигчдын гар дээр түрүүлж ирсэн ч цаг хугацааны хувьд "Илиада"-гаас хойшх үеийн үйл явдлыг өгүүлдэг. Иймд хоёуланг нь уншиж амжаагүй байгаа хүмүүст эхлээд "Илиада"-г, дараа нь "Одиссэй"-г уншихыг зөвлөх байна. "Одиссэй"-н хувьд төрсөн гэртээ тэмүүлэх Итака нутгийн цэрэг эрсийн урт холын аян, Одиссэй баатрын Тройн дайны дараах амьдрал болон нутагтаа үлдсэн түүний гэр бүлийнхний ахуй амьдралыг дүрслэн харуулж байсан. Харин "Илиада"-д Тройн дайн, Ахилл баатрын уур хилэн, баатар эрсийн тулаан, дайны хор уршиг, хагацал салалтыг голчлон өгүүлсэн нь эмгэнэлт зохиолын ангилалд оруулдаг ажээ.</p><p>Хоёр туульсын сонирхолтой үйл явдал, төвөггүй хөврөн уншигдах чамбай орчуулгад хөтлөгдөн хуудас дамжин аялсаар нэг л мэдэхэд тэртээ эрин зууны өмнөх хүн төрөлхтний оюун санааны онцлог, зан заншил, аж ахуйтай ядах нурших зүйлгүйгээр танилцсанаа уншигч та номоо хаах үед ойлгох болно. Өрнийн гүн ухаан, сэтгэлгээний ялгаралтай шууд холбогдох уг зохиолуудтай танилцалгүйгээр дэлхийн түүхийг ойлгон мэдэрч үл чадна гэдгийг судлаач эрдэмтэд сануулсаар байдаг нь үүнээс улбаатай.</p><p>Өрнө дахины уран сайхны сэтгэлгээний гол төв нь Бага ази, Газар дундын тэнгисийг тойрон оршин тогтнож асан хот улсуудын түүх, тэдний хэлэлцэж байсан домгууд юм. Нарийн системтэй Эртний Грек домгуудыг уран зохиолын тусгай зохиомж бүхий бүтээл болгон зангидсанаараа "Илиада", "Одиссэй" хоёр тууль онцгой. Яг энэ зохиомжийн зангилаан дээрээс Грекийн эмгэнэлт жүжгүүд, өнөөгийн хүүрнэл зохиолын хэв маяг төлөвшин тогтсон юм. <br></p> <blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/book-odyssey" target="_blank">Эртний Грекийн домогт туульсын нэг "Одиссэй" номын тухай</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">илиада: Трой хотын дайн</h3><p></p><p>Арав гаруй жил үргэлжилсэн Трой хотын дайны сүүлийн жилд болсон 51 өдрийн үйл явдлыг нийт 24 дуулал, 15693 бадгаар энэ номд өгүүлжээ. Илиада гэх нэрийн утга нь Трой хотын түүхэн нэршил буюу эртний Илион хоттой холбогддог бөгөөд туульсд өгүүлж буй гол үйл явдлаас нэлээд өмнө үед хамаарах ойлголт ч гэлээ энэ нэрээрээ өнөө үед уламжлагдан иржээ. Бурхан, дархи, лус савдаг, хөрстийн хүмүүнийг нэгэн дүрслэлд багтааж, бурхан ч бай, хүн ч бай хүсэл шунал, хэрүүл тэмцэл, хайр дурлал, халамж энэрэлтэй болохыг харуулснаараа онцлог.</p><p>Үйл явдлын хувьд Трой хот улсын ханхүү Парис өөрийн дур хүсэлдээ автагдан Менелай хааны үзэсгэлэнт хатан Еленаг хулгайлан өөрийн нутагт авч ирснээс үүдсэн хэрүүл тэмцэл олон зуун үндэстэн, улс гүрэн тэр байтугай дээд бурхдын орныг хамарсан нэгэн арваны настай их дайн болон хувирчээ. Дайны үүсэл шалтгаан, болон төгсгөл үйл явдал уг номд гардаггүй нь анх уншиж буй хүнд нэг л дутуу дулимаг мэдрэмж төрүүлж магадгүй ч ойлгоход төвөгтэй бишээс гадна цаашид энэ сэдвээр сонирхон судлахад дөмөгхөн сэдэл өгөх нь эргэлзээгүй.</p><p>Ингээд хүсээгүй дайнд хоморгологдон орж, харь арал дээр олон жилийн турш цэрэг эрсийн хамт хашигдан тулалдсан хаад жанжид сайтар хэлэлцсэний дүнд урт дайныг нэгмөр өндөрлүүлэхээр тулааны явцыг хурдасгаж, цэрэг зэвсгээ ахин зузаатгаж эхэлнэ. Нөгөө талд тус дайны гол хүч, ахей түмний (эртний Грекчүүд) эр зоригийн бэлгэ тэмдэг Ахилл баатрын таалсан бүсгүйг өөрийнх нь талын Агамемнон хаан авснаас үүсэх хорсол хилэн, дотоод зөрчил "Илиада"-ийн түүхийн гол цөм болох аж.</p><p>Энэ мэтээр үзэсгэлэнт хатнаас эхлэлтэй улс гүрний дайн, дурласан бүсгүйгээс үүдсэн дотоод хагарал тэмцэл, хувь хувийн шалтгаанаар ахей, болон тройчуудын талд хоёр хуваагдан зогссон бурхад дархидын үл ойлголцол, атаа жөтөөрхлийн төлөөсөнд олон баатар эрсийн цус урсаж, дээдсийн зарлигыг амиараа хаах буй. Баатар эр Пелей, далайн дархи (лусын дагина) Фетида нарын дундаас төрсөн ганц хүү Ахилл баатар өөрийн өндөр дээд бурхдын удмаа ашиглан Зевс бурхны тусламжийг авахын сацуу түүний буюу ахейчүүдийн талд далай тэнгисийн бурхан Посейдон, Зевсийн охин Афина, Зевсийн авааль гэргий Гера, бурханлаг дархан Гефест нар зогссон нь дайны үр дүнд ихээхэн нөлөөлнө. Харин Тройчуудын талд хайрын бурхан Афродита, уран мэргэн Апполон, дайны бурхан Арей нар зогсож үнэнчээр хамгаалдаг. Хагарал тэмцлээр эхэлж, үхэл хагацалаар өндөрлөх уг домог туульс эр зориг, үнэнч байдал, хайр энэрэл, нөхөрлөл гээд хүний орчлонгийн олон өнгийг нэг дор, уран яруугаар нэгтгэн өгүүлэх болно.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/980390966c74d7d9d0e61114f67a0c93.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>номын бүтэц</h3><ul><li><i>Эхэн хайлаан: </i>"Үхэл, зүхэл, үл хүлцэл"</li><li><i>Хоёр дахь тайлаан:</i> "Зүүд зөн, хүн хүч, хөлөг онгоцны тоо бай- Бурхад ба хүмүүс, сүйхтэй дайчид"</li><li><i>Гутгаар хайлаан: </i>"Андгай. Цэргийн сүрийг хэрмэн дээрээс ажихад. Парис, Менелай хоёрын халз тулаан"</li><li><i>Дөтгөөр хайлаан: </i>"Андгай алдрав. Агамемнон цэргээ эргэв"</li><li><i>Тав дахь хайлаан:</i> "Диомедын гавьяа"</li><li><i>Зургаа дахь хайлаан:</i> "Хектор жанжин хатан Андромахатай хагацах ёс үйлдэв"</li><li><i>Долоо дахь хайлаан:</i> "Хектор, Аякс хоёр халз тулалдсан нь"</li><li><i>Найм дахь хайлаан:</i> "Тулалдаан тасалдсан нь"</li><li><i>Ес дэх хайлаан:</i> "Ахилл баатарт элч илгээж, аврал эрэв"</li><li><i>Арав дахь хайлаан: </i>"Долон гэдэг холион"</li><li><i>Арван нэг дэх хайлаан:</i> "Агамемнон хаан баатарласан нь"</li><li><i>Арван хоёр дахь хайлаан:</i> "Хэрмэн хананы хажууд болсон тулалдаан"</li><li><i>Арван гурав дахь хайлаан:</i> "Хөлөг онгоцны зогсоолд болсон тулалдаан"</li><li><i>Арван дөрөв дэх хайлаан:</i> "Зевс бурхныг унтуулсан нь"</li><li><i>Арван тав дахь хайлаан:</i> "Хөөгдөж туугдсан нь"</li><li><i>Арван зургаа дахь хайлаан: </i>"Патрокл баатар эрдэж эрсэдсэн нь"</li><li><i>Арван долоо дахь хайлаан: </i>"Менелай хаан баатарласан нь"</li><li><i>Арван найм дахь хайлаан: </i>"Зэр зэвсгээ зэхсэн нь"</li><li><i>Арван ес дэх хайлаан: </i>"Уур хилэнгийн тайлал"</li><li><i>Хорь дахь хайлаан: </i>"Бурхдын тулаан"</li><li><i>Хорин нэг дэх хайлаан:</i> "Мөрөн гол дээр болсон мөргөлдөөн"</li><li><i>Хорин хоёр дахь хайлаан:</i> "Хекторыг тонилгосон нь"</li><li><i>Хорин гурав дахь хайлаан:</i> "Патроклын нэрэмжит уралдаан тэмцээн"</li><li><i>Хорин дөрөв дэх хайлаан:</i> "Хекторын цогцсыг буцааж өгсөн нь"</li></ul><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7e127ac95e4aecf84b4d5ff97b457b75.jpeg"></p><blockquote><p>Хүн төрөлхтний түүхэн дэх уг сод бүтээлүүдийг миний бие монгол уншигчдад хөрвүүлэн хүргэхдээ гагц монгол хэлэнд бус монгол сэтгэхүйд буулгахыг унхиадан оролдсон нь энэ билээ.<br></p> <cite><p>Д.Цахилгаан</p> </cite></blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/booktalk-tsahilgaand" target="_blank">Номтой яриа #15: Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, түүхийн ухааны доктор Д.Цахилгаан</a><br><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын хэсгээс:</h3><p>... Зовох жаргах нас энэ хорвоод хязгаартай<br>Зуурдаар ирсэн зовлон гунигийг хүү минь чи<br>Туулаад гарахаас өөр яах ч билээ дээ?!<br>Жамын ийм л хорвоод чамайг би төрүүлсэн шүү дээ ...<br><br>... Эмзэглэл, өөчлөл яваандаа эвгүйцэл дургүйцэл болоод<br>Эцэстээ даамжирч нэг нэгнээсээ айж, сэрдэхэд хүрээд <br>Эвдрэлцэл дайсагналцал үүсэж, дайн байлдаан болоод<br>Эсрэгцсэн хоёр талын цэрэг хэн хэнээ үзэн ядаж<br>Эрсэлж, улайран алалдах нь энэ дэлхийн жам гэж үү?! ...<br><br>... Намуун налгар нугад наран өөд тэмүүлж<br>Навч нахиагаа дэлгэн ургаж байсан улиасыг <br>Сүх барьсан мужаан гэнэтхэн ирж<br>Сүйх тэргэнд мөөр хийхээр цавчиж унагаад <br>Хатааж бөхжүүлэхээр хаяад явсан шиг<br>Хайран хонгор нас дайны золиос болжээ<br>Анфемион-ы ганц хүү Симоисий ингэж<br>Аякс-ын гарт эрсэдсэн энэлэн ийм билээ ...<br><br>... Хоттой хонь руу нь дайрсан арсланг малчин эр<br>Хоёрын хооронд шархдуулж, догшруулаад<br>Урж тасчихаар урдаас нь архиран дайрахад<br>Урт пүнзэндээ орж нуугдаад, айн чичирч, <br>Хашаатай мал нь хаашаа ч гарцгүй<br>Хуйрч, шахцалдан овооролдон дагжиж, харин<br>Хонзонтой араатан хол хол харайн дүүлж ойртох шиг. <br>Уур нь шатаж улангассан Диомед<br>Трой-н толгойн цэрэг рүү дайрч ороод<br>Ахар жадаа элгэнд нь шааж Астиной-г алав<br>Ахлан захирагч Гиперон-ыг эгмээр нь <br>Цуу цавчиж, мөрийг нь санжуулав ...<br><br>... Афина дархи үгэнд нь орж, "тэгье" гэв. <br>Хатан дархи Гера аян замд бэлдүүлэв. <br>Халамжит дархи Геба шаламгайлж, алтан жуузны<br>Төмөр тэнхлэгт аранжин зэс хоёр дугуйг нь угсруулав<br>Алтан нууханд татмалсан найм, найсан хигээстэй аж<br>Зэсэн бүрүүлтэй гадуур цагариг зохимж төгөлдөр<br>Дугуйны голыг хоёр талаас нь чагталж<br>Дугариг мөнгөн таглаа хийж бөхөлжээ<br>Бүхээг нь алт мөнгөн тулуур хийцтэй <br>Бүрээстэй налуу суудал нь хагас дугуй түшүүртэй<br>Жуузны арал нь мөнгө, хударга хөмөлдрөг, <br>Жолоо цулбуур нь цул алтан тоног чимэгтэй<br>Ийм жууз бэлэн болоход Гера дархи<br>Эрдэмт хурдан морьдыг хөтөлж ирээд хөллүүлэв...<br><br>... Эдлэх насны эцэс төгсгөл дөхөөд ирэхээр эцэг хүн<br>Элгэн үр хүүхдээ л гэх цаг ирдэг юм байна ...<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/887810f26a099fe6937eed66182a6aab.jpeg"></p><blockquote><p>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/unread-book-club-odyssey" target="_blank">Unread Book Club: "Одиссэй” номын хэлэлцүүлгээс</a><br></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote> </div>	2700 гаруй жилийн өмнө амьдарч асан, туульч Хомэроор овоглосон өрнөдийн утга зохиолын тэргүүн “Илиада”, “Одиссэй” хэмээх хүн төрөлхтний сод туурвилыг монголчууд саяхнаас л эх хэл дээрээ унших боломжтой болсон билээ. Энэхүү сонгодог бүтээлийг МУСГЗ, ахмад дипломатч, орчуулагч Д.Цахилгаан бүрэн эхээр нь хөрвүүлсэн нь уншигч олныг дэлхийн утга зохиолын түүхтэй танилцуулж, яруу сайханд хөтлөхөөс гадна, сургалт судалгааны салбарт онцгой ач холбогдолтой ажил болсон юм. Өмнө бидний тоймлон хүргэж байсан "Одиссэй" номоос хойш ердөө жил гаруйхны дараа нээлтээ хийж, уншигч олныг баярлуулсан "Илиада" номын талаар энэ удаа өгүүлье. Илиада ба одиссэй Орчуулагч Д.Цахилгаан уг хоёр туульсыг "Хүн төрөлхтний бүтээсэн утга соёлын яндашгүй арвин сан хөмрөгийн дотор сор, сод, сонгодог гарамгай туурвил" хэмээсэн нь их хөлгөн туульсын эхний мөртүүдийг уншиж эхлэхээс мэдэгдэх ажээ. Хекзаметр буюу зургаан цохилтот шүлэгчилсэн хэлбэрээр бичигдсэн нь бага ахуй наснаасаа Д.Нацагдорж, Д.Пүрэвдорж, Б.Лхагвасүрэн тэргүүтэй туульсын бүтээл туурвигч яруу найрагчдын зохиолтэй ойр дотно өссөн бидний хувьд тун ч ойр санагдахуйц. Нөгөө талаас бид өмнө нь "Одиссэй" туульстай урьдчилан танилцсан байсан нь "Илиада"-г уншихад ихэд дөхөм, ойлгомжтой болгож байлаа. Хэдийгээр "Одиссэй" уншигчдын гар дээр түрүүлж ирсэн ч цаг хугацааны хувьд "Илиада"-гаас хойшх үеийн үйл явдлыг өгүүлдэг. Иймд хоёуланг нь уншиж амжаагүй байгаа хүмүүст эхлээд "Илиада"-г, дараа нь "Одиссэй"-г уншихыг зөвлөх байна. "Одиссэй"-н хувьд төрсөн гэртээ тэмүүлэх Итака нутгийн цэрэг эрсийн урт холын аян, Одиссэй баатрын Тройн дайны дараах амьдрал болон нутагтаа үлдсэн түүний гэр бүлийнхний ахуй амьдралыг дүрслэн харуулж байсан. Харин "Илиада"-д Тройн дайн, Ахилл баатрын уур хилэн, баатар эрсийн тулаан, дайны хор уршиг, хагацал салалтыг голчлон өгүүлсэн нь эмгэнэлт зохиолын ангилалд оруулдаг ажээ. Хоёр туульсын сонирхолтой үйл явдал, төвөггүй хөврөн уншигдах чамбай орчуулгад хөтлөгдөн хуудас дамжин аялсаар нэг л мэдэхэд тэртээ эрин зууны өмнөх хүн төрөлхтний оюун санааны онцлог, зан заншил, аж ахуйтай ядах нурших зүйлгүйгээр танилцсанаа уншигч та номоо хаах үед ойлгох болно. Өрнийн гүн ухаан, сэтгэлгээний ялгаралтай шууд холбогдох уг зохиолуудтай танилцалгүйгээр дэлхийн түүхийг ойлгон мэдэрч үл чадна гэдгийг судлаач эрдэмтэд сануулсаар байдаг нь үүнээс улбаатай. Өрнө дахины уран сайхны сэтгэлгээний гол төв нь Бага ази, Газар дундын тэнгисийг тойрон оршин тогтнож асан хот улсуудын түүх, тэдний хэлэлцэж байсан домгууд юм. Нарийн системтэй Эртний Грек домгуудыг уран зохиолын тусгай зохиомж бүхий бүтээл болгон зангидсанаараа "Илиада", "Одиссэй" хоёр тууль онцгой. Яг энэ зохиомжийн зангилаан дээрээс Грекийн эмгэнэлт жүжгүүд, өнөөгийн хүүрнэл зохиолын хэв маяг төлөвшин тогтсон юм. Санал болгох: Эртний Грекийн домогт туульсын нэг "Одиссэй" номын тухай Unread илиада: Трой хотын дайн Арав гаруй жил үргэлжилсэн Трой хотын дайны сүүлийн жилд болсон 51 өдрийн үйл явдлыг нийт 24 дуулал, 15693 бадгаар энэ номд өгүүлжээ. Илиада гэх нэрийн утга нь Трой хотын түүхэн нэршил буюу эртний Илион хоттой холбогддог бөгөөд туульсд өгүүлж буй гол үйл явдлаас нэлээд өмнө үед хамаарах ойлголт ч гэлээ энэ нэрээрээ өнөө үед уламжлагдан иржээ. Бурхан, дархи, лус савдаг, хөрстийн хүмүүнийг нэгэн дүрслэлд багтааж, бурхан ч бай, хүн ч бай хүсэл шунал, хэрүүл тэмцэл, хайр дурлал, халамж энэрэлтэй болохыг харуулснаараа онцлог. Үйл явдлын хувьд Трой хот улсын ханхүү Парис өөрийн дур хүсэлдээ автагдан Менелай хааны үзэсгэлэнт хатан Еленаг хулгайлан өөрийн нутагт авч ирснээс үүдсэн хэрүүл тэмцэл олон зуун үндэстэн, улс гүрэн тэр байтугай дээд бурхдын орныг хамарсан нэгэн арваны настай их дайн болон хувирчээ. Дайны үүсэл шалтгаан, болон төгсгөл үйл явдал уг номд гардаггүй нь анх уншиж буй хүнд нэг л дутуу дулимаг мэдрэмж төрүүлж магадгүй ч ойлгоход төвөгтэй бишээс гадна цаашид энэ сэдвээр сонирхон судлахад дөмөгхөн сэдэл өгөх нь эргэлзээгүй. Ингээд хүсээгүй дайнд хоморгологдон орж, харь арал дээр олон жилийн турш цэрэг эрсийн хамт хашигдан тулалдсан хаад жанжид сайтар хэлэлцсэний дүнд урт дайныг нэгмөр өндөрлүүлэхээр тулааны явцыг хурдасгаж, цэрэг зэвсгээ ахин зузаатгаж эхэлнэ. Нөгөө талд тус дайны гол хүч, ахей түмний (эртний Грекчүүд) эр зоригийн бэлгэ тэмдэг Ахилл баатрын таалсан бүсгүйг өөрийнх нь талын Агамемнон хаан авснаас үүсэх хорсол хилэн, дотоод зөрчил "Илиада"-ийн түүхийн гол цөм болох аж. Энэ мэтээр үзэсгэлэнт хатнаас эхлэлтэй улс гүрний дайн, дурласан бүсгүйгээс үүдсэн дотоод хагарал тэмцэл, хувь хувийн шалтгаанаар ахей, болон тройчуудын талд хоёр хуваагдан зогссон бурхад дархидын үл ойлголцол, атаа жөтөөрхлийн төлөөсөнд олон баатар эрсийн цус урсаж, дээдсийн зарлигыг амиараа хаах буй. Баатар эр Пелей, далайн дархи (лусын дагина) Фетида нарын дундаас төрсөн ганц хүү Ахилл баатар өөрийн өндөр дээд бурхдын удмаа ашиглан Зевс бурхны тусламжийг авахын сацуу түүний буюу ахейчүүдийн талд далай тэнгисийн бурхан Посейдон, Зевсийн охин Афина, Зевсийн авааль гэргий Гера, бурханлаг дархан Гефест нар зогссон нь дайны үр дүнд ихээхэн нөлөөлнө. Харин Тройчуудын талд хайрын бурхан Афродита, уран мэргэн Апполон, дайны бурхан Арей нар зогсож үнэнчээр хамгаалдаг. Хагарал тэмцлээр эхэлж, үхэл хагацалаар өндөрлөх уг домог туульс эр зориг, үнэнч байдал, хайр энэрэл, нөхөрлөл гээд хүний орчлонгийн олон өнгийг нэг дор, уран яруугаар нэгтгэн өгүүлэх болно. номын бүтэц Эхэн хайлаан: "Үхэл, зүхэл, үл хүлцэл" Хоёр дахь тайлаан: "Зүүд зөн, хүн хүч, хөлөг онгоцны тоо бай- Бурхад ба хүмүүс, сүйхтэй дайчид" Гутгаар хайлаан: "Андгай. Цэргийн сүрийг хэрмэн дээрээс ажихад. Парис, Менелай хоёрын халз тулаан" Дөтгөөр хайлаан: "Андгай алдрав. Агамемнон цэргээ эргэв" Тав дахь хайлаан: "Диомедын гавьяа" Зургаа дахь хайлаан: "Хектор жанжин хатан Андромахатай хагацах ёс үйлдэв" Долоо дахь хайлаан: "Хектор, Аякс хоёр халз тулалдсан нь" Найм дахь хайлаан: "Тулалдаан тасалдсан нь" Ес дэх хайлаан: "Ахилл баатарт элч илгээж, аврал эрэв" Арав дахь хайлаан: "Долон гэдэг холион" Арван нэг дэх хайлаан: "Агамемнон хаан баатарласан нь" Арван хоёр дахь хайлаан: "Хэрмэн хананы хажууд болсон тулалдаан" Арван гурав дахь хайлаан: "Хөлөг онгоцны зогсоолд болсон тулалдаан" Арван дөрөв дэх хайлаан: "Зевс бурхныг унтуулсан нь" Арван тав дахь хайлаан: "Хөөгдөж туугдсан нь" Арван зургаа дахь хайлаан: "Патрокл баатар эрдэж эрсэдсэн нь" Арван долоо дахь хайлаан: "Менелай хаан баатарласан нь" Арван найм дахь хайлаан: "Зэр зэвсгээ зэхсэн нь" Арван ес дэх хайлаан: "Уур хилэнгийн тайлал" Хорь дахь хайлаан: "Бурхдын тулаан" Хорин нэг дэх хайлаан: "Мөрөн гол дээр болсон мөргөлдөөн" Хорин хоёр дахь хайлаан: "Хекторыг тонилгосон нь" Хорин гурав дахь хайлаан: "Патроклын нэрэмжит уралдаан тэмцээн" Хорин дөрөв дэх хайлаан: "Хекторын цогцсыг буцааж өгсөн нь" Хүн төрөлхтний түүхэн дэх уг сод бүтээлүүдийг миний бие монгол уншигчдад хөрвүүлэн хүргэхдээ гагц монгол хэлэнд бус монгол сэтгэхүйд буулгахыг унхиадан оролдсон нь энэ билээ. Д.Цахилгаан Санал болгох: Номтой яриа #15: Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, түүхийн ухааны доктор Д.Цахилгаан номын хэсгээс: ... Зовох жаргах нас энэ хорвоод хязгаартай Зуурдаар ирсэн зовлон гунигийг хүү минь чи Туулаад гарахаас өөр яах ч билээ дээ?! Жамын ийм л хорвоод чамайг би төрүүлсэн шүү дээ ... ... Эмзэглэл, өөчлөл яваандаа эвгүйцэл дургүйцэл болоод Эцэстээ даамжирч нэг нэгнээсээ айж, сэрдэхэд хүрээд Эвдрэлцэл дайсагналцал үүсэж, дайн байлдаан болоод Эсрэгцсэн хоёр талын цэрэг хэн хэнээ үзэн ядаж Эрсэлж, улайран алалдах нь энэ дэлхийн жам гэж үү?! ... ... Намуун налгар нугад наран өөд тэмүүлж Навч нахиагаа дэлгэн ургаж байсан улиасыг Сүх барьсан мужаан гэнэтхэн ирж Сүйх тэргэнд мөөр хийхээр цавчиж унагаад Хатааж бөхжүүлэхээр хаяад явсан шиг Хайран хонгор нас дайны золиос болжээ Анфемион-ы ганц хүү Симоисий ингэж Аякс-ын гарт эрсэдсэн энэлэн ийм билээ ... ... Хоттой хонь руу нь дайрсан арсланг малчин эр Хоёрын хооронд шархдуулж, догшруулаад Урж тасчихаар урдаас нь архиран дайрахад Урт пүнзэндээ орж нуугдаад, айн чичирч, Хашаатай мал нь хаашаа ч гарцгүй Хуйрч, шахцалдан овооролдон дагжиж, харин Хонзонтой араатан хол хол харайн дүүлж ойртох шиг. Уур нь шатаж улангассан Диомед Трой-н толгойн цэрэг рүү дайрч ороод Ахар жадаа элгэнд нь шааж Астиной-г алав Ахлан захирагч Гиперон-ыг эгмээр нь Цуу цавчиж, мөрийг нь санжуулав ... ... Афина дархи үгэнд нь орж, "тэгье" гэв. Хатан дархи Гера аян замд бэлдүүлэв. Халамжит дархи Геба шаламгайлж, алтан жуузны Төмөр тэнхлэгт аранжин зэс хоёр дугуйг нь угсруулав Алтан нууханд татмалсан найм, найсан хигээстэй аж Зэсэн бүрүүлтэй гадуур цагариг зохимж төгөлдөр Дугуйны голыг хоёр талаас нь чагталж Дугариг мөнгөн таглаа хийж бөхөлжээ Бүхээг нь алт мөнгөн тулуур хийцтэй Бүрээстэй налуу суудал нь хагас дугуй түшүүртэй Жуузны арал нь мөнгө, хударга хөмөлдрөг, Жолоо цулбуур нь цул алтан тоног чимэгтэй Ийм жууз бэлэн болоход Гера дархи Эрдэмт хурдан морьдыг хөтөлж ирээд хөллүүлэв... ... Эдлэх насны эцэс төгсгөл дөхөөд ирэхээр эцэг хүн Элгэн үр хүүхдээ л гэх цаг ирдэг юм байна ... Санал болгох: Unread Book Club: "Одиссэй” номын хэлэлцүүлгээс Unread	2700 гаруй жилийн өмнө амьдарч асан, туульч Хомэроор овоглосон өрнөдийн утга зохиолын тэргүүн “Илиада”, “Одиссэй” хэмээх хүн төрөлхтний сод туурвилыг монголчууд саяхнаас л эх хэл дээрээ унших боломжтой болсон билээ. Энэхүү сонгодог бүтээлийг МУСГЗ, ахмад дипломатч, орчуулагч Д.Цахилгаан бүрэн эхээр нь хөрвүүлсэн нь уншигч олныг дэлхийн утга зохиолын түүхтэй танилцуулж, яруу сайханд хөтлөхөөс гадна, сургалт судалгааны салбарт онцгой ач холбогдолтой ажил болсон юм. Өмнө бидний тоймлон хүргэж байсан "Одиссэй" номоос хойш ердөө жил гаруйхны дараа нээлтээ хийж, уншигч олныг баярлуулсан "Илиада" номын талаар энэ удаа өгүүлье. ### Илиада ба одиссэй Орчуулагч Д.Цахилгаан уг хоёр туульсыг "Хүн төрөлхтний бүтээсэн утга соёлын яндашгүй арвин сан хөмрөгийн дотор сор, сод, сонгодог гарамгай туурвил" хэмээсэн нь их хөлгөн туульсын эхний мөртүүдийг уншиж эхлэхээс мэдэгдэх ажээ. Хекзаметр буюу зургаан цохилтот шүлэгчилсэн хэлбэрээр бичигдсэн нь бага ахуй наснаасаа Д.Нацагдорж, Д.Пүрэвдорж, Б.Лхагвасүрэн тэргүүтэй туульсын бүтээл туурвигч яруу найрагчдын зохиолтэй ойр дотно өссөн бидний хувьд тун ч ойр санагдахуйц. Нөгөө талаас бид өмнө нь "Одиссэй" туульстай урьдчилан танилцсан байсан нь "Илиада"-г уншихад ихэд дөхөм, ойлгомжтой болгож байлаа. Хэдийгээр "Одиссэй" уншигчдын гар дээр түрүүлж ирсэн ч цаг хугацааны хувьд "Илиада"-гаас хойшх үеийн үйл явдлыг өгүүлдэг. Иймд хоёуланг нь уншиж амжаагүй байгаа хүмүүст эхлээд "Илиада"-г, дараа нь "Одиссэй"-г уншихыг зөвлөх байна. "Одиссэй"-н хувьд төрсөн гэртээ тэмүүлэх Итака нутгийн цэрэг эрсийн урт холын аян, Одиссэй баатрын Тройн дайны дараах амьдрал болон нутагтаа үлдсэн түүний гэр бүлийнхний ахуй амьдралыг дүрслэн харуулж байсан. Харин "Илиада"-д Тройн дайн, Ахилл баатрын уур хилэн, баатар эрсийн тулаан, дайны хор уршиг, хагацал салалтыг голчлон өгүүлсэн нь эмгэнэлт зохиолын ангилалд оруулдаг ажээ. Хоёр туульсын сонирхолтой үйл явдал, төвөггүй хөврөн уншигдах чамбай орчуулгад хөтлөгдөн хуудас дамжин аялсаар нэг л мэдэхэд тэртээ эрин зууны өмнөх хүн төрөлхтний оюун санааны онцлог, зан заншил, аж ахуйтай ядах нурших зүйлгүйгээр танилцсанаа уншигч та номоо хаах үед ойлгох болно. Өрнийн гүн ухаан, сэтгэлгээний ялгаралтай шууд холбогдох уг зохиолуудтай танилцалгүйгээр дэлхийн түүхийг ойлгон мэдэрч үл чадна гэдгийг судлаач эрдэмтэд сануулсаар байдаг нь үүнээс улбаатай. Өрнө дахины уран сайхны сэтгэлгээний гол төв нь Бага ази, Газар дундын тэнгисийг тойрон оршин тогтнож асан хот улсуудын түүх, тэдний хэлэлцэж байсан домгууд юм. Нарийн системтэй Эртний Грек домгуудыг уран зохиолын тусгай зохиомж бүхий бүтээл болгон зангидсанаараа "Илиада", "Одиссэй" хоёр тууль онцгой. Яг энэ зохиомжийн зангилаан дээрээс Грекийн эмгэнэлт жүжгүүд, өнөөгийн хүүрнэл зохиолын хэв маяг төлөвшин тогтсон юм. > Санал болгох: Эртний Грекийн домогт туульсын нэг "Одиссэй" номын тухай > > Unread ### илиада: Трой хотын дайн Арав гаруй жил үргэлжилсэн Трой хотын дайны сүүлийн жилд болсон 51 өдрийн үйл явдлыг нийт 24 дуулал, 15693 бадгаар энэ номд өгүүлжээ. Илиада гэх нэрийн утга нь Трой хотын түүхэн нэршил буюу эртний Илион хоттой холбогддог бөгөөд туульсд өгүүлж буй гол үйл явдлаас нэлээд өмнө үед хамаарах ойлголт ч гэлээ энэ нэрээрээ өнөө үед уламжлагдан иржээ. Бурхан, дархи, лус савдаг, хөрстийн хүмүүнийг нэгэн дүрслэлд багтааж, бурхан ч бай, хүн ч бай хүсэл шунал, хэрүүл тэмцэл, хайр дурлал, халамж энэрэлтэй болохыг харуулснаараа онцлог. Үйл явдлын хувьд Трой хот улсын ханхүү Парис өөрийн дур хүсэлдээ автагдан Менелай хааны үзэсгэлэнт хатан Еленаг хулгайлан өөрийн нутагт авч ирснээс үүдсэн хэрүүл тэмцэл олон зуун үндэстэн, улс гүрэн тэр байтугай дээд бурхдын орныг хамарсан нэгэн арваны настай их дайн болон хувирчээ. Дайны үүсэл шалтгаан, болон төгсгөл үйл явдал уг номд гардаггүй нь анх уншиж буй хүнд нэг л дутуу дулимаг мэдрэмж төрүүлж магадгүй ч ойлгоход төвөгтэй бишээс гадна цаашид энэ сэдвээр сонирхон судлахад дөмөгхөн сэдэл өгөх нь эргэлзээгүй. Ингээд хүсээгүй дайнд хоморгологдон орж, харь арал дээр олон жилийн турш цэрэг эрсийн хамт хашигдан тулалдсан хаад жанжид сайтар хэлэлцсэний дүнд урт дайныг нэгмөр өндөрлүүлэхээр тулааны явцыг хурдасгаж, цэрэг зэвсгээ ахин зузаатгаж эхэлнэ. Нөгөө талд тус дайны гол хүч, ахей түмний (эртний Грекчүүд) эр зоригийн бэлгэ тэмдэг Ахилл баатрын таалсан бүсгүйг өөрийнх нь талын Агамемнон хаан авснаас үүсэх хорсол хилэн, дотоод зөрчил "Илиада"-ийн түүхийн гол цөм болох аж. Энэ мэтээр үзэсгэлэнт хатнаас эхлэлтэй улс гүрний дайн, дурласан бүсгүйгээс үүдсэн дотоод хагарал тэмцэл, хувь хувийн шалтгаанаар ахей, болон тройчуудын талд хоёр хуваагдан зогссон бурхад дархидын үл ойлголцол, атаа жөтөөрхлийн төлөөсөнд олон баатар эрсийн цус урсаж, дээдсийн зарлигыг амиараа хаах буй. Баатар эр Пелей, далайн дархи (лусын дагина) Фетида нарын дундаас төрсөн ганц хүү Ахилл баатар өөрийн өндөр дээд бурхдын удмаа ашиглан Зевс бурхны тусламжийг авахын сацуу түүний буюу ахейчүүдийн талд далай тэнгисийн бурхан Посейдон, Зевсийн охин Афина, Зевсийн авааль гэргий Гера, бурханлаг дархан Гефест нар зогссон нь дайны үр дүнд ихээхэн нөлөөлнө. Харин Тройчуудын талд хайрын бурхан Афродита, уран мэргэн Апполон, дайны бурхан Арей нар зогсож үнэнчээр хамгаалдаг. Хагарал тэмцлээр эхэлж, үхэл хагацалаар өндөрлөх уг домог туульс эр зориг, үнэнч байдал, хайр энэрэл, нөхөрлөл гээд хүний орчлонгийн олон өнгийг нэг дор, уран яруугаар нэгтгэн өгүүлэх болно. ### номын бүтэц * Эхэн хайлаан: "Үхэл, зүхэл, үл хүлцэл" * Хоёр дахь тайлаан: "Зүүд зөн, хүн хүч, хөлөг онгоцны тоо бай- Бурхад ба хүмүүс, сүйхтэй дайчид" * Гутгаар хайлаан: "Андгай. Цэргийн сүрийг хэрмэн дээрээс ажихад. Парис, Менелай хоёрын халз тулаан" * Дөтгөөр хайлаан: "Андгай алдрав. Агамемнон цэргээ эргэв" * Тав дахь хайлаан: "Диомедын гавьяа" * Зургаа дахь хайлаан: "Хектор жанжин хатан Андромахатай хагацах ёс үйлдэв" * Долоо дахь хайлаан: "Хектор, Аякс хоёр халз тулалдсан нь" * Найм дахь хайлаан: "Тулалдаан тасалдсан нь" * Ес дэх хайлаан: "Ахилл баатарт элч илгээж, аврал эрэв" * Арав дахь хайлаан: "Долон гэдэг холион" * Арван нэг дэх хайлаан: "Агамемнон хаан баатарласан нь" * Арван хоёр дахь хайлаан: "Хэрмэн хананы хажууд болсон тулалдаан" * Арван гурав дахь хайлаан: "Хөлөг онгоцны зогсоолд болсон тулалдаан" * Арван дөрөв дэх хайлаан: "Зевс бурхныг унтуулсан нь" * Арван тав дахь хайлаан: "Хөөгдөж туугдсан нь" * Арван зургаа дахь хайлаан: "Патрокл баатар эрдэж эрсэдсэн нь" * Арван долоо дахь хайлаан: "Менелай хаан баатарласан нь" * Арван найм дахь хайлаан: "Зэр зэвсгээ зэхсэн нь" * Арван ес дэх хайлаан: "Уур хилэнгийн тайлал" * Хорь дахь хайлаан: "Бурхдын тулаан" * Хорин нэг дэх хайлаан: "Мөрөн гол дээр болсон мөргөлдөөн" * Хорин хоёр дахь хайлаан: "Хекторыг тонилгосон нь" * Хорин гурав дахь хайлаан: "Патроклын нэрэмжит уралдаан тэмцээн" * Хорин дөрөв дэх хайлаан: "Хекторын цогцсыг буцааж өгсөн нь" > Хүн төрөлхтний түүхэн дэх уг сод бүтээлүүдийг миний бие монгол уншигчдад хөрвүүлэн хүргэхдээ гагц монгол хэлэнд бус монгол сэтгэхүйд буулгахыг унхиадан оролдсон нь энэ билээ. > > Д.Цахилгаан Санал болгох: Номтой яриа #15: Соёлын гавьяат зүтгэлтэн, түүхийн ухааны доктор Д.Цахилгаан ### номын хэсгээс: ... Зовох жаргах нас энэ хорвоод хязгаартай Зуурдаар ирсэн зовлон гунигийг хүү минь чи Туулаад гарахаас өөр яах ч билээ дээ?! Жамын ийм л хорвоод чамайг би төрүүлсэн шүү дээ ... ... Эмзэглэл, өөчлөл яваандаа эвгүйцэл дургүйцэл болоод Эцэстээ даамжирч нэг нэгнээсээ айж, сэрдэхэд хүрээд Эвдрэлцэл дайсагналцал үүсэж, дайн байлдаан болоод Эсрэгцсэн хоёр талын цэрэг хэн хэнээ үзэн ядаж Эрсэлж, улайран алалдах нь энэ дэлхийн жам гэж үү?! ... ... Намуун налгар нугад наран өөд тэмүүлж Навч нахиагаа дэлгэн ургаж байсан улиасыг Сүх барьсан мужаан гэнэтхэн ирж Сүйх тэргэнд мөөр хийхээр цавчиж унагаад Хатааж бөхжүүлэхээр хаяад явсан шиг Хайран хонгор нас дайны золиос болжээ Анфемион-ы ганц хүү Симоисий ингэж Аякс-ын гарт эрсэдсэн энэлэн ийм билээ ... ... Хоттой хонь руу нь дайрсан арсланг малчин эр Хоёрын хооронд шархдуулж, догшруулаад Урж тасчихаар урдаас нь архиран дайрахад Урт пүнзэндээ орж нуугдаад, айн чичирч, Хашаатай мал нь хаашаа ч гарцгүй Хуйрч, шахцалдан овооролдон дагжиж, харин Хонзонтой араатан хол хол харайн дүүлж ойртох шиг. Уур нь шатаж улангассан Диомед Трой-н толгойн цэрэг рүү дайрч ороод Ахар жадаа элгэнд нь шааж Астиной-г алав Ахлан захирагч Гиперон-ыг эгмээр нь Цуу цавчиж, мөрийг нь санжуулав ... ... Афина дархи үгэнд нь орж, "тэгье" гэв. Хатан дархи Гера аян замд бэлдүүлэв. Халамжит дархи Геба шаламгайлж, алтан жуузны Төмөр тэнхлэгт аранжин зэс хоёр дугуйг нь угсруулав Алтан нууханд татмалсан найм, найсан хигээстэй аж Зэсэн бүрүүлтэй гадуур цагариг зохимж төгөлдөр Дугуйны голыг хоёр талаас нь чагталж Дугариг мөнгөн таглаа хийж бөхөлжээ Бүхээг нь алт мөнгөн тулуур хийцтэй Бүрээстэй налуу суудал нь хагас дугуй түшүүртэй Жуузны арал нь мөнгө, хударга хөмөлдрөг, Жолоо цулбуур нь цул алтан тоног чимэгтэй Ийм жууз бэлэн болоход Гера дархи Эрдэмт хурдан морьдыг хөтөлж ирээд хөллүүлэв... ... Эдлэх насны эцэс төгсгөл дөхөөд ирэхээр эцэг хүн Элгэн үр хүүхдээ л гэх цаг ирдэг юм байна ... > Санал болгох: Unread Book Club: "Одиссэй” номын хэлэлцүүлгээс > > Unread
https://unread.today/c/uriankhai-philosophy	Номын тухай	Unread Today	2022-02-12T00:00:00	2 сарын 12, 2022	Дамдинсүрэнгийн Урианхайн "Философийн суулгацууд" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div>Зохиолч, яруу найрагч Дамдинсүрэнгийн Урианхай "Философийн суулгацууд" хэмээх номоо хэвлүүлээд удаагүй байна. Уг номд зохиолч монгол орны ирээдүй, хүний амьдралын мөн чанар, дэлхий ертөнцийн соёлт хүмүүсээс бид сэтгэлгээний хувьд юугаар хоцрогдсон тухай, юугаар илүү тухай, тэдэнтэй мөр зэрэгцэн амьдрахын тулд бид ямар давуу талаа ашиглах, ямар сул талаа орхих хэрэгтэй талаарх бодол, гаргалгаа бүхий 441 ширхэг бичил бичвэр багтсан байна.</div><div><br></div><div>"Д.Урианхай судлалын академи"-ийн мэдээлснээр, "энэ бүтээл цэвэр философи сэтгэлгээний гурван цуврал номын эхнийх нь бөгөөд, Д.Урианхайн ботиудын 11-15 дугаар цувралд орох "Философи сэтгэлгээ"-ний 4 боть уг цуврал номоор бүрдэж байгаа" ажээ. Харин XV боть нь "Туурвил зүйн онол бодролууд" байх юм байна.<br><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/412b6ecd1ced452b416fc570c61ffe66.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Ил захидал дахь гаргалгаа</h3><p></p><p>2022 оны төгсгөлөөр яруу найрагч, зохиолч Д.Урианхай монголын ард түмэнд хандан нэгэн ил захидал бичсэн юм. Төвлөрөл муутай хүн уншиж барахааргүй, ядахад <b>"БОДЬ СЭТГЭЛ, ЭВ ХАМТ ЁС-ГАНЦААРЧИЛСАН ХӨДӨЛГӨӨН"-ӨӨС НИЙГМИЙНХЭЭ БҮХ ДАВХАРГААЖИЛТ, САЛБАРЫН АЖИЛТАН, МЭРГЭЖИЛТЭН, СЭХЭЭТНҮҮДЭД ИЛГЭЭХ ФИЛОСОФИ ЗАХИДАЛ-УЧИРЛАЛ"</b> гэсэн халгамаар урт нэртэй эд л дээ. Гэхдээ тогтоод нэг гүйлгэж харвал тэрхүү захидлын агуулга нь монголчуудыг, ялангуяа залуусыг тогтож суугаад, энэ амьдрал, амьдран буй нийгмийнхээ тухай бодож үзээч ээ гэсэн ердийн санаа байсан. Бодохдоо юуны тухай бодох вэ? Бид нэг л дутуу бодоод, гоомой хөдлөөд байгаа юм биш биз дээ?</p><p>Үнэндээ Д.Урианхай гуай өнөөгийн нийгмийг мухардал хүлээж байгааг л ямагт сануулдаг. Түүний бодрол, бичвэрийн гол мөн чанар нь мораль, эв нэгдэлд уриалан дууддаг. Биесээ хүлээн зөвшөөрч, үүргээ ухамсарлах тухай л тэрээр янз бүрийн өнцгөөс дөч гаруй жил ярьж байна. "Бүгдээрээ хэлэлцвэл буруугүй, бүлээн усаар угаавал хиргүй" гэдэгчлэн нийгмийн өргөн хэлэлцүүлэгт өөрийн санааг л чулуудсан хэрэг. Харин манайд ийнхүү нийгмийн хэлэлцүүлэгт өөрийн үзэл бодол, санал шүүмжээ хэлдэг хүн ховор хэвээр л байна. Тийм л учраас нураасан циркийн архантай амьдран суугч энэ яруу найрагч бидэнд "Эвэртэй туулай" шиг харагдаад байгаа юм.</p><p><b>Захидалдаа цохон тэмдэглэсэн Д.Урианхай гуайн шийдэл уг нь их энгийн: </b>"Улс үндэстний хөгжлийн анхдагч, хөдөлгөгч хүч нь, юуны өмнө, тэдний оюун санааны эв нэгдлийн хүч байдаг нь түүхээр нотлогдсон үнэн юм. Монгол үндэстэн бид түүхэндээ тасралтгүй давтсан алдаа, -Үндэсний оюун санааны хүчирхэг нэгдэлгүй, ганц нэгээрээ сондгойрдог, хөгжлийн зорилгын зангидмал үзэл онолгүй, дов довцог, жалга хонхрын эрх ашигт хуваагддаг, хоорондоо тэрсэлддэг, бусдын эсрэг бус бие биеийнхээ эсрэг тэмцэлд л "Ялалт" байгуулж баатарладаг "хүчирхэг эго" сэтгэл зүйн дарамтаасаа яаралтай бүрмөсөн хагацах зорилгод нялхас, өтгөсгүй нэгдэх хэрэгтэй юм".</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯРИЛЦъЯ Л ДАА, ЯРИЛЦАХАД ЮУ НЬ БУРУУ ГЭЖ?</h3><p></p><p>Д.Урианхай гуайн ил захидлыг хэвлэснээсээ долоо хоногийн дараа "Өдрийн сонин"-ы сэтгүүлч Б.Янжмаа философийн ухааны доктор Б.Батчулуунтай уг захидлын агуулгаас үүдэн ярилцжээ. Зүгээр л нэг бичвэр нийтлээд орхичихдоггүй, араас нь хөөцөлдөж, нийгмийн хэлэлцүүлэг өрнүүлэхийг хичээдэг "Өдрийн сонин"-ы энэ хандлагыг сайшаагууштай.</p><p>Б.Батчулуун доктор өрнө дахины философи, ялангуяа нийгмийн мөн чанар, эрх чөлөөний тухай сэтгэгчдийн бүтээлүүдийг уншиж, ойлгодоггүй хэрнээ, дур дураараа өөрсдийгөө философич хэмээн нэрийдэж, бодролуудаа хэвлэдэг явдалд дурамжхан байгаагаа ярилцлагадаа илэрхийлжээ.</p><p>"...Оргүй хоосноос санаанаасаа юм гаргаж ирэхийн оронд ядаж дэлхийн нэлээд хөгжсөн газар юу хийгээд байгааг бас үзэх хэрэгтэй байгаа юм. Энүүхэндээ тогоон дотроо галзуурцгааж болохгүй л дээ..." Б.Батчулуун гуайн энэ санаа маш чухал. Манай үндэстэн дур дураараа орилж, зохиомжилж, найруулсан дэглэлтүүдээр гол зогоохыгоо эрх чөлөө гэж эндүүрээд удаж байна. Оюун санаандаа эрх чөлөөгүй хүнд мал өгвөл малаа дагаад мал болох боломжтойг, мөнгө өгвөл мөнгөө дагаад чөтгөр болдгийг нийгэмд сүүлийн үед өрнөж буй үйл явцаас бид тодорхой харж болохоор байна. </p><p>Түүнчлэн, Б.Батчулуун докторын ярилцлагынхаа төгсгөлд илэрхийлсэн нэгэн санаа Д.Урианхай гуайн дээр дурдсан ил захидалдаа цохсон санаатай эгээ адилхан байв: </p><p><i>Манайхан ерөөсөө л эв нэгдлийн мэдрэмжгүй улсууд. Одоо л ийм болчихсон юм биш.Нэгийгээ хүлээн зөвшөөрч байсан түүх бараг байхгүй. Бүгдийг хүчээр дагуулж байснаараа Чингисийн үед л арай өөр байсан байх. Чингис хаан нас барангуут л хүүхдүүд нь хоорондоо үзэлцээд эхэлсэн. Ач нарынх нь үед бүүр ч үзэлцсэн. Түүнээс хойш бол талаар нэг тарцгаасан биз дээ. Би бас хэтэрхий гипотетик маягийн юм хэлэх гээд байна. Эрхэлж байгаа аж ахуйтай нь холбоотой байдаг болов уу. Эрхэлж байгаа аж ахуй нь угаасаа тархай бутархай байхыг шаарддаг биз дээ. Суурьшмал улсууд нэг дор төвлөрч, удирдлагатай байж болдог.</i></p><p>"Философи гайхахаас эхэлдэг" гэж Платон өгүүлсэн гэдэг. Д.Урианхай бол насан туршдаа "гайхаж" яваа хүн. Тэрээр философийн "ай" үүсгэсэн, Жан Поль Сартр тэргүүтэнтэй дүйцэх философич биш байж болно оо. Гэхдээ тэр философийн эхлэл дээр байгаа нь үнэн. Эхлэлээс цааш хэр салаалж, хөгжсөн талаар ултай дүгнэлт, шүүмжийг хэн нэгэн философич ядахнаа монголдоо биччихээгүй нь үнэн. Ер нь манайд нийгмийн шүүмж бичдэг, ядахнаа ярьдаг философич гарын таван хуруунд багадахаар цөөхөн. Ертөнцийн соруудтай монголын сортойтой гэснээ жишиж, жижгэрүүлж суудаг бидний хандлага их өчүүхэн "эго", энгийнээр бол атаархлын л үр дүн л дээ. </p><p>Эдүгээ бидэнд мөн, бишийн тухай маргаан биш хэрхэх, хаачихын тухай маргаан л дутагдаж байгаа. <br>Д.Урианхай гуай ярилцъя л даа гэж хэлээд, бичээд байгаа юм. Ярилцах хэрэгтэй шүү, ойлголцол хэрэгтэй шүү гэж уриалаад байгаа юм. Гашуун үнэндээ ах, эгч нар нь буруу замаар будаа тээчихжээ, тэгэхээр цаашдаа яах хэрэгтэй вэ гэж учирлаад байгаа юм. Үл гүйцэлдэх үзлийн төлөө туршилтад нийгмээрээ сөхрөөд, түүнийгээ өөрчлөх гэж эрх чөлөөний туршилт хийчхээд ичсэн нүүрэндээ үг дуугүй болчихсон бүхэл бүтэн үеийн хүмүүсээс Д.Урианхай ичгүүргүйгээр ирээдүйн тухай бичиж байгаа юм. Тэгэхээр түүнийг уншиж, түүний бодлыг сонсоход илүүдэх юм байхгүй ээ. Ингэж чин сэтгэлээ хэн нэгэнд дэлгэх соёл уг нь бидэнд их ойрхон соёл. Биесээ сонсож, ойлговол магадгүй тэр хөгжил гээч нь их амархан, ойрхон зүйл юм бил үү?<br><br>Давай, тэгэхээр Д.Урианхай гуйнхаар бол эрх чөлөө гэж юу юм бэ? Энэ сэдвээр тэр юу ярив?</p> <blockquote><p></p><p>Ардчилал бол цөөнхийн эсэргүүцлийг зөвшөөрдөг олонхын дарангуйлал.<br><br></p><p>Эрх чөлөө хасагдмал нийгмийн нөхцөлд л эрх чөлөө үнэтэй. Хүн хүсэж буй бүх үйлдэл нь нийгмээс зөвшөөрөгдөж байгаа харилцаанд эрх чөлөөний утга, үнэ цэн алдагдаж нийгмийн гишүүн хэнд нь ч тоогдохоо болино. Эрх чөлөө гэдэг ойлголт ч өөрөө хүмүүсийн оюун санаанд устана". <br><br></p><p>Хүний хамгийн агуу чадвар бол өөрийнхөө эрх чөлөөний эсрэг, сөрөгч бүгдтэй тэмцэх; тэмцээд яах ч аргагүй ялагдах; яах ч аргагүй ялагдсаныхаа бодит үнэнтэй хатуу эвлэрэх, хүлцэж тэсэх тэсвэр; энэ тэсвэр харин, баттай ялалтын найдвартай бэлтгэл! байх болно.</p> <cite><p>Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"</p> </cite></blockquote><blockquote><p> Өмч хөрөнгийн сэтгэхүйн давамгайл бол хүний оюун санаанд ургасан "хорт хавдар" юм. Хэдийгээр энэ "хорт хавдар" хүний амь насыг бүрэлгэх аюулгүй ч хүний хүн чанарыг өөрт нь ямар ч сэжиг хар төрүүлэлгүй үхүүлдэг. Насан туршдаа эдэлсэн аз жаргалдаа гэнэт нэгэн өдөр санаандгүй эргэлзэх, сайхан аз жаргалтай өнгөрүүлсэн амьдралынхаа сайн сайхны үнэнд итгэх эсэхээ эргэцүүлэх, амьдралаа зориулсан үйл хэргийнхээ үр дүнг өөрөө дотроо үнэгүйдүүлэх нэг нуугдмал "Үл мэдэгдэгч"-ийг байнга агуулж байдаг аюултай! </p> <cite><p>Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"</p> </cite></blockquote><blockquote><p> Эрх чөлөө гэдэг бол хүн үүргээ биелүүлж, амьдрах дээд бололцооны нөхцөл? <br>Бараг адилхан утгад шилжуүлбэл, эрх чөлөө гэдэг хэн нэг хүн бусдад тусгай үйлийн зорилгоо гүйцэлдүүлэхэд алив нэг саадгүй нөхцөлийг өөртөө бүрдүүлсэн нь урт удаан хугацаанд тасралтгүй үргэлжлэх тохиол юм. </p> <cite><p>Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"</p> </cite></blockquote><blockquote><p> Хүнд байгалиас үнэмлэхүй эрх чөлөө олгогдоогүй ч (Хүн хэзээд байгалийн хүчний эрхшээлд, байгалийн үзэгдлүүдээс хараат нөхцөлд амьдарна!) Хүний нийгмийн түүх бол хүнд харьцангуй эрх чөлөө олгох л үйл явц байв. Үлдсэн түүх нь ерөнхийдөө нийгмийн хөгжлийн зайлшгүй дагавар үйл явц, нийгмийн баялгийн тэгш биш өмчлөлийн буруутай тэмцэл хийсэн үйл явц гэж үзэж болно. <br>Харин хүн төрөлхтний ирээдүйн түүх нийгмийн баялгийн энэхүү тэгш биш өмчлөл, эзэмшлийн олон алдаа, бурууг засах уйл явц байх болно. <br>XX зуун хүртэлх түүх эцсийн дүндээ хүн төрөлхтнийг хөгжлийн мухардалд оруулав. Хүн төрөлхтний амьдралын өнгөрсөн үеийн үйл явцын Түүх-"Мухардал"-ын Түүх! Ирээдүйн Түүх "Засвар"-ын түүх болж бичигдэнэ. </p> <cite><p>Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"</p> </cite></blockquote><blockquote><p>Хүн төрөлхтний түүх бол хүмүүс өөрийнхөө амьдралын болоод сэтгэлгээний эрх чөлөөт шинж чанарыг танин мэдсэн үйл явцын бодит үр дүн агаад хүмүүс өөртөө заяагдсан эрх чөлөөнийхөө мөн чанарыг танин мэдэхийн хэрээр эрх чөлөөгөө эдлэх, хамгаалах, эрх чөлөөт амьдралыг хүсэн тэмцэх ёстойгоо ухамсарласан ухамсарт үйл ажиллагааны хөгжил юм. <br>Эрх чөлөө бол хүний оюун санааны хүрсэн хийсвэр ойлголт бус хүний амьдралыг үнэ цэнтэй нийгмийн үзэгдэл байлгах бодит нөхцөл, бодит хүчин зүйл бөгөөд хүмүүсийн идэвхтэй үйл ажиллагаагаар хангагдах ёстой амьдралын зайлшгүй хэрэгцээ юм. </p> <cite><p>Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"</p> </cite></blockquote><blockquote><p> Ганцаардал бол эрх чөлөө. Ганцаардлын эрх чөлөө л хүнийг хувь хун болгож өндийлгөдөг. Нөгөөтээгүүр, ганцаардлын эрх чөлөөнд ямагт нуугдаастай байдаг, нуугдаастай дагадаг хясал, хүслийн зөрчил л хувь хүнийг хамгийн хүчтэй нийгэмшүүлдэг. </p> <cite><p>Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"</p> </cite></blockquote><blockquote><p> Хүмүүсийг би өөрийнхөө амьдралын сургамж, туршлага, үзэл бодлынхоо үнэлэмжээр "Азтай хүн", "Азгүй хүн" гэж хоёр хуваадаг. <br>"Азтай хүн" дотроо хоёр янз байдаг:<br>-Азтай, амьдралд ивээгддэг уралгуу (зөөлөн) хувь заяатай хүн; <br>- Азтай амьдралд соригддог амаргүй хувь заяат хүн. <br>Ихэнх тод түүх бүтээх хүмүүс амьдралд дандаа соригддог. <br>Амьдралд ивээгддэг ч үгүй, соригддог ч үгүй Хүмүүс - Азгүй хүмүүс! </p> <cite><p>Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"</p> </cite></blockquote> </div>	Зохиолч, яруу найрагч Дамдинсүрэнгийн Урианхай "Философийн суулгацууд" хэмээх номоо хэвлүүлээд удаагүй байна. Уг номд зохиолч монгол орны ирээдүй, хүний амьдралын мөн чанар, дэлхий ертөнцийн соёлт хүмүүсээс бид сэтгэлгээний хувьд юугаар хоцрогдсон тухай, юугаар илүү тухай, тэдэнтэй мөр зэрэгцэн амьдрахын тулд бид ямар давуу талаа ашиглах, ямар сул талаа орхих хэрэгтэй талаарх бодол, гаргалгаа бүхий 441 ширхэг бичил бичвэр багтсан байна. "Д.Урианхай судлалын академи"-ийн мэдээлснээр, "энэ бүтээл цэвэр философи сэтгэлгээний гурван цуврал номын эхнийх нь бөгөөд, Д.Урианхайн ботиудын 11-15 дугаар цувралд орох "Философи сэтгэлгээ"-ний 4 боть уг цуврал номоор бүрдэж байгаа" ажээ. Харин XV боть нь "Туурвил зүйн онол бодролууд" байх юм байна. Ил захидал дахь гаргалгаа 2022 оны төгсгөлөөр яруу найрагч, зохиолч Д.Урианхай монголын ард түмэнд хандан нэгэн ил захидал бичсэн юм. Төвлөрөл муутай хүн уншиж барахааргүй, ядахад "БОДЬ СЭТГЭЛ, ЭВ ХАМТ ЁС-ГАНЦААРЧИЛСАН ХӨДӨЛГӨӨН"-ӨӨС НИЙГМИЙНХЭЭ БҮХ ДАВХАРГААЖИЛТ, САЛБАРЫН АЖИЛТАН, МЭРГЭЖИЛТЭН, СЭХЭЭТНҮҮДЭД ИЛГЭЭХ ФИЛОСОФИ ЗАХИДАЛ-УЧИРЛАЛ" гэсэн халгамаар урт нэртэй эд л дээ. Гэхдээ тогтоод нэг гүйлгэж харвал тэрхүү захидлын агуулга нь монголчуудыг, ялангуяа залуусыг тогтож суугаад, энэ амьдрал, амьдран буй нийгмийнхээ тухай бодож үзээч ээ гэсэн ердийн санаа байсан. Бодохдоо юуны тухай бодох вэ? Бид нэг л дутуу бодоод, гоомой хөдлөөд байгаа юм биш биз дээ? Үнэндээ Д.Урианхай гуай өнөөгийн нийгмийг мухардал хүлээж байгааг л ямагт сануулдаг. Түүний бодрол, бичвэрийн гол мөн чанар нь мораль, эв нэгдэлд уриалан дууддаг. Биесээ хүлээн зөвшөөрч, үүргээ ухамсарлах тухай л тэрээр янз бүрийн өнцгөөс дөч гаруй жил ярьж байна. "Бүгдээрээ хэлэлцвэл буруугүй, бүлээн усаар угаавал хиргүй" гэдэгчлэн нийгмийн өргөн хэлэлцүүлэгт өөрийн санааг л чулуудсан хэрэг. Харин манайд ийнхүү нийгмийн хэлэлцүүлэгт өөрийн үзэл бодол, санал шүүмжээ хэлдэг хүн ховор хэвээр л байна. Тийм л учраас нураасан циркийн архантай амьдран суугч энэ яруу найрагч бидэнд "Эвэртэй туулай" шиг харагдаад байгаа юм. Захидалдаа цохон тэмдэглэсэн Д.Урианхай гуайн шийдэл уг нь их энгийн: "Улс үндэстний хөгжлийн анхдагч, хөдөлгөгч хүч нь, юуны өмнө, тэдний оюун санааны эв нэгдлийн хүч байдаг нь түүхээр нотлогдсон үнэн юм. Монгол үндэстэн бид түүхэндээ тасралтгүй давтсан алдаа, -Үндэсний оюун санааны хүчирхэг нэгдэлгүй, ганц нэгээрээ сондгойрдог, хөгжлийн зорилгын зангидмал үзэл онолгүй, дов довцог, жалга хонхрын эрх ашигт хуваагддаг, хоорондоо тэрсэлддэг, бусдын эсрэг бус бие биеийнхээ эсрэг тэмцэлд л "Ялалт" байгуулж баатарладаг "хүчирхэг эго" сэтгэл зүйн дарамтаасаа яаралтай бүрмөсөн хагацах зорилгод нялхас, өтгөсгүй нэгдэх хэрэгтэй юм". ЯРИЛЦъЯ Л ДАА, ЯРИЛЦАХАД ЮУ НЬ БУРУУ ГЭЖ? Д.Урианхай гуайн ил захидлыг хэвлэснээсээ долоо хоногийн дараа "Өдрийн сонин"-ы сэтгүүлч Б.Янжмаа философийн ухааны доктор Б.Батчулуунтай уг захидлын агуулгаас үүдэн ярилцжээ. Зүгээр л нэг бичвэр нийтлээд орхичихдоггүй, араас нь хөөцөлдөж, нийгмийн хэлэлцүүлэг өрнүүлэхийг хичээдэг "Өдрийн сонин"-ы энэ хандлагыг сайшаагууштай. Б.Батчулуун доктор өрнө дахины философи, ялангуяа нийгмийн мөн чанар, эрх чөлөөний тухай сэтгэгчдийн бүтээлүүдийг уншиж, ойлгодоггүй хэрнээ, дур дураараа өөрсдийгөө философич хэмээн нэрийдэж, бодролуудаа хэвлэдэг явдалд дурамжхан байгаагаа ярилцлагадаа илэрхийлжээ. "...Оргүй хоосноос санаанаасаа юм гаргаж ирэхийн оронд ядаж дэлхийн нэлээд хөгжсөн газар юу хийгээд байгааг бас үзэх хэрэгтэй байгаа юм. Энүүхэндээ тогоон дотроо галзуурцгааж болохгүй л дээ..." Б.Батчулуун гуайн энэ санаа маш чухал. Манай үндэстэн дур дураараа орилж, зохиомжилж, найруулсан дэглэлтүүдээр гол зогоохыгоо эрх чөлөө гэж эндүүрээд удаж байна. Оюун санаандаа эрх чөлөөгүй хүнд мал өгвөл малаа дагаад мал болох боломжтойг, мөнгө өгвөл мөнгөө дагаад чөтгөр болдгийг нийгэмд сүүлийн үед өрнөж буй үйл явцаас бид тодорхой харж болохоор байна. Түүнчлэн, Б.Батчулуун докторын ярилцлагынхаа төгсгөлд илэрхийлсэн нэгэн санаа Д.Урианхай гуайн дээр дурдсан ил захидалдаа цохсон санаатай эгээ адилхан байв: Манайхан ерөөсөө л эв нэгдлийн мэдрэмжгүй улсууд. Одоо л ийм болчихсон юм биш.Нэгийгээ хүлээн зөвшөөрч байсан түүх бараг байхгүй. Бүгдийг хүчээр дагуулж байснаараа Чингисийн үед л арай өөр байсан байх. Чингис хаан нас барангуут л хүүхдүүд нь хоорондоо үзэлцээд эхэлсэн. Ач нарынх нь үед бүүр ч үзэлцсэн. Түүнээс хойш бол талаар нэг тарцгаасан биз дээ. Би бас хэтэрхий гипотетик маягийн юм хэлэх гээд байна. Эрхэлж байгаа аж ахуйтай нь холбоотой байдаг болов уу. Эрхэлж байгаа аж ахуй нь угаасаа тархай бутархай байхыг шаарддаг биз дээ. Суурьшмал улсууд нэг дор төвлөрч, удирдлагатай байж болдог. "Философи гайхахаас эхэлдэг" гэж Платон өгүүлсэн гэдэг. Д.Урианхай бол насан туршдаа "гайхаж" яваа хүн. Тэрээр философийн "ай" үүсгэсэн, Жан Поль Сартр тэргүүтэнтэй дүйцэх философич биш байж болно оо. Гэхдээ тэр философийн эхлэл дээр байгаа нь үнэн. Эхлэлээс цааш хэр салаалж, хөгжсөн талаар ултай дүгнэлт, шүүмжийг хэн нэгэн философич ядахнаа монголдоо биччихээгүй нь үнэн. Ер нь манайд нийгмийн шүүмж бичдэг, ядахнаа ярьдаг философич гарын таван хуруунд багадахаар цөөхөн. Ертөнцийн соруудтай монголын сортойтой гэснээ жишиж, жижгэрүүлж суудаг бидний хандлага их өчүүхэн "эго", энгийнээр бол атаархлын л үр дүн л дээ. Эдүгээ бидэнд мөн, бишийн тухай маргаан биш хэрхэх, хаачихын тухай маргаан л дутагдаж байгаа. Д.Урианхай гуай ярилцъя л даа гэж хэлээд, бичээд байгаа юм. Ярилцах хэрэгтэй шүү, ойлголцол хэрэгтэй шүү гэж уриалаад байгаа юм. Гашуун үнэндээ ах, эгч нар нь буруу замаар будаа тээчихжээ, тэгэхээр цаашдаа яах хэрэгтэй вэ гэж учирлаад байгаа юм. Үл гүйцэлдэх үзлийн төлөө туршилтад нийгмээрээ сөхрөөд, түүнийгээ өөрчлөх гэж эрх чөлөөний туршилт хийчхээд ичсэн нүүрэндээ үг дуугүй болчихсон бүхэл бүтэн үеийн хүмүүсээс Д.Урианхай ичгүүргүйгээр ирээдүйн тухай бичиж байгаа юм. Тэгэхээр түүнийг уншиж, түүний бодлыг сонсоход илүүдэх юм байхгүй ээ. Ингэж чин сэтгэлээ хэн нэгэнд дэлгэх соёл уг нь бидэнд их ойрхон соёл. Биесээ сонсож, ойлговол магадгүй тэр хөгжил гээч нь их амархан, ойрхон зүйл юм бил үү? Давай, тэгэхээр Д.Урианхай гуйнхаар бол эрх чөлөө гэж юу юм бэ? Энэ сэдвээр тэр юу ярив? Ардчилал бол цөөнхийн эсэргүүцлийг зөвшөөрдөг олонхын дарангуйлал. Эрх чөлөө хасагдмал нийгмийн нөхцөлд л эрх чөлөө үнэтэй. Хүн хүсэж буй бүх үйлдэл нь нийгмээс зөвшөөрөгдөж байгаа харилцаанд эрх чөлөөний утга, үнэ цэн алдагдаж нийгмийн гишүүн хэнд нь ч тоогдохоо болино. Эрх чөлөө гэдэг ойлголт ч өөрөө хүмүүсийн оюун санаанд устана". Хүний хамгийн агуу чадвар бол өөрийнхөө эрх чөлөөний эсрэг, сөрөгч бүгдтэй тэмцэх; тэмцээд яах ч аргагүй ялагдах; яах ч аргагүй ялагдсаныхаа бодит үнэнтэй хатуу эвлэрэх, хүлцэж тэсэх тэсвэр; энэ тэсвэр харин, баттай ялалтын найдвартай бэлтгэл! байх болно. Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" Өмч хөрөнгийн сэтгэхүйн давамгайл бол хүний оюун санаанд ургасан "хорт хавдар" юм. Хэдийгээр энэ "хорт хавдар" хүний амь насыг бүрэлгэх аюулгүй ч хүний хүн чанарыг өөрт нь ямар ч сэжиг хар төрүүлэлгүй үхүүлдэг. Насан туршдаа эдэлсэн аз жаргалдаа гэнэт нэгэн өдөр санаандгүй эргэлзэх, сайхан аз жаргалтай өнгөрүүлсэн амьдралынхаа сайн сайхны үнэнд итгэх эсэхээ эргэцүүлэх, амьдралаа зориулсан үйл хэргийнхээ үр дүнг өөрөө дотроо үнэгүйдүүлэх нэг нуугдмал "Үл мэдэгдэгч"-ийг байнга агуулж байдаг аюултай! Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" Эрх чөлөө гэдэг бол хүн үүргээ биелүүлж, амьдрах дээд бололцооны нөхцөл? Бараг адилхан утгад шилжуүлбэл, эрх чөлөө гэдэг хэн нэг хүн бусдад тусгай үйлийн зорилгоо гүйцэлдүүлэхэд алив нэг саадгүй нөхцөлийг өөртөө бүрдүүлсэн нь урт удаан хугацаанд тасралтгүй үргэлжлэх тохиол юм. Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" Хүнд байгалиас үнэмлэхүй эрх чөлөө олгогдоогүй ч (Хүн хэзээд байгалийн хүчний эрхшээлд, байгалийн үзэгдлүүдээс хараат нөхцөлд амьдарна!) Хүний нийгмийн түүх бол хүнд харьцангуй эрх чөлөө олгох л үйл явц байв. Үлдсэн түүх нь ерөнхийдөө нийгмийн хөгжлийн зайлшгүй дагавар үйл явц, нийгмийн баялгийн тэгш биш өмчлөлийн буруутай тэмцэл хийсэн үйл явц гэж үзэж болно. Харин хүн төрөлхтний ирээдүйн түүх нийгмийн баялгийн энэхүү тэгш биш өмчлөл, эзэмшлийн олон алдаа, бурууг засах уйл явц байх болно. XX зуун хүртэлх түүх эцсийн дүндээ хүн төрөлхтнийг хөгжлийн мухардалд оруулав. Хүн төрөлхтний амьдралын өнгөрсөн үеийн үйл явцын Түүх-"Мухардал"-ын Түүх! Ирээдүйн Түүх "Засвар"-ын түүх болж бичигдэнэ. Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" Хүн төрөлхтний түүх бол хүмүүс өөрийнхөө амьдралын болоод сэтгэлгээний эрх чөлөөт шинж чанарыг танин мэдсэн үйл явцын бодит үр дүн агаад хүмүүс өөртөө заяагдсан эрх чөлөөнийхөө мөн чанарыг танин мэдэхийн хэрээр эрх чөлөөгөө эдлэх, хамгаалах, эрх чөлөөт амьдралыг хүсэн тэмцэх ёстойгоо ухамсарласан ухамсарт үйл ажиллагааны хөгжил юм. Эрх чөлөө бол хүний оюун санааны хүрсэн хийсвэр ойлголт бус хүний амьдралыг үнэ цэнтэй нийгмийн үзэгдэл байлгах бодит нөхцөл, бодит хүчин зүйл бөгөөд хүмүүсийн идэвхтэй үйл ажиллагаагаар хангагдах ёстой амьдралын зайлшгүй хэрэгцээ юм. Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" Ганцаардал бол эрх чөлөө. Ганцаардлын эрх чөлөө л хүнийг хувь хун болгож өндийлгөдөг. Нөгөөтээгүүр, ганцаардлын эрх чөлөөнд ямагт нуугдаастай байдаг, нуугдаастай дагадаг хясал, хүслийн зөрчил л хувь хүнийг хамгийн хүчтэй нийгэмшүүлдэг. Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" Хүмүүсийг би өөрийнхөө амьдралын сургамж, туршлага, үзэл бодлынхоо үнэлэмжээр "Азтай хүн", "Азгүй хүн" гэж хоёр хуваадаг. "Азтай хүн" дотроо хоёр янз байдаг: -Азтай, амьдралд ивээгддэг уралгуу (зөөлөн) хувь заяатай хүн; - Азтай амьдралд соригддог амаргүй хувь заяат хүн. Ихэнх тод түүх бүтээх хүмүүс амьдралд дандаа соригддог. Амьдралд ивээгддэг ч үгүй, соригддог ч үгүй Хүмүүс - Азгүй хүмүүс! Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"	Зохиолч, яруу найрагч Дамдинсүрэнгийн Урианхай "Философийн суулгацууд" хэмээх номоо хэвлүүлээд удаагүй байна. Уг номд зохиолч монгол орны ирээдүй, хүний амьдралын мөн чанар, дэлхий ертөнцийн соёлт хүмүүсээс бид сэтгэлгээний хувьд юугаар хоцрогдсон тухай, юугаар илүү тухай, тэдэнтэй мөр зэрэгцэн амьдрахын тулд бид ямар давуу талаа ашиглах, ямар сул талаа орхих хэрэгтэй талаарх бодол, гаргалгаа бүхий 441 ширхэг бичил бичвэр багтсан байна. "Д.Урианхай судлалын академи"-ийн мэдээлснээр, "энэ бүтээл цэвэр философи сэтгэлгээний гурван цуврал номын эхнийх нь бөгөөд, Д.Урианхайн ботиудын 11-15 дугаар цувралд орох "Философи сэтгэлгээ"-ний 4 боть уг цуврал номоор бүрдэж байгаа" ажээ. Харин XV боть нь "Туурвил зүйн онол бодролууд" байх юм байна. ### Ил захидал дахь гаргалгаа 2022 оны төгсгөлөөр яруу найрагч, зохиолч Д.Урианхай монголын ард түмэнд хандан нэгэн ил захидал бичсэн юм. Төвлөрөл муутай хүн уншиж барахааргүй, ядахад "БОДЬ СЭТГЭЛ, ЭВ ХАМТ ЁС-ГАНЦААРЧИЛСАН ХӨДӨЛГӨӨН"-ӨӨС НИЙГМИЙНХЭЭ БҮХ ДАВХАРГААЖИЛТ, САЛБАРЫН АЖИЛТАН, МЭРГЭЖИЛТЭН, СЭХЭЭТНҮҮДЭД ИЛГЭЭХ ФИЛОСОФИ ЗАХИДАЛ-УЧИРЛАЛ" гэсэн халгамаар урт нэртэй эд л дээ. Гэхдээ тогтоод нэг гүйлгэж харвал тэрхүү захидлын агуулга нь монголчуудыг, ялангуяа залуусыг тогтож суугаад, энэ амьдрал, амьдран буй нийгмийнхээ тухай бодож үзээч ээ гэсэн ердийн санаа байсан. Бодохдоо юуны тухай бодох вэ? Бид нэг л дутуу бодоод, гоомой хөдлөөд байгаа юм биш биз дээ? Үнэндээ Д.Урианхай гуай өнөөгийн нийгмийг мухардал хүлээж байгааг л ямагт сануулдаг. Түүний бодрол, бичвэрийн гол мөн чанар нь мораль, эв нэгдэлд уриалан дууддаг. Биесээ хүлээн зөвшөөрч, үүргээ ухамсарлах тухай л тэрээр янз бүрийн өнцгөөс дөч гаруй жил ярьж байна. "Бүгдээрээ хэлэлцвэл буруугүй, бүлээн усаар угаавал хиргүй" гэдэгчлэн нийгмийн өргөн хэлэлцүүлэгт өөрийн санааг л чулуудсан хэрэг. Харин манайд ийнхүү нийгмийн хэлэлцүүлэгт өөрийн үзэл бодол, санал шүүмжээ хэлдэг хүн ховор хэвээр л байна. Тийм л учраас нураасан циркийн архантай амьдран суугч энэ яруу найрагч бидэнд "Эвэртэй туулай" шиг харагдаад байгаа юм. Захидалдаа цохон тэмдэглэсэн Д.Урианхай гуайн шийдэл уг нь их энгийн: "Улс үндэстний хөгжлийн анхдагч, хөдөлгөгч хүч нь, юуны өмнө, тэдний оюун санааны эв нэгдлийн хүч байдаг нь түүхээр нотлогдсон үнэн юм. Монгол үндэстэн бид түүхэндээ тасралтгүй давтсан алдаа, -Үндэсний оюун санааны хүчирхэг нэгдэлгүй, ганц нэгээрээ сондгойрдог, хөгжлийн зорилгын зангидмал үзэл онолгүй, дов довцог, жалга хонхрын эрх ашигт хуваагддаг, хоорондоо тэрсэлддэг, бусдын эсрэг бус бие биеийнхээ эсрэг тэмцэлд л "Ялалт" байгуулж баатарладаг "хүчирхэг эго" сэтгэл зүйн дарамтаасаа яаралтай бүрмөсөн хагацах зорилгод нялхас, өтгөсгүй нэгдэх хэрэгтэй юм". ### ЯРИЛЦъЯ Л ДАА, ЯРИЛЦАХАД ЮУ НЬ БУРУУ ГЭЖ? Д.Урианхай гуайн ил захидлыг хэвлэснээсээ долоо хоногийн дараа "Өдрийн сонин"-ы сэтгүүлч Б.Янжмаа философийн ухааны доктор Б.Батчулуунтай уг захидлын агуулгаас үүдэн ярилцжээ. Зүгээр л нэг бичвэр нийтлээд орхичихдоггүй, араас нь хөөцөлдөж, нийгмийн хэлэлцүүлэг өрнүүлэхийг хичээдэг "Өдрийн сонин"-ы энэ хандлагыг сайшаагууштай. Б.Батчулуун доктор өрнө дахины философи, ялангуяа нийгмийн мөн чанар, эрх чөлөөний тухай сэтгэгчдийн бүтээлүүдийг уншиж, ойлгодоггүй хэрнээ, дур дураараа өөрсдийгөө философич хэмээн нэрийдэж, бодролуудаа хэвлэдэг явдалд дурамжхан байгаагаа ярилцлагадаа илэрхийлжээ. "...Оргүй хоосноос санаанаасаа юм гаргаж ирэхийн оронд ядаж дэлхийн нэлээд хөгжсөн газар юу хийгээд байгааг бас үзэх хэрэгтэй байгаа юм. Энүүхэндээ тогоон дотроо галзуурцгааж болохгүй л дээ..." Б.Батчулуун гуайн энэ санаа маш чухал. Манай үндэстэн дур дураараа орилж, зохиомжилж, найруулсан дэглэлтүүдээр гол зогоохыгоо эрх чөлөө гэж эндүүрээд удаж байна. Оюун санаандаа эрх чөлөөгүй хүнд мал өгвөл малаа дагаад мал болох боломжтойг, мөнгө өгвөл мөнгөө дагаад чөтгөр болдгийг нийгэмд сүүлийн үед өрнөж буй үйл явцаас бид тодорхой харж болохоор байна. Түүнчлэн, Б.Батчулуун докторын ярилцлагынхаа төгсгөлд илэрхийлсэн нэгэн санаа Д.Урианхай гуайн дээр дурдсан ил захидалдаа цохсон санаатай эгээ адилхан байв: Манайхан ерөөсөө л эв нэгдлийн мэдрэмжгүй улсууд. Одоо л ийм болчихсон юм биш.Нэгийгээ хүлээн зөвшөөрч байсан түүх бараг байхгүй. Бүгдийг хүчээр дагуулж байснаараа Чингисийн үед л арай өөр байсан байх. Чингис хаан нас барангуут л хүүхдүүд нь хоорондоо үзэлцээд эхэлсэн. Ач нарынх нь үед бүүр ч үзэлцсэн. Түүнээс хойш бол талаар нэг тарцгаасан биз дээ. Би бас хэтэрхий гипотетик маягийн юм хэлэх гээд байна. Эрхэлж байгаа аж ахуйтай нь холбоотой байдаг болов уу. Эрхэлж байгаа аж ахуй нь угаасаа тархай бутархай байхыг шаарддаг биз дээ. Суурьшмал улсууд нэг дор төвлөрч, удирдлагатай байж болдог. "Философи гайхахаас эхэлдэг" гэж Платон өгүүлсэн гэдэг. Д.Урианхай бол насан туршдаа "гайхаж" яваа хүн. Тэрээр философийн "ай" үүсгэсэн, Жан Поль Сартр тэргүүтэнтэй дүйцэх философич биш байж болно оо. Гэхдээ тэр философийн эхлэл дээр байгаа нь үнэн. Эхлэлээс цааш хэр салаалж, хөгжсөн талаар ултай дүгнэлт, шүүмжийг хэн нэгэн философич ядахнаа монголдоо биччихээгүй нь үнэн. Ер нь манайд нийгмийн шүүмж бичдэг, ядахнаа ярьдаг философич гарын таван хуруунд багадахаар цөөхөн. Ертөнцийн соруудтай монголын сортойтой гэснээ жишиж, жижгэрүүлж суудаг бидний хандлага их өчүүхэн "эго", энгийнээр бол атаархлын л үр дүн л дээ. Эдүгээ бидэнд мөн, бишийн тухай маргаан биш хэрхэх, хаачихын тухай маргаан л дутагдаж байгаа. Д.Урианхай гуай ярилцъя л даа гэж хэлээд, бичээд байгаа юм. Ярилцах хэрэгтэй шүү, ойлголцол хэрэгтэй шүү гэж уриалаад байгаа юм. Гашуун үнэндээ ах, эгч нар нь буруу замаар будаа тээчихжээ, тэгэхээр цаашдаа яах хэрэгтэй вэ гэж учирлаад байгаа юм. Үл гүйцэлдэх үзлийн төлөө туршилтад нийгмээрээ сөхрөөд, түүнийгээ өөрчлөх гэж эрх чөлөөний туршилт хийчхээд ичсэн нүүрэндээ үг дуугүй болчихсон бүхэл бүтэн үеийн хүмүүсээс Д.Урианхай ичгүүргүйгээр ирээдүйн тухай бичиж байгаа юм. Тэгэхээр түүнийг уншиж, түүний бодлыг сонсоход илүүдэх юм байхгүй ээ. Ингэж чин сэтгэлээ хэн нэгэнд дэлгэх соёл уг нь бидэнд их ойрхон соёл. Биесээ сонсож, ойлговол магадгүй тэр хөгжил гээч нь их амархан, ойрхон зүйл юм бил үү? Давай, тэгэхээр Д.Урианхай гуйнхаар бол эрх чөлөө гэж юу юм бэ? Энэ сэдвээр тэр юу ярив? > Ардчилал бол цөөнхийн эсэргүүцлийг зөвшөөрдөг олонхын дарангуйлал. > > Эрх чөлөө хасагдмал нийгмийн нөхцөлд л эрх чөлөө үнэтэй. Хүн хүсэж буй бүх үйлдэл нь нийгмээс зөвшөөрөгдөж байгаа харилцаанд эрх чөлөөний утга, үнэ цэн алдагдаж нийгмийн гишүүн хэнд нь ч тоогдохоо болино. Эрх чөлөө гэдэг ойлголт ч өөрөө хүмүүсийн оюун санаанд устана". > > Хүний хамгийн агуу чадвар бол өөрийнхөө эрх чөлөөний эсрэг, сөрөгч бүгдтэй тэмцэх; тэмцээд яах ч аргагүй ялагдах; яах ч аргагүй ялагдсаныхаа бодит үнэнтэй хатуу эвлэрэх, хүлцэж тэсэх тэсвэр; энэ тэсвэр харин, баттай ялалтын найдвартай бэлтгэл! байх болно. > > Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" > Өмч хөрөнгийн сэтгэхүйн давамгайл бол хүний оюун санаанд ургасан "хорт хавдар" юм. Хэдийгээр энэ "хорт хавдар" хүний амь насыг бүрэлгэх аюулгүй ч хүний хүн чанарыг өөрт нь ямар ч сэжиг хар төрүүлэлгүй үхүүлдэг. Насан туршдаа эдэлсэн аз жаргалдаа гэнэт нэгэн өдөр санаандгүй эргэлзэх, сайхан аз жаргалтай өнгөрүүлсэн амьдралынхаа сайн сайхны үнэнд итгэх эсэхээ эргэцүүлэх, амьдралаа зориулсан үйл хэргийнхээ үр дүнг өөрөө дотроо үнэгүйдүүлэх нэг нуугдмал "Үл мэдэгдэгч"-ийг байнга агуулж байдаг аюултай! > > Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" > Эрх чөлөө гэдэг бол хүн үүргээ биелүүлж, амьдрах дээд бололцооны нөхцөл? > Бараг адилхан утгад шилжуүлбэл, эрх чөлөө гэдэг хэн нэг хүн бусдад тусгай үйлийн зорилгоо гүйцэлдүүлэхэд алив нэг саадгүй нөхцөлийг өөртөө бүрдүүлсэн нь урт удаан хугацаанд тасралтгүй үргэлжлэх тохиол юм. > > Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" > Хүнд байгалиас үнэмлэхүй эрх чөлөө олгогдоогүй ч (Хүн хэзээд байгалийн хүчний эрхшээлд, байгалийн үзэгдлүүдээс хараат нөхцөлд амьдарна!) Хүний нийгмийн түүх бол хүнд харьцангуй эрх чөлөө олгох л үйл явц байв. Үлдсэн түүх нь ерөнхийдөө нийгмийн хөгжлийн зайлшгүй дагавар үйл явц, нийгмийн баялгийн тэгш биш өмчлөлийн буруутай тэмцэл хийсэн үйл явц гэж үзэж болно. > Харин хүн төрөлхтний ирээдүйн түүх нийгмийн баялгийн энэхүү тэгш биш өмчлөл, эзэмшлийн олон алдаа, бурууг засах уйл явц байх болно. > XX зуун хүртэлх түүх эцсийн дүндээ хүн төрөлхтнийг хөгжлийн мухардалд оруулав. Хүн төрөлхтний амьдралын өнгөрсөн үеийн үйл явцын Түүх-"Мухардал"-ын Түүх! Ирээдүйн Түүх "Засвар"-ын түүх болж бичигдэнэ. > > Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" > Хүн төрөлхтний түүх бол хүмүүс өөрийнхөө амьдралын болоод сэтгэлгээний эрх чөлөөт шинж чанарыг танин мэдсэн үйл явцын бодит үр дүн агаад хүмүүс өөртөө заяагдсан эрх чөлөөнийхөө мөн чанарыг танин мэдэхийн хэрээр эрх чөлөөгөө эдлэх, хамгаалах, эрх чөлөөт амьдралыг хүсэн тэмцэх ёстойгоо ухамсарласан ухамсарт үйл ажиллагааны хөгжил юм. > Эрх чөлөө бол хүний оюун санааны хүрсэн хийсвэр ойлголт бус хүний амьдралыг үнэ цэнтэй нийгмийн үзэгдэл байлгах бодит нөхцөл, бодит хүчин зүйл бөгөөд хүмүүсийн идэвхтэй үйл ажиллагаагаар хангагдах ёстой амьдралын зайлшгүй хэрэгцээ юм. > > Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" > Ганцаардал бол эрх чөлөө. Ганцаардлын эрх чөлөө л хүнийг хувь хун болгож өндийлгөдөг. Нөгөөтээгүүр, ганцаардлын эрх чөлөөнд ямагт нуугдаастай байдаг, нуугдаастай дагадаг хясал, хүслийн зөрчил л хувь хүнийг хамгийн хүчтэй нийгэмшүүлдэг. > > Д.Урианхай "Философийн суулгацууд" > Хүмүүсийг би өөрийнхөө амьдралын сургамж, туршлага, үзэл бодлынхоо үнэлэмжээр "Азтай хүн", "Азгүй хүн" гэж хоёр хуваадаг. > "Азтай хүн" дотроо хоёр янз байдаг: > -Азтай, амьдралд ивээгддэг уралгуу (зөөлөн) хувь заяатай хүн; > - Азтай амьдралд соригддог амаргүй хувь заяат хүн. > Ихэнх тод түүх бүтээх хүмүүс амьдралд дандаа соригддог. > Амьдралд ивээгддэг ч үгүй, соригддог ч үгүй Хүмүүс - Азгүй хүмүүс! > > Д.Урианхай "Философийн суулгацууд"
https://unread.today/c/ubbookfair-newbook	Номын тухай	Egiimaa Tsogt	2021-09-17T00:00:00	9 сарын 17, 2021	Үндэсний номын баяраар хямдралтай худалдаалагдах 30 шинэ ном	<div class="article-body"> <h2>Есдүгээр сарын 17-19-нд 30 дахь удаагийн номын баяр тохиож ном бүтээгчид болоод уншигчид хуран чуулах гэж байна. Энэ удаагийн баяраар маш олон шинэ ном дэлгэгдэж байгаа нь номонд шимтэгчдийг баярлуулах нь гарцаагүй. Бид тэдгээр сонирхолтой номын мэдээллийг нэгтгэн, та бүхэнд хүссэн номоо шуурхай олоход туслахыг зорилоо. Энд багтсан бүх ном дэлгүүрийн үнээсээ хямдралтай худалдаалагдах юм.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАГТАА ПАБЛИШИНГ</h3><p></p><p><b>"Зүрхэнд агч намур" <br>Зохиогч: Ц.Дэлгэрмаа </b><br> <br>Тус бүтээл нь зохиолч, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаагийн ээлжит яруу найргийн түүвэр юм. Зохиолч тансаг шүлгүүдээрээ дамжуулан хүний мөн чанар, дотоод оршихуй хийгээд ганцаардал нь орчин цагийн нийгэмтэй хэрхэн уялдаж буйг илэрхийлэхийг зорьжээ. <br> <br><b>"Тэнгэрт ойрхон дуулж явна" <br>Зохиогч: М.Батбаяр </b><br>“Хүүхэд насны дурсамж байдаг болохоор хүн зохиолч болдог юм аа.” С.Дашдооров <br> <br>Яруу найрагч, орчуулагч М.Батбаяр нь уг хүүрнэл зохиолоо “эргэн санахуй, нэхэн санахуйн тухай” хэмээн тодорхойлжээ. Тэрээр өөрийнхөө амьдралын дурсамжууд, үзэж мэдэрсэн дээрээ суурилан анхны бүтээлээ та бидэнд хүргэхэд бэлэн болсон байна. Хүмүүн бидний амьдрал гэж дурсамжаар дүүрэн аялал юм санж. <br> <br><b>“Эх орон чинь дуудаж байна” <br>Зохиогч: Ким Ионгха </b><br> <br>Өмнөд Солонгосын утга зохиолын нэгэн өвөрмөц дүр төрх бол яах аргагүй Ким Ионгха юм. Бид Тагтаа паблишингаас эрхлэн гаргасан “Дур булаам”(2019) бүтээлээр түүнтэй аль хэдийнэ танилцаад амжсан. Хэлээр биш хилээр зааглагдсан хоёр ард түмний талаар бидний хараагүй өнцгөөс бичигдсэн энэхүү зохиол бол түүний нэрийн хуудас болсон бүтээлүүдийн нэг билээ.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ee26749bd70442a4ad670db13b20810b.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>“Баавгай нэртэй шувуу” <br>Зохиогч: Ц.Дэлгэрмаа </b><br> <br>Ц.Дэлгэрмаагийн бичсэн энэ шинэ бүтээл бол Тагтаа Паблишингийн хүүхэд, багачууддаа зориулж буй ээлжит бэлэг юм. Байгаль дэлхий, хүн хоёрын хүйн холбоог Бархас охины адал явдлаар төлөөлж илэрхийлсэн бүтээл нь бидний зааж чадаагүйг хүүхдүүдэд маань ойлгуулах шидтэй байж болох. Зохиолч бага насныхаа дурсамжаас сэдэвлэн эл номоо бичжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/e39c7edb3c0873a59e0905158ee3e6c4.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>“Тагтаа Review” Утга зохиолын сэтгүүл <br>Эрхлэгч: Б.Баясгалан <br></b> <br>Үндэсний уран зохиолын цоо шинэ төрх болж буй тус сэтгүүл нь уран бүтээлчдэд, бүтээл туурвилаа олон нийтэд хүргэх томоохон талбар болох болов уу. Утга зохиол, яруу найрагт хайртай хэн бүхний заавал сонирхох учиртай энэхүү сэтгүүлийг улирал тутамд эрхлэн гаргахаар төлөвлөжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/a58b9cddf1e6cc62f68649537ef83363.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>АРВИС ПАБЛИШИНГ</h3><p></p><p>"Нугачаа: Орхиод явах уу, үргэлжлүүлэн зүтгэх үү?" <br>Зохиогч: Сет Годин <br> <br>"Орхиод явах уу, үргэлжлүүлэн зүтгэх үү?” гэсэн дэд гарчигтай энэ номд замын дундаас болих нь заримдаа амжилтад хөтлөх чухал шийдвэр байдаг тухай хөндөж, харин зүрхээ чангалаад зүтгэх ёстой зүйлсийг хэрхэн таних талаар сонирхолтойгоор тайлбарлажээ. Нугачаа буюу эхлэл, төгсрөл хоёрын дундах урт өгсүүр замтай тулдаггүй хүн гэж үгүй билээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/2a70d67847df2eb2ad441d86bfccc6fa.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>"Эго таны дайсан" <br>Зохиогч: Райан Холидэй </b><br> <br>Ирээдүйтэй залуу авьяастнуудыг сүйрүүлдэг; үнэт баялаг, өсөж яваа компаниудыг нураадаг; гай зовлонг тэсэж тэвчихийн аргагүй болгон хувиргадаг зүйл бол эго. Энэ номын хуудас болгоноос та эгод дарлуулахаасаа өмнө эгогоо хэрхэн дарах тухай сурч мэдэх болно.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/71e61ecd07d9b497743f19135bf48043.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>МОНСУДАР</h3><p></p><p><b>“Үлэмж биетний үлгэр” ба "Долоон өндөгтэй доголон шаазгай” </b><br> <br>Хүүхдийн номын Жангар редакцаас “Монгол үлгэр-Зурагт ном” төслийн хүрээнд бүтээгдсэн хоёр шинэ ном. Бүдүүлэг, дээрэнгүй зангаар бусдыг гомдоосноороо бүдүүн Марбу өвгөн юунд хүрснийг өвөрмөц зураглал, ойлгомжтой хэллэг бүхий сонирхолтой номоос уншаарай. <br> <br>Долоон өндөгтэй доголон шаазгайг зальт үнэг мэхэлж, сүрдүүлсээр өндөгнөөс нь идэж амташжээ. Сэргэлэн хулганын арга ухаан доголон шаазгайнд хэрхэн тус болох бол? Амьдралд тохиолдож болох аюул заналхийлэл, шударга бус байдлын эсрэг итгэл найдвараа алдалгүй сэтгэж, тэмцэж, давж гарахын чухлыг энэ ном харуулах аж.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ba64edfd745e162de9c40044912c3742.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>"Безономикс" <br>Зохиогч: Брайан Дюмэйн </b><br> <br>“Жефф Безос + Экономикс=Безономикс” <br>Амазон бол дэлхийг өөрчилсөн том хүч. Тус компанийн үүсгэн байгуулагч Жефф Безос бол дэлхийн хамгийн баян хүн. Энэ номоос та Жефф Безос болон Амазоныг түүхийг тольдоорой. <br><br><b>“Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх” <br>Зохиогч: Б.Дөлгөөн, Б.Батбаатар, М.Бямбасайхан </b><br> <br>Хүмүүсийн төлөвшилд эцэг эх, хувь хүний авьяас чадвар, гэр бүлийн хүмүүжлээс гадна хэл яриа, өсөж торниж буй нийгэм, тухайн үед давамгайлж буй (эсвэл яг тухайн үед шинээр гарч ирж буй) үзэл санаа, төсөөлөл нөлөөлдөг. Тэрхүү үзэл санаа, төсөөллийг илүү ухаж ойлгоё гэвэл үүсэл гарал, хөгжлийг нь мөшгөж харах шаардлагатай. Энэ номд үе үеийн хувьсгалд оролцогчдын үйлдэл, үйл хэрэгт нөлөөлсөн хоёр гол үзэл санааг зураг ба текстээр хүүрнэжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/21a75575aa8c913f613fcf67d9ed3ae0.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>НОЖО ПАБЛИШИНГ / Б.БАЗАРСҮРЭН</h3><p></p><p><b>“Шинэ аав” <br>Зохиогч: Ч.Ганжавхлан </b><br> <br>Ч.Ганжавхланг нийгмийн сайн сайхан, хүүхэд хамгааллын төлөө хийсэн үйлсээр нь монголчууд таньдаг болсон. Мөн түүнийг “Боорцог ба сарнай”, “Автуус ба амьдрал”, “Чөтгөрийн бясалгал” номуудын зохиогч гэдгээр нь уншигчид мэднэ. <br>Ихэр хүүхдээ өлгийдөж аваад удаагүй байгаа түүний болон бусад аавуудын тэмдэглэлээс бүтсэн энэхүү ном аавуудын амьдралын энгийн хэрнээ хайраар дүүрэн хором мөчүүдийг харуулжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/1e762c4fc2ee6d1fc24b5a390e15e018.jpeg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>"Номын жор III" <br>Зохиогч: Ломбын Нямаа </b><br> <br>Ломбын Нямаа зохиолчийн Бямбын Ринчен, Цэндийн Дамдинсүрэн, Жамцын Бадраа, Донровын Намдаг, Чадраабалын Лодойдамба зэрэг "домгууд"-той хийсэн ярилцлага бүхий “Амьд ододтой хөөрөлдсөн алтан хором” хэмээх тун ховор ном байдаг. Уг номыг "Номын жор" цувралыг санаачлагч Б.Базарсүрэн зохиолчийн зөвшөөрөлтэйгөөр, нэмэлт материал, баяжуулсан агуулгатайтайгаар "Номын жор III" хэмээх бүтээл болгон хэвлүүлжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/faed16c54e2578da839d69ccf3b9492d.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Г.МӨНГӨН</h3><p><b>"Мөнгөө тайван орхи" </b><br> <br>"Хадгаламж өлсөхөөс эхэлнэ", "Тархины блок" зэрэг номын зохиолч Г.Мөнгөн ээлжит номоо хэвлүүлсэн нь “Мөнгөө тайван орхи” нэртэй. Санхүү, мөнгөний чиглэлээр сүүлийн үед асар олон бичигдэж буй бөгөөд энэ ном бусдаасаа хэрхэн ялгарахыг та номын баяр дээрээс олж мэдээрэй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Д.ГАЛСАНСҮХ</h3><p></p><p><b>“Хар” ба “Улаан” </b><br>Модернист яруу найрагч Д.Галсансүх нэлээд удаан хугацааны дараа хоёр шинэ номоо уншигчдад барьж байна. Нэг ном нь түүний шинэ шүлгүүд бол нөгөө нь өөрийнх нь дуртгал бүтээл ажээ. "Яруу найргийн хаан" эргэж ирсэн үү?</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/121256b3db80330de487a11193d6928a.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ЮНАЙТЕД БИЗНЕС ПАБЛИШИНГ </h3><p></p><p><b>“Энэ бол маркетинг” <br>Зохиогч: Сет Годин <br></b> <br>Маркетинг, судалгаа, олон нийттэй харилцах стратеги, брэнд концепц, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, хэвлэл мэдээлэл, контент үйлдвэрлэл зэрэг нэршлүүдтэй бид өдөр тутамдаа таарах болсон. Зах зээлийн эрэлт хаа сайгүй. Гэхдээ, сайн маркетер байгаа цагт л орчин цагийн сайхан нийгэм цогцлох юм. Тэгвэл маркетер байна гэж чухам юуг хэлэх, танд ямар чадвар шаардлагатай, өөрчлөлтийг хэрхэн бий болгох талаар олон асуултад хариулт өгсөн, маркетингийн ухааны цоо шинэ ном орчуулагджээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/77e2bc12674e70facabc35245c915431.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>“No Filter: Инстаграмын бодит түүх” <br>Зохиогч: Сара Фраер </b><br> <br>Бидний өдөр тутмын амьдрал цахим ертөнцтэй салшгүй холбоотой болжээ. Тэр дундаа залуучуудын хувьд Инстаграм хайртай платформ нь болоод байгаа. Тэгвэл энэ номд Инстаграмыг хэрхэн үүсгэн байгуулсан, хэрхэн Фэйсбүүктэй хэлэлцээ хийсэн, Фэйсбүүкт худалдагдсаны дараа ямар үйл явдал, адал явдлууд өрнөсөн тухай онц сонирхолтойгоор хүүрнэжээ. 2020 оны бизнесийн шилдэг номуудын нэг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">PSYCHOLOGY PUBLISHING</h3><p></p><p><b>“Хүн байх нь: Сэтгэл засалчийн тэмдэглэл” <br>Зохиогч: Карл Рожерс </b><br> <br>Сэтгэл судлалын шинжлэх ухааны томоохон төлөөлөл болсон Карл Рожерсийн үзэл санаагүйгээр сэтгэл судлалыг ойлгоно гэдэг бэрх. Хүнтэй харилцдаг хэн бүхэнд зориулсан энэ ном өөрийгөө болон бусдыг ойлгоход дэм болно.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/c347b78fdf4c21d83163ea16a4cbc762.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Судлаач, орчуулагч: Б.Баярсайхан</h3><p></p><p><b>"Travel Classic Books" </b><br> <br>Элчин сайд асан Б.Баярсайханы ногоон цуврал үнэнч уншигч олонтой. Тус цувралын 12, 13 дахь боть болох Альберт Штеффений “Эцсийн зогсоол Монгол: Миний амьдралын төөрөлдсөн замнал”, Волдемар Граф фон Швериний “Ороо бусгаа цаг үеийн адал явдалт ан гөрөө” номууд уншигчдын гарт хүрэхэд бэлэн болжээ. Энэ цувралаар өнгөрсөн зууны эхээр Монгол орноор аялсан европчуудын тэмдэглэлүүд хүрдэг билээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/67b758d40e6f729b639d48ba94b34fd4.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ИТГЭЛ МАРАЛ ПАБЛИШИНГ</h3><p></p><p><b>“Монголын онгон байгальд” <br>Зохиогч: Жорж Б.Шаллер </b><br> <br>Уг номын зохиогч нь хээрийн биологийн судалгаагаар дэлхийд тэргүүлэгчдийн нэг бөгөөд Монгол улсад 1989-2018 оны хооронд хэд хэдэн удаа айлчилж байжээ. Тэрээр зах зээлийн нийгмийн шилжилтийн үед америк болон дотоодын эрдэмтэдтэй хамтран Монгол орны онгон дагшин байгалийг судалсан байдаг. Шаллер энэхүү номдоо цоохор ирвэс, мазаалай, зэрлэг тэмээ, цагаан зээр зэрэг амьтдыг судалж, хамгаалах санаачилгуудыг дэвшүүлжээ. Мөн Монгол орноор аялсан гайхалтай гэрэл зургуудыг оруулсан нь бидэнд эх орныхоо анзаараагүй үзэсгэлэнг таньж мэдэх боломжийг олгох юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/8438c13cdf298468dc46cb0242e35ba7.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>“Зэрлэг хонгор адууг ажихуйд” <br>Зохиогч: “Хустайн” Намхайн Банди <br></b> <br>Байгальд хайртай хэн бүхэнд зориулсан өвөрмөц нэгэн бүтээл. Монгол эрдэмтэн 20 гаруй жилийн турш тахийг нутагшуулах ажилд хүчин зүтгэхдээ ажигласан тахийн зан араншин, сонин үйл явдлын тухай өгүүлжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/e9c1df42ca5ad16ac054d9d86c0e5486.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ГАРУНА ПАБЛИШИНГ</h3><p></p><p><b>“Жаргалтай болох зориг” <br>Зохиогч: Кишими Ичиро, Кога Фүмитакэ </b><br> <br>Энэхүү ном бол нэрт сэтгэл зүйч Алфред Адлерын үзэл санаа (Адлерын сэтгэл судлал)-г “идэр залуу эр болон философич хоёрын харилцан яриа” хэлбэрээр эмхэтгэн бичсэн “Зоригийн тухай хоёр боть зохиол”-ын сүүлийнх юм. <br>“Ад үзэгдэх зориг”-т дэвшүүлэн тавьсан аз жаргалд хүрэх замаар бид хэрхэн цаашаа явах вэ? Өдөр тутмын амьдралдаа Адлерын сэтгэл судлалын сургаалыг хэрхэн хэрэгжүүлэх вэ? Мөн Адлерын эцэст нь дүгнэсэнчлэн жаргалтай амьдрахын тулд хүн бүрийн нүүр тулахаас аргагүй болдог “амьдралын хамгийн том сонголт” гэж чухам юу вэ гэдэгт энэ ном хариулах болно.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/cffc7297f37bf83013269c8a7352b33f.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>“Улс төр эхлэн суралцагчдад” <br>Зохиогч: Алекс Фрит, Рози Хоре, Луй Стовэлл </b><br> <br>Наймаас дээш насны бүх л хүмүүст улс төрийн талаар цэгцтэй, цогц ойлголт өгөх ном. 2018 онд анх Англид гарснаасаа хойш дэлхийн 14 оронд орчуулагджээ. Бид уулзсан хүн бүртэйгээ улс төр ярьж мэтгэлцээд байдаггүй. Учир нь улс төр бидний өдөр тутмын амьдралын ярианы сэдэв биш юм. Гэхдээ амьдарч буй нийгмээ ойлгоё гэвэл улс төрийн талаар мэдлэгтэй болох шаардлагатай. Улс төр бидний эргэн тойронд хаа сайгүй байдаг. Хүмүүс хот, улс орон, тивийг хэрхэн удирдах нь улс төр. Шийдвэр хаана гарч байна, тэнд улс төр байна. Дайн эхлэх, төгсөх нь ч мөн ялгаагүй улс төр юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/7c0675552fbff5596a2db1d9238210f9.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>БАЛЖ ЭНД ПҮРЭВ ПАБЛИШИНГ</h3><p><b>“Пачинко” <br>Зохиогч: Мин Жин Ли </b><br> <br>1910 оноос эхлээд өнөөг хүртэл хэдэн үеэрээ Японд амьдарч буй солонгос гэр бүлд улс төр, дайн, шашин шүтлэг, нийгмийн тогтолцоо ямар нөлөө үзүүлсэн тухай хийгээд тэр бүхнийг хэрхэн даван туулж буй тухай, юмны учир олдож, хөрөнгө чинээний захад хэрхэн хүрч буй тухай энэ зохиолд хүүрнэнэ. Зохиогч бүтээлийнхээ санааг анх олохоос эхлээд Японд судалгаа хийж, олон зуун хүнтэй уулзаж ярилцан 10 гаруй жил уйгагүй хөдөлмөрлөж байж энэхүү бүтээлээ бичсэн гэдэг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НЕПКО ПАБЛИШИНГ</h3><p></p><p><b>“Хэн нь хэн бэ” <br>Зохиогч: Баабар, Г.Баярмагнай, Д.Хүрэлхүү <br></b> <br>Төв Азийн нүүдэлчдийн түүхээс эхлээд зах зээлийн эдийн засагт шилжсэнээс хойш өнөөг хүртэлх нийгэмд нөлөө үзүүлсэн хүмүүсийн намтар бүтээл. Энэхүү ном нь монголчуудын түүхэнд их бага хэмжээгээр оролцсон 1500 орчим хүнийг хамарчээ. Түүх бүтээгсдийн намтраас та бид урьд үеэ дахин нэг дэнслэх боломжтой. <br> <b><br>“Нүүдэл суудал” <br>Зохиогч: Баабар </b><br> <br>Хоёр мянга гаруй жилийн өмнөх Төв Азийн нүүдэлчдийн, мянга таван зуу гаруй жилийн өмнөх монгол овогтны, мянга гаруй жилийн турших монгол үндэстний түүхийг нэгтгэсэн монголчуудын түүхэн сурвалж бүтээл.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/a6d4af5861764dcd4cf4fdb1f0d37891.jpeg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>“Йогийн шинжлэх ухаан” <br>Зохиогч: Энн Свансон </b><br> <br>Цаг цөвүүн болох тусам хүний бие болоод сэтгэлийн эрүүл мэнд ямар чухал болохыг бид ойлгож эхэлсэн. Мөн йог бол хүний бие, сэтгэлийг нэгэн зэрэг эмчлэх шидтэй шинжлэх ухаан гэдгийг баримт судалгаанууд нотолсоор байна. Энэ номд йогийн бүх шатны дасгал, тайлбар бүхий анатоми, физиологийн ойлголтыг багтаажээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/b32b5699a1ac6fde86e18bf5ce0dbb75.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ЗОХИОГЧ А.ОТГОН</h3><p></p><p><b>“Америкт компани байгуулах нь: Бизнесийн гэрээний ойлголтууд” <br></b> <br>Уг номын зохиогч АНУ-д бизнес бүртгүүлэх дараалал, тулгардаг бэрхшээл, анхаарах зүйлсийг хийгээд цар тахлын үеэр ямар ямар бизнес санааг хэрхэн амжилттай хэрэгжүүлж яваагаа бичжээ. Энэхүү бүтээлээс та мөн Америкийн бизнесийн гэрээний ойлголтуудтай танилцах боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/e2cccbc5981832ac09411bdd2b3d5d13.jpeg"></p> </div>	Есдүгээр сарын 17-19-нд 30 дахь удаагийн номын баяр тохиож ном бүтээгчид болоод уншигчид хуран чуулах гэж байна. Энэ удаагийн баяраар маш олон шинэ ном дэлгэгдэж байгаа нь номонд шимтэгчдийг баярлуулах нь гарцаагүй. Бид тэдгээр сонирхолтой номын мэдээллийг нэгтгэн, та бүхэнд хүссэн номоо шуурхай олоход туслахыг зорилоо. Энд багтсан бүх ном дэлгүүрийн үнээсээ хямдралтай худалдаалагдах юм. ТАГТАА ПАБЛИШИНГ "Зүрхэнд агч намур" Зохиогч: Ц.Дэлгэрмаа Тус бүтээл нь зохиолч, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаагийн ээлжит яруу найргийн түүвэр юм. Зохиолч тансаг шүлгүүдээрээ дамжуулан хүний мөн чанар, дотоод оршихуй хийгээд ганцаардал нь орчин цагийн нийгэмтэй хэрхэн уялдаж буйг илэрхийлэхийг зорьжээ. "Тэнгэрт ойрхон дуулж явна" Зохиогч: М.Батбаяр “Хүүхэд насны дурсамж байдаг болохоор хүн зохиолч болдог юм аа.” С.Дашдооров Яруу найрагч, орчуулагч М.Батбаяр нь уг хүүрнэл зохиолоо “эргэн санахуй, нэхэн санахуйн тухай” хэмээн тодорхойлжээ. Тэрээр өөрийнхөө амьдралын дурсамжууд, үзэж мэдэрсэн дээрээ суурилан анхны бүтээлээ та бидэнд хүргэхэд бэлэн болсон байна. Хүмүүн бидний амьдрал гэж дурсамжаар дүүрэн аялал юм санж. “Эх орон чинь дуудаж байна” Зохиогч: Ким Ионгха Өмнөд Солонгосын утга зохиолын нэгэн өвөрмөц дүр төрх бол яах аргагүй Ким Ионгха юм. Бид Тагтаа паблишингаас эрхлэн гаргасан “Дур булаам”(2019) бүтээлээр түүнтэй аль хэдийнэ танилцаад амжсан. Хэлээр биш хилээр зааглагдсан хоёр ард түмний талаар бидний хараагүй өнцгөөс бичигдсэн энэхүү зохиол бол түүний нэрийн хуудас болсон бүтээлүүдийн нэг билээ. “Баавгай нэртэй шувуу” Зохиогч: Ц.Дэлгэрмаа Ц.Дэлгэрмаагийн бичсэн энэ шинэ бүтээл бол Тагтаа Паблишингийн хүүхэд, багачууддаа зориулж буй ээлжит бэлэг юм. Байгаль дэлхий, хүн хоёрын хүйн холбоог Бархас охины адал явдлаар төлөөлж илэрхийлсэн бүтээл нь бидний зааж чадаагүйг хүүхдүүдэд маань ойлгуулах шидтэй байж болох. Зохиолч бага насныхаа дурсамжаас сэдэвлэн эл номоо бичжээ. “Тагтаа Review” Утга зохиолын сэтгүүл Эрхлэгч: Б.Баясгалан Үндэсний уран зохиолын цоо шинэ төрх болж буй тус сэтгүүл нь уран бүтээлчдэд, бүтээл туурвилаа олон нийтэд хүргэх томоохон талбар болох болов уу. Утга зохиол, яруу найрагт хайртай хэн бүхний заавал сонирхох учиртай энэхүү сэтгүүлийг улирал тутамд эрхлэн гаргахаар төлөвлөжээ. АРВИС ПАБЛИШИНГ "Нугачаа: Орхиод явах уу, үргэлжлүүлэн зүтгэх үү?" Зохиогч: Сет Годин "Орхиод явах уу, үргэлжлүүлэн зүтгэх үү?” гэсэн дэд гарчигтай энэ номд замын дундаас болих нь заримдаа амжилтад хөтлөх чухал шийдвэр байдаг тухай хөндөж, харин зүрхээ чангалаад зүтгэх ёстой зүйлсийг хэрхэн таних талаар сонирхолтойгоор тайлбарлажээ. Нугачаа буюу эхлэл, төгсрөл хоёрын дундах урт өгсүүр замтай тулдаггүй хүн гэж үгүй билээ. "Эго таны дайсан" Зохиогч: Райан Холидэй Ирээдүйтэй залуу авьяастнуудыг сүйрүүлдэг; үнэт баялаг, өсөж яваа компаниудыг нураадаг; гай зовлонг тэсэж тэвчихийн аргагүй болгон хувиргадаг зүйл бол эго. Энэ номын хуудас болгоноос та эгод дарлуулахаасаа өмнө эгогоо хэрхэн дарах тухай сурч мэдэх болно. МОНСУДАР “Үлэмж биетний үлгэр” ба "Долоон өндөгтэй доголон шаазгай” Хүүхдийн номын Жангар редакцаас “Монгол үлгэр-Зурагт ном” төслийн хүрээнд бүтээгдсэн хоёр шинэ ном. Бүдүүлэг, дээрэнгүй зангаар бусдыг гомдоосноороо бүдүүн Марбу өвгөн юунд хүрснийг өвөрмөц зураглал, ойлгомжтой хэллэг бүхий сонирхолтой номоос уншаарай. Долоон өндөгтэй доголон шаазгайг зальт үнэг мэхэлж, сүрдүүлсээр өндөгнөөс нь идэж амташжээ. Сэргэлэн хулганын арга ухаан доголон шаазгайнд хэрхэн тус болох бол? Амьдралд тохиолдож болох аюул заналхийлэл, шударга бус байдлын эсрэг итгэл найдвараа алдалгүй сэтгэж, тэмцэж, давж гарахын чухлыг энэ ном харуулах аж. "Безономикс" Зохиогч: Брайан Дюмэйн “Жефф Безос + Экономикс=Безономикс” Амазон бол дэлхийг өөрчилсөн том хүч. Тус компанийн үүсгэн байгуулагч Жефф Безос бол дэлхийн хамгийн баян хүн. Энэ номоос та Жефф Безос болон Амазоныг түүхийг тольдоорой. “Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх” Зохиогч: Б.Дөлгөөн, Б.Батбаатар, М.Бямбасайхан Хүмүүсийн төлөвшилд эцэг эх, хувь хүний авьяас чадвар, гэр бүлийн хүмүүжлээс гадна хэл яриа, өсөж торниж буй нийгэм, тухайн үед давамгайлж буй (эсвэл яг тухайн үед шинээр гарч ирж буй) үзэл санаа, төсөөлөл нөлөөлдөг. Тэрхүү үзэл санаа, төсөөллийг илүү ухаж ойлгоё гэвэл үүсэл гарал, хөгжлийг нь мөшгөж харах шаардлагатай. Энэ номд үе үеийн хувьсгалд оролцогчдын үйлдэл, үйл хэрэгт нөлөөлсөн хоёр гол үзэл санааг зураг ба текстээр хүүрнэжээ. НОЖО ПАБЛИШИНГ / Б.БАЗАРСҮРЭН “Шинэ аав” Зохиогч: Ч.Ганжавхлан Ч.Ганжавхланг нийгмийн сайн сайхан, хүүхэд хамгааллын төлөө хийсэн үйлсээр нь монголчууд таньдаг болсон. Мөн түүнийг “Боорцог ба сарнай”, “Автуус ба амьдрал”, “Чөтгөрийн бясалгал” номуудын зохиогч гэдгээр нь уншигчид мэднэ. Ихэр хүүхдээ өлгийдөж аваад удаагүй байгаа түүний болон бусад аавуудын тэмдэглэлээс бүтсэн энэхүү ном аавуудын амьдралын энгийн хэрнээ хайраар дүүрэн хором мөчүүдийг харуулжээ. "Номын жор III" Зохиогч: Ломбын Нямаа Ломбын Нямаа зохиолчийн Бямбын Ринчен, Цэндийн Дамдинсүрэн, Жамцын Бадраа, Донровын Намдаг, Чадраабалын Лодойдамба зэрэг "домгууд"-той хийсэн ярилцлага бүхий “Амьд ододтой хөөрөлдсөн алтан хором” хэмээх тун ховор ном байдаг. Уг номыг "Номын жор" цувралыг санаачлагч Б.Базарсүрэн зохиолчийн зөвшөөрөлтэйгөөр, нэмэлт материал, баяжуулсан агуулгатайтайгаар "Номын жор III" хэмээх бүтээл болгон хэвлүүлжээ. Г.МӨНГӨН "Мөнгөө тайван орхи" "Хадгаламж өлсөхөөс эхэлнэ", "Тархины блок" зэрэг номын зохиолч Г.Мөнгөн ээлжит номоо хэвлүүлсэн нь “Мөнгөө тайван орхи” нэртэй. Санхүү, мөнгөний чиглэлээр сүүлийн үед асар олон бичигдэж буй бөгөөд энэ ном бусдаасаа хэрхэн ялгарахыг та номын баяр дээрээс олж мэдээрэй. Д.ГАЛСАНСҮХ “Хар” ба “Улаан” Модернист яруу найрагч Д.Галсансүх нэлээд удаан хугацааны дараа хоёр шинэ номоо уншигчдад барьж байна. Нэг ном нь түүний шинэ шүлгүүд бол нөгөө нь өөрийнх нь дуртгал бүтээл ажээ. "Яруу найргийн хаан" эргэж ирсэн үү? ЮНАЙТЕД БИЗНЕС ПАБЛИШИНГ “Энэ бол маркетинг” Зохиогч: Сет Годин Маркетинг, судалгаа, олон нийттэй харилцах стратеги, брэнд концепц, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, хэвлэл мэдээлэл, контент үйлдвэрлэл зэрэг нэршлүүдтэй бид өдөр тутамдаа таарах болсон. Зах зээлийн эрэлт хаа сайгүй. Гэхдээ, сайн маркетер байгаа цагт л орчин цагийн сайхан нийгэм цогцлох юм. Тэгвэл маркетер байна гэж чухам юуг хэлэх, танд ямар чадвар шаардлагатай, өөрчлөлтийг хэрхэн бий болгох талаар олон асуултад хариулт өгсөн, маркетингийн ухааны цоо шинэ ном орчуулагджээ. “No Filter: Инстаграмын бодит түүх” Зохиогч: Сара Фраер Бидний өдөр тутмын амьдрал цахим ертөнцтэй салшгүй холбоотой болжээ. Тэр дундаа залуучуудын хувьд Инстаграм хайртай платформ нь болоод байгаа. Тэгвэл энэ номд Инстаграмыг хэрхэн үүсгэн байгуулсан, хэрхэн Фэйсбүүктэй хэлэлцээ хийсэн, Фэйсбүүкт худалдагдсаны дараа ямар үйл явдал, адал явдлууд өрнөсөн тухай онц сонирхолтойгоор хүүрнэжээ. 2020 оны бизнесийн шилдэг номуудын нэг. PSYCHOLOGY PUBLISHING “Хүн байх нь: Сэтгэл засалчийн тэмдэглэл” Зохиогч: Карл Рожерс Сэтгэл судлалын шинжлэх ухааны томоохон төлөөлөл болсон Карл Рожерсийн үзэл санаагүйгээр сэтгэл судлалыг ойлгоно гэдэг бэрх. Хүнтэй харилцдаг хэн бүхэнд зориулсан энэ ном өөрийгөө болон бусдыг ойлгоход дэм болно. Судлаач, орчуулагч: Б.Баярсайхан "Travel Classic Books" Элчин сайд асан Б.Баярсайханы ногоон цуврал үнэнч уншигч олонтой. Тус цувралын 12, 13 дахь боть болох Альберт Штеффений “Эцсийн зогсоол Монгол: Миний амьдралын төөрөлдсөн замнал”, Волдемар Граф фон Швериний “Ороо бусгаа цаг үеийн адал явдалт ан гөрөө” номууд уншигчдын гарт хүрэхэд бэлэн болжээ. Энэ цувралаар өнгөрсөн зууны эхээр Монгол орноор аялсан европчуудын тэмдэглэлүүд хүрдэг билээ. ИТГЭЛ МАРАЛ ПАБЛИШИНГ “Монголын онгон байгальд” Зохиогч: Жорж Б.Шаллер Уг номын зохиогч нь хээрийн биологийн судалгаагаар дэлхийд тэргүүлэгчдийн нэг бөгөөд Монгол улсад 1989-2018 оны хооронд хэд хэдэн удаа айлчилж байжээ. Тэрээр зах зээлийн нийгмийн шилжилтийн үед америк болон дотоодын эрдэмтэдтэй хамтран Монгол орны онгон дагшин байгалийг судалсан байдаг. Шаллер энэхүү номдоо цоохор ирвэс, мазаалай, зэрлэг тэмээ, цагаан зээр зэрэг амьтдыг судалж, хамгаалах санаачилгуудыг дэвшүүлжээ. Мөн Монгол орноор аялсан гайхалтай гэрэл зургуудыг оруулсан нь бидэнд эх орныхоо анзаараагүй үзэсгэлэнг таньж мэдэх боломжийг олгох юм. “Зэрлэг хонгор адууг ажихуйд” Зохиогч: “Хустайн” Намхайн Банди Байгальд хайртай хэн бүхэнд зориулсан өвөрмөц нэгэн бүтээл. Монгол эрдэмтэн 20 гаруй жилийн турш тахийг нутагшуулах ажилд хүчин зүтгэхдээ ажигласан тахийн зан араншин, сонин үйл явдлын тухай өгүүлжээ. ГАРУНА ПАБЛИШИНГ “Жаргалтай болох зориг” Зохиогч: Кишими Ичиро, Кога Фүмитакэ Энэхүү ном бол нэрт сэтгэл зүйч Алфред Адлерын үзэл санаа (Адлерын сэтгэл судлал)-г “идэр залуу эр болон философич хоёрын харилцан яриа” хэлбэрээр эмхэтгэн бичсэн “Зоригийн тухай хоёр боть зохиол”-ын сүүлийнх юм. “Ад үзэгдэх зориг”-т дэвшүүлэн тавьсан аз жаргалд хүрэх замаар бид хэрхэн цаашаа явах вэ? Өдөр тутмын амьдралдаа Адлерын сэтгэл судлалын сургаалыг хэрхэн хэрэгжүүлэх вэ? Мөн Адлерын эцэст нь дүгнэсэнчлэн жаргалтай амьдрахын тулд хүн бүрийн нүүр тулахаас аргагүй болдог “амьдралын хамгийн том сонголт” гэж чухам юу вэ гэдэгт энэ ном хариулах болно. “Улс төр эхлэн суралцагчдад” Зохиогч: Алекс Фрит, Рози Хоре, Луй Стовэлл Наймаас дээш насны бүх л хүмүүст улс төрийн талаар цэгцтэй, цогц ойлголт өгөх ном. 2018 онд анх Англид гарснаасаа хойш дэлхийн 14 оронд орчуулагджээ. Бид уулзсан хүн бүртэйгээ улс төр ярьж мэтгэлцээд байдаггүй. Учир нь улс төр бидний өдөр тутмын амьдралын ярианы сэдэв биш юм. Гэхдээ амьдарч буй нийгмээ ойлгоё гэвэл улс төрийн талаар мэдлэгтэй болох шаардлагатай. Улс төр бидний эргэн тойронд хаа сайгүй байдаг. Хүмүүс хот, улс орон, тивийг хэрхэн удирдах нь улс төр. Шийдвэр хаана гарч байна, тэнд улс төр байна. Дайн эхлэх, төгсөх нь ч мөн ялгаагүй улс төр юм. БАЛЖ ЭНД ПҮРЭВ ПАБЛИШИНГ “Пачинко” Зохиогч: Мин Жин Ли 1910 оноос эхлээд өнөөг хүртэл хэдэн үеэрээ Японд амьдарч буй солонгос гэр бүлд улс төр, дайн, шашин шүтлэг, нийгмийн тогтолцоо ямар нөлөө үзүүлсэн тухай хийгээд тэр бүхнийг хэрхэн даван туулж буй тухай, юмны учир олдож, хөрөнгө чинээний захад хэрхэн хүрч буй тухай энэ зохиолд хүүрнэнэ. Зохиогч бүтээлийнхээ санааг анх олохоос эхлээд Японд судалгаа хийж, олон зуун хүнтэй уулзаж ярилцан 10 гаруй жил уйгагүй хөдөлмөрлөж байж энэхүү бүтээлээ бичсэн гэдэг. НЕПКО ПАБЛИШИНГ “Хэн нь хэн бэ” Зохиогч: Баабар, Г.Баярмагнай, Д.Хүрэлхүү Төв Азийн нүүдэлчдийн түүхээс эхлээд зах зээлийн эдийн засагт шилжсэнээс хойш өнөөг хүртэлх нийгэмд нөлөө үзүүлсэн хүмүүсийн намтар бүтээл. Энэхүү ном нь монголчуудын түүхэнд их бага хэмжээгээр оролцсон 1500 орчим хүнийг хамарчээ. Түүх бүтээгсдийн намтраас та бид урьд үеэ дахин нэг дэнслэх боломжтой. “Нүүдэл суудал” Зохиогч: Баабар Хоёр мянга гаруй жилийн өмнөх Төв Азийн нүүдэлчдийн, мянга таван зуу гаруй жилийн өмнөх монгол овогтны, мянга гаруй жилийн турших монгол үндэстний түүхийг нэгтгэсэн монголчуудын түүхэн сурвалж бүтээл. “Йогийн шинжлэх ухаан” Зохиогч: Энн Свансон Цаг цөвүүн болох тусам хүний бие болоод сэтгэлийн эрүүл мэнд ямар чухал болохыг бид ойлгож эхэлсэн. Мөн йог бол хүний бие, сэтгэлийг нэгэн зэрэг эмчлэх шидтэй шинжлэх ухаан гэдгийг баримт судалгаанууд нотолсоор байна. Энэ номд йогийн бүх шатны дасгал, тайлбар бүхий анатоми, физиологийн ойлголтыг багтаажээ. ЗОХИОГЧ А.ОТГОН “Америкт компани байгуулах нь: Бизнесийн гэрээний ойлголтууд” Уг номын зохиогч АНУ-д бизнес бүртгүүлэх дараалал, тулгардаг бэрхшээл, анхаарах зүйлсийг хийгээд цар тахлын үеэр ямар ямар бизнес санааг хэрхэн амжилттай хэрэгжүүлж яваагаа бичжээ. Энэхүү бүтээлээс та мөн Америкийн бизнесийн гэрээний ойлголтуудтай танилцах боломжтой.	Есдүгээр сарын 17-19-нд 30 дахь удаагийн номын баяр тохиож ном бүтээгчид болоод уншигчид хуран чуулах гэж байна. Энэ удаагийн баяраар маш олон шинэ ном дэлгэгдэж байгаа нь номонд шимтэгчдийг баярлуулах нь гарцаагүй. Бид тэдгээр сонирхолтой номын мэдээллийг нэгтгэн, та бүхэнд хүссэн номоо шуурхай олоход туслахыг зорилоо. Энд багтсан бүх ном дэлгүүрийн үнээсээ хямдралтай худалдаалагдах юм. ### ТАГТАА ПАБЛИШИНГ "Зүрхэнд агч намур" Зохиогч: Ц.Дэлгэрмаа Тус бүтээл нь зохиолч, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаагийн ээлжит яруу найргийн түүвэр юм. Зохиолч тансаг шүлгүүдээрээ дамжуулан хүний мөн чанар, дотоод оршихуй хийгээд ганцаардал нь орчин цагийн нийгэмтэй хэрхэн уялдаж буйг илэрхийлэхийг зорьжээ. "Тэнгэрт ойрхон дуулж явна" Зохиогч: М.Батбаяр “Хүүхэд насны дурсамж байдаг болохоор хүн зохиолч болдог юм аа.” С.Дашдооров Яруу найрагч, орчуулагч М.Батбаяр нь уг хүүрнэл зохиолоо “эргэн санахуй, нэхэн санахуйн тухай” хэмээн тодорхойлжээ. Тэрээр өөрийнхөө амьдралын дурсамжууд, үзэж мэдэрсэн дээрээ суурилан анхны бүтээлээ та бидэнд хүргэхэд бэлэн болсон байна. Хүмүүн бидний амьдрал гэж дурсамжаар дүүрэн аялал юм санж. “Эх орон чинь дуудаж байна” Зохиогч: Ким Ионгха Өмнөд Солонгосын утга зохиолын нэгэн өвөрмөц дүр төрх бол яах аргагүй Ким Ионгха юм. Бид Тагтаа паблишингаас эрхлэн гаргасан “Дур булаам”(2019) бүтээлээр түүнтэй аль хэдийнэ танилцаад амжсан. Хэлээр биш хилээр зааглагдсан хоёр ард түмний талаар бидний хараагүй өнцгөөс бичигдсэн энэхүү зохиол бол түүний нэрийн хуудас болсон бүтээлүүдийн нэг билээ. “Баавгай нэртэй шувуу” Зохиогч: Ц.Дэлгэрмаа Ц.Дэлгэрмаагийн бичсэн энэ шинэ бүтээл бол Тагтаа Паблишингийн хүүхэд, багачууддаа зориулж буй ээлжит бэлэг юм. Байгаль дэлхий, хүн хоёрын хүйн холбоог Бархас охины адал явдлаар төлөөлж илэрхийлсэн бүтээл нь бидний зааж чадаагүйг хүүхдүүдэд маань ойлгуулах шидтэй байж болох. Зохиолч бага насныхаа дурсамжаас сэдэвлэн эл номоо бичжээ. “Тагтаа Review” Утга зохиолын сэтгүүл Эрхлэгч: Б.Баясгалан Үндэсний уран зохиолын цоо шинэ төрх болж буй тус сэтгүүл нь уран бүтээлчдэд, бүтээл туурвилаа олон нийтэд хүргэх томоохон талбар болох болов уу. Утга зохиол, яруу найрагт хайртай хэн бүхний заавал сонирхох учиртай энэхүү сэтгүүлийг улирал тутамд эрхлэн гаргахаар төлөвлөжээ. ### АРВИС ПАБЛИШИНГ "Нугачаа: Орхиод явах уу, үргэлжлүүлэн зүтгэх үү?" Зохиогч: Сет Годин "Орхиод явах уу, үргэлжлүүлэн зүтгэх үү?” гэсэн дэд гарчигтай энэ номд замын дундаас болих нь заримдаа амжилтад хөтлөх чухал шийдвэр байдаг тухай хөндөж, харин зүрхээ чангалаад зүтгэх ёстой зүйлсийг хэрхэн таних талаар сонирхолтойгоор тайлбарлажээ. Нугачаа буюу эхлэл, төгсрөл хоёрын дундах урт өгсүүр замтай тулдаггүй хүн гэж үгүй билээ. "Эго таны дайсан" Зохиогч: Райан Холидэй Ирээдүйтэй залуу авьяастнуудыг сүйрүүлдэг; үнэт баялаг, өсөж яваа компаниудыг нураадаг; гай зовлонг тэсэж тэвчихийн аргагүй болгон хувиргадаг зүйл бол эго. Энэ номын хуудас болгоноос та эгод дарлуулахаасаа өмнө эгогоо хэрхэн дарах тухай сурч мэдэх болно. ### МОНСУДАР “Үлэмж биетний үлгэр” ба "Долоон өндөгтэй доголон шаазгай” Хүүхдийн номын Жангар редакцаас “Монгол үлгэр-Зурагт ном” төслийн хүрээнд бүтээгдсэн хоёр шинэ ном. Бүдүүлэг, дээрэнгүй зангаар бусдыг гомдоосноороо бүдүүн Марбу өвгөн юунд хүрснийг өвөрмөц зураглал, ойлгомжтой хэллэг бүхий сонирхолтой номоос уншаарай. Долоон өндөгтэй доголон шаазгайг зальт үнэг мэхэлж, сүрдүүлсээр өндөгнөөс нь идэж амташжээ. Сэргэлэн хулганын арга ухаан доголон шаазгайнд хэрхэн тус болох бол? Амьдралд тохиолдож болох аюул заналхийлэл, шударга бус байдлын эсрэг итгэл найдвараа алдалгүй сэтгэж, тэмцэж, давж гарахын чухлыг энэ ном харуулах аж. "Безономикс" Зохиогч: Брайан Дюмэйн “Жефф Безос + Экономикс=Безономикс” Амазон бол дэлхийг өөрчилсөн том хүч. Тус компанийн үүсгэн байгуулагч Жефф Безос бол дэлхийн хамгийн баян хүн. Энэ номоос та Жефф Безос болон Амазоныг түүхийг тольдоорой. “Ардын хувьсгал: Үзэл санааны түүх” Зохиогч: Б.Дөлгөөн, Б.Батбаатар, М.Бямбасайхан Хүмүүсийн төлөвшилд эцэг эх, хувь хүний авьяас чадвар, гэр бүлийн хүмүүжлээс гадна хэл яриа, өсөж торниж буй нийгэм, тухайн үед давамгайлж буй (эсвэл яг тухайн үед шинээр гарч ирж буй) үзэл санаа, төсөөлөл нөлөөлдөг. Тэрхүү үзэл санаа, төсөөллийг илүү ухаж ойлгоё гэвэл үүсэл гарал, хөгжлийг нь мөшгөж харах шаардлагатай. Энэ номд үе үеийн хувьсгалд оролцогчдын үйлдэл, үйл хэрэгт нөлөөлсөн хоёр гол үзэл санааг зураг ба текстээр хүүрнэжээ. ### НОЖО ПАБЛИШИНГ / Б.БАЗАРСҮРЭН “Шинэ аав” Зохиогч: Ч.Ганжавхлан Ч.Ганжавхланг нийгмийн сайн сайхан, хүүхэд хамгааллын төлөө хийсэн үйлсээр нь монголчууд таньдаг болсон. Мөн түүнийг “Боорцог ба сарнай”, “Автуус ба амьдрал”, “Чөтгөрийн бясалгал” номуудын зохиогч гэдгээр нь уншигчид мэднэ. Ихэр хүүхдээ өлгийдөж аваад удаагүй байгаа түүний болон бусад аавуудын тэмдэглэлээс бүтсэн энэхүү ном аавуудын амьдралын энгийн хэрнээ хайраар дүүрэн хором мөчүүдийг харуулжээ. "Номын жор III" Зохиогч: Ломбын Нямаа Ломбын Нямаа зохиолчийн Бямбын Ринчен, Цэндийн Дамдинсүрэн, Жамцын Бадраа, Донровын Намдаг, Чадраабалын Лодойдамба зэрэг "домгууд"-той хийсэн ярилцлага бүхий “Амьд ододтой хөөрөлдсөн алтан хором” хэмээх тун ховор ном байдаг. Уг номыг "Номын жор" цувралыг санаачлагч Б.Базарсүрэн зохиолчийн зөвшөөрөлтэйгөөр, нэмэлт материал, баяжуулсан агуулгатайтайгаар "Номын жор III" хэмээх бүтээл болгон хэвлүүлжээ. ### Г.МӨНГӨН "Мөнгөө тайван орхи" "Хадгаламж өлсөхөөс эхэлнэ", "Тархины блок" зэрэг номын зохиолч Г.Мөнгөн ээлжит номоо хэвлүүлсэн нь “Мөнгөө тайван орхи” нэртэй. Санхүү, мөнгөний чиглэлээр сүүлийн үед асар олон бичигдэж буй бөгөөд энэ ном бусдаасаа хэрхэн ялгарахыг та номын баяр дээрээс олж мэдээрэй. ### Д.ГАЛСАНСҮХ “Хар” ба “Улаан” Модернист яруу найрагч Д.Галсансүх нэлээд удаан хугацааны дараа хоёр шинэ номоо уншигчдад барьж байна. Нэг ном нь түүний шинэ шүлгүүд бол нөгөө нь өөрийнх нь дуртгал бүтээл ажээ. "Яруу найргийн хаан" эргэж ирсэн үү? ### ЮНАЙТЕД БИЗНЕС ПАБЛИШИНГ “Энэ бол маркетинг” Зохиогч: Сет Годин Маркетинг, судалгаа, олон нийттэй харилцах стратеги, брэнд концепц, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, хэвлэл мэдээлэл, контент үйлдвэрлэл зэрэг нэршлүүдтэй бид өдөр тутамдаа таарах болсон. Зах зээлийн эрэлт хаа сайгүй. Гэхдээ, сайн маркетер байгаа цагт л орчин цагийн сайхан нийгэм цогцлох юм. Тэгвэл маркетер байна гэж чухам юуг хэлэх, танд ямар чадвар шаардлагатай, өөрчлөлтийг хэрхэн бий болгох талаар олон асуултад хариулт өгсөн, маркетингийн ухааны цоо шинэ ном орчуулагджээ. “No Filter: Инстаграмын бодит түүх” Зохиогч: Сара Фраер Бидний өдөр тутмын амьдрал цахим ертөнцтэй салшгүй холбоотой болжээ. Тэр дундаа залуучуудын хувьд Инстаграм хайртай платформ нь болоод байгаа. Тэгвэл энэ номд Инстаграмыг хэрхэн үүсгэн байгуулсан, хэрхэн Фэйсбүүктэй хэлэлцээ хийсэн, Фэйсбүүкт худалдагдсаны дараа ямар үйл явдал, адал явдлууд өрнөсөн тухай онц сонирхолтойгоор хүүрнэжээ. 2020 оны бизнесийн шилдэг номуудын нэг. ### PSYCHOLOGY PUBLISHING “Хүн байх нь: Сэтгэл засалчийн тэмдэглэл” Зохиогч: Карл Рожерс Сэтгэл судлалын шинжлэх ухааны томоохон төлөөлөл болсон Карл Рожерсийн үзэл санаагүйгээр сэтгэл судлалыг ойлгоно гэдэг бэрх. Хүнтэй харилцдаг хэн бүхэнд зориулсан энэ ном өөрийгөө болон бусдыг ойлгоход дэм болно. ### Судлаач, орчуулагч: Б.Баярсайхан "Travel Classic Books" Элчин сайд асан Б.Баярсайханы ногоон цуврал үнэнч уншигч олонтой. Тус цувралын 12, 13 дахь боть болох Альберт Штеффений “Эцсийн зогсоол Монгол: Миний амьдралын төөрөлдсөн замнал”, Волдемар Граф фон Швериний “Ороо бусгаа цаг үеийн адал явдалт ан гөрөө” номууд уншигчдын гарт хүрэхэд бэлэн болжээ. Энэ цувралаар өнгөрсөн зууны эхээр Монгол орноор аялсан европчуудын тэмдэглэлүүд хүрдэг билээ. ### ИТГЭЛ МАРАЛ ПАБЛИШИНГ “Монголын онгон байгальд” Зохиогч: Жорж Б.Шаллер Уг номын зохиогч нь хээрийн биологийн судалгаагаар дэлхийд тэргүүлэгчдийн нэг бөгөөд Монгол улсад 1989-2018 оны хооронд хэд хэдэн удаа айлчилж байжээ. Тэрээр зах зээлийн нийгмийн шилжилтийн үед америк болон дотоодын эрдэмтэдтэй хамтран Монгол орны онгон дагшин байгалийг судалсан байдаг. Шаллер энэхүү номдоо цоохор ирвэс, мазаалай, зэрлэг тэмээ, цагаан зээр зэрэг амьтдыг судалж, хамгаалах санаачилгуудыг дэвшүүлжээ. Мөн Монгол орноор аялсан гайхалтай гэрэл зургуудыг оруулсан нь бидэнд эх орныхоо анзаараагүй үзэсгэлэнг таньж мэдэх боломжийг олгох юм. “Зэрлэг хонгор адууг ажихуйд” Зохиогч: “Хустайн” Намхайн Банди Байгальд хайртай хэн бүхэнд зориулсан өвөрмөц нэгэн бүтээл. Монгол эрдэмтэн 20 гаруй жилийн турш тахийг нутагшуулах ажилд хүчин зүтгэхдээ ажигласан тахийн зан араншин, сонин үйл явдлын тухай өгүүлжээ. ### ГАРУНА ПАБЛИШИНГ “Жаргалтай болох зориг” Зохиогч: Кишими Ичиро, Кога Фүмитакэ Энэхүү ном бол нэрт сэтгэл зүйч Алфред Адлерын үзэл санаа (Адлерын сэтгэл судлал)-г “идэр залуу эр болон философич хоёрын харилцан яриа” хэлбэрээр эмхэтгэн бичсэн “Зоригийн тухай хоёр боть зохиол”-ын сүүлийнх юм. “Ад үзэгдэх зориг”-т дэвшүүлэн тавьсан аз жаргалд хүрэх замаар бид хэрхэн цаашаа явах вэ? Өдөр тутмын амьдралдаа Адлерын сэтгэл судлалын сургаалыг хэрхэн хэрэгжүүлэх вэ? Мөн Адлерын эцэст нь дүгнэсэнчлэн жаргалтай амьдрахын тулд хүн бүрийн нүүр тулахаас аргагүй болдог “амьдралын хамгийн том сонголт” гэж чухам юу вэ гэдэгт энэ ном хариулах болно. “Улс төр эхлэн суралцагчдад” Зохиогч: Алекс Фрит, Рози Хоре, Луй Стовэлл Наймаас дээш насны бүх л хүмүүст улс төрийн талаар цэгцтэй, цогц ойлголт өгөх ном. 2018 онд анх Англид гарснаасаа хойш дэлхийн 14 оронд орчуулагджээ. Бид уулзсан хүн бүртэйгээ улс төр ярьж мэтгэлцээд байдаггүй. Учир нь улс төр бидний өдөр тутмын амьдралын ярианы сэдэв биш юм. Гэхдээ амьдарч буй нийгмээ ойлгоё гэвэл улс төрийн талаар мэдлэгтэй болох шаардлагатай. Улс төр бидний эргэн тойронд хаа сайгүй байдаг. Хүмүүс хот, улс орон, тивийг хэрхэн удирдах нь улс төр. Шийдвэр хаана гарч байна, тэнд улс төр байна. Дайн эхлэх, төгсөх нь ч мөн ялгаагүй улс төр юм. ### БАЛЖ ЭНД ПҮРЭВ ПАБЛИШИНГ “Пачинко” Зохиогч: Мин Жин Ли 1910 оноос эхлээд өнөөг хүртэл хэдэн үеэрээ Японд амьдарч буй солонгос гэр бүлд улс төр, дайн, шашин шүтлэг, нийгмийн тогтолцоо ямар нөлөө үзүүлсэн тухай хийгээд тэр бүхнийг хэрхэн даван туулж буй тухай, юмны учир олдож, хөрөнгө чинээний захад хэрхэн хүрч буй тухай энэ зохиолд хүүрнэнэ. Зохиогч бүтээлийнхээ санааг анх олохоос эхлээд Японд судалгаа хийж, олон зуун хүнтэй уулзаж ярилцан 10 гаруй жил уйгагүй хөдөлмөрлөж байж энэхүү бүтээлээ бичсэн гэдэг. ### НЕПКО ПАБЛИШИНГ “Хэн нь хэн бэ” Зохиогч: Баабар, Г.Баярмагнай, Д.Хүрэлхүү Төв Азийн нүүдэлчдийн түүхээс эхлээд зах зээлийн эдийн засагт шилжсэнээс хойш өнөөг хүртэлх нийгэмд нөлөө үзүүлсэн хүмүүсийн намтар бүтээл. Энэхүү ном нь монголчуудын түүхэнд их бага хэмжээгээр оролцсон 1500 орчим хүнийг хамарчээ. Түүх бүтээгсдийн намтраас та бид урьд үеэ дахин нэг дэнслэх боломжтой. “Нүүдэл суудал” Зохиогч: Баабар Хоёр мянга гаруй жилийн өмнөх Төв Азийн нүүдэлчдийн, мянга таван зуу гаруй жилийн өмнөх монгол овогтны, мянга гаруй жилийн турших монгол үндэстний түүхийг нэгтгэсэн монголчуудын түүхэн сурвалж бүтээл. “Йогийн шинжлэх ухаан” Зохиогч: Энн Свансон Цаг цөвүүн болох тусам хүний бие болоод сэтгэлийн эрүүл мэнд ямар чухал болохыг бид ойлгож эхэлсэн. Мөн йог бол хүний бие, сэтгэлийг нэгэн зэрэг эмчлэх шидтэй шинжлэх ухаан гэдгийг баримт судалгаанууд нотолсоор байна. Энэ номд йогийн бүх шатны дасгал, тайлбар бүхий анатоми, физиологийн ойлголтыг багтаажээ. ### ЗОХИОГЧ А.ОТГОН “Америкт компани байгуулах нь: Бизнесийн гэрээний ойлголтууд” Уг номын зохиогч АНУ-д бизнес бүртгүүлэх дараалал, тулгардаг бэрхшээл, анхаарах зүйлсийг хийгээд цар тахлын үеэр ямар ямар бизнес санааг хэрхэн амжилттай хэрэгжүүлж яваагаа бичжээ. Энэхүү бүтээлээс та мөн Америкийн бизнесийн гэрээний ойлголтуудтай танилцах боломжтой.
https://unread.today/c/booktalk-tsdelgermaa	Номын тухай	Egiimaa Tsogt	2021-09-25T00:00:00	9 сарын 25, 2021	Номтой яриа #18: Тагтаа паблишингийн ерөнхий редактор, яруу найрагч Ц.Дэлгэрмаа	<div class="article-body"> <h2>“Номтой яриа” буландаа бид Тагтаа паблишингийн ерөнхий редактор, яруу найрагч, зохиолч Цагаанчулуугийн Дэлгэрмааг урилаа. Яруу найргийн “А тэмдэглэл” тэргүүт хэд хэдэн түүвэр гаргасан зочин маань сүүлийн жилүүдэд редакторын ажилдаа түлхүү анхааран, уран бүтээлээсээ хэсэг хөндийрөөд байв. Харин энэ онд хүүхдийн “Баавгай нэртэй шувуу, Бархас охин хоёрын түүх” ном, яруу найргийн “Зүрхэнд агч намур” бүтээлээ туурвиж, уншигчдадаа бэлэг барьжээ. Ингээд гуч дахь удаагийн “Үндэсний номын баяр”-ын тайзан дээр түүнтэй номын тухай яриа өрнүүлснээ хүргэе.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</h3><p>Редактор хүн учраас зорьж ном унших маань багассан ч ажлынхаа шаардлагаар бол өдөр бүр уншдаг. Ном унших нь өөрөө миний ажил шүү дээ. Мөн аливаа бүтээл хэвлэгдэж гарахаас өмнө буюу анхны уншигч нь болдог нь азтай ч гэмээр. Хэд дахин давтан унших болдог нь миний бичих дадалд нөлөөлж байх шиг санагддаг. <br> <br>Би ихэвчлэн уран зохиолын ном уншдаг. Түүн дотор яруу найраг бас нэлээд жин дарах байх. Сүүлийн үед Д.Галсансүх ахын шинээр хэвлүүлсэн хоёр номыг уншиж байгаа. Харин хааяа сэтгэл ээдрэхээр “Агнистын гэгээ”-г, тэр тусмаа Мялын намтрыг унших дуртай. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ?</h3><p>Одоо бодоод байхад, уран зохиолын час хийсэн амтыг бүр бага байхдаа л мэдэрч байж. Манай гэрт байсан хавтасгүй номон доторх нэг өгүүллэг жаахан охины сэтгэлд гүн хүрч байлаа. Тэр ном нь Гүр.Нямдоржийн “Авга гүний эрчүүд” (1993) гэсэн ном байсан ба "Цочоод сэрсэн заяа" гэдэг өгүүллэг нь надад анх уран зохиолын төсөөллийг өгч байсан шиг санагддаг. <br> <br>Хожим мэдэхнээ Гүр.Нямдорж зохиолчтой би нэг нутгийнх, бүр нэг сумынх байж таарсанд их бэлгэшээдэг. Бусад номнуудын талаар хуваалцвал, би өөрөө нийгмийн шилжилтийн үеийн хүн учраас багаасаа социалист үеийн бүх л том романуудыг уншиж өссөн. Хамгийн их нөлөөлсөн ном гэвэл романуудаас яах аргагүй "Гэм зэм", "Хар судар" хоёрыг нэрлэж таарах байх. Мөн Г.Аюурзана зохиолчийн арван хар хэмээгддэг цуврал лав миний үеийнхэнд уран зохиолын ойлголтоо тэлэхэд нь асар их нөлөө үзүүлсэн байдаг. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ?</h3><p>Ер нь ном сонгох тал дээр тухайн номын утга, үйл явдлаас илүү хэл найруулга, онцлог шинжийг нь харж уншдаг. Жишээ нь, Харүки Мүракамигийн номнуудыг сүүлийн үед уншиж байгаа. Түүний номнууд залуучуудтай холбогддог учрыг ойлгомоор байгаа гэх юм уу даа. Хэл найруулга сайтай номд их татагддаг гэсэн болохоор Орхан Памукийн зохиолуудыг бас унших дуртай. Ялангуяа, Ц.Гомбосүрэн гуайн орчуулсан ямар ч номыг бол бариад л сууна даа. Дээр дурдсан “Хар судар”-ыг тун ч гайхалтайгаар эх хэлнээ хөрвүүлсэн. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0534b9ab-777a-41b8-aeb3-2e6e2712a0a9/35d66c78828e559d4ad2840870851ec8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ?</h3><p>Уран зохиолын хүн учраас номыг уламжлалт буюу хэвлэмэл хэлбэрээр нь уншихыг илүүд үздэг. Ажлын онцлогоос болоод тэр үү, ер нь их хурдан уншдаг шүү. Дуртай номоо хэд ч уншсан уйддаггүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ?</h3><p></p><p>Сүүлийн үед манайд орчуулгын уран зохиол голлож, бид ч дэлхийн уран зохиолоос хангалттай хүртэж буй болов уу. Орхан Памукийг ч манайхан хэдийн мэдэх биз. Миний хамгийн дуртай зохиолчдын нэг. Түүний зохиолд олонтоо давтагддаг хүнийслийн тухай болоод өөрийнхөөрөө байх тухай ойлголт, хүний дотор өрнөдөг мөнхийн эрэл хайгуулын сэдэв нь таалагддаг юм. Бас нэмээд Израйлын Амос Оз, уугуул америк зохиолч Шерман Алекси зэрэг цөөнх үндэстний юм уу, эсвэл дэлхийн тавцанд байр суурь нь эргэлзээтэй буй, зарим талаараа бидэнтэй ойр асуудлууд ч тулгарч байж мэдэх орны зохиолчдыг уншиж, өөрсдийнхөө оршихуйг тунгаахад зүйтэй юм уу гэж санах болсон. </p><p>Мөн монгол зохиолчдоосоо дурдмаар байна. Тухайлбал сая бидний "Tagtaa Review" сэтгүүлдээ онцолсон наяад оны маш хүчтэй хүүрнэлч Доржзовдын Энхболд гэж, одоо ч ид томоохон бүтээлүүд дээрээ ажиллаж буй сайхан монгол зохиолч байна. Амьдралынхаа богино жилүүдэд чамлахааргүй өв үлдээсэн Гүржавын Нямдорж гэж гайхам туурвилч мөн байлаа. Тэдний бүтээлүүдийг уншиж авах, шингээх учиртайгаа аваад цаашаа хараа сунгах нь зүйтэй болов уу. Эдгээр зохиолчийг дурдахдаа, бид өөрсдөд байгаа уран зохиолын өвөө илүү анзаарч, нээх ёстой гэсэн үүднээс нь хэлж буй юм шүү. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ?</h3><p>Би уран бүтээлч хүний хувиар сүүлийн 6, 7 жил их нам гүм байлаа. Харин сүүлийн хоёр жил зөвхөн уран зохиолынхоо орчинд ажиллаж, өөрийгөө уран бүтээлчээр илүү зорилготой төлөвшүүлж эхэлсэн. Тагтаа паблишингийн ажлын орчин маань яг л уран бүтээлчийн урлан шиг байдаг. Тиймээс ч энэ жил хүүхдийн, яруу найргийн хоёр бүтээлээ гаргаж амжсан. <br> <br>Хүн юм үзэхийн хэрээр буюу нас тогтож боловсрохоороо харах өнцөг, амьдралын утга учир их өөрчлөгддөг юм байна. Энэ маань ч сүүлийн шүлгийн түүврээс тодорхой харагдах байх аа. Мөн цаашид хүүрнэл зохиол бичих төлөвлөгөөтэй байгаа. Хүүхдийн зохиолоосоо гадна залуусын хайрын тууж бичиж эхлээд явж байна. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0534b9ab-777a-41b8-aeb3-2e6e2712a0a9/88acb3e5104c815a6c61815f8c562e53.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p>Ном гэдэг бидэнтэй хүүхэд ахуйгаас минь холбогдсон “хүн” гэж ойлгодог. Ном дотроо бас олон хүнтэй. Хэдий бид нэг уншаад учиргүй бүхнийг мэддэг болохгүй ч өөрөө өөртөө оршиж, аливаа бүхнийг эргэцүүлэх боломжийг ном үргэлж өгч байдаг. Номын танин мэдэхүйн хүрээ хязгаарын талаар бол хэлэхэд илүүц ойлгомжтой зүйл шүү дээ. <br>Одоогийн нийгэмд амжилт, дижиталчлал, улмаар “өөрийгөө олж нээх” гээд сэтгэл зүйн асуудлууд ихээр хөндөгдөх болсон. Ном харин энэ бүхний хариулт болж чадна гэдэгт итгэлтэй байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? </h3><p>АНУ-д ажиллаж, амьдарч, үе үе орчуулгын бүтээлээрээ бидэнд бэлэг барьж байдаг орчуулагч Д.Дашмөнх ахыг онцолмоор байна. Удахгүй түүний орчуулгаар манай хэвлэлийн газраас Умберто Экогийн алдарт "Сарнайн нэр" роман гарах юм. Мөн АНУ-д мэргэжлийн зохиолчоор сурч байгаа Э.Бүжинлхамыг оруулбал бас сонирхолтой байх болов уу.</p> <p></p><p><b>Ц.Дэлгэрмааг дагах: <a href="https://www.facebook.com/delgermaa.ts" target="_blank">Фэйсбүүк</a></b></p><p><b>Э.Бүжинлхамыг дагах: <a href="https://www.facebook.com/E.Bujinlkham" target="_blank">Фэйсбүүк</a></b></p><p><b>Орчуулагч Д.Дашмөнхийг дагах:</b> <a href="https://www.facebook.com/dashka.dashmunkh" target="_blank"><b>Фэйсбүүк</b></a></p> </div>	“Номтой яриа” буландаа бид Тагтаа паблишингийн ерөнхий редактор, яруу найрагч, зохиолч Цагаанчулуугийн Дэлгэрмааг урилаа. Яруу найргийн “А тэмдэглэл” тэргүүт хэд хэдэн түүвэр гаргасан зочин маань сүүлийн жилүүдэд редакторын ажилдаа түлхүү анхааран, уран бүтээлээсээ хэсэг хөндийрөөд байв. Харин энэ онд хүүхдийн “Баавгай нэртэй шувуу, Бархас охин хоёрын түүх” ном, яруу найргийн “Зүрхэнд агч намур” бүтээлээ туурвиж, уншигчдадаа бэлэг барьжээ. Ингээд гуч дахь удаагийн “Үндэсний номын баяр”-ын тайзан дээр түүнтэй номын тухай яриа өрнүүлснээ хүргэе. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Редактор хүн учраас зорьж ном унших маань багассан ч ажлынхаа шаардлагаар бол өдөр бүр уншдаг. Ном унших нь өөрөө миний ажил шүү дээ. Мөн аливаа бүтээл хэвлэгдэж гарахаас өмнө буюу анхны уншигч нь болдог нь азтай ч гэмээр. Хэд дахин давтан унших болдог нь миний бичих дадалд нөлөөлж байх шиг санагддаг. Би ихэвчлэн уран зохиолын ном уншдаг. Түүн дотор яруу найраг бас нэлээд жин дарах байх. Сүүлийн үед Д.Галсансүх ахын шинээр хэвлүүлсэн хоёр номыг уншиж байгаа. Харин хааяа сэтгэл ээдрэхээр “Агнистын гэгээ”-г, тэр тусмаа Мялын намтрыг унших дуртай. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Одоо бодоод байхад, уран зохиолын час хийсэн амтыг бүр бага байхдаа л мэдэрч байж. Манай гэрт байсан хавтасгүй номон доторх нэг өгүүллэг жаахан охины сэтгэлд гүн хүрч байлаа. Тэр ном нь Гүр.Нямдоржийн “Авга гүний эрчүүд” (1993) гэсэн ном байсан ба "Цочоод сэрсэн заяа" гэдэг өгүүллэг нь надад анх уран зохиолын төсөөллийг өгч байсан шиг санагддаг. Хожим мэдэхнээ Гүр.Нямдорж зохиолчтой би нэг нутгийнх, бүр нэг сумынх байж таарсанд их бэлгэшээдэг. Бусад номнуудын талаар хуваалцвал, би өөрөө нийгмийн шилжилтийн үеийн хүн учраас багаасаа социалист үеийн бүх л том романуудыг уншиж өссөн. Хамгийн их нөлөөлсөн ном гэвэл романуудаас яах аргагүй "Гэм зэм", "Хар судар" хоёрыг нэрлэж таарах байх. Мөн Г.Аюурзана зохиолчийн арван хар хэмээгддэг цуврал лав миний үеийнхэнд уран зохиолын ойлголтоо тэлэхэд нь асар их нөлөө үзүүлсэн байдаг. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Ер нь ном сонгох тал дээр тухайн номын утга, үйл явдлаас илүү хэл найруулга, онцлог шинжийг нь харж уншдаг. Жишээ нь, Харүки Мүракамигийн номнуудыг сүүлийн үед уншиж байгаа. Түүний номнууд залуучуудтай холбогддог учрыг ойлгомоор байгаа гэх юм уу даа. Хэл найруулга сайтай номд их татагддаг гэсэн болохоор Орхан Памукийн зохиолуудыг бас унших дуртай. Ялангуяа, Ц.Гомбосүрэн гуайн орчуулсан ямар ч номыг бол бариад л сууна даа. Дээр дурдсан “Хар судар”-ыг тун ч гайхалтайгаар эх хэлнээ хөрвүүлсэн. НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Уран зохиолын хүн учраас номыг уламжлалт буюу хэвлэмэл хэлбэрээр нь уншихыг илүүд үздэг. Ажлын онцлогоос болоод тэр үү, ер нь их хурдан уншдаг шүү. Дуртай номоо хэд ч уншсан уйддаггүй. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Сүүлийн үед манайд орчуулгын уран зохиол голлож, бид ч дэлхийн уран зохиолоос хангалттай хүртэж буй болов уу. Орхан Памукийг ч манайхан хэдийн мэдэх биз. Миний хамгийн дуртай зохиолчдын нэг. Түүний зохиолд олонтоо давтагддаг хүнийслийн тухай болоод өөрийнхөөрөө байх тухай ойлголт, хүний дотор өрнөдөг мөнхийн эрэл хайгуулын сэдэв нь таалагддаг юм. Бас нэмээд Израйлын Амос Оз, уугуул америк зохиолч Шерман Алекси зэрэг цөөнх үндэстний юм уу, эсвэл дэлхийн тавцанд байр суурь нь эргэлзээтэй буй, зарим талаараа бидэнтэй ойр асуудлууд ч тулгарч байж мэдэх орны зохиолчдыг уншиж, өөрсдийнхөө оршихуйг тунгаахад зүйтэй юм уу гэж санах болсон. Мөн монгол зохиолчдоосоо дурдмаар байна. Тухайлбал сая бидний "Tagtaa Review" сэтгүүлдээ онцолсон наяад оны маш хүчтэй хүүрнэлч Доржзовдын Энхболд гэж, одоо ч ид томоохон бүтээлүүд дээрээ ажиллаж буй сайхан монгол зохиолч байна. Амьдралынхаа богино жилүүдэд чамлахааргүй өв үлдээсэн Гүржавын Нямдорж гэж гайхам туурвилч мөн байлаа. Тэдний бүтээлүүдийг уншиж авах, шингээх учиртайгаа аваад цаашаа хараа сунгах нь зүйтэй болов уу. Эдгээр зохиолчийг дурдахдаа, бид өөрсдөд байгаа уран зохиолын өвөө илүү анзаарч, нээх ёстой гэсэн үүднээс нь хэлж буй юм шүү. ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Би уран бүтээлч хүний хувиар сүүлийн 6, 7 жил их нам гүм байлаа. Харин сүүлийн хоёр жил зөвхөн уран зохиолынхоо орчинд ажиллаж, өөрийгөө уран бүтээлчээр илүү зорилготой төлөвшүүлж эхэлсэн. Тагтаа паблишингийн ажлын орчин маань яг л уран бүтээлчийн урлан шиг байдаг. Тиймээс ч энэ жил хүүхдийн, яруу найргийн хоёр бүтээлээ гаргаж амжсан. Хүн юм үзэхийн хэрээр буюу нас тогтож боловсрохоороо харах өнцөг, амьдралын утга учир их өөрчлөгддөг юм байна. Энэ маань ч сүүлийн шүлгийн түүврээс тодорхой харагдах байх аа. Мөн цаашид хүүрнэл зохиол бичих төлөвлөгөөтэй байгаа. Хүүхдийн зохиолоосоо гадна залуусын хайрын тууж бичиж эхлээд явж байна. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Ном гэдэг бидэнтэй хүүхэд ахуйгаас минь холбогдсон “хүн” гэж ойлгодог. Ном дотроо бас олон хүнтэй. Хэдий бид нэг уншаад учиргүй бүхнийг мэддэг болохгүй ч өөрөө өөртөө оршиж, аливаа бүхнийг эргэцүүлэх боломжийг ном үргэлж өгч байдаг. Номын танин мэдэхүйн хүрээ хязгаарын талаар бол хэлэхэд илүүц ойлгомжтой зүйл шүү дээ. Одоогийн нийгэмд амжилт, дижиталчлал, улмаар “өөрийгөө олж нээх” гээд сэтгэл зүйн асуудлууд ихээр хөндөгдөх болсон. Ном харин энэ бүхний хариулт болж чадна гэдэгт итгэлтэй байна. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? АНУ-д ажиллаж, амьдарч, үе үе орчуулгын бүтээлээрээ бидэнд бэлэг барьж байдаг орчуулагч Д.Дашмөнх ахыг онцолмоор байна. Удахгүй түүний орчуулгаар манай хэвлэлийн газраас Умберто Экогийн алдарт "Сарнайн нэр" роман гарах юм. Мөн АНУ-д мэргэжлийн зохиолчоор сурч байгаа Э.Бүжинлхамыг оруулбал бас сонирхолтой байх болов уу. Ц.Дэлгэрмааг дагах: Фэйсбүүк Э.Бүжинлхамыг дагах: Фэйсбүүк Орчуулагч Д.Дашмөнхийг дагах: Фэйсбүүк	“Номтой яриа” буландаа бид Тагтаа паблишингийн ерөнхий редактор, яруу найрагч, зохиолч Цагаанчулуугийн Дэлгэрмааг урилаа. Яруу найргийн “А тэмдэглэл” тэргүүт хэд хэдэн түүвэр гаргасан зочин маань сүүлийн жилүүдэд редакторын ажилдаа түлхүү анхааран, уран бүтээлээсээ хэсэг хөндийрөөд байв. Харин энэ онд хүүхдийн “Баавгай нэртэй шувуу, Бархас охин хоёрын түүх” ном, яруу найргийн “Зүрхэнд агч намур” бүтээлээ туурвиж, уншигчдадаа бэлэг барьжээ. Ингээд гуч дахь удаагийн “Үндэсний номын баяр”-ын тайзан дээр түүнтэй номын тухай яриа өрнүүлснээ хүргэе. ### ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Редактор хүн учраас зорьж ном унших маань багассан ч ажлынхаа шаардлагаар бол өдөр бүр уншдаг. Ном унших нь өөрөө миний ажил шүү дээ. Мөн аливаа бүтээл хэвлэгдэж гарахаас өмнө буюу анхны уншигч нь болдог нь азтай ч гэмээр. Хэд дахин давтан унших болдог нь миний бичих дадалд нөлөөлж байх шиг санагддаг. Би ихэвчлэн уран зохиолын ном уншдаг. Түүн дотор яруу найраг бас нэлээд жин дарах байх. Сүүлийн үед Д.Галсансүх ахын шинээр хэвлүүлсэн хоёр номыг уншиж байгаа. Харин хааяа сэтгэл ээдрэхээр “Агнистын гэгээ”-г, тэр тусмаа Мялын намтрыг унших дуртай. ### ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ ГЭВЭЛ? Одоо бодоод байхад, уран зохиолын час хийсэн амтыг бүр бага байхдаа л мэдэрч байж. Манай гэрт байсан хавтасгүй номон доторх нэг өгүүллэг жаахан охины сэтгэлд гүн хүрч байлаа. Тэр ном нь Гүр.Нямдоржийн “Авга гүний эрчүүд” (1993) гэсэн ном байсан ба "Цочоод сэрсэн заяа" гэдэг өгүүллэг нь надад анх уран зохиолын төсөөллийг өгч байсан шиг санагддаг. Хожим мэдэхнээ Гүр.Нямдорж зохиолчтой би нэг нутгийнх, бүр нэг сумынх байж таарсанд их бэлгэшээдэг. Бусад номнуудын талаар хуваалцвал, би өөрөө нийгмийн шилжилтийн үеийн хүн учраас багаасаа социалист үеийн бүх л том романуудыг уншиж өссөн. Хамгийн их нөлөөлсөн ном гэвэл романуудаас яах аргагүй "Гэм зэм", "Хар судар" хоёрыг нэрлэж таарах байх. Мөн Г.Аюурзана зохиолчийн арван хар хэмээгддэг цуврал лав миний үеийнхэнд уран зохиолын ойлголтоо тэлэхэд нь асар их нөлөө үзүүлсэн байдаг. ### НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Ер нь ном сонгох тал дээр тухайн номын утга, үйл явдлаас илүү хэл найруулга, онцлог шинжийг нь харж уншдаг. Жишээ нь, Харүки Мүракамигийн номнуудыг сүүлийн үед уншиж байгаа. Түүний номнууд залуучуудтай холбогддог учрыг ойлгомоор байгаа гэх юм уу даа. Хэл найруулга сайтай номд их татагддаг гэсэн болохоор Орхан Памукийн зохиолуудыг бас унших дуртай. Ялангуяа, Ц.Гомбосүрэн гуайн орчуулсан ямар ч номыг бол бариад л сууна даа. Дээр дурдсан “Хар судар”-ыг тун ч гайхалтайгаар эх хэлнээ хөрвүүлсэн. ### НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Уран зохиолын хүн учраас номыг уламжлалт буюу хэвлэмэл хэлбэрээр нь уншихыг илүүд үздэг. Ажлын онцлогоос болоод тэр үү, ер нь их хурдан уншдаг шүү. Дуртай номоо хэд ч уншсан уйддаггүй. ### БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Сүүлийн үед манайд орчуулгын уран зохиол голлож, бид ч дэлхийн уран зохиолоос хангалттай хүртэж буй болов уу. Орхан Памукийг ч манайхан хэдийн мэдэх биз. Миний хамгийн дуртай зохиолчдын нэг. Түүний зохиолд олонтоо давтагддаг хүнийслийн тухай болоод өөрийнхөөрөө байх тухай ойлголт, хүний дотор өрнөдөг мөнхийн эрэл хайгуулын сэдэв нь таалагддаг юм. Бас нэмээд Израйлын Амос Оз, уугуул америк зохиолч Шерман Алекси зэрэг цөөнх үндэстний юм уу, эсвэл дэлхийн тавцанд байр суурь нь эргэлзээтэй буй, зарим талаараа бидэнтэй ойр асуудлууд ч тулгарч байж мэдэх орны зохиолчдыг уншиж, өөрсдийнхөө оршихуйг тунгаахад зүйтэй юм уу гэж санах болсон. Мөн монгол зохиолчдоосоо дурдмаар байна. Тухайлбал сая бидний "Tagtaa Review" сэтгүүлдээ онцолсон наяад оны маш хүчтэй хүүрнэлч Доржзовдын Энхболд гэж, одоо ч ид томоохон бүтээлүүд дээрээ ажиллаж буй сайхан монгол зохиолч байна. Амьдралынхаа богино жилүүдэд чамлахааргүй өв үлдээсэн Гүржавын Нямдорж гэж гайхам туурвилч мөн байлаа. Тэдний бүтээлүүдийг уншиж авах, шингээх учиртайгаа аваад цаашаа хараа сунгах нь зүйтэй болов уу. Эдгээр зохиолчийг дурдахдаа, бид өөрсдөд байгаа уран зохиолын өвөө илүү анзаарч, нээх ёстой гэсэн үүднээс нь хэлж буй юм шүү. ### ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Би уран бүтээлч хүний хувиар сүүлийн 6, 7 жил их нам гүм байлаа. Харин сүүлийн хоёр жил зөвхөн уран зохиолынхоо орчинд ажиллаж, өөрийгөө уран бүтээлчээр илүү зорилготой төлөвшүүлж эхэлсэн. Тагтаа паблишингийн ажлын орчин маань яг л уран бүтээлчийн урлан шиг байдаг. Тиймээс ч энэ жил хүүхдийн, яруу найргийн хоёр бүтээлээ гаргаж амжсан. Хүн юм үзэхийн хэрээр буюу нас тогтож боловсрохоороо харах өнцөг, амьдралын утга учир их өөрчлөгддөг юм байна. Энэ маань ч сүүлийн шүлгийн түүврээс тодорхой харагдах байх аа. Мөн цаашид хүүрнэл зохиол бичих төлөвлөгөөтэй байгаа. Хүүхдийн зохиолоосоо гадна залуусын хайрын тууж бичиж эхлээд явж байна. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Ном гэдэг бидэнтэй хүүхэд ахуйгаас минь холбогдсон “хүн” гэж ойлгодог. Ном дотроо бас олон хүнтэй. Хэдий бид нэг уншаад учиргүй бүхнийг мэддэг болохгүй ч өөрөө өөртөө оршиж, аливаа бүхнийг эргэцүүлэх боломжийг ном үргэлж өгч байдаг. Номын танин мэдэхүйн хүрээ хязгаарын талаар бол хэлэхэд илүүц ойлгомжтой зүйл шүү дээ. Одоогийн нийгэмд амжилт, дижиталчлал, улмаар “өөрийгөө олж нээх” гээд сэтгэл зүйн асуудлууд ихээр хөндөгдөх болсон. Ном харин энэ бүхний хариулт болж чадна гэдэгт итгэлтэй байна. ### ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? АНУ-д ажиллаж, амьдарч, үе үе орчуулгын бүтээлээрээ бидэнд бэлэг барьж байдаг орчуулагч Д.Дашмөнх ахыг онцолмоор байна. Удахгүй түүний орчуулгаар манай хэвлэлийн газраас Умберто Экогийн алдарт "Сарнайн нэр" роман гарах юм. Мөн АНУ-д мэргэжлийн зохиолчоор сурч байгаа Э.Бүжинлхамыг оруулбал бас сонирхолтой байх болов уу. Ц.Дэлгэрмааг дагах: Фэйсбүүк Э.Бүжинлхамыг дагах: Фэйсбүүк Орчуулагч Д.Дашмөнхийг дагах: Фэйсбүүк
https://unread.today/c/book-the-things-you-can-see	Номын тухай		2021-11-06T00:00:00	11 сарын 6, 2021	"Аядуу тайван ахуйдаа л бидний анзаардаг зүйлс" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>Орчин үеийн завгүй амьдралын хэмнэлээс болж хүн бүр стресс, уур бухимдалтай байх болжээ. Хэрвээ та хөл толгой нь олдохгүй их ажлаасаа хэсэгхэн зуур ч гэсэн завсарлага авч, амьдралын тухай бодож тунгаах, түр амсхийж тайвшрахыг хүсэж буй бол Зэн Буддизмын багш, анагаагч ментор Хэмин Сунимийн бичсэн, Мэнд Паблишингаас эрхлэн орчуулсан “Аядуу тайван ахуйдаа л бидний анзаардаг зүйлс” номыг уншихыг зөвлөж байна.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">зохиогчийн тухай</h3><p><a href="https://www.goodreads.com/author/show/15409785.H" target="_blank">Хэмин Суним</a> нь Зэн буддизмын багш, зохиолч, Сөүл хот дахь “Шархалсан зүрх сэтгэлийн сургууль” ашгийн бус байгууллагын үүсгэн байгуулагч юм. Тэрээр БНСУ-д төрсөн бөгөөд Бөрклэй, Харвард, Принстон их сургуульд суралцахаасаа өмнө Солонгостоо албан ёсоор санваартан болон, зэнд суралцаж, АНУ-ын Массачусетс мужийн Амхерст хот дахь Хэмпширийн коллежид буддизмийн талаар багшилж байжээ. Тэрбээр Твиттер, Фэйсбүүк дээр сая гаруй дагагчтай аж. <br> <br>Түүний анхны ном болох <a href="https://www.goodreads.com/book/show/30780006-the-things-you-can-see-only-when-you-slow-down?ac=1&from_search=true&qid=SKoGRmQI8F&rank=1" target="_blank">“The Things You Can See Only When You Slow Down”</a> нь 35 хэлнээ орчуулагдаж, дөрвөн сая гаруй хувь борлогдсон байна. Харин хоёр дахь ном болох <a href="https://www.goodreads.com/book/show/39736045-love-for-imperfect-things" target="_blank">"Love for Imperfect Things"</a> ном нь 2016 онд Өмнөд Солонгост хамгийн шилдэг борлуулалттай ном болсон бөгөөд 2019 онд олон хэлээр хэвлэгджээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/481026a1cbaf1d56a9c356b11a7af95a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын тухай</h3><p>Энэхүү ном нь маш энгийн, хэн ч уншсан ойлгогдохоор бичигдсэн Зэн Буддизмын мэргэн сургаал, гаргалгааны цуглуулга гэж хэлэхэд болно. Ном амар амгалан байдал, төвлөрлөөс эхлээд хайр, амьдрал, ирээдүйн тухай өгүүлэх найман бүлгээс бүрдэнэ. Бүлэг бүр нь эсээгээр эхэлж, түүндээ тулгуурласан зөвлөгөө, мэргэн үгс, сургаалаар төгсөж буйгаараа энэ төрлийн бусад номоос онцлог санагдлаа. <br> <br>Дэлхий ертөнц бидний оюун санаанд нийцүүлэн оршдог тухай энэ номд өгүүлжээ. Тэгсэн атлаа тэр жижиг ертөнц нь бидний хувьд бүхэл бүтэн орчлон мэт санагдаж буй. Таны бодол санаа баяр баясгалантай, жаргалтай байх үед орчлон ертөнц ч тийм байна. Харин оюун санаа тань сөрөг бодлоор дүүрэх үед дэлхий ч мөн сөрөг л санагдана. Ердөө харах өнцгөө л жаахан өөрчлөхөд амар амгалан байдлыг бүтээж болох нь байна шүү дээ. <br> <br>“Дэлхий ертөнц тэр чигтээ зав чөлөөгүй байна, тиймээс би ч гэсэн ялгаа юун?” гэж сэтгэх нь буруу. Хорвоо ертөнц хэзээ ч завгүй байна гэж гомдоллодоггүй. Бид зүгээр л өөрсдийгөө завгүй байлгах дуртай бол яах вэ? Хэрвээ та үнэхээр зав чөлөөгүй амьдралаасаа залхаж байвал, ажлын амралтаа авах, сургуулиасаа чөлөө аваад аялалд гарах боломж бий. <br> <br>Сайн муу хоёр үргэлж зэрэгцэн оршиж ирсэн буй. Бидний дотор Гитлер, Тереза эх хоёр хамтдаа оршин байдаг тухай зохиогч өгүүлжээ. Энэ нь юу гэсэн үг вэ гэвэл, бид аюул осол, айдас түгшүүртэй тулгарахдаа Гитлерээ босгож ирдэг. Харин өрөөлийг хайрлаж, өөр нэгэнтэй харилцаа холбоо тогтоох үедээ Тереза эхийн зөөлөн намуухан хоолойг сонсдог хэмээн бичсэн нь ихийг бодогдуулах мэт. <br> <br>Бид энэ номын хуудас бүрээс зав чөлөөгүй амьдралыг хэрхэн амар амгалан туулах, хайр дурлал, үерхэл нөхөрлөлөөс эхлээд ажил хөдөлмөр, хүсэл эрмэлзлийн тухай мэдэж авах болно. Мөнхөд юунд ч юм хөөгдөх мэт завгүй үедээ, сэтгэл зовоосон элдэв бодол толгойд эргэлдэхэд, эсвэл хэн нэгний хэлсэн үгэнд гомдож шаналбал хоромхон зуур ч болов тайвшраад, амьдралын хэмнэлээ аядуу зөөлөн болгохыг хичээгээрэй. Бүхий л бодол санаагаа зөвхөн өнөө цагтаа авчирч, гүнзгий гэгч нь амьсгаа аваад цааш яваарай.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/d4f4374b708bb3a13fca041e82f013b9.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ЗОХИОГЧИЙН ӨГӨХ ГЭСЭН ГОЛ САНАА, СУРГААЛУУД</div></h3><ul><li>“Бид гаднах ертөнцийг ажиглахдаа өөрсдийнхөө сонирхсон өчүүхэн жижиг хэсгийг л тогтож хардаг юм байна. Бидний харж буй ертөнц бол бүхэл орчлон бус, харин оюун санааны л анхаарлыг татсан хязгаарлагдмал ертөнц юм.”</li><li>“Ихэнх хүмүүсийн амьдралыг бүхэлд нь цөөн хэдэн үгээр илэрхийлбэл “бүх зүйлтэй эцэсгүй тэмцэлдэх” гэж хэлж болно. Бид эсэргүүцэх тусмаа тасралтгүй өөрчлөгдөх гэж хичээдэг хэдий ч бүх зүйлд сэтгэл дундуур үлддэг.”</li><li>“Бусдын оронд өөрийгөө тавьж үзэх нь амьдралын олон ч зөрчлийг шийдвэрлэхэд тусалдаг. Тиймээс аливааг бусдын талаас харахыг хичээ. Хэрэв юм бүхнийг зөвхөн өөрийнхөө талаас л харгалзан үзвэл танд хүүхдээс ялгарах зүйл алга.”</li><li>“Хариуд нь ямар нэгэн зүйл олж авна хэмээн найдсандаа хэн нэгэнд тусалж буй бол энэ нь өгөх бус, ердөө зээлдүүлэх явдал юм. Жинхэнэ сэтгэл бусдад гараа сунгахдаа ямар ч хариу хүлээдэггүй. Энэ нь бид өгсөн зүйлээ бодож тооцохоо болино гэсэн үг.”</li><li>“Зуны үдэш түг түмэн оддын дундаас би нэгийг нь л сонгон ажиглаж зогсоно. Тэр од ч ялгаагүй үй олон хүний дундаас гагц л намайг л олж харжээ. Хоёр хүн учран золгох нь үүнтэй эгээ адил, огторгуй ертөнцийн ховор нандин явдал байдаг. Магад сая, тэрбум, их наяд учрал тохиол тутамд ердөө ганц тохиож ч мэднэ.”</li><li>“Сурч боловсроход хамгийн том саад болдог зүйл бол мэдэхгүй атлаа мэддэг мэт дүр эсгэх явдал юм. Та ямар нэгэн зүйл мэдэхгүй гэдгээ хүлээн зөвшөөрдөг байх хэрэгтэй. Үгүй бол үргэлж дүр исгэх хэрэг гарна. Бардам зангаа хойш тавьж, шударга байж сурвал аливаад илүү амархан суралцана."</li><li>“Зөвхөн ажилд орох гэж анкет дүүргэхийн оронд шинэ зүйл сурах явцаа таашааж, үнэлж сур. Ганцхан үр дүнгийн төлөө битгий улайр. Цаад утга учрыг нь үнэлж, хөөр хөгжөөнтэй бай.”</li><li>“Бүх зүйл түр зуурынх, дэлхийн хамгийн тохь тухтай орон зай байсан ч ялгаагүй.”</li></ul><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Дүгнэлт</h3><blockquote><p>"Бодлынхоо үүлнээс ангижрахыг хүсвэл бодлоо зүгээр л одоо цагт нь байлга. Санаа бодлын үүл гэдэг зөвхөн өнгөрсөн, эсвэл ирээдүй цагт л оршдог. Оюун санаагаа эдүгээ цагт хамаатуулсан цагт л бодол тань амарна." </p> <cite><p>Хэмин Суним "Аядуу тайван ахуйдаа л бидний анзаардаг зүйлс"</p> </cite></blockquote><p>Бид өнгөрснөө бодон сэтгэлдээ шаналал, зовиур тээж амьдрахын оронд одоо цагт өрнөж буй учрал, тохиолд анхаарал хандуулж, оршин буй цаг мөчөө нандигнан хайрлах нь чухал юм шиг. Цаашлаад ирээдүйнхээ төлөө үнэнч, шударга байж, жаргалтай байх замыг эрэлхийлэх нь илүү бодитой санагдана. Ингэхдээ хэтэрхий их улайран зүтгэх нь хүссэн үр дүндээ хүрэх замд тань тээг л болох магадлалтайг санахад илүүдэхгүй биз ээ. Амьдралын энгийн мөч бүрээс аз жаргалыг мэдэрч, ямар нэгэн зүйлд хэт яаралгүйгээр, бодож тунгаан аядуу тайван амьдарцгаая!</p> </div>	Орчин үеийн завгүй амьдралын хэмнэлээс болж хүн бүр стресс, уур бухимдалтай байх болжээ. Хэрвээ та хөл толгой нь олдохгүй их ажлаасаа хэсэгхэн зуур ч гэсэн завсарлага авч, амьдралын тухай бодож тунгаах, түр амсхийж тайвшрахыг хүсэж буй бол Зэн Буддизмын багш, анагаагч ментор Хэмин Сунимийн бичсэн, Мэнд Паблишингаас эрхлэн орчуулсан “Аядуу тайван ахуйдаа л бидний анзаардаг зүйлс” номыг уншихыг зөвлөж байна. зохиогчийн тухай Хэмин Суним нь Зэн буддизмын багш, зохиолч, Сөүл хот дахь “Шархалсан зүрх сэтгэлийн сургууль” ашгийн бус байгууллагын үүсгэн байгуулагч юм. Тэрээр БНСУ-д төрсөн бөгөөд Бөрклэй, Харвард, Принстон их сургуульд суралцахаасаа өмнө Солонгостоо албан ёсоор санваартан болон, зэнд суралцаж, АНУ-ын Массачусетс мужийн Амхерст хот дахь Хэмпширийн коллежид буддизмийн талаар багшилж байжээ. Тэрбээр Твиттер, Фэйсбүүк дээр сая гаруй дагагчтай аж. Түүний анхны ном болох “The Things You Can See Only When You Slow Down” нь 35 хэлнээ орчуулагдаж, дөрвөн сая гаруй хувь борлогдсон байна. Харин хоёр дахь ном болох "Love for Imperfect Things" ном нь 2016 онд Өмнөд Солонгост хамгийн шилдэг борлуулалттай ном болсон бөгөөд 2019 онд олон хэлээр хэвлэгджээ. Номын тухай Энэхүү ном нь маш энгийн, хэн ч уншсан ойлгогдохоор бичигдсэн Зэн Буддизмын мэргэн сургаал, гаргалгааны цуглуулга гэж хэлэхэд болно. Ном амар амгалан байдал, төвлөрлөөс эхлээд хайр, амьдрал, ирээдүйн тухай өгүүлэх найман бүлгээс бүрдэнэ. Бүлэг бүр нь эсээгээр эхэлж, түүндээ тулгуурласан зөвлөгөө, мэргэн үгс, сургаалаар төгсөж буйгаараа энэ төрлийн бусад номоос онцлог санагдлаа. Дэлхий ертөнц бидний оюун санаанд нийцүүлэн оршдог тухай энэ номд өгүүлжээ. Тэгсэн атлаа тэр жижиг ертөнц нь бидний хувьд бүхэл бүтэн орчлон мэт санагдаж буй. Таны бодол санаа баяр баясгалантай, жаргалтай байх үед орчлон ертөнц ч тийм байна. Харин оюун санаа тань сөрөг бодлоор дүүрэх үед дэлхий ч мөн сөрөг л санагдана. Ердөө харах өнцгөө л жаахан өөрчлөхөд амар амгалан байдлыг бүтээж болох нь байна шүү дээ. “Дэлхий ертөнц тэр чигтээ зав чөлөөгүй байна, тиймээс би ч гэсэн ялгаа юун?” гэж сэтгэх нь буруу. Хорвоо ертөнц хэзээ ч завгүй байна гэж гомдоллодоггүй. Бид зүгээр л өөрсдийгөө завгүй байлгах дуртай бол яах вэ? Хэрвээ та үнэхээр зав чөлөөгүй амьдралаасаа залхаж байвал, ажлын амралтаа авах, сургуулиасаа чөлөө аваад аялалд гарах боломж бий. Сайн муу хоёр үргэлж зэрэгцэн оршиж ирсэн буй. Бидний дотор Гитлер, Тереза эх хоёр хамтдаа оршин байдаг тухай зохиогч өгүүлжээ. Энэ нь юу гэсэн үг вэ гэвэл, бид аюул осол, айдас түгшүүртэй тулгарахдаа Гитлерээ босгож ирдэг. Харин өрөөлийг хайрлаж, өөр нэгэнтэй харилцаа холбоо тогтоох үедээ Тереза эхийн зөөлөн намуухан хоолойг сонсдог хэмээн бичсэн нь ихийг бодогдуулах мэт. Бид энэ номын хуудас бүрээс зав чөлөөгүй амьдралыг хэрхэн амар амгалан туулах, хайр дурлал, үерхэл нөхөрлөлөөс эхлээд ажил хөдөлмөр, хүсэл эрмэлзлийн тухай мэдэж авах болно. Мөнхөд юунд ч юм хөөгдөх мэт завгүй үедээ, сэтгэл зовоосон элдэв бодол толгойд эргэлдэхэд, эсвэл хэн нэгний хэлсэн үгэнд гомдож шаналбал хоромхон зуур ч болов тайвшраад, амьдралын хэмнэлээ аядуу зөөлөн болгохыг хичээгээрэй. Бүхий л бодол санаагаа зөвхөн өнөө цагтаа авчирч, гүнзгий гэгч нь амьсгаа аваад цааш яваарай. ЗОХИОГЧИЙН ӨГӨХ ГЭСЭН ГОЛ САНАА, СУРГААЛУУД “Бид гаднах ертөнцийг ажиглахдаа өөрсдийнхөө сонирхсон өчүүхэн жижиг хэсгийг л тогтож хардаг юм байна. Бидний харж буй ертөнц бол бүхэл орчлон бус, харин оюун санааны л анхаарлыг татсан хязгаарлагдмал ертөнц юм.” “Ихэнх хүмүүсийн амьдралыг бүхэлд нь цөөн хэдэн үгээр илэрхийлбэл “бүх зүйлтэй эцэсгүй тэмцэлдэх” гэж хэлж болно. Бид эсэргүүцэх тусмаа тасралтгүй өөрчлөгдөх гэж хичээдэг хэдий ч бүх зүйлд сэтгэл дундуур үлддэг.” “Бусдын оронд өөрийгөө тавьж үзэх нь амьдралын олон ч зөрчлийг шийдвэрлэхэд тусалдаг. Тиймээс аливааг бусдын талаас харахыг хичээ. Хэрэв юм бүхнийг зөвхөн өөрийнхөө талаас л харгалзан үзвэл танд хүүхдээс ялгарах зүйл алга.” “Хариуд нь ямар нэгэн зүйл олж авна хэмээн найдсандаа хэн нэгэнд тусалж буй бол энэ нь өгөх бус, ердөө зээлдүүлэх явдал юм. Жинхэнэ сэтгэл бусдад гараа сунгахдаа ямар ч хариу хүлээдэггүй. Энэ нь бид өгсөн зүйлээ бодож тооцохоо болино гэсэн үг.” “Зуны үдэш түг түмэн оддын дундаас би нэгийг нь л сонгон ажиглаж зогсоно. Тэр од ч ялгаагүй үй олон хүний дундаас гагц л намайг л олж харжээ. Хоёр хүн учран золгох нь үүнтэй эгээ адил, огторгуй ертөнцийн ховор нандин явдал байдаг. Магад сая, тэрбум, их наяд учрал тохиол тутамд ердөө ганц тохиож ч мэднэ.” “Сурч боловсроход хамгийн том саад болдог зүйл бол мэдэхгүй атлаа мэддэг мэт дүр эсгэх явдал юм. Та ямар нэгэн зүйл мэдэхгүй гэдгээ хүлээн зөвшөөрдөг байх хэрэгтэй. Үгүй бол үргэлж дүр исгэх хэрэг гарна. Бардам зангаа хойш тавьж, шударга байж сурвал аливаад илүү амархан суралцана." “Зөвхөн ажилд орох гэж анкет дүүргэхийн оронд шинэ зүйл сурах явцаа таашааж, үнэлж сур. Ганцхан үр дүнгийн төлөө битгий улайр. Цаад утга учрыг нь үнэлж, хөөр хөгжөөнтэй бай.” “Бүх зүйл түр зуурынх, дэлхийн хамгийн тохь тухтай орон зай байсан ч ялгаагүй.” Дүгнэлт "Бодлынхоо үүлнээс ангижрахыг хүсвэл бодлоо зүгээр л одоо цагт нь байлга. Санаа бодлын үүл гэдэг зөвхөн өнгөрсөн, эсвэл ирээдүй цагт л оршдог. Оюун санаагаа эдүгээ цагт хамаатуулсан цагт л бодол тань амарна." Хэмин Суним "Аядуу тайван ахуйдаа л бидний анзаардаг зүйлс" Бид өнгөрснөө бодон сэтгэлдээ шаналал, зовиур тээж амьдрахын оронд одоо цагт өрнөж буй учрал, тохиолд анхаарал хандуулж, оршин буй цаг мөчөө нандигнан хайрлах нь чухал юм шиг. Цаашлаад ирээдүйнхээ төлөө үнэнч, шударга байж, жаргалтай байх замыг эрэлхийлэх нь илүү бодитой санагдана. Ингэхдээ хэтэрхий их улайран зүтгэх нь хүссэн үр дүндээ хүрэх замд тань тээг л болох магадлалтайг санахад илүүдэхгүй биз ээ. Амьдралын энгийн мөч бүрээс аз жаргалыг мэдэрч, ямар нэгэн зүйлд хэт яаралгүйгээр, бодож тунгаан аядуу тайван амьдарцгаая!	Орчин үеийн завгүй амьдралын хэмнэлээс болж хүн бүр стресс, уур бухимдалтай байх болжээ. Хэрвээ та хөл толгой нь олдохгүй их ажлаасаа хэсэгхэн зуур ч гэсэн завсарлага авч, амьдралын тухай бодож тунгаах, түр амсхийж тайвшрахыг хүсэж буй бол Зэн Буддизмын багш, анагаагч ментор Хэмин Сунимийн бичсэн, Мэнд Паблишингаас эрхлэн орчуулсан “Аядуу тайван ахуйдаа л бидний анзаардаг зүйлс” номыг уншихыг зөвлөж байна. ### зохиогчийн тухай Хэмин Суним нь Зэн буддизмын багш, зохиолч, Сөүл хот дахь “Шархалсан зүрх сэтгэлийн сургууль” ашгийн бус байгууллагын үүсгэн байгуулагч юм. Тэрээр БНСУ-д төрсөн бөгөөд Бөрклэй, Харвард, Принстон их сургуульд суралцахаасаа өмнө Солонгостоо албан ёсоор санваартан болон, зэнд суралцаж, АНУ-ын Массачусетс мужийн Амхерст хот дахь Хэмпширийн коллежид буддизмийн талаар багшилж байжээ. Тэрбээр Твиттер, Фэйсбүүк дээр сая гаруй дагагчтай аж. Түүний анхны ном болох “The Things You Can See Only When You Slow Down” нь 35 хэлнээ орчуулагдаж, дөрвөн сая гаруй хувь борлогдсон байна. Харин хоёр дахь ном болох "Love for Imperfect Things" ном нь 2016 онд Өмнөд Солонгост хамгийн шилдэг борлуулалттай ном болсон бөгөөд 2019 онд олон хэлээр хэвлэгджээ. ### Номын тухай Энэхүү ном нь маш энгийн, хэн ч уншсан ойлгогдохоор бичигдсэн Зэн Буддизмын мэргэн сургаал, гаргалгааны цуглуулга гэж хэлэхэд болно. Ном амар амгалан байдал, төвлөрлөөс эхлээд хайр, амьдрал, ирээдүйн тухай өгүүлэх найман бүлгээс бүрдэнэ. Бүлэг бүр нь эсээгээр эхэлж, түүндээ тулгуурласан зөвлөгөө, мэргэн үгс, сургаалаар төгсөж буйгаараа энэ төрлийн бусад номоос онцлог санагдлаа. Дэлхий ертөнц бидний оюун санаанд нийцүүлэн оршдог тухай энэ номд өгүүлжээ. Тэгсэн атлаа тэр жижиг ертөнц нь бидний хувьд бүхэл бүтэн орчлон мэт санагдаж буй. Таны бодол санаа баяр баясгалантай, жаргалтай байх үед орчлон ертөнц ч тийм байна. Харин оюун санаа тань сөрөг бодлоор дүүрэх үед дэлхий ч мөн сөрөг л санагдана. Ердөө харах өнцгөө л жаахан өөрчлөхөд амар амгалан байдлыг бүтээж болох нь байна шүү дээ. “Дэлхий ертөнц тэр чигтээ зав чөлөөгүй байна, тиймээс би ч гэсэн ялгаа юун?” гэж сэтгэх нь буруу. Хорвоо ертөнц хэзээ ч завгүй байна гэж гомдоллодоггүй. Бид зүгээр л өөрсдийгөө завгүй байлгах дуртай бол яах вэ? Хэрвээ та үнэхээр зав чөлөөгүй амьдралаасаа залхаж байвал, ажлын амралтаа авах, сургуулиасаа чөлөө аваад аялалд гарах боломж бий. Сайн муу хоёр үргэлж зэрэгцэн оршиж ирсэн буй. Бидний дотор Гитлер, Тереза эх хоёр хамтдаа оршин байдаг тухай зохиогч өгүүлжээ. Энэ нь юу гэсэн үг вэ гэвэл, бид аюул осол, айдас түгшүүртэй тулгарахдаа Гитлерээ босгож ирдэг. Харин өрөөлийг хайрлаж, өөр нэгэнтэй харилцаа холбоо тогтоох үедээ Тереза эхийн зөөлөн намуухан хоолойг сонсдог хэмээн бичсэн нь ихийг бодогдуулах мэт. Бид энэ номын хуудас бүрээс зав чөлөөгүй амьдралыг хэрхэн амар амгалан туулах, хайр дурлал, үерхэл нөхөрлөлөөс эхлээд ажил хөдөлмөр, хүсэл эрмэлзлийн тухай мэдэж авах болно. Мөнхөд юунд ч юм хөөгдөх мэт завгүй үедээ, сэтгэл зовоосон элдэв бодол толгойд эргэлдэхэд, эсвэл хэн нэгний хэлсэн үгэнд гомдож шаналбал хоромхон зуур ч болов тайвшраад, амьдралын хэмнэлээ аядуу зөөлөн болгохыг хичээгээрэй. Бүхий л бодол санаагаа зөвхөн өнөө цагтаа авчирч, гүнзгий гэгч нь амьсгаа аваад цааш яваарай. ### ЗОХИОГЧИЙН ӨГӨХ ГЭСЭН ГОЛ САНАА, СУРГААЛУУД * “Бид гаднах ертөнцийг ажиглахдаа өөрсдийнхөө сонирхсон өчүүхэн жижиг хэсгийг л тогтож хардаг юм байна. Бидний харж буй ертөнц бол бүхэл орчлон бус, харин оюун санааны л анхаарлыг татсан хязгаарлагдмал ертөнц юм.” * “Ихэнх хүмүүсийн амьдралыг бүхэлд нь цөөн хэдэн үгээр илэрхийлбэл “бүх зүйлтэй эцэсгүй тэмцэлдэх” гэж хэлж болно. Бид эсэргүүцэх тусмаа тасралтгүй өөрчлөгдөх гэж хичээдэг хэдий ч бүх зүйлд сэтгэл дундуур үлддэг.” * “Бусдын оронд өөрийгөө тавьж үзэх нь амьдралын олон ч зөрчлийг шийдвэрлэхэд тусалдаг. Тиймээс аливааг бусдын талаас харахыг хичээ. Хэрэв юм бүхнийг зөвхөн өөрийнхөө талаас л харгалзан үзвэл танд хүүхдээс ялгарах зүйл алга.” * “Хариуд нь ямар нэгэн зүйл олж авна хэмээн найдсандаа хэн нэгэнд тусалж буй бол энэ нь өгөх бус, ердөө зээлдүүлэх явдал юм. Жинхэнэ сэтгэл бусдад гараа сунгахдаа ямар ч хариу хүлээдэггүй. Энэ нь бид өгсөн зүйлээ бодож тооцохоо болино гэсэн үг.” * “Зуны үдэш түг түмэн оддын дундаас би нэгийг нь л сонгон ажиглаж зогсоно. Тэр од ч ялгаагүй үй олон хүний дундаас гагц л намайг л олж харжээ. Хоёр хүн учран золгох нь үүнтэй эгээ адил, огторгуй ертөнцийн ховор нандин явдал байдаг. Магад сая, тэрбум, их наяд учрал тохиол тутамд ердөө ганц тохиож ч мэднэ.” * “Сурч боловсроход хамгийн том саад болдог зүйл бол мэдэхгүй атлаа мэддэг мэт дүр эсгэх явдал юм. Та ямар нэгэн зүйл мэдэхгүй гэдгээ хүлээн зөвшөөрдөг байх хэрэгтэй. Үгүй бол үргэлж дүр исгэх хэрэг гарна. Бардам зангаа хойш тавьж, шударга байж сурвал аливаад илүү амархан суралцана." * “Зөвхөн ажилд орох гэж анкет дүүргэхийн оронд шинэ зүйл сурах явцаа таашааж, үнэлж сур. Ганцхан үр дүнгийн төлөө битгий улайр. Цаад утга учрыг нь үнэлж, хөөр хөгжөөнтэй бай.” * “Бүх зүйл түр зуурынх, дэлхийн хамгийн тохь тухтай орон зай байсан ч ялгаагүй.” ### Дүгнэлт > "Бодлынхоо үүлнээс ангижрахыг хүсвэл бодлоо зүгээр л одоо цагт нь байлга. Санаа бодлын үүл гэдэг зөвхөн өнгөрсөн, эсвэл ирээдүй цагт л оршдог. Оюун санаагаа эдүгээ цагт хамаатуулсан цагт л бодол тань амарна." > > Хэмин Суним "Аядуу тайван ахуйдаа л бидний анзаардаг зүйлс" Бид өнгөрснөө бодон сэтгэлдээ шаналал, зовиур тээж амьдрахын оронд одоо цагт өрнөж буй учрал, тохиолд анхаарал хандуулж, оршин буй цаг мөчөө нандигнан хайрлах нь чухал юм шиг. Цаашлаад ирээдүйнхээ төлөө үнэнч, шударга байж, жаргалтай байх замыг эрэлхийлэх нь илүү бодитой санагдана. Ингэхдээ хэтэрхий их улайран зүтгэх нь хүссэн үр дүндээ хүрэх замд тань тээг л болох магадлалтайг санахад илүүдэхгүй биз ээ. Амьдралын энгийн мөч бүрээс аз жаргалыг мэдэрч, ямар нэгэн зүйлд хэт яаралгүйгээр, бодож тунгаан аядуу тайван амьдарцгаая!
https://unread.today/c/books-cats-cradle	Номын тухай	Namuungerel	2021-10-09T00:00:00	10 сарын 9, 2021	Курт Воннэгутын "Муурын хэвтэр" номын тухай	<div class="article-body"> <p>Хуйларсан гал дөл хөрс хуйхалж, цас мөс хорвоог хучиж ертөнцийн төгсгөл хаяанд иржээ. Хүн төрөлхтөн өнө эртнээс зөгнөн зүрхшээсэн эл өдрийн өлмийд дэлхий дээрх амь бүхэн устах учигтай.</p> <p>Шашны номлол, шинжлэх ухааны онол, домог түүхийн товчооноо түмэн таамгийн дүрээр буусан ертөнцийн төгсгөл үнэндээ хэрхэн айлчлах бол? Чухамхүү шалтгаан нь юу байх вэ? Бүхний бурууг хэнд тохууштай? </p> <p>Эдгээр асуултад хүйтэн дайны эрч халуун 1963 онд зохиолч Курт Воннэгут “Муурын хэвтэр” бүтээлээрээ хариулсан байх буй. Тэрбээр Дэлхийн II дайны үеэр Америкийн армид алба хаах хугацаандаа олзлогдон хоригдож байжээ. Энэ нь түүний хувийн философи, уран бүтээлд, оршихуйн талаарх үзэл бодолд хүчтэй нөлөөлсөн гэдэг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/f9886676-2150-4c1a-a9c4-9ffd65597446/5715bc0e9b11b0bda1b751aa8c786d2b.png"></p><p></p><p>Дажинтай цагийн сонгодог постмодерн туурвил болох тус коментари тууж түүний магистрын дипломын ажил байсан аж. </p><p>Хүмүүний амьдрал, аж ахуй, шашин шүтлэг хийгээд ёс зүй, үнэн худлын абсурд туйлууд, нийгмийн бүлгэмүүдийн зан араншин тэргүүтэй антропологийн ухааны сэдвүүдийг энгийн үг хэллэг, элэглэл, егөөдөл, ихэсгэлийн аргуудаар илэрхийлсэн уг бүтээл уншигч танд нэгийг бодуулж, хоёрыг тунгаалгах болов уу.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/f9886676-2150-4c1a-a9c4-9ffd65597446/3b04982c70d2653716fe5d338002dbcd.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хүн төрөлхтний ухааны цар хэмжээлшгүй</h3><p>Эсийн гүн рүү нэвтэрч, сансрын хаяа руу тэмүүлэх шинжлэх ухааны ололтууд он жилийн хувьсалд хурдацтайгаар олширч байна. Гэвч өнгөрснөөс суралцалгүйгээр ирээдүйг яахин бүтээх билээ? Түүхэн хуудсаа сөхөж сэхээрэх нь зохистой. </p> <p>Дэлхийн II дайны нөлөөгөөр ХХ зууны шинжлэх ухааны нээлтүүд зэвсэг үйлдвэрлэлийн салбарт голлож байсныг бид мэднэ. Тэр дундаас хүн төрөлхтний бүтээсэн хамгийн харгис зэвсэг болох цөмийн бөмбөгийг цохох нь зүйтэй. Хүн зоныг ганц дэлбэрэлтээр хомроголон хөнөөж, хүйс тэмтрэх хүчтэй тус зэвсэг үй олон жилийн хохирол дагуулдаг билээ.</p> <p></p><p>Зохиолын гол дүр “Жона” 1945 оны Хирошимагийн бөмбөгдөлтийн тухай судалгааны хүрээнд “Цөмийн бөмбөгийн эцэг” хэмээх хочтой эрдэмтний мөрийг мөшгиж буйгаар үйл явдал эхэлнэ. Мөнөөх эрдэмтэн нас барахдаа гурван хүүхдэдээ тун ер бусын шинж чанартай “Мөс ес” хэмээх бодисыг тэнцүү хуваан өв залгамжлуулж л дээ. Уг бодис устай урвалд орохдоо төлөв харгалзахгүй усыг тасалгааны температурт ч тас хөлдөөх чадалтай эд аж. </p><p>71 хувь нь усан мандлаас бүрддэг манай гаргийн хувьд "Мөс ес" бодис аймшиг л гэсэн үг. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/f9886676-2150-4c1a-a9c4-9ffd65597446/4bead81deb55f6ac0260668423ad6e36.png"></p><p></p><p>Хүн аминчхан, ахархан хүсэлдээ ямагт боол нь юм хойно эрдэмтний хүүхдүүд хөнөөлт “Мөс ес”-ийн хор уршгийг үл хайхран тус тусын ашиг хонжоонд ашиглаж орхино. Бүх л ертөнцийн заяа гуравхан хүний гарын салаагаар даанч амархан урсан замхрав. </p><p>Насаараа “царай муут” нэр зүүсэн том охин нь царайлаг генералтай хуримлахдаа солилцож, тэнэгдүү ах нь арлын орны омгийн удирдагчийн суудлаар наймаалцаж, одой төрсөн бага дүү нь одой Орос тагнуулд сэтгэлд алдран хулуулсан байх нь тэр. </p> <p>Гамшгийн аюулт бодис мөдхөн гал нээхэд бэлэн биесээ отож байсан хоёр хүчирхэг улсын гарт орсноор дэлхий нийтийг хэзээ биелэх нь үл мэдэгдэх үхлийн "хараал" отож эхэллээ. <br> <br>Өмнө дурдсанчлан энэхүү бүтээл хорвоогийн төгсгөлийг хүүрнэнэ шүү дээ. Ямартай ч "Мөс ес" онц үүрэгтэй нь ойлгомжтой болоо буй за. Тэгвэл цэгээс цааш өрнөв? Хэн зүрхлэв? <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/f9886676-2150-4c1a-a9c4-9ffd65597446/d1c659a72985302fa624c457cef05eb8.png"></p><p>Жона бодисын мөрөөр хөөсөөр дунд хүүгийн эзэн суусан арал дээр айлчилна. Тэр бүү хэл, төлөвлөгөө назгайран омгийн гоо бүсгүйтэй хуримлаж, толгойлогчоор томилогдоод авна. Тэгээд омгийн хуучин толгойлогчийн “Мөс ес” бодис нэвчсэн цогцсыг устгадгийн даваан дээр жолоодлогоо алдсан онгоц аралтай мөргөлдөх бөгөөд мөргөлдөөний улмаас цогцос тэнгис рүү шидэгдэнэ. </p> <p>Тийнхүү дэлхий дээрх амьдрал мөхөлтэй учирсан юм даа. </p> <p>Ертөнцийн төгсгөл ёрлосон олон онол таамаг дундаас хүмүүний тэнэглэл хамгийн агуу хийгээд алгуур хүчин билээ. Сансар огторгуй, од мичидтэй харьцууламгүй богинохон настай ч мөнхийн мэт мунхаглалд самууран амьдралаа барж орхидог нь хүний ааль. Гэвч тэр л мунхаглал хүний ухааны хэмжээлшгүйн шалтгаан билээ. Тэнэг мэт бодлоос л холхи хязгаар луу сунайсан тэмүүлэл эхэлдэггүй гэж үү?</p> <p>Тэгэхээр хүний оюун ухаан хэмжээлшгүйн хэрээр хүний тэнэглэл ч мөн хил хязгааргүй хэрэг үү? Энэхүү асуулт дагуулсан асуудлыг Курт Воннэгут уншигчдад үлдээжээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Постмодернизм </h3><p>Постмодернизм бол хэвшмэл бус, загваргүй сэтгэлгээнээс улбаатай урлагийн хөдөлгөөн. Энгийн, ойлгомжтой бодит байдалд тулгуурласан модернизмийн үзэл баримтлалаас бодит байдал энгийн, ойлгомжтой байдаггүй гэсэн санааг эрхэмлэдгээрээ ялгаатай. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/f9886676-2150-4c1a-a9c4-9ffd65597446/7afeb11f829b863dcffff5865f1c6455.png"></p><p>Курт Воннэнгут бол постмодерн зохиолч юм. Туйлын үнэнийг элэглэсэн хэв маяг, сөрөг үзлээс улбаатай ёгтлол, үйл явдлын замбараагүй хэлхээ гэхчлэн хэд хэдэн санааг зэрэг илэрхийлдгээрээ түүний бүтээлүүд онцлог. </p> <blockquote><p>Постмодерн утга зохиол ямар нэгэн зүйлийг хэлбэрэлтгүй үнэн болгож үзүүлэхээс татгалздаг. Үнэн гэдэг бол өөрөө нэгэн хүнийхээр тогтоочихож болдог зүйл биш.</p> <cite><p>Г. Аюурзана</p> </cite></blockquote><p></p><p>Шашин ба шинжлэх ухааныг хар, цагаан ойлголт мэтээр талцуулах нь олонтоо. Шашин худал. Шинжлэх ухаан үнэн. Худал бол муу. Үнэн бол сайн.</p><p>Гэвч үнэн үргэлж жаргал дагуулдаг уу? </p><p>Зохиолд дурдагдсан омгийн ардууд орон байраар хомс, ядуурал, боловсролгүйдэлд нэрвэгдсэнээ мэдэхгүй ч амгалан байгаагаар дүрслэгддэг. Арал дээр айлчилж яваа зочдын нүдээр арал дээрх амьдрал шалдар булдар үзэгдсэн ч омгийнхны амьдралаасаа мэдэрдэг жаргалыг үгүйсгэхийн аргагүй.</p><p>Тэгвэл арлын уугуулуудад амар жимэр, таатай тухтай амьдрал нь тарчигхан, дулимагхан хэмээх үнэнийг учирлах нь зөв үү? </p> <p>Тэрбээр "<i>шинжлэх ухааны хөдөлшгүй үнэн нийгмийг диваажин болгодоггүй, шашны хийсвэр оршихуй тамд хөтөлдөггүй" </i>гэсэн санаагаа "Муурын хэвтэр" бүтээлдээ нэвт шингээжээ.</p> <p></p><p>Курт Воннэгут тус бүтээлдээ дэлхийн хүн амын дундах шашны нийтлэгүүдийг нэгтгэн хийсвэр "Боконон" хэмээх шашин зохион оруулсан нь өөрийн үзэл бодлоо илэрхийлэх хэрэглүүр болжээ. </p><p>"Боконон" шашны номлолын эхний хуудсан дээр "Энэ номон дээрх үг худал" хэмээсэн байдаг. Нэг ёсондоо тус шашны зам мөрийг дагаснаар худалд итгэх сонголтыг хийж буй хэрэг юмсанж. </p> <blockquote><p>Таныг зоригтой, өгөөмөр, жаргалтай, эрүүл байлгадаг гэмгүй үнэн бусуудаар амьдралаа хөтөл.</p> <cite><p>"Муурын хэвтэр"</p> </cite></blockquote> </div>	Хуйларсан гал дөл хөрс хуйхалж, цас мөс хорвоог хучиж ертөнцийн төгсгөл хаяанд иржээ. Хүн төрөлхтөн өнө эртнээс зөгнөн зүрхшээсэн эл өдрийн өлмийд дэлхий дээрх амь бүхэн устах учигтай. Шашны номлол, шинжлэх ухааны онол, домог түүхийн товчооноо түмэн таамгийн дүрээр буусан ертөнцийн төгсгөл үнэндээ хэрхэн айлчлах бол? Чухамхүү шалтгаан нь юу байх вэ? Бүхний бурууг хэнд тохууштай? Эдгээр асуултад хүйтэн дайны эрч халуун 1963 онд зохиолч Курт Воннэгут “Муурын хэвтэр” бүтээлээрээ хариулсан байх буй. Тэрбээр Дэлхийн II дайны үеэр Америкийн армид алба хаах хугацаандаа олзлогдон хоригдож байжээ. Энэ нь түүний хувийн философи, уран бүтээлд, оршихуйн талаарх үзэл бодолд хүчтэй нөлөөлсөн гэдэг. Дажинтай цагийн сонгодог постмодерн туурвил болох тус коментари тууж түүний магистрын дипломын ажил байсан аж. Хүмүүний амьдрал, аж ахуй, шашин шүтлэг хийгээд ёс зүй, үнэн худлын абсурд туйлууд, нийгмийн бүлгэмүүдийн зан араншин тэргүүтэй антропологийн ухааны сэдвүүдийг энгийн үг хэллэг, элэглэл, егөөдөл, ихэсгэлийн аргуудаар илэрхийлсэн уг бүтээл уншигч танд нэгийг бодуулж, хоёрыг тунгаалгах болов уу. Хүн төрөлхтний ухааны цар хэмжээлшгүй Эсийн гүн рүү нэвтэрч, сансрын хаяа руу тэмүүлэх шинжлэх ухааны ололтууд он жилийн хувьсалд хурдацтайгаар олширч байна. Гэвч өнгөрснөөс суралцалгүйгээр ирээдүйг яахин бүтээх билээ? Түүхэн хуудсаа сөхөж сэхээрэх нь зохистой. Дэлхийн II дайны нөлөөгөөр ХХ зууны шинжлэх ухааны нээлтүүд зэвсэг үйлдвэрлэлийн салбарт голлож байсныг бид мэднэ. Тэр дундаас хүн төрөлхтний бүтээсэн хамгийн харгис зэвсэг болох цөмийн бөмбөгийг цохох нь зүйтэй. Хүн зоныг ганц дэлбэрэлтээр хомроголон хөнөөж, хүйс тэмтрэх хүчтэй тус зэвсэг үй олон жилийн хохирол дагуулдаг билээ. Зохиолын гол дүр “Жона” 1945 оны Хирошимагийн бөмбөгдөлтийн тухай судалгааны хүрээнд “Цөмийн бөмбөгийн эцэг” хэмээх хочтой эрдэмтний мөрийг мөшгиж буйгаар үйл явдал эхэлнэ. Мөнөөх эрдэмтэн нас барахдаа гурван хүүхдэдээ тун ер бусын шинж чанартай “Мөс ес” хэмээх бодисыг тэнцүү хуваан өв залгамжлуулж л дээ. Уг бодис устай урвалд орохдоо төлөв харгалзахгүй усыг тасалгааны температурт ч тас хөлдөөх чадалтай эд аж. 71 хувь нь усан мандлаас бүрддэг манай гаргийн хувьд "Мөс ес" бодис аймшиг л гэсэн үг. Хүн аминчхан, ахархан хүсэлдээ ямагт боол нь юм хойно эрдэмтний хүүхдүүд хөнөөлт “Мөс ес”-ийн хор уршгийг үл хайхран тус тусын ашиг хонжоонд ашиглаж орхино. Бүх л ертөнцийн заяа гуравхан хүний гарын салаагаар даанч амархан урсан замхрав. Насаараа “царай муут” нэр зүүсэн том охин нь царайлаг генералтай хуримлахдаа солилцож, тэнэгдүү ах нь арлын орны омгийн удирдагчийн суудлаар наймаалцаж, одой төрсөн бага дүү нь одой Орос тагнуулд сэтгэлд алдран хулуулсан байх нь тэр. Гамшгийн аюулт бодис мөдхөн гал нээхэд бэлэн биесээ отож байсан хоёр хүчирхэг улсын гарт орсноор дэлхий нийтийг хэзээ биелэх нь үл мэдэгдэх үхлийн "хараал" отож эхэллээ. Өмнө дурдсанчлан энэхүү бүтээл хорвоогийн төгсгөлийг хүүрнэнэ шүү дээ. Ямартай ч "Мөс ес" онц үүрэгтэй нь ойлгомжтой болоо буй за. Тэгвэл цэгээс цааш өрнөв? Хэн зүрхлэв? Жона бодисын мөрөөр хөөсөөр дунд хүүгийн эзэн суусан арал дээр айлчилна. Тэр бүү хэл, төлөвлөгөө назгайран омгийн гоо бүсгүйтэй хуримлаж, толгойлогчоор томилогдоод авна. Тэгээд омгийн хуучин толгойлогчийн “Мөс ес” бодис нэвчсэн цогцсыг устгадгийн даваан дээр жолоодлогоо алдсан онгоц аралтай мөргөлдөх бөгөөд мөргөлдөөний улмаас цогцос тэнгис рүү шидэгдэнэ. Тийнхүү дэлхий дээрх амьдрал мөхөлтэй учирсан юм даа. Ертөнцийн төгсгөл ёрлосон олон онол таамаг дундаас хүмүүний тэнэглэл хамгийн агуу хийгээд алгуур хүчин билээ. Сансар огторгуй, од мичидтэй харьцууламгүй богинохон настай ч мөнхийн мэт мунхаглалд самууран амьдралаа барж орхидог нь хүний ааль. Гэвч тэр л мунхаглал хүний ухааны хэмжээлшгүйн шалтгаан билээ. Тэнэг мэт бодлоос л холхи хязгаар луу сунайсан тэмүүлэл эхэлдэггүй гэж үү? Тэгэхээр хүний оюун ухаан хэмжээлшгүйн хэрээр хүний тэнэглэл ч мөн хил хязгааргүй хэрэг үү? Энэхүү асуулт дагуулсан асуудлыг Курт Воннэгут уншигчдад үлдээжээ. Постмодернизм Постмодернизм бол хэвшмэл бус, загваргүй сэтгэлгээнээс улбаатай урлагийн хөдөлгөөн. Энгийн, ойлгомжтой бодит байдалд тулгуурласан модернизмийн үзэл баримтлалаас бодит байдал энгийн, ойлгомжтой байдаггүй гэсэн санааг эрхэмлэдгээрээ ялгаатай. Курт Воннэнгут бол постмодерн зохиолч юм. Туйлын үнэнийг элэглэсэн хэв маяг, сөрөг үзлээс улбаатай ёгтлол, үйл явдлын замбараагүй хэлхээ гэхчлэн хэд хэдэн санааг зэрэг илэрхийлдгээрээ түүний бүтээлүүд онцлог. Постмодерн утга зохиол ямар нэгэн зүйлийг хэлбэрэлтгүй үнэн болгож үзүүлэхээс татгалздаг. Үнэн гэдэг бол өөрөө нэгэн хүнийхээр тогтоочихож болдог зүйл биш. Г. Аюурзана Шашин ба шинжлэх ухааныг хар, цагаан ойлголт мэтээр талцуулах нь олонтоо. Шашин худал. Шинжлэх ухаан үнэн. Худал бол муу. Үнэн бол сайн. Гэвч үнэн үргэлж жаргал дагуулдаг уу? Зохиолд дурдагдсан омгийн ардууд орон байраар хомс, ядуурал, боловсролгүйдэлд нэрвэгдсэнээ мэдэхгүй ч амгалан байгаагаар дүрслэгддэг. Арал дээр айлчилж яваа зочдын нүдээр арал дээрх амьдрал шалдар булдар үзэгдсэн ч омгийнхны амьдралаасаа мэдэрдэг жаргалыг үгүйсгэхийн аргагүй. Тэгвэл арлын уугуулуудад амар жимэр, таатай тухтай амьдрал нь тарчигхан, дулимагхан хэмээх үнэнийг учирлах нь зөв үү? Тэрбээр " шинжлэх ухааны хөдөлшгүй үнэн нийгмийг диваажин болгодоггүй, шашны хийсвэр оршихуй тамд хөтөлдөггүй" гэсэн санаагаа "Муурын хэвтэр" бүтээлдээ нэвт шингээжээ. Курт Воннэгут тус бүтээлдээ дэлхийн хүн амын дундах шашны нийтлэгүүдийг нэгтгэн хийсвэр "Боконон" хэмээх шашин зохион оруулсан нь өөрийн үзэл бодлоо илэрхийлэх хэрэглүүр болжээ. "Боконон" шашны номлолын эхний хуудсан дээр "Энэ номон дээрх үг худал" хэмээсэн байдаг. Нэг ёсондоо тус шашны зам мөрийг дагаснаар худалд итгэх сонголтыг хийж буй хэрэг юмсанж. Таныг зоригтой, өгөөмөр, жаргалтай, эрүүл байлгадаг гэмгүй үнэн бусуудаар амьдралаа хөтөл. "Муурын хэвтэр"	Хуйларсан гал дөл хөрс хуйхалж, цас мөс хорвоог хучиж ертөнцийн төгсгөл хаяанд иржээ. Хүн төрөлхтөн өнө эртнээс зөгнөн зүрхшээсэн эл өдрийн өлмийд дэлхий дээрх амь бүхэн устах учигтай. Шашны номлол, шинжлэх ухааны онол, домог түүхийн товчооноо түмэн таамгийн дүрээр буусан ертөнцийн төгсгөл үнэндээ хэрхэн айлчлах бол? Чухамхүү шалтгаан нь юу байх вэ? Бүхний бурууг хэнд тохууштай? Эдгээр асуултад хүйтэн дайны эрч халуун 1963 онд зохиолч Курт Воннэгут “Муурын хэвтэр” бүтээлээрээ хариулсан байх буй. Тэрбээр Дэлхийн II дайны үеэр Америкийн армид алба хаах хугацаандаа олзлогдон хоригдож байжээ. Энэ нь түүний хувийн философи, уран бүтээлд, оршихуйн талаарх үзэл бодолд хүчтэй нөлөөлсөн гэдэг. Дажинтай цагийн сонгодог постмодерн туурвил болох тус коментари тууж түүний магистрын дипломын ажил байсан аж. Хүмүүний амьдрал, аж ахуй, шашин шүтлэг хийгээд ёс зүй, үнэн худлын абсурд туйлууд, нийгмийн бүлгэмүүдийн зан араншин тэргүүтэй антропологийн ухааны сэдвүүдийг энгийн үг хэллэг, элэглэл, егөөдөл, ихэсгэлийн аргуудаар илэрхийлсэн уг бүтээл уншигч танд нэгийг бодуулж, хоёрыг тунгаалгах болов уу. ### Хүн төрөлхтний ухааны цар хэмжээлшгүй Эсийн гүн рүү нэвтэрч, сансрын хаяа руу тэмүүлэх шинжлэх ухааны ололтууд он жилийн хувьсалд хурдацтайгаар олширч байна. Гэвч өнгөрснөөс суралцалгүйгээр ирээдүйг яахин бүтээх билээ? Түүхэн хуудсаа сөхөж сэхээрэх нь зохистой. Дэлхийн II дайны нөлөөгөөр ХХ зууны шинжлэх ухааны нээлтүүд зэвсэг үйлдвэрлэлийн салбарт голлож байсныг бид мэднэ. Тэр дундаас хүн төрөлхтний бүтээсэн хамгийн харгис зэвсэг болох цөмийн бөмбөгийг цохох нь зүйтэй. Хүн зоныг ганц дэлбэрэлтээр хомроголон хөнөөж, хүйс тэмтрэх хүчтэй тус зэвсэг үй олон жилийн хохирол дагуулдаг билээ. Зохиолын гол дүр “Жона” 1945 оны Хирошимагийн бөмбөгдөлтийн тухай судалгааны хүрээнд “Цөмийн бөмбөгийн эцэг” хэмээх хочтой эрдэмтний мөрийг мөшгиж буйгаар үйл явдал эхэлнэ. Мөнөөх эрдэмтэн нас барахдаа гурван хүүхдэдээ тун ер бусын шинж чанартай “Мөс ес” хэмээх бодисыг тэнцүү хуваан өв залгамжлуулж л дээ. Уг бодис устай урвалд орохдоо төлөв харгалзахгүй усыг тасалгааны температурт ч тас хөлдөөх чадалтай эд аж. 71 хувь нь усан мандлаас бүрддэг манай гаргийн хувьд "Мөс ес" бодис аймшиг л гэсэн үг. Хүн аминчхан, ахархан хүсэлдээ ямагт боол нь юм хойно эрдэмтний хүүхдүүд хөнөөлт “Мөс ес”-ийн хор уршгийг үл хайхран тус тусын ашиг хонжоонд ашиглаж орхино. Бүх л ертөнцийн заяа гуравхан хүний гарын салаагаар даанч амархан урсан замхрав. Насаараа “царай муут” нэр зүүсэн том охин нь царайлаг генералтай хуримлахдаа солилцож, тэнэгдүү ах нь арлын орны омгийн удирдагчийн суудлаар наймаалцаж, одой төрсөн бага дүү нь одой Орос тагнуулд сэтгэлд алдран хулуулсан байх нь тэр. Гамшгийн аюулт бодис мөдхөн гал нээхэд бэлэн биесээ отож байсан хоёр хүчирхэг улсын гарт орсноор дэлхий нийтийг хэзээ биелэх нь үл мэдэгдэх үхлийн "хараал" отож эхэллээ. Өмнө дурдсанчлан энэхүү бүтээл хорвоогийн төгсгөлийг хүүрнэнэ шүү дээ. Ямартай ч "Мөс ес" онц үүрэгтэй нь ойлгомжтой болоо буй за. Тэгвэл цэгээс цааш өрнөв? Хэн зүрхлэв? Жона бодисын мөрөөр хөөсөөр дунд хүүгийн эзэн суусан арал дээр айлчилна. Тэр бүү хэл, төлөвлөгөө назгайран омгийн гоо бүсгүйтэй хуримлаж, толгойлогчоор томилогдоод авна. Тэгээд омгийн хуучин толгойлогчийн “Мөс ес” бодис нэвчсэн цогцсыг устгадгийн даваан дээр жолоодлогоо алдсан онгоц аралтай мөргөлдөх бөгөөд мөргөлдөөний улмаас цогцос тэнгис рүү шидэгдэнэ. Тийнхүү дэлхий дээрх амьдрал мөхөлтэй учирсан юм даа. Ертөнцийн төгсгөл ёрлосон олон онол таамаг дундаас хүмүүний тэнэглэл хамгийн агуу хийгээд алгуур хүчин билээ. Сансар огторгуй, од мичидтэй харьцууламгүй богинохон настай ч мөнхийн мэт мунхаглалд самууран амьдралаа барж орхидог нь хүний ааль. Гэвч тэр л мунхаглал хүний ухааны хэмжээлшгүйн шалтгаан билээ. Тэнэг мэт бодлоос л холхи хязгаар луу сунайсан тэмүүлэл эхэлдэггүй гэж үү? Тэгэхээр хүний оюун ухаан хэмжээлшгүйн хэрээр хүний тэнэглэл ч мөн хил хязгааргүй хэрэг үү? Энэхүү асуулт дагуулсан асуудлыг Курт Воннэгут уншигчдад үлдээжээ. ### Постмодернизм Постмодернизм бол хэвшмэл бус, загваргүй сэтгэлгээнээс улбаатай урлагийн хөдөлгөөн. Энгийн, ойлгомжтой бодит байдалд тулгуурласан модернизмийн үзэл баримтлалаас бодит байдал энгийн, ойлгомжтой байдаггүй гэсэн санааг эрхэмлэдгээрээ ялгаатай. Курт Воннэнгут бол постмодерн зохиолч юм. Туйлын үнэнийг элэглэсэн хэв маяг, сөрөг үзлээс улбаатай ёгтлол, үйл явдлын замбараагүй хэлхээ гэхчлэн хэд хэдэн санааг зэрэг илэрхийлдгээрээ түүний бүтээлүүд онцлог. > Постмодерн утга зохиол ямар нэгэн зүйлийг хэлбэрэлтгүй үнэн болгож үзүүлэхээс татгалздаг. Үнэн гэдэг бол өөрөө нэгэн хүнийхээр тогтоочихож болдог зүйл биш. > > Г. Аюурзана Шашин ба шинжлэх ухааныг хар, цагаан ойлголт мэтээр талцуулах нь олонтоо. Шашин худал. Шинжлэх ухаан үнэн. Худал бол муу. Үнэн бол сайн. Гэвч үнэн үргэлж жаргал дагуулдаг уу? Зохиолд дурдагдсан омгийн ардууд орон байраар хомс, ядуурал, боловсролгүйдэлд нэрвэгдсэнээ мэдэхгүй ч амгалан байгаагаар дүрслэгддэг. Арал дээр айлчилж яваа зочдын нүдээр арал дээрх амьдрал шалдар булдар үзэгдсэн ч омгийнхны амьдралаасаа мэдэрдэг жаргалыг үгүйсгэхийн аргагүй. Тэгвэл арлын уугуулуудад амар жимэр, таатай тухтай амьдрал нь тарчигхан, дулимагхан хэмээх үнэнийг учирлах нь зөв үү? Тэрбээр "шинжлэх ухааны хөдөлшгүй үнэн нийгмийг диваажин болгодоггүй, шашны хийсвэр оршихуй тамд хөтөлдөггүй" гэсэн санаагаа "Муурын хэвтэр" бүтээлдээ нэвт шингээжээ. Курт Воннэгут тус бүтээлдээ дэлхийн хүн амын дундах шашны нийтлэгүүдийг нэгтгэн хийсвэр "Боконон" хэмээх шашин зохион оруулсан нь өөрийн үзэл бодлоо илэрхийлэх хэрэглүүр болжээ. "Боконон" шашны номлолын эхний хуудсан дээр "Энэ номон дээрх үг худал" хэмээсэн байдаг. Нэг ёсондоо тус шашны зам мөрийг дагаснаар худалд итгэх сонголтыг хийж буй хэрэг юмсанж. > Таныг зоригтой, өгөөмөр, жаргалтай, эрүүл байлгадаг гэмгүй үнэн бусуудаар амьдралаа хөтөл. > > "Муурын хэвтэр"
https://unread.today/c/book-ego-is-the-enemy	Номын тухай	Ganzorig Dolingor	2021-09-12T00:00:00	9 сарын 12, 2021	Шинэ ном танилцуулах нь: "Эго таны дайсан"	<div class="article-body"> <h2>Есдүгээр сарын 17-19-нд төв талбайд зохиогдох Үндэсний номын баярыг угтуулан паблишинг компаниуд, зохиогчид шинэ номуудаа амжин хэвлүүлж байна. Өнөөдөр бид тэр үеэр уншигчдын гарт хүрэх "Эго таны дайсан" номыг тоймлон танилцуулъя. Хувийн хөгжил, сайжралын талаарх номуудаараа танигдаж үнэлэгдсэн Райан Холидэйн "Ego is the Enemy" номыг Арвис Паблишингаас Г.Лхагвадуламын орчуулгаар эрхлэн хэвлүүлж буй юм. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Зохиогчийн тухай</h3><p></p><p><a href="http://www.ryanholiday.net" target="_blank">Райан Холидэй</a> бол хувийн хөгжил, сайжралын чиглэлээр бичдэг, өнөө цагийн хамгийн бүтээмж өндөртэй авторын нэг. Тэрээр 19 насандаа коллежоо орхиж, “Хүчний 48 хууль” номын зохиогч Роберт Гриний дор хэсэг дадлагажин ном бичих гараагаа тавьжээ. “American Apparel”-ийн маркетингийн захирлаар хэсэг ажиллаж байсан түүний өөрийн байгуулсан “Brass Check” компани Google, TASER, Complex зэрэг компани болон бестселлер зохиолчдод зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж байлаа. Холидэй одоогоор арван ном бичээд буй нь 30 гаруй хэлнээ орчуулагдсан бөгөөд энэ дундаас "<a href="https://www.amazon.com/Obstacle-Way-Timeless-Turning-Triumph-ebook/dp/B00G3L1B8K/ref=sr_1_1?dchild=1&keywords=the+obstacle+is+the+way&qid=1631416416&s=books&sr=1-1" target="_blank">The Obstacle is the Way</a>"; одоо танилцуулан буй, 2016 онд бичсэн "<a href="https://www.amazon.com/Ego-Enemy-Ryan-Holiday/dp/1591847818" target="_blank">Ego is the Enemy"</a> номууд нь хамгийн олон хүнд хүрчээ. Райан Холидэйн өөрийн замнал буюу бага залуудаа блоггер, авторын хувиар багагүй амжилтанд хүрч, өндөр албан тушаал хашиж байсан нь, санаанд оромгүй хүнд хэцүү нөхцөл байдалд орж, хүндэлдэг хүмүүс нь нүднийх нь өмнө унаж бүтэлгүйтсэн нь эго гээчийг түүнд сайтар ойлгуулж, энэ номыг бичихэд хүргэсэн гэдэг.</p><p>Эртний Грек, Ромын стойк философийг гүнзгий судалдаг тэрээр мөн “<a href="https://dailystoic.com/podcast/" target="_blank">Daily Stoic</a>” подкастыг хөтлөн явуулдаг. Райан Холидэй энэ онд өөрийн амьдардаг Техасын Остин хотод “Painted Porch Bookshop” номын дэлгүүрээ байгуулжээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/ae0442feb462f0dc3da34f205b8630b2.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ТУХАЙ</h3><p></p><p class="MsoNormal">Бүрэн бүтэн, ололт амжилтаар дүүрэн амьдрахад гадаад ертөнц л бидэнд хамгийн их саад болдог гэж бид боддог ч гол дайсан маань бидний доторх эго байдаг тухай энэ номд өгүүлжээ. Карьерынхаа эхэнд эготой байх нь сурч боловсроход, авьяас чадвараа хөгжүүлэхэд саад болдог бол амжилтад хүрэхийн цагт эго нь алдаа дутагдлаа олж харах нүдийг халхалж, хожмын асуудал бэрхшээлийн үрийг тарьдаг. Харин унаж бүдрэх үед эго хамаг хүнд хүчрийг байгаагаас нь хэд дахин томруулан дөвийлгөж, өндийж босох явцыг улам ээдрээтэй болгодог. Тэгэхээр аль ч үед эго л биднийг хойш чангаадаг ажээ. </p><p class="MsoNormal">“Эго таны дайсан” номд уран зохиол, философи, түүхээс татсан олон арван жишээ, сургамжит түүхийг багтаажээ. Бид энэ номоос эгогоо дарсны хүчинд хүч чадал, амжилт бүтээлийн оргилд хүрсэн Жорж Маршалл, Жеки Робинсон, Катрин Грам, Билл Беличик, Элеонор Рузвельт зэрэг олон хүнтэй танилцана. Эгодоо дарлуулж, бодит байдлаас алсарч, улмаар уруудан доройтсон Ховард Хьюз, Персийн хаан Ксеркс, Жон ДеЛореан зэрэг түүхэн хүмүүсээс ч мөн суралцах боломжтой болох юм. Үргэлж сурч мэдэхийг эрхэмлэж, аль л шилдэг сайн гэсэн арга барилыг эзэмшихийг зорьж, эрдэм ухаантэй хүмүүсийг дэргэдээ байлгаж байсны хүчинд Чингис хаан ертөнцийн түүхэн дэх хамгийн гайхамшигтай байлдан дагуулагч болон мандсан тухай зохиогч жишээ авсан байсан нь мөн сонирхолтой.</p><p class="MsoNormal">Нийгмийн сүлжээ, реалити шоу зэрэг өөрийгөө ичгүүр сонжуургүйгээр сурталчлах өчнөөн олон хэлбэр хөгжөөд байгаа өнөө үед бид эготой олон фронт дээр нэгэн зэрэг тулалдах хэрэгтэй болжээ. Харин агуу хүмүүсийн хур туршлагаар зэвсэг хийсэн Холидэй бидэнд “...өөрийнхөө хэр гоц содон болох тухайд анхаарахаа больж, хорвоо дэлхийг өөрчлөх ямархан нэг амжилтандаа хүрэхийн тулд биеэ бүрнээ чөлөөлөх”-ийг сануулж байна.<br></p><p class="MsoNormal">Ирээдүйтэй залуу гоц авьяастнуудыг сүйрүүлдэг; үнэт баялаг, өсөж яваа компаниудыг нураадаг; гай зовлонг тэсэж тэвчихийн аргагүй болгон хувиргадаг зүйл бол эго. Хүсэл тэмүүлэл, ололт амжилт, тэсвэр хатуужлын гол дайсан.</p><p class="MsoNormal">Бүхий л цаг үед, соёл нийгэм бүрд, тоо томшгүй олон урлагийн бүтээл, цагийн шалгуурыг давсан өч төчнөөн сургаал номлолд энэ тухай анхааруулж; агуу их сэтгэгч болгон чухам үүнээс сэрэмжлэхийг ирээдүй хойчдоо сануулж иржээ. Харин бид энэ номын хуудас болгоноос эгод дарлуулахаасаа өмнө эгогоо яаж дарах тухай сурч мэдэх болно.</p> <blockquote><p></p><p class="MsoNormal">“Тамирчин болгон, удирдагч болох хүсэлтэй хүн бүр, энтрепренер, оюуны бүтээл туурвигч, ер ямар нэг үйл бүтээхийг зорьсон хэн бүхэнд энэ номыг уншихыг зөвлөж байна.”</p><p class="MsoNormal">- “Nike”-ийн Олон улсын сагсан бөмбөг хариуцсан захирал, Алдрын танхимын гишүүн дасгалжуулагч Жорж Равелинг</p><p class="MsoNormal"><br></p><p class="MsoNormal">“Би амьдралдаа олон дүрэм журам дагадаг хүн биш. Гэхдээ өөрийн гэсэн цөөн хэдэн зарчимтайн нэг нь Райан Холидэйн бичсэн ямар ч номыг гарсан даруйд нь авч унших юм”.</p><p class="MsoNormal">- “Rounders”, “Ocean’s Thirteen”, “Billions” зэрэг киноны зохиолч, найруулагч Брайан Коппелман</p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫН ХЭСГЭЭС</h3><p></p><p class="MsoNormal">Харин холимог тулааны урлагийн анхдагч мастеруудын нэг, аваргын олон титэмт Фрэнк Шэмрок шавь бэлтгэх “нэмэх, хасах, тэнцүү” хэмээх өөрийн гэсэн арга барилтай байлаа. Түүнийхээр тулаанч хүн амжилтад хүрэхийн тулд ямагт өөрөөсөө илүү нэгнийг бараадаж, бас өөрөөсөө сул хүнд багшилж, зэрэгцээд өөртэйгөө яг ижил түвшний хүнтэй байнга өрсөлдөн өөрийгөө сорьж байх хэрэгтэй. </p><p class="MsoNormal">Шэмрокийн энэхүү дүрмийн гол зорилго нь тун энгийн. Хүн өөрийнхөө юу мэдэх, юу эс мэдэхээ олон талаас харж, өөрийгөө цаг үргэлж үнэн бодитоор дүгнэж байхын тулд дээрх гурван “хамтрагч”-тай байх ёстой гэж тэр үздэг байв. Ингэснээр биднийг хөөргөж орхидог эго, бидэнд эргэлзээ төрүүлдэг айдас түгшүүр, биднийг эрэг дээр гаргаж шидэж мэдэх залхуурал цөм хүчгүйдэн дарагдах юм. Шэмрокийн ажигласнаар өөрийгөө дөвийлгөн бодох нь хүнийг үргэлж сүйтгэж байдаг гэмтэй. Тиймээс ч тэр “Цаг ямагт суралцагч бай. Бие хамгаалах урлаг зөвхөн энэ тухай л заадаг. Даруу зан гэдэг нэгэн төрлийн зэвсэг юм. Үргэлж итгэлт хүнийхээ далбаан дор яв” гэж хэлсэн байна. Гэхдээ энэ зарчмыг баримталъя гэвэл эхлээд бусдыг өөрөөсөө илүү гэдгийг хүлээн зөвшөөрч, тэдний эрдэм мэдлэгээс суралцах хэрэгтэй гэдгээ ухаарахын сацуу эрдэмд шамдах сэтгэлтэй байж, өөрийнхөө талаарх худал хуурмаг ойлголтыг эвдэх хэрэгтэй юм. </p> <p></p><p><b style='color: rgb(28, 28, 28); font-family: "SF Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14.4px; letter-spacing: 0.15px; background-color: rgb(250, 250, 250);'><br></b></p><p><b>Арвис Паблишингийг дагах:</b><br><a href="https://www.facebook.com/ArvisPublishing" target="_blank">Фэйсбүүк</a> / <a href="https://twitter.com/ArvisPublishing" target="_blank">Твиттер</a> / <a href="https://www.instagram.com/Arvispublishing/" target="_blank">Инстаграм</a></p><p><br></p> </div>	Есдүгээр сарын 17-19-нд төв талбайд зохиогдох Үндэсний номын баярыг угтуулан паблишинг компаниуд, зохиогчид шинэ номуудаа амжин хэвлүүлж байна. Өнөөдөр бид тэр үеэр уншигчдын гарт хүрэх "Эго таны дайсан" номыг тоймлон танилцуулъя. Хувийн хөгжил, сайжралын талаарх номуудаараа танигдаж үнэлэгдсэн Райан Холидэйн "Ego is the Enemy" номыг Арвис Паблишингаас Г.Лхагвадуламын орчуулгаар эрхлэн хэвлүүлж буй юм. Зохиогчийн тухай Райан Холидэй бол хувийн хөгжил, сайжралын чиглэлээр бичдэг, өнөө цагийн хамгийн бүтээмж өндөртэй авторын нэг. Тэрээр 19 насандаа коллежоо орхиж, “Хүчний 48 хууль” номын зохиогч Роберт Гриний дор хэсэг дадлагажин ном бичих гараагаа тавьжээ. “American Apparel”-ийн маркетингийн захирлаар хэсэг ажиллаж байсан түүний өөрийн байгуулсан “Brass Check” компани Google, TASER, Complex зэрэг компани болон бестселлер зохиолчдод зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж байлаа. Холидэй одоогоор арван ном бичээд буй нь 30 гаруй хэлнээ орчуулагдсан бөгөөд энэ дундаас " The Obstacle is the Way "; одоо танилцуулан буй, 2016 онд бичсэн " Ego is the Enemy" номууд нь хамгийн олон хүнд хүрчээ. Райан Холидэйн өөрийн замнал буюу бага залуудаа блоггер, авторын хувиар багагүй амжилтанд хүрч, өндөр албан тушаал хашиж байсан нь, санаанд оромгүй хүнд хэцүү нөхцөл байдалд орж, хүндэлдэг хүмүүс нь нүднийх нь өмнө унаж бүтэлгүйтсэн нь эго гээчийг түүнд сайтар ойлгуулж, энэ номыг бичихэд хүргэсэн гэдэг. Эртний Грек, Ромын стойк философийг гүнзгий судалдаг тэрээр мөн “ Daily Stoic ” подкастыг хөтлөн явуулдаг. Райан Холидэй энэ онд өөрийн амьдардаг Техасын Остин хотод “Painted Porch Bookshop” номын дэлгүүрээ байгуулжээ. НОМЫН ТУХАЙ Бүрэн бүтэн, ололт амжилтаар дүүрэн амьдрахад гадаад ертөнц л бидэнд хамгийн их саад болдог гэж бид боддог ч гол дайсан маань бидний доторх эго байдаг тухай энэ номд өгүүлжээ. Карьерынхаа эхэнд эготой байх нь сурч боловсроход, авьяас чадвараа хөгжүүлэхэд саад болдог бол амжилтад хүрэхийн цагт эго нь алдаа дутагдлаа олж харах нүдийг халхалж, хожмын асуудал бэрхшээлийн үрийг тарьдаг. Харин унаж бүдрэх үед эго хамаг хүнд хүчрийг байгаагаас нь хэд дахин томруулан дөвийлгөж, өндийж босох явцыг улам ээдрээтэй болгодог. Тэгэхээр аль ч үед эго л биднийг хойш чангаадаг ажээ. “Эго таны дайсан” номд уран зохиол, философи, түүхээс татсан олон арван жишээ, сургамжит түүхийг багтаажээ. Бид энэ номоос эгогоо дарсны хүчинд хүч чадал, амжилт бүтээлийн оргилд хүрсэн Жорж Маршалл, Жеки Робинсон, Катрин Грам, Билл Беличик, Элеонор Рузвельт зэрэг олон хүнтэй танилцана. Эгодоо дарлуулж, бодит байдлаас алсарч, улмаар уруудан доройтсон Ховард Хьюз, Персийн хаан Ксеркс, Жон ДеЛореан зэрэг түүхэн хүмүүсээс ч мөн суралцах боломжтой болох юм. Үргэлж сурч мэдэхийг эрхэмлэж, аль л шилдэг сайн гэсэн арга барилыг эзэмшихийг зорьж, эрдэм ухаантэй хүмүүсийг дэргэдээ байлгаж байсны хүчинд Чингис хаан ертөнцийн түүхэн дэх хамгийн гайхамшигтай байлдан дагуулагч болон мандсан тухай зохиогч жишээ авсан байсан нь мөн сонирхолтой. Нийгмийн сүлжээ, реалити шоу зэрэг өөрийгөө ичгүүр сонжуургүйгээр сурталчлах өчнөөн олон хэлбэр хөгжөөд байгаа өнөө үед бид эготой олон фронт дээр нэгэн зэрэг тулалдах хэрэгтэй болжээ. Харин агуу хүмүүсийн хур туршлагаар зэвсэг хийсэн Холидэй бидэнд “...өөрийнхөө хэр гоц содон болох тухайд анхаарахаа больж, хорвоо дэлхийг өөрчлөх ямархан нэг амжилтандаа хүрэхийн тулд биеэ бүрнээ чөлөөлөх”-ийг сануулж байна. Ирээдүйтэй залуу гоц авьяастнуудыг сүйрүүлдэг; үнэт баялаг, өсөж яваа компаниудыг нураадаг; гай зовлонг тэсэж тэвчихийн аргагүй болгон хувиргадаг зүйл бол эго. Хүсэл тэмүүлэл, ололт амжилт, тэсвэр хатуужлын гол дайсан. Бүхий л цаг үед, соёл нийгэм бүрд, тоо томшгүй олон урлагийн бүтээл, цагийн шалгуурыг давсан өч төчнөөн сургаал номлолд энэ тухай анхааруулж; агуу их сэтгэгч болгон чухам үүнээс сэрэмжлэхийг ирээдүй хойчдоо сануулж иржээ. Харин бид энэ номын хуудас болгоноос эгод дарлуулахаасаа өмнө эгогоо яаж дарах тухай сурч мэдэх болно. “Тамирчин болгон, удирдагч болох хүсэлтэй хүн бүр, энтрепренер, оюуны бүтээл туурвигч, ер ямар нэг үйл бүтээхийг зорьсон хэн бүхэнд энэ номыг уншихыг зөвлөж байна.” - “Nike”-ийн Олон улсын сагсан бөмбөг хариуцсан захирал, Алдрын танхимын гишүүн дасгалжуулагч Жорж Равелинг “Би амьдралдаа олон дүрэм журам дагадаг хүн биш. Гэхдээ өөрийн гэсэн цөөн хэдэн зарчимтайн нэг нь Райан Холидэйн бичсэн ямар ч номыг гарсан даруйд нь авч унших юм”. - “Rounders”, “Ocean’s Thirteen”, “Billions” зэрэг киноны зохиолч, найруулагч Брайан Коппелман Unread НОМЫН ХЭСГЭЭС Харин холимог тулааны урлагийн анхдагч мастеруудын нэг, аваргын олон титэмт Фрэнк Шэмрок шавь бэлтгэх “нэмэх, хасах, тэнцүү” хэмээх өөрийн гэсэн арга барилтай байлаа. Түүнийхээр тулаанч хүн амжилтад хүрэхийн тулд ямагт өөрөөсөө илүү нэгнийг бараадаж, бас өөрөөсөө сул хүнд багшилж, зэрэгцээд өөртэйгөө яг ижил түвшний хүнтэй байнга өрсөлдөн өөрийгөө сорьж байх хэрэгтэй. Шэмрокийн энэхүү дүрмийн гол зорилго нь тун энгийн. Хүн өөрийнхөө юу мэдэх, юу эс мэдэхээ олон талаас харж, өөрийгөө цаг үргэлж үнэн бодитоор дүгнэж байхын тулд дээрх гурван “хамтрагч”-тай байх ёстой гэж тэр үздэг байв. Ингэснээр биднийг хөөргөж орхидог эго, бидэнд эргэлзээ төрүүлдэг айдас түгшүүр, биднийг эрэг дээр гаргаж шидэж мэдэх залхуурал цөм хүчгүйдэн дарагдах юм. Шэмрокийн ажигласнаар өөрийгөө дөвийлгөн бодох нь хүнийг үргэлж сүйтгэж байдаг гэмтэй. Тиймээс ч тэр “Цаг ямагт суралцагч бай. Бие хамгаалах урлаг зөвхөн энэ тухай л заадаг. Даруу зан гэдэг нэгэн төрлийн зэвсэг юм. Үргэлж итгэлт хүнийхээ далбаан дор яв” гэж хэлсэн байна. Гэхдээ энэ зарчмыг баримталъя гэвэл эхлээд бусдыг өөрөөсөө илүү гэдгийг хүлээн зөвшөөрч, тэдний эрдэм мэдлэгээс суралцах хэрэгтэй гэдгээ ухаарахын сацуу эрдэмд шамдах сэтгэлтэй байж, өөрийнхөө талаарх худал хуурмаг ойлголтыг эвдэх хэрэгтэй юм. Арвис Паблишингийг дагах: Фэйсбүүк / Твиттер / Инстаграм	Есдүгээр сарын 17-19-нд төв талбайд зохиогдох Үндэсний номын баярыг угтуулан паблишинг компаниуд, зохиогчид шинэ номуудаа амжин хэвлүүлж байна. Өнөөдөр бид тэр үеэр уншигчдын гарт хүрэх "Эго таны дайсан" номыг тоймлон танилцуулъя. Хувийн хөгжил, сайжралын талаарх номуудаараа танигдаж үнэлэгдсэн Райан Холидэйн "Ego is the Enemy" номыг Арвис Паблишингаас Г.Лхагвадуламын орчуулгаар эрхлэн хэвлүүлж буй юм. ### Зохиогчийн тухай Райан Холидэй бол хувийн хөгжил, сайжралын чиглэлээр бичдэг, өнөө цагийн хамгийн бүтээмж өндөртэй авторын нэг. Тэрээр 19 насандаа коллежоо орхиж, “Хүчний 48 хууль” номын зохиогч Роберт Гриний дор хэсэг дадлагажин ном бичих гараагаа тавьжээ. “American Apparel”-ийн маркетингийн захирлаар хэсэг ажиллаж байсан түүний өөрийн байгуулсан “Brass Check” компани Google, TASER, Complex зэрэг компани болон бестселлер зохиолчдод зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж байлаа. Холидэй одоогоор арван ном бичээд буй нь 30 гаруй хэлнээ орчуулагдсан бөгөөд энэ дундаас "The Obstacle is the Way"; одоо танилцуулан буй, 2016 онд бичсэн "Ego is the Enemy" номууд нь хамгийн олон хүнд хүрчээ. Райан Холидэйн өөрийн замнал буюу бага залуудаа блоггер, авторын хувиар багагүй амжилтанд хүрч, өндөр албан тушаал хашиж байсан нь, санаанд оромгүй хүнд хэцүү нөхцөл байдалд орж, хүндэлдэг хүмүүс нь нүднийх нь өмнө унаж бүтэлгүйтсэн нь эго гээчийг түүнд сайтар ойлгуулж, энэ номыг бичихэд хүргэсэн гэдэг. Эртний Грек, Ромын стойк философийг гүнзгий судалдаг тэрээр мөн “Daily Stoic” подкастыг хөтлөн явуулдаг. Райан Холидэй энэ онд өөрийн амьдардаг Техасын Остин хотод “Painted Porch Bookshop” номын дэлгүүрээ байгуулжээ. ### НОМЫН ТУХАЙ Бүрэн бүтэн, ололт амжилтаар дүүрэн амьдрахад гадаад ертөнц л бидэнд хамгийн их саад болдог гэж бид боддог ч гол дайсан маань бидний доторх эго байдаг тухай энэ номд өгүүлжээ. Карьерынхаа эхэнд эготой байх нь сурч боловсроход, авьяас чадвараа хөгжүүлэхэд саад болдог бол амжилтад хүрэхийн цагт эго нь алдаа дутагдлаа олж харах нүдийг халхалж, хожмын асуудал бэрхшээлийн үрийг тарьдаг. Харин унаж бүдрэх үед эго хамаг хүнд хүчрийг байгаагаас нь хэд дахин томруулан дөвийлгөж, өндийж босох явцыг улам ээдрээтэй болгодог. Тэгэхээр аль ч үед эго л биднийг хойш чангаадаг ажээ. “Эго таны дайсан” номд уран зохиол, философи, түүхээс татсан олон арван жишээ, сургамжит түүхийг багтаажээ. Бид энэ номоос эгогоо дарсны хүчинд хүч чадал, амжилт бүтээлийн оргилд хүрсэн Жорж Маршалл, Жеки Робинсон, Катрин Грам, Билл Беличик, Элеонор Рузвельт зэрэг олон хүнтэй танилцана. Эгодоо дарлуулж, бодит байдлаас алсарч, улмаар уруудан доройтсон Ховард Хьюз, Персийн хаан Ксеркс, Жон ДеЛореан зэрэг түүхэн хүмүүсээс ч мөн суралцах боломжтой болох юм. Үргэлж сурч мэдэхийг эрхэмлэж, аль л шилдэг сайн гэсэн арга барилыг эзэмшихийг зорьж, эрдэм ухаантэй хүмүүсийг дэргэдээ байлгаж байсны хүчинд Чингис хаан ертөнцийн түүхэн дэх хамгийн гайхамшигтай байлдан дагуулагч болон мандсан тухай зохиогч жишээ авсан байсан нь мөн сонирхолтой. Нийгмийн сүлжээ, реалити шоу зэрэг өөрийгөө ичгүүр сонжуургүйгээр сурталчлах өчнөөн олон хэлбэр хөгжөөд байгаа өнөө үед бид эготой олон фронт дээр нэгэн зэрэг тулалдах хэрэгтэй болжээ. Харин агуу хүмүүсийн хур туршлагаар зэвсэг хийсэн Холидэй бидэнд “...өөрийнхөө хэр гоц содон болох тухайд анхаарахаа больж, хорвоо дэлхийг өөрчлөх ямархан нэг амжилтандаа хүрэхийн тулд биеэ бүрнээ чөлөөлөх”-ийг сануулж байна. Ирээдүйтэй залуу гоц авьяастнуудыг сүйрүүлдэг; үнэт баялаг, өсөж яваа компаниудыг нураадаг; гай зовлонг тэсэж тэвчихийн аргагүй болгон хувиргадаг зүйл бол эго. Хүсэл тэмүүлэл, ололт амжилт, тэсвэр хатуужлын гол дайсан. Бүхий л цаг үед, соёл нийгэм бүрд, тоо томшгүй олон урлагийн бүтээл, цагийн шалгуурыг давсан өч төчнөөн сургаал номлолд энэ тухай анхааруулж; агуу их сэтгэгч болгон чухам үүнээс сэрэмжлэхийг ирээдүй хойчдоо сануулж иржээ. Харин бид энэ номын хуудас болгоноос эгод дарлуулахаасаа өмнө эгогоо яаж дарах тухай сурч мэдэх болно. > “Тамирчин болгон, удирдагч болох хүсэлтэй хүн бүр, энтрепренер, оюуны бүтээл туурвигч, ер ямар нэг үйл бүтээхийг зорьсон хэн бүхэнд энэ номыг уншихыг зөвлөж байна.” > > - “Nike”-ийн Олон улсын сагсан бөмбөг хариуцсан захирал, Алдрын танхимын гишүүн дасгалжуулагч Жорж Равелинг > > “Би амьдралдаа олон дүрэм журам дагадаг хүн биш. Гэхдээ өөрийн гэсэн цөөн хэдэн зарчимтайн нэг нь Райан Холидэйн бичсэн ямар ч номыг гарсан даруйд нь авч унших юм”. > > - “Rounders”, “Ocean’s Thirteen”, “Billions” зэрэг киноны зохиолч, найруулагч Брайан Коппелман > > Unread ### НОМЫН ХЭСГЭЭС Харин холимог тулааны урлагийн анхдагч мастеруудын нэг, аваргын олон титэмт Фрэнк Шэмрок шавь бэлтгэх “нэмэх, хасах, тэнцүү” хэмээх өөрийн гэсэн арга барилтай байлаа. Түүнийхээр тулаанч хүн амжилтад хүрэхийн тулд ямагт өөрөөсөө илүү нэгнийг бараадаж, бас өөрөөсөө сул хүнд багшилж, зэрэгцээд өөртэйгөө яг ижил түвшний хүнтэй байнга өрсөлдөн өөрийгөө сорьж байх хэрэгтэй. Шэмрокийн энэхүү дүрмийн гол зорилго нь тун энгийн. Хүн өөрийнхөө юу мэдэх, юу эс мэдэхээ олон талаас харж, өөрийгөө цаг үргэлж үнэн бодитоор дүгнэж байхын тулд дээрх гурван “хамтрагч”-тай байх ёстой гэж тэр үздэг байв. Ингэснээр биднийг хөөргөж орхидог эго, бидэнд эргэлзээ төрүүлдэг айдас түгшүүр, биднийг эрэг дээр гаргаж шидэж мэдэх залхуурал цөм хүчгүйдэн дарагдах юм. Шэмрокийн ажигласнаар өөрийгөө дөвийлгөн бодох нь хүнийг үргэлж сүйтгэж байдаг гэмтэй. Тиймээс ч тэр “Цаг ямагт суралцагч бай. Бие хамгаалах урлаг зөвхөн энэ тухай л заадаг. Даруу зан гэдэг нэгэн төрлийн зэвсэг юм. Үргэлж итгэлт хүнийхээ далбаан дор яв” гэж хэлсэн байна. Гэхдээ энэ зарчмыг баримталъя гэвэл эхлээд бусдыг өөрөөсөө илүү гэдгийг хүлээн зөвшөөрч, тэдний эрдэм мэдлэгээс суралцах хэрэгтэй гэдгээ ухаарахын сацуу эрдэмд шамдах сэтгэлтэй байж, өөрийнхөө талаарх худал хуурмаг ойлголтыг эвдэх хэрэгтэй юм. Арвис Паблишингийг дагах: Фэйсбүүк / Твиттер / Инстаграм
https://unread.today/c/spotlight-pickpack	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-04-12T00:00:00	4 сарын 12, 2021	PickPack - Агуулалт, ангилалт, хүргэлтийн цогц шийдэл	<div class="article-body"> <h2>Дэлхий дахинд дижитал шилжилт хурдацтай явагдаж буй энэ цаг үед уламжлалт бизнесүүд өрсөлдөх чадвараа хадгалан үлдэхийн тулд үйл ажиллагаагаа онлайнд яаравчлан шилжүүлж, харин интернэт худалдаагаар дагнасан платформууд уг онцлогоо улам сайжруулан, бизнесийн хүрээгээ тэлж буй. Гэвч худалдаа эрхлэгчдэд учирч буй хамгийн том хүндрэл бол агуулах, бүтээгдэхүүний ангилалт, хүргэлтийн асуудал. Тэгвэл бизнес эрхлэгчдэд тулгарч буй уг асуудлуудад нэгдсэн шийдэл болж Монголын анхны Fulfillment Center буюу нэгдсэн агуулахын үйлчилгээг нэвтрүүлсэн "PickPack Mongolia" компанийг энэ удаа онцолж байна. <div><br></div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> "PickPack Mongolia"<br><b>Хаяг:</b> ХУД, 3-р хороо Үйлдвэрийн 2-р бүс, Чингисийн өргөн чөлөө<br><b>Чиглэл: </b>Fulfillment Center - Агуулалт, захиалга бэлтгэл, хүргэлт<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2020 оны арванхоёрдугаар сар<br><b>Холбоосууд: </b><a href="https://www.facebook.com/PickPackFulfillment/" target="_blank">PickPack Mongolia </a>(Фэйсбүүк), <a href="https://www.linkedin.com/in/pickpack-mongolia-6ba945202/" target="_blank">PickPack Mongolia</a> (ЛинкедИн), <a href="https://www.instagram.com/pickpack_mongolia/" target="_blank">@pickpack_mongolia</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/77c3a896b4092db24b4d91c68c125941.jpg"></p><div class="image-caption">Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Б.Ганчимэг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p>Сүүлийн жилүүдэд олон улсад хүч авч буй онлайн худалдааны хөгжлийн давалгаа Монголыг тойроогүй. Энэхүү хөгжлийг дагаад логистик ханган нийлүүлэлтийн дэд бүтэц үүсэх, хөгжих шаардлага үүссэн. Манай улсын хувьд онлайн худалдаа нь бий болсон ч нөгөө талдаа түүнийг дагасан агуулалт, ангилалт хүргэлтийн цогц үйлчилгээний экосистем хараахан бий болоогүй байсан юм. Зах зээл дэх уг хэрэгцээ шаардлага, эрэлт хэрэгцээ нь “PickPack”-ийн гол сэдэл болсон юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Өмнө ч, одоо ч Монголд бараа бүтээгдэхүүнээ хадгалах агуулахын үйлчилгээ байсаар ирсэн. Гэвч тэдгээр агуулах төвүүд нь ихэвчлэн бараа бүтээгдэхүүн хадгалах л зориулалттай бөгөөд өдөр тутам бараа бүтээгдэхүүнийг бэлтгэн ширхэг бүрээр хүргэлтэд гаргахад зориулсан <a href="https://www.facebook.com/PickPackFulfillment/photos/a.107700214678656/116857190429625" target="_blank">агуулахын автомат системтэй</a> байх нь ховор. Үүнээс гадна эдгээр агуулах нь үндсэн бизнесийг дэмжих нэг хэсэг төдий, зөвхөн өөрсдийн бараа бүтээгдэхүүнийг л хадгалах зориулалттай байдаг. Харин "PickPack" нь энэ чиглэлийг үндсэн бизнесээ болгон дагнан хөгжүүлж, олон нийтэд нээлттэй агуулах, ангилалт, логистикийн нэгдсэн үйлчилгээг хэрэглэгчдэд үзүүлж буй. Өөрөөр хэлбэл онлайн худалдаа эрхэлдэг хэн боловч манай үйлчилгээг авч болно. Заавал онлайн худалдаа ч гэлтгүй, агуулахын талбай, үйлчилгээ шаардлагатай хүмүүстэй ч хамтран ажиллах боломжтой. Та зөвхөн өөрийн бараа бүтээгдэхүүний маркетинг болон борлуулалтдаа санаа тавихад л болно. Үлдсэнийг нь буюу агуулах, ангилалт, хүргэлтийн үйлчилгээгээ бидэнд даатга.</p><p>Агуулахын хувьд бид одоо 487 ам метр талбайд, бараа хүлээн авч, стандарт хадгалалтын нөхцөлд байрлуулдаг. Агуулахын объект болон хүргэлтийн үйлчилгээ нь <a href="https://www.facebook.com/PickPackFulfillment/photos/a.107700214678656/116857190429625" target="_blank">даатгалтай</a> тул үйлчлүүлэгч байгалийн болон элдэв гэнэтийн эрсдэлд санаа чилээх шаардлагагүй. Мөн агуулахын бүх үйл явц 100 хувь автоматжсан нь бүтээгдэхүүнийг QR болон зураасан кодын тусламжтай ердөө нэг хувийн алдааны магадлалтайгаар тун чанартай, бүтээмжтэй ангилан бүртгэхэд нөлөөлдөг. Ингэснээр харилцагч агуулахад ирсэн, хүргэлтэнд гарсан болон хэрэглэгчид очсон бүтээгдэхүүнийхээ бүртгэлийг харилцагчдын нэгдсэн вэб, апп дээрээсээ real time буюу шууд, <a href="https://www.facebook.com/PickPackFulfillment/photos/a.107700214678656/116857190429625" target="_blank">цаг алдалгүй удирдах, хянах</a> боломжтой гэсэн үг юм. Үүнээс гадна системийн интеграцийн тусламжтай өөрийн борлуулалтын сувгуудаа манай системд нэгтгэснээр нэг цэгээс бүгдийг удирдах болон захиалгаа хянах боломж бүрдэнэ.</p><p>Үнийн хувьд маш <a href="https://www.facebook.com/PickPackFulfillment/photos/a.107700214678656/117847653663912" target="_blank">уян хатан</a>, байж болох <a href="https://www.facebook.com/PickPackFulfillment/photos/pcb.114220860693258/114219364026741/" target="_blank">хамгийн бага үнийг</a> санал болгох бөгөөд манай үйлчилгээг авахын тулд та заавал ААН, эсвэл том овор хэмжээтэй бараатай байх шаардлагагүй. Нэг поддон буюу нэг хавтан (1м.куб), эсвэл нэг тавиур ч (3 поддон) түрээсэлж болно. Ингэхдээ сарын борлуулалт, ангилалтын хэмжээнээс хамаарч тухайн сарын төлбөр бодогдох бөгөөд агуулах түрээсийн үйлчилгээ нь сард ердөө 17 мянган төгрөгийн л өртөгтэй. Хэрвээ хүсвэл бүр өдрөөр нь төлөх уян хатан боломж ч манайд бий. Заавал агуулахын үйлчилгээ ч биш <a href="https://www.facebook.com/PickPackFulfillment/photos/pcb.114841583964519/114829937299017" target="_blank">татан авалт, ангилалт, хүргэлтийн үйлчилгээг</a> авч болно. Захиалгын дагуу манай татан авалтын баг дэлгүүр дээрээс тань бүтээгдэхүүнээ тухайн өдөрт нь цуглуулаад агуулах дээр ирж ангилан савлаад, хүргэлтэд өгөх боломжтой.</p><p>Хүргэлтийн тал дээр бид хүргэлт үйлчилгээний чиглэлээр дагнасан “<a href="https://www.facebook.com/ubcabexpress" target="_blank">UBCab Express</a>”-тэй хамтран ажиллаж буй. Тэдний томоохон нөөцийг ашиглан хот доторх хүргэлтүүдээ <a href="https://www.facebook.com/PickPackFulfillment/photos/a.107700214678656/118369480278396" target="_blank">хамгийн хурдан, найдвартайгаар</a> хүргэж чадаж байна. Ингэхдээ бидний зүгээс борлуулалтын захиалгын дагуу барааг ангилж, тусгай нөхцөлөөр багцалж савлах ч боломжтой.</p><p>Эдгээр хоршил, нэгдсэн үйлчилгээ нь бизнес эрхлэгчийн цаг хугацаа, зардал, энергийг бодитоор хэмнэж өөрийн бараа бүтээгдэхүүний захиалга болон хүргэлтийг цаг алдалгүй системээс хянах бас шийдвэр гаргах боломжийг бий болгож чадна гэж бид үзэж буй. Дэлхийн жишигт нийцсэн, технологид суурилсан шийдлүүдтэй, орчин үеийн, мэргэшсэн төвд захиалгаа гүйцэтгүүлээд, та өөрөө зөвхөн борлуулалтандаа төвлөрч, бизнесээ илүү өндөр өсөлт рүү чиглүүлээрэй. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4037beb2608dc6ff93fec862bbbaab21.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/2c8b92bb1ece66074aac5d005fdf61fd.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Pick pack гэж юу вэ?</h3><p class="MsoListParagraph">"PickPack" нь Монгол дахь анхны Fulfillment Center буюу хэрэглэгчийн захиалгын мэдээллийг хүлээн аваад, захиалгын дагуу түүнийг ялган ангилж, захиалагчийн хүссэн зааврын дагуу багцалж бэлтгээд, хүргэх цогц үйлчилгээний төв юм.<b></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>"Pick Pack" нь сонгоод савла гэх утгыг агуулж буй. Fulfillment Center-ийн үйлчилгээг илэрхийлж чадах үгс бөгөөд хөнгөн, хөгжилтэй сонсогддог. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Бид өнгөрсөн дөрвөн сарын турш үйл ажиллагаагаа илүү төгөлдөржүүлж, шаардлагатай туршилтуудыг хийж дуусаад одоо л маркетингийн кампанит ажилдаа орж эхэлж байна. Энэ хугацаанд олон хүн, олон бизнест энэ төрлийн үйлчилгээ чухал хэрэгцээтэй байсныг мэдэж, баталж авлаа. Үүний нэг жишээ нь бид Shoppy.mn-ий ангилалт болон хүргэлтийн үйл ажиллагааг хариуцан ажиллаж эхэлсэн явдал юм. Мөн цаашид бүрэн дүүрэн хөгжихийн тулд юуг засаж сайжруулах, хөгжүүлэх хэрэгтэй байгааг олж тодорхойлж, түүн дээрээ анхаарч ажилласан. Одоо байгаа болон ирээдүйд хүлээгдэж буй эрэлтээс харахад зай талбай маань удахгүй хүрэлцэхгүй болох нь тодорхой байгаа тул хүчин чадлаа даруйхан 3-4 дахин нэмэгдүүлж, шинэ агуулах руу нүүхээр төлөвлөж байна. Ингэснээр бид үйлчилгээгээ илүү нарийн, тодорхой болгож зөвхөн нэг нүд буюу нэг шүүгээ түрээсийн үйлчилгээ, цаашлаад хүнсний бүтээгдэхүүн зэрэг өөр хоорондоо ялгаатай төрөлжсөн чиглэлийн агуулахуудыг ашиглалтад оруулах юм.</p><p>Маркетингийн кампанит ажлын хувьд бид хэрэглэгчийн захиалгыг хүлээн авах, хянах, бараа бүтээгдэхүүнийг хадгалах, удирдах, хүргэх цогц үйлчилгээг санал болгож буй Fulfillment Center-ийнхээ үйл ажиллагааг таниулах зорилготойгоор “Туршаад үз” аяныг эхлүүлж байна. Та манай шинэ харилцагч болоод дэлхийн жишигт нийцсэн мэргэжлийн төвд 30 хоногийн турш бараа хадгалалт, захиалга бэлтгэл, хүргэлтээ үнэ төлбөргүйгээр хийлгээд, хэрэглэгчээс ирсэн захиалга, борлуулалтаа стрессгүйгээр шийдэж бизнесээ өргөжүүлэх боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0eba95abcf4ec1e4340a254f1a0dcb59.png"></p><p></p><p><i><a href="https://tinyurl.com/3fehdrny" target="_blank">“Туршаад үз” аянд энд дарж бүртгүүлээрэй</a></i></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5e96e76ea8983465e67243b9121871a3.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3999bc368bf3abeb1e9ee1b0e2139ced.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Үйл ажиллагаа маань шинэлэг, технологид суурилсан болохоор бид стартап хэв маягаар ажилладаг юм. Тийм ч учраас цагийн хуваарь, чиг үүргийн зохицуулалтаа уян хатан байлгаж, шийдэл болон чанарыг гол зорилгоо болгон ажилладаг. Одоогоор бид оффис, агуулахын үйл ажиллагаа гэсэн чиглэлд 20 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Манай багт өмнө нь агуулах, ханган нийлүүлэлт, логистик, нөөцийн менежментийн чиглэлээр Монголын томоохон компани, брэндүүд дээр ажиллаж байсан туршлагатай мэргэжилтнүүд ажилладаг нь том давуу тал болдог.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Ирээдүйд нэг л байршилдаа хайрцаглагдалгүй, Монгол орны аймаг бүрд “Тотал Дистрибюшин” ХХК-тай хамтран хүргэлтийн үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр зорин ажиллаж байна. Худалдаа, үйлчилгээ, бараа бүтээгдэхүүний хуваарилалт, хүртээмж жигд болох нь нийгэм, соёлын хөгжлийн том суурь болно гэдэгт итгэдэг. Бид энэ ажлын гүүр нь байж хэн ч, хаанаас хэзээ ч өөрийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ дотооддоо төвөггүй хүргэж чаддаг болгохыг хүсэж байна.</p><p>Улаанбаатар хотдоо ч хэд хэдэн салбар нээж, хотын түгжрэл, элдэв хүндрэлүүдээс үл хамааран хамгийн богино хугацаанд хүргэлтээ хийдэг болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Маш олон хүн, албан байгууллагын, өөр хоорондоо ялгаатай шинж чанар, хэлбэр хэмжээ бүхий бараа бүтээгдэхүүнийг хариуцлагатайгаар хүлээн авч, алдаа гаргалгүй хэрэглэгчийн гарт хүрэх хүртэл хянана, аюулгүй байдлыг нь хангана гэдэг маш том хариуцлага. Үүний ард хүнд анзаарагдахгүй их зардал, зохицуулалт, хөдөлмөр, ур ухаан ордог. Энэ их хариуцлага бас эрэлтүүд нэг талаас эрсдэл, сорилт, нөгөө талаас алхам тутамдаа илүү нягт, сайн ажиллах итгэл болж байдаг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/71ffc40a5c9f0a87037ce819a6edcf06.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/56c218635c5bd4c450c5d9d177def1b2.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7ce7e76cbc67eab4499089f7ae669919.jpg"></p> </div>	Дэлхий дахинд дижитал шилжилт хурдацтай явагдаж буй энэ цаг үед уламжлалт бизнесүүд өрсөлдөх чадвараа хадгалан үлдэхийн тулд үйл ажиллагаагаа онлайнд яаравчлан шилжүүлж, харин интернэт худалдаагаар дагнасан платформууд уг онцлогоо улам сайжруулан, бизнесийн хүрээгээ тэлж буй. Гэвч худалдаа эрхлэгчдэд учирч буй хамгийн том хүндрэл бол агуулах, бүтээгдэхүүний ангилалт, хүргэлтийн асуудал. Тэгвэл бизнес эрхлэгчдэд тулгарч буй уг асуудлуудад нэгдсэн шийдэл болж Монголын анхны Fulfillment Center буюу нэгдсэн агуулахын үйлчилгээг нэвтрүүлсэн "PickPack Mongolia" компанийг энэ удаа онцолж байна. Нэр: "PickPack Mongolia" Хаяг: ХУД, 3-р хороо Үйлдвэрийн 2-р бүс, Чингисийн өргөн чөлөө Чиглэл: Fulfillment Center - Агуулалт, захиалга бэлтгэл, хүргэлт Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны арванхоёрдугаар сар Холбоосууд: PickPack Mongolia (Фэйсбүүк), PickPack Mongolia (ЛинкедИн), @pickpack_mongolia (Инстаграм) Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Б.Ганчимэг сэдэл Сүүлийн жилүүдэд олон улсад хүч авч буй онлайн худалдааны хөгжлийн давалгаа Монголыг тойроогүй. Энэхүү хөгжлийг дагаад логистик ханган нийлүүлэлтийн дэд бүтэц үүсэх, хөгжих шаардлага үүссэн. Манай улсын хувьд онлайн худалдаа нь бий болсон ч нөгөө талдаа түүнийг дагасан агуулалт, ангилалт хүргэлтийн цогц үйлчилгээний экосистем хараахан бий болоогүй байсан юм. Зах зээл дэх уг хэрэгцээ шаардлага, эрэлт хэрэгцээ нь “PickPack”-ийн гол сэдэл болсон юм. ялгарал Өмнө ч, одоо ч Монголд бараа бүтээгдэхүүнээ хадгалах агуулахын үйлчилгээ байсаар ирсэн. Гэвч тэдгээр агуулах төвүүд нь ихэвчлэн бараа бүтээгдэхүүн хадгалах л зориулалттай бөгөөд өдөр тутам бараа бүтээгдэхүүнийг бэлтгэн ширхэг бүрээр хүргэлтэд гаргахад зориулсан агуулахын автомат системтэй байх нь ховор. Үүнээс гадна эдгээр агуулах нь үндсэн бизнесийг дэмжих нэг хэсэг төдий, зөвхөн өөрсдийн бараа бүтээгдэхүүнийг л хадгалах зориулалттай байдаг. Харин "PickPack" нь энэ чиглэлийг үндсэн бизнесээ болгон дагнан хөгжүүлж, олон нийтэд нээлттэй агуулах, ангилалт, логистикийн нэгдсэн үйлчилгээг хэрэглэгчдэд үзүүлж буй. Өөрөөр хэлбэл онлайн худалдаа эрхэлдэг хэн боловч манай үйлчилгээг авч болно. Заавал онлайн худалдаа ч гэлтгүй, агуулахын талбай, үйлчилгээ шаардлагатай хүмүүстэй ч хамтран ажиллах боломжтой. Та зөвхөн өөрийн бараа бүтээгдэхүүний маркетинг болон борлуулалтдаа санаа тавихад л болно. Үлдсэнийг нь буюу агуулах, ангилалт, хүргэлтийн үйлчилгээгээ бидэнд даатга. Агуулахын хувьд бид одоо 487 ам метр талбайд, бараа хүлээн авч, стандарт хадгалалтын нөхцөлд байрлуулдаг. Агуулахын объект болон хүргэлтийн үйлчилгээ нь даатгалтай тул үйлчлүүлэгч байгалийн болон элдэв гэнэтийн эрсдэлд санаа чилээх шаардлагагүй. Мөн агуулахын бүх үйл явц 100 хувь автоматжсан нь бүтээгдэхүүнийг QR болон зураасан кодын тусламжтай ердөө нэг хувийн алдааны магадлалтайгаар тун чанартай, бүтээмжтэй ангилан бүртгэхэд нөлөөлдөг. Ингэснээр харилцагч агуулахад ирсэн, хүргэлтэнд гарсан болон хэрэглэгчид очсон бүтээгдэхүүнийхээ бүртгэлийг харилцагчдын нэгдсэн вэб, апп дээрээсээ real time буюу шууд, цаг алдалгүй удирдах, хянах боломжтой гэсэн үг юм. Үүнээс гадна системийн интеграцийн тусламжтай өөрийн борлуулалтын сувгуудаа манай системд нэгтгэснээр нэг цэгээс бүгдийг удирдах болон захиалгаа хянах боломж бүрдэнэ. Үнийн хувьд маш уян хатан , байж болох хамгийн бага үнийг санал болгох бөгөөд манай үйлчилгээг авахын тулд та заавал ААН, эсвэл том овор хэмжээтэй бараатай байх шаардлагагүй. Нэг поддон буюу нэг хавтан (1м.куб), эсвэл нэг тавиур ч (3 поддон) түрээсэлж болно. Ингэхдээ сарын борлуулалт, ангилалтын хэмжээнээс хамаарч тухайн сарын төлбөр бодогдох бөгөөд агуулах түрээсийн үйлчилгээ нь сард ердөө 17 мянган төгрөгийн л өртөгтэй. Хэрвээ хүсвэл бүр өдрөөр нь төлөх уян хатан боломж ч манайд бий. Заавал агуулахын үйлчилгээ ч биш татан авалт, ангилалт, хүргэлтийн үйлчилгээг авч болно. Захиалгын дагуу манай татан авалтын баг дэлгүүр дээрээс тань бүтээгдэхүүнээ тухайн өдөрт нь цуглуулаад агуулах дээр ирж ангилан савлаад, хүргэлтэд өгөх боломжтой. Хүргэлтийн тал дээр бид хүргэлт үйлчилгээний чиглэлээр дагнасан “ UBCab Express ”-тэй хамтран ажиллаж буй. Тэдний томоохон нөөцийг ашиглан хот доторх хүргэлтүүдээ хамгийн хурдан, найдвартайгаар хүргэж чадаж байна. Ингэхдээ бидний зүгээс борлуулалтын захиалгын дагуу барааг ангилж, тусгай нөхцөлөөр багцалж савлах ч боломжтой. Эдгээр хоршил, нэгдсэн үйлчилгээ нь бизнес эрхлэгчийн цаг хугацаа, зардал, энергийг бодитоор хэмнэж өөрийн бараа бүтээгдэхүүний захиалга болон хүргэлтийг цаг алдалгүй системээс хянах бас шийдвэр гаргах боломжийг бий болгож чадна гэж бид үзэж буй. Дэлхийн жишигт нийцсэн, технологид суурилсан шийдлүүдтэй, орчин үеийн, мэргэшсэн төвд захиалгаа гүйцэтгүүлээд, та өөрөө зөвхөн борлуулалтандаа төвлөрч, бизнесээ илүү өндөр өсөлт рүү чиглүүлээрэй. Pick pack гэж юу вэ? "PickPack" нь Монгол дахь анхны Fulfillment Center буюу хэрэглэгчийн захиалгын мэдээллийг хүлээн аваад, захиалгын дагуу түүнийг ялган ангилж, захиалагчийн хүссэн зааврын дагуу багцалж бэлтгээд, хүргэх цогц үйлчилгээний төв юм. нэр "Pick Pack" нь сонгоод савла гэх утгыг агуулж буй. Fulfillment Center-ийн үйлчилгээг илэрхийлж чадах үгс бөгөөд хөнгөн, хөгжилтэй сонсогддог. одоо Бид өнгөрсөн дөрвөн сарын турш үйл ажиллагаагаа илүү төгөлдөржүүлж, шаардлагатай туршилтуудыг хийж дуусаад одоо л маркетингийн кампанит ажилдаа орж эхэлж байна. Энэ хугацаанд олон хүн, олон бизнест энэ төрлийн үйлчилгээ чухал хэрэгцээтэй байсныг мэдэж, баталж авлаа. Үүний нэг жишээ нь бид Shoppy.mn-ий ангилалт болон хүргэлтийн үйл ажиллагааг хариуцан ажиллаж эхэлсэн явдал юм. Мөн цаашид бүрэн дүүрэн хөгжихийн тулд юуг засаж сайжруулах, хөгжүүлэх хэрэгтэй байгааг олж тодорхойлж, түүн дээрээ анхаарч ажилласан. Одоо байгаа болон ирээдүйд хүлээгдэж буй эрэлтээс харахад зай талбай маань удахгүй хүрэлцэхгүй болох нь тодорхой байгаа тул хүчин чадлаа даруйхан 3-4 дахин нэмэгдүүлж, шинэ агуулах руу нүүхээр төлөвлөж байна. Ингэснээр бид үйлчилгээгээ илүү нарийн, тодорхой болгож зөвхөн нэг нүд буюу нэг шүүгээ түрээсийн үйлчилгээ, цаашлаад хүнсний бүтээгдэхүүн зэрэг өөр хоорондоо ялгаатай төрөлжсөн чиглэлийн агуулахуудыг ашиглалтад оруулах юм. Маркетингийн кампанит ажлын хувьд бид хэрэглэгчийн захиалгыг хүлээн авах, хянах, бараа бүтээгдэхүүнийг хадгалах, удирдах, хүргэх цогц үйлчилгээг санал болгож буй Fulfillment Center-ийнхээ үйл ажиллагааг таниулах зорилготойгоор “Туршаад үз” аяныг эхлүүлж байна. Та манай шинэ харилцагч болоод дэлхийн жишигт нийцсэн мэргэжлийн төвд 30 хоногийн турш бараа хадгалалт, захиалга бэлтгэл, хүргэлтээ үнэ төлбөргүйгээр хийлгээд, хэрэглэгчээс ирсэн захиалга, борлуулалтаа стрессгүйгээр шийдэж бизнесээ өргөжүүлэх боломжтой. “Туршаад үз” аянд энд дарж бүртгүүлээрэй баг Үйл ажиллагаа маань шинэлэг, технологид суурилсан болохоор бид стартап хэв маягаар ажилладаг юм. Тийм ч учраас цагийн хуваарь, чиг үүргийн зохицуулалтаа уян хатан байлгаж, шийдэл болон чанарыг гол зорилгоо болгон ажилладаг. Одоогоор бид оффис, агуулахын үйл ажиллагаа гэсэн чиглэлд 20 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Манай багт өмнө нь агуулах, ханган нийлүүлэлт, логистик, нөөцийн менежментийн чиглэлээр Монголын томоохон компани, брэндүүд дээр ажиллаж байсан туршлагатай мэргэжилтнүүд ажилладаг нь том давуу тал болдог. ирээдүй Ирээдүйд нэг л байршилдаа хайрцаглагдалгүй, Монгол орны аймаг бүрд “Тотал Дистрибюшин” ХХК-тай хамтран хүргэлтийн үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр зорин ажиллаж байна. Худалдаа, үйлчилгээ, бараа бүтээгдэхүүний хуваарилалт, хүртээмж жигд болох нь нийгэм, соёлын хөгжлийн том суурь болно гэдэгт итгэдэг. Бид энэ ажлын гүүр нь байж хэн ч, хаанаас хэзээ ч өөрийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ дотооддоо төвөггүй хүргэж чаддаг болгохыг хүсэж байна. Улаанбаатар хотдоо ч хэд хэдэн салбар нээж, хотын түгжрэл, элдэв хүндрэлүүдээс үл хамааран хамгийн богино хугацаанд хүргэлтээ хийдэг болно. эрсдэл Маш олон хүн, албан байгууллагын, өөр хоорондоо ялгаатай шинж чанар, хэлбэр хэмжээ бүхий бараа бүтээгдэхүүнийг хариуцлагатайгаар хүлээн авч, алдаа гаргалгүй хэрэглэгчийн гарт хүрэх хүртэл хянана, аюулгүй байдлыг нь хангана гэдэг маш том хариуцлага. Үүний ард хүнд анзаарагдахгүй их зардал, зохицуулалт, хөдөлмөр, ур ухаан ордог. Энэ их хариуцлага бас эрэлтүүд нэг талаас эрсдэл, сорилт, нөгөө талаас алхам тутамдаа илүү нягт, сайн ажиллах итгэл болж байдаг.	Дэлхий дахинд дижитал шилжилт хурдацтай явагдаж буй энэ цаг үед уламжлалт бизнесүүд өрсөлдөх чадвараа хадгалан үлдэхийн тулд үйл ажиллагаагаа онлайнд яаравчлан шилжүүлж, харин интернэт худалдаагаар дагнасан платформууд уг онцлогоо улам сайжруулан, бизнесийн хүрээгээ тэлж буй. Гэвч худалдаа эрхлэгчдэд учирч буй хамгийн том хүндрэл бол агуулах, бүтээгдэхүүний ангилалт, хүргэлтийн асуудал. Тэгвэл бизнес эрхлэгчдэд тулгарч буй уг асуудлуудад нэгдсэн шийдэл болж Монголын анхны Fulfillment Center буюу нэгдсэн агуулахын үйлчилгээг нэвтрүүлсэн "PickPack Mongolia" компанийг энэ удаа онцолж байна. Нэр: "PickPack Mongolia" Хаяг: ХУД, 3-р хороо Үйлдвэрийн 2-р бүс, Чингисийн өргөн чөлөө Чиглэл: Fulfillment Center - Агуулалт, захиалга бэлтгэл, хүргэлт Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны арванхоёрдугаар сар Холбоосууд: PickPack Mongolia (Фэйсбүүк), PickPack Mongolia (ЛинкедИн), @pickpack\_mongolia (Инстаграм) Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Б.Ганчимэг ### сэдэл Сүүлийн жилүүдэд олон улсад хүч авч буй онлайн худалдааны хөгжлийн давалгаа Монголыг тойроогүй. Энэхүү хөгжлийг дагаад логистик ханган нийлүүлэлтийн дэд бүтэц үүсэх, хөгжих шаардлага үүссэн. Манай улсын хувьд онлайн худалдаа нь бий болсон ч нөгөө талдаа түүнийг дагасан агуулалт, ангилалт хүргэлтийн цогц үйлчилгээний экосистем хараахан бий болоогүй байсан юм. Зах зээл дэх уг хэрэгцээ шаардлага, эрэлт хэрэгцээ нь “PickPack”-ийн гол сэдэл болсон юм. ### ялгарал Өмнө ч, одоо ч Монголд бараа бүтээгдэхүүнээ хадгалах агуулахын үйлчилгээ байсаар ирсэн. Гэвч тэдгээр агуулах төвүүд нь ихэвчлэн бараа бүтээгдэхүүн хадгалах л зориулалттай бөгөөд өдөр тутам бараа бүтээгдэхүүнийг бэлтгэн ширхэг бүрээр хүргэлтэд гаргахад зориулсан агуулахын автомат системтэй байх нь ховор. Үүнээс гадна эдгээр агуулах нь үндсэн бизнесийг дэмжих нэг хэсэг төдий, зөвхөн өөрсдийн бараа бүтээгдэхүүнийг л хадгалах зориулалттай байдаг. Харин "PickPack" нь энэ чиглэлийг үндсэн бизнесээ болгон дагнан хөгжүүлж, олон нийтэд нээлттэй агуулах, ангилалт, логистикийн нэгдсэн үйлчилгээг хэрэглэгчдэд үзүүлж буй. Өөрөөр хэлбэл онлайн худалдаа эрхэлдэг хэн боловч манай үйлчилгээг авч болно. Заавал онлайн худалдаа ч гэлтгүй, агуулахын талбай, үйлчилгээ шаардлагатай хүмүүстэй ч хамтран ажиллах боломжтой. Та зөвхөн өөрийн бараа бүтээгдэхүүний маркетинг болон борлуулалтдаа санаа тавихад л болно. Үлдсэнийг нь буюу агуулах, ангилалт, хүргэлтийн үйлчилгээгээ бидэнд даатга. Агуулахын хувьд бид одоо 487 ам метр талбайд, бараа хүлээн авч, стандарт хадгалалтын нөхцөлд байрлуулдаг. Агуулахын объект болон хүргэлтийн үйлчилгээ нь даатгалтай тул үйлчлүүлэгч байгалийн болон элдэв гэнэтийн эрсдэлд санаа чилээх шаардлагагүй. Мөн агуулахын бүх үйл явц 100 хувь автоматжсан нь бүтээгдэхүүнийг QR болон зураасан кодын тусламжтай ердөө нэг хувийн алдааны магадлалтайгаар тун чанартай, бүтээмжтэй ангилан бүртгэхэд нөлөөлдөг. Ингэснээр харилцагч агуулахад ирсэн, хүргэлтэнд гарсан болон хэрэглэгчид очсон бүтээгдэхүүнийхээ бүртгэлийг харилцагчдын нэгдсэн вэб, апп дээрээсээ real time буюу шууд, цаг алдалгүй удирдах, хянах боломжтой гэсэн үг юм. Үүнээс гадна системийн интеграцийн тусламжтай өөрийн борлуулалтын сувгуудаа манай системд нэгтгэснээр нэг цэгээс бүгдийг удирдах болон захиалгаа хянах боломж бүрдэнэ. Үнийн хувьд маш уян хатан, байж болох хамгийн бага үнийг санал болгох бөгөөд манай үйлчилгээг авахын тулд та заавал ААН, эсвэл том овор хэмжээтэй бараатай байх шаардлагагүй. Нэг поддон буюу нэг хавтан (1м.куб), эсвэл нэг тавиур ч (3 поддон) түрээсэлж болно. Ингэхдээ сарын борлуулалт, ангилалтын хэмжээнээс хамаарч тухайн сарын төлбөр бодогдох бөгөөд агуулах түрээсийн үйлчилгээ нь сард ердөө 17 мянган төгрөгийн л өртөгтэй. Хэрвээ хүсвэл бүр өдрөөр нь төлөх уян хатан боломж ч манайд бий. Заавал агуулахын үйлчилгээ ч биш татан авалт, ангилалт, хүргэлтийн үйлчилгээг авч болно. Захиалгын дагуу манай татан авалтын баг дэлгүүр дээрээс тань бүтээгдэхүүнээ тухайн өдөрт нь цуглуулаад агуулах дээр ирж ангилан савлаад, хүргэлтэд өгөх боломжтой. Хүргэлтийн тал дээр бид хүргэлт үйлчилгээний чиглэлээр дагнасан “UBCab Express”-тэй хамтран ажиллаж буй. Тэдний томоохон нөөцийг ашиглан хот доторх хүргэлтүүдээ хамгийн хурдан, найдвартайгаар хүргэж чадаж байна. Ингэхдээ бидний зүгээс борлуулалтын захиалгын дагуу барааг ангилж, тусгай нөхцөлөөр багцалж савлах ч боломжтой. Эдгээр хоршил, нэгдсэн үйлчилгээ нь бизнес эрхлэгчийн цаг хугацаа, зардал, энергийг бодитоор хэмнэж өөрийн бараа бүтээгдэхүүний захиалга болон хүргэлтийг цаг алдалгүй системээс хянах бас шийдвэр гаргах боломжийг бий болгож чадна гэж бид үзэж буй. Дэлхийн жишигт нийцсэн, технологид суурилсан шийдлүүдтэй, орчин үеийн, мэргэшсэн төвд захиалгаа гүйцэтгүүлээд, та өөрөө зөвхөн борлуулалтандаа төвлөрч, бизнесээ илүү өндөр өсөлт рүү чиглүүлээрэй. ### Pick pack гэж юу вэ? "PickPack" нь Монгол дахь анхны Fulfillment Center буюу хэрэглэгчийн захиалгын мэдээллийг хүлээн аваад, захиалгын дагуу түүнийг ялган ангилж, захиалагчийн хүссэн зааврын дагуу багцалж бэлтгээд, хүргэх цогц үйлчилгээний төв юм. ### нэр "Pick Pack" нь сонгоод савла гэх утгыг агуулж буй. Fulfillment Center-ийн үйлчилгээг илэрхийлж чадах үгс бөгөөд хөнгөн, хөгжилтэй сонсогддог. ### одоо Бид өнгөрсөн дөрвөн сарын турш үйл ажиллагаагаа илүү төгөлдөржүүлж, шаардлагатай туршилтуудыг хийж дуусаад одоо л маркетингийн кампанит ажилдаа орж эхэлж байна. Энэ хугацаанд олон хүн, олон бизнест энэ төрлийн үйлчилгээ чухал хэрэгцээтэй байсныг мэдэж, баталж авлаа. Үүний нэг жишээ нь бид Shoppy.mn-ий ангилалт болон хүргэлтийн үйл ажиллагааг хариуцан ажиллаж эхэлсэн явдал юм. Мөн цаашид бүрэн дүүрэн хөгжихийн тулд юуг засаж сайжруулах, хөгжүүлэх хэрэгтэй байгааг олж тодорхойлж, түүн дээрээ анхаарч ажилласан. Одоо байгаа болон ирээдүйд хүлээгдэж буй эрэлтээс харахад зай талбай маань удахгүй хүрэлцэхгүй болох нь тодорхой байгаа тул хүчин чадлаа даруйхан 3-4 дахин нэмэгдүүлж, шинэ агуулах руу нүүхээр төлөвлөж байна. Ингэснээр бид үйлчилгээгээ илүү нарийн, тодорхой болгож зөвхөн нэг нүд буюу нэг шүүгээ түрээсийн үйлчилгээ, цаашлаад хүнсний бүтээгдэхүүн зэрэг өөр хоорондоо ялгаатай төрөлжсөн чиглэлийн агуулахуудыг ашиглалтад оруулах юм. Маркетингийн кампанит ажлын хувьд бид хэрэглэгчийн захиалгыг хүлээн авах, хянах, бараа бүтээгдэхүүнийг хадгалах, удирдах, хүргэх цогц үйлчилгээг санал болгож буй Fulfillment Center-ийнхээ үйл ажиллагааг таниулах зорилготойгоор “Туршаад үз” аяныг эхлүүлж байна. Та манай шинэ харилцагч болоод дэлхийн жишигт нийцсэн мэргэжлийн төвд 30 хоногийн турш бараа хадгалалт, захиалга бэлтгэл, хүргэлтээ үнэ төлбөргүйгээр хийлгээд, хэрэглэгчээс ирсэн захиалга, борлуулалтаа стрессгүйгээр шийдэж бизнесээ өргөжүүлэх боломжтой. “Туршаад үз” аянд энд дарж бүртгүүлээрэй ### баг Үйл ажиллагаа маань шинэлэг, технологид суурилсан болохоор бид стартап хэв маягаар ажилладаг юм. Тийм ч учраас цагийн хуваарь, чиг үүргийн зохицуулалтаа уян хатан байлгаж, шийдэл болон чанарыг гол зорилгоо болгон ажилладаг. Одоогоор бид оффис, агуулахын үйл ажиллагаа гэсэн чиглэлд 20 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Манай багт өмнө нь агуулах, ханган нийлүүлэлт, логистик, нөөцийн менежментийн чиглэлээр Монголын томоохон компани, брэндүүд дээр ажиллаж байсан туршлагатай мэргэжилтнүүд ажилладаг нь том давуу тал болдог. ### ирээдүй Ирээдүйд нэг л байршилдаа хайрцаглагдалгүй, Монгол орны аймаг бүрд “Тотал Дистрибюшин” ХХК-тай хамтран хүргэлтийн үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр зорин ажиллаж байна. Худалдаа, үйлчилгээ, бараа бүтээгдэхүүний хуваарилалт, хүртээмж жигд болох нь нийгэм, соёлын хөгжлийн том суурь болно гэдэгт итгэдэг. Бид энэ ажлын гүүр нь байж хэн ч, хаанаас хэзээ ч өөрийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ дотооддоо төвөггүй хүргэж чаддаг болгохыг хүсэж байна. Улаанбаатар хотдоо ч хэд хэдэн салбар нээж, хотын түгжрэл, элдэв хүндрэлүүдээс үл хамааран хамгийн богино хугацаанд хүргэлтээ хийдэг болно. ### эрсдэл Маш олон хүн, албан байгууллагын, өөр хоорондоо ялгаатай шинж чанар, хэлбэр хэмжээ бүхий бараа бүтээгдэхүүнийг хариуцлагатайгаар хүлээн авч, алдаа гаргалгүй хэрэглэгчийн гарт хүрэх хүртэл хянана, аюулгүй байдлыг нь хангана гэдэг маш том хариуцлага. Үүний ард хүнд анзаарагдахгүй их зардал, зохицуулалт, хөдөлмөр, ур ухаан ордог. Энэ их хариуцлага бас эрэлтүүд нэг талаас эрсдэл, сорилт, нөгөө талаас алхам тутамдаа илүү нягт, сайн ажиллах итгэл болж байдаг.
https://unread.today/c/spotlight-clinica	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-04-19T00:00:00	4 сарын 19, 2021	Clinica - Таны гарт багтах дижитал клиник	<div class="article-body"> <h2>Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ, амбулаторийн үзлэг, мэргэжлийн эмчийн зөвлөгөө мэдээлэл гар утсанд тань иржээ. Та алс хол, хилийн чанадад байсан ч, хот суурин газраас хол, хадлан бэлчээрт байсан ч байгаа газраасаа клиникийн үзлэгт онлайнаар хамрагдах боломжтой болсноо мэдсэн үү? Үүрээр эртлэн гарч үзлэгийн оочер авахын тулд урт дараалалд дугаарлан, эмчийн өрөөний хаалганы гадаа хэзээ орохоо мэдэхгүй өдөржин хүлээдэг нийтлэг асуудлыг саяхан нээлтээ хийгээд буй Clinica хэмээх апп хялбархан шийдэж чадна. Гарт тань "багтах" дижитал клиникийн тухай илүү ихийг мэдэж авцгаая.<br></h2><p><b>Нэр:</b> Clinica<br><b>Хаяг: </b>СБД, 1 дүгээр хороо, "Нью Хоризонс" оффис, 5-р давхар, 502 тоот<br><b>Чиглэл:</b> Эрүүл мэнд, онлайн клиник<br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Д.Баасандорж, М.Мөнх-Абдул, Ж.Ишдорж, А.Бат-Эрдэнэ, О.Пүрэвсүрэн, Г.Халиунаа, Г.Нямдаваа<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2020 оны зургаадугаар сар<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/Clinicaapp" target="_blank">Clinica</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/clinica_app/" target="_blank">@clinica_app</a> (Инстаграм)<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f153d6d225a9cda190fb08000bcb03c3.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Д.Баасандорж</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг цаг алдалгүй, түргэн шуурхай, ямар нэг хүндрэл чирэгдэл, тэр дундаа оочер дараалалгүйгээр авна гэдэг хүн бүрийн хувьд чухал хэрэгцээ. Биеийн байдал нь дордсон ч цаг тухайд нь үзлэгтээ хамрагдаж чадаагүйн улмаас өвчин нь хүндэрч, эрүүл мэндээрээ хохирсон ямар нэг тохиолдолтой та бид таарч байсан нь лавтай. Ийм тохиолдол бүрийн ард тэр хүмүүсийн гэр бүлийнхэн нь "Энэ нь тийм байсан бол, тэр үед тэгсэн л бол" гэх харамслаар дүүрэн үлдэж хоцордог. Энэ мэт сэтгэл эмзэглүүлсэн тохиолдлууд Clinica-гийн суурийг тавьсан гэж болно. </p><p>Багаараа нэгдээд, эхний 3-4 сарын хугацаанд судалгааны ажилдаа төвлөрч, гарсан дүгнэлтдээ тулгуурлан аппаа хөгжүүлэх болсон. Анх зургаан хүнтэй, таван сандалтай эхэлснээс хойш 10 сарын дараа буюу өнгөрсөн дөрөвдүгээр сарын 7-нд нээлтээ амжилттай хийлээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Үйлчлүүлэгч үзлэг хийлгэх шаардлагатай байгаа чиглэлийн эмч, эмнэлгээ апп дээрээс сонгоод, онлайнаар цаг авна. Ингээд товлосон цагтаа эмчтэйгээ видео дуудлага хийж урьдчилсан онош, түүнд тохирсон зөвөлгөө, эмчилгээгээ авах юм. Ингээд л болно, тун амархан. Шаардлагатай тохиолдолд эмч тань үзлэгийн өмнө таны зүгээс урьдчилан бэлдсэн байвал зохих шинжилгээ, дүгнэлт, ерөнхий мэдээллийг явуулж, цаг хэмнэн, үзлэгээ илүү үр дүнтэй болгож болно. Та эмчээ сонгохдоо мэргэшсэн чиглэл, ажлын туршлага, мэргэжлийн зэрэг дэв, манай апп дээр хэдэн удаа үзлэг хийсэн, өмнөх үйлчлүүлэгчдийн үнэлгээ зэрэг өөрт хэрэгтэй мэдээллээ харгалзан үзэх боломжтой. Үүнийг "Telemedicine" үйлчилгээ ч гэдэг. Монголд шинэ ч, олон улсад хэдийн байр сууриа тогтоосон загвар л даа. </p><p>Clinica-гийн гол онцлог нь эмчлэх эрхийн лицензтэй, мэргэжлээрээ тодорхой хугацаанд ажиллаж туршлагажсан, одоо ч энэ чиглэлээрээ ажиллаж буй хүний их эмч нарыг эгнээндээ нэгтгэсэн явдал. Бид цаашид ч салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн, чадварлаг эмч нараар хүрээгээ байнга тэлсээр байх болно. Энэ нь нэг талдаа хэрэглэгч хаанаас ч хүссэн эмчээ сонгож үзүүлэх, нөгөө талаас эмч нар цаг, орчинд хязгаарлагдалгүй үйлчлүүлэгчтэйгээ холбогдох, орлогын эх үүсвэрээ нэмэгдүүлэх, мэргэжлээрээ олонд танигдах, үнэлүүлэх боломж болж буй. Үнийн хувьд, Монголд амбулаторийн үзлэгийн дундаж үнэ 35 мянга байдаг. Харин Clinica тэдэнтэй яг адил буюу эмчийн туршлага, зэргээс шалтгаалан 15-50 мянгын төгрөгийн сонголттой.</p><p>Бидний зүгээс бүх л хэрэглэгч харилцагчдадаа боловсронгуй цаг захиалгын систем, өндөр нягтаршилтай хурдан видео дуудлага болон тун хялбар төлбөр тооцооны шийдлийг санал болгож байгаа. Хүсэл тэмүүллээр дүүрэн залуу инженерүүдийн хийж буй ажил учир яг одоогийн байдлаар засаж сайжруулах зүйл олон санагдаж болох ч ирээдүйд тасралтгүй хөгжүүлэхийн дээр мэргэжлийн талаасаа маш сайн хамгаалалттай гэдгийг онцлох нь зүйтэй. </p><p>Бид системийн аюулгүй байдлыг сайтар хангахын сацуу бүх дата мэдээллээ дотооддоо хадгалдагийг дурдмаар байна. Үзлэг бүрийн дараа тухайн хэрэглэгчийн профайл буюу аппын намтар дээр үзлэгийн дүгнэлт, хийгдэх эмчилгээ бүгд тэмдэглэгдэн үлдэх бөгөөд түүнийгээ зөвхөн өөрөө болон эмч нь л харах нууцлалтай. Энэ мэтчилэн нууцлал болон аюулгүй байдлын тал дээр гойд анхаарч ажилласан.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b3aebeb65bd1bd926698693d1829454f.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e4ed7349c93d3de5b12a369349cbb57c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Clinica гэж юу вэ?</h3><p>Эрүүл мэндийн үзлэг, үйлчилгээг байгаа газраасаа түргэн шуурхай, амар хялбараар авах боломж өгөх, итгэж болох дижитал клиник.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Хэрэглэгчдээ ойлгомжтой, анхнаасаа зөв төсөөлөл өгөхүйц байлгахад анхаарч "Клиник-а" (Clinica) хэмээн нэрийдсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Одоогоор бид апп дээрээ гурван шинэ сонголт оруулахаар ажиллаж байна. Эхнийх нь "Яаралтай үзлэг"-ийн хэсэг. Уг нэмэлтээр дамжуулан хэрэглэгч яаралтай үедээ ямар чиглэлийн үзлэгт орохоо сонгоод апп дээрх тус салбарын бүх эмч нарт зэрэг дуудлага явуулж, нөхцөл байдлаа мэдэгдэн, тухайн цагт танд үйлчлэх боломжтой эмчтэйгээ шууд холбогдох юм. Хоёр дахь нь, онлайн эмийн сан болон тухайн хэрэглэгчийн байршилтай хамгийн ойр буй эмийн сангийн байрлал, цагийн хуваарийг харуулах хэсэг. Гурав дахь нь, хэрэглэгч аппаар дамжуулан тогтмол эмчийн хяналтад байх боломж нээх нэмэлт. </p><p>Цаашдаа энэ мэтээр байнга шинэ, хэрэгцээтэй үйлчилгээг нэмж хөгжүүлэхийн тулд аппыг хэрэглэсэн бүх хэрэглэгч рүүгээ холбогдож санал хүсэлтийг нь тусгайлан авч байгаа. Мөнгөтэй, танилтай эсэхээс үл хамааран хүн бүрд хүртээмжтэй шийдэл хүргэхийг зорин ажиллаж буй тул хэрэглэгч, харилцагч бүрийн санал бидэнд үнэ цэнтэй.<br></p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/eDxPIGW77IU?rel=0"></iframe> </div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c55c0902b8243197ecd542aed7edd06d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/12c7f6ed31c940af89945440b7059079.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Бид борлуулалт, мэдээллийн технологи, програм хангамж, санхүү бүртгэл, бизнес хөгжил гэсэн чиглэлүүдэд хуваагдан 10 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Багаа бүрдүүлээд удаагүй байхдаа JICA болон "Мобиком корпораци"-аас хамтран зохион байгуулсан стартап тэмцээнд оролцон шилдгээр шалгарсан нь бидэнд том урам болсон. Үүсгэн байгуулагчдын хувьд өмнө нь бүгд финтек, санхүү чиглэлийн компанид IT, программ хөгжүүлэгчээр ажиллаж байсан туршлагатай. Чаддаг зүйлээрээ нийгэмд үнэ цэн бий болгохыг хүссэн залуусын нэгдсэн алсын хараа нь Clinica юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Өдгөө дижитал шилжилт гэдэг сонголт биш болчихлоо. Аль ч салбар, ямар ч бизнес үйл ажиллагаагаа технологитой хослуулахгүй бол бүрэн нөөцдөө хүртэл хөгжиж чадалгүй дампуурна. Тиймээс аль ч шатны, ямар ч төрлийн, улсын ч бай, хувийн ч бай бүх эмнэлгүүд, мөн эмчлэх эрхийн лицензтэй эмч бүхэн биднийг өрсөлдөгч биш, харин хамтрагч, дэмжигч гэж хараасай, үүнийг ойлгоосой гэж хүсэж байна. </p><p>Ирээдүйд бид улсын эмнэлгүүдтэйгээ хамтран, эрүүл мэндийн даатгалаар хөнгөлөгддөг, үнэ төлбөргүй эмчийн үзлэг зөвлөгөө үйлчилгээ, цаг захиалгын системийг апп дээрээ байршуулахаар төлөвлөж буй. Монгол Улсын алс хязгаарт амьдарч буй иргэн 15 минутын үзлэгийн төлөө холоос зардал чирэгдэл болж ирэлгүй, гэртээ байж байгаад л төрийн үйлчилгээгээ авдаг болно. Ингэж бодох төдийд л бид хийж буй ажилдаа улам дурлаж, эрч хүчээр цэнэглэгдээд байдаг юм. </p><p>Том зургаараа бол бид ирээдүйд клиникийн түвшний дижитал эмнэлэг болно. Цаашлаад хиймэл оюуныг эрүүл мэндийн салбарт хөгжүүлэх зорилготой. Одоогийн хүмүүсийн нийтлэг хэрэглээ болсон смарт цагийн үзүүлэлтүүдэд суурилан эрүүл мэндийн урьдчилсан дүгнэлт гаргах, аппаас авсан эмчийн дүгнэлт, эмчилгээ зөвлөгөөнөөс магадалж, тухайн хэрэглэгчийн ирээдүйд авах зөвлөгөө, эмийн жорыг хамгийн аюулгүй байдлаар автоматжуулах, хянах гэх мэт хийж болох олон ажил бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>"Наад чинь тэгээд болох юм уу?" гэж биднээс олон хүн асуудаг. Аргагүй л дээ, өмнө нь Монголд байгаагүй үйлчилгээ шүү дээ. Иймдээ ч бид тас харанхуй өрөө рүү тэмтрээд орж буйгаас өөрцгүй. Жишиг модельгүй салбарт орж ирсэн болохоор, хэрэглэгчдийн талаас ч энэ төрлийн үйлчилгээ авч байсан туршлагагүй тул аль аль талаасаа л шинэ соёл, хэв маягтай танилцаж буй. Энэ мэтээр "мөс хагалж" яваа нь л бидний хамгийн том сорилт, эрсдэл юм даа.</p><p>Бусдаар бол бид чадварлаг хамт олон, туршлагатай эмч нараар багаа бүрдүүлсэн учраас итгэл дүүрэн байна. Цаашдаа ч энэ эрчээрээ хүрээгээ тасралтгүй тэлсээр байх болно. Тиймээс хийж буй энэ чухал, ирээдүйтэй ажлаа олон нийтэд зөв таниулах, эергээр ойлгуулахад анхаарах хэрэгтэй.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/22afac2bae78cb984e40d5190b6aaf89.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7e19782913e6ba45c8858c02c1912b76.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e26781a155da937e888044df60159d4c.jpg"></p><blockquote><p></p><p>Апп татах:</p><p>- <a href="https://apps.apple.com/mn/app/clinica/id1547229469" target="_blank">Clinica</a> (iOS)<br>- <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.asap.care&hl=en_US&gl=US" target="_blank">Clinica</a> (Android) </p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote> </div>	Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ, амбулаторийн үзлэг, мэргэжлийн эмчийн зөвлөгөө мэдээлэл гар утсанд тань иржээ. Та алс хол, хилийн чанадад байсан ч, хот суурин газраас хол, хадлан бэлчээрт байсан ч байгаа газраасаа клиникийн үзлэгт онлайнаар хамрагдах боломжтой болсноо мэдсэн үү? Үүрээр эртлэн гарч үзлэгийн оочер авахын тулд урт дараалалд дугаарлан, эмчийн өрөөний хаалганы гадаа хэзээ орохоо мэдэхгүй өдөржин хүлээдэг нийтлэг асуудлыг саяхан нээлтээ хийгээд буй Clinica хэмээх апп хялбархан шийдэж чадна. Гарт тань "багтах" дижитал клиникийн тухай илүү ихийг мэдэж авцгаая. Нэр: Clinica Хаяг: СБД, 1 дүгээр хороо, "Нью Хоризонс" оффис, 5-р давхар, 502 тоот Чиглэл: Эрүүл мэнд, онлайн клиник Үүсгэн байгуулагч: Д.Баасандорж, М.Мөнх-Абдул, Ж.Ишдорж, А.Бат-Эрдэнэ, О.Пүрэвсүрэн, Г.Халиунаа, Г.Нямдаваа Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны зургаадугаар сар Холбоосууд: Clinica (Фэйсбүүк), @clinica_app (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Д.Баасандорж сэдэл Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг цаг алдалгүй, түргэн шуурхай, ямар нэг хүндрэл чирэгдэл, тэр дундаа оочер дараалалгүйгээр авна гэдэг хүн бүрийн хувьд чухал хэрэгцээ. Биеийн байдал нь дордсон ч цаг тухайд нь үзлэгтээ хамрагдаж чадаагүйн улмаас өвчин нь хүндэрч, эрүүл мэндээрээ хохирсон ямар нэг тохиолдолтой та бид таарч байсан нь лавтай. Ийм тохиолдол бүрийн ард тэр хүмүүсийн гэр бүлийнхэн нь "Энэ нь тийм байсан бол, тэр үед тэгсэн л бол" гэх харамслаар дүүрэн үлдэж хоцордог. Энэ мэт сэтгэл эмзэглүүлсэн тохиолдлууд Clinica-гийн суурийг тавьсан гэж болно. Багаараа нэгдээд, эхний 3-4 сарын хугацаанд судалгааны ажилдаа төвлөрч, гарсан дүгнэлтдээ тулгуурлан аппаа хөгжүүлэх болсон. Анх зургаан хүнтэй, таван сандалтай эхэлснээс хойш 10 сарын дараа буюу өнгөрсөн дөрөвдүгээр сарын 7-нд нээлтээ амжилттай хийлээ. ялгарал Үйлчлүүлэгч үзлэг хийлгэх шаардлагатай байгаа чиглэлийн эмч, эмнэлгээ апп дээрээс сонгоод, онлайнаар цаг авна. Ингээд товлосон цагтаа эмчтэйгээ видео дуудлага хийж урьдчилсан онош, түүнд тохирсон зөвөлгөө, эмчилгээгээ авах юм. Ингээд л болно, тун амархан. Шаардлагатай тохиолдолд эмч тань үзлэгийн өмнө таны зүгээс урьдчилан бэлдсэн байвал зохих шинжилгээ, дүгнэлт, ерөнхий мэдээллийг явуулж, цаг хэмнэн, үзлэгээ илүү үр дүнтэй болгож болно. Та эмчээ сонгохдоо мэргэшсэн чиглэл, ажлын туршлага, мэргэжлийн зэрэг дэв, манай апп дээр хэдэн удаа үзлэг хийсэн, өмнөх үйлчлүүлэгчдийн үнэлгээ зэрэг өөрт хэрэгтэй мэдээллээ харгалзан үзэх боломжтой. Үүнийг "Telemedicine" үйлчилгээ ч гэдэг. Монголд шинэ ч, олон улсад хэдийн байр сууриа тогтоосон загвар л даа. Clinica-гийн гол онцлог нь эмчлэх эрхийн лицензтэй, мэргэжлээрээ тодорхой хугацаанд ажиллаж туршлагажсан, одоо ч энэ чиглэлээрээ ажиллаж буй хүний их эмч нарыг эгнээндээ нэгтгэсэн явдал. Бид цаашид ч салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн, чадварлаг эмч нараар хүрээгээ байнга тэлсээр байх болно. Энэ нь нэг талдаа хэрэглэгч хаанаас ч хүссэн эмчээ сонгож үзүүлэх, нөгөө талаас эмч нар цаг, орчинд хязгаарлагдалгүй үйлчлүүлэгчтэйгээ холбогдох, орлогын эх үүсвэрээ нэмэгдүүлэх, мэргэжлээрээ олонд танигдах, үнэлүүлэх боломж болж буй. Үнийн хувьд, Монголд амбулаторийн үзлэгийн дундаж үнэ 35 мянга байдаг. Харин Clinica тэдэнтэй яг адил буюу эмчийн туршлага, зэргээс шалтгаалан 15-50 мянгын төгрөгийн сонголттой. Бидний зүгээс бүх л хэрэглэгч харилцагчдадаа боловсронгуй цаг захиалгын систем, өндөр нягтаршилтай хурдан видео дуудлага болон тун хялбар төлбөр тооцооны шийдлийг санал болгож байгаа. Хүсэл тэмүүллээр дүүрэн залуу инженерүүдийн хийж буй ажил учир яг одоогийн байдлаар засаж сайжруулах зүйл олон санагдаж болох ч ирээдүйд тасралтгүй хөгжүүлэхийн дээр мэргэжлийн талаасаа маш сайн хамгаалалттай гэдгийг онцлох нь зүйтэй. Бид системийн аюулгүй байдлыг сайтар хангахын сацуу бүх дата мэдээллээ дотооддоо хадгалдагийг дурдмаар байна. Үзлэг бүрийн дараа тухайн хэрэглэгчийн профайл буюу аппын намтар дээр үзлэгийн дүгнэлт, хийгдэх эмчилгээ бүгд тэмдэглэгдэн үлдэх бөгөөд түүнийгээ зөвхөн өөрөө болон эмч нь л харах нууцлалтай. Энэ мэтчилэн нууцлал болон аюулгүй байдлын тал дээр гойд анхаарч ажилласан. Clinica гэж юу вэ? Эрүүл мэндийн үзлэг, үйлчилгээг байгаа газраасаа түргэн шуурхай, амар хялбараар авах боломж өгөх, итгэж болох дижитал клиник. нэр Хэрэглэгчдээ ойлгомжтой, анхнаасаа зөв төсөөлөл өгөхүйц байлгахад анхаарч "Клиник-а" (Clinica) хэмээн нэрийдсэн. одоо Одоогоор бид апп дээрээ гурван шинэ сонголт оруулахаар ажиллаж байна. Эхнийх нь "Яаралтай үзлэг"-ийн хэсэг. Уг нэмэлтээр дамжуулан хэрэглэгч яаралтай үедээ ямар чиглэлийн үзлэгт орохоо сонгоод апп дээрх тус салбарын бүх эмч нарт зэрэг дуудлага явуулж, нөхцөл байдлаа мэдэгдэн, тухайн цагт танд үйлчлэх боломжтой эмчтэйгээ шууд холбогдох юм. Хоёр дахь нь, онлайн эмийн сан болон тухайн хэрэглэгчийн байршилтай хамгийн ойр буй эмийн сангийн байрлал, цагийн хуваарийг харуулах хэсэг. Гурав дахь нь, хэрэглэгч аппаар дамжуулан тогтмол эмчийн хяналтад байх боломж нээх нэмэлт. Цаашдаа энэ мэтээр байнга шинэ, хэрэгцээтэй үйлчилгээг нэмж хөгжүүлэхийн тулд аппыг хэрэглэсэн бүх хэрэглэгч рүүгээ холбогдож санал хүсэлтийг нь тусгайлан авч байгаа. Мөнгөтэй, танилтай эсэхээс үл хамааран хүн бүрд хүртээмжтэй шийдэл хүргэхийг зорин ажиллаж буй тул хэрэглэгч, харилцагч бүрийн санал бидэнд үнэ цэнтэй. баг Бид борлуулалт, мэдээллийн технологи, програм хангамж, санхүү бүртгэл, бизнес хөгжил гэсэн чиглэлүүдэд хуваагдан 10 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Багаа бүрдүүлээд удаагүй байхдаа JICA болон "Мобиком корпораци"-аас хамтран зохион байгуулсан стартап тэмцээнд оролцон шилдгээр шалгарсан нь бидэнд том урам болсон. Үүсгэн байгуулагчдын хувьд өмнө нь бүгд финтек, санхүү чиглэлийн компанид IT, программ хөгжүүлэгчээр ажиллаж байсан туршлагатай. Чаддаг зүйлээрээ нийгэмд үнэ цэн бий болгохыг хүссэн залуусын нэгдсэн алсын хараа нь Clinica юм. ирээдүй Өдгөө дижитал шилжилт гэдэг сонголт биш болчихлоо. Аль ч салбар, ямар ч бизнес үйл ажиллагаагаа технологитой хослуулахгүй бол бүрэн нөөцдөө хүртэл хөгжиж чадалгүй дампуурна. Тиймээс аль ч шатны, ямар ч төрлийн, улсын ч бай, хувийн ч бай бүх эмнэлгүүд, мөн эмчлэх эрхийн лицензтэй эмч бүхэн биднийг өрсөлдөгч биш, харин хамтрагч, дэмжигч гэж хараасай, үүнийг ойлгоосой гэж хүсэж байна. Ирээдүйд бид улсын эмнэлгүүдтэйгээ хамтран, эрүүл мэндийн даатгалаар хөнгөлөгддөг, үнэ төлбөргүй эмчийн үзлэг зөвлөгөө үйлчилгээ, цаг захиалгын системийг апп дээрээ байршуулахаар төлөвлөж буй. Монгол Улсын алс хязгаарт амьдарч буй иргэн 15 минутын үзлэгийн төлөө холоос зардал чирэгдэл болж ирэлгүй, гэртээ байж байгаад л төрийн үйлчилгээгээ авдаг болно. Ингэж бодох төдийд л бид хийж буй ажилдаа улам дурлаж, эрч хүчээр цэнэглэгдээд байдаг юм. Том зургаараа бол бид ирээдүйд клиникийн түвшний дижитал эмнэлэг болно. Цаашлаад хиймэл оюуныг эрүүл мэндийн салбарт хөгжүүлэх зорилготой. Одоогийн хүмүүсийн нийтлэг хэрэглээ болсон смарт цагийн үзүүлэлтүүдэд суурилан эрүүл мэндийн урьдчилсан дүгнэлт гаргах, аппаас авсан эмчийн дүгнэлт, эмчилгээ зөвлөгөөнөөс магадалж, тухайн хэрэглэгчийн ирээдүйд авах зөвлөгөө, эмийн жорыг хамгийн аюулгүй байдлаар автоматжуулах, хянах гэх мэт хийж болох олон ажил бий. эрсдэл "Наад чинь тэгээд болох юм уу?" гэж биднээс олон хүн асуудаг. Аргагүй л дээ, өмнө нь Монголд байгаагүй үйлчилгээ шүү дээ. Иймдээ ч бид тас харанхуй өрөө рүү тэмтрээд орж буйгаас өөрцгүй. Жишиг модельгүй салбарт орж ирсэн болохоор, хэрэглэгчдийн талаас ч энэ төрлийн үйлчилгээ авч байсан туршлагагүй тул аль аль талаасаа л шинэ соёл, хэв маягтай танилцаж буй. Энэ мэтээр "мөс хагалж" яваа нь л бидний хамгийн том сорилт, эрсдэл юм даа. Бусдаар бол бид чадварлаг хамт олон, туршлагатай эмч нараар багаа бүрдүүлсэн учраас итгэл дүүрэн байна. Цаашдаа ч энэ эрчээрээ хүрээгээ тасралтгүй тэлсээр байх болно. Тиймээс хийж буй энэ чухал, ирээдүйтэй ажлаа олон нийтэд зөв таниулах, эергээр ойлгуулахад анхаарах хэрэгтэй. Апп татах: - Clinica (iOS) - Clinica (Android) Unread	Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ, амбулаторийн үзлэг, мэргэжлийн эмчийн зөвлөгөө мэдээлэл гар утсанд тань иржээ. Та алс хол, хилийн чанадад байсан ч, хот суурин газраас хол, хадлан бэлчээрт байсан ч байгаа газраасаа клиникийн үзлэгт онлайнаар хамрагдах боломжтой болсноо мэдсэн үү? Үүрээр эртлэн гарч үзлэгийн оочер авахын тулд урт дараалалд дугаарлан, эмчийн өрөөний хаалганы гадаа хэзээ орохоо мэдэхгүй өдөржин хүлээдэг нийтлэг асуудлыг саяхан нээлтээ хийгээд буй Clinica хэмээх апп хялбархан шийдэж чадна. Гарт тань "багтах" дижитал клиникийн тухай илүү ихийг мэдэж авцгаая. Нэр: Clinica Хаяг: СБД, 1 дүгээр хороо, "Нью Хоризонс" оффис, 5-р давхар, 502 тоот Чиглэл: Эрүүл мэнд, онлайн клиник Үүсгэн байгуулагч: Д.Баасандорж, М.Мөнх-Абдул, Ж.Ишдорж, А.Бат-Эрдэнэ, О.Пүрэвсүрэн, Г.Халиунаа, Г.Нямдаваа Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны зургаадугаар сар Холбоосууд: Clinica (Фэйсбүүк), @clinica\_app (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Д.Баасандорж ### сэдэл Эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг цаг алдалгүй, түргэн шуурхай, ямар нэг хүндрэл чирэгдэл, тэр дундаа оочер дараалалгүйгээр авна гэдэг хүн бүрийн хувьд чухал хэрэгцээ. Биеийн байдал нь дордсон ч цаг тухайд нь үзлэгтээ хамрагдаж чадаагүйн улмаас өвчин нь хүндэрч, эрүүл мэндээрээ хохирсон ямар нэг тохиолдолтой та бид таарч байсан нь лавтай. Ийм тохиолдол бүрийн ард тэр хүмүүсийн гэр бүлийнхэн нь "Энэ нь тийм байсан бол, тэр үед тэгсэн л бол" гэх харамслаар дүүрэн үлдэж хоцордог. Энэ мэт сэтгэл эмзэглүүлсэн тохиолдлууд Clinica-гийн суурийг тавьсан гэж болно. Багаараа нэгдээд, эхний 3-4 сарын хугацаанд судалгааны ажилдаа төвлөрч, гарсан дүгнэлтдээ тулгуурлан аппаа хөгжүүлэх болсон. Анх зургаан хүнтэй, таван сандалтай эхэлснээс хойш 10 сарын дараа буюу өнгөрсөн дөрөвдүгээр сарын 7-нд нээлтээ амжилттай хийлээ. ### ялгарал Үйлчлүүлэгч үзлэг хийлгэх шаардлагатай байгаа чиглэлийн эмч, эмнэлгээ апп дээрээс сонгоод, онлайнаар цаг авна. Ингээд товлосон цагтаа эмчтэйгээ видео дуудлага хийж урьдчилсан онош, түүнд тохирсон зөвөлгөө, эмчилгээгээ авах юм. Ингээд л болно, тун амархан. Шаардлагатай тохиолдолд эмч тань үзлэгийн өмнө таны зүгээс урьдчилан бэлдсэн байвал зохих шинжилгээ, дүгнэлт, ерөнхий мэдээллийг явуулж, цаг хэмнэн, үзлэгээ илүү үр дүнтэй болгож болно. Та эмчээ сонгохдоо мэргэшсэн чиглэл, ажлын туршлага, мэргэжлийн зэрэг дэв, манай апп дээр хэдэн удаа үзлэг хийсэн, өмнөх үйлчлүүлэгчдийн үнэлгээ зэрэг өөрт хэрэгтэй мэдээллээ харгалзан үзэх боломжтой. Үүнийг "Telemedicine" үйлчилгээ ч гэдэг. Монголд шинэ ч, олон улсад хэдийн байр сууриа тогтоосон загвар л даа. Clinica-гийн гол онцлог нь эмчлэх эрхийн лицензтэй, мэргэжлээрээ тодорхой хугацаанд ажиллаж туршлагажсан, одоо ч энэ чиглэлээрээ ажиллаж буй хүний их эмч нарыг эгнээндээ нэгтгэсэн явдал. Бид цаашид ч салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн, чадварлаг эмч нараар хүрээгээ байнга тэлсээр байх болно. Энэ нь нэг талдаа хэрэглэгч хаанаас ч хүссэн эмчээ сонгож үзүүлэх, нөгөө талаас эмч нар цаг, орчинд хязгаарлагдалгүй үйлчлүүлэгчтэйгээ холбогдох, орлогын эх үүсвэрээ нэмэгдүүлэх, мэргэжлээрээ олонд танигдах, үнэлүүлэх боломж болж буй. Үнийн хувьд, Монголд амбулаторийн үзлэгийн дундаж үнэ 35 мянга байдаг. Харин Clinica тэдэнтэй яг адил буюу эмчийн туршлага, зэргээс шалтгаалан 15-50 мянгын төгрөгийн сонголттой. Бидний зүгээс бүх л хэрэглэгч харилцагчдадаа боловсронгуй цаг захиалгын систем, өндөр нягтаршилтай хурдан видео дуудлага болон тун хялбар төлбөр тооцооны шийдлийг санал болгож байгаа. Хүсэл тэмүүллээр дүүрэн залуу инженерүүдийн хийж буй ажил учир яг одоогийн байдлаар засаж сайжруулах зүйл олон санагдаж болох ч ирээдүйд тасралтгүй хөгжүүлэхийн дээр мэргэжлийн талаасаа маш сайн хамгаалалттай гэдгийг онцлох нь зүйтэй. Бид системийн аюулгүй байдлыг сайтар хангахын сацуу бүх дата мэдээллээ дотооддоо хадгалдагийг дурдмаар байна. Үзлэг бүрийн дараа тухайн хэрэглэгчийн профайл буюу аппын намтар дээр үзлэгийн дүгнэлт, хийгдэх эмчилгээ бүгд тэмдэглэгдэн үлдэх бөгөөд түүнийгээ зөвхөн өөрөө болон эмч нь л харах нууцлалтай. Энэ мэтчилэн нууцлал болон аюулгүй байдлын тал дээр гойд анхаарч ажилласан. ### Clinica гэж юу вэ? Эрүүл мэндийн үзлэг, үйлчилгээг байгаа газраасаа түргэн шуурхай, амар хялбараар авах боломж өгөх, итгэж болох дижитал клиник. ### нэр Хэрэглэгчдээ ойлгомжтой, анхнаасаа зөв төсөөлөл өгөхүйц байлгахад анхаарч "Клиник-а" (Clinica) хэмээн нэрийдсэн. ### одоо Одоогоор бид апп дээрээ гурван шинэ сонголт оруулахаар ажиллаж байна. Эхнийх нь "Яаралтай үзлэг"-ийн хэсэг. Уг нэмэлтээр дамжуулан хэрэглэгч яаралтай үедээ ямар чиглэлийн үзлэгт орохоо сонгоод апп дээрх тус салбарын бүх эмч нарт зэрэг дуудлага явуулж, нөхцөл байдлаа мэдэгдэн, тухайн цагт танд үйлчлэх боломжтой эмчтэйгээ шууд холбогдох юм. Хоёр дахь нь, онлайн эмийн сан болон тухайн хэрэглэгчийн байршилтай хамгийн ойр буй эмийн сангийн байрлал, цагийн хуваарийг харуулах хэсэг. Гурав дахь нь, хэрэглэгч аппаар дамжуулан тогтмол эмчийн хяналтад байх боломж нээх нэмэлт. Цаашдаа энэ мэтээр байнга шинэ, хэрэгцээтэй үйлчилгээг нэмж хөгжүүлэхийн тулд аппыг хэрэглэсэн бүх хэрэглэгч рүүгээ холбогдож санал хүсэлтийг нь тусгайлан авч байгаа. Мөнгөтэй, танилтай эсэхээс үл хамааран хүн бүрд хүртээмжтэй шийдэл хүргэхийг зорин ажиллаж буй тул хэрэглэгч, харилцагч бүрийн санал бидэнд үнэ цэнтэй. ### баг Бид борлуулалт, мэдээллийн технологи, програм хангамж, санхүү бүртгэл, бизнес хөгжил гэсэн чиглэлүүдэд хуваагдан 10 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй ажиллаж байна. Багаа бүрдүүлээд удаагүй байхдаа JICA болон "Мобиком корпораци"-аас хамтран зохион байгуулсан стартап тэмцээнд оролцон шилдгээр шалгарсан нь бидэнд том урам болсон. Үүсгэн байгуулагчдын хувьд өмнө нь бүгд финтек, санхүү чиглэлийн компанид IT, программ хөгжүүлэгчээр ажиллаж байсан туршлагатай. Чаддаг зүйлээрээ нийгэмд үнэ цэн бий болгохыг хүссэн залуусын нэгдсэн алсын хараа нь Clinica юм. ### ирээдүй Өдгөө дижитал шилжилт гэдэг сонголт биш болчихлоо. Аль ч салбар, ямар ч бизнес үйл ажиллагаагаа технологитой хослуулахгүй бол бүрэн нөөцдөө хүртэл хөгжиж чадалгүй дампуурна. Тиймээс аль ч шатны, ямар ч төрлийн, улсын ч бай, хувийн ч бай бүх эмнэлгүүд, мөн эмчлэх эрхийн лицензтэй эмч бүхэн биднийг өрсөлдөгч биш, харин хамтрагч, дэмжигч гэж хараасай, үүнийг ойлгоосой гэж хүсэж байна. Ирээдүйд бид улсын эмнэлгүүдтэйгээ хамтран, эрүүл мэндийн даатгалаар хөнгөлөгддөг, үнэ төлбөргүй эмчийн үзлэг зөвлөгөө үйлчилгээ, цаг захиалгын системийг апп дээрээ байршуулахаар төлөвлөж буй. Монгол Улсын алс хязгаарт амьдарч буй иргэн 15 минутын үзлэгийн төлөө холоос зардал чирэгдэл болж ирэлгүй, гэртээ байж байгаад л төрийн үйлчилгээгээ авдаг болно. Ингэж бодох төдийд л бид хийж буй ажилдаа улам дурлаж, эрч хүчээр цэнэглэгдээд байдаг юм. Том зургаараа бол бид ирээдүйд клиникийн түвшний дижитал эмнэлэг болно. Цаашлаад хиймэл оюуныг эрүүл мэндийн салбарт хөгжүүлэх зорилготой. Одоогийн хүмүүсийн нийтлэг хэрэглээ болсон смарт цагийн үзүүлэлтүүдэд суурилан эрүүл мэндийн урьдчилсан дүгнэлт гаргах, аппаас авсан эмчийн дүгнэлт, эмчилгээ зөвлөгөөнөөс магадалж, тухайн хэрэглэгчийн ирээдүйд авах зөвлөгөө, эмийн жорыг хамгийн аюулгүй байдлаар автоматжуулах, хянах гэх мэт хийж болох олон ажил бий. ### эрсдэл "Наад чинь тэгээд болох юм уу?" гэж биднээс олон хүн асуудаг. Аргагүй л дээ, өмнө нь Монголд байгаагүй үйлчилгээ шүү дээ. Иймдээ ч бид тас харанхуй өрөө рүү тэмтрээд орж буйгаас өөрцгүй. Жишиг модельгүй салбарт орж ирсэн болохоор, хэрэглэгчдийн талаас ч энэ төрлийн үйлчилгээ авч байсан туршлагагүй тул аль аль талаасаа л шинэ соёл, хэв маягтай танилцаж буй. Энэ мэтээр "мөс хагалж" яваа нь л бидний хамгийн том сорилт, эрсдэл юм даа. Бусдаар бол бид чадварлаг хамт олон, туршлагатай эмч нараар багаа бүрдүүлсэн учраас итгэл дүүрэн байна. Цаашдаа ч энэ эрчээрээ хүрээгээ тасралтгүй тэлсээр байх болно. Тиймээс хийж буй энэ чухал, ирээдүйтэй ажлаа олон нийтэд зөв таниулах, эергээр ойлгуулахад анхаарах хэрэгтэй. > Апп татах: > > - Clinica (iOS) > - Clinica (Android) > > Unread
https://unread.today/c/techworm-ios16	Techworm	Tushigt-Erdene	2022-09-16T00:00:00	9 сарын 16, 2022	iOS 16-с онцлох 16 үйлдэл	<div class="article-body"> <h2>Apple өнгөрсөн долоо хоногт iPhone 14 загвараа танилцуулсан бол энэ долоо хоногт iOS 16 үйлдлийн системийг олон нийтэд нээлттэй болголоо. Уг үйлдлийн системийг 2017 онд танилцуулагдсан iPhone 8 загвараас хойших бүх iPhone болон 2016 оны iPhone SE ашиглах боломжтой. Ингээд iOS 16-с онцлох хамгийн их хэрэг болох магадлалтай 16 үйлдэл, функцийг танилцуулъя.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Screenshot-ууд минь баяртай</h3><p>Гар утасны gallery нэг мэдэхэд л хэрэгтэй, хэрэггүй баахан screenshot-оор дүүрсэн байдаг. Харин iOS 16 үйлдлийн систем дээр авсан screenshot-ийг “copy and delete” буюу хадгалахгүйгээр хуулж, хүссэн байдлаар хуваалцах боломжтой болжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>2. Wi-Fi нууц үгээ харах</div></h3><p></p><p>Wi-Fi нууц үгийг нэг оруулаад л мартчихдаг шүү дээ. Дараа нь хүн асуухаар заавал хаа нэг газраас хайж олох хэрэгтэй болдог. Уг асуудлыг шийдэж, холбогдсон Wi-Fi-ийн нууц үгээ харах, хуулах боломжтой болгожээ. Үүний тулд Settings -> Wi-FI гэж ороод “i” товч дээр дарахад л хангалттай.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/aacd5a2daa3461faf47d44984e2dfb80.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Хэвтээ Face ID</h3><p>iPhone 13-с хойших загваруудыг хэвтээгээр нь ашиглаж байхдаа Face ID-р нээх боломжтой болжээ. Утсаа нээхийн тулд босоогоор нь барих боломжгүй үед уг функц хэрэг болох нь гарцаагүй.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Олон зураг янзлах улам хялбар болов</h3><p></p><p>Photos апп дээр зургаа янзалчхаад, тэрхүү “edit”-үүдээ тэр чигт нь хуулаад өөр зурган дээр ашиглах боломж нэмэгджээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/5a1c2a0f052fac94c0e8d841fdeec4e0.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. Чичирдэг “гар”</h3><p>Андройд үйлдлийн системтэй утаснуудад олон жилийн өмнөөс байсан “haptic feedback” буюу дарахад чичирч мэдрэгддэг функц эцэст нь iPhone-уудад ирлээ. Идэвхжүүлэхийн тулд Settings -> Sounds & Haptics -> Keyboard Feedback гэж ороорой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. Гол дүрийг салгах</h3><p></p><p>Photos дээр байгаа дурын зураг руугаа ороод дээр нь удаан дарахад тухайн зурагт байгаа хүн, эд зүйлс зэрэг гол дүрийг “background” буюу ар талаас нь салгаад хуулж, хүссэн байдлаараа хуваалцаж болдог болжээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/9b6cfe1f3ab3c234f0e0211bdd120df0.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. Илүү хурдан хайх</h3><p>Home screen-ий доод хэсэг хайх товчтой болж iPhone дотроо хайлт хийх улам л хялбар болов. Хэрэв уг товчийг алга болохыг хүсвэл Settings -> Home Screen гэж ороорой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. Дэлгэцээ хүссэнээрээ тохижуулах</h3><p></p><p>Энэ удаагийн сайжруулалтуудаас онцлох нь нь хүссэнээрээ “тохижуулах” боломжтой дэлгэц байлаа. “Lock screen” дээрээ удаан дарснаар дэлгэцээ төрөл бүрээр өөрчлөх боломжтой болсон бөгөөд Apple-ийн зүгээс эможи, одон орон зэрэг олон сонирхолтой загваруудыг санал болгожээ. Мөн хэрэглэгч хэдэн ч төрлийн дэлгэц үүсгэж болох бөгөөд Work, Sleep, Do Not Disturb зэрэг горим бүр өөрийн гэсэн онцлогтой дэлгэцтэй байж болно. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/923997542076601b9a54ad2517b62343.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. Дэлгэц илүү хэрэгцээтэй болгох</h3><p>“Lock screen”-дээ олон төрлийн “widget” буюу чимэглэлүүдийг нэмдэг боллоо. Одоогоор Apple-ийн аппуудын цөөн тооны widget байгаа ч бусад аппууд тусгайлан хөгжүүлсэн “widget”-үүдээ гаргаж эхлээд байна. Тиймээс ирэх өдрүүдэд тогтмол ашигладаг аппуудаа update хийгээд, дэлгэцээ илүү хэрэглээтэй болгоорой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. Батарейны хувиа харах</h3><p></p><p>Notch-оос болоод сүүлийн хэдэн жил алга болоод байсан батарейны хувь харах боломж эргэн ирлээ. Идэвхжүүлэхийг хүсвэл Settings -> Battery гэж ороод Battery Percentage-ийг сонгоорой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/30d1a1996fc2ad0f555c1add9f7cc113.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">11. Цэнэгээ гамнах горим</h3><p>Settings -> Battery гэж орон Low Power Mode-ийг сонгосноор утсаа ашиглаагүй үед ч хийгддэг “background activity” буюу шинэ нэмэлтүүдийг автоматаар татах, шинэ и-мэйл ирсэн эсэхийг шалгах зэрэг үйлдлүүдийг зогсоож, цэнэгээ гамнах боломжтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">12. Мессежээ засах</h3><p></p><p>iPhone-ийн Messages аппаар бичсэн мессежээ 15 минутын дотор засаж мөн “unsent” хийдэг болжээ. Гэхдээ зассан мессежний түүхийг хүлээн авагч тал харах боломжтойг санаарай.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/3ccb2387139b8a2d47c58c5aab6a4c7f.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">13. ДУУДЛАГА ДУУСГАХ ШИНЭ БОЛОМЖ</h3><p>Дуудлагаа дуусгаж таслахдаа заавал улаан товчийг даралгүйгээр Lock товчоо дарахад л хангалттай болжээ. Дэлгэцээ бохирдуулмааргүй эсвэл бээлийтэй байгаа үед энэ нэмэлт тус болох нь дамжиггүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">14. ЗУРАГ, БИЧЛЭГЭЭ НУУХ</h3><p></p><p>Зургуудаа нуухыг хүсвэл өмнө нь заавал өөр апп татдаг байсан бол iOS 16-ийн Photos апп ийм функцтэй болжээ. Идэвхжүүлэхийн тулд Settings -> Photos гэж ороод Show Hidden Album-ийг сонгоорой. Үүний дараа хүссэн зураг, бичлэг рүүгээ ороод баруун дээд буланд байх “...” товч дээр дарвал Hide буюу нуух гэсэн сонголт гарч ирнэ. Харин нийт нуусан зургуудаа Photos -> Albums гэж ороод Utilities цэсийн Hidden гэсэн хэсгээс утасныхаа нууц үгийг оруулснаар харах боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/9961c9e972e8a27ce1550bb68d7ba7ef.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">15. ХҮН БҮР FITNESS АППЫГ АШИГЛАНА</h3><p>Өмнө нь Apple Watch холбох үед л Fitness апп гарч ирдэг байсан. Тэгвэл iOS 16 ачаар iPhone-д байдаг мэдрэгчийг ашиглан алхалт зэрэг энгийн хөдөлгөөнийг утсаараа хэмжиж, хянах боломж бий болжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">16. СОНОРДУУЛГЫН ТӨРЛҮҮД НЭМЭГДЭВ</h3><p></p><p>Settings -> Notifications гэж ороод сонордуулга харах төрлөө сонгох боломжтой болжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/dbac033723ce3bffbcb8f6bc5d770413.jpeg"></p><p>Танд аль үйлдэл нь илүү таалагдсан бэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай.</p> </div>	Apple өнгөрсөн долоо хоногт iPhone 14 загвараа танилцуулсан бол энэ долоо хоногт iOS 16 үйлдлийн системийг олон нийтэд нээлттэй болголоо. Уг үйлдлийн системийг 2017 онд танилцуулагдсан iPhone 8 загвараас хойших бүх iPhone болон 2016 оны iPhone SE ашиглах боломжтой. Ингээд iOS 16-с онцлох хамгийн их хэрэг болох магадлалтай 16 үйлдэл, функцийг танилцуулъя. 1. Screenshot-ууд минь баяртай Гар утасны gallery нэг мэдэхэд л хэрэгтэй, хэрэггүй баахан screenshot-оор дүүрсэн байдаг. Харин iOS 16 үйлдлийн систем дээр авсан screenshot-ийг “copy and delete” буюу хадгалахгүйгээр хуулж, хүссэн байдлаар хуваалцах боломжтой болжээ. 2. Wi-Fi нууц үгээ харах Wi-Fi нууц үгийг нэг оруулаад л мартчихдаг шүү дээ. Дараа нь хүн асуухаар заавал хаа нэг газраас хайж олох хэрэгтэй болдог. Уг асуудлыг шийдэж, холбогдсон Wi-Fi-ийн нууц үгээ харах, хуулах боломжтой болгожээ. Үүний тулд Settings -> Wi-FI гэж ороод “i” товч дээр дарахад л хангалттай. 3. Хэвтээ Face ID iPhone 13-с хойших загваруудыг хэвтээгээр нь ашиглаж байхдаа Face ID-р нээх боломжтой болжээ. Утсаа нээхийн тулд босоогоор нь барих боломжгүй үед уг функц хэрэг болох нь гарцаагүй. 4. Олон зураг янзлах улам хялбар болов Photos апп дээр зургаа янзалчхаад, тэрхүү “edit”-үүдээ тэр чигт нь хуулаад өөр зурган дээр ашиглах боломж нэмэгджээ. 5. Чичирдэг “гар” Андройд үйлдлийн системтэй утаснуудад олон жилийн өмнөөс байсан “haptic feedback” буюу дарахад чичирч мэдрэгддэг функц эцэст нь iPhone-уудад ирлээ. Идэвхжүүлэхийн тулд Settings -> Sounds & Haptics -> Keyboard Feedback гэж ороорой. 6. Гол дүрийг салгах Photos дээр байгаа дурын зураг руугаа ороод дээр нь удаан дарахад тухайн зурагт байгаа хүн, эд зүйлс зэрэг гол дүрийг “background” буюу ар талаас нь салгаад хуулж, хүссэн байдлаараа хуваалцаж болдог болжээ. 7. Илүү хурдан хайх Home screen-ий доод хэсэг хайх товчтой болж iPhone дотроо хайлт хийх улам л хялбар болов. Хэрэв уг товчийг алга болохыг хүсвэл Settings -> Home Screen гэж ороорой. 8. Дэлгэцээ хүссэнээрээ тохижуулах Энэ удаагийн сайжруулалтуудаас онцлох нь нь хүссэнээрээ “тохижуулах” боломжтой дэлгэц байлаа. “Lock screen” дээрээ удаан дарснаар дэлгэцээ төрөл бүрээр өөрчлөх боломжтой болсон бөгөөд Apple-ийн зүгээс эможи, одон орон зэрэг олон сонирхолтой загваруудыг санал болгожээ. Мөн хэрэглэгч хэдэн ч төрлийн дэлгэц үүсгэж болох бөгөөд Work, Sleep, Do Not Disturb зэрэг горим бүр өөрийн гэсэн онцлогтой дэлгэцтэй байж болно. 9. Дэлгэц илүү хэрэгцээтэй болгох “Lock screen”-дээ олон төрлийн “widget” буюу чимэглэлүүдийг нэмдэг боллоо. Одоогоор Apple-ийн аппуудын цөөн тооны widget байгаа ч бусад аппууд тусгайлан хөгжүүлсэн “widget”-үүдээ гаргаж эхлээд байна. Тиймээс ирэх өдрүүдэд тогтмол ашигладаг аппуудаа update хийгээд, дэлгэцээ илүү хэрэглээтэй болгоорой. 10. Батарейны хувиа харах Notch-оос болоод сүүлийн хэдэн жил алга болоод байсан батарейны хувь харах боломж эргэн ирлээ. Идэвхжүүлэхийг хүсвэл Settings -> Battery гэж ороод Battery Percentage-ийг сонгоорой. 11. Цэнэгээ гамнах горим Settings -> Battery гэж орон Low Power Mode-ийг сонгосноор утсаа ашиглаагүй үед ч хийгддэг “background activity” буюу шинэ нэмэлтүүдийг автоматаар татах, шинэ и-мэйл ирсэн эсэхийг шалгах зэрэг үйлдлүүдийг зогсоож, цэнэгээ гамнах боломжтой. 12. Мессежээ засах iPhone-ийн Messages аппаар бичсэн мессежээ 15 минутын дотор засаж мөн “unsent” хийдэг болжээ. Гэхдээ зассан мессежний түүхийг хүлээн авагч тал харах боломжтойг санаарай. 13. ДУУДЛАГА ДУУСГАХ ШИНЭ БОЛОМЖ Дуудлагаа дуусгаж таслахдаа заавал улаан товчийг даралгүйгээр Lock товчоо дарахад л хангалттай болжээ. Дэлгэцээ бохирдуулмааргүй эсвэл бээлийтэй байгаа үед энэ нэмэлт тус болох нь дамжиггүй. 14. ЗУРАГ, БИЧЛЭГЭЭ НУУХ Зургуудаа нуухыг хүсвэл өмнө нь заавал өөр апп татдаг байсан бол iOS 16-ийн Photos апп ийм функцтэй болжээ. Идэвхжүүлэхийн тулд Settings -> Photos гэж ороод Show Hidden Album-ийг сонгоорой. Үүний дараа хүссэн зураг, бичлэг рүүгээ ороод баруун дээд буланд байх “...” товч дээр дарвал Hide буюу нуух гэсэн сонголт гарч ирнэ. Харин нийт нуусан зургуудаа Photos -> Albums гэж ороод Utilities цэсийн Hidden гэсэн хэсгээс утасныхаа нууц үгийг оруулснаар харах боломжтой. 15. ХҮН БҮР FITNESS АППЫГ АШИГЛАНА Өмнө нь Apple Watch холбох үед л Fitness апп гарч ирдэг байсан. Тэгвэл iOS 16 ачаар iPhone-д байдаг мэдрэгчийг ашиглан алхалт зэрэг энгийн хөдөлгөөнийг утсаараа хэмжиж, хянах боломж бий болжээ. 16. СОНОРДУУЛГЫН ТӨРЛҮҮД НЭМЭГДЭВ Settings -> Notifications гэж ороод сонордуулга харах төрлөө сонгох боломжтой болжээ. Танд аль үйлдэл нь илүү таалагдсан бэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай.	Apple өнгөрсөн долоо хоногт iPhone 14 загвараа танилцуулсан бол энэ долоо хоногт iOS 16 үйлдлийн системийг олон нийтэд нээлттэй болголоо. Уг үйлдлийн системийг 2017 онд танилцуулагдсан iPhone 8 загвараас хойших бүх iPhone болон 2016 оны iPhone SE ашиглах боломжтой. Ингээд iOS 16-с онцлох хамгийн их хэрэг болох магадлалтай 16 үйлдэл, функцийг танилцуулъя. ### 1. Screenshot-ууд минь баяртай Гар утасны gallery нэг мэдэхэд л хэрэгтэй, хэрэггүй баахан screenshot-оор дүүрсэн байдаг. Харин iOS 16 үйлдлийн систем дээр авсан screenshot-ийг “copy and delete” буюу хадгалахгүйгээр хуулж, хүссэн байдлаар хуваалцах боломжтой болжээ. ### 2. Wi-Fi нууц үгээ харах Wi-Fi нууц үгийг нэг оруулаад л мартчихдаг шүү дээ. Дараа нь хүн асуухаар заавал хаа нэг газраас хайж олох хэрэгтэй болдог. Уг асуудлыг шийдэж, холбогдсон Wi-Fi-ийн нууц үгээ харах, хуулах боломжтой болгожээ. Үүний тулд Settings -> Wi-FI гэж ороод “i” товч дээр дарахад л хангалттай. ### 3. Хэвтээ Face ID iPhone 13-с хойших загваруудыг хэвтээгээр нь ашиглаж байхдаа Face ID-р нээх боломжтой болжээ. Утсаа нээхийн тулд босоогоор нь барих боломжгүй үед уг функц хэрэг болох нь гарцаагүй. ### 4. Олон зураг янзлах улам хялбар болов Photos апп дээр зургаа янзалчхаад, тэрхүү “edit”-үүдээ тэр чигт нь хуулаад өөр зурган дээр ашиглах боломж нэмэгджээ. ### 5. Чичирдэг “гар” Андройд үйлдлийн системтэй утаснуудад олон жилийн өмнөөс байсан “haptic feedback” буюу дарахад чичирч мэдрэгддэг функц эцэст нь iPhone-уудад ирлээ. Идэвхжүүлэхийн тулд Settings -> Sounds & Haptics -> Keyboard Feedback гэж ороорой. ### 6. Гол дүрийг салгах Photos дээр байгаа дурын зураг руугаа ороод дээр нь удаан дарахад тухайн зурагт байгаа хүн, эд зүйлс зэрэг гол дүрийг “background” буюу ар талаас нь салгаад хуулж, хүссэн байдлаараа хуваалцаж болдог болжээ. ### 7. Илүү хурдан хайх Home screen-ий доод хэсэг хайх товчтой болж iPhone дотроо хайлт хийх улам л хялбар болов. Хэрэв уг товчийг алга болохыг хүсвэл Settings -> Home Screen гэж ороорой. ### 8. Дэлгэцээ хүссэнээрээ тохижуулах Энэ удаагийн сайжруулалтуудаас онцлох нь нь хүссэнээрээ “тохижуулах” боломжтой дэлгэц байлаа. “Lock screen” дээрээ удаан дарснаар дэлгэцээ төрөл бүрээр өөрчлөх боломжтой болсон бөгөөд Apple-ийн зүгээс эможи, одон орон зэрэг олон сонирхолтой загваруудыг санал болгожээ. Мөн хэрэглэгч хэдэн ч төрлийн дэлгэц үүсгэж болох бөгөөд Work, Sleep, Do Not Disturb зэрэг горим бүр өөрийн гэсэн онцлогтой дэлгэцтэй байж болно. ### 9. Дэлгэц илүү хэрэгцээтэй болгох “Lock screen”-дээ олон төрлийн “widget” буюу чимэглэлүүдийг нэмдэг боллоо. Одоогоор Apple-ийн аппуудын цөөн тооны widget байгаа ч бусад аппууд тусгайлан хөгжүүлсэн “widget”-үүдээ гаргаж эхлээд байна. Тиймээс ирэх өдрүүдэд тогтмол ашигладаг аппуудаа update хийгээд, дэлгэцээ илүү хэрэглээтэй болгоорой. ### 10. Батарейны хувиа харах Notch-оос болоод сүүлийн хэдэн жил алга болоод байсан батарейны хувь харах боломж эргэн ирлээ. Идэвхжүүлэхийг хүсвэл Settings -> Battery гэж ороод Battery Percentage-ийг сонгоорой. ### 11. Цэнэгээ гамнах горим Settings -> Battery гэж орон Low Power Mode-ийг сонгосноор утсаа ашиглаагүй үед ч хийгддэг “background activity” буюу шинэ нэмэлтүүдийг автоматаар татах, шинэ и-мэйл ирсэн эсэхийг шалгах зэрэг үйлдлүүдийг зогсоож, цэнэгээ гамнах боломжтой. ### 12. Мессежээ засах iPhone-ийн Messages аппаар бичсэн мессежээ 15 минутын дотор засаж мөн “unsent” хийдэг болжээ. Гэхдээ зассан мессежний түүхийг хүлээн авагч тал харах боломжтойг санаарай. ### 13. ДУУДЛАГА ДУУСГАХ ШИНЭ БОЛОМЖ Дуудлагаа дуусгаж таслахдаа заавал улаан товчийг даралгүйгээр Lock товчоо дарахад л хангалттай болжээ. Дэлгэцээ бохирдуулмааргүй эсвэл бээлийтэй байгаа үед энэ нэмэлт тус болох нь дамжиггүй. ### 14. ЗУРАГ, БИЧЛЭГЭЭ НУУХ Зургуудаа нуухыг хүсвэл өмнө нь заавал өөр апп татдаг байсан бол iOS 16-ийн Photos апп ийм функцтэй болжээ. Идэвхжүүлэхийн тулд Settings -> Photos гэж ороод Show Hidden Album-ийг сонгоорой. Үүний дараа хүссэн зураг, бичлэг рүүгээ ороод баруун дээд буланд байх “...” товч дээр дарвал Hide буюу нуух гэсэн сонголт гарч ирнэ. Харин нийт нуусан зургуудаа Photos -> Albums гэж ороод Utilities цэсийн Hidden гэсэн хэсгээс утасныхаа нууц үгийг оруулснаар харах боломжтой. ### 15. ХҮН БҮР FITNESS АППЫГ АШИГЛАНА Өмнө нь Apple Watch холбох үед л Fitness апп гарч ирдэг байсан. Тэгвэл iOS 16 ачаар iPhone-д байдаг мэдрэгчийг ашиглан алхалт зэрэг энгийн хөдөлгөөнийг утсаараа хэмжиж, хянах боломж бий болжээ. ### 16. СОНОРДУУЛГЫН ТӨРЛҮҮД НЭМЭГДЭВ Settings -> Notifications гэж ороод сонордуулга харах төрлөө сонгох боломжтой болжээ. Танд аль үйлдэл нь илүү таалагдсан бэ? Сэтгэгдэл хэсэгт хуваалцаарай.
https://unread.today/c/techworm-ondo-10facts	Techworm	Tushigt-Erdene	2022-09-21T00:00:00	9 сарын 21, 2022	ONDO шинэ холболт + Гар утастай холбоотой 10 баримт	<div class="article-body"> <h2>Олон нийтийн сүлжээ, ухаалаг утас, цахим худалдаа гээд технологитой холбоотой бүх зүйлийн эх суурь нь гар утас болон утасны дугаар байдаг. Тийм ч учраас утасны дугаар гэдэг энгийн мэт санагдах ч та биднийг интернэт гэх асар том ертөнцтэй холбох гүүр нь болдог билээ. <div><br></div><div>ONDO-той хамтран гар утас болон гар утасны дугаартай холбоотой 10 сонирхолтой баримтыг хүргэе.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10 сонирхолтой баримт</h3><p></p><p>1. 2014 онд гар утасны тоо Дэлхийн хүн амыг тоог давсан.</p><p>2. 1992 онд Английн хөгжүүлэгч Нейл Папворт "Merry Christmas" гэсэн мессеж илгээсэн нь түүхийн хуудаснаа анхны текст мессежийг хэмээн тэмдэглэгдэн үлджээ.</p><p>3. 2003 онд гарсан Nokia 1100 загварын гар утас Дэлхий дахинаа 250 сая ширхэг зарагдаж, дээд амжилт тогтоосон юм. Уг дээд амжилтад хамгийн дөхсөн нь 2014 онд гарж 224 сая ширхэг зарагдсан iPhone 6 аж.</p><p>4. Анхны дуудлагыг 1876 онд утсыг зохион бүтээсэн Александр Грэм Белл өөрийн туслахтайгаа хийж байжээ.</p><p>5. Газар доор байх сүлжээний утсыг хамгийн "амтгүй" материалаар хийдэг гэнэ. Ингэснээр харх, хулгана зэрэг мэрэгч амьтдаас хамгаалж, хохирол бага гардаг аж.</p><p>6. Дэлхийн хамгийн үнэтэй утасны дугаар Саудын Арабын 666-6666 бөгөөд 2,7 сая ам.доллароор зарагдаж байжээ.</p><p>7. Nokia загварын утасны мессеж хүлээн авахад явдаг дуу нь Морзын кодоор илэрхийлсэн SMS гэсэн үг.</p><p>8. Өнөөгийн ухаалаг утаснуудын чип хүн төрөлхтнийг саранд хүргэсэн Apollo 11 хөлгөөс хэд дахин өндөр хүчин чадалтай.</p><p>9. Утасгүй байхад төрдөг айдас, хоосон мэдрэмжийг "Nomophobia" гэж нэрлэдэг.</p><p>10. Анхны гар утас 1983 онд одоогийн ханшаар 4,000 гаруй ам.доллароор зарагдаж байжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Шинэ холболт</h3><p></p><p>Өнгөрсөн оны есдүгээр сард үүрэн холбооны ONDO оператор тусгай зөвшөөрлөө авч үйл ажиллагаа эхлүүлсэн билээ. Жилийн хугацаанд тэд 60, 66-аар эхэлсэн дугаарууд худалданд гаргаж, маш хямд үнээр дата багц санал болгож байсан бол энэ удаад хэрэглэгчдэдээ нэгэн гэнэтийн бэлэг барьсан нь анхны харилцан холболтоо амжилттай хийсэн явдал байв.</p><p>Ингэснээр 50 гаруй мянган ONDO-чид Монголын цахилгаан холбоо ХК-ийн 70, 113, 114-өөр эхэлсэн бүх дугаар луу эхэлсэн бүх дугаар луу дуудлага хийх, хүлээн авах боломжтой болж байна. Үүнтэй холбоотойгоор тэд хэрэглэгч бүрдээ харилцан холболт хийсэн операторуудтай 60 минутын үнэгүй ярианы эрх бэлэглэжээ. Хэрэв та ONDO дугаартай бол туршаад үзээрэй.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/5aebe1d443808f95cc5cb12692c75994.png"></p><p dir="ltr">Мөн уг үйл явдалтай холбогдуулан 6060, 6061-ээр эхэлсэн дугааруудыг ONDO.mn дээр нээлттэй дуудлага худалдаанд байршуулсан <a href="https://ondo.mn/auction">байна</a>. Дуудлага худалдаанд оролцож дугаар авахын тулд 22,000 төгрөгийн Online багцыг идэвхжүүлэхэд л хангалттай. Уг багцад хоногийн хязгаарлалтгүй 100GB дата эсвэл 90 хоногийн турш хязгааргүй дата гэсэн хоёр сонголт багтжээ.</p> <p>Өдгөө ONDO-ийн сүлжээ Улаанбаатар хотын 95 хувьд орсон бөгөөд тэд сүлжээ тэлэлтээ тасралтгүй хийсээр байгаа гэнэ шүү. Сүлжээ орсон байршлуудыг <a href="https://www.google.com/maps/d/viewer?mid=1qjZEObFNPXf7fHidgJeWSpt966gAkqpV&hl=en&ll=47.964303772614585%2C106.91998279999999&z=10">энэ холбоосоор</a> орж харах боломжтой.</p> </div>	Олон нийтийн сүлжээ, ухаалаг утас, цахим худалдаа гээд технологитой холбоотой бүх зүйлийн эх суурь нь гар утас болон утасны дугаар байдаг. Тийм ч учраас утасны дугаар гэдэг энгийн мэт санагдах ч та биднийг интернэт гэх асар том ертөнцтэй холбох гүүр нь болдог билээ. ONDO-той хамтран гар утас болон гар утасны дугаартай холбоотой 10 сонирхолтой баримтыг хүргэе. 10 сонирхолтой баримт 1. 2014 онд гар утасны тоо Дэлхийн хүн амыг тоог давсан. 2. 1992 онд Английн хөгжүүлэгч Нейл Папворт "Merry Christmas" гэсэн мессеж илгээсэн нь түүхийн хуудаснаа анхны текст мессежийг хэмээн тэмдэглэгдэн үлджээ. 3. 2003 онд гарсан Nokia 1100 загварын гар утас Дэлхий дахинаа 250 сая ширхэг зарагдаж, дээд амжилт тогтоосон юм. Уг дээд амжилтад хамгийн дөхсөн нь 2014 онд гарж 224 сая ширхэг зарагдсан iPhone 6 аж. 4. Анхны дуудлагыг 1876 онд утсыг зохион бүтээсэн Александр Грэм Белл өөрийн туслахтайгаа хийж байжээ. 5. Газар доор байх сүлжээний утсыг хамгийн "амтгүй" материалаар хийдэг гэнэ. Ингэснээр харх, хулгана зэрэг мэрэгч амьтдаас хамгаалж, хохирол бага гардаг аж. 6. Дэлхийн хамгийн үнэтэй утасны дугаар Саудын Арабын 666-6666 бөгөөд 2,7 сая ам.доллароор зарагдаж байжээ. 7. Nokia загварын утасны мессеж хүлээн авахад явдаг дуу нь Морзын кодоор илэрхийлсэн SMS гэсэн үг. 8. Өнөөгийн ухаалаг утаснуудын чип хүн төрөлхтнийг саранд хүргэсэн Apollo 11 хөлгөөс хэд дахин өндөр хүчин чадалтай. 9. Утасгүй байхад төрдөг айдас, хоосон мэдрэмжийг "Nomophobia" гэж нэрлэдэг. 10. Анхны гар утас 1983 онд одоогийн ханшаар 4,000 гаруй ам.доллароор зарагдаж байжээ. Шинэ холболт Өнгөрсөн оны есдүгээр сард үүрэн холбооны ONDO оператор тусгай зөвшөөрлөө авч үйл ажиллагаа эхлүүлсэн билээ. Жилийн хугацаанд тэд 60, 66-аар эхэлсэн дугаарууд худалданд гаргаж, маш хямд үнээр дата багц санал болгож байсан бол энэ удаад хэрэглэгчдэдээ нэгэн гэнэтийн бэлэг барьсан нь анхны харилцан холболтоо амжилттай хийсэн явдал байв. Ингэснээр 50 гаруй мянган ONDO-чид Монголын цахилгаан холбоо ХК-ийн 70, 113, 114-өөр эхэлсэн бүх дугаар луу эхэлсэн бүх дугаар луу дуудлага хийх, хүлээн авах боломжтой болж байна. Үүнтэй холбоотойгоор тэд хэрэглэгч бүрдээ харилцан холболт хийсэн операторуудтай 60 минутын үнэгүй ярианы эрх бэлэглэжээ. Хэрэв та ONDO дугаартай бол туршаад үзээрэй. Мөн уг үйл явдалтай холбогдуулан 6060, 6061-ээр эхэлсэн дугааруудыг ONDO.mn дээр нээлттэй дуудлага худалдаанд байршуулсан байна . Дуудлага худалдаанд оролцож дугаар авахын тулд 22,000 төгрөгийн Online багцыг идэвхжүүлэхэд л хангалттай. Уг багцад хоногийн хязгаарлалтгүй 100GB дата эсвэл 90 хоногийн турш хязгааргүй дата гэсэн хоёр сонголт багтжээ. Өдгөө ONDO-ийн сүлжээ Улаанбаатар хотын 95 хувьд орсон бөгөөд тэд сүлжээ тэлэлтээ тасралтгүй хийсээр байгаа гэнэ шүү. Сүлжээ орсон байршлуудыг энэ холбоосоор орж харах боломжтой.	Олон нийтийн сүлжээ, ухаалаг утас, цахим худалдаа гээд технологитой холбоотой бүх зүйлийн эх суурь нь гар утас болон утасны дугаар байдаг. Тийм ч учраас утасны дугаар гэдэг энгийн мэт санагдах ч та биднийг интернэт гэх асар том ертөнцтэй холбох гүүр нь болдог билээ. ONDO-той хамтран гар утас болон гар утасны дугаартай холбоотой 10 сонирхолтой баримтыг хүргэе. ### 10 сонирхолтой баримт 1. 2014 онд гар утасны тоо Дэлхийн хүн амыг тоог давсан. 2. 1992 онд Английн хөгжүүлэгч Нейл Папворт "Merry Christmas" гэсэн мессеж илгээсэн нь түүхийн хуудаснаа анхны текст мессежийг хэмээн тэмдэглэгдэн үлджээ. 3. 2003 онд гарсан Nokia 1100 загварын гар утас Дэлхий дахинаа 250 сая ширхэг зарагдаж, дээд амжилт тогтоосон юм. Уг дээд амжилтад хамгийн дөхсөн нь 2014 онд гарж 224 сая ширхэг зарагдсан iPhone 6 аж. 4. Анхны дуудлагыг 1876 онд утсыг зохион бүтээсэн Александр Грэм Белл өөрийн туслахтайгаа хийж байжээ. 5. Газар доор байх сүлжээний утсыг хамгийн "амтгүй" материалаар хийдэг гэнэ. Ингэснээр харх, хулгана зэрэг мэрэгч амьтдаас хамгаалж, хохирол бага гардаг аж. 6. Дэлхийн хамгийн үнэтэй утасны дугаар Саудын Арабын 666-6666 бөгөөд 2,7 сая ам.доллароор зарагдаж байжээ. 7. Nokia загварын утасны мессеж хүлээн авахад явдаг дуу нь Морзын кодоор илэрхийлсэн SMS гэсэн үг. 8. Өнөөгийн ухаалаг утаснуудын чип хүн төрөлхтнийг саранд хүргэсэн Apollo 11 хөлгөөс хэд дахин өндөр хүчин чадалтай. 9. Утасгүй байхад төрдөг айдас, хоосон мэдрэмжийг "Nomophobia" гэж нэрлэдэг. 10. Анхны гар утас 1983 онд одоогийн ханшаар 4,000 гаруй ам.доллароор зарагдаж байжээ. ### Шинэ холболт Өнгөрсөн оны есдүгээр сард үүрэн холбооны ONDO оператор тусгай зөвшөөрлөө авч үйл ажиллагаа эхлүүлсэн билээ. Жилийн хугацаанд тэд 60, 66-аар эхэлсэн дугаарууд худалданд гаргаж, маш хямд үнээр дата багц санал болгож байсан бол энэ удаад хэрэглэгчдэдээ нэгэн гэнэтийн бэлэг барьсан нь анхны харилцан холболтоо амжилттай хийсэн явдал байв. Ингэснээр 50 гаруй мянган ONDO-чид Монголын цахилгаан холбоо ХК-ийн 70, 113, 114-өөр эхэлсэн бүх дугаар луу эхэлсэн бүх дугаар луу дуудлага хийх, хүлээн авах боломжтой болж байна. Үүнтэй холбоотойгоор тэд хэрэглэгч бүрдээ харилцан холболт хийсэн операторуудтай 60 минутын үнэгүй ярианы эрх бэлэглэжээ. Хэрэв та ONDO дугаартай бол туршаад үзээрэй. Мөн уг үйл явдалтай холбогдуулан 6060, 6061-ээр эхэлсэн дугааруудыг ONDO.mn дээр нээлттэй дуудлага худалдаанд байршуулсан байна. Дуудлага худалдаанд оролцож дугаар авахын тулд 22,000 төгрөгийн Online багцыг идэвхжүүлэхэд л хангалттай. Уг багцад хоногийн хязгаарлалтгүй 100GB дата эсвэл 90 хоногийн турш хязгааргүй дата гэсэн хоёр сонголт багтжээ. Өдгөө ONDO-ийн сүлжээ Улаанбаатар хотын 95 хувьд орсон бөгөөд тэд сүлжээ тэлэлтээ тасралтгүй хийсээр байгаа гэнэ шүү. Сүлжээ орсон байршлуудыг энэ холбоосоор орж харах боломжтой.
https://unread.today/c/book-how-they-got-into-harvard	Номын тухай		2021-11-13T00:00:00	11 сарын 13, 2021	"Тэд яаж Харвардад тэнцсэн бэ?" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div>АНУ-д суралцах хүсэлтэй залуучууд олон байдаг. Тэгвэл дэлхийд боловсролоороо тэргүүлэгч тус улсын хамгийн алдартай их сургууль бол Харвард юм. Харвардын 2021-2022 оны элсэлтэд 57,435 сурагч өргөдлөө өгснөөс 3.4 хувь нь тэнцсэн нь тус сургуулийн чанар чансааг тодхон харуулна. Энэ удаа бид Харвардын хүндхэн шалгуурыг амжилттай даван тэнцсэн оюутнуудын бодит туршлага дээр үндэслэн бичигдсэн “Тэд яаж Харвардад тэнцсэн бэ?” номыг танилцуулъя. Харвардад тэнцэх жор таныг хүссэн сургуульдаа тэнцэхэд туслах нь гарцаагүй. </div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/656f2fbf3117ad2103b4bd7148d61116.jpg"></p><div class="image-caption">Harvard University, Cambridge, Massachusetts </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Номын тухай</h3><p>Энэхүү номыг тус сургуулийн “Harvard Crimson” сониноос эрхлэн гаргажээ. Ном мөрөөдлийн сургуульдаа тэнцэж чадсан 50 элсэгчийн амжилтын нууц, дэлхийн шилдэг сургуулиудад тэнцэхэд туслах найман стратегийг дотроо агуулж буй. Энд бичигдсэн стратегиуд таныг хүссэн сургуульд тань тэнцүүлээд зогсохгүй ажил карьерт тань ч тус болох биз ээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Онцлох стратегиуд</h3><h4>Стратеги 1. Авьяас чадвараараа байлдан дагуул</h4><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/c50a5b9f43e79f11956b9ac6a2517554.png"></p><p>Бүх зүйлийг тэнцвэртэй байлгаж, аль нэгийг нь орхигдуулахгүй авч явна гэдэг нэлээд хүчин чармайлт шаарддаг. Зөвхөн хичээлдээ сайн байхаас гадна урлаг, спортод онцгой сайн бол их, дээд сургуульд өргөдөл гаргахад маш том давуу тал болдог гэдгийг номон дахь оюутнуудын туршлага илхэн харуулж байна. Учир нь гоц авьяастай байна гэдэг нь цуцашгүй хөдөлмөрч, шантаршгүй, сахилга баттай байхын нэр байдаг аж. <br>Жишээ нь, <b>Жулиа Скотт Кэри</b> ахлан сургуульд байхдаа франц хэлний клубийн ерөнхийлөгч, Шинэ Английн Консерваторын хөгжимчин, сайн дурын хөгжмийн багш хийдэг байжээ. Түүний хөгжмийн хосгүй авьяас, түүнийхээ төлөө хичээнгүй хөдөлмөрлөдөг чанар нь Харвардад тэнцэхэд нь нөлөөлжээ.<br></p> <h4><div>Стратеги 2. Дүрэлзсэн хүсэл тэмүүлэл</div></h4><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/f5e0ab3420b0cfe2413e6a7244d00809.png"></p><p>Танд онцгойлон тэмүүлдэг зүйл бий юу? Хэчнээн удаан судалсан ч уйддаггүй хичээл, хэдэн ч цагаар сургуулилсан ч залхдаггүй сонирхол байдаг уу? Энэ нь шинжлэх ухааны аль нэг салбар, аль нэг хичээл, урлаг, спортын ямар ч төрөл байж болно. Өөрийн сонирхолд бүхнээ зориулж чаддаг бол бусад элсэгчдээс ялгарах нэг давуу тал болдог байх нь. <br><b>Морган Аренсон</b> бол урлагт дурлагч, балетчин охин. Тэрээр өөрийн сонирхолд өдөрт таван цагийг зарцуулдаг байжээ. Морган эсээндээ балетын урлагийг өөрийн хичээл зүтгэл, хүсэл тэмүүлэл, мэргэжлийн ур чадвартай уялдуулан бичсэн нь элсэлтийн комиссынхны анхаарлыг ихэд татсан аж. <br></p> <h4>Стратеги 3. Цогц эрдэм мэдлэг</h4><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/c90a45c3fde33ea0d942a5b0eae65d62.png"></p><p>Гоц авьяастай биш ч хичээл сурлагаараа тэргүүлдэг, сургуулийн болон нийгмийн үйл ажиллагаанд манлайлан оролцдог сурагчдад энэхүү стратеги тохирно. <br><b>Жэйсон МакКой</b> нийгмийн идэвхтэй, хичээлдээ сайн, урлаг спортод дөртэй гээд их, дээд сургуульд тэнцэж болохуйц шалгууруудыг хангасан байжээ. Тэгэхээр та ч бас тал бүрээр өөрийгөө хөгжүүлж, гоц авьяастнуудтай өрсөлдөхүйц давуу талыг үүсгээрэй. <br></p> <h4>Стратеги 4. Манлайлал</h4><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/ee954606435bc311fdafb14d81c46045.png"></p><p>Зөвхөн хичээлдээ сайн байх нь хэзээ ч хангалттай байдаггүйг бид мэднэ. Үеийнхэн дундаа манлайлагч, нийгмийн идэвх оролцоо сайтай элсэгчдийг их, дээд сургуулиуд хайдаг. Тиймдээ ч оюутнууд хичээлээс гадуурх үйл ажиллагаанд илүү их цаг зарцуулах хандлагатай байдаг болов уу. Хэрэв та бусдыг манлайлах чадвартай, илтгэх ур чадвар сайн, ямар нэгэн үйл ажиллагааг удирдан зохион байгуулах дуртай бол энэхүү стратеги танд тохирно. <br><b>Амелиа Кимбалл</b> ахлах сургуульдаа манлайлах чадвараа ашиглан үеийн залуустаа хичээл зааж, боловсролын зөвлөх болоод зөвлөлийн тэргүүнээр ажиллаж байсан нь Харвардад тэнцэхэд тусалжээ. <br></p> <h4>Стратеги 5. Бэрхшээлээс боломжийг олж хар</h4><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/18cbbe562f8ff4e2696b5c5f7896518d.png"></p><p>Энэ бүлэгт өөрт тохиолдсон сорилт бүрийг сөрөн зогсож, өөрийн чадлаар амжилтад хүрч чадсан сонирхолтой түүхийн эздийн тухай өгүүлдэг. <br><b>Жинна Чан</b> бол гэр бүлээсээ ганцаараа дээд боловсрол эзэмшсэн Солонгос гаралтай америк эмэгтэй. Хэдий амаргүй амьдрал туулсан ч тэрээр ахлах сургуульд олон үндэстний соёлд дурлагч, нийгмийн идэвхтэн, хөгжим, жүжигт сонирхолтой нэгэн байжээ. Энэ түүх элсэлтийн комиссынхны анхаарлыг ихэд татаж, түүнийг зорилгодоо хүрэхэд тусалсан байна. <br></p> <h4>Стратеги 6. Дахин давтагдашгүй эсээ</h4><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/f449695be9ac512bdba6ba05138b3ce5.png"></p><p></p><p>Эсээ бол таны бусад оюутнуудаас ялгарах хамгийн том боломж. Өөрийгөө бүрэн гүйцэд илэрхийлж, дотоод ертөнцөө нээн харуулахын тулд дахин давтагдашгүй эсээ бичих хэрэгтэй. <br></p><p>Зөвлөмж:</p> <ul><li>Цагийг нь тулгалгүй эрт эхлэх</li><li>Хэд хэдэн эсээ бичих</li><li>Бүтээлч сэтгэлгээгээ харуулах</li><li>Итгэлтэй бичих</li></ul><p><b>Даржа Джорджвевич:</b> “Миний өргөдлийн гол давуу тал бол эсээ байсан. Би бараг таван удаа эсээгээ ноороглож, зургаан найзаараа уншуулсан. Хоёр өөр соёлд өсөж, торнисон хүүхэд нас, 1990-ээд онд гарсан балканчууд буюу булгаричуудын мөргөлдөөн, гамшигт үйл явдлын талаар бичсэн. Цаг хугацааны хувьд долоодугаар ангиасаа өмнө болсон үйл явдлуудыг бичсэн. Тэгэхээр, зөвхөн ахлах сургуулийнхаа талаар эсээ бичих ёстой мэтээр өөрийгөө бүү хязгаарлаарай.” <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Амьдралдаа хэрэгжүүлэх нь</h3><p>Эцэст нь, хүн бүрд өөрийн гэсэн хүсэл эрмэлзэл, сурах арга барил, тавьсан зорилго гэж байдаг. Тиймээс номон дахь найман стратеги, 50 элсэгчийн амжилтын нууцаас санаа авч өөрийн гэсэн тактикийг боловсруулж ашиглах нь хамгийн бодитой, зөв сонголт болно. <br>Энэ ном танд өрсөлдөгчөөсөө хэрхэн ялгарах, хувь хүний онцлог, авьяас чадвар хийгээд мэдлэг оюунаа оновчтой таниулснаар хүссэн сургуульдаа баттай тэнцэх томьёог заах юм. <br></p> <blockquote><p>"Өөрийгөө батлахын тулд тэд төрөл бүрийн шинэлэг аргуудыг ашигласнаас биш, хэн нэгэн болж дүр эсгээгүй. Харин ч өөрөөрөө байж, мөрөөдлийнхөө төлөө тэмцэхдээ хулчийгаагүй."</p> <cite><p>Тэд яаж Харвардад тэнцсэн бэ?</p> </cite></blockquote> </div>	АНУ-д суралцах хүсэлтэй залуучууд олон байдаг. Тэгвэл дэлхийд боловсролоороо тэргүүлэгч тус улсын хамгийн алдартай их сургууль бол Харвард юм. Харвардын 2021-2022 оны элсэлтэд 57,435 сурагч өргөдлөө өгснөөс 3.4 хувь нь тэнцсэн нь тус сургуулийн чанар чансааг тодхон харуулна. Энэ удаа бид Харвардын хүндхэн шалгуурыг амжилттай даван тэнцсэн оюутнуудын бодит туршлага дээр үндэслэн бичигдсэн “Тэд яаж Харвардад тэнцсэн бэ?” номыг танилцуулъя. Харвардад тэнцэх жор таныг хүссэн сургуульдаа тэнцэхэд туслах нь гарцаагүй. Harvard University, Cambridge, Massachusetts Номын тухай Энэхүү номыг тус сургуулийн “Harvard Crimson” сониноос эрхлэн гаргажээ. Ном мөрөөдлийн сургуульдаа тэнцэж чадсан 50 элсэгчийн амжилтын нууц, дэлхийн шилдэг сургуулиудад тэнцэхэд туслах найман стратегийг дотроо агуулж буй. Энд бичигдсэн стратегиуд таныг хүссэн сургуульд тань тэнцүүлээд зогсохгүй ажил карьерт тань ч тус болох биз ээ. Онцлох стратегиуд Стратеги 1. Авьяас чадвараараа байлдан дагуул Бүх зүйлийг тэнцвэртэй байлгаж, аль нэгийг нь орхигдуулахгүй авч явна гэдэг нэлээд хүчин чармайлт шаарддаг. Зөвхөн хичээлдээ сайн байхаас гадна урлаг, спортод онцгой сайн бол их, дээд сургуульд өргөдөл гаргахад маш том давуу тал болдог гэдгийг номон дахь оюутнуудын туршлага илхэн харуулж байна. Учир нь гоц авьяастай байна гэдэг нь цуцашгүй хөдөлмөрч, шантаршгүй, сахилга баттай байхын нэр байдаг аж. Жишээ нь, Жулиа Скотт Кэри ахлан сургуульд байхдаа франц хэлний клубийн ерөнхийлөгч, Шинэ Английн Консерваторын хөгжимчин, сайн дурын хөгжмийн багш хийдэг байжээ. Түүний хөгжмийн хосгүй авьяас, түүнийхээ төлөө хичээнгүй хөдөлмөрлөдөг чанар нь Харвардад тэнцэхэд нь нөлөөлжээ. Стратеги 2. Дүрэлзсэн хүсэл тэмүүлэл Танд онцгойлон тэмүүлдэг зүйл бий юу? Хэчнээн удаан судалсан ч уйддаггүй хичээл, хэдэн ч цагаар сургуулилсан ч залхдаггүй сонирхол байдаг уу? Энэ нь шинжлэх ухааны аль нэг салбар, аль нэг хичээл, урлаг, спортын ямар ч төрөл байж болно. Өөрийн сонирхолд бүхнээ зориулж чаддаг бол бусад элсэгчдээс ялгарах нэг давуу тал болдог байх нь. Морган Аренсон бол урлагт дурлагч, балетчин охин. Тэрээр өөрийн сонирхолд өдөрт таван цагийг зарцуулдаг байжээ. Морган эсээндээ балетын урлагийг өөрийн хичээл зүтгэл, хүсэл тэмүүлэл, мэргэжлийн ур чадвартай уялдуулан бичсэн нь элсэлтийн комиссынхны анхаарлыг ихэд татсан аж. Стратеги 3. Цогц эрдэм мэдлэг Гоц авьяастай биш ч хичээл сурлагаараа тэргүүлдэг, сургуулийн болон нийгмийн үйл ажиллагаанд манлайлан оролцдог сурагчдад энэхүү стратеги тохирно. Жэйсон МакКой нийгмийн идэвхтэй, хичээлдээ сайн, урлаг спортод дөртэй гээд их, дээд сургуульд тэнцэж болохуйц шалгууруудыг хангасан байжээ. Тэгэхээр та ч бас тал бүрээр өөрийгөө хөгжүүлж, гоц авьяастнуудтай өрсөлдөхүйц давуу талыг үүсгээрэй. Стратеги 4. Манлайлал Зөвхөн хичээлдээ сайн байх нь хэзээ ч хангалттай байдаггүйг бид мэднэ. Үеийнхэн дундаа манлайлагч, нийгмийн идэвх оролцоо сайтай элсэгчдийг их, дээд сургуулиуд хайдаг. Тиймдээ ч оюутнууд хичээлээс гадуурх үйл ажиллагаанд илүү их цаг зарцуулах хандлагатай байдаг болов уу. Хэрэв та бусдыг манлайлах чадвартай, илтгэх ур чадвар сайн, ямар нэгэн үйл ажиллагааг удирдан зохион байгуулах дуртай бол энэхүү стратеги танд тохирно. Амелиа Кимбалл ахлах сургуульдаа манлайлах чадвараа ашиглан үеийн залуустаа хичээл зааж, боловсролын зөвлөх болоод зөвлөлийн тэргүүнээр ажиллаж байсан нь Харвардад тэнцэхэд тусалжээ. Стратеги 5. Бэрхшээлээс боломжийг олж хар Энэ бүлэгт өөрт тохиолдсон сорилт бүрийг сөрөн зогсож, өөрийн чадлаар амжилтад хүрч чадсан сонирхолтой түүхийн эздийн тухай өгүүлдэг. Жинна Чан бол гэр бүлээсээ ганцаараа дээд боловсрол эзэмшсэн Солонгос гаралтай америк эмэгтэй. Хэдий амаргүй амьдрал туулсан ч тэрээр ахлах сургуульд олон үндэстний соёлд дурлагч, нийгмийн идэвхтэн, хөгжим, жүжигт сонирхолтой нэгэн байжээ. Энэ түүх элсэлтийн комиссынхны анхаарлыг ихэд татаж, түүнийг зорилгодоо хүрэхэд тусалсан байна. Стратеги 6. Дахин давтагдашгүй эсээ Эсээ бол таны бусад оюутнуудаас ялгарах хамгийн том боломж. Өөрийгөө бүрэн гүйцэд илэрхийлж, дотоод ертөнцөө нээн харуулахын тулд дахин давтагдашгүй эсээ бичих хэрэгтэй. Зөвлөмж: Цагийг нь тулгалгүй эрт эхлэх Хэд хэдэн эсээ бичих Бүтээлч сэтгэлгээгээ харуулах Итгэлтэй бичих Даржа Джорджвевич: “Миний өргөдлийн гол давуу тал бол эсээ байсан. Би бараг таван удаа эсээгээ ноороглож, зургаан найзаараа уншуулсан. Хоёр өөр соёлд өсөж, торнисон хүүхэд нас, 1990-ээд онд гарсан балканчууд буюу булгаричуудын мөргөлдөөн, гамшигт үйл явдлын талаар бичсэн. Цаг хугацааны хувьд долоодугаар ангиасаа өмнө болсон үйл явдлуудыг бичсэн. Тэгэхээр, зөвхөн ахлах сургуулийнхаа талаар эсээ бичих ёстой мэтээр өөрийгөө бүү хязгаарлаарай.” Амьдралдаа хэрэгжүүлэх нь Эцэст нь, хүн бүрд өөрийн гэсэн хүсэл эрмэлзэл, сурах арга барил, тавьсан зорилго гэж байдаг. Тиймээс номон дахь найман стратеги, 50 элсэгчийн амжилтын нууцаас санаа авч өөрийн гэсэн тактикийг боловсруулж ашиглах нь хамгийн бодитой, зөв сонголт болно. Энэ ном танд өрсөлдөгчөөсөө хэрхэн ялгарах, хувь хүний онцлог, авьяас чадвар хийгээд мэдлэг оюунаа оновчтой таниулснаар хүссэн сургуульдаа баттай тэнцэх томьёог заах юм. "Өөрийгөө батлахын тулд тэд төрөл бүрийн шинэлэг аргуудыг ашигласнаас биш, хэн нэгэн болж дүр эсгээгүй. Харин ч өөрөөрөө байж, мөрөөдлийнхөө төлөө тэмцэхдээ хулчийгаагүй." Тэд яаж Харвардад тэнцсэн бэ?	АНУ-д суралцах хүсэлтэй залуучууд олон байдаг. Тэгвэл дэлхийд боловсролоороо тэргүүлэгч тус улсын хамгийн алдартай их сургууль бол Харвард юм. Харвардын 2021-2022 оны элсэлтэд 57,435 сурагч өргөдлөө өгснөөс 3.4 хувь нь тэнцсэн нь тус сургуулийн чанар чансааг тодхон харуулна. Энэ удаа бид Харвардын хүндхэн шалгуурыг амжилттай даван тэнцсэн оюутнуудын бодит туршлага дээр үндэслэн бичигдсэн “Тэд яаж Харвардад тэнцсэн бэ?” номыг танилцуулъя. Харвардад тэнцэх жор таныг хүссэн сургуульдаа тэнцэхэд туслах нь гарцаагүй. Harvard University, Cambridge, Massachusetts ### Номын тухай Энэхүү номыг тус сургуулийн “Harvard Crimson” сониноос эрхлэн гаргажээ. Ном мөрөөдлийн сургуульдаа тэнцэж чадсан 50 элсэгчийн амжилтын нууц, дэлхийн шилдэг сургуулиудад тэнцэхэд туслах найман стратегийг дотроо агуулж буй. Энд бичигдсэн стратегиуд таныг хүссэн сургуульд тань тэнцүүлээд зогсохгүй ажил карьерт тань ч тус болох биз ээ. ### Онцлох стратегиуд #### Стратеги 1. Авьяас чадвараараа байлдан дагуул Бүх зүйлийг тэнцвэртэй байлгаж, аль нэгийг нь орхигдуулахгүй авч явна гэдэг нэлээд хүчин чармайлт шаарддаг. Зөвхөн хичээлдээ сайн байхаас гадна урлаг, спортод онцгой сайн бол их, дээд сургуульд өргөдөл гаргахад маш том давуу тал болдог гэдгийг номон дахь оюутнуудын туршлага илхэн харуулж байна. Учир нь гоц авьяастай байна гэдэг нь цуцашгүй хөдөлмөрч, шантаршгүй, сахилга баттай байхын нэр байдаг аж. Жишээ нь, Жулиа Скотт Кэри ахлан сургуульд байхдаа франц хэлний клубийн ерөнхийлөгч, Шинэ Английн Консерваторын хөгжимчин, сайн дурын хөгжмийн багш хийдэг байжээ. Түүний хөгжмийн хосгүй авьяас, түүнийхээ төлөө хичээнгүй хөдөлмөрлөдөг чанар нь Харвардад тэнцэхэд нь нөлөөлжээ. #### Стратеги 2. Дүрэлзсэн хүсэл тэмүүлэл Танд онцгойлон тэмүүлдэг зүйл бий юу? Хэчнээн удаан судалсан ч уйддаггүй хичээл, хэдэн ч цагаар сургуулилсан ч залхдаггүй сонирхол байдаг уу? Энэ нь шинжлэх ухааны аль нэг салбар, аль нэг хичээл, урлаг, спортын ямар ч төрөл байж болно. Өөрийн сонирхолд бүхнээ зориулж чаддаг бол бусад элсэгчдээс ялгарах нэг давуу тал болдог байх нь. Морган Аренсон бол урлагт дурлагч, балетчин охин. Тэрээр өөрийн сонирхолд өдөрт таван цагийг зарцуулдаг байжээ. Морган эсээндээ балетын урлагийг өөрийн хичээл зүтгэл, хүсэл тэмүүлэл, мэргэжлийн ур чадвартай уялдуулан бичсэн нь элсэлтийн комиссынхны анхаарлыг ихэд татсан аж. #### Стратеги 3. Цогц эрдэм мэдлэг Гоц авьяастай биш ч хичээл сурлагаараа тэргүүлдэг, сургуулийн болон нийгмийн үйл ажиллагаанд манлайлан оролцдог сурагчдад энэхүү стратеги тохирно. Жэйсон МакКой нийгмийн идэвхтэй, хичээлдээ сайн, урлаг спортод дөртэй гээд их, дээд сургуульд тэнцэж болохуйц шалгууруудыг хангасан байжээ. Тэгэхээр та ч бас тал бүрээр өөрийгөө хөгжүүлж, гоц авьяастнуудтай өрсөлдөхүйц давуу талыг үүсгээрэй. #### Стратеги 4. Манлайлал Зөвхөн хичээлдээ сайн байх нь хэзээ ч хангалттай байдаггүйг бид мэднэ. Үеийнхэн дундаа манлайлагч, нийгмийн идэвх оролцоо сайтай элсэгчдийг их, дээд сургуулиуд хайдаг. Тиймдээ ч оюутнууд хичээлээс гадуурх үйл ажиллагаанд илүү их цаг зарцуулах хандлагатай байдаг болов уу. Хэрэв та бусдыг манлайлах чадвартай, илтгэх ур чадвар сайн, ямар нэгэн үйл ажиллагааг удирдан зохион байгуулах дуртай бол энэхүү стратеги танд тохирно. Амелиа Кимбалл ахлах сургуульдаа манлайлах чадвараа ашиглан үеийн залуустаа хичээл зааж, боловсролын зөвлөх болоод зөвлөлийн тэргүүнээр ажиллаж байсан нь Харвардад тэнцэхэд тусалжээ. #### Стратеги 5. Бэрхшээлээс боломжийг олж хар Энэ бүлэгт өөрт тохиолдсон сорилт бүрийг сөрөн зогсож, өөрийн чадлаар амжилтад хүрч чадсан сонирхолтой түүхийн эздийн тухай өгүүлдэг. Жинна Чан бол гэр бүлээсээ ганцаараа дээд боловсрол эзэмшсэн Солонгос гаралтай америк эмэгтэй. Хэдий амаргүй амьдрал туулсан ч тэрээр ахлах сургуульд олон үндэстний соёлд дурлагч, нийгмийн идэвхтэн, хөгжим, жүжигт сонирхолтой нэгэн байжээ. Энэ түүх элсэлтийн комиссынхны анхаарлыг ихэд татаж, түүнийг зорилгодоо хүрэхэд тусалсан байна. #### Стратеги 6. Дахин давтагдашгүй эсээ Эсээ бол таны бусад оюутнуудаас ялгарах хамгийн том боломж. Өөрийгөө бүрэн гүйцэд илэрхийлж, дотоод ертөнцөө нээн харуулахын тулд дахин давтагдашгүй эсээ бичих хэрэгтэй. Зөвлөмж: * Цагийг нь тулгалгүй эрт эхлэх * Хэд хэдэн эсээ бичих * Бүтээлч сэтгэлгээгээ харуулах * Итгэлтэй бичих Даржа Джорджвевич: “Миний өргөдлийн гол давуу тал бол эсээ байсан. Би бараг таван удаа эсээгээ ноороглож, зургаан найзаараа уншуулсан. Хоёр өөр соёлд өсөж, торнисон хүүхэд нас, 1990-ээд онд гарсан балканчууд буюу булгаричуудын мөргөлдөөн, гамшигт үйл явдлын талаар бичсэн. Цаг хугацааны хувьд долоодугаар ангиасаа өмнө болсон үйл явдлуудыг бичсэн. Тэгэхээр, зөвхөн ахлах сургуулийнхаа талаар эсээ бичих ёстой мэтээр өөрийгөө бүү хязгаарлаарай.” ### Амьдралдаа хэрэгжүүлэх нь Эцэст нь, хүн бүрд өөрийн гэсэн хүсэл эрмэлзэл, сурах арга барил, тавьсан зорилго гэж байдаг. Тиймээс номон дахь найман стратеги, 50 элсэгчийн амжилтын нууцаас санаа авч өөрийн гэсэн тактикийг боловсруулж ашиглах нь хамгийн бодитой, зөв сонголт болно. Энэ ном танд өрсөлдөгчөөсөө хэрхэн ялгарах, хувь хүний онцлог, авьяас чадвар хийгээд мэдлэг оюунаа оновчтой таниулснаар хүссэн сургуульдаа баттай тэнцэх томьёог заах юм. > "Өөрийгөө батлахын тулд тэд төрөл бүрийн шинэлэг аргуудыг ашигласнаас биш, хэн нэгэн болж дүр эсгээгүй. Харин ч өөрөөрөө байж, мөрөөдлийнхөө төлөө тэмцэхдээ хулчийгаагүй." > > Тэд яаж Харвардад тэнцсэн бэ?
https://unread.today/c/techworm-digitaltedy	Techworm	Tushigt-Erdene	2022-09-14T00:00:00	9 сарын 14, 2022	Шинэчлэгдсэн "Теди дижитал төв"-ийг зорин очих шалтгаанууд	<div class="article-body"> <h2>Теди гэдэг нэрийг сонсвол яах аргагүй гар утас, засвар үйлчилгээ, дагалдах хэрэгсэл гэх үгс орж ирдэг. Тэгвэл уг худалдааны төвийн нэг давхарт байрлах Мобиком Корпорацийн хэрэглэгчийн үйлчилгээний хамгийн том салбар болох Теди төв өнгө төрхөө шинэчилж, илүү дижитал, илүү ээлтэй болжээ. Энэхүү төвд буй технологийн дэвшлүүд болон бусад онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг танилцуулъя. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5G-г бодитоор туршиж үзэх</h3><p></p><p dir="ltr">Сүүлийн үед 5G сүлжээ нь бидний ашиглаж буй 4G сүлжээнээс хэд дахин илүү хурдтай болсон тухай зөндөө л сонссон байх. Мянга сонсохоор нэг үз гэдэг шиг 5G-г бодитоор туршиж үзье гэвэл Теди дижитал төвийг зориорой. Уг төвийн 5G турших хэсэгт 5G сүлжээнд холбогдсон ухаалаг гар утаснууд байхаас гадна 5G-ийн ачаар интернэтэд хурдан холбогдоно. Мөн мета хот тэргүүтэй дэд бүтцийн ямар олон асуудал шийдэж болохыг харах боломжтой. </p><p dir="ltr">Өчигдөр миний бие 5G-г биеэрээ очиж туршихад татах хурд нь 2Gbps буюу өдгөө бидний ашигладаг хамгийн хурдан интернэтээс даруй 20 дахин өндөр байсан.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/ec54ba878acc59f871916e6d0f1921c0.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Бүх үйлчилгээг нэг дор шуурхай авах</h3><p></p><p>Мобикомын дугаар, Мобинетийн интернэт, VOO үйлчилгээ зэрэг Мобикомоор овоглосон бүх үйлчилгээг нэг дороос тухтай, хурдан шуурхай авах боломжтой. Зөвхөн хүүхэд хөхүүлэх, хуурайлах өрөөг анзаарвал уг төв үйлчлүүлэгчдийнхээ тав тухад хэр анхаарсныг мэдэж болно. </p><p>Теди дижитал төвд 40 гаруй ажилтан ажилладаг тул үүдээр ороод хаанаас ямар үйлчилгээ авахгүй мэдэхгүй байх, урт дараалалд цагаа үрэх зэрэг хүндрэл учрахгүй. Таны шийдүүлэхийг хүссэн асуудлаас хамаараад тусдаа өрөөнд хүртэл орох боломжтой.</p><p>Түүнчлэн уг төв нь дижитал хэрэглээг дэлгэрүүлэх зорилготой учир уламжлалт цаасан танилцуулга, тараах материалыг халж, өөртөө үйлчлэх олон төхөөрөмжтэй болжээ. Мөн үйлчилгээний ажилтнууд ухаалаг таблет бариад, зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдийн дундуур явж, газар дээр нь үйлчилгээгээ үзүүлж, асуудлуудыг шийддэг нь тун сонирхолтой санагдав. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/40fe6403b120308edc8e3b8b8c01045a.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ухаалаг утас худалдан авах, засуулах</h3><p></p><p>Apple, Samsung, Huawei, ZTE брэндийн гар утас, төхөөрөмжийг албан ёсны эрхтэй худалдан авч болохоос гадна Монголын анхны олон улсын стандартын дагуу тохижуулсан Баталгаат засварын төвөөр үйлчлүүлж болно. Тиймээс шинэ ухаалаг утас авах гэж байгаа эсвэл ухаалаг утасныхаа гэмтлийг засуулахыг хүсвэл уг төвөөр ороод гараарай.</p><p>Хэрэв та ухаалаг утас засварын төвийг жижиг талбайтай, зорчиход хүндрэлтэй байдаг гэж боддог бол Теди дижитал төвд зочилсноор тэрхүү бодлоо үүрд өөрчлөх болно. Уг дижитал төв гар утас болон үйлчилгээний хэсгээ салгаснаас гадна дотоод зохион байгуулалтаа илүү цэлгэр, минимал болгож үйлчлүүлэгчдэд ойлгомжтой, тухтай орчин бүрдүүлж чадсаныг дурдах нь зүйтэй болов уу.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/a5528ab7b0ade1b363054eea36f4d1c2.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Таатай үйлчилгээ авах</h3><p></p><p>Шуудхан хэлэхэд ихэнх үйлчилгээний газрын ажилтнууд тийм ч найрсаг байдаггүй. Гэхдээ үүнд зөвхөн үйлчилгээний ажилтнуудыг буруутгах боломжгүй. Ажиллах орчин, амрах хэсэг гээд олон асуудал тухайн ажилтны ажлаа хийх хандлагад нөлөөлдөг. Үйлчилгээ үзүүлж байгаа хүмүүс хэдий чинээ сэтгэл хангалуун, ажилдаа дуртай байна төдий чинээ үйлчилгээ авч буй хүн сэтгэл хангалуун байна.</p><p>Теди дижитал төвийн “арын өрөө” бүрийг биечлэн орж үзсэн хүний хувьд хэлэхэд уг төв ажилчдынхаа таатай ажиллах нөхцөлийг үнэхээр сайн бүрдүүлсэн гэж дүгнэнэ.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e09a6c969a71249f5e20a368cf4d00d7.jpeg"></p> </div>	Теди гэдэг нэрийг сонсвол яах аргагүй гар утас, засвар үйлчилгээ, дагалдах хэрэгсэл гэх үгс орж ирдэг. Тэгвэл уг худалдааны төвийн нэг давхарт байрлах Мобиком Корпорацийн хэрэглэгчийн үйлчилгээний хамгийн том салбар болох Теди төв өнгө төрхөө шинэчилж, илүү дижитал, илүү ээлтэй болжээ. Энэхүү төвд буй технологийн дэвшлүүд болон бусад онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг танилцуулъя. 5G-г бодитоор туршиж үзэх Сүүлийн үед 5G сүлжээ нь бидний ашиглаж буй 4G сүлжээнээс хэд дахин илүү хурдтай болсон тухай зөндөө л сонссон байх. Мянга сонсохоор нэг үз гэдэг шиг 5G-г бодитоор туршиж үзье гэвэл Теди дижитал төвийг зориорой. Уг төвийн 5G турших хэсэгт 5G сүлжээнд холбогдсон ухаалаг гар утаснууд байхаас гадна 5G-ийн ачаар интернэтэд хурдан холбогдоно. Мөн мета хот тэргүүтэй дэд бүтцийн ямар олон асуудал шийдэж болохыг харах боломжтой. Өчигдөр миний бие 5G-г биеэрээ очиж туршихад татах хурд нь 2Gbps буюу өдгөө бидний ашигладаг хамгийн хурдан интернэтээс даруй 20 дахин өндөр байсан. Бүх үйлчилгээг нэг дор шуурхай авах Мобикомын дугаар, Мобинетийн интернэт, VOO үйлчилгээ зэрэг Мобикомоор овоглосон бүх үйлчилгээг нэг дороос тухтай, хурдан шуурхай авах боломжтой. Зөвхөн хүүхэд хөхүүлэх, хуурайлах өрөөг анзаарвал уг төв үйлчлүүлэгчдийнхээ тав тухад хэр анхаарсныг мэдэж болно. Теди дижитал төвд 40 гаруй ажилтан ажилладаг тул үүдээр ороод хаанаас ямар үйлчилгээ авахгүй мэдэхгүй байх, урт дараалалд цагаа үрэх зэрэг хүндрэл учрахгүй. Таны шийдүүлэхийг хүссэн асуудлаас хамаараад тусдаа өрөөнд хүртэл орох боломжтой. Түүнчлэн уг төв нь дижитал хэрэглээг дэлгэрүүлэх зорилготой учир уламжлалт цаасан танилцуулга, тараах материалыг халж, өөртөө үйлчлэх олон төхөөрөмжтэй болжээ. Мөн үйлчилгээний ажилтнууд ухаалаг таблет бариад, зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдийн дундуур явж, газар дээр нь үйлчилгээгээ үзүүлж, асуудлуудыг шийддэг нь тун сонирхолтой санагдав. Ухаалаг утас худалдан авах, засуулах Apple, Samsung, Huawei, ZTE брэндийн гар утас, төхөөрөмжийг албан ёсны эрхтэй худалдан авч болохоос гадна Монголын анхны олон улсын стандартын дагуу тохижуулсан Баталгаат засварын төвөөр үйлчлүүлж болно. Тиймээс шинэ ухаалаг утас авах гэж байгаа эсвэл ухаалаг утасныхаа гэмтлийг засуулахыг хүсвэл уг төвөөр ороод гараарай. Хэрэв та ухаалаг утас засварын төвийг жижиг талбайтай, зорчиход хүндрэлтэй байдаг гэж боддог бол Теди дижитал төвд зочилсноор тэрхүү бодлоо үүрд өөрчлөх болно. Уг дижитал төв гар утас болон үйлчилгээний хэсгээ салгаснаас гадна дотоод зохион байгуулалтаа илүү цэлгэр, минимал болгож үйлчлүүлэгчдэд ойлгомжтой, тухтай орчин бүрдүүлж чадсаныг дурдах нь зүйтэй болов уу. Таатай үйлчилгээ авах Шуудхан хэлэхэд ихэнх үйлчилгээний газрын ажилтнууд тийм ч найрсаг байдаггүй. Гэхдээ үүнд зөвхөн үйлчилгээний ажилтнуудыг буруутгах боломжгүй. Ажиллах орчин, амрах хэсэг гээд олон асуудал тухайн ажилтны ажлаа хийх хандлагад нөлөөлдөг. Үйлчилгээ үзүүлж байгаа хүмүүс хэдий чинээ сэтгэл хангалуун, ажилдаа дуртай байна төдий чинээ үйлчилгээ авч буй хүн сэтгэл хангалуун байна. Теди дижитал төвийн “арын өрөө” бүрийг биечлэн орж үзсэн хүний хувьд хэлэхэд уг төв ажилчдынхаа таатай ажиллах нөхцөлийг үнэхээр сайн бүрдүүлсэн гэж дүгнэнэ.	Теди гэдэг нэрийг сонсвол яах аргагүй гар утас, засвар үйлчилгээ, дагалдах хэрэгсэл гэх үгс орж ирдэг. Тэгвэл уг худалдааны төвийн нэг давхарт байрлах Мобиком Корпорацийн хэрэглэгчийн үйлчилгээний хамгийн том салбар болох Теди төв өнгө төрхөө шинэчилж, илүү дижитал, илүү ээлтэй болжээ. Энэхүү төвд буй технологийн дэвшлүүд болон бусад онцлох бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг танилцуулъя. ### 5G-г бодитоор туршиж үзэх Сүүлийн үед 5G сүлжээ нь бидний ашиглаж буй 4G сүлжээнээс хэд дахин илүү хурдтай болсон тухай зөндөө л сонссон байх. Мянга сонсохоор нэг үз гэдэг шиг 5G-г бодитоор туршиж үзье гэвэл Теди дижитал төвийг зориорой. Уг төвийн 5G турших хэсэгт 5G сүлжээнд холбогдсон ухаалаг гар утаснууд байхаас гадна 5G-ийн ачаар интернэтэд хурдан холбогдоно. Мөн мета хот тэргүүтэй дэд бүтцийн ямар олон асуудал шийдэж болохыг харах боломжтой. Өчигдөр миний бие 5G-г биеэрээ очиж туршихад татах хурд нь 2Gbps буюу өдгөө бидний ашигладаг хамгийн хурдан интернэтээс даруй 20 дахин өндөр байсан. ### Бүх үйлчилгээг нэг дор шуурхай авах Мобикомын дугаар, Мобинетийн интернэт, VOO үйлчилгээ зэрэг Мобикомоор овоглосон бүх үйлчилгээг нэг дороос тухтай, хурдан шуурхай авах боломжтой. Зөвхөн хүүхэд хөхүүлэх, хуурайлах өрөөг анзаарвал уг төв үйлчлүүлэгчдийнхээ тав тухад хэр анхаарсныг мэдэж болно. Теди дижитал төвд 40 гаруй ажилтан ажилладаг тул үүдээр ороод хаанаас ямар үйлчилгээ авахгүй мэдэхгүй байх, урт дараалалд цагаа үрэх зэрэг хүндрэл учрахгүй. Таны шийдүүлэхийг хүссэн асуудлаас хамаараад тусдаа өрөөнд хүртэл орох боломжтой. Түүнчлэн уг төв нь дижитал хэрэглээг дэлгэрүүлэх зорилготой учир уламжлалт цаасан танилцуулга, тараах материалыг халж, өөртөө үйлчлэх олон төхөөрөмжтэй болжээ. Мөн үйлчилгээний ажилтнууд ухаалаг таблет бариад, зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдийн дундуур явж, газар дээр нь үйлчилгээгээ үзүүлж, асуудлуудыг шийддэг нь тун сонирхолтой санагдав. ### Ухаалаг утас худалдан авах, засуулах Apple, Samsung, Huawei, ZTE брэндийн гар утас, төхөөрөмжийг албан ёсны эрхтэй худалдан авч болохоос гадна Монголын анхны олон улсын стандартын дагуу тохижуулсан Баталгаат засварын төвөөр үйлчлүүлж болно. Тиймээс шинэ ухаалаг утас авах гэж байгаа эсвэл ухаалаг утасныхаа гэмтлийг засуулахыг хүсвэл уг төвөөр ороод гараарай. Хэрэв та ухаалаг утас засварын төвийг жижиг талбайтай, зорчиход хүндрэлтэй байдаг гэж боддог бол Теди дижитал төвд зочилсноор тэрхүү бодлоо үүрд өөрчлөх болно. Уг дижитал төв гар утас болон үйлчилгээний хэсгээ салгаснаас гадна дотоод зохион байгуулалтаа илүү цэлгэр, минимал болгож үйлчлүүлэгчдэд ойлгомжтой, тухтай орчин бүрдүүлж чадсаныг дурдах нь зүйтэй болов уу. ### Таатай үйлчилгээ авах Шуудхан хэлэхэд ихэнх үйлчилгээний газрын ажилтнууд тийм ч найрсаг байдаггүй. Гэхдээ үүнд зөвхөн үйлчилгээний ажилтнуудыг буруутгах боломжгүй. Ажиллах орчин, амрах хэсэг гээд олон асуудал тухайн ажилтны ажлаа хийх хандлагад нөлөөлдөг. Үйлчилгээ үзүүлж байгаа хүмүүс хэдий чинээ сэтгэл хангалуун, ажилдаа дуртай байна төдий чинээ үйлчилгээ авч буй хүн сэтгэл хангалуун байна. Теди дижитал төвийн “арын өрөө” бүрийг биечлэн орж үзсэн хүний хувьд хэлэхэд уг төв ажилчдынхаа таатай ажиллах нөхцөлийг үнэхээр сайн бүрдүүлсэн гэж дүгнэнэ.
https://unread.today/c/techworm-dart	Techworm	Tushigt-Erdene	2022-09-27T00:00:00	9 сарын 27, 2022	DART: Дэлхийг солироос аврах анхны туршилт амжилттай болов	<div class="article-body"> <h2>Улс орон, нас хүйс зэргээс үл хамааран дэлхий хэмээх гараг дээр амьдардаг хүн бүрийн санааг зовоох цор ганц асуудал бол дэлхийн сүйрэл гэлтэй. Уран зөгнөлт кино бүтээгчид ч энэ айдас дээр тулгуурлан зомби, тахал, робот бослого, харийнхны дайралт, мөстлөг, цунами зэргээс үүдэлтэй дэлхийн сүйрлийг харуулсан олон бүтээл туурвисан байдаг.<div><br></div><div>АНУ-ын Сансар судлалын алба болох NASA хүн төрөлхтөн ирээдүйд учирч болзошгүй солирын аюулаас бэлдэх ёстой гэж үзэн 2021 онд 320 сая ам.долларын үнэтэй DART-ийг эхлүүлсэн юм. Энэ хүрээнд өнөөдөр хүн төрөлхтөн түүхэндээ анх удаа сансрын биетэд нөлөөлсөн явдал болсныг онцлон сонирхуулъя. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">тулгарч болох аюул</h3><p></p><p>Оксфордын их сургуулиас 2015 онд дэлхийг сүйрүүлж болох 12 үйл явдал болон тэдгээрийн тохиох магадлалыг дараах байдлаар <a href="https://www.academia.edu/12590781/Risks_that_threaten_human_civilisation" target="_blank">тодорхойлсон байдаг.</a></p><p><b>Одоогоор үл мэдэх аюул:</b> 0.1%<br><b>Солирын мөргөлт:</b> 0.00013%<br><b>Хиймэл оюун ухаан:</b> 0-10%<br><b>Галт уулын дэлбэрэлт:</b> 0.00003%<br><b>Экологийн сүйрэл:</b> тодорхойлох боломжгүй<br><b>Муу засаглал: </b>тодорхойлох боломжгүй<br><b>Нийгмийн задрал:</b> тодорхойлох боломжгүй<br><b>Уур амьсгалын өөрчлөлт: </b>0.01%<br><b>Цөмийн дайн:</b> 0.005%<br><b>Цар тахал: </b>0.0001%<br><b>Синтетик биологи: </b>0.01%<br><b>Нанотехнологи:</b> 0.01%<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/4e8b91ae04a38ae8bc782412eb4a9dab.jpeg"></p><div class="image-caption">Эх суралж: Lucas Varela</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">СОЛИРЫН АЮУЛ</h3><p></p><p>Эдгээрээс урьд өмнө нь тохиосон байх хамгийн өндөр магадлалтай нь солир буюу сансраар аялах чулуулаг биет дэлхийг мөргөж, бидний мэдэх амьдралыг тэр чигт нь сүйрүүлэх аюул юм.</p><p>Үлэг гүрвэлүүдийн мөхлийн хамгийн том шалтгаан нь солир гэх таамаглалыг 1980 онд аав, хүү эрдэмтэд болох Луис Альварес, Уолтер Альварес нар <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Alvarez_hypothesis" target="_blank">дэвшүүлж байжээ.</a> Түүнээс хойш олон ч нээлтүүд уг таамгийг баталсаар байгаа билээ.</p><p>Тэдний үзсэнээр 65 сая жилийн тэртээ өнөөгийн Мексикийн булангийн Юкатан хойгт 10-15 км диаметртэй солир унаж, Хирошима болон Нагасакид унасан цөмийн бөмбөгөөс нэг тэрбум дахин илүү нөлөөг бий болгож байжээ. Үүний улмаас 25 кг болон түүнээс дээш жинтэй бүх газрын амьтад буюу үлэг гүрвэлүүд бүгд сөнөсөн гэж үздэг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/6f5804212d5ff738030fe9287f506350.jpeg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Detlev van Ravenswaay</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">дэлхийг аврах төлөвлөгөө</h3><p></p><p>АНУ-ын Сансар судлалын алба болох NASA хүн төрөлхтөн ирээдүйд учирч болзошгүй солирын аюулаас бэлдэх ёстой гэж үзэн 2021 онд 320 сая ам.долларын үнэтэй DART-ийг <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Double_Asteroid_Redirection_Test" target="_blank">эхлүүлсэн юм.</a> Уг туршилтын гол зорилго нь хүн төрөлхтөн солирын чиглэлийг өөрчилж чадах эсэхээ мэдэхэд оршино. Хэрэв амжилттай болбол ирээдүйд дэлхийг чиглэн ирэх солирын урдаас хөлөг илгээн мөргөж чиглэлийг нь өөрчилснөөр дэлхийг аврах боломж бүрдэх юм.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/dd3412ae8d06eb19c4dbf7885c60bc90.jpeg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: NASA</div><p>Тус хөлгийн байгаар удаан судалсны эцэст Диморфос астероид <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Dimorphos" target="_blank">тодорсон билээ.</a> Дэлхийгээс 11 сая км-ийн зайд орших Диморфос нь Дидимос нэртэй өөр нэгэн том астероидыг тойрон эргэдэг. Хэдийгээр уг астероид Дэлхийг мөргөх аюулгүй буюу “мөрөөрөө” байсан ч, NASA зориудаар мөргөж, тойрог замыг нь өөрчилж чадахаа туршихаар болсон юм. <br></p> <p>Ийнхүү Монголын цагаар өнөөдөр буюу 9-р сарын 27-ны өглөөний 7 цагт 14 минутад DART хөлөг 23,000 км/цаг хурдтайгаар Диморфос астероидыг <a href="https://www.theverge.com/2022/9/26/23372818/nasa-dart-crash-asteroid-redirect" target="_blank">мөргөжээ.</a> Уг үйл явдал нь хүн төрөлхтөн түүхэндээ анх удаа сансрын биетэд нөлөөлсөн явдал болсон юм. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>IMPACT SUCCESS! Watch from #DARTMIssion’s DRACO Camera, as the vending machine-sized spacecraft successfully collid… https://t.co/agBXaeEmhi</p><a href="https://twitter.com/NASA/status/1574539270987173903" data-datetime="Mon Sep 26 23:19:50 +0000 2022">Mon Sep 26 23:19:50 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><p>Дээрх бичлэгт 570 кг жинтэй DART хөлөг 5 тэрбум кг жинтэй Диморфосыг мөргөж буйг харуулжээ. Бичлэгийн төгсгөлд мөргөлт амжилттай болсноор DART хөлгийн камерын дүрс тасалдаж байгааг харж болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЦААШИД ЮУ БОЛОХ ВЭ?</h3><p></p><p>Мөргөлтийн нөлөөг дэлхийгээс 40 орчим телескоп хэмжих бөгөөд сансрын уудмаас алдарт Hubble, James Webb телескопууд ч мөн ажиглана. Гэхдээ хэр зэрэг нөлөө үзүүлж, чиглэлийг нь өөрчилж чадсаныг мэдэхийн тулд хэдэн сарын хугацаа хэрэгтэй аж. Мөн Европын Сансарын холбооноос ажиглах зорилгоор тусгайлан хөгжүүлсэн HERA нэртэй хөлгийг 2024 онд <a href="https://www.space.com/hera-asteroid-mission-nasa-dart-impact-aftermath" target="_blank">хөөргөх юм.</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/40d38735b9be2aac072f1f8a2aea72b5.jpeg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: NASA</div><p>Сонирхуулахад, хэрвээ та Google-ээс "DART NASA" гэж хайвал дараах тусгай хөдөлгөөнийг харах боломжтой. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Your Google search could reveal something smashing! Search for "NASA DART" on @Google to see a demonstration of bro… https://t.co/IWt6q10Ea1</p><a href="https://twitter.com/NASA/status/1574582754091622402" data-datetime="Tue Sep 27 02:12:37 +0000 2022">Tue Sep 27 02:12:37 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><p></p><p>Дэлхийг сүйрүүлж болох солирын аюулаас мултрах ийм нэгэн туршилт амжилттай хэрэгжиж одон орон судлалд шинэ хуудас нээгдэж байна. Хүн төрөлхтөн яс үндэс, арьс өнгө, улс орноороо талцан хуваагддаг ч бүгдэд маань нөлөөлөх одон орны сэдвүүд бид бүгдийг нэгтгэдэг гэлтэй. </p><p>Иймд нийтлэлийн төгсгөлд одон орныг илүү сонирхон судалцгаая хэмээн уриалж, энэ хүртэл уншсан уншигч таны сонорыг АНУ-ын <a href="https://www.spaceforce.mil/" target="_blank">Сансрын хүчний</a> шинэхэн дуугаар мялаая. Хүн төрөлхтөн сансрын үндэстэн болох цаг ойртсоор л байна даа.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/zSV3Q4ztGaA?rel=0"></iframe> </div> </div>	Улс орон, нас хүйс зэргээс үл хамааран дэлхий хэмээх гараг дээр амьдардаг хүн бүрийн санааг зовоох цор ганц асуудал бол дэлхийн сүйрэл гэлтэй. Уран зөгнөлт кино бүтээгчид ч энэ айдас дээр тулгуурлан зомби, тахал, робот бослого, харийнхны дайралт, мөстлөг, цунами зэргээс үүдэлтэй дэлхийн сүйрлийг харуулсан олон бүтээл туурвисан байдаг. АНУ-ын Сансар судлалын алба болох NASA хүн төрөлхтөн ирээдүйд учирч болзошгүй солирын аюулаас бэлдэх ёстой гэж үзэн 2021 онд 320 сая ам.долларын үнэтэй DART-ийг эхлүүлсэн юм. Энэ хүрээнд өнөөдөр хүн төрөлхтөн түүхэндээ анх удаа сансрын биетэд нөлөөлсөн явдал болсныг онцлон сонирхуулъя. тулгарч болох аюул Оксфордын их сургуулиас 2015 онд дэлхийг сүйрүүлж болох 12 үйл явдал болон тэдгээрийн тохиох магадлалыг дараах байдлаар тодорхойлсон байдаг. Одоогоор үл мэдэх аюул: 0.1% Солирын мөргөлт: 0.00013% Хиймэл оюун ухаан: 0-10% Галт уулын дэлбэрэлт: 0.00003% Экологийн сүйрэл: тодорхойлох боломжгүй Муу засаглал: тодорхойлох боломжгүй Нийгмийн задрал: тодорхойлох боломжгүй Уур амьсгалын өөрчлөлт: 0.01% Цөмийн дайн: 0.005% Цар тахал: 0.0001% Синтетик биологи: 0.01% Нанотехнологи: 0.01% Эх суралж: Lucas Varela СОЛИРЫН АЮУЛ Эдгээрээс урьд өмнө нь тохиосон байх хамгийн өндөр магадлалтай нь солир буюу сансраар аялах чулуулаг биет дэлхийг мөргөж, бидний мэдэх амьдралыг тэр чигт нь сүйрүүлэх аюул юм. Үлэг гүрвэлүүдийн мөхлийн хамгийн том шалтгаан нь солир гэх таамаглалыг 1980 онд аав, хүү эрдэмтэд болох Луис Альварес, Уолтер Альварес нар дэвшүүлж байжээ. Түүнээс хойш олон ч нээлтүүд уг таамгийг баталсаар байгаа билээ. Тэдний үзсэнээр 65 сая жилийн тэртээ өнөөгийн Мексикийн булангийн Юкатан хойгт 10-15 км диаметртэй солир унаж, Хирошима болон Нагасакид унасан цөмийн бөмбөгөөс нэг тэрбум дахин илүү нөлөөг бий болгож байжээ. Үүний улмаас 25 кг болон түүнээс дээш жинтэй бүх газрын амьтад буюу үлэг гүрвэлүүд бүгд сөнөсөн гэж үздэг. Эх сурвалж: Detlev van Ravenswaay дэлхийг аврах төлөвлөгөө АНУ-ын Сансар судлалын алба болох NASA хүн төрөлхтөн ирээдүйд учирч болзошгүй солирын аюулаас бэлдэх ёстой гэж үзэн 2021 онд 320 сая ам.долларын үнэтэй DART-ийг эхлүүлсэн юм. Уг туршилтын гол зорилго нь хүн төрөлхтөн солирын чиглэлийг өөрчилж чадах эсэхээ мэдэхэд оршино. Хэрэв амжилттай болбол ирээдүйд дэлхийг чиглэн ирэх солирын урдаас хөлөг илгээн мөргөж чиглэлийг нь өөрчилснөөр дэлхийг аврах боломж бүрдэх юм. Эх сурвалж: NASA Тус хөлгийн байгаар удаан судалсны эцэст Диморфос астероид тодорсон билээ. Дэлхийгээс 11 сая км-ийн зайд орших Диморфос нь Дидимос нэртэй өөр нэгэн том астероидыг тойрон эргэдэг. Хэдийгээр уг астероид Дэлхийг мөргөх аюулгүй буюу “мөрөөрөө” байсан ч, NASA зориудаар мөргөж, тойрог замыг нь өөрчилж чадахаа туршихаар болсон юм. Ийнхүү Монголын цагаар өнөөдөр буюу 9-р сарын 27-ны өглөөний 7 цагт 14 минутад DART хөлөг 23,000 км/цаг хурдтайгаар Диморфос астероидыг мөргөжээ. Уг үйл явдал нь хүн төрөлхтөн түүхэндээ анх удаа сансрын биетэд нөлөөлсөн явдал болсон юм. IMPACT SUCCESS! Watch from #DARTMIssion’s DRACO Camera, as the vending machine-sized spacecraft successfully collid… https://t.co/agBXaeEmhi Mon Sep 26 23:19:50 +0000 2022 Дээрх бичлэгт 570 кг жинтэй DART хөлөг 5 тэрбум кг жинтэй Диморфосыг мөргөж буйг харуулжээ. Бичлэгийн төгсгөлд мөргөлт амжилттай болсноор DART хөлгийн камерын дүрс тасалдаж байгааг харж болно. ЦААШИД ЮУ БОЛОХ ВЭ? Мөргөлтийн нөлөөг дэлхийгээс 40 орчим телескоп хэмжих бөгөөд сансрын уудмаас алдарт Hubble, James Webb телескопууд ч мөн ажиглана. Гэхдээ хэр зэрэг нөлөө үзүүлж, чиглэлийг нь өөрчилж чадсаныг мэдэхийн тулд хэдэн сарын хугацаа хэрэгтэй аж. Мөн Европын Сансарын холбооноос ажиглах зорилгоор тусгайлан хөгжүүлсэн HERA нэртэй хөлгийг 2024 онд хөөргөх юм. Эх сурвалж: NASA Сонирхуулахад, хэрвээ та Google-ээс "DART NASA" гэж хайвал дараах тусгай хөдөлгөөнийг харах боломжтой. Your Google search could reveal something smashing! Search for "NASA DART" on @Google to see a demonstration of bro… https://t.co/IWt6q10Ea1 Tue Sep 27 02:12:37 +0000 2022 Дэлхийг сүйрүүлж болох солирын аюулаас мултрах ийм нэгэн туршилт амжилттай хэрэгжиж одон орон судлалд шинэ хуудас нээгдэж байна. Хүн төрөлхтөн яс үндэс, арьс өнгө, улс орноороо талцан хуваагддаг ч бүгдэд маань нөлөөлөх одон орны сэдвүүд бид бүгдийг нэгтгэдэг гэлтэй. Иймд нийтлэлийн төгсгөлд одон орныг илүү сонирхон судалцгаая хэмээн уриалж, энэ хүртэл уншсан уншигч таны сонорыг АНУ-ын Сансрын хүчний шинэхэн дуугаар мялаая. Хүн төрөлхтөн сансрын үндэстэн болох цаг ойртсоор л байна даа.	Улс орон, нас хүйс зэргээс үл хамааран дэлхий хэмээх гараг дээр амьдардаг хүн бүрийн санааг зовоох цор ганц асуудал бол дэлхийн сүйрэл гэлтэй. Уран зөгнөлт кино бүтээгчид ч энэ айдас дээр тулгуурлан зомби, тахал, робот бослого, харийнхны дайралт, мөстлөг, цунами зэргээс үүдэлтэй дэлхийн сүйрлийг харуулсан олон бүтээл туурвисан байдаг. АНУ-ын Сансар судлалын алба болох NASA хүн төрөлхтөн ирээдүйд учирч болзошгүй солирын аюулаас бэлдэх ёстой гэж үзэн 2021 онд 320 сая ам.долларын үнэтэй DART-ийг эхлүүлсэн юм. Энэ хүрээнд өнөөдөр хүн төрөлхтөн түүхэндээ анх удаа сансрын биетэд нөлөөлсөн явдал болсныг онцлон сонирхуулъя. ### тулгарч болох аюул Оксфордын их сургуулиас 2015 онд дэлхийг сүйрүүлж болох 12 үйл явдал болон тэдгээрийн тохиох магадлалыг дараах байдлаар тодорхойлсон байдаг. Одоогоор үл мэдэх аюул: 0.1% Солирын мөргөлт: 0.00013% Хиймэл оюун ухаан: 0-10% Галт уулын дэлбэрэлт: 0.00003% Экологийн сүйрэл: тодорхойлох боломжгүй Муу засаглал: тодорхойлох боломжгүй Нийгмийн задрал: тодорхойлох боломжгүй Уур амьсгалын өөрчлөлт: 0.01% Цөмийн дайн: 0.005% Цар тахал: 0.0001% Синтетик биологи: 0.01% Нанотехнологи: 0.01% Эх суралж: Lucas Varela ### СОЛИРЫН АЮУЛ Эдгээрээс урьд өмнө нь тохиосон байх хамгийн өндөр магадлалтай нь солир буюу сансраар аялах чулуулаг биет дэлхийг мөргөж, бидний мэдэх амьдралыг тэр чигт нь сүйрүүлэх аюул юм. Үлэг гүрвэлүүдийн мөхлийн хамгийн том шалтгаан нь солир гэх таамаглалыг 1980 онд аав, хүү эрдэмтэд болох Луис Альварес, Уолтер Альварес нар дэвшүүлж байжээ. Түүнээс хойш олон ч нээлтүүд уг таамгийг баталсаар байгаа билээ. Тэдний үзсэнээр 65 сая жилийн тэртээ өнөөгийн Мексикийн булангийн Юкатан хойгт 10-15 км диаметртэй солир унаж, Хирошима болон Нагасакид унасан цөмийн бөмбөгөөс нэг тэрбум дахин илүү нөлөөг бий болгож байжээ. Үүний улмаас 25 кг болон түүнээс дээш жинтэй бүх газрын амьтад буюу үлэг гүрвэлүүд бүгд сөнөсөн гэж үздэг. Эх сурвалж: Detlev van Ravenswaay ### дэлхийг аврах төлөвлөгөө АНУ-ын Сансар судлалын алба болох NASA хүн төрөлхтөн ирээдүйд учирч болзошгүй солирын аюулаас бэлдэх ёстой гэж үзэн 2021 онд 320 сая ам.долларын үнэтэй DART-ийг эхлүүлсэн юм. Уг туршилтын гол зорилго нь хүн төрөлхтөн солирын чиглэлийг өөрчилж чадах эсэхээ мэдэхэд оршино. Хэрэв амжилттай болбол ирээдүйд дэлхийг чиглэн ирэх солирын урдаас хөлөг илгээн мөргөж чиглэлийг нь өөрчилснөөр дэлхийг аврах боломж бүрдэх юм. Эх сурвалж: NASA Тус хөлгийн байгаар удаан судалсны эцэст Диморфос астероид тодорсон билээ. Дэлхийгээс 11 сая км-ийн зайд орших Диморфос нь Дидимос нэртэй өөр нэгэн том астероидыг тойрон эргэдэг. Хэдийгээр уг астероид Дэлхийг мөргөх аюулгүй буюу “мөрөөрөө” байсан ч, NASA зориудаар мөргөж, тойрог замыг нь өөрчилж чадахаа туршихаар болсон юм. Ийнхүү Монголын цагаар өнөөдөр буюу 9-р сарын 27-ны өглөөний 7 цагт 14 минутад DART хөлөг 23,000 км/цаг хурдтайгаар Диморфос астероидыг мөргөжээ. Уг үйл явдал нь хүн төрөлхтөн түүхэндээ анх удаа сансрын биетэд нөлөөлсөн явдал болсон юм. > IMPACT SUCCESS! Watch from #DARTMIssion’s DRACO Camera, as the vending machine-sized spacecraft successfully collid… https://t.co/agBXaeEmhi > > Mon Sep 26 23:19:50 +0000 2022 Дээрх бичлэгт 570 кг жинтэй DART хөлөг 5 тэрбум кг жинтэй Диморфосыг мөргөж буйг харуулжээ. Бичлэгийн төгсгөлд мөргөлт амжилттай болсноор DART хөлгийн камерын дүрс тасалдаж байгааг харж болно. ### ЦААШИД ЮУ БОЛОХ ВЭ? Мөргөлтийн нөлөөг дэлхийгээс 40 орчим телескоп хэмжих бөгөөд сансрын уудмаас алдарт Hubble, James Webb телескопууд ч мөн ажиглана. Гэхдээ хэр зэрэг нөлөө үзүүлж, чиглэлийг нь өөрчилж чадсаныг мэдэхийн тулд хэдэн сарын хугацаа хэрэгтэй аж. Мөн Европын Сансарын холбооноос ажиглах зорилгоор тусгайлан хөгжүүлсэн HERA нэртэй хөлгийг 2024 онд хөөргөх юм. Эх сурвалж: NASA Сонирхуулахад, хэрвээ та Google-ээс "DART NASA" гэж хайвал дараах тусгай хөдөлгөөнийг харах боломжтой. > Your Google search could reveal something smashing! Search for "NASA DART" on @Google to see a demonstration of bro… https://t.co/IWt6q10Ea1 > > Tue Sep 27 02:12:37 +0000 2022 Дэлхийг сүйрүүлж болох солирын аюулаас мултрах ийм нэгэн туршилт амжилттай хэрэгжиж одон орон судлалд шинэ хуудас нээгдэж байна. Хүн төрөлхтөн яс үндэс, арьс өнгө, улс орноороо талцан хуваагддаг ч бүгдэд маань нөлөөлөх одон орны сэдвүүд бид бүгдийг нэгтгэдэг гэлтэй. Иймд нийтлэлийн төгсгөлд одон орныг илүү сонирхон судалцгаая хэмээн уриалж, энэ хүртэл уншсан уншигч таны сонорыг АНУ-ын Сансрын хүчний шинэхэн дуугаар мялаая. Хүн төрөлхтөн сансрын үндэстэн болох цаг ойртсоор л байна даа.
https://unread.today/c/techworm-optimus	Techworm	Tushigt-Erdene	2022-10-04T00:00:00	10 сарын 4, 2022	Тесла Оптимус + Хүн дүрст роботын өнгөрсөн ба ирээдүй	<div class="article-body"> <p>Өнгөрсөн долоо хоногт Тесла компани хоёр дахь удаагийн AI Day арга хэмжээгээ <a href="https://livestream.tesla.com/" target="_blank">зохион байгуулж</a>, олон сонирхолтой зүйл танилцуулсны дотор олны анхаарлыг хамгийн ихээр татсан нь гарцаагүй Оптимус (Optimus) нэртэй хүн дүрст робот байв. Тус робот нь гурваас таван жилийн дараа 20,000 орчим ам.долларын үнээр хэрэглэгчдийн гарт очих аж.</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>https://t.co/EzxImHtqBP</p><a href="https://twitter.com/Tesla/status/1576045399697084416" data-datetime="Sat Oct 01 03:04:39 +0000 2022">Sat Oct 01 03:04:39 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><p>Арга хэмжээний үеэр Оптимусыг ачаа зөөх, цэцэг услах зэрэг өдөр тутмын ажлуудыг гүйцэтгэж буй дүрсийг мөн харуулсан бөгөөд ийм чадвартай робот бүтээхэд ердөө хагас жилийг зарцуулсан гэнэ. </p> <p></p><p>Түүний дараа Оптимус роботын хэрэглэгчдэд хүргэхийг зорьж байгаа хувилбарыг харуулсан юм. Хэдийгээр тус загвар нь өмнөхөөсөө үзэмжийн хувьд илүү ч хараахан бүрэн ажиллагаатай болгож амжаагүй байгаа гэжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/b641a756189b3bdc9ce29713a2a2cae6.jpeg"></p><div class="image-caption">2021 оны консепц, 2022 оны загвар, Хэрэглэгчдэд хүргэх загвар</div><p>Элон Маск энэхүү роботоо ирээдүйд цахилгаан автомашины бизнесээс ч том болох магадлалтай гэж үзэж байгаа бөгөөд “Оптимусыг соёл иргэншлийг сууриар нь өөрчлөх өөрчлөлт байх болно” хэмээн дурджээ.</p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>https://t.co/PHa7kKhFoT</p><a href="https://twitter.com/elonmusk/status/1576046445764825088" data-datetime="Sat Oct 01 03:08:48 +0000 2022">Sat Oct 01 03:08:48 +0000 2022</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Роботын үүсэл гарал</h3><p>Хиймэл оюун ухаанаар удирдуулсан, хүнтэй адил харагдах робот хүн дүрст робот гэнэт л гараад ирээгүй. Түүхийн баримтуудыг харвал хүн төрөлхтөн эрт дээр үеэс л хийж буй ажлаа автоматжуулж болох талаар боддог байсан бололтой.</p> <p>Манай эриний өмнөх 3-р зуунд Хятадын философич Лие Юкоугийн Liezi бичигт нэгэн зохион бүтээгч улсынхаа эзэн хаанд арьс, модноос бүтсэн алхаж, дуулж чаддаг хүн дүрст робот бүтээж өгсөн тухай <a href="https://www.ancient-origins.net/artifacts-ancient-technology/advanced-technology-ancient-chinese-automata-006021" target="_blank">гардаг</a>. Түүнээс хойш хэдэн зуун жилийн дараа, манай эриний 50 онд Грекийн математикч Hero of Alexandria зочдодоо автоматаар дарс хундагалж өгдөг машиныг <a href="https://www.historyofinformation.com/detail.php?id=10" target="_blank">дүрсэлжээ</a>.</p> <p></p><p>Ийнхүү 2000 жилийн тэртээгээс роботын талаар бодож эхэлсэн ч роботууд 1400 оноос бодит биеллээ олж эхэлсэн байдаг. Хамгийн том жишээ нь 1495 онд алдарт Леонардо да Винчигийн бүтээсэн “Leonardo's robot” юм. Хэдийгээр уг робот бүрэн бүтнээрээ олдоогүй ч тухайн үедээ босож, сууж, гараах хөдөлгөх чадвар байсан хэмээн тэмдэглэгдэн <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Leonardo%27s_robot" target="_blank">үлджээ</a>.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/8290702e412f0b2a933b365cdbaad155.jpeg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Erik Möller</div><p>1921 онд Чехийн зохиолч Карел Чапек Польш хэлний ажил, хөдөлмөр гэсэн утгатай “robota” гэсэн үгнээс санаа авсан “robot” гэх үгийг <a href="https://www.sciencefriday.com/segments/the-origin-of-the-word-robot/" target="_blank">зохиожээ</a>. Сонирхуулахад, 1942 онд зохиолч Исаак Азимов “Runaround" нэртэй богино өгүүллэгтээ “<a href="https://www.britannica.com/topic/Three-Laws-of-Robotics" target="_blank">Three Laws of Robotics</a>” буюу Роботын гурван хуулийг дурдсан байдаг.</p> <p></p><p><b>Нэгдүгээр хууль:</b> Робот хүнийг гэмтээх болон гэмтэх нөхцөлд оруулж болохгүй.</p><p><b>Хоёрдугаар хууль:</b> Робот хүний өгсөн, Эхний хуультай зөрчилдөхгүй бүх үүргийг биелүүлэх ёстой.</p><p><b>Гуравдугаар хууль:</b> Нэгдүгээр болон Хоёрдугаар хуультай зөрчилдөхгүй бол робот өөрийгөө хамгаалах ёстой. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/585f2f8e7a548db7a92c7714871e8f97.jpeg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Getty Images</div><p>Үүнээс хойш робот гэх ойлголт кино урлаг, ном зохиолд өргөнөөр ашиглагдаж бараг л хүн бүрийн мэддэг зүйл болж хувирсан юм. 2010 оноос роботууд үйлдвэр, үйлчилгээ зэргээр хүний ажлыг асар олноороо орлож эхэлсэн ч Тесла Оптимус шиг хямд үнээр олныг үйлдвэрлэх боломжтой анхны хүн дүрс робот бараг л байхгүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Роботуудын ирээдүй</h3><p>Хүн төрөлхтөн эхлээд галыг нээж илрүүлчхээд дараа нь хор уршгийг нь дарах гэж гал унтраагч зохион бүтээсэн гэдэг шиг бүх нээлт үргэлж сайн үр дүн авчирдаггүй, араасаа шинэ асуудлуудыг дагуулдаг. Роботуудтай холбоотой анхны хуульд л гэхэд хүнийг гэмтээж болохгүй гэсэн заалт хамгийн чухал байгааг харвал роботуудыг хүн төрөлхтөн үргэлж сайнаар харж байгаагүй бололтой. </p> <p><a href="https://unread.today/c/techworm-dart" target="_blank">DART: Дэлхийг солироос аврах анхны туршилт амжилттай болов</a> нийтлэлдээ дурдаж байсанчлан Оксфордын их сургуулиас дэлхийг сүйрүүлж болох 12 үйл явдлыг, тэдгээрийн тохиох магадлалын хамтаар тодорхойлоход Хиймэл оюун ухаан 0-10% гэсэн үнэлгээ авсан юм.</p> <p>Товчхондоо, хүн дүрст ухаалаг роботуудыг бодит болгож буй хиймэл оюун ухаан гэх технологийг тун анхааралтай хөгжүүлэхгүй бол "тэжээсэн бяруу тэрэг эвдэнэ" гэх зүйр үг бодит болох ч магадлал бий. Элон Маск хүртэл хиймэл оюун ухаан цөмийн зэвсгээс илүү аюултай байх магадлалтай хэмээн жиргэж байсан удаатай. </p> <div class="uk-margin-large-bottom uk-margin-large-top"><blockquote class="twitter-tweet" align="center"><p>Worth reading Superintelligence by Bostrom. We need to be super careful with AI. Potentially more dangerous than nukes.</p><a href="https://twitter.com/elonmusk/status/495759307346952192" data-datetime="Sun Aug 03 02:33:24 +0000 2014">Sun Aug 03 02:33:24 +0000 2014</a></blockquote></div><script src="//platform.twitter.com/widgets.js" charset="utf-8"></script><p>Роботуудын үүсэл гарал, одоогийн нөхцөл байдлыг харвал уран зөгнөлт кинонд гардаг шиг ухаалаг роботуудтай хамтран амьдрах цаг хаяанд ирснийг мэдэж болно. Хэдийгээр роботууд улам ухаалаг болж, олон ажлыг орлон эерэг үр дүнг гаргасаар байгаа ч түүнийг дагаад учирч болох сөрөг талуудыг ч гэсэн тооцоолж байх ёстой болов уу. </p> </div>	Өнгөрсөн долоо хоногт Тесла компани хоёр дахь удаагийн AI Day арга хэмжээгээ зохион байгуулж , олон сонирхолтой зүйл танилцуулсны дотор олны анхаарлыг хамгийн ихээр татсан нь гарцаагүй Оптимус (Optimus) нэртэй хүн дүрст робот байв. Тус робот нь гурваас таван жилийн дараа 20,000 орчим ам.долларын үнээр хэрэглэгчдийн гарт очих аж. https://t.co/EzxImHtqBP Sat Oct 01 03:04:39 +0000 2022 Арга хэмжээний үеэр Оптимусыг ачаа зөөх, цэцэг услах зэрэг өдөр тутмын ажлуудыг гүйцэтгэж буй дүрсийг мөн харуулсан бөгөөд ийм чадвартай робот бүтээхэд ердөө хагас жилийг зарцуулсан гэнэ. Түүний дараа Оптимус роботын хэрэглэгчдэд хүргэхийг зорьж байгаа хувилбарыг харуулсан юм. Хэдийгээр тус загвар нь өмнөхөөсөө үзэмжийн хувьд илүү ч хараахан бүрэн ажиллагаатай болгож амжаагүй байгаа гэжээ. 2021 оны консепц, 2022 оны загвар, Хэрэглэгчдэд хүргэх загвар Элон Маск энэхүү роботоо ирээдүйд цахилгаан автомашины бизнесээс ч том болох магадлалтай гэж үзэж байгаа бөгөөд “Оптимусыг соёл иргэншлийг сууриар нь өөрчлөх өөрчлөлт байх болно” хэмээн дурджээ. https://t.co/PHa7kKhFoT Sat Oct 01 03:08:48 +0000 2022 Роботын үүсэл гарал Хиймэл оюун ухаанаар удирдуулсан, хүнтэй адил харагдах робот хүн дүрст робот гэнэт л гараад ирээгүй. Түүхийн баримтуудыг харвал хүн төрөлхтөн эрт дээр үеэс л хийж буй ажлаа автоматжуулж болох талаар боддог байсан бололтой. Манай эриний өмнөх 3-р зуунд Хятадын философич Лие Юкоугийн Liezi бичигт нэгэн зохион бүтээгч улсынхаа эзэн хаанд арьс, модноос бүтсэн алхаж, дуулж чаддаг хүн дүрст робот бүтээж өгсөн тухай гардаг . Түүнээс хойш хэдэн зуун жилийн дараа, манай эриний 50 онд Грекийн математикч Hero of Alexandria зочдодоо автоматаар дарс хундагалж өгдөг машиныг дүрсэлжээ . Ийнхүү 2000 жилийн тэртээгээс роботын талаар бодож эхэлсэн ч роботууд 1400 оноос бодит биеллээ олж эхэлсэн байдаг. Хамгийн том жишээ нь 1495 онд алдарт Леонардо да Винчигийн бүтээсэн “Leonardo's robot” юм. Хэдийгээр уг робот бүрэн бүтнээрээ олдоогүй ч тухайн үедээ босож, сууж, гараах хөдөлгөх чадвар байсан хэмээн тэмдэглэгдэн үлджээ . Эх сурвалж: Erik Möller 1921 онд Чехийн зохиолч Карел Чапек Польш хэлний ажил, хөдөлмөр гэсэн утгатай “robota” гэсэн үгнээс санаа авсан “robot” гэх үгийг зохиожээ . Сонирхуулахад, 1942 онд зохиолч Исаак Азимов “Runaround" нэртэй богино өгүүллэгтээ “ Three Laws of Robotics ” буюу Роботын гурван хуулийг дурдсан байдаг. Нэгдүгээр хууль: Робот хүнийг гэмтээх болон гэмтэх нөхцөлд оруулж болохгүй. Хоёрдугаар хууль: Робот хүний өгсөн, Эхний хуультай зөрчилдөхгүй бүх үүргийг биелүүлэх ёстой. Гуравдугаар хууль: Нэгдүгээр болон Хоёрдугаар хуультай зөрчилдөхгүй бол робот өөрийгөө хамгаалах ёстой. Эх сурвалж: Getty Images Үүнээс хойш робот гэх ойлголт кино урлаг, ном зохиолд өргөнөөр ашиглагдаж бараг л хүн бүрийн мэддэг зүйл болж хувирсан юм. 2010 оноос роботууд үйлдвэр, үйлчилгээ зэргээр хүний ажлыг асар олноороо орлож эхэлсэн ч Тесла Оптимус шиг хямд үнээр олныг үйлдвэрлэх боломжтой анхны хүн дүрс робот бараг л байхгүй. Роботуудын ирээдүй Хүн төрөлхтөн эхлээд галыг нээж илрүүлчхээд дараа нь хор уршгийг нь дарах гэж гал унтраагч зохион бүтээсэн гэдэг шиг бүх нээлт үргэлж сайн үр дүн авчирдаггүй, араасаа шинэ асуудлуудыг дагуулдаг. Роботуудтай холбоотой анхны хуульд л гэхэд хүнийг гэмтээж болохгүй гэсэн заалт хамгийн чухал байгааг харвал роботуудыг хүн төрөлхтөн үргэлж сайнаар харж байгаагүй бололтой. DART: Дэлхийг солироос аврах анхны туршилт амжилттай болов нийтлэлдээ дурдаж байсанчлан Оксфордын их сургуулиас дэлхийг сүйрүүлж болох 12 үйл явдлыг, тэдгээрийн тохиох магадлалын хамтаар тодорхойлоход Хиймэл оюун ухаан 0-10% гэсэн үнэлгээ авсан юм. Товчхондоо, хүн дүрст ухаалаг роботуудыг бодит болгож буй хиймэл оюун ухаан гэх технологийг тун анхааралтай хөгжүүлэхгүй бол "тэжээсэн бяруу тэрэг эвдэнэ" гэх зүйр үг бодит болох ч магадлал бий. Элон Маск хүртэл хиймэл оюун ухаан цөмийн зэвсгээс илүү аюултай байх магадлалтай хэмээн жиргэж байсан удаатай. Worth reading Superintelligence by Bostrom. We need to be super careful with AI. Potentially more dangerous than nukes. Sun Aug 03 02:33:24 +0000 2014 Роботуудын үүсэл гарал, одоогийн нөхцөл байдлыг харвал уран зөгнөлт кинонд гардаг шиг ухаалаг роботуудтай хамтран амьдрах цаг хаяанд ирснийг мэдэж болно. Хэдийгээр роботууд улам ухаалаг болж, олон ажлыг орлон эерэг үр дүнг гаргасаар байгаа ч түүнийг дагаад учирч болох сөрөг талуудыг ч гэсэн тооцоолж байх ёстой болов уу.	Өнгөрсөн долоо хоногт Тесла компани хоёр дахь удаагийн AI Day арга хэмжээгээ зохион байгуулж, олон сонирхолтой зүйл танилцуулсны дотор олны анхаарлыг хамгийн ихээр татсан нь гарцаагүй Оптимус (Optimus) нэртэй хүн дүрст робот байв. Тус робот нь гурваас таван жилийн дараа 20,000 орчим ам.долларын үнээр хэрэглэгчдийн гарт очих аж. > https://t.co/EzxImHtqBP > > Sat Oct 01 03:04:39 +0000 2022 Арга хэмжээний үеэр Оптимусыг ачаа зөөх, цэцэг услах зэрэг өдөр тутмын ажлуудыг гүйцэтгэж буй дүрсийг мөн харуулсан бөгөөд ийм чадвартай робот бүтээхэд ердөө хагас жилийг зарцуулсан гэнэ. Түүний дараа Оптимус роботын хэрэглэгчдэд хүргэхийг зорьж байгаа хувилбарыг харуулсан юм. Хэдийгээр тус загвар нь өмнөхөөсөө үзэмжийн хувьд илүү ч хараахан бүрэн ажиллагаатай болгож амжаагүй байгаа гэжээ. 2021 оны консепц, 2022 оны загвар, Хэрэглэгчдэд хүргэх загвар Элон Маск энэхүү роботоо ирээдүйд цахилгаан автомашины бизнесээс ч том болох магадлалтай гэж үзэж байгаа бөгөөд “Оптимусыг соёл иргэншлийг сууриар нь өөрчлөх өөрчлөлт байх болно” хэмээн дурджээ. > https://t.co/PHa7kKhFoT > > Sat Oct 01 03:08:48 +0000 2022 ### Роботын үүсэл гарал Хиймэл оюун ухаанаар удирдуулсан, хүнтэй адил харагдах робот хүн дүрст робот гэнэт л гараад ирээгүй. Түүхийн баримтуудыг харвал хүн төрөлхтөн эрт дээр үеэс л хийж буй ажлаа автоматжуулж болох талаар боддог байсан бололтой. Манай эриний өмнөх 3-р зуунд Хятадын философич Лие Юкоугийн Liezi бичигт нэгэн зохион бүтээгч улсынхаа эзэн хаанд арьс, модноос бүтсэн алхаж, дуулж чаддаг хүн дүрст робот бүтээж өгсөн тухай гардаг. Түүнээс хойш хэдэн зуун жилийн дараа, манай эриний 50 онд Грекийн математикч Hero of Alexandria зочдодоо автоматаар дарс хундагалж өгдөг машиныг дүрсэлжээ. Ийнхүү 2000 жилийн тэртээгээс роботын талаар бодож эхэлсэн ч роботууд 1400 оноос бодит биеллээ олж эхэлсэн байдаг. Хамгийн том жишээ нь 1495 онд алдарт Леонардо да Винчигийн бүтээсэн “Leonardo's robot” юм. Хэдийгээр уг робот бүрэн бүтнээрээ олдоогүй ч тухайн үедээ босож, сууж, гараах хөдөлгөх чадвар байсан хэмээн тэмдэглэгдэн үлджээ. Эх сурвалж: Erik Möller 1921 онд Чехийн зохиолч Карел Чапек Польш хэлний ажил, хөдөлмөр гэсэн утгатай “robota” гэсэн үгнээс санаа авсан “robot” гэх үгийг зохиожээ. Сонирхуулахад, 1942 онд зохиолч Исаак Азимов “Runaround" нэртэй богино өгүүллэгтээ “Three Laws of Robotics” буюу Роботын гурван хуулийг дурдсан байдаг. Нэгдүгээр хууль: Робот хүнийг гэмтээх болон гэмтэх нөхцөлд оруулж болохгүй. Хоёрдугаар хууль: Робот хүний өгсөн, Эхний хуультай зөрчилдөхгүй бүх үүргийг биелүүлэх ёстой. Гуравдугаар хууль: Нэгдүгээр болон Хоёрдугаар хуультай зөрчилдөхгүй бол робот өөрийгөө хамгаалах ёстой. Эх сурвалж: Getty Images Үүнээс хойш робот гэх ойлголт кино урлаг, ном зохиолд өргөнөөр ашиглагдаж бараг л хүн бүрийн мэддэг зүйл болж хувирсан юм. 2010 оноос роботууд үйлдвэр, үйлчилгээ зэргээр хүний ажлыг асар олноороо орлож эхэлсэн ч Тесла Оптимус шиг хямд үнээр олныг үйлдвэрлэх боломжтой анхны хүн дүрс робот бараг л байхгүй. ### Роботуудын ирээдүй Хүн төрөлхтөн эхлээд галыг нээж илрүүлчхээд дараа нь хор уршгийг нь дарах гэж гал унтраагч зохион бүтээсэн гэдэг шиг бүх нээлт үргэлж сайн үр дүн авчирдаггүй, араасаа шинэ асуудлуудыг дагуулдаг. Роботуудтай холбоотой анхны хуульд л гэхэд хүнийг гэмтээж болохгүй гэсэн заалт хамгийн чухал байгааг харвал роботуудыг хүн төрөлхтөн үргэлж сайнаар харж байгаагүй бололтой. DART: Дэлхийг солироос аврах анхны туршилт амжилттай болов нийтлэлдээ дурдаж байсанчлан Оксфордын их сургуулиас дэлхийг сүйрүүлж болох 12 үйл явдлыг, тэдгээрийн тохиох магадлалын хамтаар тодорхойлоход Хиймэл оюун ухаан 0-10% гэсэн үнэлгээ авсан юм. Товчхондоо, хүн дүрст ухаалаг роботуудыг бодит болгож буй хиймэл оюун ухаан гэх технологийг тун анхааралтай хөгжүүлэхгүй бол "тэжээсэн бяруу тэрэг эвдэнэ" гэх зүйр үг бодит болох ч магадлал бий. Элон Маск хүртэл хиймэл оюун ухаан цөмийн зэвсгээс илүү аюултай байх магадлалтай хэмээн жиргэж байсан удаатай. > Worth reading Superintelligence by Bostrom. We need to be super careful with AI. Potentially more dangerous than nukes. > > Sun Aug 03 02:33:24 +0000 2014 Роботуудын үүсэл гарал, одоогийн нөхцөл байдлыг харвал уран зөгнөлт кинонд гардаг шиг ухаалаг роботуудтай хамтран амьдрах цаг хаяанд ирснийг мэдэж болно. Хэдийгээр роботууд улам ухаалаг болж, олон ажлыг орлон эерэг үр дүнг гаргасаар байгаа ч түүнийг дагаад учирч болох сөрөг талуудыг ч гэсэн тооцоолж байх ёстой болов уу.
https://unread.today/c/book-every-success-is-different	Номын тухай	Unread Today	2021-06-19T00:00:00	6 сарын 19, 2021	“Амжилт болгон өөр өөр” номын тухай	<div class="article-body"> <p></p><p dir="ltr"><i>“Хийж буй зүйлээрээ бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөх нь амжилт.” </i></p><p dir="ltr">Гремиксийн энэ үгээс илүүгээр амжилтыг илэрхийлэх зүйл үгүй биз ээ. Амжилт холын хол мэт санагдаж, сэтгэл мухардах үед энэ номыг нээвэл “нээрэн л тийм дээ” гэж бодогдуулахаар олон хэсэг тааралдана. “<i>Гол нь дуртай зүйлээ бид хийхдээ цаг зав, хүч хөдөлмөр гаргахаас эмээдэггүй, заримдаа цаг нар, хоол ундаа мартан явдаг тэр л чин хүсэл төрүүлэх өөрийн хөдөлгүүрийг дотроосоо нээх нь ирээдүйгээ тодорхойлох түлхүүр юм</i>” гэж “Lead Mongolia” хөтөлбөрийн дэд захирал Д.Хулан бичжээ. Ажил мэргэжлээ сонгоно гэдэг ямар ч хамаагүй зүйл хийгээд найман цаг ширээний ард суухын нэр биш. Энэ бол (дахиад Д.Хуланг эшилье) “<i>юунд, яагаад дуртай, юуны төлөө үнэн сэтгэлээсээ өөрт байгаа мэдлэг, туршлагаа зориулахаас буцахгүйгээ</i>” мэдрэх тухай юм. Амжилт олох бол дараагийн “асуудал”. Товчхондоо, юу хийх учиртайгаа мэдэх нь амжилтыг бүтээх нөхцөл болдог тухай энд яригдаж буй. </p><p dir="ltr">"Deep talk with Sanaa" подкастыг санаачлагч, блоггер Ц.Ариунсанаа бичиж, “Лийд Монгол 2020” хөтөлбөрийн “Ажилгүйдэл, ядуурлыг бууруулах баг”-аас эрхлэн гаргасан “Амжилт болгон өөр өөр” номыг өнөөдөр танилцуулъя. Номын нэгдүгээр хэсгээс салбар салбартаа амжилттай яваа хүмүүсийн амьдралын түүхийг уншиж болох бол хоёрдугаар хэсэгт алсын хараа, зорилгоо тодорхойлох, дадал зуршлын хүч, мэргэжлээ зөв сонгох, ЭЕШ-д үр дүнтэй бэлдэх, гадаад хэлний мэдлэгээ дээшлүүлэх, гадаад болон дотоодын тэтгэлэгт хамрагдах зэрэг сэдвээрх мэдээлэл, зөвлөгөө багтжээ. Өсвөр насны хүүхдүүд энэ номоос их олзтой үлдэх нь дамжиггүй. Эл ном Улаанбаатар хот, Ховд, Сэлэнгэ, Өвөрхангай, Говь-Алтай аймгийн өсвөр насныханд тараагдах бөгөөд Mplus-т цахим болон аудио хэлбэрээр тавигдах аж. <b><br></b></p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/f04a72c6fc361906788c1560ed471c21.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>13 өөр амжилт</h3><p dir="ltr">Номын нэгдүгээр хэсэгт олон улсын харилцаа, IT, сэтгэл судлал гэхчлэн чиглэл чиглэлийн мэргэжилтэй 13 хүний түүхийг өгүүлжээ. Ингэхдээ бага насны дурсамж, ажил мэргэжлийн чиглэлээ хэрхэн сонирхож эхэлсэн, ажил мэргэжил нь юугаараа сайхан, сорилт бэрхшээл юу байв, эцэст нь хаа хүрсэн, амжилтыг яг юу гэж хардаг вэ гэх зэргээр задалж бичсэн аж. Түүх тус бүр дунд зэргийн нийтлэлийн хэмжээтэй, төгсгөлдөө зөвлөгөө, тэмдэглэгээ хийх хоосон хуудастай учир хүүхдүүд уншсан хойноо онцлохуйц гэж үзсэн хэсгээ эшлэн тэмдэглэх юм уу, тэр талаарх үзэл бодлоо бичих боломжтой нь тун авууштай санагдав. </p> <blockquote><p>Өөртөө итгэлтэй л байх хэрэгтэй. Чамайг гомдоосон, чамайг чадахгүй гэж хэлсэн хүмүүс хэсэг хугацааны дараа юу гэж хэлснээ, ямар мэдрэмж төрүүлснээ мартчихсан л тууж явдаг. Тийм учраас бид тэр хүмүүсийн хэлсэн үгэнд бүдрээд “болохгүй, бүтэхгүй юм байна” гэдэг бодолд итгэж, гацаж огт болохгүй ээ. Унасан бол хурдан босоод, өөдрөг байх ёстой байхгүй юу. </p> <cite><p>Дэлхийн дохионы хэлний хэлмэрч, эрх зүйч С.Бямбадэлгэр </p> </cite></blockquote><p dir="ltr">Хүн боломжийг хэрхэн бүтээж болохыг, хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө зүтгэнэ гэдэг хэчнээн үнэ цэнтэйг, өөрөө л таашаал авч, сайжирч буйгаа мэдэрч байвал бусдын юу гэж хэлэх нь хамаагүй гэдгийг ойлгуулах, эргэн сануулах “шидтэй” ном санжээ. “Ажил хүнийг голохоос биш, хүн ажлыг голохгүй” гэдэг шүү дээ. Тэгэхээр хүн ажил мэргэжлээ хэр эзэмшиж, хэрхэн ур чадвар, эрдэм мэдлэгээ гаргах нь л чухал. </p> <blockquote><p>Эрэлттэй мэргэжил гэж байдаггүй, эрэлттэй мэргэжилтэн гэж байдаг. Аз жаргалтай хүн гэж хэнийг хэлэх вэ? Энэ асуултад маш олон хариулт байгаа. Гэхдээ хүссэн, дуртай ажлаа хийгээд, амьдралаа авч явах боломжтой байх нь аз жаргалтай байхад зайлшгүй чухал. </p> <cite><p>Цогц хөгжлийн үндэсний төв ТББ-ын гүйцэтгэх захирал М.Энхбадрал </p> </cite></blockquote><p dir="ltr">Хөдөлмөрийн зах зээл яаж ч хувьсаж өөрчлөгдлөө гээд мэргэжилдээ эзэн болж чадсан хүн үнэ цэнээ алдахгүй билээ. Үүнийг сайтар ойлгож, трэнд хөөлгүйгээр өөрийн сонгосон мэргэжил, чиглэлээрээ шилдэг нь болж танигдахын төлөө хөдөлмөрлөх хэрэгтэйг ирээдүйгээ зураглахаар оролдож буй хүүхэд залууст зөвлөсөн энэхүү ном үнэгүй тараагдаж байгаа аж. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">номын хэсгээс </h3><p></p><p> <b>ГАДУУРХАЛ</b><br></p><p>Охин байдаг чадлаараа хурдалсаар орцныхоо шатаар өгслөө. Гэрийнх нь хаалга ойртох тусам хоолойд нь зангирсан нулимс гадагшлах шахсаар өрөөнийхөө үүдэнд очихтой зэрэгцэн гараад ирчихэв. Олон ах нарынхаа дунд эрх дураараа өссөн танхил охиноо ингэж их уйлахыг хараад гайхсан аав нь учир явдлыг Түмэнзаяагаас асуув. Тэр үед Түмэнзаяа арван гурван нас хүрч байлаа. Орос сургуульд сурдаг тэрээр сургуульдаа л поп охид хөвгүүдтэй найзалдаг, цовоо сэргэлэн охин байв. Тэдний өмсдөгийг өмсөж, ярих дуртай сэдвээр нь ярьж, хий гэснийг нь хийж байхад тэдний нэг болж “найзууд” болох юм шиг л санагдана. Заримдаа зугаатай хөгжилтэй. Тэр хүүхдийг очоод шоглочих, тэрэн дээр очоод ингээд хэлчих гэхээр дуртай нь аргагүй гүйж очиж, даалгаврыг нь биелүүлнэ. Тэгэхгүй л бол тэр бүлгэмээс хасагдах гээд байгаа юм шиг айдастай санагдана. Тийм муу зуршилтай хүүхдүүд байгаагүй ч тэдний нөлөөгөөр нэг мэдэхэд сургуулийнхаа хамгийн худалч гэх нэр зүүчихсэн байснаа Түмэнзаяа олж мэджээ. Тэр үед ээж аав нь: “Найзлахаа боль” гэж хэлэхээсээ илүү “Миний охин, чи тэр найзуудтайгаа найзлаад аз жаргалтай байгаа юм уу ? Тэр талаар нэг бодоод үзээрэй” гэж хэлдэг байв. Мартын наймны өдөр хөвгүүд, охидынхоо нэрийг сугалаад таарсан хүндээ бэлэг өгөхөөр болжээ. Гэтэл ангийнх нь нэг хөвгүүн түүний нэрийг сугалснаа, “Ёо, ангийнхаа хамгийн хачин царай муутай энэ охиныг сугалчихлаа!” гэж охины нүүрэн дээр хэлэх нь тэр. Олны дунд алгадуулсны дайтай таагүй үг сонссон түүнд айж, ичих зэрэгцээд явчхав. Үүний дээр өнөө хүзүү сээрээ салгалгүй нийлдэг гайхал найзууд нь “Энэ охинд бэлэг өгөхгүй ээ” гээд уурлаж байгаа тэр хөвгүүнтэй хамт шоолж “Чи Заяаг сонгодог ямар азгүй амьтан бэ” хэмээн инээлдэнэ. Юунд ч юм гомдмоор үнэхээр муухай санагдсан учир охин ахиж тэвчихгүйгээ ойлгоод, ангийнхаа хаалгыг саван гарч гүйлээ. Түс тас хийлгэн гэртээ учиргүй уйлсаар орж ирсэн нь ийм учиртай байжээ. </p><p> Аав нь түүнийг жаахан тайвшруулаад: “Чи яг яагаад эдэнтэй найз болох гээд байгаа юм? Энэ хүүхдүүдтэй найз болсноор чамд сайнаар нөлөөлсөн зүйл юу байна? гэж асуулаа. “Найзууд л болмоор байсан юм” гэж Түмэнзаяа нулимс дуслуулан хэлэв. “Яагаад найзалмаар байсан юм?” гэж асуухад охин юу гэж хариулахаа ч мэдсэнгүй. Тэгээд найзуудтайгаа цагийг хамт өнгөрүүлэхээ больж, яагаад надад найз хэрэгтэй байсан юм бол? гэж өөрөөсөө асуугаад, хэн нэгэнд хүлээн зөвшөөрөгдөхийг хүсдэг байснаа ойлгов. Тэгээд “Би заавал найзтай болох гэж өөрөөсөө өөр байх шаардлагагүй юм байна. Надтай ижилхэн санаа нийлдэг найз байж л таараа” гэж боджээ. Гэхдээ хожуу тэд гэртээ ямар ч аз жаргалгүй, ганцаардсан хүүхдүүд байсан учраас сургууль дээр нэг нэгнийгээ шоглож, удирдаж баяр цэнгэл авах аяддаг байсныг дуулаад “гомдох хэрэггүйгээ ойлгосон” гэдэг. Тухайн үед тийм сөрөг хүрээллээс өөрийгөө гаргаж авч чадсандаа одоо их баярладаг. Магадгүй тэр нь үргэлжилсэн бол сэтгэлээр унаж, өөрийгөө алдах ч байсан юм билүү. Хожим нь Түмэнзаяа хүсэл сонирхол, үнэт зүйл нэгтэй найз нөхдөө олж, дотно нөхөрлөх болсон юм. </p><p>Ээж аавынхаа салалтаас шарх авсан тийм хүүхдүүд хичээл дээрээ тэр дутуугаа дүүргэх гэж нэг нэгэндээ муухай аашлах гэх мэт асуудлууд их үүсгэнэ. Өмнөх найзуудаасаа анзаарч харсан шигээ хүүхдүүдэд нэг л зүйл болохгүй байгааг ойлгосон ч яг яаж туслахаа ч үл мэднэ. Тэр нь хамгийн хэцүү, хүнд, эмзэглэмээр санагдана. Болдог бол туслах сан гэж туйлын их хүсэх болжээ.</p> <blockquote><p> Хөдөө орон нутгаар аялж явахад нэг адуучин ах Түмэнзаяад хэзээ ч мартагдахгүй нэг үг хэлжээ. “Заяа миний охин Америк сайхан л орон биз. Өндөр цалин аваад гоё л байдаг байх. Гэхдээ мөнгө гэдэг чинь тоо шүү дээ. Тоо хэзээ ч дуусдаггүй биз дээ” гэж хэлсэн нь түүний сэтгэлд нэгийг бодогдуулжээ. Өндөр цалин бодож мэргэжлээ сонгосон Түмэнзаяад тооны араас явах нь амжилт болохгүй юм байна гэдгийг тэр үед ухаарчээ. Амжилтыг юугаар тодорхойлж болох вэ? гэвэл түүнийг аз жаргалаар хэмжиж л болно. Дуртай зүйлээ дурлаж хийгээд, хэн нэгэнд хэрэгтэй л байж, түүнээс жаргал мэдэрч чаддаг л бол тэр түүний хувьд туулж мэдэрсэн амжилт ажээ. </p> <cite><p>Амжилт болгон өөр өөр</p> </cite></blockquote> </div>	“Хийж буй зүйлээрээ бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөх нь амжилт.” Гремиксийн энэ үгээс илүүгээр амжилтыг илэрхийлэх зүйл үгүй биз ээ. Амжилт холын хол мэт санагдаж, сэтгэл мухардах үед энэ номыг нээвэл “нээрэн л тийм дээ” гэж бодогдуулахаар олон хэсэг тааралдана. “ Гол нь дуртай зүйлээ бид хийхдээ цаг зав, хүч хөдөлмөр гаргахаас эмээдэггүй, заримдаа цаг нар, хоол ундаа мартан явдаг тэр л чин хүсэл төрүүлэх өөрийн хөдөлгүүрийг дотроосоо нээх нь ирээдүйгээ тодорхойлох түлхүүр юм ” гэж “Lead Mongolia” хөтөлбөрийн дэд захирал Д.Хулан бичжээ. Ажил мэргэжлээ сонгоно гэдэг ямар ч хамаагүй зүйл хийгээд найман цаг ширээний ард суухын нэр биш. Энэ бол (дахиад Д.Хуланг эшилье) “ юунд, яагаад дуртай, юуны төлөө үнэн сэтгэлээсээ өөрт байгаа мэдлэг, туршлагаа зориулахаас буцахгүйгээ ” мэдрэх тухай юм. Амжилт олох бол дараагийн “асуудал”. Товчхондоо, юу хийх учиртайгаа мэдэх нь амжилтыг бүтээх нөхцөл болдог тухай энд яригдаж буй. "Deep talk with Sanaa" подкастыг санаачлагч, блоггер Ц.Ариунсанаа бичиж, “Лийд Монгол 2020” хөтөлбөрийн “Ажилгүйдэл, ядуурлыг бууруулах баг”-аас эрхлэн гаргасан “Амжилт болгон өөр өөр” номыг өнөөдөр танилцуулъя. Номын нэгдүгээр хэсгээс салбар салбартаа амжилттай яваа хүмүүсийн амьдралын түүхийг уншиж болох бол хоёрдугаар хэсэгт алсын хараа, зорилгоо тодорхойлох, дадал зуршлын хүч, мэргэжлээ зөв сонгох, ЭЕШ-д үр дүнтэй бэлдэх, гадаад хэлний мэдлэгээ дээшлүүлэх, гадаад болон дотоодын тэтгэлэгт хамрагдах зэрэг сэдвээрх мэдээлэл, зөвлөгөө багтжээ. Өсвөр насны хүүхдүүд энэ номоос их олзтой үлдэх нь дамжиггүй. Эл ном Улаанбаатар хот, Ховд, Сэлэнгэ, Өвөрхангай, Говь-Алтай аймгийн өсвөр насныханд тараагдах бөгөөд Mplus-т цахим болон аудио хэлбэрээр тавигдах аж. 13 өөр амжилт Номын нэгдүгээр хэсэгт олон улсын харилцаа, IT, сэтгэл судлал гэхчлэн чиглэл чиглэлийн мэргэжилтэй 13 хүний түүхийг өгүүлжээ. Ингэхдээ бага насны дурсамж, ажил мэргэжлийн чиглэлээ хэрхэн сонирхож эхэлсэн, ажил мэргэжил нь юугаараа сайхан, сорилт бэрхшээл юу байв, эцэст нь хаа хүрсэн, амжилтыг яг юу гэж хардаг вэ гэх зэргээр задалж бичсэн аж. Түүх тус бүр дунд зэргийн нийтлэлийн хэмжээтэй, төгсгөлдөө зөвлөгөө, тэмдэглэгээ хийх хоосон хуудастай учир хүүхдүүд уншсан хойноо онцлохуйц гэж үзсэн хэсгээ эшлэн тэмдэглэх юм уу, тэр талаарх үзэл бодлоо бичих боломжтой нь тун авууштай санагдав. Өөртөө итгэлтэй л байх хэрэгтэй. Чамайг гомдоосон, чамайг чадахгүй гэж хэлсэн хүмүүс хэсэг хугацааны дараа юу гэж хэлснээ, ямар мэдрэмж төрүүлснээ мартчихсан л тууж явдаг. Тийм учраас бид тэр хүмүүсийн хэлсэн үгэнд бүдрээд “болохгүй, бүтэхгүй юм байна” гэдэг бодолд итгэж, гацаж огт болохгүй ээ. Унасан бол хурдан босоод, өөдрөг байх ёстой байхгүй юу. Дэлхийн дохионы хэлний хэлмэрч, эрх зүйч С.Бямбадэлгэр Хүн боломжийг хэрхэн бүтээж болохыг, хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө зүтгэнэ гэдэг хэчнээн үнэ цэнтэйг, өөрөө л таашаал авч, сайжирч буйгаа мэдэрч байвал бусдын юу гэж хэлэх нь хамаагүй гэдгийг ойлгуулах, эргэн сануулах “шидтэй” ном санжээ. “Ажил хүнийг голохоос биш, хүн ажлыг голохгүй” гэдэг шүү дээ. Тэгэхээр хүн ажил мэргэжлээ хэр эзэмшиж, хэрхэн ур чадвар, эрдэм мэдлэгээ гаргах нь л чухал. Эрэлттэй мэргэжил гэж байдаггүй, эрэлттэй мэргэжилтэн гэж байдаг. Аз жаргалтай хүн гэж хэнийг хэлэх вэ? Энэ асуултад маш олон хариулт байгаа. Гэхдээ хүссэн, дуртай ажлаа хийгээд, амьдралаа авч явах боломжтой байх нь аз жаргалтай байхад зайлшгүй чухал. Цогц хөгжлийн үндэсний төв ТББ-ын гүйцэтгэх захирал М.Энхбадрал Хөдөлмөрийн зах зээл яаж ч хувьсаж өөрчлөгдлөө гээд мэргэжилдээ эзэн болж чадсан хүн үнэ цэнээ алдахгүй билээ. Үүнийг сайтар ойлгож, трэнд хөөлгүйгээр өөрийн сонгосон мэргэжил, чиглэлээрээ шилдэг нь болж танигдахын төлөө хөдөлмөрлөх хэрэгтэйг ирээдүйгээ зураглахаар оролдож буй хүүхэд залууст зөвлөсөн энэхүү ном үнэгүй тараагдаж байгаа аж. номын хэсгээс ГАДУУРХАЛ Охин байдаг чадлаараа хурдалсаар орцныхоо шатаар өгслөө. Гэрийнх нь хаалга ойртох тусам хоолойд нь зангирсан нулимс гадагшлах шахсаар өрөөнийхөө үүдэнд очихтой зэрэгцэн гараад ирчихэв. Олон ах нарынхаа дунд эрх дураараа өссөн танхил охиноо ингэж их уйлахыг хараад гайхсан аав нь учир явдлыг Түмэнзаяагаас асуув. Тэр үед Түмэнзаяа арван гурван нас хүрч байлаа. Орос сургуульд сурдаг тэрээр сургуульдаа л поп охид хөвгүүдтэй найзалдаг, цовоо сэргэлэн охин байв. Тэдний өмсдөгийг өмсөж, ярих дуртай сэдвээр нь ярьж, хий гэснийг нь хийж байхад тэдний нэг болж “найзууд” болох юм шиг л санагдана. Заримдаа зугаатай хөгжилтэй. Тэр хүүхдийг очоод шоглочих, тэрэн дээр очоод ингээд хэлчих гэхээр дуртай нь аргагүй гүйж очиж, даалгаврыг нь биелүүлнэ. Тэгэхгүй л бол тэр бүлгэмээс хасагдах гээд байгаа юм шиг айдастай санагдана. Тийм муу зуршилтай хүүхдүүд байгаагүй ч тэдний нөлөөгөөр нэг мэдэхэд сургуулийнхаа хамгийн худалч гэх нэр зүүчихсэн байснаа Түмэнзаяа олж мэджээ. Тэр үед ээж аав нь: “Найзлахаа боль” гэж хэлэхээсээ илүү “Миний охин, чи тэр найзуудтайгаа найзлаад аз жаргалтай байгаа юм уу ? Тэр талаар нэг бодоод үзээрэй” гэж хэлдэг байв. Мартын наймны өдөр хөвгүүд, охидынхоо нэрийг сугалаад таарсан хүндээ бэлэг өгөхөөр болжээ. Гэтэл ангийнх нь нэг хөвгүүн түүний нэрийг сугалснаа, “Ёо, ангийнхаа хамгийн хачин царай муутай энэ охиныг сугалчихлаа!” гэж охины нүүрэн дээр хэлэх нь тэр. Олны дунд алгадуулсны дайтай таагүй үг сонссон түүнд айж, ичих зэрэгцээд явчхав. Үүний дээр өнөө хүзүү сээрээ салгалгүй нийлдэг гайхал найзууд нь “Энэ охинд бэлэг өгөхгүй ээ” гээд уурлаж байгаа тэр хөвгүүнтэй хамт шоолж “Чи Заяаг сонгодог ямар азгүй амьтан бэ” хэмээн инээлдэнэ. Юунд ч юм гомдмоор үнэхээр муухай санагдсан учир охин ахиж тэвчихгүйгээ ойлгоод, ангийнхаа хаалгыг саван гарч гүйлээ. Түс тас хийлгэн гэртээ учиргүй уйлсаар орж ирсэн нь ийм учиртай байжээ. Аав нь түүнийг жаахан тайвшруулаад: “Чи яг яагаад эдэнтэй найз болох гээд байгаа юм? Энэ хүүхдүүдтэй найз болсноор чамд сайнаар нөлөөлсөн зүйл юу байна? гэж асуулаа. “Найзууд л болмоор байсан юм” гэж Түмэнзаяа нулимс дуслуулан хэлэв. “Яагаад найзалмаар байсан юм?” гэж асуухад охин юу гэж хариулахаа ч мэдсэнгүй. Тэгээд найзуудтайгаа цагийг хамт өнгөрүүлэхээ больж, яагаад надад найз хэрэгтэй байсан юм бол? гэж өөрөөсөө асуугаад, хэн нэгэнд хүлээн зөвшөөрөгдөхийг хүсдэг байснаа ойлгов. Тэгээд “Би заавал найзтай болох гэж өөрөөсөө өөр байх шаардлагагүй юм байна. Надтай ижилхэн санаа нийлдэг найз байж л таараа” гэж боджээ. Гэхдээ хожуу тэд гэртээ ямар ч аз жаргалгүй, ганцаардсан хүүхдүүд байсан учраас сургууль дээр нэг нэгнийгээ шоглож, удирдаж баяр цэнгэл авах аяддаг байсныг дуулаад “гомдох хэрэггүйгээ ойлгосон” гэдэг. Тухайн үед тийм сөрөг хүрээллээс өөрийгөө гаргаж авч чадсандаа одоо их баярладаг. Магадгүй тэр нь үргэлжилсэн бол сэтгэлээр унаж, өөрийгөө алдах ч байсан юм билүү. Хожим нь Түмэнзаяа хүсэл сонирхол, үнэт зүйл нэгтэй найз нөхдөө олж, дотно нөхөрлөх болсон юм. Ээж аавынхаа салалтаас шарх авсан тийм хүүхдүүд хичээл дээрээ тэр дутуугаа дүүргэх гэж нэг нэгэндээ муухай аашлах гэх мэт асуудлууд их үүсгэнэ. Өмнөх найзуудаасаа анзаарч харсан шигээ хүүхдүүдэд нэг л зүйл болохгүй байгааг ойлгосон ч яг яаж туслахаа ч үл мэднэ. Тэр нь хамгийн хэцүү, хүнд, эмзэглэмээр санагдана. Болдог бол туслах сан гэж туйлын их хүсэх болжээ. Хөдөө орон нутгаар аялж явахад нэг адуучин ах Түмэнзаяад хэзээ ч мартагдахгүй нэг үг хэлжээ. “Заяа миний охин Америк сайхан л орон биз. Өндөр цалин аваад гоё л байдаг байх. Гэхдээ мөнгө гэдэг чинь тоо шүү дээ. Тоо хэзээ ч дуусдаггүй биз дээ” гэж хэлсэн нь түүний сэтгэлд нэгийг бодогдуулжээ. Өндөр цалин бодож мэргэжлээ сонгосон Түмэнзаяад тооны араас явах нь амжилт болохгүй юм байна гэдгийг тэр үед ухаарчээ. Амжилтыг юугаар тодорхойлж болох вэ? гэвэл түүнийг аз жаргалаар хэмжиж л болно. Дуртай зүйлээ дурлаж хийгээд, хэн нэгэнд хэрэгтэй л байж, түүнээс жаргал мэдэрч чаддаг л бол тэр түүний хувьд туулж мэдэрсэн амжилт ажээ. Амжилт болгон өөр өөр	“Хийж буй зүйлээрээ бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөх нь амжилт.” Гремиксийн энэ үгээс илүүгээр амжилтыг илэрхийлэх зүйл үгүй биз ээ. Амжилт холын хол мэт санагдаж, сэтгэл мухардах үед энэ номыг нээвэл “нээрэн л тийм дээ” гэж бодогдуулахаар олон хэсэг тааралдана. “Гол нь дуртай зүйлээ бид хийхдээ цаг зав, хүч хөдөлмөр гаргахаас эмээдэггүй, заримдаа цаг нар, хоол ундаа мартан явдаг тэр л чин хүсэл төрүүлэх өөрийн хөдөлгүүрийг дотроосоо нээх нь ирээдүйгээ тодорхойлох түлхүүр юм” гэж “Lead Mongolia” хөтөлбөрийн дэд захирал Д.Хулан бичжээ. Ажил мэргэжлээ сонгоно гэдэг ямар ч хамаагүй зүйл хийгээд найман цаг ширээний ард суухын нэр биш. Энэ бол (дахиад Д.Хуланг эшилье) “юунд, яагаад дуртай, юуны төлөө үнэн сэтгэлээсээ өөрт байгаа мэдлэг, туршлагаа зориулахаас буцахгүйгээ” мэдрэх тухай юм. Амжилт олох бол дараагийн “асуудал”. Товчхондоо, юу хийх учиртайгаа мэдэх нь амжилтыг бүтээх нөхцөл болдог тухай энд яригдаж буй. "Deep talk with Sanaa" подкастыг санаачлагч, блоггер Ц.Ариунсанаа бичиж, “Лийд Монгол 2020” хөтөлбөрийн “Ажилгүйдэл, ядуурлыг бууруулах баг”-аас эрхлэн гаргасан “Амжилт болгон өөр өөр” номыг өнөөдөр танилцуулъя. Номын нэгдүгээр хэсгээс салбар салбартаа амжилттай яваа хүмүүсийн амьдралын түүхийг уншиж болох бол хоёрдугаар хэсэгт алсын хараа, зорилгоо тодорхойлох, дадал зуршлын хүч, мэргэжлээ зөв сонгох, ЭЕШ-д үр дүнтэй бэлдэх, гадаад хэлний мэдлэгээ дээшлүүлэх, гадаад болон дотоодын тэтгэлэгт хамрагдах зэрэг сэдвээрх мэдээлэл, зөвлөгөө багтжээ. Өсвөр насны хүүхдүүд энэ номоос их олзтой үлдэх нь дамжиггүй. Эл ном Улаанбаатар хот, Ховд, Сэлэнгэ, Өвөрхангай, Говь-Алтай аймгийн өсвөр насныханд тараагдах бөгөөд Mplus-т цахим болон аудио хэлбэрээр тавигдах аж. ### 13 өөр амжилт Номын нэгдүгээр хэсэгт олон улсын харилцаа, IT, сэтгэл судлал гэхчлэн чиглэл чиглэлийн мэргэжилтэй 13 хүний түүхийг өгүүлжээ. Ингэхдээ бага насны дурсамж, ажил мэргэжлийн чиглэлээ хэрхэн сонирхож эхэлсэн, ажил мэргэжил нь юугаараа сайхан, сорилт бэрхшээл юу байв, эцэст нь хаа хүрсэн, амжилтыг яг юу гэж хардаг вэ гэх зэргээр задалж бичсэн аж. Түүх тус бүр дунд зэргийн нийтлэлийн хэмжээтэй, төгсгөлдөө зөвлөгөө, тэмдэглэгээ хийх хоосон хуудастай учир хүүхдүүд уншсан хойноо онцлохуйц гэж үзсэн хэсгээ эшлэн тэмдэглэх юм уу, тэр талаарх үзэл бодлоо бичих боломжтой нь тун авууштай санагдав. > Өөртөө итгэлтэй л байх хэрэгтэй. Чамайг гомдоосон, чамайг чадахгүй гэж хэлсэн хүмүүс хэсэг хугацааны дараа юу гэж хэлснээ, ямар мэдрэмж төрүүлснээ мартчихсан л тууж явдаг. Тийм учраас бид тэр хүмүүсийн хэлсэн үгэнд бүдрээд “болохгүй, бүтэхгүй юм байна” гэдэг бодолд итгэж, гацаж огт болохгүй ээ. Унасан бол хурдан босоод, өөдрөг байх ёстой байхгүй юу. > > Дэлхийн дохионы хэлний хэлмэрч, эрх зүйч С.Бямбадэлгэр Хүн боломжийг хэрхэн бүтээж болохыг, хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө зүтгэнэ гэдэг хэчнээн үнэ цэнтэйг, өөрөө л таашаал авч, сайжирч буйгаа мэдэрч байвал бусдын юу гэж хэлэх нь хамаагүй гэдгийг ойлгуулах, эргэн сануулах “шидтэй” ном санжээ. “Ажил хүнийг голохоос биш, хүн ажлыг голохгүй” гэдэг шүү дээ. Тэгэхээр хүн ажил мэргэжлээ хэр эзэмшиж, хэрхэн ур чадвар, эрдэм мэдлэгээ гаргах нь л чухал. > Эрэлттэй мэргэжил гэж байдаггүй, эрэлттэй мэргэжилтэн гэж байдаг. Аз жаргалтай хүн гэж хэнийг хэлэх вэ? Энэ асуултад маш олон хариулт байгаа. Гэхдээ хүссэн, дуртай ажлаа хийгээд, амьдралаа авч явах боломжтой байх нь аз жаргалтай байхад зайлшгүй чухал. > > Цогц хөгжлийн үндэсний төв ТББ-ын гүйцэтгэх захирал М.Энхбадрал Хөдөлмөрийн зах зээл яаж ч хувьсаж өөрчлөгдлөө гээд мэргэжилдээ эзэн болж чадсан хүн үнэ цэнээ алдахгүй билээ. Үүнийг сайтар ойлгож, трэнд хөөлгүйгээр өөрийн сонгосон мэргэжил, чиглэлээрээ шилдэг нь болж танигдахын төлөө хөдөлмөрлөх хэрэгтэйг ирээдүйгээ зураглахаар оролдож буй хүүхэд залууст зөвлөсөн энэхүү ном үнэгүй тараагдаж байгаа аж. ### номын хэсгээс ГАДУУРХАЛ Охин байдаг чадлаараа хурдалсаар орцныхоо шатаар өгслөө. Гэрийнх нь хаалга ойртох тусам хоолойд нь зангирсан нулимс гадагшлах шахсаар өрөөнийхөө үүдэнд очихтой зэрэгцэн гараад ирчихэв. Олон ах нарынхаа дунд эрх дураараа өссөн танхил охиноо ингэж их уйлахыг хараад гайхсан аав нь учир явдлыг Түмэнзаяагаас асуув. Тэр үед Түмэнзаяа арван гурван нас хүрч байлаа. Орос сургуульд сурдаг тэрээр сургуульдаа л поп охид хөвгүүдтэй найзалдаг, цовоо сэргэлэн охин байв. Тэдний өмсдөгийг өмсөж, ярих дуртай сэдвээр нь ярьж, хий гэснийг нь хийж байхад тэдний нэг болж “найзууд” болох юм шиг л санагдана. Заримдаа зугаатай хөгжилтэй. Тэр хүүхдийг очоод шоглочих, тэрэн дээр очоод ингээд хэлчих гэхээр дуртай нь аргагүй гүйж очиж, даалгаврыг нь биелүүлнэ. Тэгэхгүй л бол тэр бүлгэмээс хасагдах гээд байгаа юм шиг айдастай санагдана. Тийм муу зуршилтай хүүхдүүд байгаагүй ч тэдний нөлөөгөөр нэг мэдэхэд сургуулийнхаа хамгийн худалч гэх нэр зүүчихсэн байснаа Түмэнзаяа олж мэджээ. Тэр үед ээж аав нь: “Найзлахаа боль” гэж хэлэхээсээ илүү “Миний охин, чи тэр найзуудтайгаа найзлаад аз жаргалтай байгаа юм уу ? Тэр талаар нэг бодоод үзээрэй” гэж хэлдэг байв. Мартын наймны өдөр хөвгүүд, охидынхоо нэрийг сугалаад таарсан хүндээ бэлэг өгөхөөр болжээ. Гэтэл ангийнх нь нэг хөвгүүн түүний нэрийг сугалснаа, “Ёо, ангийнхаа хамгийн хачин царай муутай энэ охиныг сугалчихлаа!” гэж охины нүүрэн дээр хэлэх нь тэр. Олны дунд алгадуулсны дайтай таагүй үг сонссон түүнд айж, ичих зэрэгцээд явчхав. Үүний дээр өнөө хүзүү сээрээ салгалгүй нийлдэг гайхал найзууд нь “Энэ охинд бэлэг өгөхгүй ээ” гээд уурлаж байгаа тэр хөвгүүнтэй хамт шоолж “Чи Заяаг сонгодог ямар азгүй амьтан бэ” хэмээн инээлдэнэ. Юунд ч юм гомдмоор үнэхээр муухай санагдсан учир охин ахиж тэвчихгүйгээ ойлгоод, ангийнхаа хаалгыг саван гарч гүйлээ. Түс тас хийлгэн гэртээ учиргүй уйлсаар орж ирсэн нь ийм учиртай байжээ. Аав нь түүнийг жаахан тайвшруулаад: “Чи яг яагаад эдэнтэй найз болох гээд байгаа юм? Энэ хүүхдүүдтэй найз болсноор чамд сайнаар нөлөөлсөн зүйл юу байна? гэж асуулаа. “Найзууд л болмоор байсан юм” гэж Түмэнзаяа нулимс дуслуулан хэлэв. “Яагаад найзалмаар байсан юм?” гэж асуухад охин юу гэж хариулахаа ч мэдсэнгүй. Тэгээд найзуудтайгаа цагийг хамт өнгөрүүлэхээ больж, яагаад надад найз хэрэгтэй байсан юм бол? гэж өөрөөсөө асуугаад, хэн нэгэнд хүлээн зөвшөөрөгдөхийг хүсдэг байснаа ойлгов. Тэгээд “Би заавал найзтай болох гэж өөрөөсөө өөр байх шаардлагагүй юм байна. Надтай ижилхэн санаа нийлдэг найз байж л таараа” гэж боджээ. Гэхдээ хожуу тэд гэртээ ямар ч аз жаргалгүй, ганцаардсан хүүхдүүд байсан учраас сургууль дээр нэг нэгнийгээ шоглож, удирдаж баяр цэнгэл авах аяддаг байсныг дуулаад “гомдох хэрэггүйгээ ойлгосон” гэдэг. Тухайн үед тийм сөрөг хүрээллээс өөрийгөө гаргаж авч чадсандаа одоо их баярладаг. Магадгүй тэр нь үргэлжилсэн бол сэтгэлээр унаж, өөрийгөө алдах ч байсан юм билүү. Хожим нь Түмэнзаяа хүсэл сонирхол, үнэт зүйл нэгтэй найз нөхдөө олж, дотно нөхөрлөх болсон юм. Ээж аавынхаа салалтаас шарх авсан тийм хүүхдүүд хичээл дээрээ тэр дутуугаа дүүргэх гэж нэг нэгэндээ муухай аашлах гэх мэт асуудлууд их үүсгэнэ. Өмнөх найзуудаасаа анзаарч харсан шигээ хүүхдүүдэд нэг л зүйл болохгүй байгааг ойлгосон ч яг яаж туслахаа ч үл мэднэ. Тэр нь хамгийн хэцүү, хүнд, эмзэглэмээр санагдана. Болдог бол туслах сан гэж туйлын их хүсэх болжээ. > Хөдөө орон нутгаар аялж явахад нэг адуучин ах Түмэнзаяад хэзээ ч мартагдахгүй нэг үг хэлжээ. “Заяа миний охин Америк сайхан л орон биз. Өндөр цалин аваад гоё л байдаг байх. Гэхдээ мөнгө гэдэг чинь тоо шүү дээ. Тоо хэзээ ч дуусдаггүй биз дээ” гэж хэлсэн нь түүний сэтгэлд нэгийг бодогдуулжээ. Өндөр цалин бодож мэргэжлээ сонгосон Түмэнзаяад тооны араас явах нь амжилт болохгүй юм байна гэдгийг тэр үед ухаарчээ. Амжилтыг юугаар тодорхойлж болох вэ? гэвэл түүнийг аз жаргалаар хэмжиж л болно. Дуртай зүйлээ дурлаж хийгээд, хэн нэгэнд хэрэгтэй л байж, түүнээс жаргал мэдэрч чаддаг л бол тэр түүний хувьд туулж мэдэрсэн амжилт ажээ. > > Амжилт болгон өөр өөр
https://unread.today/c/book-climatedisaster	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2021-06-28T00:00:00	6 сарын 28, 2021	Unread Book Club: Билл Гэйтсийн "How to avoid a climate disaster" номын тухай	<div class="article-body no-wide-image"> <h2>"Unread Book Club" найм дахь удагийн хэлэлцүүлгээрээ Билл Гэйтсийн "How to Avoid a Climate Disaster" номыг сонгож, Clubhouse аппликэйшнээр дамжуулан ярилцлаа. "Microsoft" компанийн үүсгэн байгуулагч Билл Гэйтс уур амьсгалын өөрчлөлт, дэлхийн дулааарлыг тойрсон олон ээдрээтэй асуудлыг 15 жил анхааран судалж, энэ чиглэлийн эрдэмтэн судлаачидтай хамтран хэд хэдэн ногоон хөгжлийн төслийг хэрэгжүүлж буйн хувьд сурч мэдсэн бүхнээ цаасан дээр цэгцтэй буулгах сэдэл нь энэхүү ном байв. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тухай А-Я хүртэл цэгцтэй ойлголт өгч, хүн төрөлхтний хязгааргүй хэрэгцээ, хэв маяг юунд хөтөлж буйг хөндөн, шинэ технологи, инновацын шийдлүүдийг шигтгэсэн эл бүтээлийг тоймлон хүргэе. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эрчим хүчний асуудлаас үүдсэн эргэцүүлэл</h3><p></p><p>Уур амьсгалын тухай таны мэдэх ёстой хоёр тоо бий. Нэг нь 50 тэрбум, нөгөөх нь тэг. 50 тэрбум тонн бол хүн төрөлхтний агаар мандалд нэг жилд ялгаруулж буй хүлэмжийн хийн үзүүлэлт. Харин тэг бол бидний зорьж буй тоо.</p><p class="MsoNormal">Уур амьсгалын тухай асуудлыг гүнзгий судалж, олон нийтэд ярьж ойлгуулна гэж бодоогүй явсан Билл Гэйтс 20 жилийн өмнө Төв болон Өмнөд Африк, Өмнөд Азийн хөгжил буурай орнуудаар явж, төрөлт, нас баралт, өвчин зовлон зэрэг асуудлыг судалж явахдаа олон зуун сая иргэн цахилгаан, эрчим хүчний ямар ч эх үүсвэргүй нөхцөлд амьдарч буйг олж харжээ. </p><p class="MsoNormal">Өдгөө дэлхийд 860 сая хүн цахилгаангүй амьдарч буй. Эрчим хүчгүйгээр хүн сурч боловсрох, бүтээмжтэй ажиллах цаашлаад нийгэм, эдийн засгийг хөгжүүлэх тухай ярихад бэрх. Гэвч өдгөө эрчим хүч үйлдвэрлэх ихэнх арга техник үлэмж хэмжээний хүлэмжийн хий ялгаруулж буй тул хүн төрөлхтнийг алхам бүрдээ хариуцлагатай байж ногоон хөгжилд чиглэсэн технологи, инновацыг дэмжих сэдэл, шалтгааныг энэхүү номоор дамжуулан өгөхийг зорьжээ.</p><p class="MsoNormal">Номын агуулгыг нийт дөрвөн хэсэгт хувааж болох ба дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлтийн хор хөнөөл, сорилт бэрхшээл, шийдлийг тойрсон асуудлыг тун цэгцтэй, ойлгомжтой бичжээ. Сэдэвтэй холбоотой сүүлийн үеийн тоо баримт, судалгааг харамгүй хуваалцаж, эрдэмтэн судлаачдын тооцоо, таамгийг хачирлан оруулсан нь танин мэдэхүйн ач холбогдолтой байв. Ээдрээтэй сэдвийг энгийн уншигчдад зориулан тун сонирхолтой бичсэнийг хэлэлцүүлэгт оролцогчид онцолсон. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/8b58c540a6f88d4287241974a1dfe7dd.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Хүлэмжийн хий хэмээх "хэцүү нэрт"</h3><p></p><p>Цар тахлаас үүдсэн хөл хорио, түр зогсолтын улмаас дэлхий дахинд хүлэмжийн хийн ялгарал таван хувиар буурсан ч олон сая хүний үхэл, ажилгүйдлийн төлөөсөнд ирсэн. Таван тивийн өнцөг булан бүрд олон зуун үйлдвэр түр зогсолт хийж, бүтээн байгуулалтын ажлууд хойшилсон ч ердөө таван хувь буурч байна гэдэг ирээдүйд тэг болгохын тулд маш их зүйл өөрчлөх шаардлагатай байгааг илтгэнэ. Мөн нэгэнт ялгарсан нүүрсхүчлийн хий агаар мандалд маш удаан хугацааны турш байдаг аж. Одоогоор агаар мандалд байгаа нийт хүлэмжийн хийн тавны нэг нь ирэх 10 мянган жил арилахгүй нь. <br></p><p>Манай гариг дээр хүлэмжийн хий 1850 оноос хойш эрчимтэй нэмэгдэх болжээ. Хэрэв энэ хэвээр үргэлжилбэл XXI зууны дунд үед гэхэд агаарын дундаж температур 1.5-3 хэмээр нэмэгдэх магадлалтай. Үүний улмаас ган гачиг, хуурайшилт, байгалийн гамшигт үзэгдлийн тоо давтамж нэмэгдсэний улмаас олон зуун сая хүн ажилгүй болох, цаашилбал амь насыг нь авч одох эрсдэлтэй байна. Ковид-19 халдварын улмаас дэлхий дээр 100 мянган хүн тутмын 14 нь нас барж буй бол энэ зууны дунд гэхэд уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас 100 мянган хүн тутмын 75 нь нас барах магадлалтай болжээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/860100a81107be40d7d607f7c7d099fa.jpeg"></p><p></p><p><b><br>Хүлэмжийн хий хаанаас ялгарч байна вэ?</b></p><p><i>Үйлдвэрлэл (цемент, ган, хуванцар г.м) - 31%</i></p><p><i>Эрчим хүч - 27%</i></p><p><i>Хөдөө аж ахуй - 19%</i></p><p><i>Тээвэр - 16%</i></p><p><i>Халаах, сэрүүцүүлэх, хөлдөөх төхөөрөмж - 7%</i></p><p>Одоогоор ихэнх улсад байгаль орчны тухай хууль тогтоомж, зохицуулалтуудад уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг дорвитой бодлого тусгаагүй, асуудал гарч ирвэл шийдэхээс биш урьтаж бууруулах шийдэл үгүй аж. Яг л 1960 оны компьютер дээр хиймэл оюуныг бүтээх гэж буйтай адил хэмээн Билл Гэйтс харьцуулжээ. АНУ-ын Clean Air Act хуульд ч гэсэн хүлэмжийн хий тухай дорвитой дурдаагүйг онцолсон юм. Энэ хүрээнд номын удаах бүлгүүдэд дээрх таван хэсгийг дэлгэрэнгүй задалж, ямар шинэ технологи, боломж байгааг дурдсан. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/7A4npk1Deug?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Асуудал ба шийдэл </h3><p></p><p class="MsoNormal">Хүн төрөлхтний түүхийн 99.9 хувьд бид элдэв түлш, шатахуун ашиглахгүйгээр алхаж, морь унаж амьдарч ирсэн. Харин 1800 оноос зүтгүүрийн үйлдвэрлэл эрчтэй хөгжиж, тээврийн хэрэгслүүд гарч ирэх болсноор энэ бүхэн эхэлсэн билээ. Бид нүүрс, газрын тос зэрэг шатах ашигт малтмалыг ашигладаг болоод 200 жил л болж байгаа ч тэдгээргүйгээр амьдралаа явуулахааргүй болтол өдөр тутамд маань нэвтэрчээ. Хөгжиж буй орнуудад нүүрсний хэрэглээ пуужин мэт өссөөр байгаа. Тухайлбал, БНХАУ-д гэхэд 2000-2018 онд нүүрсний хэрэглээ гурав дахин өссөн. Энэ бол АНУ, Канад, Мексикийн хэрэглээг нийлүүлснээс ч их дүн юм. </p><p class="MsoNormal">Сайн мэдээ гэвэл, сүүлийн жилүүдэд сэргээгдэх эрчим хүчний үнэ өртөг буурсаар байна. Нарны эрчим хүч үйлдвэрлэх өртөг гэхэд 2010 онтой харьцуулахад 10 дахин буурсан. Гэвч нарны эрчим хүчний станц байгуулахад нүүрсний станцтай харьцуулахад 5-50 дахин том газар хэрэгтэй. Салхины хувьд нарныхаас 10 дахин том байх хэрэгтэй учир газар болон газрын байршил бол энэ салбарын хамгийн чухал хүчин зүйл ажээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/c37235109ca86e8131a9a24665c6a518.jpeg"></p><p></p><p><br>Дэлхийн хүн ам 40 жилийн дараа гэхэд 10 тэрбум хүрэх тул хөдөө аж ахуй анхаарал тавих учиртай топ салбаруудын нэг яах аргагүй мөн. Энэ хүрээнд номд ургамлын гаралтай мах хэрэглэх, лабораторийн аргаар мах боловсруулах зэрэг сонирхолтой шийдлүүдийг тайлбарлажээ. </p><p>Мөн савтай сүү, ундаанаас ч хямд хэмээн тодотгож буй шатахуун бол тээврийн салбарын хүлэмжийн хийн шалтгаан болж байгаа. БНХАУ-д сүүлийн 10 жилд тээврийн хэрэгслээс ялгарах хүлэмжийн хий хоёр дахин өссөн байх жишээтэй. АНУ-д 2020 онд худалдагдсан нийт автомашины зөвхөн хоёрхон хувийг цахилгаан хөдөлгүүртэй автомашин эзэлж байна. Гол шийдэл нь, цахилгаан хөдөлгүүртэй автомашины хэрэглээг дэмжих хэмээн онцолж байлаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Дасан зохицох нь </h3><p></p><p class="MsoNormal">Инновац гэдэг нэг шөнийн дотор бий болдоггүй, олон жилийн туршилт, судалгаагаар бий болдог тул хүн төрөлхтөн уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох аргуудыг эрэлхийлэх учиртай. Өдгөө орлого багатай, ядуу иргэд хүлэмжийн хийн хариуцлага хүлээх ёстой хүмүүсийн хамгийн сүүлд бичигдэх ч хор хохирлыг нь хамгийн түрүүнд амсаж буй. Кени улсад амьдардаг иргэн АНУ-д амьдардаг хүнээс даруй 55 дахин бага нүүрсхүчлийн хий ялгаруулж байгаа хэр нь уур амьсгалаас үүдэлтэй өөрчлөлтөд америкчуудаас түрүүлж өртөх юм. </p><p class="MsoNormal">Цаашид хөдөө аж ахуйн салбарт ган гачиг, үер зэрэг байгалийн гамшигт үзэгдэл ойр ойрхон нүүрлэж, ургац хураахад хүндрэлтэй болох эрсдэлтэй буй. Тэр бүхнийг тооцож, юун түрүүнд буурай улс орнуудын эрүүл мэндийн салбарын тогтолцоог сайжруулах, халдварт өвчнөөс сэргийлэх, вакцины хүртээмжийг сайжруулах хэрэгтэй гэв. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/64ca95a56bb02939f2c98b2ad788a964.jpeg"></p><p></p><p><br>Мөн гамшигт тэсвэртэй орон сууц, барилга, дэд бүтцийг хөгжүүлэх, үер усны далан барих зэрэг Б төлөвлөгөөг боловсруулах, бэлэн байхыг сануулж байлаа. Энэ чиглэлийн хөрөнгө оруулалтуудыг нэмж, олон нийтэд ач холбогдлыг нь ойлгуулах, байнга ярих хэрэгтэй аж. Төр, хувийн хэвшлийн харилцаа, технологийн дэвшил, инновац нь нэгэн зүгт хандаж, хамтарч ажиллаж чадвал үр дүн гарах нь гарцаагүй. Нэг нь илүү эсвэл дутуу байж болохгүйг олон орны жишээ, түүхээр тайлбарласныг та бүхэн сонирхож үзнэ буй за. Билл Гэйтс "Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, ногоон хөгжлийг бүтээнэ гэдэг амар зүйл огт биш юм. Урт хугацаа, өндөр хөрөнгө оруулалт, бүх нийтийн оролцоо, хүчин зүтгэл шаардана. Гэхдээ эцсийн үр дүн биднийг ирээдүйг бүтээнэ" хэмээн номын сүүлийн хэсэгт өгүүлсэн юм.</p><p>Энэ удаагийн номын хэлэлцүүлэгт банк санхүү, эрчим хүчний салбарын төлөөллүүд оролцож, санал бодлоо хуваалцсан нь онцлог байлаа. Мэргэжилтнүүдийн хувьд тухайн сэдвийн гүнд байгаа олон нуугдсан асуудлыг хөндөөгүй, санхүү, хөрөнгө оруулалт болон улс төрийн асуудлыг тодотгохгүйгээр хэт өөдрөг төсөөллөөр бичсэн гэх шүүмжлэлийг хэлсэн билээ. Гэхдээ уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх ойлголт тааруу уншигчдад цогц, цэгцтэй ойлголт өгөх бүтээл болсон гэдэгт санал нийлэв.</p> </div>	"Unread Book Club" найм дахь удагийн хэлэлцүүлгээрээ Билл Гэйтсийн "How to Avoid a Climate Disaster" номыг сонгож, Clubhouse аппликэйшнээр дамжуулан ярилцлаа. "Microsoft" компанийн үүсгэн байгуулагч Билл Гэйтс уур амьсгалын өөрчлөлт, дэлхийн дулааарлыг тойрсон олон ээдрээтэй асуудлыг 15 жил анхааран судалж, энэ чиглэлийн эрдэмтэн судлаачидтай хамтран хэд хэдэн ногоон хөгжлийн төслийг хэрэгжүүлж буйн хувьд сурч мэдсэн бүхнээ цаасан дээр цэгцтэй буулгах сэдэл нь энэхүү ном байв. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тухай А-Я хүртэл цэгцтэй ойлголт өгч, хүн төрөлхтний хязгааргүй хэрэгцээ, хэв маяг юунд хөтөлж буйг хөндөн, шинэ технологи, инновацын шийдлүүдийг шигтгэсэн эл бүтээлийг тоймлон хүргэе. Эрчим хүчний асуудлаас үүдсэн эргэцүүлэл Уур амьсгалын тухай таны мэдэх ёстой хоёр тоо бий. Нэг нь 50 тэрбум, нөгөөх нь тэг. 50 тэрбум тонн бол хүн төрөлхтний агаар мандалд нэг жилд ялгаруулж буй хүлэмжийн хийн үзүүлэлт. Харин тэг бол бидний зорьж буй тоо. Уур амьсгалын тухай асуудлыг гүнзгий судалж, олон нийтэд ярьж ойлгуулна гэж бодоогүй явсан Билл Гэйтс 20 жилийн өмнө Төв болон Өмнөд Африк, Өмнөд Азийн хөгжил буурай орнуудаар явж, төрөлт, нас баралт, өвчин зовлон зэрэг асуудлыг судалж явахдаа олон зуун сая иргэн цахилгаан, эрчим хүчний ямар ч эх үүсвэргүй нөхцөлд амьдарч буйг олж харжээ. Өдгөө дэлхийд 860 сая хүн цахилгаангүй амьдарч буй. Эрчим хүчгүйгээр хүн сурч боловсрох, бүтээмжтэй ажиллах цаашлаад нийгэм, эдийн засгийг хөгжүүлэх тухай ярихад бэрх. Гэвч өдгөө эрчим хүч үйлдвэрлэх ихэнх арга техник үлэмж хэмжээний хүлэмжийн хий ялгаруулж буй тул хүн төрөлхтнийг алхам бүрдээ хариуцлагатай байж ногоон хөгжилд чиглэсэн технологи, инновацыг дэмжих сэдэл, шалтгааныг энэхүү номоор дамжуулан өгөхийг зорьжээ. Номын агуулгыг нийт дөрвөн хэсэгт хувааж болох ба дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлтийн хор хөнөөл, сорилт бэрхшээл, шийдлийг тойрсон асуудлыг тун цэгцтэй, ойлгомжтой бичжээ. Сэдэвтэй холбоотой сүүлийн үеийн тоо баримт, судалгааг харамгүй хуваалцаж, эрдэмтэн судлаачдын тооцоо, таамгийг хачирлан оруулсан нь танин мэдэхүйн ач холбогдолтой байв. Ээдрээтэй сэдвийг энгийн уншигчдад зориулан тун сонирхолтой бичсэнийг хэлэлцүүлэгт оролцогчид онцолсон. Хүлэмжийн хий хэмээх "хэцүү нэрт" Цар тахлаас үүдсэн хөл хорио, түр зогсолтын улмаас дэлхий дахинд хүлэмжийн хийн ялгарал таван хувиар буурсан ч олон сая хүний үхэл, ажилгүйдлийн төлөөсөнд ирсэн. Таван тивийн өнцөг булан бүрд олон зуун үйлдвэр түр зогсолт хийж, бүтээн байгуулалтын ажлууд хойшилсон ч ердөө таван хувь буурч байна гэдэг ирээдүйд тэг болгохын тулд маш их зүйл өөрчлөх шаардлагатай байгааг илтгэнэ. Мөн нэгэнт ялгарсан нүүрсхүчлийн хий агаар мандалд маш удаан хугацааны турш байдаг аж. Одоогоор агаар мандалд байгаа нийт хүлэмжийн хийн тавны нэг нь ирэх 10 мянган жил арилахгүй нь. Манай гариг дээр хүлэмжийн хий 1850 оноос хойш эрчимтэй нэмэгдэх болжээ. Хэрэв энэ хэвээр үргэлжилбэл XXI зууны дунд үед гэхэд агаарын дундаж температур 1.5-3 хэмээр нэмэгдэх магадлалтай. Үүний улмаас ган гачиг, хуурайшилт, байгалийн гамшигт үзэгдлийн тоо давтамж нэмэгдсэний улмаас олон зуун сая хүн ажилгүй болох, цаашилбал амь насыг нь авч одох эрсдэлтэй байна. Ковид-19 халдварын улмаас дэлхий дээр 100 мянган хүн тутмын 14 нь нас барж буй бол энэ зууны дунд гэхэд уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас 100 мянган хүн тутмын 75 нь нас барах магадлалтай болжээ. Хүлэмжийн хий хаанаас ялгарч байна вэ? Үйлдвэрлэл (цемент, ган, хуванцар г.м) - 31% Эрчим хүч - 27% Хөдөө аж ахуй - 19% Тээвэр - 16% Халаах, сэрүүцүүлэх, хөлдөөх төхөөрөмж - 7% Одоогоор ихэнх улсад байгаль орчны тухай хууль тогтоомж, зохицуулалтуудад уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг дорвитой бодлого тусгаагүй, асуудал гарч ирвэл шийдэхээс биш урьтаж бууруулах шийдэл үгүй аж. Яг л 1960 оны компьютер дээр хиймэл оюуныг бүтээх гэж буйтай адил хэмээн Билл Гэйтс харьцуулжээ. АНУ-ын Clean Air Act хуульд ч гэсэн хүлэмжийн хий тухай дорвитой дурдаагүйг онцолсон юм. Энэ хүрээнд номын удаах бүлгүүдэд дээрх таван хэсгийг дэлгэрэнгүй задалж, ямар шинэ технологи, боломж байгааг дурдсан. Асуудал ба шийдэл Хүн төрөлхтний түүхийн 99.9 хувьд бид элдэв түлш, шатахуун ашиглахгүйгээр алхаж, морь унаж амьдарч ирсэн. Харин 1800 оноос зүтгүүрийн үйлдвэрлэл эрчтэй хөгжиж, тээврийн хэрэгслүүд гарч ирэх болсноор энэ бүхэн эхэлсэн билээ. Бид нүүрс, газрын тос зэрэг шатах ашигт малтмалыг ашигладаг болоод 200 жил л болж байгаа ч тэдгээргүйгээр амьдралаа явуулахааргүй болтол өдөр тутамд маань нэвтэрчээ. Хөгжиж буй орнуудад нүүрсний хэрэглээ пуужин мэт өссөөр байгаа. Тухайлбал, БНХАУ-д гэхэд 2000-2018 онд нүүрсний хэрэглээ гурав дахин өссөн. Энэ бол АНУ, Канад, Мексикийн хэрэглээг нийлүүлснээс ч их дүн юм. Сайн мэдээ гэвэл, сүүлийн жилүүдэд сэргээгдэх эрчим хүчний үнэ өртөг буурсаар байна. Нарны эрчим хүч үйлдвэрлэх өртөг гэхэд 2010 онтой харьцуулахад 10 дахин буурсан. Гэвч нарны эрчим хүчний станц байгуулахад нүүрсний станцтай харьцуулахад 5-50 дахин том газар хэрэгтэй. Салхины хувьд нарныхаас 10 дахин том байх хэрэгтэй учир газар болон газрын байршил бол энэ салбарын хамгийн чухал хүчин зүйл ажээ. Дэлхийн хүн ам 40 жилийн дараа гэхэд 10 тэрбум хүрэх тул хөдөө аж ахуй анхаарал тавих учиртай топ салбаруудын нэг яах аргагүй мөн. Энэ хүрээнд номд ургамлын гаралтай мах хэрэглэх, лабораторийн аргаар мах боловсруулах зэрэг сонирхолтой шийдлүүдийг тайлбарлажээ. Мөн савтай сүү, ундаанаас ч хямд хэмээн тодотгож буй шатахуун бол тээврийн салбарын хүлэмжийн хийн шалтгаан болж байгаа. БНХАУ-д сүүлийн 10 жилд тээврийн хэрэгслээс ялгарах хүлэмжийн хий хоёр дахин өссөн байх жишээтэй. АНУ-д 2020 онд худалдагдсан нийт автомашины зөвхөн хоёрхон хувийг цахилгаан хөдөлгүүртэй автомашин эзэлж байна. Гол шийдэл нь, цахилгаан хөдөлгүүртэй автомашины хэрэглээг дэмжих хэмээн онцолж байлаа. Дасан зохицох нь Инновац гэдэг нэг шөнийн дотор бий болдоггүй, олон жилийн туршилт, судалгаагаар бий болдог тул хүн төрөлхтөн уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох аргуудыг эрэлхийлэх учиртай. Өдгөө орлого багатай, ядуу иргэд хүлэмжийн хийн хариуцлага хүлээх ёстой хүмүүсийн хамгийн сүүлд бичигдэх ч хор хохирлыг нь хамгийн түрүүнд амсаж буй. Кени улсад амьдардаг иргэн АНУ-д амьдардаг хүнээс даруй 55 дахин бага нүүрсхүчлийн хий ялгаруулж байгаа хэр нь уур амьсгалаас үүдэлтэй өөрчлөлтөд америкчуудаас түрүүлж өртөх юм. Цаашид хөдөө аж ахуйн салбарт ган гачиг, үер зэрэг байгалийн гамшигт үзэгдэл ойр ойрхон нүүрлэж, ургац хураахад хүндрэлтэй болох эрсдэлтэй буй. Тэр бүхнийг тооцож, юун түрүүнд буурай улс орнуудын эрүүл мэндийн салбарын тогтолцоог сайжруулах, халдварт өвчнөөс сэргийлэх, вакцины хүртээмжийг сайжруулах хэрэгтэй гэв. Мөн гамшигт тэсвэртэй орон сууц, барилга, дэд бүтцийг хөгжүүлэх, үер усны далан барих зэрэг Б төлөвлөгөөг боловсруулах, бэлэн байхыг сануулж байлаа. Энэ чиглэлийн хөрөнгө оруулалтуудыг нэмж, олон нийтэд ач холбогдлыг нь ойлгуулах, байнга ярих хэрэгтэй аж. Төр, хувийн хэвшлийн харилцаа, технологийн дэвшил, инновац нь нэгэн зүгт хандаж, хамтарч ажиллаж чадвал үр дүн гарах нь гарцаагүй. Нэг нь илүү эсвэл дутуу байж болохгүйг олон орны жишээ, түүхээр тайлбарласныг та бүхэн сонирхож үзнэ буй за. Билл Гэйтс "Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, ногоон хөгжлийг бүтээнэ гэдэг амар зүйл огт биш юм. Урт хугацаа, өндөр хөрөнгө оруулалт, бүх нийтийн оролцоо, хүчин зүтгэл шаардана. Гэхдээ эцсийн үр дүн биднийг ирээдүйг бүтээнэ" хэмээн номын сүүлийн хэсэгт өгүүлсэн юм. Энэ удаагийн номын хэлэлцүүлэгт банк санхүү, эрчим хүчний салбарын төлөөллүүд оролцож, санал бодлоо хуваалцсан нь онцлог байлаа. Мэргэжилтнүүдийн хувьд тухайн сэдвийн гүнд байгаа олон нуугдсан асуудлыг хөндөөгүй, санхүү, хөрөнгө оруулалт болон улс төрийн асуудлыг тодотгохгүйгээр хэт өөдрөг төсөөллөөр бичсэн гэх шүүмжлэлийг хэлсэн билээ. Гэхдээ уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх ойлголт тааруу уншигчдад цогц, цэгцтэй ойлголт өгөх бүтээл болсон гэдэгт санал нийлэв.	"Unread Book Club" найм дахь удагийн хэлэлцүүлгээрээ Билл Гэйтсийн "How to Avoid a Climate Disaster" номыг сонгож, Clubhouse аппликэйшнээр дамжуулан ярилцлаа. "Microsoft" компанийн үүсгэн байгуулагч Билл Гэйтс уур амьсгалын өөрчлөлт, дэлхийн дулааарлыг тойрсон олон ээдрээтэй асуудлыг 15 жил анхааран судалж, энэ чиглэлийн эрдэмтэн судлаачидтай хамтран хэд хэдэн ногоон хөгжлийн төслийг хэрэгжүүлж буйн хувьд сурч мэдсэн бүхнээ цаасан дээр цэгцтэй буулгах сэдэл нь энэхүү ном байв. Уур амьсгалын өөрчлөлтийн тухай А-Я хүртэл цэгцтэй ойлголт өгч, хүн төрөлхтний хязгааргүй хэрэгцээ, хэв маяг юунд хөтөлж буйг хөндөн, шинэ технологи, инновацын шийдлүүдийг шигтгэсэн эл бүтээлийг тоймлон хүргэе. ### Эрчим хүчний асуудлаас үүдсэн эргэцүүлэл Уур амьсгалын тухай таны мэдэх ёстой хоёр тоо бий. Нэг нь 50 тэрбум, нөгөөх нь тэг. 50 тэрбум тонн бол хүн төрөлхтний агаар мандалд нэг жилд ялгаруулж буй хүлэмжийн хийн үзүүлэлт. Харин тэг бол бидний зорьж буй тоо. Уур амьсгалын тухай асуудлыг гүнзгий судалж, олон нийтэд ярьж ойлгуулна гэж бодоогүй явсан Билл Гэйтс 20 жилийн өмнө Төв болон Өмнөд Африк, Өмнөд Азийн хөгжил буурай орнуудаар явж, төрөлт, нас баралт, өвчин зовлон зэрэг асуудлыг судалж явахдаа олон зуун сая иргэн цахилгаан, эрчим хүчний ямар ч эх үүсвэргүй нөхцөлд амьдарч буйг олж харжээ. Өдгөө дэлхийд 860 сая хүн цахилгаангүй амьдарч буй. Эрчим хүчгүйгээр хүн сурч боловсрох, бүтээмжтэй ажиллах цаашлаад нийгэм, эдийн засгийг хөгжүүлэх тухай ярихад бэрх. Гэвч өдгөө эрчим хүч үйлдвэрлэх ихэнх арга техник үлэмж хэмжээний хүлэмжийн хий ялгаруулж буй тул хүн төрөлхтнийг алхам бүрдээ хариуцлагатай байж ногоон хөгжилд чиглэсэн технологи, инновацыг дэмжих сэдэл, шалтгааныг энэхүү номоор дамжуулан өгөхийг зорьжээ. Номын агуулгыг нийт дөрвөн хэсэгт хувааж болох ба дэлхийн дулаарал, уур амьсгалын өөрчлөлтийн хор хөнөөл, сорилт бэрхшээл, шийдлийг тойрсон асуудлыг тун цэгцтэй, ойлгомжтой бичжээ. Сэдэвтэй холбоотой сүүлийн үеийн тоо баримт, судалгааг харамгүй хуваалцаж, эрдэмтэн судлаачдын тооцоо, таамгийг хачирлан оруулсан нь танин мэдэхүйн ач холбогдолтой байв. Ээдрээтэй сэдвийг энгийн уншигчдад зориулан тун сонирхолтой бичсэнийг хэлэлцүүлэгт оролцогчид онцолсон. ### Хүлэмжийн хий хэмээх "хэцүү нэрт" Цар тахлаас үүдсэн хөл хорио, түр зогсолтын улмаас дэлхий дахинд хүлэмжийн хийн ялгарал таван хувиар буурсан ч олон сая хүний үхэл, ажилгүйдлийн төлөөсөнд ирсэн. Таван тивийн өнцөг булан бүрд олон зуун үйлдвэр түр зогсолт хийж, бүтээн байгуулалтын ажлууд хойшилсон ч ердөө таван хувь буурч байна гэдэг ирээдүйд тэг болгохын тулд маш их зүйл өөрчлөх шаардлагатай байгааг илтгэнэ. Мөн нэгэнт ялгарсан нүүрсхүчлийн хий агаар мандалд маш удаан хугацааны турш байдаг аж. Одоогоор агаар мандалд байгаа нийт хүлэмжийн хийн тавны нэг нь ирэх 10 мянган жил арилахгүй нь. Манай гариг дээр хүлэмжийн хий 1850 оноос хойш эрчимтэй нэмэгдэх болжээ. Хэрэв энэ хэвээр үргэлжилбэл XXI зууны дунд үед гэхэд агаарын дундаж температур 1.5-3 хэмээр нэмэгдэх магадлалтай. Үүний улмаас ган гачиг, хуурайшилт, байгалийн гамшигт үзэгдлийн тоо давтамж нэмэгдсэний улмаас олон зуун сая хүн ажилгүй болох, цаашилбал амь насыг нь авч одох эрсдэлтэй байна. Ковид-19 халдварын улмаас дэлхий дээр 100 мянган хүн тутмын 14 нь нас барж буй бол энэ зууны дунд гэхэд уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас 100 мянган хүн тутмын 75 нь нас барах магадлалтай болжээ. Хүлэмжийн хий хаанаас ялгарч байна вэ? Үйлдвэрлэл (цемент, ган, хуванцар г.м) - 31% Эрчим хүч - 27% Хөдөө аж ахуй - 19% Тээвэр - 16% Халаах, сэрүүцүүлэх, хөлдөөх төхөөрөмж - 7% Одоогоор ихэнх улсад байгаль орчны тухай хууль тогтоомж, зохицуулалтуудад уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг дорвитой бодлого тусгаагүй, асуудал гарч ирвэл шийдэхээс биш урьтаж бууруулах шийдэл үгүй аж. Яг л 1960 оны компьютер дээр хиймэл оюуныг бүтээх гэж буйтай адил хэмээн Билл Гэйтс харьцуулжээ. АНУ-ын Clean Air Act хуульд ч гэсэн хүлэмжийн хий тухай дорвитой дурдаагүйг онцолсон юм. Энэ хүрээнд номын удаах бүлгүүдэд дээрх таван хэсгийг дэлгэрэнгүй задалж, ямар шинэ технологи, боломж байгааг дурдсан. ### Асуудал ба шийдэл Хүн төрөлхтний түүхийн 99.9 хувьд бид элдэв түлш, шатахуун ашиглахгүйгээр алхаж, морь унаж амьдарч ирсэн. Харин 1800 оноос зүтгүүрийн үйлдвэрлэл эрчтэй хөгжиж, тээврийн хэрэгслүүд гарч ирэх болсноор энэ бүхэн эхэлсэн билээ. Бид нүүрс, газрын тос зэрэг шатах ашигт малтмалыг ашигладаг болоод 200 жил л болж байгаа ч тэдгээргүйгээр амьдралаа явуулахааргүй болтол өдөр тутамд маань нэвтэрчээ. Хөгжиж буй орнуудад нүүрсний хэрэглээ пуужин мэт өссөөр байгаа. Тухайлбал, БНХАУ-д гэхэд 2000-2018 онд нүүрсний хэрэглээ гурав дахин өссөн. Энэ бол АНУ, Канад, Мексикийн хэрэглээг нийлүүлснээс ч их дүн юм. Сайн мэдээ гэвэл, сүүлийн жилүүдэд сэргээгдэх эрчим хүчний үнэ өртөг буурсаар байна. Нарны эрчим хүч үйлдвэрлэх өртөг гэхэд 2010 онтой харьцуулахад 10 дахин буурсан. Гэвч нарны эрчим хүчний станц байгуулахад нүүрсний станцтай харьцуулахад 5-50 дахин том газар хэрэгтэй. Салхины хувьд нарныхаас 10 дахин том байх хэрэгтэй учир газар болон газрын байршил бол энэ салбарын хамгийн чухал хүчин зүйл ажээ. Дэлхийн хүн ам 40 жилийн дараа гэхэд 10 тэрбум хүрэх тул хөдөө аж ахуй анхаарал тавих учиртай топ салбаруудын нэг яах аргагүй мөн. Энэ хүрээнд номд ургамлын гаралтай мах хэрэглэх, лабораторийн аргаар мах боловсруулах зэрэг сонирхолтой шийдлүүдийг тайлбарлажээ. Мөн савтай сүү, ундаанаас ч хямд хэмээн тодотгож буй шатахуун бол тээврийн салбарын хүлэмжийн хийн шалтгаан болж байгаа. БНХАУ-д сүүлийн 10 жилд тээврийн хэрэгслээс ялгарах хүлэмжийн хий хоёр дахин өссөн байх жишээтэй. АНУ-д 2020 онд худалдагдсан нийт автомашины зөвхөн хоёрхон хувийг цахилгаан хөдөлгүүртэй автомашин эзэлж байна. Гол шийдэл нь, цахилгаан хөдөлгүүртэй автомашины хэрэглээг дэмжих хэмээн онцолж байлаа. ### Дасан зохицох нь Инновац гэдэг нэг шөнийн дотор бий болдоггүй, олон жилийн туршилт, судалгаагаар бий болдог тул хүн төрөлхтөн уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох аргуудыг эрэлхийлэх учиртай. Өдгөө орлого багатай, ядуу иргэд хүлэмжийн хийн хариуцлага хүлээх ёстой хүмүүсийн хамгийн сүүлд бичигдэх ч хор хохирлыг нь хамгийн түрүүнд амсаж буй. Кени улсад амьдардаг иргэн АНУ-д амьдардаг хүнээс даруй 55 дахин бага нүүрсхүчлийн хий ялгаруулж байгаа хэр нь уур амьсгалаас үүдэлтэй өөрчлөлтөд америкчуудаас түрүүлж өртөх юм. Цаашид хөдөө аж ахуйн салбарт ган гачиг, үер зэрэг байгалийн гамшигт үзэгдэл ойр ойрхон нүүрлэж, ургац хураахад хүндрэлтэй болох эрсдэлтэй буй. Тэр бүхнийг тооцож, юун түрүүнд буурай улс орнуудын эрүүл мэндийн салбарын тогтолцоог сайжруулах, халдварт өвчнөөс сэргийлэх, вакцины хүртээмжийг сайжруулах хэрэгтэй гэв. Мөн гамшигт тэсвэртэй орон сууц, барилга, дэд бүтцийг хөгжүүлэх, үер усны далан барих зэрэг Б төлөвлөгөөг боловсруулах, бэлэн байхыг сануулж байлаа. Энэ чиглэлийн хөрөнгө оруулалтуудыг нэмж, олон нийтэд ач холбогдлыг нь ойлгуулах, байнга ярих хэрэгтэй аж. Төр, хувийн хэвшлийн харилцаа, технологийн дэвшил, инновац нь нэгэн зүгт хандаж, хамтарч ажиллаж чадвал үр дүн гарах нь гарцаагүй. Нэг нь илүү эсвэл дутуу байж болохгүйг олон орны жишээ, түүхээр тайлбарласныг та бүхэн сонирхож үзнэ буй за. Билл Гэйтс "Уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, ногоон хөгжлийг бүтээнэ гэдэг амар зүйл огт биш юм. Урт хугацаа, өндөр хөрөнгө оруулалт, бүх нийтийн оролцоо, хүчин зүтгэл шаардана. Гэхдээ эцсийн үр дүн биднийг ирээдүйг бүтээнэ" хэмээн номын сүүлийн хэсэгт өгүүлсэн юм. Энэ удаагийн номын хэлэлцүүлэгт банк санхүү, эрчим хүчний салбарын төлөөллүүд оролцож, санал бодлоо хуваалцсан нь онцлог байлаа. Мэргэжилтнүүдийн хувьд тухайн сэдвийн гүнд байгаа олон нуугдсан асуудлыг хөндөөгүй, санхүү, хөрөнгө оруулалт болон улс төрийн асуудлыг тодотгохгүйгээр хэт өөдрөг төсөөллөөр бичсэн гэх шүүмжлэлийг хэлсэн билээ. Гэхдээ уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаарх ойлголт тааруу уншигчдад цогц, цэгцтэй ойлголт өгөх бүтээл болсон гэдэгт санал нийлэв.
https://unread.today/c/spotlight-emonos	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-03-01T00:00:00	3 сарын 1, 2021	EMonos- Эрүүл мэндийг танд хүргэнэ	<div class="article-body"> <h2><div>Эрүүл мэнд бол хүнээс байнгын анхаарал, халамж шаарддаг ч хэзээд төлөвлөх боломжгүй байдаг, тун эмзэг бөгөөд амин чухал асуудал. Тиймээс ямарваа эрүүл мэндийн үйлчилгээ цагийн хязгаарлалтгүй, амар хялбар байх тусмаа үр дүнтэй билээ. 31 жилийн түүхтэй "Монос" групп өнгөрсөн хугацаанд хурааж хуримтлуулсан туршлагадаа үндэслэн эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний "иМонос" онлайн платформыг хөгжүүлж буй нь хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээсэн, хэрэглэхэд тун хялбар үйлчилгээ юм. Иймд бид энэ удаагийн дугаартаа "иМонос"-ын хамт олныг урьж тэдний онцлог, үйл ажиллагаатай танилцсанаа хүргэе.</div><div><br></div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> "Ундрам Хан Хангай" ХХК<br><b>Хаяг:</b> Баруун дөрвөн зам, Үйлдвэрчний эвлэлийн ордоны зүүн урд Рокмон бюлдингийн гуравдугаар давхарт<br><b>Чиглэл:</b> Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний онлайн худалдаа, хүргэлт<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Монос Групп<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2019 оны гуравдугаар сар<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://emonos.mn/" target="_blank">emonos.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/www.emonos.mn" target="_blank">И-Монос 24 цагийн хүргэлт E-Monos</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/emonos.mn/" target="_blank">@emonos.mn</a> (Инстаграм), <a href="https://twitter.com/EmonosM" target="_blank">Emonos.mn</a> (Твиттер)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e6631f402fd169a882857659498999dc.jpg"></p><div class="image-caption">Гүйцэтгэх захирал З.Осоржам</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>"иМонос" эрүүл мэндийн онлайн платформ нь анх “Монос Улаанбаатар” эмийн сангийн сүлжээ компанийн хүргэлтийн алба болон байгуулагдсан. 2014 оноос эхлэн эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн худалдааны уламжлалт системийг хөгжүүлэн шинэчлэх зорилгоор вэб сайтаа нээснээр эхлэл тавигдсан гэж болно. Вэбсайтаа хөгжүүлэх, хэрэглэгчдийг энэ чиглэлд уриалах, сургах, үйл ажиллагаагаа төгөлдөржүүлэх ажлуудыг тасралтгүй хийж ирсэний үндсэн дээр 2018 оноос мэдэгдэхүйц үр дүн гаргаж, улмаар 2019 оны гуравдугаар сард өрх тусгаарлан "<a href="https://emonos.mn/" target="_blank">иМонос</a>"-ыг бие даасан брэндинг дор хөгжүүлэх болсон.</p><p>Хэдийгээр бид "Монос" хэмээх Монголын томоохон групп компанийн охин компани ч гэлээ хүний эрүүл мэндтэй шууд холбоотой маш онцлог, хатуу салбарыг технологитой хослуулан хөгжүүлдэг тул яг л стартап шиг ажилладаг.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Суурин эмийн сангуудаас ялгарах нэг зүйл нь манай платформоос худалдан авалт хийснээр таван хувийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтойд оршино. Гэхдээ уг хөнгөлөлт урамшуулал бол ялгарлын маань зөвхөн нэг хэсэг нь. "иМонос"-д одоогийн байдлаар нийт 300 гаруй харилцагчийн 10 мянга гаруй бүтээгдэхүүн байршаад буй. Энэ нь байр бүрийн дор байдаг суурин эмийн сангуудаас хэд дахин их барааны сонголт, нөөцтэй гэсэн үг юм. Иймд, эмийн сангаас хайгаад олоогүй бүтээгдэхүүнээ манайхаас хайгаад олох боломж хэд дахин их гэдгийг хэлэх нь зүйтэй болов уу. Жортой эм авахад зориулсан хэсэг ч манайд бий. </p><p>Мөн бид хэрэглэгчдэдээ төлбөрийн болон хүргэлтийн уян хатан боломжуудыг санал болгодог. Энэ тал дээр бүхий л банк, ББСБ-уудтай хамтран ажиллаж төлбөрийн сувгуудыг нь санал болгон ажиллаж байна. Бүр төлбөрөө хийхдээ 100 хувь урьдчилж төлөхийг ч шаарддаггүй. Бараагаа шалгаад хүлээн авсны дараа үлдэгдэл төлбөрөө хийх гэх мэтээр уян хатан хэлбэрээр худалдан авалт хийж болох юм. Хүргэлтийн хувьд яаралтай буюу хоёр цагийн доторх хүргэлт, энгийн буюу зургаан цагийн доторх зэрэг сонголтуудтай.</p><p>Манай улсын хувьд эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүнийг онлайн платформоос авч хангалттай хэвшээгүй л байна. Тиймээс хэрэглэгчдийнхээ зан төлөвт тохируулан 24 цагийн операторын үйлчилгээг ажиллуулан зовуурь, нөхцөл байдал, шинж тэмдгүүдэд нь тохирсон эмийг санал болгодог. Мэдээж энэ бүхний ард мэргэжлийн эмч нар ажилладаг гэдгийг тодотгох хэрэгтэй. Тиймээс зөвхөн эм авах бус, яаралтай үед мэргэжлийн зөвлөгөө тусламж хэрэгтэй үед манай дуудлагын төвд (1800-1883) хандах боломжтой. Энэ мэтчилэн "Монос"-ын эмийн сангууд, онлайн платформ гээд бүгд л хэрэглэгчийн эрүүл мэндийг нэгдүгээрт тавьж, үйл ажиллагааны бүхий л шат дамжлагадаа чанар стандартыг нягт баримтлан ажилладаг.</p><p>Бид 2020 оны сүүлчээр эхлүүлсэн, аппликэйшний шинэчлэлийн ажлаа саяхан хийж дуусгаад байна. Шинэчлэгдсэн апп маань хэрэглэхэд маш амар хялбар болсон байгаа. Хэрэглэж буй бүтээгдэхүүнийхээ QR кодыг оруулаад бараа хайх, эм уух цагаа тохируулан өөртөө сануулах, жорын бичгээ оруулаад бүтээгдэхүүнээ сагсанд автоматаар хийх, зовууриар бүтээгдэхүүн хайх, хүргэлтийн явцаа шууд хянах гэх мэт олон хэрэгцээтэй нэмэлт апп-д маань багтсан гэдгийг хэлэхэд таатай байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b7537ab91c776459bd77cb49e0acfb97.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/99814ced10751ba7eb15cce83891c20d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7c9e82cec86cef1da37bad5911469ce7.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ИМонос гэж юу вэ? </div></h3><p>Хамгийн өргөн сонголттой, уян хатан шийдэл бүхий эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний онлайн платформ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>"иМонос": Монос эмийн сангийн үйлчилгээг интернэтээр дамжуулан 24 цагийн турш авах боломжтой. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Саяхныг хүртэл дотоодын технологид суурилсан платформууд органик хурдаараа л өсөж хөгжиж байсан ч дэлхий даяар цар тахал гарч хөл хорио тогтсон нь хэрэглэгчдийг интернэт худалдааны соёлд хурдацтай суралцах хөшүүрэг болсон. Гэхдээ бидний хувьд маш олон ажлыг тун богино хугацаанд хийхийг шаардсан хүндхэн сорилт болсон гэж болно. Энэ ч утгаараа дотоодод халдвар алдсаны дараах хоёр сарын хугацаанд бид хүргэлт болон дуудлагын төвүүд дээрээ олон шинэчлэл, шийдлийг дор бүр нь хурдтай хийх шаардлагатай тулгарсан. Яаралтай хүн хүчээ нэмж, операторуудынхаа тоог 1.5 дахин нэмэгдүүлсэн ч бүх дуудлагыг авч дийлэхгүй байсан шүү. Манайх гэлтгүй бүхий л онлайн худалдааны платформууд ийм асуудалтай тулгарсан юм билээ. </p><p>Энэ үеэс сургамж авч, хүргэлт дээр мэргэжлийн байгууллагатай хамтран, харин өөрсдөө үндсэн бизнестээ л төвлөхөөр шийдээд буй. Үүний тулд эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний хүргэлтэд тавигдах чанар, стандартаа тун нарийн гаргаж өгсөн. Цар тахлын өмнөх үеэс ялгаатай нь, хүмүүс онлайн худалдан авалт хийх туршлагатай болсноор систем дээр ирэх захиалгын тоо, ачаалал эрс нэмэгдлээ. Хөл хорио тавигдан хотын хөдөлгөөн ихсэж буй энэ үед олон тооны захиалгыг 2-6 цагийн дотор амжиж хүргэх амаргүй. Тиймээс хүргэлт хийдэг эмийн сангуудын тоогоо нэмэгдүүлэхээр ажиллаж байна. Одоогоор манай сайтад сард 500 мянга гаруй хандалт ирдэг бөгөөд тэдний 2.5 хувь нь худалдан авалт хийж байна. Бид 2020 онд 2019 оны мөн үетэй харьцуулахад 500 хувийн өсөлттэй ажилласан. </p><p>Мөн буцаалтын асуудлууд бий. Хэдий бүх үйл явц зөв явагдсан ч биднээс шалтгаалахгүйгээр тухайн захиалга хэрэглэгчийн хүлээлтээс зөрөх тохиолдол байдаг тул бараа буцаах, солих сонголтыг өгөх ажилдаа орсон байгаа. Манай хамт олон хэрэглэгчдийнхээ бидэнд өгч буй итгэл, боломжийг хамгийн сайн, үр ашигтайгаар ажил хэрэг болгохыг зорьдог. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c737d437c24a2f7fbd081486a7e44723.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/775692ea1dc2128e1df847a5c2c3fa83.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3c68385092004562d05966f8ff3211c4.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p></p><p>Хүргэлтийн нөөц бүхий эмийн сангийн салбаруудтай нийлээд 50 гаруй ажилтантай. Гэрээт хүргэлтийн ажилтнууд орвол 80 гаруй хүнтэй баг "иМонос"-ын ард ажиллаж байна. </p><p>Багийн хувьд манай салбарт эм зүйч нэн эрэлттэй мэргэжилтэнд тооцогддог. Энэ чиглэлийн сайн мэргэжилтнүүдэд манай баг үргэлж нээлттэй ба ажил мэргэжлээ технологитой хослуулан хамгийн орчин үеийн эм, эрүүл мэндийн байгууллагад хүчээ үзэх, чадвартай, зоригтой залуусыг хайж байгаа шүү. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ирээдүй</h3><p></p><p>Энэ бол маш эмзэг, хариуцлагатай, хүнд салбар. Хүний эрүүл мэндтэй шууд холбогддог тул бид одоо ч, ирээдүйд ч чанар, стандартын хувьд хамгийн үлгэр жишээ байгууллага байхад анхаарах болно.</p><p>Нөгөө талаас, хэрэглэгчид энэ төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авахдаа заавал мэргэжлийн хүнтэй зөвлөлдөж, зөвлөгөө авч бүтээгдэхүүнээ авдаг байх учиртай. Эм, эмийн бүтээгдэхүүний худалдаа бусад төрлийн интернэт худалдаанаас ялгаатай. Саяхныг хүртэл бид борлуулалтынхаа 80-90 хувийг зөвхөн утсаар хийдэг буюу онлайн платформ гэхээс илүүтэй операторын үйлчилгээ үзүүлэгч компани байлаа. Багагүй хугацааны хөдөлмөрийн үр дүнд энэ тоо одоо 40-50 хувь болтлоо буурсан. Цаашдаа энэ эрчээрээ хэрэглэгчдээ сургаж борлуулалтынхаа 80-90 хувийг вэб болон аппаараа хийдэг болохоор төлөвлөж байна.</p><p>Үүний тулд цахим зээл, онлайн хөнгөлөлт, лояалти зэрэг үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байгаа. Ирээдүйд хамгийн хурдан, нэг дороос эрүүл мэндийн хэрэгцээгээ хангаж болох цогц платформ бүрдүүлж, байнгын хөгжүүлэлтээр дамжуулан хэрэглэгчдийнхээ хэрэглээг илүү хялбар болгохыг зорьж байна даа. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p>Хамгийн том эрсдэл гэвэл мэдээж чанар, стандарт. Бид үүнийг цаасан дээр яаж ч буулгасан бүх үйл явц хүнээр л дамжин хийгддэг. Хэн нэгний жижиг алдаа, хайнга хандсан хэдхэн хормоос болж том алдаа гарч болно. Энэ л хамгийн том эрсдэл. Тиймээс анхнаас нь хүний нөөцөө бүрдүүлэх, сургах чиглэлд ихээхэн анхаарч ажилладаг даа. <br></p> <blockquote><p></p><p>Апп татах:</p><p>- <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.iotech.emonos" target="_blank">Андройд</a><br></p> <cite><p>emonos</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ba860accab6e7bdcc626918fae3e6ded.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b7307244620f6efe80debca41df1e738.jpg"></p> </div>	Эрүүл мэнд бол хүнээс байнгын анхаарал, халамж шаарддаг ч хэзээд төлөвлөх боломжгүй байдаг, тун эмзэг бөгөөд амин чухал асуудал. Тиймээс ямарваа эрүүл мэндийн үйлчилгээ цагийн хязгаарлалтгүй, амар хялбар байх тусмаа үр дүнтэй билээ. 31 жилийн түүхтэй "Монос" групп өнгөрсөн хугацаанд хурааж хуримтлуулсан туршлагадаа үндэслэн эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний "иМонос" онлайн платформыг хөгжүүлж буй нь хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээсэн, хэрэглэхэд тун хялбар үйлчилгээ юм. Иймд бид энэ удаагийн дугаартаа "иМонос"-ын хамт олныг урьж тэдний онцлог, үйл ажиллагаатай танилцсанаа хүргэе. Нэр: "Ундрам Хан Хангай" ХХК Хаяг: Баруун дөрвөн зам, Үйлдвэрчний эвлэлийн ордоны зүүн урд Рокмон бюлдингийн гуравдугаар давхарт Чиглэл: Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний онлайн худалдаа, хүргэлт Үүсгэн байгуулагч: Монос Групп Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 оны гуравдугаар сар Холбоосууд: emonos.mn (Вэб), И-Монос 24 цагийн хүргэлт E-Monos (Фэйсбүүк), @emonos.mn (Инстаграм), Emonos.mn (Твиттер) Гүйцэтгэх захирал З.Осоржам сэдэл "иМонос" эрүүл мэндийн онлайн платформ нь анх “Монос Улаанбаатар” эмийн сангийн сүлжээ компанийн хүргэлтийн алба болон байгуулагдсан. 2014 оноос эхлэн эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн худалдааны уламжлалт системийг хөгжүүлэн шинэчлэх зорилгоор вэб сайтаа нээснээр эхлэл тавигдсан гэж болно. Вэбсайтаа хөгжүүлэх, хэрэглэгчдийг энэ чиглэлд уриалах, сургах, үйл ажиллагаагаа төгөлдөржүүлэх ажлуудыг тасралтгүй хийж ирсэний үндсэн дээр 2018 оноос мэдэгдэхүйц үр дүн гаргаж, улмаар 2019 оны гуравдугаар сард өрх тусгаарлан " иМонос "-ыг бие даасан брэндинг дор хөгжүүлэх болсон. Хэдийгээр бид "Монос" хэмээх Монголын томоохон групп компанийн охин компани ч гэлээ хүний эрүүл мэндтэй шууд холбоотой маш онцлог, хатуу салбарыг технологитой хослуулан хөгжүүлдэг тул яг л стартап шиг ажилладаг. ялгарал Суурин эмийн сангуудаас ялгарах нэг зүйл нь манай платформоос худалдан авалт хийснээр таван хувийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтойд оршино. Гэхдээ уг хөнгөлөлт урамшуулал бол ялгарлын маань зөвхөн нэг хэсэг нь. "иМонос"-д одоогийн байдлаар нийт 300 гаруй харилцагчийн 10 мянга гаруй бүтээгдэхүүн байршаад буй. Энэ нь байр бүрийн дор байдаг суурин эмийн сангуудаас хэд дахин их барааны сонголт, нөөцтэй гэсэн үг юм. Иймд, эмийн сангаас хайгаад олоогүй бүтээгдэхүүнээ манайхаас хайгаад олох боломж хэд дахин их гэдгийг хэлэх нь зүйтэй болов уу. Жортой эм авахад зориулсан хэсэг ч манайд бий. Мөн бид хэрэглэгчдэдээ төлбөрийн болон хүргэлтийн уян хатан боломжуудыг санал болгодог. Энэ тал дээр бүхий л банк, ББСБ-уудтай хамтран ажиллаж төлбөрийн сувгуудыг нь санал болгон ажиллаж байна. Бүр төлбөрөө хийхдээ 100 хувь урьдчилж төлөхийг ч шаарддаггүй. Бараагаа шалгаад хүлээн авсны дараа үлдэгдэл төлбөрөө хийх гэх мэтээр уян хатан хэлбэрээр худалдан авалт хийж болох юм. Хүргэлтийн хувьд яаралтай буюу хоёр цагийн доторх хүргэлт, энгийн буюу зургаан цагийн доторх зэрэг сонголтуудтай. Манай улсын хувьд эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүнийг онлайн платформоос авч хангалттай хэвшээгүй л байна. Тиймээс хэрэглэгчдийнхээ зан төлөвт тохируулан 24 цагийн операторын үйлчилгээг ажиллуулан зовуурь, нөхцөл байдал, шинж тэмдгүүдэд нь тохирсон эмийг санал болгодог. Мэдээж энэ бүхний ард мэргэжлийн эмч нар ажилладаг гэдгийг тодотгох хэрэгтэй. Тиймээс зөвхөн эм авах бус, яаралтай үед мэргэжлийн зөвлөгөө тусламж хэрэгтэй үед манай дуудлагын төвд (1800-1883) хандах боломжтой. Энэ мэтчилэн "Монос"-ын эмийн сангууд, онлайн платформ гээд бүгд л хэрэглэгчийн эрүүл мэндийг нэгдүгээрт тавьж, үйл ажиллагааны бүхий л шат дамжлагадаа чанар стандартыг нягт баримтлан ажилладаг. Бид 2020 оны сүүлчээр эхлүүлсэн, аппликэйшний шинэчлэлийн ажлаа саяхан хийж дуусгаад байна. Шинэчлэгдсэн апп маань хэрэглэхэд маш амар хялбар болсон байгаа. Хэрэглэж буй бүтээгдэхүүнийхээ QR кодыг оруулаад бараа хайх, эм уух цагаа тохируулан өөртөө сануулах, жорын бичгээ оруулаад бүтээгдэхүүнээ сагсанд автоматаар хийх, зовууриар бүтээгдэхүүн хайх, хүргэлтийн явцаа шууд хянах гэх мэт олон хэрэгцээтэй нэмэлт апп-д маань багтсан гэдгийг хэлэхэд таатай байна. ИМонос гэж юу вэ? Хамгийн өргөн сонголттой, уян хатан шийдэл бүхий эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний онлайн платформ. нэр "иМонос": Монос эмийн сангийн үйлчилгээг интернэтээр дамжуулан 24 цагийн турш авах боломжтой. одоо Саяхныг хүртэл дотоодын технологид суурилсан платформууд органик хурдаараа л өсөж хөгжиж байсан ч дэлхий даяар цар тахал гарч хөл хорио тогтсон нь хэрэглэгчдийг интернэт худалдааны соёлд хурдацтай суралцах хөшүүрэг болсон. Гэхдээ бидний хувьд маш олон ажлыг тун богино хугацаанд хийхийг шаардсан хүндхэн сорилт болсон гэж болно. Энэ ч утгаараа дотоодод халдвар алдсаны дараах хоёр сарын хугацаанд бид хүргэлт болон дуудлагын төвүүд дээрээ олон шинэчлэл, шийдлийг дор бүр нь хурдтай хийх шаардлагатай тулгарсан. Яаралтай хүн хүчээ нэмж, операторуудынхаа тоог 1.5 дахин нэмэгдүүлсэн ч бүх дуудлагыг авч дийлэхгүй байсан шүү. Манайх гэлтгүй бүхий л онлайн худалдааны платформууд ийм асуудалтай тулгарсан юм билээ. Энэ үеэс сургамж авч, хүргэлт дээр мэргэжлийн байгууллагатай хамтран, харин өөрсдөө үндсэн бизнестээ л төвлөхөөр шийдээд буй. Үүний тулд эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний хүргэлтэд тавигдах чанар, стандартаа тун нарийн гаргаж өгсөн. Цар тахлын өмнөх үеэс ялгаатай нь, хүмүүс онлайн худалдан авалт хийх туршлагатай болсноор систем дээр ирэх захиалгын тоо, ачаалал эрс нэмэгдлээ. Хөл хорио тавигдан хотын хөдөлгөөн ихсэж буй энэ үед олон тооны захиалгыг 2-6 цагийн дотор амжиж хүргэх амаргүй. Тиймээс хүргэлт хийдэг эмийн сангуудын тоогоо нэмэгдүүлэхээр ажиллаж байна. Одоогоор манай сайтад сард 500 мянга гаруй хандалт ирдэг бөгөөд тэдний 2.5 хувь нь худалдан авалт хийж байна. Бид 2020 онд 2019 оны мөн үетэй харьцуулахад 500 хувийн өсөлттэй ажилласан. Мөн буцаалтын асуудлууд бий. Хэдий бүх үйл явц зөв явагдсан ч биднээс шалтгаалахгүйгээр тухайн захиалга хэрэглэгчийн хүлээлтээс зөрөх тохиолдол байдаг тул бараа буцаах, солих сонголтыг өгөх ажилдаа орсон байгаа. Манай хамт олон хэрэглэгчдийнхээ бидэнд өгч буй итгэл, боломжийг хамгийн сайн, үр ашигтайгаар ажил хэрэг болгохыг зорьдог. баг Хүргэлтийн нөөц бүхий эмийн сангийн салбаруудтай нийлээд 50 гаруй ажилтантай. Гэрээт хүргэлтийн ажилтнууд орвол 80 гаруй хүнтэй баг "иМонос"-ын ард ажиллаж байна. Багийн хувьд манай салбарт эм зүйч нэн эрэлттэй мэргэжилтэнд тооцогддог. Энэ чиглэлийн сайн мэргэжилтнүүдэд манай баг үргэлж нээлттэй ба ажил мэргэжлээ технологитой хослуулан хамгийн орчин үеийн эм, эрүүл мэндийн байгууллагад хүчээ үзэх, чадвартай, зоригтой залуусыг хайж байгаа шүү. Ирээдүй Энэ бол маш эмзэг, хариуцлагатай, хүнд салбар. Хүний эрүүл мэндтэй шууд холбогддог тул бид одоо ч, ирээдүйд ч чанар, стандартын хувьд хамгийн үлгэр жишээ байгууллага байхад анхаарах болно. Нөгөө талаас, хэрэглэгчид энэ төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авахдаа заавал мэргэжлийн хүнтэй зөвлөлдөж, зөвлөгөө авч бүтээгдэхүүнээ авдаг байх учиртай. Эм, эмийн бүтээгдэхүүний худалдаа бусад төрлийн интернэт худалдаанаас ялгаатай. Саяхныг хүртэл бид борлуулалтынхаа 80-90 хувийг зөвхөн утсаар хийдэг буюу онлайн платформ гэхээс илүүтэй операторын үйлчилгээ үзүүлэгч компани байлаа. Багагүй хугацааны хөдөлмөрийн үр дүнд энэ тоо одоо 40-50 хувь болтлоо буурсан. Цаашдаа энэ эрчээрээ хэрэглэгчдээ сургаж борлуулалтынхаа 80-90 хувийг вэб болон аппаараа хийдэг болохоор төлөвлөж байна. Үүний тулд цахим зээл, онлайн хөнгөлөлт, лояалти зэрэг үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байгаа. Ирээдүйд хамгийн хурдан, нэг дороос эрүүл мэндийн хэрэгцээгээ хангаж болох цогц платформ бүрдүүлж, байнгын хөгжүүлэлтээр дамжуулан хэрэглэгчдийнхээ хэрэглээг илүү хялбар болгохыг зорьж байна даа. эрсдэл Хамгийн том эрсдэл гэвэл мэдээж чанар, стандарт. Бид үүнийг цаасан дээр яаж ч буулгасан бүх үйл явц хүнээр л дамжин хийгддэг. Хэн нэгний жижиг алдаа, хайнга хандсан хэдхэн хормоос болж том алдаа гарч болно. Энэ л хамгийн том эрсдэл. Тиймээс анхнаас нь хүний нөөцөө бүрдүүлэх, сургах чиглэлд ихээхэн анхаарч ажилладаг даа. Апп татах: - Андройд emonos	Эрүүл мэнд бол хүнээс байнгын анхаарал, халамж шаарддаг ч хэзээд төлөвлөх боломжгүй байдаг, тун эмзэг бөгөөд амин чухал асуудал. Тиймээс ямарваа эрүүл мэндийн үйлчилгээ цагийн хязгаарлалтгүй, амар хялбар байх тусмаа үр дүнтэй билээ. 31 жилийн түүхтэй "Монос" групп өнгөрсөн хугацаанд хурааж хуримтлуулсан туршлагадаа үндэслэн эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний "иМонос" онлайн платформыг хөгжүүлж буй нь хэрэглэгчдийн талархлыг хүлээсэн, хэрэглэхэд тун хялбар үйлчилгээ юм. Иймд бид энэ удаагийн дугаартаа "иМонос"-ын хамт олныг урьж тэдний онцлог, үйл ажиллагаатай танилцсанаа хүргэе. Нэр: "Ундрам Хан Хангай" ХХК Хаяг: Баруун дөрвөн зам, Үйлдвэрчний эвлэлийн ордоны зүүн урд Рокмон бюлдингийн гуравдугаар давхарт Чиглэл: Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний онлайн худалдаа, хүргэлт Үүсгэн байгуулагч: Монос Групп Үүсгэн байгуулагдсан: 2019 оны гуравдугаар сар Холбоосууд: emonos.mn (Вэб), И-Монос 24 цагийн хүргэлт E-Monos (Фэйсбүүк), @emonos.mn (Инстаграм), Emonos.mn (Твиттер) Гүйцэтгэх захирал З.Осоржам ### сэдэл "иМонос" эрүүл мэндийн онлайн платформ нь анх “Монос Улаанбаатар” эмийн сангийн сүлжээ компанийн хүргэлтийн алба болон байгуулагдсан. 2014 оноос эхлэн эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн худалдааны уламжлалт системийг хөгжүүлэн шинэчлэх зорилгоор вэб сайтаа нээснээр эхлэл тавигдсан гэж болно. Вэбсайтаа хөгжүүлэх, хэрэглэгчдийг энэ чиглэлд уриалах, сургах, үйл ажиллагаагаа төгөлдөржүүлэх ажлуудыг тасралтгүй хийж ирсэний үндсэн дээр 2018 оноос мэдэгдэхүйц үр дүн гаргаж, улмаар 2019 оны гуравдугаар сард өрх тусгаарлан "иМонос"-ыг бие даасан брэндинг дор хөгжүүлэх болсон. Хэдийгээр бид "Монос" хэмээх Монголын томоохон групп компанийн охин компани ч гэлээ хүний эрүүл мэндтэй шууд холбоотой маш онцлог, хатуу салбарыг технологитой хослуулан хөгжүүлдэг тул яг л стартап шиг ажилладаг. ### ялгарал Суурин эмийн сангуудаас ялгарах нэг зүйл нь манай платформоос худалдан авалт хийснээр таван хувийн хөнгөлөлт эдлэх боломжтойд оршино. Гэхдээ уг хөнгөлөлт урамшуулал бол ялгарлын маань зөвхөн нэг хэсэг нь. "иМонос"-д одоогийн байдлаар нийт 300 гаруй харилцагчийн 10 мянга гаруй бүтээгдэхүүн байршаад буй. Энэ нь байр бүрийн дор байдаг суурин эмийн сангуудаас хэд дахин их барааны сонголт, нөөцтэй гэсэн үг юм. Иймд, эмийн сангаас хайгаад олоогүй бүтээгдэхүүнээ манайхаас хайгаад олох боломж хэд дахин их гэдгийг хэлэх нь зүйтэй болов уу. Жортой эм авахад зориулсан хэсэг ч манайд бий. Мөн бид хэрэглэгчдэдээ төлбөрийн болон хүргэлтийн уян хатан боломжуудыг санал болгодог. Энэ тал дээр бүхий л банк, ББСБ-уудтай хамтран ажиллаж төлбөрийн сувгуудыг нь санал болгон ажиллаж байна. Бүр төлбөрөө хийхдээ 100 хувь урьдчилж төлөхийг ч шаарддаггүй. Бараагаа шалгаад хүлээн авсны дараа үлдэгдэл төлбөрөө хийх гэх мэтээр уян хатан хэлбэрээр худалдан авалт хийж болох юм. Хүргэлтийн хувьд яаралтай буюу хоёр цагийн доторх хүргэлт, энгийн буюу зургаан цагийн доторх зэрэг сонголтуудтай. Манай улсын хувьд эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүнийг онлайн платформоос авч хангалттай хэвшээгүй л байна. Тиймээс хэрэглэгчдийнхээ зан төлөвт тохируулан 24 цагийн операторын үйлчилгээг ажиллуулан зовуурь, нөхцөл байдал, шинж тэмдгүүдэд нь тохирсон эмийг санал болгодог. Мэдээж энэ бүхний ард мэргэжлийн эмч нар ажилладаг гэдгийг тодотгох хэрэгтэй. Тиймээс зөвхөн эм авах бус, яаралтай үед мэргэжлийн зөвлөгөө тусламж хэрэгтэй үед манай дуудлагын төвд (1800-1883) хандах боломжтой. Энэ мэтчилэн "Монос"-ын эмийн сангууд, онлайн платформ гээд бүгд л хэрэглэгчийн эрүүл мэндийг нэгдүгээрт тавьж, үйл ажиллагааны бүхий л шат дамжлагадаа чанар стандартыг нягт баримтлан ажилладаг. Бид 2020 оны сүүлчээр эхлүүлсэн, аппликэйшний шинэчлэлийн ажлаа саяхан хийж дуусгаад байна. Шинэчлэгдсэн апп маань хэрэглэхэд маш амар хялбар болсон байгаа. Хэрэглэж буй бүтээгдэхүүнийхээ QR кодыг оруулаад бараа хайх, эм уух цагаа тохируулан өөртөө сануулах, жорын бичгээ оруулаад бүтээгдэхүүнээ сагсанд автоматаар хийх, зовууриар бүтээгдэхүүн хайх, хүргэлтийн явцаа шууд хянах гэх мэт олон хэрэгцээтэй нэмэлт апп-д маань багтсан гэдгийг хэлэхэд таатай байна. ### ИМонос гэж юу вэ? Хамгийн өргөн сонголттой, уян хатан шийдэл бүхий эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний онлайн платформ. ### нэр "иМонос": Монос эмийн сангийн үйлчилгээг интернэтээр дамжуулан 24 цагийн турш авах боломжтой. ### одоо Саяхныг хүртэл дотоодын технологид суурилсан платформууд органик хурдаараа л өсөж хөгжиж байсан ч дэлхий даяар цар тахал гарч хөл хорио тогтсон нь хэрэглэгчдийг интернэт худалдааны соёлд хурдацтай суралцах хөшүүрэг болсон. Гэхдээ бидний хувьд маш олон ажлыг тун богино хугацаанд хийхийг шаардсан хүндхэн сорилт болсон гэж болно. Энэ ч утгаараа дотоодод халдвар алдсаны дараах хоёр сарын хугацаанд бид хүргэлт болон дуудлагын төвүүд дээрээ олон шинэчлэл, шийдлийг дор бүр нь хурдтай хийх шаардлагатай тулгарсан. Яаралтай хүн хүчээ нэмж, операторуудынхаа тоог 1.5 дахин нэмэгдүүлсэн ч бүх дуудлагыг авч дийлэхгүй байсан шүү. Манайх гэлтгүй бүхий л онлайн худалдааны платформууд ийм асуудалтай тулгарсан юм билээ. Энэ үеэс сургамж авч, хүргэлт дээр мэргэжлийн байгууллагатай хамтран, харин өөрсдөө үндсэн бизнестээ л төвлөхөөр шийдээд буй. Үүний тулд эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний хүргэлтэд тавигдах чанар, стандартаа тун нарийн гаргаж өгсөн. Цар тахлын өмнөх үеэс ялгаатай нь, хүмүүс онлайн худалдан авалт хийх туршлагатай болсноор систем дээр ирэх захиалгын тоо, ачаалал эрс нэмэгдлээ. Хөл хорио тавигдан хотын хөдөлгөөн ихсэж буй энэ үед олон тооны захиалгыг 2-6 цагийн дотор амжиж хүргэх амаргүй. Тиймээс хүргэлт хийдэг эмийн сангуудын тоогоо нэмэгдүүлэхээр ажиллаж байна. Одоогоор манай сайтад сард 500 мянга гаруй хандалт ирдэг бөгөөд тэдний 2.5 хувь нь худалдан авалт хийж байна. Бид 2020 онд 2019 оны мөн үетэй харьцуулахад 500 хувийн өсөлттэй ажилласан. Мөн буцаалтын асуудлууд бий. Хэдий бүх үйл явц зөв явагдсан ч биднээс шалтгаалахгүйгээр тухайн захиалга хэрэглэгчийн хүлээлтээс зөрөх тохиолдол байдаг тул бараа буцаах, солих сонголтыг өгөх ажилдаа орсон байгаа. Манай хамт олон хэрэглэгчдийнхээ бидэнд өгч буй итгэл, боломжийг хамгийн сайн, үр ашигтайгаар ажил хэрэг болгохыг зорьдог. ### баг Хүргэлтийн нөөц бүхий эмийн сангийн салбаруудтай нийлээд 50 гаруй ажилтантай. Гэрээт хүргэлтийн ажилтнууд орвол 80 гаруй хүнтэй баг "иМонос"-ын ард ажиллаж байна. Багийн хувьд манай салбарт эм зүйч нэн эрэлттэй мэргэжилтэнд тооцогддог. Энэ чиглэлийн сайн мэргэжилтнүүдэд манай баг үргэлж нээлттэй ба ажил мэргэжлээ технологитой хослуулан хамгийн орчин үеийн эм, эрүүл мэндийн байгууллагад хүчээ үзэх, чадвартай, зоригтой залуусыг хайж байгаа шүү. ### Ирээдүй Энэ бол маш эмзэг, хариуцлагатай, хүнд салбар. Хүний эрүүл мэндтэй шууд холбогддог тул бид одоо ч, ирээдүйд ч чанар, стандартын хувьд хамгийн үлгэр жишээ байгууллага байхад анхаарах болно. Нөгөө талаас, хэрэглэгчид энэ төрлийн бүтээгдэхүүн худалдан авахдаа заавал мэргэжлийн хүнтэй зөвлөлдөж, зөвлөгөө авч бүтээгдэхүүнээ авдаг байх учиртай. Эм, эмийн бүтээгдэхүүний худалдаа бусад төрлийн интернэт худалдаанаас ялгаатай. Саяхныг хүртэл бид борлуулалтынхаа 80-90 хувийг зөвхөн утсаар хийдэг буюу онлайн платформ гэхээс илүүтэй операторын үйлчилгээ үзүүлэгч компани байлаа. Багагүй хугацааны хөдөлмөрийн үр дүнд энэ тоо одоо 40-50 хувь болтлоо буурсан. Цаашдаа энэ эрчээрээ хэрэглэгчдээ сургаж борлуулалтынхаа 80-90 хувийг вэб болон аппаараа хийдэг болохоор төлөвлөж байна. Үүний тулд цахим зээл, онлайн хөнгөлөлт, лояалти зэрэг үйлчилгээг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байгаа. Ирээдүйд хамгийн хурдан, нэг дороос эрүүл мэндийн хэрэгцээгээ хангаж болох цогц платформ бүрдүүлж, байнгын хөгжүүлэлтээр дамжуулан хэрэглэгчдийнхээ хэрэглээг илүү хялбар болгохыг зорьж байна даа. ### эрсдэл Хамгийн том эрсдэл гэвэл мэдээж чанар, стандарт. Бид үүнийг цаасан дээр яаж ч буулгасан бүх үйл явц хүнээр л дамжин хийгддэг. Хэн нэгний жижиг алдаа, хайнга хандсан хэдхэн хормоос болж том алдаа гарч болно. Энэ л хамгийн том эрсдэл. Тиймээс анхнаас нь хүний нөөцөө бүрдүүлэх, сургах чиглэлд ихээхэн анхаарч ажилладаг даа. > Апп татах: > > - Андройд > > emonos
https://unread.today/c/spotlight-stylee	Онцлох бизнес	Nominbileg Purevdorj	2021-03-15T00:00:00	3 сарын 15, 2021	Stylee - Тансаг загварын шийдлийг дэргэдээсээ	<div class="article-body"> <h2><span id="docs-internal-guid-f673f754-7fff-5f5c-c2b2-2ce04a87edc5"><p dir="ltr" style="line-height:1.38;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;"><span style="font-size: 11pt; font-family: Arial; color: rgb(0, 0, 0); background-color: transparent; font-variant-numeric: normal; font-variant-east-asian: normal; vertical-align: baseline; white-space: pre-wrap;">Хувцас загвар бол хүний өөрийгөө илэрхийлэх нэн чухал суваг. Өнөө цагт харагдах байдлаас гадна ямар үзэл баримтлал дор, хэрхэн хийгдсэн, байгаль орчинд ээлтэй эсэх гэхчлэн олон талаас нь харж сонголт хийдэг болоод буй. Иймд он удаан жил философио тогтоож, өнгө төрхөө бат тодорхойлсон брэндүүдээс өөрийн мөн чанарт тохирох бүтээгдэхүүнийг худалдан авч, чанар муутай олон бүтээгдэхүүний оронд чанартай, даацтай нэг л сонголт хийх нь илүү оновчтой гэж болох. </span></p><p dir="ltr" style="line-height:1.38;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;"><span style="background-color: transparent; color: rgb(0, 0, 0); font-family: Arial; font-size: 11pt; white-space: pre-wrap;">"Нано фэшн" компанийн шинэхэн төсөл болох "Stylee" цахим дэлгүүр өнгөрсөн долоо хоногт нээгдсэнийг энэ удаад онцолж байна. "Alexander McQueen", "Balenciaga", "Prada", "Bottega Veneta" тэргүүтэй дэлхийн тэргүүлэх 20 гаруй брэндийг нэгтгээд буй "Stylee"-ийнхантай ярилцлаа. Хувцас загварын менежментээр мэргэшсэн баг нь өөрсдийн сэтгүүл болон цахим сувгуудаараа дамжуулан хэрэглэгчдэд хувцас загварын талаарх сонирхолтой контентуудыг тогтмол хүргэх аж. </span></p></span></h2><p dir="ltr"><b>Нэр</b>: Stylee <br><b>Хаяг: </b>ХУД, 11-р хороо, Их Монгол улсын гудамж, Кинг тауэр<br><b>Чиглэл:</b> Хувцас загвар, онлайн худалдаа <br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Н.Батбаатар, Б.Бүжинлхам<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2021 оны гуравдугаар сар<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://stylee.mn/" target="_blank">Stylee.mn</a> (Вэбсайт), <a href="https://www.instagram.com/styleemongolia/" target="_blank">@styleemongolia</a> (Инстаграм) </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/b0423f88cfac36c750aa35e622b2842d.PNG"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/e20e4410dcd0ae31dafbe1c21cce5cf1.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Б.Бүжинлхам</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">СЭДЭЛ</h3><p></p><p dir="ltr">“Нано фэшн” өнөөг хүртэл биет дэлгүүрээр дамжуулж хэрэглэгчдэд хүрч ирсэн. Манайх долоон франчайз оруулж ирсэн, найман жилийн түүхтэй компани. Өнөө цагт цахим дэлгүүр заавал байх ёстой юм байна гэж баг дотроо ярилцаад нээхээр шийдсэн юм. Ингэхдээ чанартай контентоор дамжуулан загварын чиг хандлага хаашаа явж байгааг таниулж, хэрэглэгчдэдээ мэдлэг олгох замаар биет болон цахим дэлгүүрийн заагийг нөхнө гэж тооцоолсон. Нөгөөтээгүүр, монголчууд брэндийг сонгож авахдаа тухайн брэндийн утга учир, илэрхийллийг мэдэхгүйдээ өөрийн үзэл баримтлал, өнгө төрхтэй уяж чадахгүй байх тал ажиглагддаг. Үүнийг өөрчлөхөд биет дэлгүүрийн үйлчилгээ хангалтгүй. Хэрэглэгчид үнэ цэн худалдаж авч байгаа шүү дээ. </p><p dir="ltr">Төсөл маань 2019 оны арванхоёрдугаар сард эхэлсэн. Гурван сарын дараа нээе гэж шийдээд, Итали явж харилцагч байгууллагуудтайгаа гэрээ байгуулаад яг эхлүүлье гэж байтал коронавирус дэгдээд, ам мөлтөс л Монголдоо орж ирсэн дээ. Өнгөрсөн нэг жилийг үр дүнтэй ашиглаж, судалгаагаа зузаатгаж, хагас дутуу хийж мэдэх байсан зүйлсээ гүйцээлээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал</h3><p></p><p dir="ltr">Монголд фэшн ямар байгаасай гэж хүсдэг вэ, тэр бүхнээ энд цогцлооно. Стилист маань дэлхий даяарх олон брэндээс монголд хүнд зохицно гэж үзсэнээ кураторлаж түүвэрлэснийг бид оруулж ирж байгаа. Нэг бүтээгдэхүүн 1-3 хувь буй. Манай бүтээгдэхүүн жишээ нь Италид ямар үнэтэй байдаг вэ, яг л тэр үнээрээ зарагдана. Дэлгүүрээс аваад дээрээс нь үнэ нэмээд зарж байгаа биш, зохих стандарттайгаа албан ёсоор орж ирж байгаа.</p><p dir="ltr">“Stylee” Италид төгссөн мэргэжлийн стилисттэйн дээр хиймэл оюун ухаанд суурилсан технологийн нарийн шийдэлтэй. Нэг арьсан цүнх сонголоо гэхэд зөвхөн үзэгдэх талаас бус, материал, хийц, брэндийн үзэл баримтлалаас шалтгаалан сорчилж, зохицох бүтээгдэхүүнийг харуулна. Одоохондоо харьцангуй цөөн бүтээгдэхүүн байгаа учир энэ функц маань хангалттай тод харагдахгүй байж мэднэ. Бараа бүтээгдэхүүний тоо төрөл нэмэгдэх хэрээр сайжирна. </p><p dir="ltr">Манайх зөвхөн худалдааны платформ биш гэдгийг онцолмоор байна. Албан ёсны эрхтэйгээр брэнд бүтээгдэхүүн оруулж ирдэг бусад компанитай хамтарч, тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүний нэгдсэн платформ болох зорилготой. Тиймд биднийг өрсөлдөгч гэж биш, бараа бүтээгдэхүүнээ хэрэглэгчдэд хүргэх шинэ гарц нээгдлээ гэж хараасай гэж хэлэх байна. Бие биеэ дэмжээд, хамтдаа зах зээлээ хөгжүүлье. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/b00d6106dfd25fd2e06bebcee1496b3e.jpg"></p><div class="image-caption">"Нано интернэйшнл"-ийн креатив захирал Б.Дашням, "Нано фэшн"-ийн үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Н.Мөнхзул</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Stylee гэж юу вэ? </h3><p> Онлайн дэлгүүр, сэтгүүлтэй, тансаг зэрэглэлийн хувцас хэрэглэлийн цогц платформ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэр</h3><p> “Нано фэшн” гэдгээрээ явах уу гэж, янз бүр хувилбар ярилцсаны эцэст нэгэнт л стиль имиж бүрдүүлэх зорилготой юм чинь “style” гээд нэрлэчихье хэмээцгээсэн. Өвөрмөц болгох үүднээс ард нь "e" нэмээд “Stylee” болсон юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/23f9658c3a847cfe7118c33540135516.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/f4e2384680eaa30aa4378b68fd59a901.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/b6152408334fb0073d7ecad382491b25.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Одоо</h3><p></p><p dir="ltr">Бид дэлхийн тэргүүлэх 20 гаруй брэндийг төвлөрүүлээд байна. Ойрын нэг жилийн гол зорилго бол танигдаж, онлайн худалдан авалтын соёлыг дэлгэрүүлэх. Одоохондоо контентдоо голлон анхаарч байгаа. Монголын анхны инстаграмд суурилсан цахим сэтгүүлийг сая гаргалаа. Анхны дугаар учраас ихээхэн ач холбогдол өгч, <a href="https://stylee.mn/%d1%82%d3%a9%d0%b3%d1%81-sweet-and-strong/" target="_blank">ковер модель С.Төгс</a>өд зориулж тусгайлан хувцас авчирч лүүк бүрдүүлсэн. <a href="https://www.instagram.com/styleemongolia/" target="_blank">Инстаграм хаяг</a> дээрх мэдээлэл харьцангуй товч, зурагт суурилсан бол вэб дээрх нь илүү нарийн дэлгэрэнгүй мэдээлэл байгаа. Иж бүрэн сэтгүүл (жилд 2-4 удаа)-ээс гадна долоо хоног бүр бичил сэтгүүл нийтлэгдэх юм. </p><p dir="ltr">Тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүн угаас нэг дор олон хувь зарагддаггүй. Өндөр дүнтэйн дээр цахимаар болохоор яах бол гэж харж байтал эхний өдрөөсөө л борлуулалт хийгдсэн. Төслөө тун амжилттай эхлүүллээ гэж үзэж байгаа. Удахгүй шоурүүмээ нээнэ. Хэрэглэгч бүрд хаалттай үйлчлэх учраас дэлгүүрээс ялгаатай. </p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/akSfWl60syI?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p>Бид чадварлаг, мэргэжлийн залуусаар багаа бүрдүүлж чадсандаа баяртай байгаа. Дотроо креатив болон бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, стандартын гэсэн хоёр чиглэлд хуваагддаг ч гэлээ шинэ төсөл учир аливаа ажилд бүгдээрээ зэрэгцэж оролцоод явдаг. Ойрын хугацаанд багаа өргөжүүлэх төлөвлөгөөтэй. Цаашид ч ажилтнуудын маань тоо бизнесийн өсөлтөө дагаад нэмэгдэнэ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/86bb59fc1fdb9d5619d742168ae7b0e3.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/ca311a09b5eb3443e851cc076cbc1f49.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/288b7a06daaaad753f077d6d8781d9c7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/639e65747c72a7d0f842a88f025c4b74.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ирээдүй</h3><p></p><p dir="ltr">Ирээдүйд бид том амбицтай. "Нано интернэйшнл" ритэйл бизнест 15 жил, фэшн чиглэлд найман жил ажилласан, арвин туршлагатай компани юм. </p><p dir="ltr">Захиалгын үйлчилгээ нэвтрүүлэх төлөвлөгөөтэй. Аяллаар явахдаа авах гэсэн ч боломж таараагүй ч юм уу, хэрэглэгчдийн хүсэж буй бүтээгдэхүүнийг оруулж ирдэг болно. Арчилгаа тал дээр мөн анхаарна. Экспресс цэвэрлэгээ үйлчилгээний компаниудтай холбоо тогтоогоод, манай бүтээгдэхүүнийг аль газар зөв цэвэрлэж чадах вэ гэдгийг тодруулахаар ажиллаж байгаа. Гэрт нь очиж бүтээгдэхүүнийг аваад цэвэрлээд хүргэж өгдөг үйлчилгээ.Одоогоор хөгжүүлээд л явж байна. Энэ тал дээр контент сувгуудаараа мэдээлэл өгнө. Зарим бүтээгдэхүүнийг заавал мэргэжлийн цэвэрлэгээ үйлчилгээнд өгөхгүйгээр өөрсдөө гарын доорх материалаар цэвэрлэх боломжтой. Арьсан цүнхийг цэвэрлэдэг тусгай бодис бий ч түүнээс нэг их дутахгүйгээр цэвэрлэх боломж нь нярай хүүхдийн нойтон салфетка байх жишээтэй. Монгол тоос ихтэй учраас тэр тухай сайтар бодолцохоос аргагүй. Энэ үйлчилгээг бид “Pandora” дээр нэвтрүүлсэн. Үйлчлүүлэгчид маань эдлэл хэрэглэлээ тусгай бодис, цэвэрлэгээний машинаар цэвэрлүүлдэг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эрсдэл</h3><p></p><p dir="ltr">Хүмүүс биет дэлгүүрт орж, бараа бүтээгдэхүүнийг барьж мэдрэхийг хүсэх нь олонтоо. Цахим дэлгүүрийн хувьд энэ тал дээр амаргүй. Биет дэлгүүр ажиллуулж байхад борлуулалтаа төлөвлөхөд илүү амар, худалдааны зөвлөхүүд тулаад ажиллачихна, илүү барьцтай гэх юм уу. "Stylee" манай багийн хувьд шинэлэг туршлага болж байгаа. Нэг жилийн дотор зах зээлээ бэлдэж, хөлөө олно гэж байгаа ч үнэхээр хангалттай эсэхийг мэдэхгүй шүү дээ. Гэхдээ маш ихийг сурч авч байна. </p><p dir="ltr">Коронавирусээс шалтгаалаад хүмүүс цахимаар худалдан авалт хийх нь элбэгшжээ. Бид халдвар хамгааллын стандартыг чанд баримтлан, хэрэглэгчдээ захиалгыг нь шуурхай хүргэн ажиллаж байна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/df620c38f5997bf6d99d7a3220da5913.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/a08bae6d-0276-42dd-9d90-9f392196c594/42d7b9f5c948016814a8a7f4e385e739.jpg"></p> </div>	Хувцас загвар бол хүний өөрийгөө илэрхийлэх нэн чухал суваг. Өнөө цагт харагдах байдлаас гадна ямар үзэл баримтлал дор, хэрхэн хийгдсэн, байгаль орчинд ээлтэй эсэх гэхчлэн олон талаас нь харж сонголт хийдэг болоод буй. Иймд он удаан жил философио тогтоож, өнгө төрхөө бат тодорхойлсон брэндүүдээс өөрийн мөн чанарт тохирох бүтээгдэхүүнийг худалдан авч, чанар муутай олон бүтээгдэхүүний оронд чанартай, даацтай нэг л сонголт хийх нь илүү оновчтой гэж болох. "Нано фэшн" компанийн шинэхэн төсөл болох "Stylee" цахим дэлгүүр өнгөрсөн долоо хоногт нээгдсэнийг энэ удаад онцолж байна. "Alexander McQueen", "Balenciaga", "Prada", "Bottega Veneta" тэргүүтэй дэлхийн тэргүүлэх 20 гаруй брэндийг нэгтгээд буй "Stylee"-ийнхантай ярилцлаа. Хувцас загварын менежментээр мэргэшсэн баг нь өөрсдийн сэтгүүл болон цахим сувгуудаараа дамжуулан хэрэглэгчдэд хувцас загварын талаарх сонирхолтой контентуудыг тогтмол хүргэх аж. Нэр : Stylee Хаяг: ХУД, 11-р хороо, Их Монгол улсын гудамж, Кинг тауэр Чиглэл: Хувцас загвар, онлайн худалдаа Үүсгэн байгуулагч: Н.Батбаатар, Б.Бүжинлхам Үүсгэн байгуулагдсан: 2021 оны гуравдугаар сар Холбоосууд: Stylee.mn (Вэбсайт), @styleemongolia (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Б.Бүжинлхам СЭДЭЛ “Нано фэшн” өнөөг хүртэл биет дэлгүүрээр дамжуулж хэрэглэгчдэд хүрч ирсэн. Манайх долоон франчайз оруулж ирсэн, найман жилийн түүхтэй компани. Өнөө цагт цахим дэлгүүр заавал байх ёстой юм байна гэж баг дотроо ярилцаад нээхээр шийдсэн юм. Ингэхдээ чанартай контентоор дамжуулан загварын чиг хандлага хаашаа явж байгааг таниулж, хэрэглэгчдэдээ мэдлэг олгох замаар биет болон цахим дэлгүүрийн заагийг нөхнө гэж тооцоолсон. Нөгөөтээгүүр, монголчууд брэндийг сонгож авахдаа тухайн брэндийн утга учир, илэрхийллийг мэдэхгүйдээ өөрийн үзэл баримтлал, өнгө төрхтэй уяж чадахгүй байх тал ажиглагддаг. Үүнийг өөрчлөхөд биет дэлгүүрийн үйлчилгээ хангалтгүй. Хэрэглэгчид үнэ цэн худалдаж авч байгаа шүү дээ. Төсөл маань 2019 оны арванхоёрдугаар сард эхэлсэн. Гурван сарын дараа нээе гэж шийдээд, Итали явж харилцагч байгууллагуудтайгаа гэрээ байгуулаад яг эхлүүлье гэж байтал коронавирус дэгдээд, ам мөлтөс л Монголдоо орж ирсэн дээ. Өнгөрсөн нэг жилийг үр дүнтэй ашиглаж, судалгаагаа зузаатгаж, хагас дутуу хийж мэдэх байсан зүйлсээ гүйцээлээ. Ялгарал Монголд фэшн ямар байгаасай гэж хүсдэг вэ, тэр бүхнээ энд цогцлооно. Стилист маань дэлхий даяарх олон брэндээс монголд хүнд зохицно гэж үзсэнээ кураторлаж түүвэрлэснийг бид оруулж ирж байгаа. Нэг бүтээгдэхүүн 1-3 хувь буй. Манай бүтээгдэхүүн жишээ нь Италид ямар үнэтэй байдаг вэ, яг л тэр үнээрээ зарагдана. Дэлгүүрээс аваад дээрээс нь үнэ нэмээд зарж байгаа биш, зохих стандарттайгаа албан ёсоор орж ирж байгаа. “Stylee” Италид төгссөн мэргэжлийн стилисттэйн дээр хиймэл оюун ухаанд суурилсан технологийн нарийн шийдэлтэй. Нэг арьсан цүнх сонголоо гэхэд зөвхөн үзэгдэх талаас бус, материал, хийц, брэндийн үзэл баримтлалаас шалтгаалан сорчилж, зохицох бүтээгдэхүүнийг харуулна. Одоохондоо харьцангуй цөөн бүтээгдэхүүн байгаа учир энэ функц маань хангалттай тод харагдахгүй байж мэднэ. Бараа бүтээгдэхүүний тоо төрөл нэмэгдэх хэрээр сайжирна. Манайх зөвхөн худалдааны платформ биш гэдгийг онцолмоор байна. Албан ёсны эрхтэйгээр брэнд бүтээгдэхүүн оруулж ирдэг бусад компанитай хамтарч, тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүний нэгдсэн платформ болох зорилготой. Тиймд биднийг өрсөлдөгч гэж биш, бараа бүтээгдэхүүнээ хэрэглэгчдэд хүргэх шинэ гарц нээгдлээ гэж хараасай гэж хэлэх байна. Бие биеэ дэмжээд, хамтдаа зах зээлээ хөгжүүлье. "Нано интернэйшнл"-ийн креатив захирал Б.Дашням, "Нано фэшн"-ийн үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Н.Мөнхзул Stylee гэж юу вэ? Онлайн дэлгүүр, сэтгүүлтэй, тансаг зэрэглэлийн хувцас хэрэглэлийн цогц платформ. Нэр “Нано фэшн” гэдгээрээ явах уу гэж, янз бүр хувилбар ярилцсаны эцэст нэгэнт л стиль имиж бүрдүүлэх зорилготой юм чинь “style” гээд нэрлэчихье хэмээцгээсэн. Өвөрмөц болгох үүднээс ард нь "e" нэмээд “Stylee” болсон юм. Одоо Бид дэлхийн тэргүүлэх 20 гаруй брэндийг төвлөрүүлээд байна. Ойрын нэг жилийн гол зорилго бол танигдаж, онлайн худалдан авалтын соёлыг дэлгэрүүлэх. Одоохондоо контентдоо голлон анхаарч байгаа. Монголын анхны инстаграмд суурилсан цахим сэтгүүлийг сая гаргалаа. Анхны дугаар учраас ихээхэн ач холбогдол өгч, ковер модель С.Төгс өд зориулж тусгайлан хувцас авчирч лүүк бүрдүүлсэн. Инстаграм хаяг дээрх мэдээлэл харьцангуй товч, зурагт суурилсан бол вэб дээрх нь илүү нарийн дэлгэрэнгүй мэдээлэл байгаа. Иж бүрэн сэтгүүл (жилд 2-4 удаа)-ээс гадна долоо хоног бүр бичил сэтгүүл нийтлэгдэх юм. Тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүн угаас нэг дор олон хувь зарагддаггүй. Өндөр дүнтэйн дээр цахимаар болохоор яах бол гэж харж байтал эхний өдрөөсөө л борлуулалт хийгдсэн. Төслөө тун амжилттай эхлүүллээ гэж үзэж байгаа. Удахгүй шоурүүмээ нээнэ. Хэрэглэгч бүрд хаалттай үйлчлэх учраас дэлгүүрээс ялгаатай. баг Бид чадварлаг, мэргэжлийн залуусаар багаа бүрдүүлж чадсандаа баяртай байгаа. Дотроо креатив болон бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, стандартын гэсэн хоёр чиглэлд хуваагддаг ч гэлээ шинэ төсөл учир аливаа ажилд бүгдээрээ зэрэгцэж оролцоод явдаг. Ойрын хугацаанд багаа өргөжүүлэх төлөвлөгөөтэй. Цаашид ч ажилтнуудын маань тоо бизнесийн өсөлтөө дагаад нэмэгдэнэ. Ирээдүй Ирээдүйд бид том амбицтай. "Нано интернэйшнл" ритэйл бизнест 15 жил, фэшн чиглэлд найман жил ажилласан, арвин туршлагатай компани юм. Захиалгын үйлчилгээ нэвтрүүлэх төлөвлөгөөтэй. Аяллаар явахдаа авах гэсэн ч боломж таараагүй ч юм уу, хэрэглэгчдийн хүсэж буй бүтээгдэхүүнийг оруулж ирдэг болно. Арчилгаа тал дээр мөн анхаарна. Экспресс цэвэрлэгээ үйлчилгээний компаниудтай холбоо тогтоогоод, манай бүтээгдэхүүнийг аль газар зөв цэвэрлэж чадах вэ гэдгийг тодруулахаар ажиллаж байгаа. Гэрт нь очиж бүтээгдэхүүнийг аваад цэвэрлээд хүргэж өгдөг үйлчилгээ.Одоогоор хөгжүүлээд л явж байна. Энэ тал дээр контент сувгуудаараа мэдээлэл өгнө. Зарим бүтээгдэхүүнийг заавал мэргэжлийн цэвэрлэгээ үйлчилгээнд өгөхгүйгээр өөрсдөө гарын доорх материалаар цэвэрлэх боломжтой. Арьсан цүнхийг цэвэрлэдэг тусгай бодис бий ч түүнээс нэг их дутахгүйгээр цэвэрлэх боломж нь нярай хүүхдийн нойтон салфетка байх жишээтэй. Монгол тоос ихтэй учраас тэр тухай сайтар бодолцохоос аргагүй. Энэ үйлчилгээг бид “Pandora” дээр нэвтрүүлсэн. Үйлчлүүлэгчид маань эдлэл хэрэглэлээ тусгай бодис, цэвэрлэгээний машинаар цэвэрлүүлдэг. Эрсдэл Хүмүүс биет дэлгүүрт орж, бараа бүтээгдэхүүнийг барьж мэдрэхийг хүсэх нь олонтоо. Цахим дэлгүүрийн хувьд энэ тал дээр амаргүй. Биет дэлгүүр ажиллуулж байхад борлуулалтаа төлөвлөхөд илүү амар, худалдааны зөвлөхүүд тулаад ажиллачихна, илүү барьцтай гэх юм уу. "Stylee" манай багийн хувьд шинэлэг туршлага болж байгаа. Нэг жилийн дотор зах зээлээ бэлдэж, хөлөө олно гэж байгаа ч үнэхээр хангалттай эсэхийг мэдэхгүй шүү дээ. Гэхдээ маш ихийг сурч авч байна. Коронавирусээс шалтгаалаад хүмүүс цахимаар худалдан авалт хийх нь элбэгшжээ. Бид халдвар хамгааллын стандартыг чанд баримтлан, хэрэглэгчдээ захиалгыг нь шуурхай хүргэн ажиллаж байна.	Хувцас загвар бол хүний өөрийгөө илэрхийлэх нэн чухал суваг. Өнөө цагт харагдах байдлаас гадна ямар үзэл баримтлал дор, хэрхэн хийгдсэн, байгаль орчинд ээлтэй эсэх гэхчлэн олон талаас нь харж сонголт хийдэг болоод буй. Иймд он удаан жил философио тогтоож, өнгө төрхөө бат тодорхойлсон брэндүүдээс өөрийн мөн чанарт тохирох бүтээгдэхүүнийг худалдан авч, чанар муутай олон бүтээгдэхүүний оронд чанартай, даацтай нэг л сонголт хийх нь илүү оновчтой гэж болох. "Нано фэшн" компанийн шинэхэн төсөл болох "Stylee" цахим дэлгүүр өнгөрсөн долоо хоногт нээгдсэнийг энэ удаад онцолж байна. "Alexander McQueen", "Balenciaga", "Prada", "Bottega Veneta" тэргүүтэй дэлхийн тэргүүлэх 20 гаруй брэндийг нэгтгээд буй "Stylee"-ийнхантай ярилцлаа. Хувцас загварын менежментээр мэргэшсэн баг нь өөрсдийн сэтгүүл болон цахим сувгуудаараа дамжуулан хэрэглэгчдэд хувцас загварын талаарх сонирхолтой контентуудыг тогтмол хүргэх аж. Нэр: Stylee Хаяг: ХУД, 11-р хороо, Их Монгол улсын гудамж, Кинг тауэр Чиглэл: Хувцас загвар, онлайн худалдаа Үүсгэн байгуулагч: Н.Батбаатар, Б.Бүжинлхам Үүсгэн байгуулагдсан: 2021 оны гуравдугаар сар Холбоосууд: Stylee.mn (Вэбсайт), @styleemongolia (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Б.Бүжинлхам ### СЭДЭЛ “Нано фэшн” өнөөг хүртэл биет дэлгүүрээр дамжуулж хэрэглэгчдэд хүрч ирсэн. Манайх долоон франчайз оруулж ирсэн, найман жилийн түүхтэй компани. Өнөө цагт цахим дэлгүүр заавал байх ёстой юм байна гэж баг дотроо ярилцаад нээхээр шийдсэн юм. Ингэхдээ чанартай контентоор дамжуулан загварын чиг хандлага хаашаа явж байгааг таниулж, хэрэглэгчдэдээ мэдлэг олгох замаар биет болон цахим дэлгүүрийн заагийг нөхнө гэж тооцоолсон. Нөгөөтээгүүр, монголчууд брэндийг сонгож авахдаа тухайн брэндийн утга учир, илэрхийллийг мэдэхгүйдээ өөрийн үзэл баримтлал, өнгө төрхтэй уяж чадахгүй байх тал ажиглагддаг. Үүнийг өөрчлөхөд биет дэлгүүрийн үйлчилгээ хангалтгүй. Хэрэглэгчид үнэ цэн худалдаж авч байгаа шүү дээ. Төсөл маань 2019 оны арванхоёрдугаар сард эхэлсэн. Гурван сарын дараа нээе гэж шийдээд, Итали явж харилцагч байгууллагуудтайгаа гэрээ байгуулаад яг эхлүүлье гэж байтал коронавирус дэгдээд, ам мөлтөс л Монголдоо орж ирсэн дээ. Өнгөрсөн нэг жилийг үр дүнтэй ашиглаж, судалгаагаа зузаатгаж, хагас дутуу хийж мэдэх байсан зүйлсээ гүйцээлээ. ### Ялгарал Монголд фэшн ямар байгаасай гэж хүсдэг вэ, тэр бүхнээ энд цогцлооно. Стилист маань дэлхий даяарх олон брэндээс монголд хүнд зохицно гэж үзсэнээ кураторлаж түүвэрлэснийг бид оруулж ирж байгаа. Нэг бүтээгдэхүүн 1-3 хувь буй. Манай бүтээгдэхүүн жишээ нь Италид ямар үнэтэй байдаг вэ, яг л тэр үнээрээ зарагдана. Дэлгүүрээс аваад дээрээс нь үнэ нэмээд зарж байгаа биш, зохих стандарттайгаа албан ёсоор орж ирж байгаа. “Stylee” Италид төгссөн мэргэжлийн стилисттэйн дээр хиймэл оюун ухаанд суурилсан технологийн нарийн шийдэлтэй. Нэг арьсан цүнх сонголоо гэхэд зөвхөн үзэгдэх талаас бус, материал, хийц, брэндийн үзэл баримтлалаас шалтгаалан сорчилж, зохицох бүтээгдэхүүнийг харуулна. Одоохондоо харьцангуй цөөн бүтээгдэхүүн байгаа учир энэ функц маань хангалттай тод харагдахгүй байж мэднэ. Бараа бүтээгдэхүүний тоо төрөл нэмэгдэх хэрээр сайжирна. Манайх зөвхөн худалдааны платформ биш гэдгийг онцолмоор байна. Албан ёсны эрхтэйгээр брэнд бүтээгдэхүүн оруулж ирдэг бусад компанитай хамтарч, тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүний нэгдсэн платформ болох зорилготой. Тиймд биднийг өрсөлдөгч гэж биш, бараа бүтээгдэхүүнээ хэрэглэгчдэд хүргэх шинэ гарц нээгдлээ гэж хараасай гэж хэлэх байна. Бие биеэ дэмжээд, хамтдаа зах зээлээ хөгжүүлье. "Нано интернэйшнл"-ийн креатив захирал Б.Дашням, "Нано фэшн"-ийн үйл ажиллагаа хариуцсан захирал Н.Мөнхзул ### Stylee гэж юу вэ? Онлайн дэлгүүр, сэтгүүлтэй, тансаг зэрэглэлийн хувцас хэрэглэлийн цогц платформ. ### Нэр “Нано фэшн” гэдгээрээ явах уу гэж, янз бүр хувилбар ярилцсаны эцэст нэгэнт л стиль имиж бүрдүүлэх зорилготой юм чинь “style” гээд нэрлэчихье хэмээцгээсэн. Өвөрмөц болгох үүднээс ард нь "e" нэмээд “Stylee” болсон юм. ### Одоо Бид дэлхийн тэргүүлэх 20 гаруй брэндийг төвлөрүүлээд байна. Ойрын нэг жилийн гол зорилго бол танигдаж, онлайн худалдан авалтын соёлыг дэлгэрүүлэх. Одоохондоо контентдоо голлон анхаарч байгаа. Монголын анхны инстаграмд суурилсан цахим сэтгүүлийг сая гаргалаа. Анхны дугаар учраас ихээхэн ач холбогдол өгч, ковер модель С.Төгсөд зориулж тусгайлан хувцас авчирч лүүк бүрдүүлсэн. Инстаграм хаяг дээрх мэдээлэл харьцангуй товч, зурагт суурилсан бол вэб дээрх нь илүү нарийн дэлгэрэнгүй мэдээлэл байгаа. Иж бүрэн сэтгүүл (жилд 2-4 удаа)-ээс гадна долоо хоног бүр бичил сэтгүүл нийтлэгдэх юм. Тансаг зэрэглэлийн бүтээгдэхүүн угаас нэг дор олон хувь зарагддаггүй. Өндөр дүнтэйн дээр цахимаар болохоор яах бол гэж харж байтал эхний өдрөөсөө л борлуулалт хийгдсэн. Төслөө тун амжилттай эхлүүллээ гэж үзэж байгаа. Удахгүй шоурүүмээ нээнэ. Хэрэглэгч бүрд хаалттай үйлчлэх учраас дэлгүүрээс ялгаатай. ### баг Бид чадварлаг, мэргэжлийн залуусаар багаа бүрдүүлж чадсандаа баяртай байгаа. Дотроо креатив болон бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, стандартын гэсэн хоёр чиглэлд хуваагддаг ч гэлээ шинэ төсөл учир аливаа ажилд бүгдээрээ зэрэгцэж оролцоод явдаг. Ойрын хугацаанд багаа өргөжүүлэх төлөвлөгөөтэй. Цаашид ч ажилтнуудын маань тоо бизнесийн өсөлтөө дагаад нэмэгдэнэ. ### Ирээдүй Ирээдүйд бид том амбицтай. "Нано интернэйшнл" ритэйл бизнест 15 жил, фэшн чиглэлд найман жил ажилласан, арвин туршлагатай компани юм. Захиалгын үйлчилгээ нэвтрүүлэх төлөвлөгөөтэй. Аяллаар явахдаа авах гэсэн ч боломж таараагүй ч юм уу, хэрэглэгчдийн хүсэж буй бүтээгдэхүүнийг оруулж ирдэг болно. Арчилгаа тал дээр мөн анхаарна. Экспресс цэвэрлэгээ үйлчилгээний компаниудтай холбоо тогтоогоод, манай бүтээгдэхүүнийг аль газар зөв цэвэрлэж чадах вэ гэдгийг тодруулахаар ажиллаж байгаа. Гэрт нь очиж бүтээгдэхүүнийг аваад цэвэрлээд хүргэж өгдөг үйлчилгээ.Одоогоор хөгжүүлээд л явж байна. Энэ тал дээр контент сувгуудаараа мэдээлэл өгнө. Зарим бүтээгдэхүүнийг заавал мэргэжлийн цэвэрлэгээ үйлчилгээнд өгөхгүйгээр өөрсдөө гарын доорх материалаар цэвэрлэх боломжтой. Арьсан цүнхийг цэвэрлэдэг тусгай бодис бий ч түүнээс нэг их дутахгүйгээр цэвэрлэх боломж нь нярай хүүхдийн нойтон салфетка байх жишээтэй. Монгол тоос ихтэй учраас тэр тухай сайтар бодолцохоос аргагүй. Энэ үйлчилгээг бид “Pandora” дээр нэвтрүүлсэн. Үйлчлүүлэгчид маань эдлэл хэрэглэлээ тусгай бодис, цэвэрлэгээний машинаар цэвэрлүүлдэг. ### Эрсдэл Хүмүүс биет дэлгүүрт орж, бараа бүтээгдэхүүнийг барьж мэдрэхийг хүсэх нь олонтоо. Цахим дэлгүүрийн хувьд энэ тал дээр амаргүй. Биет дэлгүүр ажиллуулж байхад борлуулалтаа төлөвлөхөд илүү амар, худалдааны зөвлөхүүд тулаад ажиллачихна, илүү барьцтай гэх юм уу. "Stylee" манай багийн хувьд шинэлэг туршлага болж байгаа. Нэг жилийн дотор зах зээлээ бэлдэж, хөлөө олно гэж байгаа ч үнэхээр хангалттай эсэхийг мэдэхгүй шүү дээ. Гэхдээ маш ихийг сурч авч байна. Коронавирусээс шалтгаалаад хүмүүс цахимаар худалдан авалт хийх нь элбэгшжээ. Бид халдвар хамгааллын стандартыг чанд баримтлан, хэрэглэгчдээ захиалгыг нь шуурхай хүргэн ажиллаж байна.
https://unread.today/c/unread-vtv	Онцлох бизнес	Unread Today	2021-04-12T00:00:00	4 сарын 12, 2021	Unread Media компани VTV телевизийг эгнээндээ нэгтгэлээ	<div class="article-body"> <p></p><p dir="ltr"><i>Улаанбаатар хот, 2021 оны 4 дүгээр сарын 12</i><br></p><p dir="ltr">Дэвшилтэт контентоор дамжуулан шинэ үеийнхнийг хүчирхэгжүүлэх зорилготой “Анрид” ХХК (Unread Media) үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр шинэ хөрөнгө оруулалт татаж, “VTV" телевизийг эгнээндээ нэгтгэлээ. Залуу мэргэжилтнүүдэд хандсан нийтлэл контентийг www.unread.today, www.posted.mn сайтуудаараа хүргэж, Unplug, DevSummit зэрэг томоохон эвентүүдийг тогтмол зохион байгуулж ирсэн тус компани ийнхүү Монголын өргөн нэвтрүүлгийн 15 телевизийн нэгийг удирдаж, хараат бус редакцын бодлого, залуучуудын бүтээлч хандлага, шинэлэг арга барилыг нэвтрүүлэн хэрэгжүүлэх нөхцөл бүрдэж байна. </p><p dir="ltr">2015 онд байгуулагдсан VTV нь телевизийн салбарт өөрийн гэсэн өнгө төрх, нэр хүндтэй, өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээгээр үйл ажиллагаагаа явуулж, Монгол орны өнцөг булан бүрд хүрдэг телевиз юм. VTV нь Univision-ийн 11, Skymedia-ийн 14, DDish-ийн 16-р сувагт тус тус байрладаг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/efdb8a0732d73c36505b968435ad6565.gif"></p><p></p><p dir="ltr"><br>“Анрид” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал А.Ундрал энэ тухайд “Бид ямар нэг хөрөнгө оруулалтгүйгээр, өөрсдийн жижиг нөөцөөр эхлүүлсэн компаниа таван жилийн хугацаанд тууштай өсгөж, өнөөдөр дараагийн шатанд нь гаргаж байгаадаа баяртай байна. Бид харилцан уялдаатай, нэгдмэл бодлоготой мэдээллийн хэрэгслүүдийг оновчтой удирдаж, орчин цагийн технологийн дэвшлийг үр дүнтэй ашигласан медиатек компани болох, хэвлэл мэдээллийн салбарт олон нийтээс хөрөнгө оруулалт татаж, ард түмний өмчлөлд очих алсын хараатай” гэсэн юм.</p><p dir="ltr">“Анрид” ХХК нь цэнхэр дэлгэцээр үзэгчдийн хэрэгцээнд нийцсэн, мэдлэг боловсролыг нь тэлэх, эерэг, бүтээлч, шинэлэг контент хүргэхээр төлөвлөж байгаа бөгөөд контентийн салбарт бүтээгчдийн сүлжээ үүсгэх, технологийн шинэ бүтээгдэхүүнүүдийг гаргах зорилт тавин ажиллаж байна.</p><p>Холбогдох:<br>Хаяг: СБД, Олимпийн гудамж, 1-р хороо, Ayud Tower-ийн 16-р давхар, Анрид ХХК<br>Утас: 9532-7212, 9311-0224<br>Имэйл: [email protected]<br>Вэб:<a href="http://www.unread.media/"> www.unread.media</a></p> </div>	Улаанбаатар хот, 2021 оны 4 дүгээр сарын 12 Дэвшилтэт контентоор дамжуулан шинэ үеийнхнийг хүчирхэгжүүлэх зорилготой “Анрид” ХХК (Unread Media) үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр шинэ хөрөнгө оруулалт татаж, “VTV" телевизийг эгнээндээ нэгтгэлээ. Залуу мэргэжилтнүүдэд хандсан нийтлэл контентийг www.unread.today, www.posted.mn сайтуудаараа хүргэж, Unplug, DevSummit зэрэг томоохон эвентүүдийг тогтмол зохион байгуулж ирсэн тус компани ийнхүү Монголын өргөн нэвтрүүлгийн 15 телевизийн нэгийг удирдаж, хараат бус редакцын бодлого, залуучуудын бүтээлч хандлага, шинэлэг арга барилыг нэвтрүүлэн хэрэгжүүлэх нөхцөл бүрдэж байна. 2015 онд байгуулагдсан VTV нь телевизийн салбарт өөрийн гэсэн өнгө төрх, нэр хүндтэй, өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээгээр үйл ажиллагаагаа явуулж, Монгол орны өнцөг булан бүрд хүрдэг телевиз юм. VTV нь Univision-ийн 11, Skymedia-ийн 14, DDish-ийн 16-р сувагт тус тус байрладаг. “Анрид” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал А.Ундрал энэ тухайд “Бид ямар нэг хөрөнгө оруулалтгүйгээр, өөрсдийн жижиг нөөцөөр эхлүүлсэн компаниа таван жилийн хугацаанд тууштай өсгөж, өнөөдөр дараагийн шатанд нь гаргаж байгаадаа баяртай байна. Бид харилцан уялдаатай, нэгдмэл бодлоготой мэдээллийн хэрэгслүүдийг оновчтой удирдаж, орчин цагийн технологийн дэвшлийг үр дүнтэй ашигласан медиатек компани болох, хэвлэл мэдээллийн салбарт олон нийтээс хөрөнгө оруулалт татаж, ард түмний өмчлөлд очих алсын хараатай” гэсэн юм. “Анрид” ХХК нь цэнхэр дэлгэцээр үзэгчдийн хэрэгцээнд нийцсэн, мэдлэг боловсролыг нь тэлэх, эерэг, бүтээлч, шинэлэг контент хүргэхээр төлөвлөж байгаа бөгөөд контентийн салбарт бүтээгчдийн сүлжээ үүсгэх, технологийн шинэ бүтээгдэхүүнүүдийг гаргах зорилт тавин ажиллаж байна. Холбогдох: Хаяг: СБД, Олимпийн гудамж, 1-р хороо, Ayud Tower-ийн 16-р давхар, Анрид ХХК Утас: 9532-7212, 9311-0224 Имэйл: [email protected] Вэб: www.unread.media	Улаанбаатар хот, 2021 оны 4 дүгээр сарын 12 Дэвшилтэт контентоор дамжуулан шинэ үеийнхнийг хүчирхэгжүүлэх зорилготой “Анрид” ХХК (Unread Media) үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэхээр шинэ хөрөнгө оруулалт татаж, “VTV" телевизийг эгнээндээ нэгтгэлээ. Залуу мэргэжилтнүүдэд хандсан нийтлэл контентийг www.unread.today, www.posted.mn сайтуудаараа хүргэж, Unplug, DevSummit зэрэг томоохон эвентүүдийг тогтмол зохион байгуулж ирсэн тус компани ийнхүү Монголын өргөн нэвтрүүлгийн 15 телевизийн нэгийг удирдаж, хараат бус редакцын бодлого, залуучуудын бүтээлч хандлага, шинэлэг арга барилыг нэвтрүүлэн хэрэгжүүлэх нөхцөл бүрдэж байна. 2015 онд байгуулагдсан VTV нь телевизийн салбарт өөрийн гэсэн өнгө төрх, нэр хүндтэй, өргөн нэвтрүүлгийн сүлжээгээр үйл ажиллагаагаа явуулж, Монгол орны өнцөг булан бүрд хүрдэг телевиз юм. VTV нь Univision-ийн 11, Skymedia-ийн 14, DDish-ийн 16-р сувагт тус тус байрладаг. “Анрид” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал А.Ундрал энэ тухайд “Бид ямар нэг хөрөнгө оруулалтгүйгээр, өөрсдийн жижиг нөөцөөр эхлүүлсэн компаниа таван жилийн хугацаанд тууштай өсгөж, өнөөдөр дараагийн шатанд нь гаргаж байгаадаа баяртай байна. Бид харилцан уялдаатай, нэгдмэл бодлоготой мэдээллийн хэрэгслүүдийг оновчтой удирдаж, орчин цагийн технологийн дэвшлийг үр дүнтэй ашигласан медиатек компани болох, хэвлэл мэдээллийн салбарт олон нийтээс хөрөнгө оруулалт татаж, ард түмний өмчлөлд очих алсын хараатай” гэсэн юм. “Анрид” ХХК нь цэнхэр дэлгэцээр үзэгчдийн хэрэгцээнд нийцсэн, мэдлэг боловсролыг нь тэлэх, эерэг, бүтээлч, шинэлэг контент хүргэхээр төлөвлөж байгаа бөгөөд контентийн салбарт бүтээгчдийн сүлжээ үүсгэх, технологийн шинэ бүтээгдэхүүнүүдийг гаргах зорилт тавин ажиллаж байна. Холбогдох: Хаяг: СБД, Олимпийн гудамж, 1-р хороо, Ayud Tower-ийн 16-р давхар, Анрид ХХК Утас: 9532-7212, 9311-0224 Имэйл: [email protected] Вэб: www.unread.media
https://unread.today/c/spotlight-theseed-bookcafe	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-04-05T00:00:00	4 сарын 5, 2021	The Seed Book Cafe - Унш, суралц, өсөж хөгж	<div class="article-body"> <h2>Өнөөдрийн дугаартаа бид оюутан залууст хэдийн танил болоод буй нэгэн кофе шопыг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Халуун кофе, амтат хоол, нөхөрсөг үйлчилгээ, бэсрэг номын сан бүхий уг кофе шоп нь үйлчлүүлэхээр ирсэн хэний ч сэтгэлийг татахуйц дулаан уур амьсгалтай ажээ. Уншигчийнхаа тавьсан саналын дагуу зорин очиж, "The Seed Book Cafe"-ийн хамт олонтой бид хүсэл тэмүүллээр цэнэглэгдсэн сайхан яриа өрнүүлснээ энд хуваалцъя. </h2><p></p><p><b>Нэр:</b> The Seed Book Cafe<br><b>Хаяг: </b>Салбар 1 -<b> </b>Зүүн 4 замын урд талын автобусны буудлын Голомт банкны хоёрдугаар давхарт "The Seed Book Cafe"<br>Салбар 2 - Хуучнаар Ард кино театрын урд талд "The Seed Take Out"<br><b>Чиглэл: </b>Кофе шоп<br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Ж.Бямбасайхан, Б.Зулцэцэг<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2020 оны зургаадугаар сар<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/SeedBookCafe" target="_blank">The Seed Book Cafe</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/theseedbookcafe/" target="_blank">@theseedbookcafe</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d8289727bf8a3f510b91076ca16ff3d4.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Ж.Бямбасайхан</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Миний хувьд өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд гэр бүл, залуучуудын хөгжил, боловсролын чиглэлээр нийгэмд чиглэсэн олон ажлуудыг хийж, энэ төрлийн төслүүдийн нэг хэсэг байж ирсэн. Олон тооны арга хэмжээ, эвентүүдийг зохион байгуулдаг байсан ч тэдгээр нь уртдаа л хоёр цаг орчим үргэлжлээд дуусдаг, тийм ч болохоор байгаа нөөцөндөө хүрэхээргүй үр дүн гарч байгаа нь анзаарагдсан л даа. Үүнээс хааяа нэг цугладаг арга хэмжээ биш, харин байнгын бөгөөд тогтвортой үйл ажиллагаагаар залуусыг дэмждэг чөлөөт орчин хэрэгтэй юм байна гэдгийг ойлгосон. Клуб байгуулах уу? Оффистой болох уу? гээд олон талаас бодож судалсны үндсэн дээр таниж мэддэг хүрээллээсээ гадна, мэддэггүй хүмүүсээр хүрээгээ тэлэх боломжтой, чөлөөтэй, тухтай, хэн хэн нь сэтгэл ханамжтай үлддэг гээд аль ч талаасаа хамгийн зөв сонголт нь кофе шоп байсан юм.</p><p>Ингээд эхнэртэйгээ хамтраад гэр бүл, найз, хамтрагчид гээд олон нийтийн томоохон дэмжлэгтэйгээр бараг хандиваар гэж хэлж болохуйцаар өнгөрсөн оны зургаадугаар сард кофе шопоо албан ёсоор нээсэн. Цар тахал, хөл хорио гээд олон хүндрэл бэрхшээлийн дунд тэмцсээр үүл хаалгаа нээсэн шүү. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Бидний гол зах зээл бол залуус. Үүрэг, зорилгоо ч залуусыг хөгжүүлэх, дэмжих гэж тодорхойлдог. Тиймээс бид өнөөгийн залууст юу хэрэгтэй байна, яавал илүү сайн үр дүн гарахаар байна, тэднийг идэвхжүүлэх, эрч хүчээр цэнэглэхэд юу дутагдаж байна тэр бүгдийг үйл ажиллагаандаа тусгахыг хичээсэн. </p><p>Үүний тулд кофе шоп тохижилтдоо жижиг тайз болон номын сангийн хэсгүүдийг оруулж өгөөд буй. Ном бол кофетой хамгийн сайхан зохицдог, шинийг сурч, одоодоо төвлөрөхөд хамгийн өгөөжтэй зүйлсийн нэг байдаг шүү дээ. Бидний уриа бол "<i>Унш, суралц, өсөж хөгж</i>". Тиймээс номын сан, ном гэдэг бидний өнгө төрхийг бүрдүүлэгчдийн нэг болдог. Харин жижиг тайзын хувьд бид үйл ажиллагааныхаа томоохон хэсгийг эвент, арга хэмжээ, уулзалтууд гэж тодорхойлсон. Энд залуус өөрт хэрэгтэй сэдвээрээ өглөө, оройдоо уулзалдах боломжийг олгож буй. Манайд жирийн үед 50-80 хүн, халдвар хамгааллын дэглэмийн үед 10-20 хүн арга хэмжээ зохион байгуулах боломжтой. </p><p>Харин кофенд дурлагсдадаа бид тусгай захиалгаар Монголдоо хууруулсан Арабика үрийн кофег санал болгодог. Үүнээс гадна Колумб, Этиоп, Бразилаас ирдэг "single origin" буюу гар аргаар тусгайлан чанадаг кофегоор үйлчилдэг нь хэдийн үнэнч үйлчлүүлэгчидтэй болчихсон шүү. Чанартай бөгөөд амттай кофетой гэдгээ итгэлтэй хэлэх байна. </p><p>Мөн олон улсад сайн кофе шопын шалгуурт залгуурын тоо гэдэг үзүүлэлт багтдаг. Бид танхимдаа олон тооны залгуурыг байрлуулсан нь ирж хичээл, ажлаа хийдэг үйлчлүүлэгчдэд маань их таалагддаг юм. Түүнчлэн "Мужаан студи"-тэй хамтран өнгө, хөгжим, гэрлээс эхлээд бүх л тохижилтоо тухайн үйлчлүүлэгч манайд өдөржин сууж ажиллахад төвөггүй байхуйцаар анхаарч хийсэн. Бас нэгэнт л залууст л зориулж нээсэн газар болохоор ажилтнууддаа "Орлого оруулахгүй байсан ч залуусыг нүд үзүүрлэлгүй, орж ирсэн бүхэнд эелдгээр үйлчлээрэй" гэдэг чиглэл өгдөг.</p><p>Зарим хэрэглэгчдийнхээ саналаар "Хүлээлгийн кофе"-ны үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Энэ нь тухайн үйлчлүүлэгч хүсвэл өөрөөсөө гадна ахин нэг кофены мөнгө төлөөд "Хүлээлгийн кофе"-нд бичүүлэх юм. Ингэснээр түүгээрээ дараагийн хэн нэгэн залууг кофегоор дайлж буй хэрэг болно. Хэрвээ та манайд ирж, сууж ажил амжуулах хэрэгтэй байгаа ч мөнгөгүй болчихвол хүлээлгийн кофеноос маань кофе авах боломжтой гэсэн үг шүү. Энэ бол хэн ч хэнд ч өртэй болж байна гэсэн ойлголт биш. Зүгээр л залуус залуусаа л дэмжиж буй хэлбэр гэдгийг ойлгоорой. </p><p>Энэ мэтээр бид үйлчлүүлэгчдийнхээ саналыг тухай бүрд авч, боломжтойг нь хурдтай хэрэгжүүлэхийг боддог. Өнгөрсөн оны есдүгээр сард катерингийн үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Хөл хорио тавигдах хүртэл тун амжилттай явсан шүү. Одоо кофеноос гадна халуун хоол ч цэсэндээ нэмсэн.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5155b1afe6eea82755b85991ff0acc23.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c1253aa7c29d3ce8b11b39426cbb782c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/09c150c6900381e4d47d8221d90599c1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>The Seed Book Cafe гэж юу вэ?</h3><p> Залууст чиглэсэн хамтдаа өсөж хөгжих тухлаг орчин.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Seed буюу "үр" бол гаднаасаа маш жижиг, бүр хэрэггүй зүйл мэт харагддаг ч зөв арчилж чадвал төсөөлснөөс хэд дахин илүү чадамжтай, хүчтэй, өгөөжтэй зүйл. Би залуусыг тэгэж л хардаг. Ойлгоход хэцүү бөгөөд шүүмжлэлтэй зүйл бидэнд их бий. Гэхдээ сайн анхаарч, дэмжих юм бол дотор нь ямар их баялаг бий гээч. Тиймээс л кофе шопоо The Seed Book Cafe хэмээн нэрийдсэн. Кофе шоп биш номын кафе гэж тодотгосон нь бидний гол үйлчилгээ бол кофе биш хүрээлэл бий болгох, хамтдаа хөгжих орчныг бүрдүүлэх явдал юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Өнөөдөр бид хоёр дахь салбарынхаа нээлтийг хийж байна. Уг салбар маань орчин үеийн залуусын амьдралын хэв маягтай илүү тохирохуйц гэдгээрээ онцлог. Өглөө зургаан цагт нээгдэх уг салбар нь сууж үйлчлүүлэх хэсэггүй, зөвхөн кофегоо аваад гарах л зориулалттай. Цаг хугацааг тань хэмнэн, түргэн үйлчлэх зохион байгуулалттай тул The Seed Take Out хэмээн нэрлэсэн. Одооноос өглөө ажилдаа эртлэн гардаг хэн бүхэн өдрөө эхлүүлэх халуун кофендоо санаа зовох хэрэггүй болсныг дуулгахад таатай байна.</p><p>Хуучнаар Ард кино театрын урд байрлах уг бэсрэгхэн салбарынхаа үйл ажиллагааг жигдэлж, бүтээгдэхүүнээ таниулах ажилд төвлөрч байна.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5e46d3079b6fca2b986ce1c7502e2777.jpg"></p><div class="image-caption">The Seed Take Out салбар</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f9838ad8ad0b12731fbbbd1db4c21ec3.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ea7af222426501e3328a6c726727d04e.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Одоогоор манай багт 10 хүн ажиллаж байна. Бид багаа бүрдүүлэхэд ялангуяа бариста нараа шалгаруулж авахдаа чин сэтгэлээсээ кофенд буюу хийж буй ажилдаа дурлах хүнийг хайдаг. Ямар нэг сургалтанд суугаад, сертификат аваад л бариста болно гэж байхгүй шүү дээ. Хийж буй ажилдаа дуртай, түүнийгээ чин сэтгэлээсээ хийх нь л чухал. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p> Хүмүүсийг дэмжих, залуусаа хөгжүүлэх, энэ ажлын нэг хэсэг нь байх хүслээ биелүүлэх арга зам маань кофе шоп байлаа. Дэлхий нийтэд хүнд хэцүү байгаа энэ цаг үед эхлүүлсэн ажлаа амжилттай, тогтвортой авч явахын тулд олон зүйлсийг богино хугацаанд шинээр сурч, төлөвлөөгүй зүйлсээ хийх шаардлагатай болсон. Энэ нь мөн яван явсаар хүнсний салбар луу нэг мэдэхэд хөтөлчихлөө (инээв). </p><p>Яг дунд нь ороод, ажиллаад эхэлсэн чинь энд хийх ёстой, хийвэл зохих олон ажлууд байгаа нь мэдрэгдэж байна л даа. Цаашдаа шинэ зүйлсийг цаг алдалгүй хэрэгжүүлдэг, түүнд уян хатан ханддаг чанараараа салбараа манлайлсан брэнд болохыг хүсэж байна. Хөдөө орон нутгаас ирүүлж буй саналууд энэ бодлыг төрүүлэх гол сэдэл болсон байж магадгүй юм. Тэдгээр санал хүсэлтүүд дээр "Хөдөө орон нутагт энэ төрлийн үйлчилгээ дутагдаж байгаа тул франчайз байдлаар шинэ салбараа нээх бодол бий юу?" гэх асуултууд байсан. Судлаад үзэхээр тэдэнд үнэндээ кофе гэхээс илүүтэй хувь хүний хөгжлийг нь дэмжих, залуусын тухтай чөлөөтэй, гол нь тогтвортой үйл ажиллагаатай орчин л дутагдаад байгаа нь анзаарагдсан. Яваандаа энэ чиглэлд анхаарч ажиллах болов уу гэж бодож байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Байгуулагдсан цагаас хойших өдийг хүртэлх хугацаанд юуг ч урьдчилан таамаглах, төлөвлөх боломжгүй байгаа тул асуудлуудаа тухай бүрд нь л шийдээд явж байна. Цар тахал биднийг уян хатан, хүлээцтэй байхад сайн сургаж байгаа шүү.</p><p>Шинэ бизнесийн хувьд мэдээж хамгийн гол асуудал санхүү дээр л гарч ирдэг. Тогтвортой үйл ажиллагаагаа хадгалж үлдэх, ажилтнуудынхаа цалинг хугацаанд нь тавих, завсраар нь бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ сайжруулах, шинийг сэдэх нь бидний хувьд том сорилт болж байна. Мөн байгууллагын дотоод соёлоо төлөвшүүлж, үйлчилгээндээ чанар стандартыг тогтоох гэх мэт байнгын арчилгаа ихтэй ажлууд их бий.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/eecff5dbdb46cbd5797ba79ef15aaed1.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/771cf5eefd324c47275ae6b118829e04.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7af3967ccaf1e80b164cdf5decd6fcaa.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/fabe301d3ff7c8e533a02c07c8f7e747.jpg"></p> </div>	Өнөөдрийн дугаартаа бид оюутан залууст хэдийн танил болоод буй нэгэн кофе шопыг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Халуун кофе, амтат хоол, нөхөрсөг үйлчилгээ, бэсрэг номын сан бүхий уг кофе шоп нь үйлчлүүлэхээр ирсэн хэний ч сэтгэлийг татахуйц дулаан уур амьсгалтай ажээ. Уншигчийнхаа тавьсан саналын дагуу зорин очиж, "The Seed Book Cafe"-ийн хамт олонтой бид хүсэл тэмүүллээр цэнэглэгдсэн сайхан яриа өрнүүлснээ энд хуваалцъя. Нэр: The Seed Book Cafe Хаяг: Салбар 1 - Зүүн 4 замын урд талын автобусны буудлын Голомт банкны хоёрдугаар давхарт "The Seed Book Cafe" Салбар 2 - Хуучнаар Ард кино театрын урд талд "The Seed Take Out" Чиглэл: Кофе шоп Үүсгэн байгуулагч: Ж.Бямбасайхан, Б.Зулцэцэг Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны зургаадугаар сар Холбоосууд: The Seed Book Cafe (Фэйсбүүк), @theseedbookcafe (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Ж.Бямбасайхан сэдэл Миний хувьд өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд гэр бүл, залуучуудын хөгжил, боловсролын чиглэлээр нийгэмд чиглэсэн олон ажлуудыг хийж, энэ төрлийн төслүүдийн нэг хэсэг байж ирсэн. Олон тооны арга хэмжээ, эвентүүдийг зохион байгуулдаг байсан ч тэдгээр нь уртдаа л хоёр цаг орчим үргэлжлээд дуусдаг, тийм ч болохоор байгаа нөөцөндөө хүрэхээргүй үр дүн гарч байгаа нь анзаарагдсан л даа. Үүнээс хааяа нэг цугладаг арга хэмжээ биш, харин байнгын бөгөөд тогтвортой үйл ажиллагаагаар залуусыг дэмждэг чөлөөт орчин хэрэгтэй юм байна гэдгийг ойлгосон. Клуб байгуулах уу? Оффистой болох уу? гээд олон талаас бодож судалсны үндсэн дээр таниж мэддэг хүрээллээсээ гадна, мэддэггүй хүмүүсээр хүрээгээ тэлэх боломжтой, чөлөөтэй, тухтай, хэн хэн нь сэтгэл ханамжтай үлддэг гээд аль ч талаасаа хамгийн зөв сонголт нь кофе шоп байсан юм. Ингээд эхнэртэйгээ хамтраад гэр бүл, найз, хамтрагчид гээд олон нийтийн томоохон дэмжлэгтэйгээр бараг хандиваар гэж хэлж болохуйцаар өнгөрсөн оны зургаадугаар сард кофе шопоо албан ёсоор нээсэн. Цар тахал, хөл хорио гээд олон хүндрэл бэрхшээлийн дунд тэмцсээр үүл хаалгаа нээсэн шүү. ялгарал Бидний гол зах зээл бол залуус. Үүрэг, зорилгоо ч залуусыг хөгжүүлэх, дэмжих гэж тодорхойлдог. Тиймээс бид өнөөгийн залууст юу хэрэгтэй байна, яавал илүү сайн үр дүн гарахаар байна, тэднийг идэвхжүүлэх, эрч хүчээр цэнэглэхэд юу дутагдаж байна тэр бүгдийг үйл ажиллагаандаа тусгахыг хичээсэн. Үүний тулд кофе шоп тохижилтдоо жижиг тайз болон номын сангийн хэсгүүдийг оруулж өгөөд буй. Ном бол кофетой хамгийн сайхан зохицдог, шинийг сурч, одоодоо төвлөрөхөд хамгийн өгөөжтэй зүйлсийн нэг байдаг шүү дээ. Бидний уриа бол " Унш, суралц, өсөж хөгж ". Тиймээс номын сан, ном гэдэг бидний өнгө төрхийг бүрдүүлэгчдийн нэг болдог. Харин жижиг тайзын хувьд бид үйл ажиллагааныхаа томоохон хэсгийг эвент, арга хэмжээ, уулзалтууд гэж тодорхойлсон. Энд залуус өөрт хэрэгтэй сэдвээрээ өглөө, оройдоо уулзалдах боломжийг олгож буй. Манайд жирийн үед 50-80 хүн, халдвар хамгааллын дэглэмийн үед 10-20 хүн арга хэмжээ зохион байгуулах боломжтой. Харин кофенд дурлагсдадаа бид тусгай захиалгаар Монголдоо хууруулсан Арабика үрийн кофег санал болгодог. Үүнээс гадна Колумб, Этиоп, Бразилаас ирдэг "single origin" буюу гар аргаар тусгайлан чанадаг кофегоор үйлчилдэг нь хэдийн үнэнч үйлчлүүлэгчидтэй болчихсон шүү. Чанартай бөгөөд амттай кофетой гэдгээ итгэлтэй хэлэх байна. Мөн олон улсад сайн кофе шопын шалгуурт залгуурын тоо гэдэг үзүүлэлт багтдаг. Бид танхимдаа олон тооны залгуурыг байрлуулсан нь ирж хичээл, ажлаа хийдэг үйлчлүүлэгчдэд маань их таалагддаг юм. Түүнчлэн "Мужаан студи"-тэй хамтран өнгө, хөгжим, гэрлээс эхлээд бүх л тохижилтоо тухайн үйлчлүүлэгч манайд өдөржин сууж ажиллахад төвөггүй байхуйцаар анхаарч хийсэн. Бас нэгэнт л залууст л зориулж нээсэн газар болохоор ажилтнууддаа "Орлого оруулахгүй байсан ч залуусыг нүд үзүүрлэлгүй, орж ирсэн бүхэнд эелдгээр үйлчлээрэй" гэдэг чиглэл өгдөг. Зарим хэрэглэгчдийнхээ саналаар "Хүлээлгийн кофе"-ны үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Энэ нь тухайн үйлчлүүлэгч хүсвэл өөрөөсөө гадна ахин нэг кофены мөнгө төлөөд "Хүлээлгийн кофе"-нд бичүүлэх юм. Ингэснээр түүгээрээ дараагийн хэн нэгэн залууг кофегоор дайлж буй хэрэг болно. Хэрвээ та манайд ирж, сууж ажил амжуулах хэрэгтэй байгаа ч мөнгөгүй болчихвол хүлээлгийн кофеноос маань кофе авах боломжтой гэсэн үг шүү. Энэ бол хэн ч хэнд ч өртэй болж байна гэсэн ойлголт биш. Зүгээр л залуус залуусаа л дэмжиж буй хэлбэр гэдгийг ойлгоорой. Энэ мэтээр бид үйлчлүүлэгчдийнхээ саналыг тухай бүрд авч, боломжтойг нь хурдтай хэрэгжүүлэхийг боддог. Өнгөрсөн оны есдүгээр сард катерингийн үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Хөл хорио тавигдах хүртэл тун амжилттай явсан шүү. Одоо кофеноос гадна халуун хоол ч цэсэндээ нэмсэн. The Seed Book Cafe гэж юу вэ? Залууст чиглэсэн хамтдаа өсөж хөгжих тухлаг орчин. нэр Seed буюу "үр" бол гаднаасаа маш жижиг, бүр хэрэггүй зүйл мэт харагддаг ч зөв арчилж чадвал төсөөлснөөс хэд дахин илүү чадамжтай, хүчтэй, өгөөжтэй зүйл. Би залуусыг тэгэж л хардаг. Ойлгоход хэцүү бөгөөд шүүмжлэлтэй зүйл бидэнд их бий. Гэхдээ сайн анхаарч, дэмжих юм бол дотор нь ямар их баялаг бий гээч. Тиймээс л кофе шопоо The Seed Book Cafe хэмээн нэрийдсэн. Кофе шоп биш номын кафе гэж тодотгосон нь бидний гол үйлчилгээ бол кофе биш хүрээлэл бий болгох, хамтдаа хөгжих орчныг бүрдүүлэх явдал юм. одоо Өнөөдөр бид хоёр дахь салбарынхаа нээлтийг хийж байна. Уг салбар маань орчин үеийн залуусын амьдралын хэв маягтай илүү тохирохуйц гэдгээрээ онцлог. Өглөө зургаан цагт нээгдэх уг салбар нь сууж үйлчлүүлэх хэсэггүй, зөвхөн кофегоо аваад гарах л зориулалттай. Цаг хугацааг тань хэмнэн, түргэн үйлчлэх зохион байгуулалттай тул The Seed Take Out хэмээн нэрлэсэн. Одооноос өглөө ажилдаа эртлэн гардаг хэн бүхэн өдрөө эхлүүлэх халуун кофендоо санаа зовох хэрэггүй болсныг дуулгахад таатай байна. Хуучнаар Ард кино театрын урд байрлах уг бэсрэгхэн салбарынхаа үйл ажиллагааг жигдэлж, бүтээгдэхүүнээ таниулах ажилд төвлөрч байна. The Seed Take Out салбар баг Одоогоор манай багт 10 хүн ажиллаж байна. Бид багаа бүрдүүлэхэд ялангуяа бариста нараа шалгаруулж авахдаа чин сэтгэлээсээ кофенд буюу хийж буй ажилдаа дурлах хүнийг хайдаг. Ямар нэг сургалтанд суугаад, сертификат аваад л бариста болно гэж байхгүй шүү дээ. Хийж буй ажилдаа дуртай, түүнийгээ чин сэтгэлээсээ хийх нь л чухал. ирээдүй Хүмүүсийг дэмжих, залуусаа хөгжүүлэх, энэ ажлын нэг хэсэг нь байх хүслээ биелүүлэх арга зам маань кофе шоп байлаа. Дэлхий нийтэд хүнд хэцүү байгаа энэ цаг үед эхлүүлсэн ажлаа амжилттай, тогтвортой авч явахын тулд олон зүйлсийг богино хугацаанд шинээр сурч, төлөвлөөгүй зүйлсээ хийх шаардлагатай болсон. Энэ нь мөн яван явсаар хүнсний салбар луу нэг мэдэхэд хөтөлчихлөө (инээв). Яг дунд нь ороод, ажиллаад эхэлсэн чинь энд хийх ёстой, хийвэл зохих олон ажлууд байгаа нь мэдрэгдэж байна л даа. Цаашдаа шинэ зүйлсийг цаг алдалгүй хэрэгжүүлдэг, түүнд уян хатан ханддаг чанараараа салбараа манлайлсан брэнд болохыг хүсэж байна. Хөдөө орон нутгаас ирүүлж буй саналууд энэ бодлыг төрүүлэх гол сэдэл болсон байж магадгүй юм. Тэдгээр санал хүсэлтүүд дээр "Хөдөө орон нутагт энэ төрлийн үйлчилгээ дутагдаж байгаа тул франчайз байдлаар шинэ салбараа нээх бодол бий юу?" гэх асуултууд байсан. Судлаад үзэхээр тэдэнд үнэндээ кофе гэхээс илүүтэй хувь хүний хөгжлийг нь дэмжих, залуусын тухтай чөлөөтэй, гол нь тогтвортой үйл ажиллагаатай орчин л дутагдаад байгаа нь анзаарагдсан. Яваандаа энэ чиглэлд анхаарч ажиллах болов уу гэж бодож байна. эрсдэл Байгуулагдсан цагаас хойших өдийг хүртэлх хугацаанд юуг ч урьдчилан таамаглах, төлөвлөх боломжгүй байгаа тул асуудлуудаа тухай бүрд нь л шийдээд явж байна. Цар тахал биднийг уян хатан, хүлээцтэй байхад сайн сургаж байгаа шүү. Шинэ бизнесийн хувьд мэдээж хамгийн гол асуудал санхүү дээр л гарч ирдэг. Тогтвортой үйл ажиллагаагаа хадгалж үлдэх, ажилтнуудынхаа цалинг хугацаанд нь тавих, завсраар нь бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ сайжруулах, шинийг сэдэх нь бидний хувьд том сорилт болж байна. Мөн байгууллагын дотоод соёлоо төлөвшүүлж, үйлчилгээндээ чанар стандартыг тогтоох гэх мэт байнгын арчилгаа ихтэй ажлууд их бий.	Өнөөдрийн дугаартаа бид оюутан залууст хэдийн танил болоод буй нэгэн кофе шопыг танилцуулахаар бэлтгэлээ. Халуун кофе, амтат хоол, нөхөрсөг үйлчилгээ, бэсрэг номын сан бүхий уг кофе шоп нь үйлчлүүлэхээр ирсэн хэний ч сэтгэлийг татахуйц дулаан уур амьсгалтай ажээ. Уншигчийнхаа тавьсан саналын дагуу зорин очиж, "The Seed Book Cafe"-ийн хамт олонтой бид хүсэл тэмүүллээр цэнэглэгдсэн сайхан яриа өрнүүлснээ энд хуваалцъя. Нэр: The Seed Book Cafe Хаяг: Салбар 1 -Зүүн 4 замын урд талын автобусны буудлын Голомт банкны хоёрдугаар давхарт "The Seed Book Cafe" Салбар 2 - Хуучнаар Ард кино театрын урд талд "The Seed Take Out" Чиглэл: Кофе шоп Үүсгэн байгуулагч: Ж.Бямбасайхан, Б.Зулцэцэг Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны зургаадугаар сар Холбоосууд: The Seed Book Cafe (Фэйсбүүк), @theseedbookcafe (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Ж.Бямбасайхан ### сэдэл Миний хувьд өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд гэр бүл, залуучуудын хөгжил, боловсролын чиглэлээр нийгэмд чиглэсэн олон ажлуудыг хийж, энэ төрлийн төслүүдийн нэг хэсэг байж ирсэн. Олон тооны арга хэмжээ, эвентүүдийг зохион байгуулдаг байсан ч тэдгээр нь уртдаа л хоёр цаг орчим үргэлжлээд дуусдаг, тийм ч болохоор байгаа нөөцөндөө хүрэхээргүй үр дүн гарч байгаа нь анзаарагдсан л даа. Үүнээс хааяа нэг цугладаг арга хэмжээ биш, харин байнгын бөгөөд тогтвортой үйл ажиллагаагаар залуусыг дэмждэг чөлөөт орчин хэрэгтэй юм байна гэдгийг ойлгосон. Клуб байгуулах уу? Оффистой болох уу? гээд олон талаас бодож судалсны үндсэн дээр таниж мэддэг хүрээллээсээ гадна, мэддэггүй хүмүүсээр хүрээгээ тэлэх боломжтой, чөлөөтэй, тухтай, хэн хэн нь сэтгэл ханамжтай үлддэг гээд аль ч талаасаа хамгийн зөв сонголт нь кофе шоп байсан юм. Ингээд эхнэртэйгээ хамтраад гэр бүл, найз, хамтрагчид гээд олон нийтийн томоохон дэмжлэгтэйгээр бараг хандиваар гэж хэлж болохуйцаар өнгөрсөн оны зургаадугаар сард кофе шопоо албан ёсоор нээсэн. Цар тахал, хөл хорио гээд олон хүндрэл бэрхшээлийн дунд тэмцсээр үүл хаалгаа нээсэн шүү. ### ялгарал Бидний гол зах зээл бол залуус. Үүрэг, зорилгоо ч залуусыг хөгжүүлэх, дэмжих гэж тодорхойлдог. Тиймээс бид өнөөгийн залууст юу хэрэгтэй байна, яавал илүү сайн үр дүн гарахаар байна, тэднийг идэвхжүүлэх, эрч хүчээр цэнэглэхэд юу дутагдаж байна тэр бүгдийг үйл ажиллагаандаа тусгахыг хичээсэн. Үүний тулд кофе шоп тохижилтдоо жижиг тайз болон номын сангийн хэсгүүдийг оруулж өгөөд буй. Ном бол кофетой хамгийн сайхан зохицдог, шинийг сурч, одоодоо төвлөрөхөд хамгийн өгөөжтэй зүйлсийн нэг байдаг шүү дээ. Бидний уриа бол "Унш, суралц, өсөж хөгж". Тиймээс номын сан, ном гэдэг бидний өнгө төрхийг бүрдүүлэгчдийн нэг болдог. Харин жижиг тайзын хувьд бид үйл ажиллагааныхаа томоохон хэсгийг эвент, арга хэмжээ, уулзалтууд гэж тодорхойлсон. Энд залуус өөрт хэрэгтэй сэдвээрээ өглөө, оройдоо уулзалдах боломжийг олгож буй. Манайд жирийн үед 50-80 хүн, халдвар хамгааллын дэглэмийн үед 10-20 хүн арга хэмжээ зохион байгуулах боломжтой. Харин кофенд дурлагсдадаа бид тусгай захиалгаар Монголдоо хууруулсан Арабика үрийн кофег санал болгодог. Үүнээс гадна Колумб, Этиоп, Бразилаас ирдэг "single origin" буюу гар аргаар тусгайлан чанадаг кофегоор үйлчилдэг нь хэдийн үнэнч үйлчлүүлэгчидтэй болчихсон шүү. Чанартай бөгөөд амттай кофетой гэдгээ итгэлтэй хэлэх байна. Мөн олон улсад сайн кофе шопын шалгуурт залгуурын тоо гэдэг үзүүлэлт багтдаг. Бид танхимдаа олон тооны залгуурыг байрлуулсан нь ирж хичээл, ажлаа хийдэг үйлчлүүлэгчдэд маань их таалагддаг юм. Түүнчлэн "Мужаан студи"-тэй хамтран өнгө, хөгжим, гэрлээс эхлээд бүх л тохижилтоо тухайн үйлчлүүлэгч манайд өдөржин сууж ажиллахад төвөггүй байхуйцаар анхаарч хийсэн. Бас нэгэнт л залууст л зориулж нээсэн газар болохоор ажилтнууддаа "Орлого оруулахгүй байсан ч залуусыг нүд үзүүрлэлгүй, орж ирсэн бүхэнд эелдгээр үйлчлээрэй" гэдэг чиглэл өгдөг. Зарим хэрэглэгчдийнхээ саналаар "Хүлээлгийн кофе"-ны үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Энэ нь тухайн үйлчлүүлэгч хүсвэл өөрөөсөө гадна ахин нэг кофены мөнгө төлөөд "Хүлээлгийн кофе"-нд бичүүлэх юм. Ингэснээр түүгээрээ дараагийн хэн нэгэн залууг кофегоор дайлж буй хэрэг болно. Хэрвээ та манайд ирж, сууж ажил амжуулах хэрэгтэй байгаа ч мөнгөгүй болчихвол хүлээлгийн кофеноос маань кофе авах боломжтой гэсэн үг шүү. Энэ бол хэн ч хэнд ч өртэй болж байна гэсэн ойлголт биш. Зүгээр л залуус залуусаа л дэмжиж буй хэлбэр гэдгийг ойлгоорой. Энэ мэтээр бид үйлчлүүлэгчдийнхээ саналыг тухай бүрд авч, боломжтойг нь хурдтай хэрэгжүүлэхийг боддог. Өнгөрсөн оны есдүгээр сард катерингийн үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Хөл хорио тавигдах хүртэл тун амжилттай явсан шүү. Одоо кофеноос гадна халуун хоол ч цэсэндээ нэмсэн. ### The Seed Book Cafe гэж юу вэ? Залууст чиглэсэн хамтдаа өсөж хөгжих тухлаг орчин. ### нэр Seed буюу "үр" бол гаднаасаа маш жижиг, бүр хэрэггүй зүйл мэт харагддаг ч зөв арчилж чадвал төсөөлснөөс хэд дахин илүү чадамжтай, хүчтэй, өгөөжтэй зүйл. Би залуусыг тэгэж л хардаг. Ойлгоход хэцүү бөгөөд шүүмжлэлтэй зүйл бидэнд их бий. Гэхдээ сайн анхаарч, дэмжих юм бол дотор нь ямар их баялаг бий гээч. Тиймээс л кофе шопоо The Seed Book Cafe хэмээн нэрийдсэн. Кофе шоп биш номын кафе гэж тодотгосон нь бидний гол үйлчилгээ бол кофе биш хүрээлэл бий болгох, хамтдаа хөгжих орчныг бүрдүүлэх явдал юм. ### одоо Өнөөдөр бид хоёр дахь салбарынхаа нээлтийг хийж байна. Уг салбар маань орчин үеийн залуусын амьдралын хэв маягтай илүү тохирохуйц гэдгээрээ онцлог. Өглөө зургаан цагт нээгдэх уг салбар нь сууж үйлчлүүлэх хэсэггүй, зөвхөн кофегоо аваад гарах л зориулалттай. Цаг хугацааг тань хэмнэн, түргэн үйлчлэх зохион байгуулалттай тул The Seed Take Out хэмээн нэрлэсэн. Одооноос өглөө ажилдаа эртлэн гардаг хэн бүхэн өдрөө эхлүүлэх халуун кофендоо санаа зовох хэрэггүй болсныг дуулгахад таатай байна. Хуучнаар Ард кино театрын урд байрлах уг бэсрэгхэн салбарынхаа үйл ажиллагааг жигдэлж, бүтээгдэхүүнээ таниулах ажилд төвлөрч байна. The Seed Take Out салбар ### баг Одоогоор манай багт 10 хүн ажиллаж байна. Бид багаа бүрдүүлэхэд ялангуяа бариста нараа шалгаруулж авахдаа чин сэтгэлээсээ кофенд буюу хийж буй ажилдаа дурлах хүнийг хайдаг. Ямар нэг сургалтанд суугаад, сертификат аваад л бариста болно гэж байхгүй шүү дээ. Хийж буй ажилдаа дуртай, түүнийгээ чин сэтгэлээсээ хийх нь л чухал. ### ирээдүй Хүмүүсийг дэмжих, залуусаа хөгжүүлэх, энэ ажлын нэг хэсэг нь байх хүслээ биелүүлэх арга зам маань кофе шоп байлаа. Дэлхий нийтэд хүнд хэцүү байгаа энэ цаг үед эхлүүлсэн ажлаа амжилттай, тогтвортой авч явахын тулд олон зүйлсийг богино хугацаанд шинээр сурч, төлөвлөөгүй зүйлсээ хийх шаардлагатай болсон. Энэ нь мөн яван явсаар хүнсний салбар луу нэг мэдэхэд хөтөлчихлөө (инээв). Яг дунд нь ороод, ажиллаад эхэлсэн чинь энд хийх ёстой, хийвэл зохих олон ажлууд байгаа нь мэдрэгдэж байна л даа. Цаашдаа шинэ зүйлсийг цаг алдалгүй хэрэгжүүлдэг, түүнд уян хатан ханддаг чанараараа салбараа манлайлсан брэнд болохыг хүсэж байна. Хөдөө орон нутгаас ирүүлж буй саналууд энэ бодлыг төрүүлэх гол сэдэл болсон байж магадгүй юм. Тэдгээр санал хүсэлтүүд дээр "Хөдөө орон нутагт энэ төрлийн үйлчилгээ дутагдаж байгаа тул франчайз байдлаар шинэ салбараа нээх бодол бий юу?" гэх асуултууд байсан. Судлаад үзэхээр тэдэнд үнэндээ кофе гэхээс илүүтэй хувь хүний хөгжлийг нь дэмжих, залуусын тухтай чөлөөтэй, гол нь тогтвортой үйл ажиллагаатай орчин л дутагдаад байгаа нь анзаарагдсан. Яваандаа энэ чиглэлд анхаарч ажиллах болов уу гэж бодож байна. ### эрсдэл Байгуулагдсан цагаас хойших өдийг хүртэлх хугацаанд юуг ч урьдчилан таамаглах, төлөвлөх боломжгүй байгаа тул асуудлуудаа тухай бүрд нь л шийдээд явж байна. Цар тахал биднийг уян хатан, хүлээцтэй байхад сайн сургаж байгаа шүү. Шинэ бизнесийн хувьд мэдээж хамгийн гол асуудал санхүү дээр л гарч ирдэг. Тогтвортой үйл ажиллагаагаа хадгалж үлдэх, ажилтнуудынхаа цалинг хугацаанд нь тавих, завсраар нь бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ сайжруулах, шинийг сэдэх нь бидний хувьд том сорилт болж байна. Мөн байгууллагын дотоод соёлоо төлөвшүүлж, үйлчилгээндээ чанар стандартыг тогтоох гэх мэт байнгын арчилгаа ихтэй ажлууд их бий.
https://unread.today/c/spotlight-meters-mongolia	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-03-29T00:00:00	3 сарын 29, 2021	Meters/Bonwe Mongolia - Загварлаг бол гоё	<div class="article-body"> <h2>"Meters/Bonwe" нь олон улс дахь 4500 гаруй салбар дэлгүүрээрээ дамжуулан шинэ үеийн залууст өөрийн гэсэн дүр төрхөө бүрдүүлэх боломжийг олгож буй, Азийн бэлэн хувцасны зах зээлийн томоохон брэндүүдийн нэг юм. Шанхай хотод төвтэй, 26 жилийн түүхтэй уг брэндийн Монгол дахь төв салбар өнгөрөгч долоо хоногт албан ёсоор нээгдсэнийг тохиолдуулан бид өнөөдрийн дугаартаа "Meters/Bonwe Mongolia"-г онцолж байна.<br></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Meters/Bonwe Mongolia<br><b>Хаяг:</b> 13 дугаар хорооллоос Зүүн 4 зам өгсөх замд, Намъянжүгийн гудамж, "Central Mall"-ийн хоёрдугаар давхар (Төв салбар); Улаанбаатар их дэлгүүрийн III давхар (Салбар-2)<br><b>Чиглэл:</b> Франчайзинг, худалдаа, үйлчилгээ<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Л.Бат-Оргил, Д.Батцэнгэл, Д.Яруу<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2018 он<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.instagram.com/meters.mongolia/" target="_blank">@meters.mongolia</a> (Инстаграм), <a href="https://www.facebook.com/metersmongolia.official" target="_blank">Meters Mongolia</a> (Фэйсбүүк)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b04c8700973afe6bb04a391182e507de.jpg"></p><div class="image-caption">Хамтран үүсгэн байгуулагч Л.Бат-Оргил</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>"Балт Плас" нь 2018 онд олон улсын нэр хүндтэй брэнд бүтээгдэхүүн, фрайнчайз бизнесүүдийн албан ёсны эрхийг авч, дотоодын хэрэглэгчдэд стандартын өндөр шаардлага хангасан бүтээгдэхүүн үйлчилгээг авах боломжийг бүрдүүлэх зорилгоор гурвуул үүсгэн байгуулсан компани юм. Бэлэн хувцас, түргэн хоол гэсэн хоёр зах зээлд төвлөрөн судалгаагаа хийсний дотроос залуусын хувцасны "Meters/Bonwe" брэнд бидний анхаарлыг татсан юм. Оюутан насаа Азийн орнуудаар сурч, аялж өнгөрүүлсний хувьд Азид алдартай уг брэндийг 10 гаруй жил хэрэглэж заншсан, чанарыг нь хэдийнээс мэддэг байсан нь үүнд нөлөөлсөн байх.</p><p>Бидний хийсэн судалгаа Монголын 15-30 насны залууст зориулсан, дэлхийн чиг хандлагатай зэрэгцэн явдаг брэнд хувцасны дэлгүүр дутагдалтай байгааг харуулж байлаа. Тиймээс ч бид эргэлзэж, алгуурлалгүйгээр "Meters/Bonwe" брэндтэй бизнес уулзалтууд хийж, 2019 оны тавдугаар сард албан ёсны франчайз эрхээ амжилттайгаар авч, арванхоёрдугаар сард нийслэл хот дахь эхний салбараа Улаанбаатар их дэлгүүрт нээж, жил гаруй хугацаанд брэндээ зах зээлд нутагшуулахад шаардлагатай туршилтуудыг хийсэн. Бидний гурван жил гаруйн хугацаанд үргэлжилсэн судалгаа өндөрлөж, өнгөрөгч долоо хоногт брэндийнхээ төв салбарын нээлтийг "Central Mall"-д хийлээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Зах зээлийн үнэлгээ, брэндийн нэр хүндээрээ өндөрт эрэмбэлэгддэг "Meters/Bonwe" брэндийн франчайз эрхийг авсан 10 дахь улс нь Монгол юм. Уг брэндийн онцлог, ялгарлыг цөөн үгэнд багтаавал чанар, загвар, үнэ гэж болно. </p><p>Дэлхийн алдарт "Uniqlo" брэндтэй чанарын хувьд өрсөлдөхүйц хэр нь хэрэглэгчдэд харьцангуй боломжийн үнэ санал болгодог нь тэдний үйлдвэрлэл, удирдлагын баг нэг улсад төвлөрсөн байдагтай холбоотой. Учир нь Zara, H&M зэрэг томоохон компаниуд загвараа өөрсдөө гаргаад үйлдвэрлэлээ өөр улс оронд, ихэвчлэн Зүүн Өмнөд Азид хийлгүүлдэг нь нэгж бүтээгдэхүүний өртөг зардлыг нэмэгдүүлдэг. Үүнээс гадна "Meters/Bonwe" франчайз дэлгүүрүүддээ нэг үнийн бодлого баримталдгийг онцлууштай. Манай дэлгүүр дэлхийн бусад улс оронд байрлах "Meters/Bonwe"-гийн салбаруудтай адил үнэтэй гэсэн үг. </p><p>Чанартай материалтай учир эдэлгээ даах тал дээр бусад брэндээс давуу. "Meters/Bonwe" жилд 12 мянган шинэ загварыг шинээр танилцуулдгаас бид ажил хэргийн, чөлөөт, өдөр тутмын зэрэг дөрвөн ангиллын 7000 гаруй загварыг сонгон Монголын хэрэглэгчдэдээ санал болгож буй. </p><p>Meters/Bonwe Mongolia-гийн хувьд бид анхнаасаа онлайн худалдаанд анхаарал хандуулж Shoppy, Monpay, Storepay, Pocket зэрэг платформтой хамтран ажиллаж ирсэн. Аз болоход "Meters/Bonwe" нь ази брэнд болохоор ч тэр үү бэлэн хувцасны онлайн худалдаанд голчлон тулгардаг, хэмжээ зөрөх, буцаах асуудал манайд бага тулгардаг шүү. Нөгөөтээгүүр, бид бүтээгдэхүүнийхээ зураг авалтыг хийхдээ аль болох засвар оруулалгүй, буруу хүлээлт төрүүлэхээргүй, бодитоор харуулахыг чухалчилдаг нь нөлөөлдөг болов уу.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/03899e99cad3eb8ca614181e720319e1.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ab218e6ee491a76c51387a488d10d40c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/9fd5d66a7e892b80c19ce77520caff67.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Meters/Bonwe Mongolia гэж юу вэ?</h3><p>Азийн залуусын хувцасны хамгийн том брэнд.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Meters/Bonwe гэдэг нь "Харилцагч бүрдээ өөрийгөө илэрхийлэхэд нь тусалж, үргэлж загварлаг, чанартай бүтээгдэхүүн үйлчилгээ үзүүлэх" гэх утгатай. Франчайзаа аль ч улсад жигд буюу Meters/Bonwe Russia, Meters/Bonwe Indonesia, Meters/Bonwe Mongolia гэхчлэн нэрлэдэг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Монголчууд бидний хувцаслалтын чиг хандлага хар бараан өнгөнд түлхүү төвлөрдөг. Хүйтний улиралд бол бүр ч илэрхий харагддаг гээч. Бид энэ хандлагыг өөрчлөхөд, ялангуяа зорилтот зах зээл болох 15-30 насныханд өөр байж болно гэдгийг харуулах, уриалах ажилд анхнаасаа л анхаарч ирсэн. </p><p>Мөн саяхан төв салбарынхаа нээлтийг хийсэн учраас хэрэглэгчдээ идэвхжүүлэх, үйл ажиллагаагаа тогтворжуулахад төвлөрч ажиллаж байна. Түүнчлэн ирэх сард багтаагаад вэбсайтаа нээхээр төлөвлөсөн. Вэбсайтдаа бид бүтээгдэхүүнийг буцаах, солих үйлчилгээг оруулж, түүгээр дамжуулж хүргэлтийн системээ илүү боловсронгуй болгох юм. Үйлчлүүлэгчид бөөгнөрч, халдвар хамгааллын дэглэм зөрчигдөхөөс сэргийлж, Shoppy, Monpay, Storepay, Pocket-ын онлайн дэлгүүрүүд дээрх үйлчилгээгээ өргөжүүлж буй. Энэ дагуу апп тус бүрд долоо долоо хоногоор маркетингийн идэвхжүүлэлтийн ажил хийхээр төлөвлөсөн. Эцэст нь, 2021 оны зун, намрын коллекцио танилцуулж эхлээд буйгаа дурдах нь зүй. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/91c01dc1c54c7f003d30de4726dc989c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4741dfc5435f6428a11746652555f64d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/28cca198fb5c8a85a8c3887195f3a4b9.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг </h3><p>Манай багт бэлэн хувцасны худалдаа, үйлчилгээний чиглэлд 5-10 жил ажиллаж туршлагажсан мэргэжилтнүүд байдаг нь том давуу тал болдог. "Улаанбаатар" их дэлгүүрийн салбар, удирдлагын багаас гадна саяхан нээлтээ хийсэн төв салбар дэлгүүрт 20 орчим хүн ажиллаж буй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Бид нийслэлд дөрөв, орон нутагт гурван салбар нээхээр төлөвлөж буй. Нийт долоон салбар төлөвлөснөөс одоогоор хоёрыг нь нээгээд байна гэсэн үг. 2021 оны хоёрдугаар улиралд Эрдэнэт хотод орон нутгийн эхний салбараа, 2022 оны нэгдүгээр улиралд нийслэл дэх гурав дахь салбараа нээхээр төлөвлөн ажиллаж байна.</p><p>Монголд дэлхийн брэндүүдийг оруулж ирэх, зах зээлээ тэлэх, үлгэр жишээ франчайз компани болох зорилгынхоо хүрээнд ирээдүйд илүү сайн, өгөөжтэй бизнесүүдтэй хамтран ажиллахыг хичээсээр, тасралтгүй эрж хайсаар байх болно. Одоо арваад компани, брэндийн судалгааны ажлыг эхлүүлчихсэн яваа бөгөөд 2022 онд франчайз компанийн тоогоо гурваар нэмэгдүүлэхийг зорьж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Шинэхэн компанийн хувьд цар тахал, түүнтэй холбоотой хөл хорионы асуудлууд яалт ч үгүй эрсдэл хүндрэл дагуулж байна. Бидний хувьд эртнээс төлөвлөж, түүнийгээ яс мөрдөж явсан учир өдийг хүртэлх хугацаанд борлуулалт багассан ч үйл ажиллагаагаа тогтвортой явуулж ажилтнуудынхаа цалинг алгасалгүй тавьж чадсан. </p><p>Нөгөө талаас дотоодын бэлэн хувцасны салбар маань ид шилжилтийн үе дээрээ явж буй. Өнөөг хүртэлх манай бэлэн хувцасны зах зээлийг хувиараа ажиллаж буй худалдаачид, хөдөлмөр эрхлэгчид нуруун дээрээ үүрч ирсэн. Олон нийт саяхнаас л албан ёсны дэлгүүр, франчайз бизнесийн ач холбогдол, түүний онцлогийг ойлгож эхэлж байна шүү дээ. Энэ байдлаараа 10 жилийн дараа гэхэд гаднын томоохон брэндүүд Монголд орж ирж, хэрэглэгчид аливаа бүтээгдэхүүнийг албан ёсны газраас авахыг эрхэмлэдэг болно. Тиймээс бид уг өөрчлөлт шилжилтийн нэг хэсэг, зарим талаар түүчээлэгч, нөлөөлөгч байхыг хүсэж байна. Олон нийтэд шинэ соёл, шинэ хандлагыг таниулах нь өөрөө том сорилт.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bc565f321caecb66686230b196b8d4b7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a679d702b5ea8dd0d1752020943efa3f.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/099911d03491f63fd8fcd9828580a049.jpg"></p> </div>	"Meters/Bonwe" нь олон улс дахь 4500 гаруй салбар дэлгүүрээрээ дамжуулан шинэ үеийн залууст өөрийн гэсэн дүр төрхөө бүрдүүлэх боломжийг олгож буй, Азийн бэлэн хувцасны зах зээлийн томоохон брэндүүдийн нэг юм. Шанхай хотод төвтэй, 26 жилийн түүхтэй уг брэндийн Монгол дахь төв салбар өнгөрөгч долоо хоногт албан ёсоор нээгдсэнийг тохиолдуулан бид өнөөдрийн дугаартаа "Meters/Bonwe Mongolia"-г онцолж байна. Нэр: Meters/Bonwe Mongolia Хаяг: 13 дугаар хорооллоос Зүүн 4 зам өгсөх замд, Намъянжүгийн гудамж, "Central Mall"-ийн хоёрдугаар давхар (Төв салбар); Улаанбаатар их дэлгүүрийн III давхар (Салбар-2) Чиглэл: Франчайзинг, худалдаа, үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагч: Л.Бат-Оргил, Д.Батцэнгэл, Д.Яруу Үүсгэн байгуулагдсан: 2018 он Холбоосууд: @meters.mongolia (Инстаграм), Meters Mongolia (Фэйсбүүк) Хамтран үүсгэн байгуулагч Л.Бат-Оргил сэдэл "Балт Плас" нь 2018 онд олон улсын нэр хүндтэй брэнд бүтээгдэхүүн, фрайнчайз бизнесүүдийн албан ёсны эрхийг авч, дотоодын хэрэглэгчдэд стандартын өндөр шаардлага хангасан бүтээгдэхүүн үйлчилгээг авах боломжийг бүрдүүлэх зорилгоор гурвуул үүсгэн байгуулсан компани юм. Бэлэн хувцас, түргэн хоол гэсэн хоёр зах зээлд төвлөрөн судалгаагаа хийсний дотроос залуусын хувцасны "Meters/Bonwe" брэнд бидний анхаарлыг татсан юм. Оюутан насаа Азийн орнуудаар сурч, аялж өнгөрүүлсний хувьд Азид алдартай уг брэндийг 10 гаруй жил хэрэглэж заншсан, чанарыг нь хэдийнээс мэддэг байсан нь үүнд нөлөөлсөн байх. Бидний хийсэн судалгаа Монголын 15-30 насны залууст зориулсан, дэлхийн чиг хандлагатай зэрэгцэн явдаг брэнд хувцасны дэлгүүр дутагдалтай байгааг харуулж байлаа. Тиймээс ч бид эргэлзэж, алгуурлалгүйгээр "Meters/Bonwe" брэндтэй бизнес уулзалтууд хийж, 2019 оны тавдугаар сард албан ёсны франчайз эрхээ амжилттайгаар авч, арванхоёрдугаар сард нийслэл хот дахь эхний салбараа Улаанбаатар их дэлгүүрт нээж, жил гаруй хугацаанд брэндээ зах зээлд нутагшуулахад шаардлагатай туршилтуудыг хийсэн. Бидний гурван жил гаруйн хугацаанд үргэлжилсэн судалгаа өндөрлөж, өнгөрөгч долоо хоногт брэндийнхээ төв салбарын нээлтийг "Central Mall"-д хийлээ. ялгарал Зах зээлийн үнэлгээ, брэндийн нэр хүндээрээ өндөрт эрэмбэлэгддэг "Meters/Bonwe" брэндийн франчайз эрхийг авсан 10 дахь улс нь Монгол юм. Уг брэндийн онцлог, ялгарлыг цөөн үгэнд багтаавал чанар, загвар, үнэ гэж болно. Дэлхийн алдарт "Uniqlo" брэндтэй чанарын хувьд өрсөлдөхүйц хэр нь хэрэглэгчдэд харьцангуй боломжийн үнэ санал болгодог нь тэдний үйлдвэрлэл, удирдлагын баг нэг улсад төвлөрсөн байдагтай холбоотой. Учир нь Zara, H&M зэрэг томоохон компаниуд загвараа өөрсдөө гаргаад үйлдвэрлэлээ өөр улс оронд, ихэвчлэн Зүүн Өмнөд Азид хийлгүүлдэг нь нэгж бүтээгдэхүүний өртөг зардлыг нэмэгдүүлдэг. Үүнээс гадна "Meters/Bonwe" франчайз дэлгүүрүүддээ нэг үнийн бодлого баримталдгийг онцлууштай. Манай дэлгүүр дэлхийн бусад улс оронд байрлах "Meters/Bonwe"-гийн салбаруудтай адил үнэтэй гэсэн үг. Чанартай материалтай учир эдэлгээ даах тал дээр бусад брэндээс давуу. "Meters/Bonwe" жилд 12 мянган шинэ загварыг шинээр танилцуулдгаас бид ажил хэргийн, чөлөөт, өдөр тутмын зэрэг дөрвөн ангиллын 7000 гаруй загварыг сонгон Монголын хэрэглэгчдэдээ санал болгож буй. Meters/Bonwe Mongolia-гийн хувьд бид анхнаасаа онлайн худалдаанд анхаарал хандуулж Shoppy, Monpay, Storepay, Pocket зэрэг платформтой хамтран ажиллаж ирсэн. Аз болоход "Meters/Bonwe" нь ази брэнд болохоор ч тэр үү бэлэн хувцасны онлайн худалдаанд голчлон тулгардаг, хэмжээ зөрөх, буцаах асуудал манайд бага тулгардаг шүү. Нөгөөтээгүүр, бид бүтээгдэхүүнийхээ зураг авалтыг хийхдээ аль болох засвар оруулалгүй, буруу хүлээлт төрүүлэхээргүй, бодитоор харуулахыг чухалчилдаг нь нөлөөлдөг болов уу. Meters/Bonwe Mongolia гэж юу вэ? Азийн залуусын хувцасны хамгийн том брэнд. нэр Meters/Bonwe гэдэг нь "Харилцагч бүрдээ өөрийгөө илэрхийлэхэд нь тусалж, үргэлж загварлаг, чанартай бүтээгдэхүүн үйлчилгээ үзүүлэх" гэх утгатай. Франчайзаа аль ч улсад жигд буюу Meters/Bonwe Russia, Meters/Bonwe Indonesia, Meters/Bonwe Mongolia гэхчлэн нэрлэдэг. одоо Монголчууд бидний хувцаслалтын чиг хандлага хар бараан өнгөнд түлхүү төвлөрдөг. Хүйтний улиралд бол бүр ч илэрхий харагддаг гээч. Бид энэ хандлагыг өөрчлөхөд, ялангуяа зорилтот зах зээл болох 15-30 насныханд өөр байж болно гэдгийг харуулах, уриалах ажилд анхнаасаа л анхаарч ирсэн. Мөн саяхан төв салбарынхаа нээлтийг хийсэн учраас хэрэглэгчдээ идэвхжүүлэх, үйл ажиллагаагаа тогтворжуулахад төвлөрч ажиллаж байна. Түүнчлэн ирэх сард багтаагаад вэбсайтаа нээхээр төлөвлөсөн. Вэбсайтдаа бид бүтээгдэхүүнийг буцаах, солих үйлчилгээг оруулж, түүгээр дамжуулж хүргэлтийн системээ илүү боловсронгуй болгох юм. Үйлчлүүлэгчид бөөгнөрч, халдвар хамгааллын дэглэм зөрчигдөхөөс сэргийлж, Shoppy, Monpay, Storepay, Pocket-ын онлайн дэлгүүрүүд дээрх үйлчилгээгээ өргөжүүлж буй. Энэ дагуу апп тус бүрд долоо долоо хоногоор маркетингийн идэвхжүүлэлтийн ажил хийхээр төлөвлөсөн. Эцэст нь, 2021 оны зун, намрын коллекцио танилцуулж эхлээд буйгаа дурдах нь зүй. баг Манай багт бэлэн хувцасны худалдаа, үйлчилгээний чиглэлд 5-10 жил ажиллаж туршлагажсан мэргэжилтнүүд байдаг нь том давуу тал болдог. "Улаанбаатар" их дэлгүүрийн салбар, удирдлагын багаас гадна саяхан нээлтээ хийсэн төв салбар дэлгүүрт 20 орчим хүн ажиллаж буй. ирээдүй Бид нийслэлд дөрөв, орон нутагт гурван салбар нээхээр төлөвлөж буй. Нийт долоон салбар төлөвлөснөөс одоогоор хоёрыг нь нээгээд байна гэсэн үг. 2021 оны хоёрдугаар улиралд Эрдэнэт хотод орон нутгийн эхний салбараа, 2022 оны нэгдүгээр улиралд нийслэл дэх гурав дахь салбараа нээхээр төлөвлөн ажиллаж байна. Монголд дэлхийн брэндүүдийг оруулж ирэх, зах зээлээ тэлэх, үлгэр жишээ франчайз компани болох зорилгынхоо хүрээнд ирээдүйд илүү сайн, өгөөжтэй бизнесүүдтэй хамтран ажиллахыг хичээсээр, тасралтгүй эрж хайсаар байх болно. Одоо арваад компани, брэндийн судалгааны ажлыг эхлүүлчихсэн яваа бөгөөд 2022 онд франчайз компанийн тоогоо гурваар нэмэгдүүлэхийг зорьж байна. эрсдэл Шинэхэн компанийн хувьд цар тахал, түүнтэй холбоотой хөл хорионы асуудлууд яалт ч үгүй эрсдэл хүндрэл дагуулж байна. Бидний хувьд эртнээс төлөвлөж, түүнийгээ яс мөрдөж явсан учир өдийг хүртэлх хугацаанд борлуулалт багассан ч үйл ажиллагаагаа тогтвортой явуулж ажилтнуудынхаа цалинг алгасалгүй тавьж чадсан. Нөгөө талаас дотоодын бэлэн хувцасны салбар маань ид шилжилтийн үе дээрээ явж буй. Өнөөг хүртэлх манай бэлэн хувцасны зах зээлийг хувиараа ажиллаж буй худалдаачид, хөдөлмөр эрхлэгчид нуруун дээрээ үүрч ирсэн. Олон нийт саяхнаас л албан ёсны дэлгүүр, франчайз бизнесийн ач холбогдол, түүний онцлогийг ойлгож эхэлж байна шүү дээ. Энэ байдлаараа 10 жилийн дараа гэхэд гаднын томоохон брэндүүд Монголд орж ирж, хэрэглэгчид аливаа бүтээгдэхүүнийг албан ёсны газраас авахыг эрхэмлэдэг болно. Тиймээс бид уг өөрчлөлт шилжилтийн нэг хэсэг, зарим талаар түүчээлэгч, нөлөөлөгч байхыг хүсэж байна. Олон нийтэд шинэ соёл, шинэ хандлагыг таниулах нь өөрөө том сорилт.	"Meters/Bonwe" нь олон улс дахь 4500 гаруй салбар дэлгүүрээрээ дамжуулан шинэ үеийн залууст өөрийн гэсэн дүр төрхөө бүрдүүлэх боломжийг олгож буй, Азийн бэлэн хувцасны зах зээлийн томоохон брэндүүдийн нэг юм. Шанхай хотод төвтэй, 26 жилийн түүхтэй уг брэндийн Монгол дахь төв салбар өнгөрөгч долоо хоногт албан ёсоор нээгдсэнийг тохиолдуулан бид өнөөдрийн дугаартаа "Meters/Bonwe Mongolia"-г онцолж байна. Нэр: Meters/Bonwe Mongolia Хаяг: 13 дугаар хорооллоос Зүүн 4 зам өгсөх замд, Намъянжүгийн гудамж, "Central Mall"-ийн хоёрдугаар давхар (Төв салбар); Улаанбаатар их дэлгүүрийн III давхар (Салбар-2) Чиглэл: Франчайзинг, худалдаа, үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагч: Л.Бат-Оргил, Д.Батцэнгэл, Д.Яруу Үүсгэн байгуулагдсан: 2018 он Холбоосууд: @meters.mongolia (Инстаграм), Meters Mongolia (Фэйсбүүк) Хамтран үүсгэн байгуулагч Л.Бат-Оргил ### сэдэл "Балт Плас" нь 2018 онд олон улсын нэр хүндтэй брэнд бүтээгдэхүүн, фрайнчайз бизнесүүдийн албан ёсны эрхийг авч, дотоодын хэрэглэгчдэд стандартын өндөр шаардлага хангасан бүтээгдэхүүн үйлчилгээг авах боломжийг бүрдүүлэх зорилгоор гурвуул үүсгэн байгуулсан компани юм. Бэлэн хувцас, түргэн хоол гэсэн хоёр зах зээлд төвлөрөн судалгаагаа хийсний дотроос залуусын хувцасны "Meters/Bonwe" брэнд бидний анхаарлыг татсан юм. Оюутан насаа Азийн орнуудаар сурч, аялж өнгөрүүлсний хувьд Азид алдартай уг брэндийг 10 гаруй жил хэрэглэж заншсан, чанарыг нь хэдийнээс мэддэг байсан нь үүнд нөлөөлсөн байх. Бидний хийсэн судалгаа Монголын 15-30 насны залууст зориулсан, дэлхийн чиг хандлагатай зэрэгцэн явдаг брэнд хувцасны дэлгүүр дутагдалтай байгааг харуулж байлаа. Тиймээс ч бид эргэлзэж, алгуурлалгүйгээр "Meters/Bonwe" брэндтэй бизнес уулзалтууд хийж, 2019 оны тавдугаар сард албан ёсны франчайз эрхээ амжилттайгаар авч, арванхоёрдугаар сард нийслэл хот дахь эхний салбараа Улаанбаатар их дэлгүүрт нээж, жил гаруй хугацаанд брэндээ зах зээлд нутагшуулахад шаардлагатай туршилтуудыг хийсэн. Бидний гурван жил гаруйн хугацаанд үргэлжилсэн судалгаа өндөрлөж, өнгөрөгч долоо хоногт брэндийнхээ төв салбарын нээлтийг "Central Mall"-д хийлээ. ### ялгарал Зах зээлийн үнэлгээ, брэндийн нэр хүндээрээ өндөрт эрэмбэлэгддэг "Meters/Bonwe" брэндийн франчайз эрхийг авсан 10 дахь улс нь Монгол юм. Уг брэндийн онцлог, ялгарлыг цөөн үгэнд багтаавал чанар, загвар, үнэ гэж болно. Дэлхийн алдарт "Uniqlo" брэндтэй чанарын хувьд өрсөлдөхүйц хэр нь хэрэглэгчдэд харьцангуй боломжийн үнэ санал болгодог нь тэдний үйлдвэрлэл, удирдлагын баг нэг улсад төвлөрсөн байдагтай холбоотой. Учир нь Zara, H&M зэрэг томоохон компаниуд загвараа өөрсдөө гаргаад үйлдвэрлэлээ өөр улс оронд, ихэвчлэн Зүүн Өмнөд Азид хийлгүүлдэг нь нэгж бүтээгдэхүүний өртөг зардлыг нэмэгдүүлдэг. Үүнээс гадна "Meters/Bonwe" франчайз дэлгүүрүүддээ нэг үнийн бодлого баримталдгийг онцлууштай. Манай дэлгүүр дэлхийн бусад улс оронд байрлах "Meters/Bonwe"-гийн салбаруудтай адил үнэтэй гэсэн үг. Чанартай материалтай учир эдэлгээ даах тал дээр бусад брэндээс давуу. "Meters/Bonwe" жилд 12 мянган шинэ загварыг шинээр танилцуулдгаас бид ажил хэргийн, чөлөөт, өдөр тутмын зэрэг дөрвөн ангиллын 7000 гаруй загварыг сонгон Монголын хэрэглэгчдэдээ санал болгож буй. Meters/Bonwe Mongolia-гийн хувьд бид анхнаасаа онлайн худалдаанд анхаарал хандуулж Shoppy, Monpay, Storepay, Pocket зэрэг платформтой хамтран ажиллаж ирсэн. Аз болоход "Meters/Bonwe" нь ази брэнд болохоор ч тэр үү бэлэн хувцасны онлайн худалдаанд голчлон тулгардаг, хэмжээ зөрөх, буцаах асуудал манайд бага тулгардаг шүү. Нөгөөтээгүүр, бид бүтээгдэхүүнийхээ зураг авалтыг хийхдээ аль болох засвар оруулалгүй, буруу хүлээлт төрүүлэхээргүй, бодитоор харуулахыг чухалчилдаг нь нөлөөлдөг болов уу. ### Meters/Bonwe Mongolia гэж юу вэ? Азийн залуусын хувцасны хамгийн том брэнд. ### нэр Meters/Bonwe гэдэг нь "Харилцагч бүрдээ өөрийгөө илэрхийлэхэд нь тусалж, үргэлж загварлаг, чанартай бүтээгдэхүүн үйлчилгээ үзүүлэх" гэх утгатай. Франчайзаа аль ч улсад жигд буюу Meters/Bonwe Russia, Meters/Bonwe Indonesia, Meters/Bonwe Mongolia гэхчлэн нэрлэдэг. ### одоо Монголчууд бидний хувцаслалтын чиг хандлага хар бараан өнгөнд түлхүү төвлөрдөг. Хүйтний улиралд бол бүр ч илэрхий харагддаг гээч. Бид энэ хандлагыг өөрчлөхөд, ялангуяа зорилтот зах зээл болох 15-30 насныханд өөр байж болно гэдгийг харуулах, уриалах ажилд анхнаасаа л анхаарч ирсэн. Мөн саяхан төв салбарынхаа нээлтийг хийсэн учраас хэрэглэгчдээ идэвхжүүлэх, үйл ажиллагаагаа тогтворжуулахад төвлөрч ажиллаж байна. Түүнчлэн ирэх сард багтаагаад вэбсайтаа нээхээр төлөвлөсөн. Вэбсайтдаа бид бүтээгдэхүүнийг буцаах, солих үйлчилгээг оруулж, түүгээр дамжуулж хүргэлтийн системээ илүү боловсронгуй болгох юм. Үйлчлүүлэгчид бөөгнөрч, халдвар хамгааллын дэглэм зөрчигдөхөөс сэргийлж, Shoppy, Monpay, Storepay, Pocket-ын онлайн дэлгүүрүүд дээрх үйлчилгээгээ өргөжүүлж буй. Энэ дагуу апп тус бүрд долоо долоо хоногоор маркетингийн идэвхжүүлэлтийн ажил хийхээр төлөвлөсөн. Эцэст нь, 2021 оны зун, намрын коллекцио танилцуулж эхлээд буйгаа дурдах нь зүй. ### баг Манай багт бэлэн хувцасны худалдаа, үйлчилгээний чиглэлд 5-10 жил ажиллаж туршлагажсан мэргэжилтнүүд байдаг нь том давуу тал болдог. "Улаанбаатар" их дэлгүүрийн салбар, удирдлагын багаас гадна саяхан нээлтээ хийсэн төв салбар дэлгүүрт 20 орчим хүн ажиллаж буй. ### ирээдүй Бид нийслэлд дөрөв, орон нутагт гурван салбар нээхээр төлөвлөж буй. Нийт долоон салбар төлөвлөснөөс одоогоор хоёрыг нь нээгээд байна гэсэн үг. 2021 оны хоёрдугаар улиралд Эрдэнэт хотод орон нутгийн эхний салбараа, 2022 оны нэгдүгээр улиралд нийслэл дэх гурав дахь салбараа нээхээр төлөвлөн ажиллаж байна. Монголд дэлхийн брэндүүдийг оруулж ирэх, зах зээлээ тэлэх, үлгэр жишээ франчайз компани болох зорилгынхоо хүрээнд ирээдүйд илүү сайн, өгөөжтэй бизнесүүдтэй хамтран ажиллахыг хичээсээр, тасралтгүй эрж хайсаар байх болно. Одоо арваад компани, брэндийн судалгааны ажлыг эхлүүлчихсэн яваа бөгөөд 2022 онд франчайз компанийн тоогоо гурваар нэмэгдүүлэхийг зорьж байна. ### эрсдэл Шинэхэн компанийн хувьд цар тахал, түүнтэй холбоотой хөл хорионы асуудлууд яалт ч үгүй эрсдэл хүндрэл дагуулж байна. Бидний хувьд эртнээс төлөвлөж, түүнийгээ яс мөрдөж явсан учир өдийг хүртэлх хугацаанд борлуулалт багассан ч үйл ажиллагаагаа тогтвортой явуулж ажилтнуудынхаа цалинг алгасалгүй тавьж чадсан. Нөгөө талаас дотоодын бэлэн хувцасны салбар маань ид шилжилтийн үе дээрээ явж буй. Өнөөг хүртэлх манай бэлэн хувцасны зах зээлийг хувиараа ажиллаж буй худалдаачид, хөдөлмөр эрхлэгчид нуруун дээрээ үүрч ирсэн. Олон нийт саяхнаас л албан ёсны дэлгүүр, франчайз бизнесийн ач холбогдол, түүний онцлогийг ойлгож эхэлж байна шүү дээ. Энэ байдлаараа 10 жилийн дараа гэхэд гаднын томоохон брэндүүд Монголд орж ирж, хэрэглэгчид аливаа бүтээгдэхүүнийг албан ёсны газраас авахыг эрхэмлэдэг болно. Тиймээс бид уг өөрчлөлт шилжилтийн нэг хэсэг, зарим талаар түүчээлэгч, нөлөөлөгч байхыг хүсэж байна. Олон нийтэд шинэ соёл, шинэ хандлагыг таниулах нь өөрөө том сорилт.
https://unread.today/c/book-pooreconomics	Номын тухай	Tsogzolmaa Shofyor	2021-07-10T00:00:00	7 сарын 10, 2021	"Ядуурлын эдийн засаг" номын тухай	<div class="article-body"> <h2>“Ядуурлыг бууруулна” гэх үг дэлхийн өнцөг булан бүрийн улс төр, сонгуулийн амлалт, улс дамнасан хөтөлбөрүүдийн түлхүүр үг болдог. Гэвч ядуурлыг бууруулна гэдэг хэмжихэд хэцүү, хэрэгжүүлэхэд бэрхшээлтэй, асар өргөн хүрээний нийгмийн асуудал юм. Эл амаргүй, ээдрээтэй асуудлыг Массачусетсийн технологийн институтийн хоёр профессор барьж авч, бөмбөрцөг даяар 15 жилийн турш хийсэн судалгаа, туршилтаа эмхэтгэн "Ядуурлын эдийн засаг" хэмээх бүтээл гаргасныг бид онцолж байна.<br><br></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/895b3c072c7be53dd5414372bac72b42.jpeg"></p><div class="image-caption">Нобелийн шагналт Абижит В.Банэржи, Э.Дюфло</div><p></p><p class="MsoNormal"><br>Дэлхийд сүүлийн 25 жилд нэг тэрбум хүн ядуурлаас ангижирсан нь түүхэн дэх хамгийн өндөр үзүүлэлт болсон. Гэвч өдгөө манай улсын гурван хүн тутмын нэг нь ядуу хэвээр. Өөрөөр хэлбэл, нийт хүн амын 28.4 хувь нь ядуу гэх ангилалд багтаж, сарын 166 мянган төгрөгөөр амьдралаа залгуулж байна. Монгол Улсын Тогтвортой хөгжлийн 17 зорилгоос хамгийн ахиц тааруу байгаа нь ядуурлыг бууруулах зорилго болж буй нь харамсалтай.</p><p class="MsoNormal">Бид ядуурлыг бууруулах олон төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлсээр байгаа ч дээрх тоо дорвитой буурахгүй хэвээр. Дэлхийн өнцөг булан бүрд ядууралтай тэмцэх ажилд тэрбум тэрбум долларыг зарцуулсаар байна. </p><p class="MsoNormal">Гэвч тэр бүхэн яагаад бүтэлгүйтсээр байна вэ? Сүржин нэртэй төрийн бодлогууд, цуваа нь үл тасрах тусламж, хандив үр дүнгээ өгч чадаж байна уу? Эдгээр асуултын мөрөөр номын зохиогчид хөгжил буурай орнууд руу зүглэжээ. Тэд хүмүүсийн сэтгэлзүй, зан төлөвтэй макро, микро эдийн засгийн асуудлыг холбон, сонирхолтой судалгаанууд хийсэн юм. </p><p class="MsoNormal">Зохиогчид “Ядуус бараг бүх талаар бидэнтэй адил. Тэд хэн нэгнээс ухаан муутай бус, харин ч эсрэгээрээ. Маш бага эд зүйлтэй учир сонголт хийхдээ ихээхэн болгоомжилдог. Ердөө амьд үлдэхийн тулд өндөр мэдрэмжтэй эдийн засагч байх ёстой. Бидний үл тоодог өчүүхэн зардал, жижиг саад тотгор тэдний амьдралд том нөлөө үзүүлнэ” хэмээжээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/d793dcf5ff1911834ef627c06e9f6f60.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Асар ерөнхий сэдвийг задлах нь </h3><p></p><p class="MsoNormal">Ядуурал гэдэг асар том сэдэв учраас бүгдийг нь шийдэх боломжгүй мэт. Ядуурлаас зугтах амаргүй ч тэдэнд боломж байгааг мэдрүүлж, сайтар онилсон жижиг тусламж санаанд хүрэмгүй том үр дүнд хүргэж болохыг эл номд багтсан жишээнүүд олонтоо батална.</p><p class="MsoNormal">Зохиогчид 200 гаруй орны судалгаа уншаад, тэдний авсан хандив тусламж хөгжилд нь онц нөлөөлөөгүй гэсэн дүгнэлтэд хүрчээ. Бид ядуурлыг бууруулах тухай залхталаа ярьсаар байгаа ч амьдралаас тасарсан зүйл ярьцгааж, “онолдсоор” байгааг тэд онцолсон буй. </p><p class="MsoNormal">Энэхүү ном нь ядууралтай тэмцэх шинэ арга замын тухай биш, одоогийн арга замууд нь хэр амжилттай явж буй тухай юм. Номын агуулга хувь хүмүүсийн амьдрал, институт гэх хоёр бүлэгт хуваагдана.</p><p class="MsoNormal">Эхний хэсгийг орлоготой багатай гэр бүлийн амьдралд тулгардаг түгээмэл асуудлаар эхлүүлжээ. Тухайлбал, өдөр тутамдаа дэлгүүрээс юу худалдан авдаг, яагаад элсэн чихэртэй бүтээгдэхүүн түлхүү хэрэглэдэг, сонголт хийхдээ юуг харгалздаг тухай, түүний ардах санхүү болон сэтгэлзүйн хүчин зүйлс, сэдлийг тайлбарласан. Цаашлаад, хүүхдээ сургуульд явуулахын тулд юу хийдэг, эрүүл мэндийн асуудал тулгарвал хэрхдэг гэх мэт олон асуултад хариулжээ. Дараагийн бүлэгт засгийн газрууд ядуурлын эсрэг юу хийдэг вэ, яагаад ядууст чиглэсэн ажлууд амжилтгүй болоод байна вэ гэх асуултуудын мөрөөр асуудлын гүнд орно. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/e53439ca8b6833eeeaabf0e0012c30e1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Өлсгөлөн - элсэн чихрийн хамаарал </h3><p></p><p class="MsoNormal">Ядууст туслах ажлын үлэмж хэсгийг хүнсний тусламж эзэлдэг. Египет улсад гэхэд 2009 онд хүнсний татаасанд ДНБ-ий хоёр хувьтай тэнцэх мөнгө зарцуулжээ. Гэвч их хэмжээний хүнсний тусламжийг хүргэхэд логистикийн олон бэрхшээл тулгардаг байна. Энэтхэг улсад үр тарианы тэн хагас, цагаан будааны гуравны нэг нь замдаа гээгддэг ажээ. </p><p class="MsoNormal">Зохиогчид дэлхийн 18 орныг судалгаанд хамруулахад, хөдөө орон нутгийн нэн ядуу иргэдийн хэрэглээний 45-77 хувийг хүнс эзэлдэг бол хотод амьдардаг нэн ядуу иргэдийн хувьд энэ дүн 52-74 хувьтай гарчээ. Хүнсний төрлийг харвал тэд жаахан л илүү мөнгө зарах боломж гарвал илүү амттай, илүү үнэтэй, илчлэг ихтэй бүтээгдэхүүн худалдан авдаг гэв. Тэгэхээр өлсгөлөн нь хүнсний хомсдолоос бус, байгаа хүнсээ зөв хуваарилах систем үгүйгээс үүдэлтэй хэмээсэн. </p><p class="MsoNormal">Гэхдээ ядууст мөнгөн тусламж үзүүлэх нь тийм ч оновчтой биш гэнэ. Энэтхэг улсын жишээнээс харахад орлого нэмэгдэхэд ядуус илүү иддэггүй, харин хүнстэй өрсөлдөх өөр олон хүсэл, шахалтууд бий болдог байна. Тиймээс мөнгөн тусламжийн оронд хүүхэд, жирэмсэн эхчүүд рүү чиглэсэн хөрөнгө оруулалт хийх нь хавьгүй өгөөжтэй аж. </p><p class="MsoNormal">Хүүхэд ахуйн дутуу хооллолт насанд хүрсэн хойно амжилттай ажиллах чадварт шууд нөлөөлдөг тул багадаа зөв хооллох нь ирээдүйд чухал нөлөөтэй гэснийг мөн онцолъё. Хүнс тэжээлийн дутагдалтай хүүхэд насанд хүрсэн ч боловсрол доогуур байх магадлалтай аж. Тиймээс тэжээллэг хүнс түгээх, ЕБС-ийн сурагчдыг гэдэсний халдварт өвчнөөс сэргийлэх, сургуулийн гуанзыг бичил тэжээлээр баялаг хүнсээр хангах арга хэмжээ авахыг зөвлөсөн байна. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/b3d6f8ab6a61c29f8860c9c3a28e07bb.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Эрүүл мэндийн занга </h3><p></p><p class="MsoNormal">Дэлхий дээр жил бүр есөн сая хүүхэд 50 дахь хоногоо үзэлгүй эндэж байгаа нь харамсалтай. Тэдний тавны нэг орчим нь суулгалт өвчнөөр нас бардаг байна. Угтаа гэрт нь хлорин, давс, элсэн чихэр байхад дээрх өвчнөөс сэргийлэх боломжтой. Бараг үнэгүй шахам гэсэн үг. Гэвч Замби улсад гэхэд нийт өрхийн ердөө 10 хувь нь ашигладаг байна. Ердөө буцалсан ус, давс, элсэн чихэр холиод аюулт өвчнөөс сэргийлж болох байтал яагаад жил бүр 1.5 сая хүүхэд нас барсаар байна вэ?</p><p class="MsoNormal">Хүн өөрийн эрүүл мэндийн талаар зөв, ухаалаг шийдвэр гаргаж тэр бүр чаддаггүй гэдэгтэй та бүхэн санал нийлэх болов уу. Гэхдээ ядуу иргэд урьдчилан сэргийлж болох, гялсхан дараад авчих боломжтой өвчлөлд баячууд шиг мөнгө зарцуулж, өндөр зардал гаргасаар байдгийг Энэтхэг улсад хийсэн судалгаа харуулжээ.</p><p class="MsoNormal">Тиймээс хөгжиж буй орны эрүүл мэндийн бодлогын үндсэн зорилго нь урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээг хялбар, хүртээмжтэй болгоход чиглэх ёстой гэжээ. Орлогын хэмжээг харгалзан юун түрүүнд урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээг үнэгүй болгох, боломжтой үед урамшуулах нь оновчтой аж. Тухайлбал, ус цэвэршүүлэх хлориныг худгийн дэргэд үнэгүй авахаар байрлуулах, хүүхдээ дархлаажуулсан эцэг эхчүүдэд урамшуулал олгох, сурагчдад витамин үнэгүй тараах зэрэг арга хэмжээ авахыг санал болгожээ.</p> </div>	“Ядуурлыг бууруулна” гэх үг дэлхийн өнцөг булан бүрийн улс төр, сонгуулийн амлалт, улс дамнасан хөтөлбөрүүдийн түлхүүр үг болдог. Гэвч ядуурлыг бууруулна гэдэг хэмжихэд хэцүү, хэрэгжүүлэхэд бэрхшээлтэй, асар өргөн хүрээний нийгмийн асуудал юм. Эл амаргүй, ээдрээтэй асуудлыг Массачусетсийн технологийн институтийн хоёр профессор барьж авч, бөмбөрцөг даяар 15 жилийн турш хийсэн судалгаа, туршилтаа эмхэтгэн "Ядуурлын эдийн засаг" хэмээх бүтээл гаргасныг бид онцолж байна. Нобелийн шагналт Абижит В.Банэржи, Э.Дюфло Дэлхийд сүүлийн 25 жилд нэг тэрбум хүн ядуурлаас ангижирсан нь түүхэн дэх хамгийн өндөр үзүүлэлт болсон. Гэвч өдгөө манай улсын гурван хүн тутмын нэг нь ядуу хэвээр. Өөрөөр хэлбэл, нийт хүн амын 28.4 хувь нь ядуу гэх ангилалд багтаж, сарын 166 мянган төгрөгөөр амьдралаа залгуулж байна. Монгол Улсын Тогтвортой хөгжлийн 17 зорилгоос хамгийн ахиц тааруу байгаа нь ядуурлыг бууруулах зорилго болж буй нь харамсалтай. Бид ядуурлыг бууруулах олон төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлсээр байгаа ч дээрх тоо дорвитой буурахгүй хэвээр. Дэлхийн өнцөг булан бүрд ядууралтай тэмцэх ажилд тэрбум тэрбум долларыг зарцуулсаар байна. Гэвч тэр бүхэн яагаад бүтэлгүйтсээр байна вэ? Сүржин нэртэй төрийн бодлогууд, цуваа нь үл тасрах тусламж, хандив үр дүнгээ өгч чадаж байна уу? Эдгээр асуултын мөрөөр номын зохиогчид хөгжил буурай орнууд руу зүглэжээ. Тэд хүмүүсийн сэтгэлзүй, зан төлөвтэй макро, микро эдийн засгийн асуудлыг холбон, сонирхолтой судалгаанууд хийсэн юм. Зохиогчид “Ядуус бараг бүх талаар бидэнтэй адил. Тэд хэн нэгнээс ухаан муутай бус, харин ч эсрэгээрээ. Маш бага эд зүйлтэй учир сонголт хийхдээ ихээхэн болгоомжилдог. Ердөө амьд үлдэхийн тулд өндөр мэдрэмжтэй эдийн засагч байх ёстой. Бидний үл тоодог өчүүхэн зардал, жижиг саад тотгор тэдний амьдралд том нөлөө үзүүлнэ” хэмээжээ. Асар ерөнхий сэдвийг задлах нь Ядуурал гэдэг асар том сэдэв учраас бүгдийг нь шийдэх боломжгүй мэт. Ядуурлаас зугтах амаргүй ч тэдэнд боломж байгааг мэдрүүлж, сайтар онилсон жижиг тусламж санаанд хүрэмгүй том үр дүнд хүргэж болохыг эл номд багтсан жишээнүүд олонтоо батална. Зохиогчид 200 гаруй орны судалгаа уншаад, тэдний авсан хандив тусламж хөгжилд нь онц нөлөөлөөгүй гэсэн дүгнэлтэд хүрчээ. Бид ядуурлыг бууруулах тухай залхталаа ярьсаар байгаа ч амьдралаас тасарсан зүйл ярьцгааж, “онолдсоор” байгааг тэд онцолсон буй. Энэхүү ном нь ядууралтай тэмцэх шинэ арга замын тухай биш, одоогийн арга замууд нь хэр амжилттай явж буй тухай юм. Номын агуулга хувь хүмүүсийн амьдрал, институт гэх хоёр бүлэгт хуваагдана. Эхний хэсгийг орлоготой багатай гэр бүлийн амьдралд тулгардаг түгээмэл асуудлаар эхлүүлжээ. Тухайлбал, өдөр тутамдаа дэлгүүрээс юу худалдан авдаг, яагаад элсэн чихэртэй бүтээгдэхүүн түлхүү хэрэглэдэг, сонголт хийхдээ юуг харгалздаг тухай, түүний ардах санхүү болон сэтгэлзүйн хүчин зүйлс, сэдлийг тайлбарласан. Цаашлаад, хүүхдээ сургуульд явуулахын тулд юу хийдэг, эрүүл мэндийн асуудал тулгарвал хэрхдэг гэх мэт олон асуултад хариулжээ. Дараагийн бүлэгт засгийн газрууд ядуурлын эсрэг юу хийдэг вэ, яагаад ядууст чиглэсэн ажлууд амжилтгүй болоод байна вэ гэх асуултуудын мөрөөр асуудлын гүнд орно. Өлсгөлөн - элсэн чихрийн хамаарал Ядууст туслах ажлын үлэмж хэсгийг хүнсний тусламж эзэлдэг. Египет улсад гэхэд 2009 онд хүнсний татаасанд ДНБ-ий хоёр хувьтай тэнцэх мөнгө зарцуулжээ. Гэвч их хэмжээний хүнсний тусламжийг хүргэхэд логистикийн олон бэрхшээл тулгардаг байна. Энэтхэг улсад үр тарианы тэн хагас, цагаан будааны гуравны нэг нь замдаа гээгддэг ажээ. Зохиогчид дэлхийн 18 орныг судалгаанд хамруулахад, хөдөө орон нутгийн нэн ядуу иргэдийн хэрэглээний 45-77 хувийг хүнс эзэлдэг бол хотод амьдардаг нэн ядуу иргэдийн хувьд энэ дүн 52-74 хувьтай гарчээ. Хүнсний төрлийг харвал тэд жаахан л илүү мөнгө зарах боломж гарвал илүү амттай, илүү үнэтэй, илчлэг ихтэй бүтээгдэхүүн худалдан авдаг гэв. Тэгэхээр өлсгөлөн нь хүнсний хомсдолоос бус, байгаа хүнсээ зөв хуваарилах систем үгүйгээс үүдэлтэй хэмээсэн. Гэхдээ ядууст мөнгөн тусламж үзүүлэх нь тийм ч оновчтой биш гэнэ. Энэтхэг улсын жишээнээс харахад орлого нэмэгдэхэд ядуус илүү иддэггүй, харин хүнстэй өрсөлдөх өөр олон хүсэл, шахалтууд бий болдог байна. Тиймээс мөнгөн тусламжийн оронд хүүхэд, жирэмсэн эхчүүд рүү чиглэсэн хөрөнгө оруулалт хийх нь хавьгүй өгөөжтэй аж. Хүүхэд ахуйн дутуу хооллолт насанд хүрсэн хойно амжилттай ажиллах чадварт шууд нөлөөлдөг тул багадаа зөв хооллох нь ирээдүйд чухал нөлөөтэй гэснийг мөн онцолъё. Хүнс тэжээлийн дутагдалтай хүүхэд насанд хүрсэн ч боловсрол доогуур байх магадлалтай аж. Тиймээс тэжээллэг хүнс түгээх, ЕБС-ийн сурагчдыг гэдэсний халдварт өвчнөөс сэргийлэх, сургуулийн гуанзыг бичил тэжээлээр баялаг хүнсээр хангах арга хэмжээ авахыг зөвлөсөн байна. Эрүүл мэндийн занга Дэлхий дээр жил бүр есөн сая хүүхэд 50 дахь хоногоо үзэлгүй эндэж байгаа нь харамсалтай. Тэдний тавны нэг орчим нь суулгалт өвчнөөр нас бардаг байна. Угтаа гэрт нь хлорин, давс, элсэн чихэр байхад дээрх өвчнөөс сэргийлэх боломжтой. Бараг үнэгүй шахам гэсэн үг. Гэвч Замби улсад гэхэд нийт өрхийн ердөө 10 хувь нь ашигладаг байна. Ердөө буцалсан ус, давс, элсэн чихэр холиод аюулт өвчнөөс сэргийлж болох байтал яагаад жил бүр 1.5 сая хүүхэд нас барсаар байна вэ? Хүн өөрийн эрүүл мэндийн талаар зөв, ухаалаг шийдвэр гаргаж тэр бүр чаддаггүй гэдэгтэй та бүхэн санал нийлэх болов уу. Гэхдээ ядуу иргэд урьдчилан сэргийлж болох, гялсхан дараад авчих боломжтой өвчлөлд баячууд шиг мөнгө зарцуулж, өндөр зардал гаргасаар байдгийг Энэтхэг улсад хийсэн судалгаа харуулжээ. Тиймээс хөгжиж буй орны эрүүл мэндийн бодлогын үндсэн зорилго нь урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээг хялбар, хүртээмжтэй болгоход чиглэх ёстой гэжээ. Орлогын хэмжээг харгалзан юун түрүүнд урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээг үнэгүй болгох, боломжтой үед урамшуулах нь оновчтой аж. Тухайлбал, ус цэвэршүүлэх хлориныг худгийн дэргэд үнэгүй авахаар байрлуулах, хүүхдээ дархлаажуулсан эцэг эхчүүдэд урамшуулал олгох, сурагчдад витамин үнэгүй тараах зэрэг арга хэмжээ авахыг санал болгожээ.	“Ядуурлыг бууруулна” гэх үг дэлхийн өнцөг булан бүрийн улс төр, сонгуулийн амлалт, улс дамнасан хөтөлбөрүүдийн түлхүүр үг болдог. Гэвч ядуурлыг бууруулна гэдэг хэмжихэд хэцүү, хэрэгжүүлэхэд бэрхшээлтэй, асар өргөн хүрээний нийгмийн асуудал юм. Эл амаргүй, ээдрээтэй асуудлыг Массачусетсийн технологийн институтийн хоёр профессор барьж авч, бөмбөрцөг даяар 15 жилийн турш хийсэн судалгаа, туршилтаа эмхэтгэн "Ядуурлын эдийн засаг" хэмээх бүтээл гаргасныг бид онцолж байна. Нобелийн шагналт Абижит В.Банэржи, Э.Дюфло Дэлхийд сүүлийн 25 жилд нэг тэрбум хүн ядуурлаас ангижирсан нь түүхэн дэх хамгийн өндөр үзүүлэлт болсон. Гэвч өдгөө манай улсын гурван хүн тутмын нэг нь ядуу хэвээр. Өөрөөр хэлбэл, нийт хүн амын 28.4 хувь нь ядуу гэх ангилалд багтаж, сарын 166 мянган төгрөгөөр амьдралаа залгуулж байна. Монгол Улсын Тогтвортой хөгжлийн 17 зорилгоос хамгийн ахиц тааруу байгаа нь ядуурлыг бууруулах зорилго болж буй нь харамсалтай. Бид ядуурлыг бууруулах олон төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлсээр байгаа ч дээрх тоо дорвитой буурахгүй хэвээр. Дэлхийн өнцөг булан бүрд ядууралтай тэмцэх ажилд тэрбум тэрбум долларыг зарцуулсаар байна. Гэвч тэр бүхэн яагаад бүтэлгүйтсээр байна вэ? Сүржин нэртэй төрийн бодлогууд, цуваа нь үл тасрах тусламж, хандив үр дүнгээ өгч чадаж байна уу? Эдгээр асуултын мөрөөр номын зохиогчид хөгжил буурай орнууд руу зүглэжээ. Тэд хүмүүсийн сэтгэлзүй, зан төлөвтэй макро, микро эдийн засгийн асуудлыг холбон, сонирхолтой судалгаанууд хийсэн юм. Зохиогчид “Ядуус бараг бүх талаар бидэнтэй адил. Тэд хэн нэгнээс ухаан муутай бус, харин ч эсрэгээрээ. Маш бага эд зүйлтэй учир сонголт хийхдээ ихээхэн болгоомжилдог. Ердөө амьд үлдэхийн тулд өндөр мэдрэмжтэй эдийн засагч байх ёстой. Бидний үл тоодог өчүүхэн зардал, жижиг саад тотгор тэдний амьдралд том нөлөө үзүүлнэ” хэмээжээ. ### Асар ерөнхий сэдвийг задлах нь Ядуурал гэдэг асар том сэдэв учраас бүгдийг нь шийдэх боломжгүй мэт. Ядуурлаас зугтах амаргүй ч тэдэнд боломж байгааг мэдрүүлж, сайтар онилсон жижиг тусламж санаанд хүрэмгүй том үр дүнд хүргэж болохыг эл номд багтсан жишээнүүд олонтоо батална. Зохиогчид 200 гаруй орны судалгаа уншаад, тэдний авсан хандив тусламж хөгжилд нь онц нөлөөлөөгүй гэсэн дүгнэлтэд хүрчээ. Бид ядуурлыг бууруулах тухай залхталаа ярьсаар байгаа ч амьдралаас тасарсан зүйл ярьцгааж, “онолдсоор” байгааг тэд онцолсон буй. Энэхүү ном нь ядууралтай тэмцэх шинэ арга замын тухай биш, одоогийн арга замууд нь хэр амжилттай явж буй тухай юм. Номын агуулга хувь хүмүүсийн амьдрал, институт гэх хоёр бүлэгт хуваагдана. Эхний хэсгийг орлоготой багатай гэр бүлийн амьдралд тулгардаг түгээмэл асуудлаар эхлүүлжээ. Тухайлбал, өдөр тутамдаа дэлгүүрээс юу худалдан авдаг, яагаад элсэн чихэртэй бүтээгдэхүүн түлхүү хэрэглэдэг, сонголт хийхдээ юуг харгалздаг тухай, түүний ардах санхүү болон сэтгэлзүйн хүчин зүйлс, сэдлийг тайлбарласан. Цаашлаад, хүүхдээ сургуульд явуулахын тулд юу хийдэг, эрүүл мэндийн асуудал тулгарвал хэрхдэг гэх мэт олон асуултад хариулжээ. Дараагийн бүлэгт засгийн газрууд ядуурлын эсрэг юу хийдэг вэ, яагаад ядууст чиглэсэн ажлууд амжилтгүй болоод байна вэ гэх асуултуудын мөрөөр асуудлын гүнд орно. ### Өлсгөлөн - элсэн чихрийн хамаарал Ядууст туслах ажлын үлэмж хэсгийг хүнсний тусламж эзэлдэг. Египет улсад гэхэд 2009 онд хүнсний татаасанд ДНБ-ий хоёр хувьтай тэнцэх мөнгө зарцуулжээ. Гэвч их хэмжээний хүнсний тусламжийг хүргэхэд логистикийн олон бэрхшээл тулгардаг байна. Энэтхэг улсад үр тарианы тэн хагас, цагаан будааны гуравны нэг нь замдаа гээгддэг ажээ. Зохиогчид дэлхийн 18 орныг судалгаанд хамруулахад, хөдөө орон нутгийн нэн ядуу иргэдийн хэрэглээний 45-77 хувийг хүнс эзэлдэг бол хотод амьдардаг нэн ядуу иргэдийн хувьд энэ дүн 52-74 хувьтай гарчээ. Хүнсний төрлийг харвал тэд жаахан л илүү мөнгө зарах боломж гарвал илүү амттай, илүү үнэтэй, илчлэг ихтэй бүтээгдэхүүн худалдан авдаг гэв. Тэгэхээр өлсгөлөн нь хүнсний хомсдолоос бус, байгаа хүнсээ зөв хуваарилах систем үгүйгээс үүдэлтэй хэмээсэн. Гэхдээ ядууст мөнгөн тусламж үзүүлэх нь тийм ч оновчтой биш гэнэ. Энэтхэг улсын жишээнээс харахад орлого нэмэгдэхэд ядуус илүү иддэггүй, харин хүнстэй өрсөлдөх өөр олон хүсэл, шахалтууд бий болдог байна. Тиймээс мөнгөн тусламжийн оронд хүүхэд, жирэмсэн эхчүүд рүү чиглэсэн хөрөнгө оруулалт хийх нь хавьгүй өгөөжтэй аж. Хүүхэд ахуйн дутуу хооллолт насанд хүрсэн хойно амжилттай ажиллах чадварт шууд нөлөөлдөг тул багадаа зөв хооллох нь ирээдүйд чухал нөлөөтэй гэснийг мөн онцолъё. Хүнс тэжээлийн дутагдалтай хүүхэд насанд хүрсэн ч боловсрол доогуур байх магадлалтай аж. Тиймээс тэжээллэг хүнс түгээх, ЕБС-ийн сурагчдыг гэдэсний халдварт өвчнөөс сэргийлэх, сургуулийн гуанзыг бичил тэжээлээр баялаг хүнсээр хангах арга хэмжээ авахыг зөвлөсөн байна. ### Эрүүл мэндийн занга Дэлхий дээр жил бүр есөн сая хүүхэд 50 дахь хоногоо үзэлгүй эндэж байгаа нь харамсалтай. Тэдний тавны нэг орчим нь суулгалт өвчнөөр нас бардаг байна. Угтаа гэрт нь хлорин, давс, элсэн чихэр байхад дээрх өвчнөөс сэргийлэх боломжтой. Бараг үнэгүй шахам гэсэн үг. Гэвч Замби улсад гэхэд нийт өрхийн ердөө 10 хувь нь ашигладаг байна. Ердөө буцалсан ус, давс, элсэн чихэр холиод аюулт өвчнөөс сэргийлж болох байтал яагаад жил бүр 1.5 сая хүүхэд нас барсаар байна вэ? Хүн өөрийн эрүүл мэндийн талаар зөв, ухаалаг шийдвэр гаргаж тэр бүр чаддаггүй гэдэгтэй та бүхэн санал нийлэх болов уу. Гэхдээ ядуу иргэд урьдчилан сэргийлж болох, гялсхан дараад авчих боломжтой өвчлөлд баячууд шиг мөнгө зарцуулж, өндөр зардал гаргасаар байдгийг Энэтхэг улсад хийсэн судалгаа харуулжээ. Тиймээс хөгжиж буй орны эрүүл мэндийн бодлогын үндсэн зорилго нь урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээг хялбар, хүртээмжтэй болгоход чиглэх ёстой гэжээ. Орлогын хэмжээг харгалзан юун түрүүнд урьдчилан сэргийлэх үйлчилгээг үнэгүй болгох, боломжтой үед урамшуулах нь оновчтой аж. Тухайлбал, ус цэвэршүүлэх хлориныг худгийн дэргэд үнэгүй авахаар байрлуулах, хүүхдээ дархлаажуулсан эцэг эхчүүдэд урамшуулал олгох, сурагчдад витамин үнэгүй тараах зэрэг арга хэмжээ авахыг санал болгожээ.
https://unread.today/c/spotlight-nomistudio	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-02-22T00:00:00	2 сарын 22, 2021	Nomi Studio - Дотоод мэдрэмжээ амилуул	<div class="article-body"> <h2>Интерьер дизайны салбар нь зөвхөн албан байгууллага, дундаас дээш зэрэглэлийн барилгуудад л хамаатай зүйл мэт ойлгогддог байсан цаг саяхан. Хотжилт нэмэгдэхийн сацуу уг салбарт чадварлаг мэргэжилтнүүд нэмэгдэх болсны дүнд өнөө үед интерьерийн зураг төсөл, гүйцэтгэлийн ажлууд илүү нийтлэг ойлголт болж буй нь таатай. Олон нийтэд интерьер дизайныг зөвөөр таниулах, ач холбогдлыг нь ойлгуулах чиглэлд голчлон анхаарч, харилцагчдадаа зөвхөн өөрт нь зориулагдсан ажиллаж, амьдрах тав тухтай орчныг бүрдүүлэн өгч буй "Номи студи"-тэй танилцацгаая. </h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Nomi Studio<br><b>Хаяг: "</b>Ривер Гарден" хотхоны зүүн урд, Их Монгол Плаза төвийн дөрөвдүгээр давхар<br><b>Чиглэл: </b>Интерьер дизайн, зөвлөх үйлчилгээ, тавилгын худалдаа<br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Ж.Номин-Эрдэнэ<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан: </b>2020 оны нэгдүгээр сар<br><b>Холбоосууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/interiornomi" target="_blank">Nomi Studio</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/nomi.interior.studio/" target="_blank">@nomi.interior.studio</a> (Инстаграм)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0cca164a499a31eb34905c1be3a8af02.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Ж.Номин-Эрдэнэ</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p></p><p>Интерьер дизайны чиглэлээр өдгөө 11 дэх жилдээ ажиллаж байна. Студиэ байгуулахаас өмнө 10 жилийн турш интерьер дизайны чиглэлээрээ ажиллаж, туршлагажсан. Энэ хугацаандаа электрон барааны компанид бүтээгдэхүүний өрөлт, харагдацыг хариуцан хэрэглэгчдийн таашаал болон стандартыг нэг шугамд огтлолцуулан, хамгийн үр дүнтэй дизайн гаргах тал дээр анхаарч байв. Дараа нь олон улсын хөрөнгө оруулалттай компанид орон сууц, амины хаус зэрэг төрөл бүрийн барилгын интерьерийг боловсруулан, зураг төслийн дагуу гүйцэтгэж түүнийгээ богино болон урт хугацааны эргэлтэд оруулдаг байлаа. Зорилтот зах зээл нь харьцангуй дээд зэрэглэлийн захиалагчид байдаг тул бүх зүйлийг төгс бөгөөд стандартын дагуу хийх шаардлагатай байснаараа ихэд онцлог. </p><p>Салбартаа харьцангуй туршлагажаад, ажлаа гартаа оруулаад ирэхээр өөрийн өнгө аяс, төсөөлөл мэдрэмжээ хэн нэгнээс хараат бусаар хийхийг хүсдэг юм билээ. Ингээд л бие дааж, өөрийгөө сорихоор шийдээд, өнгөрөгч оны нэгдүгээр сард "Номи студи"-ээ байгуулсан даа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Би болон манай хамт олон интерьер дизайны салбар хэт арилжааны байж болохгүй гэдэгт санал нэгддэг. Учир нь хүн амьдралынхаа ихэнх хугацааг дотор байгууламж буюу гэр, ажил, сургууль гэх мэт дотоод орчинд өнгөрүүлдэг. Хүмүүс яагаад гэрээ тохижуулахад тэгж их анхаардаг билээ? Хүүхдүүд яагаад сургуулиа том, цэлгэр байгаасай гэж хүсдэг билээ? Ажлын бүтээмжид ажлын орчин гэдэг шалгуур яагаад дээгүүрт ордог билээ? Энэ бүгд хүний сэтгэл санаа, баяр баясалд орчин тойрон, түүний өнгө төрх ихээхэн нөлөөлдгийн илрэл юм. Бид өөрсдөө ч анзааралгүйгээр байгаа орчныхоо нөлөөнд автаж, сэтгэл зүйгээрээ удирдагдаж байдаг. Ялангуяа цар тахлын үеэр хүмүүс орчноо солилгүй удаан хугацаанд нэг газарт байснаар гэрийн тохижилт, гэртээ ажил хийх хэсгийг тусад нь шийдэхийн ач холбогдлыг ойлгож эхэлж байна.</p><p>Ийм чухал зүйл хэт арилжааны болчихвол хэтдээ үнэ цэнээ алдаж, ач холбогдол нь харагдахгүй болно шүү дээ. Тиймээс бид бүх л төсөл дээрээ харьцангуй их цаг гаргаж, маш нягт нямбай ажилладаг. Ингэснээр хэрэглэгч маш сайхан сэтгэгдэлтэй үлддэг. Түүнчлэн интерьер дизайны тухай мэдлэгтэй болж, дараа дараагийн удаа илүү ойлголт, туршлагатай болж авдаг. Улмаар салбарыг маань илүү хүндэтгэж, мэргэжилтнүүдийг үнэлж сурдаг юм. Аль болох ирээдүйн үнэ цэнийг нь бодож арилжааны бус итгэлцлийн харилцааг эрхэмлэж ажилладаг нь л манай гол ялгарал байх. Үүний тулд л бид төсөл бүрийн өмнө харилцагчтайгаа маш сайн ярилцаж, амьдралын хэв маяг, хувь хүний зан төлөвийг хүртэл судалж байж зураг төслөө боловсруулдаг.</p><p>Мөн бид загварлаг тавилгуудыг интерьерийн ажилтайгаа хослуулан галлерейн зарчмаар буюу түүвэрлэн импортолж хэрэглэгчдэдээ санал болгодог. Дэлхийд алдартай, үнэ цэнтэй дизайнерын бүтээгдэхүүнийг яагаад хэрэглэх ёстой вэ гэвэл дээрх бүтээлүүд дээр хэлбэр, материал, эргономикийн маш их судалгаа хийгдсэн байдаг. Монголын хэрэглэгчид үүнд бэлэн үү гэдгийг мэдэхийн тулд туршилт болгон зарим нэг загварын хуулбаруудыг оруулж ирснээр энэ ажлаа эхлүүлж байсан.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/389bb1c64937f67dbf5904ae6b49ded2.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/854406b7e3045621c238f602d54fc343.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/002ba15ef88032beb01394db15720a0a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Номи студи гэж юу вэ?</h3><p>Бид зөвхөн танд болон таны гэр бүл, хамт олон бизнест тань зориулсан таатай орчныг бүрдүүлж, дотоод ертөнцийг тань бодитоор буулган харуулах зорилготой интерьер дизайны чиглэлд мэргэшсэн мэргэжлийн студи юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэр</h3><p>Намайг Ж.Номин-Эрдэнэ гэдэг. Өөрийн нэрээ оруулсны дээр илүү бүтээлч, шинэлэг гэдэг ойлголтыг өгөх үүднээс студи хэмээн тодотгосон. Ингээд "Номи студи" болсон доо.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Бидний гол ялгарал бол хэрэглэгчдэдээ сайн бүтээгдэхүүн нийлүүлэх замаар энэ салбарын хөгжлийг харуулж, боловсрол мэдлэг олгоход чиглэдэг гэдгийг дээр дурдсан. Тиймээс бид зөвхөн гэрээ байгуулсан харилцагчдад бус шоурүүмээр ирж үйлчлүүлэн, энэ чиглэлийн мэргэжлийн санал зөвлөмж хэрэгцээтэй бүх хүмүүст мэргэжлийн зөвлөгөө өгч ажилладаг юм. Энэ маягаар тодорхой хугацаанд явсны дараа "Ер нь монгол хүний интерьерийн чиг хандлага ямар байдаг юм бэ? Монгол хүний зан төлөв интерьерийн онцлогт хэрхэн нөлөөлдөг юм бэ? Орчин цагийн интерьерийн соёл, чиг хандлага өнөөгийн монголчуудад тохирч чадаж байна уу?" зэрэг асуултууд гарч ирэх болсон. Нөгөө талаас энэ мэт суурь мэдээлэлтэй байж л хамгийн сайн интерьерийг хийх боломжтой шүү дээ. </p><p>Тиймээс сүүлийн үед бид энэ чиглэлийн мэргэжлийн судалгааг хийж, эхний ээлжинд нийгмийн төрөл бүрийн төлөөлөл болох хүмүүсээс уг судалгаагаа авахаар бэлтгэлээ ханган, арга зүйгээ боловсруулан ажиллаж байна. </p><p>Түүнчлэн "<a href="https://unread.today/c/spotlight-buudaiconcept" target="_blank">Буудай консепт</a>" болон "Синдерелла" клиник, хоол зүйч Аззаяагийн кафе,"Ренчин Есүй" брэндийн шоурүүм, 112 Fight Club академийн барилга тэргүүтэй төслүүдээ дуусгаад, одоо Баян-Өлгий, Эрдэнэт зэрэг орон нутгийн төслүүд дээрээ төвлөрч буй. Мэдээж энэ мэт байгууллагын төслүүдийн хажуугаар орон сууцны ажлуудаа ч орхигдуулаагүй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4e01b05e85bcf6bc8659d98dc7d1bf24.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/369e9a1d37477d360936f5915f584a50.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/9887a1214b3430d08f2988c5aa9f02ca.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Одоогоор үндсэн баг маань арваад хүний бүрэлдэхүүнтэй. Дөрвөн дизайнер зураг төслөө гаргадаг. Хүргэлт, угсралтын болон гүйцэтгэлийн багууд бас бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p></p><p>Өмнө нь би өөрийн зураг төслөө олон уулсын тэмцээнд илгээж, улмаар орон орноос ирсэн 180-аад бүтээлээс шалгарч, есдүгээр байранд орж байсан юм. Тухайн үед "шагнал авчихлаа" гэж баярлахаас илүүтэй "монгол дизайнер бусадтай эн зэрэгцэж байна, болох юм байна" гэдэг итгэлийг олж авсан. Тиймээс ирээдүйд монгол дизайнерууддаа гүүр нь болж, дотоодын оюуны бүтээлийг дэлхийд экспортолж, дизайнеруудтайгаа хамтдаа хөгжих зорилгыг байнга тээж явдаг. </p><p>Мөн бид хэрэглэгчдийнхээ хүсэлтээр өөрсдийн гаргасан интерьерт хамгийн сайн зохицно гэж үзсэн тавилгуудын судалгааг хийж, түүвэрлэн импортлодог. Энэ ажлаасаа маш их нөөц боломж, эрэлт хэрэгцээг харж, туршлагажиж байна. </p><p>Дээр дурдсан судалгааны ажлаа зогсоохгүй. Урт хугацаанд салбараа хөгжүүлэхийн тулд боловсрол, эрдэм шинжилгээний талыг орхигдуулалгүй авч явах зайлшгүй шаардлагатай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Барилгын чиглэл өөрөө нэлээд өндөр өртөгтэй бизнес л дээ. Нэг хүн эсвэл залуу хүмүүс нийлээд дангаар эхлүүлээд явахад санхүү нь жигдрэх хүртэл урсгал зардал, үйл ажиллагааны өртөг нь жаахан чангаддаг талтай. Мөн Монголд гүйцэтгэл дээр ажилладаг хүмүүс ерөнхийдөө хариуцлагагүй, тогтвор суурьшил муутай байдгийг хэн бүхэн л мэдэх байх. </p><p>Гэхдээ нэгдүгээрт хариуцаад хийж буй хүний дур, тууштай байдал, хоёрдугаарт зах зээлийн зарчим, гуравдугаарт эрэлт хэрэгцээ байхад энэ бүхэн яваандаа засарна гэдэгт итгэдэг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/2fbb0506e257b460c8f13fcb69b0c52b.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/df2cbc036b58b53af0ae557d51381592.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3bf4270d24bd9e12bdf04037f2843629.jpg"></p> </div>	Интерьер дизайны салбар нь зөвхөн албан байгууллага, дундаас дээш зэрэглэлийн барилгуудад л хамаатай зүйл мэт ойлгогддог байсан цаг саяхан. Хотжилт нэмэгдэхийн сацуу уг салбарт чадварлаг мэргэжилтнүүд нэмэгдэх болсны дүнд өнөө үед интерьерийн зураг төсөл, гүйцэтгэлийн ажлууд илүү нийтлэг ойлголт болж буй нь таатай. Олон нийтэд интерьер дизайныг зөвөөр таниулах, ач холбогдлыг нь ойлгуулах чиглэлд голчлон анхаарч, харилцагчдадаа зөвхөн өөрт нь зориулагдсан ажиллаж, амьдрах тав тухтай орчныг бүрдүүлэн өгч буй "Номи студи"-тэй танилцацгаая. Нэр: Nomi Studio Хаяг: " Ривер Гарден" хотхоны зүүн урд, Их Монгол Плаза төвийн дөрөвдүгээр давхар Чиглэл: Интерьер дизайн, зөвлөх үйлчилгээ, тавилгын худалдаа Үүсгэн байгуулагч: Ж.Номин-Эрдэнэ Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны нэгдүгээр сар Холбоосууд: Nomi Studio (Фэйсбүүк), @nomi.interior.studio (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Ж.Номин-Эрдэнэ Сэдэл Интерьер дизайны чиглэлээр өдгөө 11 дэх жилдээ ажиллаж байна. Студиэ байгуулахаас өмнө 10 жилийн турш интерьер дизайны чиглэлээрээ ажиллаж, туршлагажсан. Энэ хугацаандаа электрон барааны компанид бүтээгдэхүүний өрөлт, харагдацыг хариуцан хэрэглэгчдийн таашаал болон стандартыг нэг шугамд огтлолцуулан, хамгийн үр дүнтэй дизайн гаргах тал дээр анхаарч байв. Дараа нь олон улсын хөрөнгө оруулалттай компанид орон сууц, амины хаус зэрэг төрөл бүрийн барилгын интерьерийг боловсруулан, зураг төслийн дагуу гүйцэтгэж түүнийгээ богино болон урт хугацааны эргэлтэд оруулдаг байлаа. Зорилтот зах зээл нь харьцангуй дээд зэрэглэлийн захиалагчид байдаг тул бүх зүйлийг төгс бөгөөд стандартын дагуу хийх шаардлагатай байснаараа ихэд онцлог. Салбартаа харьцангуй туршлагажаад, ажлаа гартаа оруулаад ирэхээр өөрийн өнгө аяс, төсөөлөл мэдрэмжээ хэн нэгнээс хараат бусаар хийхийг хүсдэг юм билээ. Ингээд л бие дааж, өөрийгөө сорихоор шийдээд, өнгөрөгч оны нэгдүгээр сард "Номи студи"-ээ байгуулсан даа. ялгарал Би болон манай хамт олон интерьер дизайны салбар хэт арилжааны байж болохгүй гэдэгт санал нэгддэг. Учир нь хүн амьдралынхаа ихэнх хугацааг дотор байгууламж буюу гэр, ажил, сургууль гэх мэт дотоод орчинд өнгөрүүлдэг. Хүмүүс яагаад гэрээ тохижуулахад тэгж их анхаардаг билээ? Хүүхдүүд яагаад сургуулиа том, цэлгэр байгаасай гэж хүсдэг билээ? Ажлын бүтээмжид ажлын орчин гэдэг шалгуур яагаад дээгүүрт ордог билээ? Энэ бүгд хүний сэтгэл санаа, баяр баясалд орчин тойрон, түүний өнгө төрх ихээхэн нөлөөлдгийн илрэл юм. Бид өөрсдөө ч анзааралгүйгээр байгаа орчныхоо нөлөөнд автаж, сэтгэл зүйгээрээ удирдагдаж байдаг. Ялангуяа цар тахлын үеэр хүмүүс орчноо солилгүй удаан хугацаанд нэг газарт байснаар гэрийн тохижилт, гэртээ ажил хийх хэсгийг тусад нь шийдэхийн ач холбогдлыг ойлгож эхэлж байна. Ийм чухал зүйл хэт арилжааны болчихвол хэтдээ үнэ цэнээ алдаж, ач холбогдол нь харагдахгүй болно шүү дээ. Тиймээс бид бүх л төсөл дээрээ харьцангуй их цаг гаргаж, маш нягт нямбай ажилладаг. Ингэснээр хэрэглэгч маш сайхан сэтгэгдэлтэй үлддэг. Түүнчлэн интерьер дизайны тухай мэдлэгтэй болж, дараа дараагийн удаа илүү ойлголт, туршлагатай болж авдаг. Улмаар салбарыг маань илүү хүндэтгэж, мэргэжилтнүүдийг үнэлж сурдаг юм. Аль болох ирээдүйн үнэ цэнийг нь бодож арилжааны бус итгэлцлийн харилцааг эрхэмлэж ажилладаг нь л манай гол ялгарал байх. Үүний тулд л бид төсөл бүрийн өмнө харилцагчтайгаа маш сайн ярилцаж, амьдралын хэв маяг, хувь хүний зан төлөвийг хүртэл судалж байж зураг төслөө боловсруулдаг. Мөн бид загварлаг тавилгуудыг интерьерийн ажилтайгаа хослуулан галлерейн зарчмаар буюу түүвэрлэн импортолж хэрэглэгчдэдээ санал болгодог. Дэлхийд алдартай, үнэ цэнтэй дизайнерын бүтээгдэхүүнийг яагаад хэрэглэх ёстой вэ гэвэл дээрх бүтээлүүд дээр хэлбэр, материал, эргономикийн маш их судалгаа хийгдсэн байдаг. Монголын хэрэглэгчид үүнд бэлэн үү гэдгийг мэдэхийн тулд туршилт болгон зарим нэг загварын хуулбаруудыг оруулж ирснээр энэ ажлаа эхлүүлж байсан. Номи студи гэж юу вэ? Бид зөвхөн танд болон таны гэр бүл, хамт олон бизнест тань зориулсан таатай орчныг бүрдүүлж, дотоод ертөнцийг тань бодитоор буулган харуулах зорилготой интерьер дизайны чиглэлд мэргэшсэн мэргэжлийн студи юм. Нэр Намайг Ж.Номин-Эрдэнэ гэдэг. Өөрийн нэрээ оруулсны дээр илүү бүтээлч, шинэлэг гэдэг ойлголтыг өгөх үүднээс студи хэмээн тодотгосон. Ингээд "Номи студи" болсон доо. одоо Бидний гол ялгарал бол хэрэглэгчдэдээ сайн бүтээгдэхүүн нийлүүлэх замаар энэ салбарын хөгжлийг харуулж, боловсрол мэдлэг олгоход чиглэдэг гэдгийг дээр дурдсан. Тиймээс бид зөвхөн гэрээ байгуулсан харилцагчдад бус шоурүүмээр ирж үйлчлүүлэн, энэ чиглэлийн мэргэжлийн санал зөвлөмж хэрэгцээтэй бүх хүмүүст мэргэжлийн зөвлөгөө өгч ажилладаг юм. Энэ маягаар тодорхой хугацаанд явсны дараа "Ер нь монгол хүний интерьерийн чиг хандлага ямар байдаг юм бэ? Монгол хүний зан төлөв интерьерийн онцлогт хэрхэн нөлөөлдөг юм бэ? Орчин цагийн интерьерийн соёл, чиг хандлага өнөөгийн монголчуудад тохирч чадаж байна уу?" зэрэг асуултууд гарч ирэх болсон. Нөгөө талаас энэ мэт суурь мэдээлэлтэй байж л хамгийн сайн интерьерийг хийх боломжтой шүү дээ. Тиймээс сүүлийн үед бид энэ чиглэлийн мэргэжлийн судалгааг хийж, эхний ээлжинд нийгмийн төрөл бүрийн төлөөлөл болох хүмүүсээс уг судалгаагаа авахаар бэлтгэлээ ханган, арга зүйгээ боловсруулан ажиллаж байна. Түүнчлэн " Буудай консепт " болон "Синдерелла" клиник, хоол зүйч Аззаяагийн кафе,"Ренчин Есүй" брэндийн шоурүүм, 112 Fight Club академийн барилга тэргүүтэй төслүүдээ дуусгаад, одоо Баян-Өлгий, Эрдэнэт зэрэг орон нутгийн төслүүд дээрээ төвлөрч буй. Мэдээж энэ мэт байгууллагын төслүүдийн хажуугаар орон сууцны ажлуудаа ч орхигдуулаагүй. баг Одоогоор үндсэн баг маань арваад хүний бүрэлдэхүүнтэй. Дөрвөн дизайнер зураг төслөө гаргадаг. Хүргэлт, угсралтын болон гүйцэтгэлийн багууд бас бий. ирээдүй Өмнө нь би өөрийн зураг төслөө олон уулсын тэмцээнд илгээж, улмаар орон орноос ирсэн 180-аад бүтээлээс шалгарч, есдүгээр байранд орж байсан юм. Тухайн үед "шагнал авчихлаа" гэж баярлахаас илүүтэй "монгол дизайнер бусадтай эн зэрэгцэж байна, болох юм байна" гэдэг итгэлийг олж авсан. Тиймээс ирээдүйд монгол дизайнерууддаа гүүр нь болж, дотоодын оюуны бүтээлийг дэлхийд экспортолж, дизайнеруудтайгаа хамтдаа хөгжих зорилгыг байнга тээж явдаг. Мөн бид хэрэглэгчдийнхээ хүсэлтээр өөрсдийн гаргасан интерьерт хамгийн сайн зохицно гэж үзсэн тавилгуудын судалгааг хийж, түүвэрлэн импортлодог. Энэ ажлаасаа маш их нөөц боломж, эрэлт хэрэгцээг харж, туршлагажиж байна. Дээр дурдсан судалгааны ажлаа зогсоохгүй. Урт хугацаанд салбараа хөгжүүлэхийн тулд боловсрол, эрдэм шинжилгээний талыг орхигдуулалгүй авч явах зайлшгүй шаардлагатай. эрсдэл Барилгын чиглэл өөрөө нэлээд өндөр өртөгтэй бизнес л дээ. Нэг хүн эсвэл залуу хүмүүс нийлээд дангаар эхлүүлээд явахад санхүү нь жигдрэх хүртэл урсгал зардал, үйл ажиллагааны өртөг нь жаахан чангаддаг талтай. Мөн Монголд гүйцэтгэл дээр ажилладаг хүмүүс ерөнхийдөө хариуцлагагүй, тогтвор суурьшил муутай байдгийг хэн бүхэн л мэдэх байх. Гэхдээ нэгдүгээрт хариуцаад хийж буй хүний дур, тууштай байдал, хоёрдугаарт зах зээлийн зарчим, гуравдугаарт эрэлт хэрэгцээ байхад энэ бүхэн яваандаа засарна гэдэгт итгэдэг.	Интерьер дизайны салбар нь зөвхөн албан байгууллага, дундаас дээш зэрэглэлийн барилгуудад л хамаатай зүйл мэт ойлгогддог байсан цаг саяхан. Хотжилт нэмэгдэхийн сацуу уг салбарт чадварлаг мэргэжилтнүүд нэмэгдэх болсны дүнд өнөө үед интерьерийн зураг төсөл, гүйцэтгэлийн ажлууд илүү нийтлэг ойлголт болж буй нь таатай. Олон нийтэд интерьер дизайныг зөвөөр таниулах, ач холбогдлыг нь ойлгуулах чиглэлд голчлон анхаарч, харилцагчдадаа зөвхөн өөрт нь зориулагдсан ажиллаж, амьдрах тав тухтай орчныг бүрдүүлэн өгч буй "Номи студи"-тэй танилцацгаая. Нэр: Nomi Studio Хаяг: "Ривер Гарден" хотхоны зүүн урд, Их Монгол Плаза төвийн дөрөвдүгээр давхар Чиглэл: Интерьер дизайн, зөвлөх үйлчилгээ, тавилгын худалдаа Үүсгэн байгуулагч: Ж.Номин-Эрдэнэ Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 оны нэгдүгээр сар Холбоосууд: Nomi Studio (Фэйсбүүк), @nomi.interior.studio (Инстаграм) Үүсгэн байгуулагч Ж.Номин-Эрдэнэ ### Сэдэл Интерьер дизайны чиглэлээр өдгөө 11 дэх жилдээ ажиллаж байна. Студиэ байгуулахаас өмнө 10 жилийн турш интерьер дизайны чиглэлээрээ ажиллаж, туршлагажсан. Энэ хугацаандаа электрон барааны компанид бүтээгдэхүүний өрөлт, харагдацыг хариуцан хэрэглэгчдийн таашаал болон стандартыг нэг шугамд огтлолцуулан, хамгийн үр дүнтэй дизайн гаргах тал дээр анхаарч байв. Дараа нь олон улсын хөрөнгө оруулалттай компанид орон сууц, амины хаус зэрэг төрөл бүрийн барилгын интерьерийг боловсруулан, зураг төслийн дагуу гүйцэтгэж түүнийгээ богино болон урт хугацааны эргэлтэд оруулдаг байлаа. Зорилтот зах зээл нь харьцангуй дээд зэрэглэлийн захиалагчид байдаг тул бүх зүйлийг төгс бөгөөд стандартын дагуу хийх шаардлагатай байснаараа ихэд онцлог. Салбартаа харьцангуй туршлагажаад, ажлаа гартаа оруулаад ирэхээр өөрийн өнгө аяс, төсөөлөл мэдрэмжээ хэн нэгнээс хараат бусаар хийхийг хүсдэг юм билээ. Ингээд л бие дааж, өөрийгөө сорихоор шийдээд, өнгөрөгч оны нэгдүгээр сард "Номи студи"-ээ байгуулсан даа. ### ялгарал Би болон манай хамт олон интерьер дизайны салбар хэт арилжааны байж болохгүй гэдэгт санал нэгддэг. Учир нь хүн амьдралынхаа ихэнх хугацааг дотор байгууламж буюу гэр, ажил, сургууль гэх мэт дотоод орчинд өнгөрүүлдэг. Хүмүүс яагаад гэрээ тохижуулахад тэгж их анхаардаг билээ? Хүүхдүүд яагаад сургуулиа том, цэлгэр байгаасай гэж хүсдэг билээ? Ажлын бүтээмжид ажлын орчин гэдэг шалгуур яагаад дээгүүрт ордог билээ? Энэ бүгд хүний сэтгэл санаа, баяр баясалд орчин тойрон, түүний өнгө төрх ихээхэн нөлөөлдгийн илрэл юм. Бид өөрсдөө ч анзааралгүйгээр байгаа орчныхоо нөлөөнд автаж, сэтгэл зүйгээрээ удирдагдаж байдаг. Ялангуяа цар тахлын үеэр хүмүүс орчноо солилгүй удаан хугацаанд нэг газарт байснаар гэрийн тохижилт, гэртээ ажил хийх хэсгийг тусад нь шийдэхийн ач холбогдлыг ойлгож эхэлж байна. Ийм чухал зүйл хэт арилжааны болчихвол хэтдээ үнэ цэнээ алдаж, ач холбогдол нь харагдахгүй болно шүү дээ. Тиймээс бид бүх л төсөл дээрээ харьцангуй их цаг гаргаж, маш нягт нямбай ажилладаг. Ингэснээр хэрэглэгч маш сайхан сэтгэгдэлтэй үлддэг. Түүнчлэн интерьер дизайны тухай мэдлэгтэй болж, дараа дараагийн удаа илүү ойлголт, туршлагатай болж авдаг. Улмаар салбарыг маань илүү хүндэтгэж, мэргэжилтнүүдийг үнэлж сурдаг юм. Аль болох ирээдүйн үнэ цэнийг нь бодож арилжааны бус итгэлцлийн харилцааг эрхэмлэж ажилладаг нь л манай гол ялгарал байх. Үүний тулд л бид төсөл бүрийн өмнө харилцагчтайгаа маш сайн ярилцаж, амьдралын хэв маяг, хувь хүний зан төлөвийг хүртэл судалж байж зураг төслөө боловсруулдаг. Мөн бид загварлаг тавилгуудыг интерьерийн ажилтайгаа хослуулан галлерейн зарчмаар буюу түүвэрлэн импортолж хэрэглэгчдэдээ санал болгодог. Дэлхийд алдартай, үнэ цэнтэй дизайнерын бүтээгдэхүүнийг яагаад хэрэглэх ёстой вэ гэвэл дээрх бүтээлүүд дээр хэлбэр, материал, эргономикийн маш их судалгаа хийгдсэн байдаг. Монголын хэрэглэгчид үүнд бэлэн үү гэдгийг мэдэхийн тулд туршилт болгон зарим нэг загварын хуулбаруудыг оруулж ирснээр энэ ажлаа эхлүүлж байсан. ### Номи студи гэж юу вэ? Бид зөвхөн танд болон таны гэр бүл, хамт олон бизнест тань зориулсан таатай орчныг бүрдүүлж, дотоод ертөнцийг тань бодитоор буулган харуулах зорилготой интерьер дизайны чиглэлд мэргэшсэн мэргэжлийн студи юм. ### Нэр Намайг Ж.Номин-Эрдэнэ гэдэг. Өөрийн нэрээ оруулсны дээр илүү бүтээлч, шинэлэг гэдэг ойлголтыг өгөх үүднээс студи хэмээн тодотгосон. Ингээд "Номи студи" болсон доо. ### одоо Бидний гол ялгарал бол хэрэглэгчдэдээ сайн бүтээгдэхүүн нийлүүлэх замаар энэ салбарын хөгжлийг харуулж, боловсрол мэдлэг олгоход чиглэдэг гэдгийг дээр дурдсан. Тиймээс бид зөвхөн гэрээ байгуулсан харилцагчдад бус шоурүүмээр ирж үйлчлүүлэн, энэ чиглэлийн мэргэжлийн санал зөвлөмж хэрэгцээтэй бүх хүмүүст мэргэжлийн зөвлөгөө өгч ажилладаг юм. Энэ маягаар тодорхой хугацаанд явсны дараа "Ер нь монгол хүний интерьерийн чиг хандлага ямар байдаг юм бэ? Монгол хүний зан төлөв интерьерийн онцлогт хэрхэн нөлөөлдөг юм бэ? Орчин цагийн интерьерийн соёл, чиг хандлага өнөөгийн монголчуудад тохирч чадаж байна уу?" зэрэг асуултууд гарч ирэх болсон. Нөгөө талаас энэ мэт суурь мэдээлэлтэй байж л хамгийн сайн интерьерийг хийх боломжтой шүү дээ. Тиймээс сүүлийн үед бид энэ чиглэлийн мэргэжлийн судалгааг хийж, эхний ээлжинд нийгмийн төрөл бүрийн төлөөлөл болох хүмүүсээс уг судалгаагаа авахаар бэлтгэлээ ханган, арга зүйгээ боловсруулан ажиллаж байна. Түүнчлэн "Буудай консепт" болон "Синдерелла" клиник, хоол зүйч Аззаяагийн кафе,"Ренчин Есүй" брэндийн шоурүүм, 112 Fight Club академийн барилга тэргүүтэй төслүүдээ дуусгаад, одоо Баян-Өлгий, Эрдэнэт зэрэг орон нутгийн төслүүд дээрээ төвлөрч буй. Мэдээж энэ мэт байгууллагын төслүүдийн хажуугаар орон сууцны ажлуудаа ч орхигдуулаагүй. ### баг Одоогоор үндсэн баг маань арваад хүний бүрэлдэхүүнтэй. Дөрвөн дизайнер зураг төслөө гаргадаг. Хүргэлт, угсралтын болон гүйцэтгэлийн багууд бас бий. ### ирээдүй Өмнө нь би өөрийн зураг төслөө олон уулсын тэмцээнд илгээж, улмаар орон орноос ирсэн 180-аад бүтээлээс шалгарч, есдүгээр байранд орж байсан юм. Тухайн үед "шагнал авчихлаа" гэж баярлахаас илүүтэй "монгол дизайнер бусадтай эн зэрэгцэж байна, болох юм байна" гэдэг итгэлийг олж авсан. Тиймээс ирээдүйд монгол дизайнерууддаа гүүр нь болж, дотоодын оюуны бүтээлийг дэлхийд экспортолж, дизайнеруудтайгаа хамтдаа хөгжих зорилгыг байнга тээж явдаг. Мөн бид хэрэглэгчдийнхээ хүсэлтээр өөрсдийн гаргасан интерьерт хамгийн сайн зохицно гэж үзсэн тавилгуудын судалгааг хийж, түүвэрлэн импортлодог. Энэ ажлаасаа маш их нөөц боломж, эрэлт хэрэгцээг харж, туршлагажиж байна. Дээр дурдсан судалгааны ажлаа зогсоохгүй. Урт хугацаанд салбараа хөгжүүлэхийн тулд боловсрол, эрдэм шинжилгээний талыг орхигдуулалгүй авч явах зайлшгүй шаардлагатай. ### эрсдэл Барилгын чиглэл өөрөө нэлээд өндөр өртөгтэй бизнес л дээ. Нэг хүн эсвэл залуу хүмүүс нийлээд дангаар эхлүүлээд явахад санхүү нь жигдрэх хүртэл урсгал зардал, үйл ажиллагааны өртөг нь жаахан чангаддаг талтай. Мөн Монголд гүйцэтгэл дээр ажилладаг хүмүүс ерөнхийдөө хариуцлагагүй, тогтвор суурьшил муутай байдгийг хэн бүхэн л мэдэх байх. Гэхдээ нэгдүгээрт хариуцаад хийж буй хүний дур, тууштай байдал, хоёрдугаарт зах зээлийн зарчим, гуравдугаарт эрэлт хэрэгцээ байхад энэ бүхэн яваандаа засарна гэдэгт итгэдэг.
https://unread.today/c/spotlight-shargaljuut	Онцлох бизнес	Oyunlkham Gungaadorj	2021-03-08T00:00:00	3 сарын 8, 2021	Онцлох төсөл: Шаргалжуут эрүүл мэнд амралтын цогцолбор- Зөв хөгжлийн төлөө	<div class="article-body"> <h2>Монгол Улсад нийт 187 рашаан, 242 рашаан төст булаг бийг БОАЖЯ-ны судлаачдын баг 2009 онд шинжлэн, баталгаажуулжээ. Үүний дотор Баянхонгор аймагт байрлах Шаргалжуутын рашаан нь Монголын хамгийн том рашаан орд гэдгээрээ алдартай. Далайн түвшнээс дээш 2158 метрийн өндөрт өргөгдөж, 50 метр хүртэл сунан тогтсон 10 га талбайг хамран орших уг газарт долоон сая литр халуун рашаан байгалийн жамаараа ундарч байдаг. Эрт дээр үеэс эхлэн хүн зон, ан амьтдын ахуй амьдрал, эрүүл мэндийг тэтгэсээр ирсэн энэхүү байгалийн үнэт өвийг хадгалан хамгаалах, арчлан тордох ажлыг эхлүүлээд буй "Зөв хөгжил хөтөлбөр"-ийг бид энэ удаа онцолж байна. <br></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> "Зөв хөгжил хөтөлбөр"<br><b>Хаяг: </b>Улаанбаатар хот, Twin tower, B building, 8-р давхарт <br><b>Чиглэл:</b> Тогтвортой хөгжил, байгаль орчин хамгаалал, рашаан сувилал, бүтээн байгуулалт<br><b>Санаачлагч:</b> Шаргалжуут рашаан сувилал ХХК<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 1954 он<br><b>Холбоосууд: </b><a href="http://www.shargaljuut.mn/" target="_blank">shargaljuut.mn</a> (Вэб), <a href="https://www.facebook.com/Shargaljuut.resort/" target="_blank">Шаргалжуут Рашаан сувилал/ Shargaljuut Health Resort</a> (Фэйсбүүк)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5fcebde5611bc6569af556d3e0d4700e.jpg"></p><div class="image-caption">Төслийн удирдагч Г.Төвшин</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>сэдэл<br></div></h3><p></p><p>Шаргалжуут эрүүл мэнд амралтын цогцолбор нь 2020 оноос эхлэн "Зөв хөгжил Шаргалжуут" хэмээх тогтвортой хөгжлийн аян эхлүүлсэн. Аяны хүрээнд Шаргалжуутын хөндийг бохирдолгүй орчин болгохоор төлөвлөөд буй юм. Эхний төсөл нь рашаан орд орчмын орчны бохирдлыг бууруулах, рашаан усны хүндэтгэлт өв уламжлалыг сэргээх, байгаль орчны экосистемийг эрүүл зөвөөр нь үлдээхэд зориулагдана. </p><p>Байгалийн нарийн тогтолцоо, эмзэг бүтцийг урт хугацаандаа алдагдуулахгүй байх үүднээс бид сүүлийн жилүүдэд рашааны соёлоороо дэлхийд тэргүүлэх Япон болон, ХБНГУ-ын судлаачид болон Европын сэргээн босголт хөгжлийн банкны зөвлөхүүдтэй хамтран судалгааны ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн. Шаардлагатай тохижилтын ажлууд, зохион байгуулалтыг бүрэн гүйцэд хийгээгүйн улмаас рашаан орчмын газар хүний хөлд их хэмжээгээр талхлагдах, хөрс бохирдох гээд дараа нь үүсэх сөрөг дагаврууд их. Тэглээ гээд урт хугацаандаа эрсдэлтэй ажил яаран хийж болохгүй. Иймээс манай баг судалгааны ажилд ихээхэн ач холбогдол өгч ажилласан бөгөөд одоо судалгааны үе шат үндсэндээ дуусаж, бүтээн байгуулалтын ажилдаа ороход бэлэн болоод байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>XVII зууны үеэс тус рашааныг системтэйгээр хүн зоны эмчилгээ сувилгаанд хэрэглэж эхэлсэн. Энэ нь Монголын хамгийн том рашаан орд бөгөөд жил бүр давтагдаагүй тоогоор 10 мянган хүн ирж үйлчлүүлдэг эрүүл мэнд, болон амралт сувиллын томоохон цогцолбор юм. Соёлын өв бүхий байгалийн өвөрмөц тогтоцтой. Эрт дээр үеэс рашааныг "Сойдон, Дорлиг, Лхам" хэмээх гурван сахиус хамгаалан тэтгэж ирсэн хэмээн үздэг. <br></p><p>Нөгөөтээгүүр, рашааны үйлчилгээгээр дамжуулан рашаанд ирж амрагсдын уламжлалт ёс заншил, түүхийн мэдлэгт нэмэр болох үүднээс төслийн бүтээн байгуулалтыг хийхдээ уг гурван сахиусны мөн чанар, онцлог шинжүүдийг сайтар бодолцсон. Төслийн бүтээн байгуулалт нь Агаар, Чулуу, Рашаан, Гүүр гэсэн үндсэн дөрвөн хэсгээс бүрдэх бөгөөд үүний хүрээнд рашаан орчмыг тойруулан хоёр км модон, эко зам тавьж өгнө. Уг замаар тэргэнцэртэй, хөгжлийн бэрхшээлтэй, хөгшин настай гээд ямар ч хүн явахад эвтэйхэн, хялбар байх бөгөөд рашааны экосистемд ч аюулгүй байхаар сайтар төлөвлөсөн. Эко модон зам байгаа нь хөрсөнд агаар, ус нэвтрүүлэх, байгалиар нь хадгалах зэрэг ач холбогдолтой. </p><p>Мөн уурын кабин, иог бясалгалын талбайн хэсгүүдийг ч мөн адил шинэчлэн, амрагчдад илүү тухтай таатай болгож буй. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4a7342fc3200f0180f846539b6cda615.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/378bb97a6a2a1a9b388eff2952ad805f.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Шаргалжуут - Зөв хөгжил төсөл нь?</h3><p>Шаргалжуут рашаан орчмыг хамгаалах, экосистемийг алдагдуулалгүй, олон нийтэд хүртээмжтэй бөгөөд үр дүнтэй ашиглахад чиглэсэн экологийн төсөл юм. Бид нутгийн иргэдтэй хамтран байгалийн нөөц дээр түшиглэн хөгжсөн жишиг бүс нутаг болохыг зорин ажилладаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Рашаанаас эх аван урсах гол нь хавар зуны цагт их хэмжээгээр үерлэж, нэлэнхүйдээ шар болон урсаж байгааг харсан Манжийн түшмэл "Шар галзуурч байна", "Шар Галзуутын гол" хэмээсэн нь яван явсаар Шаргалжуут болсон түүхтэй. Төслийн хувьд цаашдын хөгжлийн стратегиа тодорхойлох үүднээс хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй, нутгийн иргэдтэйгээ хамтарсан байгаль төвтэй хөгжлийн зорилтоо тодотгож төслөө "ШАРГАЛЖУУТ – ЗӨВ ХӨГЖИЛ" хэмээн нэрийдсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Өнгөрсөн хугацаанд бид судалгаа шинжилгээ болон, архитектурын шийдлээ гаргах чиглэлд ихээхэн анхаарч ажилласан билээ. Архитектурын тал дээр мэргэжлийн компаниудтай хамтран байгаль орчин, архитектурын гоо үзэмж, хэрэглээ, арчилгаа, түүх соёл, ёс уламжлал, бэлгэдэл зүй гээд олон талаас нь бодолцож зургаа гаргасан. Одоогоор ойр орчмыг бүтээн байгуулалтын ажилд бэлтгэх, нутгийн иргэдтэйгээ хамтран цэвэрлэгээ хийж, рашаан ордны талбайн тохижилтын замын ажлыг эхлүүлэхэд бэлтгэх, зургийн дагуу гүйцэтгэгч компанийн сонгон шалгаруулалт хийх зэрэгт төвлөрч байна. </p><p>Гүйцэтгэлийг хоёр үе шатад хуваасан бөгөөд эхний хэсгийг тавдугаар сарын 1-нд, сүүлийн хэсгийг зургаадугаар сарын 1-нд ашиглалтад оруулахаар тус тус төлөвлөн ажиллаж байгаа. </p><p>Ташрамд хэлэхэд, бүтээн байгуулалтын ажилтай холбоотойгоор Шаргалжуут рашаан сувилал тавдугаар сарын 1-нээс амрагчдаа хүлээн авч эхлэх юм. Манайд олон жил амарсан амрагчид маань энэхүү төслийг дэмжээд хэдийн урьдчилсан захиалгаа өгөөд эхэлчихсэн яваа. Энэ нь тохижилтын ажлын санхүүжилт тасалдахгүй байхад ихээхэн тус болж байгаа тул бидний ажлыг дэмжиж, урьдчилан захиалга өгч буй нийт үйлчлүүлэгчдэдээ төслийн багийн зүгээс талархал илэрхийлье.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/de90f425ab686802014533edc289b4b3.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c3697645712d107272fcca4001427be8.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bcc456276e803d55f922b2e2c21b0f8a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p></p><p>Төслийн бүтээн байгуулалтын багт нийт 260 гаруй хүн ажиллаж буй. Менежментийн баг, хамтрагч байгууллагууд, судлаачид, гүйцэтгэгчид болон нутгийн иргэд сайн дураараа оролцож байна. </p><p>Байгаль орчин, экологид чиглэсэн төсөл тул хүмүүс их ам сайтай, талархалтай хүлээн авч байгаад манай баг баяртай байгаа. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/81117b0d0bd94d603c07eb38c72de7c7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e60c98dd4b6747380e905463490f8030.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ирээдүй</h3><p>Энэ бүхнийг хийж буй гол зорилго нь нэгдүгээрт, мэдээж рашаан усаа хамгаалж, он удаан байгалийн унаган төрхөөр нь хадгалж, үр хойчдоо өвлүүлэх явдал. Шууд зорилго нь гэвэл соёлтой, ухамсартай амрагч, рашаанчдыг төлөвшүүлж, рашаанаар дамжуулан байгаль экологио хайрлахад уриалах явдал. Тогтвортой хөгжил бол өнөө цагт нийт дэлхий дахинд тулгарч буй асуудал. Дор бүрнээ хоггүй, ухамсартай аялж, амарч, байгальд өөриймсөг сэтгэлээр хандах нь орчны бохирдлын эсрэг хийж болох хамгийн үр дүнтэй ажил юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Бүтээн байгуулалтын хувьд юун түрүүнд саад болж мэдэх нь цаг агаарын асуудал байна. Нөгөө талаас төслийн ажил дууссаны дараах рашаанчдын хэрэглээ, ухамсар. Гэхдээ энэ тал дээр Шаргалжуутын үнэнч үйлчлүүлэгчид бусдадаа зааж зөвлөөд сургаад явдаг болохоор асуудал харьцангуй бага байх болов уу хэмээн тооцож байна. Ер нь судалгаагаа сайн хийсэн гэж үзэж байгаа тул эрсдэл бага гэсэн хүлээлттэй байна даа. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/faa98d7a460cbd689a7373b2b22ce5bb.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ae5954233c5dba4ac24218b71c996841.jpg"></p><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://www.facebook.com/plugins/video.php?height=314&href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2FShargaljuut.resort%2Fvideos%2F895512484573263%2F&show_text=false&width=560" width="560" height="314" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;border:none;overflow:hidden" frameborder="0"></iframe></div> </div>	Монгол Улсад нийт 187 рашаан, 242 рашаан төст булаг бийг БОАЖЯ-ны судлаачдын баг 2009 онд шинжлэн, баталгаажуулжээ. Үүний дотор Баянхонгор аймагт байрлах Шаргалжуутын рашаан нь Монголын хамгийн том рашаан орд гэдгээрээ алдартай. Далайн түвшнээс дээш 2158 метрийн өндөрт өргөгдөж, 50 метр хүртэл сунан тогтсон 10 га талбайг хамран орших уг газарт долоон сая литр халуун рашаан байгалийн жамаараа ундарч байдаг. Эрт дээр үеэс эхлэн хүн зон, ан амьтдын ахуй амьдрал, эрүүл мэндийг тэтгэсээр ирсэн энэхүү байгалийн үнэт өвийг хадгалан хамгаалах, арчлан тордох ажлыг эхлүүлээд буй "Зөв хөгжил хөтөлбөр"-ийг бид энэ удаа онцолж байна. Нэр: "Зөв хөгжил хөтөлбөр" Хаяг: Улаанбаатар хот, Twin tower, B building, 8-р давхарт Чиглэл: Тогтвортой хөгжил, байгаль орчин хамгаалал, рашаан сувилал, бүтээн байгуулалт Санаачлагч: Шаргалжуут рашаан сувилал ХХК Үүсгэн байгуулагдсан: 1954 он Холбоосууд: shargaljuut.mn (Вэб), Шаргалжуут Рашаан сувилал/ Shargaljuut Health Resort (Фэйсбүүк) Төслийн удирдагч Г.Төвшин сэдэл Шаргалжуут эрүүл мэнд амралтын цогцолбор нь 2020 оноос эхлэн "Зөв хөгжил Шаргалжуут" хэмээх тогтвортой хөгжлийн аян эхлүүлсэн. Аяны хүрээнд Шаргалжуутын хөндийг бохирдолгүй орчин болгохоор төлөвлөөд буй юм. Эхний төсөл нь рашаан орд орчмын орчны бохирдлыг бууруулах, рашаан усны хүндэтгэлт өв уламжлалыг сэргээх, байгаль орчны экосистемийг эрүүл зөвөөр нь үлдээхэд зориулагдана. Байгалийн нарийн тогтолцоо, эмзэг бүтцийг урт хугацаандаа алдагдуулахгүй байх үүднээс бид сүүлийн жилүүдэд рашааны соёлоороо дэлхийд тэргүүлэх Япон болон, ХБНГУ-ын судлаачид болон Европын сэргээн босголт хөгжлийн банкны зөвлөхүүдтэй хамтран судалгааны ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн. Шаардлагатай тохижилтын ажлууд, зохион байгуулалтыг бүрэн гүйцэд хийгээгүйн улмаас рашаан орчмын газар хүний хөлд их хэмжээгээр талхлагдах, хөрс бохирдох гээд дараа нь үүсэх сөрөг дагаврууд их. Тэглээ гээд урт хугацаандаа эрсдэлтэй ажил яаран хийж болохгүй. Иймээс манай баг судалгааны ажилд ихээхэн ач холбогдол өгч ажилласан бөгөөд одоо судалгааны үе шат үндсэндээ дуусаж, бүтээн байгуулалтын ажилдаа ороход бэлэн болоод байна. ялгарал XVII зууны үеэс тус рашааныг системтэйгээр хүн зоны эмчилгээ сувилгаанд хэрэглэж эхэлсэн. Энэ нь Монголын хамгийн том рашаан орд бөгөөд жил бүр давтагдаагүй тоогоор 10 мянган хүн ирж үйлчлүүлдэг эрүүл мэнд, болон амралт сувиллын томоохон цогцолбор юм. Соёлын өв бүхий байгалийн өвөрмөц тогтоцтой. Эрт дээр үеэс рашааныг "Сойдон, Дорлиг, Лхам" хэмээх гурван сахиус хамгаалан тэтгэж ирсэн хэмээн үздэг. Нөгөөтээгүүр, рашааны үйлчилгээгээр дамжуулан рашаанд ирж амрагсдын уламжлалт ёс заншил, түүхийн мэдлэгт нэмэр болох үүднээс төслийн бүтээн байгуулалтыг хийхдээ уг гурван сахиусны мөн чанар, онцлог шинжүүдийг сайтар бодолцсон. Төслийн бүтээн байгуулалт нь Агаар, Чулуу, Рашаан, Гүүр гэсэн үндсэн дөрвөн хэсгээс бүрдэх бөгөөд үүний хүрээнд рашаан орчмыг тойруулан хоёр км модон, эко зам тавьж өгнө. Уг замаар тэргэнцэртэй, хөгжлийн бэрхшээлтэй, хөгшин настай гээд ямар ч хүн явахад эвтэйхэн, хялбар байх бөгөөд рашааны экосистемд ч аюулгүй байхаар сайтар төлөвлөсөн. Эко модон зам байгаа нь хөрсөнд агаар, ус нэвтрүүлэх, байгалиар нь хадгалах зэрэг ач холбогдолтой. Мөн уурын кабин, иог бясалгалын талбайн хэсгүүдийг ч мөн адил шинэчлэн, амрагчдад илүү тухтай таатай болгож буй. Шаргалжуут - Зөв хөгжил төсөл нь? Шаргалжуут рашаан орчмыг хамгаалах, экосистемийг алдагдуулалгүй, олон нийтэд хүртээмжтэй бөгөөд үр дүнтэй ашиглахад чиглэсэн экологийн төсөл юм. Бид нутгийн иргэдтэй хамтран байгалийн нөөц дээр түшиглэн хөгжсөн жишиг бүс нутаг болохыг зорин ажилладаг. нэр Рашаанаас эх аван урсах гол нь хавар зуны цагт их хэмжээгээр үерлэж, нэлэнхүйдээ шар болон урсаж байгааг харсан Манжийн түшмэл "Шар галзуурч байна", "Шар Галзуутын гол" хэмээсэн нь яван явсаар Шаргалжуут болсон түүхтэй. Төслийн хувьд цаашдын хөгжлийн стратегиа тодорхойлох үүднээс хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй, нутгийн иргэдтэйгээ хамтарсан байгаль төвтэй хөгжлийн зорилтоо тодотгож төслөө "ШАРГАЛЖУУТ – ЗӨВ ХӨГЖИЛ" хэмээн нэрийдсэн. одоо Өнгөрсөн хугацаанд бид судалгаа шинжилгээ болон, архитектурын шийдлээ гаргах чиглэлд ихээхэн анхаарч ажилласан билээ. Архитектурын тал дээр мэргэжлийн компаниудтай хамтран байгаль орчин, архитектурын гоо үзэмж, хэрэглээ, арчилгаа, түүх соёл, ёс уламжлал, бэлгэдэл зүй гээд олон талаас нь бодолцож зургаа гаргасан. Одоогоор ойр орчмыг бүтээн байгуулалтын ажилд бэлтгэх, нутгийн иргэдтэйгээ хамтран цэвэрлэгээ хийж, рашаан ордны талбайн тохижилтын замын ажлыг эхлүүлэхэд бэлтгэх, зургийн дагуу гүйцэтгэгч компанийн сонгон шалгаруулалт хийх зэрэгт төвлөрч байна. Гүйцэтгэлийг хоёр үе шатад хуваасан бөгөөд эхний хэсгийг тавдугаар сарын 1-нд, сүүлийн хэсгийг зургаадугаар сарын 1-нд ашиглалтад оруулахаар тус тус төлөвлөн ажиллаж байгаа. Ташрамд хэлэхэд, бүтээн байгуулалтын ажилтай холбоотойгоор Шаргалжуут рашаан сувилал тавдугаар сарын 1-нээс амрагчдаа хүлээн авч эхлэх юм. Манайд олон жил амарсан амрагчид маань энэхүү төслийг дэмжээд хэдийн урьдчилсан захиалгаа өгөөд эхэлчихсэн яваа. Энэ нь тохижилтын ажлын санхүүжилт тасалдахгүй байхад ихээхэн тус болж байгаа тул бидний ажлыг дэмжиж, урьдчилан захиалга өгч буй нийт үйлчлүүлэгчдэдээ төслийн багийн зүгээс талархал илэрхийлье. баг Төслийн бүтээн байгуулалтын багт нийт 260 гаруй хүн ажиллаж буй. Менежментийн баг, хамтрагч байгууллагууд, судлаачид, гүйцэтгэгчид болон нутгийн иргэд сайн дураараа оролцож байна. Байгаль орчин, экологид чиглэсэн төсөл тул хүмүүс их ам сайтай, талархалтай хүлээн авч байгаад манай баг баяртай байгаа. ирээдүй Энэ бүхнийг хийж буй гол зорилго нь нэгдүгээрт, мэдээж рашаан усаа хамгаалж, он удаан байгалийн унаган төрхөөр нь хадгалж, үр хойчдоо өвлүүлэх явдал. Шууд зорилго нь гэвэл соёлтой, ухамсартай амрагч, рашаанчдыг төлөвшүүлж, рашаанаар дамжуулан байгаль экологио хайрлахад уриалах явдал. Тогтвортой хөгжил бол өнөө цагт нийт дэлхий дахинд тулгарч буй асуудал. Дор бүрнээ хоггүй, ухамсартай аялж, амарч, байгальд өөриймсөг сэтгэлээр хандах нь орчны бохирдлын эсрэг хийж болох хамгийн үр дүнтэй ажил юм. эрсдэл Бүтээн байгуулалтын хувьд юун түрүүнд саад болж мэдэх нь цаг агаарын асуудал байна. Нөгөө талаас төслийн ажил дууссаны дараах рашаанчдын хэрэглээ, ухамсар. Гэхдээ энэ тал дээр Шаргалжуутын үнэнч үйлчлүүлэгчид бусдадаа зааж зөвлөөд сургаад явдаг болохоор асуудал харьцангуй бага байх болов уу хэмээн тооцож байна. Ер нь судалгаагаа сайн хийсэн гэж үзэж байгаа тул эрсдэл бага гэсэн хүлээлттэй байна даа.	Монгол Улсад нийт 187 рашаан, 242 рашаан төст булаг бийг БОАЖЯ-ны судлаачдын баг 2009 онд шинжлэн, баталгаажуулжээ. Үүний дотор Баянхонгор аймагт байрлах Шаргалжуутын рашаан нь Монголын хамгийн том рашаан орд гэдгээрээ алдартай. Далайн түвшнээс дээш 2158 метрийн өндөрт өргөгдөж, 50 метр хүртэл сунан тогтсон 10 га талбайг хамран орших уг газарт долоон сая литр халуун рашаан байгалийн жамаараа ундарч байдаг. Эрт дээр үеэс эхлэн хүн зон, ан амьтдын ахуй амьдрал, эрүүл мэндийг тэтгэсээр ирсэн энэхүү байгалийн үнэт өвийг хадгалан хамгаалах, арчлан тордох ажлыг эхлүүлээд буй "Зөв хөгжил хөтөлбөр"-ийг бид энэ удаа онцолж байна. Нэр: "Зөв хөгжил хөтөлбөр" Хаяг: Улаанбаатар хот, Twin tower, B building, 8-р давхарт Чиглэл: Тогтвортой хөгжил, байгаль орчин хамгаалал, рашаан сувилал, бүтээн байгуулалт Санаачлагч: Шаргалжуут рашаан сувилал ХХК Үүсгэн байгуулагдсан: 1954 он Холбоосууд: shargaljuut.mn (Вэб), Шаргалжуут Рашаан сувилал/ Shargaljuut Health Resort (Фэйсбүүк) Төслийн удирдагч Г.Төвшин ### сэдэл Шаргалжуут эрүүл мэнд амралтын цогцолбор нь 2020 оноос эхлэн "Зөв хөгжил Шаргалжуут" хэмээх тогтвортой хөгжлийн аян эхлүүлсэн. Аяны хүрээнд Шаргалжуутын хөндийг бохирдолгүй орчин болгохоор төлөвлөөд буй юм. Эхний төсөл нь рашаан орд орчмын орчны бохирдлыг бууруулах, рашаан усны хүндэтгэлт өв уламжлалыг сэргээх, байгаль орчны экосистемийг эрүүл зөвөөр нь үлдээхэд зориулагдана. Байгалийн нарийн тогтолцоо, эмзэг бүтцийг урт хугацаандаа алдагдуулахгүй байх үүднээс бид сүүлийн жилүүдэд рашааны соёлоороо дэлхийд тэргүүлэх Япон болон, ХБНГУ-ын судлаачид болон Европын сэргээн босголт хөгжлийн банкны зөвлөхүүдтэй хамтран судалгааны ажлуудыг хийж гүйцэтгэсэн. Шаардлагатай тохижилтын ажлууд, зохион байгуулалтыг бүрэн гүйцэд хийгээгүйн улмаас рашаан орчмын газар хүний хөлд их хэмжээгээр талхлагдах, хөрс бохирдох гээд дараа нь үүсэх сөрөг дагаврууд их. Тэглээ гээд урт хугацаандаа эрсдэлтэй ажил яаран хийж болохгүй. Иймээс манай баг судалгааны ажилд ихээхэн ач холбогдол өгч ажилласан бөгөөд одоо судалгааны үе шат үндсэндээ дуусаж, бүтээн байгуулалтын ажилдаа ороход бэлэн болоод байна. ### ялгарал XVII зууны үеэс тус рашааныг системтэйгээр хүн зоны эмчилгээ сувилгаанд хэрэглэж эхэлсэн. Энэ нь Монголын хамгийн том рашаан орд бөгөөд жил бүр давтагдаагүй тоогоор 10 мянган хүн ирж үйлчлүүлдэг эрүүл мэнд, болон амралт сувиллын томоохон цогцолбор юм. Соёлын өв бүхий байгалийн өвөрмөц тогтоцтой. Эрт дээр үеэс рашааныг "Сойдон, Дорлиг, Лхам" хэмээх гурван сахиус хамгаалан тэтгэж ирсэн хэмээн үздэг. Нөгөөтээгүүр, рашааны үйлчилгээгээр дамжуулан рашаанд ирж амрагсдын уламжлалт ёс заншил, түүхийн мэдлэгт нэмэр болох үүднээс төслийн бүтээн байгуулалтыг хийхдээ уг гурван сахиусны мөн чанар, онцлог шинжүүдийг сайтар бодолцсон. Төслийн бүтээн байгуулалт нь Агаар, Чулуу, Рашаан, Гүүр гэсэн үндсэн дөрвөн хэсгээс бүрдэх бөгөөд үүний хүрээнд рашаан орчмыг тойруулан хоёр км модон, эко зам тавьж өгнө. Уг замаар тэргэнцэртэй, хөгжлийн бэрхшээлтэй, хөгшин настай гээд ямар ч хүн явахад эвтэйхэн, хялбар байх бөгөөд рашааны экосистемд ч аюулгүй байхаар сайтар төлөвлөсөн. Эко модон зам байгаа нь хөрсөнд агаар, ус нэвтрүүлэх, байгалиар нь хадгалах зэрэг ач холбогдолтой. Мөн уурын кабин, иог бясалгалын талбайн хэсгүүдийг ч мөн адил шинэчлэн, амрагчдад илүү тухтай таатай болгож буй. ### Шаргалжуут - Зөв хөгжил төсөл нь? Шаргалжуут рашаан орчмыг хамгаалах, экосистемийг алдагдуулалгүй, олон нийтэд хүртээмжтэй бөгөөд үр дүнтэй ашиглахад чиглэсэн экологийн төсөл юм. Бид нутгийн иргэдтэй хамтран байгалийн нөөц дээр түшиглэн хөгжсөн жишиг бүс нутаг болохыг зорин ажилладаг. ### нэр Рашаанаас эх аван урсах гол нь хавар зуны цагт их хэмжээгээр үерлэж, нэлэнхүйдээ шар болон урсаж байгааг харсан Манжийн түшмэл "Шар галзуурч байна", "Шар Галзуутын гол" хэмээсэн нь яван явсаар Шаргалжуут болсон түүхтэй. Төслийн хувьд цаашдын хөгжлийн стратегиа тодорхойлох үүднээс хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй, нутгийн иргэдтэйгээ хамтарсан байгаль төвтэй хөгжлийн зорилтоо тодотгож төслөө "ШАРГАЛЖУУТ – ЗӨВ ХӨГЖИЛ" хэмээн нэрийдсэн. ### одоо Өнгөрсөн хугацаанд бид судалгаа шинжилгээ болон, архитектурын шийдлээ гаргах чиглэлд ихээхэн анхаарч ажилласан билээ. Архитектурын тал дээр мэргэжлийн компаниудтай хамтран байгаль орчин, архитектурын гоо үзэмж, хэрэглээ, арчилгаа, түүх соёл, ёс уламжлал, бэлгэдэл зүй гээд олон талаас нь бодолцож зургаа гаргасан. Одоогоор ойр орчмыг бүтээн байгуулалтын ажилд бэлтгэх, нутгийн иргэдтэйгээ хамтран цэвэрлэгээ хийж, рашаан ордны талбайн тохижилтын замын ажлыг эхлүүлэхэд бэлтгэх, зургийн дагуу гүйцэтгэгч компанийн сонгон шалгаруулалт хийх зэрэгт төвлөрч байна. Гүйцэтгэлийг хоёр үе шатад хуваасан бөгөөд эхний хэсгийг тавдугаар сарын 1-нд, сүүлийн хэсгийг зургаадугаар сарын 1-нд ашиглалтад оруулахаар тус тус төлөвлөн ажиллаж байгаа. Ташрамд хэлэхэд, бүтээн байгуулалтын ажилтай холбоотойгоор Шаргалжуут рашаан сувилал тавдугаар сарын 1-нээс амрагчдаа хүлээн авч эхлэх юм. Манайд олон жил амарсан амрагчид маань энэхүү төслийг дэмжээд хэдийн урьдчилсан захиалгаа өгөөд эхэлчихсэн яваа. Энэ нь тохижилтын ажлын санхүүжилт тасалдахгүй байхад ихээхэн тус болж байгаа тул бидний ажлыг дэмжиж, урьдчилан захиалга өгч буй нийт үйлчлүүлэгчдэдээ төслийн багийн зүгээс талархал илэрхийлье. ### баг Төслийн бүтээн байгуулалтын багт нийт 260 гаруй хүн ажиллаж буй. Менежментийн баг, хамтрагч байгууллагууд, судлаачид, гүйцэтгэгчид болон нутгийн иргэд сайн дураараа оролцож байна. Байгаль орчин, экологид чиглэсэн төсөл тул хүмүүс их ам сайтай, талархалтай хүлээн авч байгаад манай баг баяртай байгаа. ### ирээдүй Энэ бүхнийг хийж буй гол зорилго нь нэгдүгээрт, мэдээж рашаан усаа хамгаалж, он удаан байгалийн унаган төрхөөр нь хадгалж, үр хойчдоо өвлүүлэх явдал. Шууд зорилго нь гэвэл соёлтой, ухамсартай амрагч, рашаанчдыг төлөвшүүлж, рашаанаар дамжуулан байгаль экологио хайрлахад уриалах явдал. Тогтвортой хөгжил бол өнөө цагт нийт дэлхий дахинд тулгарч буй асуудал. Дор бүрнээ хоггүй, ухамсартай аялж, амарч, байгальд өөриймсөг сэтгэлээр хандах нь орчны бохирдлын эсрэг хийж болох хамгийн үр дүнтэй ажил юм. ### эрсдэл Бүтээн байгуулалтын хувьд юун түрүүнд саад болж мэдэх нь цаг агаарын асуудал байна. Нөгөө талаас төслийн ажил дууссаны дараах рашаанчдын хэрэглээ, ухамсар. Гэхдээ энэ тал дээр Шаргалжуутын үнэнч үйлчлүүлэгчид бусдадаа зааж зөвлөөд сургаад явдаг болохоор асуудал харьцангуй бага байх болов уу хэмээн тооцож байна. Ер нь судалгаагаа сайн хийсэн гэж үзэж байгаа тул эрсдэл бага гэсэн хүлээлттэй байна даа.
https://unread.today/c/techworm-educational-reform-in-metaverse	Techworm	Maral Altankhuyag	2022-08-02T00:00:00	8 сарын 2, 2022	Метаверс дэх боловсролын шинэчлэл	<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Цар тахлаас шалтгаалсан боловсролын салбар дахь асар их гарз хохирлыг бид өнгөрсөн хугацаанд хангалттай амссан билээ. Халдварын эрсдэл одоо ч буураагүй тул их дээд сургуулиуд танхимын болон зайн сургалтын хооронд эргэлдэж, таамаглахын аргагүй тасалдал, тодорхойгүй нөхцөл үргэлжилсээр…</div><div><br></div><div>Тэгвэл сүүлийн үед орон зайн хувьд тусгаарлагдсан хэдий ч дэвшилтэт технологийн ачаар сургалтын чанар, оюутан сурагчдын оролцоог нэмэгдүүлэх бүтээлч шийдэл, санаачлагууд шил дараалан хэрэгжсээр байна. Бид энэ удаагийн нийтлэлээрээ метаверс ертөнцөд виртуал кампус байгуулж, анги танхим, сургалтын хөтөлбөрөө хөгжүүлж буй их сургуулиудын жишээг танилцуулж буйг хүлээн авна уу. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хонг Конг метаверс кампус</h3><p></p><p>Шинжлэх ухаан, технологи, бизнес, хүмүүнлэг, нийгмийн чиглэлээр судалгаа эрхэлдэг Хонг Конгийн<a href="https://hkust.edu.hk/" target="_blank"> Шинжлэх ухаан, технологийн их сургууль (HKUST)</a> дэлхийд анхны бодит-виртуал хосолсон метаверс ихэр кампус байгуулахаа өнгөрөгч долоо хоногт <a href="https://hkust.edu.hk/news/research-and-innovation/hkust-launch-worlds-first-twin-campuses-metaverse" target="_blank">зарлалаа.</a> Кампусаар дамжуулан газар газрын оюутнууд нэг ангид сурч буй мэтээр хичээлд оролцох боломжтойгоороо онцлог. Лекцийн үеэр VR чихэвч зүүсэн оюутнууд бодит объект дээр байрлуулсан өгөгдөл, мэдээллийг гурван хэмжээст дүрслэлээр дамжуулан илүү интерактив байдлаар суралцах аж. Үүгээр зогсохгүй алслагдмал зайд орших бусад кампуст болж буй лекц, арга хэмжээнд ч оролцоход нээлттэй байх юм. Сургуулийн удирдлагын зүгээс уг кампусыг ирэх есдүгээр сард тохиох Гуанжоугийн Нанша хотын оюутны хотхоны нээлтээр туршиж, дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн зочдыг биечлэн эсвэл аватараар дамжуулан нээлтийн арга хэмжээнд урьж оролцуулна хэмээжээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/b86cfc16f452bc6bb9c12f54d914e3b9.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/1195c767524a977b7937840c319cd0fa.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Токиогийн их сургуулийн метаверс хөтөлбөр</div></h3><p></p><p>Дэлхий даяар их, дээд сургуулиуд блокчэйн технологи дээр суурилан төвлөрсөн бус интернэтийн сүлжээ буюу Web3.0 технологийг нэвтрүүлж буй олон жишээ бий. Саяхан гэхэд Токиогийн их сургуулиас метаверсийн хүрээнд явагдах, цоо шинэ сургалтын хөтөлбөрүүд туршиж эхлэх тухайгаа <a href="https://www.nftgators.com/the-university-of-tokyo-to-offer-study-programs-in-the-metaverse/?fbclid=IwAR0A1jQ17O_zTLXQJNvWf1JeQtjC0r4Pe1aeijZEB0TeMRYBsAYSTpfCL_8" target="_blank">зарласан</a> билээ. Ахлах сургуулийн сурагчид болон насанд хүрсэн ажилчдад зориулсан уг төсөл нь дижитал шилжилт болон, дэвшилтэт технологи чиглэлээр мэргэшсэн боловсон хүчний хомсдлыг арилгах үндсэн зорилготой. Энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд нас, хүйс, нийгэм, эдийн засгийн байдал, хаана амьдарч байгаагаас үл хамааран инженерчлэл, мэдээллийн шинжлэх ухааны талаар суралцах боломжтой шинэ гарц болж буйгаараа давуу талтай юм. </p><p>Түүнчлэн хөтөлбөрөөр дамжуулан эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлж эрчүүд давамгайлсан инженерийн салбарыг тэнцвэржүүлэх аж. Япон улс метаверс ертөнцийг өдөр тутмын амьдралдаа өргөнөөр ашиглаж буй. Ганцхан жишээ татахад өнгөрөгч дөрөвдүгээр сард Нийгата хот дахь NSG колллежийн харьяа 29 сургуулийн 3800 орчим оюутан цар тахлын аюулаас сэрэмжлэн метаверс ертөнцөд төгсөлтийн баяраа тэмдэглэсэн гээд бод доо. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/64dfacb235a520c64200209a98c6a7b8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Мексик улс "Технологико де Монтеррей"</h3><p></p><p><a href="https://www.topuniversities.com/universities/tecnologico-de-monterrey" target="_blank">Дэлхийн шилдэг 200 их сургуулийн</a> тоонд багтдаг Мексикийн Технологико де Монтеррей их сургуулийн сурагчид баг хамт олны бодит уур амьсгалыг бий болгох зорилгоор виртуал кампусыг бүтээсэн байна. Уг виртуал ертөнцөд оюутнууд үндсэн хичээл, зөвлөгөөнд оролцохын зэрэгцээ аватараар дамжуулан өөрсдийн хэв маяг, зан чанарыг илтгэн харуулах боломжтой. Tэдний бүтээсэн энэхүү ертөнцөд найз нөхөдтэйгээ сууж чатлах боломжтой ногоон бүс, танхим, хөлбөмбөгийн талбай, гэрэлт цамхаг, виртуалаар амрах боломжтой далайн эрэг хүртэл бий гэнэ шүү. <a href="https://www.virbela.com/company/about-virbela" target="_blank">Вирбела</a> платформ дээрх дижитал орон зайг ашиглан яг л бодит орчинд буй мэтээр виртуал кампусыг бүтээсэн нь ирээдүйд олны хүртээл болох олон технологийн нөөц боломжийг харуулсан тодхон жишээ юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/9368827d2441cfb9df2bdf3bcb63e4ed.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/47e66c6e6acccf50a57da4a7bfd38bbb.gif"></p> </div>	Цар тахлаас шалтгаалсан боловсролын салбар дахь асар их гарз хохирлыг бид өнгөрсөн хугацаанд хангалттай амссан билээ. Халдварын эрсдэл одоо ч буураагүй тул их дээд сургуулиуд танхимын болон зайн сургалтын хооронд эргэлдэж, таамаглахын аргагүй тасалдал, тодорхойгүй нөхцөл үргэлжилсээр… Тэгвэл сүүлийн үед орон зайн хувьд тусгаарлагдсан хэдий ч дэвшилтэт технологийн ачаар сургалтын чанар, оюутан сурагчдын оролцоог нэмэгдүүлэх бүтээлч шийдэл, санаачлагууд шил дараалан хэрэгжсээр байна. Бид энэ удаагийн нийтлэлээрээ метаверс ертөнцөд виртуал кампус байгуулж, анги танхим, сургалтын хөтөлбөрөө хөгжүүлж буй их сургуулиудын жишээг танилцуулж буйг хүлээн авна уу. Хонг Конг метаверс кампус Шинжлэх ухаан, технологи, бизнес, хүмүүнлэг, нийгмийн чиглэлээр судалгаа эрхэлдэг Хонг Конгийн Шинжлэх ухаан, технологийн их сургууль (HKUST) дэлхийд анхны бодит-виртуал хосолсон метаверс ихэр кампус байгуулахаа өнгөрөгч долоо хоногт зарлалаа. Кампусаар дамжуулан газар газрын оюутнууд нэг ангид сурч буй мэтээр хичээлд оролцох боломжтойгоороо онцлог. Лекцийн үеэр VR чихэвч зүүсэн оюутнууд бодит объект дээр байрлуулсан өгөгдөл, мэдээллийг гурван хэмжээст дүрслэлээр дамжуулан илүү интерактив байдлаар суралцах аж. Үүгээр зогсохгүй алслагдмал зайд орших бусад кампуст болж буй лекц, арга хэмжээнд ч оролцоход нээлттэй байх юм. Сургуулийн удирдлагын зүгээс уг кампусыг ирэх есдүгээр сард тохиох Гуанжоугийн Нанша хотын оюутны хотхоны нээлтээр туршиж, дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн зочдыг биечлэн эсвэл аватараар дамжуулан нээлтийн арга хэмжээнд урьж оролцуулна хэмээжээ. Токиогийн их сургуулийн метаверс хөтөлбөр Дэлхий даяар их, дээд сургуулиуд блокчэйн технологи дээр суурилан төвлөрсөн бус интернэтийн сүлжээ буюу Web3.0 технологийг нэвтрүүлж буй олон жишээ бий. Саяхан гэхэд Токиогийн их сургуулиас метаверсийн хүрээнд явагдах, цоо шинэ сургалтын хөтөлбөрүүд туршиж эхлэх тухайгаа зарласан билээ. Ахлах сургуулийн сурагчид болон насанд хүрсэн ажилчдад зориулсан уг төсөл нь дижитал шилжилт болон, дэвшилтэт технологи чиглэлээр мэргэшсэн боловсон хүчний хомсдлыг арилгах үндсэн зорилготой. Энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд нас, хүйс, нийгэм, эдийн засгийн байдал, хаана амьдарч байгаагаас үл хамааран инженерчлэл, мэдээллийн шинжлэх ухааны талаар суралцах боломжтой шинэ гарц болж буйгаараа давуу талтай юм. Түүнчлэн хөтөлбөрөөр дамжуулан эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлж эрчүүд давамгайлсан инженерийн салбарыг тэнцвэржүүлэх аж. Япон улс метаверс ертөнцийг өдөр тутмын амьдралдаа өргөнөөр ашиглаж буй. Ганцхан жишээ татахад өнгөрөгч дөрөвдүгээр сард Нийгата хот дахь NSG колллежийн харьяа 29 сургуулийн 3800 орчим оюутан цар тахлын аюулаас сэрэмжлэн метаверс ертөнцөд төгсөлтийн баяраа тэмдэглэсэн гээд бод доо. Мексик улс "Технологико де Монтеррей" Дэлхийн шилдэг 200 их сургуулийн тоонд багтдаг Мексикийн Технологико де Монтеррей их сургуулийн сурагчид баг хамт олны бодит уур амьсгалыг бий болгох зорилгоор виртуал кампусыг бүтээсэн байна. Уг виртуал ертөнцөд оюутнууд үндсэн хичээл, зөвлөгөөнд оролцохын зэрэгцээ аватараар дамжуулан өөрсдийн хэв маяг, зан чанарыг илтгэн харуулах боломжтой. Tэдний бүтээсэн энэхүү ертөнцөд найз нөхөдтэйгээ сууж чатлах боломжтой ногоон бүс, танхим, хөлбөмбөгийн талбай, гэрэлт цамхаг, виртуалаар амрах боломжтой далайн эрэг хүртэл бий гэнэ шүү. Вирбела платформ дээрх дижитал орон зайг ашиглан яг л бодит орчинд буй мэтээр виртуал кампусыг бүтээсэн нь ирээдүйд олны хүртээл болох олон технологийн нөөц боломжийг харуулсан тодхон жишээ юм.	Цар тахлаас шалтгаалсан боловсролын салбар дахь асар их гарз хохирлыг бид өнгөрсөн хугацаанд хангалттай амссан билээ. Халдварын эрсдэл одоо ч буураагүй тул их дээд сургуулиуд танхимын болон зайн сургалтын хооронд эргэлдэж, таамаглахын аргагүй тасалдал, тодорхойгүй нөхцөл үргэлжилсээр… Тэгвэл сүүлийн үед орон зайн хувьд тусгаарлагдсан хэдий ч дэвшилтэт технологийн ачаар сургалтын чанар, оюутан сурагчдын оролцоог нэмэгдүүлэх бүтээлч шийдэл, санаачлагууд шил дараалан хэрэгжсээр байна. Бид энэ удаагийн нийтлэлээрээ метаверс ертөнцөд виртуал кампус байгуулж, анги танхим, сургалтын хөтөлбөрөө хөгжүүлж буй их сургуулиудын жишээг танилцуулж буйг хүлээн авна уу. ### Хонг Конг метаверс кампус Шинжлэх ухаан, технологи, бизнес, хүмүүнлэг, нийгмийн чиглэлээр судалгаа эрхэлдэг Хонг Конгийн Шинжлэх ухаан, технологийн их сургууль (HKUST) дэлхийд анхны бодит-виртуал хосолсон метаверс ихэр кампус байгуулахаа өнгөрөгч долоо хоногт зарлалаа. Кампусаар дамжуулан газар газрын оюутнууд нэг ангид сурч буй мэтээр хичээлд оролцох боломжтойгоороо онцлог. Лекцийн үеэр VR чихэвч зүүсэн оюутнууд бодит объект дээр байрлуулсан өгөгдөл, мэдээллийг гурван хэмжээст дүрслэлээр дамжуулан илүү интерактив байдлаар суралцах аж. Үүгээр зогсохгүй алслагдмал зайд орших бусад кампуст болж буй лекц, арга хэмжээнд ч оролцоход нээлттэй байх юм. Сургуулийн удирдлагын зүгээс уг кампусыг ирэх есдүгээр сард тохиох Гуанжоугийн Нанша хотын оюутны хотхоны нээлтээр туршиж, дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн зочдыг биечлэн эсвэл аватараар дамжуулан нээлтийн арга хэмжээнд урьж оролцуулна хэмээжээ. ### Токиогийн их сургуулийн метаверс хөтөлбөр Дэлхий даяар их, дээд сургуулиуд блокчэйн технологи дээр суурилан төвлөрсөн бус интернэтийн сүлжээ буюу Web3.0 технологийг нэвтрүүлж буй олон жишээ бий. Саяхан гэхэд Токиогийн их сургуулиас метаверсийн хүрээнд явагдах, цоо шинэ сургалтын хөтөлбөрүүд туршиж эхлэх тухайгаа зарласан билээ. Ахлах сургуулийн сурагчид болон насанд хүрсэн ажилчдад зориулсан уг төсөл нь дижитал шилжилт болон, дэвшилтэт технологи чиглэлээр мэргэшсэн боловсон хүчний хомсдлыг арилгах үндсэн зорилготой. Энэхүү хөтөлбөрийн хүрээнд нас, хүйс, нийгэм, эдийн засгийн байдал, хаана амьдарч байгаагаас үл хамааран инженерчлэл, мэдээллийн шинжлэх ухааны талаар суралцах боломжтой шинэ гарц болж буйгаараа давуу талтай юм. Түүнчлэн хөтөлбөрөөр дамжуулан эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлж эрчүүд давамгайлсан инженерийн салбарыг тэнцвэржүүлэх аж. Япон улс метаверс ертөнцийг өдөр тутмын амьдралдаа өргөнөөр ашиглаж буй. Ганцхан жишээ татахад өнгөрөгч дөрөвдүгээр сард Нийгата хот дахь NSG колллежийн харьяа 29 сургуулийн 3800 орчим оюутан цар тахлын аюулаас сэрэмжлэн метаверс ертөнцөд төгсөлтийн баяраа тэмдэглэсэн гээд бод доо. ### Мексик улс "Технологико де Монтеррей" Дэлхийн шилдэг 200 их сургуулийн тоонд багтдаг Мексикийн Технологико де Монтеррей их сургуулийн сурагчид баг хамт олны бодит уур амьсгалыг бий болгох зорилгоор виртуал кампусыг бүтээсэн байна. Уг виртуал ертөнцөд оюутнууд үндсэн хичээл, зөвлөгөөнд оролцохын зэрэгцээ аватараар дамжуулан өөрсдийн хэв маяг, зан чанарыг илтгэн харуулах боломжтой. Tэдний бүтээсэн энэхүү ертөнцөд найз нөхөдтэйгээ сууж чатлах боломжтой ногоон бүс, танхим, хөлбөмбөгийн талбай, гэрэлт цамхаг, виртуалаар амрах боломжтой далайн эрэг хүртэл бий гэнэ шүү. Вирбела платформ дээрх дижитал орон зайг ашиглан яг л бодит орчинд буй мэтээр виртуал кампусыг бүтээсэн нь ирээдүйд олны хүртээл болох олон технологийн нөөц боломжийг харуулсан тодхон жишээ юм.
https://unread.today/c/book-girlinmymirror	Номын тухай	Namuungerel	2021-04-16T00:00:00	4 сарын 16, 2021	Н.Хулангийн "The Girl in My Mirror - Өөрийгөө олох аяллын тэмдэглэл" номын тухай	<div class="article-body"> <p><i>Та багадаа Л. Түдэвийн “Хорвоотой танилцсан түүх” бүтээлийг уншиж байв уу? </i><br></p> <p>Өсөж торних, ухаажих тухай хөдөө нутаг дахь хүүхэд насны хөгтэй явдлыг өгүүлэх тэрхүү тууж “<i>Хорвоог таних гэмээж нь миний төрсний хэрэг бүтэх учиртай юмсанж</i>” хэмээх оршлоор эхэлнэ. Туужийн гол дүрийн адилаар бид цөм хорвоог таних уртаас урт аялалд мордогсод билээ. Энэхүү аяныхаа явцад ус, агаар, ургамлаас авхуулаад эргэн тойрныхоо талаар чамгүй ихийг мэдэж авдаг ч өөрсөд рүүгээ өнгийхөө умартаж орхих нь олонтоо. Гэвч хүн өөрөө ертөнцийн хэсэг шүү дээ. Тиймдээ ч эргэн тойронтойгоо илүү нягт холбоо тогтоох түлхүүр өөрийгөө таньж мэдэхэд оршдог байж болох юм. </p> <p>Таны түүхийн гол дүр болох өөрийгөө танихад туслах “The Girl in The Mirror- Өөрийгөө олох аяллын тэмдэглэл” номыг тоймлон хүргэе. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/1ec08d15b2085ebbf0ff036cfa5e4b23.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Номын тухай</h3><p>Энэхүү бүтээлд хүн болох хийгээд хүн байх тухай хөнджээ. Хүн болох буюу өсөж том болох явцад хүн байна, амьдарна гээч нь чухам юу вэ гэдгийг тунгааж, ухамсарлахгүйгээр цаг хугацааг элээх нь бий. Хайрлаж, хайрлуулан, айж буцан, гутарч гуних гэхчлэн хэн хүнгүй мэдэх мэдрэмжүүд тэс харийн санагдаж сандаргах нь ч бий. Зохиолч бүсгүй энэхүү үеүдийг хэрхэн даван туулснаа, мөн тухайн цаг мөчөөсөө юуг ойлгосон талаар уншигчдадаа дэлгэсэн буй.<br></p> <p>19 бүлгээс бүрдэх энэхүү бүтээл нь Youtube хуудсанд ‘Khulan Nemekhbayar’ нэр дор видео контент бүтээгч Н.Хулангийн хоёр дахь хувь хүний хөгжлийн ном юм. Тэрбээр 2018 онд “A year to remember - 52 долоо хоногийн туршид шинэ зүйлсэд суралцсан тэмдэглэл” хэмээх анхны бүтээлээ олны хүртээл болгож байжээ.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/rdOlFZ5vUbs?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p><br>Өөрийгөө мэдэх гэдэг нь гагцхүү өөрийн цаг хугацаа болон сэтгэл зүрх, анхаарал халамжийнхаа үнэ цэнийг мэдэх ба өөрийгөө таалах, эс таалахын хязгаарыг мэдэрч байхын нэр юм.</p> <cite><p>Н.Хулан</p> </cite></blockquote><p>Хэлэлцэх сэдэв бүрээ асуултаар тодруулан эхлүүлж, бататгах асуултуудаар төгсгөх энэхүү ном залуу уншигчдад яг л итгэдэг нэгэнтэйгээ хөөрөлдөх мэт дотно мэдрэмж төрүүлэх болов уу. Энэ нь ч зохиолчийн зорилго байсан нь илт. Тэрбээр “...<i>Уншигчид, үзэгчид маань “Надтай ямар адилхан юм бэ?” гэж бодоосой гэсэндээ тэр бүр олны ярианд дурдагддаггүй сэдвүүдийг багтаасан</i>" гэжээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/3cb696fbdedf9e7e54ab6d348c61d487.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>айдас</h3><p>Хүнийг “хүн” болоход айдас томоохон үүрэг гүйцэтгэсэн гэдэг. Араатнаас, байгалийн үзэгдлээс, үл үзэгдэх хүчнээс гэхчлэн хүн төрөлхтөн тоймгүй олон айдастай нүүр тулсан нь мэдээж. Гэвч өнөөдөр бид ингээд оршиж байгаа нь тэр айдсуудтай тулаад давсаны илрэл биш гэж үү? </p> <p>Өнөө цагт амьдрал шинжлэх ухаан, технологийн дэвшлийн ачаар харьцангуй амар болсон ч хүмүүс айдастай өдөр тутамдаа учирдаг хэвээрээ. Олон хүний урд үг хэлэх, хүссэн зам мөрөө хөөх гэхчлэн онц сүртэй биш гэмээр ч санаа сэтгэл самарч орхидог мэдрэмжүүдээр дүүрэн өдрүүд. </p> <p class="MsoNormal">Бүсгүй айдсын талаар хэд хэдэн бүлэгт дурджээ. Бага жаалхан ахуйд нь тохиосон түүхээсээ ч чамгүй хуваалцаж. Сургуульд ирц авах үеэр “Байна” гэхээс айдаг байсан бяцхан охин хувийн бизнесээ эрхлэхээр шийдэх үед ч айдас түүнийг зүсээ хувирган дагасаар байсан аж. Бидний амьдралаас айдас хэзээ ч арилдаггүй ч айсан гээд гар хумхиад суувал үйл хэргийн хариуд ирж мэдэх бүх амжилтыг оргүй хоосонтой тэнцэтгэж орхидог. Бид айдсыг огт мэдэрдэггүй сэн бол ямарваад <b>зориг зүрх</b> гаргах эсэх нь эргэлзээтэй. </p> <p>Номын “Айдсын тухай” хэмээх бүлэгт “<i>Бүх үйлдэл, шийдвэр, сонголт аз жаргалд хөтөлдөггүй байж магадгүй. Гэхдээ ямар ч үйлдэл хийхгүйгээр аз жаргалд очно гэж байхгүй. Ямар нэгэн юм хийх учиртай</i>” гэсэн байх аж. Мөн энэ хэсэгт тэрбээр карьераа дахин тэгээс эхлэх үедээ өөртөө хаяглан бичсэн захидлаа хавсаргасан нь сэтгэлд ойр туссан. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/1bb43ddc7a1f78fb9aa3e5dbf8020851.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>хайр ба хүлээн зөвшөөрөл</h3><p>Хүсээд хяссан Ромео ба Жульеттагийн, эцэг эх, төрөл садан, найз нөхдийн гэхчлэн мянга мянган хайрын түүхийг та мэдэх биз ээ. Магадгүй та өөрөө ч аль нэг хайрын түүхийн дүр, тэр бүү хэл зохиогч байхыг үгүйсгэхгүй. Хайр хаа сайгүй, харьцуулж тогтоомгүй олон хэлбэрт оршиж, хүмүүс үүнийг өдөр тутамдаа гэрчилж байдаг. Гэвч бид хамгийн чухал хайрын түүхээ мартаж орхидгийг та анзаарсан уу? </p> <p>Энэ бол бидний өөрийгөө хайрлах тухай түүх юм.</p> <p>Бүх л хайрын түүх үнэндээ бол бидний өөрийгөө гэсэн хайраас эхтэй юм санжээ. Өөрийгөө хайрладаг нэгэн хайр хийсэж ирдэггүй, дотроос нь ундардгийг ойлгодог учраас өрөөлийг болзолгүй хайрлаж чаддаг. Өөрийгөө хайрладаг нэгний үнэ цэн бусдын өмнө өсөж буурдаггүй. Яг л нэг дээр нэгийг нэмэхэд хэзээд хоёр гардаг шиг. Энэ номд хэн байгаагаа, хэн байснаа хайрлана гэдэг хэн байхаа шийдэж буй хэрэг болохыг тод томруун харуулжээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/de3a0d18-5c38-44a2-9148-737996201a51/7ac41f571996d96a79564509e4000f9c.png"></p><p><br>Н.Хулан энэхүү бүтээлдээ амьдралдаа учирсан олон хайрын түүхээ өгүүлсэн байна. Анхны хайр, арван жилийн шохоорхол, гэр бүл, төрөөгүй бяцхан үрээ хайрласан сэтгэл өнгө өнгийн дурсамж, сургамж... Тэр бүхнийг туулахад түүнд өөрийгөө хэмлэх, үл хайрлах тохиол бишгүй тохиосныг ч нуусангүй. </p> <p class="MsoNormal">Амьдралд өвдөг сөхөрч үзээгүй хүн үгүй биз ээ. Гомдол цөхрөл, алдаа эндэгдлээ эргэж тойрон “Ингэж их хичээсэн байхад яагаад?” гэх асуултыг өөрөөсөө асуугаагүй нэгэн бий болов уу? Иймэрхүү явдлуудыг бид сэтгэлдээ буглаачхаад тавьж явуулахгүй байх нь бий. Хэдийнэ үгүйрчхээд байхад ч итгэл тээх нь тэнэглэл мэт санагдах ч буруутгах аргагүй. Тэрбээр бүтээгүй зүйлсийн араас нүдээ ширгэтэл хүлээх талаар <i><b>“Тавьж явуулах чадваргүй байх нь нөгөө талаараа жинтэйхэн шиг бүтэлгүйтэх чадалгүй байна гэсэн үг”</b> </i>хэмээн өгүүлжээ. Эцсийн дүнд болсон бүхнийг байгаагаар нь хүлээн зөвшөөрч гэмээнэ тухайн явдлаас алдаагаа олж харна, тийм үү? </p> <blockquote><p>Бүтэхгүй зүйлсийг тавьж явуулаад, болох ёстойг тосож явах нүдтэй байгаарай. </p> <cite><p>Н.Хулан</p> </cite></blockquote><p>Өөрийгөө бусдаар хүлээн зөвшөөрүүлэх гэж хүлээлгүй, өөрийгөө хүлээн зөвшөөрч сурах нь өөрийгөө хайрлах анхны бөгөөд амин чухал алхам гэдгийг уншигч та эндээс ойлгож мэдэх юм. Бусдын цензурт дэнслэгдэх бус, өөрийнхөө хэм хэмжээг тогтооход “хүн болохын” учиг орших ажээ. <br></p> </div>	Та багадаа Л. Түдэвийн “Хорвоотой танилцсан түүх” бүтээлийг уншиж байв уу? Өсөж торних, ухаажих тухай хөдөө нутаг дахь хүүхэд насны хөгтэй явдлыг өгүүлэх тэрхүү тууж “ Хорвоог таних гэмээж нь миний төрсний хэрэг бүтэх учиртай юмсанж ” хэмээх оршлоор эхэлнэ. Туужийн гол дүрийн адилаар бид цөм хорвоог таних уртаас урт аялалд мордогсод билээ. Энэхүү аяныхаа явцад ус, агаар, ургамлаас авхуулаад эргэн тойрныхоо талаар чамгүй ихийг мэдэж авдаг ч өөрсөд рүүгээ өнгийхөө умартаж орхих нь олонтоо. Гэвч хүн өөрөө ертөнцийн хэсэг шүү дээ. Тиймдээ ч эргэн тойронтойгоо илүү нягт холбоо тогтоох түлхүүр өөрийгөө таньж мэдэхэд оршдог байж болох юм. Таны түүхийн гол дүр болох өөрийгөө танихад туслах “The Girl in The Mirror- Өөрийгөө олох аяллын тэмдэглэл” номыг тоймлон хүргэе. Номын тухай Энэхүү бүтээлд хүн болох хийгээд хүн байх тухай хөнджээ. Хүн болох буюу өсөж том болох явцад хүн байна, амьдарна гээч нь чухам юу вэ гэдгийг тунгааж, ухамсарлахгүйгээр цаг хугацааг элээх нь бий. Хайрлаж, хайрлуулан, айж буцан, гутарч гуних гэхчлэн хэн хүнгүй мэдэх мэдрэмжүүд тэс харийн санагдаж сандаргах нь ч бий. Зохиолч бүсгүй энэхүү үеүдийг хэрхэн даван туулснаа, мөн тухайн цаг мөчөөсөө юуг ойлгосон талаар уншигчдадаа дэлгэсэн буй. 19 бүлгээс бүрдэх энэхүү бүтээл нь Youtube хуудсанд ‘Khulan Nemekhbayar’ нэр дор видео контент бүтээгч Н.Хулангийн хоёр дахь хувь хүний хөгжлийн ном юм. Тэрбээр 2018 онд “A year to remember - 52 долоо хоногийн туршид шинэ зүйлсэд суралцсан тэмдэглэл” хэмээх анхны бүтээлээ олны хүртээл болгож байжээ. Өөрийгөө мэдэх гэдэг нь гагцхүү өөрийн цаг хугацаа болон сэтгэл зүрх, анхаарал халамжийнхаа үнэ цэнийг мэдэх ба өөрийгөө таалах, эс таалахын хязгаарыг мэдэрч байхын нэр юм. Н.Хулан Хэлэлцэх сэдэв бүрээ асуултаар тодруулан эхлүүлж, бататгах асуултуудаар төгсгөх энэхүү ном залуу уншигчдад яг л итгэдэг нэгэнтэйгээ хөөрөлдөх мэт дотно мэдрэмж төрүүлэх болов уу. Энэ нь ч зохиолчийн зорилго байсан нь илт. Тэрбээр “... Уншигчид, үзэгчид маань “Надтай ямар адилхан юм бэ?” гэж бодоосой гэсэндээ тэр бүр олны ярианд дурдагддаггүй сэдвүүдийг багтаасан " гэжээ. айдас Хүнийг “хүн” болоход айдас томоохон үүрэг гүйцэтгэсэн гэдэг. Араатнаас, байгалийн үзэгдлээс, үл үзэгдэх хүчнээс гэхчлэн хүн төрөлхтөн тоймгүй олон айдастай нүүр тулсан нь мэдээж. Гэвч өнөөдөр бид ингээд оршиж байгаа нь тэр айдсуудтай тулаад давсаны илрэл биш гэж үү? Өнөө цагт амьдрал шинжлэх ухаан, технологийн дэвшлийн ачаар харьцангуй амар болсон ч хүмүүс айдастай өдөр тутамдаа учирдаг хэвээрээ. Олон хүний урд үг хэлэх, хүссэн зам мөрөө хөөх гэхчлэн онц сүртэй биш гэмээр ч санаа сэтгэл самарч орхидог мэдрэмжүүдээр дүүрэн өдрүүд. Бүсгүй айдсын талаар хэд хэдэн бүлэгт дурджээ. Бага жаалхан ахуйд нь тохиосон түүхээсээ ч чамгүй хуваалцаж. Сургуульд ирц авах үеэр “Байна” гэхээс айдаг байсан бяцхан охин хувийн бизнесээ эрхлэхээр шийдэх үед ч айдас түүнийг зүсээ хувирган дагасаар байсан аж. Бидний амьдралаас айдас хэзээ ч арилдаггүй ч айсан гээд гар хумхиад суувал үйл хэргийн хариуд ирж мэдэх бүх амжилтыг оргүй хоосонтой тэнцэтгэж орхидог. Бид айдсыг огт мэдэрдэггүй сэн бол ямарваад зориг зүрх гаргах эсэх нь эргэлзээтэй. Номын “Айдсын тухай” хэмээх бүлэгт “ Бүх үйлдэл, шийдвэр, сонголт аз жаргалд хөтөлдөггүй байж магадгүй. Гэхдээ ямар ч үйлдэл хийхгүйгээр аз жаргалд очно гэж байхгүй. Ямар нэгэн юм хийх учиртай ” гэсэн байх аж. Мөн энэ хэсэгт тэрбээр карьераа дахин тэгээс эхлэх үедээ өөртөө хаяглан бичсэн захидлаа хавсаргасан нь сэтгэлд ойр туссан. хайр ба хүлээн зөвшөөрөл Хүсээд хяссан Ромео ба Жульеттагийн, эцэг эх, төрөл садан, найз нөхдийн гэхчлэн мянга мянган хайрын түүхийг та мэдэх биз ээ. Магадгүй та өөрөө ч аль нэг хайрын түүхийн дүр, тэр бүү хэл зохиогч байхыг үгүйсгэхгүй. Хайр хаа сайгүй, харьцуулж тогтоомгүй олон хэлбэрт оршиж, хүмүүс үүнийг өдөр тутамдаа гэрчилж байдаг. Гэвч бид хамгийн чухал хайрын түүхээ мартаж орхидгийг та анзаарсан уу? Энэ бол бидний өөрийгөө хайрлах тухай түүх юм. Бүх л хайрын түүх үнэндээ бол бидний өөрийгөө гэсэн хайраас эхтэй юм санжээ. Өөрийгөө хайрладаг нэгэн хайр хийсэж ирдэггүй, дотроос нь ундардгийг ойлгодог учраас өрөөлийг болзолгүй хайрлаж чаддаг. Өөрийгөө хайрладаг нэгний үнэ цэн бусдын өмнө өсөж буурдаггүй. Яг л нэг дээр нэгийг нэмэхэд хэзээд хоёр гардаг шиг. Энэ номд хэн байгаагаа, хэн байснаа хайрлана гэдэг хэн байхаа шийдэж буй хэрэг болохыг тод томруун харуулжээ. Н.Хулан энэхүү бүтээлдээ амьдралдаа учирсан олон хайрын түүхээ өгүүлсэн байна. Анхны хайр, арван жилийн шохоорхол, гэр бүл, төрөөгүй бяцхан үрээ хайрласан сэтгэл өнгө өнгийн дурсамж, сургамж... Тэр бүхнийг туулахад түүнд өөрийгөө хэмлэх, үл хайрлах тохиол бишгүй тохиосныг ч нуусангүй. Амьдралд өвдөг сөхөрч үзээгүй хүн үгүй биз ээ. Гомдол цөхрөл, алдаа эндэгдлээ эргэж тойрон “Ингэж их хичээсэн байхад яагаад?” гэх асуултыг өөрөөсөө асуугаагүй нэгэн бий болов уу? Иймэрхүү явдлуудыг бид сэтгэлдээ буглаачхаад тавьж явуулахгүй байх нь бий. Хэдийнэ үгүйрчхээд байхад ч итгэл тээх нь тэнэглэл мэт санагдах ч буруутгах аргагүй. Тэрбээр бүтээгүй зүйлсийн араас нүдээ ширгэтэл хүлээх талаар “Тавьж явуулах чадваргүй байх нь нөгөө талаараа жинтэйхэн шиг бүтэлгүйтэх чадалгүй байна гэсэн үг” хэмээн өгүүлжээ. Эцсийн дүнд болсон бүхнийг байгаагаар нь хүлээн зөвшөөрч гэмээнэ тухайн явдлаас алдаагаа олж харна, тийм үү? Бүтэхгүй зүйлсийг тавьж явуулаад, болох ёстойг тосож явах нүдтэй байгаарай. Н.Хулан Өөрийгөө бусдаар хүлээн зөвшөөрүүлэх гэж хүлээлгүй, өөрийгөө хүлээн зөвшөөрч сурах нь өөрийгөө хайрлах анхны бөгөөд амин чухал алхам гэдгийг уншигч та эндээс ойлгож мэдэх юм. Бусдын цензурт дэнслэгдэх бус, өөрийнхөө хэм хэмжээг тогтооход “хүн болохын” учиг орших ажээ.	Та багадаа Л. Түдэвийн “Хорвоотой танилцсан түүх” бүтээлийг уншиж байв уу? Өсөж торних, ухаажих тухай хөдөө нутаг дахь хүүхэд насны хөгтэй явдлыг өгүүлэх тэрхүү тууж “Хорвоог таних гэмээж нь миний төрсний хэрэг бүтэх учиртай юмсанж” хэмээх оршлоор эхэлнэ. Туужийн гол дүрийн адилаар бид цөм хорвоог таних уртаас урт аялалд мордогсод билээ. Энэхүү аяныхаа явцад ус, агаар, ургамлаас авхуулаад эргэн тойрныхоо талаар чамгүй ихийг мэдэж авдаг ч өөрсөд рүүгээ өнгийхөө умартаж орхих нь олонтоо. Гэвч хүн өөрөө ертөнцийн хэсэг шүү дээ. Тиймдээ ч эргэн тойронтойгоо илүү нягт холбоо тогтоох түлхүүр өөрийгөө таньж мэдэхэд оршдог байж болох юм. Таны түүхийн гол дүр болох өөрийгөө танихад туслах “The Girl in The Mirror- Өөрийгөө олох аяллын тэмдэглэл” номыг тоймлон хүргэе. ### Номын тухай Энэхүү бүтээлд хүн болох хийгээд хүн байх тухай хөнджээ. Хүн болох буюу өсөж том болох явцад хүн байна, амьдарна гээч нь чухам юу вэ гэдгийг тунгааж, ухамсарлахгүйгээр цаг хугацааг элээх нь бий. Хайрлаж, хайрлуулан, айж буцан, гутарч гуних гэхчлэн хэн хүнгүй мэдэх мэдрэмжүүд тэс харийн санагдаж сандаргах нь ч бий. Зохиолч бүсгүй энэхүү үеүдийг хэрхэн даван туулснаа, мөн тухайн цаг мөчөөсөө юуг ойлгосон талаар уншигчдадаа дэлгэсэн буй. 19 бүлгээс бүрдэх энэхүү бүтээл нь Youtube хуудсанд ‘Khulan Nemekhbayar’ нэр дор видео контент бүтээгч Н.Хулангийн хоёр дахь хувь хүний хөгжлийн ном юм. Тэрбээр 2018 онд “A year to remember - 52 долоо хоногийн туршид шинэ зүйлсэд суралцсан тэмдэглэл” хэмээх анхны бүтээлээ олны хүртээл болгож байжээ. > Өөрийгөө мэдэх гэдэг нь гагцхүү өөрийн цаг хугацаа болон сэтгэл зүрх, анхаарал халамжийнхаа үнэ цэнийг мэдэх ба өөрийгөө таалах, эс таалахын хязгаарыг мэдэрч байхын нэр юм. > > Н.Хулан Хэлэлцэх сэдэв бүрээ асуултаар тодруулан эхлүүлж, бататгах асуултуудаар төгсгөх энэхүү ном залуу уншигчдад яг л итгэдэг нэгэнтэйгээ хөөрөлдөх мэт дотно мэдрэмж төрүүлэх болов уу. Энэ нь ч зохиолчийн зорилго байсан нь илт. Тэрбээр “...Уншигчид, үзэгчид маань “Надтай ямар адилхан юм бэ?” гэж бодоосой гэсэндээ тэр бүр олны ярианд дурдагддаггүй сэдвүүдийг багтаасан" гэжээ. ### айдас Хүнийг “хүн” болоход айдас томоохон үүрэг гүйцэтгэсэн гэдэг. Араатнаас, байгалийн үзэгдлээс, үл үзэгдэх хүчнээс гэхчлэн хүн төрөлхтөн тоймгүй олон айдастай нүүр тулсан нь мэдээж. Гэвч өнөөдөр бид ингээд оршиж байгаа нь тэр айдсуудтай тулаад давсаны илрэл биш гэж үү? Өнөө цагт амьдрал шинжлэх ухаан, технологийн дэвшлийн ачаар харьцангуй амар болсон ч хүмүүс айдастай өдөр тутамдаа учирдаг хэвээрээ. Олон хүний урд үг хэлэх, хүссэн зам мөрөө хөөх гэхчлэн онц сүртэй биш гэмээр ч санаа сэтгэл самарч орхидог мэдрэмжүүдээр дүүрэн өдрүүд. Бүсгүй айдсын талаар хэд хэдэн бүлэгт дурджээ. Бага жаалхан ахуйд нь тохиосон түүхээсээ ч чамгүй хуваалцаж. Сургуульд ирц авах үеэр “Байна” гэхээс айдаг байсан бяцхан охин хувийн бизнесээ эрхлэхээр шийдэх үед ч айдас түүнийг зүсээ хувирган дагасаар байсан аж. Бидний амьдралаас айдас хэзээ ч арилдаггүй ч айсан гээд гар хумхиад суувал үйл хэргийн хариуд ирж мэдэх бүх амжилтыг оргүй хоосонтой тэнцэтгэж орхидог. Бид айдсыг огт мэдэрдэггүй сэн бол ямарваад зориг зүрх гаргах эсэх нь эргэлзээтэй. Номын “Айдсын тухай” хэмээх бүлэгт “Бүх үйлдэл, шийдвэр, сонголт аз жаргалд хөтөлдөггүй байж магадгүй. Гэхдээ ямар ч үйлдэл хийхгүйгээр аз жаргалд очно гэж байхгүй. Ямар нэгэн юм хийх учиртай” гэсэн байх аж. Мөн энэ хэсэгт тэрбээр карьераа дахин тэгээс эхлэх үедээ өөртөө хаяглан бичсэн захидлаа хавсаргасан нь сэтгэлд ойр туссан. ### хайр ба хүлээн зөвшөөрөл Хүсээд хяссан Ромео ба Жульеттагийн, эцэг эх, төрөл садан, найз нөхдийн гэхчлэн мянга мянган хайрын түүхийг та мэдэх биз ээ. Магадгүй та өөрөө ч аль нэг хайрын түүхийн дүр, тэр бүү хэл зохиогч байхыг үгүйсгэхгүй. Хайр хаа сайгүй, харьцуулж тогтоомгүй олон хэлбэрт оршиж, хүмүүс үүнийг өдөр тутамдаа гэрчилж байдаг. Гэвч бид хамгийн чухал хайрын түүхээ мартаж орхидгийг та анзаарсан уу? Энэ бол бидний өөрийгөө хайрлах тухай түүх юм. Бүх л хайрын түүх үнэндээ бол бидний өөрийгөө гэсэн хайраас эхтэй юм санжээ. Өөрийгөө хайрладаг нэгэн хайр хийсэж ирдэггүй, дотроос нь ундардгийг ойлгодог учраас өрөөлийг болзолгүй хайрлаж чаддаг. Өөрийгөө хайрладаг нэгний үнэ цэн бусдын өмнө өсөж буурдаггүй. Яг л нэг дээр нэгийг нэмэхэд хэзээд хоёр гардаг шиг. Энэ номд хэн байгаагаа, хэн байснаа хайрлана гэдэг хэн байхаа шийдэж буй хэрэг болохыг тод томруун харуулжээ. Н.Хулан энэхүү бүтээлдээ амьдралдаа учирсан олон хайрын түүхээ өгүүлсэн байна. Анхны хайр, арван жилийн шохоорхол, гэр бүл, төрөөгүй бяцхан үрээ хайрласан сэтгэл өнгө өнгийн дурсамж, сургамж... Тэр бүхнийг туулахад түүнд өөрийгөө хэмлэх, үл хайрлах тохиол бишгүй тохиосныг ч нуусангүй. Амьдралд өвдөг сөхөрч үзээгүй хүн үгүй биз ээ. Гомдол цөхрөл, алдаа эндэгдлээ эргэж тойрон “Ингэж их хичээсэн байхад яагаад?” гэх асуултыг өөрөөсөө асуугаагүй нэгэн бий болов уу? Иймэрхүү явдлуудыг бид сэтгэлдээ буглаачхаад тавьж явуулахгүй байх нь бий. Хэдийнэ үгүйрчхээд байхад ч итгэл тээх нь тэнэглэл мэт санагдах ч буруутгах аргагүй. Тэрбээр бүтээгүй зүйлсийн араас нүдээ ширгэтэл хүлээх талаар *“Тавьж явуулах чадваргүй байх нь нөгөө талаараа жинтэйхэн шиг бүтэлгүйтэх чадалгүй байна гэсэн үг”* хэмээн өгүүлжээ. Эцсийн дүнд болсон бүхнийг байгаагаар нь хүлээн зөвшөөрч гэмээнэ тухайн явдлаас алдаагаа олж харна, тийм үү? > Бүтэхгүй зүйлсийг тавьж явуулаад, болох ёстойг тосож явах нүдтэй байгаарай. > > Н.Хулан Өөрийгөө бусдаар хүлээн зөвшөөрүүлэх гэж хүлээлгүй, өөрийгөө хүлээн зөвшөөрч сурах нь өөрийгөө хайрлах анхны бөгөөд амин чухал алхам гэдгийг уншигч та эндээс ойлгож мэдэх юм. Бусдын цензурт дэнслэгдэх бус, өөрийнхөө хэм хэмжээг тогтооход “хүн болохын” учиг орших ажээ.
https://unread.today/c/techworm-the-perfect-fintech-payment-solution	Techworm	Maral Altankhuyag	2022-08-16T00:00:00	8 сарын 16, 2022	Финтек төлбөрийн төгс шийдэл	<div class="article-body"> <h2><div>Бид өдөр тутмын амьдралдаа төлбөр тооцоо, зээл, гүйлгээ, даатгал зэрэг санхүүгийн олон төрлийн үйлчилгээг гар утсаараа хийсээр хэдийн дасжээ. Технологид суурилсан санхүүгийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээ шил дараалан нэвтэрч, илүү хялбар болсноор хэрэглэгчид дуртай цагтаа, хаанаас ч гар утсаараа дамжуулан хүссэн үйлчилгээгээ авах боломжтой болсон билээ. Энэхүү боломжийг Financial Technology буюу финтек салбар бидэнд олгож буй. </div><div><br></div><div>Санхүүгийн үйлчилгээ болон технологийн хөгжлийг хослуулж, инновацын хялбар шийдлийг (хиймэл оюун ухаан, blockchain, data science гэх мэт) ашиглан уламжлалт банкны үйлчилгээг хамгийн бага зардлаар хурдан шуурхай, хүртээмжтэйгээр хэрэглэгчид хүргэх нь тэдний гол зорилго. </div></h2><p></p><p>Финтекийн үнэлгээ зах зээлдээ цойлсоор 2020 онд <a href="https://nz.finance.yahoo.com/news/global-fintech-market-2026-technology-161600963.html" target="_blank">7 их наяд доллароор үнэлэгдсэн бөгөөд</a> ирэх таван жилийн хугацаанд жилд дунджаар 26 орчим хувь өсөх төлөвтэй байна. Учир гэвээс мобайл хэтэвч, дижитал мөнгө, онлайн зээл зэргээр дамжуулан цахим худалдааны платформ эдийн засагт үлэмж нэвтэрч, ухаалаг утасны хэрэглээ нэмэгдсэн билээ. Утас бол мессеж, дуудлага, цахим шуудан, хайлтын систем, цаг, камер хамгийн чухал нь хэтэвчтэй харилцааны хэрэгсэл.</p><p>2021 онд Хятад улсад таван хэрэглэгч тутмын дөрөв нь контактгүй хэрэглээг төлбөр тооцоондоо ашиглаж байв. Цаашид дэлхий нийтэд бэлэн бус гүйлгээ ойрын таван жилдээ үнэмлэхүй өсөж Ази Номхон далайн орнуудад илүүтэй <a href="https://www.prnewswire.com/news-releases/global-digital-payment-forecasts-report-2022-global-cashless-transactions-are-projected-to-grow-at-an-annualized-rate-of-about-18-from-2020-to-2025-301487705.html" target="_blank">нэмэгдэх хандлагатай </a>байгаа аж.</p><p>Цар тахал дэгдсэнээс хойш зайнаас тооцоо хийх, одоо аваад дараа төлөх (BNPL), криптовальют зэрэг функцуудыг ашиглан финтек апп-аар төлбөр, тооцоо хийх болсон нь хэрэглэгчдэд ямар давуу тал, боломж олгож буйг энэ удаагийн нийтлэлдээ танилцуулъя. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Товшиход хоёр секунд</div><div><br></div></h3><p></p><p>Автомат төлбөрийн программууд тооцоо хийхдээ сканердах кодыг ашигладаг. Чип картаар хийсэн ердийн гүйлгээний өгөгдлийг дамжуулах, зөвшөөрсөн эсвэл татгалзсан хариуг харуулахад ойролцоогоор гурван секунд зарцуулдаг бол үл хүрэлцэж, товшилтоор төлбөрөө төлөхөд нэгээс хоёр секунд хангалттай. <br>Гар утасны дижитал хэтэвч болон зээлийн картад суулгасан NFC (near-fielf-communication) чипээр дамжуулан хүрэлцэлгүйгээр /contactless payment/ төлбөр тооцоо хийх нь гүйлгээний чиг хандлагын шинэ үе болов. Карт эзэмшигч нь картынхаа мэдээллийг мобайл хэтэвчдээ холбож ердөө ганцхан товшилтоор бүх төрлийн үйлчилгээгээ гүйцэтгэх боломжтой. Google Play, Apple Pay, Samsung Pay зэрэг төлбөрийн үйлчилгээнүүд дэлхийн хэд хэдэн оронд бэлэн бус төлбөр тооцоонд NFC-г ашигладаг. Энэхүү төлбөрийн сонголт нь гүйлгээ хийхэд хялбар, тав тухтай, бүтээгдэхүүн үйлчилгээнийхээ төлбөрийг богино хугацаанд төлөх боломжийг олгоно. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7a59c9eeb6b4676511a11cd6a796a577.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/9340dacb40a5035d1bbe8372bc0ed15d.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Одоо аваад дараа нь төл</h3><p></p><p>Мексик улсад хүн амын 60 орчим хувь нь банкны байнгын үйлчилгээ авах боломжгүй, 82 орчим хувь нь <a href="https://labsnews.com/en/articles/business/kueski-mexican-fintech/" target="_blank">зээлийн карт ашиглах боломжгүй амьдардаг</a>. Санхүүгийн эдгээр бэрхшээлийг финтек салбар ухаалгаар шийдэж хүү, шимтгэлгүй одоо аваад, дараа нь төлөх үйлчилгээг нэвтрүүлсэн юм. Шведийн <a href="https://www.klarna.com/international/about-us/" target="_blank">финтек компани Klarna</a>-ын ачаар buy-now-pay-later (BNPL) хэмээх төлбөрийн хувилбар түгээмэл болсон. Тус пүүс нь зээлийн нөхцөлөөр хэрэглэгчдэд бараагаа хэсэгчлэн төлөх боломжийг олгосноор дэлхий даяар 90 сая гаруй үйлчлүүлэгч, 250,000 гаруй <a href="https://fintechmagazine.com/digital-payments/innovative-payment-solutions-across-fintech-landscape" target="_blank">жижиглэн худалдаачдыг татжээ</a><a href="https://fintechmagazine.com/digital-payments/innovative-payment-solutions-across-fintech-landscape" target="_blank">.</a> Уг үйлчилгээ нь дэлхийн олон оронд тренд болж манай улсад ч хүрээгээ тэлсээр буй. Хэрэглэгчдэд худалдан авалтын төлбөрөө хувааж төлөх боломжийг олгох, борлуулагчийн хувьд хямдрал урамшууллын үр ашиггүй зардал гаргахаас сэргийлж бүтээгдэхүүний эргэлтийг сайжруулах олон давуу талтай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/0704883f802239fbb15bfde256e5df93.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Уншуулаад хэмнэ </h3><p></p><p>Төлбөр төлөх үйлдлийг зээл олгох, карт гаргах, банкны данс, даатгал зэрэг олон төрлийн санхүүгийн үйлчилгээтэй хамтатгах нь финтек салбарын жинхэнэ өөрчлөлт болох юм. Бүтээгдэхүүн худалдаалагчдын зүгээс төлбөр хүлээн авах үйлдлийг бүрэн автоматжуулснаар үйлчлүүлэгчдийн цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгийг хэмнэх давуу талууд бий болно. </p><p>Дэлхий даяар олон бизнесүүд <a href="https://squareup.com/us/en" target="_blank">Square</a>, <a href="https://www.paysafecard.com/en/" target="_blank">Paysafe</a>, <a href="https://stripe.com/" target="_blank">Stripe</a> зэрэг дансны үйлчилгээ эрхлэгчдийн төлбөр хүлээн авах карт уншигчийг хэрэглэдэг. Жишээлбэл, Их Британид төвтэй <a href="https://sumup.co.uk/" target="_blank">SumUp-</a>ийн бүтээгдэхүүнийг Английн сүмээс эхлээд хувцасны дэлгүүр, түргэн хоолны газар зэрэг янз бүрийн байгууллагууд өргөнөөр ашигладаг. Карт уншигч төхөөрөмж нь батарейгаар ажиллах ба Bluetooth функцтэй, Apple Pay, Google Pay зэрэг биет төлбөрийн карт, мобайл хэтэвч, зайнаас ашиглах NFC гүйлгээтэй бүрэн нийцдэг. Канадад төвтэй <a href="https://help.getjobber.com/hc/en-us/articles/115009571387-Jobber-Payments-Basics" target="_blank">Жоббер</a> зэрэг зарим финтекийн бизнесүүд карт уншигчаа өөрсдийн апп-д холбосноор үйлчлүүлэгчид түүгээр гүйлгээ хийх бүрдээ 0.2%-ийг хэмнэх боломжтой болжээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/f5aa583dc1b1fa2b95ba5d8da43dd35b.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Ухаалгаар төлөөд урамшуулалтай</h3><p></p><p>Төлбөр тооцооны үйлчилгээг энгийн, ухаалаг, хялбараар ашиглахын зэрэгцээ урамшуулал, буцаан олголт авах давхар боломжууд шинэчлэгдсээр. Жишээ нь Monpay апликейшнийг өдөр тутмын хэрэглээндээ ашиглаж данс хооронд болон бусад банкны данс руу шилжүүлэг хийх, онлайн дэлгүүр, билет захиалга, даатгал, хоол, хүнс хүргэлтийн үйлчилгээг утсаараа авч, цаг заваа хэмнэх өргөн боломжтой.</p><p>Үүний зэрэгцээ хэрэглэгчдээ санхүүгийн соёлыг түгээж “Буцаалттай байлаа, Урамтай байлаа” <a href="https://www.monpay.mn/mn/news/#/news/2532" target="_blank">урамшууллуудыг зарлажээ</a>. Дараа болон Хосолсон төлбөрт хэрэглэгч гар утасны төлбөрөө Monpay эсвэл Mobicom апликейшний Monpay дансаар сар бүрийн 5-10-ны дотор төлөхөд 10%, 11-20-ны дотор төлөхөд 5%-ийн буцаан олголтыг MonPay дансандаа урамшуулал болгон авах юм. Цуглуулсан урамшууллаа гүйлгээ болон худалдан авалтдаа ашиглах боломжтой.</p><p> Түүнчлэн өндөр дүнтэй худалдан авалт хийсэн тохиолдолд 6GB дата + 10’000 төгрөгийн хөнгөлөлтийн эрх эдлэх юм. Жишээ нь 50'000 төгрөгийн худалдан авалтад 2'000₮, 100'000₮-н худалдан авалтад 10'000 төгрөгийн нэмэлт худалдан авах эрх бэлэглэнэ. Хэрэв Мобикомын хэрэглэгч бол 6GB дата дагалдах ба апп-д шинээр бүртгүүлсэн тохиолдолд 100 төгрөгөөр урамшуулдаг байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/2f572736f8d4e29e5dc71985c46dd9c4.jpg"></p><blockquote><p>Апп Татах: <a href="https://apps.apple.com/us/app/monpay/id978594162" target="_blank">iOS </a>\| <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.mobicom.candy" target="_blank">Android</a> \| <a href="https://appgallery.huawei.com/app/C102637533?sharePrepath=ag&locale=en_US&source=appshare&subsource=C102637533" target="_blank">HarmonyOS</a><br>Сошиал хуудас: <a href="https://monpay.mn/#/" target="_blank">Website</a> \| <a href="https://www.facebook.com/Monpay.official" target="_blank">Facebook </a>\| <a href="https://www.instagram.com/monpay.official/" target="_blank">Instagram</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote> </div>	Бид өдөр тутмын амьдралдаа төлбөр тооцоо, зээл, гүйлгээ, даатгал зэрэг санхүүгийн олон төрлийн үйлчилгээг гар утсаараа хийсээр хэдийн дасжээ. Технологид суурилсан санхүүгийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээ шил дараалан нэвтэрч, илүү хялбар болсноор хэрэглэгчид дуртай цагтаа, хаанаас ч гар утсаараа дамжуулан хүссэн үйлчилгээгээ авах боломжтой болсон билээ. Энэхүү боломжийг Financial Technology буюу финтек салбар бидэнд олгож буй. Санхүүгийн үйлчилгээ болон технологийн хөгжлийг хослуулж, инновацын хялбар шийдлийг (хиймэл оюун ухаан, blockchain, data science гэх мэт) ашиглан уламжлалт банкны үйлчилгээг хамгийн бага зардлаар хурдан шуурхай, хүртээмжтэйгээр хэрэглэгчид хүргэх нь тэдний гол зорилго. Финтекийн үнэлгээ зах зээлдээ цойлсоор 2020 онд 7 их наяд доллароор үнэлэгдсэн бөгөөд ирэх таван жилийн хугацаанд жилд дунджаар 26 орчим хувь өсөх төлөвтэй байна. Учир гэвээс мобайл хэтэвч, дижитал мөнгө, онлайн зээл зэргээр дамжуулан цахим худалдааны платформ эдийн засагт үлэмж нэвтэрч, ухаалаг утасны хэрэглээ нэмэгдсэн билээ. Утас бол мессеж, дуудлага, цахим шуудан, хайлтын систем, цаг, камер хамгийн чухал нь хэтэвчтэй харилцааны хэрэгсэл. 2021 онд Хятад улсад таван хэрэглэгч тутмын дөрөв нь контактгүй хэрэглээг төлбөр тооцоондоо ашиглаж байв. Цаашид дэлхий нийтэд бэлэн бус гүйлгээ ойрын таван жилдээ үнэмлэхүй өсөж Ази Номхон далайн орнуудад илүүтэй нэмэгдэх хандлагатай байгаа аж. Цар тахал дэгдсэнээс хойш зайнаас тооцоо хийх, одоо аваад дараа төлөх (BNPL), криптовальют зэрэг функцуудыг ашиглан финтек апп-аар төлбөр, тооцоо хийх болсон нь хэрэглэгчдэд ямар давуу тал, боломж олгож буйг энэ удаагийн нийтлэлдээ танилцуулъя. Товшиход хоёр секунд Автомат төлбөрийн программууд тооцоо хийхдээ сканердах кодыг ашигладаг. Чип картаар хийсэн ердийн гүйлгээний өгөгдлийг дамжуулах, зөвшөөрсөн эсвэл татгалзсан хариуг харуулахад ойролцоогоор гурван секунд зарцуулдаг бол үл хүрэлцэж, товшилтоор төлбөрөө төлөхөд нэгээс хоёр секунд хангалттай. Гар утасны дижитал хэтэвч болон зээлийн картад суулгасан NFC (near-fielf-communication) чипээр дамжуулан хүрэлцэлгүйгээр /contactless payment/ төлбөр тооцоо хийх нь гүйлгээний чиг хандлагын шинэ үе болов. Карт эзэмшигч нь картынхаа мэдээллийг мобайл хэтэвчдээ холбож ердөө ганцхан товшилтоор бүх төрлийн үйлчилгээгээ гүйцэтгэх боломжтой. Google Play, Apple Pay, Samsung Pay зэрэг төлбөрийн үйлчилгээнүүд дэлхийн хэд хэдэн оронд бэлэн бус төлбөр тооцоонд NFC-г ашигладаг. Энэхүү төлбөрийн сонголт нь гүйлгээ хийхэд хялбар, тав тухтай, бүтээгдэхүүн үйлчилгээнийхээ төлбөрийг богино хугацаанд төлөх боломжийг олгоно. Одоо аваад дараа нь төл Мексик улсад хүн амын 60 орчим хувь нь банкны байнгын үйлчилгээ авах боломжгүй, 82 орчим хувь нь зээлийн карт ашиглах боломжгүй амьдардаг . Санхүүгийн эдгээр бэрхшээлийг финтек салбар ухаалгаар шийдэж хүү, шимтгэлгүй одоо аваад, дараа нь төлөх үйлчилгээг нэвтрүүлсэн юм. Шведийн финтек компани Klarna -ын ачаар buy-now-pay-later (BNPL) хэмээх төлбөрийн хувилбар түгээмэл болсон. Тус пүүс нь зээлийн нөхцөлөөр хэрэглэгчдэд бараагаа хэсэгчлэн төлөх боломжийг олгосноор дэлхий даяар 90 сая гаруй үйлчлүүлэгч, 250,000 гаруй жижиглэн худалдаачдыг татжээ . Уг үйлчилгээ нь дэлхийн олон оронд тренд болж манай улсад ч хүрээгээ тэлсээр буй. Хэрэглэгчдэд худалдан авалтын төлбөрөө хувааж төлөх боломжийг олгох, борлуулагчийн хувьд хямдрал урамшууллын үр ашиггүй зардал гаргахаас сэргийлж бүтээгдэхүүний эргэлтийг сайжруулах олон давуу талтай. Уншуулаад хэмнэ Төлбөр төлөх үйлдлийг зээл олгох, карт гаргах, банкны данс, даатгал зэрэг олон төрлийн санхүүгийн үйлчилгээтэй хамтатгах нь финтек салбарын жинхэнэ өөрчлөлт болох юм. Бүтээгдэхүүн худалдаалагчдын зүгээс төлбөр хүлээн авах үйлдлийг бүрэн автоматжуулснаар үйлчлүүлэгчдийн цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгийг хэмнэх давуу талууд бий болно. Дэлхий даяар олон бизнесүүд Square , Paysafe , Stripe зэрэг дансны үйлчилгээ эрхлэгчдийн төлбөр хүлээн авах карт уншигчийг хэрэглэдэг. Жишээлбэл, Их Британид төвтэй SumUp- ийн бүтээгдэхүүнийг Английн сүмээс эхлээд хувцасны дэлгүүр, түргэн хоолны газар зэрэг янз бүрийн байгууллагууд өргөнөөр ашигладаг. Карт уншигч төхөөрөмж нь батарейгаар ажиллах ба Bluetooth функцтэй, Apple Pay, Google Pay зэрэг биет төлбөрийн карт, мобайл хэтэвч, зайнаас ашиглах NFC гүйлгээтэй бүрэн нийцдэг. Канадад төвтэй Жоббер зэрэг зарим финтекийн бизнесүүд карт уншигчаа өөрсдийн апп-д холбосноор үйлчлүүлэгчид түүгээр гүйлгээ хийх бүрдээ 0.2%-ийг хэмнэх боломжтой болжээ. Ухаалгаар төлөөд урамшуулалтай Төлбөр тооцооны үйлчилгээг энгийн, ухаалаг, хялбараар ашиглахын зэрэгцээ урамшуулал, буцаан олголт авах давхар боломжууд шинэчлэгдсээр. Жишээ нь Monpay апликейшнийг өдөр тутмын хэрэглээндээ ашиглаж данс хооронд болон бусад банкны данс руу шилжүүлэг хийх, онлайн дэлгүүр, билет захиалга, даатгал, хоол, хүнс хүргэлтийн үйлчилгээг утсаараа авч, цаг заваа хэмнэх өргөн боломжтой. Үүний зэрэгцээ хэрэглэгчдээ санхүүгийн соёлыг түгээж “Буцаалттай байлаа, Урамтай байлаа” урамшууллуудыг зарлажээ . Дараа болон Хосолсон төлбөрт хэрэглэгч гар утасны төлбөрөө Monpay эсвэл Mobicom апликейшний Monpay дансаар сар бүрийн 5-10-ны дотор төлөхөд 10%, 11-20-ны дотор төлөхөд 5%-ийн буцаан олголтыг MonPay дансандаа урамшуулал болгон авах юм. Цуглуулсан урамшууллаа гүйлгээ болон худалдан авалтдаа ашиглах боломжтой. Түүнчлэн өндөр дүнтэй худалдан авалт хийсэн тохиолдолд 6GB дата + 10’000 төгрөгийн хөнгөлөлтийн эрх эдлэх юм. Жишээ нь 50'000 төгрөгийн худалдан авалтад 2'000₮, 100'000₮-н худалдан авалтад 10'000 төгрөгийн нэмэлт худалдан авах эрх бэлэглэнэ. Хэрэв Мобикомын хэрэглэгч бол 6GB дата дагалдах ба апп-д шинээр бүртгүүлсэн тохиолдолд 100 төгрөгөөр урамшуулдаг байна. Апп Татах: iOS \| Android \| HarmonyOS Сошиал хуудас: Website \| Facebook \| Instagram Unread	Бид өдөр тутмын амьдралдаа төлбөр тооцоо, зээл, гүйлгээ, даатгал зэрэг санхүүгийн олон төрлийн үйлчилгээг гар утсаараа хийсээр хэдийн дасжээ. Технологид суурилсан санхүүгийн бүтээгдэхүүн үйлчилгээ шил дараалан нэвтэрч, илүү хялбар болсноор хэрэглэгчид дуртай цагтаа, хаанаас ч гар утсаараа дамжуулан хүссэн үйлчилгээгээ авах боломжтой болсон билээ. Энэхүү боломжийг Financial Technology буюу финтек салбар бидэнд олгож буй. Санхүүгийн үйлчилгээ болон технологийн хөгжлийг хослуулж, инновацын хялбар шийдлийг (хиймэл оюун ухаан, blockchain, data science гэх мэт) ашиглан уламжлалт банкны үйлчилгээг хамгийн бага зардлаар хурдан шуурхай, хүртээмжтэйгээр хэрэглэгчид хүргэх нь тэдний гол зорилго. Финтекийн үнэлгээ зах зээлдээ цойлсоор 2020 онд 7 их наяд доллароор үнэлэгдсэн бөгөөд ирэх таван жилийн хугацаанд жилд дунджаар 26 орчим хувь өсөх төлөвтэй байна. Учир гэвээс мобайл хэтэвч, дижитал мөнгө, онлайн зээл зэргээр дамжуулан цахим худалдааны платформ эдийн засагт үлэмж нэвтэрч, ухаалаг утасны хэрэглээ нэмэгдсэн билээ. Утас бол мессеж, дуудлага, цахим шуудан, хайлтын систем, цаг, камер хамгийн чухал нь хэтэвчтэй харилцааны хэрэгсэл. 2021 онд Хятад улсад таван хэрэглэгч тутмын дөрөв нь контактгүй хэрэглээг төлбөр тооцоондоо ашиглаж байв. Цаашид дэлхий нийтэд бэлэн бус гүйлгээ ойрын таван жилдээ үнэмлэхүй өсөж Ази Номхон далайн орнуудад илүүтэй нэмэгдэх хандлагатай байгаа аж. Цар тахал дэгдсэнээс хойш зайнаас тооцоо хийх, одоо аваад дараа төлөх (BNPL), криптовальют зэрэг функцуудыг ашиглан финтек апп-аар төлбөр, тооцоо хийх болсон нь хэрэглэгчдэд ямар давуу тал, боломж олгож буйг энэ удаагийн нийтлэлдээ танилцуулъя. ### Товшиход хоёр секунд Автомат төлбөрийн программууд тооцоо хийхдээ сканердах кодыг ашигладаг. Чип картаар хийсэн ердийн гүйлгээний өгөгдлийг дамжуулах, зөвшөөрсөн эсвэл татгалзсан хариуг харуулахад ойролцоогоор гурван секунд зарцуулдаг бол үл хүрэлцэж, товшилтоор төлбөрөө төлөхөд нэгээс хоёр секунд хангалттай. Гар утасны дижитал хэтэвч болон зээлийн картад суулгасан NFC (near-fielf-communication) чипээр дамжуулан хүрэлцэлгүйгээр /contactless payment/ төлбөр тооцоо хийх нь гүйлгээний чиг хандлагын шинэ үе болов. Карт эзэмшигч нь картынхаа мэдээллийг мобайл хэтэвчдээ холбож ердөө ганцхан товшилтоор бүх төрлийн үйлчилгээгээ гүйцэтгэх боломжтой. Google Play, Apple Pay, Samsung Pay зэрэг төлбөрийн үйлчилгээнүүд дэлхийн хэд хэдэн оронд бэлэн бус төлбөр тооцоонд NFC-г ашигладаг. Энэхүү төлбөрийн сонголт нь гүйлгээ хийхэд хялбар, тав тухтай, бүтээгдэхүүн үйлчилгээнийхээ төлбөрийг богино хугацаанд төлөх боломжийг олгоно. ### Одоо аваад дараа нь төл Мексик улсад хүн амын 60 орчим хувь нь банкны байнгын үйлчилгээ авах боломжгүй, 82 орчим хувь нь зээлийн карт ашиглах боломжгүй амьдардаг. Санхүүгийн эдгээр бэрхшээлийг финтек салбар ухаалгаар шийдэж хүү, шимтгэлгүй одоо аваад, дараа нь төлөх үйлчилгээг нэвтрүүлсэн юм. Шведийн финтек компани Klarna-ын ачаар buy-now-pay-later (BNPL) хэмээх төлбөрийн хувилбар түгээмэл болсон. Тус пүүс нь зээлийн нөхцөлөөр хэрэглэгчдэд бараагаа хэсэгчлэн төлөх боломжийг олгосноор дэлхий даяар 90 сая гаруй үйлчлүүлэгч, 250,000 гаруй жижиглэн худалдаачдыг татжээ. Уг үйлчилгээ нь дэлхийн олон оронд тренд болж манай улсад ч хүрээгээ тэлсээр буй. Хэрэглэгчдэд худалдан авалтын төлбөрөө хувааж төлөх боломжийг олгох, борлуулагчийн хувьд хямдрал урамшууллын үр ашиггүй зардал гаргахаас сэргийлж бүтээгдэхүүний эргэлтийг сайжруулах олон давуу талтай. ### Уншуулаад хэмнэ Төлбөр төлөх үйлдлийг зээл олгох, карт гаргах, банкны данс, даатгал зэрэг олон төрлийн санхүүгийн үйлчилгээтэй хамтатгах нь финтек салбарын жинхэнэ өөрчлөлт болох юм. Бүтээгдэхүүн худалдаалагчдын зүгээс төлбөр хүлээн авах үйлдлийг бүрэн автоматжуулснаар үйлчлүүлэгчдийн цаг хугацаа, хөрөнгө мөнгийг хэмнэх давуу талууд бий болно. Дэлхий даяар олон бизнесүүд Square, Paysafe, Stripe зэрэг дансны үйлчилгээ эрхлэгчдийн төлбөр хүлээн авах карт уншигчийг хэрэглэдэг. Жишээлбэл, Их Британид төвтэй SumUp-ийн бүтээгдэхүүнийг Английн сүмээс эхлээд хувцасны дэлгүүр, түргэн хоолны газар зэрэг янз бүрийн байгууллагууд өргөнөөр ашигладаг. Карт уншигч төхөөрөмж нь батарейгаар ажиллах ба Bluetooth функцтэй, Apple Pay, Google Pay зэрэг биет төлбөрийн карт, мобайл хэтэвч, зайнаас ашиглах NFC гүйлгээтэй бүрэн нийцдэг. Канадад төвтэй Жоббер зэрэг зарим финтекийн бизнесүүд карт уншигчаа өөрсдийн апп-д холбосноор үйлчлүүлэгчид түүгээр гүйлгээ хийх бүрдээ 0.2%-ийг хэмнэх боломжтой болжээ. ### Ухаалгаар төлөөд урамшуулалтай Төлбөр тооцооны үйлчилгээг энгийн, ухаалаг, хялбараар ашиглахын зэрэгцээ урамшуулал, буцаан олголт авах давхар боломжууд шинэчлэгдсээр. Жишээ нь Monpay апликейшнийг өдөр тутмын хэрэглээндээ ашиглаж данс хооронд болон бусад банкны данс руу шилжүүлэг хийх, онлайн дэлгүүр, билет захиалга, даатгал, хоол, хүнс хүргэлтийн үйлчилгээг утсаараа авч, цаг заваа хэмнэх өргөн боломжтой. Үүний зэрэгцээ хэрэглэгчдээ санхүүгийн соёлыг түгээж “Буцаалттай байлаа, Урамтай байлаа” урамшууллуудыг зарлажээ. Дараа болон Хосолсон төлбөрт хэрэглэгч гар утасны төлбөрөө Monpay эсвэл Mobicom апликейшний Monpay дансаар сар бүрийн 5-10-ны дотор төлөхөд 10%, 11-20-ны дотор төлөхөд 5%-ийн буцаан олголтыг MonPay дансандаа урамшуулал болгон авах юм. Цуглуулсан урамшууллаа гүйлгээ болон худалдан авалтдаа ашиглах боломжтой. Түүнчлэн өндөр дүнтэй худалдан авалт хийсэн тохиолдолд 6GB дата + 10’000 төгрөгийн хөнгөлөлтийн эрх эдлэх юм. Жишээ нь 50'000 төгрөгийн худалдан авалтад 2'000₮, 100'000₮-н худалдан авалтад 10'000 төгрөгийн нэмэлт худалдан авах эрх бэлэглэнэ. Хэрэв Мобикомын хэрэглэгч бол 6GB дата дагалдах ба апп-д шинээр бүртгүүлсэн тохиолдолд 100 төгрөгөөр урамшуулдаг байна. > Апп Татах: iOS \| Android \| HarmonyOS > Сошиал хуудас: Website \| Facebook \| Instagram > > Unread
https://unread.today/c/the-remains-of-the-day	Номын тухай	Burtguljin Enkhbat	2021-04-25T00:00:00	4 сарын 25, 2021	Казүо Ишигүрогийн "Өдрөөс үлдсэн зүйл" номын тухай	<div class="article-body"> <h2><div>Хүн төрөлхтөнд төрөлхөөс заяагдсан үнэт зүйлс болох амьдралд хариуцлага хүлээх эрх чөлөө, төрөл бүрийн мэдрэмжийн давлагаанаас бие хүн сайн дураараа татгалзах боломжтой болов уу? “Амьдрах гэдэг тэр чигтээ зовох үйл юм” хэмээн Будда хэлсэн байхад хувь заяаныхаа цулбуурыг хэн нэгэнд атгуулчхаад өөрийн дураар алдаа гаргаж, зовлонгийн далайд хөл дүрж үзэлгүйгээр бүхий л насаа өнгөрүүлсэн нэгнийг жинхэнэ утгаар амьдарч чадсан хүн хэмээн бид нэрлэж чадах уу?</div><div><br></div><div>Английн хөдөө тосгон, хоёрдугаар дайны дараах аж амьдрал, язгууртан дээдэст хамаарах тансаг шилтгээн, гэрийн даамал гээд “Өдрөөс үлдсэн зүйл” зохиолын үйл явдал бидний ахуйгаас эхэндээ харь хөндий санагдаж мэдэх ч тайван амгалан хэмнэлээр урсан өрнөх өнгөлөн далдлалтын цаадах эргэлзээ, гашуун мэдрэмжүүд аажимдаа тулхтай уншигчийн зүрхийг базлуулах нь энэхүү романы гол онцлог гэлтэй. Магад өрнийн болоод дорнын бичлэгийн арга хэлбэрийг хооронд нь гарамгай сүлж чадсан учраас тус роман залуухан К.Ишигүро зохиолчид Бүүкэрийн шагнал авчирч, хожмоо Нобелийн шагнал хүртэх жимд хөтөлсөн ч байж мэдэх.</div><div><br></div><div>“Чанд зарчим гэгч зүйл нь эрээ цээргүй явдлын нэгэн адил хүнийг уруу татаж, дордуулж болохыг Ишигүро ийн харуулжээ” хэмээн алдарт зохиолч Салман Рушдигийн тодорхойлсон тус зохиолыг бид энэ удаагийн номын буландаа онцолж байна.</div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4ffa2eb4146caf7377dd21c3b77d681d.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ДАРЛИНГТОНЫ ШИЛТГЭЭН <br></div></h3><p></p><p>Зохиолын үйл явдал дайнаас өмнө Их Британийн нөлөө бүхий язгууртан лорд Дарлингтоны эзэмшилд багтаж асан, одоо бол Америкийн чинээлэг бизнесмен Фаррадейгийн мэдэлд очсон нэгэн шилтгээнд насан туршдаа хүчин зүтгэж буй гэрийн даамал Стивенсийн бяцхан аяллаар эхэлнэ. Зургаан өдрийн турш үргэлжлэх аяллынхаа турш тэрээр Английн хөдөө тосгодыг хөндлөн гулд туулахын сацуу өнгөрсөн дөчин жилийнхээ үйл явдлыг нэхэн дурсана. Стивенсийн амьдрал дахь гол дүрүүд бол түүний хуучин эзэн лорд Дарлингтон болон нэгэн цагт хамтран ажиллаж байсан хатагтай Кентон нар бөгөөд түүний аяллын гол зорилго ч хүн хүч дутаад буй шилтгээндээ буцаж ажиллаач хэмээн Кентон авхайгаас өөрийн биеэр асуух явдал билээ. </p><p>Дуртгал хэлбэрээр бичигдсэн романы өнгөрсөн цаг дээрх үйл явдлууд нь тун цомхон, ойлгомжтой тул уншигчдыг яах ийхийн зуургүй цааш хөтөлнө. Монголчуудын уламжлалт ахуйгаас онхи ондоо англи язгууртны амьдралын хэв маяг, тэдний төлөө залуу нас мэдлэг чадвараа хоёргүй сэтгэлээр зориулах Стивенс мэтийн гэрийн даамлууд, шилтгээн дотор мөрдөх түм буман дүрэм журам нь уншихад тун ч сонирхолтойг дурдахгүй байхын аргагүй. </p><p>Эцгээсээ өвлөж авсан гэрийн даамал хэмээх албан тушаалыг насан туршдаа хашсан Стивенсийн хувьд амьдралынх нь үнэт зүйл тэр чигтээ “dignity” буюу нэр төр, агуу чанар, төгс төгөлдөрт хүрэхийн төлөө чармайх хичээл зүтгэл байсныг олон үйл явдал харуулах болно. <i>“Англи орны байгаль шиг анхаарал татаж, нүдэнд тусахааргүй гоо сайхны эгэл даруу байдал л хамгаас эрхэм”</i> хэмээн үзэх Стивенс яг энэ үзлээ чандлан мөрдөхийн төлөө сэтгэл хөдлөлөө золиосолсон болох нь яваандаа тодрон харагдана. Ажил хэргийн харилцаанаас хол давсан хатагтай Кентонтой үүсгэсэн харилцаа нь өнөөх нэр төрөө эрхэмлэсэн үзлээс нь давж чадаагүй тул олон жилийн өмнө амьдралдаа ганц удаа тохиосон хайр дурлалыг тэрээр тунчиг золгүй байдлаар атгаад алдсан түүхтэй. </p><p>Түүнчлэн нацизмыг шүтэн бишрэгч хуучин лордынхоо итгэл үнэмшлийн тухай ганцхан хором ч эргэцүүлэн бодохгүйгээр харанхуй дагаж байсан нь түүнийг олон эргэлзээ, харамсалд хөтөлнө. Зөвхөн өөрийнхөө төлөө шийдвэр гаргаж, хариуцлага хүлээн, сэтгэлээ уудлан асгаж чадалгүй хорвоог барж буйгаа аяллын гүнд ойртох тусам Стивенс улам гүнзгий ухаарах нь гачлантай.</p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ЭРХ ЧӨЛӨӨНИЙ ТУХАЙД<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/08fff0552d3121efbf5a7c57112a0bf3.png"></p><p></p><p><br></p><p><a href="https://www.theparisreview.org/interviews/5829/the-art-of-fiction-no-196-kazuo-ishiguro" target="_blank">Paris Review</a> сэтгүүлд өгсөн ярилцлагадаа К. Ишигүро “Дарлингтон лорд, хатагтай Кентон хоёр бол тэр чигтээ зүйрлэл юм. Хатагтайн хайрыг мэдэхийн дээдээр мэдэж байгаа ч сэтгэлээ нээж чадахгүй байгаа Стивенс бол зүрх сэтгэлээ эмтэлж хаяхаас эмээсэндээ мэдрэмжийнхээ өмнө хана босгодог хүн төрөлхтний нийтлэг төрх. Эзэндээ хамаг үзэл бодол, шийдвэр гаргах хүчээ дайгаад эрх чөлөөнөөсөө татгалзаж байгаа Стивенсийн мунхаг алдаа бидний дунд одоог хүртэл амь бөхтэй оршсоор буй. Ардчилсан нийгэмд амьдарч байгаагаас үл хамаараад хүмүүс өөрөөсөө илүү гэж үзсэн ямар нэгэн дээд эрх мэдэлд хариуцлагаа шилжүүлж, зүгээр л тэрхүү нэгний хэлсэн болгоныг гүйцэтгэж амьдрах нь илүү дээр гэж үзсээр байна” хэмээсэн нь бий. </p><p>Эцэстээ ердөө л нацистуудын хамсаатан, тэдний гарын үзүүрт зарагдсан хүүхэлдэй лугаа адил хөөрхийлөлтэй нэгэн болж хоцорсон Дарлингтон лорд ч тэр, авааль нөхөртөө хэзээ ч хайртай байгаагүй Кентон авхай ч тэр олон зүйл дээр алдсан байж болох ч үгүй ядаж амьдралын замаа өөрсдөө сонгож чадсанаараа насны эцэст Стивенсээс арай бага шаналсан байж мэдэх. <br></p> <blockquote><p>Би хамаг сайхан он жилүүдээ лорд Дарлингтонд зориулсан. Хамаг ур чадвараа, байгаа бүхнээ түүнд зориулсан, одоо...одоо ингээд харахад надад өгөх өөр юм үлдээгүй шив дээ. </p> <cite><p>Өдрөөс үлдсэн зүйл</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэтгэл эмтлэм хайрын түүх <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d877aa1a23e54e980881a52ddf89579b.png"></p><p></p><p><br></p><p>Бичвэрийн эхэнд дурдсанчлан Казүо Ишигүрогийн романууд өрнө, дорно хосолсон бичлэгийн ур хэлбэрээрээ бусдаас онцгойлон ялгардаг. Дорнын зохиолчдын бүтээлээс л урган гардаг гэлтэй сэтгэл гижигдэм, нандин мэдрэмжүүд Кентон авхай, гэрийн даамал хоёрын харилцаан дээр тодхон харагдана. “Би чамд хайртай байсан шүү” хэмээх үг зохиолын турш хэнийх нь ч амнаас үл цухуйх ч тэрхүү учир битүүлэг, ялдам мөчүүд л тэр хоёрын бүтэлгүй хайрын түүхийг зүрхний гүнд хүрэхээр сэтгэл татам болгосон мэт. Амьдралын урт замд шаналал, гуниг хийгээд инээд хөөр, аз жаргалаа хамтдаа хуваалцаж чадах байсан хоёр хүн бүх зүйл нэгэнт оройтсон хойно уулзалдах тэрхүү мөч, сүүлчийн найдвараа алдахаас эмээсэндээ Кентон авхайгаас ямар ч хамаагүй дотно үг сонсох гэж хичээх гол дүрийн бүрэн цөхрөл хоорондоо нэгдэн нийлж, улмаар хайрын тухай хамгийн гашуун түүхүүдийн нэгийг бүтээжээ.</p><p> <br>Сонирхуулахад, энэхүү зохиолоор 1993 онд найруулагч Жеймс Айвори <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/The_Remains_of_the_Day_(film)" target="_blank">ижил нэрт</a> кино хийж, гол дүрд нь Энтони Хопкинс болон Эмма Томпсон нар тоглосон байдаг. Тус кино тухайн жилийнхээ Оскарын шагнал гардуулах ёслолд найман төрлөөр нэр дэвшиж, BAFTA-аас шилдэг эрэгтэй гол дүрийн шагналыг Э. Хопкинс гэрийн даамал Стивенсийн дүрээр хүртэж байсан юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Зохиолчийн тухай товчхон<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/18994eaa47ebdd473840a3d0c2f96464.png"></p><p></p><p><br></p><p>Дэлхийн II дайны дараахан олон улсын далай судлалын хүрээлэнгээс ажлын санал авсан Ишигүрогийн аав Японы Нагасаки хотоос гэр бүлээ дагуулан Англид суурьшсан аж. Тэр үед дөнгөж таван настай байсан зохиолч тэрхүү цаг үеэс хойш насан туршдаа Англид амьдран суугаа юм. Боб Диланы үнэнч шүтэн бишрэгч байсан тэрбээр бага залуу насандаа Америкаар хэрэн хэсэж, хиппи хэв маягаар амьдран, дуучин болохоор хичээж байжээ. Рок од болох мөрөөдөл нь өсвөр настай нь цуг замхран алга болох үед 23 настай К. Ишигүро Зүүн Английн их сургуулийн алдарт бичихүйн хөтөлбөрт (Creative Writing Program) тэнцэж улмаар зохиолч болох гараагаа тавьсан түүхтэй. Хөтөлбөрийн хугацаанд тэрээр төрөлх Япон оронд үйл явдал нь өрнөх <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/A_Pale_View_of_Hills" target="_blank">“A Pale View Of Hills” </a>хэмээх анхны романаа бичсэн бөгөөд таван жилийн дараа өөрт нь мэргэжлийн зохиолч хэмээх нэр алдрыг Бүүкэрийн шагналтай хамт авчирсан алдарт роман болох “Өдрөөс үлдсэн зүйл”-ээ туурвижээ. 2017 онд Шведийн академиас Ишигүрод “Сэтгэл хөдлөлийн маш их хүч шингэсэн романууддаа дэлхий ертөнцтэй холбогдох хуурмаг холбооны цаадах гүн хавцлыг нээж харуулсны учир” Нобелийн шагнал хүртээсэн билээ. <br> <br>Ташрамд дурдахад, зохиолчийн <a href="http://www.monsudar.mn/books/view/591/" target="_blank">“Намайг бүү явуулаач”</a>, “<a href="http://www.monsudar.mn/books/view/298/" target="_blank">Хөвөлзөх ертөнцийн зураач”</a>, <a href="http://www.monsudar.mn/books/view/616/" target="_blank">“Өнчрөл хагацлын он жилүүд”</a> зэрэг бусад бүтээлийг Монсудар хэвлэлийн газар албан ёсны эрхтэйгээр уншигчдын хүртээл болгоод буй. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/45ff131865bccb9e20ad3345b5852510.jpg"></p> </div>	Хүн төрөлхтөнд төрөлхөөс заяагдсан үнэт зүйлс болох амьдралд хариуцлага хүлээх эрх чөлөө, төрөл бүрийн мэдрэмжийн давлагаанаас бие хүн сайн дураараа татгалзах боломжтой болов уу? “Амьдрах гэдэг тэр чигтээ зовох үйл юм” хэмээн Будда хэлсэн байхад хувь заяаныхаа цулбуурыг хэн нэгэнд атгуулчхаад өөрийн дураар алдаа гаргаж, зовлонгийн далайд хөл дүрж үзэлгүйгээр бүхий л насаа өнгөрүүлсэн нэгнийг жинхэнэ утгаар амьдарч чадсан хүн хэмээн бид нэрлэж чадах уу? Английн хөдөө тосгон, хоёрдугаар дайны дараах аж амьдрал, язгууртан дээдэст хамаарах тансаг шилтгээн, гэрийн даамал гээд “Өдрөөс үлдсэн зүйл” зохиолын үйл явдал бидний ахуйгаас эхэндээ харь хөндий санагдаж мэдэх ч тайван амгалан хэмнэлээр урсан өрнөх өнгөлөн далдлалтын цаадах эргэлзээ, гашуун мэдрэмжүүд аажимдаа тулхтай уншигчийн зүрхийг базлуулах нь энэхүү романы гол онцлог гэлтэй. Магад өрнийн болоод дорнын бичлэгийн арга хэлбэрийг хооронд нь гарамгай сүлж чадсан учраас тус роман залуухан К.Ишигүро зохиолчид Бүүкэрийн шагнал авчирч, хожмоо Нобелийн шагнал хүртэх жимд хөтөлсөн ч байж мэдэх. “Чанд зарчим гэгч зүйл нь эрээ цээргүй явдлын нэгэн адил хүнийг уруу татаж, дордуулж болохыг Ишигүро ийн харуулжээ” хэмээн алдарт зохиолч Салман Рушдигийн тодорхойлсон тус зохиолыг бид энэ удаагийн номын буландаа онцолж байна. ДАРЛИНГТОНЫ ШИЛТГЭЭН Зохиолын үйл явдал дайнаас өмнө Их Британийн нөлөө бүхий язгууртан лорд Дарлингтоны эзэмшилд багтаж асан, одоо бол Америкийн чинээлэг бизнесмен Фаррадейгийн мэдэлд очсон нэгэн шилтгээнд насан туршдаа хүчин зүтгэж буй гэрийн даамал Стивенсийн бяцхан аяллаар эхэлнэ. Зургаан өдрийн турш үргэлжлэх аяллынхаа турш тэрээр Английн хөдөө тосгодыг хөндлөн гулд туулахын сацуу өнгөрсөн дөчин жилийнхээ үйл явдлыг нэхэн дурсана. Стивенсийн амьдрал дахь гол дүрүүд бол түүний хуучин эзэн лорд Дарлингтон болон нэгэн цагт хамтран ажиллаж байсан хатагтай Кентон нар бөгөөд түүний аяллын гол зорилго ч хүн хүч дутаад буй шилтгээндээ буцаж ажиллаач хэмээн Кентон авхайгаас өөрийн биеэр асуух явдал билээ. Дуртгал хэлбэрээр бичигдсэн романы өнгөрсөн цаг дээрх үйл явдлууд нь тун цомхон, ойлгомжтой тул уншигчдыг яах ийхийн зуургүй цааш хөтөлнө. Монголчуудын уламжлалт ахуйгаас онхи ондоо англи язгууртны амьдралын хэв маяг, тэдний төлөө залуу нас мэдлэг чадвараа хоёргүй сэтгэлээр зориулах Стивенс мэтийн гэрийн даамлууд, шилтгээн дотор мөрдөх түм буман дүрэм журам нь уншихад тун ч сонирхолтойг дурдахгүй байхын аргагүй. Эцгээсээ өвлөж авсан гэрийн даамал хэмээх албан тушаалыг насан туршдаа хашсан Стивенсийн хувьд амьдралынх нь үнэт зүйл тэр чигтээ “dignity” буюу нэр төр, агуу чанар, төгс төгөлдөрт хүрэхийн төлөө чармайх хичээл зүтгэл байсныг олон үйл явдал харуулах болно. “Англи орны байгаль шиг анхаарал татаж, нүдэнд тусахааргүй гоо сайхны эгэл даруу байдал л хамгаас эрхэм” хэмээн үзэх Стивенс яг энэ үзлээ чандлан мөрдөхийн төлөө сэтгэл хөдлөлөө золиосолсон болох нь яваандаа тодрон харагдана. Ажил хэргийн харилцаанаас хол давсан хатагтай Кентонтой үүсгэсэн харилцаа нь өнөөх нэр төрөө эрхэмлэсэн үзлээс нь давж чадаагүй тул олон жилийн өмнө амьдралдаа ганц удаа тохиосон хайр дурлалыг тэрээр тунчиг золгүй байдлаар атгаад алдсан түүхтэй. Түүнчлэн нацизмыг шүтэн бишрэгч хуучин лордынхоо итгэл үнэмшлийн тухай ганцхан хором ч эргэцүүлэн бодохгүйгээр харанхуй дагаж байсан нь түүнийг олон эргэлзээ, харамсалд хөтөлнө. Зөвхөн өөрийнхөө төлөө шийдвэр гаргаж, хариуцлага хүлээн, сэтгэлээ уудлан асгаж чадалгүй хорвоог барж буйгаа аяллын гүнд ойртох тусам Стивенс улам гүнзгий ухаарах нь гачлантай. ЭРХ ЧӨЛӨӨНИЙ ТУХАЙД Paris Review сэтгүүлд өгсөн ярилцлагадаа К. Ишигүро “Дарлингтон лорд, хатагтай Кентон хоёр бол тэр чигтээ зүйрлэл юм. Хатагтайн хайрыг мэдэхийн дээдээр мэдэж байгаа ч сэтгэлээ нээж чадахгүй байгаа Стивенс бол зүрх сэтгэлээ эмтэлж хаяхаас эмээсэндээ мэдрэмжийнхээ өмнө хана босгодог хүн төрөлхтний нийтлэг төрх. Эзэндээ хамаг үзэл бодол, шийдвэр гаргах хүчээ дайгаад эрх чөлөөнөөсөө татгалзаж байгаа Стивенсийн мунхаг алдаа бидний дунд одоог хүртэл амь бөхтэй оршсоор буй. Ардчилсан нийгэмд амьдарч байгаагаас үл хамаараад хүмүүс өөрөөсөө илүү гэж үзсэн ямар нэгэн дээд эрх мэдэлд хариуцлагаа шилжүүлж, зүгээр л тэрхүү нэгний хэлсэн болгоныг гүйцэтгэж амьдрах нь илүү дээр гэж үзсээр байна” хэмээсэн нь бий. Эцэстээ ердөө л нацистуудын хамсаатан, тэдний гарын үзүүрт зарагдсан хүүхэлдэй лугаа адил хөөрхийлөлтэй нэгэн болж хоцорсон Дарлингтон лорд ч тэр, авааль нөхөртөө хэзээ ч хайртай байгаагүй Кентон авхай ч тэр олон зүйл дээр алдсан байж болох ч үгүй ядаж амьдралын замаа өөрсдөө сонгож чадсанаараа насны эцэст Стивенсээс арай бага шаналсан байж мэдэх. Би хамаг сайхан он жилүүдээ лорд Дарлингтонд зориулсан. Хамаг ур чадвараа, байгаа бүхнээ түүнд зориулсан, одоо...одоо ингээд харахад надад өгөх өөр юм үлдээгүй шив дээ. Өдрөөс үлдсэн зүйл Сэтгэл эмтлэм хайрын түүх Бичвэрийн эхэнд дурдсанчлан Казүо Ишигүрогийн романууд өрнө, дорно хосолсон бичлэгийн ур хэлбэрээрээ бусдаас онцгойлон ялгардаг. Дорнын зохиолчдын бүтээлээс л урган гардаг гэлтэй сэтгэл гижигдэм, нандин мэдрэмжүүд Кентон авхай, гэрийн даамал хоёрын харилцаан дээр тодхон харагдана. “Би чамд хайртай байсан шүү” хэмээх үг зохиолын турш хэнийх нь ч амнаас үл цухуйх ч тэрхүү учир битүүлэг, ялдам мөчүүд л тэр хоёрын бүтэлгүй хайрын түүхийг зүрхний гүнд хүрэхээр сэтгэл татам болгосон мэт. Амьдралын урт замд шаналал, гуниг хийгээд инээд хөөр, аз жаргалаа хамтдаа хуваалцаж чадах байсан хоёр хүн бүх зүйл нэгэнт оройтсон хойно уулзалдах тэрхүү мөч, сүүлчийн найдвараа алдахаас эмээсэндээ Кентон авхайгаас ямар ч хамаагүй дотно үг сонсох гэж хичээх гол дүрийн бүрэн цөхрөл хоорондоо нэгдэн нийлж, улмаар хайрын тухай хамгийн гашуун түүхүүдийн нэгийг бүтээжээ. Сонирхуулахад, энэхүү зохиолоор 1993 онд найруулагч Жеймс Айвори ижил нэрт кино хийж, гол дүрд нь Энтони Хопкинс болон Эмма Томпсон нар тоглосон байдаг. Тус кино тухайн жилийнхээ Оскарын шагнал гардуулах ёслолд найман төрлөөр нэр дэвшиж, BAFTA-аас шилдэг эрэгтэй гол дүрийн шагналыг Э. Хопкинс гэрийн даамал Стивенсийн дүрээр хүртэж байсан юм. Зохиолчийн тухай товчхон Дэлхийн II дайны дараахан олон улсын далай судлалын хүрээлэнгээс ажлын санал авсан Ишигүрогийн аав Японы Нагасаки хотоос гэр бүлээ дагуулан Англид суурьшсан аж. Тэр үед дөнгөж таван настай байсан зохиолч тэрхүү цаг үеэс хойш насан туршдаа Англид амьдран суугаа юм. Боб Диланы үнэнч шүтэн бишрэгч байсан тэрбээр бага залуу насандаа Америкаар хэрэн хэсэж, хиппи хэв маягаар амьдран, дуучин болохоор хичээж байжээ. Рок од болох мөрөөдөл нь өсвөр настай нь цуг замхран алга болох үед 23 настай К. Ишигүро Зүүн Английн их сургуулийн алдарт бичихүйн хөтөлбөрт (Creative Writing Program) тэнцэж улмаар зохиолч болох гараагаа тавьсан түүхтэй. Хөтөлбөрийн хугацаанд тэрээр төрөлх Япон оронд үйл явдал нь өрнөх “A Pale View Of Hills” хэмээх анхны романаа бичсэн бөгөөд таван жилийн дараа өөрт нь мэргэжлийн зохиолч хэмээх нэр алдрыг Бүүкэрийн шагналтай хамт авчирсан алдарт роман болох “Өдрөөс үлдсэн зүйл”-ээ туурвижээ. 2017 онд Шведийн академиас Ишигүрод “Сэтгэл хөдлөлийн маш их хүч шингэсэн романууддаа дэлхий ертөнцтэй холбогдох хуурмаг холбооны цаадах гүн хавцлыг нээж харуулсны учир” Нобелийн шагнал хүртээсэн билээ. Ташрамд дурдахад, зохиолчийн “Намайг бүү явуулаач” , “ Хөвөлзөх ертөнцийн зураач” , “Өнчрөл хагацлын он жилүүд” зэрэг бусад бүтээлийг Монсудар хэвлэлийн газар албан ёсны эрхтэйгээр уншигчдын хүртээл болгоод буй.	Хүн төрөлхтөнд төрөлхөөс заяагдсан үнэт зүйлс болох амьдралд хариуцлага хүлээх эрх чөлөө, төрөл бүрийн мэдрэмжийн давлагаанаас бие хүн сайн дураараа татгалзах боломжтой болов уу? “Амьдрах гэдэг тэр чигтээ зовох үйл юм” хэмээн Будда хэлсэн байхад хувь заяаныхаа цулбуурыг хэн нэгэнд атгуулчхаад өөрийн дураар алдаа гаргаж, зовлонгийн далайд хөл дүрж үзэлгүйгээр бүхий л насаа өнгөрүүлсэн нэгнийг жинхэнэ утгаар амьдарч чадсан хүн хэмээн бид нэрлэж чадах уу? Английн хөдөө тосгон, хоёрдугаар дайны дараах аж амьдрал, язгууртан дээдэст хамаарах тансаг шилтгээн, гэрийн даамал гээд “Өдрөөс үлдсэн зүйл” зохиолын үйл явдал бидний ахуйгаас эхэндээ харь хөндий санагдаж мэдэх ч тайван амгалан хэмнэлээр урсан өрнөх өнгөлөн далдлалтын цаадах эргэлзээ, гашуун мэдрэмжүүд аажимдаа тулхтай уншигчийн зүрхийг базлуулах нь энэхүү романы гол онцлог гэлтэй. Магад өрнийн болоод дорнын бичлэгийн арга хэлбэрийг хооронд нь гарамгай сүлж чадсан учраас тус роман залуухан К.Ишигүро зохиолчид Бүүкэрийн шагнал авчирч, хожмоо Нобелийн шагнал хүртэх жимд хөтөлсөн ч байж мэдэх. “Чанд зарчим гэгч зүйл нь эрээ цээргүй явдлын нэгэн адил хүнийг уруу татаж, дордуулж болохыг Ишигүро ийн харуулжээ” хэмээн алдарт зохиолч Салман Рушдигийн тодорхойлсон тус зохиолыг бид энэ удаагийн номын буландаа онцолж байна. ### ДАРЛИНГТОНЫ ШИЛТГЭЭН Зохиолын үйл явдал дайнаас өмнө Их Британийн нөлөө бүхий язгууртан лорд Дарлингтоны эзэмшилд багтаж асан, одоо бол Америкийн чинээлэг бизнесмен Фаррадейгийн мэдэлд очсон нэгэн шилтгээнд насан туршдаа хүчин зүтгэж буй гэрийн даамал Стивенсийн бяцхан аяллаар эхэлнэ. Зургаан өдрийн турш үргэлжлэх аяллынхаа турш тэрээр Английн хөдөө тосгодыг хөндлөн гулд туулахын сацуу өнгөрсөн дөчин жилийнхээ үйл явдлыг нэхэн дурсана. Стивенсийн амьдрал дахь гол дүрүүд бол түүний хуучин эзэн лорд Дарлингтон болон нэгэн цагт хамтран ажиллаж байсан хатагтай Кентон нар бөгөөд түүний аяллын гол зорилго ч хүн хүч дутаад буй шилтгээндээ буцаж ажиллаач хэмээн Кентон авхайгаас өөрийн биеэр асуух явдал билээ. Дуртгал хэлбэрээр бичигдсэн романы өнгөрсөн цаг дээрх үйл явдлууд нь тун цомхон, ойлгомжтой тул уншигчдыг яах ийхийн зуургүй цааш хөтөлнө. Монголчуудын уламжлалт ахуйгаас онхи ондоо англи язгууртны амьдралын хэв маяг, тэдний төлөө залуу нас мэдлэг чадвараа хоёргүй сэтгэлээр зориулах Стивенс мэтийн гэрийн даамлууд, шилтгээн дотор мөрдөх түм буман дүрэм журам нь уншихад тун ч сонирхолтойг дурдахгүй байхын аргагүй. Эцгээсээ өвлөж авсан гэрийн даамал хэмээх албан тушаалыг насан туршдаа хашсан Стивенсийн хувьд амьдралынх нь үнэт зүйл тэр чигтээ “dignity” буюу нэр төр, агуу чанар, төгс төгөлдөрт хүрэхийн төлөө чармайх хичээл зүтгэл байсныг олон үйл явдал харуулах болно. “Англи орны байгаль шиг анхаарал татаж, нүдэнд тусахааргүй гоо сайхны эгэл даруу байдал л хамгаас эрхэм” хэмээн үзэх Стивенс яг энэ үзлээ чандлан мөрдөхийн төлөө сэтгэл хөдлөлөө золиосолсон болох нь яваандаа тодрон харагдана. Ажил хэргийн харилцаанаас хол давсан хатагтай Кентонтой үүсгэсэн харилцаа нь өнөөх нэр төрөө эрхэмлэсэн үзлээс нь давж чадаагүй тул олон жилийн өмнө амьдралдаа ганц удаа тохиосон хайр дурлалыг тэрээр тунчиг золгүй байдлаар атгаад алдсан түүхтэй. Түүнчлэн нацизмыг шүтэн бишрэгч хуучин лордынхоо итгэл үнэмшлийн тухай ганцхан хором ч эргэцүүлэн бодохгүйгээр харанхуй дагаж байсан нь түүнийг олон эргэлзээ, харамсалд хөтөлнө. Зөвхөн өөрийнхөө төлөө шийдвэр гаргаж, хариуцлага хүлээн, сэтгэлээ уудлан асгаж чадалгүй хорвоог барж буйгаа аяллын гүнд ойртох тусам Стивенс улам гүнзгий ухаарах нь гачлантай. ### ЭРХ ЧӨЛӨӨНИЙ ТУХАЙД Paris Review сэтгүүлд өгсөн ярилцлагадаа К. Ишигүро “Дарлингтон лорд, хатагтай Кентон хоёр бол тэр чигтээ зүйрлэл юм. Хатагтайн хайрыг мэдэхийн дээдээр мэдэж байгаа ч сэтгэлээ нээж чадахгүй байгаа Стивенс бол зүрх сэтгэлээ эмтэлж хаяхаас эмээсэндээ мэдрэмжийнхээ өмнө хана босгодог хүн төрөлхтний нийтлэг төрх. Эзэндээ хамаг үзэл бодол, шийдвэр гаргах хүчээ дайгаад эрх чөлөөнөөсөө татгалзаж байгаа Стивенсийн мунхаг алдаа бидний дунд одоог хүртэл амь бөхтэй оршсоор буй. Ардчилсан нийгэмд амьдарч байгаагаас үл хамаараад хүмүүс өөрөөсөө илүү гэж үзсэн ямар нэгэн дээд эрх мэдэлд хариуцлагаа шилжүүлж, зүгээр л тэрхүү нэгний хэлсэн болгоныг гүйцэтгэж амьдрах нь илүү дээр гэж үзсээр байна” хэмээсэн нь бий. Эцэстээ ердөө л нацистуудын хамсаатан, тэдний гарын үзүүрт зарагдсан хүүхэлдэй лугаа адил хөөрхийлөлтэй нэгэн болж хоцорсон Дарлингтон лорд ч тэр, авааль нөхөртөө хэзээ ч хайртай байгаагүй Кентон авхай ч тэр олон зүйл дээр алдсан байж болох ч үгүй ядаж амьдралын замаа өөрсдөө сонгож чадсанаараа насны эцэст Стивенсээс арай бага шаналсан байж мэдэх. > Би хамаг сайхан он жилүүдээ лорд Дарлингтонд зориулсан. Хамаг ур чадвараа, байгаа бүхнээ түүнд зориулсан, одоо...одоо ингээд харахад надад өгөх өөр юм үлдээгүй шив дээ. > > Өдрөөс үлдсэн зүйл ### Сэтгэл эмтлэм хайрын түүх Бичвэрийн эхэнд дурдсанчлан Казүо Ишигүрогийн романууд өрнө, дорно хосолсон бичлэгийн ур хэлбэрээрээ бусдаас онцгойлон ялгардаг. Дорнын зохиолчдын бүтээлээс л урган гардаг гэлтэй сэтгэл гижигдэм, нандин мэдрэмжүүд Кентон авхай, гэрийн даамал хоёрын харилцаан дээр тодхон харагдана. “Би чамд хайртай байсан шүү” хэмээх үг зохиолын турш хэнийх нь ч амнаас үл цухуйх ч тэрхүү учир битүүлэг, ялдам мөчүүд л тэр хоёрын бүтэлгүй хайрын түүхийг зүрхний гүнд хүрэхээр сэтгэл татам болгосон мэт. Амьдралын урт замд шаналал, гуниг хийгээд инээд хөөр, аз жаргалаа хамтдаа хуваалцаж чадах байсан хоёр хүн бүх зүйл нэгэнт оройтсон хойно уулзалдах тэрхүү мөч, сүүлчийн найдвараа алдахаас эмээсэндээ Кентон авхайгаас ямар ч хамаагүй дотно үг сонсох гэж хичээх гол дүрийн бүрэн цөхрөл хоорондоо нэгдэн нийлж, улмаар хайрын тухай хамгийн гашуун түүхүүдийн нэгийг бүтээжээ. Сонирхуулахад, энэхүү зохиолоор 1993 онд найруулагч Жеймс Айвори ижил нэрт) кино хийж, гол дүрд нь Энтони Хопкинс болон Эмма Томпсон нар тоглосон байдаг. Тус кино тухайн жилийнхээ Оскарын шагнал гардуулах ёслолд найман төрлөөр нэр дэвшиж, BAFTA-аас шилдэг эрэгтэй гол дүрийн шагналыг Э. Хопкинс гэрийн даамал Стивенсийн дүрээр хүртэж байсан юм. ### Зохиолчийн тухай товчхон Дэлхийн II дайны дараахан олон улсын далай судлалын хүрээлэнгээс ажлын санал авсан Ишигүрогийн аав Японы Нагасаки хотоос гэр бүлээ дагуулан Англид суурьшсан аж. Тэр үед дөнгөж таван настай байсан зохиолч тэрхүү цаг үеэс хойш насан туршдаа Англид амьдран суугаа юм. Боб Диланы үнэнч шүтэн бишрэгч байсан тэрбээр бага залуу насандаа Америкаар хэрэн хэсэж, хиппи хэв маягаар амьдран, дуучин болохоор хичээж байжээ. Рок од болох мөрөөдөл нь өсвөр настай нь цуг замхран алга болох үед 23 настай К. Ишигүро Зүүн Английн их сургуулийн алдарт бичихүйн хөтөлбөрт (Creative Writing Program) тэнцэж улмаар зохиолч болох гараагаа тавьсан түүхтэй. Хөтөлбөрийн хугацаанд тэрээр төрөлх Япон оронд үйл явдал нь өрнөх “A Pale View Of Hills” хэмээх анхны романаа бичсэн бөгөөд таван жилийн дараа өөрт нь мэргэжлийн зохиолч хэмээх нэр алдрыг Бүүкэрийн шагналтай хамт авчирсан алдарт роман болох “Өдрөөс үлдсэн зүйл”-ээ туурвижээ. 2017 онд Шведийн академиас Ишигүрод “Сэтгэл хөдлөлийн маш их хүч шингэсэн романууддаа дэлхий ертөнцтэй холбогдох хуурмаг холбооны цаадах гүн хавцлыг нээж харуулсны учир” Нобелийн шагнал хүртээсэн билээ. Ташрамд дурдахад, зохиолчийн “Намайг бүү явуулаач”, “Хөвөлзөх ертөнцийн зураач”, “Өнчрөл хагацлын он жилүүд” зэрэг бусад бүтээлийг Монсудар хэвлэлийн газар албан ёсны эрхтэйгээр уншигчдын хүртээл болгоод буй.
https://unread.today/c/unread-book-club-blackswan	Номын тухай	Ganzorig Dolingor	2021-04-18T00:00:00	4 сарын 18, 2021	Unread Book Club: "Black Swan" номын талаар хэлэлцсэн нь	<div class="article-body"> <h2>"Unread Book Club"-ийн ээлжит хэлэлцүүлэгт "Black Swan" номын тухай ярилцлаа. Таамаглахын аргагүй, үлэмж их нөлөөтэй үйл явдлууд хэрхэн бий болдог, түүнд хэрхэн бэлтгэлтэй байж болох тухай өгүүлсэн энэ ном өөрөө асар их нөлөөтэй байж, уншигчдын харах өнцгийг өөрчилсөн билээ.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ</h3><p></p><p>Нассим Талеб нь Ливан-Америкийн эсээч, эрдэмтэн, философич юм. Тэрээр өмнө нь 20 гаруй жил үнэт цаас арилжаалагч, эрсдэлийн шинжээчээр ажиллаж байжээ. Талеб санаандгүй байдал, магадлал, тодорхойгүй байдал гэсэн сэдвүүдийг дагнан судалж 2001-2018 оны хооронд бүхэлд нь "Incerto" хэмээн нэрийдсэн таван ном бичсэн юм. Үүний хоёр дахь нь буюу 2007 онд бичсэн "Хар хун" хэмээх энэ ном нь гойд алдаршсан билээ. Өдгөө тэрээр Нью-Йоркийн их сургуульд хүндэт профессороор ажилладаг.</p><p>Уг номд хүмүүс бодож сэтгэхдээ ямар ямар алдаа гаргадаг тухай өгүүлсэн нь харах өнцгийг тэлж, ирээдүйг арай бодитой харах боломжийг олгожээ. Хойно нь хэвлэгдсэн "Thinking Fast and Slow", "The Art of Thinking Clearly" зэрэг өндөр амжилт олсон номуудад нөлөө нь туссан байдаг бөгөөд "The Sunday Times" дэлхийн II дайнаас хойших хамгийн нөлөө бүхий 12 номын нэгээр "Хар хун"-г нэрлэж байв.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХАР ХУН </h3><p></p><p>Хар хун гэдэг нь таамаглах аргагүй, жир бусын их үр дагавартай, гагцхүү дараа нь тайлбарлах боломжтой үйл явдал юм. Тэр утгаараа тун ховор байж иржээ. 9 сарын 11-ний үйл явдал, Google-ийн амжилт зэрэг бол хар хун мөн. </p><p>Бага залуу насных нь туршлага Талебт "хар хун" гэх энэ санаагаа хөгжүүлэх сэдлийг өгчээ. Тэр газар дундын тэнгистэй хиллэдэг Ливан улсад сэхээтэн гэр бүлд төрсөн юм. Ливан нь тухайн үед өрнө, дорныг холбосон, төрөл бүрийн хүмүүс цугласан, амьжиргаа сайтай, бараг л "диваажин" гэмээр газар байж. Тэгтэл христийн болон лалын шашинтнуудын хооронд иргэний мөргөлдөөн үүсжээ. Ливанчууд энэ явдал хэдхэн хоногийн дараа л дуусах байх гэж итгэж байсан ч иргэний дайн 15 жил үргэлжилсэн гэдэг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАШАА БОДОЛ</h3><p></p><p>Орчин цагт хар хунгийн давтамж нэмэгдсээр буй. Гэвч хүн бодож сэтгэхдээ олон алдаа эндэл гаргадгаас түүнийг таамаглах боломжоо хааж, гагцхүү үр дагавартай нь нүүр тулж байна.</p><p> Талебын өгүүлсэн бодлын алдаануудыг товчхон өгүүлбэл: Бид өнгөрсөнд, өөрсдийн туршлагад үндэслэн ирээдүй ямар байхыг таамагладаг. Гэвч бид цацагт хяруулыг санах ёстой. Цацагт хяруулыг нэгэн айл тэжээх бөгөөд цацагт хяруул манай эзэн сайн хүн юм гэж бодсоор байдаг. Гэвч 1000 хоног эелдгээр тэжээсний эцэст түүнийг эзэн нь Талархлын баяраар хоолны ширээнээ "залж" орхидог. </p><p>Хүмүүсийн бодож сэтгэхдээ гаргадаг өөр нэг алдаа нь "confirmation bias" буюу итгэл үнэмшилтэйгээ нийцүүлэх төөрөгдөл юм. Үүнийг бараг бүх л ташаа ойлголтын эх гэмээр. Энэ төөрөгдөл нь шинэ мэдээллийг өөрийн үзэл онол, итгэл үнэмшлүүдтэй нийцүүлэн тайлбарлах хандлага. Өөрөөр хэлбэл бид өөрсдийн үзэл бодлыг няцаах ямарваа шинэ мэдээллийг авч хэлэлцэлгүй орхидог. Тиймд үнэнийг олъё гэвэл, бодит байдлыг тодорхойлъё гэвэл биднийг няцаах жишээнүүд илүү чухал ажээ.</p><p>Хар хун болоод өнгөрсний дараа хүмүүс ийм юм болох л учиртай байж, ийм учраас тийм болжээ хэмээн тайлбарлахдаа, шалтгаан гаргаж ирэхдээ тун гаргууд. Өөрөөр хэлбэл түүх зохиох дуртай нь хүний нэг алдаа юм. Хүн ухаалаг байх тусмаа илүү сайн тайлбарладаг, илүү үнэмшилтэй түүх зохиодог гэнэ. Гэхдээ хүний тархины мэдээлэл олж авах, хадгалах, эргэн санах нөхцөл боломж нь хязгаарлагдмал учраас ийм алдаанууд гаргадгийг санууштай. Тархи салангид баримтуудыг хадгалахдаа тааруу учраас уялдаа холбоотой болгож, түүх бүтээж, санахад хялбар болгодог байна. Мөн мэдээллийг аль нэг ангилалд оруулж, ерөнхийчлөх хандлагатай. Ингэж мэдээллийг хялбарчлах нь эргээд хүний хайрцганд оруулж, эрүүл саруулаар сэтгэхэд саад болдог.<br></p><p>Товчлоод хэлэхэд, хүмүүсийн мэдэхгүй зүйлсээс, зүйрлэвэл уншаагүй номуудаас санаандгүй явдлууд үүсэж, тэр нь цаашлаад хар хунг буй болгодог. Харин хүмүүс өөрсдийгөө хангалттай мэддэг, эргэн тойрондоо юу болж байгааг ойлгодог гэж бодох нь хоржоонтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ДУНДЖИЙН ОРОН БА ТУЙЛТ ОРОН</h3><p></p><p>Нассим Талебын томьёолсон хоёр ертөнцийн санааг "дунджийн орон" (Mediocristan) ба "туйлт орон" (Extremistan) хэмээн орчуулж тайлбарлая. Дунджийн оронд аливаа олонлогийн нэг жишээ нь яаж ч хэлбэлзлээ гэсэн олонлогийнхоо дунджад тийм ч их нөлөөлдөггүй. Туйлт оронд харин эсрэгээр. Жишээ авч тайлбарлавал илүү ойлгомжтой болов уу:</p><p>Дунджийн орны нэг жишээ бол хүний өндөр. 100 хүн дунд дэлхийн хамгийн өндөр буюу 250 см хүн орж ирлээ гэж бодъё л доо. Мөнөөх өндөр хүн 100 хүний дундаж өндрийг багахан хэмжээгээр л нэмнэ. Дунджийн орны бусад жишээнүүд: машины осол, дундаж цалин гэх мэт. Энэ оронд санаандгүй явдал нэг их тохиолдохгүй. Ялагчид нь бялууны багахан хэсгийг л хүртдэг. Энд түүх мөлхдөг.</p><p>Тэгвэл, туйлт орон руу шилжье. Жишээнүүд нь гэвэл: хүмүүсийн орлого, номын борлуулалт, Youtube-ийн дагагчийн тоо, санхүүгийн зах зээл гэх мэт. 100 хүний хөрөнгийг аваад үзье л дээ. Энэ дунд дэлхийн хамгийн баян эрхэм Амазоны Жефф Безосыг оруулаад ирье. Ингэвэл дундаж нь хэдэн мянга дахин нэмэгдэнэ. Эндхийн олонлогийг нэг жишээгээр нь тодорхойлоход бэрхтэй. Туйлт оронд санаандгүй явдал тохиолдох нь их. Ялагчид нь бялууны хамгийг хуу хамчихдаг. Энд түүх үсэрдэг.</p><p>Өдгөө бидний амьдарч буй орчин, нийгэм улам л "туйлт" болж байна. Гэтэл бид дунджийн оронд амьдарч буй мэт сэтгэсэн хэвээр, ирээдүйг хялбархан таамагласаар. Туйлт оронд бол таамаглана гэдэг хэцүү, тэр байтугай боломжгүй. Туйлт орны нэг жишээ болох санхүүгийн зах зээлийг бид таамаглах гэж оролддог шүү дээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">UNREAD BOOK CLUB-ИЙН ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭХ НОМЫН ХУВААРЬ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/354f4d48113fe9a2b75871e6ebffd2e6.jpeg"></p> </div>	"Unread Book Club"-ийн ээлжит хэлэлцүүлэгт "Black Swan" номын тухай ярилцлаа. Таамаглахын аргагүй, үлэмж их нөлөөтэй үйл явдлууд хэрхэн бий болдог, түүнд хэрхэн бэлтгэлтэй байж болох тухай өгүүлсэн энэ ном өөрөө асар их нөлөөтэй байж, уншигчдын харах өнцгийг өөрчилсөн билээ. ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ Нассим Талеб нь Ливан-Америкийн эсээч, эрдэмтэн, философич юм. Тэрээр өмнө нь 20 гаруй жил үнэт цаас арилжаалагч, эрсдэлийн шинжээчээр ажиллаж байжээ. Талеб санаандгүй байдал, магадлал, тодорхойгүй байдал гэсэн сэдвүүдийг дагнан судалж 2001-2018 оны хооронд бүхэлд нь "Incerto" хэмээн нэрийдсэн таван ном бичсэн юм. Үүний хоёр дахь нь буюу 2007 онд бичсэн "Хар хун" хэмээх энэ ном нь гойд алдаршсан билээ. Өдгөө тэрээр Нью-Йоркийн их сургуульд хүндэт профессороор ажилладаг. Уг номд хүмүүс бодож сэтгэхдээ ямар ямар алдаа гаргадаг тухай өгүүлсэн нь харах өнцгийг тэлж, ирээдүйг арай бодитой харах боломжийг олгожээ. Хойно нь хэвлэгдсэн "Thinking Fast and Slow", "The Art of Thinking Clearly" зэрэг өндөр амжилт олсон номуудад нөлөө нь туссан байдаг бөгөөд "The Sunday Times" дэлхийн II дайнаас хойших хамгийн нөлөө бүхий 12 номын нэгээр "Хар хун"-г нэрлэж байв. ХАР ХУН Хар хун гэдэг нь таамаглах аргагүй, жир бусын их үр дагавартай, гагцхүү дараа нь тайлбарлах боломжтой үйл явдал юм. Тэр утгаараа тун ховор байж иржээ. 9 сарын 11-ний үйл явдал, Google-ийн амжилт зэрэг бол хар хун мөн. Бага залуу насных нь туршлага Талебт "хар хун" гэх энэ санаагаа хөгжүүлэх сэдлийг өгчээ. Тэр газар дундын тэнгистэй хиллэдэг Ливан улсад сэхээтэн гэр бүлд төрсөн юм. Ливан нь тухайн үед өрнө, дорныг холбосон, төрөл бүрийн хүмүүс цугласан, амьжиргаа сайтай, бараг л "диваажин" гэмээр газар байж. Тэгтэл христийн болон лалын шашинтнуудын хооронд иргэний мөргөлдөөн үүсжээ. Ливанчууд энэ явдал хэдхэн хоногийн дараа л дуусах байх гэж итгэж байсан ч иргэний дайн 15 жил үргэлжилсэн гэдэг. ТАШАА БОДОЛ Орчин цагт хар хунгийн давтамж нэмэгдсээр буй. Гэвч хүн бодож сэтгэхдээ олон алдаа эндэл гаргадгаас түүнийг таамаглах боломжоо хааж, гагцхүү үр дагавартай нь нүүр тулж байна. Талебын өгүүлсэн бодлын алдаануудыг товчхон өгүүлбэл: Бид өнгөрсөнд, өөрсдийн туршлагад үндэслэн ирээдүй ямар байхыг таамагладаг. Гэвч бид цацагт хяруулыг санах ёстой. Цацагт хяруулыг нэгэн айл тэжээх бөгөөд цацагт хяруул манай эзэн сайн хүн юм гэж бодсоор байдаг. Гэвч 1000 хоног эелдгээр тэжээсний эцэст түүнийг эзэн нь Талархлын баяраар хоолны ширээнээ "залж" орхидог. Хүмүүсийн бодож сэтгэхдээ гаргадаг өөр нэг алдаа нь "confirmation bias" буюу итгэл үнэмшилтэйгээ нийцүүлэх төөрөгдөл юм. Үүнийг бараг бүх л ташаа ойлголтын эх гэмээр. Энэ төөрөгдөл нь шинэ мэдээллийг өөрийн үзэл онол, итгэл үнэмшлүүдтэй нийцүүлэн тайлбарлах хандлага. Өөрөөр хэлбэл бид өөрсдийн үзэл бодлыг няцаах ямарваа шинэ мэдээллийг авч хэлэлцэлгүй орхидог. Тиймд үнэнийг олъё гэвэл, бодит байдлыг тодорхойлъё гэвэл биднийг няцаах жишээнүүд илүү чухал ажээ. Хар хун болоод өнгөрсний дараа хүмүүс ийм юм болох л учиртай байж, ийм учраас тийм болжээ хэмээн тайлбарлахдаа, шалтгаан гаргаж ирэхдээ тун гаргууд. Өөрөөр хэлбэл түүх зохиох дуртай нь хүний нэг алдаа юм. Хүн ухаалаг байх тусмаа илүү сайн тайлбарладаг, илүү үнэмшилтэй түүх зохиодог гэнэ. Гэхдээ хүний тархины мэдээлэл олж авах, хадгалах, эргэн санах нөхцөл боломж нь хязгаарлагдмал учраас ийм алдаанууд гаргадгийг санууштай. Тархи салангид баримтуудыг хадгалахдаа тааруу учраас уялдаа холбоотой болгож, түүх бүтээж, санахад хялбар болгодог байна. Мөн мэдээллийг аль нэг ангилалд оруулж, ерөнхийчлөх хандлагатай. Ингэж мэдээллийг хялбарчлах нь эргээд хүний хайрцганд оруулж, эрүүл саруулаар сэтгэхэд саад болдог. Товчлоод хэлэхэд, хүмүүсийн мэдэхгүй зүйлсээс, зүйрлэвэл уншаагүй номуудаас санаандгүй явдлууд үүсэж, тэр нь цаашлаад хар хунг буй болгодог. Харин хүмүүс өөрсдийгөө хангалттай мэддэг, эргэн тойрондоо юу болж байгааг ойлгодог гэж бодох нь хоржоонтой. ДУНДЖИЙН ОРОН БА ТУЙЛТ ОРОН Нассим Талебын томьёолсон хоёр ертөнцийн санааг "дунджийн орон" (Mediocristan) ба "туйлт орон" (Extremistan) хэмээн орчуулж тайлбарлая. Дунджийн оронд аливаа олонлогийн нэг жишээ нь яаж ч хэлбэлзлээ гэсэн олонлогийнхоо дунджад тийм ч их нөлөөлдөггүй. Туйлт оронд харин эсрэгээр. Жишээ авч тайлбарлавал илүү ойлгомжтой болов уу: Дунджийн орны нэг жишээ бол хүний өндөр. 100 хүн дунд дэлхийн хамгийн өндөр буюу 250 см хүн орж ирлээ гэж бодъё л доо. Мөнөөх өндөр хүн 100 хүний дундаж өндрийг багахан хэмжээгээр л нэмнэ. Дунджийн орны бусад жишээнүүд: машины осол, дундаж цалин гэх мэт. Энэ оронд санаандгүй явдал нэг их тохиолдохгүй. Ялагчид нь бялууны багахан хэсгийг л хүртдэг. Энд түүх мөлхдөг. Тэгвэл, туйлт орон руу шилжье. Жишээнүүд нь гэвэл: хүмүүсийн орлого, номын борлуулалт, Youtube-ийн дагагчийн тоо, санхүүгийн зах зээл гэх мэт. 100 хүний хөрөнгийг аваад үзье л дээ. Энэ дунд дэлхийн хамгийн баян эрхэм Амазоны Жефф Безосыг оруулаад ирье. Ингэвэл дундаж нь хэдэн мянга дахин нэмэгдэнэ. Эндхийн олонлогийг нэг жишээгээр нь тодорхойлоход бэрхтэй. Туйлт оронд санаандгүй явдал тохиолдох нь их. Ялагчид нь бялууны хамгийг хуу хамчихдаг. Энд түүх үсэрдэг. Өдгөө бидний амьдарч буй орчин, нийгэм улам л "туйлт" болж байна. Гэтэл бид дунджийн оронд амьдарч буй мэт сэтгэсэн хэвээр, ирээдүйг хялбархан таамагласаар. Туйлт оронд бол таамаглана гэдэг хэцүү, тэр байтугай боломжгүй. Туйлт орны нэг жишээ болох санхүүгийн зах зээлийг бид таамаглах гэж оролддог шүү дээ. UNREAD BOOK CLUB-ИЙН ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭХ НОМЫН ХУВААРЬ	"Unread Book Club"-ийн ээлжит хэлэлцүүлэгт "Black Swan" номын тухай ярилцлаа. Таамаглахын аргагүй, үлэмж их нөлөөтэй үйл явдлууд хэрхэн бий болдог, түүнд хэрхэн бэлтгэлтэй байж болох тухай өгүүлсэн энэ ном өөрөө асар их нөлөөтэй байж, уншигчдын харах өнцгийг өөрчилсөн билээ. ### ЗОХИОГЧИЙН ТУХАЙ Нассим Талеб нь Ливан-Америкийн эсээч, эрдэмтэн, философич юм. Тэрээр өмнө нь 20 гаруй жил үнэт цаас арилжаалагч, эрсдэлийн шинжээчээр ажиллаж байжээ. Талеб санаандгүй байдал, магадлал, тодорхойгүй байдал гэсэн сэдвүүдийг дагнан судалж 2001-2018 оны хооронд бүхэлд нь "Incerto" хэмээн нэрийдсэн таван ном бичсэн юм. Үүний хоёр дахь нь буюу 2007 онд бичсэн "Хар хун" хэмээх энэ ном нь гойд алдаршсан билээ. Өдгөө тэрээр Нью-Йоркийн их сургуульд хүндэт профессороор ажилладаг. Уг номд хүмүүс бодож сэтгэхдээ ямар ямар алдаа гаргадаг тухай өгүүлсэн нь харах өнцгийг тэлж, ирээдүйг арай бодитой харах боломжийг олгожээ. Хойно нь хэвлэгдсэн "Thinking Fast and Slow", "The Art of Thinking Clearly" зэрэг өндөр амжилт олсон номуудад нөлөө нь туссан байдаг бөгөөд "The Sunday Times" дэлхийн II дайнаас хойших хамгийн нөлөө бүхий 12 номын нэгээр "Хар хун"-г нэрлэж байв. ### ХАР ХУН Хар хун гэдэг нь таамаглах аргагүй, жир бусын их үр дагавартай, гагцхүү дараа нь тайлбарлах боломжтой үйл явдал юм. Тэр утгаараа тун ховор байж иржээ. 9 сарын 11-ний үйл явдал, Google-ийн амжилт зэрэг бол хар хун мөн. Бага залуу насных нь туршлага Талебт "хар хун" гэх энэ санаагаа хөгжүүлэх сэдлийг өгчээ. Тэр газар дундын тэнгистэй хиллэдэг Ливан улсад сэхээтэн гэр бүлд төрсөн юм. Ливан нь тухайн үед өрнө, дорныг холбосон, төрөл бүрийн хүмүүс цугласан, амьжиргаа сайтай, бараг л "диваажин" гэмээр газар байж. Тэгтэл христийн болон лалын шашинтнуудын хооронд иргэний мөргөлдөөн үүсжээ. Ливанчууд энэ явдал хэдхэн хоногийн дараа л дуусах байх гэж итгэж байсан ч иргэний дайн 15 жил үргэлжилсэн гэдэг. ### ТАШАА БОДОЛ Орчин цагт хар хунгийн давтамж нэмэгдсээр буй. Гэвч хүн бодож сэтгэхдээ олон алдаа эндэл гаргадгаас түүнийг таамаглах боломжоо хааж, гагцхүү үр дагавартай нь нүүр тулж байна. Талебын өгүүлсэн бодлын алдаануудыг товчхон өгүүлбэл: Бид өнгөрсөнд, өөрсдийн туршлагад үндэслэн ирээдүй ямар байхыг таамагладаг. Гэвч бид цацагт хяруулыг санах ёстой. Цацагт хяруулыг нэгэн айл тэжээх бөгөөд цацагт хяруул манай эзэн сайн хүн юм гэж бодсоор байдаг. Гэвч 1000 хоног эелдгээр тэжээсний эцэст түүнийг эзэн нь Талархлын баяраар хоолны ширээнээ "залж" орхидог. Хүмүүсийн бодож сэтгэхдээ гаргадаг өөр нэг алдаа нь "confirmation bias" буюу итгэл үнэмшилтэйгээ нийцүүлэх төөрөгдөл юм. Үүнийг бараг бүх л ташаа ойлголтын эх гэмээр. Энэ төөрөгдөл нь шинэ мэдээллийг өөрийн үзэл онол, итгэл үнэмшлүүдтэй нийцүүлэн тайлбарлах хандлага. Өөрөөр хэлбэл бид өөрсдийн үзэл бодлыг няцаах ямарваа шинэ мэдээллийг авч хэлэлцэлгүй орхидог. Тиймд үнэнийг олъё гэвэл, бодит байдлыг тодорхойлъё гэвэл биднийг няцаах жишээнүүд илүү чухал ажээ. Хар хун болоод өнгөрсний дараа хүмүүс ийм юм болох л учиртай байж, ийм учраас тийм болжээ хэмээн тайлбарлахдаа, шалтгаан гаргаж ирэхдээ тун гаргууд. Өөрөөр хэлбэл түүх зохиох дуртай нь хүний нэг алдаа юм. Хүн ухаалаг байх тусмаа илүү сайн тайлбарладаг, илүү үнэмшилтэй түүх зохиодог гэнэ. Гэхдээ хүний тархины мэдээлэл олж авах, хадгалах, эргэн санах нөхцөл боломж нь хязгаарлагдмал учраас ийм алдаанууд гаргадгийг санууштай. Тархи салангид баримтуудыг хадгалахдаа тааруу учраас уялдаа холбоотой болгож, түүх бүтээж, санахад хялбар болгодог байна. Мөн мэдээллийг аль нэг ангилалд оруулж, ерөнхийчлөх хандлагатай. Ингэж мэдээллийг хялбарчлах нь эргээд хүний хайрцганд оруулж, эрүүл саруулаар сэтгэхэд саад болдог. Товчлоод хэлэхэд, хүмүүсийн мэдэхгүй зүйлсээс, зүйрлэвэл уншаагүй номуудаас санаандгүй явдлууд үүсэж, тэр нь цаашлаад хар хунг буй болгодог. Харин хүмүүс өөрсдийгөө хангалттай мэддэг, эргэн тойрондоо юу болж байгааг ойлгодог гэж бодох нь хоржоонтой. ### ДУНДЖИЙН ОРОН БА ТУЙЛТ ОРОН Нассим Талебын томьёолсон хоёр ертөнцийн санааг "дунджийн орон" (Mediocristan) ба "туйлт орон" (Extremistan) хэмээн орчуулж тайлбарлая. Дунджийн оронд аливаа олонлогийн нэг жишээ нь яаж ч хэлбэлзлээ гэсэн олонлогийнхоо дунджад тийм ч их нөлөөлдөггүй. Туйлт оронд харин эсрэгээр. Жишээ авч тайлбарлавал илүү ойлгомжтой болов уу: Дунджийн орны нэг жишээ бол хүний өндөр. 100 хүн дунд дэлхийн хамгийн өндөр буюу 250 см хүн орж ирлээ гэж бодъё л доо. Мөнөөх өндөр хүн 100 хүний дундаж өндрийг багахан хэмжээгээр л нэмнэ. Дунджийн орны бусад жишээнүүд: машины осол, дундаж цалин гэх мэт. Энэ оронд санаандгүй явдал нэг их тохиолдохгүй. Ялагчид нь бялууны багахан хэсгийг л хүртдэг. Энд түүх мөлхдөг. Тэгвэл, туйлт орон руу шилжье. Жишээнүүд нь гэвэл: хүмүүсийн орлого, номын борлуулалт, Youtube-ийн дагагчийн тоо, санхүүгийн зах зээл гэх мэт. 100 хүний хөрөнгийг аваад үзье л дээ. Энэ дунд дэлхийн хамгийн баян эрхэм Амазоны Жефф Безосыг оруулаад ирье. Ингэвэл дундаж нь хэдэн мянга дахин нэмэгдэнэ. Эндхийн олонлогийг нэг жишээгээр нь тодорхойлоход бэрхтэй. Туйлт оронд санаандгүй явдал тохиолдох нь их. Ялагчид нь бялууны хамгийг хуу хамчихдаг. Энд түүх үсэрдэг. Өдгөө бидний амьдарч буй орчин, нийгэм улам л "туйлт" болж байна. Гэтэл бид дунджийн оронд амьдарч буй мэт сэтгэсэн хэвээр, ирээдүйг хялбархан таамагласаар. Туйлт оронд бол таамаглана гэдэг хэцүү, тэр байтугай боломжгүй. Туйлт орны нэг жишээ болох санхүүгийн зах зээлийг бид таамаглах гэж оролддог шүү дээ. ### UNREAD BOOK CLUB-ИЙН ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭХ НОМЫН ХУВААРЬ
https://unread.today/c/booktalk-tuvshinzayag	Номын тухай	Nominbileg Purevdorj	2021-07-03T00:00:00	7 сарын 3, 2021	Номтой яриа #16: Судлаач Г.Түвшинзаяа	<div class="article-body"> <p><b>"Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаарт "Unread"-ийн "гавьяат уншигч"-ийг урилаа. "Гавьяат уншигч" гэсний учир нь манай редакц жилээс жилд оны онцлох номуудын талаарх нийтлэлдээ түүнийг урьж оролцуулж (<a href="https://www.unread.today/c/844" target="_blank">2016</a>, <a href="https://unread.today/c/1297" target="_blank">2017</a>, <a href="https://www.unread.today/c/1789" target="_blank">2018</a>, <a href="https://unread.today/c/bookstoread2020" target="_blank">2020</a>), номын тухай санал бодлыг нь сонсож ирснийх билээ. Колумбын их сургуулийн төгсөгч, олон улсын харилцаа судлаач Г.Түвшинзаяа уншиж буй, өөрт нь хамгийн ихээр нөлөөлсөн номын тухай, унших дадал, сонголтынхоо талаар хуваалцсаныг хүлээн авна уу. </b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ?</h3><p></p><p>Ном уншихын хамгийн оргил мэдрэмж нь шинэ зүйл мэдэх биш, харин толгойд эргэлдэж байгаа санаануудыг илүү цэгцтэйгээр, илүү гүнзгийгээр илэрхийлсэнтэй таарах. Алхаж явахдаа, хүнтэй ярилцах үедээ бодож олсон санааг чинь Марсель Прүст эсвэл Милан Күндера номдоо дурайлгаад биччихсэн байхтай таарах удаан эрсэн эрдэнээ олохтой ижил. Өөртэй чинь адилаар ертөнцийг хардаг хүн байгаад тэр нь суут сэтгэгч байх шиг сэтгэл сэргээм зүйл өөр юу байх билээ.</p><p>Тэгэхээр тухайн цаг үед юу эргэцүүлж байгаагаас шалтгаалж унших ном өөрчлөгддөг. Суурь мэргэжил минь улс төрийн философи тул хуучны тулгуур бүтээлүүдийг байсхийгээд сөхдөг. Мөн Афганистанд энхийг дэмжих ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэсэн бэлтгэл офицер тул цэргийн түүх, стратегийн номууд уншина. Төрийн албан хаагч тул бас төрийн реформыг хэрхэн хийх, төрийн ажлыг хэрхэн эрхлэх талаар санаанууд энд тэндээс шүүрдэнэ.</p><p>Яг одоо миний унтлагын орны дэргэд байгаа ном бол Лю Цы Синий "<a href="https://unread.today/c/book-three-body-problem" target="_blank">Three-Body Problem</a>", Mэтт Эндрьюсийн "<a href="https://www.cambridge.org/core/books/limits-of-institutional-reform-in-development/C7E4CCE47EE4FC81EBCE0AA78F8A60FE" target="_blank">Limits of Institutional Reform in Development</a>" хоёр. Эхнийх нь гэр бүлийн хүнд маань ихэд таалагдсан тул уншиж буй. Зөгнөлт зохиолуудад дургүй тул нэлээд хүчилж уншиж байна. Удаах нь өндөр хөгжилтэй орнуудын туршлага хөгжиж буй оронд яагаад хэрэгждэггүй тухай. Бид гадаадад сургуульд сурч мэдсэн зүйлсийнхээ хэмжээ хязгаар, боломж бололцооны талаар илүү гүнзгий ярилцах цаг ирсэн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ?<div><br></div></h3><p></p><p>Рори Стюартын "<a href="https://www.amazon.com/Places-Between-Rory-Stewart/dp/0156031566" target="_blank">The Places in Between</a><i>"</i> шууд толгойд бууж байна. Оюутны сургалтын төлбөрөө олох гэж кафед ажилладаг байхдаа Рори Стюартын <a href="https://www.ft.com/content/c7414148-7d60-11de-b8ee-00144feabdc0" target="_blank">ярилцлагыг</a> олж үзсэн юм. Сэтгэл хөдлөөд тэр өдөртөө номын сан орж номыг нь авч уншиж билээ. Би хэзээ ч энэ шотланд эр шиг сонирхолтой амьдралыг туулж, уран яруугаар өөрийгөө илэрхийлж чадахгүй байх. Гэхдээ ид өвлөөр банхараа хөтлөн Афганистаныг хөндлөн гулд алхсан түүний энэ түүх амьдралдаа хийсэн олон шийдвэрт маань мөрөө үлдээсээр байгааг сүүлд анзаарсан.</p><p>Хэдийгээр хоёр дайныг эхлүүлсэн боловч (нэг дайнд нь би өөрийн биеэр оролцсон тул сайн мууг нь мэднэ) Америкийн төрд чухал ул мөрөө үлдээсэн хүн бол ердөө хэд хоногийн өмнө өөд болсон Доналд Рамсфэлд. АНУ-ын Батлан хамгаалах яамны хамгийн залуу, мөн хамгийн настай сайдаар хоёронтоо ажилласан түүний ямар ч ажлыг гараасаа гаргадаг чадвар нь гоц гойд. Монголд бүр гурван ч удаа ирж байв. Түүний төрийн ажил эрхлэх арга барилаасаа хуваалцсан "<a href="https://www.amazon.com/Rumsfelds-Rules-Leadership-Business-Politics/dp/0062272853" target="_blank">Rumsfeld’s Rules</a>" ном төрийн албан хаагчаар ажиллахад минь их хэрэг болсон. Зөвлөмжүүдийг нь ажил хэрэгтээ ашиглахыг хичээдэг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ?</h3><p>Миний арга барил их болхи. Хүндэлдэг хүмүүсийнхээ зөвлөснөөр, аль эсвэл "<a href="http://www.nybooks.com/" target="_blank">The New York Review of Books</a>", "<a href="https://www.ft.com/books" target="_blank">Financial Times</a>" гэсэн хоёр хэвлэл дээр дурдагдсан тохиолдолд. Дурдагдаагүй өөр бусад чухал номуудаас хоцорч байгаагаа мэдэж байна л даа, гэхдээ энэ арга барил наддаа л "хаваасаг". </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ?</h3><p></p><p>Номыг тухалж суугаад, тухтай уншихаа байсан. Нэгд, тэгээд байх зав барагтай гардаггүй. Хоёрт, тухтай орчин, бүтээмж хоёр зарим үед урвуу хамааралтай. Тухгүй орчинд хүн илүү дутуу зүйлд сатаарахгүй зөвхөн урдахаа л түргэн хийж дуусгадаг. Зарим хүмүүс чимээ ихтэй кафед бичих, унших ажлаа амжуулдаг нь үүнтэй холбоотой. Би 2015 оноос эхлээд босоо ширээн дээр ажилладаг болсон. Удаан зогсох тусам хөл чилэх тул тэр хэрээрээ ажлаа гараасаа түргэн гаргадаг юм билээ. Ноам Хомский “<a href="https://www.ft.com/content/afc74988-8c96-11e2-aed2-00144feabdc0" target="_blank">Би хүйтэн цаг агаарт дуртай, ихийг хийж амждаг болохоор тэр</a>” гэж бас зүгээр ч нэг хэлээгүй байх. </p><p>Ямар мэдээлэл авах нь юугаар дамжуулж авснаас хамаарна гэдэг шиг яг тогтож унших шаардлагатай, уран зохиол, философийн, эсвэл зураг, диаграм ихтэй, зууралдаж байж гараасаа гаргадаг номуудыг цаасан хэлбэрээр нь уншихыг боддог. Харин хэлхсэн олон санаатай, хэлэмж нь хөнгөн сүүлийн үеийн номуудыг e-book хэлбэрээр нь гүйлгээд харчихвал надад лав амар байдаг. Гэхдээ хүн бүрд илүүд үздэг өөр өөрийн арга барил байдаг биз ээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ?</h3><p></p><p>Манайд бакалаврын түвшинд шууд нарийн хичээлүүд үзээд мэргэшүүлээд мэргэшүүлээд явчихдаг. Харин Баруунд бакалаврын түвшний сургалтыг илүү ерөнхий боловсролын үргэлжлэл гэж хардаг. Оюутнууддаа ямар мэргэжил эзэмшиж байгаагаас нь үл шалтгаалж эхлээд амьдарч байгаа нийгмийнх нь талаар цэгцтэй суурь мэдлэг өгдөг. Тэгэхгүй бол мэргэжлээрээ ихэд амжилттай яваа нэгэн гэнэт нийгмийн талаар том том нээлтүүд хийгээд унадаг, сургамжтай жишээнүүд манайд бишгүй бий.</p><p>Ардчилал, шударга ёс, өмч хөрөнгө зэрэг ойлголт гэнэт оргүй хоосноос гарч ирээгүй. Олон зуун жилийн турш олон зуун хүн тал бүрээс нь бүтээлүүдээрээ хэлэлцсэний үр дүнд бидэнд өвлөгдсөн. Тиймээс тулгуур бүтээлүүд рүү л өнгийж байж цэгцтэй ойлголттой болно. Энэ тухайд, Баабарын “Дори Идэр дүүдээ” бол миний үеийнхэн дундаа классик. </p><p>Харин Барууны оюутнууд хичээл дээрээ ямаршуухан бүтээлүүд нухаж, ямаршуухан мэдлэг олж авдгийг коллежийн хөтөлбөрүүдээс нь мэдэж болно. Болбол бүгдийг нь судлаад дуусгах хэрэгтэй. Америкийн зарим нэг коллежийн дараах хөтөлбөрүүд алдартай: <a href="https://www.college.columbia.edu/core/lithum" target="_blank">Columbia Literature Humanities</a>, <a href="https://www.college.columbia.edu/core/conciv" target="_blank">Columbia Contemporary Civilization</a>, <a href="http://slesyllabus.pbworks.com/w/page/14417779/SLE%20Schedule%20Current%20Quarter" target="_blank">Stanford SLE</a>, <a href="https://grahamschool.uchicago.edu/academic-programs/liberal-arts/basic-program/core-curriculum" target="_blank">University of Chicago Basic Program of Liberal Education</a>. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ?</h3><p></p><p>Шимтэж уншдаг сэтгэгчид маань голдуу <a href="https://plato.stanford.edu/entries/strauss-leo/" target="_blank">Лео Штраус</a>ын школынхон. Коллежийн багш нар маань ч энэ школын шошготой профессорууд байсан. Ойр зуурын, удахгүй ач холбогдол нь буурах хэдэн зуун номоос илүүтэйгээр тулгуур болсон цөөн бүтээлийг ул суурьтайгаар судлах ёстой гэж тэд бидэнд сургасан. Коллежид Хомэр, Платон, Ж.Локк, Ж.Ж.Руссогоор дөрвөн жил нүдсэн<i>. </i>Үр дүнд нь харин ч орчин үеийн нийгмийн үзэгдлүүдийг илүү углуургаар нь харж чаддаг болсон гэж боддог. </p><p>Дипломын ажлыг маань удирдсан багш сүүлд нэлээд алдартай зохиолч нийтлэлч болсон. Шинэ тутам бүрэлдэж буй <a href="https://www.amazon.com/gp/product/0141986352" target="_blank">Евразийн тив</a>, <a href="https://www.amazon.com/gp/product/B07NF19VVV/" target="_blank">Бүс ба зам санаачилга</a>, <a href="https://www.amazon.com/gp/product/B08HCTTVM4/" target="_blank">Доналд Трампын Америк</a> зэрэг сэдвээр ганган ганган санаануудтай бүтээлүүд угсруулан гаргасан. Хэрвээ сачий хүрвэл хэзээ нэгэн цагт тиймэрхүү номууд бичих мөрөөдөлтэй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ?</h3><p></p><p>Харолд Блүүмийн<a href="https://observer.com/2000/05/reading-against-the-clock-belated-bloom-suffers-nobly/" target="_blank"> "Ном уншина гэдэг цагтай уралдахыг хэлнэ</a>" гэсэн нь хүн бүрийн анзаараад байдаггүй санаа. Унших ёстой бүтээлүүд өдөр бүр нэмэгдээд л байх. Харин бидний амьдрах хугацаа цаг тутам хорогдоод л байгаа. Хязгаартай энэ амьдралдаа аль болох олон бүтээл уншиж амьдралаа утга учиртай болгохын тулд цагтай уралдаж уншихаас өөр аргагүй. Нөгөөтээгүүр, хурдан уншиж байна гээд Вүүди Аллэны кинонд гардаг шиг '“Дайн ба энх"-ийг цагийн дотор уншчихлаа, лав л Оросын тухай гардаг юм байна” гээд сууж байж болохгүй.</p><p>В.Набоков <a href="http://www.en.utexas.edu/amlit/amlitprivate/scans/goodre.html" target="_blank">"Номыг уншдаггүй, харин дахин уншдаг</a>" гэснийг бас мартаж болохгүй. Нэг уншаад номыг ойлгочихлоо гэж хэлж болдоггүй. Коллежид Платоны “Төр улс” зохиолын эхний ганц өгүүлбэрийн цаад санаа нь юу болох талаар бүтэн хичээл орсныг мартдаггүй. Энгийн үгсийн ард олон давхар санаан нуугддаг тул тэднийг олон дахин уншиж байж л ухаж ойлгоно. Залхуурч болохгүй. </p><p>Нарийн яривал, ном уншина гэдэг нийгмийнхээ өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлж байна гэсэн үг. Ойр дотныхонтойгоо яриа дэлгэхдээ, олон нийтийн сүлжээнд үзэл бодлоо хуваалцахдаа санаагаа баримттай, ул суурьтай тавина гэдэг бусдыгаа хүндэтгэж, нийгэмдээ хувь нэмрээ бодитойгоор оруулж байгаа хэрэг. Үүний тулд ямар ч энгийн сэдэв байсан гэсэн тэр талаар өмнө нь хэн юу гэж хэлснийг олон номоос нямбай шүүрдэж унших хэрэгтэй гэж боддог. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА?</h3><p>Өнгөрсөн онд Йелийн их сургуулийн шилдэг сурган хүмүүжүүлэгч шагналыг хүртсэн, "Хобби" сургуулийн дэд захирал <a href="https://admissions.yale.edu/educator-award" target="_blank">Г.Нэмүүн</a>, үндсэн хууль судлаач <a href="https://www.linkedin.com/in/mashbat-%D0%BEtgonbayar-139b222a/" target="_blank">О.Машбат</a>, БХЯ-ны ТЗУГ-ын дарга асан, хурандаа <a href="https://www.youtube.com/watch?v=77j4PjGZUG4" target="_blank">Д.Мөнх-Очир</a> нарыг танай буланд ярилцлага өгвөл бултаараа сонирхож уншина гэдэгт эргэлзэхгүй байна. </p> </div>	"Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаарт "Unread"-ийн "гавьяат уншигч"-ийг урилаа. "Гавьяат уншигч" гэсний учир нь манай редакц жилээс жилд оны онцлох номуудын талаарх нийтлэлдээ түүнийг урьж оролцуулж ( 2016 , 2017 , 2018 , 2020 ), номын тухай санал бодлыг нь сонсож ирснийх билээ. Колумбын их сургуулийн төгсөгч, олон улсын харилцаа судлаач Г.Түвшинзаяа уншиж буй, өөрт нь хамгийн ихээр нөлөөлсөн номын тухай, унших дадал, сонголтынхоо талаар хуваалцсаныг хүлээн авна уу. ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Ном уншихын хамгийн оргил мэдрэмж нь шинэ зүйл мэдэх биш, харин толгойд эргэлдэж байгаа санаануудыг илүү цэгцтэйгээр, илүү гүнзгийгээр илэрхийлсэнтэй таарах. Алхаж явахдаа, хүнтэй ярилцах үедээ бодож олсон санааг чинь Марсель Прүст эсвэл Милан Күндера номдоо дурайлгаад биччихсэн байхтай таарах удаан эрсэн эрдэнээ олохтой ижил. Өөртэй чинь адилаар ертөнцийг хардаг хүн байгаад тэр нь суут сэтгэгч байх шиг сэтгэл сэргээм зүйл өөр юу байх билээ. Тэгэхээр тухайн цаг үед юу эргэцүүлж байгаагаас шалтгаалж унших ном өөрчлөгддөг. Суурь мэргэжил минь улс төрийн философи тул хуучны тулгуур бүтээлүүдийг байсхийгээд сөхдөг. Мөн Афганистанд энхийг дэмжих ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэсэн бэлтгэл офицер тул цэргийн түүх, стратегийн номууд уншина. Төрийн албан хаагч тул бас төрийн реформыг хэрхэн хийх, төрийн ажлыг хэрхэн эрхлэх талаар санаанууд энд тэндээс шүүрдэнэ. Яг одоо миний унтлагын орны дэргэд байгаа ном бол Лю Цы Синий " Three-Body Problem ", Mэтт Эндрьюсийн " Limits of Institutional Reform in Development " хоёр. Эхнийх нь гэр бүлийн хүнд маань ихэд таалагдсан тул уншиж буй. Зөгнөлт зохиолуудад дургүй тул нэлээд хүчилж уншиж байна. Удаах нь өндөр хөгжилтэй орнуудын туршлага хөгжиж буй оронд яагаад хэрэгждэггүй тухай. Бид гадаадад сургуульд сурч мэдсэн зүйлсийнхээ хэмжээ хязгаар, боломж бололцооны талаар илүү гүнзгий ярилцах цаг ирсэн. ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Рори Стюартын " The Places in Between " шууд толгойд бууж байна. Оюутны сургалтын төлбөрөө олох гэж кафед ажилладаг байхдаа Рори Стюартын ярилцлагыг олж үзсэн юм. Сэтгэл хөдлөөд тэр өдөртөө номын сан орж номыг нь авч уншиж билээ. Би хэзээ ч энэ шотланд эр шиг сонирхолтой амьдралыг туулж, уран яруугаар өөрийгөө илэрхийлж чадахгүй байх. Гэхдээ ид өвлөөр банхараа хөтлөн Афганистаныг хөндлөн гулд алхсан түүний энэ түүх амьдралдаа хийсэн олон шийдвэрт маань мөрөө үлдээсээр байгааг сүүлд анзаарсан. Хэдийгээр хоёр дайныг эхлүүлсэн боловч (нэг дайнд нь би өөрийн биеэр оролцсон тул сайн мууг нь мэднэ) Америкийн төрд чухал ул мөрөө үлдээсэн хүн бол ердөө хэд хоногийн өмнө өөд болсон Доналд Рамсфэлд. АНУ-ын Батлан хамгаалах яамны хамгийн залуу, мөн хамгийн настай сайдаар хоёронтоо ажилласан түүний ямар ч ажлыг гараасаа гаргадаг чадвар нь гоц гойд. Монголд бүр гурван ч удаа ирж байв. Түүний төрийн ажил эрхлэх арга барилаасаа хуваалцсан " Rumsfeld’s Rules " ном төрийн албан хаагчаар ажиллахад минь их хэрэг болсон. Зөвлөмжүүдийг нь ажил хэрэгтээ ашиглахыг хичээдэг. НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Миний арга барил их болхи. Хүндэлдэг хүмүүсийнхээ зөвлөснөөр, аль эсвэл " The New York Review of Books ", " Financial Times " гэсэн хоёр хэвлэл дээр дурдагдсан тохиолдолд. Дурдагдаагүй өөр бусад чухал номуудаас хоцорч байгаагаа мэдэж байна л даа, гэхдээ энэ арга барил наддаа л "хаваасаг". НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Номыг тухалж суугаад, тухтай уншихаа байсан. Нэгд, тэгээд байх зав барагтай гардаггүй. Хоёрт, тухтай орчин, бүтээмж хоёр зарим үед урвуу хамааралтай. Тухгүй орчинд хүн илүү дутуу зүйлд сатаарахгүй зөвхөн урдахаа л түргэн хийж дуусгадаг. Зарим хүмүүс чимээ ихтэй кафед бичих, унших ажлаа амжуулдаг нь үүнтэй холбоотой. Би 2015 оноос эхлээд босоо ширээн дээр ажилладаг болсон. Удаан зогсох тусам хөл чилэх тул тэр хэрээрээ ажлаа гараасаа түргэн гаргадаг юм билээ. Ноам Хомский “ Би хүйтэн цаг агаарт дуртай, ихийг хийж амждаг болохоор тэр ” гэж бас зүгээр ч нэг хэлээгүй байх. Ямар мэдээлэл авах нь юугаар дамжуулж авснаас хамаарна гэдэг шиг яг тогтож унших шаардлагатай, уран зохиол, философийн, эсвэл зураг, диаграм ихтэй, зууралдаж байж гараасаа гаргадаг номуудыг цаасан хэлбэрээр нь уншихыг боддог. Харин хэлхсэн олон санаатай, хэлэмж нь хөнгөн сүүлийн үеийн номуудыг e-book хэлбэрээр нь гүйлгээд харчихвал надад лав амар байдаг. Гэхдээ хүн бүрд илүүд үздэг өөр өөрийн арга барил байдаг биз ээ. БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Манайд бакалаврын түвшинд шууд нарийн хичээлүүд үзээд мэргэшүүлээд мэргэшүүлээд явчихдаг. Харин Баруунд бакалаврын түвшний сургалтыг илүү ерөнхий боловсролын үргэлжлэл гэж хардаг. Оюутнууддаа ямар мэргэжил эзэмшиж байгаагаас нь үл шалтгаалж эхлээд амьдарч байгаа нийгмийнх нь талаар цэгцтэй суурь мэдлэг өгдөг. Тэгэхгүй бол мэргэжлээрээ ихэд амжилттай яваа нэгэн гэнэт нийгмийн талаар том том нээлтүүд хийгээд унадаг, сургамжтай жишээнүүд манайд бишгүй бий. Ардчилал, шударга ёс, өмч хөрөнгө зэрэг ойлголт гэнэт оргүй хоосноос гарч ирээгүй. Олон зуун жилийн турш олон зуун хүн тал бүрээс нь бүтээлүүдээрээ хэлэлцсэний үр дүнд бидэнд өвлөгдсөн. Тиймээс тулгуур бүтээлүүд рүү л өнгийж байж цэгцтэй ойлголттой болно. Энэ тухайд, Баабарын “Дори Идэр дүүдээ” бол миний үеийнхэн дундаа классик. Харин Барууны оюутнууд хичээл дээрээ ямаршуухан бүтээлүүд нухаж, ямаршуухан мэдлэг олж авдгийг коллежийн хөтөлбөрүүдээс нь мэдэж болно. Болбол бүгдийг нь судлаад дуусгах хэрэгтэй. Америкийн зарим нэг коллежийн дараах хөтөлбөрүүд алдартай: Columbia Literature Humanities , Columbia Contemporary Civilization , Stanford SLE , University of Chicago Basic Program of Liberal Education . ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Шимтэж уншдаг сэтгэгчид маань голдуу Лео Штраус ын школынхон. Коллежийн багш нар маань ч энэ школын шошготой профессорууд байсан. Ойр зуурын, удахгүй ач холбогдол нь буурах хэдэн зуун номоос илүүтэйгээр тулгуур болсон цөөн бүтээлийг ул суурьтайгаар судлах ёстой гэж тэд бидэнд сургасан. Коллежид Хомэр, Платон, Ж.Локк, Ж.Ж.Руссогоор дөрвөн жил нүдсэн . Үр дүнд нь харин ч орчин үеийн нийгмийн үзэгдлүүдийг илүү углуургаар нь харж чаддаг болсон гэж боддог. Дипломын ажлыг маань удирдсан багш сүүлд нэлээд алдартай зохиолч нийтлэлч болсон. Шинэ тутам бүрэлдэж буй Евразийн тив , Бүс ба зам санаачилга , Доналд Трампын Америк зэрэг сэдвээр ганган ганган санаануудтай бүтээлүүд угсруулан гаргасан. Хэрвээ сачий хүрвэл хэзээ нэгэн цагт тиймэрхүү номууд бичих мөрөөдөлтэй. НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Харолд Блүүмийн "Ном уншина гэдэг цагтай уралдахыг хэлнэ " гэсэн нь хүн бүрийн анзаараад байдаггүй санаа. Унших ёстой бүтээлүүд өдөр бүр нэмэгдээд л байх. Харин бидний амьдрах хугацаа цаг тутам хорогдоод л байгаа. Хязгаартай энэ амьдралдаа аль болох олон бүтээл уншиж амьдралаа утга учиртай болгохын тулд цагтай уралдаж уншихаас өөр аргагүй. Нөгөөтээгүүр, хурдан уншиж байна гээд Вүүди Аллэны кинонд гардаг шиг '“Дайн ба энх"-ийг цагийн дотор уншчихлаа, лав л Оросын тухай гардаг юм байна” гээд сууж байж болохгүй. В.Набоков "Номыг уншдаггүй, харин дахин уншдаг " гэснийг бас мартаж болохгүй. Нэг уншаад номыг ойлгочихлоо гэж хэлж болдоггүй. Коллежид Платоны “Төр улс” зохиолын эхний ганц өгүүлбэрийн цаад санаа нь юу болох талаар бүтэн хичээл орсныг мартдаггүй. Энгийн үгсийн ард олон давхар санаан нуугддаг тул тэднийг олон дахин уншиж байж л ухаж ойлгоно. Залхуурч болохгүй. Нарийн яривал, ном уншина гэдэг нийгмийнхээ өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлж байна гэсэн үг. Ойр дотныхонтойгоо яриа дэлгэхдээ, олон нийтийн сүлжээнд үзэл бодлоо хуваалцахдаа санаагаа баримттай, ул суурьтай тавина гэдэг бусдыгаа хүндэтгэж, нийгэмдээ хувь нэмрээ бодитойгоор оруулж байгаа хэрэг. Үүний тулд ямар ч энгийн сэдэв байсан гэсэн тэр талаар өмнө нь хэн юу гэж хэлснийг олон номоос нямбай шүүрдэж унших хэрэгтэй гэж боддог. ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Өнгөрсөн онд Йелийн их сургуулийн шилдэг сурган хүмүүжүүлэгч шагналыг хүртсэн, "Хобби" сургуулийн дэд захирал Г.Нэмүүн , үндсэн хууль судлаач О.Машбат , БХЯ-ны ТЗУГ-ын дарга асан, хурандаа Д.Мөнх-Очир нарыг танай буланд ярилцлага өгвөл бултаараа сонирхож уншина гэдэгт эргэлзэхгүй байна.	"Номтой яриа" булангийнхаа энэ удаагийн дугаарт "Unread"-ийн "гавьяат уншигч"-ийг урилаа. "Гавьяат уншигч" гэсний учир нь манай редакц жилээс жилд оны онцлох номуудын талаарх нийтлэлдээ түүнийг урьж оролцуулж (2016, 2017, 2018, 2020), номын тухай санал бодлыг нь сонсож ирснийх билээ. Колумбын их сургуулийн төгсөгч, олон улсын харилцаа судлаач Г.Түвшинзаяа уншиж буй, өөрт нь хамгийн ихээр нөлөөлсөн номын тухай, унших дадал, сонголтынхоо талаар хуваалцсаныг хүлээн авна уу. ### ТА ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ УНШДАГ ВЭ? ОДОО УНШИЖ БУЙ НОМ? Ном уншихын хамгийн оргил мэдрэмж нь шинэ зүйл мэдэх биш, харин толгойд эргэлдэж байгаа санаануудыг илүү цэгцтэйгээр, илүү гүнзгийгээр илэрхийлсэнтэй таарах. Алхаж явахдаа, хүнтэй ярилцах үедээ бодож олсон санааг чинь Марсель Прүст эсвэл Милан Күндера номдоо дурайлгаад биччихсэн байхтай таарах удаан эрсэн эрдэнээ олохтой ижил. Өөртэй чинь адилаар ертөнцийг хардаг хүн байгаад тэр нь суут сэтгэгч байх шиг сэтгэл сэргээм зүйл өөр юу байх билээ. Тэгэхээр тухайн цаг үед юу эргэцүүлж байгаагаас шалтгаалж унших ном өөрчлөгддөг. Суурь мэргэжил минь улс төрийн философи тул хуучны тулгуур бүтээлүүдийг байсхийгээд сөхдөг. Мөн Афганистанд энхийг дэмжих ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэсэн бэлтгэл офицер тул цэргийн түүх, стратегийн номууд уншина. Төрийн албан хаагч тул бас төрийн реформыг хэрхэн хийх, төрийн ажлыг хэрхэн эрхлэх талаар санаанууд энд тэндээс шүүрдэнэ. Яг одоо миний унтлагын орны дэргэд байгаа ном бол Лю Цы Синий "Three-Body Problem", Mэтт Эндрьюсийн "Limits of Institutional Reform in Development" хоёр. Эхнийх нь гэр бүлийн хүнд маань ихэд таалагдсан тул уншиж буй. Зөгнөлт зохиолуудад дургүй тул нэлээд хүчилж уншиж байна. Удаах нь өндөр хөгжилтэй орнуудын туршлага хөгжиж буй оронд яагаад хэрэгждэггүй тухай. Бид гадаадад сургуульд сурч мэдсэн зүйлсийнхээ хэмжээ хязгаар, боломж бололцооны талаар илүү гүнзгий ярилцах цаг ирсэн. ### ТАНД ХАМГИЙН ИХ НӨЛӨӨЛСӨН, ТОМ ӨӨРЧЛӨЛТ АВЧИРСАН НОМ? Рори Стюартын "The Places in Between" шууд толгойд бууж байна. Оюутны сургалтын төлбөрөө олох гэж кафед ажилладаг байхдаа Рори Стюартын ярилцлагыг олж үзсэн юм. Сэтгэл хөдлөөд тэр өдөртөө номын сан орж номыг нь авч уншиж билээ. Би хэзээ ч энэ шотланд эр шиг сонирхолтой амьдралыг туулж, уран яруугаар өөрийгөө илэрхийлж чадахгүй байх. Гэхдээ ид өвлөөр банхараа хөтлөн Афганистаныг хөндлөн гулд алхсан түүний энэ түүх амьдралдаа хийсэн олон шийдвэрт маань мөрөө үлдээсээр байгааг сүүлд анзаарсан. Хэдийгээр хоёр дайныг эхлүүлсэн боловч (нэг дайнд нь би өөрийн биеэр оролцсон тул сайн мууг нь мэднэ) Америкийн төрд чухал ул мөрөө үлдээсэн хүн бол ердөө хэд хоногийн өмнө өөд болсон Доналд Рамсфэлд. АНУ-ын Батлан хамгаалах яамны хамгийн залуу, мөн хамгийн настай сайдаар хоёронтоо ажилласан түүний ямар ч ажлыг гараасаа гаргадаг чадвар нь гоц гойд. Монголд бүр гурван ч удаа ирж байв. Түүний төрийн ажил эрхлэх арга барилаасаа хуваалцсан "Rumsfeld’s Rules" ном төрийн албан хаагчаар ажиллахад минь их хэрэг болсон. Зөвлөмжүүдийг нь ажил хэрэгтээ ашиглахыг хичээдэг. ### НОМОО ХЭРХЭН СОНГОДОГ ВЭ? Миний арга барил их болхи. Хүндэлдэг хүмүүсийнхээ зөвлөснөөр, аль эсвэл "The New York Review of Books", "Financial Times" гэсэн хоёр хэвлэл дээр дурдагдсан тохиолдолд. Дурдагдаагүй өөр бусад чухал номуудаас хоцорч байгаагаа мэдэж байна л даа, гэхдээ энэ арга барил наддаа л "хаваасаг". ### НОМЫГ ЯМАР БАЙДЛААР, ЯАЖ УНШДАГ ВЭ? Номыг тухалж суугаад, тухтай уншихаа байсан. Нэгд, тэгээд байх зав барагтай гардаггүй. Хоёрт, тухтай орчин, бүтээмж хоёр зарим үед урвуу хамааралтай. Тухгүй орчинд хүн илүү дутуу зүйлд сатаарахгүй зөвхөн урдахаа л түргэн хийж дуусгадаг. Зарим хүмүүс чимээ ихтэй кафед бичих, унших ажлаа амжуулдаг нь үүнтэй холбоотой. Би 2015 оноос эхлээд босоо ширээн дээр ажилладаг болсон. Удаан зогсох тусам хөл чилэх тул тэр хэрээрээ ажлаа гараасаа түргэн гаргадаг юм билээ. Ноам Хомский “Би хүйтэн цаг агаарт дуртай, ихийг хийж амждаг болохоор тэр” гэж бас зүгээр ч нэг хэлээгүй байх. Ямар мэдээлэл авах нь юугаар дамжуулж авснаас хамаарна гэдэг шиг яг тогтож унших шаардлагатай, уран зохиол, философийн, эсвэл зураг, диаграм ихтэй, зууралдаж байж гараасаа гаргадаг номуудыг цаасан хэлбэрээр нь уншихыг боддог. Харин хэлхсэн олон санаатай, хэлэмж нь хөнгөн сүүлийн үеийн номуудыг e-book хэлбэрээр нь гүйлгээд харчихвал надад лав амар байдаг. Гэхдээ хүн бүрд илүүд үздэг өөр өөрийн арга барил байдаг биз ээ. ### БУСАД ХҮМҮҮСИЙГ УНШААСАЙ, МЭДЭЭСЭЙ ГЭЖ ХҮСДЭГ НОМ? Манайд бакалаврын түвшинд шууд нарийн хичээлүүд үзээд мэргэшүүлээд мэргэшүүлээд явчихдаг. Харин Баруунд бакалаврын түвшний сургалтыг илүү ерөнхий боловсролын үргэлжлэл гэж хардаг. Оюутнууддаа ямар мэргэжил эзэмшиж байгаагаас нь үл шалтгаалж эхлээд амьдарч байгаа нийгмийнх нь талаар цэгцтэй суурь мэдлэг өгдөг. Тэгэхгүй бол мэргэжлээрээ ихэд амжилттай яваа нэгэн гэнэт нийгмийн талаар том том нээлтүүд хийгээд унадаг, сургамжтай жишээнүүд манайд бишгүй бий. Ардчилал, шударга ёс, өмч хөрөнгө зэрэг ойлголт гэнэт оргүй хоосноос гарч ирээгүй. Олон зуун жилийн турш олон зуун хүн тал бүрээс нь бүтээлүүдээрээ хэлэлцсэний үр дүнд бидэнд өвлөгдсөн. Тиймээс тулгуур бүтээлүүд рүү л өнгийж байж цэгцтэй ойлголттой болно. Энэ тухайд, Баабарын “Дори Идэр дүүдээ” бол миний үеийнхэн дундаа классик. Харин Барууны оюутнууд хичээл дээрээ ямаршуухан бүтээлүүд нухаж, ямаршуухан мэдлэг олж авдгийг коллежийн хөтөлбөрүүдээс нь мэдэж болно. Болбол бүгдийг нь судлаад дуусгах хэрэгтэй. Америкийн зарим нэг коллежийн дараах хөтөлбөрүүд алдартай: Columbia Literature Humanities, Columbia Contemporary Civilization, Stanford SLE, University of Chicago Basic Program of Liberal Education. ### ХЭРВЭЭ ТА НОМ БИЧИХ ЁСТОЙ ГЭВЭЛ ТЭР НЬ ЮУНЫ ТУХАЙ, ЯМАР ТӨРЛИЙН НОМ БАЙХ БОЛ? Шимтэж уншдаг сэтгэгчид маань голдуу Лео Штраусын школынхон. Коллежийн багш нар маань ч энэ школын шошготой профессорууд байсан. Ойр зуурын, удахгүй ач холбогдол нь буурах хэдэн зуун номоос илүүтэйгээр тулгуур болсон цөөн бүтээлийг ул суурьтайгаар судлах ёстой гэж тэд бидэнд сургасан. Коллежид Хомэр, Платон, Ж.Локк, Ж.Ж.Руссогоор дөрвөн жил нүдсэн. Үр дүнд нь харин ч орчин үеийн нийгмийн үзэгдлүүдийг илүү углуургаар нь харж чаддаг болсон гэж боддог. Дипломын ажлыг маань удирдсан багш сүүлд нэлээд алдартай зохиолч нийтлэлч болсон. Шинэ тутам бүрэлдэж буй Евразийн тив, Бүс ба зам санаачилга, Доналд Трампын Америк зэрэг сэдвээр ганган ганган санаануудтай бүтээлүүд угсруулан гаргасан. Хэрвээ сачий хүрвэл хэзээ нэгэн цагт тиймэрхүү номууд бичих мөрөөдөлтэй. ### НОМТОЙ ХОЛБООТОЙ ХЭЛМЭЭР САНАГДДАГ ЗҮЙЛ? Харолд Блүүмийн "Ном уншина гэдэг цагтай уралдахыг хэлнэ" гэсэн нь хүн бүрийн анзаараад байдаггүй санаа. Унших ёстой бүтээлүүд өдөр бүр нэмэгдээд л байх. Харин бидний амьдрах хугацаа цаг тутам хорогдоод л байгаа. Хязгаартай энэ амьдралдаа аль болох олон бүтээл уншиж амьдралаа утга учиртай болгохын тулд цагтай уралдаж уншихаас өөр аргагүй. Нөгөөтээгүүр, хурдан уншиж байна гээд Вүүди Аллэны кинонд гардаг шиг '“Дайн ба энх"-ийг цагийн дотор уншчихлаа, лав л Оросын тухай гардаг юм байна” гээд сууж байж болохгүй. В.Набоков "Номыг уншдаггүй, харин дахин уншдаг" гэснийг бас мартаж болохгүй. Нэг уншаад номыг ойлгочихлоо гэж хэлж болдоггүй. Коллежид Платоны “Төр улс” зохиолын эхний ганц өгүүлбэрийн цаад санаа нь юу болох талаар бүтэн хичээл орсныг мартдаггүй. Энгийн үгсийн ард олон давхар санаан нуугддаг тул тэднийг олон дахин уншиж байж л ухаж ойлгоно. Залхуурч болохгүй. Нарийн яривал, ном уншина гэдэг нийгмийнхээ өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлж байна гэсэн үг. Ойр дотныхонтойгоо яриа дэлгэхдээ, олон нийтийн сүлжээнд үзэл бодлоо хуваалцахдаа санаагаа баримттай, ул суурьтай тавина гэдэг бусдыгаа хүндэтгэж, нийгэмдээ хувь нэмрээ бодитойгоор оруулж байгаа хэрэг. Үүний тулд ямар ч энгийн сэдэв байсан гэсэн тэр талаар өмнө нь хэн юу гэж хэлснийг олон номоос нямбай шүүрдэж унших хэрэгтэй гэж боддог. ### ЭДГЭЭР АСУУЛТАД ХЭНИЙГ ХАРИУЛААСАЙ ГЭЖ ХҮСЭЖ БАЙНА? Өнгөрсөн онд Йелийн их сургуулийн шилдэг сурган хүмүүжүүлэгч шагналыг хүртсэн, "Хобби" сургуулийн дэд захирал Г.Нэмүүн, үндсэн хууль судлаач О.Машбат, БХЯ-ны ТЗУГ-ын дарга асан, хурандаа Д.Мөнх-Очир нарыг танай буланд ярилцлага өгвөл бултаараа сонирхож уншина гэдэгт эргэлзэхгүй байна.
https://unread.today/c/unreadbookclub-mymongolia	Номын тухай	Ganzorig Dolingor	2021-04-04T00:00:00	4 сарын 4, 2021	Unread Book Club: "Миний Монгол" номын хэлэлцүүлгээс онцлох 13 баримт	<div class="article-body"> <h2>Өнгөрөгч дөрөвдүгээр сарын нэгэнд Unread Book Club-ийн хоёр дахь хэлэлцүүлэг болж өнгөрлөө. Энэ удаа бид "ХААН Банк"-ны гүйцэтгэх захирал Питер Морроу агсны Монголд амьдарсан 15 жилийн адал явдал, ажиглалт, эргэцүүллээ нэгтгэсэн "Миний Монгол" номыг сонгон 100 гаруй уншигчийн хамт тун сонирхолтой хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Бид өмнө нь уг номыг тоймлон бичиж байсан тул энэхүү нийтлэлдээ хэлэлцүүлгийн үеэр яригдсан сонирхолтой баримтуудыг хүргэж байна. <br></h2><blockquote><p><a href="https://unread.today/c/book-mymongolia-petermorrow" target="_blank">Ж.Питер Морроугийн "Миний Монгол" номын тухай</a></p> <cite><p>Unread Media</p> </cite></blockquote><p></p><p>1. "Миний Монгол" ном нь Монголын сүүл үеийн түүх буюу 2000-2015 оны хооронд нийгмийн амьдрал ямар байсныг олон талаас нь харуулсан ном юм. Улаанбаатар ямар байв, хөдөө нутаг ямархуу хөгжилтэй байв, шилжилтийн үеийн эдийн засаг ямар түвшинд байв, корпорэйт соёл хэрхэн бүрэлдэж байв, урлагийн салбар аль түвшинд байв, улс төр, шүүхийн нөхцөл байдал ямар байв гэдгийг сонирхолтой түүхүүдээр харуулна. Хэлэлцүүлгийн үеэр уншигчдын хуваалцсан номын санаанууд, түүхүүд бүгд өөр өөр байсан нь үнэхээр баялаг агуулгатай ном болохыг илтгэж байлаа.</p><p>2. Питер Морроу агсан сайн бичдэг байжээ. Хэдийгээр Харвардад эдийн засгийн чиглэлээр суралцсан боловч “миний Харвардад сурсан зүйл бол унших, бичих” гэж тэр хэлдэг байж.<br><br>3. "Миний Монгол" ном нь долоон хэсэгтэй бөгөөд тэдгээр нь он цагийн дарааллын дагуу бичигдээгүй. Тэрээр Монголд ирээд бичсэн тэмдэглэлүүдээ АНУ дахь гэрийнхэн, найзууд руугаа илгээдэг байжээ. 2010 онд гүйцэтгэх захирлын албанаасаа буусныхаа дараа ном бичье хэмээн шийдэж, 2010-2015 оны хооронд шинэ тэмдэглэлүүд бичиж нас эцэслэхийнхээ өмнө бэлэн болгожээ. Тэрээр англиар бичсэн хувиа редакторлуулж, АНУ дахь паблишинг компаниудтай холбоо тогтоон явж байсан ч энэ ажлынхаа эцсийг үзэж чадаагүй тул эхнэр нь 2017 онд Монголд англи хэлээр хэвлүүлсэн байна. Номдоо дурдсанчлан, тэрээр ХААН Банкийг сэргээн босгосон түүхийг өөр ном болгох зорилготой байжээ. Энэ номын талаар уншигчид их асууж байлаа. </p><p>4. 2020 оны эхээр номын монгол орчуулга гарахад уншигчид шимтэн уншжээ. Эхнэр Б.Доржпагма нь монголчууд хэрхэн хүлээж авах бол гэж эмээж байснаа нуугаагүй. Учир нь эл номд шүүмжилсэн хэсэг цөөнгүй. Гэвч монголчууд энэ номоос өөрсдийгөө харах шиг болж, олзуурхан уншжээ.</p><p>5. Номын анхны хувилбарыг "Непко паблишинг" эрхлэн хэвлүүлжээ. Баабар гуай энэ номын тухайд “Энэ номд бичсэн шиг монголчуудын дунд амьдраад монголчуудын тухай үнэн бодитой бичсэн тохиолдол цөөхөн. Марко Поло, Карпинигээс эхлээд XX зууны эхээр ирж амьдарч байсан хэдэн хүн л бий” хэмээн үнэлжээ.</p><p>6. Питер Морроу том биетэй, хурдан яриатай, шулуун шударга, уяхан цайлган хүн байжээ. "Одоо эргээд харахад, тэр монголчууд хэн юм бэ гэдгийг үнэхээр сониучирхаж, ойлгохыг хичээдэг байсан туйлын бүтээлч, ажигч хүн байсан юм байна" хэмээн түүний найз, "Гуру медиа" компанийн продюсер Ц.Ариунаа ярьсан. Уртын дуу явах бүрд уясдаг Питер Морроу агсан монголчуудад нийцүүлэн зарим үед уян хатан харилцдаг боловч шударга, зарчимч байх ёстой үедээ хатуу зогсож чаддаг байж.</p><p>7. Тэр түүх өгүүлэх дуртай, түүндээ чадварлаг. Ажил хэргийн шугамаар Монголд ирдэг гадаадууд түүнтэй их уулздаг байв. Тэр болгонд Монголын улс төр, бизнес, урлаг соёлын тухай олон түүхийг, банкандаа цуглуулдаг уран зураг бүрийн ардах түүхийг амттай гэгч нь хүүрнэдэг байсан гэнэ.</p><p>8. Питер Морроу агсан Говийн ноён хутагт Данзанравжаагийн долоо дахь үеийн тахилч З.Алтангэрэлийн тухай анх олон нийтэд дэлгэн ярьжээ. Түүний дараагаас Данзанравжаагийн судлал эрчимтэй хөгжсөн гэдэг. Эдүгээ З.Алтангэрэлийн гайхамшигт түүхээр “Тахилч” хэмээх олон ангит кино хийгдэж буй аж.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/50630c2201a267f3180622adb129e501.jpeg"></p><div class="image-caption">www.dai.com</div><p></p><p>9. Тэрээр Монголын сүм хийдийн түүх, шашны зан үйлийг ихэд сонирхдог байв. Тийм ч учраас "Монголын сүм хийдийн түүхэн товчоо" төслийг санаачлан 2004 оноос Монголын Урлагийн Зөвлөлөөс хэрэгжүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлжээ. Энэ төслийн хүрээнд Монголд байсан болон эдүгээ оршин байгаа сүм хийдүүдийн түүх, гэрэл зураг, аман түүхийн эх сурвалж бүхий цогц мэдээллийг багтаасан <a href="https://www.mongoliantemples.org/" target="_blank">www.mongoliantemples.org</a> цахим хуудсыг бүтээсэн нь түүх, соёлын өндөр ач холбогдолтой ажил юм. </p><p>10. Монголд анх удаа банк урлагийн одыг нүүр царайгаа болгох нь түүний сэдсэн санаа байв. "ХААН Банк" поп дива Б.Сарантуяатай гэрээ хийн маркетингаа хийлгэх болжээ. Дуучин Сараа энэ тухайд “Тухайн үед ХААН Банктай их хатуу гэрээ хийсэн. Түүний хүчинд би уран бүтээлчийн хувьд илүү сахилга баттай болсон шүү” хэмээн дурссан байна.</p><p>11. Тэрээр ач холбогдол багатай гэж бодсон зүйлсэд санаа зовох дургүй байжээ. Жишээ нь нүдний шилээ хаяад байдаг тул нэг долларын шилээс гучин ширхгийг аваад тавьчихдаг байсан нь сонирхолтой. Тэр хямдралын үеийг сайн мэддэг, тийм үед нэг хувцаснаас олон ширхгийг авдаг байсан хэмээн эхнэр нь дурсав.</p><p>12. Ном хоёр дахиа хэвлэгдэхэд "ХААН Банк сан" дэмжжээ. Монголд компанийн нийгмийн хариуцлага гэдэг ойлголт бараг үгүй асан тэр үед Питер Морроугийн санаачилгаар "ХААН Банк" нийгмийн сайн сайхныг дэмжих талбарт манлайлагч болж, олон жил тууштай ажиллаж буй. Өдгөө "ХААН Банк сан" 4.5 тэрбумын төсөл хэрэгжүүлээд байгаа аж.</p><p>13. Энэ ном монголчуудад бичих соёл дутмаг байгааг, цаашдаа хүмүүс сайн бичих хэрэгтэйг харуулж байна гэдэгт уншигчид санал нэгдэв. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">UNREAD BOOK CLUB-ИЙН ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭХ НОМЫН ХУВААРЬ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/43/d88870e656050ff9dff4e8a68a7870e6.jpeg"></p> </div>	Өнгөрөгч дөрөвдүгээр сарын нэгэнд Unread Book Club-ийн хоёр дахь хэлэлцүүлэг болж өнгөрлөө. Энэ удаа бид "ХААН Банк"-ны гүйцэтгэх захирал Питер Морроу агсны Монголд амьдарсан 15 жилийн адал явдал, ажиглалт, эргэцүүллээ нэгтгэсэн "Миний Монгол" номыг сонгон 100 гаруй уншигчийн хамт тун сонирхолтой хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Бид өмнө нь уг номыг тоймлон бичиж байсан тул энэхүү нийтлэлдээ хэлэлцүүлгийн үеэр яригдсан сонирхолтой баримтуудыг хүргэж байна. Ж.Питер Морроугийн "Миний Монгол" номын тухай Unread Media 1. "Миний Монгол" ном нь Монголын сүүл үеийн түүх буюу 2000-2015 оны хооронд нийгмийн амьдрал ямар байсныг олон талаас нь харуулсан ном юм. Улаанбаатар ямар байв, хөдөө нутаг ямархуу хөгжилтэй байв, шилжилтийн үеийн эдийн засаг ямар түвшинд байв, корпорэйт соёл хэрхэн бүрэлдэж байв, урлагийн салбар аль түвшинд байв, улс төр, шүүхийн нөхцөл байдал ямар байв гэдгийг сонирхолтой түүхүүдээр харуулна. Хэлэлцүүлгийн үеэр уншигчдын хуваалцсан номын санаанууд, түүхүүд бүгд өөр өөр байсан нь үнэхээр баялаг агуулгатай ном болохыг илтгэж байлаа. 2. Питер Морроу агсан сайн бичдэг байжээ. Хэдийгээр Харвардад эдийн засгийн чиглэлээр суралцсан боловч “миний Харвардад сурсан зүйл бол унших, бичих” гэж тэр хэлдэг байж. 3. "Миний Монгол" ном нь долоон хэсэгтэй бөгөөд тэдгээр нь он цагийн дарааллын дагуу бичигдээгүй. Тэрээр Монголд ирээд бичсэн тэмдэглэлүүдээ АНУ дахь гэрийнхэн, найзууд руугаа илгээдэг байжээ. 2010 онд гүйцэтгэх захирлын албанаасаа буусныхаа дараа ном бичье хэмээн шийдэж, 2010-2015 оны хооронд шинэ тэмдэглэлүүд бичиж нас эцэслэхийнхээ өмнө бэлэн болгожээ. Тэрээр англиар бичсэн хувиа редакторлуулж, АНУ дахь паблишинг компаниудтай холбоо тогтоон явж байсан ч энэ ажлынхаа эцсийг үзэж чадаагүй тул эхнэр нь 2017 онд Монголд англи хэлээр хэвлүүлсэн байна. Номдоо дурдсанчлан, тэрээр ХААН Банкийг сэргээн босгосон түүхийг өөр ном болгох зорилготой байжээ. Энэ номын талаар уншигчид их асууж байлаа. 4. 2020 оны эхээр номын монгол орчуулга гарахад уншигчид шимтэн уншжээ. Эхнэр Б.Доржпагма нь монголчууд хэрхэн хүлээж авах бол гэж эмээж байснаа нуугаагүй. Учир нь эл номд шүүмжилсэн хэсэг цөөнгүй. Гэвч монголчууд энэ номоос өөрсдийгөө харах шиг болж, олзуурхан уншжээ. 5. Номын анхны хувилбарыг "Непко паблишинг" эрхлэн хэвлүүлжээ. Баабар гуай энэ номын тухайд “Энэ номд бичсэн шиг монголчуудын дунд амьдраад монголчуудын тухай үнэн бодитой бичсэн тохиолдол цөөхөн. Марко Поло, Карпинигээс эхлээд XX зууны эхээр ирж амьдарч байсан хэдэн хүн л бий” хэмээн үнэлжээ. 6. Питер Морроу том биетэй, хурдан яриатай, шулуун шударга, уяхан цайлган хүн байжээ. "Одоо эргээд харахад, тэр монголчууд хэн юм бэ гэдгийг үнэхээр сониучирхаж, ойлгохыг хичээдэг байсан туйлын бүтээлч, ажигч хүн байсан юм байна" хэмээн түүний найз, "Гуру медиа" компанийн продюсер Ц.Ариунаа ярьсан. Уртын дуу явах бүрд уясдаг Питер Морроу агсан монголчуудад нийцүүлэн зарим үед уян хатан харилцдаг боловч шударга, зарчимч байх ёстой үедээ хатуу зогсож чаддаг байж. 7. Тэр түүх өгүүлэх дуртай, түүндээ чадварлаг. Ажил хэргийн шугамаар Монголд ирдэг гадаадууд түүнтэй их уулздаг байв. Тэр болгонд Монголын улс төр, бизнес, урлаг соёлын тухай олон түүхийг, банкандаа цуглуулдаг уран зураг бүрийн ардах түүхийг амттай гэгч нь хүүрнэдэг байсан гэнэ. 8. Питер Морроу агсан Говийн ноён хутагт Данзанравжаагийн долоо дахь үеийн тахилч З.Алтангэрэлийн тухай анх олон нийтэд дэлгэн ярьжээ. Түүний дараагаас Данзанравжаагийн судлал эрчимтэй хөгжсөн гэдэг. Эдүгээ З.Алтангэрэлийн гайхамшигт түүхээр “Тахилч” хэмээх олон ангит кино хийгдэж буй аж. www.dai.com 9. Тэрээр Монголын сүм хийдийн түүх, шашны зан үйлийг ихэд сонирхдог байв. Тийм ч учраас "Монголын сүм хийдийн түүхэн товчоо" төслийг санаачлан 2004 оноос Монголын Урлагийн Зөвлөлөөс хэрэгжүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлжээ. Энэ төслийн хүрээнд Монголд байсан болон эдүгээ оршин байгаа сүм хийдүүдийн түүх, гэрэл зураг, аман түүхийн эх сурвалж бүхий цогц мэдээллийг багтаасан www.mongoliantemples.org цахим хуудсыг бүтээсэн нь түүх, соёлын өндөр ач холбогдолтой ажил юм. 10. Монголд анх удаа банк урлагийн одыг нүүр царайгаа болгох нь түүний сэдсэн санаа байв. "ХААН Банк" поп дива Б.Сарантуяатай гэрээ хийн маркетингаа хийлгэх болжээ. Дуучин Сараа энэ тухайд “Тухайн үед ХААН Банктай их хатуу гэрээ хийсэн. Түүний хүчинд би уран бүтээлчийн хувьд илүү сахилга баттай болсон шүү” хэмээн дурссан байна. 11. Тэрээр ач холбогдол багатай гэж бодсон зүйлсэд санаа зовох дургүй байжээ. Жишээ нь нүдний шилээ хаяад байдаг тул нэг долларын шилээс гучин ширхгийг аваад тавьчихдаг байсан нь сонирхолтой. Тэр хямдралын үеийг сайн мэддэг, тийм үед нэг хувцаснаас олон ширхгийг авдаг байсан хэмээн эхнэр нь дурсав. 12. Ном хоёр дахиа хэвлэгдэхэд "ХААН Банк сан" дэмжжээ. Монголд компанийн нийгмийн хариуцлага гэдэг ойлголт бараг үгүй асан тэр үед Питер Морроугийн санаачилгаар "ХААН Банк" нийгмийн сайн сайхныг дэмжих талбарт манлайлагч болж, олон жил тууштай ажиллаж буй. Өдгөө "ХААН Банк сан" 4.5 тэрбумын төсөл хэрэгжүүлээд байгаа аж. 13. Энэ ном монголчуудад бичих соёл дутмаг байгааг, цаашдаа хүмүүс сайн бичих хэрэгтэйг харуулж байна гэдэгт уншигчид санал нэгдэв. UNREAD BOOK CLUB-ИЙН ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭХ НОМЫН ХУВААРЬ	Өнгөрөгч дөрөвдүгээр сарын нэгэнд Unread Book Club-ийн хоёр дахь хэлэлцүүлэг болж өнгөрлөө. Энэ удаа бид "ХААН Банк"-ны гүйцэтгэх захирал Питер Морроу агсны Монголд амьдарсан 15 жилийн адал явдал, ажиглалт, эргэцүүллээ нэгтгэсэн "Миний Монгол" номыг сонгон 100 гаруй уншигчийн хамт тун сонирхолтой хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Бид өмнө нь уг номыг тоймлон бичиж байсан тул энэхүү нийтлэлдээ хэлэлцүүлгийн үеэр яригдсан сонирхолтой баримтуудыг хүргэж байна. > Ж.Питер Морроугийн "Миний Монгол" номын тухай > > Unread Media 1. "Миний Монгол" ном нь Монголын сүүл үеийн түүх буюу 2000-2015 оны хооронд нийгмийн амьдрал ямар байсныг олон талаас нь харуулсан ном юм. Улаанбаатар ямар байв, хөдөө нутаг ямархуу хөгжилтэй байв, шилжилтийн үеийн эдийн засаг ямар түвшинд байв, корпорэйт соёл хэрхэн бүрэлдэж байв, урлагийн салбар аль түвшинд байв, улс төр, шүүхийн нөхцөл байдал ямар байв гэдгийг сонирхолтой түүхүүдээр харуулна. Хэлэлцүүлгийн үеэр уншигчдын хуваалцсан номын санаанууд, түүхүүд бүгд өөр өөр байсан нь үнэхээр баялаг агуулгатай ном болохыг илтгэж байлаа. 2. Питер Морроу агсан сайн бичдэг байжээ. Хэдийгээр Харвардад эдийн засгийн чиглэлээр суралцсан боловч “миний Харвардад сурсан зүйл бол унших, бичих” гэж тэр хэлдэг байж. 3. "Миний Монгол" ном нь долоон хэсэгтэй бөгөөд тэдгээр нь он цагийн дарааллын дагуу бичигдээгүй. Тэрээр Монголд ирээд бичсэн тэмдэглэлүүдээ АНУ дахь гэрийнхэн, найзууд руугаа илгээдэг байжээ. 2010 онд гүйцэтгэх захирлын албанаасаа буусныхаа дараа ном бичье хэмээн шийдэж, 2010-2015 оны хооронд шинэ тэмдэглэлүүд бичиж нас эцэслэхийнхээ өмнө бэлэн болгожээ. Тэрээр англиар бичсэн хувиа редакторлуулж, АНУ дахь паблишинг компаниудтай холбоо тогтоон явж байсан ч энэ ажлынхаа эцсийг үзэж чадаагүй тул эхнэр нь 2017 онд Монголд англи хэлээр хэвлүүлсэн байна. Номдоо дурдсанчлан, тэрээр ХААН Банкийг сэргээн босгосон түүхийг өөр ном болгох зорилготой байжээ. Энэ номын талаар уншигчид их асууж байлаа. 4. 2020 оны эхээр номын монгол орчуулга гарахад уншигчид шимтэн уншжээ. Эхнэр Б.Доржпагма нь монголчууд хэрхэн хүлээж авах бол гэж эмээж байснаа нуугаагүй. Учир нь эл номд шүүмжилсэн хэсэг цөөнгүй. Гэвч монголчууд энэ номоос өөрсдийгөө харах шиг болж, олзуурхан уншжээ. 5. Номын анхны хувилбарыг "Непко паблишинг" эрхлэн хэвлүүлжээ. Баабар гуай энэ номын тухайд “Энэ номд бичсэн шиг монголчуудын дунд амьдраад монголчуудын тухай үнэн бодитой бичсэн тохиолдол цөөхөн. Марко Поло, Карпинигээс эхлээд XX зууны эхээр ирж амьдарч байсан хэдэн хүн л бий” хэмээн үнэлжээ. 6. Питер Морроу том биетэй, хурдан яриатай, шулуун шударга, уяхан цайлган хүн байжээ. "Одоо эргээд харахад, тэр монголчууд хэн юм бэ гэдгийг үнэхээр сониучирхаж, ойлгохыг хичээдэг байсан туйлын бүтээлч, ажигч хүн байсан юм байна" хэмээн түүний найз, "Гуру медиа" компанийн продюсер Ц.Ариунаа ярьсан. Уртын дуу явах бүрд уясдаг Питер Морроу агсан монголчуудад нийцүүлэн зарим үед уян хатан харилцдаг боловч шударга, зарчимч байх ёстой үедээ хатуу зогсож чаддаг байж. 7. Тэр түүх өгүүлэх дуртай, түүндээ чадварлаг. Ажил хэргийн шугамаар Монголд ирдэг гадаадууд түүнтэй их уулздаг байв. Тэр болгонд Монголын улс төр, бизнес, урлаг соёлын тухай олон түүхийг, банкандаа цуглуулдаг уран зураг бүрийн ардах түүхийг амттай гэгч нь хүүрнэдэг байсан гэнэ. 8. Питер Морроу агсан Говийн ноён хутагт Данзанравжаагийн долоо дахь үеийн тахилч З.Алтангэрэлийн тухай анх олон нийтэд дэлгэн ярьжээ. Түүний дараагаас Данзанравжаагийн судлал эрчимтэй хөгжсөн гэдэг. Эдүгээ З.Алтангэрэлийн гайхамшигт түүхээр “Тахилч” хэмээх олон ангит кино хийгдэж буй аж. www.dai.com 9. Тэрээр Монголын сүм хийдийн түүх, шашны зан үйлийг ихэд сонирхдог байв. Тийм ч учраас "Монголын сүм хийдийн түүхэн товчоо" төслийг санаачлан 2004 оноос Монголын Урлагийн Зөвлөлөөс хэрэгжүүлэх нөхцөлийг бүрдүүлжээ. Энэ төслийн хүрээнд Монголд байсан болон эдүгээ оршин байгаа сүм хийдүүдийн түүх, гэрэл зураг, аман түүхийн эх сурвалж бүхий цогц мэдээллийг багтаасан www.mongoliantemples.org цахим хуудсыг бүтээсэн нь түүх, соёлын өндөр ач холбогдолтой ажил юм. 10. Монголд анх удаа банк урлагийн одыг нүүр царайгаа болгох нь түүний сэдсэн санаа байв. "ХААН Банк" поп дива Б.Сарантуяатай гэрээ хийн маркетингаа хийлгэх болжээ. Дуучин Сараа энэ тухайд “Тухайн үед ХААН Банктай их хатуу гэрээ хийсэн. Түүний хүчинд би уран бүтээлчийн хувьд илүү сахилга баттай болсон шүү” хэмээн дурссан байна. 11. Тэрээр ач холбогдол багатай гэж бодсон зүйлсэд санаа зовох дургүй байжээ. Жишээ нь нүдний шилээ хаяад байдаг тул нэг долларын шилээс гучин ширхгийг аваад тавьчихдаг байсан нь сонирхолтой. Тэр хямдралын үеийг сайн мэддэг, тийм үед нэг хувцаснаас олон ширхгийг авдаг байсан хэмээн эхнэр нь дурсав. 12. Ном хоёр дахиа хэвлэгдэхэд "ХААН Банк сан" дэмжжээ. Монголд компанийн нийгмийн хариуцлага гэдэг ойлголт бараг үгүй асан тэр үед Питер Морроугийн санаачилгаар "ХААН Банк" нийгмийн сайн сайхныг дэмжих талбарт манлайлагч болж, олон жил тууштай ажиллаж буй. Өдгөө "ХААН Банк сан" 4.5 тэрбумын төсөл хэрэгжүүлээд байгаа аж. 13. Энэ ном монголчуудад бичих соёл дутмаг байгааг, цаашдаа хүмүүс сайн бичих хэрэгтэйг харуулж байна гэдэгт уншигчид санал нэгдэв. ### UNREAD BOOK CLUB-ИЙН ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭХ НОМЫН ХУВААРЬ

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.