Datasets:
Q-bert
/
Custom-2204

Dataset card Data Studio Files Community
1
Proje
stringlengths
146
2.81k
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: KAYAŞEHRİNİ HİÇ BÖYLE GEZDİNİZ Mİ? Özet: İnsanlar her zaman geçmişi merak etmişlerdir. Eskiye duyulan bu merakla birlikte geçmiş dönemlere ait eşyaları toplamak, biriktirmek ve sergilemek ilk koleksiyonların oluşmasını sağlamıştır. Bu koleksiyonlar ise zamanla büyüyerek, geniş alanlara yayılıp günümüz müzelerini oluşturmuştur. Zaman içerisinde müze ve müzecilik;koleksiyonları, çeşitleri ve hizmet standartları açısından değişim ve gelişim göstererek çağın gereklerine uyum sağlama yolunda ilerlemiştir. Çağdaş müzecilik anlayışındaki en belirgin eğilimlerden biri müzelerin hizmet ağlarını genişletme çabası olmuştur. Web teknolojilerindeki gelişmelerden faydalanarak oluşturulan sanal müzeler ise bu çabanın sonucu olarak kabul edilebilir. Tanımlanmış bir zaman dilimine ve gerçek mekâna ihtiyaç duymayan sanal müzeler, ziyaretçilerine internet ve bilgisayar aracılığı ile zaman ve mekân sınırlaması olmaksızın ulaşma olanağı sunmaktadırlar.Bizlerde Nevşehir İli, Merkez İlçesi, Nevşehir Kalesi çevresinde Nevşehir Belediyesi'nin 2014 yılında başlattığı kentsel dönüşüm çalışmaları sırasında tesadüfen bulunan Nevşehir'in ilk yerleşim alanı yamaç yerleşimine ait kalıntıları, görselleri, bilgileri sanal gezi düzenleyerek ,konunun uzmanlarından öğrenip kamuoyu ile paylaşmak ve hazırlayacağımız sanal müzeyle yeni keşfedilen Kayaşehirini tanıtmak , şehrinin tanıtımına katkı sağlamaktır.Bunu yaparken de tarih derslerine farklı bir bakış ortamı yaratarak dersin öğrenciler tarafından daha ilgi çekici hale getirmektir.Öğrenci bu konuda çalışma yaparak hem teknoloji kullanacak,hem yeni bi tarihsel mekanı öğrenci gözüyle araştırma yapacak ve o yerin tarihini öğrenecek hemde tarih dersine olan ilgi ve başarısını arttıracaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: KAPOK KAPSÜL KABUĞUNDAN ELDE EDİLEN BİYO-FİBER İLE ESNETİLMİŞ VE HAFİFLETİLMİŞ BETON ÜRETİMİ Özet: Beton; binlerce yıldır yapı malzemesi olarak kullanılan, yüksek dayanımlı bir malzemedir. En büyük kusuru gevrek bir mekanik davranış sergilemeleridir. Gevrek davranış, betonun basınç dayanımı ne kadar yüksek olursa olsun betonun enerji yutma kapasitesini hep düşük seviyede tutar. Dayanım arttıkça betonun eksenel şekil değiştirme kapasiteleri artmakta, tepe noktası geçildikten sonra gerilme düşüşü ani olmakta ve gevrek bir kırılma meydana gelmektedir. Bu projede ilk kez kapok meyvesi dış kapsülünün güçlü liflerini beton katkısı olarak kullandık (KBFB) Kapok ağacı, mimari yapıları binlerce yıldan günümüze gelen maya medeniyetinin "yaşamın kalbi" olarak tanımladığı bir ağaçtır. Mayalar yapılarında bu yöntemi kullanmış olabilir mi? Sorusundan hareketle kapok meyvesinin dış kapsül kabuklarından ısıl yöntemle elde edilen biyofiberleri kullandık. Beton içerisine katılan fiber malzemenin rolü; oldukça kırılgan olan betonu sünekleştirmek, betonun üzerine yük aldığı zaman kırılmadan esnemesini sağlamaktır. Sentetik muadillerine oranla çok daha hafif ve ucuz olan KBBF katkılı betonun fiziksel dayanımı, esnekliği ve yoğunluğunu incelediğimiz çalışmamızda, basınç dayanım deneylerinde katkının C25 dayanımını bozmadığını göstermiştir. Referans numunenin eğme dayanımı 1,17 Mpa artmıştır. Şahit beton numunelerin özkütle ortalaması 2,450 g/cm3 iken %5 biyofiber katkısı ile özkütle ortalama 2,355 g/cm3'e kadar düşmüştür. Beton numunelerimizde çatlama ve çökme olmamıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: FOTOVOLTAİK PANELLER İLE OLUŞTURULAN JENERATÖR YARDIMIYLA ENERJİ ÜRETİMİ Özet: Türkiye yenilenebilir enerji potansiyeli bakımından oldukça iyi bir coğrafi konumdadır. Ancak yenilenebilir kaynaklı enerji üretim seviyesi düşük miktarlardadır.Yenilenebilir enerji olan güneş enerjisi bu konuda büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, fotovoltaik paneller ile oluşturulan jeneratör yardımıyla elektrik üretilmesi amaçlandı. Bu amaçla fotovoltaik paneller ile çark sistemi ve bu sisteme bağlı elektrik jeneratörü ile bir güneş enerjisi santrali kuruldu. Ayrıca fotovoltaik panellerin elektrik üretimini etkileyen faktörler araştırıldı. Bunun için fotovoltaik panellerin üretim verileri, güneş radyasyonu, rüzgâr hızı, sıcaklık değerleri ölçüldü. Panel sıcaklığı, rüzgâr hızı, üst yüzey tozu, gölgeleme ve dönüştürücü kayıplarının etkileri belirlendi. Sonuç olarak, rüzgâr hızı artışıyla elektrik üretiminin arttığı, ancak, dönüştürücü kaybı, panelin tozlanması ve gölgelenmesi yüzünden elektrik üretiminin azaldığı görüldü.Üretilen enerjinin kullanılması ve devamlılığının sağlanması amacıyla araştırmalar yapıldı. Enerji üretimini sağlayabilmek için minimum frekans değerleri hesaplandı.Çark sisteminin dönmesi için gereken minimum ışık şiddeti ve buna bağlı olara minimum ışık akısı hesaplandı.Ölçüm değerlerinden elde edilen sonuçlar tablolar halinde belirtildi. Sonuç olarak fotovoltaik paneller ile oluşturulan jeneratörün enerji üretiminde kullanılabileceğini çalışmalar sonunda görüldü.Işık şiddeti devamlı enerji üretimi bakımından büyük öneme sahiptir. Üretilen enerji şimdilik led ışıktaki parlaklık değişimiyle gözlemlendi. Ancak fotovoltaik paneller ile oluşturulan jeneratörün enerji üretiminde kullanılmasının ülkemiz enerji üretimine gelecekte hatırı sayılır katkı sağlayacağını düşünüyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN FİNANSAL OKURYAZARLIK İLE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Özet: Finansal okuryazarlık günümüzde oldukça önemli bir konu olmakla birlikte bireylerin finansal okuryazarlık düzeylerini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Gelişmiş ülkelerde dahi finansal okuryazarlık düzeyinin düşük olması günümüz dünyasında hem makro hem de mikro ekonomilerde birçok soruna yol açabilmektedir. Finansal tecrübesi, bilgi ve birikimi olmayan bireyler para kazanmaya başladıkları andan itibaren ekonomik ve psikolojik sorunlarla karşı karşıya kalabilmektedirler. Bu durum da gerek psikolojik gerek sosyolojik açıdan problemlere yol açabilmektedir. Bu projede de öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeylerinin psikolojik sağlamlık ile olan ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi, 2020-2021 eğitim öğretim yılında Ankara ilinde bir devlet sosyal bilimler lisesinde öğrenim gören hazırlık sınıfları ile birlikte 9 ve 10. sınıfta öğrenim gören öğrencilerden oluşmuştur. Anket sahiplerinden gerekli iznin alındığı araştırmamızda nicel yönden yaklaşık 100 öğrenciye " Para Yönetim Öz Yeterlik Ölçeği ve Para Davranış Algısı Ölçeği" ile "Psikolojik Sağlamlık Tutum Beceri Ölçeği" ayrıca "Kişisel Bilgi Formu" uygulanmıştır. Nitel yönden yarı yapılandırılmış görüşme formlarının kullanıldığı araştırmada betimsel analiz yapılmıştır. Öğrencilerin biriktirme, harcama, planlama ve yatırım davranışları ile birlikte bu yönde sahip olunması gereken psikolojinin araştırıldığı çalışmada nicel ve nitel bulgularda benzer sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmada finansal okuryazarlık ile psikolojik sağlamlık arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bunun yanında cinsiyet, aile gelir düzeyi gibi değişkenlerin öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyine ve psikolojik sağlamlık düzeylerine etkisi incelenmiş ancak sonuçlar anlamlı bulunmamıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: KAYAŞEHRİNİ HİÇ BÖYLE GEZDİNİZ Mİ? Özet: İnsanlar her zaman geçmişi merak etmişlerdir. Eskiye duyulan bu merakla birlikte geçmiş dönemlere ait eşyaları toplamak, biriktirmek ve sergilemek ilk koleksiyonların oluşmasını sağlamıştır. Bu koleksiyonlar ise zamanla büyüyerek, geniş alanlara yayılıp günümüz müzelerini oluşturmuştur. Zaman içerisinde müze ve müzecilik;koleksiyonları, çeşitleri ve hizmet standartları açısından değişim ve gelişim göstererek çağın gereklerine uyum sağlama yolunda ilerlemiştir. Çağdaş müzecilik anlayışındaki en belirgin eğilimlerden biri müzelerin hizmet ağlarını genişletme çabası olmuştur. Web teknolojilerindeki gelişmelerden faydalanarak oluşturulan sanal müzeler ise bu çabanın sonucu olarak kabul edilebilir. Tanımlanmış bir zaman dilimine ve gerçek mekâna ihtiyaç duymayan sanal müzeler, ziyaretçilerine internet ve bilgisayar aracılığı ile zaman ve mekân sınırlaması olmaksızın ulaşma olanağı sunmaktadırlar.Bizlerde Nevşehir İli, Merkez İlçesi, Nevşehir Kalesi çevresinde Nevşehir Belediyesi'nin 2014 yılında başlattığı kentsel dönüşüm çalışmaları sırasında tesadüfen bulunan Nevşehir'in ilk yerleşim alanı yamaç yerleşimine ait kalıntıları, görselleri, bilgileri sanal gezi düzenleyerek ,konunun uzmanlarından öğrenip kamuoyu ile paylaşmak ve hazırlayacağımız sanal müzeyle yeni keşfedilen Kayaşehirini tanıtmak , şehrinin tanıtımına katkı sağlamaktır.Bunu yaparken de tarih derslerine farklı bir bakış ortamı yaratarak dersin öğrenciler tarafından daha ilgi çekici hale getirmektir.Öğrenci bu konuda çalışma yaparak hem teknoloji kullanacak,hem yeni bi tarihsel mekanı öğrenci gözüyle araştırma yapacak ve o yerin tarihini öğrenecek hemde tarih dersine olan ilgi ve başarısını arttıracaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: SESİMİ DUYAN VAR MI Özet: Eğitim insanların diğer insanlarla ve çevreyle uyum içerisinde yaşamasını sağlayan en temel unsurdur.Dünyada herhangi bir alanda meydana gelen sorunların temelinde eğitim ile ilgili yapılan yanlış uygulamalar bulunmaktadır.Bu araştırmanın amacı, afet eğitimin önemini vurgulamak ve afetlere karşı bilinçli toplum oluşturmak açısından değerler eğitimin olumlu etkilerini ortaya çıkarmaktır.Afet eğitimi alan insanlar afetlere daha iyi ve daha fazla hazırlanırlar ve afetlerden daha iyi korunurlar.Afet eğitimi sayesinde afete daha etkili müdahale edilir ve kayıplar azaltılır.Özellikle toplumun geleceği açısından çocukların, kırılgan grup olan yaşlı, engelli ve özel gereksinimli bireylerin afet eğitimi almaları büyük bir öneme sahiptir. Afet önlemleri, afet sırasında yapılması gerekenler ve afet sonrası müdahale konuları ile iç içe toplumsal duyarlılık içerikleri disiplinler arası ilişkilendirilmiş şekilde zenginleştirilerek bireylere kazandırılmalıdır.Çocukların oyun içinde görev alarak etkinlikler düzenlenip uygulanırsa insani değerlerin öğretimi daha etkin şekilde olacaktır.Toplumda afet farkındalığının gelişmesi ve afet kültürünün yerleşmesi, yaşadığımız afet deneyimlerinden ders çıkararak bilgilerin kalıcılığının sağlanması, toplumda risk azaltma ve önlem alma konusunda davranış değişikliğinin oluşturulması ve bu şekilde afete hazır bir toplum oluşturulması hedefini gerçekleştirmek amacıyla Sesimi Duyan Var Mı oyunu tasarlanmıştır. Oyunumuzda toplumsal hafıza ve duyarlılıkla değerleri kazandırmayı hem de afet bilinci ile bilgi vermeyi amaçlayan örnek öyküler dramalaştırılaştırılarak tasarlanmıştır.Oyun değerlendirme anket bulgularında empati kurarak, sorumluluk ve iş birliği içerisinde yapıp yaşayarak, oyunla ve görsel öğrenmeyle kısacası disiplinler arası ve yaratıcı eğitim yöntem ve teknikleriyle zenginleştirilen oyun eğitim materyallerinin öğrencilerde kalıcı davranış değişikliği ve daha etkili izler bırakacağı sonucu raporlanmıştır. Projemiz yaygınlaştırabilir bir iyi uygulama örneğidir.Afete hazırlık konusunda bilinç eğitimlerini bireyselden toplumsala doğru ciddi önlemlere adım atılabilmesi için önermekteyiz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: HOSOYA ÜÇGENİNİN HOGGATT-HANSELL ÖZDEŞLİĞİ FORMLARINDAKİ İLİŞKİLERİNİN ÜRETEÇ FONKSİYONLARIYLA GENELLEŞTİRİLMESİ Özet: Bu çalışmada Hosoya Üçgeninin Hoggatt-Hansell özdeşliği formlarındaki ilişkileri ele alınmıştır. Hosoya tarafından 1976'da inşa edilen bu üçgenin girişleri Pascal Üçgeninden yola çıkarak Fibonacci sayılarının ürünleri olan bir diziden teşekkül etmesidir. Kaynak taramasında Hosoya Üçgeninde gömülü olan özdeğerlerin, özvektörlerin, karakteristik polinomların, determinantların ve simetrilerin farklı yönden incelendiği görülmüştür. Bu incelemeler sonucunda Fibonacci, Chebyshev, Morgan-Voyce, Lucas, Pell, Fermat, Jacobsthal, Vieta başta olmak üzere diğer bilinen birçok polinom dizileri üretildiği görülmüştür. Bu denli önemli bir konuda yeni bir durum keşfetmek için Hosoya Üçgeninin her bir sütununun sayıları Hoggatt-Hansell özdeşliği olarak da adlandırılan Davud Yıldızı şeklindeki geometriyle genişleterek incelenmiş ve aralarındaki ilişkiler analiz edilmiştir. Ardından bu işlemler diğer sütunlarda uygulanarak veriler kendi aralarında karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu karşılaştırmalara ek her bir adımı içinde yapılmıştır. Davut Yıldızı geometrisi, ortaya çıkarılacak polinom ürünlerinin cebirsel özelliklerin incelemesinde destekleyici bir enstrüman olarak kullanılmıştır. Sonuç olarak elde edilen bulgular değerlendirilmiş ve Hosoya Üçgeninin Hoggatt-Hansell özdeşliği formlarındaki ilişkilerinin üreteç fonksiyonlarıyla genelleştirilmesi ortaya konmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: EĞİTİMDE MASKE KULLANIMININ KİŞİLERARASI İLİŞKİLERE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Özet: İletişim, iki insan ya da insan grupları arasında gerçekleşen duygu, düşünce, davranış ya da bilgi alışverişidir. İletişim sözlü ve sözsüz olmak üzere iki şekilde gerçekleşmektedir. Sözlü iletişimde, konuşma ve konuşma ile birlikte ortaya çıkan dil ile yakından ilgili olgular- bunlara dil ötesi öğeler diyebiliriz- en önemli yeri tutar. Sözsüz iletişim ise, yüz anlamlarını/mimikleri, bedenin kullanımını/jestleri, giysileri, mekân kullanımı ve araçları içerir. Bu iletişim biçimi beden dili olarak da bilinir. Eğitim ortamı da etkili iletişim açısından son derece önemli bir yere sahiptir. Güçlü iletişim eğitim başarısını yükseltmektedir. Pandemiyle birlikte artık yeni normale uyum dediğimiz bir döneme girmiş bulunmaktayız. Bu süreçte kişilerarası iletişimimizde değişiklikler olmaktadır. Artık günlük yaşamımızda sosyal mesafe kurallarına uyarak maske ile iletişim kurmaktayız. Bu durumun iletişimimizde bazı sınırlılıklara neden olduğu gözlemlenmiştir. Bu çalışmada iletişim kavramı üzerinde durulmuş ve bu bağlamda sözsüz iletişimin/ beden dilinin dil öğrenme ve öğretme sürecindeki yeri ve işlevi incelenerek salgın süreciyle birlikte maske kullanımının yaygınlaşması eğitim hayatımızı nasıl etkilediği tartışmaya açılmıştır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi olan durum çalışması yaklaşımı kullanılarak, odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiştir. Öncelikle bir uzman yardımıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu oluşturulmuştur. Birer öğretmen ve öğrenciyle birlikte pilot uygulamalar yapılmış ve ardından odak grup görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Bu şekilde çalışmamızda odak grup görüşmelerinden elde edilen bilgiler ışığında eğitimde maske kullanımının kişisel-sosyal ilişkilere etkisi incelenmiştir. Görüşme sonuçları incelendiğinde, ders sırasında maske kullanımının Fiziksel etki, Duyuşsal etki, Bilişsel etki ve Sosyal etki olmak üzere 4 başlıkta etkili olduğu görülmüştür. Araştırma sonuçları dikkate alınarak okullarda bilinçlendirme toplantıları düzenlenilebilir. Öğretmen ve öğrencilere önerilerde bulunulabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: TARÇIN (CİNNAMOMUM VERUM), PORTAKAL (CİTRUS SİNENSİS) VE ADAÇAYI (SALVİA OFFİCİNALİS) BİTKİLERİNE AİT UÇUCU YAĞLARIN ZEBRA BALIKLARI (DANİO RERİO) ÜZERİNDEKİ ANESTEZİK ETKİLERİNİN GÖZLEMLENMESİ Özet: Su ürünleri yetiştiriciliğinde çalışma kolaylığı sağlamak amacıyla uzun yıllardır anestezik maddeler kullanılmaktadır. Kullanılan anestezik maddeler doğal veya sentetik kökenli olabilmektedir. İstenilen etkiyi daha kolay ve hızlı sağlayabildiği için çalışmalarda genellikle sentetik kökenli anestezikler tercih edilmektedir. Ancak sentetik kökenli anestezik maddelerin canlı vücudunda birikim yaparak toksik etkiye yol açması hem canlı hayatını hem tüketici hayatını tehdit etmektedir. Bu sebeple son zamanlarda doğal kökenli anestezik maddelere olan ilgi giderek artmaktadır. Bu çalışmada tarçın (Cinnamomum verum), portakal (Citrus sinensis) ve adaçayı (Salvia officinalis) bitkilerine ait uçucu yağların zebra balıkları (Danio rerio) üzerinde anestezik madde olarak kullanılabilirliği değerlendirilmiştir. Uçucu yağlar etanol içerisinde çözdürülerek 25 µl/L, 50 µl/L, 100 µl/L ve 150 µl/L olmak üzere 4 farklı konsantrasyonda solüsyonlar hazırlanmıştır. Hazırlanan solüsyonlar içlerinde 2 gün dinlendirilmiş şebeke suyu bulunduran akvaryumlara dökülmüş ve solüsyonların su içerisinde homojen yayılması sağlanmıştır. Ardından stok tankından rastgele seçilen yedişer balık akvaryumlara alınmış ve balıklardaki davranış değişiklikleri gözlemlenmiştir. Gözlem sonuçlarına dayanarak ucuz ve kolay erişilebilir olan tarçın bitkisinin optimum konsantrasyonun belirlenmesiyle birlikte su ürünleri yetiştiriciliğinde güvenli bir şekilde anestezik madde olarak kullanılabileceği öngörülmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: ZİHNİMİZDEKİ LABİRENT Özet: Bir toplumu ayakta tutan en önemli unsurlardan biri, sahip olduğu manevi değerlerdir. Bu değerlere önem verip onlara sahip çıkan toplumlar sağlıklı ve güçlü olarak varlığını sürdürebilmiştir. Bir toplumun sağlam temelleri, değerlerini bilen ve değerlerine sahip çıkan gençlerin varlığıyla oluşur. Her toplum manevi değerlerinin kaynağını ve dayanağını, öncelikle sahip olduğu dini inançlardan alır. Dini inançları ne kadar güçlü ve sağlam ise o toplumu ayakta tutan değerleri de o ölçüde güçlü ve sağlam olur. Özellikle toplumların her tür değer kavramının ve değer yargılarının kaynağında veya arka planında dini inançlar yer alır. Sağlam ve kalıcı bir değerler eğitiminin oluşması için doğru ve güçlü bir dini inancın inşasına ve ihyasına ihtiyaç vardır. Günümüz gençleri baş döndüren teknolojik gelişmeler ile birlikte bir üst kuşaktan hızla kopuş yaşarken, değerlerimizin kaynağını oluşturan dini inançtan da kopabilme endişesini gündeme getirmektedir. Bu kaygının, dini inanç konusunda hassas olan toplumumuzun en temel sorunlarından biri haline gelmeye başladığını duymaktayız artık. Peki, gerçekten genç kuşaklarımızın zihin dünyasında bir kopuş mu var? Ya da bir arayış mı var? Yoksa bir zihinsel labirent içinde bir arayış mı yaşanmakta? Tüm bu sorulara cevap ararken bir anket çalışması başlatılarak insani ve manevi değerlerimizin dayanağı olan inancın zihinlerdeki karşılığı bulunmaya çalışıldı. Bu çalışma ile özellikle lisede okuyan gençlerimizin inanç sorunları ve arayışları ile ilgili en güncel verilere ulaşarak sorumluluk sahibi yetişkinler için güvenilir istatistik verilerle farkındalık oluşturuldu. Bu konuda genç zihinlerdeki labirentten çıkışa çözüm olacak kısa video cevaplarıyla bize ait bir sosyal medya kanalı üzerinden görsel bir yayın yaparak kısmen bu yöndeki bir ihtiyaca çözüm bulunmaya çalışıldı.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: AFET (ANİMASYON FİLMLERLE EDEBİYAT VE TÜRKÇE) Özet: Eğitim sistemimiz içerisindeki birçok öğretmen, sınıfta ders işlerken ders kitabı, defter, yazı tahtası dışında herhangi bir araç-gereci kullanmamakta ya da kullanamamaktadır. Konular genellikle anlatma metoduna göre işlenmekte, somuttan soyuta, bilinenden bilinmeyene gidilmemektedir. Dil bilgisi bir kurallar yığınıymış gibi hareket edilmekte, okullarda çoğunlukla ezberci bir tutum izlenerek, görselliğe yer verilmemektedir. Durum böyle olunca öğrenciler de edebiyat dersinin soyut olduğunu düşünmekte ve dil bilgisini de sevmemektedir. Öğrenciler edebiyat ve dil bilgisi konularını günlük yaşamla özdeşleştiremediğinden bu dersin öğrenilmesinin zor olduğunu zannetmekte, buna bağlı olarak da tam ve kalıcı bir öğrenme gerçekleşememektedir. Dale'nin yaşantı konisine göre: "Öğrenme işlemine katılan duyu organlarının sayısı ne kadar fazla ise o kadar iyi öğrenilir ve o kadar geç unutulur. Ayrıca en iyi öğretim somuttan soyuta ve basitten karmaşığa doğru giden öğretimdir." düşüncelerinden hareketle daha çok duyuya hitap edebilmek adına animasyon programlarından yararlanarak 3-5 dakikalık eğlenceli çizgi filmler hazırladık. Bu animasyonlarda sokaktaki sıradan karakterler vasıtasıyla sokağı ve günlük yaşamı edebiyatla harmanladık. Soyut olduğu düşünülen edebiyatı somut hale getirip sınıf ortamına taşıdık. Ayrıca dil bilgisi konularının sadece kavram yığınları olmadığını, iletişim kazalarına sebep olmaması için günlük yaşamda da doğru kullanılması gerektiğini vurgulamaya çalıştık. Oluşturduğumuz sokaktaki kahramanlar vasıtasıyla devam serileri oluşturarak tüm konulara da ilgi çekmeye çabaladık. Edebiyatla ilgilenen insan, kendine sormayı hiç aklına getiremediği soruları kendine sorarken bulur. Edebiyat; geçmişe dair bilgi vermesi, düşünce ve bilgi birikimini geliştirmesi ve bir de hayal gücünü ve geleceği şekillendirme becerisi açısından toplum için önemlidir. Sonuç olarak tüm bu faydaları göz önüne alındığında çok kıymetli olduğunu düşündüğümüz bu konuların daha verimli öğretilmesi amaçlandı.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: İNSANSIZ HAVA ARAÇLARI İÇİN HÜCUM AÇISI GÖSTERGE TASARIMI Özet: Bu projede insansız hava araçları için hücum açısı göstergesi tasarımı yaptık. Yolcu ve savaş uçaklarında kullanılan hücum açısı göstergesi insansız hava araçlarında pek kullanılmamakta, kullanılan göstergeler de genel olarak yurt dışından gelmektedir. Yaptığımız literatür çalışmasında ülkemizde bu alanda yeteri kadar çalışma olmadığını gözlemledik. Dışa bağımlılığı azaltmak ve yurt dışına döviz çıkışına engel olmak için bu projeyi yapmaya karar verdik. Projemiz alıcı ve verici olmak üzere iki devreden oluşmaktadır. Alıcı devresi insansız hava aracının alt kısmına monte ediliyor ve açı ölçümünü yapıyor. Verici devresini insansız hava aracının kumandası üzerine monte ettik ve ekran üzerinden ölçülen açı değerini doğru şekilde okuduk. Yazılımı STM32CubeIDE programı üzerinden gerçekleştirdik. Daha sonra devre tasarımını ve yazılımını biraz daha geliştirerek İnsansız hava aracının ön (Hücum açısı değeri), arka (kuyruk ile yer arasındaki açı değeri), sol ( sol kanadın yer ile yaptığı açı değeri), sağ (sağ kanadın yer ile yaptığı açı değeri) açı değerlerini ekrana yazdırdık. Deneysel çalışmaları yaparak, projemizin doğru ve istenen şekilde çalıştığını tespit ettik.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: İNEKLERDE MASTİT'İN(MEME İLTİHAPI) ERKEN TESPİT EDİLMESİ Özet: Süt verimi ve bileşimini, hayvanın genetik yapısı, bakım-besleme koşulları, laktasyon sayısı, laktasyon dönemi, sağım sayısı, kuruda kalma süresi, mevsim ve meme sağlığı gibi birçok faktör etkilemektedir. Süt sığırı yetiştiriciliğinde meme sağlığı içinde üzerinde durulan en önemli durum mastitis hastalığıdır. Mastitis, süt sığırcılığı işletmelerinde görülme oranı %5- 36,5 arasında değişen, süt veriminde düşme, süt kalitesinde bozulma, sütlerin imhası ve hayvanların tedavi masraflarından dolayı ciddi ekonomik kayıplara sebep olan, memede şişme, ağrı, ısı artışı ve kızarıklık gibi lokal değişimlerle karakterize olan meme dokusu içindeki bağ doku ve süt kanallarının yangısı olan endemik bir hastalıktır. Süt veren bütün ineklerde görülebilen bu hastalık, özellikle süt verimi yüksek olan ineklerde daha fazla görülmekte olup, dolayısıyla bu tür ineklerde daha çok önem taşımaktadır. Ayrıca meme loblarında sıcaklık artışı, kızarıklık ve şişlik gibi belirli belirsiz bulgularla kendisini gösterir. Projemizin amacı inek memelerinde meydana gelen ve süt inekçiliğinde önemli kayıplara neden olan mastitit hastalığının ineklerde süt sağma makinesine entegre edilen sistem ile erken dönemde tespit edilmesini sağlamaktır. Mastit meme iltihabının erken tespitini sağlamak amacıyla, süt sağma makinesine entegre ve aynı zamanda üreticiye sms ile bilgi verecek olan bir sistem oluşturulmuştur. Bu kapsamda Arduino Mega kart kullanılmıştır. Arduino kart inekten süt sağım esnasında akış sensöründen elde edilen verileri değerlendirir. 4 ayrı memeden gelen süt miktarı tespit edilir. Mastit hastalığının en önemli belirtilerinden olan memede sıcaklık artışını tespit etmek amacıyla yine arduino mega karta entegre kızılötesi sıcaklık sensörleri vasıtası ile veri eldesi gerçekleştirilir. Elde edilen veriler üreticiye anında iletilerek daha büyük ekonomik kayıpların önüne geçilmiş olur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: SAĞLIKBOT Özet: Düzenli ilaç kullanmaları gereken hasta, yaşlı veya engelli bireylerin ilaçlarını zamanında, uygun dozda, eksiksiz ve düzenli almalarını sağlamak ve bitmesine az zaman kalmış olan ilaçlar için, ilaç raporunu yetkili kuruluşlardan çıkarma ya da eczaneden ilacın temin süreçlerini organize ederek hasta sağlığına yardımcı olup hasta yakınının işini kolaylaştırarak hem yaşam kalitelerini arttırmayı hem de ilaç ve rapor takibini kolaylaştırmayı amaçlayan bir projedir. Ürün ilk aşamada bir kurulum yapılmasını istemektedir. Cihazın üzerindeki QR kodunu okutarak mobil cihaz ve SağlıkBot bağlanmış olur. Ardından gelen ekranda isteğe bağlı olarak WIFI ağına bağlanır; alınacak ilacın hangi saatlerde ve günlerde alınacağı, son rapor tarihi gibi bilgiler girilerek ilacın veri tabanı üzerine kaydedilir. İlaç zamanı geldiğinde ise alınması gereken ilaçları altındaki hazneye bırakıp önce üzerindeki LED ile ışıklı ardından buzzer ile sesli bildirim vererek hastayı ilaçlarını alması için uyarmış olur. Eğer hasta ilaçlarını almazsa uygulama sayesinde cep telefonuna bildirim gönderilir, ilacın alınması sağlanır. Eğer hâlâ ilaç alınmadıysa hastanın velisi olan kişiye SMS ya da e-posta yoluyla haber verilir. Veri tabanı cihaz ile bağlantılı çalışarak, zamanı geldiği halde cihazın verdiği ilacın alınıp alınmadığını, evde bitmeye yakın ilaç veya zamanı dolmaya yakın ilaç raporunu hasta ve hasta yakınlarına haber verir. (mevcut tüm interaktif yöntemlerle) Tasarım, takım olarak yaptığımız beyin fırtınası sonucunda oluşan fikirler ışığında SolidWorks programı kullanılarak sade ve kullanışlı bir şekilde tasarlanmıştır. (Gövde ve PCB tasarımları ile yazılım resimleri ekler bölümüne eklenmiştir.) 3D yazıcı kullanarak üretimleri yapılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: UÇAN İĞNELER Özet: Bu çalışmanın amacı arı ve arıcılık hakkında bilgi edinmek, bal gıdası gibi arı ürünleri hakkında farkındalık oluşturmaktır. Literatürde daha önce zara ilçesindeki arıcılığa yönelik bir araştırmaya rastlanmamıştır. Bu sebepten ötürü çalışma önem arz etmektedir. Bu çalışmaya Zara ilçesindeki 10 bal üreticisi ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın verileri hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Veriler Nvivo 10 programı ile analiz edilmiş olup veriler Arı, Arıcılık ve bal olmak üzere üç ana temaya ayrılmıştır. Araştırmada Bal üreticileri bal sektörünün kazançlı bir sektör ve iyi bir hobi olduğu söylemişlerdir. Bu sektörde doğa koşulları uygun olmadığı zaman kovanları başka şehirlere taşımanın maliyeti çok artırdığı anlaşılmıştır. Bal üreticilerinin temel geçim kaynaklarının bal ticareti olmayıp yan gelirleri olduğu görülmüştür. Zara yöresine en uygun arının karniyol olduğu anlaşılmıştır. En tehlikeli arı hastalığının varova hastalığı olduğu anlaşılmıştır. Şekersiz bal üretmenin mümkün olduğu, şekersiz balı tüketicinin anlayamayacağı ancak şekersiz balın laboratuvar ortamında anlaşılabileceği, tüketicinin balın kalitesini bal ambalajı üzerindeki barkodla anlayabileceği sonucuna varılmıştır. Bal aromasının arının polen aldığı bitkiye göre değişeceği, Zara yöresinde bin bir çeşit çiçek ve endemik bitki olduğu, Zara'nın her köyünde farklı çiçeklerin olduğu bu yüzden Zara balının farklı aromalarda olabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Geleneksel yöntemle balın veriminin düşük olduğu modern yöntemlerle bal veriminin 4,5 kat arttığı, kadın girişimcilerin bu sektörde sayılarının az olduğu, Zara ilçesindeki bal ihracatının nerdeyse olmadığı Zara balının reklama ihtiyacının olduğu elde edilen bulgular arasındadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNDE SİBER ZORBALIK, NARSİSİZM VE DUYGULARI İFADE ETME GÜCÜ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Özet: Araştırmanın amacı lise öğrencilerinde Siber Zorbalık-Narsisizm ve Duyguları İfade Etme Gücü arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmaya 2021-2022 Eğitim-Öğretim yılında eğitim görmekte olan 300 lise öğrencisi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Yenilenmiş Siber Zorbalık Envanteri II (Revised Cyber Bullying Inventory ? RCBI-II), Narsistik Hayranlık ve Rekabet Ölçeği, Duyguları İfade Etme Gücü Ölçeği ve araştırmacılar tarafından hazırlanan, katılımcıların Sosyal Medya kullanım sıklığı, süresi ve kullanım amaçlarını belirlemeye yönelik soruların da yer aldığı Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veriler Spss v26 paketi ile betimsel istatistikler, t test, Tek Yönlü Anova, Scheffe ve Çoklu Regresyon analizleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; erkeklerin siber zorba puanlarının kızlarınkine göre daha yüksek olduğu, sınıf düzeyine göre öğrencilerin Siber Zorba ve Siber Mağdur puanları arasındaki farka ilişkin değer anlamlı bulunmamıştır, annesi lise mezunu olanların Siber Zorba puanları ilkokul/ortaokul mezunu olanlara göre daha yüksek olduğu, Siber Mağdur puanlarının ise annesi üniversite mezunu olanların puanlarının ilkokul/ortaokul mezunlarının puanlarına göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Babası üniversite mezunu olanların puanlarının ilkokul/ortaokul mezunu olanlara göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Siber Mağdur puanlarının anlamlı olarak farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Narsisizm Siber Zorbalık puanlarının en güçlü yordayıcısı olup bunu sosyal medyada harcanan günlük kullanım saati, sosyal medya kullanım zamanı (haftada) Siber Mağduriyet ve sosyal medyayı kullanım amacı izlemektedir. Diğer değişkenler anlamlılık düzeyine ulaşamamıştır. Narsisizm Siber Mağduriyet puanlarının en güçlü yordayıcısı olup bunu Siber Zorbalık puanları algıladıkları akademik başarı Siber Mağduriyet ve sosyal medyayı kullanım amacı ve sosyal medyayı haftalık kullanım süresi izlemektedir. Diğer değişkenler anlamlılık düzeyine ulaşamamıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: RADYOTERAPİ UYGULAMALARI İÇİN YENİ BİR BOLUSUN GELİŞTİRİLMESİ Özet: Kanser, hücrelerin çeşitli faktörler altında düzensiz büyümesi ve çoğalmasıyla ortaya çıkar. Kanser hastalığının tedavi yöntemlerinden olan radyoterapide (RT) amaç, tümörlü dokuya maksimum radyasyon dozu verilirken çevredeki sağlıklı doku ve organları korumaktır. Cilde yakın tümörlerin tedavisinde bolus adı verilen materyaller, ışınlanacak yüzeye yerleştirilerek radyasyonun cilt koruma etkisini yukarı çeker ve planlanan dozun yüksek hassasiyetle ayarlanmasını sağlar. Bolusun doku eşdeğeri olması, toksik olmaması, kütle yoğunluğunun 1 g/cm3'e, elektron yoğunluğunun ise 1'e yakın olması gerekmektedir. Projemizde radyoterapi sırasında kullanılabilecek organik, geri dönüştürülebilir, yerli bir bolus üretimi amaçlanmıştır. Üretilecek olan materyalin kolay ve hızlı hazırlanabilir, doku eşdeğeri, biyouyumlu, kişiye özel uygulanabilir ve düşük maliyetli olması hedeflenmiştir. Doğal bir polisakkarit olan agaroz ile farklı konsantrasyonlarda antifungaller içeren hidrojeller kullanılmıştır. 3B yazıcıda ABS (Akrilonitril bütadien stiren) ve PLA (Polilaktik Asit) filamentleri kullanılarak bolusların döküleceği kalıplar farklı derinliklerde basılmıştır. Çeşitli kalınlıklarda hazırlanan bolus materyallerinin yoğunlukları ve homojeniteleri bilgisayarlı tomografi (BT) cihazında yapılan taramalar ile belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlarda %2 (w/v) agaroz ve 0,66 mg/mL AgNO3 içeren bolusların homojen, yoğunluğunun 1 g/cm3 olduğu ve hiçbir noktasında hava boşluğunun bulunmadığı tespit edilmiştir. Lineer hızlandırıcıda 6 MeV elektron ve 6 MV foton ışınlaması yapılarak bolusların ve RW3 katı su fantomunun radyasyon karakteristikleri karşılaştırılmıştır. Yapılan ölçümler sonucunda üretilen bolusların RW3 katı su fantomuna benzer özellikler gösterdiği belirlenmiştir. Ürettiğimiz boluslar kullanıma uygun ve güvenlidir. Kişiye özel ve biyouyumlu olan boluslar kullanım sonrası ısıtılarak geri dönüştürülebilir ve tekrar kullanılabilir özelliktedir. Yerli üretim, doğal, kolay elde edilebilen, üretimi hızlı ve kolay, düşük maliyetli bir bolusun bu alanda kullanılması sağlık sektörüne katkı sağlayacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ROBOYAP MİNİ (DENEYAP ATÖLYELERİ İÇİN GELİŞTİRİLEN DENEYAP MİNİ İLE ROBOTİK KODLAMA SETİ GELİŞTİRİLMESİ) Özet: Bir ülkenin ekonomik bağımsızlığı, kişi başına düşen milli geliri, toplumun refah düzeyi o ülkenin teknolojik bağımsızlığı ile doğrudan ilgilidir. Teknolojiyi ithal etmek yerine geliştirmek, yerlilik ve millilik oranını artırmak daha güzel bir gelecek adına ülkemiz için kaçınılmaz olmuştur. Ülkemizde ortaöğretim ve ilköğretim kademesinde kodlama eğitimlerinde Lego ve MBlock gibi setlerin tercih edildiği bilinmektedir. Bu setlerin fiyatlarının yüksek olması ve ithal ürünler olmasından dolayı genellikle özel eğitim kurumları tarafından kullanılabilmektedir. Bu durum eğitimde fırsat eşitliği ilkesine aykırıdır. T3 vakfı, Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı, Gençlik ve Spor bakanlığımız ile TÜBİTAK ortak çalışması olan Deneyap Teknoloji atölyeleri her ilde kurulmaya hızla devam etmektedir. Deneyap Teknoloji atölyelerinden olan Elektronik programlama ve Nesnelerin İnterneti, Robotik Kodlama, İleri robotik eğitimlerinde Deneyap Kart ve Deneyap Mini kart kullanılmaktadır. Milli mühendislik çalışması olan bu kartlar ile çok hızı uygulama yapabilmek adına Roboyap Mini kartını geliştirdik. Bu çalışma ile ithal olan ürünlere karşı alternatif geliştirerek eğitim teknolojilerinde dışa bağımlılığı azaltmayı hedefledik. Projenin geliştirilmesinde sırasıyla literatür taramaları, Roboyap kart için uygun donanımların yapılan deneyler ile belirlenmesi, Roboyap kartın elektronik çizimi, tasarlanacak robotlar için plastik gövdelerin 3B tasarım programları ile çizimi ve üretimi, robotların montajı ve yazılımlarının geliştirilmesi, kartın eğitimlerde kolayca kullanılabilmesine imkân sağlayacak kitapçık yazılması adımları gerçekleştirilmiştir. Hedef kitle olarak ortaöğretim ve ilköğretim seviyesindeki öğrenciler belirlenmiştir. Kartın kullanımı sadece Deneyap atölyeleri ile sınırlı kalmayıp Tasarım Beceri Atölyeleri ile tüm eğitim kurumlarında kullanımı uygundur. Roboyap mini kartı kullanarak akıllı ev otomasyonları, robotik kol projeleri, çizgi izleyen robot, web tabanlı kontrol uygulamaları, bluetooth kontrollü robotlar, sumo robotlar vb. kolaylıkla geliştirilebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: PROJE OKULLARI İLE SINAVSIZ ÖĞRENCİ ALAN LİSELERDE ALAN VE MESLEK SEÇİMİ YÖNELİMLERİNDEKİ FARKLILIKLARIN İNCELENMESİ Özet: Millî Eğitim Bakanlığı tarafından ortaöğretim kurumlarına öğrenci yerleştirmeye esas usullerin 2018'de değiştirilmesinden sonra Bakanlık tarafından belirlenmiş bazı ortaöğretim kurumları yapılan merkezi sınavla öğrenci alırken diğer öğretim kurumları adrese dayalı bir şekilde sınavsız öğrenci almaktadır. Bu araştırmada farklı yerleştirme sistemiyle öğrenci alan liselerde eğitim alan bireylerin; -Alan ve meslekleri ne ölçüde tanıdıkları, -İlgi ve yeteneklerine uygun olan alan ve meslekleri seçmelerinde etkili olan etmenler, -Okullarda ne gibi mesleki rehberlik faaliyetleri düzenlenmekte olduğu, Bunların yanı sıra sınavla öğrenci alan liseler ile adrese dayalı öğrenci alan liselerde öğrenim gören öğrenciler arasında eğilim, tutum farklılıkları ölçümlenmeye çalışılmıştır. "Yapılan çalışmalar, Türkiye'de meslek ve beceri uyumsuzluğunun %50 civarında olduğunu göstermektedir. OECD verilerine göre işgücü piyasalarında yaptığı işin üstünde beceriye sahip çalışan oranı %35, altında beceriye sahip çalışan oranı ise %15 civarındadır. Alan ve meslek seçiminin ne şekilde, hangi kriterlerle yapıldığı ile ilgili birçok bilimsel çalışma yapılmış, bu doğrultuda geçmişten günümüze birçok kuram geliştirilmiştir. Bu projemizle farklı tür lise öğrencilerine kesitsel tanımlayıcı anketler uygulayıp elde ettiğimiz verileri değerlendirerek farklı yerleştirme esasına dayalı okullarda öğrenim gören öğrencilerin alan ve meslek tercihinin şekillenmesinde hangi faktörlerin hangi ağırlıkta rol oynadığını belirlemeye çalıştık. Bulgularımızdan hareketle alan ve meslek seçiminde ağırlıklı olarak etkili olan etmenlerin temel alınarak sorunsalların tespit edilmesi, bunların giderilmesine ve/veya azaltılmasına dönük projeler geliştirilmesi, eğitimler yapılmasına temel teşkil edecek veriler hazırlamayı amaçladık. Araştırmamızın çalışma grubunu, 2021-2022 eğitim-öğretim yılı ilimiz merkezi sınırları içinde bulunan Proje Okulları (Sınavla öğrenci alan Fen Liseleri ve Anadolu Liseleri) Sınavsız (Adrese dayalı öğrenci alan) okullar da okuyan öğrenciler oluşturmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ATIK PİRİNÇ KABUKLARINDAN ANTİBAKTERİYEL ETKİLİ BİYOBOZUNUR ELDİVEN HAMMADDESİ ELDESİ Özet: Günümüzde hızlı nüfus artışı, ekonomik, sosyal, kültürel ve teknolojik gelişmeler tüketimi artırmıştır, bu da mevcut kaynakların azalmasına sebep olmaktadır. Var olan kaynakları gelecek kuşaklara taşıyabilmemiz için doğadan elde edilen yenilenebilir organik hammadde kaynaklarını mümkün olan en yüksek verimle kullanmak gereklidir. Kaynakların sınırsız olmadığı düşünüldüğünde endüstriyel alanda yenilenebilir kaynakların kullanımını yaygınlaştırılmasının gereği tartışılamaz bir gerçektir. Petrol esaslı sentetik lifler yerine doğal liflerin kullanımının tercihi de sürdürülebilir tekstil üretimine alternatif oluşturabilecek yöntemlerden biridir. Hepimizin günlük yaşamında kullandığı malzemelerin başında petrol türevi polimerler olan plastikler gelmektedir. Doğada bozunmaları zor olmasına rağmen esnek olmaları, kolay şekil alabilmeleri ve ekonomik olmalarından dolayı birçok alanda farklı türevlerinin yaygın kullanılmaktadır. Petrol bazlı polimerlerin kullanımı hem geri çevrilemez çevre problemlerine yol açmaktadır hem de sürdürülebilir değildir. Bu nedenle son yıllarda petrol bazlı ambalaj malzemelerine alternatif olarak doğada bozunabilen ve kullanımdan sonra tekrar işlenebilen biyobozunur ambalajlar geliştirilmektedir. Gıda sanayisinin tonlarca ürettiği atıklar kimya, tıp, kozmetik ya da hayvancılık gibi farklı alanlarda değerlendirilmektedir. Sanayi atıklarının yüksek kalitede polisakkarit, esansiyel yağ ve protein içerdiği düşünüldüğünde biyobozunur ambalaj üretiminde kullanılması hem çevresel sorunları azaltacak, hem de atıkların tekrar işlenmesi ile katma değeri daha yüksek ürünlere dönüştürülerek ekonomik kazanç sağlayacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: HÜSTÜN SAYI DİZİSİ VE BU SAYI DİZİSİ ARACILIĞIYLA KODLAMA VE KOD ÇÖZME Özet: Bu projede ilk olarak 2^(2^n) + 1 (n=N) şeklindeki Fermat sayılarının ilk iki terimini alarak katsayıları bu terimler olacak şekilde ikinci dereceden bir rekürans bağıntısı tanımlanmıştır. Bu rekürans bağıntısı ile oluşturulan diziye ikinci dereceden Hüstün sayı dizisi diyeceğiz. Bu sayı dizisi daha sonra negatif indislere genişletilmiş ve negatif indisler ile pozitif indisler arasında ilişki kurulmuştur. Bu sayı dizisinin Binet formülleri elde edilerek ardışık iki terim arasındaki limit değeri incelenmiştir. Sonrasında ikinci dereceden Hüstün sayı dizisinin üreteç fonksiyonu ve bu sayı dizisinin terimleri arasındaki bazı eşitlikler elde edilmiştir. Bir sonraki aşamada bu sayı dizisinin pozitif ve negatif indisli toplam formülleri elde edilmiştir. Ayrıca bu sayı dizisinin terimleri kullanılarak bu sayı dizisi ile ilişkili kare matrisler tanımlanmış ve matrislerin n. dereceden kuvveti oluşturulmuştur. Bu matrisler göz önüne alınarak bazı özellikler ortaya konulmuştur. Son olarak, ikinci dereceden Hüstün sayı dizisi ile elde ettiğimiz kare matrisler ve anahtar değişim algoritması olan ElGamal tekniği arasında ilişki kurularak bir kodlama ve kod çözme algoritması oluşturulmuştur. Oluşturulan algoritmada asal sayıların ElGamal tekniğinde kullanılması, sayı dizisinin özelliğinden oluşan matrislerde kullanılan büyük sayılar ve oluşturulan kodun karşı tarafa eksik gönderilmesi kodun çözümünü oldukça zorlaştırmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: GEÇİCİ KORUMA STATÜSÜNDEKİ SURİYELİ ÖĞRENCİLER VE TÜRK ÖĞRENCİLERİN İYİ ARKADAŞ ALGILARI Özet: Bu araştırma projesinin amacı 2021 İNSAMER raporunda belirtildiği üzere Türk ve Geçici Koruma Statüsündeki Suriyeli (GKSS) öğrenciler arasındaki arkadaşlık bağlarının zayıf olması gerçeğinden yola çıkarak, bu iki grup arasında iyi/ideal arkadaş algıları bakımından farklar olup olmadığını tespit etmektir. Bu amaçla, 2021-2022 eğitim öğretim yılı içerisinde Gaziantep İl merkezinde iki farklı devlet okuluna devam eden 44 Türk ve 48 GKSS öğrenci olmak üzere toplam 92 öğrenciden nitel araştırma kuramlarından repertory grid teknig?i kullanılarak veriler toplanmıştır. Nitel çalışma verileri içerik analizi ile temalara ayrılarak ve frekans değerleri tespit edilerek ideal arkadaşa ilişkin zihinsel şema gruplarının içerik ve sıklıkları incelenmiştir. İyi arkadaş algılarına ilişkin üretilen 90 zihinsel şema, ilgili oldukları arkadaş özellikleri bakımından 10 grupta toplanmıştır: yakınlık/uyumluluk, doğruluk, iyilik, pozitiflik, başkalarını düşünen, tevazu, öğrencilik, saygı, sözünden emin olma bv alışkanlıklar. Türk ve GKSS öğrencilerin şemaları "doğruluk" ve "yakın olma/uyumluluk" temaları bakımından benzerlik gösterseler de Türk öğrencilerin özellikle "pozitiflik" vurgusu ve GKSS öğrencilerinin "sözünden emin olma" vurgusu bakımından farklılık göstermiştir. Sonuç olarak, Türk ve GKSS öğrencilerin ideal arkadaşla ilgili algılarının, benzer bir kültüre ve aynı dine mensup olma gibi ortak değerler sebebiyle benzerlik gösterdiği durumlar olsa da bazı konularda farklı hassasiyetlere ve beklentilere sahip olduğu görülmüştür. Her iki kesimin de ideal arkadaş beklentilerinin benzeştiği ve farklılaştığı konularda öğrencilerin daha fazla farkındalık kazanması ve birbirlerini daha yakından tanımaları için fırsatlar artırılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: TÜRK BOYLARI ORTAK KELİME HAZİNESİ BİR ATANIN BALALARIYIZ Özet: Çeşitli lehçe ve şiveleriyle dünyada en çok konuşulan beşinci büyük dil olan Türkçenin önemi gün geçtikçe artmaktadır. Tarihî ipek yolunun günümüze uyarlaması olan Pekin- Londra transit tren hattı önemli bir ticaret güzergâhıdır. "Demir İpek Yolu" adı verilen bu ticaret yolunun kavşak noktasında Türkiye yer alırken büyük bir kısmı da Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Azerbaycan'dan geçmektedir. Ayrıca Karabağ'daki gelişmeyle Türkiye ile Azerbaycan arasında kara yolu bağlantısının kurulması Türk dünyasında kesintisiz bir coğrafi bütünlük oluşturmuştur. Böylece Türk dünyasında ticari, askeri ve kültürel iletişimin gelişmesine imkân sağlanmıştır. Ancak iletişimin temeli olan dil konusunda Türk devletleri arasında birliktelik sağlanmış mıdır? Basında yer alan haberlere göre Talim Terbiye Kurulu, 01.11.2021 tarihinde ortaöğretim kurumlarında "Ortak Türk Edebiyatı" adlı dersin okutulmasını karara bağlamıştır. 2022-2023 eğitim öğretim yılından itibaren uygulanacak bu programla ilgili yeterince farkındalık var mıdır? Yaptığımız kaynak taramasında Türk lehçeleri ve şiveleri arasındaki ortaklıklara dikkat çeken birçok araştırma olduğu görülmüştür. Ancak bazı ses farklarını belirterek ortak kelimelerin anlaşılma düzeyini değerlendiren bir çalışmaya rastlamadık. Bu araştırmamızla Türk dünyasında kullanılan ortak kelime hazinesine dikkat çekmek amaçlanmıştır. Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü' nden ses farkı olmayan, bir ses farkı olan, iki ve daha çok ses farkı olan günlük hayatta sık kullandığımız birçok ortak kelime tespit edilmiştir. Ses farkı bulunan ortak kelimelerin anlaşılma düzeyleri, çoktan seçmeli testle ölçülmüştür. Küçük ses farklarının bilinmesi durumunda ortak alfabe ile yazılan kelimelerin büyük oranda anlaşıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Dilde tespit ettiğimiz ortaklığın kültürel yakınlaşmada kullanılmasıyla ilgili önerilerimiz ortaya koyulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: ASTLI SAYILARDA YENİ ÖZELLİKLERLE SANAL SAYI BİRİMİ VE KOMPLEKS SAYILARA BİR UYGULAMA ÖNERİSİ Özet: Matematik bilimi bütün fen alanlarının gelişiminde önemli bir yere sahiptir. Her çağda matematik üretebilmek önemli bir ayrıcalık olmuştur. Kimine göre icat, kimine göre keşif olduğu iddia edilen matematik, her şekliyle uygarlığın gelişimini doğrudan etkileyen parlak insan zekasının bir ürünüdür. Dolayısıyla genç bireylerin analitik düşünme becerilerini geliştiren en etkin disiplinlerden birinin matematik olduğu aşikardır. Bu çalışma üstlü sayılar üzerine farklı bir yaklaşım getirmiş olan öncü bir araştırmayı referans alıp geliştirmektedir. Bu öncü çalışmada ilk defa tanımlanan "astlı sayılar" ve özelliklerine ek olarak çalışmamızda birçok yeni özellik elde ettik. Elde ettiğimiz özdeşlikleri matematiksel işlem basamakları ve tümevarım(induction) metoduyla ispatladık. Araştırmamızda "astın ast değeri", "astlı toplam-fark", "belirli sayıdaki sıralı bölme ile ast alma işlemi" ve "sanal birimin astı" vb. gibi yeni özellikler elde ettik. Astlı sayıların sanal(imanjiner) sayı birimine ve dolayısıyla karmaşık(kompleks) sayılar konusuna uygulanması üzerine çalıştık ve işlevsel sonuçlara vardık. Elde ettiğimiz özellikler yardımıyla bir takım üstlü ve karmaşık sayı problemlerine farklı çözümler geliştirdik. Astlı özelliklerle elde ettiğimiz bu metotları daha önce üniversiteye giriş sınavlarında çıkmış olan bazı problemlere de uygulayarak alternatif çözümler ürettik. Elde ettiğimiz bulgularla çeşitli sonuçlara varıp araştırmamızın sınırları dahilinde birçok öneride bulunduk. Bu araştırma ortaöğretim düzeyindeki matematiğe yeni yaklaşımlarla konular arasında bağ kurmayı hedeflemektedir. Bir diğer amacımız ise düşünsel bir istidat ve devinim süreci olan matematiği yeniden keşfetmek ve anlamlandırmaktır. Bu sayede öğrenme süreçlerinde daha etkili olmayı ve matematiksel becerilerimizi geliştirmeyi hedefliyoruz. Ayrıca araştırmamız yaşıtlarımızın matematiksel kabiliyetlerini ön plana çıkartma fikrini taşımaktadır. Dolayısıyla bu çalışma özellikle lise çağındaki gençlerin analitik düşünme süreçlerini dinamik kılmak adına önemli bir çalışmadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: KAPOK KAPSÜL KABUĞUNDAN ELDE EDİLEN BİYO-FİBER İLE ESNETİLMİŞ VE HAFİFLETİLMİŞ BETON ÜRETİMİ Özet: Beton; binlerce yıldır yapı malzemesi olarak kullanılan, yüksek dayanımlı bir malzemedir. En büyük kusuru gevrek bir mekanik davranış sergilemeleridir. Gevrek davranış, betonun basınç dayanımı ne kadar yüksek olursa olsun betonun enerji yutma kapasitesini hep düşük seviyede tutar. Dayanım arttıkça betonun eksenel şekil değiştirme kapasiteleri artmakta, tepe noktası geçildikten sonra gerilme düşüşü ani olmakta ve gevrek bir kırılma meydana gelmektedir. Bu projede ilk kez kapok meyvesi dış kapsülünün güçlü liflerini beton katkısı olarak kullandık (KBFB) Kapok ağacı, mimari yapıları binlerce yıldan günümüze gelen maya medeniyetinin "yaşamın kalbi" olarak tanımladığı bir ağaçtır. Mayalar yapılarında bu yöntemi kullanmış olabilir mi? Sorusundan hareketle kapok meyvesinin dış kapsül kabuklarından ısıl yöntemle elde edilen biyofiberleri kullandık. Beton içerisine katılan fiber malzemenin rolü; oldukça kırılgan olan betonu sünekleştirmek, betonun üzerine yük aldığı zaman kırılmadan esnemesini sağlamaktır. Sentetik muadillerine oranla çok daha hafif ve ucuz olan KBBF katkılı betonun fiziksel dayanımı, esnekliği ve yoğunluğunu incelediğimiz çalışmamızda, basınç dayanım deneylerinde katkının C25 dayanımını bozmadığını göstermiştir. Referans numunenin eğme dayanımı 1,17 Mpa artmıştır. Şahit beton numunelerin özkütle ortalaması 2,450 g/cm3 iken %5 biyofiber katkısı ile özkütle ortalama 2,355 g/cm3'e kadar düşmüştür. Beton numunelerimizde çatlama ve çökme olmamıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: KAPOK TOHUM JELİNDEN ELDE EDİLEN YENİLEBİLİR FİLM İLE KAPLANMIŞ AVAKADOLARIN RAF ÖMRÜNÜN UZATILMASI Özet: İhracat hacmi geniş, multivitamin, antioksidan, lif ve sağlıklı yağ oranı yüksek avokado depolama süreci kısa, dayanımı düşüktür. Üretici, düşük maliyetli, raf ömrü uzun, ekonomik kaybı az, depolanabilecek, kaliteli ve güvenilir bir gıda üretme eğilimindeyken; tüketici minimal işlem görmüş, duyusal özelliklerini koruyan, güvenli ve doğal ürün istemektedir. Raf ömrünü uzatacak kimyasallar yapıda biriktiğinden ihracatta kabul edilebilir değildir. Yenilebilir film ve kaplamalar gıdalarda kalite kayıplarını ve bozulma reaksiyonlarını önlemek, raf ömrünü uzatmak, özellikleri korumak amacıyla gıda bileşenleri arasında ya da gıdanın yüzeyinde oluşmuş ince protein, polisakkarit ve lipit kökenli tabakasıdır. Yenilebilir filmler nem ve gaz bariyeri olarak görev yaparak gıdanın aroma ve lezzet kayıplarını azaltarak gıda kalitesini ve raf ömrünü uzatırlar. Bu çalışmada, depo sürecindeki avokadolar, kapok tohum jeli (KTJ) ve aromatik yağ çeşitlerinden elde edilen yenilebilir film ile kaplanmıştır (YBFK). Çalışmalarda jel özüt yöntemi (klasik ve mikrodalga özütleme), yağ çeşidi (avokado yağı, kekik yağı, çörek otu yağı, zeytin yağı) ve depo ısısı (+5, +15) değişken olarak kullanılmıştır. Sonuçlar mikrodalga özütleme ile elde edilen KTJ ile hazırlanmış jellerin avokadoda ağırlık kaybını daha iyi önlediğini göstermiştir. Hiç kaplanmamış üründe ağırlık kaybı %18,85 iken yağsız YBFK ile kaplanmış avokado %13,56 oranında kayıp vermiştir. Yağ bileşenleri tüm YBFK performansını arttırmış ancak Çörek otu yağlı YBFK, ürün tazeliğini, rengini korurken ağırlık kaybı 10 haftada %4,45 oranında olmasıyla üstün durumdadır. Olgunluk safhasındaki avokadoların +15 derecede 5 haftalık süreçte kayıpları +5 dereceye göre çok daha fazladır ancak hiç kaplama yapılmamış numune 2 haftada çürüme ve küflenme gösterirken YBFK numuneler 5 haftaya kadar dayanıklılık göstermiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: UNUTULMUŞ MEDENİYET: ANTALYA'NIN SU SARNIÇLARI Özet: Antalya doğal güzellikleri ve konumu sayesinde bin yıllardır medeniyetin uğrak yeri olarak varlığını sürdürmektedir. Bununla birlikte yer şekillerinin karstik özelliği ve buna bağlı olarak topraklarının su tutmamasından dolayı bir sarnıçlar şehridir. Su hayattır. Suyun insana ulaşması ise medeniyet? Medeniyet tarihimizin önemli eserleri arasında yer alan sarnıçlar, Antalya'nın birçok noktasında karşımıza çıkar. "Unutulmuş Medeniyet: Antalya'nın Su Sarnıçları" projesiyle Antalya'da, işlevini kaybetmiş sarnıçların korunmasını amaçlıyoruz. Su tutmadığı için zamanla yıkılmaya ve bir çöp yığını haline gelmeye yüz tutan tarihi Antalya sarnıçlarının işlevsellik kazanması ve tekrar insanların kullanımına sunulması şehir kimliğine büyük katkı sağlayan bu eserlerin ihyası noktasında atılacak ilk adımdır. Projemizle, tarihi sarnıçların korunması hususunda bir farkındalık oluşturmayı, suyun bu kadar önemli olduğu bir dönemde işlevini yitirmiş sarnıçlara işlevsellik kazandırılması için gerekli girişimlerde bulunmayı ve hepsinden önemlisi mevcut tarihi sarnıçların "Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu" kapsamında muhafaza edilmesi, bakım, onarım çalışmalarının ilgili merciiler tarafından yapılmasını amaçlıyoruz. Projemizle ulaştığımız sonuç, tarihi sarnıçların tahrip edilerek gün geçtikçe ortadan kalktığı yönündedir. Günümüze kadar yapılmış olan yanlış uygulamalar sarnıç yapılarını yapılış amacı dışında bırakmış, yapı ile çevresi birbirinden koparılmıştır. Günümüzde işlevlerini kaybettikleri için göz ardı edilen sarnıçlar, tek başına duran bir anıt değil, bulunduğu coğrafyanın bir parçasıdır. Şehrin kültürel tarihi gelişimi göz önüne alınarak yapılacak yeni tasarımlarda, sarnıç bir sit öğesi olarak düşünülmeli ve sarnıçları yeniden hayatımızın bir parçası olmaya teşvik eden peyzaj tasarımları oluşturulmalıdır. Etrafında gerekli elemanları, aydınlatması, yeşili ve en önemlisi suyu ile kullanılan sarnıçlar Antalya'nın şehir hayatına renkli bir kültürel öğe olarak katılmalıdır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: OKUL TEMELLİ KUŞAKLARARASI KAYNAŞTIRMA UYGULAMASININ YAŞLILARDA YAŞAMIN ANLAM VE AMACINA ETKİSİ Özet: Hızla yaşlanan ülkemizde yaşlı bireyler alt kuşaklardan, gittikçe uzaklaşmakta, bu bireyler mutsuz, yalnız ve pasifleşmektedirler. Bu bağlamda çalışmamızda öncelikli olarak, 60 yaş üstü yaşlı bireylerin kuşaklararası kaynaşma uygulamaları aracılığıyla aktif bir şekilde çocuklarla ve gençlerle deneyimlerini paylaşmalarına ve yaşama daha olumlu anlamlar yüklemelerine katkı sunmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda gerçekleştirilecek olan kuşaklararası kaynaşma uygulamasının bu kişilerde yaşamın amacı ve anlamına etkisi araştırılmaktadır. Çalışma, Antalya'da 60 yaş üstü bireylere yönelik olarak uygulanmıştır. 20 adet 60 yaş üstü birey çalışmaya katılmaya gönüllü olmuştur. Araştırmada kuşaklararası etkileşime yönelik etkinlikler başlamadan önce katılımcılara Aydın, Kaya ve Peker (2015) tarafından geliştirilmiş olan "Hayatın Anlam Ve Amacı Ölçeği" uygulanmıştır. Hazırlanmış olan program ve 12 Hafta boyunca 6 başlıkta 16 kuşaklararası atölye etkinliği şeklinde planlanıp uygulanmıştır. Etkinlik sürecinin tamamlanmasının ardından ölçekler yinelenmiştir. Çalışma için gerekli izinler alınmıştır. Çalışma deney ve kontrol gruplarından oluşturulmuştur. Bu gruplara ön test ve son test uygulanmıştır. Çalışmada uygulama öncesi yaşlılarla yapılan görüşme sonuçlarına göre, yaşlılar çeşitli sebeplere bağlı fiziksel, sosyal ve duygusal sorunlar yaşamaktadır. Görüşmelerden anlaşıldığı kadarıyla yaşlıların büyük bir kısmı kendisini mutsuz, yalnız ve sosyal ilişkilerde problem yaşayan bireyler olarak algılamaktadır. Kuşaklararası kaynaştırma uygulamalarının yaşlıların kendilerini ifade etmelerine ve iyi hissetmelerine katkıda bulunduğu, bu bireylerin yalnız olmadıklarını gördükleri, yaşlılıktan kaynaklanan problemlerden uzaklaştırdığı ve çözüme daha çok odaklanmalarını sağladığı vurgulanmıştır. Bu bakımdan sonuçlar, projenin amacına uygun şekilde tutarlılık göstermiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ON FARKLI UÇUCU YAĞIN MEYVE SİNEKLERİNİN LARVA VE YETİŞKİNLERİNE KARŞI KONTAKT VE REPELLENT ETKİLERİ Özet: Ekolojik dengeyi bozmadan ve insan sağlığına zarar vermeden bitkileri korumak önemlidir. Zararlılarla mücadelede kullanılan sentetik pestisitler birçok olumsuz sonucu beraberinde getirmektedir. Bu yüzden insanlar organik tarıma yönelmektedir. Organik tarımda zararsız olduğu bilinen doğal bileşikleri kullanarak çözüm üretmek ana hedeftir. Bu çalışmada da tarım zararlılarından meyve sinekleri üzerinde 10 farklı uçucu yağın çekici (kontakt) ve kovucu (repellent) etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada kullanılan bitkisel uçucu yağlar; sarımsak yağı, kuşburnu çekirdeği yağı, biberiye yağı, çuha çiçeği yağı, tıbbi kekik yağı, çam terebentin yağı, sarı kantaron yağı, ardıç yağı, ada çayı yağı ve üzüm çekirdeği yağından elde edilmiştir. Yağların etkilerini tespit etmek amacıyla Drosophila melanogaster'in Oregon-R ırkının dişi bireyleri kullanılmıştır. Bitkisel uçucu yağların ergin dişi sinekler üzerindeki etkisini tespit etmek amacıyla T?labirent testi kullanılmıştır. Meyvelerde bozulmaya ve çürümeye asıl neden olan larvaların uçucu yağlara karşı tepkilerini test etmek amacıyla petri kaplarında larval tercih testi yapılmıştır. T-labirent ile yapılan testler incelendiğinde, biberiye, kuşburnu çekirdeği ve çam terebentin yağlarının çok yüksek kovucu etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Çekici etkiye sahip olan yağlar ise sarı kantaron, ardıç ve sarımsak yağları olarak belirlenmiştir. Larval tercih testinde biberiye ve kuşburnu çekirdeği yağlarının kovucu etkiye sahip olduğu gözlemlenmiştir. Kekik, sarı kantaron ve ardıç yağlarının ise larvaların en çok tercih ettiği yağlar olduğu belirlenmiştir. Uçucu yağlar ile kaplanan üzüm meyvesinde yapılan denemelerde de sinekler tarafından en çok tercih edilen üzüm tanelerinin sarı kantaron ve kekik yağı ile kaplanan meyveler olduğu gözlemlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçların bitkisel uçucu yağların organik tarımda zararlılar ile mücadelede literatüre önemli katkılar sağlayacağını düşünüyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ÇAY FABRİKASI ATIĞINDAN HEMİSELÜLOZ ESASLI ANTİBAKTERİYEL HİDROJEL ELDESİ VE KARAKTERİZASYONU Özet: Petrol esaslı polimerler, artan kullanımlarından dolayı çevreye zarar vermekte ve canlılar üzerinde toksik etki bırakmaktadır. Petrol rezervlerinin sınırlı oluşu, polimerlerin biyobozunur olmaması, yakın gelecekte enerji darboğazı ve ekolojik sorunlarla karşılaşma ihtimalini arttırmaktadır. Bu nedenle, bitkisel esaslı ve çevre dostu polimerik filmlerin üretilmesine yönelik araştırmalar önem kazanmıştır. Antibakteriyel özelliğe sahip hidrojeller son yıllarda biyomedikal araştırmaların odak noktası olmulmuştur. Yüksek su şişmesi ve oksijen geçirgenliği, gelişmiş biyouyumluluk ve yapısal çeşitlilik gibi benzersiz antibakteriyel hidrojeller geliştirilmiştir. Çalışmanın amacı polimer kaynağı olarak çay fabrikası atığı (ÇFA) kullanarak hemiselüloz esaslı doğal, biyobozunur ve antibakteriyel bir hidrojel elde etmek ve karakterizasyonunu yapmaktır. Çalışmada ÇFA'dan elde edilen hemiselüloz hidrojel sentezi için monomer olarak kullanılmıştır. Hemiselüloza diğer monomer olan akrilik asit, başlatıcı olarak potasyum persülfat ve çapraz bağlayıcı olarak da bisakrilamid eklenmiştir. Kalıplarda kurutulan hidrojellere karakterizasyon için FTIR analizi, şişme ve biyobozunurluk testleri yapılmıştır. Ardından antibakteriyel özellik kazandırmak amacıyla hidrojel örnekleri literatütde antibakteriyel özellikleri bildirilen susam, çörek otu ve tarçın yağlarında bekletilmiş ve örneklere Stafilokokus aureus bakterisi ile disk difüzyon testi yapılmıştır. Test sonucunda tarçın yağında bekletilen örnekte antibakteriyel etki görülmüştür. Çalışmada ÇFA' dan %35 oranında hemiselüloz elde edilmiştir. Ayrıca toprak florasında 20 günde %71 oranında bozunduğu belirlenmiştir. Aynı zamanda hidrojelin yüksek şişme dereceli hidrojel olduğu yapılan çalışmalarla belirlenmiştir. Böylece çalışmanın sonunda doğal, biyobozunur ve antibakteriyel bir hidrojel üretilmiştir. Elde edilen hidrojelin geliştirilerek antibakteriyel yara film örtüsü, hijyenik ped veya bebek bezi olarak kullanılması önerilmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: YENİDEN YÜZ YÜZE EĞİTİMDE LİSE ÖĞRENCİLERİNDE OKULA UYUM VE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK DEĞİŞKENLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Özet: Bu çalışma ile devam eden pandemi sürecinde yeniden yüz yüze eğitime dönülen bu süreçte, lise öğrencilerinde okula uyum ve psikolojik sağlamlık değişkenleri arasındaki ilişkiyi incelemek, bu iki değişken üzerinde cinsiyet, sınıf kademesi, aile durumu ve sosyoekonomik seviye gibi değişkenlerin etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu İstanbul ili Kartal ilçesinde öğrenim gören 153 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Bu örneklem grubundan Demografik Bilgi Formu, Okula Uyum Ölçeği ve Çocuk ve Genç Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ile veriler elde edilmiştir. İki ana değişken arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı hesaplanmıştır. Bu iki değişkenin belirli alt değişkenlere göre farklılaşma seviyelerini ortaya koyabilmek adına ise Bağımsız T-Testi ve ANOVA testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda öğrencilerde okula uyum ve psikolojik sağlamlık değişkenleri arasında olumlu yönde anlamlı bir ilişki olduğu ortaya koyulmuştur. Ayrıca okula uyum değişkeni öğrencilerin sınıf kademesi ve sosyoekonomik durumlarına göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı belirlenmiştir. Ayrıca kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre psikolojik sağlamlık seviyelerinin anlamlı bir şekilde yüksek olduğu görülmüştür. Bu bağlamda özellikle yeniden yüz yüze eğitime geçilen bu dönemde öğrencilerin okula uyum davranışları ve psikolojik sağlamlık seviyelerini yüksek tutabilmek adına gerekli önerilerde bulunulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: BİLİRİ.Z Özet: Bilim ya da iletişim çağı gibi farklı tanımlarla ifade edilen son yüzyılda teknojiden tıpa, sosyolojiden ekonomiye bütün bilim dalları baş döndürücü bir hızla ilerlemektedir. Bilim bireylerin ve toplumların yapısını değiştirdiği gibi toplumlar da bilimi anlamaları, içselleştirmeleri, desteklemeleri kısacası bilim kültürüne sahip olmaları durumunda bilimi geliştirmektedir. Toplumların tarih sahnesindeki yeri bilime verdiği destek belirlemektedir. Yaşamakta olduğumuz pandemi süreci bunun en canlı örneğidir. Bilim dünyası ile kamu arasında iletişim köprüsü kurmak amacıyla bilim iletişimi bir disiplin olarak ortaya çıkmış, bilimin karmaşık dili sadeleştirilerek halka ulaştırılmaya başlanmıştır. Dünyada ve özellikle Türkiye' de yeni olan bu disiplinin bilimin gelişim hızı ile paralel gelişmesi gerekmektedir. Karma araştırma yönteminin kullanıldığı araştırmamızın temelinde 217 lise öğrenci yer almıştır. Anket, görüşme ve gözlemler ile 197 öğrenciden veri toplanmıştır. Ayrıca sosyal medya içeriklerinde beğeni ve izlenme oranları tespit edilmiştir. Nicel veriler SPSS22 programıyla, nitel veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Araştırmamızda lise öğrencilerinin ders ve ödevleri dışında bilime ilgisi, iletişim kanalları tespit edilmiştir. Z kuşağına hitap eden teknolojilerden de faydalanılarak oyun temelli bilim iletişim yöntem ve araçları denenmiştir. Okulumuzda oluşturulan OynayaBiliri.Z ekibi ile bilimsel bilgi temelli oryantiring etkinliğinin öğrencilerin içinde yaşadığı çevreye bilimsel bir bakış açısı ile bakabilmeleri sağlanmıştır. OynataBiliri.Z ekibi ile bilim temelli senaryolar yazmış, kukla tiyatrosuna dönüştürülmüş, video çekimleri yapmıştır. Elde edilen ürünler sosyal medyada Biliri.Z başlığında paylaşılmış ve çok sayıda bireye ulaştırılması hedeflenmiştir. Tüm etkinlikler süresince eğlenceli, heyecanlı, aktif öğrenmeyi destekleyici bilime ilgiyi artıran bir bilim iletişim süreci yaşanmıştır. Oryantiring ve kukla tiyatrosunun bilim iletişim aracı olarak kullanılabileceği, lise öğrencilerinin başarılı bir bilim iletişimcisi olabileceği ortaya koyulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: SÖZLÜ GELENEĞİN SESİNE RUH KATANLAR VE Z KUŞAĞI Özet: Bu araştırmada Z kuşağı bireylerinin, Diyarbakır yöresindeki sözlü kültürün önemli bir unsuru olan dengbêjlik geleneği hakkında bilgilerini ölçmek ve bu kültürü onlara tanıtmak için çalışmalar yapılmıştır. Edebiyat, sözlü kültür ve dengbêjlik kavramları ile ilgili kaynak taraması yapılarak bilgiler edinilmiştir. 15-17 yaş aralığındaki Z kuşağı bireylerine dengbêjlik kültürüyle ilgili bilgilerini ölçmek için dört farklı okul türünde 400 öğrenciye anket yapılmıştır. Yapılan anket sonuçları SPSS-27 programıyla analiz edildiğinde, anket yapılan öğrencilerin %70,4'ünün dengbêjlik hakkında bir bilgisi olmadığı, bilgisi olanların ise bu kültürü üst kuşak aile mensuplarından öğrendikleri; konusunun ne olabileceği hakkında çoğunlukla bir fikirleri bulunmadığı tespit edilmiştir. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ile iletişime geçilmiş, yapılabilecek etkinlikler planlanmıştır. Öncelikle, anket yapılan okullarda dengbêjlikle ilgili panolar oluşturulmuş, bu panolarda sözlü kültüre, dengbejlere, anlattıkları hikayelere yer verilmiştir. Dengbêj Evi ile iletişime geçilerek, 55 öğrenciyle gezi düzenlenmiştir. Gezide dengbêjler dinleti vermiş, anlattıkları kilamı Türkçe, Kürtçe açıklamışlardır. Belediyenin katkılarıyla, okulumuzda dengbêjlerin ve kilamların bulunduğu '21 Dengbej 21 Kilam' fotoğraf sergisi açılmıştır. Dengbêj Evi çalışanlarıyla konferans, konser planlanmış, anket yapılan okulların davet edildiği etkinliğimiz gerçekleşmiştir. Alanında uzman kişi, dengbejlik kültürüyle ilgili bilgi vermiş, dengbêjler dinleti gerçekleştirmişlerdir. Yaptığımız etkinlikler basında geniş şekilde yer almıştır. Sözlü kültürün tanıtılması için sosyal medyadan da yararlanılarak bölgedeki Z kuşağının dışındaki kişilere ulaşılması hedeflenmiştir. Yaptığımız etkinlikleri, röportajları içeren Instagram, YouTube hesapları oluşturulmuştur. Projemizin yaygınlaşması için Kültür ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı ile kardeş okul kapsamında başka illere divanhaneler kurulması için girişimlerde bulunulma kararı alınmıştır. Dengbêjlerin Z kuşağına tanıtımına yönelik daha önce böyle bir çalışma yapılmaması projemizin önemini ortaya koymaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: DİŞ REJENERASYONUNA KATKI SAĞLAYACAK CUCL2 VE BALIK KAFASINDAN ÜRETİLMİŞ ANTİBAKTERİYEL DOLGU MALZEMESİ Özet: Diş dolguları günümüzde diş çürüklerinin tedavisinde en sık tercih edilen yöntemlerden biridir ancak dolgu çeşidine göre estetik görünüm, dayanıklılık ve maliyet başta olmak üzere çeşitli dezavantajları da beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada çürük tedavisinde kullanılabilecek diş rejenerasyonuna katkı sağlayacak antibakteriyel bir malzeme üretmek amaçlanmıştır. Bu hedef doğrultusunda dişin yapısıyla gösterdiği yüksek benzerlik oranından ötürü Argyrosomus regius türünden elde edilmiş balık kafası tozu, hücre dışı matriks sentezini arttırdığı için CuCl2 ve dayanıklı, gözenekli ve ipliksi 3D bir yapı basmayı sağladığı için elektro-eğirme yöntemi tercih edilmiştir. İki aşamadan oluşan deney kısmında öncelikle ağırlıkça % 14'lük poliüretan, ağırlıkça % 4 balık kafası tozu ve ağırlıkça % 0.17 CuCl2 içeren deney malzemesi elektro-eğirme yöntemiyle basılmıştır. İkinci aşamada ise deney kontrol grubu, osteojenik farklılaşma grubu, kontrol besiyerine ilave malzeme, osteojenik farklılaşma besiyerine ilave malzeme olmak üzere dört gruba ayrılmıştır. Deney grupları hücre proliferasyon tayini, kalsiyum miktar tayini, alizarin kırmızısına boyama, SEM analizi ve bakteri çoğalım analizi olmak üzere beş farklı analize tabii tutulmuştur. Analizler sonucu üretilen malzemenin hücrelerin sağlıklı bir şekilde çoğalmalarına engelleyecek toksik bir etki yaratmadığı, kalsiyum sentez miktarını değiştirmediği, %19.2 oranında bakteri proliferasyonunu azalttığı kaydedilmişken osteojenik farklılaşmadaki en yüksek performans da "osteojenik farklılaşma besiyerine ilave malzeme" grubu tarafından sergilenmiştir. CuCl2'nin ve atık olarak değerlendirilen balık kafasının diş dolgusuna alternatif bir malzeme olarak kullanılması hem ülke ekonomisine katkı sağlayacak hem de günümdeki dolgu tedavilerinden farklı olarak dişin hasar görmüş dış kısmını düzeltmeye ek olarak çürükleri kökten tedavi ederek antimikrobiyel özelliği ile de çürüklerin tekrar oluşmasını engelleyecektir
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: LEMNA MİNOR, EİCHHORNA CRASSİPES, PİSTİA STRATİOTES, SALVİNİA NATANS BİTKİLERİNİ BULUNDURAN 3D BASKI KAPSÜL İLE SUCUL ORTAMDAKİ BAKIR VE NİKEL AĞIR METALLERİNİN FİTOREMEDİASYON YÖNTEMİYLE GİDERİMİ Özet: Su, canlı yaşamının sürdürülebilmesi için en temel kaynaktır. Günümüzde birçok endüstriyel faaliyet, bilinçsiz tüketim ve hatalı atık planlaması sebebiyle su kaynakları tükenmekte ve kirlenmektedir. Bu sebeple çağımızda su kirliliğine karşı harekete geçmek büyük önem taşımaktadır. Su kirliliğinin en büyük sebeplerinden biri ise sudaki ağır metal konsantrasyonundaki artıştır. Ağır endüstriyel faaliyet ve beşerî atıklardan kaynaklanan sucul ekosistemdeki ağır metal kirliliği, bütün bir ekosistemi etkisi altına alarak canlı yaşamını doğrudan tehdit etmektedir. Fitoremediasyon, bitkiler ve onlarla ilişkili mikroorganizmalar yoluyla sudaki ağır metal kirliliğinin temizlenmesinin az maliyetli ve güvenilir bir yolu olarak bilinmektedir. Fitoremediasyon potansiyeli önceki araştırmalarla literatürde kanıtlanmış olan Lemna minor, Eichhorna crassipes, Pistia stratiotes, Salvinia natans bitkileri hızlıca yayılıp biyokütle üreterek bulundukları sucul ekosisteme olumsuz etki edebilmektedirler. Bu sepeble söz konusu bitkilerin geniş sucul alanlarda kontrollü ve zararsız bir biçimde fitoremediasyon yapabilmelerini sağlayan filtreli 3D baskı kapsül ile sucul ekosistemlerdeki ağır metal konsantrasyonunu belirgin bir şekilde azaltmak bu projenin temel hedefidir. Projede kullanılan bitkilerin fitoremediasyon yapma koşullarına dikkat ederek, bakır ve nikel gibi atık sularda yaygın olarak bulunan ve konsantrasyonları araştırma sonucu ile belirlenen metaller ile her biri 1 litre çözelti içeren beherler hazırlanmıştır. Deneyde kullanılan bitkileri bulunduran kapsüller 4 gün boyunca çözeltileri içeren beherlerde bekletilmiş,4 gün sonucunda beherlerdeki ağır metal konsantrasyonlarının değerleri kapsüller beherlere eklenmeden önceki 0. gün değerleriyle istatistiksel olarak karşılaştırılmıştır. Kapsül içeren beherlerdeki bakır konsantrasyonunda %85.44, nikel konsantrasyonunda ise %26.97'lik bir azalma gözlemlenmiştir. Kapsül içeren beherlerde gözlemlenen sudaki belirgin ağır metal emilimi sonucunda kapsülün sucul ortamdaki ağır metal kirliliğine çözüm olabilme potansiyeline sahip olduğuna varılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: BRAİLLE EĞİTİM CİHAZI Özet: Braille, görme engelli kişilerin okuma ve yazma yapabileceği dokunsal bir sistemdir. Braille dilinde, her karakter ve sayı yükseltilmiş altı noktanın kombinasyonu ile temsil edilir. Görme engelli insanlar bu noktaları parmaklarını kullanarak hissederler. Türkçe öğretimine uygun olarak tasarlanan "Braille Öğretici Robot" ile görme engelli insanların eğiticiye ihtiyaç duymadan Braille alfabesini öğrenmelerini sağlamayı amaçlamaktayız. Bu çalışmada tasarım tabanlı araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda bir ürün ortaya koyulması hedeflendiğinden tasarım tabanlı araştırma modellerinden ADDIE modeli kullanılmıştır. Bu modelin ilk aşaması olan analiz aşamasında görme engelliler ile ilgili kurumlar, kuruluşlar, dernekler ve doğrudan görme engelli bireyler ile görüşme tekniği kullanılarak yaşanan sorunlara yönelik olarak görüşme tekniği kullanılarak ihtiyaç analizi yapılmaya çalışılmıştır. Görme engelli insanlar ve görme engelli öğrencilerin öğretmenleri ile yapılan görüşmeler sonucunda görme engelli insanların birçoğunun Braille alfabesini bilmediklerine yönelik bulgulara ulaşılmıştır. Bu bulgu doğrultusunda mevcut çalışmalar incelenmiştir. Yapılan incelemelerde Braille alfabesinin öğretilmesine yönelik çalışmaların olduğu ancak bu çalışmaların günümüz teknolojik yeterliliklerinden uzak olduğu görülmüştür. Bu noktadan hareketle Braille eğitim cihazının geliştirilmesi bu alandaki ihtiyaçları karşılayacağı ve engelli bireylerin günümüz teknolojik yeniliklerine daha hızlı uyum sağlayacağı düşünülmüştür. Braille alfabesinin öğretilmesine yönelik teknikler ve donanımlar incelenerek geliştirilecek robotun teknik ve teorik ihtiyaçlarına karar verilmiştir. Teknik ve temel ihtiyaçlar sağlandıktan sonra ürünün prototip geliştirilmesi aşaması yapılmıştır. Geliştirilen prototipler önce geliştiriciler tarafından sonra da nihai kullanıcılar tarafından test edilerek gerekli düzenlemeler ve güncellemeler yapılmıştır. Son hali verilen cihaz nihai kullanıcıların kullanımına sunulmuştur. Cihazın kullanımı ve amaçlarına ulaşıp ulaşmadığına yönelik yapılan görüşmelerde Braille alfabesini öğretmede başarı sağladığına yönelik geri dönüşler alınmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: E-ÇELEBİ Özet: Seyahatnameler bir toplumun kültürüne, adetlerine, gündelik yaşamına dair çok önemli veriler sunan eserlerdir. Dolayısıyla da ele aldıkları toplumun özelliklerini yansıtırken, sonraki nesiller tarafından "kültürel miras unsurları" olarak kabul edilebilecek ve atalarını tanımalarına yardımcı olabilecek birçok bilgi ve belge sunarlar. İnternet Tabanlı CBS ise, elde edilen bilgi ve belgelerin, interaktif haritalama, konumlama ve coğrafi bilgi teknolojileriyle birleştirilerek internet ortamında sunulması şeklinde ifade edilebilir. Her türlü bilgi ve belgenin konumuyla birlikte sunulmasına dayalı web 2 araçları destekli bu teknoloji sayesinde bilgi ve belgelerin "konumsal bilgi"ye dönüştürülmesi sağlanabilir. Projemizde, web CBS uygulaması aracılığıyla, Osmanlı tarihine tanıklık etmiş seyyahlara ait Seyahatnamelerde; aktarılan kültür, toplum yapısı, önemli şehirler, şehirlerdeki önemli mekânlar, insanların günlük yaşantısı, adet-gelenek ve görenek gibi kültürel miras öğelerinin kaydı, analizi ve yeni nesle tanıtılmasına yönelik etkileşimli "konumsal" bir bilgi ve yönetim sisteminin oluşturulması, tanıtılması ve aktarılması amaçlanmıştır. Projenin amacı doğrultusunda bir İnteraktif Web tabanlı CBS uygulaması geliştirilmiş; çalışmanın faydasının anlaşılabilmesi adına programın arkadaşlarımıza tanıtımı ve kullanımına yönelik bir eğitim çalışması yapılmış; 4 hafta boyunca arkadaşlarımızın programı kullanma durumu gözlenmiş ve gözlem verileri kaydedilmiştir. Program öncesi ve sonrasında arkadaşlarımıza yönelik olarak; yapılandırılmış farkındalık anketi uygulanmış ve elde edilen verilerin analizi yapılmıştır. Çalışma sonucunda anlaşılmıştır ki tarihsel bilginin coğrafi verilerle desteklenip teknoloji aracılığıyla konumsal bilgiye dönüştürülmesi, bilginin kalıcılığını arttırmaktadır. Bu da Seyahatnameler gibi Türk kültürü, tarihi, medeniyeti açısından çok önemli bilgiler sunan belgelerin teknolojiyle iç içe olan gençlere hem öğrenecekleri hem de eğlenecekleri bir biçimde sunulmasının kültürün tanıtımı, korunması ve aktarımı açısından ne kadar değerli olduğunu göstermektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: STRES İLE BAŞ ETME YOLUNDA "NEDKAL" CİHAZI Özet: Bu proje, kaygı ve stres nedeniyle sınavlarda zorlanan öğrencilerin; stres tepkisini sınav esnasında olması gereken seviyeye indirilmesi amacıyla yapılmıştır. Özellikle sınav kaygısı sebebiyle kişinin sınav esnasında hissettiği olumsuz duygular ve beden duyumları; düşük sınav performansına ve dolayısıyla kariyer hedefinin olumsuz etkilenmesine neden olabilmektedir. Sınav esnasında hissedilen psikolojik ve fizyolojik belirtilerle baş edebilmenin birçok bilişsel ve davranışçı yolu vardır. Bu müdahalelerin pek çoğu uzun vadeli baş etme becerileri kazandırırken nefes egzersizi yaparak öğrenciler optimal kaygı düzeyine ulaşabilirler. Öğrenciler ve kişilerdeki stres durumunu dijital sensörler yardımıyla optimal düzeye indirerek kaygı durumuyla baş etmeyi hedefleyen proje; taşımış olduğu hassas sensörler yardımıyla sınav esnasında yaşanan kaygı durumunu nefes egzersizi ile kontrol altına almayı amaçlamıştır. NEDKAL cihazı (Nefes egzersizi ile durumu kontrol altına al), üzerinde taşımış olduğu GSR(Galvanik deri tepkisi) sensör ile kişideki stres seviyesini sempatik sinir sistemi ile ölçerken, pulse nabız sensörü de kalp atış hızını belirli aralıkla ölçecektir. Kullanılan Arduino music shield sayesinde, eşik değerin üzerinde algılanan stres ve kalp atış seviyesi, öğrenciye kulaklık aracılığıyla nefes egzersizi yapması yönünde hatırlatıcı olacaktır. Kişinin kariyerini, meslek seçimini belirleyen ve bu sebeple psikolojik açıdan baskı yaratan üniversite sınavı öncesinde; öğrencilerin sıklıkla nefes egzersizini pratik ederek gerçek sınav esnasında bedenlerindeki kaygıya neden olan fizyolojik tepkileri anlayıp derin nefes alıp vermeye ihtiyaç duyduklarını öğretecektir. Öğrencilerin pek çok yerde yalnız başına nefes egzersizi yapmasını sağlayan bu proje, taşımış olduğu özellikler ile alanında benzersiz, yenilikçi ve sürdürülebilir olma özellikleri taşımaktadır. Proje, sensörlerin kullanımı ve yazılımı, cihazın tasarlanması ve test aşamalarından oluşmaktadır. Alınan sonuçlar, istenilen hedeflere ulaşıldığını göstermektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: GÖZE VE KULAĞA HİTAP EEN DEYİMLER Özet: İşitme kaybı olan bir kardeşim var. 3. sınıfa gidiyor ve işitme cihazı kullanıyor. İşitme kaybı çok olmadığı ve işitme cihazıyla hayatını devam ettirebildiği için normal bir okula gidiyor. Ancak aklıma takılan bir soru vardı. Kardeşim hiç duymasaydı eğitim hayatı nasıl olurdu? Ya da bizim kullandığımız bütün kaynakları, materyalleri nasıl kullanacaktı? Hiç duymayan biri için resimler çok büyük bir önem teşkil etmektedir. Çünkü bütün kelimeler görsellerle anlatılmaktadır. İşitme engelliler okulunda okutulan kitaplar, kaynaklar ve materyaller işaret dili anlamında oldukça yetersiz kalmaktadır. Ancak araştırmalarım sonucunda işitme engellilerin eğitim hayatını kolaylaştıracak, kitap okumalarını sağlayacak yeterli materyaller olmadığını tespit ettim. Şu an işitme engellilerin oklunda okutulan kitaplar normal okullarda okutulan kitapların aynısıdır. Mesela, Türkçe dersindeki deyimler konusu işitme engeliler okulunda nasıl işlenir? Ya da günlük hayatta işitme engellilerin deyimleri kullanabilmeleri için nasıl bir çalışma yapmalıyız? gibi sorulardan yola çıkarak duyamayan insanların kullanacağı ve eğitim hayatına gerçek anlamda katkı sağlayacağını düşünerek işaret diliyle deyimler kitabını oluşturmaya karar verdik. Günlük hayatta kullanılan deyimleri listeleyip alfabetik sıraya koyduk. Deyimlerde yer alan her bir kelimeyi işaret diliyle temsil eden temsil eden görseller oluşturduk. Bu sayede işitme engelli bireylerin hem günlük konuşma dilinde kullanılan deyimleri öğrenmelerini kolaylaştırdık hem de işaret diliyle bir kitap yazıp bu konuya dikkat çekmiş olduk.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: FOTOVOLTAİK PANELLER İLE OLUŞTURULAN JENERATÖR YARDIMIYLA ENERJİ ÜRETİMİ Özet: Türkiye yenilenebilir enerji potansiyeli bakımından oldukça iyi bir coğrafi konumdadır. Ancak yenilenebilir kaynaklı enerji üretim seviyesi düşük miktarlardadır.Yenilenebilir enerji olan güneş enerjisi bu konuda büyük öneme sahiptir. Bu çalışmada, fotovoltaik paneller ile oluşturulan jeneratör yardımıyla elektrik üretilmesi amaçlandı. Bu amaçla fotovoltaik paneller ile çark sistemi ve bu sisteme bağlı elektrik jeneratörü ile bir güneş enerjisi santrali kuruldu. Ayrıca fotovoltaik panellerin elektrik üretimini etkileyen faktörler araştırıldı. Bunun için fotovoltaik panellerin üretim verileri, güneş radyasyonu, rüzgâr hızı, sıcaklık değerleri ölçüldü. Panel sıcaklığı, rüzgâr hızı, üst yüzey tozu, gölgeleme ve dönüştürücü kayıplarının etkileri belirlendi. Sonuç olarak, rüzgâr hızı artışıyla elektrik üretiminin arttığı, ancak, dönüştürücü kaybı, panelin tozlanması ve gölgelenmesi yüzünden elektrik üretiminin azaldığı görüldü.Üretilen enerjinin kullanılması ve devamlılığının sağlanması amacıyla araştırmalar yapıldı. Enerji üretimini sağlayabilmek için minimum frekans değerleri hesaplandı.Çark sisteminin dönmesi için gereken minimum ışık şiddeti ve buna bağlı olara minimum ışık akısı hesaplandı.Ölçüm değerlerinden elde edilen sonuçlar tablolar halinde belirtildi. Sonuç olarak fotovoltaik paneller ile oluşturulan jeneratörün enerji üretiminde kullanılabileceğini çalışmalar sonunda görüldü.Işık şiddeti devamlı enerji üretimi bakımından büyük öneme sahiptir. Üretilen enerji şimdilik led ışıktaki parlaklık değişimiyle gözlemlendi. Ancak fotovoltaik paneller ile oluşturulan jeneratörün enerji üretiminde kullanılmasının ülkemiz enerji üretimine gelecekte hatırı sayılır katkı sağlayacağını düşünüyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELEDE YEREL BİR ÖRNEK:İZMİR TEBHİRHANESİ Özet: Hayatımızın son iki yılı, tüm dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan Covid-19 salgını nedeniyle çok kısıtlı geçti. Hepimiz salgının ne zaman sona ereceğini merak ettik ve bunu öngörebilmek için ilgimizi tarihte yaşanan diğer salgınlara yönelttik. Gördük ki salgın hastalıklarla mücadele sadece günümüzde değil, her dönemde zor bir süreç olmuş. Bu konuda yapılan çalışmalar bilimsel çalışmaların açtığı yolda ilerlemiş, sağlanan bilgi birikimiyle de günden güne gelişmiş. Ülkemizde de İzmir, bu çalışmalara öncülük eden kentlerden biri olmuş. Biz de çalışmamızda, İzmir'de salgın hastalıklarla mücadele konusunda bir döneme damgasını vurmuş İzmir Tebhirhanesi'ni araştırdık. Halk arasında "Uyuz Hamamı" olarak bilinen, dezenfeksiyon işleminin basınçlı buharla yapılmasından dolayı "Buğu Evi" ya da bu işlem etüv makineleri ile yapıldığı için "Etüvhane" de denilen, TDK sözlüğünde "Tephirhane" şeklinde geçen kelimeyi biz bu şekilde kullanmadık. Araştırmalarımız sırasında literatür tararken, özellikle akademik yayınlarda "tebhirhane" şeklinde kullanılmış olması, bizim de bu şekilde kullanmayı tercih etmemize neden oldu. Tarihte önemli bir görev üstlenmiş olan İzmir Tebhirhanesi'nin günümüzde işlevini tamamen yitirdiğini, unutulmaya yüz tuttuğunu gördük. Geçmişte halk sağlığı açısından çok yararlı çalışmalar yapmış fakat günümüzde unutulmuş olan tebhirhaneler konusunda toplumda farkındalık yaratmayı, Tebhirhane'nin silinmiş olan tarihini ortaya çıkarmayı, İzmir'in bulaşıcı hastalıklarla mücadelesindeki rolünü, o dönemin canlı tanıklarına dayanarak ortaya koymayı, böylece tebhirhane binasının kentimiz ve ülkemiz açısından sahip çıkılması gereken değerli bir kültürel miras olduğunu kanıtlamayı amaçladık. Salgın hastalıklarla mücadelenin sadece günümüzde değil, her dönemde önemli çaba gerektirdiğinin toplum tarafından anlaşılmasını sağlamayı ve binanın yeniden düzenlenerek Sağlık Müzesi olarak kullanılmasının kentimize çok büyük artı değer katacağına dikkat çekmek istedik.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: YENİ YÖNTEMLE KİT KULLANMADAN, SAF PLAZMİD DNA İZOLASYON YÖNTEMLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ Özet: Plazmidlerin, izolasyonunu sağlayan yöntemlerin amacı saf plazmid eldesi olmasına rağmen, bazıları istenilen saflıkta izolasyon yapamamaktadır. Bu nedenle çalışmalarda kaliteli izolasyon sağlayan fakat yüksek maliyetli, yurtdışından temini özellikle pandemi koşulları nedeniyle güçleşmiş olan ticari kitlerin kullanımı söz konusudur. Hazır izolasyon kitlerinin aksine, manuel yolla plazmid izolasyon kiti oluşturma yöntemleri ucuz olup, elde edilen saflık derecesi ise yapılan çalışmaya göre değişmektedir. Manuel plazmid DNA izolasyonu yapılırken pDNA' yı saflaştırmak için kullanılan en yaygın yöntem fenol-kloroform-izoamil alkol ekstraksiyonudur. Yöntemde kullanılan kimyasal maddeler toksik ve çevreye zararlı oldukları için kullanımlarının sınırlı olması gerekmektedir. Projede yöntem olarak bakteriler çoğaltılmış, hidrofob yüzeylere sahip malzemelerle, ticari kitlerde kullanılan kolonlara benzer, ekonomik ve çevreye daha az zararlı, tekrar tekrar kullanılabilen izolasyon kolonları oluşturulmuştur. Kolonların bakterilerin plazmidlerinin izolasyonu ve saflaştırılmasındaki etkinliği hem agaroz jel elektroforeziyle DNA bantlarının görüntülenmesi hem de spektrofotometrik olarak örneklerin saflıkları incelenmesiyle araştırılmıştır. Fiber glass kolonla pDNA izolasyonu gerçekleştirildiğinde elde edilen plazmid miktarının dolgu maddesi miktarına bağlı olarak arttığı gözlenmiştir. Artış incelendiğinde pDNA miktarının kolon dolgu maddesi miktarının logaritmasyla doğru orantılı olarak arttığı görülmüştür. Silika kolonlarla elde edilen pDNA miktarı kolondaki silika miktarındaki artışla beraber üstel bir artış göstermiştir. Hem silika kolonlarla hem de fiber glass kolonlarla elde edilen pDNA miktarlarının diğer saflaştırma yöntemlerinden yüksek olduğu görülmüştür. Fiberglass filtreyle elde edilen pDNA miktarının düşük olarak saptanması sebebiyle kullanılan fiberglass filtre test sonuçlarında düzensizlik görülmüş, herhangi bir korelasyon kurulamamıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: 13'E BÖLÜNEBİLMEDE FARKLI YAKLAŞIMLAR VE İSPATLARI Özet: Sayma, dolayısıyla sayılar teorisi, matematiğin en eski dallarından biridir. Detaylı bir incelemeyle saymanın şaşırtıcı derecede uzak bir tarihe kadar uzandığı görülebilmektedir. Sayma ve sayıların özellikleri hakkındaki bilgilerin büyük ölçüde Babillilere ve eski Mısırlılara ait olduğu bilinmektedir. Fakat gerçek bir teorinin ilk ilkeleri genellikle Pisagor ve öğrencilerine verilir. Bölünebilirlik testlerin kaynağı ise İslam matematikçileri olarak bildirilmiştir. Son yüzyıllarda ise farklı araştırmacılar farklı çalışmalarla bölünebilirliğe katkılarını sunmaktadırlar. Araştırmamızda; lise döneminde bölünebilme konusunda en çok bilinen ve kullanılan bölünebilme kuralları belli kalıplarla öğretilmektedir. Bunun yanında lise döneminde 7, 13, 17, vb. gibi asal sayılarla ilgili çalışmalara yer verilmemektedir. Yapılan araştırmalarda ise bazı asallarla bölünebilmelerde sınırlı sayıda araştırma yapıldığı belirlenmiştir. Bu çalışmaya "Bir sayının herhangi bir sayıya kolay bir yöntemle bölünüp bölünmediğini nasıl anlarız?" sorusuyla başlanmıştır. "13 ile bölünebilme başka şekilde nasıl yapılabilir?" sorusuna "13 ile bölünebilme, bölünenin basamak değerlerinin farklı şekilde ayrılmasıyla elde edilir." hipoteziyle cevap aranmıştır. Yapılan kaynak taramasında 13'e bölünebilme için basamak değerleriyle alakalı farklı çalışmalar da olmak üzere çeşitli teoriler ortaya konulduğu görülmüş fakat basamak değerlerinin ikişer, üçer? ayrılarak sonuçlar elde edilişine rastlanmamıştır. Bir kuralın matematiksel olarak genelleştirilmesi için ispatının belli bir metodolojide verilmesinin önem arz ettiğinin farkında olarak bu araştırmada, bir sayının 13 ile bölünüp bölünemediğine yönelik var olanlardan farklı olacak şekilde bir kural geliştirerek ispatlanması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda 13 ile bölünebilmelerin tespitinde basamak değer ayrılması ile elde edilen genellemelere ulaşılmış ve analizleri yapılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN FİNANSAL OKURYAZARLIK İLE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Özet: Finansal okuryazarlık günümüzde oldukça önemli bir konu olmakla birlikte bireylerin finansal okuryazarlık düzeylerini etkileyen birçok faktör bulunmaktadır. Gelişmiş ülkelerde dahi finansal okuryazarlık düzeyinin düşük olması günümüz dünyasında hem makro hem de mikro ekonomilerde birçok soruna yol açabilmektedir. Finansal tecrübesi, bilgi ve birikimi olmayan bireyler para kazanmaya başladıkları andan itibaren ekonomik ve psikolojik sorunlarla karşı karşıya kalabilmektedirler. Bu durum da gerek psikolojik gerek sosyolojik açıdan problemlere yol açabilmektedir. Bu projede de öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeylerinin psikolojik sağlamlık ile olan ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel ve nitel yöntemlerin bir arada kullanıldığı araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi, 2020-2021 eğitim öğretim yılında Ankara ilinde bir devlet sosyal bilimler lisesinde öğrenim gören hazırlık sınıfları ile birlikte 9 ve 10. sınıfta öğrenim gören öğrencilerden oluşmuştur. Anket sahiplerinden gerekli iznin alındığı araştırmamızda nicel yönden yaklaşık 100 öğrenciye " Para Yönetim Öz Yeterlik Ölçeği ve Para Davranış Algısı Ölçeği" ile "Psikolojik Sağlamlık Tutum Beceri Ölçeği" ayrıca "Kişisel Bilgi Formu" uygulanmıştır. Nitel yönden yarı yapılandırılmış görüşme formlarının kullanıldığı araştırmada betimsel analiz yapılmıştır. Öğrencilerin biriktirme, harcama, planlama ve yatırım davranışları ile birlikte bu yönde sahip olunması gereken psikolojinin araştırıldığı çalışmada nicel ve nitel bulgularda benzer sonuçlara ulaşılmıştır. Araştırmada finansal okuryazarlık ile psikolojik sağlamlık arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bunun yanında cinsiyet, aile gelir düzeyi gibi değişkenlerin öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyine ve psikolojik sağlamlık düzeylerine etkisi incelenmiş ancak sonuçlar anlamlı bulunmamıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: BİR SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRAS OLARAK EL SANATLARIMIZ: SİVRİHİSAR KİLİM MÜZESİ ÖRNEĞİ Özet: Bu araştırmadaki amaç lise öğrencilerini başta kilim olmak üzere geleneksel el sanatları bağlamında kültürel miras konusundaki bilinç düzeyini ortaya koyarak bu mirasa sahip çıkma konusundaki farkındalıklarını ölçmek ve başta el sanatları olmak üzere sahip olduğumuz kültürel mirasa sahip çıkmaları için birtakım çözüm önerileri sunmaktır. Bu araştırma betimsel olup tarama modeli ile yapılmıştır. Sayısal veriler kullanıldığı için nicel model tercih edilmiştir. Araştırmaya veri toplamak için anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma amacı doğrultusunda Eskişehir merkez ilçelerinden (Tepebaşı, Odunpazarı) seçilmiş 332 lise öğrencisinin oluşturduğu örneklemle tamamı kapalı uçlu soru üründen oluşan 43 soruluk bir anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Anket formu Web Survey (Google Form) üzerinden oluşturulmuş, elde edilen veriler Excel programına aktarılmış, burada yapılan düzenlemelerden sonra IBM SPSS Statistics 22 programıyla tablolara aktarılmış ve tablolar yorumlanmıştır. Elde edilen bulgular ışığında ulaşılan genel sonuçlar şunlardır: Anketimize katılan öğrencilere göre; Özellikle 'genç kuşak' ve 'yeni nesil' olarak ifade edilen kesim kültürel miras konusunda ilgisizdir. Kaybolan kültürel miras konusu sıklıkla usta-çırak ilişkisi içerisinde aktarılan el sanatlarında görülen bir durumdur. Bilimsel ve kültürel değişimler kültürel mirasın bazı unsurlarının zamanla unutularak kaybolmasına yol açmaktadır. Sonuçların değerlendirilmesiyle oluşturulan önerilerden bazıları şöyledir: Okullarda kültürel miras sınıfları oluşturularak bu sınıflarda başta el sanatları olmak üzere somut olmayan kültürel miras örnekleri sergilenerek öğrencilerin bu konuda bilgi sahibi olması sağlanmalıdır. Başta kilim olmak üzere el sanatlarıyla ilgili müzeler yaygınlaştırılmalıdır. El sanatları ile ilgili sosyal sorumluluk projeleri geliştirilmeli. Tarih derslerinin müzelerde ve tarihi mekanlarda yapılarak öğrencilerin tarihi yaşayarak öğrenmeleri sağlanmalıdır. Somut olmayan kültürel miras konusunda, özellikle Z kuşağında milli duyarlılık artırılmalıdır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: DERMANYSSUS VAKUMLAMAX Özet: Dermanyssus gallinae akarı ile mücadelede kimyasal ilaç kullanımı, en başta tavukçuluk sektöründe olmak üzere tüm kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Akar sürekli üreme halinde olduğu için, sürekli ilaçlama yapılmak zorundadır. Bu zamana kadar bu kimyasal mücadele şeklinin dışında farklı etkili bir yöntem bulunamamıştır. Problem insan ve tavuk sağlığı için tahminimizden kat kat büyüktür. Tüm Dünya'da bu kan emici ektoparazit ile mücadele edilirken, bilinçsizce ruhsatlı ruhsatsız kimyasal ilaç kullanmaktadır. İnsan sağlığı maalesef hiç düşünülmemektedir. İnsanlar tavuk, hindi gibi hayvanların etlerini, yumurtalarını yiyerek sağlıklı olacaklarını, gerekli proteini aldıklarını zannetmektedirler. Aslında tek kelime ile zehir tüketmektedirler. Türkiye, Dünya'da, kanatlı hayvan sektöründe, tavukçulukta 379 milyona ulaşan tavuk sayısı ile ilk 10 ülke içinde bulunmaktadır. Bu yüzden Dermanyssus VakumlaMAX sistemi, Dermanyssus gallinae ektoparazitini, kimyasal mücadeleden uzak, fiziksel kontrol yöntemi ile yok ettiği için, hem insan sağlığı hem de ihracat yönü ile önem arz etmektedir. Dermanyssus VakumlaMAX sistemi kullanışı basit, yüksek etki alanına sahip, sistemin maliyeti ucuz, ne ete ne yumurtaya kesinlikle kalıntı bırakmayan, kanatlı hayvanlara hiçbir zararı dokunmayan, dünyada ilk defa kullanılacak olan yeni bir üründür. Deney ve kontrol grubu olarak oluşturulan tavuklarla bir yıl çalışma yapılarak sonuca varılmıştır. Başarı oranı % 99'dur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: SABREDEBİLİYOR MUYUZ? Özet: Bireyin can sıkıcı, moral bozucu, üzüntü verici durumlarla bahşetmesinde sabır değeri önemli bir rol oynamaktadır. Günümüzde de can sıkıcı durumlar karşısından sabır değerinin davranış haline dönüştürülmemesi toplumsal kaosa ve ne yazık ki çatışmalara, fiziksel şiddete neden olmaktadır. Bu çalışmada sabır değeri lise öğrencilerinde farklı değişkenlere göre incelenerek, farkındalık çalışmaları ile bu değerinin öğrenciler tarafından içselleştirilmesi ve davranış haline dönüştürülmesi amaçlanmıştır. Çalışma, karma yöntemle yürütülmüş olup; farklı değişkenlere göre lise öğrencilerinin sabır düzeylerini tespit etmek, deney grubundaki öğrencilere farkındalık etkinlikleri yapabilmek için nitel ve nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli, yarı deneysel desen modeli ve içerik analizi tekniği birlikte kullanılarak hazırlanmıştır. Erzurum il merkezinde eğitim veren 5 okulda öğrenim gören ve tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen 320 lise 10.sınıf öğrencisi araştırmanın örneklem grubunu oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Schnitker (2012) tarafından geliştirilen, Eliüşük ve Arslan (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan 11 sorudan ve 3 alt boyuttan oluşan Sabır ölçeği kullanılmıştır. Sabır ölçeğiyle; 1-Farklı programlarda eğitim-öğretim gören öğrencilerde, 2- Başarı durumu farklı öğrencilerde, 3-Sosyoekonomik durumu farklı öğrencilerde, 4- Sosyoekonomik durumu ve başarı durumu farklı kız öğrencilerde, 5-Aynı okulda okuyan yatılıda ve evde kalan öğrencilerde, sabır düzeyleri incelenmiştir. Sabır değerini davranış haline dönüştürmek için 11 etkinlikten oluşan10 haftalık bir farkındalık programı hazırlanarak deney grubuna uygulanmıştır. Sonuç olarak farklı değişkenlere göre sabır ölçeğinin alt boyutlarından farklı değerler elde edilmiş ve deney grubuna uygulanan farkındalık faaliyetleri sonucu öğrencilerin sabır değerini davranış haline dönüştürdükleri tespit edilmiştir. Öğrencilerin sabır erdemini davranış haline dönüştürmeleri için değerlerin ön planda tutulduğu rehberliğe ihtiyaç duyulmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: YAPAY ZEKâ DESTEĞİ İLE DAHA AZ APNE, DAHA FAZLA SAĞLIKLI UYKU Özet: Canlılar günlük işlevlerini gerçekleştirmek için uykuya ihtiyaç duyarlar. Bu nedenle uyku günlük yaşantımızı önemli ölçüde etkilemektedir. Solunum ise, vücudun enerji elde edebilmek için oksijeni alıp, vücuda zararlı olan karbondioksitin havaya geri verilmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu işlem sırasında gerçekleşen vakum etkisi ile hava yolunun dar olduğu bölgelerde yumuşak dokuların gevşek olması karşılıklı mukoza yüzeylerin birbirine temas etmesine neden olmaktadır. Oluşan titreşimle birbirine temas eden bu mukoza yüzeyleri horlamaya neden olmaktadır. Yüksek seste gerçekleşen horlama, tıkayıcı uyku apnesinin (OSA-Obstructive Sleep Apnea) önemli bir göstergesidir. Tıkayıcı uyku apnesi yaşayan hastalarda, hava yolu kısmen ya da tamamen kapanarak ölümle sonuçlanabilecek durumlar yaşanabilmektedir. Hastaların uyku laboratuvarlarında, takip edilmeleriyle birlikte, tanı koyma ve hastalığın takibi yapılabilmektedir. Fakat Türkiye'de ve Dünya'da yeteri kadar uyku laboratuvarı bulunmamaktadır. Apne hastalarının için kullanılması önerilen solunum cihazları, gece boyunca ağızlarını ve burunlarını içine alacak şekilde yüzlerinde bulundurmaları gerekliği için oldukça konforsuzdur. Bunun yanında bu cihazlar deri yaralanmaları ve konjonktivite neden olabileceği bildirilen bu cihazların maliyetleri ise oldukça yüksek olduğu gözlemlenebilmektedir. Projemizde tespit ettiğimiz bu sorunlardan yola çıkarak, hastanın gece boyunca apne anını takip eden ve apne indeks hesaplaması yaparak kayıt altında tutabilen, solunumunun olması gerektiği gibi devam etmesini sağlayacak yapay zekâ içeren bir cihaz ve bu cihazın kontrol ettiği interaktif uyku yastığı tasarlanmıştır. Tasarlanan uyku yastığı 3 noktadan hastanın kafasının konumunu algılayabilmekte, 3 bölgede de içerdiği şişirilebilir hava yastıkları ile hastanın uyku pozisyonuna müdahale ederek pozisyonunu düzenleyebilmektedir. Aynı zamanda elde edilen apne index değeri istenen doktor ile paylaşılarak, hastalık tespitinde hız kazandırmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: OSMANLI SARAY KÜLTÜRÜNDEN GÜNÜMÜZ SALGIN DÖNEMİNE BEYAZ BUHUR SUYU KULLANIMI Özet: Somut olmayan kültürel mirasımızın bileşenlerinden geleneksel uygulamalardan biri de beyaz buhur suyu kullanımıdır. Google Froms üzerinden yaptığımız anket uygulamasında "Buhur Suyu hakkında bilginiz var mı?" sorusuna katılımcıların %95.3'ü hayır, "Osmanlı kültüründe buhur suyu temizlik haricinde kullanılmış mıdır?" sorusuna %86.1'i fikrim yok cevabını vermiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda araştırmamızın problemi beyaz buhur suyunun; içeriğinin ve kullanım alanlarının yeterince bilinmemesi olarak belirlenmiştir. Probleminin çözümüne yönelik "Beyaz buhur suyunun içeriğindeki malzemeler nelerdir ve drog mudur? Buhur suyu nasıl hazırlanır? Hazırlayıp gündelik hayatta kullanmak mümkün müdür? Buhur suyunun dezenfektan özelliği var mıdır? Osmanlı Kültüründe beyaz buhur suyu hangi amaçlarla kullanılmıştır? Buhur suyu UNESCO Somut Olmayan Kültürel miras listesinde ülkemizin değerleri arasında yer alabilir mi? sorularının cevapları aranmıştır. Araştırmada bulgulara arşiv belgeleri, ulusal ve uluslararası literatür taranarak ulaşılmış ve nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Arşiv belgelerinde ulaşılan reçeteler doğrultusunda beyaz buhur suyu hazırlanarak kullanılmıştır. Araştırma sonucunda beyaz buhur suyunun el hijyeni haricinde Hırka-i Saadet Ziyareti Merasimine katılım davetiyesi; dini günler, ibadetler ve törenlerde; hanedan mensuplarının özel günlerinde, cülus törenlerinde; hanedan mensuplarına, devlet erkanı ve yabacı devlet temsilcilerine hediye olarak verildiği bilgisine ulaşılmıştır. Ulusal yayınlarda buhur suyunun içeriği ve hazırlanmasında eksik bilgi ve uygulamalar tespit edilmiştir. Beyaz buhur suyu içeriğindeki bitkilerin kadim zamanlardan günümüze drog olarak fitoterapide kullanıldığı tespit edilmiş ve dezenfektan olarak kullanılabileceği düşünülmektedir. Buhur suyu geleneği; medeniyetimize ilişkin sosyal-bilimsel-kültürel-entelektüel-geleneksel birikimi barındırması, toplumun gelecek kuşaklara aktarmak istediği "kimlik bilinci" için başvurulması gereken ritüellerin bir parçası, günümüzde unutulmaya yüz tutmuş geleneğin yaşatılması sorumluluğu gibi sebeplerden dolayı UNESCO somut olmayan kültürel miras listesinde yer alabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: HAREKETLİ ÜST GEÇİT SİSTEMİ Özet: Ülkemizde yaşanan ölümlü, yaralanmalı ve maddi hasarlı binlerce trafik kazasının önemli bir bölümü taşıtlar ile yayalar arasında yaşanmaktadır. Emniyet genel müdürlüğümüzün verilerine göre 2021 yılında yaşanan 187.524 kazadan 29.980 inin yayaya çarpma şeklinde gerçekleşmesi bunun somut delilidir. Bilindiği gibi yaya güvenliğini sağlamak amacıyla yaya geçidi, alt geçit ve üst geçit sistemleri kullanılmaktadır. Ancak kullanım zorlukları, uzaklık, fiziki ve yapısal problemler bu sistemlerin kullanım oranlarını düşürmektedir. Projemiz ile mevcut sistemlerin açıklarını kapatacak, kullanım oranı yüksek, yaya güvenliğini artıracak ve kullanımı kolay, yarı otonom bir sistem oluşturmayı amaçladık. Sistem; şehirlerarası ve şehir içi yollarda kendilerine ayrılan yol bölümlerinde hizmet verecek şekilde çalışmaktadır. Yol kenarlarına döşenecek raylar üzerinde hareket eden üst geçit gövdeleri, taşıt trafiğine engel olmayacak yüksekliktedir. Bu üst geçit gövdelerindeki kabinler ile yayaların iki yönlü taşınabilmesi amaçlanmıştır. Yayaların kullanımı için kablosuz çağırma sistemi bulunmaktadır. Bu çağırma sistemine bağlı olan ve sık aralıklarla yol kenarlarına döşenen üst geçit çağırma butonları ile yayalar bulundukları yerden üst geçitleri çağırabilmektedirler. Ayrıca hareketli gövdeler üzerinde bulunan kontrol devreleri ve içlerindeki yazılım sayesinde çağırma sisteminden gelen veriler değerlendirilerek gövde ve kabin hareketleri kontrol edilmektedir. Sistemin enerji ihtiyacı şarj edilebilir dahili depolama ünitelerinden sağlanmaktadır. Sistemin uygulanabilirliğini göstermek için yazılım, mekanik ve elektronik bileşenlerden oluşan bir prototip oluşturup test ettik. Gövde üzerindeki ana kontrol devresi ile çağırma devresinde Arduino mikrodenetleyici kartlar, gövdenin raylar üzerindeki hareketi ile gövde üzerindeki kabinin hareketlerini sağlamak için redüktörlü DC motorlar, çağırma devresi ile ana kontrol devresi arasındaki iletişim için HC06 Bluetooth modülleri, sistemin enerji ihtiyacı için ise şarj edilebilir LI-ION piller kullandık.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: TÜRKİYE DİJİTAL TARİH HARİTASI Özet: Bir millet için ''tarihi yere'' sahip olmak, her şeyden evvel bir ''tarihe'' sahip olmayı gerektirir. Tarihe sahip olmakla geçmişe sahip olmak arasında derin bir fark vardır. Avrupalıların koruyamadığımız iddiasıyla bizim kendi mirasımız olan tarihi yerlerin tarihi ve sanatsal değerde görmeyip imha edişimizin kıskacı altında ilgisizlikle ve hatta bilinçli bir tahriple bugünlere gelindi. Bilim ve teknoloji sarmalında ilerleyen etkileşim çağı, insanını ve toplumların yapısını etkilemekte ve bu etki sonucunda ihtiyaç duyulan insan profilinde değişimler görülmektedir. Eğitim alanında yapılması gereken yeniliklerle beraber eğitim ortamlarının bilimsel ve teknolojik açıdan zenginleşmesi, değişen insan profili doğrultusunda sürdürülmesi gerekmektedir. Günlük yaşantımızda teknolojik materyallerin kullanımının süratle yaygınlaştığı bu dönemde, teknolojinin eğitim alanında etkili bir şekilde kullanımı önem taşımaktadır. Projede amacımız yaptığımız web sitesiyle tarihi yerlere ait tarihçe, nasıl gidileceği, hangi bölgeye ait olduğu, adresi, yol tarifi, görselleri, ziyaret saatleri, giriş ücretlerini, 360° derece görünümünü ve neden gitmemiz gerektiğini öğretmek, bilgilere sahip olabilmek ve tarihi yerlerle ilgili bilinci ve farkındalığı yaratmak. Web sayfasını yapmak için standart metin işaretleme dili olan HTML kullanıldı. Türkiye Haritası üzerine ilgili yerlere tıklama yapılarak istenilen bölgeye ait bilgiler gösterildi. CSS ve JavaScript beraber kullanılarak HTML vasıtasıyla görsel ve dinamik web sayfası oluşturuldu. İlerleyen aşamalarda sitemiz HTML tabanlı bir web sitesi olarak internet kullanımına açılacaktır. İlerleyen zamanda siteye giriş ve kaydolma butonu eklenerek kullanıcılarla etkileşime geçirilebilir. Bununla beraber siteye bilgi eklemek isteyen alanında kıdemli arkeologlar, tarihi yer meraklıları veya tarihi yerlerle ilgili güncellenen bilgileri değiştirmek isteyen kullanıcılar kendilerini doğrulattıktan sonra bilgilerin doğruluğu bizim tarafında kontrol edilerek siteye eklenebilir böylelikle site her zaman güncel olur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: YAPAY ZEKA TEKNİKLERİ İLE ADAYLARIN BAŞ HAREKETLERİNDEN YARARLANARAK ÇEVRİMİÇİ SINAV İHLALLERİNİN TESPİTİ Özet: Covid-19 pandemisi önlemleri ile eğitim alışkanlıklarımız da büyük bir değişim geçirmiştir. Uzun zamandır farklı uzaktan eğitim sistemleri geliştirilmiş, farklı alanlarda uygulanmıştır. Bu eğitim ve sınav sistemleri uygulanırken çeşitli sorunlarla karşılaşılmıştır. Uzaktan eğitim mekandan bağımsız olduğundan etkili ve verimli olurken çevrimiçi sınavda aynı verim ve sonuç alınmamaktadır. Çevrimiçi ve yüz yüze yapılan sınavlarda alınan notlar incelendiğinde aynı sınıf, ders ve kişilerde büyük not farklılıklarının olduğu tespit edilmiştir. Çevrimiçi sınavlarda daha yüksek not alındığı görülmüştür. Çevrimiçi sınavların güvenliği için geliştirilen güncel çözümler, istenilen verime ulaşamamıştır. Bu çalışmada, kameradan alınan görüntülerin yapay zeka yöntemleri ile işlenerek kopya çeken adayların otomatik tespiti amaçlanmaktadır. Çevrimiçi sınavlarda adayların kopya çekmesini caydırmak ve engellemek için kişinin baş pozisyonu ve baktığı yönler matematiksel olarak hesaplanarak kişinin kopya çekme durumu gözlemlenmektedir.Çevrimiçi sınava giren öğrencilerin kamera karşısındaki hal ve hareketleri, bakış açısı, duruşu, göz ifadeleri geliştirilen uygulama ile tespit edilerek bir uyarı mekanizması algoritması tasarlanmıştır. Bu algoritmaya göre adayların sınav esnasında başını sola-sağa, aşağıya-yukarıya döndürmeleri durumunda uyarı vermektedir. Bu uyarının şiddeti, istenmeyen hareketlerin süresi ve sıklığı ile artmakta ve belli bir seviyeye ulaşma durumunda sınavının iptal edildiği bilgisi anlık olarak verilmektedir. Tüm sınav süresince anlık olarak bu geliştirilen yöntem uygulanacak ve sınav bitiminden sonra rapor olarak sunucuya ve adaya bildirilmektedir. OpenCV ve Yapay zeka teknikleri kullanılarak geliştirilen bu yöntem gerçek zamanlı, etkili bir uyarı sistemi olarak çalışmaktadır. Adayın baş hareketlerinin geometrik değerleri ölçülmüş, hareket sıklıkları hesaplanarak sınav uyarı sistemi geliştirilmiştir. Bu proje sayesinde çevrimiçi sınav sistemlerinin daha güvenli olması ve sınav istismarlarının önlenerek doğru ölçüm yapılmasının sağlanması beklenmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: EDEBİYAT HAZİNELERİ Özet: Teknolojinin baş döndürücü bir hızla ilerlediği günümüzde, bu değişim ve gelişimden her alan gibi eğitim alanı da etkilenmiştir. Bilindiği üzere yapılandırmacı eğitim anlayışımız ile ezberci bireyler değil; özgür, yaratıcı, sorgulayan, nasıl anladığını ve öğrendiğini açıklayan, önceki bilgilerle yeni bilgiler arasında ilişkilendirmeler yapabilen bireyler yetiştirmek hedeflenmiştir. İşte bütün bunları gerçekleştirirken derslerin eğlenceli bir hale getirilmesi, yerinde ve etkili materyallerin kullanılması da oldukça önemlidir. Bu bağlamda bilginin aktarılmasında geleneksel öğretim yöntemlerine ek olarak eğitim-öğretimin bir yandan kalitesini artırırken bir yandan da daha zevkli hale getirmek için öğrenme-öğretme faaliyetlerinde ''eğitsel oyun''lara da yer vermek gerekmektedir. Bilindiği gibi oyunla öğretim, öğrenene eğlenceli bir öğrenme ortamı sunmaktadır. Nitekim biz de projemizle, Türk dili ve edebiyatı derslerinin öğretim programlarını hangi yaş grubu ve cinsiyet olduğu fark etmeksizin öğrenmeleri hızlandıran, daha zevkli hale getiren, bilgileri pekiştiren, öğreneni güdüleyen, ilgiyi artıran ve unutmayı azaltan bir hale getirdik. Yine projemizle Türk dili ve edebiyatı derslerinin öğrenilmesinin zor olduğu veya bu dersin sadece ezber yapılarak öğrenildiği önyargısını kırdık.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: VÜCUTTA VE İÇECEKLERDE BULUNAN YABANCI MADDELERİN TESPİTİNİ YAPABİLEN AKILLI HİDROJEL SENTEZİ VE HİDROJELLİ BİLEKLİK TASARIMI Özet: PROJE ÖZETİ Uyarıcı ve uyuşturucu etkileri olan kokain, barbitürat, LSD gibi maddeler ve türevlerinin, direkt merkezi sinir sistemini etkileyerek bağımlılık yapma etkisinin güçlü olduğu bilinmektedir. Bu nedenle bu maddelerin hızlı ve güvenli şekilde tespit edilmesi çok önemlidir. Bu çalışmada, vücut için yabancı madde olarak tanımlanan bu kimyasalların tespitinde geleneksel yöntemlere alternatif pratik bir test yöntemi tasarlanmıştır. Bu kapsamda önce, madde kullanan kişilerin özellikle parmak uçlarında kalan madde kalıntılarının varlığını tespit edecek sodyum aljinat tabanlı hidrojel sentezlenmiştir. Sentezlenen hidrojel içerisine her madde için spesifik olan belirteçler ilave edilmiştir. Belirteç içeren bu jel, deri üzerine uygulanmış ve madde kalıntısı ile etkileşime geçtiğinde oluşan renk değişimi ile kişinin hangi maddeyi kullandığı beş dakika içinde tespit edilmiştir. Projenin hedef kitlesi olan ebeveynlerin, çocuklarının bu maddeleri kullandığından şüphelendiği durumlarda kendilerinin uygulayabilecekleri olması yönünden test bu anlamda bir ilk olma özelliği taşımaktadır. Ayrıca hazırlanan bu belirteçli jel sadece deri üzerindeki kalıntıları tespit etmekte değil bazı içeceklerin içine karıştırılmış maddeleri tespit etmekte de kullanılabilmektedir. Bu amaçla su, soda ve limonata içeceklerinin içine belirli oranlarda madde karıştırılmıştır. Daha sonra 3 D yazıcıdan çıkarılan bir kol saati şeklinde hazneli bir bileklik tasarlanmıştır. Bu bilekliğin haznesine sentezlenen belirteçli jel yerleştirilmiştir. Böylece kişi şüpheli bir durumla karşılaştığında içeceğinden bir, iki damla bileklik içindeki jel üzerine damlattığında renk değişimi olması durumunda içeceğinin içinde yabancı madde olduğunu anlayabilecek ve olası bir tehlikeden kendini koruyabilecektir. Bu çalışmada yabancı madde olarak özel bir firmadan temin edilen simülasyon ürünler kullanılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: DİJİTAL KAMUSAL ALANDA MAHREMİYETİN DÖNÜŞÜMÜ: Z KUŞAĞI ÜZERİNE BİR SAHA ÇALIŞMASI Özet: Bu çalışmanın temel amacı Z kuşağının artan dijitalleşmeye bağlı olarak oluşan sanal kamusal alanın mahremiyet algılarında meydana getirdiği değişimi tespit ederek sosyal medya platformlarında ne sıklıkta paylaşım yaptıklarını, paylaşım yaparken ne derece dikkatli davrandıklarını ortaya koyup ulaşılan olumsuz etkilerin giderilmesine çeşitli çözüm önerileri sunmaktır. Araştırma betimsel olup tarama modeli ile yapılmıştır. Sayısal veriler kullanıldığı için nicel model tercih edilmiştir. Araştırmaya veri toplamak için anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma amacı doğrultusunda Eskişehir merkez ilçelerinden (Tepebaşı, Odunpazarı) seçilmiş 446 lise öğrencisinin oluşturduğu örneklemle tamamı kapalı uçlu soru türünden oluşan 57 soruluk bir anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Anket formu WEB SURWEY üzerinden oluşturulmuştur, elde edilen veriler Excel programına aktarılmış, burada yapılan düzenlemelerden sonra anketlerde elde edilen bulgular IBM SPSS Statistics24 programı uygulamasıyla tablolara aktarılmıştır ve tablolar yorumlanmıştır. Araştırmamızda önemli sonuçlara ulaşılmıştır. Lisede öğrenim gören öğrenciler internetin yaygınlaşmasıyla birlikte, toplumun çok daha kolay bir şekilde gözlemlenebilir, kontrol edilebilir hâle geldiğini, özel alan olarak ifade edilen mekânlarda dijital platformlar yoluyla kişisel verilerin paylaşılmasının mahremiyetin delinmesine neden olduğunu, mahrem olanın dijital platformlarda paylaşılmaması gerektiğini ve kitle iletişim araçlarının ve gelişen iletişim teknolojilerinin etkisiyle özel ve kamusal alanlar arasında daha önceden var olan sınırların ortadan kalkmasının mahremiyet anlamında sıkıntı yarattığını düşünmektedir. Sonuçların değerlendirilmesiyle çeşitli öneriler oluşturulmuştur. Küçük yaştan itibaren mahremiyet eğitimleri verilebilir. Kamusal alanlar ile özel alanlar arasındaki farklara dikkat edilmesi ve buna yönelik hareket edilmesi sağlanabilir. Mahremiyet ihlaline ilişkin bilgi veren broşür ve afişlerin sokaklarda dağıtılması sağlanarak toplumun bilinçlenmesine yardım edilebilir. Sosyal platformlar daha güvenilir bir hale getirilebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: SELÜLOZ NANOPARTİKÜL UYGULAMASI İLE KUMAŞLARDA BAZI FİZİKSEL VE KONFOR ÖZELLİKLERİNDEKİ DEĞİŞİMLERİN İNCELEMESİ Özet: Tekstilde kullanılan ürünlerin birçoğu yüzyıllar içinde bazı değişimler göstererek varlığını sürdürmüş olsa da günümüz insanının ihtiyaç ve beklentilerini karşılayamaz duruma gelmiştir. Bu durum karşısında insanoğlu yine teknoloji marifetiyle çözüm arayışına girmiştir. Özellikle tekstil endüstrisinde son yıllarda gelişen nanoteknolojik uygulamalar, insanların ihtiyaç ve beklentilerine çözüm sunmaktadır. Örneğin insanların günlük veya özel kullanım ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilen ürünler ile kumaşların fiziksel ve konfor özelliklerinde birtakım iyileştirme çalışmaları yapılabilmektedir. Projemizin amacı buruşmazlık apresi uygulanmamış ve uygulanmış kumaşlara daha önce denenmemiş selüloz nanopartikülleri uygulayarak kumaşın fiziksel özelliklerinden olan mukavemet ve konfor özelliklerinden olan buruşmazlık ile boyanabilirlik özelliklerindeki değişimleri incelemektir. Bu işlem için buruşmazlık apresi uygulanmış ve uygulanmamış pamuklu kumaş örnekleri kesilerek selüloz nanopartikül karışımından püskürtülmek suretiyle aşılama işlemi için atmosferik plazma cihazı kullanılmıştır. İşlem, numunelere 1 ve 3 amperlik güçlerde, 3 ve 5 dakika olacak şekilde uygulanmıştır. Ortamın inert kalması için argon gazı kullanılmıştır. Ardından kumaşlara mukavemet, buruşmazlık ve boyanabilirlik testleri uygulanmıştır. İşlem görmüş kumaşlarda buruşmazlık, işlem görmemiş kumaşlarda renk verimi açısından selüloz nanopartikül uygulamasının anlamlı farklar yarattığı tespit edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ELEKTROMİYOGRAM (EMG) SİNYALLERİNİ ALGILAYAN GÖMLEK İLE UZAKTAN (BLUETOOTH) YÖNETİLEBİLİR PROTEZ EL Özet: Teknolojinin çığır açtığı bu dönemlerde yenilikçiliğin ve yaratıcılık ile ortaya çıkan ürünler insanlığı şaşırtmaya devam etmektedir. Yenilikçi ve yaratıcı ürünler yaşamı kolaylaştırdığı için hayatın pek çok alanında kendisine alan bulmaktadır. Giyilebilir Teknoloji ürünleri de diğer teknolojik ürünler gibi tüketim pazarında yer almaya başlamıştır. Giyilebilir teknoloji ürünleri, tüketicilerinin giysilerine, üzerlerinde takıl olarak kullanılan bir materyale entegre edilebilen veya bedene giyilebilen teknolojik cihazlardır. Kullanımının rahatlığı ve şaşırtıcılığı sayesinde giyilebilir teknoloji ürünleri, hem tüketiciler hem de teknoloji işletmeleri sayesinde büyük bir pazara sahip oldu. Giyilebilir teknoloji; tekstil, eğitim, eğlence ve turizm vb. sektörlerde pazarda yerini almıştır. Bizler bu projede giyilebilir teknolojiyi biyomedikal alana uyarlamak istedik. bu gerekçelerden yola çıkarak kaslardaki biyoelektriksel (Elektromiyogram-EMG) sinyalleri ile 3D yazıcıdan yazdırılmış protez elin hareketini kontrol eden bir gömlek üretmeyi planladık. Projemiz dört aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşama bir kasın elektriksel aktivitesini ölçen, filtreleyen, düzelten ve güçlendiren 2 adet kas sensörü ve protezle uzaktan bağlantı sağlayacak ESP32(Bluetooth ve Wifi Ardiniu) ve kas sinyalini mikrodenetleyiciye aktaracak ADC'nin (Analog dijital dönüştürücü) giyimi rahat bir gömleğe iletken iplerle entegresi sağlandı. Projenin ikinci aşaması 3D yazıcıdan yazılacak olan protez elin solidworks programında tasarımının yapılmasıdır. Projenin üçüncü aşamasında; tasarımı yapılan protez elin 3D yazıcıdan yazımı, temizlenmesi ve montajının yapılmasıdır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: ÖĞRENCİLERİN YAZIM VE NOKTALAMA YANLIŞLARININ GİDERİLMESİNE DÖNÜK YAZILIM TEMELLİ UYGULAMA: DİLYAZ Özet: Araştırmada 11 ve 12. sınıf öğrencileriyle ve Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleriyle konuşularak soru çözümlerinde problem yaşanan konu başlıklarıyla ilgili bilgi alınmış ve yazım kuralları, noktalama işaretleri ve yazımı karıştırılan sözcüklerin bu konuların başında geldiği tespit edilmiştir. Proje, konuları özümseyemeyen veya alandaki bilgisini ileri seviyeye taşımak isteyen öğrencilerin çıkmış üniversite sınav soruları, Milli Eğitim Bakanlığınca yayımlanan üniversite sınavı örnek soruları ve kazanım kavrama testleri incelenerek hazırlanan sorular ile öğrencilerin akademik anlamda yükselmelerini amaçlar. Belirtilen konu başlıklarında öğrencilerin eğlenerek öğrenmelerini, kendilerini geliştirmelerini sağlayacak algoritmik düzeyde yapay zekâ bulunduran Android ve İOS temelli bir uygulama ile çözüm önerisi sunulmuştur. Uygulama ile öğrenciler, yanlış yaptıkları soruların kilit noktalarını görebilmekte, soruları tekrar etmek için kaydedebilmektedirler. Sorun bildirimi, geri bildirim gönder, soru ekle ve açıklama ekle bölümleri uygulamayı kullanıcısıyla karşılıklı işbirliği içine sokmakta ve gelişime açık, kendi kendini büyütebilen bir hâle getirmektedir. Uygulamada bulunan puan sıralamasıyla diğer kullanıcılar arasında kendi başarılarını görebilmekte ve uygulamanın hesaplara özel bulundurduğu istatistiklerle kendilerini daha iyi tanıyabilmektedirler. Uygulamanın çevrim dışı olarak da kullanılabilmesi internet erişimi bulunmayan öğrenciler için fırsat eşitliği sağlamaktadır. Uygulamanın faydasını ortaya koymak için hazırlanan ön anketlerde öğrencilerin sorulara verdiği cevaplar ile elde edilen sonuçların Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin tespitlerini destekleyecek şekilde belli bir başarı oranının altında olduğu görülmüş ve öğrencilerin konuları özümsemekte problem yaşadıkları doğrulanmıştır. Anketi yanıtlayan öğrencilere uygulama bir hafta süresince denetilmiş ve sonrasında yapılan anketle öğrencilerin başarı oranında olumlu yönde bir artış görülmüştür. Öğrenciler uygulamayı kullandıktan sonra soruları çözerken öz güvenlerinin olumlu yönde arttığını da aynı anket aracılığıyla belirtmişlerdir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: GİRESUN'UN KAYBOLMUŞ MUVAKKITHANESİ VE MUVAKKİTLERİ Özet: Muvakkithaneler güneşin ve ayın konumunun izlendiği, saatlerin ayarlandığı, ezan ve namaz vakitlerinin müezzinlere ve halka bildirildiği, kendine özgü mimarisi olan: Osmanlı dönemi önemli kurumlardı. Yaptığımız kaynak taramaları bize gösterdi ki Giresun ilindeki muvakkithane bugün mevcut olmadığı gibi literatür de de hakkında bilgi oldukça azdır. Bizde çalışmamızı şehrimizin ilk muvakkıthanesi ve muvakkıtleri hakkında yapmak istedik. Bu yüzden ilimizin muvakkitlerinden olduğunu tespit ettiğimiz Avni Öğütçü'ün torunu Egemen Öğütçü ile röportaj yaptık. Bu röportaj sonucunda Avni Öğütçünün hazırladığı birçok imsakiye belgesine ulaştık. Yine Hüseyin Gazi Menteşe ve Mehmet Fatsa ile röportaj yaptık. Giresun ili muvakkıthane yapımı belgelerine ulaştık ve Osmanlıcadan güncel Türkçe çevirisini gerçekleştirdik. Bu röportajlar bize; aslında selamlık binasının bir zamanlar muvakkithane olarak kullanıldığını göstermiştir. Mekân çalışması ile muvakıthane binasının kale cami bahçesinde olabileceğini tespit ettik. Giresun muvakıthanesinin taş ve kare yapıda ve külliye özelliğe sahip olduğunu yaptığımız araştırmalar bize gösterdi. Fakat ulaştığımız belgeler muvakkitin gözlemlerini sadece bir yerden değil Seldeğirmeni Kaman tepesinden de yapıldığını gösterdi. Konu hakkındaki bilinirliği ölçmek için kendi hazırladığımız anketi Giresun Fen Lisesi öğrencilerine uyguladık. Anket sonuçları muvakkithane ve muvakkitler hakkında bilgi sahibi olmadığımızı gösterdi. Bizde günümüzde olmayan selamlık binası ve Sayın Avni Öğütçünün hologram videolarını oluşturduk. Oluşturduğumuz hologram videosuna ses ekledik. Kaybolmuş tarihi eser ve kişilerin tarih dersi öğretiminde hologram teknolojisi ile daha rahat ifade edilebileceğini göstermek istedik. Anket uyguladığımız arkadaşlarımıza izlettik. Elde ettiğimiz belgeler ve fotoğraflarla sergi oluşturduk ve bu sergiye yaklaşık 200 kişi katıldı. Oluşturduğumuz hologram videoları ve sergi sonucunda yönelttiğimiz sorularla konu hakkında bilgi düzeyinin arttığını gördük.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: JOVN YÖNTEMİYLE ŞİFRELEME Özet: Günümüze teknolojik alandaki ilerlemelerle birlikte; elektronik ortamda bilginin gizliliği önem kazanmış, haberleşmenin mahremiyetinin korunması amacıyla yeni şifreleme yöntemleri geliştirilmiştir. Tarih boyunca metinlerin güvenli ve gizli olarak alıcıya gönderilmesi, askeri ve diplomatik alanlarda önem taşımıştır. Günümüzde bu alanlara ek olarak; kartlı ödeme sistemleri, dijital paralar ve elektronik ticaret alanlarında da şifreleme kullanılmaktadır. Şifre bilimi anlamına gelen kriptoloji, gönderilecek iletilerin belli bir algoritma çerçevesinde şifrelenerek güvenli bir şekilde gönderilmesini veya iletilmiş mesajların alıcı kişiler tarafından deşifre edilmesini amaçlamaktadır. Metinlerin istenilmeyen kişiler tarafından çözülmesinin engellenmesi için anlaşılmasının ve çözümünün oldukça güç bir duruma getirilmesi, şifreleme algoritmalarının kuvvetli yönlerini oluşturmaktadır. Şifreleme algoritmalarının kırılmasının zorlaştırılması ve algoritmanın kuvvetlendirilmesi için çözülmesi güç matematiksel problemler kullanılmaktadır. Projede geliştirilen şifreleme algoritmasında; çözülmesi zor olarak görülen doğal sayılarının katlarını toplama probleminden diziler elde edilmiştir. Elde edilen dizilerden bazılarının varlığı daha önce tanımlanmamıştır. Josephus probleminde atlama değeri bir dizinin elemanlarından seçilerek Josephus problemi için yeni bir varyant geliştirilmiştir. Elde edilen diziler ve Josephus problemi kullanılarak, gönderilen mesaj içinde yer alan her bir karakter, elde edilen dizide karşısına denk gelen karakterle modül toplama işlemine sokularak şifreli mesaj elde edilir. Mesajı çözmek için elde edilen dizinin bilinmesi gereklidir. Şifrelenecek metnin uzunluğunun (karakter sayısının) genişletilmesi, Josephus probleminin geliştirilen varyantı kullanılarak şifrelenecek metnin liste içine aktarılması ve elde edilen literatürde tanımlanmamış bir dizi ile şifreleme yapılması, geliştirilen algoritmanın özgün ve kuvvetli yönlerini oluşturmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: GEÇMİŞTEN GELECEĞE DEĞERLERİMİZİ "DEĞERLİLERİMİZDEN" ÖĞRENİYORUZ Özet: Bu çalışmanın amacı, geçmişten günümüze unutulan, unutulmaya yüz tutmuş gençlerimizin bilmediği kültürel ve geleneksel değerlerimizi büyüklerimizden, yaparak uygulayarak öğrenip yeniden yaşatılması, nesilden nesile aktarılmasıdır. Araştırmanın hem nicel hem de nitel boyutu bulunmaktadır. Bu çerçevede araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu lise düzeyinde öğrenim gören 52 öğrenci ve bu öğrencilerin yönlendirmesi ile geleneksel ve kültürel değerlerimizi anlatabilecek elli yaş üstü 12 yetişkin birey çalışmaya dâhil edilmiştir. Çalışma kapsamında etamin ve kanaviçe işleme, örgü örme etkinliği, yoğurt mayalama, halk oyunları ve zeytin kurma etkinlikleri gibi geleneksel ve kültürel değerlerimize ilişkin faaliyetler yürütülmüş ve sergilenmiştir. Yapılan faaliyetlere ilişkin öğrenci ve yetişkin bireylerin görüşleri yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler nitel araştırma yöntemleri doğrultusunda belirli temalar altında toplanarak içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Etkinliklerin yaygınlaştırılması için 174 farklı öğrenci uygulamaya alınmıştır. Uygulamaya katılan öğrencilere memnuniyet anketleri düzenlenmiş ve sonuçları değerlendirilmiştir. Tüm bu faaliyetler aynı zamanda MEB destekli olan eTwinning platformu üzerinde bir proje faaliyeti olarak yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre, unutulmaya yüz tutmuş kültürel ve geleneksel değerlerimizi öğrenciler hep birlikte öğrenmek, uygulamak ve bir ürün ortaya çıkarmaktan, büyüklerimiz ise bunları öğretmekten ve öğrencilerle bir araya gelmekten dolayı çoğunluğu mutlu olduklarını ifade etmişlerdir. Bu durum öğrencilerin kültürel değerlere ve geleneklere ilişkin farkındalıklarını arttırmış ve bu konudaki motivasyonlarını olumlu yönde etkilemiştir. Büyüklerimizin görüşleri incelendiğinde yapılan etkinliklerden ve öğrencilerle bir araya gelmekten, bildiklerini onlara öğretmekten çok mutlu olduklarını ve kendilerini değerli hissettikleri sonucuna varılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: HİKAYELEŞTİRİLMİŞ HARİTALARLA BAYBURT TURİZM BİLGİ SİSTEMİ (BAYTBİS) Özet: Bayburt ili kalkınmada öncelikli iller arasında yer almaktadır. Şehrin kalkınmasında önemli bir etken olan turizmden Bayburt ili var olan potansiyelini yeterince kullanamamaktadır. Bu durumun da temel sebebi ziyaretçilerin mevcut destinasyonlardan haberdar olmamalarıdır. BAYTBİS projesiyle Bayburt'un var olan turizm potansiyelinin daha etkin bir şekilde tanıtılması hedeflenmiştir. Bu kapsamda Bayburt ilinde var olan tüm turistik envanter farklı kaynaklardan tespit edilmiş, coğrafi bilgi sistemleri (CBS) teknolojileri kullanılarak Web tabanlı bir platform oluşturulmuştur. Bu platform oluşturulurken Arcgis online platformu kullanılarak story maps (hikayeli harita) ara yüzü oluşturulmuştur. Bunlara ek olarak turistik envanterin oluşturulabilmesi için İl kültür müdürlüğü, Bayburt belediyesi ve yerel halkla mülakat ve işbirliği yapılmıştır. Toplamda 76 unsur tespit edilmiştir. Oluşturulan platform www.baytbis.com adlı site üzerinden kullanıcıların erişimine sunulmuştur. Ayrıca yaygınlık etkisinin artırılması amacıyla site linki Bayburt İl Kültür Müdürlüğü, Bayburt Belediyesi ve Bayburt Valiliği gibi kurumlarla da paylaşılmıştır. Bunlara ek olarak platform linki üzerinden oluşturulan kare kod gerekli izinler alınarak şehrin çok ziyaret edilen belirli alanlarına etiket (sticker) olarak yapıştırılacaktır. Sonuç olarak projenin ilin turizme dayalı sürdürülebilir kalkınmasına katkı sağlaması amaçlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: ÜLKEMDE Özet: İnsanlık tarihinin en eski yerleşim alanlarından olan Türkiye'miz zengin doğal ve kültürel mirasa sahiptir. Bir ömre bile muazzam farklılaşmaların sığdığı günümüzde teknolojiyle birlikte bireylerin sanal dünyada geçirdikleri zaman artmakta, çevreye, ülkeye, topluma, değerlere yabancılaşılmaktadır. Pandeminin getirdiği izolasyon süreciyle kişiler arası iletişimler de zayıflamıştır. Araştırmamızda bu ve benzeri sorunlara çözüm amacıyla bir değerler eğitimi yöntemi ve aracı olarak ÜLKEMDE oyununun tasarlanması amaçlanmıştır. Oyunda lise öğrencilerinin ülkemizin değerlerini ve evrensel değerleri eğlenceli ve heyecanlı bir süreçte öğrenmesi, keşfetmesi, geçmiş öğrenme deneyimlerini disiplinler arası sentezleyebilmesi; oynarken dostluk, yardımseverlik, özdenetim gibi kök değerlerin paylaşıldığı ortam yaşatılması hedeflenmiştir. Tasarım temelli araştırma modelinin kullanıldığı çalışmamızda oyun geliştirme sürecinde 8, oyunun etkisini ölçme aşamasında 52, toplamda 60 lise öğrencisiyle çalışılmıştır. 313 öğrenciye oyun tanıtılmıştır. Süreçte görüşme, gözlem, doküman, betimsel analiz gibi veri toplama ve analiz yöntemlerinin kullanılmıştır. Ahşap masa oyunu şeklinde tasarlanmış ülkemde oyununda yapboz şeklinde şehirlerin yer aldığı Türkiye haritası ve her şehre ilişkin doğal ya da kültürel değerlerin kök değerlerle birleştirildiği soru kartları bulunmaktadır. Oyun karşılıklı takımlar halinde oynanmaktadır. Hazırlanan 296 oyun kartında 953 değer işlenmiştir. Oyun süreci hedef grup tarafından oynanınca çok beğenilmiş, heyecanlı, eğlenceli, öğretici, faydalı ifadeleri ile tanımlanmış, süreç içerisinde olumlu duygular yaşadıklarını ifade etmişlerdir. Oyunun kendisi eğitici olduğu gibi oyun esnasında da öğrenciler arası sosyal iletişim artmış, sorumluluk, işbirliği, saygı vb. kök değerlerin yaşandığı bir ortam oluşmuştur. Sonuç olarak bütüncül bir yaklaşımla örtülü değerler eğitimi yöntem ve aracı olan ÜLKEMDE değerler eğitiminde kullanılabilecek özgün bir oyundur. Lise öğrencileri arasında oynanacağı gibi aile ortamında, yarışmalarda, turnuvalarda da oynanabilecek bir oyundur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN DİJİTAL OYUN OYNAMA MOTİVASYONU İLE AKADEMİK ÖZYETERLİK İNANÇ DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Özet: Araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin dijital oyun oynama motivasyonu ile akademik özyeterlik inanç düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda araştırmaya 422'si erkek (%46,6), 484'ü kadın (%53,4) olmak üzere toplam 906 lise öğrencisi gönüllü olarak katılım göstermiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından oluşturulan "Kişisel Bilgi Formu", "Dijital Oyun Oynama Motivasyonu Ölçeği" ile "Akademik Özyeterlik Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen verilerin analizi için proje danışmanından destek alınmıştır ve SPSS 22.0 programı kullanılarak verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. İlk olarak araştırmada kullanılan ölçeklere ilişkin cronbach alpha iç tutarlık katsayıları incelenmiş ve değerlerin .62 ile .88 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Sonrasında yapılan normallik analizinde dağılımın normal olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu aşamadan sonra ikili grup karşılaştırmalarında T-Testi ve ikiden fazla grup karşılaştırmalarında ise One-Way Anova analizi kullanılmıştır. Anova analiz sonrası oluşan farkın kaynağını tespit etmek amacıyla post-hoc Tukey testi kullanılmıştır. Bununla birlikte yaş, dijital oyun oynama motivasyonu ve akademik özyeterlik değişkenine göre pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. Araştırmada yaş, eğitim durumu, cinsiyet, günlük dijital oyun oynama süresi, günlük ders çalışma süresi, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu değişkenleri ele alınmıştır. Araştırma kapsamında yapılan analiz sonucunda, dijital oyun oynama motivasyonu ile akademik özyeterlik inanç düzeyi ve demografik değişkenler arasında anlamlı farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada dijital oyun oynama motivasyonu ile akademik özyeterlik inanç düzeyi arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: İÇ HAVA KALİTESİ TESPİT CİHAZI(İHKAT) Özet: İç ortamın hava kalitesinin önemi kapalı alanlarda daha çok kaldığımız pandemi sürecinde daha iyi anlaşılmıştır. İnsan sağlığı iç hava kalitesi ile doğrudan ilişkilidir. CO2 önemli bir iç hava kirleticisidir.CO2 seviyesi ortamda kontrol altında tutulmalıdır. Bunun için uluslararası ölçüm birimlerine göre 1500 ppm/ m3 olmalıdır. Ortamda bulunan CO2 düzeyinin takip edilmesi, gerekli durumlarda havalandırma yapılması enerji tasarrufu sağlamaktadır. CO2 gazı asidik bir oksittir.Bu çalışmada ortamda bulunan CO2 düzeyi Magni's Metod'un ölçülerini baz alarak yapmış olduğumuz bikarbonat indikatörü sayesinde ölçülmüştür. Belirli bir değerin üstünde bulunan CO2 miktarını indikatörümüzle tespit etmiş olup bunu renk sensörüyle ölçtük. Arduino Uno ile yapılan ölçüm sonucu CO2 miktarına göre dış ortama ledler aracılığyla bilgi verilmiştir. Çözeltimiz yüksek yoğunlukta CO2 bulunan bir ortamda sarı renk alır ve sarı renkli led yanar. Havalandırma sistemimiz devreye girerek ortamın CO2 uygun orana gelene kadar çalışır. Aynı şekilde çözeltimiz düşük yoğunlukta CO2 bulunan bir ortamda mor renk alır ve mavi led yanar. Bu şekilde ortamın iç hava kalitesi kontrol altına alınır. Daha sağlıklı bir sınıf ortamı sağlanmış olur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: GEZ-GÖZ-SULTAN: III. SELİM VE II. MAHMUD DÖNEMİ NİŞAN TAŞLARININ MODERN MATEMATİK YÖNTEMLERİ İLE YORUMLANMASI Özet: Bu projede Ihlamur Mevki, Yıldız Yokuşu üzerindeki parkta bulunan ikisi II. Mahmud dönemine birisi III. Selim dönemine ait olan nişan taşları üzerine çalışılmıştır. Şehrin muhtelif noktalarında zarar görmüş, kırılmış, yapılar arasında sıkışıp kalan taşlar olduğu gibi bizim araştırmamıza konu olan son derece görkemli, tahribata rağmen tüm ihtişamıyla ayakta duranlar da mevcuttur. Gez-Göz-Sultan: III. Selim ve II. Mahmud Dönemi Nişan Taşlarının Modern Matematik Yöntemleri İle Yorumlanması adlı çalışmada Türk tarihinin önemli kültürel mirası olan nişan taşlarına dikkat çekmek, bilinirliğini arttırıp anlam kazanmasını sağlamak, koruma altına alınarak sonraki nesillere aktarılmasıyla ilgili kamu bilinci oluşturmak hedeflenmiştir. Araştırmamızda "Nişan taşları(özetin başında anlatılan taşlar projemizde işlenmektedir) gibi kıymetli bir kültürel mirası nasıl topluma ve bilim literatürüne kazandırabiliriz?" sorusuna cevap aranmıştır. Projemiz tarihi farklı disiplinlerle buluşturan, kapsamlı bir çalışmadır. Saha gezileriyle nişan taşlarının bulunduğu ve atışın gerçekleştirildiği bölgenin coğrafi özelliklerinin atış üzerindeki etkisi gözlemlenmiş; taşların kimlik tespitleri, metinlerin sadeleştirilmesi yapılmıştır. Gözlemler sonucunda; kitabelerin ışığında; konu alınan atışların bölgedeki hangi noktalardan atılmış olabileceği ile ilgili teknik ve bilimsel çalışmalar; barometre, altimetre, higrometre ölçüm araçlarının desteği ile gerçekleştirilmiştir. Atışların hesaplanabilmesi için o dönemde kullanılabilecek tüfeklerle ilgili Harbiye Askeri Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı ateşli silahlar uzmanından brifing alınmış yine kurumun değerli katkılarıyla atışa konu olabilecek üç adet tüfek bunun yanında mermi kalıpları ve misketin bilimsel ölçümleri tarafımızdan gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgularla kent tarihinin zenginleştirilmesi, kültürel varlıkların korunmasına dair yetkililerin ve bölge sakinlerinin çalışmaya paydaş olması planlanmıştır. Matematiksel sonuçlar ise yeni çalışmaların önünü açar niteliktedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: DİJİTAL ÖYKÜLEMENİN TARİH DERS KAPSAMINDA ÖDEVLERE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Özet: Günümüzde önemli çalışma alanları arasında teknolojinin entegrasyonu göze çarpmaktadır ve bunun nedeni teknolojinin varlığı, gelişmesi ve sunduğu imkânların artmasıdır. Bilginin geleneksel biçimde aktarımı ve ezberlenmesinin, eğitim-öğretim etkinlikleri açısından bilim ve teknolojinin etkin olduğu günümüzde verimli olmayacağı düşünülmektedir. Web 2.0 araçlarının gelişmesi öğrenme içeriklerinin sadece uzmanların değil içerikleri kullananların da geliştirilmesine imkan tanımıştır. Web 2.0 teknolojilerinin içerik üretimi açsından ortaya koyduğu imkanlardan biri de dijital öykülemedir. Dijital öyküleme; resim, video, müzik gibi çoklu ortam araçlarıyla çoğunlukla öykü yazarının kendi sesiyle öyküsünü anlattığı, kısa bir film oluşturma süreci olarak tanımlanır. Proje ekibi, öğrencilerin öğretmenler veya başkalarının hazırladıkları içerikleri kullanmanın yanında kendi hazırladıkları materyalleri kullanmamalarının derslerdeki konuları öğrenmelerine katkısının neler olabileceğini düşünmüştür. Bu çalışmada 9. Sınıf öğrencilerinin tarih dersinde dijital öyküleme kullanarak hazırladıkları ödevlerin derse katkısı, ödev yapma memnuniyeti, öğrenmelerin kalıcı olma durumu ve geleneksel ödeve göre etkilerini araştırmak amaçlanmıştır. Araştırmanın başında kaynak taraması yapılarak alınyazın incelenmiştir. Çalışma nicel araştırma yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Son test kontrol gruplu deneysel desen kullanılmıştır. Nicel verilerin toplanmasında ödev memnuniyeti anketi, başarı testi, kontrol gruplu deneysel model kullanılırken, grupların birbirinin ödevlerine yönelik verilerin toplanmasında proje ekibi tarafından hazırlanan anket kullanılmıştır. Verilerin analizi için SPSS programı kullanılmıştır. Sonuç olarak öğrencilerinin ödev sonrasında tarih dersine ve ödevlere yönelik tutumunda olumlu yönde bir değişiklik olduğu belirlenmiştir. Yapılan başarı testinde dijital ödevlerin başarıyı artmasına katkısı olduğu görülmüştür. Dijital öyküleme ödevleri, öğrenciler tarafından daha ilgi çekici, içerik olarak daha zengin, daha planlı ve daha anlaşılır bulunmuştur. Ayrıca tarih dersinde dijital öyküleme ödevinin öğrencilere yönelik öğrenmenin kalıcı olması durumunu da olumlu etkilediği görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: 4 YAŞ VE ÜZERİNDEKİ ÇOCUKLAR İÇİN UYGULAMALI ALGORİTMA VE KODLAMA EĞİTİM SETİ Özet: Algoritma, bir problemi çözmek için izlenmesi gereken adımlardan oluşan yapıdır. Algoritma birbirini takip eden sıralı adımlardan oluşur (Arabacıoğlu 2006). Algoritma oluşturma becerisi yazılım geliştirme sürecinin temel işlevlerinden biridir. Öğrencilere algoritma oluşturma becerisinin erken yaşta kazandırılması büyük önem taşımaktadır. Gelişen yeni dünyanın problem çözme yeteneğine sahip üretken, yaratıcı, girişken ve dinamik bireylere ihtiyacı vardır. Hayatta ne tür güçlüklerle karşılaşacağı önceden bilinemediği için güçlüklerin üstesinden kendi kendine gelebilen bireyler yetiştirmek hedeflemektedir. Yetiştirilmesi düşünülen insanlar, problem çözme yetenekleri gelişmiş insanlardır (Altun 1998). Bu becerinin gelişmesi için çocuğa problem çözme yeteneği erken yaşlarda kazandırılmalıdır. Problem çözme yeteneğinin gelişmesi için kodlamanın temeli olan algoritma öğrenilmelidir. Dünyanın genelinde programlama eğitimi 4-6 yaşa entegre edilebilmişken ülkemizde bu eğitim 7-11 yaş aralığında verilmektedir. Bunun en büyük sebebi ülkemizde kullanılabilecek eğitim araçların yetersiz olmasıdır. 4-6 yaş aralığındaki bir çocuğu göz önünde bulundurursak en mantıklı entegre yönteminin oyunlaştırma olduğunu görürüz. İtalyan Pedagog Maria Montessori'nin adını verdiği "Montessori Eğitim Modeli" çocuğun bireysel becerileri ve ilgi alanlarına uygun olacak şekilde, her çocuğun farklı öğrenme hızına sahip olduğunu kabul eden, özgür eğitim bilimidir (Berkay danışmanlık 2019). Ülkemizdeki okul öncesi gruplarda algoritma eğitimi ele alındığında, araç eksikliği ve var olan yabancı eğitim araçlarının maliyetlerinin yüksek olması en büyük problem olarak görüldü. Bu problem doğrultusunda yerli bir ürün ile hem maliyetlerin azalması hem de bu eğitim araçlarına daha kolay ulaşılmasını sağlayacak bir model tasarlanmıştır. Yapılmış olan çalışmada "Montessori Eğitim Modeli" dikkate alınmıştır. Farklı yönleri güçlü olan çocukların kullanabileceği somut parçalardan oluşan eğitim setinde, onların oyun oynarken algoritma ve kodlama öğrenmeleri hedeflenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: ÜÇ BOYUTLU UZAYDA İÇ TEĞET VE DIŞ TEĞET PİRAMİTLERİN HACİMSEL DENGESİ Özet: Projede ilk olarak literatürde iki boyutlu uzayda (düzlemde) tanımlanmış olan bir üçgenin dış teğet üçgeni kavramı üç boyutlu uzaya taşınmış ve n büyük eşit 3 için bir düzgün n-gen piramidin dış teğet piramidi kavramı ortaya atılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde, düzgün n-gen piramitler (n büyük eşit 3) ile dış teğet piramitlerinin hacim ilişkisi incelenmiş ve bu piramitlerin hacim oranları için n'e bağlı bir genelleme elde edilmiştir. Ayrıca bazı özel durumlar için elde edilen basitleştirilmiş sonuçlar projenin son kısmında paylaşılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise projenin motivasyon noktası olan iki boyutlu uzayda (düzlemde) üçgenlerin iç teğet ve dış teğet üçgenlerinin alanlarının daima eşit olması durumunun üç boyutlu uzayda düzgün n-gen piramitlerin (n büyük eşit 3) iç teğet ve dış teğet piramitlerinin hacimleri için korunup korunmayacağı üzerine yoğunlaşılmıştır. Üç boyutlu uzayda iç teğet ve dış teğet piramitlerin hacimlerinin iki boyuttaki alan ilişkisinden farklı olarak her zaman eşit olmadıkları sonucuna ulaşılmış ve eşit olabilmeleri için gerek ve yeter koşul ortaya konularak ispatlanmıştır. Çalışmanın tüm adımlarında GeoGebra çizim programından yararlanılmış ve teoremlerin ispatlarının anlaşılabilirliği için projede kullanılan tüm şekiller bu program yardımı ile tarafımızca çizilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: KİTOSAN/PVA POLİMER KARIŞIMINA ATIK NAR KABUĞU EKSTRAKTI KATKILAYARAK ANTİBAKTERİYEL BİYOUYUMLU BİYOBOZUNUR YARA İYLEŞTİRİCİ FİLM ÜRETİMİ Özet: En değerli şeyin zaman olduğu çağımızda yaraların iyileşme hızları da önem kazanmaktadır. Geleneksel yöntemlerle iyileşen bir yaranın biraz daha hızlı iyileşip iş gücü kayıplarının minimuma indirilmesi, diyabetli hastaların yaralarının hızlı iyileşmesi için birçok çalışma yapılmaktadır. Projemizin amacı atık nar kabuğu ektraktını kitosanla-PVA biyopolimer karışımına katkılayıp antibakteriyel, biyouyumlu, biyobozunur yarayı hızlı iyileştiren çapraz bağlı yara filmi üretmektir. Atık nar kabukları etil alkolde ekstraksiyon edildikten sonra kitosan ve PVA polimerine toplam hacim 20 ml olacak şekilde 1, 3, 5 ml eklendi. Çapraz bağlanmayı sağlamak için gluteraldehit eklendi ve 80 derecede karışım 2 saat 300 rpm de karıştırıldı. Karışım petri kaplarına alınarak oda koşullarında kurutuldu ve çapraz bağlı yara filmleri elde edildi. Filmlerin morfolojik özelliklerini incelemek için SEM görüntüleri çekildi. Antibakteriyellik özellikleri E.Coli ve S.Aureus bakterileri üzerinde kanıtlandı ve su tutma kapasitesi deneyi yapıldı. Kaliforniya solucanları üzerinde yapılan çizik yara iyileştirme deneyinde en hızlı yara kapanma hızı 3 ml nar kabuğu ekstraktı içeren Nar-3 karışımında gözlendi. Kitosan/PVA polimer karışımına nar kabuğu ektraktı, eklenerek elde edilen yara filmleri yanın iyileşme hızını artıran ajan olarak kullanılması öngörülmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN KARİYER KAYGISI VE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Özet: Yapılan bu çalışma ile, farklı sosyo-demografik özelliklere sahip lise öğrencilerinin kariyer kaygısı düzeyleri ve sosyal medya bağımlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmaktadır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Kariyer Kaygısı Ölçeği (KKÖ), Ergenler İçin Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği (ESMBÖ) kullanılmıştır. Araştırmaya başlamadan önce gerekli tüm resmi izinler alınış olup ayrıca katılımcılara katılım kabul formu sunulmuştur. Aynı zamanda katılımcılar 18 yaş altı öğrencilerden oluştuğu için ayrıca veli izin dilekçeleri alınmıştır. Araştırmanın örneklemini Manisa ili Yunusemre ilçesine bağlı TOBB Bülent Koşmaz Fen Lisesi, Sosyal Bilimler Lisesi ve Fatih Anadolu Lisesi'nde öğrenim görmekte olan 205'i kız ve 159'u erkek olmak üzere 364 öğrenci oluşturmaktadır. Bulguların analizinde SPSS 22.0 paket programı kullanılmış olup; Betimsel istatistikler, T-testi, Anova, Korelasyon analizi sonuçlarına yer verilmiştir. Çalışmanın sonuçları incelendiğinde öğrencilerin cinsiyet değişenine göre sosyal medya bağımlılık ve kariyer kaygısı düzeyleri anlamlı düzeyde farklılaşmıştır. Bunun yanında okul türü ve sınıf değişkeni de öğrencilerin kariyer kaygısı ve sosyal medya bağımlılık düzeyleri üzerinde anlamlı farklılıklar oluşturmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: GRAPTOPETALUM PARAGUAYENSE VE ORNİTHOGALUM UMBELLATUM BİTKİLERİNİN BAZI BİYOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Özet: Crassulaceae familyasına ait Graptopetalum paraguayense E. Walther ana vatanı Arizona ve Meksika olan çiçekli bir bitki türüdür. Tayvan'da sebze olarak kullanılan G. paraguayense Çin'de ise bitkisel ilaç olarak kullanılır. G. paraguayense karaciğer rahatsızlıklarını hafifletme, kan basıncını düşürme ve kanser hücrelerini inhibe etme gibi çeşitli özelliklere sahiptir. Liliaceae familyasına ait Ornithogalum bitkisinin bilinen 25 türü bulunmaktadır. Orta Karadeniz bölgesinde yetişen Ornithogalum umbellatum L. (Sakarca), boyu 20-30 cm arasında değişen otsu ve soğanlı bir bitki olup bölge halkı tarafından tüketilen yabani bitkilerin başında gelmektedir. Bu çalışmayla, Graptopetalum paraguayense ve Ornithogalum umbellatum gibi yayılış gösterdikleri bölgelerde yerel gıda olarak tüketilen bazı bitkilerin farklı kısımlarının metanol ve etil asetat ekstraktlarının toplam fenolik içerikleri, DPPH (1,1'-difenil-2-pikrilhidrazil) ve SOD (Süperoksit dismutaz) aktiviteleri ile asetilkolinesteraz (AChE), bütirilkolinesteraz (BuChE), ?-glukozidaz ve tirozinaz enzimleri üzerindeki inhibisyon etkilerinin araştırılması ve bu bitkilerin hem ilaç hammaddesi olarak kullanılabilirliğinin hem de fonksiyonel bir gıdaya dönüşebilme potansiyellerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma sonunda her iki bitki türünün farklı kısımlarında farklı düzeylerde kimyasal aktiviteler belirlenmiştir. Özellikle O.umbellatum toprak altı etil asetat ekstraktında ortaya çıkan yüksek ?-glukozidaz inhibisyonu, bitkinin bu kısmının gelecekte gerçekleştirilecek diyabet ilaç araştırmaları ve diyabet dostu fonksiyonel gıdalar üretimi için bir çıkış noktası olabileceğini göstermiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: UZAKTAN EĞİTİMİN EĞİTİM PAYDAŞLARINDAKİ YANSIMALARI ( LİSE EĞİTİM PAYDAŞLARI ÖRNEĞİ) Özet: Uzaktan egitim süreci daha önceden planlanmıs bir çalısma olmadıgından uygulamaya konulması da olaganüstü kosullar altında gerçeklesmistir.Uzaktan egitim yapmak egitim paydaslarının daha önce deneyimledigi bir çalısma biçimi degildi.Projemizin amacı; dünyanın dört bir tarafında etkisini gösteren korona virüs nedeniyle 16 martta okulların örgün egitime ara vererek uzaktan egitime geçmesiyle birlikte, uzaktan egitimin egitim paydasları olan ögrenci, ögretmen ve veli gözüyle yansımalarını tespit ederek, ortaya çıkan sonuçlara göre çözüm önerileri gelistirmektir.Arastırmamızın evrenini Bitlis'in Ahlat ilçesindeki bir lisede okuyan 203 lise ögrencisini, 80 veliyi ve 40 ögretmeni kapsamaktadır. Ögrencilere uygulanmak üzere tamamı çoktan seçmeli 55 soru,ögretmenlere 45 soru ve velilere 52 sorudan olusan anket formu hazırlanmıstır.Arastırmamızın verileri degerlendirilirken yüzdelik hesaplama, frekans ve Ki-Kare testi istatistik islemleri kullanılmıstır. Uzaktan egitimden maksimum verimin elde edilmesi için tüm sorunların çözümünün ilk sartı olarak ortak aklın devreye sokulmasıdır.Uzaktan egitimin etki alanına giren paydaslar, konunun uzmanları, sendikalar, ilgili kitle örgütleriyle bir masa etrafında bir araya gelerek tüm yanlarıyla uzaktan egitime iliskin eksiklikleri ve aksaklıkları ortaya koyması ve Milli Egitim Bakanlıgının da bu görüsleri göz önüne alarak bir degerlendirme yaparak gerekli adımları atması önem arz etmektedir. Uzaktan egitimin basarısının bazı ön kosulları var ki bunlar olmadan digerleri yerine getirilmis olsa bile tüm çabalar anlamsız olacaktır.Bu baglamda tablet, internete erisim ve sebeke sorunu çözülmesi gereken en acil sorunlar olarak görülmektedir.Bunun için devlete bir maliyeti söz konusu olsa da "getirisi en fazla olan yatırım; egitimdir" gerçegiyle daha fazla magduriyetlerin yasanmaması için egitime dair yapılacak her düzenleme en ince ayrıntısına kadar gözden geçirildikten sonra hayata geçirilmeli ve bir neslin yok olmasına fırsat verilmemelidir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: YAĞMUR SULARININ BUHARLAŞMASI ÖNLENEREK DEPOLANMASI, YANGIN İHBAR VE İLK MÜDAHALE SİSTEMİNİN TASARLANMASI Özet: Yaşam kaynağı olan su, canlı hayatı için vazgeçilmez bir maddedir. Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemiz; göl, akarsu, ırmak, dere gibi pek çok su kaynağına sahiptir. Su kaynakları bakımından oldukça zengin olan ülkemizde son zamanlarda nüfusun artması, küresel ısınma, suların kirletilmesi ve yağışların azalması gibi sebeplerden dolayı kaynak sıkıntısı problemlerinin ortaya çıktığı bilinmektedir. Ormanlarımız yaşamımız için gerekli olan oksijen kaynağı sağlamasının yanında birçok canlıya da ev sahipliği yapmaktadır. Ülkemizde ve dünyada son yıllarda sık sık yaşanan orman yangınları ormanlarımızın azalmasına, ormanlardaki yaşam alanlarının olumsuz etkilenmesine ve ormanlarda yaşayan canlıların ölmesine sebep olmuştur. Yaşanan su sıkıntısı ve orman yangınlarının yaz aylarında artması sonucunda; yağmur sularının (kar, dolu, yağmur) biriktirilebilmesi düşüncesinden hareketle proje fikri ortaya çıkmıştır. Bu proje kapsamında yangın riskinin fazla olduğu bölgelerde yağmur sularının biriktirilmesi, biriken yağmur sularının tasarlanan mekanizma ile buharlaşmasının önlenmesi sağlanacaktır. Ayrıca ormanda belli bölgelere yerleştirilecek duman sensörleri ile yangın çıktığında koordinatlarına bağlı olarak yetkili birimler haberdar edilecektir. Yangın bölgesindeki depolarda biriktirilen sular, yangın söndürme anında yetkili birimlerin su takviyesinde kullanılabilecektir. Böylece orman yangınlarının büyümeden söndürülmesi sağlanacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: ŞİİR KODLAMA Özet: Günümüzde teknoloji hayatın her alanına girmiş durumdadır. Teknoloji ile desteklenmiş çalışmalar çağın gereksinimlerine göre daha güncel ve dikkat çekici olmaktadır. Özellikle okumaya, şiire ve yazmaya ilginin gün geçtikçe azaldığı bir dönemde teknolojinin gücünü nasıl kullanabiliriz diye düşündük. Sonunda sınıfımızda aktif olarak kullanılabilecek bir materyal hazırlamaya karar verdik. Amacımızı da "karekod yöntemi ile şiirleri kodlayıp şiir yazmayı teşvik etmek, görsel okuma ve yorumlama becerilerini geliştirmek" olarak belirledik. Projemizde materyal yapma ve bu materyali uygulama yöntemi kullanılmıştır. İlk önce kurumumuzdaki resim öğrencilerimizin yapmış oldukları bir resim(tablo) seçilmiş ve bu tablo sınıfımızın bir köşesine asıldı. Bu köşe "haiku ile şiir kodlama" köşesi olarak tasarlandı. Tablonun altına karekodların yapıştırılacağı bir alan oluşturuldu. Daha sonra öğrencilerin bu görsele bakarak birer "haiku" yazmaları istendi. Haikular yazıldıktan sonra karekod oluşturma uygulaması ile bu şiirler kodlandı. Bu karekodların kâğıt çıktıları alındıktan sonra tablonun altına raptiyelerle tutturuldu. Bir ay boyunca bu uygulama yapıldı. Çok sayıda karekod ortaya çıktı. En son bu karekodlar, kod okuyucularla çözümlendi. Ortaya çıkan şiirler birleştirilerek bu görselin e-kitabı oluşturuldu. Sınıfımızda düzenli olarak resimler değiştirildiği takdirde uygulama güncel olarak yapılabilir. Her ders girişinde öğretmenler yeni asılan karekodları telefonuyla okutarak o gün ki duyguları öğrenme fırsatı yakaladı. Bu aynı zamanda derse giriş için de iyi bir ortam oluşturdu. Bu uygulama evlerde de uygulanabilir. Evdeki tabloların haikuları düzenli olarak yazılarak bir kitaba dönüştürülebilir. Tablolar duvarları süsleyen pasif dekorlar olmaktan çıkartılıp daha aktif ve güncel olarak yorumlanabilir. Teknoloji ile edebiyatın buluşması her iki alan için de eğlenceli olacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: PİCODE Özet: Şifreleme algoritmaları üretilen bilginin veya iletişim içerisinde yer alan mesajların korunması için yöntemler sunan sistematik çalışmalardır. Bu alanda yapılan çalışmalar bireyler, kurum ve kuruluşlar tarafından kullanılmakla beraber IOT cihazlarda yani internete bağlanabilen cihazlarda kullanılmaktadır. Bilginin artık sadece şifrelenerek dijital olarak depolanmadığı, kişiler arası sürekli paylaşılarak geliştirildiği görülmektedir. Bilginin hareketliliği ve değişimi günümüzde güvenirliliği ile kabul görmüş birçok sistemin terk edilerek yeni yöntemlerin aranmasına neden olmaktadır. Yeni şifreleme algoritma ihtiyacı genel olarak üç neden ile oluşmaktadır. Bu nedenler hız, güvenirlilik ve yerli algoritmaların talep edilmesi olarak gözlemlenmektedir. Bu üç gereksinimi karşılamak için Pi Code algoritmasını ve uygulamasını geliştirdik. Pi code uygulaması ile pi sayısının basamakları arasında bir kuralın olmamasından faydalanmaktadır. Algoritma pi sayısının seçilen aralıklarına göre veriyi bloklara ayırma, değiştirme, ekleme ve benzeri işlemleri birçok kez tekrarlayarak veriyi korumaktadır. Algoritmamızı kullanan Pi Code isimli uygulama geliştirilmiş ve tatmin edici sonuçlar elde edilmiştir. Uygulamamız ile anlık etkileşim sunan uygulamaların hız ihtiyacına, yetkisiz erişim isteklerine karşı güçlü algoritma sunan Pi Code ülkemizin ihtiyaç duyduğu yerli algoritma ve yerli uygulama ihtiyacını karşılayabilecektir. Pi Code algoritmasının kriptografi alanında saygın bir konuma sahip olacağını ümit edilmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: 7'YE BÖLME TABANLI YENİ BİR ÖZELLİK ÇIKARMA MODELİ Özet: Yapay zekâ; insan gibi davranışlar sergileme, sayısal mantık yürütme, hareket, konuşma ve ses algılama gibi birçok yeteneğe sahip yazılımsal ve donanımsal sistemler bütünüdür. Başka bir deyişle yapay zekâ; bilgisayarların insanlar gibi düşünüp davranmasını sağlamak için tasarlanır. Projemizde matematiksel olarak 7'den küçük pozitif tam sayılar 7'ye bölünerek bir örüntü elde edilmiştir. Elde edilen örüntü aşağıda verilmiştir. 1/7=0,142857 (virgülün sağ tarafı devreder.) 2/7=0,285714 (virgülün sağ tarafı devreder.) 3/7=0,428571 (virgülün sağ tarafı devreder.) 4/7=0,571428 (virgülün sağ tarafı devreder.) 5/7=0,714285 (virgülün sağ tarafı devreder.) 6/7=0,857142 (virgülün sağ tarafı devreder.) Yukarıdaki işlemlerden de görüldüğü gibi 7'ye bölme işlemindeki değerler sürekli aynı rakamlarla oluşmaktadır. Burada bu rakamların bir örüntü oluşturduğu tespit edilmiştir ve bu örüntü kullanılarak bir örüntü çemberi oluşturulmuştur. Bu örüntü çemberi oluşturulurken 1/7'nin ondalık sayıları kullanılmıştır. Çemberin en üst kısmına onda birler basamağındaki sayı (1) yazılır devamında saat yönüne göre sırasıyla; yüzde birler (4), binde birler (2), on binde birler (8), yüz binde birler (5) ve milyonda birler (7) olmak üzere Şekil 1'deki gibi yazılır. Tasarladığımız bu örüntü çemberi kullanılarak yukarıda gösterilen 7'ye bölünen pozitif tam sayılar otomatik olarak hesaplanabilmektedir. Bildiğimiz kadarıyla bu modeli ilk tasarlayan grup biziz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: YÜKSEK DÜZEYDE SINAV KAYGISI YAŞAYAN ÖĞRENCİLERİN GÖZÜNDEN SINAVLARA BAKIŞ: METAFOR ANALİZİ ÇALIŞMASI Özet: Yüksek sınav kaygısı beraberinde akademik başarısızlık, ruh ve fiziksel sağlıkta bozulmalar gibi pek çok olumsuzluğu beraberinde getirmektedir. Sınav kavramına ilişkin yaptığımız literatür araştırmaları sınavlar ile ilgili metafor analizi araştırmasının olduğunu göstermiştir. Ancak, bu çalışmalar içerisinde öğrencilerin sınav başarısını ciddi oranda etkileyen ve yordayan 'Sınav Kaygısı' düzeyi ile ilişkilendirilerek yapılmış herhangi bir araştırmaya rastlanmamıştır. Buradan yola çıkarak hazırladığımız projede amacımız; yüksek düzeyde sınav kaygısı yaşayan öğrencilerin sınavlara ilişkin algılarını metaforlar yoluyla ortaya çıkarmaktır. Çalışma grubu seçilirken ölçüt örnekleme kullanılmış ve bir lisede okuyan 560 gönüllü öğrenciye Sınav Kaygısı Ölçeği uygulanmıştır. Ölçek sonucunda yüksek düzeyde sınav puanı alan 149 öğrenci araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomoloji kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak Sınav Kaygısı Ölçeği(Polat,2009) ve tarafımızca hazırlanan 'Sınavlara İlişkin Metaforlar Formu' kullanılmıştır. Elde edilen metafor verileri ''Okul Sınavları ????gibidir/benzer, çünkü??..?.'' ifadesiyle toplanmıştır. İçerik analizinde, öğrencilerin geliştirdikleri metaforlar benzer temalar çerçevesinde altı kategoride toplanmıştır. Bu çerçevede yüksek düzeyde sınav kaygısı yaşayan öğrencilerin gözünden sınav kavramı; ölüm, olumsuz yıkıcı duygular , korku verici durum, zorlayıcı bir eylem ve iyi oluşa engel bir olgu olarak karşımıza çıkmıştır. Kategorilerin daha net ve somut anlaşılması için sınavlara ilişkin metaforlar formundan doğrudan alıntılara yer verilmiştir. Metaforlar değerlendirildiğinde, yüksek düzeyde kaygı yaşayan öğrencilerin neredeyse tamamının sınav kavramına ilişkin algılarının olumsuz nitelikte olması dikkat çekmiştir. Yapılan değerlendirmede en sık tekrar edilen metaforun 'ölüm' olması da öğrencilerin sınavlara yükledikleri anlamı görebilmek adına oldukça manidar bir sonuçtur. Sonuçlar literatür dikkate alınarak tartışılmış ve öneriler sunulmuştur. Araştırmanın yapılabilmesi için alınan gerekli kurum ve ölçek izinleri eklenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: TARİHE ENGELSİZ DOKUNUŞ Özet: Tarih, insanın geçmişte devraldığı kültürel mirası gelecek kuşaklara aktarılması açısından önemlidir. Toplumun maddi ve manevi kültürel birikimini yansıtmada tarihi eserler büyük önem arz etmektedir. Kültüre merak duyan, tarihi eserleri görmek isteyen her birey özgürce bu yapıtları ziyaret edebilmelidir. Engelli bireyler, tarihi ve kültürel mekânlar hakkında bilgi sahibi olması geçmiş yaşantıları öğrenerek günümüzle karşılaştırır, öğrendikleri bilgileri gelecekle bağlantılar kurmasını sağlar. Bu durumun sonucu olarak engelli bireylerde tarihi bilinç gelişmesine yardımcı olur. Bu bağlamda Görme/işitme engelli bireylere tarihi ve kültürel varlıkların tanıtılması, kültürel ve çevresel değerler bakımından farkındalığı artıracak çalışmalar ile kentsel mekânlardaki tarihi ve kültürel mekânlara rahatça ulaşılmasında karşılaştıkları sorunları gidermek amaçlanmıştır. Nitel yöntemle yürütülen bu çalışmada görme ve işitme engelli bireylerin tarihi ve kültürel mekânlar konusunda görüşleri, beklentileri ve karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşme yapılmıştır. Araştırma verilerinin toplanabilmesi için kişilerin demografik bilgilerinin yer aldığı yarı-yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Bu form aracılığı ile toplanan veriler betimsel analiz yöntemi ile değerlendirip yorumlanmıştır. Görme ve işitme engelli bireylere, tarihi ve kültürel mekânları tanıtmak için karekodlu Türkçe- Arapça dil seçeneği ile 3 boyutlu sesli materyal tasarlama, karekodlu Türkçe- Arapça kabartmalı resim kitapları yayınlama ve gezi etkinliği sayesinde onların tarihi ve kültürel mekânlar konusunda karşılaştıkları sorunlara çözüm geliştirilmiştir. Sonuç olarak geçmişin somut mirası olan tarihi ve kültürel mekanları tanıtma amacıyla yapılan farkındalık çalışmaları ile yenilikçi bir yaklaşım içinde görme ve işitme engelli bireylere tarihi geçmişteki insanlarla empati kurabilme ve duyumsama yapabilmelerine imkan sağlanmış, kültürel miras aktarımı ile tarihi bilinç gelişmesine yardımcı olmuştur. İnsanların engelli bireylere yaklaşım bilinci artırılmış, topluma yeni bir ivme kazandırarak farkındalık yaratılmıştır
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: : HİBİSKUS İÇEREN DOĞAL PH İNDİKATÖRLÜ VE SENSÖRLÜ VERİ AKTARIMI YAPAN HİDROJEL YARA ÖRTÜSÜ SENTEZİ Özet: PROJE ÖZET Son zamanlarda yara bakımında kullanılan ürünlerin; yara iyileşme sürecini kısaltan, çevreye zarar vermeyen, doku ile uyumlu malzeme kullanımı olan, gaz geçirgenliği yüksek, yara sıvısını absorblama özelliği güçlü, antiallerjen, kolay uygulanabilme, yara yüzeyinde tutunabilme, dokudan kolay ayrılma, düşük maliyetli olma gibi özelliklere sahip olması gerekliliği araştırmacıları sürekli yeni malzeme ve yöntem arayışına sürüklemektedir. Bu yöntem ve malzemelerden günümüzde en çok kullanılanı ise hidrojel tabanlı yara örtüleridir. Bu çalışmada Hibiscus sabdariffa L. (Hibiskus) bitkisinin farklı derişimlerdeki ekstraktlarını (%0, %0,5, %1, %3, %5) kullanarak sodyum aljinat bazlı doğal pH indikatörü içeren hidrojel üretimi ve üretilen bu jelin örtüsünün özellikleri incelenmiştir. Yapılan çalışmada kullanılacak olan Hibiskus bitkisinin pH indikatör özelliğinden faydalanılarak doğal bir jel hazırlanmıştır. Ayrıca çalışılan jel yara üzerindeyken bitkinin pH belirteci özelliğinden dolayı jelin kendisi renk değiştirerek yara ile ilgili bilgiyi anında görülebilen hale getirilmiştir. Çalışmanın en yenilikçi özelliği ise sentezlenen jelin içine yerleştirilen sensörlerdir. Bu sensörler, renk takibi ile yaranın pH'ı dolayısıyla yaranın iyileşme süreci ile ilgili bilgiyi anında ekrana yansıtıp tedavi sürecini en iyi şekilde takip imkânı sunmaktadır. Projemizde diğer yara örtülerinden farklı olarak kimyasal yerine kullanılan yeni nesil sensörler ve yazılım ile yara iyileşme sürecinin sayısal verilerle desteklenmesi sağlanmıştır. Sentezlenen hidrojellerin pH duyarlılık ölçümleri için ve yara içerisindeki renk değişimlerini gözlemlemek amacıyla hidrojellerin içerinde 24 saat bekletileceği ve veri alınacağı vücut içi sentetik fizyolojik sıvılar hazırlanmıştır. Yine jel içine yerleştirilen sensörler ile yara üzerinden pH verileri toplanmıştır. Toplanan veriler arduino aracılığı ve gerekli yazılımlarla ekran üzerine yansıtılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: YOL ÜZERİ TARİH (YÜT) Özet: İnsanların yaşadıkları bir il ve ya ilçeden başka bir il veya ilçeye geçiş yaptıklarında o bölgede yer alan tarihi mekânlara karşı ilgi, bilinç ve farkındalıklarının artmasını sağlayan bir uygulama tasarlanması hedeflenmiştir. Bu uygulamanın tasarlanma amacı, kullanıcıların tarihi mekânları gezerken farkındalıklarını arttırmanın yanı sıra kültürler değerlere karşı bakış açısı gelişmesini sağlamak ve bilgi düzeyini arttırmaktır. Uygulamanın hedef kitlesi 100 kişiyle yapılan bir anket ile belirlenmiştir. Yapılan anketin sonucunda katılımcılarının büyük çoğunluğunun tarihi mekânların yeterince korunmadığını, tarihi eser ve kültürel miraslarımız konusunda vatandaşlarımızın bilinçli olmadıklarını ve böyle bir uygulama olsa kullanacaklarını düşündükleri gözlemlenmiştir. Uygulama tasarlanırken MIT Üniversitesinin tasarladığı "App Inventor" adlı internet sitesi kullanılmıştır. Kullanıcıya basit ve kullanışlı ara yüzler tasarlanarak üst düzey ve kaliteli bir deneyim yaşaması sağlanmıştır. Uygulamanın içeriğinde tarihi mekânlar hakkında bilgiler, yol tarifleri, öneriler ve görseller bulunmaktadır. Uygulamanın bir diğer özelliği ise, kullanıcı bir ilçeye giriş yaptığı zaman otomatik bir mesaj gönderilerek kullanıcının psikolojik açıdan tarihi mekânlara olan ilgisini ve Türkiye'deki tarihi mekânlara olan ilgi ve bilinci arttırmaktır. Kullanıcılardan alınan geri bildirimlere göre bulundukları bölgedeleri gezerken aynı zamanda oradaki tarihi mekânlara karşı ilgi, bilinç ve farkındalıklarının artması sağlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: IHLAMUR AĞACININ MOTİFLERLE YARATTIĞI SESSİZ DİL: ANADOLU'DA GELENEKSEL YAZMACILIK SANATI Özet: Geleneksel yazmacılık, Anadolu'da ilk uygarlıklardan günümüze, kuşaktan kuşağa aktarılan, Orta Asya Türk kültüründe de var olan, Anadolu halkının sessiz dili olarak, topluma kimlik ve devamlılık kazandıran bir kültür mirasımızdır. Anadolu halkı, dile getiremedikleri mesajlarını, sevinçlerini, hayallerini, dileklerini yazmalarla yansıtmıştır. Bu yönüyle yazmacılık, tıpkı bir arşiv gibi yaşam öykümüzün izlerini taşıyan, yaşanmışlıkları, inançlarımızı yansıtan, halkın kişiliğini, duygularını aktarmasını sağlayan önemli bir iletişim aracıdır. Projede geleneksel yazmacılık sanatının kaybolması engellenerek, yeni nesillere tanıtılması amaçlanmıştır. Bu amaçla; Beypazarı, Tokat ve İstanbul'daki saha çalışmalarında 14 kaynak kişiyle görüşülmüş, yazmacılığın tarihçesi, yapım aşamaları, sosyo-kültürel, ekonomik durumu, motiflerin anlamları araştırılmıştır. Örneğin; kaynana yumruğu motifi, gelinleriyle anlaşamayan kayınvalidelerin kullandıkları yazmalarda bulunur. Osmanlı'da saltanatı simgeleyen karanfil, Anadolu'da karanfilli yazma kullanan kadının evinin sultanı olduğunu gösterir. Projede literatür taraması yapılarak, akademisyenlere danışılmıştır. Saha çalışmalarında, gençlerin yazmacılığı meslek olarak seçmediği, geleneksel yazmacılık ürünlerinin gençlere hitap etmediği anlaşılmıştır. Sonuçta; Anadolu'nun kültür mirası ve iletişim aracı olan yazmacılığın gençlere tanıtılması ve unutulmaması için; kullanımına yaygınlık kazandırılması, mesleki eğitiminin örgün hale getirilmesi, ulusal-uluslararası etkinliklerde tanıtılmasıyla ilgili olarak, Tokat İl Kültür Müdürü ve halk bilimi uzmanlarıyla görüş birliğine varılmıştır. Yazmacılığın, geleneksele bağlı kalarak, modern motiflerle çeşitlendirilip, gençler tarafından tercih edilmesi sağlanmalıdır. Fabrikasyon üretim nedeniyle, zahmetli bir sanat olan yazmacılığın değerinin azaldığı, el baskısı yapan ustaların daha çok Tokat bölgesinde çalıştığı, Tokat'ta yazmacılığın coğrafi işaretlemesinin tamamlanmadığı, patentinin alınmadığı tespitleri yapılmıştır. UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras İhtisas Komitesiyle iletişime geçilmiş, geleneksel yazmacılık sanatının, Kültürel Miras Listesine alınması gerektiği belirtilmiştir. Proje, Anadolu halkının kimliğini yansıtan geleneksel yazmacılığın, hak ettiği yeri alması için katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: ÖZSERMİNANT İLE GEOMETRİK ŞEKİLLİ TARLALAR Özet: Su, işçi, zaman tasarrufu sağlayan pivot sulama (dairesel sulama) sistemlerinin kullanıldığı daire şeklinde görsel şölen sunan devasa tarlalardan yola çıkılarak; kare ya da dikdörtgen şeklindeki bir tarlanın koordinatlarından yararlanıp içine sığabilecek en büyük daire, elips ve çokgen gibi geometrik şekilli tarlayı oluşturmak için yeni bir yöntem geliştirmek amaçlanmıştır. Geliştirilen yöntemde kullanılan özgün determinantla; daire, elips ve çokgenlerin alanını-çevresini bulmak ise bu çalışmanın alt amaçlarındandır. Herhangi bir çokgen, daire ve elips gibi geometrik şekilleri kaplayan en küçük dikdörtgen veya karenin alanını bulmak için nxn'lik matrisin fonksiyonu olan determinanttan farklı olarak n=çokgenin kenar sayısı olmak üzere 2x(n+1)'lik özgün bir determinant kullanılmış ve bir A 2x(n+1) tipindeki dikdörtgen matrisin determinantı "Özserminant" olarak isimlendirilmiştir. Yöntem kullanılarak daire, elips ve çokgenlerin alan-çevre formülleri bulunmuş ve doğruluğu ispatlanarak genellemesi yapılmıştır. Özserminant yöntemiyle üçgen, kare, yamuk, paralelkenar ve altıgen için alan formüllerinin ve ayrıca üçgen, kare, yamuk ve paralelkenarın hem alan hem de çevre formüllerinin aynı olduğu gösterilmiştir. Daire ve elipsin alan formüllerinin aynı olduğu ispatlanarak elipsin çevre formülüne dairenin çevre formülünden ulaşılmıştır. Araştırmalarımız sonucu alan ve çevre hesapları yaparken öğrenciler formül çeşitliliğinden kaynaklı zorluk yaşamaktadırlar. Özserminant yöntemiyle bu durum ortadan kalkacağından, kolaylık sağlayabileceği ve alternatif olarak değerlendirilebileceği düşünülmektedir. Bilindiği üzere elipsin çevresi için kesin bir formül yoktur. Sunulan formüller elipsin çevresinin yaklaşık formülleridir. Yöntemle bulunan formülün ise elipsin çevresine en yakın sonucu veren bir formül olabileceği düşünülmektedir. Tarlaların farklı boyutlarda karelenip, bu karelerin içine sığan en büyük boyuttaki geometrik şekilli görsel şölen görünümünde tarlaların özserminant yöntemi kullanılarak oluşabileceği düşünülmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİ İÇİN TÜRKÇE PROGRAMLAMA DİLİ: BOR Özet: Bor Türkçe programlama dili projesinin amacı, ortaokul öğrencilerinin ilk defa karşılaştıklarında zor gelen programlama eğitimlerini, kolaylaştırmak için bir Türkçe programlama dili geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda Bor Türkçe programlama dilinin geliştirilmesi için temelde C# programlama dili ve Microsoft Visual Studio 2019 programı kullanılmıştır. Ayrıca Bor Türkçe programlama dilinin arayüz ve logo tasarımı için Adobe Photoshop programı kullanılmıştır. Bor Türkçe programlama dili projesi, yorumlayıcının yazılması ve IDE'nin yazılması olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada Bor Türkçe programlama dili programının yorumlayıcı bölümü Visual Studio 2019 programında Console Application ortamında geliştirilmiştir. İkinci aşamada ise Bor Türkçe programlama dili programının IDE bölümü Visual Studio 2019'da WPF formları kullanılarak geliştirilmiş ve arayüzü de Adobe Photoshop programında tasarlanmıştır. Geliştirilen Bor Türkçe programlama dili ortaokul öğrencilerinde test edilmiştir. Bu test sürecinde önce öğrencilere toplam 2 haftalık zaman diliminde eşit sürelerde Python, C++, C# ve Bor programlama dillerinin temel eğitimi verilmiştir. Test için eğitim verilecek öğrenciler, bu programlama dilleri konusunda bilgileri olmayan öğrenciler arasından seçildi. Ayrıca eğitim sonunda öğrencilere test sınavı uygulandı. Eğitim sonrasında öğrencilere dikkat, uygunluk, güven ve memnuniyet anketleri uygulandı. Anket sonuçlarına göre Python ve Bor Türkçe programlama dilinin diğer dillere oranla daha memnuniyet ve güven sağladığı görülmüştür. Uygunluk anketi sonuçlarına göre, Bor Türkçe programlama dilinin diğer dillere oranla daha kullanılabilir ve uygun olduğu söylenebilir. Bor Türkçe programlama dili, özellikle 7.ve 8.sınıf öğrencilerinin programlama dili eğitimleri için scratch gibi blok tabanlı programlama sonrasında, C# gibi programlama dillerini öğrenmeden önce bir ara geçiş dili olarak programlamayı öğretme aracı olarak önerilmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: ÖĞRENCİLERİN GÖÇMENLERE YÖNELİK TUTUMLARI İLE KÜRESEL YETKİNLİK ÇERÇEVESİ DEĞİŞKENLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ: PISA 2018 TÜRKİYE ÖRNEĞİ Özet: Bu çalışmada, PISA 2018'e Türkiye'den katılım gösteren öğrencilerin göçmenlere yönelik tutumlarının, küresel yetkinlik çerçevesindeki diğer dokuz değişken tarafından yordanıp yordanmadığını ortaya koymak ve küresel yetkinlik değişkenleri ile arasındaki ilişkinin ağ analizi ile incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma ilişkisel modelde gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya PISA 2018 Uygulamasına katılan 15 yaş grubu Türkiye örneklemi dahil edilmiştir. Analiz öncesi ham veriler incelenerek analize uygun olup olmadığı değerlendirilmiştir. Sonrasında araştırma problemi doğrultusunda çoklu doğrusal regresyon analizi ve ağ analizi JASP programı aracılığı ile gerçekleştirilmiştir. Ayrımcı okul iklimi dışında yer alan diğer değişkenlerle göçmenlere yönelik tutumun anlamlı düzeyde korelasyon sergilediği görülmüştür. Göçmelere yönelik tutumun yordanmasına yönelik çoklu regresyon analizi sonucunda en yüksek düzeyde yordayan değişkenin küresel fikirlilik ve sonrasında diğer kültürlerden insanlara saygı olarak bulunmuştur. Ağ analizi ile de en güçlü ilişkiye sahip değişkenler, çoklu regresyon analizi sonucuyla paralel bulunmuştur. Bununla birlikte arasındalık ve derece merkezilik ölçülerinde göçmelere yönelik tutum düşük bir değere sahipken yakınlık merkezi ölçüsünde nispeten daha yüksek bir indeks değerine sahiptir. Elde edilen bulgular literatür ve sınırlıklar çerçevesinde tartışılmış, bu doğrultuda öneriler geliştirilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: ÖĞRETMENLERİN PANDEMİ SÜRECİNDEKİ İNTERAKTİF MEDYA ETKİLEŞİMLERİNİN İNCELENMESİ:"MESAJ GÖRMEZLİĞİ-İLETİ DUYARSIZLIĞI" Özet: 2019?un son günlerinden itibaren başlayan ve hızla dünyayı etkisi altına alan Covid-19 virüsüne bağlı olarak gelişen pandemi süreci beraberinde her alanda hızlı bir değişimi getirmiştir. Bu proje toplumun önemli bir kısmını oluşturan öğretmenlerin, pandemi sürecinde yaşadığı değişimler çerçevesinde interaktif medya etkileşimlerini analiz etmeye ve toplumsal bir grup olarak onları anlamayı amaç edinmektedir. Projede ele alınan pandemi sürecinin henüz güncel safhada olması nedeniyle sosyolojik açıdan birçok boyutu daha önce çalışılmamıştır. Proje, bu denli toplumsal bir olayın öğretmenlerle ilgili sosyolojik bir araştırma boşluğunu doldurmanın yanında pandeminin beraberinde getirdiği sosyolojik birtakım yeni kavramların ve anlayışların ortaya çıkartılması ile de pandemi sürecinde sosyolojinin toplumu anlama çabasına da katkıda bulunmaktadır. Proje öğretmenlerin interaktif medyayla olan etkileşimleri bağlamında pandemi sürecinde yaşadıkları değişimi irdeleyerek, öğretmenlerin interaktif medyaya olan yaklaşımlarını anlama ve yorumlama amacı taşıdığı için nitel yöntemle şekillendirilmiş ve kültür analiziyle desenlenmiştir. Araştırma sürecine esneklik imkanı tanıması, süreci araştırmacının yönlendirmesini sağlaması, sözel ifadelerle bulguların desteklenmesine aracılık etmesi gibi avantajlar sağlaması çalışmada nitel yöntem kullanılmasının diğer sebeplerini teşkil etmiştir. Araştırmada kullanılan yöntemin kapsamına uygun olacak şekilde derinlemesine görüşme tekniği veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Görüşme tekniği yarı yapılandırılmış bir form vasıtasıyla yürütülmüştür. Görüşmeler katılımcıların izniyle dijital kayıt altına alınmıştır. Araştırma bulgularının analizinde, betimsel analiz yapılarak öğretmenlerin pandemi sürecinde uzaktan eğitime geçmeleri nedeniyle, interaktif medyada daha çok zaman geçirmek zorunda kaldıkları, iletişim önceliklerinde değişimler yaşadıkları, yoğun mesaj trafiği ve mesaj yüküne maruz kaldıkları gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Bu sonuçların yanında literatürde karşılaşılmayan mesaj görmezliği/ileti duyarsızlığı gibi sosyolojik açıdan yeni sayılabilecek kavramların ortaya çıktığı da görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: YAPAY ZEKâ İLE TAŞ ? KâĞIT ? MAKAS OYNAMAK Özet: Matematiğin uygulamalı kısmı özellikle de gündelik yaşamla ilgili olan bölümü, birçok kişiye göre daha zevkli ve eğlencelidir. Bunlardan biri de matematiğin nispeten yeni bir dalı olan oyun teorisidir. Oyun teorisi, oyunların stratejisini incelemektedir. Matematik, bir dil olarak bu incelemenin derinlemesine yapılmasına olanak sağlamaktadır. Bu çalışmada iki kişili bir sıfır toplam oyunu olan taş-kâğıt-makas oyunu ele alınmıştır. Taş-kâğıt-makas oyunu iki oyuncunun elleriyle aynı anda taş-kâğıt-makas şekillerinden birini yapmalarıyla oynanan, birçok ülkede bilinen bir oyundur. Bu çalışmada, taş-kâğıt-makas oyunu yapay zekâ ile oynandığında, yapay zekânın oyunu kazanmak için nasıl bir strateji uygulaması gerektiğinin matematiksel açıdan incelemesini yapmak amaçlanmıştır. Bunun için öncelikle taş-kâğıt-makas oyununun iki kişi tarafından oynandığı ve bu iki kişinin taş, kâğıt ve makas yapma olasılıklarının belli olduğu varsayılmıştır. Buradan yola çıkılarak taş-kâğıt-makas oyunu için getiri matrisi tanımlanmış, bu matristen faydalanılarak da beklenen sonuç tanımlanmıştır. Beklenen sonuç determinant ile ifade edilmiş ve ne anlama geldiği yorumlanmıştır. Beklenen sonuç kullanılarak da oyuncuların oyunu kazanma olasılıkları bulunmuştur. Hangi durumlarda kazanma olasılıklarının eşit olduğu determinant yardımıyla irdelenmiştir. Oyuncuların taş-kâğıt-makas yapma olasılığını bilmeden sadece bu olasılıkların büyüklük sıralamasına bakılarak hangisinin kazanma olasılığının yüksek olduğu belirlenmeye çalışılmıştır. Bunun için x+y+z=1 düzleminin grafiğinden ve Geogebra programından faydalanılmıştır. Son olarak da elde edilen bu bilgilerle yapay zekânın stratejisinin nasıl olması gerektiği yorumlanmış ve taş-kâğıt-makas oyunu gerçek dünya ile ilişkilendirilmeye çalışılmıştır. İşlemler sırasında matris, determinant, Geogebra programı, uzayda koordinat sistemi, üçgen ve kenarortayları, olasılık hesaplama yöntemleri kullanılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: HERON ALAN FORMÜLÜNE VE HERON ÜÇGENLERİNE FARKLI BİR BAKIŞ Özet: Çalışmamız Heron alan formülünün ulaşabildiğimiz ispatlarını inceleyerek, bu formüle farklı bir ispat geliştirme çabalarımız sonrasında ortaya çıkmıştır. Yapılan alan araştırmasında bu formüle yapılan çeşitli ispatlar incelenmiş ve bu ispatlardan farklı bir ispat yapmak için çalışmalarımız başlamıştır. Alanı bulunmak istenen üçgenden yola çıkarak içteğet çember merkezi yardımı ile üç farklı alt üçgen ve bu alt üçgenler arasında belli oranda bir benzerlik kurulması sonucunda bir dikdörtgen elde edilmiştir. Sonrasında dikdörtgende karşılıklı kenar uzunluklarının eşitliğini kullanarak belirli algoritmik adımlar sonucunda ortaya çıkan çeşitli denklemlerin çözümü ile Heron alan formülüne farklı bir ispat geliştirilmiştir. İspat yöntemi olarak doğrudan ispat yöntemi kullanılmıştır. Heron alan formülüne farklı bir ispat yapma çalışmaları esnasında ortaya çıkan denklemlerin gözlemlenmesi ve bu denklemlerin düzenlenmesi sonucunda, bir açısı dik olan tamsayı kenarlı Heron Üçgenleri (Pisagor Üçlüleri), tamsayı kenarlı ikizkenar Heron üçgenleri ve tamsayı kenarlı çeşitkenar Heron Üçgenlerini veren üç farklı bağıntı elde edilmiştir. Ayrıca, elde edilen bu bağıntılar belirli algoritmik adımlarla Python programlama dilinde bilgisayar ortamına aktarılarak kullanılabilir bir sistem oluşturulmuştur. Raporlama esnasında, geometrik çizimler için fx draww denklem düzenlemeleri için ise math type programları kullanılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: ENGELSİZ TÜRK DÜNYASI Özet: Harita, dünyanın tamamı veya herhangi bir alanının belli bir izdüşüm ve ölçek dâhilinde küçültülerek yatay bir düzlem üzerine (kâğıt vb.) geçirilmesidir (Atalay, 2013). Haritalar, yer şekilleri ve insan etkinliklerinin görselleştirilmesi açısından coğrafyanın en temel taşlarından birisidir. Günümüzde teknolojinin gelişmesi haritaların hazırlanması ve çoğaltılmasını kolaylaştırmıştır. Coğrafya derslerinde haritaların kullanılması her gün değişen ve gelişen dünyanın daha iyi ve daha kolay takip edilmesini ve öğrencilere daha kolay ve doğru bir şekilde aktarılmasını sağlar. Bu nedenle coğrafya öğretiminde harita kullanımı üzerine pek çok çalışma yapılmıştır fakat harita üzerine yapılan çalışmalar genellikle özel eğitime ihtiyaç duymayan bireylere yöneliktir. Ülkemizde hem engelli bireyler hem de engeli olmayan bireyler için Türk Dünyasını öğretecek uygulamalar hazırlamak amacıyla bu proje gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla 7 bağımsız Türk Devleti'ni ve 14 Özerk Türk Cumhuriyeti'nin coğrafi özellikleri ele alınmış ve engelliler için uygulamalar tasarlanmıştır. Yapılan çalışma ile Türk Dünyasını konu alan dersler, Türk Dünyasındaki görme ve işitme engelliler ile Türk Dünyası konusuna meraklı insanlar faydalanabilecektir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ÇEVRE DOSTU KOMPOZİT MEMBRAN Özet: Piyasalardaki ticari plastik ambalaj membranının bileşimi polivinilklorür, polietilen ve polipropilendir. Doğal koşullarda kolayca parçalanmazlar ve kullanımdan sonra atılan plastik ambalaj çevre kirliliğine ve dolayısıyla insan sağlığına zarar verir. Bu nedenle plastik bileşenler içermeyen, doğal olarak parçalanabilen ve su geçirmez membranlar üretmek gereklidir. Literatür taramasında, membran oluşturabilen iki doğal materyal olduğu görülmüştür: Birincisi organizmaların kabuğundaki kitosan, ikincisi ise alglerin hücre duvarında bulunan polisakkarit-sodyum aljinattır. Kitosan toksik değildir, membran oluşturucu, yüksek biyouyumluluk, biyobozunurluk, antibakteriyel ve antifungal özelliklere sahiptir. Membran haline getirilebilir. Sodyum aljinat, membran oluşturma özelliklerine sahiptir. Güvenli bir gıda katkı maddesidir ve koyulaştırıcı, stabilizatör, su tutucu madde ve antifriz vb. olarak kullanılabilir. Bu çalışmada kitosan ve sodyum aljinat, birleştirilerek, çevre dostu bir kompozit membran yapılmıştır. Kitosan (CS) asit hidrolizinden sonra bir membran oluşturabilir. Daha iyi membran özelliklerine sahip bir kompozit membran oluşturmak için sodyum aljinat çapraz bağlama reaksiyonundan sonra, CS ile birleştirilmiştir. Doğal plastikleştiricilerin (gliserin, balmumu, zeytinyağı) eklenmesi, CS-SAL kompozit membranin tokluğunu, plastikliğini ve su direncini artırmıştır. Katkı maddelerinin ilavesi ile temas açısı, su geçirgenliği, tokluk vb testler yapılmıştır. Katkı maddelerini ekledikten sonra kompozit membran, ekmeğin küflenmesini ve armutların kararmasını önlemiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ASKORBİK ASİT SALIMI YAPAN BİTKİ KÖKENLİ BİYOAKTİF VE ERİŞİLEBİLİR MALİYETLİ YARA ÖRTÜSÜ GELİŞTİRİLMESİ Özet: Yara herhangi bir travma sonucu deri bütünlüğünün bozulması olarak açıklanabilir. Basit yapıda ve yüzeysel yaralar geleneksel yara örtülerinin uygulanması ile kısa sürede kendi kendine iyileşme gösterebilmekte iken, birden fazla deri tabakasının, kan damarları ve sinir dokuların kaybını içeren derin yaralar, derin yanıklar veya hasta morbiditesi kaynaklı kronik özellikte yaralar kendi kendilerine iyileşme göstermezler. Bu yaraların tedavisi için basit yara örtülerinden daha fonksiyonel ve genellikle maliyetli büyüme faktörlerini içeren biyoaktif yara tedavi ürünlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu proje kapsamında kendi kendine iyileşme göstermeyen yaraların tedavisi için hücresizleştirilmiş ıspanak yaprağının bir ilaç taşıyıcı biyomalzeme olarak kullanılması ve model ilaç olarak da askorbik asit (AA) kullanımı ile biyoaktif bir yara örtüsü ürününün geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu projede elde edilen bulgular ışığında ıspanak yaprakları başarıyla hücresizleştirilebilmiş ve AA yüklemesi başarıyla yapılmıştır. 48 saatlik süreç boyunca AA salım tayini spektrofotometrik yöntem ile yapılarak, yükleme yapılan ilacın yaklaşık %95'inin 6 saat içerisinde ortama salındığı tespit edilmiştir. Salınan konsantrasyonda AA'nın doku kültürü kaplarında kültive edilen insan dermal fibroblast (bağ doku) hücreler üzerinde yara iyileşmesinin bir indikatörü olarak metabolik aktivite ve kolajen üretim miktarında artışa neden olduğu gösterilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: TÜRKİYEDE DOĞAL OLARAK YETİŞEN STERNBERGİA LUTEA TÜRÜNDE SENTETİK TOHUM ÜRETİMİ Özet: Sternbergia türleri, yakın zamanda Muğla ve Adana çevresinde yaşanan orman yangınları, yaşam alanlarının tahribi, tarım alanlarının bilinçsizce kullanımı ve ihracat amaçlı yumruların sürekli doğadan sökülmesi gibi nedenler sonucu yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Alzheimer ve çocuk felci gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan etken maddeleri içeren ve insanlığa büyük katkı sağlayan bu türde biyoteknolojik araştırmaların yürütülmesi son derece önemlidir. Proje kapsamında, Adana ve Muğla çevresinde doğal olarak yayılış gösteren Sternbergia lutea türünde organogenesis ve somatik embryogenesis yöntemleriyle rejenerasyonun optimize edilmesi, kallus ve embryojenik kallus yapılarının oluşması ve bu eksplantlardan sentetik tohum elde etme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Sternbergia türünün in vitro koşullarda rejenerasyon olanaklarının araştırılması amacıyla, soğan eksplantları ve farklı bitki büyüme düzenleyicilerinden BA (0, 0.5, 1.0, 1.5 ve 2.0 mg/l) ve NAA(0, 0.2, 0.5 mg/l)) 'nın farklı kombinasyonları kullanılmış ve soğan eksplantlarından sürgün gelişimi elde edilmiştir. Bu sürgün eksplantları kullanılarak somatik embryogenesis denemesi kurulmuş (2 mg/l 2.4D ve 1 mg/l 2İP), şişkinleşme ve kallus gelişim oranları saptanmış ve gelişen kallus yapıları sentetik tohum ile kaplanmış ve genetik kaynağımız laboratuvar koşullarında koruma altına alınmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: ORMAN YANGINLARIYLA AKILLI MÜCADELE EDELİM Özet: Ormanlar, su döngüsünü düzenleyip, toprakları korumak ve çevrenin kirlenmesini engellemek şeklinde hayati fonksiyonlarının yanı sıra, biyolojik çeşitlilikleri korumadaki yerleri azımsanmayacak kadar değerli olup vazgeçemeyeceğimiz kaynağımızdır. Ormanlarla ilgili dikkat edilmesi nokta, sıradan nedenlerin dışında, yangınlar sebebiyle tükenmeleridir. İnsanlarla çevre faktörlerinden kaynaklanan yangınlar yaşamımızı, ekosistemle doğrudan bizlerin yaşamımızı tehditetmektedir. Ormanda yangınının tespit edilmesi ile engellenmesi, ülkelerin başetmeye çalıştığı sorunlardandır. Ülkemizde, 1988'den 2017'ye kadar 63.724 ormanlık alan yangınları kaydedilmiş,bu yangınlar sonucu 319.848ha alan yanmıştır. Yanma tehlikesi, yangının çıkabileceği yerdeki topografik özellik,yanıcı madde özelliği ve hava durumları ile ilgilidir. Yangını etkileyen faktörler, mevcut durum altında ortaya çıkabilecek muhtemel yangının potansiyelini belirleme 'Yangın Tehlike Oranı' olarak ifade edilir.Yangın olasılığıyla sergileyeceği davranış faktörleri ilk olarak; sıcaklığa,bağıl neme, toprak nemine, rüzgar yönüne ve rüzgar hızına bağlıdır. Yangının riski tespitinde en fazla kullanılacak yöntem, meteoroloji riski indeksidir. Bunun yanı sıra toprak nemide, bitkinin aktif büyümesini sürdürdüğü vejatasyon mevsimi süresince orman yangınının meydana gelmesinde etkili faktörlerden biri olmuştur. Ormanlarda yangınların tespit edilebilmesi ülkelerin önemli sorunlarından biri olduğu için, gözetleme amacıyla farklı teknik kullanılmıştır. Geleneksel yöntem olarak yüksek noktada yeralan gözetleme kulesidir. Projemizde, ormanda yangınının erkenden tespiti amacıyla, sıcaklığı, bağıl nemle ölü toprak örtüsü nemi ölçen, arazinin şartlarına uyumlu ve enaz seviyede enerji tüketimiyle çalışacak akıllı algılayıcıdan oluşmuş, yüksek hizmet kalitesiyle vede düşük gecikme süresiyle sunulan NB-IoT teknolojisi kullanmakta olan ağ sistemi oluşturulmuştur. Oluşturulan sistem üzerinden alınan ve ormanın tutuşmasında ciddi rolü olan hava sıcaklığıyla bağıl nem parametresinden oluşan veriyle yangının tespit edilmesi sağlanmıştır.Yangın risk değerleriyle erken tespit gerçekleştirilebildiği gözlemlenmiştir. Oluşturduğumuz sistem, yangın alan testiyle güvenilirlik testinde başarılı şekilde çalışmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN PROJE KAVRAMINA YÖNELİK METAFORİK ALGILARI VE OLUMSUZ ALGILARA YÖNELİK BİR ÇÖZÜM ÖNERİSİ Özet: Çalışmada, proje kavramına yönelik lise öğrencilerinin bakış açılarını, ürettikleri metaforlar aracılığıyla ortaya çıkarmak ve üretilen metaforların gerekçeleriyle öğrencilerin proje kavramına ilişkin algılarını belirlemek amaçlanmaktadır. Üretilen metaforlar incelenerek bilim iletişimi tematik alanına da bilimi yaygınlaştırma açısından katkı sunulması da hedeflenmektedir. Bu amaca ulaşmak için araştırma yöntemi olarak nitel araştırma seçilip fenomenoloji deseninden yararlanılmıştır. Metaforlar ortaya çıkarıldıktan sonra nicel araştırma yöntemiyle deney ve kontrol grupları oluşturulup proje yapma istekleri üzerine ön test-son test tekniği kullanılmıştır. Çalışma grubu 2021/2022 eğitim öğretim yılında kota örneklemesiyle seçilen 50 lise öğrencisinden oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak "proje kavramı ??benzer/gibidir. Çünkü ?" sorusu, projeye yönelik algı sorusu ve proje yapma isteği sorularından oluşan görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formlarından elde edilen veriler, veri analizi yöntemlerinden içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiş, deney ve kontrol grubunun proje yapma isteklerindeki ön test-son test sonuçları da alanında uzman kişiden yardım alınarak SPSS programında hesaplanmıştır. Araştırmaya göre; çalışmaya dahil olan öğrenciler tarafından proje kavramına yönelik 34 farklı metaforun üretildiği, en fazla tekrar eden ilk ikisinin "ödev" ve "sorumluluk" metaforlarının olduğu belirlenmiştir. Oluşturulan metaforlardan sonra birbirine denk tutulan deney ve kontrol grupları oluşturulmuş, öğrencilerde proje yapma isteklerini arttıracağı düşünülen birtakım etkinlikler planlanıp uygulanmadan önce öğrencilere ön test yapılmıştır. Ardından 3 hafta boyunca deney grubuna planlanan birtakım etkinlikler uygulanmış, kontrol grubuna ise uygulanmamıştır. Süreç sonunda son test yapılmış ve iki grubun test sonuçları kıyaslanıp aralarında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Böylelikle lise öğrencilerinin sahip oldukları proje algısından hareket edilerek, yapılan birtakım etkinlikler ile öğrencilerin proje yapma isteklerinin artması arasında anlamlı bir farklılık belirlenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: KALKANIMIZ DEĞERLERİMİZ Özet: Dünya, 2019'da ilk korona vakasının çıkmasından bu yana etkileri hâlâ devam eden bir pandemi dönemi içerisindedir. Bu dönemde insanlar en az hasarla çıkmak çabasındadırlar. İnsanlığın pandemi döneminden hızlıca ve en az hasarla çıkmasında değerlerimizin, özellikle "sabır ve sorumluluk" değerlerinin önemli bir payı bulunmakta ve bu değerlerimiz kalkan görevi üstlenmektedir. O nedenle bu değerlerin edinilmesi önem arz etmektedir. Hızla gelişen teknoloji ile birlikte yeni nesil çocuklar internet ve bilgisayar ile iç içe büyümekte, onların olmadığı dünyaya yabancı kalmaktadırlar. Bu nedenle teknoloji destekli öğrenme yöntemlerinden yararlanmak zorunlu hale gelmiştir. Bu araştırmada; lise çağındaki gençlere 21. yüzyıl teknoloji tabanlı eğitimine paralel olarak Unity oyun motoru ile tasarlanan bilgisayar oyunu aracılığıyla "sorumluluk ve sabır" değerlerinin öğretilmesi, pandemi dönemindeki öneminin kavratılması amaçlanmış ve tasarlanan bilgisayar oyunu eğitim materyali olarak kullanılmıştır. Öğrencilere ön formlar uygulanmış, öğrencilerin telefon numaraları alınmış, tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilen 100 öğrenci bilgisayar kullanım sürelerine göre homojen iki gruba bölünmüş; bir grup deney, diğer grup kontrol grubu olmuştur. Deney grubu gençlerin telefonlarına link aracılığıyla oyun gönderilmiş, oyunun oynanması sağlanmıştır. Kontrol grubu normal aktarıma devam etmiştir. Her iki gruba da son form yapılarak değer aktarım verileri elde edilmiştir. Elde edilen bulgulardan yola çıkılarak, deney grubunun kontrol grubundan kişi bazında %32 oranla daha fazla değer kazanımı elde ettiği gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra bu tür oyunların sayısının arttırılması gerektiği deney grubu öğrencileri tarafından sorulara verdikleri cevaplarca önerilmiştir. Deney grubu öğrencilerine göre kolay ve eğlenceli olan oyun, değerlerin öğrenilmesinde etkili bir yöntemdir. Pandemi döneminde belirtilen değerlerin "koruyuculuğunun" aktarımının başka bir oyun tarafından yapılmaması, projemizi özel kılmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: DEĞERLİ TÜRKÜ Özet: Teknolojinin gelişmesine paralel olarak dijital bağımlılığın artması farklı ilgi ve etki alanları oluşturmaktadır.Farklı yönelimler genelde topluma, özelde Z kuşağına daha renkli,ahenkli, dinamik, değer katıcı, sosyalleşmede etkili somut olmayan kültürel miras unsurlarının sosyal hayat alanından uzaklaşmasına neden olmaktadır.Bu bağlamda toplumları her durumda ayakta tutan değerleri içeren kültürel unsurları daima yaşatmaya çalışılmalıdır.Kültürel unsurlardan olan türküler;yurdumuz insanının yaşadığı aşk, sevgi, hasret, gurbet, mertlik, yiğitlik, vefa, güven, tarihi değerlerin işlendiği hazineleri, kendisini anlattığı dilidir. Bundan hareketle araştırmamızda;Diyarbakır türkülerinde işlenen değerlerin analiz edilerek uygulamayla Z kuşağında farkındalık oluşturmak,geleceğe aktarmak hedeflenmiştir.Bunun için Diyarbakır türkülerine yönelik çalışması bulunan İnönü Üniversitesi öğretim üyesi Mehmet Zeki Giray ve değerler eğitimi alanında çalışmaları bulunan Dicle Üniversitesi öğretim üyesi Davut Işıkdoğan ile görüşülerek proje yönlendirilmiştir.Araştırma, nitel ve nicel ölçme araçlarının bir arada kullanıldığı karma yöntemle desenlenmiştir.Veri toplama aracı olarak Diyarbakır türkülerinin derlendiği Vedat Güldoğan'ın "Diyarbakır Müziği ve Folkloru"adlı kitabı ve anket kullanılmıştır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde öncelikle konuyla ilgili literatür taranmış,Diyarbakır'a ait Değerli Türkü Arşivi oluşturulmuş, arşivdeki türkülerin analiz edilmesi sonucu türkülerde dini-ahlaki, coğrafi-tarihi, yöresel-geleneksel, duygusal,estetik değerler tespit edilmiştir.En çok ahlaki değerlerin işlendiği sonucuna ulaşılmıştır.Bu değerler doğrultusunda deney ve kontrol grupları oluşturulmuş,uygulama öncesi ön test uygulanmıştır.Analiz sonucu türkülerde tespit edilen değerleri Z kuşağında farkındalık oluşturmak amaçlı Değerli Türkü Atölyesi(DETA) açılmış,DETA uygulaması sonucu son test uygulanmıştır.Anketlerin analizi sonucu deney grubunda türkülerdeki değerleri fark etme yönünde son test oranlarında artış olduğu görülmüştür.Böylece DETA uygulaması,Z kuşağının türkülerle değer aktarımı eğitimi kapsamında uzun süreli etkileşim,uygulama süreci yaşamaları uygulanabilirlik,süreklilik açısından desteklemektedir.Bu, kültürel değerlerin aktarımında bilimsel yöntemle toplumsal bilgi birikiminin sentezleneceği projelerin geliştirilmesi gerektiğini göstermektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: DEĞERLER EĞİTİMİNDE POPÜLER AKIM VİDEOLARINA ALTERNATİF BİR DİJİTAL UYGULAMA ÖNERİSİ: D.E.D.İ Özet: Dijital bir çağ içerisinde elektronik medya ve iletişim araçları ile çevrelenmiş bir ortamda bulunan yeni neslin değerler eğitimi etkinliklerinin, kontrollü içeriklerin bizzat öğrenci tarafından üretildiği, sunulduğu teknolojik araçlar kanalıyla yapılması, ulaşım kolaylığı, ilgi çekicilik, sürdürülebilirlik ve dijital dönüşümün gerekliliği alanlarında önem arz etmektedir. Araştırma, ortaöğretim düzeyindeki öğrencilere, insani değerlerimiz ve bu değerlerin kazandırılabileceği yararlı içeriklerin üretildiği dijital uygulamaların kullanımı konusunda farkındalık kazandırılması ve bilinçlilik düzeyinin arttırılması amacı ile oluşturulmuştur. Araştırmanın problemi lise düzeyi öğrencilerde insani değerlerimizin kazandırılmasına yönelik tasarlanan dijital bir mobil uygulamanın bilişsel ve davranış düzeyinde etkilerinin tespit edilmesine yöneliktir. Ön test son test kontrol gruplu deneme modelinin kullanıldığı yarı deneysel desenli araştırmada, çalışma grubunu oluşturan 86 öğrenciye , araştırmanın 43 öğrenciden oluşan deney grubuna uygulanması aşaması öncesinde ön test ve uygulamadan üç hafta sonrasında son test olarak 42 maddeden oluşan bir soru formu ve deney grubuna görüşme formu uygulanmıştır. Veriler önce excel belgesinde kaydedilmiş daha sonra Spss 20.0 istatistik programına aktarılarak aritmetik ortalama, frekans, yüzdelik ve t-testi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, 43 öğrenciden oluşan kontrol grubu katılımcılarının ön test ve son testten aldıkları puanlar arasında anlamlı farklılık tespit edilmemiş, deney grubu katılımcılarının uygulama öncesi ve sonrası ön test ve son testten aldıkları puanlar arasında son test lehine anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; insani değerlerimizin kazandırılmasına yönelik olarak tasarlanan dijital mobil bir uygulama ve bu uygulamanın kullanıldığı bir yarışmadan oluşan uygulama aşamasının katılımcılarda hem bilişsel hem davranış düzeyinde sürekli ve kalıcı izli değişiklik oluşturduğu, farkındalık sağlandığı ifade edilebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: PREMOD KAS VE KOORDİNASYON EĞİTİMİ Özet: Bu çalışmanın amacı, 60 ? 72 aylık anaokulu öğrencilerinde "PREMOD Kas ve Koordinasyon Eğitim" isimli programın, öğrencilerin ince kas, el göz koordinasyonu ve çizim becerilerine etkisini araştırmaktır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tek gruplu öntest ? sontest deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2021- 2022 eğitim öğretim döneminde bulunduğumuz ilde bir devlet anaokulunda öğrenim gören 22 öğrenci oluşturmaktadır. Deneysel çalışma 5 hafta devam etmiştir. Verileri toplamak için araştırmacılar tarafından hazırlanan ince motor beceri ölçme aracı ve program içerisinde yer alan el göz koordinasyon beceri ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde MS Excel Programı kullanılmıştır. Ölçeklerden alınan puanlar bilirkişi eşliğinde puanlanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre; Pre-Mod Kas ve Koordinasyon Eğitim programının öğrencilerin ince motor becerilerini arttırdığı görülmüştür. Ön-test ve son-test puanları incelendiğinde öğrencilerin ince motor gelişimlerinin arttığı görülmektedir. PREMOD Kas ve Koordinasyon Eğitim programının el göz koordinasyon becerilerini arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır. 5 hafta sürecinde öğrencilerin el göz koordinasyon beceri ölçeğinden aldıkları puanların ortalamalarının her hafta belirli oranda arttığı görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: Z KUŞAĞININ DERSE İLGİSİNİ ARTIRMAK İÇİN CEP TELEFONUNA VE TABLETE YÜKLENEBİLEN BİR UYGULAMA ÖRNEĞİ: "ADIM ADIM EDEBİYAT" Özet: Genel salgın (pandemi) süreci ile hayatımızdaki yerini sağlamlaştıran teknolojinin artık bir seçenek olmaktan çıkıp bir zorunluluk şekline büründüğü açıktır. Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de eğitimde geleneksel öğretim yöntemleri, gelişen teknolojiyle geride kalmaktadır. Teknolojinin hızla geliştiği dönemlerde doğup yetişmiş Z kuşağının ilgileri, ihtiyaçları doğrultusunda ve gelişen dünyaya uyum sağlamak adına teknoloji bir öğretim aracına dönüştürülmelidir. Yürüttüğümüz proje "Öğrenciler, cep telefonu ve tabletleri ellerinden düşürmüyorsa biz de okuldaki dersi bir uygulamaya dahil ederek ellerindeki aygıtlardan tek tıklamayla erişilebilir hâle getirebiliriz." düşüncesinden yola çıkılarak geliştirilmiştir. Projemizde Türk Dili ve Edebiyatı dersinin içeriğini çevrimiçi ortama taşımak ve dersleri daha yaratıcı hâle getirmek amaçlanmıştır. Bunun için bilgi teknolojilerinin kullanımına dair alternatif bir yöntem geliştirilmiş, Türk Dili ve Edebiyatı dersine katkı sağlayacak, sürekliliği olan, öğretici ve keyifli bir materyal hayata geçirilmiştir. Bunu yaparken yüz yetmiş altı öğrenci ile anket çalışması yapılmıştır. Anket çalışmasından elde edilen veriler analiz edilmiştir. Sonrasında cep telefonu ve de tabletlerden erişim sağlanabilecek olan "Adım Adım Edebiyat" adını verdiğimiz ücretsiz bir aplikasyon (uygulama) ortaya konmuştur. Bu süreçte okulumuzdaki tiyatro kulübü öğretmeni ve öğrencileri, bilişim teknolojileri öğretmeni ve teknoloji öğrenim birimi ile işbirliği yapılmıştır. Öğrenciler bu uygulama sayesinde derse dair bilgilere serviste, otobüste, evde, öğretmeni yanında olmasa bile erişim sağlayabilecektir. Sanatçı-eser eşleştirmeleri genellikle akılda zor kalan çeşitli yöntemlerle ezberlenen ama sonrasında da unutulan bilgilerdir. Uygulamamızda dijital oyunlarla bu konulara yer verilmiş ve kalıcı öğrenmenin olması sağlanmıştır. Bunun yanı sıra -uygulamada yer alan- gönüllü öğrencilerin kendi seslendirdikleri şiirlerle onlara ve akranlarına edebiyat sevgisi aşılanmış olacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: DURUŞ POZİSYONUNA BAĞLI OLUŞAN OMURGA RAHATSIZLIKLARINI ÖNLENMEYE YÖNELİK ELEKTRONİK YELEK TASARIMI Özet: Günlük yaşantımızda yaşam kalitemizi etkileyen en yaygın problemlerden birisi yanlış duruş pozisyonuna bağlı kas ve iskelet sisteminde koordinasyon bozukluğu oluşmasıdır. Erken çocukluk döneminden itibaren omurga kaslarındaki zayıflama bireylerde yaygın olarak bel ve sırt ağrısı olarak etkisini göstermektedir. İlerleyen dönemde ise yanlış duruş pozisyonuna bağlı olarak kifoz(kamburluk), lordoz (bel eğriliği) ve skolyoz (omurga eğriliği) oluşum sürecini hızlanmaktadır. Literatürde yer alan çalışmalar incelendiğinde elde edilen sonuçlar bireylerin yanlış duruş pozisyonu sergilemeye erken çocukluk döneminden itibaren başladığını göstermektedir. Yaptığımız çalışmada bireylere yanlış duruş pozisyonu sergilemelerini azaltacak Arduino tabanlı giyilebilir yelek tasarlanmış ve prototipi üretilmiştir. Yelekte yer alan esneklik sensörü ile omurgada yer alan bükülme fark edilmektedir. Omurgada bükülme olduğunda titreşim motoru aktifleşip bireye yanlış duruş pozisyonunda olduğu bildirilmektedir. Çalışmamızda MIT Appinventor tabanlı mobil uygulama geliştirilerek sistem ile haberleşmesi sağlanmıştır. Bluetooth aracılığı ile mobil uygulamaya aktarılan veriler sayesinde bireylerin duruş pozisyonları anlık olarak takip edilebilmektedir. Yeleğin giyilmediği durumda ise anlık olarak bilgilendirme mesajı SMS yoluyla gönderilmektedir. Mobil uygulama ile yanlış duruş pozisyonu verileri ebeveynler ve gerektiğinde hekimler tarafından anlık olarak takip edilebilecektir. Bu sayede daha etkili ve verimli tedavi imkânı oluşabilecektir. Tasarlanan sistem açık rıza beyanı alınan yetişkin bireyde test edilmiştir. Elde edilen verilere göre; sistemin kullanılması durumunda bireylerde doğru duruş farkındalığı oluşarak davranışa dönüştüğü görülmüştür. Bu sayede omurga rahatsızlıklarına bağlı oluşabilecek bel ve sırt ağrıları ile uzun dönemde kifoz ve lordoz oluşumu engellenebilir ve bireylerin yaşam kalitesinde artış sağlanabilir. Yanlış duruş pozisyonundan kaynaklı bel-sırt ağrılarına bağlı oluşacak iş gücü kayıpları ve tedavi masraflarının önüne geçilerek çalışma verimi artarak ülke ekonomisine katkı sağlanacaktır.