Datasets:
Q-bert
/
Custom-2204

Dataset card Data Studio Files Community
1
Proje
stringlengths
146
2.81k
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: EDEBİ ZEKA Özet: 1839-2000 arası çağdaş Türk şiirinin temel dönemlerini, eğilimlerini, dilsel değişimlerini, şairlerini, dönem ve eğilimlerin genel özelliklerini bir yapay zekâya öğretmek ve daha sonra bu yapay zekânın kendisine sorulan bir dizenin dönem ve eğilimini, yazıldığı yüzyılı ve şairini tahmin etmesini sağlamayan projemiz bu işlemleri çeşitli yazılımlar ve veri setleri vasıtasıyla yapmaktadır. Yapay zekâ tahmin edilen dönem, eğilim ve şaire ait ansiklopedik bilgiyi de sunmaktadır. Ansiklopedik bilgi kısmı projemizin öğretici yönünü ortaya koymaktadır. Proje geniş veri seti ve yüksek metrik değerleriyle (accuracy, precision, recall, f1-score) yüksek tahminler elde etmeyi başarmıştır. Projemiz dönem ve eğilim tahmininde %88, yüzyıl tahmininde %99, şair tahmininde ise %92'lik bir tahmin değeri elde edilmiştir. Yapay zekâ dönem, eğilim, yüzyıl ve şair arasında bir ilişki kurmamaktadır. Geliştirilen yapay zekâ bir genel ağ sayfasıyla bütünleştirilmiştir. Edebi Zekâ bir arama motoru değildir. Genel ağ sayfası kullanıcıları yapay zekâya bir dize girerek yapay zekânın tahminini görmekte ve tahmine dayalı olarak dönem, eğilim ve şair hakkında ansiklopedik bilgiye ulaşmaktadır. Kullanıcı eğer tahminde bir hata varsa geri bildirim formu sayesinde bu hatayı bildirme imkânına sahiptir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: OKUL RİSK HARİTALARININ COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ İLE ANALİZİ Özet: Günümüz teknolojileri ile hızla oluşan veri toplulukları her geçen gün artmaktadır. Bu verilerin doğru bir şekilde anlamlandırılıp analiz edilmesi oldukça önem kazanmıştır. Uygun yazılımlar ile analiz edilen bu veriler ihtiyaç ve hedefler konusunda rehber olmuştur. Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliğinde belirtilmiş olan "Okul Risk Haritaları" formu her eğitim-öğretim yılı başında uygulanmaktadır. Toplanan bu veriler ile okullardaki risk faktörlerini tespit etmek, mevcut sorunları azaltmak, eğitim uygulamalarını geliştirmek amacıyla oldukça önemlidir. Tüm okullarda risk durumlarına karşılık Özel Öğretim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile İl Rehberlik Araştırma Merkezi(RAM)'nin kararıyla belirlenen yıllık plan uygulanmaktadır. Alınan bu genel kararlar her okulun en belirgin risk durumuna cevap vermediği ve bazı okullar için mevcut risk durumunun sürekli olarak artan ya da değişmeyen durumlar olduğu tespit edilmiştir. Projemizde; konuma dayalı analiz yöntemi olan Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) kullanılmıştır. İl RAM'dan aldığımız Batman ili Merkez ilçesine ait Okul Risk Haritası verileri incelenmiştir. ArcMap 10.2 uygulaması yardımıyla önce harita üzerinde okullar belirlenmiş ve sonra okula ait Risk Haritası verileri işlenmiştir. Her risk maddesi için ayrı harita düzenlenmiş ve risk durumlarının hangi okullarda daha çok görüldüğü kolaylıkla tespit edilmiştir. Milli Eğitim Bakanlığınca izlenebilecek bu sistem bölgesel ve ulusal alınabilecek önlemler konusunda da yol gösterici olabilecektir. CBS, Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Vizyonunda da yer almıştır ve bu konuda İl Milli Eğitim Müdürlükleri çalışmalara başlamıştır. MEBCBS adı verilen bu uygulama yardımıyla İl, İlçe ve okullara ait ihtiyaçların hızlıca belirlenebilmesi ve mevcut durum analizi yapılabilmesi ile alınacak kararların hızlandırılması hedeflenmiştir. Projemizde MEBCBS uygulamasının RAM verilerinde de uygulanabilirliği gösterilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: FARKLI DOĞAL KAYNAKLARDAN ELDE EDİLEN MİKROFİBER SELÜLOZ İLE GÜÇLENDİRİLMİŞ YENİ TİP PVA-BORAKS HİDROJELLERİNİN KENDİ KENDİNİ İYİLEŞTİRME ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ Özet: Doğayı ve canlı sistemlerin kendi kendilerini iyleştirme (self-healing) özelliklerini inceleyen bilim insanları, biyotaklit yoluyla fiziksel hasarları mikroskobik boyutta kendi kendine onaran materyallere yönelik çalışmalar yapmışlardır. Uzay teknolojilerinden, diş dolgularına kadar geniş kullanım alanı ile önemli ve ilgi uyandıran bir araştırma alanı olmuştur. Bu projenin amacı, ucuz ve kolay elde edilen çeşitli doğal kaynaklardan -yerfıstığı kabuğu, soğan kabuğu, gül taç yaprağı ve hindistan cevizi kabuğu- sağlanan mikrofiber selüloz kullanarak, polivinil alkol ve boraks ile yeni tip kendi kendini iyileştiren polimer geliştirmektir. Deneysel yöntem olarak basit, kolay ve verimli olan tek kap (one-pot) sentezi kullanılmıştır. Bu amaçla farklı kaynaklardan elde edilen microfiber selülözlerle kendi kendini iyleştirme durumları araştırılmıştır. Bunun yanında bu hidrojellerin iyileşme süreleri karşılaştırılmıştır. Deney grubundaki doğal kaynaklardan elde edilen hidrojellerin (MFC-PVA-Boraks) hepsinin farklı sürelerde kendi kendini iyileştirdiği gözlemlenmiş ve sündürme deneyi ile desteklenmiştir. Aksine kontrol grubu olan PVA-Boraks hidrojeli, kendi kendini iyileştirmemiştir. Mikrofiber selüloz, hidrojel ağının zincirler arası dinamik didiol?boraks kompleksinin oluşumu ve ayrıca PVA/MFC'nin yanlarındaki B(OH)4? ve OH grupları arasında hidrojen bağının oluşmasını sağlamıştır. Böylece mikrofiber selülozun bu tür yeniden bağlanmalarda etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Gelecek çalışmalar için sentez süreci basit olan, kendi kendini iyileştirme verimliliği yüksek, nanofiberlerin kullanıldığı, daha fazla biyolojik olarak parçalanabilir ve çevre dostu olan çalışmalar yapılması önerilmiştir. Kendi kendini iyileştirme etkinliği yüksek, hızlı ve uzun vadeli etkiye sahip malzemelerin nasıl geliştirileceği tartışmaya değerdir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: MEDUSCUM YARA VE YANIK KREMİ Özet: Kimyasal ilaç sektörü Dünya'da gün geçtikçe büyümekte ve kimyasal ilaçlar hastalıkların tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Kullanılan kimyasal ilaçların yararlarının yanında olumsuz yan etkilerinin olduğu bilimsel araştırmalarla ortaya konulmuştur. Son yıllarda kimyasal ilaçların barındırdığı riskleri ortadan kaldırmak veya en aza indirmek için doğal yollarla tedavi yöntemi alternatif tıp olarak tercih edilmeye başlanmıştır. Bu çalışmada, proje konusu belirlendikten sonra, proje ile ilgili kaynak taraması yapılmıştır. Sığırkuyruğu (Verbascum) bitkisi ile kemik iliği kullanılarak ciltte oluşan kesik, yara, yanık ve tahrişlere bağlı hasarı tedavi etmek amacıyla bir krem tasarımı yapılmış ve bu tasarımda kullanılacak malzemeler belirlenip temin edilmiştir. Sığırkuyruğu bitkisi içeriğinde bulundurduğu flavonidler, glikozitler gibi yararlı maddeleri barındırması yönüyle farmakolojide sıkça kullanılmaktadır. Bitkinin hem yaprakları hem de çiçekleri terletici, yatıştırıcı, balgam söktürücü, hemoroit ve romatizmal ağrıları tedavi edici pek çok özellikleriyle hem modern tıpta hem de geleneksel tıpta kullanılmaktadır. Kemik iliği ise içinde barındırdığı glisin, arginin, aminoasit, kolajen gibi maddeler yardımıyla cildin antioksidan aktivitesine katkı sağladığı ve içerisindeki zengin proteinlerin cildin üzerinde onarıcı bir özellik gösterdiği bilimsel araştırmalarla ortaya konulmuştur. Bu çalışmada kemik iliğinin sıvısı ile sığırkuyruğu bitkisinin özütü karıştırılarak bir yara ve yanık kremi yapılmış; doğal olması için alkol dışında herhangi bir kimyasal madde kullanılmamıştır. "Meduscum Yara ve Yanık Kremi" adlı çalışmamızda farmakolojide kullanılan bitkilerden ve kemik iliğinden (dana) yararlanarak tamamen doğal bir krem üretilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ARKADAŞIM İLE ÖĞRENİYORUM Özet: Özel eğitim ve okul öncesi öğrencilerine, temel kavramları öğretmek için kullanılan materyallere, gelişen teknolojinin yeteri kadar yansıtılmadığı görülmektedir. Özel öğretim öğrencilerinin eğitim ihtiyacının karşılanması için özel materyallere de ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılan araştırmalar incelendiğinde, başta OSB olan öğrenciler olmak üzere özel öğretim öğrencilerinin etkili materyal kullanımı ile eğitim kalitelerinin arttığı ve kazanımların uzun süreli öğretildiği görülmektedir. Ayrıca robotik materyallerin eğitimlerinde kullanılmasının olumlu etkileri de bu araştırmalar sonucu görülmüştür. Tüm bu durumlar göz önüne alındığında çalışmamız genel hatları ile öğrencilerin temel kavramları öğrenebileceği, etkileşim içerisine girebileceği, dikkatini dağıtmadan etkinliğe odaklanabileceği, birçok kavramın öğretilmesinde kullanılabilecek ve öğretmenlerin bu alanda ihtiyacını karşılayabilecek, robotik yapıya sahip bir materyal tasarlamak ve prototipini oluşturmak hedeflenmiştir. Çalışmamız ile özel eğitim ve okul öncesi öğrencilerine, öncelikli olarak hayat içinde bulunan temel kavramların, görsel, işitsel ve dokunsal olarak kavratılacağı, etkileşimli yapısı sayesinde kalıcı öğrenme süresinin uzamasına yardımcı olunacak bir materyal ile bu alanda yaşanan eksikliğin giderilmesine katkı sağlanacaktır. Ayrıca özel eğitim öğretmenlerinin de bu alandaki materyal ihtiyacını karşılama noktasında yeni teknolojiler içeren yapısı ile gelişime açık nadir bir materyal olacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: SİGARA UYARI SİSTEMİYLE MUTLU ALANLAR (SUSMA) Özet: Sigara içinde bulunan toksik maddelerden dolayı hem sigara içen hem de sigara içilen ortamda bulunan kişiler için zararlı etkileri yapılan birçok araştırma sonucunda kanıtlanmıştır. Sigara içilmemesine ve zararlarına yönelik birçok çalışmalar yapılmaktadır; kamu spotları, dernek çalışmaları, ketemler, sigara paketlerin üzerindeki yazı ve resimler vb. Buna rağmen sigara içme alışkanlığı artmaktadır. Kapalı alanlarda sigara içilmemesine yönelik yasal düzenleme bulunmasına rağmen birçok yerde özellikle kafe ve kıraathanelerde bu yasa yeteri kadar uygulanmamaktadır. Bunun ne derece uygulandığını öğrenmek için bölgemizde birkaç yeri dolaşmanız yeterli olacaktır. Bundan yola çıkarak dumansız havayı teneffüs etmek herkesin hakkı olduğundan kapalı ortamlara gidenler arasında sigara içmeyen kişiler varsa bunlar pasif içici olurlar, sigara içmemelerine karşı aynı şekilde sigaradan etkilenirler. Etkili bir denetim mekanizmasının olmamasından kaynaklı bu yasa ihlal edilmektedir. Bu çalışmamızda ortak kullanım alanları olan kafe, kurumlar, kıraathane vb. kapalı mekanlarda kilitli kapalı bir kutu içinde sigara algılama sensörü, gsm modülü (şimdilik bluetooth), sunucu mantığı ile sensör sigara dumanı algıladığında gsm modülü ile İl sağlık müdürlüğünün ilgili biriminin bilgisayarına uygulamadaki Türkiye haritası üzerinden o yerin konum bilgisi, yaptığımız masaüstü programına bildirim gitmesi ve çıkarılacak yasa ile otomatik ceza kesilecek şeklinde çalışmaktadır. Bu sistem sayesinde kapalı mekanlarda belirlediğimiz ppm de sigara dumanı oluşursa hemen bildirim gitmesi sonucu gerekli kontroller yapılacaktır. Hatta sistemin hatasız çalıştığı uzmanlar tarafından onaylanırsa radar sistemleri gibi yerinden ceza kesilebilinecektir. Bu şekilde dumansız bir ortam oluşturabiliriz. Sigaradan etkilenen kişi sayısı artıkça hastalanan bireylerin sayısı da azalacağında hastane ve ilaç masraflarına gerek kalmadığından ülke ekonomisine büyük katkıda bulunacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: İSTİLACI BİR BİTKİNİN HAYVAN YEMİ OLARAK KULLANIM POTANSİYELİNİN ARAŞTIRILMASI Özet: Proje Özeti: İtdolanbacı, ülkemizde özellikle Doğu Karadeniz Bölgesi'nde tarım alanlarını istila eden oldukça önemli bir yabancı bitkidir. Bu bitki özellikle bölge ekonomisi için oldukça önemli olan çay tarımının yapıldığı alanlarda kontrolsüzce yayılmakta ve ürün kalitesinde önemli zarara neden olmaktadır. Bu proje ile doğada kendiliğinden ve aşırı miktarda yetişen bu bitkinin hayvan yemi olarak kullanımının sağlanarak düşük maliyet ile ekonomik kullanıma kazandırılması amaçlanmıştır. Çalışmada kulanılan bitki örnekleri 2019 yılında Doğu Karadeniz Bölgesi'nde doğal yayılış ortamlarından toplanmıştır. Toplanan örneklerin bir kısmı kurutularak herbaryum örneği haline dönüştürülmüş ve tür teşhislerinin yapılmasında kullanılmıştır. Kurutulan diğer örnekler üzerinden protein, yağ ve makroelement içerikleri belirlenmiş ve sonuçlar istatiksel olarak değerlendirilmiştir. Toplanan taze bitkiler ise hayvan yiyeceği olarak kullanılmak üzere silaj tekniğine göre uygun ortama konulmuştur. Belirli bir süre bekletilen silajlık bitki kısımları büyük baş hayvanlara yedirilerek verimli bir hayvan yiyeceğine dönüştürülmüştür. İtdolanbacı bitkisinin vejetatif organlarında azot, karbon ve sülfür değerleri sırası ile % mg olarak 12,471, 37,759, 0,08365; meyve tohum karışımında ise 12,348, 38,123, 0,14733 şeklinde bulunmuştur. Bu değerlerin silaj yönteminde kullanılan mısır ile benzer değerlerde olduğu ve hayvanların severek tükettiği bu yemin besleyicilik özelliğinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma ile itdolanbacının ilk kez hayvan yemi olarak kullanılması konusunda farkındalık oluşturulmuş ve istilacı olan bu bitki ekonomik kullanıma kazandırılmıştır. Böylece hayvan yemi olarak daha düşük maliyetli alternatif bir yem kaynağı oluşturulmuş ve istilacı bitkinin doğadan toplanması ile de çevreye zarar vermeden mücadelesi yapılarak zararları ortadan kaldırılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: SULAR YÜKSELİRKEN TÜRKİYE Özet: Küresel ısınmaya bağlı olarak gelecekte de okyanusların ısınmasıyla birlikte buzulların erimesiyle deniz seviyesinde yükselmelerin meydana gelebileceği düşünülmektedir. İklim değişikliğine bağlı gelecekte olası deniz seviyesi değişimleri sonucunda Türkiye kıyılarında riskli bölgeler meydana gelebilecektir. Türkiye toplam 8.333 km olan kıyı şeridi olan bir ülkedir. Nüfus yoğunluğunun iç kesimlere göre iki katına çıktığı kıyı alanları, tarım ve turizm başta olmak üzere yerleşim, sanayi ve ulaştırma sektörleri için önemli birer alandır. İklim değişikliğine bağlı kıyı alanlarında, toprak kayıpları ve kıyı erozyonu, fırtına görülme sıklığında değişimler, nehir ağızlarından daha fazla tuz girişi ve nehir kıyısındaki toprakların tuzlanması, kıyılardaki tarım arazilerinin su altında kalması, yer altı su kaynaklarının tuzlanması ve turizmin olumsuz etkilenmesi sorunları ortaya çıkabilecektir. Bu çalışmada problemden etkilenecek olan yerler şekiller, grafikler,olası 3 ayrı seviye yükselmesine ilişkin animasyon hazırlanmıştır. Afiş hazırlanarak bilinçlendirmeye yönelik görsel hazırlanmış ve soruna dikkat çekilmeye çalışılmıştır.Kabartma haritalı bir maket hazırlanarak olası su yükselmesi anında alınacak önlemlerden biri olan suya göre hareketlenen bariyer sistemi oluşturulmuştur. Ayrıca bugün sadece konunun uzmanlarınca ifade edilen ama halk arasında yeterince fark edilmemiş olan deniz seviyesi yükselmesinde karşılaşılacak sorunların öngörülmesi ve olası senaryolara ilişkin çözüm önerileri üretilmesi amaçlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: HAYALİMDEKİ MASALLARA DOKUN Özet: Halk edebiyatı ürünleri arasında yer alan masal, anlatıma dayalı ve kendine has bir mantığıyla nesilden nesile aktararak milli kültür edinimine karşı bilinç uyandırır. Masallar çocukların psikolojik, sosyal, bilişsel, dil becerilerini gelişimine ve ahlaki değerlerin kazandırılmasında önemli rol üstlenmiştir. Masallar, görme engelli çocukların hayal gücünü ve dil eğitimini geliştiren geçmişten günümüze gelen eğitim araçlarıdır. Yaptığımız anket çalışması ve literatür araştırmalar sonucunda görme engelli çocuklara yönelik masalla ilgili yeterli çalışmalar olmamakla beraber bazı Braille yazılmış ve seslendirilmiş masal kitapları mevcuttur; ama görme engelli çocukların dil, hayal güçleri, sosyal-duygusal gelişimi yönünden yapılan masal çalışmaları yetersiz gelmektedir. Bu çalışmanın amacı, çocuk edebiyatında önemli bir yeri olan masalları görme engelli çocuklara okutup ve dinlettirdikten sonra bir masal hayal etmeleri istenmiştir. Böylece görme engelli çocukların masal geleneğini yaşatmak, hayal dünyalarını geliştirmek, dil gelişimlerine katkı sağlamak ve hayal ettikleri masalları kitap haline getirilmek amaçlanmıştır. Görme engelli çocukların hayal ettiği masallar güzel sanatlar lisesinde okuyan öğrenciler tarafından görselleştirilerek Braille alfabesiyle yazılan "Kabartmalı Resim Kitabı" haline getirilmiştir. "Hayalimdeki masallara dokun" projemizde hayal edilen masallar görme engelli olan ya da olmayan tüm çocukların okuyabileceği şekilde tasarlanmıştır. Kitapta yer alan masallar, çalışma grubunda yer alan öğrenciler tarafından ses kaydı yapılması sonucunda görme engelli bireyler masalları dinleme imkânı bulacaktır. Araştırmanın sonucunda masal çalışması görme engelli çocukların kelime dağarcığını zenginleştirmesine, kavram öğrenimini hızlandırmasına, kendini ifade etmesine, dinleme ve bağımsız düşünebilme niteliklerini kazanmasına yardımcı olmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: SUDAN ENERJİ ÜRETME: ALÜMİNYUM SU TEPKİMESİNDEN GALYUM ARACILIĞI İLE HİDROJEN ELDE ETME Özet: Bu projede, özellikle sanayi alanlarında artan hava kirliliğinin insan sağlığını tehlikeye sokması yüzünden kömür gibi yenilenemez enerji kaynakları yerine geçecek, alüminyum su reaksiyonu sayesinde hidrojenden enerji üreten bir sistem planlanmıştır. Bu projenin ana amacı gelişmekte olan yeni yenilenebilir enerji kaynaklarının farklı yöntemlerle efektif kullanılabileceğini göstermektir. Alüminyum su tepkimesinin kullanılmasının amacı Dünya'da ve Türkiye'de çok miktarda alüminyum bulunmasıdır. Bu yüzden alüminyum Dünya piyasasında ucuzdur. Ayrıca tepkime sonucu oluşan hidrojenin çok yüksek enerji kapasitesine sahip olmasıdır. Yani 1 kg hidrojen 2,1 kg doğal gazın veya 2,3 kg petrolün sahip olduğu enerjiye sahiptir. Bu projenin diğer bir unsuru da stirling enginedir. Stirling engine, projenin hedefi olan endüstriyel kullanım için daha kullanışlıdır. Dıştan yanmalı olan bu motor yanmamış yakıt oranını çok azalttığı için endüstride kullanmaya daha uygundur. Tepkimede klorlu su veya tuzlu su kullanılabilir. Ama mümkün olduğunca saf su kullanılmalıdır. Tepkime sonucu alümina oluşur. Alümina, alüminyumun cevher halidir ve elektrolizle kullanıma uygun hale gelir. Alüminyum su tepkimesinin gerçekleşmesi için alüminyumu saran oksit tabakasının sökülmesi gerekir. Bunu da bizim projemizde galyum yapmaktadır. Galyum tepkimede katalizör özelliği taşıdığı için kayba uğramadan tepkimeden çıkar. Üretilen hidrojen sıvılaştırılarak taşınabilir. Bu proje sayesinde iklim değişikliği ve küresel ısınma gibi küresel felaketlerin ortaya çıkmasını sağlayan yenilenemeyen enerji kaynaklarına temiz ve doğal bir alternatif ortaya çıkacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: EĞİTİMDE FIRSATLARI EŞİTLEME: İKİ KERE FARKLI (2F) ÖĞRENCİLER İÇİN FEN EĞİTİMİ Özet: Bu projenin amacı iki kere farklı (2f) öğrencilere eğitimde fırsatları eşitleme amacıyla geliştirilen materyallerle fen öğretimi yaparak öğrencilerin kavram imajlarını geliştirmektir. Proje 2020-2021 öğretim yılı birinci döneminde Ankara'da özel yetenekli öğrencilerle öğretim yapan bir kurumda okuyan proje öğrencisinin rehberliğinde "tek denekli araştırma" deseni temelinde yürütülmüştür. Projede tek denekle çalışılma sebebi 2f öğrencilerin toplumdaki yüzdesinin çok düşük olmasıdır. Tek denekli araştırmanın geçerliğinin sağlanması adına uygulama sürecinde çoklu ölçümler yapılmıştır. Çalışılan 2f denek özel yetenekli ve görme engelli olduğundan; öğrencinin özel yeteneklilik gereksinimi olarak üstten fen kavramları çekilmek suretiyle hızlandırma yapılmış, öğrencinin görme engeli gereksinimi sebebiyle de fen kavramlarının üç boyutlu (3D) modellendiği tuvaller materyal olarak hazırlanmıştır. Projenin veri toplama aracı Braille alfabesi ile kavramların adlarının yazıldığı ve 2f öğrenciye ön-son çizimler yaptıran çalışma yapraklarıdır. Uygulama öncesinde 2f öğrenciye bu çalışma yaprakları uygulanmış, uygulama esnasında öğrencinin 3D materyallere dokunmak suretiyle kavramları zihninde yapılandırmasına yardımcı olunmuş, uygulama sonrasında da öğrenciye çalışma yaprakları yeniden uygulanmıştır. Veriler içerik analiz ile çözümlenmiştir. Proje sürecinde edinilen verilerin içerik analiziyle çözümlenmesiyle ulaşılan bulgular; 2f öğrenciye eğitimde fırsatları eşitleme amacıyla geliştirilen materyallerle fen öğretimi yapıldığında, öğrencinin kavram imajlarının geliştiği şeklindedir. Bu projede 2f öğrenciler için eğitimde fırsatları eşitlemede alanyazına örnek bir uygulama sunmak da amaçlanmıştır. Ayrıca projenin projeyi yürüten öğrenci ve projeyi okuyanlar için sosyal sorumluluk, başkaları için bir şey yapma, temel insan hakları gibi değerler üzerinde farkındalıklarının geliştirilmesi etkisi de söz konusu olacaktır. Projenin projeyi okuyanlar için yaygın etkisi "eğitimde fırsatlar eşitlendiğinde bütün öğrencilerin öğrenebilir olduğu" felsefesini edindirme olacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: EKMEKTEKİ KİMYASAL KATKI MADDELERİ YERİNE KÜF ÖNLEYİCİ DOĞAL BİR ALTERNATİF : DEFNE YAPRAĞI Özet: Ekmek günlük hayatta tükettiğimiz temel gıda maddelerinin en önemlilerinden birisidir. Ülkemiz özelinde bakıldığında ekmek tüketiminde dünya sıralamasında en üst sıralarda yer almaktayız. Ülkemizde günlük ekmek üretiminin yaklaşık 123 milyon adet olduğu ve bu üretimin yaklaşık %5'inin diğer bir deyişle 6.1 milyon ekmeğin israf edildiği raporlanmıştır. İsraf edilen ekmeğin ana sebeplerinden birisi de ekmeğin küflenmesidir. Ekmeğin küflenmesini engellemek için kalsiyum propiyanat yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak literatürde kalsiyum propiyanatın sağlığa olumsuz etkileri olduğuna dair çalışmalar bulunmaktadır. Ülkemizin ekmek tüketim alışkanlığı ve küf önleyici olarak kullanılan kalsiyum propiyanatın olası olumsuz etkileri birlikte düşünüldüğünde; kalsiyum propiyanat yerine doğal bir madde ile küfün engellenmesi daha da önem kazanmaktadır. Defne ağacı ülkemizde doğal olarak yetişen, toprak ve su isteği fazla olmayan bir türdür. Aromatik bitki grubuna giren defne ağacının yapraklarında uçucu yağlar bulunmaktadır. Ülkemiz defne yaprağı üretiminde dünyada ilk sırada yer almakta olup, ekonomik açıdan katma değerli ürünler üretilmesi önem arz etmektedir. Çalışmamızda defne yaprağı ile hazırladığımız çözelti, %10, %20 ve %30 olacak şekilde üç farklı derişimde ekmek hamuruna ekledik. Referans olması açısından defne yaprağı çözeltisi eklenmemiş bir ekmek hazırladık. %20 derişime sahip olan ekmeğin ortalama küflenme süresi, referans ekmeğin küflenme süresine göre 7 gün daha uzun olmuştur. Aynı zamanda eklenen defne yaprağı çözeltisi ile referans ekmeğe göre ham protein miktarında %7'lik bir artış sağlanmıştır. Bu çalışmada ekmekte küf sorununu engellemek için kullanılan katkı maddelerinin yerine defne yaprağı çözeltisi kullanılarak doğal bir çözüm sunulmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: BATUM MUHACİRLERİ-TOKAT VE KAZAKİSTAN ÖRNEKLEMLERİ (OROLAR) Özet: Tarih dersinde Rusya ile Osmanlı devletleri arasındaki 93 harbi konusu işlenirken öğretmenimiz, büyük dedelerinin 140 yıl önce Batum'dan Tokat'a geldiklerini ve ailesinin yarısının Batum'da kaldığını söylemiştir. Kalanların önce Kırgızistan sonra Kazakistan'a sürüldüklerinden ayrıca bahsetmiştir. Kısa bir süre önce Kazakistan'da yaşayan akrabalarını bulduklarından bahsedince bu konuyu araştırma gereksinimi hissedilmiştir. Şu an Türkiye'nin birçok yerinde Batum muhacirleri olmasına rağmen araştırmamızda, özellikle Tokat iline yerleşenler incelenmiştir. Batum'a akrabalarına gidip gelenler ile Kazakistan'dan Tokat'a gelenler ve Tokat'tan Kazakistan'a gidenlerle görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada önce Batum Türkmenleriyle ilgili çalışmalar yapılmıştır. Batum Türklerinin büyük bir kısmının 93 harbinden sonra Türkiye'ye zorunlu göç yaptırılmasının en büyük sebebi de anavatanları olarak Anadolu'yu görmeleridir. Dağılım ve yerleştirilmeleri ise Karadeniz bölgesi ağırlıklı olmakla birlikte Türkiye'nin çeşitli illerini kapsamaktadır. Bu iller arasında Erzurum, Bayburt, Samsun, Tokat, Amasya, Muş gibi illerimiz gelmektedir. İstanbul ve Bursa gibi batıdaki şehirlere iskân ettirilmişlerdir. Göçün vatanı terk etmek olmadığını, ancak akrabalarıyla kucaklaşınca ki sevgi seli arasında bağ kuracaklarını ısrarla ifade etmişlerdir. Kederli, zahmetli ve sıkıntılı göç zorluklarıyla şu an vatandan bir parça kabul ettikleri Tokat'ın köylerine gelmişlerdir. Burada zaman içinde hem kendi kültürleriyle bölgeyi etkilemişler hem de bölgenin kültüründen etkilenmişlerdir. Şimdi ise Tokat'a Kazakistan'dan gelen akrabalarını ağırlamaktan ve üniversitede eğitim görmelerinden son derece mutlu bir şekilde hayatlarını idame ettirmektedirler.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: FEDRO: FELÇLİ VE BEDENSEL ENGELLİ İNSANLARA DESTEK VE HİZMET ROBOTU. Özet: Bedensel engelli , felçli ya da yaşlı insanlar günlük hayatta kendi ihtiyaçlarını gidermek için fiziksel desteğe ihtiyaç duymakta ve bu ihtiyaçlarını karşılayacak birilerinin yanlarında bulunması gerekmektedir . Bu nedenle fiziksel desteğe ihtiyaç duyan bireylerin kendi ihtiyaçlarını başkalarına ihtiyaç duymadan karşılayabilmeleri amacıyla bir hizmet ve destek robotu tasarlanmıştır . FEDRO adını verdiğimiz bu robot ses komutları ve kişinin taktığı özel olarak tasarlanmış bir gözlük aracılıyla göz hareketlerini algılayarak kontrol edilebilmekte ve kişinin ihtiyaçlarını karşılayabilmektedir . Robotun kendisinde bulunan iki adet kol ve kıskaç hem kısa hem uzun her mesafeye erişim sağlaması için tıpkı bir insanın sahip olduğu gibi insansı bir kol olarak tasarlanmıştır . Ayrıca robotun sahip olduğu asansör mekanizması robotun her yüksekliğe erişebilmesine olanak sağlamıştır . Bu özellikler sayesinde robotun yerine getirebileceği görevler sayıca oldukça fazladır . Ayrıca robot , kendisi için özel tasarlanmış lidar aracılığı ile etraftaki engelleri algılayabilmektedir . Bu özellik, etrafa ve önüne çıkan canlılara çarpmama ve her farklı ortamda görevlerini sorunsuzca yerine getirebilme olanaklarını sunmaktadır .
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: TOPLUMUN CİNSEL İSTİSMARA UĞRAMIŞ ÇOCUKLARA OLAN ALGISI Özet: Bu çalışmanın amacı, Toplumun Cinsel İstismara Uğramış Çocuklara Olan Algısına yönelik tutum düzeylerini incelemektir. Çalışmada ayrıca alt amaçlar oluşturulmuş ve bunlarla ilgili incelemeler yapılmıştır. Araştırma, 2020 yılında örnekleme alınan 18 yaş ve üstü erkek/kadın toplam 432 toplum bireyin görüşleri ile sınırlıdır. Bu çalışma nicel bir araştırma olup tarama yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanması amacıyla araştırmacılar tarafından bu çalışmanın alt amaçlarına uygun olarak beş düzeyli Likert tipi ölçek geliştirilmiştir. Ölçme aracına ilişkin Cronbach Alpha değeri 0,89 bulunmuştur. Böylece, anketin güvenilir olduğuna karar verilmiştir. Anketler, Batman il merkezinde olan 460 kişiye dağıtılmıştır. Geri dönen anketlerden 432 tanesi geçerli bulunarak analize uygun görülmüştür. Toplanan veriler, çalışmanın alt amaçları doğrultusunda analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, toplumun cinsel istismara uğramış çocuklara düşünsel olarak olumlu yaklaştığı (3,62)değeri ile Katılıyorum düzeyindedir. Yine toplumun cinsel istismara uğramış çocuklara sosyal hayatta bireylerin hayatına dahil olma noktasında temkinli yaklaştığı (2,74) değeri ile "Kısmen Katılıyorum" düzeyinde bulunmuştur. Katılımcıların çok büyük bir kısmı çocuk istismarının birçok yerde örtbas edildiğini düşünmekte (4,33) değeri ile "kesinlikle katılıyorum "düzeyinde bulunmuştur. Katılımcıların büyük bir çoğunluğu Çocuk istismarı haberlerinin istismarı arttırdığını düşündüğünü (3,77 ) değeri ile "Katılıyorum" düzeyinde bulunmuştur. Ailesi tarafından mahrem eğitimini almayan çocuklar sapkın davranışlara ve hislere sahip olan kişilere karşı daha açık bir hedef olmaktadır. Bir diğer hedef kitlesi ise ilgisiz anne baba tutumu sergileyen ailelerin çocuklarıdır. Ayrıca basın medya yayın kuruluşlarınca yapılan istismar haberleri cinsel istismarı arttırmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: PANDEMİ DÖNEMİNDEKİ UZAKTAN EĞİTİMİN EĞİTİM PAYDAŞLARI ÜZERİNDEKİ YANSIMALARI Özet: 2019 yılının son aylarında başlayan koronavirüs salgını kısa sürede bütün dünyaya yayılmış ve pandemiye dönüşmüştür. Hayatın her alanını etkileyen bu salgın tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de birçok şeyin değişmesine ve yeni normal dediğimiz farklı uygulamaların hayata geçirilmesine sebep olmuştur. Pandemiden en olumsuz şekilde etkilenenlerden biri de şüphesiz ki eğitimdir. Eğitim çalışmaları açısından bakıldığında Türkiye'nin de diğer dünya ülkeleri gibi tamamen hazırlıksız yakalandığı görülmüştür. Bu projenin amacı Milli Eğitim Bakanlığının kısa sürede uygulamaya geçirdiği uzaktan eğitim faaliyetlerinin, eğitimin paydaşları olan öğrenciler, öğretmenler, veliler ve idareciler tarafından nasıl değerlendirildiğini tespit etmektir. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Nicel veriler anket formu ile nitel veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Türkiye'nin farklı illerinden 252 veli ve öğrenci, 160 öğretmen online olarak ankete katılmıştır. Üç idareciyle de yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Anket verileri SPSS 22 programıyla analiz edilmiştir. Araştırmanın sonunda özel okulda okuyan öğrencilerin devlet okulunda eğitim alan öğrencilere göre uzaktan eğitim sürecinde ders verimi, teknolojik imkân, öğretmenleriyle iletişim konularında daha avantajlı oldukları görülmüştür. Velilerin yarıya yakını evde eğitim disiplinini sağlayamadığını belirtmiştir. Sınıf düzeylerine göre karşılaştırıldığında 10.sınıfların birçok açıdan uzaktan eğitim sürecinde en çok sıkıntı yaşayan grup olduğu görülmüştür. En önemlisi birçok öğrencinin altyapı sorunu yaşadığı ve ders içeriklerini yeterli bulmadığı tespit edilmiştir. Pandeminin bir süre daha devam edeceği göz önünde bulundurularak öğrencilerin teknolojik alt yapı imkânlarının süratle iyileştirilmesi, eğitim materyallerinin uzaktan eğitime göre geliştirilmesi ve ders içeriklerinin zenginleştirilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: DİVAN ŞİİRLERİ EŞLİĞİNDE KAF DAĞINA YOLCULUK Özet: Bu proje çalışmasında, divan şiirlerinde adı geçen kuşların türleri ve belirgin özellikleri incelenmiş, ardından kuşların ekosistemdeki yaşam biçimleri ve karakteristik özellikleri ile divan şiirlerinde onlara atfedilen imgeler arasında örtüşmeler olduğu tespit edilmiştir. Bunun üzerine divan şiirlerinden kesitlerin ve kuş türlerinin özelliklerine göre yazılmış yönergelerin yer aldığı okul dışı bir öğrenme materyali hazırlanmıştır. Proje sürecinde hazırlanan bu ders materyali; işbirlikli, yarışma, oyunlaştırma yöntem ve teknikleri ile disiplinler arası anlayışla hazırlanmış, ortaöğretim müfredatıyla uyumlu, eğitici bir kutu oyunudur. Bu doğrultuda tarafımızca hazırlanan kutu oyunu ile kişilere divan şiiri, şiirlerde adı geçen kuşlar ve özellikleri hakkında bilgi vermenin yanında dönemin diğer edebi eserlerinde kuş sembollerinin kullanımına da değinerek daha kapsamlı bir materyal hazırlanması amaçlanmıştır. Bu materyal aracılığıyla liselerde eğitim gören akranlarımızın, divan şiirleri ve karasal yaşam ekosistemlerinden kuş canlılarının biyoçeşitliliği başlıklarından ilgi çekici anahtar bilgileri eğlenceli biçimde edinmeleri hedeflenmiştir. Proje sürecinde elde edilen materyal tasarımı, MEB 2023 Vizyonu içinde yer alan öğrenme süreçlerinde dijital içerik ve beceri destekli dönüşüm üzerine içerik geliştirme ve öğretmen eğitimi hedeflerine disiplinler arası proje yapımı hususunda; Birleşmiş Milletler'e ait Sürdürülebilir Kalkınma hedeflerinden nitelikli öğrenme ve karada yaşam maddeleri doğrultusunda şekillendirilmiştir. Eğlenerek öğrenebileceği bir kutu oyunu tasarlanarak kişilere divan edebiyatı, divan şiirleri, kuşlar ve özellikleri ile ilgili akılda kalıcı bir öğrenme süreci yaşatmak amaçlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: 3D VE KAREKOD TEKNOLOJİSİ DESTEKLİ ORTAOKUL VE LİSE MÜFREDATINA UYGUN HAREKET SİSTEMİ ELEMANLARI ÖĞRETİM MATERYALİ Özet: Biyoloji çok sayıda soyut kavram içermesi sebebiyle öğrenciler tarafından anlaşılmakta güçlük çekilen ve bu sebeple kavram yanılgısına sebep olan bir derstir. Biyoloji dersinde kavram yanılgısı oluşumunu engelleyebilmek ve anlamlı öğrenmeyi sağlayabilmek için çeşitli materyallere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu materyaller sayesinde öğrenciler yaparak yaşayarak öğrenmekte ve soyut bilgileri somutlaştırabilmektedirler. Literatür incelendiğinde Biyoloji dersinde kavram yanılgısına sebep olan konulardan biri de Destek Hareket Sistemi konusudur. Destek Hareket Sistemi konusundaki Hareket Sistemi Elemanlarını (kas çeşitlerini) anlatan materyalin eksik olduğu görülmüştür. Bu çalışmanın amacı Destek Hareket Sistemi konusunda yer alan kas çeşitlerinin ortaokul ve lise müfredatına uygun olarak 3D (3Dimension/3Boyutlu) modellemesinin yapılıp 3D yazıcı aracılığıyla çıkarılarak bir öğretim materyalinin oluşturulmasıdır. Çalışmanın prototip çizimleri 3D modelleme programı olan 3D Studio Max 2021 kullanılarak yapılmıştır. Model tasarlanırken literatürde yer alan görseller incelenmiş ve hem ortaokul hem lise seviyesine uygun olarak hazırlanmıştır. Kurulan sisteme ek olarak tasarlanan mekanizmaların görsellerle anlatıldığı, detaylı bilgilendirmenin yer aldığı bir web sitesi hazırlanmıştır. Hazırlanan karekod, materyal kitinin üzerine eklenmiştir. Materyalin hedef kitlesi ortaokul ve lise öğrencileri iken satın alma boyutundaki hedef kitlesi ise, okullar, Fen Bilgisi ve Biyoloji öğretmenleridir. Geliştirilen materyal ile kas çeşitlerinin yapısının ve özelliklerinin anlaşılması hedeflenmiştir. Tasarlanan materyal ve web sitesi ile ilgili alanında uzman 15 Biyoloji ve Fen Bilgisi öğretmenine danışılmış ve gerekli düzenlemeler yapılarak materyale son hali verilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: DEĞERLERLE İNTERNE Özet: Bu proje gençlerin internet bağımlılıklarının belirlenmesi ve internet kullanımlarının azaltılması adına onlara toplumsal değerlere uygun davranışlar yapmaları karşılığında interneti kullanma hakkı kazandıran "Değerlerle İnternet" adlı aile oyununun hazırlanması amacıyla yapılmıştır. Bu amaç kapsamında gençlerin internet bağımlılık düzeyleri ve bağımlılık düzeylerinde kişilik özelliklerine göre farklılaşma olup olmadığı belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi basit tesadüfi örneklem yöntemi ile seçilmiş 13-18 yaşlarındaki 120 gençten oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Hahn ve Jerusalem (2001) tarafından tasarlanan, Şahin ve Korkmaz (2011) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan internet bağımlılığı ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25 programından ve t-testi ile ANOVA analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda gençlerin en çok kullandığı web sitelerinin ders, sosyal medya, sohbet ve dijital oyun siteleri olduğu, internet bağımlılığı düzeylerinin biraz yüksek olduğu, erkeklerin internet bağımlılığı düzeylerinin kızlara göre daha fazla olduğu, internet bağımlılıklarında yaşlarına göre anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. Tüm bunlardan ve alan yazındaki bilgilerden yola çıkılarak, gençlerde internetin olumsuz etkilerini azaltacak, onların bireysel ve sosyal gelişimlerine yardımcı olacak 'Değerlerle İnternet' oyunu tasarlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ÇOK BOYUTLU YENİ NESİL DİŞ MACUNU Özet: Günümüzde ağız ve diş sağlığını korumak için bireysel ve toplumsal düzeyde birçok çürük önleyici program bulunmaktadır. Ancak topluma yönelik çürük önleyici programlar bireysel uygulamalardan çok daha güçtür. Bireysel olarak yapabileceğimiz en basit uygulama ise dişlerimizi düzenli olarak fırçalamaktır. Piyasada çokça satılan diş macunları içerdikleri SLS, fluorid, alüminyum silikat, dimetikon, polietilen gibi çeşitli zararlı kimyasallarla insan vücuduna ve çevreye kalıcı hasarlar vermektedir. Bu durum bitkisel içerikli doğal diş macunlarına yönelimi arttırmaktadır. Ceviz yaprağı özütü, ısırgan otu özütü, midye kabuğu tozu, tatlı badem yağı ve nane yağı karıştırılıp içerisine ayva çekirdeği atılarak karışımın kıvam alması sağlanmıştır. Daha sonra bu karışıma seyreltici olarak sulu ayva müsilajı eklenmiştir. Elde ettiğimiz karışım 48 saatlik dinlenme sonucunda diş macunu kıvamına gelmiştir. Yumurta kabukları dişlerimizin yapısına çok benzediğinden deneyimizde yumurtalar kullanılmıştır. 400 ml'lik 5 beherglas alınmış ve her beherglasa 100 ml sirke ve 125 ml çeşme suyu ilave edilmiştir. Her beherglasa ortasından renkli bantla ikiye ayrılmış birer yumurta konulmuştur. Yumurtalardan birinin renkli bantla ayrılan kısımlarından işaretlediğimiz yeri kendi hazırladığımız diş macunuyla, diğer üç yumurtanın renkli bantla ayrılan kısımlarından işaretlenen yeri piyasada yaygın olarak satılan üç ayrı diş macunuyla günde iki kez olmak üzere 10 gün boyunca fırçalanmıştır. Kalan bir yumurtaya ise hiç işlem uygulanmamıştır. Deney 10. gününde sonuçlandırılmıştır. Deneyimizde, yumurtaların renkli bantla ayrılan kısımlarından fırçaladığımız kısımları 10 günlük süre boyunca aşınmazken, yumurtaların fırçalamadığımız kısımlarında sirkeyle temas ettiğinden aşınma görülmüştür. Hiçbir kısmını fırçalamadığımız yumurta ise 10 günlük sürecin sonunda bütün kısımları aşınarak patlamıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: NAPOLYON TEOREMİNİN ÇOKGENLERE GENELLEŞTİRİLMESİ Özet: Tarihsel olarak Napolyon'un (1769-1821) kendi adını taşıyan teoremi gerçekten keşfettiği ve ispat edip etmediği tam olarak bilinmiyor olsa da iyi bir geometri bilgisine sahip olduğu bilinmektedir. William Rutherford ise imparatorun ölümünden dört yıl sonra 1825'te teoremin kanıtlarını yayınlamıştır. Napoleon teoremi bir üçgenin kenarlarına çizilen eşkenar üçgenlerin merkezlerinin yine bir eşkenar üçgen oluşturduğunu gösteren teoremdir. Teoreme göre temel üçgen herhangi bir üçgen olabilir. Çizilen eşkenar üçgenlerin içe ya da dışa doğru olması bir şey değiştirmez. Merkezlerin birleşimi yine bir eşkenar üçgen verecektir. Bu araştırmanın amacı Napolyon Teoreminin koşullarını karşılayacak çokgenleri bulmaktır. Araştırmada Napolyon teoreminin çokgenlere genişletilip genişletilmediğini gözlemlemek için GeoGebra matematik yazılımı kullanılmıştır. Geogebra uygulamasından farklı kenar sayısına sahip "Napolyon Çokgeni" oluşturulmuş, "Ters Napolyon" yöntemi kullanarak Napolyon Çokgeni'ni oluşturan beşgen ve altıgen üzerinde ispatları yapılmıştır. Çokgenlerin ortak özellikleri incelenerek bu çokgenlerde bir oran yakalamayı umarak beşgenler özel olarak incelenmiştir. Beşgen ve altıgen ispatlarını kullanarak tek ve çift kenar sayılı çokgenler içinde aynı ispat yönteminin kullanılabileceğini düşünüyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: İSTİKLAL SAYI DİZİSİ VE GENELLEŞTİRİLMİŞ ALGORİTMA UYGULAMALARI Özet: Bu projede Fibonacci, Lucas, Padovan ve Perrin sayı dizilerinden hareketle verilen (Bkz. Proje Raporu) denklemi kullanılarak yeni bir sayı dizisi elde edilecektir. Öncelikle (Bkz. Proje Raporu) denkleminin köklerinin varlığı incelenecektir. İrrasyonel bir sayı olan kökün varlığından sonra, bu kökün sonsuz kuvvetleri bulunacaktır. Bunun için (Bkz. Proje Raporu) denklemini esas alarak belirli algoritmalar oluşturulacaktır. Algoritmalar sonucu oluşturulan kuvvet denklemlerinin katsayıları kullanılarak sıralı beşli gruplandırmalar elde edilecektir. Sıralı beşlilerin dikey yazılımı ve çapraz toplamı sonucu elde edilen sayılar ise yeni sayı dizimizin elemanlarını oluşturmaktadır. Elde edilen sayı dizisine İstiklal Marşının kabulünün 100. Yılı anısına İstiklal Sayı Dizisi adı verilmiştir. Ayrıca bulunan sayı dizisinin ardışık elemanlarının oranının ise (Bkz. Proje Raporu) denkleminin bir kökü olduğu gösterilecektir. Aynı yöntem kullanılarak benzer algoritmalar ile (Bkz. Proje Raporu) denkleminden elde edilebilecek sayılar için genelleştirilmiş bir kural bulunacaktır. Bulunan kuralın özel bir hali olarak Fibonacci, Lucas, Padovan ve Perrin sayı dizi elemanları elde edilecektir. Daha sonraki çalışmalarda ortaya koyulan algoritma basamaklarının daha pratik ve kullanışlı olması için bir bilgisayar programı oluşturulabilir. Böylece verilen denklemin köklerinin varlığı, sıralı n- li lerin oluşturulması ve sonsuz sayı dizisinin elde edilmesi de bu programa entegre edilerek daha kısa süre içerisinde sayı dizisi ve sabit oranların bulunması gerçekleştirilebilir. Ayrıca (Bkz. Proje Raporu) denkleminin genelleştirilmiş bütün formları kullanılarak, farklı denklem tipleri için farklı algoritmalar da geliştirilebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: YAPAY ZEKA İLE FINDIK HASTALIK TESPİT VE TEDAVİSİ Özet: Türkiye, dünyanın en büyük fındık üreticisi olmasına rağmen, birim alana düşen verim fındık yetiştiriciliği yapan diğer Batı ülkelerine göre daha düşüktür. Fındık verimini etkileyen tarımsal birçok nedenin yanı sıra, hastalıklar ve zararlılar da verimi etkileyen önemli nedenlerin başında gelmektedir. Projemizde birim alana düşen fındık verimini %40 düşüren fındık külleme ve bakteriyel yanıklık hastalıklarının yapay zekâ uygulaması ile tespit edilmesi ve tedavisi için üreticileri yönlendireceği bir sistem tasarlamaya çalıştık. Bunun için İHA üzerinden alınan fındık bitkisi görüntüleri kendi eğitim modelimizde eğitilerek hastalık tespiti yapılıyor. Yapılan analiz sonucuna göre de üreticilerin ne yapması gerektiği ile ilgili olarak tavsiyelerde bulunuyor. Projemizde python programlama dili ve kütüphaneleri kullanılarak yapay zeka alanına giren ve giderek kullanım alanı artan derin öğrenme yöntemi, yapay sinir ağları algoritmaları kullanılmıştır. Projemizin uygulama kısmında; İlk olarak fındık külleme ve bakteriyel yanıklık hastalıklarına ait farklı özellikleri yansıtan ve farklı açılardan çekilmiş olan fotoğraflardan bir veri seti hazırlanmıştır. Oluşturulan fotoğraf veri seti normalize edildikten, hastalık özelliklerine göre etiketleme işlemleri gerçekleştirilmiştir. Veri seti rastgele olarak %20 test ve %80 test amaçlı iki ayrı kümeye ayrılmıştır. Önişlemlerden geçirilen ve etiketlenen fotoğraf veri seti sisteme girdi olarak verilerek model oluşturulacak ve ilgili modelin öğrenmesi sağlandı. Modelin öğrenmesi işlemi tamamlandıktan sonra test veri kümesi kullanılarak modelin doğruluğu test edilmiştir. Hazırlanan derin öğrenme modeli kullanılarak fındık bahçesinde İHA üzerindeki kamera sistemleri kullanılarak fındık hastalıklarını tespit edilmesi ve tespit sonucuna göre de üreticiye yapacağı işlemi bildirmesi sağlanmıştır. Çalışmamızda fındık külleme ve yanıklık hastalığının yapay zeka ile tespit edildiği ve üreticiye yapması gerekeni bildiren bir demo çalışması yapılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ALT EKSTREMİTEDE AYAK VE DİZ ALTI BÖLGEDE KAS VE KEMİK YARALANMALARI OLAN HASTALAR İÇİN AĞIRLIK ÖLÇEN MEDİKAL BOT Özet: Günümüzde alt ekstremitede ayak ve diz altı bölgede oluşan kırık, çıkık ve kas yaralanmaları benzeri rahatsızlıklara son derece sık rastlanmaktadır. Bu rahatsızlıklar bireyin günlük aktivitelerini büyük ölçüde kısıtlar ve tedavi süreci başarılı bir şekilde tamamlanana kadar hastalar ayaklarını rahat bir şekilde kullanamazlar. Süreci doktor gözetiminde yöneten hastalar, ayak bölgelerinde belirli bir seviyede iyileşme sağlandıktan sonra doktorlarının dönütleri eşliğinde ayaklarına belirli seviyelerde kuvvet uygulamaya başlarlar ve bu sayede ayak yavaş yavaş eski fonksiyonunu kazanır. Ancak bireyler bu süreçte ayaklarına ne kadar kuvvet uyguladıklarını kestiremediğinden tedavi sürecindeki çeşitli kazalar sonucunda ayaklarını tekrar sakatlayabilmekte veya iyileşmekte olan yapıya daha büyük hasarlar verebilmektedirler. Bu nedenle tedavi süreci hasta bakımından zorlaşmaktadır. Geliştirilen "Alt Ekstremitede Ayak ve Diz Altı Bölgede Kas ve Kemik Yaralanmaları Olan Hastalar için Ağırlık Ölçen Medikal Bot" adlı projede alt ekstremitede ayak ve diz altı bölgede rahatsızlıkları olan hastaların tedavi süreçlerini daha başarılı ve riskten uzak geçirmeleri hedeflenmiştir. Tasarlanan ağırlık ölçen medikal bot sayesinde hastalar ayaklarına ne kadar ağırlık verebileceklerini belirlemeleri ve böylece daha kontrollü bir şekilde hareket etmeleri amaçlanmıştır. Projenin yöntem bölümünde bir prototip geliştirilerek ortopedist eşliğinde bir hasta ile test edilmiştir. Bunun yanında tasarım aşamasında ayak ve diz altı bölge anatomisi ve bu bölgede meydana gelen rahatsızlıklar detaylı bir şekilde araştırılmıştır. Yapılan araştırmalar, testler ve alınan geri dönütler sonucunda da prototipe son hali verilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: BOYUTSUZLAŞTIRILMIŞ CATALAN SAYILARINDAN DÖRTYÜZLÜSEL SAYILARA BİR BAĞ: ÇOKLU KÜP PROBLEMLERİ Özet: Bu çalışmanın amacı birim küplerden oluşan düzgün küp modellerinde (0,0,0) noktasından yürümeye başlayan bir kişinin küpün herhangi başka bir noktasında bekleyen bir kişi ile karşılaşma olasılığını hesaplarken Catalan Sayıları ile Dörtyüzlüsel Sayılar arasında bir ilişki kurmaktır. Literatürde birim küplerden oluşan bir küpün sol alt köşesinden x >=y şartı ile düzlemin sağ üst köşesine gidilebilecek yol sayısının hesaplanmasında Catalan sayılarının yaygın olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Öte yandan her ne kadar üç boyutlu Catalan sayı dizisi hesaplanmış olsa da bu dizinin bir küpün herhangi bir alt köşesinden çapraz üst köşeye belirli koşullar altında gidilmesi için mümkün olan yol sayısının hesaplanmasında kullanılmadığı görülmüştür. Literatürdeki bu boşluk çalışmanın gerekçesi niteliğindedir. Literatür taramasının ardından somut ve sanal olmak üzere iki farklı şekilde modellemeler yapılmıştır. Somut modellerin yapımında kürdan ve hamur yapıştırıcı kullanılmıştır. Sanal modellemede ise Tinkercad uygulamasından faydalanılmıştır. Sayma ve cebirsel metotların birleşimi sayesinde tümevarım yöntemi kullanılmıştır. Öncelikle Catalan sayılarının ispatında kullanılan yol problemi küp modellerine aktarılmış ardından tümevarım ile Catalan sayılarının boyuttan bağımsız bir formülü ifade edilmiştir. Ayrıca modellerin (0,0,0) noktasından harekete başlayan bir kişi ile küpün herhangi bir noktasında bekleyen kişinin karşılaşma olasılıklarının hesaplanması için x >=y >=z şartını sağlayan ve sağlamayan durumlar ayrı ayrı incelenmiş, problemin çözümünün Catalan sayıları ile değil Dörtyüzlüsel sayılar ile ilişkili olduğu görülmüştür. Elde edilen bu bulgular Python yazılım programı ile test edilerek doğruluğu görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: PLAZMA POLİMERİZASYONU TEKNİĞİ İLE HİDROFOBİK YÜZEYLERİN ÜRETİLMESİ Özet: Birçok buluş, doğadan ilham alınarak yapılmıştır. Bunlardan biri de Lotus çiçeğinden esinlenerek ıslanmayan yüzeylerin elde etmesi olmuştur. Islanmaz yüzeyler, günümüzde tekstil, cam, boya sanayi gibi birçok alanda kullanılmaktadır. Örneğin ıslanmayan kumaşlar sayesinde çay, kahve dökülmesi ile kumaşın kirlenmesi engellenebilmektedir. Çünkü bu kumaşlar hiçbir şekilde sulu bir sıvıyı emmemektedir. Ayrıca ıslanmayan boya ile kendi kendini temizleyen boyalar üretilmektedir. Islanmayan araba camları sayesinde yakın gelecekte cam sileceklerinin tarih olduğunu görebiliriz. Su, polar bir maddedir ve apolar (hidrofob, suyu sevmeyen) maddeler ile zayıf bir şekilde etkileşir. Bu sebeple hidrofob yüzeye sahip materyaller suyu emmez ve su, damlacık halinde yüzeyden akar gider. Örneğin kâğıt suyu çok iyi emer fakat yağlı kâğıt suyu daha az emer. Bu sebeple herhangi bir malzeme yüzeyinde oluşturulacak hidrofobik film, o malzemenin ıslanmaz olmasını sağlar. Böyle bir film ise hidrofobik moleküllerin malzeme yüzeyinde polimerleştirilmesiyle elde edilebilir. Biz bu projemizde hidrofobik bir molekül olan tetrametilsilanı, plazma polimerizasyonu yöntemi kullanarak çeşitli alttaşlar (kâğıt, cam, bakır) üzerinde polimerleştirdik. Elde edilen yüzeylerin hepsi suyun emilmesini engellemiş ve su, damlalar halinde yüzeyden akmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: UZAKTAN EĞİTİMDE CROSSMAN VE CROSSMAN TEKNİĞİ Özet: Farklı eğitim düzeyindeki öğrencilerin dersleriyle ilgili kavramları ve kelimeleri sınav anında hatırlamakta zorlandıkları bilinmektedir. Bu anımsama güçlüğü nedeniyle öğrencinin başarısında düşüş yaşanmaktadır. Akkan (2005) "Matematik Öğretiminde Bulmaca Etkinliğinin Öğrenci Başarısına Etkisi" ve Çoban ve Polatcan (2020) "Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarındaki Bulmaca Etkinliklerinin Eş Anlamlı Kelime Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi" çalışmaları bu kuramı detaylandırmış ve açıklamıştır. Crossman & Crossman (1983) "Bir Öğrenme Aracı Olarak Çapraz Bulmaca" adlı çalışmada Psikoloji Tarihi dersinde yaptığı çalışmalar sonucunda bulmacaların eğitimde kullanılmasının olumlu sonuçlandığını göstermiştir. Bu proje Crossman & Crossman (1983) araştırmasını temel alarak makine öğrenmesi tekniklerini kullanan, yeni bir bulmaca oluşturma algoritması ve bu algoritmanın uzaktan eğitimde kullanılabilmesi için bir web arayüz geliştirilmesini hedefler. Belirlenen hedefe ulaşabilmek için var olan yerli ve yabancı kaynaklar incelenmiştir. Aydemir (2012) "Çevrimiçi Bulmaca Kullanımının Öğrencilerin Akademik Başarısına ve Öğrenmenin Kalıcılığına Etkisi" çalışmasında yabancı bulmaca oluşturma algoritmalarının Türkçe karakter ve sayı desteği sorununu çözmüştür. Fakat bu çalışmalar incelendiği zaman, oluşturulan bulmacaların insan eli ile hazırlanmış bulmacalardan farklı olduğu göze çarpmıştır. Bu projede, oluşturulan bulmacaların yapay olmasının engellenebilmesi için makine öğrenmesi tekniklerini kullanan En Yakın Boşluk Ortalaması (EYBO) adı verilen bir seçim algoritması ve matematik modeli geliştirilmiştir. Bu algoritma insan eli ile oluşturulmuş bulmacalardaki özellikleri öğrenip, makinenin oluşturduğu bulmacalar arasından bunlara en yakın olanların seçilmesini sağlar. Bu sayede oluşturulan bulmacaların yapaylığı azaltılır, öğreticiliği artırılır. Geliştirilen web arayüz sayesinde öğrencilerin uzaktan eğitimde ders kaynaklarına ulaşımı sağlanmıştır. Arayüzün sade olması ve siyah beyaz renkler çoğunlukta olacak şekilde tasarlanması sayesinde öğrencinin kendini sınav ortamında hissetmesi ve odağını artırması hedeflenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: ELEMANLARI ARİTMETİK VEYA GEOMETRİK DİZİ OLUŞTURAN BİR KÜMEDE ALT KÜME ELEMANLARININ FARKLARININ DURUMLARI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA Özet: Matematik olimpiyatlarında en çok rastladığım soru tiplerinin başında sayılar konusu gelmektedir. Bu konu üzerine her yıl onlarca farklı soru sorulduğunu gördüm. Bu soruların genel çözümleri her zaman ilgimi çekmiştir. Kümeler konusu ve sayma metotları üzerine bir olimpiyat kitabında karşıma çıkan; ''A={1,2,3,4,..,100} kümesinin 3 elemanlı alt kümelerinin kaç tanesinde, alt kümelerin elemanları bir aritmetik dizi oluşturur?'' ve '' B={1,2,3,4,..,17} kümesinin, farkları 4 olan herhangi iki eleman içermeyen kaç alt kümesi vardır?'' sorularının genel çözümlerinin verilmediğini gördüm. Soruyu farklı olimpiyat hazırlık kitaplarında da araştırdım. Literatür taraması yaptım. Farklı örneklerini buldum fakat hiçbirinde genel bir çözüm sunulmamıştı. Projemde problemlerin genel hallerini ele aldım. Çalışmamda 1'den n'e kadar doğal sayıların bulunduğu bir küme verildiğinde bu kümenin, küçükten büyüğe doğru sıralandığında aritmetik dizi oluşturan m elemanlı alt kümeleri sayısının kaç tane olduğunu veren genel bir formül elde ettim. Aynı zamanda bu formül yardımıyla, elemanları aritmetik dizi veya geometrik dizi oluşturan sonlu bir kümenin, elemanları sırasıyla aritmetik dizi veya geometrik dizi oluşturan istenilen sayıda elemanlı alt küme sayılarını da buldum. İkinci problemin de genel halini yazıp Fibonacci dizileri ile ilişkilendirerek genel çözümüne ulaştım. 1'den n'e kadar doğal sayıların bulunduğu bir küme verildiğinde bu kümenin farkları m olan herhangi iki eleman içermeyen alt kümelerin sayısını veren bir formül elde ettim. Elde ettiğim dört farklı genel formülün olimpiyatlara hazırlanan öğrencilere kaynak olan kitaplarda verilmesinin faydalı olacağına inanıyorum.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: COVID-19 PANDEMİSİNDE EVCİL HAYVANLARIN AİLE İÇİ İLETİŞİME VE BİREYE PSİKOLOJİK DESTEK ROLÜNÜN İNCELENMESİ: BALIKESİR ÖRNEĞİ Özet: COVID-19 pandemisi ülkemizi ve dünyayı etkileyen global bir olaydır. Çin'de başlayan ve tüm dünyayı etkileyen COVID-19 küresel ölçekte bir salgın haline gelmiş ve insanların yaşamında büyük değişikliklere neden olmuştur. Karantina uygulamaları ile birlikte izolasyon amacıyla yapılan "Evde Kal!" çağrısı bedensel sağlığı korumak için kritik önem taşırken, yapılan araştırmalar psikolojik ve ekonomik olarak ciddi sorunlara neden olduğunu göstermektedir. Salgın süreci bireylerin sadece fiziksel ve ruhsal sağlığını değil, aynı zamanda aile ilişkilerini, eğitim hayatını, çalışma hayatını, toplumsal değerlerini, dinî tutum ve davranışlarını, tüketim alışkanlıklarını, eğlence anlayışını? olmak üzere tüm yaşantısını etkilemiştir. Bu çalışma, 10-62+ yaş arasındaki bireylerde salgının ve karantinanın psikolojik etkilerini azaltmada ve aile içi iletişimde evcil hayvan sahibi olmanın etkilerinin incelenmesini amaçlamaktadır. Çalışmanın katılımcılarını 169 'u kadın (%76,47), 52'si erkek (%23,53) 221 kişi oluşturmaktadır. Elde edilen bulgularda, katılımcıların büyük çoğunluğu (%98,64) aile içi iletişime evcil hayvanların katkı sağladığını, %27,15'i pandemi döneminde hayvan sahiplendiğini, %67,87'si pandemi döneminde kendilerine ve ailelerine evcil hayvanların psikolojik destek sağladığını belirtmişlerdir. Pandemi dönemi ve sonrasında bireylerin psikolojik travmayı kolay atlatabilmesi, barınaklardaki ve sokaktaki hayvanların kendilerine sıcak bir yuva bulmaları adına, yaptığımız çalışmanın bir yol gösterici olacağı düşünülmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: YAYLI SÜSPANSİYONA SAHİP AYARLANABİLİR EKLEMLİ HAVASIZ ARAZİ TEKERİ Özet: Yaylı süspansiyona sahip ayarlanabilir eklemli havasız arazi tekeri, altı tane teker kolundan ve bir tane gövdeden oluşur. Her kol üç parçadan ve iki eklemden oluşur. Bu kollar arasındaki eğimler orta kolun içindeki mekanizma aracılığıyla orta kolun üstündeki alyan anahtarı girişi sayesinde manuel olarak ayarlanabilir. Tekerlerin kollarının eğim durumu aracın hangi arazi için sürüşe elverişli olduğunu belirler. Teker kolları açıldıkça teker maksimum hızdan feragat edip engel aşma kabiliyeti kazanır. Aynı şekilde kapandıkça maksimum hızı artar ancak engel aşma kabiliyeti azalır. Kolun içindeki sonsuz vida sisteminde yaylar mevcuttur. Bu yaylar kollar arasındaki darbeleri absorbe ederek bir nevi dahili süspansiyon görevi görür. Bu da kullanılacak araçtaki süspansiyona düşen yükü azaltır ve böylece süspansiyonun ömrünü uzatarak bakım maliyetlerini azaltır. Havasız olması sayesinde de arazi şartlarında çok önemli bir özellik olan hasar toleransı geleneksel tekerlere göre daha iyidir. Yani takıldığı araca; havasız olması ile daha yüksek hasar toleransı, dahili süspansiyona sahip olması ile bakım maliyetini düşürmesi, kollarının açılabilir olup engelleri arasına alması ile daha yüksek engel aşma kabiliyeti sunar. Ayrıca teker kollarının eğimlerinin ayarlanabilmesi sayesinde engel aşma kabiliyeti ve maksimum hız özelliklerini optimize etme seçeneği sunan teker tasarımıdır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: MASKE KONTROL TESTLERİNDE 'ISI GEÇİŞİ' VE 'KÜTLE KAYBI' YASALARININ KULLANILMASI Özet: SARS-CoV-2 virüsünün yol açtığı COVID-19 pandemisi, yaklaşık 2,5 milyon insanın ölümüne neden olmuştur ve vaka sayıları küresel düzeyde her geçen gün artmaya devam etmektedir. Bu durumun önüne; bilindiği üzere sosyal mesafenin korunumu, el hijyeni ve maske kullanımı ile geçilir. Bu kuralları uygulamak ve sürdürmek konusunda her birimizin kişisel ve toplumsal bir sorumluluğu var. Yüksek bulaşma riski olan ortamlarda sürekli maske kullanımını benimsemek özellikle önemlidir. Ancak piyasada satılan bazı maskeler, belli testlerden geçirilmeden marketlerde satılmaktadır. Bu araştırmada, nefes almaya yeterince elverişli olmayan ve/veya geçirgen ürünlerin piyasaya sunulması ve satışa çıkarılmasının önüne geçilmeye çalışılmıştır. Yapılan literatür taramalarına bağlı olarak maskelerden ısı geçişini ve kütle kaybını inceleyen çalışma rastlanmamış ve dolayısıyla bu araştırmada, mevcut maske verimlilik testlerine ek olarak, daha az bütçe ve zaman gerektiren alternatif testler sunulmuştur. Deneyler, olabildiğince gerçekçi ortam koşullarında gerçekleştirilmiştir. Bu deneyler sayesinde çeşitli maskelerin geçirgenliği karşılaştırılmış, standardize olmuş testlere ilave yöntemler sunulmuştur. Böylelikle daha kısa zamanda ve daha az maliyetle maskelerin geçirgenliği ve buna bağlı olarak nefes alınabilirliği test edilmiştir. Yapılan deneyler sonucunda tutarlı sonuçlar elde edilmiş ve bu sonuç, profesyonel ve tıbbi maskelerin nefes almaya en az elverişli olduğu görülmüştür. Bu sebeple test ettiğimiz ısı geçişi ve kütle kaybı parametrelerinin önemi kanıtlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: FERMAT TORİCELLİ NOKTASININ ÇÖZÜM ALTERNATİFLERİ Özet: Geometride bir üçgenin kenarlarına yerleştirilen ve kenar uzunlukları üçgenin kenar uzunluğuna eşit olan eş kenar üçgenlerin ve karelerin oluşturdukları özellikler daha önce incelenmiştir. Bunlar geometride Fermat noktasıdır. Üçgenin kenarlarına yerleştirilen düzgün altıgen ve düzgün n-genler üzerinde yeni bağlantılar elde edilmiştir, çalışmamızda temel geometri teoremleriyle birlikte, trigonometrik bağıntılar ve özdeşliklerden faydalanıp yeni sonuçlar ,ispatlarla teyit edilmiştir. Bulguları uzunluklarla ilgili olanlar, alan içerenler ve nokta içeren üç alt başlık altında toplanıp, uzun gösterimler gerektiren özelliklere tek tek girilmeden uzunlukla iki , alanla üç ve kesişme ile ilgili iki bağıntıya ulaşılmıştır. Böylelikle Fermat Toricelli noktasının farklı bir çözüme ışık tuttuğu görülmüştür. Bu projemizin özellikle bazı geometri sorularının çözümlerine alternatif olacağını ümit etmekteyiz. Geometride sıkça kullanılan ağırlık merkezi, iç teğet çemberin merkezi, diklik merkezi gibi çok bilinen merkezlerin yanına Fermat -Toricelli noktasını da eklemek ve bu ucu açık olan konuya yeni bir bakış açısı ile geometride bazı soruların çözümlerine alternatif bir çözüm daha ekleyerek farklı yollar gösterebilmektir. Hatta bazı üniversite hazırlık geometri kitaplarındaki bazı soruların çözümlerinin yanlış yapıldığını özellikle Toricelli noktasını kullanarak doğru çözüme ulaşıldığını gördük. Bu tip geometri çözümlerine özellikle lise müfredatında Fermat-Toricelli noktasını kullanarak; alternatif olarak daha doğru daha net çözümlere ulaşılabileceğini göstermiş olduk.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: YENİ NESİL ÖĞRENME Özet: Projemizde okuma çağındaki çocuklara okuma yazmayı ve matematiksel hesaplamaları daha cazip kılmayı amaçladık. Nitekim bir süredir içerisinde bulunduğumuz pandemiden ötürü yüz yüze eğitimin eksikliğinden bu yaş grubundaki ilkokul öğrencilerinin okuma yazma ve matematiksel hesaplamalarda belirli sorunlar yaşayabileceklerini düşünüyoruz. Bu bağlamda, bu yaş grubundaki çocuklara görsel ve işitsel detaylarla hitap ederek onların ilgisini çekecek iki oyun tasarladık. Bu oyunlardan ilkinde çocuklar sayma, toplama ve çıkartma işlemlerini öğrenecek ve pekiştirecek, ikincisinde ise ses ile söylenen heceyi verilen seçenekler arasından bularak heceleme ve heceleri okuma bilgilerini geliştireceklerdir. Unity ile yaptığımız bu uygulamada seslendirmeler, tasarımlar ve animasyonlar çocukların ilgisini çekecek şekilde tasarlanmıştır. Bu sayede çocuklar bıkmadan sıkılmadan oyunu oynayacak, hece bilgileri ile matematiksel hesaplamaları sorunsuzca öğreneceklerdir. Eklemiş olduğumuz farklı örnekler çerçevesinde okul derslerinde ekran başında dikkatleri dağılan, kitaplardan sıkılan çocukların bu sayede oldukça verimli bir şekilde öğrenebileceklerini ve temel derslerinden geri kalmayacaklarını düşünüyoruz. İlaveten, uygulamamızı ana sınıfı ve birinci sınıf öğrencilerinden oluşan bir grup üzerinde uyguladık, yaptığımız anketler sonucu öğrencilerin daha hızlı öğrendiklerini tespit ettik. Günümüzün gelişen koşullarında bu amaca hizmet eden eğitici oyunların sayısının azlığıyla beraber, çocuk gelişiminde de olumlu katkılarının olacağına inandığımız oyunumuzun "Ağaç yaşken eğilir" ifadesi paralelinde geliştirilip yaygınlaşmasını ve ülkemize faydalı olmasını diliyoruz. Bu hususta çaba sarf ederek bir nebze de olsa üzerimize düşeni yaptığımızı düşünüyor ve bu alana başka gençlerle daha da yoğunlaşarak güzel sonuçlarını artırmayı amaçlıyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: KURTBAĞRI YAPRAĞI VE YEŞİL CEVİZ KABUĞU ÖZÜTLERİNİN ÇİNKO METALİNİ BİYOİNDİRGEME VE ANTİBAKTERİYEL BİYOBOZUNUR KOMPOZİT GIDA AMBALAJ BİLEŞENİ OLMA POTANSİYELİ Özet: Gıda ambalajı üretiminde sıklıkla kullanılan petrol esaslı plastiklerin yol açtığı atık sorunu son yıllarda biyobozunur özellikli ambalajların önemini artırmıştır. Son zamanlarda gıdalarda özellikle mikrobiyal bozulmanın önüne geçme amacıyla antimikrobiyal maddeler içeren biyopolimer bazlı kompozitlerin kullanımı üzerine yoğunlaşan çalışmalar nano-biyokompozit malzemelerin gelişmesine öncülük etmiştir. Çinko oksit nanopartikülü sentezinde, son yıllarda hem çevre dostu hem de ekonomik bir yöntem olmasından dolayı yeşil sentez yöntemi üzerinde yoğunlaşılmıştır. Bu bağlamda bu proje çalışmasının amacı, kurtbağrı yaprağı ve yeşil ceviz kabuğu özütlerinin, yeşil sentez sürecinde çinko metalini biyolojik olarak indirgeme ve antibakteriyel biyobozunur kompozit gıda ambalaj bileşeni olma potansiyelinin araştırılmasıdır. Bitkilerin özütleri çıkarılarak biyoindirgeme potansiyellerine bakılmıştır. Biyolojik kaynaklı etken maddelerce indirgenen ZnO partiküllerinin karakterizasyonu yapılmış, hem elde edilen özütlerin hem de elde edilen partiküllerin antibakteriyel biyobozunur ambalaj malzemesi olarak performansı tavuk eti üzerinde test edilmiştir. Biyoindirgeme deneyi sonuçlarımız çalışma kapsamında kullanılan bitki özütlerinin çinko metalini belli bir düzeye kadar indirgeyebildiği fakat bunun literatürde kabul edilen üst değer olan 100 nm düzeyinin altına kadar indirgeyemediğini göstermiştir. Ambalaj filmi sonuçlarımız çalışma kapsamında üretilen filmlerin hem biyobuzunur hem de antibakteriyel olduğunu göstermiştir. Çalışma prosedürü çinko metal tuzlarının farklı derişimleri ile, farklı süre ve sıcaklık seçimi ile ve farklı mikrodalga güçleri ile tekrarlanabilir. Elde edilen çinko partiküllerin toksisite testleri yapılabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: PANDEMİ GÜNLÜĞÜMÜZÜN DİJİTAL SAYFALARI Özet: 2020'nin ilk aylarında hayatımıza giren pandemi, bir anda yaşantımızda önemli değişiklikler yaptı. Okulların uzaktan eğitime, memurlar ve ofis çalışanlarının büyük bir kısmının da esnek çalışma sistemine geçmesiyle, hayatlar internetle şekillenmeye başladı. Dersler ve toplantılar Zoom'dan, fikir alış verişleri Facetime'dan, ofis içi "kahve molası sohbetleri'' WhatsApp'dan yapılır oldu. Trafikte kaybolan zaman, evde geçen sürelere eklenince, fazladan hayatımıza eklenen dakikalar ya uykuya ya sosyal medyadaki paylaşımlara ya da TV karşısında geçen süreye eklendi. Çevrimiçi geçirilen her saniye ve dijital ortamda yaptığımız her işlem, yol açtığı karbon salınımıyla iklim krizini tetikler ve gezegene zarar verir. Çalışma kapsamında halkın pandemi döneminde artan dijital ortamdaki faaliyetlerinin, çevre sorunlarına etkileri ve dijital ayak izlerindeki değişimleri tespit etmek amacıyla, anket çalışması ve görüşmeler yapılmıştır. Anket sonuçları genel olarak yorumlandığında, katılımcıların pandemi döneminde dijital ayak izinin büyüdüğü, dijital ayak izi ve dijital okur yazarlıkla ilgili yeterli bilgileri olmadığı sonucu çıkmaktadır. Dijital temizlik alışkanlığının yetersiz olduğu ve çevreye dost ya da zararlı uygulamalardan haberdar olmadıkları sonucu da anket verilerinden elde edilen diğer sonuçlardır. Görüşme verileri çözümlendiğinde, orta yaştaki katılımcıların dijital ayak izlerinin diğer yaş gruplarına oranla daha büyük, dijital kirlilikle ilgili farkındalıklarının az olduğu ya da hiç olmadığı tespit edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: DİJİTAL YERLİYİM, TÜRKÇE DİLİM Özet: Yapılmış olan bu araştırmanın amacı; dijital yerli öğrencilerin Türkçe kavramına ilişkin geliştirdikleri zihinsel imgeleri tespit etmek ve tespit edilen bu imgeleri çeşitli kategorilerde sınıflandırarak dijital yerli öğrencilerin zihinsel imgelerini ortaya çıkarmaktır. Ayrıca dijital yerli öğrencilerin Türkçe değerine farkındalığını arttırmak ve literatüre katkıda bulunmaktır Bu bağlamda "Türkçe" nin dijital yerli öğrencilerin zihinlerinde ki imgelerinin tespiti için metafor çalışması yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmaya katılan Dijital yerli öğrencilerin "Türkçe" kavramına ilişkin metaforlarını ortaya çıkarmak amacıyla "Türkçe?????.benzer, çünkü???." ifadesini tamlamaları istenmiştir. Bu cümle çalışmanın temel veri kaynağıdır. Ayrıca anket formunda Türkçe imgesinin bazı demografik etkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için cinsiyet, yaşanılan il, sınıf seviyesi sorularına da yer verilmiştir. 304 dijital yerli öğrenci üzerinden toplanan veriler doğrultusunda toplam 10 farklı kategori oluşturulmuştur. Elde edilen demografik özellikleri içeren verilerin analizi için SPSS 25 paket programından yararlanılmıştır. Dijital yerli öğrencilerin "Türkçe" algısı göz önüne alınarak oluşturulan metaforların 10 farklı kategoride toplandığı görülmüştür. Dijital yerli öğrencilerin Türkçe kavramına ait oluşturdukları metafor çalışması ile elde edilen sonuçların bir bölümü önceki araştırma sonuçları ile benzerlik göstermekle birlikte, diğer çalışmalardan farklı sonuçlara da ulaşılmıştır. Ayrıca Projemizin amaç kısmında belirttiğimiz "Türkçe" ye karşı farkındalık oluşturmak amacıyla Web2.0 araçları ile kelime bulutu posterleri, kavram haritaları, "Türkçe 2021" takvimi "Türkçe2021"Sanal Sergisi haline getirilmiş ve sanal ortamlarda paylaşılmıştır. Ayrıca Türkçenin doğru kullanılmasına yönelik lerningapps uygulaması ve kahoot ile yarışmalar hazırlanmış ve sanal ortamlarda gençlerin oynaması için paylaşılmış ve bu yolla Türkçe ile ilgili farkındalık oluşturulmaya çalışılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: GAT (GELECEK AKILLI TARIMDA) REAL TIME TAKİP VE OTONOM KONTROLLÜ ÇİFTLİK Özet: Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tahminlerine göre, 2050 yılında hem artan nüfus ve hem de zenginleşen orta sınıfın gıda ihtiyaçlarını karşılamak için, bugünkünün yaklaşık 2 katı kadar tarımsal üretimin yapılması gerekmektedir. Bununla birlikte, dünyadaki tarıma elverişli alanların ve kullanılabilir su kaynaklarının sınırlı olması, gıda üretiminin arttırılabilmesi karşısında birer engel olarak durmaktadır. Bugüne kadar tarım alanlarının çok hoyratça kullanılması nedeniyle toprağın ve çevrenin kirlenmesi, hastalık ve zararlıların artması insanoğlunu yeni arayışlara, yeni teknolojilerle çözüm üretmeye zorlamıştır. Tüm bu problemler, minimum alandan maksimum verim elde etmeyi sağlayan yöntemlerin araştırılmasını ve hayata geçirilmesinin önemini vurguluyor. Önümüzdeki yıllarda geleneksel tarım yöntemlerinin yavaş yavaş terk edileceği ve akıllı tarımın temel metot olarak kabul edileceği düşünülmektedir. Çalışmamızda, Akıllı Tarımın Dünyada ve ülkemizdeki gelişmeleri incelenmiş, ülkemiz tarımının teknolojik düzeyini arttırmaya yönelik çalışmalar yapılmış ve bu çalışmalar neticesinde elde edilen bulgular verilmiştir. Projemiz, Akıllı Tarımın Dünyamızın geleceği için olmazsa olmaz olması, sosyal, ekonomik ve hayati açıdan sadece ülkemiz için değil tüm dünya açısından büyük öneme sahip olması nedeniyle tüm insanlığı ilgilendiren bir projedir. Durumun ciddiyetini vurgulayarak, ilgili yetkililere, çiftçilere, siyasilere ve tüm vatandaşlara duyurulabilmesi ile farkındalık yaratılabilecektir. Projemizde kullandığımız sensörler yardımıyla aldığımız verileri işledikten sonra, Endüstri 4.0 ve bulut teknolojisi kullanılarak, her türlü mobil cihaz ile ulaşılabilmekte, otonom ya da manuel müdahale ederek gerçek zamanlı kontrol sağlanmaktadır. Elde edilecek olan veri yapay zeka, makine öğrenmesi ve derin öğrenme gibi yöntemler ile işlenerek, tarımın üretkenliği ve verimi hızla arttıracak, tarımsal ürün verim haritaları çıkarılabilecektir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: ATIK İLAÇ KAPSÜLLERİ VE ATIK PEYNİR ALTI SUYUNDAN YENİLEBİLİR GIDA AMBALAJI ELDESİ Özet: Dünyanın hızla değişim ve gelişimi, sağlık sorunlarını ve bu sorunlara çözüm amacıyla üretilen ilaçların miktarındaki artışı beraberinde getirmiştir. Bilinçsiz ilaç kullanımı toplumsal sağlığa; son kullanım tarihi geçmiş atık ilaçlar ise çevresel sağlığa ciddi zarar vermektedir. Bu nedenle evlerde kullanım dışı kalmış ilaç atıklarının, düşük maliyet ile çevre dostu bir ürüne geri dönüşümü önemli bir adımdır. Projemizin amacı, son kullanma tarihi geçmiş atık ilaç kapsülleri ve atık peynir altı suyundan gıdalarda raf ömrünü uzatan çevre dostu yenilebilir film elde etmektir. Bu amaçla yaptığımız çalışmada, boyar maddesi uzaklaştırılan ilaç kapsülü çözeltisi ve peynir altı suyu farklı oranlarda karıştırılarak farklı pH değerlerinde çözeltiler elde edildi. Farklı formülasyonlardaki çözeltilerin bir kısmına elma, çilek ve muz meyveleri daldırılırken diğer kısmı film oluşumu için petri kaplarına döküldü. Bir parça tavuk film ile kaplandı ve kontrol numune ile buzdolabının +40C bölümünde bekletildi. Çözeltiye daldırılan meyvelerden çilek ve muzun raf ömrünün sırasıyla %40 ve %66; elmanın duyusal özelliklerini koruma süresinin %100; film kaplı tavuğun raf ömrünün %20 arttığı gözlemlendi. Peynir altı suyu ile kapsül çözeltisinin farklı hacimsel oranda karıştığı, pH=7 ve pH=8 formülasyonlarından elde edilen çözelti ve filmlerin gıdalarda raf ömrünü uzatma amaçlı kullanılabilecek formda olduğu görülmüştür. Atık maddelerin geri dönüşümü ile ekosistemi ciddi bir tehlikeden kurtarırken imha yöntemlerindeki yüksek maliyet ve çevreye zararlı kimyasal oluşumunun da önüne geçilmiştir. Diğer taraftan önemli bir tehdit olan plastik gıda ambalajlarına ekonomik, insan ve çevre dostu alternatif bir ambalaj üretilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: OSMANLI DEVLETİ'NİN KOLERA İLE MÜCADELESİ VE "BAKTERİYOLOJİHANE-İ ŞAHANE" Özet: 2019 yılının son günlerinde ortaya çıkan Covid-19 virüsü modern toplumun ilk defa şahit olduğu bir pandemiye dönüşmüş ve halen dünya çapında yıkıcı etkisini devam ettirmektedir. İnsanlık tarihi boyunca benzer salgın hastalıklar meydana gelmiş ve toplumsal hafızada yer eden kalıcı zararlara neden olmuştur. Küresel düzeyde yaşanan büyük salgınlar ve bilimsel gelişim içerisinde söz konusu hastalıklar üzerine yapılan çalışmalar her ülkenin tarihinde önemli yer tutmaktadır. Osmanlı Devleti de tarih sahnesinde bulunduğu süre boyunca benzer birçok salgın hastalıkla mücadele etmiş, farklı tedavi yöntemleri geliştirmiştir. Kolera salgını bunlardan birisidir. 19.yüzyılın başlarında ortaya çıkmış ve hızla yayılarak Osmanlı topraklarına ulaşmıştır. Bu hastalığa karşı Osmanlı Devleti farklı mücadele teknikleri denemiştir. Kolera salgını ile mücadele sürecinde ilk modern bilimsel araştırma kurumu olan "Bakteriyolojihane-i Şahane" kurulmuştur. Bu sayede ilk aşı ve serum üretimi ile bunun tatbiki ilk kez İstanbul'da gerçekleşmiştir. Yapılan bu çalışmada Osmanlı Devleti'nin Kolera İle Mücadelesi ve "Bakteriyolojihane-i Şahane" kurumu ile ilgili gençleri bilgilendirmek amaçlanmıştır. Yaşanmakta olan pandemi döneminde bu çalışma, geçmişe sahip çıkmakla birlikte salgın hastalık süreci ve sonuçlarının tarihsel düzlemde anlaşılması açısından büyük önem taşımaktadır. Öğrencilerin bilgi düzeylerini ölçmek için "Bilgi Düzeyi Belirleme Ölçeği" ön test olarak kullanılmıştır. Ölçeğin uzaktan erişim yoluyla cevaplanması sağlanmıştır. Öğrencilerin bilgi düzeyini artırmak için hazırlanan 8 haftalık öğretim programı uygulanmıştır. Uygulama sonrası aynı ölçek son test olarak uygulanmış ve öntest-sontest sonuçları SPSS 22.0 programı ile analiz edilmiştir. Bulgular incelendiğinde; Uygulanan öğretim programı sonrasında öğrencilerin farkındalık ve bilgi düzeylerinin olumlu yönde değiştiği tespit edilmiştir. Öğrencilerin yaş durumu, bilgi seviyeleri üzerinde etkilidir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: MUSTAFAKEMALPAŞA'NIN UNUTULAN TARİHî ÇEŞMELERİ Özet: Araştırmanın çıkış noktasını, Bursa'dan Mustafakemalpaşa ilçesine giriş sırasında yolun sağında fark edilen eski bir kitabe, yıkık bir çeşme oluşturmuştur. Mustafakemalpaşa ( Kirmasti ) Belediyesi, Eski Belediye Başkanlarından Kuşaksız Hasan Ağa tarafından yaptırıldığını öğrendiğimiz bu çeşmenin kaderine terkedilmiş hali bizi bu alanda çalışma yapmaya sevk etmiştir. Bu çalışmada tarihi Osmanlı'nın kuruluş yıllarına kadar uzanan Kirmasti kazasının daha nice saklı Osmanlı çeşmelerine sahip olduğu düşünülmüştür. Literatür tarandığında Mustafakemalpaşa merkez ve 110 köyünde sayısı 1200 e varan mahalle çeşmesi tespit edilmiştir. Yapılan saha çalışmalarında kitabesi olan 8 adet çeşmeye rastlanmıştır. Maalesef bu kitabeler ve çeşmelerin çoğu zaman aslına uygun olarak restore edilemediği veya hiç korunamadığı görülmüştür. Oysaki su hayattır, çeşmeler ise hayatın en canlı olduğu sosyal alanlardır. Yok olan bu kültürel mirası açığa çıkarıp yetkilileri bu konuda harekete geçirmek,gelecek nesillere aktarılmasına aracı olmak, kültürel duyarlılıkla birlikte koruma bilinci oluşturmak bu projedeki en önemli hedefimizdir. Bu amacı gerçekleştirmek için,kaynak ve saha taramasıyla tespit edilen 8 çeşmenin kitabesi alan uzmanlarının yardımıyla okunmuştur. Veri analizi yapılarak ilgili olduğu köy muhtarlıklarına bildirilen kitabelerin yanına bugünkü Türkçe karşılıklarının asılması istenmiştir. Kuşaksız Hasan Ağa çeşmesi başta olmak üzere tüm kitabeli çeşmelerin aslına uygun tamir ve bakımının yapılarak faaliyete geçirilmesi için Mustafakemalpaşa Kültür İşleri'ne müracaat edilmiştir. İnternet üzerinden bir Blog hazırlanarak elde edilen bilgiler erişime açılmıştır. Yaptığımız çalışma ve elde ettiğimiz bulguların, İlçemiz belediyesi web sayfasında, belediye bülteninde yayımlanması, okulumuz sitesinde yer alması ve ilçe yerel gazetesinde de habere konu olması ile ilgili girişimler gerçekleştirilerek ilçede farkındalık oluşturulmak istenmiştir. Projemiz Mustafakemalpaşa ilçesindeki bu alanda yapılmış en kapsamlı çalışmadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: TÜRKÇESİNİ KULLAN! Özet: Bir milletin milli benliğini oluşturan en önemli unsurlardan biri şüphesiz ki dilidir. Teknoloji alanında yaşanan gelişmeler, tıp alanında yapılan araştırmalar ve yazılan makaleler, sosyal medyanın artık elimiz ayağımız oluşu bir yandan çağı yakalamamız için büyük önem arz ederken bir yandan da dilimize yabancı kökenli kelimelerin sızmasını ve yerleşmesini de ne yazık ki hızlandırmıştır.Günlük hayatımıza yön veren alışkanlıklarımıza, kullandığımız uygulamalara baktığımızda sayısız yabancı kelimeye artık aşina olduğumuzu fark ediyoruz.Bu durumun milli değerlerimize, dilimize verdiği zararın dışında bir başka sorun daha yarattığımı görüyoruz. Ne yazık ki artık büyüklerimiz yeni neslin kullandığı kelimeleri anlamamakta ve bu da nesiller arasında iletişim bozukluğuna ve yabancılaşmaya sebebiyet vermektedir. Bu projenin amacı; Türkçesi mevcut olan kelimelerin kullanımını arttırırken, Türkçenin yabancı kelimelerden arınmasını da sağlamaktır. Bu projenin başlangıcında öğrencilerin ön bilgilerini ölçmek amacıyla ön test uygulanmış ve dilimize yerleşmiş olan yabancı kelimelerin Türkçe karşılıklarını yazmaları istenmiştir. Daha sonra "Türkçesini Kullan!" oyunu geliştirilmiş ve bu oyunla Türkçe kelimelerin yerleşmesi için düzenli çalışmalar yapılmıştır. Son olarak da öğrencilere son test uygulanmış ve süreç içerisindeki değişim gözlenmiştir. Gözlemlerin sonucunda öğrencilerin çoğunluğunun başlangıçta kelimelerin Türkçe karşılıklarını bilmedikleri ancak daha sonra "Türkçesini Kullan!" oyununu düzenli oynadıktan sonra Türkçe karşılıklarını öğrendikleri saptanmıştır. Bu projenin sonunda beklenen davranış değişikliği, öğrencilerin yabancı kelimelerin Türkçe karşılıklarını öğrenmesi ve günlük hayatlarında da bu kelimeleri tercih etmelerini sağlamaktır. Böylece dilin yozlaşmasını önleme ve dilde sadeleşme çalışmalarına katkı sunulmuş olacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: GÖKSU: KAMİKAZE İHA'LARIN TAARRUZUNA KARŞI SAVUNMA YAPABİLEN İHA TASARIMI Özet: İHA' lar milli savunma için gün geçtikçe önemi artan ve sürekli gelişme sürecinde olan sistemlerdir. Vurucu İHA olarak da tanımlanabilen kamikaze İHA' lar da milli savunmamızda son zamanlarda saldırı alanında oldukça kullanılmaktadır. Kamikaze İHA' lar otonom veya uzaktan kontrollü kullanılabilen akıllı mühimmat sistemleridir. Özellikle saldırı alanındaki bu gelişmeler, bu sistemlere karşıt olan savunma sistemlerine talebi artırmıştır. Bu doğrultuda İHA saldırılarına karşı savunma sistemleri geliştirilmiştir. Mevcut sistemlerde bu saldırıları engellemek için RF karıştırma, GPS aldatması, silah ve lazer kullanma, ağ atma gibi yöntemler kullanılmaktadır. Her sistemin kendine has avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Geliştirilen sistem otonom olması ve diğer yöntemlerden farklı olarak görüntü işleme tekniğininin kullanılması projeyi daha avantajlı hale getirilmiştir. Yapılan tasarımda İHA' nın hızlı olması göz önüne alınarak hafif ve küçük bir tasarım tercih edilmiştir. Ayrıca üzerinde herhangi bir patlayıcı mühimmat taşımayacağı için saldıran kamikaze İHA'lara kıyasla çok daha hızlı hareket edecektir. Ar-Ge ve prototipleme çalışmaları sonucunda quadcopter dizilimi kullanılmasına karar verilmiştir. Quadcopter konfigürasyondaki İHA radardan gelen veriler ve üzerinde bulunan Raspberry Pi kartına bağlı kamera sayesinde görüntü işlemeyle nesne takibi yapmaktadır. İHA, kamikaze İHA' ya kilitlendiğinde ona doğru hareket ederek etkisiz hale getirmektedir. Yapılan literatür araştırmalarında görüntü işleme tekniğiyle nesne takibi yapan savunma amaçlı quadcopter İHA tasarımına rastlanmamıştır. Geliştirilen sistem, sürü İHA'lara entegre edilerek daha kapsamlı bir savunma yapması sağlanabilir. Ayrıca projede kullanılan elektronik bileşenler geliştirilerek daha hızlı bir İHA üretilebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: BORİK ASİT KATKILI KOMPOZİT HİDROJEL SENTEZİ, KARAKTERİZASYONU VE YUMUŞAK KONTAKT LENS MALZEMESİ OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN İNCELENMESİ Özet: Yumuşak kontakt lensler, görme bozukluklarını düzeltmek, göz rengini değiştirmek veya kornea hastalıklarının tedavisinde milyonlarca insan tarafından kullanılan protezlerdir. Yumuşak kontakt lensler için yaygın olarak kullanılan 2-hidroksietil metakrilat (HEMA) monomerinden elde edilmiş poli (2-hidroksietil metakrilat) PHEMA biyomateryaller arasında mekanik olarak sağlam ve esnek yapıda, biyouyumlu, toksik olmayan, yüksek düzeyde su tutma özelliği gösteren, çapraz bağlı zincir ağlarına sahip sentetik bir polimerdir. Ancak P(HEMA) lensler korneada hipoksiye neden olabilen oldukça düşük oksijen geçirgenliği nedeniyle tamamen memnun edici değildir. Poli (vinil alkol) (PVA) hidrojeli, ticari olarak temin edilebilen yumuşak kontakt lens malzemelerden daha yüksek kopma mukavemeti ve oksijen geçirgenliğine sahip olduğu için bu malzemelerle birlikte kullanılabilmektedir. Ayrıca PHEMA'yla birlikte düşük miktarda borik asit (BA) kullanımının hidrojellerin bozunma derecelerini artırdığı, su içeriğinde önemli bir rol oynadığı ve antibakteriyel özellik kazandırdığı da bilinmektedir. Bu nedenle bu çalışmada emülsiyon polimerizasyonu yöntemiyle kontakt lensler için istenen özellikler olan su tutma ve şişme özelliklerinin geliştirilmesi ve antibakteriyel aktivite kazanmaları amacıyla PHEMA'nın PVA ile çapraz bağlayıcı olarak BA'nın kütlece %1-3 oranında yapıya katılmasıyla yeni bir yumuşak kontakt lens geliştirilmesi amaçlandı. Deneysel prosesler sonucu elde edilen kompozit hidrojeller, yapısal karakterizasyon için; FT-IR/ATR (fourier transform infrared spektroskopisi), yüzey gözenekliliği için; taramalı elektron mikroskobu (SEM)'yla, antibakteriyel aktivite açısından disk difüzyon yöntemiyle incelenmiş, ayrıca şişme davranışı, biyobozunurluk, hidrofilite, ışık geçirgenliği testleri yapılmıştır. FTIR ve SEM sonuçları PHEMA-PVA/BA kompozit hidrojel üzerinde BA varlığını kanıtlamaktadır. Elde edilen PHEMA-PVA/BA kompozit hidrojeller yüksek ışık geçirgenliği, PHEMA'ya göre üstün biyobozunurluk, şişme davranışı ve hidrofilik karakter göstermekte olup gelecekte potansiyel yumuşak kontak lens materyali olarak kullanılabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: NASREDDİN HOCA HİKAYELERİNDEN DEĞERLERİMİZİ ÖĞRENİYORUM Özet: MEB son yıllarda değerler eğitimine büyük önem vermektedir. Küçük yaşlarda ailede ve okulda kazanılan olumlu davranışlar bireyin ileriki yaşlarında, sosyal ilişkilerinde iyi bir birey olma ihtimalini artırmaktadır. Bireylerin toplumu oluşturduğu düşünüldüğünde birey ne kadar erdemli davranışlara sahip olursa toplum da o kadar erdemli olur ve toplumda olumsuz davranışlar azalır. Bu amaçla değerler eğitimi konularının küçük yaşlardaki bireylerce kavratılması için hem güldüren hem de düşündüren Nasreddin Hoca hikayelerinden faydalanılarak bir eğitim materyali hazırlanmıştır. Hazırlanan eğitim materyalinde sesli ve görsel anlatımlar yapılmış, teknolojinin de kullanılmasıyla kişilerin ilgilerinin çekilmesi amaçlanmıştır. 118 adet Nasreddin Hoca hikayesi incelenmiş, hikayeler içinde değerler eğitimiyle alakalı olanlar belirlenmiştir. Hikayeler konu anlatımında kullanılmış, eğitim materyalini kullanan kişilere dinleme ve okuma becerileri de kazandırmak amaçlanmıştır. Konu anlatımları, oyun menüsü Mblock blok programlamayla yapılmış, kontrol cihazı ise arduio ile yapılıp kodları yazılmıştır. Kullanıcılar kontrol cihazını kullanarak konu anlatımlarını başlatacak, soruları cevaplayacaktır. Eğitim materyali Addie eğitim modeline göre tasarlanmıştır. Eğitim öğretim materyallerinin kalıcı öğrenmeleri sağlayacağı düşünüldüğünde yapılan bu materyalin eğitim öğretim ortamlarında kullanılması önerilmektedir. Projedeki konu anlatımları için üç boyutlu çizimler yapılarak animasyonlu konu anlatımları yapılabilir. İlkokuldan liseye kadarki yaş gruplarınca kullanılması önerilmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: KOĞUŞ ÇİÇEKLERİ Özet: Projemiz, 2019 yılında rehber öğretmenimizin Sincan Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna yaptığı ziyaret ile başlamıştır. Rehber öğretmenimiz 2 yıl boyunca belirli aralıklarla gittiği cezaevinde annesiyle beraber kalan okul öncesi çağındaki çocuklarla tanışma imkânı bulmuştur. Oradaki çocukların doğadan uzak ve yaşıtlarına nazaran doğa eğitiminde eksik kalmaları tespit edilmiştir. Bu nedenle çalışmamızda anasınıfına giden (60-72) aylık küçük dostlarımız için bir "Doğa Eğitimi" seti yaparak onların hem cezaevinden ayrıldıkları zaman çevreye olan bilgi dağarcıklarını genişletmiş olmakla beraber doğada nadir bulunan bitki ve böcek türlerini gözlemleme imkânını onlara sunmaktır. Bu yüzden doğa eğitim setimiz için gerekli doneler ekibimiz tarafından çeşitli kurum ve kuruluşların yardımıyla toplanmıştır. Projemiz Okul Öncesi Eğitim Programı kitabında yer alan "Keşfederek Öğrenme Önceliklidir" ilkesiyle birebir örtüşmektedir. Ayrıca projemiz, okul öncesi eğitimde oynayarak öğrenmenin ne kadar önemli olduğunu ve oyunların çocukları iyileştirdiğinin, geliştirdiğinin bilinciyle hazırlanmıştır. "Oyun Temelli Öğrenme" ilkesine dayanarak bu setimizde hem minik dostlarımızın hayal gücünü geliştirebilecek hem de öğrendiği bilgileri oynayarak pekiştirmesini sağlayacak materyaller geliştirilmiştir. Bizim, çalışmalarımıza başlarken gayemiz, küçük kardeşlerimize hem doğayı sevdirmek hem de onlardaki çevre bilincini oluşturmaktır. Bu projeyle birlikte, Türkiye'deki tüm Ceza İnfaz Kurumlarında annesiyle beraber kalan dostlarımızı doğayla buluşturmayı hedeflemekteyiz. Bizim minik dostlarımıza oynarken öğrenme imkânı sunmamızı sağlamak için Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumundan yardım istemekteyiz. Bu tasarlanan materyaller ülkemizde ilk defa tasarlanmıştır. Ülkemizde Ceza İnfaz Kurumlarında anneleriyle beraber kalan okul öncesi öğrencilerine yönelik bu tür bir set bulunmamaktadır. Öğrencilerimizin ihtiyaçları doğrultusunda prototip olarak tasarlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: KADSİS (AKILLI YÜZ TANIMA VE ATEŞ ÖLÇME SİSTEMİ) Özet: Günümüzde devlet/özel okullar, üniversiteler, şirketler, fabrikalar, alışveriş merkezleri, bankalar, devlet kurumları (bakanlıklar, genel müdürlükler vb.) gibi yerlere giriş yapan çalışan personel veya öğrencilerin giriş ve çıkışını takip etmek ve devamlılığı sağlamak amacıyla elektronik veya yazılı bir yöntem ile yoklama alınmaktadır. Bu gibi kurumlarda uygulanan yoklama prosedürü ise çoğunlukla yazılı yoklama prosedürü olmasından mütevellit, yoklama prosedürlerinin uygulanması esnasında oluşan uzun insan kuyrukları büyük zaman kaybına yol açmaktadır. Bu durum hayatımıza 2020 yılının başlarında giren Covid-19 pandemisi ile daha büyük bir sorun haline gelmeye başlamıştır. Var olan yoklama prosedürüne ek olarak eklenen ateş ölçme işlemi hâlihazırda oluşan insan sıralarının daha fazla uzamasına sebep olmuş ve hava yoluyla bulaşan Covid-19, grip gibi bulaşıcı hastalıkların bulaşması için ortam oluşturmuştur. Devlet/özel okullar, üniversiteler, şirketler, fabrikalar, alışveriş merkezleri, bankalar, devlet kurumları gibi yerlerde kullanılmak üzere bir akıllı yüz tanıma ve ateş ölçme sistemi tasarladım. Bu sistem gelen bireyin ateşini ölçüyor, bireyi tanıyor, bu verileri bir dosyaya kaydediyor, ateşin yüksek çıkması veya bireyin tanınamaması gibi durumlarda bireyin kendisine sesli uyarı yaparak e-posta ağı aracılığıyla görevlendirilmiş birimleri uyarıyor, günlük raporlama yapıyor ve görevlendirilmiş birimlere gönderiyor. Sistem tüm bu özelliklerinin yanında, bu kadar işlemi 3 saniye gibi kısa bir sürede gerçekleştirmesiyle de ön plana çıkıyor. Projem sayesinde devlet/özel okullar, üniversiteler, şirketler, fabrikalar, bankalar, devlet kurumlarında oluşacak kuyruk uzunluğu minimuma ineceğinden dolayı, günümüzde hayatımızı adeta bloke eden Covid-19 pandemisine karşı büyük bir avantaj sağlayabiliriz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: 2021'E DOĞRU HACI BEKTAŞ VELİ YOLU Özet: İnsan sevgisi, hoşgörü, paylaşım ve toplumsal eşitlik gibi erdemleri temsil eden Hacı Bektaş Veli, Anadolu'da dini, iktisadi, askeri ve sosyal teşekkül olan ve kendisinin de bağlı olduğu "Ahilik Teşkilatı" ile büyük hizmetler yapmıştır. Osmanlı sultanları tarafından sevilerek hürmet görmüştür. Eserleriyle de edebiyatımıza katkı sağlamıştır. UNESCO'nun 2020-2021 yılı için Anma ve Kutlama Yıl Dönümleri Programına kabul edilenlerden biri de Hacı Bektaş Veli'nin Vefatının 750. Yıl Dönümüdür. Çalışmamızda Hacı Bektaş Veli'yi ne kadar tanıyabiliyoruz? Ortaokul ve lise Türkçe ve Edebiyat kitaplarında yer alma durumu nasıldır? Tanıtmak için neler yapabiliriz, uzaktan eğitim sürecinde hangi uygulamalarla öğrencilerde öğrenme düzeylerini artırabiliriz? Çalışmanın sonuçlarının öğrenme üzerinde etkileri ne kadar olabilir? Sorularına cevap aranmıştır. Çalışmaya başlamadan önce uzaktan eğitimde çalışmamıza katılan öğrencilerin Hacı Bektaş Veli'ye dair bilgilerini öğrenmek amacıyla ön test uygulanmıştır. Sanal müzede yer alan Hacı Bektaş Veli'nin şiirlerinden bölümler, sözleri, eserlerinin isimleri ve Hacı Bektaş Veli Müzesinden fotoğraflarla inceleme yapılmıştır. Sanal yapboz uygulaması Hacı Bektaş Veli'nin bir dörtlüğünün öğrenme üzerindeki etkisini tespit etmek amacıyla çalışmaya dahil edilmiştir. Hacı Beştaş Veli'ye ait şiir ya da şiirlerinden dizeleri çalışma öncesi bilme durumu gibi %5,8 iken sanal müze uygulaması sonrası 17 öğrencinin dörtlük ya da dizeler yazabilmesiyle bu oran %70,58 olmuştur. Yapboz uygulaması sonrası 34 öğrenciden Hacı Bektaş Veli'den verilmiş dörtlüğü doğru olarak yazan 21 öğrenci olmuştur.%61,76 ile öğrenme sağlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: ŞİFRELİ NAĞMELER Özet: Bu çalışmada klasik kriptoloji algoritmalarını müzik notaları ile yorumlayarak disiplinler arası yöntemle bir şifreleme oluşturmak amaçlanmıştır. Mesajların iletilmesinde karşılaşılan bilgi güvenliği problemine bu şifrelemeyle farklı bir bakış açısı sunulmak istenmiştir. Bu sayede verilmek istenen mesaj harfler yerine müzik notaları ile iletilip klasik kriptoloji yöntemlerinin güvenlik seviyesi arttırılmıştır. Bu amaca ulaşmak için öncelikle tanımlanan bir nota kümesi üzerinde kartezyen çarpım yapılarak elde edilen sıralı ikililer harflerle rastgele olarak eşlenmiştir. Güvenliği arttırmak için her harf kartezyen çarpım kümesinin farklı iki elemanıyla eşlenmiş ve bir tablo oluşturulmuştur. Oluşturulan tabloda boş kalan yerler noktalama işaretleri ile doldurularak projede ele alınan klasik kriptoloji algoritmalarında kullanacağımız "Nota Anahtar Tablosu" elde edilmiştir. Sırasıyla klasik kriptolojinin çeşitleri olan Sezar Algoritması, Öteleme Algoritması, Doğrusal Algoritma, Vigenere Algoritması, Permütasyon Algoritması, Rota Algoritması, Zig-Zag Algoritması ve Dört Matris Algoritması ile elde edilen şifreli mesajlar üzerinde bu anahtar tablo kullanılmıştır. Şifreleme sonucunda gizli mesajlar içeren melodiler elde edilmiştir. Mesajları çözmek için melodi notalarından şifreli harflere, oradan da her algoritmanın kendine has çözüm yöntemlerinden asıl mesaja nasıl ulaşılacağı gösterilmiştir. Daha sonra iki veya daha fazla algoritmanın kullanıldığı Bileşke Algoritma ile oluşturulan şifreli melodi notalarının çözümü üzerinde durulmuştur. Sonuç olarak müzik ve kriptoloji gibi iki farklı disiplinin ürünlerini birlikte kullanarak klasik kriptolojiye yeni ve daha güvenli bir yorum getirilmeye çalışılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: 9-12 YAŞ ARALIĞINA YÖNELİK "EMPATİ OYUNU" GELİŞTİRİLMESİ VE ÇEVRİM İÇİ UYGULANMASI Özet: Bu çalışmanın amacı 9-12 yaş aralığında gelişim gösteren çocukların empati düzeylerinin, hazırlanan kart oyunu aracılığıyla artış göstermesinin mümkün olup olmadığını ölçmektir. Pandemi sebebiyle, yapılan çalışma çevrim içi olarak planlanmış ve çevrim içi ortamda gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde, 32 kişilik katılımcı grubuna 2010 yılında Alim KAYA ve Diğdem M. SİYEZ tarafından geliştirilen, geçerlilik ve güvenilirliği kanıtlanmış "KA-Sİ Çocuk ve Ergenler için Empatik Eğilim Ölçeği" uygulanarak mevcut empati düzeyleri ön test çalışması olarak puanlandırılmıştır. 9-10 yaş aralığındaki katılımcılara "KA-Sİ Çocuklar için Empatik Eğilim Ölçeği", 11-12 yaş aralığındaki çocuklara ise "KA-Sİ Ergenler için Empatik Eğilim Ölçeği" uygulanmıştır. Dört hafta boyunca toplam beş seans olacak şekilde çocuklarla çevrim içi ortamda bir araya gelinmiş ve geliştirilen kart oyunu oynanmıştır. Dört haftanın sonunda, çocuklara ön test olarak uygulanan empati ölçeği son test olarak da uygulanmıştır. Etkinlik öncesi-sonrası uygulanan empati ölçeklerine ait sonuçlar Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi ile analiz edilmiş ve katılımcıların empati düzeylerinde anlamlı bir yükseliş tespit edilmiştir (p<0,05).
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: GRAFEN VE KUANTUM KODLAMA TEMELLİ COVID-19 TESTİ Özet: Grafen ve Kuantum Kodlama Temelli COVID-19 Testi, 2020 yılının başlarından beri tüm Dünya'yı etkisi altına alan pandemiyle mücadelede önemli bir rol oynayabilecek hassas ve hızlı bir şekilde ölçüm yapabilen bir test kitidir. Test kitinin ana malzemesini oluşturan Grafen; olağanüstü özelliklere sahip bir madde olmasının yanında üzerinden hızlı algoritma üretebilen, elektrik iletkenliği yüksek ve oldukça güçlü bir zar olarak davranan bir maddedir. Planlanılan test kitinde Grafen'in ölçüm hassaslığından yararlanılır ve kullanımının yaygınlaştırılabilmesi için oksitlenmesiyle özelliklerini değiştirmeyen fakat maliyetini düşüren Grafen Oksit film kullanılmıştır. Grafen Oksit filmden faydalanılabilmesi ve test kitinin çalışabilmesi için piezoelektrik (Üzerine uygulanan basıncı elektriğe çevirebilen) bir madde olan kuvarz taşı (SIO?), devrenin elektrik akımında sürekliliği sağlayan Interdigital Transducer (IDT), reflektör ve iletken tel kullanılmıştır. Kuvars taşı sayesinde test kitinin elektrik üretmesi için herhangi bir güç kaynağına bağlanması yerine üzerine basınç uygulanması (Hastanın damlacıklarının test kitine düşmesi) yeterli olmaktadır. Test kiti, fiziksel yapısı (Hardware) yanında yazılımsal (Software) olarak kuantum kodlama kullanılmıştır. Böylelikle güncel testlerden farklı olarak sonuç yalnızca pozitif (+) ya da negatif (-) olarak ifade edilmesi yerine Superposition ("1" ve "0" değerlerinin olasılıklı kombinasyonu) ile ifade edilebilmektedir (Örnek: ??? = ?0.32 ?0? + ?0.68 ?1?). Bu durum hastaların taşıdığı virüs yükünün öğrenebilmesine ve kullanılan tedavinin daha doğru şekilde belirlenebilmesine olanak sağlamaktadır. Test kitinin yalnızca COVID-19 virüsünü ölçmek dışında Qiskit programı üzerine yazılan kuantum kodlarının derinliği sayesinde diğer hastalıkları da maddelerin dalga genliklerinin (? = h/P) farklılığı sayesinde tespit edebilecek ve çok fonksiyonlu bir test kiti olabilecektir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: KİRİŞLER ÇOKGENLERİNİN KÖŞELERİNDEN GEÇEN PARABOLLERİN ÇEVREL ÇEMBERLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ Özet: Köşeleri çember üzerinde bulunan çokgenlerin (cyclic polygon) kenarlarının kenarorta dikmeleri çemberinin merkezinden geçer. Bu bilgiden hareketle odakları kenarorta dikme üzerinde ve tepe noktası çember üzerinde olan parabollerin parametrelerinin, çokgenin çevrel çemberinin yarıçapı ile olan ilişkilerini araştırdık. Kirişler çokgeninin her kirişi için oluşturduğumuz parabolleri; parabolün odağı kirişin kenarorta dikme doğrusu üzerinde, tepe noktası çevrel çember üzerinde ve kirişin uç noktalarından geçecek şekilde parabolleri belirledik. Trigonometrik bağıntıları kullanarak çevrel çember ve parabolün parametreleri arasında bağıntılar elde ettik. Elde ettiğimiz sonuçların doğruluğunu geometri çizim programı ile bilgisayarda test ettik. Bulgular: ? Kirişler çokgeninin kirişlerine ait parabollerin parametreleri kirişin ayırdığı yayın ölçüsünün dörtte birinin kosinüslerinin kareleri ile orantılıdır ve bu oran çevrel çemberin yarıçapına eşittir. ? Düzgün çokgenlerin kirişlerine çizilen parabollerin parametrelerinin çevrel çemberin yarıçapına oranı; bir kirişin ayırdığı çember yayının ölçüsünün dörtte birinin kosinüsünün karesine eşittir. Kenar sayısı arttıkça parametre yarıçapa yaklaşmaktadır. ? Bir üçgenin kenarlarına ait kirişler parabollerinin parametreleri toplamı çevrel çemberin yarıçapının 2 katından büyük ve 9/4 katından küçük veya eşittir. Eşitlik üçgen eşkenar olduğunda geçerlidir. ? Kirişler parabollerinin parametresi, çevrel çemberin merkezinden kirişe inilen dikmenin uzunluğu ile çevrel çemberin yarıçapının aritmetik ortalamasına eşittir. ? Düzgün çokgenlerde bir kirişe ait parabolün parametresi, iç teğet çemberin yarıçapı ile çevrel çemberin yarıçapının aritmetik ortalamasına eşittir. ? Kirişler çokgeni düzgün çokgen olduğunda kirişlere ait parabollerin odaklarının oluşturduğu çokgen ile kirişler çokgeni benzerdir. ? Kirişler çokgeni düzgün çokgen olduğunda kirişlere ait parabollerin doğrultmanlarının oluşturduğu çokgen ile kirişler çokgeni benzerdir. ? Paraboller ile oluşturulan kapalı şeklin alanı kullanılarak pi sayısını hesaplayabiliriz. pi sayısı yaklaşık n/6.(8sin180/n-sin360/n) dır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: KARACADAĞ VE ÇEVRESİNİN JEOTURİZM POTANSİYELİ Özet: Jeoturizm turistleri, herhangi bir yerin doğal özellikleri hakkında bilgilendiren, onu koruyan, yerel halkın kültürel kimliğini tanıtan ve orada yaşayan insanlar için ekonomik katkı sağlayan bilimsel değere sahip, estetik, eğitsel, tarihi ve uluslararası önem arz eden, flora, hayvan varlığı, arkeoloji, jeoloji, geleneksel mimari, yerel müzik ve sanatları koruyan sürdürülebilir bir turizm faaliyetidir. Jeoparklar, jeositler, jeotoplar jeoturizm içinde yer alan jeolojik miras öğeleridir. Bu çalışmanın amacı Karacadağ ve çevresinin, jeoturizm potansiyelinin araştırılması ve bununla ilgili altlık bilginin oluşturulması, bölgedeki jeositlerin korunması ve tanıtılmasıyla ilgili olarak çeşitli kurum-kuruluşlar ile görüşülerek bu konuda bilinç oluşturulması ve ülkemiz jeoturizm envanterine katkıda bulunulması amaçlanmaktadır. Karacadağ ve çevresinde Diyarbakır kentinin bir bölümünü de içine alan arazinin jeoturizm olanaklarını tespit etmek için onlarca kez araziye çıkılmıştır. Çalışma sonunda Diyarbakır ili sınırları içinde jeopark adayı olabilecek güzelliklere sahip bir alan tespit edilmiştir. Bu alanın ileriki yıllarda jeopark olması hem Diyarbakır'ın hem ülkemizin jeoturizm potansiyeline katkıda bulunacak ve bu alanın tanıtımı için ayrı bir kapı açacaktır. Aynı zamanda jeopark alanı içindeki jeosit alanlarının ve jeokültür alanlarının korunması sağlanacak, gelecek nesile korunmuş bir miras bırakılacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: DOWN SENDROMUNUN NON-İNVAZİV VE PRENATAL TEŞHİSİ İÇİN YENİ BİR BAKIŞ Özet: Dünyaya gelen her 700 bebekten biri Down sendromu (DS) teşhisiyle doğmaktadır. Down sendromunun prenatal teşhisi için mevcut yöntemler; doğruluğu kesin ve güvenilir teşhis koyabilme, anne ve bebek için sağlık riski oluşturmama, erişilebilir olma ve hızlı sonuç vermede yetersizdir. Bu projede Down sendromunun teşhisi amacıyla üretilen biyosensörün mevcut biyosensörlerin hatalarının önüne geçecek şekilde tasarlanması hedeflenmiştir. Bu nedenle altın nanopartikül temelli bir biyosensör tercih edilmiştir. Projenin çıkış noktası, miRNA'ların Down sendromuyla ilişkisinin ve plasental miRNA'ların annenin kan dolaşımına katılabildiğinin keşfedilmesidir. Biyomarker olarak literatürde birçok açıdan Down sendromuyla ilişkilendirilen miRNA-155 kullanılmıştır. Bu projede Down sendromunun dünyada ilk defa miRNA'ların LSPR temelli altın nanoçubuk platformda kullanılmasıyla kesin, non-invaziv, erişilebilir ve hızlı sonuç veren bir biyosensörle teşhisi amaçlanmaktadır. Bu amaçla hızlı, pratik, erişilebilir, hassas ve özgül olan Lokalize Yüzey Plazmon Rezonans (LSPR) temelli bir biyosensör tasarlanmıştır. Komplementer miRNA-155; -OH ve -COOH uç gruplu moleküller ve EDC-NHS kimyası yardımıyla altın kaplı cama konjuge edilerek hedeflenen biyosensör üretilmiştir. 10, 1 ve 0,1 µM hedef miRNA-155 çözeltileri biyosensör üzerinde denenerek LSPR spektrumları ölçülmüştür. LSPR dalga boylarında gözlenen sırasıyla 10,28 ve 8,23 ve 3,10 nm'lik kaymalardan yola çıkılarak biyosensörün tüm miRNA konsantrasyonlarını algılayabildiği sonucuna varılmıştır. Bu projede Down sendromunun teşhisinde dünyada ilk defa miRNA'lar, LSPR temelli altın nanoçubuk biyosensörde kullanılmıştır. Böylece 60 dakikada sonuç vermesiyle hızlı, hedef miRNA-155 ve komplementer miRNA-155 etkileşimiyle özgül; 0,1 µM konsantrasyondaki miRNA çözeltisini saptayabilmesiyle hassas, kesin ve doğru ölçüm yapan; anne ve bebek için sağlık riski oluşturmayan ve non-invaziv teşhis sağlayan bir biyosensör geliştirilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: GİRESUN KIYISALI BENTİK VE PELAJİK CANLI BİOTASINDA MİKROPLASTİK KİRLİLİĞİ Özet: Dünyadaki plastik tüketimi 2020 yılında 540 milyon tona ulaştığı ve %2'sinin denize ulaştığı belirtilmektedir. Plastiklerin parçalanması ve küçük boyuttaki plastiklerin çevreye salınmasıyla mikroplastik kirliliği oluşur. Mikroplastikler 5 mm ile 1 mikrometre arasındaki boyutlarda olan plastiklere verilen isimdir. Günümüzde plastik ayak izi giderek büyümekte, gelecekte biyolojik çeşitliliği tehdit edecektir. Plastikler zehirli kimyasal maddeleri adsorbe ederek toksik atık haline gelebilir ve deniz besin zincirine aktarılarak canlıda birikime uğrayabilir. Denize kıyısı olan şehirler atık sularını arıtmadan kanalizasyon yardımıyla denize deşarj etmeleri mikroplastik kirliliğine neden olmaktadırlar. Literatürde mikroplastik kirliliğinin en yoğun görüldüğü 2.denizin Karadeniz olduğunu bildirilmektedir. Giresun balıkçılarınca bol miktarda avcılığı yapılan, halk tarafından sevilerek tüketilen Sarıkanat, Mezgit, İstavrit, Barbun, Sargan, Palamut balıklarında ve tarafımızdan Giresun sahil şeridinden toplanan Karides, Midye, Yengeç, İstiridye, Denizanasında mikroplastik varlığının saptanması önem arz edecektir. Projemizin amacı Giresun kıyısalı Deniz Biotasında mikroplastik varlığının ve çeşitliliğinin saptanmasıdır. Projemiz, ilimiz genelinde deniz biotasına yönelik yapılacak mikroplastik araştırması olduğundan özgün bir çalışmadır. Hipotezimiz, Giresun kıyısalı Deniz Biotasında yoğun miktarda mikroplastik varlığına rastlanacaktır. Projemiz sürecinde 23 omurgasız örneği içerisinde midyede 305, istiridyede 128, denizanasında 110, yengeçte 67 ve karideste 25 olmak üzere toplam 635 mikroplastik tespit edildi. Balıklara ait 17 örnek içerisinde İstavritte 232, Palamutta 220, Sarıkanatta 215, Sarganda 128, Mezgitte 86 ve Barbunda 78 adet mikroplastik tespit edildi. Ayrıca Omurgasız örneklerinde %50,6 lif tipi, %49,4 parçacık tipi, Balık örneklerinde %37,5 lif tipi ve %62,5 parçacık tipi mikroplastik tespit edildi. Omurgasız örneklerinin %44,4'ünde kırmızı, %30,1'inde siyah, %23,5'inde mavi ve balık örneklerinin %51,1'inde kırmızı, %22,9'unda siyah, %24,1'inde mavi renkte mikroplastik tespit edildi.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: YUMURTADAN CİVCİVE BİLİMİ ÖĞRENİYORUM HAYVANLARI SEVİYORUM Özet: Sakarya Sapanca da patileri kesilen ve sonradan ölen köpek olayı ve buna benzer herkesi çok üzmüştür. Bu tür olaylardan yola çıkılarak hayvan şiddetini engelleyecek bir dizi faaliyet yapmaya karar verdik. Bu değerin kalıcı ve etkili olması için küçük yaşlarda kazandırılması gerekmektedir bunun için anasınıf öğrencilerini anket grubumuza yerleştirdik. Hayvan sevgisi ve şiddeti ile ilgili bir çok çalışma yapılmaktadır. Yapılan faaliyetleri sıradan halden çıkarmak için ilgilerini çekecek onları tam olarak olayın merkezine koyma için kuluçka makinesine kendileri yumurta koyup 21 gün boyunca gözlemleyerek yumurtadan civcivin çıkımını görerek, çıkan civcivin bir kafeste sınıf ortamında kendileri besleyerek hayvanlara daha yakın olup onlarında bir canlı olduğunu onlarında ihtiyaçları olduğunu savunmasız mahsum canlılar olduğunu anlayacaklardır. Kuluçka makinesinin kullanmanın amacı ilgilerini çekmek aynı zamanda civciv gelişimini öğreterek bilimi aşılamak. Projeye başlamadan önce öğrencilerle birebir konuşularak anket yapılmıştır. Anket tamamladıktan sonra öğrencilere hayvan şiddeti ile ilgili tiyatro gösterisi yaptık empati duygusunu geliştirmek için öğrenciler üç boyutlu maske taktırdık kendilerini sokak hayvanlarının yerine koymalarını istedik. Hayvan sevgisi ile ilgili oyunlar ve sinevizyon gösterimi yapıldı. 21 günün sonunda kuluçka makinasından çıkan civcivler kafeslerine konularak öğrenciler tarafından beslenmeleri ve bakımları yapılarak hayvan sevgisini aşılamak istedik. Projenin sonunda İlk yapılan anket tekrardan yapılarak aradaki farka bakıldığında öğrencilerden hayvan sevgisinin artığı empati duygusunun geliştiği ve hayvanlara karşı şiddet ile ilgili duyarlılıklarının artığı gözlenmiştir. Aynı zamanda kuluçka makinasına yerleştirilen yumurtalar belirli aralıklarda ışık altından bakılarak ve izletilen videolardan yola çıkılarak civciv gelişimi ve oluşumu öğretilmiştir
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: BİLEKLİK-19 Özet: Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgının, çeşitli yöntemler denenmesine karşı henüz kesin bir tedavisi bulunamadı. Bilim insanlarının yaptıkları açıklamalara göre korona virüs (Covid-19) kontrol altına alınsa bile salgının bitmesi ve normal hayata dönmemiz uzun zaman alacaktır. Korona virüsten korumanın en etkili yolu Sosyal Mesafe, Maske ve Hijyen kurallarına uymaktır. Ülkemizde ilk Covid-19 vakası görüldükten sonra sıkı tedbirler alındı, 14 Mart 2020 tarihinde yüz yüze eğitime ara verildi. Sonra vaka sayıların düşmesiyle 21 Eylül 2020 tarihinde kademeli olarak yüz yüze eğitime geçildi. Bu süreçte öğrencilerin maske ve hijyen kurallarına yeterince uydukları ancak sosyal mesafe kuralına gerektiği kadar özen göstermedikleri gözlemlendi. Bu projenin amacı okullarımızda, kendi ürettiğimiz ve yazılımını tasarladığımız akıllı bilekliklerle öğrencilerin sosyal mesafe kurallarına uymalarını sağlamak ve okullarımızda salgının yayılmasını asgari düzeye indirmektir. Sosyal mesafe uyarısı yapan akıllı bilekliklerin prototipini okulumuzda 3d yazıcımızda ürettikten sonra, yaptığımız yazılımla oluşturduğumuz çipi bu bilekliklere monte ettik. Akıllı Bileklik, iki BLE HM-10 cihazına sahip ATtiny85 yongasından oluşmakta ve diğer benzer bileklikleri algılamaktadır. Bileklik, çevresindeki diğer cihazların RSSI değerini ölçmektedir. RSSI değeri üzerinden diğer cihazların kesinliğini hesaplar. Her iki cihaz da birbirine yakın olduğunda (<1,5m), titreşim motorunu etkinleştirir ve kullanıcıyı mesafeyi korumak için uyarır ve uyarıyı alan bireylerin sosyal mesafeyi sağlaması beklenir. Akıllı bilekliklerle sosyal mesafenin korunmasıyla, yüz yüze eğitim başladığında okulumuzda üreteceğimiz bileklerle, salgınla mücadelede önemli bir tedbir almış olacağız. Maliyetinin çok yüksek olmaması ve kolay uygulanabilirliği açısından tasarladığımız akıllı bileklikler tüm okullarımızda ve ofislerde kullanılabilir niteliklerdedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: HANİ SİZİN GELECEĞİNİZDİM! Özet: Dünyada her yıl 40 milyona yakın çocuğun hakları ihlal edildiği ve daha çok gelişmiş ülkelerde ihlal vakalarının yaşandığı görülmektedir. Özellikle bu ihlaller arasında ihmal, istismar, psikolojik baskı ve şiddet yer almaktadır. Araştırmanın temel amacı öğrenci, ebeveyn ve öğretmenlerin; çocukların sahip olduğu hakları ne ölçüde bildiğini tespit etmek, atölye etkinlikleri ile öğrencileri; eğitim etkinlikleri ile öğrenci, ebeveyn ve öğretmenlerin bilinç düzeyinin arttırılmasını sağlamaktır. Projede nitel ve nicel tekniklerinin birlikte kullanıldığı karma araştırma modeli uygulanmıştır. Okul bünyesinde 36 öğrenciden oluşan "Çocuk Hakları Atölye Çalışma Grubu" isimli atölye kurulmuştur. Atölye çalışmaları ve literatür bilgileri ışığında "Çocuk Hakları" konulu eğitim programı hazırlanarak il merkezindeki ortaöğretim kurumunda 3 farklı sınıf seviyesindeki öğrencilere, ebeveynlerine ve öğretmenlerine uygulanmıştır. Araştırmada toplam 100 öğrenci, 73 ebeveyn ve 31 öğretmene ulaşılmıştır. Proje genelinde 240 birey araştırma sürecine dahil olmuştur. Öğrenci, ebeveyn ve öğretmen uygulamalarında özdeğerlendirme öntest-sontest, atölye özdeğerlendirme formu ve üretilen ürünler veri toplama aracı olarak kullanılmış ve analizleri gerçekleştirilmiştir. Analizler doğrultusunda, atölye çalışmalarında toplam 25 slogan ve 12 posterin içerik analizinde 12 değerimiz 59 kez tekrar edilmiş ve en çok sorumluluk(%22,0) değeri vurgulanmıştır. Yapılan araştırmada öğrenciler %58,8, ebeveynler %62,6 ve öğretmenler ise %52,1'i çocuk hakları konusunda yeterli bilgiye sahip olmadığı ve eğitime ihtiyaç duyduğu tespit edilmiştir. Eğitim sonrası öğrencilerde %95,3, ebeveynlerde %92,7 ve öğretmenlerde %95,8 çocuk hakları konusunda bilinç düzeyinin arttırıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu veriler ışığında araştırma sürecinde belirlenen hipotezler doğrulanmıştır. Çocuk haklarının korunabilmesi için bu tür eğitim programlarının yıl boyunca yapılması ve ülkemize yaygınlaştırılması gerekmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: 100 MEKTUPTA SEN BEN VE KORONA Özet: Özet Bu çalışmada, lise öğrencilerinin Korona'ya (Covid-19) yazdığı 100 mektup incelenerek evde kaldıkları karantina günlerinde salgından ne şekilde etkilendiklerinin belirlenmesi hedeflenmektedir. Başlangıçta öğrencilerin, "Covid-19'un Günlük Yaşamına ve Eğitimine Etkisinin İncelenmesi" amaçlanırken mektupların içeriği incelendiğinde işin daha karmaşık durumu gün yüzüne çıkmıştır. Katılımcılar anlaşıldığı kadarıyla mektupları bir duygu arkadaşlığı gibi görüp içlerinden geçenleri olduğu gibi açıkça kaleme almışlardır. Katılımcılara salgın süreci ile ilgili başlık ya da tema belirlemeden serbestçe yaşadıklarını kâğıda dökmeleri istenmiştir. Mektupların mutlaka elle kâğıda yazılması gerektiği dışında herhangi bir teknik kısıtlama getirilmemiştir. Katılımcılar elektronik ortamı sadece mektubun tarafımıza ulaşmasında kullanmışlardır. Sınıf düzeyi ayırt etmeksizin lise düzeyindeki öğrencilerden gelen 100 mektup incelenmeye alınmış ve bunlardan temalar oluşturularak analiz edilmiştir. Bu analizler sonucunda ailevi ilişkiler, duygu durumları, alışkanlıklar, edinilen yetenekler, öfke, korkular, özlemler, boş vakitlerin nasıl geçirildiği, sosyal ilişkilerin ne şekilde devam ettiği, üzüntü ve kaygılarının neler olduğu, akademik kaygı ve gelecek kaygısı, gibi 12 tema belirlendi. Bu temalar içerisinde tespit edilen bulgular sonuç bölümünde ele alınarak acilen çözüm bekleyen sorunlarla ilgili çözüm önerileri sunduk.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: DİJİTAL OYUNLARIN DEĞERLERİMİZE ETKİLERİ Özet: Yapılan bu çalışma ile günümüz de gençleri ve çocukları kendine bağlayan dijital oyunları değerler eğitimi açısından inceleyerek, sorun olarak tespit edilen yönlerine çözüm önerileri sunmak amaçlanmıştır. Karma yöntem ile yürütülen bu çalışma, katılımcıların dijital oyunlar hakkındaki düşüncelerini araştırmak ve çocukların çok fazla oynadığı oyunlardaki değerler eğitimi açısından araştırmak için, nicel ve nitel araştırma yöntemlerinden tarama modeli ve betimsel içerik analizi birlikte kullanılarak hazırlanmıştır. Bilgi toplamak için araştırmacılar tarafından hazırlanan 20 soruluk form kullanılmıştır. Verileri toplama işleminden sonra veriler önce Microsoft Excel programına aktarılarak gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra "SPSS 22,0 for Windows (Statistical Package for Social Sciences)" analiz programına aktarılarak frekans, yüzde ve aritmetik ortalamalar hesaplanmıştır. Oyunlardaki değerler eğitimini olumsuz yönden etkileyen unsurların incelenmesi için ülkemizde en çok oynanan 6 oyun seçilmiştir. Oyunlar araştırmacılar tarafından da oynanarak içerik analizi daha güvenilir olması sağlanmıştır. Oyunların youtuberlar tarafından çekilen videoları da incelenerek daha detaylı bir analiz yapılması sağlanmıştır. Oyunlarda değerler eğitimi açısından olumsuz yönlerin fotoğrafları da oyun esnasında alınmıştır. Sonuç olarak oyunlar çocukların ve gençlerin hayatının vazgeçilmezi olma yönünde hızla ilerlerken aynı hızda değerlerimize de zarar vermektedir. Aileler çocuklarına telefon veya tablet vererek onların oyun oynamasına imkân sağlayıp çocuğunu denetlememektedir. Milyonlarca indirmesi olan oyunların içerisinde ahlak, din, vatan, bayrak gibi değerlerimize zarar veren birçok unsur bulunmaktadır. Oyun yapımcıları tarafından anlık çözüm bulunabilse bile çözümler kalıcı olmamaktadır. Aynı davranış ve unsur oyunda kısa süre sonra tekrar ortaya çıkmaktadır. Özellikle 18 yaş üstü oynanabilecek oyunlar küçük çocuklar tarafından da oynanmaktadır. Oyunlardaki olumsuz unsurlar büyüklerden daha kolay küçük çocukların bilinç altına yerleştirilebilmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ANTİBAKTERİYEL VE ANTİOKSİDAN SALIMLI PH DUYARLI HİDROJEL YARA ÖRTÜLERİNİN SENTEZİ Özet: Farklı etkenler sonucunda vücutta ortaya çıkan serbest radikaller kronik hastalıklara yol açabildiği gibi, yara iyileşmesini olumsuz etkileyebilir. Antioksidanlar hücre yenilenmesini hızlandırdıklarından yaraların iyileşmesinde önemli rol oynarlar. Yara iyileşme sürecinin uzamasıyla enfeksiyon riski artacağından bu riski ortadan kaldırmak için yaraların yara örtüsü gibi malzemelerle tedavi edilmesi gerekir. Çalışmada yara oluşumuna bağlı olarak ciltte meydana gelen pH artışı göz önünde bulundurularak enfeksiyonun hızlı biçimde önlenmesi için yüksek pH'larda daha fazla antibakteriyel ve antioksidan salımı yapan yara örtüsü geliştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda çift katmanlı, antimikrobiyal ve antioksidan salım yapılacak doğal bitki özütlerinin mikroküreler halinde eklenerek, doğal polimerler olan kitosan ve jelatin içerikli yara örtüleri tasarlanmıştır. Halihazırda bulunan antibakteriyel salımlı yara örtüsü sistemlerinde etken madde doğrudan yara örtüsüne emdirildiğinden büyük kısmı hızlıca salınarak uzun süreli kullanım için dezavantaj oluşturmaktadır. Yapılan çalışmada kudret narı, aloe vera ve mercanköşk olmak üzere üç bitki kullanılmıştır. Bitkilerin soxhlet düzeneğiyle özütleri çıkarılıp, DPPH metoduyla absorbans değerleri ölçülmüştür. UV/VIS spektrofotometresinden alınan sonuçlara göre kudret narının %95.6, mercan köşkün %95.8, aloe veranın %94.4 toplam antioksidan kapasitesinin bulunduğu tespit edilmiştir. Eisenia fetida kullanılarak yapılan deneyde özütlerin yara iyileştirme özellikleri belirlenmiştir. Bu deneyde kontrol grubu ile deney grubu arasında önemli bir fark vardır. Disk difüzyon yöntemi kullanılarak özütlerin S. Aureus ve E.coli üzerinde antibakteriyel özellikleri belirlenmiştir. Her iki bakteri türünde de kullanılan bitkisel özütler standart antibiyogramlardan daha etkili sonuçlar vermiştir. Çalışmanın sonucunda tek tip eski nesil yara örtülerinin yerine doğal içerikli, mikroküre bulunduran, pH duyarlı yara örtüleri sentezlenmiştir. Sentezlenen ürünler geliştirilerek ülke ekonomisine önemli bir katma değer sağlanabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: POZİTİF TAM SAYILARIN POLİNDROMİK SİMETRİK DAĞILIM SAYISI Özet: Projemiz polindromik-simetrik dağılım sayısını pratik bir şekilde bulmayı hedeflemektedir. 2020 yılı 28.Ulusal Matematik Olimpiyatında çıkmış olan: N pozitif bir tam sayı olmak üzere, a_1, a_2, , a_k pozitif tam sayıları N=a_1+a_2+a_3????+a_k ve her 1 ? i ? k için a_i=a_(k+1-i) koşullarını sağlıyorsa, (a_1,a_(2 ,???,) a_k) sıralı k-lisine N'nin bir simetrik dağılımı diyelim?? Buna göre 28 sayısının kaç farklı simetrik dağılımı vardır? Sorusundan esinlenerek başladık. Projemiz bu tarz sorularda olduğu gibi pozitif tam sayıların simetrik dağılımını pratik bir şekilde bulmayı hedeflemektedir. Simetrik dağılım sayısını elde etmek için ilk önce polindrom sayıları inceledik N sayısına değişik değerler vererek bir bulgu elde etmeye çalıştık. Ulaştığımız bulgularda pozitif tam sayılar ile bu sayıyı oluşturan sayıların arasında a_1+a_2+a_3????+a_k=N özdeş nesne dağılımı olduğunu gördük. N sayısının farklı pozitif tamsayı değerleri aldığında her biri için farklı dağılım sayısını inceledikten sonra bunu N sayısı için nasıl genelleme yapabiliriz diye düşündük. N sayısının çift olması ve tek olması durumunda iki ayrı koşulda inceleyerek; 2 ayrı formül elde etmiş olduk. Elde ettiğimiz formülleri ispatladık. Bulduğumuz bu formül ile 2020 yılı 28.Ulusal Matematik Olimpiyatındaki soruyu pratik bir şekilde çözdük. Sonraki zamanlarda N zunluğu için r terimli polindromik-simetrik dağılımlarını gösterecek işlemler elde edildikten sonra bir yazılım programı yapılması planlanmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: ENGİNAR YAPRAĞINDAN DOĞAL KORUYUCU ELDESİ Özet: Bu proje ile antioksidanlarca zengin enginar yapraklarını yüksek teknolojili ekstraksiyon yöntemlerinden olan mikrodalga ekstraksiyonu ile ekstrakte edip, elde edilen ekstraktın kozmetik ürünlerinde doğal koruyucu olarak kullanımının araştırılması hedeflenmektedir. Asteraceae familyasından çok yıllık otsu bir bitki olan enginar, ülkemizde Ege, Marmara ve Akdeniz bölgesinde yetişmektedir. Enginar yaprağı, antioksidan özelliği ile ön plana çıkan flavonoid ve fenolik asit içeriğiyle iyi bir kaynaktır. Literatürde atık olarak düşünülen enginar yaprağının 45 çeşit fenolik bileşik içerdiğine dair çalışmalar bulunmaktadır. Bu fenolik bileşenlerin kolestrol düşürücü, antibakteriyel ve antioksidatif özelliğe sahip olduğu da bilinmektedir. Ekstraksiyon, katı ya da sıvı ortamda bulunan moleküllerin çözünürlük farkından yararlanarak sıvı ortama aktarılmasıdır. Teknolojideki gelişimler klasik çözücü ekstraksiyonunun verimini arttırmak için farklı uygulamaları da beraberinde getirmiştir. Mikrodalga destekli ekstraksiyon verimi yüksek, çevreci bir ekstraksiyon yöntemi olarak göz doldurmaktadır. Bu ekstraksiyon yönteminin prensibi mikrodalga ışınlarının iyonik iletim ve dipolar parçaların dönme hareketinin moleküler harekete sebep olmasına dayanmaktadır. Mikrodalga etkisi ile bitki hücresi ısınır, içerisindeki nem giderek hücreyi şişirerek hücre duvarına basınç uygular, bu basınç hücre duvarını içeriden dışarıya doğru itip parçalar bu esnada çözünmüş formdaki iyonlar matris ortamına geçer ve çözücü yardımıyla daha verimli ekstraksiyon gerçekleşir. Bu projede yurdumuzda yetiştirilen enginarları yaprakları toplanıp kurutulacak, öğütüldükten sonra su çözücüsü kullanılarak mikrodalga ekstraksiyonu gerçekleştirilmiş olup, elde edilen ekstraktta yapılan analizler sonrası laboratuvar ölçekli kozmetik ürün üretiminde kullanılıp etkinliği incelenmiştir
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: GELENEKSEL HÂFIZLIK EĞİTİMİ İLE MODERN HAFIZLIK EĞİTİMİ UYGULAMALARININ DEĞERLER EĞİTİMİ BAKIMINDAN KARŞILAŞTIRILMASI Özet: Araştırmamızın amacı geçmişte uygulanmış olan geleneksel hâfızlık eğitimi uygulamaları ile modern eğitim uygulamalarının değerler eğitimi açısından karşılaştırarak öne çıkan değerleri belirlemek, günümüz modern eğitim sisteminde öğrencilere kazandırılması öngörülen değerler ile karşılaştırmasını yapmak ve farklılıklarını ortaya koymak; bunun yanı sıra geçmişteki ve günümüzdeki uygulamalarda değerlerin bireylere hangi yöntemlerle aktarıldığını, değerlerin bireylere kazandırıldığı eğitim ortamının özelliklerini, eğitim veren eğitimcilerin özelliklerini belirlemektir. Yaptığımız araştırmalar sonunda ilimizde geçmişte geleneksel usullerle eğitim alan çokça hafızın olduğunu öğrendik. Geçmişte Kuran hafızlık eğitimlerini hangi koşullarda, nasıl gerçekleştirdiklerini, hangi eğitim metotlarının kullanıldığını, hafızlık eğitimlerinin yanı sıra değerler eğitimi açısından neler edindiklerini merak ettik. Bu insanların uzun yıllar din hizmetlerini yürütmedeki çabaları ve başarılarının değerler eğitimi açısından nasıl bir önem taşıdığını araştırdık. Çalışmamızın kinci aşamasında ise modern usulle hafızlık eğitimi alan okulumuz öğrencilerinin edindikleri değerleri belirlemek amacıyla mülakatlar yaparak bu farklı iki eğitim usulunde değerler eğitimi açısından ne gibi ortak yönler ve ne gibi farklı yönler olduğunu tespit etmeye çalıştık. Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Derinlemesine inceleme yapabilmek için örneklem grubunu sınırlı tutarak geçmişte ilimizde yaşamış olan hafız Abdulgani Yücetaş'ın yaşamakta olan öğrencileri ve okulumuzda hafızlık sınıfında öğrenim görmekte olan öğrencilerle nitel bir araştırma yöntemi olan mülakatlar yapılmış ve Hafız Abdulgani Yücetaş'ın öğrencilerine kazandırdığı değerler ile günümüz modern eğitim sisteminde öğrenim gören öğrencilerin edindiği değerler Schwartz' ın değer sınıflandırmasına göre incelenmiş ve karşılaştırılmıştır. Bunun yanı sıra geçmişteki ve günümüzdeki uygulamalarda değerlerin bireylere hangi yöntemlerle aktarıldığını, değerlerin bireylere kazandırıldığı eğitim ortamının özelliklerini, eğitim veren eğitimcilerin özelliklerini belirlemeye çalıştık.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: BURDUR-ISPARTA'NIN ENDEMİK VE TEHDİT ALTINDAKİ TÜRLERİNİN DİJİTAL ATLASI Özet: Biyoçeşitlilik ve ekolojik denge hayatın devamlılığı için önemli iki gerçekliktir. Bu nedenle bu gerçekliklerin korunması hayati öneme sahiptir. Dolayısıyla projemizde, lise öğrencilerinin biyoçeşitlilik farkındalığı, Burdur ve Isparta ekosistemindeki endemik ve tehdit altındaki türler hakkında bilgi düzeylerinin belirlenmesi ve bu türler hakkında bilgiyi ve öğrencilerin farkındalığını artırma yönünde oldukça detaylı hazırlanmış artırılmış gerçeklik destekli Burdur-Isparta'nın Endemik ve Tehdit Altındaki Türlerinin Dijital Atlası etkinliğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Projede uygulanan ankete 92 öğrenci katılmış, ikinci uygulama grubuna anket başarı puanlarına göre alt, orta, üst gruptan birer öğrenci seçilerek dijital atlasın etkinliğinin değerlendirilmesi için görüşmeler yapılmıştır. Dijital atlas aşamalar halinde oluşturulmuştur. Bölgedeki 21 endemik türle ilgili bilgi veren biyolojik bilgi kartları hazırlanmış ve butonu eklenmiştir. 3D modellere erişilebilen sitelerden türlere benzeyen modelleri bulunmuş, üzerlerinde düzenlemeler yapılarak son haline getirilmiştir. Kartlar ve 3D model, tür resminin üzerinde ROAR© sitesinde birleştirilmiş ve aynı sitenin mobil uygulamasından türler öğrencilere tanıtılmıştır. Bulgulara göre, biyoçeşitlilik ve ekolojik dengenin önemine rağmen lise düzeyindeki öğrencilerin bu gerçeklikleri bilmediği ve korunmamasında ortaya çıkabilecek sonuçlar hakkında bilgileri olmadıkları görülmüştür. Endemik ve tehdit altındaki türler ise bahsedilen iki gerçeklik yanında oldukça düşük sayıda bilinmiştir. Dijital Atlas uygulamasını yeterli süre kullandıktan sonra yapılan görüşmelerde ise uygulamanın kullanılmasında hiçbir zorluk yaşanmadığı ve uygulamanın ilgi çekici olup kullanırlarken sıkılmadıklarını belirtmişlerdir. Görüşmelerde türlerle ilgili soruların yanıtlarında aynı öğrencilerin ankette verdikleri doğru cevap sayılardan kat kat fazla olduğu görülmüştür. Projemizdeki dijital atlas endemik ve tehdit altındaki türleri tanıtmada ve biyoçeşitlilik farkındalığını artırmada olumlu etki yapmıştır. Uygulama ayrıca milli parklarda ziyaretçilerin kullanımına açılabilir ve Türkiye'yi kapsayan bir yapıya dönüştürülebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: YKS'YE BEŞ KALA Özet: YKS, KPSS, DGS, ALES ve LGS gibi ÖSYM ve Milli Eğitim tarafından yapılan sınavlara her yıl milyonlarca kişi girmektedir. YKS'ye Beş Kala projesi ile birçok kişinin geleceğini belirleyen bu sınavlarda bireylerin yaşadığı kaygı ve stresi azaltmaya yönelik bir uygulamanın önemini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu sınavlarda araştırma konusu YKS sınavlarına 2019'da girmiş olan ve 2020'de girecek olan öğrenciler üzerinde araştırılarak bulgular elde edilmiştir. 2020 YKS sınavlarına girecek olan 20 öğrenciye biri normal ve diğeri ekstra 5 dakika kalem kullanmadan ve inceleme yapmadan süre verilerek uygulanmıştır. Uygulamalar sonunda sınavların beş dakikalık sürelerindeki duygu ve düşünceleri sorulmuştur. Sonuç olarak öğrenciler normal deneme sınavındaki beş dakikaya yönelik bulgulardan stresli ve kaygılı olma, odaklanma uğraşı, sorun yaşamama durumu, kaygıya sebep olmayan heyecan gibi durumların meydana geldiği elde edilmiştir. Ekstra 5 dakika süre verilerek yapılan uygulamada ise stres ve kaygı azalması oldu, odaklanma ve dikkat artışı oldu, ön bilgi edinebildim, strateji oluşturabildim gibi olumlu durumlar yaşadığını belirten öğrencilerin çoğunlukta olduğu görüldü. Ayrıca 2019 YKS sınavına giren öğrencilere girdikleri sınavın ilk 5 dakikasına dair düşüncelerinde de benzer sonuçlar elde edildi. 2019 TYT sınavına girmiş olan öğrencilere ekstra beş dakikalık süre verilseydi düşünceniz ne olurdu? Sorusu bağlamındaki cevaplarda yapılan uygulamada benzer sonuçlar elde edilmiştir. Araştırma sonuçları genel itibari ile YKS sınavlarına giren ve girecek öğrencilerin, sınavın özellikle ilk 5 dakikasında, önemli bir kısmının çeşitli sebeplerle kaygı ve stres yaşadıkları yönünde olmuştur. Bunun nedeni olarak da insan beyin yapısındaki limbik sistemin etkisinden kaynaklandığı yapılan alan araştırmaları ile araştırma bulguları desteklenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: YAPAY ZEKA İLE ALS HASTALIĞININ TEŞHİSİNDE YENİ BİR YAKLAŞIM Özet: Amyotrofik lateral skleroz (ALS) istemli kas hareketinin kontrolünden sorumlu sinir hücrelerinin hasarından kaynaklanan bir nörolojik hastalık grubudur. İstemli kaslar çiğneme, yürüme ve konuşma gibi hareketlerin yapılmasında görevlidir. ALS hastalığı ilerleyici bir hastalık türüdür ve belirtiler zamanla kötüleşme eğilimi gösterir. Bulaşıcı bir hastalık olmayan ALS; dünyanın her yerinde ve her kesimden insanda ortaya çıkabilmektedir. Günümüzde, ALS hastalığının ilerleyişini durdurmak ya da tam iyileşme sağlamak için herhangi bir tedavi seçeneği yoktur bu nedenle hastalığın erken teşhisi hastanın kalan zamanında daha kaliteli yaşama sahip olması için son derece önemlidir. Bu amaçla ALS hastaları ile sağlıklı bireylere ait ses verileri arasındaki parametre farklarını kullanılarak alternatif bir teşhis şekli oluşturmak için yapay sinir ağlarından faydalanılmıştır. Proje de Republican Research and Clinical Center of Neurology and Neurosurgery tarafından oluşturulmuş bir veri tabanından alınan ses verileri Temel frekans, jitter, shimmer gibi ayırt edici parametrelere göre analiz edilmiştir. Veriler üzerinde Random Forest Classifier sınıflandırması kullanılarak eğitim gerçekleştirilmiştir. Sınıflandırılan ses verileri ile Als hastalığı başarılı bir şekilde teşhis edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: ELEKTROT GEOMETRİSİNİN ELEKTROHİDRODİNAMİK İTKİYE ETKİSİ Özet: İyonların elektrik alanları etkisinde hızlandırılması ile oluşan, itki sağlamak için hareketli bir parçaya ihtiyaç duymayan elektrohidrodinamik (EHD) itki sistemi; aralıkla yerleştirilmiş iki elektrottan oluşmaktadır. Zıt yüklü ve yüksek potansiyel farka sahip elektrotlar, itkinin oluşmasını sağlayan temel etkendir. Bu nedenle elektrotların geometrisi, oluşan EHD itki miktarı ve oluşumunu büyük ölçüde etkilemektedir. Araştırmada, toplayıcı elektron geometrisinin oluşan elektrik alanı ve EHD kuvvet büyüklüğüne etkisi incelenmiştir. Araştırma kapsamında EHD deney sistemleri tasarlanmış; sistemlerde, farklı elektrot geometrileri sonucu iyonize hava moleküllerine etki eden EHD kuvvetinde oluşan değişiklikler incelenmiştir. Düzlemsel, silindirik ve kanat profili geometrisine sahip üç farklı elektrot modeli oluşturulmuş, FEA (Finite Element Analysis) ve multifizik simülasyonlarından yararlanarak modellerin simülasyonları gerçekleştirilmiş ve sonuçlar gözlemlenmiştir. Modellerde kullanılmak üzere bir Corona deşarj modeli oluşturulmuş, deşarj modelinden elde edilen veriler EHD itkinin incelenmesinde kullanılmıştır. Yapılan simülasyonlar sonucu düzlemsel elektrot geometrisinin en etkili geometri olduğu sonucu çıkarılmıştır. Düzlemsel elektrot geometrisinin uzunluğu değiştirilerek farklı elektrot uzunluklarının EHD itkiye etkisi incelenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: MÜZİĞİN SOSYOLOJİK YAPISI Özet: Bu projenin amacı, toplumsal ve ekonomik farklılıkların müzik eğitimi ve öğretmenliğine ilişkin algıyı ne derecede etkilediğini belirlemek ve ailenin ekonomik durumu, eğitim düzeyi, yaşanılan yer ve cinsiyet gibi değişkenler kullanılarak müzik eğitimine olan bakışın sosyolojik bir analizini yapmaktır. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu araştırmada, görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. İçinde bulunduğumuz küresel salgın şartlarından dolayı yüz yüze gelemediğimiz on beş müzik öğretmeni ile telefon ile görüşmeler gerçekleştirdik. Kendi etkimizi ve öznel yargılarımızı en aza indirmek amacıyla "standartlaştırılmış açık uçlu görüşmeyi" tercih ettik. Bu doğrultuda, her bir müzik öğretmenine belli bir sıraya konulmuş beş tane soru yöneltildi. Elde edilen verilerin üzerinde içerik analizi yapıldı. Bu analizlere göre, ailenin ekonomik durumunun ve eğitim düzeyinin müzik öğretmenliği mesleğinin seçilmesinde oldukça etkili bir faktör olduğu bulgusuna eriştik. Cinsiyet ile müzik öğretmenliği arasındaki ilişkiye bakıldığında ise, müzik öğretmenliği bir kadın mesleğidir şeklindeki algının artık gerçeği yansıtmadığı yargısına ulaştık. Ayrıca, ilgilenilen müzik ile yaşanılan yer; çalınan müzik aleti ile cinsiyet arasında sıkı bir ilişki olduğu sonucuna varılmıştır. Bu alanda proje yapmak isteyenler, çalışmanın içeriğine nicel veriler de dâhil ederek karma yöntemle veriler toplayabilirler.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: TOPRAKSIZ TARIMIN GELİŞTİRİLMESİ VE MALİYET AVANTAJI: ELEKTRİK ARK OCAĞI (EAO) CÜRUFUNUN KULLANILMASI Özet: Ülkemizde; tarım alanlarının erozyona uğraması ve kullanılabilir su kaynaklarının azalması sebebiyle tarımda farklı yöntemlere ihtiyaç duyulmuştur. Bunlardan en verimlisi olan topraksız tarım; yatırım maliyeti, işletme giderleri ve bilgi eksikliği gibi nedenlerle yaygınlaşmamıştır. Bu projede; topraksız tarım uygulamalarında çelik sektöründeki elektrik ark ocakları (EAO) yan ürünü, tehlikesiz atık sınıfındaki cürufun, volkanik tüf benzeri yapısı ile katı ortam kültürü, içeriğindeki elementler (Fe, Ca, Mn gibi) ile besin olarak kullanabilirliği üzerine çalışılmıştır. Böylece topraksız tarımda maliyet avantajı sağlanarak yaygınlaştırılmasına katkıda bulunulurken; depolama nedeniyle çevre sorunu yaratan ve ekonomik kayıp olan cüruf, dönüşüme sokularak çevresel ve ekonomik fayda sağlanması amaçlanmıştır. Yapılan çalışmada, marul (Lactuca sativa) bitkisi kullanılarak kontrollü üç sistem (Tank-1, Tank-2, Tank-3) oluşturulmuştur. Cürufun etkilerinin net görülebilmesi için durgun su kültürü modeli seçilmiştir. Tank-1'de tüm parametreler olması gerektiği gibi tutularak kontrol grubu oluşturulmuştur. Tank-2 ve Tank-3'de, besin içeriğinden Fe çıkarılmış, Tank-3'e cüruf eklenmiştir. Tankların pH ve elektriksel iletkenlik (EC) değerleri, günde bir defa manuel; EC, su sıcaklıkları, ortam nem ve sıcaklık değerleri her dört saatte bir otomatik kayda alınarak takip edilmiştir. Deney sonunda; Tank-2'de gelişim geriliği görülürken, Tank-3'ün Tank-1'le aynı olduğu gözlemlenmiştir. Diğer önemli bir bulgu, deney sürecinde Tank-1'e fazladan 50 ml besin çözeltisi daha verilmesi gerekirken, cüruflu olan Tank-3'e ekstra besin takviyesine gerek kalmamasıdır. Laboratuvar incelemelerinde en yüksek Fe içeriği Tank-3'de çıkmıştır. Aynı deney; kontrol grubu ve değişik oranlarda cüruf içeren üç tankla tekrarlanmış, ilk deney sonuçlarına benzer sonuçlar gözlemlenmiştir. Böylece deney sonuçlarının tutarlılığı kontrol edilmiştir. Sonuç olarak topraksız tarımda cürufun kullanılabilirliği ve avantajları karşılaştırmalı olarak görülmüş, işletme giderlerinde azalma sağlayabileceği saptanmış ve tekrarlanabilirliği gösterilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: DİKKAT EKSİKLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN ODAKLANMA SÜRELERİNİ ARTTIRMAK İÇİN TEDAVİYİ DESTEKLEYİCİ BİR OYUN GELİŞTİRME Özet: Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tanımlanırken, dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik (hiperaktivite) ve dürtüsellik kavramları kullanılmaktadır. Dünyada genelinde yaygınlığı okul çağı çocuklarında %2-12 aralığında , tüm yaş aralıklarında ise %5,29 oranında olan bu hastalığın ülkemizde görülme oran 12.7 dir. DEHB çocukların kişilerarası ilişkiler başta olmak üzere gelişim, eğitim ve yaşantılarının birçok alanını olumsuz etkilemektedir. DEHB olan çocukların diğer çocuklara oranla daha fazla sorun yaşadıkları görülmektedir. Bu sorunların başında karşı gelme ve saldırgan davranışlar olmak üzere diğer duygu ve davranış sorunlarını daha sık sergiledikleri ve binişik hastalıkların eklenmesi bakımından yüksek risk altında oldukları bildirilmektedir . Bu sorunlar çocuklarla beraber aileyi ve toplumu da etkiler. DEHB olan çocukların sorun davranışlarının çoğu; dikkat sürelerinin kısa oluşundan, aşırı hareketlilikten, dürtüsel davranışlardan ya da diğer bir deyişle davranışlarının sonuçlarını düşünmeden hareket etmelerinden ve isteklerini erteleyememelerinden kaynaklanmaktadır. (Öner ve Arkadaşları, 2003 ). DEHB tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır. Ancak DEHB tek yönlü tedaviyle iyileşme gösterecek bir hastalık değildir.. İyi bir tedavinin ilaç, psikoterapi ve psikososyal tedavileri kapsaması gerekmektedir. DEHB tedavisi psikososyal yönden desteklemek amacıyla uzmanlar eşliğinde bir oyun geliştirilmiştir. Geliştirilen oyun için çocukların en çok ilgili oldukları alan olan teknoloji kullanılmıştır. Oyun ile DEHB li bireylerin odaklanma sürelerini arttırmak ve sosyal yönden desteklemek amaçlamaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: YOUTUBE KANALINDA 'COVİD19 AŞISI' ANAHTAR KELİMESİ İLE ULAŞILAN VİDEOLARIN İÇERİK ANALİZİ Özet: Aşı tartışmaları pandemi döneminde geçmişte olmadığı kadar tüm kamuoyunun önünde sürdürülmektedir. Hastalık ve ölümlerin önlenmesi açısından yüksek etkinlik ve güvenirliği olan aşılarla ilgili olumsuz yaklaşımlar gündeme gelmektedir. Aşı karşıtı (reddi) olarak adlandırılan kişi veya gruplar aşılarla ilgili olumsuz yaklaşımlar ileri sürerek aşı olmayı reddetmektedirler. Covid19 aşısı ile ilgili sosyal medyada yayınlanan videoların insanların aşı reddine neden olabileceği öngörülebilir. Aşı ile ilgili sosyal medyada yayınlanan videoların mevcut durumu ortaya koymak, aşı reddi konusunda alınacak önlemlere ve yapılacak planlamalara katkı sağlayacaktır. Bu projede YouTube kanalında ''Covid19 aşısı'' anahtar kelimesi ile ulaşılan videoların içeriklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmamızda nitel araştırma türlerinden 'içerik analizi' modeli kullanıldı. Toplamda 219 video değerlendirmeye alındı. Videoların adı, URL adresi, yayınlanmaya başlama tarihi, izlenme- beğenme-beğenmeme-yorum sayısı, süresi(saniye), videoyu yayınlayan kanal excell programında kayıt altına alındı. Videoda aşı ile ilgili konuşan kişiler: sağlık personeli ve sağlık dışı personel olarak sınıflandırıldı. Videonun içerik konusu ise: aşı yanlısı, aşı karşıtı ve nötr olarak sınıflandırıldı. Videolar iki araştırmacı tarafından ayrı ayrı izlendi. Veriler Excel programına yüklendikten sonra oluşturulan temalar/sorular ışığında istatistiki hesaplamalar yapıldı. İçerik konusu aşı karşıtı olan video sayısının N=12, (%5,5), nötr video sayısının N=120 (%54,8), aşı yanlısı videolarının ise N=87 (%39,7) olduğu görüldü. Uzun ve ark. (2019)'nın pandemi öncesi yaptığı benzer çalışmada aşı yanlısı videoların %61,9; aşı karşıtı %22,4; nötr/kararsız videoların ise % 15,7 oranında olduğu bildirilmişti. Uzun ve ark.(2019)' na göre nötr video oranının arttığı, aşı yanlısı ve karşıtı video oranlarının ise azaldığı söylenebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNDE SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞINA YENİ BİR ÇÖZÜM: TÜBİTAK VE ETWİNNİNG PROJELERİ Özet: Bu çalışmanın amacı 2020-2021 Eğitim Öğretim yılında Erzurum ilinde farklı türde ortaöğretim okullarında öğrenim gören öğrencilerin, sosyal medya bağımlılık düzeylerinin tespit edilmesi ve öğrencilerin sosyal medya algılarını hangi metaforlarla ifade ettikleri tespit edilmesidir. Ayrıca TÜBİTAK ve eTwinning projelerinin sosyal medya bağımlılığına etkisi yapılacak deneysel çalışma ile incelenecektir. Karma yöntem ile yürütülen bu çalışma nicel ve nitel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ve yarı deneysel desen modeli birlikte kullanılarak hazırlanmıştır. Araştırmanın evreni Erzurum ili merkez ilçelerinde öğrenim gören 23238 kişilik öğrenci kitlesidir. Bu öğrenci grubunun içerisinden basit tesadüfî örnekleme yöntemi ile gerekli izinler alındıktan sonra 375 öğrenci örneklem seçilmiştir. Ayrıca 2 farklı okuldan 30 ar kişilik deney ve kontrol grubu oluşturulmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen 9 sorudan oluşan katılımcıların demografik özelliklerini araştıran bilgi toplama formu ve sosyal medya bağımlılığı ölçeği kullanılmıştır. Ankette kapalı uçlu sorulara verilen yanıtlar "SPSS 22,0 istatistik programı aracılığıyla analiz edilerek frekans, yüzde ve aritmetik ortalamalar hesaplanmış, açık uçlu sorudan elde edilen nitel veriler üzerinde ise içerik analizleri yapılmıştır. Ölçeklerden toplanan veriler normal dağılım gösterdiğinden parametrik testlerlerden t testi, tek yönlü Anova testi ve Post Hoc testlerinden Tukey testi kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formlarının analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Sonuç olarak sosyal medya bağımlılığı ölçeği okul türlerine göre ve cinsiyete göre incelendiğinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Araştırmaya katılan öğrenciler sosyal medya kavramı üzerine 13 farklı kategoride 59 metafor üretmişlerdir. TÜBİTAK ve eTwinning projelerinde görev alan öğrencilerin sosyal medya bağımlığında çalışmalar sonrasında olumlu bir farkındalık oluşmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: BALIK POPÜLASYONU STOKLARININ HESAPLAMASINDA YENİLİKÇİ BİR ÇÖZÜM : BİYOMİMİKRİ VE GÖRÜNTÜ İŞLEME TEKNİKLERİ KULLANILARAK TASARLANMIŞ OTONOM SUALTI ARACI Özet: İklim değişikliği, kirlenme ve kaynakların dikkatsizce aşırı kullanımı, geçen yüzyılda biyolojik çeşitliliği ciddi biçimde tahrip etmiştir. Denizlerde bilinçsiz ve plansız yapılan balık avcılığı da biyoçeşitliliği olumsuz yönde etkileyen unsurlardan biridir. Denizlerde yaşanan bu tahribatı önlemek için bazı çalışmalar yapılmaktadır. Yapılan çalışmalarda canlı çeşitliliği stok durumları için farklı bir takım balık sayım teknikleri kullanılmaktadır. Bazı teknikler net bir sayı vermek yerine yaklaşık tahminlerde bulunur, bazıları sadece balık sürülerinin yaşı gibi genel bilgileri verir. Genel olarak kullanılan yöntemler incelendiğinde ucuz ve detaylı bilgi vermeyi başaran bir teknik bulunamamıştır. Geliştirilen proje balık sayımında kullanılan kendini kanıtlamış bazı teknikleri yenilikçi bir şekilde ülkemizin kıyılarına sunmayı hedeflemektedir. Bunun için 2000'li yılların başlarında geliştirilen ve gelişmeye devam eden yapay zekâ ile görüntü işleme teknikleri kullanılacaktır. Ülkemizde de birçok üniversitemiz farklı yapay zekâ teknikleri ile balık sayımı yapmak için çalışmalarda bulunmuştur. Yapılan araştırmalarda karşılaşılan sistemler ya hazır görüntüler ya da sabit sualtı kameraları üzerinde kullanılmıştır. Geliştirilen proje ile sualtı aracı üzerinde yer alan yazılımla sayım işlemi sağlanacaktır. Hareketli bir sistem olacağı için birçok konumdan farklı veriler toplayarak daha net bir popülasyon çalışması gerçekleşecektir. Sualtı aracı hareketini gerçekleştiriyorken çevresinde bulunan balıkları ürkütmemesi için biyomimikri yöntemleri kullanılarak vatoz balığının hareketi kopyalanmaya çalışılmıştır. Bu sayede hem çevresinde bulunan balıklar için doğal bir görüntü oluşturacak, hem de fırçasız motorlara göre daha az ses çıkaracaktır. Geliştirilen proje sayesinde balık sayım tekniklerine getirilen yenilikçi çözüm ile balık nesilleri ve ülkemizin balıkçılık sektörü güvence altına alınacaktır. İlerleyen zamanlarda araca eklenebilecek akustik ölçüm araçları ile balık sürülerinin yerinin tespit edilmesi daha kolay hale gelecektir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: COVİD-19 DÖNEMİNDE LİSE ÖĞRENCİLERİNİN TEKNOLOJİ BAĞIMLILIKLARI İLE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ Özet: Bu çalışmada Covid-19 döneminde lise öğrencilerinin teknoloji bağımlılıkları ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Giresun ve Tokat ilinde öğrenim gören 598 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında Teknoloji Bağımlılığı Ölçeği, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve demografik bilgilerini toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Teknoloji bağımlılığı ile psikolojik sağlamlık arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığını tespit etmek amacıyla Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Teknoloji bağımlılığın ve psikolojik sağlamlığın cinsiyete göre anlamlı bir farklılık oluşturup oluşturmadığını belirlemeye yönelik Bağımsız Örneklemler T-testinden faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda, teknoloji bağımlılığı ve teknoloji bağımlılığın alt boyutları (sosyal ağ bağımlılığı, anlık mesajlaşma bağımlılığı, çevrimiçi oyun bağımlılığı ve web siteleri bağımlılığı) ile psikolojik sağlamlık arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca teknoloji bağımlılığın anlık mesajlaşma, çevrimiçi oyun bağımlılığı ve web siteleri bağımlılığı alt boyutlarının ve psikolojik sağlamlığın cinsiyete göre anlamlı bir farklılık oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma sonuçlarına yönelik teknoloji bağımlılığı ve psikolojik sağlamlıkla ilgili ebeveynlere, öğretmenlere ve okul yöneticilerine yönelik psikoeğitim programları yürütülebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: NANOPARTİKÜLER İLAÇ ADAYI OLARAK ELEMİ VE SERVİ UÇUCU YAĞLARININ AKCİĞER KANSERİ ÜZERİNDEKİ ETKİNLİKLERİNİN IN VİTRO ARAŞTIRILMASI Özet: Akciğer kanseri, dünyada en sık görülen ölüm nedenlerinden biridir. Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapötiklerin şiddetli yan etkileri, toksisitesi ve yüksek maliyetleri düşünüldüğünde uçucu yağlar gibi daha ekonomik ve doğal tedavi yöntemlerine ihtiyaç vardır. Bu çalışmada Türkiye'de yetişen Cupressus sempervirens (Servi) ve Filipinler'de yetişen Canarium commune (Elemi) ağaçlarından elde edilen uçucu yağların etkilerinin farklı yöntemlerle belirlenmesi hedeflenmiştir. Çalışmada, GC/GC-MS analiziyle bağıl yüzde; elemi uçucu yağı için en çok %53.7 limonen, servi uçucu yağı için en çok %54.5 a-pinen olarak bulunmuştur. Antiproliferatif etkinin belirlenmesinde insan akciğer adenokarsinomik (A549) ve normal fibroblast hücreleri (CCD-19Lu) kullanılmıştır. Hücrelerde MTT ile 24 saatlik IC50 değerleri belirlenmiş ve elemi uçucu yağı için; A549: 1.199 µg/mL, CCD-19Lu: 37.181 µg/mL; servi uçucu yağı için; A549: 0.272 µg/mL, CCD-19Lu: 7.739 µg/mL olarak bulunmuştur. Antiproliferatif etki mekanizmasını belirlemek için reaktif oksijen türleri ELİSA kitleriyle ölçülmüş oksidatif stres belirteçlerinden toplam antioksidan durum (TAS), toplam oksidan durum (TOS) değerleri kanserli hücrelerde normal hücrelerdekinden fazla belirlenmiş ve kanserli hücrelerin strese sürüklendiği bulunmuştur. Stres altındaki hücrelerin ELİSA kaspaz 3 (CASP3) ve sitokrom C somatik (CYCS) kitleriyle ölçülmesi sonucu kanser hücrelerinin apoptoza yönlendiği bulunmuştur. Kanser hücrelerinin apoptoza uğradığının farklı yollardan araştırılması amacıyla BAX ve Bcl-2 genleri qRT ? PCR analizleriyle çalışılmış ve BAX genlerinin daha fazla uyarılması sonuçları desteklemiştir. Analiz sonuçlarına göre her iki uçucu yağın da normal hücrelere zarar vermeden antikanser etkinliğinin olduğu belirlenmiştir. Bu umut vadedici sonuçlara dayanarak potansiyel ilaç adayı elemi ve servi uçucu yağı yüklü nanopartiküler ilaç taşıyıcı sistemler hazırlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: ESKİDEN HER EVDE KIRMIZI ODALAR VARDI Özet: Geniş aile ortamında yaşayan arkadaşlarımızın okul ortamında kendilerini daha iyi ifade edebildikleri, sosyal kültürel faaliyetlere katılmada daha istekli oldukları ve daha mutlu oldukları gözlenmektedir. Biz de projemizde şimdilerde huzur evlerine gönderdiğimiz büyüklerimizin aslında çocuklarımızın eğitimi ve gelişimi için ne kadar önemli ve vazgeçilmez olduğunu bir kez daha bazı veriler ışığında hatırlatmak istedik. Amacımız bu günlerde tüm televizyon kanallarında izlenme rekorları kıran psikologların, aslında pek uzağımızda olmadığını, yanı başımızdaki nene ve dedelerimiz olduğu gerçeğini vurgulamak. Bunun için de okuldaki arkadaşlarımız ve onların aileleriyle görüşmeler ve küçük gözlemler yaparak bazı veriler elde etmeye çalıştık. Geniş ailede yaşayan arkadaşlarımızın karşılaştıkları sorunlarla ilgili ya da herhangi bir konuyla ilgili çok rahat bir şekilde büyüklerine ulaşabildiklerini, sıkıntılarını paylaşabildiklerini gözledik. Çekirdek aileleriyle yaşayan arkadaşlarımızın ise sorunlarını çok rahat dillendiremediklerini, anne -babalarına biraz mesafeli olduklarını, kendi arkadaşları veya rehber öğretmenleri kendilerine daha yakın gördüklerini gözledik. Yapılan analizler ve gözlemler sonucu elde edilen bu sonuçlara uygun öneriler ve değerlendirmeler yapılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: TOPLUMSAL DEĞERLERİN YOZLAŞMASINDA SOSYAL MEDYANIN ETKİSİ "BİRİ BİZİ (Z KUŞAĞINI) DEĞERSİZLEŞTİRİYOR" Özet: Değerler, toplumdan topluma ve kuşaktan kuşağa farklılık göstermekte, teknolojinin hızla ilerlemesiyle zaman içerisinde de değişip dönüşebilmektedir. Sosyal medya araçlarının küreselleşmeyi hızlandırdığı ve insan davranışları üzerinde çoğu zaman olumsuz etkilere yol açtığı yapılan çalışmalarla ortaya konulmuştur. Sosyal medyanın özellikle z kuşağı mensupları üzerindeki olumsuz etkileri, çoğu zaman sahip olunan toplumsal değerlerin bozulmasına, sahip olunan toplumsal değerlerin çağdışı şeyler olduğuna inanmalarına, hatta toplumsal değerlerin yozlaşmasına sebep olmaktadır. Bu bağlamda araştırma sosyal medya, toplumsal değerler ve z kuşağı çerçevesinde ele alınarak sunulmuştur. Araştırmanın temel amacı, sosyal medyanın toplumsal değerler üzerine etkisini tespit etmektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar z kuşağına mensup 5 kız ve 5 erkek bireyden oluşmaktadır. Katılımcıların seçiminde ölçüt örneklem yöntemi kullanılmakta olup, katılımcıların z kuşağına mensup olmaları ve en az bir sosyal medya hesabı kullanıyor olmaları ölçüt olarak belirlenmiştir. Katılımcıların sosyal medya kullanımının toplumsal değerlerin yozlaşmasında etkisinin olup olmadığı ve bir etkisi varsa bu etkinin neler olacağını ortaya koyabilmek amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme soruları hazırlanarak mülakat(görüşme) tekniğiyle veriler toplanmıştır. Mülakatlardan elde edilen ham veriler, betimsel analiz tekniği ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda z kuşağı bireyler aileye bağlılık, misafirperverlik, doğruluk, dürüstlük, çalışkanlık, sorumluluk, sevgi, saygı, bağımsız ve özgür düşünebilme yetisi, mutluluk, üretkenlik, cesaret, mahremiyet, hoşgörü, iyimserlik, selamlaşma, duyarlılık gibi toplumsal değerlerin sosyal medyanın etkisiyle giderek değişip özünden uzaklaştığını belirtmişlerdir. Z kuşağının bu yöndeki görüşleri araştırmanın "Sosyal medyanın, z kuşağı mensuplarının toplumsal değerlerine olumsuz etkisi vardır" hipotezini doğrular niteliktedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: TÜRK EVLERİNDEKİ VE AİLE YAPISINDAKİ DEĞİŞİMİN İZMİR DÜZLEMİNDE İNCELENMESİ: GEÇMİŞE ÖZLEM ''ÜRET-EN EVLER7'' Özet: Geçmişten bugüne insanlar barınma ihtiyaçlarını karşılamak adına ''ev'' e ihtiyaç duysalar da ona yüklenen anlam ve evin misyonu zaman içinde değişmiştir. Oysa insanın kimliğinin olması gibi evlerin, mahallerin, oradaki yaşamın da kimliği vardır. 20. yüzyılın başında gündelik yaşamın birçok alanında kendisini hissettiren modernizm ''geleneksel''den kopma olarak algılanmış ve uygulanmıştır. Bu kopuş; gelenekseldeki Türk evlerinde, aile yaşamı, komşuluk ilişkileri ve mahalle hayatında da gözlemlenmiştir. Türk kültürüne özgü bir kimlik taşıyan ev kavramı modernizmle ''tüketim nesnesi''ne dönüşmüştür. Bireysel zevkler, şık mekânlar yaratma isteği ve bu bağlamdaki reklam sloganları (''En iyisini hak ediyorsun.'', ''Bu evlerle hayallerinize yaklaşın.'') gibi etkenler ''ev'' kavramını barınma alanı, aileyi bir arada tutan yapı olmanın çok ötesine taşıyarak birey için bir kimlik hatta toplumsal statü ifadesine dönüştürmüştür. İnsanlar geleneksel evler ile beraber geleneksel aile yapılarını da yavaş yavaş kaybetmişlerdir ve toplumda eskiye/ anılara bir özlem baş göstermiştir. Çalışmamızda, gelenekselden modernizme uzanan köprüde modern olmanın gelenekselden kopma olarak algılanışının ''ev ve aile yaşamına, Türk evlerinin iç ve dış mimarisine, mahalle kültürüne'' etkilerine odaklanılmıştır. Kültürel, ekonomik, sosyal boyutlardaki değişimle evlerimizin ve aile yaşamlarımızın geçmişteki anlamını büyük ölçüde yitirdiğinin İzmir düzleminde yapılan anket, gözlem, fotoğraflama çalışmalarıyla altı çizilmiştir. İnsanların geçmişe olan özlemleri, genç kuşağın soyut kültür mirası olan geleneksel Türk evlerine, aile ve mahalle yaşamına uzak duruşları anket çalışmalarıyla belgelenmiştir. Araştırmalar neticesinde çözüm önerisi olarak tasarımını kendimizin yaptığı ve bir iç mimarın desteğiyle üç boyutlu görsele aktarılan ''Üret-en Evler7'' mimari tasarımıyla geleneksel ile modernizmin bir arada yürütülebileceğinin somut bir göstergesi ortaya konmuştur. Ve bu çalışmanın alanında örnek teşkil edeceği üzerinde durulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: YAPAY GÖZ Özet: Görme engelli bireylerin sosyal yaşamdaki karşılaştığı sorunları ele alındığında, birçok alanda ciddi gelişmelerin yaşandığı günümüz şartlarında, görme engelli kişilerin yeteri kadar teknolojiden faydalanmayıp, mobilitelerinin kısıtlı olması sebebiyle sosyal ortamdan uzak kalmaları büyük sorun teşkil etmektedir. Bunun yanı sıra, görme engelli bireylerin kullanacağı ve kültürel gelişimine katkıda bulunabilecek nitelikte materyallerin (kitap, dergi, gazete v.b) kısıtlı olması, üretilen materyallerin kullanılan alfabe tekniği nedeniyle ulaşılmasının zor olması veya maliyetinin yüksek olması sorun olmaktadır. Konu ile ilgili olarak geçmişten günümüze kadar yapılan çalışmalara baktığımızda güncel teknolojilerin, engellilerin hayatını kolaylaştırmak amacıyla farklı yöntemlerle kullanıldığını görülmektedir. Görme engelli bireylerin okuma yapması için kullanılan en yaygın yöntem Braille alfabesidir. Braille alfabesi tekniği, 6 adet kabartma noktanın insan parmağının bir boğumunun içi gibi küçük bir alanda faklı kombinasyonlar ile harflerin temsiline dayanmaktadır. Kişi bu yolla okuma yapabilmek için düz bir zemin üzerinde Braille alfabe tekniği ile yazılmış metinleri parmak ucu hissiyatını kullanarak harfleri hisseder. Yapmış olduğumuz proje ile Braille alfabesine dönüştürülmemiş kitap, dergi, gazete vb. materyaller görüntü işleme yöntemi ile algılanır. Algılanan metinler Google Text to Speech özelliği kullanılarak sese çevrilir. Metinlerin okunuşu engelli kişi için cihaza takılan kulaklıklar yardımıyla duyulur. Projemiz sadece okuma ve dinleme dışında, merkezi sınavların yapılmasında görme engelliler için büyük kolaylık sağlayacaktır. Eklenen geliştirmeler aracılığıyla soru okunduktan sonra kodlama da sağlanabilir, böylece bir gözlemciye ihtiyaç gerekmez. Projemizde yüz ve nesne tanınması sağlanarak, görme engelli kişinin önüne gelen engelin insan, araç, eşya vb. öğeler olduğunu anlaması da sağlanabilir. Projemizdeki amaç eklemiş olduğumuz özelliklerle görme engelli kişiye yapay bir göz olarak engel düzeyini en aza indirebilmektir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: TİP-1 SOLUNUM RAHATSIZLIKLARI OLAN HASTALAR TARAFINDAN KULLANILAN OKSİJEN KONSANTRATÖRLERİNİN KANDAKİ OKSİJEN SEVİYESİNE GÖRE OTONOMLAŞTIRILMASI Özet: Projenin amacı solunum rahatsızlıkları(tip-1) veya covid-19 olan hastaların gece uyurken kanlarındaki oksijen seviyesinin düşmesinden ötürü gerçekleşen uyuma düzeninin bozulması veya nefes alıp vermedeki düzensizliklerin düzeltilmesidir. Proje fikrinin ortaya atılmasında ekip üyesi Can Pusat Dinçer'in annesi tarafından yaşanılan sorunlar etkili olmuştur. Projenin yapı olarak iki bölümden oluşmaktadır. Bunlar bileklik kısmı ve konsantratöre entegre kısımdır. Bileklik kısmında hastanın kanındaki oksijen seviyesi ölçülür ve bu değer konsantratöre entegre kısma gönderilir. Bu değer 80mmHg'nin altında ise konsantratör çalıştırılır ve kişinin oksijen tedavisi alması sağlanır. Bu işlemler kişinin haberi olmadan gerçekleşebilir ve uyku esnasında kişinin uykusu bölünmeden uyuması sağlanır. Aynı zamanda sürekli oksijen alması gerekmeyen ama fiziksel engelli olan hastalar için tam zamanlı olarak da çalışabilir. Haberleşme menzili ortalama 3 metredir ve bu menzil ihtiyaca bağlı olarak arttırılabilir. Bu sistem sadece konsantratörlerle değil neredeyse birebir aynı sistemle hastanelerde bulunan oksijen tüplerine selonoid valf kullanılarak entegre edilebilir. Covid-19 gibi temasın minimuma indirilmesi gereken bulaşıcı hastalıklarla mücadele eden hastaların oksijen tedavilerinin otomatik olarak yapılması amacıyla kullanılabilir. Hastalar tarafından kullanılan prototipin faydalı olduğu hastalar tarafından onaylanmıştır.solunum sıkıntısı yaşayan ve solunum cihazı(oksijen tüpü-konsantratör) kullanımı hayatının bir parçası haline gelmiş olan insanların gece uyurken veya herhangi bir fiziksel engelleri bulunuyorsa tam zamanlı çalışacak şekilde kanlarındaki oksijen seviyesinin ölçülüp buna göre solunum cihazının(oksijen tüpü-konsantratör)etkinleştirilmesinin otonomlaştırılmasıdır. Bu sistem aynı şekilde covid-19 salgınından dolayı solunum sıkıntısı yaşayan bireyler için de kullanılabilir. Özellikle sürekli oksijen tedavisi alması gerekmeyen covid-19 hastaları için uygundur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: İNSANSIZ GÖKTÜRK ELEKTROMANYETİK S-800 SİSTEMİ Özet: Ülkemizde son yıllarda yerli ve milli silahlara ve savunma sanayisine verdiği önem artıkça bu durumdan rahatsız olan uluslar ortaya çıkmıştır. Türkiye'nin S-400 sistemlerini savunma envanterlerine katınca ABD,Türkiye hakkında yaptırım kararları almıştır.ABD'nin ülkemizin gelişmesinin engellenmek istenmesi bizleri üzüp, milli duygularımızın kabarmasıyla ülkemizin de yeni nesil S-800 sistemine sahip olmasını hedefleyip çalışmalarımıza başladık. İnsansız savunma teknolojileri günümüzde hayati derecede önemli görülen araçlar haline gelmiştir. Bu araştırma projesinde yöntem olarak görsel ve yazılı literatüre bakılarak tanımlayıcı deneysel bir araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma çalışmamızda; insanlar için tehlikeli olan askeri veya sivil bölgelerin denetimini ve güvenliğini sağlamak için kullanılan sistemlere alternatif olarak manyetik alan ile çalışan alan savunma sistemi tasarlanmış ve prototipi gerçekleştirilmiştir. Tasarlanan sistem mevcut kullanılan alan savunma sistemlerine karşı yeni bir alternatif sunması beklenmektedir. Çalışmamızla mevcut sistemlere göre daha ekonomik, daha verimli, az bakım gerektiren ve iyi kontrol edilebilir bir savunma sistemi geliştirdik. Gerçekleştirilen sistem lazer güdümlü olup hassasiyeti yüksek ve x ekseni etrafında yaklaşık 180 derece, y ekseni etrafında ise yaklaşık 90 derece manevra yapabilme yeteneğine sahip kameralı bir sistemdir. Çalışmamızda herhangi bir mekanik itici kullanmadan helisel bobin üzerine uygulanan anlık değişken akım ile bobin üzerinde oluşan manyetik alanın mıknatıs mermiye hız kazandırıp fırlatılmasını sağlayacak yeni nesil helisel bobinli İnsansız Göktürk Elektromanyetik S-800 Sistemi tasarladık. Uygun bir anahtarlama devresi ile ivmelendirici sargılar ve bu sargıları besleyen güç katı ile cisminin yatay olarak fırlatması sağlanmıştır.Projemizde değişken akım genliğinin artmasının, tetikleme süresinin değiştirilmesinin, mermi boyunun ve çapının büyütülmesinin fırlatıcıyla elde edilebilecek maksimum hıza etkileri araştırılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: KÜRESEL ÇEVRE SORUNLARI VE DOĞAL AFETLERE ÇİZGİ ROMAN VE MODELLEME İLE DUYARLILIK OLUŞTURMA Özet: 21. yüzyılda gerçekleşen değişimin ve dönüşümle ortaya çıkan problemler karşısında duyarlı ve sorumlu bireylerin yetiştirilmesi ve etkin vatandaş olarak görev bilinci taşımaları tüm toplumların ihtiyacı haline gelmiştir. Zira küreselleşmenin de etkisi ile birlikte dünyanın herhangi bir noktasında yaşanan sorunlar tüm insanlığı derinden etkilemektedir. Bu çalışmada küresel çevre sorunları ve doğal afetlerden depreme çizgi roman ve modelleme ile duyarlılık oluşturma amaçlanmıştır. Bu araştırmada, nitel araştırma yönteminden fenomenoloji (olgu bilim) deseni kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2020-2021 eğitim öğretim yılı ilkokul 4. Sınıf öğrencilerinden gönüllü 5 katılımcı oluşturmaktadır. Anlamlı öğrenmeyi sağlayabilmek boya ve çizgilerle duyarlılık oluşturmak amacıyla çizgi romanlar ve modelleme tercih edilmiştir. Bu projede küresel sorunlardan deprem- kuraklık -ozon tabakasının delinmesi -küresel ısınma konuları çizgi roman ve modelleme ile ele alınmıştır. Veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formu kullanılmıştır. Doğayı korumak, sahip olduğumuz doğal kaynakların bizden sonra gelecek olan nesillerin de kullanımını sağlayacak şekilde tüketmek, onlara yaşanılabilir bir dünya bırakmak, dünya üzerinde yaşayan tüm insanların sorumluluğu altında olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Katılımcılar çizgi roman ve modelleme yöntemleriyle anlatılan çevre sorunlarına daha ilgili olmuşlar, eğlenceli şekilde duyarlılık kazandıklarına dair görüş bildirmişlerdir. İlgili kurumlar tarafından, derslere yönelik eğitici çizgi romanlar belirlenerek ya da hazırlatılarak çizgi romanların eğitim-öğretim sürecinde kullanımı yaygın hale getirilebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: TARİHİ DİZİLERİN LİSEDE OKUYAN ÖĞRENCİLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİNDE KAYSERİ ÖRNEĞİ Özet: Proje Özeti Toplumların geçmişte yaşadıkları olayların tarihi şuur içerisinde verilmesi ve bireye öğretilmesi olağan bir durumdur. Son yıllarda artan bir oranda ülkemizde izleyici ile buluşan birden çok dizi kuşağı bulunmaktadır. İşlenen konular ve içerik farklı da olsa ilk başlarda dudak bükülen bu tür senaryoların zamanla seyirci arasında genel kabul görmeye başladığı ve bu dizilerin aldıkları reyting oranları ile ortaya konmaktadır. Bu filmler etkisini özellikle orta yaş ve üzeri seyircinin dikkatini çekmeye başlamakta ve aile ortamlarına izlenmesinin önünü açmaktadır. Genç kuşak olarak kabul edilen 14-20 yaş arası seyircilerin aileleri ile izlediği dizilerden etkilendiği de aşikârdır. Lise eğitimi alan bu çağ nüfusunun okullarda işlenen tarih derslerine olan bakış açısında son yıllarda öğrenciler arasında bir ilginin var olduğu hissedilmekte öğrenciler derslerde tarihi konular işlenirken izlemiş oldukları dizilerden örnekler vermekte veya yazar/ senaristin ifadelerini ders içerisinde kullanabilmektedir. Çalışmamızda 1325 lise öğrencimize yapmış olduğumuz anketimizi Spss 26.0 analiz programını kullanarak anketimize güvenirlik, t-testi, faktör analizleri gerçekleştirilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN SOSYAL MEDYADA SERGİLEDİKLERİ GÖSTERİŞÇİ TÜKETİM DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ: BİR FARKINDALIK ÇALIŞMASI Özet: Bu çalışmanın amacı, lise öğrencilerinin sosyal medyada sergiledikleri gösterişçi tüketim davranışlarının incelemek ve gösterişçi tüketimin sergilenmesini azaltmaya yönelik farkındalık çalışmaları düzenlemektir. Araştırma kapsamındaki çalışmalar, farklı okullardan lise öğrencilerinin bir araya geldiği MEB destekli e-Twinning platformunda öğretmen kontrolünde gerçekleştirilmiştir. Araştırma karma yöntem desenlerinden olan açıklayıcı desen ile yürütülmüş olup hem nicel hem de nitel boyut bulundurmaktadır. Ürün geliştirme odaklı olan bu araştırma üç aşamada yürütülmüştür. Birinci aşamada, problemi tanımlamak üzere saha çalışması yapılmıştır. Bunun için nicel araştırma yöntemlerinden olan betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Nicel boyutun evrenini, Kocaeli Körfez İlçesinde eğitim almakta olan lise öğrencileri oluşturmaktadır. Rastgele yöntemle seçilen 411 öğrenci araştırmaya dâhil edilmiştir. Böylece problemin genel çerçevesi ortaya konulmuştur. İkinci aşama olan araştırmanın nitel boyutu, e-Twinning projesi kapsamında çalışmalara dâhil olan 14 kişilik gönüllü grup ile yürütülmüştür. Bu aşamada odak grup yöntemi ile görüşmeler yapılmış, nicel boyuttan elde edilen bulgular ele alınmış ve böylece yürütülecek farkındalık çalışmalarının kapsamı ve yöntemi belirlenmiştir. Üçüncü aşamada ilk önce gönüllü gruba, alanında uzman öğretmenlerden web 2.0 araçlarının kullanımına dair eğitimler verilmiştir. Daha sonra bir önceki aşamada belirlenen kapsam ve yöntem çerçevesinde görseller hazırlanmış, ardından uygulamaya alınarak sonuçlar değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, öğrenciler sosyal medyayı aktif ve yoğun kullanmakta ayrıca gösterişçi tüketim davranışları sergilemektedirler. Farkındalık için milli, kültürel ve manevi değerlere yönelik görseller hazırlanmış ve 'Okuduğumu paylaşıyorum' isimli sosyal bir akım başlatılmıştır. Görsellere ilişkin olarak sosyal medya kullanıcılarının görüşleri anket yoluyla toplanmıştır. Sonuçlara göre, hazırlanan görseller dikkat çekici, hazırlanma amacına uygun ve faydalıdır. 'Okuduğumu paylaşıyorum' isimli akım ise 365 sosyal medya kullanıcısı tarafından desteklenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: TARİHMİZİN MİSK KOKUSU Özet: Kokular insanlarının duygu durumlarında inanılmaz etkiler yaratırken tarihsel süreç içerisinde de çokça kullanılmıştır. Osmanlıda kullanılan kokuları anlamak için ilk önce Osmanlı'nın tedavi anlayışını bilmek ve anlamak gerekir. Osmanlıda ve tevhid felsefesinde ruh ve beden bir arada düşünülür ve birlikte tedavi edilirdi. Ruh ve beden ayrılmaz parça olarak görülürdü. Günümüzde ruh ve beden ayrılmıştır. Birbirinden bağımsız iki unsur olarak iyileştirilir . Ayrıca ruhu iyileştirmede koku ve müziğe verilen önem azalmıştır. Projemiz sayesinde Türklerin hangi kokuları hangi amaçla kullandığını araştırıp günümüze de taşımış olacağız. Bu sayede kokular modern tıpa yardımcı olabilir. Tabi ki alınan ilaçların dozu ne kadar önemli ise kokularında kullanım şekli ve dozu da o kadar önemlidir. Ayrıca nefes alma, kalp atışı ve kan basıncı gibi fizyolojik etkileri kontrol ettiğine göre kokuların insan fizyolojisine etki edeceği düşünülebilir ve yeni bir araştırma sahası oluşturabilir. Proje süresince literatür taraması yapıldı. Koku ile ilgili kitaplar okunarak metin analizi gerçekleştirildi. Edirne de kurulmuş olan II. Beyazıt Külliyesi ziyaret edildi ve hangi hastalıkların tedavisinde hangi kokuların kullanıldığı bilgisine ulaşıldı. Koku kullanımının geçmiş hikayesi analiz edildi. Osmanlı da çok fazla kullanılan buhur içinde bulunan öd ağacı; hastalıklardan korunmak için, dimağı kuvvetlendirmek için, rutubet giderici olarak, kehribar; rahatlatıcı, sandal özü hastalıklardan korunmak için, misk; yatıştırıcı, ağrı kesici, hafıza, göz ve kalp kuvvetlendirici, cinsi iktidar arttırıcı, akamber; kuvvet verici, cinsi iktidar arttırıcı, iştah açıcı, sindirim kolaylaştırıcı ve göğüs darlığına karşı kullanıldığı, havale ve felç geçirenler için nane, okaliptüs , gül ve hint defnesi buhurun içine katıldığı bilgisine ulaşıldı.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: PARA PROBLEMİ VE DİNAMİK PROGRAMLAMA İLE ASİMETRİK ŞİFRELEME Özet: Paraların bozdurulması probleminin sayıların parçalanması ile sıkı bir ilişkisi vardır. Para problemi (coin problem) olarak bilinen bu problemlerde bir sayının verilen sayılarla ifadelendirilmesinde mümkün olmayan parçalanmaların sayısı araştırılmaktadır. Dinamik Programlama optimumluk ilkesine dayalı çözümleme yöntemlerine verilen addır. Çalışmamızda Para Probleminin Dinamik Programlama yöntemiyle çözümünden yola çıkarak belirlenen alfabedeki harf sayısı Dinamik Programlama ile çözülmüştür. Daha sonra alfabedeki harf sayısı olan p ile hesaplanan tabloya (mod p) uygulanarak alfabenin tüm sayısal karşılıkları birden çok frekanslarla farklı indislerle tabloda elde edilmiştir. Asimetrik şifreleme algoritmaları sayesinde alıcı ve verici taraflar kendilerine ait ortak gizli anahtar oluşturabilirler ve verilerini bu anahtarla şifreleyebilirler. Ortak gizli anahtarı oluşturmak için ilk ortaya atılan Diffie-Hellman algoritması çalışmamızda kapalı anahtarın oluşturulmasında kullanılmıştır. p 'nin ilkel kökleri kullanılarak Diffie-Hellman algoritması ile k anahtarı elde edilmiştir. Açık metin k anahtarına göre düzenlenerek ve Kripto Dinamik Şifreleme Tablosu ile Polybius Şifresi benzeri bir yöntemle kapalı metin elde edilir. Deşifre formülü ile metin açık metne çevrilir. Çalışmamızda hem simetrik hem de asimetrik şifreleme algoritmaları kullanılmıştır. Tablonun oluşturulması ve haberleşme için C programlama dili ile kodlar yazılmıştır (Ek 2 ve Ek 3). Program çalıştırılarak şifre ve deşifre işlemleri yapılmıştır. Çalışmamız asimetrik şifreleme algoritmasını kullanır fakat şifreli metin için alanyazın taramasında bulunmayan tamamen bizim geliştirdiğimiz bir tablo oluşturma yöntemiyle elde edilen tablo işlevsel olarak kullanılmak istendiği için Kripto Dinamik Şifreleme Tablosu ile şifreleme tercih edilmiştir. Bu yanıyla yöntemimiz orijinaldir. Yapılan çalışmada çözülmesi zor bir algoritma geliştirilmeye çalışılmış olup bilgi güvenliği alanına katkı sağlaması beklenmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: COVID-19 TESPİTİNDE YENİ NESİL YAPAY SİNİR AĞI MODELLEMESİ İLE GELİŞTİRİLEN DUYU TEST CİHAZI Özet: Bu çalışmada, Covid-19 hastalığından şüphelenilen durumlarda kişilerin hastanelere giderek sürüntü testi olarak da bilinen PCR veya antikor testi yaptırmadan önce uygulayabilecekleri güvenilir, maliyeti oldukça düşük ve yapay sinir ağı kullanarak kesin sonuçlar alabilecekleri bir test geliştirilmiştir. Çalışmada geliştirilen test, Covid-19 hastalığının koku duyusu, tat duyusu ve tükürük içindeki ?-amilaz enzimi aktivitesindeki meydana getirdiği değişikliklerden yararlanılarak hazırlanmıştır. Buna göre, çalışmada sağlıklı 100 denek üzerinde koku ve tat ayrım testi, koku ve tat tanıma testi ve tükürük içindeki ?-amilaz aktivitesi testi yapıldı. Covid-19 hastalığının tükürük içindeki ?-amilaz aktivitesini arttırmış olabileceği, koku ve tat duyularını ise azaltmış olabileceği düşünülerek bir yazılım geliştirildi ve sonuçlar bu doğrultuda yapay sinir ağına aktarıldı. Daha sonra kişilerin testi uygulayıp sonuçları görebileceği cihaz prototipi hazırlandı. Yapay zeka verilerine göre kişilerin koku, tat ve tükürüklerinden elde edilen sonuçları cihaz ekranı üzerinden durum 'negatif veya pozitif en yakın sağlık kuruluşuna gidiniz' sonuçlarını çok kısa sürede görebilecekleri yeni nesil bir test cihazı tasarlandı. Kişilerin koku, tat ve tükürük enzimlerinde görülen değişikliklerin anlaşılmasının sağlandığı deney sonuçlarına göre tasarlanan Covid-19 testinde, insanların şüpheli durumlarda kullanacakları, hastalığın ilk dört, beş gününde ortaya çıkmayan öksürük, ateş, halsizlik ve eklem ağrıları gibi yoğun semptomlarından önce kişilerin çok farkına varamadıkları duyu kayıpları ve tükürük aktivitelerinden yararlanılmıştır. Böylece kişilerin yüksek maliyetli diğer testlere başvurmadan önce uygulayabilecekleri, şüpheli durumlardan kaynaklanan bilinmezlik stresini azaltmaya yarayan, yerel ve ekonomik bir duyu test cihazı yapılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: HEX-53 ŞİFRELEME Özet: Bilgi bir değerdir. Geçmişten günümüze kadar geçen süreçte, toplumların sürekliliğini sağlamak için korunması gereken büyük bir güç olmuştur. Bilgiyi korumak için çeşitli yöntemler kullanılmıştır. Kriptoloji bu yöntemlerden biridir. Veri ağında dolaşan bilgi her geçen zaman zarfında artmaktadır dolayısıyla bilgilerin korunumunda kriptolojiye ve matematiksel algoritmalara daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır. Bu projede günümüzde çok önem taşıyan bilginin iletimini ve saklanmasını daha güvenli hale getirecek matematiksel bir şifreleme algoritması oluşturmak hedeflendi. Şifreleme tekniği, zar atışı ile belirlenen sayılara uygulanan matematiksel işlemlerle kurulan alfabenin altıgen tablo üzerine yerleştirilmesidir. Bu şifreleme algoritması geometrik temeller üzerine kurularak ve değişken alfabelerle güçlendirilerek çözülmesi zor bir duruma getirildi. Şifrelemede olasılık, taban aritmetiği, Pisagor Teoremi, trigonometri, irrasyonel sayılar, doğrusal fonksiyon ve asal sayılar kullanıldı. Göndericinin belirlediği zar atışına bağlı olarak her seferinde yeni bir alfabe oluşturulması şifreli metinlerin deşifresini zorlaştırdı. Birçok şifrenin zayıf noktası olan sık kullanılan harflerin tekrarı önlenmiş oldu. Altıgen tablo kullanılarak tahmini zor, özgün bir taban oluşturuldu. Bu tablo sayesinde her karakter için bir harf ve iki rakamdan oluşan üçgen konumlarıyla şifreli metinler elde edilmiş oldu.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: LABİRENT-İ TARİH Özet: Bu araştırmada, hem tarih öğretimine yönelik yeni çevrimiçi oyun tasarlanması hem de bunların deneysel anlamda tarih öğretimine etkisinin bilimsel olarak ortaya konulması amaçlanmaktadır. Tarih öğretiminde geleneksel yöntem ile bilgisayar oyun yöntemi karşılaştırılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu bir lisenin 11. Sınıfına kayıtlı 70 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada yarı deneysel yöntem kullanılmış, "ön test-son test-kalıcılık testi kontrol gruplu model" uygulanmıştır. Öğretim süreci boyunca belirlenen üniteler kontrol grubunda geleneksel yöntemle deney grubunda ise oyun yöntemi kullanılarak işlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre deney grubu ile kontrol grubu arasında ön testte anlamlı bir fark görülmezken son testte anlamlı fark görülmüştür. Ayrıca deney grubunun öğrendiklerinin kalıcılık düzeyinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, oyun yöntemiyle tarih öğretiminin geleneksel yöntemden daha başarılı olduğu, öğrenilenlerin kalıcılığı açısından daha etkili olduğu değerlendirilmiştir. Türkiye'de tarih eğitiminde oyun yönteminin kullanımına dair öğretmenlere rehberlik edecek çalışmalar yeterli düzeyde değildir. Ülkemizde Tarih öğretimi ile oyunu doğrudan ilişkilendiren en önemli çalışmalardan biri Doğanay (2007)'ın yüksek lisans çalışmasıdır. Ancak bu çalışma deneysel bir çalışma olmayıp sadece Birth ve Nichol'un(1975) oyun örneklerinin tercümesi ile sınırlı kalmış, uygulanabilir yeni oyun örnekleri sunmamıştır. Karabağ ve Aydoğan(2015) oyunla tarih öğretimi araştırması için oyunları tasarımı yapmış ancak bilgisayar oyunu tasarlamamıştır. Bu nedenle bir yöntem olarak bilgisayar oyunu, tarih öğretiminde uygulama alanı bulamamıştır. Bu çalışma ile hem tarih öğretimine yönelik yeni çevrimiçi oyun tasarlanması hem de bunların deneysel anlamda tarih öğretimine etkisinin bilimsel olarak ortaya konulması amaçlanmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: EJDERHAYI ÖLDÜRMEK-DEDE KORKUT 13.BOY Özet: Dede Korkut Hikâyeleri, Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biridir. 10. sınıf Türk Dili ve Edebiyatı dersinin ilk konuları arasında yer alan Dede Korkut Hikâyeleri' nin Dresden ve Vatikan'da bulunan iki önemli nüshası bilinmektedeydi. 2019 yılında ise 12 hikâyeden oluşan Dede Korkut Hikâyeleri'nin 13. hikâyesi olan "Salur Kazan'ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi" adlı hikâyesi bulunmuştur. Bu projenin temel amacı, Dede Korkut hikâyelerinin 13. boyu olan "Salur Kazan'ın Ejderhayı Öldürmesi" adlı hikâye ile Türk kültüründe ejderha motifini, hazırladığımız dijital oyunlarla dijital çağın gençlerine tanıtmaktır. Projede; Dede Korkut Hikâyeleri, Salur Kazan'ın Yedi Başlı Ejderhası Öldürmesi ve Türk kültüründe ejderha motifi araştırılırken betimsel analiz yöntemi; Dede Korkut'un 13. boyu olan "Salur Kazan'ın Yedi Başlı Ejderhası Öldürmesi" hikâyesinden dijital oyun oluşturulurken ise tasarım ve geliştirme araştırması yöntem olarak kullanılmıştır. Projede Türk edebiyatının önemli yapı taşlarından olan Dede Korkut hikâyeleri yeni nesle tanıtılırken bilişim teknolojileri, programlama ve kodlama kullanılarak disiplinler arası bir yaklaşımla ürün oluşturulmuştur. Projede Dede Korkut'un 13.boyu, dijital oyunlarla genç nesle tanıtılırken Scratch adlı uygulama kullanılarak dijital oyun ve dijital yapboz tasarlanmıştır. Proje sonucunda; Öğrencilerin Dede Korkut ve kültürel mirasımıza olan ilgilerinin arttığı, Sanal oyunlar başta olmak üzere dijital dünyaya bağımlılıkları fazla olan genç neslin bu ilgisinin tasarlanan ürünlerle olumlu yöne kanalize edilebildiği, Tasarlanan dijital oyunlarla sözlü anlatım ürünü olan Dede Korkut Hikâyeleri'nin farklı ürün ve yöntemlerle genç nesille buluşturulabileceği, Öğrenme ortamının öğrenciler için daha renkli hale geldiği, Elde edilen ürünlerin sadece okulda değil elektronik ortamlar başta olmak üzere farklı ortamlarda kullanılabileceği tespit edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: ÖĞRENCİLERDE DİJİTAL BAĞIMLILIĞIN AZALTILMASI, ÇOCUK VE GENÇLERİN SOSYAL YAŞAMA YÖNLENDİRİLMESİ İÇİN MOBİL BİR UYGULAMA: MOLA Özet: Yaşadığımız çağda teknoloji hızla gelişmekte ve günlük hayatta kullandığımız dijital araçlar günden güne artmaktadır. Bunlar arasında en yaygın kullanım oranına sahip olanlar ise akıllı cihazlardır. Teknolojide lider firmaların kullanıcılara sunduğu yeni cihazlar ve cezbedici içerikler kişileri teknoloji dünyasına hızla çekmekte ve dijital bağımlılığa neden olmaktadır. Büyük oranda çocukların ve gençlerin etkilendiği kontrolsüz ekran kullanımı artık bir bağımlılık türü olarak kabul edilmektedir. Bu durum kişilerin yaşam kalitesini düşürerek onlarda sosyolojik, psikolojik ve fiziksel rahatsızlıklara yol açmaktadır. Kullanıcılar yaşamlarında dijital ve sosyal hayat dengesini sağlayamamakta ve zamanla gerçek hayattan kopmaktadır. Bu projede, teknoloji kullanımını kontrollü ve faydalı yönde etkilemeyi hedefleyen "MOLA" mobil uygulaması geliştirilmiştir. Uygulama özellikle okul çağındaki çocukları ve gençleri hedeflemekte ve onlara teknolojik öz denetim alışkanlığı kazandırmayı amaçlamaktadır. "MOLA" uygulaması Android işletim sistemleri için geliştirilmiş ekran kullanım verilerini işleyen bir mobil uygulamadır. Ana ekranda öğrencinin kendisiyle özdeşleşeceği genç çizgi karakter; yakın sosyal çevresini temsil eden anne, baba, kardeş, arkadaş gibi yan karakterler bulunmaktadır. Kişi belirlediği ekran kullanım süresini aştığında bu karakterler yavaş yavaş ekrandan kaybolmakta ve ana karakter yalnız kalmaktadır. Bu sayede çocuğa ekran tüketimi arttıkça yakın çevresiyle temasın azalacağı hissettirilmektedir. Ayrıca uygulamada bulunan hatırlatıcılar sayesinde kişi gerçek yaşam aktivitelerine yönlendirilmektedir. EBA ders programı modülüyle canlı derslerden önce ekrana bildirim gönderilerek öğrencinin derse katılımı sağlanmaktadır. Diğer kullanıcılar "arkadaşlarım" kısmına eklenerek onların ekran kullanım süreleri gösterilmekte tatlı bir rekabetle kullanıcılar daha az ekran kullanımına teşvik edilmektedir. Uygulamada kilitleme, silme ya da ebeveyn kontrolü gibi dışsal denetimler kullanılmamış bunların yerine çocukta öz denetim, sorumluluk alma, teknolojik bilinçlenme gibi olumlu davranışlar oluşturulmak istenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: MOTORLU TAŞITLARDA HAYVAN DOSTU SİSTEM Özet: Soğuk havalarda ve korktukları zamanlarda sığınacak bir yer arayan hayvanların taşıtların kaputları ve tekerleklerini sığınak olarak seçmesi hem hayvanların sağlığı hem de taşıt için kötü sonuçlar doğurabilir. Her gün haberlerde ve çevremizde gördüğümüz gibi binlerce hayvan taşıt aksamlarında sıkışmakta hatta birçoğu motor çalıştığı zaman hayatını kaybetmektedir. Günümüzde neredeyse her aile başına en az bir taşıt düştüğü düşünüldüğünde bu sorun aslında herkesi ilgilendiren dünya çapında bir problemdir. Son günlerde yürürlüğe girmesi planlanan Hayvan Hakları Yasası ve 56. Maddesinin genişletilmesi gerektiği üzerine olan tartışmalar bu konunun önemi üzerine de dikkat çekmektedir. Yapılan proje, sürücünün taşıtı çalıştırmadan önce taşıtta canlı olduğunu fark etmesi ve canlının taşıttan dışarı çıkması ile bu sorunları engellemek üzerine kuruludur. Geliştirilen elektronik devrenin taşıtın kaputuna yerleştirilmesi sayesinde sürücü taşıtın motorunu çalıştırmadan taşıtta canlı olduğunun farkına varacak ve hayvan zarar görmeden taşıtın dışına çıkabilecektir. Taşıtın kaputuna yerleştirilecek olan hareket sensörleri sayesinde taşıtta bulunan canlı hareket ettiği zaman sürücü taşıtta bulunan hoparlörler aracılığı ile taşıt aksamlarında veya kaputta canlı bulunduğuna dair uyarıyı alacaktır. Böylece bu uyarı hayvan için oluşabilecek tehlikeyi önlemeyi sağlayacak ve taşıtta canlı bulunduğunun farkına varıldığından hayvan zarar görmeden dışarı çıkarılabilecektir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: TÜRKÜLERİN HASI ÇÖL OVASI'NIN ANAYASASI "KEREM HAVALARI" Özet: Bütün değerlerimizin yozlaştırıldığı, vatan ve milletimizin bölünme hesaplarının yapıldığı günümüzde milli ve mahalli kültürel değerlerimizin önemi daha da artmıştır. Kültürel değerlerimizin öğretilmesi, tanıtılması ve yaşatılmasına her zamankinden daha çok ihtiyacımız var. Çünkü ortak kültür değerlerinde buluşamayan toplumların birlik, beraberlik ve toplumsal yapılarında çözülmelerin başladığına şahit olmaktayız. Bu gerçeğin ışığında mahalli kültürümüzü yaşatmak, geliştirmek gibi çok önemli görev ve sorumluluklarımızın olduğunun bilincindeyiz. Bu bilinçle kültürel değerlerimiz içinde ayrı bir yeri olan, yöre insanının ürettiği, tüm değerlerini yüklediği Dinar türkülerinin hası, Çöl Ovası'nın Anayasa'sı Kerem Havaları ele alınmış ve derlenmiştir. Düğünde, dernekte, ,evde, ovada, asker uğurlamada, zamansız ölümde, sıladan uzak yâd ellerde kısacası yöre insanın bulunduğu her yerde söylenen Kerem Havaları'nı; şu an belli bir neslin bildiği ve söylediği görülmüştür. Kültür değerlerimizi sinesinde barındıran, nesilden nesile aktaran güngörmüş, yaşlı kişilerin zamansız ölümleri; derlenip ortaya çıkarılmayı bekleyen bu değerlerimizin bir bir toprağa gömülmesine sebep olmaktadır. Kültürel bir yok oluşa seyirci kalmamak adına böyle bir derleme çalışması yapılmıştır. Türkülerle büyümüş yöre insanın anayasamız dediği bu dörtlükler röportajlarla derlenerek kitap haline getirilmiştir. Ayrıca hem göze hem kulağa hitap etmesi bakımında bu yörede Kerem söyleyen kişilerin seslendirdikleri bazı kerem dörtlüklerinin ses kayıtları karekod okutması şeklinde kitaba eklenmiştir. Kitapta, yöresel kıyafetlerinden oluşan küçük bir albüm de yer almaktadır. Yöresel ağzın hâkim olduğu Kerem dörtlüklerini anlaşılır kılmak için, sözlük de oluşturulmuştur. Teknoloji ile kültürün harmanlandığı bu çalışmayla Anadolu'nun pek çok yerinde söylenen Kerem Havaları'nın; Çöl Ovası'na has zenginliği ortaya koyulmaya, yeni nesillere tanıtmaya ve sosyal hayatımıza yeniden kazandırılmaya çalışılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ULTRA GENİŞ BANT (UWB) TABANLI GİYİLEBİLİR TEKNOLOJİLER İLE ENKAZ ALTI KONUMLANDIRMA Özet: Tüm dünyada; deprem, tsunami, sel, heyelan, maden kazaları, mağara çökmeleri, terör saldırıları gibi çeşitli sebepler sonucu yıkılmış yapılarda oluşan enkazlarda birçok insan hayatını kaybetmektedir. Enkaz altında geçen süre arttıkça ölüm oranı da artmaktadır. Arama kurtarma çalışmalarında en fazla zaman kaybedilen süreç olan afetzedenin konumunun tespit edilmesine yönelik olarak Ultra Geniş Bant (UWB) teknolojisiyle çalışan enkaz altı konumlandırma sistemi geliştirildi. Sistemde kullanılabilecek çeşitli konumlandırma yöntemleri (TWR, TOA, TDOA, RSSI) analiz edildi. Sistem; olası afetzedeler tarafından kullanılan verici olarak görev yapan giyilebilir teknolojiler aracılığıyla gönderilen sinyallerin, alıcı olarak görev yapan çapalar tarafından tespit edilip konumlarının hesaplanması, daha sonra hesaplanan konum bilgilerinin ve afetzedeye ait kişisel bilgilerin (isim, yaş, cinsiyet, genel sağlık durumu, kan grubu) tasarlanan grafik kullanıcı arayüzü ile arama kurtarma ekip liderine ulaştırılmasından ibarettir. Bu sayede kısa sürede afetzedeye ulaşılması sağlanacak, daha afetzedeye ulaşmadan önce afetzede hakkında ulaşılan kişisel bilgiler sayesinde arama kurtarma ekibinin ve sağlık personellerinin işi kolaylaşacaktır. Proje prototipi için UWB konumlandırma teknolojisinin gerçeklendiği bir donanım geliştirme kiti kullanılmıştır. Kullanıcı arayüzü ise React.js kullanılarak tasarlanıp geliştirilmiştir. Son olarak sistemin entegrasyonu sağlanılmış, test edilmiş ve sistem tamamlanmıştır. Menzil testleri sırasında sistem 400 m2'lik bir alanda giyilebilir cihaz tasarlanan kullanıcı arayüzünde gerçek zamanlı görüntülenmiştir. Çözünürlük testinde 20 cm kadar hassasiyet sağlamaktadır. Madde geçirgenliği testlerinde ise 8 m2'lik bir alanda 35 cm kalınlığındaki duvar engeline rağmen başarıyla konum tespiti sağlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: TEKSTİL ATIKLARININ GERİ DÖNÜŞTÜRÜLMESİYLE MİKROKAPSÜL FORMLU MALZEMELERİN SENTEZİ VE MEKANİK DAYANIMLARININ BELİRLENMESİ Özet: Her geçen sene nüfus ve endüstrileşmenin artışıyla atık miktarı da artmaktadır. Depolarda biriktirilen atıklar çevre kirliliğine ve depolama problemlerine yol açmaktadır. Yapılan çalışmada tekstil malzemeleri ve talaşlardan geri kazanımla fonksiyonel işleve, maddi değere sahip ürünler elde edilmiştir. Tekstil atıklarından temizleme, ağartma işlemlerinin ardından karboksimetil selüloz sentezlenmiştir. Sentezlenen CMC ile ısı yalıtımı, ısı depolama özelliği bulunan kompozit plaka, sıva, boya, kumaş kaplama elde edilmiştir. Ürünlerde ısı yalıtımı bakımından en iyi sonucu almak ve ısıyı depolamak için içeriğinde bulunan malzemeler arap zamkı ve jelatinle mikrokapsülasyon işlemi uygulanarak eklenmiştir. Sıvalardan 5 tanesinin ısı iletim katsayısı ISO ve CEN standartlarına göre belirlenen 0,065 W/k2m değerinden küçük olduğundan ısı yalıtım malzemesi olarak kabul görmektedir. Sıvaların hepsi kontrol grubu örneğine göre ısı yalıtımı, alev geciktiriciliği, ses yalıtımı, mukavemet bakımından daha üstün olduğu görülmüştür. Kompozit plakalar ise şuanda piyasadaki muadili polistiren köpüklere göre ısı yalıtımı, mukavemeti, alev geciktiriciliği bakımından daha iyi sonuç vermiştir. Ses yalıtımı bakımından ise plakalar ile köpükler neredeyse aynı sonucu vermiştir. Boya örneklerimizse günümüzde binalarda kullanılan X markalı dış cephe boya örneğiyle kıyaslandığında tüm örneklerimiz ısı yalıtımı bakımından daha iyi sonuç vermiştir ve aynı zamanda hidrofobik bir yüzeye sahiptir. Kumaş kaplamalarımız ise kaplamasız kumaşa göre ısı yalıtımı, alev geciktiriciliği ve su iticiliği bakımından daha üstün özellikler göstermektedir. Kumaş kaplama örneklerimizden 6 numaralı örneğimizin yüzeyi süperhidrofobiktir. Bu sayede kir tutmayan ve kendi kendini temizleyen bir yüzeye sahiptir. Bu çalışma geliştirilerek tekstil atıkları ve talaşın kullanılması ile geri dönüşüme; perlit ve boraks kullanılmasıyla da dünya rezervlerinin %70'inden fazlası Türkiye'de bulunduğundan ülke ekonomisine büyük katkılarda bulunacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: HİPOKLORÖZ MATİK Özet: Bilindiği gibi dezenfektanlar hayatımızın her yerinde bulunmaktalar. Günümüzde pandeminin de etkisiyle ev, okul, iş yeri gibi birçok ortamda dezenfektan kullanımı çok yüksek düzeylere ulaşmış durumdadır. Ebette ki pandemiden korunmak için dezenfektanlar kullanılmalıdır. Fakat dezenfektanların uzun vadede oluşturulabileceği olumsuz yan etkilerin de ortaya konulması gerekmektedir. Uzun vadede bu kimyasalların astıma, alerjik reaksiyonlara göz ve solunum yolu irritasyonlarına, baş ağrısı, bulantı, kusma yanık, alerji, öksürük, solunum sıkıntısı ve baş dönmesi gibi birçok soruna da neden olabileceği bilinmektedir. Bu çalışmada pandemi sonucu oluşan temel hijyen ihtiyaçlarının karşılanması için, yan etkileri olmayan, maliyeti az ve sürdürülebilir alternatif yöntemlerin bulunması amaçlanmaktadır. Yapılan araştırmalarda Hipokloröz Asidin tüm yönleri ile dezenfektan olarak kullanılan diğer kimyasallara göre çok daha üstün olduğu görülmüştür. Özellikle vücudumuzun çalışma yapısına olan uygunluğu nedeniyle bir çok bilim insanı tarafından önerilen Hipokloröz Asit özellikle pandemi sırasında bir çok ülkede de genel hijyen ekipmanı olarak kullanılmaya devam etmektedir. Bu çalışmada, okul gibi toplu alanlarda, hijyen amaçlı kullanılabilecek olan Hipokloröz Asidin çok büyük miktarlarda üretilmesi için inovatif planlamalar yapılmıştır. Çalışmada, okul ortamında kullanılabilecek olan maliyeti az, otonom çalışabilen, bakım gerektirmeyen ve sürdürülebilir bir Hipokloröz Asit üretim ve kullanım istasyonların üretimi planlanmış ve bir prototip cihaz tasarlanıp kullanılmaya başlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: GÖNÜL DAĞI SİVRİHİSAR'DAN KÖÇÜRME OYUNLARI Özet: İnsanoğlunun zorunlu yaptığı bir olgu olan göç, gerek savaşlar gerekse geçim sıkıntılarıyla tetiklenmiştir ve göç olgusu insani değerler, kodlar içinde yerini almıştır. Bu olguyu ders almak unutmak, unutturmak istemeyen insanoğlu, oyunların içinde savaş, karşılaşılan zor durumlarla başetme ve göç/köç olgusunu ve değerlerini çocuklarının yaşamlarına makul, masum şekilde oyunlaştırarak işlemiştir. Türk milleti de tarihi boyunca kültürlerini değerlerini başta zekâ ve strateji oyunları olmak üzere çeşitli çocuk oyunlarıyla geleceğe miras olarak köçürmüştür. Çalışmamızın amacı Sivrihisar'dan derlenen unutulamaya yüz tutmuş Köçürme oyunları ile hayatı eve sığdırdığımız pandemi sürecinde Köçürme oyunlarını oynayarak sosyalleşmeye ayrıca bu oyunları yeniden canlandırmaya katkı sağlayabilmektir. Çalışmada literatür taraması, saha derlemeleri yapılmış, karma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır. Çalışma ülke genelinde öncelikle Eskişehir'in Sivrihisar ilçesinin Köçürme oyunlarını kapsamıştır.Köçürme oyunları ailesinden Eme,18 Taş, Kuyu oyunu ve Kuyutak isimli oyunlar derlenerek kuralları kayıt altına alınmıştır.TV programları ve köşe yazıları ile oyunlar tanıtılmaya çalışılmıştır.Eskişehir ilinin iki okulundan örneklem grubu seçilerek proje sahipleri tarafından hazırlanan oyunların videoları öğrenciler ve aile bireylerine uzaktan eğitim sürecinden dolayı sosyal medya aracılığıyla izlettirilip anket sorularının cevaplanması sağlanmıştır.Veri analizleri sonucunda Köçürme oyunlarının tanınmadığı Sivrihisar'daki çeşitlerinin bilinmediği ancak tanıtıldıktan sonra oyunların beğenilip evde pandemi sürecinde de eğlenilerek öğrenildiği ve sosyalleşmeye katkı sağladığı tespit edilmiştir. Oyunların oynama şekillerinin kurallarının kayıt altına alınarak, videolaştırılarak sosyal medya yoluyla, pandemi gibi süreçlerde de evde aile içi sosyalleşmeye katkı yapacağının uygun görüldüğü ortaya konmuştur.Eme oyunu için il kültürel envanterine başvuru yapılmıştır. Diğer oyunlarında il kültürel envanterine dahil edilmesi okullarda,bahçelerde,orman-piknik-park alanlarında tablalarının yapılmasıyla da zekâ oyunları köşesi kurularak sosyalleşme adına kültürel miras yerel köçürme oyunları olarak tanıtılıp yaygınlaştırılması önerilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ENKATRON YERLİ GELİŞTİRME KARTI Özet: Enkatron, yapımı yerli ve milli şekilde gerçekleştirilmiş bir elektronik kart projesidir. Son yıllarda ülkemiz ekonomisi adına ihracatın artması ve ithalatın azalması büyük önem kazanmıştır. Dünya üzerinde çok geniş bir pazarı olan otomasyon teknolojileri alanında yerli üretimin istenilen seviyede olmadığı fark edilerek bu konuda bir adım atmaya karar verildi. Bu karar doğrultusunda başlıca eğitim olmak üzere diğer pek çok alanda da kullanılabilecek olan Enkatron mikrodenetleyici kartı tarafımızca tasarlandı ve üretildi. Piyasada bulunan elektronik kartlarda fark edilen yanlışlık ve eksikliklerin Enkatron'da olmaması için oldukça özen gösterildi. Tasarım ve üretim kısımlarında kartın inovatif, ucuz ve kolay kullanılabilir olması gibi faktörler göz önünde bulundurularak çalışıldı. Enkatron'un rakiplerinden teknik anlamda önde olduğu düşünülmesine rağmen kâr minimum seviyede tutularak kartın daha ulaşılabilir olması sağlandı. Teknik lise derslerinde sıklıkla kullanılan elektronik kartların hepsinin yabancı menşeli olması bu proje için ilham kaynağı oldu. Teknik eğitim gören binlerce öğrencinin önümüzdeki yıllarda yerli kartları kullanacak olması fikri çok heyecan vericiydi. Sadece ülkemizde değil, dünyada da satışı çok sayıda gerçekleşen elektronik kartlar arasında Enkatron'un ihracatının da yapılabilecek olması projenin yapımı için teşvik eden bir başka unsurdu. Bütün bu sebepler çerçevesinde, bir geliştirme kartında olması gereken tüm özellikleri bünyesinde barındıran Enkatron projesi uygulamaya konuldu.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN GIDA OKURYAZARLIĞI VE GIDA GÜVENLİĞİ HUSUSUNDA BİLGİ, TUTUM VE DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ (FEN LİSESİ ÖRNEĞİ) Özet: Canlıların yaşamlarını sürdürebilmeleri için beslenme temel bir faktördür. Özellikle sağlıklı beslenen bireylerde hayat kalitesinin daha iyi olduğu bilimsel verilerle ortaya konulan bir gerçektir.[5] Bu hususta tüketilen gıdaların hijyeni, içeriği vb. özellikler sağlık açısından büyük bir önem teşkil etmektedir. Örneğin WHO'nun (Dünya Sağlık Örgütü) 6 Haziran 2019'da yayınlanan bildirgesinde "gıda kaynaklı hastalıkların ciddi bir iş gücü ve maddi kayba yol açtığı ve bu 420 bin ölümün tamamıyla önlenebilir olduğu" bildirilmektedir. Bu gibi durumlar gıda güvenliği hakkında yeterli eğitim verilmemesi, ailelerin yeterince bilinçlendirilmemesi, insanların çevrelerinden görmüş olduğu yanlış davranışlar gibi durumlardan kaynaklanmaktadır. Gıda güvenliği hakkında bilgi eksikliği kadar gıda okuryazarlığı hakkındaki bilgi eksiklikleri de bazı sorunlara yol açmaktadır. Bu araştırmanın amacı, gıda güvenliğine ve okuryazarlığına lise öğrencilerinin ne kadar hâkim olduklarını ortaya koymak ve gıda okuryazarlığı ile gıda güvenliği hakkındaki tutum ve davranışlarını belirlemektir. Öğrencilerin bilgi, tutum ve davranışları; 54 sorudan oluşan likert ölçeğiyle hazırlanmış sorulara verilen yanıtlarla ölçülmüştür. Gıda güvenliği tanımı öğrencilerin %59'u tarafından bilinmekteyken gıda okur-yazarlığı ise %29,5'i tarafından bilinmektedir. Alo Gıda Hattı hakkında sorulan soruya öğrencilerin %57,3'ü Alo 174'ü bilirken ,%31,1'i bir gıda hattı olduğunu fakat numarasını bilmediğini,%3,2'si ise bir gıda hattı olmadığını ifade etmektedir. Yapılan araştırma sonucu ankete katılan öğrencilerin gıda okuryazarlığına kıyasla gıda güvenliği hakkında daha çok bilgiye sahip oldukları gözlemlenmiştir. Araştırma kapsamında gıda tüketiminde öğrencilerin en bilinçli ve en dikkatli olduğu konunun, fiyat ve son kullanma tarihi olduğu tespit edilmiştir. Üretim tarihi, marka ve firma ismi ile besin değeri gibi özellikleri önemli görmemişlerdir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: COVİD-19 BULAŞI ENGELLEMEYE YARDIMCI YAPAY ZEKâ DESTEKLİ YENİ NESİL ASANSÖR HAVALANDIRMA SİSTEMİ Özet: Covid-19 salgını nedeniyle, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 11 Mart 2020 tarihinde pandemi ilan edilmiştir. Covid-19 virüsünün, hasta kişilerin öksürme, hapşırma veya konuşmayla ortaya saçtıkları damlacıkların, başka bireyler tarafından temasla alınıp ağız, burun ya da gözlerine götürülmesiyle bulaştığı kanıtlanmıştır. Diğer yandan yapılan bazı çalışmalarda Covid-19 virüsünün belirli şartlar altında, düşük ya da yanlış havalandırmaya sahip kapalı mekânlarda, 1.5 metrelik sosyal mesafeye rağmen havada asılı kalarak bulaşa neden olduğundan bahsedilmektedir. Bunun yanı sıra son dönemde yapay zekâ çalışmaları hız kazanmış, görüntü üzerinden elde edilen veriler doğrultusunda yapılandırılan sistemler inşa edilmeye devam etmektedir. Covid-19'a karşı da farklı çalışmalar ortaya konmuştur. Fakat çok katlı konut ve iş yerlerinde kullanımı hala devam etmek zorunda kalınan asansör sistemleri için bulaş riskleri kanıtlanmış olmasına rağmen, henüz bütüncül bir hijyen çözümü ortaya konulmadığı gözlemlenmiştir. Ortaya konan çalışmaların da insandan insana hapşırma, konuşma ve öksürme gibi damlacık yolu ile bulaşı engelleyecek bir çözüm olmadığı gözlemlenmiştir. Projemizde, tespit edilen asansör bulaş riskleri göz önüne alınarak bütüncül bir hijyen sistemi ortaya konmak istenmiştir. Öncelikle asansör içerisinde kullanılan havalandırma sistemine yeni bir bakış açısı getirilerek laminer akım havalandırma yöntemi kullanılmıştır. Hazırlanan laminer akım sistemine yapay zekâ teknolojisi dâhil edilerek, asansörü kullanan kişi sayısının kontrolünün geleneksel yöntemlerde olduğu gibi toplu kilo ölçümüyle değil, binen kişi sayısının yapay zekâ tarafından sayılmasıyla tespiti sağlanmıştır. Sisteme sesli uyarı eklenerek, kişilerin sosyal mesafe ve maske kurallarına uyması için sesli olarak uyarılıp risklerin minimuma indirilmesi sağlanmıştır. Bunun yanı sıra havalandırma sisteminin çalışma hızı da yapay zekâ tarafından tespit edilen kişi sayısıyla düzenlenerek, sistemin enerji tasarrufu yapması sağlanmıştır.